To takie proste - Anna Opala full

Niniejszy ebook jest własnością prywatną.

Niniejsza publikacja ani żadna jej część, nie może być kopiowana ani w jakikolwiek

inny

sposób

reprodukowana,

powielana

ani

odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania się jej publicznego udostępniania w Internecie, oraz odsprzedaży zgodnie z regulaminem Wydawnictwa Złote Myśli.

© Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl Data: 03.06.2009

Tytuł: To takie proste! Autor: Anna Opala Wydanie I ISBN: 978-83-7582-825-2

Projekt okładki: Marzena Osuchowicz Redakcja: Magda Wasilewska, Sylwia Fortuna Skład: Marcin Górniakowski

Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli sp. z o.o. ul. Daszyńskiego 5 44-100 Gliwice WWW: www. ZloteMysli.pl EMAIL: [email protected]

Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.

SPIS TREŚCI SŁOWO INSPIRACJI..........................................................................7 Czy wiesz, dlaczego tak się dzieje?................................................................................7 Twoja tajna broń...........................................................................................................7

GWARANCJA 1. POKOCHASZ SIEBIE.........................................................................9 Wyłącz swojego krytyka................................................................................................9 Swój idealny wizerunek wyrzuć do kosza...................................................................10 Miłości do siebie możesz się nauczyć...........................................................................11

GWARANCJA 2. ZASŁUŻYSZ NA SZACUNEK DO SAMEGO SIEBIE...........................13

Magiczne działanie......................................................................................................14 Szacunek to nie laury dla wielkich zwycięzców...........................................................15

GWARANCJA 3. POZNASZ SWOJĄ PRAWDZIWĄ WARTOŚĆ...................................16 W jaki sposób Ty sam sobie to robisz?........................................................................17 Poczucie własnej wartości jest bazą sukcesu...............................................................17

GWARANCJA 4. PRZESTANIESZ SIĘ BAĆ TERRORYSTÓW.....................................20

Jak zasada synergii działa w praktyce........................................................................20 Efekt GIGG..................................................................................................................21 Sam jesteś architektem własnych myśli......................................................................23

GWARANCJA 5. BĘDZIESZ SAM KREOWAŁ WIĘKSZOŚĆ ZDARZEŃ W TWOIM ŻYCIU..............................................................................................24 Podpowiem Ci, co możesz z tym wszystkim zrobić.....................................................25

GWARANCJA 6. DOWIESZ SIĘ, CO DLA CIEBIE ZNACZY SŁOWO „SUKCES”..........27 Co zrobić, żeby odnieść swój własny sukces?.............................................................28 Sukces to nie stan konta ani liczba samochodów w garażu........................................29

GWARANCJA 7. OCHRONISZ SIĘ PRZED ŻYCIOWĄ MĄDROŚCIĄ...........................31

Gromadziłeś, zbierałeś, uzupełniałeś..........................................................................31 Mam dla Ciebie kolejną dobrą wiadomość.................................................................33

GWARANCJA 8. STARANNIE DOBIERZESZ SŁOWA, TAK ABY POROZUMIEĆ SIĘ Z SAMYM SOBĄ...............................................................................35

Zadawaj sobie mnóstwo pytań....................................................................................36 Reaktywny czy proaktywny.........................................................................................36

GWARANCJA 9. POZNASZ SWÓJ CEL.......................................................................39 Klucz do osobistej potęgi............................................................................................39 Cele to marzenia z terminem realizacji......................................................................40 Scenariusz Twojego życia............................................................................................41 Spacer we mgle............................................................................................................41 Pomyłki są źródłem rozwoju.......................................................................................42

GWARANCJA 10. POKOCHASZ SWOJĄ PRACĘ..........................................................44 Jeżeli kochasz to, co robisz, nie musisz chodzić do pracy..........................................44 Pracę wybieraj sercem, nie rozumem.........................................................................45 Kotwice kariery...........................................................................................................46

Jakie jeszcze korzyści masz z pracy, która sprawia Ci zadowolenie...........................47

GWARANCJA 11. JUŻ NIGDY NIE NAROBISZ DŁUGÓW............................................49 Pogódź się z pieniędzmi..............................................................................................50 Życie w tanim bałaganie..............................................................................................51

GWARANCJA 12. ZACZNIESZ KONTROLOWAĆ SWOJE PRZYJEMNOŚCI.................53

Psychologia pozytywna...............................................................................................53 Wybierz zestaw swoich własnych przyjemności.........................................................54 Są też inne rodzaje przyjemności................................................................................55

GWARANCJA 13. BĘDZIESZ LENIUCHOWAŁ, KIEDY MASZ NA TO OCHOTĘ...........56 Każdy nadmiar szkodzi...............................................................................................56 Teatr codzienności......................................................................................................57 Zastosuj time out.........................................................................................................57 Twoja psychika kocha regularność i rytuały...............................................................58 Slow Job......................................................................................................................59

GWARANCJA 14. DOWIESZ SIĘ, CO ZROBIĆ, JEŚLI WCIĄŻ ROBISZ COŚ, CO NIE DZIAŁA….........................................................................................61 GWARANCJA 15. ZADBASZ O WŁASNE CIAŁO I… ŚRODOWISKO NATURALNE.......62 GWARANCJA 16. OTWORZYSZ SWÓJ UMYSŁ............................................................64 W jakim stopniu potrafisz oprzeć się stereotypom?...................................................64 Umysł otwarty na świat...............................................................................................65 Strefa komfortu i śmiałe przekraczanie barier...........................................................66 Skrzywdzony i zagniewany.........................................................................................66 Otwarty umysł to inspiracja do działania...................................................................67

GWARANCJA 17. ZAUFASZ SWOJEJ INTUICJI..........................................................69

Rozum czy intuicja?....................................................................................................69 Zapalająca iskra..........................................................................................................70 Jak przebiega proces myślenia intuicyjnego...............................................................71

GWARANCJA 18. ZACHOWASZ ELASTYCZNOŚĆ........................................................73 Dlaczego elastyczność umysłu jest tak ważna?...........................................................73 Zignoruj swoją ignorancję...........................................................................................74 Elastyczności myślenia możesz się nauczyć................................................................75 Prawdziwe wyzwanie dla elastycznego umysłu...........................................................76

GWARANCJA 19. ZROBISZ COŚ, CZEGO NIE POTRAFISZ..........................................78

Kiedy niemowlę nie potrafi jeszcze chodzić................................................................78 Zacznij podnosić sztangę............................................................................................80 Gdy Twoje usta bezwiednie wypowiadają słowa „nie potrafię”..................................81

GWARANCJA 20. ODRZUCISZ OGRANICZAJĄCE CIĘ NAWYKI.................................82 GWARANCJA 21. ZACZNIESZ MYŚLEĆ SAMODZIELNIE...........................................83

Dlaczego samodzielne myślenie to cecha na wymarciu?............................................83 Czego potrzebujesz do samodzielnego myślenia?......................................................84 Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać..............................................................85

GWARANCJA 22. NIGDY, PRZENIGDY SIĘ NIE PODDASZ.........................................87

Hartowanie ducha.......................................................................................................87 Zachowuj nadzieję, wiarę i pokorę.............................................................................88 Słynne przemówienie Winstona Churchilla...............................................................89

GWARANCJA 23. ODKRYJESZ W SOBIE NIESAMOWITĄ ODWAGĘ..........................91 Powiedz STOP temu, co ogranicza Twoje możliwości................................................91 Nie bój się swojej odwagi............................................................................................92 Odwagi także możesz się nauczyć...............................................................................93 Najprościej to zrobić to, czego się boisz......................................................................94

GWARANCJA 24. NAUCZYSZ SIĘ PRZYJMOWAĆ KRYTYKĘ......................................95

Naucz się właściwie przyjmować krytykę...................................................................95 Krytyka konstruktywna to prezent, który dostajesz od innych..................................96 Szef jest po to, aby kontrolować i przekazywać Ci informacje zwrotne......................97 Krytyka niekonstruktywna.........................................................................................98

GWARANCJA 25. WYCHWYCISZ, CO CIĘ DRAŻNI U INNYCH...................................99 Przejrzyj się w lustrze.................................................................................................99 Jak można nie lubić poziomek?!...............................................................................100 Twoja hierarchia wartości.........................................................................................101

GWARANCJA 26. ZACZNIESZ DZIAŁAĆ BEZINTERESOWNIE.................................103

Psychologia pozytywna raz jeszcze...........................................................................103 Energia wypełnia przestrzeń wokół nas....................................................................104 Zadbaj o swoje więzi z ludźmi...................................................................................105

GWARANCJA 27. OTOCZYSZ SIĘ POZYTYWNYMI LUDŹMI.....................................106 Jeśli lubisz sobie ponarzekać….................................................................................106 Otwarta pętla układu limbicznego............................................................................107 Naucz się optymizmu................................................................................................108 Podziękuj tym, którzy pozytywnie wpłynęli na Twoje życie.....................................109

GWARANCJA 28. ZAWSZE ZNAJDZIESZ CZAS NA ROZMOWĘ.................................110

Świat singli i solidarność międzypokoleniowa..........................................................110 Ważnym momentem w naszym życiu jest szkoła.......................................................111 Poważnym źródłem stresu bywa też praca................................................................113 Miej czas na rozmowę w swoim związku. Zawsze!....................................................113

GWARANCJA 29. POZNASZ TAJEMNICE MĄDREGO ZWIĄZKU...............................115 Kocham ciebie takiego, jakim jesteś..........................................................................115 Ufam ci, a ty mnie nie zawodzisz...............................................................................116 Zawsze stoję murem po twojej stronie, kochanie!.....................................................117 A kiedy już dochodzi do kłótni…................................................................................117 Wszędzie we dwoje?...................................................................................................119

GWARANCJA 30. ZAPANUJESZ NAD EMOCJAMI I BŁYŚNIESZ DOWCIPEM..........120

Naucz się sprzedawać pomysły swojemu własnemu umysłowi................................120 Nazywaj swoje emocje...............................................................................................121 Równowaga w obliczu stresu....................................................................................122

GWARANCJA 31. W SEKSIE POSTAWISZ NA WSZYSTKIE ZMYSŁY........................124 Monogamia w modzie...............................................................................................124

Seks powinien angażować wszystkie zmysły.............................................................125 Seksowna koszulka w lamparcie cętki czy truskawki i szampan?.............................126

GWARANCJA 32. TOLERANCJA TO TWOJE DRUGIE IMIĘ.......................................128 Twoja wewnętrzna dojrzałość...................................................................................128 „Nie cierpię głupich ludzi”.........................................................................................129 Wybaczanie...............................................................................................................130

GWARANCJA 33. NAUCZYSZ SIĘ ŻYĆ W CZASIE TERAŹNIEJSZYM........................132 Żyję dzisiaj.................................................................................................................132 Pokochać życie...........................................................................................................133 Życie jest nie do pomyślenia bez śmierci..................................................................134

GWARANCJA 34. DOWOLNIE BĘDZIESZ KSZTAŁTOWAŁ SAMEGO SIEBIE............136 Szanuj swoje błędy.....................................................................................................137 Rozwijaj siebie...........................................................................................................138

GWARANCJA 35. UWIERZYSZ, ŻE NA NIC NIGDY NIE JEST ZA PÓŹNO..................140

Przegapione możliwości............................................................................................140 A miłość?...................................................................................................................142

GWARANCJA 36. KAŻDEGO DNIA WYPOWIESZ SWOJE MAGICZNE SŁOWO.........143 Jakie wnioski możesz wyciągnąć z tego badania?.....................................................144 Jak wobec tego brzmi Twoje Magiczne Słowo?.........................................................145

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Słowo inspiracji

●

7

Słowo inspiracji Życie jest jak uczta, a większość nieszczęsnych frajerów umiera na niej z głodu – napisała niegdyś Rosalind Russell. Czy wobec tej złotej myśli jeszcze dziwi Cię fakt, że nie tylko w powieściach większość ludzi uwielbia kreować w swoim życiu melodramaty, łzy, zdrady i powroty? – Im gorzej tym lepiej – szlochają, patrząc żałośnie w lustro. I zjadają resztki z uczty biesiadników z Olimpu.

Czy wiesz, dlaczego tak się dzieje? Ponieważ w poważnym, dorosłym życiu ignorujesz swoje słodkie tajemnice i szalone tęsknoty. I masz przy tym świetne wytłumaczenie. – Moje życie to stres, pogoń za pieniędzmi, ściganie się z czasem. Czy może być jeszcze gorzej? – pytasz, choć powinieneś o tym porozmawiać sam ze sobą. A gdy będziesz uczciwy, odpowiesz sobie szczerze. Że owszem, może być jeszcze gorzej. Jeśli Twe słodkie tajemnice i szalone tęsknoty nadal będą zamknięte głęboko, w zapomnianych szufladach.

Twoja tajna broń Twoja tajna broń to Twoje lustro. To Twoje JA.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Twoja tajna broń

●

8

Kim jesteś dziś? A jak wyglądałoby Twoje życie, gdyby…? Nadszedł czas na najgorętsze chwile sam na sam ze sobą. Teraz. Spójrz sobie w oczy. Ty sam tworzysz swoją historię. Czas na Twoje życie, czas na Twoje JA. Nie wybieraj krętych dróg, śmiało wyjdź na spotkanie ze swoimi wrogami, zmierz się z demonami. Co się stanie, kiedy będziesz potrafił już to zrobić? Niemal wszystko, czego do tego potrzebujesz, masz w sobie. A jeśli czegoś Ci brak, rozejrzyj się wokół siebie. Znajdź to i weź dla siebie. Bo jeśli Ty także chcesz zakosztować boskiej ambrozji i smakować życia, bawiąc się, popijając Margaritę, uprawiając seks i skacząc na bungee, to przestań się mazać. Sztuką nie jest wiedzieć, jak dobrze żyć. Sztuką jest dobrze żyć. Po prostu. Możesz wiedzieć, jakie fantastyczne doznania daje Ci dobry seks… ale całkiem inaczej jest dobrego seksu zakosztować. Możesz skręcić i wyjechać z wąskich, ciemnych uliczek na szeroką, dobrze oświetloną autostradę. I tylko od Ciebie zależy, jak szybko po niej pojedziesz i kiedy dotrzesz do celu. A kiedy już osiągniesz cel, zakosztujesz kreowania rzeczywistości.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 1. Pokochasz siebie

●

9

Gwarancja 1. Pokochasz siebie Bezwarunkowa miłość i akceptacja to najwspanialszy dar, jaki możesz otrzymać od rodziców, dziadków, partnerów. Jeśli go nie posiadasz, czas najwyższy pożegnać się z demonami, popatrzeć na siebie przez różowe szkiełko i zacząć kochać siebie. Tak, dobrze przeczytałeś. Kochać siebie.

Wyłącz swojego krytyka Co to oznacza: „kochać siebie”? Przestrzegać prawa do bycia sobą. Dbać o siebie. Nie porównywać się bezmyślnie z innymi osobami. Myśleć o sobie tylko dobrze. Ten sam błąd popełniać tylko raz. Nagradzać się. Pocieszać się, rozluźniać, relaksować… Wymieniać można by jeszcze długo. Ale najważniejsze: nigdy nie dopuszczać do głosu Wielkiego Krytyka, który głosem ojca, szefa czy babci mówi, że nic Ci się nie uda. A co, jeśli sam podchodzisz do siebie zbyt krytycznie? Wyłącz swojego Wielkiego Krytyka. Wycisz głos wewnętrzny, którym do Ciebie przemawia. – To proste – mówi Alicja, która nauczyła się tej techniki na zajęciach z NLP. – Wyłączasz go, jak wyłączasz radio. Ja zrobiłam to metodą, jaką resetuję komputer. Wyciągnęłam wtyczkę z gniazdka i radio przestało grać. A głos mojego krytyka wewnętrznego towarzyszył Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Wyłącz swojego krytyka

●

10

mi jeszcze od czasów szkolnych. Kiedy to robisz, od razu poczujesz się lepiej. Teraz możesz pomyśleć o sobie jak o swoim najważniejszym przyjacielu.

Swój idealny wizerunek wyrzuć do kosza Teraz czas na przyjemności. Usiądź, zrelaksuj się. Napisz 45 swoich pozytywnych cech. Proste? Niektórzy mają problem z napisaniem nawet pierwszych dziesięciu. Popatrz na siebie przez szkło serdeczności. Nie lubisz siebie przecież „za coś”. Kochasz siebie dlatego, że jesteś. Nie musisz mieć innego powodu. Do listy swoich pozytywnych cech codziennie dodajesz kolejny przymiotnik. Uwierz, to najwspanialszy podarunek, jaki sam sobie możesz dawać każdego dnia. Nie namawiam Cię do tworzenia kultu swojej własnej osoby. W miłości i samoakceptacji wskazany jest zdrowy rozsądek. Bo zdrowy rozsądek to wynalazek niezwykły. Pozwala bez zbędnych uniesień patrzeć na siebie z czułością i jednocześnie wciąż udoskonalać swoje umiejętności, zachowania i działania. Swój idealny wizerunek, który tak pracowicie dla siebie tworzyłeś i do którego dążysz, wyrzuć jak najszybciej do kosza. Szast-prast – nie ma! Jeśli Twój wizerunek oparłeś na wzorcach idealnych, tych kreowanych w mediach, wyrzuć je tym prędzej! To one sprawiają, że patrząc na siebie, czujesz coraz większy niedosyt. Wciąż porównujesz się do Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Swój idealny wizerunek wyrzuć do kosza

●

11

ideałów, które nie istnieją. Bo przecież wiesz, że te twarze bez skazy, szczupłe talie czy nienaganne fryzury są wytworami magików Photoshopa, sztabu grafików i profesjonalistów od wizerunku. A jeśli o tym wiesz i medialny obraz ideałów nadal zaburza Twoje poczucie własnej wartości, wywołuje kompleksy i pozbawia Cię radości z bycia sobą, zrób to, co zrobiła moja koleżanka. Znalazła prosty sposób, by nie popaść w paranoję. Z portalu plotkarskiego skopiowała na tapetę komputera nieretuszowane zdjęcie Kate Moss, od lat ikony mody, świetnie opłacanej modelki. Kate pali papierosy, zażywa narkotyki, imprezuje na okrągło, a na niezliczonych okładkach magazynów prezentuje nienaganną fryzurę i cerę bez skazy, zupełnie jakby każdy kolejny dzień zaczynała od wizyty w salonie piękności. – Kiedy patrzę na nieretuszowane zdjęcie nieuczesanej Kate z pryszczem na brodzie, od razu widzę medialny świat we właściwych proporcjach i uśmiecham się do siebie w lustrze – mówi moja koleżanka.

Miłości do siebie możesz się nauczyć Ty idealny – to Ty dzisiaj. Ze swoimi zaletami i wadami. Słabymi stronami i wielkimi możliwościami. To Ty, gdy sięgasz po kolejne publikacje, gdy szukasz dla siebie ścieżek rozwoju i dążysz do coraz lepszego życia. Wciąż poznajesz swe możliwości, uczysz się nowych rzeczy, popełniasz błędy, korygujesz działania i idziesz naprzód. To, co robisz, jest wystarczającym powodem, abyś był z siebie dumny! Naucz się kochać siebie takiego, jakim jesteś, ponieważ jako osoba jesteś nieporównywalny z nikim innym. Twoja wrażliwość, doświadCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Miłości do siebie możesz się nauczyć

●

12

czenia, Twoje wewnętrzne piękno i dążenie do lepszego życia są godne szacunku i podziwu. Czy kiedykolwiek już tak o sobie myślałeś? Twoja siła, paradoksalnie, łączy się z Twoją słabością. Te dwie energie są sobie przeciwstawne i jedna nie może istnieć bez drugiej. Zawsze któraś z nich bierze górę. A jeśli znasz swoje mocne strony tak dobrze, jak swoje słabości, potrafisz czerpać siłę z miłości do samego siebie. Początkowo może wydawać Ci się to dość trudne, ponieważ ograniczają Cię schematy myślowe i wpajano Ci od dzieciństwa tak zwaną skromność. Nic sobie z nich nie rób! Regularnie stawaj przed lustrem, patrz sobie w oczy i powtarzaj, jak bardzo siebie kochasz. Miłości, jak wszystkiego innego na świecie, można się nauczyć. A z miłości rodzi się Twoja siła.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 2. Zasłużysz na szacunek do samego siebie

●

13

Gwarancja 2. Zasłużysz na szacunek do samego siebie Każdego dnia odnosisz się z szacunkiem do rodziców, dziadków, szefa (przynajmniej okazujesz to na zewnątrz). Masz szacunek dla godła i flagi narodowej. Mam dla Ciebie dobrą wiadomość. Szacunek należy się także Tobie. Masz prawo i obowiązek wymagać szacunku dla siebie i nie tolerować żadnego odstępstwa od tej reguły. Tymczasem w otaczającej Cię rzeczywistości coraz częściej nie zwracasz uwagi na brak okazywanego Ci szacunku. A czy wiesz, że nawet około 90% kryminalistów ląduje w więzieniach dlatego, że kiedyś ktoś głęboko ich upokorzył? Nie znaczy to, że brak szacunku rodzi w Tobie frustrację do tego, stopnia, że staniesz się potencjalnym kandydatem do zakładu penitencjarnego. Ale co czujesz, kiedy szef w pracy zawala Cię kolejnymi zadaniami i nawet nie podziękuje za pracę wykonaną przez Ciebie w godzinach nadliczbowych? Albo kiedy stale podkreśla dokonania Adama z sąsiedniego działu, a Twoje sukcesy pomija milczeniem? Albo kiedy stoi na stanowisku, że nie ma takiej pracy, która mogłaby poczekać i kładzie Ci na biurku kolejne zadanie na wczoraj? A jakie masz odczucia, kiedy spotykasz się z przyjaciółmi i okazuje się, że interesuje ich tylko to, co oni sami mają do powiedzenia? Albo Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 2. Zasłużysz na szacunek do samego siebie

●

14

kiedy odnosisz swój mały sukces, a najbliżsi nie tylko tego nie zauważają, ale jeszcze uznają, że to nic wielkiego i nie ma o czym mówić?

Magiczne działanie Jak pisał Maksym Gorki – Trzeba tak żyć, żeby można było mieć szacunek dla samego siebie. Okazywanie szacunku samemu sobie ma pewne magiczne oddziaływanie na Twoje środowisko. Kiedy Ty sam siebie szanujesz, automatycznie szanują Ciebie inni. Postawa pełna godności, poczucia własnej wartości, spokój i zadowolenie wymuszają schylenie przed Tobą czoła. Jedno spojrzenie na Ciebie, krótka wymiana zdań i od razu widać, że nie pozwolisz nikomu siebie ignorować. Szacunek dla samego siebie to dobre maniery, pewność siebie, poranne spojrzenie sobie w oczy. Nie popisujesz się, nie przechwalasz, nie grasz coraz to innych ról, nie przybierasz póz. Odnosisz się z szacunkiem do otoczenia i tego samego wymagasz dla siebie. Magia takiej postawy polega na tym, że automatycznie wymusza godne traktowanie Ciebie. Nie dlatego, że masz super osiągnięcia i świetne wyniki. Dlatego, że jesteś człowiekiem. Że znasz swoją wartość. I nawet gdy upadasz, wiesz, że zaraz wstajesz, analizujesz błędy, uczysz się i idziesz dalej. Wciąż się doskonalisz.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Szacunek to nie laury dla wielkich zwycięzców

●

15

Szacunek to nie laury dla wielkich zwycięzców Kapitan statku byłby nikim, gdyby w maszynowni palacze nie dorzucali węgla do ogromnych pieców, na bocianim gnieździe majtkowie nie wypatrywali gór lodowych, a bosman srogo nie pokrzykiwał na marynarzy odpowiedzialnych za wykonywanie codziennych, rutynowych zadań. Dobry kapitan zdaje sobie sprawę z tego, że bez tych ludzi statek osiadłby na mieliźnie lub roztrzaskał się o skały. Jeśli należysz do załogi, laury należą się Tobie za każde, najdrobniejsze zadanie, które zakończy się Twoim sukcesem. Szacunek należy się także wtedy, gdy coś Ci się nie udaje, a Ty naprawiasz błąd i wyciągasz dla siebie odpowiednią lekcję. Pytanie brzmi, czy potrafisz zauważyć i właściwie docenić siebie i odnosić się do siebie samego z szacunkiem. Czy umiesz sprawić, by szacunek do samego siebie przerodził się w kulę śnieżną, powiększającą się wraz z każdym kolejnym dniem.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 3. Poznasz swoją prawdziwą wartość

●

16

Gwarancja 3. Poznasz swoją prawdziwą wartość Twoim bastionem i nienaruszalną twierdzą powinno być Twoje poczucie własnej wartości. Powinno być. A czy jest? Kiedy nieustannie porównujesz się z innymi i wystawiasz sobie negatywne oceny, kiedy nie wykazujesz aktywności, rezygnujesz z realizacji wielu swoich pomysłów, marnujesz energię na rzeczy nieprzynoszące Ci satysfakcji, tak naprawdę odrzucasz sam siebie. A kiedy odrzucasz sam siebie i masz na swój temat mało pochlebne zdanie, jak możesz oczekiwać akceptacji od innych? Skąd wiesz, że potrzebujesz zbudować lub wzmocnić swoją pewność siebie? 1.

Cechuje Cię smutek, nerwowość, brak Ci otwartości i zaufania do ludzi?

2. Nie wykazujesz aktywności, rezygnujesz z realizacji wielu swoich pomysłów? 3.

Czujesz, że jesteś przez innych odrzucony i masz na swój temat dość nieciekawe zdanie?

4. W odniesieniu do Ciebie działa samosprawdzająca się przepowiednia, że niczego nie potrafisz i do niczego się nie nadajesz? 5.

Nieustanie porównujesz się z „innymi” i wystawiasz sobie negatywne oceny?

6. Żyjesz z dnia na dzień i starasz się nie myśleć ani o przeszłości, ani o przyszłości?

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala W jaki sposób Ty sam sobie to robisz?

●

17

W jaki sposób Ty sam sobie to robisz? Kiedy byłeś małym dzieckiem, nie miałeś problemu z pewnością siebie. Gdybyś miał – nie nauczyłbyś się chodzić, zrażony wieloma kolejnymi upadkami. Tymczasem dziecko, ze swoją pasją, ciekawością, wiarą, sięga po wszystko bez ograniczeń. Potem zaczyna się proces wychowania, edukacji, walka o miejsce w gronie rówieśników, pierwsza praca, pierwszy miłosny zawód, pierwszy durny szef, pierwsza porażka… I tak, podczas kolejnych etapów życia, przejmujesz wszelkie opinie, które wypowiadają o Tobie inni. Ich oceny stają się Twoimi, słowa krytyki innych osób budują Twe przekonania. Zaczynasz wyobrażać sobie, że jeśli raz się coś nie udało, to kolejny raz też się nie uda. A gdy do tego dołożysz słowa nauczycieli, rodziców, bliskich sobie ludzi, słowa oceniające i raniące… możesz do końca swego życia tkwić w poczuciu, że jesteś do niczego i tak widocznie już musi być. Rozejrzyj się, jak wiele twórczego potencjału osób z Twego otoczenia legło pod gruzami utraty poczucia własnej wartości. A może Ty sam robisz to swoim dzieciom?

Poczucie własnej wartości jest bazą sukcesu Im wcześniej sobie to uświadomisz, tym szybciej podejmiesz właściwą decyzję i pewnego dnia zaczynasz słuchać, myśleć, tworzyć w swej głowie obrazy sukcesu, obserwujesz u siebie pierwszą zmianę, potem kolejną i przekonujesz się, jak wzrasta Twoja samoocena i samoakceptacja. Co to jest poczucie własnej wartości?

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Poczucie własnej wartości jest bazą sukcesu

●

18

To filar Twojego wewnętrznego spokoju, akceptacji, powodzenia i sukcesów. To samosprawdzająca się przepowiednia, że możesz mieć wszystko, co chcesz, pomimo że będzie Cię to kosztować nieco wysiłku. To otwartość i zaufanie, przede wszystkim do samego siebie. Jak możesz sprawdzić poziom swej samoakceptacji? Odpowiedz sobie na poniższe pytania. 1.

Czy czujesz się równy innym, jest dla Ciebie naturalne, że jesteś interesujący i wartościowy?

2. Czy postępujesz według własnego rozeznania, a nie pod dyktando innych ludzi? 3.

Czy wierzysz, że potrafisz dać sobie radę nawet w bardzo trudnych sytuacjach?

4. Czy bez skrępowania mówisz głośno o swoich pomysłach, wyrażasz swoje zdanie, opinie, dyskutujesz na trudne tematy, potrafisz bronić swoich racji? 5.

Czy Twoja otwarta, szczera postawa doceniana jest w pracy, podczas rozmów kwalifikacyjnych, podczas oceny rocznej, podczas wyznaczania nowych zadań, podczas awansowania najlepszych pracowników na wyższe stanowiska?

6. Jak mocno wierzysz w wyznawane przez siebie wartości i zasady i czy gotów jest ich bronić nawet wbrew odmiennej opinii grupy? Czujesz się na tyle pewnie, że potrafisz zmienić zdanie, jeśli nowe doświadczenia i dowody pokażą, że byłeś w błędzie? 7.

Czy skutecznie opierasz się próbom zdominowania Cię przez inne osoby i jednocześnie jesteś otwarty na pomysły własne i innych?

8. Czy nie ukrywasz swoich emocji i pragnień zarówno pozytywnych, jak i negatywnych? Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Poczucie własnej wartości jest bazą sukcesu

●

19

9. Czy Twoja nowa postawa zbudowana na bazie pewności siebie, wysokiej samooceny i wiary we własne możliwości przekłada się na sukces zawodowy, awans? Czy zaczynasz zaspokajać swoje skrywane dotąd potrzeby, budujesz bardziej głębokie związki i relacje z osobami, na których Ci zależy? Być może spytasz: A skąd mam wiedzieć, że to wszystko prawda? W życiu osoby, która nie ma poczucia własnej wartości, sytuacje wydarzają się same. W życiu osoby, która ma poczucie własnej wartości, sytuacje są przez nią kreowane. Dlatego niezależnie od tego, jak eleganckie założysz buty, niezależnie od tego, jak dobrą prezentację multimedialną przygotujesz, aby odnieść sukces i umieć cieszyć się z niego bez ograniczeń, najważniejsza jest siła Twojej pewności siebie. W ludziach znających swoją wartość tkwi szczególny magnes przyciągający zaufanie, szczęście i powodzenie. Wszystko, co dobre, jakby samo wpada im w ręce. Osiągnięcie takiego stanu to właśnie jest Twoje zadanie.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 4. Przestaniesz się bać terrorystów

●

20

Gwarancja 4. Przestaniesz się bać terrorystów W latach 50. i 60. XX wieku amerykański profesor psychobiologii, Roger Wolcott Sperry, prowadził pionierskie badania dotyczące funkcjonowania ludzkiego mózgu, za co w roku 1981, wraz z Davidem Hunterem Hubelem i Torstenem Nilsemem Wieselem, otrzymał Nagrodę Nobla. To właśnie on przedstawił i udowodnił swoją tezę, że ludzki mózg funkcjonuje, wykorzystując zasadę synergii.

Jak zasada synergii działa w praktyce Zasada synergii oznacza, że mózg jest nie tyle urządzeniem sumującym informacje, co posiadającym mechanizm mnożenia. Aby objaśnić zasadę synergii, posłużę się więc matematyką. Każdy wie, że dwa plus dwa daje cztery. Mózg ludzki także o tym wie.

2+2=4 Sam jednak nie funkcjonuje według tej reguły. Zgodnie z zasadą synergii dla ludzkiego mózgu wynik jest zawsze większy od sumy wprowadzonych elementów. Innymi słowy dwa plus dwa jest większe od czterech, przy czym „większe” oznaczać może „nieskończenie większe”.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Jak zasada synergii działa w praktyce

●

21

Dla przykładu. Planuję moją kolejną wyprawę. Tym razem będzie to Afryka. Podekscytowana opowiadam przyjacielowi o moim pomyśle, trasie podróży, miejscach, które chcę odwiedzić i ludziach, których chcę spotkać. W odpowiedzi niemal natychmiast słyszę pytanie: – A nie boisz się? Mój przyjaciel otrzymał następujące dane: 1.

Samodzielna wyprawa.

2. Bez przewodnika i biura podróży. 3.

Etiopia.

4. Ciekawe miejsca. 5.

Jadę.

Poza tymi danymi posiada on ogólną wiedzę o świecie oraz własne doświadczenia życiowe. Jego mózg nie dodaje do siebie tych informacji. On je przetwarza, łączy ze sobą, wyciąga wnioski, buduje obrazy, potęguje odczucia. W wyniku tej pracy powstaje nieskończony ciąg skojarzeń, myśli, przykładów. Następuje mnożenie informacji, proces w zasadzie bez końca. Prawdziwy teatr wyobraźni.

Efekt GIGG1 Wyobraź sobie, że to Ty otrzymujesz propozycję samodzielnej wyprawy do Etiopii. Jak przebiega proces Twojego myślenia? Jaka myśl, reakcja, pojawia się jako pierwsza? A kolejne? Daj sobie minutę i prześledź cały ciąg swoich doznań w tym czasie. Zestaw Twoich myśli i skojarzeń jest także efektem synergetycznego funkcjonowania Twojego mózgu. Efekt GIGG (z ang. Garbage In, Garbage Grows), co znaczy: śmieci wrzucone, śmieci skumulowane. 1

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Efekt GIGG1

●

22

Wiele osób ma wyobrażenie o pracy ludzkiego mózgu dopiero wtedy, gdy porówna go do działania programów komputerowych. Tymczasem, jeśli do programu komputerowego wprowadzisz dane, otrzymasz jednoznaczny wynik. Gdy dane będą prawdziwe, wynik będzie prawdziwy. Analogicznie jeśli do pamięci komputera wprowadzisz dane fałszywe, otrzymasz wynik fałszywy. Ludzki mózg funkcjonuje całkiem inaczej, niż pozbawiony inteligencji komputer. Jeśli wprowadzisz dane do ludzkiego mózgu, to, wykorzystując zasadę synergii, mózg multiplikuje te dane. Zaczynają one żyć własnym życiem. W umyśle tworzysz nieskończoną spiralę przewidywanych akcji, scenariuszy, możliwości. Najważniejsza dla Ciebie jest informacja, że często dzieje się to poza Twoją kontrolą. Mózg wykorzystuje posiadane już informacje do nieustannej pracy na poziomie nieświadomym. Jeśli wprowadzisz do mózgu dane negatywne: lęki, obawy, zahamowania, ograniczenia – wówczas jako wynik przemyśleń otrzymasz ogromny obraz negatywny. W wyniku efektu synergii wyprodukujesz we własnym umyśle czarne scenariusze, których realizacja przyprawia Cię o dreszcze, blokując jednocześnie Twą inwencję i realizację pragnień. Mój przyjaciel należy do tego typu ludzi. Dlatego pierwsza jego reakcja to było pytanie: – A nie boisz się?

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Efekt GIGG1

●

23

Efekt GIGG ma tak wielką moc, że potrafi generować bzdury w Twoim umyśle właściwie bez końca. Jeśli rozejrzysz się wokół siebie, znajdziesz tony śmieci, które z otoczenia wprowadzasz do swego umysłu. Poranne wiadomości, które pochłaniasz na śniadanie (katastrofa autobusu z turystami; w strefie Gazy zginęło kolejnych 30 palestyńskich żołnierzy; dziecko zakatowane przez konkubenta matki), pozornie przelatują Ci koło ucha, ale to na ich podstawie tworzy się w Twoim umyśle obraz świata.

Sam jesteś architektem własnych myśli Gdy wprowadzam do mego umysłu informacje pozytywne, motywujące, pozbawione lęku, generuje on obrazy udanej wyprawy, podczas której poznaję nieznaną mi kulturę, wspaniałych ludzi, z której wracam bezpiecznie, pełna wrażeń i inspiracji do dalszej pracy. Mając tę podstawową wiedzę o funkcjonowaniu umysłu na prawie synergii, stajesz się odpowiedzialny za wszelkie informacje, które wprowadzasz do umysłu. Ponieważ błędne dane się kumulują, jak myślisz, w jaki sposób zadziała w Twoim umyśle informacja, że zewsząd zagrażają Ci terroryści? A jak zadziałają informacje wypełniające motywacyjne poradniki, że możesz osiągnąć wszystko, czego chcesz, pomimo że będzie Cię to kosztować sporo wysiłku?

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 5. Będziesz sam kreował większość zdarzeń w Twoim życiu

●

24

Gwarancja 5. Będziesz sam kreował większość zdarzeń w Twoim życiu Idąc przez życie, spotykasz wielu ludzi, przeżywasz różne sytuacje, prowokujesz rozmaite zdarzenia, podejmujesz różnorodne decyzje. Podczas tej codziennej podróży zdarzyło Ci się przeżyć coś nieprzyjemnego. Wprawdzie wydarzyło się dawno temu, ale wciąż nosisz to w swoim sercu (czytaj: w swojej głowie) i wciąż pozwalasz, aby tamte emocje burzyły Twoją radość dnia dzisiejszego. Nawet nie zdajesz sobie sprawy z tego, jak wiele osób jest w podobnej sytuacji. 











Rodzice nie traktowali Cię z szacunkiem, więc dzisiaj jesteś pełny kompleksów. Dziewczyna zdradziła Cię jeszcze w liceum, a Ty do dziś nie ufasz żadnej kobiecie. Twój pierwszy chłopak potraktował Cię po chamsku, więc do dziś uważasz, że wszyscy faceci to świnie. W pracy szef wykorzystywał Twoją pracowitość do granic możliwości i pominął przy premii, więc teraz uważasz, że nie warto się starać. Na studiach nie zaliczyłeś jednego egzaminu w terminie, a do teraz pamiętasz lekceważące spojrzenia ojca i jego słowa, że niczego nie potrafisz porządnie zrobić. Okłamałeś kiedyś swego najlepszego przyjaciela, bo zależało Ci, abyś to Ty dostał pracę, o którą aplikowaliście wspólnie. Do dziś uważasz, że nie możesz sobie ufać. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 5. Będziesz sam kreował większość zdarzeń w Twoim życiu

●

25

Wiele się dzieje wokół Ciebie, a jeszcze więcej dzieje się w Twojej głowie, pełnej wydarzeń sprzed lat, wzajemnych oskarżeń, żalu, zawiedzionych nadziei, zdruzgotanych opinii, niespełnionych pragnień. Wiesz, jak działa zasada synergii i wiesz też, jak na Twoje samopoczucie wpływają negatywne dane, które w swoim umyśle pieczołowicie hołubisz całymi latami.

Podpowiem Ci, co możesz z tym wszystkim zrobić Mechanizm działania jest prosty jak złota zasada, którą zastosujesz: Nie jest ważne to, co się wydarzyło. Ważne jest to, jakie znaczenie nadajesz temu wydarzeniu w swoim własnym umyśle. Twój pierwszy chłopak okazał się gburowatym chamem? Dzisiaj być może ma piękną żonę, trójkę wesołych dzieciaków i w weekendy jeździ z nimi na rowerowe wycieczki. Nawet jeśli wiele lat temu wobec Ciebie zachował się mało elegancko, to pamiętaj, że miał wtedy 16 lat. Dziś w jego wspomnieniach jesteś wesołą nastolatką, z którą dobrze się bawił. A Ty wciąż masz problem… tylko po co? W pracy szef nie dał Ci premii, choć pracowałeś jak szalony i nie brałeś wolnego nawet wówczas, gdy byłeś chory. Teraz wiesz, że należy szanować siebie, swój czas i swoje umiejętności. Nauczyłeś się dawać z siebie wiele, ale nie wszystko. A czy naprawdę nie warto ufać żadnej kobiecie? Ograniczające przekonanie nie jest użyteczne w sytuacji, gdy poznasz prawdziwie ciepłą

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Podpowiem Ci, co możesz z tym wszystkim zrobić

●

26

kobietę, gotową stworzyć Ci dom, za którym tęsknisz i do którego z rozkoszą będziesz chciał wracać. Kiedy zastosujesz tę złotą zasadę i zmienisz w swoim umyśle własną interpretację wydarzeń, zauważysz, że złe emocje odeszły bezpowrotnie. Stworzysz sobie przestrzeń do odkrywania nowych informacji, które Cię raczej motywują, niż ograniczają. Kiedyś jeden z moich przyjaciół został oszukany przez przygodnie poznanego mężczyznę. Przeżywał swój błąd, czując się upokorzonym swoją naiwnością. Powiedziałam do niego: – Ten człowiek cię oszukał. Być może śmieje się teraz z ciebie. Dlaczego pozwalasz mu jeszcze i na to, byś to ty miał zmarnowany dzień czy kolejny tydzień, rozpatrując swoją porażkę? – Nie umiem zrobić tak jak ty, żeby wejść w trans i żeby wszystko znikło – odpowiedział mi mój przyjaciel, pełen goryczy i złości. – Jemu jest obojętne, co ja teraz czuję. Oszukał mnie i to mu wystarczy. – To oczywiste, że teraz czujesz się podle i masz do niego żal. Ale tak naprawdę, to nie on cię oszukał. To ty sam się oszukałeś. Zaufałeś mu, choć znałeś go tylko pięć minut – powiedziałam. – Bądź zły na siebie i jednocześnie wiedz, że to twój pierwszy i ostatni tego rodzaju błąd. Dziś straciłeś kilka złotych. Być może ta właśnie lekcja uchroni cię w przyszłości przed utratą kilkunastu tysięcy. Mój przyjaciel spojrzał na mnie i zadumał się. –No, dobrze. To teraz chodźmy, napijemy się herbaty – powiedział wreszcie, nieco bardziej rozluźniony. Do końca dnia nie wspomniał więcej ani razu o tamtym wydarzeniu.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 6. Dowiesz się, co dla Ciebie znaczy słowo „sukces”

●

27

Gwarancja 6. Dowiesz się, co dla Ciebie znaczy słowo „sukces” Sukces to: śmiać się często i szczerze, zyskać szacunek inteligentnych ludzi i podziw dzieci, zasługiwać na dobrą ocenę uczciwych krytyków i cierpliwie znosić zdradę fałszywych przyjaciół, doceniać piękno, znajdować w bliźnich to, co najbardziej wartościowe, pozostawić po sobie świat nieco lepszym i mieć świadomość, że choćby jedna istota ludzka odetchnęła lżej dzięki temu, że my istnieliśmy na tym świecie. Emerson Każdy z nas ma swoją własną definicję sukcesu. Swoją własną, czyli opartą na wewnętrznym systemie wartości i zdefiniowanych potrzebach. Kiedy pytałam o to ankietowane osoby, otrzymałam odpowiedzi: 1.

Dla mnie to harmonijne życie, z dala od słów: „muszę czy powinnam?”.

2. To życie z dala od jakichkolwiek sprzeczności, pełne wewnętrznej spójności. 3.

To robienie tego, co lubię i chcę, także z zachowaniem szacunku dla siebie i otoczenia.

4. To życie, w którym nie zakładam niewygodnych butów tylko dlatego, że są modne. 5.

To życie ze snobizmem na wiedzę i naśladowanie ludzi prawdziwie wartościowych, takich, którzy mają mądre rzeczy do powie-

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 6. Dowiesz się, co dla Ciebie znaczy słowo „sukces”

●

28

dzenia i których wiedza, styl i punkt widzenia wnosi wiele w moje życie. 6. To życie zgodne z filozofią KAIZEN – ciągłe doskonalenie, zmiany. 7.

To życie, kiedy kładę się wieczorem spać i myślę: „jestem z siebie dumny”.

Co zrobić, żeby odnieść swój własny sukces? Sukces to ostra jazda, która uczy, że sam jesteś odpowiedzialny za to, co robisz, za to, co dajesz i za to, co w zamian otrzymujesz. Uczy, że sam jesteś kapitanem swojego statku i albo będziesz poruszać się we mgle, zdany na prądy morskie i ukryte mielizny, albo poznasz zasady nawigacji i dopłyniesz dokładnie tam, gdzie chcesz, nawet jeśli część podróży będziesz płynąć pod prąd. Zapewne są wokół Ciebie osoby, które nieustannie narzekają i przenoszą winę za swoje niepowodzenia na sytuację zewnętrzną i okoliczności. Obcowanie z nimi i wysłuchiwanie ich pretensji do świata sprawia, że zaśmiecasz swój umysł zbędnymi informacjami, które mogą podkopać Twoją potrzebę niezachwianej wiary w swój własny sukces. – Długi czas pracowałem pośród ludzi, którzy wiedzą, czego chcą i którzy kochają to, co robią – opowiadał Wojtek, specjalista ds. public relations. – Kiedy przeniosłem się do innej firmy, trafiłem do zespołu kompletnych malkontentów. Wciąż narzekali, już we wtorek mówili tylko o tym, kiedy wreszcie będzie weekend. Zero planów, zero celów, zero determinacji i energii. Szybko stamtąd uciekłem, bo pewnego dnia Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Co zrobić, żeby odnieść swój własny sukces?

●

29

poczułem, że dopada mnie podobny sposób myślenia. A szkoda życia na takie nastroje, mam jeszcze tyle do zrobienia!

Sukces to nie stan konta ani liczba samochodów w garażu Sukces to stan Twojego umysłu. Gdyby milionera i żebraka zamienić miejscami, po pewnym czasie milioner zarobi kolejne miliony, a żebrak wyda wszystkie pieniądze i znów stanie się żebrakiem. Powodem tego jest fakt, że milioner ma mentalność milionera, a żebrak – mentalność żebraka. Na rynku możesz kupić wiele książek, które tłumaczą to zjawisko. Krok po kroku pokazują, jak zmienić swoją mentalność, w jaki sposób pracować nad swoimi myślami, jakie działania sprawiają, że człowiek może odnieść sukces, który nie będzie zbiegiem okoliczności, przypadkiem ani wygraną w totolotka. Sukces to specyfika Twojego myślenia. Za określonym sposobem myślenia idzie umiejętność podejmowania właściwych decyzji, energia i Twoje działanie. Wiele osób, z którymi rozmawiam, powtarza, że przeczytało kilka takich książek. Owszem, ale w ich życiu nic się nie zmieniło. – A czy korzystasz z technik, które są w nich opisane? – pytam. – Która z nich nie jest dla Ciebie skuteczna? To ciekawe, bo ja mam też na ten temat swoje przemyślenia – chcę rozwinąć temat, ponieważ sprawa jest warta uwagi.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Sukces to nie stan konta ani liczba samochodów w garażu

●

30

– Wiesz, właściwie to nie stosuję żadnych technik. Nie mam czasu, zresztą, nie wierzę w takie rzeczy – słyszę w odpowiedzi. Cóż, wcale nie jestem zdziwiona i wiem, że za chwilę wysłucham opowieści, że życie jest tak naprawdę pełne stresów, toksycznych ludzi, gonitwy za pieniędzmi i notorycznie brakuje na wszystko czasu. Podczas gdy ja wiem, że życie tak naprawdę jest takie, jakie dla siebie wymyślisz i jakie dla siebie zaczniesz realizować. Parafrazując znane powiedzenie – każdy ma taki sukces, na jaki sobie zasłużył.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 7. Ochronisz się przed życiową mądrością

●

31

Gwarancja 7. Ochronisz się przed życiową mądrością Nie daj mi, Boże, broń Boże, skosztować tak zwanej życiowej mądrości… – śpiewała niegdyś Maryla Rodowicz Mądrość życiowa. Wiedza, którą gromadzisz całe swoje życie. Wielka księga o ludziach, doświadczeniach, zachowaniach, przyczynach i skutkach. Zawiera oceny, jakie wystawiasz innym i jakie inni wystawiają Tobie. Zawiera mapy ran, które sam odniosłeś i listę ran, które zadałeś innym ludziom. Listę szczęśliwych chwil i dni, kiedy odnosiłeś kolejne sukcesy. Wielka Księga Twojej Życiowej Mądrości.

Gromadziłeś, zbierałeś, uzupełniałeś Teraz usiądź i przejrzyj jej zawartość. Jeśli zawiera blokady, lęki, ograniczające przekonania, to bez wahania odstaw ją wysoko na półkę. Pozwól jej nawet zakurzyć się ponad miarę. I za nic na świecie nie sięgaj po nią, gdy o tak zwanym życiu rozmawiasz ze swoim dzieckiem. Nie zgadzasz się? Pomyśl więc nad jej zawartością. 1.

Zawiedzione nadzieje… więc drugi raz już tego nie zrobię.

2. Zawiedzione przyjaźnie… więc następnym razem nikomu nie zaufam.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gromadziłeś, zbierałeś, uzupełniałeś

3.

●

32

Zawiedzione miłości… więc wszyscy faceci to świnie / wszystkie kobiety to zołzy.

4. Zawiedzione plany… więc nie będę już tak głupi, nie będę marzyć, planować, ryzykować. 5.

Po latach pracy wciąż to samo stanowisko… bo nie warto się wysilać.

Gdy z taką życiową mądrością chcesz nadal funkcjonować, Twoja sprawa, Twój wybór. Ale dlaczego miałbyś krzywdzić dziecko, przekazując mu swoje mądrości oparte na własnym, nieudolnym systemie oceny? Jeśli dobrze się przyjrzysz, zobaczysz, że młody człowiek żyje w rzeczywistości, w której zasady Twojej Księgi Mądrości nie funkcjonują. I to dlatego:  





wszystko wydaje się mu proste, łatwe i osiągalne, jeśli nie jest takie przy pierwszej próbie, dziecko daje sobie drugą szansę… jeśli nie osiąga czegoś za drugim razem, kombinuje, jakby to jednak zdobyć… …i ostatecznie zdobywa!

Czyli ma i wierzy we wszystko to, co Ty sam kiedyś miałeś i w co wierzyłeś. I o czym już dawno zapomniałeś. A to właśnie determinacja i wiara stanowią magiczne siły sprawcze. To dzięki nim sięgasz gwiazd. Dają odwagę, dzięki której nie tracisz swoich dziecięcych marzeń. A co się dzieje, kiedy kończy się wiara? Czy pamiętasz moment, w którym Twoja wiara się skończyła? Dzień, kiedy się poddałeś w małej sprawie, i kolejny, kiedy się poddałeś w sprawie nieco więk-

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gromadziłeś, zbierałeś, uzupełniałeś

●

33

szej? A potem poddawałeś się coraz częściej i nadeszła chwila, gdy umarło w Tobie pełne optymizmu dziecko. Pojawił się w to miejsce skostniały, racjonalny dorosły, który uzupełnia swoją Księgę Życiowej Mądrości o swoje kolejne niepowodzenia.

Mam dla Ciebie kolejną dobrą wiadomość Możesz jeszcze wiele dla siebie uratować. Jako antidotum na Księgę Życiowej Mądrości sięgnij po formułę sukcesu TEFCAS. Za tym dobrze brzmiącym skrótem ukryta jest sekwencja działań prowadzących do sukcesu: Trials

– próby

Events

– wydarzenia

Feedback

– wnioski

Check

– kontrola

Adjust

– korekta

Success

– sukces

Co musisz więc zrobić zaraz po tym, jak odłożysz swoją Księgę Mądrości wysoko na półkę? 1.

Zdefiniuj sukces, który chcesz osiągnąć. Wyjdź przy tym z założenia, że Twój mózg stale do niego dąży i potrzebuje wyraźnego celu, do którego mógłby zmierzać. Zawieś na bliżej nieokreślony czas wszystkie swoje ograniczające przekonania i z naiwnością

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Mam dla Ciebie kolejną dobrą wiadomość

●

34

i energią dziecka zapisz wszystkie podsuwane Ci przez mózg sugestie i próby, jakie podejmiesz, aby cel osiągnąć. Kolejno następujące po sobie wydarzenia są nieodłącznym elementem przeprowadzania prób. 2. Przyjrzyj się wynikom swoich działań i wyciągnij wnioski. Zrób to samodzielnie lub wysłuchaj komentarza innych osób. 3.

Skontroluj uzyskane informacje przed ich zaakceptowaniem: mózg stale poszukuje prawdy i potrzebuje precyzyjnych danych do skorygowania planów na przyszłość.

4. Na podstawie wyciągniętych wniosków wprowadź korektę do swojego planu działania. 5.

W razie konieczności powtórz formułę TEFCAS.

Osiągnij sukces, który wcześniej zdefiniowałeś.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 8. Starannie dobierzesz słowa, tak aby porozumieć się z samym sobą

●

35

Gwarancja 8. Starannie dobierzesz słowa, tak aby porozumieć się z samym sobą Słowa to taka sama zabawka jak najnowszy model telefonu komórkowego. Bywają „wszystkomające”: potrafią natchnąć, wzbudzić potrzeby, uskrzydlić, dodać otuchy, świętować powodzenie. Potrafią też unicestwić, obciąć skrzydła, przygnębić, oszołomić. Przeczytaj poniższe zestawienie i zastanów się, które wyrażenia używane są przez Ciebie częściej. nienawidzę tego

wolę coś innego

przygnębiony…

sfrustrowany

sfrustrowany

mam problem

mam problem

mam temat do przemyślenia

kłótnia

ależ mamy różne opinie na ten temat!

wściekły

zdenerwowany

zdenerwowany

poirytowany

dam radę

podołam

podołam

zdobędę

dobry, uczciwy

nienaganny, prawy…

próba lepszego działania

poszukiwanie doskonałości

podoba mi się to, co robię

jestem zachwycony tym, co robię

jestem zachwycony tym, co robię

pochłania mnie to, co robię

jakoś leci

wszystko układa się świetnie!

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Zadawaj sobie mnóstwo pytań

●

36

Zadawaj sobie mnóstwo pytań Czytając powyższe zestawienie, zauważyłeś zapewne, w jaki sposób zmiana słowa lub wyrażenia wpłynęła na doświadczanie przez Ciebie emocji. Korzystanie z tej niezwykle prostej techniki – zabawy słowami – sprawia, że odkrywasz jej rewolucyjne znaczenie. Jeśli przychodzą Ci na myśl słowa: „jestem miernotą…”, „inni są o wiele zdolniejsi…”, „jetem złą matką…”, „jestem egoistą…” – spieraj się ze sobą. Sprawdzaj, czy masz dowody na to przekonanie. Rozmawiaj ze sobą językiem metapozytywnym, wysuwaj kolejne, alternatywne rozwiązania swoich problemów. Przede wszystkim zaś zmień poziom myślenia. W taki sposób w Twoim umyśle tworzy się nowy wzorzec doboru słów i wyrażeń, znajdujesz w sobie emocje dające energię, motywację, umiejętność rozwiązania problemu.

Reaktywny czy proaktywny Wskaźnikiem tego, w jaki sposób przebiega Twój proces myślenia, jest język, jakiego używasz. Sposób formułowania opinii, pragnień, celów i działań. Zabaw się, obserwując swój język. Gdy w dialogu z innymi ludźmi lub w dialogu wewnętrznym używasz poniższych wyrażeń: Taki już jestem… Nie mogę nic na to poradzić… On mnie doprowadza do szału… Moje życie emocjonalne jest poza moją kontrolą… Nie mogę tego zrobić. Nie mam czasu, stale jestem zajęty… Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Reaktywny czy proaktywny

●

37

Gdyby on mnie kochał… Gdybym miał innego szefa… Będę szczęśliwy, gdy będę miał spłacony kredyt… Gdybym miał skończone studia… Gdybym miała więcej czasu dla siebie… – należysz do ludzi reaktywnych, którzy uwalniają się od odpowiedzialności za swoje życie. Język Twój wskazuje na to, że problem zaczyna się „tam” na zewnątrz, nie dotyczy Twojego wnętrza ani sposobu myślenia. Wszystko, co się dzieje w Twoim życiu, pozostaje poza Twoją strefą wpływu. A czy zauważasz, że to właśnie taki sposób myślenia jest problemem? Alternatywą jest język ludzi proaktywnych. Popatrzmy, co da się zrobić w tej trudnej sytuacji. Kontroluję swoje uczucia, nie pozwolę ci się sprowokować. Mogę zrobić skuteczną prezentację, popracuję nad tym. Wybieram… Wolę… Zrobię… Podejście proaktywne to zmiana „od wewnątrz”. Oznacza bycie innym i przez to wpływanie na to, co się dzieje w Twoim otoczeniu. Mogę być bardziej zaradny. Staję się bardziej twórczy.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Reaktywny czy proaktywny

●

38

Uczę się efektywniej współpracować. Znajdę inną pracę, skoro obecna nie spełnia moich oczekiwań. Wszystko zaczyna się od języka, którym się posługujesz – od zestawu słów z Twojego słownika. Pamiętaj jednak, że w zabawie słowami nie chodzi o powtarzanie pozytywnych mantr „typu: jestem piękna”, „jestem mądry”, „zrobię wszystko…” Język odzwierciedla Twoje myśli i ma przy tym wielką moc wpływania, kreowania sposobu myślenia. A to za Twoimi myślami i słowami idą działania.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 9. Poznasz swój cel

●

39

Gwarancja 9. Poznasz swój cel Jeśli którykolwiek obszar Twojego życia sprawia, że czujesz się sfrustrowany, zniechęcony czy zdezorientowany, nie pozostaje Ci nic innego, jak dokonać zmiany. Im wyższy poziom niezadowolenia, tym większą masz energię i motywację do przeprowadzenia takiej zmiany. Nie zmienisz jednak niczego na lepsze, dopóki nie będziesz wiedzieć, czego pragniesz w zamian. Ludzi sukcesu cechuje gotowość do działania. Gotowość ta oparta jest na precyzyjnym planie, który ma doprowadzić do wcześniej wytyczonego celu. Jedynie ci, którzy wiedzą, czego chcą, mogą podjąć działanie i aktywnie zmierzać do wytyczonego celu, osiągając sukces. To, co efektywnie zmieni Twoje życie, to wytyczenie dla siebie celu. Następnym krokiem jest motywacja samego siebie do podjęcia działania. A gdy każdego dnia dokonujesz najmniejszej nawet zmiany, Twoja moc sprawcza tkwi w stałym i codziennym zmierzaniu w kierunku celu.

Klucz do osobistej potęgi Im dokładniej znasz rezultat, jaki chcesz osiągnąć, tym łatwiej do niego dojdziesz. Dlatego nieustannie zadawaj sobie pytanie – jaki

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Klucz do osobistej potęgi

●

40

jest mój cel? Myśl o nim każdego dnia. Wizualizuj ten moment, kiedy cel właśnie osiągnąłeś. Sprawdzaj przy tym, jak wówczas się czujesz. To poprzez takie proste działania (które są tajemnicą sukcesu wielu wizjonerów i ludzi biznesu) sprawiasz, że Twój nieświadomy umysł dokładnie wie, dokąd zmierzasz i z całej gamy otaczających Cię możliwości i rozwiązań pomaga Ci wybrać te, które okazują się skuteczne. Możesz później powiedzieć, że znalazłeś się w odpowiednim czasie pośród odpowiednich ludzi, ale i tak najważniejsza jest skuteczność tej techniki. Jednocześnie, gdy pracujesz ze swoimi celami, zwracaj uwagę na wszystkie sygnały płynące z Twojej podświadomości. Słuchaj intuicji. Zwracaj uwagę na własne słowa. Uruchom swoją wyobraźnię.

Cele to marzenia z terminem realizacji Kiedy już zrealizujesz swój pierwszy cel, pomyśl o marzeniach, które są tak dalekie, że nie masz nawet pojęcia, jak możesz je osiągnąć. A za chwilę te marzenia zamień w kolejne swoje cele. Pamiętaj! Nie pozwól, by Twoje dotychczasowe doświadczenia ograniczały Twoje cele. Przypomnij sobie rozdział o Księdze Mądrości. Teraz wiesz, że cele mają Cię ekscytować, porywać do działania! Bądź też całkowicie pewien, że chcesz właśnie tego. Dlaczego cele muszą być aż tak wielkie? Ponieważ droga do sukcesu to także wymaganie od siebie więcej, niż wymagają od siebie pozbawieni celów inni ludzie.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Scenariusz Twojego życia

●

41

Scenariusz Twojego życia Nadszedł więc czas na napisanie scenariusza Twojego własnego filmu. Postać głównego bohatera jest złożona. Intryguje spokojem i zgodą na siebie. Wie, czego chce i dokąd dąży. Jest z siebie zadowolona. Rozwiązuje kolejne problemy. Uczy się na błędach i nie popełnia ich dwa razy. Podejmuje rozważne decyzje. Zachwyca opanowaniem i skutecznością. To, co najbardziej rzuca się w oczy w postawie Twojego bohatera, to jego cel. Dokładnie określony cel i skupienie na działaniu. Kiedy patrzysz na bohatera tego filmu, czujesz do niego sympatię. Chciałbyś mieć takiego przyjaciela. Sam chciałbyś taki być.

Spacer we mgle – Jeśli nie wiesz, dokąd idziesz, dlaczego masz pretensje, że donikąd jeszcze nie doszedłeś? – pytam wiele osób, które podczas coachingu narzekają, że nie udało im się w życiu osiągnąć tego, co chciały. – A czego tak naprawdę chciałeś? – pytam. –No, wiesz, właściwie nic wielkiego. Ale tak dokładnie to nigdy o tym nie myślałem… – słyszę w odpowiedzi. I wszystko staje się jasne. Ponieważ swoje cele musisz wyrażać precyzyjnie i dokładnie, jeśli nie są to tylko pobożne życzenia. A gdy coś Ci nie wychodzi, zapytaj siebie, czy naprawdę tego chcesz. Albo go kocha, albo się uparła. Na dobre, na niedobre i na litość boską…

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Spacer we mgle

●

42

– pisała w swym przepięknym wierszu Wisława Szymborska.2 A kobiety często w miłości tak naprawdę nie wiedzą, czego chcą… Określając swe cele, poczuj się jak dziecko, które czeka na prezenty gwiazdkowe. A wiesz przecież, że dzieci nie mają żadnych ograniczeń wyobraźni. Dla każdego celu ustal termin jego realizacji. Określ, czego potrzebujesz, aby cel osiągnąć. Zapisz szczegółowy plan działania. Jeśli cel wydaje się zbyt wielki, rozłóż go na cele cząstkowe, czyli kolejne kroki, które osiągniesz, zbliżając się do celu nadrzędnego. Określ stan, po którym poznasz, że cel właśnie został osiągnięty. Nie chcesz powtórzyć błędu Zuzanny, która obiecała mężowi, że najpierw zbudują dom, a potem zaczną podróżować. Tymczasem Zuzanna miała obsesję na punkcie dekorowania, zmian, upiększania, tak że budowa domu pochłonęła całe jej życie.3 Pamiętaj, że możesz zmienić swoje cele w każdej chwili. Świat idzie do przodu, a Ty nieustannie się rozwijasz, więc rób przegląd swoich celów. Sprawdzaj, czy są spójne z Twoimi obecnymi pragnieniami i czy postępujący rozwój technologiczny i gospodarczy lub jakakolwiek zmiana w Twoim życiu nie wpłynęły na zmianę Twoich preferencji. Jeśli widzisz rozbieżności, zmień swoje cele. Priorytetem zawsze pozostajesz Ty i Twoje potrzeby.

Pomyłki są źródłem rozwoju W sytuacjach nowych, takich, które Cię zaskakują, nie trzymaj się schematów, nie tkwij przy uwierających modelach rozwiązań. Szymborska W., Portret kobiecy. Tajniki wytyczania celów opisałam w instruktażowej publikacji „Bohater Swojego Życia”, Gliwice 2008. 2 3

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Pomyłki są źródłem rozwoju

●

43

Tytułowy bohater serialu Dr House, który zawładnął umysłami milionów osób na całym świecie, wie, że jego siła leży w niestandardowym myśleniu, łamaniu schematów i realizowaniu pomysłów, które dla otoczenia wydają się szalone. Źródłem jego siły jest gotowość do analizy danych, przeżywania kryzysów i wprowadzania zmian. Skupia się głównie na tym, co tu i teraz i z pełną konsekwencją dąży do swego celu. Każdy błąd lub pomyłka stanowią bazę do analizy, myślenia, znalezienia nowego rozwiązania. Podejmując kolejne działania, daj sobie prawo do odczuwania także i negatywnych emocji. Przekształcanie kryzysu w nowe wyzwanie to bardzo ważna umiejętność.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 10. Pokochasz swoją pracę

●

44

Gwarancja 10. Pokochasz swoją pracę Jeśli w firmie pracują dwie osoby o tych samych kompetencjach, to jak myślisz, która z nich szybciej osiągnie kolejne szczeble kariery? Czy ta, która często myśli o swej pracy jako miejscu przypadkowym, czy też ta, która ją lubi, wie, czego chce i trzyma się swojej strategii i celu? W jednym z poprzednich rozdziałów czytałeś o osobach, które zarabiają pieniądze, robiąc to, co kochają najbardziej. Realizują swoje pasje i dzielą się tym z innymi. Stanowi to istotę ich życia i jednocześnie ani przez chwilę nie mają poczucia, że wykonują jakąś pracę. Oni robią tylko to, co kochają i w co wierzą.

Jeżeli kochasz to, co robisz, nie musisz chodzić do pracy Gdy kochasz to, co robisz i stanowi to dla Ciebie nieustanne źródło zadowolenia i dalszej inspiracji, Twoje życie przepełnione jest zadowoleniem. Czujesz się potrzebny, czujesz się spełniony. Jeśli taka postawa jest dla Ciebie wyznacznikiem sukcesu, możesz sobie pogratulować. A jeśli nie? Jeśli wykonujesz swoje codzienne zadania z poczucia obowiązku, bo dzieci, rodzina, kredyty, wakacje, nowy samochód…

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Jeżeli kochasz to, co robisz, nie musisz chodzić do pracy

●

45

zatrzymaj się na chwilę. Zastanów się: czy nadal pracowałbyś, wykonując dotychczasowe zadania, gdybyś nie dostawał za to pieniędzy? – Jeśli pracujesz tylko dla pieniędzy, jesteś więźniem systemu – pisał Ernie J. Zieliński, doradca twórczego podejścia do pracy i odpoczynku. Bo tylko ci, którzy robią to, co lubią, nigdy nie chodzą do pracy. A może bardziej do Ciebie trafia maksyma Rockefellera: Kto cały czas pracuje, ten nie ma czasu na zarabianie pieniędzy. W jakim stopniu się z nią zgadzasz? Co masz z tego, że pracujesz w miejscu, którego nie lubisz lub które, w najlepszym wypadku, jest Ci obojętne? Możesz kupić sobie więcej rzeczy?

Pracę wybieraj sercem, nie rozumem Amerykańscy naukowcy badali głęboko skrywane pragnienia, którymi kierują się ludzie szukający pracy. Doszli przy tym do wniosku, że pracę trzeba wybierać tak, jak ukochaną osobę. Należy używać przy tym serca, a nie rozumu. Dzieje się tak dlatego, że tylko nasze silne, wewnętrzne pragnienia motywują nas do pracy. Spośród całej gamy tych pragnień wybrali i opisali osiem, które najsilniej napędzają codzienne zawodowe zmagania. Nazwali je kotwicami kariery, a poznanie swoich kotwic pozwala znaleźć posadę, która pozostanie w zgodzie z Twoimi własnymi potrzebami i wartościami.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Pracę wybieraj sercem, nie rozumem

●

46

Należy dodać, że raz określone kotwice nie pozostają stałe przez całe życie. Zmieniają się wraz z nabywanym doświadczeniem, rozwojem osobistym, warunkami życia. Są wprawdzie różne, ale żadna z nich nie jest lepsza od innej. Poniżej znajdziesz listę kotwic kariery. Zapoznaj się z nią i zastanów się, czy Twoja sytuacja zawodowa odpowiada kotwicy preferowanej przez Ciebie, czy też znacznie od niej odbiega. Natychmiast pomyśl, w jaki sposób zmienisz tę niespójność tak, aby Twoja kariera nabrała tempa i abyś poczuł się osobą w pełni spełnioną zawodowo. Być może potrzebna jest rozmowa z szefem albo z doradcą zawodowym. Najważniejsze, abyś nie stał się ofiarą samego siebie, pracując w miejscu, którego nie lubisz tylko z powodu pieniędzy czy… braku odwagi do zmian. Niech Twoim celem stanie się odpowiedzialność za Twój zawodowy rozwój.

Kotwice kariery Kotwice kariery to drogowskaz dla Ciebie. Znajdź swoją własną kotwicę. Im bardziej poznasz własne oczekiwania i pragnienia, tym łatwiej przyjdzie Ci rozpoczęcie przygotowań do zmiany. 1.

Lubisz wszystko wiedzieć. Jesteś ekspertem w swej branży, zarządzanie zostawiając innym.

2.

Zarządzanie to Twoja życiowa rola. Jesteś urodzonym managerem.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Kotwice kariery

3.

●

47

Wszystko robisz na swój własny sposób, w pracy chadzasz własnymi ścieżkami, potrzebujesz swobody działania i braku sztywnych procedur.

4. Nie znosisz nagłych zmian, potrzebujesz stabilności i poczucia bezpieczeństwa. 5.

Masz 102 pomysły na minutę, uznajesz tylko pracę na własny rachunek, dążysz do niezależności.

6. Poświęcanie się dla innych to Twoje powołanie, tylko wtedy praca ma dla Ciebie sens. 7.

Stale chcesz się sprawdzać, kochasz zmiany. Stała rywalizacja trudności i ryzyko kręcą Cię najbardziej.

8. Życie jest ważniejsze niż praca, rezygnujesz z wyższych dochodów, byle firma dała Ci spokój po godzinach pracy.

Jakie jeszcze korzyści masz z pracy, która sprawia Ci zadowolenie Dlaczego człowiek biegnie i odczuwa przy tym niebywałą przyjemność? Dlaczego skrzypek nie widzi świata poza swoimi skrzypcami? Dlaczego chirurg może przy stole operacyjnym spędzić dwanaście godzin bez odpoczynku? A czy i Tobie zdarzyło się kiedyś, że robiłeś coś i zapomniałeś, że istnieje czas? Zaangażowany i skupiony na pracy potrafisz stracić poczucie czasu, a umysł pogrąża się w niezwykłym stanie, uczuciu przyjemnego, pełnego zatracenia się w tym, co prawdziwie sprawia Ci przyjemność i daje poczucie ogromnej satysfakcji. Taki stan, w którym pracujemy najbardziej produktywnie i efektywnie, psychologowie nazywają stanem przepływu (flow). Mihaly Csikszentmihalyi, węgierski profesor psychologii pracujący na uniwersytetach w USA,

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Jakie jeszcze korzyści masz z pracy, która sprawia Ci zadowolenie

●

48

po raz pierwszy badał i opisał stan flow jako całkowite zanurzenie w zadaniu. Jeśli nigdy nie doświadczyłeś tego stanu, polecam oddać się robieniu czegoś bez reszty. Bo kiedy czytasz tę książkę i pochłania Cię ona całkowicie…

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 11. Już nigdy nie narobisz długów

●

49

Gwarancja 11. Już nigdy nie narobisz długów Potrafisz zarządzać swoimi finansami. Kiedy w wyszukiwarce wpiszesz hasło „zarządzanie finansami”, znajdziesz 550 000 stron, na których możesz poznać zasady zarządzania pieniędzmi w dużym przedsiębiorstwie… w małej firmie… w fundacji… A nigdzie nie znajdziesz szkoły, w której możesz nauczyć się zarządzać swoimi własnymi finansami. Tymczasem większość osób ma problem z operowaniem pojęciem „pieniądze” i dbaniem o swoje finansowe bezpieczeństwo. Pierwszym z powodów jest to, że nikt nigdy, ani w szkole, ani tym bardziej w dorosłym życiu, nie uczył nas, w jaki sposób zarządzać pieniędzmi. Powód drugi, głęboko zakorzeniony w umysłach większości ludzi, to zgubne przekonanie, że pieniądze są brudne i szczęścia nie dają. Tymczasem posiadanie pieniędzy to jedna z podstawowych potrzeb Twojego życia, jeden z najbardziej istotnych składników strategii przetrwania. Zaspokaja dostęp do pożywienia, dach nad głową, ciepło, bezpieczeństwo. W następnej kolejności rozrywkę, realizowanie swoich marzeń czy wreszcie – wolność.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Pogódź się z pieniędzmi

●

50

Pogódź się z pieniędzmi Żyjemy, niestety, w społeczeństwie, w którym o pieniądzach należy mówić źle. Ewentualnie nie mówić o nich wcale. Są kojarzone z brudną, ciemną stroną aktywności. Jak się powszechnie uważa: kto jest biedny, ten jest uczciwy; pieniądze psują charakter; pieniądze to nie wszystko. Zmiana tych głęboko zakorzenionych w Twojej świadomości przekonań to stopniowy proces, który sprawia, że pokonujesz negatywne skojarzenia aż do chwili, gdy pojęcie pieniądze staje się dobre, czyste i przyjazne. Zastąp te negatywne, obiegowe opinie całkiem nowymi. Niech niosą ciepło i przyjazne nastawienie. Pieniądze to moc, pozytywna energia, pieniądze to wolność, pieniądze to realizacja moich celów. Praca z przekonaniami wymaga trochę czasu, ale jeśli stopniowo będziesz nazywał własne bariery i blokady, rozpoczniesz proces otwierania się na całkiem nowe przestrzenie. Pieniądz jest jak energia. Musi swobodnie przepływać. Gdy zaczynasz przyglądać się swojemu stosunkowi do pieniędzy, zauważasz pewien wewnętrzny konflikt. Z jednej strony w Twojej świadomości pieniądze były brudne, a więc niepożądane. Z drugiej pragniesz zarabiać jak najwięcej, najlepiej jak najmniejszym nakładem pracy. Aby pieniądze zaczęły płynąć do Ciebie, musisz spełnić dwa warunki.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Pogódź się z pieniędzmi

1.

●

51

Pozbyć się ograniczających przekonań na temat bogactwa i pieniędzy i zastąpić je nowymi, silnymi przekonaniami, które stymulują Cię do tworzenia bogactwa.

2. Zmodyfikować hierarchię wartości i na jej szczyt przenieść zarabianie i akumulowanie pieniędzy (wszak teraz zarabianiu nie poświęcasz zbyt wiele czasu). Kiedy już uznasz, że pieniądze zachowują się jak energia i pozwolisz im płynąć w swoim kierunku, ulokuj je tak, aby zaczęły na Ciebie pracować. Jeśli szanujesz pieniądze, one odwdzięczają się Tobie tym samym. A jeśli nie schylasz się po leżący na ziemi grosik, lekceważąc go, pieniądze… także odwdzięczą się Tobie tym samym. Postaw na poznanie zasad postępowania, dzięki którym zaczną lgnąć do Ciebie okazje do zrobienia pieniędzy. W księgarniach półki uginają się od poradników. Wybierz tych autorów, którzy faktycznie odnieśli sukces i są miliarderami. Oni chętnie dzielą się swoimi tajemnicami, ponieważ wiedzą, że światowa gospodarka pomieści nieograniczoną kwotę pieniędzy. A im Ty będziesz mieć więcej, tym bardziej oni będą się bogacić. Jeśli znasz już część tych technik, zacznij je stosować od zaraz. Będziesz zaskoczony ich skutecznością.

Życie w tanim bałaganie Podstawowa zasada zarządzania finansami brzmi: przestań wydawać wszystko, co masz. Osoby umiejące zarządzać swoimi pieniędzmi, nigdy nie są zaskoczone nieprzewidzianymi wydatkami, ponieważ zawsze są na nie przygotowane. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Życie w tanim bałaganie

●

52

Myślenie zgodnie z zasadą: jakoś to będzie, powoduje, że beztrosko patrzysz w przyszłość, nie dbając o bezpieczeństwo finansowe, gdy przyjdą czasy kryzysu. Tymczasem oszczędzanie 10% miesięcznych przychodów sprawia, że nie tylko posiadasz pieniądze na czarną godzinę, ale przede wszystkim zmieniasz swoją świadomość dotyczącą możliwości oszczędzania. Nawet jeśli Twój miesięczny dochód wynosi 1000 złotych, możesz zaoszczędzić z tego 80 złotych każdego miesiąca. Wystarczy, że przyjrzysz się swoim wydatkom i zrezygnujesz z tego, co zbędne. Najprostszą drogą do oszczędności jest, paradoksalnie, zaprzestanie kupowania najtańszych rzeczy. Jeśli żyjesz w „tanim bałaganie”, wymieniasz tanie przedmioty dość często, ponieważ ich jakość jest mierna, a przydatność do użycia krótkotrwała. Możesz tutaj stosować ludową mądrość, że biednego nie stać na tandetę. Kolejny krok w finansowej edukacji to mnożenie swoich pieniędzy. Nie oglądaj się na tych, którym zarabianie pieniędzy nie wychodzi. Przyjmij odpowiedzialność za siebie, swoje bogactwo i jego akumulację. Ucz się od tych, którzy osiągnęli sukces finansowy, szukaj specjalistów, którzy pomogą Ci i wskażą kolejne źródła wiedzy. Tylko tacy ludzie zainspirują Cię i dadzą narzędzia do rozszerzenia Twoich finansowych horyzontów. Najważniejsze – zrób pierwszy krok.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 12. Zaczniesz kontrolować swoje przyjemności

●

53

Gwarancja 12. Zaczniesz kontrolować swoje przyjemności Przyjemności są tym dla ducha, czym jedzenie dla ciała. Dają napęd do życia i pogodne spojrzenie na świat. Wydawałoby się, że w czasach, kiedy wszechobecne i łatwo dostępne pokusy (od mlecznego batonika po seks) pozwalają zachować poczucie panowania nad życiem, możemy łatwo poprawić sobie nastrój. Ale czy tak jest naprawdę?

Psychologia pozytywna Przede wszystkim naucz się widzieć różnicę pomiędzy tym, co jest źródłem zmysłowych przyjemności (np. picie szampana, zwiedzanie Luwru, słuchanie muzyki) a tym, co zmienia na lepsze Ciebie i Twoje otoczenie. Co pozwala Ci wzmocnić Twoje silne strony i pozwala na rozwój i wzmacnianie charakteru. Pod koniec lat 90. XX w. amerykański psycholog, Martin Seligman, zapoczątkował badania nad zagadnieniem: jak można uodpornić człowieka na wyuczoną bezradność i depresję? Stał się tym samym prekursorem nowego nurtu w psychologii zwanego psychologią pozytywną. Z serii przeprowadzonych badań naukowych wyciągnął wnioski, że szczęście osiągają te osoby, które umieją zadbać o swoje pozytywne stany emocjonalne, które potrafią wytworzyć u siebie doświadczenie przepływu (flow) oraz poświęcają część swojego czasu na rzecz dobra wspólnego. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Psychologia pozytywna

●

54

Psychologia pozytywna propaguje tezę, że zachowania, podczas których wyrzekamy się przyjemności, nie tylko podnoszą naszą samoocenę, ale także wpływają na zwiększanie zadowolenia i wprowadzają harmonię w kontaktach z otoczeniem. Czym jest dziś samodyscyplina, wstrzemięźliwość, praca nad charakterem, wytrwałość? Skoro w życiu częściej opłaca się egoizm i dbanie o własny wizerunek, takie cechy jak skromność i altruizm zostały zapomnianą strategią działania. Tymczasem psychologia zaczęła interesować się zapomnianymi cnotami i wyniki badań są zaskakujące. Okazało się bowiem, że największy wpływ na nasze dobre samopoczucie mają: silna wola i wstrzemięźliwy hedonizm. Jak pisze Martin Seligman w książce Prawdziwe szczęście.4 Człowiek ma wiele zalet i atutów, które sprawiają, że może wieść dobre życie. Intuicyjnie wiemy, że odwaga, nadzieja, wytrwałość powinny wyjść nam na dobre. Chodzi jednak o to, żeby nie tyle w to wierzyć, co wiedzieć na pewno, że cnoty to cechy po prostu pożyteczne.

Wybierz zestaw swoich własnych przyjemności Przyjemność jako nagroda? Polecam! Najprościej wybrać tylko takie przyjemności, które uskrzydlają, dodają energii, sprawiają, że czujesz swoją moc i siłę.

4

Seligman M., Prawdziwe szczęście, Poznań 2005. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Wybierz zestaw swoich własnych przyjemności

●

55

Taniec, sport, tenis – dostają dodatkowe punkty za dbałość o Twoje ciało. Teatr, literatura, opera – pozwalają na zaglądanie w zakamarki umysłu, rozpoczynają proces zastanawiania się nad dawno zapomnianymi zagadnieniami związanymi z życiowymi wyborami. Wspólne przygotowanie rodzinnej kolacji – wzmacnia więzi z bliskimi i jest okazją do rozmowy, wymiany poglądów, rozwijania współpracy.

Są też inne rodzaje przyjemności Gdy wygrasz ważny mecz, gdy podpiszesz umowę, w której przygotowanie włożyłeś wiele wysiłku, gdy pomogłeś komuś, kto potrzebował pomocy, gdy oddasz kasjerowi pieniądze, które wypłacił Ci omyłkowo. Dla Twojego umysłu ten drugi rodzaj przyjemności ma znacznie większe znaczenie, ponieważ wzmacnia poczucie własnej wartości. Wiesz, że takie działania wynikają z Twojego dobrego charakteru i ze świadomego wysiłku woli. W nagrodę masz mechanizm dobrego myślenia o sobie. Gdy zawsze dajesz z siebie wszystko i nie pozwalasz sobie, by brać od innych, stajesz się z biegiem czasu cierpiętnikiem. Daj innym okazję do bycia dobrym dla Ciebie. Pozwól, aby mieli przyjemność podzielenia się z Tobą tym, co mają i co mogą zaoferować.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 13. Będziesz leniuchował, kiedy masz na to ochotę

●

56

Gwarancja 13. Będziesz leniuchował, kiedy masz na to ochotę Ludzki mózg, jako mózg gatunku zdobywców, jest zaprogramowany tak, że wciąż chcesz więcej i więcej. Z jednej strony ta cecha wyprowadziła ludzi z jaskini. Z drugiej strony jej nadmiar, zamiast czynić życie bogatszym, zubaża je. Bo ile nowych ubrań potrzebujesz na kolejny sezon? Ile informacji dziennie może pobrać Twój mózg? Z iloma osobami możesz utrzymywać zażyłe stosunki?

Każdy nadmiar szkodzi Powolność, zaduma, celebrowanie czynności są na liście wartości zapomnianych. Stały się niemodne, bo spowalniają tempo życia, a tym samym postęp. Wraz z rozpędzeniem rzeczywistości przyspieszył nasz puls. Zły stres jest bezpośrednią przyczyną chorób cywilizacyjnych i depresji. Gorzej śpimy, z niechęcią pracujemy, tracimy ochotę na seks, nie pamiętamy chwili, gdy ostatnio czuliśmy się spełnieni. Codzienne przyjemności to telewizor, komputer… o czymś zapomniałam? Część ludzi świetnie się czuje w epoce nadmiaru. To, czy nadmiar szkodzi Tobie, zależy od Twojej konstrukcji psychicznej, odporności na stres, elastyczności układu nerwowego. Z biegiem czasu może pojawić się u Ciebie awersja nawet do spotykania dużej liczby obcych.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Teatr codzienności

●

57

Teatr codzienności Wprowadź do swego życia japońską tradycję just enough, czyli w sam raz. Przygotuj posiłek, wyjmij z kredensu porcelanę, udekoruj stół. Powiedz: dość pracy na dziś. Spędź kojący wieczór z oprawą muzyczną i dobrym winem. Idź na wystawę malarstwa. Wyhoduj kwiat na własnym podwórku. Załóż ziołowy ogródek na balkonie, patrz, jak wzrastają rośliny. Przyglądaj się procesowi, którego w żaden sposób nie możesz przyspieszyć.

Zastosuj time out Powiedzenie sobie: „nie zrobię, bo mi się nie chce” wymaga więcej odwagi i tupetu niż rzucenie się w wir pracy. Dlatego większość z nas odpoczywa, by mieć siłę do dalszej pracy, a nie dlatego, że jest zmęczona. Zastosuj time out. Wyjdź, zamknij za sobą drzwi, zniknij na całą dobę. Pamiętasz tę scenę z filmu Pretty Women, w którym Julia Roberts zaprowadziła do parku Richarda Gere'a i kazała mu chodzić boso po trawie? Nie pamiętasz? Zrób sobie przerwę i koniecznie obejrzyj ten film. Pojedź do gospodarstwa agroturystycznego na Mazurach. Odetnij się od świata. Przez tydzień lub nawet dwa nie włączaj komórki i komputera. Pomyśl, że jeszcze piętnaście lat temu komórki i komputery mieli tylko nieliczni… Spotykaj się w małym gronie osób. Przejrzyj

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Zastosuj time out

●

58

notes i książkę adresową w poczcie elektronicznej. Która z zapisanych tam osób jest ważnym dla Ciebie człowiekiem, a która tylko kontaktem? Pamiętaj, że do poczucia bezpieczeństwa potrzebujesz 2-3 bliskich osób. To im poświęć tak dużo czasu, ile zdołasz. Owszem, możesz zapraszać na swoje urodziny pięćdziesięcioro bliskich przyjaciół. Ale ilu z nich jest naprawdę bliskimi, a ilu z nich to przyjaciele? Złap kontakt z samym sobą. Zjedz samotnie śniadanie, koniecznie w ciszy. Radio, telewizor, komputer, telefon powyłączaj z sieci. Otocz się zapachem. Przyglądaj się, dotykaj, smakuj. Sprawdzaj swoje emocje. Zobaczysz, że na początku nie jest to łatwe.

Twoja psychika kocha regularność i rytuały Pierwszy w historii ruch społeczny, który zaprotestował przeciwko życiu w pośpiechu to Slow Food. Założył go Carl Petrini, gdy usłyszał o planach budowy McDonald’s na Placu Hiszpańskim w Rzymie. Protestował tak długo, aż projekt zmieniono. Od tej pory ruch Slow Food rozrasta się, chroniąc prawo do przyjemności i powtórne odkrycie smaków lokalnych kuchni. Kaszanka kupiona na targu, sery bez pakowania próżniowego, jednodniowe soki bez konserwantów z grupy E… Świadomość, że codziennie rano możesz zjeść coś, co pachnie, i cieszyć się tym zapachem, da Ci poczucie spokoju na cały dzień. Powróć do tradycji naszych babek, które gromadziły zapasy. Jesienią zrób kilka słoików papryki, ogórki kiszone, słoik pachnącego dżemu morelowego. Przygotowuj wspólnie posiłki, niech cała rodzina bierze Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Twoja psychika kocha regularność i rytuały

●

59

w nich udział. Wzmacnia to więzi i sprawia, że czujecie się za siebie odpowiedzialni, nie tylko finansowo.

Slow Job Najefektywniej pracujemy przez 4 godziny dziennie, a po 7 godzinach nasza wydajność spada do zera. Ruch Slow Job, który działa nieformalnie w kilkunastu krajach, pomaga wcielić w życie równowagę pomiędzy pracą a przyjemnościami. Na przykład w Austrii organizacja na rzecz spowalniania czasu uświadamia szefom, że pośpiech rodzi wyłącznie straty. Biorąc pod uwagę postęp technologiczny, jaki dokonał się w ostatnim dwudziestoleciu, powinniśmy żyć w epoce próżniactwa. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jak się to stało, że żyjemy na targu niewolników? Czyżbyśmy zatracili się w pracy? A może i Ty także za pełnowartościowych ludzi uważasz tych, którzy złożyli swe człowieczeństwo na ołtarzu pracy i którzy spędzają w niej tyle godzin, że nie mają czasu dla rodziny, przyjaciół i siebie samego? Wiesz już, że jeszcze piętnaście lat temu komórki i komputery mieli tylko nieliczni. Nie było kserokopiarek, skanerów, faksów, a o poczcie mailowej nie wspomnę. Dlaczego więc, zamiast wykorzystywać dobrodziejstwa techniki i mieć coraz więcej czasu, żyjesz w ciągłym pospiechu? A może ludzie sami sobie to robią? – Kiedy moja komórka nie dzwoni dłużej niż pół godziny, gdy dziennie dostaję mniej niż 50 maili albo gdy nie dostanę przynajmniej Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Slow Job

●

60

5 SMS-ów, czuję dziwny niepokój. Czyżby ludzie o mnie zapominali? Czyżbym przestał się liczyć dla moich bliskich? – mówił Arek, który przyszedł do mnie, aby rozwiązać problem swoich relacji z bliskimi. Tymczasem pamiętasz, że nie jest ważne to, co się wydarza. Ważne jest to, jakie nadajesz temu znaczenie w swojej głowie. Może znajomi Arka czytali o ruchu Slow Job… może są właśnie time out… Inny problem Arka to brak poczucia własnej wartości. Gdy masz niską samoocenę, wówczas natarczywie poszukujesz potwierdzenia własnej atrakcyjności w swoim otoczeniu, zadręczasz znajomych, przyjaciół. Czy nie przypomina Ci to samonapędzającej się machiny? Koło zamachowe kręci się coraz szybciej i szybciej, zatacza kręgi coraz szersze i szersze…

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 14. Dowiesz się, co zrobić, jeśli wciąż robisz coś, co nie działa…

●

61

Gwarancja 14. Dowiesz się, co zrobić, jeśli wciąż robisz coś, co nie działa… Czy potrafisz samodzielnie dokończyć zdanie: Jeśli robisz coś, co nie działa… Tak, masz rację! Jeśli robisz coś, co nie działa, przestań to robić i zrób coś zupełnie innego. Aż do skutku. Nie będę tutaj przytaczać starej, oklepanej historyjki Tomasz Edisona, tego od wynalezienia żarówki. Powiem pokrótce: Tomasz Edison wykonał około 1000 (słownie: tysiąc) prób, zanim wreszcie jego żarówka zaświeciła. Czy masz na tyle wyobraźni, aby wyobrazić sobie, jaki rezultat by osiągnął, gdyby za każdym razem powielał swoją pierwszą próbę z nadzieją, że jakoś to będzie? Największymi kretynami tego świata są ludzie, którzy wciąż robią to samo i za każdym razem oczekują innych rezultatów.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 15. Zadbasz o własne ciało i… środowisko naturalne

●

62

Gwarancja 15. Zadbasz o własne ciało i… środowisko naturalne Z mojej strony krótko. To tak na początek. Potrzebujesz jedynie konsekwencji. A efekty? Sprawdź swoje samopoczucie po miesiącu. 1.

Regularnie wykonuj badania okresowe. To jest najlepszy prezent urodzinowy, jaki możesz sobie zafundować. A jeśli lekarz nie chce wypisać Ci skierowania na badania? Zażądaj od niego pisemnego oświadczenia w tej sprawie, wraz z uzasadnieniem. Skuteczność murowana. Sprawdziłam!

2. Biegaj, graj w piłkę, jeździj na rowerze, pływaj… obojętne, co wybierzesz – regularnie uprawiaj sport! Dwadzieścia minut intensywnego wysiłku dziennie to większa efektywność niż cotygodniowa wizyta w klubie fitness. 3.

Relaksuj się długo i często. W tym czasie nie ma Cię dla nikogo. To Ty masz o tym pamiętać. Twoi bliscy łatwiej to zrozumieją i zaakceptują, niż Ci się wydaje.

4. Przygotowanie jedzenia na bazie półproduktów z marketu jest szybsze? Może szybsze, ale nie tańsze. Zwłaszcza, gdy podczas badań okresowych (pkt. 1) lub kolejnej tury joggingu (pkt 2.) okaże się, że Twoje serce i wątroba są wrakami. 5.

Opalanie się na ostrym słońcu nie jest zbyt mądre, tak jak nowotwór skóry nie jest eleganckim dodatkiem do letniej koszuli. Zwłaszcza w wysokich górach powinieneś o tym pamiętać. Podczas podróży do Australii lub na Antarktydę także.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 15. Zadbasz o własne ciało i… środowisko naturalne

●

63

6. Używaj papierowych toreb na zakupy (w sklepie odmów przyjmowania kolejnej plastikowej reklamówki, miej przy sobie własną, ekologiczną). 7.

Zakręcaj kaloryfery, gdy w domu jest zbyt ciepło. Okna otwieraj tylko podczas wietrzenia.

8. Zakręcaj wodę, gdy przez dwie minuty myjesz zęby. Krótka lista, ale jaka sexy!

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 16. Otworzysz swój umysł

●

64

Gwarancja 16. Otworzysz swój umysł Czy zdajesz sobie sprawę z tego, że dużo łatwiej jest pomniejszać swój potencjał twórczy, niż go pomnażać? Czy wiesz, że dużo łatwiej jest ludzi blokować, niż otwierać ich umysły?

W jakim stopniu potrafisz oprzeć się stereotypom? Pewnego dnia dowiadujesz się, że po ostatniej imprezie Twój partner (lub Twoja partnerka) obudził się rano obok osoby płci przeciwnej. Jakie myśli pojawiają się wówczas w Twojej głowie? Jako że Twój umysł wykorzystuje zasadę synergii, masz do wyboru bardzo wiele scenariuszy. 1.

Być może Twój partner (lub Twoja partnerka) był świadomy tego, co robi i wiedział, że przy tej osobie może bezpiecznie położyć się i spać.

2. Być może był pod wpływem alkoholu i nie miał pojęcia, kto kładzie się w łóżku obok niego. 3.

Być może w miejscu, gdzie była impreza, nie było zbyt wiele miejsc do spania, więc każdy kładł się, gdzie mógł.

4. Być może nie dasz wiary powszechnemu przekonaniu, że, jeśli dwoje ludzi budzi się rano obok siebie, to oznacza tylko, że spędzili upojną noc pełną ekscytującego seksu. Czy nie taka (stereotypowa) myśl pojawiła się w Twoim umyśle jako pierwsza? 5.

Być może odrzucisz ograniczenia myślowe, spokojnie poprosisz swego partnera o wyjaśnienia i zwyczajnie mu uwierzysz. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Umysł otwarty na świat

●

65

Umysł otwarty na świat Otwarty umysł to hasło nowoczesnego, kreatywnego podejścia do rzeczywistości. W kontekście spokojnej i rzeczowej prośby o wyjaśnienie imprezowej nocy możesz zapytać, co to właściwie oznacza i jakie są granice tej otwartości. Granice możliwości ludzkiego umysłu są nam praktycznie nieznane. Badania prowadzone nad ludzkim mózgiem, a także coraz bardziej naukowe podejście do indywidualnej pracy nad mózgiem człowieka prowadzą do wniosków, że jesteśmy w stanie osiągnąć dzięki własnej woli zdecydowanie więcej, niż nam się do tej pory wydawało. Wielu naukowców badających możliwości mózgu twierdzi, że są one nieograniczone. Biorąc pod uwagę fakt, że przeciętny człowiek wykorzystuje do swoich codziennych czynności zaledwie 7-9% swojego mózgu, można zakładać, że tak naprawdę trudno jest nam sobie wyobrazić swój własny potencjał. Wystarczy uzmysłowić sobie, jak wielki postęp technologiczny miał miejsce w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Z jednej strony – potężne możliwości twórcze. Z drugiej – koleiny przekonań, stereotypów, przyzwyczajeń i opinii, w których poruszasz się, idąc przez życie.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Strefa komfortu i śmiałe przekraczanie barier

●

66

Strefa komfortu i śmiałe przekraczanie barier W naszej ciepłej, europejskiej cywilizacji przywykliśmy do posiadania własnej strefy komfortu. Dla jednych jest bardziej luksusowa, dla innych – mniej. Ale niezależnie od jej jakości, bardzo podoba mi się twierdzenie, że strefa komfortu to trumna wyścielona niebieskim aksamitem. Każdy medal ma dwie strony. Nie chcemy się zastanawiać nad rutynowymi działaniami, stereotypowymi ramami myślenia, czynnościami wykonywanymi często bez świadomego wykorzystywania umysłu (czy przekręciłem klucz w zamku, wychodząc z domu, czy nie?). Działamy, bo tak działają inni, bo tak zostaliśmy nauczeni od dziecka. Czasem sprowadza się to do schematu praca-dom-telewizja-teleturnieje-seriale-sen. Ale czy wyobrażasz sobie, jak wyglądałby świat, gdyby Krzysztof Kolumb nie zamarzył o odkryciu drogi do Indii? Gdyby Grahama Bella nie owładnęła potrzeba znalezienia możliwości komunikowania się na odległość? A kwestia badań kosmicznych i podbój kosmosu, dzięki którym w naszej codzienności pojawiło się tak wiele ułatwiających życie wynalazków?

Skrzywdzony i zagniewany Każdemu z tych zdarzeń przyświecała idea przekroczenia znanych granic, wyjścia poza sztywne schematy postrzegania świata, złamania barier, poznania nowego, odkrycia nieznanego.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Skrzywdzony i zagniewany

●

67

Jeśli czujesz się skrzywdzony i zagniewany, ponieważ wyobrażasz sobie, że powinno być inaczej, czyli tak, jak Ty chcesz, to oznacza, że poruszasz się w koleinach utartych stereotypów i własnych ograniczeń. Gdy zaczniesz unikać sztywnych założeń odnośnie tego, jak powinien wyglądać świat i jak inni powinni zachowywać się względem Ciebie, zaczniesz nie tylko zbliżać się do prawdy, ale też zmienisz otaczającą Cię rzeczywistość. Jedyne, o czym musisz pamiętać, to, że to Twój umysł, zamknięty na otaczające Cię zjawiska, stanowi nieustanne źródło frustracji i gniewu.

Otwarty umysł to inspiracja do działania Czy zdarzyło Ci się kiedyś spotkać osobę, która zainspirowała Cię do pomyślenia lub nawet do zrobienia czegoś zupełnie nowego, nieznanego? Pomyśl więc, co zaczęłoby dziać się w Twojej głowie, gdybyś usłyszał słowa pełne wizji, mocy sprawczej czy wszechobecnych możliwości. Wyobraź sobie świat jako nieskończony potencjał szczęścia i powodzenia. Czy potrafisz uwierzyć, że pieniądze są dostępne dla każdego, kto usłyszy ich szelest i poczuje w palcach ich fakturę? Czy wiesz, że potencjał finansowy świata jest nieskończony? Że niektórzy ludzie wierzą, że nie stać ich na wiele rzeczy, i faktycznie ich nie stać, a niektórzy wiedzą, że mogą wszystko i to wszystko dla siebie osiągają? Czy wiesz, że są ludzie, którzy wierzą w bezsensowne twierdzenie, że niektórzy urodzili się, by całe życie być biednymi, a inni, by być bogatymi? Ale może i Ty w to wierzysz? Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Otwarty umysł to inspiracja do działania

●

68

A potrafisz uwierzyć w coś zupełnie przeciwnego? Jeśli masz otwarty umysł, już wkrótce zaczniesz zauważać, jak świat dookoła Ciebie zmienia się wraz z Tobą. Pamiętaj przy tym złotą maksymę: Dobrze jest mieć otwarty umysł, ale nie na tyle, żeby wypadł z niego rozum.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 17. Zaufasz swojej intuicji

●

69

Gwarancja 17. Zaufasz swojej intuicji Intuicja żyje w Tobie swoim własnym życiem. Czasem grzmi głośno jak Niagara, a innym razem podszeptuje Ci nieśmiało do ucha. Za każdym razem jednak zabiera głos niespodziewanie, akurat w takim momencie, w którym coś ważnego się wydarza. Iskra, przebłysk, siła twórcza i sprawcza wypływająca z głębi Twojej podświadomości. Ostrzega. Decyduje. Doradza. Podejmujesz decyzję, bo wiesz. Skąd wiesz? Bo wiesz. Tak czujesz. Inaczej nie można. I już.

Rozum czy intuicja? W czasach prehistorycznych człowiek dbał o jedno – przeżyć! Do jego priorytetowych zadań należała troska o pożywienie, walka z wrogimi plemionami, obrona przed atakami zwierząt, ochrona przed zimnem. W tej nierównej walce o przetrwanie instynkt odgrywał ważną rolę. Gdy w miarę upływu czasu człowiek w coraz większym stopniu używał rozumu, jego instynkt stawał się coraz słabszy. Z każdym kolejnym tysiącleciem rozum wyprzedzał intuicję i coraz bardziej zyskiwał na znaczeniu. Aż intuicyjne zdolności były już coraz mniej cenione i używane. To, czego od razu nie potrafił pojąć, dostrzec, zrozumieć lub udowodnić – ignorował. Na takiej podstawie człowiek zaczął postrzegać świat opisany później przez nauki przyrodnicze. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Rozum czy intuicja?

●

70

Ponieważ rozum wykrywa jedynie fragment całości, sukces może być połowiczny. Z fizyki wiemy, że naszymi oczami możemy spostrzegać jedynie 8% istniejącego widma promieniowania. Skoro ograniczamy się tylko do tego, co widoczne, nie widzimy aż 92% rzeczywistości. Jednocześnie rozwijała się w ludziach inna, wyższa forma komunikowania się: człowiek uczył się inspirowania siebie i wpadania na jakieś pomysły. Wyczuwał charakter innego człowieka, choć go nie znał bliżej. Coraz lepiej przeczuwał przyszłe wydarzenia. Potrafił wyczuć, a wręcz przewidzieć, co się wydarzy, choć miejsce wydarzenia było oddalone bądź niewidoczne. Z pokolenia na pokolenie narastała ewolucja duchowości i wciąż rosły wibracje pola energetycznego.

Zapalająca iskra Tak więc intuicja nadal pozostała naturalną zdolnością człowieka. Jest zapalającą iskrą, przezorną przepowiednią, twórczą siłą, kreatywną energią, wewnętrznym ostrzeżeniem, przeczuciem, kluczowym elementem przy odkryciach i decyzjach, doradcą w życiu codziennym. Intuicja ma w Twoim życiu codziennym dużo większe znaczenie, niż przypuszczasz. Najważniejszą cechą intuicji jest to, że zwykle ujawnia się dopiero wówczas, gdy już zaniechasz rozwiązywania problemu. Gdy przestajesz szukać odpowiedzi na dręczące Cię pytanie, odpuszczasz sobie podejmowanie jakichkolwiek działań i pozornie przestajesz o problemie myśleć.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Zapalająca iskra

●

71

Wówczas, w okresie relaksu, spokoju, odprężenia odzywa się wewnętrzny głos podpowiadający Ci doskonałe rozwiązanie problemu.

Jak przebiega proces myślenia intuicyjnego Badaniami nad intuicją zajmowali się Jennifer Dorman, Victor Shames i John Kihlstrom. Dowiedli oni, że rozwiązanie, które w okresie pozornego niezajmowania się problemem przyszło znikąd, to efekt podświadomej analizy sytuacji, którą przeprowadza nasz mózg. Świadomie zajmujemy się innymi problemami, stąd też nie mamy dostępu do nieświadomego procesu myślowego. Gdy doznajemy tzw. olśnienia intuicyjnego, czyli iluminacji, mamy wrażenie, że rozwiązanie przyszło z zewnątrz, nie zdajemy sobie sprawy z tego, że wypracowała jej nasza podświadomość. Ludzie w zasadzie nie różnią się umiejętnością znajdywania rozwiązań na poziomie nieświadomym. Wiele osób jednak w dużym stopniu lekceważy głos intuicji, stawiając na analityczne umiejętności i racjonalne myślenie. Tymczasem intuicja jest wielkim sprzymierzeńcem, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych, kiedy stoisz przyciśnięty do muru i nie wiesz, jak wybrnąć z trudnej sytuacji. Dlatego warto nauczyć się słyszeć głos intuicji i rozwijać swoje zdolności myślenia podświadomego. Już genialny Albert Einstein powiedział: Tym, co naprawdę się liczy, jest intuicja. Trudność w tym, aby zaufać swoim pomysłom, przebłyskom myśli lub myślom niezwykłym, polega jedynie na tym, że intuicja często zaprzecza rozumowi, logice, przyzwyczajeniu. A ponieważ żyjemy w epoce, w której stawiamy przede wszystkim na rozum, wiele osób Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Jak przebiega proces myślenia intuicyjnego

●

72

wręcz wyśmiewa jakiekolwiek informacje na temat podświadomości i roli, jaką pełni w naszym życiu. Intuicja wskazuje najczęściej drogi najprostsze i wygodniejsze. Rozum stawia na argumenty racjonalne, które często obalają przesłanie intuicji. Najchętniej podążasz za rozumem i bez przekonania przyznajesz, że to czy owo intuicja podpowiadała Ci wcześniej, ale nie zwróciłeś na to uwagi, ponieważ wydało Ci się to zupełnie niewiarygodne. Tymczasem Twoje życie przebiegałoby zapewne całkiem inaczej, gdybyś podążał za intuicyjnymi podszeptami. Samo przeżywanie przyszłych sytuacji, odczytywanie myśli innych ludzi i mentalne przekazywanie swoich myśli jest całkiem normalne dla kogoś, kto nauczył się współpracować ze swoją pierwotną naturą. Gdy w swoim życiu będziesz rozwijał swoją intuicję, będziesz mógł wykonać kolejny krok. Nie będziesz już musiał zadawać żadnych pytań, bo będziesz prowadzony przez życie z zachowaniem pełnej, wewnętrznej harmonii. Zanim więc podejmiesz kolejną swoją życiową decyzję, wyobraź sobie różne scenariusze działań, warianty skutków tych działań. A potem odpocznij, obejrzyj dobry film, przeczytaj porywającą książkę, idź spać. A rankiem posłuchaj, co ma do powiedzenia Twoja intuicja. Jak widzisz, tkwi w Tobie o wiele więcej, niż możesz to sobie w ogóle wyobrazić.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 18. Zachowasz elastyczność

●

73

Gwarancja 18. Zachowasz elastyczność Zapewne zauważyłeś już, jak często ludzie, którzy znajdują się w tej samej sytuacji, całkiem odmiennie na nią reagują. Niektórzy się boją, inni przyglądają się jej z ciekawością, zachowując bezpieczny dystans, jeszcze inni analizują i natychmiast rozpoczynają działanie. Każda z tych sytuacji ma jednak jedną wspólną cechę. Zawsze to Ty decydujesz, jaką strategię postępowania przyjąć, zawsze to Ty masz możliwość wyboru.

Dlaczego elastyczność umysłu jest tak ważna? Dość szybko możesz przypomnieć sobie sytuację stresującą, w której czułeś się bezradny i która całkowicie Cię przerosła. Możesz także przypomnieć sobie i taką, gdy dokładnie wiedziałeś, co i jak należy zrobić i rozwiązałeś problem szybko i po Twojej myśli. Kiedy przeanalizujesz i porównasz te dwie skrajnie różne sytuacje, zauważysz, że Twój sukces zależy od tego, jak wiele jest w Tobie ciekawości, woli zrozumienia problemu, chęci jego poznania i działania. Im bardziej elastycznie zachowujesz się w sytuacji stresowej, w tym większym stopniu to Ty kontrolujesz sytuację, a nie na odwrót. Dzieje się tak dlatego, że sztywność umysłu zaciemnia obraz rzeczywistości, w jakiej się znajdujesz. Ograniczasz swoje możliwości poznawania i przeżywania nowych doświadczeń, trzymasz się w sidłach ograniczających Cię myśli i ocen, które znasz, do których jesteś przy-

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Dlaczego elastyczność umysłu jest tak ważna?

●

74

wiązany. Stanowią dla Ciebie bazę bezpieczeństwa nie dlatego, że są skuteczne, ale dlatego, że są Ci dobrze znane. Jeśli wystarczająco długo tkwisz w znanych Ci, choć nieefektywnych, torach myślenia, zamykasz sobie drogę do odnalezienia satysfakcjonującego dla Ciebie rozwiązania.

Zignoruj swoją ignorancję Jeśli brakuje Ci koniecznej elastyczności, powinieneś przyjrzeć się sobie. Być może zrozumiesz, że wszystko, co pojawia się w Twojej świadomości, jest odbiciem utartych schematów myślenia, całkowicie nieprzystających do nowej rzeczywistości i nowych wyzwań, z którymi przyszło Ci się zmierzyć. Gdy rozwiniesz elastyczność umysłu, nie będzie rządziło Tobą przeznaczenie, a sam zapanujesz nad swoim umysłem. – Jak to zrobić? – zapytasz. Najprościej jest wykorzystać narzędzia, które już posiadasz. Gdy w jakikolwiek sposób Twoja ignorancja, ograniczenia i przywiązanie do utartych schematów warunkują Twój sposób myślenia, wykorzystaj posiadaną umiejętność ignorowania i zignoruj… swoje własne ograniczenia i przywiązanie do utartych schematów. Już po kilku treningach odkryjesz swoją całkiem nową umiejętność, jaką jest elastyczne myślenie i zachowanie. W pełni rozwinięta elastyczność umysłu to nieoceniona zdolność, która pomoże Ci przezwyciężać ograniczające przekonania i niczym nieuzasadnioną niechęć do nowości i kreatywnego, nowoczesnego myślenia. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Zignoruj swoją ignorancję

●

75

Elastyczność umysłu pozwoli Ci zobaczyć wszystko w nowym świetle i reagować na doświadczenia w sposób pozytywny, zamiast ślepo poddawać się nawykowym i nieskutecznym zachowaniom.

Elastyczności myślenia możesz się nauczyć Gdy już zignorowałeś swoje własne ograniczenia i przywiązanie do utartych schematów, czas na kolejny krok. Elastyczność myślenia wymaga rozwinięcia w sobie całkiem nowej umiejętności spoglądania na pewne znane już rzeczy z zupełnie innej, absurdalnej czasem perspektywy. To nieustanne zadawanie sobie pytań: Co by było, gdyby…? A dlaczego by nie…? Jak można inaczej… Zadaj sobie takie pytania i jednocześnie zauważ, jak wiele zabawy kryje się w tworzeniu niezwykłych, nowych i czasem bardzo zaskakujących skojarzeń i rozwiązań. Jeśli brak Ci pomysłów, jak jeszcze możesz uczyć się niestandardowego myślenia, możesz wykorzystać poniższe: 1.

Wyobraź sobie swój mózg jako trampolinę do wystrzelenia… (tutaj Twoja własna inwencja).

2. Oglądaj filmy pełne absurdalnego humoru (np. Monty Python, grupę Mumio). 3.

Jak wyobrażasz sobie istotę pozaziemską? Niech ma oryginalny wygląd, bez ust, oczu, głowy ani nóg. Nie ulegaj schematowi personifikacji, jaki dominuje w filmach science fiction.

4. W jaki sposób ludzie mogliby przekazywać sobie informacje na odległość, gdyby nie było alfabetu? Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Elastyczności myślenia możesz się nauczyć

5.

●

76

Zastanów się, co myśli chłodnica Twojego samochodu, kiedy w upalny dzień stoisz w korku.

6. Obejrzyj do połowy film jakiegokolwiek japońskiego reżysera i wymyśl co najmniej dwie nowe wersje zakończenia. Jeśli powiesz, że powyższe zadania są głupie i dziecinnie proste, wykonaj je tym bardziej. Zauważ przy tym, jak głęboko zakorzenione w Twoim umyśle są pewne pojęcia. Aby je zmienić, pozwól sobie na elastyczność i podczas tej twórczej pracy poczuj się jak dziecko, które w swojej twórczej inwencji i nowatorskich pomysłach nie ma sobie równych. Niezależnie od tego, jak przydatne okażą się efekty Twej pracy, zwróć uwagę na to, jak proces tworzenia wpłynął na Twoją postawę wobec niekonwencjonalnych rozwiązań i jednocześnie skierował Twój skostniały w stereotypach umysł na całkiem nowe ścieżki.

Prawdziwe wyzwanie dla elastycznego umysłu Czy zastanawiasz się czasem, ile stresów przeżywasz, wiedząc, że praktycznie nad wszystkim możesz sprawować kontrolę? W świecie zaawansowanej technologii ułatwiającej życie masz nieograniczone możliwości dostępu do wiedzy, kontaktów z nieograniczoną liczbą osób, poznawania nowych światów i kanałów wyobraźni innych ludzi. Żyjąc w rzeczywistości, która wykreowała dla Ciebie te udogodnienia, żyjesz na smyczy firmy Microsoft czy pod czujnym okiem Wielkiego Brata, który dokładnie wie, ile zarabiasz, jak spędzasz czas, na co wydajesz pieniądze, co czytasz, z kim rozmawiasz, gdzie bywasz, jaką lubisz muzykę, jakie masz plany, marzenia i pasje. Skąd Wielki Brat o tym wie? Wystarczy, że ma możliwość przejrzenia twardego dysku Twojego komputera i telefonu komórkowego. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Prawdziwe wyzwanie dla elastycznego umysłu

●

77

A wiesz, że Wielki Brat ma taką możliwość. Nawet jeśli jest to zdolny, czternastoletni haker. Czy jednak możesz obejść się bez tych nowoczesnych, „wszystkomających” automatów, aby zachować dla siebie resztki prywatności, jaka Ci jeszcze została? Hmm…! Sama nie umiałabym obyć się bez internetowego konta w banku i porannej poczty elektronicznej. Nie muszę jednak wiedzieć, co w każdej chwili robi moje dziecko. Nie muszę kontrolować partnera. Nie muszę obnażać swoich problemów w komunikatorze, skoro mogę z przyjaciółką umówić się na kawę, a w brydża pograć podczas weekendowej nocy. Odpuszczenie sobie nadmiaru technologii, jaka Cię otacza, i skupienie się na prawdziwym, realnym życiu – to dopiero wyzwanie dla elastycznego umysłu!

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 19. Zrobisz coś, czego nie potrafisz

●

78

Gwarancja 19. Zrobisz coś, czego nie potrafisz Dawno temu usłyszałam dwie ludowe mądrości, których treść na wiele lat ograniczała moje sposoby działania. Mądrości te brzmiały: Każdy powinien robić to, co umie najlepiej. oraz Jeżeli coś jest warte zrobienia, to jest warte zrobienia tego dobrze. Same w sobie niosą wielki ładunek perfekcjonizmu i jako takie są niezbędne dla chirurgów, pilotów, architektów. Moim błędem było to, że trzymałam się ich dosłownie i przez długi czas nie brałam się za rzeczy, których nie umiałam robić. Pewnego razu jednak zadałam sobie pytanie: A jeśli nie będę robić tego w ogóle, to w jaki sposób nauczę się robić dobrze?

Kiedy niemowlę nie potrafi jeszcze chodzić Kiedy niemowlę nie potrafi jeszcze chodzić, raczkuje. Gdy ośmiela się podejmować próby stania na dwóch nogach, na początku nie robi tego najlepiej. Potem, o zgrozo, podejmuje się bardziej skomplikowanej czynności. Zaczyna stawiać pierwsze kroki. A wiadomo, że wtedy łatwo nabić sobie guza… Szkoda, że niektóre ludowe mądrości, powtarzane bezmyślnie, mogą być tak mocno szkodliwe. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Kiedy niemowlę nie potrafi jeszcze chodzić

●

79

Czy, tak na zdrowy rozsądek, można robić tylko to, co się umie najlepiej? Tomasz Edison wykonał 1000 nieudanych prób, zanim jego żarówka wreszcie zaświeciła. A przecież nie tylko nie umiał robić tego najlepiej, ale nie umiał tego robić wcale. Co więcej, nikt na całym świecie nie wiedział, co to znaczy – świecąca żarówka. Mam nadzieję, że rozumiesz już, do czego zmierzam. Początkowo nie masz innej możliwości, jak wykonać wiele prób, zanim osiągniesz to, co jest dla Ciebie ważne! Koniec, kropka. W końcu pilot spędza setki godzin w symulatorze lotów, zanim pierwszy raz siądzie za sterami jako drugi pilot. Rozejrzyj się wokół siebie i sprawdź, jak wiele osób decyduje się nie zaczynać czegoś nowego właśnie dlatego, by nie być posądzonym o ignorancję, niefachowość, nierzetelność. A przecież siła człowieka wynika z hartowania się w stresowych sytuacjach.5 Ponieważ większość naszego czasu spędzamy tak, by uniknąć stresu i niedogodności, unikamy podejmowania nowych działań w obawie przed porażką. Przypomnij sobie, jak wielu spraw nawet nie rozpocząłeś. Jak wiele Twoich marzeń pozostaje nadal tylko marzeniami. Przed iloma wyzwaniami poczułeś lęk i nigdy nie podjąłeś się ich realizacji? 

Nie rozpocząłeś nauki nowego języka obcego.



Nie pojechałeś na wakacje w nieznane.



Nie zaplanowałeś od lat żadnego nowego projektu.



Nie wystąpiłeś nigdy publicznie.

5

Raj Persaud, amerykański psychiatra i autor wielu prac naukowych. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Kiedy niemowlę nie potrafi jeszcze chodzić

●

80

Czy mam wymieniać dalej?

Zacznij podnosić sztangę Wycofywanie się z niewygodnych sytuacji, czyli stosowanie regresywnych strategii, prowadzi do zanikania połączeń neuronowych pomiędzy komórkami mózgu. Po kilku latach stagnacji i braku realizowania nowych wyzwań Twój mózg zamienia się w szarą, bezładną papkę, pośród której rozbłyskują jedynie wciąż powielane, zachowane połączenia neuronowe. To ścieżki powtarzanych od lat, takich samych czynności, ocen, działań i zachowań. Gdy pojawia się na horyzoncie jakiekolwiek nowe wyzwanie, Twój żołądek kurczy się ze strachu i masz kolejny powód, by podążać utartymi, znanymi schematami. Pewnego dnia postanawiasz chodzić na siłownię. Początkowo musisz walczyć ze swoją słabością, lenistwem, słabnącą motywacją. Po pewnym czasie zauważasz jednak, że Twoje mięśnie nabierają kształtu. Wyjście na siłownię budzi zadowolenie. Widząc efekty, nabierasz apetytu na więcej i więcej. Podobną strategię zastosuj ze swoim umysłem. Zacznij od drobnych kroków. Jeśli przez ostatnie dziesięć lat do pracy jeździłeś znaną Ci trasą, od dzisiaj zacznij odkrywać całkiem nowe trasy, nawet jeśli miałbyś nadłożyć drogi. Jeśli wciąż nosisz ciemne kolory, rozjaśnij swoją garderobę błękitną koszulą. W weekendy ubieraj się w kolorowe, wesołe ciuchy. Jeśli nie potrafisz tańczyć flamenco, zapisz się na kurs. Wejdź na stronę z kursami hiszpańskiego i ściągnij kurs dla początkujących. Jeśli masz pięćdziesiąt lat, zrób to tym bardziej, ponieważ nieustanne ćwiczenia umysłu sprawiają, że Twój mózg wolniej się starzeje. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gdy Twoje usta bezwiednie wypowiadają słowa „nie potrafię”

●

81

Gdy Twoje usta bezwiednie wypowiadają słowa „nie potrafię” Zakończ zdanie: Nie potrafię dłużej tolerować papki zamiast mózgu, nie potrafię dłużej znieść bezwładu i stagnacji, nie potrafię nie spełnić moich marzeń… Wprowadź do słownika określenia: mogę, dam radę, to ciekawe wyzwanie. Podejmij rękawicę i zrób coś, co kiedyś wydawało Ci się niemożliwe. Wówczas dopiero poczujesz swoją siłę i zdobędziesz całkiem nowe poczucie, jak wiele jesteś wart.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 20. Odrzucisz ograniczające Cię nawyki

●

82

Gwarancja 20. Odrzucisz ograniczające Cię nawyki Nie lubisz nosić ciuchów w lamparcie cętki? Ależ to świetnie! Bo mam dla Ciebie inspirujące zadanie składające się tylko z trzech kroków. 1.

Załóż ciuch w najbardziej lamparcie cętki, jaki zajdziesz w sklepie. Jeśli nie znajdziesz, pożycz od dziecka, kolegi lub koleżanki.

2. Idź w tym ciuchu na Naprawdę Wielkie Wyjście. 3.

Zauważ, że wszystko inne w Twoim życiu stało się nagle o wiele prostsze.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala

●

Gwarancja 21. Zaczniesz myśleć samodzielnie

83

Gwarancja 21. Zaczniesz myśleć samodzielnie Nie ma rozpusty gorszej niż myślenie. Pleni się ta swawola jak wiatropylny chwast. Wisława Szymborska Myślenie zaczyna się od jednego ze zmysłów. Widzisz obraz, dotykasz przedmiotu, czujesz zapach, słyszysz muzykę, smakujesz lody. Kojarzysz pojęcie, wprowadzasz dane i Twój umysł zaczyna ciąg operacji, podczas których przetwarza posiadane przez Ciebie informacje. Efektem końcowym tego procesu jest rozpoznanie i nazwanie rzeczywistości, sformułowanie wniosków, wyrażenie opinii, przewidywanie przyszłości, stworzenie planu, podjęcie decyzji. Myśleniu potrzebne są także pamięć, czyli Twoja baza informacji o świecie oraz wyobraźnia, czyli umiejętność abstrakcyjnego myślenia.

Dlaczego samodzielne myślenie to cecha na wymarciu? W średniowieczu za społeczeństwo myślał Kościół. Ksiądz dobrodziej z ambony udzielał nauki na temat tego, co wierni mają myśleć, jak czuć i czego się bać. W obecnych czasach rolę wszechwiedzącego, sterującego Kościoła przejęły media. Kolorowe magazyny serwują papkę towarzyską i krótkie, płytkie artykuły.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Dlaczego samodzielne myślenie to cecha na wymarciu?

●

84

Czołowe stacje telewizyjne pełne są ogłupiających programów. Im więcej sensacji, tym lepiej. Miernota intelektualna panoszy się także w programach informacyjnych, które lansują coraz to nowe trendy. Już same media przestały za nimi nadążać. Tragedie, morderstwa i polityczne plotki zdominowały publicystykę. Na palcach jednej ręki można wymienić publicystów, którzy poruszają naprawdę ważne tematy. O ile bowiem łatwiej jest pokazać tanią sensację, niż zagłębić się w omawianie prawdziwych problemów ze świata gospodarki czy polityki. Łatwiej wymyślić scenariusz kolejnego, miałkiego telewizyjnego serialu o niczym, niż wyprodukować dobry program edukacyjny zmuszający do samodzielnego myślenia. Szkoła, która z założenia pełni funkcję edukacyjną, rzadko pochwala samodzielne myślenie. Zamiast wychowywać i kształtować postawy, zamyka uczniów w kluczach testów gimnazjalnych i maturalnych. Wtórują temu rodzice, którzy, sami nie mając autorytetów, nie są autorytetami dla swoich dzieci. Propagują bierność i nie narażanie się nauczycielom w imię świętego spokoju i konformizmu.

Czego potrzebujesz do samodzielnego myślenia? Pęd życia oraz wszechobecna tabloizacja sprawiają, że aby być na czasie i nadążać za „obowiązującymi” trendami, sami sprawiamy, że prawdziwa kultura odchodzi do lamusa. Samodzielne myślenie i intelektualny rozwój nie stanowią już naszych mocnych stron. A stąd tylko krok do braku refleksji i własnego zdania na ważne tematy lub powtarzanie pustych, niemających żadnej wartości frazesów. Ludzie myślący samodzielnie wydają się być dzisiaj niewygodni. Nie pozwalają sobą sterować ani manipulować. Nie są podatni na populiCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Czego potrzebujesz do samodzielnego myślenia?

●

85

styczne hasła. Odrzucają przekazy kampanii reklamowych i obniżają oglądalność komercyjnych stacji telewizyjnych, za którymi stoją przecież ogromne pieniądze. Aby trafić do nich z jakimkolwiek przekazem, należy włożyć wiele wysiłku w przygotowanie informacji na odpowiednim poziomie. Idąc dalej, samodzielne myślenie w pracy także jest pożądane tylko do pewnego stopnia – dopóki Twój szef nie odbierze Ciebie jako zagrożenia dla własnego stanowiska. Tym samym dochodzimy do smutnego wniosku, że samodzielne myślenie raczej wywołuje zgorszenie czy nawet potępienie społeczne. Jeśli masz swoje własne zdanie i potrafisz go bronić, spotykasz się z ostracyzmem lub lekceważeniem. Słyszysz: „jak on może, jak on śmie, kompletnie nie jest trendy”. Czego więc potrzebujesz, aby samodzielnie myśleć i prezentować swoje stanowisko?

Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać Posiadanie własnego zdania i umiejętność jego bezwzględnej obrony to pożądana cecha charakteru. Gwarantuje Ci życie zgodne z własnymi przekonaniami i wartościami. Tylko osoby bardziej podatne na wpływy innych, chcące przypodobać się większości, będą wolały tańczyć jak inni zagrają. Ty masz zaufanie do niezależności myślenia. Posiadasz swoją własną indywidualność i nie ukrywasz tego, kim jesteś.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać

●

86

W USA ludzie są przyzwyczajeni sięgać po to, czego chcą. Mają absolutne zaufanie do własnych umiejętności. Wyciągania samodzielnych wniosków są uczeni w szkołach i na uniwersytetach. To część ich kultury. – Skoro fotografuję i zarabiam na życie fotografowaniem, mówię o sobie głośno: jestem fotografem. – opowiada trzydziestoletni Anthony z Syracuse w stanie New York. – Żadnych wątpliwości, żadnego rozpatrywania. Ufam swoim decyzjom, nie wycofuję się, gdy słyszę słowa krytyki – tłumaczy. –Tymczasem w Polsce ludzie opowiadają: wiesz, fotografuję trochę, ale to takie próby, no, wiesz… –Anthony nie może się nadziwić, czemu w Polsce ludzie pełnym głosem nie mówią o swoich pasjach, marzeniach, pracy. Nawet jeśli wyniki nie są perfekcyjne, warto o nich opowiedzieć. Bo właśnie dzięki umiejętności swobody myślenia i działania pozostajesz w pełni człowiekiem.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 22. Nigdy, przenigdy się nie poddasz

●

87

Gwarancja 22. Nigdy, przenigdy się nie poddasz Mały chłopiec buduje babki z piasku. Piasek jest sypki, więc babki wychodzą trochę krzywe. Malec nie zraża się i napełnia wiaderko kolejnymi partiami piasku. Po pewnych czasie odkrywa, że im głębiej kopie łopatką, tym piasek jest bardziej mokry i kolejne babki są już idealnie równe. Malec z dumą pokazuje babki dziewczynce bawiącej się obok. Pięcioletnia dziewczynka skacze na skakance. Zadanie jest trudne, bo najpierw pięć razy na prawej nodze, potem pięć razy na lewej. Do oczu i ust wpadają jej rozpuszczone, długie włosy. Dziewczynka odgarnia włosy i skacze dalej. – Popatrz, jak już umiem – krzyczy do mamy, czekając na pochwałę. Trzylatek z mozołem wdrapuje się na zjeżdżalnię. Widać, jak wiele wysiłku włożył, zanim z triumfalną miną zjechał w dół.

Hartowanie ducha Tymczasem siedzący na ławce dorośli pokrzykują na dzieci. – Nie skacz, bo się spocisz. Nie wspinaj się, bo spadniesz. Nie baw się tak, bo będziesz cały brudny!

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Hartowanie ducha

●

88

Ty także od dziecka zmagasz się z otoczeniem. Wciąż na nowo uczysz się nawiązywać kontakty, wymieniać poglądy, spełniać oczekiwania, stawiać wymagania. Kiedy dorastałeś, zdobyłeś szereg doświadczeń, tych z piaskownicy także. Dobrze, abyś uświadomił sobie, że dorastając, zgromadziłeś szereg atutów, które dziś wpływają na poziom Twojej kreatywności i odporności na krytykę. Nawet jeśli zdarzają się w Twoim życiu traumatyczne zakręty, przechodząc przez nie, nabywasz odporności i sprężystości. Wracasz do równowagi, często silniejszy o nowe doznania, które wzmacniają Twoją psychikę. Człowiek jest z natury silny, odporny. Krzywdy nie zawsze naznaczają na resztę życia. Gdy skupiasz się na swej słabości, zrób to w sposób konstruktywny. Daj sobie czas na zastanowienie się, przepracowanie problemu. Bardzo ważne są pytania, jakie sobie wtedy zadasz. 1.

Czego mi brak?

2. Jaki efekt chciałem osiągnąć, a jaki osiągnąłem? 3.

Jak mogłem zrobić inaczej, by sytuacja nie wymknęła mi się spod kontroli?

4. Gdzie zadziałały moje słabe strony? Właściwe pytania mają na celu wskazać Ci rozwiązanie, wzmocnić Twoje strategie działania, określić pola, na których powinieneś się rozwijać. Wnoszą także wiele dobrego. Odpowiadając na nie, widzisz, gdzie leży Twoja siła. Czujesz, że możesz wciąż jeszcze więcej.

Zachowuj nadzieję, wiarę i pokorę Wiara i nadzieja to cnoty nie do przecenienia. Chronią Cię przed nadmiarem stresu i zbliżają Cię do osiągania celów. Szczególnie wówczas, gdy towarzyszy im bardzo niemodna dzisiaj pokora. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Zachowuj nadzieję, wiarę i pokorę

●

89

Pokora to nic innego, jak przekonanie, że są takie sprawy, na których się nie znam. I takie rzeczy, których nie mogę mieć. Pokora to też wiedza o sobie, że nie mogę mieć wszystkiego, czego bym chciał. I to właśnie pokora pozwala utrzymać Ci właściwy poziom samozadowolenia, chroniąc Cię jednocześnie przed nierealistyczną oceną własnych możliwości. Bo czy mogłabym czuć się dobrze, gdybym obudziła się jutro rano i zapragnęła w następnym roku wystąpić w zespole Opery Narodowej, tańcząc rolę Odetty w Jeziorze Łabędzim? Przecież jestem zdolna i mogłabym nauczyć się tańczyć… prawda? Owszem, mogę poczuć się dobrze. Jeśli założę, że to nie będzie zespół Opery Narodowej, a przedstawienie, w jakim wystąpię, będzie w pełni amatorskie. Tak, od razu czuję się lepiej. Spełnię przecież swoje marzenie!

Słynne przemówienie Winstona Churchilla Gdy już wiesz, jak działają wiara i nadzieja, i gdy już wiesz, jak działa odpowiednia dawka pokory, możesz przystąpić do pracy nad kolejną cechą. Niezłomnością. Załóżmy, że mały chłopiec w piaskownicy przestał stawiać babki z piasku tylko dlatego, że początkowo nie były perfekcyjne. Czy wówczas by się dowiedział, że pod pokładami sypkiego piasku kryje się piasek mokry, idealny budulec piaskowych babek? A gdybyś w niemowlęctwie zraził się kilkoma guzami, które nabiłeś podczas nauki chodzenia? Być może do dziś byś pełzał na czworakach… A w jakich dziedzinach nadal pełzasz, zrażony kilkoma pierwszymi niepowodzeniami?

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Słynne przemówienie Winstona Churchilla

●

90

Mój syn, mając niecałe trzy lata, spędzał zimowe popołudnia, jeżdżąc na rowerku po długim korytarzu w studenckim akademiku. Wiedział jednak, że nie wolno mu samodzielnie wchodzić na klatkę schodową, więc pozornie wszystko było pod kontrolą. Pozornie, ponieważ pewnego dnia wyszłam na korytarz, chcąc zawołać go na podwieczorek, i znalazłam mojego ciekawskiego syna… na klatce schodowej. Właśnie zjechał na swoim rowerku z dziesięciu schodów w dół. Kiedy go zobaczyłam, gramolił się na równe nogi i zastanawiał, w jaki sposób wniesie na górę swój rowerek tak, żeby mama nie widziała tego eksperymentu. Na szczęście nic mu się nie stało. A mój syn do dziś pamięta tamto wydarzenie, chociaż miał wtedy dwa i pół roku. Do dziś także otwiera każde drzwi i sprawdza, co się stanie, gdy złamie reguły i postąpi po swojemu. A ja tylko przyglądam się jego determinacji, ciekawości i wytrwałości w dążeniu do kolejnych celów. A co ze słynnym przemówieniem Winstona Churchilla? Otóż jeden z angielskich uniwersytetów poprosił Winstona Churchilla o wygłoszenie końcowego przemówienia dla absolwentów. Gdy studenci z ciekawością oczekiwali, jakie też wskazówki dostaną od słynnego męża stanu, Churchill wyszedł na mównicę i powiedział: Nigdy! Nigdy! Nigdy! Przenigdy się nie poddawaj! Po tych słowach zszedł ze sceny.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 23. Odkryjesz w sobie niesamowitą odwagę

●

91

Gwarancja 23. Odkryjesz w sobie niesamowitą odwagę Wszystko, czego powinieneś sobie życzyć, to odwaga, by starczyło Ci sił, aby zrobić to, czego się boisz. Odwaga potrzebna jest Ci także po to, byś umiał powiedzieć STOP temu, co Cię niszczy.

Powiedz STOP temu, co ogranicza Twoje możliwości Czy wiesz, że 90% tego, czego się boisz, nigdy Ci się nie przytrafi? A z tego, co się przytrafi, większość i tak skończy się dobrze! Miałeś już tak kiedyś? Zastanawiasz się czasem, co się dzieje w Twojej głowie, gdy koncentrujesz się na lęku? Koncentrując się na lęku, zaczynasz go demonizować, a Twoja wyobraźnia odgrywa w tym procesie największą rolę. Im większą posiadasz bazę negatywnych informacji o sobie i otaczającym Cię świecie, tym bardziej katastroficzne obrazy i uczucia produkujesz w swoim umyśle. Wyobrażasz sobie wyłącznie niepowodzenia, ponieważ przez lata Twój umysł obawiał się nowego i nieznanego. Czy to prawda, że nie podejmujesz ryzyka tylko dlatego, że Twoje oczekiwanie porażki jest większe od pokusy wygranej?

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Nie bój się swojej odwagi

●

92

Nie bój się swojej odwagi Problemem nie jest samo odczuwanie lęku, ponieważ lęk jest niezbędny w życiu każdego człowieka. Ostrzega przed niebezpieczeństwami, skłania do rozwagi, pomaga wybrać najbardziej korzystne rozwiązania. Problem pojawia się w dwóch sytuacjach. Pierwsza, gdy stracisz kontrolę nad lękiem. Gdy lęk zawładnie Twoim sposobem postrzegania własnych możliwości. Druga sytuacja ma miejsce wtedy, gdy definitywnie pozbędziesz się uczucia lęku. Aby znaleźć złoty środek, spójrz na lęk jak na produkt uboczny rozwiązywania problemów. Niedobrze jest, gdy dławisz lęk. Tracisz przy tym zbyt wiele energii, a przy okazji zatracasz perspektywę w przyglądaniu się sytuacji problemowej. Robienie dobrej miny do złej gry, chowanie głowy w piasek, zamykanie oczu na słabe strony czy zagrożenia to niedobre sposoby na pozbycie się przeszkód. Zaniechanie działań, ucieczka, rezygnacja ze świadomego kierowania swoim życiem także nie są rozwiązaniem. Zdrowiej jest wpuścić lęk do swego życia. Właściwa dawka lęku to baza mądrej odwagi. Dzięki niemu identyfikujesz wąskie gardła, poznajesz zagrożenia, sterujesz ryzykiem. Analizujesz rozwiązania, znajdujesz wyjścia awaryjne, nie mylisz pewności z prawdopodobieństwem, ubezpieczasz się od skutków negatywnych wydarzeń. Ponieważ za pomocą swej wyobraźni potrafisz sterować swoimi odczuciami, wykorzystaj tę umiejętność i naucz się samodzielnie podejmować naprawdę odważne decyzje. To odwaga wspiera i motywuje Cię do zmiany.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Nie bój się swojej odwagi

●

93

Odwaga pomaga tym, którzy się jej nie boją. Przyznaj sobie przy tym prawo do pomyłki. Na szczęście nie jesteś saperem, możesz się pomylić!

Odwagi także możesz się nauczyć Załóżmy, że chcesz w swym życiu wprowadzić ważną zmianę. Myślisz o niej od dawna, zdajesz sobie sprawę, że to zmiana korzystna. I jednocześnie tylko Ty sam wiesz, jak bardzo się jej boisz. Pierwszy krok do wprowadzenia zmiany w Twoim życiu to szczera odpowiedź na pytanie: czego tak naprawdę się boję. Może się wówczas okazać, że nie umiesz tego nazwać. Kiedy boisz się „tak ogólnie”, sztuką jest, abyś nazwał swój lęk, precyzyjnie go zdefiniował, znalazł obszary, z których szczerzy na Ciebie kły. Tylko taka szczera analiza lęku pozwoli Ci ustalić, czy ma on swoje uzasadnienie. W większości przypadków okazuje się, że jest bezpodstawny czy wyolbrzymiony. Krok drugi: bądź krytyczny wobec zdefiniowanych lęków. Poddaj je analizie na wielu płaszczyznach bądź wykpij je, gdy trzeba. Sięgnij pamięcią do okresu, gdy miałeś poczucie, że masz wpływ na wszystko i wszystko w Twoim życiu jest możliwe. Krok trzeci: znajdź odpowiedź na pytanie, ile w Twoich lękach jest realnych zagrożeń, a ile zwykłego lenistwa, które skrywasz za wygodnym parawanem niemożliwości. Krok czwarty, najważniejszy: wykorzystaj swoją wyobraźnię do wprowadzenia zmiany. Tak, jak wcześniej Twój umysł generował obrazy niemożności, zagrożeń czy porażki, niech teraz przejdzie przez kolejne etapy zmiany z wykorzystaniem wyłącznie swoich pozytywnych, realnych możliwości. Zdefiniuj słabe i mocne strony projektu, Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Odwagi także możesz się nauczyć

●

94

znajdź wąskie gardła, pozwól sobie odczuć korzyści, jakie osiągniesz. Teatr wyobraźni, który powstaje w Twojej głowie, pozwoli Ci zmierzyć się z bliska zarówno z lękiem, jak i z szansą na wygraną.

Najprościej to zrobić to, czego się boisz Najprościej zrobić to, czego się boisz, pod warunkiem, że nie skaczesz na główkę do nieznanej wody. Wówczas to nie odwaga, a bezmyślna brawura. Gdy zamierzasz zrobić to, czego się boisz, ustal plan działania. Rozłóż zadanie na mniejsze działania cząstkowe. Pozwól ostygnąć emocjom. Nie patrz w górę ani w dół. Patrz przed siebie, pokonuj małe odcinki, a dojdziesz tam, gdzie chcesz. Po zdobyciu pierwszego i kolejnego punktu – nagródź się. Naucz się dzielić tym, co czujesz. Opowiedz sam sobie o swoim lęku. Posłuchaj swoich słów. Zastanów się, czy w nie wierzysz. A może to tylko strach, który ma wielkie oczy? Posłuchaj zdania innej osoby, koniecznie pozytywnie myślącej. I zanim weźmiesz byka za rogi, wcześniej poklep go po karku. Dzięki teatrowi wyobraźni masz przed oczami nagrodę: swoje korzyści, swój cel. I poczucie szacunku dla samego siebie. Od czego możesz zacząć? Jak w szwedzkim bufecie, sięgnij po to, na co masz ochotę. Zakończ złą miłość, zmień mało satysfakcjonującą pracę, odrzuć toksyczne znajomości. To tak na początek…

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 24. Nauczysz się przyjmować krytykę

●

95

Gwarancja 24. Nauczysz się przyjmować krytykę Tak już mamy, że krytyka zawsze podcina nam skrzydła. Czy stoisz na podium, czy na dywaniku, zawsze odbierasz ją jako atak, zagrożenie dla swojej pozycji, statusu. I wydaje Ci się, że osoba, która Cię krytykuje, automatycznie Cię odrzuca, nie akceptuje. A przecież poczucie akceptacji to jedna z podstawowych Twoich potrzeb społecznych.

Naucz się właściwie przyjmować krytykę Dorośli ludzie, którzy potrafią panować nad emocjami, wiedzą, że nikogo nie obchodzi ich wrażliwa psychika. Zwłaszcza w pracy nie ma miejsca na okazywanie swej delikatności i emocjonalności. Szefa nie interesuje, że masz zły dzień, skoro sam ma swego szefa i jest rozliczany z efektów pracy całego działu. Słowa krytyki, które słyszysz, zwykle są dla Ciebie osobistą katastrofą. Są źródłem stresu. Wywołują agresję, podnoszą ciśnienie krwi, często powodują bezsenność. Sprawiają, że na nowo przeżywasz porażkę, zamykasz się w sobie, wycofujesz. A gdy już raz wejdziesz w rolę ofiary, gwałtownie spada Twoje poczucie własnej wartości. Potrafisz myśleć o sobie jedynie w kategoriach: nikt mnie nie lubi, do niczego się nie nadaję.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Krytyka konstruktywna to prezent, który dostajesz od innych

●

96

Krytyka konstruktywna to prezent, który dostajesz od innych Tymczasem to nie same słowa krytyki Cię niszczą. Twoją psychikę niszczy sposób, w jaki reagujesz na krytyczne uwagi. Wyobraź sobie sytuację, gdy Twój przyjaciel notorycznie wyśmiewa Twoje pomysły. Robi to w dodatku publicznie. – Nie wiem, dlaczego wyśmiewasz moje pomysły, ale proszę, przestań to robić – mówisz mu w końcu ze zniecierpliwieniem. – Jeśli nadal będziesz się tak zachowywał, przestanę z tobą rozmawiać, a bardzo bym tego nie chciał. Pragniesz tym samym wskazać, gdzie istnieje problem, który Cię dotyka, a którego Twój przyjaciel prawdopodobnie nawet sobie nie uświadamia. Dajesz mu jasno do zrozumienia, że ten problem jest dla Ciebie ważny, uderza w Ciebie bardzo mocno, a Ty jednocześnie chcesz, abyście nadal byli przyjaciółmi. – Ale ja zupełnie nie rozumiem, o co ci chodzi – odpowiada Twój przyjaciel. –Wiesz, że lubię się pośmiać, mam taki sposób bycia, przecież mnie znasz! – ciągnie dalej, a Ty zastanawiasz się, dlaczego tak przekazane słowa dotkliwie go ranią. Krytyka konstruktywna wówczas jest prezentem, gdy wnosi do Twojego umysłu pozytywne wrażenie, że oto ktoś, dla kogo jesteś ważny, wskazuje Ci drogę i możliwość dalszego rozwoju. Pamiętaj, że sens Twojego komunikatu jest taki, w jaki sposób odbierają go inni. A ponieważ komunikat sam w sobie jest dobry tylko wówczas, kiedy jest skuteczny, umiejętność właściwego doboru słów

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Krytyka konstruktywna to prezent, który dostajesz od innych

●

97

ma kluczowe znaczenie. Jeśli słyszysz uwagi pod swoim adresem, przystań na chwilę i zastanów się, czy w słowach krytyki nie kryje się choćby odrobina prawdy. W takiej sytuacji wskazana jest pokora, zrozumienie i otwartość na zmiany. Być może nie zauważasz, że kogoś ranisz? Być może nie wyrażasz jasno swoich potrzeb? Możesz potrzebować chwili, aby ochłonąć. Potem usiądź spokojnie i poproś o szczegóły. Słuchaj uważnie, zadawaj pytania, staraj się zrozumieć osobę, która informuje Cię, jak jesteś odbierany przez otoczenie i w jaki sposób mógłbyś wzmocnić swoją pozycję. Bo przecież skuteczność jest Twoim celem, prawda?

Szef jest po to, aby kontrolować i przekazywać Ci informacje zwrotne W języku angielskim słowo „krytyka” kryje w sobie niewielki ładunek emocji. Feedback tłumaczymy na polski jako informacja zwrotna. Krytyka, z którą stykasz się w pracy, czasem nie nosi znamion krytyki konstruktywnej. Zwłaszcza gdy przepracowany, poirytowany szef zaczyna tyradę słów na temat rzekomo zawalonego przez Ciebie zadania. Ale nawet w takiej sytuacji nie atakuj krytykującego. Nie kwestionuj braku wskazówek i nie przerzucaj odpowiedzialności na innych współpracowników. Słowne odbijanie piłeczki czy łapanie za słówka także nie są dobrą strategią nawet wtedy, gdy Twój szef ewidentnie nie ma racji. Co możesz zrobić, gdy narasta Twoja frustracja? Skupiaj się na tym, CO mówi szef, a nie JAK do Ciebie mówi. Skoncentruj całą swoją uwagę na treści, pomijając formę. Słuchaj bez uprzedzeń. Daj sobie czas, żeby ochłonąć. Kiedy wrócisz do równowagi, przeanalizuj słowa Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Szef jest po to, aby kontrolować i przekazywać Ci informacje zwrotne

●

98

szefa. Jeśli nie zgadzasz się z jego opiniami, spokojnie mu o tym powiedz. Powinien wiedzieć, że się z nim nie zgadzasz. Nie unikaj kontaktu wzrokowego. Nie wzruszaj lekceważąco ramionami. Nie wzbudzaj litości. Przedstaw swoje rzeczowe argumenty. Zapytaj o szczegóły zarzutów, jeśli krytyka oparta jest na ogólnikach. Niech Twój ton będzie stanowczy i spokojny. Pamiętaj, że to nie sąd ostateczny, a rozmowa, która ma na celu Twój rozwój. I zauważ, jak wielu nowych rzeczy możesz się nauczyć. Choćby i tych, że stać Cię na spokój. I że jesteś otwarty na uwagi i opinie. A potem uprzejmie podziękuj za uwagi, które otrzymałeś.

Krytyka niekonstruktywna Jeśli krytyka nie jest konstruktywna lub gdy jest przekazana w sposób mało rzetelny lub, co gorsze, niekulturalny, jedyne, co możesz w takiej sytuacji zrobić, to nie dać się sprowokować. Osoba krytykująca to też człowiek. Może ma zły dzień. Może gorszą formę. To jej w żaden sposób nie usprawiedliwia. Ale nie może też być powodem, że jej słowa zmarnują Ci resztę dnia. Uwagi krytyczne, które powinny być wyrażane w formie wątpliwości, co stwarza dobrą podstawę do usunięcia ich przyczyn, zamieniają się niekiedy w ataki personalne. Pod Twoim adresem kierowane są pełne odrazy, sarkazmu i pogardy oskarżenia. W takiej sytuacji nie pozostaje Ci nic innego, jak stanowczo powiedzieć, że chętnie wysłuchasz uwag, gdy będą przekazane w atmosferze szacunku i porozumienia. Potem możesz odwrócić się i wyjść.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 25. Wychwycisz, co Cię drażni u innych

●

99

Gwarancja 25. Wychwycisz, co Cię drażni u innych Zapewne nie raz spotkałeś człowieka, który Cię irytował swoimi słowami czy zachowaniami. Jesteś na niego zły, a Twoje podenerwowanie narasta za każdym razem, gdy go widzisz. Czasem nawet nie umiesz sam pojąć źródła Twojej irytacji, nie umiesz znaleźć odpowiedzi na pytanie: „co w jego zachowaniu jest takiego, co tak bardzo mnie wkurza?”

Przejrzyj się w lustrze Jeśli zapytasz, jaka jest najprostsza metoda poznawania własnych niedoskonałości, odpowiem, że to sztuka obserwacji. Gdy spotykasz osobę, która irytuje Cię zupełnie bez powodu, zadaj sobie inne pytanie: „co w nim drażni mnie tak bardzo, że odsłania prawdę o mnie samym?” Zrób to. Teraz. Pomyśl o ludziach, którzy Cię denerwują. Zastanów się, co w nich drażni Cię tak bardzo, że nie chcesz przyznać sam przed sobą, że to jest także Twoja niedoskonałość. Kiedy już odważysz się spojrzeć w lustro, powiedz głośno: Przyczyna mego zdenerwowania tkwi nie w osobie xx, ale we mnie samym. Pierwszym krokiem do poznania siebie jest uświadomienie sobie, że przyczyną, dla której wady tamtej osoby tak Cię drażnią, jest fakt, że

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Przejrzyj się w lustrze

●

100

Ty sam je posiadasz. Nie lubisz i nie akceptujesz ich u siebie tak bardzo, że stłumiłeś je w swej podświadomości. To dlatego w sposób nieświadomy projektujesz je na innych i dlatego tak Cię irytują. Tę część swojej osobowości, która nie jest akceptowana, spychamy do podświadomości i ukazuje się nam poprzez innych ludzi. I to jest to, czemu należy się przyjrzeć i nad tym popracować. Kolejny krok to poszukanie tych wad u siebie, choć ludzie przeważnie z wielkim trudem chcą się do nich przyznać. Ale kiedy już znajdziesz je w swojej podświadomości i swoich zachowaniach, Twoja irytacja i negatywne nastawienie do tej osoby zmieni się we wdzięczność, że jej zachowanie stało się dla Ciebie kluczem do odkrycia samego siebie. Ten mechanizm działa prawie zawsze na sto procent! Sprawdź!

Jak można nie lubić poziomek?! Czyjeś zachowanie drażni Cię także dlatego, że styl bycia tej osoby jest zupełnie różny od Twojego. Nie mieści się w ramach, w których Ty się poruszasz. Być może czyjeś słowa albo działania irytują Cię tylko dlatego, że zwracają Twoją uwagę na coś w Twoim życiu, czego nie chcesz widzieć ani wiedzieć. Zwłaszcza jeśli spotykasz osobę, która patrzy na świat z zupełnie innej perspektywy niż Ty, a jej słowa lub postawa to dla Ciebie prawdziwe wyzwanie. – On nie lubi poziomek?! Jak można nie lubić poziomek! – wykrzykujesz wówczas z wielką mocą.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Jak można nie lubić poziomek?!

●

101

Zauważ jednak, że tylko Ty reagujesz w ten sposób. A więc może to u Ciebie coś nie działa sprawnie? Zadaj sobie pytanie, jakie masz prawo oceniać czy też oczekiwać, że inni ludzie będą żyć zgodnie z Twoimi regułami? Zastanów się, czy w swojej podświadomości nie ukrywasz zazdrości ani żalu, że Ty tak nie potrafisz, choć sam chciałbyś żyć tak, jak ta osoba, a nie wiesz, jak to zrobić. Gdy zastanowisz się się głęboko nad tymi prawdami o sobie, uzyskasz kolejne drogowskazy. Może warto?

Twoja hierarchia wartości Kiedy aktora zjada trema, traci panowanie nad sobą. Pod wpływem negatywnych emocji jego słowa i gesty są niespójne, a grana przez niego rola staje się niewiarygodna. Każdego dnia Ty także odgrywasz wiele ról. Wykonujesz wiele zadań, wpływasz na działania innych. Wiesz też, że starając się poznać swoje słabe strony, odniesiesz sukces tylko wówczas, gdy nie dasz się ponieść negatywnym emocjom. Brak opanowania do tego stopnia zaciemnia Twoje rozeznanie w sytuacji, że Twoje działania nie przynoszą spodziewanych efektów. Co więc możesz zrobić? Wiesz już, że w Twoim otoczeniu jest osoba, której zachowania obnażają Twoje własne słabości. Zamiast głęboko irytować się na tę osobę, otocz ją swą wdzięcznością za to, że stała się Twoim zwierciadłem. Ona ze swej strony nie będzie znała przyczyn Twojego nowego zachowania, ale odpowie Ci swoją miłością. Znajdziesz się wówczas w świecie pełnym miłości, w świecie, który sam stworzyłeś. Ludzie myślący oceniają nie tylko innych, ale przede wszystkim siebie samych.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Twoja hierarchia wartości

●

102

Czasami obawiasz się tej oceny, ale to właśnie w procesie oceniania siebie poznajesz swoją hierarchię wartości. Jeśli zauważasz, że ktoś zwraca uwagę innym, obserwuj siebie. Jeśli drażnią Cię nawet słowa, które nie są kierowane do Ciebie, to kolejny sygnał, że w Twojej rzeczywistości coś nie jest w porządku. Rozejrzyj się, porozmawiaj ze sobą. Zapytaj siebie, co takiego sprawia, że czujesz się źle, słysząc słowa krytyki skierowane do innego człowieka. W procesie poznawania swoich słabych i mocnych stron wciąż zachowaj świadomość, że nie jesteś ani gorszy, ani lepszy od innych. Jesteś sobą w swej wyjątkowości tak, jak każdy człowiek jest wyjątkowy poprzez swoje doświadczenia, wiedzę, umiejętności. Jako człowiek akceptujący siebie w pełni wiesz, że z każdej krytyki potrafisz wyciągnąć dla siebie wiele wartości, nie wierząc jej ślepo.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 26. Zaczniesz działać bezinteresownie

●

103

Gwarancja 26. Zaczniesz działać bezinteresownie W Instytucie Maksa Plancka naukowcy postawili grupę półtorarocznych dzieci przed trudnym problemem. Każdy z maluchów był świadkiem kłótni dwojga dorosłych o długopis, siedząc w tym samym pokoju przedzielonym jedynie drewnianą barierką. Po pewnym czasie jeden z dorosłych przerzucał długopis na tę stronę pokoju, w której siedziało dziecko, a następnie wychodził. Drugi dorosły próbował dosięgnąć długopis przez barierkę, która oddzielała go od dziecka. W większości przypadków dziecko podawało długopis, pomimo że nigdy wcześniej dorosłego nie widziało. Badanie to powtórzono w bardziej skomplikowanej formie. Na drodze dziecka ustawiono przeszkody, które musiały zostać przez nie pokonane, aby podać długopis. W tym przypadku także zdecydowana większość dzieci podążyła z pomocą dorosłemu, chociaż nie obiecywał on żadnej nagrody.

Psychologia pozytywna raz jeszcze Z tego prostego eksperymentu naukowcy wyciągnęli wnioski, że działamy bezinteresownie dlatego, że i tak otrzymujemy za to nagrodę. Jest to uczucie spełnienia, zadowolenia z siebie, skuteczności. Nasza samoocena wzrasta poprzez poczucie, że jesteśmy potrzebni. Badania mózgu osób działających charytatywnie także dowiodły, że pod wpływem emocji, będących efektem bezinteresownej pomocy, w mózgu uaktywnia się tak zwany ośrodek nagrody. Im częściej go Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Psychologia pozytywna raz jeszcze

●

104

stymulujemy, tym bardziej rośnie samoocena i tym bardziej wzrasta nasza potrzeba dalszego, bezinteresownego dzielenia się z innymi. Badaniom nad pozytywnym aspektami naszych zachowań zajmuje się nurt psychologii, nazwany przez jego twórcę, Martina Seligmana, psychologią pozytywną. Człowiek ma wiele zalet i atutów, które sprawiają, że może wieść dobre życie. Intuicyjnie wiemy, że odwaga, nadzieja, wytrwałość powinny wyjść nam na dobre. Chodzi jednak o to, żeby nie tyle w to wierzyć, co wiedzieć na pewno, że cnoty to cechy po prostu pożyteczne – takie przesłanie kieruje do nas Seligman w książce Prawdziwe szczęście. W jeszcze innym eksperymencie trzy badane grupy osób miały za zadanie opisywać swój nastrój i samopoczucie. Pierwsza grupa badanych miała w tym czasie zwracać uwagę i zapisywać wydarzenia, które budziły w nich uczucie wdzięczności. Zadaniem drugiej grupy było zapisywanie zdarzeń ważnych. Trzecia grupa badanych skupiała się na zdarzeniach kłopotliwych. Badanie trwało dwa miesiące. Po tym czasie okazało się, że najwięcej osób odczuwających satysfakcję z życia było w grupie pierwszej, która skupiała się na zdarzeniach wywołujących w nich poczucie wdzięczności.

Energia wypełnia przestrzeń wokół nas Można nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że działanie bezinteresowne wcale takowym nie jest. Każdy przynajmniej raz w życiu zetknął się z sytuacją, gdy dał z siebie dużo ciepła i dobra innym, wcale nie ocze-

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Energia wypełnia przestrzeń wokół nas

●

105

kując wzajemności. Bardzo szybko się jednak okazało, że i jego spotkało wiele dobra, którego nawet nie oczekiwał. Jedna z teorii na ten temat głosi, że kiedy dajesz z siebie dobro, przestrzeń wokół siebie wypełniasz pozytywną energią. Za jej pośrednictwem docierasz do innych ludzi i tym samym zapoczątkowujesz falę pozytywnych zdarzeń. Energia zatacza koło i gdy wraca do Ciebie, przeważnie w dwójnasób wynagradza Twoje bezinteresowne działania. Jakiekolwiek nie byłoby wyjaśnienie tego zjawiska, pomyśl czasem, jak wiele przyjemności sprawi Ci bezinteresowna pomoc innym. I jak kiepsko się czujesz, gdy tej pomocy odmawiasz.

Zadbaj o swoje więzi z ludźmi Problemem jest, że nie da się budować wzajemnych więzi bez zachowania szacunku dla drugiego człowieka. A bezinteresowność jest jedną z dróg wyrażania szacunku dla samego siebie. Bezinteresowne działania budują Twoją tożsamość, są źródłem poznawania siebie. Wymagają pokonania obaw przed reakcją innych. Stymulują Twoją ciekawość, wymagają pokonania niepewności. Wykształcają w Tobie postawę, w której ciekawość innych ludzi jest większa niż lęk przed odrzuceniem. Bezinteresowność staje się Twoim źródłem siły do poznawania i wyrażania siebie w świecie.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 27. Otoczysz się pozytywnymi ludźmi

●

106

Gwarancja 27. Otoczysz się pozytywnymi ludźmi Dobre życie oznacza taki stan wewnętrznej harmonii, gdy, doświadczając nawet różnych sprzeczności i rozdarć w życiu, potrafisz wyjść z nich obronną ręką. Zazwyczaj intuicyjnie rozpoznajesz, czy ktoś wiedzie dobre życie. Jego ciało, oczy, postawa, gesty mówią o równowadze wewnętrznej i zadowoleniu. Przy takich ludziach czujesz się dobrze. Przestrzeń wokół nich wypełniają pozytywne wibracje, które uspokajająco i kojąco wpływają także na Ciebie. Jeśli byłeś zestresowany, uspokajasz się. Jeśli miałeś problemy, po rozmowie z osobą pełną pozytywnej energii Twoje problemy nabierają innej wagi, stają się bardziej klarowne, a tym samym prostsze do rozwiązania. Spotykasz także i takich ludzi, przy których czujesz się jak przy wulkanie, z którego buchają opary irytacji, złości, wrogości. Przejmujesz ich negatywne wibracje i dopadają Cię lęki, burząc Twoje dobre samopoczucie. Zaniepokojenie budzi fakt, że coraz więcej osób w naszym otoczeniu cierpi z powodu zaburzeń emocjonalnych. Wprost niewiarygodna wydaje się informacja, że więcej osób popełnia samobójstwo, niż ginie w wypadkach samochodowych.

Jeśli lubisz sobie ponarzekać… Współczesne życie stawia przed Tobą bardzo wielkie wymagania, stąd też ważne jest, abyś umiał zachować równowagę emocjonalną.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Jeśli lubisz sobie ponarzekać…

●

107

Co się stanie w Twoim życiu, gdy pozwolisz, aby reguły współżycia oparte na wspólnocie, solidarności, przyjaźni i wartościach zostały wyparte przez kategorie zysku, by były zarezerwowane wyłącznie dla sfery gospodarki? Coraz więcej osób czuje się z tego właśnie powodu zagubionymi, wykluczonymi ze społeczeństwa. Postępująca pauperyzacja, również ta dziedziczna, dotykająca kolejne pokolenia sprawia, że wielu z nas gubi motywację i nadzieję na zmianę swego życia. Jedyne, co zostaje, to bezczynność, bezradność i narzekanie na ciężki los. Cóż, to ostatnie często akurat bardzo lubimy robić. Znamienne, że podczas wojen czy kryzysów spada liczba samobójstw, nerwic, osób dotkniętych depresją. Ludzie, skoncentrowani na tym, aby przeżyć czy przetrwać, odnajdują swoje cele, które nadają sens ich życiu.

Otwarta pętla układu limbicznego Osoba pozytywnie nastawiona do świata i epatująca dobrą energią także przeżywa trudne momenty, odczuwa lęki i niepowodzenia. Ważne jednak, jak reaguje na sytuacje kryzysowe, jakie uczucia w niej dominują i w jaki sposób sobie z nimi radzi, ponieważ taką energią wpływa na Ciebie. Ten wzajemny wpływ jednych osób na inne naukowcy nazywają otwartą pętlą układu limbicznego naszych ośrodków emocji. Jednym słowem, emocje jednej osoby wpływają na poziom hormonów, ciśnienie krwi, funkcje serca innej osoby. Gdy żyjemy w takim kręgu wzajemnych oddziaływań, nasza stabilność emocjonalna zależy od poziomu emocji otoczenia.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Otwarta pętla układu limbicznego

●

108

Gdy wchodzisz w relacje z drugim człowiekiem, już po piętnastu minutach następuje specyficzna synchronizacja fizjologicznych profili nazwana przez naukowców efektem lustrzanym. Gdy przebywa obok siebie kilka osób, nawet gdy zachowują milczenie, nastrój ulega przeniesieniu z osoby, która najbardziej go eksponuje, na pozostałe osoby. Czy to opanowanie, czy to euforia, wszystkie osoby przebywające razem zarażają się nawzajem emocjami.

Naucz się optymizmu Niestety, szczególne rozmiary przybiera to zjawisko w przypadku emocji negatywnych, kiedy narastający konflikt napędza gniew i oburzenie, a wrogie reakcje sięgają zenitu. Jeśli chcesz rozwijać pozytywne myślenie, zacznij od kwestionowania pesymistycznych myśli, które kłębią się w Twojej głowie. Prawdą jest, że często przybrały one formę głęboko zakorzenionych, ograniczających przekonań. Ale drogą negocjacji, wewnętrznego dialogu, możesz zastąpić te przekonania nowymi. – Całymi tygodniami pracowałam do późna, budując swoją pozycję w nowej firmie – opowiada Joanna. – Po powrocie do domu, zamiast cieszyć się z tych krótkich chwil razem z mężem i córką, zarzucałam sobie, że jestem złą matką, zimną żoną, egoistką, która myśli tylko o sobie i swojej pracy. Oczywiście, gdyby takie zarzuty postawiła mi teściowa, umiałabym się bronić, wykazując racjonalne powody mojego zaangażowania w pracę. Ale sama przed sobą wpędzałam się w stres, który udzielał się domownikom. Za radą coacha zaczęłam rozmawiać sama ze sobą. Moje dziecko mnie kocha – mówiłam sobie. Spędzam z nim całe wieczory, uczę grać w nowe, edukacyjne gry i jemy razem wspaniałe kolacje. A z mężem potrafię rozmawiać i wieCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Naucz się optymizmu

●

109

czorami przytuleni oglądamy nasze ulubione filmy. Nie jestem egoistką, jestem pracującą matką, oddaną swemu dziecku. I kochającą żoną, która dba o swego męża i jest mu wdzięczna za zrozumienie. Gdy zaczynasz spierać się ze sobą, kwestionować przekonania, które wyniszczają Twoją motywację, wysuwasz alternatywne rozwiązania i budujesz tym samym swoją nową, pozytywną postawę. I takimi emocjami zarażasz swoje otoczenie.

Podziękuj tym, którzy pozytywnie wpłynęli na Twoje życie Martin Seligman radzi też, by spotkać się z ludźmi, którzy w przeszłości pozytywnie wpłynęli na Twoje życie. Jeśli im w pełni nie podziękowałeś, zaproś teraz na spotkanie. Wino i ser czy zwykła herbata z cytryną stworzą nastrój sprzyjający, aby powiedzieć: „dziękuję Ci…”, „dzięki Tobie…”, „jestem Ci wdzięczny za…” Nie musisz dłużej obawiać się ludzi.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 28. Zawsze znajdziesz czas na rozmowę

●

110

Gwarancja 28. Zawsze znajdziesz czas na rozmowę Liczba osób, które wymagają pomocy psychologa lub nawet psychiatry, rośnie lawinowo. Rocznie niemal dwieście tysięcy ludzi leczy się w szpitalach psychiatrycznych. A zapewne wiele z tych osób mogłoby nigdy się w nich nie znaleźć, gdyby mogli uzyskać wcześniej pomoc w rodzinie czy u przyjaciół. Czy pomyślałeś kiedyś o tym, że to Ty możesz być następny?

Świat singli i solidarność międzypokoleniowa Wolny rynek sprawdza się w gospodarce, ale nie jest dobry dla więzi społecznych. Gospodarka potrzebuje człowieka, który jest dyspozycyjny i elastyczny. Gotów jest pracować wiele godzin dziennie. Gotowy jest w tydzień spakować walizki i przenieść się do innej firmy, innego miasta, innego kraju. A to znaczy, że nigdzie nie może zapuścić korzeni. Socjologowie biją na alarm, ponieważ rwą się więzi społeczne. W różnych miastach Europy aż 60% populacji to single. Ludzie, którzy mieszkają samotnie i samotnie spędzają swoje pracowite życie. W weekendy wyjeżdżają do SPA, wakacje spędzają z innymi singlami, żeby pobyć z kimś bliżej, żeby poczuć obok czyjąś obecność. Samotność staje się wielkim problemem – zarówno jednostki, jak i coraz bardziej starzejącego się społeczeństwa.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Świat singli i solidarność międzypokoleniowa

●

111

Faktem jest, że samotność zapewnia większą swobodę i możliwość szybkiej zmiany swojego stylu życia. Ale nie należy zapominać, że postępująca izolacja i hermetyczność to obszary, które z biegiem lat mogą stać się dramatem. Istnieje bowiem konfrontacja teraźniejszości z przyszłością, gdy idea porozumienia pomiędzy ludźmi zaniknie. Ponieważ społeczeństwa Europy starzeją się, odwraca się piramida wieku. Jeśli coraz mniej młodych ludzi ma pracować na utrzymanie coraz większej rzeszy starzejących się osób, mamy do czynienia z zanikaniem międzypokoleniowej solidarności. Postęp technologiczny dodatkowo sprawia, że przepaść międzypokoleniowa staje się nie do pokonania. Tymczasem starsi ludzi chcą, aby poświęcać im uwagę, troskę, by pomóc im wypełniać życie pełne wolnego czasu. Albo zwyczajnie – aby z nimi rozmawiać.

Ważnym momentem w naszym życiu jest szkoła Kluczowym momentem w życiu każdego nastolatka staje się okres dojrzewania, gdy przecięta zostaje pępowina i młody człowiek ma za zadanie zmierzyć się z określeniem swojej własnej tożsamości. W takich momentach niezbędne do nauki wypowiadania własnych sądów są rozmowy z najbliższymi. Rodzicami, dziadkami, rodziną, mądrymi nauczycielami. Rola najbliższych to pomoc nastolatkowi w sztuce samodzielnego myślenia, nauczenie go śmiałości w wypowiadaniu swojego stanowiska i obrony własnego zdania. Krytyczne spojrzenie młodego człowieka na swoich rodziców czy środowisko nie powinno być żadną przeszkodą, a wręcz przeciwnie.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Ważnym momentem w naszym życiu jest szkoła

●

112

Poprzez rozmowę i odważne wypowiadanie swoich sądów uczycie się od siebie nawzajem szacunku, tolerancji i zrozumienia. Poprzez rozmowę uczycie się także tworzyć więzi społeczne poza rodziną i nabywacie umiejętności wspólnego działania. Problemem jest to, że większość ludzi obawia się odrzucenia przez grupę, co sprawia, że nie mają oni odwagi odkrywać swej oryginalności i kreatywności. Być może i Ty obawiasz się wypowiadać samodzielne opinie, jeśli nie są zgodne z opinią całej grupy. Być może już wiesz, że prowadzi to jedynie do konfliktów wewnętrznych i obniżenia poczucia własnej wartości. Dlatego tak ważne jest, aby każdy z nas wyrobił w sobie umiejętność poszanowania zdania swojego rozmówcy w myśl zasady: „wprawdzie mam inne zdanie na ten temat, ale szanuję Twój pogląd i Twoją opinię”. To właśnie rozmowa pozwala na poznawanie, zrozumienie i akceptowanie ludzi skupionych wokół nas. Słuchając z zainteresowaniem ich stanowiska, rozszerzasz jednocześnie ramy swojej własnej ekspresji i wzbogacasz swoje doświadczenia. Rozmowa to znakomita forma terapii, w której – wymieniając opinie, doświadczenia i okazując sobie wzajemne zrozumienie i wsparcie – czujesz się integralną częścią grupy. Częste spotkania, wymiana myśli i opinii działają jak mechanizm samonapędzający się. Im więcej ludzi spotykasz i im bardziej jesteś otwarty, tym bardziej pobudzona jest Twoja kreatywność i wzrasta granica tolerancji dla inności. Akceptując grupę, w zamian otrzymujesz to samo, zaspokajając tym samym jedną ze swoich głównych, społecznych potrzeb.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Poważnym źródłem stresu bywa też praca

●

113

Poważnym źródłem stresu bywa też praca Coraz większy zakres obowiązków, często brak identyfikacji z firmą i poczucie braku wpływu na to, co się dzieje wprowadzają do Twojego życia element stresu i poczucie zawodowego wypalenia. Jeśli do tego dodasz szefa, który upokarza i niszczy, jeśli w Twojej firmie wszechobecny jest ostracyzm, kliki i przedmiotowe traktowanie, trudno mówić o dobrym życiu i psychicznym komforcie. Skoro każdy pracownik musi przejść szkolenie BHP, by poznać zasady obchodzenia się z urządzeniami i maszynami, może powinien także przechodzić kursy na temat higieny psychicznej. Niestety, pracodawcy rzadko dbają o higienę psychiczną pracowników, tym bardziej, że na takich kursach poznaje się techniki, jak się bronić przed destrukcyjnym szefem, jak odmówić notorycznej pracy po godzinach i jak umiejętnie rozładować stres. W tym przypadku także grupa może dać Ci konieczne wsparcie. Umiejętność odpowiedniego zachowania się i prowadzenia rozmowy w sytuacjach stresowych wymaga właściwej, asertywnej postawy i poczucia pewności siebie. I właśnie w takich chwilach wsparcie grupy jest nieocenione – poczucie, że wokół są osoby, które nas wspierają, które nie zawiodą.

Miej czas na rozmowę w swoim związku. Zawsze! Umiejętność rozmawiania ze sobą w związku jest fundamentem zrozumienia, akceptacji, wsparcia, miłości i szczęścia. Tej fundamentalnej umiejętności nikt nas nigdy nie uczy, a przecież kobiety-Wenusjanki i mężczyźni-Marsjanie mówią tak różnymi językami.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Miej czas na rozmowę w swoim związku. Zawsze!

●

114

Jaka rozmowa w związku powinna dominować? Najważniejsze, by obie strony były otwarte na siebie nawzajem. Oznacza to, że liczysz się nie tylko Ty i Twoje potrzeby. Liczy się to, co jest najlepsze także dla drugiej osoby. I dla obojga razem – jako związku. Dlatego mów głośno o tym, czego oczekujesz. Jeśli nie powiesz, druga osoba nie może wiedzieć, czego pragniesz. Tym bardziej nie wie, o co masz do niej pretensje. Nie wie, bo nie potrafi zgadywać Twoich myśli. Przemilczenia to najlepszy sposób na to, żeby nie dostać tego, czego się chce. Ostatnio rozmawiałam o związkach z moim synem-studentem. Padło hasło, że mężczyznom tak trudno powiedzieć jest to, co dla kobiet ma ogromne znaczenie. – Czyli dlatego, że mężczyznom nie przechodzą przez gardło słowa „kocham cię”, ja mam się tego całe życie domyślać, tak? – spytałam. – Nie przejmuj się, mama – odpowiedział mój syn. – Kobiety muszą się domyślać tylko tego. A mężczyźni, słysząc „kocham cię”, muszą się domyślać absolutnie całej reszty.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 29. Poznasz tajemnice mądrego związku

●

115

Gwarancja 29. Poznasz tajemnice mądrego związku Miłość potrzebuje czasem tylko chwili, aby pojawić się i rozkwitnąć. Ale zbudowanie związku i jego dalsze losy leżą już wyłącznie w Waszych rękach. Wbrew pozorom, budowanie związku to praca każdego dnia. Przyjemna praca, należy dodać. Niektórzy mówią nawet, że związki ratuje się nie po kilku czy kilkunastu latach bycia ze sobą. Ratuje się je od pierwszej minuty spędzonej razem.

Kocham ciebie takiego, jakim jesteś Dobry związek to sztuka kompromisów. Z tym wiąże się jeszcze większa sztuka utrzymania dwóch JA w jednym miejscu i czasie, czyli w domu. Obiegowa opinia mówi, że kobieta po ślubie robi wszystko, aby jej mężczyzna całkowicie się zmienił, a mężczyzna marzy o tym, by jego żona pozostała zawsze taka, jaką była przed ślubem. Ile prawdy jest w tym zdaniu? Wystarczy bywać na babskich wieczorkach. Licytacje zaczynające się od: – Słuchaj, twój to jeszcze nic! Mój zrobił coś o wiele gorszego! są na nich tak powszechne, jak czekoladki zjadane tonami przez właśnie odchudzające się kobiety. A przecież nie chodzi o to, żeby stworzyć całkiem nowego człowieka i nalepić mu etykietkę „mój partner”. Jeśli kochasz drugą osobę, kochaj ją dokładnie taką, jaka jest dziś.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Kocham ciebie takiego, jakim jesteś

●

116

Nie taką, jaka powinna być czy jaka będzie wówczas, gdy wypełni już Twoje wyobrażenia o partnerze idealnym. Miarą miłości jest akceptacja drugiej osoby z jej wszystkimi wadami i zaletami, smutkami i radościami oraz – co zwykle przychodzi najtrudniej – z nawykowymi przyzwyczajeniami. To nie znaczy, że ludzie nie zmieniają się i nie stawiają sobie wymagań. To znaczy, że: Ja kocham ciebie i zrobię dla ciebie to, czego chcesz. Zachowam przy tym moje własne granice i potrzeby. Zmieniając się dla ciebie w taki sposób, będę mieć z tego wielką radość. I wiem, że ty to samo możesz zrobić dla mnie.

Ufam ci, a ty mnie nie zawodzisz Na dłuższą metę żaden związek nie ma szans bez wsparcia ze strony szczerości i wzajemnego zaufania. Bez zaufania miłość nie utrzyma się długo. Zmieni się w pasmo upokarzających chwil, natarczywych pytań, obserwacji, zakazów i nakazów. Jedna z moich przyjaciółek powiedziała kiedyś: – Wobec mego męża mam niezwykle użyteczną zasadę. Wierzę mu w pełni i bez granic. Nie daje mi powodów do zaniepokojenia, więc dopóki nie mam żadnych sygnałów, że coś jest nie tak, po prostu mu ufam. To bardzo ułatwia nie tylko moje życie, ale i radość z bycia ze sobą razem.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Zawsze stoję murem po twojej stronie, kochanie!

●

117

Zawsze stoję murem po twojej stronie, kochanie! Związek dwojga ludzi to twierdza otoczona fosą. W dobrym związku w sytuacjach trudnych partnerzy okazują sobie zrozumienie, wspierają się i pomagają sobie nawzajem. Traktują siebie wzajemnie trochę jak dzieci, które trzeba uważnie wysłuchać, przytulić i pocieszyć. Nawet jeśli jest między nimi różnica zdań, wobec osób trzecich zawsze stoją za sobą murem, wykazując solidarność i troskę o siebie. Brzmi jak bajka? Być może, ale tylko taka postawa daje związkowi siłę i gwarancję sukcesu. A jeśli Twój partner o tym nie pamięta? Porozmawiaj z nim. Powiedz o tym. Wyraźnie przedstaw swoje stanowisko. Być może nie miał takich wzorców w swoim domu, może nie zdaje sobie sprawy z tego, jak ważna jest solidarność. Powiedz mu, jak bardzo tego potrzebujesz.

A kiedy już dochodzi do kłótni… Do kłótni dochodzi. A jeżeli nie dochodzi, przyjrzyj się swojemu związkowi, ponieważ kłótnia jest wyrazem tego, że dla świętego spokoju nie przytakujecie sobie ślepo. Gdy oboje partnerzy są osobami samodzielnie myślącymi, posiadającymi swoje pasje, swoje spojrzenie na wiele spraw, brak kłótni w dłuższym okresie zwykle prowadzi do obojętności i braku poczucia jedności. W następstwie tego dochodzi do zerwania więzi. Dlatego kłótnie są wyrazem tego, że wciąż Wam obojgu zależy. Ważne jest więc, jak się zachowasz podczas kłótni i w jaki sposób przekażesz swoje odczucia w skrajnych warunkach frustracji i irytacji.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala A kiedy już dochodzi do kłótni…

●

118

Najważniejsze jest, aby kłótnia była na jeden temat. Ten, który jest powodem konfliktu. A to znaczy, że nie wyciągasz na światło dzienne spraw sprzed pół roku i nie przypominasz tego, co już zostało dawno omówione, załatwione, przeproszone. Omawiasz tylko istotny problem, podając swoje argumenty. Nie uogólniasz („bo ty zawsze”, „bo ty nigdy”) i nie przenosisz problemu w przeszłość ani w przyszłość. Kłótnia ma prowadzić do porozumienia. To znaczy, że Waszym celem jest znalezienie rozwiązania. Tylko to jest ważne. Kompromis, zrozumienie, wspólne stanowisko to kluczowe słowa, które powinny padać tak często, jak często odbiegacie od głównego tematu, czyli zaistniałego nieporozumienia. Jeśli już do tego dojdzie, powiedz: – Wydaje mi się, że znacznie odbiegliśmy od zasadniczej kwestii i ani na krok nie zbliżyliśmy się do rozwiązania problemu. Może przedstaw swoją propozycję i ja przedstawię swoją. A postawa podczas kłótni? W czasie burzliwej wymiany zdań możesz negować stanowisko Twojego partnera. Możesz się z nim nie zgadzać lub polemizować z jego punktem widzenia. Powinieneś mówić, które zachowania partnera Ci się nie podobają, ale nie wolno Ci przekreślać tego, co między Wami było i jest dobre. Nie wolno Ci także odrzucać partnera jako człowieka. I nigdy nie rań tożsamości drugiej osoby, nie poddawaj jej w wątpliwość. To chwyty poniżej pasa, absolutnie niedozwolone. Na koniec kłótni lepiej powiedzieć: –

Odłóżmy powzięcie ostatecznej decyzji na jutro, gdy emocje opadną i przemyślimy swoje stanowiska,

niż nabrać wody w usta i obrazić się.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala A kiedy już dochodzi do kłótni…

●

119

Gdy kłótnia przechodzi w tzw. ciche dni, taka manifestacja siły nie wskaże wygranych. Gdy już znajdziecie kompromis, podziękujcie sobie, że tak klarownie potrafiliście dojść do porozumienia.

Wszędzie we dwoje? Ależ nie! Nie możesz pozostać dla drugiej osoby atrakcyjny, gdy nie zachowasz pewnej dozy tajemnicy, nieodkrytej karty, elementu zaskoczenia. Czas spędzony oddzielnie to nie tylko szansa, abyś zatęsknił za kochaną osobą. To także możliwość odpoczynku od siebie. A jeśli masz swoje pasje, zainteresowania, swoich znajomych czy przyjaciół, będzie to tylko rozwijało Wasz związek. Wzbogać Wasze rozmowy o elementy tych pasji, o tematy spoza Waszego wspólnego świata. Poza tym pokażesz się partnerowi z całkiem nowej strony. Daj mu szansę odkrywać w Tobie coraz to nową osobę, twórczą, kreatywną, zaskakującą. Warto nauczyć się nadawać swemu związkowi osobistego wymiaru, wnosić w niego wszystko to, co najlepsze. I warto też nauczyć się mówić co jakiś czas „kocham cię, jestem z tobą szczęśliwy, dziękuję, że jesteś”. Podstawa dobrego związku to miłość do siebie Wiesz już, jak ważne jest kochać samego siebie. Jeśli nie nauczysz się kochać siebie, nie nauczysz się kochać żadnego innego człowieka.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 30. Zapanujesz nad emocjami i błyśniesz dowcipem

●

120

Gwarancja 30. Zapanujesz nad emocjami i błyśniesz dowcipem Na świat przychodzisz z całą gamą emocji, które stoją na straży Twoich praw, potrzeb czy wreszcie poczucia bezpieczeństwa. Wypełniają Cię emocje pozytywne i negatywne, które wzajemnie się uzupełniają i są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Jako człowiek masz prawo do każdej emocji i tylko od Ciebie zależy decyzja, czy utrudnią Ci one życie aż tak bardzo, że wreszcie postanowisz nad nimi pracować.

Naucz się sprzedawać pomysły swojemu własnemu umysłowi Pracę Twojego mózgu można porównać do metody funkcjonowania komputera. Każde działanie mózg ocenia w systemie zero-jedynkowym: (porażka-ból) ZERO – JEDEN (sukces-przyjemność) Gdy w wyniku określonych działań ponosisz kolejne porażki, asocjujesz ból z tymi działaniami i zaprzestajesz podejmowania kolejnych prób. Z biegiem czasu rozwijasz w sobie zespół wyuczonej bezradności. Jeśli odnosisz sukcesy, wówczas asocjujesz z nimi przyjemność. Masz coraz więcej motywacji do działania. Stajesz się coraz lepszy

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Naucz się sprzedawać pomysły swojemu własnemu umysłowi

●

121

w kolejnych posunięciach. Wszystko to, czemu poświęcasz uwagę, jest dla Ciebie realne do osiągnięcia. Ponieważ mózg nie rozróżnia sytuacji wyobrażanych od prawdziwych, możesz sam nauczyć się kontrolować ból i przyjemność. Zacznij asocjować (łączyć) ból z pasywnością, niepodejmowaniem działania, stagnacją. Już w krótkim czasie odkryjesz motywację do działania, ponieważ Twój mózg zacznie dążyć do przyjemności. Nie czekaj przy tym, aż życie samo połączy ból z brakiem Twojej aktywności. Kiedy pojawią się w Twojej głowie myśli: „więcej tego nie zniosę, MUSZĘ coś zrobić” – pojawi się stan, który nazywany jest unikaniem początkowym. Unikanie początkowe to, inaczej mówiąc, strach przed zrobieniem pierwszego kroku. Gdy masz świadomą kontrolę nad swoimi asocjacjami (ból / przyjemność), to masz władzę i kontrolę nad swoim wewnętrznym światem. Sam steruj swoimi emocjami. Przyjrzyj się kluczowym asocjacjom, które dominują w Twoim życiu. Jeśli znajdują się poza Twoją świadomością, postaraj się to zmienić. Już od momentu, w którym zrobisz pierwszy krok, automatycznie i bez wysiłku zaczniesz coraz lepiej kontrolować swoje emocje i zachowania, aż do osiągnięcia sukcesu.

Nazywaj swoje emocje Gdy już potrafisz panować nad swoimi wewnętrznymi emocjami, przyjrzyj się temu, jak nazywasz emocje swoje i innych ludzi. Gdy ktoś bliski jest zdenerwowany i opryskliwie zwraca Ci uwagę, zaczynasz się zastanawiać, co takiego zrobiłeś. Pojawia się poczucie winy, z czasem możesz sam zacząć się denerwować. Negatywne emocje są jak odbijana piłka. Przeskakują z jednej osoby na drugą, za Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Nazywaj swoje emocje

●

122

każdym razem zwiększając siłę uderzenia. Jeśli pozostają lekceważone, ich siła rażenia zwiększa się parokrotnie (pamiętasz, tak działa otwarta pętla układu limbicznego). Rozszyfrowanie własnych, ukrytych emocji nie jest łatwe. Tym bardziej, że na zewnątrz wypuszczamy te emocje, które są dla nas łatwiejsze do wyrażenia. To wszystko oznacza, że nawet jeśli często zachowujesz się agresywnie, Twoje prawdziwe emocje mogą być zupełnie inne. Bo czy zastanawiałeś się czasem, jak często za agresją skrywasz lęk lub poczucie bezradności? Dlatego ważne jest, abyś nauczył się definiować i nazywać swoje prawdzie emocje. Kiedy robisz coś, co mocno Cię porusza, co jakiś czas zrób sobie przerwę i przyjrzyj się swoim odczuciom. Zastanów się, co wyrażają, jak je określić i czy w głębszych pokładach nie skrywasz czegoś, czego nazwać jeszcze nie potrafisz.

Równowaga w obliczu stresu W obliczu niepowodzeń osoby silne potrafią zachować zimną krew. Wyciszają się, wycofują i z dystansu przyglądają się zaistniałej sytuacji. Panowanie nad emocjami sprawia, że stają się coraz silniejsze i bardziej skuteczne. Mają pewność, że sprostają każdej sytuacji, są postrzegane jako zdecydowane, odporne na stres, otwarte na informacje. Osoby słabe reagują natychmiast, prezentując przy tym pełną gamę emocji, od wewnętrznego spięcia poprzez pożar aż do totalnej katastrofy. Równowagę w obliczu stresu możesz odzyskać, skupiając się na detalach. Codzienne zapamiętywanie szeregu przypadkowych liczb Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Równowaga w obliczu stresu

●

123

(np. numery rejestracyjne samochodów, numery telefonów zapisane na ulotkach) ćwiczy koncentrację i – jak twierdzi doktor Clough – w chwilach napięcia pozwala ogniskować uwagę na pojedynczych problemach. Gdy już potrafisz skoncentrować się na detalu, jednym elemencie problemu, łatwiej Ci jest rozpocząć merytoryczną dyskusję i przejść do kluczowych zagadnień. Koncentracja sprzyja bowiem opanowaniu, wycisza emocje i pozwala Ci z każdym dniem lepiej panować nad emocjami. A stąd już łatwo do opowiedzenia dowcipu, który rozładuje atmosferę nawet w najbardziej stresującej sytuacji.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 31. W seksie postawisz na wszystkie zmysły

●

124

Gwarancja 31. W seksie postawisz na wszystkie zmysły Jednym z najmocniejszych klejów, który spaja związek, jest seks. Udany seks. Żeby w łóżku było cudownie Wam obojgu, seks musi dawać uczucie spełnienia, satysfakcję dla serca, umysłu i ciała. Wbrew pozorom do ekscytującego seksu nie potrzeba żadnych wyrafinowanych technik, dziwnych pozycji czy wschodnich sztuk tajemnych. Wystarczy lubić siebie nawzajem i podobać się sobie. Stąd już krok do wzmocnienia poczucia bliskości.

Monogamia w modzie Istnieją teorie, według których nie jesteśmy predestynowani do wierności. Pośród ssaków, na około 5 tysięcy gatunków, tylko garść jest monogamiczna. To bobry, wydry, nietoperze, lisy, niektóre gryzonie, kilku przedstawicieli kopytnych, pewne naczelne. Nie jest to, oczywiście, żaden argument, żeby preferować poligamię. W końcu my, ludzie, jesteśmy psychicznie bardziej skomplikowani od myszy. Jesteśmy istotami o wysokiej kulturze i potrafimy wznieść się ponad pierwotne instynkty. Fakt, że zdrady zdarzają Ci się coraz częściej i traktujesz je jako nieszkodliwe dla związku urozmaicenie życia, świadczy o tym, że zaczynasz chodzić na skróty. O ile bowiem łatwiej jest zmienić kochanka czy kochankę, niż popracować nad istniejącym związkiem. A zdrada

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Monogamia w modzie

●

125

najczęściej jest wynikiem nudy w łóżku, bałaganu emocjonalnego partnerów, stresu, tempa dnia. – Bo ty chciałabyś mieć pożar każdej nocy, a pożar każdej nocy mają tylko strażacy – to zdanie zapadło mi w pamięć podczas oglądania hitowego filmu Samotność w sieci. Nie dochowujemy wierności, bo szukamy urozmaicenia. W kolorowych pismach i magazynach czytasz, że super orgazm należy Ci się bez wysiłku. A nowy partner to nowa adrenalina, całkiem nowe emocje, pożądanie owocu zakazanego. A stąd już prosta droga do nowych doznań. Ale i te nowe doznania, jak każde danie w nadmiarze, straci kiedyś swoją moc i – zaczniesz szukać czegoś nowego. A w przypadku, gdy pojawiają się problemy, gdy czujesz się przepracowany, niedowartościowany, wówczas to właśnie seks jest najłatwiejszym i najprzyjemniejszym urozmaiceniem.

Seks powinien angażować wszystkie zmysły Seks to nie tylko dotyk i wzrok. – Kiedy czuję zapach dobrej wody toaletowej, cała jestem jego – powtarza niezmiennie moja przyjaciółka. Ważny jest też smak. Sól na jego skórze, czekoladowy pocałunek. I, oczywiście, słuch! Szeptane wyznania działają lepiej niż niejeden afrodyzjak. Zwłaszcza, gdy w tle słychać ciepłą, kołyszącą, otulającą muzykę. O tym, że muzyka podnieca i jak ważnym jest elementem erotycznego życia, ludzie wiedzą od zawsze. Afrykańskie tam-tamy, grzechotki, kołatki, którymi można wybijać rytm nieco szybszy niż bicie serca, są głównym elementem pierwotnej muzyki. Szamańskie Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Seks powinien angażować wszystkie zmysły

●

126

pieśni powodują, że serce zaczyna bić szybciej, coraz szybciej, aż ogarnia Cię ekscytujące pobudzenie. A kiedy tempo narasta, by wprowadzić Cię w trans, wraz z nim czujesz narastające podniecenie. Wtedy tempo znów przyspiesza i napięcie erotyczne wzmaga się coraz gwałtowniej i jeszcze bardziej, aż do osiągnięcia stanu odprężenia, tak rozkosznego po osiągnięciu szczytu. Na imprezach techno stan transu jest osiągany właśnie dzięki odpowiednio skomponowanej muzyce. A każdy z tancerzy wie, jakie uczucia mu wówczas towarzyszą. Jednak najczęściej w sypialni lubimy słuchać nostalgicznych, spokojnych ballad, śpiewanych przez mężczyzn aksamitnym lub lekko zachrypniętym barytonem. Bo muzyka pozwala odciąć się od świata, stworzyć intymny nastrój i zatopić się w miłosnych uniesieniach. Relaks, dotyk, erotyka, napięcie, uniesienie, relaks.

Seksowna koszulka w lamparcie cętki czy truskawki i szampan? Od Ciebie zależy, czy Twój związek będzie się opierał na niezmiennym po ciemku, po bożemu i pod kołderką, czy też urozmaicisz go apetycznymi gadżetami. Przy czym wcale nie musi to być wielki, sztuczny penis, migający kolorami jak bożonarodzeniowa choinka. Seksowna koszulka w lamparcie cętki czy truskawki i szampan, delikatne kizianie-mizianie czy drapieżny, dziki seks w każdym kącie pokoju lub nawet całego mieszkania. Obojętne, jaki scenariusz wybierzesz, zaangażuj wszystkie zmysły!

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Seksowna koszulka w lamparcie cętki czy truskawki i szampan?

●

127

Ważne jest, w jaki sposób myślisz o bliskości i erotycznych zabawach z partnerem. Jeśli traktujesz je jako małżeński obowiązek (brrr…), to lepiej załóż barchanową koszulę nocną i idź spać przed dobranocką. Ale jeśli o każdym zbliżeniu pomyślisz, jakby to miał być Twój trzeci raz, wówczas nuda na pewno nie wkradnie się do Twojej sypialni. I jeszcze jeden pikantny patent. Kochaj się w dziwnych miejscach, spontanicznie, nieoczekiwanie. A jeśli akurat nie masz ochoty na seks i jednocześnie otworzysz się na erotyczne przyjemności, wynik będzie tym bardziej zaskakujący! A gdy boli Cię głowa? Przyspieszone bicie serca sprawi, że dotleni się całe Twoje ciało i prędko o bólu zapomnisz. Kolacje przy świecach, weekend w górach, miłość po całym dniu zmęczenia konną jazdą… to wszystko bajeczne patenty na udane noce, ponieważ ogień będzie się palił dopóty, dopóki będziesz dorzucać do niego drzew. A najprzyjemniejszy ogień jest wówczas, gdy iskry strzelają wysoko w niebo.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 32. Tolerancja to Twoje drugie imię

●

128

Gwarancja 32. Tolerancja to Twoje drugie imię Gdy ograniczasz swoją przynależność i akceptację tylko do wąskiej grupy ludzi (rasa, wiek, pozycja społeczna, kultura, religia), zamykasz swoje horyzonty, nie dostrzegając szerszych kontekstów. Pozbawiasz swoje życie różnorodności doznań, tak niezbędnych do poznawania siebie i rozwoju osobistego. Ponieważ to właśnie różnorodność tworzy kolorowy świat, a dodanie importowanych rodzynek do krajowego sera sprawia, że podkreślasz tym samym jego smak. Tak się składa, że ksenofobia i brak tolerancji bardzo blisko łączą się z monotonią życia seksualnego. Ale brak tolerancji dla inności otwiera drzwi także dla kolejnych nieszczęść.

Twoja wewnętrzna dojrzałość Ograniczając się do życia w świecie własnych ograniczeń, zapominasz o istnieniu drugiego człowieka. Filtrujesz świat przez własne doświadczenia. Każdą sytuację odnosisz do własnego punktu widzenia i własnego systemu wartości. Gdy odrzucasz punkt widzenia innych ludzi, dajesz sobie prawo do oceniania ich i skwapliwie z tego prawa korzystasz. Teraz przyjrzyj się skutkom takiego postępowania, zarówno tym na poziomie Twojego środowiska, jak i w kontekście konfliktów pomiędzy narodami czy wyznawcami różnych religii. Tolerancja to wynik Twojej wewnętrznej dojrzałości. Jest efektem poczucia własnej wartości, otwartości i gotowości do czerpania z doświadczeń, wiedzy Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Twoja wewnętrzna dojrzałość

●

129

i kultury innych społeczności. Jest wyrazem uniwersalnej więzi z ludźmi, niezależnie od Twoich własnych doświadczeń czy chwilowych uwarunkowań. Odpowiedz sobie na pytanie: „kim jestem?”. A gdy swoją tożsamość jako człowieka przynależnego do określonego środowiska, kultury i religii uzupełnisz o tożsamość globalną, uniwersalną, odpowiedź na to pytanie zabrzmi: „jestem człowiekiem”. I wtedy uświadomisz sobie, że Twoje naczelne potrzeby są takie same, jak ludzi żyjących w całkiem różnych środowiskach. Bo, niezależnie od szerokości geograficznej, naczelne potrzeby każdego człowieka są takie same: poczucie bezpieczeństwa, miłość i szacunek. Pojawienie się w Twojej świadomości tożsamości globalnej sprawi, że spojrzysz na ludzi innych kultur i na ich potrzeby tak, jak patrzysz na siebie i swoich bliskich. Zaczniesz traktować ich z dużą dozą tolerancji i zrozumienia.

„Nie cierpię głupich ludzi” Nikt mądry nie powie: „nie cierpię głupich ludzi”. A jeśli masz skłonność do wystawiania jednoznacznych ocen, dowodzi to braku tolerancji i otwarcia na sposób myślenia, działania i funkcjonowania innych ludzi. Wydajesz opinie zanim poznasz motywację, przyczyny, doświadczenia czy też cele drugiej osoby. Krytykujesz, gdy nie potrafisz w inny sposób zareagować na niewygodną dla Ciebie sytuację. Czy jesteś wówczas z siebie dumny? Zamiast zmierzyć się z czymś, co jest dla Ciebie nowe, nieznane, zamiast skonfrontować odmienne stanowiska

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala „Nie cierpię głupich ludzi”

●

130

i dążyć do porozumienia, rozpoczynasz grę w odbijanie piłeczki i udowadnianie, że moje jest mojsze niż twojsze.

Wybaczanie A jeśli brak tolerancji przeradza się u Ciebie w gniew? Zwłaszcza ten niewyrażony, zadawniony, wobec ludzi, którzy kiedyś wobec Ciebie zawinili. Jak poradzić sobie z żalem przechowywanym latami, który z biegiem lat potrafi przesłonić teraźniejszość? Niektórzy ludzie chowają się za parawanem właśnie takich zadawnionych krzywd, tłumacząc nimi swoje życiowe niepowodzenia. To wygodne rozwiązanie. Ale o wiele bardziej skutecznie jest stanąć oko w oko z demonem i wygrać dla siebie życie bez żalu i gniewu. Archetyp ofiary zakorzenił się w nas głęboko i bardzo silnie oddziałuje na powszechną świadomość. Przez wieki odgrywaliśmy rolę ofiary w każdej dziedzinie życia, przekonując samych siebie, że świadomość ta jest podstawowym składnikiem ludzkiego losu. – jak pisze Colin C.Tipping, twórca metody Radykalnego Wybaczania. Metoda Radykalnego Wybaczania odmienia życie człowieka, zmienia bowiem perspektywę widzenia jego przestrzeni życiowej. Aby wybaczyć, musisz zauważyć swoje podobieństwo do osoby, którą osądzasz. Pogodzić się niedoskonałością zarówno swoją, jak i tej osoby. Musisz dążyć do doskonalenia siebie i widzieć w drugiej osobie istotę, która każdego dnia także się doskonali. Poprzez swoje niedoskonałości spójrz na przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość. Naucz się wybaczać, tak naprawdę, z całego serca i na zawsze. To zastąpi żal wewnętrznym spokojem, dumą z tworzenia i rozwijania się. To wyjście z roli ofiary i zapanowanie nad swoim dalszym losem. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Wybaczanie

●

131

Kiedy wybaczasz, zmywasz plamy ze swojej przeszłości. Nie masz już żadnego usprawiedliwienia, że dobre i szczęśliwe życie jest dla Ciebie nieosiągalne, że Ci się nie uda. Zauważ przy tym, jak bardzo wybaczanie innym powiększa Twoją wolność osobistą.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 33. Nauczysz się żyć w czasie teraźniejszym

●

132

Gwarancja 33. Nauczysz się żyć w czasie teraźniejszym Wielu ludzi zachowuje się tak, jakby ich życie było tylko próbą generalną, po której nastąpi jeszcze jedna szansa. Wypełniają swoje życie pośpiechem i rzeczami nieistotnymi, a ważne odkładają na później. Tylko kiedy jest to później?

Żyję dzisiaj Słynne pytanie, na które Twoja odpowiedź zwykle jest mglista, powierzchowna i nie prowadzi do żadnych konkretnych działań: Gdyby pewnym było, że za miesiąc nastąpi globalna katastrofa i masz przed sobą tylko miesiąc życia, co zrobiłbyś w czasie tego ostatniego miesiąca? Zauważ, że wiele osób dopiero w obliczu nieuleczalnej choroby zauważa, jak cudowne jest życie i jak wiele przegapili naprawdę dobrych piłek. Dopiero w obliczu śmierci realizują swoje niespełnione marzenia. Wybierają się w podróż, piszą listy do ludzi, którzy całe życie byli dla nich ważni, a którym nigdy nie mieli okazji o tym powiedzieć. Zwiedzają galerie, czytają książki, na które nigdy nie mieli czasu. Kochają i wyrażają tę miłość, nawet jeśli przez całe życie nie potrafili jej wyrazić. Mam dla Ciebie dość przykrą wiadomość.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Żyję dzisiaj

●

133

To na skutek własnego niedbalstwa, lenistwa i niedostrzegania tego, co naprawdę ważne, tkwisz w swojej szarej, zagonionej codzienności. Wiesz przecież, że w poczuciu utraty cudu życia potrafiłbyś celebrować każdą chwilę. Z każdego dnia zrobiłbyś spektakl ze sobą w roli głównej. I wiedziałbyś, że jesteś istotą niepowtarzalną, niezwykłą, godną szacunku i wartą najpiękniejszych chwil. Dlaczego wobec tego każdego dnia godzisz się na tę szarość i wieczorne narzekanie – jutro znów kolejny, szary dzień…

Pokochać życie Aby pokochać życie i celebrować każdy dany Ci dzień, wystarczy myśl, że jesteś śmiertelny. Na łożu śmierci nie będziesz przejmować się błędami, które popełniłeś. To, co teraz wprawia Cię w zdenerwowanie, wtedy wyda Ci się głupstwem (jeśli w ogóle o tym pomyślisz). Na łożu śmierci będziesz już wiedział, czy Twoja pogoń za coraz większym uznaniem, osiągnięciami czy pozycją naprawdę uczyniła Cię szczęśliwym. Tylko czy wtedy już nie będzie zbyt późno? Bo wówczas stwierdzisz, co było naprawdę istotne, ważne, a wobec czego każdego dnia przechodziłeś obojętnie. Być może dlatego sama jestem wyznawcą niezwykle użytecznej maksymy: Lepiej grzeszyć i potem żałować, niż żałować, że się nie grzeszyło…

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Życie jest nie do pomyślenia bez śmierci

●

134

Życie jest nie do pomyślenia bez śmierci Kto akceptuje fakt, że życie się kończy, żyje pełniej. Jeśli zaś wypierasz istnienie śmierci, już za życia w pewnym sensie stajesz się martwy. Potwierdzają to badania poświęcone skutkom wypierania faktu śmierci ze świadomości. Kiedy ludzie nie akceptują nieuchronności własnego końca, ich życie staje się uboższe. Skłaniają się ku zamkniętemu obrazowi świata, kurczowo trzymają się przedmiotów wartościowych, są nieprzejednani, ksenofobiczni, pełni uprzedzeń. Aby odeprzeć strach przed śmiercią, treścią swego życia czynią innych ludzi, żądając od nich zbyt wiele. Strach przed śmiercią odbiera im radość istnienia. Dzieje się wówczas dokładnie to, czego chcą uniknąć: wypierając się śmierci, tracą swoje życie jeszcze przed jego ostatecznym końcem. Jeśli natomiast nie tracisz z oczu momentu śmierci, w ważnych sytuacjach podejmujesz właściwe decyzje. Potrafisz z wewnętrzną siłą stawić czoła nie tylko małym przykrościom, lecz również poważnym zrządzeniom losu. Umiesz z wdzięcznością czerpać radość z wielu drobnych momentów. Okazujesz życiu poważanie, na jakie ono zasługuje. – Życie jest nie do pomyślenia bez śmierci – pisze filozof Norbert Bobbio. – Szanuje życie ten, kto szanuje śmierć. Kto śmierć traktuje poważnie, poważnie traktuje też życie – to życie, moje życie, jedyne życie, jakie dostałem, nawet jeżeli nie wiem, od kogo i nie znam przyczyny. Traktowanie życia poważnie oznacza bezwzględną, wyraźną i tak spokojną, jak to tylko możliwe, akceptację jego końca. Tyle filozof. Teraz czas na Ciebie. Nie gloryfikuj przeszłości. Nie czekaj na przyszłość. Wtedy będziesz wiedział, że najważniejsze jest umieć żyć swoimi zainteresowaniami Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Życie jest nie do pomyślenia bez śmierci

●

135

i być w zgodzie z samym sobą, tu i teraz. I być może wreszcie zdasz sobie sprawę z tego, że tak naprawdę chodziło tylko o jedno. O Miłość. Żeby kochać i być kochanym.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 34. Dowolnie będziesz kształtował samego siebie

●

136

Gwarancja 34. Dowolnie będziesz kształtował samego siebie Świat jest jak bar sałatkowy. Tylko od Ciebie zależy, jaką sałatkę danego dnia skomponujesz. Twoja siła wewnętrzna wzrasta wraz z Tobą. Już nie pozwalasz sobie na poczucie zależności. Nie pozwalasz sobie na bycie osobą niespełnioną. W obliczu niepowodzeń nie poddajesz się, tylko zakasujesz rękawy i działasz. Jasno i głośno mówisz, czego chcesz, a na co się na pewno nie zgodzisz. Nie jesteś ofiarą losu manipulowaną i bezradną. A jeśli masz z tym problem, umiesz prosić o pomoc. Wiesz, że negatywne uczucia to sygnał do zastanowienia. Zatrzymujesz się na chwilę, aby popatrzeć na siebie i swoją sytuację z pozycji osoby trzeciej. Z czasem ta trzecia osoba w Tobie nauczy się widzieć w negatywnej sytuacji nie tyle porażkę, co Twoją szansę na kolejny krok do przodu. Podejdź do baru sałatkowego i zrób listę informacji na swój temat. Gdy już wypiszesz pięć swoich cech, wypisz kolejne pięć. Potem zastanów się i napisz kolejnych dziesięć. I kolejne dziesięć. Nie potrafisz wypisać kolejnych stu? To napisz siedemdziesiąt. A potem kółkiem zakreśl te, które są pozytywne. Ile jest cech pozytywnych na Twojej liście?

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 34. Dowolnie będziesz kształtował samego siebie

●

137

Na początek to bardzo dobre ćwiczenie, ponieważ ukazuje Twój obraz samego siebie, Twoją bazę wyjściową do tworzenia fundamentów pod kolejne filary Twojego dobrego życia.

Szanuj swoje błędy Doznana krzywda czy nawet wielka wpadka nie zawsze naznaczają Cię na resztę życia. Często sprawiają, że wzmacniasz swoją siłę wewnętrzną, a wyniesione lekcje służą Ci przez resztę życia. Dlatego nie zamykaj oczu na własne słabości, nie udawaj sam przed sobą, że ich nie masz. Niepowodzenia i porażki zdarzały Ci się, zdarzają i zdarzać będą. Bez tego byłbyś zaprogramowaną maszyną, która działa według napisanych przez innych programów. A Ty, w miarę nabywania doświadczenia, wiesz już, że pomimo swoich słabych stron, jesteś wciąż silny i odporny. Zdecydowana większość ludzi potrafi samodzielnie pozbierać się po przeżyciu traumy czy życiowej katastrofy. To samodyscyplina, elastyczność, hart ducha pozwalają Ci wrócić do równowagi. Jeśli chcesz, możesz wprawdzie skupiać się przez następny rok na ostatniej swojej porażce. Ale czy nie byłoby dla Ciebie wygodniej porażkę nazwać doświadczeniem i potraktować ją jako lekcję na przyszłość? Zaakceptuj swoje słabości. Daj sobie szansę popełniać błędy. W połączeniu z elastycznością i otwartością to Twoja gwarancja, że każdy błąd popełnisz tylko raz. I, jak mawiał Winston Churchill, nie rób wszystkich błędów sam, daj szansę innym. Ucz się każdego dnia, obserwując, analizując, słuchając intuicji, wyciągając samodzielne wnioski. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Rozwijaj siebie

●

138

Rozwijaj siebie Kiedy już przeanalizujesz problemy i zapiszesz wnioski, skup się na odpowiedzi na pytania: Co jeszcze mogę zrobić? Co potrafię, co jest moją siłą? Co mogę jeszcze rozwijać? Co wzmacniać? Perfekcja? Zgoda. Kiedy wsiadam do samolotu, mam nadzieję, że mechanik dokonujący przeglądu czy kontroler lotu to osoby maniakalnie perfekcyjne. Zbyt wiele katastrof wydarzyło się tylko dlatego, że osoba odpowiedzialna za mycie samolotu nie odkleiła taśmy zasłaniającej wylot wentylacji lub mechanicy nie zastosowali zasady podwójnej kontroli. Jest wiele zawodów, które wymagają perfekcji i dbania o szczegóły. Ale zachowaj bardzo zdrowe podejście do siebie, swoich planów i aktywności. Gdy przekraczasz granicę między bardzo dobrze a perfekcyjnie, stawiasz sobie nierealistyczne wymagania. Stawiasz zbyt wysokie cele. Męczysz otoczenie nadmierną kontrolą. Nikt nie zrobi tego tak dobrze, jak Ty. Bo jesteś perfekcyjny, szczegółowy do bólu. A jeśli tego nie zrobisz, świat się zawali! I wali się. Ale tylko Twój świat. Nigdy nie jesteś w sam raz, zawsze coś jest nie dość dobrze. Podczas gdy już wiesz, że masz długą listę mocnych stron, wiesz też, że lepiej trzymać się z dala od perfekcjonizmu, który prowadzi do frustracji, wiecznego niedosytu i niezadowolenia. Jedyne, co możesz zmienić, to Ty sam. Czasem masz wrażenie, że świat, w którym żyjesz, nie spełnia Twoich oczekiwań. Jak zawsze, w takiej sytuacji także masz dwie możliwości. Możesz denerwować się i podejmować coraz to nowe, bezskuteczne

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Rozwijaj siebie

●

139

próby zmiany otoczenia. A możesz zrobić coś, co przyniesie Ci rezultat niemal natychmiast. Możesz zmienić siebie.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 35. Uwierzysz, że na nic nigdy nie jest za późno

●

140

Gwarancja 35. Uwierzysz, że na nic nigdy nie jest za późno Na wykładzie siedzi prawie stu seniorów. Wszyscy w skupieniu słuchają słów profesora, robią notatki. To studenci Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Niektórzy mówią, że starzejemy się tylko dlatego, że nosimy w swojej podświadomości zbiorowe przekonanie o nieuchronności starości. I nie przestajemy się bawić dlatego, że się starzejemy, ale starzejemy się dlatego, że przestajemy się bawić.

Przegapione możliwości Przegapione możliwości, niewykorzystane szanse, notoryczne odkładanie wszystkiego na później, brak odwagi, ostrożność – tak większość ludzi ocenia swoje życie, będąc u jego schyłku. Psychologowie przeprowadzili badania, podczas których 60 osobom zadano tylko jedno pytanie. Czego żałują państwo bardziej, spoglądając wstecz na dotychczasowe życie: rzeczy, które państwo zrobili (a które potem okazały się błędem), czy rzeczy, których państwo nie zrobili? Wynik tego badania nie był zaskoczeniem. 75% badanych bardziej żałowało, że czegoś nie zrobiło.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Przegapione możliwości

●

141

Żałowali, że zbyt mało czasu poświęcili na naukę, że zdobyli za małe wykształcenie. Żałowali, że nie wykorzystywali nadarzających się okazji. Żałowali, że zrezygnowali z miłości. Żałowali, że poświęcili zbyt mało czasu swoim bliskim. Żałowali, że obawiali się podjąć wyzwania i nie wykorzystali szansy zrobienia kariery. Wiele wyników badań psychologicznych potwierdza, że: Ludzie z reguły nie żałują zbytnio tego, co zrobili. Żałują wszystkiego tego, czego nie zrobili. Jak się okazuje, zmarnowane szanse bardziej bolą niż błędy, które człowiek popełnia w drodze do osiągnięcia jakiegoś celu. Potwierdza to inne badanie, podczas którego uczestnikom opowiedziano następującą historię: Dwaj mężczyźni, Jim i Dave, studiowali na tym samym uniwersytecie i obydwaj mieli możliwość przeniesienia się na lepszą uczelnię. Jim przyjął ofertę, Dave ją odrzucił i został. Jednak ani jeden, ani drugi nie był zadowolony z podjętej decyzji. Jim żałował, że zmienił uniwersytet. Dave żałował, że przegapił świetną okazję. Uczestnicy badania mieli odpowiedzieć na dwa pytania: Kto w krótkim czasie bardziej żałuje swojej decyzji? Kto w przyszłości bardziej będzie tej decyzji żałował? 67% badanych odpowiedziało, że w krótkim czasie to Jim bardziej będzie żałował swego odejścia z uniwersytetu. 62% stwierdziło, że w długiej perspektywie czasowej to Dave będzie bardziej żałował, że pozostał bierny.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Przegapione możliwości

●

142

Badania psychologiczne potwierdzają więc, że być może niewłaściwa decyzja na krótką metę pozbawi Cię snu, ale i tak najbardziej będziesz żałować wszystkich przegapionych okazji.

A miłość? Tak, niezależnie od tego, co Ci się w życiu przydarza, miłość zawsze pozostanie najważniejsza. Ponieważ daje poczucie bezpieczeństwa, spełnienia, akceptacji. Zaspakaja potrzebę dzielenia życia z drugim człowiekiem. Być może dlatego w rubryce ogłoszeń matrymonialnych w Chinach ukazało się ogłoszenie: 107-latka szuka męża…

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 36. Każdego dnia wypowiesz swoje magiczne słowo

●

143

Gwarancja 36. Każdego dnia wypowiesz swoje magiczne słowo Niewykorzystane szanse wywierają negatywny wpływ nie tylko na jakość Twojego życia, ale także na Twoje zdrowie psychiczne. Tym razem badaniu poddane zostały tylko kobiety. 83 kobiety w wieku 36 lat zapytano o to, co w swoim dotychczasowym życiu chciałyby zrobić inaczej, jakie mają dalsze cele i jakie zmiany chciałyby wprowadzić w przyszłości. Część z nich mówiła, że wolałaby pracować zawodowo, zamiast poświęcać cały swój czas rodzinie. Inne żałowały, że zbyt długo spełniały wszystkie zachcianki swego męża, zamiast zająć się sobą. Jeszcze inne zarzucały sobie, że nie rozwijały swoich pasji i szerokich zainteresowań, które miały jako dziewczyny, a których z biegiem czasu zaniechały całkowicie. Aby dowiedzieć się, jak wiele wynika z wyrażanego głębokiego niezadowolenia, kolejne badanie przeprowadzono pośród tych kobiet jedenaście lat później. Wyniki były budujące. Aż 57 z 83 badanych kobiet zmieniło swoje życie. Skończyły studia, znalazły pracę, oddawały się swoim pasjom. Niektóre zostawiły męża i zaczęły nowe życie z partnerem, który je wspierał i podzielał ich nowy styl życia. Jednak 26 badanych kobiet poprzestało jedynie na narzekaniach. W ciągu jedenastu lat nie zrobiły ze swoim życiem nic. I za swoją Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Gwarancja 36. Każdego dnia wypowiesz swoje magiczne słowo

●

144

ignorancję płaciły wysoką cenę. Cierpiały na depresję, lęki, brakowało im poczucia własnej wartości. Szybciej się starzały nie tylko psychicznie, ale także fizycznie.

Jakie wnioski możesz wyciągnąć z tego badania? Zacznij działać teraz. Jeśli nie wiesz, od czego zacząć, zacznij od najmniejszej rzeczy. Zobacz, jaki jest rezultat. Nawet jeśli to nie była najlepsza rzecz do zrobienia, na pewno się czegoś nauczysz. Ogarnia Cię strach? Niech będzie Twoim doradcą. To lepsze, niż miałbyś pozwolić, aby dyrygował Twoim życiem. Zaczynając od małych rzeczy, zmierzaj w kierunku większych, bardziej efektywnych. Wykorzystaj bogatą wiedzę, którą zawiera ten poradnik. Ćwicz mięśnie swojego umysłu. Działaj i obserwuj, jaki daje rezultat to, co robisz. Gdy wyczulasz zmysły i ufasz swojej intuicji szybko zauważysz, czy zbliżasz się do celu, czy od niego oddalasz. Wiesz, że te same działania dają te same rezultaty, więc gdy robisz coś, co nie działa, przestajesz to robić i zaczynasz robić coś innego. Twoja elastyczność jest potężnym narzędziem, ponieważ nigdy nie pozwalasz, by porażki powstrzymywały Cię przed kolejnym krokiem. Do skutku. Kiedy spada Twoja motywacja, znajdujesz sobie mentora, który przyspieszy Twoją podroż do celu. Twój mentor osiągnął już to, do czego Ty dążysz, więc możesz obserwować jego techniki i sposoby działania. Robisz to, co on robi. Myślisz tak, jak on myśli. Nie zadajesz sobie już pytania, dlaczego wszyscy tak nie żyją, skoro to jest takie proste. Wiesz, że ludzie łatwo wpadają w utarte koleiny przyCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

TO TAKIE PROSTE — Anna Opala Jakie wnioski możesz wyciągnąć z tego badania?

●

145

zwyczajeń, boją się wyjść poza bezpieczny i znajomy stan, w którym funkcjonują od wielu lat. Wiesz też, że nie zdają sobie sprawy z tego, że mogą więcej, czasem nawet uważają, że na więcej nie zasługują. Ty wiesz, że sama wiedza nie jest potęgą, podobnie jak gadanie. Prawdziwą potęgą jest DZIAŁANIE Kiedy dopada Cię frustracja czy zniechęcenie, wykorzystaj tę energię do znajdowania nowych pomysłów. Zarówno frustracja, jak i zniechęcenie to bardzo dobre stany umysłu, wówczas bowiem umysł pracuje jeszcze bardziej intensywnie i niezmordowanie szuka rozwiązań. Steruj tą energią w kreatywny sposób. Twój sukces zależy od Ciebie.

Jak wobec tego brzmi Twoje Magiczne Słowo? TERAZ!! ZROBIĘ TO TERAZ!! I obserwuj, jak każdego dnia poprawia się jakość Twojego życia. Nie można tego z niczym porównać.

Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Anna Opala

Polecamy także poradniki: Odwieczne prawa życia – Elżbieta Maszke Czy możliwe jest, że ludzie, którzy osiągnęli w swoim życiu sukces (zawodowo, prywatnie), mają podobne do siebie zachowanie i myślenie? Czy chcesz poznać i wykorzystać w swoim życiu te same prawa, których przestrzegają bogacze i ludzie sukcesu? Setki milionerów wywodzą się z biednych domów i miały trudne dzieciństwo. Jednak oni osiągnęli sukces, podczas gdy tysiące ludzi z tzw. dobrym startem niczego wielkiego nie osiągnęło. Co to oznacza dla Ciebie? Działaj teraz. Zainwestuj w siebie i poznaj zasady, którymi powinieneś kierować się, idąc przez życie. Nie znając ich, będziesz łapał się tylko kolejnych „supersposobów” na osiągnięcie tego, czego pragniesz, i działał po omacku. Znakomita lektura dla osób poszukujących odpowiedzi na pytanie: od czego zależy nasz sukces ? Poznając prawa rządzące naszym codziennym życiem w łatwy sposób pokierujemy swoimi działaniami z pozytywnym dla nas efektem końcowym. Wiedza przekazana bardzo przystępnie. Pozycja naprawdę godna polecenia ! Maciej Stefaniak – pasjonat psychologii sukcesu Sekrety prawa przyciągania – Krzysztof Trybulski W jaki sposób prawo przyciągania może zadziałać w Twoim życiu? To od myślenia w pewien określony sposób zależy, jakie ludzie podejmują działania i decyzje, a z nich przecież biorą się rezultaty. Już niedługo Ty też dowiesz się, jak myślą nie tylko ludzie bogaci, ale także osoby, które mają szczęśliwe związki i są pewne siebie. Otrząśnij się z ograniczających Cię fałszywych przekonań Każda rzecz zaczyna się w Twoich myślach. Jeśli wierzysz, że możesz osiągnąć najwznioślejsze cele, to tak się stanie. Jeśli nie będziesz w to wierzył, to na pewno Ci się nie uda. Uwolnij dobre myśli! Jestem cały czas pod wrażeniem książki i tego co zaczęło się dziać po jej przeczytaniu, jak zmieniło się moje życie jak zaczęłam stosować wskazówki zawarte w tej książce. Mogę powiedzieć jedno TO DZIAŁA! Justyna – studiuję i pracuję