Niniejszy darmowy ebook zawiera fragment pełnej wersji pod tytułem: "W stronę ojca" Aby przeczytać informacje o pełnej wersji, kliknij tutaj
Darmowa publikacja dostarczona przez PCMEDIO.pl Niniejsza
publikacja
może
być
kopiowana,
oraz
dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez Wydawcę.
Zabronione
publikacji
bez
są
pisemnej
jakiekolwiek zgody
zmiany
wydawcy.
w
zawartości
Zabrania
się
odsprzedaży, zgodnie z regulaminem Wydawnictwa Złote Myśli.
© Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl Data: 18.12.2006 Tytuł: W stronę ojca (fragment utworu) Autor: Robert Kucharski Projekt okładki: Marzena Osuchowicz Korekta: Sylwia Fortuna Skład: Anna Popis-Witkowska Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli Netina Sp. z o. o. ul. Daszyńskiego 5 44-100 Gliwice WWW: www.ZloteMysli.pl EMAIL:
[email protected] Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.
jej
SPIS TREŚCI WSTĘP...................................................................................................................5 “SPISEK JAJNIKÓW”? .........................................................................................16 MEDIACJA RODZINNA ........................................................................................35
Co można osiągnąć podczas mediacji rodzinnej?.........................................................40 POCHODZENIE DZIECKA.USTALENIE, ZAPRZECZENIE OJCOSTWA...................44
Pochodzenie dziecka .....................................................................................................44 Zaprzeczenie ojcostwa....................................................................................................54 Badania DNA..................................................................................................................57 Standardowe badanie ojcostwa dla potrzeb własnych.................................................58 Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy o pochodzeniu dziecka..............................................60 Europejska konwencja...................................................................................................66 ROZWÓD I SEPARACJA.......................................................................................69
Środki zaskarżenia.........................................................................................................84 Kodeks rodzinny i opiekuńczy – ustanie małżeństwa..................................................88 Separacja........................................................................................................................92 ROZWÓD A OPIEKA NAD DZIECKIEM.................................................................94
Ograniczenie władzy rodzicielskiej..............................................................................107 Zawieszenie władzy rodzicielskiej................................................................................107 Pozbawienie władzy rodzicielskiej...............................................................................108 Ograniczanie kontaktów ojca z dzieckiem .................................................................109 Wyjazd dziecka za granicę............................................................................................110 Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Władza rodzicielska...................................................112 ALIMENTY..........................................................................................................119
Obowiązek alimentacyjny.............................................................................................133 M JAK MOLESTOWANIE.....................................................................................139 RAZ U TATY, RAZ U MAMY.................................................................................148
Za i przeciw...................................................................................................................152 Eksperci.........................................................................................................................153 Co na to najbardziej zainteresowani?..........................................................................156 Oto, co powinniście ustalić, .........................................................................................158 PRAKTYCZNE UWAGI KOŃCOWE......................................................................166
Jak sobie radzić ze sprawami konfliktowymi?............................................................166 Jak chronić swoje dziecko w procesie rozwodowym?.................................................167 ZAKOŃCZENIE...................................................................................................170 SŁOWNIK TERMINÓW PRAWNICZYCH..............................................................174 BEZPŁATNA POMOC PRAWNA...........................................................................179
Kliniki prawa.................................................................................................................179 BIURA PORAD OBYWATELSKICH......................................................................184 POMOC MEDIACYJNA........................................................................................198
Mediacja rodzinna bezpłatna.......................................................................................198 Mediacja rodzinna płatna.............................................................................................199 POMOC PSYCHOLOGICZNA................................................................................201
Pomoc psychologiczna dla dzieci i rodziców bezpłatna..............................................201 Pomoc psychologiczna dla dzieci i rodziców płatna..................................................205 WZORY PISM PROCESOWYCH..........................................................................209
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 4
Wstęp Po trzech latach od ukazania się książki „Tata.pl” wyczerpał się jej nakład, a ponieważ problem dyskryminacji ojców jednak nie zniknął, stało się dla mnie jasne, że konieczne jest przygotowanie nowej wersji poradnika. Dodruk poprzedniej wydał mi się złym rozwiązaniem, ponieważ zmiany, które zaszły przez ten czas w polskim prawodawstwie (dotyczące między innymi sytemu alimentacyjnego) były na tyle istotne, że treści zawarte w „Tata.pl” dziś w dużej mierze straciły już na aktualności. Zdecydowałem się napisać całkiem nową książkę również z tego powodu, że sam przez minione lata zebrałem sporo nowych doświadczeń i dziś o problemach, które opisywałem w „Tata.pl” myślę trochę inaczej. Praca nad książką „Zerwane więzi” i dziesiątki, a może nawet i setki rozmów z mężczyznami przeżywającymi tę samą tragedię – odseparowanie od swoich dzieci oraz w końcu moje osobiste, wieloletnie starania o możliwość kontaktu z synem, pozwoliły mi dokładniej zdiagnozować źródło i charakter problemu, jakim jest dyskryminacja mężczyzn w sprawach sądowych o przyznawanie opieki nad małoletnimi dziećmi. Trzeba przy tym zaznaczyć, że nie jest to jedyny obszar dyskryminacji mężczyzn w obszarze życia społecznego, ale za to najbardziej jaskrawy i najlepiej rozpoznany. O tym, że coś jest na rzeczy najlepiej świadczą ogromne dysproporcje w przyznawaniu przez sądu prawa do sprawowania bezpośredniej pieczy po rozwodzie nad małoletnimi dziećmi ich matkom i ojcom. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 5
Statystyki wskazują, że od lat ta proporcja waha się w okolicach 97% dla matek do 3% dla mężczyzn. I nic nie jest w stanie zaciemnić tego obrazu, nawet demagogiczne stwierdzenia obrońców istniejącego stanu rzeczy, że mężczyźni nie uzyskują pełniejszych praw do opieki nad dziećmi, bo nie występują o nie. Przecież oczywistym jest, że tylko desperat, człowiek na wpół szalony zdecyduje się na starania o sprawowanie bezpośredniej pieczy nad dzieckiem w sytuacji, gdy powszechnie znana jest niechęć środowiska sędziowskiego do takich rozwiązań (o czym świadczą właśnie cytowane statystyki). Tych, którzy chcieliby „powalczyć” o pełniejszy kontakt ze swoim dzieckiem po rozwodzie odstraszają historie o wieloletnich upokorzeniach na sali sądowej, na jakie się trzeba zdecydować by można było pomarzyć o czymś więcej niż dwóch dniach co dwa tygodnie. Wielu z ojców rezygnuje z tych starań również za namową adwokatów, którzy przedstawiają im ich sytuację jako beznadziejną. Aby więc uniknąć bezsensownego szarpania się z byłą małżonką, która często do tej walki aktywnie wciąga dziecko, wielu rzeczywiście rezygnuje i poddaje się sakramentalnemu orzeczeniu - „dwa dni co dwa tygodnie”. Nie wszyscy jednak. Z mojego doświadczenia wynika, że około 20 % rozwodzących się mężczyzn, stara się o orzeczenie w miarę pełnego kontaktu ze swoimi dziećmi podczas spraw rozwodowych, lub już po ich zakończeniu. Takich desperatów jest, jak mówię, niemała rzesza i to oni właśnie stanowią, że się tak brzydko wyrażę, klientelę serwisu www.wstroneojca.ngo.pl, a co dzień odwiedza nas ponad 1000 osób. Nie chcę się jednak wdawać teraz w pogłębioną analizę tego problemu, nie temu bowiem ma służyć ta książka. Ma to być poradnik, a więc pozycja na wskroś praktyczna. Z praktycznego jednak punktu widzenia, aby przyjąć odpowiednią strategię działania, aby podjąć właściwe kroki, kiedy nasz związek się rozpada
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 6
i wydaje się, że nie ma już lepszego rozwiązania niż rozstanie, dobrze jest zdawać sobie sprawę z szerszego kontekstu kulturowego i społecznego procesu, który nas czeka. Dobrze jest rozumieć, dlaczego nieraz na sali sądowej pojawia się w nas nieodparte wrażenie, że jako mężczyzna nie możemy liczyć na równorzędne traktowanie w stosunku do naszej partnerki, że nasze argumenty często pozostają bez echa, a wyrok najwyraźniej zapadł bez naszego udziału jeszcze zanim rozpoczęła się rozprawa. I w końcu, że ojciec to ten gorszy rodzic, a jego miłość do dziecka jest mniej warta niż miłość matki. Tak, dobrze jest to wszystko rozumieć, żeby oszczędzić sobie chaotycznych ruchów, żeby oszczędzić sobie frustracji, żeby nie pozwolić sobie, by gniew zapanował nad nami i zniszczył to, co może dałoby się jeszcze uratować. Dlatego samemu zjawisku dyskryminacji mężczyzn w polskich sądach zajmę się w pierwszym rozdziale, następne poświęcając już konkretnym problemom, jak ustalenie i zaprzeczenie ojcostwa, rozwód, separacja, ustalenie sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej, alimenty. W tej edycji poradnika dodałem dwa nowe rozdziały, jeden poświęcony opiece naprzemiennej, rozwiązaniu coraz częściej stosowanemu w innych krajach (a także bardzo nieśmiało wprowadzanym i w Polsce) oraz molestowaniu seksualnemu. To ostatnie zjawisko zdecydowanie odbiega swoją naturą od innych prezentowanych w tej książce problemów, głównie dlatego, że rozpatrywać je należałoby na gruncie prawa karnego, a nie, jak inne - w świetle prawa cywilnego. Jest to bowiem poważne przestępstwo, o groźnych skutkach społecznych, co sprawia, że osoby podejrzane o jego popełnienie stają się wysoce napiętnowane przez otoczenie. I ten właśnie aspekt tego zjawiska – swoiste wykluczenie społeczne oskarżonych o molestowanie sprawia, że coraz częściej pomówienia o molestowanie stają się groźną bronią w walce o wspólny majątek i prawo do opieki nad dziećmi podczas rozpraw rozwodowych.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 7
Niestety ofiarami tych pomówień stają się prawie w 100% mężczyźni. Profesor Lew Starowicz, biegły sądowy, stwierdza, że z jego doświadczenia ponad 30% spraw o molestowanie seksualne prowadzonych równolegle z procesem rozwodowym, opartych jest na fałszywych oskarżeniach. Co więcej z roku na rok można zaobserwować lawinowy wzrost tego rodzaju spraw, mamy więc do czynienia z poważnym problemem, który trudno jest dłużej lekceważyć. Pomimo wprowadzonych zmian poradnik ten, tak jak poprzednia edycja, skierowany jest do wszystkich mężczyzn, którzy stanęli wobec problemu, jakim jest kryzys związku. Jestem przekonany, że będzie on przydatny w sytuacji, gdy konflikt nabrał już ostrej postaci i znalazł swój finał na sali sądowej, jak i wtedy, kiedy da się go jeszcze załagodzić. Jeśli partnerzy zdecydowali się już na rozstrzygnięcie sądowe, zawarte w nim treści mogą pomóc w osłabieniu negatywnych skutków, jakie ono ze sobą niesie. Natomiast kiedy nie jest jeszcze za późno, by na drodze kompromisu rozwiązać problem, publikacja ta wskaże gdzie i z jakiej pomocy można na tej drodze skorzystać. Chciałbym zaznaczyć, że książka nie jest w dosłownym tego słowa znaczeniu poradnikiem prawnym, zawiera przede wszystkim praktyczne porady oparte na podstawach prawnych dotyczących problematyki ojcostwa, rozwodu, separacji, władzy rodzicielskiej, alimentów i uprawnień ojców wynikających z kodeksu pracy. W swojej praktyce doradczej zetknąłem się z dziesiątkami mężczyzn, którzy wobec rozpadu swojego związku po omacku szukali pomocy. Odrzuceni przez partnerkę, odizolowani od swoich dzieci najczęściej ze swoją bezsilnością i frustracją próbowali sobie radzić poprzez obarczenie jednostronną winą kobiety. Rosnące we mnie
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 8
współczucie dla wymiaru ich indywidualnych tragedii sprawiło, że postanowiłem uruchomić program dla mężczyzn przeżywających kryzys rodzinny. Chciałem im zaoferować dojrzalszą strategię rozwiązania problemu niż tylko podsycanie w sobie żaru nienawiści do byłej partnerki, tak powstał serwis informacyjny www.wstroneojca.ngo.pl. Rozstanie, czy oddalenie emocjonalne z kochaną osoba zawsze rodzi pustkę. Życie wewnętrzne zaś nie znosi pustki i dlatego każdy z nas na swój sposób stara się ją wypełnić. Niestety najczęściej pozwalamy jej wypełnić się wtedy po prostu negatywnymi uczuciami, co przecież przynosi tylko chwilową ulgę. Program ten miał mężczyzn wyposażyć w instrumenty prawne pozwalające im skutecznie bronić się przed izolacją od swoich dzieci, jak i pomoc terapeutyczną, która pomoże być może ocalić to, co jeszcze da się ocalić z rozpadającego się związku, nawet jeśli miałoby to być jedynie poczucie własnej godności. Po blisko pięciu latach jego funkcjonowania muszę przyznać, że jestem zaskoczony jego popularnością, bo chociaż nie można porównać jego „oglądalności” do wielu komercyjnych serwisów, to jednak codziennie kilkaset osób odwiedza nas, znajdując dla siebie użyteczne informacje. Ponad tysiąc spraw, które trafiły do naszych specjalistów uprawniają, jak sądzę, do pewnych uogólnień. Najistotniejszą refleksją jest to że, w wypadku rozstania czy ostrego konfliktu rodzinnego powtarza się ten sam smutny scenariusz, pełen gwałtowności i niekończących się wzajemnych żalów. Dotyczy to
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 9
ludzi ze wszelkich kręgów i środowisk, stając się, jak sądzę, z wolna ikoną naszych czasów. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest niewątpliwie to, że coraz gorzej jesteśmy przygotowani do świadomego pełnienia ról partnerskich. W coraz mniejszym stopniu rozumiemy swoje wzajemne potrzeby, które przecież ulegają zmianie wobec zmieniających się realiów społeczno-ekonomicznych. Bezradność ta sprzyja uruchamianiu niedojrzałych, eskapistycznych postaw w sytuacji kryzysu związku i sprawia, że problemy, które powinny nas prowokować do szukania odważnych i twórczych kompromisów, prowadzą do obarczania się nawzajem winą i w efekcie do rozstania. Ten scenariusz rozstania nabiera szczególnie dramatycznego przebiegu, gdy do czynienia mamy z dziećmi pochodzącymi z rozpadającego się związku. To one właśnie często noszą na sobie cały ciężar rozstania rodziców. Dorośli najczęściej wręcz machinalnie wciągają dzieci w rozgrywkę między sobą, nie bacząc na to, jak w konsekwencji odciśnie się to na ich psychice. Typowej dla „rozwodu po polsku” walce o dziecko sprzyjają nieprecyzyjne zapisy prawne, które regulują formę orzekania o opiece nad dzieckiem po rozstaniu ich rodziców i przyjęta przez sędziów rodzinnych tak zwana linia orzecznicza, czyli sposób interpretowania przepisów w tym zakresie. Tak jedno, czyli prawodawstwo, jak i drugie, czyli linia orzecznicza, jest wynikiem powszechnie obowiązującego w naszym kraju stereotypu, zgodnie z którym a priori przyjmuje się, że matka jest Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 10
rodzicem lepiej predysponowanym do sprawowania bezpośredniej opieki nad dzieckiem, niezależnie od postaw wychowawczych, jakie prezentują oboje rodzice. Jest to założenie niezgodne z badaniami naukowymi prowadzonymi na ten temat w wielu krajach (również w Polsce), które jednoznacznie wskazują na potrzebę częstego i stabilnego kontaktu dziecka z obojgiem rodziców nawet po ustaniu ich związku. Nieszczęsny stereotyp kulturowy, o którym piszę, jest archaicznym dziedzictwem po czasach, kiedy obowiązywał sztywny podział ról rodzicielskich, na ojca zajętego wyłącznie pracą zawodową, który odpowiedzialny jest za dostarczenie rodzinie środków materialnych i matkę, w pełni odpowiedzialną za opiekę nad dziećmi i prowadzenie domu. W tych czasach nie do pomyślenia było, aby ojciec uczestniczył w porodzie, zmieniał pieluchy nowonarodzonemu potomkowi, czy karmił go na zmianę z matką. Równouprawnienie we wszystkich dziedzinach życia społecznego stało się faktem w cywilizowanych krajach nie omijając Polski. Kobiety równie często poświęcają się obecnie karierze zawodowej, jak mężczyźni, nierzadko lepiej sobie przy tym radząc na rynku pracy. Proces transformacji kulturowej kobiet i mężczyzn znalazł swe dotyczących spraw rodzinnych w i USA. Polska, jednak wciąż tkwi cywilizowanego świata”.
w zakresie równouprawnienia odbicie regulacjach prawnych większości krajów zachodnich pod tym względem „w ogonie
W krajach, w których w prawodawstwie i praktyce sądowej preferuje się tak zwaną opiekę wspólną nad małoletnimi dziećmi po rozwodzie rodziców, odnotowuje się wiele pozytywnych skutków społecznych i ekonomicznych takich rozwiązań. Przede wszystkim są to tendencje
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 11
do zmniejszania się liczby rozwodów oraz do mniejszego nasilenia konfliktu pomiędzy małżonkami podczas procesu, jak i po ustaniu małżeństwa. Możliwość równego kontaktu z obojgiem rodziców po rozwodzie z reguły oznacza dla dziecka możliwość stabilnego rozwoju psychofizycznego, a także nie pogorszenie się jego sytuacji materialnej. Innym elementem wpływającym na zmniejszenie poziom konfliktu u rozstających się rodziców są popularne w innych krajach mediacje rodzinne, które wciąż nie mogą znaleźć sobie należnego miejsca w polskim prawodawstwie. Jak wskazują doświadczenia innych krajów, to właśnie pozasądowe formy rozstrzygania warunków rozstania, w tym opieki nad dziećmi, okazują się najtrwalsze i najbardziej satysfakcjonujące dla obu stron. Mediacjom chciałbym poświęcić więcej miejsca w tej publikacji, teraz tylko pragnę zwrócić uwagę na całą absurdalność sytuacji, z którą mamy do czynienia w naszym kraju, gdzie z jednej strony mamy sądy przeładowane sprawami, co sprawia, że miesiącami, a czasami nawet latami trzeba czekać na ogłoszenie wyroku, a z drugiej strony mamy do czynienia z oporem wszystkich środowisk związanych z sądownictwem przed korzystaniem z tej pozasądowej formy rozwiązywania konfliktów, jaką jest mediacja rodzinna. Zmiany świadomości społecznej i idące w ślad za tym zmiany w ustawodawstwie, które zaszły w ostatnich dwóch dziesięcioleciach w krajach rozwiniętych w zakresie wyrównywania szans mężczyzn w różnych aspektach życia rodzinnego, głównie zaś w przyznawaniu opieki nad dziećmi po ustaniu małżeństwa, są dużej mierze wynikiem lobbingu organizacji reprezentujących interesy mężczyzn.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 12
W Polsce również istnieją tego rodzaju organizacje. W 1986 powstało Stowarzyszenie Obrony Praw Ojca, które od tego czasu koncentruje się na prowadzeniu kampanii społecznej na rzecz zwiększania roli ojca w wychowaniu dziecka po rozwodzie. W 2002 roku powstało również Stowarzyszenie na rzecz Równouprawnienia i Poszanowania Prawa, które skupia się głównie właśnie na intensywnym lobbingu na rzecz zmian ustawodawczych. To ostatnie Stowarzyszenie podjęło się miedzy innymi konsultowania projektu ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn, który w grudniu 2002 przyjął Senat RP. Realnym osiągnięciem Stowarzyszenia na rzecz Równouprawnienia jest przyjęcie przez Senat poprawki do projektu ustawy zakazującej dyskryminacji ze względu na płeć przy przyznawaniu opieki na dzieckiem po ustaniu związku. Ustawę Sejm ostatecznie odrzucił, ale wysoce prawdopodobne jest, że projekt ten za jakiś czas wróci, i to wróci właśnie w kształcie, na jaki wpływ miało nasze Stowarzyszenie. Osiągnięcie to rodzi nadzieję na zmianę dyskryminacyjnej praktyki sądów rodzinnych w tego rodzaju sprawach. Obecnie koncentrujemy się na problemie o wiele węższym, a mianowicie na projekcie zmian ustawodawczych w celu usprawnienia egzekucji sposobu kontaktów z dzieckiem orzeczonych praworządnym wyrokiem sądu. W obecnej bowiem sytuacji nawet najkorzystniejsze dla ojców orzeczenia sądów niewiele są warte, gdy nie istnieją skuteczne instrumenty ich egzekwowania. System prawny, który nie dysponuje sankcjami karnymi, które skłaniałyby do jego przestrzegania nawet najbardziej wobec niego oporne jednostki nie jest wiele wart. To jasne przecież, że chętnie korzysta się z wszelkiego rodzaju uprawnień, do obowiązków zaś niekiedy trzeba (dla osiągnięcia dobra wspólnego) przymuszać. Wszystko jednak wskazuje na to, że w Polsce mamy do czynienia właśnie z takim kulawym system, który nie spełnia swojej zasadniczej
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 13
funkcji, normowania zasady życia społecznego w duchu równości wszystkich obywateli wobec prawa. Więcej na ten temat wspominam w rozdziale pierwszym, dotyczącym dyskryminacji mężczyzn w polskich sądach. Obie organizacje, o których powyżej wspomniałem zostały utworzone przez mężczyzn, którzy doświadczyli rozpadu małżeństwa z jego wszystkim negatywnymi konsekwencjami, w tym głównie oddalenia od swoich dzieci. Nie było moim zamiarem w tej publikacji tworzyć katastroficznej wizji małżeństwa, które w obliczu kryzysu skazane jest na tak zwany „rozwód po polsku”, dlatego muszę podkreślić, że pomimo niesprzyjających rozwiązań prawnych funkcjonujących w naszym kraju w zakresie prawa rodzinnego, są małżeństwa, które uniknęły zagrożeń czekających na nich na sali sądowej i potrafiły w odpowiedzialny sposób przeprowadzić wszystkie formalności związane z rozstaniem. Celem, jaki mi przyświecał przy pisaniu tego materiału jest to, aby i inne pary nie musiały doświadczać wyniszczającego obie strony konfliktu, który często odciska się na świadomości tak silnym piętnem, że praktycznie uniemożliwia w przyszłości jakiekolwiek kontakty. Kontakty te są przecież, czy tego chcemy, czy nie – konieczne, jeśli mamy wspólne dzieci, a więc chociażby dla ich dobra nie warto jest palić za sobą mostów. Dla prawidłowego rozwoju psychofizycznego naszych pociech potrzebny jest kontakt z obojgiem rodziców, nawet gdy nie mieszkają już razem. Aby to było możliwe musi jednak istnieć zgodna wola obu stron i przyjęcie odpowiednio dojrzałej postawy wobec konfliktu, czy decyzji o ostatecznym rozstaniu. W dalszej części „Poradnika” będę właśnie chciał zasugerować oparte na moim doświadczeniu zawodowym sugestie, jak zminimalizować negatywne skutki
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 14
konfliktu rodzinnego tak, by ocalić to co jeszcze da się ocalić dla dobra obojga partnerów i ich wspólnych dzieci. Jeśli chodzi o konstrukcję poradnika, to każdy jego rozdział poświęcony konkretnemu problemowi prawnemu składa się z trzech elementów – części opisowej, która nakreśla szerszy kontekst społeczny problemu, podstaw prawnych, które obowiązują w danej sytuacji i porad praktycznych, czyli sugestii co do strategii, jaką należy przyjąć, aby doprowadzić do pożądanych rozwiązań. Na końcu zawarte są adresy organizacji i instytucji, które mogą pomóc w osiągnięciu właśnie takich satysfakcjonujących obie strony rozwiązań, oraz słownik wyrażeń prawnych, których znajomość pomaga w zrozumieniu tego, co dzieje się na sali sądowej. Mam nadzieję, że lektura tego materiału pomoże Wam w odpowiedzialnym i dojrzałym pokonaniu wszystkich trudności, jakie wiążą się z konfliktem rodzinnym, nawet jeśli miałby się on zakończyć ostatecznym rozstaniem.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 15
“Spisek jajników”? Jakie są prawdziwe przyczyny dyskryminacji ojców w Polsce? Rozdział ten chciałbym zacząć w tonie umiarkowanego optymizmu. Tak jest, trzeba przyznać, że sytuacja w Polsce się zmienia. Dziś mężczyzna, który stara się o uzyskanie jak najpełniejszego kontaktu ze swoim dzieckiem po rozwodzie z jego matką, nie jest już postrzegany jak groźny oszołom. A przynajmniej nie zawsze jest tak postrzegany. A nawet jeżeli jest tak właśnie postrzegany to nie daje mu się tego już tak jawnie odczuć, jak jeszcze parę lat temu. Zdaje się, że obecnie niewielu sędziów tak, jak kilka lat temu w mojej sprawie sędzia C., byłoby skłonnych protekcjonalnym tonem w obecności świadków i ławników oznajmić podsądnemu (czyli mnie): - Panie słyszał pan, żeby w Polsce ojciec z matką wygrał? Sędziowie dziś nie czują się już tak bezkarni, choć nadal są praktycznie wyłączeni spod odpowiedzialności za dowolność w interpretowaniu prawa. Etyka zawodowa (na straży której wyłącznie stoi reprezentująca interesy ich grupy korporacja) nie jest w stanie unormować postępowania sędziów w wielu sytuacjach, w których prawo zezwala na pewnego rodzaju orzeczenia, natomiast zdrowy rozsądek, poczucie sprawiedliwości i elementarna uczciwość oraz znajomość realiów społecznych wskazywałyby na to, żeby dokonać zupełnie
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 16
innych rozstrzygnięć. Żeby nie być gołosłownym, jaki sens ma przyznawanie ojcu prawa do kontaktu z dzieckiem przykładowo dwa razy w miesiącu (a więc rzadko), kiedy okoliczności sprawy wskazują na to, że matka ewidentnie utrudniać będzie te kontakty albo wręcz uniemożliwiać? Czy nie byłoby rozsądne, aby w tej sytuacji ustalić w miarę częste kontakty ojca z dzieckiem, aby w ogóle one mogły dojść do skutku? Ustalenie tak rzadkich kontaktów w tym wypadku jest niejawną formą przyzwolenia na ostateczne pozbawianie ojca prawa do kontaktu z dzieckiem, a przede wszystkim oczywiście pozbawienie dziecka jego niezbywalnego prawa do kontaktu z ojcem. Tego rodzaju orzeczenie, choć zgodne z prawem i tak zwaną linią orzeczniczą jest więc czystą fikcją, która normuje tylko patologię, która przez to właśnie zamienia się w obowiązującą normę. Oto najgroźniejszy z punktu widzenia społecznego aspekt całej sprawy, sędziowie stojący nominalnie na straży praworządności ferują wyroki, które są niejawną formą przyzwolenia na łamanie prawa i patologię, która się z tego w dalszej konsekwencji rodzi. A wszystko to w dodatku dokonuje się pod hasłem ochrony dobra dziecka, które przecież najwięcej na tej „ochronie” traci. Czy to czyste szaleństwo, czy też kryje się w tych działaniach jakaś ukryta logika? Jak nietrudno zgadnąć, zjawisko to nie jest wynikiem zbiorowej psychozy całego środowiska sędziowskiego, a za tendencją do wydawania orzeczeń, które jedynie w fikcyjny sposób stają w obronie prawa do wzajemnych kontaktów dziecka i ojca stoi jeden podstawowy argument. I tu dochodzimy do sedna sprawy – nawet przyjęcie przez sąd najkorzystniejszych rozwiązań z punktu widzenia kontaktu dziecka z ojcem w sprawach o opiekę, nie byłoby w stanie tych kontaktów zagwarantować. Bowiem ani sąd, ani żaden inny organ, czy instytucja w Polsce nie jest w stanie wyegzekwować orzeczeń o sposobie kontaktu ojca z dzieckiem. Ojciec jest w tej
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 17
sytuacji w stanie liczyć tylko na dobrą wolę matki dziecka. Nie istnieją żadne sankcje, które skłaniałby matki, które stają się najczęściej dysponentkami kontaktów dziecka z ojcem po rozwodzie, do przestrzegania orzeczeń sądu ustalających ich wzajemne kontakty. Jedyną formą nacisku na osoby, które uchylają się od respektowania tego rodzaju orzeczeń jest możliwość ukarania ich grzywną. Najczęściej jednak osoby uchylające się od respektowania orzeczeń w sprawach o kontakty nie wykazują też szczególnego entuzjazmu do poddawania się karze, jaką jest grzywna. Bez trudu odwlekają egzekucje tej płatności na wiele miesięcy. W efekcie więc uniemożliwiania kontaktu dziecka z ojcem i łamania tym samym orzeczeń sądu matka płaci po wielu miesiącach 150 zł albo nieco więcej, co przecież nie jest wystarczająco uciążliwą karą, by w przyszłości miała podobnych wykroczeń unikać. Temu procederowi zaś towarzyszy przyzwolenie społeczne, bo jeśli prawo niewystarczająco piętnuje sprawcę tego rodzaju występków, to i w opinii ludzkiej nie są one czymś groźnym. Słabe prawo demoralizuje więc ludzi i pętla się zamyka. Utrwala się stereotyp, że dziecko bez względu na okoliczności po rozwodzie „należy się matce”. Stereotyp ten, utrwalany tylko przez niekorzystne dla ojców orzeczenia sądów, a następnie niemożność egzekucji kontaktów z dzieckiem zawartych w tych niekorzystnych wyrokach staje się wtórnym (społecznym) czynnikiem wpływającym na dyskryminację ojców. Ten zaklęty krąg niemożności można przerwać tylko w jeden sposób – poprzez usprawnienie egzekucji praw do kontaktu z dzieckiem, które gwarantowane są w orzeczeniach sądowych. Prawodawstwo wielu krajów przewiduje daleko idące sankcje karne za utrudnianie kontaktu z dzieckiem rodzicowi, któremu sąd przyznał do tego prawa. Do najłagodniejszych z nich należy ograniczenie prawa do
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 18
opieki nad dzieckiem, do najsurowszych zaś kara więzienia. Dopóki w Polsce nie doczekamy się podobnych rozwiązań, dopóty będziemy mieli do czynienia z faktyczną dyskryminacją ojców w sprawowaniu przez nich opieki nad dziećmi po rozpadzie ich związku partnerskiego czy małżeństwa, z którego dzieci pochodzą. Powszechnie znanym faktem jest, że w ogromnej większości sędziowie orzekający w sprawach rodzinnych to kobiety. Mamy więc do czynienia z feminizacją tego środowiska w Polsce. Bezpośrednimi czynnikami odpowiedzialnymi za ten stan rzeczy jest stosunkowo niski prestiż społeczny, jakim w środowisku sędziowskim cieszy się ta specjalizacja, oraz brak motywacji finansowych dla rozwoju kariery zawodowej w tym kierunku. Kobiety sędziowie są więc „spychane” niejako do prowadzenia spraw rodzinnych, które mają z reguły bardzo złożony charakter i często dramatyczny przebieg. Opisywany stan rzeczy jest często postrzegany w opinii publicznej, a także w świetle badań naukowych, jako niepokojący. Wiele osób uważa, że płeć sędziego może warunkować preferencje dla jednej ze stron w sposobie orzekania w sprawach rodzinnych. Mężczyźni, którzy zwracają się o pomoc prawną do Serwisu www.wstroneojca.ngo.pl często wyrażają opinię, że na niekorzystne dla nich rozwiązanie w toczącej się w sądzie sprawie miało wpływ to, że sędzią była kobieta. Zdaniem osób krytykujących ten stan rzeczy identyfikacja z własną płcią utrudnia obiektywizm i sprawia, że w sprawach rodzinnych trudno jest mówić o pełnej niezawisłości orzeczeń sądu. Pomimo kontrowersji, jakie budzi feminizacja polskich sądów rodzinnych, trzeba zauważyć tego problemu nie da się w prosty sposób ominąć. Nawet jeśli doszłoby w przyszłości odwrócenia tej tendencji i to właśnie mężczyźni, jako sędziowie stanowiliby większość w tym środowisku, mielibyśmy
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 19
prawdopodobnie do czynienia z podobnym zarzutami, tym razem jednak ze strony kobiet niezadowolonych z wyroków, które zapadły w ich sprawach. Jest oczywiste, że kwestii płci sędziego i pewnych uwarunkowań z tym związanych nie da się wyeliminować z procesu sądowego. Pozytywną tendencją byłoby jednak dążenie do stopniowego wyrównywania składów sędziowskich orzekających w sprawach rodzinnych, aby zwiększyć w nich udział mężczyzna, zarówno jako sędziów, jak i ławników. Miałoby to przede wszystkim pozytywne znaczenie psychologiczne dla uczestników procesu. Obecność na sali sądowej innych mężczyzn wpłynęłaby na zwiększenie poczucia bezpieczeństwa u podsądnego, co miałoby istotne znaczenie dla przebiegu sprawy. Na podstawie swoich doświadczeń zawodowych muszę odrzucić tezę, że płeć sędziego determinuje sposób orzekania w sprawach rodzinnych. Zetknąłem się bowiem ze sprawami prowadzonymi przez sędziów mężczyzn w których zapadały orzeczenia wysoce niekorzystne dla podsądnego. Wiele razy również miałem do czynienia ze sprawami, w których kobiety - sędziowie wydawały wyroki i postanowienia, które były satysfakcjonujące dla mężczyzny stającego przed sądem. Mogę tu oprzeć się również na swoim osobistym przykładzie. Na kilka spraw, które toczyły się w sądzie, a dotyczyły opieki nad moim synem, tylko te, w których orzekały kobiety zakończyły się dla mnie korzystnie. Dlatego jeszcze raz podkreślam, że płeć sędziego i całego składu orzekającego moim zdaniem nie jest powodem bezpośredniej dyskryminacji żadnej ze stron procesu. Natomiast może mieć wpływ na przebieg samego procesu.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 20
Mężczyzna, który staje po raz pierwszy przed sądem doznaje z reguły szoku, że oto otaczają go nagle same kobiety, które mają za chwile zadecydować o jego sprawach rodzinnych. Sytuacja ta powoduje często silny dyskomfort psychiczny, co może czasami powodować poczucie zagrożenia i w efekcie nieadekwatne do sytuacji zachowania agresywne. W mężczyźnie, który najczęściej nie rozumie procedur sądowych często narasta wtedy poczucie osaczenia i bezradności, co może mieć negatywny wpływ na przebieg sprawy. Z mojej praktyki wynika, że czynnikiem, który ma wpływ na dyskryminacyjną praktykę sądów wobec mężczyzn w toczących się sprawach rodzinnych są niskie kwalifikacje zawodowe sędziów bez względu na ich płeć. Dotyczy to przede wszystkim spraw, które toczą się w sądach rejonowych w mniejszych miejscowościach, gdzie sędziowie na co dzień orzekający we wszelkiego rodzaju sprawach cywilnych, czasami wyznaczani są do prowadzenia spraw rodzinnych. Nie są oni najczęściej zainteresowani tą problematyka, nie śledzą więc literatury, która dotyczy tego przedmiotu i rozwiązań przyjętych w tym zakresie w innych krajach. Trudno jest spodziewać się w tych wypadkach, aby taki „małomiasteczkowy” sędzia skierował sprawę do mediacji lub wspomniał o możliwości podpisania ugody sądowej, która mogłaby być kompromisem pomiędzy obojgiem ze stron. W rozstrzygnięciach, które zapadają z ich udziałem zaznacza się często niedbałość w rozpatrywaniu wszystkich aspektów sprawy i tak zwane pójście na łatwiznę, to znaczy stereotypowe orzekanie niezależnie od specyfiki konkretnej sytuacji rodzinnej. Na fakt niskich kwalifikacji sędziów rodzinnych zwrócił uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich w swoim wystąpieniu skierowanym do Ministerstwa Sprawiedliwości z 13.06.2001, gdzie sugeruje potrzebę podnoszenia swoich kwalifikacji przez sędziów rodzinnych na
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 21
studiach podyplomowych na kierunkach pedagogiczno psychologicznych. Rzecznik w swym wystąpieniu pisze:
–
„W sprawach, którymi zajmują się sędziowie rodzinni potrzebna jest nie tylko znajomość wielu dziedzin prawa, ale też głęboka wiedza w zakresie psychologii ogólnej i rozwojowej, pedagogiki, patologii społecznej, dobra orientacja w zakresie organizacji i zasad funkcjonowania instytucji i placówek wypełniających funkcje publiczne z zakresu wychowania, opieki i resocjalizacji, zdrowia i pomocy społecznej.” Zjawiskiem, które należy pozytywnie ocenić ze względu na ten stan rzeczy, jest to, że sprawy rozwodowe toczą się w sądach okręgowych, gdzie sędziowie są z reguły bardziej kompetentni i lepiej przygotowani do pełnienia swojej roli. Negatywną konsekwencją, która się z tym wiąże, jest to, że na rozstrzygnięcie trzeba czekać dłużej niżby to miało miejsce w sądzie rejonowym, jednak mamy przy tym większe gwarancje, że nasza sprawa zostanie rozpatrzona z należną dbałością. Moje spostrzeżenia wskazują również na to, że wiek sędziego często ma wpływ na sposób orzekania w sprawach rodzinnych. Wydaje się, że młodsi sędziowie rzadziej poddają się stereotypowemu podejściu do rozstrzygania w tych sprawach. Z całą pewnością ma na to wpływ ich przynależne wiekowi idealistyczne podejście do wykonywanego zawodu oraz mniejsze obciążenie często smutnym doświadczeniem zawodowym. Aby oddać sprawiedliwość tym sędziom, którzy ulegają presji swojego środowiska i ferują niekorzystne dla mężczyzn wyroki w sprawach rodzinnych, trzeba zaznaczyć, że w swojej praktyce maja często do czynienia z wieloma sprawami, w których wyraźnie zaznacza się patologiczna postawa mężczyzny, jako męża i ojca. Są to
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 22
sprawy dotyczące na przykład przemocy domowej czy alkoholizmu. Sam będąc w ostatnio w sądzie rejonowym w mniejszej miejscowości z niepokojem zauważyłem, że na dziesięć spraw rodzinnych czekających na rozpatrzenie tego dnia, dziewięć dotyczyło przymusowego skierowania na leczenie odwykowe. Jednak to nie sama osoba sędziego, jego wiek, kwalifikacje zawodowe, czy płeć mają najistotniejszy wpływ na sposób orzekania w sprawach rodzinnych, który niejako dyskryminuje mężczyzn z założenia. Decydujący wpływ na ten stan rzeczy ma utrwalony w polskich sądach przez dziesięciolecia stereotyp, który każe identyfikować dobro dziecka z interesem matki. Założenie, że ochrona interesów matki w procesie jest najlepszą gwarancją na zapewnienie dziecku po rozwodzie odpowiedniej sytuacji wychowawczej bardzo często skutkuje w sposób odwrotny do zamierzonego. Ma to przede wszystkim miejsce w sprawach dotyczących ustalenia opieki nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie. Ogólnie znanym faktem, potwierdzonym przez badania naukowe jest to, że matki mają tendencje do „zawłaszczania” dzieci i ograniczania ich kontaktów z ojcami w sytuacji kryzysu związku. Po ustaniu małżeństwa i ustaleniu przez sąd miejsca zamieszkania dziecka przy matce sytuacja przybiera z reguły jeszcze bardziej dramatyczną formę. Matki stają się w tej sytuacji niejako wyłącznymi dysponentkami kontaktów dziecka z ojcem. Często przy tym umożliwienie tych kontaktów staje się elementem manipulacji ze strony kobiet, które chcą wymóc na ojcach określone zachowania. Mężczyźni, którzy zwracali się do nas o poradę prawną bardzo często pisali, że gdy dochodziło między nimi a byłymi małżonkami do sytuacji konfliktowej słyszeli z ich ust, że jeśli nie postąpią w określony sposób, to nie zobaczą nigdy więcej dziecka.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 23
Trzeba więc jasno powiedzieć, że przyjęty w polskich sądach sposób orzekania chroniący przede wszystkim interes matki, nie leży w istocie we właściwie rozumianym interesie dziecka, bowiem naraża je na ograniczenie kontaktów z ojcem i często wręcz utratę z nim więzi emocjonalnej. Sytuacja ta ma charakter paradoksalny, bowiem jednym z najistotniejszych elementów definicji dobra dziecka, która jest przyjęta w polskim systemie prawnym jest jego prawo do nieskrępowanych kontaktów z obojgiem rodziców. Sytuacje te można i należy zmienić, przy czym nie wymaga to wcale wielkich zabiegów ustawodawczych. Nowelizacja prawa rodzinnego, czy innych aktów prawnych nie musiałaby przy tym wcale iść w stronę wyraźnej ochrony praw ojca i zakazu dyskryminacji ze względu na płeć. Jestem przekonany, że takie rozwiązanie miałoby charakter doraźny i ze zmianą koniunktury politycznej chorągiewka mogłaby by się odwrócić, a ustawodawca (z nowego rozdania) dążyłby do odwrócenia nowo przyjętych nowelizacji. Równouprawnienie jest w Polsce na tyle newralgicznym tematem, że jeszcze przez wiele lat nie będzie warto na tym fundamencie budować żadnych normatywnych konstrukcji. Jako prezes Stowarzyszenia na rzecz Równouprawnienia i Poszanowania Prawa sam o tym się przekonałem, kiedy projekt ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn upadł w Sejmie. Od początku krytycznie nastawiony byłem do większości proponowanych w tej ustawie rozwiązań, czemu dałem wyraz w swoim stanowisku przesłanym na ręce przewodniczącego Komisji Praworządności w Senacie. Projektodawca ustawy (Parlamentarna Grupa Kobiet) wycofał się z ewidentnie feministycznych propozycji i zaakceptował naszą sugestię zapisu o zakazie dyskryminacji ze względu na płeć rodziców ubiegających się o sprawowanie bezpośredniej opieki na małoletnimi dziećmi po rozwodzie czy rozpadzie związku partnerskiego. Ta
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 24
ustawa jednak, mimo wszystkich zmian ciągle jeszcze „pachniała” szowinistycznym feminizmem i dlatego jej los został w Sejmie przesądzony. Ten trop okazał się więc na tym konkretnym etapie rozwoju demokracji w Polsce błędnym tropem. Dlatego dziś, jako Stowarzyszenie stawiamy sobie inny cel, o wiele bliższy, o wiele bardziej realny. Występując o usprawnienie egzekucji kontaktów rodziców z dziećmi, które określone zostały w orzeczeniu sądu, wpisujemy się jednocześnie w najbardziej palącą potrzebę polskiego wymiaru sprawiedliwości, a więc potrzebę usprawnienia egzekucji wszelkich orzeczeń sądu, tak aby prawo stało się PRAWEM, a nie książką życzeń i zażaleń. Ta droga prowadzi w efekcie do tego samego celu, co zapisy, które wprost zakazują dyskryminacji odnosząc się kontaktu rodziców z dzieckiem, a nie ma przy tym szowinistycznego zabarwienia, które całej sprawie nie jest wcale potrzebne. Wszystko co moim zdaniem na tym etapie należałoby zrobić, to, jak pisałem wcześniej, usprawnienie egzekucji prawa do kontaktów z dzieckiem ustalonych w orzeczeniach sądu. Byłby to kamyczek, który jak sądzę poruszyłby lawinę, bo przykładne ukaranie rodzica, który nie dopuszcza do kontaktów dziecka z drugim rodzicem, (wbrew orzeczeniom sądu), spowodowałoby ograniczenie jego własnych praw do kontaktu z dzieckiem. W ten oto sposób, nie dotykając w ogóle problemu płci kobiety (którym głównie przypada sprawowanie bezpośredniej pieczy nad dzieckiem po rozwodzie) nie mogłyby już ani bezkarnie oddzielać dzieci od ojców, ani szantażować ich w sprawach majątkowych, czy tych dotyczących alimentów, szermując dobrze wszystkim znana groźbą – „Już dziecka więcej nie zobaczysz!”
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 25
Nawet prawo, które w Polsce obowiązuje również do pewnego stopnia pozwala na zmianę dyskryminującego sposobu orzekania w sprawach rodzinnych. Konieczne jest jedynie dostrzeżenie przez sędziów sądów rodzinnych wszystkich negatywnych skutków społecznych, jakie niesie przyjęta przez nich linia orzecznicza w zakresie przyznawania opieki nad małoletnimi dziećmi po rozwodzie, a co za tym idzie alimentów i stosunków majątkowych byłych małżonków po rozwodzie. Myślę tu głownie o wszystkich negatywnych skutkach, jakie na psychikę dziecka wywiera oddzielenie od ojca. Najkrócej mówiąc sprowadza się ona do słabszych możliwości socjalizacyjnych dziecka i zwiększonej podatności na wszelkiego rodzaju patologie. A oto, co na temat równości, zakazu dyskryminacji i prawa dziecka do nieskrępowanego kontaktu z obojgiem rodziców mówi Konstytucja Europejska, która zgodnie z art.I-6 ma przecież pierwszeństwo przed prawem Państw Członkowskich. TYTUŁ III RÓWNOŚĆ Artykuł II-80 Równość wobec prawa Wszyscy są równi wobec prawa. Artykuł II-81 Niedyskryminacja 1. Zakazana jest wszelka dyskryminacja w szczególności ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, opinie polityczne lub wszelkie inne opinie, przynależność do mniejszości
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 26
narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Artykuł II-83 Równość kobiet i mężczyzn Należy zapewnić równość kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach, w tym w zakresie zatrudnienia, pracy i wynagrodzenia. Zasada równości nie stanowi przeszkody w utrzymywaniu lub przyjmowaniu środków zapewniających specyficzne korzyści dla osób płci niedostatecznie reprezentowanej. Artykuł II-84 Prawa dziecka
1. Dzieci mają prawo do ochrony i opieki, jaka jest konieczna dla ich dobra. Mogą one swobodnie wyrażać swoje poglądy. Poglądy te są brane pod uwagę w sprawach, które ich dotyczą, stosownie do ich wieku i stopnia dojrzałości. 2. We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, zarówno podejmowanych przez władze publiczne, jak i instytucje prywatne, należy przede wszystkim uwzględnić najlepszy interes dziecka. 3. Każde dziecko ma prawo do utrzymywania stałego, osobistego związku i bezpośredniego kontaktu z obojgiem rodziców, chyba że jest to sprzeczne z jego interesami.
Konstytucja RP gwarantuje zaś równość mężczyzn i kobiet wobec prawa w art. 33 w następujący sposób:
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 27
Art. 33. 1. Kobieta i mężczyzna w Rzeczypospolitej Polskiej mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.
Zbiór Zasad Postępowania Sędziów Zasady ogólne postępowania sędziów.
1. Sędzia przestrzega najwyższych standardów moralnych w służbie i poza służbą. 2. Sędziemu nie wolno dopuścić, aby ktokolwiek z jakiejkolwiek przyczyny bezpośrednio lub pośrednio wywarł wpływ na jego postępowanie lub osąd. W szczególności sędziemu nie wolno dopuścić, aby wpływ na jego postępowanie lub osąd wywierały związki rodzinne, towarzyskie, przekonania polityczne, religijne bądź światopoglądowe. Sędzia nie ulega naciskom opinii publicznej ani obawie przed krytyką. 3. Sędziemu nie wolno wykorzystywać statusu sędziego lub prestiżu urzędu w celu wspierania interesu własnego lub innych osób. W szczególności sędzia nie nadużywa posiadanego immunitetu. 4. Sędzia, który dopuścił się złamania zasad zawartych w niniejszym zbiorze, ma obowiązek podjąć działania zmierzające do usunięcia skutków takiego naruszenia. 5. Sędzia wymaga od innych sędziów nienagannego zachowania i kierowania się zasadami zawartymi w niniejszym zbiorze, a w razie uchybień zachowanie takie swoją postawą piętnuje oraz Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej
● str. 28
Robert Kucharski
może zwrócić na nie uwagę organów sędziowskiego lub władz Stowarzyszenia.
sądu,
samorządu
Zasady pełnienia służby. 1. We wszystkich przydzielonych sprawach sędzia ma obowiązek podejmować czynności bez zbędnej zwłoki, bez narażania stron i Skarbu Państwa na niepotrzebne koszty. 2. Sędzia wykonuje swoje czynności bezstronnie. 3. Sędzia wyjaśniając stronom kwestie proceduralne i podając motywy orzeczenia czyni to w sposób jasny i zrozumiały. 4. Sędzia powinien zachowywać się kulturalnie wobec wszystkich osób, z którymi ma do czynienia w trakcie wykonywania czynności, a także wymagać podobnego postępowania oraz zachowania porządku i dobrych obyczajów od pracowników sądu i wszystkich osób biorących udział w postępowaniu. 5. Sędzia odpowiednio reaguje w przypadku okazywania przez osoby uczestniczące w postępowaniu nastawienia lub uprzedzenia ze względu na rasę, płeć, wyznanie, narodowość, niepełnosprawność, wiek, orientację seksualną lub status społeczny i majątkowy czy jakiekolwiek inne przyczyny. 6. Sędzia nie może stwarzać swoim zachowaniem choćby pozorów wrażenia, że kontakty utrzymywane z którymkolwiek z uczestników postępowania mogą mieć wpływ na jego bezstronność. 7. Sędziemu nie wolno wyrażać publicznie opinii na temat toczącego się lub mającego się toczyć postępowania. Sędzia powinien wymagać podobnego zachowania od pracowników sądu.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 29
8. Sędziemu nie wolno ujawniać ani używać w jakimkolwiek celu nie związanym z obowiązkami sędziowskimi informacji nie udostępnianych powszechnie, uzyskanych przez niego jako sędziego. 9. Sędzia wykonuje swoje obowiązki w zakresie administracji i w organach samorządu sędziowskiego sumiennie, mając na uwadze dobro wymiaru sprawiedliwości i autorytet urzędu sędziego. 10.Sędzia wymaga od pracowników sądu oraz innych osób podlegających jego kierownictwu i kontroli punktualności i sumienności oraz kulturalnego i uprzejmego zachowania. 11. Sędzia ma obowiązek doskonalenia umiejętności zawodowych. 12.Sędzia ma obowiązek złożyć wniosek o wyłączenie od rozpoznania sprawy wtedy i tylko wtedy, gdy istnieją do tego uzasadnione podstawy. Niedopuszczalne jest nadużywanie instytucji wyłączenia sędziego. Zasady zachowania sędziego poza służbą. 1. Sędzia zawsze powinien kierować się zasadami uczciwości, honoru i szacunku dla innych oraz przestrzegać dobrych obyczajów i uznanych zasad współżycia społecznego. 2. Sędzia nie może swoim zachowaniem wspierać dyskryminacji z jakichkolwiek przyczyn. 3. Sędzia powinien unikać kontaktów osobistych i związków ekonomicznych z osobami, organizacjami lub grupami nieformalnymi, jeżeli kontakty te mogłyby wzbudzać wątpliwości co do bezstronnego wykonywania obowiązków, bądź podważać prestiż i zaufanie do urzędu sędziowskiego.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej
● str. 30
Robert Kucharski
4. Sędziemu nie wolno zajmować się działalnością finansową lub gospodarczą, która może być odebrana jako wykorzystywanie pozycji sędziego. 5. Sędziemu nie wolno przyjmować prezentów ani jakichkolwiek innych korzyści, mogących wywołać odczucie, że stanowią próbę wpływu na jego osobę. Sędzia powinien dbać również o to, aby członkowie jego najbliższej rodziny nie przyjmowali takich korzyści. 6. Sędzia korzystając z ofert kierowanych wyłącznie do sędziów winien rozważyć, czy nie są one próbą wywarcia wpływu na jego osobę. 7. Sędzia nie może w jakiejkolwiek formie świadczyć odpłatnych porad prawnych. Nazwiska i adresy Stowarzyszenia Sędziów Polskich, pod które można kierować zapytania i skargi na postępowania sędziów i przypadki łamania prawa.
BIAŁYSTOK Jolanta KORWINPIOTROWSKA Sąd Rejonowy w Białymstoku ul. M.CurieSkłodowskiej 115-950 Białystok
LUBLIN Artur OZIMEK Sąd Rejonowy w Lublinie ul. Krakowskie Przedmieście 76 20-950 Lublin
SKIERNIEWICE Halina LESZCZYŃSKA Sąd Rejonowy w Sochaczewie ul. 1-go Maja 7 96-500 Sochaczew
BYDGOSZCZ Konrad MINKIEWICZ Sąd Rejonowy w Bydgoszczy ul. Wały Jagiellońskie 285-128 Bydgoszcz
ŁOMŻA Jan LESZCZEWSKI Sąd Rejonowy w Łomży ul. Dworna 16 18-400 Łomża
SŁUPSK Jolanta DENIZIUK Sąd Okręgowy w Słupsku ul. Zamenhofa 7 76-200 Słupsk
ŁÓDŹ Barbara
SUWAŁKI Jacek SOWUL
GDAŃSK
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej
● str. 31
Robert Kucharski
Dorota JADWISZCZOK Sąd Okręgowy w Gdańsku ul. Nowe Ogrody 30 80-958 Gdańsk GORZÓW WLKP. Jarosław RUTKOWSKI Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim ul. Mieszka I 33 66-400 Gorzów Wlkp.
RYMASZEWSKA Sąd Okręgowy w Łodzi Pl. Dąbrowskiego 5 90-921 Lodź
Sąd Okręgowy w Suwałkach ul. Waryńskiego 45 16-400 Suwałki
NOWY SĄCZ Bogdan KIJAK Sąd Okręgowy w Nowym Sączu ul. Pijarska 3 33-300 Nowy Sącz
SZCZECIN Maciej STRACZYŃSKI Sąd Okręgowy w Szczecinie ul. Kaszubska 42 70-952 Szczecin
OLSZTYN Maciej WASILEWSKI ELBLĄG Sąd Okręgowy Jacek PIETRZAK w Olsztynie Sąd Okręgowy w Elblągu ul. Dąbrowszczaków 44 pl. Konstytucji 10-001 Olsztyn 182-300 Elbląg OPOLE KATOWICE Jarosław BENEDYK Jolanta Sąd Okręgowy w Opolu MACHURA-SZCZĘSNA Pl. Daszyńskiego 1 Sąd Rejonowy 45-064 Opole w Tychach ul. Budowlanych 33 OSTROŁĘKA 43 - 100 Tychy Marianna GRZYB Sąd Rejonowy KIELCE w Ostrołęce Bogusław SĘDKOWSKI ul. Mazowiecka 3 Sąd Okręgowy 07-400 Ostrołęka w Kielcach ul. Seminaryjska 12 a PIOTRKÓW TRYB. 25-372 Kielce Janusz SZKOP Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. ul. Słowackiego 5 97-300 Piotrków Tryb. KOSZALIN PŁOCK Grzegorz RUDY Katarzyna PAWLICKA Sąd Rejonowy w Sąd Rejonowy w Płocku Koszalinie pl. Narutowicza 4 / 6 ul. Grottgera 4 09-402 Płock 75-628 Koszalin POZNAŃ KRAKÓW Waldemar Anna CZAPRACKA
ŚWIDNICA Halina GRANEKWOJCIECHOWSKA Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie ul. Świdnicka 51 58-200 Dzierżoniów TARNOBRZEG Andrzej CIACH Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu ul. Sienkiewicza 27 39-400 Tarnobrzeg TORUŃ Zofia RĘDZIŃSKACZERWIŃSKA Sąd Rejonowy w Toruniu ul. Piekary 51 87-100 Toruń
WARSZAWA Sławomir BIELECKI Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa ul. Ogrodowa 51 A 00-951 Warszawa WROCŁAW
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej
● str. 32
Robert Kucharski
ZUREK Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia Os. Kościuszkowskie 2 31-858 Kraków KROSNO Arkadiusz TROJANOWSKI Sąd Okręgowy w Krośnie ul. Sienkiewicza 12 38-400 Krosno
Sąd Okręgowy w Poznaniu Al. Marcinkowskiego 32 60-967 Poznań RADOM Lech WIŚNIEWSKI Sąd Rejonowy w Kozienicach ul. Konstytucji 3Maja 22 26-900 Kozienice
Tadeusz SZEWIOLA Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej ul. Podwale 30 50-950 Wrocław ZIELONA GÓRA Roman MAJER Sąd Okręgowy w Zielonej Górze Wydział II Karny pl. Słowiański 1 65-958 Zielona Góra
Reasumując wszystkie przedstawione w tej części wnioski, chciałbym w zwięzłej formie przedstawić kilka rad dla mężczyzn, którzy stają przed sądem w toczącej się sprawie rodzinnej: 1. Po pierwsze nie bójmy się kobiet, nawet jeśli na sali sądowej poczujemy się nieco osaczeni przez piękną płeć. Najprawdopodobniej sędzią orzekającym w Waszej sprawie będzie kobieta, powinniście unikać więc zarówno nastawienia konfrontacyjnego, jak i wycofującego się, ponieważ powszechnie funkcjonująca opinia o tak zwanej „solidarności jajników”, nie potwierdza się, jeśli do czynienia mamy z kompetentnym sędzią. 2. Drugą sugestią, która się z tym wiąże, jest to, abyście do sądu podchodzili z należnym temu urzędowi szacunkiem, tym większym, gdy rolę sędziego pełni kobieta, co przecież zgodne jest z obowiązującymi normami kulturowymi. Wystarczy zadbać po prostu o odpowiedni do sytuacji strój i sposób odnoszenia się do wszystkich obecnych na sali, również do drugiej strony, nawet jeśli to będzie trudne, ze względu na jej prowokacyjne zachowanie. Spokój i opanowanie będzie Waszym najlepszym sojusznikiem. Ogólnie rzecz biorąc dobrze jest się Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 33
zaprezentować jako osoba opanowana i stabilna emocjonalnie, powinno to wpłynąć na wytworzenie u sędziego pozytywnego wizerunku Waszej osoby. Do sędziego należy zwracać się „Wysoki Sądzie” i starać się nie wtrącać swoich opinii w momencie przesłuchiwania drugiej strony czy świadków. Trzeba przy tym pamiętać, że często sami mężczyźni, którzy stają przed sądem są odpowiedzialni za utrwalanie stereotypu męża pijaka i awanturnika. 3. Wszystkie sprawy trzeba starać się „załatwić” w miarę możliwości już przy sprawie rozwodowej, która toczy się w sądzie okręgowym, ponieważ z reguły rozstrzygają tam sędziowie bardziej kompetentni niż w sądach rejonowych. Dlatego trzeba zadbać, aby w wyroku rozwodowym znalazły się zapisy precyzyjnie określające sposób kontaktu z małoletnimi dziećmi oraz sposób korzystania ze wspólnego mieszkania lub domu, do czasu przeprowadzenia podziału majątku. 4. Należy być stanowczym w prezentowaniu swoich racji, unikać jednak sztywnego stanowiska, zaznaczając możliwość pójścia na kompromis, jeśli druga strona wykaże gotowość do współpracy. Chcę zaznaczyć, że ugody zawierane przed sądem przyjmują najczęściej bardziej korzystną formę dla mężczyzn niż arbitralne wyroki sądu, szczególnie odnosi się to do postanowień dotyczących opieki nad dziećmi. 5. Ostatnią sugestią udzielona w kontekście rzekomej „solidarności jajników” będzie rada, byście nie obawiali się zatrudniać do reprezentowania swoich interesów kobiety – adwokata. Kobiety, które występują w tej roli często wydają się oceniać sytuację w bardziej trzeźwy sposób i dobierać takie argumenty, które lepiej trafiają do sądu reprezentowanego również przez kobietę. Sam bardzo zadowolony byłem z usług Pani adwokat, która reprezentowała mnie w większości spraw. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 34
Podstawowym jednak kryterium doboru adwokata, który ma nas reprezentować powinien być jego profesjonalizm i opinia, jaką cieszy się w środowisku (za wszelką cenę zanim kogoś zatrudnimy powinniśmy zebrać o nim opinie).
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 35
Mediacja rodzinna W 2005 r. wprowadzono zmianę do kodeksu postępowania cywilnego, która w miejsce dotychczasowego posiedzenia pojednawczego umożliwia skorzystanie z mediacji rodzinnej. A więc para, która złożyła wniosek o rozwód czy separację może zostać skierowana przez sędziego lub sama złożyć zgodny wniosek o mediację. Mediacja rodzinna jest pozasądową metodą rozwiązywania konfliktów rodzinnych, która zyskuje coraz większa popularność. Z dużym powodzeniem jest ona stosowana od wielu lat w USA, gdzie rodzice, którzy nie są w stanie sami ustalić wszystkich szczegółów planu wychowawczego dla swoich małoletnich dzieci po rozwodzie, kierowani są przez sędziego na mediacje. Również w krajach Unii Europejskiej od kilku lat tworzy się warunki prawne sprzyjające rozwojowi tej metody. Wyrazem tego jest przyjęta przez Radę Europy w 1998 roku Rekomendacja zalecająca coraz pełniejsze wprowadzanie mediacji rodzinnej do obowiązujących w tych krajach systemów prawnych. Najogólniej mówiąc mediacja rodzinna jest spotkaniem rozwodzących się stron przy udziale mediatora, którego zadaniem jest pomoc stronom w ustaleniu warunków rozstania. U podstaw rosnącej popularności mediacji rodzinnej leży udokumentowane badaniami stwierdzenie, że polubowne, dobrowolne i samodzielne rozwiązanie konfliktu, który powoduje
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej
● str. 36
Robert Kucharski
chęć rozstania u małżonków satysfakcjonujące dla obu stron.
jest
trwalsze
i
bardziej
Mniej więcej od dwudziestu lat coraz łatwiej jest zaobserwować negatywne skutki społeczne i ekonomiczne, jakie niesie ze sobą wzrastająca liczba rozwodów. Badania wskazują, że dzieci pochodzące z rodzin po rozwodzie częściej żyją w niedostatku, mają gorsze wyniki w szkole, częściej wchodzą w konflikt z prawem, przejawiają skłonności do samobójstw i uzależnień. Rozwód bardzo często również niesie negatywne skutki dla samych rodziców wpływając niekorzystnie na ich sytuacje finansową i stan psychiczny. Trzeba przy tym podkreślić, że stan ten najczęściej trwa jeszcze przez wiele lat po ustaniu małżeństwa. Sytuacja ta skłania do przyjęcia nowych rozwiązań w zakresie prawa rodzinnego, czego wyrazem jest wzmacnianie roli mediacji rodzinnej. Główny wpływ na rozwój mediacji rodzinnej miała troska o dobro dzieci, których rodzice się rozwodzą i do dziś właśnie te sprawy, które dotyczą opieki na dziećmi są głównie przedmiotem mediacji. Jednak często okazuje się, że niemożliwe jest oddzielenie kwestii zamieszkania i opieki nad dziećmi od spraw majątkowych, dlatego też mediacja powinna dotyczyć wszystkich spraw pojawiających się przy okazji rozwodu czy separacji. W Polsce działa coraz więcej fachowo przygotowanych mediatorów, jednak instytucja mediacji rodzinnej (pomimo wprowadzenia koniecznych zmian prawnych) pozostaje wciąż niedoceniana. Można mówić o braku zaufania do mediacji i pewnym oporze przed częstszym jej stosowaniem ze strony środowisk sędziowskich
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 37
i adwokackich. Dla obu tych grup zawodowych stanowi ona zagrożenie odbierając im niejako monopolistyczną pozycję w rozwiązywaniu konfliktów między ludźmi. Wiąże się to w ich wypadku z częściową utrata prestiżu społecznego, ale co gorsza również możliwością strat ekonomicznych. Z punktu widzenia sędziów i adwokatów ludzie, którzy potrafią po prostu usiąść do stołu i rozwiązać swój problem, przy współudziale bezstronnego mediatora, są marnymi klientami. Jak by na to nie patrzeć, oba środowisko tracą rację bytu w sytuacji, gdy ludzie są w stanie sami radzić sobie w konfliktowych sytuacjach. Dlatego wiele krajów przyjęło procedury, które preferują mediację, leżącą w ogólnie pojętym interesie społecznym, godząc ją jednocześnie z interesem środowiska związanego z sądownictwem. Brak rzetelnej informacji na temat mediacji rodzinnej w mediach skutkuje niestety brakiem zainteresowania samych rozwodzących par tą formą rozwiązania problemu. Ludzie nie mają świadomości, że proces ten jest po pierwsze mniej kosztowny, po drugie mniej konfliktowy i po trzecie wreszcie przynosi trwalsze rozwiązania. Lukę tę wypełniają ogólnodostępne broszury Fundacji Partners www.mediacja.org, które w przystępny i jasny sposób opisują cały proces mediacji. W większości wypadków osoby o niskim dochodzie mogą skorzystać z mediacji bezpłatnie lub za niską opłatą wpisową. W odróżnieniu od procesu sądowego, który stawia obie strony w sytuacji konfrontacyjnej, proces mediacyjny polega na szukaniu dobrowolnego kompromisu, który zadowoli obie strony. Jest to niezwykle istotne dla tworzenia pozytywnych relacji pomiędzy małżonkami pomimo dzielących ich różnic, co wpływa na obniżenie poziomu konfliktu również po ustaniu małżeństwa. Rozwiązania
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 38
wypracowane w trakcie mediacji są znacznie częściej respektowane przez obie strony, ponieważ żadna z nich nie czuje się manipulowana ani traktowana przedmiotowo, jak to często ma miejsce na sali sądowej. Reguły mediacji są jasne i zrozumiałe. W trakcie jej trwania nie używa się niezrozumiałych dla większości z nas technicznych sformułowań prawnych, co daje obu stronom większe poczucie bezpieczeństwa i kontroli nad przebiegiem sytuacji. Wiele osób w Polsce często mylnie postrzega mediację rodzinną jedynie jako próbę załagodzenia konfliktu, który wystąpił pomiędzy małżonkami, podczas gdy w istocie jest to forma konstruktywnego rozwiązania problemu, nawet gdy obie strony są zdecydowane na rozstanie. W odróżnieniu od terapii rodzinnej pomaga ona po prostu w ustaleniu wszystkich warunków tego rozstania. Proces mediacyjny wiąże się ponadto z pewnymi stałymi zasadami. Mediacja jest dobrowolna, co oznacza, że strony skierowane do mediacji przez sędziego nie muszą do niej przystępować, mogą ją też przerwać na każdym etapie. Mediację prowadzi się w intymnych warunkach, a jej przebieg jest objęty tajemnicą. Mediatorzy są bezstronni, nie oceniają efektów mediacji, zachęcają jednak strony do szukania porozumienia, równoważenia sił i łagodzenia konfliktu. Mediacja ma charakter poufny, co w praktyce oznacza między innymi, że mediator nie może być powołany na świadka w sprawie, w której prowadził mediację, oraz że propozycje, które strony Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 39
składały w trakcie mediacji nie mogą być wykorzystywane jako dowody w procesie. Nacisk kładzie się na ustalenie praktycznych rozwiązań, nie zaś na to, kto ma rację. To obie strony biorą odpowiedzialność za sformułowane porozumienia, nie mediator, dlatego sam nie sugeruje on konkretnych rozwiązań.
Sesja mediacyjna trwa średnio od dwóch do czterech godzin. Na ogół do ustalenia ostatecznych rozwiązań potrzeba od dwóch do czterech spotkań. Właściwy proces mediacyjny poprzedza z reguły spotkanie konsultacyjne, na którym mediator wyjaśnia stronom zasady mediacji, a klienci przedstawiają zarys problemu i swoje oczekiwania wobec mediacji.
Podsumowując, należy stwierdzić, że mediacja rodzinna jest szansą na osiągnięcie satysfakcjonujących rozwiązań dla małżonków, którzy zdecydowali się na rozstanie i przynosi realne korzyści zarówno w krótszej, jak i dłuższej perspektywie dla obu stron, jak i dla dzieci, które pochodzą z tego związku. Przywraca ludziom możliwość odpowiedzialnego decydowania o swoim losie, łagodzi konflikt wywołany rozpadem związku i pomaga w nawiązaniu współpracy pomiędzy rozwodzącymi się rodzicami w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi.
Gwałtowne zmiany społeczno-kulturowe, które zaszły w ostatnich kilkunastu latach, w konsekwencji przyniosły wzrost liczby Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 40
rozwodów i sprawiły, że zmieniło się również w naszym kraju podejście sądownictwa rodzinnego do pozasądowych porozumień rozwodzących się małżonków. Wyrazem tego jest nowelizacja kodeksu cywilnego i umożliwienie skierowania rozwodzących się stron do mediacji na każdym etapie procesu rozwodowego.
Co można osiągnąć podczas mediacji rodzinnej?*
W ramach mediacji możliwe jest dokonanie wielu uzgodnień o bardzo różnorodnym charakterze. Porozumienie zawarte w trakcie mediacji może dotyczyć prawnych i pozaprawnych aspektów spraw, które stały się przedmiotem sporu.
POJEDNANIE
Podczas mediacji możliwe jest na przykład pojednanie małżonków. Porozumienie, które w takiej sytuacji zawierają klienci, dotyczy warunków pojednania. Może ono zawierać postanowienie o dalszym pozostawaniu w małżeństwie, o działaniach naprawczych mających pomóc małżonkom w rozwiązaniu problemów, które doprowadziły do kryzysu (np. terapia małżeńska, terapia uzależnienia, leczenie depresji), bądź też służyć rozwiązaniu problemów, które były *
Fragment pochodzi z publikacji Fundację Partners
„Dziecko w Rozwodzie” wydanej przez
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 41
podłożem konfliktów, jak np. podział obowiązków domowych lub gospodarowanie budżetem rodzinnym.
SPOSÓB PRZEPROWADZENIA ROZWODU
Przedmiotem ustaleń może być także sposób przeprowadzenia rozwodu: termin wystąpienia o rozwód, to, czy któraś ze stron będzie występować o orzeczenie winy drugiej strony, czy występując o rozwód strony jednocześnie wystąpią o przeprowadzenie podziału majątku oraz wszelkie ustalenia praktyczne na czas przejściowy. USTALENIE ZASAD OPIEKI NAD DZIEĆMI W mediacji możliwe jest ustalenie zasad opieki nad dziećmi („sprawowania władzy rodzicielskiej”) przez ich rodziców zarówno wtedy, gdy rodzice dziecka rozstali się będąc wcześniej małżeństwem, jak i wtedy, gdy tworzyli związek nieformalny. Podczas mediacji ustala się zasady kontaktowania się dziecka z rodzicem, który nie sprawuje bezpośredniej opieki nad nim, sprawy związane z edukacją (np. wybór szkoły), sposób leczenia, wyjazdy dziecka za granicę, różne kwestie wychowawcze. USTALENIE WARUNKÓW ROZSTANIA Podczas mediacji strony mogą ustalić zasady opieki nad dziećmi, wysokość alimentów, podział majątku, sposoby korzystania ze wspólnego
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej
● str. 42
Robert Kucharski
mieszkania i wszystkie inne kwestie, które w przekonaniu rozwodzących się powinny zostać uzgodnione. USTALENIA W EMOCJONALNYM
KWESTIACH
O
CHARAKTERZE
Porozumienia osiągnięte w wyniku mediacji obejmują często sprawy, które nie mogły być rozstrzygnięte na drodze sądowej. W ramach mediacji (choć w ograniczonym zakresie) istnieje możliwość zajęcia się tzw. kwestiami emocjonalnymi. Możliwe jest, że jedna ze stron wyrazi żal w związku z tym, do czego doszło między małżonkami lub wręcz przeprosi za swoje zachowanie. Mediatorzy rodzinni mogą zachęcać strony do wyrażania względem siebie pozytywnych emocji lub pomagać uzyskać im wgląd w przeżywane negatywne emocje. Osoby korzystające z mediacji często podkreślają, że ma to dla nich ogromne znaczenie, jest często ważniejsze niż porozumienie dotyczące spraw o charakterze rzeczowym. Umożliwia bowiem szybsze poradzenie sobie z trudnościami wynikającymi z rozpadu małżeństwa. *** Te konkluzje skłaniają do kilku praktycznych sugestii: Spróbuj namówić swojego partnera do rozwiązania Waszego problemu na drodze mediacji, jeszcze zanim sprawa trafi do sądu. Stosuj przy tym następujące argumenty:
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 43
1. Przede wszystkim argument ekonomiczny. Mediacja, która pozwoli Wam osiągnąć porozumienie we wszystkich zasadniczych kwestiach będzie zdecydowanie mniej kosztowna, niż proces sądowy z udziałem adwokatów. Nie da się co prawda uniknąć kosztów sądowych, ale i tak w wydatny sposób zmniejszy to obciążenia finansowe związane z rozwodem. 2. Mediacja skróci czas trwania procesu. Jeśli wypracowane w trakcie sesji mediacyjnych porozumienie przedstawicie już na pierwszym posiedzeniu sądu, unikniecie długotrwałej, ciągnącej się często miesiącami procedury. 3. Dzięki ustaleniu warunków rozstania na drodze mediacji nie staniecie się na resztę życia swoimi wrogami, co w zasadniczy sposób wpłynie na jakość życia Waszych dzieci i Was samych po rozwodzie. Ludzie rzadko zdają sobie sprawę z tego, jak wyniszczającym, traumatycznym przeżyciem jest rozwód. Wielu psychologów porównuje siłę tego doświadczenia do poczucia straty, jaką niesie śmierci kogoś bliskiego. W dużej mierze przyczynia się do tego konfrontacyjna procedura sądowa, w której bliscy sobie ludzie stają nagle naprzeciw siebie, jakby po dwóch stronach niewidocznej barykady, i zapominając o wszystkim, co w ich związku było piękne i wartościowe, zaczynają ze sobą walczyć. 4. Wspólne i dobrowolne rozwiązanie Waszego problemu pozwoli Wam zachować poczucie odpowiedzialności za swoje życie. Jeśli w wyniku mediacji będziecie mogli kogoś obwiniać za przyjęcie niekorzystnych rozwiązań, to tylko samych siebie. Unikniecie przedmiotowego traktowania Was na sali sądowej i arbitralnego wyroku w Waszej sprawie wydanego z reguły na podstawie niepełnej wiedzy na temat Waszej sytuacji życiowej.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
W STRONĘ OJCA - darmowy fragment - kliknij po więcej Robert Kucharski
● str. 44
Jak skorzystać z wiedzy zawartej w pełnej wersji ebooka?
Więcej praktycznych porad dotyczących praw ojca znajdziesz w pełnej wersji ebooka. Zapoznaj się z opisem na stronie:
http://sad-rodzinny.zlotemysli.pl
Dowiedz się jak wykorzystać swoje prawa w sądzie rodzinnym gdy następuje separacja lub rozwód!
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Robert Kucharski
POLECAMY TAKŻE PORADNIKI: Praktyczny pomocnik procesowy – Genowefa Grześkowiak Nie tylko dla niesłusznie oskarżonych i bezpodstawnie pozwanych przed sąd... Zdobądź więdzę, która pozwoli Ci samodzielnie stawać i bronić się skutecznie przed wszystkimi instancjami sądów polskich. Więcej o tym poradniku przeczytasz na stronie: http://pomocnik-procesowy.zlotemysli.pl "Wszyscy, którzy z jakichś powodów mają styczność z sądem tak jak ja, znajdą tu potrzebne wiadomości jak radzić sobie samemu, kiedy nie ma się pieniędzy na adwokata." - Barbara Cymbalista, emerytowana nauczycielka
ABC Mądrego Rodzica: Droga do Sukcesu – Jolanta Gajda Dowiedz się, jak pomóc swojemu dziecku osiągnąć sukces i sprawić, aby było szczęśliwe Czy wprowadzasz dziecko w świat piękny, jasny i barwny? Czy wskazujesz mu drogę, która prowadzi do spełnienia marzeń? A może każesz mu iść po omacku... Więcej o tym poradniku przeczytasz na stronie: http://dziecko.zlotemysli.pl "Taki właśnie "przepis" na mądre rodzicielstwo pragnę oddać do Twojej dyspozycji w postaci publikacji "ABC Mądrego Rodzica: Droga do Sukcesu". Sprawdza się to znakomicie w przypadku moich własnych dzieci, które są pogodne i otwarte, mają już na swym koncie sporo osiągnięć, zbierają często nagrody i pochwały. Ta recepta sprawdzi się również u Ciebie." Jolanta Gajda, autorka
Zobacz pełen katalog naszych praktycznych poradników na stronie www.zlotemysli.pl