SW-102 - Nowa Era Jedi 13 - Zdrajca - Stover Matth ew

Dla Nauczycieli

5

OM A SS DA I-R GW UU IE KÓ ZD W NA

NÊ

Bakur a

EW

dor

ty Œwia

Fon

GR

E N A

W

NI

N Z E

RE

TR

End

wy dlo

han

ak

A AD CHT KIE M O NA BO O GR OR G£Ê ¥DR J KO i

R

a nn Ty I ANSJ EKSP

Z OR W N N ST HA Falleen REJO ZE OT Kalabra • R P B

Umgul Naboo

Rodia

DZ

IK

I

ki

añs

mi

ui aw h t Bo Roon ODLEG£E RU Tatooine Ryloth

Ando

Koreliê

Rim

G

YagUBIE¯ ’Dh E ul

S EL EKT RO OR Zhar OD A Alzoc III GRO SEK MA TOR DA KA MIN TH OS OL A

6

Kuat • Balmorra

tyk Commenor J¹dra galak Korelia Duro KOLONIE

Sullusta Eriadu Clak’dor VII Sluis Van Dagobah

szl

O An Man rd sio n tell Vort Bilbrin ex gi Borleia s as Coruscant am Ca

Trasa na

t na r o in p Va Bes Hoth on Is

k zla is k ñs lia SE e r K S Ko - EN TOR J U EK Y V E SA KS A

wy

E

or

ZN

ha

lo nd

GI

Y N O

R EP

ZE

S

O TW

RZ

A

ion

Bel Hels kadan ka

RA

Bast

M

D IUM Da ubrillio n ntoo ine Mor IM ishi m Ord Hydiañska droga Aga Biniir Bimmiel mar a raw Z Dathomira Top io st SE Ithor Y ME KT av O i RID R n Wa owy My yland IAN andl h rkr k A • Lianna szla Obroa-skai i GROMADA TION iañsk Perlem • Dellatt GROMADA HAPES ar m k y a y l y Kash Ka aari s i m Bim ZA R O W TW T Ó S E Z U T utta PR H l H Na A I b ra a B Gamorra

IÊ TI NG

PER

OR EL EKT LNY S PÓ WS

nia ma Al

Ile

zj

a

CR

Ta m m ar Ho K no esse G SZCZ gh RO ¥ r l M TK

A I ON DY

sus Os

Pzob

UBIE¯E Sakoria Talfaglio Jumus

Nowy Plympton

Duro 7

Korelia Froz Nubia

44 lata przed Now¹ nadziej¹

0

UCZEÑ JEDI 33 lata przed Now¹ nadziej¹ Darth Maul – sabota¿ysta Maska k³amstw 32,5 roku przed Now¹ nadziej¹ Darth Maul – ³owca z mroku 32 lata przed Now¹ nadziej¹

Nowa nadzieja Gwiezdne Wojny, czêœæ IV: Nowa nadzieja

0–3 lata po Nowej nadziei Opowieœci z kantyny Mos Eisley Spotkanie na Mimban 3 lata po Nowej nadziei Gwiezdne Wojny, czêœæ V: Imperium kontratakuje Opowieœci ³owców nagród 3,5 roku po Nowej nadziei Cienie Imperium 4 lata po Nowej nadziei

Gwiezdne Wojny, czêœæ I: Mroczne widmo 29 lat przed Now¹ nadziej¹ Planeta ¿ycia 22,5 roku przed Now¹ nadziej¹ Nadci¹gaj¹ca burza 22 lata przed Now¹ nadziej¹

Gwiezdne Wojny, czêœæ VI: Powrót Jedi Pakt na Bakurze Opowieœci z pa³acu Hutta Jabby WOJNY £OWCÓW NAGRÓD Mandaloriañska zbroja Spisek Xizora Polowanie na ³owcê

Gwiezdne Wojny, czêœæ II: Atak klonów 20 lat przed Now¹ nadziej¹ Gwiezdne Wojny, czêœæ III 10–8 lat przed Now¹ nadziej¹ TRYLOGIA HANA SOLO Rajska pu³apka Gambit Huttów Œwit Rebelii 5–2 lata przed Now¹ nadziej¹ PRZYGODY LANDA CALRISSIANA Lando Calrissian i Myœloharfa Sharów Lando Calrissian i Ogniowicher Oseona Lando Calrissian i Gwiazdogrota ThonBoka PRZYGODY HANA SOLO Han Solo na Krañcu Gwiazd Zemsta Hana Solo Han Solo i utracona fortuna

6,5–7,5 roku po Nowej nadziei X-WINGI Eskadra £otrów Ryzyko Wedge’a Pu³apka Krytosa Wojna o bactê Eskadra Widm ¯elazna Piêœæ Dowódca Solo 8 lat po Nowej nadziei Œlub ksiê¿niczki Leii 9 lat po Nowej nadziei X-WINGI: Zemsta Isard TRYLOGIA THRAWNA Dziedzic Imperium Ciemna Strona Mocy Ostatni rozkaz 8

11 lat po Nowej nadziei Ja, Jedi TRYLOGIA AKADEMIA JEDI W poszukiwaniu Jedi Uczeñ Ciemnej Strony W³adcy Mocy 12–13 lat po Nowej nadziei Dzieci Jedi Miecz Ciemnoœci Planeta zmierzchu X-WINGI: Gwiezdne myœliwce z Adumara 14 lat po Nowej nadziei Kryszta³owa gwiazda 16–17 lat po Nowej nadziei TRYLOGIA KRYZYS CZARNEJ FLOTY Przed burz¹ Tarcza k³amstw Próba tyrana 17 lat po Nowej nadziei Nowa Rebelia 18 lat po Nowej nadziei TRYLOGIA KORELIAÑSKA Zasadzka na Korelii Napaœæ na Selonii Zwyciêstwo na Centerpoint 19 lat po Nowej nadziei DUOLOGIA RÊKA THRAWNA Widmo przesz³oœci Wizja przysz³oœci 22 lata po Nowej nadziei NAJM£ODSI RYCERZE JEDI Z³ota kula Œwiat Lyric Obietnice Wyprawa Anakina Forteca Vadera Ostrze Kenobiego 23–24 lata po Nowej nadziei M£ODZI RYCERZE JEDI Spadkobiercy Mocy

Akademia Ciemnej Strony Zagubieni Miecze œwietlne Najciemniejszy Rycerz Oblê¿enie Akademii Jedi Okruchy Alderaana Sojusz Ró¿norodnoœci Mania wielkoœci Nagroda Jedi Zaraza Imperatora Powrót na Ord Mantell Tarapaty w Mieœcie w Chmurach Kryzys w Crystal Reef

25–30 lat po Nowej nadziei NOWA ERA JEDI Wektor pierwszy Mroczny przyp³yw I: Szturm Mroczny przyp³yw II: Inwazja Agenci chaosu I: Próba bohatera Agenci chaosu II: Zmierzch Jedi Punkt równowagi Ostrze zwyciêstwa I: Podbój Ostrze zwyciêstwa II: Odrodzenie Gwiazda po gwieŸdzie Mroczna podró¿ Linie wroga I: Powrót Rebelii Linie wroga II: Twierdza Rebelii Zdrajca

9

10

PROLOG

OBJÊCIA CIERPIENIA Poza wszechœwiatem jest nicoœæ. Ta nicoœæ nazywa siê nadprzestrzeni¹. W nicoœci wisi ma³a bañka istnienia. Ta bañka nazywa siê statkiem. Bañka nie jest ani w ruchu, ani w bezruchu, nie zna orientacji, bo w nicoœci nie istniej¹ odleg³oœci ani kierunki. Wisi tam od zawsze, bo w nicoœci nie istnieje czas. Czas, odleg³oœæ, kierunek maj¹ znaczenie tylko wewn¹trz bañki, a bañka mo¿e je utrzymaæ jedynie poprzez ca³kowite rozdzielenie tego, co znajduje siê wewn¹trz, od tego, co znajduje siê na zewn¹trz. Bañka jest swoim w³asnym wszechœwiatem. A poza wszechœwiatem jest nicoœæ. Jacen Solo wisi wœród bieli, analizuj¹c widmo bólu. W dalekiej podczerwieni znajduje ¿ar pragnienia, który zwêgla mu gard³o. Wy¿ej, w kierunku widocznych d³ugoœci fal, lœni¹ szkar³atno-bia³e, napiête jak struny œciêgna, jêcz¹ce w jego barkach, twarde jak od³amki szk³a wrzaski i wycia stawów biodrowych, niczym œmiertelna pieœñ z³otych ithoriañskich gwiezdników. Zieleñ te¿ tu jest – bulgocz¹ce ozory kwasu ¿ar³ocznie li¿¹ jego nerwy; elektrycznie b³êkitne wstrz¹sy wprawiaj¹ przeci¹¿one cia³o w konwulsje. 11

A jeszcze wy¿ej, daleko poza ultrafioletow¹ zdrad¹, która go tu przywiod³a – zdrad¹, która odda³a go w szpony Yuuzhan Vongów, zdrad¹, która zamknê³a go w Objêciach Cierpienia, zdrad¹ Vergere, której zaufa³ – trafia na milcz¹ce, druzgoc¹ce pêki promieni gamma przeszywaj¹ce mu mózg. Pêki promieni gamma maj¹ barwê œmierci jego brata. Anakinie, jêczy z najg³êbszych g³êbi swego jestestwa. Anakinie, jak to mo¿liwe, ¿e nie ¿yjesz? Ju¿ wczeœniej zagl¹da³ w twarz œmierci bliskich mu osób, nie raz i nie dwa: uzna³ za zaginion¹ Jainê, matkê, ojca, wujka Luke’a. Op³akiwa³ ich, pogr¹¿a³ siê w ¿a³obie, ale zawsze okazywa³o siê, ¿e to pomy³ka, nieporozumienie, nieraz nawet umyœlne oszustwo. Koniec koñców, zawsze do niego wracali. Do czasu Chewbaccy. Kiedy na Sernpidala spad³ ksiê¿yc, zmia¿d¿y³ nie tylko ¿ycie Chewbaccy, ale tak¿e magiczny czar, który zawsze zdawa³ siê ich chroniæ. Coœ we wszechœwiecie przechyli³o siê na bok i otwar³o szczelinê w rzeczywistoœci. Przez tê szczelinê do jego rodziny ws¹czy³a siê œmieræ. Anakinie… Jacen widzia³ œmieræ brata. Czu³ jego œmieræ w Mocy. Widzia³ jego martwe cia³o w rêkach Yuuzhan Vongów. Anakin nawet nie znik³. Po prostu umar³. W jednej nieprawdopodobnej chwili przesta³ byæ bratem, z którym Jacen siê bawi³, ¿artowa³, którym siê opiekowa³, któremu robi³ kawa³y, z którym walczy³, uczy³ siê, którego kocha³… i sta³ siê… czym? Przedmiotem. Szcz¹tkami. Ju¿ nie osob¹, ju¿ nie… Teraz jedyn¹ osob¹ imieniem Anakin jest wspomnienie, jakie Jacen nosi w sercu. Wspomnienie, na które nie mo¿na nawet patrzeæ. Ka¿dy przeb³ysk pamiêci o Anakinie: jego bezczelny uœmiech, tak podobny do uœmiechu ojca, oczy gorej¹ce niez³omn¹ wol¹ – lustrzane odbicie oczu matki, niedba³y, atletyczny wdziêk wojownika, odziedziczony po wujku Luke’u – jest jak snop promieni gamma, który wypala mu szpik w koœciach, doprowadza mózg do wrzenia, a¿ spieniona materia rozsadza mu czaszkê. Ale kiedy odwraca wzrok od Anakina, nie ma ju¿ nic wiêcej do ogl¹dania. Tylko ból. Nie mo¿e sobie przypomnieæ, gdzie jest – czy na statku, czy jeszcze na planecie. Odnajduje mgliste wspomnienie pojmania na pok³a12

dzie statku Yuuzhan Vongów, ale nie jest pewien, czy to zdarzy³o siê jemu, czy komuœ innemu. Nie pamiêta nawet, czy takie rozró¿nienie w ogóle coœ znaczy. Wie tylko, ¿e wokó³ jest biel. Pamiêta, ¿e ju¿ kiedyœ by³ wziêty do niewoli. Przypomina sobie Belkadan, swój bezsensowny sen o uwolnieniu jeñców, pamiêta bezgraniczne przera¿enie, jakie go ogarnê³o, kiedy siê zorientowa³, ¿e potêga Mocy nie znaczy nic wobec Yuuzhan Vongów; pamiêta Objêcia Cierpienia i akcjê ratunkow¹ wujka Luke’a. Mistrza Luke’a. Mistrza Skywalkera. Przypomina sobie Vergere. Wspomnienie Vergere przywodzi na myœl królow¹ voxynów, od królowej voxynów zaœ jego myœli staczaj¹ siê jak po naoliwionej rozpacz¹ pochylni ku cia³u Anakina. Cia³o jego brata unosi siê w p³on¹cych falach cierpienia znacznie wiêkszego ni¿ to, które mo¿na zadaæ cia³u Jacena. Jacen wie – mówi mu o tym w³asny, dziwnie odleg³y i abstrakcyjny rozum – ¿e kiedyœ ¿y³ poza biel¹. ¯e kiedyœ zna³ radoœæ, szczêœcie, ¿al, gniew, nawet mi³oœæ. Lecz teraz to tylko upiory, cienie szepcz¹ce zza zas³ony bólu, wype³niaj¹cego ca³¹ jego istotê, wszystko, czym jest i czym kiedykolwiek bêdzie. Prosty fakt, ¿e biel kiedyœ mia³a swój pocz¹tek, nie oznacza, ¿e bêdzie mia³a równie¿ i koniec. Jacen istnieje poza czasem. Tam, gdzie siê teraz znajduje, jest tylko biel. I Moc. Moc jest w powietrzu, którym oddycha – ch³odny powiew zdrowego rozs¹dku, ³agodny wietrzyk ze szczêœliwszego œwiata – a jej potêga nie jest dla Jacena bardziej uchwytna od wiatru. Otacza go, wype³nia, przyjmuje jego cierpienie i chroni jego zmys³y. Szeptem upomina, ¿e rozpacz nale¿y do Ciemnej Strony i ten nieprzerwany szept daje mu si³ê do dalszego ¿ycia. Daleko w tym ch³odnym wietrze wyczuwa wir gniewu, czarnej rozpaczy, wœciek³oœci i przera¿enia, które zaciskaj¹ siê coraz mocniej, œcieœniaj¹ w diament, a póŸniej na nowo rozpadaj¹ w py³ wêglowy – dziêki wiêzi ³¹cz¹cej ich od narodzin czuje, jak jego siostra zapada siê w mrok. Jaino, b³aga jedynym cichym zak¹tkiem serca. Nie rób tego, Jaino. Wytrzymaj… Ale nie mo¿e dotkn¹æ jej poprzez Moc, nie mo¿e ¿¹daæ, aby dzieli³a z nim jego ból – ona ju¿ i tak cierpi, gdyby musia³a prze¿ywaæ jeszcze i jego tortury, zapad³aby tylko g³êbiej w ciemnoœæ. I tak nawet ich bliŸniacza wiêŸ sta³a siê Ÿród³em bólu. Jacen przeistoczy³ siê w pryzmat, skupiaj¹cy migocz¹ce widma bólu w jeden oœlepiaj¹cy strumieñ agonii. 13

Agonia jest bia³a. Oœlepiony przez œnieg w odwiecznym hothyjskim po³udniu bólu, Jacen Solo wisi w Objêciach Cierpienia. Dotkniêcie palca na policzku ws¹czy³o czas we wszechœwiat bieli. Nie by³a to d³oñ cz³owieka ani Wookiego, ani cz³onka rodziny czy bliskiego przyjaciela – cztery przeciwstawne palce o skórze twardej jak szpony raptora – lecz sam dotyk by³ ciep³y, lekko wilgotny, doœæ przyjazny. Ból cofn¹³ siê gdzieœ w g³¹b mózgu i Jacen znów móg³ myœleæ, choæ czu³ wci¹¿ jego przyczajon¹, wyczekuj¹c¹ obecnoœæ. Wiedzia³, ¿e poch³onie go znów, bêdzie siê o niego rozbija³ jak morskie fale, ale na razie… Przyp³yw cierpienia przetoczy³ siê i oddali³. Jacen móg³ wreszcie otworzyæ oczy. D³oñ, która wyprowadzi³a go z bieli, nale¿a³a do Vergere. Sta³a poni¿ej niego, wznosz¹c ogromne, ró¿ne od ludzkich oczy i lekko dotykaj¹c d³oni¹ jego policzka. Jacen wisia³ poziomo, zawieszony twarz¹ w dó³ dwa metry nad pod³og¹ o œliskiej, œluzowatej konsystencji i barwie zielonkawego br¹zu. Jej powierzchnia by³a pokryta wij¹cymi siê wzorami, niczym rysunkiem miêœni i ¿y³. Œciany ocieka³y oleist¹ wilgoci¹ o mrocznym, organicznym odorze potu banthy i odchodów jastrzêbionietoperza. Z ciemnoœci ponad nim zwisa³y macki, podobne do ruchomych, giêtkich czu³ków wzrokowych. Ich koñce wieñczy³y rozjarzone kule, wpatruj¹ce siê w niego znad wij¹cych siê, tañcz¹cych i pe³zaj¹cych pn¹czy. Zrozumia³: wróg czuwa. Jakieœ twarde, ostre i nieustêpliwe szpony wwierca³y siê w ty³ jego czaszki. Nie by³ w stanie obróciæ g³owy, aby sprawdziæ, co go trzyma. Jego ramiona, rozkrzy¿owane szeroko i naci¹gniête do granic wytrzyma³oœci, wykrêcono tak, ¿e stawy barkowe wy³y z bólu. Pojedynczy, silny uchwyt unieruchamia³ jego kostki, mia¿d¿¹c koœæ o koœæ. Lecz najwiêkszy ból w tej chwili sprawia³ mu widok Vergere i wspomnienie o tym, jak jej zaufa³. Cofnê³a d³oñ, zaciskaj¹c i otwieraj¹c palce z czymœ w rodzaju uœmiechu – jakby ta d³oñ by³a nieznanym narzêdziem, które nagle okaza³o siê równie¿ zabawk¹. – Pomiêdzy naszymi mistrzami – zaczê³a niedbale, jakby prowadz¹c przyjacielsk¹ pogawêdkê – nie uwa¿a siê za wstyd, jeœli wojow14

nik w twojej sytuacji poprosi o œmieræ. Czasem nawet j¹ dostaje… w uznaniu wielkiej odwagi. Nawet na tym statku s¹ osoby, które uwa¿aj¹, ¿e twoje wyczyny w walce z królow¹ voxynów zas³uguj¹ na taki przywilej. Z drugiej jednak strony nasz mistrz wojenny roœci sobie do ciebie wy³¹czne prawo i zamierza ciê z³o¿yæ w ofierze Prawdziwym Bogom. To tak¿e wielki zaszczyt. Czy to rozumiesz? Jacen nie rozumia³ nic, poza tym, ¿e wszystko go boli i ¿e zosta³ straszliwie zdradzony. – Ja… – s³owa rozdziera³y jego krtañ, jakby wykas³ywa³ od³amki transparistali. Skrzywi³ siê, zamkn¹³ oczy, a¿ pod powiekami zawirowa³y mu galaktyki, zacisn¹³ zêby i przemówi³ mimo wszystko. – Zaufa³em ci. – Tak, wiem. – Otworzy³a czteropalczast¹ d³oñ, unosz¹c j¹ w górê, jakby chcia³a pochwyciæ spadaj¹c¹ ³zê i znów siê uœmiechnê³a. – Dlaczego? Jacen nie móg³ z³apaæ oddechu, aby odpowiedzieæ, a potem stwierdzi³, ¿e w³aœciwie nie zna odpowiedzi. Vergere by³a taka… obca. Jacen wychowa³ siê na Coruscant, w j¹drze galaktyki, i nie pamiêta³, aby kiedykolwiek nie otacza³y go tuziny… nie, raczej setki, a nawet tysi¹ce dziwacznych, nies³ychanie zró¿nicowanych istot. Wystarczy³o wyjrzeæ przez fa³szywe, holograficzne okno sypialni. Wszystkie szlaki przestrzenne wiod³y na Coruscant, ka¿dy rozumny gatunek Nowej Republiki mia³ tam swoich przedstawicieli. Rasizm by³ mu ca³kowicie obcy; Jacen nie potrafi³by nie lubiæ albo nie ufaæ komukolwiek tylko dlatego, ¿e nale¿a³ on do nieznanego gatunku, który oddycha wy³¹cznie metanem. Ale Vergere… Smuk³e, zwarte cia³o, ramiona d³ugie i dziwnie ruchliwe, jakby obdarzone dodatkowymi stawami, d³onie, których palce rozpoœciera³y siê niczym chwytne ga³¹zki andoañskich polipów skalnych, wygiête w ty³ kolana nad stopami o szeroko rozstawionych palcach – Jacen by³ absolutnie, stuprocentowo pewien, ¿e nigdy przedtem nie widzia³ nikogo z rasy Vergere. Pod³u¿ne, œwietliste oczy w kszta³cie ³ez, fontanna wibrysów wokó³ szerokich, wymownych ust… wymownych w jakim sensie? Sk¹d wie, co tak naprawdê oznacza ³uk jej warg? Przypomina³ ludzki uœmiech, ale przecie¿ Vergere w niczym nie przypomina³a cz³owieka. Byæ mo¿e jej gatunek u¿ywa³ do przekazywania sygna³ów niewerbalnych grzebienia z per³owych piórek, ci¹gn¹cego siê wzd³u¿ 15

sklepienia czaszki; w tej chwili, na oczach Jacena, piórka wokó³ wyd³u¿onej g³owy unios³y siê i odwróci³y tak, ¿e ich kolor ze srebrzystego jak gwiazdy zmieni³ siê na p³omieniœcie, elektryzuj¹co czerwony. Czy to te¿ oznacza³o uœmiech? A mo¿e obojêtne wzruszenie ramion? Albo demonstracjê gniewu drapie¿nika? Sk¹d ma to wiedzieæ? Jak to mo¿liwe, ¿e kiedykolwiek jej zaufa³? – Ale ty przecie¿… – wychrypia³ – …ty ocali³aœ Marê… – Naprawdê? – zaæwierka³a s³odko. – A jeœli nawet, jakie przypisujesz temu znaczenie? – Myœla³em, ¿e jesteœ po naszej stronie… Jedna brew poroœniêta wibrysami unios³a siê w górê. – Jacenie Solo, nie ma czegoœ takiego, jak „nasza strona”. – Pomog³aœ mi zabiæ królow¹ voxynów… – Pomog³am ci? Mo¿e… A mo¿e pos³u¿y³am siê tob¹, mo¿e mia³am w³asne powody, ¿eby pragn¹æ œmierci królowej voxynów, a ty okaza³eœ siê wygodn¹ broni¹. A mo¿e interesowa³am siê przede wszystkim tob¹, mo¿e da³am ci ³zy dla Mary… mo¿e pomog³am ci prze¿yæ spotkanie z królow¹ voxynów… mo¿e wszystko, co zrobi³am dla ciebie, mia³o na celu sprowadzenie ciê tutaj i zawieszenie w Objêciach Cierpienia. – Wiêc… – wykrztusi³ z trudem Jacen – wiêc o co ci w³aœciwie chodzi³o…? – A jak s¹dzisz, o co mi mog³o chodziæ? – Nie… nie wiem… Sk¹d mia³bym wiedzieæ? – Dlaczego mnie o to pytasz? Czy mam wprowadzaæ Jedi w arkana teorii poznania? Jacen zesztywnia³ w uchwycie Objêæ Cierpienia. Nie by³ a¿ tak zmaltretowany, ¿eby nie wyczuæ ironii. – Czego ode mnie chcesz? Po co to zrobi³aœ? Dlaczego tu jesteœ? – To g³êbokie pytania, m³ody Solo. – Piórka Vergere zalœni³y m¿¹c¹ têcz¹, jak talia kart do sabaka z diamentowym brze¿kiem, tasowana przez zrêcznego gracza. – Najbli¿sze prawdy by³oby stwierdzenie, ¿e jestem wys³anniczk¹ melancholii, zwiastunk¹ tragedii, przynosz¹c¹ dary, aby ul¿yæ w smutku. ¯a³obniczk¹, która przystraja groby. Hierofantk¹, odprawiaj¹c¹ œwiête rytua³y za umar³ych… Jacenowi zakrêci³o siê w g³owie. – O czym ty mówisz? Nie mogê… Nie potrafiê… – g³os uwi¹z³ mu w gardle i ch³opiec zwis³ bezw³adnie. 16

– Oczywiœcie, ¿e nie mo¿esz. Wystarczy, ¿e zmarli cierpi¹ z powodu w³asnego odejœcia. Czy mo¿na jeszcze od nich wymagaæ, aby to zrozumieli? – Mówisz, ¿e… – Jacen obliza³ wargi, lecz jêzyk mia³ tak suchy, ¿e tylko zdar³ z nich strupy. Potrafiê to znieœæ, pomyœla³. Mo¿e nie jestem wielkim wojownikiem, ale potrafiê zgin¹æ jak wojownik. – Chcesz powiedzieæ, ¿e mnie zabijesz. – Och nie, nic podobnego – z ust Vergere doby³ siê œwiergot dŸwiêczny jak endoriañskie wiatrokryszta³y; domyœli³ siê, ¿e ten dŸwiêk pe³ni u niej rolê œmiechu. – Chcê powiedzieæ, ¿e ty ju¿ jesteœ martwy. Jacen wytrzeszczy³ oczy. – Dla znanych sobie œwiatów jesteœ stracony na zawsze – wyjaœni³a i zrobi³a p³ynny gest, który móg³ byæ jej wersj¹ wzruszenia ramionami. – Twoi przyjaciele s¹ pogr¹¿eni w ¿a³obie, ojciec ryczy z wœciek³oœci, matka p³acze. Twoje ¿ycie zosta³o zakoñczone; powsta³a linia podzia³u pomiêdzy tob¹ a wszystkim, co zna³eœ do tej pory. Widzia³eœ kiedyœ terminator, pogr¹¿on¹ w œwiat³ocieniu granicê dnia i nocy, która przebiega przez powierzchniê planety? Przekroczy³eœ tê liniê, Jacenie Solo. Jasne ³¹ki dnia s¹ dla ciebie przesz³oœci¹. Nie, nie mog³o przepaœæ wszystko, co zna³. Dopóki ¿y³, wci¹¿ by³ Jedi. Siêgn¹³ myœl¹. – Och, Moc – lekcewa¿¹co zaszczebiota³a Vergere. – Moc to ¿ycie, a co ty masz wspólnego z ¿yciem? Cierpienie i zmêczenie wyczerpa³o zdolnoœæ Jacena do odczuwania zdumienia. Nie obesz³o go, sk¹d Vergere wiedzia³a, co robi. Otworzy³ siê na Moc, pozwoli³, aby jej czysta kaskada sp³ynê³a poprzez niego, rozmywaj¹c ból i zmieszanie… i natrafi³ na po³¹czenie w Mocy równie silne, jak jego w³asne. Vergere a¿ iskrzy³a energi¹. – Jesteœ Jedi… – wymamrota³ Jacen. Vergere rozeœmia³a siê. – Tutaj nie ma Jedi – odpar³a i wykona³a szybki jak mgnienie oka gest. Wir miêdzygwiezdnych gazów wewn¹trz g³owy Jacena zapad³ siê, rozpalaj¹c pod jego powiekami gwiazdê protonow¹. Gwiazda rozdyma³a siê, nabieraj¹c mocy i jasnoœci, a¿ b³ysk wewn¹trz jego czaszki zaæmi³ przygaszone œwiat³o panuj¹ce w otaczaj¹cej go komnacie. W rozjarzonym, bia³ym blasku s³ysza³ g³os Vergere, zimny i ostry jak œwiat³o odleg³ych kwazarów. – Jestem twoj¹ przewodniczk¹ po krainie umar³ych. 2 – Zdrajca

17

Potem nie widzia³ i nie s³ysza³ ju¿ nic. Bezg³oœna supernowa eksplodowa³a w jego mózgu, rozsadzaj¹c wszechœwiat. Czas mija³ w niepamiêci… sekundy, a mo¿e stulecia. Œwiadomoœæ ogarnê³a go fal¹, a¿ wreszcie otworzy³ oczy, aby stwierdziæ, ¿e wci¹¿ wisi w Objêciach Cierpienia, a Vergere wci¹¿ stoi poni¿ej, z t¹ sam¹ min¹ stanowi¹c¹ nieludzk¹ imitacjê weso³ej drwiny. Nic siê nie zmieni³o. Wszystko siê zmieni³o. Wszechœwiat by³ teraz pusty. – Co…? – wyskrzecza³ Jacen. Gard³o bola³o go tak, jakby spêdzi³ kilka dni krzycz¹c przez sen. – Coœ ty mi zrobi³a? – Moc nie ma z tob¹ nic wspólnego, ani ty z ni¹. Mam ci pozwoliæ posiadaæ Moc? Co za pomys³! To coœ chyba tkwi w ludziach… wy, ssaki, jesteœcie tacy impulsywni, tacy bezmyœlni, jak dzieci od ko³yski zabawiaj¹ce siê miotaczem. Nie, nie, nie, m³ody Solo. Moc jest zbyt niebezpieczna dla dzieci. Znacznie bardziej niebezpieczna ni¿ te zabawne miecze œwietlne, którymi wymachujecie na okr¹g³o. Zabra³am ci j¹ i ju¿. Pustka wszechœwiata przep³ywa³a mu pod czaszk¹. Tam nie ma nic. Tylko nieskoñczona pró¿nia miêdzygwiezdna. Ca³e szkolenie, ca³y talent, jego dar, wszystko to nie mia³o znaczenia dla bezgranicznie obojêtnego kosmosu; Moc by³a jedynie duchem ze snu, z którego siê w³aœnie ockn¹³. Jaina… Rzuci³ siê desperacko w kierunku wiêzi, która by³a tam zawsze, wzywaj¹c swoj¹ siostrê, swoj¹ bliŸniaczkê. Ca³y strach i ¿al wyrzuci³ z siebie w pró¿niê ziej¹c¹ tam, gdzie do tej pory by³a ta wiêŸ. Tylko milczenie. Tylko pustka. Tylko nieobecnoœæ. Och, Jaino, Jaino… tak mi przykro… Teraz, gdy ³¹cz¹ca ich wiêŸ Mocy uleg³a zniszczeniu, Jaina pomyœli, ¿e umar³. Dowie siê, ¿e umar³. – Ty… przecie¿ nie mo¿esz… to po prostu niemo¿liwe… – z trudem zidentyfikowa³ ten cienki, zagubiony w ciemnoœci g³osik jako w³asny szept. – Ale to zrobi³am. Doprawdy, po co ci to ca³e zamieszanie z Moc¹? Jeœli bêdziesz grzecznym ch³opcem, oddam ci j¹, kiedy doroœniesz. 18

– Ale… – Jakim sposobem jego œwiat móg³ okazaæ siê taki kruchy? Jakim cudem wszystko tak ³atwo by³o zniszczyæ? – Ale ja jestem Jedi… – By³eœ Jedi – poprawi³a go. – Nie uwa¿a³eœ, co mówiê? Którego fragmentu o swojej œmierci nie zrozumia³eœ? – Nie… – przymkn¹³ bezsilnie powieki. Na rzêsach zebra³y mu siê krople, a kiedy znów otworzy³ oczy, ³zy wprost z ga³ek ocznych spad³y na pod³ogê i rozbryznê³y siê u stóp Vergere. Jedna z giêtkich ³odyg obecnych w pomieszczeniu opad³a, ¿eby im siê lepiej przyjrzeæ. – Nie rozumiem… Nic nie rozumiem… nic nie ma sensu… Vergere wyprostowa³a d³ugie, ptasio wygiête nogi i wspiê³a siê na palce, zbli¿aj¹c szerokie, otoczone wibrysami usta do ucha Jacena. – Jacenie Solo, s³uchaj mnie dobrze. – Jej g³os by³ ciep³y i ³agodny, a oddech pachnia³ przyprawami z obcych ziem. – Wszystko, co ci mówiê, to k³amstwo. Ka¿de pytanie, które ci zadajê, to zasadzka. Nie znajdziesz we mnie prawdy. – Przysunê³a siê tak blisko, ¿e koñce wibrysów ³askota³y go w ucho. – Nie musisz wierzyæ w nic innego, niech to bêdzie ca³a twoja ¿yciowa prawda. Jacen spojrza³ jej w oczy, ogromne i puste jak przestrzeñ miêdzygwiezdna. – Czym ty jesteœ? – wyszepta³. – Jestem Vergere – odpar³a po prostu. – A ty czym jesteœ? Czeka³a, nieruchoma i cierpliwa, jakby chcia³a sama przed sob¹ potwierdziæ, ¿e Jacen nie zna odpowiedzi, po czym siê odwróci³a. W œcianie otwar³o siê soczewkowate przejœcie – dŸwiêk, jaki temu towarzyszy³, przypomina³ mokre cmokniêcie ust wysuniêtych do poca³unku – i Vergere wysz³a, nie ogl¹daj¹c siê za siebie. Œciany i sufit zatrzeszcza³y jak stawy starca, uchwyt Objêæ Cierpienia zacieœni³ siê na nowo. Jacen po raz kolejny pogr¹¿y³ siê w agonii. Dla Jacena Moc ju¿ nie istnia³a – nie istnia³ o¿ywczy powiew ¿ycia i rozs¹dku, nie istnia³a Jaina, nie istnia³o ¿ycie… Tam, gdzie znajdowa³ siê Jacen, by³a tylko biel.

19

20

1 U P A D E K

21

22

ROZDZIA£



KOKON W pe³nych py³u otch³aniach przestrzeni miêdzygwiezdnej, gdzie gêstoœæ materii mierzona jest liczb¹ atomów na metr kwadratowy, z nicoœci wy³oni³ siê nagle ma³y statek z koralu yorik. Skrêci³ ostro, zmieniaj¹c zarówno wektor, jak i prêdkoœæ, po czym odlecia³, ci¹gn¹c za sob¹ prost¹ jak promieñ lasera smugê promieniowania jonizuj¹cego, by znów pogr¹¿yæ siê w eksplozji gamma skoku w hiperprzestrzeñ. W jakiœ nieokreœlony czas póŸniej, nieodgadnion¹ liczbê lat œwietlnych dalej, w rejonie nie do odró¿nienia od poprzedniego, jeœli nie liczyæ zmienionej paralaksy niektórych grup gwiezdnych, statek powtórzy³ swój manewr jeszcze raz. W ci¹gu swej d³ugiej podró¿y móg³ wskoczyæ do galaktyki niezliczon¹ iloœæ razy i za ka¿dym razem znów poch³ania³a go nicoœæ. Jacen Solo wisi w bieli. Myœli. W³aœnie zacz¹³ pojmowaæ swoj¹ lekcjê bólu. Biel wyrzuca go z siebie co pewien czas, jakby Objêcia Cierpienia rozumia³y go, jakby umia³y odczytaæ granice jego wytrzyma³oœci. Kiedy kolejna minuta w bieli mog³aby go zabiæ, Objêcia Cierpienia uwalniaj¹ go na tyle, aby móg³ wróciæ do rzeczywistoœci pokoju i statku; kiedy ból pali³ ju¿ tak d³ugo i tak intensywnie, ¿e przeci¹¿one nerwy i mózg uleg³y zwêgleniu i sta³y siê zbyt otêpia³e, aby go czuæ, Objêcia 23

Cierpienia opuszczaj¹ go na pod³ogê, gdzie Jacen mo¿e siê nawet przespaæ, podczas kiedy inne urz¹dzenia – a mo¿e stworzenia, bo Jacen ju¿ nie potrafi okreœliæ ró¿nicy, nie potrafi stwierdziæ, czy w ogóle istnieje jakaœ ró¿nica – k¹pi¹ go i opatruj¹ rany, wyciête, wydarte lub wydrapane w jego ciele przez uœcisk Objêæ, a inne jeszcze istoty-urz¹dzenia pe³zaj¹ po nim niczym pajêcze karaluchy, wstrzykuj¹c mu od¿ywki i dostarczaj¹c doœæ wody, aby utrzymaæ go przy ¿yciu. Nawet bez Mocy szkolenie Jedi dawa³o Jacenowi mo¿liwoœæ prze¿ycia bólu; wci¹¿ móg³ wprowadziæ swój umys³ w cykl medytacyjny i pomiêdzy œwiadomoœci¹ a biel¹ wznieœæ mur dyscypliny. Choæ cia³o wci¹¿ cierpi, umys³ pozostaje poza bólem. Lecz mur dyscypliny nie trwa wiecznie, a Objêcia Cierpienia s¹ cierpliwe. Prze¿eraj¹ œciany jego umys³u z mechanicznym uporem fal uderzaj¹cych o klif. Wyszkolone zmys³y Objêæ ostrzegaj¹ je, ¿e Jacen siê broni, wiêc z wolna mobilizuj¹ wysi³ki, niczym burza przeradzaj¹ca siê w huragan, by powaliæ mury i z ca³¹ si³¹ uderzyæ we wszystko, czym jest Jacen. Dopiero kiedy ju¿ doprowadz¹ go do ostatecznej granicy wytrzyma³oœci, a potem wystrzel¹ poza tê granicê, w nowe galaktyki cierpienia, Objêcia wycofuj¹ siê powoli. Jacen ma wra¿enie, ¿e ta biel go po¿era – jakby Objêcia poch³ania³y jego ból, ale nigdy nie do koñca, nigdy nie na tyle, by przesta³ je karmiæ. Jest hodowany, opatrywany jak wêdrowny kelp na chadiañskiej farmie podwodnej. Jego istnienie przeistoczy³o siê w rytm przyp³ywów i odp³ywów agonii, która go unosi, docieraj¹c do skrytego w nieskoñczonoœci szczytu, aby przetoczyæ siê nad nim i daæ mu okazjê do wytchnienia; Objêcia bardzo pilnuj¹, ¿eby go nie zgubiæ po drodze. Czasami, kiedy wymyka siê bieli, czeka ju¿ na niego Vergere. Przykuca u jego boku, a jej oczy s¹ wtedy nieruchome i cierpliwe jak u jastrzêbionietoperza. Nieraz kr¹¿y wokó³ pomieszczenia na wygiêtych w ty³ nogach, niczym palczasty bocian brodz¹cy po bagnie. A kiedy indziej jest dla niego niezwykle ³agodna, osobiœcie opatruje jego ¿ywe cia³o z dziwnie krzepi¹c¹ sprawnoœci¹; Jacenowi zdarza siê zastanawiaæ, czy nie uczyni³aby wiêcej, nie powiedzia³a wiêcej, gdyby nie ci¹g³e monitoruj¹ce spojrzenia ga³ek ocznych na pn¹czach, zwisaj¹cych z sufitu. Zazwyczaj jednak Jacen siedzi lub le¿y w oczekiwaniu. Nagi, brocz¹c krwi¹ z nadgarstków i kostek. Bardziej ni¿ nagi – ca³kowicie pozbawiony w³osów. ¯ywe maszyny, opatruj¹ce jego cia³o, wyrywaj¹ mu równie¿ w³osy. Wszystkie: z g³owy, ramion, nóg, krocza, pach. Nawet brwi. Nawet rzêsy. 24

Pewnego dnia spyta³ swoim nowym, cienkim, dziwnie skrzecz¹cym g³osem: – Jak d³ugo? Vergere odpowiedzia³a mu têpym spojrzeniem. Spróbowa³ znowu. – Jak d³ugo… jestem tutaj? Jej reakcj¹ by³o to p³ynne zafalowanie giêtkich koñczyn, które interpretowa³ jako wzruszenie ramion. – To, jak d³ugo tutaj przebywasz, jest tak samo bez znaczenia jak to, gdzie siê znajdujesz. Czas i miejsce to atrybuty ¿ywych, m³ody Solo. Nie maj¹ nic wspólnego z tob¹, ani ty z nimi. Zawsze zbywa jego pytania takimi odpowiedziami, a¿ wreszcie Jacen przestaje je zadawaæ. Pytania wymagaj¹ si³, a on ju¿ nie ma wolnych rezerw. – Nasi mistrzowie s³u¿¹ srogim bogom – powiedzia³a, kiedy obudzi³ siê po raz drugi, pi¹ty, a mo¿e dziesi¹ty i znalaz³ j¹ u swego boku. – Prawdziwi Bogowie g³osz¹, ¿e ¿ycie to cierpienie i daj¹ nam ból, aby udowodniæ, ¿e maj¹ racjê. Niektórzy spoœród naszych panów próbuj¹ zas³u¿yæ na ³askê Prawdziwych Bogów, szukaj¹c bólu. Legend¹ w tej dziedzinie by³a domena Shai. Wykorzystywa³a Objêcia Cierpienia w taki sposób, jak ty móg³byœ braæ k¹piel. Byæ mo¿e tamci mieli nadziejê, ¿e karz¹c siê, zdo³aj¹ odwróciæ zemstê Prawdziwych Bogów. Jeœli o to chodzi, trzeba przyznaæ, ¿e… hm… chyba siê zawiedli. Albo te¿, jak twierdz¹ poplecznicy domeny Shai, nauczyli siê znajdowaæ w bólu rozkosz. Ból mo¿e byæ jak narkotyk, Jacenie Solo. Czy ju¿ to pojmujesz? Vergere zdawa³a siê nie dbaæ o jego odpowiedzi i wygl¹da³o na to, ¿e jest absolutnie szczêœliwa, trajkocz¹c bez koñca o tym i o owym, jakby interesowa³ j¹ wy³¹cznie dŸwiêk w³asnego g³osu – skoro tylko jednak Jacen bodaj podniós³ g³owê, wykrztusi³ jak¹kolwiek odpowiedŸ lub wymamrota³ pytanie, natychmiast wraca³ temat cierpienia. Wtedy dopiero mieli o czym rozmawiaæ: Jacen nauczy³ siê bardzo du¿o o bólu. Pierwsz¹ prawdziw¹ lekcjê na temat cierpienia przyj¹³ dygocz¹c z bólu, le¿¹c na ¿ylastej pod³odze. Chwytne pn¹cza Objêæ Cierpienia trzyma³y go ci¹gle, ale luŸno, na tyle, ¿eby utrzymaæ kontakt. Zwisa³y znad jego g³owy miêkkimi spiralami, skrêconymi odnogami gruz³owatych, 25

guzowatych k³êbów wegetatywnych miêœni, pulsuj¹cych i dr¿¹cych pod skórzast¹ pow³ok¹ sufitu komnaty. Okresy odpoczynku by³y dla Jacena niemal równie bolesne jak tortury Objêæ; jego cia³o powoli, lecz bezlitoœnie wraca³o do poprzedniego kszta³tu, stawy wskakiwa³y w panewki, boleœnie luzuj¹c napiête œciêgna i musku³y. Bez ci¹g³ej tortury Objêæ Cierpienia Jacen móg³ myœleæ wy³¹cznie o Anakinie, o ziej¹cej ranie, jaka otwar³a siê w jego istnieniu wraz ze œmierci¹ brata – o tym, co œmieræ Anakina uczyni³a z Jain¹, jak g³êboko zepchnê³a j¹ w mrok – i o rodzicach, o ich cierpieniu po stracie obu synów… Przetoczy³ siê na brzuch, bardziej po to, aby odepchn¹æ od siebie te myœli, ni¿ z prawdziwej potrzeby rozmowy, i spojrza³ na Vergere. – Dlaczego mi to robisz? – zapyta³. – To? – Vergere spojrza³a na niego przeci¹gle. – A co ja takiego robiê? – Nie… – przymkn¹³ oczy, porz¹dkuj¹c rozproszone przez ból myœli, po czym spojrza³ znowu. – Nie. Chodzi³o mi o Yuuzhan Vongów. O Objêcia Cierpienia. Próbowali mnie upokorzyæ, poskromiæ – doda³. – To mia³o pewien sens, przynajmniej tak mi siê wydaje. Ale tu… G³os za³ama³ mu siê z rozpaczy, ale zdo³a³ siê opanowaæ. Milcza³ tak d³ugo, dopóki nie odzyska³ kontroli. Rozpacz nale¿y do Ciemnej Strony. – Dlaczego mnie torturuj¹? – zapyta³ bez ogródek. – Nikt mnie nawet o nic nie pyta… – „Dlaczego?” to pytanie, które zawsze jest g³êbsze od odpowiedzi – odpar³a Vergere. – Byæ mo¿e powinieneœ raczej zapytaæ: co? Mówisz o torturach, mówisz o upokorzeniu. Dla ciebie, owszem. Ale czy i dla naszych mistrzów? – Przekrzywi³a g³owê, a jej grzebieñ rozjarzy³ siê pomarañczowo. – Kto wie? – Czy to nie jest tortura? Powinnaœ sama spróbowaæ – uœmiechn¹³ siê blado. – W³aœciwie naprawdê chcia³bym, ¿ebyœ spróbowa³a. Jej œmiech zabrzmia³ jak garœæ szklanych dzwoneczków. – A myœlisz, ¿e nie próbowa³am? Jacen wytrzeszczy³ oczy. – Mo¿e ty wcale nie jesteœ torturowany – doda³a weso³o. – Mo¿e jesteœ szkolony. Jacen zaniós³ siê chropowatym, rw¹cym œmiechem, chwilami bardziej przypominaj¹cym kaszel. – W Nowej Republice nauka nie jest a¿ tak bolesna. 26

– Nie? – Znów przekrzywi³a g³owê, tym razem w drug¹ stronê, a grzebieñ zalœni³ zieleni¹. – Pewnie dlatego wasz lud przegrywa wojnê. Yuuzhanie wiedz¹, ¿e ¿adna nauka naprawdê nie wchodzi w krew, dopóki nie przypieczêtujesz jej bólem. – O, pewnie. A czego niby mnie teraz ucz¹? – Czy chodzi o to, czego naucza nauczyciel? – odparowa³a. – Czy te¿ o to, co pojmuje uczeñ? – A jaka to ró¿nica? £uk jej warg i k¹t nachylenia g³owy razem da³y uœmiech. – To pytanie samo w sobie warte jest zastanowienia, nie uwa¿asz? Nadesz³a inna chwila – nigdy nie przypomnia³ sobie, czy by³o to wczeœniej, czy póŸniej. Stwierdzi³, ¿e le¿y oparty o skórzast¹ krzywiznê œciany, a pêta Objêæ ci¹gn¹ siê w górê niczym przywiêd³a winoroœl. Vergere przycupnê³a przy nim. Poprzez fale powracaj¹cej œwiadomoœci wydawa³o mu siê, ¿e próbuje go zmusiæ do prze³kniêcia ³yku z wyd³u¿onej bulwy zawieraj¹cej jakiœ napój. Zbyt by³ zmêczony, by siê buntowaæ, wiêc us³ucha³, a ciecz – czysta, ch³odna woda, nic wiêcej – wdar³a siê w zeschniête gard³o i zad³awi³a go, a¿ wreszcie musia³ j¹ wypluæ. Vergere cierpliwie zwil¿a³a mu usta mokr¹ szmatk¹, dawa³a mu j¹ do ssania, a¿ gard³o nie rozluŸni mu siê na tyle, aby móg³ prze³kn¹æ. Rozleg³a pustynia, jak¹ mia³ w ustach, momentalnie wch³onê³a wilgoæ i Vergere znów zmoczy³a szmatkê. I tak przez d³u¿sz¹ chwilê. – Po co jest ból? – wyszepta³a wreszcie. – Czy kiedykolwiek zastanawia³eœ siê nad tym, Jacenie Solo? Jaka jest jego funkcja? Wielu z naszych co bardziej gorliwych mistrzów uwa¿a, ¿e ból jest biczem Prawdziwych Bogów; ¿e dziêki cierpieniu Prawdziwi Bogowie ucz¹ nas pogardzaæ wygod¹, naszym cia³em, nawet samym ¿yciem. Ja zaœ uwa¿am, ¿e ból sam w sobie jest bogiem, mistrzem i si³¹ napêdow¹ ¿ycia. Ból trzaska z bicza i wszystko, co ¿ywe, zaczyna siê poruszaæ. Podstawowym instynktem ¿ywej istoty jest ucieczka przed bólem, unikanie go. Jeœli pójœcie w jedn¹ stronê powoduje ból, nawet œlimak granitowy pójdzie w drug¹. ¯yæ to znaczy byæ niewolnikiem bólu. Nie odczuwaæ bólu to znaczy byæ martwym, czy¿ nie? – Nie dla mnie – têpo odpar³ Jacen, gdy tylko krtañ rozluŸni³a mu siê na tyle, ¿e móg³ mówiæ. – Mo¿esz mi wmawiaæ, jaki to jestem martwy, a przecie¿ wszystko mnie boli. 27

– Och, no có¿… to prawda. Pomys³, ¿e zmarli nie czuj¹ bólu, jest tylko wyznaniem wiary, czy nie mam racji? Powinniœmy powiedzieæ: mamy nadziejê, ¿e zmarli nie czuj¹ bólu… ale istnieje tylko jeden sposób, ¿eby siê upewniæ – mrugnê³a do niego z uœmiechem. – Nie myœlisz, ¿e ból mo¿e byæ równie¿ g³ówn¹ zasad¹ dzia³ania œmierci? – Nic nie myœlê. Chcê, ¿eby to siê skoñczy³o. Odwróci³a siê z dziwnym, zd³awionym dŸwiêkiem. Przez moment Jacen zastanawia³ siê, czy jego cierpienie mog³o j¹ wreszcie dotkn¹æ w jakikolwiek sposób… mo¿e wreszcie siê nad nim zlitowa³a… Lecz kiedy na niego spojrza³a, w jej oczach zamiast wspó³czucia b³yszcza³a drwina. – Ale¿ jestem g³upia! – zawo³a³a. – Przez ca³y czas zdawa³o mi siê, ¿e rozmawiam z osob¹ doros³¹. Ach, oszukiwanie samego siebie to najokrutniejsza ze sztuczek! Uwierzy³am, ¿e kiedyœ by³eœ prawdziwym Jedi, gdy tymczasem jesteœ pisklakiem, dygocz¹cym w gnieŸdzie, który drze dziób, bo mamusia w porê nie przylecia³a, aby go nakarmiæ! – Ty… ty… – wymamrota³ Jacen. – Jak mo¿esz… po tym wszystkim, co zrobi³aœ… – A co ja takiego zrobi³am? O, nie, nie, nie, dzieciaku Solo. Chodzi o to, co ty zrobi³eœ. – Nic nie zrobi³em! Vergere rozsiad³a siê pod œcian¹ komnaty o jakiœ metr od niego. Powoli podwinê³a pod siebie kolana, zginaj¹ce siê w ty³ jak u ptaka, splot³a palce na wysokoœci otoczonych wibrysami ust i spojrza³a na niego znad d³oni. Po d³ugim, d³ugim milczeniu, w ci¹gu którego ostatnie s³owa Jacena: „Nic nie zrobi³em!” dŸwiêcza³y mu echem w g³owie, a¿ wywo³a³y rumieniec na twarzy, Vergere powiedzia³a spokojnie: – No w³aœnie. Pochyli³a siê bli¿ej, jakby chcia³a podzieliæ siê z nim krêpuj¹cym sekretem. – Czy to nie dziecinne zachowanie? Jêczeæ i jêczeæ, i jêczeæ, wy³amywaæ palce i waliæ piêtami o ziemiê… w nadziei, ¿e doros³y wreszcie ciê zauwa¿y i zajmie siê tob¹? Jacen opuœci³ g³owê, z trudem powstrzymuj¹c nag³¹ falê gor¹cych ³ez. – A co mogê zrobiæ? Opar³a siê o œcianê, wydaj¹c znów ten sam zduszony dŸwiêk. 28

– Faktycznie, jedn¹ z opcji jest dalsze wiszenie w tym pomieszczeniu i tortury. A dopóki bêdziesz wybiera³ tê mo¿liwoœæ, wiesz, co siê stanie? Spojrza³ na ni¹ zranionym wzrokiem. – No, co? – Nic – odpar³a wesolutko i roz³o¿y³a rêce. – Och, w koñcu pewnie oszalejesz. Jeœli bêdziesz mia³ du¿o szczêœcia. Mo¿e nawet któregoœ dnia uda ci siê umrzeæ. – Jej grzebieñ zrobi³ siê nagle p³aski i stalowoszary. – Ze staroœci. Jacen otworzy³ usta i wytrzeszczy³ oczy. Nie wyobra¿a³ sobie kolejnej godziny w Objêciach Cierpienia, a ona mówi³a o latach. O dziesiêcioleciach. O reszcie jego ¿ycia. Obj¹³ kolana ramionami i ukry³ w nich twarz, wt³aczaj¹c koœci w oczodo³y, jakby tym sposobem chcia³ wygnieœæ z umys³u tê potwornoœæ. Przypomnia³ sobie wujka Luke’a w drzwiach szopy na Belkadanie, smutek w jego oczach, kiedy ci¹³ po ³bach yuuzhañskich wojowników, którzy pojmali Jacena. Pamiêta³ szybki, pewny ucisk, którym Luke wy³uska³ z twarzy Jacena nasienie, u¿ywaj¹c do tego celu swojego cybernetycznego kciuka. I przypomnia³ sobie równie¿, ¿e tym razem wujek Luke nie zg³osi siê po niego. Ani on, ani nikt inny. Poniewa¿ Jacen nie ¿yje. – Dlatego tu ci¹gle przychodzisz? – wymamrota³ w stulone ramiona. – ¯eby siê ze mnie œmiaæ? Poni¿aæ pokonanego wroga? – Czy ja siê z ciebie œmiejê? Czy jesteœmy wrogami? – zapyta³a Vergere, tym razem naprawdê zaskoczona. – Czy zosta³eœ pokonany? Jej niespodziewanie szczery ton zaskoczy³ go. Podniós³ g³owê i nie zobaczy³ w jej oczach drwiny. – Nie rozumiem. – To przynajmniej jest zupe³nie jasne – westchnê³a. – Ofiarujê ci dar, Jacenie Solo. Uwalniam ciê od nadziei na ratunek. Czy naprawdê nie widzisz, ¿e chcê ci pomóc? – Pomóc? – Jacen zakrztusi³ siê gorzkim œmiechem. – Musisz popracowaæ nad swoim wspólnym, Vergere. We wspólnym, kiedy opisujemy rzeczy, jakie ty mi zrobi³aœ, raczej nie u¿ywamy tego s³owa. – Nie? Byæ mo¿e tym razem masz racjê. Nasze trudnoœci mog¹ byæ spowodowane rozbie¿noœciami jêzykowymi. – Vergere westchnê³a znowu i skuli³a siê jeszcze bardziej, splataj¹c ramiona na pod³odze przed sob¹ i sadowi¹c siê na nich w sposób bardziej koci ni¿ ptasi. Przys³oni³a oczy drugimi powiekami. 29

– Kiedy by³am bardzo m³oda… m³odsza od ciebie, ma³y Solo… znalaz³am ksiê¿ycow¹ pierœcienicê cienioæmê. By³a w ostatniej fazie przemiany, wci¹¿ jeszcze tkwi³a w kokonie – mówi³a ³agodnym, smutnym tonem. – Mia³am ju¿ wtedy pewn¹ znajomoœæ Mocy. Czu³am jej ból, panikê, beznadziejn¹, desperack¹ walkê, aby siê uwolniæ. Wydawa³o mi siê, ¿e ta cienioæma wyczuwa³a, ¿e jestem obok, i krzycza³a o pomoc. Jak mog³am odmówiæ? Kokony cieniociem s¹ twarde, bardzo twarde, wykonane z wielo³añcuchowych krzemianów, cienioæmy zaœ s¹ delikatne i takie piêkne. Te ³agodne stworzenia zdaj¹ siê stworzone jedynie po to, by œpiewaæ na nocnym niebie. Da³am jej zatem to, co ty uwa¿asz za pomoc. Wziê³am ma³y no¿yk i nadciê³am kokon, aby pomóc jej wyjœæ. – O nie, nie zrobi³aœ tego! Powiedz, ¿e tego nie zrobi³aœ! – Jacen zamkn¹³ oczy, poniewa¿ wiedzia³ ju¿, jak zakoñczy siê ta opowieœæ. Sam przez bardzo krótki czas mia³ w swojej kolekcji cienioæmê; pamiêta³, jak obserwowa³ rosn¹c¹ larwê, jak dziêki empatii cieszy³ siê jej zadowoleniem, kiedy j¹ karmi³ kawa³kami izolacji i okruszkami durabetonu. Przypomnia³ sobie m³odziutk¹ æmê, która siê wyklu³a – jej szare, piêknie nakrapiane skrzyd³a rozpostarte na tle gabloty; pamiêta³ zachwycaj¹c¹ nutê jej ksiê¿ycowej pieœni, kiedy j¹ uwolni³, a ona ulecia³a w górê pod ró¿nobarwnym œwiat³em czterech ksiê¿yców Coruscant. Pamiêta³ tak¿e desperack¹ panikê, której fale ogarnia³y go poprzez Moc, gdy æma uwalnia³a siê z kokonu. On tak¿e z ca³ego serca pragn¹³ pomóc bezradnemu stworzeniu – i pamiêta³, czemu tego nie zrobi³. – Nie pomo¿esz cienioæmie, przecinaj¹c jej kokon – powiedzia³. – Ona potrzebuje tego wysi³ku; nacisku koniecznego do wt³oczenia osocza w ¿y³y skrzyde³. Jeœli przetniesz kokon… – …æma zostanie okaleczona – powa¿nie dokoñczy³a Vergere. – Tak, sta³a siê ¿a³osn¹ istot¹… która nigdy nie uleci, nigdy nie do³¹czy do pobratymców, aby zatoczyæ kr¹g w nocnym tañcu. Nawet piszcza³ki na skrzyd³ach mia³a zniekszta³cone, wiêc by³a nie tylko sparali¿owana, ale tak¿e niema. W ci¹gu tego d³ugiego lata s³ucha³yœmy nieraz wspólnie pieœni ksiê¿ycowej, stoj¹c w oknie mojej sypialni. Wyczuwa³am z jej strony tylko smutek i gorzk¹ zazdroœæ, ¿e ona nigdy nie uleci w gwiazdy, a jej g³os nigdy nie wzniesie siê pieœni¹. Opiekowa³am siê ni¹ najlepiej jak umia³am, ale ¿ycie cienioæmy jest krótkie, wiesz zreszt¹; spêdzaj¹ wiele lat w postaci larwy, zbieraj¹c si³y na jedno krótkie lato tañca i pieœni. Obrabowa³am tê æmê; skrad³am jej przeznaczenie… poniewa¿ jej pomog³am. 30

– To nie by³a pomoc – odpar³ Jacen. – I nie to oznacza s³owo „pomoc”. – Nie? Widzia³am wij¹ce siê z bólu, krzycz¹ce z przera¿enia stworzenie, próbowa³am ul¿yæ mu w cierpieniu i z³agodziæ jego lêk. Jeœli nie to rozumiesz przez s³owo „pomoc”, to moja znajomoœæ wspólnego jest gorsza ni¿ s¹dzi³am. – Nie rozumia³aœ, co siê dzieje. Wzruszy³a ramionami. – Æma te¿ nie. Ale powiedz mi, Jacenie Solo: gdybym zrozumia³a, co siê dzieje, gdybym wiedzia³a, czym jest larwa i co musi ona osi¹gn¹æ, co musi wycierpieæ, ¿eby staæ siê t¹ cudown¹ istot¹… Co powinnam by³a zrobiæ? Co wy, w waszym wspólnym, nazwalibyœcie pomoc¹? Jacen myœla³ d³u¿sz¹ chwilê, zanim udzieli³ odpowiedzi. Jego empatia poprzez Moc umo¿liwia³a mu niezwykle g³êbokie rozumienie egzotycznych istot z jego kolekcji; dziêki temu nabra³ g³êbokiego szacunku do skomplikowanych procesów natury. – S¹dzê – rzek³ powoli – ¿e najlepsz¹ pomoc¹, jak¹ mog³aœ zaoferowaæ larwie, by³o zapewnienie bezpieczeñstwa. Jastrzêbionietoperze poluj¹ na larwy cieniociem, a ju¿ szczególnie lubi¹ œwie¿e poczwarki w kokonach, bo wtedy maj¹ one najwiêksz¹ zawartoœæ t³uszczu. Mog³aœ jej zatem pomóc tylko w jeden sposób: pilnuj¹c jej, chroni¹c przed drapie¿cami… i pozwalaj¹c, aby samotnie rozegra³a swoj¹ bitwê. – Mo¿e tak¿e – ³agodnie podsunê³a Vergere – chroniæ j¹ przed pe³nymi dobrych intencji osobami, które w swej ignorancji mog³yby zechcieæ „pomóc” jej, u¿ywaj¹c kleszczy. – Tak… – odpar³ Jacen i nagle zabrak³o mu tchu; spojrza³ na Vergere, jakby wyros³a jej druga g³owa. – Hej… – zaczê³o mu coœ œwitaæ. – Hej… – I byæ mo¿e – ci¹gnê³a Vergere – nale¿a³o zatrzymaæ siê przy niej od czasu do czasu, aby cierpi¹ca, zdesperowana istota wiedzia³a, ¿e nie jest sama w swoich zmaganiach. ¯e ktoœ o niej myœli. ¯e jej ból s³u¿y zbudowaniu lepszego losu. Jacen otworzy³ usta, ale nie móg³ mówiæ, zdo³a³ jedynie wyszeptaæ: – Tak… – Wobec tego, Jacenie Solo, nasze definicje „pomocy” s¹ identyczne – podsumowa³a powa¿nie Vergere. Jacen pochyli³ siê do przodu i ukl¹k³. – Nie mówiliœmy tak naprawdê o larwach cienioæmy, prawda? – zapyta³, a serce zaczê³o mu waliæ jak oszala³e. – Mówi³aœ o mnie. 31

Wsta³a, rozprostowuj¹c nogi jak ¿uraw. – O tobie? – O nas. – Gard³o œciska³a mu nieprawdopodobna nadzieja. – O tobie i o mnie. – Muszê ju¿ iœæ. Objêcia siê niecierpliwi¹, czekaj¹ na twój powrót. – Vergere, zaczekaj! – zawo³a³, z trudem staj¹c na nogi. Chwytne pn¹cza Objêæ zwisa³y mu z nadgarstków. – Zaczekaj, Vergere, chodŸ tutaj, powiedz coœ do mnie i… i… i… – wymamrota³ bez³adnie. – Cienioæmy nie s¹ gatunkiem sprowadzanym… To rodzimy owad! Rodzimy na Coruscant! Jak mog³aœ znaleŸæ larwê cienioæmy? O ile… o ile nie… to znaczy, czy ty…? Czy ty jesteœ…? Po³o¿y³a d³oñ na podobnym do ust czujniku obok przejœcia i brodawkowata blizna otworu wejœciowego rozwar³a siê. – Wszystko, co mówiê, jest k³amstwem – rzek³a i wysz³a. Objêcia Cierpienia znów unios³y go w biel. Jacen Solo wisi w bieli, rozmyœlaj¹c. Przez jedn¹, nieskoñczenie krótk¹ chwilê jest tylko zdumiony, ¿e mo¿e myœleæ. Biel od wielu dni, tygodni, a mo¿e stuleci œciera³a w py³ jego œwiadomoœæ, a teraz ze zdumieniem odkrywa, ¿e nie tylko potrafi myœleæ, lecz nawet myœli jasno. Spêdza na tym zachwyceniu jeden bia³y eon. A potem zaczyna pracowaæ nad lekcj¹ o bólu. I tak to w³aœnie wygl¹da, myœli. To w³aœnie jest to, o czym mówi³a Vergere. Pomoc, jak¹ mi ofiarowa³a, a której ja nie umia³em przyj¹æ. Uwolni³a go od jego w³asnej pu³apki: dzieciñstwa. Pu³apki oczekiwania na kogoœ innego. Na tatê, mamê, wujka Luke’a, Jainê, Zekka czy Lowiego, albo na Tenel Ka… na wielu innych, na których zawsze móg³ liczyæ, ¿e przybêd¹ mu na pomoc. Wiêc nie jest bezradny. Jest jedynie samotny. A to nie to samo. Nie musi tu wisieæ i cierpieæ. Mo¿e coœ zrobiæ. Opowieœæ o cienioæmie mog³a byæ k³amstwem, ale w tym k³amstwie kry³a siê prawda, której inaczej nie zrozumia³by. Czy o to w³aœnie chodzi³o Vergere, kiedy stwierdzi³a: „Wszystko, co mówiê, jest k³amstwem”? Czy to ma jakieœ znaczenie? 32

Ból sam w sobie jest bogiem, mistrzem i si³¹ napêdow¹ ¿ycia. Ból trzaska z bicza i wszystko, co ¿ywe, zaczyna siê poruszaæ. ¯yæ to znaczy byæ niewolnikiem bólu. Zna prawdê tego twierdzenia nie tylko z w³asnego doœwiadczenia; pozna³ j¹ równie¿ patrz¹c na tatê i Anakina po œmierci Chewiego. Widzia³ bicz bólu nad g³ow¹ ojca i ucieczkê Hana przed bólem – przez pó³ galaktyki. Widzia³, jak Anakin twardnieje, jak siê eksploatuje niczym ciê¿arowiec, zawsze zmuszaj¹c siê, by byæ szybszym, silniejszym, skuteczniejszym, zrobiæ wiêcej… i to by³a jego jedyna odpowiedŸ na ból, jakiego dozna³, prze¿ywaj¹c widok œmierci swego wybawcy. Jacen zawsze s¹dzi³, ¿e Anakin jest bardzo podobny do wujka Luke’a: ukierunkowane zdolnoœci mechaniczne, zrêcznoœæ w walce i w pilota¿u, niez³omna odwaga wojownika. Teraz jednak stwierdzi³, ¿e w jednym istotnym aspekcie Anakin do z³udzenia przypomina³ ojca, który zna³ tylko jedn¹ reakcjê na ból – zorganizowaæ sobie tyle zajêæ, aby przestaæ go zauwa¿aæ. Uciekaæ od w³asnej si³y napêdowej. ¯yæ to znaczy byæ niewolnikiem bólu. Ale to tylko pó³ prawdy. Ból mo¿e byæ równie¿ nauczycielem. Jacen przypomina³ sobie d³ugie godziny forsowania bol¹cych miêœni, zmuszania ich do kolejnego powtarzania serii æwiczeñ z mieczem œwietlnym. Pamiêta³, jak trenowa³ coraz to bardziej skomplikowane pozycje i jak bola³o u¿ywanie cia³a w sposób, w jaki nie u¿ywa³ go nigdy wczeœniej, obni¿anie œrodka ciê¿koœci, rozluŸnianie bioder, nakazanie nogom, by siê kurczy³y i rozprê¿a³y jak u piaskowej pantery. Pamiêta s³owa wujka Luke’a: „Jeœli nie boli, to znaczy, ¿e Ÿle to robisz”. Nawet promienie zdalniaków æwiczebnych… pewnie, jego zadanie polega³o na ich unikaniu lub odbijaniu, ale naj³atwiejszym sposobem unikniêcia bólu by³oby zaprzestanie treningów. Nieraz ból jest jedyn¹ drog¹ do miejsca, gdzie chcesz siê znaleŸæ. Ale najgorsze s¹ cierpienia, od których nie mo¿na uciec. Zna opowieœæ swojej matki tak dobrze, ¿e widzi j¹ w snach: stoi na mostku „Gwiazdy Œmierci” i musi patrzeæ, jak g³ówny laser stacji bojowej niszczy ca³¹ jej planetê. Czu³ jej wszechogarniaj¹ce przera¿enie, niedowierzanie, bezradn¹, parali¿uj¹c¹ wœciek³oœæ. Domyœla³ siê, ile z jej niezmordowanego poœwiêcenia walce o pokój w galaktyce napêdzane jest wspomnieniem tych miliardów istnieñ, na jej oczach obróconych w nicoœæ. A wujek Luke… gdyby nie prze¿y³ szoku na widok cia³ swoich przybranych rodziców, brutalnie zamordowanych przez szturmowców 3 – Zdrajca

33

imperialnych, móg³ ca³e swoje ¿ycie spêdziæ jako nieszczêœliwy farmer wilgoci gdzieœ daleko w pustynnych równinach Tatooine, marz¹c o przygodach, których nigdy nie zazna… galaktyka zaœ mog³a jêczeæ pod jarzmem Imperatora do dziœ. Jacen nagle pojmuje, ¿e ból mo¿e byæ potêg¹. Potêg¹, która pozwala zmieniæ wszystko na lepsze. Tak przebiegaj¹ zmiany: najpierw ktoœ cierpi, a potem – wczeœniej czy póŸniej – postanawia coœ z tym zrobiæ. Cierpienie jest paliwem dla napêdu cywilizacji. Teraz zacz¹³ rozumieæ: skoro ból jest bogiem… to znajduje siê w szponach tego okrutnego bóstwa od czasu œmierci Anakina. Lecz jest on tak¿e nauczycielem oraz drog¹. Mo¿e byæ poganiaczem niewolników i poskromiæ ciê… ale mo¿e byæ te¿ si³¹, która uczyni ciê niez³omnym. Jest tym wszystkim i jeszcze czymœ wiêcej. Jednoczeœnie. Wszystko zale¿y od tego, kim ty jesteœ. Ale kim ja jestem? – zastanawia siê Jacen. Ucieka³em jak tato… jak Anakin. Wydaje mi siê jednak, ¿e oni siê zatrzymali. S¹dzê, ¿e tato by³ doœæ silny, aby obejrzeæ siê i spojrzeæ bólowi w twarz, u¿yæ go, aby samemu nabraæ si³, jak mama i wujek Luke. Anakin uczyni³ to samo, pod koniec. Czy i ja bêdê doœæ silny? Jest tylko jeden sposób, ¿eby siê o tym przekonaæ. Biel po¿era³a go przez nieskoñczone dni, tygodnie i stulecia. Teraz on zacznie po¿eraæ biel. Egzekutor Nom Anor bawi³ siê bezmyœlnie ¿ywym glistobuk³akiem pe³nym bulionu z dragoziela, s³uchaj¹c monotonnego mamrotania mruka mistrza przemian. Siedzia³ jak cz³owiek, na miêsistym garbie przed niezwykle du¿ym villipem, do którego mruk kierowa³ swoj¹ jednostajn¹, œpiewn¹ analizê odczytów komory Objêæ Cierpienia dotycz¹cych m³odego Jedi, Jacena Solo. Nom Anor nie musia³ uwa¿aæ. Wiedzia³, co mistrz powie: sam stworzy³ ten raport. Komora Objêæ by³a wyposa¿ona w wyj¹tkowo skomplikowan¹ nerwosieæ czujników, które mog³y odczytywaæ dane elektrochemiczne nerwów Jacena Solo a¿ do ostatniego, pojedynczego impulsu i porównywaæ zarejestrowany ból z poziomem reakcji chemicznych jego mózgu. Mruk mamrota³ bez przerwy, pogr¹¿aj¹c siê w opisach najdrobniejszych szczegó³ów zebranych danych. Ten œmiertelnie nudny terkot doprowadza³ go do sza³u. 34

Mo¿e dlatego nazwali ich mrukami, pomyœla³ Nom Anor z ponurym uœmiechem. Nie podzieli³ siê t¹ uwag¹ z trzeci¹ osob¹ obecn¹ w ciasnym, wilgotnym pomieszczeniu. Ten ¿art nie by³ zrozumia³y w ¿adnym innym jêzyku oprócz wspólnego, a tak w ogóle nie by³ nawet œmieszny. Siedzia³ zatem, popijaj¹c bulion z glistobuk³aka i obserwuj¹c villipa. Czeka³, a¿ mistrz wojenny Tsavong Lah straci cierpliwoœæ. Villip przekazywa³ rysy twarzy mistrza wojennego z w³aœciw¹ tym stworzeniom dok³adnoœci¹: w¹ska, wysoka czaszka, wypuk³a puszka mózgowa, niebezpiecznie ostre zêby stercz¹ce z bezwargiej rany ust oraz dumna sieæ blizn, stanowi¹cych œwiadectwo jego poœwiêcenia dla Drogi Prawdy. Nom Anor pomyœla³ beznamiêtnie, jak dobrze niektóre z tych zabliŸnionych deseni wygl¹da³yby na jego w³asnej twarzy. Nie, to nie znaczy³o, ¿e traktowa³ Drogê Prawdy inaczej ni¿ tylko jako narzêdzie polityki. Z wieloletnich doœwiadczeñ wiedzia³, ¿e pozory pobo¿noœci by³y znacznie bardziej u¿yteczne od prawdziwej wiary. Villip przekazywa³ równie¿ bezb³êdnie przera¿aj¹cy b³ysk fanatyzmu w oczach Tsavonga Laha. B³ysk potêgi wiary w jego oku by³ odzwierciedleniem wewnêtrznego przekonania, jakie Nom Anor móg³ sobie jedynie wyobraziæ: wiedzy pozbawionej cienia w¹tpliwoœci, ¿e Prawdziwi Bogowie stoj¹ u jego boku, prowadz¹c jego ramiê w swojej s³u¿bie. Wiedzy, ¿e ca³a prawda, ca³a sprawiedliwoœæ, wszystko, co w³aœciwe, pochodzi od Prawdziwych Bogów – jak gwiezdny wiatr, rozjaœniaj¹cy wszechœwiat. Mistrz wojenny by³ prawdziwym wiernym. Dla Noma Anora wiara by³a ekstrawagancj¹. Wiedzia³ a¿ za dobrze, jak ³atwo ci prawdziwi wierni dadz¹ sob¹ manipulowaæ tym, którzy wierz¹ wy³¹cznie w siebie. A to ju¿ by³a jego specjalnoœæ. Chwila, na któr¹ wyczekiwa³, nadesz³a w trakcie prowadzonej przez mruka punkt po punkcie wyczerpuj¹cej interpolacji miêdzygatunkowej pomiêdzy odczytami Jacena Solo a wynikami trzech innych podmiotów kontrolnych, wszystkich rasy Yuuzhan Vong: jednego z kasty wojowników, jednego kap³ana i jednego mistrza przemian, z których ka¿dy wczeœniej przeby³ ju¿ tortury w tych samych Objêciach Cierpienia, co obecnie m³ody Jedi. Przez stworzony przez villipa obraz twarzy Tsavonga Laha przebieg³ skurcz gniewu, jak impuls jonowy poprzedzaj¹cy wybuch s³oneczny. Wreszcie jego cierpliwoœæ uleg³a wyczerpaniu. – Dlaczego marnuje siê mój czas na ten be³kot? 35

Mruk mistrza przemian zesztywnia³, ogl¹daj¹c siê nerwowo na Noma Anora. – Te dane s¹ niezmiernie istotne… – Nie dla mnie. Czy ja jestem mistrzem przemian? Nie obchodz¹ mnie suche dane… wyjaœnij mi, co one znacz¹! Nom Anor pochyli³ siê do przodu. – Za pozwoleniem mistrza wojennego, móg³bym chyba pomóc… Villip skurczy³ siê lekko, kieruj¹c gniewny wzrok mistrza wojennego na Noma Anora. – Lepiej, aby tak by³o – warkn¹³. – Moja cierpliwoœæ ma granice… a w³aœnie ty, ty osobiœcie, Egzekutorze, nadu¿y³eœ jej znacznie w ci¹gu ostatnich dni. Wisisz na cienkim pn¹czu, Nomie Anorze, a i ono zaczyna pêkaæ… – Sk³adam pokorn¹ proœbê o przebaczenie, mistrzu wojenny – g³adko odpar³ Nom Anor. Gestem nakaza³ mrukowi opuœciæ pomieszczenie. Mruk z³o¿y³ villipowi szybki ho³d pos³uszeñstwa, uruchomi³ przegrodê zas³aniaj¹c¹ wyjœcie i oddali³ siê skwapliwie. – Chcia³em tylko zaproponowaæ analizê. Interpretacja jest moj¹ specjalnoœci¹. – Twoj¹ specjalnoœci¹ jest propaganda i k³amstwa – warkn¹³ Tsavong Lah. Jak gdyby by³a jakakolwiek ró¿nica. Nom Anor wzruszy³ ramionami i uœmiechn¹³ siê uprzejmie. Tych gestów nauczy³ siê od swoich wcieleñ w istoty gatunku ludzkiego. Wymieni³ szybkie spojrzenie z trzeci¹ osob¹ obecn¹ w pomieszczeniu – jego partnerk¹ w projekcie „Solo” – i znów skierowa³ wzrok na villipa. – Znaczenie danych z Objêæ Cierpienia jest dok³adnie takie: Jacen Solo uzyska³ zdolnoœæ nie tylko przyjmowania tortur, lecz czerpania z nich ¿ycia. Jak zapewne mistrz wojenny pamiêta, przewidywa³em taki wynik. Odkry³ wewn¹trz siebie takie zasoby, jakie znajdujemy jedynie u naszych najwiêkszych wojowników. – No i co? – mistrz wojenny zmarszczy³ czo³o. – Do rzeczy. – To siê uda – odpar³ po prostu Nom Anor. – I o to chodzi. Tylko o to. Na podstawie naszych obecnych wyników, mo¿emy powiedzieæ, ¿e Jacen Solo nieuchronnie… o ile prze¿yje… zwróci siê ca³ym sercem ku Drodze Prawdy. – Próbowaliœcie tego ju¿ wczeœniej – zagrzmia³ Tsavong Lah. – Jeedai Wurth Skidder i Jeedai Tahiri na Yavinie Cztery. Wyniki by³y zdecydowanie niezadowalaj¹ce. – Mistrzowie przemian – prychn¹³ pogardliwie Nom Anor. 36

– Uwa¿aj na swój jêzyk, jeœli chcesz zachowaæ go w ustach. Kasta mistrzów przemian jest œwiêta œwiêtoœci¹ Yun-Yuuzhan. – Oczywiœcie, oczywiœcie. Bez obrazy, naturalnie. Chcia³em tylko zauwa¿yæ, jeœli mistrz wojenny pozwoli, ¿e metody stosowane w przypadku katastrofy Tahiri obejmowa³y ordynarne przeróbki fizyczne… mo¿liwe, ¿e nawet heretyckie. – Nom Anor po³o¿y³ nacisk na ostatnim s³owie. Twarz Tsavonga Laha sposêpnia³a. – Prowadzili œwiêtokradcze badania – ci¹gn¹³ Nom Anor. – Próbowali zrobiæ z niej Yuuzhankê… tak jakby niewolnicê mo¿na by³o przerobiæ na przedstawicielkê Wybranej Rasy! Czy¿ to nie bluŸnierstwo? RzeŸ, jak¹ siê to skoñczy³o, by³a o wiele za ³agodna, z czym mistrz przemian z pewnoœci¹ siê zgodzi. – Wcale nie – sprzeciwi³ siê Tsavong Lah. – By³a dok³adnie tym, na co tamci zas³u¿yli. To, co postanowi¹ bogowie, stanowi definicjê sprawiedliwoœci. – Jak sobie ¿yczysz – g³adko zgodzi³ siê Nom Anor. – W projekcie „Solo” nie bêdzie takiej herezji. Proces przemiany Jacena Solo jest dok³adnym przeciwieñstwem: on pozostanie w pe³ni cz³owiekiem, lecz przyjmie i bêdzie g³osi³ Prawdê. Nie bêdziemy musieli go zmieniaæ ani niszczyæ w jakikolwiek sposób. My zastosujemy jedynie demonstracjê; on dokona reszty. Obraz twarzy mistrza wojennego znieruchomia³. – Wci¹¿ mi nie wyjaœni³eœ, dlaczego powinienem do tego d¹¿yæ. Wszystko, co mi opowiedzia³eœ, sugeruje, ¿e bêdzie on jeszcze lepsz¹ ofiar¹ ni¿ s¹dzi³em. Wyjaœnij mi, dlaczego mia³bym oczekiwaæ tej obiecanej konwersji. Gdyby umar³ w trakcie tego procesu, z³ama³bym przysiêgê z³o¿on¹ Prawdziwym Bogom i pozbawi³ ich obiecanej ofiary. Prawdziwi Bogowie nie przebaczaj¹ krzywoprzysiêzcom, Nomie Anorze. Na moim przyk³adzie tego nie udowodnisz, pomyœla³ Nom Anor, ale odpowiedzia³ z najwy¿szym szacunkiem: – Symbolicznej rangi Jacena Solo nie mo¿na przeceniæ, mistrzu wojenny. Po pierwsze jest Jedi… a Jedi zajmuj¹ w Nowej Republice miejsce bogów. Uwa¿ani s¹ za duchowych rodziców, obdarzonych ogromnymi zdolnoœciami, które legenda wyolbrzymia jeszcze daleko poza granice rozs¹dku. Ich zadaniem jest walczyæ i umieraæ za zdegradowan¹, niewiern¹ parodiê prawdy i sprawiedliwoœci Nowej Republiki. Jacen Solo jest ju¿ legendarnym bohaterem. Jego czyny, jeszcze jako dziecka czy m³odzieñca, znane s¹ w ca³ej galaktyce. Podobnie 37

jak jego siostry… jego bliŸniaczej siostry. Wspólnie mog¹ siê równaæ z Yun-Harl¹ i Yun-Yammk¹… – £atwo ci przychodz¹ takie bluŸnierstwa – sucho zauwa¿y³ Tsavong Lah. – Doprawdy? – uœmiechn¹³ siê Nom Anor. – A jednak Prawdziwi Bogowie nie uznali za stosowne zabiæ mnie na miejscu. Mo¿e to, co mówiê, nie jest w istocie a¿ takim bluŸnierstwem… sam zreszt¹ zobaczysz. Mistrz wojenny tylko go zgromi³ posêpnym wzrokiem. – Jacen Solo jest równie¿ najstarszym synem g³ównego klanu galaktyki. Jego matka by³a przez pewien czas Najwy¿szym W³adc¹ Nowej Republiki… – Przez pewien czas? Jak to mo¿liwe? Jakim sposobem jej nastêpca pozwoli³ jej ¿yæ? – Czy mistrz wojenny istotnie pragnie dysputy na temat bluŸnierczego systemu rz¹dzenia Nowej Republiki? Ma on coœ wspólnego z dziwacznym pomys³em, okreœlanym mianem demokracji. W³adza przekazywana jest tam ka¿demu, kto jest wystarczaj¹co zrêczny, aby manipulowaæ stadnymi instynktami najwiêkszych mas nieœwiadomych niczego obywateli… – Ich polityka to twoja sprawa – uci¹³ Tsavong Lah. – Moj¹ jest ich si³a zbrojna. – W tym przypadku obie te kwestie s¹ ze sob¹ œciœle powi¹zane. Przez jedn¹ czwart¹ standardowego stulecia rodzina Solo dominowa³a w ró¿nych dziedzinach ¿ycia galaktyki. Nawet mistrz wojenny Jedi jest nikim innym, jak tylko wujem Jacena Solo. Wuj ten, Luke Skywalker, znany jest powszechnie z tego, ¿e sam stworzy³ Now¹ Republikê, pokonuj¹c poprzedni, starszy i o wiele bardziej racjonalny ustrój spo³eczny, zwany Imperium. Jeœli mogê dodaæ, dla nas to wielkie szczêœcie, ¿e tak siê sta³o. Imperium by³o znacznie lepiej zorganizowane, potê¿niejsze i ca³kowicie zmilitaryzowane. Nie stosowa³o podzia³ów wewnêtrznych, które z takim powodzeniem wykorzystaliœmy w Nowej Republice. Imperium zmia¿d¿y³oby naszych wojowników w pierwszej potyczce. Tsavong Lah zje¿y³ siê. – Prawdziwi Bogowie nigdy nie dopuœciliby do takiej klêski! – W³aœnie o to mi chodzi – odparowa³ Nom Anor. – Tote¿ nie dopuœcili. Przeciwnie. Luke Skywalker, rodzina Solo i Sojusz Rebeliantów zniszczyli Imperium, pozostawiaj¹c galaktykê w stanie cha38

osu, w okresie pró¿ni w³adzy, któr¹ mo¿emy wykorzystaæ… gdy¿ nawet oni, nawet Solo, bezwiednie s³u¿yli Prawdziwym Bogom. Po raz pierwszy Tsavong Lah wydawa³ siê zainteresowany. – WyobraŸ sobie teraz – rzuci³ Nom Anor, wêsz¹c krew – jaki to bêdzie mia³o wp³yw na pozosta³e si³y Nowej Republiki, kiedy ten Jedi, ten bohater, ten potomek najwiêkszego z klanów ich ca³ej cywilizacji oznajmi ca³emu swojemu ludowi, ¿e przywódcy ich oszukali: ¿e jedynymi bogami s¹ Prawdziwi Bogowie, ¿e jedyn¹ drog¹ jest Droga Prawdy! Villip doskonale przekaza³ iskrê, jaka zap³onê³a w oczach mistrza wojennego. – Zraniliœmy ich, zabieraj¹c im stolicê, lecz nie zabiliœmy w nich ducha – mrukn¹³. – To bêdzie jak gangrena w ranie Coruscant. – Tak. – Nowa Republika zachoruje i wreszcie umrze. – Tak. – Jesteœ pewny, ¿e zdo³asz sk³oniæ Jacena Solo, aby wszed³ na Drogê Prawdy? – Mistrzu wojenny – gor¹co odpar³ Nom Anor – to siê ju¿ dzieje. Jacen i Jaina Solo s¹ bliŸniêtami, a przy tym kobiet¹ i mê¿czyzn¹, a wiêc ca³kowitym przeciwieñstwem. Nie widzisz tego? Yun-Yammka i Yun-Harla. Wojownik i Przechera. Jacen stanie siê jedn¹ po³ow¹ BliŸniaczych Bogów… bêdzie walczy³ w s³u¿bie Boga, którym jest on sam! Stanie siê dowodem, ¿e ¿adna istota z Nowej Republiki nie zdo³a nam umkn¹æ… – To mo¿e byæ doœæ cenne – przyzna³ Tsavong Lah. – Mo¿e? – zaperzy³ siê Nom Anor. – Mo¿e? Mistrzu wojenny, osobiœcie z³o¿y³eœ wszystkie ofiary nale¿ne Prawdziwym Bogom za zwyciêstwo… wszystkie ofiary, z wyj¹tkiem jednej… B³ysk w oczach mistrza wojennego nagle zacz¹³ wygl¹daæ jak rozjarzony stos atomowy. – Wielka Ofiara… mówisz o Ofierze BliŸni¹t! – Tak. Ty sam, mistrzu wojenny, z pewnoœci¹ nieraz zastanawia³eœ siê w g³êbi ducha, nieraz w¹tpi³eœ w obietnicê zwyciêstwa Prawdziwych Bogów, skoro nie mo¿na by³o z³o¿yæ Ostatecznej Ofiary… – Prawdziwi Bogowie nie drwi¹ i nie sk³adaj¹ daremnych obietnic – pobo¿nie zaintonowa³ mistrz wojenny. – Lecz ich dary nie s¹ nam dane – zauwa¿y³ Nom Anor. – Wiesz o tym. ¯¹daj¹, abyœmy na nie zas³u¿yli. To my mamy urzeczywistniæ ich proroctwa. 39

– Tak. – A zatem, gdy nadejdzie ten wielki dzieñ, Jacen Solo sam pochwyci swoj¹ siostrê bliŸniaczkê, sprowadzi j¹ pod o³tarz i osobiœcie odbierze jej ¿ycie w Wielkiej Ofierze BliŸni¹t, a wola Prawdziwych Bogów wreszcie stanie siê rzeczywistoœci¹! – Spe³ni siê wola Prawdziwych Bogów! – zagrzmia³ Tsavong Lah. – Spe³ni siê wola Prawdziwych Bogów! – zawtórowa³ mu Nom Anor. – Ty siê tym zajmiesz. – Tak, mistrzu wojenny. – Nie zawiedziesz. – Jeœli to bêdzie w mojej mocy, nie zawiodê, mistrzu wojenny… – Nie o to chodzi – odpar³ Tsavong Lah. – Nie zrozumia³eœ. Mówiê ci, Nomie Anorze, ¿e nie zawiedziesz. Prawdziwi Bogowie nie œcierpi¹ drwiny. Gdyby Jacen Solo nie nawróci³ siê na Drogê Prawdy, nie wolno o tym wspomnieæ nawet szeptem, nie mo¿na o tym nawet pomyœleæ. Albowiem, Nomie Anorze, mo¿emy jedynie zwyciê¿yæ. Jeœli nam siê to nie uda, istota, zwana obecnie imieniem Noma Anora, zostanie poœwiêcona Prawdziwym Bogom jako bezimienna rzecz. Nom Anor prze³kn¹³ œlinê. – Tak, mistrzu wojenny…? – Wszyscy, którzy oddychali powietrzem tego planu, umr¹ – ci¹gn¹³ bezlitoœnie Tsavong Lah. – Bêd¹ krzyczeæ z bólu, lecz imiona ich zostan¹ wymazane, a koœci rozrzucone, by dryfowa³y poœród gwiazd. Klnê siê na wszystkie Imiona Prawdziwych Bogów, ¿e to moje ostateczne s³owo. Villip raptownie wróci³ do swojej spoczynkowej postaci. Nie tak mia³a siê potoczyæ ta rozmowa. Na tym polega problem z fanatykami, pomyœla³ Nom Anor. S¹ ³atwi do manipulowania, ale jakimœ cudem zawsze wyprzedzaj¹ ciê o piêæ kroków. Poci¹gn¹³ potê¿ny ³yk bulionu z zapomnianego glistobuk³aka, który œciska³ w garœci przez ca³¹ rozmowê. Odwróci³ siê do osoby, która ca³y czas sta³a w k¹cie pokoju. – Widzisz, teraz jesteœmy partnerami w Prawdzie: wspólnie staniemy przed pe³nym zwyciêstwem lub ca³kowit¹ pora¿k¹ – rzek³ smêtnie. – Jesteœmy, jak mówi¹ Korelianie, w punkcie wyjœcia. Partnerka przechwyci³a jego wzrok ponad uœpionym villipem. – Dobry pocz¹tek – stwierdzi³a Vergere – to po³owa sukcesu.

40

ROZDZIA£

SZKÓ£KA G³êboko w nieskoñczonej przestrzeni, ponad p³aszczyzn¹ galaktycznej ekliptyki – w roziskrzonym punkcikami œwiat³a czarnym aksamicie, tak odleg³ym od wszystkich systemów gwiezdnych, ¿e miejsce to nie by³o nawet miejscem, a jedynie statystyczn¹ matryc¹ wektorów i prêdkoœci – z hiperprzestrzeni wyskoczy³ ma³y stateczek z koralu yorik. By³o st¹d tak daleko od wszelkich widocznych punktów odniesienia, ¿e ruch stateczku by³ wzglêdny: w odniesieniu do Obroa-skai oddala³ siê z przyzwoitym u³amkiem prêdkoœci œwiat³a, w odniesieniu do Tatooine zatacza³ ³agodny, leniwy ³uk, w odniesieniu do Coruscant zaœ zbli¿a³ siê, nabieraj¹c prêdkoœci. Podwójne dovin basale pulsowa³y, wysy³aj¹c rozprzestrzeniaj¹ce siê krêgi fal grawitacyjnych; sporo czasu póŸniej te same dovin basale zarejestrowa³y w odpowiedzi inne zmarszczki czasoprzestrzeni. Statek nie by³ sam. Zafalowania nios¹ce odpowiedŸ mia³y kierunek; dovin basale ma³ego statku by³y doœæ czu³e, aby zarejestrowaæ femtosekundowe ró¿nice pomiêdzy chwil¹, kiedy pierwszy dovin basal wykry³ zafalowanie przestrzeni, a chwil¹, kiedy ta fala dotar³a do jego bliŸniaka. Ma³y statek z korala yorik zmieni³ kurs. Obiekt, ku któremu siê kierowa³, by³ kul¹ o dziwacznej budowie, kilkaset tysiêcy razy wiêksz¹ od niego, bezkszta³tn¹, jeœli nie liczyæ regularnych czarnych p³etw, które otacza³y kulê i przecina³y siê pod 41

przypadkowymi k¹tami jak ³añcuchy górskie na pozbawionym atmosfery ksiê¿ycu. P³etwy te jarzy³y siê podczerwieni¹, wypromieniowuj¹c w pró¿niê odpadowe ciep³o. Statek z koralu yorik zwolni³, aby zrównaæ siê z kul¹, i pod¹¿y³ ku jednej z g³adkich, miêsistych p³aszczyzn pomiêdzy promieniuj¹cymi p³etwami. Na ostatnich kilku metrach wypuœci³ z dzioba szpony l¹downicze, przypominaj¹ce szczypce pajêczego kraba, i wbi³ je w elastyczn¹ powierzchniê. Minê³o kilka chwil, w ci¹gu których dovin basale przekazywa³y sobie wzajemnie czasoprzestrzeñ, wymienione zaœ w ten sposób sygna³y zostawa³y zinterpretowane przez specjalnie wyhodowanych kuzynów, villipów, które z kolei przekaza³y informacjê istotom pe³ni¹cym rolê przewodników ¿ywych stworzeñ: mistrzów przemian Yuuzhan Vong. G³adka p³aszczyzna, do której przyczepi³ siê statek, skurczy³a siê, zmieniaj¹c kszta³t – przekszta³ci³a siê w krater, którego brzeg siêga³ coraz dalej, dalej i dalej. O sto metrów ponad ostrzem rufy statku z koralu krawêdŸ krateru zmieni³a siê w wargi, a sam krater w paszczê, która powoli zamknê³a siê wokó³ stateczku i zassa³a go, dopasowuj¹c siê do ka¿dego jego za³amania i zag³êbienia, jak pró¿niowe opakowanie. Kula prze³knê³a statek. W ci¹gu kilku sekund miejsce, gdzie spoczywa³a niewielka jednostka, znów sta³o siê g³adk¹, rozleg³¹ p³aszczyzn¹ na wpó³ elastycznego, bezkszta³tnego i ciep³ego cia³a. Jacen otworzy³ oczy w chwili, gdy rozwiera³a siê przepona. Na zewn¹trz sta³a Vergere. Widaæ by³o, ¿e nie ma zamiaru wchodziæ. – NieŸle wygl¹dasz. Wzruszy³ ramionami i usiad³. Roztar³ nowe blizny wokó³ nadgarstków, w miejscach, gdzie Objêcia Cierpienia zdar³y mu skórê. Ostatnie strupy odpad³y dwa spania wczeœniej. – Dawno ciê nie widzia³em – zauwa¿y³. – Owszem. – Grzebieñ Vergere pytaj¹co zalœni³ zieleni¹. – Podoba³ ci siê urlop od Objêæ? Widzê, ¿e nadgarstki ci siê zagoi³y. Jak tam ramiona? Biodra, kostki? Mo¿esz chodziæ? Jacen znów wzruszy³ ramionami i spuœci³ wzrok. Straci³ ju¿ poczucie czasu, nie wiedzia³, ile razy siê budzi³ i wstawa³, odk¹d Objêcia Cierpienia ostatecznie go uwolni³y. W czasie, kiedy jego cia³o dochodzi³o do zdrowia, nie móg³ zmusiæ siê nawet do spojrzenia na ga³êzie, 42

macki i ga³ki zmys³owe Objêæ Cierpienia. Wci¹¿ tam by³y, posplatane jak wêgorze w koszyku, pulsuj¹ce lekko. Czeka³y. Nie wiedzia³ nawet, kiedy go ca³kiem puœci³y. Obawia³ siê, ¿e jeœli za d³ugo bêdzie na nie patrzy³, przypomn¹ sobie o jego istnieniu. Vergere wyci¹gnê³a d³oñ. – Wstañ, Jacenie Solo. Wstañ i idŸ. Spojrza³ na ni¹, mrugaj¹c ze zdumienia. – Naprawdê? – zapyta³. – Naprawdê mnie st¹d zabierasz? Serio? Jej zbyt giêtkie ramiona p³ynnie zafalowa³y. – To zale¿y – stwierdzi³a radoœnie – co rozumiesz pod s³owem „st¹d”. I co rozumiesz pod s³owem „naprawdê”. Ale zostaæ tu, w tym pomieszczeniu, kiedy bêdzie ono… jak to powiedzieæ we wspólnym… aha, trawione, tak? Chyba by ci siê to nie podoba³o. – Nie podoba³o… aha, no tak, zapomnia³em – wymamrota³. – Podobno mam siê dobrze bawiæ. – A uwa¿asz, ¿e tak nie jest? – Rzuci³a mu prost¹ szatê, która wydawa³a siê utkana z surowych, nie bielonych w³ókien. – SprawdŸmy, czy nie znajdziemy dla ciebie bardziej rozrywkowej rezydencji. Co ty na to? Zmusi³ siê do wstania i wci¹gn¹³ szatê przez g³owê. Materia³ by³ ciep³y w dotyku i pulsowa³ delikatnie, kiedy siê go naci¹ga³o. W³ókna napina³y siê i rozluŸnia³y jak senne robaki. Ubieranie siê by³o bolesne. Stawy biodrowe, goj¹ce siê wolniej od skóry, wci¹¿ jeszcze skrzypia³y, jakby zosta³y usztywnione durabetonem. Jacen nawet siê nie skrzywi³. W koñcu to tylko ból. Ju¿ go przesta³ zauwa¿aæ. Vergere trzyma³a coœ w drugiej rêce. By³ to groŸnie wygl¹daj¹cy hak z po¿ó³k³ej na s³oñcu koœci, d³ugi, zakrzywiony i ostry. Przystan¹³. – Co to jest? – Co? – To, co masz w rêku. Czy to jakaœ broñ? Jej grzebieñ opad³ i podniós³ siê z powrotem, zieleñ roziskrzy³a siê z³otymi b³yskami. – Po co mia³abym nosiæ broñ? Czy jestem w niebezpieczeñstwie? – Jak… – Jacen przetar³ oczy. Teraz z rêki Vergere zwisa³a tylko bezkszta³tna plama – czy aby na pewno dobrze mu siê zdawa³o? – Pewnie œwiat³o ciê zmyli³o – mruknê³a. – Zapomnij o tym i chodŸ ze mn¹. 43

Przeszed³ przez przeponê. Korytarz jakby siê zmieni³; miejsce g³adkiej, ¿ywicznej powierzchni z koralu yorik, któr¹ zauwa¿y³, kiedy Vergere wchodzi³a lub wychodzi³a, zajê³o wnêtrze tunelu czy rury. Pod³oga tu by³a ciep³a i miêsista. Lekko pulsowa³a pod jego bosymi stopami. Na zewn¹trz sta³a para wysokich wojowników Yuuzhan Vongów o nieprzeniknionych twarzach, ubranych w pe³ne zbroje z kraba vonduun. Na prawych ramionach mieli zwiniête amphistaffy. – Nie zwracaj na nich uwagi – lekkim tonem stwierdzi³a Vergere. – Nie mówi¹ we wspólnym, nie dano im tizowyrmów, ¿eby t³umaczyæ… i nie maj¹ pojêcia, kim jesteœ. S¹ tu tylko po to, ¿ebyœ nie narobi³ k³opotów. Nie zmuszaj ich, ¿eby ciê skrzywdzili. Jacen tylko wzruszy³ ramionami. Obejrza³ siê na pokój za zamykan¹ przepon¹. Pozostawi³ w nim wiele cierpienia. Równie wiele zabra³ ze sob¹. Anakin… za ka¿dym razem, kiedy zamyka³ oczy, pod powiekami widzia³ martwe cia³o brata. Wci¹¿ czu³ ten sam ból. Tak ju¿ pewnie zostanie. Lecz teraz ból nie mia³ ju¿ dla niego takiego znaczenia. Dogoni³ Vergere, która nie czeka³a na niego, tylko kroczy³a œliskim, ciep³ym tunelem, poprzedzielanym zastawkami jak ¿y³a. Wojownicy zamykali pochód. Zapomnia³ o koœcianym harpunie. Pewnie to tylko gra œwiate³. Jacen nie potrafi³ znaleŸæ ani kierunku, ani ¿adnej prawid³owoœci w korytarzu, który przemierzali. Wêdrowali wzd³u¿ niekoñcz¹cych siê skrêtów miêsistych rur, które wydawa³y siê zwijaæ i zapêtlaæ same z siebie i ca³kiem przypadkowo. Z zewn¹trz przez œciany przes¹cza³ siê blask, jaskrawo oœwietlaj¹c cêtkowane skupiska ¿y³ w przejrzystej skórze œcian. Jedne zastawki przed nimi otwiera³y siê pod dotkniêciem Vergere, inne zamyka³y siê same. Nieraz rury kurczy³y siê tak, ¿e Jacen musia³ schylaæ g³owê, wojownicy zaœ szli zgiêci wpó³. Innym razem trafiali do wielkich tuneli, które zgina³y siê i pulsowa³y, jakby pompowa³y powietrze. Nieustanny powiew ch³odzi³ ich plecy, jak oddech dobrze karmionego zwierzêcia-stra¿nika. Pow³oka rury wibrowa³a jak ogromna, luŸna skóra bêbna, powoduj¹c cichy szum i pomruk w powietrzu, nieraz tak niski, ¿e Jacen czu³ zaledwie drgania dŸwiêku, dotykaj¹c d³oni¹ œciany. Kiedy indziej sta44

wa³ siê on wy¿szy, g³oœniejszy, wznosz¹cy siê jak fala tysiêcy g³osów jêcz¹cych i wyj¹cych z bólu. Czêsto mijali przepony wejœciowe, podobne do tych, jaka zamyka³a Objêcia Cierpienia; nieraz bywa³y one otwarte, a za nimi widaæ by³o komory o pod³odze z trawiastego bagna, gdzie drzewiaste pnie rozpoœciera³y siê nad brunatn¹ mazi¹ i pyszni³y kokonami larw z innego œwiata, lub te¿ ogromne, ciemne jaskinie, zamieszka³e przez maleñkie szkar³atne i zielonkawe p³omyki, jedne jaskrawe, inne ciemne i niemal niewidoczne. P³omyki unosi³y siê, mruga³y i lœni³y niczym oczy drapie¿ników na widok ofiary, skulonej w mroku za ogniskiem Rzadko widywali innych Yuuzhan Vongów. Byli to g³ównie wojownicy, których g³adkie, pozbawione blizn twarze i zdrowe, nie zniekszta³cone koñczyny œwiadczy³y o niskim statusie spo³ecznym. Raz czy dwa mignê³y Jacenowi grupki ni¿szych, bardziej krêpych Yuuzhan o g³owach ozdobionych czymœ w rodzaju ¿ywego ko³paka, który przypomina³ pierzasty grzebieñ Vergere. To pewnie mistrzowie przemian; Jacen przypomnia³ sobie opowieœæ Anakina o bazie mistrzów przemian na Yavinie Cztery. – Co to za miejsce? – Jacen bywa³ ju¿ na statkach Yuuzhan, widzia³ równie¿ instalacjê planetarn¹ na Belkadanie; pewnie by³y to twory organiczne, wyhodowane raczej ni¿ zbudowane, lecz zawsze w pewien sposób zrozumia³e. – Czy to statek? A mo¿e stacja kosmiczna? Jakaœ istota? – Wszystko to, i jeszcze wiêcej. Yuuzhañsk¹ nazwê tego… statku, stacji, istoty, co tylko chcesz, mo¿na przet³umaczyæ jako „statek-nasienie”. Biolog móg³by go nazwaæ ekosferycznym blastodermem. – Przyci¹gnê³a Jacena do siebie i zni¿y³a g³os, jakby dziel¹c siê z nim dowcipem. – To jajo, z którego narodzi siê ca³y œwiat. Jacen zrobi³ minê, jakby skosztowa³ czegoœ paskudnego. – Œwiat Yuuzhan Vongów. – Oczywiœcie. – By³em na Belkadanie. I na Duro. Nie by³y wcale podobne. Przeprowadzali tê swoj¹… vongizacjê? Tak to siê nazywa? No wiêc przeprowadzali j¹, rozpylaj¹c w atmosferze jakieœ transgeniczne bakterie… – Belkadan i Duro to tylko zak³ady przemys³owe – odpar³a Vergere. – Stocznie produkuj¹ce uzbrojenie. Zostan¹ wykorzystane, zu¿yte i opuszczone. Ale œwiat, który powstanie z tego statku-nasienia, bêdzie naszym domem. Jacen poczu³ siê s³abo. – Domem? 45

– Planet¹, któr¹ mo¿na okreœliæ mianem pojedynczego organizmu, ¿yw¹ istot¹ o szkielecie ze ska³y i sercu z p³ynnego kamienia. Gatunki, które zamieszkaj¹ na planecie, zarówno roœliny, jak i zwierzêta, od mikroba do megalossusa, bêd¹ organami planety-istoty, jej wewnêtrznymi symbiontami lub paso¿ytami. Samo nasienie-statek sk³ada siê g³ównie z inkubacyjnych komórek pierwotnych, które zró¿nicuj¹ siê, przetwarzaj¹c w ¿yj¹ce maszyny… a te z kolei stworz¹ wszystko, co stanowi faunê i florê planety, jednak o znacznie przyspieszonym cyklu wzrostu. Zwierzêta osi¹gn¹ dojrza³oœæ w ci¹gu kilku dni standardowych, ca³e lasy wyrosn¹ w ci¹gu kilku tygodni. W kilka miesiêcy po zasianiu nowy œwiat bêdzie mia³ ju¿ w pe³ni funkcjonuj¹cy i dynamicznie stabilny ekosystem, replikê planety martwej od tylu tysiêcy lat, ¿e zaledwie j¹ pamiêtamy. – Ich rodzinna planeta – mrukn¹³ Jacen. – Yuuzhanie buduj¹ sobie now¹ rodzinn¹ planetê. Tak to wygl¹da. – Mo¿na to i tak nazwaæ. – Vergere przystanê³a i skinê³a na jednego z wojowników. Dotknê³a jakiegoœ punktu na skórze tunelu. Wojownik wyst¹pi³ naprzód i poruszy³ prawym ramieniem; amphistaff rozwin¹³ siê i przekszta³ci³ w ostrze, które rozdar³o œcianê d³ugim, postrzêpionym ciêciem. Brzegi ciêcia sp³ynê³y mlecznobia³¹ ciecz¹. Vergere odci¹gnê³a jeden z nich, jakby unosz¹c kotarê. Sk³oni³a siê lekko, zapraszaj¹c Jacena do œrodka. – Nazwa³abym to prac¹ w toku – wyjaœni³a. – Tak samo jak ciebie. Do wnêtrza rury buchnê³y k³êby wilgotnej, cuchn¹cej bagnem mg³y, ciep³ej, gêstej i podobnej do dymu. Jacen prychn¹³. – Zdaje siê, ¿e w odœwie¿aczu w barakach nawali³a kanalizacja. Jak¹ naukê mam z tego wyci¹gn¹æ? – Jest tylko jeden sposób, ¿eby siê o tym przekonaæ. Jacen przecisn¹³ siê przez szczelinê, prosto w powietrze duszne od zgnilizny, smrodu ekskrementów i gor¹cego, mokrego szlamu. Na skórê wyst¹pi³ mu kroplisty pot. Mleczna ciecz-krew z rozciêcia œcieka³a lepkimi, bladymi strumyczkami, które lepi³y mu siê do w³osów i d³oni. Otar³ je szat¹, ale to mleko upodoba³o sobie jego skórê bardziej ni¿ w³ókna. Potem podniós³ wzrok i zapomnia³ o mleku. St¹d w³aœnie dochodzi³y krzyki. Sta³ w przenicowanym œwiecie. Tunel za jego plecami wygl¹da³ jak wêz³owaty garb, ¿ylak przecinaj¹cy szczyt wzgórza. Wokó³, od stóp pagórka a¿ po horyzont, rozpoœciera³o siê bulgocz¹ce bagno i d¿ungla. 46

Ale horyzontu te¿ nie by³o. Za burzowymi k³êbami cuchn¹cej mg³y niekoñcz¹ca siê dolina spienionych bajor i stawów zion¹cych cuchn¹cymi gazami wznosi³a siê coraz wy¿ej i wy¿ej, a¿ do miejsca, gdzie Jacen musia³ zmru¿yæ oczy przed blaskiem s³oñca – aktynicznego, bia³oniebieskiego punkcika gdzieœ w górze. Nagle podmuch rozdar³ zas³onê mgie³ i teraz zobaczy³, co znajduje siê poza s³oñcem – dalsze bagna, d¿ungle, grzebienie niskich wzgórz. Nieba nie by³o. Przez gêste opary wydawa³o siê, ¿e po tych wzgórzach bez³adnymi stadami wêdruj¹ ogromne bestie – ale oto mg³a przerzedzi³a siê znowu i scena nabra³a perspektywy. To nie by³y ogromne bestie – to byli ludzie. Ale nie tylko ludzie; równie¿ Mon Kalamari, Bothanie i Twilekowie, i jeszcze dziesi¹tki innych gatunków Nowej Republiki. Wzgórza nad g³ow¹ by³y st¹d niedaleko, kilometr, mo¿e pó³tora. S³oñce musia³o byæ jakimœ sztucznym, termoj¹drowym Ÿród³em œwiat³a, pewnie nie wiêkszym ni¿ piêœæ Jacena. Skin¹³ g³ow¹ w zadumie – przy doskona³ej kontroli grawitacji przez dovin basale nie jest tak trudno opanowaæ budowê stosu. Trudniej by³oby odfiltrowaæ szkodliwe promieniowanie. Nie umia³ siê domyœliæ, jak to zrobili bez ekranów. Nigdy nie mia³ smyka³ki do techniki. Jego dar polega³ na kontaktach ze zwierzêtami. Z takim pytaniem musia³by siê zwróciæ do Jainy albo do Anakina… Wzdrygn¹³ siê i mocno zacisn¹³ zêby, a¿ ból przeszed³. Teraz poœród grup dostrzeg³ równie¿ Yuuzhan: by³o tam kilku wojowników, ale niewielu. Za to setki, a mo¿e tysi¹ce mistrzów przemian – ci poruszali siê powoli i celowo, pobieraj¹c próbki wody i gleby, zbieraj¹c liœcie i kawa³ki kory, ³odygi, garœcie alg, lecz nie zwracaj¹c najmniejszej uwagi na to, co Jacen pocz¹tkowo wzi¹³ za stada byd³a. Stada… Gdyby wci¹¿ posiada³ Moc, natychmiast wyczu³by prawdê. By³y to brygady niewolników. – Wspania³e, prawda? – odezwa³a siê Vergere zza jego pleców. Jacen pokrêci³ g³ow¹. – Szaleñstwo – szepn¹³. – Popatrz tylko… Skierowa³ palec w stronê najbli¿szej grupy. Ekipa rozstawiona wzd³u¿ nasypu wœciekle kopa³a prymitywnymi ³opatami, z wyciem i wrzaskami wyrzucaj¹c we wszystkich kierunkach ziemiê, roœlinnoœæ i b³oto. Wykop mia³ zapewne byæ czymœ w rodzaju rowu melioracyjnego, jednak kolejna wyj¹ca grupa zasypywa³a go z równ¹ skwapliwoœci¹. Nieco dalej garstka rozkrzyczanych, spoconych ludzi wtyka³a 47

w b³oto kie³kuj¹ce ziarna, podczas gdy kilka metrów za ich plecami nastêpna grupa, jêcz¹c i zalewaj¹c siê ³zami rozpaczy, wdeptywa³a kie³ki w ziemiê. Ca³y obszar wype³niony by³ gromadkami istot zajêtych podobnymi, równie bezu¿ytecznymi zajêciami: zaledwie wzniesione kamienne budowle by³y natychmiast rozbierane, pola zasypywano otoczakami, zanim jeszcze skoñczy³a siê orka, m³ode drzewka sadzono i natychmiast œcinano, a wszystko to rêkami pó³nagich, zataczaj¹cych siê z wyczerpania niewolników. Niektórzy klêli, inni szlochali, jeszcze inni po prostu wydawali nieartyku³owane, przejmuj¹ce okrzyki zwierzêcego bólu. Nawet kiedy nie by³o takiej potrzeby, niewolnicy miotali siê od zadania do zadania, jakby œciga³y ich stada niewidzialnych insektów. Cz³owiek kopi¹cy w³aœnie dziurê móg³ nagle rzuciæ ³opatê, jakby dotkn¹³ ods³oniêtej szyny zasilaj¹cej i skoczyæ do na wpó³ zbudowanej budy, po czym poderwaæ siê znowu i pokuœtykaæ w drug¹ stronê, aby wyrywaæ bagienn¹ trawê i bezmyœlnie rozrzucaæ j¹ na wietrze. – To… to jakieœ szaleñstwo – Jacen obj¹³ siê ciasno ramionami i z trudem prze³kn¹³ œlinê, oddychaj¹c p³ytko, by st³umiæ wznosz¹ce siê od ¿o³¹dka wymioty. – Jak mo¿esz nazywaæ to czymœ wspania³ym? – Poniewa¿ widzê to, czego nie widaæ od razu. Widzê, co tutaj bêdzie. – Vergere dotknê³a jego ramienia, zerkaj¹c wokó³. – ChodŸ ze mn¹. Skrêty i wêz³y ¿y³ umo¿liwia³y swobodne wejœcie na zewnêtrzn¹ pow³okê tunelu. Vergere zwinnie i pewnie skaka³a z jednej ¿y³y na drug¹, po czym czeka³a, a¿ Jacen z trudem wgramoli siê jej œladem. Gor¹ce, gêste i cuchn¹ce powietrze dusi³o go, wyciska³o siódme poty, doprowadza³o do omdlenia, jakby ktoœ go owin¹³ mokr¹ skór¹ tauntauna. Obaj wojownicy pod¹¿ali za nimi z niewzruszonymi, niedba³ymi minami. – Po co istnieje to miejsce? – Jacen szerokim gestem obj¹³ to pandemonium. – Co wspólnego ma to wszystko z vongizacj¹ planety? – To, co widzisz? – Vergere przekrzywi³a g³owê w sposób, który Jacen nauczy³ siê interpretowaæ jako uœmiech. – To plac zabaw. – Plac zabaw? – Och, tak. Wiesz przecie¿, ¿e place zabaw Nowej Republiki to miejsce dla dzieci, gdzie mog¹ one poznaæ granice zachowania i wychowania. Nauczyæ siê walki w dzieciêcych potyczkach. Poznaæ politykê podzia³u na grupy. Przecie¿ w³aœnie na placu zabaw dziecko przechodzi inicjacjê w kontaktach z szaleñstwem t³umów, poznaje grz¹ski 48

teren nacisku spo³ecznego oraz ostateczn¹, niewyobra¿aln¹, bezsprzeczn¹ niesprawiedliwoœæ ¿ycia – fakt, ¿e niektórzy s¹ m¹drzejsi, inni szybsi lub silniejsi i ¿adne rozkazy nie sprawi¹, ¿ebyœ by³ lepszy ni¿ twoje w³asne mo¿liwoœci. Objê³a gestem ca³y teren. – To, co tutaj widzisz, to efekt dzia³ania potê¿nych, niezdyscyplinowanych dzieciaków… bawi¹cych siê wspólnymi zabawkami. – To nie zabawki – wybuchn¹³ Jacen ze zgroz¹. – To ¿ywe istoty… ludzie, Bothanie… – Nie bêdê siê z tob¹ sprzecza³a o okreœlenia, Jacenie Solo. Nazwij ich, jak chcesz. Zastosowanie i tak pozostanie to samo. – Jakie zastosowanie? Co ktokolwiek mo¿e zyskaæ na tym… na tym bezsensownym cierpieniu? Vergere z politowaniem pokrêci³a g³ow¹. – Czy s¹dzisz, ¿e proces tak skomplikowany jak odtworzenie ca³ej ekologii planetarnej mo¿na powierzyæ przypadkowi? Och, nie, nie, Jacenie Solo. Tu chodzi o naukê. O edukacjê. Próba i b³¹d… wiêcej b³êdów ni¿ prób, oczywiœcie. I æwiczenie. Æwiczenie, æwiczenie, æwiczenie… Wyci¹gnê³a d³oñ jak robot-kelner, oferuj¹cy goœciom stó³ w eleganckim lokalu, wskazuj¹c na wielkie jezioro opodal podnó¿a pagórka, na którym stali. Poœrodku jeziora znajdowa³a siê wyspa, wielka, niezgrabna sterta potê¿nych szeœciok¹tnych bloków, jak zamkniête plastry koreliañskich winopszczó³. Tyle tylko, ¿e ka¿da komora plastra by³a doœæ wielka, aby wch³on¹æ ca³ego „Soko³a Millenium”. Jezioro otacza³ kr¹g yuuzhañskich wojowników z broni¹ przygotowan¹ jakby do obrony przed nieoczekiwanym atakiem. Kolejny pierœcieñ wojowników otacza³ sam¹ wysepkê. Pomiêdzy blokami porusza³y siê dziesi¹tki, a mo¿e setki mistrzów przemian, dŸwigaj¹c jakieœ pakunki, urz¹dzenia i buk³aki z ciecz¹. Od czasu do czasu jeden z nich u¿ywa³ czegoœ w rodzaju przystawki, ¿eby przebiæ otwór w jednym z koñców bloku, po czym przystawia³ do niego albo pakunek, albo wype³niony p³ynem buk³ak i na nowo zamyka³ komorê. Jacen stwierdzi³ nagle, ¿e analogia z winopszczo³ami jest wyj¹tkowo trafna. Te wielkie szeœciok¹tne bloki musia³y kryæ w sobie jakieœ ¿ywe istoty – coœ ogromnego, larwalne formy niewyobra¿alnego giganta… – Co to jest? – wyszepta³. – Nie jest najwa¿niejsze, czym s¹ teraz, lecz czym siê stanie to jedno, które prze¿yje i dojrzeje. 4 – Zdrajca

49

Uœmiechnê³a siê znowu, a jej grzebieñ rozb³ysn¹³ jaskrawym oran¿em. – Podobnie jak wszystkie z³o¿one istoty – wyjaœni³a – równie¿ œwiat Yuuzhan Vongów potrzebuje mózgu. Stworzenia nazywano dhuryamami. Pokrewne yammoskom, dhuryamy s¹ równie wyspecjalizowane jak gigantyczni koordynatorzy wojenni, lecz hoduje siê je do bardziej skomplikowanych typów koordynacji telepatycznej. S¹ wiêksze, silniejsze, znacznie potê¿niejsze i maj¹ zdolnoœæ mentalnego jednoczenia o wiele wiêksz¹ liczbê rozmaitych rozproszonych elementów ni¿ jakikolwiek yammosk. Dhuryamy maj¹ byæ odpowiedzialne za zintegrowanie czynnoœci vongizuj¹cych organo-maszyn. Dhuryam nie bêdzie s³ug¹, lecz raczej partnerem: w pe³ni inteligentny, w pe³ni œwiadom, zdolny do podejmowania decyzji na podstawie sta³ego strumienia danych dop³ywaj¹cych z planetarnej sieci telepatycznie powi¹zanych istot, bêdzie w stanie bezb³êdnie poprowadziæ transformacjê planety, nie nara¿aj¹c jej na zagro¿enia nieuniknione w naturalnych, chaotycznych ekosystemach. Kiedy Vergere skoñczy³a opis dhuryamów, Jacen odezwa³ siê ostro¿nie: – Te grupy niewolników… mówisz, ¿e one s¹ kontrolowane umys³em? Vergere skinê³a g³ow¹. – Pewnie zauwa¿y³eœ brak stra¿ników, z wyj¹tkiem tych obok ula dhuryamów. A i ci pilnuj¹ jedynie, aby dhuryamy nie u¿y³y niewolników do pozabijania swoich braci. – Pozabijania? – Och, tak. Zachowanie mo¿na uzyskaæ przez uwarunkowanie, ale umiejêtnoœci trzeba nauczyæ. Wiêkszoœæ z czynnoœci, jakie wykonuj¹ tu dhuryamy, to nauka przez zabawê, tak jak to robi¹ piloci, lataj¹c na symulatorach. W³aœnie tutaj trenuj¹ swoje zdolnoœci, nabieraj¹ mistrzowskiej wprawy w kontrolowaniu umys³ów wielu bardzo zró¿nicowanych form ¿ycia. Najlepszy z nich zostanie póŸniej u¿yty jako Mózg Œwiata. – Jeden z nich – powtórzy³ Jacen jak echo. – Tylko jeden. Zabawy tych dzieci s¹ wiêcej ni¿ powa¿ne. S¹ zabójcze. Te maleñkie dhuryamy znaj¹ ju¿ pierwsz¹ i najwa¿niejsz¹ z ¿yciowych prawd: zwyciê¿asz lub giniesz. 50

– To takie… – piêœci Jacena zacisnê³y siê bezradnie. – To takie… okropne. – Ja bym to raczej nazwa³a uczciwym – uœmiechnê³a siê do niego weso³o, po przyjacielsku, niewzruszona otaczaj¹cym ich horrorem. – ¯ycie to walka, Jacenie Solo. Zawsze tak by³o: niekoñcz¹ca siê, okrutna bitwa, ociekaj¹ce krwi¹ k³y i pazury. Mo¿e to w³aœnie najwiêksza si³a Yuuzhan. Nasi mistrzowie, w przeciwieñstwie do Jedi, w przeciwieñstwie do ca³ej Nowej Republiki, nigdy siê nie ³udz¹. Nigdy nie trac¹ energii na udawanie, ¿e jest inaczej. – Mówisz ci¹gle „nasi mistrzowie”. – Kostki palców Jacena zbiela³y, gdy zacisn¹³ piêœci jeszcze mocniej. – Chcesz powiedzieæ „moi mistrzowie”. Ta perwersja… to wszystko nie ma ze mn¹ nic wspólnego. – Bêdziesz chyba trochê zaskoczony, kiedy odkryjesz, jak bardzo siê mylisz. – Nie – z moc¹ odpar³ Jacen. – Nie. Mam jedynego mistrza i jest nim Mistrz Skywalker. S³u¿ê jedynie Mocy. Yuuzhanie Vong mog¹ mnie zabiæ, ale nie zmusz¹ mnie do pos³uszeñstwa. – Biedny, ma³y Solo. – Ramiona Vergere zafalowa³y w kolejnym p³ynnym geœcie obojêtnoœci. – Czy nigdy nie czujesz siê zak³opotany tym, ¿e siê tak ustawicznie i ca³kowicie mylisz? Jacen odwróci³ wzrok. – Tracisz czas, Vergere. W tym miejscu niczego siê nie nauczê. – Widzisz? Podwójny b³¹d rozumowania: ja nie tracê czasu, a to nie jest twoja nowa szko³a. – Podnios³a d³oñ b³yskawicznym, ledwie dostrzegalnym gestem. Dwaj wojownicy za plecami Jacena schwycili go za ramiona i przytrzymali w uchwycie twardym jak zbrojony beton. Plama w d³oni Vergere przybra³a na powrót kszta³t groŸnego haka z koœci. Moc, pomyœla³ Jacen, czuj¹c, jak panika podchodzi mu do gard³a. Zas³oni³a go Moc¹… mia³a go przy sobie przez ca³y czas. – To jest twój nowy dom – oznajmi³a i dŸgnê³a go w pierœ.

51

ROZDZIA£

!

OGRÓD Tu¿ nad skrajem horyzontu zdarzeñ galaktycznych – tego skupiska grawitacji, gdzie nawet nieskoñczona hiperprzestrzeñ znajdowa³a swój koniec – nasienie-statek po raz ostatni wyskoczy³o poza rzeczywistoœæ wszechœwiata. Po raz ostatni sta³o siê wszechœwiatem samo w sobie. Nasienie-wszechœwiat, podobnie jak jego wiêkszy i starszy bliŸniak, rozwija³o siê nieustannie. W ci¹gu czasu, który mia³ znaczenie jedynie wewn¹trz pêcherza, nasienie-wszechœwiat ró¿nicowa³o siê i komplikowa³o. Skóra pomiêdzy promienistymi p³etwami zmienia³a siê, stawa³a coraz grubsza i twardsza w jednym miejscu, a cieñsza, bardziej wydêta tam, gdzie p³ody istot-narzêdzi rozwija³y siê w macicach stworzonych w ramach tej cienkiej warstwy rzeczywistoœci. W bezkierunkowym niemiejscu nadprzestrzeni nasienie-œwiat zaczê³o swój d³ugi, powolny spadek w kierunku serca galaktyki. Jacen zobaczy³ nadchodz¹c¹ Vergere: drobna, zwinna postaæ w mglistym zielonym pó³mroku, który w Szkó³ce pe³ni³ funkcjê nocy. Zgrabnie przeskakiwa³a po œwietlistej, pokrytej smugami piany powierzchni bagna krabów vonduun, z uwag¹ stawiaj¹c stopy, jakby œmiga³a na falach przyp³ywu. Zacisn¹³ szczêki. 52

Spuœci³ wzrok na ranê w brzuchu niewolnika – d³ugie, zakrzywione ciêcie, niezbyt g³êbokie. Skóra niewolnika by³a ró¿owa, tylko przy krawêdzi rany nabiera³a odcienia gor¹cej czerwieni. Niewolnik zadygota³, kiedy Jacen rozchyli³ ranê. Ciêcie by³o powierzchowne, krew jedynie siê s¹czy³a. Mo¿na by³o dostrzec warstwy skóry, nie zaœ czerwone miêœnie czy skrêty jelit. W zadumie skin¹³ g³ow¹. – Nic ci nie bêdzie – poinformowa³. – Od tej pory trzymaj siê z daleka od zagajnika amphistaffów. – Jak… jak mogê…? – jekn¹³ niewolnik. – Jaki mam wybór? – Zawsze jest jakiœ wybór – mrukn¹³ Jacen. Podrapa³ siê po g³owie. W³osy odros³y mu na tyle, ¿e ju¿ zaczê³y siê krêciæ. By³y zlepione t³uszczem i brudem i swêdzia³a go skóra g³owy – ale nie a¿ tak jak rzadka, cienka broda nastolatka, która pokrywa³a mu policzki i szyjê. Obejrza³ siê na Vergere. By³a ju¿ blisko, klucz¹c przez wzgórki kolonii m³odych ooglithów. Nie widzia³ jej od pierwszego dnia w Szkó³ce. Wed³ug jego rozeznania, mog³o to byæ co najmniej kilka tygodni temu. A mo¿e miesiêcy? Po³askota³ wylot glistobuk³aka le¿¹cego obok na ziemi i wsun¹³ d³oñ do œrodka. Szczêko¿uki, które wype³nia³y glistobuk³ak, za¿arcie zaatakowa³y jego d³oñ. Odczeka³, a¿ dwadzieœcia czy trzydzieœci ¿uków wbi³o mu w skórê szczêki, po czym wyj¹³ rêkê i pozwoli³, aby wylot zamkn¹³ siê znowu. Szczêko¿uki stercza³y na wszystkie strony jak sêkata, owadzia rêkawica. U¿y³ ich do spinania rany niewolnika. Woln¹ d³oni¹ ³askota³ staw g³owowy szczêko¿uka, a¿ ten otworzy³ szczêki, po czym przyciska³ go do rany, tak aby ponowne ich zaciœniêcie spiê³o jej brzegi. Potem jednym ruchem odrywa³ cia³o ¿uka, a szczêki pozostawa³y na miejscu. Rana wymaga³a u¿ycia dwudziestu trzech szczêko¿uków. Ostro¿nie odczepi³ ¿ywe ¿uki, które wci¹¿ wisia³y mu u rêki, i wrzuci³ z powrotem do glistobuk³aka, po czym oderwa³ pasy od dolnego brzegu szatoskóry niewolnika, aby przewi¹zaæ mu ranê tym zaimprowizowanym banda¿em. Szatoskóra i oderwane kawa³ki ocieka³y w miejscach rozdarcia mlecznym sokiem, który sklei³ pasy i œcisn¹³ je razem. – Staraj siê jej nie moczyæ – szepn¹³ Jacen ³agodnie. – I nie zbli¿aj siê do zagajnika amphistaffów, dopóki siê nie zagoi. Zdaje mi siê, ¿e one wyczuwaj¹ krew. Potn¹ ciê na plasterki. Ten zagajnik amphistaffów by³ inny ni¿ jego odpowiednik na œwiatostatku nad Myrkrem: tamte by³y ukszta³towane, zmodyfikowane, 53

udomowione. Poskromione. Zagajnik w Szkó³ce by³ oryginalnym tworem. Podstaw¹. I nie mia³ w sobie nic udomowionego. Polipy amphistaffów w zagajniku mia³y od jednego do trzech metrów wysokoœci. Z g³êboko zakorzenionych wzgórków skórzastej tkanki wyrasta³o od dwóch do piêciu miêsistych brodawek, na których ros³y triady m³odych amphistaffów. Polipy amphistaffów to zaczajone w jednym miejscu drapie¿niki; m³ode amphistaffy s³u¿¹ jako ich ramiona i broñ, nadziewaj¹c, zatruwaj¹c jadem, a¿ wreszcie tn¹c ofiarê na kawa³eczki strawne dla ziemnej paszczy polipa, du¿ej jak ludzka piêœæ. Potrafi¹ zabiæ i spo¿yæ ka¿d¹ ¿yw¹ istotê. Bezpiecznie zbli¿yæ siê mo¿e do nich tylko krab vonduun, jedyny naturalny wróg amphistaffów, chroniony p³ytk¹ mis¹ niezwykle twardej skorupy. – Ale… ale jeœli zostanê wys³any? – jêkn¹³ niewolnik. – Co wtedy? – Sieæ ziarna niewolników jest pod³¹czona tylko do twoich nerwów dotykowych. Najwy¿ej bêdzie bola³o – odpar³ Jacen. – Amphistaffy ciê nie zabij¹. – Ale ból… ten ból… – Wiem. – Nie wiesz – z gorycz¹ odpar³ niewolnik. – Nigdy nie kazali ci nic robiæ. – Tobie te¿ nie ka¿¹ nic robiæ. Nie mog¹. Mog¹ tylko sprawiæ ci ból, a to nie to samo. – £atwo ci powiedzieæ! Kiedy po raz ostatni tobie sprawili ból? Jacen wsta³ i spojrza³ w kierunku Vergere. – Lepiej siê przeœpij. Wkrótce znowu w³¹cz¹ s³oñce. Niewolnik mamrocz¹c powlók³ siê w kierunku grupy swoich pobratymców. Nie podziêkowa³. Rzadko dziêkowali. Niewolnicy w ogóle niewiele z nim rozmawiali, tylko wtedy, kiedy przychodzili na opatrunki. Unikali go. By³ zbyt obcy, zbyt niepodobny do reszty i nie³atwo by³o siê z nim porozumieæ. Wêdrowa³ pomiêdzy nimi w bañce samotnoœci. Nikt nie chcia³ siê zbli¿yæ. Obawiali siê go, a mo¿e nawet nienawidzili. Jacen nachyli³ siê i zebra³ garœæ bezg³owych ¿uków. Obserwuj¹c zbli¿aj¹c¹ siê Vergere, kruszy³ ich pow³oki brzuszne, wy³uskuj¹c bladofioletowe miêso. Miêso ¿uków by³o bogate w t³uszcze i proteiny, a smakowa³o jak kalamaryjskie lodowe homary. By³a to najsmaczniejsza rzecz, jak¹ móg³ tu znaleŸæ do jedzenia. Vergere ostro¿nie mija³a œpi¹cych niewolników. Podnios³a wzrok i spojrza³a na niego, podnosz¹c d³oñ w powitalnym geœcie. 54

– Wystarczy – stwierdzi³. Zatrzyma³a siê. – Co to, nie uœciskasz mnie? Przyjació³ka Vergere nie dostanie nawet buzi? – Czego chcesz? Uœmiechnê³a siê m¹drym uœmiechem i otworzy³a usta, jakby chcia³a udzieliæ jednej z tych swoich zagadkowych odpowiedzi, ale wzruszy³a ramionami, westchnê³a i spowa¿nia³a. – Ciekawa jestem – odpar³a po prostu. – Jak tam twoja pierœ? Jacen dotkn¹³ szatoskóry w miejscu, gdzie pod ¿ebrami mia³ ropiej¹c¹ dziurê. Szata zagoi³a siê wiele tygodni temu. Nawet plama krwi znik³a. Podejrzewa³, ¿e szatoskóry ¿ywi¹ siê wydzielinami istot, które je nosz¹: potem, krwi¹, z³uszczonymi komórkami skóry i t³uszczem. Jego szatoskóra by³a du¿a i zdrowa, choæ ci¹gle dar³ j¹ na banda¿e dla siebie i rannych niewolników, których opatrywa³. Zawsze odrasta³a do pierwotnej d³ugoœci w ci¹gu jednego lub dwóch dni. Za to jego pierœ… Patrz¹c na Vergere, prze¿ywa³ to zdarzenie jeszcze raz: koœciany hak wrzynaj¹cy siê w cia³o poni¿ej ¿eber, zakrzywiony w górê, by przebiæ przeponê. Czubkiem zahaczy³ o p³uco, a potem rozdar³ wewnêtrzn¹ stronê splotu s³onecznego: lodowaty, wstrz¹saj¹cy nieból zniszczy³ jego si³ê. Zemdla³ w ramionach wojowników. Vergere powoli wyjê³a hak; czu³, jak przesuwa go przez zaciœniête miêœnie. Przygl¹da³a mu siê przez chwilê, grzebieñ lœni³ per³ow¹, nieodgadnion¹ têcz¹. – Czujesz ju¿? Jacen spojrza³ w dó³, na leniw¹ stru¿kê krwi œciekaj¹c¹ z otworu pod ¿ebrami. Otwór nie by³ wiêkszy ni¿ czubek jego ma³ego palca; poczu³ nagle absurdaln¹ pokusê, ¿eby wsadziæ tam palec, jak korek w butelkê koreliañskiej whisky. Dopiero wtedy Vergere powiedzia³a mu, co zrobi³ hak: wszczepi³ koralowe ziarno niewolnicze w jego pierœ. – Doskonale – pochwali³a radoœnie hak. – IdŸ, pobaw siê. Hak zmiêk³, owin¹³ siê na chwilê wokó³ jej przegubu, jakby w¹¿ j¹ ¿egna³ przyjacielskim uœciskiem, po czym zeœlizn¹³ siê na ziemiê i znik³ w poszyciu. – Wiem, ¿e ju¿ mia³eœ implanty – powiedzia³a wtedy. – Na Belkadanie, tak? Ale tamto nasienie ros³o za wolno i by³o zbyt ³atwe do wyjêcia. Nowe, ulepszone uczyni³am… eee… mniej dostêpnym. I ten ból, który ogarn¹³ jego serce… 55

Ziarno wypuœci³o kie³ki w ci¹gu kilku sekund; w³ókna jak œrubowce wkrêca³y mu siê w splot s³oneczny. Przywita³o siê wydzielaj¹c substancje bólu – w piersi rozgorza³ mu gwiezdny rozb³ysk, który powali³ go z nóg jak uderzenie pa³k¹. Le¿a³ na sêkatej skórze ¿y³y, zwiniêty wokó³ swojego bólu. Vergere i wojownicy pozostawili go w tym miejscu. Niepotrzebne by³y ¿adne instrukcje ani rozkazy. Ziarno niewolnicze dawa³o mu do zrozumienia, czego od niego oczekiwano, z typowo – jak pomyœla³ wtedy Jacen – yuuzhañsk¹ skutecznoœci¹. Sprawia³o mu ból. Ziarno mia³o telepatyczn¹ wiêŸ z jednym z dhuryamów. Za ka¿dym razem, kiedy Jacen nie robi³ tego, czego ¿¹da³ od niego dhuryam, ziarno podpala³o koñce jego nerwów roz¿arzonym ¿elazem. Próbowa³ jednej czynnoœci po drugiej, a¿ wreszcie odkry³, co nie powodowa³o bólu. Czasem trwa³o to kilka chwil, czasem bardzo d³ugo. Tu, w Szkó³ce, s³oñce gaszono na mniej wiêcej jedn¹ trzeci¹ doby; zamiast ksiê¿yców oœwietlaj¹cych sztuczn¹ noc, Szkó³ka dysponowa³a bogactwem œwiec¹cych mchów i alg. Teraz, gdyby chcia³, móg³by liczyæ dni, ale ju¿ go to nie obchodzi³o. Móg³ nakreœliæ up³yw czasu po wzroœcie w³ókien ziarna niewolnika, oplataj¹cych jego nerwy. W miarê jak wzrasta³o, jego kontrola stawa³a siê subtelniejsza. Poprzez coraz bardziej skomplikowan¹ sieæ ziarna niewolnika dhuryam móg³ ju¿ nakazaæ mu iœæ naprzód, wywo³uj¹c ból w jego plecach. Potrafi³ poleciæ mu podnieœæ coœ, powoduj¹c ból w pustej d³oni. W razie potrzeby móg³ spinaæ jego nerwy tak ostro, ¿e mimowolny spazm kierowa³ ramiê lub nogê we w³aœciwym kierunku. Rana po wprowadzeniu ziarna, pozostawiona przez broñ Vergere, zaczê³a ropieæ: zaczerwieni³a siê, wywi¹za³ siê stan zapalny i pojawi³a siê ¿ó³ta wydzielina. Jacen przycisn¹³ d³oni¹ sztywny banda¿ z szatoskóry. Spojrza³ beznamiêtnie na obc¹, podobn¹ do ptaka istotê, która go skrzywdzi³a. – Moja pierœ? – powtórzy³. – Dziêkujê, dobrze. – Poka¿. – Zostaw mnie w spokoju. – Czy ju¿ nie ustaliliœmy, ¿e nie ma sensu zachowywaæ siê jak dziecko, Jacenie Solo? – Zwinnie podbieg³a w jego kierunku. – Trzymaj siê ode mnie z dala, Vergere. Wiem, co mówiê. – Wierzê ci, skarbie – odpar³a. Stanê³a na sta³ym gruncie i podesz³a bli¿ej. – Ale jakie znaczenie ma twoja wiedza? Jak mi zabronisz? Zabijesz? 56

Jacen zacisn¹³ piêœci i nie odpowiedzia³. – Pobijesz? Okaleczysz swoj¹ przyjació³kê Vergere? – Zachêcaj¹co podsunê³a mu ramiê, jakby zapraszaj¹c do tañca. – Z³am mi koœæ, proszê… o tu, nad nadgarstkiem, jeœli mo¿na prosiæ. Powinna zagoiæ siê doœæ szybko, bêdzie jedynie krótkotrwa³¹ niedogodnoœci¹. – Vergere… – Zadaj mi ból – zaproponowa³a. – Wykrêæ mi ³okieæ. Wyrwij pióra z mojego grzebienia. Albo usi¹dŸ i poka¿ mi swoj¹ ranê. Rozkazy nie poparte si³¹ s¹ tylko sugestiami, Jacenie Solo. Ale jej rozkazy s¹ rozkazami, pomyœla³ Jacen. Mog³aby tu mieæ oddzia³ stra¿ników w ci¹gu minuty, mog³aby pewnie utrzymaæ go Moc¹ w powietrzu i zrobiæ z nim, co tylko zechce. Ale siê nie ruszy³. Pytaj¹co przekrzywi³a g³owê, uœmiechaj¹c siê k¹cikiem ust. Zebra³a cztery przeciwstawne palce w piramidkê i mocno, precyzyjnie dŸgnê³a go poprzez szatoskórê wprost w zainfekowan¹ ranê. Ból eksplodowa³ jak p³omieñ, ale Jacen ani mrugn¹³. – Mówi³em ci – rzek³. – Wszystko w porz¹dku. Wskaza³a palcem na ziemiê, na zgnieciony mech, gdzie przed chwil¹ spoczywa³ niewolnik, któremu Jacen spi¹³ ¿ukami ranê. – K³adŸ siê. Jacen ani drgn¹³. – Jacenie Solo – odezwa³a siê cierpliwie. – Wiesz, ¿e Moc jest ze mn¹. Myœlisz, ¿e nie czujê twojej infekcji? Czy jestem tak œlepa, ¿e nie dostrzegam w twoich oczach trawi¹cej ciê gor¹czki? Czy jestem tak s³aba, ¿e nie zdo³am ciê przewróciæ? Mo¿e przyjdzie taki czas, ¿e pogadamy na ten temat, pomyœla³ Jacen, ale z westchnieniem u³o¿y³ siê na mchu. Vergere chwyci³a jego szatoskórê w obie d³onie i schyli³a g³owê, aby nadgryŸæ j¹ ostrymi wyrostkami zêbowymi. Rozdar³a otwór, oderwa³a znajduj¹cy siê pod ni¹ banda¿, z³o¿y³a go i bez ceregieli zdar³a zainfekowany strup z rany. Jacen obserwowa³ j¹ bez zmru¿enia oka, nie reaguj¹c na szorstki dotyk na rozpalonym ciele. Zauwa¿y³a jego spojrzenie i mrugnê³a. – Ból ciê teraz ma³o rusza, co? – Od czasu Objêæ? – wzruszy³ ramionami. – Nie ignorujê go, jeœli o to ci chodzi. – Ale nie rz¹dzi tob¹ – odpar³a z aprobat¹. – S¹ tacy, którzy twierdz¹, ¿e ludzie nie s¹ w stanie pokonaæ strachu przed bólem. – Mo¿e ci, którzy tak mówi¹, nie bardzo znaj¹ siê na ludziach. – A mo¿e siê znaj¹, tylko nigdy nie spotkali kogoœ takiego jak ty. 57

Spuœci³a g³owê i przymknê³a oczy, trzymaj¹c z³o¿ony banda¿ w jednej stulonej d³oni. Jacen ze zdumieniem przygl¹da³ siê jej ³zom. P³ynne klejnoty zbiera³y siê w k¹cikach oczu i sp³ywa³y po policzkach, lœni¹c w mglistym, zielonym zmierzchu. £zy Vergere… przypomnia³ sobie ma³¹ fiolkê tych ³ez i nag³e ozdrowienie Mary po tajemniczej infekcji, która, jak wszyscy w skrytoœci ducha s¹dzili, mia³a kosztowaæ j¹ ¿ycie. Vergere star³a ³zy z twarzy zabrudzonym banda¿em, po czym znów przy³o¿y³a go do rany Jacena. Ból znik³. – Przytrzymaj to – poleci³a, a kiedy Jacen pos³usznie po³o¿y³ d³oñ na banda¿u, zaczê³a oddzieraæ pasy z jego szaty. Jacen nie móg³ siê powstrzymaæ, ¿eby nie zajrzeæ pod banda¿. Musia³ zobaczyæ. Stan zapalny znik³. Skóra wokó³ rany mia³a zdrowy, ró¿owy kolor, sama rana zaœ sp³ywa³a krwi¹, która wygl¹da³a i pachnia³a normalnie, nie cuchn¹c¹ œmierci¹ wydzielin¹, któr¹ ogl¹da³ przez te wszystkie dni. – Jak… – jêkn¹³. – Jak mog³aœ to… – Nie mówi³am ci przypadkiem, ¿ebyœ to przytrzyma³? – Vergere trzepnê³a go po rêce, przyciskaj¹c banda¿, po czym szybko umocowa³a go pasami z szatoskóry Jacena. – Twoje ³zy… z czego one s¹? – zapyta³ z podziwem. – Z czego zechcê. – Nie rozumiem. – Gdybyœ wci¹¿ mia³ Moc, by³oby to dla ciebie oczywiste. Samice mojego gatunku maj¹ bardzo skomplikowane gruczo³y ³zowe; nawet œlepe na Moc mog¹… mog³yby zmieniaæ sk³ad ³ez, produkuj¹c szeroki zakres sygna³ów feromonalnych i chemicznych œrodków odurzaj¹cych, które dzia³a³yby na naszych samców. Dziêki Mocy moja kontrola jest bardziej precyzyjna; mogê dopasowaæ strukturê molekularn¹ ³ez do konkretnych potrzeb, czy ma to byæ lekarstwo systemowe na infekcjê zarodnikami, czy tylko mocny antybiotyk o w³asnoœciach sterydu. – Niech mnie – jêkn¹³ Jacen. Serce zadr¿a³o mu w nag³ej nadziei. – Naprawdê, niech mnie… Vergere, czy s¹dzisz… to znaczy, czy mog³abyœ… czy ja bym móg³…? Spojrza³a na niego spokojnie. – Mów. – Jest ich tylu – zacz¹³. – Niewolnik, Bothañczyk, Trask… strzaska³ sobie kostkê. Z³amanie z³o¿one, wda³o siê zaka¿enie. Bêdê mu58

sia³ odj¹æ mu stopê, a to pewnie go zabije. Pillon Górnik, cz³owiek… on pierwszy przekona³ siê, ¿e polipy amphistaffów w zagajniku s¹ doœæ dojrza³e, aby atakowaæ. Zapalenie otrzewnej. Umiera. S¹ tu dziesi¹tki niewolników, którzy zostali zranieni i okaleczeni, wiêkszoœæ ran jest zaka¿ona… a za ka¿dym razem, kiedy niewolnik tamtêdy przechodzi, amhistaffy atakuj¹. Mamy szczêœcie, ¿e ich gruczo³y jadowe nie s¹ dojrza³e, bo inaczej ¿aden z niewolników by nie prze¿y³. A widzisz te ooglithy, p¹czkuj¹ce na grz¹dkach? Te, które przed chwil¹ mija³aœ? Dwa z nich dorwa³y Twilekankê i wlaz³y jej na grzbiet. One te¿ s¹ niedojrza³e i nie maj¹ antybakteryjnych enzymów, takich jak doros³e sztuki, wiêc kiedy ich w³ókna wniknê³y w pory Twilekanki, przenios³y nie wiadomo jakie bakterie… Widzisz j¹ teraz? To ta, co le¿y i jêczy. Nic dla niej nie mogê zrobiæ. Nie s¹dzê, aby do¿y³a ranka. – To, co powiedzia³eœ, nie jest ani pytaniem, ani ¿¹daniem. – Vergere mrugnê³a powoli, potem jeszcze raz. – Poproœ. Jacen zacisn¹³ piêœci, rozwar³ je znowu i jeszcze raz spojrza³ na banda¿, którym obwi¹za³a mu ¿ebra. – Twoje ³zy, Vergere. Mog³abyœ ocaliæ tak wiele istnieñ. – Wiem. – Proszê, Vergere… zrobisz to? – Nie. – Proszê… – Nie, Jacenie Solo. Nie zrobiê tego. Niby dlaczego? To niewolnicy. – To istoty rozumne… Wzruszy³a ramionami. – Pomog³aœ mi – zawo³a³ Jacen g³osem dr¿¹cym z desperacji i gniewu. – Dlaczego zrobi³aœ to dla mnie, a nie dla jednego z nich? – Dlaczego… to pytanie g³êbsze ni¿ odpowiedŸ. – Usiad³a na wilgotnym gruncie. Grzebieñ przylega³ jej p³asko do czaszki. – Powiedz mi, Jacenie Solo: co odró¿nia kwiat od chwastu? – Vergere… – To nie jest zagadka. Wiesz, co odró¿nia kwiat od chwastu? Tylko i wy³¹cznie decyzja ogrodnika. – Ja nie jestem ogrodnikiem – odpar³ Jacen, z trudem opanowuj¹c irytacjê. Pochyli³ siê ku niej, a¿ twarz mu poczerwienia³a. – A to nie s¹ chwasty! Wzruszy³a ramionami. – Nasze problemy znów mog¹ dotyczyæ obszaru jêzykowego. Dla mnie ogrodnik to osoba, która wybiera, co chce hodowaæ, a co wykorzeniæ; ktoœ, kto decyduje, czyje ¿ycie ma dobiec koñca, aby mog³o 59

rozkwitn¹æ to, co postanowi³ kochaæ. – Schyli³a g³owê, jakby poczu³a zak³opotanie. Z westchnieniem wysunê³a d³oñ w kierunku bezg³owych skorupek ¿uków. – Czy nie to w³aœnie uczyni³eœ? Nie spuszcza³ z niej oka, kurczowo trzymaj¹c siê swojego gniewu. – To owady, Vergere. – Tak, jak cienioæma. – Ja mówiê o ludziach… – Czy ¿uki s¹ mniej ¿ywe ni¿ niewolnik? Czy ¿ycie nie jest ¿yciem, niezale¿nie od formy, jak¹ przybiera? Jacen spuœci³ g³owê. – Mo¿esz sprawiæ, ¿e przyznam siê do pope³nienia b³êdu. Ale to nie by³ b³¹d. On jest istot¹ rozumn¹, a tamto… to owady. Parsknê³a œmiechem dŸwiêcznym jak dzwoneczki szczêœcia. – Nie powiedzia³am, ¿e pope³ni³eœ b³¹d, Jacenie Solo. Czy jestem moralistk¹? Stwierdzam tylko, ¿e dokona³eœ wyboru, jak ogrodnik. Jacen zawsze by³ uparty, wiêc i tym razem nie mia³ zamiaru ust¹piæ. – Ty jesteœ ogrodnikiem – burkn¹³ nad¹sany, wbijaj¹c wzrok w swoje rêce. – Ja jestem tylko jednym z chwastów. Po³o¿y³a mu d³oñ na ramieniu. D³ugie, giêtkie palce by³y ciep³e i ³agodne, a dotyk tak wyraŸnie przyjazny, nawet czu³y, ¿e przez jedn¹ krótk¹ chwilê Jacen mia³ wra¿enie, i¿ empatia poprzez Moc wcale go nie opuœci³a. Wiedzia³, bez najmniejszych w¹tpliwoœci, ¿e Vergere dobrze mu ¿yczy. ¯e troszczy siê o niego, a jego gniew, wrogoœæ i cierpienie sprawiaj¹ jej przykroœæ. Ale to nie znaczy, ¿e mam j¹ po swojej stronie, upomnia³ sam siebie. – Jak to siê sta³o – spyta³a powoli – ¿e sta³eœ siê robotem medycznym dla swojej brygady niewolników? Jakim sposobem akurat to zadanie przypad³o w³aœnie tobie? Przecie¿ jest tyle innych funkcji. – Nie by³o nikogo innego. – Nikogo, kto umia³by nastawiæ koœæ? Nikogo, kto umia³by oczyœciæ ranê? Kto potrafi³by ukrêciæ g³owê szczêko¿ukowi? Jacen wzruszy³ ramionami. – Nikt inny nie potrafi³ nakazaæ dhuryamowi, ¿eby poszed³ i katapultowa³ siê ze œluzy powietrznej. – Ach… – przejrzysta druga powieka powoli przykry³a jej oko. – Dhuryamowi siê to nie spodoba³o? – Powiedzmy, ¿e musia³em go przekonywaæ. – Przekonywaæ? 60

– W³aœnie. Milcza³a przez d³u¿sz¹ chwilê. Mo¿e czeka³a, a¿ rozwinie swoj¹ wypowiedŸ, mo¿e próbowa³a siê domyœliæ, co zrobi³. A mo¿e w ogóle myœla³a o czymœ innym. – Jakim sposobem zdo³a³eœ go przekonaæ? Jacen patrzy³ niewidz¹cym wzrokiem w przestrzeñ, wspominaj¹c zaciêt¹ prywatn¹ wojnê z ziarnem niewolnika i dhuryamem, który je kontrolowa³. Zastanawia³ siê, ile Vergere mo¿e wiedzieæ na ten temat, by³ pewien, ¿e w jakiœ sposób jest pod jej sta³¹ obserwacj¹. Dhuryam by³ istot¹ inteligentn¹; niedu¿o czasu zajê³o mu odkrycie, ¿e na Jacenie ból nie robi wiêkszego wra¿enia. Lecz by³ te¿ istot¹ z natury upart¹ i zosta³ zaprojektowany specjalnie do wydawania poleceñ. Nie przywyk³ do niepos³uszeñstwa i nie zamierza³ go tolerowaæ. Po wielu dniach zwyczajnego, prostego bólu, dhuryam zacz¹³ wykorzystywaæ rozrost ziarna niewolnika; przez ca³y tydzieñ zabawia³ siê wysy³aniem pojedynczych impulsów powoduj¹cych skurcze koñczyn Jacena. Za poœrednictwem ziarna zmusza³ cz³onki ch³opca do konwulsyjnego drgania, nie pozwalaj¹c nawet na chwilê odpoczynku. Jacen chodzi³ wtedy rzucaj¹c siê i trzês¹c jak potwór z holofilmu sterowanego zniszczonym pilotem. Punkt zwrotny nadszed³ w momencie, kiedy dhuryam zorientowa³ siê, ¿e zbyt wiele czasu i energii poœwiêca walce z Jacenem i zaniedbuje innych niewolników. Jego domena w Szkó³ce popad³a w ruinê, sta³a siê d¿ungl¹ poœród kwitn¹cych domen jego braci-rywali. Zrozumia³, ¿e poskromienie Jacena to kosztowne przedsiêwziêcie, którego cenê mierzy siê w niewykonanych zadaniach. A potem odkry³, ¿e nawet nieposkromiony, ch³opiec mo¿e byæ u¿yteczny. Jacen korzysta³ z ka¿dej chwili przerwy w bólu, aby opiekowaæ siê towarzyszami. Nie mia³ prawdziwego wyszkolenia medycznego, ale kolekcja egzotycznych form ¿ycia nauczy³a go podstaw egzobiologii, a przygody z innymi m³odymi Jedi pozwoli³y mu zaznajomiæ siê z chirurgi¹ polow¹. Dhuryam wreszcie chyba zrozumia³, ¿e zdrowi niewolnicy pracuj¹ lepiej i wkrótce jego domena znów rozkwit³a. Jacen odkry³, ¿e dhuryam pozwala mu na wiele – tak d³ugo, dopóki s³u¿y to jego, to znaczy dhuryama, interesom. Chyba nauczy³em dhuryama, ¿e partnerzy s¹ czasem bardziej u¿yteczni ni¿ niewolnicy, myœla³ Jacen. Ale wola³ to przemilczeæ. 61

Nie by³ winien Vergere ¿adnych wyjaœnieñ. – Ju¿ ci mówi³em – wymamrota³ twardo. – Mo¿esz mnie zabiæ, ale nie zmusisz mnie do pos³uszeñstwa. Wewnêtrzne powieki unios³y siê znowu. – Widzisz, Jacenie, w³aœnie dlatego jesteœ kwiatem poœród chwastów. Zajrza³ w bezdenn¹ czerñ jej oczu, potem zwróci³ wzrok na grupkê niewolników, odpoczywaj¹cych poœród zvongizowanej roœlinnoœci Szkó³ki, wreszcie na w³asne d³onie, zaciœniête w piêœci, a¿ zbiela³y kostki. Rozpostar³ palce, znów podniós³ wzrok na Vergere i wreszcie uzna³, ¿e nie ma powodu, aby siê d³u¿ej powstrzymywaæ. – Jesteœ Sithem, prawda? Znieruchomia³a nagle i absolutnie. – Czy¿by? – Wiem co nieco o Ciemnej Stronie, Vergere. Ca³a ta gadka o kwiatach i chwastach… wiem, o czym tak naprawdê mówisz. Wierzysz, ¿e znajdujesz siê ponad zwyczajnymi ludŸmi. – Wszystko, co ci mówiê, to… – Daj sobie spokój. Tracisz czas. Kiedyœ wraz z Jain¹ zostaliœmy uwiêzieni w Akademii Mroku. Próbowali nas przekabaciæ. Nie uda³o siê. – Przez krótk¹ chwilê pomyœla³ o Jainie, o mroku, jaki wyczu³, kiedy kontaktowa³ siê z ni¹ po raz ostatni poprzez bliŸniacz¹ wiêŸ. Znów zwin¹³ d³onie w piêœci i usun¹³ wspomnienie z myœli. Powtórzy³: – Jemu siê nie uda³o i tobie te¿ siê nie uda. Pierwszy ruch, jaki wykona³a: lekkie uniesienie k¹cików warg. – Sith? Jedi? – mruknê³a. – Czy to jedyne mo¿liwoœci? Jasne lub ciemne, dobre albo z³e? Czy Moc nie sk³ada siê tak¿e z innych rzeczy? Jaki jest ekran, na który mrok i jasnoœæ rzucaj¹ swoje kszta³ty i cienie? Gdzie jest podstawa, na której wspiera siê dobro i z³o? – Przestañ, proszê. Ju¿ zbyt wiele czasu spêdzi³em na roztrz¹saniu tych pytañ. Lata ca³e. I nigdy do niczego nie doszed³em. W jej oczach zap³on¹³ weso³y blask. – Doszed³eœ tutaj, prawda? – gestem objê³a Szkó³kê. – Czy to te¿ jest „nic”? Jacen pokrêci³ g³ow¹, zmêczony t¹ zabaw¹. Wsta³ ciê¿ko. – Wszystkie odpowiedzi nie s¹ nawet cieniem prawdy. – Doskonale! – Vergere zaklaska³a w d³onie i skoczy³a na równe nogi jak sprê¿yna. – Doskonale, Jacenie Solo. Pytania s¹ prawdziwsze od odpowiedzi: tak siê zaczyna m¹droœæ. – Twoja m¹droœæ. 62

– A jest jeszcze jakaœ inna? Czy prawda mo¿e byæ rasowa, jak nerfy? – Wydawa³o siê, ¿e jest w euforii; dr¿a³a, jakby z trudem tylko powstrzymywa³a siê od zatañczenia. – Masz tu jeszcze jedno pytanie… bardzo proste, pytanie od przyjaciela. OdpowiedŸ na nie jest nie tylko prawdziwa, ale bardzo u¿yteczna. Jacen wyprostowa³ siê powoli. – Nie mam na to czasu. Za kilka minut w³¹cz¹ s³oñce. Vergere krzyknê³a w œlad za nim: – Jeœli Moc to ¿ycie, jak mo¿e istnieæ ¿ycie bez Mocy? – Co? – Jacen stan¹³ jak wryty i obejrza³ siê przez ramiê. – Co takiego? – Jesteœ urodzonym ogrodnikiem – odpar³a. – Pamiêtaj, ¿e wybieranie kwiatów zamiast chwastów to nie tylko twoje prawo, lecz równie¿ obowi¹zek. Które to kwiaty? Które chwasty? Wybór nale¿y do ciebie. – Co? S³oñce Szkó³ki zap³onê³o nagle nad ich g³owami z trzaskiem b³yskawicy i grzmotem fali uderzeniowej. Jacen drgn¹³, zamykaj¹c oczy przed nag³ym rozb³yskiem. Zanim odzyska³ zdolnoœæ widzenia, Vergere by³a daleko, na œrodku bajora krabów vonduun, przeskakuj¹c z kêpy na kêpê jak ptak. D³ug¹ chwilê spogl¹da³ w œlad za ni¹. Jeœli Moc to ¿ycie, jak mo¿e istnieæ ¿ycie bez Mocy? Ca³y czas przemywa³ i spina³ rany, nastawia³ z³amania, usuwa³ zgni³e tkanki. S³oñce siê zapala³o, potem gas³o. Niektórzy niewolnicy zdrowieli. Inni umierali. Wszyscy nie ustawali w pracy. Domena dhuryama rozkwita³a. Drzewa splata³y siê w fantastyczne konstrukcje, udrapowane per³owymi epifitami. Miêsiste trawy na wy¿szych terenach falowa³y ³agodnie w rytm oddechu miechów, pompowanego przez ¿y³y wentylacyjne. W oczach Jacena teren ten by³ znacznie bardziej skomplikowany i piêkniejszy ni¿ dzia³ki jego s¹siadów. Kiedy mg³y rozprasza³y siê na tyle, aby widzieæ ca³¹ nieckê nad g³ow¹, wydawa³o mu siê, ¿e domena, w której mieszka, jest w istocie najlepiej rozwiniêta w ca³ej Szkó³ce. Z pewnym smutkiem musia³ jednak przyznaæ, ¿e w swojej ocenie nie jest ca³kiem obiektywny – niewykluczone, ¿e po prostu kibicuje w³asnej dru¿ynie. Jeœli Moc to ¿ycie, jak mo¿e istnieæ ¿ycie bez Mocy? – zapyta³a Vergere. 63

Têskni³ za Moc¹ ka¿dego dnia. O ka¿dej godzinie. O ka¿dej minucie. By³ stale, boleœnie œwiadom ziej¹cej pustki w swoim ¿yciu. Przypomina³o mu o tym ka¿de za³o¿enie opaski uciskowej, ka¿dy jêk i krzyk bólu, który móg³by uœmierzyæ Moc¹. Pamiêta³ o tym w dniu, kiedy musia³ amputowaæ stopê Traska amphistaffem, którego zdo³a³ ostro¿nie, cierpliwie wywabiæ z zagajnika, podrzucaj¹c jego polipowi kawa³ki martwego niewolnika tak d³ugo, a¿ ten zrzuci³ amphistaffy, które natychmiast rozpe³z³y siê w poszukiwaniu dogodnego terenu do ukorzenienia siê… Pamiêta³ o tym, kiedy Bothanin zmar³ w gor¹czce w kilka dni póŸniej. Jeœli Moc to ¿ycie, jak mo¿e istnieæ ¿ycie bez Mocy? Pytanie go przeœladowa³o. Pulsowa³o gdzieœ na dnie jego umys³u, niczym podchodz¹cy rop¹ z¹b. Czy Vergere mówi³a o jego ¿yciu? Jak mo¿e ¿yæ bez Mocy? OdpowiedŸ oczywiœcie brzmia³a: nie mo¿e. A wiêc nie ¿yje bez Mocy. Moc ca³y czas jest z nim. Tyle tylko, ¿e on jej nie czuje. Anakin zwyk³ mówiæ, ¿e Moc to narzêdzie, jak m³ot. Gdyby Moc by³a m³otem, myœla³ Jacen, to on by³by cieœl¹ o obciêtych ramionach. Ju¿ nawet nie widzia³ m³ota. Ju¿ nawet nie pamiêta³, jak wygl¹da m³ot… Ale… Gdybym pochodzi³ z gatunku istot, które w ogóle nie posiadaj¹ ramion, pomyœla³, nie rozpozna³bym m³ota… i nie wiedzia³bym, jak go u¿yæ, nawet gdybym przypadkiem odgad³, do czego s³u¿y. M³ot nie mia³by nic wspólnego ze mn¹, a ja z nim… Podobnie jak Moc nie ma nic wspólnego z Yuuzhanami. By³a to po³owa odpowiedzi… ale ta druga po³owa wyœlizgiwa³a mu siê nieustannie, wgryzaj¹c siê w mózg. Poniewa¿ Moc nie jest jedynie narzêdziem. Gdyby Yuuzhanie istnieli poza Moc¹, Moc nie mog³aby byæ tym, czym by³a – zgodnie z naukami, jakie odebra³. Tym, czym by³a w istocie i o czym wiedzia³. Poniewa¿ wiedzia³ na pewno, na sto procent, ponad wszelk¹ w¹tpliwoœæ, ¿e Moc w istocie znacznie wykracza³a poza wszystko, czego go uczono. By³a wszystkim. Gdyby Moc dotyczy³a jedynie ¿ycia, jak mog³aby zostaæ wykorzystana do podnoszenia kamieni, miecza œwietlnego lub myœliwca X-wing? Poruszaæ coœ Moc¹ oznacza³o wyczuwaæ ten przedmiot. Kawa³ek kamienia by³ w Mocy bardziej obecny ni¿ Yuuzhanie. 64

I tu siê kry³a tajemnica, która go niepokoi³a. Na szczêœcie mia³ mnóstwo czasu, ¿eby sobie to przemyœleæ. Dni zlewa³y siê ze sob¹ w jeden nieprzerwany strumieñ, za to dhuryam wydawa³ siê coraz lepiej rozumieæ, co robi Jacen. Przesy³a³ mu nieraz za poœrednictwem ziarna niewolnika lekkie, niemal czu³e uk³ucia – bardziej jak uszczypniêcie towarzysza zabaw ni¿ bicz nadzorcy – i Jacen wkrótce odkry³, ¿e jeœli szed³ tam, gdzie go kierowa³y te uk³ucia, móg³ odkryæ, na przyk³ad, jakiœ gatunek mchu o w³aœciwoœciach immunostymuluj¹cych albo wydzielinê kraba vonduun dzia³aj¹c¹ jak naturalny œrodek odka¿aj¹cy. Wydawa³o siê wrêcz, ¿e dhuryam próbuje mu pomóc… W ci¹gu tego okresu samo odbieranie dhuryama przez Jacena uleg³o znacznej zmianie. Przez wiele tygodni myœla³ o nim z gorycz¹, jak o ohydnym, pozaziemskim stworze, który siêgn¹³ do wnêtrza jego cia³a za pomoc¹ ziarna, szarpi¹c mu nerwy ohydnym, znienawidzonym dotykiem, od którego nie ma ucieczki. Teraz odkry³, ¿e kiedy przestaje siê pilnowaæ, w ogóle nie czuje odrazy… Zdaje siê, ¿e do wszystkiego mo¿na siê przyzwyczaiæ, pomyœla³. Tu jednak dosz³o do czegoœ wiêcej: zacz¹³ traktowaæ dhuryama jako inn¹ formê ¿ycia, nieznany gatunek, niebezpieczny, ale niekoniecznie wrogi, obdarzony inteligencj¹, wol¹, intencjami; kogoœ, kto potrafi³ dostrzec, ¿e Jacen czyni wiêcej dobrego ni¿ z³ego, i najwyraŸniej wyrazi³ zgodê na takie partnerstwo. Gdyby gatunek, który od zawsze by³ œlepy, napotka³ gatunek, który od zawsze by³ g³uchy, jak mog³yby siê porozumieæ? Dla Jacena odpowiedŸ by³a oczywista: musia³yby wypracowaæ platformê porozumienia opart¹ na zmyœle wspólnym dla obydwu… Ból z ziarna niewolnika by³ w istocie form¹ komunikacji, prymitywnym jêzykiem, który Jacen z wolna zaczyna³ pojmowaæ, choæ jeszcze nie nauczy³ siê odpowiadaæ. Jeœli Moc to ¿ycie, jak mo¿e istnieæ ¿ycie bez Mocy? OdpowiedŸ nie pojawi³a siê z oœlepiaj¹c¹ jasnoœci¹ objawienia, lecz raczej jako powolne narodziny œwiadomoœci, systematyczne rozszerzanie horyzontu pojmowania, a¿ wreszcie, pewnego po³udnia o barwie zimnej stali, kiedy stan¹³ na wzgórzu i spojrza³ w dó³, na wyspê z ulem dhuryamów, dowiedzia³ siê i zrozumia³; i nawet nie by³ zaskoczony swoj¹ now¹ wiedz¹ i zrozumieniem. OdpowiedŸ, któr¹ nosi³ teraz w umyœle i w sercu, by³a bardzo prosta i taka sama dla Yuuzhan, jak i dla niego. Bez Mocy nie istnieje ¿ycie. 5 – Zdrajca

65

Oko ludzkie nie dostrzega energii elektromagnetycznej poza w¹skim pasmem czêstotliwoœci okreœlanych mianem œwiat³a widzialnego – ale pozosta³e czêstotliwoœci nie przestaj¹ istnieæ tylko dlatego, ¿e ich nie widzimy. Yuuzhanie i ich twory musz¹ znajdowaæ siê w tej czêœci Mocy, która znajduje siê poza zakresem zmys³ów Jedi. I to wszystko. Jacen sta³ na szczycie wzgórza, spogl¹daj¹c na wyspê dhuryamów i otaczaj¹cy j¹ pierœcieñ wojowników-stra¿ników. Nie tylko Yuuzhanie znajduj¹ siê w czêœci Mocy poza zasiêgiem zmys³ów Jedi, pomyœla³. Ja równie¿. Zawsze mia³ szczególny dar zaprzyjaŸniania siê z obcymi gatunkami. Nazywa³ to empati¹, ale by³o to z pewnoœci¹ coœ wiêcej ni¿ tylko wspólnota uczuæ… By³ to zaimprowizowany jêzyk, dzia³aj¹cy w tej czêœci Mocy, której inni Jedi zdawali siê nie wyczuwaæ. Przeb³ysk empatii ze strony Vergere… myœla³, ¿e coœ mu przekaza³a, ¿e zrobi³a to œwiadomie. A jeœli nie? Jeœli empatia pochodzi³a z tej czêœci Mocy, której wci¹¿ dotyka³? Stoj¹c tak na pagórku pod bia³oniebieskim atomowym s³oñcem w zenicie, Jacen rozpocz¹³ cykl oddechowy, który mia³ sprawiæ, ¿e jego umys³ przejdzie w œwiat postrzegania Jedi. Siêgn¹³ daleko w g³¹b siebie, szukaj¹c obecnoœci ziarna niewolnika, które stanowi³o wiêŸ dhuryama z nim – i jego z dhuryamem. Wyczu³ je w miejscu, gdzie oplata³o siê wokó³ jego nerwów: obce zwierzê, dziel¹ce z nim cia³o. Hej, ma³y, zawo³a³ do siebie, zostañmy kumplami. Wideopaj¹k sta³ na szeroko rozstawionych dziewiêciu nogach, które wysokim ³ukiem wystrzela³y z centralnego wêz³a i dopiero póŸniej kierowa³y siê w dó³, ku solidnie wpartym w ziemiê, chwytnym i szponiastym stopom. Poni¿ej wêz³a centralnego znajdowa³ siê przezroczysty worek, na tyle du¿y, ¿e móg³by pomieœciæ Wookiego, nape³niony do granic wytrzyma³oœci galaret¹ optyczn¹. W wêŸle tym znajdowa³ siê równie¿ mózg wideopaj¹ka, który integrowa³ sygna³y telepatyczne od licznych ziaren niewolników kieruj¹cych istotami w Szkó³ce. Integracja przebiega³a w taki sposób, ¿eby powsta³ obraz holograficzny, utworzony w galaretowatym oœrodku za pomoc¹ przecinaj¹cych siê impulsów elektromagnetycznych, pochodz¹cych ze sku66

piska gruczo³ów znajduj¹cych siê w miejscu, gdzie worek z galaret¹ by³ przytwierdzony do wêz³a mózgowego. Nom Anor obserwowa³ obraz z pewn¹ satysfakcj¹, podobnie jak Vergere, która przycupnê³a na pod³odze komnaty poza zasiêgiem wideopaj¹ka. Choæ Nom Anor nie mia³ sk³onnoœci do fanatyzmu doktrynalnego, jak na przyk³ad Tsavong Lah, Egzekutor musia³ przyznaæ, ¿e istoty skonstruowane przez Yuuzhan Vongów w wielu przypadkach znacznie przewy¿sza³y swoje mechaniczne odpowiedniki w Nowej Republice. Choæby ten wideopaj¹k. Nie by³ szczególnie inteligentny, ale rozumia³, ¿e jego zadaniem jest przekazywanie aktualnego obrazu ze Szkó³ki, ¿e ma koncentrowaæ siê na pewnym okreœlonym obiekcie i pod¹¿aæ za nim wszêdzie, gdziekolwiek siê uda. Z tego zadania wywi¹zywa³ siê bardzo sprawnie. Obiektem zaœ by³ Jacen Solo. Nom Anor wspi¹³ siê na palce, aby pog³askaæ paj¹ka w pewien szczególny sposób, co sprawi³o, ¿e wizerunek Jacena uleg³ zmniejszeniu, ustêpuj¹c miejsca szerszej panoramie na otaczaj¹c¹ go Szkó³kê. Teraz widaæ by³o niewolników, trudz¹cych siê w domenach otaczaj¹cych wyspê-ul. Jacen wydawa³ siê opatrywaæ nadgarstek jednego z niewolników, który siê potkn¹³ i upad³, lecz Nomowi Anorowi wydawa³o siê, ¿e wiêksza czêœæ uwagi ch³opca skierowana jest na odleg³¹ wyspê. – A wiêc twierdzisz, ¿e drugi etap dobieg³ koñca – mrukn¹³. – Dhuryam zdo³a³ go ob³askawiæ? – A on dhuryama. – Vergere przechyli³a siê na bok, aby spojrzeæ Nomowi Anorowi w oczy spoza palisady pajêczych nóg. – Wychodzi na to samo. Aby utworzyæ empatyczn¹ wiêŸ, tak jak on to uczyni³, obaj musieli przezwyciê¿yæ to, co ich dzieli, i skoncentrowaæ siê na tym, co maj¹ ze sob¹ wspólnego. Tak. Drugi etap dobieg³ koñca. – Widzê – Nom Anor odchyli³ siê w ty³ i splót³ d³ugie, koœciste palce na piersi – ¿e Jacen Solo, przynajmniej na razie, ma niepokoj¹co du¿¹ swobodê. – Wolnoœæ jest zawsze niepokoj¹ca – zgodzi³a siê Vergere. – Jeszcze bardziej niepokoi mnie fakt, ¿e on ju¿ to sobie uœwiadomi³. Nie wiem, czy Tsavong Lah nie okaza³ siê zbyt pewny siebie, zezwalaj¹c na tê fazê planu. – Nie chcesz przypadkiem powiedzieæ – odparowa³a Vergere ze z³oœliwym uœmieszkiem – ¿e to ty by³eœ zbyt pewny siebie, kiedy mu j¹ proponowa³eœ? Nom Anor machn¹³ lekcewa¿¹co rêk¹. 67

– Daæ mu pole do dzia³ania to jedno. Daæ mu pole do dzia³ania na tym statku to ca³kiem co innego. – Uwa¿asz, ¿e mo¿e zagroziæ statkowi? Jak? – Nie wiem. – Nom Anor zrobi³ krok do przodu i wspar³ d³onie na biodrach, wbijaj¹c oczy w optyczn¹ galaretê. – Nie prze¿y³bym tak d³ugo w tej wojnie, gdybym nie docenia³ Jedi… zw³aszcza rodziny Solo. Jestem zaniepokojony. Nawet najdrobniejsze zagro¿enie dla tego statku jest zbyt wielkim ryzykiem. Nie musia³ wyjaœniaæ, dlaczego. Vergere wiedzia³a ju¿, ¿e materia³ genetyczny zu¿yty na stworzenie nasienia-statku by³ niezast¹piony: sk³ada³y siê na niego próbki genów, przechowywane przez niezliczone tysi¹clecia miêdzygalaktycznej tu³aczki Yuuzhan Vongów na pok³adach œwiatostatków. Próbki pochodzi³y z rodzinnej planety, która umar³a tak dawno, ¿e nawet jej nazwa nie przetrwa³a. – Rozjaœnij swoje myœli, Nomie Anorze. Czy do tej pory wszystkie etapy nie przechodzi³y bezb³êdnie? Skrzywi³ siê. – Nie ufam tak ³atwym zwyciêstwom. – Lecz ³atwe zwyciêstwa to dowód ³aski Prawdziwych Bogów – odpar³a Vergere tym swoim irytuj¹co radosnym tonem, który móg³ byæ umyœlnie podbarwiony drwin¹. Nom Anor nigdy nie umia³ stwierdziæ tego na pewno. – Nieufnoœæ wobec zwyciêstwa tr¹ci bluŸnierstwem… ¿e o niewdziêcznoœci nie wspomnê. – Pamiêtaj, do kogo mówisz – Egzekutor odprawi³ j¹ machniêciem rêki – Zostaw mnie ju¿. Zachowaj czujnoœæ. Mo¿esz nawet j¹ podwoiæ. Ostatnie dni przed zasiewem bêd¹ szczególnie niebezpieczne. Nie ryzykuj. – Jak sobie ¿yczysz, Egzekutorze. – Vergere zaszczyci³a go uk³onem poprawnym co do milimetra, otworzy³a przeponê wyjœciow¹ i opuœci³a komnatê. Nom Anor zaœ zastosowa³ siê do w³asnej rady na swój ostro¿ny, metodyczny sposób. Natychmiast po wyjœciu Vergere przekaza³ za poœrednictwem villipa rozkazy dla dowódcy oddzia³u specjalnego; oddzia³ ten zosta³ sprowadzony na pok³ad i przeszkolony w jednym jedynym celu. Rozkazy by³y krótkie i jednoznaczne. Przed koñcem dnia wojownicy w maskerach ooglithach zaczn¹ infiltrowaæ brygady niewolników w Szkó³ce. Bêd¹ siê trzymaæ z dala od Jacena Solo, ukrywaæ swoj¹ obecnoœæ i czekaæ. Do dnia zasiewu powinna ich tam byæ co najmniej setka. 68

Tymczasem Nom Anor odnotowa³ w pamiêci, ¿e powinien dopilnowaæ, aby jego skoczek koralowy by³ dobrze odkarmiony, oporz¹dzony i przygotowany na nag³¹ ucieczkê. Nie podejmie najmniejszego nawet ryzyka. Nie prze¿y³by tak d³ugo w tej wojnie, gdyby nie docenia³ Jedi… Kiedy Devaronianin zmar³, Jacen pomyœla³: „Có¿, chyba siê pomyli³em…” Klêcza³ na brzegu jeziora z ulem. Wokó³ niego k³êbi³ siê i wrzeszcza³ t³um okaleczonych, poranionych i chorych niewolników, wyci¹gaj¹c ku niemu rêce, macki i szpony, szarpi¹c go za szatê. Szatoskóra przesi¹k³a krwi¹, kiedy Jacen próbowa³ zatamowaæ krwotok z kikuta ramienia Devaronianina. Devaroniañska krew by³a na bazie srebra, czarna jak smo³a i cuchnê³a spalon¹ siark¹. Poprzez wiêŸ ziarna niewolnika w swojej piersi z dhuryamem Jacen czu³ cieñ prymitywnego zadowolenia szatoskóry z niezwyk³ego aromatu plamy. W miarê up³ywu tygodni Jacen i dhuryam nauczyli siê lepiej porozumiewaæ za poœrednictwem ziarna. Byæ mo¿e sta³o siê tak dlatego, ¿e dhuryam, podobnie jak yammosk, mia³ – nawet w stosunku do ludzi – ograniczone, lecz wyraŸne zdolnoœci telepatyczne; a mo¿e pomog³y ró¿norodne doœwiadczenia Jacena z wiêzi¹ telepatyczn¹ i empatyczn¹. Mo¿e wziê³o siê to st¹d, ¿e sieæ struktur ziarna tak szczelnie zespoli³a siê z systemem nerwowym Jacena, ¿e sta³a siê praktycznie czêœci¹ jego mózgu – Jacen nie roztrz¹sa³ przyczyn i nie próbowa³ niczego wyjaœniaæ. Liczy³ siê wynik. Móg³ teraz wymieniaæ z dhuryamem informacje w postaci obrazów i uczuæ. Wykorzystuj¹c ich kombinacje, zdo³ali wypracowaæ wspólny i doœæ bogaty s³ownik, lecz ich komunikacja siêga³a o wiele dalej. W miarê pog³êbiania siê ³¹cz¹cych ich wiêzi Jacen stwierdza³, ¿e mo¿e czerpaæ ze zmys³ów dhuryama; potrafi³ uœwiadomiæ sobie istnienie wielu form ¿ycia w Szkó³ce równie wyraŸnie, jak sam dhuryam. Aby dotrzeæ do umieraj¹cego Devaronianina, musia³ przecisn¹æ siê przez t³um krzycz¹cych, rozhisteryzowanych, bojowo nastawionych niewolników. Wokó³ jeziora-ula zgromadzi³y siê ich setki, a wszyscy mieli nadziejê, ¿e Jacen zdo³a uleczyæ ich rany i choroby. Wielu z nich skierowa³y tu inne dhuryamy, ch³ostaj¹c p³ynnym ogniem z sieci ziaren. Wprawdzie pozosta³e dhuryamy próbowa³y wykreowaæ w³asnych medyków, ale nie potrafi³y znaleŸæ ani stworzyæ uzdrowicieli 69

o umiejêtnoœciach równych Jacenowi. Jego empatyczna wiêŸ z ziarnem pozwala³a mu wykorzystywaæ mo¿liwoœci telepatyczne dhuryama, a tym samym okreœlaæ zasiêg ran, chorób i obra¿eñ wewnêtrznych, jak równie¿ leczyæ je ze skutecznoœci¹, która wprawi³aby w zdumienie doœwiadczonego oficera s³u¿b medycznych. Pocz¹tkowo dhuryam próbowa³ powstrzymywaæ Jacena przed udzielaniem pomocy niewolnikom jego braci-rywali; prawie przez ca³y dzieñ toczyli ze sob¹ walkê na nieznoœny ból przeciwko niez³omnej woli. Przez ca³y czas dŸwiêcza³ Jacenowi w uszach g³os Vergere. Które to kwiaty? Które to chwasty? – pyta³a. – Wybór nale¿y do ciebie. Wiêc wybra³. I ¿aden ból spowodowany rozkazem dhuryama nie zdo³a go od tego wyboru odwieœæ. Nie ma tu chwastów. Ka¿dy niewolnik jest kwiatem. Ka¿de ¿ycie jest drogocenne. Zu¿yje ka¿dy erg swojej energii ¿yciowej, aby uratowaæ wszystkich. Nie ma tu chwastów. Wybudowa³ stacjê pierwszej pomocy na brzegu jeziora otaczaj¹cego wyspê-ul dhuryamów. Domeny wyznaczono od œrodka jeziora, dlatego te¿ w³aœnie w tym miejscu niewolnicy ró¿nych domen mogli docieraæ do niego najszybciej, pokonuj¹c najmniejsz¹ odleg³oœæ po obcym terytorium. Jego w³asny dhuryam okaza³ mu pomoc do tego stopnia, ¿e wydzieli³ kilku niewolników ze swojej brygady do zbierania leczniczych mchów i zió³, dostarczania zapasów szczêko¿uków i m³odych szatoskór, które mog³yby s³u¿yæ jako banda¿e. Devaronianin by³ jednym z tych tymczasowych asystentów. Jacen wys³a³ go na pobliski pagórek po pêk rosn¹cych tam k³osów traw, których ziarna stanowi³y doskona³y koagulant, a przy tym dzia³a³y jak s³aby antybiotyk. Devaronianin skin¹³ szcz¹tkowymi ró¿kami, uœmiechn¹³ siê garniturem ostrych jak szpilki zêbów i ochoczo ruszy³ przed siebie, nie czekaj¹c na zachêtê ze strony dhuryama. Zanim zd¹¿y³ wróciæ, kolejka rannych uros³a w t³um. Dochodzi³o do przepychanek, kiedy jedne dhuryamy podpuszcza³y swoich niewolników przeciwko pozosta³ym. Zanim Jacen zdo³a³ interweniowaæ, niektóre z tych przepychanek przeistoczy³y siê w regularne bitwy. Devaronianin znalaz³ siê w jednym z ognisk zapalnych, a syczeniem i demonstracj¹ ostrych k³ów osi¹gn¹³ jedynie tyle, ¿e zosta³ wypchniêty na skraj t³umu. Nie móg³ walczyæ, nie porzucaj¹c kêpy trawy, po któr¹ pos³a³ go Jacen, a dwa niewielkie ró¿ki wyrastaj¹ce mu z czo³a nie sprawia³y szczególnie groŸnego wra¿enia. Usi³owa³ okr¹¿yæ t³um, prze70

œlizguj¹c siê wzd³u¿ brzegu jeziora z wysp¹-ulem, gdzie kr¹g wojowników strzeg³ dostêpu do czêœci terenu. I to go zgubi³o. Jacen nie wiedzia³, czy Devaronianin siê potkn¹³, czy poœlizn¹³ na mazistych wodorostach, które le¿a³y na brzegu jeziora, a mo¿e ktoœ z t³umu go potr¹ci³ lub nawet umyœlnie popchn¹³. Wiedzia³ tylko, ¿e jego pomocnik znalaz³ siê zbyt blisko pierœcienia stra¿ników. Us³ysza³ ostre, rozkazuj¹ce warkniêcie wojownika na skraju jeziora i podniós³ wzrok akurat w momencie, kiedy œmigniêcie ostrza amphistaffu wywo³a³o strumieñ czarnej krwi. Rzuci³ siê w tamt¹ stronê, przepychaj¹c i roztr¹caj¹c t³um, aby wreszcie dotrzeæ do Devaronianina, który le¿a³ na plecach wœród rozrzuconego snopa niesionych k³osów, jedn¹ rêk¹ œciskaj¹c kikut drugiej. Jacen zrobi³, co móg³, a móg³ niewiele. Zanim zdo³a³ podwi¹zaæ ranê, Devaronianin pogr¹¿y³ siê w g³êbokim szoku, po którym w ci¹gu minuty lub dwóch przysz³a œmieræ. Jacen mia³ czas przyjrzeæ siê jego twarzy: blada, bezbarwna skóra, ostre jak ig³y zêby pod grubymi skórzastymi wargami, ma³e ró¿ki na czole, skrêcaj¹ce siê w pêtelki, które Jacen móg³ policzyæ czubkami palców. Mia³ okazjê zajrzeæ w ¿ywe, czerwone oczy Devaronianina, wyczytaæ z nich zdumienie i smutek w obliczu bezsensownej, pustej, arbitralnej œmierci, w której siê pogr¹¿a³. W³aœnie wtedy Jacen pomyœla³: „Dobrze, z tego wynika, ¿e chyba siê mylꅔ Okaza³o siê, ¿e jednak s¹ tu chwasty. Podniós³ wzrok i napotka³ spojrzenie chwastu. Wojownik, który zabi³ Devaronianina, beznamiêtnie zmierzy³ siê z nim wzrokiem, trzymaj¹c w gotowoœci amphistaff zbroczony czarn¹ krwi¹. Które to kwiaty? Które to chwasty? Odró¿nienie kwiatów od chwastów to nie tylko twoje prawo, to twój obowi¹zek. S³owa Vergere dŸwiêcza³y prawd¹. Ale Jacen w¹tpi³, aby prawda, któr¹ w nich dostrzeg³, by³a t¹ sam¹ prawd¹, któr¹ ona chcia³a mu przekazaæ. Odkry³, ¿e w³aœciwie go nie obchodzi, co Vergere mia³a na myœli. Wybra³ ju¿. Z kamienn¹ twarz¹ wsta³, odwróci³ siê ty³em do wojownika i wszed³ w t³um. Zdecydowa³ ju¿, kto jest chwastem. Ogrodnictwa ci siê zachcia³o? – pomyœla³ z lodowat¹ jasnoœci¹. – Czekaj no. Ju¿ ja ci poka¿ê ogrodnictwo! Poczekaj tylko. 71

ROZDZIA£

"

WOLA BOGÓW Zniszczony, nagi œwiat otacza³ bia³ob³êkitn¹ iskrê atomowego ognia. Œwiat ten widzia³ wzloty i upadki narodu za narodem, od prostych prowincji po konfederacje planetarne i miêdzygwiezdne imperia, a póŸniej republiki galaktyczne. By³ scen¹ miliona bitew, od zwyk³ych potyczek po zniszczenie ca³ych cywilizacji. Sam by³ systematycznie niszczony przez wojny i odbudowy, a¿ oryginalne œrodowisko pozosta³o nietkniête jedynie pod sterylnymi polarnymi czapami lodowymi; sta³ siê najbardziej sztucznym ze œwiatów kultury galaktycznej, rozkochanej w sztucznoœci. Ca³a planeta sta³a siê maszyn¹. A to w³aœnie mia³o siê zmieniæ. Jej nowi panowie zaczêli od kradzie¿y ksiê¿yców. Trzy mniejsze ksiê¿yce, wytr¹cone z orbity przez napêdy dovin basali, zosta³y odprowadzone na odpowiedni¹ odleg³oœæ, podczas kiedy czwarty, najwiêkszy, zosta³ obrócony w py³ impulsami naprê¿eñ wywo³anymi przez inne dovin basale, powi¹zane za pomoc¹ yammoska. U¿ycie tej samej techniki w subtelniejszej wersji zorganizowa³o powsta³¹ masê py³u, ¿wiru i szcz¹tków twardniej¹cej magmy w szybko rozprzestrzeniaj¹cy siê pierœcieñ – czy dysk – gruzu, obracaj¹cy siê wokó³ planety pod k¹tem siedemnastu stopni do p³aszczyzny ekliptyki. Zdarzenie to, dramatyczne samo w sobie, sta³o siê jedynie prologiem. Dovin basale wyhodowano równie¿ na powierzchni planety. 72

Efekt grawitacji mo¿na doœæ dok³adnie opisaæ sposobem topograficznym: jako zmianê zakrzywienia czasoprzestrzeni. Dovin basale na powierzchni planety zmieni³y krzyw¹ lokalnej czasoprzestrzeni w taki sposób, ¿e kierunek orbity planety zmieni³ siê na – obrazowo mówi¹c – „pod górkê”. Planeta zwolni³a. Zwalniaj¹c, kierowa³a siê coraz bardziej ku wnêtrzu i zbli¿a³a siê do s³oñca. Zrobi³o siê cieplej. W czasie d³ugiego, powolnego spadku w kierunku s³oñca planeta zosta³a zbombardowana przez ma³e meteory, starannie dobrane, o tak precyzyjnie wyliczonym k¹cie wejœcia w atmosferê, który pozwoli³by na osi¹gniêcie œredniej temperatury wystarczaj¹cej, aby materia³ noœny zmieni³ siê w parê, nie rozpadaj¹c siê na sk³adowe moleku³y tlenu i wodoru. Materia³ pierwotny tych ma³ych meteorów by³ minera³em jedynie w czarnej, lodowatej przestrzeni kosmicznej; zanim dotar³y do ogrzewaj¹cej siê powierzchni, traci³y strukturê krystaliczn¹ i zmienia³y siê w zwyk³¹ wodê. Po raz pierwszy od tysiêcy lat na powierzchniê planety spad³ naturalny deszcz. Zaledwie planeta znalaz³a siê na w³aœciwej, skorygowanej orbicie, dovin basale uspokoi³y siê, a czasoprzestrzeñ wróci³a do normalnej topografii. Trzy pozosta³e ksiê¿yce zosta³y umieszczone na innych, znacznie bardziej z³o¿onych orbitach; teraz wywo³ane przez nie efekty p³ywów ostatecznie splot¹ otaczaj¹cy planetê dysk z³o¿ony z gruzu w sta³y element niebosk³onu o strukturze têczowej koronki. Zanim nasienie-statek wróci³o do normalnej przestrzeni i skierowa³o siê do punktu spotkania z orbit¹, planeta by³a ju¿ wiern¹ kopi¹ – w ogólnym zarysie d³ugoœci orbity, obrotów, ksiê¿yców oraz pierœcieni – dawno umar³ego rodzinnego œwiata Yuuzhan Vongów. Pozostawa³o jedynie zmieniæ jej powierzchniê i wnieœæ ¿ycie w zrujnowane szcz¹tki tego, co niegdyœ by³o jednym planetarnym miastem, aby wreszcie planeta mog³a przyj¹æ nazwê, jak¹ bêdzie odt¹d nosi³a: Yuuzhan’tar, Kolebka Boga. Coruscant by³ gotów do zasiewu. W Szkó³ce nadszed³ tizo’pil Yun’tchilat – Dzieñ Zg³êbienia Woli Bogów. W ci¹gu tych ostatnich kilku godzin przed zasiewem po domenach dhuryamów rozbieg³a siê gromada mistrzów przemian, mierz¹c, 73

obliczaj¹c, indeksuj¹c i szacuj¹c. Ka¿da grupa mistrzów otoczona by³a oddzia³em potê¿nych, zwinnych wojowników w ciê¿kich zbrojach, z orê¿em w gotowoœci, o b³yszcz¹cych, niezmordowanie czujnych oczach. Poruszali siê z posêpn¹, groŸn¹, przyczajon¹ zwinnoœci¹ reeków w porze godowej. Cztery oddzia³y strzeg³y shreeyam’tiza – ma³ego, wyspecjalizowanego podgatunku yammoska. Te stworzenia, nie wiêksze od œmigacza, istnia³y jedynie po to, aby emitowaæ potê¿ne sygna³y interferencyjne w paœmie telepatycznym, wykorzystywanym zarówno przez yammoski, jak i dhuryamy. Oddzia³y te przynios³y beczkowate cielsko shreeyam’tiza do Szkó³ki w ogromnym pojemniku wype³nionym od¿ywcz¹ ciecz¹. By³ to pierwszy akt tizo’pil Yun’tchilat, poniewa¿ ka¿dy dhuryam wiedzia³, ¿e tego dnia zostanie podjêta decyzja o jego ¿yciu lub œmierci. Shreeyam’tiz mia³ dopilnowaæ, ¿eby ¿aden z dhuryamów nie móg³ u¿yæ swoich niewolników w desperackim akcie sabota¿u czy samoobrony. Ziarna niewolników zaprojektowano tak, aby by³y bezpieczne w razie awarii: w momencie przerwania kontaktu telepatycznego z dhuryamem ka¿de ziarno automatycznie unieruchamia swojego niewolnika, ci¹gn¹c go bezlitoœnie w kierunku w³asnego rodzica – drzewiastego basala koralowego, z którego zosta³o zebrane ziarno. Niewolnicy, wyj¹c z nag³ego i niewyt³umaczalnego bólu, pe³zli na oœlep w kierunku koralowego basala ka¿dej z domen. Jedynie kontakt fizyczny z drzewem basala móg³ z³agodziæ cierpienie niewolnika; a wiêc nawet chorzy i ranni wlekli siê wyj¹c przez ska³y i bagna w tamtym kierunku. Dziêki takiemu zabiegowi niewolnicy wkrótce zostali zorganizowani w zgrabne, ma³e grupki, pozostaj¹c w bezpiecznej odleg³oœci do momentu, a¿ bêdzie siê ich mo¿na spokojnie pozbyæ. Dla niewolników nie ma³o znaczenia, który dhuryam zwyciê¿y. ¯aden z nich nie bêdzie ¿yæ doœæ d³ugo, ¿eby siê tego dowiedzieæ. Nom Anor spojrza³ na obraz w worku optycznej galarety pod brzuchem wideopaj¹ka. – Dlaczego on nic nie robi? Vergere p³ynnie wzruszy³a ramionami, przechylaj¹c siê na bok, aby widzieæ lepiej poprzez pajêcze nogi. – Coœ tam robi. Choæ nie to, czego siê spodziewa³eœ. – On wie, prawda? Wie, ¿e wszyscy niewolnicy maj¹ zgin¹æ? – Wie. 74

Obraz w galarecie by³ tylko cieniem w blado oœwietlonej mgle. Przy okazji odciêcia komunikacji dhuryamów shreeyam’tiz skutecznie blokowa³ po³¹czenia obrazów wideopaj¹ka. Aby utrzymaæ obraz Jacena Solo, musia³ generowaæ ciemny kszta³t, odbierany za pomoc¹ czu³ych na podczerwieñ punktów ocznych na nieruchomych polipach w zagajniku amphistaffów. – Stoi tam tylko – burkn¹³ Nom Anor. Przest¹pi³ z nogi na nogê i skrzywi³ siê pod adresem obrazu. – Jak mo¿e tak po prostu staæ? Ten ból…! – Ból, tak. Cierpienie? Byæ mo¿e. Du¿o siê nauczy³. – Czy on siê ukrywa? O to chodzi? Vergere znów wzruszy³a ramionami. – Jeœli tak, to wybra³ odpowiednie miejsce. – A polipy nie atakuj¹ – mrukn¹³ Nom Anor, z nieobecn¹ min¹ ¿uj¹c kciuk. – Przez ca³e tygodnie ciê³y i mordowa³y ka¿dego, kto im siê nawin¹³ pod wici, niewolników, wojowników, mistrzów przemian i kogo tylko… A ten Solo jest jak jeden z tych ptaków… jak ty je nazywasz? wyzwalaczy?… które bezpiecznie ¿egluj¹ w zasiêgu macek bespiñskiego beldona. – Mo¿e w jakiœ sposób… dogada³ siê z polipami? – Nie podoba mi siê ta perspektywa. – Nie? A powinna, Egzekutorze. Po to go przecie¿ szkoli³am, prawda? Nom Anor odsun¹³ kciuk od ust i zmru¿y³ oczy. – Po to? – Oczywiœcie. Tu i teraz, w punkcie kryzysu, w Dniu Decyzji, Jacen Solo nie stoi wraz z innymi przedstawicielami swojego gatunku. Pomimo ogromnego bólu, jaki cierpi jego system nerwowy, postanowi³ pozostaæ poœród form ¿ycia obcej galaktyki. Naszej galaktyki, Egzekutorze. Ma wiêcej wspólnego ze swoimi panami ni¿ z niewolnikami… i zaczyna to rozumieæ. – Jesteœ pewna? – Mo¿e zaszed³ ju¿ tak daleko Drog¹ Prawdy, ¿e los niewolników przesta³ go obchodziæ. – O, nie, w to nie uwierzê – burkn¹³ Nim Anor. – Nie uwierzê nawet przez nanoblip. Nie znasz tych Jedi tak dobrze jak ja. – Mo¿e i nie. – Czubek Vergere zalœni³ lekko nutk¹ weso³ej zieleni. – A kto ich tam wie? Nom Anor gwa³townie siêgn¹³ do otworu wielkoœci ludzkiej g³owy, znajduj¹cego siê w œcianie w okolicach jego kolana, i chwyci³ villipa. 75

– W zagajniku amphistaffów jest niewolnik – powiedzia³ do niego. – Zabierzcie go stamt¹d. Macie go zwi¹zaæ i dostarczyæ na mój koralowy statek. Villip zaszepta³ w odpowiedzi, przyjmujac kszta³t jednego z wojowników Noma Anora w maskerach ooglithach. – S³ucham i wykonujê, Egzekutorze. – Jeœli cenisz sobie koœci ojca, nie zawiedŸ mnie tym razem. Ten niewolnik to szpieg Jedi. Nie mo¿na dopuœciæ, aby storpedowa³ tizo’pil Yun’tchilat. – A jeœli bêdzie stawia³ opór? – Wola³bym, ¿eby ¿y³… ale nie domagam siê tego za wszelk¹ cenê. Nie ryzykuj uszkodzenia nasienia-statku. Ogranicz szkody do minimum. – S³ucham i wykonujê, Egzekutorze. Nom Anor poleci³ villipowi wróciæ do zwyk³ego kszta³tu. – Proszê bardzo – zwróci³ siê do Vergere. – Jak powiadasz, nasz projekt „Solo” zakoñczy³ siê sukcesem. Szkó³ka spe³ni³a swój cel. Tak czy owak, musimy go stamt¹d zabraæ, zanim zaczn¹ siê egzekucje. Lepiej zaj¹æ siê tym od razu, na wypadek, gdyby znowu dosta³ napadu heroizmu. Ceremonia musi trwaæ do koñca, bez ryzyka zerwania. Powinnaœ zaplanowaæ nastêpn¹ fazê jego szkolenia; pewnie zechcesz zacz¹æ, jak tylko znajdzie siê na pok³adzie. – Mój lud, Nomie Anorze, ma takie przys³owie – w zadumie odpar³a Vergere. – Mówi ono o liczeniu b³yszczomuch, kiedy masz dopiero larwy. – Co? – skrzywi³ siê Nom Anor. – A co to mia³oby znaczyæ? – S¹dzê – skinê³a g³ow¹ w kierunku worka wideopaj¹ka – s¹dzê, ¿e zaraz siê o tym przekonasz. Jacen stoi w zagajniku amphistaffów i patrzy. Ziarno niewolnika œle w ka¿de zakoñczenie jego nerwów ogniste ig³y bólu, roz¿arzone polecenie, ¿eby ruszy³, bieg³, pe³za³ i gna³ do koralowego drzewa basala, które znajduje siê tylko o trzydzieœci metrów od niego. Ca³y p³onie w tym ogniu, lecz p³omieñ go nie trawi. Ten p³omieñ to alembik, w którym wykrystalizowa³o siê wszystko, czym jest, czym by³ i czym kiedykolwiek bêdzie. Jak przedtem biel, tak teraz ogieñ sp³uka³ z niego przesz³oœæ i przysz³oœæ. Ca³e istnienie Jacena skupi³o siê na tym pojedynczym „teraz”, a rozgorza³y w jego wnêtrzu p³omieñ dodaje mu si³. 76

W pó³cieniu, w bia³ob³êkitnym ¿arze nieustaj¹cego po³udnia Szkó³ki, od najbli¿szego drzewa koralowego od³¹cza siê nagle czterech niewolników. Robi¹ to swobodnie, skutecznie, bez poœpiechu, nie marnuj¹c czasu na zbêdne gesty – i zwracaj¹ siê w stronê zagajnika amphistaffów, w kierunku g³êbokiej plamy cienia, w której stoi Jacen. Nie wydaje siê, ¿eby odczuwali ból. Jacen wie ju¿, dlaczego. To nie s¹ prawdziwi niewolnicy. Przelotnie zastanawia siê, czy w³aœnie tak czu³ siê Anakin. Spokojny. Gotowy. Analizuj¹cy cenê, jak¹ przyjdzie mu zap³aciæ, i wci¹¿ jeszcze pewien, ¿e tanio siê wywin¹³. W bia³ob³êkitne po³udnie czterej niewolnicy, przyciskaj¹ sobie nozdrza i maskery, które ich okrywa³y, opadaj¹, wycofuj¹c wici z porów i pozostawiaj¹c tylko kropelki krwi jak potu. Maskery marszcz¹ siê i sp³ywaj¹ do stóp obna¿onych wojowników, po czym odpe³zaj¹ w trawê. Wojownicy ruszaj¹ w kierunku zagajnika amphistaffów. Jacen zamyka oczy i przez jedn¹ krótk¹ chwilê znów jest z rodzin¹: d³oñ ojca rozburza mu w³osy, ciep³e ramiê matki otacza jego plecy, Jaina i Lowie jêcz¹, a Em Tedee rzuca jakiœ sarkastyczny komentarz, kiedy Jacen raz jeszcze próbuje opowiedzieæ dowcip Tenel Ka. Ale nie ma Chewbaccy. Nie ma Anakina. Czterej wojownicy przekraczaj¹ skraj zagajnika. M³ode amphistaffy ostrzegawczo ch³oszcz¹ powietrze, ziemnopaszcze polipów otwieraj¹ siê szeroko, w milczeniu czekaj¹c na porcjê krwi lub cia³a. Jeden z wojowników krzyczy w twardym, gard³owym wspólnym: – WychodŸ, Jeedai-niewolniku! Jedyn¹ odpowiedzi¹ Jacena jest otworzenie oczu. – Niewolniku Jeedai! WychodŸ stamt¹d! – Nie maj¹ na sobie zbroi, a jedyne kraby vonduun w zasiêgu rêki to dzikie okazy, ¿yj¹ce swobodnie w bagnie za drzewem koralowym. Wychodz¹ tylko w nocy, aby skubn¹æ sobie polipa na skraju zagajnika. Wœród ch³oszcz¹cych ze œwistem powietrze m³odych amphistaffów nieuzbrojeni wojownicy maj¹ zerowe szanse. Jacen ustawia siê swobodniej, organizuj¹c myœli i oddech w stan medytacji Jedi, siêgaj¹cy g³êboko w zakamarki jego wnêtrza, poza rozdzieraj¹cy ból ziarna niewolnika, we wspomnienia tego, czego siê nauczy³ podczas umys³owego kontaktu z dhuryamem; wspomnienia tak ¿ywe, ¿e s¹ jak sen na jawie. 77

Teraz ju¿ tak¿e uzbrojeni wojownicy strzeg¹cy shreeyam’tiza zauwa¿aj¹ zamieszanie. Niektórzy zaczynaj¹ ostro¿nie kierowaæ siê w stronê zagajnika, stra¿nicy zaœ otaczaj¹cy pierœcieniem jezioro i wyspê z ulem niecierpliwie przestêpuj¹ z nogi na nogê i poprawiaj¹ broñ. – Niewolniku Jeedai! Jeœli pójdziemy po ciebie, bêdzie jeszcze gorzej! Jacen jest ju¿ g³êboko pogr¹¿ony w medytacji. Czuje pulsowanie hormonów emocjonalnych w prymitywnych mózgach otaczaj¹cych go polipów amphistaffów. Czuje ich g³ód krwi jak kêsy surowego miêsa. Wojownik odwraca siê i rzuca rozkaz w jêzyku Yuuzhan. Kolejni dwaj fa³szywi niewolnicy opuszczaj¹ swoje pozycje przy drzewach i zrzucaj¹ maskery ooglithy, które sp³ywaj¹ im z nóg. Ujawnieni wojownicy chwytaj¹ prawdziwego niewolnika – jeden go trzyma, drugi zaœ mia¿d¿y mu gard³o uderzeniem kantu d³oni. Odstêpuj¹ i pozwalaj¹, aby cia³o upad³o na ziemiê, obserwuj¹c beznamiêtnie jego przedœmiertne konwulsje na piasku, zanim zad³awi siê na œmieræ. – Niewolniku Jeedai! WychodŸ, albo zginie nastêpny! A potem nastêpny, nastêpny i nastêpny, a¿ wreszcie zostaniesz tylko ty. Ocal ich ¿ycie, Jeedai. WyjdŸ! Teraz medytacja Jacena na jawie zabawia siê wspomnieniem innego snu, bardzo realnego – wizji poprzez Moc tak wyraŸnej, ¿e prawie czuje p¹czki skoczków koralowych, wyraŸnie widzi poorane bliznami twarze stra¿ników i zniekszta³cone koralem cia³a niewolników; sen, który œni³ dwa lata temu naBelkadanie. Sen, w którym uwalnia³ niewolników Yuuzhan Vongów. Jaki¿ by³ zdumiony, jaki czu³ siê odarty ze wszystkiego, kiedy ten sen siê nie spe³ni³. Kiedy jego próba dotrzymania obietnicy zakoñczy³a siê katastrof¹, morzem krwi, œmierci i tortur – czu³ siê wtedy, jakby to sama Moc go zdradzi³a. Teraz dostrzeg³, ¿e wcale nie zosta³ zdradzony. By³ tylko zbyt niecierpliwy. – Niewolniku Jeedai! WychodŸ! Jacen wzdycha i otrz¹sa siê z medytacji. – W porz¹dku – mówi spokojnie, nieco smutno. – Skoro tak nalegacie… Jego nieruchomy cieñ staje siê ruchomym cieniem, bezszelestnie dryfuj¹cym poprzez zagajnik ¿¹dnych krwi polipów. Zatrzymuje siê w pó³cieniu, za którym jest ju¿ tylko bia³ob³êkitne po³udnie. Amphistaffy kreœl¹ za jego plecami œmiercionoœne aureole. – Jestem. 78

– Dalej – rozkazuje wojownik. – WyjdŸ poza zasiêg zagajnika. Jacen otwiera puste d³onie. – Zmuœ mnie. Wojownik odwraca nieco g³owê w kierunku towarzyszy. – Zabiæ drugiego. – Ty nie jesteœ wojownikiem – mówi Jacen. Trzej kompani wojownika trajkocz¹ miêdzy sob¹ z podnieceniem. G³owa dowódcy zwraca siê ku nim, jak œci¹gniêta promieniem prowadz¹cym. – Co? – Wojownik wygrywa bitwy, nie morduj¹c s³abszych – g³os Jacena ocieka ¿r¹c¹ pogard¹. – Jak wszyscy Yuuzhanie, wojujesz z bezbronnymi. Jesteœ tchórzem i pochodzisz z rasy tchórzy. Wojownik rusza przed siebie. Jego oczy b³yszcz¹ wœciek³¹, œmiercionoœn¹ ¿ó³ci¹. – Mnie nazywasz tchórzem? Ty? Ty, rozkapryszony bachorze Jeedai? Ty, dr¿¹cy brenzlicie, ukryty w cieniu nory? Ty, niewolniku? – Ten niewolnik Jeedai – wyraŸnie i spokojnie artyku³uje Jacen – pluje na koœci twojego dziada. Wojownik rzuca siê ku niemu, szponiastymi palcami siêgaj¹c oczu Jacena, aby mu je wydrzeæ z czaszki. Z westchnieniem znu¿enia Jacen pada na plecy, unikaj¹c ataku wojownika, chwyta go za wyci¹gniête ramiona i opieraj¹c jedn¹ stopê o jego brzuch, przetacza siê, wyrzucaj¹c napastnika w górê. Wojownik ¿egluje w powietrzu, wywijaj¹c koñczynami, wprost w tn¹co-k³uj¹c¹ maszyneriê amphistaffów. Jacen przez moment le¿y nieruchomo pod strugami krwi i strzêpków cia³a Yuuzhanina. Odwraca g³owê, obserwuj¹c, jak m³odziutkie amphistaffy zgarniaj¹ kawa³ki wojownika w zaœlinione otwory ziemnopaszczy polipów. Wstaje, obrzuca spojrzeniem pozosta³¹ trójkê. – I co teraz? Wymieniaj¹ niepewne spojrzenia. Za plecami Jacena s³ychaæ siorbanie i gulgotanie polipów. M³ode amphistaffy wiruj¹, znów zg³odnia³e. Wojownicy stoj¹ nieruchomo, wo³aj¹c coœ po swojemu. W odpowiedzi na wezwanie dwa oddzia³y strzeg¹ce shreeyam’tiza ruszaj¹ ciê¿ko w ich kierunku, wymachuj¹c w³asnymi amphistaffami, uzbrojeni w pasy pe³ne ¿uków udarowych i innych, mniej znajomych argumentów, za to ubrani w pe³ne zbroje z kraba vonduun. Skorupa kraba vonduun mo¿e powstrzymaæ miecz œwietlny, a nawet atomowej gruboœci ostrze amphistaffu. 79

Jeden z trójki stoj¹cej obok pokazuje Jacenowi zêby: d³ugie i ostre jak ig³y, zakrzywione do œrodka jak u drapie¿nika. – Nal’tikkin Jeedai hr’zlat sor trizmek sh’makk – syczy. – Tyrokk jan trizmek, Jeedai. Jacen nie musi znaæ yuuzhañskiego, ¿eby zrozumieæ: ¿aden zapaœniczy chwyt nie pomo¿e samotnemu, nieuzbrojonemu cz³owiekowi przeciwko dwóm oddzia³om wojowników. Mo¿e sobie nawet byæ Jedi. Wojownik poradzi³ mu, ¿eby siê przygotowa³ na œmieræ. Jacen siê uœmiecha. Smutny to uœmiech: melancholijny, zrezygnowany. Kiwa g³ow¹. W czêœci umys³u, wolnej i odleg³ej od bólu i krwi, i ostrego, bia³oniebieskiego ¿aru, czuje za plecami mroczn¹ satysfakcjê polipów amphistaffów, b³yskawicznie trawi¹cych resztki poprzedniego przeciwnika. Czuje ich niecierpliwoœæ, oczekiwanie, dr¿¹c¹ ekstazê, kiedy przetwarzaj¹ cia³o wojownika, aby nabraæ si³ do rozmna¿ania. Polipy amphistaffów rozmna¿aj¹ siê bezp³ciowo; same amphistaffy s¹ potomstwem polipów. Kiedy uwalniaj¹ siê ze swoich guzków, odpe³zaj¹ natychmiast w poszukiwaniu odpowiedniego miejsca, ¿eby siê ukorzeniæ i rozpocz¹æ transformacjê w polipy. Poprzez swoj¹ wiêŸ empatyczn¹ Jacen wskazuje im zalecany grunt. Amphistaffy ufaj¹ przyjacielowi i korzystaj¹ z jego rady. Jacen wyci¹ga ramiona. Wojownicy mog¹ tylko staæ z rozdziawionymi gêbami, patrz¹c, jak jedne amphistaffy spadaj¹ niczym liœcie z polipów wprost na jego plecy, inne zaœ spe³zaj¹ ze skórzastych, sêkatych pni polipów i wœlizguj¹ siê w trawê. Amphistaffy owijaj¹ siê wokó³ kostek Jacena i wspinaj¹ na jego cia³o jak winoroœl obrastaj¹ca zapomniane bóstwo w d¿ungli. Wêdruj¹ na pierœ, biodra, nogi, zwijaj¹ siê wzd³u¿ ramion, oplataj¹ kark, a nawet wznosz¹ siê na g³owê. Zbli¿aj¹ce siê oddzia³y ciê¿kozbrojnych wojowników zwalniaj¹ niepewnie, nie wiedz¹c teraz, jak zaatakowaæ. Okazuje siê, ¿e krab vonduun nie jest jedynym stworzeniem odpornym na ciêcia ostrza apmhistaffu. Jacen ³¹czy d³onie przed sob¹, sk³adaj¹c wojownikom uprzejmy uk³on. A kiedy znów rozk³ada rêce, pomiêdzy nimi lœni dojrza³y amphistaff, z ostrzem i kling¹ wype³nion¹ jadem. Podobnie jak ka¿dy z siedemnastu amphistaffów, które tworz¹ jego zbrojê. – Chcia³bym, abyœcie poznali kilku moich przyjació³ – mówi Jacen. 80

Nom Anor cisn¹³ swoim glistobuk³akiem o przeciwleg³¹ œcianê. Buk³ak rozp³aszczy³ siê na niej i sp³yn¹³ na pod³ogê, gdzie wyda³ œwiszcz¹ce westchnienie i wyzion¹³ ducha. Nom Anor natychmiast siê opanowa³, ocieraj¹c wierzchem d³oni bezwargie usta. – Wiêc to koniec – mrukn¹³ posêpnie. – Ponieœliœmy klêskê. Ty ponios³aœ klêskê – sprostowa³, zastanawiaj¹c siê, czy zdo³a uciec swoim skoczkiem doœæ daleko, aby umkn¹æ przed gniewem Tsavonga Laha, wywo³anym t¹ katastrof¹. Przemyœliwa³ nawet, czyby nie poddaæ siê Nowej Republice, licz¹c na to, ¿e istnieje jakiœ sposób przekonania ocala³ych Jedi, ¿eby go nie zabili, zanim zaczn¹ przes³uchiwaæ. Wci¹¿ zna wiele sekretów, cennych sekretów… Vergere przerwa³a jego rozmyœlania. – Egzekutorze, pozwól mi iœæ do niego! – Mowy nie ma. Nie mogê pozwoliæ, ¿ebyœ wyskoczy³a w sam œrodek tizo’pil Yun’tchilat, ty szalone stworzenie! Nie pamiêtasz, ¿e nasz projekt „Solo” to tajemnica? Ciekawe, jak d³ugo pozostanie tajemnic¹, kiedy przebiegniesz przez Szkó³kê, usi³uj¹c ratowaæ jego bezu¿yteczn¹ skórê? – Nie tak bardzo bezu¿yteczn¹, Egzekutorze. Jak ju¿ mówi³am, jego edukacja przebiega naprawdê bardzo dobrze. Muszê jednak przyznaæ, ¿e teraz mog³oby byæ lepiej. – Mog³oby byæ lepiej? – Nom Anor wskaza³ palcem worek optyczny wideopaj¹ka, gdzie mglista sylwetka Jacena w³aœnie siê uzbraja³a. – Niczego siê nie nauczy³! W³aœnie ma zamiar zmarnowaæ swoje ¿ycie w jakiejœ marnej potyczce! O byle niewolników! Jest tak s³aby, jak wszyscy Jedi… nawet s³abszy! – Nie jest Jedi – odpar³a niewzruszona Vergere. – I nie chodzi mi teraz o jego ¿ycie. – Oszala³aœ? – Nom Anor tupa³ gniewnie, kr¹¿¹c wokó³ wideopaj¹ka, który podskakiwa³ nerwowo, ¿eby wycofaæ delikatne stopy sprzed butów Egzekutora, skrojonych na ludzk¹ mod³ê. – Przecie¿ nie uda mu siê zwyciê¿yæ w takiej bitwie! Jak mo¿na s¹dziæ, ¿e pokona dwa oddzia³y! Nawet gdyby ukry³ siê z powrotem w zagajniku… – Zwyciêstwo – mruknê³a Vergere, rozpoœcieraj¹c grzebieñ w powa¿nym odcieniu zimnej stali – to nie to samo, co walka. Patrz. Cieñ znik³ nagle, a obraz w worku przesun¹³ siê i zamigota³ p³ynnym œwiat³em, kiedy paj¹k szuka³ nowych Ÿróde³ informacji. – Co siê dzieje? – bezsensownie spyta³ Nom Anor. – Czy on ucieka? Czy zwiewa, jak ten rozwydrzony bachor Jedi, którym nigdy nie przesta³ byæ? 6 – Zdrajca

81

– Egzekutorze… – palce Vergere oplot³y jego ramiê na wysokoœci ³okcia ze zdumiewaj¹c¹ si³¹. – Jacen Solo nie posiada ju¿ Mocy, ale Moc nie by³a jego jedyn¹ broni¹. Jest urodzonym wojownikiem, najstarszym synem i spadkobierc¹ d³ugiej linii bohaterów. Szkoli³ siê w sztukach walki od kolebki. By³ przetestowany i sprawdzony, zahartowany w bitwach, i jeszcze… – Jest tylko dzieciakiem. – Nom Anor spojrza³ na ni¹ uwa¿nie. – Postrada³aœ rozum? Znam tego ch³opca. Ludzie nie maj¹ szacunku dla kogoœ, kto pochodzi z linii wojowników. On nic nie znaczy. Jest nikim. Vergere przemówi³a z delikatn¹, ledwie wyczuwaln¹ nut¹ ironii. – Powiem ci coœ: ani ty, ani oni jeszcze tego nie wiedz¹, ale to najwiêkszy z Jedi. Jacen Solo jest wcieleniem snu o Jedi. Nawet bez Mocy jest bardziej niebezpieczny ni¿ to sobie potrafisz wyobraziæ. Musisz mi pozwoliæ pójœæ do niego. Trzeba go powstrzymaæ. – Powstrzymaæ przed czym? Przed zbrukaniem sobie szatoskóry, kiedy bêdzie ucieka³? – Powstrzymaæ przed zniszczeniem tizo’pil Yun’tchilat! A byæ mo¿e przed zniszczeniem nasienia-statku! Nom Anor poczu³, ¿e opada mu szczêka, ale z ust wyrwa³ siê jedynie cichy syk. Spokojna pewnoœæ w oku Vergere uciszy³a go równie skutecznie, jak cios w krtañ. – Zniszczyæ statek? – zdo³a³ wreszcie wykrztusiæ. – Nie rozumiesz, Egzekutorze? On nie ucieka. Wskaza³a na worek wideopaj¹ka, który zdo³a³ odtworzyæ obraz na tyle, by pokazaæ samotn¹ sylwetkê, pêdz¹c¹ jak wiatr na spotkanie zbli¿aj¹cych siê burzowych chmur – oddzia³ów wojowników. – On atakuje – szepnê³a Vergere.

82

ROZDZIA£

#

ZASIEW Jacen Solo biegnie w samo serce bitwy. Biegn¹c, kszta³tuje w myœli obraz. Amphistaff, którego niesie, dopasowuje siê do tego obrazu, owijaj¹c ponad po³owê swojej d³ugoœci wokó³ jego przedramienia. Wewnêtrzny impuls z po³¹czonego ³añcucha gruczo³ów zasilaj¹cych generuje pole energetyczne, które usztywnia jego pó³krystaliczn¹ strukturê komórkow¹, blokuj¹c go w tej postaci: metr cia³a amphistaffa stanowi przed³u¿enie prawej piêœci ch³opca, rozk³adaj¹c siê w ostrze o szerokoœci dwóch d³oni. To samo pole, które usztywnia amphistaffa, rozci¹ga siê o u³amek milimetra poza ostrze, daj¹c mu gruboœæ nie wiêksz¹ ni¿ œrednica atomu. Dlatego te¿, kiedy jeden z nieuzbrojonych wojowników rzuca siê, aby zagrodziæ Jacenowi drogê szeroko rozstawionymi ramionami, ostrze przechodzi niemal bez oporu przez cia³o i koœæ. Jedno ramiê Yuuzhanina leniwie wznosi siê spiral¹ w powietrze, bryzgaj¹c kropelkami krwi, jedna noga pada na bok, drgaj¹c w trawie. Jacen nawet nie zwolni³ biegu. Pozostali dwaj wojownicy stwierdzaj¹ zgodnie, ¿e nale¿y go zostawiæ lepiej wyposa¿onym towarzyszom. ¯uki udarowe brzêcz¹ w otaczaj¹cym go powietrzu, lecz plamki wzrokowe amphistaffów owiniêtych wokó³ cia³a Jacena s¹ czu³e na podczerwieñ i ruch, ch³opak zaœ mo¿e zintegrowaæ ich empatyczn¹ reakcjê w otaczaj¹ce go pole postrzegania, które niewiele ró¿ni siê do 83

samej Mocy – a przecie¿ przez tyle lat uczy³ siê, jak unikaæ pocisków i orê¿a, które zaledwie dostrzega. Zielona ³¹ka zakwita szkar³atnymi eksplozjami, kiedy Jacen siê uchyla, nurkuje i przetacza, skacze na nogi i biegnie dalej. Kolejna chmura ¿uków leci w jego stronê, brzêcz¹c jak rakiety. Jacen pêdzi wprost na nadbiegaj¹ce oddzia³y ciê¿kozbrojnych wojowników. Najbli¿szy z nich dŸga amphistaffem w Jacena jak w³óczni¹, ale Jacen nurkuje pod jej koñcem i przetacza siê przez ramiê, zadaj¹c cios w górê. Ostrze wnika w cia³o Yuuzhanina miêdzy kroczem a nog¹. Œcigaj¹ce go ¿uki zbieraj¹ swoje ¿niwo, rozrzucaj¹c wojowników niczym zabawki zmiecione d³oni¹ gigantycznego dziecka. Rozpêd pozwala Jacenowi dokoñczyæ przewrót. Ch³opiec l¹duje na kolanie kieruj¹c ostrze w górê; przecina wnêtrznoœci, a póŸniej pierœ wojownika. Tylko pole energetyczne podobne temu generowanemu przez amphistaffy jest w stanie wytrzymaæ cios jego ostrza. Skorupy krabów vonduun stanowi¹ skomplikowan¹, krystaliczn¹ strukturê, wzmocnion¹ polem generowanym przez gruczo³y zasilaj¹ce, podobne do gruczo³ów amphistaffu. Lecz pole chroni jedynie skorupê; pod skorupami kraby s¹ miêkkie, a kiedy ostrze Jacena przecina nerw pola kraba od œrodka, zbroja mog³aby równie dobrze byæ wykonana z mas³a banthy. Zwielokrotniona eksplozja ¿uków rzuca wojownikiem do przodu; ostrze Jacena przecina krêgos³up i zbrojê, aby wreszcie wynurzyæ siê z pleców Yuuzhanina w fontannie krwi. Przy okazji tnie na pó³ pas z ¿ukami. Jacen, powalony rozpêdem, odtacza siê w ty³ i zrzuca z siebie drgaj¹ce cia³o, ale chwyta przeciêty pas. W sekundê póŸniej znów jest na nogach i biegnie, przewracaj¹c siê i potykaj¹c, og³uszony i na pó³ oszo³omiony eksplozjami. Za jego plecami wojownicy przegrupowuj¹ siê, ale Jacen nie zwraca na nich uwagi. Ca³a jego uwaga skupiona jest na pasie z ¿ukami, który trzyma w garœci. Pas krwawi z przeciêtych koñców. Umieraj¹c, ma tylko jedno ¿yczenie: uwolniæ swoje dzieci – ¿uki zamkniête w ³añcuchu szeœciok¹tnych komór rozrodczych – aby mog³y wype³niæ swoje wybuchowe przeznaczenie. Jacen wyraŸnie to czuje. W emocjonalnym jêzyku, zawdziêczanym talentowi empatycznemu, obiecuje ostateczne zaspokojenie tego pragnienia, jeœli pas zechce tylko zaczekaæ na jego sygna³. Przed nim dwa pozosta³e oddzia³y zbijaj¹ siê w ostry klin skierowany czubkiem w stronê Jacena, szerok¹ podstaw¹ zaœ os³aniaj¹cy 84

pojemnik wielkoœci zbiornika bacty, w którym spoczywa shreeyam’tiz. Wokó³ niego gwi¿d¿e coraz wiêcej ¿uków, wiêc Jacen rzuca pas przed siebie, jak granat protonowy. Pas wije siê leniwie, p³yn¹c wysoko w po³udniowym powietrzu. Za pomoc¹ empatii Jacen przesy³a potê¿ny jak uderzenie m³ota impuls nios¹cy ze sob¹ dreszcz wyczekiwania, bliskoœæ spe³nienia, dygocz¹ce uderzenie adrenaliny, które mo¿na przet³umaczyæ mniej wiêcej na… Teraz! Pas wybucha jak bomba nad podstaw¹ klina. Jednoczeœnie ¿uki wycelowane w Jacena nadlatuj¹ ze z³owró¿bnym brzêczeniem, trafiaj¹c bez rozró¿nienia w niego i w otaczaj¹cych go Yuuzhan. Potê¿ne uderzenia zwalaj¹ ich z nóg w ró¿ne strony, a¿ wreszcie Jacen, podciêty, rzuca siê wysoko w powietrze ³agodnym saltem. Odwrócony œwiat wiruje wokó³ niego w coraz ciemniejszym, krwawym wirze. Jacen ma akurat doœæ czasu, aby poczuæ, jak ból wysy³any przez jego ziarno niewolnika s³abnie nagle. Ch³opiec wysy³a ziarnu leniwe, empatyczne zaproszenie: „W porz¹dku. Teraz twoja kolej, przyjacielu”. Zabarwiona krwi¹ ciemnoœæ poch³ania go, zanim lot dobiega koñca. – Popatrz, widzisz to co ja? – Nom Anor wzgardliwie skin¹³ g³ow¹ w kierunku obrazu w worku optycznym wideopaj¹ka, który, nagle wyostrzony, przedstawia³ le¿¹cego bez zmys³ów Jacena, wci¹¿ w tej samej zaimprowizowanej zbroi z amphistaffów. Krew sp³ywa³a na zorany przez ¿uki mech. – Ten twój „najwiêkszy z wszystkich Jedi” zdo³a³ zabiæ jedynie dwóch czy trzech wojowników. Bezu¿yteczny, s³aby g³upiec… – Chyba nie uwa¿a³eœ, co mówi³am – zaœmia³a siê Vergere. – Proszê ciê jeszcze raz: pozwól mi do niego iœæ, zanim wszystko bêdzie stracone. – Nie b¹dŸ g³upia. Nie ma mowy o zagro¿eniu. Przynajmniej obejrzymy sobie koniec tej ¿a³osnej farsy w kolorze. Ju¿ jest nieprzytomny; wojownicy poskromi¹ go i doprowadz¹ tutaj zgodnie z rozkazem. Usta Vergere wygiê³y siê w górê, jak w ludzkim uœmiechu. Otwart¹ d³oni¹ wskaza³a na wyraŸny, szczegó³owy obraz; Jacen w³aœnie poruszy³ siê lekko, potrz¹sn¹³ g³ow¹ i zacz¹³ wstawaæ. – Wiêc dlaczego jeszcze tego nie robi¹? 85

Nom Anor zmarszczy³ brwi. – Nie jestem pewien… – Byæ mo¿e wojownicy maj¹ coœ pilniejszego do roboty. – Pilniejszego? – warkn¹³ groŸnie. – Pilniejszego, ni¿ wykonywanie moich rozkazów? – Egzekutorze, Egzekutorze – zgani³a go ³agodnie. – Patrzysz, ale nie widzisz. W worku wideopaj¹ka nagle zmieni³o siê oœwietlenie; ostry, bia³ob³êkitny blask po³udnia w Szkó³ce nabra³ barw czerwieni, z³ota i ¿ó³ci. Blaski tañczy³y na w³osach i postrzêpionej, zakrwawionej szatoskórze Jacena. Nom Anor przygl¹da³ siê temu obrazowi, niewiele z niego pojmuj¹c, dopóki nie przys³oni³y go k³êby ciemnego, t³ustego dymu. Nowe kolory pochodzi³y od po¿aru. Na twarzy Noma Anora zdumienie ust¹pi³o miejsca wœciek³oœci. Poczu³ odrazê i gniew, które leg³y mu lodow¹ kul¹ na ¿o³¹dku. – Co siê dzieje? – warkn¹³. – Vergere, mów, co siê tam dzieje. W zasiêg obrazu worka optycznego weszli teraz dwaj wojownicy w zbrojach z kraba. Byli osmaleni i krwawili z licznych ran. Jeden z nich znalaz³ siê zbyt blisko pleców Jacena; amphistaff, wci¹¿ owiniêty wokó³ torsu ch³opca, konwulsyjnie wystrzeli³ w jego stronê i dŸgn¹³ go na wysokoœci kolana. Drugi wojownik nawet nie próbowa³ siê zatrzymaæ czy obejrzeæ. Zanim Nom Anor zd¹¿y³ wyraziæ swoje zdumienie, odkry³, przed czym tamten tak ucieka³ – œciga³ go t³um kuœtykaj¹cych, wœciek³ych i rozwrzeszczanych istot, uzbrojonych w rozmaite, czêsto zaimprowizowane narzêdzia: od krêgoszpadli po malledille i wœciekle wij¹ce siê dzikie amphistaffy, równie niebezpieczne dla przeciwnika, co dla u¿ytkownika. Dopadli sparali¿owanego przera¿eniem wojownika i z dzik¹ satysfakcj¹ zaczêli go siekaæ na kawa³ki. – Przecie¿ to niewolnicy – jêkn¹³ Nom Anor. – Jak mogli siê tak kompletnie wyrwaæ spod kontroli? Grzebieñ Vergere nabra³ jaskrawopomarañczowego koloru przetykanego pulsuj¹c¹ zieleni¹. – Odpowiedz mi, Nomie Anorze: dlaczego obraz w wideopaj¹ku sta³ siê nagle tak wyraŸny i jasny? Wytrzeszczy³ oczy, dysz¹c ciê¿ko przez otwarte usta. – On nigdy nie zamierza³ walczyæ z wojownikami – mruknê³a, jakby próbuj¹c podpowiedzieæ rozwi¹zanie niezbyt inteligentnemu dziecku. Wreszcie, poniewczasie, Nom Anor zrozumia³. Bry³a lodu w ¿o³¹dku zaczê³a wysy³aæ fale lodowatego zimna a¿ po koñce palców. 86

– Zabi³ shreeyam’tiza! – Tak. – Jakim sposobem… dlaczego ty… on… to znaczy ty… – Ostrzega³am ciê przecie¿… chyba pamiêtasz. – Ty… Vergere, przecie¿ ty… Myœla³em, ¿e jesteœ… Jej czarne, niezg³êbione Ÿrenice wytrzyma³y jego spojrzenie. – Czy jeszcze siê nie nauczy³eœ, Egzekutorze – zapyta³a bezbarwnym tonem – ¿e wszystko, co ci mówiê, jest prawd¹? Tizo’pil Yun’tchilat zmieni³ siê w jatkê. Ka¿dy z dhuryamów, odciêty od swoich wiêzi telepatycznych przez shreeyam’tiza, zmuszony by³ czekaæ, œlepy i g³uchy; gotowa³ siê we w³asnym sosie hormonów stresu, p³on¹c desperack¹ nadziej¹, ¿e nastêpne uczucie, jakiego dozna, bêdzie przebudzeniem potêgi i czystej, oczywistej wiedzy, ¿e to w³aœnie on jeden, z ca³ego miotu, zosta³ wybrany pazhkic Yuuzhan’tar al.’tirma – Mózgiem Œwiata Kolebki Boga. Pomimo to ka¿dy z nich w g³êbi ducha prze¿ywa³ g³êbok¹, mêcz¹c¹ obawê, ¿e zamiast potêgi poczuje jedynie ciêcie ostrza, które ws¹czy w niego ¿r¹cy ogieñ trucizny amphistaffu, odbieraj¹c mu ¿ycie i skazuj¹c na wieczne cierpienie, jakim bogowie karz¹ niegodnych. Kiedy zatem eksplodowa³ pas z ¿ukami, œl¹c dziesi¹tki twardych pocisków do zbiornika, w którym spoczywa³ shreeyam’tiz – a od¿ywcza k¹piel, w której siê p³awi³, zwielokrotni³a jeszcze ich og³uszaj¹c¹ si³ê, a¿ krew i szcz¹tki cia³a trysnê³y wysoko na spotkanie s³oñca Szkó³ki – wszystkie dhuryamy z wyj¹tkiem jednego nie mia³y najbledszego pojêcia, co siê dzieje. Wszystkie dhuryamy z wyj¹tkiem jednego by³y wstrz¹œniête, og³uszone, zdruzgotane, oszo³omione powrotem zmys³ów opartych na zmys³ach niewolników; wszystkie, z wyj¹tkiem jednego, by³y podwójnie wstrz¹œniête, wiêcej ni¿ oszo³omione – wrêcz ogarniête œlep¹ panik¹ – kiedy siê zorientowa³y, ¿e ich rodzeñstwo równie¿ odzyska³o zmys³y niewolników, a po Szkó³ce, rozbrzmiewaj¹cej echem eksplozji i cuchn¹cej œwie¿¹ krwi¹, biegaj¹ przera¿eni, rozdygotani mistrzowie przemian i ogarniêci sza³em bitewnym ciê¿kozbrojni wojownicy. Ten jeden dhuryam, który wiedzia³, co siê dzieje, nie by³ ani wstrz¹œniêty, ani oszo³omiony, ani ogarniêty panik¹. By³ za to zdesperowany i bezlitosny. Dhuryamy to istoty z gruntu pragmatyczne. Nie wiedz¹, co to zaufanie, a wiêc nie znaj¹ pojêcia zdrady. Ten w³aœnie dhuryam, podobnie 87

jak wszystkie inne, od dawna zdawa³ sobie sprawê, ¿e jego ¿ycie zale¿y od wyniku tizo’pil Yun’tchilat i ¿e ma szanse nie wiêksze ni¿ ka¿dy z tuzina jego pobratymców. To znaczy dwanaœcie do jednego. Na jego niekorzyœæ. ¯adnemu z dhuryamów siê ten stosunek si³ nie podoba³, ale tylko ten jeden postanowi³ coœ z nim zrobiæ. Zawar³ umowê z Jacenem Solo. Gdy tylko interferencja telepatyczna ze strony shreeyam’tiza nagle usta³a, dhuryam nie tylko wiedzia³ dok³adnie, co siê dzieje, lecz równie¿ kto tego dokona³ i dlaczego. I wiedzia³, co nale¿y zrobiæ dalej. Zanim jeszcze przebrzmia³y echa eksplozji ¿uków, dhuryam nakaza³ swoim niewolnikom, aby opuœcili drzewa koralowe i rozbiegli siê po zagonach ooglithów. Dotkniêcie splotu nerwowego, które w przypadku zmodyfikowanych ooglithów, zwanych maskerami, s³u¿y do ich zdejmowania, spowodowa³o równie¿ skurczenie siê dzikich ooglithów – lecz to, co pod sob¹ skrywa³y, w niczym nie przypomina³o zwyk³ych, pustych w œrodku konstrukcji z kamienia. Te ooglithy strzeg³y stosów prymitywnej, zaimprowizowanej broni. Niektóre narzêdzia zosta³y niepostrze¿enie zgromadzone w ci¹gu ostatnich kilku dni. Ukryto je na zagonach ooglithów w pobli¿u koralowych drzew basali: g³ównie by³y to szerokie krêgoszpadle, d³ugie i ciê¿kie, aby ³atwiej wbija³y siê w ziemiê, jak równie¿ opancerzone malledille, mocne i d³ugie, wzrostu przeciêtnego wojownika, doœæ twarde, by rozbiæ kamieñ jednym uderzeniem. Ooglithy ukrywa³y równie¿ pewn¹ liczbê glistobuk³aków, wype³nionych po brzegi miodem iskropszczó³. Iskropszczo³y by³y dzikimi przodkami zmodyfikowanych wiele wieków temu ¿uków udarowych i wybuchowych. Otwór ka¿dego z glistobuk³aków nas¹czony by³ niewielk¹ iloœci¹ enzymu trawiennego krabów vonduun. Niewolnik, wykorzystuj¹c krêgoszpadel jako katapultê, móg³ rzuciæ taki pocisk nawet na znaczn¹ odleg³oœæ. Nie chodzi³o tu nawet o celnoœæ. Glistobuk³aki pêka³y pod wp³ywem uderzenia, rozbryzguj¹c galaretowaty miód na wszystkie strony. Uaktywniony enzymem miód czepia³ siê wszystkiego, czego dotkn¹³; w kontakcie z powietrzem Szkó³ki bucha³ p³omieniem. W ci¹gu kilku sekund ogieñ by³ dos³ownie wszêdzie. Wojownicy sma¿yli siê na œmieræ w swoich bezu¿ytecznych zbrojach i nie byli w stanie ochroniæ ani siebie, ani tym bardziej mistrzów 88

przemian, których eskortowali. Mistrzowie zaœ, nie posiadaj¹c doœwiadczenia ani wyszkolenia w walce, mogli jedynie bez³adnie pe³zn¹æ w kierunku najbli¿szej ¿y³y oddechowej. Wielu z nich zginê³o od p³on¹cego miodu, niektórym roztrzaskano g³owy malledill¹ lub krêgoszpadlem, którym niewolnicy wywijali jak wibrotoporem. P³on¹cy miód p³ywa³ po wodzie jeziora-ula jak olej. Wszystkie dhuryamy z wyj¹tkiem jednego opanowa³a ta sama myœl – zebraæ wokó³ siebie niewolników, którzy byli ich oczami i rêkami. Musieli zgromadziæ ich wszystkich na wyspie-ulu, ¿eby otoczyæ siê szañcem cia³. ¯aden z nich nie mia³ innej nadziei na samoobronê. Z wyj¹tkiem jednego. Dlatego te¿ niewolnicy, nale¿¹cy do pozosta³ych dhuryamów, zbiegli siê z ca³ej Szkó³ki, popêdzani przez sieci koralowych ziaren spalaj¹cych ich systemy nerwowe i rzucili siê ku pierœcieniowi wojowników strzeg¹cych jeziora, aby zalaæ ich mas¹ rozedrganych, zakrwawionych i czepiaj¹cych siê wszystkiego cia³; natomiast niewolnicy nale¿¹cy do tego jednego dhuryama zachowali siê ca³kiem inaczej. Przede wszystkim rozdzielili siê na grupki po piêciu. Jedna grupa otoczy³a Jacena Solo, czekaj¹c, a¿ ten z trudem dŸwignie siê na nogi. Ch³opak krwawi³ z kilkunastu ran, chwia³ siê na nogach, jakby by³ pijany lub mia³ zamiar zemdleæ, lecz razem z piêcioma niewolnikami ruszy³ w stronê jeziora. Pozosta³e grupy pêdzi³y przez dym i p³omienie, potykaj¹c siê o trupy i œlizgaj¹c w ka³u¿ach krwi, a¿ dopad³y koralowych drzew basali. W ci¹gu kilku sekund drzewa stanê³y w p³omieniach, podsycanych przez miód iskropszczó³. Niewolnicy nie czekali, aby sprawdziæ, czy p³omienie wystarcz¹, lecz zabrali siê do pracy. U¿ywaj¹c krêgoszpadli, malledilli oraz schwytanych amphistaffów, zaczêli ci¹æ, t³uc i siekaæ, a¿ wszystkie koralowe drzewa leg³y martwe. Nom Anor gapi³ siê na ten krwawy wszechœwiat zamkniêty w worku optycznym wideopaj¹ka i czu³, jak ogarnia go têpe, pe³nie niedowierzania przera¿enie. – Co…? – wybe³kota³ wreszcie. – Co… co to ma znaczyæ? – Egzekutorze, mamy coraz mniej czasu. – Czasu? Jakiego czasu? Ta… ta katastrofa… Jesteœmy martwi, czy tego nie pojmujesz? Tsavong Lah nas zabije! – Wieczny optymista – zachichota³a Vergere. – Masz nadziejê, ¿e tego do¿yjemy? Nom Anor zaniemówi³ i tylko wbi³ w ni¹ wzrok. I znów nieoczekiwanie silna d³oñ ujê³a go za ramiê. 89

– Niech wojownicy czekaj¹cy przed wejœciem odprowadz¹ mnie do Szkó³ki. Wezwij swojego dowódcê, jeœli jeszcze ¿yje. Bêdê potrzebowa³a kogoœ, kto przeprowadzi mnie przez stra¿e, na wyspê-ul. Jeœli w ogóle stra¿nicy ula prze¿yj¹ do tej pory. – Wyspa-ul? – Nom Anor zamruga³ z g³upi¹ min¹. Nie potrafi³ siê w tym wszystkim doszukaæ jakiegokolwiek sensu. – O czym ty mówisz? Vergere wskaza³a na worek optyczny wideopaj¹ka. – S¹dzisz, ¿e on ju¿ skoñczy³, Nomie Anorze? Czy twoje wcielenie BliŸniêcia po¿¹da jedynie rzezi i zamieszania… czy te¿ mo¿e wywo³a³ rzeŸ i zamieszanie, aby odwróciæ nasz¹ uwagê? – Odwróciæ uwagê? Od czego? – Nagle normalne oko Egzekutora wysz³o z orbity; w worku wideopaj¹ka ujrza³ Jacena, który po pierœ nurzaj¹c siê w cieczy jeziora-ula, wycina³ sobie drogê poprzez spieniony, walcz¹cy, krwawi¹cy k³¹b niewolników i wojowników. Jeden z towarzyszy Jacena pad³ z gard³em przebitym amphistaffem, drugi zosta³ wci¹gniêty pod wodê przez nieuzbrojonych niedawnych towarzyszy niedoli. Pozostali dziko wywijali krêgoszpadlami, usi³uj¹c nie tylko utrzymywaæ na dystans wojowników i niewolników, lecz równie¿ choæ czêœciowo oczyœciæ z p³omieni powierzchniê jeziora. Jacen z posêpn¹ min¹ brn¹³ przed siebie, chwilami p³yn¹c; nie ogl¹da³ siê w ogóle na chroni¹cych go niewolników. Wszyscy, którzy stawali mu na drodze, ginêli od szybkich jak b³yskawica ciosów amphistaffów, które ch³opiec trzyma³ w obu rêkach. Jacen nie zawraca³ sobie nawet g³owy ocieraniem krwi zalewaj¹cej mu oczy z rany na czole. Szed³ i zabija³. Zwróci³ siê w kierunku œrodka jeziora, ku wyspie-ulowi. I szed³ dalej. – Dhuryamy… – jêkn¹³ Nom Anor. – To mózgi statku, Egzekutorze. On zd¹¿y³ ju¿ zrujnowaæ tizo’pil Yun’tchilat i nie ma nadziei na ucieczkê. Jaki inny cel by³by godzien, ¿eby za niego oddaæ ¿ycie? – Mówisz tak, jakbyœ by³a z niego dumna! – Jestem wiêcej ni¿ dumna – odpar³a z powag¹. – On przeszed³ moje najœmielsze oczekiwania. – Bez Mózgu Œwiata, który przeprowadzi³by oddzielenie i wejœcie do atmosfery, zniszczeniu mo¿e ulec ca³y statek! Zabije siebie i wszystkich innych przy okazji! Vergere wzruszy³a ramionami i z uœmiechem splot³a d³onie. 90

– Wurth Skidder. ¯o³¹dek Noma Anora fikn¹³ kozio³ka, a Egzekutor poczu³ w ustach smak krwi. Jedi Skidder odda³ w³asne ¿ycie, aby zabiæ jednego yammoska – a dhuryamy by³y przecie¿ o wiele cenniejsze. Wiêcej ni¿ cenne. Niezast¹pione. – Nie mo¿e! – Nom Anor dysza³ ciê¿ko, ogarniêty desperacj¹. – Nie mo¿e… formy ¿ycia na pok³adzie tego statku s¹ nie do zast¹pienia… – W³aœnie. Wszystkie. Szczególnie on. – Nie mo¿e! To znaczy… zrobi³by to? Powiedz, ¿e to niemo¿liwe! – Ach, Egzekutorze, jakim piêknym miejscem by³by nasz wszechœwiat, gdyby na ka¿de pytanie mo¿na by³o udzieliæ jasnej odpowiedzi! – Rozeœmia³a siê i znów skierowa³a d³oñ na worek optyczny wideopaj¹ka. Ukazywa³ on Jacena Solo, który sta³ ju¿ na brzegu wyspy-ula, wbijaj¹c w pierœ oszala³ego mistrza przemian jedno z ostrzy, podczas gdy drugim otworzy³ od ucha po kroczê kogoœ, kto móg³ byæ zarówno niewolnikiem, jak i przebranym wojownikiem. Dwaj niewolnicy z jego eskorty przetrwali – pojawili siê przy brzegu, gdzie oœlepiaj¹co szybkimi machniêciami krêgoszpadli usi³owali utrzymaæ w ryzach t³um rozhisteryzowanych, gotowych na œmieræ kompanów. Powoli jednak ustêpowali pod naporem t³umu, wspinaj¹c siê coraz dalej na pla¿ê, Jacen zaœ rzuci³ siê na najbli¿sz¹ z ogromnych, koralowych komór dhuryamów. Zatrzyma³ siê z wahaniem na woskowatym, szeœciok¹tnym korku, który zamyka³ otwór komory rozrodczej. Wzniós³ oba amphistaffy i zachwia³ siê, jakby za chwilê mia³ zemdleæ. Na dole têpe krawêdzie krêgoszpadli sieka³y cia³a niewolników i Jacen drgn¹³ nagle, jakby musn¹³ go nie doœæ celny strza³ z miotacza. Wydawa³o siê, ¿e dopiero teraz przypomnia³ sobie, po co tu jest i co ma zrobiæ. Wbi³ oba amphistaffy w korek; przesz³y na wylot. – Jak widzisz, pytanie jest znacznie trudniejsze – szepnê³a Vergere. – Czy potrafimy go powstrzymaæ? Nom Anor zachwia³ siê, bezradnie zaciskaj¹c palce, jakby móg³ siêgn¹æ poprzez worek optyczny wideopaj¹ka i chwyciæ Jacena za gard³o. – Czy on zupe³nie oszala³? Jedyn¹ odpowiedzi¹ Vergere by³o spokojne, wyczekuj¹ce spojrzenie. 91

Zakry³ twarz rêkami. – IdŸ – wykrztusi³ s³abym, st³umionym g³osem. – Zabij go, jeœli bêdzie trzeba. Ocal statek. Sk³oni³a siê sprê¿yœcie. – Na twoje rozkazy, Egzekutorze. Us³ysza³ syk otwieranego i zamykanego w³azu i natychmiast opuœci³ d³onie. W oczach mia³ zimny blask czystego wyrachowania. Pog³adzi³ villipa, wyda³ rozkazy i rzuci³ go na pod³ogê. Otworzy³ przeponê i szybkim rzutem oka na korytarz upewni³ siê, ¿e nikt mu nie przeszkodzi. Egzekutor Nom Anor gna³ do swojego koralowego skoczka, jakby œciga³o go stado smoków krayt. Nie dlatego prze¿y³ tak d³ugo w tej wojnie, ¿e nie docenia³ Jedi. Zw³aszcza z rodziny Solo. Zabijanie dhuryamów sta³o siê ³atwiejsze po pierwszym razie. Pierwszy raz to by³o morderstwo. Jacen czu³ to. Sta³ na korku zamykaj¹cym wylot szeœciok¹tnej komory rozrodowej dhuryama. Czu³ pod stopami ciep³y, niemal ¿ywy wosk, rozdzieraj¹ce przera¿enie m³odziutkiego dhuryama, uwiêzionego pod nim, d³awi¹c¹, klaustrofobiczn¹ panikê, bez ¿adnej nadziei na ucieczkê, ¿adnej nadziei na ukrycie siê, telepatyczny wrzask, gorzkie, desperackie b³aganie. Czu³ to ¿ycie, które mia³ za chwilê zabraæ: umys³ równie pe³en oczekiwañ i lêków, co jego w³asny, umys³, który mia³ wykreœliæ ze œwiata ¿ywych jednym ciêciem ostrza i ¿r¹cym jadem amphistaffu. Jego instynkt buntowa³ siê przeciwko temu zabójstwu: ca³e szkolenie, wszystkie idea³y Jedi, ca³e jego ¿ycie sprzeciwia³o siê zamordowaniu bezbronnej, przera¿onej istoty. Zachwia³ siê, bo nagle zakrêci³o mu siê w g³owie. Uœwiadomi³ sobie, jak powa¿nie jest ranny – poczu³ stru¿ki krwi sp³ywaj¹ce mu po twarzy, po³amane ¿ebra, dŸgaj¹ce p³uca przy ka¿dym oddechu, drêtwotê promieniuj¹c¹ wzd³u¿ uda od ciêcia, którego sobie w ogóle nie przypomina³. Zauwa¿y³ te¿, ¿e wstrz¹s, jakiego dozna³ przy kontakcie z wybuchowymi ¿ukami, pozbawi³ go chwilowo ostroœci widzenia. Przebi³ sobie drogê do wyspy niczym wojownik Yuuzhan Vongów w szale bitewnym, kiedy to ból i rany maj¹ tyle¿ znaczenia, co barwa nieba. Odbiera³ ¿ycie wojownikom i oszala³ym mistrzom przemian, mo¿e nawet tym samym niewolnikom, o których ratunek walczy³… 92

Spojrza³ w dó³, na pla¿ê. Obok mistrza przemian, którego uœmierci³, le¿a³y drugie zw³oki. Wygl¹da³y na ludzkie. Nie wiedzia³, nie móg³ wiedzieæ, czy to jeden z zamaskowanych wojowników. Nigdy siê nie dowie. Istnia³a tylko jedna prawda: ta osoba stanê³a przeciwko niemu i zaatakowa³a go. Wojownik? A mo¿e niewolnik – niewinny, zmuszony do zaatakowania Jacena wbrew swej woli, bezradny, oszala³y z bólu indukowanego przez sieæ ziarna? Dlaczego czu³ siê tak, jakby to nie mia³o znaczenia? To wra¿enie przera¿a³o go bardziej ni¿ samo zabijanie. Jeœli w³aœnie tym siê sta³em, mo¿e to sprawiedliwe, abym tu zgin¹³, pomyœla³. Zanim zabijê kogokolwiek innego. Jednak za ka¿dym razem, kiedy ochraniaj¹cy go niewolnicy, odpieraj¹c t³um k³êbi¹cy siê na pla¿y, dobrze wycelowanym ruchem krêgoszpadla trafiali kogoœ w nogê lub g³owê, czu³ to uderzenie i tê ranê… Napieraj¹ca fala niewolników ju¿ zatopi³a wojowników strzeg¹cych wyspy-ula; jeszcze kilka chwil, a dhuryamy zwróc¹ swoich niewolników przeciwko sobie. Zwyciêzca bierze wszystko. Morze krwi. Zginê³y ju¿ dziesi¹tki, mo¿e setki niewolników, bezlitoœnie rzuconych na zabójczy pierœcieñ wojowników. Jeœli jednak dhuryamy zwróc¹ siê przeciwko sobie, zginie ich tysi¹ce. Dla dhuryama pod jego stopami ci ludzie byli jedynie narzêdziami. Palnikami plazmowymi. Prêtami oœwietleniowymi. Œmieræ niewolnika budzi³a w tym dhuryamie emocje nie wiêksze ni¿ przekleñstwo, które rzuci³by w roztargnieniu ojciec Jacena, gdyby w trakcie naprawy narowistego hipernapêdu „Soko³a” nagle rozlecia³ mu siê klucz hydrauliczny. Przypomnia³ sobie wyraŸnie szept Vergere, jakby us³ysza³ go nad uchem: „Wybór ogrodnika”. Podniós³ nad g³owê bliŸniacze amphistaffy, ukl¹k³ na jedno kolano i wbi³ je w dó³, poprzez woskowy korek. Poczu³, jak ostrza wchodz¹ w cia³o ma³ego dhuryama. Mia³ takie wra¿enie, jakby przecina³y jego w³asny brzuch; czu³, jak ¿r¹cy strumieñ jadu rozprzestrzenia siê w ciele dhuryama, tak wyraŸnie, jakby p³yn¹³ w jego w³asnych ¿y³ach. Szarpniêciem uwolni³ oba amphistaffy i przeczo³ga³ siê do kolejnej komory rozrodczej. Zabicie nastêpnego dhuryama podwoi³o jego empatyczny ból, bo pierwszy jeszcze ¿y³, jeszcze cierpia³, emanuj¹c telepatycznym 93

przera¿eniem i rozpacz¹. Zabicie trzeciego spowodowa³o, ¿e kolana odmówi³y mu pos³uszeñstwa, a przed oczami zaczê³y tañczyæ czerwono ¿y³kowane krêgi. Za jego plecami niewolnicy, doprowadzeni do samobójczego szaleñstwa bezlitosnym ogniem nasion, przystawali nagle, dysz¹c ciê¿ko i mrugaj¹c gwa³townie. Stawali jak wryci, zaskoczeni, zdumieni; zwracali siê ku sobie, wci¹gaj¹c rêce, by prosiæ o pomoc lub j¹ zaoferowaæ, nie po to, by zadawaæ rany, okaleczaæ i zabijaæ. Najpierw pierwsza brygada, która przepchnê³a siê a¿ na pla¿ê, potem nastêpna i kolejne, w miarê jak dhuryam za dhuryamem wi³y siê i miota³y w przedœmiertnych konwulsjach, rozsadzaj¹c œcianki komory niczym skorupkê jajka. Jacen szed³ dalej. Otacza³a go czerwona mg³a, krwawy ob³ok – mieszanina prawdziwego dymu, oparów i cuchn¹cego miedzi¹ ognia lub coœ, co powsta³o wy³¹cznie w jego g³owie, a mo¿e i jedno, i drugie. Wyspa-ul sta³a siê gór¹ jak z koszmaru, ca³¹ w ostrych ska³ach i krwi. Bez koñca wspina³ siê ku szczytowi, którego nawet nie widzia³. Wyrasta³y przed nim jakieœ sylwetki, niewyraŸne plamy atakowa³y go z czerwonej mg³y, wymachuj¹c broni¹ i czepiaj¹c siê go rozcapierzonymi szponami. Ci¹³ po nich, ci¹³ przez nie, zabija³, szed³ po trupach i zabija³ dalej; pada³ na kolana, ¿eby za chwilê znów zanurzyæ ostrza w woskowym korku, jeszcze raz, jeszcze raz i znowu. Odrzuca³ amphistaffy, których gruczo³y jadowe by³y ju¿ puste, œci¹ga³ nowe z w³asnej zbroi – z ¿ywego, widz¹cego pancerza, i atakowa³ te sk¹pane w czerwieni kszta³ty ze œmiercionoœn¹ dok³adnoœci¹. I nagle znalaz³ siê na górze, blisko szczytu: nie wiedzia³, czy ktoœ jest w pobli¿u ani gdzie on sam siê znajduje, ale czu³, ¿e stoi na najwy¿szej turni galaktyki, ponad atmosfer¹, ponad ksiê¿ycami, wy¿ej ni¿ gwiazdy. Podniós³ ostatniego amphistaffa jak flagê bojow¹. Zanim zd¹¿y³ pogr¹¿yæ go w zbroczonym krwi¹ woskowym korku, który czu³ pod pokaleczonymi stopami, w mózgu rozb³ys³a mu supernowa… Rozb³ys³a i spali³a ca³y wszechœwiat. Nic nie zosta³o. Nic, oprócz bieli. G³odnej bieli, po¿eraj¹cej wszystko, czym by³. Ale on ju¿ zna³ tê biel, zna³ jej tajemnice, a ona nie mog³a go powstrzymaæ. Jej Ÿród³o, tryskaj¹ca fontanna, znajdowa³o siê pod t¹ szeœciok¹tn¹ pokryw¹. Czu³ je tam – drgaj¹ce, nieludzkie cz³onki wij¹ce siê w mule i w przera¿eniu. Wkrótce skróci ich cierpienia. Jeszcze jedno uderzenie i wszystko siê skoñczy. Wszystko i na zawsze. Podniós³ amphistaffa. 94

– Jacenie, nie! Nie rób tego! Obróci³ siê na piêcie i zachwia³, oœlepiony biel¹, oszo³omiony brakiem powietrza w p³ucach. G³os nale¿a³ do jego brata. – Anakin…? – Nie mo¿esz go zabiæ, Jacenie – g³os Anakina dochodzi³ z bieli. – To twój przyjaciel. Niczym odcisk palca na probówce przesyconego roztworu, g³os Anakina wyzwoli³ w umyœle Jacena zmianê stanu skupienia: biel zamgli³a siê, skropli³a, skrystalizowa³a, nabra³a przejrzystoœci, przezroczystoœci… Znik³a. Ból pozosta³. Nape³nia³ jego ¿y³y oparami wrz¹cej krwi, ale go nie dotyka³ – przechodzi³ na wskroœ nienaruszony, jak œwiat³o przez pust¹ przestrzeñ. Znów móg³ widzieæ. Jasno. Doskonale i wyraŸnie. Widzia³ szkar³atne strzêpy – pozosta³oœæ po trzech mistrzach przemian, którzy nie zd¹¿yli dopaœæ ¿y³y oddechowej po drugiej stronie Szkó³ki, za s³oñcem. Ujrza³ dymi¹cy pierœcieñ zwêglonych drzew koralowych basali otaczaj¹cych jezioro-ul. Zobaczy³ strumyczki krwi wij¹ce siê po jego ramionach i sp³ywaj¹ce z palców. Zatyczki komór rozrodowych le¿a³y rozrzucone po ca³ej wyspie, poprzebijane, ociekaj¹ce b³êkitnym mlekiem krwi dhuryamów. Spl¹tane cia³a wojowników, niewolników i mistrzów przemian… Odwrócony do góry nogami œwiat, pe³en przera¿enia, cierpienia, krwi… I to wszystko jego dzie³o. Wszystko. Wtedy zobaczy³ Vergere. Oddycha³ ciê¿ko, obserwuj¹c, jak wspina siê ku niemu, pokonuj¹c ostatnie kilka metrów ula dhuryamów. W dole uzbrojeni wojownicy z trudem powstrzymywali t³um wrzeszcz¹cych, zakrwawionych i œmiertelnie zmêczonych niewolników – niewolników, których Jacen wyczuwa³ dziêki swojej wiêzi z dhuryamem. Czu³, jak dhuryam ich ch³oszcze, zmuszaj¹c do dalszego wysi³ku. Jak krzykiem nakazuje im, ¿eby zabili Jacena. Us³ysza³ niski, zwierzêcy pomruk, jak zranionego rancora, zagnanego w k¹t jaskini. Pomruk pochodzi³ z jego w³asnej krtani. 95

– To twoja sprawka – wychrypia³. Vergere spojrza³a w górê. Zatrzyma³a siê w bezpiecznej odleg³oœci, poza zasiêgiem amphistaffów. – S³ysza³em go – wydysza³. Oddech parzy³ mu gard³o i sprawia³ ból. – Anakin kaza³ mi przestaæ. Ale to nie by³ Anakin, to by³aœ ty. Vergere sp³aszczy³a grzebieñ, rozk³adaj¹c go na pod³u¿nej czaszce, ale w jej oczach nie by³o ani œladu weso³oœci. – Jacenie – odezwa³a siê powoli i ze smutkiem. – Czy to najlepsze zakoñczenie opowieœci twojego ¿ycia? Czy to jest twoje marzenie? Moje marzenie… Jak przez mg³ê przypomina³ sobie nadziejê na uwolnienie niewolników; przypomnia³ sobie swoj¹ umowê z dhuryamem, który zgodzi³ siê oszczêdziæ ich i przes³aæ bezpiecznie na planetê w statkach-nasionach, a za to Jacen mia³ mu pomóc w zlikwidowaniu braci-rywali. Jednak teraz, w obliczu jatki, w jak¹ przemieni³ Szkó³kê, tamto wspomnienie wydawa³o siê równie dalekie, jak jego sen na Belkadanie: cieñ u³udy, strzêpek nadziei – piêkny, lecz nieosi¹galny. Nierealny. Realny by³ za to rozszala³y chaos krwi, bólu i œmierci, jaki Jacen rozpêta³ w tym dziwnym œwiecie. Rozpaczliwie jasne œwiat³o w g³owie ukazywa³o mu ostro i wyraŸnie ponur¹ rzeczywistoœæ – widzia³, co uczyni³, i wiedzia³, co musi zrobiæ teraz. Podniós³ amphistaffa nad g³owê i pozwoli³ mu zwisn¹æ pionowo, ostrzem w dó³. – Jacenie, przestañ! – Vergere podesz³a o krok bli¿ej. – Czy móg³byœ zabiæ swojego przyjaciela? Tym siê sta³eœ? – To nie jest przyjaciel – wycedzi³ Jacen przez zêby. – To obcy. Potwór. – A czym ty siê staniesz? Czy on zawiód³ twoje zaufanie? Kto tu jest potworem? – Teraz mogê go zabiæ. A kiedy go zabijê, zabijê równie¿ rodzinn¹ planetê Yuuzhan Vongów. – Amphistaff zadrga³ w jego rêkach. Jacen zacisn¹³ chwyt, a¿ d³onie zaczê³y go parzyæ. – Zdrad¹ by³oby pozwoliæ mu ¿yæ. Zdradzi³bym Now¹ Republikê. Wszystkich mê¿czyzn i wszystkie kobiety, których wymordowali Yuuzhanie. Wszystkich zabitych Jedi, nawet mojego… nawet… G³os zamar³ mu na wargach. Nie móg³ siê zdobyæ na to, aby wypowiedzieæ imiê Anakina. Ale nie zada³ ciosu. – I tak oto znów stoisz przed wyborem, Jacenie Solo. Mo¿esz zdradziæ swój naród lub swojego przyjaciela. 96

– Zdradziæ przyjaciela? – Znów podniós³ amphistaffa. – On nawet nie wie, co oznacza s³owo „przyjaciel” – Mo¿e i nie wie. – Grzebieñ Vergere podniós³ siê, przybieraj¹c szkar³atn¹ barwê. Post¹pi³a jeszcze krok naprzód. – Ale ty wiesz… Jacen zachwia³ siê, jakby dosta³ piêœci¹ w twarz. Z oczu pop³ynê³y mu ³zy. – Wiêc powiedz, co mam zrobiæ? – zawo³a³. – No, powiedz! Co wed³ug ciebie powinienem zrobiæ? – Nie chcê snuæ przypuszczeñ – odpar³a, robi¹c jeszcze jeden krok naprzód. – Ale jeœli zabijesz tego dhuryama, zabijesz równie¿ siebie. Wszystkich wojowników, mistrzów przemian, Zhañbionych, którzy znajduj¹ siê na tym statku. A tak¿e niewolników – wszystkich, co do jednego! Czy nie próbowa³eœ przypadkiem ocaliæ im ¿ycia, Jacenie Solo? – Ja… – Jacen spróbowa³ strz¹sn¹æ ³zy z powiek. – Sk¹d wiem, ¿e mówisz prawdê? – To jasne, ¿e nie wiesz… Ale jeœli to, co mówiê, jest prawd¹, czy to sprawi, ¿e zmienisz zdanie? – Nie, ja nie… – Poczu³, jak wzbiera w nim potworna, niewyobra¿alna wœciek³oœæ. Zbyt wiele ju¿ przeszed³. Etap pytañ dobieg³ koñca; nadszed³ czas na odpowiedzi. Koniec. – Wszystko – wycedzi³ przez zêby, z trudem artyku³uj¹c s³owa – wszystko, co mi mówisz, jest k³amstwem. Vergere roz³o¿y³a rêce. – Wybieraj wiêc i dzia³aj. Wybra³. Podniós³ amphistaffa – zanim jednak zd¹¿y³ go opuœciæ, Vergere rzuci³a siê naprzód, zastawiaj¹c mu drogê w³asnym cia³em. Gdyby chcia³ zabiæ dhuryama, musia³by najpierw przebiæ jej pierœ. Zawaha³ siê na mgnienie oka, a ona w tym samym momencie wyci¹gnê³a d³oñ i pog³adzi³a go po policzku, tak samo jak za pierwszym razem, kiedy jej dotyk wyprowadzi³ go z Objêæ Cierpienia, z pustej, bia³ej œmierci. Jej d³oñ by³a wilgotna. – Co…? – zacz¹³. Nie skoñczy³, poniewa¿ usta odmówi³y mu pos³uszeñstwa. Mia³ akurat doœæ czasu, ¿eby pomyœleæ: „Jej ³zy… ³zy Vergere”, zanim parali¿uj¹ca trucizna, któr¹ siê sta³y, objê³a jego mózg; a wtedy Szkó³ka, dhuryam i sama Vergere – wszystko znik³o, zaœ on zapad³ siê w osobny, osobisty wszechœwiat, nieskoñczony i wieczny. Ten wszechœwiat by³ czarny. 7 – Zdrajca

97

By³ sobie œwiat, który kiedyœ stanowi³ stolicê galaktyki, a zwali go Coruscant. By³ planet¹-miastem, ogromn¹, globaln¹ metropoli¹, ci¹gn¹c¹ siê na odleg³oœæ wielu kilometrów od bieguna do bieguna. Ten zimny œwiat z czterema ksiê¿ycami le¿a³ z dala od niebieskobia³ego s³oñca, a na jego orbicie kr¹¿y³y lustrzane platformy, koncentruj¹ce œwiat³o i ciep³o s³oneczne, by miasto nie zamarz³o. Wszystko siê zmieni³o. Teraz planeta kr¹¿y³a bli¿ej s³oñca. Jej klimat sta³ siê ciep³y, wrêcz tropikalny, a wysokie na wiele kilometrów globalne miasto zmieni³o siê w grub¹ na wiele kilometrów globaln¹ kupê gruzu. Nowe morza rozpostar³y siê w miejscach, gdzie niegdyœ znajdowa³y siê mieszkalne wie¿owce i budynki rz¹dowe. Trzy ksiê¿yce splata³y orbitalny pierœcieñ w ³uk têczy na niebie. A ponad tym œwiatem, który niegdyœ by³ stolic¹, ponad stolic¹, która niegdyœ by³a œwiatem, rozb³ys³a jedna spadaj¹ca gwiazda. Ogromna kula z koralu yorik wesz³a w atmosferê pod ostrym k¹tem, gubi¹c cz¹stki, kawa³ki i bloki koralu i rozsiewaj¹c po ca³ej planecie deszcz meteorytów. Rozkwitaj¹c ogniem, pêdzi³a ku powierzchni. Meteoryty spada³y, a wszêdzie, gdzie upad³y, zapuszcza³y korzenie i zaczyna³y rosn¹æ. Planeta przesta³a byæ Coruscant – sta³a siê Yuuzhan’tar. Wkrótce jednak znowu bêdzie stolic¹ galaktyki.

98

11 J A S K I N I A

99

100

ROZDZIA£

$ DOM

Tysi¹ce lat minê³y, zanim Jacen otworzy³ oczy. Spêdzi³ pierwszy tysi¹c lat w jednym niekoñcz¹cym siê, klaustrofobicznym koszmarze: spêtany, zwi¹zany, zamkniêty w kokonie, nie móg³ siê ruszaæ ani mówiæ. Nie widzia³, bo nie móg³ otworzyæ powiek. Nie móg³ prze³kn¹æ œliny. Nie móg³ oddychaæ. Le¿a³ tak bezradnie przez ca³e millenium. A potem poczu³ dr¿enie jednego miêœnia w plecach. Zajê³o mu to ca³e stulecie, ale w koñcu zlokalizowa³ ten miêsieñ i stwierdzi³, ¿e mo¿e go zmusiæ do kurczenia siê, a potem do ponownego rozluŸnienia. Dekady przesz³y w nowy wiek, kiedy stwierdzi³, ¿e mo¿e poruszaæ równie¿ innymi miêœniami pleców. Potem móg³ ju¿ zacisn¹æ uda, napi¹æ miêœnie ramion – i koszmar zamieni³ siê w sen, wype³niony ju¿ nie przera¿eniem, lecz mo¿liwoœciami. Przez ca³y czas trwania snu spodziewa³ siê, ¿e skorupa poczwarki pêknie, a on wreszcie rozpostrze skrzyd³a i us³yszy harmonijn¹ nutê swoich piszcza³ek, z któr¹ wzbije siê zaraz w niebo b³yszcz¹ce czterema ksiê¿ycami… Wreszcie otworzy³ oczy i stwierdzi³, ¿e to by³ tylko sen. Poczu³, jak ogarnia go ogromna, niewypowiedziana ulga. Przez chwilê s¹dzi³, ¿e wszystko by³o snem: Szkó³ka, Objêcia Cierpienia, królowa voxynów, Anakin… Dur. Belkadan. Wszystko, pocz¹wszy od Sernpidala. 101

Albo to wszystko by³o snem, albo on œni dalej, poniewa¿ nie czuje ju¿ ¿adnego bólu. Le¿a³ na miêkkim, zaokr¹glonym, nieprzyzwoicie wygodnym pos³aniu; by³o jak le¿anka przeciwprzeci¹¿eniowa wyœcie³ana ¿ywym, szkar³atnym mchem, który pachnia³ kwiatami i dojrza³ymi owocami. W pobli¿u s³ychaæ by³o brzêczenie owadów, niewidzialnych, bo wstêpu broni³y im ³agodnie faluj¹ce paprocie dwa razy wiêksze od Jacena. Pomiêdzy paprociami wi³y siê winoroœle i girlandy kwiatów, obsypane jaskraw¹ ¿ó³ci¹, b³êkitem i mocnym oran¿em, tworz¹cymi fantastyczne, ale delikatne desenie. Gdzieœ w dali rozbrzmiewa³o echo ¿a³osnego zawodzenia jakiegoœ stadnego ³owcy. Wysoko w górze niewidzialna istota zanosi³a siê œpiewem, poruszaj¹cym i cudownym, jak g³os manulliañskich ptaków podczas godów w ithoriañskiej Matce D¿ungli. Ithor, pomyœla³ z têp¹ gorycz¹. Pamiêta³, co Yuuzhanie zrobili z Ithorem. A gdzie ja w ogóle jestem, do dziewiêciu koreliañskich piekie³? S³oñce przes¹czaj¹ce siê przez paprocie mia³o znajomy kolor: sposób, w jaki pó³cienie g³êbszych plam mroku przechodzi³y w sp³owia³¹ czerwieñ… no, w³aœnie. To s³oñce mia³o dok³adnie taki sam kolor, jak iskra atomowa, oœwietlaj¹ca Szkó³kê. – Och – wymamrota³ z trudem. – Och, teraz rozumiem… Jedyne sensowne rozwi¹zanie: Yuuzhanie z pewnoœci¹ dopasowali swoje sztuczne s³oñce do tego samego zakresu fal; to naturalne, skoro ma oœwietlaæ nowy œwiat, gdzie mia³yby wzrastaæ formy ¿ycia ze statku. By³ na Yuuzhan’tar. A jednak to œwiat³o sprawia³o, ¿e ¿o³¹dek œcisn¹³ mu siê boleœnie. Œwiat³o w Szkó³ce wywo³ywa³o w nim tak¹ sam¹ reakcjê, byæ mo¿e z powodu gêstych mgie³, które zawsze k³êbi³y siê w jej wnêtrzu… a mo¿e to przez g³êboki, fioletowy b³êkit nieba… Nie istniej¹ dwie planety, które mia³yby niebo dok³adnie tej samej barwy; kolor nieba jest funkcj¹ skomplikowanych wspó³zale¿noœci pomiêdzy widmem œwiat³a s³onecznego a sk³adem atmosfery œwiata. Jacen mia³ wra¿enie, ¿e sk¹dœ zna ten kolor. Albo bardzo podobny. Na tyle zbli¿ony, ¿eby pobudziæ jego pamiêæ, ale nie na tyle identyczny, ¿eby móg³ skojarzyæ, któr¹ planetê mu przypomina³. Usiad³ i st³umi³ jêk – ca³y by³ obola³y, posiniaczony od stóp do g³owy, a choæ ¿ebra mia³ profesjonalnie opatrzone, ka¿dy ruch powodowa³ w boku przeszywaj¹cy ból, który powoli – rozpaczliwie powoli – rozp³ywa³ siê w têpe mrowienie, pulsuj¹ce a¿ po szyjê. 102

W porz¹dku. To nie sen. Powoli, jak najostro¿niej opuœci³ nogi z mszystego pos³ania: bola³o, ale nie czu³ zawrotów g³owy ani md³oœci. Po kilku sekundach wsta³. Obok le¿a³a starannie z³o¿ona szatoskóra. Ten, kto opatrzy³ mu ¿ebra, splót³ te¿ dla niego coœ w rodzaju przepaski biodrowej, ca³kowicie wystarczaj¹cej, aby chroniæ jego skromnoœæ. Pozostawi³ szatoskórê tam, gdzie le¿a³a. Za paprociami, które os³ania³y jego altanê, wznosi³o siê zbocze, niewysokie, najwy¿ej dwa czy trzy razy wiêksze od jego wzrostu, grubo wyœcie³ane rozmaitymi gatunkami mchu. Jakiœ epifit pi¹³ siê po zboczu, wbijaj¹c siê w nie sêkatymi, zdrewnia³ymi szponami. Wokó³ rozpoœciera³y siê jego korzenie, tak delikatne i cienkie, ¿e przypomina³y peruki zwisaj¹ce z wieszaków. Jacen zanurzy³ d³onie w mchu i poci¹gn¹³, ¿eby sprawdziæ, czy uniesie jego ciê¿ar. Mo¿e uda mu siê wspi¹æ na górê i trochê rozejrzeæ. Mech jednak pozosta³ mu w palcach, ociekaj¹c purpurowym sokiem, który pachnia³ jak herbata i plami³ mu palce. A powierzchnia, po której chcia³ siê wspi¹æ… Nawet popêkana, splamiona sokami nieznanych roœlin, powierzchnia zbocza nie pozostawia³a ¿adnych w¹tpliwoœci co do swojego pochodzenia: zbudowana by³a z tego samego materia³u, co ca³y jego œwiat. Durabeton. To, co widzia³ przed sob¹, nie by³o zboczem. By³o murem. – Och, nie… – Odst¹pi³, bezradnie opuszczaj¹c d³onie wzd³u¿ boków. Wydawa³o mu siê, ¿e koszmar znów go dopada; mia³ trudnoœci z oddychaniem. – Och, nie… to niemo¿liwe… Ruszy³ wzd³u¿ muru, skrêcaj¹c w lewo, gdzie przez palisadê z paproci przeœwitywa³ kawa³ek czystego nieba. Rozsun¹³ paprocie, przeszed³ przez nie… U jego stóp rozpoœciera³ siê obcy œwiat. Sta³ na w¹skiej pó³ce, o krok od stromego zbocza, które opada³o o ponad kilometr w dó³, ton¹c w oœlepiaj¹co kolorowej d¿ungli paproci podobnych do tych, które otacza³y jego altankê. Plamy jaskrawego szkar³atu przechodzi³y w karmazyn, ³¹cz¹c siê z innymi, lœni¹co czarnymi lub niebieskimi jak iskry, a wszystko by³o pociête smugami lœni¹cymi jak rzeki drogocennych metali. Wszystko te¿ by³o w ruchu: przesuwa³o siê, falowa³o, przechodzi³o przez ca³e widmo têczy i z powrotem, bo wszystkie liœcie, witki, ga³¹zki i pn¹cza porusza³y siê w powiewach wiatru, którego on sam nie czu³. Gdzieœ w dole œmiga³y lataj¹ce stworzenia, poluj¹c tu¿ nad baldachimem lasu, zbyt daleko, by jego oczy – 103

nienawyk³e do tak wielkich przestrzeni – mog³y dostrzec jakiekolwiek szczegó³y. D¿ungla pokrywa³a krajobraz zbyt przypadkowy, zbyt nierówny, zbyt œwie¿y, aby by³ rzeczywisty; doliny by³y bezdennymi przepaœciami, pogr¹¿onymi we mgle. Przecina³y je ostre jak brzytwa grzbiety górskie, ³¹cz¹ce siê i znów rozwidlaj¹ce, przeplecione jedne przez drugie bez prawid³owoœci, któr¹ mog³aby stworzyæ normalna geologia. Daleko na horyzoncie wznosi³y siê olbrzymie szczyty, ostre turnie, p³askie zbocza i iglice, jakby nigdy nie tkn¹³ ich erozj¹ ¿aden deszcz ani wiatr. Niektóre z nich mia³y zbocza zbyt strome, ¿eby mog³a siê na nich utrzymaæ bodaj natrêtna d¿ungla mchów i paproci. Tam, gdzie skalne koœci wyziera³y spod poszycia, Jacen rozró¿nia³ dziwnie regularne kszta³ty: prostok¹ty, kwadraty, rz¹d za rzêdem, symetryczne i równe zarówno w pionie, jak i w poziomie. Zmru¿y³ oczy i zmarszczy³ brwi: ten uk³ad by³ zbyt regularny, aby mo¿na go by³o przypisaæ naturze, zbyt matematycznie dok³adny. Gdzieœ, kiedyœ ju¿ widzia³ coœ takiego… W zadumie podniós³ wzrok w górê… i zapomnia³ o wszystkim innym, bo po raz pierwszy ujrza³ Most. Osza³amiaj¹ca rzeka barw tryska³a z ostrego jak brzytwa, spiczastego ³uku na odleg³ym horyzoncie i przecina³a niebo. Jacen pod¹¿a³ za ni¹ wzrokiem, a¿ musia³ odchyliæ g³owê wysoko, wysoko, jeszcze wy¿ej. Kaskady lazuru i szkar³atu, srebra i zieleni splata³y siê w nieprawdopodobnie skomplikowan¹, oœlepiaj¹co jaskraw¹ têczê wype³niaj¹c¹ jedn¹ trzeci¹ nieba, zanim znów zwê¿a³a siê w ostry jak nó¿ ³uk, by zgin¹æ wreszcie w purpurowym niebie nad przeciwleg³ym horyzontem. Jacen wiedzia³, co to takiego: kilka œwiatów Nowej Republiki te¿ mia³o pierœcienie. Wiedzia³ te¿, ¿e ¿aden ze znanych mu pierœcieni nie przypomina³ tego, który mia³ przed oczami. By³by przecie¿ s³awny, znany, legendarny. Tylko dziêki niemu ten œwiat sta³by siê znany w ca³ej galaktyce jako atrakcja turystyczna. A jeœli by³ tak ¿ywy, tak ogromny… nawet teraz, kiedy jego kolory z pewnoœci¹ blad³y przy œwietle dnia i purpurze nieba, jak on musi wygl¹daæ po zmierzchu? Ledwie móg³ to sobie wyobraziæ. Przygl¹daj¹c mu siê nagle zrozumia³ coœ, co go zawsze zastanawia³o w Yuuzhanach. Wœród prymitywnych ludów na niektórych planetach czêsto siê zdarza³o, ¿e ich pierœcienie uwa¿ano za magiczne mosty budowane przez bogów; nawet Jacen, doskonale œwiadom praw fizyki, które kry³y siê za tym, co widzia³, na ten widok odczuwa³ przej104

muj¹cy, delikatny dreszcz lêku i zachwytu. Potrafi³ sobie doskonale wyobraziæ, co to znaczy ¿yæ i rozwijaæ siê pod takim niebem: dla nich ten Most móg³ byæ jedynie dzie³em si³ wy¿szych. Trudno by³o w¹tpiæ w istnienie bogów, kiedy nad g³ow¹ wisia³a od zawsze i po wsze czasy autostrada do ich boskiego domu – w tak oczywisty sposób magiczna, ¿e ka¿de stworzenie mog³oby powêdrowaæ po jej ³uku wokó³ planety i nigdy nie dotrzeæ do kresu. £atwo by³o wyobraziæ sobie bogów przechadzaj¹cych siê po swoim moœcie, spogl¹daj¹cych w dó³, na stworzony przez siebie œwiat… Bogowie s¹ tak blisko, na wyci¹gniêcie rêki… Jeœli œwiat pe³en jest gwa³tu, dzikoœci i tortur, z pewnoœci¹ dzieje siê to za ich zgod¹ i przyzwoleniem. – Cudowne, prawda? G³os Vergere dochodzi³ zza jego ramienia, choæ nie s³ysza³, kiedy podesz³a. By³ zbyt g³êboko pogr¹¿ony w zadumie i nowym zrozumieniu, by go to zaskoczy³o. I tak czu³ przez skórê, ¿e zaraz siê pojawi. Czu³ jej cieñ nad sob¹ przez ca³y okres tysi¹cletniego snu. Wiedzia³, ¿e wci¹¿ jeszcze Vergere stanowi czêœæ jego ¿ycia. – Wiesz co? – mrukn¹³, wci¹¿ spogl¹daj¹c w niebo. – W³aœnie te same s³owa wypowiedzia³aœ, kiedy przyprowadzi³aœ mnie do Szkó³ki. Te same s³owa. Tak po prostu. – Naprawdê? – Jej œmiech rozdzwoni³ siê jak dzwoneczki szczêœcia. – Pamiêtasz wszystko, co do ciebie mówiê? – Ka¿de s³owo – odpar³ posêpnie. – Jakie m¹dre dziecko. Nic dziwnego, ¿e tak ciê kocham! Jacen powoli, ostro¿nie przysiad³ na skraju pó³ki, opuszczaj¹c nogi w dó³ i pozwalaj¹c im dyndaæ swobodnie kilometr ponad sk³êbion¹ d¿ungl¹. – Zdaje siê, ¿e by³em nieŸle poturbowany. Naprawdê pokiereszowany – doda³, k³ad¹c d³oñ na banda¿ach, które podtrzymywa³y mu ¿ebra. – Po³ata³aœ mnie, pewnie za pomoc¹ tych twoich ³ez. – Tak. Skin¹³ g³ow¹: nie w podziêkowaniu, po prostu na znak, ¿e dotar³o. – Nie przypuszcza³em, ¿e prze¿yjê. – Jasne, ¿e nie. Jak móg³byœ prze¿yæ i osi¹gn¹æ to, co osi¹gn¹³eœ? – zapyta³a ³agodnie. – Znalaz³eœ w sobie moc, pochodz¹c¹ z dzia³ania bez nadziei… i bez lêku. By³am… jestem z ciebie bardzo dumna. Jacen spojrza³ jej w oczy. W ich ciemnej, lœni¹cej powierzchni widzia³ w³asne zniekszta³cone odbicie. – Dumna? A ci wszyscy ludzie, którzy zginêli z mojego powodu? 105

– A wszyscy ci, którzy dziêki tobie ¿yj¹? – zaprotestowa³a, wpadaj¹c mu w s³owo. Pokrótce opowiedzia³a mu, jak mistrzowie przemian zostali zmuszeni do przekazania dhuryamowi kontroli nad nasieniem-statkiem, który zacz¹³ siê rozpadaæ na osobne nasiona tak szybko, ¿e nie by³o czasu, aby opanowaæ rozszala³ych niewolników. Dhuryam wykorzysta³ ich ziarna niewolnicze, aby odprowadziæ ich w bezpieczne miejsce, a tym samym wype³ni³ swoj¹ czêœæ umowy z Jacenem. – Tak, wielu zginê³o w walce, ale tysi¹ce niewolników zdo³a³o siê na nasionach przedostaæ na powierzchniê planety: ci sami niewolnicy, którzy mieli byæ zabici w kulminacyjnym momencie tizo’pil Yun’tchilat. By³eœ cudowny, Jacenie Solo. Prawdziwy bohater. – Nie czujê siê jak bohater. – Nie? – Grzebieñ Vergere zalœni³ pomarañczowo. – A jak siê czuje bohater? Jacen odwróci³ wzrok, w milczeniu krêc¹c g³ow¹. Usiad³a obok, spuszczaj¹c nogi w przepaœæ i majtaj¹c nimi bezmyœlnie, jak dziewczynka siedz¹ca na zbyt wysokim krzeœle. Po d³u¿szej chwili Jacen westchn¹³, znów pokrêci³ g³ow¹ i wzruszy³ ramionami. – Wed³ug mnie bohaterowie czuj¹ siê zadowoleni, ¿e czegoœ dokonali. – A ty nie? Jakieœ parê tysiêcy niewolników mog³oby siê z tob¹ nie zgodziæ. – Nie rozumiesz. – W pamiêci wci¹¿ jeszcze mia³ cia³o na pla¿y wyspy-ula: tego, który móg³ byæ niewolnikiem, a mo¿e wojownikiem, ale wykrwawi³ siê na œmieræ, le¿¹c obok mistrza przemian, niemaj¹cego zielonego pojêcia o walce. Mistrza przemian, który myœla³ tylko o jednym – aby zas³oniæ w³asnym cia³em ma³e dhuryamy przed maszyn¹ do zabijania, któr¹ sta³ siê Jacen. – Tam, w Szkó³ce – wyzna³ cicho – kiedy zacz¹³em zabijaæ, nie chcia³em siê zatrzymaæ. To musi byæ… tak mi siê przynajmniej wydaje, ¿e tak w³aœnie cz³owiek siê czuje, przechodz¹c na Ciemn¹ Stronê. W ogóle nie chcia³em przestaæ… – Ale przesta³eœ. – To dlatego, ¿e mnie powstrzyma³aœ. – A kto ciê teraz powstrzymuje? Wytrzeszczy³ oczy. Podsunê³a mu pod nos rozpostart¹, czteropalczast¹ d³oñ, jakby czêstowa³a go cukierkiem. 106

– Chcesz zabijaæ? Wokó³ ciebie ¿ycie a¿ kipi, Jacenie Solo. Bierz je, jeœli chcesz. Nawet moje. Moja rasa ma bardzo delikatn¹ szyjê; wystarczy tylko chwyciæ g³owê w d³onie i jednym szybkim skrêtem – poderwa³a g³owê do góry, jakby ktoœ uderzy³ j¹ w szczêkê – zaspokoiæ swoje mroczne pragnienie. – Nie chcê ciê zabijaæ, Vergere. – Skuli³ siê w sobie, jakby przeszed³ go dreszcz i opar³ ³okcie na udach. – Nie chcê zabijaæ nikogo. Przeciwnie. Jestem ci wdziêczny. Ocali³aœ mnie, kiedy straci³em nad sob¹ kontrolê. – Nieprawda – odpar³a ostro. – Nie t³umacz siê. – Co? – „Straci³em kontrolê” oznacza w istocie: „Nie chcê siê przyznaæ, ¿e jestem zdolny do czegoœ takiego”. To zwyk³e k³amstwo. Uœmiechn¹³ siê do niej pó³gêbkiem. – Wszystko, co ci mówiê, jest k³amstwem. Przyjê³a jego ironiê lekkim skinieniem g³owy. – Lecz wszystko to, co mówisz sobie, powinno byæ prawd¹… lub powinno byæ mo¿liwie jak najbli¿sze prawdy. Zrobi³eœ to, co zrobi³eœ, poniewa¿ jesteœ tym, kim jesteœ. Samokontrola lub jej brak nie ma z tym nic wspólnego. – Samokontrola jest podstaw¹. Podstaw¹ podstaw. Na tym polega bycie Jedi. Odwróci³ wzrok. Samo wspomnienie tego, co uczyni³, rozpali³o w jego piersi maleñk¹ iskierkê, która natychmiast rozgorza³a w ogromny p³omieñ, po¿eraj¹cy serce. Wbi³ palce w mech porastaj¹cy pó³kê i zacisn¹³ je w piêœæ, wyrywaj¹c dwie potê¿ne kêpy. W³aœciwie prawie chcia³, ¿eby ten mech okaza³ siê jej szyj¹, ale wiele lat treningu Jedi dobrze uzbroi³o go przeciwko wœciek³oœci. Otworzy³ d³onie i pozwoli³, aby strzêpki mchu opad³y na dno w¹wozu, zabieraj¹c jego gniew ze sob¹ – Bycie Jedi to nie tylko korzystanie z Mocy – mówi³ dalej ju¿ mocniejszym g³osem; czu³, ¿e stoi na pewnym gruncie. – Jest to zobowi¹zanie, ¿e pewne rzeczy bêdzie siê robi³o w ten, a nie inny sposób… i pewne sprawy bêdzie siê pojmowa³o tak, a nie inaczej. Chodzi o szacunek dla ¿ycia, nie zaœ o niszczenie go. – Podobnie jak w ogrodnictwie. Zwiesi³ g³owê, przyt³oczony wspomnieniami. – Ale ja nie próbowa³em nikogo ratowaæ. Pewnie, tak siê zaczê³o… tak to planowa³em… ale zanim do mnie do³¹czy³aœ na wyspie-ulu, ratowanie istnieñ by³o ostatni¹ rzecz¹, o jakiej myœla³em. 107

Marzy³em tylko o wielkiej pa³ce, któr¹ móg³bym wyt³uc Yuuzhan w ca³ej galaktyce. Chcia³em ich skrzywdziæ. Zamruga³a. – A to Ÿle? – Dla mnie tak. To Ciemna Strona. To definicja Ciemnej Strony. I w³aœnie przed tym mnie ocali³aœ. – Ocali³am twoje ¿ycie, Jacenie Solo. To wszystko. Twoje normy etyczne to twoja w³asna sprawa. Jacen pokrêci³ g³ow¹. Ju¿ sama historia jego rodziny œwiadczy³a dobitnie, ¿e Ciemna Strona dotyczy wszystkich, ale nie zamierza³ w tej chwili o tym dyskutowaæ. – Nic nie rozumiesz. – Mo¿e i nie – zgodzi³a siê radoœnie. – Chcesz mi chyba powiedzieæ, ¿e niewa¿ne, co robisz, wa¿ne jest natomiast, dlaczego. – Wcale nie o to… – Nie? No to powiedz mi, Jacenie Solo: gdybyœ kontynuowa³ realizacjê twojego szlachetnego planu uwolnienia niewolników tak, jakby to uczyni³ prawdziwy Jedi, co zrobi³byœ inaczej? No, co na przyk³ad? A mo¿e tylko inaczej byœ siê po tym wszystkim czu³? Jacen zmarszczy³ brwi. – Wiesz… nie ca³kiem o to mi chodzi³o… – Czy zabicie dhuryamów w szlachetnym celu sprawi, ¿e bêd¹ choæ trochê mniej martwe? Czy s¹dzisz, ¿e dla tych zabitych dhuryamów ma znaczenie, czy zabi³eœ ich w szale wœciek³oœci, czy spokojnie, z zimn¹ rozwag¹, na jak¹ staæ tylko Jedi? – Dla mnie to ma znaczenie – z moc¹ stwierdzi³ Jacen. – Ach, rozumiem. Mo¿esz zrobiæ, cokolwiek zechcesz, jak d³ugo zachowasz swój spokój Jedi? Jak d³ugo mo¿esz sobie powiedzieæ, ¿e cenisz ¿ycie? Mo¿esz zabijaæ, zabijaæ i zabijaæ, i zabijaæ, byle tylko nie straciæ spokoju? – Pokrêci³a g³ow¹, mrugaj¹c ze zdumieniem. – Czy to nie jest trochê… chore? – ¯adne z twoich pytañ nie wnosi nic nowego, Vergere. Jedi zadawali je sobie od czasu upadku Imperium. – I jeszcze d³u¿ej. Wierz mi. – Nie mamy dobrej odpowiedzi. – I nigdy jej nie bêdziesz mia³, Jacenie Solo. – Pochyli³a siê, k³ad¹c mu d³oñ na ramieniu. Jej dotyk by³ ciep³y i przyjazny, ale w oczach widaæ by³o nieskoñczon¹ przestrzeñ. – Lecz ty sam mo¿esz byæ odpowiedzi¹. Zmarszczy³ czo³o. 108

– Nie ma to wielkiego sensu. Bezradnie roz³o¿y³a d³onie w geœcie kapitulacji. – A co ma? – Och, dobrze, niech ci bêdzie – westchn¹³. – Sam siê nad tym zastanawia³em. – Rozejrzyj siê woko³o – zaproponowa³a. – Spójrz na ten œwiat, na wzory i kolory lasu paproci, na surowe piêkno krajobrazu, na smugi barw nad naszymi g³owami. Czy to nie jest piêkne? – Nigdy niczego podobnego nie widzia³em – przyzna³ szczerze. – To chyba stanowi pewien sens samo w sobie, prawda? – Tak. Rzeczywiœcie. Nieraz, kiedy spogl¹dam w gwiazdy lub na dziki krajobraz, mam wra¿enie, ¿e to wszystko ma sens… nie, raczej, tak jak to ty powiedzia³aœ, ¿e jest sensem samym w sobie. Tak, jak jest samo w sobie przyczyn¹. – Wiesz, co widzê, kiedy patrzê na ten œwiat? Widzê ciebie. Jacen zesztywnia³. – Mnie? – To, co widzisz wokó³ siebie, jest efektem twojego gniewu, Jacenie Solo. Ty to sprawi³eœ. – To idiotyczne. – Skrad³eœ mistrzom przemian statku decyzjê tizo’pil Yun’tchilat. Ty wybra³eœ dhuryama, który sta³ siê pazhkic Yuuzhan’tar al’tirrna – Mózgiem Œwiata. Zniszczy³eœ jego rywali. Da³eœ mu absolutn¹ w³adzê nad planet¹. Ta planeta przybra³a taki kszta³t, jaki widzia³ twój przyjaciel-dhuryam, zgodny z jego wizj¹ i osobowoœci¹ – a jego osobowoœæ zosta³a ukszta³towana przez twoj¹ przyjaŸñ. Ca³e to piêkno w swoim obecnym kszta³cie jest twoim dzie³em. Pokrêci³ g³ow¹. – Ja tego nie planowa³em. – Ale w³aœnie to zrobi³eœ. Myœla³am, ¿e ju¿ to ustaliliœmy: dlaczego to zrobi³eœ, to wy³¹cznie sprawa Jedi. – Ale… ale¿ ty wszystko potrafisz przekrêciæ! – mrukn¹³. – Sprawiasz, ¿e wszystko staje siê dwa razy bardziej skomplikowane, ni¿ jest w istocie. – Przeciwnie, staram siê wszystko uproœciæ. To, co widzisz wokó³, Jacenie Solo, jest odbiciem ciebie samego: sztuczny twór Nowej Republiki, przerobiony przez Yuuzhan na coœ zupe³nie nowego, piêkniejszego ni¿ wszystko, co do tej pory istnia³o w galaktyce. – Co masz na myœli mówi¹c o sztucznym tworze? – Ogarnê³o go dziwne uczucie, takie, jakie po raz pierwszy œcisnê³o mu ¿o³¹dek, kiedy pod warstw¹ mchu natrafi³ na durabeton. – Gdzie my jesteœmy? 109

– Yuuzhan’tar – odpar³a. – Nie rozumiesz tego? – Nie, nie o to mi chodzi. Jak siê ten œwiat nazywa³ wczeœniej? Westchnê³a. – Patrzysz, ale nie widzisz. Wiesz, ale nie dopuszczasz do siebie tej wiedzy. Spójrz, a znajdziesz odpowiedŸ na swoje pytanie. Ze zmarszczonym czo³em spojrza³ na rozci¹gaj¹cy siê u ich stóp las paproci, gdzie zachodz¹ce s³oñce rysowa³o wyd³u¿one cienie gór. Lataj¹cych stworzeñ by³o coraz wiêcej; kr¹¿y³y w zmierzchu, zataczaj¹c coraz wy¿sze krêgi, jakby w poszukiwaniu nocnych owadów. Skrzyd³a mia³y szerokie, skórzaste, cia³a d³ugie, wysmuk³e, zakoñczone giêtkim gadzim ogonem. Nagle jeden z nich zatoczy³ kr¹g tu¿ przed Jacenem i pomkn¹³ w ciemniej¹ce niebo. Teraz nie móg³ ju¿ nawet udawaæ, ¿e nie wie, co to takiego. Jastrzêbionietoperze. – Och – wyszepta³. Te dziwne, regularne wzory na odleg³ej górze – teraz ju¿ wiedzia³, co to takiego. A niemo¿liwie skomplikowana topografia d¿ungli tak¿e nabra³a sensu. – Och nie, nie… – jêkn¹³ s³abn¹cym g³osem. Te wzory to okna. Góry by³y budynkami. Mia³ przed sob¹ koszmarn¹ karykaturê Yavina Cztery – pó³ki i kotliny by³y zwa³owiskami gruzu, poroœniêtymi dziwn¹, obc¹ roœlinnoœci¹. I by³o ich znacznie wiêcej, nie tylko jeden stary kompleks œwi¹tyñ znajduj¹cy siê na ksiê¿ycu gazowego giganta. Jacen patrzy³ na panoramê ogromnego miasta, pokrywaj¹cego ca³¹ planetê, obróconego w perzynê i poroœniêtego d¿ungl¹. A on tylko móg³ wykrztusiæ: „Och”. Jacen siedzia³ wci¹¿ na poroœniêtej mchem pó³ce nad d¿ungl¹, choæ Yuuzhan’Tar dawno ju¿ odwróci³a siê od s³oñca. Zapad³a noc, otulaj¹c wszystko czerni¹, przez któr¹ œmiga³y b³yski bioluminescencji, przeszywaj¹c ciemny baldachim zygzakami b³êkitu, zieleni i jaskrawej ¿ó³ci. Most wydawa³ siê dziwnie bliski, nienaturalnie jasny, jakby da³o siê wyci¹gn¹æ d³oñ, chwyciæ i zawisn¹æ na jednej ze spl¹tanych barwnych wstêg. One zreszt¹ te¿ migota³y, przemieszcza³y siê i zmienia³y, w miarê jak pojedyncze fragmenty orbitalnego pierœcienia obraca³y siê wed³ug w³asnego porz¹dku. Most rozœwietla³ nocny krajobraz miêkkim, rozproszonym œwiat³em, jaœniejszym ni¿ najjaœniejsza ze 110

wszystkich koniunkcji czterech ksiê¿yców Coruscant. Najpiêkniejsze miejsce, jakie Jacenowi zdarzy³o siê ogl¹daæ. Nienawidzi³ go. Nienawidzi³ ka¿dej jego cz¹stki. Nawet zamykanie oczu niewiele pomaga³o, poniewa¿ sama œwiadomoœæ istnienia tego œwiata za powiekami sprawia³a, ¿e ch³opiec trz¹s³ siê z wœciek³oœci. Najchêtniej spali³by ca³¹ planetê. W g³êbi serca wiedzia³, ¿e ca³a ta wojna jakoœ nigdy nie wydawa³a mu siê zbyt realna, a ju¿ szczególnie od czasu Serpidala. Podœwiadomie ca³y czas wierzy³, w tajemnicy nawet przed sob¹ samym, ¿e kiedyœ wszystko znów bêdzie dobrze… ¿e wróci do dawnego, ustalonego porz¹dku. ¯e œmieræ Chewbaccy to jakieœ okropne nieporozumienie. ¯e Jaina nigdy nie przejdzie na Ciemn¹ Stronê. ¯e ma³¿eñstwo jego rodziców wci¹¿ jest niezachwiane. ¯e wujek Luke zawsze pojawi siê na czas i wszyscy bêd¹ siê œmiaæ z tego, jak bardzo siê bali… ¯e Anakin, którego œmieræ widzia³ na w³asne oczy, by³… do licha, czy to wa¿ne? Jakimœ klonem albo czymœ podobnym. Albo odpowiednio ucharakteryzowanym robotem. ¯e prawdziwy Anakin siedzi sobie gdzieœ na drugiej stronie galaktyki – mo¿e nawet razem z Chewbacc¹ – i pewnego dnia obaj znajd¹ drogê do domu i wróc¹, a wtedy ca³a rodzina znów bêdzie razem. Dlatego w³aœnie tak bardzo nienawidzi³ œwiata, który siê przed nim rozpoœciera³. Bo on dowodzi³, ¿e ju¿ nigdy nie bêdzie domu. Nawet gdyby Nowa Republika jakimœ ca³kiem niemo¿liwym cudem zdo³a³a odwróciæ bieg wydarzeñ; gdyby ten cud faktycznie siê zdarzy³ i gdyby odbili Coruscant – to, co odbij¹, nigdy nie bêdzie ju¿ t¹ sam¹ planet¹, któr¹ stracili. Yuuzhanie przyszli i ju¿ nigdy nie odejd¹. Nawet gdyby Jacen znalaz³ pa³kê, na tyle wielk¹, ¿eby wyrzuciæ ca³¹ tê znienawidzon¹ rasê daleko poza galaktykê, nic nigdy nie zatrze blizn, jakie po sobie zostawili. Nic nigdy nie uzdrowi jego z³amanego serca. Nic nie jest w stanie na powrót uczyniæ z niego tego Jacena Solo, którego wci¹¿ pamiêta³: weso³ego, nierozs¹dnego Jacena, œcigaj¹cego Zekka przez podziemne korytarze, próbuj¹cego jeszcze raz zmusiæ Tenel Ka do uœmiechu; ucznia Jedi, urodzonego, by w³adaæ Moc¹, lecz wci¹¿ pe³nego zachwytu i podziwu – nie tylko dla legendy wujka Luke’a, tak¿e dla si³y, któr¹ potrafi³ w sobie odnaleŸæ pod wp³ywem jego nauki. Smarkacza, który kuli³ siê pod surowym spojrzeniem matki, 111

wymieniaj¹c jednoczeœnie ³obuzerskie mrugniêcia z ojcem i siostr¹ za jej plecami. Spêdzi³em tyle czasu marz¹c, ¿eby staæ siê doros³ym, myœla³. Usi³uj¹c dorosn¹æ. Usi³uj¹c dzia³aæ jak doros³y… A teraz chcia³bym znowu byæ dzieckiem. Przez jedn¹ krótk¹ chwilê. Przez jeden dzieñ. Przez godzinê. Pomyœla³ z gorycz¹, ¿e proces dorastania polega g³ównie na obserwowaniu, jak wszystko siê zmienia, i odkrywaniu, ¿e te zmiany s¹ trwa³e. ¯e nic nie wraca do stanu pocz¹tkowego. ¯e ju¿ nie mo¿esz wróciæ do domu. Obce piêkno Yuuzhan’tar szepta³o mu do ucha to, czego nie chcia³ s³yszeæ: „Nic nie trwa wiecznie. Jedyn¹ niezmienn¹ sta³¹ jest œmieræ”. W zadumie przesiedzia³ prawie ca³¹ noc. W jakiœ czas póŸniej – s¹dz¹c z obrotu gwiazd, drwi¹co znajomych konstelacji nad boleœnie obcym horyzontem, kilka godzin przemknê³o obok i ca³kiem niezauwa¿enie – podniós³ g³owê i spyta³: – I co teraz? – Sama te¿ siê nad tym zastanawia³am – dobieg³ go z ciemnoœci altanki poœród paproci g³os Vergere. Choæ od zmierzchu nie zamienili z sob¹ ani s³owa, by³ jasny, dŸwiêczny i œwie¿y jak zawsze. Jacen pokrêci³ g³ow¹. – Czy ty nigdy nie œpisz? – Mo¿e zasnê, kiedy i ty siê zdrzemniesz. Skin¹³ g³ow¹. Nauczy³ siê ju¿, ¿e nie ma co liczyæ na inn¹ odpowiedŸ. Podci¹gn¹³ nogi na pó³kê i otoczy³ kolana ramionami. – Co dalej? – Ty mi powiedz. – Doœæ tej gry, Vergere. Koniec. I koniec z bajeczkami o cienioæmach, dobrze? – Czy to, co siê sta³o, rzeczywiœcie jest dla ciebie tak¹ tajemnic¹? – Nie jestem idiot¹. Szkolisz mnie. – Machn¹³ rêk¹ z irytacj¹, jakby odrzucaj¹c od siebie coœ wstrêtnego. – Od samego pocz¹tku mnie szkoli³aœ. Nauczy³em siê wiêcej sztuczek ni¿ jaszczurcza ma³pa. Nie wiem tylko, czego w³aœciwie chcesz mnie nauczyæ. – Mo¿esz robiæ wszystko… albo nic, jak chcesz. Czy nie rozumiesz, jaka jest ró¿nica pomiêdzy szkoleniem a nauczaniem? Pomiêdzy uczeniem siê czegoœ a przyjmowaniem wiedzy? – Znowu wracamy do cienioæmy. – A mo¿e wolisz inn¹ bajkê? 112

– Ja tylko chcia³bym siê dowiedzieæ, o co ci w³aœciwie chodzi. Czego ode mnie chcesz? Muszê wiedzieæ, czego mam oczekiwaæ. – Niczego od ciebie nie chcê. Chcê tylko czegoœ dla ciebie. „Oczekiwanie” rozprasza. Skoncentruj siê na „tu i teraz”. – A nie mo¿esz po prostu wyjaœniæ, czego próbujesz mnie nauczyæ? – Czy chodzi o to, czego naucza nauczyciel? – Sama ciemnoœæ zdawa³a siê uœmiechaæ. – Czy mo¿e o to, czego uczy siê uczeñ? Pamiêta³, kiedy zada³a mu to pytanie po raz pierwszy. By³ wtedy zdruzgotany bólem. Przypomnia³ sobie, jak doprowadzi³a go do takiego stanu ducha, ¿e móg³ sam siebie uzdrowiæ: jak zroœniêta koœæ, sta³ siê silniejszy w miejscu z³amania. Powoli skin¹³ g³ow¹, bardziej do siebie ni¿ do niej. Wsta³ i podszed³ do pokrytej mchem le¿anki, która by³a pogr¹¿ona w cieniu rzucanym przez strzaskane œciany i zas³onê ³agodnie faluj¹cych paproci. Podniós³ starannie z³o¿on¹ szatoskórê i przygl¹da³ jej siê przez d³u¿sz¹ chwilê, po czym wzruszy³ ramionami i wci¹gn¹³ j¹ przez g³owê. – Ile czasu minie, zanim pojawi¹ siê tu Yuuzhanie? – Rozejrzyj siê. Oni ju¿ tu s¹. – Chodzi mi o to, co siê ma zdarzyæ. Jak d³ugo mo¿emy tu pozostaæ? – To zale¿y – dobieg³ z mroku ³agodny œmieszek. – Chce ci siê piæ? – Nie rozumiem. – Powiedziano mi, ¿e ludzka istota mo¿e prze¿yæ trzy standardowe dni bez wody… no, mo¿e cztery albo piêæ, jeœli bêdzie siê bardzo staraæ. Czy oka¿ê siê zbyt œmia³a, jeœli zasugerujê, ¿ebyœmy poszukali czegoœ do picia, zanim bêdziesz zbyt s³aby, ¿eby siê ruszyæ? Jacen wytrzeszczy³ oczy w mrok. – Do mnie mówisz? – Spójrz tylko na to. Z ciemnoœci wyfrun¹³ nagle blady, nieregularny obiekt wielkoœci po³owy piêœci Jacena. Zatoczy³ ³agodny ³uk. Jacen pochwyci³ go instynktownie. W jasnym œwietle rzucanym przez Most stwierdzi³, ¿e przedmiot ma chropowat¹, guzowat¹ powierzchniê, jak kiepsko wyszlifowany kawa³ek wapienia. Mia³ te¿ kilka sp³aszczonych wyrostków, pokrytych czarn¹, ciastowat¹ substancj¹. Mog³y to byæ œlady po od³amanych czêœciach. Ca³y wydawa³ siê ¿ó³tawy, jak stara koœæ, ale wszystkie zakamarki i szczeliny wype³nia³a ciemna, krucha, brunatna masa. Krew. Zaschniêta krew. 8 – Zdrajca

113

– Co to jest? – Poczu³, ¿e gard³o œciska mu twarda, bezlitosna piêœæ. Ju¿ wiedzia³. Ziarno niewolnika. Dojrza³e ziarno niewolnika. Jego ziarno. Dlatego nic go nie bola³o. Móg³ je wyrzuciæ w przepaœæ, œmign¹æ nim w d¿unglê paproci kilometr dalej. Móg³ po³o¿yæ je na twardym kamieniu i zgnieœæ kawa³kiem durabetonu. Zmia¿d¿yæ na proszek. Powinien go nienawidziæ. Ale tak nie by³o. Przygl¹da³ mu siê z rozpacz¹, zdumiony pustk¹, któr¹ czu³ w sobie i rozpaczliw¹ œwiadomoœci¹ straty. Bez namys³u podci¹gn¹³ szatoskórê, zdar³ taœmy krêpuj¹ce mu pierœ i spojrza³. W miejscu, gdzie Vergere dŸgnê³a go kilka tygodni temu, teraz znajdowa³a siê blizna, mniej wiêcej d³ugoœci palca, jasnoró¿owa od œwie¿o zagojonej skóry: musia³a u¿yæ ³ez, ¿eby go uleczyæ. Prawie jak bacta. Stwierdzi³, ¿e musi usi¹œæ. Opad³ na ziemiê z ciê¿kim westchnieniem, jak przeci¹¿ona ³apa l¹downicza. – Wyciê³aœ je ze mnie… – Tak, kiedy spa³eœ. By³eœ doœæ d³ugo nieprzytomny. – Vergere ostro¿nie wy³oni³a siê z ciemnoœci i przycupnê³a obok niego. – Nic ci nie jest? – N… nie – pokrêci³ têpo g³ow¹. – Chyba powinienem ci podziêkowaæ. – Nie chcia³eœ, ¿ebym je wyjê³a? – Oczywiœcie, ¿e… to znaczy… no tak. Po prostu… no, sam nie wiem. – Podniós³ ostro¿nie ziarno do ³agodnego œwiat³a. – Ono nie ¿yje, prawda? Vergere powa¿nie skinê³a g³ow¹. – Kiedy ziarno niewolnika rozprzestrzeni swoje macki wewn¹trz systemu nerwowego nosiciela, przestaje byæ niezale¿nym organizmem. To tutaj umar³o w minutê po wyjêciu. – Taaak… – Jacen zni¿y³ g³os do szeptu. – Czujê… sam nie wiem… Nienawidzi³em go. Chcia³em je z siebie wyrzuciæ. Chcia³em, ¿eby umar³o, ale… wiesz, dopóki by³o we mnie, czyni³o mnie czêœci¹ czegoœ. Tak jak w Szkó³ce. W czasie walki prawie wydawa³o mi siê, ¿e znów mam Moc. A teraz… – Czujesz siê pusty – podsunê³a. – Czujesz siê sam. Samotny. Prawie przera¿ony, ale te¿ silny, prawda? – Sk¹d…? – wytrzeszczy³ oczy. 114

– Znam nazwê tego uczucia – odpar³a z ³agodnym uœmiechem. – To wolnoœæ. – Te¿ mi wolnoœæ – prychn¹³. – A jak mia³byœ siê czuæ? Jesteœ wolny, Jacenie Solo. To samotnoœæ, to pustka, to przera¿enie. Ale i si³a. – I ty to nazywasz wolnoœci¹? Pewnie, jestem wolny… na zrujnowanej planecie zajêtej przez wroga. Bez przyjació³, bez statku, bez broni. – Nawet bez ziarna niewolnika. Ta myœl przysz³a sama, nieproszona. Spojrza³ w górê, na przepyszne barwy Mostu. – I co ja mam zrobiæ z t¹ wolnoœci¹? Vergere przysiad³a w kociej pozycji, z wszystkimi czterema koñczynami podwiniêtymi pod siebie. – No i bardzo dobrze – rzek³a wreszcie. – Mo¿e warto by siê zastanowiæ nad tym pytaniem? – Aha… – oddech uwi¹z³ mu w gardle. – Wiêc to mia³aœ na myœli? Kiedy mnie zapyta³aœ, co dalej? – Jesteœ wolny – powtórzy³a. – Mo¿esz iœæ, dok¹d zechcesz. Robiæ, co zechcesz. Byæ, kim zechcesz. – A co ty bêdziesz robiæ? Uœmiechnê³a siê leciutko. – To, co zechcê. – Wiêc mogê sobie pójœæ? Tak po prostu? Odejœæ? Robiæ, co zechcê… i nikt mnie nie powstrzyma? – Tego ci nie mogê obiecaæ. – Wiêc sk¹d mam wiedzieæ, co mogê robiæ? – No, no – uœmiechnê³a siê szerzej i zmru¿y³a oczy. – Wracamy do epistemologii? Jacen opuœci³ g³owê. Jeœli nawet kiedykolwiek lubi³ s³owne igraszki, dawno straci³ do nich serce. Siedz¹c tak obok Vergere, lekko przytulonej do jego boku, zda³ sobie sprawê, ¿e ta pó³ka, umieszczona wysoko na œcianie zrujnowanego budynku, jest w gruncie rzeczy pewn¹ odmian¹ Objêæ Cierpienia. Móg³ tu siedzieæ i u¿alaæ siê nad sob¹, a¿ zapleœnieje… albo zacz¹æ coœ robiæ. Ale co? Nic nie mia³o tutaj znaczenia. Na tej zrujnowanej planecie wszystkie kierunki wydawa³y siê dobre. Nie móg³ wymyœliæ nic u¿ytecznego… gdziekolwiek by siê zwróci³ i cokolwiek zrobi³, nie przyniesie to po¿ytku nikomu, oprócz niego samego. Z drugiej strony – kto powiedzia³, ¿e musi byæ u¿yteczny? 115

Tu, na tej pó³ce, stwierdzi³ nagle, ¿e wci¹¿ jeszcze jest jedno miejsce, które coœ dla niego znaczy. Wsta³. Vergere otworzy³a oczy. Rozsun¹³ paprocie, pogr¹¿aj¹c siê w mroku nocy i podszed³ do omsza³ej œciany. Ruszy³ wzd³u¿ niej, zaczynaj¹c od najdalszego rogu, i palcami zdar³ z niej d³ugi pas mchu. Pod spodem by³ czarny durabeton. Obejrza³ siê przez ramiê na Vergere, która przygl¹da³a mu siê w milczeniu zza zas³ony paproci. Wzruszy³ ramionami, zawróci³ do rogu i zacz¹³ robiæ to samo wzd³u¿ drugiej œciany. Po trzech krokach od rogu jego palce natrafi³y na pionow¹ szczelinê, prost¹ jak laser, obramowan¹ metalow¹ taœm¹. Pod szczelin¹ œciana by³a ju¿ z durastali. Jacen maca³ przez chwilê na wysokoœci pasa, a¿ natrafi³ na rêczny mechanizm zwalniaj¹cy zamek. Obróci³ go, pchn¹³ i durastalowe drzwi otwar³y siê z posêpnym zgrzytem. – Co robisz? Nie odpowiedzia³. Za drzwiami by³ œmierdz¹cy stêchlizn¹ korytarz, oœwietlony tylko md³ym œwiat³em rzucanym przez fosforyzuj¹c¹ rzêsê. Pod³ogê pokrywa³a dziurawa, prze¿arta przez insekty wyk³adzina dywanowa. Minê³o wiele lat, odk¹d wraz z Jain¹, Lowiem, Tenel Ka i Zekkiem w³óczyli siê po dolnych poziomach, ale ten odór zna³ doskonale. Wzd³u¿ korytarza zauwa¿y³ ponumerowane drzwi – by³ to widocznie jeden z bloków mieszkalnych na œrednim poziomie. W drugim koñcu holu widaæ by³o ³ukowate wyjœcie na schody awaryjne. Jacen skin¹³ g³ow¹ i ruszy³ w kierunku schodów, nie ogl¹daj¹c siê na Vergere. – Dok¹d idziesz? – Jej g³os rozbudzi³ stare echa. Nie by³ jej winien odpowiedzi. W milczeniu zacz¹³ schodziæ. Œciany klatki schodowej wykonano z zamglonego od staroœci, przezroczystego fibroplastu, wzmocnionego metalow¹ siatk¹. Przez pajêczynê rys, pêkniêæ i drutów daleko w dole spostrzeg³ pasa¿, znikaj¹cy w pustej, pokrytej czarnymi plamami œcianie s¹siedniego budynku. W po³owie pierwszej kondygnacji przystan¹³ z westchnieniem. – Idziesz czy nie? – Jasne. – Vergere natychmiast zameldowa³a siê na szczycie schodów, uœmiechaj¹c siê radoœnie w œwietle Mostu. – Czeka³am tylko, a¿ mnie poprosisz. 116

ROZDZIA£

%

KRATER – I to ma byæ Jacen Solo? – Mistrz przemian Ch’Gang Hool z nieukrywan¹ zgroz¹ patrzy³ na obraz w worku z galaret¹ optyczn¹, nale¿¹cym do skarla³ego wideopaj¹ka. Pêk d³ugich, delikatnych czu³ków wszczepiony w k¹cik jego warg zadrga³, zwin¹³ siê, po czym krête macki zaczê³y nerwowo, obsesyjnie podszczypywaæ ogromny, promienisty ko³pak mistrza. – To… to jest Jacen Solo z Duro? Zabójca królowej voxynów? Ten Jeedai, którego poszukiwa³ Tsavong Lah? – W³aœnie. – Czy to ten sam Jeedai, który rozpêta³ bunt niewolników, w którym zginê³y setki przedstawicieli naszej kasty? Bunt niewolników, który rozla³ wstrêtne szumowiny niewiernych po mojej dziewiczej planecie? – Twojej planecie, mistrzu? – Przemiana tego œwiata jest dla mnie zaszczytem i obowi¹zkiem! – warkn¹³ Ch’Gang Hool. – Dopóki nie ukoñczê mojej pracy, ka¿da ¿ywa istota w tym uk³adzie gwiezdnym jest pos³uszna mojej woli… nawet flota! Nawet Mózg Œwiata! Jeœli zechcê nazwaæ tê planetê swoj¹, kto œmie mi siê sprzeciwiæ? Kto? Ty? – Och, nie, nie ja. – D³ugi palec wskazuj¹cy zakoñczony zgiêtym szponem po³askota³ guzek kontrolny kar³owatego wideopaj¹ka, powiêkszaj¹c obraz Jacena Solo tak, ¿e twarz m³odego Jedi wype³nia³a teraz ca³y worek optyczny. – Jeœli chcesz czyjegoœ sprzeciwu, proponujê zwróciæ siê do niego. 117

– Jakim cudem on tu w ogóle jest? Jakim sposobem prze¿y³? Od zasiewu minê³y ca³e tygodnie! I co, ten niebezpieczny Jeedai przez ca³y czas hasa³ sobie na wolnoœci? Gdzie on siê ukrywa³? Dlaczego nikt mnie o tym nie poinformowa³? Egzekutor Nom Anor, usadowiony z drugiej strony wideopaj¹ka, wyszczerzy³ ostre zêby w niewzruszonym uœmiechu. – Mistrz wojenny rozkazuje, abyœ zmobilizowa³ wszystkie dostêpne ci œrodki w celu pojmania go. – Rozkazy, doprawdy! – Ko³pak Ch’Ganga Hoola zje¿y³ siê agresywnie. – Dopóki nie przyjdzie i nie obejmie tego œwiata we w³adanie, ja jestem tu najwy¿sz¹ w³adz¹! On mo¿e sobie rozkazywaæ! – No có¿, jeœli chcesz, nazwijmy to sugesti¹. – Nom Anor pochyli³ siê do przodu, rozk³adaj¹c d³onie… wcielony przyjazny g³os rozs¹dku. – Jednak, jak sam mówisz, jesteœ odpowiedzialny za przemianê Yuuzhan’tar. Oficjalnie zwracam ci zatem uwagê, ¿e na powierzchni planety pozostaje wci¹¿ na wolnoœci wyj¹tkowo niebezpieczny Jedi; Jedi, który w pojedynkê… jak to powiedzia³eœ?… aha, znalaz³ siê o critzt od zniszczenia nasienia-statku. – Nom Anor rozsiad³ siê wygodnie w ¿ywym fotelu, rozkoszuj¹c siê falowaniem miêœni, kiedy zwierzê dostosowywa³o swój kszta³t do jego nowej pozycji. Doprawdy, ci mistrzowie przemian znali swój fach… jak na jego gust, a¿ za dobrze. Mo¿e w³aœnie dlatego podkrêcanie tego tutaj sprawia³o mu tak¹ przyjemnoœæ. – Jak sobie poradzisz z tym oczywistym i bezpoœrednim zagro¿eniem, to, oczywiœcie, wy³¹cznie twoja sprawa. Ch’Gang Hool skrzywi³ siê niemi³osiernie. – Do tej pory nie uda³o mi siê jeszcze us³yszeæ rozs¹dnego wyjaœnienia, w jaki sposób ten niebezpieczny Jeedai znalaz³ siê na nasieniu-statku… – Wszystkie pytania kieruj do mistrza wojennego – lekcewa¿¹co odpar³ Nom Anor. – Jestem pewien, ¿e z radoœci¹ poœwiêci swój czas wolny od walki, aby odpowiedzieæ na twoje najb³ahsze, najg³upsze obawy… – Czy to b³ahostka, ¿e Jeedai, który zabi³ wasz¹ królow¹ voxynów, znajduje siê na wolnoœci na naszej planecie? – Ch’Gang Hool podsun¹³ Egzekutorowi pod nos oœmiopalczast¹ piêœæ mistrza. – Czy to g³upio siê niepokoiæ, ¿e w nasze szeregi przedar³ siê ten jedyny i najwiêkszy wróg ca³ej naszej rasy? – Mówi¹c tak miêdzy tob¹, mn¹ a wideopaj¹kiem – uprzejmie odpar³ Nom Anor – b³ahostk¹ jest nieustanne marudzenie o wyimaginowanej obrazie twojego autorytetu. G³upie s¹ domys³y, jak Jacen Solo 118

móg³ siê tam znaleŸæ; znacznie bardziej powinno ciê martwiæ to, co w³aœnie w tej chwili robi… Rosn¹ce ciœnienie krwi sprawi³o, ¿e twarz mistrza zala³a siê ciemnym b³êkitem. – Gdzie on jest? Wiesz, prawda? – Oczywiœcie. – Nom Anor znów olœni³ go b³yskiem ostrych jak szpilki zêbów. – Czeka³em tylko, kiedy zapytasz. Coœ by³o nie w porz¹dku z tym kraterem. Jacen zmarszczy³ brwi, przylgn¹³ do pod³o¿a i wycofa³ siê wzd³u¿ wrêbu na œcianie krateru. Vergere sta³a o kilka kroków dalej. Zatrzyma³a siê natychmiast, skoro tylko siê zorientowa³a, ¿e nie idzie za ni¹. Spojrza³a pytaj¹co. – Mam z³e przeczucia – wyjaœni³, krêc¹c g³ow¹. Zewnêtrzne zbocze krateru by³o rumowiskiem pokrytym kawa³kami konstrukcji czegoœ, co prawdopodobnie by³o niegdyœ biurami rz¹dowymi; ten odcinek krawêdzi stanowi³ niegdyœ œcianê noœn¹ o wysokoœci wielu kilometrów. Ró¿nobarwne paprocie i mchy pokrywa³y go gêsto, rosn¹c jak na zwyk³ej glebie, ale ich korzenie siêga³y zbyt p³ytko, aby mocno zwi¹zaæ gruz. Musieli poruszaæ siê powoli. Vergere prowadzi³a. Jacen nie wiedzia³, czy przy kolejnym kroku nie trafi na luŸny kawa³ek durabetonu, wywo³uj¹c lawinê, albo czy nie spadnie wraz z deszczem kawa³ków p³yt w³ókninowych do prawie nietkniêtego pomieszczenia poni¿ej. Vergere nie wyjaœni³a mu, jak znajdowaæ najbezpieczniejsz¹ drogê, ale Jacen przypuszcza³, ¿e ma to coœ wspólnego z Moc¹. Ten uskok by³ kiedyœ czêœci¹ podjazdu, mo¿e nawet stanowiskiem taksówek powietrznych. Tylko oko³o trzech metrów œcian bocznych wytrzyma³o zniszczenie budynku. Jacen ukry³ siê w ich cieniu, tak aby nie widzieæ wewnêtrznego zbocza krateru, i przysiad³ na kawa³ku gruzu wielkoœci œmigacza. Ten krater… By³ tak wielki, ¿e bez œladu móg³by poch³on¹æ gwiezdny niszczyciel. Tak wielki, ¿e nasienie-statek mog³oby siê w nim zgubiæ. Wydawa³ siê opadaæ przez ca³¹ wiecznoœæ; jego wewnêtrzne zbocze zakrzywia³o siê ³agodnie w stronê dna, które ginê³o za potê¿nym s³upem dymu, siêgaj¹cym a¿ do p³askiego jak kowad³o szczytu. Chmura dymu by³a ciemniejsza w g³êbi krateru; liza³a zbocza rozwidlonymi jêzykami b³yskawic. Gdzieœ w dole przetacza³ siê grzmot, powietrze a¿ trzeszcza³o od ujemnej jonizacji. 119

Jacen z trudem prze³kn¹³ œlinê. – Mam z³e przeczucia – powtórzy³. – I s³usznie. – Vergere podbieg³a do niego i usadowi³a siê na mchu obok. – Nie ma na tej planecie bardziej niebezpiecznego miejsca. – Niebezpiecznego… – szepn¹³ jak echo. – Sk¹d wiesz? – Czujê to poprzez Moc. – Splot³a palce i opar³a na nich podbródek, uœmiechaj¹c siê do niego. – Mam tylko jedno pytanie: sk¹d ty to wiesz? Spojrza³ na ni¹ spod zmru¿onych powiek, zmarszczy³ czo³o i zwróci³ twarz ku kraterowi. Fakt, sk¹d on wiedzia³? Siedzia³ w cieniu œciany zrujnowanego podjazdu, zastanawiaj¹c siê nad odpowiedzi¹. D³ugie tygodnie marszu zmieni³y jego cia³o w chudy, muskularny, stwardnia³y i spalony s³oñcem k³êbek miêœni. W³osy odros³y mu w nieporz¹dnych lokach, a ostre ultrafioletowe promienie b³êkitnobia³ego s³oñca rozjaœni³y je na blond. Marna, swêdz¹ca bródka nastolatka stwardnia³a i poros³a w³osami ciemniejszymi ni¿ na g³owie. Z pewnoœci¹ móg³by trafiæ na krem depilacyjny w jakiejœ opuszczonej ³azience albo nawet znaleŸæ brzytwê doœæ ostr¹, ¿eby siê ni¹ ogoliæ, ale nie mia³ na to ochoty. Broda chroni³a mu twarz od oparzeñ s³onecznych. Gdyby chcia³, móg³by te¿ znaleŸæ sobie jakieœ ubranie – nosi³ w³aœnie ciê¿kie buty, które zdoby³ w ten sposób – ale zwyk³e ubranie nie by³oby tak trwa³e i tak u¿yteczne jak szatoskóra. W nocy ciep³a, w dzieñ ch³odna, oczyszcza³a siê sama, nawet siê zrasta³a, jeœli j¹ przypadkiem rozdar³. Pod spodem mia³ przepaskê biodrow¹, któr¹ mu uplot³a Vergere. Kiedy znalaz³ buty, oddar³ pasy szatoskóry i zrobi³ z nich sobie zawsze czyste i zawsze ca³e onuce. Szatoskóra okaza³a siê u¿yteczna równie¿ w innych przypadkach. Na grzbiecie nosi³ potê¿ny plecak, równie¿ spleciony z jej pasów. Pasy zagoi³y siê i zros³y, tworz¹c ¿ywy worek, który nigdy siê nie dar³ i nie niszczy³ – podobnie jak miêœnie, zdawa³ siê tym mocniejszy, im wiêcej go u¿ywa³. Mia³ w nim tyle jedzenia, ile tylko móg³ zmieœciæ. Zdarzy³o siê kiedyœ, ¿e przez trzy dni nie by³ w stanie sprokurowaæ sobie ¿adnego posi³ku; wyleczy³o go to ca³kowicie z wiary we w³asne szczêœcie. ¯ywnoœæ mo¿na by³o znaleŸæ bez trudu, jeœli siê tylko ktoœ postara³: g³ównie by³y to placki, konserwy z dro¿d¿y i cukru, suszone na zimno wafle proteinowe, które ludnoœæ z dolnych poziomów zawsze mia³a pod rêk¹. Mo¿e nie by³o to specjalnie smaczne, ale nigdy siê nie psu³o. W przeciwieñstwie do czasów, kiedy planeta funkcjonowa³a jako Coruscant, teraz woda by³a dostêpna w obfitoœci – nie by³o ani jedne120

go dnia bez deszczu, a œwie¿e ka³u¿e nietrudno by³o znaleŸæ poœród gruzu i kamieni. Nieraz wêdrowali w g³êbokim cieniu dolnych poziomów, wspinaj¹c siê po chwiejnych k³adkach lub przemykaj¹c korytarzami œliskimi od œluzu granitowych œlimaków, jakby ta planeta wci¹¿ by³a t¹, na której siê wychowa³. Nieraz dolne poziomy nieoczekiwanie otwiera³y siê na ogromne, otwarte przestrzenie w miejscach, gdzie zapad³y siê najwy¿sze budynki. Tam, w g³êbokich w¹wozach, rozkwita³o nowe, obce ¿ycie, zmuszaj¹c ich do ostro¿nego wyszukiwania drogi poprzez niebezpiecznie chaotyczne pola gruzu, poroœniête dzik¹ vongoflor¹. Yuuzhanie zdo³ali najwyraŸniej zmieniæ orbitê planety – s³oñce, niegdyœ odleg³a, rozjarzona kuleczka, teraz mia³o wielkoœæ paznokcia Jacena z odleg³oœci ramienia – lecz wydawa³o siê, ¿e obroty pozostawili nietkniête. Tak siê przynajmniej Jacenowi zdawa³o; jego w³asny rytm ¿yciowy, ukszta³towany w okresie, który spêdzi³ w Galaktycznym Mieœcie, wydawa³ siê doskonale harmonizowaæ z cyklem dnia i nocy Yuuzhan’tar. Vergere z przyjemnoœci¹ pozostawi³a Jacenowi troskê o tempo i kierunek podró¿y. Nigdy zreszt¹ nie pyta³a, dok¹d w³aœciwie zmierzaj¹. Jedli, kiedy Jacen by³ g³odny, odpoczywali, kiedy to on poczu³ siê zmêczony. Jeœli nie odczuwa³ potrzeby ani snu, ani jedzenia, szli. Jeœli Vergere kiedykolwiek sypia³a, Jacen nigdy tego nie widzia³. Wydawa³o siê tylko, ¿e od czasu do czasu zamyka siê w sobie. Mog³a pozostawaæ nieruchomo przez wiele godzin; zaledwie jednak ch³opiec poruszy³ siê lub odezwa³, natychmiast reagowa³a, jakby nieustannie zachowywa³a czujnoœæ. W plecaku mia³ prócz jedzenia kilka u¿ytecznych przedmiotów, które zebra³ po drodze: prêt ¿arowy, elektrolornetkê, garœæ baterii i wielki skarb: osobisty notatnik MDS. By³ to antyczny model, seria 500, beznadziejnie przestarza³y, a przy tym na³adowany jakimiœ grami edukacyjnymi, uproszczonym generatorem obrazów i innymi dzieciêcymi zabawkami, ale mia³ jeden u¿yteczny program – interaktywn¹ holomapê Coruscant. Raz na kilka dni Jacen odszukiwa³ nienaruszony terminal PDD – zazwyczaj zakopany g³êboko na œrednich poziomach na wpó³ zrujnowanego budynku lub skryty pod kawa³em za³amanej œciany, a raz nawet zwisaj¹cy na kablu nad skrêconym stalowym chodnikiem, który prowadzi³ w pust¹ przestrzeñ, poniewa¿ budynek, znajduj¹cy siê po drugiej stronie, rozpad³ siê w py³. Terminale Publicznego Dostêpu Danych zawsze by³y bardzo trwa³e, zaprojektowane tak, aby znios³y 121

jak najwiêcej – w koñcu musia³y – a te, na które trafia³, najczêœciej wci¹¿ dzia³a³y lub mo¿na je by³o ³atwo uruchomiæ za pomoc¹ baterii wygrzebanej z plecaka. Wtedy pobiera³ pozycjê z PDD do funkcji JESTEŒ TUTAJ holomapy i wyznacza³ trasê. Co zrobi, kiedy dotrze na miejsce? Nie wiedzia³. Pewnie nie zosta³o tam nic, oprócz ogromnej sterty gruzu. Codziennie pokonywali kilka podobnych rumowisk. W ogóle nie wiedzia³, po co tam idzie. Nie mia³ planu, tylko cel. Ale cel wystarczy. Wyj¹³ z plecaka elektrolornetkê i w³¹czy³. Coœ go niepokoi³o w vongoflorze porastaj¹cej krater. Nie wiedzia³, co siê dzieje; nie móg³ wiedzieæ. Kilka tygodni spêdzonych w Szkó³ce i kolejnych kilka na Yuuzhan’tar nie zrobi³o z niego eksperta. Kiedy tylko móg³, stara³ siê unikaæ kontaktu z vongoflor¹. Wiêkszoœæ jej przedstawicieli mia³a nieprzyjemne w³aœciwoœci – na przyk³ad pachn¹cy herbat¹ p³yn wyciekaj¹cy z mchu, który porasta³ durabeton, na trzy dni zmieni³ jego d³onie w masê ropnych pêcherzy. W ci¹gu kilku dni wêdrówki stwierdzi³, ¿e vongoflora ma swoje prawid³owoœci – ros³a w du¿ych skupiskach, otoczonych pierœcieniem nagiego gruzu. W centrum takiego skupiska najczêœciej widywa³ ekogeneracyjne biomaszyny, które nasienie-statek rozrzuci³o po ca³ej planecie. Maszyny wyrzuca³y ze swojego wnêtrza nasiona, przetrwalniki, a nawet ¿ywe istoty. Kiedyœ razem z Vergere spêdzili prawie ca³y dzieñ, obserwuj¹c setki nieznanych zwierz¹t stadnych, powoli wynurzaj¹cych siê z ogromnej paszczy biomaszyny. Powolne, krowiaste szeœcionogi mruga³y z g³upimi minami w obcym s³oñcu, instynktownie zbijaj¹c siê w ma³e grupki. Dopiero po jakimœ czasie, uspokojone, zaczê³y szczypaæ roœlinnoœæ. I wtedy te¿ zaczê³y rosn¹æ – Jacen zaobserwowa³, jak w ci¹gu jednego dnia osi¹gnê³y pe³n¹ dojrza³oœæ. Na ka¿de piêædziesi¹t czy sto szeœcionogów biomaszyna produkowa³a jednego drapie¿nika – by³ to albo ogromny, dwuno¿ny jaszczurowaty stwór o d³ugich, zakoñczonych ostrymi szponami mackach zamiast zêbów, albo grupa stadnych drapie¿nych owadów, nie wiêkszych od gupina. Czasem spotykali nawet Yuuzhan Vongów, nie tylko mistrzów przemian dbaj¹cych o now¹ planetê, lecz równie¿ patrole wojowników, odwiedzaj¹ce œrednie poziomy. Uzbrojeni Yuuzhanie ze wstrêtem przemykali obok maszyn, które musieli mijaæ. Przez jakiœ czas Jacen zastanawia³ siê nawet, czy nie szukaj¹ w³aœnie jego, ale z czasem zacz¹³ natrafiaæ na œlady œwiadcz¹ce, ¿e nie byli jedynymi uciekinierami ukry122

waj¹cymi siê w ciemnych zakamarkach poni¿ej strefy zniszczenia: œwie¿e œlady na kurzu, kryjówki niedawno nape³nione ¿ywnoœci¹, zrêcznie u³o¿ony gruz, ukrywaj¹cy wewn¹trz pomieszczenia. Trzy czy cztery razy uchwyci³ nawet k¹tem oka sylwetki ludzi, przemykaj¹cych od cienia do cienia, zawsze tylko noc¹, zawsze kryj¹c siê nawet przed œwiat³em Mostu. Mogli to byæ uchodŸcy, pozostawieni i zapomniani w chaosie ewakuacji, lub mieszkañcy ni¿szych poziomów, instynktownie unikaj¹cy kontaktu z górnymi warstwami œwiata, albo te¿ niewolnicy, zbiegli z nasienia-statku. Tego Jacen nie wiedzia³ i nie zamierza³ sprawdzaæ. Wola³ ich unikaæ, bo œci¹gali na siebie uwagê Yuuzhan Vongów. Nie wiedzia³, czy Yuuzhanie potrzebuj¹ niewolników na swoim nowym œwiecie, czy mo¿e ka¿dego napotkanego cz³owieka zabijaj¹ na miejscu. Tego te¿ nie zamierza³ sprawdzaæ. Vongoflora, która przylega³a do wewnêtrznej krzywizny krateru, wygl¹da³a inaczej ni¿ wszystko, co do tej pory widzia³. W³¹czy³ zbli¿enie w lornetce, prze³¹czaj¹c poprawiony obraz pomiêdzy szerokok¹tnym planem a zbli¿eniami poszczególnych roœlin. Liœcie mia³y plamiste, dziwnego kszta³tu, bardzo rzadkie. Wszêdzie, gdzie kierowa³ lornetkê, widzia³ przeœwituj¹ce spod roœlin smugi durabetonu i kawa³y gruzu, jak gdyby vongoflora walczy³a tutaj z wrogim œrodowiskiem. Mchy, wszêdzie tak jaskrawo zabarwione, tutaj mia³y nieokreœlone, szare, brunatne i brudnozielone odcienie, paprocie, które w innych miejscach tworzy³y ogromne baldachimy, tutaj ros³y niepewnie, wyci¹gaj¹c w ró¿ne strony zniekszta³cone, pokrêcone i dziwnie pokrzywione liœcie o przyæmionych, jakby przykurzonych barwach. Zmniejszy³ powiêkszenie i przesun¹³ obiektywem wzd³u¿ pionowej wie¿y chmury burzowej, która wznosi³a siê z czeluœci krateru. Jej szaroczarna podstawa wydawa³a siê równie p³aska, jak oœlepiaj¹co bia³y p³askowy¿, a ca³a kolumna krêci³a siê i obraca³a, jakby nie ca³kiem pewna, czy nie przekszta³ciæ siê w potê¿n¹ burzê Coriolisa. Wszystko to wygl¹da³o doœæ groŸnie, ale nie na tyle, by wyt³umaczyæ straszliwy lêk, jaki mia¿d¿y³ mu pierœ za ka¿dym razem, kiedy bodaj pomyœla³ o zejœciu w dó³. – Dobrze, poddajê siê. Co jest z tym miejscem? Co sprawia, ¿e jest tak niebezpieczne? Vergere dotknê³a ramienia ch³opca, kieruj¹c w ten sposób jego uwagê na skupisko roœlin, które wygl¹da³y jak ozdobne krzewy iglaste – choæ z zasiêgu lornetki i wskaŸnika azymutu móg³ odczytaæ, ¿e najmniejszy z tych krzewów mia³ jakieœ dziesiêæ metrów. Na zboczu wokó³ 123

kêpy krêci³a siê grupka zwinnych, kopytnych gadów, które przeskakiwa³y z g³azu na g³az, nerwowo skubi¹c rzadkie mchy. W chwilê póŸniej znalaz³ przyczynê ich zdenerwowania – w kêpie czai³ siê ogromny, dwuno¿ny drapie¿nik z pyskiem pe³nym macek. Porwa³ jednego z gadów w potê¿ne, zwinne przednie ³apy, a ostro zakoñczone macki b³yskawicznie pociê³y ofiarê na niewielkie kawa³ki. Drapie¿nik usiad³ w œwietle zachodz¹cego s³oñca, aby po¿reæ zdobycz. Reszta stada oddali³a siê w pop³ochu. – Oto dlaczego tu jest tak niebezpiecznie – szepnê³a Vergere z lekkim, wyzywaj¹cym uœmiechem. – To miejsce pe³ne tego, co ty nazywasz Ciemn¹ Stron¹. Powiedzia³abym nawet, ¿e Ciemna Strona jest tu bardzo, bardzo silna, silniejsza ni¿ gdziekolwiek indziej na tej planecie. Mo¿e najsilniejsza w ca³ej galaktyce. Jacen opuœci³ elektrolornetkê i zamruga³. – To nie jest Ciemna Strona – sprzeciwi³ siê. – Drapie¿nik poluje, aby nakarmiæ siebie i rodzinê. To zgodne z natur¹. – A Ciemna Strona nie? Myœla³am, ¿e niebezpieczeñstwem Ciemnej Strony jest w³aœnie to, ¿e jest zgodna z natur¹. Dlatego jest o tyle ³atwiejsza od jasnej, prawda? – No có¿, tak, ale… – A to, co widzia³eœ, czy nie by³o przyk³adem Ciemnej Strony? Czy to nie s¹ uczucia, których tak siê boisz: agresja, gwa³townoœæ, pasja? – Wiesz, jak wygl¹da³by prawdziwy przejaw Ciemnej Strony? Drapie¿nik pozabija³by ca³e stado dla czystej przyjemnoœci. Dla radoœci zabijania. – S¹dzisz, ¿e drapie¿ca nie czerpie radoœci z udanego zabójstwa? Jacen raz jeszcze spojrza³ przez elektrolornetkê, obserwuj¹c przez chwilê, jak drapie¿nik wydaje siê dygotaæ z rozkoszy nad swoj¹ kolacj¹. Nie odpowiedzia³. – Zabiæ jedno zwierzê to naturalne, a zabiæ wszystkie to Ciemna Strona? – ci¹gnê³a Vergere. – Gdzie jest granica pomiêdzy natur¹ a Ciemn¹ Stron¹? Czy chodzi tylko o iloœæ? Kiedy by siê zaczê³a Ciemna Strona dla tego drapie¿cy? Od po³owy stada? Od æwierci? Znów opuœci³ lornetkê. – Ciemna Strona jest wtedy, jeœli zabije wiêcej ni¿ potrzebuje, aby nakarmiæ siebie i swoj¹ rodzinê – zawo³a³, wyraŸnie podniecony. – Tu jest granica. Zabijanie, kiedy nie potrzebujesz zabijaæ. Vergere przechyli³a g³owê. – A jak zdefiniujesz potrzebê? Czy mówimy o granicy œmierci g³odowej, czy tylko o niedo¿ywieniu? Czy to Ciemna Strona, jeœli zje124

dz¹ tylko po³owê zabitego zwierzêcia? Czy drapie¿nik przechodzi na Ciemn¹ Stronê, jeœli jego rodzina ma lekk¹ nadwagê? – Nie o to chodzi… – No to o co? Czy mo¿e wracamy do „dlaczego”? Czy intencja zawsze uœwiêca dzia³anie? Czy nie bêdzie to Ciemna Strona, jeœli drapie¿ca zabije ca³e stado i pozwoli mu zgniæ, chocia¿ s¹dzi³, ¿e bêdzie ich potrzebowa³ dla zaspokojenia g³odu? – To nie jest takie proste – upiera³ siê Jacen. – I nie zawsze ³atwo to opisaæ… – Ale poznasz, kiedy ju¿ j¹ zobaczysz, co? Z uporem opuœci³ g³owê. – Tak. Vergere wycelowa³a palec w kierunku unurzanego w krwi ofiary drapie¿nika. – Tym razem ci siê nie uda³o… OdpowiedŸ Jacena przerwa³ grzmot tak potê¿ny, jakby ca³e niebo zwali³o siê im na g³owy. Wrzasn¹³ i przylgn¹³ do œciany za plecami. W kraterze nad jego g³ow¹ gruz przesuwa³ siê i opada³; lawina kawa³ów durabetonu i poskrêcanych belek przesypa³a siê ponad górn¹ krawêdzi¹ œciany i wyl¹dowa³a centymetry od kolan Jacena. Kolejny huk przetoczy³ siê po niebie, potem jeszcze jeden. Jacen obróci³ siê bokiem i zakry³ g³owê rêkami, ¿eby os³oniæ siê przed strumieniem szcz¹tków. Rozleg³y siê nastêpne grzmoty, ale krater przesta³ dygotaæ i Jacen zaryzykowa³ spojrzenie w górê. – Co to takiego? Vergere wskaza³a na bezgraniczn¹ purpurê ponad ³ukiem Mostu. – Tam. – Nic nie widzê. – WeŸ to – machnê³a w kierunku zapomnianej lornetki, która zwisa³a mu z szyi. Poderwa³ j¹ do oczu i skierowa³ tam, gdzie mu kaza³a. Samoogniskuj¹cy siê obiektyw wyostrzy³ obraz i ch³opak zme³³ w ustach jedno z brzydszych koreliañskich przekleñstw, które s³ysza³ od ojca. To nie by³y eksplozje. Gromy te¿ nie. Bomby soniczne. Stateczki z koralu yorik, wielkoœci „Soko³a Millenium”, kr¹¿y³y wokó³ krateru, wywijaj¹c szerokie, zachodz¹ce na siebie pêtle, kreœl¹c niemo¿liwie skomplikowane rozety. Wszystkie plu³y nieprzerwanie pêkatymi, przypominaj¹cymi str¹ki obiektami o tej samej purpurowej barwie, co niebo. 125

Skorupa jednego ze str¹ków zaczê³a siê rozchylaæ, niczym ithoriañski gwiezdnik otwieraj¹cy siê ku s³oñcu, i eksplodowa³a spl¹tanymi pêkami bieli przypominaj¹cymi w³ókna jedwabiu. Jedwab rozwija³ siê szybko, nasiona unosi³y siê w powietrze, pêdz¹c z wiatrem i powiewaj¹c d³ugimi, d³ugimi ogonami bia³ych w³ókien. Jacen przekrêci³ kó³ko powiêkszenia i zogniskowa³ lornetkê na jednym z tych obiektów. Nie by³o to zwyk³e nasiono, ale yuuzhañski wojownik. Wkrótce bia³e, jedwabiste nici z cichym trzaskiem rozpostar³y siê w spadochron. Wszystkie str¹ki zakwit³y nagle, rozsiewaj¹c po okr¹g³ym tuzinie wojowników ka¿dy – by³y ich setki… nie, tysi¹ce… – NieŸle – Jacen opuœci³ elektrolornetkê. – Chyba trafiliœmy na poligon ich piechoty lotniczej. Mog³o byæ gorzej, nie? Mogliœmy siê natkn¹æ na artyleriê. – Jacen! W g³osie Vergere zabrzmia³ twardy, zimny, mroczny ton, którego nie s³ysza³ nigdy do tej pory. Znieruchomia³ i zamieni³ siê w s³uch, jak zwierzê, które nagle wyczuje wiêkszego, szybszego przeciwnika. – To nie jest poligon – wyjaœni³a. – Szukaj¹ ciê. Jacen prze³kn¹³ œlinê. – Nie wracam – odezwa³ siê chrapliwie. – Wystarczy mi Objêæ Cierpienia na mniej wiêcej trzy ¿ycia… – O, tego nie musisz siê obawiaæ – odpar³a niedbale, odzyskuj¹c zwyk³¹ weso³oœæ i pogodê ducha. Wyprostowa³a siê i na jej ustach pojawi³ siê ca³kiem ludzki uœmiech. – Twoje cierpienie to dla nich ¿aden interes, Jacenie Solo. To wojska g³ównego mistrza przemian. Jeœli ciê dopadn¹, zabij¹. Prosto i szybko. Na miejscu. Spojrza³ jeszcze raz w niebo, tym razem go³ym okiem. Ledwie móg³ dostrzec tysi¹ce, dziesi¹tki tysiêcy malutkich, purpurowych plamek. – I to wszystko, to wszystko na mnie? – wyszepta³. – Teraz masz pierwsz¹ okazjê, ¿eby siê przekonaæ, jaki jesteœ wa¿ny. Spokojnie popatrzy³ jej w oczy. – Có¿, przynajmniej komuœ siê tak wydaje. Masz jakieœ pomys³y? Vergere skinê³a g³ow¹ i jeszcze raz spojrza³a w niebo. – Wydaje siê, ¿e z krateru ci¹g idzie w górê. Mo¿e to ma coœ wspólnego z t¹ dziwn¹ burz¹. Wydmuchuje wojowników w górê, w kierunku krateru i dalej. – No to co? – To znaczy, ¿e jeœli chcesz im uciec, jest tylko jedna droga, któr¹ mo¿esz pójœæ. Znów wyprostowa³a palec w kierunku krateru. – W dó³. 126

ROZDZIA£

&

W MROK Nad ich g³owami jarzy³y siê b³yskawice; gromy wali³y w dno krateru tak mocno, ¿e grunt dygota³ pod nogami. Jacen dygocz¹c wcisn¹³ siê w spêkany k¹t, który niegdyœ by³ wnêtrzem eleganckiej ³azienki. Lodowaty deszcz sp³ywa³ mu po plecach, grad wbija³ siê w skórê. Zacisn¹³ szczêki, ¿eby nie powybijaæ sobie zêbów. Nadchodzili Yuuzhanie. Gromady wojowników zaczê³y przelewaæ siê przez krawêdŸ krateru, zanim Jacen i Vergere zdo³ali dotrzeæ bodaj do po³owy wewnêtrznego zbocza. Wojownicy odwa¿nie przeskakiwali z g³azu na g³az i zsuwali siê po rumowisku, szybko ich doganiaj¹c. Jacen nie móg³ posuwaæ siê z tak¹ prêdkoœci¹. W s³u¿bie Prawdziwych Bogów obra¿enia lub kalectwo – czy nawet œmieræ – to najpiêkniejsza perspektywa wojownika. Nie wiedzia³, jak d³ugo tu siedzi, dygocz¹c w lodowatym deszczu. Vergere kaza³a mu czekaæ; powiedzia³a, ¿e zaraz znajdzie drogê ucieczki, tylko musi poszukaæ, wiêc bêdzie porusza³a siê szybciej. Nie powiedzia³a ani s³owa na temat zaufania, nie prosi³a go o nic, a jednak Jacen jej ufa³. Czy zreszt¹ mia³ wybór? Och, jasne, pewnie. Jestem wolny, pomyœla³ kwaœno. Te¿ mi wolnoœæ. Deszcz, grad, k¹saj¹cy, lodowaty wiatr by³y okropne. Ale czekanie by³o jeszcze gorsze. 127

A co najgorsze, czu³, jak kr¹g Yuuzhan powoli siê zacieœnia. W jego piersi by³o puste miejsce: kawa³ek wolnej przestrzeni, gdzie jeszcze niedawno spoczywa³o ziarno niewolnika. Jeœli zmieni³ rytm oddechu, zamkn¹³ oczy i pomyœla³ o tej pustce… jeœli skierowa³ uwagê na pró¿niê, któr¹ mia³ w sobie… coœ sprawia³o, ¿e postrzega³ ¿ycie z innego punktu widzenia. Nie potrafi³ okreœliæ tego uczucia. Nie mia³ s³ów, aby je nazwaæ poprawnie. Ziarno niewolnika wœliznê³o siê swoimi wiciami we wszystkie zak¹tki jego cia³a, wplot³o siê w system nerwowy tak dok³adnie, ¿e w jakiœ sposób te wici sta³y siê nieod³¹czn¹ czêœci¹ tego, czym by³… lecz jednoczeœnie wibrowa³y ¿yciem ca³kiem obcym dla tej galaktyki. Czu³, ¿e Yuuzhanie k³êbi¹ siê na zboczach krateru; czu³, jak przedzieraj¹ siê przez szalej¹c¹ burzê. Wyczuwa³ skwierczenie obcych hormonów stresu przebiegaj¹cych przez obce ¿y³y. Rozpozna³ nawet krótki oddech jednego z wojowników, który wœlizn¹³ siê w œlepy zau³ek w nadziei, ¿e tam znajdzie uciekiniera Jedi. Czu³ czarn¹ wœciek³oœæ innego, który wspomina³ œmieræ swych kamratów w Szkó³ce; serce Jacena rozbrzmiewa³o echem ¿¹dzy zemsty innego. Przenikn¹³ go wstrz¹saj¹cy, mdl¹cy ból-nie-ból, który przeszy³ mu ³ydkê, kiedy jeden z Yuuzhan poœlizn¹³ siê na nieprzyjaznym gruncie i z³ama³ nogê; wspó³czu³ frustracji wojownika, któremu kazali zostaæ z ty³u i opatrzyæ zgruchotan¹ kostkê jakiegoœ niezgrabnego brenzlita, zamiast pozwoliæ mu ruszyæ naprzód, polowaæ i zabijaæ. Czu³ ich wszystkich, co do jednego. Tak jakby by³ nimi wszystkimi, a wszyscy oni byli nim. Jednoczeœnie. I jeszcze wiêcej: czu³ mia¿d¿enie delikatnych listków pod twardymi, rozgrzanymi buciorami. Dzieli³ prymitywn¹ rozpacz mchu, kiedy pó³ walcz¹cej o ¿ycie kolonii zdarto ze z³amanego skrzyd³a drzwi, gdy potkn¹³ siê o nie jakiœ niezdara. Czu³ œlepe przera¿enie ma³ej rodzinki podobnych do ssaków zwierz¹t, kurcz¹cych siê w swoich norkach, kiedy tupot tylu biegn¹cych stóp wprawia³ ziemiê w drgania. Jacen przyjmowa³ uczucia wojowników, otwieraj¹c siê na ich emocje, na ich wra¿enia. Ju¿ nie by³o mu zimno. Metabolizm Yuuzhan by³ szybszy i daj¹cy wiêcej ciep³a ni¿ ludzki, zmieniaj¹c lodowaty deszcz w odœwie¿aj¹co ch³odny prysznic. Uk³ucia gradu by³y dziwnie, boleœnie upajaj¹ce, jak drapanie rozpalonej wysypki. I ju¿ siê nie ba³. Nigdy nie ba³ siê umrzeæ. Strach przed œmierci¹ pozostawi³ na œwiatostatku nad Myrkrem – ale w sercu rozszala³ej burzy jego cia³o 128

dygota³o, kurcz¹c siê pod wyimaginowanymi ciosami amphistaffów, napina³o siê, aby przyjmowaæ ciosy fantomów ¿uków udarowych i by³ to biologiczny odruch, który nie mia³ nic wspólnego z odwag¹. Za to teraz… Teraz czu³ jedynie rosn¹c¹ i rozpieraj¹c¹ go drapie¿n¹ radoœæ, kiedy jakiœ wojownik podniós³ amphistaffa i ruszy³ w kierunku ma³ej, bia³o ubranej sylwetki ludzkiej, dygocz¹cej u zbiegu dwóch zburzonych œcian. Dopiero kiedy poprzez zas³onê deszczu ujrza³ ogromny kszta³t wy³aniaj¹cy siê tu¿ przed nim, Jacen zorientowa³ siê, ¿e ten ma³y cz³owieczek w bia³ej szacie, który zaraz zginie, to on sam. B³yskawica rozœwietli³a niebo. Jacen wykrêci³ siê i amphistaff tylko przejecha³ mu po ¿ebrach, zag³êbiaj¹c siê w durabetonowej œcianie za jego plecami. W g³êbokiej ciemnoœci, która zapanowa³a po rozb³ysku, zrzuci³ plecak z ramion i chwyci³ za jeden jego pasek. Zanim wojownik zdo³a³ uwolniæ broñ, Jacen obur¹cz zakrêci³ plecakiem i waln¹³ piêtnastoma kilogramami puszek i sprzêtu w twarz wojownika. Ten zachwia³ siê i cofn¹³, a Jacen skoczy³, zamachn¹³ siê raz jeszcze i wyl¹dowa³, podcinaj¹c mu nogi. Zawin¹³ teraz plecakiem nad g³ow¹, aby wbiæ wojownika w ziemiê, ale ten podniós³ ostrze i sparowa³, przecinaj¹c plecak na pó³. Posypa³y siê batony proteinowe i puszki syntmleka; ostrze przeciê³o g³adko na pó³ elektrolornetkê i wypatroszy³o elektroniczne wnêtrznoœci notatnika, który eksplodowa³ pêkiem b³êkitnych iskier. Napiêcie wspiê³o siê po mokrym amphistaffie i sparzy³o d³onie napastnika. Wojownik wykrztusi³ gard³owe przekleñstwo i odruchowo potrz¹sn¹³ d³oñmi. Dymi¹cy amphistaff upad³ na ziemiê pomiêdzy nimi. Jacen skrzywi³ siê, kiedy jego d³onie przenikn¹³ ból, parali¿uj¹c na chwilê ramiona – ale to nie by³ jego w³asny ból. By³ to ból oparzeñ wojownika. Kiedy wróg spróbowa³ zaatakowaæ go bez broni, Jacen bez trudu odpar³ atak, przesuwaj¹c siê lekko. Spiczasty but min¹³ go o centymetr. Wojownik poœlizn¹³ siê, z³apa³ równowagê, okrêci³ siê na piêcie i wycelowa³ solidny lewy prosty w kierunku skroni Jacena. Ch³opiec odchyli³ g³owê i piêœæ tylko zmierzwi³a mu w³osy. – Jeœli nie przestaniesz – ostrzeg³ Jacen – bêdê musia³ zrobiæ krzywdê nam obu. Wojownik warkn¹³ i zacz¹³ wywijaæ piêœciami. Jacen odbi³ pierwszy cios w bok, drugi odparowa³ otwart¹ d³oni¹, po czym ruszy³ naprzód, unosz¹c zgiête ramiê. Piêœæ wojownika z wielk¹ si³¹ walnê³a w jego ³okieæ. Yuuzhanin zawy³ z bólu w zgruchotanych palcach i ogieñ 9 – Zdrajca

129

obcego cierpienia rozgorza³ równie¿ w ramieniu Jacena: od³amki koœci przebijaj¹ce oparzenia elektryczne trzeciego stopnia. – Mogê to robiæ przez ca³y dzieñ – doda³. I rzeczywiœcie móg³: wojownik jakby by³ czêœci¹ jego w³asnego cia³a. Nie potrafi³ nie odeprzeæ ataku, tak samo jak nie móg³ nie trafiæ jedn¹ rêk¹ do drugiej w ciemnoœci. Bêdzie czu³ ka¿dy zadany ból – ale co z tego? W koñcu to tylko ból. A reszta… RozluŸni³ miêœnie; porusza³ siê teraz lekko i szybko, kontruj¹c ka¿dy atak tak ³atwo, czysto, bezb³êdnie i przewidywalnie jak wtedy, kiedy æwiczy³ tysi¹ce razy, kiedy trenowa³ z Jain¹, a wiêŸ Mocy i szkolenie Jedi uczyni³y z nich praktycznie jedn¹ osobê. Kilku wojowników obserwowa³o tê walkê-taniec; pierwsze ¿uki zaczê³y œwistaæ w powietrzu i Jacen czu³, ¿e w³aœciwie powinien przeprosiæ, kiedy zwodem zbi³ wojownika z nóg, z³apa³ go za ramiê i rzuci³ pod nogi kolejnym napastnikom. ¯uki uderzy³y w niego jak m³oty. Zbroja z kraba vonduun uratowa³a mu ¿ycie, ale przenios³a wstrz¹s elektrostatyczny tak silny, ¿e zdmuchnê³a jego œwiadomoœæ jak wy³¹czony prêt ¿arowy. Jacen te¿ to poczu³: mgnienie ciemnoœci, które nim zachwia³o. Kiedy znów przejrza³ na oczy, trzej wojownicy zapêdzili go w œlepy k¹t. Wiedzia³, ¿e zaraz zaatakuj¹, ale niewiele to pomog³o. ¯adna ¿ywa istota nie by³aby doœæ szybka, by zrobiæ unik. Wojownicy ciêli broni¹ w jego kierunku; amphistaffy rozwinê³y siê z odg³osem strza³u z bicza. ¯adne ostrze nawet go nie dotknê³o. A przecie¿ ani drgn¹³. Guzkom nerwowym, które wszystkim amphistaffom s³u¿y³y za mózgi, Jacen nagle objawi³ siê jako ma³y, niepokoj¹co zniekszta³cony, ale niew¹tpliwy polip amphistaffa; niezliczone tysi¹clecia doboru naturalnego doskonale nauczy³y amphistaffy, ¿e polipów siê nie atakuje. No, to mi siê uda³o, pomyœla³ Jacen. Ale jeœli je rzuc¹ i skocz¹ na mnie z go³ymi rêkami, to jestem ugotowany. Wola³ sam zaatakowaæ. Zrobi³ trzy kroki, tyle tylko, ¿eby nabraæ rozpêdu w kierunku napastnika z lewej, i skoczy³ w powietrze. Instynktowna reakcja wojownika – podniesienie amphistaffa i nadzianie Jacena jak na ro¿en – wcale go nie ocali³a, poniewa¿ amphistaff zmiêk³ i opad³ w jego d³oniach, a Yuuzhanin móg³ tylko rozdziawiæ usta ze zdumienia, kiedy Jacen uderzy³ go stopami w pierœ i rozp³aszczy³ na ziemi, jakby go przejecha³ œmigacz. 130

Jacen wyl¹dowa³ w biegu i ani myœla³ ogl¹daæ siê za siebie. Ruszyli za nim jak g³odne gundarki. Pêdzi³ na œlepo poprzez burzê, œlizgaj¹c siê i potykaj¹c z g³ow¹ wciœniêt¹ w ramiona. Kierowa³ siê jedynie uczuciem w piersi – gna³ tam, gdzie nie czu³ Yuuzhan. Wiedzia³, ¿e ju¿ go zauwa¿yli, czu³ ich narastaj¹c¹ wœciek³oœæ i zwierzêcy g³ód krwi ze wszystkich stron. £owcy dostrzegli jego sylwetkê, bia³¹ jak duch w strumieniach deszczu i gradu. Jacen dzieli³ ka¿dy przeb³ysk czystej radoœci, kiedy zlokalizowali go w b³êkitnym œwietle b³yskawicy. Œciga³y go chmary ¿uków, odbijaj¹c kawa³ki œcian, zrywaj¹c p³aty ociekaj¹cego deszczem mchu. Ze wszystkich stron dobiega³y go krzyki, chrapliwe, prawie bez samog³osek; na pó³ st³umione przez deszcz, zag³uszane grzmotem. Nie zna³ tego jêzyka, ale rozumia³ znaczenie. Otoczyli go i w³aœnie zacieœniali kr¹g. A to ju¿ by³by dobry moment na wejœcie Vergere, pomyœla³. Jakby wezwana ta myœl¹, niewidzialna d³oñ wynurzy³a siê z mroku i pchnê³a go w bok, zmieniaj¹c szalony pêd na oœlep w skoœny lot. Zanim zdo³a³ odzyskaæ równowagê, niewidzialny sznur spêta³ mu kostki i rzuci³ go z hukiem o ziemiê… …która zapad³a siê pod nim z têpym trzaskiem przegni³ych p³yt w³ókninowych. Jacen spad³ g³ow¹ w dó³ z czterech metrów na mokr¹ kamienn¹ pod³ogê i uderzy³ w ni¹ jak worek. Le¿a³ tak przez chwilê, na wpó³ og³uszony, walcz¹c o oddech, który uderzenie wypchnê³o mu z p³uc, i obserwuj¹c konstelacje, które wirowa³y mu wokó³ g³owy, ale jakoœ nie rozœwietla³y otaczaj¹cego go mroku. Kawa³ek œciany odsun¹³ siê w bok, ods³aniaj¹c kolejne pomieszczenie, oœwietlone oszczêdnie lampami ¿arowymi. Jaœniejszy prostok¹t zarysowa³ w drzwiach drobn¹, ptasi¹ sylwetkê. – Jacenie Solo, wystarczy ju¿ tego chodzenia po deszczu. Spojrza³ w górê, na dziurê w suficie dok³adnie na swoj¹ miarê, pozwalaj¹c, aby lodowaty deszcz zgasi³ w jego g³owie wiruj¹ce gwiazdy. – Vergere? – Tak. Czu³ dezorientacjê ³owców na górze. Dla nich po prostu znik³. – Eee… dziêki. Chyba… – Proszê bardzo. – Ale… – Tak? Powoli dŸwign¹³ siê na nogi. Chyba nie mia³ nic z³amanego, ale ca³e cia³o go bola³o. 131

– Mog³aœ krzykn¹æ choæby: „Hej, Jacen, tutaj!” Jej g³owa przechyli³a siê leciutko, grzebieñ zdawa³ siê œwieciæ g³êbokim, przydymionym oran¿em. Wyci¹gnê³a d³oñ w jego kierunku. – Hej, Jacen – powiedzia³a. – Tutaj! Jeszcze raz spojrza³ w górê, na gêste, czarne, ch³ostane b³yskawicami chmury i ruszy³. W g³¹b planety, w g³¹b ciemnoœci. Bieg³… Martwe kule ¿arowe, migaj¹ce pokoje, puste i sterylne. Jedynym œladem ¿ycia by³y sp³aszczone tapety liœci, wspinaj¹ce siê po mozaikowych p³ytkach œcian; twardy stuk butów na kamieniu, ostry oddech drapi¹cy pe³ne kurzu gard³o, wargi i zêby pokryte piachem. Bieg³. Pot pali³ oczy Jacena, zamieniaj¹c plecy Vergere w jasn¹ plamê. Bieg³a jak strza³a, skrêca³a za za³omy, schyla³a siê w niskich przejœciach, zbiega³a po schodach, wskakiwa³a do opuszczonych turbowind, ¿eby zeœlizn¹æ siê po porêczy, a on z desperacj¹ pod¹¿a³ za ni¹. Coraz dalej w g³¹b planety. Coraz dalej w ciemnoœæ… Bieg³. Otwarta pustka w g³êbi jego piersi wyparowa³a gdzieœ po drodze… ju¿ nie wyczuwa³ Yuuzhan Vongów. Bieg³ na oœlep, coraz mocniej siê zataczaj¹c, dysz¹c, gubi¹c Vergere i odnajduj¹c j¹ znowu. Po chwili ju¿ tylko siê zatacza³, nie wiedz¹c, czy Yuuzhanie ich œcigaj¹, czy ich doganiaj¹, a mo¿e okr¹¿aj¹ od przodu. WyobraŸnia zaludni³a korytarze za jego plecami groŸnymi, niezmordowanymi biegaczami, ale gdyby spojrza³ za siebie, straci³by Vergere na zawsze. Ogniste sztylety przeszywa³y mu p³uca z ka¿dym oddechem. Postrzêpione, czarne plamy tañczy³y przed oczami, ros³y, ³¹czy³y siê, krêci³y – a¿ wreszcie uros³y i wch³onê³y go ca³ego. G³êboko, w ciemnoœæ… Obudzi³ siê na pod³odze. Usiad³, czuj¹c, ¿e po policzkach sp³ywa mu ciep³y deszcz. D³oñ jednej rêki by³a prawie odarta ze skóry. Ciep³a kropla dotknê³a jego warg i wtedy poczu³ smak krwi. Vergere przycupnê³a opodal, na pó³ oœwietlona bladym œwiat³em pojedynczej kuli ¿arowej, pal¹cej siê gdzieœ daleko w korytarzu. Obserwowa³a go z koci¹ cierpliwoœci¹. 132

– Dopóki twoja g³owa nie stanie siê tak twarda jak te p³yty chodnikowe, lepiej, ¿ebyœ nie próbowa³ ich ni¹ rozbijaæ – stwierdzi³a. – Ja… – Jacen przymkn¹³ oczy. Ponowne ich otwarcie kosztowa³o go niema³o wysi³ku. W g³owie hucza³o mu, jakby spotka³y siê tam wszystkie gromy szalej¹cej nad nim burzy. Korytarz wirowa³ naoko³o, ciemnoœæ wciska³a mu siê w mózg. – Nie mogê… z³apaæ… tchu… – Nie? – Nie… nie mogê ju¿ dalej, Vergere… Nie mogê… czerpaæ z Mocy jak ty… Nie mogê… odzyskaæ si³. – Dlaczego nie? – Wiesz, dlaczego! – Czarna z³oœæ wezbra³a w jego sercu, krew zawrza³a w g³owie, a¿ zerwa³ siê na nogi. W dwóch krokach znalaz³ siê nad ni¹. – Ty mi to zrobi³aœ! Mam doœæ twoich pytañ… doœæ twojego szkolenia… Poderwa³ j¹ na nogi, uniós³ w powietrze i przysun¹³ tak blisko swojej twarzy, jakby chcia³ jej odgryŸæ g³owê. – A co najwa¿niejsze – warkn¹³ niskim, morderczym g³osem – mam doœæ ciebie! – Jacenie… – G³os Vergere brzmia³ dziwnie, jakby zd³awiony. Ramiona zwis³y jej bezw³adnie po bokach. Jacen zorientowa³ siê nagle, ¿e ma d³onie zaciœniête na gardle Vergere. Jej g³os przeszed³ w zamieraj¹cy syk. – Ten… ssssskrêt… „Moja rasa ma szczególnie delikatn¹ szyjꅔ D³onie rozwar³y mu siê jak sprê¿yny; odskoczy³ w ty³ o krok, potem nastêpny i nastêpny, a¿ opar³ siê plecami o wilgotn¹, kamienn¹ œcianê. Zakry³ twarz rêkami, rozsmarowa³ krew z d³oni na twarzy, a pot z twarzy zacz¹³ paliæ odart¹ z cia³a d³oñ. Pierœ mu falowa³a, ale nie móg³ oddychaæ… jeszcze mu siê nie uda³o normalnie zaczerpn¹æ tchu. Si³y ulotni³y siê wraz z gniewem, kolana zmieni³y siê w watê, a on sam osun¹³ siê po œcianie, zaciskaj¹c powieki zakrwawionymi palcami. – Co… – wymamrota³, ale nie potrafi³ dokoñczyæ: „Co siê ze mn¹ dzieje?” G³os Vergere by³ s³odki jak poca³unek. – Powiedzia³am ci ju¿, Ciemna Strona jest tu bardzo, bardzo mocna… 133

– Ciemna Strona? – Jacen podniós³ g³owê. Rêce mu dr¿a³y, wiêc szybko splót³ je razem i zacisn¹³ miêdzy kolanami. – Ja… Vergere, przepraszam! – Za co? – Chcia³em ciê zabiæ! Prawie mi siê uda³o… – Ale tego nie zrobi³eœ. Wstrz¹sa³y nim niekontrolowane drgawki. Zaœmia³ siê krótko. – Trzeba by³o mnie zostawiæ. Chyba mniej powinienem siê baæ Yuuzhan ni¿ Ciemnej Strony… – Naprawdê? – Yuuzhanie mog¹ mnie najwy¿ej zabiæ. Za to Ciemna Strona… – Dlaczeg boisz siê jej a¿ tak bardzo…? Odwróci³ twarz. – Mój dziadek by³ Lordem Sithów. – Sithów? Obejrza³ siê i stwierdzi³, ¿e Vergere przygl¹da mu siê z niek³amanym zdumieniem. Przechyli³a g³owê najpierw na jeden bok, potem na drugi, jakby siê spodziewa³a, ¿e pod innym k¹tem bêdzie wygl¹da³ inaczej. – Myœla³am – wyrazi³a siê ostro¿nie – ¿e jesteœ potomkiem krwi Skywalkerów. – Bo jestem. – Otoczy³ siê ramionami, aby powstrzymaæ dr¿enie. Dlaczego nie mo¿e odetchn¹æ normalnie? – Moim dziadkiem by³ Anakin Skywalker. Sta³ siê Darthem Vaderem, ostatnim Lordem Sithów… – Anakin… – Jakby zapad³a siê w sobie. Nie kry³a zdumienia, zaskoczenia, szoku… i wyraŸnie widocznego, choæ niezrozumia³ego smutku. – Ma³y Anakin? Lordem Sithów? Och… och… czy nie mog³o byæ inaczej…? Co za tragedia…! Jaka szkoda…! Jacen gapi³ siê na ni¹ z otwartymi ustami. – Mówisz, jakbyœ go zna³a… Pokrêci³a glow¹. – Raczej wiedzia³am o nim. Taki obiecuj¹cy ch³opak… Wiesz, kiedyœ go spotka³am, nie dalej ni¿ o piêæset metrów w górê od miejsca, gdzie teraz siedzimy? Nie móg³ mieæ wiêcej ni¿ dwanaœcie, mo¿e trzynaœcie standardowych lat… Mia³ w sobie tyle… tyle ¿ycia. P³on¹³… – Co… co Darth Va… to znaczy mój dziadek, robi³ na Coruscant? A co ty robi³aœ na Coruscant? Piêæset metrów nad nami? Co to za miejsce? – Nie wiesz? A wiêc i to przepad³o? – Wsta³a i wyci¹gnê³a rêkê, ¿eby pomóc mu siê podnieœæ. Dotknê³a najbli¿szej œciany, przesuwa134

j¹c palcami po zawi³ych wzorach na mokrym, prostok¹tnym bloku, który odsun¹³ siê powoli, ods³aniaj¹c pogr¹¿ony w mroku kolejny pokój. – Têdy. – Pokój odpowiedzia³ Vergere posêpnym echem, jakby mówi³a we wnêtrzu bêbna. Jej spojrzenie znów by³o spokojne i pozbawione wyrazu, jak kamieñ na œcianach. Bezgranicznie zdumiony Jacen wszed³ za ni¹ w ciemnoœæ. – To by³a nasza stra¿nica, nasza forteca, z której czuwaliœmy nad mrokiem – rzek³a. Wejœcie zwêzi³o siê do cienkiej smugi œwiat³a, po czym znik³o. – To by³a Œwi¹tynia Jedi. – Tu…? – Nabo¿ny lêk œcisn¹³ mu serce. Zachwia³ siê w ciemnoœciach… musia³ najpierw odetchn¹æ chrapliwie, ¿eby przemówiæ. – Ty… jesteœ Jedi! – Nie. Nie jestem. Sithem te¿ nie. – Wiêc kim? – Jestem Vergere, a ty? W ciemnoœci jej g³os zdawa³ siê dochodziæ zewsz¹d jednoczeœnie. Odwróci³ siê, szukaj¹c jej na oœlep. – Doœæ mam gierek, Vergere. – Nigdy z tob¹ nie igra³am, Jacenie Solo. – Powiedz mi prawdê. – Mówiê ci sam¹ prawdê. Wydawa³o siê, ¿e jest bardzo blisko; Jacen siêgn¹³ ku niej w mroku. – A myœla³em, ¿e wszystko, co mi mówisz, to k³amstwo… – Tak. I prawda. – A co to za prawda? – A czy jest wiêcej ni¿ jedna? Po co w ogóle pytasz? Nie znajdziesz jej we mnie. Tym razem jej g³os dochodzi³ z ty³u. Okrêci³ siê i wyci¹gn¹³ d³onie, ale nie znalaz³ nic, co móg³by chwyciæ. – Koniec gry – powtórzy³. – Nie istnieje nic, co nie by³oby gr¹. Powa¿n¹ gr¹, oczywiœcie, odwieczn¹ gr¹. Œmiercionoœn¹ gr¹. Gr¹ tak powa¿n¹, ¿e mo¿na j¹ rozegraæ jedynie w radosnym zapomnieniu. – Ale mówi³aœ… – Tak. To nigdy nie by³a gra. I by³a ni¹ zawsze. Albo tak, albo tak… albo i tak, i tak. Lepiej zagraj, jeœli chcesz wygraæ… – Jak mogê graæ, skoro nawet nie znam zasad. – Nie ma zasad. 135

Szelest stóp po prawej – Jacen w milczeniu ruszy³ w tamtym kierunku. – Ale ta gra ma nazwê – odezwa³a siê z przeciwnej strony pokoju. – Rozgrywamy j¹ od dawna, od czasu Myrkra. Gramy w grê „Kim jest Jacen Solo”. Z têsknot¹ przypomnia³ sobie o prêcie ¿arowym, straconym razem z plecakiem w kraterze. Myœla³ o prêcie ¿arowym, o jasnym z³ocistym œwietle tryskaj¹cym z jego d³oni i nagle zatêskni³ za swoim mieczem œwietlnym; za czystym zielonym blaskiem, wype³niaj¹cym pomieszczenie… rozcinaj¹cym mrok, rozjaœniaj¹cym wszystko. D³onie zapiek³y go nag³ym pragnieniem, by potrzymaæ go jeszcze raz. Buduj¹c ten miecz œwietlny, zbudowa³ sobie to¿samoœæ. Zbudowa³ sobie los. Zbudowa³ samego siebie. – Jeœli to gra – powiedzia³ – mogê j¹ zaraz zakoñczyæ. Wiem, kim jestem, Vergere. Niewa¿ne, co ze mn¹ zrobisz. Niewa¿ne, na jakie jeszcze mnie ska¿esz tortury. Mogê nigdy wiêcej nie dotkn¹æ Mocy. To nie ma znaczenia. I tak wiem. – Wiesz? – Tak – odrzek³ stanowczo w ciemnoœæ. – Jestem Jedi. D³ugie, d³ugie milczenie. Wyda³o mu siê, ¿e ca³y pokój g³êboko, powoli nabiera tchu. – Naprawdê? – G³os Vergere brzmia³ smutkiem. Rozczarowaniem. Melancholijn¹ rezygnacj¹ w obliczu losu. – No to gra skoñczona. – Jesteœ pewna? – spyta³ ostro¿nie. – Skoñczona? – Tak – westchnê³a. – Przegra³eœ. Pokój rozjarzy³ siê œwiat³em. Po tak d³ugim czasie spêdzonym w ciemnoœci Jacen mia³ wra¿enie, ¿e ktoœ wbi³ mu w mózg promieñ s³oñca. Skuli³ siê, os³aniaj¹c oczy podniesionym ramieniem. Powoli jednak wzrok mu wraca³. Pokój by³ wiêkszy ni¿ s¹dzi³ – sufit wysoki co najmniej na dziesiêæ metrów, œciany ozdobione tymi samymi kwiatowymi mozaikami, oœwietlone jaskrawym blaskiem kul ¿arowych wielkoœci kokpitu „Soko³a”, zwisaj¹cych na potrójnych ³añcuchach z zaœniedzia³ego br¹zu i ³agodnie ko³ysz¹cych siê nad pod³og¹… I by³ pe³en Yuuzhan. Jacen obejrza³ siê na Vergere. Sta³a poza krêgiem wojowników, poufale blisko niewysokiego osobnika ubranego w d³ug¹, luŸn¹ czarn¹ szatoskórê. Rozmawiali, lecz Jacen nie móg³ ich s³yszeæ. W uszach mia³ szum jak od po¿aru lasu. Yuuzhanin przemówi³ znowu, ostrzejszym g³osem, ale Jacen nie zrozumia³. Nie móg³ zrozumieæ. I wcale nie musia³. 136

Widzia³ go ju¿ kiedyœ. Widzia³ go na Duro, z mieczem œwietlnym Leii za pasem. Widzia³ go na œwiatostatku nad Myrkrem. Zna³ nawet jego imiê i próbowa³ je wymówiæ. Usi³owa³ coœ powiedzieæ, zanim jednak zd¹¿y³ otworzyæ usta… Zala³a go gor¹ca, czerwona fala i wraz z nim zatopi³a œwiat. Jacen nie próbowa³ p³ywaæ w czerwonym morzu. Unosi³ siê tylko na falach, dryfuj¹c, pos³usznie krêci³ siê w wirach, sp³ywa³ w dó³ razem z pian¹. Czerwone morze cofnê³o siê, fale odp³ynê³y i uda³o mu siê wychyn¹æ na powierzchniê. Czerwieñ odp³ynê³a z jego g³owy, pozostawiaj¹c go bez tchu na pod³odze… Bola³y go d³onie. Spojrza³ na nie, ale prawie ich nie widzia³, albo te¿ nie do koñca potrafi³ zrozumieæ to, co widzi, bo wzrok jeszcze nie odzyska³ ostroœci. Opuœci³ praw¹ rêkê na zimn¹ jak lód mozaikê pod³ogi, nieco zdziwiony, ¿e czerwony przyp³yw pozostawi³ j¹ tak lodowat¹ i such¹. W powietrzu wisia³ smród spalonego miêsa, jakby ojciec znów próbowa³ naprawiæ automat spo¿ywczy. Ale tato nie móg³ nic naprawiaæ. Bo tu przecie¿ nie ma automatu spo¿ywczego. I taty te¿ tu nie mog³o byæ… nigdy by siê tu nie zjawi³… a ten odór… Nic nie mia³o sensu. Jak siê znalaz³ na pod³odze? Co spowodowa³o ten k³¹b dymu i py³u? Nachylona œciana gruzu otacza³a trzy czwarte komnaty… a sk¹d to siê wziê³o? Nie umia³ na nic udzieliæ odpowiedzi. Podniós³ lew¹ d³oñ i zmarszczy³ brwi, ¿eby lepiej widzieæ. Kó³ko na œrodku d³oni, mniej wiêcej wielkoœci baterii – poczernia³e, popêkane, sp³ywa³o gêst¹ czarn¹ krwi¹. Z pêkniêæ unosi³y siê smu¿ki czarnego dymu. Och, pomyœla³. To chyba wyjaœnia, sk¹d ten smród. – Jak… jak to jest, Jacenie Solo… – G³os by³ cienki, urywany i chrapliwy, przerywany napadami kaszlu. Znajomy g³os. G³os Vergere. – … jeszcze raz… dotkn¹æ… Mocy…? Le¿a³a bezw³adnie na pod³odze o kilka metrów od niego, tu¿ pod wybit¹ w œcianie ogromn¹, nierówn¹ dziur¹, jakby jakieœ monstrum zdepta³o j¹ po drodze, przechodz¹c przez œcianê. Pod³ogê zaœciela³ gruz. Ubranie Vergere by³o podarte; wzd³u¿ rozdartych krawêdzi wci¹¿ jeszcze pe³ga³y czerwone iskierki, spalone cia³o pod nimi wci¹¿ dymi³o… 137

– Vergere! – Znalaz³ siê u jej boku, nie wiedz¹c nawet, kiedy wsta³ i znowu ukl¹k³. – Jak… co siê sta³o… Przera¿aj¹ca pewnoœæ skrêci³a mu wnêtrznoœci. – Czy to ja… – zawiesi³ g³os. Teraz pamiêta³. Jak w gor¹czce… krwawa mg³a; przed oczy nap³ywa³y mu przesi¹kniête czerwieni¹ obrazy: pokój wype³niony Yuuzhanami, Vergere u boku Noma Anora, jakby oboje dobrze siê znali. Wspó³pracownicy. Przyjaciele. Nom Anor powiedzia³ coœ do niej, a ona do niego, ale zdrada sprawi³a, ¿e przesta³ siê nad tym zastanawiaæ. Przypomnia³ sobie, jak nabiera tchu, jak wdycha ca³¹ galaktykê nienawiœci i gniewu… I przypomnia³ sobie, jak tê galaktykê skierowa³ wzd³u¿ ramion i cisn¹ ni¹ w Vergere. Pamiêta³, jak wi³a siê w elektrycznych ³ukach jego nienawiœci, przypomina³ sobie skwierczenie w³asnych d³oni, p³on¹cych od przenikaj¹cych je b³yskawic… pamiêta³, ¿e ból jedynie podsyci³ jego gniew. I pamiêta³, jak mu z tym by³o dobrze. Czu³ siê czysty. Oczyszczony. Koniec zapasów ze z³em i dobrem, z prawoœci¹ i nieprawoœci¹. Wszystkie skomplikowane problemy etyki Jedi rozp³ynê³y siê w jednym rozsadzaj¹cym mózg przyp³ywie nienawiœci; a jak tylko da³ sobie spokój z komplikacjami, stwierdzi³, ¿e wszystko sta³o siê proste. Jego nienawiœæ sta³a siê jedynym prawem wszechœwiata. Tylko gniew siê liczy³, a jedyn¹ odpowiedzi¹ na gniew by³ ból. Czyjœ ból. Czyjkolwiek. Nawet teraz, rozbudzony, trzeŸwy, d³awi¹c siê odraz¹, wci¹¿ jeszcze czu³ s³odkie echa tej czystej, oczyszczaj¹cej wœciek³oœci. S³ysza³ jej nawo³ywanie. Zwinê³a siê wewn¹trz jego piersi jak z³oœliwy paso¿yt, tocz¹cy jego umys³. „Czym¿e siê sta³em?” Vergere le¿a³a na pod³odze jak zepsuta lalka; jej oczy by³y têpe, szklane, puste, a grzebieñ mia³ brudnoszar¹ barwê. – Vergere… – wyszepta³. Tak ³atwo by³o j¹ skrzywdziæ. Tak prosto. £zy pociek³y mu po policzkach. – Ostrzega³em ciê, prawda? Ostrzega³em! Ciemna Strona… – Nie… przepraszaj… – Jej g³os by³ coraz s³abszy, coraz bardziej zmêczony, urywany… 138

– Nie œmia³bym – szepn¹³. Nie by³o wyt³umaczenia. Nikt nie zna³ niebezpieczeñstw Ciemnej Strony lepiej od niego; przeœladowa³y go przez ca³e ¿ycie. A jednak tak ³atwo uleg³… Upad³ tak nisko… Œciana gruzu przedziela³a prawie ca³¹ komnatê: strzaskane kawa³y durabetonu spad³y stromym zboczem z niezliczonych piêter nad jego g³ow¹. Jedynym œwiat³em w tej nagle zmniejszonej przestrzeni by³ md³y blask kul ¿arowych na korytarzu. Sufit siê zawali³, pamiêta³ to jeszcze… pamiêta³ ryk, huk, py³ i fruwaj¹ce od³amki kamienia. Nie, chwileczkê… on siê nie zawali³… To Jacen œci¹gn¹³ go w dó³. Przypomnia³ sobie, jak unosz¹c siê na czerwonych falach, stwierdzi³ nagle, ¿e Vergere straci³a przytomnoœæ; wtedy zapragn¹³ nowego celu, nowej ofiary i siêgn¹³ ku Nomowi Anorowi t¹ sam¹ b³yskawic¹, któr¹ powali³ Vergere… I nie móg³ go znaleŸæ. Widzia³ Egzekutora Yuuzhan Vong, s³ysza³, jak wykrzykuje rozkazy do otaczaj¹cych ich wojowników, ale nie móg³ go dotkn¹æ b³yskawic¹. Widocznie brak³o jakiegoœ obwodu, bo b³yskawice nieszkodliwie sp³ywa³y do ziemi, pogr¹¿a³y siê w œcianach lub zawraca³y, wprawiaj¹c w konwulsje cia³o nieprzytomnej Vergere. B³yskawica gniewu mog³a ³¹czyæ jedynie bieguny Mocy – ani Nom Anor, ani jego wojownicy nie przewodzili tego pr¹du. Frustracja zwielokrotni³a furiê Jacena… rzuci³ siê naprzód, szukaj¹c sposobu, jak skrzywdziæ te istoty. A burza nad kraterem odpowiedzia³a na jego wezwanie. Przypomina³ sobie dzik¹ radoœæ spe³nienia, kiedy potêga ¿ywio³u z rykiem wtargnê³a do jego wnêtrza i poprzez niego sta³a siê szalonym wirem w podziemnej komnacie, unosz¹cym kamienie, ceg³y i kawa³y durabetonu. Wir zasypywa³ Yuuzhan gradem pocisków, przewraca³, mia¿d¿y³ kawa³kami tej samej planety, która niegdyœ by³a domem Jacena. Fala podmuchu skupi³a Yuuzhan w jednym k¹cie komnaty – przypomnia³ sobie bulgocz¹cy, z³oœliwy œmiech, który zmieni³ siê w okrzyk tryumfu, kiedy wyci¹gn¹³ rêkê i zwali³ na nich ca³y budynek. Zako³ysa³ siê na piêtach, odruchowo siêgaj¹c d³oñmi do twarzy. Czy to mo¿liwe? Pogrzeba³ ich ¿ywcem. Wszystkich. I nic go to nie obesz³o. W³aœnie ¿e obesz³o. Ale to by³o jeszcze gorsze. Pogrzeba³ ich ¿ywcem i by³ z tego powodu szczêœliwy. 139

Ciemna Strona wabi³a go, mroczny robak szepta³ mu obietnice ekstazy i w¿era³ siê w serce. Przyrzeka³ nieskoñczone spe³nienie, nuc¹c pieœñ wiecznoœci, le¿¹cej poza granic¹ zw¹tpienia i wyrzutów. Otrz¹sn¹³ siê raptownie i zerwa³ na nogi. – Muszê st¹d wyjœæ. – Jacen… – Wyci¹gnê³a do niego rêkê, jakby chcia³a go zatrzymaæ, jakby prosz¹c go o pomoc. – Nie, Vergere. Nie. Muszê odejœæ… Muszê odejœæ i to ju¿. Przykro mi, ¿e ciê zrani³em, tak przykro, ¿e… – K³amca, ironicznie odezwa³ siê w nim robak mroku. Czekaj tylko i patrz, a ona da nam pretekst, ¿eby to zrobiæ znowu. Oczy Vergere nagle znów nabra³y blasku, usta wygi¹³ cieñ uœmiechu. – Ciemna Strona…? – Jest… jest tu dla mnie za mocna. Ostrzega³em ciê… ostrzega³em, co siê mo¿e zdarzyæ. Znów unios³a rêkê, jakby chcia³a z³apaæ go za nogê; odskoczy³ szybko w ty³, by unikn¹æ jej dotkniêcia, a rêka bezw³adnie opad³a na pod³ogê. – Patrzysz – szepnê³a – ale nie widzisz, Jacenie. Dlaczego Rada Jedi… mia³aby budowaæ œwi¹tyniê na Ÿródle Ciemnej Strony Mocy? – Vergere, naprawdê… – Bezradnie potrz¹sn¹³ g³ow¹. – Muszê odejœæ. Powinienem by³ zrobiæ to ju¿ dawno, zanim… zanim… – Zanim znowu ciê skrzywdzê, dokoñczy³ w myœli. Nie potrafi³ powiedzieæ tego na glos. Nie tutaj. – Nie mam czasu na zgadywanki. – To nie zgadywanka – szepnê³a. – OdpowiedŸ jest… prosta. Nie zrobiliby tego. Znieruchomia³ nagle. – Co masz na myœli? Czujê tu Ciemn¹ Stronê. Dotkn¹³em jej, a ona… a ona dotknê³a mnie. – Nie. Czujesz tylko i wy³¹cznie Moc. – Powoli, z bólem unios³a siê na ³okciach i spojrza³a w jego g³upio zdumione oczy. – To jest wstydliwy sekret Jedi. Nie ma Ciemnej Strony. Jak ona mo¿e tak le¿eæ, z dymem wci¹¿ jeszcze unosz¹cym siê ze spalonego ubrania, i uwa¿aæ, ¿e powinien jej wierzyæ? – Vergere, ja wiem lepiej. Jak ci siê zdaje, co siê tu przed chwil¹ sta³o? – Moc jest jedna, Jacenie Solo. Moc jest wszystkim i wszystko jest Moc¹. Ju¿ ci mówi³am, ¿e Moc nie jest stronnicza. Moc nie ma stron. 140

– To nieprawda! To nie… – Czerwony przyp³yw znów wezbra³ w jego piersi, siêgaj¹c do serca. „Wszystko, co ci mówiê, jest k³amstwem”. A to by³o kolejne z jej k³amstw. Musia³o byæ. Bo jeœli nie… Potrz¹sn¹³ g³ow¹, a¿ zadzwoni³o mu w uszach. – To k³amstwo. – Nie. Zaufaj swoim uczuciom, a stwierdzisz, ¿e to prawda. Moc jest jedna. Ale przecie¿ czu³ Ciemn¹ Stronê. Ca³y siê w niej zanurzy³. – Ciemna i jasna strona to tylko kwestia okreœlenia. – Wydawa³a siê czerpaæ si³ê z jego s³aboœci; powoli zdo³a³a usi¹œæ. – To, co ty nazywasz Ciemn¹ Stron¹, jest jedynie surow¹, nieposkromion¹ Moc¹; bywa tak, kiedy oddajesz siê Mocy bez reszty… Byæ Jedi to znaczy kontrolowaæ swoje namiêtnoœci, lecz kontrola Jedi ogranicza twoj¹ si³ê… Wielkoœæ… ka¿da wielkoœæ… wymaga zwolnienia kontroli. Namiêtnoœci sterowanej, nieograniczonej. Zapomnij o ograniczeniach. – Ale… ale Ciemna Strona… Wsta³a. Tl¹ca siê odzie¿ spowi³a j¹ w smu¿ki dymu. – Jeœli poddanie siê oznacza rzeŸ, to nie znaczy, ¿e Moc ma w sobie mrok. Ty go masz. – Ja? – Czerwony przyp³yw sta³ siê czarny, jadowity, d³awi¹cy, przepala³ mu ¿ebra od wewn¹trz. – Nie… nie, nie rozumiesz… Ciemna Strona to… to, to, to… no, nie widzisz? To po prostu Ciemna Strona – upiera³ siê desperacko i beznadziejnie. Nie móg³ znaleŸæ s³ów, aby wyraziæ prawdê, jak¹ mia³ w sobie… aby opisaæ zgrozê, która go mia¿d¿y³a… poniewa¿ znów czu³ Moc. Czu³, ¿e to ona ma racjê. Ale czy to czyni ze mnie… czy to znaczy, ¿e… Kolana siê pod nim ugiê³y i zachwia³ siê, z trudem utrzymuj¹c równowagê. Wyci¹gn¹³ rêkê, aby siê oprzeæ o œcianê, o coœ kamiennego, solidnego, pewnego, co nie zmieni siê w smu¿kê dymu i mg³y, pozwalaj¹c mu upaœæ znowu i na zawsze… – Ciemna Strona… – wyszepta³. Podesz³a do niego – niewzruszona, niezachwiana. – Jedyna Ciemna Strona, której siê musisz obawiaæ, to Ciemna Strona twojego w³asnego serca, Jacenie Solo. Ujrza³ w jej oczach pewnoœæ, solidnoœæ, sta³¹, niezmienn¹ prawdê, która od tej chwili – a przynajmniej tak¹ mia³ nadziejê – zdo³a utrzymaæ go w pozycji pionowej. W³asne odbicie. 141

Zniekszta³cone. Wykrzywione. Zdeformowane. Iluzja œwiat³a, przemykaj¹ca po lœni¹cej, zakrzywionej powierzchni… ponad nieskoñczon¹ ciemnoœci¹. Mówi¹, ¿e prawda jest bolesna. Wezbra³ mu w gardle œmiech szaleñca. Nie maj¹ pojêcia… Objêcia Cierpienia by³y niczym, drobnym zadrapaniem, ziarno niewolnika bólem zêba… Œmiech d³awi³ go, a¿ przeszed³ w konwulsyjny szloch. Wymin¹³ Vergere i rzuci³ siê w ciemny korytarz, pêdz¹c jak szalony. Ucieka³. Za ka¿dym razem, kiedy Nom Anor patrzy³ na œcianê gruzu, która omal nie sta³a siê jego grobem, widmowa d³oñ siêga³a mu do piersi i œciska³a mocno serce. – Zapewni³aœ mnie, ¿e nie bêdzie zagro¿enia! – warkn¹³ ju¿ po raz czwarty. Mówi³ we wspólnym – nie wypada³o, aby ktokolwiek s³ysza³, jak siê skar¿y – zgrzytaj¹c zêbami. Naprê¿a³ ramiona i nogi, by wojownicy nie dostrzegli ich dr¿enia. – Nomie Anorze – odpar³a Vergere z cierpliwoœci¹, jakiej nabywa siê od ran i zmêczenia. – ¯yjesz, jesteœ zdrowy, jeœli nie liczyæ paru guzów i siñców. – P³aka³a jak chmura deszczowa, zmywaj¹c oparzenia ³zami. – Na co siê skar¿ysz? Nom Anor znów spojrza³ na œcianê gruzu; wci¹¿ jeszcze czu³ d³awi¹ce palce paniki, kiedy zosta³ tak ³atwo, niedbale, prawie od niechcenia odsuniêty na bok – a potem huk wal¹cego siê sufitu, wycie huraganu w komnacie i kipiel kurzu, i w koñcu absolutna noc, która go poch³onê³a. – Powinnaœ by³a mnie ostrzec, jak niebezpieczna i niepewna jest moc Mrocznego Jedi – powtarza³ uparcie. – Rozejrzyj siê. Tuzin wojowników i ty. I ja. Wszyscy ¿yjemy. Gdyby zamiast pos³ugiwaæ siê t¹ „niebezpieczn¹ moc¹”, Jacen Solo by³ spokojny, skupiony i uzbrojony w miecz œwietlny… – wykona³a gest bardziej wymowny od wszelkich s³ów. – Sam widzia³eœ, co narobi³ w Szkó³ce. Mo¿e i ktoœ by prze¿y³, ale ciebie i mnie nie by³oby wœród ocala³ych. Nom Anor tylko jêkn¹³ pod nosem. – Nie rozumiem celu tej gadaniny Jedi na temat Ciemnej Strony. Po co rozpêtywaæ taki kryzys? Jestem tutaj, bo nalega³aœ. Ok³ama³em Wielkiego Mistrza Przemian, wymanewrowa³em jego wojska, kry³em 142

siê w tym ohydnym miejscu… ¿e ju¿ nie wspomnê o niebezpieczeñstwie, na jakie siê narazi³em… po to, ¿eby rozpêtaæ… Co ma wspólnego to, co siê sta³o, ze sprowadzeniem Jacena Solo na Drogê Prawdy? Vergere podnios³a wzrok znad opatrywanych ran. – Zanim ktoœ pozna Prawdê, musi wyzbyæ siê k³amstw. – Mówisz naturalnie o naszej Prawdzie. O Drodze Prawdy. – Nom Anor spojrza³ na ni¹ spod przymru¿onych powiek. – Mam racjê? – Nasza Prawda, Egzekutorze? – Oczy Vergere wygl¹da³y jak jeziora nieodgadnionej ciemnoœci; móg³ w nich dostrzec jedynie swoje odbicie. – A jest jakaœ inna?

143

ROZDZIA£

'

BRZUCH BESTII Jeszcze g³êbiej, jeszcze ciemniej, dalej i dalej, a¿ zgaœnie nawet wspomnienie o œwietle… Jacen chwiejnie wyszed³ z klatki schodowej na jednym z dolnych poziomów. Znalaz³ siê na jakiejœ zapomnianej k³adce i przystan¹³, dysz¹c ciê¿ko. Jak d³ugo tak ju¿ bieg³? Godziny? Dni? Nogi odmawia³y postawienia kolejnego kroku, a on nie widzia³ powodu, ¿eby je zmuszaæ. Choæby bieg³ nie wiadomo jak szybko, nie ucieknie przed samym sob¹. Staro¿ytna durabetonowa pod³oga k³adki, prze¿arta czasem i zaniedbaniem, za³ama³a siê pod jego ciê¿arem. Gor¹czkowo uchwyci³ siê zjedzonej przez rdzê porêczy i zawis³ na jednej rêce nad stumetrow¹ przepaœci¹. Ten szyb musia³ byæ kiedyœ sk³adowiskiem zdezelowanych taksówek powietrznych; pokrêcone i pordzewia³e, wystawia³y z k³êbowiska zakrzywione i ostre jak no¿e blachy i nierówne kolce. Wisia³ tak przez chwilê, wyobra¿aj¹c sobie d³ugi, powolny spadek, uderzenie, ciêcie, przeb³ysk bezbarwnego ognia… Mo¿e powinien po prostu rozprostowaæ palce. Mo¿e to jedyna odpowiedŸ na k³êbi¹c¹ siê w nim ciemnoœæ. Mo¿e nawet nie krzyknie, spadaj¹c. By³ tylko jeden sposób, ¿eby to sprawdziæ. Poluzowa³ chwyt. 144

– Jacen! Hej, Jacen! Tutaj! – Zna³ ten g³os. Nie pamiêta³, ¿eby kiedykolwiek go nie zna³. By³ mu tak znany, jak jego w³asny. To na pewno sztuczka… ten g³os musia³ byæ jakimœ trikiem, ju¿ nieraz tak siê zdarza³o… ale i tak nie móg³ go zignorowaæ. Swobodnie, choæ ostro¿nie, jak na doœwiadczonego wspinacza przysta³o, wyci¹gn¹³ woln¹ d³oñ i zacisn¹³ j¹ na porêczy. Teraz mia³ doœæ si³y, ¿eby siê obejrzeæ i nie spaœæ. Anakin sta³ na poczernia³ym od dymu balkonie, blisko koñca k³adki. – Nie jesteœ prawdziwy – wymamrota³ Jacen. – ChodŸ, Jacenie – Anakin skin¹³ na niego. – Têdy! No, chodŸ! Tu bêdziesz bezpieczny! Jacen przymkn¹³ oczy. Nie ma czegoœ takiego jak bezpieczeñstwo. – Nie jesteœ prawdziwy. Kiedy jednak znów otworzy³ oczy, Anakin wci¹¿ tam by³, wci¹¿ macha³ do niego rêk¹. Ubrany by³ w luŸn¹ tunikê i spodnie na mod³ê koreliañsk¹, miecz œwietlny swobodnie zwisa³ mu u boku. Kiwa³ na Jacena, podskakuj¹c z niecierpliwoœci. – Jacen, chodŸ¿e! Co siê z tob¹ dzieje? ChodŸ, wielki bracie! Szybciej! – Widzia³em, jak umierasz – wymamrota³ Jacen. Otworzy³ siê na pulsowanie Mocy woko³o, czerwony przyp³yw wezbra³ w jego piersi, ale zepchn¹³ go w dó³, koncentruj¹c siê mocno, siêgaj¹c zmys³ami ku postaci… Wujek Luke mówi³ mu, ¿e czasami otrzymywa³ wskazówki od swojego nie¿yj¹cego mistrza, legendarnego Obi-Wana Kenobiego. Opowiada³, ¿e widzia³ mistrza, s³ysza³ jego g³os, czu³ go w Mocy jeszcze d³ugo po jego œmierci… Jacen widzia³ Anakina. S³ysza³ jego g³os. Kiedy jednak siêgn¹³ ku bratu poprzez Moc, nie poczu³ nic. Zupe³nie nic. – Dwa na trzy – wycedzi³. Czerwony przyp³yw hucza³ mu w uszach. Zacisn¹³ zêby, ¿eby uwiêziæ g³os w krtani. – Dwa z trzech czyni z ciebie Yuuzhanina… – Jacen! Na co czekasz? ChodŸ! Du¿o móg³ znieœæ. Musia³ du¿o znieœæ. Wiêcej, ni¿ ktokolwiek kiedykolwiek znosi³. Ale ¿eby jakiœ Yuuzhanin przebiera³ siê za Anakina… Czerwony przyp³yw wezbra³ w falê si³y, która unios³a go w swobodnym, wznosz¹cym siê salcie wysoko ponad zgruchotan¹ k³adk¹. Wyl¹dowa³ bezpiecznie na w¹skiej jak sznur barierce – stopy nieruchome, rêce swobodnie spuszczone wzd³u¿ boków. Moc nie pozwoli mu spaœæ. 10 – Zdrajca

145

Robak mroku w jego piersi krzykiem domaga³ siê krwi. Dwa z trzech czyni ciê martwym. – Doskonale – wysycza³ robak mroku przez usta Jacena. – Czekaj. Ju¿ idê. Zwinnie i lekko pobieg³ wzd³u¿ porêczy, a morderczy werbel jego serca zag³uszy³ wszelkie myœli o upadku; znalaz³ siê na koñcu k³adki w ci¹gu kilku sekund, ale Anakin ju¿ skoczy³ przez drzwi balkonu do wnêtrza budynku. Jacen rozpostar³ ramiona i pozwoli³, aby gniew podtrzymywa³ go w czasie lotu w dó³. Odbi³ siê od barierki i zeœlizn¹³ ze stumetrowej wysokoœci na balkon. Wyl¹dowa³ w kucki, poœlizn¹³ siê i podpar³ lew¹ d³oni¹ o g³adk¹, zimn¹ ka³u¿ê szlamu, który pokrywa³ balkon. Z otworu drzwiowego, wrzeszcz¹c i tn¹c szponami, wyfrunê³a chmara jastrzêbionietoperzy – wiruj¹cy k³¹b skóry, futra i pazurów. Jacen zwin¹³ d³oñ w piêœæ; natychmiast zawy³ wokó³ niego potê¿ny wicher, rozbijaj¹c stado, str¹caj¹c bezradne ptaszyska w ciemnoœæ. Rzuci³ siê naprzód, przemierzaj¹c drogê niczym pantera piaskowa œcigaj¹ca paralopê. Pêdzi³ przez czarny jak atrament mrok, Moc pomaga³a mu okr¹¿aæ i przeskakiwaæ przeszkody. Migniêcie obutych stóp znikaj¹cych w przejœciu do oœwietlonego kul¹ korytarza prowadzi³o go dalej. Dotar³ do drzwi jednym, wspomaganym Moc¹ skokiem. Choæ to niemo¿liwe, Anakin by³ ju¿ o sto metrów dalej, w drugim koñcu korytarza. Obejrza³ siê przez ramiê. – ChodŸ, Jacenie! Musisz biec! ChodŸ za mn¹. – Mo¿esz na mnie liczyæ. – Jacen ruszy³ sprintem. Moc przyda³a skrzyde³ jego stopom, nios¹c go z nieludzk¹ prêdkoœci¹, coraz szybciej i szybciej. Sto metrów przebieg³ w jedno mgnienie oka i stwierdzi³, ¿e Anakin wci¹¿ jest daleko z przodu, wci¹¿ siê ogl¹da, kiwa, popêdza go do dalszego biegu. Jacen pobieg³. Poœcig zmieni³ siê w sekwencjê jak ze snu: skoki bez wysi³ku, stopy ledwie muskaj¹ce pod³ogê. Moc przetacza³a siê przez niego, jej szkar³atna rzeka unosi³a go w dal, poza ja³owe korytarze pod kraterem. Rzeka nie tylko dawa³a mu si³ê, mówi³a te¿ o konstrukcji budynków, przez które bieg³, s¹cz¹c informacje bezpoœrednio w jego mózg. Czu³ zwroty, zakrêty i drzwi przed i za sob¹, wiedzia³, gdzie droga mo¿e byæ zablokowana gruzem i która czêœæ pod³ogi mo¿e nie utrzymaæ jego ciê¿aru. Moc szepta³a mu o stê¿eniach i belkach, transparistali i durabetonie pod zarastaj¹c¹ wszystko vongoflor¹. Vongoflora rozkwita³a bujnie w szaleñstwie kszta³tów i barw; w³óknista, miêsista, 146

przylega³a do œcian i sufitów, strzela³a z ziemi. Vongoflorê móg³ widzieæ, czuæ i dotkn¹æ, ale wci¹¿ nie by³a dla niego doœæ realna; nie mog³a byæ realna, nie dla Jacena i nie teraz, poniewa¿ nie mia³a wp³ywu na bieg szkar³atnej rzeki. Nie istnia³a w Mocy, a zatem dla Jacena nie istnia³a w ogóle. Do chwili, kiedy wbieg³ na korytarz, który zatrzasn¹³ siê za jego plecami jak paszcza kosmicznego œlimaka. Zatrzyma³ siê. Œciany i pod³oga by³ ciep³e, o temperaturze cia³a, po¿ebrowane chrzêstnymi pierœcieniami lœni¹cymi blad¹, bioluminescencyjn¹ zieleni¹. Koñce korytarza wydawa³y siê otwarte – w Mocy w ogóle nie by³o wokó³ niego nic, tylko otwarta przestrzeñ – ale wzrok mówi³ mu, ¿e korytarz jest zamkniêty z obu stron festonami plamistej tkanki sprê¿ystej niczym miêœniowe zastawki. Anakina nigdzie nie by³o widaæ. Jacen dysza³ z bezsilnej wœciek³oœci. Zwróci³ swój umys³ ku pustce w piersi, gdzie niegdyœ mia³ ziarno niewolnika. Moc oddali³a siê z jego œwiadomoœci, struktura otaczaj¹cych go zrujnowanych budynków ulotni³a siê w ten sam niebyt, z którego wy³oni³a siê teraz vongoflora. Pomimo to, choæ zacz¹³ przyswajaæ sobie z wolna naturê korytarza, wci¹¿ nie wyczuwa³ Anakina. Mo¿e nie istnia³ nie tylko w Mocy, pomyœla³ Jacen. Jastrzêbionietoperze w pop³ochu zerwa³y siê z balkonu, kiedy na niego zeskoczy³… dlaczego nie zareagowa³y na Anakina? A w zimnym, œliskim szlamie pokrywaj¹cym pod³ogê nie by³o odcisków stóp. Zrobi³ z siebie durnia. Pozwoli³, aby czerwony przyp³yw rozmy³ mu mózgownicê. Da³ siê wyprowadziæ w pole. Pierœcieñ najbli¿szy wejœcia korytarza zamkn¹³ siê z trzaskiem odkszta³canej chrz¹stki, potem nastêpny i jeszcze kolejny. Jacen zmarszczy³ brwi, usi³uj¹c pogodziæ to, co widzi, z tym, co odczuwa³ poprzez szcz¹tki nasienia niewolnika: ¿adnej z³oœliwoœci, ¿adnej ¿¹dzy krwi, w ogóle nic agresywnego, tylko przyjemne uczucie b³ogoœci, s³odka radoœæ, pulsuj¹ca wokó³… wreszcie kurczenie siê pierœcieni dotar³o i do niego, zwali³o z nóg, przepchnê³o przez korytarz jak kluchê vegiteiny w rurze z past¹ od¿ywcz¹ dla zero-g. Wtedy zrozumia³. Kurczenie siê pierœcieni nie by³o atakiem, lecz ruchem perystaltycznym. Bo to nie by³ korytarz. To by³o gard³o. 147

Jacen zadygota³ i ukl¹k³ z zaciœniêtymi powiekami, rozpoœcieraj¹c d³onie na ciep³ej jak cia³o pod³odze. Zastawka na koñcu korytarza rozszerzy³a siê, przepuœci³a go i zamknê³a siê na powrót z mokrym, miêsistym mlaœniêciem. Usi³owa³ nie s³uchaæ krzyków. Proszê niech ktoœ mi pomo¿e proszê proszê RATUNKU! Krzyk to kolejna zasadzka. Prawdopodobnie. Proszê o PROSZÊ pomó¿cie mi ja nie chcê umieraæ nie chcê TEGO zrobiæ nie mo¿ecie mi POMÓC PROOOOOOOOOSZÊ! To musi byæ zasadzka. Pod³oga by³a ziarnisto-g³adka jak wyg³adzony wod¹ wapieñ, szara i br¹zowa, pe³na nad¿erek i guzków, i z³ogów mineralnych rozpuszczanych w cieczach kapi¹cych z d³ugich, nieregularnych sto¿ków podobnych do stalaktytów. Niektóre z nich lœni³y per³owo jak trawertyn. Rozsiane kêpy bioluminescencyjnych porostów emanowa³y miêkkim, zielono¿ó³tym blaskiem – mog³y to byæ mchy jaskiniowe lub fosforyzuj¹ce grzyby. Dla niedoœwiadczonego oka by³a to typowa jaskinia z porowatego wapienia, wydr¹¿ona przez erozjê wyschniêtej podziemnej rzeki. Dlatego w³aœnie Jacen zamkn¹³ oczy. Wiedzia³, ¿e to nie jaskinia. To by³ ¿o³¹dek. Znajdowa³ siê w brzuchu bestii, która go po³knê³a. Kiedy otwiera³ oczy, to, co widzia³, kolidowa³o z tym, co czu³ – do tego stopnia, ¿e w g³owie mu siê krêci³o i ogarnia³y go md³oœci. Nawet z zamkniêtymi oczami, nawet jeœli kierowa³ ca³¹ œwiadomoœæ ku pustemu miejscu w piersi, m¿¹cy œwietliœcie dysonans wywraca³ mu umys³ na nicê. Czu³ tê istotê tak, jakby to by³o zwierzê – gard³o, ¿o³¹dek i zimna, pó³rozumna satysfakcja, ¿e zwabi³o kolejn¹ ofiarê; ale jednoczeœnie czu³ w³asne cia³o, wszystkie siniaki pozostawione przez chrz¹stki i pierœcienie gard³a, pieczenie ³okcia w miejscu, gdzie go otar³ przeœlizguj¹c siê przez odŸwiernik zwierzêcia, ból w puchn¹cym kolanie – nie pamiêta³, ¿eby je zwichn¹³ podczas poœcigu za Anakinem, gor¹cy podmuch w³asnego oddechu i zimn¹, pust¹ przestrzeñ w³asnego ¿o³¹dka, który znajdowa³ siê w brzuchu zwierzêcia; który by³ brzuchem zwierzêcia, poniewa¿ zwierzê i on stanowili jednoœæ. Po³kn¹³ sam siebie. Proszê och PROSZÊ dlaczego dlaczego DLACZEGOOOO proszê nie chcê tak umieraæ musisz mi pomóc POMÓ¯ MI musisz MI POOOOOMÓÓÓÓÓÓC… 148

G³os brzmia³ jak ludzki. Kobiecy. Ochryp³y, rw¹cy siê od szlochu, zmêczenia i przera¿enia. Wydawa³ siê absolutnie rzeczywisty. Równie rzeczywisty jak Anakin. Nie, drugi raz nie da siê nabraæ. Wiele form vongoflory wykorzystywa³o telepatiê, od yammosków po villipy – nawet skoczki koralowe podobno mia³y wiêŸ umys³ow¹ ze swoimi pilotami. Dla Jacena by³o to oczywiste: ta wielka zwierzojaskinia by³a nieruchomym drapie¿nikiem, który opracowa³ ca³kowicie wyspecjalizowan¹ metodê wykorzystywania telepatii do wabienia ofiar. Widmo Anakina by³o jedynie efektem ubocznym: ka¿da z ofiar instynktownie zaczyna³a widzieæ kogoœ, komu natychmiast zaufa i pozwoli odprowadziæ siê w bezpieczne miejsce. Pójd¹ na œlepo, ufnie, i zostan¹ zjedzeni. Ironia by³a gorzka: robak mroku, który zwin¹³ siê w jego piersi, broni³ go przed fa³szywym zaufaniem, gniew zaœ, który karmi³ robaka, sprawi³, ¿e Jacen na ³eb, na szyjê popêdzi³ do jaskini-paszczy. To bêdzie wyj¹tkowo brzydka œmieræ, pomyœla³ Jacen. Nie szkodzi. Umieranie to nic z³ego. Nie mia³ o nie ¿alu. Lepiej umrzeæ ni¿ ¿yæ z tym mrokiem w duszy. Przynajmniej wszystko siê skoñczy. Uklêknie tutaj i poczeka na œmieræ. Niech ju¿ tylko bêdzie cicho. Proszê pomó¿ mi proszê aaaaAAAAAAAA! Przejœcie od przera¿enia do czystej agonii sprawi³o, ¿e Jacen otworzy³ oczy i poderwa³ siê na nogi. Nie móg³ tego s³uchaæ, sztuczka czy nie. – Zamknij siê – warkn¹³ z g³êbi gard³a. – Zamknij siê zamknij siê zamknij siê. Okrzyki dobiega³y z wzdêtego wylotu jakiejœ galerii, który zion¹³ o kilka metrów od niego. Tunel wiód³ w dó³, pogr¹¿aj¹c siê w ¿ó³tozielonym mroku. Jacen jak pijany zatacza³ siê po zboczu. Krzyki nie ustawa³y, teraz ju¿ bez s³ów, zwierzêce, bezsensowne, drgaj¹ce rozpacz¹. Tunel prowadzi³ g³êbiej i g³êbiej, zwija³ siê w d³ug¹, luŸn¹ spiralê, a¿ wreszcie rozszerzy³ siê w kolejn¹ jaskiniê, o wiele wiêksz¹ od pierwszej, wilgotn¹, mroczn¹, bo bioœwiat³o, które rozjaœnia³o gard³o i pierwsz¹ komorê, tutaj tylko lœni³o blado przez wyloty innych tuneli w otaczaj¹cych œcianach. W powietrzu unosi³y siê bia³e k³êby mg³y… nie, nie mg³y, raczej dymu – stwierdzi³ Jacen, wchodz¹c do jaskini. Dymu pal¹cego w oczy, d³awi¹cego i pozostawiaj¹cego w ustach ostry smak kwasu. Pod³oga jaskini by³a szorstka i nierówna, pe³na dziobów, jakby tylko cienka warstwa skóry pokrywa³a zag³êbienia doœæ du¿e, aby 149

w nich p³ywaæ. Do³y by³y g³êbokie, o stromych œcianach, a na dnie pomarszczone i wydête w wargi wielkoœci prysznica. Jacen zakas³a³, odganiaj¹c dym od twarzy, i ruszy³ dalej w kierunku krzyków, ostro¿nie st¹paj¹c po krêtej trasie wzd³u¿ cienkich, ³ukowatych obrêbów stykaj¹cych siê ze sob¹ do³ów. Gdzieœ w g³êbi jaskini jedna z tych g¹b zamknê³a siê wokó³ dziewczyny. Jacen przystan¹³ nad ni¹, balansuj¹c na ciep³ej krawêdzi zag³êbienia. Wydawa³a siê równie rzeczywista jak Anakin; prawdziwe by³y jej spl¹tane, sko³tunione w³osy i poorana ³zami warstwa brudu na twarzy. Z mocno zaciœniêtych warg na dnie do³u wystawa³a tylko g³owa i jedno ramiê, ale kiedy go zobaczy³a nad sob¹, wyci¹gnê³a siê ku niemu, bezradnie rozcapierzaj¹c palce. Oczy mia³a pe³ne bólu i przera¿enia. Proszê, kimkolwiek jesteœ PROSZÊ musisz mi pomóc proszê on mnie PO¯ERA, on, on, on po¿era mnie ¯YWCEM. Teraz ju¿ wiedzia³, czym s¹ te wydête wargi. Jaskinia powy¿ej by³a jedynie zbiornikiem, wolem; prawdziwe ¿o³¹dki znajdowa³y siê za tymi paszczami na dnie zag³êbieñ. Dlatego jaskinia-zwierzê pokazywa³a mu tê dziewczynê. Mia³a byæ przynêt¹. – Zamknij siê – szepn¹³. – Nie jesteœ prawdziwa. Zamknij siê. Chcia³ tylko spokojnego k¹ta, aby umrzeæ. Czy za du¿o ¿¹da³? Czy nie zas³u¿y³ nawet na tyle? Dlaczego to wszystko musi byæ przez ca³y czas takie ohydne, ponure, po prostu zgni³e? Czy nawet umrzeæ nie mo¿na spokojnie? Czy ca³y wszechœwiat go nienawidzi? „Jeœli ca³y wszechœwiat ciê nienawidzi, jest na to tylko jedna odpowiedŸ – szepta³ robak cienia z g³êbi jego czaszki. – Te¿ go mo¿esz znienawidziæ. Wiêc nienawidzi³. Jakie to by³o proste. Nienawidzi³ wszechœwiata. Nienawidzi³ w nim wszystkiego: bezsensownych cierpieñ i niepotrzebnych œmierci, i wszystkich tych bezmyœlnych, mechanicznych, bezu¿ytecznych praw; wij¹cego siê jak robactwo, unurzanego we krwi ignoranckiego ¿ycia; nienawidzi³ kamiennego miêsa pod stopami i powietrza, którym oddycha; nienawidzi³ siebie; nienawidzi³ nawet nienawiœci, któr¹ czu³. I nagle stwierdzi³, ¿e ju¿ nie jest zmêczony, nie jest zdezorientowany, wszystko sta³o siê proste i jasne, wszystko mia³o sens, bo nienawiœæ by³a wszystkim i wszystko by³o nienawiœci¹, a on ju¿ nie chcia³ umrzeæ. Chcia³ tylko kogoœ skrzywdziæ. 150

Spojrza³ na krzycz¹c¹ dziewczynê. Nienawidzi³ jej. Nie by³a prawdziwa, jak to sen. Móg³ zrobiæ co zechce. Wszystko. Serce mu wali³o, oddech by³ krótki i gor¹cy. Wszystko. Wrza³a w nim Moc, jakby runê³a jakaœ zapora w jego piersi. Uœmiechn¹³ siê, wyci¹gn¹³ d³oñ i zwin¹³ w piêœæ. Moc zd³awi³a jej krzyki, wcisnê³a z powrotem do gard³a. Poprzez Moc czu³ przera¿enie dziewczyny, pieczenie kwasów trawiennych z wolna rozpuszczaj¹cych jej skórê; w Mocy czu³ potêgê, prawdziw¹, rzeczywist¹, zdoln¹ strzaskaæ jej czaszkê niczym jajo pterozaura, potêgê, aby… Zaczekaj, b³aga³y ostatnie strzêpy œwiadomoœci. Zaczekaj… Czu³ j¹… w Mocy? – Och… – wyszepta³. Kolana ugiê³y siê pod nim. – Och, nie, nie, b³agam, nie, b³agam… Nienawiœæ i si³a zawiod³y. Wychyli³ siê do przodu, buty poœliznê³y mu siê na krawêdzi i zsun¹³ siê po wewnêtrznej krzywiŸnie do³u. Wyl¹dowa³ jak szmaciana zabawka obok ust-¿o³¹dka. Móg³ tak pozostaæ, pozwoliæ sobie na zemdlenie, zasn¹æ, dopóki paszcza nie otworzy siê znowu, ¿eby tym razem poch³on¹æ jego… ale nagle dziewczêca, delikatna d³oñ, prawdziwa d³oñ nale¿¹ca do prawdziwej dziewczyny wczepi³a siê desperacko w jego szatoskórê, zbudzi³a go, a krzyk wype³ni³ mu uszy: POMÓ¯ MI musisz mi pomóc musisz mi pomóc! – Przepraszam – wymamrota³, mrugaj¹c szybko, ¿eby zogniskowaæ wzrok. DŸwign¹³ siê niezdarnie. – Przepraszam, przepraszam, nie wiedzia³em… Widzia³ teraz wyraŸnie i dopiero teraz siê jej przyjrza³. Zobaczy³, ¿e pod pokryw¹ brudnego t³uszczu jej w³osy musia³y byæ kiedyœ d³ugie, puszyste i barwy z³ocistoblond, ¿e jej oczy s¹ b³êkitne, a twarz delikatna i owalna, zobaczy³, ¿e… Nie jest starsza ode mnie, pomyœla³. A jeœli ZARAZ czegoœ nie wymyœlê, ju¿ nigdy nie bêdzie starsza. Nie móg³ mieæ pewnoœci, ¿e nogi wytrzymaj¹ jego ciê¿ar; odwróci³ siê, ¿eby zaprzeæ siê stopami o wargi ¿o³¹dka, i uj¹³ w obie d³onie przegub dziewczyny. Ci¹gn¹³ mocno, tak mocno, ¿e jej krzyk przemieni³ siê w jêk bólu. £amiesz mi RÊKÊ proszê musisz wstaæ, musisz ci¹gn¹æ mnie w GÓRÊ. Wstaæ? Nie mia³ si³y, ¿eby ustaæ. Nie mia³ si³y, by j¹ ratowaæ. Mia³ doœæ si³ tylko na to, ¿eby j¹ jeszcze bardziej skrzywdziæ. 151

I torturowaæ fa³szyw¹ nadziej¹ w ostatnich chwilach ¿ycia. Z trudem potrafi³ sobie wyobraziæ, przez co przesz³a, jak przegapi³a ewakuacjê Coruscant, przetrwa³a bombardowanie i inwazjê Yuuzhan Vongów. Przetrwaæ wstrz¹saj¹c¹ transformacjê swojego œwiata w ich œwiat, zmazanie z orbity ca³ej planety. Ukrywaæ siê w nieustannym strachu przez te wszystkie tygodnie, ¿yæ w cieniu najni¿szych poziomów, desperacko uciekaj¹c przez najeŸdŸcami… A potem daæ siê ¿ywej jaskini zwabiæ w swoj¹ gardziel… Jej serce musia³a przepe³niaæ radoœæ i ulga. Wreszcie znalaz³a swoje sanktuarium. A potem stwierdzi³a, ¿e jedynym prawdziwym sanktuarium jest œmieræ. Ale co to za œmieræ: zjedzona ¿ywcem, strawiona w pe³ni œwiadomoœci! A kiedy podnios³a wzrok i zobaczy³a, jak przechyla siê ku niej przez krawêdŸ zag³êbienia – jak¹ nadziej¹ musia³o wezbraæ jej serce… Nie mog³a przecie¿ wiedzieæ, ¿e cz³owiek, który przyszed³ jej z pomoc¹, to z³amany eks-Jedi, splamiony ciemnoœci¹, na pó³ oszala³y w samobójczej rozpaczy. Jak on móg³ staæ siê tak bezu¿yteczny? Niesprawiedliwoœæ losu wzbudzi³a w nim gniew. Dlaczego ma patrzeæ na œmieræ tej dziewczyny? Nigdy nie chcia³ byæ bohaterem. Nigdy nie prosi³ o potêgê. Od dnia, kiedy siê urodzi³, oczy ca³ej galaktyki zwrócone by³y ku niemu w oczekiwaniu na jakiœ naprawdê wielki czyn, coœ, co dorówna legendzie jego wspania³ych rodziców i legendarnego wuja. A on nie potrafi dorównaæ nawet w³asnej legendzie. Przecie¿ tylu ludzi cieszy³o siê z jego s³aboœci… co, mo¿e nie? Otaczali go brudni, z³oœliwi plotkarze, którzy z brudn¹, z³oœliw¹ satysfakcj¹ nazywali go za plecami tchórzem, a ¿aden z tych paskudnych, przebieg³ych, z³oœliwych drani nawet nie mia³ zielonego pojêcia, co to znaczy wisieæ w Objêciach Cierpienia czy harowaæ beznadziejnie, ¿eby uratowaæ tych parê istnieñ ze Szkó³ki, albo spojrzeæ w twarz obojêtnoœci o czarnym sercu, która okaza³a siê podstawow¹ prawd¹ wszechœwiata. Gniew rozkwit³ w jego sercu, wezbra³ i uniós³ go na znajomych falach czerwonego przyp³ywu, lecz tym razem nie walczy³, nie opiera³ siê, nie miota³, ¿eby w koñcu uton¹æ. Przyj¹³ go radoœnie. A we wzbieraj¹cych falach znalaz³ ca³¹ potrzebn¹ mu si³ê. 152

ROZDZIA£



WOLNY I W DOMU Dom. Apartamenty Solo, zlokalizowane opodal zrujnowanego masywu Imperialnego Senatu, pozosta³y w³aœciwie nietkniête. Od kiedy obudzi³ siê pod Mostem, Jacen nieustannie zd¹¿a³ w³aœnie tu, do domu. Gdzie zreszt¹ mia³by siê udaæ? Czy jest coœ lepszego, ni¿ znaleŸæ wreszcie drogê do domu? I tylko jednego pytania zapomnia³ sobie zadaæ: co zrobi, skoro ju¿ siê tam znajdzie? Przez te wszystkie tygodnie spodziewa³ siê, ¿e dotarcie do miejsca, gdzie dorasta³, bêdzie mia³o jakieœ znaczenie, ¿e znajdzie tam choæ cieñ otuchy. Jedn¹ czy drug¹ odpowiedŸ. Jakby wystarczy³o po³o¿yæ siê we w³asnym ³ó¿ku i zdrzemn¹æ, ¿eby stwierdziæ, ¿e ca³y prze¿yty koszmar – utrata rodziny, m³odoœci, wiary – to tylko senna fantazja, za któr¹ odpowiadaj¹ m³odzieñcze hormony i ciê¿kostrawna kolacja. Czy jest coœ gorszego, ni¿ dotrzeæ do domu i przekonaæ siê, ¿e wci¹¿ b³¹dzisz? Od kilku godzin kr¹¿y³ po domu, kiedy nagle wszed³ Anakin. Jacen siedzia³ na swoim miejscu, na krzeœle, na którym zwykle siada³ podczas rzadkich rodzinnych okazji, kiedy wszyscy byli w domu: po lewej stronie matki, obok Jainy, która zajmowa³a miejsce po prawej rêce ojca. Po drugiej stronie sto³u siadywa³ Anakin i Chewbacca w specjalnym, przystosowanym do rozmiarów Wookiego fotelu. 153

Jacen próbowa³ przywo³aæ wspomnienia tych szczêœliwych rodzinnych chwil – usi³owa³ us³yszeæ wyj¹cy œmiech Chewbaccy; przypomnieæ sobie wewnêtrzn¹ walkê matki, aby zachowaæ powagê, i jej pe³ne nagany spojrzenie, gdy ojciec opowiada³ jak¹œ nie ca³kiem cenzuraln¹ historyjkê; poczuæ znów ³okieæ Jainy pod ¿ebrem albo us³yszeæ dyskretne uderzenie pomarañczowego ziemniaka, wystrzelonego przez Anakina, kiedy rodzice nie patrzyli… ale nie móg³. Nie móg³ odnaleŸæ w jadalni tych obrazów. Obrzydliwie lœni¹ca, niebieska kolonia purchawek oblaz³a krzes³o Chewbaccy i pó³ sto³u. Blado¿ó³te pêdy zapuszcza³y korzenie w liœciaste, fioletowe roœlinki porastaj¹ce pod³ogê. Sam stó³ pêk³ poœrodku, prze³amany przez krwistoczerwony korzeñ rozmiarów Hutta, który przebi³ siê przez sufit, a potem zdecydowa³ siê dotrzeæ a¿ do pod³ogi i jeszcze dalej. Œciany by³y pokryte ró¿nobarwnymi pn¹czami, które s³u¿y³y za mieszkanie licznym stworzeniom wielkoœci d³oni, podobnym do ³uskowatych, ciep³okrwistych paj¹ków. Jacen by³ pewien, ¿e s¹ ciep³okrwiste; przynajmniej ich siedmiopalczaste, szponiaste stopy by³y ciep³e, kiedy stwory przebiega³y mu przez pierœ czy plecy albo wspina³y siê na ramiona. Od czasu do czasu mruga³, kiedy któryœ zapêdzi³ mu siê a¿ na twarz, ale by³ to jedyny jego ruch. Oczywiœcie, móg³ siê poruszyæ, gdyby chcia³. Ale nie widzia³ sensu. Pajêczaki plu³y jak¹œ œluzowat¹ wydzielin¹, lepkimi kulkami œliny, które przylega³y do wszystkiego wokó³, z wyj¹tkiem samych arachnoidów. Dopóki œlina by³a mokra, rozci¹ga³y j¹ ruchomymi stopami, przêd³y i wyci¹ga³y w d³ugie, lœni¹ce nici, które wysychaj¹c napina³y siê i stawa³y przezroczyste, wype³niaj¹c jadalniê rodziny Solo oszronion¹ w³óknist¹ sieci¹. Jacen by³ pewien, ¿e chcia³y go t¹ sieci¹ przywi¹zaæ do krzes³a – mo¿e mia³y na wpó³ rozumny plan, ¿eby go zjeœæ. Jeszcze niedawno w ka¿dej chwili móg³by siê bez trudu uwolniæ, ale teraz nici wysch³y i sta³y siê mocniejsze. Nie fatygowa³ siê nawet. Jeszcze teraz jednym wzruszeniem ramion móg³ rozrzuciæ arachnoidy i spaliæ pajêczynê bez œladu. Ale wci¹¿ nie móg³ wymyœliæ powodu, po co mia³by to robiæ. Anakin przeszed³ przez w³ókna pajêczyny, tak jakby nie istnia³y. Mia³ na sobie ciemn¹ kamizelkê, a pod ni¹ luŸn¹ tunikê i w¹skie spodnie, w koreliañskim stylu. Zahaczy³ kciuki o szeroki skórzany pas, praw¹ rêkê lokuj¹c niedaleko zacisku, gdzie powinien wisieæ miecz 154

œwietlny, i obdarzy³ Jacena krzywym uœmieszkiem, tak podobnym do uœmiechu Hana, ¿e Jacenowi ³zy nap³ynê³y do oczu. Siemanko, braciszku. Jeden z arachnoidów przegalopowa³ po nitce ukoœnie przez pierœ Anakina, od ramienia do siódmego ¿ebra. ¯aden nie zwróci³ na drugiego najmniejszej uwagi. Jacen podniós³ wzrok na brata i d³ugo mu siê przygl¹da³, po czym westchn¹³. – Czym jesteœ tym razem? Tym razem? Jacen przymkn¹³ oczy. – Pamiêtasz, co wujek Luke opowiada³ o swoim mistrzu? Jak czasami czu³ w Mocy mistrza Obi-Wana, nawet wtedy, kiedy Darth Vader… kiedy nasz dziadek zabi³ go na jego oczach w doku pierwszej Gwiazdy Œmierci? Jak s³ysza³ udzielaj¹cy mu rad g³os mistrza Obi-Wana, a nawet widzia³ go kilka razy? Jasne, wszyscy znaj¹ te opowieœci. – Chyba spodziewa³em siê, ¿e ty te¿ mi tak bêdziesz pomaga³… to znaczy wiem, ¿e ty nie jesteœ moim mistrzem, i widzia³em twoje cia³o… widzia³em… co ci zrobili. Ale i tak… chyba wci¹¿ mia³em nadziejê, wiesz? Chcia³em… chcia³em jeszcze raz us³yszeæ twój g³os… Tylko jeden raz. Widzieæ twój uœmiech. Daæ ci z ca³ego serca po ³bie za to, ¿e zrobi³eœ coœ tak g³upiego i da³eœ siê zabiæ. Ej¿e, chyba nigdy nie potrzebowa³eœ w tym celu jakiegoœ szczególnego powodu? Przymkniête oczy Jacena nape³ni³y siê ³zami. – Tak. Ostatni raz, wiesz? Jasne. – Dlatego da³em siê nabraæ. I za pierwszym, i za drugim razem. I za pierwszym, i za drugim razem? Jacen przekrzywi³ g³owê, jakby chcia³ wzruszyæ ramionami. – Tam, w Szkó³ce, kiedy Vergere powstrzyma³a mnie przed zabiciem ostatniego dhuryama. U¿y³a Mocy, by udawaæ twój g³os, a ja… Sk¹d wiesz? Jacen otworzy³ oczy i zmarszczy³ brwi. – Co? Jesteœ pewien, ¿e to by³a sztuczka? – Uœmiech Anakina by³ weso³y i nieco krzywy, jak zawsze. – U¿ywa³a Mocy, prawda? Sk¹d wiesz, ¿e to Moc nie u¿ywa³a jej? 155

– Chyba nie wiem – powoli przyzna³ Jacen. – Ale to w³aœciwie nie robi wiêkszej ró¿nicy. Skoro tak twierdzisz. – Ostatnim razem nie mia³eœ z Moc¹ nic wspólnego. By³eœ telepatyczn¹ przynêt¹. Mo¿e i by³em, ale czy tylko tym i czy jesteœ tego pewien? Jacen zmarszczy³ brwi, ale nie odpowiedzia³. Co by siê sta³o, gdybyœ mnie nie zobaczy³ tam, na balkonie? Spuœci³ g³owê. – Nie wiem… nie wiem. Mo¿e chcia³em… – spaœæ, dokoñczy³ w myœli. Nie móg³ tego powiedzieæ g³oœno. Chcia³ spaœæ i spad³. Spad³ szybciej i dalej ni¿ tylko ku œmierci. A wiêc to, ¿e mnie zobaczy³eœ, uratowa³o ci ¿ycie, co? – Chyba tak. Ale ty mnie poprowadzi³eœ do… to znaczy, ta projekcja telepatyczna poprowadzi³a mnie do… To, ja, cokolwiek… – Anakin lekcewa¿¹co machn¹³ rêk¹. – Nie wdawaj siê w szczegó³y bez znaczenia. – Ale tam… tam g³êboko w zwierzojaskini… – gorzki kwas podszed³ Jacenowi do gard³a. Nie móg³ mówiæ dalej. Ocali³eœ dziewczynê, prawda? – Och, jasne. Ocali³em j¹. Pewnie, ¿e tak. – Jacen odkaszln¹³, d³awi¹c siê na samo wspomnienie. – Za to ci inni… W brzuchu bestii byli te¿ inni ludzie; du¿o ludzi, piêædziesiêciu albo wiêcej. Obcych prawie nie by³o. Zbiegli siê t³umnie z kana³ów wiod¹cych do komory g¹b-¿o³¹dków w chwilê po uwolnieniu dziewczyny. I wcale nie byli zadowoleni. Nieokie³znana Moc przep³ywa³a przez niego czarnymi falami. Dziêki niej by³ w stanie telekinez¹ opanowaæ w³asne d³onie, u¿yæ ich jak narzêdzi, ¿eby oderwaæ ciasno zaciœniête wargi gêby-¿o³¹dka. Czu³ poprzez Moc ka¿dy skrawek dziewczyny, czu³ jej przera¿enie i nadziejê, i ból spalonej kwasem skóry. Dziêki Mocy uniós³ j¹ bez wysi³ku i posadzi³ bezpiecznie na krawêdzi zag³êbienia. Wspomaganym Moc¹ skokiem znalaz³ siê obok niej, uniós³ j¹ w fizycznych ramionach i przetransportowa³ do kana³u, którym tu przyby³. Ubranie mia³a w strzêpach; zaczerwieniona skóra ³uszczy³a siê i jakby w dalszym ci¹gu gotowa³a na wolnym ogniu pokrywaj¹cych j¹ kwasów. Jacen szybko zerwa³ z niej ³achmany i otuli³ w³asn¹ szatoskór¹. – Wszystko bêdzie dobrze. Ju¿ jest dobrze – mówi³ do niej. – Szatoskóra zajmie siê tob¹. 156

Szatoskóra rzeczywiœcie nie tylko wch³onê³a i wyeliminowa³a resztki kwasów, ale poch³onê³a tak¿e obumar³e strzêpki poparzonej skóry, tym samym ratuj¹c dziewczynê od powa¿nej infekcji, mo¿e nawet od gangreny. Oczywiœcie, nie dowiedzia³a siê – pomimo kr¹¿¹cego w nim mrocznego grzmotu Mocy, nie zdoby³ siê na tak bezmyœlne okrucieñstwo, ¿eby jej to powiedzieæ po tym wszystkim, co przesz³a – ¿e ubranie, które na ni¹ w³o¿y³, wyjada ju¿ kawa³ki jej cia³a. Dopiero teraz, ubrany jedynie w przepaskê biodrow¹, wyprostowa³ siê, rozejrza³ i dostrzeg³ pozosta³ych. Zwierzojaskiniowcy. Piêædziesiêciu lub coœ ko³o tego. Niektórzy mieli miotacze. A niektóre miotacze by³y wycelowane w niego. – To by³o… obrzydliwe. Nie mog³em w to uwierzyæ. – Jacen pokrêci³ g³ow¹. – Nie chcia³em w to uwierzyæ. Anakin przygl¹da³ mu siê cierpliwie. – Gorsze ni¿ Brygady Pokoju. Gorsze ni¿ wszystko, co mog³em sobie wyobraziæ. – Jacen zacisn¹³ oczy na samo wspomnienie. – Oni tam mieszkali. Zwierzojaskinia by³a spokojnym drapie¿nikiem: jej telepatyczna przynêta œci¹ga³a wiêcej zwierz¹t ni¿ mog³a spo¿yæ, wiêc schwytane ofiary mog³y mieszkaæ w niej przez d³u¿szy czas. Wilgoæ, sp³ywaj¹ca nieustannie ze „stalaktytów”, by³a w istocie wewnêtrzn¹ rezerw¹ ¿ywnoœci – coœ jak ludzkie zapasy t³uszczów i glikogenów – nawadniaj¹c¹ i od¿ywiaj¹c¹ z³owione stworzenia. Zwierzojaskinia przetwarza³a wszelkie odpady wyj¹tkowo skutecznie, przerabiaj¹c nawet odchody ofiar na po¿ywkê i mocz na wodê, ciep³o zaœ wydzielane przez ich cia³a wystarczy³o, aby utrzymaæ i regulowaæ jej wewnêtrzn¹ temperaturê. Jeœli potrzebowa³a dodatkowego po¿ywienia, wyciska³a je z jednej z zapasowych ofiar, wpychaj¹c j¹ poprzez kana³ do komory ¿o³¹dkowej. – Byli to z regu³y uciekinierzy z dolnych poziomów, którzy nie za³apali siê na ewakuacjê, niektórzy jednak okazali siê zbieg³ymi niewolnikami z nasienia-statku. Yuuzhanie znaj¹ zwierzojaskinie i unikaj¹ ich starannie; nie zdziwi³bym siê, gdyby stanowi³y pierwotny gatunek, z którego wyhodowali swoje œwiatostatki, takie jak ten, gdzie ciê… no, ten nad Myrkrem – odkaszln¹³, nieco zak³opotany. Nie ma sprawy, Jace – uœmiech Anakina by³ mi³y, przyjazny. – Nie martw siê o mnie. Nie jestem a¿ taki wra¿liwy. Jacen kiwn¹³ g³ow¹. – A ja chyba jestem… 157

Jak zawsze; mów dalej. Jacen westchn¹³ smutno, ale znów poczu³ we wnêtrznoœciach cieniutki strumyczek gniewu. – Jest wiêc doskona³¹ kryjówk¹ przed patrolami Yuuzhan Vongów. Zwierzojaskinia ich ukrywa, daje im schronienie, wodê, jedzenie, czasem zwabia zwierzêta, które mo¿na zabiæ i zjeœæ, albo przechwytuje uchodŸcê wyposa¿onego w worek wafli proteinowych czy czegoœ tam… Jest tylko jeden problem. Raz na jakiœ czas zwierz g³odnieje. Czasem znajdzie siê jakieœ stworzenie, które mo¿na wrzuciæ do ¿o³¹dków. – Jacen prze³kn¹³ œlinê i spojrza³ w sufit. Jaskrawozielone palce mchu wpe³za³y przez otwór wybity przez olbrzymi korzeñ. – A czasem… – g³os zrobi³ mu siê niski i chrapliwy od hamowanej furii. – Czasem nic siê nie trafia. Anakin skin¹³ g³ow¹ powa¿nie. Dziewczyna. – W³aœnie, dziewczyna. Maj¹ tak¹ zasadê. Ostatni, który przyby³, idzie pierwszy… no wiesz. Dziewczyna przyby³a tam kilka godzin przede mn¹. Ale niektórzy z nich… ci, którzy jej to zrobili… – poczu³, ¿e jego oddech staje siê gor¹cy, a wzrok zaczyna mu przes³aniaæ lekka czerwona mgie³ka. – Niektórzy z nich byli tam od wielu tygodni. Tygodni, rozumiesz? Rozumiesz, co oni robili? Ilu… ilu ludzi… – musia³ przerwaæ, dysz¹c ciê¿ko, ¿eby prze³kn¹æ narastaj¹c¹ falê wœciek³oœci. Anakin obserwowa³ go z nieprzeniknionym wyrazem twarzy. Wreszcie Jacen móg³ mówiæ dalej. – Nawet jej nie zabili, og³uszyli tylko i wrzucili. – Zadrga³y mu miêœnie szczêk, a w g³osie pojawi³a siê odraza. – Pewnie jej nie zabili, bo nie chcieli mieæ jej na sumieniu! Anakin wzruszy³ ramionami. Ludzie s¹ w stanie do wszystkiego dopisaæ ideologiê. – Ale ocknê³a siê, zanim ¿o³¹dek zdo³a³ j¹ wch³on¹æ, i prawie zdo³a³a uciec. Uda³o jej siê, przynajmniej czêœciowo. Mog³a krzyczeæ. – Jacen zni¿y³ g³os prawie do szeptu. – Wtedy zjawi³em siê ja. I co siê sta³o? – Có¿, nie mia³em zamiaru pozwoliæ, aby wrzucili j¹ tam z powrotem. Nie zamierza³em zreszt¹ pozwoliæ, aby wrzucili tam kogokolwiek… ale wszystkie ¿o³¹dki zaczê³y siê nagle otwieraæ, a wola zaczê³y wciskaæ do prze³yków kogo popadnie… Zwierzojaskinia chcia³a jeœæ, a skoro nie umieli o to zadbaæ, zadba³a o siebie sama… A ostatni, który siê zjawi³? 158

– To by³em ja. W³aœnie. Próbowali tob¹ nakarmiæ zwierzojaskiniê? Jacen mrukn¹³: – No, do tego nie dosz³o. Nie? – Zmieni³em siê, Anakinie. Ja… nie potrafiê tego wyjaœniæ… nawet nie próbujê, ale… ale powinieneœ wiedzieæ, ¿e… Niewa¿ne, Jace, niewa¿ne, co siê sta³o… Cokolwiek zrobi³eœ, cokolwiek tobie zrobili… Wci¹¿ jesteœ moim du¿ym braciszkiem, wiesz? Zawsze nim bêdziesz… – Du¿y braciszek – bezdŸwiêcznym g³osem powtórzy³ Jacen. Oczy go piek³y. Opar³ ³okcie na kolanach i schowa³ twarz w poparzonych d³oniach – Dziwne… przez te kilka ostatnich lat wydawa³o mi siê, jakbyœ to ty by³ starszy… To chyba niem¹dre. – Naprawdê? Ty… Anakinie, ty by³eœ taki pewny siebie. Taki pewny wszystkiego. Taki silny… Podziwia³em ciê, Anakinie. Zawsze wydawa³eœ siê wiedzieæ, co trzeba zrobiæ dalej. Wszystko by³o dla ciebie takie ³atwe… Wszystko jest ³atwe, kiedy nie masz w¹tpliwoœci. – W³aœnie o tym marzy³em. O pewnoœci. Myœla³em, ¿e na tym polega bycie Jedi. – Uniós³ g³owê. Oczy mia³ zalane ³zami, ale œmia³ siê gorzko. – Nie rozumiesz? Jesteœ tym wszystkim, czym zawsze chcia³em byæ, kiedy dorosnê! Niby czym, trupem? – Wiesz, o czym mówiê. Nigdy niczego nie kwestionowa³em, bo nie by³em do tego zdolny. Nigdy nie by³em myœlicielem, jak ty. Raczej, jak wujek Luke, by³em czymœ w rodzaju ludzkiej broni: poka¿ mi, kto jest niedobry, i poszczuj mnie, a ja ich pozabijam i wszyscy bêd¹ siê cieszyæ. Teraz jest nieco inaczej, jeœli dzia³asz tak, jak ja… jak wujek Luke, tylko ludzie od tego gin¹. Popatrz na mnie, popatrz, co siê sta³o z nami wszystkimi. – Wolê to, ni¿ patrzeæ, co siê sta³o ze mn¹ – szepn¹³ Jacen. – Ju¿ wolê umrzeæ. Tak ci siê zdaje? ¯al wzbiera³ w nim, rozpiera³o go poczucie winy i wstrêtu do samego siebie, nie móg³ ich d³u¿ej t³umiæ. Spojrza³ na swoje d³onie, na popêkan¹ od oparzeñ skórê, spalon¹ b³yskawic¹ jego gniewu. – Anakinie, wszed³em w mrok. Naprawdê? 159

– Pod star¹ Œwi¹tyni¹ Jedi, kiedy Vergere wyda³a mnie w rêce Noma Anora… to, co zrobi³em, by³o niedobre, ale nie ca³kiem z³e… Panika, zmêczenie… nagle odnalaz³em z powrotem Moc, choæ s¹dzi³em, ¿e straci³em j¹ na zawsze. Uratowanie dziewczyny… nie, tego nie ¿a³ujê. Pozosta³ mi tylko gniew. Zreszt¹ nie skrzywdzi³em nikogo. Tylko siebie. – Ale to chyba nie szkodzi, prawda? Czy to nie sens bycia Jedi, poœwiêciæ w³asne dobro dla ratowania innych? Anakin uniós³ jedn¹ rêkê do góry. Ty mi powiedz. Jacen odwróci³ wzrok. Pamiêæ sprawia³a ból. Mówienie sprawia³o ból jeszcze wiêkszy. Ale nie mówiæ… nie przyznaæ siê, co uczyni³, usprawiedliwiaæ siê, filozofowaæ… o, nie, tego nie zrobi. A¿ tak nisko nie upad³em, pomyœla³. A jednak. Wykorzystywa³ ciemnoœæ dla dodania sobie si³, pozwoli³ jej p³yn¹æ w ¿y³ach jak krwi, aby móc dzia³aæ i funkcjonowaæ, kiedy pojawili siê ludzie ze zwierzojaskini. Kiedy siê dowiedzia³, kim s¹ i co zrobili, aby prze¿yæ, mo¿e jeszcze zdo³a³by pohamowaæ gniew, gdyby to by³o wszystko. Brzydzi³ siê tym, co robili i kim siê stali, ale nie by³ ich sêdzi¹. By³ Jedi. Wci¹¿ jeszcze móg³ znaleŸæ sposób, ¿eby im pomóc. Nawet otoczony rozdziawionymi gêbami-¿o³¹dkami, nawet w k³êbi¹cych siê wyziewach kwasów trawiennych, wci¹¿ jeszcze móg³by oprzeæ siê mrocznej ¿¹dzy skrzywdzenia ich. Ludzie z jaskini otoczyli go jednak z wycelowanymi miotaczami, z zimnym mordem w oczach i s³owami przewrotnego ¿alu na ustach, a dziewczyna swoim zachowaniem dope³ni³a czary goryczy. On by³ ostatni! On by³ ostatni! – krzycza³a. – WeŸcie jego… jego! On by³ ostatni! – Zwróci³a siê przeciwko mnie – szepn¹³ Jacen. A winisz j¹ za to? Pokrêci³ g³ow¹. – Jak móg³bym j¹ winiæ? To tylko dziewczyna. Dziewczyna, która wie, co to znaczy byæ ¿ywcem trawionym. Dziewczyna, która wiedzia³a, ¿e jeœli nie ja, to ona. Znowu. Chyba chcia³em zapytaæ, czy wtedy j¹ za to wini³eœ? – To co innego. – Twarz Jacena by³a bez wyrazu, pusta, jak piaskowcowy klif na Kirdo Trzy. – Wtedy wini³em wszystkich. Nienawidzi³em ich. Chcia³em ich skrzywdziæ. Naprawdê? 160

– Wiedzia³em, co robiê. Wiedzia³em dok³adnie, co chcê zrobiæ. Siêgn¹³em w ciemnoœæ. Chcia³em jej. Rozkoszowa³em siê ni¹. Pamiêtam, jak siê œmia³em. Pamiêtam, jak im powiedzia³em, ¿e narobili sobie k³opotów. Pamiêtam, ¿e czu³em poprzez Moc, jak ich fa³szywy ¿al zmieni³ siê w prawdziwy strach. Pamiêtam, ¿e mi siê to spodoba³o. Zaczêli do niego strzelaæ; promienie laserów kreœli³y czerwone smugi w zielonkawych oparach kwasu. Œmiej¹c siê, chwyta³ te promienie praw¹ d³oni¹, bez wysi³ku odchylaj¹c niszczycielsk¹ energiê, zanim zdo³a³a go skrzywdziæ. Jednym gestem œci¹gn¹³ ku sobie miotacze i niedbale odrzuci³ je na bok. Ilu z nich zabi³eœ? – Wszystkich. – Jacen spojrza³ na swoje dr¿¹ce d³onie. Zacisn¹³ je, a¿ z oparzeñ pociek³a krew. – ¯adnego. Co za ró¿nica? Moc hucza³a mu w g³owie, a on siêgn¹³ g³êboko, ku pustce w piersi, w miejsce, gdzie kiedyœ znajdowa³o siê ziarno niewolnika, i znalaz³ tam mglist¹ pó³œwiadomoœæ zwierzojaskini. Wspomagaj¹c siê Moc¹, stworzy³ wra¿enie: proste przekonanie, tak g³êboko zakorzenione w têpym umyœle tego stwora, ¿e ¿aden dowód na coœ wrêcz przeciwnego nie móg³by nim zachwiaæ. Ludzie s¹ truj¹cy. Podobnie jak wszystkie inteligentne gatunki Nowej Republiki. Zwierzojaskinia nie mia³a systemów obronnych przed tego rodzaju atakami, brakowa³o jej nawet podstawowej zdolnoœci, ¿eby sobie powiedzieæ: „¯aden z tych, których ju¿ zjad³am, nie zaszkodzi³ mi”. Mia³a tylko odruch obronny. Zwymiotowa³a. Potê¿na fala odwrotnej perystaltyki porwa³a ludzi, dziewczynê, Jacena i wszystkie inne obce cia³a w ca³ym obszernym wnêtrzu zwierzojaskini i sp³uka³a je przez œwietliste, chrzêstne gard³o t¹ sam¹ drog¹, któr¹ Jacen wszed³. Pamiêta³ gniew tamtych i rosn¹c¹ panikê, kiedy wyl¹dowali jako k³êbowisko pod paszcz¹ stwora, rozpl¹tali siê w pojedyncze osoby i stwierdzili, ¿e zêby ich sanktuarium na zawsze siê przed nimi zamknê³y. Ju¿ nigdy nie zap³ac¹ ¿yciem innych za swoje bezpieczeñstwo przed Yuuzhanami. Zabi³eœ nas – krzykn¹³ któryœ. – Zabi³eœ nas wszystkich. Jacen popatrzy³ na nich spojrzeniem zimnym od Mocy. – Jeszcze nie. Có¿ za miêkkie, s³abe, zdradzieckie i godne wzgardy stworzenia – nie móg³by sobie wyobraziæ nikogo równie odra¿aj¹cego. Odwróci³ siê do nich plecami i odszed³. 11 – Zdrajca

161

Pozostawi³ ich na pastwê Yuuzhan Vongów… i samych siebie. Ale przecie¿ im pomog³eœ. Lepsza œmieræ ni¿ ¿ycie okupione krwi¹ niewinnych. – Czy to ma sprawiæ, ¿e poczujê siê lepiej? Nie próbowa³em im pomóc, chcia³em, ¿eby cierpieli. Nie mogê nawet zwaliæ tego na Ciemn¹ Stronê… teraz to wiem. Ciemna Strona do niczego mnie nie zmusza³a. Wiem, ona po prostu dzia³a trochê inaczej. – To by³em tylko ja, Anakinie. Ust¹pi³em przed moj¹ w³asn¹ Ciemn¹ Stron¹. Pozwoli³em jej dzia³aæ… Mog³eœ zabiæ ich wszystkich, mia³eœ tê mo¿liwoœæ. Mog³eœ zabiæ zwierzojaskiniê, na to te¿ mia³eœ doœæ mocy. Jestem pewien. Tak samo, jak mog³eœ zabiæ Vergere i Noma Anora, a nie zabi³eœ nikogo. U¿y³eœ Mocy, któr¹ posiadasz, aby s³u¿yæ ¿yciu. Twoja Ciemna Strona nie jest a¿ taka ciemna, starszy braciszku. – To nie ma znaczenia. Nie mo¿na zwalczaæ ciemnoœci ciemnoœci¹. To s³owa wujka Luke’a. Walka z ciemnoœci¹ to jego dzia³ka. Yuuzhanie nie s¹ ciemnoœci¹, s¹ po prostu obcy. – Zdaje siê, ¿e nie mogê siê zmusiæ do walki z nimi. Kto powiedzia³, ¿e musisz? Jacen poderwa³ g³owê. – Ty. Wszyscy tak twierdz¹. A jaka jest inna mo¿liwoœæ? Dlaczego mnie pytasz? Anakin straci³ nagle swój weso³y, krzywy uœmieszek i podszed³ tak blisko, ¿e Jacen móg³by wyci¹gn¹æ rêkê i dotkn¹æ go… Gdyby móg³ siê zmusiæ do podniesienia rêki. Gdyby by³o tam czego dotkn¹æ. Rozpacz, która przyszpili³a go do krzes³a, rozdê³a siê w ogromn¹ czarn¹ dziurê beznadziei, która wyssa³a mu oddech z piersi. – A kogo mogê zapytaæ? Co mogê zrobiæ? Co mam teraz robiæ? – Pochyli³ siê do przodu. Dygota³ na ca³ym ciele. – Wszystko straci³em, prawda? I teraz siedzê tutaj, k³óc¹c siê ze zjaw¹! Przecie¿ ciebie nawet nie ma! A czy to ma znaczenie? Nie tak ³atwo do ciebie dotrzeæ, braciszku. Muszê korzystaæ z wszystkich dostêpnych mi œrodków. – Jak coœ takiego mo¿e nie mieæ znaczenia? – krzykn¹³ Jacen. – Muszê… potrzebujê… nie wiem, w co wierzyæ! Nie wiem, co jest rzeczywiste! Na nasieniu-statku by³em projekcj¹ Mocy, potem telepatyczn¹ przynêt¹, a teraz jestem zjaw¹ i to wcale nie oznacza, ¿e nie jestem sob¹. Dlaczego wszystko musi byæ albo jednym, albo drugim? 162

– Bo musi! Poniewa¿ rzeczy s¹ albo jednym, albo drugim! Tak to ju¿ jest! Nie mo¿esz byæ jednoczeœnie prawdziwy i fa³szywy! A dlaczego nie? – Poniewa¿… nie mo¿esz i tyle! Moc jest jedna, Jacenie, obejmuje wszystkie przeciwieñstwa: prawdê i k³amstwo, ¿ycie i œmieræ, Now¹ Republikê i Yuuzhan Vongów, œwiat³o i mrok, dobro i z³o. Wszystko jest sob¹ i tym drugim, poniewa¿ ka¿da z tych rzeczy i wszystkie razem s¹ tym samym. Moc jest jedna. – To k³amstwo! Tak, i prawda te¿. – Ty nie jesteœ Anakinem! – krzykn¹³ Jacen. – Nie jesteœ! Anakin nigdy by czegoœ takiego nie powiedzia³! Anakin nigdy by w to nie uwierzy³. Jesteœ tylko zjaw¹! No dobrze, jestem zjaw¹, a to znaczy, ¿e gadasz sam ze sob¹. A to z kolei znaczy, ¿e mówiê to, w co ty wierzysz. Jacen mia³ ochotê zawyæ, wyskoczyæ zza sto³u i walczyæ – zrobiæ cokolwiek. Cokolwiek. Ale czarna dziura poch³onê³a jego oddech, si³ê, gniew… po³knê³a nawet wszechœwiat nienawiœci i sta³a siê jeszcze bardziej pusta ni¿ przedtem. Tam, gdzie kiedyœ by³a ca³a jego nadzieja, ca³a mi³oœæ, ca³a pewnoœæ, teraz zia³a zimna pustka, wype³niona jedynie nieo¿ywionym g³odem pró¿ni – i Jacen zapad³ siê w ni¹. Nie mia³ nawet si³y krzyczeæ. Wpad³ w czarn¹ dziurê. Minê³y eony albo nanosekundy. Gwiazdy wynurzy³y siê z galaktycznego wodoru, zap³onê³y, pal¹c ciê¿kie metale, skurczy³y do bia³ych kar³ów, które sta³y siê br¹zowe, a wszystko na przestrzeni dwóch oddechów. Wiecznoœæ w ciemnoœci. Przez horyzont zdarzeñ przedar³a siê informacja: g³os. Zna³ ten g³os, wiedzia³, ¿e nie powinien go s³uchaæ – ale nie tylko by³ w czarnej dziurze, sam by³ czarn¹ dziur¹ i œci¹ga³ ku sobie wszystko, przechowuj¹c to na wiecznoœæ. – Co jest prawd¹? Co jest iluzj¹? Gdzie jest granica pomiêdzy prawd¹ a k³amstwem? Pomiêdzy dobrem a z³em? Pró¿nia niewiedzy to zimne i samotne miejsce, Jacenie Solo. Nie odpowiedzia³. Czarna dziura nie odpowiada. Horyzont zdarzeñ jest ostatecznym zamkniêciem: wszystko mo¿e przejœæ w jednym kierunku, nic w drugim. 163

Ale nadchodz¹cy g³os spowodowa³ rozpad kwantowy czarnej dziury. Osobisty horyzont zdarzeñ Jacena w jednej chwili skurczy³ siê do punktu poœrodku piersi… Jacen otworzy³ oczy. – Vergere – odezwa³ siê g³ucho. – Jak mnie znalaz³aœ? Siedzia³a jak kot na stole rodziny Solo, z podwiniêtymi pod siebie ramionami i nogami. Przygl¹da³a mu siê miêdzygwiezdnymi oczami. – Nie podzielam uprzedzeñ naszych mistrzów do technologii. Czêœci planetarnej bazy danych wci¹¿ przetrwa³y w rdzeniach pamiêci. Odnalezienie domowego adresu dawnej pani prezydent wcale nie by³o trudne. – Ale sk¹d wiedzia³aœ? Sk¹d wiedzia³aœ, ¿e wrócê do domu? – To instynkt wszystkich zwierz¹t stadnych: œmiertelnie zranione wracaj¹ do w³asnej nory i umieraj¹. – Zranione? – Najciê¿sz¹ ran¹, jak¹ mo¿e odnieœæ Jedi: wolnoœci¹. Kolejna zagadka. A on nie mia³ si³ na zagadki. – Nie rozumiem. – Jeœli zawsze wiesz, co jest dobre, to gdzie jest wolnoœæ? Nikt nie wybiera z³a, Jacenie Solo. To niepewnoœæ czyni ciê wolnym. Jacen rozwa¿a³ te s³owa przez d³ug¹ chwilê. – Umrzeæ w domu – mrukn¹³. – Te¿ mi dom. Widzia³aœ, co tu siê dzieje? Pokój Jainy pe³en jest jakichœ chwastów, które próbowa³y mnie zjeœæ. Kuchnia wygl¹da jak rafa koralowa. Moja kolekcja… – Pokrêci³ g³ow¹. – To ju¿ nie jest mój dom. – I nie umrzesz tutaj – odpar³a wesolutko. – Zapomnia³eœ? Ju¿ jesteœ martwy. By³eœ martwy przez te wszystkie miesi¹ce, prawie ukoñczy³eœ swoj¹ podró¿ przez krainy umar³ych. Najwy¿szy czas na nowe ¿ycie, doœæ ju¿ œmierci. Zosta³eœ uzdrowiony, Jacenie Solo. Wstañ i idŸ! Jacen skuli³ siê na krzeœle, niewidz¹cym wzrokiem spogl¹daj¹c poprzez pl¹taninê kabli uplecionych przez arachnoidy. – A po co? – Bo mo¿esz, oczywiœcie. Inaczej po co by³oby wstawaæ? – Nie wiem. – Przymkn¹³ powieki. – Czy to wa¿ne, czy siedzê tu, czy gdzie indziej, dopóki nie jestem g³odny? Nic nie ma znaczenia. Nic nie ma sensu. – Nawet œmieræ twojego brata? Wzruszy³ obojêtnie ramionami. ¯ycie, œmieræ – wszystko jedno. Jednoœæ z Moc¹. – Mocy to nie obchodzi – odpar³. 164

– A ciebie? Otworzy³ oczy. Wzrok Vergere mia³ tê szczególn¹, prawie radosn¹ intensywnoœæ, któr¹ widzia³ ju¿ w komorze Objêæ, w Szkó³ce i w kraterze. By³ jednak zbyt za³amany, zbyt zmêczony, ¿eby zastanawiaæ siê, co teraz mu chce podsun¹æ. – To, czy mnie obchodzi, te¿ nie ma znaczenia – odpar³. K¹ciki jej ust zadrga³y lekko. – Dla ciebie samego te¿ nie? Wbi³ wzrok w swoje rêce. Po d³ugim, d³ugim milczeniu westchn¹³. – Tak. Tak, dla mnie ma znaczenie. – Jakoœ nigdy nie przysz³o mu do g³owy, ¿e móg³by j¹ ok³amaæ. – Ale co z tego? Pewnie, obchodzi mnie to… ale kim ja jestem? Wzruszy³a ramionami tak delikatnie, ¿e przypomina³o to dreszcz. – To pytanie jakoœ zawsze wraca, prawda? – Ale nigdy nie udzieli³aœ na nie odpowiedzi, prawda? – Mam odpowiedŸ – odpar³a ³agodnie. – Ale to moja odpowiedŸ, a nie twoja. We mnie prawdy nie znajdziesz. – Wci¹¿ mi to powtarzasz. – Gard³o mu krwawi³o. – I chyba w nikim jej nie znajdê. – W³aœnie – odpar³a. W uszach rozbrzmiewa³ mu wysoki, brzêcz¹cy dŸwiêk; t³uk³ siê pod czaszk¹ jak wœciek³a, uwiêziona iskropszczo³a. – No to gdzie ma byæ ta prawda? – zapyta³ niewyraŸnie. – Gdzie? Powiedz mi, proszê. Zaledwie s³ysza³ w³asny glos. Brzêk w uszach narasta³ do ryku. Pochyli³a siê ku niemu z uœmiechem, lecz jej s³owa utonê³y w tym ha³asie. Wci¹¿ jednak móg³ je odczytaæ z jej ust. – Spytaj siebie samego, gdzie indziej mo¿na szukaæ. – Co? – jêkn¹³ s³abo. – Co? Ryk przemieni³ siê w rozszala³¹ burzê, zd³awi³ wszystkie s³owa, wszelk¹ nadziejê na sens. Vergere z³o¿y³a cztery przeciwstawne palce razem i leciutko postuka³a go w pierœ – dok³adnie poœrodku, tam, gdzie znajdowa³a siê pustka pozostawiona przez ziarno niewolnika, dok³adnie w punkt masy jego osobistego horyzontu zdarzeñ – tak jakby stuka³a w drzwi. W pustce panowa³ spokój. Cisza. Oko cyklonu. Zanurzy³ umys³ w tej spokojnej, ³agodnej pustce, pozwoli³, aby ten ³agodny spokój otoczy³ go ca³ego. Burza ucich³a. 165

Czarna dziura po¿ar³a sama siebie. Nie by³ sam w tym spokoju. By³a z nim Moc: ¿ywa wiêŸ, ³¹cz¹ca go ze wszystkim, co jest, co kiedykolwiek by³o i kiedykolwiek bêdzie. By³a tu te¿ vongoflora: od mglistej satysfakcji niebieskiej purchawki, sk¹panej w cieple wydzielanym przez cia³a jego i Vergere, po pracowite skupienie arachnoidów, które przemyka³y po coraz gêstszej pajêczynie… a¿ po wywa¿on¹ gotowoœæ do natychmiastowej reakcji dwunastu wojowników Yuuzhan Vongów, którzy znajdowali siê wraz z nimi w pokoju… I zapieraj¹ca dech radoœæ oczekiwania na triumf, emanuj¹ca z Noma Anora, który w³aœnie wszed³ w œlad za nimi. Wojownicy Yuuzhan Vongów. Dwunastu. Uzbrojonych. I Nom Anor. Wojownicy rozstawili siê w pó³okr¹g. Jacen przygl¹da³ im siê spokojnie, bez zdenerwowania. Tu, w ³agodnym spokojnym punkcie jego osobowoœci, nie by³o czegoœ takiego jak niebezpieczeñstwo czy zaskoczenie. By³ tylko on, oni i ca³y wszechœwiat, którego wszyscy byli wspó³elementami. Ze zdumieniem spojrza³ na Vergere. Teraz rozumia³ wszystko to, czego nie móg³ poj¹æ do tej pory. Nie powiedzia³a: „Spytaj siebie samego, gdzie indziej mo¿na szukaæ”, lecz: „Spytaj siebie samego. Gdzie indziej mo¿na szukaæ?” Nom Anor ruszy³ naprzód, splataj¹c d³onie w obszernych rêkawach szatoskóry tak czarnej, ¿e wydawa³a siê emanowaæ w³asnym blaskiem. Jacen widzia³ w jej lœni¹cej powierzchni w³asne zniekszta³cone odbicie. Nom Anor stoi w naszej jadalni, pomyœla³. – Rozpacz i brak zrozumienia, które odczuwasz – jedwabistym g³osem odezwa³ siê Nom Anor – to nieunikniony wynik waszej zbankrutowanej religii. Ta wasza Moc nie ma najmniejszego sensu. Jest tym, czym jest: zgnilizn¹, która zatruwa ca³¹ galaktykê. Pe³na k³amstw i z³udzeñ, drobnych zazdrostek i zdrad. A jednak wszechœwiat ma cel. Jest powód, ¿eby wstaæ, i znajdziesz go. Ja siê nim z tob¹ podzielê. Pods³uchiwa³, pomyœla³ Jacen. Oczywiœcie. Vergere go tu sprowadzi³a. – Nadszed³ czas – ci¹gn¹³ Nom Anor – ¿ebyœ po¿egna³ siê z t¹ bezu¿yteczn¹ Moc¹. Ju¿ pora pozostawiæ za sob¹ ¿ywot w mroku i urojeniach. Teraz musisz zaj¹æ swoje miejsce w czystym œwietle Prawdy. G³os Jacena wydawa³ siê rozbrzmiewaæ echem, jakby ta ³agodna, spokojna pustka, z której przemawia³, by³a g³êbok¹ jaskini¹. 166

– Czyjej prawdy? – Twojej prawdy, Jacenie Solo – odpar³ Nom Anor z pok³onem. – Prawdy boga, którym jesteœ! – Boga, którym jestem…? Z jednego z obszernych rêkawów Nom Anor wyj¹³ miecz œwietlny. Wszystkich dwunastu wojowników napiê³o miêœnie, ich twarze zmieni³y siê w maski odrazy, kiedy Egzekutor w³¹czy³ ostrze i post¹pi³ krok naprzód. Jaskrawa, fioletowa smuga energii przeciê³a sieci arachnoidów. Jacen przygl¹da³ siê obojêtnie, jak Nom Anor zrêcznie i skutecznie rozcina nici, które przykuwa³y go do krzes³a. Egzekutor zwolni³ przycisk i przyklêkn¹³ u stóp Jacena. Pok³oni³ g³owê w ho³dzie pos³uszeñstwa i na wyci¹gniêtych d³oniach wrêczy³ ch³opcu wy³¹czony miecz œwietlny. Jacen rozpozna³ kszta³t rêkojeœci. Miecz Anakina. Spojrza³ na Vergere. Obojêtnie wytrzyma³a jego wzrok. – Wybieraj i dzia³aj. Jacen z nadnaturaln¹ jasnoœci¹ ujrza³ wybór, który w³aœnie zosta³ mu ofiarowany. Okazja jedyna w swoim rodzaju. Miecz Anakina. Anakin go stworzy³. Anakin go u¿ywa³. Miecz zmieni³ Anakina, a Anakin – miecz. Jego kryszta³ nie by³ taki jak w innych mieczach; by³ ¿ywym kryszta³em vongoflory. Czêœciowo Jedi, czêœciowo yuuzhañski, pomyœla³. Prawie jak ja. Ofiarowali mu ¿ycie Anakina: jego ducha, zrêcznoœæ, jego odwagê. Jego gwa³townoœæ. Jacen po raz pierwszy u¿y³ miecza w walce, kiedy mia³ trzy lata. By³ urodzonym szermierzem. A teraz by³ w stanie wyczuwaæ Yuuzhan. I Moc by³a z nim. Mo¿e pod¹¿aæ œcie¿k¹ Anakina. Mo¿e po prostu zostaæ wojownikiem. Mo¿e byæ nawet wiêkszym wojownikiem ni¿ jego brat; dziêki ciemnej Mocy, któr¹ w³ada³, móg³ pokonaæ ka¿dego z ¿yj¹cych Jedi, nawet wujka Luke’a. Nawet starodawnych Rycerzy Jedi. Móg³ byæ najwiêkszym mieczem Mocy, jakiego zna³a historia. Wiêcej: móg³ pomœciæ swojego brata broni¹, wykut¹ jego w³asnymi d³oñmi. Mogê go wzi¹æ i zabiæ ich wszystkich, pomyœla³. Czy tym w³aœnie jestem? Czy tym w³aœnie chcê byæ? 167

Spojrza³ na Noma Anora. – WeŸ tê bluŸniercz¹ broñ i zabijaj… lub wybierz ¿ycie – przemówi³ Egzekutor. – Wybierz poznanie Prawdy. Wybierz nauczanie Prawdy; podziel siê Prawd¹ ze swoim ludem. Pozwól, abym ciê nauczy³ Prawdy, któr¹ mo¿esz siê dzieliæ: Prawdy o Bogu, którym jesteœ! Jacen siêgn¹³ po miecz, ale nie rêk¹. Rêkojeœæ wydawa³a siê lewitowaæ, unosiæ nad d³oñmi Noma Anora – po czym skrêci³a gwa³townie i pomknê³a w kierunku Vergere. Z³apa³a j¹ zgrabnie i po³o¿y³a obok siebie na stole. Spojrza³ na ni¹ i nie na ni¹… na swoje odbicie w lœni¹cych czarnych lustrach jej niezg³êbionych oczu. Patrzy³ w milczeniu, bez wyrazu, a¿ poczu³, ¿e sam odbija to odbicie, ¿e staje siê czyst¹ powierzchni¹, lœni¹c¹ ponad nieskoñczon¹ studni¹ ciemnoœci. Zwierciad³em wszystkich obrazów nocy. Wype³ni³ siê spokojem, a kiedy by³ ju¿ tak spokojny, ¿e czu³, jak wszechœwiat kr¹¿y wokó³ osi, któr¹ siê sta³, podniós³ siê z krzes³a. Nom Anor sykn¹³ triumfalnie: – Staniesz siê gwiazd¹, s³oñcem… i wype³nisz galaktykê Œwiat³em Drogi Prawdy. – W porz¹dku – odpar³ Jacen. Zimna, nieruchoma powierzchnia, nieska¿ona, niezm¹cona s³aboœci¹, sumieniem, ludzkoœci¹. – Dlaczego nie?

168

111 B R A M Y

ΠM I E R C I

169

170

ROZDZIA£

 ZDRAJCA

Przyjmijmy teoretycznie, ¿e podbój Coruscant spowodowa³ niewyobra¿aln¹ liczbê ofiar. Przypuœæmy, ¿e w bombardowaniu prowadzonym przez Yuuzhan zginê³o dziesiêæ miliardów ludzi. Przypuœæmy, ¿e wskutek trzêsieñ ziemi towarzysz¹cych zmianie orbity planety zginê³o jeszcze dwadzieœcia miliardów. Przypuœæmy, ¿e od tego czasu dalsze trzydzieœci miliardów zginê³o z g³odu lub pad³o ofiar¹ grup poszukiwawczo-niszczycielskich, zosta³o otrutych, zjedzonych lub te¿ zginê³o w inny sposób wskutek kontaktów z vongizowanym ¿yciem. Przypuœæmy, ¿e kolejne czterdzieœci miliardów znalaz³o siê w niewoli, zosta³o internowanych lub w inny sposób uwiêzionych przez Yuuzhan Vongów. Te przypuszczalne liczby nie s¹ niczym innym, tylko w³aœnie przypuszczeniem. Produktem wyobraŸni. Nawet kiedy planetarna baza danych Coruscant by³a jeszcze ca³a, globalna liczba mieszkañców pozostawa³a w sferze domys³ów. W okresie podboju nie istnia³ ¿aden praktyczny sposób pozwalaj¹cy na policzenie zaginionych i zabitych. Sto miliardów to szaleñcza liczba, prawdopodobnie ogromnie przesadzona – ale i tak… Spróbujmy teraz odj¹æ te ofiary od liczby ludnoœci Coruscant w okresie poprzedzaj¹cym podbój. 171

I tak pozostaje dziewiêæset miliardów ludzi. Dziewiêæ setek miliardów. Ci, którzy prze¿yli, równie¿ mog¹ staæ siê broni¹. Statki obozowe ju¿ od wielu miesiêcy wyskakiwa³y z hiperprzestrzeni i nikt nie potrafi³ przewidzieæ, kiedy ani w jakim systemie gwiezdnym pojawi siê kolejny. Statki obozowe by³y wysokimi na wiele kilometrów skupiskami wielkich szeœciok¹tnych komór ró¿nej wielkoœci – niektóre jak ma³a szafka, inne jak ³adownia du¿ego statku – u³o¿onych w prawie kulisty kszta³t. Statki te mog³yby byæ planetami, szczególnym gatunkiem roœlin wyhodowanym przez Yuuzhan Vongów lub te¿ zlepkiem egzoszkieletów, opuszczonych przez gigantyczne miêdzyplanetarne istoty. Analiza danych czujników wykazywa³a wyraŸne oznaki pól grawitacyjnych podobnych do dovin basali, otaczaj¹cych punkty wyjœcia z nadprzestrzeni. W kilka sekund po pojawieniu siê ka¿dego statku nastêpowa³ nowy wybuch, powoduj¹cy skrêcenie grawitacji. Niektórzy analitycy Nowej Republiki uwa¿ali, ¿e te wtórne wybuchy by³y spowodowane przez dovin basale, zapadaj¹ce siê w wygenerowane przez siebie masy punktowe. Inni uwa¿ali, ¿e jest to robota istot podobnych do dovin basali, a s³u¿¹cych jako napêd statków obozowych, które wracaj¹ do nadprzestrzeni, a póŸniej do punktu wylotu. Jedno przynajmniej by³o pewne: statki pojawia³y siê w sposób przypadkowy, przelatuj¹c przez zamieszkane systemy gwiezdne. Nie mia³y one zapasów ¿ywnoœci, aparatury wspomagania ¿ycia ani silników, które nadawa³yby siê do u¿ytku. Na tych statkach byli wy³¹cznie ludzie. Miliony ludzi. Setki milionów ocala³ych z podboju Coruscant. Ka¿dy zamieszkany system, który przypadkiem dosta³ pod opiekê statek obozowy, mia³ brutalny wybór: albo bardziej jeszcze nadwerê¿yæ i tak wyczerpane wojn¹ zasoby, przyjmuj¹c uchodŸców, zapewniaj¹c im mieszkanie i utrzymanie, albo pozwoliæ im umrzeæ: zag³odziæ siê, skonaæ z pragnienia, zimna lub odwrotnie – ugotowaæ siê we w³asnym cieple odpadowym. Statki mo¿na by³o po prostu zignorowaæ – zostawiæ, aby dryfowa³y pomiêdzy planetami, jak zamarzniête mau172

zolea, niemi œwiadkowie œmiercionoœnej, okrutnej obojêtnoœci wobec stu milionów ¿ywych istot. Takiego ciê¿aru zbiorowej winy nie przyj¹³by na siebie ¿aden œwiat Nowej Republiki: gdyby by³o inaczej, nigdy nie sta³by siê jej cz³onkiem. Nikt nie wiedzia³, czy statki obozowe nie wykona³y skoków do niezamieszkanych systemów. Nikt te¿ nie chcia³ o tym myœleæ. Kilkoro Jedi próbowa³o to sprawdziæ, siêgaj¹c Moc¹ poprzez ogromne, omiatane kurzem gwiezdnym przestrzenie; ale Jedi nigdy nie byli liczni, tym kilkorgu zaœ, którzy pozostali, wojna pozostawia³a niewiele wolnego czasu. Rz¹dy planet i systemów nie organizowa³y poszukiwañ. Nie mia³y na to œrodków. Nie mia³y zasobów nawet na wspieranie tych uchodŸców, którzy ju¿ siê znaleŸli pod ich opiek¹. Poszukiwanie kolejnych by³oby nie tylko bezsensowne, lecz i szalone. Pomimo bolesnego braku surowców i umiejêtnoœci technicznych, systemy Nowej Republiki robi³y co mog³y. Budowanie miast doœæ wielkich, by daæ schronienie setkom milionów ludzi, by³o oczywiœcie niemo¿liwe w warunkach gospodarki wojennej, ale istnia³a inna opcja. Statki by³y du¿e, mog³y utrzymywaæ atmosferê nawet w pró¿ni. Dlatego te¿ uchodŸcy pozostawali tam, gdzie byli, za to systemy robi³y co mog³y, aby zapewniæ przeludnionym statkom recykling odpadów i wody, oczyszczanie i uzupe³nianie atmosfery, œwiat³o i ¿ywnoœæ. Sta³y siê one orbitalnymi obozami dla uchodŸców – st¹d ich nazwa. ¯ycie w takim obozie by³o ciê¿kie. Nawet w najbogatszych systemach ¿ywnoœæ na statkach obozowych racjonowano w g³odowych porcjach; najlepsze uk³ady oczyszczania nie by³y w stanie usun¹æ z wody coraz silniejszego smaku wielokrotnego u¿ycia i zu¿ycia. Ciasne, zat³oczone, cuchn¹ce; urz¹dzenia do produkcji atmosfery prze³adowane wydychanym powietrzem, potem i wydzielinami tysi¹ca gatunków o ró¿nym stopniu szkodliwoœci, atmosfera przesycona tak¹ iloœci¹ wêgla, ¿eby wszystkich mieszkañców przyprawiæ o ból g³owy – przynajmniej tych, którzy g³owy posiadali. Ucierpia³a nawet fotosynteza, gdy¿ pomimo obfitoœci dwutlenku wêgla urz¹dzenia musia³y pracowaæ w ciemnym i nie zawsze dzia³aj¹cym sztucznym œwietle. 173

Wszyscy cierpieli, ale tylko niewielu pozwolono odejœæ. Nikt nie wspomina³ o prawdziwych powodach, dla których uchodŸcy pozostawali na statkach obozowych. A prawda by³a taka: przestrzeñ miêdzyplanetarna stanowi³a doskona³y kordon sanitarny. Wiele œwiatów, dziêki uprzejmoœci Yuuzhan Vongów, otrzyma³o niemi³e niespodzianki, które czêsto opuszcza³y je wraz z mieszkañcami. W t³umy uchodŸców wmieszane by³y niezliczone rzesze szpiegów, sabota¿ystów, cz³onków Brygady Pokoju, kolaborantów wszelkiej maœci… A czasem jeszcze gorzej. Ganner Rhysode spêdzi³ ju¿ kilka tygodni na pogoni za plotk¹. Us³ysza³ j¹ w knajpie na Teyr od najemnego nawigatora, który z kolei pods³ucha³ j¹ w doku stoczni kosmicznej na Rothanie, kiedy steward rozmawia³ z pilotem myœliwca ze szlaku Sisara; ten z kolei wyci¹gn¹³ tê przypadkow¹ i niedba³¹ wzmiankê od inspektora celnego w systemie Sevarcors… a mo¿e to by³a Mantooine albo Almania; inspektor zaœ us³ysza³ j¹ od przyjaciela z floty, którego kuzyn by³ cywilnym ochotnikiem na statku obozowym nad Bothawui. Ganner cierpliwie pod¹¿a³ za ka¿d¹ informacj¹, œcigaj¹c je poprzez obszary, które pozosta³y jeszcze z Nowej Republiki. Spêdzi³ wiele tygodni w nadprzestrzeni i dzieñ za dniem powtarza³ niezmiennie tê sam¹ œpiewkê: „Widzia³eœ mo¿e…?” Zanim dotar³ do opatrzonej numerami zas³ony udaj¹cej drzwi apartamentu w licz¹cym miliony komórek plastrze miodu, jakim sta³ siê statek obozowy, by³ tak zmêczony, ¿e nawet nie pamiêta³, w jakim systemie siê znajduje. Numer na zas³onie sk³ada³ siê z trzech czêœci okreœlaj¹cych po³o¿enie pomieszczenia w nierównej kuli statku, który nie posiada³ nic, co mo¿na by nazwaæ pok³adami. Z braku linii prostych trójwymiarowe wspó³rzêdne by³y jedynym logicznym sposobem numeracji, jak¹ da³o siê przyporz¹dkowaæ pomieszczeniom. Pokój, do którego zmierza³, ulokowany by³ bardzo daleko, prawie przy pow³oce, po stronie przeciwnej ni¿ powierzchnia, któr¹ statek by³ zwrócony do planety. To znaczy, jak z nieweso³ym uœmieszkiem mawia³ Ganner, po Ciemnej Stronie. Ganner ostatnio przesta³ przypominaæ samego siebie: odrzuci³ jaskrawe bluzy i obcis³e skórzane spodnie, lœni¹ce szamerowania, wy174

sokie, nieskazitelnie wypolerowane obuwie. Teraz nosi³ bezkszta³tn¹ tunikê z nieokreœlonej br¹zowej tkaniny, a pod ni¹ workowate szare spodnie wy³o¿one na buty, mocno znoszone i pokryte kurzem z dziesi¹tków œwiatów. Znik³ tak¿e zabójczy uœmiech i œmia³y b³ysk w jasnoniebieskich oczach; Ganner dopuœci³ nawet, by niechlujna kêdzierzawa broda pokry³a ostry, wyrazisty zarys klasycznego podbródka. Nie by³o to przebranie, a przynajmniej nie do koñca. Tak naprawdê nie kry³ swojej to¿samoœci, ale pos³ugiwa³ siê ni¹ jak broni¹, aby rozcinaæ spl¹tane sznurki biurokracji, które utrudni³yby mu dostêp do statków obozowych. Jednak mocno ró¿ni³ siê od dawnego Gannera. Stary wizerunek przysporzy³ mu zbyt wiele cierpieñ. Choæby tutaj, przed wejœciem do pokoju: dawny Ganner szerokim gestem odsun¹³by na bok zas³onê i upozowa³ siê w drzwiach, dramatycznie podœwietlony od ty³u. Przedstawi³by siê ch³odnym tonem i zada³ swoje pytanie, licz¹c na wra¿enie, jakie wywrze imponuj¹cym wzrostem i onieœmielaj¹cym spojrzeniem, reputacj¹ i tupetem. Jedno spojrzenie powinno wystarczyæ, aby otrzymaæ ¿¹dan¹ odpowiedŸ. Teraz opar³ siê o chropowat¹ œcianê obok drzwi i osun¹³ po niej w dó³. Przycupn¹³ skulony, niczym pierwszy lepszy uchodŸca, który postanowi³ uci¹æ sobie drzemkê w korytarzu. Opuœci³ g³owê i przymkn¹³ oczy, a potem siêgaj¹c poprzez Moc, zbada³ ostro¿nie uczucia panuj¹ce w pomieszczeniu. Mog³a to byæ pu³apka, a on ju¿ mia³ doœæ rzucania siê g³ow¹ naprzód i na oœlep. Ostro¿noœæ by³a teraz jego dewiz¹, a dyskrecja najlepsz¹ obron¹. Wyczu³, ¿e w pomieszczeniu istotnie znajduj¹ siê ludzie. Ich obecnoœæ w Mocy by³a na tyle wyraŸna, ¿e mog³oby ich byæ a¿ piêciu – zreszt¹ tylu w³aœnie mia³o byæ wed³ug przera¿onego urzêdnika, który przez d³u¿sz¹ chwilê szuka³ w starym, tymczasowym i mocno przeci¹¿onym centralnym serwerze, w którym przechowywano sk¹pe zapisy zebrane przez ochotnicz¹ administracjê statku. Ganner mia³ pewne k³opoty, aby rozdzieliæ wra¿enie w Mocy na pojedyncze osoby. Zmarszczy³ brwi, zacisn¹³ powieki i skoncentrowa³ siê mocniej. Odnosi³ wra¿enie, jakby w tym pomieszczeniu znajdowa³a siê jedna osoba o piêciu ró¿nych osobowoœciach… lub jakby ca³a pi¹tka uczestniczy³a w jakiejœ formie œwiadomoœci zbiorowej. Rzadkie zjawisko wœród ludzi, ale to nie znaczy, ¿e niemo¿liwe. Galaktyka sp³odzi³a tuziny, jeœli nie setki rozmaitych wariacji na temat cz³owieka i Ganner wiedzia³, ¿e nie zna jeszcze wszystkich. A nieznane, jak siê przekona³ po wielu doœwiadczeniach, czêsto oznacza równie¿ niebezpieczne. Nieraz œmiertelnie niebezpieczne. 175

¯arcik dotycz¹cy lokalizacji tego pomieszczenia po Ciemnej Stronie nagle przesta³ byæ taki zabawny. Mia³ wra¿enie, ¿e zaraz da siê zabiæ. Westchn¹³ i wsta³. Od chwili, kiedy zacz¹³ goniæ za t¹ plotk¹, podœwiadomie podejrzewa³, ¿e skoñczy w³aœnie tak: samotny i bez wsparcia. Nikt nawet nie bêdzie wiedzia³, sk¹d zacz¹æ poszukiwania, kiedy nie wróci. Dotarcie tak g³êboko do wnêtrza statku obozowego zajê³o mu a¿ dwa dni. Nikt siê nigdy nie dowie, co siê z nim sta³o. Có¿, mo¿e jedna osoba mog³aby siê domyœliæ, ale czy j¹ to bêdzie obchodziæ? Przypomnia³ sobie mroczny p³omieñ w oczach Jainy, kiedy opowiedzia³ jej o plotce. – Kolejne g³upie k³amstwo – odpar³a. – A ty jesteœ idiot¹, ¿e w nie wierzysz. Próbowa³ jej wyjaœniæ, ¿e nie tyle wierzy w tê bajkê, co uwa¿a, ¿e nale¿y j¹ sprawdziæ. Usi³owa³ jej wyjaœniæ, jak bardzo podbudowa³oby to morale ca³ej Nowej Republiki. – Nie rozumiesz? On jest bohaterem. By³oby tak, jakby… jakby zmartwychwsta³, Jaino! To by³oby magiczne… po prostu cud! Da³by nam now¹ nadziejê… – Nie potrzebujemy nadziei – odpar³a Jaina. Posêpny cieñ przes³ania³ od czasów Myrkra jej miêkkie przedtem rysy. – Potrzebujemy wiêcej statków. Potrzebujemy lepszej broni. Potrzebujemy Jedi. Musimy dalej walczyæ. Nie mo¿emy sobie pozwoliæ na marnowanie czasu i ludzi na czyjeœ fantazje. Ganner nalega³: – A jeœli to nie fantazja? Wasza matka te¿ twierdzi, ¿e on ¿yje. – Moja matka – odpar³a Jaina z dziwnym naciskiem, jak osoba, która nosi ciê¿ar ponad si³y nastolatki – straci³a obu synów tego samego dnia. Jeszcze siê z tym nie pogodzi³a i pewnie nigdy siê nie pogodzi. – Ma prawo wiedzieæ… – Ganner, ja siê z tob¹ nie k³ócê, tylko ciê uprzejmie informujê, ¿e masz trzymaæ swoj¹ wielk¹ gêbê na k³ódkê. Nie ¿yczê sobie, aby cokolwiek z tych bzdur przeciek³o do mamy. Gdyby jej daæ nadziejê, a póŸniej znów odebraæ, to by j¹ zupe³nie zniszczy³o. A jeœli siê oka¿e, ¿e to twoja sprawka, wtedy ja zniszczê ciebie. – Ale¿, Jaino… Zbli¿y³a twarz do jego twarzy; mroczne p³omienie, które gorza³y jej w oczach, p³onê³y tak mocno, ¿e Ganner cofn¹³ siê o krok. 176

– Nie miej nadziei, ¿e ciê to ominie, Ganner. I nie licz na to, ¿e nie da³abym rady. Nie odpowiedzia³. Uwierzy³ jej na s³owo. – Yuuzhanie utrzymywali Jacena przy ¿yciu przez bardzo d³ugi czas po jego schwytaniu – wyjaœni³a. – Trzymali go przy ¿yciu i torturowali. Czu³am to. Nigdy nie powiedzia³am rodzicom, co oni mu robili. Ju¿ lepsze by³o to, co przydarzy³o siê Anakinowi… Przynajmniej czysto. W oczach zab³ys³y jej ³zy, ale g³os mia³a tak twardy, ¿e mog³aby nim ci¹æ transparistal. – Czu³am œmieræ Jacena. W jednej chwili by³, w drugiej ju¿ nie. Znik³, jakby nigdy nie istnia³. Poczu³am to. Gdyby ¿y³, nie potrzebowa³abym ciebie, ¿eby wiedzieæ! Wiedzia³abym bez twojego gadania! Zacisnê³a rêce w piêœci, a¿ zbiela³y jej kostki, i wcisnê³a je pod pachy, ods³aniaj¹c zêby w niemi³ym grymasie. – Ju¿ nigdy nie mów mi o tych… tych bzdurach. I nikomu innemu. Nikomu. Jeœli dowiem siê, ¿e choæby spojrza³eœ w lustro i powiedzia³eœ swojemu odbiciu, skrzywdzê ciê. Nauczê ciê na temat bólu takich rzeczy, które nikomu do tej pory siê nie przydawa³y. Ganner sta³ z rozdziawionymi ustami, oszo³omiony i zdruzgotany bólem i czyst¹ wœciek³oœci¹, jak¹ wyczuwa³ poprzez Moc. Co siê z ni¹ dzia³o? Kr¹¿y³y pewne plotki… – Hej, Jaino, nie ma sprawy – powiedzia³ szybko. – Nie powiem nikomu, obiecujê. Nie wœciekaj siê… – Nie wœciekam siê. Jeszcze mnie wœciek³ej nie widzia³eœ i miej nadziejê, ¿e nigdy nie zobaczysz. – Skrzy¿owa³a ramiona na piersi i odwróci³a siê do niego plecami. – ZejdŸ mi z oczu. Ganner, wstrz¹œniêty, oddali³ siê chwiejnym krokiem. Jaina nigdy nie by³a zbyt wylewna, ale zawsze sprawia³a wra¿enie takiej kompetentnej i opanowanej, ¿e ³atwo by³o zapomnieæ, i¿ jednego dnia straci³a dwóch braci. PóŸniej – o wiele póŸniej – pomyœla³ sobie: „Fakt, obieca³em, ¿e nie bêdê o tym rozmawia³. Ale w koñcu nikomu nie obiecywa³em, ¿e siê tym nie zajmꅔ Dlatego w³aœnie wyruszy³. Samotnie. Stary Ganner pewnie zrobi³by to samo, pomyœla³ sobie z pe³n¹ melancholii rezygnacj¹. Piêkna by³aby z tego opowieœæ – historia Jedi, którym Ganner zawsze chcia³ siê staæ: samotnym bohaterem, przeszukuj¹cym rozleg³e obszary galaktyki w misji, któr¹ musia³ wype³niæ 12 – Zdrajca

177

sam, stawiaj¹c czo³o niewyobra¿alnym niebezpieczeñstwom i nies³ychanej przewadze wroga. Takim w³aœnie sobie siebie wyobra¿a³: ch³odny, spokojny, niebezpieczny bohater, o jakim ludzie opowiadaj¹ historie g³osem œciszonym z podziwu i lêku… takie tam bzdury ma³olata. Pró¿noœæ i tyle. Czysta pró¿noœæ. Pró¿noœæ zawsze by³a najwiêksz¹ s³aboœci¹ Gannera. Nie ma nic z³ego w byciu bohaterem – spójrzcie choæby na Hana Solo czy Corrana Horna. Nie ma nic z³ego w tym, ¿e siê chce byæ bohaterem: Luke Skywalker czêsto opowiada³ o swoich m³odzieñczych snach o przygodzie, no i patrzcie, jak to siê skoñczy³o… Kiedy jednak usi³ujesz staæ siê bohaterem, od razu ³adujesz siê w ca³¹ galaktykê k³opotów. ¯¹dza chwa³y potrafi byæ jak choroba, jak zaraza, której bacta nie wyleczy. W ostatnim stadium mo¿esz myœleæ tylko o tym jednym. A pod koniec przestaje ci nawet zale¿eæ na tym, ¿eby rzeczywiœcie byæ bohaterem. Wa¿ne, ¿eby ludzie tak o tobie myœleli. Stary Ganner Rhysode ucierpia³ od tej choroby przerostu formy nad treœci¹. By³ tak ciê¿kim przypadkiem, jak to tylko mo¿liwe – i omal go to nie zabi³o. Co gorsza, omal nie pogr¹¿y³o go w mroku. W chwilach, kiedy siê nie pilnowa³, wci¹¿ jeszcze wraca³ do tych niebezpiecznych snów. Na sam¹ myœl przebiega³ go dreszcz. Ciê¿ko pracowa³, aby zd³awiæ w sobie ¿¹dzê podziwu ze strony innych i pewnego dnia mia³ nadziejê zlikwidowaæ j¹ na zawsze. Dlatego spokojnie podszed³ do tej wyprawy. Dyskretnie. Anonimowo. Pilnuj¹c, aby wieœæ siê nie rozesz³a. Musia³ byæ pewien, ¿e robi to z w³aœciwych powodów. Musia³ siê upewniæ, ¿e nie cierpi na nawrót choroby megalomanii. Musia³ mieæ pewnoœæ, ¿e goni za t¹ plotk¹ wy³¹cznie dlatego, ¿e to w³aœciwe i s³uszne. Dlatego, ¿e Republika desperacko potrzebuje jakiegokolwiek przeb³ysku nadziei. Podobnie jak Jaina. Za ka¿dym razem, kiedy przypomina³ sobie mroczny p³omieñ w tych niegdyœ tak ciep³ych br¹zowych oczach, czu³, ¿e ból przeszywa mu pierœ. Flirt z ciemnoœci¹ – jasne. Ka¿dy z Jedi musia³ siê z tym zmierzyæ od pocz¹tku wojny. Niektórzy nawet twierdzili, ¿e to jedyna nadzieja galaktyki. Na œwiatostatku nad Myrkrem grupa desantowa rozwa¿a³a j¹ powa¿nie jako jedn¹ z opcji. Jednak inaczej to wygl¹da, kiedy o Ciemnej Stronie mówi Kyp Durron, ta chodz¹ca mieszanka wrogoœci do œwiata i nienawiœci do 178

samego siebie. Zawsze by³ taki – niewiarygodnie trudne dzieciñstwo i niewyobra¿alne zbrodnie, do jakich wówczas zmusza³y go okolicznoœci, skrzywi³y go tak, ¿e utrzymanie siê na jasnej stronie stanowi³o dla niego codzienn¹ walkê. Jeœli m³odzi Jedi w obliczu desperackiej sytuacji dyskutowali o u¿yciu Ciemnej Strony – to te¿ ca³kiem inna kwestia. Jednak Jaina Solo, patrz¹ca na niego z mrocznym ogniem w oczach i gro¿¹ca mu œmierci¹, nie mieœci³a siê w ¿adnej z tych kategorii. Zabola³o go to. Zabola³o bardziej ni¿ móg³by siê spodziewaæ. Dzieci Solo mia³y byæ niewra¿liwe. By³y now¹ generacj¹ galaktyki: czyst¹, nieskalan¹ z³em nadziej¹ Jedi. W³aœciwe postêpowanie przychodzi³o im jakby mimochodem. Jak zawsze. Byli, a przynajmniej mieli byæ Szczêœliwymi Wojownikami Mocy. Ca³¹ trójkê, choæ nawet siê o to nie starali, uznawano ju¿ za takich bohaterów, jakim Ganner chcia³ siê staæ, choæby go to mia³o zabiæ. Urodzeni bohaterowie. A teraz Anakin i Jacen nie ¿yj¹, a Jaina… Jaina w przera¿aj¹co wyraŸny sposób przypomnia³a Gannerowi, ¿e jest wnuczk¹ Dartha Vadera. Najbardziej jednak bola³a go œwiadomoœæ, ¿e nie potrafi nic na to poradziæ. Nie, to nie ca³kiem tak, pomyœla³ Ganner, podnosz¹c siê na nogi i opieraj¹c o œcianê korytarza. Jeszcze jest coœ, co mogê zrobiæ… Mo¿e jednak – choæ to prawie nie do wiary – mo¿e straci³a tylko jednego brata. Mo¿e Jacen ¿yje, a Ganner zdo³a to udowodniæ. Mo¿e go nawet odnajdzie? Z pewnoœci¹ jej to nie uleczy, ale przywróci nadziejê. A jeœli nie… no có¿, gorzej nie bêdzie. Nie mia³a ju¿ nadziei, któr¹ móg³by jej odebraæ. Ganner pokiwa³ g³ow¹ i opar³ siê o kotarê, która s³u¿y³a za drzwi kabiny. – Przepraszam – zawo³a³ pó³g³osem. – Czy ktoœ tu mówi we wspólnym? – OdejdŸ. – G³os, który odpowiedzia³ zza zas³ony, wydawa³ mu siê dziwnie, niezrozumiale znajomy – Nic tu dla ciebie nie ma. Jeœli do tej pory przeœladowa³o go niejasne wra¿enie, ¿e czeka go œmieræ, teraz uros³o ono do przyt³aczaj¹cych rozmiarów. Kolana mu zmiêk³y, a wiêksza czêœæ jego osobowoœci mia³a ogromn¹ ochotê prysn¹æ korytarzem i zwiaæ; po chwili doszed³ jednak do wniosku, ¿e choæ nigdy nie by³ bohaterem, to akurat odwagi raczej mu nie brakowa³o. 179

Jeszcze raz zaczerpn¹³ tchu. D³oñ, któr¹ uniós³ zas³onê, dr¿a³a tylko odrobinê. Spojrza³ na ni¹ groŸnie, a¿ znieruchomia³a. Dopiero wtedy ³agodnie odsun¹³ zas³onê na bok. – Przepraszam, ¿e przeszkadzam – rzek³. – Nie zajmê wiele czasu. Mam tylko do ciebie jedno pytanie. Jedno pytanie, nic wiêcej, a potem sobie pójdê. Niewysoki, krêpy mê¿czyzna w œrednim wieku patrzy³ na niego obojêtnie z g³êbi pomieszczenia. – OdejdŸ. – Za chwilê sobie pójdê – przepraszaj¹co zapewni³ Ganner. – O ile wiem, ktoœ, kto tu mieszka, twierdzi, ¿e ju¿ po inwazji widzia³ ¿ywego Jacena Solo na Coruscant. Czy mogê porozmawiaæ z t¹ osob¹? Zza zas³ony nie widzia³ wiele, ale wydawa³o siê, ¿e za ni¹ znajduje siê tylko jeden lub dwa ma³e pokoje, pozbawione praktycznie wszelkich przedmiotów osobistych. Cz³owiek, który sta³ mu na drodze, mia³ na sobie d³ug¹, bezkszta³tn¹ tunikê. Pozostali – równie¿ mê¿czyŸni – ubrani byli identycznie. Jacyœ kap³ani, czy co? – zastanawia³ siê Ganner; wszyscy oni mieli coœ wspólnego, jak¹œ aurê, podobn¹ postawê, mo¿e gesty – jak¹œ wiêŸ, jak¹ nieraz siê widuje u cz³onków rozmaitych fanatycznych kultów. A mo¿e to tylko bieda i desperacja? – Zap³acê – zaproponowa³. – Nie ma tu nic dla ciebie – powtórzy³ mê¿czyzna. Jeden z pozosta³ych wysun¹³ siê zza jego lewego ramienia i wskaza³ palcem na miecz œwietlny, który zwisa³ u pasa Gannera. Warkn¹³ coœ w gard³owym jêzyku, którego Ganner nie rozumia³. – Nie ka¿dy, kto nosi tê broñ, jest Jedi – odezwa³ siê mê¿czyzna, nie spuszczaj¹c têpego i wrogiego wzroku z twarzy Gannera. – Zamilcz. Ganner znów drgn¹³ na dŸwiêk dziwnie znanego akcentu w g³osie, choæ wiedzia³, ¿e nigdy przedtem nie widzia³ tego cz³owieka. Wydawa³o mu siê jednak, ¿e ten znajomy g³os powinien brzmieæ wy¿ej, bardziej œwie¿o i weso³o. Pokrêci³ g³ow¹. PóŸniej siê tym bêdzie martwi³. Mo¿e nie jest najlepszym graczem w sabaka w ca³ej galaktyce, ale wie, kiedy wy³o¿yæ karty. – Nazywam siê Ganner Rhysode – rzek³ ³agodnie. – Jestem Jedi. Przyby³em, aby zapytaæ o Jacena Solo. Który z was widzia³ go ¿ywego? – Mylisz siê. Nikt tu niczego nie widzia³. Lepiej ju¿ idŸ. Jeden z pozosta³ych wyst¹pi³ w przód i powiedzia³ coœ, co brzmia³o jak „Shinn’l fekk Jeedai trizmek”. 180

– Spokój – rzuci³ mê¿czyzna przez ramiê. Gannerowi w³osy powsta³y na karku, ale wyraz jego twarzy pozosta³ grzeczny i uprzejmy. – Proszê – odezwa³ siê znów. – Powiedz mi, co wiesz. Siêgn¹³ poprzez Moc, aby delikatnie zachêciæ mê¿czyznê do wspó³pracy… …i ockn¹³ siê, stwierdzaj¹c, ¿e biegnie byle dalej od korytarza, choæ za nic nie móg³ sobie przypomnieæ, ¿eby siê odwróci³, ani nie mia³ pojêcia, sk¹d siê tu wzi¹³. Co jest? – pomyœla³ têpo. – Co siê dzieje? Jak przez mg³ê, jak w gor¹czce, doda³ sobie dwa do dwóch – ten facet potrafi³ u¿ywaæ Mocy, i to równie dobrze jak najpotê¿niejszy spoœród Jedi. Ten przeciêtnie wygl¹daj¹cy mê¿czyzna w œrednim wieku odsun¹³ na bok sondê Gannera i odpowiedzia³ kompulsj¹ Mocy tak siln¹, ¿e chocia¿ Ganner wiedzia³ ju¿ teraz, co to takiego, wci¹¿ nie móg³ siê zatrzymaæ i chwiejnym krokiem nadal szed³ w g³¹b korytarza. Zmusi³ siê, ¿eby siê zatrzymaæ, dysz¹c ciê¿ko. Opar³ siê o szorstk¹ œcianê. Strach, który czu³, znik³ nagle. Musia³a to byæ równie¿ projekcja Mocy – subtelna, niewykrywalna. Teraz, poniewczasie, ¿a³owa³, ¿e nie z³ama³ przyrzeczenia danego Jainie i nie sprowadzi³ ze sob¹ tuzina Jedi jako wsparcia. Wiedzia³ teraz, ¿e w pomieszczeniu za jego plecami znajduje siê tylko jedna obecnoœæ w Mocy. Jedna jedyna. Pozosta³ej czwórki nie wyczuwa³ w ogóle. Miecz œwietlny sam jakoœ znalaz³ siê w jego d³oni. Ostrze o¿y³o. Nie ty jeden potrafisz bawiæ siê Moc¹, pomyœla³ z uœmiechem, czuj¹c znów ten sam, znajomy dreszczyk radosnego oczekiwania, z jakim zawsze stawia³ czo³o nag³ym zagro¿eniom. Dawno temu. Zostaw w spokoju tamtego Gannera, powiedzia³ sobie. Zwolni³ p³ytkê i wy³¹czy³ ostrze. Nie jestem taki. Jestem ostro¿ny. Ostro¿ny i niepozorny. Powoli, stopniowo zacz¹³ wycofywaæ siê z Mocy, buduj¹c mur wokó³ swojej obecnoœci, tak jakby wci¹¿ siê oddala³. Pozosta³ dziêki temu œlepy na Moc – lecz równie¿ w niej niewidzialny. Potê¿ny u¿ytkownik Mocy na statku obozowym – prawdopodobnie w towarzystwie zamaskowanych Yuuzhan. I ten u¿ytkownik Mocy œwiadomie odkry³ karty, nak³adaj¹c na Gannera tê kompulsjê: w ci¹gu kilku minut mo¿e znikn¹æ na zawsze w anonimowym t³umie 181

zamieszkuj¹cym ogromny statek. Ganner s³ysza³ opowieœci z Yavina Cztery: wiedzia³, ¿e Yuuzhanie próbuj¹ sk³oniæ Jedi do wspó³pracy. Jeœli im siê wreszcie uda³o, konsekwencje mog¹ byæ dos³ownie niewyobra¿alne. Wpad³ po czubek g³owy. Nie, o wiele g³êbiej. Ale co innego mo¿e zrobiæ? Ten goœæ jest silniejszy ode mnie, uzna³. Czu³, jak po plecach przechodzi mu zimny dreszcz, ale tym razem nie mia³o to nic wspólnego z projekcjami Mocy. Tym razem by³ to prawdziwy strach. I w dodatku jest ich piêciu, przypomnia³ sobie. Chyba naprawdê ¿ycie mi niemi³e. Szed³ jednak dalej, sun¹c wzd³u¿ œciany; milcz¹cy miecz trzyma³ luŸno w swêdz¹cej z emocji d³oni. Jak móg³by tego nie zrobiæ? Ju¿ sobie wyobra¿a³, jak usi³uje siê t³umaczyæ Skywalkerowi: „No wiesz, w³aœciwie… nic nie zrobi³em z tym zdrajc¹ Jedi i szpiegami Yuuzhan Vongów, bo wiesz, to znaczy, to dlatego, ¿e… och, dobrze… by³bym naprawdê zak³opotany, gdyby ludzie sobie pomyœleli, ¿e znowu gra³em bohatera i dlatego da³em siê zabiæ… Zd³awi³ w sobie tê myœl – by³ ju¿ u drzwi kabiny i wiedzia³, ¿e sztuczki Mocy nie zmyl¹ tamtego goœcia na d³u¿ej ni¿ minutê czy dwie. Nie ma nawet doœæ czasu na dzia³anie. Bez zabijania, upomnia³ siê. Przynajmniej dopóki siê nie upewniê, ¿e to Yuuzhanie. Z westchnieniem rozluŸni³ myœlowe napiêcie, które utrzymywa³o go poza Moc¹. BodŸce zala³y go fal¹, a w ich przyp³ywie czu³ tamtego niczym rozjarzon¹ bojê naprowadzaj¹c¹ w pasie asteroidów. Ganner ruszy³ do akcji bez namys³u. Rzuci³ siê do przodu, a ostrze jego miecza o¿y³o z sykiem, rozcinaj¹c mocowania zas³ony. Zebra³ spadaj¹c¹ tkaninê i narzuci³ j¹ na g³owê najbli¿ej stoj¹cej bia³ej szaty. Drugiego kopniêciem odes³a³ pod œcianê. Sfingowa³ kolejne niskie uderzenie i wyskoczy³ w górê. Zamachn¹³ siê praw¹ rêk¹ i grzmotn¹³ rêkojeœci¹ miecza œwietlnego w g³owê trzeciego z tak¹ si³¹, ¿e ten upad³ na kolana. Ganner odbi³ siê od niego jak od æwiczebnego konia, wysoko wyrzucaj¹c nogi, i rozp³aszczy³ czwartego jak taranem. Obróci³ siê znów ku pierwszemu w tej samej chwili, kiedy ten zdo³a³ wypl¹taæ siê z tkaniny i poczêstowa³ go ³okciem w szczêkê. Wyczu³ za sob¹ ruch i wykrêci³ wspomagane Moc¹ salto w ty³, wylatuj¹c wysoko w górê i w dal, po czym wyl¹dowa³ o d³ugoœæ ramienia od starszego mê¿czyzny, podsuwaj¹c mu ostrze miecza na pó³ centymetra od szyi. 182

– Nikt nie zgin¹³, nikt nie zosta³ ranny – oznajmi³ ch³odno, g³osem monotonnym jak pomruk miecza œwietlnego. – Ale to siê mo¿e zmieniæ. W ka¿dej chwili. Twoja decyzja. Cztery niewidoczne w Mocy bia³e szaty, rozrzucone po ca³ym pomieszczeniu w ró¿nych stadiach zdolnoœci do ruchu, zawaha³y siê. Mê¿czyzna sta³ nieruchomo. Ganner nie móg³ siê powstrzymaæ od uœmiechu. Nie tylko jestem w tym dobry, ale jeszcze robiê to z klas¹, pomyœla³. Zd³awi³ w sobie tê myœl, zaledwie siê pojawi³a, wœciek³y na siebie. A ju¿ mi siê zdawa³o, ¿e robiê postêpy… Otoczy³ siê warstwami ostro¿noœci jak zbroj¹. – W porz¹dku – rzek³ spokojnie, cicho i powoli. Wytrzyma³ spojrzenie starszego mê¿czyzny i lekko poruszy³ mieczem. W czerwonym obramowaniu cieni rzucanych przez ¿ó³t¹ klingê twarz tamtego wydawa³a siê zupe³nie spokojna. – Wycofuj siê. W kierunku drzwi. Spojrzenie mê¿czyzny zmiêk³o, pojawi³o siê w nim coœ w rodzaju rezygnacji. Smutno pokrêci³ g³ow¹ na znak, ¿e odmawia. – Nie blefujê – odpar³ Ganner. – Idziemy sobie pogadaæ na korytarz. Dopóki nikt nie zrobi nic g³upiego, nie ma powodu, ¿ebyœmy wszyscy nie uszli st¹d z ¿yciem. Rusz siê. Jeszcze jeden ruch mieczem œwietlnym, wystarczaj¹cy, aby œci¹æ milimetr skóry z obojczyka tamtego – ale mê¿czyzna westchn¹³ tylko. – Ganner, ty wariacie… Ganner obliza³ usta. Mówi do mnie, jakby mnie zna³, zdumia³ siê. – Zdaje siê, ¿e mnie nie rozumiesz… – To ty nie rozumiesz – odpar³ tamten zmêczonym g³osem. – Obserwuj¹ nas. Przez ca³y czas. Jeœli bodaj wysunê nogê poza ten pokój, obserwuj¹cy nas pilot Yuuzhan Vong uruchomi dovin basala ukrytego niedaleko st¹d. Wszystko potrwa najwy¿ej dziesiêæ sekund. Statek zapadnie siê w czarn¹ dziurê. Sto milionów ludzi zginie. Gannerowi opad³a szczêka. – Co…? Jak? To znaczy… dlaczego, dlaczego mia³… – Dlatego, ¿e jeszcze mi nie ufaj¹ – odpar³ ze smutkiem. – Nie powinieneœ by³ wracaæ, Gannerze. Teraz nie mo¿esz opuœciæ tego pokoju ¿ywy… – Wszed³em ca³kiem ³atwo. – Z wyjœciem bêdzie gorzej. A nawet jeœli uda ci siê wyjœæ, wiedz¹c tylko to, co ju¿ wiesz… – Jeœli? Zaraz, kto tu trzyma miecz œwietlny? 183

– Gannerze, to nie blef. Chcia³bym, ¿eby tak by³o. Ganner s³ysza³ przekonanie w jego g³osie, a poprzez Moc czu³ prawdê w tych s³owach. Ju¿ wiem przecie¿, ¿e jest silniejszy ode mnie, stwierdzi³. Potrafi udaæ prawdê, któr¹ wydaje mi siê, ¿e s³yszê, a ja siê nawet nie zorientujê. Nawet gdyby to by³a prawda, i tak nie móg³ wydobyæ z tej sytuacji ani odrobiny sensu. Nie domyœla³ siê, co siê tak naprawdê dzieje, ani te¿ co w³aœciwie powinien z tym zrobiæ. – Mówiê ci o tym, poniewa¿ to samo siê stanie, jeœli zginê – odpar³ mê¿czyzna. – To na wypadek, gdyby sumienie pchnê³o mnie do samobójstwa. Jak mówi³em, jeszcze mi nie ufaj¹. – Ale… ale… – prychn¹³ Ganner. Wra¿enie, ¿e wpad³ powy¿ej g³owy, jeszcze siê pog³êbi³o. Ton¹³. Uj¹³ miecz obu rêkami, aby ostrze nie dr¿a³o, i stara³ siê odzyskaæ kontrolê nad sytuacj¹. – Ja chcê tylko dowiedzieæ siê, co wiesz na temat Jacena Solo – rzek³ niemal ¿a³oœnie. – Zacznij gadaæ albo bêdê musia³ zaryzykowaæ w nadziei, ¿e jednak blefujesz. Mê¿czyzna spojrza³ na Gannera tak, jakby go zna³. Jakby go zna³ od lat. Jakby przejrza³ go na wylot. W jego spojrzeniu by³a melancholijna zaduma rozczarowanego rodzica. Westchn¹³ raz jeszcze. – Nic ci nie pomo¿e, jeœli powiem. – Nie masz wyboru. – Zawsze jest wybór. Powoli, spokojnie i bez niepotrzebnych gestów uniós³ d³oñ. Przycisn¹³ punkt na bocznej czêœci nosa i jego twarz pêk³a na pó³. Ganner mimowolnie odskoczy³. Twarz mê¿czyzny zwija³a siê niczym skórka ithoriañskiego krwawnika; grube, miêsiste p³aty odpada³y od siebie, zabieraj¹c ze sob¹ rzedn¹ce cienkie w³osy, smutne worki pod oczami, obwis³e policzki, psuj¹ce liniê szczêki. Sieæ cienkich jak w³osy w³ókien powoli wycofywa³a siê z porów ukazuj¹cej siê spod spodu twarzy, pozostawiaj¹c po sobie krwawe smugi. Spod cofaj¹cego siê maskera oczom Gannera ukaza³a siê szczup³a, mocno rzeŸbiona twarz, okolona nierówn¹, zaniedban¹ brod¹ i zlepionymi krwi¹ w³osami, które mog³y byæ br¹zowe. Ganner rozpozna³ tê twarz, nawet poprzez stru¿ki krwi i zniekszta³cenia spowodowane przez wycofywanie siê wici ss¹cych maskera. By³a jednak za stara, zanadto poorana wyrzeczeniami i bólem, zbyt wiele smutnego doœwiadczenia kry³o siê w jej oczach, aby naprawdê pasowa³a do jego wspomnieñ. 184

Ganner otworzy³ usta. Palce mu zdrêtwia³y, d³onie opad³y po bokach, ostrze miecza œwietlnego znik³o, a rêkojeœæ z brzêkiem upad³a na pod³ogê. Kiedy wreszcie móg³ przemówiæ, jedynym s³owem, jakie przesz³o mu przez gard³o, by³o: – Jacen… – Czeœæ, Ganner – odpar³ Jacen znu¿onym g³osem. Siêgn¹³ do rêkawa i wyj¹³ ma³y woreczek. Pog³adzi³ go, zachêcaj¹c do wywrócenia siê na lew¹ stronê, i na³o¿y³ na d³oñ jak rêkawicê. Wyci¹gn¹³ z niego ma³y k³êbek materia³u. Rzuci³ go Gannerowi – £ap. Ganner by³ zbyt zdumiony, ¿eby zrobiæ cokolwiek innego. Z³apa³ go instynktownie. K³êbek by³ wilgotny w dotyku i ciep³y od kontaktu z cia³em Jacena. W zag³êbieniu jego d³oni pojawi³o siê nagle odrêtwienie i zaczê³o pe³zn¹æ w kierunku nadgarstka. Ganner spojrza³ na szmatkê ze zmarszczonymi brwiami. – Co to jest? – £zy mojej przyjació³ki – odpar³ Jacen. – To trucizna kontaktowa. – Co? – wytrzeszczy³ oczy Ganner. – ¯artujesz sobie, prawda? – Poczucie humoru nie dopisuje mi ostatnimi czasy. – Jacen zsun¹³ woreczek z d³oni i odrzuci³ na bok. – W ci¹gu piêtnastu sekund stracisz przytomnoœæ. Rêka Gannera ju¿ by³a martwa, prawe ramiê zwisa³o bezw³adnie. Odrêtwienie sp³ynê³o mu na pierœ, a kiedy dotar³o do serca, b³yskawicznie objê³o ca³e cia³o. Run¹³ do przodu; nie by³ w stanie nawet unieœæ rêki, ¿eby zamortyzowaæ upadek. Jacen jednak z³apa³ go i ³agodnie po³o¿y³ na ziemi. – ZbudŸ villipa – rzek³ Jacen do jednego z pozosta³ych; teraz Ganner wiedzia³ ju¿, ¿e to wojownicy Yuuzhan Vong. – Powiedz Nomowi Anorowi, ¿e pu³apka zawiod³a. Za tym Jedi przyjd¹ nastêpni. Musimy wracaæ do domu. Nom Anor? Wracaæ do domu? – myœla³ gor¹czkowo Ganner, zanim mrok ogarn¹³ jego umys³. – Zrobili to. Maj¹ Jacena. Przekabacili go. Jeden z wojowników odezwa³ siê w szorstkim, chrapliwym jêzyku. Jacen pokrêci³ g³ow¹. – Nie. Zabieramy go ze sob¹. Rozleg³o siê coœ jak warkniêcie skrzy¿owane z napadem kaszlu. – Bo ja tak mówiê – odpar³ Jacen. – Œmiesz dyskutowaæ? 185

Ostatnim konwulsyjnym wysi³kiem woli Ganner siêgn¹³ poprzez Moc i chwyci³ miecz œwietlny; uniós³ go myœl¹ i przycisn¹³ p³ytkê aktywacyjn¹, aby ostrze o¿y³o. Jeden z wojowników warkn¹³ ostrzegawczo w tym samym gard³owym jêzyku. Jacen skin¹³ d³oni¹ i Ganner poczu³, jak silniejszy od niego umys³ przejmuje miecz œwietlny i wyrywa go z jego kontroli. Ostrze znik³o. Rêkojeœæ podskakiwa³a ³agodnie w powietrzu pomiêdzy Jacenem a wojownikami. – Nie kalajcie siê dotkniêciem bluŸnierczej broni – rzek³ Jacen. Ostatni¹ rzecz¹, jak¹ ujrza³ Ganner, zanim ciemnoœæ poch³onê³a go zupe³nie, by³ amphistaff wype³zaj¹cy z rêkawa Jacena. Stworzenie g³adko przeciê³o na pó³ rêkojeœæ miecza. – Zabierzcie tê ¿a³osn¹ karykaturê Jedi na Yuuzhan’tar – poleci³ Jacen. – Dopiero tam go zabijemy. Pomieszczenie wewn¹trz statku obozowego poruszy³o siê. Kajuta zosta³a specjalnie wyhodowana i wprowadzona na ten statek obozowy w okreœlonym celu. Wydawa³o siê, ¿e to zwyk³a kabina – taka jak milion innych w plastrze miodu – teraz jednak od³¹czy³a siê i zeœliznê³a pod pow³ok¹ statku, jak paso¿yt przeœlizguj¹cy siê pod skór¹ zwierzêcia. Ta szczególna kabina otacza³a stateczek z koralu yorik, zaopatrzony w swojego w³asnego dovin basala. Dovin basal móg³ byæ u¿yty rozmaicie: po wydaniu jednego rozkazu móg³ wygenerowaæ pole grawitacyjne doœæ intensywne, aby zmia¿d¿yæ ca³y statek w punktow¹ masê mniejsz¹ od ziarnka piasku, ale teraz otrzyma³ inny rozkaz i dlatego po prostu uniós³ kabinê i jej mieszkañców na drug¹ stronê galaktyki. Skóra statku obozowego napiê³a siê z lekka. B¹bel pojawi³ siê po ciemnej stronie statku, a kiedy pêk³, wyplu³ kabinê daleko w przestrzeñ. Kabina natychmiast wyruszy³a pe³nym pêdem, gor¹czkowo przyspieszaj¹c wesz³a w nadprzestrzeñ i skierowa³a siê na Yuuzhan’tar. W kabinie znajdowa³o siê czterech wojowników Yuuzhan Vong, jeden pilot skoczka koralowego oraz dwóch ludzi. Jeden z nich siedzia³ w milczeniu i medytowa³. Drugi le¿a³ sparali¿owany, nieprzytomny, ale nawet w czarnej pustce, w której zdawa³ siê unosiæ, wci¹¿ czepia³ siê jednej myœli. Nie wiedzia³, gdzie go zabieraj¹, nie wiedzia³, co siê z nim stanie, nie wiedzia³ nawet tak do koñca, kim jest. Wiedzia³ tylko jedno. By³a to myœl, której poœwiêci³ ca³e swoje si³y, aby na zawsze zachowaæ j¹ wyryt¹ w pamiêci. Jacen Solo jest zdrajc¹. 186

ROZDZIA£



ŒWIAT£O DROGI PRAWDY Na powierzchni obcej planety rycerz Jedi le¿y i œni. Organizmy, które tak naprawdê s¹ urz¹dzeniami, wspó³pracuj¹ z innymi ¿ywymi urz¹dzeniami, by zadbaæ o potrzeby jego cia³a: glukoza i sól fizjologiczna kr¹¿¹ w jego krwiobiegu, zmieszane z potê¿nymi alkaloidami, które pogr¹¿aj¹ jego œwiadomoœæ g³êboko pod powierzchni¹ snu. Planeta, która go wiêzi, jest usiana plamami dzikiej d¿ungli pokrywaj¹cymi szkielet zrujnowanego miasta, a jej niebo spina Most upleciony z têczy. Rycerz Jedi œni o obcych i o Yuuzhanach. Œni o zdrajcach, którzy s¹ Jedi, i o Jedi, którzy s¹ zdrajcami. A nieraz w tym œnie zdrajca zwraca siê ku niemu, mówi¹c: „Jeœli nie jestem Jedi, czy wci¹¿ jeszcze jestem zdrajc¹? A jeœli nie jestem zdrajc¹, czy jestem wci¹¿ Jedi?” I oto jeszcze jedna postaæ ze snu: podobny do szkieletu Yuuzhanin. Jedi w jakiœ sposób pojmuje, ¿e to Nom Anor, prorok z Rhommamool. Nom Anor z Duro. Z Myrkra. We œnie widzi jeszcze jedn¹ istotê: drobn¹, smuk³¹ i zwinn¹. Obca nieznanego pochodzenia w koronie z piór, bia³a fontanna Mocy. Rycerz Jedi œni tak¿e o sobie: widzi, jak le¿y nieruchomo niczym trup, opleciony sieci¹ pn¹czy i zdrewnia³ych konarów, stanowi¹cych na wpó³ hamak, a na wpó³ pajêcz¹ sieæ. Widzi siê jakby z zewn¹trz, 187

unosz¹c siê wysoko, wysoko na jakiejœ astralnej orbicie, zbyt odleg³ej, aby rozpoznaæ twarze, choæ w jakiœ sposób wie, jak wygl¹daj¹. I w jakiœ sposób wie, ¿e rozmawiaj¹ o pozbawieniu go ¿ycia. Nie zwraca ju¿ na to wiêkszej uwagi, bo œni³ ten sen wiele, wiele razy. Teraz powtarza go jak uszkodzona pêtla danych. Sen zawsze zaczyna siê tak: Nie w¹tpiê w szczeroœæ twojego nawrócenia – szepcze postaæ imieniem Nom Anor do zdrajcy – ale musisz zrozumieæ, jak to bêdzie wygl¹daæ na przyk³ad w oczach mistrza wojennego Tsavonga Laha. Mo¿e odnieœæ wra¿enie, ¿e gdybyœ by³ istotnie piewc¹ Drogi Prawdy, zniszczy³byœ tego ¿a³osnego Jedi bez litoœci jeszcze na statku obozowym, zamiast wlec go tutaj”. Zdrajca ripostuje beznamiêtnie: „I pozbawi³bym Prawdziwych Bogów pe³nej, formalnej ofiary?” Obca w koronie z piór przytakuje z ciep³¹ aprobat¹ i wkrótce prorok musi siê z ni¹ zgodziæ. „Ka¿dy Jedi jest cennym jeñcem – przyznaje. – Mo¿emy go z³o¿yæ w ofierze jeszcze tego samego dnia. W³aœciwie – bezwargie usta rozchylaj¹ siê, ods³aniaj¹c uœmiech naje¿ony zêbami ostrymi jak szpilki – sam mo¿esz go z³o¿yæ w ofierze. Zar¿niêcie jednego z twych dawnych braci z pewnoœci¹ w znacznym stopniu z³agodzi… hmm… w¹tpliwoœci mistrza wojennego”. „Oczywiœcie”. – Zdrajca przytakuje skinieniem g³owy, a w tym momencie sen rycerza Jedi nagle staje siê koszmarem: uwiêziony we wnêtrzu nieruchomego, bezradnego, milcz¹cego cia³a, jakby ju¿ by³ trupem, pogr¹¿ony w przera¿eniu, próbuje siêgn¹æ poprzez Moc, dotkn¹æ zimnego, pod³ego serca zdrajcy. I ku swemu zdumieniu napotyka wyraŸne wra¿enie ciep³a i dobrego humoru, jakby zdrajca mrugn¹³ do niego okiem i przyjaŸnie poklepa³ go po ramieniu. – „Ale mo¿emy zrobiæ coœ wiêcej. To mo¿e byæ pierwsza przymiarka, próba, a on bêdzie zastêpowa³ moj¹ siostrê”. Jak to zwykle we œnie bywa, rycerz Jedi rozumie ju¿, ¿e wpad³ w pu³apkê zastawion¹ na Jainê. Coœ w tym jednak nie pasuje, coœ, czego nie mo¿e sobie przypomnieæ. Gdyby naprawdê chcieli z³apaæ Jainê, musieliby skorzystaæ z lepszej opcji… ale na razie nie bardzo potrafi³ sobie przypomnieæ, z jakiej. Jak zawsze, prorok sprzeciwia siê planom zdrajcy: nawet istnienie tego zdrajcy jest œcis³¹ tajemnic¹. W takiej próbie bêdzie uczestniczyæ zbyt wielu Yuuzhan Vongów i niewolników, a sekret nieuchronnie wyjdzie na jaw. „Tajemnica przesta³a byæ u¿yteczna – powa¿nie sprzeciwia siê zdrajca. – Moje nawrócenie na Drogê Prawdy niczemu nie s³u¿y, jeœli 188

ma pozostaæ sekretem. W dniu, kiedy schwytamy moj¹ siostrê, bêdê g³osi³ S³owo Prawdziwych Bogów ca³ej galaktyce… ale musimy siê do tego przygotowaæ. Jeœli ceremonia ma przebiegaæ bezb³êdnie, musimy j¹ przeæwiczyæ”. „Co przeæwiczyæ? – pyta prorok. – Ofiara nie jest skomplikowanym rytua³em”. Obca mówi: „Wielka Ofiara, kiedy nadejdzie, bêdzie poœwiêceniem dobrowolnym; Drugi BliŸniak pójdzie na œmieræ chêtnie, z podniesion¹ g³ow¹ i radoœci¹ w sercu, wierz¹c, ¿e przynosi Prawdê galaktyce”. „On te¿ – stwierdza zdrajca. – Dlatego uczyniliœcie mnie tym, kim jestem. Muszê doprowadziæ go do Prawdy. Do Œwiat³a. Us³yszy Prawdê dŸwiêcz¹c¹ w moich ustach i ujrzy Œwiat³o Boga, którym jestem, w moich oczach”. Prorok wydaje siê sceptyczny, ale stwierdza: – „Przygotowania zajm¹ trochê czasu”. „Masz tyle czasu, ile ci potrzeba – mówi zdrajca. – Kiedy wszystko bêdzie przygotowane, przemówiê do tego Jedi”. I zawsze w tym momencie rycerz Jedi siêga w Moc, aby uderzyæ w mózg zdrajcy m³otem protestu, ale w zamian dostaje kolejne ³obuzerskie mrugniêcie poprzez Moc. Zdrajca nie daje innego znaku, ¿e uœwiadamia sobie obecnoœæ rycerza Jedi i zwraca siê znów do proroka: „Tego dnia Ganner Rhysode pójdzie dumnie u mojego boku, a ja doprowadzê go do Studni Mózgu Œwiata, gdzie wspólnie ofiarujemy jego œmieræ na chwa³ê Prawdziwych Bogów”. W tym fragmencie snu znajomy ucisk zgrozy zwykle zmusza go do powrotu w ciemnoœæ na jakiœ czas, po czym znów wyp³ywa na powierzchniê i sen zaczyna siê od pocz¹tku. I tak powtarza siê wci¹¿ od nowa, wytrawiony kwasem myœli w jego mózgu. Od nowa, od nowa, od nowa, a¿ wreszcie… Ganner Rhysode gwa³townie nabiera powietrza, wzdryga siê i budzi. To boli. Ktoœ wsadzi³ Gannerowi rêkê do gard³a a¿ po ³okieæ, wpijaj¹c siê palcami w oskrzela. Teraz rêka – palce, d³oñ, nadgarstek i ramiê – powoli wycofuje siê z jego wnêtrza, sucha, twarda i szorstka jak kamieñ, drapi¹c wnêtrze gard³a Gannera, d³awi¹c, pobudzaj¹c do torsji i kaszlu. W tym samym czasie rurki, przewody i ig³y wysuwaj¹ siê z jego ¿y³, nerwów i naci¹gniêtej skóry… 189

ci!”

„Gannerze Rhysode, zbudŸ siê! ZbudŸ siê i powstañ! Rozkazujê

Wiedzia³, ¿e œni, i wiedzia³, ¿e siê budzi, ale nie móg³ strz¹sn¹æ z siebie tego snu. Sen spowija³ go, otacza³, kleisty, lepki, b³ony rozci¹ga³y siê w cienkie nitki i zwisaj¹ce liny, ³¹cz¹ce go z niezwyk³ym œwiatem: dzikie sny o tym, jak zosta³ schwytany przez tuzin Yuuzhan Vongów, wszyscy z twarz¹ Jacena Solo, szalone obrazy rytua³u ofiary, obcych, Jainy i tego dziwaka Noma Anora… Powieki uchyli³y siê z trudem, niczym przerdzewia³e klapy w³azów. Ramiê, które wysunê³o siê z jego tchawicy, okaza³o siê nie grubsze od ga³êzi, której kora pokryta by³a œluzem ze œladami krwi. Rurki, które wype³z³y z jego ¿y³ poprzez skórê, wygl¹da³y jak pok³ade³ka ogromnych, rozdêtych os, które wyros³y niczym galasy na pniach drzew po obu jego stronach. Le¿a³ w hamaku, który równie¿ wydawa³ siê upleciony z pn¹czy – lecz pn¹cza te wi³y siê pod nim jak miêœnie, gn¹c siê i zaciskaj¹c jak sieæ spleciona z wê¿y. Z sufitu zwisa³y inne pn¹cza, d³ugie, poskrêcane jak liny i zwiniête w k³êbki – w istocie nie by³y to pn¹cza, raczej macki, bo przecie¿ ¿adne pn¹cze nie jest w stanie zwijaæ siê i rozwijaæ znowu… i nie by³y to równie¿ macki, poniewa¿ macki nie koñcz¹ siê ogromnymi, rozjarzonymi czerwonymi œlepiami, które pomimo tych wszystkich skrêtów i zwojów wydawa³y siê nie mrugaæ i nie spuszczaæ z niego skupionego wzroku. Narkotyki, pomyœla³ sennie. Naæpali mnie. Mam halucynacje. – ZbudŸ siê, Gannerze Rhysode! ZbudŸ siê w imiê Prawdy! To musia³a byæ halucynacja… musia³a, poniewa¿ kiedy skrêci³ g³owê na bok, by sprawdziæ, kto wydaje mu te pompatyczne, choæ doœæ g³upio brzmi¹ce rozkazy, facet do z³udzenia przypomina³ mu Jacena Solo. Ganner zamruga³ i podniós³ rêkê, ¿eby zetrzeæ z powiek resztki snu – dopiero wtedy stwierdzi³, ¿e ju¿ nie jest sparali¿owany ani skrêpowany. Nie mia³o to wielkiego znaczenia – alkaloidy kr¹¿¹ce w jego ¿y³ach sprawia³y, ¿e rêka wyda³a mu siê niewiele l¿ejsza od Pogromcy S³oñc. Kiedy spojrza³ znowu, wzrok mu siê ju¿ nieco poprawi³, a mimo to wci¹¿ widzia³ Jacena. Lecz nie by³ to ten sam ch³opiec, którego Ganner pamiêta³. Jacen by³ teraz wy¿szy i szerszy w ramionach. S³oñce rozjaœni³o jego br¹zowe loki w z³ociste blond pasma, a podbródek okala³a ostra, 190

ciemna broda. Twarz mu zeszczupla³a, wyostrzy³a siê, nabra³a delikatnoœci, straci³a chochlikowat¹ miêkkoœæ, radoœnie ³obuzerski wyraz, który sprawia³, ¿e by³ podobny do ojca. Zast¹pi³a j¹ twardoœæ kutej na zimno durastali. Ganner pamiêta³ taki sam wyraz na twarzy Leii, sk³adaj¹cej z podium prezydenta w Wielkiej Rotundzie doniesienie na temat skorumpowanego senatora. Nosi³ d³ug¹, powiewn¹ szatê barwy czarnej, tak bardzo czarnej, ¿e jej fa³dy ginê³y w bezkszta³tnej plamie ciemnoœci. Wzd³u¿ rêkawów wi³ siê skomplikowany wzór, œwiec¹cy w³asnym œwiat³em, mieni¹cy siê jadowit¹ zieleni¹ i szkar³atem jak sieæ zewnêtrznych arterii pulsuj¹cych jasnoœci¹ zamiast krwi. Na ramiona narzuci³ coœ w rodzaju bia³ej kom¿y, na której wi³y siê dziwne, niezrozumia³e, z³ociste znaki. Ganner otworzy³ usta, by spytaæ Jacena, na jakim idiotycznym balu maskowym zamierza zab³ysn¹æ tym bezsensownym kostiumem, lecz zanim odrêtwia³e od narkotyku wargi zdo³a³y uformowaæ s³owa, przypomnia³ sobie. Jacen Solo jest zdrajc¹. – Nie lêkaj siê, Gannerze Rhysode – rzek³ mrocznym, niskim g³osem, niczym ktoœ udaj¹cy hipnotyzera. – Raduj siê raczej! Nadszed³ dzieñ B³ogos³awionego Uwolnienia! – Czy… – Ganner musia³ odchrz¹kn¹æ, ¿eby usun¹æ z gard³a chrypkê, która nawarstwi³a siê przez wiele dni milczenia. – Czy to znaczy… ¿e mnie wypuœcicie? – Trojakie s¹ Dary Prawdziwych Bogów. – S³owa pada³y jak g³azy do g³êbokiej studni. – Daj¹ nam ¿ycie, abyœmy mogli s³u¿yæ Ich Chwale: to najpoœledniejszy z Trzech Darów. Daj¹ nam ból, abyœmy siê nauczyli, ¿e wartoœæ ¯ycia zawiera siê jedynie w Ich S³u¿bie: to wiêkszy Dar. Lecz Najwiêkszym Darem Bogów jest Œmieræ: to Ich Uwolnienie od Brzemienia Bólu i Przekleñstwa ¯ycia. To Ich Nagroda, ³aska, litoœæ, hojnie rozdawana nawet niesprawiedliwym i niewiernym. Uwiêziony. Odurzony. Bezradny. Zaraz zostanie zamordowany. Jak to dobrze, ¿e by³em taki ostro¿ny i niepozorny, pomyœla³ Ganner jak we œnie. Inaczej móg³bym sobie narobiæ niez³ych k³opotów. – No taaak, wiesz co… – odezwa³ siê ze s³abym œmiechem. – Ci twoi bogowie… ja wiem, ¿e oni chc¹ dobrze, ale chyba nie za bardzo wiedz¹, kiedy sobie daæ spokój. S¹ o wiele za hojni. Mnie tam jest ca³kiem dobrze z ich pierwszym Darem. Pozosta³e dwa, no wiesz, mog¹ sobie poczekaæ… – Milcz! – rozkaza³ Jacen, wyci¹gaj¹c wysoko ramiona z d³oñmi skierowanymi do przodu, jakby mówi³ do t³umów ze szczytu góry. – 191

Nie trwoñ oddechu na czcze s³owa! Us³yszysz teraz naukê Drogi Prawdy! Ganner wytrzeszczy³ oczy, niezdolny wykrztusiæ s³owa, ale Jacen, zamiast mówiæ dalej, przymkn¹³ nagle oczy i zachwia³ siê, jakby mia³ za chwilê zemdleæ. – Jacen? Jedna d³oñ zwinê³a siê w piêœæ z wyprostowanym palcem wskazuj¹cym. „Czekaj”. – Jacen, co oni ci zrobili? Cokolwiek siê sta³o, mo¿emy to naprawiæ. Musisz ze mn¹ wróciæ, Jacenie. Nie wiesz, co siê dzieje. Jaina… wszyscy ciê potrzebuj¹. Nie wiem, co oni ci zrobili, ale to nie ma znaczenia. Cokolwiek to by³o, nie twoja wina. Mo¿emy ci pomóc… Jacen otworzy³ oczy i nagle opuœci³ lew¹ powiekê w d³ugim, powolnym mrugniêciu. Ganner zatrzasn¹³ usta z lekkim k³apniêciem. Jacen znów zamkn¹³ oczy. I wszystkie ga³ki oczne na koñcach macek-pn¹czy zwisaj¹cych z sufitu po kolei posz³y w jego œlady. Czerwony ¿ar w ka¿dej z nich przygasa³ powoli, skrywaj¹c siê za par¹ pionowych powiek, a macki-pn¹cza rozluŸni³y siê i opad³y, zwisaj¹c bezw³adnie. Jacen opuœci³ ramiona i otworzy³ oczy. Wydawa³ siê zmêczony znu¿eniem zbyt wielkim dla ka¿dej ludzkiej istoty. – Jak siê czujesz? Czy si³y ju¿ ci wracaj¹? Bêdziesz móg³ iœæ? – Znów mówi³ jak ch³opiec, lecz ch³opiec, który postarza³ siê przedwczeœnie. W³aœnie… zachowywa³ siê jak starzec, dlatego wydawa³ siê taki dziwny. Mia³ coœ w oczach – jak¹œ odwieczn¹, zimn¹ wiedzê, bolesne przyznanie siê do gorzkiej prawdy, które zniszczy³y w nim ca³e podobieñstwo do rodziny Solo. – Co ty tu… co siê dzieje, Jacenie? – Mo¿emy teraz porozmawiaæ, ale niezbyt d³ugo. Przekona³em monitoruj¹ce nas istoty, ¿e przyda³aby im siê drzemka. – Istoty? Monitoruj¹ce? Nie… – Obserwuj¹ nas. O to w³aœnie chodzi³o w tym ¿a³osnym pokazie dla nerfów i Wookich, który ci przed chwil¹ zafundowa³em. Yuuzhanie stwierdzili, ¿e jestem wcieleniem jednego z ich BliŸniaczych Bogów. Ganner wyba³uszy³ oczy w przyp³ywie niebotycznego zdumienia. – Mia³em sen… sen o ofierze… mia³eœ mnie zabiæ, a potem odnaleŸæ Jainê i j¹ tak¿e zabiæ… To by³ tylko sen, prawda? – Prze³kn¹³ œlinê. – Prawda? 192

Jacen siêgn¹³ do rêkawa i wyj¹³ woreczek, podobny do tego, w którym na statku obozowym trzyma³ truciznê. Ten woreczek równie¿ zawiera³ k³êbuszek wilgotnej tkaniny; Jacen zacz¹³ natychmiast przyk³adaæ go do otworów w skórze Gannera, jakie pozosta³y po wycofuj¹cych siê pn¹czach. – Teraz nie mog¹ nas widzieæ ani s³yszeæ. Wkrótce ktoœ siê tu zjawi, ¿eby sprawdziæ, dlaczego. Musimy byæ gotowi do wyjœcia, kiedy tu przyjd¹. – Do wyjœcia? Gdzie? Do jakiego wyjœcia? Gdzie my jesteœmy, Jacenie? Co… hej, co ty mi robisz? Co to za paskudztwo? – Tam, gdzie skóra wchodzi³a w kontakt z wilgoci¹ ze szmatki, Ganner przestawa³ krwawiæ. Do obezw³adnionych narkotykiem miêœni wraca³y si³y. – Jesteœmy na Yuuzhan’tar. – Jacen nie przestawa³ wycieraæ go szmatk¹. – Rodzinnej planecie Yuuzhan Vongów. Ganner s³ysza³ ju¿ tê nazwê od uchodŸców na statku obozowym. – Chcia³eœ powiedzieæ, na Coruscant. – Nie. Nie chcia³em. – Sama zmiana nazwy nie czyni jej… – Yuuzhanie zmieniaj¹ wszystko, czegokolwiek dotkn¹. – D³oñ Jacena opad³a, oczy b³¹ka³y siê gdzieœ w mrocznej dali, daleko poza œcianami niewielkiego pomieszczenia. – Nie chodzi tu o nazwy. Wci¹¿ nazywam siê Jacen Solo. Ganner zmarszczy³ brwi. W chwilê póŸniej Jacen jakby nagle sobie przypomnia³, gdzie jest. Rzuci³ szmatkê na pod³ogê i zdj¹³ z siebie d³ug¹, powiewn¹ bia³a szatê. – W³ó¿ to. Ku swemu zdumieniu Ganner stwierdzi³, ¿e mo¿e siê poruszaæ bez problemu. Usiad³ i opuœci³ nogi poza krawêdŸ hamaka. Yuuzhanie pozostawili mu buty i spodnie, ale by³ wdziêczny Jacenowi za tê szatê. Nagi do pasa czu³ siê nieco skrêpowany i bezbronny. Wsta³ i w³o¿y³ j¹, zdumiony, jak dobrze siê czuje. By³ ubrany. Móg³ staæ. Nigdy nie przypuszcza³, ¿e z prostych czynnoœci mo¿na czerpaæ tak¹ radoœæ. K¹tem oka pochwyci³ jakiœ ruch i spojrza³ w dó³. Szata, któr¹ mia³ na sobie, by³a podobna do ubrania Jacena. D³ugie, splecione sieci ¿y³ek wzd³u¿ ramion i przodu pulsowa³y barwami. Ró¿ni³y siê jedynie kolorami: wzory na szacie Gannera by³y czarne i zielone na bia³ym tle. Zmarszczy³ brwi. – Co to takiego? – To twoja szata ofiarna. Na procesjê do Studni Mózgu Œwiata. Ganner wytrzeszczy³ oczy. Powróci³o wspomnienie snu: 13 – Zdrajca

193

„Tego dnia Ganner Rhysode pójdzie dumnie u mojego boku, a ja doprowadzê go do Studni Mózgu Œwiata, gdzie wspólnie z³o¿ymy w ofierze jego œmieræ na chwa³ê Prawdziwych Bogów”. – O nie, nie zrobisz tego – rzek³ i zacz¹³ œci¹gaæ szatê. – O tak, zrobiê to. – To jakaœ sztuczka… – Czy przypadkiem jeden z BliŸniaczych Bogów Yuuzhan Vongów nie by³ zwyk³ym dowcipnisiem? Ile prawdy jest w tym, co mówi Jacen? – To wszystko jest jak¹œ sztuczk¹. K³amiesz. – No có¿, masz racjê… K³amiê. Ganner przystan¹³ i wyba³uszy³ oczy z otworu szaty, któr¹ zd¹¿y³ ju¿ prawie prze³o¿yæ przez g³owê. Usta Jacena drgnê³y w specyficznym uœmiechu Solo. – Wszystko, co ci mówiê, jest k³amstwem. – Co? – S³uchaj, prawda jest taka: wszystko, co ci mówi¹, jest k³amstwem. Prawda jest zawsze wiêksza ni¿ s³owa, których u¿ywamy, by j¹ opisaæ. – Wiedzia³em! To rzeczywiœcie jakiœ kawa³! – Tak. Ale nie dotyczy ciebie. Ganner bez s³owa pokrêci³ g³ow¹. Nie móg³ skojarzyæ tego Jacena z weso³ym, ciemnow³osym dzieciakiem, którego zna³. Przez chwilê ogarnê³a go szalona nadzieja, ¿e Jacen nie jest Jacenem – mo¿e ten zdrajca, który obieca³ go zamordowaæ, jest jakimœ oszustem, klonem albo czymœ, co wyros³o w niecce mistrzów przemian?… – Eee… Jacenie? Ty to naprawdê ty, prawda? – Ganner skrzywi³ siê lekko. Sam s³yszê, jak g³upio gadam, pomyœla³. – Nie – odpar³ mê¿czyzna, który wygl¹da³ jak smutny, doros³y Jacen Solo. – Nie jestem Jacenem. Ale by³em. – Nie rozumiem. Westchn¹³. – Jeœli zaczniesz myœleæ o mnie jako o Jacenie Solo, tylko bêdzie ci to przeszkadzaæ. By³em ch³opcem, którego zna³eœ, Gannerze, ale nie jestem tym ch³opcem, który zna³ ciebie. – Ale ¿yjesz. – Ganner wci¹gn¹³ do koñca szatê i wyg³adzi³ j¹ lekko. – I tylko to siê liczy. Znalaz³em ciê. Po tak d³ugim czasie. To najwa¿niejsze. ¯yjesz. – Nie. – Ale¿ tak, to najwa¿niejsze – upiera³ siê Ganner. – Nie masz pojêcia, co to znaczy dla Nowej Republiki, ¿e ¿yjesz! Co to bêdzie znaczy³o dla Jainy… 194

– Ale ja nie ¿yjê. Ganner zamruga³ oczami. Jacen mia³ smutn¹ minê. – Nie rozumiem – odpar³ Ganner. – Nic na to nie poradzê. – Ale… ale… Jacenie, daj spokój, nie b¹dŸ œmieszny… Mroczna dal ca³kowicie wype³ni³a spojrzenie Jacena. – Umar³em wiele miesiêcy temu, Gannerze. Umar³em wkrótce po Myrkrze. Jeszcze po prostu nie zd¹¿y³em siê po³o¿yæ. Po plecach Gannera przeszed³ lodowaty dreszcz. – Jesteœ… martwy? – W³aœnie – odpar³ Jacen. – I ty te¿. Czêœæ udzielonych w poœpiechu wyjaœnieñ Jacena mia³a swój sens. Umiejêtnie rozsiewane plotki wiod³y do „pu³apki” na statku obozowym, ale w gruncie rzeczy nikt nie mia³ siê w ni¹ z³apaæ. Jacen gra³ tylko na czas. Mia³ nadziejê, ¿e jeœli up³ynie parê tygodni i nic siê nie zdarzy, Nom Anor zabierze go stamt¹d. Gdyby rzeczywiœcie chcia³ z³apaæ Jainê, wystarczy³o tylko odtworzyæ wiêŸ Mocy, która ich ³¹czy³a od urodzenia. Nic w ca³ej galaktyce nie powstrzyma³oby jej wtedy przed odszukaniem brata. – Nic w ca³ej galaktyce nie powstrzyma Jainy przed zrobieniem tego, co sobie zamierzy. Dlatego musia³em zamkn¹æ tê czêœæ siebie. Gdyby odkry³a, ¿e ¿yjê, przysz³aby do mnie… a to by zabi³o i j¹. Jak Anakina. Jak mnie. – Na jego twarzy znów pojawi³ siê ten dziwny smutek. – I ciebie. Ganner uda³, ¿e nie s³yszy. Jacen ca³kiem wyraŸnie mia³ nierówno pod sufitem. Po tym, co przeszed³, Ganner nie móg³ go nawet winiæ. – A gdyby rzeczywiœcie to ona pojawi³a siê w obozie? Jacen przymkn¹³ oczy i zaraz znów je otworzy³. By³ to zbyt powolny ruch, by go nazwaæ mrugniêciem. – Wtedy prowadzi³bym tê rozmowê z ni¹. A ty do¿y³byœ sêdziwego wieku. Jacen wyczu³ zamiary Gannera na d³ugo przed jego przybyciem i zrobi³ wszystko, co by³o mo¿liwe w tych okolicznoœciach, aby go zniechêciæ. Mro¿¹cy krew w ¿y³ach lêk, przekonanie, ¿e idzie na œmieræ, a nawet bezpoœredni odruch, ¿eby odwróciæ siê na piêcie i wiaæ – wszystko to by³o dzie³o Jacena, siêgaj¹cego poprzez Moc, aby zniechêciæ Gannera. 195

– I nic nie pomog³o – westchn¹³ Jacen i pokrêci³ g³ow¹. – Gdybyœ nie by³ tak cholernie dzielny, móg³byœ prze¿yæ… – Uhm… chyba masz racjê – z wahaniem odpar³ Ganner. – Ale… Jacenie, ty chyba rozumiesz, ¿e ja tak naprawdê nie umar³em, prawda? – Gannerze, to ty musisz zrozumieæ. Jesteœ martwy. Od chwili, kiedy wróci³eœ do kabiny na statku obozowym. W³aœnie to ciê zabi³o. – Jacen ze znu¿eniem opar³ siê o œcianê i potar³ zaczerwienione oczy. – Wojownicy, którzy byli ze mn¹, chcieli ciê zar¿n¹æ na miejscu. By³ tylko jeden sposób, ¿ebyœ móg³ uciec; musia³bym ci pomóc, a wtedy pokaza³bym im, ¿e w g³êbi serca wci¹¿ jestem Jedi. Pilot uruchomi³by dovin basala i zniszczy³ ca³y statek. – I siebie razem z ca³¹ reszt¹? – Samobójcze misje to honor dla Yuuzhan. Wiesz, ¿e ta historia z B³ogos³awionym Uwolnieniem nie jest jedynie dogmatem? Oni w to rzeczywiœcie wierz¹. Smutek w spojrzeniu ch³opca sprawi³, ¿e Ganner zacz¹³ siê zastanawiaæ, czy i Jacen sam w to trochê nie wierzy. – Obaj jesteœmy martwi ju¿ od bardzo dawna, Gannerze. A dzisiaj… – Jacen sk¹dœ zaczerpn¹³ nowych si³, odepchn¹³ siê od œciany i stan¹³ prosto jak cz³owiek, który zmêczenie zna wy³¹cznie z opowieœci. – Dziœ nadszed³ dzieñ, kiedy przestaniemy oddychaæ. Ganner potar³ twarz, jakby próbowa³ sobie wetrzeæ zrozumienie przez skórê. – Dlaczego wiêc nie pozwoli³eœ im po prostu mnie zabiæ? – Poniewa¿ ciê potrzebujê. Poniewa¿ mogê ciê wykorzystaæ. Poniewa¿ obaj mamy szansê, aby nasza œmieræ przynios³a komuœ po¿ytek. Jacen wyjaœni³, ¿e „ofiara” to mistyfikacja. To po prostu jedyny sposób, aby przedostaæ siê do Studni Mózgu Œwiata. Ganner rozumia³ ten „mózg œwiata” jako coœ w rodzaju organicznego planetarnego superkomputera, wyprodukowanego przez Yuuzhan Vongów, aby zarz¹dza³ ekologi¹ na odtworzonej rodzinnej planecie. Jacen przez ca³e tygodnie zachodzi³ w g³owê, jak siê dostaæ do Studni, która by³a czymœ w rodzaju wzmocnionego bunkra, nieprzebytej czaszki, zaprojektowanej dla ochrony Mózgu Œwiata przed ka¿dym uszkodzeniem. Yuuzhanie – w szczególnoœci zaœ Nom Anor, który by³ opiekunem Jacena – nie dopuszczali go do tego miejsca. Jeszcze nie wierzyli, ¿e jego nawrócenie by³o prawdziwe. Ganner zrozumia³. On z kolei nie dowierza³, ¿e nie by³o prawdziwe. 196

– D³ugo czeka³em na szansê, aby skraœæ dziesiêæ samotnych minut w Studni Mózgu Œwiata. Ty, Gannerze, twoja „ofiara”, jesteœ moim kluczem do drzwi Studni. A ja muszê siê tam dostaæ. – A co jest takiego wa¿nego w tym Mózgu Œwiata? Co zrobisz, kiedy ju¿ siê tam znajdziesz? Jacen nagle znieruchomia³, a jego twarz przybra³a wyraz niez³omnej determinacji, typowej dla Skywalkerów. – Zamierzam – rzek³ spokojnie i z pe³nym przekonaniem – nauczyæ Yuuzhan, jak w istocie dzia³a wszechœwiat. Ganner poczu³, ¿e ogarnia go fala przeszywaj¹cego ch³odu, jakby w Moc ws¹czy³ siê zimny cieñ. – Nie rozumiem. – Nie musisz. Powtarzaj za mn¹: „Ujrza³em Œwiat³o Drogi Prawdy i idê do Bogów z radoœci¹ w sercu, pe³en wdziêcznoœci za Ich Trzeci Dar”. – Chyba ci odbi³o. Jacen w zadumie skin¹³ g³ow¹, jakby sam bra³ pod uwagê tak¹ mo¿liwoœæ i doszed³ do wniosku, ¿e w³aœciwie nie da siê temu zaprzeczyæ – Dlaczego s¹dzisz, ¿e na to pójdê? Twarde spojrzenie Jacena spoczê³o na Gannerze. – Ja ciê nie proszê, Gannerze. Ja proponujê. Nie potrzebujê twojej wspó³pracy. W dziesiêæ minut po przejœciu przez bramê Studni obaj bêdziemy martwi, czy zechcesz wspó³pracowaæ, czy nie. – No to w³aœciwie po co mam siê mêczyæ? Jacen wzruszy³ ramionami. – A dlaczego nie? – Sk¹d mam wiedzieæ, czy ci wierzyæ? Sk¹d mam wiedzieæ, czy nie powinienem ciê od razu za³atwiæ? – Ganner przesun¹³ ciê¿ar cia³a na piêty, uzyskuj¹c stan równowagi, z którego móg³ skoczyæ w dowolnym kierunku. – Wiem, ¿e jesteœ teraz silniejszy, Jacenie… silniejszy ni¿ ja kiedykolwiek bêdê. Wyczu³em to ju¿ na statku i wiem, ¿e jeœli zechcesz, mo¿esz mnie zabiæ. Ale mogê sprawiæ, ¿e zabijesz mnie tutaj. Jacen roz³o¿y³ rêce. Jego twarz wyra¿a³a spokojne wyczekiwanie. – Wybierz i dzia³aj. – Wybraæ? Co to znaczy, ¿e mam wybraæ? – Mo¿esz wybraæ œmieræ za nic lub œmieræ w Studni Mózgu Œwiata, dziêki czemu mo¿e zmienisz losy galaktyki. Ganner obliza³ wargi. 197

– Jak mam zdecydowaæ? Sk¹d mam wiedzieæ, czy mogê ci zaufaæ? – Nie mo¿esz. – Rysy Jacena znowu zmiêk³y, a cieñ uœmiechu Solo bez œladu weso³oœci pojawi³ siê na jego ustach. – Zaufanie, Gannerze, zawsze jest aktem wiary. – £atwo ci mówiæ! – Chyba tak. Chcesz wiedzieæ, do jakiego stopnia ci ufam? – Siêgn¹³ w fa³dy szaty, wyj¹³ coœ i podsun¹³ Gannerowi pod nos. – Proszê. Na otwartej d³oni spoczywa³a rêkojeœæ miecza œwietlnego. Ganner zamruga³ i szybko przetar³ oczy. Kiedy spojrza³ znów, miecz wci¹¿ tam by³. – WeŸ go – rzek³ Jacen. – U¿yj, jeœli musisz. Nawet jeœli zechcesz u¿yæ go na mnie. – Oddajesz mi swój miecz œwietlny. Jacen pokrêci³ g³ow¹. – Nie jest mój. No, ju¿. WeŸ go. – Co to jest? Jeszcze jedna sztuczka? Wybuchnie mi w rêce? – Nie jest atrap¹ – odrzek³ Jacen ze smutkiem tak g³êbokim, ¿e móg³ go wyraziæ tylko tak¹ spokojn¹, such¹ precyzj¹. – To nie sztuczka. Po raz trzeci wyci¹gn¹³ d³oñ z mieczem w kierunku Gannera. – Nale¿a³ do Anakina. – Anakina! – Przez cia³o Gannera przeszed³ ostry, gor¹cy dreszcz, jakby piorun musn¹³ go w locie. – Sk¹d masz miecz Anakina? – Przyjaciel przechowa³ go dla mnie. – Jacen skrzywi³ siê lekko, jakby sam siê zdumia³, ¿e wypowiedzia³ te s³owa. – Tak. Przyjaciel. Ganner móg³ tylko patrzeæ z otwartymi ustami. By³ oszo³omiony. Zdumiony. – A ty chcesz daæ go mnie? – Mo¿e ci siê przydaæ. W koñcu zniszczy³em twój. D³oñ Gannera dygota³a, kiedy siêga³ po miecz. Czu³ w d³oni jego ciep³o, ciep³o g³adkiego, lœni¹cego metalu ogrzanego przez cia³o Jacena. Wyczuwa³ jego strukturê poprzez Moc, czu³ dopasowanie wszystkich elementów, indywidualnoœæ konstrukcji, która sprawia³a, ¿e nale¿a³ do Anakina. Czu³ Anakina w kszta³cie rêkojeœci. Czu³ te¿ coœ innego: tam, gdzie jego w³asny miecz mia³ klejnot Corusca, ten mia³ pustkê, pust¹ przestrzeñ w Mocy – lecz w uchwycie tkwi³ lœni¹cy ametyst, który wydawa³ siê lœniæ w³asnym, wewnêtrznym œwiat³em. Uruchomi³ wy³¹cznik i ostrze wystrzeli³o z sykiem na ca³¹ d³ugoœæ, lœni¹ce, ra¿¹ce oczy i brzêcz¹ce szumem, który czu³ nawet w zêbach. 198

Miecz rozœwietli³ pomieszczenie ostrym, nienaturalnym, purpurowym blaskiem. – A co z tob¹? Gdzie twój miecz? Jacen pokrêci³ g³ow¹. – Nie widzia³em mojego miecza œwietlnego od Myrkra. Jeœli chodzi o to, co mam do zrobienia… broñ nie ma tu znaczenia. – Ale… ale… Jedna ze œcian zatrzês³a siê od g³uchego dudnienia. Na tej œcianie widnia³a du¿a guzowata wypuk³oœæ, przypominaj¹ca œci¹gniête wargi wyrzeŸbione w drewnie. Z zewn¹trz dochodzi³y st³umione g³osy, wykrzykuj¹ce coœ w gard³owym, przypominaj¹cym torsje jêzyku Yuuzhan Vongów. – S¹ tu – odezwa³ siê Jacen. Skin¹³ g³ow¹ w kierunku miecza w d³oni Gannera. – Lepiej to schowaj. Jeœli go znajd¹ przy tobie, zabij¹ nas obu. – £agodnie ironiczny uœmiech wygi¹³ mu wargi. – Chcia³em powiedzieæ, ¿e zabij¹ nas obu zbyt wczeœnie. Ganner ton¹³ w poczuciu nierealnoœci, d³awi³ siê nim. Jego sen nabra³ nagle znacznie wiêcej sensu ni¿ jawa. Machn¹³ mieczem Anakina, jakby zapomnia³, co to jest. – Musisz pomóc mi zrozumieæ. – Pamiêtaj tylko tyle: „Ujrza³em Œwiat³o Drogi Prawdy” – mocno, znacz¹co powtórzy³ Jacen. – I jeszcze: „Idê do Bogów z radoœci¹ w sercu, pe³en wdziêcznoœci za Ich Trzeci Dar”. Ganner sta³ z bezradnie otwartymi ustami, patrz¹c, jak œci¹gniête wargi w œcianie nagle rozchylaj¹ siê w przejœcie, za którym znajdowa³ siê ogromny, sklepiony hol. Poderwa³ siê, w poœpiechu omal nie upuszczaj¹c miecza œwietlnego Anakina. Ledwo zd¹¿y³ go wy³¹czyæ i upchn¹æ w obszernym rêkawie szaty. Hol pe³en by³ pooranych bliznami wojowników Yuuzhan Vong, sztywno stoj¹cych na bacznoœæ i prezentuj¹cych broñ. Tu¿ za wejœciem sta³a para nerwowych, spoconych Yuuzhan, nale¿¹cych do kasty, której Ganner nie rozpoznawa³. Obaj trzymali na smyczach podobne do gadów stworzenia wielkoœci banth. Stwory siedzia³y na zadach i przednimi, szponiastymi ³apami przytrzymywa³y membranê, by siê nie zamknê³a. Nieco dalej, w g³êbi, zauwa¿y³ oko³o tuzina przepysznie ubranych Yuuzhan, w identycznych, fantastycznych strojach, lœni¹cych i wij¹cych siê niespokojnie. Otaczali pó³kolem dwie postacie. Jedna z nich mia³a na g³owie ogromny, naje¿ony kolcami ko³pak. – Ganner wiedzia³, ¿e ten rodzaj nakrycia g³owy jest ulubiony przez 199

mistrzów przemian. Drugi Yuuzhanin nosi³ d³ug¹ czarn¹ szatê i w uœmiechu pokazywa³ ostre jak ig³y zêby. Ganner rozpozna³ tê twarz ze swego snu. Nom Anor. Jacen wyszed³ im naprzeciw bez œladu lêku. – Co oznacza to wtargniêcie? – zaintonowa³, przechodz¹c znów w grzmi¹ce tony g³osu Wcielenia Boga. – Jak œmiecie mi przeszkadzaæ w dzieleniu siê Œwiat³em? Nom Anor zrobi³ krok do przodu, zbli¿y³ swoj¹ twarz do twarzy Jacena i szepn¹³ niespodziewanie: – Doskonale, Jacenie Solo. Znakomicie nosisz tê szatê. – Odsun¹³ siê i powiedzia³ g³oœniej, tak aby wszyscy stoj¹cy w pobli¿u mogli s³yszeæ: – Istoty monitoruj¹ce was nagle straci³y œwiadomoœæ. Niepokoiliœmy siê. Czy wszystko w porz¹dku? – Twój niepokój jest dla mnie obraz¹ – odpar³ Jacen z imponuj¹c¹ arogancj¹. Brwi Noma Anora powêdrowa³y w górê, jakby próbowa³ st³umiæ uœmiech, ale mistrz przemian oraz pierœcieñ wystrojonych Yuuzhan – Ganner domyœli³ siê, ¿e to kap³ani – wydawali siê traktowaæ go znacznie powa¿niej. Kilku z nich wyraŸnie drgnê³o. – Nie mo¿e siê zdarzyæ nic, co nie jest zgodne z moj¹ wol¹. Jeœli te stworzenia usnê³y, to dlatego, ¿e im kaza³em! Ganner zamruga³. Ciekawe, pomyœla³. Jak on potrafi mówiæ prawdê tak, ¿eby siê wydawa³o, ¿e k³amie. Jacen dumnie zwróci³ siê do Gannera. – Powiedz tym s³abym, pozbawionym wiary istotom, co siê zdarzy³o w tym pomieszczeniu. Ganner zamruga³. – Ja… hm… eee… to znaczy… – Mów! Rozkazujê ci przemówiæ! – Po tej stronie twarzy Jacena, która by³a odwrócona od sklepionego korytarza, powieka znów mrugnê³a lekko. Ganner dozna³ prawdziwego olœnienia. Nie musi wiedzieæ, Musi tylko zdecydowaæ. Niewa¿ne, co siê stanie, i tak czeka go œmieræ. Nie chodzi wiêc o to, czy umrze. Chodzi o to, jak umrze. – Ujrza³em Œwiat³o Drogi Prawdy. – Jego g³os zabrzmia³ zaskakuj¹co spokojnie, jeœli braæ pod uwagê trzepotanie, jakie czu³ w piersi, 200

i uczucie, ¿e wnêtrznoœci nagle zmieni³y mu siê w wodê. Z d³oñmi w rêkawach œcisn¹³ rêkojeœæ miecza Anakina, jakby to by³ talizman, który obdarzy go si³¹. – I jeszcze… eee… pójdê do Bogów z radoœci¹ w sercu i… z wdziêcznoœci¹ za Ich Trzeci Dar! – Doprawdy? – wyszepta³ bezg³oœnie Nom Anor ze z³oœliwym b³yskiem w oku, jakby nie da³ siê ani na moment oszukaæ, lecz jeden z kap³anów zawo³a³ g³osem dŸwiêcznym jak klakson taksówki powietrznej: – Tchurokk sen khattazz al’Yun! Tchurokk’tiz! Zebrani wojownicy odpowiedzieli rykiem lawiny: – TCHUROKK! Entuzjastyczni mali kibice, no nie? – pomyœla³ niepewnie Ganner. Zachowywali siê jak na meczu. – Co oni mówi¹? – zapyta³ szeptem Jacena. – Okazuj¹ mi nale¿ny szacunek – odpar³ Jacen z królewsk¹ pewnoœci¹ siebie. – S³owa oznaczaj¹: „Spójrzcie, oto wcielenie Boga”. – Tchurokk sen Jeedai Ganner! Tchurokk’tiz! – TCHUROKK! – O, i mnie te¿… hm… lubi¹? – Nie lubi¹ ciê – wtr¹ci³ Nom Anor, przepe³niony z³oœliw¹ radoœci¹ jak na¿arty Hutt. – Nikt ciê nie lubi; wyra¿aj¹ jedynie szacunek dla twojej dobrowolnej ofiary Prawdziwym Bogom. – Jasne… Mojej… eee… dobrowolnej ofiary. Prawdziwi Bogowie. Racja. No to… na co czekamy? – Na nic – odpar³ Nom Anor. – Zaczynajmy przedstawienie.

201

ROZDZIA£

!

CHORY NA CHWA£Ê Ganner trzyma³ siê krok za lewym ramieniem Jacena, staraj¹c siê wygl¹daæ powa¿nie i godnie, i nie pokazaæ po sobie panicznego lêku. By³o mu tak niedobrze, ¿e oczy mu ³zawi³y. Stara³ siê skupiæ uwagê na czymœ innym. Na czymkolwiek. Jeœli bêdzie myœla³ o tym, jak bardzo go mdli, zaraz padnie na kolana tam, gdzie stoi, i zwymiotuje. Szeroki pierœcieñ Yuuzhan, którzy wiedli prym w sklepionej sali – Ganner domyœli³ siê, ¿e to kasta kap³anów – otacza³ ich w odleg³oœci dziesiêciu metrów. Przed nimi, w asyœcie pe³nej szacunku gwardii honorowej, szed³ Nom Anor i ten sam mistrz przemian, którego widzieli ju¿ w sali: wielki, brzydki osobnik z kêp¹ czu³ków wyrastaj¹c¹ z k¹cika ust. Pochód otwiera³ klin dziwacznie okaleczonych wojowników, nios¹cych przeró¿ne mniejsze i wiêksze stworzenia, które w miarê potrzeby œciskali, szturchali i wykrêcali w rytm marszu, a kakofonia krzyków i jêków bólu tworzy³a swego rodzaju rytmiczn¹ muzykê. Za kap³anami otaczaj¹cymi Gannera i Jacena sz³a parada wojowników. D³ugie rzêdy maszerowa³y równo jak pod sznurek. Nad nimi powiewa³y proporce – rodzaj m³odych drzewek, które na koñcu wypuszcza³y pêki wij¹cych siê wê¿owato kolorowych wyrostków. Ka¿de drzewko by³o inne, przystrojone w ró¿ne barwy i ka¿de wykonywa³o odmienne ruchy. Na ich widok nieprzyjemne uczucie w ¿o³¹dku Gannera jeszcze siê wzmog³o. 202

Nie tylko o to jednak chodzi³o. Ca³a ta impreza przyprawia³a go o coraz wyraŸniejsze md³oœci. Nienawidzi³ tego. Przez ca³¹ procesjê Jacen mówi³ do niego spokojnym g³osem, opisuj¹c fragmenty swoich doœwiadczeñ z kultur¹ i biotechnologi¹ Yuuzhan Vongów. Zni¿a³ g³os do szeptu, ledwie poruszaj¹c ustami, aby nikt z eskorty nie zorientowa³ siê, ¿e mówi. Ganner rozumia³ mo¿e z po³owê tego, co us³ysza³, i by³ pewien, ¿e nie zapamiêta nawet po³owy z tego, co zrozumia³. Nie by³ w stanie skoncentrowaæ siê na s³owach Jacena, poniewa¿ wiêksz¹ uwagê musia³ poœwiêciæ w³asnej koncentracji i trzês¹cym siê nogom, które w ka¿dej chwili grozi³y ugiêciem. I tak nie prze¿yje doœæ d³ugo, by o tym komukolwiek opowiedzieæ. By³o mu md³o, ale nie ze strachu. Oczywiœcie, ba³ siê œmierci, ale ju¿ nieraz zdarza³o mu siê zagl¹daæ jej w twarz – i nigdy nie mia³ galaretowatych kolan ani md³oœci. Trzyma³ ukryty w rêkawie uchwyt miecza œwietlnego Anakina. Tylko jego twardy, g³adki kszta³t pozwala³ mu zachowaæ opanowanie i nie obrzygaæ sobie szaty. Mo¿e zreszt¹ ca³a reszta œwiata te¿ przyprawia³a go o md³oœci. Myœla³, ¿e jest gotów, ¿eby pierwszy raz spojrzeæ na Coruscant; w koñcu podczas swojego œledztwa s³ysza³ na ten temat dziesi¹tki opowieœci, kr¹¿¹cych poœród uchodŸców na statku obozowym. Wiedzia³ o niewyobra¿alnie p³odnej d¿ungli pokrywaj¹cej zrujnowane planetarne miasto. Opowiadano mu o olœniewaj¹cych pierœcieniach orbitalnych, które niektórzy z uchodŸców nazywali Mostem. Wiedzia³, ¿e Yuuzhanie zmienili orbitê Coruscant, aby sprowadziæ planetê bli¿ej ku jej gwieŸdzie. Ale wiedzieæ o tych rzeczach to nie to samo, co z ch³odnego cienia wyjœæ na ¿ar b³êkitnobia³ego po³udnia, wyk³uwaj¹cego mu oczy ostrymi promieniami s³oñca, wyciskaj¹cego z czo³a pot, który stru¿kami sp³ywa do ust, za uszy, jak rzeka p³ynie po plecach, i klei do nóg sztywny materia³ spodni. Powietrze by³o wilgotne jak oddech Priapulina, cuchnê³o tak, jakby ca³a planeta by³a jaskini¹ ma³pojaszczura, któr¹ ktoœ zasypa³ gnij¹cymi miodunkami. Procesja wêdrowa³a spiraln¹ œcie¿k¹ poprzez ogromny labirynt ¿ywop³otu. Roœliny wci¹¿ ros³y, splata³y siê za ich plecami; ogromne, wij¹ce siê œciany ga³êzi by³y naje¿one kolcami, od ma³ych, pó³centymetrowych do d³ugich jak ramiê Gannera. Tysi¹ce Yuuzhan Vongów nieznanej kasty wêdrowa³o w górê i w dó³ po tych œcianach. Ozdabiali je festonami jaskrawo ubarwionych epifitów i kwitn¹cych pn¹czy, 203

wieszali te¿ ¿ywe klatki zamieszka³e przez rozmaite stworzenia, tak dziwne, ¿e Ganner wola³ im siê nie przygl¹daæ, bo identyfikowa³ je jako owady lub gady, gryzonie czy kotowate, a wiêc takie, jakie zna³, podczas gdy by³y one zupe³nie niepodobne do wszystkiego, co zdarzy³o mu siê ogl¹daæ. Dotar³a do niego czêœæ wyjaœnieñ Jacena – ¿e ¿ywop³ot ten ma s³u¿yæ dwojakiemu celowi: nie tylko bêdzie stanowi³ ceremonialn¹ alejê, lecz równie¿ chroni³ g³ówny skarb planety – Studniê Mózgu Œwiata na wypadek, gdyby Yuuzhan’tar zosta³a napadniêta. Wyroœniête ciernie ¿ywop³otu spotkaj¹ siê nad ich g³owami, tworz¹c tunel wysoki na dwadzieœcia metrów, a szeroki na trzydzieœci, twardy jak durastal, ognioodporny i doœæ trwa³y, aby zminimalizowaæ skutki materia³ów wybuchowych – same ciernie zaœ zawieraj¹ neurotoksynê tak potê¿n¹, ¿e nawet najdrobniejsze uk³ucie zniszczy ca³y centralny system nerwowy nieszczêœnika, który bêdzie mia³ pecha i dotknie ich. Naziemne si³y wroga bêd¹ zmuszone iœæ t¹ sam¹ drog¹, któr¹ porusza³a siê teraz procesja, napotykaj¹c na swojej drodze dziesi¹tki pu³apek. Od czasu do czasu, poprzez szczeliny w niekompletnym labiryncie, Ganner móg³ dostrzec na mgnienie oka ich cel. Studniê Mózgu Œwiata otacza³a góra koralu yorik. Wysoko na pó³ kilometra, rozci¹ga³a siê w p³ask¹ kopu³ê o œrednicy prawie dwóch kilometrów. Nawet pogrzebany pod koralow¹ gór¹, kszta³t ten nie móg³ zmyliæ nikogo, kto kiedykolwiek by³ na Coruscant. Ganner dok³adnie wiedzia³, czym kiedyœ by³a ta budowla. Mo¿e tak¿e ten widok mia³ swój udzia³ w jego md³oœciach. Studnia Mózgu Œwiata by³a kiedyœ Galaktycznym Senatem. Budynek senatu przetrwa³ planetarny nalot praktycznie bez uszkodzeñ. Jego pierwszy architekt tysi¹c lat temu stwierdzi³, ¿e ka¿da broñ zdolna do zniszczenia Galaktycznego Senatu wystarczy, aby roztrzaskaæ ca³¹ planetê. Oczywiœcie, by³a to przesada, ale i tak bez w¹tpienia senat by³ jednym z najtrwalszych budynków, jakie kiedykolwiek zaprojektowano. Nawet ca³kowite zniszczenie sali obrad senatu dziesiêæ lat temu prawie nie uszkodzi³o konstrukcji noœnej. Wielka sala zebrañ Nowej Republiki zosta³a zbudowana bezpoœrednio na prochach starej. Konstrukcja plastra miodu dawa³a senatowi niewiarygodn¹ wytrzyma³oœæ konstrukcyjn¹, pod wieloma wzglêdami podobn¹ do koralu yorik. Jedynie bezpoœrednie strza³y by³y w stanie wyrz¹dziæ prawdziwe szkody, wnêtrze zaœ zaprojektowano jako system grodzi, co powodowa³o, ¿e szkody by³y lokalne, a tak¿e minimalizowa³o przenoszenie drgañ. 204

Koral yorik, wyjaœnia³ Jacen, trawi³ za pomoc¹ enzymów durabeton i transparistal senatu, a na koniec wykorzystywa³ przetrawione substancje do budowy w³asnego szkieletu. Yuuzhanie przyjêli dawno zapomnian¹ przechwa³kê architekta i uczynili z niej proroctwo: ka¿da broñ, która bêdzie w stanie zniszczyæ Mózg Œwiata, bêdzie doœæ potê¿na, by zniszczyæ równie¿ ca³¹ planetê. Yuuzhanie nie zadowolili siê sam¹ tylko wytrzyma³oœci¹ konstrukcyjn¹; zainstalowali w kopule obronn¹ sieæ dovin basali. Nawet jeœli Nowa Republika w jakiœ sposób wesz³aby w posiadanie broni niszcz¹cej ca³e planety, Studnia mog³a prze¿yæ rozpad globu jako samodzielny statek, chroni¹c Mózg wraz z jego niezast¹pion¹ genetyk¹ i nieocenionymi umiejêtnoœciami. Przekszta³cenie koralu nie by³o jednak kompletne. Pozostawa³o jeszcze kilka s³abych punktów konstrukcji – na przyk³ad te miejsca, które uszkodzi³a bomba protonowa zdetonowana w biurach Borska Fey’lyi. – Ktoœ zbombardowa³ biuro Fey’lyi? – wymamrota³ Ganner w stronê potylicy Jacena. – Przed czy po inwazji? Jacen odpowiedzia³ cichym chichotem, suchym jak lato na Tatooine. Skin¹³ g³ow¹ w kierunku pospinanej korzeniami d¿ungli ruiny Pa³acu Imperialnego, gdzie wci¹¿ widaæ by³o jeszcze pó³kilometrow¹ dziurê, któr¹ bomba wyrwa³a w jednym z naro¿ników. – Mówi¹, ¿e Fey’lya sam odpali³ bombê. Twierdz¹ te¿, ¿e zabra³ ze sob¹ oko³o dwudziestu piêciu tysiêcy piechoty i grupkê wysokiej rangi oficerów Yuuzhan Vongów… w³¹cznie z dowódc¹ desantu. – Oni, to znaczy kto? Kto tak mówi? – Sami Yuuzhanie. Podziwiaj¹ takie czyny. Czcz¹ Fey’lyê jako kogoœ w rodzaju pomniejszego bohatera wojennego. – Hmm. Widocznie nie znali go tak dobrze jak my. Plecy Jacena drgnê³y, choæ nie by³o to wyraŸne wzruszenie ramion. – A mo¿e my nie znaliœmy go tak dobrze, jak powinniœmy byli. Ganner pokrêci³ g³ow¹. Ta rozmowa wcale nie poprawi³a mu samopoczucia, wrêcz przeciwnie. – Sk¹d wiesz, ¿e to nie jakaœ próba? – zapyta³. – Sk¹d wiesz, ¿e w Studni nie czeka kompania wojowników, aby zabiæ ciê na pierwszy znak, ¿e nie zamierzasz im siê poddaæ? – Nie wiem. Ale powiedziano mi, ¿e Yuuzhanie potraktowaliby tak¹ „próbê” jak œwiêtokradztwo. Nikt nigdy nie pozwoli³by wojownikom zastawiæ pu³apki w Studni. 205

– Powiedziano ci? Kto ci powiedzia³? – Moja… przyjació³ka. Nazywa siê Vergere. Ganner skrzywi³ siê lekko, przypominaj¹c sobie obc¹ istotê ze swojego snu. – Czy to ta Vergere? Ta sama, która by³a zwierz¹tkiem morderczyni Yuuzhan Vongów? – Ta sama, która uleczy³a Marê swoimi ³zami. Ta sama, której ³zy uleczy³y tak¿e ciebie. – I ta sama, która ciê wyda³a Yuuzhanom. – Gannerowi wcale siê to nie spodoba³o. – Jesteœ pewien, ¿e ona jest po naszej stronie? – Naszej stronie? – zamyœli³ siê Jacen. – To znaczy po stronie Nowej Republiki? W¹tpiê. Nagle Gannera ogarnê³o dziwne, przemo¿ne pragnienie, aby spojrzeæ w twarz Jacena. Coœ niezwyk³ego by³o w pozycji jego g³owy… – Nie jestem pewien, po jakiej stronie siê opowiada – ci¹gn¹³ Jacen. – Nie wiem, czy po jakiejkolwiek. Nie wiem te¿, czy ona w ogóle wierzy w jakieœ „strony”. – Ale powiedzia³eœ jej, co planujesz? Jak mo¿esz jej ufaæ? – Zdecydowa³em siê wierzyæ, ¿e ona mnie nie zdradzi. Ganner us³ysza³ w g³owie echo s³ów: „Zaufanie jest zawsze aktem wiary”. Ta pêczniej¹ca kula md³oœci w ¿o³¹dku z ka¿d¹ chwil¹ jest coraz ciê¿sza… Œwiat zawirowa³ wokó³ niego jak powolny wir galarety. Labirynt cierni skoñczy³ siê nagle i otworzy³ na ogromny most w kszta³cie klina, zbudowany z bladych ¿eber, które wydawa³y siê g³adko przeplecionymi poziomymi pniami ¿ywych drzew. Liœciaste ga³êzie wznosi³y siê ku s³oñcu po obu jego stronach. Podnó¿e mostu pomiêdzy œcianami z ga³êzi liczy³o co najmniej sto metrów, ale wznosz¹c siê, most zwê¿a³ siê jednoczeœnie, tworz¹c rampê, której koniec dotyka³ wielkich wrót Senatu Galaktycznego: podwójne odrzwia z durastali, wielowarstwowe jak zbrojona pow³oka niszczyciela gwiezdnego, mia³y intarsjowany wzór Wielkiej Galaktycznej Pieczêci otoczonej pieczêciami Tysi¹ca Œwiatów. Tu koral yorik zosta³ ukszta³towany tak, by zostawiæ przejœcie. Wokó³ obwodu drzwi rozrasta³a siê ju¿ niedojrza³a przepona przejœciowa niewiarygodnych – choæ przecie¿ jeszcze niepe³nych – rozmiarów, pozostawiaj¹c ods³oniêt¹ jedynie centraln¹ czêœæ Wrót. Stra¿ przednia zaczê³a wspinaæ siê na rampê, a krzykliwa muzyka zwolni³a tempo, pog³êbi³a siê i rozla³a w ozdobnej frazie, przechodz¹c z marsza wojskowego w powa¿n¹ i pompatyczn¹ muzykê religijn¹. 206

Zmiana rytmu wyssa³a ostatnie si³y z kolan Gannera. Nogi ugiê³y siê pod nim, a on sam pad³ na twarz u stóp mostku, zwiniêty w embrionaln¹ kulê, z kolczast¹ piêœci¹ md³oœci zaciœniêt¹ wokó³ swoich wnêtrznoœci. W ustach mia³ pe³no œliny, z trudem chwyta³ oddech. Zacisn¹³ z ca³ych si³ powieki, usi³uj¹c nie zwymiotowaæ. – Ganner? Ganner, co siê z tob¹ dzieje? – Niski, zatroskany g³os Jacena dochodzi³ z bliska, znad jego g³owy. – No, Ganner, musisz wstaæ! Ganner nie by³ w stanie. Nie móg³ te¿ mówiæ. Nie móg³ nawet otworzyæ oczu. G³adkie, twarde pnie stanowi¹ce ¿ebrowanie mostu ch³odzi³y go przyjemnie, by³y o wiele ch³odniejsze ni¿ s³oñce, które pali³o mu plecy, a on chcia³ ju¿ tylko umrzeæ. Tu i teraz. Gdyby tylko móg³… Z pewnego oddalenia dobieg³ go chrz¹kaj¹co-warcz¹cy dŸwiêk jêzyka Yuuzhan. Dwa g³osy, jeden rozkazuj¹cy i wzgardliwy, drugi przymilny i ³agodny. W chwilê póŸniej us³ysza³, jak Nom Anor syczy we wspólnym: – Wielki Mistrz Przemian pyta, czemu Jedi le¿y jak brenzlit. Sk³ama³em mu, Jacenie Solo. Powiedzia³em, ¿e ludzie w taki sposób okazuj¹ szacunek Prawdziwym Bogom. Zmuœ go, ¿eby wsta³. Zmuœ tê ¿a³osn¹, s³ab¹ imitacjê Jedi, ¿eby dokoñczy³ ofiary, zanim Wielki Mistrz Przemian siê zorientuje, ¿e k³ama³em. – Jest tylko cz³owiekiem – us³ysza³ Ganner odpowiedŸ Jacena. – Nie mo¿ecie trzymaæ kogoœ pod wp³ywem narkotyków przez kilka tygodni, a potem kazaæ mu chodziæ. Jest s³aby, poniewa¿ jest chory. Ganner p³on¹³ wstydem. Nawet Jacen k³ama³ dla niego. S³aboœæ, która tak bezlitoœnie przygniata³a go do mostku, nie by³a fizyczna. A t³umaczenia i troska Jacena tylko pogarsza³y sprawê. Wszyscy musz¹ dla mnie k³amaæ, pomyœla³. Wszyscy musz¹ udawaæ, ¿e nie jestem tak ¿a³osny, bezu¿yteczny i s³aby, jak naprawdê jestem. Ale ja ju¿ nie mogê udawaæ. Nie mogê. W gardle Gannera wezbra³a fala wstrêtu do samego siebie. Pali³a niczym wymiociny, wyciska³a z oczu k³uj¹ce ³zy. Ganner natrafi³ kciukiem na p³ytkê uruchamiaj¹c¹ miecz Anakina. Przycisn¹³ kryszta³ miecza œwietlnego do ¿eber, nie zdaj¹c sobie nawet do koñca sprawy, co robi. Jedno naciœniêcie, a purpurowa klinga czystej energii przetnie cia³o, koœæ i s³abe, wodniste wnêtrznoœci, nape³niaj¹c serce tchórza zapomnieniem… – Daj spokój, Ganner, prawie jesteœmy na miejscu – szepn¹³ Jacen. – Nie spieprz teraz wszystkiego. 207

– …przepraszam… nie mogê… – to by³o wszystko, co Ganner by³ w stanie wykrztusiæ w cichym, pe³nym rozpaczy jêku. Obj¹³ siê ramionami, wbijaj¹c palce w ¿ebra, przyciskaj¹c buntowniczy ¿o³¹dek. – …nie mogê… Jacenie… przepraszam… zawiod³em… Palce zacisnê³y mu siê na wy³¹czniku miecza. Niewidzialne d³onie chwyci³y go pod pachy i postawi³y na nogi. Zwisa³ bezw³adnie, lecz mimo to procesja podjê³a marsz, wspinaj¹c siê na most w kierunku Wielkich Wrót. Nogi Gannera dynda³y bezw³adnie, bo nie mia³ si³y nimi poruszaæ, ale udawa³, ¿e idzie o w³asnych si³ach. Cia³o wibrowa³o mu od dotkniêcia Mocy. Jacen go podtrzymywa³. – Widzisz, wszystko w porz¹dku – odezwa³ siê teraz do Noma Anora. – Nic mu nie jest. Wróæ na swoje miejsce i uspokój Wielkiego Mistrza Przemian. Ganner zwisa³ w niewidzialnym uchwycie Mocy Jacena, pogr¹¿ony w upokorzeniu. Nom Anor odszed³ szybko. Gdyby¿ móg³ teraz umrzeæ – gdyby ten most z pni pod jego stopami rozwar³ siê jak paszcza i wch³on¹³ go na wieki… Przez ca³e ¿ycie pod¹¿a³ za jednym marzeniem: chcia³ byæ bohaterem. To wszystko. Nawet niekoniecznie bohaterem. Chcia³ tylko pewnego dnia wejœæ do pokoju pe³nego obcych i us³yszeæ, jak ktoœ mówi: „To ten Ganner Rhysode. On wie, jak siê za³atwia sprawy”. Tak, wiem, jak za³atwiaæ sprawy, myœla³ gorzko. Siebie te¿ za³atwi³em. Ale bohater. Dziewica w opa³ach. W³aœnie to sprawia³o, ¿e by³o mu coraz bardziej md³o. Mia³ doœæ bycia Gannerem Rhysode. Bohaterskich prób bycia bohaterem. Bohaterskich prób niebycia bohaterem. Byle jaki Jedi, kiepski pilot, cholernie marny dowódca. Doœæ mia³ bycia ¿artem natury. Mia³ doœæ i ju¿. Przednia stra¿, dochodz¹c do Wielkich Wrót, rozdzieli³a siê na dwa skrzyd³a, ustawiaj¹c siê po obu stronach mostu. Muzyka wrzasków wznios³a siê w tryumfalnym crescendo. Wojownicy towarzysz¹cy Nomowi Anorowi i Wielkiemu Mistrzowi Przemian uformowali drugi szereg wewn¹trz pierwszego. Kap³ani otaczaj¹cy Jacena i Gannera przyklêkli, dotykaj¹c mostu czo³ami. Jacen szed³ naprzód powoli, spokojnie, nie okazuj¹c napiêcia i nie zdradzaj¹c wysi³ku, aby tysi¹ce zebranych Yuuzhan nigdy siê nie domyœli³y, ¿e niesie Gannera jak dziecko w niewidzialnych ramionach Mocy. 208

Zatrzyma³ siê przed Wielkimi Wrotami i ustawi³ Gannera obok siebie. Z tej perspektywy ¿ywe miasto Yuuzhan Vongów rozpoœciera³o siê u ich stóp jak ogromna, spl¹tana d¿ungla o wszystkich mo¿liwych barwach, oplataj¹ca szkielety z durabetonu i transparistali. – Ganner, mo¿esz ju¿ staæ? – zapyta³ cicho. – Nie musisz iœæ. Tylko stój. Muszê teraz coœ zrobiæ. Ganner zmobilizowa³ ka¿d¹ uncjê woli, aby zd³awiæ i prze³kn¹æ narastaj¹c¹ falê wstydu i wstrêtu do samego siebie. Zaczerpn¹³ z Mocy, aby utrzymaæ siê w pozycji pionowej i dodaæ swojemu g³osowi si³y. – Tak. Tak, idŸ, rób swoje. Nic mi nie bêdzie, Jacenie – sk³ama³ i zmusi³ siê, aby dodaæ: – Dziêki. Jacen pos³a³ mu cieñ dawnego uœmiechu Solo. – Kiedyœ mi siê zrewan¿ujesz. Jak gdybym móg³ liczyæ na tak¹ okazjê, pomyœla³ Ganner, ale ugryz³ siê w jêzyk. Jacen przybra³ znów na twarz wyraz powagi niczym maskê. Zwróci³ siê ku zebranym t³umom i podniós³ ramiona. – Jestem Jacen Solo! Jestem cz³owiekiem! By³em Jedi! Jego g³os hucza³ jak artyleryjska kanonada, echo powtarza³o te same s³owa po yuuzhañsku. – Nikk pryozz Jacen Solo! Nikk pryozz cz³owiekiem! Nikk pr’zzyo Jeedai! – Teraz jestem s³ug¹ Prawdy! Ganner skrzywi³ siê, s³ysz¹c ton g³osu Jacena. Jak na kogoœ, kto tylko odgrywa rolê, Jacen wydawa³ siê niepokoj¹co szczery… Ganner poczu³ powiew Mocy, jak powiew wiatru nad lasem. Przeszed³ obok, nie dotykaj¹c go. Wielkie Wrota otwar³y siê do wewn¹trz, ods³aniaj¹c skryte za nimi cieniste Atrium i po obu stronach ciemne jak jaskinie wloty Wielkiego Pasa¿u. Jacen uniós³ rêce d³oñmi do góry, jakby siêgaj¹c ku splataj¹cym siê barwom Mostu nad ich g³owami. – DAJCIE ŒWIADECTWO! – zagrzmia³. Echo odpowiedzia³o: – Tchurokk! – DAJCIE ŒWIADECTWO WOLI BOGÓW! Zanim echo skoñczy³o wykrzykiwaæ „Tchurokk Yun’tchilat”, Jacen ju¿ siê odwróci³ i dziarsko przeszed³ przez Wielkie Wrota. Zawirowanie Mocy poci¹gnê³o za nim Gannera. Nom Anor i Wielki Mistrz Przemian wykonali gest, jakby chcieli iœæ za nim, razem z ca³¹ grup¹ kap³anów i stra¿y, ale zaledwie Ganner min¹³ próg, Jacen odwróci³ siê 14 – Zdrajca

209

i zrobi³ niewielki gest, który Ganner odczu³ jako kolejny szybki i niewiarygodnie potê¿ny powiew Mocy. Wielkie Wrota zatrzasnê³y siê z hukiem. Echa ucich³y. Powoli. Atrium sta³o siê jaskini¹ z ¿ywego koralu yorik. Ogromne pomniki, które kiedyœ przedstawia³y rozmaite gatunki i rasy Nowej Republiki, teraz sta³y siê nierozpoznawalnymi, bezkszta³tnymi s³upami, podobnymi do sopli starej lawy. Wielkie czarne cienie kry³y za³omy koralu, a otwory Wielkiego Pasa¿u po obu stronach zionê³y bezdenn¹ g³êbi¹ nocy. Jedyne œwiat³o – pulsuj¹cy, siarczany blask ¿ó³ci i czerwieni – przes¹cza³ siê do Atrium z arkadowego przejœcia naprzeciwko Wielkich Wrót. – Sk¹d siê bierze to œwiat³o? Zaraz, zaraz, czekaj… – têpo wymamrota³ Ganner. – Nie pamiêtam, ¿eby tu by³y jakieœ drzwi… To by³y kiedyœ… biura s³u¿b wywiadowczych, prawda? – Mo¿e nie zauwa¿y³eœ, ale trochê siê tu zmieni³o. – Jacen ju¿ szed³ w kierunku arkady. – ChodŸ. Nie mamy wiele czasu. Ganner potykaj¹c siê pod¹¿y³ za nim. Za ³ukiem by³ pó³kilometrowy korytarz z koralu yorik. Dach i boki tworzy³y nierówne pó³kole, nieco mniej ni¿ piêciometrowej szerokoœci i takiej samej wysokoœci. Pulsuj¹ce, czerwonopomarañczowe œwiat³o wype³nia³o przeciwleg³y jego koniec, od czasu do czasu rozb³yskuj¹c pal¹c¹ ¿ó³ci¹. – Jak leci? – rzuci³ Jacen, krocz¹c rytmicznie. Ganner wlók³ siê obok. – Radzisz sobie? Potrzebujesz jeszcze pomocy? – Ja… ja… – Na pewno tym razem nie dam plamy, poprzysi¹g³ sobie Ganner. – Nie, wszystko dobrze. Jestem tu¿ za tob¹. Dach tunelu otworzy³ siê nagle nad ich g³owami na wielk¹, czerwono oœwietlon¹ przestrzeñ. Wkrótce œciany te¿ opad³y na boki. Pod³oga tunelu zmieni³a siê w zwodzony most wiod¹cy na okr¹g³¹ platformê, o œrednicy mniej wiêcej dziesiêciu metrów, wisz¹c¹ swobodnie w ogromnych k³êbach siarczanej mg³y, która przyprawia³a Gannera o kaszel i ³zawienie. – Co to za miejsce? – Rozejrzyj siê – posêpnie odpar³ Jacen. Jeœli pal¹cy ¿ar lub opary siarki mu przeszkadza³y, to nie okazywa³ tego. Wydawa³ siê nas³uchiwaæ. – Daj mi minutê. Muszê siê skoncentrowaæ. Ganner ledwie go s³ysza³. Wytrzeszcza³ oczy i powoli krêci³ siê w kó³ko. Kiedyœ by³a tu Wielka Sala Posiedzeñ Senatu. 210

Sto metrów ni¿ej, gdzie kiedyœ sta³a kolumna podium prezydenta, teraz kipia³ ogromny dó³ pe³en rozjarzonego œluzu. Ogromne b¹ble wyp³ywa³y na powierzchniê, pêkaj¹c w fontanny szkar³atu i gwiezdnej ¿ó³ci – to w³aœnie z tego do³u pochodzi³o ca³e œwiat³o. Wokó³ wznosi³a siê gigantyczna misa z koralu yorik. Wspina³a siê po kolejnych rzêdach senackich platform, powoli, lecz nieuchronnie siêgaj¹c ku mrocznej, pogr¹¿onej w cieniu kopule sufitu. W dole, w bajorze œwiec¹cego œluzu porusza³a siê ogromna, miêsista masa. Wynurza³a siê na moment na powierzchniê œlisk¹ czarn¹ fal¹, by po chwili znów siê pogr¹¿yæ. Ganner odskoczy³ od krawêdzi. – Fuj! Jacenie, tam coœ p³ywa! – Tak. – Jacen podszed³ do przedniej krawêdzi platformy. – Nie bój siê, to mój przyjaciel. – Przyjaciel? – Ganner spojrza³ w dó³, a stworzenie znów wychynê³o na powierzchniê: czarne, wzdête, jak paskudny wynicowany ¿o³¹dek, nabrzmia³y z³oœci¹. Jedno oko wielkoœci X-winga ³ypnê³o na nich i zamruga³o potrójnym kompletem przezroczystych powiek, które przetar³y ze œluzu jego powierzchniê pod ró¿nymi k¹tami, jak wycieraczki. Teraz pojawi³o siê i drugie oko, mrugnê³o i spojrza³o na nich. Ze œluzu wyskoczy³ pêk olbrzymich macek. Ganner rzuci³ siê w ty³, gdy macki œwisnê³y mu we mgle tu¿ przed nosem. Niezwykle giêtkie miêsiste liny ciê³y powietrze tak szybko, ¿e nawet nie by³ w stanie ich policzyæ. Macki z mlaœniêciem uderzy³y w platformê, prawie zbijaj¹c Gannera z nóg i od³upuj¹c wielkie jak g³owa kawa³y koralu. Jacen ani drgn¹³. – Ten… ten twój niby przyjaciel… – odezwa³ siê, dygocz¹c, Ganner. – Jakoœ siê nie wydaje uszczêœliwiony twoim widokiem… – No có¿, nie mogê powiedzieæ, ¿eby mnie to dziwi³o. Ostatnim razem, kiedy siê widzieliœmy, próbowa³em go zabiæ. – Zabiæ… eee… przyjaciela? – Oszo³omiony i pó³¿ywy z obrzydzenia Ganner spojrza³ w dó³ i próbowa³ parskn¹æ œmiechem, ale ten zd³awiony dŸwiêk, który z siebie wydoby³, bardziej przypomina³ histeryczny chichot. – Ciekawe, jak traktujesz swoich wrogów. Jacen przekrzywi³ g³owê, w jego br¹zowych oczach nagle pojawi³a siê zaduma. – Nie mam wrogów. 211

– Co? Jacen wskaza³ palcem na drug¹ stronê Studni, nieco pod k¹tem w stosunku do nich. – Widzisz tê platformê… tê, która wystaje spod fa³dy koralu? To dawna platforma dla delegatów z Kashyyyk. Wol¹ rêczne drzwi. Wiem, ¿e nie jesteœ tak silny jak Wookie, ale u¿ywaj¹c Mocy, powinieneœ daæ radê je otworzyæ. – Tam? W dole? – Ganner poczu³, ¿e ¿o³¹dek znów mu siê œciska. – Chcesz, ¿ebym tam poszed³? – Pos³uchaj, po prawej stronie znajdziesz prywatne biuro senatora Kashyyyk. Jest tam szyb turbowindy, ukryty za tajnym przejœciem niedaleko biurka. Wystarczy, ¿ebyœ zsun¹³ siê w g³¹b szybu i znajdziesz siê w tunelach. Tunele? Tajemna winda? Kiedy ten Jacen zacznie wreszcie gadaæ z sensem? – A po co Wookiem tajna turbowinda? – S¹dzê, ¿e wszystkie biura delegatów by³y w nie wyposa¿one. Prowadz¹ one do ukrytych tuneli, pe³nych ekranowanych sal konferencyjnych, gdzie mo¿na by odbywaæ tajemne spotkania i ró¿ne takie. £¹cz¹ siê nawet z biurem Fey’lyi w Pa³acu Imperialnym. – A sk¹d ty to wszystko wiesz? – Gannerze – oschle odpar³ Jacen – te biura nale¿a³y kiedyœ do mojej matki. – Och, racja. – Jeœli dotrzesz do tuneli, powinieneœ przynajmniej znaleŸæ kryjówkê na jakiœ czas. Mo¿e uda ci siê prze¿yæ kilka dni. Mo¿e nawet uciekniesz. Ganner zdrêtwia³. – O czym ty mówisz? – Mówiê, ¿e musisz spróbowaæ, Gannerze. Daj sobie szansê. – Och, nie, nie, nie! – Ganner cofn¹³ siê o krok i pokrêci³ g³ow¹. – O nie, nic z tego…! – Mamy tylko minutê lub dwie, zanim Nom Anor zdecyduje, ¿e nie mo¿e d³u¿ej udawaæ, i¿ nic siê nie sta³o. Po dwóch minutach rozwal¹ Wielkie Wrota. W trzydzieœci sekund póŸniej mnie zabij¹. – Co tu jest takiego, ¿e chcesz za to poœwiêciæ ¿ycie? – Nie mam czasu wyjaœniaæ. Nie jestem nawet pewien, czy potrafiê. – Oczekujesz, ¿e wezmê nogi za pas i pozwolê ci umrzeæ? Za coœ, czego nawet nie umiesz wyjaœniæ? Idziesz ze mn¹ albo nigdzie siê nie wybieram! 212

– Wci¹¿ siê bawisz w bohatera, Gannerze? Ganner skrzywi³ siê lekko – ten strza³ by³ zbyt bliski celu – ale wytrzyma³. – Nie, jestem tutaj tylko pomocnikiem. To ty jesteœ bohaterem, Jacenie. Potrzebujemy takich jak ty. Dlatego przyby³em, ¿eby ciê odszukaæ. Nowa Republika ciê potrzebuje. – Zni¿y³ g³os. – Jaina ciê potrzebuje. Jeœli jest choæby najbledszy cieñ szansy, musisz prze¿yæ, Jacenie. Musisz spróbowaæ! Jacen pokrêci³ g³ow¹. Znów mia³ w twarzy skywalkerowsk¹ twardoœæ. – Nie. Nie muszê. Jedyne, co muszê, to zostaæ tym, kim jestem. – O czym ty mówisz? – Anakin mia³ swoj¹ drogê. Jaina ma swoj¹. – Roz³o¿y³ rêce, jakby chcia³ pokazaæ daremnoœæ prób walki z losem. – Ja mam swoj¹. – Mam gdzieœ wszystkie g³upie drogi! – desperacko zawo³a³ Ganner. – W ka¿dej chwili mog¹ rozbiæ drzwi… musimy uciekaæ! – Nie. Ty musisz uciekaæ. Ja… Gannerze, pos³uchaj, musisz to koniecznie zrozumieæ. Jedyn¹ si³¹, jak¹ mam… jak¹ ma ka¿dy z nas… to byæ, kim jesteœmy. I w³aœnie to zamierzam tutaj wykorzystaæ. Byæ tym, kim jestem. – Gadasz ca³kiem bez sensu! Ile¿ ty masz lat? Siedemnaœcie? Osiemnaœcie? Nie wiesz nawet, kim naprawdê jesteœ! – Nie muszê wiedzieæ. Wystarczy, ¿e zdecydujê – powa¿nie odpar³ Jacen. – Wybierz i dzia³aj. – Nie zostawiê ciê tutaj! – To twoja sprawa. – Ile czasu ci to zajmie, Jacenie? Ile czasu? – Ganner podszed³ do niego. – A co, jeœli najpierw zabij¹ ciebie? Jacen wzruszy³ ramionami. – No to przegram. Kiedy zaczynasz byæ tym, kim jesteœ, najpierw dowiadujesz siê, ¿e nie ma siê czego baæ. Rozdzieraj¹cy grzmot za ich plecami uniós³ ze sob¹ odpowiedŸ Gannera. Most podskoczy³ ostro, podbijaj¹c mu stopy i wytr¹caj¹c z równowagi. Odwróci³ siê i zobaczy³ k³¹b dymu buchaj¹cy z wylotu tunelu, cuchn¹cy powiew, jak p³on¹cy gaz bagienny. – To drzwi – nieobecnym g³osem zauwa¿y³ Jacen. – Czas nam siê koñczy. Zdaje siê, ¿e obaj przegramy. Ganner ani drgn¹³. Mózg wype³ni³o mu nag³e objawienie. W tej chwili wszystko nabra³o nagle sensu. Zrozumia³, o czym mówi Jacen. Nie ma siê czego baæ. 213

Zrozumia³, jaka si³a drzemie w byciu tym, kim siê jest. W³aœciwie nawet nie musia³ wiedzieæ, kim jest. Wystarczy³o, ¿e zdecyduje. Mo¿e wybraæ i dzia³aæ. I nagle ca³e jego ¿ycie nabra³o sensu. ¯ycie, które by³o histori¹ zabawy w bohatera. No dobrze, pomyœla³. W porz¹dku. Md³oœci znik³y. Nie pozosta³o po nich nawet wspomnienie. Koniec s³aboœci. Koniec niepewnoœci. Zw¹tpienie i lêk ust¹pi³y wraz z md³oœciami. Podniós³ miecz œwietlny Anakina. – Przegramy obaj, chyba ¿e… – rzek³ powoli – …¿e ktoœ ich tu nie wpuœci. – Musisz strugaæ bohatera – ze smutkiem powiedzia³ Jacen. – Nawet gdyby ciê to mia³o zabiæ. Ganner œcisn¹³ rêkojeœæ i w³¹czy³ przycisk. Przez chwilê spogl¹da³ na sycz¹ce ostrze. Oto broñ bohatera. Prawdziwego bohatera. Nie nêdznego aktorzyny. Nie imitacji bohatera, któr¹ zawsze by³ Ganner. Nie muszê byæ prawdziwym bohaterem, pomyœla³. Na twarzy pojawi³ mu siê olœniewaj¹cy uœmiech starego Gannera. „Zapomnij o konsekwencjach i zaczynamy zabawê!” Wzdrygn¹³ siê i ciê¿ar lat opad³ mu z ramion. Oczy mu zab³ys³y jak szczeliny iskrownika w czerwonym pó³mroku. Poczu³, ¿e lœni jak robot wojenny i jest od niego dwukrotnie silniejszy. Nie muszê byæ bohaterem, pomyœla³ w milcz¹cym zachwycie. Muszê tylko udawaæ. – Tak jak powiedzia³em, jestem twoim pomocnikiem – rzek³ beztrosko. – Moim zadaniem jest zapewniæ, ¿eby prawdziwy bohater prze¿y³ doœæ d³ugo, by wykonaæ swoje. Ta ca³a historia z „potrzeb¹ bohaterstwa” by³a zawsze moj¹ najwiêksz¹ s³aboœci¹. Jacen spojrza³ na niego, w niego, poprzez niego, jakby zna³ go na wskroœ. Skin¹³ g³ow¹. – Ale powinieneœ wiedzieæ, ¿e mo¿e byæ ona równie¿ twoj¹ najwiêksz¹ si³¹. Pozwól sobie na u¿ycie tej si³y, Gannerze. Bêdziesz jej potrzebowa³. – Masz racjê. – Ganner spojrza³ na ostrze miecza œwietlnego, jakby móg³ odczytaæ swoj¹ przysz³oœæ w ametystowym promieniu. – Wiesz, nigdy ciê nie lubi³em, Jacenie. Wydawa³eœ mi siê miêczakiem. Lalusiem. Intelektualist¹ z wiecznie krwawi¹cym sercem. – Ja te¿ nigdy ciê nie lubi³em. – Ganner podniós³ wzrok i stwierdzi³, ¿e Jacen uœmiecha siê do niego ³agodnym, m¹drym uœmiechem. 214

– Myœla³em, ¿e jesteœ zwyk³ym pysza³kiem i samochwa³em. Wiecznie pozuj¹cy ³owca chwa³y, bardziej przejêty tym, ¿eby dobrze wygl¹daæ, ni¿ dobrze dzia³aæ. Ganner zaœmia³ siê g³oœno. – Mia³eœ racjê. – Ty te¿. – Jacen wyci¹gn¹³ d³oñ. – No có¿, oto nasza szansa, ¿eby pokazaæ, co potrafi¹ wspólnie pysza³ek i krwawi¹ce serce. Ganner chwyci³ d³oñ Jacena i uœcisn¹³ mocno. – To bêdzie impreza, któr¹ nieprêdko zapomn¹. Jacen cofn¹³ siê i uniós³ ramiona. Pulsuj¹cy szkar³atny i zielony wzór splotów œwietlistych ¿y³ek na szacie zsynchronizowa³ siê z ulotnymi b³yskami bulgocz¹cego œluzu w dole. Za jego plecami wznios³y siê pêki macek, siêgnê³y poza krawêdŸ platformy, unios³y siê ³ukiem wysoko w górê, ociekaj¹c lœni¹cym i pulsuj¹cym œluzem, i otoczy³y go jak ¿ywa aureola s³oneczna. Sylwetka Jacena sta³a siê ciemnym krzy¿em na tle œwietlistego rozb³ysku. – Jacen! – jêkn¹³ Ganner. – Za tob¹! – Wiem. – Jacen uniós³ twarz. Macki wysz³y mu na spotkanie; zni¿y³ d³onie, aby je przyj¹æ i pozwoliæ, ¿eby ich lœni¹ce zwoje spoczê³y na jego ramionach. – Nie obawiaj siê. To czêœæ mojego zadania. Macki unios³y Jacena, delikatnie, niemal czule zamykaj¹c go w objêciach. Zdjê³y go z platformy i ³agodnie opuœci³y w kierunku bulgocz¹cej mazi, ale ogromne ¿ó³te oczy wci¹¿ lœni³y z³oœci¹. – Daj mi dziesiêæ minut – rzek³ Jacen. – To powinno wystarczyæ. Szczêk obutych stóp dobiegaj¹cy z tunelu narasta³. Ganner zatrzyma³ siê jeszcze na chwilê, by popatrzeæ na Jacena, znikaj¹cego pod powierzchni¹ mazi. Poczu³ w Mocy eksplozjê si³y, pchniêcie i impuls: „Ruszaj!” Chwyci³ woln¹ rêk¹ przód szaty i zerwa³ j¹ z siebie. Pe³gaj¹ce sploty ¿y³ek rozb³ys³y spazmatycznie ciemnym œwiat³em. Rzuci³ szatê na platformê. Ruszy³. Nom Anor zmru¿onymi oczami patrzy³ poprzez dym k³êbi¹cy siê w roztrzaskanych szcz¹tkach Wielkich Wrót. Wojownicy, oddzia³ za oddzia³em, przeœlizgiwali siê obok stert powykrêcanych blach durastalowych, które stygn¹c pobrzêkiwa³y i jêcza³y cicho. Rozbiegli siê po wype³nionym dymem i cieniami Atrium z broni¹ gotow¹ do walki, wytê¿aj¹c oczy w poszukiwaniu celu. 215

Jeden oddzia³ wojowników pobieg³ w dó³ koralowego tunelu w stronê Studni, na rozpoznanie. To by³o piêæ minut temu. ¯aden nie wróci³. Nom Anor zwleka³ z przejœciem. Nie prze¿y³by tak d³ugo w tej wojnie, nie doceniaj¹c Jedi. Czerwonoz³ote œwiat³o pulsowa³o poprzez dym wype³niaj¹cy ³ukowe przejœcie do Studni. W przejœciu majaczy³a jakaœ postaæ. Zbli¿a³a siê leniwie poprzez dym, otoczona aureol¹ œwiat³a wydzielanego przez maŸ. Ludzka postaæ. Potê¿na, giêtka, smuk³a… jak piaskowa pantera na spacerze. Swobodna, lecz czujna. Przygotowana do skoku. Drapie¿na. Po plecach Noma Anora przebieg³ zabobonny dreszcz. Wojownicy rozdzielili siê w tyralierê; oficerowie ogl¹dali siê na dowódcê, a ten na Noma Anora. – To twoja impreza, Egzekutorze. Co mamy teraz zrobiæ? – Ty! Ty tutaj! – nerwowo wykrzykn¹³ Nom Anor we wspólnym. – Co ty tu robisz? Odpowiedzi¹ by³ g³êboki, drwi¹cy œmiech. – A co, nie widaæ? Stojê na waszej drodze. Ganner Rhysode. Nom Anor rozluŸni³ siê trochê. To tylko Ganner Rhysode, s³abeusz, który nawet nie móg³ podejœæ pod rampê. Ganner Rhysode, którego nie szanowali inni Jedi. Ganner-pozer, aktorzyna. ¯art. Nom Anor prychn¹³. Powinien w³aœciwie rozkazaæ, ¿eby go pociêli na kawa³ki… ale Ganner w tej chwili wcale nie wydawa³ siê s³aby. Ani g³upi. A co siê sta³o z oddzia³em zwiadowców? I czy Nom Anor na pewno chce byæ odpowiedzialny za rozpêtanie bójki w Studni Mózgu Œwiata? Zagryz³ wargê tak mocno, ¿e poczu³ w ustach smak krwi. – OdejdŸ! Tu s¹ tysi¹ce wojowników. Nie mo¿esz nawet marzyæ o tym, ¿eby nas powstrzymaæ. – Nie muszê was powstrzymywaæ. Wystarczy, ¿e trochê tu zamarudzicie. Ostry, brzêkliwy trzask sprawi³, ¿e Nom Anor podskoczy³. Z d³oni cienia wytrysn¹³ metrowej d³ugoœci promieñ jaskrawego, skwiercz¹cego ametystowego ognia. – Chcesz, ¿ebym siê odsun¹³? – cieñ skin¹³ na niego œwietlist¹ kling¹. – ChodŸ, odsuñ mnie. 216

Dym rozwia³ siê czêœciowo, a cz³owiek pod ³ukiem nie wygl¹da³ jak Ganner, którego zapamiêta³ Nom Anor. Ten Ganner mia³ na sobie jedynie sp³owia³e br¹zowe spodnie i sfatygowane skórzane buty. Ten Ganner by³ wysoki, mia³ szerokie bary, a œwiat³o broni lœni³o na umiêœnionej nagiej piersi. Ostrze w jego d³oni by³o nieruchome jak korzenie gór, ale nie to sprawi³o, ¿e Nom Anor zawaha³ siê i szybko przesun¹³ ¿ó³tym, w¹skim jêzykiem pomiêdzy spi³owanymi na ostro zêbami. Œwiat³o w oczach Gannera. Wydawa³ siê szczêœliwy. – Tam s¹ tysi¹ce wojowników – powtórzy³ Nom Anor, bezradnie wymachuj¹c piêœci¹. – Ty jesteœ jeden! – Jestem Jedi. – Jesteœ stukniêty! Œmiech cz³owieka, jaki zabrzmia³ w odpowiedzi, by³ d³ugi, g³êboki i radosny, pe³en szczêœcia i swobody. – Nie. Jestem Ganner. Zakrêci³ lœni¹cym ostrzem w oœlepiaj¹co skomplikowanym pok³onie, który rozœwietli³ otaczaj¹cy go ³uk, niczym lœni¹ce têczowo obramowanie dla czystego, niemal zwierzêcego wdziêku jego cia³a. – Ten próg nale¿y do mnie – oznajmi³ z radosnym uœmiechem. – Biorê go na w³asnoœæ. SprowadŸ tu swoje tysi¹ce, pojedynczo albo wszystkich naraz. Jest mi to obojêtne. Pok³on zakoñczy³ siê ukoœn¹ pozycj¹ ostrza na wysokoœci piersi. W pó³mroku b³ysnê³y zêby. – Nikt nie przejdzie.

217

ROZDZIA£

"

DROGA PRZEZNACZENIA Szli na niego pojedynczo, niekoñcz¹cym siê strumieniem. Ka¿dy wojownik po kolei rzuca³ siê w szlachetny pojedynek. Potem… Nadchodzili ju¿ po dwóch naraz. Zanim zaczêli podchodziæ grupami, ¿eby do niego dotrzeæ, musieli wspinaæ siê po cia³ach zabitych towarzyszy. Po stosie cia³. Stosie, który sta³ siê murem. Barykad¹, Ganner Rhysode otoczy³ siê fortec¹ z trupów. Nom Anor obserwowa³ walkê z pe³n¹ zgrozy fascynacj¹ z bezpiecznego punktu obserwacyjnego – zza skrêconego p³ata durastali, który do niedawna stanowi³ czêœæ Wielkich Wrót. Wszystko, co widzia³ poprzez dym i napieraj¹ce masy wojowników naciskaj¹cych, aby zaatakowaæ szalonego Jedi, ogranicza³o siê do przeb³ysków jaskrawej purpury, a czasem nawet samego Jedi, kiedy wyskakiwa³ w górê, wirowa³ i kozio³kowa³, zawsze w ruchu, dŸgaj¹c i tn¹c, rozrzucaj¹c po pod³odze Atrium kolejne trupy i odciête cz³onki. – To szaleñstwo! – Nom Anor obejrza³ siê na dowódcê, który w milczeniu sta³ u jego boku. – Czy nie mo¿na go po prostu wysadziæ? Zagazowaæ? Cokolwiek? 218

– Nie. – Blizny na twarzy dowódcy zalœni³y bladym b³êkitem. – Stawia nam czo³o z honorem. Czy pozwoli³byœ, aby yuuzhañscy wojownicy okazali mniej honoru ni¿ niewierny Jeedai? – WsadŸ sobie gdzieœ ten honor! Nie rozumiesz? W Studni Mózgu Œwiata te¿ jest Jedi, a ten Jedi to Jacen Solo! – U¿y³ tego nazwiska, jakby sam jego dŸwiêk móg³ wywo³aæ szatana… a mo¿e zreszt¹ tak by³o. Tylko szatan móg³ zabiæ królow¹ voxynów. Tylko szatan móg³ rozsiekaæ dhuryamy, mistrzów przemian i wojowników w Szkó³ce. A przecie¿ zdradzieckim sposobem wkrad³ siê w zaufanie Noma Anora, do tego stopnia, ¿e on… on, sam Nom Anor, wprowadzi³ tego przera¿aj¹co zabójczego Jedi do jedynego miejsca na Yuuzhan’tar, z którego mo¿e zniszczyæ ca³¹ planetê. – Jacen Solo jest sam na sam z Mózgiem Œwiata i… – Mózg Œwiata doskonale potrafi sam siê obroniæ. – Przy drugim boku Noma Anora pojawi³ siê nagle Ch’Gang Hool, Wielki Mistrz Przemian. – Pomijaj¹c kwestiê honoru, nie mo¿emy u¿yæ potê¿nych materia³ów wybuchowych ani truj¹cych gazów. Mózg Œwiata by³by w wiêkszym niebezpieczeñstwie przez takie nieudolne próby pomocy ni¿ przez pojedynczego Jeedai. – To nie jest normalny Jedi – z uczuciem odpar³ Nom Anor. – Nie masz pojêcia, do czego on jest zdolny! Musimy siê tam dostaæ! Musimy go powstrzymaæ! Dowódca wyda³ seriê rozkazów i oddzia³ ciê¿kozbrojnej piechoty natychmiast pogna³ w kierunku ³uku. W blasku œluzy ich zbroje z nak³adaj¹cych siê skorup krabów vonduun lœni³y zimnym blaskiem. Obejrza³ siê na Noma Anora. – Wkrótce to zrobimy. Zachowaj spokój, Egzekutorze. – Ten spokój te¿ sobie mo¿esz wsadziæ! – Wydajesz siê trochê… hm… spiêty – wymrucza³ Ch’Gang Hool. Czu³ki nad jego warg¹ zadrga³y lekko. – Mo¿na by siê zastanawiaæ, czy siê nie czujesz w jakiœ sposób… eee… odpowiedzialny za ten chaos? Nom Anor otworzy³ usta, zaczerpn¹³ tchu, by coœ powiedzieæ, ale zmieni³ zdanie; potem chcia³ powiedzieæ coœ innego i znów siê rozmyœli³. Czu³ki nad warg¹ Wielkiego Mistrza Przemian splot³y siê w kszta³t subtelnie obsceniczny. Nom Anor odwróci³ wzrok. By³ o krok od zdarcia tych idiotycznych czu³ków z drwi¹co uprzejmej gêby tego urzêdasa i zjedzenia ich… 219

O kilka kroków dalej, na rampie, poœród k³êbi¹cego siê t³umu kap³anów i wojowników ujrza³ Vergere. Napotka³a jego wzrok i delikatnym ruchem g³owy da³a mu znak, by szed³ za ni¹. O, tak, zrobi to, pomyœla³, przeprosi³ towarzyszy i ruszy³ w jej stronê. Ma do powiedzenia tej ma³ej istocie parê dobrze wywa¿onych s³ów… Vergere dosz³a prawie na sam dó³ rampy, zalanej bia³ob³êkitnym œwiat³em s³onecznym, i zatrzyma³a siê. Wyprostowan¹ d³oñ opar³a na liœciastej ga³êzi drzewa. Zanim Nom Anor j¹ dogoni³, warcza³ ju¿ wœciekle: – Widzisz, co zrobi³ ten twój „uczeñ”! Ten zasmarkany zdrajca zdradzi³ nas!… I to wszystko twoja wina! – Mo¿e i tak. – Jej g³os, miêkki jak œpiew fletu, by³ niezmiennie pogodny. – Ale lepiej zapomnijmy o kwestii winy, co, Egzekutorze? Przecie¿ to niewa¿ne, kto jest naprawdê winien; najwa¿niejsze jest to, kogo Tsavong Lah obierze sobie za winnego, czy nie mam racji? Nom Anor rozwar³ bezwargie usta, ukazuj¹c ostre jak ig³y zêby. Doskonale sobie potrafi³ wyobraziæ, co zrobi Tsavong Lah, gdy tylko wieœæ o tej katastrofie dotrze do jego fanatycznych uszu. – A dlaczego przychodzisz z tym do mnie? – Poniewa¿ masz mnie z sob¹ zabraæ. Znieruchomia³ jak g³az. – Zabraæ ciê z sob¹? – zapyta³ z wystudiowan¹ obojêtnoœci¹. – Bêdziesz mnie potrzebowa³. Ocali³am kiedyœ ¿ycie ¿ony Luke’a Skywalkera. Kiedy Nowa Republika zobaczy mnie u twojego boku, mo¿e najpierw bêdzie pytaæ, a potem strzelaæ, a nie odwrotnie. Nom Anor w duchu musia³ przyznaæ jej racjê, ale nie okaza³ tego otwarcie. – S¹dzisz… ¿e mam jakiœ plan ucieczki? – Egzekutorze, proszê – zgani³a go. – Zawsze masz jakiœ plan ucieczki. Tym razem masz te¿ coœ lepszego: ukryty statek koralowy, wyhodowany g³êboko pod Studni¹. – Ja… ja… ja… nic podobnego! – Sk¹d ona mog³a siê o tym dowiedzieæ? Ukryty korytarz po drugiej stronie Studni, który otwiera³ siê wy³¹cznie dla niego, prowadzi³ do statku koralowego. Wyhodowa³ go dla Noma Anora przekupiony mistrz przemian. To by³o kilka miesiêcy temu, na wczesnym etapie przemiany Senatu Galaktycznego w Studniê Mózgu Œwiata. – Chyba nie myœlisz… – Egzekutorze, nie krêæ. S¹dzisz, ¿e tylko ty jeden mo¿esz przekupiæ mistrza przemian? A to chodzenie wokó³ twojego stateczku, zanim dorós³, ta dba³oœæ o niego… 220

– Pssst! Doœæ! – Obejrza³ siê przez ramiê na rampê. Dowódca odwróci³ siê w³aœnie i obserwowa³ walkê, ale Ch’Gang’Hool wci¹¿ zerka³ wyczekuj¹co w jego stronê. Gdyby teraz odszed³, tamci nabraliby podejrzeñ. Mog³oby siê nie udaæ. Vergere wydawa³a siê czytaæ w jego myœlach. – Egzekutorze, jeœli nie uciekniemy teraz, nie bêdzie drugiej szansy. Nie bêdzie statku. – Stanê³a na palcach, ¿eby zbli¿yæ do niego twarz. – Jacen Solo go ukradnie! Powierzchnia mazistego bajora zamyka siê nad Jacenem Solo niczym wargi, ciep³a jak krew. Nie czuje jej. Spl¹tane liny macek rozci¹gaj¹ jego ramiona, ciasno krêpuj¹ nogi, owijaj¹ szyjê jak garota. Ich szorstkie ³uski rani¹ skórê. Strumyczki krwi ci¹gn¹ siê za nim, uwiêzione w plazmie, niczym ga³êzie drzewa fraktalnego. Macki wykrêcaj¹ go, obracaj¹, zginaj¹, wci¹gaj¹c coraz g³êbiej pod powierzchniê, która jarzy siê wokó³ niego z³ocisto¿ó³tym i szkar³atnym œwiat³em, b³yska kolorami, zmieniaj¹cymi siê wraz z jego ruchami i rozjaœniaj¹cymi w kontakcie z ciep³em jego cia³a. Jacen ich nie widzi. W najg³êbszej g³êbinie bajora œluzu macki obracaj¹ go twarz¹ w górê, przypieraj¹c plecami do krêgu ostrych kamieni. Ten kr¹g by³ kiedyœ mównic¹ prezydenta, z której tak czêsto przemawia³a jego matka. Macki ci¹gn¹ go i unosz¹ ku ogromnemu, rozdêtemu cia³u, które w czarnych zwa³ach przewala siê pomiêdzy przejrzyœcie zielonymi p³atami i linami trzewi. Wszystkie wyrastaj¹ z obwodu ogromnej, g³odnej paszczy; po obu stronach tej k³api¹cej czeluœci lœni¹ niesamowite oczy, b³yszcz¹ce ¿ó³to, gniewnie i podejrzliwie. Jacen nawet ich nie zauwa¿a. Skupia ca³¹ uwagê na pustym miejscu w piersi. Jego puste wnêtrze rozbrzmiewa gniewem i nieufnoœci¹, i g³odnym triumfem: emocjami Mózgu Œwiata, który dopad³ wreszcie dawnego przyjaciela, niedosz³ego mordercê. Dawnego przyjaciela, któremu ufa³ i przez którego zosta³ zdradzony. Ruchome zêby niczym miecze wyrastaj¹ z guzów miêœniowych jak dziesi¹tki jêzyków. Na widok ofiary zaczynaj¹ szczêkaæ w otoczonej mackami paszczy. Jacen mo¿e odpowiedzieæ tylko smutkiem i ¿alem. 221

Tak, zdradzi³em ciê. Nauczy³em ciê ufnoœci i nauczy³em, co to znaczy zaufaæ zdrajcy. Nie móg³ go nauczyæ przebaczaæ, bo sam siê jeszcze tego nie nauczy³. Zbyt wiele jest rzeczy, których nigdy nie zdo³a przebaczyæ. Macki zaciskaj¹ siê i wprowadzaj¹ go do ziej¹cej paszczy, a zêby-miecze zatrzaskuj¹ siê na jego ciele. Jacen nie ucieka. Nie stawia oporu. Nie walczy. Otwiera siê tylko. W najskrytszych zakamarkach jego cia³a, tam, gdzie znajduje siê pustka, która niegdyœ sprawia³a mu ból, on teraz ofiaruje uœcisk. W tê pustkê poœrodku przelewa ca³e swoje wspó³czucie. Absolutn¹ empatiê. Doskona³¹ wyrozumia³oœæ. Przyjmuje ból, jaki sprawi³ dhuryamowi swoj¹ zdrad¹; dzieli siê z dhuryamem cierpieniem, jakie ta zdrada sprawi³a jemu samemu. Dzieli z dhuryamem wszystkie doœwiadczenia swojego ¿ycia: bezcielesn¹ biel bólu, czerwony przyp³yw wœciek³oœci, czarn¹ dziurê rozpaczy, promienie straty… i jaskraw¹ zieleñ rosn¹cych roœlin, szaroœæ kamienia i durabetonu, lœnienie klejnotów i transparistali, b³êkitnobia³e, skwiercz¹ce po³udnie i jego wierne echo w ostrzu miecza œwietlnego. Dzieli siê z nim mi³oœci¹ do tych wszystkich rzeczy, gdy¿ s¹ one jednym: radoœci¹ i bólem, strat¹ i zjednoczeniem, ¿yciem i œmierci¹. Kochaæ jedn¹ z nich, to kochaæ wszystkie, albowiem ¿adna nie mo¿e istnieæ bez drugiej. Wszechœwiat. Moc. Wszystko jest jednoœci¹. Yuuzhanie i rasy Nowej Republiki. Jacen i Mózg Œwiata. Kiedy zdradzi³em ciebie, zdradzi³em te¿ i siebie samego. Kiedy zabi³em twoich braci, zabija³em kawa³ki siebie. Mo¿esz mnie zabiæ, ale ja i tak bêdê ¿y³ w tobie. Jesteœmy Jednoœci¹. Jacen nie wie, czy s³owa te zosta³y wypowiedziane przez niego do Mózgu Œwiata, czy przez Mózg Œwiata do niego, gdy¿ Jacen i Mózg Œwiata s¹ jedynie dwiema odmiennymi twarzami tego samego. Nazwij to Wszechœwiatem, Moc¹ albo Istnieniem. To tylko s³owa. Pó³prawdy. K³amstwa. 222

K³amstwa. Prawda jest zawsze wiêksza od s³ów, które j¹ opisuj¹. Zgrzyt œwietlnego ostrza po amphistaffie – dŸgniêcie, które wprowadza skwiercz¹c¹, niszczycielsk¹ energiê poprzez skórzast¹ b³onê miêdzy kciukiem a palcem wskazuj¹cym Yuuzhanina w miejscu, gdzie d³oñ styka siê z amphistaffem. Œwiat wiruj¹cy w wysokim salcie nad g³owami dwóch wojowników, szar¿uj¹cych ramiê przy ramieniu; bezw³adny upadek, kiedy pojedynczy miecz œwietlny rozcina dwa karki i pozbawia dwa cia³a ramion… Zdumione mrugniêcie wojownika, kiedy ametystowe ostrze energii przeszywa mu usta i przesuwa siê w górê, aby wypaliæ trzycentymetrowej szerokoœci tunel od podniebienia a¿ po czubek g³owy… Takie krótkie mgnienia sk³adaj¹ siê na œmieræ Gannera Rhysode’a: Œmierdz¹ca spalonym mlekiem krew Yuuzhan sma¿¹ca siê na jego mieczu… Linie pal¹cego lodu – ciêcia pozostawiane na jego ciele przez amphistaffy… Zimny p³omieñ jadu amphistaffa po¿eraj¹cy jego nerwy… To tylko nutki melodii w symfonii Mocy Gannera. Moc nie tylko daje mu si³y, nie tylko go unosi i obraca; kr¹¿y równie¿ w jego ¿y³ach w rytmie wszechœwiata… On sam sta³ siê Moc¹, a Moc sta³a siê nim. Nie jest bezpoœrednio œwiadom sekwencji swojej œmierci: czas znik³ wraz z lêkiem, zw¹tpieniem i bólem w tej wiecznej sekundzie, kiedy odda³ kontrolê nad sob¹. Stoj¹c pod ³ukiem w oczekiwaniu na Yuuzhan Vongów, Ganner zrozumia³, ¿e w³aœnie tu i w³aœnie teraz jest ta chwila, dla której prze¿y³ ca³e swoje ¿ycie. Ju¿ dzieñ narodzin postawi³ go na tej drodze; ka¿dy triumf i ka¿da tragedia, ka¿dy szalony wyczyn i poni¿enie, ka¿dy przypadkowy i bezu¿yteczny zwrot okrutnego losu nawarstwia³ siê w nim, gromadzi³ jak fala wszechogarniaj¹cego przyp³ywu poza barierami opanowania. Bariery te zbudowali rodzice, próbuj¹c wyg³adziæ szorstkie krawêdzie jego arogancji; zbudowali je drwi¹cym œmiechem jego towarzysze zabaw, kiedy wydrwiwali ka¿d¹ próbê zaimponowania im; do³o¿y³ siê do nich nawet trening u Luke’a Skywalkera… „Jedi siê nie popisuje, Gannerze – mawia³ Luke. – Walka to nie gra. Dla Jedi walka jest klêsk¹. To tragedia. Kiedy trzeba rozlaæ krew, 223

Jedi robi to szybko, w sposób chirurgiczny, z powag¹ i szacunkiem. Ze smutkiem”. Ganner tak d³ugo próbowa³, tak bardzo siê stara³ byæ tym, czym powinien byæ wed³ug nich wszystkich; usi³owa³ kontrolowaæ swoj¹ têsknotê do dramatu, elegancji, wdziêku, artyzmu; próbowa³ byæ dobrym synem, dobrym przyjacielem, pokornym cz³owiekiem, dobrym Jedi… Ale tu, pod ³ukiem, nadszed³ dla niego koniec prób. Nie ma ju¿ powodu, ¿eby opieraæ siê prawdzie o sobie samym. Odgrywanie roli bohatera jest nareszcie dozwolone. Wiêcej, jest konieczne. Aby utrzymaæ ³uk, nie wystarczy raniæ i zabijaæ, nie wystarczy byæ spokojnym, precyzyjnym, smutnym… Aby utrzymaæ ³uk, nie mo¿e po prostu mordowaæ; musi to robiæ bez wysi³ku, beztrosko, ze œmiechem. Radoœnie. Aby utrzymaæ ³uk, musi tañczyæ, wirowaæ, skakaæ i wywijaæ salta, wyzywaj¹c kolejnych przeciwników. Kolejne ofiary. Musi sprawiæ, ¿eby siê zawahali, zanim przed nim stan¹. Musi sprawiæ, ¿e bêd¹ siê baæ… Wypowiedzia³ te s³owa: znalaz³ magiczne zaklêcie, zdolne prze³amaæ tkwi¹ce w nim bariery i uwolniæ powódŸ. Nikt nie przejdzie. W³ada broni¹ poleg³ego bohatera, ale to on jest teraz bohaterem, a polegn¹ inni. On powstanie. Moc z hukiem przep³ywa przez niego, a on z hukiem przep³ywa przez Moc. Odrzucaj¹c wiêzy opanowania, odk³adaj¹c na bok rozs¹dek, odpowiadaj¹c jedynie na przyp³yw namiêtnoœci i radoœci, nagle odnajduje Moc, o jakiej nawet mu siê nie œni³o. Sam sta³ siê walk¹. Nie jest œwiadom zwa³ów trupów zalegaj¹cych tunel; stopy wymijaj¹ je zwinnie bez udzia³u jego woli. Nie jest œwiadom skrêconych arkuszy durabetonu, które wyci¹gn¹³ z ruin Wielkich Wrót, a które kr¹¿¹ teraz wokó³ niego, by wychwyciæ grad ¿uków udarowych i os³aniaæ go z boków. Nie jest œwiadom zatopionych w koralu pos¹gów z Atrium, które pochwyci³ w swój taniec Mocy – ogromnych figur przedstawiaj¹cych rasy Nowej Republiki; zda siê, ¿e o¿y³y, by walczyæ u jego boku. Pos¹gi 224

nagle zaczynaj¹ siê chwiaæ, ko³ysaæ, a¿ wreszcie padaj¹, mia¿d¿¹c swoim ciê¿arem tuziny, setki napastników, zmieniaj¹c Atrium w rzeŸniê. Nie jest te¿ œwiadom konsystencji koralu, który pokrywa œciany, ani natê¿enia œwiat³a, ani liczby swoich przeciwników. Z ilu ju¿ walczy³? Z tuzinem? Setk¹? Ilu z nich odnios³o ciê¿kie rany i wycofa³o siê w bezpieczne miejsce? Ilu le¿y martwych w k³êbach siarkowego dymu? Nie pamiêta. Pamiêæ nie istnieje. Nie ma przesz³oœci. Nie ma przysz³oœci. Nie jest œwiadom nawet samego siebie. Ani Yuuzhan Vong. To jakby by³ ka¿dym wojownikiem, z którym walczy, zabijaj¹c siebie za ka¿dym razem, kiedy pada kolejny przeciwnik. Nie ma ju¿ nikogo nazwiskiem Ganner Rhysode, nie ma ju¿ Yuuzhan Vong, nie ma ju¿ Jedi. S¹ tylko tancerze i taniec. Tylko taniec. Od wirowania kwarków po kr¹¿enie galaktyk, wszystko jest ruchem. Wszystko jest tañcem. Wszystko jest. Nom Anor gestem nakaza³ Vergere, by zaczeka³a, sam zaœ rozejrza³ siê szybko po raz ostatni. Przed nim wznosi³a siê koralowa góra Studni. Za ni¹ widnia³ na wpó³ ukoñczony cierniowy labirynt, pusty, bo wszyscy mistrzowie przemian wynieœli siê na front Studni, zwabieni ha³asem bitewnym. Odleg³e eksplozje odzywa³y siê w nierównym rytmie, podkreœlanym cichszymi krzykami. Upewniwszy siê, ¿e nie s¹ obserwowani, Nom Anor odsun¹³ na bok miêkki arkusz fa³szywego koralu, ods³aniaj¹c nosojêzor membrany wejœciowej. Wsun¹³ d³oñ do œrodka, wci¹¿ rozgl¹daj¹c siê nerwowo, podczas gdy nosojêzor smakowa³ i analizowa³ wydzieliny jego skóry. W sekundê póŸniej rozpozna³ go i odsun¹³ wiêksz¹ zas³onê fa³szywego koralu, ods³aniaj¹c ukryt¹ pod nim membranê. Nom Anor skin¹³ na Vergere, ¿eby posz³a za nim. Koral yorik ust¹pi³ miejsca poczernia³emu ze staroœci durabetonowi; korytarz zmieni³ siê w labirynt. Klucz¹c w¹skimi przejœciami, Nom Anor gratulowa³ sobie sprytu, z jakim przygotowa³ plan ucieczki. Od chwili rozpoczêcia pierwotnego przekszta³cenia nikt nie odwiedza³ Studni, oprócz mistrzów przemian i ich asystentów; nikt nie chcia³ ryzykowaæ œmiercionoœnego gniewu Ch’Ganga Hoola – 15 – Zdrajca

225

z wyj¹tkiem jednego mistrza przemian, którego zach³annoœæ by³a wiêksza od tchórzostwa. Z wszystkich Yuuzhan, tylko ten jeden mistrz przemian i sam Nom Anor wiedzieli o tym, ¿e pod basenem Mózgu Œwiata znajduj¹ siê ogromne pomieszczenia – niegdyœ biura kanclerza Nowej Republiki. Pomieszczenia te by³y czêœciowo zrujnowane. Uszkodzone przez zniszczenie Senatu, nigdy nie zosta³y naprawione. Nom Anor starannie wybiera³ drogê pomiêdzy stertami gruzów, poprzez d¿unglê poskrêcanej durastali i zwisaj¹cych kabli. Tu, na dole, wci¹¿ jeszcze dzia³a³y niektóre z kul ¿arowych stosowanych przez Now¹ Republikê; nie zosta³y zniszczone jako bluŸnierstwo wy³¹cznie dlatego, ¿e jedynie Nom Anor i jego pupilek mistrz przemian wiedzieli o ich istnieniu. Przeszed³ ponad zgiêtym przês³em i ujrza³ go: smuk³y, d³ugi kad³ub, wyprofilowany tak, aby rozcinaæ atmosferê jak nó¿, bliŸniacze dovin basale – jeden do napêdu, jeden do obrony, powierzchnie ustawione tak, by odchylaæ promienie czujników, g³adka, matowa czerñ, poch³aniaj¹ca œwiat³o, aby utrudniæ celowanie wzrokowe. Mistrz przemian, który go wyhodowa³, gwarantowa³, ¿e statek bêdzie równie szybki, jak ca³a flota Yuuzhan Vong; Nom Anor czêsto wykorzystywa³ ukryte przejœcie, by w tajemnicy odwiedzaæ statek podczas wzrastania. Dziêki temu mózgopilot statku móg³ zapoznaæ siê z myœlowym podpisem Noma Anora. W czasie swoich wizyt Egzekutor czêsto zabawia³ siê rozwa¿aniami, jakie to nowe zastosowanie znalaz³ dla komnat, które niegdyœ nale¿a³y do legendarnego Palpatine’a. Obronny dovin basal spowoduje zapadniêcie siê czêœci durabetonu i koralu yorik, tworz¹c tunel skierowany wprost w niebo. Mózgopilot, w którym zakodowano niezbêdne kody rozpoznawcze umo¿liwiaj¹ce przebycie kordonu floty wokó³ planety, mia³ równie¿ w pamiêci przygotowane wspó³rzêdne, umo¿liwiaj¹ce skok do przestrzeni Nowej Republiki. Kiedy Nom Anor znajdzie siê w œrodku, bêdzie poza wszelkim zasiêgiem. Wewn¹trz statku bêdzie bezpieczny. – Piêkny, prawda? – mrukn¹³, wk³adaj¹c d³oñ do nosojêzora statku. W³az natychmiast pos³usznie otworzy³ siê na ca³¹ szerokoœæ. – Vergere, oto wynik planowania z uwzglêdnieniem ryzyka. Nigdy nie przyjmujê, ¿e odniosê sukces. Dlatego zawsze zdo³am prze¿yæ. Zawsze mam plan awaryjny, uwzglêdniaj¹cy wszelkie mo¿liwe katastrofy. – Naprawdê zawsze? – Coœ w jej g³osie sprawi³o, ¿e stan¹³ jak wryty. – Wszelkie mo¿liwe katastrofy? 226

Zanim zd¹¿y³ zaczerpn¹æ tchu, aby zapytaæ, o co jej chodzi, niewypowiedziane pytanie otrzyma³o swoj¹ odpowiedŸ: do md³oœci znajomy dŸwiêk. Powoli, zmro¿ony strachem przed tym, co zaraz zobaczy, ale niezdolny siê powstrzymaæ, spojrza³ w kierunku œwiat³a, rozjaœniaj¹cego zrujnowany gabinet: œwiat³o sycza³o i pryska³o zieleni¹, dobywaj¹c bia³e iskry z czarnych krzywizn jego statku. Stwierdzi³, ¿e patrzy w ³agodnie zaokr¹glon¹ koñcówkê klingi miecza œwietlnego, znajduj¹c¹ siê o centymetr od jego nosa. – Miecz œwietlny to interesuj¹ca broñ – zauwa¿y³a Vergere tonem pogawêdki. – Ostrze wyj¹tkowe w historii uzbrojenia. Paradoks, tak jak i zwyczaje Jedi, którzy nim w³adaj¹, tych wojowników pokoju, którzy zabijaj¹ w s³u¿bie ¿ycia. Zauwa¿y³eœ coœ ciekawego? Klinga jest okr¹g³a. Nie ma ostrza. Ale to miecz œwietlny, wiêc ca³y jest ostrzem. Nie ma takiej czêœci klingi, która by nie ciê³a. Ciekawe, prawda? Mo¿na by powiedzieæ, ¿e symboliczne. – Co? – Nom Anor otworzy³ usta, zamkn¹³ je, otworzy³ znowu. Chcia³ zapytaæ, co ona wyprawia. Chcia³ siê dowiedzieæ, sk¹d wziê³a miecz œwietlny. Chcia³ spytaæ o tyle innych rzeczy, ale z jego ust wydobywa³o siê tylko jedno s³owo: – Co? Vergere znów zdawa³a siê czytaæ w jego myœli. – To Jacena – odpar³a wesolutko. – Pomyœla³am sobie, ¿e mo¿e zechcia³by go dostaæ z powrotem, jak s¹dzisz? – Nie mo¿esz… – Ale¿ mogê. – Skinê³a g³ow¹ w kierunku blasku po drugiej stronie statku. – Chyba uda mi siê wyci¹æ sobie drogê do Studni. – Jeœli mnie zabijesz… – zacz¹³ desperacko. – Zabiæ ciê? Nie b¹dŸ g³upi. – Kable zwisaj¹ce poœród d¿ungli ruin o¿y³y nagle i ze œwistem przecinaj¹c powietrze skrêpowa³y Noma Anora. Okrêci³y siê wokó³ niego doœæ mocno, by wydusiæ mu z p³uc cichy jêk, po czym pozaplata³y siê w obrzydliwie skomplikowane wêz³y. Vergere obserwowa³a ich akcjê… której sama by³a inicjatork¹… z wesolutkim uœmieszkiem na twarzy i jaskrawopomarañczowym b³yskiem grzebienia. Nom Anor poj¹³ to w jednej chwili. – Gdybym chcia³a, ¿ebyœ zgin¹³, wystarczy³o mi pozostawiæ ciê tutaj. Tsavong Lah ju¿ by siê zaj¹³ reszt¹. – Ale przecie¿ nie mo¿esz mnie zostawiæ – zaprotestowa³. Ju¿ zacz¹³ dochodziæ do siebie po pierwszym szoku. – Nie mo¿esz lecieæ moim statkiem. Jest uwarunkowany na mnie! Tylko ja mogê… 227

– Mo¿e to i prawda – zgodzi³a siê. – Ale w¹tpiê. Twój stateczek jest w koñcu ¿yw¹ istot¹, a Jacen, jak pewnie zauwa¿y³eœ, ma specyficzny dar zjednywania sobie ¿ywych istot. – Ty… on… oboje oszaleliœcie! To siê nie mo¿e staæ! – Egzekutorze – odpar³a surowo, przerywaj¹c mu ruchem miecza. – Czy nie zapowiedzia³am ci, ¿e Jacen Solo ukradnie twój statek? Nom Anor wytrzeszczy³ oczy. – Kiedy wreszcie siê nauczysz – zapyta³a, krêc¹c g³ow¹ z udanym smutkiem – ¿e wszystko, co ci mówiê, jest prawd¹? Nagle taniec za³amuje siê, potyka. Nie ma ju¿ z kim walczyæ. Ganner chwieje siê, krêci mu siê w g³owie; umiera zatruty jadem amphistaffów, s¹cz¹cym siê przez niezliczone rany. Jego krew plami pod³ogê pod butami i œciany otaczaj¹cego go tunelu. Tylko Moc utrzymuje go w pozycji stoj¹cej. S³yszy zbli¿aj¹cy siê zgrzytliwy grzmot i wkrótce ju¿ wie, co to za dŸwiêk generuje drgania, które wstrz¹saj¹ pod³og¹; nadchodzi coœ ogromnego i ciemnego, cz³apie na zakrzywionych, sêkatych nogach jak kamienne kolumny, wielopalczaste stopy mia¿d¿¹ beztrosko cia³a Yuuzhan Vongów. Cia³o tego stwora uzbrojone jest ogromnymi, rogowymi p³ytami, a potê¿na g³owa ko³ysze siê z boku na bok jak kabina AT-AT w trybie ³owcy-zabójcy. Ptê¿ne szczêki ociekaj¹ ogniem. Wzd³u¿ jego boków maszeruj¹ wojownicy. Zdaje siê, ¿e to by³o nieuniknione, myœli Ganner z nut¹ melancholii. Wczeœniej czy póŸniej ci Ÿli zawsze wk³adaj¹ zbrojê. Wkrótce wszystko siê skoñczy; nie potrafi stawiæ czo³a takiej bestii wspomaganej przez piechotê. A jednak Moc podsuwa mu jeszcze jedn¹, ostatni¹ sztuczkê. Choæ Moc jest œlepa na wojowników i na ¿ywy czo³g, i na otaczaj¹cy ich koral, Ganner czuje doskonale durabetonowe œciany Senatu, tworz¹ce szkielet Studni. Czuje, ¿e tunel przecina mnóstwo elementów noœnych – wie tak¿e, ¿e otaczaj¹cy go durabeton pe³en jest pêkniêæ pochodz¹cych od nadmiernych naprê¿eñ, ¿e ju¿ siê rozsypuje, zapada pod niewyobra¿alnymi tonami otaczaj¹cego go koralu. Ganner siê uœmiecha. Bestia rzyga strumieniem skoncentrowanego kwasu; Ganner u¿ywa Mocy, ¿eby ustawiæ blachê Wielkich Wrót jak durastalow¹ tarczê. Strumieñ kwasu odbija siê i sp³ywa po œcianie. Koral dymi, umiera, 228

w jednej chwili zmienia siê w ciecz. Blacha Wielkich Wrót zaczyna siê topiæ. ¯uki ciskane przez wojowników œwiszcz¹ mu ko³o uszu, topniej¹ca blacha tañczy przed nim, odbijaj¹c je w kierunku spalonej kwasem œciany. Eksplozje rozpryskuj¹ wokó³ p³ynny koral i od³amki durabetonu. Budynek nad ich g³owami zaczyna stêkaæ. Wojownicy przykucaj¹, z nag³ym lêkiem spogl¹daj¹c w górê. Olbrzymia bestia ryczy. Ganner wybucha œmiechem. Moc jest z nim, a on znów jest tancerzem. Sta³ siê wcieleniem tañca. Moc¹ siêga w g³¹b otaczaj¹cego go durabetonu i zaczyna pchaæ. Jacen ze zdumieniem stwierdzi³, ¿e ¿yje. K³y Mózgu Œwiata nie zamknê³y siê na nim. Macki nie zdar³y mu cia³a z koœci. Nie uton¹³ w bajorze œluzu, nie zad³awi³ siê fosforyzuj¹cymi glutami. Wojownicy Yuuzhan Vong nie wyroili siê wokó³ niego, ¿eby go wyci¹gn¹æ i wyr¿n¹æ z niego ¿ycie amphistaffami. Wokó³ niego uformowa³ siê b¹bel powietrza; macki objê³y go jak uœpione dziecko, wargi zamknê³y siê na ostrych jak miecze zêbach i dotknê³y go niczym w poca³unku. Wszystko dlatego, ¿e Jacen by³ Mózgiem Œwiata, a Mózg Œwiata by³ nim i ka¿de z nich by³o wszystkim innym, Jacen zaœ nauczy³ siê, ¿e mo¿na wyjœæ na spotkanie wszechœwiata i jego bezsensownego cierpienia – to znaczy równie¿ siebie – z lêkiem, z nienawiœci¹ lub rozpacz¹. Albo wyjœæ mu na spotkanie z mi³oœci¹. Jacen wybra³. Wci¹¿ jednak by³ zaskoczony, ¿e wszechœwiat mo¿e okazaæ mu wzajemn¹ mi³oœæ. W najdalszej z mo¿liwych odleg³oœci, a w³aœciwie tu¿ obok, wyczu³ oceaniczn¹ falê Mocy wzbieraj¹c¹ w miêdzygwiezdnym fortissimo symfonii radoœci; w tej samej chwili, w pustce, któr¹ nosi³ w piersi, wyczu³ wœciek³oœæ, ból, gor¹czkê walki i nagle zrozumia³ drugi powód, dla którego wci¹¿ jeszcze ¿yje. Ganner… Siêgn¹³ uczuciami w górê i zebra³ wokó³ siebie potêgê wszechœwiata. 229

Macki opad³y z jego r¹k i nóg, otaczaj¹cy go pêcherz powietrza pêk³. Musn¹³ czubkami palców Mózg Œwiata – po¿egnalna pieszczota dla przyjaciela. Jacen Solo wyskoczy³ ze œluzu jak wystrzelony z wyrzutni torped. Pomkn¹³ w k³êby siarczanego dymu, w szacie jarz¹cej siê od œluzu, który ci¹gn¹³ siê za nim lœni¹cymi sznurami i skapywa³ niczym spadaj¹ce gwiazdy; przeskoczy³ ponad bajorem, aby wyl¹dowaæ na skraju misy, gdzie koral styka³ siê z nagim durabetonem senackiej platformy. Podniós³ g³owê, wpatruj¹c siê w zwodzon¹ k³adkê, która zwisa³a nad Studni¹ jak jêzyk wysuniêty z paszczy rzygaj¹cej dymem i szkar³atnym p³omieniem… i ametystowym blaskiem miecza œwietlnego. S³ysza³ ludzki g³os. Nie móg³ rozró¿niæ s³ów, ale ton by³ charakterstyczny. Ganner siê œmia³. Pogr¹¿ony w Mocy Jacen uj¹³ k³adkê d³oñmi swojego umys³u. Jeden d³ugi, g³adki ruch uniesie go i postawi u boku Gannera. Do³¹czy do niego, ramiê przy ramieniu stan¹ przeciwko Yuuzhanom. – Jacenie, zaczekaj. S³owa zosta³y wypowiedziane niezbyt g³oœno, ale tak wyraŸnie, ¿e zadŸwiêcza³y w jego uszach, jakby mówi¹ca osoba sta³a obok niego – zreszt¹ równie dobrze mog³o tak byæ, bo poprzez Moc poczu³, jak niewidzialna d³oñ ujmuje go za ramiê. Skin¹³ g³ow¹. – Powinienem by³ wiedzieæ. Jakoœ powinienem by³ odgadn¹æ, ¿e siê tu znajdziesz. Vergere sta³a zaledwie o kilka metrów w prawo od niego, trochê wy¿ej, na obroœniêtej koralem platformie, która niegdyœ nale¿a³a do delegacji Kashyyyku. – ChodŸ, Jacenie. Twój pobyt w krainie zmar³ych dobieg³ koñca. Czas wróciæ na jasne pola dnia. Nie odpowiedzia³, odwróci³ siê tylko ku k³adce – ale jej uchwyt poprzez Moc zacisn¹³ siê na jego ramieniu. – Nie uratujesz go, Jacenie. Mo¿esz najwy¿ej umrzeæ u jego boku. On ju¿ wybra³ swój los. Jedyn¹ pomoc¹, jak¹ mo¿esz mu ofiarowaæ, jest uszanowanie tego wyboru. Stoisz u bram œmierci: przed tob¹ ca³e ¿ycie. Jeœli teraz zawrócisz, jeœli bodaj obejrzysz siê za siebie, jesteœ zgubiony. – Wiêc co mam zrobiæ? Nie zostawiê go! Nie zostawiê! – Odwróci³ siê w jej kierunku. Dr¿enie ogarnê³o jego kark, plecy i ramiona, po 230

czym zesz³o w dó³ na d³onie i nogi. – Nie pozwolê, aby ludzie oddawali za mnie ¿ycie! – On nie oddaje ¿ycia za ciebie. On ci je ofiarowuje. Czy odmówisz przyjêcia daru umieraj¹cego cz³owieka? – Nie mogê… Vergere, po prostu nie mogê… – Czy to najlepsze zakoñczenie historii twojego ¿ycia? Siêgn¹³ poprzez Moc i pchn¹³ z ca³ej si³y, uwalniaj¹c siê z jej uchwytu. – Nie zostawiê go. Wzruszy³a ramionami. – A wiêc mo¿e ci siê to przyda. Rzuci³a coœ w jego kierunku. Przedmiot leniwie zakrêci³ siê w powietrzu, lœni¹c srebrzyœcie w blasku rzucanym przez œluz. Chwyci³ go instynktownie. Miecz œwietlny. Jego miecz œwietlny. Dziwnie siê czu³, trzymaj¹c go w d³oni. Zabawnie. Obco. Nie widzia³ go od dnia œmierci królowej voxynów. Kiedy go trzyma³ po raz ostatni, by³ kimœ innym. Ch³opcem. Smutnym ch³opcem, pe³nym wewnêtrznych konfliktów, desperacko poszukuj¹cym czegokolwiek, czego mo¿e byæ pewien. Wola³ umrzeæ za pewne nic ni¿ ¿yæ dla niepewnego czegoœ. – Wybieraj i dzia³aj – rzek³a. Spojrza³ w kierunku bitwy. Ci¹gnê³o go tam, a¿ siê pali³, ¿eby znaleŸæ w sobie tê czyst¹ ekstazê, kosmiczn¹ symfoniê, któr¹ wyczuwa³ w Gannerze… ale… Spojrza³ znów na Vergere. – Zawsze, kiedy do mnie mówisz, kryje siê w tym jakaœ sztuczka. – Teraz te¿ – przyzna³a. – Ale to nie ta sama sztuczka. Za pierwszym razem by³eœ ch³opcem. Nie rozumia³eœ tak naprawdê, co odrzucasz. Za drugim razem by³eœ zagubiony w ciemnoœci i potrzebowa³eœ krzemienia i stali, by zapaliæ pochodniê. Ale teraz… czym jesteœ teraz, Jacenie Solo? W jednej chwili ujrza³ wszystko od pocz¹tku: od Sernpidala i Belkadanu, poprzez Duro i Myrkr, po Objêcia Cierpienia, Szkó³kê, Œwi¹tyniê Jedi i zwierzojaskiniê… Nie by³ wojownikiem, o tym by³ przekonany. Nie takim jak Jaina, ani takim, jakim by³ Anakin. Nie by³ bohaterem, jak wujek Luke albo ojciec, ani wielkim politykiem jak matka, ani strategiem jak admira³ Ackbar, ani naukowcem jak Danni Quee… 231

Przypomnia³ sobie, ¿e nie musi wiedzieæ, kim jest. Musi tylko zdecydowaæ. – Zdaje mi siê… – rzek³ powoli, ze zmarszczonymi brwiami przygl¹daj¹c siê trzymanemu w d³oni mieczowi. – Zdaje mi siê… ¿e jestem uczniem. – I byæ mo¿e tak jest – zgodzi³a siê Vergere. – A zatem jesteœ równie¿ nauczycielem, poniewa¿ obaj stanowi¹ jednoœæ. Ale aby nim byæ, musisz siê uczyæ i musisz nauczaæ. Musisz ¿yæ. Mia³a racjê, Wiedzia³, ¿e ma racjê. Czu³ to z tak¹ pewnoœci¹, jak niczego do tej pory. Ale Ganner… Spojrza³ znów w górê i w tym momencie w Studni Mózgu Œwiata, w g³êbi tunelu ponad jego g³ow¹ narodzi³o siê nowe s³oñce. Narastaj¹cy ¿ó³ty blask stawa³ siê coraz jaœniejszy, a¿ zbiela³ i rozb³ysn¹³ tak, ¿e Jacen musia³ zakryæ d³oni¹ oczy i odwróciæ wzrok. Studnia zadr¿a³a w posadach. Wyczu³ nag³y lêk Mózgu Œwiata, kiedy zwodzona k³adka i platforma zapad³y siê i polecia³y ze stumetrowej wysokoœci, by pogr¹¿yæ siê w bajorze œluzu. Œwiat wydawa³ siê dr¿eæ i dygotaæ, z tunelu rzygn¹³ k³¹b dymu i kurzu… – Co… – jêkn¹³ Jacen, krztusz¹c siê kurzem, który œmierdzia³ spalon¹ krwi¹ i durabetonem. – Co jest…? Czy to Ganner? Co siê tam dzieje? – Mo¿e to Ganner. A mo¿e broñ Yuuzhan Vong. Co za ró¿nica? Twój wybór pozostaje taki sam: zostaæ albo odejœæ. ¯ar nad jego g³ow¹ zgas³ w powolnym, niskim grzmocie trzêsienia ziemi i w nowych k³êbach kurzu, a kiedy Jacen siêgn¹³ poprzez Moc, nie znalaz³ ju¿ Gannera. W pustce w jego piersi znikli równie¿ walcz¹cy z Gannerem wojownicy. Jacen d³ugo patrzy³ w wylot tunelu. Teraz widzia³, ¿e przejœcie zosta³o zasypane przez gruz. A potem otaczaj¹ce go platformy zaczê³y siê zapadaæ, kruszyæ i zsuwaæ na dno misy w kierunku bajora ze œluzem. Nawet pogr¹¿one w mroku sklepienie wysoko nad jego g³ow¹ zdawa³o siê zapadaæ. Poczu³ na ramieniu ciep³¹ d³oñ i us³ysza³ cichy, ciep³y szept: „IdŸ”. Wydawa³o mu siê, ¿e to g³os Gannera. Zmarszczy³ brwi i zgromi³ wzrokiem Vergere. Odpowiedzia³a mu obojêtnym spojrzeniem. Nigdy siê nie dowie, co siê tam sta³o. Nigdy siê nie dowie, czy g³os, który us³ysza³, rzeczywiœcie nale¿a³ do Gannera, czy by³ to jeden z trików Vergere. 232

Nigdy siê nie dowie – nie mo¿e siê dowiedzieæ – niczego pewnego. Prawda jest ulotna, a pytania s¹ nieraz bardziej u¿yteczne od odpowiedzi. Wiedzia³ tylko jedno: ¿ycie polega raczej na dokonywaniu wyborów ni¿ na wiedzy. Nigdy nie pozna celu, do jakiego wiedzie jego droga, ale zawsze mo¿e wybraæ kierunek, w którym postawi nastêpny krok. Wybra³. – To ty mia³aœ byæ moim przewodnikiem po krainie umar³ych, prawda? – zapyta³. – No to bierz siê do roboty i poka¿ mi, jak st¹d wyjœæ. Uœmiechnê³a siê do niego z sympati¹. – Oczywiœcie – stwierdzi³a. – Tylko czeka³am, a¿ poprosisz.

233

EPILOG

NAUKI Jacen u³o¿y³ siê na ¿ywej kanapie w ¿o³¹dku towarowym stateczku koralowego, wygl¹daj¹c przez przejrzyst¹ krzywiznê rogówkowego iluminatora w monochromatyczn¹ g³êbiê nadprzestrzeni. Vergere siedzia³a po drugiej stronie pokoju, skulona w kociej pozycji. Wygl¹da³a, jakby drzema³a, ale Jacen w to nie wierzy³. Wci¹¿ jeszcze nie uda³o mu siê zobaczyæ jej we œnie. Za ka¿dym razem, kiedy na ni¹ patrzy³, przypomina³ sobie moment, kiedy znaleŸli siê przy stateczku ukrytym pod Studni¹ i znaleŸli Noma Anora zwi¹zanego jak nerf na rzeŸ. Pamiêta³, jak Egzekutor Yuuzhan Vong b³aga³, ¿eby go zabrali ze sob¹. – Jeœli mnie tu zostawicie, pope³nicie morderstwo! Jacen odwróci³ siê ty³em do niego i z kamienn¹ twarz¹ wsiad³ do stateczku. – Nie myœl o tym w kategoriach œmierci – rzek³ ³agodnie. – Raczej jako o B³ogos³awionym Uwolnieniu. Gdy tylko Nom Anor zrozumia³, ¿e proœby nie zdadz¹ siê na nic, zabra³ siê za przeklinanie. Twierdzi³, ¿e tylko dziêki jego protekcji zdo³ali oboje prze¿yæ tak d³ugo. – Zabierz j¹ ze sob¹, ty ma³y, obrzydliwy zdrajco – splun¹³ w kierunku Jacena. – Jeden zdrajca wart drugiego. Vergere odpar³a weso³o. – A czego siê spodziewa³eœ? Jak mia³am uczyæ kogoœ zdrady, dopóki nie pozna³am jej sama? 234

A jednak, zaduma³ siê Jacen, w okreœleniu „zdrajca” by³o trochê prawdy. I on, i ona, oboje k³amali, oboje oszukiwali, oboje udawali lojalnoœæ, aby s³u¿yæ w³asnym celom. Ciekawe… kiedy Vergere by³a w pobli¿u, nawet tak oczywiste s³owo jak „zdrada” nabiera³o dwuznacznoœci. Jacen od czasu do czasu poci¹ga³ bulion z glistobuk³aka lub w zadumie zrywa³ skorupkê z kolejnego szczêko¿uka. Leniwie zastanawia³ siê, jak jego ¿o³¹dek zareaguje teraz na stare, poczciwe syntsteki i ziemniaki. W ogóle nie pamiêta³, jak smakuje normalne jedzenie. Zastanawia³ siê, co w tej chwili mo¿e jeœæ Jaina i przez sekundê kusi³o go, by siê otworzyæ na ich bliŸniacz¹ wiêŸ. Ale nie móg³ tego zrobiæ. Jeszcze nie teraz. Nie by³ gotów. Co mia³by jej powiedzieæ? Jak¹ informacjê móg³by przekazaæ za poœrednictwem tej wiêzi, aby bodaj zasugerowaæ jej, czym siê sta³? Jeszcze bardziej obawia³ siê dowiedzieæ, czym ona siê sta³a. Nie wiedzia³, co powie ludziom, kiedy wróci do przestrzeni Nowej Republiki. Nie móg³ sobie wyobraziæ, jak stanie twarz¹ w twarz z matk¹. Albo ojcem. Albo wujkiem Lukiem. Nie móg³ sobie wyobraziæ, jak wyjaœni, w jaki sposób zgin¹³ Ganner Rhysode. Przez pierwsze dni podró¿y bardzo du¿o rozmyœla³ o Gannerze. Nie potrafi³ pogodziæ pompatycznego, aroganckiego, nieco g³upawego faceta, którego zna³ przez wiêkszoœæ ¿ycia, z transcendentaln¹ si³¹ i radoœci¹, jak¹ odczuwa³ w nim poprzez Moc. Jak jeden Ganner nagle zmieni³ siê w drugiego? To nie mia³o sensu. Chyba nigdy nie zrozumie, dlaczego Ganner postanowi³ siê poœwiêciæ. – Przecie¿ nawet mnie nie lubi³ – t³umaczy³ Jacen Vergere. – A ja jego te¿ nie. Vergere spogl¹da³a na niego k¹tem niezg³êbionego oka. – Nie musisz kogoœ lubiæ, ¿eby go kochaæ. Mi³oœæ jest niczym innym, jak tylko uznaniem, ¿e dwoje stanowi jednoœæ. ¯e wszystko stanowi jednoœæ. Jacen pomyœla³ o dhuryamie, który sta³ siê Mózgiem Œwiata, i skin¹³ g³ow¹. – Pod koniec Ganner wiedzia³ o tym lepiej ni¿ ty kiedykolwiek – wyjaœni³a. – Taka wiedza jest nasieniem wielkoœci. Jacen pokrêci³ g³ow¹ i uœmiechn¹³ siê nieweso³o. 235

– Wci¹¿ mam problemy, kiedy usi³ujê u¿yæ s³ów „wielkoœæ” i „Ganner Rhysode” w jednym zdaniu. – Urodzi³ siê, aby staæ siê legend¹. – Mo¿e i tak – westchn¹³. – Ostatnia Barykada Jacena. Szkoda, ¿e nikt jej nie ogl¹da³. – Nikt? Chcia³eœ powiedzieæ, nikt z Nowej Republiki. Wiesz co, opowiem ci o wizji, któr¹ mia³am kiedyœ. Wizji odleg³ej przysz³oœci. Przysz³a do mnie poprzez Moc jakiœ czas temu, ale dopiero teraz j¹ zrozumia³am. W tej wizji widzia³am now¹ postaæ w mitologii Yuuzhan Vong. Nie boga, nie demona, lecz niezwyciê¿onego olbrzyma zwanego Gannerem. – ¯artujesz, prawda? – Wcale nie. Zaczn¹ wierzyæ, ¿e ten Ganner, Olbrzym Jedi, jest Stra¿nikiem, który strze¿e Bram do Krainy Umar³ych. I to w³aœnie Ganner ze swoim wiecznie p³on¹cym mieczem stoi na wieczystej stra¿y, pilnuj¹c, by cienie umar³ych nie zawróci³y przez Bramê i nie nawiedza³y ¿yj¹cych. Najciekawsz¹ czêœci¹ tej wizji – zachichota³a lekko – jakby i bez tego nie by³a doœæ dziwaczna… s¹ s³owa wyryte na kamieniu nad Bram¹, w ³uku okalaj¹cym g³owê Gannera… s³owa we wspólnym. – We wspólnym? Dlaczego mia³yby byæ we wspólnym? – A kto to wie? Takie wizje s¹ zagadkowe i rzadko maj¹ przypisy na koñcu. – No to jak brzmi ten napis? Vergere rozpostar³a rêce d³oñmi w górê, wzruszaj¹c ramionami na znak niezrozumienia. – Litery s¹ wielkie, g³êboko wyryte i g³osz¹: NIKT NIE PRZEJDZIE. Mija³y dni, jeden podobny do drugiego. Jacen mia³ mnóstwo czasu na myœlenie. Myœla³, jak to jest byæ uczniem. I nauczycielem. I Jedi. I zdrajc¹. I cienioæm¹. Pewnego dnia zapyta³ o to Vergere. – Mo¿esz mi powiedzieæ, o co ci chodzi³o przez ten ca³y czas? Co chcia³aœ ze mnie zrobiæ? – Oczywiœcie, ju¿ mówiê – odpar³a swobodnie. – Chcia³am uczyniæ ciê dok³adnie tym, czym jesteœ. – Nie jest to szczególnie jasna odpowiedŸ. 236

– Ale jedyna, jaka istnieje. – Czym wiêc jestem…? Nie, nie mów. Ju¿ wiem. To pytanie zawsze sobie zadawa³aœ, prawda? Gdybyœ wiedzia³a, jakie to potrafi byæ wkurzaj¹ce! – Wybacz moj¹ ciekawoœæ – przerwa³a z tak¹ min¹, jakby chcia³a zmieniæ temat. – Zawsze siê jednak zastanawia³am: co w³aœciwie zrobi³eœ w Studni Mózgu Œwiata? Jacen skuli³ siê i przez chwilê wierci³ siê na ¿ywej kanapie, ¿eby przybraæ wygodniejsz¹ pozycjê. – A czego siê po mnie spodziewa³aœ? Jej grzebieñ zalœni³ zieleni¹. – Ty i ja za dobrze siê znamy. W porz¹dku, przyznajê siê: nie wiedzia³am, czego siê spodziewaæ. S¹dzi³am, ¿e zabijesz albo Mózg Œwiata, albo siebie. Trzecia mo¿liwoœæ… ¿e pójdziesz dalej i poœwiêcisz Gannera… nie wydawa³a mi siê prawdopodobna. – Ale nie niemo¿liwa. – Nie – odpar³a. – Nie niemo¿liwa. – Wybra³em inn¹ opcjê – wyjaœni³ Jacen. – Uwiod³em Mózg. Grzebieñ Vergere zamigota³ pomarañczowo. – Naprawdê? – Wykorzysta³em dhuryama, aby udzieli³ Yuuzhanom lekcji. Prawdziwej lekcji. Coœ w rodzaju tych, jakie ty dawa³aœ mnie – uœmiechn¹³ siê Jacen, ale by³ to uœmiech twardy i zimny, lœni¹cy w jego oczach niczym suchy lód. – Mózg Œwiata jest teraz po naszej stronie. – I co, bêdzie walczy³ z Yuuzhanami? Pracowa³ dla Nowej Republiki? – sceptycznie zapyta³a Vergere. – Podwójny agent in¿ynierii genetycznej? – Nie, nie przejdzie na stronê Nowej Republiki, lecz na nasz¹. Twoj¹ i moj¹. – Ach, tak? – Znów przysiad³a jak kot, a jej czarne oczy zalœni³y. – Wiêc teraz mamy nasz¹ w³asn¹ stronê? – Myœlê, ¿e mamy – odrzek³. – Dhuryam nie bêdzie z nimi walczy³, bo Yuuzhanie Vong to fanatycy. Dla nich wszystko jest Dobre albo Z³e, Uczciwe lub Nieuczciwe, wszystko jest Prawd¹ lub BluŸnierstwem. Kiedy walczysz z fanatykami, musisz sprawiæ, aby stali siê fanatykami jeszcze wiêkszymi ni¿ na pocz¹tku. Tymczasem mój przyjaciel, Mózg Œwiata, nauczy ich czegoœ. Usiad³ prosto. – Odkryj¹ wkrótce, ¿e vongizacja Yuuzhan’tar posz³a nie ca³kiem zgodnie z planem. I ¿e wszystko dla nich bêdzie teraz sz³o w odrobinê 237

niew³aœciwym kierunku. Choæby nie wiem jak siê starali, nic nie stanie siê dok³adnie tak, jak sobie tego ¿ycz¹. Grzebieñ Vergere zamigota³ z zainteresowaniem. – A czego ich to nauczy? – Chodzi o fanatyzm – wyjaœni³ Jacen. – To najgorsza cecha Yuuzhan Vongów. Zamiast godziæ siê z tym, co maj¹, usi³uj¹ wszystko zmusiæ do stania siê tym, czym wed³ug nich powinno siê staæ. Na Yuuzhan’tar im siê to nie uda. Bêd¹ musieli albo zamordowaæ dhuryama i zacz¹æ wszystko od zera… a na to nie maj¹ ani czasu, ani œrodków… albo nauczyæ siê kompromisów. Rozumiesz? – Jasne – z uznaniem odpar³a Vergere. – To najcenniejsza nauka, jak¹ mo¿esz przekazaæ fanatykowi: ¿e fanatyzm zawsze jest samobójczy. – W³aœnie. – Jacen wyjrza³ znów przez rogówkowy iluminator w nieskoñczon¹ nicoœæ nadprzestrzeni. – Znam paru Jedi, którym te¿ by siê przyda³a taka lekcja. Vergere nagle poderwa³a siê na równe nogi i otoczy³a ramionami szyjê Jacena w zaskakuj¹co gor¹cym uœcisku. Kiedy siê cofnê³a, oczy jej lœni³y – nie drwin¹, lecz prawdziwymi ³zami. – Jacenie, jestem z ciebie taka dumna – szepnê³a. – To najwspanialszy moment w ¿yciu nauczyciela: kiedy uczeñ go przewy¿szy. Jacen stwierdzi³ nagle, ¿e i on ma ³zy na rzêsach. – Wiêc tak naprawdê tym jesteœ? Moj¹ nauczycielk¹? – I uczennic¹, bo oboje tworz¹ jednoœæ. Sk³oni³ g³owê. Bolesny ucisk w piersi nie pozwoli³ mu podnieœæ wzroku. – Twarda ta lekcja. – Bo i wszechœwiat jest bezlitosny – odpar³a gdzieœ z boku. – Nie nauczysz siê niczego, jeœli nie przyp³acisz tego cierpieniem. – Mo¿e i masz racjê – westchn¹³. – Ale przecie¿ musi byæ ³atwiejszy sposób. Przystanê³a obok niego i odpar³a po d³u¿szej chwili: – Mo¿e w³aœnie tego bêdziesz musia³ mnie nauczyæ. Poza wszechœwiatem jest nicoœæ. Ta nicoœæ nazywa siê nadprzestrzeni¹. W nicoœci wisi ma³a bañka istnienia. Ta bañka nazywa siê statkiem. Bañka nie jest ani w ruchu, ani w bezruchu, nie zna orientacji, poniewa¿ w nicoœci nie istniej¹ odleg³oœci ani kierunki. Wisi tam od zawsze albo od krótkiej chwili, bo w nicoœci nie istnieje czas. Czas, 238

odleg³oœæ, kierunek maj¹ znaczenie tylko wewn¹trz bañki, a bañka mo¿e je utrzymaæ jedynie poprzez ca³kowite rozdzielenie tego, co znajduje siê wewn¹trz, od tego, co znajduje siê na zewn¹trz. Bañka jest swoim w³asnym wszechœwiatem. A w tym wszechœwiecie ¿yj¹ zdrajcy. Jeden jest nauczycielem i uczniem, a drugi uczniem i nauczycielem. Jeden wszechœwiat jest ogrodnikiem. Ten wszechœwiat zd¹¿a ku drugiemu, wiêkszemu wszechœwiatowi: wszechœwiatowi, który jest ogrodem… Wci¹¿ pe³nym chwastów.

239