Systemy podejścia do lądowania
Instrument Landing System - ILS
System wspomagania lądowania przy ograniczonej widzialności ILS (Instrument
Landing Sys...
3 downloads
0 Views
Systemy podejścia do lądowania
Instrument Landing System - ILS
System wspomagania lądowania przy ograniczonej widzialności ILS (Instrument
Landing System) ma za zadanie prowadzić statek powietrzny z nakazanym kursem
lądowania po ścieżce podejścia, tym samym zapewniając podejście precyzyjne.
ILS występuje w trzech kategoriach, które m.in. wpływają na kategorię lotniska:
– Kat. 1 - od granicy zasięgu do wysokości 60 m nad płaszczyzną drogi startowej przy
widzialności RVR 800 m (lub 600 m jeśli RWY ma światła krawędziowe i linii
centralnej),
– Kat. 2 - od granicy zasięgu do wysokości 30 m nad płaszczyzną drogi startowej przy
RVR 400 m,
– Kat. 3 - od granicy zasięgu do punktu przyziemienia i dalej wzdłuż drogi startowej;
– 3a - przy RVR 200 m,
– 3b - przy RVR 50 m,
– 3c - przy RVR równym zero.
System składa się z trzech zespołów urządzeń:
- Radiolatarnia kierunku (Localizer);
- Nadajnik ścieżki schodzenia (Glide Path);
- Radiolatarnie markerów (MRK), pełniące zadanie znaczników odległości do progu
drogi startowej.
Obecnie najczęściej spotyka się instalacje ILS z radiolatarnią DME zamiast
markerów. Antenę DME instaluje się na maszcie nadajnika ścieżki schodzenia.
Nadajnik kierunku podejścia ILS (LOC lub LLZ) formuje płaską pionową wiązkę
radiową, która wyznacza kierunek lądowania. Pracuje w zakresie częstotliwości 108.1 -111.9
MHz z odstępem międzykanałowym 200 kHz. Zasięg (pokrycie) ILS dla odbioru kierunku
lądowania wynosi 30 NM.
1
Wymagany zasięg:
- 25 NM w sektorze ±10°,
- 17 NM w sektorze od ±10° do ±35°,
- 10 NM w sektorze powyżej ±35°.
Nadajnik kierunku emituje dwie wiązki fal radiowych, zmodulowanych amplitudowo
częstotliwościami 90 Hz i 150 Hz. Wiązki te nakrywają się wzdłuż przedłużenia osi drogi
startowej; linia kierunku jest wyznaczona równą głębokością modulacji obu sygnałów.
Głębokość modulacji wynosi 18-22 % dla ILS kategorii I i II, 19-21 % dla kategorii III.
Techniczna dokładność wyznaczania kierunku wynosi 15 minut kątowych.
Ponadto nadajnik kierunku emituje również sygnał identyfikacyjny ILS: trzy znaki Morse'a
poprzedzone znakiem „i", nadawane tonem 1020 Hz (modulacja A2, głębokość 5-15 %).
Zasada wyznaczania ścieżki schodzenia jest taka sama, jak przy wyznaczaniu
kierunku. Radiolatarnia ścieżki (GP lub GS – Glide Slope) emituje na częstotliwościach 328 -
335 MHz dwie wiązki fal radiowych, górną zmodulowaną amplitudowo częstotliwością 90 Hz,
dolną zmodulowaną 150 Hz. Obie wiązki są nadawane z polaryzacją poziomą, a głębokość
modulacji wynosi 40 %. Ścieżka schodzenia jest wyznaczona przez płaszczyznę nachyloną
w stosunku do powierzchni ziemi. Zasada wyznaczania tej płaszczyzny jest taka sama, jak w
radiolatarni kierunku..
Wymagany zasięg radiolatarni ścieżki schodzenia wynosi 10 NM w sektorze ±8°
(mniej niż zasięg nadajnika kierunku). Wynika to z konieczności obniżenia mocy nadajnika
do 10 W w celu zmniejszenia błędów wynikających z odbić fal od ziemi i obiektów
terenowych. Wpływ odbić wzrasta wraz z częstotliwością i bliskością gruntu, co w przypadku
ścieżki schodzenia jest szczególnie niebezpieczne. Dolna wiązka (90 Hz) styka się z
odległymi obiektami terenowymi, ponieważ sygnalizacja ścieżki na pokładzie samolotu nie
może zanikać poniżej sektora normalnej pracy.
Bardzo ważny jest stan terenu przed anteną ścieżki - promień strefy wolnej od jakichkolwiek
obiektów i pofałdowań terenu wynosi od 300 do 500 m. Ruch pojazdów mechanicznych w tej
strefie także podlega ograniczeniom.
Markery ILS pracują na częstotliwości 75 MHz. Markery wypromieniowują sygnał w
postaci wąskiej wiązki prostopadle do góry, tworząc trzy znaczniki odległości na kierunku
podejścia.
System ILS posiada trzy markery:
zewnętrzny (outer marker) OM; 7240 m od progu drogi startowej,
środkowy (middle marker) MM; 1070 m od progu
wewnętrzny (inner marker) IM; 75 m od progu.
Markery odróżnia się na podstawie emitowanych przez nie sygnałów. Odbiornik na
pokładzie statku powietrznego daje sygnał akustyczny w słuchawkach pilota oraz sygnał
wizualny zapalających się lampek w momencie przelotu nad określonym markerem.
OM - kreski tonem 400 Hz; lampka niebieska.
MM - na przemian kreski i kropki tonem 1300 Hz; lampka żółta,
IM nadaje kropki tonem 3000 Hz; lampka biała,
Obecnie stosuje się tylko dwa markery zewnętrzne, ponieważ wewnętrzny przy
dzisiejszych prędkościach podejścia jest właściwie bez znaczenia.
Wszystkie markery nadają na częstotliwości 75 MHz z modulacją amplitudy A3E i
2
głębokością modulacji 95 %. W przypadku gdy wiązki ILS dla sąsiednich kierunków
lądowania przechodzą blisko siebie (np. dla pasów równoległych) stosuje się przesunięcie
częstotliwości nośnej (offset) o 4 kHz dla jednego z nich. Do sygnału rozpoznawczego
takiego markera dodaje się na początku literę R (.-.). W razie konieczności można użyć także
liter: K, P, X, Z.
Niekiedy markery montuje się razem z radiolararnią NDB, tworząc tzw. lokator (COMLOC
- Compass Locator). Lokator oznacza się dodając literę L do oznaczenia: LMM - Locator
Middle Marke...