Wexler Django - 2 Mroczny tron

Dla Mamy i Taty, jak zawsze

Podziękowania

Zaletą pisania podziękowań do drugiego tomu cyklu jest to, że mogę – w pewnym sensie – rozpocząć je w miejscu, w którym zakończyłem. W pierwszym tomie napisałem trochę o drodze, która doprowadziła mnie do tych książek, oraz o ludziach, którzy mi pomogli. Teraz pozwólcie mi dodać krótkie uzupełnienie do tej listy. I tym razem nieocenioną pomocą historyczną była dla mnie książka Citizens Simona Schamy. Chociaż wydarzenia w Mrocznym tronie nie są ściśle zgodne z historią, jego cudowny opis rewolucji francuskiej był istną składnicą inspiracji i szczegółów, którą bezwstydnie obrabowałem. Elisabeth Fracallosi kontynuowała swoje zadanie pierwszej czytelniczki, kwestię bardzo ważną dla każdego pisarza. Cat Rambo bohatersko pochłonął cały opasły rękopis za jednym posiedzeniem, żeby omówić go ze mną, kiedy utknąłem. Nie mniej heroiczni byli moi pierwsi czytelnicy, Konstantin Koptev i Li Huan, których uwagi były – jak zwykle – nieocenione. W tym momencie można przyjąć za pewnik, że mój agent Seth Fishman dokonuje cudów. Pozostali członkowie zespołu Gernert Company, czyli Will Roberts, Rebecca Gardner i Andy Kiefer również spisali się doskonale i to dzięki nim (oraz ich ciężko pracującym współpracownikom!) wkrótce zobaczymy Tysiąc imion przełożone na język francuski, niemiecki, polski i włoski. Moi redaktorzy, Jessica Wade w ROC i Michael Rowley w Del Rey UK,

jak zwykle okazali się niewiarygodnie utalentowani i pomocni. Szczególnie dziękuję Jessice za to, że pracowała dosłownie do ostatniego dnia przed urlopem macierzyńskim, a Michaelowi za trafną sugestię, że życiorys Marcusa powinien bardziej przypominać sitcom BBC „Yes Minister”. I ponownie chcę podziękować tym wszystkim w obu wydawnictwach, którzy zmienili mój plik w formacie Word w prawdziwy (lub wirtualny) dokument, czego nie sposób przecenić. I w końcu składam serdeczne podziękowania wszystkim, którym Tysiąc imion się podobał i poświęcili swój czas, żeby o tym powiedzieć w wysyłanych do mnie e-mailach, na Twitterze, w recenzjach lub najróżniejszych zakątkach blogosfery. Dzięki Wam było mi znacznie łatwiej wstawać rano i brać się do roboty.

Prolog Ostatni Diuk

O tym, co się dzieje w gmachu Ministerstwa Informacji, krążyły przeróżne historie. Budynek – nazywany Pajęczyną – z zewnątrz wyglądał dość niewinnie: kolejny dowód upodobania Farusa VI do marmuru, klasycystycznych kolumn oraz kunsztownie zdobionych fasad. Wewnątrz, jak mówiono, był labiryntem pokrytym kurzem, półmrocznym, wypełnionym tajnymi archiwami; w celach roiło się od szczurów, na które zastawiano wymyślne śmiercionośne pułapki. W niejednym romansie przygodowym bohater ratował ukochaną z jego przepastnych lochów. Diuk Mallus Kengire Orlanko, minister informacji i przywódca Konkordatu, uważał te plotki za lekko irytujące. W rzeczywistości Pajęczyna była oświetlona tysiącem lamp naftowych, we dnie i w nocy, a cały oddział młodszych kancelistów uzupełniał naftę i wymieniał knoty. W końcu nie miałoby sensu, żeby urzędnicy psuli sobie oczy, wytężając wzrok przy blasku świec. A gdyby ktoś się nad tym przez chwilę zastanowił, znacznie trudniej zakraść się do jasno oświetlonego i tętniącego gorączkową aktywnością

budynku niż do zatęchłego lochu pełnego śmiertelnych pułapek. Co do cel, oczywiście było ich tu trochę, ale na pewno bez szczurów. Orlanko nie tolerował szkodników w swoim królestwie. Opowieści te odzwierciedlały po prostu powszechną skłonność do przedkładania barwnych fantazji nad prozaiczną rzeczywistość. Zdaniem Orlanka, jeśli Vordanajowie jako naród mieli jakąś przywarę, to był nią nadmiar wyobraźni przeważającej nad zdrowym rozsądkiem. Nie narzekał na to. Przez lata stał się ekspertem w jej wykorzystywaniu. Jego gabinet na ostatnim piętrze budynku był wyjątkowo mały i dobrze zorganizowany. Gdyby trafił tam ktoś postronny – choć oczywiście nikogo takiego nigdy tam nie wpuszczano – mógłby się zastanawiać, gdzie podziewają się wszystkie te księgi i papiery. W końcu było to serce Ministerstwa Informacji, centralny ośrodek nerwowy Konkordatu, tej wszechmocnej (i znów tylko w ludzkiej wyobraźni) tajnej policji, która wiedziała wszystko o wszystkich. Tymczasem w gabinecie Ostatni Diuk siedział za skromnym dębowym biurkiem, na którym leżało tylko kilka niedużych plików papierów i nie było tam ani regału z książkami, ani nawet żadnego oprawionego w skórę tomu pełnego ponurych sekretów. I takie wrażenie diuk także uważał za brak zdrowego rozsądku. Jaki sens zamieniać gabinet w bibliotekę? Cały ten budynek był jego biblioteką i jedyną rzeczą, której potrzebował do wykonywania swojej pracy, był mosiężny dzwoneczek na biurku. Jego dźwięk przywoływał urzędnika – jednego z wielu cierpliwie czekających na zewnątrz – który w milczeniu wysłuchiwał poleceń Ostatniego Diuka i schodził z nimi do archiwów, wyznaczając kancelistów i podkancelistów, którzy dzielili rozkaz na cząstkowe zadania. Akta czytano, kopiowano, podsumowywano i zestawiano, aż wysłany z tym rozkazem urzędnik wracał do gabinetu Orlanka z kolejnym niewielkim plikiem papierów. Była to machina służąca

zdobywaniu wiedzy oraz egzekwowaniu woli człowieka siedzącego za tym biurkiem i Orlanko był z niej niezmiernie dumny. Ten budynek był dziełem jego życia. W pewnym sensie Andreas niepokoił go. Nie tyle on sam, ile potrzeba korzystania z usług jego i jemu podobnych. Diuk pragnął, żeby wszystko było takie jak jego ministerstwo, w którym wystarczy zadzwonić dzwoneczkiem i powiedzieć kilka słów, żeby wprawić w ruch całą ogromną maszynerię. Niestety, za murami Pajęczyny sprawy nie toczyły się tak gładko i wymagały zatrudniania takich osobników, którzy – jak Andreas – posiadali pewne... szczególne zdolności. Ten trzydziestokilkuletni mężczyzna średniego wzrostu miał trudną do zapamiętania twarz, co było dużą zaletą w jego profesji. Nosił czarny, sięgający do ziemi skórzany płaszcz – nieoficjalny mundur agentów Konkordatu. Rodzice straszyli nim dzieci, co było przydatne, ponieważ skoro wszyscy wiedzieli, jak wygląda agent Konkordatu, tym łatwiej w razie potrzeby było mu nie wyglądać na takiego. Orlanko rozsiadł się w swoim fotelu, który lekko zaskrzypiał, gdy ukryte sprężyny zamortyzowały ciężar jego ciała. Poprawił okulary i udał, że dopiero teraz zauważył Andreasa, choć agent cierpliwie czekał już co najmniej od kwadransa. – Ach, Andreasie. – Panie. – Czy są jakieś postępy w śledztwie dotyczącym Szarej Róży? Niektóre sprawy były zbyt delikatne, aby powierzać je machinie. Szara Róża była inną specjalną agentką Orlanka, jedną z najlepszych, ale przed kilkoma laty zerwała się ze smyczy i znikła bez śladu. Z zasady minister nie mógł tolerować czegoś takiego. Andreas tropił ją od tamtej pory z wytrwałością ogara, cierpliwie podążając nawet najniklejszym śladem.

Czasem diuk myślał, że Andreas ma w sobie coś z maszyny. – Mam kilka obiecujących tropów, milordzie – rzekł Andreas. – Moi ludzie się tym zajmują. – Wciąż jesteś przekonany, że nie opuściła kraju? – Wszystko świadczy o tym, że pozostała w mieście, milordzie. Przeklęta baba, pomyślał Orlanko. Gdyby postąpiła logicznie i umknęła poza zasięg jego długich rąk, chętnie odwołałby polowanie. Nie wiedziała o niczym, co mogłoby mu zaszkodzić na tym etapie. Pozostając jednak w pobliżu, rzucała wyzwanie jego władzy, a tego nie mógł tolerować. Było to irytujące marnotrawstwo środków. – Cóż, jestem pewny, że twoi ludzie poradzą sobie bez ciebie przez jakiś czas. Są inne sprawy, które wymagają twojej uwagi. – Tak, panie. Andreas cierpliwie czekał z rękami założonymi z tyłu. – Czy słyszałeś wieści z Khandaru? – Tak. Pułkownik Vhalnich chyba odniósł walne zwycięstwo. Cynobrowy Tron jest bezpieczny i po raz kolejny wdzięczny jego królewskiej mości. – Tak każą nam wierzyć gazety – rzekł kwaśno Orlanko. Vhalnich omalże został bohaterem narodowym. Zwykle takie heroiczne opowieści były przesadzone, lecz agenci diuka donieśli mu, że w tym wypadku są jak najbardziej prawdziwe. – Najwyraźniej Vhalnich jest już w drodze powrotnej. Spodziewają się go lada dzień. – A ta specjalna agentka, którą wysłał pan z nim? – Nie mam od niej żadnych wieści. – Orlanko postukał palcem w raport. – Co samo w sobie jest wymowne. Jeśli założyć najgorsze, została wyeliminowana. – I Tysiąc Imion może być w rękach Vhalnicha. – Twarz Andreasa zdradzała lekkie ożywienie. – Czy mam go usunąć zaraz po przybyciu?

Diuk powstrzymał westchnienie. Jeśli Andreas miał jakąś wadę, była nią wyraźna skłonność do zbyt pochopnego stosowania nazbyt drastycznych metod. Dziwna przywara u kogoś tak cierpliwego we wszystkich innych sprawach. Orlanko podejrzewał, że Andreas po prostu lubi zabijać ludzi. – To byłoby nazbyt oczywiste, nie sądzisz? – Orlanko pokręcił głową. – Nie, Vhalnich niewątpliwie będzie się cieszył łaską króla i podziwem tłumu. Na razie go nie tkniemy. Lecz jego królewska mość jest bardzo chory. Jeśli umrze... zobaczymy. – Tak, panie. – Musimy wiedzieć, co się wydarzyło w Khandarze, Andreasie. Czy te Imiona, które tak interesują naszych przyjaciół z Elizjum, naprawdę istnieją oraz czy Vhalnich je ma. A także czy pojmuje ich wagę. – Diuk odchylił się w fotelu, aż zaskrzypiały sprężyny. – Dowiedz się. – Rozumiem, panie. – Vhalnich jest bardzo sprytny i będzie się miał na baczności. Skup się na ludziach z jego otoczenia. Tylko nie nazbyt ostentacyjnie, oczywiście. – Tak, panie. Na twarzy Andreasa malowało się lekkie rozczarowanie. – I wkrótce mogę mieć dla ciebie inne zadanie, w zależności od stanu zdrowia króla. Na dworze jest kilka koterii mających nadzieję wykorzystać zamieszanie. Naturalnie, wszystkie rozpracowaliśmy i żadna z nich nie jest szczególnie groźna. Jednak zniknięcie kilku osób w dobrze wybranej chwili powinno wzbudzić w nich lęk przed karą bożą. – A raczej, pomyślał, lęk przed Ostatnim Diukiem. Tak będzie lepiej. – Dopilnuj, żeby twoi ludzie byli gotowi. – Oczywiście, panie. – To wszystko. Andreas znikł jak duch. Orlanko spojrzał na stos raportów, poprawił

okulary i otworzył pierwszą teczkę. Nikt nie rozumiał, jak trudna jest jego praca. Trzymanie tego miasta w ryzach czasem przypominało próbę jazdy na nieujarzmionym rumaku. Owszem, wiedział o wszystkich ważnych wydarzeniach, praktycznie zanim do nich doszło, wystarczyło szepnąć, by Andreas lub ktoś z jego ludzi zawlókł podejrzaną osobę do lochu, w którym już nigdy nie ujrzy słońca. Jednak co z tego? Nie można zamknąć wszystkich. Jego zadanie było o wiele trudniejsze: sprawić, aby stworzyli więzienie w swych umysłach, ze swoich obaw, zamknęli się w nim i wyrzucili klucz. Pracował nad tym przez lata i lubił myśleć, że wykonał dobrą robotę. Czarne płaszcze były jej częścią. Tajemnicze zniknięcia, ciała wyławiane z rzeki pomagały jedynie naoliwić tryby. Strach zapełniał każdy ciemny kąt zakapturzonymi postaciami, chociaż nawet on nie mógł zatrudnić odpowiedniej liczby agentów do tej pracy. Nie obawiał się knowań. W końcu żaden spisek nie przetrwa ujawnienia i pozbawienia przywódcy, a on był ekspertem od jednego i drugiego. Orlanko jednak nauczył się wyczuwać nastroje miasta, jakby było ono żywym organizmem. Czasem sennym i zadowolonym, gdy czasy były dobre, a ludzie syci i szczęśliwi. Gdy przychodziły chude lata, stawało się agresywne i drażliwe, podatne na wybuchy gniewu i paniki. A śmierć króla zawsze budziła niepokój ludu. Czuł, że coś nadchodzi. Miasto było jak groźnie warczący pies, jeszcze niegotowy do skoku, ale szykujący się doń. Zadaniem Orlanka było uspokoić go, kawałem krwistego steku lub celnym kopniakiem. Jeszcze nie zdecydował czym. Kiedy jednak król umrze i chaos zostanie opanowany, w końcu będzie miał to, o czym marzył przez te wszystkie lata. Władczynię, która będzie posłuszna. Będzie posłuszna. Orlanko uśmiechnął się. Bo inaczej...

CZĘŚĆ PIERWSZA

Jeden Raesinia

Lustrzane sale pałacu królewskiego w Ohnlei były mroczne i ciche. Nie wymarłe, gdyż tysiące lokajów, pokojówek, ogrodników, strażników, kucharzy i kuchcików ani na chwilę nie przerywało pracy, tak jak serce nie przestaje tłoczyć krwi. Poruszali się jednak ostrożnie, unikając głośnych kroków po marmurowych posadzkach i rozmawiając ściszonymi głosami, a w ogromnych kandelabrach paliło się niewiele świec. Nie rozwieszono wielkich zasłon z czarnego aksamitu i nie rozłożono czarnych dywanów, gdyż król jeszcze nie umarł, lecz w stu piwnicach i magazynach rozwijano je, wietrzono i sprawdzano ich stan. Raesinia i jej świta hałaśliwie maszerowali w tej ciszy jak szalejący rumak w warsztacie szklarza. Najpierw słychać było stukot twardych podeszew butów księżniczki – tak, tak, tak – a potem ciężkie kroki trzech eskortujących ją szarych noreldrajskich gwardzistów. Te odgłosy były dla wszystkich wystarczającym ostrzeżeniem, by zejść na bok i zrobić przejście, tak więc jej przemarszowi towarzyszyła fala pochylających się w ukłonie głów personelu stojącego pod ścianami korytarza. Pojedynczy dworzanie wyróżniali się jak kamienie szlachetne pośród odzianej

w bladoniebieską liberię królewskiej służby. Zazwyczaj uprzejmość nakazywałaby księżniczce przystanąć i zamienić kilka słów z każdym dworzaninem odpowiedniej rangi, lecz w tych okolicznościach szlachcice tylko kłaniali się i dawali jej przejść. Niewątpliwie zaczynali szeptać, gdy tylko znikła za rogiem, ale Raesinia była do tego przyzwyczajona. Do królewskich apartamentów na parterze prowadził szeroki marmurowy łuk, z rzeźbionym fryzem ukazującym króla Farusa VI pokonującego jakiegoś uzbrojonego wroga. Prapradziadek Raesinii był obecny wszędzie w Ohnlei. Wprawdzie umarł kilkadziesiąt lat przed jej narodzinami, lecz widziała jego wąską twarz ze spiczastą bródką na tylu posągach, płaskorzeźbach i portretach, że wyglądał dla niej równie znajomo jak każdy z żyjących członków jej rodziny. Zawsze podejrzewała, że ten wizerunek nie jest zbyt wierny. Przedstawiony przez rzeźbiarza król miał lekkiego zeza i zamiast skupić uwagę na przeciwniku, patrzył na przechodnia, jakby pytając: „Kim jesteś i co robisz w mojej bitwie?”. Za łukiem rozciągał się porośnięty trawą dziedziniec, zadaszony dużymi przesuwnymi taflami szklanymi, które można było otwierać przy dobrej pogodzie, wpuszczając świeże powietrze. Tutaj król, kiedy czuł się lepiej, podejmował gości lub obiadował ze swoimi faworytami. Dziedziniec otaczała kolumnada oraz wyłożony marmurem taras, z którego dwanaścioro dębowych złoconych drzwi prowadziło do prywatnych komnat króla oraz pokoi jego sług i gwardzistów. Kilkunastu z nich pełniło służbę w różnych miejscach dziedzińca i nie byli to wyłącznie noreldrajscy szarzy, lecz także strażnicy w zielonych płaszczach i białych spodniach oraz grenadierzy królewskiej armii w niebieskich, lśniących mosiądzem mundurach vordanajskich. Strzeżenie króla było wielkim zaszczytem i żadna z tych trzech formacji nie chciała pozostawić go innym. Na środku trawnika, trochę nie pasując do tego miejsca, stał dębowy

polerowany stół, a wokół niego krzesła z wysokimi oparciami. Raesinia wielokrotnie jadała przy nim z ojcem, w towarzystwie najpotężniejszych szlachciców tego kraju, obsługiwana przez tłum uwijających się służących. Teraz jego długi i gładki jak lustro blat był niemal pusty. Na końcu stołu siedział siwowłosy mężczyzna, zgarbiony po wielu latach pochylania się nad łóżkami pacjentów. Na widok nadchodzącej Raesinii wstał z wysiłkiem, chociaż zaprotestowała machnięciem ręki. – Dzień dobry, wasza książęca wysokość – powiedział, kłaniając się tak nisko, jak pozwalał mu na to sztywny kręgosłup. – Mam nadzieję, że czujesz się dobrze? Mówił z twardym hamveltajskim akcentem. Raesinia skinęła głową. – Tak jak zwykle, profesorze doktorze Indergast. Spojrzał na nią znad swych okularów o połówkowych szkłach. – Powinienem przyjrzeć się twojej diecie – rzekł. – Czasem mam wrażenie, że nie rośniesz prawidłowo. Jak wiesz, mając dziewiętnaście lat, twoja matka była prawie tak wysoka jak ja. Raesinia, która musiała nieco unieść głowę, żeby napotkać spojrzenie przygarbionego lekarza, ostrożnie wzruszyła ramionami. – Może któregoś dnia. Teraz jednak są większe zmartwienia. Otrzymałam wiadomość, że mam przyjść natychmiast. Czy wszystko z nim w porządku? – Jego stan nie uległ zmianie, wasza książęca wysokość – odparł Indergast. – Przepraszam, że cię zaniepokoiłem. Po prostu ocknął się i chciał cię widzieć. Serce Raesinii wywinęło koziołka. Ostatnio jej ojciec więcej spał, niż był przytomny, a czasem majaczył w bólu i gorączce. Spędzała wiele godzin przy jego łóżku, trzymając go za rękę, ale rzadko zdawał sobie sprawę z jej obecności. – Zatem lepiej pójdę się z nim zobaczyć – powiedziała – zanim znów

zaśnie. – Oczywiście, wasza książęca wysokość. Nie zwracaj na mnie uwagi. – Wskazał wielką otwartą księgę, która leżała przed nim na stole. – Ja tylko przeglądałem dzieło Achelosa, które arcybiskup uprzejmie mi pożyczył. Sprawdzam, czy ma nam coś użytecznego do powiedzenia. – I ma? – Niestety nie. Jak wszyscy starożytni, ma wiele teorii, ale mało praktycznych rad. – Znajdziesz jakąś. Jak zawsze. Profesor doktor Indergast przeczesał zreumatyzowaną dłonią przerzedzone włosy. Był osobistym lekarzem jej ojca, od kiedy pamiętała. Niektórzy na dworze dziwili się, dlaczego król potrzebuje cudzoziemskiego medyka, ale Raesinia pokochała tego starca. Niejeden raz przywrócił niemal umierającego króla do życia, chociaż żaden inny medyk z uniwersytetu nawet nie śmiał próbować. – Twoje zaufanie przynosi mi zaszczyt, wasza książęca wysokość – rzekł z poważną miną. – Proszę cię jednak, abyś nie pokładała zbyt wielkiej wiary w moje zdolności. – Przerwał, po czym cicho dodał: – Cuda są domeną jego wielebności arcybiskupa. Raesinia zacisnęła wargi, ale nic nie powiedziała. Skinęła głową staruszkowi i minęła go, zmierzając do sypialni ojca. – Jest z nim teraz arcybiskup – powiedział za jej plecami Indergast. – Tak jak jego wysokość diuk i reszta Gabinetu. Zwolniła, ale nie zatrzymała się. Zatem nie chodziło o to, że chory władca chce zobaczyć córkę. Jeśli król wezwał swoich ministrów, to chciał wygłosić jakieś oficjalne oświadczenie. Raesinia w duchu podziękowała Indergastowi za ostrzeżenie, kazała swojej ochronie zaczekać na zewnątrz, z gwardzistami króla, po czym otworzyła drzwi.

Królewska sypialnia była mała jak na normy Ohnlei, co oznaczało, że nie zmieściłby się w niej kort tenisowy. Jednak królewskie łoże było ogromne, a jego cztery słupki niemal się uginały pod ciężarem jedwabnych i aksamitnych zasłon. Pośrodku była widoczna tylko głowa władcy, tonącego w morzu pościeli i haftowanych poduszek. Przy łóżku stała grupka dobrze ubranych osób, szukających wsparcia we wzajemnej bliskości. Arcybiskup Vordanu, któremu nie pozwalały na to grube fałdy szkarłatnej sutanny, okazywał eklezjastyczny spokój, stojąc nieco z boku. Raesinia wyczuła, że weszła w trakcie jakiegoś sporu, choć mogłoby to nie być oczywiste dla kogoś, kto nie spędził całego życia na dworze Ohnlei. Był to delikatny, niezwykle uprzejmy spór toczony przez ludzi świadomych, że ich przeciwnik teoretycznie może kazać ich stracić. – Jestem pewny, że jego królewska mość wnikliwie rozważył tę sprawę – mówił tęgi mężczyzna z gęstą brodą, stojący na czele grupki. Był to hrabia Torahn, minister wojny, skrywający niekorzystną zmianę żołnierskiej sylwetki pod dobrze skrojonym mundurem galowym. Jego zwykle rumiane policzki teraz praktycznie płonęły czerwienią. – Nie wiem jednak, czy pomyślał, jak ta sytuacja wygląda z mojego punktu widzenia. Mówimy o młodym, utalentowanym i niezwykle obiecującym oficerze oraz przeniesieniu go na niższe stanowisko... – Tak obiecującym, że wysłaliście go do Khandaru? – wszedł mu w słowo król. Już na sam dźwięk jego głosu Raesinii łamało się serce. Dawny pewny siebie baryton zmienił się w chrapliwy, szorstki szept. – Gdzie dokonał wielkich rzeczy – gładko dodał Torahn. – I w swoim czasie, jeśli jego kariera nie zostanie przerwana... – Pozostawię to jego ocenie – rzekł król. – Może odrzucić tę propozycję. – Nie zrobi tego, wasza królewska mość – powiedział minister finansów

Rackhil Grieg. Zawsze przypominał Raesinii łasicę z tą swoją wąską twarzą i paciorkowatymi czujnymi oczkami, a niefortunny zwyczaj noszenia długich ciemnobrązowych włosów jeszcze pogłębiał to podobieństwo. Torahn posłał mu wrogie spojrzenie. Grieg pochodził z gminu, co było rzadkością wśród członków Gabinetu i budziło ich niechęć. Zawdzięczał awans wyłącznie patronatowi Ostatniego Diuka, tak więc powszechnie uważano go za zausznika Orlanka. – W końcu – ciągnął Grieg – propozycja jego królewskiej mości jest zaszczytem, którego nie sposób odrzucić. Nawet gdyby było to sprzeczne z jego oceną tego, co jest najlepsze dla dobra służby, czyż nie czułby się zobowiązany przyjąć jej, aby nie obrazić waszej królewskiej mości odmową? – To prawda – rzekł Torahn, jako dobry żołnierz rozpoznając prawidłowy kierunek ataku. – Dla każdego oficera królewskiej armii życzenia jego królewskiej mości muszą mieć pierwszeństwo przed wszelkimi wątpliwościami czy osobistymi sprawami. – Czy to dotyczy również ciebie, Torahn? – warknął król z odrobiną dawnej werwy. Minister wojny nisko się skłonił. – Ja tylko próbuję zwrócić uwagę na te aspekty sprawy, które mogły ujść uwagi waszej królewskiej mości. Oczywiście, zastosujemy się do jego decyzji. Nawet z drugiego końca pokoju Raesinia zdołała wyczytać prawdę z twarzy ojca. Zdecydowała, że pora się wtrącić. – Wybaczcie, panowie. – Skinęła głową ministrom i dygnęła przed leżącym na łożu ojcem. – Wasza królewska mość mnie wzywał? – Tak. Pozostali niech wyjdą. Porozmawiam z moją córką w cztery oczy. Raesinia odsunęła się. Przechodząc obok niej, arcybiskup wymruczał coś

współczująco z wyraźnym murnskajskim akcentem, a Torahn zaszczycił ją kosym spojrzeniem i sztywnym skinieniem głowy. Tylko ostatni z nich przykuł jej wzrok. Niski mężczyzna, nie wyższy od niej, w opiętej kamizelce wyglądał jak kula armatnia. Czubek jego głowy był łysy, lecz wianuszek niesfornych włosów okalających czaszkę i za uszami nadawał mu wygląd starożytnego filozofa. Jednak najbardziej rzucały się w oczy jego okulary: wielkie, o szkłach szerokości dłoni, tak grubych i wypukłych, że całkowicie zniekształcały ukrytą za nimi twarz. Dziwnie zdeformowane odbicia fragmentów nosa i policzków zmieniały się przy każdym ruchu jego głowy, lecz gdy patrzył wprost na rozmówcę, tak jak teraz na Raesinię, jego oczy nagle wydawały się niepokojąco ogromne. Łatwo byłoby zlekceważyć tego zabawnie wyglądającego człowieczka i wielu to zrobiło, zawsze tego później żałując. Jego wysokość diuk Mallus Kengire Orlanko, minister informacji i przywódca Konkordatu, zawsze był gotów wykorzystać każdą przewagę, nawet swojego niepozornego wyglądu. Raesinia nie dawała się zwieść. Ostatniego Diuka powszechnie uważano za najniebezpieczniejszego człowieka w Vordanie, a ona spędziła dostatecznie dużo czasu w pałacu, aby wiedzieć, że to zwyczajne niedopowiedzenie. Nie była pewna, czy znajdzie się niebezpieczniejszy od niego człowiek na świecie. Dziś obdarzył ją tylko nikłym uśmiechem i skinieniem głowy, zanim wyszedł, zamykając za sobą drzwi sypialni. Raesinia podbiegła do łoża, które było tak wielkie, że musiała wspiąć się na nie, żeby dosięgnąć ojca. Wyjął rękę spod kołdry i wyciągnął ją do niej, a ona ujęła ją w swoje. Jego dłoń była chuda i lekka jak ptaszek. Kości zdawały się kruche jak gałązki, a skóra cienka jak papier. Obrócił do niej głowę i zamrugał załzawionymi oczami. – Raesinia?

– Jestem tu, ojcze. – Mocniej uścisnęła jego dłoń. – Dobrze widzieć cię przytomnego. – Dla odmiany. – Zakaszlał. – Ilekroć się budzę, myślę o tysiącu rzeczach, które powinienem zrobić, na wypadek gdyby to był ostatni raz. Jednak tracę siły, nim zdołam załatwić kilka. – Zamknął oczy i westchnął chrapliwie. – Przepraszam, Raesinio. – Nie mów tak, ojcze – powiedziała. – To może być początek poprawy. Profesor doktor Indergast... – Profesor doktor Indergast jest ze mną szczery – przerwał jej. – W przeciwieństwie do reszty głupców i pochlebców albo tego kaszalota w czerwieni. – Jest bardzo zręczny – upierała się Raesinia. – Lepszy od wszystkich innych lekarzy w Vordanie. – Są przypadki wykraczające poza medyczne umiejętności. – Król ścisnął jej dłoń i otworzył oczy. – Ale nie wezwałem cię tu po to, żeby się spierać. Raesinia skłoniła głowę i na moment zapadła cisza, w której król zbierał myśli. – Czy znasz hrabiego Janusa bet Vhalnicha Mieran? – spytał w końcu. – Tylko przelotnie – odparła Raesinia, mrugając ze zdziwienia. – Zdaje się, że był na dworze trzy lata temu. Rozmawialiśmy chwilę. – Zatem niewiele o nim wiesz? – Tylko to, że udał się do Khandaru stłumić bunt i dobrze się spisał. Dlaczego pytasz? – Jego misja w Khandarze okazała się sukcesem. W istocie ogromnym sukcesem, przekraczającym wszelkie oczekiwania. Nawet nasz zacny minister informacji wydawał się zaskoczony, a wiesz, jak rzadko się to zdarza. – Król wydał suchy chichot, który zmienił się w kolejny atak kaszlu. – Wezwałem go z powrotem do Vordanu. Jest już w drodze. Kiedy tutaj

dotrze, zamierzam uczynić go ministrem sprawiedliwości. Raesinia milczała. W myślach zmieniała plany, uwzględniając te nowe informacje. Nie zmieniła wyrazu twarzy. – Jestem pewna, że dobrze sobie poradzi – rzekła po chwili. – Tylko... – Tylko co to ma z tobą wspólnego? – Król westchnął. – Muszę patrzeć w przyszłość, Raesinio. Pomyśl, z czym zostaniesz, kiedy ja odejdę. Orlanko już ma zbyt wielki wpływ na Gabinet. Grieg siedzi u niego w kieszeni, a Torahn jest bliski tego. Hrabia Almire z zasady unika polityki. Jeśli Orlanko zrobi ministrem sprawiedliwości jednego ze swoich ludzi, będzie nieformalnym władcą Vordanu. – Jeśli nie ufasz Orlankowi, pozbądź się go – stwierdziła Raesinia, nie potrafiąc ukryć lekkiego ożywienia. – A jeszcze lepiej, każ go stracić. – Gdyby to było takie proste. Borelgajowie nigdy by na to nie pozwolili. Ponadto, czy nam się to podoba czy nie, być może tylko Orlanko utrzymywał nas na fali od... Zamilkł, patrząc w sufit niewidzącym wzrokiem. Raesinia jednak mogła sobie dopowiedzieć resztę. Miała zaledwie trzynaście lat, gdy doszło do bitwy pod Vansfeldt, która jednego katastrofalnego popołudnia kosztowała Vordan przegraną wojnę z Borelem i utratę następcy tronu. Jej ojciec wtedy też był chory i nie mógł poprowadzić wojsk, co uważał za swój obowiązek, a chociaż od tamtej pory czasem czuł się lepiej, Raesinia nie miała pewności, czy kiedykolwiek doszedł po tym do siebie. Teraz król zamrugał kilkakrotnie i pokręcił głową. – Zmęczony. Jestem taki zmęczony, Raesinio. – Zatem odpocznij. Mogę wrócić później. – Jeszcze nie odchodź. Wysłuchaj mnie. Hrabia Mieran jest... kimś więcej, niż się zdaje. Miałem nadzieję... – Przełknął ślinę. – Miałem pewne plany. Jednak kończy mi się czas. Myślę... myślę, że możesz mu zaufać.

Przynajmniej na pewno nie jest przyjacielem Ostatniego Diuka. On ci pomoże, Raesinio. – Łzy zabłysły w oczach króla. – A będziesz potrzebowała każdego, kto tylko okaże się przyjacielem. – Rozumiem, ojcze. – Będzie ci ciężko. Nie chciałem, żeby tak było. – Jego głos ścichł, jakby odpływał. – Nie chciałem tego wszystkiego. Miałaś mieć... coś innego. Nie to. Jednak... – W porządku, ojcze. – Raesinia pochyliła się i pocałowała go delikatnie w policzek. Słudzy kąpali go w wodzie różanej, ale perfumy nie zdołały zagłuszyć mdlącego odoru rozkładu unoszącego się z ciała króla. – Wszystko będzie dobrze. Teraz odpocznij. – Przepraszam – powtórzył, powoli zamykając oczy. – Moja mała dziewczynko... przepraszam. Kwatera Raesinii znajdowała się w stylizowanej na średniowieczną wieży, nazywanej nietaktownie wieżą Księcia. Większość znajdujących się w niej komnat była zamknięta od śmierci jej brata. Dominic i Raesinia woleli mieszkać w kilku komnatach na parterze. Miała jednak klucze do wszystkich pomieszczeń, z łatwością więc mogła otworzyć drzwi na schody dla służby i przemknąć obok cichych bawialni i salonów z meblami okrytymi pokrowcami na dach. Ściśle mówiąc, nie musiała być naga, aby dokonać tego, co zamierzała zrobić. Nie było jednak sensu niszczyć zupełnie dobrej sukni, a ponadto odpowiadało to jej zamiłowaniu do melodramatu. Raesinia już dawno zdecydowała, że jest to jej wadą; tak jak tchórzowi brak moralnego kręgosłupa, a pijakowi siły woli, w głębi jej duszy było coś, co powodowało niezdrową skłonność do sentymentalnych gestów i romantycznych słów. Niestety, świadomość tego wcale nie pomagała pokonać tej słabości, która

czasami brała górę. Słońce zaszło za lasami na zachodzie, lecz ciemny szkarłat wciąż plamił tam niebo, barwiąc rozproszone obłoki na kolor krwi. Otaczały ją światła Ohnlei, równe rzędy latarń w alejach i przejściach oraz skupiska lamp w oddali, ukazujących ciemne kontury budynków ministerstw. Większość już pogaszono, gdy urzędnicy udali się do domów na wieczorny spoczynek, lecz Pajęczyna jak zawsze była jasno oświetlona i obłoczki dymu wesoło unosiły się z jej licznych kominów. Mówiono, że Ministerstwo Informacji pracuje na trzy zmiany, jak kopalnia, a w jego lochach są urzędnicy, którzy nigdy nie widują słońca. Dalej na południe, za zielonym pasem królewskich ogrodów i wypielęgnowanych leśnych ostępów, ciemniejszy i czerwieńszy blask oznaczał granice miasta i Vordanu. Raesinia długo spoglądała w tym kierunku, gdy wiatr owiewał jej nagie ciało i wywoływał gęsią skórkę. Była ciepła lipcowa noc, lecz na dachu czteropiętrowej wieży wiał chłodny wiatr. Na szczycie wieży Księcia paliła się tylko jedna latarnia i nie było tam żadnego strażnika. Pokryty dachówkami krąg dachu miał lekko wzniesiony brzeg imitujący prawdziwy zamkowy krenelaż. W lepszych czasach książę mógł śniadać tam w słońcu, lecz Raesinia była pewna, że nikt prócz niej nie bywał tu od lat. Gołębie, których w Ohnlei było tyle, ile wszy na żebraku, upstrzyły kamienie białymi i szarymi odchodami. Dla niej najważniejsze było to, co mogła zobaczyć z tego dachu. Wieża Księcia tworzyła najdalej na północny wschód wysunięty narożnik pałacu i była znacznie oddalona od uczęszczanych miejsc. Raesinia widziała stamtąd równo zagrabioną żwirową ścieżkę cztery piętra niżej, a za nią niski kamienny murek na skraju ogrodów. Na tę stronę wychodziły tylko okna jej apartamentów, ze szczelnie zasuniętymi zasłonami. Oddziały wart noreldrajskich szarych powoli krążyły wokół, ale pojawiały się co

dwadzieścia do trzydziestu minut, a pochodnie w rękach gwardzistów z daleka zdradzały ich nadejście. Jedna z tych wart właśnie znikła jej z oczu i Raesinia policzyła do dwustu, zanim niepostrzeżenie przemknęła za róg ogromnego, nieregularnego budynku. Stanęła na kamiennym obrzeżu, spoglądając na ciemne drzewa za miastem, po czym wyprostowała się, trzymając ręce opuszczone wzdłuż ciała. Wydawało się jej, że powinna coś powiedzieć dla uczczenia tej chwili, chociaż nikt nie mógł jej usłyszeć. – Chciałabym – powiedziała – żeby był inny sposób. Wystawiła jedną nogę, pozwalając jej na moment zawisnąć w powietrzu, a potem spadła z wieży w ciemność. Zawsze wyobrażała sobie, że kilka sekund tego upadku zmienia się w wieczność, czas rozciąga się jak z gumy, gdy ściana wieży mknie w górę, a wiatr owiewa nagie ciało. W rzeczywistości ledwie była tego świadoma w tym jednym krótkim momencie nieważkości i mimowolnego przerażenia przed potwornym bólem zderzenia z ziemią. Najpierw uderzyła w nią ramieniem, natychmiast łamiąc kość, a w następnej chwili tak mocno uderzyła głową o żwir, że czaszka pękła jak skorupka jajka. Ciało księżniczki zadrgało, słabo kopnęła stopami żwir, a potem znieruchomiała w gęstniejącym mroku. Gdzieś w głębi, w najciemniejszym zakamarku jej jaźni, coś się poruszyło. Raesinia chciała zemdleć. Niektóre z dwórek często mdlały. Zawsze uważała to za bezużyteczne w tych okolicznościach, ale ostatnio doszła do wniosku, że w ten sposób umysł po prostu usiłuje oszczędzić ciału cierpień. Niestety w jej obecnym stanie najwyraźniej utraciła tę zdolność, tak więc czuła, jak kawałki połamanej kości ramienia ocierają się o siebie, jak płyn

mózgowy wycieka z popękanej czaszki, a krew sączy się z jej pleców, w które wbiły się niezliczone kawałki twardego żwiru. Przez lata nauczyła się nie zważać na ból. Te wielokrotnie powtarzane doznania sprawiły, że była doskonale świadoma, iż to jej ciało leży teraz zmasakrowane na żwirze, a ona sama jest zupełnie gdzie indziej, ból zaś oraz wszystkie związane z tym doznania są po prostu przekazywanymi przez nie sygnałami, jak na statku ostrzegającym odpowiednimi chorągiewkami drugi przed niebezpiecznymi rafami. Mimo to nie zdołała całkowicie wyzbyć się bólu i skierowała milczące, lecz gniewne, metaforyczne spojrzenie na magiczną więź, żądając, by przestała się lenić i zrobiła swoje. Ta więź leniwie wyłoniła się z głębi jej duszy, ziewając jak rozespany tygrys wychodzący z jaskini. Raesinia wyobraziła sobie, że popatrzył, co też znów sobie zrobiła, westchnął na widok rozległości obrażeń i niechętnie zabrał się do roboty. Wiedziała, że taka antropomorfizacja jest śmieszna – w końcu był to po prostu proces nie różniący się od zużycia drewna i flogistonu przy rozpalaniu ognia czy przemiany wystawionego na działanie żywiołów żelaza w rdzę. Jednak żyjąc – jeśli to było odpowiednie słowo – przez cztery lata z tym czymś owiniętym wokół jej duszy, nie mogła się oprzeć wrażeniu, że to ma własne nastroje i uczucia. Wyobrażała sobie, jak wielkimi ślepiami spogląda na nią karcąco, zanim zabierze się do pracy. Jej czaszka poruszyła się, jakby dotykana niewidzialnymi palcami. Odłamki i kawałki kości ułożyły się jak fragmenty układanki, zespalając się w gładką całość. Rozdarcia skóry zamknęły się, jakby ktoś je zszył. Potem przyszła kolej na ramię: rozerwane mięśnie ponownie się złączyły i kończyna wyprostowała się, gdy kości wskoczyły na miejsce. Poczuła nieprzyjemne mrowienie pleców i gdy tylko była w stanie, podniosła się na klęczki, żeby słuchać cichego postukiwania, z którym kawałki skały głęboko wbite w jej

ciało wychodziły i spadały na ziemię. Po kilku minutach mogła już stać. Więź przywróciła ją do stanu, w jakim była przed upadkiem z dachu, plus minus warstwa brudu oraz kilka kwart krwi rozsmarowanych po jej ciele i wchłoniętych przez żwir. Podejrzewała, że w takim stanie pozostanie aż do nadejścia długo oczekiwanego Sądnego Dnia. Innymi słowy, w takim samym stanie, w jakim była przed czterema laty, zanim umarła po raz pierwszy. Sothe wyłoniła się z ciemności. Poruszała się tak cicho, że zdawała się materializować jak duch, z równie przerażającym rezultatem. Tym razem jej groźny wygląd łagodził strój: miała na sobie długą niebieską suknię i szary fartuszek pałacowej pokojówki, a w ręku puszysty ręcznik. Mimo wszystko wyglądała groźnie, wysoka i smukła jak rapier, z ciemnymi włosami obciętymi krótko i po chłopięcemu oraz ostrymi, wyrazistymi rysami twarzy. Dla świata Sothe była pokojówką i damą do towarzystwa Raesinii. Tak też było w istocie, lecz jej obowiązki znacznie wykraczały poza to. Raesinia wiedziała, że zanim Sothe rozpoczęła u niej służbę, zajmowała wysoką pozycję w Konkordacie diuka Orlanka, chociaż nie mówiła, co konkretnie było powodem jej odejścia. – Musi być jakiś lepszy sposób – powiedziała Raesinia. – Chcę powiedzieć, że to śmieszne. Łatwo było dostać się do pałacu lub wymknąć z niego w dzień, gdy nieustannie płynął strumień wozów dostawczych, aby zaspokoić jego ogromny apetyt. Niestety, w dzień księżniczka musiała być widoczna. W nocy teren był zamknięty i patrolowany, co zmusiło Raesinię do opracowania tego dość niezwykłego sposobu wymykania się niepostrzeżenie. – Ten ma tę zaletę, że jest nieoczekiwany – odezwała się Sothe. – Powinnyśmy wybić jedną z tych idiotycznych pancernych szyb i wstawić okno, które mogłabym otwierać. Albo przynajmniej kazać

ogrodnikom, żeby zrobili tu klomb. Usypali kopiec ziemi i posadzili jakieś miękkie rośliny. Może lawendę. Wtedy nie cuchnęłabym krwią i mózgiem. – Ogrodnicy mogliby się dziwić – zauważyła Sothe – dlaczego klomb wygląda tak, jakby coś z wysoka spadło na te rośliny. Mówiąc to, przesuwała stopę po żwirze w miejscu, gdzie wylądowała Raesinia, likwidując wgłębienie i zasypując ślady krwi. Księżniczka westchnęła i poruszyła ramionami, czując, jak kilka ostatnich odłamków kości wskakuje na swoje miejsce. Z grubsza otarła z siebie krew i oddała ręcznik Sothe, która wzięła go bez słowa i wręczyła Raesinii złożoną jedwabną szatę. W tym skromnym stroju księżniczka oddaliła się od budynku i zagłębiła w las, a Sothe jak duch sunęła za nią. – Miałaś jakieś kłopoty wieczorem? – spytała Raesinia, odchylając nisko zwieszoną gałąź. – Żadnych. – Sothe zmarszczyła brwi. – Ten człowiek, którego przydzielił ci Orlanko, jest... nieuważny. Powinnam udzielić mu pisemnej nagany. – Mam nadzieję, że się powstrzymasz, dla dobra nas obu. – Nie wiem – odparła Sothe. – Może nieco większe wyzwanie byłoby zabawne. Raesinia spojrzała przez ramię na pokojówkę, lecz ta miała nieprzeniknioną minę. Właśnie na tym polegał problem z Sothe: nigdy się nie uśmiechała i nigdy nie było wiadomo, kiedy żartuje, tak jak teraz. Sothe czasem narzekała, że wygodne życie źle wpływa na jej umiejętności, i podejmowała ekstremalne działania, żeby nie wyjść z wprawy. Znalazły się w lesie, który był równie sztucznym tworem jak wypielęgnowane pałacowe ogrody. Starannie sadzony i kształtowany przez pokolenia ogrodników tak, aby spełniał wyobrażenia o tym, jak powinien wyglądać las, miał wysokie i zdrowe drzewa z obficie ulistnionymi

gałęziami, bez irytującego poszycia i leżących na ziemi uschniętych konarów, w których mogłaby się zaplątać stopa nieostrożnego dworaka. Tak więc szło się przezeń łatwo, nawet boso i w świetle księżyca, i niebawem dotarły do jednej z wielu nieutwardzonych alejek wijących się wśród drzew. Tam czekał powóz, sfatygowany i zaprzężony w jednego konia. Stara siwa klacz stała przy dyszlu, z zadowoleniem zajadając obrok. Sothe zajęła się koniem, a Raesinia wsiadła do powozu. Na podniszczonym drewnianym siedzeniu, przygotowane z typową dla Sothe dbałością o szczegóły, czekały niezbędne rzeczy: ręczniki i dzban z wodą do dokładniejszego umycia się, spinki do włosów oraz ubranie i buty na wieczór. Gdy powóz ruszył, Raesinia zajęła się przemianą. Zanim miarowy turkot kół na bruku oznajmił, że dotarły do miasta, była gotowa. Teraz nikt z pałacu by jej nie rozpoznał i oczywiście tak miało być. Zwykle rozpuszczone na ramiona włosy upięła i schowała pod kapeluszem z wąskim rondem, a jedwabną szatę zamieniła na bawełniane spodnie i szarą bluzkę. Był to chłopięcy strój, chociaż wątpiła, by ktokolwiek wziął ją za chłopca. I nie o to chodziło. Tak mogła się nosić studentka uniwersytetu – wygodnie i nieco wyzywająco. W tawernach i jadłodajniach Fusów był to niemal uniform. Początkowo chciała zmienić imię, ale Sothe odradziła jej to. Reagowanie we właściwy sposób na przybrane imię wymaga odpowiedniego treningu i zawsze istnieje ryzyko popełnienia błędu. Ponadto w mieście były tysiące dziewcząt o imieniu Raesinia, wszystkie w przybliżeniu w jej wieku, rezultat przelotnej mody na nadawanie dzieciom imienia nowo narodzonej księżniczki. Tak więc stała się Raesinią Smith, posiadaczką dobrego i starego vordanajskiego nazwiska. Raesinia podczas kilku nie kończących się przyjęć na dworze stworzyła w myślach skomplikowany życiorys swojego drugiego wcielenia, z rodzicami, rodzeństwem, ciotkami i wujkami, rodzinnymi

dramatami i szczenięcymi miłościami, lecz – ku jej lekkiemu rozczarowaniu – nikt nigdy ją o to nie pytał. Powóz zwolnił i turkot ucichł. Raesinia przejrzała się w lusterku przewidująco dostarczonym przez Sothe, nie znalazła niczego niezwykłego i otworzyła drzwi, żeby wyjść na bruk Fusów. Natychmiast zaatakował ją skwar i oślepiający blask. Było dobrze po zachodzie słońca, ale ulice były równie zatłoczone jak w południe i prawie tak jasne. Pochodnie i lichtarze płonące przed każdym otwartym lokalem były tradycyjnym źródłem światła, tak samo jak latarnie w dłoniach niektórych przechodniów, ale nowe latarnie gazowe profesora Roetiga przyćmiewały je wszystkie jasnym i stałym blaskiem z wysokości swych stalowych postumentów. Nadawały całej scenerii dziwnie nierealistyczny wygląd, jakby przemykający pod nimi przechodnie umykali przed jakimś boskim prawem. Powozy były rzadkością w tej części miasta, a te, które się pojawiały, były pojazdami do wynajęcia. Na trzy- lub czteromilowej ulicy Staromiejskiej, przy której usytuowany był uniwersytet, mieściły się głównie sklepy i lokale dla studentów, lecz nad i za nimi znajdowały się niezliczone pokoje i apartamenty. Tu mieszkali uczeni nie dość bogaci, by płacić za mieszkanie na terenie uniwersytetu, a także domokrążcy, szynkarze i prostytutki pracujące na tej i pobliskich ulicach. Raesinia uwielbiała Fusy, ponieważ ta dzielnica była uosobieniem sprzeczności. Znajdowała się na północnym brzegu rzeki – czyli po właściwej, modnej stronie – i zaledwie o rzut kamieniem od szacownych ceglanych kamienic ulicy Świętego Uryjasza. Teoretycznie studenci uniwersytetu byli głównie potomkami szacownych rodzin lub najlepszymi i najbystrzejszymi, jakich miał do zaoferowania plebs. Byli to niemal wyłącznie młodzi ludzie, a tam, gdzie gromadzą się młodzi z pieniędzmi

w kieszeniach, jak za dotknięciem magicznej różdżki powstaje przemysł zaspokajający ich potrzeby w zakresie wina, kobiet i śpiewu. Ten paradoks sprawił, że dzielnica cieszyła się czymś w rodzaju szacownej złej sławy i przyciągała właśnie tego typu osobę, jakiej szukała Raesinia. Większość tawern i restauracji, zgodnie z tradycją, miała szyldy z nazwami i godłami dla analfabetów, jednak niedawno jakiś bystry sklepikarz wpadł na pomysł postawienia słupa z ramieniem sterczącym skośnie nad głowami przechodniów i zawieszenia na nim reklamy swojego lokalu. Jak każdy dobry pomysł ten też został szybko skopiowany, tak więc latarnie gazowe oświetlały setki proporczyków, teraz nieruchomo zwisających w rozgrzanym powietrzu. Zaskakująco szybko powstała swoista moda, nadająca proporczykom ujednolicony kształt i wzornictwo: trzy proste i poziome kolorowe pasy, w różnych kombinacjach przyciągających wzrok klienteli. Wprawny obserwator mógł sporo wywnioskować z tych kolorów. Na płytkim rynku sprzedawcy wina wyspecjalizowali się i teraz kombinacje kolorów identyfikowały ich równie wyraźnie jak heraldyka rody arystokratyczne. Najwyższy pas zwykle reprezentował polityczne sympatie klientów, a przynajmniej język używany przez większość z nich. Uniwersytet przyciągał studentów z połowy kontynentu, tak więc choć na większości flag górnym pasem był vordanajski błękit, Raesinia widziała również rdzawą czerwień Borelu, hamveltajską żółć, gołębią szarość Noreldu, a nawet kilka białych plam dla nielicznych murnskajskich studentów, setki mil od domu. Te trójkolorowe oznaczenia nie ograniczały się do flag. Wielu młodych ludzi na ulicy nosiło bransolety z symbolem ulubionego lokalu. Inni mieli otoki kapeluszy w wybranych barwach lub – w wypadku zasobniejszych studentów – ozdobne brosze na piersi albo przy kołnierzu. Tak więc już na pierwszy rzut oka było widać, kto jest kim, ponieważ wybór winiarni wiele

mówił o poglądach i powiązaniach. Raesinia wprawnym okiem odruchowo dzieliła tłum na republikanów, utopistów, redemptorystów i sto innych frakcji, sekt lub odłamów. Ona miała przy kołnierzyku delikatnego motyla z kutego srebra, z niebieskimi, zielonymi i złotymi skrzydłami. Poszukała pasującego do nich proporczyka i zobaczyła, jak leniwie unosi się w ciepłym powietrzu płonącej pochodni. W oknach Niebieskiej Maski paliło się światło i idąc ku nim, poczuła znajomą mieszaninę zapachów: trocin, przypalonego mięsa i taniego alkoholu. Obejrzała się przez ramię na Sothe. – Wiesz, że możesz tam wejść – powiedziała. – Nie musisz obserwować mnie z ciemności, jakbyś podglądała. – Tak jest bezpieczniej – odparła Sothe. – Wiesz, że będę w pobliżu, gdybyś potrzebowała wsparcia. – Jak chcesz. Raesinia uważała, że Sothe po prostu woli być sama w ciemnych zakamarkach niż siedzieć z przyjaciółmi przy ogniu, ale nie warto było się spierać. Wyprostowała się, odchyliła kotarę zasłaniającą wejście – gdyż drzwi były otwarte i zablokowane klinem, żeby wpuścić świeże powietrze – po czym weszła do środka. Główną salę Niebieskiej Maski wypełniał dym spalonego drewna i tytoniu oraz smakowicie pachnąca para unosząca się z dwóch kotłów wiszących nad paleniskiem. Przy stolikach było tłoczno i dwie kelnerki z trudem przedzierały się przez tłum gości. W innych tawernach i lokalach być może grano w kości lub karty, dyskutowano o ładunkach towarów lub nielegalnych przedsięwzięciach, a nawet o poezji i literaturze. Tutaj, w Niebieskiej Masce, głównym tematem była polityka. Raesinia słyszała co najmniej kilka toczonych sporów, nakładających się, a czasem zagłuszających się wzajemnie w nieustannej paplaninie.

– ...prawa człowieka wymagają... – ...nie można zakładać równości. Należy... – ...nie wyjeżdżaj mi z prawami człowieka. Ja... – ...Voulenne twierdzi... – ...parlament Hamvelt postanowił coś z tym zrobić... – ...Voulenne może mnie cmoknąć i ty też... Raesinia wdychała tę atmosferę z miną stworzenia wracającego do swojego naturalnego środowiska lub człowieka z ulgą wynurzającego się na powierzchnię. Kilku gości zauważyło ją i pomachało do niej lub zawołało coś, czego nie dosłyszała w tym zgiełku. Pomachała do nich w odpowiedzi i zanurzyła się w tłum, przedzierając się między zatłoczonymi stołami i zręcznie unikając energicznie gestykulujących rąk. Tu i ówdzie towarzyszyły jej gwizdy, ale była do tego przyzwyczajona. Na stu studentów uniwersytetu przypadała zaledwie jedna studentka i chociaż tę proporcję nieco poprawiały dziewczyny, które nie studiowały, ulica Staromiejska i tak była jak oko cyklonu niepohamowanych męskich żądz. Kiedy Raesinia przyszła tu po raz pierwszy, traktowała takie rzeczy osobiście, lecz od tamtej pory zaczęła rozumieć, że jest to odruchowa reakcja, jak szczekanie psów spotykających się w parku. Na końcu sali były wąskie drzwi, a za nimi krótki korytarz prowadzący do kilku małych sal, które dawały przynajmniej złudzenie prywatności. Raesinia skierowała się tam i dwukrotnie zapukała do drugich drzwi z kolei. Ledwie słyszalna rozmowa za nimi nagle ucichła. – Kto tam? – zapytał lekko zduszony głos. – To ja. Drzwi otworzyły się powoli. – Powinniśmy uzgodnić jakiś sposób pukania – powiedział ktoś w środku. – Co to za konspiracja bez umówionego hasła. Głupio się czuję,

wołając po prostu „kto tam”. – Ty i te twoje umówione hasła – prychnął ktoś inny. – Może jeszcze szyfry, sygnały latarniami i Bóg wie co jeszcze. Gdybyś postawił na swoim, po całych dniach zapamiętywalibyśmy je i nie byłoby czasu, żeby coś zrobić. – Ja tylko myślę, że to dodałoby klimatu. Nie zdemaskujesz ludzi Orlanka, wołając „kto tam” przez te przeklęte drzwi... – Raes! Coś małego i szybko poruszającego się wpadło na Raesinię i para rąk objęła ją, usiłując wycisnąć powietrze z jej płuc. Nie było to dla niej żadnym zagrożeniem, ale zatoczyła się od impetu tego gwałtownego uścisku i musiała przytrzymać futryny drzwi. Miała nadzieję, że niewątpliwie obserwująca ją Sothe nie uzna tego za atak i nie zacznie strzelać. – Udało ci się! – pisnęła atakująca ją osoba. – Udało ci się, udało, udało! To zadziałało! – Naprawdę? – zdołała wykrztusić Raesinia. – Cora – powiedział ktoś. – Myślę, że Raes lepiej doceni wagę wiadomości, jeśli pozwolisz jej oddychać. – Przepraszam. Cora puściła ją niechętnie, jak pąkla odrywana od kadłuba statku. Nadal musiała podnosić głowę, żeby spojrzeć w oczy Raesinii, ale tylko trochę. Była czternastoletnią, niezdarną, barczystą dziewczyną, która wciąż rosła. Miała włosy koloru słomy związane w gruby koński ogon i twarz jak pole bitwy piegów z trądzikiem. Podekscytowana miała skłonność do stawania na palcach, tak jak teraz, z błyszczącymi zielonymi oczami. – I zamknij drzwi – rzekł siedzący na sofie Faro. – Chyba że chcesz podzielić się naszymi sekretami ze wszystkimi na sali. Naprawdę, można by pomyśleć, że nikt z was jeszcze nigdy nie brał udziału w spisku. Pokój na tyłach był trochę ciasny, lecz wygodny. Wprawdzie na kominku

nie palił się ogień, ale noc była już wystarczająco ciepła. Sfatygowaną starą sofę i krzesła przesunięto z ich zwykłych miejsc i ustawiono w krąg. Faro zajmował całą sofę, oparłszy nogi o jedną poręcz, a głowę zwiesiwszy z drugiej. Trzeba przyznać, że nawet w tej dziwnej pozie wyglądał ładnie, choć może niezbyt dostojnie. Gibki, chudy, krótko przystrzyżony brunet o wyrazistych rysach twarzy miał na sobie dobrze skrojony strój z szarego aksamitu. Johann Maurisk – do którego z niewiadomego powodu wszyscy zwracali się po nazwisku – przechadzał się pod oknem. Był równie chudy jak Faro, lecz z zapadniętymi oczami wyglądał jak pustelnik. Chodził tam i z powrotem, bawiąc się mankietem koszuli lub długimi, kościstymi palcami bezwiednie wystukując rytm na parapecie okna. Cora cofnęła się i zaczerpnęła tchu, z wyraźnym trudem próbując opanować emocje. – Udało się! – powtórzyła. – Chcę powiedzieć, że wiedziałam, że się uda, jeśli wszystko pójdzie tak, jak zapowiedziałaś, ale tak się stało i teraz trudno mi w to uwierzyć. Czy masz pojęcie, co się stanie, gdy rynki znów zostaną otwarte w poniedziałek? – Zachichotała. – Cała giełda utonie w ziarnach kawy! Znam co najmniej trzy firmy, które gromadziły ją miesiącami, czekając na krach, a teraz słyszę, że opróżniają magazyny. Nie da się tego sprzedać nawet po dwa pensy za buszel! – Myślę o rozciągnięciu sieci pod oknami gmachu giełdy – rzekł Faro. – Moglibyśmy wyławiać bankierów z rzeki i przetrząsać im kieszenie. Maurisk uderzył dłonią w parapet i odwróciwszy się, gniewnie spojrzał na Faro, który odpowiedział mu łobuzerskim uśmiechem. Maurisk wydawał się kompletnie pozbawiony poczucia humoru i źle się czuł w towarzystwie drugiego spiskowca. – Rozumiem więc, że wiadomość dotarła do zainteresowanych? – odezwała się Raesinia.

– Dziś po południu – powiedziała Cora. – Widzieliśmy, jak sam De Borg puszył się jak paw, dokuczając wszystkim. – I dobrze nam poszło? Cora oniemiała na takie kolosalne niedopowiedzenie. Faro, z uśmiechem w podkówkę i głową zwisającą jak u nieboszczyka, dodał: – Najwyraźniej bardzo dobrze. Nie będę udawał, że ogarniam szczegóły, ale rozumiem, że zgarniemy pulę. – To nie jest takie skomplikowane – zaprotestowała Cora. – Kupowałam akcje De Borga po dziesięć pensów z dziewięćdziesięciopięcioprocentowym marginesem, a przy dzisiejszym zamknięciu wróciły do swojego średniego kursu. Po odjęciu opłat i innych kosztów to daje nam zysk w wysokości sto osiemdziesiąt do jednego. Prawdę mówiąc, Raesinia też nie rozumiała tych szczegółów, ale ufała ocenie Cory. W końcu to ona jest finansowym geniuszem. Jednak przy ostatnich cyfrach uważnie nastawiła ucha. Nie była finansistką, ale umiała liczyć, a zysk w wysokości stu osiemdziesięciu procent oznaczał, że niewielka suma pieniędzy, którą tak pracowicie uzbierali, przez jedną noc – jak dzięki alchemii – przeistoczyła się w znaczną fortunę. – Wcale tego nie zalecam – rzekł Faro – tylko rzucam myśl, ale zdajecie sobie sprawę z tego, że moglibyśmy po prostu wziąć te pieniądze i uciec. Udać się do Hamvelt i przez resztę naszych dni żyć jak książęta. – Powiódł wzrokiem po obecnych, od Mauriska o pałających oczach po ostrożnie obojętną Raesinię, i westchnął. – No dobrze. Ja tylko mówię. – Nie chodzi o pieniądze – przypomniała Raesinia. – Oczywiście, że nie chodzi o pieniądze – podkreślił Maurisk. – Zawsze mówiłem, że pieniądz tylko rozprasza. Powinniśmy być tam – wskazał palcem za okno – budząc świadomość zwykłych... Faro zaśmiał się i wstał z sofy zwinnie jak kot.

– Sądzę, że świadomość to nie nasz problem – stwierdził. – Wszyscy doskonale wiedzą, co się dzieje. Tylko nie wiedzą, jak temu zaradzić. – Zatem musimy im powiedzieć... – zaczął Maurisk. – W każdym razie – weszła mu w słowo Raesinia, lekko podnosząc głos, zanim kolejny raz zaczęliby toczyć ten spór – jesteśmy na dobrej drodze. – Z całą pewnością – uznał Faro. – Tylko Bóg wie dokąd. – Klepnął dłońmi w uda. – Powiem, że trzeba to opić. Pozwólcie, że pójdę i coś przyniosę. – Co z Benem i doktorem? – zwróciła się Raesinia do Mauriska po jego wyjściu. – Spodziewamy się ich? – Nie dziś – odparł, patrząc spode łba. – Są w Nowym Mieście. Ben nazwał to rekonesansem, chociaż nie wyjaśnił mi, co spodziewa się odkryć. Cora poruszyła brwiami i zachichotała lubieżnie, a Maurisk prychnął. To był żart; żadnego z dwóch ostatnich członków ich spisku nie zobaczono by w żadnym z osławionych burdeli na południowym brzegu. – No cóż, mam wiadomość, ale pewnie możemy im ją przekazać później. – Raesinia zamilkła, ale właśnie drzwi się otworzyły i wrócił Faro z dwiema butelkami, dokończyła więc: – Rozmawiałam z moim informatorem z pałacu. – Och? – Cora podskoczyła. – Coś, z czym mogę pójść na giełdę? – Ja... nie jestem pewna. Król zamierza mianować hrabiego Mieran ministrem sprawiedliwości. Zapadła cisza. Faro odkorkował jedną butelkę i zaczął rozstawiać kubki na bocznym stoliku. – To ten sam hrabia Yonas czy jak mu tam, który tak bohatersko rozgromił pogan w Khandarze? Raesinia skinęła głową. – Hrabia Janus bet Vhalnich Mieran. – I co o nim wiemy? – spytał Maurisk.

– Niewiele – przyznała Raesinia. – Nie lubią się jednak z Orlankiem. – Zatem to musi być dla nas dobre – oceniła Cora. – Wróg mojego wroga i tak dalej. – No, nie wiem – odezwał się Faro. – Przekonałem się, że najczęściej wróg twojego wroga wbija ci sztylet w plecy, kiedy walczysz z przeciwnikiem. – Wkrótce się przekonamy – rzekł Maurisk. – To Giforte naprawdę się liczy. Jeśli hrabia Mieran postawi kogoś nowego na czele Straży, to coś nam powie o jego planach. Natomiast jeśli mianuje Giforte’a... – Wtedy wzniosę następny toast – przerwał mu Faro. – Giforte jest zrzędliwym starym pierdzielem, który ma więcej tytułów niż mózgu. Nie żeby takich brakowało na dworze jego królewskiej mości. – Niech panuje długo – powiedziała Cora, a pozostali odruchowo zawtórowali jej. – Bierzcie – zachęcał Faro. – Lepiej mówić to z kielichem w dłoni. Maurisk był abstynentem, co stanowiło kolejny powód sprzeczek między nim a tęgo popijającym brunetem. Zmierzył go gniewnym spojrzeniem, gdy chłopak rozdawał kubki, po czym spojrzał na Raesinię. – Jest jeszcze coś? – zapytał. – Nie w tym momencie – odparła, biorąc swój kubek. Zwyczajowy mars na czole Mauriska jeszcze się pogłębił. – Zatem powiem wam dobranoc. Zanim Faro zdążył zaproponować mu kubek wina, poszedł do drzwi i zamknął je za sobą z trzaskiem. Faro przez chwilę spoglądał za nim, starając się wyglądać jak porzucone szczenię, po czym roześmiał się i odwrócił do pozostałych. – A ja powiem wam: i dobrze. – Pociągnął długi łyk i przełknął w zadumie. – Naprawdę, Raes, co cię opętało, żeby go w to wciągnąć?

– Jest mądry i uważa, że trzeba odebrać ten kraj Orlankowi – odpowiedziała Raesinia. – I traktuje to poważnie. Podniosła kubek do ust. Uznała, że wino jest całkiem niezłe. Pomimo zaniedbanego wyglądu Niebieska Maska miała dobrą piwniczkę. Niemyte podłogi i rozklekotane meble były celową maskaradą: usytuowana w doskonałym miejscu tuż obok uniwersytetu gospoda zapewne płaciła wyższy czynsz niż wiele domów należących do szlachty. Maskarada. Raesinia spoglądała w głąb swojego kubka, pozwalając, by rozmowa toczyła się bez niej. Faro i tak mówił za nich troje, udając, że flirtuje z Corą, i zaśmiewając się z własnych żartów. To wszystko maskarada. Raesinia Smith była fikcją, tak jak Niebieska Maska. Tak samo jak Raesinia Orban, delikatna i pustogłowa księżniczka, którą odgrywała w Ohnlei, ilekroć wymagały tego oficjalne uroczystości. Kiedyś może była prawdziwą osobą, ale ta umarła przed czterema laty, wykrztuszając płuca na łożu cuchnącym moczem i wymiotami. To, co wstało z tego łoża, było... kimś innym, udającym księżniczkę. Poczuła drżenie więzi, tak delikatne. Ona nie pozwoli jej się upić. Zapewne postrzegała stan upojenia jako taki sam problem do naprawienia jak inne. Raz, na próbę, Sothe przyniosła jej galon mocnego, lecz paskudnego trunku i Raesinia wypiła go duszkiem. Jedynym efektem była przemożna potrzeba odwiedzenia toalety. Tylko trzy osoby w Vordanie wiedziały, jakie stworzenie kryje się pod jej maską. Jedną była sama Raesinia, a drugą Sothe, której ufała bezgranicznie. Trzecią był Ostatni Diuk, Mallus Kengire Orlanko. To Orlanko interweniował, kiedy Raesinia powinna była umrzeć. To on wezwał swoich popleczników, kapłanów Kościoła Zaprzysiężenia w czarnych płaszczach i lustrzanych maskach, a oni coś zrobili. Wtedy Raesinia nie doceniała błyskotliwości tego pomysłu. Teraz

rozumiała wszystko aż za dobrze. Król od czasów bitwy pod Vansfeldt nie miał synów, więc czy był lepszy sposób, aby trzymać w garści przyszłą królową? Gdyby choć odrobina prawdy wyszła na jaw – że księżniczka jest przeklęta, opętana i nawet nie jest człowiekiem – wyjąca tłuszcza domagałaby się jej głowy, podżegana przez każdego kapłana w mieście. Kiedy król umrze... Niech panuje długo. Raesinia pociągnęła łyk wina. Nie będzie jednak władał długo; każdy o tym wiedział. Miasto już żyło w strachu przed Konkordatem diuka, a poborcy wyciskali z plebsu pieniądze na spłatę długu Korony u Viadre. Gdy umrze jej ojciec, Raesinia zasiądzie na tronie, ale faktycznym królem będzie Orlanko. Jego sojusznicy z północy zażądają nagrody i Raesinia niewątpliwie zostanie wydana za jakiegoś murnskajskiego księcia, podczas gdy borelgajscy lichwiarze złupią królestwo, a kapłani Zaprzysiężenia będą palić na stosach kapłanów Wolnego Kościoła. Tak więc Raesinia Smith krok po kroku tworzyła swoją konspiracyjną organizację, okłamując wszystkich. Głębia jej zdrady – ukrywanie przed Corą i pozostałymi, kim naprawdę jest, nadużywanie zaufania ojca – dręczyła ją, ale nie było innego wyjścia. Gdyby Orlanko odkrył, że nie jest bezmyślną, żałosną księżniczką, za jaką ją uważał... Cora i Faro się roześmiali. Raesinia odwróciła od nich wzrok i zapatrzyła się w swój kubek. To nie jest zdrada tak naprawdę. Wszyscy chcemy tego samego. Vordanu rządzonego przez Vordanajów i odejścia Ostatniego Diuka. Przegnania poborców, przepędzenia borelgajskich bankierów doprowadzających uczciwych kupców do bankructwa. Końca tajemniczych zniknięć w nocy i ciał wyławianych z rzeki. Nie chcemy dłużej słuchać krzyków dochodzących z Vendre. To było słuszne. Wiedziała, że tak jest. Nawet ojciec by to zrozumiał, prawda?

Dwa Marcus

Trzeciego

dnia byliśmy już wycieńczeni, a wielkie działa okrętowe

rozbijały na kawałki świątynię, w której się broniliśmy – opowiadał Marcus. – Gdyby pułkownik nie przybył, wątpię, czy utrzymalibyśmy się do zmroku. A i tak było gorąco. Musiałem osobiście poprowadzić... – Urwał. Wtedy Adrecht uratował mu życie i stracił rękę. Adrecht, jego najlepszy przyjaciel, który później próbował go zabić, a teraz był kupką powoli bielejących kości gdzieś na Wielkiej Desol. Wraz z kilkoma innymi. Hrabia Torahn, minister wojny, o tym nie wiedział. Jego szeroka twarz rozpromieniła się, gdy słuchał tej ekscytującej relacji. – Wspaniale, kapitanie. Naprawdę wspaniale. Czy myślał pan o spisaniu swoich doświadczeń wyniesionych z tej kampanii? Oczywiście pułkownik Vhalnich złoży oficjalny raport, ale to bardzo ważne, aby spojrzeć na to z jak najszerszej perspektywy. Jestem pewny, że „Przegląd” natychmiast skorzystałby z okazji, gdyby przygotował pan dla nich krótką monografię. Marcus powstrzymał grymas. – Dziękuję, panie ministrze. Sądzę, że Pie... hm, kapitan Stokes próbował

coś o tym napisać, kiedy odchodziłem. Nie dodał, że wspomnienia Piekielnika, zatytułowane Z zakrwawioną szablą przez pustynię, zaczynały bardziej przypominać powieść niż poważne opracowanie. – Cudownie. Z niecierpliwością czekam, kiedy będę mógł ją przeczytać – oznajmił Torahn. Obejrzał się przez ramię. – Zawsze mówiłem, że właściwie dowodzone oddziały vordanajskie mogą stawić czoło każdej armii na świecie, czyż nie? Tę ostatnią uwagę skierował do diuka Orlanka, który siedział w stojącym w kącie fotelu, krótkimi nóżkami ledwie sięgając podłogi i machinalnie kartkując oprawioną w skórę księgę. Oderwał od niej oczy, przy czym blask świec zmienił szkła jego okularów w dwa kręgi światła. – W istocie, Torahn – odparł. – Z pewnością zawsze tak mówiłeś. Gdyby tylko twoi żołnierze nauczyli się chodzić po wodzie, naprawdę mielibyśmy w garści cały świat. Marcusowi trudno było uwierzyć, że to jest ten osławiony Ostatni Diuk, minister informacji i przywódca budzącego lęk Konkordatu. Bardziej przypominał poczciwego dziadka, przynajmniej dopóki nie skierował tych zbyt dużych okularów na Marcusa. Wtedy stały się widoczne jego powiększone i zniekształcone oczy, które zdawały się należeć do zupełnie innej osoby. A nawet nie do osoby. Takie oczy mogły należeć do stworzenia żyjącego na dnie morza i nigdy niewynurzającego się z mroku. Ty przysłałeś do mnie Jen. Marcus starał się odpowiedzieć diukowi równie beznamiętnym spojrzeniem. Wysłałeś ją i kazałeś jej zrobić wszystko, co będzie konieczne. Zawsze wiedział, że Jen pracuje dla Konkordatu, ale jakoś pozwolił sobie uwierzyć... w co? W to, że mogła się w nim zakochać? Myślał, że przynajmniej jest wobec niego szczera. A potem, tamtej strasznej nocy

w jaskini pełnej potworów, rzuciła mu prawdę w twarz i ujawniła, że jest kimś więcej niż zwykłą agentką. Była jedną z Ignahta Sempria, Przeklętych Penitentów, demonicznych zabójców służących zakonowi, który uważano za nieistniejący od ponad stu lat. W końcu Marcus próbował ją zabić, ale nie zdołał. Dopiero Ihernglass, w jakiś niepojęty dla Marcusa sposób, pokonał ją, używając mocy Tysiąca Imion. Kiedy opuszczał Khandar, Jen wciąż nie odzyskała przytomności i Janus nie wiedział, czy to kiedykolwiek nastąpi. – Jesteś tego pewny? – zapytała. – Czy jesteś... Hrabia Torahn powiedział coś, ale Marcus tego nie usłyszał. Uśmiechnął się do ministra wojny, zastanawiając się, jak grzecznie poprosić go, żeby powtórzył, ale szczęk klamki wybawił go z opresji. Janus cicho zamknął za sobą drzwi sypialni króla. – Cóż – powiedział Ostatni Diuk. – Rozumiem, że trzeba panu pogratulować. Hrabia pułkownik Janus bet Vhalnich Mieran skłonił się uprzejmie. Na wizytę w królewskim pałacu włożył galowy strój, w którym Marcus jeszcze nigdy go nie widział, będący ubiorem pośrednim pomiędzy zwykle noszonym niebieskim mundurem a strojem bardziej pasującym dworzaninowi. Długa i cienka toga, elegancko trzepocząca przy każdym ruchu, miała krwistoczerwone i błękitne obszycia – czyli barwy rodu Mieran. W zwykłym niebieskim mundurze, spranym i bez złoceń, Marcus czuł się w porównaniu z nim jak żebrak. – Dziękuję, wasza lordowska mość – odrzekł Janus. – Zrobię co w mojej mocy, żeby okazać się przydatnym jego królewskiej mości. – Jednak dał ci tę tekę, prawda? – zapytał Torahn. – Sprzeciwiałem się temu, wiesz? Rozumiesz, nie mam nic przeciwko tobie, ale to nie jest odpowiednie stanowisko dla wojskowego. Miałem nadzieję wykorzystać cię

gdzie indziej. Chyba jednak król wie najlepiej. – Jestem tego pewny – rzekł Janus. Marcus czuł się tak, jakby wszedł do klasy i zastał wszystkich przygotowanych do egzaminu, o którym on nic nie wie. Janus, jak zwykle, niczego mu nie wyjaśnił, ani podczas męczącej podróży, ani od kiedy przybyli do Ohnlei. Teraz jednak widocznie zauważył stropioną minę Marcusa i zlitował się nad podwładnym. – Król zaszczycił mnie swoim zaufaniem – wyjaśnił. – Mianował mnie członkiem Gabinetu i ministrem sprawiedliwości, nadzorującym sądy i Straż. W kącie pokoju ktoś stuknął obcasami. Stali tam przedstawiciele wszystkich trzech formacji strzegących bezpieczeństwa króla, wyprężeni na baczność i milczący, tak że Marcus prawie zapomniał o ich obecności. Był tam sierżant noreldrajskich szarych, barczysty i groźny w czarnym mundurze i wysokiej czapce, oraz elegancki grenadier gwardii królewskiej. Był również strażnik, w nieco ozdobniejszej wersji ciemnozielonego munduru, jaki nosili ci przedstawiciele prawa. Usłyszawszy słowa Janusa, wyprężył się i zasalutował. – Skoro mowa o Straży – odezwał się Orlanko, gdy Janus skinął głową i gestem wydał wartownikowi rozkaz „spocznij”. – Mamy w tym momencie wakat na stanowisku ich dowódcy. Jeśli pan chce, moi ludzie mogą przygotować akta kilku odpowiednich kandydatów. Sądzę, że kapitan Giforte pełnił tę funkcję od chwili odejścia poprzedniego ministra, ale... – Dziękuję, wasza lordowska mość – przerwał mu Janus – lecz to nie będzie konieczne. Nie mam problemu z wyborem. Kapitan d’Ivoire obejmie to stanowisko. – Ach tak? – Orlanko przeniósł spojrzenie powiększonych oczu na kapitana. – Tak – potwierdził Marcus.

Zerknął na Janusa i dostrzegł błysk w jego oczach. Marcus nie potrafił tak błyskawicznie jak Fitz Warus pojmować niewypowiedzianych rozkazów przełożonego, ale powoli nabierał umiejętności czytania z jego twarzy. Ta mina mówiła: „później”. – Dobry pomysł – pochwalił Torahn. – Na tym właśnie polega obecnie problem ze Strażą. Zbyt wielu obiboków na dole, zbyt wielu prawników na górze! Dobry, uczciwy żołnierz zrobi z tym porządek. A trudno znaleźć lepszego niż tu obecny kapitan. Marcus nie był tak naiwny, by wierzyć, że minister wojny tak go polubił po kilku minutach rozmowy. To była kolejna salwa wymierzona w Orlanka. Kapitan czuł się jak rybak wiosłujący między dwoma okrętami wojennymi, zamieszany w konflikt, którego niemal nie rozumiał, starając się trzymać głowę nisko, gdy ich burty rozbłyskiwały ogniem wystrzałów. Nie miał pojęcia, czy ten był celny, ale Orlanko przyjął go obojętnie. – Jestem pewny, że kapitan wykona dobrą robotę. – Ostatni Diuk zamknął księgę i podniósł się z fotela. – A teraz muszę już iść. Może pan liczyć na to, że moi ludzie udzielą wszelkich informacji, jakie mogą być potrzebne na nowym stanowisku. – Skłonił się lekko. – Czekam z niecierpliwością na współpracę z panem, hrabio Mieran. – Podobnie jak ja, wasza lordowska mość – odparł Janus. – Wasza ekscelencjo, wybaczy mi pan także. Mam wiele do zrobienia. – Oczywiście – odparł Torahn, a potem żartobliwie pogroził mu palcem. – Nie myśl, że to zwalnia cię z obowiązku złożenia mi raportu! – Nigdy bym nie śmiał – odparł Janus. – Chodźmy, kapitanie. Strażnik przy drzwiach zasalutował, gdy przechodzili. Z saloniku wyszli na korytarz prowadzący do tylnego wyjścia z królewskich apartamentów, naprzeciwko o wiele większych drzwi do oficjalnej sali audiencyjnej. Jak wszystkie korytarze w Ohnlei była kunsztownie zdobiona – małymi

płaskorzeźbami orłów o lustrzanych, mieniących się oczach. W zręcznie ukrytych lichtarzach migotały świece. – Panie pułkowniku... – zaczął Marcus. – Jikat – szeptem przerwał mu Janus. Było to słowo w starożytnym i ekspresyjnym khandarskim, znanym najwyżej trzem osobom w promieniu stu mil. Słowo jikat oznaczało „cicho”, ale nie tylko. Dosłownie można je było przetłumaczyć jako „milczenie zachowywane w obecności wrogów”. Wrogów? Marcus zamilkł. – Wracamy do naszych pokoi – oznajmił Janus. – Wszystko powinno już być przygotowane. Niewidoczna i wszechobecna administracja Ohnlei – czyli faktyczni władcy Vordanu, jak czasem podejrzewał Marcus – przydzieliła Janusowi i jego personelowi domek niedaleko pałacu, przy jednej z wielu krętych żwirowych dróg, które wiły się na tym terenie jak makaron na talerzu. W tym wypadku „domkiem” był piętrowy budynek z drewna i kamienia, elegancko umeblowany i samowystarczalny pod względem kuchni, łaźni oraz innych potrzeb, z własną służbą i dozorcami. Nazywano go domkiem lady Farnese. Marcus odgadł, że władcy Vordanu mieli zwyczaj budować takie domki dla swoich przyjaciół, kochanek i ulubionych dworzan, a gdy ich lokatorzy umarli lub wypadli z łask, domki przeznaczano dla królewskich gości. Niewielkie oddziały noreldrajskich szarych patrolowały teren, głównie dla efektu, lecz przy frontowych drzwiach domku lady Farnese napotkali dwóch żołnierzy w nieznanych Marcusowi mundurach, przypominających noszone przez królewską armię, ale z takimi samymi czerwono-niebieskimi obszyciami, jakie nosił Janus. Marcus domyślił się, że ci ludzie muszą być na służbie Janusa jako hrabiego Mieran, i zaraz się okazało, że miał rację. Jeden z tych dwóch, noszący dystynkcje porucznika, wystąpił naprzód

i zasalutował, a Janus dokonał prezentacji. – Kapitanie, to jest porucznik Medio bet Uhlan z pierwszego pułku ochotników mierańskich. Poruczniku, kapitan Marcus d’Ivoire, ostatnio z pierwszego pułku kolonialnej piechoty. – To dla mnie zaszczyt, panie kapitanie – powiedział Uhlan z wyraźnym regionalnym akcentem. Był młody, gładko ogolony i przystojny, o wojskowej sylwetce, a jego sposób salutowania Marcus uznał za przygnębiająco sprężysty. – Dziękuję za tak dobrą opiekę nad naszym panem. – Przeważnie to on opiekował się mną – odparł Marcus. – Jednak miło mi pana poznać. – Przygotowaliście wszystko, o co prosiłem? – spytał Janus. – Tak, panie. – Uhlan znów zasalutował. – Wszystko gotowe. – To dobrze. Wejdźmy do środka. W domku był wygodny salon, nadający się do podejmowania gości, i następna para mierańskich wartowników wyprężyła się na baczność, gdy tam weszli. Kiedy Uhlan zamknął za nimi drzwi, pozostawiając swojego towarzysza na straży na zewnątrz, Janus odetchnął cicho i z zadowoleniem. – Myślę, że tu możemy mówić swobodnie. – Zerknął na Marcusa. – Ostatni Diuk wie o wszystkim, co się dzieje w pałacu, zawsze więc należy zakładać, że jest się podsłuchiwanym. To samo dotyczy reszty Ohnlei. W końcu znajdujemy się zaledwie milę od Pajęczyny, a byłby kiepskim pająkiem, gdyby nie wiedział, co się dzieje w jego legowisku. – Jednak nie tutaj? – Tutaj porucznik Uhlan i jego ludzie będą wypatrywać, czy nikt nas nie podgląda i nie podsłuchuje. Już przetrząsnęli dom w poszukiwaniu kryjówek. A skoro o tym mowa, znaleźliście jakieś? – Tak, panie – odparł Uhlan. – Jedną klapę w podłodze i podziemny tunel

oraz miejsce, w którym belki tworzyły drabinę umożliwiającą wejście przez dach. Zlikwidowaliśmy je, tak jak pan kazał. – A personel? Uhlan skrzywił się. – Długo się spierali, ale w końcu się zgodzili na sprowadzenie naszej służby. Posłałem po nią do Mieranhal, ale przybędą tu dopiero za kilka dni. – Okręg Mieran jest zbyt odległy i hermetyczny, żeby nasz przyjaciel Orlanko mógł go łatwo zinfiltrować – wyjaśnił Marcusowi pułkownik. – Pomyślałem, że najlepiej będzie sprowadzić tu kilka osób, którym możemy ufać. Marcus nie traktował tego z taką nonszalancją, ale jeśli Janus chciał ufać Uhlanowi i jego ludziom, to on też musiał. Skinął głową. – Gdzie jest porucznik Ihernglass? – zapytał Janus. – Na piętrze – odparł Uhlan. – I śpi, jak sądzę. – Bardzo słusznie. To była długa podróż i do jutra nie będzie mi potrzebny. – Wskazał fotel. – Usiądź, kapitanie. Poruczniku, mógłby pan poprosić Augustina, żeby przyniósł nam coś do picia? – Oczywiście, panie. Marcus usadowił się w fotelu, krzywiąc się, gdy jego kręgosłup zaprotestował. Ból był skutkiem koszmarnej podróży powozem z wybrzeża – dwóch męczących dni w trzęsącym, podskakującym drewnianym pudle i daremnych wysiłków utrzymania lunchu w żołądku. Istotnie, była to długa podróż. Jeszcze trwały przygotowania do sprowadzenia całego pierwszego pułku wojsk kolonialnych z powrotem do Vordanu, lecz kiedy Janus otrzymał wiadomość o chorobie króla, nie zamierzał czekać. Załatwił sobie najszybszy statek w porcie, po prostu zapytawszy kapitana, ile złota przekona go, żeby pozbył się swoich pasażerów oraz ładunku i popłynął do Vordanu, a potem zaproponował mu

dodatkowo połowę tej sumy za jak najszybsze pokonanie trasy. Smukła vheedajska fregata przepłynęła ją w czasie o połowę krótszym od tego, w jakim przebyły ją niezgrabne transportowce, chociaż w tym celu płynęła pod pełnymi żaglami w czasie burzy i Marcus był już pewien, że zatoną. Później, zamiast skręcić na zachód, do ujścia Vor, i wlec się pod prąd do stolicy, pułkownik zszedł z nimi na ląd w Essyle i znów zapłacił sporą sumkę za przejazd powozem. Jeźdźcy galopowali przed nimi, niosąc instrukcje, by przygotowano dla nich świeże konie, tak więc od wybrzeża do stolicy koła powozu niemal na chwilę nie przestały się obracać. Nawet słynne vordanajskie powozy pocztowe nie jeździły w nocy, ale Janus opłacił nie tylko zapasowe konie, ale także dodatkowych woźniców, a szeroki trakt Zielonej Drogi był wystarczająco równy, by pokonać go przy świetle pochodni. W wyniku tych wszystkich wysiłków ich mała grupka pokonała trzysta mil z Essyle do przedmieść Vordanu zaledwie w trzydzieści sześć godzin, co zdaniem Marcusa było rekordem. Kilka godzin, które zdołał przespać pomiędzy przybyciem a wezwaniem do pałacu, nie wystarczyło po kilku poprzednich dniach i Marcus nie mógł winić porucznika Ihernglassa za to, że skorzystał z okazji, by odpocząć. Sam uznał tapicerowany fotel za niebezpiecznie wygodny, ale lekki niepokój nie pozwalał mu zasnąć. Janus obdarzył go jednym ze swych przelotnych uśmiechów. – Wyobrażam sobie, że ma pan pytania, kapitanie? Przepraszam, że nie mogłem wyjaśnić wcześniej. Niedobrze byłoby przedwcześnie odsłaniać karty. – Kilka przychodzi mi do głowy – przyznał Marcus. – Co król miał panu do powiedzenia? I co pan zamierza, mianując mnie dowódcą Straży? Wie pan, że nie mam pojęcia o utrzymywaniu porządku w mieście... Janus przerwał mu, unosząc dłoń.

– Pozwól, że wyjaśnię po kolei. Ufam, że miałem już okazję wyjaśnić, że diuk Orlanko i ja nie zawsze się zgadzamy? – Tyle zrozumiałem, owszem. – Nasz sukces postawił go w trudnej sytuacji – stwierdził Janus z kolejnym półuśmiechem. – On nie wie, co się zdarzyło w świątyni. Wie jedynie, że jego próba zdobycia Tysiąca Imion i zabicia mnie się nie powiodła, a wysłana przezeń zabójczyni nie wróciła. W dodatku zwycięstwo zapewniło mi pewną przychylność pospólstwa, a także łaskę króla i ministra wojny. – Rozumiem, że to może go drażnić. Janus musiał jeszcze wyjaśnić, dlaczego ten zestaw starożytnych stalowych tablic, które zwał Tysiącem Imion, jest tak cholernie ważny. Zajrzawszy na moment do świata demonicznej magii, Marcus nie był pewny, czy chce to wiedzieć. – Istotnie. Jednak gdy wróciłem tu przed resztą kolonialnych oddziałów, znalazłem się w trudnej sytuacji. Poza panem, porucznikiem Ihernglassem oraz porucznikiem Uhlanem i jego ludźmi w tym mieście nie ma nikogo, komu mógłbym zaufać. Natomiast Orlanko jest na znanym sobie terenie, zbadanym i oznakowanym, i może wykorzystać legion informatorów oraz całą moc Konkordatu. Marcus zmarszczył brwi. – W takim razie skąd ten gwałtowny pośpiech, żeby tu wrócić? Mogliśmy popłynąć z resztą pułku. – Niestety, zbyt długie oczekiwanie oznaczałoby przegraną jeszcze przed rozpoczęciem gry. Janus opadł na fotel, gdy wszedł Augustin, niosąc tacę z dzbankiem i filiżankami. Widok starego kamerdynera przypomniał Marcusowi, jak bardzo brakuje mu własnego adiutanta, Fitza Warusa. Musiał się zgodzić,

gdy Janus zaproponował zostawienie Fitza, żeby nadzorował załadunek i przeprawę oddziałów kolonialnych. Pod nieobecność Marcusa najstarszy stopniem był Val, a organizacyjne szczegóły nigdy nie były jego mocną stroną. Zaopatrzony w filiżankę parującej herbaty Janus kontynuował. – Wiesz, że król jest bardzo chory. – Mówił pan, że umierający. – Owszem, chociaż ten fakt nie jest powszechnie znany. Kiedy umrze... co, obawiam się, nastąpi niedługo... korona przejdzie w ręce księżniczki. Marcus wziął filiżankę od Augustina, nie zwracając uwagi na jego marsową minę. Służący nigdy nie aprobował tego, że jego pan tak ufa kapitanowi. – W porządku – powiedział d’Ivoire. – Zatem Raesinia zostanie królową. – Minęło ponad trzysta lat, od kiedy Vordanem władała królowa, i żadna nie była tak młoda. Będzie... niespokojnie. – Z tego, co słyszę – zauważył Marcus – Ostatni Diuk mocno trzyma sprawy w swoich rękach. – I właśnie w tym rzecz. W mieście panuje niepokój. Orlanko nie jest lubiany. – Nikt nie lubi człowieka, który musi rozbijać głowy, żeby utrzymać porządek – stwierdził Marcus, pomijając na razie to, że Janus zamierza umieścić go właśnie na takim stanowisku. – I zawsze znajdą się tacy, którzy zechcą sprawiać kłopoty, gdy pojawi się odpowiedni pretekst. Pamiętam zamieszki po Vansfeldt. – Może się nie skończyć na zamieszkach. Są plany powszechnego buntu. Marcus prychnął. – Nie mówi pan poważnie. Nie mieliśmy prawdziwej rewolucji od czasu

Farusa VI i Czystki. – Czasy się zmieniają, kapitanie. Kiedy ostatnio spędził pan trochę czasu w mieście? Marcus sięgnął pamięcią wstecz i nagle poczuł się staro. Pamiętał, jak ostatni raz opuszczał dom, machając ręką młodszej siostrze, gdy jego powóz ruszył i znajomy stary dom znikł za rogiem... Powstrzymał bieg tych myśli, zanim zaprowadziły go w znajomą ciemność. – Chyba nie byłem tam od czasów college’u. Czyli dziewiętnaście lat. – Po Vansfeldt wszystko się zmieniło. Od zakończenia wojny Orlanko praktycznie sprzymierzył się z Borelgajami i ich wpływy wciąż rosną. Borelgajscy kupcy rządzą giełdą, borelgajscy bankierzy kierują skarbem państwa, a kapłani borelgajskiego Kościoła Zaprzysiężenia głoszą kazania na ulicach. Nic tak nie irytuje ludzi jak nadmierna liczba cudzoziemców. – Janus uniósł brew. – W co obaj mamy dobry powód wierzyć. Marcus uśmiechnął się krzywo. – Słusznie. Nikt nie lubi Borelgajów. Jak to ma doprowadzić do rewolucji? – Nikt nie wierzy w to, że Raesinia będzie w stanie rządzić samodzielnie. Kiedy obejmie tron, to Orlanko przejmie władzę. I zdaniem ludzi oznaczałoby to zakończenie przez Borel podboju rozpoczętego dziesięć lat temu. Bunt przeciwko prawowitemu królowi to jedno. Powstanie przeciwko królowej uważanej za marionetkę cudzoziemców to zupełnie coś innego. – Nie chcę wyjść na cynika – odparł Marcus – ale co z tego? Jeśli to wszystko prawda, Orlanko musi być już teraz dobrze przygotowany. – Istotnie. Jestem pewny, że już wszystko zaplanował. Przewrót zostanie krwawo stłumiony, a represje, które po nim nastąpią, umocnią jego władzę. Wtedy nikt go już nie powstrzyma. – Janus przechylił głowę. – Teraz

rozumiesz, dlaczego musieliśmy się spieszyć? Gdyby król umarł, kiedy byliśmy w drodze, przybylibyśmy za późno, żeby wziąć sprawy w swoje ręce. – Na jaja Bestii – zaklął Marcus. – Bez urazy, pułkowniku, ale nie wiem, czy chcę brać sprawy w swoje ręce. Według pana opisu Vordan jest równie niebezpiecznym miejscem jak Ashe-Katarion, a pamięta pan, czym tam się to skończyło. Może powinniśmy zostać w Khandarze. – To mogło być wyjście dla pana, kapitanie, ale nie dla mnie. Jeśli Orlanko umocni swoją władzę, nie będzie już miał powodu się mnie obawiać. A nawet ocean nie zdoła powstrzymać jego długich macek. Janus nie wyglądał na szczególnie przygnębionego taką perspektywą, ale Marcus pomyślał o Jen, emanującej jaskrawą, nieziemską mocą, i zadrżał. – Ponadto – ciągnął pułkownik – mam obowiązki względem mojego króla i przyszłej królowej. – Cóż więc powiedział panu król? Nominacja na ministra sprawiedliwości w chwili, gdy wkrótce zaczną się walki uliczne, wygląda na pakowanie się w kłopoty. – Na szczęście sytuacja w Vordanie nie jest taka sama jak w Khandarze – odparł Janus. – Oczywiście, król zawsze był świadomy ambicji Orlanka. Poprosił mnie, żebym był dla niego przeciwwagą w gabinecie ministrów. Abym chronił Raesinię i spróbował dopilnować, żeby miała prawdziwą szansę władać samodzielnie. – Nie prosi o wiele, prawda? – mruknął Marcus. – Jest zdesperowany – rzekł Janus. – I wie, że Orlanko ma sposoby nawet na najlepszych ludzi. Fakt, że nasze zwycięstwo w Khandarze przysporzyło nam popularności, działa na naszą korzyść. – W porządku – rzekł Marcus. – Wszystko rozumiem. Zatem jaki jest plan?

– Wciąż nad nim pracuję – odparł Janus z lekkim uśmiechem. – Słucham? – Jesteśmy tu niecały dzień, kapitanie. Wszystkie moje informacje są sprzed tygodnia. Zebranie nowych od moich informatorów zabierze trochę czasu, a opracowanie sposobu działania jeszcze więcej. – Cudownie. – Jednak jedno jest pewne. Musimy odkryć, jak blisko diuk jest związany z Kapłanami Czerni. To może rzucić światło na... bardzo wiele spraw. Marcus powoli skinął głową. – W jaki sposób? – Twoja nominacja na dowódcę Straży była pierwszym krokiem. Im więcej przyjaciół mamy we władzach miasta, tym lepiej. – Nominacja na kapitana nie oznacza, że ma pan Straż w kieszeni – rzekł Marcus. – Jeśli mówimy o walkach na ulicach. Kiedy obie strony noszą te same mundury, łańcuch dowodzenia może być trochę... zawodny. Stanął mu przed oczami obraz i wyzywającego, ściskającego pusty rękaw.

Adrechta,

przestraszonego

– Oczywiście. I nie wątpię, że w Straży jest mnóstwo agentów Konkordatu. Jednak zrobisz, co będziesz mógł, mając w tym czasie legalną możliwość zbadania działalności Kapłanów Czerni, kiedy ich zdemaskujemy. – Uważa pan, że to możliwe? Mając wsparcie Orlanka, zapewne są dobrze ukryci. – Mam pewien trop, który może się okazać owocny. Zaznajomisz się z nowymi obowiązkami, a ja zrobię, co będę mógł. Na razie sugeruję, żebyś się trochę przespał. Odpoczynek w prawdziwym łóżku zdziała cuda z twoją dyspozycją. Po tym wszystkim, pomyślał Marcus, powinienem nauczyć się spać

z jednym okiem otwartym. – Zanim pójdziesz spać – dodał Janus, w zadumie popijając herbatę – możesz zbudzić porucznika Ihernglassa. Chciałbym zamienić z nim słowo.

Winter Zbudziła się z ciepłego, chaotycznego snu. Dotyk przytulonego do niej ciała, miękkiej i rozgrzanej skóry oraz przesuwających się po niej palców. Wargi przyciśnięte do jej warg, z początku niepewnie, potem z rosnącym entuzjazmem. Gorący oddech na jej szyi, dłonie gładzące długie rude włosy, sztywne od potu z wysiłku. Zielone oczy, przeszywające jak sztylety. Jane. Winter jęknęła, półprzytomna, i otworzyła oczy. Powietrze było duszne i śmierdziało kurzem, a ona leżała w półmroku pomieszczenia z grubymi zasłonami nie wpuszczającymi dziennego światła. Łoże pod nią było ogromne i grzesznie miękkie, a wokół niej leżało kilka jedwabnych poduszek. Ta pod jej głową była mokra od potu. Od tamtego strasznego dnia w desoltajskiej świątyni jeden zestaw koszmarów zastąpił drugi. Te nowe zaczęły się od niejasnego wrażenia zamknięcia, uwięzienia w ciemności i słuchania monotonnych głosów dobiegających z oddali. W czasie podróży z Khandaru stopniowo stawały się wyraźniejsze, aż niemal mogła rozróżnić słowa. Nie wiadomo skąd wiedziała, że te wizje pochodzą z otchłani jej jaźni, gdzie to coś nazywane przez Janusa Wszystkożercą drzemało jak syty drapieżnik trawiący posiłek. Sny o Jane niemal przynosiły jej ulgę, jak znajome kłucie w piersi. Jane, którą pokochała, a potem pozostawiła okropnemu losowi. Przed której wspomnieniem uciekła tysiące mil, za ocean. A teraz wróciłam. Pod zmienionym nazwiskiem, mając inną tożsamość, ale...

Pukanie do drzwi Winter powitała niemal z ulgą. Spróbowała usiąść, ale wypchany pierzem materac udaremnił jej wysiłki i w końcu, trochę turlając się, a trochę podskakując, dotarła do brzegu łoża. Pukanie powtórzyło się. – Poruczniku Ihernglass? To był kapitan d’Ivoire. Winter zdołała pokonać materac, skopać plączącą nogi pościel i wstać. – Już nie śpię – powiedziała. – Chwileczkę. W kącie stało wysokie lustro – luksus, który rzadko miewała w Khandarze. Odruchowo przejrzała się w nim, sprawdzając, czy jej przebranie jest nietknięte. Chociaż Janus znał prawdę o jej płci, kapitan d’Ivoire nic nie wiedział, a byli jeszcze służący i wartownicy. Odkryła, że wciąż ma na sobie mundur, chociaż kilka guzików się rozpięło, gdy rzucała się i przewracała we śnie. Najwyraźniej ledwie zdążyła zdjąć buty, zanim padła. Zapięła guziki, poprawiła kołnierz i lekko obciągnęła mankiety. Gdy uznała, że prezentuje się w miarę dobrze, podeszła do drzwi. Drzwi z zamkami – to jeszcze jedna rzecz, do której musiała się przyzwyczaić. Khandarczykom przeważnie wystarczały w nich zasłony. Kapitan d’Ivoire czekał na korytarzu. Miał ciemne kręgi pod oczami i Winter zaniosła w duchu modlitwę dziękczynną, że pułkownik dał jej pospać. D’Ivoire wyglądał, jakby miał zasnąć na stojąco. – On chce cię widzieć – powiedział. Nie musiał wyjaśniać kto. – Na dole, w salonie. – Tajest. – Gdyby mnie potrzebował, będę... – Machnięciem ręki wskazał drzwi innych sypialni – tam. W którejś. – Tajest. Odszedł chwiejnym krokiem. Winter wyszła na korytarz i zamknęła za

sobą drzwi, rozglądając się z zaciekawieniem. Tylko pobieżnie rzuciła okiem na dom, kiedy tu wchodzili, taka była zmęczona. Teraz, idąc po schodach na dół, pozwoliła sobie chłonąć jego dziwaczną atmosferę. Był wielki, o sklepieniach znacznie wyższych, a korytarzach szerszych niż trzeba, a miejsca, gdzie ściany nie były obwieszone ogromnymi malowidłami, zajmowały kandelabry ze szklanymi osłonami, w których świece paliły się nawet za dnia. Malowidła przeważnie ukazywały smętne, rozległe krajobrazy, tylko czasem dla urozmaicenia przetykane jakąś marynistyką, a wszystkie były oprawione w fantastycznie rzeźbione złocone ramy. Dywan pod jej nogami był grubszy i bardziej miękki niż jej wojskowy siennik. Jedynym znanym jej miejscem nieco podobnym do tego był pałac w Ashe-Katarionie, częściowo spalony i całkowicie splądrowany, zanim się w nim znalazła. Sierociniec, w którym dorastała – więzienie pani Wilmore dla młodych dam, jak nazywały go wychowanki – niegdyś był szlacheckim wiejskim dworem, lecz wszelkie ślady luksusu zostały zatarte przez dziesięciolecia niestrudzonych wysiłków pani Wilmore. Widoczny tutaj beztroski przepych zapierał jej dech. Wprost nie mogła uwierzyć, że naprawdę znajdują się w Ohnlei. Pałac królewski i otaczające go ogrody zawsze wydawały jej się na pół mityczne, tak jak niebo, w które wierzyli Khandarczycy, znajdujące się gdzieś w chmurach. Opowieści o królu i innych mieszkańcach wydawały się nie bardziej prawdziwe od tych pogańskich mitów. Myśl, że jest to rzeczywiste miejsce, do którego można po prostu pojechać powozem, była czymś, do czego musiała jeszcze przywyknąć. W przestronnym salonie na parterze, o niejasnym przeznaczeniu, znajdowały się kominek, fotele i kanapa, półki na książki oraz kilka zabawnych stoliczków. Janus siedział w jednym z foteli, oparłszy nogi o sofę, przeglądając gruby plik papierów. Spojrzał na wchodzącą Winter.

– Ach – powiedział. – Porucznik. Mam nadzieję, że dobrze pan wypoczął? – Bardzo dobrze, panie pułkowniku. – Po kilku tygodniach na pokładzie statku i paru dniach w podskakującym powozie samo leżenie nieruchomo wydawało się niewyobrażalnym luksusem. – Kapitan d’Ivoire prosił, żeby przekazać panu, że poszedł spać. – I dobrze. To był wyczerpujący dzień dla wszystkich. – Chociaż jeśli te trudy wywarły jakiś wpływ na Janusa, to nie było tego po nim widać. – Proszę usiąść. Winter ostrożnie usadowiła się w fotelu naprzeciw pułkownika, a Augustin zjawił się z herbatą. – Powinienem zacząć od tego samego, co powiedziałem kapitanowi – rzekł Janus. – W Ohnlei ściany dosłownie mają uszy. Należy zawsze zakładać, że ktoś nas podsłuchuje. Sprowadziłem tu kilku moich ludzi z hrabstwa Mieran, ludzi, którym ufam, tak więc ta chata w tym momencie jest zapewne bezpieczna. Można tu rozmawiać o wszystkim, co jest związane z naszym zadaniem. Ostatnie słowa wypowiedział ze szczególnym naciskiem, przeszywając szarymi oczami Winter. Z łatwością pojęła, o co mu chodzi. „Ludzie, którym ufam”, tak? Zapewne ufanie komuś, że nie zdradzi pokładanego w nim zaufania, to jedno, a powierzenie mu tajemnicy Tysiąca Imion – i roli Winter – to co innego. – Ja... rozumiem, panie pułkowniku. – I zaraz dodała: – Jakie mamy tutaj zadanie? – Prawie takie samo jak w Khandarze, w pewnym sensie. Król mianował mnie ministrem sprawiedliwości. Winter nie wiedziała, jak na to zareagować, postanowiła więc rozegrać to ostrożnie.

– Gratuluję, panie pułkowniku. – Dziękuję, poruczniku – uprzejmie odparł Janus. – Obawiam się jednak, że stwarza to poważny problem. Miasto jest bliskie wrzenia, coraz bliższe, w miarę jak stan zdrowia króla się pogarsza. Oczekuje się po mnie, że opanuję sytuację, nie mając czasu na przygotowania i nie wiedząc, którzy z moich podwładnych mogą pracować dla moich... nieprzyjaciół. To ostatnie stwierdzenie również kryło więcej, niż się zdawało. Politycznymi przeciwnikami Janusa byli diuk Orlanko i jego sojusznicy, ale tylko Winter i kilka innych osób wiedzieli, że problem jest znacznie głębszy. Ujawnienie prawdziwej natury Jen Alhundt dowiodło, że działają tu o wiele bardziej złowrogie siły. Feor, khandarska kapłanka uratowana przez Winter przed Odkupicielami, nazywała tych wrogów Kapłanami Czerni. – Rozumiem, panie pułkowniku. – Winter w zadumie popijała herbatę. – I wiem, że to trudne. – W związku z tym obawiam się, że będę zmuszony bardzo mocno polegać na tobie i kapitanie d’Ivoire, przynajmniej dopóki nie przybędą tu pozostali kolonialni żołnierze. Bobby, natychmiast pomyślała Winter. Oraz Folsom, Graff, Feor i reszta. Nie wspominając o niepozornych skrzyniach pełnych stalowych tablic z wygrawerowanymi tajemnicami sprzed wieków. – Pomogę w miarę moich możliwości, panie pułkowniku. – Zamierzam trzymać cię za słowo – rzekł Janus z nikłym uśmiechem. – Mam dla ciebie zadanie. Coś w jego głosie sprawiło, że Winter przeszły ciarki. To mi się nie spodoba i on o tym wie. – Zadanie, panie pułkowniku...? – Jednym z głównych ośrodków niepokoju w tym mieście są Doki na południowym brzegu. Tamtejsza... społeczność, jeśli można ją tak nazwać,

pracowników portowych i innych robotników jest odpowiedzialna za rosnącą liczbę przypadków użycia przemocy. Nazywają siebie Skórzanymi Kurtkami. – Rozumiem – powiedziała Winter, chociaż nie rozumiała. – Straż próbowała rozbić tę grupę, ale bez powodzenia. Większość Doków to istny labirynt, trudny do spenetrowania i przeszukania, a Skórzane Kurtki cieszą się milczącym poparciem mieszkańców. Sporadyczne aresztowania i... bądźmy szczerzy... brutalne demonstracje siły nie osłabiły ich zapału. Potrzebne jest subtelniejsze podejście. – Subtelniejsze, panie pułkowniku? – Infiltracja, poruczniku. Musimy dowiedzieć się więcej o tej grupie. Nasi przyjaciele z Konkordatu twierdzą, że umieścili wśród nich kilku swoich agentów, ale zważywszy na brak jakichkolwiek sukcesów, musimy założyć, że zatajają informacje lub przekazują nieprawdziwe. Potrzebny mi ktoś, na kim mogę polegać. – Ten ktoś to ja, panie pułkowniku? – Winter o mało nie parsknęła śmiechem. – Przepraszam, ale czy pan sądzi, że pasowałbym do bandy krzepkich dokerów? – Ach, jeszcze nie powiedziałem ci najbardziej interesującej rzeczy. – Janus nachylił się ku niej z lekkim uśmiechem. Ten drań się dobrze bawi, pomyślała Winter. – Skórzane Kurtki mają kilkuosobowe dowództwo, najwyraźniej złożone z samych kobiet. – Co takiego? – Wyobraziła sobie bandę rewolucjonistów przyjmujących rozkazy od żon, dopiero po chwili więc w pełni pojęła jego słowa. – Nie mówi pan poważnie, panie pułkowniku! – Nie sądzisz, że możesz udawać kobietę? – spytał, zerkając na pilnowane przez strażników drzwi frontowe. – Jak rozumiem, już ci się to zdarzało. – Ja nie... to znaczy... – Urwała i zaczerpnęła tchu. – Nawet gdyby...

udało mi się udawać kobietę, to wcale nie oznacza, że zdołam tam wpaść i przyłączyć się do nich! Wszystkie są mieszkankami tej dzielnicy, prawda? Ja nie... wyglądam tak jak one, nie mówię jak one i w ogóle! – Owszem, nie wyglądasz jak typowa córka rybaka – zgodził się pułkownik z błyskiem w oku. – Na szczęście jest inny sposób. W dzielnicy przyległej do uniwersytetu, potocznie nazywanej Fusami, jest inny ośrodek niepokojów. Studenci jednak są znani z tego, że wolą gadać niż działać, więc czasem któryś z nich ma tego dość i udaje się za rzekę, do Skórzanych Kurtek. Wierzę, że z łatwością możesz dołączyć do takiej pielgrzymki, co wyjaśniałoby twój brak przyjaciół i znajomych. – Jednak... Winter nie mogła powiedzieć tego, co chciała. Nie z powodu obecności strażników, którzy nie znali jej sekretu, ale ponieważ nie potrafiła ująć tego w słowa. On chce, żebym... żebym włożyła sukienkę i paradowała w biały dzień po ulicach? – buntowała się w myśli. Ten pomysł budził w niej instynktowną odrazę, zrodzoną przez dwa lata lęku przed zdemaskowaniem. Tak po prostu zdjąć tę maskę po tak długim czasie... Przełknęła głośno. – Ja... doceniam zaufanie, panie pułkowniku. Jednak nie wiem, czy zdołam to zrobić. – Rozumiem, że to dla ciebie trudne. W końcu byłoby to tylko przebranie. Po opanowaniu obecnego kryzysu możesz po prostu... je zdjąć. – Ja... – I mam nadzieję, że rozumiesz – nie dał jej skończyć Janus, nachylony ku niej w fotelu – jakie to ważne. Nikomu innemu nie mogę tego powierzyć. A kiedy mówię, że los królestwa może zależeć od tego, co zrobimy w ciągu kilku następnych dni lub tygodni, to nie traktuj tego jak melodramatycznej przesady.

Winter zamknęła oczy. Miała wrażenie, że jej gardło zarosło i nie dopuszcza powietrza do płuc. – I jeszcze jedno – rzekł Janus. – Zanim opuściliśmy Khandar, poprosiłeś mnie o pewną przysługę. Zdaje się, że chodziło o odnalezienie dawnej przyjaciółki. – Jane. – Winter otworzyła oczy. – Znalazł ją pan? – Jeszcze nie, ale podejrzewam, że jesteśmy na dobrym tropie. – Ona żyje? Nie jest... – Z tego, co nam wiadomo. – Uniósł dłoń. – To może trochę potrwać. Chciałem tylko, żebyś wiedział, że nie zapomniałem o tej sprawie. Winter spoglądała na twarz pozornie tak łagodną, z półuśmiechem, który jednak nie był widoczny w niezgłębionych szarych oczach. Pułkownik nigdy nie zniżyłby się do prostackich targów, lecz aluzja była wystarczająco czytelna. Pamiętaj, mówił, co mogę dla ciebie zrobić, kiedy się zastanawiasz nad tym, co masz zrobić dla mnie. Ostatecznie, rozmyślała nie bez lekkiego rozgoryczenia Winter, jaki mam wybór? W Khandarze dwukrotnie uratowała Janusowi życie, ale robiąc to, zdała się na jego łaskę. Nie miała innego wyjścia, jak spełnić jego życzenie i mieć cholerną nadzieję, że on wie, co robi. – Mogę... spróbować – powiedziała przez zaciśnięte gardło. – Nie sądzę, że mnie zaakceptują, ale jeśli pan chce, to spróbuję. – O nic więcej nie proszę, oczywiście – mruknął Janus.

Trzy Raesinia

Jedną z zalet panującego w pałacu stanu poprzedzającego żałobę było to, że uważano za normalne, iż księżniczka spędza tak wiele czasu w swojej wieży. Najwyraźniej pogrążona w żalu. A przynajmniej taką wiadomość udało się Raesinii przekazać przez Sothe. Gdy jej pokojówka pospieszyła z powrotem do Ohnlei powiedzieć gościom, że księżniczka źle się czuje, Raesinia mogła po raz pierwszy od miesięcy przechadzać się za dnia po mieście. Sothe niepokoiła się, zostawiając ją samą, lecz – jak zauważyła Raesinia – co tak naprawdę mogło się jej stać? Ponadto spędzała ten dzień w towarzystwie Bena Coopera i trudno było sobie wyobrazić, żeby przy nim mogło spotkać ją coś złego. Wysoki jasnowłosy młodzieniec o szerokich barach i kwadratowej szczęce wyglądał trochę jak jeden z tych krzepkich świętych, którzy przez całe życie gromili niewiernych. Oprócz tego natura obdarzyła go pogodnym i łagodnym charakterem oraz wrodzonym poczuciem sprawiedliwości, co zdaniem Raesinii było równoznaczne z zawieszeniem mu na szyi tabliczki z napisem „Kopnij mnie”. Spędzając z nim zbyt dużo czasu, miała głębokie poczucie winy, zarówno z powodu tego, że go okłamywała, jak i jego

zakochanego spojrzenia, którym ją obrzucał, ilekroć sądził, że ona tego nie widzi. Jej drugi towarzysz był ulepiony z zupełnie innej gliny. Doktor George Sarton wyglądał jak stworzony do wpełzania pod kamienie. Był niemal równie wysoki jak Ben, lecz sprawiał wrażenie niskiego, ponieważ się garbił, chodził dziwnie niezgrabnie jak krab i kulił się, ilekroć ktoś na niego spojrzał. Jąkał się okropnie, w sposób wprost zachęcający do drwin. Oczywiście to Ben go zwerbował, dostrzegłszy w tym żałośnie wyglądającym adepcie medycyny niezwykły umysł, który można dobrze wykorzystać. Ostatnim z ich grupki był Faro, jak zwykle odziany w szaro-czarny strój i zgodnie z nakazem mody noszący u boku rapier. Raesinia mimowolnie zastanawiała się, czy umie się nim posługiwać i czy w ogóle w tej eleganckiej, zdobionej srebrem pochwie tkwi ostrze. – I nadal nie możesz mi powiedzieć, co mamy zobaczyć? – zapytała Bena. – Nie chcę cię uprzedzać – odparł. – Muszę wiedzieć, czy zobaczysz to samo co ja. Raesinia wzruszyła ramionami. Po prostu cieszyła się swobodą po dusznych pałacowych korytarzach. Szli mostem świętego Parfelda, najnowszym spośród wielu zbudowanych na Vor. Był słoneczny letni dzień i z mostu rozpościerał się rozległy widok w obie strony, a wiejący nad rzeką wietrzyk łagodził lipcowy skwar. W górze rzeki, po lewej, Raesinia widziała wieże uniwersytetu wznoszące się nad leśnymi wzgórzami na północnym brzegu, a także niski masyw Wyspy Złodziei, przyczajonej za łagodnym zakrętem rzeki niczym statek przemytniczy. W dole rzeki widoczne były ogromne marmurowe łuki Wielkiego Mostu, a dalej bezkresne morze magazynów i ceglanych kamienic stojących wzdłuż doków. Na rzece

panował ożywiony ruch w obie strony i pomiędzy dużymi płaskodennymi barkami śmigały małe taksówki wodne napędzane przez dwóch do czterech krzepkich wioślarzy. Przeszli przez giełdę, gdzie codzienny ruch właśnie się rozkręcał. Przed nimi leżało Nowe Miasto, z regularną siecią brukowanych ulic i imponującymi sześcianami czteropiętrowych budynków, których oryginalna racjonalistyczna architektura była teraz ledwie widoczna pod warstwą brudu i uszkodzeń po prawie stu latach eksploatacji. Szerokie, wygodne ulice zmieniły się w labirynt setek straganów, spontanicznie powstających kafejek pod gołym niebem i nagromadzonych śmieci. Ten proces mógł być zapoczątkowany nawet za sprawą porzuconego wozu – zostaw go na ulicy, a przed upływem tygodnia ktoś zacznie używać go jako straganu do sprzedaży pomarańczy, inny przedsiębiorczy jegomość dostawi z boku markizę i zacznie przepowiadać przyszłość, a pod wozem zamieszka uboga matka z dwojgiem dzieci. Wysokie fasady czynszówek były podziurawione i zniszczone, gdyż połowę cegieł rozkradziono lub rozmyły je deszcze, a pozostałe były oklejone plakatami, ogłoszeniami i sloganami politycznymi. – Widok tego miejsca przejmuje mnie dreszczem – odezwał się Faro. – To przez tę siatkę ulic. Te stragany wyglądają jak rozstawione na cmentarzu. – To jest l-l-logiczne – rzekł Sarton. Niemal zawsze zwracano się do niego po nazwisku lub „doktorze”, ale nigdy po imieniu. – A raczej powinno być, gdyby było n-n-należycie uporządkowane. – Chodźcie. – Ben sprowadził ich po granitowych stopniach na końcu mostu, w chaos ulicznego ruchu Nowego Miasta. Pierwsi zaczepili ich sprzedawcy gazetek, broszur i innych efemerycznych publikacji. Byli to przeważnie ośmio- lub dziewięcioletni chłopcy, którzy całymi stadami pędzili do każdego, kto wyglądał na mającego pieniądze i umiejącego czytać. Gęsto zadrukowane arkusze

wiadomości, złożone i opatrzone w rogu małą karykaturą autora dla ułatwienia identyfikacji, można było kupić za pensa. Raesinia minęła „Płaczka”, „Krzykacza” i „Klęczącego”, lecz ku irytacji Faro przystanęła i kupiła jeden egzemplarz „Kowala” i jeden „Wisielca”, z którego zawsze można było się pośmiać. Widok sakiewki ściągnął do niej nowy tłumek gazeciarzy, głośno zachwalających jakość swoich towarów. Wątpiła, by którykolwiek z obdartych uliczników potrafił przeczytać to, co roznosił, ale nie miało to większego znaczenia, gdyż w tym hałasie i tak nie słyszała, co mówią. Ben kupił kilka gazetek wydawanych przez jego przyjaciela, a Sarton broszurkę z drzeworytami ciekawych wiwisekcji. Natomiast Faro przeganiał każdego gazeciarza, który do niego podchodził, co sprowokowało całą ich bandę do szarpania go za odzienie i prób szczypania. Zrezygnowali dopiero wtedy, gdy któryś z ich bystrookich zwiadowców zauważył przejeżdżający po moście dwukonny powóz, za którym wszyscy pomknęli niczym stado szpaków. – Gazety... Nie mam pojęcia, po co je drukują – stwierdził kwaśno Faro. – Czy ktoś je w ogóle czyta? – Powinieneś być milszy – rzekł Ben. – W końcu większość z nich jest po naszej stronie. – Tak twierdzą. Ja myślę, że to po prostu banda tchórzy. Raesinia otworzyła gazetkę „Wisielca”. Jedną czwartą zajmował drzeworyt z historyjką obrazkową, zatytułowaną Życie w Ohnlei. Po jednej stronie hamveltajski lekarz – rozpoznawalny po zabawnie małym kapeluszu z wąskim rondem – zajmował się leżącą na łóżku koronowaną postacią, z której tryskały fontanny krwi. Na pierwszym planie łatwy do rozpoznania diuk Orlanko, niski, tęgi i w okularach, siedział nad talerzem maleńkich, zagłodzonych zwłok ze sterczącymi żebrami. Jedne z nich miał na widelcu

i przyglądał im się z niesmakiem. Obok stał Rackhil Grieg, kościsty i z przebiegłą miną, mówiąc: „Proszę wziąć dwa, wasza książęca mość, ostatnio są takie małe”. W tle opasły Borelgaj z pijackim nosem, zjeżoną brodą i spodniami opuszczonymi do kostek gwałcił płaczącą młodą kobietę w koronie. Raesinia domyśliła się, że to zapewne miała być ona. Stwierdziła, że postać na rysunku nie jest do niej zbyt podobna. Bez komentarza oddała gazetkę Benowi, a ten pokazał ją Faro. – Nie wiem, czy to można nazwać tchórzostwem – powiedział. – Łatwo dużo mówić, kryjąc się w jakiejś piwnicy i płacąc dzieciakom, żeby sprzedawały te wypociny na ulicach – rzekł Faro. – Takie osoby przezornie chowają się za plecami innych, kiedy przychodzi czas, żeby naprawdę coś zrobić. – Orlanko już nie raz zamykał wydawców w Vendre – przypomniał Ben. – Kiedy któryś z nich napisze coś tak głupiego, że nie można tego zignorować – ripostował Faro. – Ostatni Diuk nie jest głupcem. Najłatwiej sprawić, by ludzie zwrócili na kogoś uwagę, zamykając go. To prawda, pomyślała Raesinia. Orlanko nie był głupcem. On zamyka ludzi w Vendre tylko na postrach. Jeśli któraś z tych gazetek naprawdę go rozzłości, autorowi przydarzy się... wypadek. Późna noc, mokry bruk, kolejne ciało pływające w rzece. Albo – i ta ewentualność ją dręczyła – ten ktoś wyjdzie na spacer i nigdy nie wróci. Wyląduje w Vendre, oczywiście, ale nie w celi, w której ktoś by go zobaczył. Lochy pod osławionym vordanajskim więzieniem podobno były nie tylko ciemne, ale i rozległe. Myśl o odzianych w te czarne skórzane płaszcze oprawcach Konkordatu przybywających do Niebieskiej Maski i wywlekających ich – zabierających Corę – sprawiała, że Raesinii trudno było podzielać pewność siebie Bena czy wystudiowaną nonszalancję Faro.

– Ben – odezwała się, przerywając ich kłótnię. – Co chciałeś nam pokazać? – Och! Tędy. – Wskazał. – Mam tylko nadzieję, że nadal tam są. Minęli dwie przecznice i przeszli na drugą stronę. Ben delikatnie prowadził Sartona, kiedy skręcali, gdyż medyk pogrążył się w lekturze gazetki. W końcu dotarli do miejsca, gdzie skrzyżowanie dwóch dużych ulic tworzyło placyk, pośrodku którego ustawiono wóz, tworząc prowizoryczną scenę. Otaczał ją tłum, przeważnie mieszkańców Nowego Miasta, w obszarpanych bawełnianych spodniach i koszulach z grubego lnu. Na scenie stał mężczyzna w czarnym wieczorowym stroju i trójgraniastym kapeluszu; wyglądał elegancko, choć nieco staromodnie. Ludzie w pierwszym rzędzie coś do niego krzyczeli, ale Raesinia ze swego miejsca z tyłu nie słyszała słów. – Na co właściwie patrzymy? – spytał Faro. Ben wskazał palcem. Tablica na skraju sceny reklamowała cudowne panaceum barona de Bornais, wyliczając mniejszą czcionką rozliczne dolegliwości, które podobno leczył ten produkt. Faro powiódł wzrokiem za spojrzeniem Bena i przewrócił oczami. – Czy dolega ci coś, o czym jeszcze nam nie powiedziałeś? – zapytał. – Myślę, że równie dobrze mógłbyś pić mydliny i nazywać je magicznym wywarem. – Zapomnij o wywarze – odparł Ben. – Posłuchaj reklamy produktu. – Na razie nie wygląda zbyt imponująco – stwierdził Faro. – Mam nadzieję, że nie chcesz zaproponować, żebyśmy zainwestowali w tego faceta. Bez urazy, stary, ale powinieneś zostawić spekulacje giełdowe Corze... Tłum wydał cichy pomruk, po czym zamilkł z szacunkiem, gdy mężczyzna na scenie – zapewne de Bornais – zaczął mówić. Było to dziwne, gdyż Raesinia z doświadczenia wiedziała, że tłum Vordanajów nie ma

zwyczaju słuchać w milczeniu nikogo, kto nie jest kapłanem. Prezentacja de Bornais wydawała się najzupełniej zwyczajną reklamową gadaniną, tak więc trudno było wyjaśnić tak głębokie skupienie. – Ben... – zaczęła. – Czekajcie – przerwał jej blondyn. – To jeszcze nie to. – ...ilu z was choruje? – mówił de Bornais. Tłum odpowiedział pomrukami. – Ilu z was coś dolega? Ilu lekarze nie chcieli leczyć? Ilu z was nawet nie stać na wizytę u przeklętych krwiopijców? To ostatnie pytanie wywołało jeszcze głośniejszy pomruk i de Bornais rozwinął ten temat. – Podjąłem wielkie ryzyko, przybywając tutaj, panie i panowie. Oni nie chcą, żebyście o tym usłyszeli, o nie. Wszyscy ci borelgajscy chirurdzy i konowały z uniwersytetu – ciągnął, naśladując dostojny chód – po prostu zesraliby się w gacie, gdyby mnie słyszeli. I nie zdziwiłbym się, gdyby zechcieli mnie zamknąć. Ponieważ to, co tu mam... – Przerwał i uśmiechnął się, pokazując błyszczący złoty ząb. – Jednak nie oczekuję, że uwierzycie mi na słowo. Tłum westchnął. De Bornais skłonił się i odsunął na bok, gdy na scenę wspiął się inny mężczyzna. Wysoki i barczysty, ze strzechą rozczochranych czarnych włosów i wielką zjeżoną brodą, miał na sobie skórzane spodnie i kamizelkę rozpiętą do pasa, co pozwalało stwierdzić, że jest muskularny i najwyraźniej całkiem zdrowy. – Nazywam się Danton Aurenne – powiedział. – I nie zawsze byłem taki, jakiego mnie tu widzicie. Głos miał ładny i donośny, ale nie tylko. Smagał nim tłum jak batem, żądając uwagi, i wszystkie spojrzenia przywarły do jego twarzy. Mówił przez pewien czas, zacząwszy od swego dzieciństwa na ulicach Nowego Miasta, o zmagającej się z losem matce, o swoim schorowanym i zdeformowanym

nastoletnim ciele, kładąc szczególny nacisk na co bardziej przerażające symptomy. Następnie wspominał, jak umierający z głodu, niezdolny do żadnej pracy w końcu znalazł się w kościelnym hospicjum, gdzie, oczywiście, spotkał de Bornais i jego cudowny preparat... Absurdalna historia. Śmieszna. Nie była nawet arcydziełem krasomówstwa. Brzmiała, jakby napisał ją ktoś mający zaledwie średnią znajomość vordanajskiego i bardzo mało wyobraźni. A jednak... a jednak... Słowa zdawały się nie mieć znaczenia. Sama urzekająca moc jego głosu wprawiła słuchaczy w trans. Wszyscy mężczyźni, kobiety i dzieci w tym tłumie słuchali go w skupieniu. Raesinia odkryła, że nawet nie pamięta, co właściwie mówił, zaledwie to powiedział. Ważne było tylko cierpienie biednego Dantona i jego ocalenie dzięki zdumiewającej dobroczynności genialnego de Bornais oraz to, że zachęcano ją, namawiano do nabycia flakonu tego cudownego eliksiru po niewiarygodnej cenie zaledwie jednego suwerena i pięćdziesięciu pensów. Praktycznie za darmo rozdawano sekret życia, co tylko dowodziło, jaki szlachetny jest de Bornais. Poczuła, jak coś się w niej porusza. Więź zjeżyła się, bardzo lekko, jak jeden drapieżnik na widok cicho skradającego się przez równinę drugiego. Raesinia zamrugała kilkakrotnie. – Dobre, prawda? – spytał z uśmiechem Ben. – Boże Wszechmogący. – Faro potrząsnął głową jak pijany. – Co to było, do diabła? – On zupełnie pomieszał o-o-objawy. – Sarton oderwał wzrok od pamfletu, gdy Danton zaczął mówić. – I nie zdziwiłbym się, gdyby to był wczesny przypadek czerwonej ospy wietrznej. W dzieciństwie... Ben przerwał mu. – Teraz rozumiecie, dlaczego was tu przyprowadziłem, prawda? – To, że ten człowiek potrafi sprzedać wężowi buty – rzekł Faro,

wyszedłszy z transu – nie oznacza, że się nam przyda. Raesinia pokręciła głową. Gdy znów pojawił się de Bornais ze skrzynką szklanych flakoników, na scenę posypał się grad monet rzucanych przez tłum. – Widzicie tę dziewczynę na skraju sceny? – spytała cicho. – Tę z krzywą nogą. – Nerwazja – orzekł Sarton. – Wywołana p-p-przez niedobory diety w niemowlęctwie. – Żyła z tym od dziecka – ciągnęła Raesinia, obserwując kuśtykającą dziewczynę. – Dziś rano wiedziała równie dobrze jak ty, że będzie taka aż do śmierci. Teraz jest gotowa oddać wszystkie swoje oszczędności. – Za flakonik osłodzonej wody z rzeki – dodał Faro. – Ona nie kupuje eliksiru – powiedziała Raesinia. – Kupuje nadzieję. – Nabrała tchu i zerknęła na Bena. – A człowiek, który potrafi sprzedać nadzieję takiej dziewczynie, może sprzedać wszystko i każdemu. Ben kiwał głową. Faro marszczył brwi. – Chodźcie – wyrwała ich z zamyślenia. – Myślę, że musimy z nim porozmawiać. Czekali na skraju placu, aż de Bornais sprzedał ostatni flakonik. Wtedy on, Danton i dwaj tragarze opuścili plac. De Bornais obiecał, że wróci nazajutrz, aby pomóc tym, którzy dziś stali zbyt daleko w kolejce. – Robi to codziennie – wyjaśnił Ben. – Czasem w tłumie są ci sami ludzie. – Pewnie myślą, że podwójna dawka działa dwa razy lepiej – zauważył Faro. – Czy wiesz, dokąd idzie potem? – zapytała Raesinia. – Za rogiem jest tawerna. Kiedy byłem tu ostatnio, spędził tam trochę

czasu. – To dobrze. Gospoda nie miała szyldu, ale nie był potrzebny. Nawet o tak wczesnej porze do jej drzwi kierował się potok gości, schodzących z porannej zmiany lub po prostu chcących ugasić pragnienie. Raesinia weszła za Benem przez wahadłowe drzwi do ciemnej, zadymionej sali. Znajdowała się na parterze jednej ze starych kamienic i wyglądało na to, że początkowo też było to mieszkanie. Właściciele zburzyli ściany działowe, zabili deskami większość okien i z długiej drewnianej tablicy ustawionej na beczkach zrobili bar. Stoły były sfatygowane, najwyraźniej pościągane ze śmietników lub pozbijane z desek, a za krzesła służyły drewniane skrzynki. W przeciwieństwie do Niebieskiej Maski i jej klientów, traktujących swoją złą sławę jak kostium na bal maskowy, ten lokal miał prawdziwie i zasłużenie złą renomę. Tak naprawdę, pomyślała Raesinia, to nawet nie osiągnął tego poziomu, gdyż to oznaczałoby, że ma jakąś renomę. Była to po prostu jedna z wielu spelunek, w których ludzie tanio kupowali chwilowe zapomnienie. Bywała w portowych tawernach, pełnych pijanych i hałaśliwych robotników szukających zwady, ale tutaj nie było tego poczucia zagrożenia. Ludzie przy prowizorycznych stołach wyglądali na zmęczonych. De Bornais i Danton siedzieli przy stoliku w kącie, a dwaj tragarze przy innym, w pobliżu. Kilka osób spojrzało na Raesinię i jej towarzyszy, ale bez większego zainteresowania. Tylko szynkarz, mężczyzna o szczurzej twarzy i długich wąsach, obdarzył ich większą uwagą. Raesinia odeszła od drzwi i skinieniem przywołała pozostałych bliżej. – Muszę porozmawiać sam na sam z tym Dantonem – powiedziała. – Możecie odwrócić uwagę de Bornais? – Mogę nawiązać z nim rozmowę o za-za-zaletach jego kuracji – zaproponował Sarton. – Tylko...

– Prędzej ucieknie przed prawdziwym lekarzem, niż z nim porozmawia – orzekł Faro. – Tacy oszuści jak on żyją w nieustannym strachu, że ktoś przyjdzie i zażąda wyjaśnień. Raesinia zastanowiła się. – W porządku, oto nasza historia. Faro, ty jesteś młodym synem jakiegoś kupca, a Ben twoim lokajem. Słyszeliście od służby o tym eliksirze, a teraz pan zachorował i chcecie załatwić stałą dostawę. Kupcie mu kilka kolejek i zasugerujcie, że jesteście gotowi złożyć naprawdę hojny datek. – Rozumiem – rzekł Ben, a potem westchnął. – Dlaczego ja zawsze jestem lokajem? – Ponieważ nie umiesz się odpowiednio ubrać – rzekł Faro, poprawiając mankiety i sprawdzając, czy nie są wystrzępione. – Chodź. Bierz ze mnie przykład. – Co za-za-zamierzasz powiedzieć Dantonowi? – zapytał Sarton, gdy ci dwaj pomaszerowali do stolika tamtych. – Przede wszystkim musimy się dowiedzieć, co mu daje de Bornais. Czy ta jego opowieść jest prawdą, czy zwykłą bujdą? Niezwykłe oddziaływanie przemowy Dantona sugerowało, że ta opowieść jest prawdziwa – bo jak coś tak ujmującego mogłoby być nieprawdą? – lecz cyniczna część umysłu Raesinii podejrzewała to drugie. Obserwowała Dantona, gdy Faro opowiadał swoją historyjkę, nawiązując rozmowę z de Bornais. Faro miał duży talent aktorski – co było jednym z powodów tego, że wciągnęli go do swojej grupki spiskowców – a jego ciepły uścisk dłoni oraz ekstrawaganckie gesty idealnie pasowały do roli naiwnego młodzieńca z bogatej rodziny. De Bornais zdawał się to łykać, ale Danton nie wykazywał większego zainteresowania niczym poza stojącym przed nim kuflem piwa. Kłaczki piany przywarły mu do gęstych bokobrodów.

– Zaczyna się – mruknęła Raesinia, gdy de Bornais wstał. Faro wziął go pod rękę i poprowadził w kierunku baru, zostawiając Dantona samego przy stoliku. – Miej ich na oku. Jeśli będzie wyglądało na to, że Faro traci zainteresowanie de Bornais, ostrzeż mnie. Sarton skinął głową, wyraźnie zadowolony, że dostał takie odpowiedzialne zadanie. Raesinia zostawiła go przy drzwiach i ruszyła w kierunku Dantona. Sporo par oczu odprowadzało ją spojrzeniem. W stroju chłopczycy z uniwersytetu nie prezentowała się zbyt kobieco, lecz wyglądało na to, że kobiety są tu rzadkością. Raesinia zignorowała te spojrzenia i usiadła na skrzynce zwolnionej przez de Bornais. Wybrała moment, gdy w kuflu Dantona pokazało się dno, a on oderwał od niego wzrok i zobaczył jej uśmiech. – Mogę postawić ci jeszcze jedno? – zapytała. Zamrugał, spoglądając na pusty kufel, a potem znów na nią. – Następne piwo – powtórzyła, zastanawiając się, ile ich już wypił. – Kolejkę. – Kolejkę – radośnie zgodził się Danton. Raesinia skinęła na właściciela, który zaczął napełniać następny kufel z beczki stojącej na ladzie. – Słuchałam twojej przemowy – odezwała się. – Wszyscy jesteśmy pod wrażeniem. Czy ta opowieść jest prawdziwa? – To opowieść – rzekł Danton. Słyszany z bliska jego głos był tym samym basowym pomrukiem, lecz brakowało mu pewności siebie, jaką pobrzmiewał na scenie. – Mam ją opowiadać. Jack mi ją dał. – Jack... czyli de Bornais. – Widząc, że nie zrozumiał, spróbowała ponownie. – Ten człowiek, który sprzedaje lekarstwo? Tym razem kiwnął głową. – Tak. Jack. To porządny gość, Jack. – Te ostatnie słowa wymówił

dziwnie śpiewnie, jakby powtarzał coś, co słyszał wiele razy. – On pokazuje mi, co robić. – Ile ci płaci? – Możesz się nie martwić o pieniądze. – To również zabrzmiało jak wyuczone zdanie. – Jack zajmie się wszystkim. Raesinia pospiesznie oceniła sytuację. – Czy Jack – zaczęła powoli – mówi ci, co masz powiedzieć? No wiesz, kiedy jesteś na scenie, przemawiając do wszystkich. Danton pochylił głowę. – Mhm. On opowiedział mi historię, a ja przekazuję ją ludziom. Dobrze dzielić się opowieściami. Raesinia spoglądała na niego ze zdziwieniem. Danton był nie tylko pijany – wydawał się lekko niedorozwinięty. Gdyby na własne oczy nie widziała, jak przemawia do tłumu, nie uwierzyłaby, że jest zdolny do czegoś takiego. Zatem był... kim? Jakimś genialnym idiotą? Patrzyła, jak ujmuje kufel w dłonie i pociąga długi łyk. Jeśli jednak potrafi powtarzać to, co ktoś mu powie... W jej głowie już zaczął się tworzyć plan, gdy ciężka dłoń opadła jej na ramię. Spojrzała na grubo ciosaną twarz jednego z tragarzy, który szeroko otworzył oczy ze zdziwienia. – Ej – powiedział. – Jesteś dziewczyną. Obróciła się twarzą do niego, strącając jego dłoń. – I co z tego? De Bornais zostawił Faro i pospieszył do stolika. Wyrwał kufel z rąk Dantona i wymierzył mu mocny policzek, jak matka karcąca nieznośne dziecko. Danton zamrugał i oczy zaczęły mu łzawić. – Wiesz, że nie wolno ci z nikim rozmawiać – powiedział de Bornais. –

Mówiłem ci to sto razy. Powtórz. Co masz robić? – Pić piwo – wymamrotał Danton. – Z nikim nie rozmawiać. – Właśnie. – Obrócił się do Raesinii, która odsunęła się od tragarza. – A ty co sobie myślisz, do diabła? – Myślę... – zaczęła, ale uciszył ją machnięciem ręki, gniewnie patrząc na stojącego obok niej tragarza. – Przepraszam, szefie – zaczął się usprawiedliwiać osiłek. – Nie załapałem, co ona chce zrobić. – Chcę tylko... – zaczęła znów. – Wiem, czego chcesz – przerwał jej de Bornais. – Tego samego co wszyscy. Chcą opowiedzieć mojemu przyjacielowi łzawą historyjkę i dostać darmowy flakon, ponieważ on jest zbyt dobroduszny, żeby ich przejrzeć. Dobrze, że ma kogoś, kto o niego dba... to wszystko, co mam do powiedzenia. Gdybym zostawił go samego, to miasto oskubałoby go w godzinę. – Skinął na tragarza. – Wyrzuć ją stąd. Faro stanął obok Raesinii, trzymając dłoń w pobliżu rękojeści swojego śmiesznego paradnego rapiera. Ben poszedł za jego przykładem, z niepewną miną. Drugi tragarz, wyczuwając kłopoty, odszedł od baru i stanął przy de Bornais, a nieszczęsny szynkarz skulił się za ladą. – Chcę tylko – powtórzyła Raesinia – zająć ci chwilę. Mam dla ciebie propozycję. – Mój czas jest cenny, panienko. Raesinia widziała, że Faro się jeży, słysząc drwinę w głosie de Bornais, i powstrzymała go ruchem ręki. Drugą wsunęła do kieszeni i wyjęła nowiutką monetę o nominale pięćdziesięciu suwerenów. Złoto zamigotało w półmroku tawerny, gdy rzuciła ją de Bornais, który złapał monetę w powietrzu i obejrzał z bliska, jakby nie wierzył własnym oczom. Za te pieniądze można było kupić całą zawartość kilku takich barów jak ten.

Uniosła brew. – Ile twojego czasu za to kupię? De Bornais zmrużył oczy. Jedynym miejscem w tawernie zapewniającym namiastkę prywatności była sypialnia szynkarza, nędzna klitka za drzwiami, w której ledwie mieścił się siennik i komoda. Raesinia wsunęła mu w dłoń suwerena, żeby pozwolił im skorzystać z tego pomieszczenia, a dwaj stropieni tragarze stanęli na straży, razem z Faro, Benem i Sartonem. – W porządku – powiedział de Bornais. – Lepiej niech to będzie coś dobrego. – Widzieliśmy, jak Danton przemawia na placu – zaczęła Raesinia. – Zrobił duże wrażenie na mnie i moich przyjaciołach. – Oczywiście. To cholerny geniusz. – Interesują mnie... warunki jego angażu. De Bornais uśmiechnął się nieprzyjemnie. – Och, już widzę, do czego to zmierza. Nie jesteś pierwszą osobą, która przychodzi węszyć, wiesz. Raesinia zbyła to wzruszeniem ramion. – To normalne. Kiedy ktoś ma taki talent jak on, to zdaje mi się, że może dostać tyle, ile zechce. – Może. Ale rozmawiałaś z nim, nie? Danton jest... niezwykły. Trochę nawiedzony. – De Bornais nieudolnie próbował przybrać smutną minę. – Opiekuję się nim, rozumiesz? Praktycznie jest dla mnie jak brat. Znałem jego matkę i kiedy umierała, poprosiła mnie. „Jack, proszę, zaopiekuj się naszym Dantonem, ponieważ wiesz, że on sam nie potrafi zadbać o siebie”. Troszczę się o niego, a on pomaga mi jak umie. – Tak, widziałam, jak dobrze się nim opiekujesz – rzuciła beznamiętnie

Raesinia. De Bornais miał choć tyle przyzwoitości, że się zaczerwienił i potarł knykcie. – Nie lubię tego robić. Jednak jak powiedziałem, on jest trochę nawiedzony. Czasem tylko w ten sposób można mu coś wytłumaczyć. Nie ma mi tego za złe. – Nie płacisz mu? – Nie wiedziałby, co robić z pieniędzmi. – De Bornais poklepał kieszeń, do której wetknął monetę, i uśmiechnął się nieprzyjemnie. – Tak więc nie ma sensu proponować mu pieniędzy. Ma wszystko, czego mu potrzeba, i robi, co mu każę. – W takim razie może dojdziemy do porozumienia. – Nie bądź głupia – ostrzegł ją de Bornais. – Byłaś tam dzisiaj, nie? Widziałaś, jakie robię pieniądze. – Założę się jednak, że niedługo – odparowała. – Musicie często zmieniać miasta. – Oczywiście. – Wyszczerzył zęby w paskudnym uśmiechu. – Trzeba nieść dobrą nowinę. I trzymać się z daleka od rozgniewanych klientów, pomyślała Raesinia. – A gdybyś nam... wynajął Dantona, a my zagwarantowalibyśmy ci, że na tym nie stracisz? Pomyśl o tym jak o wakacjach. Zachichotał. – Nie zdajesz sobie sprawy, jakie zgarniamy tu pieniądze... Urwał, gdy rozpięła pierwsze dwa guziki koszuli i sięgnęła w zanadrze. W wewnętrznej kieszeni, mocno przylegającej do jej boku, znajdował się plik dokumentów. Po chwili namysłu wybrała jeden z nich i wyjęła. Był to złożony arkusz grubego, drogiego papieru, zaskakująco biały w półmroku,

gdy otworzyła go energicznym machnięciem ręki. – Umiesz czytać, baronie? – Z jego spojrzenia wyczytała, że umie. – Dobrze. To jest weksel Drugiego Banku Oszczędnościowego na dziesięć tysięcy suwerenów, płatny okazicielowi, z moim podpisem. Myślisz, że to wystarczy? – Ja... Spoglądał to na weksel, to na nią. – Czy nie podoba ci się wybór banku? – Raesinia poklepała się po kieszeni. – Mogę wystawić na inny. – Nie – wykrztusił de Bornais. – Nie. Ten będzie... dobry. Wyszedł z izdebki cały w uśmiechach i gestem odprawił tragarzy. Raesinia szła za nim, a pochwyciwszy spojrzenie Bena, skinęła głową. Poszli za de Bornais do stolika Dantona, który zmagał się z trzecim kuflem piwa. – Hej, Jack! – Danton miał już brodę zlepioną pianą. – Chcesz się napić? – Ee, nie, dzięki. Nie teraz. – De Bornais rozejrzał się nerwowo. – Słuchaj, Danton. Lubisz opowieści, prawda? – Lubię opowieści! – Ta młoda dama – wskazał na Raesinię – ma kilka i chciałaby, żebyś je opowiadał. Myślisz, że mógłbyś jej pomóc? Danton energicznie kiwnął głową, po czym się zawahał. – A co z tobą, Jack? Nie potrzebujesz mojej pomocy? – Wszystko w porządku. Muszę... wyjechać. To nie potrwa długo. W tym czasie ona się tobą zajmie, a ty zrobisz wszystko, żeby jej pomóc, rozumiesz? – Dobrze. Danton pociągnął kolejny łyk piwa, najwyraźniej wcale tym nieprzejęty. Raesinia podeszła do niego i wyciągnęła rękę. – Miło cię poznać, Dantonie. Mam na imię Raesinia.

Brodacz przez moment patrzył na jej rękę, jakby nie wiedział, co z nią robić. Potem jego twarz rozpromienił szeroki uśmiech. – Tak jak księżniczka! – Właśnie – powiedziała, ściskając jego dłoń. – Tak jak ona. – Zatem kupiłaś go? – spytała Cora. – Nie kupiłam go. – Raesinia przez całe popołudnie zmagała się z tym nieprzyjemnym poczuciem, że właśnie to zrobiła, niczym jakiś murnskajski lord wymieniający parobków za konie pociągowe. Miała przygotowane usprawiedliwienia. – On potrzebuje kogoś, kto się nim zaopiekuje. My po prostu na pewien czas przejmiemy to zadanie, żeby mógł dla nas pracować. Kiedy wszystko się skończy, odeślemy go, dokądkolwiek zechce. – Rozumiem. A więc go wynajęłaś. Raesinia potulnie kiwnęła głową. – Jeśli tak chcesz to nazwać. – Za dziesięć tysięcy suwerenów. Oczy nastolatki błyszczały, jak zawsze, gdy mówiła o pieniądzach. – Stać nas na to – broniła się Raesinia. – Nie chodzi o to, czy nas stać – prychnęła Cora. – Ja tylko się zastanawiam, co takiego wnosi ten człowiek dla sprawy, co jest warte sporej kamienicy. – Nie słyszałaś jego przemowy. Popatrzyły na obiekt tej dyskusji, który odpowiedział im niewinnym spojrzeniem niebieskich oczu. Raesinia przez całe popołudnie prowadziła z nim powolną, ostrożną rozmowę, zanim przyprowadziła go na spotkanie z innymi na zapleczu Niebieskiej Maski. Danton okazał się przyjazny, chętny i zainteresowany wyłącznie jedzeniem i piciem. Obecnie sączył najlepsze podawane tutaj piwo, z takim samym entuzjazmem jak popłuczyny w tamtej

spelunie Nowego Miasta. Wokół niego zebrali się wszyscy spiskowcy: Raesinia, Cora, Faro, Ben, Sarton i Maurisk. – No? – nalegała Cora. – Zatem posłuchajmy go. – Tak – poparł ją Maurisk, na chwilę przestając się przechadzać pod oknem. – Niech mówi. Ostry ton jego głosu wyraźnie dowodził, co sądzi o całym tym przedsięwzięciu. – Może potrzebuje trochę czasu, żeby się przygotować – powiedział Ben. – To oczywiste, że trzeba go przeszkolić. I... – Nie – przerwała mu Raesinia. – Nie potrzebuje. Dantonie? – Hmm? – Oderwał oczy od piwa i uśmiechnął się. – Tak, Księżniczko? Faro uniósł brew. – Księżniczko? – Z powodu mojego imienia – powiedziała Raesinia z udawanym rozbawieniem. – Dantonie, czy pamiętasz tę opowieść, którą mówiłam ci dziś po południu? – Tak. Lubię opowieści. Maurisk prychnął i wrócił pod okno. Raesinia zignorowała go. – Czy myślisz, że mógłbyś opowiedzieć ją teraz nam wszystkim? – Oczywiście! Ostrożnie postawił kufel na podłodze i wstał z fotela. Był imponujący, niemal równie wysoki jak Ben, ze zmierzwionymi włosami i w łachmanach, których Raesinia nie zdążyła zastąpić nowym odzieniem. Jego twarz zastygła, oczy zapatrzyły się w dal, aż wstrzymała oddech. A on zaczął: Gdzieżeś, złodzieju? Wyjdź do światła, panie, I jak porządny zbójca pokaż mi się,

Bym napluł ci w oczy i miecz mój zmierzył Z twą kosą, moc ci pokazując Skrzywdzonego człeka i żądnego zemsty... Był to monolog Illiana z drugiego aktu Wraku, ulubiony przez wszystkich aspirujących aktorów, tyrada przeciwko śmierci zmierzająca do gwałtownego finału. Raesinia słyszała go chyba ze sto razy, często recytowany przez ludzi uważanych za najlepszych współczesnych aktorów. Miała wrażenie jednak, że żaden z występów w pałacu nie dorównywał temu. Czuła gniew Illiana, jego rosnące rozczarowanie niemożnością zemsty, porzuceniem na bezludnej wyspie, gdy morderca jego ukochanej pożeglował, aby otrzymać laury bohatera. Danton jakby znikł, zastąpiony przez to pełne gniewu i nienawiści stworzenie, niczym dziki tygrys bezsilnie rzucający się na pręty klatki, raniąc się przy tym do krwi. Odetchnęła głośno, lecz nikt nie zwrócił na to uwagi i znów zaparło jej dech, gdy scena osiągnęła punkt kulminacyjny. Zrozpaczony Illian rzucił się do morza, przez cały czas wzywając Śmierć, by dotknęła go swym kościstym palcem. Raesinia poczuła pęd powietrza i wstrząs uderzenia o zimną wodę. – Z tego świata czy tamtego, będę... Danton zamilkł. Illian wpada do wody, gasną światła, kurtyna opada. W przerwie zmieniają dekoracje do trzeciego aktu. Raesinia westchnęła przeciągle. Danton uśmiechnął się do niej, opadł z powrotem na fotel i sięgnął po swoje piwo. – Na mosiężne jaja Bestii – zaklął Maurisk. – Jestem skłonny się z tym zgodzić – rzekł Faro. – Jak długo go tego uczyłaś? – Nie dłużej, niż zajęło mu wyrecytowanie tego – odparła Raesinia. – On nie umie czytać, ale jeśli coś mu się opowiada, pamięta wszystko. Zapamiętał

każde słowo za pierwszym razem i powtórzył... – zadrżała – właśnie tak. Cora kuliła się na fotelu. Sarton patrzył na Dantona nieruchomym wzrokiem, a Ben i Raesinia z niejakim podziwem. Zapadła długa cisza. – A więc... Czy on jest czarodziejem? Demonem? – zastanawiał się Faro. – To nie jest normalne. Skąd wie, jak to należy powiedzieć? Maurisk znów prychnął. – Nie zaczynaj z tymi bzdurami Kościoła Zaprzysiężenia... – Nie obchodzi mnie, kim on jest – powiedziała Raesinia, przerywając kłótnię. – Czarownikiem, demonem czy kimkolwiek. Jest nam potrzebny. Może być symbolem, którego szukaliśmy. Ponadto, pomyślała, w mojej sytuacji nie mogę odrzucać odrobiny magicznej pomocy. Zastanawiała się, czy więź Dantona została mu narzucona tak jak jej, i zaczęła mu współczuć. – Może – powiedział Maurisk. W jego głosie pobrzmiewał nowy ton. Dostrzegł możliwości. – Będziemy potrzebowali dla niego jakiegoś mieszkania – stwierdziła. – Znajdę coś – obiecał Faro. – Dobrze. – Zawahała się. – Mógłbyś też... trochę go oczyścić? – Ma pewien urok szalonego żebraka, prawda? – Faro się uśmiechnął. – Zajmę się tym. – Ben, znajdź nam jakiś lokal – poprosiła. – Na razie w jakimś niezbyt ruchliwym miejscu. I z wieloma wyjściami, na wypadek gdyby coś poszło bardzo źle. Maurisk, Sarton, wy zajmijcie się tekstem. Piszecie dla mas, więc nie przesadzajcie z cytowaniem klasyków i pamiętajcie, że nie każdy zna na pamięć prawa człowieka. Cora podniosła głowę. Miała zaczerwienione oczy i łzy na policzkach, ale uśmiechała się.

– Mogę sprzedawać bilety? Zbilibyśmy fortunę. – Już ją mamy. – No to jeszcze jedną. – Dziewczyna wzruszyła ramionami. – W porządku. Może później. Zanim się rozeszli, była trzecia w nocy. Powietrze wciąż było wilgotne i ciepłe jak w pralni, a na ulicy było niewiele lepiej. Spiskowcy wyszli jeden po drugim, rozchodząc się w różne strony. Zostali tylko Faro, Cora, Raesinia i Danton. – W porządku – zwróciła się do Dantona. – Chcę, żebyś poszedł z Faro. On znajdzie ci jakieś miejsce do spania i dopilnuje, żebyś dostał dużo jedzenia. Proszę, rób, co ci mówi, dopóki nie wrócę. Danton pokiwał głową, trochę się chwiejąc. W trakcie wieczoru pochłonął zdumiewającą ilość piwa. – Jasne. W porządku, Księżniczko. Raesinia skrzywiła się. Mówiła mu, żeby przestał ją tak nazywać, ale to ostrzeżenie przeleciało przez jego umysł jak śrut przez majonez, nie zostawiając żadnego śladu. – No dobrze. Faro, dasz sobie radę? – Żaden problem. Uśmiechnął się i odmaszerował, a Danton za nim jak posłuszny szczeniak. Odwróciła się do Cory. Nastolatka umyła twarz, ale oczy wciąż miała zaczerwienione. – Wszystko dobrze? Cora energicznie skinęła głową. – Świetnie. To tylko ta recytacja. Nigdy nie słyszałam czegoś tak... – Pokręciła głową. – Naprawdę myślisz, że to magia?

– Nie mam pojęcia, a nawet jeśli tak, nic mnie to nie obchodzi. – Raesinia uśmiechnęła się. – Nigdy nie widziałaś Wraku? Cóż, muszę cię kiedyś zabrać. Leonard Vinschft gra teraz Illiana w Królewskim i słyszałam, że jest znakomity. Mówiąc to, zadawała sobie pytanie, czy oglądanie tej sztuki sprawi jej jakąś przyjemność. Bo jak można jakąkolwiek inną interpretację porównywać z Dantonową? Dobry Boże. Spoglądała w ślad za nim przez chwilę, gdy Cora wkładała płaszcz. On jest potężną bronią, czyż nie? Bombą, ekscytowała się, którą podłożymy i zapalimy lont, mając nadzieję, że znajdziemy bezpieczne miejsce... Obie opuściły pokój i pożegnały się przed Niebieską Maską. Raesinia zaczekała, aż Cora zniknie za rogiem, a wtedy powiedziała: – Nie uwierzysz, kiedy ci opowiem, co się dzisiaj stało. Sothe zmaterializowała się z mroku. Zamieniła strój pokojówki na roboczy czarny strój, ściągnięty rzemieniami tak, by szmer luźnego materiału nie zdradził jej obecności. – Jest wiadomość z pałacu – odezwała się. Oddech uwiązł Raesinii w gardle. – Mój ojciec? Za szybko, to za szybko. Nie jesteśmy gotowi! To była jej pierwsza myśl, po której przyszła miażdżąca fala poczucia winy. Mój ojciec umiera, a ja przejmuję się tylko... – Nie. Przybył Vhalnich. – Już? – Raesinia zmarszczyła brwi. – Sądziłam, że oczekuje się go najwcześniej za kilka tygodni. – Najwyraźniej zostawił swoje oddziały i przeprawił się szybciej. – Co na to Pajęczyna?

– Trzęsie się. Raesinia uśmiechnęła się w ciemności.

Cztery Marcus

Marcus

nigdy nie rozumiał sensu przeprowadzania inspekcji przez

wyższych oficerów. Na pewno było to rozsądne, gdy sierżant raz po raz sprawdzał swoich ludzi, upewniając się, że ich ekwipunek jest w należytym stanie, ale kapitan zwykle nie zwracał uwagi na uchybienia szeregowych żołnierzy. W szkole wojskowej znał kilku oficerów, którzy lubili odgrywać służbistów, wynajdować jakieś drobne uchybienie i pienić się, pokazując, że nie ma z nimi żartów, lecz Marcus uważał takie popisy za stratę czasu. Chętnie odmówiłby udziału w tym rytuale, ludzie jednak zdawali się tego oczekiwać, tak więc teraz kroczył wzdłuż szeregu wyprężonych strażników mniej więcej godzinę po tym, jak oficjalnie objął nowe stanowisko. Obok niego szedł młodszy kapitan Alek Giforte, od czasu dymisji poprzedniego ministra sprawiedliwości pełniący obowiązki dowódcy. Alek najwyraźniej znał nazwisko i przebieg służby każdego ze swoich podwładnych i wygłaszał krótkie uwagi, gdy Marcus odbierał sprężyste saluty i odpowiadał na nie uśmiechem oraz skinieniem głowy. – To jest pałkarz Gallows, panie kapitanie.

Widocznie stopień „pałkarza” był w Straży odpowiednikiem „szeregowca”, a nazwę wziął od noszonych przez nich długich drewnianych pałek, będących zarazem bronią i symbolem władzy. Wskazany mężczyzna był wysoki i barczysty, stał wyprężony na baczność, a na jego piersi lśniły dwa nieznane Marcusowi medale. – Otrzymał Niebieski Order za odwagę w tłumieniu zamieszek na Rynku Niewolników w zero piątym. Gallows wyprężył się jeszcze bardziej i Marcus wyczuł, że oczekuje, iż on coś powie. Odkaszlnął. – Dobra robota – rzekł. A kiedy to najwidoczniej nie wystarczyło, dodał: – Rad jestem, mając takich ludzi na liście płac. – Tak jest, panie kapitanie – powiedział Giforte, prowadząc Marcusa wzdłuż szeregu. – To jest sierżant Mourn, najdłużej służący sierżant w... Patrząc na obco wyglądające zielone mundury, Marcus miał dziwne wrażenie, że jest dygnitarzem z wizytą w jakimś odległym kraju i dokonuje inspekcji miejscowej kompanii honorowej. Wciąż poprawiał swój mundur, niewygodnie obcisły i ozdobiony złoconymi guzikami oraz szamerunkami. Dobrze, że przynajmniej przy pasie była porządna pętla do zawieszenia miecza, mógł więc nosić swoją ulubioną szablę kawaleryjską. Gdy wreszcie doszli do końca szeregu, Marcus pozwolił Giforte’owi zwolnić ludzi. Odmaszerowali rzędem, zostawiając oficerów samych. – Dziękuję panu, kapitanie – odezwał się Marcus. – To było bardzo... pouczające. – Oczywiście, panie kapitanie. Giforte stał z rękami założonymi za plecami, uosobienie czujności. Był w podeszłym wieku, z nitkami siwizny na skroniach i starannie przystrzyżoną brodą, o pobrużdżonej i ogorzałej twarzy człowieka, który większość życia spędził na powietrzu. Marcus nadal nie wiedział, co o nim myśleć.

– A więc – zaczął, gdy Giforte nie wykazał chęci udzielenia dalszych informacji. – Czy mam tutaj... gabinet albo coś takiego? – Oczywiście, panie kapitanie – odparł młodszy kapitan. – Tędy. Znajdowali się w Strażnicy, bardzo zaniedbanym budynku należącym do kompleksu starego pałacu. Farus II, syn Zdobywcy, zbudował swoją warownię w samym centrum miasta, aby mieć na oku zwaśnioną szlachtę. Jego prawnuk, Farus V, zapragnął czegoś okazalszego i oddalonego od miejskiego gwaru, przeniósł więc dwór i rząd do wypielęgnowanych ogrodów Ohnlei. Stary pałac został odarty ze wszystkiego, co miało jakąś wartość, i zaniedbany, ale Strażnica – niegdyś będąca główną kwaterą gwardii przybocznej króla – stała się dogodną siedzibą Straży. Okazało się, że nowy gabinet Marcusa znajduje się na ostatnim piętrze, skąd roztaczał się wspaniały widok na przerośnięte żywopłoty i chaszcze, które kiedyś były pałacowym ogrodem. Giforte wyprzedził go, żeby otworzyć drzwi, mocno napierając na nie ramieniem. – Trzeba wiedzieć jak – wyjaśnił, gdy otwarły się, skrzypiąc. – Zacinają się w lecie, więc musi pan je pchnąć i lekko unieść. – Będę o tym pamiętał – rzekł Marcus, wchodząc. Gabinet był czystszy, niż się spodziewał po pomieszczeniu nieużywanym od miesięcy. Stało w nim biurko, ogromny politurowany mebel z czarnego dębu, który miał ze sto lat. Na jego błyszczącym blacie leżało kilka równych stert papierów z mnóstwem wstążek i pieczęci. Poza tym pokój był zupełnie pusty. Nie wyglądał na pomieszczenie, w którym ktokolwiek spędza choć trochę czasu. Giforte stał obok drzwi, z dłońmi splecionymi za plecami. Marcus podszedł do biurka, wyciągnął stary fotel, który zapiszczał zardzewiałymi kółkami, i usiadł. Spojrzał na papiery, walcząc z rosnącym poczuciem déjà vu. – Co to za papiery? – zapytał.

– Dokumenty do zatwierdzenia – odparł Giforte. – Harmonogramy służby, kary, raporty innych młodszych kapitanów, podsumowania incydentów... – Już rozumiem. Marcus wziął dokument leżący na samej górze stosu. Był to nakaz aresztowania Vincenta Coalie, pod zarzutem włamania i kradzieży. Na dole po prawej była pieczęć Straży, orzeł z rozpostartymi skrzydłami odciśnięty w zielonym wosku. Poniżej widniał podpis, który Marcus rozpoznał jako należący do Giforte’a. Przejrzał kilka następnych dokumentów. Podpis Giforte’a był na większości z nich. Marcus spojrzał na młodszego kapitana, który wciąż stał i milczał. – I muszę wszystkie je przeczytać? – Jeśli pan chce, panie kapitanie. – A także... zatwierdzić? – Tak, panie kapitanie. – A jeśli znajdę coś, czego nie zatwierdzę? Czyżby kącik ust Giforte’a leciutko uniósł się w uśmiechu? – Może mnie pan zawiadomić, oczywiście, a ja natychmiast zbadam sprawę. – Rozumiem. – Marcus zamilkł i po chwili zapytał: – Mogę zadać panu osobiste pytanie? – Oczywiście, panie kapitanie. – Jak długo jest pan w Straży? – Już prawie dwadzieścia trzy lata, panie kapitanie. – Pod iloma kapitanami pan służył? Giforte milczał chwilę, jakby liczył. Potem wzruszył ramionami. – Chyba piętnastoma. Mogłem jednak zapomnieć o jednym czy dwóch.

Marcus pomyślał, że teraz w końcu rozumie, co się tu dzieje. Była to stara, bardzo stara wojskowa gra, zwana „radź sobie z oficerem”, prowadzona przez podwładnych mających do czynienia z przełożonym niemającym pojęcia o swoich obowiązkach. Z początku zastanawiał się, czy za sztywną postawą Giforte’a kryje się rozgoryczenie wywołane tym, że ominął go awans. Jednak patrząc na te stosy papierów, Marcus zrozumiał, że Giforte jest na stanowisku, na którym chce być. Dowództwo Straży było polityczną nominacją, nadawaną lub cofaną wedle kaprysu króla lub ministra sprawiedliwości. Piętnastu kapitanów w ciągu dwudziestu trzech lat. Przy tak częstych zmianach nic dziwnego, że młodszy kapitan, solidny i godny zaufania zawodowiec, pełnił tutaj rzeczywistą władzę. Spodziewa się, że przeprowadzę inspekcję, zerknę na te wszystkie papiery, a potem czmychnę z powrotem do Ohnlei, żyć moim życiem. Marcus uśmiechnął się smutno. Głupiec. Nie wie, że ja nie mam żadnego własnego życia. A jeśli Janus ma rację, to starannie uporządkowana organizacja Giforte’a zostanie wywrócona do góry nogami. Marcusowi było żal tego człowieka. – W porządku – powiedział. – Rzucę okiem na te dokumenty. Jestem pewny, że ma pan ciekawsze zajęcia niż stać tutaj i patrzeć, jak je czytam. – Jak pan sobie życzy, panie kapitanie – rzekł Giforte. – Pałkarz Eisen będzie na posterunku przed drzwiami, gdyby czegoś pan potrzebował. Po trzech godzinach myśl o czmychnięciu z powrotem do Ohnlei zaczęła wydawać się bardziej kusząca, szczególnie kiedy jeden, a potem drugi skryba w zielonej kamizelce przyniósł kolejne stosy papierów, zanim Marcus skończył przeglądać pierwszy. Wodził palcem po linijkach raportu, marszcząc brwi na pokraczne litery i dziwaczny styl funkcjonariusza,

najwidoczniej mającego takie same problemy z pisaniem jak on. „...niewielki tłum zebrany, aby wysłuchać przemowy mówcy Dantona, grupa kieszonkowców należących do bandy Czerwonej Płachty uznała, że ma prawo pracować na tym terenie. Kiedy zaczęli, banda Ogryzacza poczuła się urażona, twierdząc, że to ich terytorium, i obie grupy podjęły walkę. Pałkarze Popper i Torlo przywrócili porządek i odnotowano następujące obrażenia...” Marcus pokręcił głową i przeniósł kartkę na stos przejrzanych. Sam nie wiedział, czego właściwie szuka, ale nie zamierzał dowodzić strażnikami, nie wiedząc, co robią. Musiał jednak przyznać, że to zadanie było prawdziwym wyzwaniem. Wyobrażał sobie, że będzie to coś w rodzaju tego okresu, kiedy musiał dowodzić oddziałami kolonialnymi – w końcu liczyły one ponad cztery tysiące żołnierzy, a Straż miała tylko trochę ponad trzy tysiące funkcjonariuszy. Jednak kolonialni żołnierze przeważnie działali razem, wykonując tylko kilka zadań naraz, co znacznie upraszczało administrowanie. Natomiast strażnicy byli rozproszeni po całym mieście w skomplikowanej siatce patroli, posterunków i oddziałów, z których każdy produkował strumień papierów płynący w górę łańcucha dowodzenia. Marcus odgadł, że zapewne liczba skrybów kopiujących raporty i podpisujących listy wydatków dorównywała liczbie pałkarzy na ulicach. Ktoś zapukał do drzwi jego gabinetu. Pewnie kolejny skryba, pomyślał Marcus, z następnym stosem dokumentów. Musi być jakiś sposób, żeby skłonić Giforte’a do posortowania tego wszystkiego. Jednak młodszy kapitan najwyraźniej zamierzał pogrzebać go pod lawiną papierów. Marcus zgrzytnął zębami. – Wejść! – zawołał. Pałkarz Eisen, sympatyczny młodzieniec z rzadką brodą i ciemnoblond włosami, otworzył drzwi i sprężyście zasalutował. W ręku trzymał jakąś kopertę.

– Przyszła wiadomość dla pana, panie kapitanie – oznajmił. – Od jego ekscelencji. Jeden z jego ludzi dostarczył ją osobiście. W sercu Marcusa obudziła się nadzieja. Przydałby się jakiś dobry pretekst, by wydostać się zza tego biurka i uciec od tej góry papierów. Wziął kopertę od Eisena i złamał pieczęć. W środku znalazł dwie kartki. Na jednej napisano: „Kapitanie – dochodzenie, o którym wspomniałem wcześniej, przyniosło pewne efekty. Uważam, że jest to lokalizacja komórki, której przekazywała informacje nasza śpiąca znajoma. Sugeruję, żeby zabrał pan ze sobą uzbrojoną straż i zachował ostrożność wobec tych, których pan tam aresztuje. Powodzenia. – J.” Na drugiej był adres, który nic Marcusowi nie mówił. Złożył notatkę i schował ją do kieszeni, po czym spojrzał na Eisena. – Mógłbyś sprowadzić tu młodszego kapitana Giforte’a, jeśli łaska? Minęło kilka minut, zanim zjawił się Giforte. Miał nieprzenikniony wyraz twarzy – jeśli zirytowało go, że został wezwany, to nie okazywał tego. Widocznie przywykł, że nowi kapitanowie przez kilka dni udają zapracowanych. – Wzywał mnie pan, panie kapitanie? – Tak. – Marcus podał mu kartkę z adresem. – Czy pan wie, gdzie to jest? Giforte lekko zmarszczył brwi. – Tak, panie kapitanie. To w Starym Mieście, kilka przecznic od brodu. Dlaczego pan pyta? – Udaję się tam, żeby przeprowadzić śledztwo. Rozkaz jego ekscelencji ministra. Czy może pan dać mi dwóch ludzi, którzy znają drogę? – Strażnicy są do pańskiej dyspozycji, kapitanie. – Giforte zasalutował. – Za pana pozwoleniem będę panu towarzyszył. Proszę pozwolić mi wybrać eskortę. Tuzin ludzi powinno wystarczyć.

– Nie chcę robić z tego defilady, kapitanie. Wystarczy pan i pałkarz Eisen. – Och – odezwał się Eisen. – Nie wiem... – Pałkarz Eisen chce powiedzieć, panie kapitanie – rzekł Giforte i Marcus rozpoznał ten cierpliwy ton, który tak często słyszał u Fitza – że obowiązuje nas rozkaz zabraniający wchodzenia do Starego Miasta grupami liczącymi mniej niż sześć osób. I najlepiej byłoby wziąć powóz. Marcus popatrzył na nich i westchnął. Powóz był wielki, pomalowany na zielony kolor Straży i na bokach miał jej herb przedstawiający orła. Marcus i Giforte siedzieli w środku, Eisen i dwóch strażników na dachu, a za nimi podążało jeszcze ośmiu innych. Marcus nie powiedział, że mają tam dotrzeć niepostrzeżenie, ale miał nadzieję, że zrobią to dyskretnie. Tymczasem to było tak dyskretne jak syrena okrętowa. Zamiast pokonywać bród, Giforte skierował pojazd przez Wielki Most na południowy brzeg, a potem Nadrzeczną Drogą na wschód, do Starego Miasta. Woźnica, kolejny strażnik, nie potrzebował dokładniejszych wskazówek, tak więc Marcus i Giforte siedzieli w niezręcznym milczeniu, gdy koła powozu turkotały po brukowanych ulicach i stukały po kamiennych płytach. – Cóż. – Po pięciu latach w Khandarze, gdzie żył w wąskim kręgu kolonialnych żołnierzy, umiejętności konwersacyjne Marcusa nieco zardzewiały. – Niech mi pan coś powie o sobie, młodszy kapitanie. – Co chciałby pan wiedzieć, panie kapitanie? – Ma pan rodzinę? – Jestem wdowcem, panie kapitanie. Marcus skrzywił się. – A dzieci? – Córkę. – Na twarzy Giforte’a pojawił się cień jakiegoś uczucia, ale

zaraz znikł. – Straciliśmy kontakt. – Ach. I to, pomyślał Marcus, koniec tematu. To nie moja wina, że nie chce nawiązać rozmowy. Zapewne Giforte uważał, że nie warto zbyt się bratać z kapitanem, który odejdzie przy następnej zmianie Gabinetu. Właściwie mogłoby to być bardzo niebezpieczne. Marcus patrzył na bezbarwny uśmiech młodszego kapitana i zastanawiał się, co on wie o sytuacji w Ohnlei. Jeśli wie, że Janus i diuk są wrogami, to może oczekiwać, że odejdę raczej wcześniej niż później, pomyślał. Odsunął zasłonkę i spojrzał przez okno, gdy powóz podskoczył, zjeżdżając z mostu, i wjechał na żwirową Nadrzeczną Drogę. Chaotyczną zabudowę Doków wkrótce zastąpiła siatka symetrycznych brył budynków Nowego Miasta, poplamionych i poczerniałych od dymu i kaprysów pogody. Nadrzeczna Droga była stosunkowo wolna od przeszkód – przypomniał sobie pisemny rozkaz przydzielający zadanie dopilnowania tego pobliskim posterunkom – lecz na jej poboczu stał rząd wózków, straganów i namiotów, a sprzedawcy krzyczeli ile tchu w płucach, żeby przyciągnąć przejeżdżających. To połączenie widocznego ubóstwa i szalonej przedsiębiorczości przypominało Marcusowi Ashe-Katarion sprzed Odkupienia. Coś zielonego przykuło jego uwagę i zobaczył w oddali zgromadzony na ulicy niewielki tłum. A właściwie dwa. W środku jakiś mężczyzna w białych szatach przemawiał do grupy ludzi. Tę grupkę otaczał krąg strażników trzymających pałki poziomo, aby powstrzymać o wiele większy i bardziej obszarpany tłum, który ponuro obserwował zgromadzenie, wykrzykując jakieś niezrozumiałe zniewagi. Dwaj strażnicy przechadzali się wewnątrz tego kręgu, wypatrując najdrobniejszych prób sforsowania kordonu lub rzucania czymś w mówcę. Gdy jakiś mężczyzna zamachnął się zgniłą

kapustą, doskoczyli i uderzeniami pałek powalili go na ziemię. Mówca wyciągnął przed siebie rękę, w której coś trzymał, i zgromadzeni upadli na kolana. Marcus dostrzegł błysk złota. Szydercze krzyki tłumu przybrały na sile. Kiedy ich powóz przejeżdżał obok, Marcus zwrócił uwagę Giforte’a na tę scenę, a młodszy kapitan spojrzał za okno i skrzywił się. Potrząsnął głową. – Kapłan Kościoła Zaprzysiężenia – wyjaśnił. – Borelgaj, sądząc po brodzie. Zawsze wygłaszają tu kazania. – Dlaczego ochrania go cały oddział? – Z rozkazu jego wysokości kapłani Kościoła Zaprzysiężenia mają swobodnie głosić swoje nauki. My mamy tego pilnować. – Przez moment z namysłem spoglądał na Marcusa, a potem dodał: – To był jeden z warunków traktatu pokojowego. Po Vansfeldt. Sto pięćdziesiąt lat temu Farus IV przyłączył się do miast Ligi i ich buntu przeciwko Kościołowi Zaprzysiężenia Elizjum. Wybuchła wojna, toczona jednocześnie z murnskajskimi legionami i spiskującą, przerażoną szlachtą, co niemal kosztowało Farusa koronę. Ostatnie krwawe płomienie tej rewolucji dogasały ponad dwadzieścia lat, a okropności popełniane przez obie walczące strony wywołały u Vordanajów trwałą niechęć do władzy Kościoła Zaprzysiężenia. Wielka katedra Vordanu została splądrowana i pozostawiona w ruinach, co miało gwarantować, że żadna z nowych, powstających z popiołów parafii wolnego Kościoła nie będzie usiłowała przewodzić innym. Borelgajowie w tym samym czasie toczyli własną wojnę domową, lecz z przeciwnym rezultatem. Z wyroku kościelnego sądu przysłanego z Elizjum ich królowi ścięto głowę za herezję i od tej pory interesy władców Borelu i Kościoła Zaprzysiężenia były ściśle powiązane z sobą. Sto pięćdziesiąt lat ostudziło nienawiść na tyle, że kapłanów Kościoła Zaprzysiężenia nie wydalano już oficjalnie z Vordanu, ale nie mogli wygłaszać kazań na ulicach,

chyba że pod eskortą Straży. Po wojnie. Czyli mnie więcej wtedy, kiedy Marcus popłynął do Khandaru, po zakończeniu wojny książąt. Po kampanii zakończonej klęską pod Vansfeldt wrócił od razu do szkoły wojskowej w Grent, dwieście mil od stolicy, a poza tym wtedy niezbyt się interesował polityką. – Nie wyglądało na to, żeby miał wielu wiernych – zauważył Marcus. – Zawsze znajdzie się kilku. Głównie cudzoziemcy i niektórzy z najbiedniejszych. – I znów Giforte obrzucił go taksującym spojrzeniem, zastanawiając się, ile powiedzieć. – Wiem tylko, że dla nas to kłopot. Zawsze dochodzi do burd. Marcus skinął głową. To, co Janus mówił mu o walkach na ulicach, wydawało się teraz bardziej zrozumiałe. Zobowiązania Korony wobec Borelgajów to jedno; tylko kupcy się nimi przejmowali. Jednak cudzoziemscy kapłani na ulicach, chronieni przez Straż... – A teraz sytuacja jeszcze się pogarsza, gdy ten cały Danton mówi wszystkim, że Borelgajowie są źródłem wszystkich ich problemów. – Danton? – powtórzył Marcus. – To nazwisko pojawiało się kilkakrotnie w raportach. Giforte machnął ręką. – Zwyczajny podżegacz. Od tygodni robi zamieszanie, ale nie mówi nic, czego już wcześniej nie słyszeliśmy. Mamy takich na oku, żeby mieć pewność, że nie zrobią żadnych głupstw. – Czego on chce? – Tego, co oni zwykle. Precz z Ostatnim Diukiem, Vordan dla Vordanajów, takie rzeczy. Giforte, obserwując minę Marcusa, przezornie nie wyraził swojego zdania. Marcus powstrzymał uśmiech. Giforte naprawdę opanował tę grę w najdrobniejszych szczegółach.

Znów spojrzawszy przez okno, Marcus zobaczył, że pozostawili z tyłu budynki Nowego Miasta i wjechali do Starego, będącego najstarszą z dzielnic Vordanu. Śmiały projekt architekta Gerhardta Alcora, by odbudować miasto według racjonalnego planu, przerwała jego śmierć, pozostawiając pustkę w środku tego, co kiedyś było zwartym labiryntem krętych ulic i walących się drewnianych domów. Obecnie tę granicę nazywano Cięciem, od ulicy prosto jak rana cięta biegnącej na południe od Starego Brodu. Po stronie Nowego Miasta sieć równych brukowanych ulic Alcora sięgała aż do Doków; po drugiej były tylko średniowieczne, wydeptane i kręte uliczki. Tu i ówdzie kościół o kamiennych ścianach wznosił się niczym bastion pośród morza zwietrzałych tynków i bielonych ścian. Farus V był sponsorem Alcora i jego teorii, że racjonalnie zaplanowane miasto wytworzy lepszą klasę obywateli, ale Marcus nie widział dowodów potwierdzających tę tezę. Mieszkańców Starego Miasta trudno było odróżnić od tych z Nowego; choć może byli bardziej obdarci i zdesperowani z powodu swojego ubóstwa. Gdy powóz Straży zjechał z Drogi Nadrzecznej i zaczął podążać w głąb labiryntu, uliczki opustoszały jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, a we wszystkich oknach zaciągnięto zasłony. Tu i ówdzie grupki młodych ludzi demonstracyjnie nie ruszały się z miejsca, z nieskrywaną wrogością patrząc na pojazd i jego eskortę. – Nie lubią nas, co? – mruknął Marcus. – Proszę nie traktować tego osobiście, panie kapitanie – rzekł Giforte. – Niech pan posłucha rady człowieka, który robi to od bardzo dawna. Ilekroć nadchodzą złe czasy, stajemy się bardzo niepopularni. – Wskazał w głąb ulicy. – To ten adres, panie kapitanie. Był to stary, piętrowy budynek, ze zwietrzałym tynkiem odpadającym z drewnianego szkieletu. Wąskie okna były zabite deskami, ale smużka dymu unosząca się z komina wskazywała, że ktoś w nim mieszka.

– Czy jego ekscelencja sugerował, co możemy tu znaleźć? – spytał Giforte. – Coś niebezpiecznego? – Nie jestem pewny. – Jeśli mają tu kogoś takiego jak Jen, to tuzin ludzi na pewno nie wystarczy. Janus jednak nie wysłałby mnie tutaj, gdyby uważał, że to możliwe, uznał w duchu Marcus. – Niech pan wyśle ludzi na tyły domu. Nie chcę, żeby ktoś się nam wymknął. Giforte skinął głową. Gdy powóz się zatrzymał, otworzył drzwi i wysiadł, już wykrzykując rozkazy. Ich eskorta rozproszyła się i po dwóch strażników stanęło przy każdej ścianie budynku. Eisen zeskoczył z dachu powozu i pospieszył do kapitanów, chcąc zrobić dobre wrażenie. – Mam tam wejść pierwszy, panie kapitanie? – zapytał. – Ja wejdę pierwszy – rzekł Marcus. – Eisen, weź pięciu ludzi i za mną. Reszta niech pilnuje, żeby nikt nam nie uciekł. – Dołączę do pana – powiedział Giforte. – Młodszy kapitanie... – Bez urazy, panie kapitanie, ale byłoby kłopotliwe stracić nowego dowódcę w pierwszym dniu jego pracy. Mina Giforte’a wskazywała, że nie ma sensu się spierać. Niewielki oddział strażników ostrożnie podszedł do drzwi, starych, zbitych z grubych sosnowych desek pokrytych kilkoma warstwami łuszczącej się białej farby. Zamek był zepsuty i ponieważ były lekko uchylone, Marcus po prostu pchnął je nogą. Otworzyły się do środka, skrzypiąc i ukazując ciemne pomieszczenie ze stołem, kilkoma krzesłami i ogniem dogasającym na palenisku. Wyglądające na rozklekotane schody na końcu prowadziły na piętro. – Jest tam kto? – zawołał Marcus, przechodząc przez próg. Giforte trzymał się blisko niego, a za nimi szli Eisen i jeszcze jeden pałkarz. – Chcę porozmawiać.

Trzask drewna ostrzegł go w ostatniej chwili. Kątem oka dostrzegł po lewej jakiś poruszający się olbrzymi kształt i instynktownie dał nura naprzód, pociągając za sobą Giforte’a. To coś – stara dębowa szafa, wyższa od niego i ważąca tyle co czterech mężczyzn – runęło na podłogę, zatrzaskując i blokując drzwi. Eisen przytomnie rzucił się naprzód razem ze swoimi zwierzchnikami, ale drugi pałkarz próbował uskoczyć w przeciwną stronę i nie zdążył. Szafa przygniotła go do podłogi, a jego okrzyk zaskoczenia przerwał okropny chrzęst. Marcus natychmiast zerwał się na równe nogi, chwytając szablę. W blasku dogasającego ognia zobaczył człowieka stojącego na drewnianej skrzyni i łapiącego równowagę po pchnięciu, którym wywrócił szafę. Mężczyzna był wysoki i brodaty, odziany w samodziałowe, obszarpane szaty, z kordelasem i pistoletem zatkniętym za kawałek sznura, który służył mu za pas. Marcus nie zamierzał dać mu czasu na użycie żadnego z nich, rzucił się więc na niego, wyjmując z pochwy ciężką kawaleryjską szablę. Brodacz chwycił pistolet, lecz kiedy naciskał spust, Marcus zadał mu pchnięcie w twarz, zmuszając do gwałtownego uniku. Pistolet wypalił z ogłuszającym hukiem i z sufitu posypały się drzazgi. Zanim przeciwnik zdążył wyjąć kordelas, Marcus kopnął w róg skrzyni, na której stał. Zakołysała się, obalając mężczyznę na podłogę. – Uwaga! – zawołał Giforte. – Padnij! Marcus obrócił się na pięcie. Giforte stał obok szafy, próbując ją podnieść, a Eisen podniósł swoją pałkę i ruszył z pomocą Marcusowi. Na schodach pojawił się następny mężczyzna, nagi do pasa i z owłosioną piersią, trzymający w obu rękach pistolety. Marcus dał nura pod stół, podcinając przy tym nogi Eisenowi i obalając go także. Pierwsza kula trafiła młodego pałkarza w przedramię, opryskując szafę krwią, a napastnik upuścił

wystrzelony pistolet i przełożył drugi do prawej ręki. Poruszając się zaskakująco zwinnie jak na człowieka w jego wieku, Giforte podniósł upuszczoną przez Eisena pałkę i uskoczył, gdy padł drugi strzał. Kula odbiła się od szafy i uderzyła w sufit, strącając grad kawałków tynku. – Za panem! – warknął Giforte, wyskakując zza szafy i z pałką w ręku pędząc w kierunku schodów. Marcus przetoczył się po podłodze i zerwał z niej w porę, by odparować cięcie kordelasa brodacza. Stal z brzękiem napotkała stal, gdy klinga kordelasa ześliznęła się po szabli i natrafiła na gardę. Mężczyzna, sapiąc, naparł, usiłując wepchnąć obie klingi w twarz Marcusa. Był rosły i barczysty, i kapitan w mig zrozumiał, że nie wygra tego pojedynku siłą. Tak więc nagle uskoczył w bok, zabierając szablę i pozwalając, by impet rzucił napastnika naprzód. Brodacz błyskawicznie obrócił się, tnąc kordelasem na wysokości głowy, ale Marcus przewidział to. Przykucnął i też ciął, ale nisko i z łamiącą kości siłą trafiając napastnika w nogę poniżej kolana. Mężczyzna wrzasnął i stracił równowagę, a kiedy padał, Marcus zadał mu cios w pierś, po którym tamten legł na podłodze w szybko powiększającej się kałuży krwi. Marcus odwrócił się, szukając Giforte’a. Półnagi mężczyzna zbiegł ze schodów i złapał pałkę, zanim młodszy kapitan zdążył jej użyć. Trzymając ją poziomo, przyparł Giforte’a do ściany. Był równie postawny jak jego zabity towarzysz i twarz Giforte’a zbielała z wysiłku, gdy próbował odepchnąć drzewce przyciśnięte do jego szyi. Marcus podbiegł do nich, zamachnął się i zadał silny cios, który przeciwnik zauważył w ostatniej chwili. Zaczynał się odwracać, gdy szabla z ogromną siłą trafiła go w nasadę karku. Gdy zatoczył się, ostrze wyszło z rany i trysnął z niej strumień krwi. Półnagi mężczyzna z jękiem zrobił chwiejny krok w tył i osunął się na podłogę. Zapadła cisza, w której Marcus słyszał swój szybki, chrapliwy oddech.

Giforte wciąż trzymał pałkę przed sobą, nie ruszając się. Miał zamknięte oczy i ciężko dyszał. – Młodszy kapitanie? – zapytał Marcus. – Wszystko w porządku? Minęła dobra chwila, zanim Giforte otworzył oczy i odetchnął z ulgą. – Nic mi nie jest – odparł. – Eisen? Jones? – Nic mi nie jest – odparł Eisen nieco drżącym głosem. – Kula przeszła na wylot. Ale Jones chyba nie żyje. Krótkie oględziny wykazały, że miał rację. Marcus spróbował podnieść wielki drewniany mebel przygniatający Jonesa, drugiego strażnika, ale odkrył, że szafa ani drgnie. Otworzywszy jej drzwi, zobaczył, że jest wypełniona workami cegieł. Ważyła chyba tonę. Pokazał cegły Giforte’owi. – Czekali na nas – stwierdził młodszy kapitan. – Albo na kogoś innego – powiedział Marcus. – Na górze może być obserwator. Popatrzyli na siebie, wyobrażając sobie człowieka z wycelowanym pistoletem na górze schodów, czekającego, aż ktoś po nich wejdzie. Marcus zaczerpnął tchu. – Rozejrzę się tam – zdecydował. – Postarajcie się otworzyć te drzwi. – Kapitanie... Marcus już szedł przez pokój, z zakrwawioną szablą w dłoni. Rozsądek nakazywał zaczekać, aż dotrą tu pozostali strażnicy, ale jeden z nich już zginął i Marcus nie mógł znieść myśli, że miałby wysłać następnego na schody, które mogły być pułapką. Przystanął przed nimi i spojrzał w górę. Na suficie dostrzegł migoczącą poświatę. Ktoś rozpalił tam ogień. Marcus przez chwilę rozważał możliwości, a potem uniósł szablę i pognał po schodach na piętro, mając nadzieję, że jeśli ktoś się tam czai, to spłoszony

odda niecelny strzał. Schody alarmująco trzeszczały mu pod nogami, ale wbiegł na górę i natychmiast uskoczył z ewentualnej linii strzału, przypadając do podłogi. Na piętrze znajdował się kolejny duży pokój. W tym nie było żadnych mebli, tylko trzy nędzne sienniki. Na końcu pomieszczenia stał wielki żelazny kocioł, z którego wydobywał się jasny blask ognia. Obok niego stał jakiś młodzieniec w znoszonym skórzanym odzieniu, właśnie wrzucający w płomienie jakiś mały notatnik. – Nie ruszaj się! – warknął Marcus, podbiegając do niego. Chłopak bez śladu zdziwienia na twarzy podniósł ręce i odsunął się od kotła. Rzut oka do środka potwierdził obawy Marcusa. Zobaczył masę płonących papierów. Te dranie na dole starały się zyskać na czasie. – Jesteś aresztowany – powiedział kapitan, zdając sobie sprawę, że zapewne jest jakiś przepisowy sposób, w jaki Straż dokonuje aresztowań, a on go nie zna. – Trzymaj ręce w górze i niczego nie próbuj. Młodzieniec uśmiechnął się. Miał wąską, wyrazistą twarz i równo przystrzyżoną bródkę, ale gładko wygolone policzki. Kiedy się odezwał, Marcus usłyszał słaby murnskajski akcent. – Ani mi się śni. – Uśmiechnął się jeszcze szerzej. – Miło pana poznać, kapitanie d’Ivoire.

Pięć Winter

Usiłując uspokoić rozedrgane nerwy, Winter próbowała zrobić w myślach spis tego wszystkiego, co ją niepokoiło. Wprawdzie to wcale nie pomagało, ale kiedy już zaczęła, nie mogła skończyć. Przede wszystkim sukienka albo „ta przeklęta sukienka”, jak o niej myślała. Od początku czuła się w niej nieswojo, ale zakładała, że wkrótce powrócą dawne przyzwyczajenia. Minęły już dwa dni i chociaż mogła już na kilka minut zapomnieć o niej, to prędzej czy później obracała się zbyt gwałtownie lub szarpał nią nagły podmuch wiatru i w panice przytrzymywała ocierający się jej o nogi materiał. Góra była niemal równie denerwująca. W żadnym razie nie wyzywająca, ale krótkie rękawy i luźny krój sprawiały, że czuła się półnaga. Postać, którą okrywał ten strój, miała może nie obfite, ale jednak wyraźnie dziewczęce kształty i ilekroć Winter zauważyła swoje odbicie w mijanej szybie wystawowej, musiała zwalczać przemożną chęć szukania czegoś, czym mogłaby się okryć. Brakowało jej nawet ciasnego, własnoręcznie przerabianego podkoszulka. Przynajmniej wciąż miała nakrycie głowy, nawet

jeśli był to kapelusik z miękkiego filcu, a nie oficerska czapka z daszkiem, do której już przywykła. Drugim powodem – a może była to część pierwszego – była nieustanna obawa przed nieuchronnym zdemaskowaniem. Winter przez dwa lata żyła wśród żołnierzy królewskiej armii, wiedząc, że każdy popełniony błąd może doprowadzić do odkrycia jej prawdziwej płci, uwięzienia i w najlepszym razie odesłania do kraju. Chodząc po rojnym mieście w takim stroju, czuła się gorzej, niż gdyby przechadzała się nago. Jak bezwstydna dziewka, publicznie wykrzykująca swe najbardziej skrywane tajemnice. Pozorna obojętność ludzi wokół niej w każdej chwili mogła zniknąć i na przykład jakiś funkcjonariusz, mógł zawlec ją gdzieś, żeby odpowiedziała za swoje zbrodnie. Trzecim była bardziej prozaiczna obawa, że nie uda jej się wykonać przydzielonego zadania. Przeznaczyła jeden dzień na spacerowanie w tym nowym stroju i oswojenie się z nim. Nie wiadomo czemu spodziewała się, że przyciągnie wszystkie spojrzenia, jakby wyprzedzała ją wieść, że oto idzie Winter Ihernglass, przebrana za dziewczynę. W rzeczywistości nikt nie zwracał na nią uwagi oprócz kilku ulicznych sprzedawców, którzy uznali jej umytą twarz za dowód tego, że ma pieniądze. Spacerowanie po ulicach miasta było dla Winter zupełnie nowym doświadczeniem. Pomijając kilka niejasnych wspomnień, całe dzieciństwo spędziła w sierocińcu pani Wilmore i dobre dziesięć lat nie odchodziła od starego dworu dalej niż do granic sąsiednich posiadłości. Potem uciekła do Khandaru. Wprawdzie kolonialni żołnierze władali tym państwem przed Odkupieniem, lecz ich kolor skóry i mundury zawsze przyciągały uwagę. Było to coś, do czego wszyscy tam przywykli, i przestała na to zważać, dopóki nagle się nie skończyło. Tu była tylko dziewczyną, jedną z tysięcy, trochę nie na swoim miejscu w tej dzielnicy, ale nie bardziej niż dziesiątki

innych osób. Czuła się, jakby jakiś czarodziej uczynił ją niewidzialną. Drugiego dnia postanowiła wziąć się do roboty. Janus dał jej sporo pieniędzy, wynajęła więc pokój w pensjonacie, a potem zaczęła przemierzać miasto w poszukiwaniu Skórzanych Kurtek, tej grupy rewolucjonistów, do których miała dołączyć. Dotychczas nie odniosła żadnych sukcesów. Winter odkryła, że choć ludzie nie zwracają na nią uwagi na ulicy, gdy tylko otwiera usta, natychmiast widzą w niej przyjezdną. Nie tylko nikogo tutaj nie znała, ale mówiła bez lokalnego akcentu, nie znając miejscowego slangu do tego stopnia, że niektóre ich wypowiedzi były dla niej prawie niezrozumiałe. Tę dzielnicę potocznie nazywano Dokami; te słabo odgraniczone tereny obejmowały w przybliżeniu połowę miasta leżącą na południowym brzegu. Od północy jej granicą była Vor, a od południa arteria ulicy Fortecznej, jedyna pozostałość średniowiecznych murów Vordanu. Za nią stały inne domy, ale powszechnie uważano, że one należą już do Dna, podmokłej i niezdrowej dzielnicy, na którą nawet mieszkańcy Doków spoglądali z wyższością. Na zachodzie rzeka i ulica spotykały się przy falochronie, tworząc fragment miasta mający kształt klina. Na wschodzie Doki stopniowo znikały, a budynki mieszkalne, sklepy i winiarnie zastępowała plątanina żwirowych dróg i ogromnych magazynów otaczających Dolny Rynek. Życie w Dokach opierało się na trzech fundamentach, z których jednym były właśnie owe magazyny. Codziennie tysiące ton towarów – przetworów, mięsa, płatków, pasz i innych artykułów spożywczych – przywożono do miasta z południa biegnącą przez mokradła Zieloną Drogą, na której wozy tworzyły wielomilową kolumnę. Kolejne tysiące ton – prawie wszystko, co dało się zabrać na pokład statku, włącznie z jedwabiami i kawą pochodzącą z Ashe-Katarionu – sprowadzano do miasta od zachodu, przewożone barkami w górę rzeki z Vayenne u ujścia Vor lub z innego miasta jednym z jej licznych dopływów. Inne barki, węższe i bardziej płaskodenne, przywoziły

kamień, sery i wełnę z miejscowości leżących w górze rzeki. Wszystkie te towary trzeba było przenieść ze statków na wozy, z wozów na statek lub ze statku do magazynu, czasem kilkakrotnie, i spora część ludności zamieszkującej Doki zarabiała w ten sposób na życie. Drugim fundamentem był Targ Rybny, usytuowany tuż przy rzece. Ludzie tam pracujący byli łatwo rozpoznawalni po zapachu i większość z nich mieszkała w części dzielnicy, którą nazywano Smrodliwym Zaułkiem. Każdego ranka przed świtem rybacy wyładowywali swój nocny połów, a dostawcy z całego miasta, od kuchni szlacheckich rezydencji po najnędzniejsze knajpy, przybywali tu na zakupy. Wokół placu kwitł niezbyt wonny interes przeróbki zgniłych ryb i ich odpadów na różne formy nawozów lub karmę dla świń. W południowej części Doków był Targ Niewolników i Winter odkryła, że nie jest to tak nieprzyjemne miejsce, jak sugerowała nazwa. Był to po prostu duży plac, na którym gospodarze z głębi lądu mogli zatrudnić pomocników i jako taki tętnił życiem lub pustoszał zależnie od pory roku. Teraz, w środku lata, interes kwitł, gdyż gospodarze szukali robotników przed jesiennymi zbiorami. Zwyczajowo płacili im jedną tygodniówkę z góry i obecność wielu młodych ludzi z pieniędzmi w kieszeniach sprawiła, że powstała tu cała gama burdeli, winiarni i zwalczających się band złodziei. Wszystko to Winter zdołała odkryć w ciągu paru pierwszych dni, tylko spacerując i obserwując, kto gdzie chodzi. Nie ulegało wątpliwości, że kwitło tu niezadowolenie i prowadzono rewolucyjną działalność, ponieważ wszędzie widziała plakaty i napisy lżące króla, Ostatniego Diuka, Borelgajów, Kościół Zaprzysiężenia, poborców podatkowych, bankierów i jakąkolwiek grupę ludzi, którzy mieli jakąś władzę. Jeden nawiedzony młodzieniec wręczył jej ulotkę głoszącą, że dostawcy warzyw zawiązali spisek mający na celu przejęcie władzy w mieście, co nawet słabo zorientowanej w tutejszych

realiach Winter wydawało się mało prawdopodobne. Nie była natomiast w stanie znaleźć żadnego dowodu, że Skórzane Kurtki istnieją nie tylko w zbiorowej wyobraźni. Gazetki za pensa, sprzedawane na rogach ulic, były pełne doniesień o ich wyczynach: obrabowanych sklepach i pobitych strażnikach, ale podawały podejrzanie mało szczegółów. Z całą pewnością organizacja Skórzanych Kurtek nie miała swojej kapituły ani tablic z napisem „Tędy do rewolucjonistów!” i trzeciego dnia Winter zaczęła się zastanawiać, co sobie myślał Janus, przydzielając jej to zadanie. Straciła dużo czasu i trochę jego pieniędzy w winiarniach i tawernach, stawiając wieczorami kolejki i wyciągając informacje ze swoich nowo poznanych przyjaciół, lecz nikt nie potrafił jej powiedzieć nic poza niejasnymi plotkami. To zadanie jednak trochę ją uspokoiło, tak samo jak myśl, że mogło być o wiele gorzej. Od tamtej strasznej nocy w starożytnej khandarskiej świątyni nosiła w sobie to coś – demona, jak stwierdziłby Kościół, choć Khandarczycy nazywali to „naath” lub „czytaniem” – co Janus nazywał Wszystkożercą. Demona pożerającego inne demony, który wydarł moc z ciała agentki Konkordatu, Jen Alhundt. Winter czuła go, głęboko w swoim umyśle, czekającego jak krokodyl, spokojnie, lecz w gotowości do błyskawicznego ataku. Kiedy Janus nalegał, żeby towarzyszyła mu w błyskawicznej podróży z powrotem do kraju, była pewna, że tak naprawdę chce mieć Wszystkożercę. Była przekonana, że pośle ją do walki z Kapłanami Czerni i jakimiś magicznymi stworami; obecne zadanie, chociaż nieprzyjemne, z pewnością było od tego lepsze. Teraz siedziała w tawernie przy Drodze Nadrzecznej, która była najokazalszym lokalem w tej portowej dzielnicy. Wielka sala miała obsłużyć wieczorny ruch robotników kończących zmianę i w południe przychodzili tu tylko nieliczni klienci. Drewnianą podłogę posypano trocinami

(ułatwiającymi usuwanie rozlanego piwa, nie mówiąc o krwi czy wymiocinach), a okrągłe stoły były duże i ciężkie, na solidnych podstawach, aby nie dało się ich połamać w razie bójki. Kufle i talerze były z najtańszego fajansu, który zaczynał obłazić i rozpadać się po kilku umyciach, ale Winter podejrzewała, że mało który przetrwał tak długo. Najwyraźniej szynkarz znał swoją klientelę. Winter miała stolik dla siebie. Większość pozostałych klientów stanowiły kobiety; siedziały parami lub grupkami i prowadziły ciche rozmowy. Kilku staruszków i mężczyzn pracujących na inne niż pierwsza zmiany zebrało się blisko kominka, gdzie bez entuzjazmu grano w kości. Znudzona kelnerka przyniosła Winter talerz czegoś, co – jak twierdziła – było wołowiną, rozgotowaną nie do poznania i pływającą we własnym sosie w niecce z tłuczonych ziemniaków. Winter żarłocznie zabrała się do jedzenia. Dwa lata spożywania wojskowych posiłków lub khandarskich potraw obudziły w niej tęsknotę za tradycyjną kuchnią vordanajską i odkryła, że w tawernach Doków podaje się właśnie takie proste, ciężkostrawne dania, jakie jadała jako dziewczynka u pani Wilmore. Piwo też było dobre. Khandarczycy robili dobre wino i likiery, lecz to, co nazywali piwem, miało w najlepszym razie sztuczny smak. Nie zamierzała zbierać tutaj informacji. Zwykle próbowała to robić w późniejszych porach, gdy lokale się zapełniały i trunek zaczynał lać się strumieniami. Tak więc ledwie spojrzała, słysząc jakiś szmer w pobliżu, i prawie się zakrztusiła, gdy jakaś kobieta w kolorowej spódnicy usiadła przy jej stoliku. – Cześć – powiedziała nieznajoma. – Ty jesteś Winter, tak? Winter prychnęła, złapała kufel i pospiesznie pociągnęła łyk. Tamta cierpliwie zaczekała, aż przełknie, a Winter skorzystała z okazji, by się jej przyjrzeć. Mniej więcej osiemnastoletnia dziewczyna o szerokiej, usianej

piegami twarzy oraz ciemnoblond włosach upiętych w ciasny kok, z którego wymykały się niesforne kosmyki, miała na sobie długą spódnicę w czerwono-niebieskie wzory i bezrękawnik, odsłaniający białe ręce i ramiona już lekko zaczerwienione od letniego słońca. Ze zgrabnego noska schodziła jej skóra i dziewczyna machinalnie podrapała się po nim. – Jestem Winter Bailey – przedstawiła się Winter, doszedłszy do siebie. Takie nazwisko podawała, prowadząc swoje śledztwo, i nie widziała powodu, żeby zaprzeczać. – Mogę spytać, kim jesteś? – Jestem Abigail – odparła pieguska. – Możesz mówić mi Abby. Wszyscy tak mnie nazywają. – Masz coś przeciwko temu, że się napiję? – Nie sądzę, żebyś potrzebowała na to mojego pozwolenia – zauważyła Winter, chcąc zyskać na czasie. – Przy twoim stoliku. Chcę z tobą porozmawiać. – Zanim Winter zdążyła odpowiedzieć, Abby machnęła na jedną z kelnerek, wskazała na kufel w dłoni Winter, a potem pokazała dwa palce. – Mam nadzieję, że się do mnie przyłączysz. – Jestem zobowiązana. – Winter popatrzyła na resztki swojego posiłku i zdecydowała, że nie jest już głodna. – Czy mogę spytać, skąd znasz moje imię? – Rozsądne pytanie w tych okolicznościach – powiedziała Abby. Uśmiechnęła się tak promiennie, że Winter niemal poczuła ciepło emanujące z jej twarzy. – Pytałaś o Skórzane Kurtki, prawda? Winter zdrętwiała. I tym razem jednak nie mogła zaprzeczyć. Sięgnęła po kufel, upiła łyk i ostrożnie kiwnęła głową. – I najwyraźniej nie jesteś stąd – ciągnęła Abby. – Ty też nie. Abby nie miała charakterystycznego akcentu Doków. – Racja! Tak więc obie jesteśmy tu obce. – Kelnerka przyniosła dwa

kufle, a Abby wzięła je i postawiła jeden przed Winter. – Tak więc albo jesteś dziewczyną z północnego brzegu, która szuka sensacji... Winter już miała to potwierdzić, gdyż właśnie za taką się podawała, ale Abby nie dopuściła jej do głosu. – ...albo jesteś szpiegiem. Straży, Konkordatu, czyimś tam. Chociaż, bez urazy, gdybyś pracowała dla Konkordatu, to sądzę, że lepiej byś się maskowała. – Zatem to oczywiste, że nie mogę być szpiegiem – rzekła Winter. – Jestem zbyt nieudolna. – Nie możesz być szpiegiem Konkordatu – sprostowała Abby. – Nie wykluczam tego, że Straż mogła przysłać do Doków jakąś naiwną dziewczynę, żeby zadawała głupie pytania. Albo możesz być dobrym szpiegiem, udając nieudolną, żeby twoje ofiary przestały się strzec. To mi bardziej pasuje do Orlanka. – Co to ma wspólnego z tobą? – Jesteśmy ciekawi, jak jest naprawdę. Nawet postawiliśmy na to drobną sumę. Tak więc pomyślałam sobie, no cóż, najszybciej można uzyskać odpowiedź, pytając. – Zatem chcesz wiedzieć, czy jestem szpiegiem? – Właśnie! – Nie jestem szpiegiem. – Ach – rzekła Abby – ale właśnie tak powiedziałby szpieg, czyż nie? Winter podniosła kufel, odkryła, że jest pusty, i pociągnęła długi łyk z nowego, zamówionego przez Abby. Dziewczyna entuzjastycznie poszła w jej ślady. – W porządku – ostrożnie rzekła Winter. – Odpowiedziałam na twoje pytanie. Co teraz?

– Co wiesz o Skórzanych Kurtkach? – Tylko to, co słyszałam. Walczą z Konkordatem i poborcami, próbują pomóc ludziom. A ich przywódcami są same kobiety. – Niewielu ludzi o tym wie. Albo nie chcą wierzyć. Zatem postanowiłaś przyjść tutaj i spróbować szczęścia? – Chodziłam na uniwersytet – wyjaśniła Winter, trochę swobodniej. Tę część swojej przykrywki miała przygotowaną. – Mój ojciec miał aptekę na północnym brzegu. Nie byliśmy bogaci, ale oszczędzał, żeby wysłać mnie na studia. Rozumiesz, nie miał syna i ja miałam przejąć rodzinny interes. Abby poważnie skinęła głową. – Mów dalej. – Nie znam wszystkich szczegółów. Jednak ojciec miał kłopoty z poborcą, niejakim Heathertonem. – Janus zapewnił ją, że taka osoba istnieje. – Spóźnialiśmy się z opłatami i wpadliśmy w długi, a potem w jeszcze gorsze, gdy próbowaliśmy się z nich wygrzebać. W końcu Heatherton pojawił się z nakazem przejęcia sklepu i ojciec poszedł do więzienia. Wyrzucili mnie z uniwersytetu, gdy tylko nie mogłam zapłacić czesnego. – Starała się mówić to lekko drżącym głosem, jakby z najwyższym trudem panowała nad sobą. – Słyszałam różne historie i zostało mi trochę pieniędzy, więc pomyślałam... – Pomyślałaś, że przyjdziesz i poprosisz o pomoc? Winter pokręciła głową. – To byłoby głupie. Wiem, że nie odzyskam sklepu ani nawet nie wydostanę ojca z więzienia. Chciałam tylko... coś zrobić. Odpłacić im. Pomóc komuś, jeśli będę mogła. Sama nie wiem. – Łatwo jej było udać zmieszanie. – Może to był głupi pomysł. – Zdziwiłabyś się, co może wyjść z głupich pomysłów – mruknęła Abby. – Zatem jesteś jedną z nich? – spytała Winter. – Czy to prawda, co mówią

o Skórzanych Kurtkach? – Niektóre z tych opowieści są mocno przesadzone – stwierdziła Abby. – Można powiedzieć, że jestem członkiem korespondentem. – Możesz umówić mnie na spotkanie z nimi? – Winter pozwoliła, by w jej głosie zabrzmiała nuta prawdziwego zapału. Pomyślała, że to pasuje do jej roli. Abby westchnęła. – Jesteś pewna, że tego chcesz? – Tkwię tu od kilku dni. Oni mają mojego ojca. Oczywiście, że tego chcę. – Znasz opowieść o świętym Ligamentim i demonie, prawda? „Uważaj, czego sobie życzysz”. – Jeśli dobrze pamiętam tę opowieść, święty Ligamenti oszukał demona i odesłał go z powrotem do piekła. – To zależy którą wersję czytałaś – zręcznie odparowała Abby. – W porządku. Chcesz dokończyć posiłek czy możemy iść? Winter spojrzała na talerz i poczuła lekki niepokój, który nieprzyjemnie współgrał w jej żołądku z gotowaną wołowiną i tłuczonymi ziemniakami. – Chodźmy. Straciłam apetyt. – W jaki sposób dołączyłaś do Skórzanych Kurtek? – zapytała Winter, gdy Abby prowadziła ją dalej od zatłoczonej Nadrzecznej Drogi, w labirynt otynkowanych drewnianych budynków, w których zamieszkiwała ludność Doków. Poza kilkoma wąskimi uliczkami, łączącymi place targowe, nie było tu żadnych ulic, tylko plątanina zaułków, powstałych w wyniku kompromisów i tradycji. Ponieważ słońce stało wysoko na bezchmurnym niebie, sznury z suszącym się praniem rozciągnięto z każdego okna i drzwi, niczym szybko rosnące pędy ozdobione łopoczącymi, kolorowymi kwiatami. Musiały iść ostrożnie, żeby przy nagłym podmuchu wiatru nie dostać po

twarzy czyjąś mokrą bielizną. – Robiąc wiele naprawdę głupich rzeczy i mając dużo szczęścia – odparła Abby. – Naprawdę, zasługiwałam na to, żeby znaleziono mnie pływającą nago w rzece z poderżniętym gardłem. To chyba prawda, co mówią, że Bóg chroni idiotów i dzieci. To na chwilę odebrało Winter chęć do rozmowy. Abby prowadziła pewnie, choć wyraźnie klucząc, skręcając bez namysłu w prawo i w lewo albo zataczając szeroki łuk, choć można było pójść prosto. Winter zastanawiała się, czy robi to wszystko, żeby uniemożliwić jej zapamiętanie drogi do jakiejś kryjówki. Jeśli tak, to niepotrzebnie się trudziła, gdyż Winter straciła orientację, gdy tylko oddaliły się od rzeki. Może jej przewodniczka też zgubiła drogę. – Uciekłam z domu, jeśli możesz w to uwierzyć – powiedziała w końcu Abby. Rozdzieliły się, wymijając handlarza ryb, patroszącego swój świeży towar nad wiadrem na środku ulicy. – Nawet nie miałam dobrego powodu. Moja rodzina jest porządna, ma dużo pieniędzy, nikt mnie nie molestował ani nic takiego. – Co więc się stało? – Różnica zdań z moim ojcem. Jego poglądy są... staroświeckie. Winter starała się okazać współczucie. – Co do małżeństwa? – Polityki. Abby przystanęła na placyku, od którego odchodziło pięć uliczek, i rozejrzała się. Wybrała najwęższą z nich, niewybrukowaną i wciśniętą między dwa domy, tak że dwie osoby z trudem mogły się na niej wyminąć. Winter spojrzała na nią z powątpiewaniem. – Chodź – powiedziała Abby. – Tędy. – Dokąd właściwie idziemy? – zapytała Winter, przyspieszając, aby

dotrzymać jej kroku. – Tutaj. – Abby odwróciła się pośrodku zaułka i znów posłała jej ten promienny uśmiech. – Jedna z rzeczy, których bardzo szybko się nauczyłam, to nie zapuszczać się z obcymi w ciasne uliczki, nawet w biały dzień. Jakiś cień przesłaniający światło ostrzegł Winter, że ktoś wszedł za nią do zaułka, odcinając jej odwrót. Przed sobą też ujrzała jakąś postać. Szybko rozważyła możliwości. W tym wąskim przejściu nie zdoła wyminąć napastnika ani wspiąć się po pokrytej ścianie z odpadającym tynkiem, zanim ją dopadną. W tej przeklętej sukience trudno będzie jej uciec. Miała nóż, tkwiący za paskiem obok sakiewki, ale jedyne, co przychodziło jej do głowy, to wziąć Abby jako zakładniczkę. To nie wydawało się dobrym rozwiązaniem: dziewczyna była zwinna i sprytna, a poza tym Winter nie miała pewności, czy zdołałaby z zimną krwią poderżnąć jej gardło. Tak więc uśmiechnęła się do niej, trzymając opuszczone ręce. – Mam nadzieję, że to nie była zbyt bolesna lekcja. Usłyszała kroki za plecami. Chyba dwóch mężczyzn. Błyskawicznym kopniakiem w krocze lub brzuch mogłaby powalić jednego, ale zostałby jeszcze drugi, a nie miałaby tu swobody ruchów. Trzeba przyznać, że dobrze zaplanowali tę zasadzkę. – Naprawdę nie wiem, kim jesteś – powiedziała Abby – ale na pewno nigdy nie byłaś studentką uniwersytetu. Mamy tam dobre kontakty. Ale naprawdę tak myślę, jeśli chodzi o Konkordat. – To, że jestem szpiegiem? – To, że jesteś zbyt nieudolna, żeby pracować dla Orlanka. – Abby wzruszyła ramionami. – Masz teraz szansę się wytłumaczyć. Jeśli pracujesz dla Wielkiego Sala czy jakiegoś innego gangu z Doków, nie będziemy ci mieli tego za złe. Chociaż powinni już wiedzieć, że lepiej zostawić nas w spokoju.

– Nie pracuję dla Wielkiego Sala. Winter zastanawiała się, czy nie wyznać prawdy, ale się powstrzymała. Nie była pewna, jak zareagowałaby Abby, a ponadto mógł to być jakiś zwyczajowy test. Gdyby za wcześnie się poddała, w najlepszym razie musiałaby wrócić do Janusa i powiedzieć, że kompletnie go zawiodła. W najgorszym... nie chciała o tym myśleć. Lepiej na razie trzymać się swojej przykrywki. – Jak chcesz – rzuciła Abby. – Nie szarp się. Możesz zrobić sobie krzywdę. Założono jej na głowę kaptur, śmierdzący skórą i końmi. Silne ręce złapały ją za ramiona i uniosły w powietrze. – Jeszcze nie jestem pewna – mówiła Abby. Jej głos tłumił skórzany kaptur. – Ostatni Diuk nie może uważać nas za tak głupich. – Może jest zabójczynią – Winter usłyszała inny kobiecy głos. – I chce zabić naszego wodza. – Jak ma to zrobić związana na podłodze? – spytała inna kobieta. – Słyszy się różne historie – ponuro odparła pierwsza. – Niektórzy z tych, których wysyłają z Pajęczyny, nie są ludźmi. Winter pomyślała o Jen Alhundt i zadrżała. Nie macie pojęcia jak bardzo, powiedziała w myśli. Leżała na czymś, co chyba było samodziałowym kilimem. Porywacze, klucząc i zawracając, przeprowadzili ją przez labirynt uliczek, a potem przez jakąś bramę. Związali jej ręce i pozostawili pod opieką Abby. Mogła spróbować uciec, ale związana i z kapturem na głowie wpadłaby na najbliższą ścianę, pozwoliła więc prowadzić się przez budynek i co najmniej dwie klatki schodowe. Wszędzie wokół słyszała stłumione rozmowy, śmiechy, żarty i przekleństwa, jakby przechodziły przez budynek koszar lub

internat. Słowa były niezrozumiałe, ale parę razy ktoś przyjaźnie pozdrowił Abby. I wszystkie głosy, które Winter słyszała, były kobiece. Doprowadziwszy ją do pomieszczenia z kilimem, Abby wyszła i po chwili wróciła z dwiema innymi dziewczynami, które najwyraźniej miały zadecydować o jej losie. Winter pomyślała, że czas coś powiedzieć. – Czy tak traktujecie wszystkich waszych gości? Starała się, żeby zabrzmiało to zuchwale, ale skórzany kaptur trochę popsuł efekt. – Co? – zapytała Abby. – Pytam... – zaczęła Winter, ale fałd skóry dostał się przy tym do jej ust i się zakrztusiła. Przez chwilę kasłała, a wnętrze kaptura zrobiło się śliskie i ciepłe od jej oddechu. – Och, zdejmijcie jej to – powiedziała zirytowana Abby. – Chyba nas nie pogryzie. Ktoś rozwiązał sznurek na szyi Winter i zdjął jej kaptur z głowy. Odetchnęła z ulgą, nawet tym pełnym kurzu, zatęchłym powietrzem, i rozejrzała się z zaciekawieniem. Znajdowały się w małym, nieumeblowanym pokoju, w którym był tylko ten kilim na podłodze i zabite deskami okno. W kątach paliły się i migotały świece. Abby towarzyszyły dwie dziewczyny mniej więcej w jej wieku, siedemnasto- lub osiemnastoletnie, ubrane w robocze stroje złożone ze spodni i skórzanych kamizelek oraz białych bluzek, z włosami związanymi kolorowymi chustami. Ta po lewej była tak blada, jakby miała zemdleć, natomiast dziewczyna z prawej, mocno zbudowana i o głowę wyższa od Winter, miała muskularne ręce i rumianą cerę osoby nawykłej do ciężkiej pracy na powietrzu. Nie obszukały Winter, co oznaczało, że wciąż miała nóż, lecz ręce mocno związane. Gdyby zostawiły ją samą, mogłaby coś na to poradzić, ale teraz ograniczyła się do obrzucenia Abby gniewnym spojrzeniem.

– Pytałam – powiedziała – czy wszystkich gości traktujecie w ten sposób? – Nie mamy tu wielu gości – odparła Abby. – Przeważnie nie zadajemy się z obcymi. Między innymi dlatego to jest takie trudne. – Ja to zrobię – ochoczo wyrwała się niższa. Wyjęła zza paska ciężki kuchenny nóż, z lśniącym ostrzem świadczącym o wielu godzinach starannego ostrzenia. – Ona na pewno jest z Konkordatu. – Jeśli jest z Konkordatu, to lepiej najpierw spytać Connera – z namysłem powiedziała duża. – Może mu się nie spodobać, jeśli ją zabijemy. – Mnie na pewno by się to nie spodobało – oznajmiła Winter. – Szczególnie że nie jestem z Konkordatu. – Schowaj nóż, Becca – poleciła Abby. – Nikt nikogo nie zabije, dopóki wódz nie wróci. A wróci niedługo. Becca niechętnie schowała nóż. Abby spojrzała na drugą dziewczynę. – Chris, możesz popilnować jej chwilę? Duża dziewczyna skinęła głową. Abby i Becca wyszły, zamykając za sobą drzwi. Winter nie usłyszała trzasku zamka, ale Chris demonstracyjnie stanęła przed nimi z założonymi rękami. Swoją postawą rzucała Winter wyzwanie, by spróbowała je sforsować, lecz jej oczy mówiły co innego. Wydawało się, że jest w nich strach i niepewność oraz jeszcze coś, czego nie dało się rozpoznać. Winter przetoczyła się, podkuliła nogi i usiadła, poruszając się niezgrabnie z powodu związanych na plecach rąk. Chris obserwowała każdy jej ruch, jakby spodziewała się, że rzuci się na nią jak wściekły pies. – Nie jestem z Konkordatu, wiesz – powiedziała Winter. Chris mruknęła coś i niepewnie oparła się o drzwi. – Mam na imię Winter. – To wywołało kolejny pomruk. – Ty jesteś Chris? Czy to skrót od Christiny?

– Nie powinnam z tobą rozmawiać – rzekła Chris. – Jeśli jesteś szpiegiem. – Jeśli jestem szpiegiem, to mnie zabijecie i nie będzie miało znaczenia, co mi powiedziałaś. – Winter próbowała rozsądnej argumentacji. – A jeśli nie, to też nieważne. Ponadto czy twoje imię to taka tajemnica? Wargi Chris wykrzywiły się. Winter westchnęła. – Ja tylko próbuję się czymś zająć – powiedziała szczerze. – Czekanie, aż ktoś zdecyduje, czy cię zabić, jest takie... nieprzyjemne. Wróciła myślami do buntu Adrechta i miny sierżanta Davisa, wahającego się między gwałtem a morderstwem. Z trudem wróciła do rzeczywistości. – Christabel – w końcu wyznała Chris. – Po matce. – Ładnie. Ja nie znałam mojej matki. Umarła, kiedy byłam mała. To nie należało do jej przykrywki, ale odrobina szczerości ułatwi nawiązanie kontaktu. Poza tym taka była prawda. – Moja matka umarła w zeszłym roku – odrzekła Chris – na zapalenie płuc. A mój ojciec siedzi w więzieniu. – Spuściła głowę. – Próbowałam uprawiać nasze pole z bratem i siostrami, ale zeszłej zimy prawie głodowaliśmy, a na wiosnę zjawił się poborca. Mojego brata wcielili do wojska, a mnie i moje siostry wysłali... – Zamilkła. – Mam... znajomego w wojsku – rzekła Winter, rozpaczliwie usiłując podtrzymać rozmowę. – Popłynął do Khandaru z oddziałami kolonialnymi. Wiesz, gdzie znalazł się twój brat? – Gdzieś na wschodzie. Mówił, że będzie pisał listy, ale nie dostałam żadnego. James nigdy nie lubił czytać i pisać. – Jak długo tu jesteś? – spytała Winter. – Ze Skórzanymi Kurtkami. Jeśli nimi jesteście. – Nie próbuj mnie podejść – powiedziała Chris, napinając mięśnie założonych na piersi rąk. – Nie myśl, że ci odpuszczę tylko dlatego, że nie

jestem tak szalona jak Becca. Jeśli jesteś szpiegiem... jeśli przybyłaś tutaj, żeby skrzywdzić wodza, to ja... – W porządku – rzekła Winter, klnąc w duchu. – Nie chciałam, żeby to tak zabrzmiało. Chris jednak zdecydowała, że najbezpieczniej będzie nic nie mówić. Czekały w milczeniu, a Winter poruszała rękami, rozciągając wiążący je sznur, aż ktoś zapukał do drzwi. – Chris? – dobiegł zza nich głos Abby. – Taak? – Czy ona nadal jest związana? – Taak. Drzwi uchyliły się odrobinę. – Wódz chce porozmawiać z nią sam na sam. – To może być niebezpieczne! – zaprotestowała Chris. – Nie musisz mi tego mówić. Chodź. Zaczekamy na zewnątrz. – Jednak... – Chris. – Głos należał do innej, starszej kobiety. Wodza? Wydał się Winter dziwnie znajomy. – Zejdź mi z drogi, dobrze? Chris niechętnie otworzyła drzwi i wyszła na zewnątrz. Winter podniosła się z podłogi, chwiejąc się trochę, i czekała. Jakaś kobieta weszła do pokoju i zamknęła za sobą drzwi. Winter szeroko otworzyła oczy. To niemożliwe. Wódz Skórzanych Kurtek wyglądała na starszą o rok lub dwa od Winter, była wysoka i piersiasta, ubrana w spodnie i skórzaną kamizelkę, które, jak się wydawało, były tu mundurem. W przeciwieństwie do innych miała włosy rozpuszczone, obcięte po męsku tak jak Winter i zlepione potem

w nastroszonego jeża... ...ciemnorude włosy, miękkie jak jedwab, przesuwające się przez jej palce jak płynny ogień... ...zielone oczy błyszczące jak szmaragdy w słońcu... ...drżące w łobuzerskim uśmiechu wargi. Niemożliwe. Jane zrobiła krok naprzód, a potem następny, z przechyloną głową obserwując oniemiałą Winter. Ta miała wrażenie, że zastygła jak mysz patrząca w złociste ślepia kota, nie mogąc się poruszyć. Ręce wciąż miała związane za plecami i czuła, jak paznokcie wpijają w dłonie. Ścisnęło ją w gardle. Niemożliwe... Jane dwoma szybkimi krokami pokonała resztę dzielącej ich odległości, złapała ją za ramiona i pocałowała. Winter czuła się jak zamrożona w bryle lodu, jak marmurowy posąg. Wargi Jane były miękkie i słodkie, o lekkim posmaku mięty, a zapach jej potu gwałtownie przeniósł Winter przez czas i przestrzeń do otoczonego żywopłotem placyku za internatem. Pot, błoto i ostrożne dotknięcie... Zareagowała instynktownie. Nie mogła postąpić inaczej: jej umysł wciąż był zbyt oszołomiony, by zareagować, lecz odruchy nabyte w ciągu dwóch lat ukrywania swojej płci i obaw przed takim scenariuszem zdecydowały za nią. Wciąż miała związane ręce, ale obracając tułów, nabrała trochę impetu, wyrwała się z objęć Jane i uderzyła barkiem w jej brodę. Usta Jane zamknęły się z trzaskiem i zatoczyła się do tyłu. Winter podcięła jej nogi i Jane ze zduszonym jękiem upadła na kilim. Winter cofała się, aż oparła się plecami o ścianę. Serce biło jej tak mocno, jakby zaraz miało eksplodować. Przepraszam. Nie mogła tego powiedzieć. Nie mogła wydobyć z siebie słowa. A nawet oddychać. Łzy stanęły jej w oczach.

Jane obróciła się na bok i podniosła na klęczki, ze strużką krwi spływającą z kącika ust. Zmierzyła Winter nieodgadnionym spojrzeniem – tych zielonych oczu – po czym wstała bez słowa. Jane! Przepraszam, przepraszam, przepraszam... Jednak zdradzieckie gardło wciąż miała ściśnięte. Jane odwróciła się i poszła do drzwi, lekko utykając. Zamknęły się za nią z trzaskiem, który strząsnął kurz z tynku. Nogi odmówiły Winter posłuszeństwa. Obróciła się na bok i zwinęła w kłębek na podłodze, nie mogąc podnieść rąk do oczu, żeby powstrzymać potok łez. Nie miała pojęcia, ile czasu minęło. Może tygodnie. Miała wrażenie, że w jej piersi coś się oderwało, jakiś stalowy odłamek przebijający jej trzewia, z każdym oddechem i uderzeniem serca wyrywający wielkie dziury. Twarz miała mokrą od łez, a ręce jej ścierpły i bolały. Usłyszała pukanie do drzwi. Dopiero po chwili uświadomiła sobie, że w pokoju nie ma nikogo prócz niej, tak więc to od niej oczekiwano odpowiedzi. – Tak? – spróbowała powiedzieć, ale tylko zakasłała. Przetoczyła się na bok i usiadła, wypluła grudkę flegmy na kilim i spróbowała ponownie. – Tak? – To ja – powiedział głos Jane. – Och. – Mogę wejść? Winter przełknęła ślinę. Bezskutecznie próbowała wytrzeć zasmarkany nos o bluzkę na ramieniu i zamrugała, powstrzymując łzy. – T...tak. Drzwi otworzyły się, powoli. Zanim Jane znów je zamknęła, Winter zdążyła dostrzec czekającą na korytarzu Abby. Spoglądały na siebie przez długą chwilę. Jane wciąż miała na policzku smugę krwi i kącik jej ust już zaczął puchnąć.

– Ja... – Winter przełknęła ślinę. – Nie chciałam cię zranić. Ja... – To ja powinnam przeprosić – rzekła Jane. Winter zauważyła, że miała przekrwione oczy, jakby też płakała. – Napadłam cię jak napalony marynarz. Miałaś prawo. – Po prostu... – Winter chciała rozłożyć ręce, ale były skrępowane na plecach. – Mogłabyś mnie rozwiązać? – Och! – Jane szeroko otworzyła oczy. – Do licha. Nie pomyślałam o tym. Chwileczkę. W jej dłoni pojawił się nóż, tak szybko, że Winter nie zauważyła, skąd go wyjęła. Drugą rękę położyła na jej ramieniu, delikatnie i z wyprostowanymi palcami, a Winter posłusznie odwróciła się. Sznur opadł i Winter skrzywiła się, odzyskując czucie w palcach, które zaczęły boleśnie mrowić. Jane cofnęła się, sztywno, jakby były toczącymi pojedynek szermierzami. Jej nóż znów gdzieś znikł. – Miałam taką... myśl – powiedziała Jane, gdy Winter ostrożnie poruszała palcami i masowała stawy barkowe. – A raczej pieprzone marzenie. Pewnego dnia, idąc ulicą, skręcę za róg i ty tam będziesz... tak po prostu. A ja cię obejmę i pocałuję, a potem wszystko będzie... dobrze. Taki sen, wiesz? I kiedy otworzyłam te drzwi, nie byłam pewna, czy to jawa. – Przesunęła dłonią po sterczących włosach i westchnęła ze zniechęceniem. – To brzmi tak, jakbym się usprawiedliwiała. Kurwa. Nie. Przepraszam. Nie powinnam była tego robić. – To... w porządku – powiedziała Winter. – Nie uderzyłam cię za mocno, prawda? – Rozcięłaś mi wargę, ale obrywałam gorzej. – Jane potrząsnęła głową, nie odrywając oczu od twarzy Winter, która wytarła oczy rękawem bluzki, dochodząc w końcu do siebie. – Ja nie śnię, prawda? Rzeczywiście tu jesteś? To nie jest jakiś cholerny sen?

– Najwyraźniej nie – odrzekła Winter. – Chociaż nadal jestem w szoku. – Do licha. Do licha. – Jane pokręciła głową. – Powiedzieli mi, że przyprowadzili tu jakąś Winter, i pomyślałam... nie. Nie tak się kręci ten pierdolony świat. – Przełknęła ślinę i powiedziała bardzo cicho: – Myślałam, że nie żyjesz. To zaskoczyło Winter. – Co takiego? Dlaczego? – Szukałam cię. Nie było cię u pani Wilmore i nikt nie wiedział, gdzie się podziałaś. Krążyły plotki, że wyrwałaś się stamtąd, uciekłaś i zostałaś żołnierzem albo hersztem bandy, ale ja nigdy w to nie wierzyłam. Byłam pewna, że umarłaś tam, a ta wysuszona wiedźma ukryła to. Naprawdę uciekłaś? Winter skinęła głową. – Myślałam... – Co? Co się stało? – Jane zauważyła minę Winter i spoważniała. – Co ci jest? Trzy lata koszmarów. Winter przygryzła wargę. – Nie sądziłam, że jeszcze cię zobaczę. Nie myślałam, czy... chcesz mnie widzieć. – Co? – Jane zrobiła pół kroku naprzód, ale zatrzymała się. Policzki jej poczerwieniały, a palce mięły nogawki spodni. – Winter. Dlaczego tak mówisz? – To... to było... Winter znów poczuła ściskanie w gardle. Jej oczy wypełniły się łzami i gniewnie otarła je rękawem. Jane zaklęła pod nosem i po chwili Winter wyczuła, że stoi blisko niej, tuż-tuż. Czekała, gotowa przycisnąć ją do piersi. Trwało to trochę, ale w końcu Winter zrobiła krok naprzód i przycisnęła

twarz do jej ramienia, a Jane objęła ją z wyraźną ulgą. Po chwili Winter poczuła, jak policzek Jane opiera się o czubek jej głowy. – Podobają mi się te krótkie włosy – szepnęła Jane po krótkiej wieczności. Potarła o nie policzkiem. – Łaskoczą. Winter uśmiechnęła się niepewnie, z twarzą przyciśniętą do skórzanej kamizelki Jane. Muszę to powiedzieć, ponaglała się w duchu. Chciała zostać tak, w jej ramionach, na zawsze. Jeśli jednak tego nie powiem, to wszystko będzie nierealne, powtarzała sobie. – To była moja wina – powiedziała ledwie słyszalnym szeptem. – Miałam cię... uwolnić. Tamtej nocy, kiedy Ganhide... przyszedł. Byłam... nie mogłam tego zrobić. Tamta noc nawiedzała jej sny przez lata. Tamtej nocy miała uciec z Jane, ale brutalny Ganhide ją wyprzedził. – I martwiłaś się tym? – Jane jeszcze mocniej przytuliła Winter. – Na jaja Bestii. Winter, byłam szalona. Wiesz o tym, prawda? No wiesz, kazałam ci go zabić, jeśli na niego wpadniesz. – Nie mogłam tego zrobić. – Ni cholery nie mogłaś. Miałaś ile... siedemnaście lat? A gdybyś to zrobiła, pewnie obie zawisłybyśmy za to. – Jane pogładziła ramię Winter. – No już. Ja też byłam nastolatką, śmiertelnie przestraszoną. Przez ten „plan” zginęłybyśmy obie. – Podeszłam do samych drzwi – powiedziała Winter. Gula w jej gardle zaczynała topnieć.. – Miałam nóż. Ganhide tam był. I prawie... – Karisie Wszechmogący. Naprawdę? – Jane zakołysała nią delikatnie. – Wszystko w porządku. Wszystko w porządku. – Jednak... – Winter jeszcze raz potarła twarzą o kamizelkę Jane, a potem podniosła głowę. – Zostawiłam cię z nim. Po prostu cię opuściłam. Jak możesz... jak możesz mówić, że to było w porządku? On cię zabrał i...

– Poślubił? Winter kiwnęła głową. Jej dolna warga drżała. – Przecież taki był plan, pamiętasz? Jeden z moich lepszych, wymyślony w przypływie rozsądku. Mówiłam ci, że łatwiej będzie uciec od jakiegoś męża idioty niż od pani Wilmore i jej bandy zasuszonych starych cip. W niecały miesiąc zmyłam się z domu Ganhide’a. Uśmiechnęła się i Winter o mało znów nie zaczęła płakać. To był ten sam uśmiech Jane, nieco krzywy, łobuzerski i pełen inteligencji. Winter odetchnęła i wraz z powietrzem jakby uszło z niej jeszcze coś, co leżało jej na żołądku przez trzy lata. Poczuła się lekko, jakby właśnie zrzuciła z ramion trzydziestokilowy plecak, a kolana uginały się pod nią jak po całodziennym marszu. Poruszyła się, chcąc oderwać ręce od ciała, i o mało nie upadła. Jane splotła dłonie na jej karku, podtrzymując ją, a Winter położyła swoje na jej ramionach. – Naprawdę mnie... nie nienawidzisz? Nie jesteś zła? Czy można być nawiedzanym przez kogoś, kto nie umarł? – Winter, posłuchaj. – Jane odwzajemniła jej spojrzenie. – Powinnam cię przeprosić. Nigdy nie powinnam cię o to prosić. Do diabła, sama bym tego nie zrobiła. Przepraszam. – Nie musisz przepraszać. Myślę, że obie już dość się naprzepraszałyśmy. Uśmiech powrócił na twarz Jane. Przez długą chwilę stały zupełnie nieruchomo, wciąż patrząc sobie w oczy. Winter miała wrażenie, że oddychają równocześnie, jakby jeden miech tłoczył powietrze w ich płuca. Jane nerwowo oblizała wargi. – Nie masz pojęcia, jak bardzo chcę cię pocałować – powiedziała szeptem. – W porządku. – Jesteś pewna? To, co zrobiłam przedtem... nie miałabym ci za złe,

gdybyś... – W porządku. Winter uśmiechnęła się, a kiedy Jane wahała się jeszcze chwilę, stanęła na palcach i pocałowała ją. Jane wciąż miała smak mięty i troszeczkę krwi z rozciętej wargi. Dłoń Winter przesunęła się po jej plecach, karku, i spoczęła we włosach. – Twoje włosy też ładnie wyglądają tak krótko ścięte – stwierdziła Winter, gdy w końcu zaczerpnęły powietrza. Ich twarze znajdowały się blisko siebie, tak że prawie dotykały się nosami. – Jednak będzie mi brakowało owijania ich wokół palców. – Wiesz, co jest dziwne? Brak mi ich szczotkowania. Zawsze było takie męczące, ale czasem mnie uspokajało. – Pokręciła głową. – To ten pierdoła Ganhide kazał mi je obciąć, wiesz? Powiedział, że tylko przeszkadzają. Może znów powinnam je zapuścić. – Naprawdę po prostu od niego uciekłaś? – Mniej więcej. – W oczach Jane pojawił się dziwny błysk, jakby zobaczyła coś, o czym wolała nie pamiętać. Zamrugała i znikł. – A co z tobą? Niczego nie mogłam się dowiedzieć. Jakbyś znikła z powierzchni ziemi. Winter zamknęła oczy i westchnęła przeciągle. – To długa historia – powiedziała.

Marcus Giforte wszedł do gabinetu Marcusa i położył na jego biurku plik ulotek, obok stosów raportów i harmonogramów sprzątania. – To się staje prawdziwym problemem – rzekł. – Dzień dobry, kapitanie – łagodnie przywitał go Marcus.

Upił łyk kawy z kubka i skrzywił się. W Khandarze przez pięć lat zmuszał się do picia kawy, ponieważ w Ashe-Katarionie za żadne pieniądze nie można było znaleźć dobrej herbaty. Zapas wysuszonych liści, które przywiózł Janus, tak samo podniósł Marcusa na duchu jak uzupełnienie w liczbie dwóch tysięcy żołnierzy. Teraz jednak, kiedy wrócił do Vordanu, gdzie na każdym rogu można było za dwa pensy kupić najlepszą herbatę na świecie, odkrył, że brakuje mu gęstej, czarnej khandarskiej kawy. To, co Vordanajowie nazywali kawą, Khandarczycy wzięliby za wodę z rzeki. Marcus z niesmakiem odstawił kubek. – Dzień dobry – odparł Giforte. – Doszedł pan do siebie? – Tak, panie kapitanie. To tylko kilka siniaków. – I zajął się pan zabitym... – Marcus z poczuciem winy uświadomił sobie, że już zapomniał nazwiska strażnika, który zginął. – Odkaszlnął. – Zajął się pan wszystkim? – Tak, panie kapitanie. Z rozkazu jego wysokości rodziny zabitych na służbie otrzymują rentę. – Dobrze. – To było coś nowego. Żaden z tych ludzi, którymi Marcus dowodził w Khandarze, nie miał rodziny wymagającej opieki. – A Eisen? – Powinien zupełnie wydobrzeć, panie kapitanie. Wyraził chęć jak najszybszego powrotu do służby. Wierzę, że chce podziękować panu za uratowanie mu życia. – Niech odpocznie tyle, ile chce. – Marcus podrapał się po policzku. – Cóż. Co to takiego? – Gazetki i ulotki, panie kapitanie. Wszystkie wydrukowane tej nocy. Proszę spojrzeć. Marcus przerzucił plik papierów, patrząc na pierwsze strony gazetek. Druk był rozmazany w pośpiechu, a całe kolumny tekstu ledwie czytelne.

Różniły się zapatrywaniami na to, co jest najważniejsze, ale zdanie „Jeden suweren i Zjazd Generalny” powtarzało się w niemal każdym nagłówku. Marcus postukał palcem w ulotkę i spojrzał na Giforte’a. – Co to oznacza? – „Jeden suweren” odnosi się do tradycyjnej ceny czterofuntowego bochenka, panie kapitanie. Teraz chleb kosztuje cztery suwereny. A Zjazd Generalny był zgromadzeniem, które zaproponowało koronę Farusowi Zdobywcy po tym jak... – Znam te określenia, młodszy kapitanie. Dlaczego wszyscy tak się tym podniecają? – To przez Dantona – odparł Giforte. – To jego nowy slogan. Tani chleb i reformy polityczne. – Dobry pomysł. Zatem w czym problem? – On przyciąga tłumy, panie kapitanie. Z każdym dniem większe. Ludzie zaczynają zwracać na to uwagę. Mówią, że giełda reaguje nerwowo. – Nie sądzę, żeby ochrona ludzi przed spadkiem kursu akcji była naszym obowiązkiem. – Nie jest, panie kapitanie – zgodził się Giforte. – Jednak zaczynam słyszeć uwagi. – Z czyjej strony? Młodszy kapitan skrzywił się. – Wybitnych obywateli, panie kapitanie. Aha. Innymi słowy, ktoś go naciska. Marcus nie zajmował tego stanowiska dostatecznie długo, żeby wywierano na niego takie naciski – lepiej było go zignorować i zwrócić się do tego, kto ma prawdziwą władzę. – Czy Danton złamał w jakiś sposób prawo? – O niczym takim nie wiem, panie kapitanie. Chociaż zapewne

moglibyśmy coś wymyślić, gdyby chciał pan z nim porozmawiać. – Jeśli nie zrobił nic złego, to na razie nie muszę się nim przejmować. – Widząc minę podkomendnego, Marcus westchnął. – Przekażę ministrowi informację o tych „uwagach”. Niech on zdecyduje, czy trzeba coś robić w sprawie Dantona. – Tak jest, panie kapitanie. Giforte z wyraźną ulgą przekazał ten problem na wyższe szczeble dowodzenia. – Czy jest jeszcze jakaś pilna sprawa? – Nic ważnego, panie kapitanie. – Dobrze. – Marcus odsunął kubek z kawą. – Porozmawiam z naszym więźniem. Zobaczę, czy noc w celi rozwiązała mu język. Ludzie Giforte’a przesłuchiwali tego człowieka cały wieczór – bezskutecznie. Twarz młodszego kapitana znów zastygła. Mógłby współzawodniczyć z Fitzem w umiejętności niemego wyrażania dezaprobaty, pomyślał Marcus. – Na pewno chce pan to zrobić osobiście, panie kapitanie? – spytał Giforte. – Moi ludzie są bardziej... doświadczeni w tego rodzaju sprawach. W końcu zacznie mówić. – Minister życzy sobie, żebym zadał mu kilka pytań i zrobił to jak najdyskretniej – skłamał Marcus. – Jeśli nie okaże chęci do współpracy, zapytam jego ekscelencję, czy mogę pana poinformować. – Skoro tak pan chce, panie kapitanie. Proszę uważać. Dokładnie go przeszukaliśmy, ale nadal może być niebezpieczny. Marcus przypomniał sobie przeraźliwy trzask, jakby ktoś rozdzierał świat na kawałki, oraz falowanie powietrza, które kruszyło wielkie kamienne posągi jak gliniane zabawki. Nie masz pojęcia, pomyślał.

Większość aresztowanych przez strażników umieszczano w kilku starych fortecach w mieście, co było wygodniejsze od transportowania ich na teren starego pałacu. Najcięższe więzienie w mieście, Vendre, należało do Konkordatu diuka Orlanka, lecz strażnicy umieszczali tam także niektórych najgroźniejszych więźniów. Cele w siedzibie Straży były zarezerwowane dla szczególnie ważnych aresztantów, których z pewnych przyczyn należało trzymać z daleka od innych. Młodzieńca aresztowanego w trakcie wypadu do Starego Miasta Marcus kazał trzymać w osobnej celi, jak najdalej od innych, a przed drzwiami postawić strażnika. Na razie wszystko wyglądało zwyczajnie, ale Marcus wolał nie ryzykować. Stojący przed grubymi i okutymi żelazem drzwiami strażnik zasalutował nadchodzącemu Marcusowi. Ten skinął mu głową. – Powiedział coś? – Nie, panie kapitanie. Ani słowa. Jednak ochoczo zjada posiłki. – W porządku. Wpuść mnie. A potem dopilnuj, żeby nam nie przeszkadzano, dopóki cię nie zawołam. – Tajest, panie kapitanie. Pałkarz w zielonym mundurze przekręcił klucz w zamku i otworzył drzwi. Za nimi znajdowało się niewielkie pomieszczenie, przedzielone na pół żelazną kratą i pozbawione okien; jedynym źródłem światła była zawieszona na haku lampa naftowa. Przez drzwiczki, na wysokości pasa, można było podawać jedzenie i wodę bez otwierania drzwi celi. Ta połowa pomieszczenia, w której znajdował się Marcus, była pusta. W drugiej stała prycza z kocem i twardą poduszką, wiadro i stołek na trzech nogach. Więzień, teraz odziany w czarny lniany strój, z zadowoloną miną siedział przy kracie. Spojrzał na wchodzącego Marcusa i uśmiechnął się. – Kapitan d’Ivoire – rzekł z tym słabym murnskajskim akcentem. – Spodziewałem się, że w końcu pana zobaczę.

Marcus zamknął za sobą drzwi i usłyszał głośny trzask klamki. Przez moment przyglądał się młodzieńcowi, po czym pokręcił głową. – Nazywasz się jakoś? – Adam Ionkovo – odparł młodzian. – Miło mi pana poznać. – Skąd znasz moje nazwisko? – Często pojawiało się w raportach z Khandaru. Był w nich nawet całkiem dobry rysopis. – Czyich raportach? Ionkovo machnął ręką. – Raportach, którymi jego ekscelencja diuk był łaskaw się z nami podzielić, oczywiście. – Zatem nie zaprzeczasz, że pracujesz dla Konkordatu. I jesteś jednym z... – Kapłanów Czerni? – Ionkovo skinął głową. – Nie, chyba nie ma powodu temu zaprzeczać. Choć oczywiście nie jestem konsekrowanym kapłanem, jedynie... doradcą. Kapłani Czerni. Jen Alhundt, łączniczka Konkordatu, która została kochanką Marcusa, okazała się członkinią tego zakonu, uważanego za od dawna nieistniejący. Więcej niż członkinią – jedną z Ignahta Sempria, Przeklętych Penitentów, dysponującą mocą, którą Marcus ledwie pojmował. Patrząc w jasne, błyszczące oczy Ionkova, poczuł ssanie w brzuchu. – Dlaczego twoi ludzie próbowali nas zabić? – zapytał po chwili. – To nie byli moi ludzie, tylko ochroniarze przydzieleni nam przez zakon, bardzo poważnie traktowali swoje obowiązki. Radziłem im się poddać, ale... – Rozłożył ręce. – Przykro mi, że doszło do rozlewu krwi. – Mnie też. Znów zapadła cisza, przeciągając się w niezręczne milczenie. Ionkovo podrapał się po brodzie i ziewnął.

– Dalej, kapitanie – powiedział. – Obaj wiemy, dlaczego pan tu jest. Oszczędź sobie zbytecznej fatygi i po prostu zadaj to pytanie. – To był błąd – rzekł Marcus. – Nie powinienem był tu przychodzić. Jak mógłbym uwierzyć w cokolwiek, co mi powiesz? – Jeśli nie zapytasz, sam to powiem. – Ionkovo nachylił się do niego. – Z naszych raportów wynika, że był pan bardzo blisko Jen Alhundt. Jednak nie wiemy, co w końcu się z nią stało. Może zechciałby pan mnie oświecić? – Nic ci nie powiem. – Nie? Pracowałem z nią przez kilka lat. Praktycznie byliśmy rodziną. To chyba naturalne, pytać o swoją rodzinę, nie sądzi pan? Słowo „rodzina” wypowiedział z lekkim naciskiem. A może nie? Marcus przeszył go wzrokiem, czując gniew zmieszany z rosnącą niepewnością. Dawno temu, gdy był chłopcem dopiero zaczynającym naukę w szkole wojskowej, ogień zniszczył posiadłość d’Ivoire’ów. Usłyszał wtedy, że to był wypadek, tragiczny i głupi wypadek, który złamał mu życie, gdy zaledwie się zaczynało. Tylko że... Jen właściwie powiedziała mu, że to nie był wypadek. I że w zgliszczach był jakiś dowód, którego nie dostrzegł, zbyt młody i oślepiony rozpaczą. Robiła co mogła, żeby go rozwścieczyć, i próbował zlekceważyć jej słowa, ale... „Jesteś pewny?” – spytała. To go dręczyło, jak na pół odchodzący strup, którego nie można przestać skubać, obojętnie jak boli. Czy ten człowiek coś wiedział? – Chce pan zapytać, kapitanie – rzekł Ionkovo. – To jest wypisane na pańskiej twarzy. Może więc pohandlujemy? Pan odpowie na moje pytanie, a ja powiem prawdę. – Rozłożył ręce. – Co to szkodzi? Przecież nigdzie się nie wybieram. Prawda. To było kuszące, tak kuszące. Z pewnością nie wyjdzie z tej celi,

a więc co by to szkodziło? Jednak coś w głębi duszy powstrzymywało Marcusa. Już tylko przychodząc tutaj, nie usłuchał rozkazu, a wyjawiając Ionkovowi to, co wiedział o tamtej strasznej nocy, zdradziłby zaufanie Janusa i nie wiedział, czy mógłby z tym żyć. Powoli pokręcił głową. Ionkovo odchylił się i sposępniał. – No dobrze. Zatem pozwól, że zapytam o coś innego. Czy Jen tylko cię zwodziła, czy naprawdę dała ci się pieprzyć? Marcus poderwał głowę i poczerwieniał. – Co? – Ach, widzę, że to zrobiła. – Uśmiech Ionkova zmienił się w drapieżny grymas. – Pytam tylko z zawodowego zainteresowania. Myślałem, że z takim prostodusznym człowiekiem jak pan mogła się trzymać najprostszych metod. – Dość tego. – Jest pan szczęściarzem, kapitanie. Jen jest bardzo zręczna. – Uśmiechnął się jeszcze szerzej. – Mogę osobiście o tym zaświadczyć. – Zamknij się. – Marcus uderzył dłonią w kratę, która zabrzęczała metalicznie, a jego zabolała ręka. – Koniec rozmowy. – Jak pan chce. Moja oferta pozostaje aktualna. – Mam nadzieję, że dobrze się tu bawisz – rzekł Marcus. – Jeśli o mnie chodzi, możesz tu zgnić. Ionkovo zachichotał. – Czy mogę coś zasugerować? – zapytał, gdy Marcus nacisnął klamkę. Zaciskając zęby, kapitan otworzył drzwi. – W pewnym sensie odpowiedział pan na moje pytanie, więc jestem panu coś winien. Nazwijmy to dowodem dobrej woli. Marcus chciał trzasnąć drzwiami i odejść, ale dręcząca go niepewność nie pozwalała mu tego zrobić.

– Co? – warknął przez zaciśnięte zęby. – Czy wrócił pan do swojej posiadłości? Od kiedy... no, wie pan. – Nie. – Może warto byłoby tam zajrzeć. Tylko z powodu nostalgii. Marcus odczekał moment, a potem zatrzasnął za sobą drzwi. Strażnik na korytarzu nerwowo zasalutował. – Niech nikt nie rozmawia z nim bez mojego pozwolenia – warknął Marcus. – Ani Giforte, ani nikt inny. Zrozumiano? – Tajest, panie kapitanie. – Dobrze.

CZĘŚĆ DRUGA

Orlanko

Diuk Orlanko rzucił gazetkę na biurko; uderzyła w stosik papieru i kilka śnieżnobiałych kartek przesunęło się po drewnianym blacie. Dla tych, którzy go znali, ten gest był równie gwałtowny, jakby z wściekłości rozbił pięścią szybę w oknie. – Jeden suweren – przeczytał Ostatni Diuk – i Zjazd Generalny. Andreas stał w czarnym płaszczu, niewzruszony jak zawsze. Orlanko postukał palcem w gazetkę, lekko rozmazując jeszcze świeży tusz. – Jakby te dwie sprawy łączyły się z sobą. – Nonsens – podsunął Andreas. – Ale genialny – warknął Orlanko. – To nędzne miasto jest tak cyniczne, że nie uwierzy nikomu obiecującemu tani chleb i czasy dostatku. Jednak dorzuć jakiś bełkot polityczny, wystarczający, żeby narobić zamieszania, a motłoch uwierzy we wszystko. Większość z nich nie rozpoznałaby Zjazdu Generalnego, gdyby zebrał się w ich domach, ale nawołują do niego na ulicach, ponieważ oznaczałby chleb po suwerenie za bochen. – Tak jest, milordzie – rzekł Andreas. – Co wiemy o tym Dantonie? – Prawie nic. – Prawie nic? – Orlanko z trudem trzymał nerwy na wodzy. – Ten człowiek musiał się skądś wziąć.

– Oczywiście. Tylko nikt nie wie skąd. Mamy kilka strzępów informacji o jakimś przybranym bracie imieniem Jack, lecz ten chyba opuścił miasto. To wygląda tak, jakby Danton wyrósł przed katedrą jak spod ziemi. – A od tego czasu? – Mieszka w hotelu Royal, w pobliżu giełdy. Siedzi w swoich pokojach i wychodzi tylko, żeby przemawiać. Personel przynosi mu posiłki do pokoju. – Kto go odwiedza? – Tylko kurierzy. – Zakładam, że ich śledziłeś. Andreas skinął głową. – Codziennie otrzymuje wiele przesyłek. Wszystkie przechodzą przez główny urząd pocztowy giełdy. – Prześledziłeś, skąd przychodzą te wiadomości? – Nie mamy tylu ludzi. Ten urząd otrzymuje tysiąc przesyłek dziennie. Orlanko bębnił palcami w gazetkę. – Ktoś próbuje się przed nami ukryć, Andreasie. Jak wąż w wysokiej trawie. – Tak jest, milordzie. Jednak nie mogę przydzielić człowieka każdemu klientowi giełdy. – A nawet gdyby, byłoby to zbyt widoczne. Tego kiepskiego żartu Andreas i tak nie wyczuł. – Tak jest, milordzie. Mogę coś zaproponować? Orlanko przechylił głowę. Takie słowa padające z ust Andreasa były czymś niezwykłym. – Mów. – Ta sprawa z kurierami, milordzie. Przypomina mi Szarą Różę. – Miała kontakty na giełdzie?

– Nie, milordzie. Jednak lubiła takie sztuczki. Ukrywanie drzewa w lesie, że tak powiem. Orlanko się zastanawiał. Jeśli Szara Róża była w to zamieszana, to sprawa wyglądała znacznie poważniej, niż przypuszczał. Z drugiej strony, Andreas zajmował się kwestią Szarej Róży tak długo, że dostał niezdrowej obsesji na jej punkcie i miał skłonność widzieć jej rękę we wszystkich zagadkowych wydarzeniach. Był dobrym agentem, sprawnym i nadzwyczaj wytrwałym, ale analizowanie danych nie było jego mocną stroną. – Wezmę to pod uwagę – rzekł Orlanko. – Na razie skup się na poplecznikach Dantona. – Poplecznikach, milordzie? – Pobyt w hotelu Royal sporo kosztuje. Kurierzy również. Na drukowanie tego... – postukał palcem w gazetkę – także trzeba mieć pieniądze. Musi je skądś dostawać. Dowiedz się skąd. Jeśli należą do niego, dowiedz się, skąd je ma. Jeśli ktoś go finansuje, chcę wiedzieć kto. Zrozumiano? – Doskonale, milordzie. Może będę musiał pożyczyć paru urzędników z księgowości. Orlanko machnął ręką i na powrót usadowił się na fotelu, czemu towarzyszył głośny pisk sprężyn. – Bierz, kogo chcesz. – Dziękuję, milordzie. – Nawiasem mówiąc, otrzymałem twój raport w tej drugiej sprawie. – Vhalnicha, milordzie? – Tak, naszego przyjaciela hrabiego Mieran. Wydaje się... cienki. – Zawiera wszystkie istotne informacje, milordzie. – Niestety, relacje są sprzeczne. Andreas wzruszył ramionami.

– Najwyraźniej sytuacja w Khandarze była bardzo skomplikowana. – Twierdzisz, że na pokładzie tego szybkiego statku Vhalnich przywiózł z sobą dwóch oficerów, kapitana d’Ivoire i porucznika Ihernglassa. Spotkałem tego kapitana, ale co się stało z porucznikiem? – To nie jest jasne, milordzie. Vhalnich nie wydał mu żadnych oficjalnych rozkazów, ale nie widziano go od kilku dni. – Może zrobił sobie urlop bez pozwolenia? – Jeśli tak, to nikt tego nie zgłosił w Ministerstwie Wojny. – Dziwne. – Orlanko zmarszczył brwi, patrząc na ubrudzone tuszem palce, i otarł je o rękaw. – Jednak ostatnio mamy zbyt wiele dziwnych spraw i może dojść do kryzysu. Postaraj się czegoś dowiedzieć. – Oczywiście, milordzie. Ostatni Diuk wyjął z kieszeni duży złoty zegarek i otworzył go z trzaskiem. Lubił zegary i zegarki. Widok tych wszystkich kółeczek, obracających się nieustannie w idealnym rytmie, miał w sobie coś... kojącego. – A teraz, Andreasie, musisz mi wybaczyć – rzekł i zamknął zegarek. Przy akompaniamencie kolejnego chóru pisków dźwignął się z fotela. – Mam spotkanie. Nawet tutaj, głęboko pod budynkiem ministerstwa, gdzie tylko nielicznym wolno było wchodzić, korytarze były czyste, suche i bez szczurów. Niezbyt dobrze oświetlone, ale to było nieuniknione, gdyż świece czy pochodnie musieliby zapalać funkcjonariusze niskiej rangi, a takim nie ufano na tyle, by mogli tu pracować. Rozważał zainstalowanie tu gazowych latarni, ale miejski gazociąg przebiegał wiele mil od Ohnlei i koszt byłby kolosalny. Może, pomyślał, po koronacji uda się załatwić, żeby te koszty pokryła Korona.

Na razie niósł swoją latarnię. Otworzył ozdobną kratę z kutego żelaza czarnym żelaznym kluczem, który wyjął z wewnętrznej kieszeni koszuli. Lampa rzucała cienie krat na ciągnący się za nimi korytarz, skaczące tam i z powrotem, gdy kołysała się w jego dłoni. Krata odchyliła się z piskiem dobrze naoliwionych zawiasów i Orlanko ruszył korytarzem, cicho stąpając w miękkim obuwiu po kamiennych płytach. Nie lubił tego miejsca ani związanego z nim sojuszu, który reprezentował pewien nieład w naturze świata. Tylko słabość zmusiła go do korzystania z niego. Jednak Ostatni Diuk był nader pragmatyczny i już dawno nauczył się używać wszelkich niezbędnych narzędzi. Dziewięćset lat temu, gdy Elizjusz Ligamenti kładł kamień węgielny pod Kościół Elizejski, nakazał, aby rządziła nim trzyosobowa rada, złożona z przeorów zakonów o różnych obowiązkach. Pontifeks Bieli zajmował się wyłącznie sprawami ducha, stosunkiem człowieka do Boga i moralnością wiernych. Pontifeks Czerwieni odpowiadał za utrzymanie władzy i autorytetu Kościoła oraz jego relacje ze świeckim światem i jego władcami. A misją pontifeksa Czerni była wieczna walka z demonami tego świata, zgodnie z naukami Karisa Zbawcy. Gdy dogmaty Kościoła stały się obowiązującym prawem, potęga Kapłanów Czerni wzrosła, aż przerodziła się we wszechobecną i straszną inkwizycję, obsesyjnie szukającą wszelkich przejawów herezji i nieziemskiego zła. W szalonej chęci zniszczenia demonów tego świata sami zaczęli używać czarów, werbując fanatyków, którzy godzili się na wieczyste męki, stając się nosicielami demonów, aby pomóc Kościołowi w jego krucjacie przeciwko złu. Byli legendarnymi Ignahta Sempria, Przeklętymi Penitentami. Owe wybujałe ambicje Kapłanów Czerni były głównym powodem wielkiej schizmy między Wolnym Kościołem a Kościołem Zaprzysiężenia

i w wyniku wywołanych przez tę straszną rebelię wojen władza Kapłanów Czerni została mocno ograniczona. Powoli wymierali, aż śmierć ostatniego pontifeksa Czerni oficjalnie zakończyła istnienie zakonu. Do tego stopnia, że jeśli w ogóle o nich myślano, to większość ludzi uważała, że przeszli do historii. W końcu, mówiono, każdy wie, że nie ma czegoś takiego jak demony. Brat Nikolai czekał za drugą żelazną kratą. Do tej nie było klucza, mogła więc być otwarta tylko od wewnątrz, przez brata Nikolaia lub jego następcę. W bardziej kapryśnym nastroju Ostatni Diuk zastanawiał się, co by było, gdyby brat Nikolai dostał ataku apopleksji i umarł, a nikt by tego nie zauważył. Zapewne trzeba by rozbić tę kratę, choćby po to, żeby odzyskać jego ciało. Brat Nikolai nosił czarną szatę opadającą obfitymi fałdami z jego ramion i spowijającą go ciszą, jak ruchomą plamę cienia. Czarne włosy miał związane w grubą kitkę, na murnskajską modłę, lecz najbardziej uderzającą cechą jego wyglądu była stalowa maska zasłaniająca twarz. Był to płaski owal z wąskimi otworami na oczy i usta, otoczonymi tysiącami okruchów wulkanicznego szkła, niczym czarny klejnot z niezliczonymi fasetami. Plamka światła latarni niesionej przez Orlanka odbijała się w każdej, tak więc twarz brata Nikolaia ożywiała tysiące maleńkich świetlików, które tańczyły i zgodnie podrygiwały, gdy lampa kołysała się w dłoni diuka. Nikolai był Kapłanem Czerni. Niskiej lub bardzo niskiej rangi kapłanem. Orlanko nigdy nie mógł zgłębić skomplikowanej hierarchii Elizjum, ale uznał, że brat Nikolai musi zajmować w niej bardzo niską pozycję, skoro przydzielono mu tak nudne zadanie. Był latarnikiem, i to bardzo szczególnej latarni, świecącej w ciemnościach pod Pajęczyną. – Bracie – rzekł z uprzejmym skinieniem głowy Orlanko. – Wasza miłość – odpowiedział brat Nikolai i otworzył kratę.

Korytarz za nią kończył się parą drzwi. Jedne prowadziły do pokoiku, w którym brat Nikolai mieszkał, studiował i modlił się. W drugim znajdowała się jego podopieczna. Orlanko poszedł za kapłanem i zaczekał, aż otworzy zamek w drzwiach celi. Poza lampą diuka jedynym źródłem światła była świeca w pokoju brata Nikolaia. W celi uwięzionej nie paliło się światło, gdyż go nie potrzebowała. Brat Nikolai otworzył drzwi i odsunął się na bok. – Jest pan punktualny jak zawsze, wasza miłość. Diuk obdarzył go nikłym uśmiechem i wszedł do środka. Rozległa cela była nienagannie czysta. Jedynym wyposażeniem potrzebnym uwięzionej były łóżko i toaleta. Dziewczyna zaledwie po dwudziestce, o krótkich ciemnych włosach i bladej skórze, która od lat nie widziała słońca, siedziała z podwiniętymi nogami pośrodku pomieszczenia. Jej szata była podobna do togi brata Nikolaia, tylko szara. Przed nią leżała otwarta księga. Powoli wodziła palcem po kartach, linijka po linijce, jakby malowała. Brat Nikolai wyjaśnił mu kiedyś całą tę procedurę. Kapłani wybierali dwoje młodych ludzi. Nadawała się każda para, którą łączyła silna więź, kochanków, a nawet bardzo bliskich przyjaciół, ale Kapłani Czerni preferowali rodzeństwo, gdyż mogli zacząć nad nimi pracować już za młodu. Bliźnięta były idealne. Kiedy wybrano dwie takie osoby i dokładnie sprawdzono, czy nie mają żadnych fizycznych lub umysłowych wad, dawano im imię demona do wezwania. Od tej chwili tych dwoje było jednością, ich umysły stapiały się z sobą pod nieodpartym naporem stwora ciemności. Razem przechodzili szkolenie i nauki, a potem jedno z nich wysyłano w ścisłej tajemnicy do jakiejś ukrytej placówki Kapłanów Czerni, takiego jak to, podczas gdy drugie zostawało w bezkresnych lochach Elizjum. Potem czekali, aż będą potrzebni, aby

w mgnieniu oka przenosić głos pontifeksa przez tysiące mil, odbierać raporty i przekazywać polecenia. Oczywiście, to było niebezpieczne. Jeśli ten z dwojga, który znalazł się za granicą, wpadł w ręce nieprzyjaciół Kościoła, mogły zostać utworzone dodatkowe więzi z dodatkowymi osobami, co mogło mieć katastrofalne skutki. Uczeni teolodzy Kapłanów Czerni ustalili, że kontakt wzrokowy jest do tego niezbędny, tak więc ze względów bezpieczeństwa wysyłanych za granicę pozbawiano oczu. Słysząc kroki, dziewczyna podniosła głowę i światło latarni przez moment oświetliło jej blade i puste oczodoły. Ostatni Diuk zgrzytnął zębami, powstrzymując nagły atak mdłości, i postawił lampę na podłodze, litościwie skrywając jej okaleczoną twarz w mroku. – Witaj, wasza książęca mość – powiedziała. Miała łagodny głos ze śpiewnym murnskajskim akcentem. – Poznajesz skrzypienie moich butów? – spytał Orlanko, pozwalając sobie na skąpy uśmiech. – Och tak. – Wzruszyła ramionami. – Jednak to żadna sztuka, gdyż tylko ty i brat Nikolai otwieracie te drzwi. Orlanko spojrzał na księgę, która leżała niedaleko postawionej przez niego na podłodze latarni. Oczywiście, był to egzemplarz Nauk, specjalnie zrobiony dla niewidomych, z grubo tłoczonymi literami, które można był rozpoznać, wodząc po nich palcem. Kapłani Czerni uczyli dzieci czytać w ten sposób, po utworzeniu więzi, aby ich dusze mogły zaznać nieco łaski. Stronice tej księgi były niemal puste, wytłoczone litery zatarte przez wielokrotnie przesuwające się palce dziewczyny. – Chciałabyś nowy? – zapytał. – Nowy? Oczywiście, nie mogła zobaczyć, na co patrzy.

– Nowy egzemplarz Nauk. Twój wygląda na zużyty. Znów wzruszyła ramionami. – Nie, wasza książęca mość. I tak znam słowa na pamięć. – Poruszyła się i usłyszał szmer jej szaty. – Jego eminencja przybywa. – Bardzo dobrze. Ostatni Diuk wyprostował się, choć oczywiście nikt nie mógł go tutaj zobaczyć. Twarz dziewczyny wykrzywiła się i przez kilka sekund łapała powietrze rozdziawionymi ustami jak wyrzucona na brzeg ryba. Później – była to ta część procedury, którą diuk zawsze uważał za najbardziej niepokojącą – przemówiła innym głosem. Jej wargi poruszały się, tworząc sylaby, lecz głos był męski, basowy, donośny i z silnym cudzoziemskim akcentem. Słowa pontifeksa Czerni, wypowiedziane w jakimś lochu tysiąc pięćset mil dalej, w magiczny sposób przemknęły przez kontynent i zabrzmiały w tej małej celi. – Orlanko – rzekł pontifeks. – Jestem tu, wasza eminencjo. – Mam mało czasu. Świszczący, chrapliwy głos chorego człowieka. Brat Nikolai powiedział kiedyś Orlankowi, że pontifeks w dzieciństwie przeszedł ospę, która uszkodziła mu płuca. – Co dla mnie masz? – Mniej, niż chciałbym – odparł Orlanko. – Vhalnich nie wykonał żadnych zdecydowanych posunięć od swojego powrotu z Khandaru. – Czy kontaktował się z księżniczką? – Nie. Spotkali się tylko podczas jego powitania, na którym byłem obecny.

– I niczego nie przywiózł z Khandaru? – Tylko dwóch swoich oficerów – odparł Orlanko. – Obserwujemy ich. – Zatem to, co odkrył, musi być z resztą jego pułku. Nadal są na pokładzie okrętu? – Tak, wasza eminencjo. – Orlanko zmarszczył brwi. – Nadal uważasz, że coś tam znalazł. – Agentka, którą tam wysłaliśmy, wymówiła jedno z Wielkich Imion. Demon, którego przyjmowała, powinien sobie poradzić ze wszystkim, co mógłby zrobić Vhalnich. – W głosie pontifeksa słychać było gniew, choć Orlanko nigdy nie wiedział, w jakim stopniu można ufać temu dziwnemu sposobowi porozumiewania się. – To, że nie wróciła, oznacza, że odkrył w Khandarze coś o znacznej mocy. – Już to mówiłeś – rzekł Orlanko. Uważał, że pontifeks pokłada zbyt wielką wiarę w umiejętności swojej Ignahta. Z magią czy bez, każdego można zabić, a nawet podporządkować. – Czy masz jakieś pojęcie, co to jest? – Demon, oczywiście. Potężny. Pytanie, czy przywołał go sam, czy powierzył jakiemuś sojusznikowi. I co jeszcze mógł odkryć. – Moi agenci już dużo nam powiedzieli. Kiedy oddziały kolonialne zejdą na ląd, dostarczą pełen raport. Powinni mieć doskonałą okazję do zebrania informacji podczas przeprawy. – Dobrze. Zbyt długo nad tym pracujemy, żeby ryzykować w tej fazie. Jak zdrowie króla? – Kiepskie. Profesor doktor Indergast twierdzi, że to kwestia tygodni, w najlepszym razie. – Zatem działaj zgodnie z planem. I dowiedz się, co zamierza Vhalnich oraz jakie ma kontakty z księżniczką. – To mógł być przypadek – powiedział Orlanko. – Nie wierzę w przypadki.

Nastąpiła chwila głuchej ciszy, a potem odezwała się dziewczyna. – Odszedł, wasza książęca mość. – Dziękuję. – Diuk podniósł lampę. – Proszę, powiadom brata Nikolaia, gdybyś czegoś potrzebowała, a my to dostarczymy. – Dziękuję, wasza książęca mość, ale niczego mi nie potrzeba. Brat Nikolai zamknął drzwi celi, a potem kratę za wychodzącym Orlankiem. Grube żelazne rygle ze szczękiem weszły w swoje gniazda. Orlanko myślał o czymś innym. Wbrew temu, co powiedział, on też nie wierzył w zbiegi okoliczności. Coś się zdarzyło w Khandarze, coś magicznego, i powrót Vhalnicha parę tygodni przed koronacją Raesinii musiał być zamierzony. Tajemniczy pułkownik coś planował, a księżniczka była częścią tego planu. Gdzieś było słabe ogniwo, luźna nitka, która doprowadzi go do tego, co knuł Vhalnich, i prędzej czy później Andreas lub inny agent to odkryje. A wtedy, pomyślał Orlanko, dopilnuję, żeby Vhalnich pożałował, że sprawił mi kłopot.

Sześć Winter

Musisz zakumać – powiedziała Jane – że mieszkańcy Doków nie chcą walczyć. Winter uśmiechnęła się pod nosem. Kiedy wyszły z kamienicy, Jane zaczęła mówić z chrapliwym akcentem, udatnie naśladując mieszkańców Doków. Nawet chodziła inaczej, kołysząc się jak marynarz. Winter zastanawiała się, czy robi to świadomie. Zawsze umiała się dopasować do otoczenia, jeśli chciała. – Poza kilkoma pierdolonymi czubkami – ciągnęła Jane – wszyscy chcą tylko cicho i spokojnie robić swoje, mieć co włożyć do garnka i może upić się od czasu do czasu. Jednak nikt nie chce być rolowany, także przez pieprzonych poborców. Dlatego czasem się awanturują, ale nie na poważnie. Nie tak jak te sukinkoty ze Starego Miasta, które robią coś tylko wtedy, kiedy nie znajdą niczego, co można by ukraść. Grupa młodych kobiet, którym przewodziła Jane, zamieszkiwała zaniedbany trzypiętrowy budynek; niegdyś mieściły się tam biura nieistniejącej już firmy spedycyjnej. Według Abby Jane zajęła go,

przegoniwszy stamtąd bandy dzikich lokatorów i włóczęgów. Abby oprowadziła po nim Winter, zaskoczoną panującym tam porządkiem oraz liczbą mieszkających w nim osób: co najmniej kilkaset dziewczyn w różnym wieku, od takich jak ona i Jane po dziesięcio- lub dwunastoletnie. Zdumiona Winter zapytała, skąd one wszystkie się wzięły, ale Abby odpowiedziała wymijająco. Teraz szły na coś, co Jane nazywała obchodem. Winter pozwolono wyjść bez worka na głowie, co zapewne oznaczało, że została honorowym członkiem bandy. Na razie nieźle, przynajmniej jeśli chodzi o misję zleconą przez Janusa. Janus. Winter zgrzytnęła zębami na samą myśl. On musiał wiedzieć. Musiał. Całe to zadanie, wysłanie jej z rozkazem przeniknięcia do gangu kobiet z Doków, nie miałoby sensu, gdyby nie wiedział. Janus dostatecznie dobrze znał się na ludziach, by rozumieć, że Winter nie nadaje się na szpiega – o czym świadczyło to, w jaki sposób wszystko spaprała. Wysyłanie jej tu było bezcelowe, chyba że Janus wiedział, że Jane przewodzi Skórzanym Kurtkom. A jeśli tak, to dlaczego jej nie powiedział? Nie potrafiła orzec, czy był to z jego strony sprytny ruch, zważywszy na jej przypuszczalną reakcję, czy może dziwaczny żart. Janus istotnie miewał czasem przedziwne poczucie humoru. Tak czy inaczej, zasłużył na solidny kopniak w tyłek. Zerknęła na Jane. Albo dozgonną wdzięczność. Jedno lub drugie. A może na obie te rzeczy... Winter wciąż nie mogła uwierzyć, że Jane tu jest, że ta dziewczyna, która przez trzy lata tak często pojawiała się w jej snach, teraz kroczy obok niej. Z krótkimi włosami, w samodziałowych spodniach portowej robotnicy ta sypiąca przekleństwami kobieta wydawała się zupełnie inną osobą. Potem jednak coś przykuwało wzrok Winter – profil twarzy, ten łobuzerski uśmiech,

błysk w oczach – i ściskało jej się serce, i znów była gotowa zalać się łzami. Okazało się, że obchód Jane polegał na zatoczeniu nieregularnego kręgu wokół kryjówki. To zajęło im znacznie więcej czasu, niż powinno, gdyż przechodnie zdawali się ją znać, a co trzecia osoba zatrzymywała się, żeby zamienić kilka słów. Jane przedstawiała Winter, ilekroć miała okazję, ale ona sama nie zdołała zapamiętać wszystkich osób i ich nazwisk. W pewien sposób wszyscy byli podobni: postawni, zahartowani mężczyźni, ogorzali i muskularni od wieloletniej pracy na powietrzu. Nosili takie przydomki jak Garbaty Jim, Reggie Ząb, Bob Wieprzek czy Orzeszek. Ten ostatni był istnym olbrzymem, jeszcze większym niż kapral Folsom, z pomarszczoną i opaloną skórą twardą jak rzemień i uśmiechem ukazującym zaskakująco białe zęby. Jane wyjaśniła, że nazywano go Orzeszkiem, ponieważ nie tylko zajadał się orzechami, co ważniejsze, zgniatał je w dłoniach. Słysząc to, Orzeszek zaśmiał się wesoło i zademonstrował to z dwoma orzechami wziętymi ze stojącej obok miski. Ścisnął je w dłoni, aż pękły z trzaskiem podobnym do wystrzału z pistoletu. – Widziałaś dziś rano Krzywego Sala? – zapytał Orzeszek, zadziwiająco delikatnie wybierając miąższ z kawałków skorupek. – Jeszcze nie – odparła Jane. – Dlaczego pytasz? – Strasznie się rozeźlił zeszłej nocy – wyjaśnił Orzeszek. – Chodziło o jego córkę i George’a Flaka. – Skur... – Jane wyrzuciła z siebie potok w większości niezrozumiałych dla Winter przekleństw, ale nawet Orzeszek uniósł brwi. – Jeszcze się nie uspokoił? – Powiedział, że tam pójdzie i wypatroszy George’a – rzekł Orzeszek. – Oczywiście, był wtedy pijany w sztok. Wyglądało jednak na to, że nie żartuje. – Uspokoję go.

Jane odwróciła się na pięcie i odeszła, a Winter musiała przyspieszyć, żeby dotrzymać jej kroku. – Pierdolony Sal i jego pierdolona córka – mamrotała Jane. – Rozumiem, że ich znasz? – spytała Winter. – Zdaje się, że znasz tu wszystkich. – Sal to dupek. A jego córka to idiotka, która lubi sprawiać kłopoty. Inaczej po co przeprowadzałaby się do George’a Flaka? On nie grzeszy urodą. – Zatem co zamierzasz zrobić? – Znaleźć Sala i przemówić mu do rozumu. Jego córka już ukończyła siedemnaście lat. Jeśli chce spędzić życie, pieprząc się z brzydkimi rybakami łowiącymi węgorze, to jej sprawa. – Jane zamilkła, po czym dodała: – Nie musisz ze mną iść, jeśli nie chcesz. Sal nie jest niebezpieczny, ale jeśli zaczął się nakręcać, to może być już lekko pijany. – Spojrzała na Winter i odwróciła wzrok, niemal zawstydzona. – Takie... bójki i w ogóle. Nie jesteś... Winter o mało nie parsknęła śmiechem, ale powstrzymała się. Jeszcze nie opowiedziała jej swojej historii, więc Jane wciąż myślała o niej jako o grzecznej panience z sierocińca pani Wilmore, którą trzeba było długo namawiać na najdrobniejsze nieposłuszeństwo. – Potrafię zadbać o siebie – powiedziała Winter. – A przynajmniej nie wchodzić nikomu w drogę. Jane dziwnie na nią spojrzała, ale nie protestowała. Szły jeszcze szybciej wąskimi uliczkami dzielnicy portowej i Jane tylko zdawkowym pomrukiem i machnięciem ręki odpowiadała na pozdrowienia mijanych ludzi. Schodziły ze wzgórza i co chwilę jakaś prostsza uliczka ukazywała Winter rzekę, błyszczącą w słońcu i pełną łodzi. Sporo dużych barek towarowych stało przycumowanych do nabrzeża lub powoli płynęło w górę rzeki, jak spokojne wieloryby pośród małych rybek.

Gdy znalazły się kilkadziesiąt metrów od nabrzeża, Jane skręciła w wąską uliczkę między dwoma magazynami z cegły, a potem na ziemię niczyją za nimi, pełną drewnianych chat. Skierowała się ku najbliższej po lewej, rozpadającej się piętrowej budowli wyglądającej, jakby wyrosła niczym grzyb, a nie została wzniesiona zgodnie z jakimkolwiek planem. W oknach zamiast szyb były szmaciane zasłony, związane w pęczki, aby wpuścić powiewy wiatru, a drzwi szeroko otwarte w ten letni upalny dzień. Jane wykorzystała to i weszła do środka, a Winter nieco nieśmiało za nią. Parter domu był jednym dużym pomieszczeniem z paleniskiem pośrodku. Obok stał duży, solidny stół, silnie cuchnący rybami, a w nim tkwił ciężki nóż do filetowania, wbity jak w rzeźnicki pieniek. Gruby rudy kot, wylegujący się w smudze światła słonecznego, zerwał się i zasyczał na Jane, jeżąc futro. Młody człowiek stojący przy stole zareagował bardzo podobnie. Wyglądał na szesnastolatka, chudy i niezgrabny, z początkami zarostu. – Twój tato na górze? – bez żadnych wstępów zapytała Jane. Chłopak nadął się, chociaż przezornie wycofał się za stół. – A jeśli tam jest, to co? – Nie bądź głupi, młody. Czy ja ci wyglądam na pierdolonego strażnika? Idź i przyprowadź go tu. Trochę oklapł. Odczekawszy moment, żeby pokazać, że nie musi robić tego, co Jane mu każe, pobiegł do rozklekotanych schodów na końcu pokoju i z tupotem wbiegł na nie, zatrzymując się w połowie. – Tato? – ...zajęty – doleciał głos z góry, jakby pijany święty przemawiał z wysoka. – Każ im odejść. – Tato, to Szalona Jane! „Szalona” Jane? Winter pytająco popatrzyła na Jane, która posłała jej

swój najlepszy zwariowany uśmiech i konspiracyjnie uniosła brew. To błyskawiczne nieme porozumienie było tak znajome, że pod Winter ugięły się nogi. Rzeczywiście. Powstrzymała histeryczny chichot. Szalona Jane. Dziwię się, że nie nazwałyśmy jej tak u pani Wilmore, pomyślała. Chłopak czmychnął z drogi, gdy ktoś o wiele cięższy zaczął zbiegać po schodach. Zapewne był to Krzywy Sal – mężczyzna po czterdziestce z wianuszkiem sztywnych siwych włosów otaczających błyszczącą łysinę. Tym razem wyjaśnienie pochodzenia przezwiska nie było potrzebne; nos Sala wyglądał tak, jakby został złamany co najmniej tuzin razy i był powykręcany na wszystkie strony. Mężczyzna miał na sobie skórzaną kamizelkę odsłaniającą ramiona i owłosioną pierś i śmierdział nieświeżą rybą. Za nim przysiadł w połowie schodów dwunastoletni chłopiec. – Musisz wtykać nos w moje sprawy? – ryknął Sal. – Nie bez powodu – powiedziała Jane. – To niedobry zwyczaj – warknął. – Jak będziesz wtykać nos gdzie nie trzeba, to w końcu będzie wyglądał tak jak mój. – Na szczęście nikt nie może znieść myśli, że miałby zepsuć moją urodę – odparła Jane. – Co to za bzdury z tobą i George’em Flakiem? – Pierdolony George zaropiały Flak obraca moją dziewiczą córkę! – rzekł Sal. – Mam prawo pokazać mu, jaki kolor mają jego nerki! Jane podrapała się po nosie. – Iffie to miła dziewczyna, ale trochę przesadzasz, no nie? Z tego, co słyszałam, to Iffie w środku nocy uciekła przez okno. – Nadal jest moją córką – rzekł Sal. – I nie powinien dotykać jej swoimi brudnymi łapami. – Trudno mnie nazwać specjalistką od córek – powiedziała Jane. – Czy pomyślałeś jednak, że może ona tego chce? Uwolnić się od ciebie? Pamiętasz, co się stało z Timem Młodziakiem? Albo Steve’em Drżące

Oczko? Albo tym hamveltajskim marynarzem, którego pogoniłeś? Sal skrzywił się. Najwyraźniej trafiła w czuły punkt i znów wpadł w typowo ojcowską furię. – Wynoś się, głupia suko! Zabieraj swój niewyparzony pysk z mojego domu, zanim pokaleczę ci tę ładną buzię! – Nie, dopóki mi nie obiecasz, że nie pobiegniesz, żeby spróbować pokroić biednego George’a. – Wiem, kogo pokroję! Sal wyciągnął rękę i zacisnął dłoń na rękojeści noża do filetowania. Zanim zdołał wyrwać go z drewna, Jane powtórzyła tę sztuczkę z nożem, który jak za dotknięciem magicznej różdżki pojawił się w jej dłoni. Tym samym niedbałym ruchem wyciągnęła rękę i przytknęła ostrze do grdyki Sala. Ten zastygł. – Dobrze, kurwa, pomyśl, zanim to zrobisz – powiedziała. Zerknęła w bok. – A ty, młody, jeszcze bardziej. Starszy chłopiec podchodził do tych dwojga. Gdy przystanął, Winter niepostrzeżenie przesunęła się za nim. Przy schodach widziała ciężki żelazny pogrzebacz i powoli zmierzała ku niemu, gotowa go użyć, gdyby sytuacja wymknęła się Jane spod kontroli. Spojrzawszy przez ramię, zobaczyła, że młodszy chłopiec gmera przy czymś, i usłyszała groźny, znajomy szczęk... Zareagowała instynktownie. Złapała pogrzebacz, obróciła się na pięcie i uderzyła nim w lufę pistoletu, który dzieciak właśnie odbezpieczył. Nacisnął spust tuż przed tym, zanim rozległ się metaliczny brzęk uderzenia i zobaczyła błysk ognia na panewce, po którym ogłuszająco huknęło. Uderzenie jednak już odchyliło lufę i zamiast w cel, kula trafiła w ścianę, wyrzucając fontannę drzazg. Sal był tak zaskoczony, że puścił nóż i rzucił się naprzód, tak że Jane musiała pospiesznie się cofnąć, żeby nie poderżnął sobie gardła.

– Jim! – ryknął. – Co ty, kurwa, wyprawiasz? – Chciała cię skrzywdzić, tato! – zapiszczał Jim. – Miała nóż i... – Tak cię spiorę, gówniarzu, że... Sal ruszył w kierunku schodów i kulącego się na nich syna, ale Jane złapała go od tyłu za ramię. Znieruchomiał, gdy poczuł ukłucie noża między łopatkami. – Jesteś bardziej pierdolnięty, niż myślałam, Sal – powiedziała Jane. – Zamierzałeś pójść z tym do George’a? Sal miał choć tyle przyzwoitości, żeby zrobić minę wyrażającą zmieszanie. – George ma trzech synów. Mogą być uzbrojeni. – A gdyby nawet? Zabiłbyś jednego z nich? Za co? – Myślałem... – Myślenie to ostatnie, co robiłeś. A teraz posłuchaj mnie, Salomonie Bellows. Mam tego dość, słyszysz? Kiedy Iffie wróci... a wróci, kiedy przekona się, że nie zamierzasz bić się z George’em... chcę, żebyś przeprowadził z nią długą i miłą rozmowę. Rozmowę. Jeśli usłyszę, że chodzi posiniaczona, wrócę tu i sama z tobą porozmawiam. Rozumiesz? – Pokazała chłopaka na schodach. – Jego to też dotyczy. To twoja przeklęta wina, że zostawiłeś nabity pistolet na widoku. Pojąłeś to wszystko? – Ja... – zaczął Sal, ale Jane zrobiła coś z jego ręką i jęknął. – Rozumiem. Rozumiem! – Dobrze. – Jane cofnęła się o krok i jej nóż znów znikł. – Do diabła, powiedz Iffie, że jeśli naprawdę tak bardzo lubi George’a, to powinna za niego wyjść. Jak to usłyszy, wróci do ciebie pędem. Winter ze zdumieniem zobaczyła, że Sal roześmiał się i potrząsnął głową. Jego syn też się nieśmiało zaśmiał. Przypomniawszy sobie o wszystkim, ojciec odwrócił się i zaczął surowym tonem:

– A co do ciebie, Jim... Jane odkaszlnęła znacząco i Sal urwał. – Zamierzam przeprowadzić z tobą rozmowę – dokończył. – Długą. A teraz idź do swojego pokoju i zostań tam. Jane wyszła, Winter podążyła za nią z powrotem na uliczkę. Nic nie mówiły, dopóki nie skręciły za róg i domek znikł im z oczu. Jane westchnęła i potarła skronie. – Niech szlag trafi tego dzieciaka. Cholernie mnie przestraszył. – Zacisnęła powieki, odetchnęła głęboko, a potem spojrzała na Winter. – Nic ci nie jest? Winter poruszyła ręką, wciąż lekko zdrętwiałą od uderzenia metalu o metal. – Zaraz przejdzie. Nic mi nie będzie. – Pieprzony dzieciak. Mógł kogoś zabić. – Właściwie to chyba chciał zabić ciebie. Jane zachichotała. – Tak mi się zdaje. Nawiasem mówiąc, ładne uderzenie pogrzebaczem. Podziękowałam ci już? – Nie słyszałam. – Dzięki. – Jane przesunęła dłonią po włosach, mierzwiąc je jeszcze bardziej. – Przepraszam. Niecodziennie dzieciak niższy ode mnie próbuje strzelić mi w plecy. – Co ty powiesz – szczerze zdziwiła się Winter. – A myślałam, że to dzień jak co dzień dla Szalonej Jane. – Nie zaczynaj – mruknęła Jane. – Wystarczy, że Sal i reszta tak mnie zaczęli nazywać. – Zauważywszy kpiący uśmiech Winter, zmieniła temat. – A co z tobą? Co się stało z dziewczyną, która bała się wylać na Mary Ellen

Todd wiadro gówna? Brałaś lekcje machania pogrzebaczem? – Niezupełnie. – Mówiłaś, że to długa historia. – Owszem. – Cóż, mamy jeszcze kawał drogi do przejścia. Zanim późnym popołudniem wróciły do kwatery Jane, Winter opowiedziała jej większość wydarzeń ostatnich trzech lat. Co chwilę przerywała, gdy Jane po drodze rozmawiała z różnymi kupcami, żonami rybaków i innymi mieszkańcami dzielnicy portowej. Kilkakrotnie musiała zaczekać, aż Jane rozstrzygnie jakiś drobny spór, na przykład naruszenia granicy posesji przy budowie domu i wynikłych z tego różnic w wysokości czynszu, albo zepsutych ryb, które zostały wysłane z innymi artykułami. Za każdym razem strony sporu zdawały się czekać na werdykt Jane i przyjmować go spokojniej niż Sal. Te przerwy pozwoliły Winter uporządkować swoją opowieść. Powiedziała prawdę, niemal całą, ale celowo nie podała szczegółów swojego udziału w wydarzeniach i unikała wszelkich wzmianek o Feor, uzdrowieniu Bobby czy o tamtej strasznej nocy w świątyni pod Wielką Desol. Po krótkiej walce wewnętrznej postanowiła nic nie mówić o tym, co kazał jej zrobić Janus. Muszę to sobie przemyśleć, stwierdziła. Zawsze mogę poinformować Jane później. Jane słuchała, robiąc coraz większe oczy, aż pod koniec spaceru przestała zwracać uwagę na ludzi przyjaźnie ją pozdrawiających na każdym rogu i skupiła się na Winter. Kiedy dotarły do zakratowanej bramy jej budynku, zatrzymała się i zmierzyła ją groźnym spojrzeniem. – Mówisz poważnie, prawda? – spytała. – Uciekłaś od pani Wilmore i wstąpiłaś do wojska jak jakaś dziewczyna z ballady? Winter skinęła głową.

– A potem służyłaś w pieprzonym Khandarze z Vhalnichem? – Nie chciałam tego – powiedziała Winter. – Popłynęłam do Khandaru, ponieważ myślałam, że to będzie dobre miejsce, żeby się ukryć. To nie moja wina, że zaraz po moim przybyciu postanowili zrobić tam rewolucję. – Naprawdę to zrobiłaś. O kurwa, nie wierzę! Jane z radosnym okrzykiem złapała Winter i uścisnęła ją. Otrząsnąwszy się z zaskoczenia, Winter też ją uściskała. – Boże, a to ja udawałam twardą, gdy ty maszerowałaś po pierdolonym Khandarze i jadłaś małpie mózgi – mówiła z podziwem Jane. – W Khandarze nie ma małp – powiedziała lekko zasapana Winter. – Ale są chrząszcze. Oni lubią jeść chrząszcze. I takie węże, które żyją w kanałach. Oblepiają je gliną i pieką na... – Proszę, przestań – przerwała jej Jane. – Właśnie nabrałam apetytu i nie chciałabym go stracić. Czy w twojej diecie nadal figurują krowy i świnie? – Niezbyt często – odparła Winter. – Przeważnie jedliśmy baraninę. Do końca życia nie chcę widzieć barana, żywego czy gotowanego. – No to chodź. Możesz spróbować wyjątkowego vordanajskiego przysmaku, który nazywam „wieprzowiną niedopieczoną z jednej i spaloną z drugiej strony”, ponieważ Nellie w kuchni wciąż się uczy i stara się najlepiej jak umie. – Jane pokręciła głową. – Nie mogę się doczekać, kiedy powiem dziewczynom, że byłaś w Khandarze. Pękną z zazdrości. – Nie! To słowo wyrwało się z jej ust z mocą, która zaskoczyła je obie. Jane zamilkła. – Nie możesz nikomu powiedzieć – rzekła Winter, dopiero teraz uświadamiając sobie podjęte ryzyko. Gdyby wyszło na jaw, że w oddziałach kolonialnych jest dziewczyna przebrana za chłopaka, nie mogłaby tam wrócić. Na myśl o noszeniu sukienki przez resztę życia prawie wpadła

w panikę i nagle kołnierzyk wydał się jej za ciasny i parzący. Nie przyszło jej do głowy, że może nie powinna ufać Jane. – Proszę. Tylko tyle zdołała wykrztusić. Znów nastała chwila pełnej napięcia ciszy. Potem Jane odkaszlnęła. – Cóż – powiedziała. – To twoja historia. – Dziękuję. – Winter odetchnęła. – Przepraszam. Powinnam była... coś powiedzieć. Wyjaśnię... – Nie przejmuj się tym. My tutaj nie pytamy nikogo, co się stało, jeśli nie chce o tym mówić. To oszczędza wielu łez. – Jane się uśmiechnęła. – Chyba będziemy musiały zabawić dziewczyny opowieścią o tym, jak uratowałaś mnie przed śmiercią z ręki małego Jima Bellowsa. Winter uśmiechnęła się słabo, ale z wdzięcznością. – Szczerze mówiąc, nie wiem, czyby cię trafił. Chyba że przypadkiem. – Zapewne masz rację. Jednak nie musimy im tego mówić. Kolacja trwała dość długo w... mieszkaniu Jane? Koszarach? Komunie? Winter nie była pewna, jak to nazywać. Powiększona kuchnia i jadalnia były za małe, aby pomieścić wszystkie dziewczęta, przychodziły więc na posiłki grupami. Kucharki również pracowały na zmiany, nadzorowane przez „starającą się” Nellie. Jadalnię – utworzoną przez wyburzenie ścianek działowych – wypełniało mrowie jedzących, rozmawiających i śmiejących się młodych kobiet, ubranych w niewiarygodnie różnorodne stroje, wyglądające na wygrzebane z dna jakiegoś kufra. Jadły z glinianych i drewnianych naczyń, sztućcami pozbieranymi na złomowiskach i śmietnikach. Jane przewodniczyła temu zbiorowisku niczym średniowieczny feudał, siedząc z grupką starszych dziewcząt przy wyższym stole. Winter usiadła przy niej i została obrzucona nieprzyjaznymi spojrzeniami przez niektóre z nich, lecz Jane od razu zaczęła opowiadać o tym, co zdarzyło się

u Krzywego Sala, i to przełamało lody. Abby, która była, zdaje się, zastępczynią Jane, usiadła z drugiej strony. Wśród pozostałych Winter dostrzegła Beccę oraz Chris, które poznała po schwytaniu, i została przedstawiona niskiej dziewczynie o łagodnym głosie, imieniem Min, a także chudej jak tyczka kobiecie zwanej Winnie, w wieku zbliżonym do jej. Te cztery, wraz z Abby, zdawały się być porucznikami Jane, a przydzielenie miejsca przy ich stole najwidoczniej oznaczało, że Winter została przyjęta do ich grona. Jedzenie było takie właśnie, jak zapowiadała – albo groziła – Jane. Proste, ale obfite – więcej mięsa i ryb, niż Winter widziała przez wszystkie lata pobytu u pani Wilmore i służby w armii. Chleba też było mnóstwo, całe sterty parujących okrągłych bochenków. Winter zjadła do syta, a nawet więcej. Służba w wojsku nauczyła ją, że żywność bywa dostępna lub nie, więc jeśli trafia się okazja, to lepiej najeść się na zapas. Jane także z apetytem zaatakowała talerz, chociaż przez cały czas prowadziła cichą rozmowę z Abby. Winter pohamowała ciekawość, chociaż nie mogła nie zauważyć, że Abby wyszła w połowie kolacji, zostawiając na pół pełny talerz. Gdy zaspokoiła pierwszy głód, zaczęły ją dręczyć pewne pytania. Jane była całkowicie zajęta swoją rolą pani domu, pokrzykując przez całą salę do którejś z dziewcząt i czasem zaśmiewając się z ich odpowiedzi. Min zdawała relację z wydarzeń minionego dnia – najwyraźniej odpowiedzialna za młodsze podopieczne – a Jane słuchała i czasem wydawała polecenia. Skąd się to wszystko brało? Te dziewczęta jadały lepiej niż ona w wojsku, a potrawy były zdecydowanie pożywniejsze od szarej brei produkowanej przez kuchnię pani Wilmore. Czym Jane płaciła za to wszystko? A skoro o tym mowa, to skąd się wzięły te wszystkie dziewczyny? Abby mówiła, że przyjmują sieroty i bezdomne, ale nie mogło być ich aż

tyle. W miarę upływu czasu Winter zaczęła się niepokoić. W końcu Janus przysłał mnie tu z jakiegoś powodu, a teraz jest ministrem sprawiedliwości, przebiegło jej przez myśl. Może Jane kieruje gangiem złodziejek. Gang mający kadrę dowódczą złożoną z rozgadanych, wesołych nastoletnich dziewcząt wydawał się czymś mało prawdopodobnym, ale Winter miała w tych sprawach niewielkie doświadczenie. Wśród bezdomnych dzieci Ashe-Katarionu z pewnością było wiele złodziejek, ale jakoś nie wyobrażała sobie, by siedziały tak spokojnie przy stole. Przyszła jej do głowy inna myśl i Winter przygryzła wargę. W końcu grupa młodych kobiet zawsze może zarabiać na życie w pewien sposób. Tylko że na pewno nie tu. Jane nigdy nie uczestniczyłaby w czymś takim. Moralność jej przyjaciółki zawsze była nieco wybiórcza, lecz z pewnością nigdy nie przekroczyłaby pewnych granic. Nigdy. Pod koniec posiłku Winter czuła się zdecydowanie nieswojo. Wokół prowadzono ożywione rozmowy, ale nie brała w nich udziału, jak głaz sterczący z wartko płynącego strumienia. To za bardzo przypominało jej czas spędzony w kompanii Davisa, kiedy nazywana „Świętym”, pospiesznie i w milczeniu pochłaniała swoje skąpe racje żywnościowe, gdy mężczyźni wokół żartowali i przechwalali się swoimi wyczynami w barach i łóżkach. Te żarty były inne, oczywiście, ale poczucie braterstwa – do którego nie należała – było takie samo. Smętnie gmerała w resztkach tłuszczu i warzyw na talerzu. Czyjaś dłoń opadła jej na ramię. Winter uniosła wzrok i zobaczyła uśmiechającą się do niej Jane. – Prawie skończyłam – oznajmiła. – Chodźmy na górę. – Mam... – zaczęła Winter. – Kilka pytań. – Jane cicho westchnęła i jej uśmiech zgasł. – Wiem.

Pokój Jane znajdował się na ostatnim piętrze, w rogu budynku, gdzie słońce wpadało przez okna z dwóch stron. Zastały tam Abby zamykającą drzwi jednym palcem, niezdarnie, ponieważ w rękach trzymała kłąb odzieży. – Przepraszam – powiedziała, usuwając się na bok, żeby je przepuścić. Winter miała wrażenie, że pokój Jane został powiększony w taki sam sposób jak jadalnia, przez wyburzenie ścian działowych, ale tutaj starano się to ukryć. Kilka kilimów z rozmaitych materiałów i czasów zakrywało podłogę, a ciężkie dębowe biurko w kącie było zasłane papierami. Na ścianach zawieszono kolorowe maty, przesłaniające odpadający tynk. Para wielkich kufrów z otwartymi wiekami służyła Jane za garderobę, a ogromny materac przeznaczony do łoża z baldachimem leżał na podłodze, nakryty czystym prześcieradłem samodziałowym. – Mój pałac – oznajmiła Jane, rozkładając ręce. – Podoba ci się? – Przez dwa lata mieszkałam w namiocie – odparła Winter, zamykając za sobą drzwi. – Już samo spanie pod dachem to dla mnie luksus. – Zawahała się. – Nikt nie... – Siądzie pod drzwiami, przykładając do nich szklankę? Bez obawy. Winter odprężyła się trochę. – Jak długo tu jesteś? – Trochę ponad rok – powiedziała Jane. – Wydaje się, że dłużej. – Naprawdę wygodnie się tu urządziłaś. – Jestem w tym dobra. – Jane mrugnęła i podeszła do komódki stojącej obok dużego stołu. Wyjęła zakorkowaną butelkę, dwa lekko zakurzone kieliszki i pomachała nimi. – Napijesz się? Winter skinęła głową. Gdy Jane nalewała, podeszła do okna i odchyliła zasłonę. Był późny letni wieczór i słońce już zachodziło, barwiąc błotniste, zakopcone ulice dzielnicy portowej w czerwone i czarne wzory. Tu i ówdzie paliły się świece i pochodnie, ale niewiele. Z okna rozpościerał się widok na

północ, a budynek był wyższy od tych, które go otaczały, tak więc Winter widziała wszystko aż do rzeki i dalej. Wyspa – świetlna łuna w oddali – przypominała ogromny statek. Jane cicho stanęła za Winter i wetknęła jej kieliszek do ręki. Winter pociągnęła łyk, nie patrząc, i była przyjemnie zaskoczona. Oczywiście, każde vordanajskie wino byłoby dobre po khandarskich sikaczach. Skrzywiła się na samo wspomnienie. – Niedobre? – Jane pociągnęła łyk ze swojego kieliszka. – Nie najlepszy rocznik, przyznaję, ale... – Jest świetne. – Winter odwróciła się. – Muszę zapytać. Co tu robicie? Skąd się wzięły te wszystkie dziewczyny? Jak udaje ci się je wyżywić? – To trochę dziwne, kiedy się nad tym zastanowić. – Jane w zamyśleniu obracała w palcach kieliszek. Winter machinalnie zanotowała, że teraz, kiedy były same, większość przekleństw znikła z jej słownika. – To... długa historia. Tak jak twoja. – Myślę, że mamy czas – powiedziała Winter. – Tak sądzę. – Jane nabrała tchu. – Większość dziewcząt jest od pani Wilmore, tak jak my. – Co takiego? – Wróciłam tam po ucieczce od Ganhide’a – wyjaśniła Jane. – Musiałam się ukrywać, dopóki nie przestali mnie szukać, więc miałam czas pomyśleć. Wydostałam się, w porządku, ale co z tymi wszystkimi dziewczynami, które wciąż tam tkwiły i miał je spotkać ten sam los... miały zostać wydane za pierwszego lepszego brutalnego wieśniaka, który o nie poprosi. – A więc wróciłaś. – Wróciłam. – Z planem ucieczki? – W sierocińcu pani Wilmore przebywało trzysta dziewcząt. Winter próbowała sobie wyobrazić, jak wszystkie wymykają się

z budynku, jedna i wychowawczyniami...

po

drugiej,

kryjąc

się

przed

woźnymi

– W pewnym sensie. – Jane podrapała się po głowie i lekko poczerwieniała. – Właściwie raczej rewolucji. – Rewolucji? A jak zdołałaś uniknąć wykrycia? – Nie udało mi się. – Jane jednym haustem opróżniła kieliszek. – Kiedy tam dotarłam, najpierw kryłam się w krzakach, ale im dłużej patrzyłam, tym bardziej zaczynałam myśleć... po co się trudzę? No wiesz, byłaś tam. To nie tak, że pani Wilmore miała tam cały pieprzony batalion strażników. – Jednak... – Wiem. – Jane pokręciła głową. – Kiedy tam wróciłam, z początku bardzo się bałam. Przez trzy dni usiłowałam znaleźć sposób, żeby tam wejść niezauważenie. Oczywiście, cały plan diabli wzięli, kiedy spróbowałam to zrobić. Już po pięciu minutach praktycznie wpadłam na jedną z dyżurnych. Byłam gotowa uciec, a ona zaczęła wrzeszczeć, ale nagle pomyślałam: co ona mi może! Przecież to tylko niska dziewczyna z opaską! Pewnie nie miała jeszcze piętnastu lat, taka mała żmija. Po prostu odepchnęłam ją i poszłam dalej. – A ona nie sprowadziła wychowawczyń? – Oczywiście, że sprowadziła. Tylko że do tego czasu zdążyłam już sobie porozmawiać z dziewczynami w salach. Tak więc po jednej stronie znalazło się pięć starych bab z wierzbowymi rózgami, a po drugiej kilkaset rozzłoszczonych dziewczyn. – Jane uśmiechnęła się. – Tylko na nas spojrzały i pozamykały się w swoich gabinetach. Winter nie mogła powstrzymać śmiechu. To prawda, jeśli pomyśleć o tym w ten sposób. Moralny autorytet pani Wilmore zawsze był tak przytłaczający, że wydawała się jakimś starożytnym bóstwem żyjącym na szczycie góry i ślącym stamtąd, wedle kaprysu, łaski lub pioruny. Była

jednak tylko człowiekiem. Zwyczajną zgorzkniałą staruchą. Nawet po tak długim czasie dla Winter była to ogromnie wyzwalająca myśl. – A wy po prostu sobie poszłyście – powiedziała. Jane kiwnęła głową. – Po prostu poszłyśmy. Powiedziałam dziewczętom, że zaopiekuję się każdą, która zechce pójść ze mną. Niektóre tam zostały, inne uciekły i znikły, a reszta... – Machnięciem ręki wskazała niższe piętra budynku. To musiało się zdarzyć już po ucieczce Bobby. Kapral niewiele mówiła o swoim pobycie w instytucji pani Wilmore, ale o czymś takim na pewno by wspomniała. – Miałaś przygotowane dla nich to wszystko? – zapytała Winter. – Co? Och, nie. Boże, przez pewien czas było okropnie. Przez tydzień spałyśmy na bagnach za Dnem, czuwając pół nocy z pochodniami i pałkami, żeby odganiać złodziei i gwałcicieli. Nie miałam pojęcia, co robię. To wszystko przyszło później. Winter znów się roześmiała. To cała Jane – zrobić coś odważnego, błyskotliwego, pięknego i zupełnie nie wiedzieć, jak radzić sobie z konsekwencjami. Najpierw dać nura, a potem się zastanawiać, jak głęboka jest woda. Winter opróżniła kieliszek, rozejrzała się za butelką i dopiero po chwili uświadomiła sobie, że Jane zamilkła. – Jane? Spoglądała na swoje ręce, przekładając pusty kieliszek z jednej dłoni do drugiej. Jedna szkarłatna kropla wirowała tuż przy brzegu, nie mogąc uciec. – Przepraszam – powiedziała Winter. – Nie powinnam się śmiać. To musiało być straszne. – Co? Och. – Jane pokręciła głową. – W porządku. To naprawdę cholernie zabawne, jeśli się nad tym zastanowić. Po prostu uciekałam z jednej opresji w drugą, usiłując trzymać się z daleka od Straży, złodziei

i głodu. Z kilkuset osobami, które nagle oczekiwały, że zapewnię im bezpieczeństwo i znajdę gdzieś pieniądze na ich następny posiłek. Winter skrzywiła się ze współczuciem. Wróciła myślami do pierwszej misji z siódmą kompanią, tego idiotycznego zwiadu d’Vriesa i tej nagłej, okropnej świadomości, że wszystko spadło na jej barki. Wrzaski i dym spalonego prochu, trzask wystrzałów z muszkietów i miotające się, przerażone konie... – O mało ich nie zostawiłam – powiedziała bardzo cicho Jane. – W tym bagnie. Stałam na warcie i myślałam, że mogłabym po prostu odejść. Wtedy żadna z nich nie byłaby już moim problemem. – Jednak nie zrobiłaś tego. – Chciałam. Bardzo chciałam. Albo po prostu wejść w bagno, zgubić się, zapaść w nie i pozwolić, żeby mnie wciągnęło. To nie wydawało się tego warte. Zapadła długa cisza. Jane obracała kieliszek w palcach. Winter ostrożnie – minęło dużo czasu, od kiedy z własnej woli dotykała drugą osobę – wyciągnęła rękę i położyła jej na ramieniu. – Jednak dokonałaś tego. Zwyciężyłaś. – Delikatnie poklepała Jane po ramieniu, chcąc dodać otuchy. – Pokonałaś Ganhide’a, panią Wilmore i całą resztę. Chcę powiedzieć, tylko popatrz wkoło! – Nie rozumiesz. Ja nie... nie sądziłam... – Przełknęła ślinę. Winter, nie rozumiejąc, nic nie powiedziała. – Nie zamierzałam wywołać rewolucji w sierocińcu pani Wilmore – wyznała Jane. – Tak naprawdę szukałam ciebie. Och. Winter zamrugała. – Każdego dnia, od kiedy uciekłam od Ganhide’a, myślałam o tobie, że tkwisz tam, i... o tym, co w końcu ci zrobią. Musiałam wrócić. To trwało tak długo, bo musiałam się ukrywać, a potem...

– Kiedy tam wróciłaś, mnie już nie było – podpowiedziała Winter. Gardło ścisnęło jej nagłe, przytłaczające poczucie winy. Przez cały ten czas czuła się jak zdrajczyni, ponieważ nie umiała uwolnić Jane tamtej ostatniej nocy. Przeklinała swoje tchórzostwo. Jednak to, co stało się później, było jeszcze gorsze. Uciekłam do Khandaru, jakby ścigały mnie wszystkie demony piekieł, wyrzucała sobie. Nigdy nawet nie przyszło mi do głowy, żeby wrócić, odszukać Jane i pomóc jej uciec od Ganhide’a, ani tym wszystkim dziewczętom, które tam zostawiłam. Po prostu uciekłam gdzie pieprz rośnie. – Dobrze, że uciekłaś – powiedziała Jane, wciąż wpatrzona w swój kieliszek i nieświadoma rozterek Winter. – Nie chciałabym, żebyś pozostała w tym przeklętym miejscu ani minutę dłużej. Ale kiedy tam wróciłam i powiedziano mi, że znikłaś i nikt nie wie gdzie... – Zacisnęła palce na kieliszku, jakby chciała zgnieść go w dłoni. – Przepraszam – szepnęła Winter. – Nie. Mówiłam ci, o nic cię nie obwiniam. Zrobiłaś to, co musiałaś. – Przepraszam. – Winter miała wrażenie, że nie jest w stanie powiedzieć nic innego. – Jane, ja... – Przestaniesz wreszcie przepraszać? – Jednak... Jane odwróciła się, chwyciła ją za ramiona i gwałtownie przyciągnęła do siebie. Winter zamknęła oczy i skuliła się, czekając na cios, lecz zamiast niego otrzymała pocałunek. Trwał długo. Czuła smak wina i potu na skórze Jane, i łaskotanie spływającej po jej policzku łzy, która w końcu zawisła na czubku jej własnego nosa. Dłonie Jane przesunęły się po jej plecach, przyciągając do siebie, i Winter przez warstwy skóry i lnu poczuła ciepło jej ciała. W końcu Jane odsunęła się, ciężko dysząc, ale nie wypuszczając jej

z objęć. Winter czuła mrowienie całego ciała i zawrót głowy, jakby wypiła znacznie więcej niż jeden kieliszek wina. – Wszystko w porządku – powiedziała Jane. – Jesteś tutaj. Tylko to ma teraz znaczenie. Winter, patrząc w te hipnotyzujące zielone oczy, skinęła głową. W końcu chwila minęła, jak wszystkie takie chwile. Mięsień w nodze Winter, zmęczony całodziennym spacerem po mieście, wybrał ten moment, żeby zgłosić swoje obiekcje bolesnym skurczem, w wyniku którego dziewczyna zachwiała się i o mało nie upadła. Jane podtrzymała ją i obróciła do materaca, na którym Winter usiadła z impetem. Jane opadła obok niej, wyciągając ręce nad głowę i wyginając plecy jak kotka. – Boże – powiedziała. – Od samego mówienia o tym czuję się lepiej, wiesz? – Powinnam... – Winter pokręciła głową, wciąż oszołomiona. Miękki materac nagle wydał jej się niewiarygodnie kuszący. – Przespać się chyba. To był długi dzień. Pewnie nie masz dla mnie jakiejś wolnej pryczy? Jane zerknęła na nią z ukosa. – Mogę kazać przygotować ci pokój. Tu jest mnóstwo miejsca. – Dziękuję. – Albo możesz zostać tutaj. – Tutaj? – Przez długą, niezręczną chwilę Winter rozglądała się po pokoju, szukając innego posłania. Potem, za późno, zrozumiała. – Och. Tutaj, z tobą. Jane znów się uśmiechnęła. – Tak jak mówisz, tutaj, ze mną. Winter w głębi duszy chciała tego. Jej ciało było obolałe w tych miejscach, do których przyciskała się Jane, w sposób nie mający nic

wspólnego z wielogodzinną przechadzką po mieście. Jednak nie mogła się pozbyć panicznej obawy wzbierającej na samą myśl o tym ani zakorzenionej chęci unikania wszelkiego fizycznego kontaktu. – Ja... nie mogę – wykrztusiła po chwili. Jane poważnie skinęła głową. Winter obserwowała jej twarz. – Nie dlatego, że nie chcę – powiedziała. – Chcę. No wiesz, z tobą. Tylko nie... teraz. To trudne. Przep... – Mówiłam ci, żebyś przestała przepraszać – weszła jej w słowo Jane. – To w porządku, naprawdę. – Jestem po prostu... zmęczona. – Winter zrobiła głęboki wdech i wzięła się w garść. – Daj mi trochę czasu na oswojenie się ze wszystkim. – Oczywiście. – Jane wstała i wyciągnęła rękę. – Chodź. Znajdziemy ci jakiś pokój. Winter ostrożnie ujęła jej dłoń i pozwoliła się wyprowadzić na korytarz, chwiejąc się jak pijany wracający do domu z tawerny. Ledwie zapamiętała pokój, w którym ją umieściły, i kiedy się rozebrała. Chyba nigdy w życiu nie spała tak dobrze – mocno, spokojnie i na szczęście bez żadnych snów.

Marcus Ciężki powóz Straży z turkotem jechał Czwartą Aleją, w kierunku skrzyżowania z ulicą Świętego Dromina. Marcus odchylił zasłonkę, aby popatrzeć na mijane domy i zadać sobie pytanie, co, do diabła, robi. Tutaj przynajmniej nie potrzebował zbrojnej eskorty. To był północny skraj północnego brzegu; za daleko od ulicy Mostowej i wyspy, żeby pretendować do miana modnej dzielnicy, ale dobrze odgrodzony od tłumów południowego brzegu i ubóstwa Starego Miasta. To była dzielnica dużych,

niskich domów z dobrze utrzymanym otoczeniem, kwietnymi ogrodami oraz kępami brzóz i wierzb. Budynki znajdowały się daleko od ulicy, za osłoną drzew i żwirowych podjazdów biegnących między stajniami i powozowniami. Mieszkali tu umiarkowanie bogaci kupcy, do których kiedyś należał ojciec Marcusa, albo śmietanka dobrze opłacanych rzemieślników i specjalistów. Marcusowi towarzyszył jedynie woźnica i pałkarz Eisen, świeżo uwolniony spod kurateli medyków. Pomimo ich wysiłków młodzieniec wyglądał tylko trochę gorzej, z lewą ręką na eleganckim lnianym temblaku i spowitą w bandaże. Patrząc na niego, Marcus przypomniał sobie Adrechta, który stracił rękę w wyniku podobnej rany odniesionej pod Weltae-enTselika. O mało się nie wzdrygnął. – Jesteś pewny, że chcesz tak szybko wrócić na służbę, Eisen? – zapytał. – Jeśli to kwestia pieniędzy, to dopilnuję... – Nie, panie kapitanie. To znaczy tak, panie kapitanie, jestem pewny i nie chodzi o pieniądze. Nie lubię siedzieć bezczynnie, panie kapitanie. – Pałkarz dotknął obandażowanej ręki. – Chirurg zapewnił, że nie będzie z nią problemu. Żadna kość nie jest złamana. To naprawdę lekka rana. Nie powinienem był zemdleć. – To tylko szok – rzekł Marcus. – Zdarza się, jeśli nigdy przedtem nie odniosłeś rany postrzałowej. To nie twoja wina. I naprawdę nie musisz jechać ze mną tak daleko. – Młodszy kapitan Giforte rozkazał, żebym panu towarzyszył, panie kapitanie – powiedział Eisen, jakby to wszystko wyjaśniało. Marcus zastanawiał się, czy entuzjazm pałkarza jest szczery, czy po prostu podlizuje się nowemu przełożonemu. Nigdy nie potrafił dostrzec różnicy. Kolejny nowy problem – w Khandarze nikt się nie trudził nadskakiwaniem kapitanowi. Pokręcił głową i znów spojrzał za okno.

– Wychowałeś się w tym mieście, Eisen? – Tak, panie kapitanie – odparł pałkarz. – Nawiasem mówiąc, niedaleko stąd. – Naprawdę? Marcus zerknął na niego. Praca w Straży, szczególnie poczynając od najniższego szczebla, była dziwnym wyborem kariery dla młodzieńca z bogatej rodziny. Eisen odkaszlnął. – Jestem synem służącego, panie kapitanie. Moja matka była pokojówką, a ojciec stangretem. Ja pomagałem w psiarni, aż miałem tego dość i podpisałem kontrakt u zielonych. – Rozumiem. – Po chwili Marcus zapytał: – Ile masz lat? – Dwadzieścia trzy, panie kapitanie. Zatem w czasie pożaru miał cztery. Mniej więcej tyle co Ellie. Powóz zakołysał się, skręcając w ulicę Świętego Dromina, ukazującą... Przeszłość. Ulica rozpostarła się przed nim jak pamięć, jakby minęły dni, a nie lata. Za oknami migały punkty orientacyjne z jego dzieciństwa – buk, z którego spadł, mając dziesięć lat, i o mało nie roztrzaskał sobie głowy, maliniak, w którym znalazł kotkę pilnującą swoich kociąt, wybrukowany odcinek ulicy, gdzie nauczył się jeździć na... Zastukał w ściankę i powóz zwolnił, a potem stanął. Zanim w pełni uświadomił sobie, co robi, Marcus wyskoczył, a Eisen niezgrabnie za nim. Nawet zapach był ten sam. Marcus zaczerpnął tchu, wdychając woń skoszonych trawników i końskiego łajna na ulicy. Powozy przejeżdżały z turkotem, szerokim łukiem omijając pojazd Straży, a nieliczni przechodnie spoglądali nań z zaciekawieniem. Marcus nie zwracał na nich uwagi. – Dawno nie był pan w domu, panie kapitanie? – zapytał stojący obok Eisen.

– Dziewiętnaście lat – odparł Marcus. – Mniej więcej. Eisen cicho gwizdnął. – Myśli pan, że jeszcze trafi? – Oczywiście. – Marcus wskazał palcem. – Nasz dom był tam, za tymi bukami. Teraz z czterech zostały trzy i były trochę większe, ale nie mógł ich nie poznać. Rosły w posiadłości Wainwrightów, których dzieci bawiły się z Marcusem prawie codziennie przez tych kilka cudownych godzin pomiędzy lekcjami a obiadem. Veronica Wainwright była pierwszą dziewczyną, którą pocałował, w mroku, za drewutnią jej ojca, dzień przed swoim wyjazdem do szkoły wojskowej. Miała łzy w oczach, a on, szesnastolatek, obiecał, że wróci i ożeni się z nią, kiedy skończy szkołę i zostanie oficerem. Nie myślał o tym od lat. Prawdę mówiąc, nie myślał o tym wszystkim. Po pożarze odgrodził murem całą tę część swoich wspomnień, zamknął je i wyrzucił klucz, mając nadzieję, że pozbędzie się cierpień. Przyjeżdżając tutaj, uwolnił je i ze zdziwieniem odkrył, że nie są tak bardzo bolesne, jak pamiętał. Pospiesznie przeszedł ulicą, mijając buki, aż odsłonił się widok na to, co było kiedyś rezydencją d’Ivoire’ów. Dwa jej obrazy współzawodniczyły w jego umyśle. W jednym był dom, taki, jaki widział ostatni raz, z bluszczem pnącym się po kamiennych ścianach i starych szybach z ołowianego szkła, które jego ojciec wolał od nowoczesnych. Drugi stworzył w swoim umyśle w ciągu minionych lat: poczerniała ruina okopconych belek i zwalonych kamieni. Teraz zobaczył zupełnie nowy dom. Bardziej kwadratowy, większy i wyższy od jego dawnej rezydencji, z dużymi niedzielonymi oknami i wysokim portalem wejścia. Teren wyglądał tak samo – nawet stary dąb z konarami wyciągniętymi powyżej dachu – ale ktoś zamienił sam dom.

Marcus spoglądał nań przez moment, mrugając. Oczywiście, że stoi tu inny budynek. Był niemądry. Stary się spalił, lecz dobre parcele w Vordanie nigdy długo nie stały puste. Ktoś kupił tę nieruchomość, usunął ruiny i postawił swój dom. Marcus podświadomie wyobrażał sobie, że grzebiąc w zgliszczach, znajdzie coś, co wszyscy przeoczyli, ale to po prostu było śmieszne. Po tak długim czasie nie było nawet tych ruin. Ionkovo kazał mu tu przyjść. Dlaczego? Oczywiście, agent Kapłanów Czerni mógł po prostu zabawić się kosztem Marcusa. Nie wyglądał jednak na takiego. Chciał, żeby kapitan coś tu znalazł. – Cóż więc tu robię, do diabła? – powiedział Marcus. – Panie kapitanie? Pokręcił głową i spojrzał na Eisena, zmieszany, że głośno myślał. – Nic. Myślałem, że coś tu zostało, ale to było głupie. – Przykro mi, panie kapitanie. To musi być trudne. Marcus odwrócił się, spoglądając na sąsiednie domy. – I nie sądzę, żeby wielu ludzi jeszcze pamiętało ten pożar. O co więc chodziło? Miał ochotę wrócić do celi i zetrzeć ten cwany uśmiech z twarzy Ionkova. On coś wie, ale mówi zagadkami. – Szuka pan informacji o tym, co się stało, panie kapitanie? – Pewnie tak. – Marcus wzruszył ramionami, czując się pokonany. – Tylko nie jestem pewny, czy jest czego szukać. – Myślę – rzekł Eisen – że mam pewien pomysł. „Skrzypek” był dogodnie usytuowany na rogu Czwartej Alei i ulicy Świętego Dromina. Nie była to tawerna czy winiarnia, lecz prawdziwy stary pub, bardziej klub dla szacownych miejscowych obywateli niż lokal. Budynek miał ceglane ściany usiane nakładającymi się łatami napraw, tu i ówdzie

porośnięte bluszczem. Frontowe drzwi były otwarte, ale idący przodem Eisen zatrzymał się przed nimi i wskazał zdrową ręką. – Widzi pan, panie kapitanie? Marcus spojrzał uważniej. Mała mosiężna tabliczka, mocno zaśniedziała, głosiła: Kwatera 17. kompanii Królewskiej Ochotniczej Straży Pożarnej, zbud. 1130 r. – Mój wuj był w dwudziestej czwartej kompanii – oznajmił Eisen – w Fusach. Zawsze mówił, że głównie był to pretekst do spędzania wieczorów poza domem. Na północ od rzeki nie było tylu pożarów co kiedyś. Powiedział mi jednak, że w każdej kompanii jest jakiś stary wyga, będący członkiem od pięćdziesięciu lat i mogący opowiedzieć o każdym domu, który spłonął na jego służbie. – Warto spróbować – rzekł Marcus, chociaż w duchu pomyślał, że to zbyt cienka nitka, żeby wiązać z nią jakieś nadzieje. – Zobaczymy, czy uda nam się ich znaleźć. Eisen wprowadził go do środka. Lokal zupełnie nie przypominał khandarskich tawern, do których przywykł Marcus, raczej rodzinny salon z solidnymi stołami o wypolerowanych na wysoki połysk blatach i prawdziwym dywanem, a nie deskami posypanymi trocinami. Marcus przystanął zmieszany, po czym cofnął się do drzwi, żeby skorzystać z metalowej wycieraczki do butów. Było wczesne popołudnie i nieliczne stoliki były zajęte, przeważnie przez grupki staruszków wyglądających tak, jakby nigdy stąd nie wychodzili. Eisen podszedł do baru, bezkresu podrapanego drewna ciemnego od żywicy i politury, po czym zamienił parę słów ze stojącym za nim dżentelmenem w okularach. Wrócił uśmiechnięty. – Mamy szczęście, panie kapitanie. Wiedział, z kim powinniśmy porozmawiać. Chodźmy.

Przeszli do sąsiedniej sali, z regałami pełnymi sfatygowanych tomów w różnych oprawach i kształtach. Tu też znajdowały się stoliki, ale tylko jeden był zajęty. Trzej mężczyźni siedzieli przy wielkim okrągłym stole, o wiele dla nich za dużym. Następna plakietka głosiła, że jest zarezerwowany dla 17. kompanii. Dwaj z tych mężczyzn byli po dwudziestce, a więc młodsi od Eisena, ale trzeci niemal idealnie pasował do podanego przez niego opisu. Zgarbił się nad wysokim kuflem, pochylając głowę tak, jakby szyja nie mogła udźwignąć jej ciężaru, a zaciśnięte na szkle palce były cienkie jak patyczki i usiane plamami wątrobowymi. Czubek jego głowy sterczał nad wianuszkiem śnieżnobiałych włosów jak szczyt góry nad linią drzew. Gdy Marcus stanął przy stole i odkaszlnął, staruszek podniósł głowę i spojrzał na niego głęboko osadzonymi, ciemnymi i bystrymi oczami. – Jesteście z siedemnastej kompanii? – zapytał Marcus. Czuł się niezręcznie. Staruszek wydął usta, ale nic nie powiedział. Jeden z młodszych mężczyzn wstał, popatrzył na mundur Marcusa i skłonił się z szacunkiem. – Jesteśmy, chociaż w tym momencie nie na służbie – wyjaśnił. – W czym problem? – Nie jestem tu oficjalnie – rzekł kapitan. – Miałem tylko nadzieję porozmawiać o pewnym... wypadku. O czymś, co wydarzyło się bardzo dawno temu. Młodzieniec popatrzył na staruszka, który spojrzał Marcusowi w oczy. Kiedy przemówił, jego głos był zaskakująco głęboki i modulowany, jakby wygładzony przez lata. – Zatem jest pan nowym kapitanem Straży, tak? D’Ivoire. Marcus skinął głową. Dwaj młodzieńcy wymienili spojrzenia – najwyraźniej nie rozpoznali jego stopnia.

– Zastanawiałem się, czy pan się zjawi – rzekł staruszek. – Równie dobrze może pan usiąść. – Pałkarzu Eisen – powiedział Marcus – zechciałbyś postawić tym dżentelmenom kolejkę? – Oczywiście, panie kapitanie. Eisen wyciągnął rękę, a obaj młodzieńcy odpowiedzieli uściskiem dłoni, jeszcze raz obrzuciwszy kapitana wzrokiem. Marcus odsunął jedno z ciężkich krzeseł i opadł na skrzypiącą, starą skórę. – Marcus d’Ivoire – przedstawił się. – Hank – powiedział staruszek. – Albo Henry, jeśli chce pan oficjalnie. Henry Matthew. – Powiedział pan, że się mnie spodziewał? – Tak tylko sobie myślałem. – Stary wzruszył ramionami. – Widziałem pańskie nazwisko w gazetach i pomyślałem, że może pan przyjść. Minęło sporo czasu. – Byłem daleko – wyjaśnił Marcus. – W Khandarze. Hank skinął głową. – I nie miał pan za bardzo do czego wracać. To było okropne. – Był pan przy tym? – Byłem. Wtedy jeszcze brałem udział w akcjach. Teraz siedzę tutaj, pozwalam, by młodzi stawiali mi kolejki, i opowiadam im różne historie. – Postukał palcem w na poły pusty kufel i posłał Marcusowi nikły uśmiech. – Niezłe życie, szczerze mówiąc. Jednak tak, byłem tam. – Co się stało? – Nie powiedzieli panu? – Niewiele. Tylko że to był wypadek i nikt... nie ocalał – zająknął się Marcus.

Z irytacją przełknął ślinę. Hank zerknął na niego przyjaźnie. – Chce pan coś do picia? – Nie, dziękuję. Proszę tylko powiedzieć mi, co się stało. – Cóż. Nie tak łatwo to stwierdzić. Kiedy pali się dom, zwykle ktoś to zauważa, chyba że wszyscy śpią. Uciekają od płomieni i wybiegają z drugiej strony domu, rozumie pan? Czasem, jeśli dom jest z łatwopalnego drewna, pożar wybucha gwałtownie, a czasem nie ma drugiego wyjścia i mieszkańcy są w potrzasku. Pech. Marcus przypomniał sobie pożar Ashe-Katarionu, zbite tłumy zdesperowanych mieszkańców chcących przedostać się przez bramy do śródmieścia lub rzucających się do rzeki, żeby utonąć, a nie spłonąć żywcem. Znów przełknął ślinę. – Nie jestem pewny, do czego pan zmierza. – Dom d’Ivoire’ów... pański dom... był stary, ale nie łatwopalny. Palił się długo. I miał mnóstwo drzwi. Dlaczego więc nikt się nie wydostał? Marcus pokręcił głową. Uświadomił sobie, że nawet nie wie, czy pożar wybuchł w dzień czy w nocy. Nikt nie spieszył się z udzielaniem mu informacji, a on był rad, że nie zna szczegółów. – Kiedy tam dotarliśmy – ciągnął Hank – było oczywiste, że nie uratujemy tego domu. Jak najszybciej przyprowadziłem tam moich chłopców, ale ogień objął już cały budynek. W zgliszczach znaleźliśmy tylko szczątki tych, którzy w nim mieszkali. – Pochwycił spojrzenie Marcusa i pokręcił głową. – Przepraszam. Nie powinienem tak mówić. Chciałem tylko powiedzieć, że ten pożar był dziwny. – Co pan przez to rozumie? – Z tego, co mogliśmy stwierdzić, wybuchł w trzech miejscach jednocześnie. Od lampy naftowej przy frontowych drzwiach, kominka przy tylnych oraz od iskry w sieni, przy drzwiach stajni. Troje drzwi, trzy ogniska

pożaru. Prawdziwy pech. Zapadła długa cisza. – Jest pan tego pewny? – spytał beznamiętnie Marcus. – Z pożarami nie ma nic pewnego. Jednak przyjrzałem się temu i porozmawiałem z ludźmi, którzy mieszkali w pobliżu. Już wtedy zajmowałem się tym od dwudziestu lat. – Dlaczego nikomu pan nie powiedział? – Powiedziałem. – Pomarszczona twarz Hanka była jak maska. – Poszedłem do Straży i powiedziałem, że to było zbyt dziwne. Zbywali mnie przez jakiś czas, a potem ktoś mi powiedział, że nie chcą o tym słyszeć i nie chcą, żeby ktokolwiek o tym słyszał. Zrozumiałem, w czym rzecz. – Jednak mówi mi pan o tym – zauważył Marcus. – Nigdy się z tym nie pogodziłem – rzekł Hank. – A to byli pana ludzie. – Uśmiechnął się chytrze. – Ponadto ten, który kazał mi się zamknąć... teraz przewyższa go pan rangą. Uważam, że ma pan prawo wiedzieć, nie sądzi pan? – Przewyższam... – Marcus urwał. – Rozumiem. – Wiem, że to żadna pociecha, ale przykro mi. – Niepotrzebnie – mruknął Marcus, mając zamęt w głowie. – Był pan... bardzo pomocny. Giforte. To musiał być Giforte. Młodszy kapitan praktycznie dowodził Strażą już w czasach przed pożarem. Kapitanowie przychodzili i odchodzili, ale Giforte trwał, żeglując z politycznymi wiatrami i trzymając statek na powierzchni. Hank powiedział mu, że pożar nie wybuchł przypadkiem. To nie mógł być wypadek. Ktoś ich zabił. Jego matkę. Ojca. I Ellie. Ellie! Marcus uświadomił sobie, że wstrzymuje oddech i zaciska pięści.

Nakazał sobie spokój. To nie był wypadek. Ta myśl odbijała się echem w jego głowie. Nie wypadek. Morderstwo. Troje drzwi, trzy ogniska. Morderstwo z zimną krwią. Ktoś zamordował jego siostrzyczkę, zaledwie czteroletnią. Chciało mu się wyć. Kto? Giforte wiedział. A przynajmniej wiedział coś. Jednak nie miał powodu mówić Marcusowi cokolwiek. Nie było żadnego dowodu, tylko gadanie starego człowieka. Młodszy kapitan był bezpieczny; Straż nie mogła obyć się bez niego i on o tym wiedział. Nic dziwnego, że był taki małomówny. Myślałem, że chodzi tylko o politykę, ale on widocznie zastanawiał się, czy na to wpadłem, z goryczą skonstatował Marcus. Była inna możliwość. „Wymiana” z Ionkovem. Agent Kapłanów Czerni najwyraźniej wiedział dość, aby posłać tu Marcusa, i mógł wiedzieć więcej. Chciał jednak czegoś w zamian. I dlatego go tutaj wysłał. Już sam fakt, że tak bardzo chciał się dowiedzieć, co zaszło w Khandarze, świadczył, że mówienie mu o tym byłoby niebezpieczne. Mógłbym zapytać Janusa... Myśl o tym trochę podniosła go na duchu. Jednak to by oznaczało konieczność ujawnienia, że rozmawiał z Ionkovem, a Marcus nie wiedział, jak by zareagował na to Janus. Do diabła. Wzbierał w nim gniew, szukając ujścia i nie znajdując. W ustach czuł posmak żółci. – Panie kapitanie? Marcus zamrugał i doszedł do siebie. Stał przed „Skrzypkiem”, twarzą do porośniętej bluszczem ceglanej ściany, przyciskając do niej dłoń. Gdy opuścił rękę, kawałki tynku przywarły mu do dłoni. – Wszystko w porządku – powiedział Marcus. – Nic mi nie jest. – Czy znalazł pan to, czego chciał, panie kapitanie? – zapytał Eisen.

Marcus zacisnął powieki i pokręcił głową. Nie miał pojęcia.

Siedem Raesinia

Świeca Raesinii wypaliła się do ogarka, pływającego w kaganku pełnym stopionego wosku. Dłoń miała umazaną atramentem, a na wskazującym palcu zaczerwienione od ściskania pióra miejsce, które nazajutrz zmieni się w pęcherz. A raczej zmieniłoby się, gdyby była normalną, żywą osobą. Odłożyła pióro, poczuła drganie więzi i dokuczliwe swędzenie zmieniło się w lekkie odrętwienie. Czerwona plamka znikła, jakby jej nigdy nie było, pozostawiając czystą i gładką skórę. Prawie od sześciu godzin pracowała nad przemówieniem. Kiedy znalazły Dantona, Sothe nalegała, żeby spędziła dzień w Ohnlei, zachowując pozory i udając posłuszną córkę. Raesinia nie znosiła tego. Jej smutek był namacalną rzeczą, zbitą i gorącą kulą w gardle, ale obnosząc się z nim przed wszystkimi, czuła się jak oszustka. Razem z profesorem doktorem Indergastem odwiedziła ojca, lecz król nie odzyskał przytomności. Jego oddech był przerażająco słaby. Przepraszam, ojcze, mówiła w myślach, trzymając go za rękę. Spędziła

sporo czasu przy jego łożu. Przepraszam, że musiałam cię okłamywać. Przepraszam, że nie mogę zostać. Potem, gdy zapadł mrok, nadszedł czas na następny skok z wieży, żeby Sothe mogła po kryjomu zaprowadzić ją do miasta. Raesinia już nie odczuwała zmęczenia w zwykłym znaczeniu tego słowa, ale wciąż odczuwała swoiste psychiczne wyczerpanie. Po zbyt wielu godzinach skupiania uwagi miała wrażenie, że jej oczy ugotowano w smole. Splotła ręce za głową, wygięła plecy i przeciągnęła się, czując, jak trzeszczą jej stawy barkowe i kręgi. Kątem oka zauważyła, jak Ben unosi głowę, ukradkiem spoglądając na jej biust. Raesinia pospiesznie wyprostowała się i założyła ręce na piersi, wzdychając w duchu. Zadurzenie Bena, które początkowo traktowała jako ciekawostkę, stawało się coraz większym problemem. Starał się być ucieleśnieniem kurtuazji, nawet jeśli to jej przeszkadzało, i bardziej niż ona sama uważał, żeby nie narażała się na jakiekolwiek niebezpieczeństwo. Stawiało to w trudnej sytuacji Raesinię, która starała się brać na siebie wszystko, co niebezpieczne, wychodząc z założenia, że lepiej narażać siebie niż innych. A jeśli po prostu z tym wyskoczy? Kilkakrotnie wyczytała z jego oczu, że jest bliski wyznania jej miłości, i tylko szybka zmiana tematu odwróciła jego uwagę. Jeśli kiedyś zdoła to wykrztusić... Co wtedy? Złamać mu serce, ryzykując, że opuści grupę? To nie było w stylu Bena, ale Raesinia nie miała dużego doświadczenia, jeśli chodzi o mężczyzn i romanse. A może... podjąć grę? Jak? Ta możliwość niejasno rysowała się w jej myślach jako coś, nad czym lepiej się nie zastanawiać. Raesinia uważała, że nie potrafi udawać zakochanej na tyle przekonująco, żeby go oszukać. Byłoby lepiej dla wszystkich zainteresowanych, gdyby naprawdę się w nim zakochała. Nie była jednak pewna, czy wciąż jest do tego zdolna. Nie

licząc Cory, był zapewne jej najlepszym przyjacielem wśród spiskowców. Wiedziała, że obiektywnie patrząc, jest miły, uczciwy, idealistyczny, a nawet przystojny. Ale kochać go? Nie. Może więź postrzega miłość jako chorobę, tak jak pijaństwo, i trzebi to uczucie, zanim ma szansę zakwitnąć. Właściwie Raesinia nie miałaby nic przeciwko temu. O ile mogła powiedzieć, miłość przeważnie sprawia, że ludzie zachowują się jak idioci. No cóż. Spojrzała na kartkę, na której atrament już wysechł, po czym ostrożnie podniosła ją i dodała do stosiku. To powinno wystarczyć. – Skończone? – zapytał Ben. – Tak sądzę. Wy dwaj będziecie musieli to przejrzeć. Maurisk, który miał przenośny sekretarzyk rozstawiony w kącie pokoju, drwiąco prychnął. – Już postanowiłaś nie korzystać z mojej wersji – odezwał się – więc nie rozumiem, po co ci moje rady. – Wszyscy się zgadzamy, że twoja wersja była wspaniała – powiedziała Raesinia, próbując go ugłaskać. – Nadawałaby się na uniwersyteckie sympozjum. Tylko że zwyczajni ludzie nie są na takim poziomie intelektualnym jak ty, to wszystko. Nie wspominając o tym, że jego wersja była trzygodzinna. Raesinia nie miała żadnych wątpliwości, że Danton umiałby interesująco przedstawić wyczerpującą historię bankowości w Vordanie, ale osobiście nie mogłaby tego strawić. – Zatem powinniśmy ich edukować, zamiast się zniżać do ich poziomu. – Wciąż cierpisz z powodu sloganu – zauważył Ben. – Jeden suweren i Zjazd Generalny. – Maurisk prychnął, wzruszając ramionami. – Co to w ogóle oznacza? Nasze niezadowolenie ma daleko głębsze przyczyny niż cena bochenka chleba i nie ma sensu zwoływać

deputowanych, nie mówiąc im, co mają robić. – Slogan przykuł powszechną uwagę – przypomniała Raesinia. – A ty redagujesz gazetki. W końcu wyedukujesz tych ludzi. – Gdybyście pozwolili mi wygłosić odpowiednie przemówienie, zamiast pozwalać, by wszystko robił ten głupek, moglibyśmy być już znacznie dalej – odparował Maurisk. – On nie czyta jak należy tego, co piszę. Raesinia była bliska wytknięcia mu, że jego teksty są suche jak tygodniowe okruchy chleba, ale powstrzymała się. Otwarły się drzwi i wszedł Faro, a zanim je zamknął za sobą, do pokoju wpadł zgiełk głównej sali Niebieskiej Maski. Faro zakrył swój jak zawsze elegancki strój grubym ciężkim płaszczem, a pod pachą niósł wypchaną skórzaną torbę. – Boże, nigdy więcej nie chcę tego robić – rzucił z westchnieniem. – Czułem się tak, jakby wszyscy na ulicy się na mnie gapili. – Bo w tym płaszczu wyglądasz śmiesznie – stwierdził Maurisk. – Równie dobrze mógłbyś nieść transparent z napisem „Mam złe zamiary”. – Z przyjemnością – odparł Faro. – Byłoby to bezpieczniejsze, niż gdybym napisał: „mam tu tyle pieniędzy, że można za nie kupić jakieś miasteczko”. Ponadto ten płaszcz to podstawowy element wyposażenia „rycerzy płaszcza i sztyletu”, wiesz? Odchylił połę płaszcza, ukazując stalowe ostrze u pasa po przeciwnej stronie, niż zwykle przypinał rapier. – ...I sztylet! Bez niego czułbym się niewłaściwie odziany. – Nie miałeś żadnych kłopotów? – spytała Raesinia. – Nie, jeśli nie liczyć kołatania serca. – Faro oddał jej torbę. – Nadal nie rozumiem, dlaczego nie mogliśmy pójść wszyscy, za dnia. – Zostalibyśmy zauważeni. Raesinia odpięła pasek i przejrzała zawartość. Wszystko zdawało się być w porządku. – Myślałem, że chcemy być zauważeni – rzekł Faro.

– Nie przed jutrzejszym rankiem – powiedziała Raesinia, zapinając torbę. – W porządku. Zaniosę to Corze. To, tak jak się spodziewała, wywołało protest Bena. – Naprawdę wolałbym... – Wiem – ucięła. – Spójrzmy jednak prawdzie w oczy: wyglądam o wiele mniej groźnie niż ty. Nie chcemy nikogo przestraszyć. Będę zupełnie bezpieczna. – Mogłaby im powiedzieć, że oprócz swojej nieśmiertelności ma jeszcze ochraniającą ją Sothe. – Skupcie się na przeglądaniu przemowy i przygotowaniu Dantona na jutro. – W porządku. – Ben wstał i zaskoczył ją przy drzwiach. Mocno objął ją silnymi rękami, przyciskając do piersi. – Bądź ostrożna. Raesinia odprężyła się, cierpliwie czekając, aż ją puści. Przez chwilę niezdarnie poprawiała fryzurę, a potem odwróciła się do pozostałych i skinęła głową. – Zobaczymy się rano. – Zwlekała. Powinna jeszcze coś powiedzieć. – To się uda. Czuję. – On za dużo sobie pozwala – rzekła Sothe z ciemności przy wejściu do Niebieskiej Maski. – Kto? Ben? – Raesinia nie fatygowała się pytaniem, jak Sothe zdołała to zobaczyć. Sothe zdawała się wiedzieć wszystko. – Jest nieszkodliwy. – Jest tobą zauroczony. – Sothe zrównała się z Raesinią. – To może być niebezpieczne, jeśli pozwolisz mu się spoufalić. – Zważywszy na wszystko, w co jesteśmy zamieszani, uważam Bena za bodaj najmniejsze z moich zmartwień, nie sądzisz? Sothe zmarszczyła brwi, ale nie odpowiedziała. Zaprowadziła Raesinię do zaułka obok tawerny, gdzie czekała jedna z wszędobylskich vordanajskich karet do wynajęcia. Stangret z szacunkiem uchylił kapelusza, co Sothe

zignorowała, wskakując do powozu i pomagając wsiąść Raesinii. Zastukała w ściankę i trzaśnięcie lejcami zmusiło konie do pracy. Powóz nie był nowy, więc trząsł się i podskakiwał na wybojach. Raesinia ponownie poklepała torbę, upewniając się, że wciąż ją ma; odczuwała niepokój, o jakim mówił Faro. To strasznie dużo pieniędzy. Z pewnością dość, aby za nie zabić lub podjąć próbę zabójstwa, gdyby ktoś wiedział, co oni robią. – Niepokoi mnie, że tak niewiele środków bezpieczeństwa przedsięwzięto dla ochrony Dantona – powiedziała po chwili Sothe, nie nawiązując do niczego konkretnego. – Nie sądzę, żeby był celem zamachu – stwierdziła Raesinia. Ją też to dręczyło. Danton chętnie współpracował, ale nigdy nie chciał uczestniczyć w tym wszystkim. – Jest teraz zbyt znaną postacią. Gdyby go aresztowano lub postrzelono, skutki mogłyby być groźniejsze niż wszystko, co sam Danton zdołałby osiągnąć. Taki był sens wystawiania go na widok publiczny. – Nie martwię się o niego. Niepokoję się o nas. Będzie oczywiste, że ktoś pociąga za sznurki, i Orlanko zacznie węszyć. – Myślałam, że twoja sztuczka z kurierami miała to załatwić. Kiedy dopilnowały, żeby przez pokój hotelowy Dantona nieustannie przepływał strumień kurierów w uniformach, łatwo było ukryć między nimi dodatkowego, którym był jeden ze spiskowców. Sothe zbyła to machnięciem ręki. – To nie wystarczy na długo. Jest zbyt oczywiste, że mamy coś do ukrycia. Znajdzie sposób, żeby to sprawdzić, możesz być tego pewna. – To nie musi wystarczyć na długo – zauważyła Raesinia. – Jeszcze tylko trochę. Mój ojciec nie odzyskuje sił. – Jednak... Głośny plusk na zewnątrz na chwilę zagłuszył słowa Sothe. Jechali Starą

Drogą na południe z Fusów, omijając poprzecinany mostami odcinek rzeki wokół Wyspy. Na południe od Uniwersytetu droga wiodła przez Stary Bród, gdzie rzeka rozlewała się szeroko i miejscami sięgała człowiekowi zaledwie do kostek, a dodawane z biegiem lat płaskie głazy tworzyły groblę ułatwiającą przeprawę. Przeszkoda, jaką bród stanowił dla żeglugi rzecznej, stworzyła konieczność czasochłonnego przewożenia większości jednostek i według legendy była powodem powstania tu osady, która rozrosła się w stolicę Vordanu. Za brodem leżało Stare Miasto: gąszcz budynków z drewna i zaprawy oraz labirynt przejść. Nawet w dzień trudno było odnaleźć tam właściwą drogę. Stangret jednak najwyraźniej znał swój fach, bo gdy powóz z pluskiem pokonał bród, przyspieszył i pewnie wjechał w kręte uliczki. Raesinia zerknęła na Sothe. – W porządku. Jesteś zaniepokojona. Co chcesz z tym zrobić? – Chciałabym przeprowadzić niewielką tajną operację przeciwko paru obserwatorom Orlanka. Raesinia skrzywiła się. „Tajna operacja” Sothe zazwyczaj oznaczała fragmenty ciał pływające w rzece. – Czy w ten sposób nie zwrócimy niepotrzebnie jego uwagi? – Już ma nas na oku. A po dzisiejszym wieczorze jeszcze bardziej. Chcę dać mu po łapach, żeby lepiej się zastanowił, zanim znów je wyciągnie. – Cóż. Bezpieczeństwo to twoja dziedzina. Raesinia nie mogła się nadziwić, jak naiwni potrafią być pozostali spiskowcy. Może była paranoiczką albo po prostu znała Orlanka. Ben i Maurisk uważali chyba, że wystarczy podawać przybrane nazwiska i szeptać. Była pewna, że gdyby nie Sothe, wszyscy dawno by siedzieli w Vendre. – Rób, co musisz, ale bądź ostrożna.

Sothe prychnęła. – O tym nie musisz mi przypominać. Powóz zatrzymał się i stangret zastukał w ściankę, dając znać, że przybyły do celu podróży. Raesinia otworzyła drzwi i wyskoczyła, po czym obejrzała się na Sothe. – Gdzie będziesz? – Niedaleko. – Sothe niedbale machnęła ręką. – Będę w pobliżu, gdybyś mnie potrzebowała. – Tylko nie rób nic pochopnie. Nie możemy pozwolić, żeby sytuacja wymknęła się spod kontroli. – Raesinia zawahała się. – A gdyby coś źle poszło, postaraj się najpierw wydostać stamtąd Corę. Sothe skrzywiła się, ale wiedziała, że to ma sens. W końcu zawsze może mnie potem wyciągnąć z jakiegoś kanału burzowego, gdyby do tego doszło, pomyślała. A Corę mogli skrzywdzić. Skinęła głową potwierdzająco. Raesinia spojrzała na budynek, do którego ją dowieziono. Był duży jak na standardy Starego Miasta, miał piętro oraz długość kilku zwykłych domów. Niegdyś miał też szyby w oknach, ale już dawno pozabijano je deskami i pozatykano brezentowymi plandekami. Kamienne mury i mosiężny podwójny krąg nad wejściem zdradzały, że kiedyś był to kościół. Nad rynnami przysiadły zniszczone posągi, które mogły przedstawiać świętych, zanim miejscowi chłopcy zaczęli się zabawiać, rzucając w nie kamieniami. Wielkie podwójne drzwi od frontu były zamknięte na głucho, lecz boczne zachęcająco stały otworem, rzucając ciepły pomarańczowy blask na ciemną ulicę. Raesinia ostrożnie ruszyła ku nim; ulice Starego Miasta były nieutwardzone i upstrzone końskimi odchodami. Gdy podeszła bliżej, usłyszała dochodzące ze środka głosy. Grupa ludzi śpiewała, niezbyt dobrze, ale z zapałem. Ten kościół – Trzeci Kościół Łaskawego Karisa Zbawcy, jak głosiły

poczerniałe metalowe litery na drzwiach – był domeną pani Louise Feldy. Jej mąż, ojciec Felda, Wolny Kapłan wspólnoty ponad czterdzieści lat, teoretycznie nadal pełnił tę funkcję, chociaż brak sił ograniczał mu możliwość wypełniania obowiązków. Gdy podeszły wiek przykuł go do łóżka, żona je przejęła, lepiej się sprawując na tym stanowisku niż przedtem on. Pani Louise Felda była postawną i energiczną kobietą, która wyglądała jak olbrzymka przy swoim niewysokim małżonku. Obecnie poświęcała czas na opiekę nad zniedołężniałym mężem i propagowanie swojej wizji łaski Karisa wśród mieszkańców Starego Miasta, jak dalece pozwalały na to jej skromne środki. To oznaczało łóżka dla chorych i zrozpaczonych, pomocną dłoń wyciągniętą do tych, którzy nie byli zdrowi na umyśle, oraz tyle ciepłych posiłków dla głodnych, na ile było ją stać. Raesinia często myślała, że miastu przydałoby się więcej takich kapłanów jak pani Felda. Cora wychowała się tutaj. Umorusaną dziewczynkę przyjęto i nauczono pomagać pani prać pościel i zmieniać prześcieradła. Kiedy podrosła, podjęła pracę nieoficjalnego kuriera giełdy, za pensa dostarczając wiadomości, gdy wokół niej prowadzono interesy obejmujące cały kraj. Tam znalazła ją Raesinia, na samym początku, kiedy miała tylko niejasną koncepcję i palącą potrzebę zrobienia czegoś... Raesinia pokręciła głową i weszła do środka. Wnętrze starego kościoła stanowiła wielka sala, której drewniane ścianki wewnętrzne dawno temu rozebrano, odsłaniając potężne filary podtrzymujące sufit. Tu i ówdzie wydzielono niewielkie części zapewniającymi odrobinę prywatności zasłonami. Wzdłuż obu ścian ułożono sienniki, które na jednym końcu budynku zajmowały prawie połowę podłogi, z drugiej zaś znajdowało się wielkie palenisko z kotłem oraz dwudziestoosobowy stół zastawiony brudnymi naczyniami różnej wielkości i koloru. Grupka stojąca przed kotłem

dawała tam improwizowany koncert, przechodząc od psalmu o łasce Karisa do swawolnej piosenki o młodzieńcu, który nie mógł znaleźć klamry od swego paska. Jej słowa na szczęście były w większości niezrozumiałe. Tym razem było tu więcej osób, niż widziała poprzednio. Między stołem a łóżkami stały grupki ludzi prowadzących ciche rozmowy. Wyglądali o wiele zdrowiej niż typowi podopieczni pani Feldy, którzy zwykle byli kalekami, starcami, wariatami lub wszystkim tym po trosze. Ci tutaj, choć najwyraźniej ubodzy, byli przeważnie młodzi; można też było zauważyć matki z dziećmi trzymającymi się ich spódnic. Cora stała w pobliżu, rozmawiając z kilkoma kobietami w kolorowych spódnicach i chustach. Zauważyła Raesinię i pospieszyła do niej, wyraźnie podekscytowana. – Raes, zrobiłaś to! – rzekła na powitanie. – Żaden problem. – I masz... – Cora zerknęła na torbę. – Mam wszystko, czego potrzebujemy. – Raesinia omiotła wzrokiem tłum. – Jesteś pewna, że musimy to zrobić? – Nikt z tych ludzi nie wie, kim naprawdę jesteśmy – uspokoiła ją Cora. – Nawet jeśli któryś doniesie Orlankowi, nic nam nie grozi. – Nie martwię się o nas, tylko o nich. Jeśli jutro coś pójdzie źle, możemy mieć na sumieniu rozruchy. – To był twój pomysł, Raes. – Cora spuściła wzrok. – To najlepsza okazja, żeby zadać im dotkliwy cios, nikogo przy tym nie zabijając. – Wiem. Wiem. To ona namówiła je na to. Jakoś jednak nie przewidziała spotkania twarzą w twarz z tymi, którzy mieli przy tym ucierpieć. Ryzykowanie swojego życia – chociaż naprawdę wcale nie ryzykuje, podpowiadała zdradziecko część jej jaźni – to jedno. Tylko że przekraczają pewną granicę. Za nią nie ma

powrotu. – Będzie dobrze – zapewniła ją Cora. – Każemy Dantonowi poprosić wszystkich, żeby zachowali spokój. Wiemy, jaki jest przekonujący. Raesinia skinęła głową. Wydawało jej się, że w oczach Cory zapalił się dziwny błysk. Geniusz tej dziewczyny umożliwił realizację tego planu i wyraźnie chciała jak najszybciej zobaczyć jego owoce. – Chyba musimy zrobić coś z tymi kwitami – powiedziała Raesinia. – Jesteś pewna, że nie będzie z tym kłopotów? – Och, skądże. Znam połowę tych ludzi, a oni znają drugą połowę. To głównie przyjaciele i krewni bywalców. – Gdzie jest pani Felda? – Na górze. – Cora miała lekko zmieszaną minę. – Nie podałam jej wszystkich szczegółów. Nie sądzę, żeby chciała je znać. Tak będzie dla niej lepiej, jeśli ktoś przyjdzie ją wypytywać. – W porządku. Niech zaczną. Cora poprosiła o uwagę. Ustały szepty i wszyscy spojrzeli na nią. Raesinia podbiegła do wielkiego stołu i wspięła się nań, żeby dodać sobie wzrostu. Żałowała, że nie mogły zlecić tego Dantonowi. Była przyzwyczajona do publicznych wystąpień – życie w Ohnlei było dobrym treningiem – ale wiedziała, że nie jest zbyt imponującą postacią. – Hmm – zaczęła i zgrzytnęła zębami. – Cześć. Jestem Raesinia Smith. Przypuszczam, że Cora podała wam podstawowe fakty. – Tylko że jutro mamy być na Wyspie – zawołał ktoś z tłumu. – I że dostaniemy trochę forsy. – Mniej więcej tak to wygląda – potwierdziła. Postawiła torbę na stole, rozwiązała ją i wyjęła jedną kartkę z pliku tkwiących w niej papierów. – To jest kwit na sto suwerenów zdeponowanych w Drugim Banku Oszczędnościowym. Jeśli staniecie w kolejce do banku i pokażecie ten kwit,

dadzą wam sto suwerenów. – Nie, nie dadzą! – zawołał inny. – Przeklęci borelgajscy bankierzy nie podaliby takiemu jak ja nawet aktualnej godziny! – Jeśli pokażecie im taki kwit, będą musieli dać wam pieniądze. To jest jak umowa. Gdyby złamali słowo, żaden inny bank już nigdy nie przyjąłby ich czeków. Raesinia pomachała wekslem. Nie wiedziała, ile osób w tym tłumie umie czytać, ale kwit robił wrażenie, ze złoconym obrzeżem i wytłoczoną pieczęcią z borelgajskim godłem. – I to wszystko? – zapytał ktoś z bliżej stojących. – Mamy tylko wziąć ten papier i pójść do banku? To wydaje się zbyt proste, żeby było warte stu suwerenów. – Razem – powiedziała z naciskiem Raesinia. – To ważne. Wszyscy macie pójść razem. Zbierzemy się przy pomniku Triumfu Farusa przed otwarciem banku i Danton wygłosi przemówienie, a potem wszyscy pójdziemy do banku. Wzmianka o Dantonie wywołała ożywiony pomruk tłumu. Raesinia była zdziwiona. Nie sądziła, że slogan wzywający do zwołania Zjazdu Generalnego wywoła oddźwięk w Starym Mieście, gdzie nawet bochenek za suwerena mógłby być niedostępny dla wielu. Jednak najwidoczniej niektórzy w tym tłumie słyszeli, jak przemawiał, i magia jego głosu urzekła ich nieproporcjonalnie do stopnia zrozumienia jego słów. Dobry Boże. Mógłby zostać królem, gdyby miał choć trochę rozumu. Dzięki Karisowi, że znaleźliśmy go, zanim odkrył go ktoś inny, zaniosła w duchu modły Raesinia. Skrzywiła się z poczuciem winy na tę myśl, ale zaraz odepchnęła ją od siebie. – Dlaczego rozdajecie pieniądze? – spytał inny, ostrzejszy głos. – Co z tego macie?

Raesinia zerknęła na Corę, która bezradnie wzruszyła ramionami. Patrząc na tłum, Raesinia szukała odpowiedzi, którą zaakceptują. – Ponieważ każdy z tych weksli oznacza wyjęcie pieniędzy z kieszeni Borelgajów – odrzekła. – Vordanajskich pieniędzy, które mają wrócić do Vordanajów, bo do nich należą! To wywołało chóralny aplauz. Raesinia nie była Dantonem, ale – pomyślała – łatwo obudzić entuzjazm, kiedy rozdaje się pieniądze. – A teraz ustawcie się w kolejkę – zarządziła Cora. – Pamiętajcie, potrzebny wam ten weksel, żeby dostać pieniądze, więc schowajcie go i nie zamoczcie... Raesinia dotarła do pomnika Triumfu Farusa od zachodu, wybrawszy okrężną drogę przez most Świętego Vallaksa. Sothe nalegała, żeby spiskowcy nie przychodzili grupą i trzymali się z daleka od Dantona, chyba żeby coś poszło bardzo źle. Raesinia uważała to za rozsądne – Orlanko miał oczy wszędzie – ale przez to czuła się trochę nieswojo, jakby to, co zamierzali zrobić, już wymknęło się jej spod kontroli. Oczywiście, tak właśnie było. Mogłaby powstrzymać Dantona przed wygłoszeniem przemówienia, ale można było tylko zgadywać, co zrobi tłum. Pomnik Triumfu Farusa był jedną z wielu inwestycji sfinansowanych przez Farusa V dla uczczenia militarnych sukcesów jego zmarłego ojca, z ogromnych środków, które Farus IV skonfiskował diukom i innym buntowniczym szlachcicom. Był to ogromny, wyłożony kamiennymi płytami plac w kształcie kwadratu o boku długości ćwierci mili, znajdujący się w centrum Wyspy. Plac miał cztery boczne fontanny umieszczone na środku każdej z jego czterech ćwiartek, otaczające wielki posąg pośrodku i spływające spienioną wodą. Pomnik Farusa IV siedzącego na stającym dęba koniu i trzymającego

w ręku miecz wznosił się nad kręgiem patrzących z podziwem na władcę świętych oraz nimf, najad lub łabędzi tryskających strugami wody do szerokiego, mieniącego się w słońcu stawu. Po północnej stronie posągu staw przedzielały kamienne schody prowadzące do płaskiego dysku otaczającego kolumnę, nad nimfami, ale znacznie poniżej ukochanego króla. Była to mównica, z której Farus V uwielbiał przemawiać do tłumów, przynajmniej dopóki ogromne koszty jego inwestycji o mało nie zrujnowały kraju i zwróciły plebs przeciwko niemu. Od tej pory tradycją stało się, że mównica była dostępna dla każdego, kto chciał przemawiać do ludu. Według niepisanej umowy nie można było nawoływać do zdrady ani jawnie reklamować jakichś produktów, pod groźbą niezadowolenia Straży i Ostatniego Diuka. Dzisiejsze przemówienie Dantona naruszy obie te zasady, pomyślała Raesinia, ale Orlanko i tak będzie miał mnóstwo powodów, aby się złościć. Z północno-zachodniego krańca Raesinia widziała, że plac zaczyna się zapełniać, chociaż z tej odległości trudno było orzec, ilu było tam znajomych z zeszłej nocy, a ilu zwykłych przypadkowych gapiów. Widziała także wielu strażników, rzucających się w oczy z długimi pałkami i w ciemnozielonych mundurach. Przeszła się po placu, omijając naganiaczy i ulicznych handlarzy. Oprócz sprzedawców żywności i napojów roznosiciele ulotek też przybyli tu w znacznej liczbie. Raesinia rozpoznała kilka swoich gazetek oraz kilka innych, które podchwyciły slogan. „Jeden suweren i Zjazd Generalny!” – głosiły wielkie tytuły połowy gazetek, które widziała, a także „Precz z Elizjum!”, „Precz z cudzoziemskimi krwiopijcami!” oraz wiele antyborelgajskich haseł. Te ostatnie trochę Raesinię zaniepokoiły. Arogancja i obcość Borelgajów, wraz z ich oddaniem Kościołowi Zaprzysiężenia oraz zdominowaniem

bankowości i działalności poborców, czyniły ich łatwym celem ostrych werbalnych ataków. Niektóre przemówienia Dantona wykorzystywały ten temat, chociaż Raesinia starała się skupiać na Kościele i bankierach, a nie na całym borelgajskim narodzie. Niestety te wysiłki nie zdołały zapobiec gniewnemu wybuchowi głęboko zakorzenionych nastrojów antyborelgajskich. Liczni młodzi Vordanajowie, wychowani na gorzkich opowieściach ojców o Wojnie Książąt, zdawali się uważać, że najlepiej byłoby rozpocząć jej drugą rundę w nadziei wyrównania rachunków. W pobliżu północno-wschodniego narożnika znajdowała się kawiarnia ze stolikami i krzesłami z kutego żelaza, ustawionymi na zazdrośnie strzeżonym skrawku wolnej przestrzeni. Zauważyła tam Bena, który siedział przy filiżance kawy z nogami opartymi o drugie krzesło. Raesinia podeszła niespiesznie, jakby przypadkiem zobaczyła znajomego, a on uśmiechnął się do niej i wskazał wolne krzesło. – Będą mieli tam co robić – powiedział. – Czy ktoś za tobą szedł? – Nie sądzę – odparła Raesinia. Szła za nią Sothe, co oznaczało, że gdyby próbował ją śledzić jakiś agent Orlanka, źle by skończył. – A za tobą? – Nikogo nie zauważyłem. – Spojrzał na zegarek. – Zostało piętnaście minut, jeśli Danton będzie punktualnie. – To zależy od Faro. – Maurisk i Sarton siedzą na giełdzie. Myślę, że Maurisk wciąż się dąsa, ponieważ usunęłaś ten fragment wyjaśniający „zasadniczą niesprawiedliwość systemu częściowego kredytowania”. – On chce dobrze. – Raesinia westchnęła. Jej uwagę zwróciła szybko poruszająca się osoba. – Nadchodzi Cora. Nastolatka była wyraźnie podekscytowana i idąc po kamiennych płytach, podrygiwała, jakby przy każdym kroku była gotowa wzbić się w powietrze, chociaż worki pod jej oczami świadczyły o nieprzespanej nocy. Raesinia nie

wiedziała, czy pozostali spiskowcy zastanawiali się kiedyś, jak ona może nie spać, czasem przez kilka nocy pod rząd, bez żadnych ujemnych skutków. Może uważali ją za wampirzycę. – Myślę, że to się uda! – powiedziała Cora, zbyt głośno. Raesinia skrzywiła się, ale zgiełk tłumu zapewne to zagłuszył. – Spójrzcie na tych wszystkich ludzi. To musi się udać! – Trudno powiedzieć, dopóki Danton nie zrobi swojego – stwierdziła. – Wszystko z tobą w porządku? – Jestem tylko trochę zmęczona. – Cora opadła na krzesło. – Kiedy to się skończy, chyba będę spała przez tydzień. – Kiedy to się skończy – rzekł Ben – zamierzam się upić. – Jeśli ujdzie nam to płazem – zauważyła Raesinia. – Nie sądzę, żeby w Vendre pozwalali pić alkohol. – Powinniśmy podejść bliżej – rzekła Cora, zrywając się z krzesła i spoglądając w kierunku fontanny. – Nie sądzicie, że powinniśmy podejść bliżej? Stąd nic nie usłyszymy. Raesinia spojrzała na Bena. – Myślę, że w tym momencie byłoby właściwe wejść w tłum, nie sądzisz? Kiwnął głową. Grupkę obserwatorów, wiedzących, co się stanie tego ranka, otaczał teraz znacznie większy tłum gapiów, którzy zobaczyli zgromadzenie i przyszli popatrzeć z czystej ciekawości. Wokół placu ludzie wychodzili z kawiarń i podchodzili bliżej, żeby zobaczyć, co przyciągnęło uwagę tylu osób. Spiskowcy zrobili to samo. Raesinia i Ben szli powoli, Cora natomiast pomknęła naprzód. Znaleźli miejsce z przodu z dobrym widokiem na główną kolumnę i Raesinia przez moment oceniała nastawienie zgromadzonych. Tłum zdawał się w napięciu oczekiwać na coś, ale nie był tak gniewny, jak się

spodziewała. W środku byli głównie biedni robotnicy, studenci, kobiety i włóczędzy, lecz na obrzeżach było wielu przedstawicieli średniej i wyższej klasy, którzy chcieli wiedzieć, co to za spektakl. Raesinia uważała ich obecność za korzystną. Jak wszystko, co zmniejszało groźbę aktów przemocy. Wciąż dręczyło ją widmo zamieszek z nieuniknionymi ofiarami i aresztowaniami. Nie mówiąc o tym, że gdyby Straż musiała zamknąć giełdę, wszystko to byłoby daremne. Burza okrzyków i owacji z przodu zasygnalizowała im, że coś się dzieje. W końcu na mównicę Farusa V weszła jakaś postać w czarnym płaszczu i eleganckim kapeluszu. Faro zdziałał cuda – skrócił mu zmierzwioną brodę i gładko zaczesał włosy do góry, zabrał go do najlepszych krawców i sklepów z galanterią na Wyspie, aż Danton zaczął wyglądać na szacownego człowieka interesu. Był niemal przystojny, w pewien niezgrabny sposób, dopóki nie porozmawiałeś z nim chwilkę, odkrywając, że ma umysł pięciolatka. – Moi przyjaciele – rzekł do tłumu, szeroko rozkładając ręce. Chociaż wiedziała, co nadchodzi, Raesinia mimowolnie zadrżała, gdy usłyszała ten głos. Z niewymuszoną mocą odbił się echem po placu, przebijając się przez gwar tysięcy rozmów i ucinając je w pół zdania. Dźwięczny i stentorowy, przetaczał się po bruku, aż szyby drżały w witrynach sklepów. Nie był to krzyk podżegacza czy piskliwy wrzask fanatyka ani nawet gładki, wyćwiczony głos doświadczonego kaznodziei. Był to spokojny głos pewnego siebie, światowego człowieka, chcącego podzielić się kilkoma istotnymi faktami z kochaną, lecz impulsywną towarzyszką. Raesinia niemal zaczęła się spodziewać, że zaraz poczuje jego dłoń dobrodusznie klepiącą ją po ramieniu. – Moi przyjaciele – powtórzył Danton, gdy pomruk tłumu ucichł. – Niektórzy z was mnie znają. Niektórzy niewątpliwie widzieli moje nazwisko

w gazetach. Tym, którzy są tu obcy, na początek powiem, że jestem Danton Aurenne, a także trochę o tym, dlaczego czułem się zobowiązany tu przemówić. „Zobowiązany” to ładne określenie, myślała Raesinia, kiedy wygłaszał swoje przemówienie. To ona je napisała, nie licząc krótkich technicznych fragmentów, lecz patrzeć na nie, zapisane atramentem na papierze, a słyszeć wygłaszane przed wielotysięcznym tłumem zebranym na placu to zupełnie co innego. Serce zaczęło jej bić mocniej, gdy Danton przyspieszył. Zdawał się instynktownie wyczuwać treść przemówienia – gdyż Bóg świadkiem, że go nie rozumiał – i stopniowo pozwolił, by jego powolny, wyważony głos stał się bardziej emocjonalny i dobitniejszy. Bankier, powiedział, to stara i szacowna profesja. Bankierzy byli w Vordanie od początku jego istnienia, pomagając ludziom dzięki pożyczkom przetrwać ciężkie czasy, bezpiecznie przechowując finansowe nadwyżki w dobrych latach, okazując umiar i współczucie dłużnikom, od których odwróciło się szczęście. Ojciec Dantona – będący, oczywiście, fikcyjną postacią – nauczył go takiego prowadzenia interesów, w przyszłej pracy więc młodzian zamierzał stosować te idee. Danton zamilkł i tłum na placu milczał, jakby wszyscy wstrzymywali oddech. – Jednak teraz jest inaczej, prawda? – zapytał z mocą po chwili. Odpowiedział mu chór okrzyków i wiwatów, które uciszył machnięciem ręki. Potem wyjaśnił, dlaczego jest inaczej. Bankierzy się zmienili, a razem z nimi banki. Teraz są to cudzoziemcy, nienależący do społeczności, których niegdyś byli filarami. Zainteresowani tylko tym, jaki zysk – ile potu i trudu porządnych, uczciwych ludzi – mogą wycisnąć z Vordanu. Pasożyty, jak bagienne pijawki wysysające z kraju siły życiowe. Bankierzy i poborcy – Raesinia była dumna z tego zręcznego połączenia – są winni wszystkich

nieszczęść Vordanu. Gdyby nie oni, wszyscy mieliby pracę. Bochenek chleba znów kosztowałby suwerena. – Jeden suweren! – zawołał ktoś i tłum podchwycił ten okrzyk. – Jeden suweren i Zjazd Generalny! Jeden suweren i Zjazd Generalny! – Zjazd Generalny – powiedział z namysłem Danton, jakby ktoś właśnie podsunął mu ten pomysł. To byłoby rozwiązanie. Przedstawiciele ludu, wspólnie rozwiązujący jego problemy za łaskawym przyzwoleniem Korony. Lecz tak się nie stanie, jeśli do tego nie doprowadzimy. – Jednak musimy uderzyć ich tam, gdzie zaboli – ciągnął Danton. – „Spalić banki”, mówią mi. „Spalić giełdę”. A co to da? Pracownicy banków są Vordanajami, jak wy i ja, i zostaliby wyrzuceni na bruk. Gospodarze sprzedający swoją żywność na giełdzie są Vordanajami, jak wy i ja. Strażnicy są Vordanajami. Czy chcecie ich zmusić, by aresztowali swoich braci? Nie. Naszymi wrogami nie są przedmioty ani budowle z żelaza i kamienia, sejfy czy marmurowe posadzki. Naszymi wrogami są idee. Co więc mamy robić? Sięgnął i z zanadrza wyjął jakiś papier. Kiedy go rozłożył, złocone litery zabłysły w słońcu. – To jest weksel Drugiego Banku Oszczędnościowego, który obiecuje wypłacić okazicielowi sto suwerenów. Obietnica... gdyż tak naprawdę ostatecznie tylko tym jest bank. Obietnicą. – Wyciągnął rękę, trzymając weksel dwoma palcami, jak śmierdzącą nieświeżą rybę. – Oto, co możemy z nim zrobić. Wyjął drugą rękę z kieszeni płaszcza, trzymając w niej zapałkę. Potarł nią o kamienną kolumnę i gdy się zapaliła, tłum wstrzymał oddech. Danton przytknął ją do weksla, który niechętnie zajął się płomieniem, ślącym w górę gęsty czarny dym. – W ostatecznym rozrachunku tyle są warte ich obietnice – zakończył

mówca. Gdy płomyki popełzły ku jego palcom, upuścił weksel, który opadł na kamienie. – I oni też muszą to zrozumieć. Odwrócił się plecami do wciąż płonącego weksla i zszedł z mównicy. Faro będzie czekał na niego na schodach, żeby wyprowadzić go z placu. Tymczasem tłum czekał w oniemiałym milczeniu jeszcze długą chwilę, nie pojmując, że przemówienie się skończyło. Potem, jak na komendę, z wielu gardeł wyrwał się chóralny ryk triumfu i wściekłości. W zbitym tłumie byli bezdomni z kościoła. Cierpliwie czekali na przemówienie Dantona, a teraz, kiedy się skończyło, chcieli odebrać obiecaną nagrodę. Zaczęli przeciskać się przez tłum, kierując się na wschód, do mostów łączących Wyspę z giełdą. Inni ludzie przepuścili ich, a potem ruszyli za nimi, kierowani ciekawością i magią erudycji Dantona. Przypominało to spadającą na ziemię kometę: bezdomni na czele, a wszyscy inni jako ciągnący się za nimi ogon, zmierzający do siedziby Drugiego Banku Oszczędnościowego w Vordanie. – Daję słowo, tam m-m-musi być z tysiąc powozów – powiedział Sarton, patrząc na to z balkonu. Faro, co było u niego rzadkością, przewidująco zarezerwował apartament z balkonem w hotelu Grand, jednym z najlepszych w Vordanie. Roztaczał się stamtąd doskonały widok na giełdę oraz granitowo-marmurową fasadę Drugiego Banku Oszczędnościowego. Tak więc oparta o balustradę balkonu Raesinia oglądała jak z loży wspaniały spektakl, będący jednym z typowych skutków zubożenia ludności: marszu na bank. Giełda była nawet większa od placu Triumfu Farusa, ale nie robiła takiego wrażenia. Był to po prostu duży, otwarty, nieregularny teren, niewybrukowany i poprzecinany koleinami. W dzień powszedni wiele grup ludzi siedziało tu przy stołach lub za przenośnymi biurkami, z chorągiewkami powiewającymi za nimi na krótkich masztach niczym

proporczyki średniowiecznych rycerzy. Inni roili się wokół nich, biegając od jednego stanowiska do drugiego, wykrzykując coś niezrozumiale i w odpowiedzi otrzymując okrzyki i gesty. Cora kiedyś wyjaśniła to Raesinii tak: każde stanowisko przyciąga zainteresowanych kupnem lub sprzedażą, przy czym siedzący reprezentują duże, szacowne firmy, a biegający wokół nich – potencjalnych klientów. Codziennie setki milionów suwerenów przechodziły tu z rąk do rąk w jakiś nieuchwytny sposób, który nie obejmował niczego tak konkretnego jak uścisk dłoni. Okrzyk, podniesiony kciuk lub skinienie głową wystarczały, aby zapoczątkować reakcję łańcuchową, która mogła sprawić, że setki mil stąd załadowywano towary na statek i wysyłano go w rejs dookoła świata. A Vordan był zaledwie trzecim pod względem wielkości miastem na świecie, powiedziała Cora. Bourse w Hamvelt było większe, potężny Wspólny Rynek Viadre zaś tak duży, że mógł z łatwością wchłonąć oba miasta. Cora mówiła o Wspólnym Rynku Viadre z takim rozmarzeniem, z jakim kapłan mógłby mówić o królestwie niebieskim. Dzisiaj jednak wszystko tu zostało wywrócone na nice; stoły poprzewracane, a handlowcy przepędzeni przez tłum. Wokół placu giełdy rozsiadły się liczne banki, przypominającą świątynie architekturą usiłujące sprawiać stabilne i majestatyczne wrażenie. Drugi Bank Oszczędnościowy był wśród nich jednym z najnowszych, borelgajskim przeszczepem, lecz jego budynki były najokazalsze. Kolejka – jeśli ten chaos można zaszczycić taką nazwą – ciągnęła się od jego drzwi aż na plac giełdy, gdzie zupełnie się rozmywała w morzu rozpychających się i wrzeszczących ludzi. Zazwyczaj powozów nie wpuszczano na plac giełdy, lecz tym razem najwyraźniej żadne przepisy nie obowiązywały. Zaczęły przybywać niedługo po przemówieniu Dantona i z upływem godzin ich potok zmienił się w rzekę. Co więcej, przyjeżdżające pojazdy były coraz wspanialsze, z herbami

i lokajami w liberii, aż wydawało się, że połowa szlachty z Vordanu tłoczy się na rynku. Gdzieś na początku tej kolejki byli bezdomni, którym Cora i Raesinia rozdały poprzedniego wieczoru weksle. Odegrali rolę kamyka rzuconego na zaśnieżone zbocze, który ściąga rosnącą lawinę lodu i ziemi znoszącą wioski w dolinie. Raesinia z mieszaniną podziwu i przerażenia patrzyła, jak powołany przez nią do życia twór z rykiem rusza naprzód, pożerając wszystko na swej drodze. Powodem tego wszystkiego był strach, wyjaśniła Cora. Banki opierały się na zaufaniu, a antytezą zaufania jest strach. Nawet z fortuną, którą dla nich zarobiła, spiskowcy nie mieli dostatecznie dużego kapitału, który zaszkodziłby takiemu gigantowi jak Drugi Bank Oszczędnościowy. Jednak dzięki zręcznie przekazanemu zastrzykowi gotówki i magii głosu Dantona – nie musieli mieć. W banku jakiś nieszczęsny dyrektor patrzył, jak ziszcza się jego najgorszy koszmar. Teoretycznie każdy posiadacz takiego weksla miał prawo stanąć przed nim, kiedykolwiek chciał, i zażądać wymiany na brzęczącą monetę. Istnienie banku opierało się na jego zdolności do realizowania takich weksli. Oczywiście, praktycznie tylko nieliczni ludzie to robili, ale każdy bankier obawiał się, że może przyjść taki dzień, kiedy ludzie, którzy powierzyli mu swoje pieniądze, zjawią się całą gromadą, by zażądać ich zwrotu. Dla Drugiego Banku Oszczędnościowego ten dzień nadszedł dzisiaj. Każdy stojący w tej kolejce miał weksel i chciał podjąć pieniądze natychmiast, obawiając się, że jutro już nie będzie tu banku, który je wypłaci. Każdy weksel musiał być wymieniony na gotówkę przez kasjerów z wymuszonymi uśmiechami zastygłymi na twarzach. Jednak w sejfie nie było dość monet dla wszystkich i tłum o tym wiedział. Wkrótce po otwarciu urzędnik Drugiego Banku Oszczędnościowego

wyszedł przed budynek i nerwowo oznajmił, że bank jest absolutnie wypłacalny i nikt nie musi się o nic obawiać. Nawet próbował zażartować, że gdyby ludzie zechcieli palić weksle jego banku, to jemu to zupełnie nie przeszkadza, gdyż to tylko zwiększyłoby jego wiarygodność. To nic nie pomogło. Wszyscy wiedzieli, że dyrektorzy banków mówią takie rzeczy tylko wtedy, kiedy są zaniepokojeni; jeśli bank jest naprawdę wypłacalny, to siedzą w swoich gabinetach i reagują na skargi gniewnym, pogardliwym milczeniem. Wszyscy na placu Triumfu Farusa słyszeli przemówienie Dantona, a potem patrzyli, jak armia zdeterminowanych młodych ludzi maszeruje przez plac giełdy i zmierza prosto do Drugiego Banku Oszczędnościowego, żeby spieniężyć swoje czeki. Wielu obecnym to wystarczało i widok kolejki ciągnącej się daleko na plac wytrącił ich z równowagi. Bank stał się tonącym statkiem i nikt nie chciał być jednym z tych, którzy zostaną bez łodzi ratunkowej. – Patrz, jest kolejka do banku Korony – odezwała się Cora. – I druga do Spenca i Jacksona. To się rozszerza. – Oczywiście – powiedziała Raesinia. – Jeśli taka szacowna instytucja jak Drugi Bank Oszczędnościowy może upaść z powodu jakiegoś przemówienia, to czy inne banki mogą być bezpieczne? Lepiej wepchnąć pieniądze do skarpety i schować pod materacem. – Powinnam była zainwestować w skarpety – mruknęła Cora. – Albo materace. Raesinia poklepała ją po ramieniu. – Przepraszam. Musi być ci przykro na to patrzeć. – Niezupełnie... – Cora miała niewyraźną minę. – Ma to swoje zalety. Raesinia pytająco uniosła brew. Cora westchnęła. – Zamierzałam ci powiedzieć – rzekła. – Tylko nie było na to czasu. – Co zrobiłaś?

– Nic wielkiego. Wiesz, że musiałam wykupić wszystkie te weksle, żebyśmy mogli je rozdać? Raesinia skinęła głową. – Cóż, musiałam wymyślić jakieś wytłumaczenie, dlaczego potrzebuję tyle weksli dłużnych Drugiego Oszczędnościowego, inaczej ludzie zorientowaliby się, że coś się szykuje. Tak więc zaaranżowałam jednoczesną sprzedaż weksli tego banku, żeby wyglądało na to, że po prostu przenosimy fundusze. – Jednak jeśli sprzedałaś te weksle... – Mają być sprzedane na rynku Viadre. Nie pojawią się tam wcześniej niż za trzy dni. W końcu statek do Borelu płynie co najmniej tyle. – Przecież już nie masz tych weksli. Rozdaliśmy je. – Racja. – Cora uśmiechnęła się. – Prawdę mówiąc, kiedy zobaczyłam ceny, w końcu sprzedałam znacznie więcej, niż kupiłam. – Zatem mówisz mi – powiedziała Raesinia, usiłując nadążyć – że ktoś będzie na ciebie bardzo zły, kiedy się okaże, że sprzedałaś coś, czego nie możesz dostarczyć? – Och, nie! – Cora wyglądała na szczerze zaskoczoną takim pomysłem. – Nie, nie rozumiesz. Kiedy bank splajtuje, te weksle będą praktycznie bezwartościowe. Wykupię je od posiadaczy po kilka pensów za suwerena. Oczywiście, będą źli, ale myślę, że nabywcy z Viadre wpadną w panikę, kiedy dotrze do nich ta wiadomość. – A więc... – zachęcała ją Raesinia. – Zatrzymamy pieniądze ze sprzedaży – powiedziała Cora, jakby tłumaczyła coś dziecku. – Jednak wcale nie musimy niczego dostarczać. – A więc zarobiłaś. Cora kiwnęła głową.

– Dużo pieniędzy? Kolejne skinięcie głową, z lekkim wahaniem. – Wiem, że nie powinnam tego robić, nie pytając ciebie najpierw, ale nie było czasu i gdybym traciła go na szukanie ciebie, rynek zostałby zamknięty... – Coro. – Raesinia wzięła ją za rękę. – Chodź ze mną. Cora miała przerażoną minę, gdy Raesinia pociągnęła ją przez drzwi balkonu do apartamentu. Sarton wciąż obserwował tłum, ale Ben był tam, a Faro przyniósł płócienną torbę pełną butelek. Kiedy zobaczył Raesinię, wziął kielich z przezroczystym musującym trunkiem i pokazał jej znacząco. – Raes! – zawołał. – Chodź! Świętujemy! Raesinia wzięła od niego kielich i przekazała go Corze. – Zasłużyłaś – powiedziała. – Kiedy zwyciężymy, deputowanych, żeby mianowali cię ministrem finansów.

poproszę

Naprawdę to zrobię, pomyślała w duchu, gdy dziewczyna sączyła musujący trunek. Bóg wie, że nie może być gorsza od tych kilku ostatnich, którzy zajmowali to stanowisko. Jej ojciec miał wiele zalet, ale liczenie suwerenów i pensów nie było jedną z nich, a jego ministrowie skarbu zwykle byli wybierani ze względu na polityczne koneksje, a nie kompetencje. Był Grieg, jeden z zauszników Orlanka, który przez ostatnie pięć lat stworzył własne imperium oparte na armii poborców. Ta dziewczyna byłaby miłą odmianą. – Nawiasem mówiąc – rzekł Faro – musiałem umieścić Dantona w sypialni. Musimy wymyślić jakiś sposób, żeby wyprowadzić go stąd niepostrzeżenie. – Przyprowadziłeś go tutaj? – naskoczyła na niego Raesinia. – Jego pokój w Royalu był oblegany po przemówieniu. – Faro wzruszył ramionami. – Nie wiedziałem, gdzie indziej mógłbym go umieścić. –

Zauważył minę Raesinii. – Uspokój się. Nikt nie widział, jak wchodziliśmy. A skąd ty to możesz wiedzieć, do diabła? – pomyślała ze złością. Faro miał wygórowaną opinię o swoich umiejętnościach i odwadze, ale Raesinia wątpiła w nie. Z pewnością nie był Sothe. Ben poklepał ją po ramieniu. – Uspokój się, Raes. To tylko, dopóki burza nie ucichnie. Napij się, dobrze? Raesinia westchnęła, ale przyjęła kielich i udawała, że pije. Oni wciąż nie traktują tego poważnie. Corę mógł tłumaczyć młody wiek, ale resztę... Dlaczego tylko ja się niepokoję? – gorączkowała się w myślach. Po pewnym czasie opróżnili połowę butelek, a tłum na placu giełdy zaczął się w końcu rozchodzić pod surowym spojrzeniem tuzinów strażników. Drugi Bank Oszczędnościowy zawiesił wypłaty tuż przed południem, przyznając światu, że nie jest w stanie spełnić swoich obietnic. To był ten zwrotny punkt, którego obawiała się Raesinia – tłum mógł teraz zmienić się w tłuszczę i wymierzyć okrutną karę. Na szczęście dla wszystkich zainteresowanych stopniowy wzrost liczby szlachetnie urodzonych przybywających na plac oznaczał, że kiedy bank rzeczywiście przestał wypłacać, w kolejce czekających był znaczny odsetek przedstawicieli wyższych klas. Było sporo pokrzykiwania, przepychania się, kilka zemdleń i ataków histerii, ale nie był to już tłum, który zacząłby rzucać kamieniami w okna. Ponadto do tej pory Straż stawiła się w znacznej sile, z niezwykłą szybkością reagując na rodzący się kryzys. Raesinia przez cały ranek obserwowała, jak ich zielone szeregi gęstnieją, i w duchu dziękowała temu, kto tak sprawnie dowodził zwykle ospałymi obrońcami porządku. Sarton i Maurisk wyszli wkrótce potem, pierwszy robić to, co zwykle w wolnym czasie – nikt nie wiedział co – a drugi pisać o tym, że bankructwo

Drugiego Banku Oszczędnościowego dowiodło fundamentalnej niewydolności borelgajskiego systemu bankowego. Pozostali w apartamencie Ben i Faro grali w kości, opróżniając przy tym wiele kielichów wina. Cora drzemała na sofie, zwinięta w kłębek jak kotka. Raesinia wyszła do przedpokoju, z którego drzwi prowadziły do dwóch sypialń i maleńkiej kuchni. Drzwi do jednej sypialni były uchylone i przez szparę sączyło się słabe światło. Raesinia podeszła do nich i zobaczyła Dantona siedzącego na zasłanym łóżku, wciąż w kapeluszu i butach. Spojrzał na nią i na jego twarzy pojawił się szeroki, dziecinny uśmiech. – Witaj, Księżniczko! Raesinia wślizgnęła się do pokoju i delikatnie zamknęła drzwi. – Witaj, Dantonie. Co tu robisz? – Myślę – odparł. – O czym myślisz? Zamrugał, jakby to pytanie nie miało sensu. Po chwili ruchem głowy wskazał do połowy opróżniony kielich na nocnym stoliku. – Faro dał mi coś do picia, ale nie smakuje mi to. – Nie? – Za dużo bąbelków. Wychodzą mi nosem. – Otarł nos wierzchem dłoni. – Jest tu jakieś piwo? Boże Wszechmogący. Poczucie winy wezbrało w Raesinii jak fala przypływu. Spójrzcie na niego. On niczego nie rozumie. Nie dokonał wyboru. Wykorzystujemy go i w końcu doprowadzimy do tego, że zostanie zabity. Ty wykorzystujesz ich wszystkich, zadrwiło jej sumienie. Dantona tak samo jak Bena, Faro czy Corę. Są tylko narzędziami, którymi się posługujesz, żeby uzyskać to, czego chcesz. Jeśli niektóre z nich zostaną przy

tym zniszczone, co z tego? Jednak oni wszyscy dokonali wyboru. Maurisk, Sarton, Ben, a nawet Faro. Mają swoje powody, żeby brać w tym udział. A Cora? Ona nie ma pojęcia, w co się pakuje. Raesinia przełknęła ślinę. Danton wciąż uśmiechał się do niej. Trudno było połączyć tę dziecinną minę z człowiekiem, którym był – albo zdawał się być – stojąc na mównicy na placu Triumfu Farusa. Czy on wie, co robi? – Dantonie – powiedziała – to była dobra... opowieść, ta, którą powiedziałeś dziś po południu. – Podobała ci się, Księżniczko? – Jego radosny głos sprawił, że ścisnęło jej się serce. – Słuchało jej wielu ludzi. – Rzeczywiście. – Zawahała się. – Rozumiałeś ją? Mówię o tej opowieści. Czy wiesz, co oznacza? Znów nie zrozumiał, jakby przeczyła sama sobie. – To opowieść, Księżniczko. – Jednak... ludzie jej słuchali. Myśleli, że co ona oznacza? – Ludzie lubią opowieści. Lubią krzyczeć, ale to dobre okrzyki. Więź Raesinii, demon w głębi jej duszy, dziwnie się poruszył, jakby obracał się na bok we śnie. Pewnie pozbywa się reszty alkoholu, pomyślała z żalem. Miło byłoby pozwolić, żeby moja świadomość utonęła na jakiś czas w musującym białym winie, tak jak pozostałych spiskowców. Albo chociaż złożyć głowę na poduszce i zasnąć. – Zobaczę, czy Faro przyniósł jakieś piwo – powiedziała. – Dziękuję, Księżniczko! Zaledwie lekko uchyliła drzwi, gdy usłyszała stukanie. Ktoś pukał do drzwi apartamentu, znajdujących się dwa metry dalej. A przecież nikt nie powinien wiedzieć, że tu jesteśmy, przemknęło jej przez myśl.

Pewnie tylko obsługa hotelowa. Opanowała rosnącą panikę i uśmiechnęła się do Dantona. – Zaraz wrócę. Ty tylko zostań tutaj i... myśl, dobrze? – Dobrze! Wygodnie usadowił się na łóżku, a Raesinia wróciła na korytarz i zamknęła za sobą drzwi. Z salonu, w którym Ben i Faro wciąż grali w kości, dochodziły ich głośne głosy. Nie sądziła, by ktoś prócz niej usłyszał to pukanie. W drzwiach nie było wizjera, który mógłby być w hotelu niższej kategorii. Raesinia zmarszczyła brwi, a potem całym ciałem oparła się o nie, aby zapobiec próbie ich otwarcia siłą. – Tak? – zapytała ledwie słyszalnym głosem. – Kto tam? – Raesinia? To ty? – Sothe? – Jej pokojówka konsekwentnie ukrywała swoją obecność przed innymi spiskowcami. – Co ty tu robisz? – Jesteś sama? – W tym momencie. Wszyscy są przy balkonie. – Dobrze. Otwórz. Raesinia oderwała się od drzwi i odsunęła zasuwę, uchylając je odrobinę. Jednak mocno podpierała je obutą stopą, żeby nie dało się ich otworzyć szerzej nagłym pchnięciem z zewnątrz. Przez szparę zobaczyła pokojówkę, więc uspokoiła się i szeroko otworzyła drzwi. – Dobrze – pochwaliła Sothe. – Głosy łatwo naśladować. Teraz pomóż mi z nią. Otwarte drzwi ukazały ją stojącą obok młodej kobiety w eleganckiej szaro-czarnej liberii hotelowej. Głowa kobiety spoczywała na ramieniu Sothe i było oczywiste, że tylko obejmująca jej talię ręka Sothe utrzymuje ją

w pozycji pionowej. W pierwszej chwili Raesinia pomyślała, że nieznajoma jest pijana, lecz gdy Sothe weszła z nią do apartamentu, bezwładnie zwisające ręce zdradziły, że kobieta jest nieprzytomna. Raesinia odsunęła się na bok i zamknęła za nimi drzwi. Sothe rozejrzała się i ruchem głowy wskazała sypialnie. – Obie są puste? – W jednej jest Danton. Druga powinna się nadać. – Dobrze. Złap ją za nogi. Raesinia chwyciła kostki tajemniczej kobiety i oderwała jej stopy od podłogi. Razem wtaszczyły nieprzytomną do drugiej sypialni i Sothe upuściła ją na łóżko. Głowa kobiety z impetem opadła na posłanie. – Kto to taki? I co jej jest? – zapytała Raesinia. Sothe zerknęła w kierunku salonu i zamknęła drzwi sypialni. – To jej jest, że nie żyje. – Wskazała coś, czego Raesinia dotychczas nie zauważyła: obciągniętą skórą rękojeść sztyletu o długiej klindze, sterczącą z lewego boku kobiety tuż pod pachą. – Co zaś do tego, kim była, to nie mogę dokładnie powiedzieć... – W dłoni Sothe jak za dotknięciem magicznej różdżki pojawił się drugi sztylet. – Jednak na pewno była agentką Konkordatu. Raesinia milczała przez chwilę. Sothe natychmiast zabrała się do roboty, przecinając pasek spódnicy zabitej kobiety, a potem rozcinając materiał na dwie części wzdłuż nogi. Zdjęła z niej ubranie jak uniwersytecki badacz ściągający skórę z nowego okazu. – Jesteś pewna, że ona... – zaczęła Raesinia. Sothe westchnęła. Rozdarła spódnicę, odsłaniając skórzany pasek otaczający udo kobiety i przytrzymujący kilka cienkich ostrzy w sprytnie zaprojektowanych pochewkach. Sothe wyjęła jedno i ze świstem rzuciła przez pokój, tak że z chrzęstem wbiło się w ścianę, kilkanaście centymetrów

od ucha Raesinii. – Rzucanie nożami nie jest typową umiejętnością pokojówek w hotelach, nawet na Starym Mieście – zauważyła Sothe – a tym bardziej w Grandzie. Była agentką Konkordatu. – No dobrze – powiedziała Raesinia. Wbity w ścianę nóż wciąż cicho brzęczał. – Zabiłaś ją? – Oczywiście. – Mogę zapytać, dlaczego rozbierasz ją do naga? Sothe zaczęła rozcinać bluzkę kobiety aż do kołnierzyka. – Szukam czegoś, a nie mamy dużo czasu. – Sothe jak niecierpliwy kochanek zadarła podkoszulek zabitej, obmacała jej piersi i uśmiechnęła się triumfalnie. – Mam cię. Pewne rzeczy nigdy się nie zmieniają. – Sothe... Sothe uciszyła ją machnięciem ręki, pochylona nad zwłokami. Pokazała długi, cienki pakiecik, lekko wygięty w miejscu, gdzie był przyciśnięty do ciała zabitej. – Kieszenie są zbyt ryzykowne – powiedziała. – A trzeba nosić to przy sobie. Niektórzy trzymali to w tyłku, ale ja zawsze wolałam przyklejać gumą spirytusową w jakimś intymnym miejscu. – Zmarszczyła brwi, patrząc na zwłoki. – Ciekawe, kto teraz uczy ich tej sztuczki. – Co to takiego? – Szyfr. Jednorazowy, dobry dla kilkuset słów. Jedyną jego kopię posiada jakiś urzędnik w Pajęczynie. – Sothe rozwinęła pakiecik w kwadrat cienkiego jak skórka cebuli papieru, a potem znów złożyła i schowała. – Miała go wykorzystać do złożenia raportu. – Aha. Zamierzasz wysyłać za nią raporty? – Tylko jeden. Potem spalą ten szyfr. Tak jest bezpieczniej. – Sothe

potrząsnęła głową. – Spróbuję w miarę możliwości uratować sytuację. – Uratować sytuację? Widziałaś tłum na zewnątrz? – Raesinia odzyskała odrobinę wcześniejszego entuzjazmu. – Sothe, udało się. Doprowadziliśmy bank do upadłości. To mocno zaboli Borelgajów... – Nie mówię o bankach. Przyprowadziłaś tu Dantona. Czy wiesz, ilu ludzi chodzi za nim po tej jego przemowie? Teraz wiedzą, że jest w tym pokoju hotelowym, i zaczną pytać, kto jeszcze tu z nim jest. Tylko tyle im potrzeba. – Sothe karcąco pokręciła głową. – Ile razy ci mówiłam, żebyś trzymała się od niego z daleka? Nie możemy pozwolić, żeby Orlanko powiązał go z tobą. – Faro go tu przyprowadził – broniła się Raesinia. – Nie miał go gdzie zostawić. Powinnam wiedzieć, że nie będą mogli wrócić do hotelu Royal. Mogliśmy przygotować plan awaryjny... – Później będziemy myśleć o tym, kogo winić. Teraz musimy zabrać cię stąd. Raesinia skinęła głową, próbując się skupić. – Czy Orlanko ma tu jeszcze kogoś, kto obserwuje to miejsce? – Dwóch mężczyzn w liberii, stajennych, wepchnęłam w stertę siana w stajni – ponuro odparła Sothe. – Myślę, że na razie jesteśmy bezpieczne, ale to nie potrwa długo. Musisz iść ze mną. – A co z pozostałymi? – Ostrzeż ich, jeśli chcesz – powiedziała Sothe. – Tylko niech to nie trwa za długo. Potem będą zdani na siebie. I tak musimy się rozdzielić. – Jeśli Konkordat powiąże ich z Dantonem... – Jeśli Orlanko odkryje, że nie jesteś łagodnym gołąbkiem, za jakiego cię miał, będzie cię trzymał w kajdanach, dopóki twój ojciec nie umrze, a potem wyda za mąż i cały plan diabli wezmą – powiedziała Sothe. – Teraz chodźmy. Muszę wyprowadzić cię stąd, a potem tu posprzątać.

– Dobrze – mruknęła Raesinia. Spojrzała na zwłoki. – Nie sądzisz, że trzeba ją... przykryć albo coś? Sothe przewróciła oczami i złapawszy brzeg koca, przykryła nim półnagie ciało. Raesinia pospieszyła do salonu, mając gorącą nadzieję, że Ben i Faro są jeszcze na tyle trzeźwi, żeby móc chodzić.

Osiem Marcus

Marcus miał nieodparte wrażenie, że już tu był. Tylko wystrój był inny. Teraz znajdował się w swoim gabinecie w Ministerstwie Sprawiedliwości, a nie w ogromnej, zrujnowanej sali tronowej księcia Khandaru. Niezrozumiały oficjalny khandarski został zastąpiony potokiem vordanajskiego, a kunsztownie złocone peruki – kapeluszami z miękkim rondem podniesionym z jednej strony, najwyraźniej według aktualnej mody. Jednak nastrój urażonej godności był taki sam – poczucie, że świat zmienił swój zwykły, wygodny kurs i ktoś powinien coś z tym zrobić. – Chcę jego cholernej głowy, słyszysz? – krzyczał hrabia w średnim wieku o rumianej twarzy, który najwyraźniej wzmocnił się przed tym spotkaniem kilkoma butelkami wina. – Przeklęty kupiec – wypowiedział to słowo jak epitet – myśli, że może się wynosić nad lepszych od siebie! No cóż, nie zamierzam tego znosić! – Machał jakimś papierem, zbyt szybko, by Marcus mógł coś przeczytać, ale widząc pozłacany brzeg, zakładał, że to certyfikat Drugiego Banku Oszczędnościowego. – Gdyby król był zdrowy, nie tolerowałby takich bzdur!

Pozostali szlachcice w liczbie około tuzina, tłoczący się w niewielkim gabinecie, poparli go chóralnym pomrukiem. Wszyscy wyglądali podobnie, częściowo dlatego, że byli niemal identycznie ubrani, a częściowo ponieważ byli bliższymi lub dalszymi kuzynami. Ten gruby opój mianował się ich rzecznikiem, ponieważ był gotowy głośno powiedzieć to, co pozostali tylko myśleli. – Milordzie – rzekł Marcus – jak już mówiłem, badamy tę sprawę i zapewniam, że... – Badacie? Badacie! A niech mnie, do zachodu słońca chcę zobaczyć, jak wisi! – Jeśli mogę, Harry? Znacznie bardziej opanowany młodzieniec położył dłoń na ramieniu grubasa. Zapalczywiec uspokoił się trochę i zszedł z drogi, pozwalając młodemu człowiekowi podejść do biurka Marcusa. Przystojnemu mężczyźnie ze schludnie przystrzyżoną brodą i nienagannie uczesanymi ciemnymi włosami modny strój, w którym pozostali wyglądali nieco śmiesznie, rzeczywiście nadawał wygląd nonszalanckiego śmiałka. – Nie sądzę, żebyśmy się znali, kapitanie – powiedział. – Jestem hrabia Alan d’Ilphin Vertue. – Kapitan Marcus d’Ivoire – ostrożnie rzekł Marcus. Pozostał za swoim biurkiem, ponieważ zapewniało mu bezpieczną odległość i osłonę, w razie gdyby zaczęli czymś w niego rzucać. – Milordzie, wybacz, że nie zaproponuję, abyś usiadł, ale... Vertue łaskawie machnął ręką. – Ja także przepraszam za zachowanie niektórych moich towarzyszy. Najwyraźniej wczorajsze wydarzenia trochę podgrzały nastroje. – Co jest najzupełniej zrozumiałe, milordzie – rzekł Marcus. – Mam nadzieję, że rozumiecie, iż Straż robi w tej sprawie co w naszej mocy.

– Oczywiście. – Vertue uśmiechnął się chłodno. – W zwykłych okolicznościach, kapitanie, zdecydowanie nalegałbym, aby pozwolić sprawom handlu toczyć się swoim normalnym trybem. To jest Vordan, a nie imperialny Murnsk, więc nie możemy oczekiwać królewskiej interwencji za każdym razem, kiedy zawirowania rynku powodują krótkotrwałą katastrofę. – Zerknął na pijanego grubasa, który mamrotał coś cicho do paru innych. – Jednakże... – Jednakże? – To, z czym mamy do czynienia w tej sprawie, nie mieści się w kategoriach typowej działalności handlowej. Ten człowiek, Danton, wziął udział w spisku mającym podważyć wiarygodność skądinąd szacownej instytucji. Sztuczkami i jątrzącą retoryką wywołał panikę. Rynek jest zaniepokojony i słusznie, bo kto wie, jakie są jego pobudki i gdzie znów uderzy. Gdyby Straż wzięła tę sprawę w swoje ręce, wszyscy byliby znacznie spokojniejsi. – Rozumiem, milordzie, że rozumiecie przez to aresztowanie Dantona. – Wydaje się to najbardziej wskazaną metodą – rzekł Vertue. – Powinien zostać zatrzymany do czasu odkrycia jego prawdziwych pobudek. Marcus wzruszeniem ramion dał mu do zrozumienia, że ma związane ręce. – Niestety, milordzie, musimy działać zgodnie z prawem, które nakazuje odwrotny tryb postępowania. Jeśli stwierdzimy, że Danton popełnił jakieś przestępstwo, to oczywiście aresztujemy go, ale do tego czasu... Vertue uśmiechnął się, ale był to nikły uśmiech, naciągnięty jak guma do granicy pęknięcia. Ciekawe, ile może stracić, pomyślał Marcus. – Z pewnością – rzekł hrabia – te okoliczności wymagają nadzwyczajnych środków? Szczególnie zważywszy na niepewną sytuację polityczną.

Miał na myśli to, że nikt nie wie, kiedy król wyzionie ducha. Marcus odpowiedział równie oficjalnym uśmiechem. – Nie mam uprawnień do stosowania nadzwyczajnych środków, milordzie. Proponuję rozmowę z ministrem sprawiedliwości oraz innymi członkami Gabinetu. Jeśli mój przełożony wyda mi odpowiednie polecenia, z całą pewnością wykonam je jak najszybciej. Zapadła cisza, przerywana szeptami w tylnych szeregach. Vertue mierzył wzrokiem Marcusa, jakby badając, czy da się zastosować inne środki nacisku. W końcu kiwnął głową. – Skoro tak pan mówi, kapitanie. Zastosuję się do pańskiej sugestii. Hrabia odwrócił się i z niejakim trudem zdołał wyprowadzić pozostałych z gabinetu. Jeszcze z oddali dał się słyszeć krzyk grubasa: „Jego głowy, niech cię szlag! Jego głowy!”, który ucichł, gdy drzwi zamknęły się za ostatnim wychodzącym. Marcus odetchnął i policzył do trzech. Zanim skończył, usłyszał pukanie do drzwi. – Eisen? – Tak, panie kapitanie. – Wejdź. Pałkarz niósł pod pachą sprawnej ręki gruby plik związanych sznurkiem papierów. Zakręcił się niezgrabnie, nie mogąc zasalutować, a Marcus z uśmiechem przywołał go skinieniem ręki. – Słyszałeś ich? – zapytał. – Trudno było nie słyszeć, panie kapitanie. – Eisen położył paczkę na biurku, wyprostował się i oddał spóźniony salut. – Przepraszam za podsłuchanie. – Byli tak hałaśliwi, że pewnie słyszało ich pół budynku. Co o tym myślisz? – Byłem pod wrażeniem, panie kapitanie. Gdzie nauczył się pan tak

rozmawiać ze szlachtą? – Podczas zajęć w szkole wojskowej – odparł Marcus. – Chyba trochę wyszedłem z wprawy. Mam wrażenie, że wyszorowałem sobie usta mydłem. – Czy Vertue nie pójdzie prosto do ministra? – Niech idzie. Dziś i tak się z nim nie zobaczy, to pewne. – Postukał w kartkę papieru leżącą na biurku. – Hrabia Vhalnich ma spotkanie z członkami Gabinetu i żąda mojej obecności. Wątpię, czy będzie miał ochotę przyjmować petentów. Dopilnuję, żeby się dowiedział, że Vertue się do niego wybiera. Eisen skinął głową. – Nie będzie się złościł, że ich pan spławił? – Wątpię. – Janus był zdolny do różnych rzeczy, ale Marcus nie sądził, by posłał jednego ze swych współpracowników w odstawkę. A przynajmniej nie bez bardzo dobrego powodu. – Nawiasem mówiąc, nie słyszałem o tym hrabim Vertue, ale mam wrażenie, że powinienem. A przynajmniej tak się zachowywał. Wiesz może dlaczego? – Nie ma powodu, żeby pan o nim słyszał, panie kapitanie. To nie jest wojskowa rodzina. – Jednak wpływowa? – Bardzo bogata, co na to samo wychodzi. Ich posiadłości znajdują się w Transpalu, na północnym wybrzeżu. Niemal na samej granicy Vordanu z Borelem. Młody Vertue jest na pół Borelgajem po matce i żonę też ma stamtąd. – I sądzę, że zajmują się bankowością. – Tak słyszałem, panie kapitanie. – To by się zgadzało – mruknął Marcus. Skupił uwagę na aktach. – Co dla mnie masz?

– Listę pełniących służbę i ich raporty, panie kapitanie. Tych, którzy byli na miejscu zdarzenia tamtej nocy, gdy wybuchł pożar, oraz... hmm... młodszego kapitana. Eisen wiercił się, wyraźnie nieswój. Jak większość strażników miał głęboki szacunek dla Giforte’a i robiąc to za jego plecami, najwidoczniej czuł się niezręcznie. Przejrzawszy już raporty z kilku lat, Marcus zaczynał rozumieć powody. Dało się w nich zauważyć dbałość Giforte’a o szczegóły i podkomendnych, a jego pewna dłoń przeprowadziła Straż przez chaos dworskiej polityki i krótkotrwałych dowódców. Do diabła, byłbym rad, mając go w oddziałach kolonialnych, pomyślał Marcus. Nie szukał jednak w tych papierach charakterystyki tego człowieka. Potrzebował czegoś, co wyjaśniłoby mu, dlaczego kapitan przerwał śledztwo, albo co mógłby wykorzystać, żeby zmusić go do mówienia. Ta druga ewentualność była dla Marcusa bardzo nieprzyjemna, ale nie aż tak jak jej alternatywa. Czasem miał wrażenie, że czuje na sobie wzrok Adama Ionkova, patrzącego nań przez kamienne płyty posadzki i czekającego, aż Marcus zgodzi się na jego warunki. – Panie kapitanie? – Hmm? Marcus rozwiązał sznurek i machinalnie przeglądał pierwszą teczkę. – Jestem pewny, że gdyby pan po prostu zapytał młodszego kapitana... Marcus pokręcił głową. – Jeszcze nie. – A jeśli zauważy wzmożony ruch w archiwum? – Jeżeli zapyta cię wprost, nie musisz kłamać – powiedział Marcus. – W przeciwnym razie wykonujesz zadanie, które ci zleciłem. Nie robisz niczego złego. – Tak jest, panie kapitanie – rzekł Eisen z nieszczęśliwą miną.

Marcus doskonale go rozumiał – zamieszanie w łańcuchu dowodzenia jest koszmarem każdego żołnierza. Jednak muszę to wiedzieć, przekonywał sam siebie. A ponieważ Janus nie wykazuje chęci pomocy – pułkownik nie znalazł czasu, żeby pójść i samemu porozmawiać z Ionkovem czy przysłać Marcusowi jakieś instrukcje – wykorzystam to, co mam pod ręką, postanowił. Podniósł plik teczek i otworzył szafkę starego dębowego biurka, w której trzymał resztę zebranego materiału. Dołączywszy nową zdobycz do pozostałych, strzepnął kurz z rąk i wstał. – Przejrzę je później. Teraz muszę udać się do jego ekscelencji i sprawdzić, jakie pilne zadanie ma dla mnie. Miej oko na wszystko, co wydaje się istotne. – Tak jest, panie kapitanie. – Eisen zawahał się. – Powodzenia, panie kapitanie. Janus oczywiście miał gabinet w Ministerstwie Sprawiedliwości, lecz tylko dla celów reprezentacyjnych. Pracował w chatce na terenie pałacu, w której zamieszkał, i już zamienił stół w jadalni na prowizoryczne biurko. Całą jego powierzchnię zajmowały nakładające się na siebie sterty notatek, które Janus przeglądał raz po raz, zanim napisał kolejne słowo. Srebrna taca po jego lewej ręce stopniowo wypełniała się zapieczętowaną woskiem wychodzącą korespondencją, a systematycznie przychodzący sługa zamieniał pełną na pustą. Strażnicy w czerwono-niebieskiej liberii Janusa otaczali budynek, stojąc na baczność przy wejściu i czwórkami patrolując otoczenie. Było ich więcej, niż Marcus pamiętał. Rozpoznał porucznika Uhlana, który zasalutował mu sprężyście, gdy wchodził. – Panie pułkowniku? – odezwał się Marcus.

Janus przerwał pisanie i ostrożnie odłożył gęsie pióro na poplamioną atramentem stalową tackę przeznaczoną specjalnie do tego. Rozprostował prawą dłoń, szeroko rozstawiając palce, i Marcus usłyszał cichy trzask stawów. Dopiero wtedy pułkownik podniósł głowę. Marcus ze zdziwieniem zauważył, że wygląda na jeszcze bardziej strudzonego. Nawet w świątyni na pustyni nie było po nim widać zmęczenia, tymczasem teraz jego wielkie szare oczy były lekko przekrwione, a broda i górna warga wymagały golenia. – O co chodzi, kapitanie? – Wzywał mnie pan, pułkowniku. Na spotkanie Gabinetu. – Ach. – Janus podrapał się po nasadzie nosa. – Tak, oczywiście. Uśmiechnął się, ale bez zwykłego błysku w oczach. Marcus odkaszlnął. – Proszę wybaczyć, że to powiem, panie pułkowniku, ale wygląda pan na... zmęczonego. – Pewnie jestem – rzekł Janus. – Nie pamiętam, kiedy ostatnio spałem. – Dwie noce temu – podpowiedział niespodziewanie porucznik Uhlan. – A i wtedy tylko trzy godziny. Marcus napotkał spokojne spojrzenie porucznika. Nawiązali milczące porozumienie, jak ludzie połączeni obowiązkiem powstrzymania zwierzchnika przed nieświadomym popełnieniem samobójstwa. Marcus skrył uśmiech. – Dwie noce – głośno myślał Janus. – No cóż, odpocznę, kiedy skończy się posiedzenie Gabinetu. A tymczasem mam dla ciebie dużo pracy. – Mogę o coś zapytać, panie pułkowniku? – Oczywiście, kapitanie, nieudzielania odpowiedzi.

chociaż

zastrzegam

sobie

prawo

do

– Czy Ostatni Diuk nie będzie czytał wszystkich pańskich listów? – Jeśli kiedyś znajdę czas, muszę napisać monografię. Może O metodach

szyfrowania korespondencji? – Janus zauważył stropioną minę Marcusa i znów się uśmiechnął. – Nieważne. Wystarczy powiedzieć, że są metody zwodzenia naszych przyjaciół z Ministerstwa Informacji. Wpływy diuka są wszechobecne, a jego agenci gorliwi, lecz jego metody nie są zbyt wyrafinowane. Podejrzewam, że nadmiar władzy wprawił go w samozadowolenie. – Zerknął na stół i westchnął. – Niestety, te metody wymagają sporego wysiłku z mojej strony. Była to dość niejasna odpowiedź. Ale mimo to Marcus skinął głową. Janus wstał, przeciągnął się i wziął płaszcz, równie wymiętoszony jak jego właściciel. Już na zewnątrz, gdy strażnicy towarzyszyli im w dyskretnej odległości, Marcus nachylił się i rzekł cicho: – Chciałem zapytać o więźnia, panie pułkowniku. – Któr... aha. Tak. Tego więźnia. – Zastanawiałem się, czy może zechciałby pan z nim porozmawiać. Janus przeciągle westchnął. – W końcu, kapitanie. Wszystko dzieje się szybciej, niż przewidywałem, dzięki temu Dantonowi. Kroczymy po bardzo wąskim moście i nie mogę sobie teraz pozwolić na niewłaściwy ruch. Będziemy mieli czas zgłębiać tajemnice Kapłanów Czerni, kiedy... sytuacja się uspokoi. Głos Jen, z głębi podświadomości drwiący z Marcusa. Jesteś pewny? Chciał zaprotestować, ale się powstrzymał. – Tak, panie pułkowniku. Skoro mowa o Dantonie, powinienem poinformować pana o tym, co zdarzyło się dziś rano. Powiedział pułkownikowi o Vertue, gdy weszli do pałacu bocznym wejściem i szli pozornie bezkresnymi korytarzami, udekorowanymi kawałkami szkła i luster lub barokowymi koszmarkami z pozłacanego drewna. Twarze zmarłych królów były wszędzie, głównie Farusa IV

w wieńcu laurowym, spoglądającego z łaskawą aprobatą na wspaniałe dokonania syna, Farusa V. Jednak późniejsi monarchowie dodali swoich krewniaków, tak więc oprócz głów władców mrowie młodszych synów, córek, żon i dalszych krewnych spoglądało na Marcusa z każdej ściany. Był tam nawet obraz khandarskiego dworu, choć w niewielkim stopniu zgodny z rzeczywistością. O ile Marcus pamiętał, Cynobrowy Tron nie był pełen stających dęba rumaków i ryczących lwów, a tym bardziej smoków i gryfów. Przy wielkim portalu wejścia do skrzydła, w którym obradował Gabinet, napotkali zmierzającą w przeciwnym kierunku młodą kobietę; podążała za nią pokojówka w liberii i oddział straży pałacowej. Przystanęła na widok Janusa, który nisko się ukłonił. Marcus poszedł za jego przykładem. – Księżniczko – rzekł Janus. – To dla mnie zaszczyt. Marcus wyprostował się i uważnie się jej przyjrzał. Dziewczyna była niska i delikatna, z owalną piegowatą buzią i związanymi w kucyk kręconymi ciemnoblond włosami. Miała na sobie luźną zieloną suknię z wielu warstw jedwabiu, zebranego w żabot na smukłej szyi, ale odsłaniającą ramiona. Na jej przegubach lśniły cienkie, wysadzane drogimi kamieniami bransolety. To jest księżniczka Raesinia? Na pierwszy rzut oka uznałby ją za nastolatkę, wiedział jednak, że zanim król zachorował, księżniczka szykowała się do obchodów swoich dwudziestych urodzin. Wydawała się krucha jak szkło, a czubek jej głowy ledwie sięgał mu do brody. Nie mógł sobie wyobrazić tego kruchego stworzenia jako królowej. Nic dziwnego, że Orlanko zagarnął tyle władzy. – Hrabia Mieran – powiedziała zaskakująco silnym głosem. – To przyjemność mieć pana na dworze. Mój ojciec bardzo pana ceni. – Jego wysokość zaszczyca mnie swym zaufaniem. – Szare oczy pochwyciły spojrzenie Raesinii. – Mam nadzieję, że będę w stanie dokonać

tego, o co mnie prosił. Księżniczka zamrugała i skinęła głową. Wydawało się, że ona i Janus powiedzieli sobie coś, czego Marcus nie zdołał zrozumieć. Po chwili milczenia Janus wskazał na niego. – Czy mogę przedstawić mojego kapitana Straży, Marcusa d’Ivoire? Raesinia skłoniła głowę, z szelestem jedwabi. – Kapitanie. Słyszałam opowieści o pańskich dokonaniach podczas kampanii w Khandarze. – Wszystkie z pewnością przesadzone – rzekł Marcus, biorąc przykład z Janusa. – Jestem zaszczycony, mogąc służyć lordowi Mieran. – Wyobrażam sobie, że ostatnio jest pan bardzo zajęty. Marcus nie wiedział, co na to odpowiedzieć. Pokrył zmieszanie ukłonem. – W grożącej wybuchem rozruchów sytuacji na giełdzie – ciągnęła. – I problemach z bankami. – Zauważywszy jego minę, posłała mu przelotny uśmiech. – Nawet księżniczki czytają gazety, kapitanie. A do mojej wieży z kości słoniowej także dochodzą plotki. – Oczywiście, wasza wysokość. A odpowiadając na pytanie, tak, byliśmy bardzo zajęci utrzymywaniem porządku. Szczególnie teraz, kiedy ojciec waszej wysokości choruje, spokój społeczny jest sprawą pierwszorzędnej wagi. – Marcus spuścił oczy. – Wszyscy mamy nadzieję na jego szybkie ozdrowienie. – Niech panuje długo – mruknął Janus, a straż księżniczki zawtórowała mu chórem. – Niech panuje długo – przytaknęła Raesinia. – Z pewnością mają panowie ważne sprawy, a ja was zatrzymuję. Panowie wybaczą. Znów skinęła głową, otrzymując jeszcze głębsze ukłony Janusa i Marcusa, po czym odeszła.

– Jest ładna – rzekł Marcus, kiedy znikła im z oczu. To stwierdzenie wydało mu się należycie bezpieczne. – Istotnie – przyznał Janus. – I... – Pokręcił głową. – Później. Chodź, czekają na nas. – Nie wiem, o co całe to zamieszanie – rzekł hrabia Torahn. Marcus podejrzewał, że udaje głupiego, żeby dokuczyć Griegowi. Jeśli tak, to mu się udało. Minister finansów niemal widocznie się pienił pod wysokim, ciasnym kołnierzem. – W końcu – ciągnął Torahn – to tylko bank. Takie rzeczy się zdarzają, no nie? Akcje idą w górę i w dół. Każdy wie, że najlepiej trzymać się od tego z daleka i zostawić ludziom, którzy się na tym znają. Grieg z widocznym wysiłkiem panował nad sobą. – Mówiąc jako jeden z tych, którzy „się na tym znają”, chciałbym, żeby więcej szlachetnie urodzonych poszło za tą radą. Jednak w tych okolicznościach Drugi Bank Oszczędnościowy nie jest tylko bankiem. Jest... – ...borelgajskim bankiem – wtrącił Orlanko. – I dlatego jest to sprawa polityczna. – Właśnie – przytaknął Grieg. – Wypłacalność tego rządu zależy od naszej zdolności uzyskiwania z Viadre pożyczek na poczet przyszłych dochodów. To z kolei zależy od przekonania Borelgajów, że jesteśmy gotowi zrobić wszystko, co konieczne, aby chronić ich inwestycje. Tak więc ta afera stanowi poważne zagrożenie dla Korony. – Zwrócił się nie do Torahna, lecz do Janusa, który dotychczas milczał w trakcie tego posiedzenia. – Wzywam ministra sprawiedliwości do podjęcia właściwych kroków. Po twarzy Orlanka przemknął lekki grymas, który natychmiast znikł, jak jeden z uśmiechów Janusa. Trudno było coś wyczytać z jego oczu za tymi grubymi szkłami, lecz Marcus dostrzegł, jak nieznacznie skinął głową

Griegowi. Marionetka nie tańczy, jak powinna, tak? Poplątała sznurki? – Odradzałbym wszelkie... pochopne działania – rzekł Orlanko. – Danton Aurenne stał się nadzwyczaj popularną postacią. Reakcja gminu mogłaby być nieprzewidywalna. – A w ogóle skąd się wziął ten gość? – narzekał Torahn. – Nigdy o nim nie słyszałem, dopóki gazety nie zaczęły drukować tych bzdur o Zjeździe Generalnym. Czy on może być szpiegiem? – Jeśli tak, to wyjątkowo kiepskim – powiedział z wyraźnie wymuszonym spokojem Orlanko. – Choćby ze względu na to, jak zwrócił na siebie naszą uwagę. Śledztwo mające ujawnić jego powiązania jest jeszcze w toku. – Nie martwią mnie jego powiązania – warknął Grieg. – Niepokoi mnie to, co zrobi teraz. Już słyszę groźne pomruki za morzem. A jego najjaśniejsza lordowska mość ambasador już złożył mi wizytę, żeby jasno i zdecydowanie przedstawić swoje stanowisko w tej kwestii. – Nie mówię, że niczego nie należy robić – ciągnął Orlanko. – Twierdzę, że musimy być ostrożni, aby nie wywołać reakcji odwetowej gorszej od początkowych problemów. Są lepsze sposoby uporania się z Dantonem niż wtrącenie go do więzienia. Lepiej wrzucić go do wody, pomyślał Marcus. – Takie jak? – zapytał Grieg. – Kupić go – wyjaśnił bez ogródek diuk. – Każdy ma swoją cenę. Trzeba się dowiedzieć, czego chce, i dać mu to. Grieg prychnął. – On rozdawał obligacje Drugiego Banku Oszczędnościowego, żeby wywołać panikę. Nie sądzę, żeby dał się przekupić jakąś drobną sumą. – Nie wszystko można przeliczyć na suwereny – rzekł Orlanko. – Może pragnie jakichś zaszczytów. Albo żeby go przedstawiono na dworze jego

wysokości. Albo... – znacząco zawiesił głos. – Miejsca w Gabinecie. Grieg był blady i zły. Zapadła długa cisza, którą Torahn przerwał głośnym chrząknięciem. – Mianujcie go sekretarzem stanu, powiadam. Almire od lat nie raczył się pokazać na żadnym posiedzeniu, co oznacza więcej pracy dla nas. Grieg i Orlanko zignorowali go, woląc gniewnie patrzeć na siebie. Przestali dopiero wtedy, gdy Janus cicho odkaszlnął. – Z pewnością – powiedział – problem polega na tym, czy Danton popełnił przestępstwo czy nie. Zarówno Grieg, jak i Orlanko wyglądali na zaskoczonych tym stwierdzeniem, a Marcus powstrzymał śmiech. – W końcu – rzekł Janus – jesteśmy państwem prawa. Zakaz bezpodstawnych aresztowań był jednym z praw, które Farus IV wywalczył, prowadząc Wielką Czystkę. – Istotnie... – zaczął Orlanko, ale Janus nie dopuścił go do głosu. – Danton wygłosił przemówienie na placu Triumfu. O ile mi wiadomo, to nie jest przestępstwem. Długotrwała tradycja nakazuje tolerować takie zachowania, z wyjątkiem przypadków jawnego nakłaniania do zdrady. Jestem pewny, że wszyscy zgodzimy się z tym, że krytykę zagranicznego banku raczej trudno nazwać zdradą. – Może być zdradą, jeśli jest sprzeczna z interesem rządu – powiedział Grieg. Janus zignorował i jego. – Danton rozprowadził także dużą liczbę weksli Drugiego Banku Oszczędnościowego wśród najuboższych obywateli, w chwalebnym akcie dobroczynności. To również nie jest przestępstwem. Zawsze powinniśmy zachęcać najlepiej prosperujących spośród nas, aby wyciągali pomocną dłoń do najuboższych.

Teraz Orlanko uśmiechał się, a Grieg zaciskał zęby. Janus zrobił zamyśloną minę. – A jednak – rzekł – połączenie tych dwóch czynów i treść jego przemówień niewątpliwie sugerują, iż jest on zaangażowany w rozmyślną próbę zniesławienia lub zaszkodzenia przedsiębiorstwu, a konkretnie Drugiemu Bankowi Oszczędnościowemu. A to, obawiam się, jest przestępstwem. Trzeba je jeszcze udowodnić, ale z pewnością istnieją podstawy do aresztowania i jestem przekonany, że prawda wyjdzie na jaw podczas procesu... – Nie bądź głupi – warknął Orlanko. – Aresztowanie go byłoby wystarczającym błędem, ale gdybyś wytoczył mu proces, tłumy wpadłyby w szał. – Nie mam wyboru, wasza książęca mość – rzekł Janus. – Powierzono mi obowiązek pilnowania przestrzegania praw Vordanu. Taką przysięgę złożyłem królowi. Teraz Grieg się uśmiechał. Orlanko spoglądał to na niego, to na Janusa, i Marcus wyobraził sobie obracające się z niesamowitą prędkością kółeczka za tymi szkłami okularów. – Kapitanie – powiedział Janus. – Panie pułkowniku! Marcus poderwał się i zasalutował. Wiedział, że ma zostać wykorzystany jako wsparcie, i postanowił jak najlepiej odegrać swoją rolę. – Ma pan jak najszybciej zatrzymać Dantona Aurenne’a, wraz z wszelkimi innymi osobami, które mogły uczestniczyć w jego spisku. Przestrzegając wszelkich jego praw i przepisów. Zrozumiano? – Tak jest, panie pułkowniku! – Nie bądź głupi. – Orlanko zwrócił się bezpośrednio do Marcusa. –

Kapitanie, musi pan wiedzieć, co się stanie, jeśli aresztuje pan Dantona. To twoi strażnicy będą na pierwszej linii, jeśli wybuchną zamieszki. Nalegam, żeby pan to rozważył. Marcus z trudem zachowywał spokój, ale w duchu pękał ze śmiechu. – Z całym szacunkiem, wasza książęca mość – powiedział. – Przyjmuję rozkazy od ministra sprawiedliwości, nie od pana. Ja również przysięgałem królowi. Jeśli chce pan zmienić moje rozkazy, sugeruję omówienie tej sprawy z jego hrabiowską mością Mieran. Kącik ust diuka jakby lekko zadrgał, lecz jego oczy pozostały niewyraźnymi plamami za grubymi szkłami okularów. – Cóż – powiedział – jeśli minister sprawiedliwości podjął decyzję, muszę poczynić pewne przygotowania. Panowie wybaczą. Wszyscy odprowadzali wzrokiem Orlanka, gdy sztywno podniósł się i opuścił pokój. Wychodząc, prawie wpadł na lokaja zamierzającego zapukać do drzwi, i przecisnął się obok niego bez słowa. Zaczerwieniony lokaj usunął się na bok, a potem z wyraźnym zmieszaniem napotkał spojrzenia najpotężniejszych ludzi w Vordanie. Janus przyszedł mu z pomocą. – Tak? Masz coś dla nas? – Tak, milordzie – odparł mężczyzna, nisko się kłaniając. – Profesor doktor Indergast prosi Gabinet o audiencję. – Zerknął w ślad za odchodzącym Orlankiem. – Czy mam mu powiedzieć, że posiedzenie się zakończyło? Grieg zaczął coś mówić, ale Janus nie dopuścił go do głosu. – Jego książęca mość nas opuścił, ale reszta wciąż tu jest. Wprowadź go. Lokaj skłonił się, wyszedł i po chwili wrócił, prowadząc staruszka w obszytej srebrem czarnej szacie profesora uniwersytetu. Indergast miał tylko rzadkie resztki siwych włosów i szedł zgarbiony, jakby niósł na

ramionach ogromny ciężar. Jednak gdy uniósł głowę, żeby rozejrzeć się po sali, jego zapadnięte oczy były bystre i inteligentne. – Profesorze – powiedział Janus. – Witamy. Żałuję, że nie mieliśmy okazji spotkać się wcześniej. – Hrabio Mieran – rzekł Indergast z lekkim hamveltajskim akcentem. Skłonił lekko głowę. – Wybacz, że się nie kłaniam, ale obawiam się, że nie zdołałbym się już wyprostować. – Oczywiście. Usiądź, proszę. – Nie, dziękuję, milordzie. Nie zajmę wam dużo czasu. Janus skinął głową. – Zatem masz dla nas wieści? – Tak. – Mam nadzieję, że dobre – mruknął Torahn. – Obawiam się, że nie, panowie. – Indergast odkaszlnął. – Złośliwa narośl pod lewą pachą jego królewskiej mości wkrótce obejmie tętnicę. Jeśli nie zostanie usunięta, zabije go w kilka tygodni, w najlepszym wypadku, i przez większość tego czasu pacjent będzie strasznie cierpiał. Jeśli mam go uratować, muszę go operować w ciągu dwudziestu czterech godzin. Janus spojrzał nad stołem na Torahna i Griega. Pierwszy wzruszył ramionami, a drugi nie patrzył mu w oczy. – Zatem musi pan operować, oczywiście – rzekł. – Czy jest coś, czego panu potrzeba? – To nie jest takie proste – powiedział Indergast. – Jego królewska mość nie jest młodym człowiekiem, a choroba ogromnie go osłabiła. Jest ryzyko... obawiam się, że bardzo duże ryzyko... iż nie przeżyje operacji lub nie będzie miał siły wyzdrowieć. Zapadła długa cisza. Torahn zakasłał.

– Chyba mamy jasną sytuację – stwierdził. – Jeśli go operujesz, może przeżyje. Jeśli nie, na pewno umrze. Lepiej zaryzykować, no nie? – Czy jego królewska mość wyraził swoje zdanie? – spytał Janus. – Żałuję, ale od pewnego czasu nie odzyskuje przytomności – odparł Indergast. – Czekałem tak długo, jak mogłem, mając nadzieję zapytać go o to, ale teraz sądzę, że nie ocknie się wcześniej niż po zabiegu, jeśli w ogóle. Dlatego przyszedłem do was, panowie. – Jego królewska mość nigdy nie zaniechał zrobienia czegoś, jeśli była nadzieja, że może się to udać – oznajmił Torahn. – Chciałby zaryzykować. – Muszę się zgodzić z ministrem wojny – powiedział Janus. Zerknął na Griega, który kiwnął głową. – Bardzo dobrze. Proszę to zrobić, profesorze. Życzę panu powodzenia. – Dziękuję, milordzie. Jak powiedziałem, rokowania są kiepskie, lecz jeśli będziemy wierzyli, może Bóg okaże łaskę. – Jeszcze jedno – powiedział Janus. – Mamy bardzo delikatną sytuację. Muszę nalegać, aby nie rozpowszechniano tej wiadomości i nikomu nie pozwolono opuścić królewskich komnat, kiedy zacznie pan operować. – Tak – pospiesznie poparł go Grieg. – Plotki to ostatnia rzecz, jakiej potrzebujemy. – Rozumiem – rzekł Indergast. – Rozpocznę przygotowania. Patrzyli, jak kuśtykając, z trudem opuszcza salę. – Przynajmniej księżniczkę trzeba zawiadomić – rzekł Torahn, gdy zamknęły się drzwi za starcem. – Trzeba poczynić przygotowania, na wszelki wypadek. – Nie bądź głupi – warknął Grieg. – Myślisz, że nie zaczną się plotki, jeśli zaczniemy polerować karawan? – Mimo wszystko zwykła przyzwoitość nakazuje... Dziewczyna powinna wiedzieć, w jakim stanie jest jej ojciec.

– Zgadzam się – poparł Torahna pułkownik. – Jednak nie powierzajmy tej informacji jakiemuś słudze. Milordzie Torahn, byłbyś tak dobry, żeby osobiście złożyć wizytę jej wysokości? I przekonać ją o konieczności zachowania tajemnicy. – Co? – Torahn wzruszył ramionami. – Zapewne. Skoro tak mówisz. – W takim razie – oznajmił Janus – proponuję zamknąć posiedzenie. Jak powiedział jego książęca wysokość, jestem pewny, że wszyscy musimy poczynić pewne przygotowania. Marcus trzymał język za zębami, dopóki nie opuścili pałacu. Mierantajscy ochroniarze Janusa podążali tuż za nimi. W końcu nachylił się do pułkownika. – Jest pan tego pewny? – mruknął. – Hę? – Orlanko mógł mieć rację. Nie znam miasta tak dobrze jak on, ale może się zrobić nieprzyjemnie. – To całkiem możliwe. – Janus przelotnie zerknął na kapitana. – To niebezpieczne czasy. Obawiam się, że proszę cię o bardzo wiele. Marcus wyprostował się. – Zrobię, co będę mógł, panie pułkowniku. – Wiem – odparł Janus. – I wierz mi, jestem ci wdzięczny. Gdybyś czasem nie mógł dostrzec sensu... – Jego uśmiech pojawił się i znikł, jak błyskawica. – Prędzej czy później wszyscy musimy przyjąć coś na wiarę. – Panie kapitanie – drewnianym głosem rzekł Giforte, stojąc na baczność przed biurkiem Marcusa. Ten w zadumie zmierzył go wzrokiem, starając się nie patrzeć podejrzliwie. Zapewne jednak młodszy kapitan i tak by niczego nie zauważył. Najwyraźniej usiłował opanować jakieś silne emocje i kamienna

maska jego twarzy zaczynała się kruszyć. – Tak, młodszy kapitanie? – powiedział Marcus. – Czy ma pan jakieś uwagi co do otrzymanych rozkazów? Giforte uznał to za zachętę i słowa wytrysnęły mu z ust jak para z czajnika. – Tak, panie kapitanie. To błąd, panie kapitanie. Fatalny błąd. – Te rozkazy wydał sam minister – powiedział Marcus. – Może minister nie w pełni ogarnia sytuację – rzekł młodszy kapitan. – Gdyby przyszedł i porozmawiał ze mną... – Minister jest bardzo zajęty – odparł Marcus. – I sądzę, że orientuje się lepiej, niż pan myśli. Takie są jego rozkazy, a my je wykonamy. – Jeśli aresztuje Dantona, wybuchną zamieszki. Nie mamy dostatecznej liczby ludzi, żeby utrzymać porządek. – Sądzę, że minister o tym wie. – Zatem dlaczego pan z nim nie porozmawia? – Przekazałem mu moją opinię. – Marcus pokręcił głową. – Powiedział mi, że powinienem mieć więcej wiary. – Wiary, panie kapitanie? – Myślę, że to jeden z jego żarcików. – Marcus westchnął. – Niech pan słucha, młodszy kapitanie. Nie mamy innego wyjścia. Niech pan weźmie tyle ludzi oraz sprzętu, ile trzeba, i zrobi wszystko, żeby zapewnić naszym bezpieczeństwo. Jednak chcę mieć Dantona za kratkami tak szybko, jak to możliwe. Zrozumiano? – Tak jest, panie kapitanie. – Giforte zasalutował jak na defiladzie. – Pan wybaczy. Muszę poczynić przygotowania. – Przyślij mi raport, kiedy go zgarniecie. Giforte znów zasalutował i opuścił gabinet. Marcus odchylił się na

oparcie fotela i dwoma palcami potarł czoło. Byłoby o wiele łatwiej, gdybym mógł mu ufać, pomyślał. Giforte był kompetentny i obowiązkowy. Jednak przedzierając się przez akta przyniesione mu przez Eisena, Marcus w końcu wpadł na ślad, którego szukał. Inne sprawy, inne wypadki, w których prowadzone przez Straż dochodzenia były tylko pobieżne. Pozornie nic niezwykłego – w mieście codziennie zdarzały się wypadki – lecz były to sprawy, które strażnicy chcieli zbadać dokładniej, ale utknęły na biurku Giforte’a. O ile Marcus mógł powiedzieć, żaden z poprzednich kapitanów nie zwrócił na to uwagi. Tak więc skoro nie chce aresztować Dantona, to czy naprawdę niepokoi go perspektywa zamieszek na ulicach? Czy może ktoś inny nie pozwala mu tego zrobić? Przez długą chwilę stukał palcem w blat biurka. Potem potrząsnął głową, wyjął z szafki stos akt i znów zaczął żmudne przeszukiwanie archiwów.

Dziewięć Winter

Jane

miała rano omówić z Min oraz innymi zastępczyniami sprawy

organizacyjne, które – jak niezbyt delikatnie poinformowała Winter – pewnie tylko by ją nudziły. Poleciła Abby towarzyszyć jej podczas śniadania. Wymieniły spojrzenia, których Winter nie potrafiła zinterpretować, ale Abby przyjęła zadanie bez sprzeciwu i poprowadziła ją schodami do prowizorycznej jadalni na parterze. – To, co mi powiedziałaś – rzekła Winter. – Kiedy się poznałyśmy. O tym, jak się tu znalazłaś. Mówiłaś prawdę? – Co? – Abby obejrzała się przez ramię, z zamyśloną miną. – Och. Tak, tak sądzę. – Zatem nie przyszłaś tutaj od pani Wilmore? – Ach. Powiedziała ci o tym, tak? Abby przystanęła przed uchylonymi drzwiami. Winter dostrzegła kilka nastolatek wstających z łóżek. Organizacyjnie przypominało to sierociniec pani Wilmore, gdzie dziewczęta były podzielone na grupy według wieku i rozmieszczone w różnych budynkach, choć tutaj były to tylko różne

korytarze. Dziewczyny, które brała za zastępczynie Jane, były najstarsze, zbliżone wiekiem do Winter i Jane, i pełniły rolę porządkowych oraz organizatorek. Ktoś nie szczędził trudu, aby wszystko przebiegało sprawnie: na drzwiach sypialni była kartka z listą nazwisk, wyglądająca na harmonogram dyżurów. – Owszem – powiedziała Winter. – Wciąż trudno mi w to uwierzyć. Abby roześmiała się. – Powiedziałam to samo, kiedy tu przyszłam. A odpowiadając na twoje pytanie, nie, nigdy nie byłam w więzieniu pani Wilmore i słyszałam o nim dość, żeby się z tego cieszyć. Kiedy Jane otworzyła przytułek w mieście, zaczęła przyjmować bezdomne. Nigdy byś tego nie odgadła, patrząc na nią, ale Jane lubi łzawe opowieści. Uciekinierek z domów, sierot, byłych prostytutek, takich ludzi. Jednak tylko dziewcząt i głównie takich, które są za młode, żeby same sobie radzić. Myślę, że teraz jest nas po połowie, takich właśnie i początkowej grupy od pani Wilmore. Abby ruszyła dalej, a Winter poszła za nią. Przechodziły obok kolejnych drzwi, otwartych lub zamkniętych, a po drodze minęły kilka grup rozgadanych młodych kobiet. Muszę pytać, myślała Winter. Nie dlatego, żeby szpiegować, ponieważ jeszcze nie zdecydowała, co zamelduje Janusowi. Jeśli pułkownik w ogóle zapyta. Po prostu zaspokajała swoją ciekawość. Ponadto to nie szpiegowanie, jeśli Abby praktycznie mnie oprowadza, usprawiedliwiała się sama przed sobą. – Nie mogę tylko zrozumieć – powiedziała Winter, gdy usunęły się na bok, przepuszczając zgraję pędzących dwunastolatek – jak się utrzymujecie. Kto za to wszystko płaci? – Ten budynek był opuszczony. Wyremontowałyśmy go głównie same... – Jane mówiła mi. A jedzenie? Ubrania? Musicie tu mieć ze czterysta

osób. – Trzysta sześćdziesiąt osiem – sprecyzowała Abby i wzruszyła ramionami. – Liczenie takich rzeczy to moje zadanie. Jane nie ma głowy do liczb. – Zatem trzysta sześćdziesiąt osiem. Żywność dla tylu osób nie jest tania, zwłaszcza jeśli zawsze jadacie tak jak wczoraj wieczorem. – To prawda. Jane zawsze powtarza, że te najmłodsze muszą się dobrze odżywiać. – Abby uśmiechnęła się, dziwnie smutnie, ale zaraz pokręciła głową. – Większość dziewcząt pracuje w tej okolicy, kiedy są już dość duże. – Pracuje... – Winter nie dokończyła. – Wykonując różne dorywcze prace. – Abby posłała jej spojrzenie świadczące, że doskonale zrozumiała to, czego Winter nie chciała powiedzieć. – Posyłamy je w grupach, żeby były bezpieczne, a wszyscy miejscowi kupcy nas znają. I wiedzą, że molestowanie którejś spowodowałoby wizytę „Szalonej Jane”. – Nie mogę uwierzyć, że taki przytułek jak ten utrzymujecie tylko z dorywczych zajęć. – Bo tak nie jest. Większość pieniędzy pochodzi z... innych źródeł. Zanim Winter zdążyła zgłębić ten temat, dotarły do jadalni. Abby powitano machaniem rąk i okrzykami z tuzina różnych miejsc na sali, lecz ona skierowała się ku grupie starszych dziewcząt na końcu jednego ze stołów, a Winter poszła za nią. Dziewczęta pochylały się nad stołem i wszystkie jednocześnie próbowały czytać gazetę. – Hej, Abby – powiedziała jedna z nich, niska i pulchna, z ciemnoblond kędziorami. – Widziałaś to? – Nie. Czy to znów o Dantonie? Co zrobił tym razem? – Tylko doprowadził bank do bankructwa – odparła młodsza, blondynka

z krzywymi zębami. – Borelgajski bank – dodała inna. – Na giełdzie o mało nie wybuchły rozruchy – ekscytowała się pierwsza. – Wszyscy szlachcice próbowali podjąć swoje pieniądze i pojazdy tak zakorkowały plac, że porządek przywrócono dopiero po północy! Winter zdołała rzucić okiem na gazetkę. Wielki nagłówek ogłaszał plajtę Drugiego Banku Oszczędnościowego po przemówieniu Dantona. Obok gazety leżała ulotka z prymitywnym drzeworytem przedstawiającym zapewne Dantona oraz napisem: „Jeden suweren i Zjazd Generalny! Precz z Kościołem Zaprzysiężenia i borelgajskimi pasożytami!”. – Pozwól, że was przedstawię – zaproponowała Abby. – To jest Molly, Andy, Becks i Nel. Dziewczęta, to jest Winter. Wszystkie cztery oderwały wzrok od gazety i spojrzały, jakby dopiero teraz ją zobaczyły. Winter, nagle zawstydzona, pozdrowiła je, unosząc dłoń. – Winter, tak jak zima? – zapytała Nel, ta z krzywymi zębami. – Winter Żołnierz? – spytała Andy, starsza od niej, ze ślicznymi czarnymi kędziorami i jasną skórą. – Nie wiem – odparła Abby. – Dlaczego same jej nie zapytacie? Ja pójdę po coś do zjedzenia. Zostawiła zmieszaną Winter stojącą przed czterema dziewczynami, które nadal patrzyły na nią, jakby była jakąś przedziwną rybą głębinową wyciągniętą na brzeg. – No? – zaczęła Molly, ta, która odezwała się pierwsza. – Jesteś...? – Jestem kim? – nie zrozumiała Winter. – Ty jesteś Winter Żołnierz? – wyjaśniła Andy. – Z tej opowieści. Winter coś zaczęło świtać. Zdaje się, że Bobby wspominała o tym...? Te historie, które krążyły po jej zniknięciu...

– Wszystkie cztery jesteście od pani Wilmore? – zapytała. Trzy skinęły głowami. Becks, mała i z rzadkimi włosami mysiego koloru, skorzystała z okazji, żeby przejrzeć gazetki. – Wszyscy opowiadali historie o Winter – powiedziała Andy. – Jak uciekła z więzienia i wstąpiła do wojska. Molly posłała jej kose spojrzenie. – Jane nie lubi, jak ludzie opowiadają tę historię. – Ponieważ nie znalazła jej, kiedy tam wróciła – dodała Nel. – Po pożarze. Pożarze? Winter otworzyła usta, aby spytać, ale one mówiły dalej. – Skoro jednak tu jest – zauważyła Molly – to znów ją znalazła, no nie? – Jeśli to ta sama Winter – zastrzegła Andy. – Jest mnóstwo dziewczyn, które tak mają na imię. – Nie znam tej opowieści – wtrąciła Winter. – Pomimo to jestem pewna, że jest kompletnie nieprawdziwa. Jednak to ja jestem tą Winter, która była razem z Jane u pani Wilmore. Jej rozmówczyniom zaparło dech. – Zatem nie uciekłaś, żeby wstąpić do wojska? – zapytała Andy. – Uciekłam – odparła Winter. – Ale reszta to nieprawda. Trzeba wymyślić jakąś bajeczkę... – Zawsze najbardziej podobała mi się ta wersja, w której ona została hersztem bandy – wtrąciła Nel. – Zostałaś hersztem bandy? Winter roześmiała się. – Nie, też nie. – Słuchajcie – powiedziała Becks, podnosząc głowę. Miała na nosie okulary z jednym drucianym zausznikiem złamanym i zastąpionym konstrukcją z drewna i sznurka. – Tu jest napisane, że Danton wygłosi dziś

kolejne przemówienie! Na placu Triumfu Farusa, tak jak poprzednio. Winter natychmiast przestała być najbardziej fascynującym obiektem ich zainteresowania, co bardzo jej odpowiadało. Abby wróciła po chwili z dwoma kopiastymi talerzami ziemniaków smażonych na smalcu; obok leżały dwie grube, tłuste parówki. Był to posiłek, za jaki Winter byłaby gotowa dać się zabić podczas działań w Khandarze, i teraz całą uwagę skupiła na nim. Jednym uchem słuchała, jak dziewczęta rozmawiają o zaletach kampanii Dantona, o tym, czy urzędowa cena chleba coś da i czy Zjazd Generalny może naprawdę czegoś dokonać. – Powinnyśmy tam pójść – stwierdziła Becks, gdy Winter kawałkiem ziemniaka zgarniała resztki tłuszczu z talerza. – Chcę usłyszeć co on ma do powiedzenia. – Jak najbardziej – poparła ją Nel. Molly miała niepewną minę. – Myślicie, że to bezpieczne? – Och, daj spokój. To Wyspa i biały dzień, a nie Dno o północy. A po czymś takim... – Nel postukała palcem w gazetkę – ...będzie tam pełno strażników. – Na giełdzie o mało nie doszło do rozruchów – przypomniała Molly. – Tym razem ludzie mogą się jeszcze bardziej rozzłościć. – Tam wściekali się tylko dlatego, że nie mogli podjąć swoich pieniędzy z banku – powiedziała Becks. – Nie musimy nawet zbliżać się do giełdy. Andy postanowiła zwrócić się o radę wyżej. – Abby, co ty o tym sądzisz? Czy to bezpieczne iść tam, żeby go zobaczyć? Abby, opróżniająca swój talerz, przez chwilę przeżuwała i połykała, namyślając się. – Zapewne – powiedziała. – Pozwólcie mi porozmawiać z Jane. Może też

z wami pójdę. Jak na zawołanie pojawiła się przy nich inna, zdyszana dziewczyna. – Mam wiadomość – wysapała. – Jane chce cię widzieć. – Mnie? – upewniła się Abby. – Ciebie i Winter – wyjaśniła posłanka. – Na górze. – Zawahała się. – Szaleje ze złości. Szalona Jane. Winter powstrzymała chichot. Nawet jej dziewczęta się jej boją. – Cóż. – Abby odsunęła talerz. – Wygląda na to, że Jane postanowiła cię wprowadzić. Chodź. Wyjaśnię ci po drodze. – I zapytasz, czy możemy iść zobaczyć Dantona? – przypomniała Andy. – Zapytam. – Co wiesz o poborcach? – spytała Abby, gdy manewrowały między spóźnialskimi przychodzącymi na posiłek. – Nic. – Wprawdzie w jej przykrywce wspomniano o jednym, ale pułkownik nie podał jej żadnych szczegółów. – Tylko tyle, że Danton wydaje się wrogo do nich nastawiony. – Wszyscy są wrogo do nich nastawieni. Widzisz, przed wojną wszyscy wiedzieli, na czym stoją z podatkami. Każdy okręg miał swojego królewskiego poborcę, który zbierał podatki, a jeśli nie chciałaś mu płacić, wystarczyło go przekupić albo szmuglować towar nocą. Wszyscy na tym korzystali. – Zapewne poza skarbem państwa – sucho zauważyła Winter. Abby wzruszyła ramionami, jakby to nie miało żadnego znaczenia. – Po wojnie Korona potrzebowała pieniędzy, żeby spłacić długi Borelgajom, i Orlanko zrobił Griega ministrem finansów. Ten zamiast zlecić ściąganie opłat jakiemuś zubożałemu hrabiemu, wpadł na sprytny pomysł,

żeby sprzedawać zadłużenia podatkowe Borelgajom, na poczet spłaty długu.

poszczególnych

okręgów

– A Borelgajowie nie biorą łapówek? – To nie wszystko. Królewscy poborcy nie mieli nic z tego, co ściągali z ludzi. Otrzymywali tylko pensję od Korony. Tak więc nigdy zbyt gorliwie nie pełnili swych obowiązków. Jednak borelgajscy poborcy muszą ściągać więcej pieniędzy, żeby pokryć swoje wydatki i zadowolić inwestorów. – Inwestorów? – A tak – z goryczą odparła Abby. – Słyszałam, że akcje firm zrzeszających poborców cieszą się wielkim powodzeniem na rynku Viadre. Niektóre z nich nawet są na tutejszej giełdzie. Nie przejmują się tym, czy ludzie będą mieli co jeść ani ile głów rozbiją, żeby dostać swoje. Ludzie próbowali walczyć, ale poborcy tylko przysyłali osiłków i dopilnowali, żeby Straż nie rozpatrywała żadnych skarg. Znacząco potarła palcem o palec. – Chyba zaczynam rozumieć. Jednak co ty masz z tym wspólnego? – Wprawdzie to było, zanim się tu znalazłam, ale mówią, że Jane piła w jednej z nabrzeżnych tawern, słuchając skarg i narzekań rybaków. Oni najbardziej ucierpieli, wiesz. Mają płacić podatek od każdego ładunku, wiesz, a w dobry dzień łódź może obrócić pięć razy. Tak więc poborca mówi: jesteś mi winien za pięć ładunków. A jeśli rybak mówi, że miał tylko trzy, to poborca twierdzi, że pewnie próbuje go oszukać na dwa, po czym kasuje go za pięć. A jeśli miałeś zły dzień lub musiałeś zostać w domu, ponieważ twoje dzieci miały grypę albo coś... Abby zauważyła minę Winter i nabrała tchu. – Przepraszam – powiedziała. – To po prostu mnie denerwuje. Dlatego znalazłam się tutaj. W każdym razie rybacy narzekali, a Jane zapytała ich, czemu czegoś z tym nie zrobią. Krótko mówiąc, wypili kilka kolejek,

a potem wszyscy z knajpy poszli do najbliższego biura poborców i puścili je z dymem. – Abby uśmiechnęła się. – Wtedy poborcy odkryli, że strażnicy chętnie biorą łapówki, żeby trzymać się z daleka od Doków, ale namówienie ich, żeby tu weszli, kosztuje znacznie więcej. – I Jane zaczęła zwalczać poborców? – Nie sama – powiedziała Abby. – Zorganizowała ludzi, niczym generał. Po pewnym czasie wszystko się ułożyło. My pozwalamy im brać tyle, żeby im się opłacało, oni nie są zbyt chciwi i nikomu nie trzeba rozbijać łba. A miejscowi... hmm... okazują swoją wdzięczność. – Machnięciem ręki wskazała jadalnię. – Stąd mamy na większość tego wszystkiego. – Zatem to są te Skórzane Kurtki, o których tyle słyszałam – powiedziała Winter. – Tak. Nie wiem, skąd się wzięła ta nazwa, ale rybacy noszą skórzane fartuchy i w końcu my też zaczęłyśmy nosić skórzane kamizelki. – My? Chcesz powiedzieć, że te dziewczyny idą i walczą? – Nie wszystkie – odparła Abby. Uśmiechała się. – Tylko te starsze. A Jane nikomu nie każe tego robić. Po prostu nie chcą zostawiać jej samej. Chyba ja nie powinnam krytykować dziewczyn za to, że walczą, napomniała się w duchu Winter. Jednak nie wstąpiła do wojska, spodziewając się, że będzie brała udział w prawdziwych bitwach. Wszyscy mówili, że Khandar to przyjemny, bezpieczny, nudny garnizon na końcu świata. Reszta tak jakby... po prostu się zdarzyła. – Dziwię się, że uchodzi wam to płazem – stwierdziła Winter. – Jak powiedziałam, do większości poborców po pewnym czasie dotarło. Mieli lepsze zajęcia niż tłuc głowami o mur. A tutaj nie widuje się wielu strażników. – A co z Orlankiem? Myślałam, że on podobno wie wszystko. Abby nieco zwolniła kroku.

– To jest... trochę bardziej skomplikowane. Najważniejszą figurą Konkordatu w tej części Doków jest niejaki Phineas Kalb. On i Jane zawarli umowę. – Abby spojrzała na Winter i westchnęła. – On pilnuje, żeby nic o nas nie znalazło się w raportach, co parę tygodni przychodzi tutaj i któraś z dziewcząt go... zabawia. Minęła chwila, zanim to dotarło do Winter, jak płomyk pełznący po loncie, ale kiedy zrozumiała, wybuchła. – Co? Powiedziała to głośniej, niż zamierzała, i mijające je na korytarzu dziewczęta spojrzały na nią z zaciekawieniem. Abby chwyciła ją za rękaw i wciągnęła w najbliższe otwarte drzwi, za którymi był magazyn do połowy wypełniony workami ziemniaków. Winter napadła na nią. – Mówisz mi, że Jane posyła dziewczyny, żeby... zabawiały jakiegoś tajniaka? – Winter trzęsła się z wściekłości, chociaż nie potrafiłaby powiedzieć na kogo. Na Abby? Na Jane? Po tym, co jej się przydarzyło, nie mogła w to uwierzyć. – Nie wierzę. – Jane mówiła mi, że nie zrozumiesz – powiedziała Abby. – Dziewczęta same się zgłaszają, żeby to robić. – Pewnie – rzekła Winter. – Zgłaszają się, żeby mieć co jeść. Już to gdzieś słyszałam. Nie lepsza od przeklętej pani Wilmore. – Nie – powiedziała Abby. – Winter, posłuchaj mnie. Zanim się o tym dowiedziałyśmy, Jane robiła to sama. Praktycznie musiałyśmy ją zmusić, żeby pozwoliła komuś się zastąpić. Ona... wciąż jest o to zła. Winter trochę ochłonęła, niepewna. Abby wykorzystała to, żeby kopniakiem zamknąć drzwi magazynu, a potem napadła na Winter. – Posłuchaj. – Głos jej się łamał, a w oczach błyszczały łzy. – Wiem, że ty i Jane znacie się od dawna. Słyszałam to sto razy, jednak nie było cię tutaj

przez ostatni rok, prawda? Teraz patrzysz na to... – uderzyła w ścianę, mocno – i wszystko wygląda tak porządnie i czysto, a nie rozumiesz, co trzeba było robić, żeby takie było. Co wszystkie musiałyśmy robić, ale głównie Jane. Dlatego jeśli chce wprowadzić cię tutaj jak dawno zaginioną... siostrę, to w porządku, jej wybór. Jednak nie waż się, kurwa, myśleć, że możesz ją osądzać. Zapadło długie milczenie. Winter stawiła czoło tylu wrogom – ogromnemu fin-katarowi Feor, wyjącej hordzie Odkupicieli, szyderczo uśmiechniętemu sierżantowi Davisowi, którego wciąż widywała w koszmarnych snach – i w porównaniu z nimi ta zaciskająca pięści chuda nastolatka z zaczerwienionymi, płonącymi oczami nie była żadnym zagrożeniem. Jednak... Ona ma rację. Winter zamknęła oczy. Nie było mnie tu. Nie wróciłam po nią. Jane zrobiła, co musiała, nie tylko dla siebie, ale dla wszystkich tych ludzi, podczas gdy ja uciekłam i chowałam się w mysiej dziurze, aż ktoś przyszedł i mnie z niej wyciągnął. Westchnęła przeciągle. – Przepraszam. – Winter otworzyła oczy i zobaczyła, że Abby ociera twarz rękawem, wciąż się trzęsąc. – Abby, naprawdę mi przykro. Nie... pomyślałam... – Wszystko w porządku. – Abby zamrugała, powstrzymując łzy, i zdołała się uśmiechnąć. – Nie powinnam na ciebie napadać. Ostatnio nie jestem sobą. Ku zaskoczeniu Winter scena w pokoju Jane przypominała naradę, która mogłaby się odbywać w namiocie Janusa pod Ashe-Katarionem, aczkolwiek tylko gdyby wszyscy oficerowie przebrali się w kobiece ciuchy. Jane siedziała za tym wielkim stołem, na pół zasypanym ręcznie rysowanymi mapami Doków, z notatkami i adnotacjami przy każdej krętej uliczce. Becca i Winn siedziały po jednej stronie stołu, Min i Chris po drugiej. Dwa miejsca

po bokach Jane były ostentacyjnie wolne. – Długo wam to zajęło – sarknęła Jane. – Przepraszam. – Po Abby nie było już widać wzburzenia, poza lekko zaczerwienionymi oczami. – Musiałyśmy dokończyć śniadanie. Zajęła miejsce po lewej ręce Jane, a Winter usiadła na krześle, które najwyraźniej było przeznaczone dla niej, znów czując się niezręcznie. Poza Abby niemal nie zamieniła słowa z żadną z jej zastępczyń. Przeważnie wpatrywały się w Jane, ale Winter widziała, że czasem zerkały na nią. Doszła do wniosku, że nie tyle wrogo, ile z zaciekawieniem. Nie mogę mieć im tego za złe, stwierdziła w duchu, naprawdę nie mam prawa tu być. – Mamy problemy – oznajmiła Jane, kiedy wszystkie usiadły. – A konkretnie jeden, który nazywa się szanowny pan Cecil pierdolony Volstrod. – Krwawy Cecil – dodała Winn, wysoka, chuda kobieta o muskularnych rękach poprzecinanych siatką cienkich białych blizn. – Poborca – Abby zwróciła się do Winter. – Jeden z najgorszych. – Rozumiem, że ją poinformowałaś? – spytała Jane. – Mniej więcej. Abby i Winter wymieniły spojrzenia. – Cholerny Cecil przez jakiś czas przestrzegał rozejmu – wyjaśniła Jane – ale nigdy nie był z tego zadowolony. Wszystkie pamiętamy, co się stało, kiedy ostatnim razem próbował udawać ważniaka. Winter już miała powiedzieć, że ona nie pamięta, ale widząc, jak wszystkie dziewczyny przy stole spuściły oczy, doszła do wniosku, że chyba nie chce wiedzieć. – Niestety Krwawy pierdolony Cecil najwyraźniej grał na giełdzie pieniędzmi firmy, w nadziei zgarnięcia większej kwoty dla siebie. – Jane postukała w leżącą przed nią, złożoną kartkę papieru. – A przynajmniej takie

mamy informacje. Dzięki Dantonowi i jego bandzie idiotów Cecil wpadł w bagno i musi się szybko z niego wygrzebać. To oznacza, że dziś wieczorem pojawi się w Dokach, żeby pospiesznie wycisnąć, co się da, i przyprowadzi z sobą tylu oprychów, ilu zdoła znaleźć. – To nie żarty – powiedziała Min, czytając inną notatkę. Najwyraźniej zajmowała się papierkową robotą i administracją. Winter nie wyobrażała sobie, że ta dziewczyna mogłaby walczyć. – Jenny z targu mięsnego mówi, że zebrał już prawie setkę ludzi. Wokół stołu rozległy się pomruki. Jane zmarszczyła brwi. – Nie obchodzi mnie to, nawet gdyby miał ich dwustu – oznajmiła. – Gdybyśmy nie zareagowały, oznaczałoby to, że nie potrafimy ochronić tutejszych mieszkańców przed zdecydowanym atakiem. I zaraz miałybyśmy tu więcej takich popaprańców jak Cecil. Musimy go powstrzymać. – Nawet jeśli wykorzystamy wszystkie nasze środki, wątpię, czy zbierzemy więcej niż sześćdziesięciu mężczyzn gotowych stawić czoło Cecilowi – powiedziała Abby. – To nie wystarczy. – Mamy kilka muszkietów – niepewnie wtrąciła Chris. – Jeśli rozmieścimy dziewczyny na dachach, możemy... – Żadnych muszkietów – sprzeciwiła się Jane. – Bijatyka to jedno. Jeśli się rozniesie, że poborcy i mieszkańcy dzielnicy portowej strzelają do siebie, zaraz będziemy tu mieli Straż. Zapadło długie, niewesołe milczenie. Winter odkaszlnęła. – Czy wiecie, którędy pójdą? – Mniej więcej – odparła Jane. – Będą mieli wozy, które nie zmieszczą się w wąskich uliczkach. – I myślicie, że Cecil przybędzie tu osobiście? – Zdecydowanie. Jeśli nie zdoła szybko zebrać pieniędzy, będzie skończony. Pojawi się tu.

Winter zastanawiała się, czy Janus to właśnie miał na myśli, kiedy ją tu wysyłał. Podejrzewała, że nie. Chociaż z Janusem nigdy nie wiadomo. – Zatem – powiedziała – mam pewną propozycję... Ulicę ożywiały migotliwe cienie, kołyszące się w świetle pochodni niesionych przez mężczyzn i latarni zawieszonych na wozach. Wydawało się, że armia czarnych zjaw kroczy po obu stronach kolumny osiłków poborcy, przesuwając się po fasadach budynków, pojawiając się i znikając, ale zawsze dotrzymując im kroku. Poza zbirami Krwawego Cecila na ulicy nie było nikogo. Jane dopilnowała, żeby wieść o najściu się rozeszła. Winter mogła tylko mieć nadzieję, że poczynione przez nie przygotowania również nie stały się publiczną tajemnicą. Konwój składał się z trzech pustych wozów ciągniętych przez czwórki koni i mających służyć do transportu łupów oraz jednego dwukonnego powozu ze stojącymi na jego stopniach lokajami w ciemnej liberii. Najemnicy eskortowali pojazdy, idąc w luźnym szyku, grupkami skupionymi wokół niosących pochodnie. Winter słyszała strzępy rozmów, a czasem chrapliwy śmiech. Mimo woli przypomniała sobie małą rybacką wioskę obok Tsel i kolumnę Khandarczyków w brązowych mundurach, maszerujących w szyku w piekielny krzyżowy ogień. Ci najemnicy nie byli tamtejszym zdyscyplinowanym oddziałem pomocniczym i zamiast otrzymanych od królewskiej armii muszkietów mieli pałki. Z drugiej strony sojusznicy Winter byli równie kiepsko uzbrojeni. Jednak pod Tsel nie mieliśmy w kompanii żadnych dziewczyn, zauważyła w duchu. Oprócz mnie, oczywiście. I Bobby, skoro o tym mowa. Jednak dzielnicy portowej nie broniły tylko uciekinierki z więzienia pani Wilmore. W odpowiedzi na wezwanie Jane przybył tłum groźnie

wyglądających mężczyzn w długich skórzanych fartuchach. Był wśród nich Orzeszek i Winter ze zdziwieniem dostrzegła Krzywego Sala, dzierżącego dwie grube dębowe pałki i najwyraźniej niemogącego się doczekać, by ktoś znów złamał mu nos. Oddział Jane składał się z około dwudziestu dziewczyn z jej budynku, wśród których były Chris, Becca i Winn. Wyglądały groźniej i bardziej profesjonalnie, niż Winter się spodziewała. – Nie podoba mi się to – mruknęła Jane. – Nie podoba ci się ten plan? – spytała Winter. – Trochę za późno to mówisz. – Nie chodzi o plan. Abby. Powinna już tu wrócić. Abby poszła z Molly, Nel, Becks, Andy i grupą młodszych dziewcząt posłuchać, jak Danton przemawia na placu Triumfu Farusa. Jane zgodziła się na tę wyprawę, ze złymi przeczuciami i stanowczym poleceniem, że mają wrócić przed zmrokiem. Słońce już prawie zaszło, a od nich nie było żadnych wiadomości. – Będzie dobrze – uspokoiła ją Winter. – Ci na barykadzie mają tylko narobić hałasu, a potem nisko trzymać głowy. – My sobie poradzimy, ale co z nią? – Jane zaklęła i pokręciła głową. – Nie powinnam była pozwolić im tam iść. Winter położyła jej dłoń na ramieniu. – Jej też nic się nie stanie. Zajmijmy się tym, co przed nami, dobrze? Jane uśmiechnęła się z przymusem. – Racja. – Jej twarz złagodniała, gdy dodała z rozbawieniem: – Ty i ja, szykujące psikusa naszym wrogom. Jak za dawnych czasów, co? – Zważywszy na to, jak kończyła się większość tych przygód, mam nadzieję, że nie. – Nie zawsze nas przyłapano.

– Tylko że jak nas przyłapano, to bolało jak diabli – przypomniała Winter. – Chyba wciąż mam ślady na tyłku. – Będę kiedyś musiała sprawdzić – powiedziała Jane. A kiedy Winter zdążyła tylko prychnąć, wyjrzała zza rogu budynku. – Dochodzą. Zaraz powinni zobaczyć... – Na mosiężne jaja Bestii! W co wy, kurwa, pogrywacie? Na przedzie konwoju rozległy się przekleństwa. Światło pochodni ukazało, że ulicę tarasuje sięgająca do ramion barykada z rozebranych wózków, przewróconych stołów i desek z rybnych straganów. Była tam nawet wywrócona do góry dnem łódź, która znów jej przypomniała Khandar. Za tą przeszkodą kilkudziesięciu mężczyzn wymachiwało pałkami, grożąc poborcom. Winter i Jane kryły się w bocznej uliczce w pewnej odległości przed barykadą, tak że teraz znalazły się za powozem jadącym na końcu kolumny. Z tego miejsca widziały tylko część tego, co robią pokrzykujący, rozzłoszczeni najemnicy, ale odgłosy wystarczająco wyjaśniały sytuację. Jedna z pochodni na moment się uniosła, a potem upadła, zataczając łuk, czemu towarzyszył przeraźliwy okrzyk bólu. Winter odgadła, że ktoś spróbował wejść na barykadę i dostał w łeb za swoją fatygę. Zgiełk rósł, gdy obie strony zaczęły pokrzykiwać na siebie. Jeden ze zbirów podbiegł do powozu i zastukał w drzwi. Lokaj uchylił je nieco i pomarańczowy blask lampy oświetlił twarz najemnika. – Szefie, na ulicy jest trochę miejscowych. Nie chcą nas przepuścić. Głos dochodzący z wnętrza pojazdu smagnął go jak batem, z siłą odziedziczonych przywilejów, z silnym i chrapliwym borelgajskim akcentem. – To oczywiste, że nie chcą nas przepuścić! Jak myślisz, po co tylu was tu zabrałem, dla towarzystwa?

– Taak – niepewnie rzekł najemnik. – Jednak nie wygląda na to, żeby chcieli się ruszyć z miejsca. – No to ich ruszcie, do cholery! Chcę, żeby za dziesięć minut te wozy pojechały dalej. – Tak jest. Drzwi się zamknęły. Najemnik wyciągnął pałkę zza pasa i kilkakrotnie uderzył nią o dłoń, sprawdzając jej ciężar. Winter nie miała mu za złe, że się wahał. Chociaż była ich setka, pokonywanie barykady obsadzonej przez nieprzyjaciela wiedzącego o ich nadejściu nie będzie przyjemnym doświadczeniem, szczególnie dla tych w pierwszym szeregu. – Dobrze! – powtórzył głośniej. – Szef chce, żeby szybko usunąć to gówno z drogi! Formować szyk. Wszyscy razem naprzód! Bardzo dobrze, pomyślała Winter. Trzymajcie się prostej, oczywistej taktyki. Atak na oślep. Przecież nie mam żadnych asów w rękawie... To dziwne, ale czuła się jak ryba w wodzie. Niemal spokojna. To było jakby pole bitwy, która zaraz miała się rozpocząć. Oczywiście, będzie to starcie dwustu spoconych i rozzłoszczonych mężczyzn uzbrojonych w pałki, mimo wszystko jednak bitwa, nawet jeśli przebiegnie zgodnie z przewidywaniami Winter i nie spowoduje żadnych strat w ludziach. Nigdy nie sądziła, że może jej tego brakować, ale nagle poczuła się tak dobrze jak jeszcze nigdy od czasu, gdy wsiadła na statek w Khandarze. Chciałabym mieć tutaj siódmą kompanię, pomyślała. Wyobraziła sobie Bobby, Graffa i Folsoma wykrzykujących rozkazy i sto luf wycelowanych w ten tłum oprychów, z bagnetami lśniącymi w blasku latarń. Posikaliby się w gacie. – Już? – zapytała Jane. Od kiedy to ja tu dowodzę? – zastanawiała się Winter. Zaproponowała plan działania, ale to wciąż była armia Jane. Winter spojrzała na kłębiących

się przed barykadą zbirów. – Prawie. Zaczekaj, aż zaatakuje pierwsza fala. Po kilku sekundach jeszcze głośniejsza wrzawa obwieściła początek ataku. Zaraz dały się słyszeć trzaski, przekleństwa i okrzyki bólu. – Teraz – powiedziała Winter. Jane wetknęła do ust dwa palce i zagwizdała. Na ten ostry, przeszywający dźwięk odpowiedziały okrzyki z pobliskich ciemnych uliczek. Wypadły z nich grupki mężczyzn i kobiet z pałkami, kierując się do powozu na końcu kolumny. Zaledwie gwizd ucichł, a Jane już dołączyła do biegnących, Winter za nią. Z powątpiewaniem zerknęła na pałkę, którą jej dano, podejrzanie przypominającą nogę od stołu. Pożałowała, że nie zabrała swojej szabli. Większość najemników była na przedzie kolumny, usiłując rozebrać i usunąć barykadę. Tylko kilku mężczyzn pozostało przy powozie, który zaatakowały dobre dwa tuziny ludzi Jane. Wołania o pomoc utonęły we wrzawie walczących przy barykadzie. Z tej strony powozu, do której zbliżały się Winter i Jane, byli trzej najemnicy oraz lokaj w liberii, stojący na stopniu. Jeden z najemników uciekł na widok biegnących, a dwaj pozostali instynktownie oparli się plecami o powóz i podnieśli pałki. Winn dopadła ich pierwsza, uzbrojona w długą lagę. Było oczywiste, że robiła już takie rzeczy; z bojowym okrzykiem zamarkowała pchnięcie w twarz zbira, lecz kiedy próbował je odparować niezdarnym machnięciem, zeszła z linii ciosu i drugim końcem lagi podcięła mu nogi. Runął z wrzaskiem, wypuszczając pałkę z dłoni. Jane była tuż za nią i nie zważając na najemników, zmierzała prosto do drzwi powozu. Drugi oprych zamierzył się, chcąc uderzyć ją w plecy, ale nim zdążył, dopadł go Orzeszek. Wielkolud złapał opadającą pałkę i wyrwał ją z ręki napastnika, a potem jednym uderzeniem potężnej pięści rozpłaszczył go na burcie pojazdu.

Zanim Winter dobiegła do powozu, Jane już otworzyła drzwi. W jej dłoni zabłysła stal, gdy znów zrobiła tę swoją sztuczkę z nożem i wpadła do środka. Gniewny głos pasażera natychmiast zmienił się we wrzask przerażenia. Winter spojrzała na lokaja, który z zamkniętymi oczami trzymał się poręczy i nie zdradzał ochoty sprawiania kłopotów. Jeden z mężczyzn w skórzanych fartuchach ściągnął woźnicę z kozła i chwycił lejce, usiłując uspokoić przestraszone konie. W głębi ulicy wciąż słychać było wrzawę, chociaż teraz krzyki zagłuszał trzask łamanego drewna. Zgodnie z planem obrońcy barykady uciekli, gdy tylko Jane zagwizdała. W drzwiach powozu pojawił się mężczyzna. Był wysoki i chudy, w eleganckim czarnym fraku ze srebrnymi wyłogami i narzuconym nań obszernym futrze. Włosy na głowie, z której strącono kapelusz, miał rozczochrane i sztylet przytknięty do szyi. Nad jego ramieniem pojawiła się uśmiechnięta twarz Jane. – Pan pierwszy, wielce szanowny panie – powiedziała. – Tylko powoli, jeśli łaska. Skórzane Kurtki przyjęły to głośnymi owacjami. Winter zauważyła, że niektórzy najemnicy z przodu kolumny wracają, żeby zobaczyć, co się dzieje. Podbiegła do Jane, która wyprowadzała Cecila na ulicę. – Chodź – powiedziała Winter. – Jeśli szybko tego nie zakończymy, będą zabici. – Wszyscy za to zawiśniecie! – odgrażał się Cecil, nie nadążając za rozwojem wydarzeń. – Jestem legalnym poborcą królewskich podatków! To bunt przeciw Koronie! – Zamknij się, kurwa – osadziła go Jane, wolną ręką mocno uderzając go w żebra. Cecil skulił się. – Nie masz pojęcia, jaką mam ochotę od razu poderżnąć ci gardło. A teraz idź ze mną i mów tylko to, co ci każę, rozumiesz?

Winter podążała za Jane na czoło konwoju. Skórzane Kurtki sformowały kordon między dwoma wozami, a najemnicy powoli stawali w nierównym szeregu naprzeciw nich. Wymieniano obelgi, ale na razie nie ciosy. Najemnicy mieli liczebną przewagę, nie zapłacono im jednak za toczenie zażartych bitew. Ich zapału nie podsycała obecność Orzeszka, który stał w pierwszym szeregu, trzymając w dłoni kołek grubości słupa od latarni. Jane przepchnęła Cecila przez kordon i ustawiła między Winn a Orzeszkiem, z Winter osłaniającą tyły. Widząc swojego pracodawcę w takim stanie, najemnicy zaczęli szeptać między sobą. Jane uśmiechnęła się jeszcze szerzej. – Słuchajcie! – przemówiła. – Za piętnaście minut nie chcę tu widzieć żadnego z was. Ta wyprawa jest zakończona. Cecil, powiedz im. – Nie słuchajcie jej! – krzyknął poborca. – Jestem borelgajskim księciem! Ta hołota nie ośmieli się mnie tknąć. Bierzcie ich! Jane spojrzała na Winter i przewróciła oczami. – Wiecie, kim jestem? – zapytała. Niektórzy najemnicy odpowiedzieli jej okrzykami, ale większość milczała. – To są Skórzane Kurtki, a ja jestem Szalona Jane. Naprawdę chcecie mi mówić, czego nie odważę się zrobić? Odpowiedziały jej pomruki ze wszystkich stron i milczenie Cecila. Orzeszek znacząco wygiął swoją maczugę, która złowieszczo zatrzeszczała. – Lepiej zróbmy to, co ona mówi. – Cecil szybko skapitulował. – W końcu to znana i niebezpieczna kryminalistka. Sądzę... auu! – Wystarczy – powiedziała Jane. – Cicho. Najemnicy już szli za jego radą. Bicie bezbronnych rodzin, a nawet starcie z pijanymi robotnikami portowymi, to jedno, ale toczenie bitwy z uzbrojoną bandą to zupełnie co innego. Ponadto Winter usłyszała, jak jeden z nich głośno zauważył, że i tak nikt im nie zapłaci, jeśli ich pracodawca skończy z poderżniętym gardłem. Lepiej zrezygnować z takiego kiepskiego

interesu i odejść bez połamanych kości. Po kilku minutach na ulicy nie było nikogo poza kilkoma jęczącymi poszkodowanymi. Ludzie spod znaku Skórzanych Kurtek przez chwilę spoglądali po sobie w zdumionym milczeniu, nie mogąc uwierzyć w tak łatwe zwycięstwo. Potem ktoś nieśmiało zaczął wiwatować. Jeden po drugim i nieco energiczniej zawtórowali mu inni, aż wszyscy na ulicy wznieśli okrzyk triumfu. Winter otoczył krąg uśmiechniętych, wrzeszczących ludzi, usiłujących uścisnąć jej dłoń lub poklepać po plecach. – Ktoś musi pomóc rannym – powiedziała. – I chyba powinniśmy się upewnić, że tamci naprawdę sobie poszli. Jej słowa utonęły w zgiełku. Winter próbowała się cofnąć, ale za nią też byli podekscytowani ludzie, którzy ściskali ją i krzyczeli jej do ucha. Przygryzła wargę do krwi i skręcała w palcach rąbek koszuli. Jane przyszła jej z pomocą. – Nie wiem jak wy – zawołała, przekrzykując rwetes – ale ja muszę się napić! Jeden ze Skórzanych Kurtek, zwany Cętką, z wielkim znamieniem w śliwkowym kolorze na twarzy, okazał się właścicielem pobliskiej knajpy. Z zaplecza wytoczono baryłki piwa i beczułki wina, pojawiły się kufle i kieliszki, po czym zaczęto świętować na całego. Winter zdziwiła się, widząc, że dziewczyny Jane robią to z takim samym zapałem jak robotnicy portowi. Niektórzy mężczyźni zdawali się czuć trochę nieswojo w obecności tych kobiet w męskich strojach, ale większość nie zwracała na to uwagi. Chris, której blada twarz zarumieniła się od wina, już otaczał krąg wielbicieli, usiłujących pić równie tęgo jak ona, a Winter zauważyła, jak Winn prowadzi jakiegoś zaczerwienionego chłopaka na piętro, najwyraźniej na bardziej prywatne rendez-vous. Becca w kącie rzucała nożem do tarczy i sądząc po brzęku monet i jękach zawodu obstawiających,

szło jej bardzo dobrze. Prawdę mówiąc, Winter też chętnie by się napiła. Z trudem przypomniała sobie, kiedy ostatnio naprawdę była pijana – w Ashe-Katarionie, z Bobby i Feor, w noc poprzedzającą spalenie miasta. Chętnie opróżniłaby butelkę z Jane, ale w obecności tylu obcych osób była zbyt zdenerwowana, aby wypić więcej niż łyk piwa, które zresztą było okropne. Jane prawie nic nie piła. Siedziała za stołem przy drzwiach, przyjmując gratulacje i entuzjastyczne deklaracje dozgonnej wdzięczności, którym towarzyszyło bicie pięścią w stół, ale wciąż spoglądała na ulicę i drzwi do magazynu. W tym pomieszczeniu zamknęli Krwawego Cecila, związanego i zakneblowanego. Co do wcześniejszego problemu, to posłała jedną ze swoich dziewcząt do Min, po wieści o Abby, ale wysłanniczka jeszcze nie wróciła. To najwyraźniej bardzo ją niepokoiło. Winter też zbierała liczne gratulacje. Uważała, że niezasłużone. Jane powiedziała, że cały ten plan był jej pomysłem, gdy w rzeczywistości podsunęła im tylko podstęp z barykadą i schwytanie Cecila, żeby szybko zakończyć sprawę. Co bynajmniej nie wymagało geniuszu. Związanie nieprzyjaciela pozorowanym atakiem od frontu i uderzenie z flanki to chyba najstarszy manewr w podręczniku taktyki. Gdyby był tu Janus, z pewnością jakoś nakłoniłby ludzi Cecila, żeby złożyli broń i opróżnili kieszenie. Pomimo jej protestów wciąż jej winszowano, coraz mniej składnie w miarę trwania imprezy. Była ciepła letnia noc, a powietrze szybko stało się jeszcze gorętsze i bardziej zadymione od ognia na kominku, świec i ciał tak wielu podekscytowanych ludzi. Zapach rozlanego piwa mieszał się z odorem niemytych ciał, dymu i moczu, tworząc niemal widoczną zawiesinę. Kiedy uszło z niej podniecenie, Winter poczuła się lekko oszołomiona, wyczerpana i roztrzęsiona. Machinalnie ściskała dłonie i przyjmowała połączone z poklepywaniem po plecach gratulacje, kiwając głową, uśmiechając się

i udając, że nie słyszy pytań, skąd się wzięła i skąd zna Jane. Ruch przy drzwiach zwrócił jej uwagę i natychmiast oprzytomniała. Na sali zrobiło się nieco luźniej, gdyż niektórzy chwiejnie udali się do swoich domów, a inni do pokoi na piętrze. Grupa tęgich opojów zestawiła stoliki i zaczęła śpiewać pijackie piosenki. Winn i Chris były wśród nich, wykrzykując sprośne zwrotki równie głośno jak inni. W kącie sali siedział Orzeszek, a jakaś młoda kobieta siedziała mu na kolanach. Całowali się, a on szeroką dłonią badał zawartość jej śmiałego dekoltu. W porównaniu z nim wydawała się malutka jak laleczka. Jane wstała i poszła do magazynu. W chwilę potem wyprowadziła stamtąd zakneblowanego Cecila, ciągnąc go za związane ręce do drzwi frontowych. Niektórzy ze świętujących zauważyli to i odprowadzali ich zachęcającymi okrzykami. Chyba tylko Winter widziała wyraz twarzy Jane – gniewny i pełen chłodnej determinacji. Gdy oboje byli już za drzwiami, Winter wstała i poszła za nimi. Po dusznej atmosferze tawerny powietrze na zewnątrz było odświeżające. Jane przystanęła i chwyciła za kołnierz płaszcza Cecila, żeby było jej wygodniej go prowadzić. Obejrzała się i zobaczyła wychodzącą na ulicę przyjaciółkę. Zmrużyła oczy, ale nic nie powiedziała. Popchnęła poborcę naprzód, a Winter ruszyła ich śladem. Przez kilka minut szli w milczeniu, przerywanym sapaniem i jękami Cecila. Jane reagowała na nie szturchańcami i w końcu zaczął iść miarowym krokiem. Wkrótce doszli do szerokiej i błotnistej Nadrzecznej Drogi, na której musieli ostrożnie omijać kałuże i sterty łajna. Po drugiej stronie, w oddali, rozciągała się spokojna i ciemna toń Vor. Na wprost przed nimi widoczny był zachodni cypel Wyspy, z wysoko ciągnącymi się rzędami świateł. Winter dopiero po chwili dostrzegła kontury budowli i aż zadrżała; to był masyw twierdzy Vendre, oświetlonej tej nocy

rzęsiście przez Ostatniego Diuka w kto wie jakim niecnym celu. W górze rzeki, za wielkim molem, przy którym rozładowywano barki, ciągnął się szereg mniejszych przystani, pozbijanych z byle jakich kawałków drewna. Tam cumowały taksówki wodne, mniejsze kutry rybackie oraz łódki. Jane prowadziła Cecila w tym kierunku. Przebrnęli przez błotnistą strefę przypływu i na jeden z pomostów. Na jego końcu kołysały się przywiązane do słupka trzy szalupy. Tam Jane się zatrzymała i zmusiła Cecila, żeby uklęknął. Winter obserwowała to w milczeniu, ale zrobiła krok naprzód, gdy w dłoni Jane pojawił się nóż. – Jane... – Cicho. – W głosie Jane zabrzmiała nuta, jakiej Winter nigdy nie słyszała. Przypominał warknięcie. Nachyliła się i wyrwała knebel z ust Cecila, ale nie rozcięła mu pęt na rękach. – Krwawy Cecilu. Miałeś dużo czasu na rozmyślania o tym, co zrobiłeś, prawda? Cecil kilkakrotnie spazmatycznie wciągnął powietrze, a potem przesunął się na klęczkach tak, żeby móc spojrzeć na Jane. – Czego ode mnie chcesz? Pieniędzy? Mogę ci zapłacić, ile chcesz. Tylko nie... – Nagle ostrze znalazło się przy jego szyi i grdyka mu zafalowała, gdy z trudem przełknął ślinę i zamknął oczy. – Nie zabijaj mnie. – Jane, co ty robisz? – Winter, proszę, zamknij się i słuchaj. Cecilu, czy pamiętasz tę noc w lutym, kiedy twoi ludzie przyszli po podatki za sól? Weszli do sklepu z mrożonkami Vale’a i zaczęli wszystko rozbijać. Z przerażeniem w oczach patrzył to na Jane, to na Winter. – Ja... nie pamiętam! Byliśmy w setkach sklepów. Jak mam pamiętać każdy z... Uświadomił sobie, że to nie najlepsze wytłumaczenie, i umilkł.

– Niektórzy z moich ludzi postanowili położyć temu kres – ciągnęła Jane. – Myślę, że to Becca ich tam poprowadziła. Vale jest mężem jej starszej siostry, wiesz. Nie było czasu skrzyknąć wszystkich sąsiadów, więc poszły tam same, tuzin dziewczyn. Nie wiem, czy Becca wiedziała, że mają do czynienia z twoimi ludźmi. Inni poborcy wycofaliby się, słysząc, że one są od Szalonej Jane, ale nie twoi ludzie. Nie tamtym razem. Cóż, doszło do starcia. – Jane pokazała wszystkie zęby w uśmiechu. – Do pierdolonej potyczki, można by rzec. Becca wyszła z niej ze złamaną ręką. Pozostałe ze skaleczeniami i siniakami. Nic to nie pomogło Vale’owi, ale z drugiej strony można powiedzieć, że upiekło im się. Tylko że jedna z dziewczyn nie zdołała uciec. Ktoś musiał ją złapać i kiedy nasi uciekali, nikt nie zauważył, że jej nie ma. Znaleźliśmy ją rano, kiedy poszliśmy tam posprzątać. Wyglądało na to, że twoi ludzie brali ją po kolei przez pół nocy. Potem, kiedy skończyli, poderżnęli jej gardło jak świni i zostawili na stercie gnijących ryb. Winter zacisnęła pięści. Głos Jane był zwodniczo spokojny, lecz wyczuwało się w nim napięcie, jak cichy brzęk naprężonej struny na granicy pęknięcia. – Ja... – zająknął się Cecil. – Chyba nie myślisz... To nie moja wina. Nie kazałem im nikogo zabijać! – Miała na imię Sarah – mówiła dalej Jane beznamiętnie, lecz groźnie. – Miała siedemnaście lat. Była jedną z moich dziewcząt. Miała egzemplarz Pisma, które czytała codziennie, aż prawie się rozsypał. Lubiła twarde brokuły, jeszcze chrupiące. Podobał się jej pewien chłopiec, jeden z synów rybaka, ale nie wiem, czy w ogóle ją zauważał. Chciała... – Nagle głos jej zadrżał. – Była jedną z moich dziewcząt. A wy ją zgwałciliście, poderżnęliście jej gardło i rzuciliście ją na stertę gnijących ryb. – Ja nic nie zrobiłem! – zawołał Cecil, pod wpływem przerażenia mówiąc z coraz silniejszym borelgajskim akcentem. – Ja nie... bhosh midviki... nie

możesz mnie winić za coś, co zrobiły jakieś ghalian vordanajskie zbiry! – Zaczerpnął tchu. – Znam ludzi, z którymi muszę pracować. To szumowiny. Ale nie mam wyboru! – Nie byłoby ich tam, gdybyś ich nie posłał – warknęła Jane. – Gdybyś był rozsądny jak wszyscy inni pierdoleni poborcy. – A Sarah nie byłaby tam, gdyby nie ty – odparował Cecil. Jego twarz poczerwieniała. – Blani Szalona Jane. Chodzisz po Dokach jak jakaś baśniowa bohaterka, a te idiotki biorą z ciebie przykład. Czy pomyślałaś kiedyś, że byłoby dla nich lepiej, gdybyś zostawiła je w spokoju? – Ja im pomagam. – Tak jak pomogłaś Sarah? Zamiast siedzieć w domu ojca i pilnować swoich spraw, jak przystało młodej kobiecie, próbowała kijem walczyć z dorosłymi mężczyznami! I spójrz, co się z nią stało. – Wąską twarz Cecila wykrzywił grymas. – Blani ga tearbon midviki. Zamierzasz mnie zabić, widzę to. Jednak nie pozwolę ci przy tym udawać świętej. – Masz rację co do jednego – powiedziała Jane. – Zamierzam cię zabić... – Jane! Znieruchomiała z nożem w ręku, jakby zapomniała, że Winter tu jest. – Pozwoliłam ci tu przyjść – powiedziała, nie odwracając się – ponieważ myślałam, że powinnaś wiedzieć, dlaczego to robię. Jednak nie powinnam była. Wracaj, Winter. Nie musisz z tym żyć. Za późno na to. – Nie możesz go zabić. – Dlaczego? Zamierzasz mnie powstrzymać? – Jeśli będę musiała. Jane odwróciła się w końcu, wciąż ze sztyletem w dłoni. Bezwiednie ugięła nogi, gotowa do ataku.

– Nie mówisz poważnie. Odejdź. – Nie pójdę. – Winter rozłożyła ręce. – Wiesz, że zabicie go nikomu nie pomoże. – Pomoże Sarah. – Sarah nie żyje. Daj spokój, Jane. Podobno jesteś mądra. Jane patrzyła na Winter szeroko otwartymi oczami, jak ścigane zwierzę szukające drogi ucieczki. – On na to zasługuje. – Ty nie. – Nie rozumiesz. Ja... – Jane pokręciła głową. – A kim ty jesteś, żeby mówić mi, co mam robić? Czy nigdy nie musiałaś nikomu zrobić krzywdy w... Winter pospiesznie przerwała jej. – Owszem, w bitwach. Zabiłam... nie wiem, ilu ludzi. Jednak oni mieli broń i próbowali mnie zabić. On jest jeńcem. – Czy to ma jakieś znaczenie? – Musi mieć! – Winter przygryzła wargę. – Ponadto myli się. Wiesz, że się myli. – Oczywiście, że się kurewsko myli. Co to ma... – Sarah zgłosiła się na ochotnika. Abby mi powiedziała. Wszyscy, którzy ci pomagają, którzy robią to co ty, sami tego chcą. Myślisz, że nie wiedzą, że mogą przy tym ucierpieć? – Ja... – Nie musisz go zabijać, żeby dowieść swojej racji. Nie rób tego, Jane. Proszę. Winter ostrożnie zrobiła krok naprzód i złapała Jane za rękę, odsuwając drżące ostrze od szyi Cecila.

Jane powiedziała coś, zbyt cicho, żeby Winter zdołała usłyszeć. Zanim Winter zdążyła poprosić, żeby powtórzyła, wykonała gwałtowny obrót, uwalniając się z luźnego uchwytu przyjaciółki, i mocno kopnęła Cecila w brzuch. Borelgaj zakasłał i runął na wznak, rozciągając się na końcu pomostu. Kolejny kopniak Jane przetoczył go po deskach, tak że z łoskotem spadł na dno jednej z łodzi. Łódka podskoczyła, odpływając i napinając cienką linę. Jane przez chwilę piłowała ją, aż linka pękła z trzaskiem, a wtedy oparła stopę o burtę i odepchnęła łódź od pomostu. – Jeśli znów zobaczę cię w Dokach – wycedziła Jane – zabiję cię. Powoli. Rozumiesz? Znajdź sobie jakiś statek i wracaj do pierdolonego Borelu albo skocz z mostu... nie obchodzi mnie to. Jednak w Vordanie nie masz już czego szukać. Cecil odpowiedział potokiem borelgajskich przekleństw, gdy łódź dryfowała niesiona leniwym prądem, oddalając się od brzegu. – Blani fi’midviki! Jak mam gdzieś dopłynąć z rękami związanymi na plecach? Jane zamachnęła się, przez moment oceniała odległość, a potem rzuciła nóż, który ze świstem pomknął za szybko znikającą w ciemnościach łodzią. Z głuchym stuknięciem ostrze wbiło się w drewno, a Cecil wrzasnął. – I przyślę ci rachunek za tę pierdoloną łódkę! – zawołała Jane, gdy znikł. Przez długą chwilę stała i patrzyła w ślad za nim, zaciskając dłonie i trzęsąc się z emocji. Winter niepewnie stanęła za nią i chciała położyć jej dłoń na ramieniu, ale Jane odwróciła się i pomaszerowała po pomoście. Usiadła na słupku i skrzyżowała ręce na piersi, skulona, jakby chciała zapaść się w siebie. – Przepraszam – powiedziała Winter. Jane mruknęła coś niezrozumiałego. Winter odczekała chwilę. – Jane?

– Pieprz się, powiedziałam. – Jane podniosła głowę. – Powinnaś odejść. Wrócić do domu. Tam, skąd przybyłaś. Po prostu zostawić mnie tu z resztą hołoty i odejść. – Nie. Serce biło Winter dwa razy szybciej niż normalnie, a w oczach stały piekące łzy. – Po prostu idź sobie. – Nie odejdę. Nigdy więcej. – Kurwa – cicho zaklęła Jane i znów się skuliła. – Nikt mnie, kurwa, nie słucha. Winter usiadła obok niej, na nasiąkniętych deskach pomostu, i czekała. Jeszcze u pani Wilmore Jane czasem popadała w depresję. Winter przekonała się, że jedynym lekarstwem na to jest milczenie. Jane zawsze w końcu dochodziła do siebie. O tak późnej porze miasto było ciche. Ucichł wszechobecny gwar tłumów, stukot tysięcy końskich kopyt i turkot powozów. Winter słyszała cichy plusk rzecznych fal oraz powolne poskrzypywanie przycumowanych łodzi rybackich. W oddali zagwizdał jakiś strażnik, wzywając wsparcie. Gdzieś zaszczekał pies. – Była jedną z moich dziewcząt – powiedziała Jane. – Poszła za mną, ponieważ uwierzyła, że zapewnię jej bezpieczeństwo. Powiedziałam jej to. I przyprowadziłam ją tutaj, a ona... zginęła. – Wiem. – Nie, nie wiesz – warknęła Jane. – Nie rozumiesz, jak to jest. Jestem za nie odpowiedzialna i... Winter przysunęła się do niej, a kiedy Jane się nie odsunęła, delikatnie objęła ją za ramiona. – Mylisz się – powiedziała. – Ja to rozumiem. Być może tylko ja jedna

tutaj to rozumiem. Myślała o zasadzce przy rzece, o ataku na wzgórze pod ostrzałem armat oddziałów pomocniczych, o długim marszu przez pustkowia Wielkiej Desol. I przypomniała sobie, ledwie śmiąc przyznać, że to się wydarzyło, ten ostatni desperacki czworobok w ciemnościach pod świątynią, z zielonookimi potworami atakującymi ich ze wszystkich stron. I twarze jej ludzi, kiedy się pojawiła. Malującą się na nich ulgę, jakby teraz wszystko już miało być dobrze. Samo wspomnienie tego było jak cios pięścią w brzuch. W końcu wydostała ich stamtąd, ale... ...ale nie wszystkich. Coś jeszcze poruszyło się w głębi jej jaźni. Jak drgnienie ogona, jak błysk pożółkłych kłów przypominający jej, że żmija jest wciąż zwinięta w swojej norze. To drugie, co wyniosła z tamtej nocy, oprócz nocnych koszmarów. Wszystkożerca. Jane odprężyła się, opuszczając ręce i opierając głowę na ramieniu Winter. Siedziały tak przez długą chwilę. – Powinnyśmy wracać – rzekła w końcu Winter. – Wszyscy będą się zastanawiali, co się z nami stało. – I niewątpliwie wyciągną kompletnie błędne wnioski – odparła Jane. Uśmiech wrócił na jej usta, łobuzerski i zaraźliwy. Zerwała się ze słupka, zręcznym ruchem łapiąc Winter za rękę i stawiając na nogi. Gdy przy tym ich twarze znalazły się blisko siebie, Jane nachyliła się i złożyła pocałunek na jej wargach, lekki i szybki. – Chodź – powiedziała. – Chyba niedługo zacznie świtać. Spodziewały się, że zastaną tawernę Cętka prawie pustą, gdyż zanim tam wróciły, słońce istotnie już się pojawiło na horyzoncie. Tymczasem knajpa była pełna, zarówno Skórzanych Kurtek, jak i tych dziewczyn Jane, które nie wróciły do domu. Wyglądało na to, że ten tłum zebrał się tu w pośpiechu;

jedna z dziewcząt najwidoczniej została wyciągnięta z łóżka i miała na sobie tylko prześcieradło, spowijające ją niczym całun. Uwagę wszystkich skupiała stojąca na środku jedna z młodszych dziewcząt. Winter rozpoznała Nel, w przekrzywionych okularach, ubrudzonej i podartej odzieży. Była bliska łez, ale oczy jej rozbłysły na widok wchodzącej Jane. – Jane! Wszyscy odwrócili się i spojrzeli na nie, a to zbiorowe spojrzenie zmroziło obie wchodzące. Jane zamrugała. – Co? Co się dzieje, do diabła? – Zabrali ją – powiedziała Nel, powstrzymując łzy. – Zabrali je wszystkie. Próbowałam im pomóc, ale zdołałam tylko się ukryć. Potem strażnicy zamknęli mosty i nie mogłam się przedostać. Próbowałam... Urwała, pociągając nosem. Jane podeszła do niej. – Uspokój się. Kto kogo zabrał? – Zabrali Abby. I Molly, Becks i inne. Krzywy Sal zabrał głos. – Strażnicy aresztowali Dantona, a Konkordat zgarnia wszystkich, którzy mogli mieć coś z nim do czynienia. Słyszałem, że zabrali prawie sto osób z placu, na którym przemawiał, a teraz są wszędzie i aresztują ludzi nie wiadomo za co. Wszyscy zamykają się w domach i barykadują drzwi. – Zabrali je do Vendre – załkała Nel. – Wszyscy tak mówią. Jane stała jak skamieniała, usiłując to ogarnąć. Winter podeszła do niej. – Przecież nie mogą aresztować ludzi za słuchanie przemówień – powiedziała, a potem popatrzyła na krąg zaniepokojonych twarzy. – Mogą? – Ostatni cholerny Diuk może robić, co chce – powiedziała Chris i splunęła na podłogę. – Kiedy król jest umierający, kto go powstrzyma?

– Każdy wie, że jak ktoś znajdzie się w Vendre, to już stamtąd nie wyjdzie – wtrąciła Winn. – Najwyżej w nocy – dodała Becca. – W kawałkach. – Król jest chory – rzekł Orzeszek – a księżniczka jest dzieckiem, w dodatku słabowitym. Jeśli ktoś tu rządzi, to diuk. A on pracuje dla Borelu i Kościoła Zaprzysiężenia. Po tym, co zrobił Danton, jestem pewny, że panowie diuka użyli bata. Nic dziwnego, że tak zareagował. Winter przygryzła wargę. Coś przyszło jej do głowy, ale nie spodobała jej się ta myśl. Jeśli ktoś może pomóc Abby i pozostałym, to tylko Janus. W końcu jest ministrem sprawiedliwości i wrogiem Orlanka. Jednak może nie będzie w stanie nic zrobić. Albo może nie zechcieć. Jeden Bóg wie, co postanowi. A gdyby pomógł, to by oznaczało ujawnienie Jane i innym, że ona została tu przysłana jako szpieg. – Winter – powiedziała Jane. – Chodź. Odwróciła się na pięcie i ruszyła do drzwi. Zamyślona Winter dopiero po chwili ją dogoniła. – Czekajcie! – zawołał za nią Sal. – Dokąd idziesz? Jane odwróciła się i jej oczy groźnie zabłysły w blasku kominka. – A dokąd, kurwa, myślisz? Orzeszek wstał i wyprostował całą swoją okazałą postać, jakby rozstawiał składany statyw. – To ja idę z tobą. Nie tylko twoje dziewczyny zabrali. Jane popatrzyła na niego, a potem na Winter i kiwnęła głową. Gdy znów ruszyła do drzwi, wszyscy w tawernie poszli za nią.

Marcus

– Witaj, kapitanie – rzekł Ionkovo. – Rozumiem, że to pan? W celi pod Strażnicą paliła się tylko jedna świeczka, rzucając wąski krąg złocistego światła i długie, prostokątne cienie krat na przeciwległą ścianę. Adam Ionkovo leżał na sienniku w ciemności i słabe, drżące odbicie płomienia uwidaczniało tylko jego oczy. Marcus stał w drzwiach, mając ochotę zatrzasnąć je i odejść. Wszedł jednak do celi i zamknął je za sobą. Minęło kilka godzin, od kiedy Giforte poszedł z silnym oddziałem Straży, godzin bez żadnej wiadomości, w trakcie których niebo zmieniło się z błękitnego w ciemnofioletowe. Jak długo mógł, czytał akta, trąc przy tym oczy, porównywał je z innymi aktami i sprawdzał. Szukał czegoś, jakiegoś śladu, i nabierał przekonania, że go tam nie ma. Giforte był zbyt ostrożny, a raporty zbyt niejasne. Może Janus dzięki jakiejś błyskotliwej dedukcji zdołałby coś wywnioskować z tego mnóstwa szczegółów i opisów, ale Marcus nie zdołał. Kiedy nie mógł już tego dłużej znieść, zamknął teczki w szafce i zaczął krążyć po korytarzach. Wielki stary budynek był prawie pusty, gdyż niewielu urzędników i skrybów pracowało na nocnej zmianie, a większość strażników pełniących służbę była na mieście. Marcus obszedł całe ostatnie piętro, nie napotykając nikogo. Gdy spoglądał przez mętne szyby ze starego szkła, niebo na zachodzie było rozświetlone, lecz na wschodzie zasnute czarnymi, ciężkimi chmurami, nadciągającymi i rozszerzającymi się jak plama ciemności. W końcu znalazł się tutaj, w tym jednym miejscu, gdzie nie powinien być, rozmawiając z człowiekiem, z którym zabroniono mu rozmawiać. Z człowiekiem, który – może! – wiedział to, co on tak bardzo chciał wiedzieć. – To ja – rzekł Marcus.

– Wciąż oczekuję wizyty pułkownika Vhalnicha – powiedział Ionkovo. – Na razie mnie rozczarowuje. – Jest ostatnio bardzo zajęty. Król mianował sprawiedliwości. Obawiam się, że nie ma dla ciebie czasu.

go

ministrem

– Czy dla ciebie? – rzucił Ionkovo. Usiadł i jego kanciasta twarz pojawiła się w półmroku. On tylko strzela na oślep. Jako więzień w żaden sposób nie mógł wiedzieć, co się dzieje na zewnątrz. – Przyszedłem zapytać, czy jesteś gotowy mówić. – Chętnie pogawędzę, kapitanie, ale jeśli pytasz o to, czy jestem gotowy powiedzieć ci to, co chcesz wiedzieć... – Wzruszył ramionami. – Moja propozycja jest wciąż aktualna. – Nie zamierzam z niej skorzystać – powiedział Marcus. – Dlaczego? Czyich interesów bronisz, kapitanie? – Vordanu. Króla. – Rozumiem. A czy pułkownik Vhalnich złożył królowi raport o tym, co się stało z Jen Alhundt, jak myślisz? Marcus przestąpił z nogi na nogę. – Król jest chory. – Zatem ministrowi wojny. Albo ministrowi informacji. Albo komukolwiek. – Ionkovo uśmiechnął się, a cienie zmieniły jego twarz w maskę śmierci. – Obaj wiemy, że nie. Udał się do Khandaru, szukając skarbu Króla Demonów. Sądzisz, że było to jednym z oficjalnych rozkazów, które otrzymał? Marcus nic nie powiedział. Świeca pełgała i w pomieszczeniu robiło się ciemniej. Cienie zdawały się zbiegać i zbierać wokół mężczyzny w celi. Ionkovo uśmiechnął się jeszcze szerzej.

– A więc komu naprawdę służysz, dotrzymując jego sekretów? Koronie? Czy Janusowi bet Vhalnichowi? Co zrobił, że zasłużył na taką lojalność? – Uratował mi życie – mruknął Marcus. – Kilkakrotnie. Uratował nas wszystkich, tam, na pustyni. – To oznacza, że jest dobrym żołnierzem. Jednak równie dobrze jak każdy powinieneś wiedzieć, że żołnierze nie zawsze robią to, co powinni. Adrecht. Marcus spojrzał na postać w półmroku. On wie, oczywiście. O buncie i jego następstwach napisano w raportach. – Pozwól, że coś ci zaproponuję, kapitanie – rzekł Ionkovo. – Wiesz, kim jestem i dla kogo pracuję. Czego oni chcą. I w przeciwieństwie do wszystkich tutaj... – niedbale machnął ręką – znasz prawdę. Demony są rzeczywistością, nie stworami z bajek. Magia jest rzeczywistością i może być śmiertelnie niebezpieczna. Teraz pomyśl o moim zakonie. Ponieważ ludzie stracili wiarę, musimy działać w tajemnicy. Ponieważ nasi wrogowie są potężni i bezlitośni, musimy używać wszelkich dostępnych metod. Czy naprawdę możesz powiedzieć, że się mylimy, a pułkownik Vhalnich ma rację? Po co szukał Tysiąca Imion, jeśli nie zamierza ich użyć tak jak kiedyś Król Demonów? – Jest moim dowódcą – odparł Marcus. – Mianowanym przez Koronę. – Koronę, która nic nie wie o jego planach – rzekł Ionkovo. – Gdybyś odkrył, że Vhalnich zamierza zamordować króla, byłoby twoim obowiązkiem go powstrzymać, czy jest twoim dowódcą, czy nie. Na czym polega różnica? On zdradza nie tylko swój kraj, ale całą ludzkość, naszemu wielkiemu i wspólnemu wrogowi. Prędzej czy później, kapitanie, wszyscy musimy przyjąć coś na wiarę. Marcus otworzył usta, żeby coś powiedzieć, zawahał się i zrezygnował. Dlaczego tu przyszedłem? Czy też tak myślałem? – Ja... – zaczął i znów zamilkł. – Ja nie...

Ktoś zapukał do drzwi, mocno i szybko. Marcus wydał rozkaz, żeby mu nie przeszkadzano, ten dźwięk więc sprawił, że jego serce wykonało podwójne salto. Odwrócił się plecami do Ionkova i szarpnięciem otworzył drzwi, po czym ujrzał stojącego przed nimi zdyszanego Eisena. – Panie kapitanie – wysapał strażnik. – Przybiegł goniec z miasta. – Co się stało? – Rozruchy, panie kapitanie. Kiedy młodszy kapitan aresztował Dantona, ludzie wyszli na ulice. Konkordat aresztował przywódców, ale to tylko jeszcze bardziej ich rozwścieczyło. Oczywiście! Marcus zastanawiał się, co, do diabła, myśli sobie Orlanko. – Czy Giforte już wrócił? – Zabrał Dantona do Vendre... – Do Vendre? Dlaczego? – Uznał, że tak będzie bezpieczniej, panie kapitanie. To forteca. Nasi ludzie, których tam zabrał, i jej garnizon mogą powstrzymać armię. Marcus patrzył na niego, czując pustkę w brzuchu. Vendre. Forteca, na pewno, ale znajdująca się na cyplu Wyspy, w zasięgu rozwścieczonego tłumu. I obsadzona przez ludzi Orlanka. Wcale mu się to nie podobało. – Czy może sprowadzić Dantona tutaj? Strażnica nie była równie łatwym do obrony miejscem, ale przynajmniej nie znajdowała się w sercu miasta. – Nie, panie kapitanie. Właśnie dlatego przysłał gońca. Na ulicach jest tyle ludzi, że nie chce ryzykować. – Na jaja Bestii! – zaklął Marcus. – No dobrze. Zbierz wszystkich, którzy tu są i potrafią trzymać muszkiet. Pójdziemy tam. – Tak jest, panie kapitanie! Marcus odszedł, pozwalając Eisenowi zamknąć na klucz drzwi celi. Był

świadomy, że czuje ulgę, pomimo tego poważnego kryzysu. A może właśnie dlatego, gdyż słowa Eisena sprawiły, że przestał rozmyślać o Ionkovie czy Janusie i wszystko stało się prostsze. Jego ludzie byli w niebezpieczeństwie i w tym momencie Marcus d’Ivoire dobrze wiedział, co nakazuje mu obowiązek.

CZĘŚĆ TRZECIA

Orlanko

Pajęczyna była zawsze jasno oświetlona w środku, ale dziś wieczór nawet na jej fasadzie paliły się światła. Ostatni Diuk wydał rozkaz i armia cieni ruszyła naprzód. Pojedynczo lub grupami, konno lub w wielkich opancerzonych powozach, każdy z otrzymanym zadaniem, jego ludzie tworzyli istną rzekę lamp, lśniącej stali i czarnych łopoczących płaszczy, płynącą od Ohnlei w kierunku miasta. To kolejna zaleta, myślał diuk, uniformu, jakim jest czarny płaszcz, tak zakorzenionego w zbiorowej wyobraźni. Konkordat zatrudniał dwóch skrybów i księgowych na każdego szpiega i zabójcę, w taką noc zaś jak ta brakowało mu ludzi. Ale weź najnędzniejszego młodszego analityka, przygłupa, któremu nigdy nie kazano robić niczego poza dodawaniem kolumn liczb, odziej go w tę złowrogą czarną skórę i nagle staje się agentem Konkordatu, przerażającym narzędziem wszechwiedzącego i wszechmocnego Orlanka. Nieważne, że gdybyś dał mu miecz, mógłby się nim tylko skaleczyć. Ludzie potulnie słuchali ich poleceń, ze strachu przed widmami zrodzonymi we własnych umysłach. Nadzwyczajne. Oczywiście, pewnych zadań nie można było powierzyć przebranym urzędasom. Orlanko przeglądał pierwsze raporty spływające do jego gabinetu i wyczekująco spojrzał na wchodzącego Andreasa. – Milordzie. Wzywałeś mnie. – Owszem. W raporcie napisałeś, że zidentyfikowałeś popleczników Dantona.

– Tylko częściowo, milordzie. Mam wśród nich informatora, lecz jego wiedza jest ograniczona. – Wiesz jednak, gdzie się spotykają. – Tak sądzę, milordzie. – I myślisz, że spotkają się dziś wieczór? – Niemal na pewno, milordzie. Po aresztowaniu Dantona przez ministra w mieście aż huczy. – Vhalnich – kwaśno rzekł Orlanko. – Mieliście zająć się nim w Khandarze. – Tak, milordzie – beznamiętnie rzekł Andreas. – W raporcie zalecałeś, żeby nie podejmować natychmiastowych działań przeciwko tym... spiskowcom. – Tak, milordzie. Sądzę, że istnieje następny krąg, obejmujący tylko najważniejszych członków. Mój informator twierdzi, że uzyskali fundusze dzięki spekulacyjnym inwestycjom, co jest oczywistą bzdurą. Musi być jeszcze ktoś, z dużymi zasobami, kto za nimi stoi. Jeśli pozwolimy im przez pewien czas swobodnie działać, w końcu odkryjemy, kto to jest. Orlanko stukał palcami w blat biurka. Z pewnością taka jest standardowa procedura. Kiedy ofiara znajdzie się w matni, zawsze najlepiej dać jej trochę swobody, szczególnie jeśli wie, że władza depcze jej po piętach. Zawsze dobrze jest ustalić, dokąd próbuje uciec. To jednak nie była typowa sytuacja. Ten statek żegluje blisko raf, pomyślał diuk. Jeśli przepłyniemy przez wąski przesmyk, wypłynie na szerokie wody i będzie mnóstwo czasu, żeby wyłapać szczury. – Zgarnij ich – powiedział. – Dziś wieczór. Weź tylu ludzi, ilu potrzebujesz. Chcę mieć jak najwięcej żywych, żeby ich przesłuchać. Informatora zgarnij również i trzymaj go z innymi. Nigdy nie wiadomo, co może podsłuchać.

Andreas skłonił się. – Tak, milordzie. – Zawahał się. – Mogą być komplikacje. – Och? – Wie pan, że kilku agentów śledzących tę grupę znaleziono martwych w dniu szturmu na bank. – Najwyraźniej byli nieostrożni. Mamy do czynienia z desperatami. – Tak, milordzie. Otrzymałem ostatni raport jednego z tych agentów, wskazujący obiecujący trop, który okazał się ślepym zaułkiem. Kiedy nasi ludzie przeanalizowali ten raport, odkryli pewne nieprawidłowości. Teraz uważam, że to robota... – Szarej Róży – przerwał mu Orlanko, nie próbując ukryć znudzenia. – To już stało się twoją obsesją, Andreasie. – To jedyne logiczne wyjaśnienie, milordzie. A konsekwencje są alarmujące. Jeśli nasze szyfry zostały złamane... – Sam opracowałem te szyfry – rzekł diuk. – Są zaprojektowane w taki sposób, że nawet jeśli jeden z nich wpadnie w ręce wroga, nie wpływa to na bezpieczeństwo innych. – Wiem o tym, milordzie. Jednak jeśli to Szara Róża, to jej znajomość naszych procedur jest dla nas niebezpieczna. Myślę... – To niczego nie zmienia – warknął diuk. – Wiesz, gdzie zbierają się spiskowcy. Idź i zgarnij ich. Jeśli pojawi się tam Szara Róża, masz moje pozwolenie, by ją zabić. Przez moment wyglądało na to, że Andreas zamierza się spierać, ale jego twarz szybko znów zmieniła się w niezdradzającą żadnych uczuć maskę. Nisko się skłonił, aż znoszony skórzany płaszcz załopotał wokół jego nóg. – Jak pan każe, milordzie. Zajmę się tym natychmiast. Gdy Andreas bezszelestnie wyszedł, diuk znów spojrzał na raport, który

przeglądał, walcząc z rosnącą irytacją i – co było najbardziej denerwujące – niepokojem. Sytuacja naprawdę osiągnęła punkt krytyczny, pod wieloma względami. Vhalnich. Wszystko kręci się wokół Vhalnicha. To on postanowił aresztować Dantona, co gwarantowało wybuch zamieszek. Orlanko nie rozumiał gry prowadzonej przez nowego ministra sprawiedliwości, co dla szefa Konkordatu było nowym i zdecydowanie nieprzyjemnym uczuciem. Orlanko nie zdążył go powstrzymać, więc zrobił to, co mógł. Jeśli Vhalnich chce doprowadzić miasto do wrzenia, zobaczmy, co zrobi, kiedy ten kocioł wykipi. Agenci Konkordatu rozeszli się po mieście, wyłapując każdego agitatora, wichrzyciela, wydawcę oszczerczych pisemek lub bezczelnych ulotek. Zaczęli o zachodzie słońca i pracowali do świtu – bandy odzianych w czerń mężczyzn przemierzających ulice, wyłamujących drzwi, wywlekających z łóżek przerażonych mieszkańców i zamykających ich w mrocznych kazamatach Vendre. Będą starcia, a nawet zabici. To tylko zwiększy zamieszanie. Ulice staną w ogniu. Dojdzie do zamieszek, grabieży, chaosu. Później łatwo będzie zrzucić winę za to na Vhalnicha. W końcu to, że nakazał aresztować Dantona, podpaliło ten magazyn prochu. Ponadto utrzymanie porządku było obowiązkiem Straży i Ministerstwa Sprawiedliwości. Potrzebna im była dobra wola społeczeństwa. Konkordatowi potrzebny był tylko strach. Potem, kiedy król umrze – co, jak zapewniali analitycy Orlanka, miało nastąpić dziś wieczór lub nazajutrz, pomimo największych wysiłków Indergasta – nastaną nowe rządy. To, czego brakowało mu w trakcie całej kariery zawodowej, to ukoronowanie jego władzy. Na tronie zasiądzie figurantka, królowa robiąca to, co on jej każe. Wtedy Vhalnich zostanie zdymisjonowany, a wszyscy więźniowie uwolnieni, co zmieni gniew

społeczeństwa w radość. Danton będzie wygłaszał spokojniejsze przemówienia, inaczej on też zostanie z czasem usunięty. Orlanko z ogromną przyjemnością nauczy Rackhila Griega, co oznacza słowo lojalność. A Vhalnich w pewną ciemną noc zniknie. Związany jak baran na rzeź, zostanie dostarczony Kapłanom Czerni. To zadowoli pontifeksa, pomyślał Orlanko, i będzie satysfakcjonującym sposobem pozbycia się tego człowieka. Już widział przesmyk między skałami. Wąski i niebezpieczny, ale był tam, na pewno. Po drugiej stronie królowa i miasto będą sławić jego imię jako człowieka, który wyprowadził Vordan z kryzysu. Leniwy uśmiech wypełzł na jego twarz, gdy Orlanko cieszył się tą perspektywą. Dziś wieczór jednak niech miasto płonie. Gdyby tej nocy nad miastem unosił się prawdziwy orzeł, a nie tylko heraldyczny, można by mu wybaczyć przekonanie, że Vordan płonie. Powietrze było parne i duszne jak w pralni, a unosząca się w nim wilgoć niemal widoczna jak mgła, w której oddychało się jak w zupie. Upał nie pozwalał ludziom iść spać, odbierał dobry humor, rozdrażniał. Dzieci rozbierały się i bawiły na brzegach rzeki, skacząc do wody z pomostów lub – co odważniejsze – z mostów. Na placu Triumfu Farusa tysiące zebrały się posłuchać przemówienia Dantona. Już zaczynały się bójki, gdy przybyła Straż oraz depczące jej po piętach szwadrony Orlanka. W całym mieście ulice opustoszały na widok falangi mężczyzn w czarnych skórzanych płaszczach, maszerujących od jednych drzwi do drugich. Dzieci płakały, gdy młotami rozbijali drzwi, a kobiety krzyczały, gdy plądrowali ich domy. Natychmiast zaczęły się kłopoty. Wydawca buntowniczych ulotek usiłował uciec, nie chcąc iść do Vendre, i zabił się, skacząc z okna na piętrze. Mężczyzna, któremu nie zarzucano niczego

poważniejszego niż krytykowanie w tawernie poborców, strzelił z pistoletu do agentów Konkordatu wysłanych, by go aresztowali; chybił, ale rozwścieczeni tajniacy zadali mu tuzin ran kłutych i zostawili na progu jego domu, żeby się wykrwawił. Kobiety wyciągano z łóżek i prowadzono w nocnych koszulach przez miasto. Czarne opancerzone powozy jeździły tam i z powrotem, przewożąc szlochających pasażerów do więzienia. Z początku większość miasta spowijały ciemności, gdy przestraszeni Vordanajowie pogasili lampy i świece w nadziei, że ominie ich gniew Konkordatu. Jednak tu i ówdzie światła pozostały zapalone. Fusy przy uniwersytecie były wstęgą światła. Tam, w tawernach i winiarniach, pod setką różnokolorowych flag, studenci i intelektualiści wszelkiej maści krzyczeli i przeklinali, pili i ciskali kieliszkami o ściany. Rozpalali się coraz bardziej, gdy przychodziły wieści o nowych potwornościach, prawdziwych i wyimaginowanych. Tuzin kobiet zgwałconych w Starym Mieście. Dwudziestu kapłanów Wolnego Kościoła okaleczonych za głoszenie tego, co w oczach Elizjum było bluźnierstwem. Pięćdziesięciu zastrzelonych z zimną krwią na przedmieściu Dna. Zbliżające się do miasta setki nowych agentów Konkordatu... nie, boralgajskich najemników, wynajętych przez banki, przemyconych do kraju przez Ostatniego Diuka, mających zapewnić mu wsparcie i ubranych w czarne skórzane płaszcze. Ostatnia wieść niosła, że to murnskajscy Kapłani Czerni, przysłani, by w końcu wyplenić heretyków. Na drugim końcu miasta, w Dokach, też paliły się światła. Z początku było ich niewiele, lecz jak węgle na palenisku kowala, z każdą chwilą płonęły jaśniej. Zapalały się kolejne, w labiryncie uliczek i zaułków, przy straganach rybnych i składach, wzdłuż rzeki i na placach. Pochodnie, setki pochodni i świec, kaganków i lamp. Była to rzeka ognia, która zaczęła płynąć powoli, lecz niepowstrzymanie, w kierunku Nadrzecznej Drogi i na wschód, do łuku

Wielkiego Mostu. Przebywszy rzekę, ten ognisty potok napotkał inne dopływy – z Nowego i Starego Miasta, z Fusów, a nawet z bogatych i spokojnych okręgów na północnym brzegu. Pochodnie zawirowały, zafalowały niepewnie i w końcu zdecydowanie skręciły na zachód, aby jak fala przyboju uderzyć w skalne czarne ściany Vendre.

Dziesięć Raesinia

Raesinia była już rozgorączkowana, zanim zdołała się wydostać z Ohnlei. W mieście wiele się działo; ulice stanęły w ogniu. Tymczasem ona prawie do świtu tkwiła w swoim pałacowym pokoju, przyjmując wysokiej rangi posłańców przybywających od łoża boleści jej ojca i przychodzących jej powiedzieć, że jeszcze nie ma żadnych wiadomości. Oczywiście, wszyscy wiedzieli, że on umrze, i ci hrabiowie oraz inni szlachetnie urodzeni chcieli przypodobać się przyszłej władczyni. Raesinia przyjmowała ich coraz mniej kurtuazyjnie, aż w końcu nie mogła już tego znieść. Sothe wyjaśniła, że księżniczka dostała ataku histerii i została położona do łóżka po podaniu środka nasennego, po czym obie wymknęły się z zamku. Raesinia zrobiła to z ciężkim sercem, gdyż wolałaby zostać przy ojcu. Jednak Indergast nie pozwolił jej na to, a poza tym uważała, że ojciec pochwaliłby to, gdyby znał sytuację. Dobro kraju i Korony stawiać na pierwszym miejscu, nawet przed rodziną. Raesinia zamknęła oczy w krótkiej, niemej modlitwie. Jeszcze jeden dzień, ojcze. Wiem, że cierpisz. Proszę, daj mi jeszcze jeden dzień. Sama myśl o tym wywoływała poczucie winy.

Na wschodzie widać było pierwsze światło dnia, ale w Fusach wciąż płonęły pochodnie i paliły się lampy. Wszystkie lokale były pełne, kolorowe flagi wisiały bezwładnie w gorącym, nieruchomym powietrzu, a ludzie, których widziała przez okno powozu, zdawali się nosić opaski, szarfy i inne odznaki świadczące o poglądach politycznych. Raesinia schowała sznurek do kieszeni i dotknęła niebiesko-zielono-złocistego motyla na swoim ramieniu. Wokół nie widziała nikogo noszącego te barwy i zaczynała się niepokoić. Wszędzie walały się gazetki i ulotki, z jeszcze wilgotnym i lepkim tuszem. Wydawało się, że wszyscy niezależni dziennikarze i prasy drukarskie pracują bez przerwy i gazeciarze, którzy zazwyczaj sprzedawali je po pensie, teraz rozdawali całe ich pliki za darmo każdemu, kto chciał je czytać. Wszystko wydrukowane wcześniej niż przed godziną odrzucano na rzecz najnowszych wieści, tak więc koła powozu turkotały po bruku zasłanym gazetami. Raesinia zastanawiała się, ile papieru jest w magazynach Vordanu i co będzie, gdy te zapasy się skończą. Zobaczyła szyld Niebieskiej Maski, ale tłum na ulicy zgęstniał i powóz musiał zwolnić. Zirytowana kopniakiem otworzyła drzwi i wyskoczyła w tłum podnieconych, kłócących się młodych ludzi. Ominęła środek kręgu, w którym grupka utopistów kłóciła się z jakimś samozwańczym podkomitetem racjonalistów, i zdołała dotrzeć na chodnik, pod okna kawiarni. Stamtąd dostrzegła niebiesko-zielono-złotą flagę Maski, zwisającą w długim rzędzie innych. Sothe zmaterializowała się u jej boku. Ona ma jedną przyjemną cechę, pomyślała Raesinia. Nigdy nie każe na siebie czekać. – Istny dom wariatów – powiedziała Raesinia. – Chyba jest tu połowa uniwersytetu. – I nie tylko – ponuro wytknęła Sothe. – To niebezpieczne. Powinnyśmy wrócić.

– My wywołałyśmy tę burzę, Sothe. Nie możemy się teraz wycofać. Ponadto powóz nie zdoła tu zawrócić. – Raesinia siliła się na wesołość, chociaż musiała przekrzykiwać zgiełk. – Chodź. Zobaczymy, czy inni wciąż tam są. Powoli przeciskały się przez tłum. Wydawało się, że wszystkie fakcje i odłamy stawiły się tu dziś w pełnym składzie, próbując w tej krytycznej sytuacji przejąć kontrolę z taką energią, na jaką było je stać. Unioniści wychwalali zalety zjednoczonego Kościoła, republikanie podchwycili wezwanie Dantona do zwołania Zjazdu Generalnego, a tysiąc podzielonych odłamów utopistów wymachiwało sfatygowanymi egzemplarzami Praw człowieka Voulenne’a. Bandy feudalistów z ich starymi flagami pokrzykiwały na falangi monarchistów, wznawiając bitwy Farusa IV, który zmarł i został pochowany, zanim Raesinia przyszła na świat. I wszędzie leżały gazetki z wielkimi, nierównymi literami, rozmaitymi rodzajami czcionki i plamami tuszu pozostawionymi przez niesprawne maszyny drukarskie, na wszelkie możliwe sposoby usiłujące przyciągnąć uwagę czytelnika. Kolejne powozy utknęły i zostały opuszczone przez pasażerów. Woźnice siedzieli na kozłach i grali w karty, cierpliwie czekając, aż tłum się rozejdzie. Sądząc po odorze końskiego łajna, niektórzy tkwili tu już dość długo. Po dziesięciu minutach posuwania się tylko dzięki energicznej pracy łokciami Raesinia wydostała się z ciżby. Na ulicy przed wejściem do Maski wyraźnie odcinało się półkole pustej przestrzeni, jakby ktoś rzucił tam jakiś zły czar. W środku było ciemno i Raesinia dopiero po chwili zrozumiała, co jest nie tak: wszędzie leżały błyszczące kawałki rozbitych szyb wielkich panoramicznych okien. – Boże. – Raesinia odruchowo zrobiła krok naprzód i poczuła na ramieniu dłoń powstrzymującej ją Sothe. – Co się tu stało, do diabła? Gorączkowo rozejrzała się i złapała za rękę jakiegoś nieszczęsnego

indywidualistę. Pisnął, gdy wyciągnęła go na tę przeklętą pustą przestrzeń. – Co się stało? – Spojrzał na nią pustym wzrokiem, a ona podniosła głos. – Co się tu stało? Jej ofiara, piegowaty chłopak o włosach koloru słomy i zdziwionej minie, zerknął na wybite okna i pokręcił głową. – Konkordat – wyjaśnił. – Wpadli do wielu lokali, zanim na ulicy zebrał się tłum. Potem ludzie ich przegonili. – Wpadli? Dlaczego? – Skąd mam wiedzieć? Słyszałem, że zgarniali każdego, kogo zdołali złapać, i przewozili do Vendre. – Rozpromienił się. – Widzisz, to dowodzi fundamentalnej nielegalności kolektywnego zarządzania strukturami, które w kryzysowej sytuacji zawsze muszą się uciekać do środków przymusu i przemocy. Naprawdę sprawiedliwy ustrój polityczny wyłoniłby się spontanicznie z... Raesinia zostawiła bełkoczącego młodzieńca i odwróciła się do Sothe. – Byli tu ludzie Orlanka. Znaleźli nas. – Tego nie wiemy na pewno – rzekła Sothe. – Wpadli również do innych lokali. Jednak to możliwe. – Zmarszczyła brwi. – Mówiłam, że nie zdołamy wymykać się w nieskończoność. – Musimy ich znaleźć – oznajmiła Raesinia. – Nie bądź niemądra. Jeśli zostali zatrzymani, to są już w drodze do Vendre. – Musimy ich znaleźć. Wiesz, co robią tam z ludźmi! Sothe zmierzyła księżniczkę karcącym spojrzeniem. – Oczywiście, że wiem. I wiem, co zrobi ci Orlanko, jeśli odkryje, że jesteś w to zamieszana. – Jednak... Oni mnie znają, prawda? – dodała w przypływie natchnienia

Raesinia. – Kiedy zacznie ich przesłuchiwać, podadzą mu rysopis, a Orlanko zdoła poskładać kawałki układanki. – Może nie będą mówić – rzekła Sothe, ale z nieszczęśliwą miną. – W końcu każdy mówi. Sama mi to mówiłaś, Sothe. – Wiem. – Zatem chodźmy! Jeśli wszystkie ulice są tak zatłoczone jak ta, nie mogli zajść daleko. Możemy... – Odbić ich? Masz pod tą spódnicą worek z bombami, o którym mi nie wspomniałaś? – Sothe pokręciła głową, zastanawiając się. – Ja pójdę. Ty zostań tutaj. – Wiesz, że nic mi nie grozi... – Jednak będzie – rzekła Sothe. – Może nie możesz umrzeć, ale jeśli cię złapią, wszystko przepadnie. – A jeśli złapią ciebie i zmuszą do mówienia? Sothe uśmiechnęła się ponuro. – Wierz mi, poczyniłam plany na taką ewentualność. – Jednak... – Ponadto bez ciebie będę się poruszać szybciej. Zostań tutaj. Schowaj się w tłumie i trzymaj spuszczoną głowę. Znajdę sposób, żeby przysłać ci wiadomość, gdy tylko czegoś się dowiem. – Zerknęła na zrujnowany lokal. – I trzymaj się z daleka od Maski. Mogą ją obserwować. – Sothe... – Nie ma czasu, żeby się o to spierać. – Wiem. – Raesinia zrobiła głęboki wdech. – Po prostu... przyprowadź ich tutaj, dobrze? I postaraj się też wrócić. – Zrobię co w mojej mocy. – Sothe uścisnęła jej dłoń. – Pamiętaj, schowaj się w tłumie i nie rób niczego, co przyciągnęłoby ich uwagę.

Raesinia skinęła głową, czując nagle suchość w gardle. Sothe odwróciła się na pięcie i weszła w tłum, przemykając w nim jak duch. W mgnieniu oka znikła księżniczce z oczu. Na Bestię, zaklęła w duchu Raesinia, sama w kręgu pustego bruku. Na jaja pierdolonej Bestii. Oczywiście, zawsze wiedziała, że to możliwe. Cały ten spisek był rozpaczliwym rzutem na taśmę. Kiedy stało się jasne, że jej ojciec nie przeżyje roku, nie miała innego wyjścia. Tylko powszechne powstanie przeciwko Ostatniemu Diukowi mogło uwolnić królestwo od jego złowrogiego wpływu, tak więc postanowiła je wywołać. Jednak to nie tak miało być. Co naszło Vhalnicha, żeby aresztować Dantona? Myślała, że jest mądrzejszy. Podskoczyła, słysząc, że ktoś woła ją po imieniu. Wołaniu towarzyszył trzask łamanego drewna i potok przekleństw. Raesinia odwróciła się i zobaczyła światło migoczące gdzieś w głębi zrujnowanej kawiarni. – Raes! – wołał ochrypły, zdesperowany głos. Należał do Bena. Och, do licha. – Raes! Raesinia zaklęła pod nosem i wbiegła do środka. Główna sala Niebieskiej Maski została doszczętnie zniszczona. Wszystkie stoły rozbito w drzazgi, krzesła połamano kopniakami na kawałki, a skomplikowaną zaparzarkę do kawy z brązu i miedzi zamieniono w stertę poskręcanych kawałków metalu. Wszędzie walały się potłuczone butelki i od zapachu wina rozlanego na podłodze i wsiąkającego w dywan Raesinii zakręciło się w głowie. Ta woń mieszała się z odorem moczu z rozbitego nocnika oraz ostrym, ziemnym zapachem spalonego prochu. Światło sączyło się z tyłu, gdzie spotykali się spiskowcy. Raesinia przeszła przez rozbite drzwi i pospieszyła na tyły lokalu, podążając po śladach wilgotnych podeszew. Drzwi do ich salki też były wyłamane, a stół, przy którym siadywali, był przewrócony. Ben stał przy oknie, ostrożnie

wyglądając zza poszarpanej krawędzi wybitej szyby. – Ben? Odwrócił się, o mało nie rozcinając sobie ręki o resztki szyby. – Raes! Ledwie zdążyła się przygotować, a już był przy niej, zamykając ją w niedźwiedzim uścisku. Zapomniana lampa, którą trzymał w dłoni, zatoczyła łuk i boleśnie uderzyła ją w plecy, ale Raesinii udało się nie krzyknąć. Jej stopy na moment oderwały się od podłogi, a jego drapiący, nieogolony policzek przycisnął się do jej policzka. – Dzięki Bogu – powiedział. – Dzięki Bogu. Myślałem, że cię złapali. – Ben. Nic mi nie jest. Proszę. – Nie zdradzał ochoty, by ją puścić, więc Raesinia uwolniła jedną rękę i odepchnęła go. – Ben! Nic mi nie jest, naprawdę. Co się stało? Gdzie pozostali? Potrzebował chwili, żeby skupić na niej spojrzenie przekrwionych i załzawionych oczu, po czym przełknął ślinę. – Nie widziałem Sartona. Maurisk jest na spotkaniu jakiejś innej grupy. Usiłują zdecydować, co robić, ale kiedy wychodziłem, do niczego nie doszli. Zgubiłem Faro w tłumie, ale chyba nic mu nie grozi. Cora... Zamilkł. – Co się stało z Corą? – spytała Raesinia, czując, jak pustka w jej brzuchu się powiększa. – Zabrali ją – opowiadał Ben. – Konkordat. Byłem po drugiej stronie ulicy, kiedy tu wpadli. Było ich kilkunastu. Rozbili drzwi, powybijali szyby i zaczęli wyganiać ludzi z lokalu. Wyraźnie przyszli po nas. Wszystkim innym pozwolili odejść. Dwaj z nich przeszukiwali kawiarnię, rozbijając wszystko, a potem wyprowadzili Corę i wepchnęli ją do powozu. Chciałem... – Zacisnął pięści. – Chciałem jej pomóc. Jednak wtedy na ulicy nie było nikogo. I chciałem ostrzec ciebie oraz pozostałych...

– W porządku – powiedziała Raesinia. Miała mdłości, co teraz zdarzało jej się bardzo rzadko, ale Ben wyraźnie był bliski histerii i potrzebował pociechy. – Znajdziemy ją. Ben, posłuchaj. Mam pomysł. Kiedy wszystko się uspokoi... – Właściwie – powiedział głos za ich plecami – zobaczycie ją wcześniej. W rozbitych drzwiach stali dwaj mężczyźni w obszarpanych spodniach i brudnych czapkach. Wyglądali jak studenci uniwersytetu, lecz stojący z przodu przyjął bojową postawę, a jego kompan trzymał gotowy do strzału pistolet. Raesinia zamarła. – Co? – rzekł Ben, wolniej ogarniając sytuację. – Kim jesteście? – Są z Konkordatu – powiedziała Raesinia. – Pewnie czekali na nas. – Bardzo dobrze. – Ten pierwszy lekko skinął głową. – Jestem Andreas i istotnie służę jego książęcej wysokości ministrowi informacji. Ty jesteś Beniamin Cooper, jak sądzę, a ty tą tajemniczą Raesinią ze wspaniałymi pomysłami. Proszę, nie róbcie niczego bohaterskiego. Mój towarzysz jest doskonałym strzelcem. Jego twarz nie zdradzała żadnych emocji, lecz miał jakiś gorączkowy błysk w oczach, jakby pragnął, żeby spróbowali coś zrobić. Raesinia zaryzykowała spojrzenie przez ramię i przez okno dostrzegła następne dwie postacie, czekające w zaułku na zewnątrz. – Czego chcecie? – zapytał Ben. Andreas wzruszył ramionami. – Jego książęca wysokość chciałby, żebyście odpowiedzieli na kilka pytań. Jeśli pójdziecie z nami, zapewniam was, że nic wam się nie stanie. O kurwa. Raesinia błyskawicznie rozważyła różne scenariusze. Kurwa, kurwa, kurwa. Andreas najwyraźniej jej nie rozpoznał, ale jeśli zabiorą ją do Vendre, będzie to tylko kwestią czasu. Może udałoby się jej uciec, ale zostawiłaby Bena. A Sothe jest teraz w połowie drogi do Vendre. W duchu

przeklęła się za to, że nie posłuchała rady pokojówki. To oczywiste, że Orlanko zostawił kogoś, żeby obserwował ten lokal. Och, święci i męczennicy. Co teraz? Zerknęła na Bena i zobaczyła, że patrzy na nią. Ścisnęło jej się serce, gdy pojęła, że on zaraz zrobi coś głupiego. Nie, nie, nie. Coś wymyślę. Nie rób... – Raes, uciekaj! Ben rzucił się naprzód, z nisko opuszczoną głową. Zadziwiająco szybko jak na kogoś o jego rozmiarach pokonał odległość dzielącą go od drzwi, ale nie dość szybko, by uniemożliwić agentowi Konkordatu oddanie strzału. Raesinia zobaczyła fontannę krwi tryskającą z pleców Bena, ale uderzenie kuli nie zdołało go zatrzymać i wpadł z impetem na strzelca, wbijając go w ścianę. Upuszczony pistolet z łoskotem upadł na podłogę. Andreas obrócił się, zwinnie jak węgorz, wciąż blokując drzwi na korytarz prowadzący do głównej sali. Raesinia też skoczyła, idąc w ślady Bena. Odbiła się od ściany korytarza, zamarkowała ruch i śmignęła w drugą stronę, usiłując uniknąć rozpostartych rąk agenta Konkordatu. Doskoczył do niej i kiedy próbowała się przemknąć, złapał ją za przegub i szarpnięciem przyciągnął do siebie. Dłonią drugiej ręki nacisnął na jej łokieć, zakładając bolesny chwyt i przyciskając do podłogi. A przynajmniej tak byłoby z normalną ludzką istotą. Raesinia pozwoliła mu się obrócić, zacisnęła zęby i poderwała się. Coś chrupnęło jej w łokciu, a potem kości przedramienia złamały się z suchym trzaskiem. Sekunda zaskoczenia, którą dzięki temu zyskała, wystarczyła jej, żeby wymierzyć Andreasowi silny kopniak pod kolano, który podciął mu nogę i obalił na podłogę. Padającego obdarzyła jeszcze energicznym uderzeniem kolana w szczękę. Usłyszała trzask zderzających się zębów i jego ręce puściły jej

złamaną rękę. Ben ledwie stał na nogach, przy drugim agencie Konkordatu leżącym bezwładnie pod ścianą. Przód jego koszuli był śliski od krwi, jakby ktoś wylał mu na pierś wiadro czerwonej farby. Sprawną ręką złapała go za ramię i pociągnęła do drzwi, lecz przy każdym kroku krew obficiej wypływała z rany. Główna sala Maski była zdemolowana i pusta. Zanim dotarli do drzwi, Ben już się słaniał i po przejściu zaledwie kilku kroków po ulicznym bruku nogi odmówiły mu posłuszeństwa. Raesinia spróbowała go podtrzymać, zapominając, że ma tylko jedną sprawną rękę, i oboje upadli. Podniosła się, pozwalając Benowi obrócić się na plecy. Dyszał i próbował coś powiedzieć, ale jego głos był tak cichy, że musiała nachylić się bardzo blisko, żeby go usłyszeć. – Uciekaj – powiedział. – Raes... uciekaj... Zamiast to zrobić, zaczęła wzywać pomocy. Sporo oczu już zwróciło się ku nim, ale tłum dopiero po chwili pojął, co się dzieje. Potem jakaś kobieta wrzasnęła, piskliwie i przeraźliwie, a wtedy ludzie podbiegli zobaczyć, co się stało, Raesinia spojrzała w kierunku Maski i wydawało jej się, że w oknie głównej sali widzi Andreasa. Niemal natychmiast znikł. Nie ośmielą się, pomyślała. Nie w tym tłumie, nie dziś. Głupia, głupia, głupia. Powinnam była posłuchać Sothe. Och, Ben... – Lekarza! – zawołała do pierwszego młodzieńca, którego uwagę przykuła. – Potrzebny lekarz. Natychmiast! Jednak odwróciwszy się z powrotem do Bena, zobaczyła, że żadna ziemska pomoc nie zdoła go już uratować. Przy każdym uderzeniu serca krew wypływała z dziury w jego piersi, lecz jej strumień już zmieniał się w słabą strużkę. Poruszył wargami i pochyliła się nad nim, żeby usłyszeć. – Raes... – Z trudem łapał oddech. – Ja... ja... koch...

– Wiem. – Łzy stanęły jej w oczach. – Niezbyt dobrze to ukrywałeś, Ben. Kogo chciałeś oszukać? Przywarła do niego, czując, jak jej ubranie nasiąka jego krwią, i przycisnęła wargi do jego warg. Jego usta miały ciepły, metaliczny smak krwi. Zanim się wyprostowała, nawet ten słaby strumyk płynący z rany wysechł. Raesinia z trudem podniosła się z ziemi, w zakrwawionej i zniszczonej sukni, z twarzą umazaną krwią. Wyprostowała rękę i poczuła, jak więź zabiera się do pracy. Końce złamanych kości zwarły się z trzaskiem jak magnesy, a uszkodzony staw odtwarzał się, gojąc otaczające go uszkodzone mięśnie. Otaczał ją krąg wzburzonych gapiów, nie chcących podchodzić zbyt blisko tego krwawego widowiska, ale popychanych naprzód przez napierający tłum. Raesinia dotknęła motyla na ramieniu, zostawiając na metalu smugę krwi. – Ten człowiek właśnie został zamordowany przez agenta Konkordatu – powiedziała. Najpierw cicho, a potem głośniej. – Ten człowiek właśnie został zamordowany przez agenta Konkordatu! Przepraszam, Ben, rzekła bezgłośnie. Czy odwzajemniała jego miłość czy nie, był jej przyjacielem; jednym z nielicznych, jeśli miała być szczera. Uważała jednak, że aprobowałby wykorzystanie jego śmierci jako symbolu. Zrozumiałby, że potrzebują tego, żeby nadal działać. Później, w samotności, będzie czas na żałobę. – Kto tu rządzi? – zapytała, przekrzykując zgiełk. Uniosła jedną zbroczoną krwią rękę, wodząc palcem po tłumie. – Kto wam przewodzi? – Rada – podsunął ktoś. – Pod Złotym Suwerenem. – Oni wcale nie rządzą – zaoponował inny. – Tylko lubią się kłócić. – Przekonanie, że ktoś „rządzi”, jest zasadniczo bezzasadne – perorował

trzeci – i świadczy o błędnym pojmowaniu zarządzania ludzkimi... – Zaprowadźcie mnie tam – rozkazała Raesinia, a kiedy to nie wywarło pożądanego skutku, machnęła ręką, opryskując najbliżej stojących krwią Bena. – Już! Zaprowadzili ją do Rady. Najpierw jednak skorzystała z propozycji statecznej kobiety w średnim wieku, która okazała się właścicielką pobliskiego pensjonatu, w którym szybko się umyła i przebrała. Nie była całkiem czysta – włosy wciąż miała pozlepiane, pomimo kilku prób przemycia – ale nie wyglądała już, jakby wyszła z rzeźni. Jedynym ubraniem, jakie ta kobieta zdołała dla niej znaleźć, była młodzieżowa letnia sukienka z bladozielonego lnu z bufiastymi koronkowymi rękawami, które Raesinia oderwała i wyrzuciła. Zatrzymała trójkolorowego motyla, teraz pokrytego rdzawą smugą. Złoty Suweren był ostentacyjnie drogą kawiarnią na rogu ulicy Staromiejskiej i Drugiej Alei, w udającym barokowy budynku ze złoconymi płaskorzeźbami na fasadzie. Niebiesko-czerwono-srebrna flaga świadczyła, że jest to bastion monarchistów, i Raesinia wiedziała, że zbierali się tu studenci uniwersytetu z najwyższych kręgów – dzieci hrabiów i innych szlachetnie urodzonych, jak również z rodzin dostatecznie długo bogatych, aby je za takowe uważano. Nawet w obecnej kryzysowej sytuacji ten lokal trzymał poziom i dwaj portierzy w długich płaszczach i białych rękawiczkach stali przy drzwiach, żeby nie wpuszczać hołoty. Faro też tam był, przytupując i nerwowo bawiąc się rękojeścią rapiera. Tu tłum był luźniejszy, dostrzegł więc nadchodzącą Raesinię i pospieszył jej na spotkanie. – Mój Boże, Raes, nic ci nie jest? Powiedzieli mi, że coś się stało... – Kto jeszcze tu jest? – Maurisk jest w środku. Słyszałem plotkę, że Sarton został zatrzymany

przed swoim mieszkaniem, ale nikt nie wie niczego pewnego. Nie widziałem go. I wiesz, że wczoraj aresztowali Dantona. – Złapali Corę w Masce – powiedziała spokojnie Raesinia. – A Ben nie żyje. – Och, nie. Jesteś pewna? Miała ochotę wrzasnąć. Praktycznie kąpałam się w jego krwi, oczywiście, że jestem pewna! Z trudem zachowała spokój. – Byłam przy tym. Poszliśmy do Maski sprawdzić, czy ktoś tam jeszcze jest, a tam czekali na nas ludzie Orlanka. Ben pomógł mi uciec i został przy tym zastrzelony. – Na jaja Bestii – cicho zaklął Faro. – Też tak uważam. – Co teraz zrobimy, do diabła? Najwyraźniej wiedzą, kim jesteśmy. Może jeśli wyjedziemy z miasta... To wydawało się Raesinii nieco samolubne, ale Faro nigdy nie przejmował się innymi, jeśli coś mu groziło. Mimo to współczuła mu. Wbrew twierdzeniom, że traktuje ich sprawę równie poważnie jak inni, ich spisek zawsze był dla niego zabawą, która nagle stała się bardzo niebezpieczna. – Nie oszukuj się – powiedziała. – Nie uciekniesz tak daleko ani tak szybko, żeby Orlanko cię nie znalazł. – Zatem równie dobrze możemy teraz sami się do niego zgłosić i oszczędzić mu fatygi – zażartował ponuro. – Kiedy wszystko się uspokoi... – Nie możemy czekać – przerwała mu. – Wiem, że mieliśmy mieć na to więcej czasu, ale jest jak jest, Faro. Teraz albo nigdy. – Przecież... – Rozdziawił usta. – Nie jesteśmy gotowi. Zaledwie zaczęliśmy! Mieliśmy przekonać deputowanych, nawiązać kontakt ze Strażą i kazać Dantonowi mówić... chcę powiedzieć...

– Nie mamy czasu. – Raesinia nabrała tchu. – Król umrze. Wkrótce. Może dziś wieczór. – Święci i męczennicy. Jeśli ta dziewczyna zasiądzie na tronie, będzie po wszystkim. Orlanko równie dobrze mógłby koronować siebie. – Myślę, że ona nas wysłucha – powiedziała sucho Raesinia. – Jeśli pokażemy jej, że ludzie nie chcą, by Orlanko i jego borelgajscy sojusznicy tu rządzili. Trzeba to zrobić dzisiaj, kiedy nadal są rozgniewani. Nie wiem, co diuk sobie myślał, dokonując tych aresztowań, ale połowa miasta chwyciła za broń. – Krąży plotka, że to robota nowego ministra sprawiedliwości. Podobno Orlanko był przeciwny aresztowaniu Dantona, ale hrabia Mieran go nie posłuchał. – To z pewnością kłamstwo – rzekła z mocą. Ojciec przecież mówił, że może mu ufać. – Chcę powiedzieć, że z tego, co słyszałam o hrabim Mieran, on i Orlanko się nienawidzą. I to zdecydowanie agenci Konkordatu czekali na nas w Masce. Faro wzruszył ramionami. – Słyszałem dziś więcej opowieści, niż mógłbym zliczyć. Tak czy inaczej to nieistotne, prawda? Co naprawdę możemy zrobić? Nie jesteśmy przygotowani. Bez Cory nawet nie mamy dostępu do naszych funduszy. Co nam zostaje? Posłać Mauriska, żeby porozmawiał sobie z diukiem o polityce? – Potrzebujemy ich. – Raesinia wskazała na ulicę, teraz oświetloną promieniami wschodzącego słońca. Z początkiem dnia tłum jeszcze urósł, gdy nowa fala przybyłych zasiliła szeregi tych, którzy nie mogli spać. – Ten tłum jest w niewłaściwym miejscu. Gdybyśmy zdołali skierować go na Vendre... – Co? Mamy zdobywać mury? – Moglibyśmy zagrozić, że to zrobimy. Zmusić ich do uwolnienia

Dantona. – Szanse na to są nikłe, Raes. – Spójrz na to z ich punktu widzenia. Jak mogą się nas pozbyć? – Kartaczami – natychmiast odparł Faro. – Podwójnym ładunkiem z trzydziestu kroków. Ręce i nogi walałyby się po całym placu. – Nawet Orlanko nie odważyłby się tego zrobić. Całe miasto zwróciłoby się przeciwko niemu. – Jesteś tego na tyle pewna, żeby stanąć w pierwszym szeregu? – Tak. Łatwo mi to mówić, westchnęła w duchu. Chociaż musiała przyznać, że jeszcze nigdy nie została rozerwana na strzępy. Zastanawiała się, co by się stało. Czy ręce i nogi by jej odrosły, czy musiałaby chodzić i zbierać kawałki? Faro uniósł ręce. – Jaki sens o tym mówić? Nie słyszałaś, jak oni się tam spierają. Nie sądzę, abyś zdołała nakłonić ich do zgody nawet co do tego, że słońce wschodzi na wschodzie, chociaż stało się to zaledwie dziesięć minut temu. – Pokręcił głową. – Ja też chcę pomóc Corze. Ale nie pomożemy jej, wspinając się na mury Vendre. – Danton mógłby ich do tego namówić. – Danton namówiłby ich, żeby sformowali ludzką piramidę, po której wjechalibyśmy na mury bryczką – rzekł Faro. – Tylko że nie mamy Dantona. W tym cały sęk. – Pozwól, że ja z nimi porozmawiam. Przeszła obok niego. Faro ruszył za nią i skinął ręką strażnikom, a ci otworzyli przed nią drzwi Złotego Suwerena. – Raes – odezwał się cicho.

– Co? – Ben. On... naprawdę nie żyje? Zamknęła oczy. Na wargach wciąż czuła smak krwi. – Nie żyje. – Niech to szlag. – Zaczął mamrotać to pod nosem jak mantrę. – Szlag, szlag, szlag... Główna sala Złotego Suwerena wyglądała jak przeniesiona z jakiegoś zamku. Ściany były pokryte haftowanymi herbami, nad którymi dominował orzeł Orboanów, oraz obwieszone błyszczącymi mieczami, toporami i inną bronią, której każdy egzemplarz zapewne miał własne miejsce w historii. Była tam nawet zbroja wraz z halabardą, pilnująca schodów na końcu sali. Olbrzymi kominek zajmował całą jedną ścianę, ciemny i zimny w letni skwar, a wokół błyszczących marmurowych stołów były rozstawione krzesła z wysokimi oparciami w średniowiecznym stylu. Ogólne wrażenie było takie, że wszedłeś do salonu jakiegoś księcia sprzed czterystu lat, w którym jedynym komercyjnym ustępstwem jest dyskretnie umieszczony w kącie bar z różnymi trunkami oraz wyposażeniem do parzenia kawy. Sposób zachowania niektórych klientów budził szczerą nadzieję Raesinii, że ta broń jest dobrze przymocowana do ścian. „Rada” sprawiała wrażenie, że lada chwila zacznie się okładać pięściami. Napór bieżących wydarzeń najwidoczniej połączył rozmaite ugrupowania w trzy różne fakcje, których zwolennicy siedzieli blisko siebie, utrzymując jak największą odległość od pozostałych. Najliczniejsza grupa, najbliżej baru, była łatwa do zidentyfikowania dzięki kosztownym, modnym strojom. To byli monarchiści i ich sprzymierzeńcy, zwolennicy starego porządku, znajdujący się tutaj w swoim naturalnym środowisku i wyraźnie niechętni nowo przybyłym. Wielu z nich miało broń, chociaż przeważnie były to pozłacane i wysadzane drogimi

kamieniami paradne szpady, takie jakie nosił Faro. Małpowali styl modny na dworze, ale Raesinii, która widywała prawdziwą broń, wydawali się zbyt młodzi i zbyt niepewni w tym rynsztunku, jak dzieci bawiące się w przebieranki w garderobach ojców. Bez zdziwienia odkryła, że nie ma wśród nich ani jednej kobiety. Obecność Mauriska przewodzącego drugiej grupie identyfikowało ją jako reformatorów i stowarzyszone z nimi sekty, które chciały naprawić porządek społeczny, a nie rozbić go na kawałki. Oni też byli ładnie ubrani, ale w nieco surowsze stroje, pasujące do ich przeważnie kupieckiego pochodzenia. Maurisk pochwycił spojrzenie Raesinii, która spróbowała się do niego uśmiechnąć, ale pozostał poważny. Republikanie, indywidualiści oraz wszyscy inni zapalczywi wolnomyśliciele i zwolennicy Voulenne’a. Stanowili niezwykle różnorodną zbieraninę, wyglądającą niemal jak artystyczna prezentacja przekroju vordanajskiego społeczeństwa – od eleganckich strojów szlachty po żebracze łachmany. Były wśród nich kobiety, głównie nieliczne studentki uniwersytetu, których sposób ubierania się naśladowała Raesinia. W przeciwieństwie do dwóch pozostałych grup radykałowie wciąż nosili insygnia swych ulubionych kawiarń, tawern i miejsc spotkań, a ich tylne szeregi zdawały się prowadzić nieustanną, cichą kłótnię. Głośny spór toczony do chwili otwarcia się drzwi przycichł na widok wchodzących i spojrzenia wszystkich skierowały się ku Raesinii i Faro. Nagle zdenerwowana Raesinia popatrzyła na twarze monarchistów. Być może któryś z nich spotkał ją osobiście na dworze, podczas jakiegoś przyjęcia lub uroczystości, tak więc wstrzymała oddech, czekając na nagły okrzyk rozpoznania. Ten jednak nie rozbrzmiał. – Nowa zwolenniczka świrów? – zapytał młodzian siedzący na czele grupy monarchistów. Za nim rozległy się chichoty.

– Ona jest ze mną – odezwał się Maurisk, wywołując ożywione komentarze swojej fakcji. – Raesinio, pozwól tutaj. – Rozumiem – rzekł monarchista. – Zatem deputowanymi na nowy Zjazd będą małe dziewczynki? – Nie przyszłam tu przyłączyć się do nikogo – oznajmiła Raesinia, nieco zbyt głośno. – Ani by się sprzeczać. – To po co? – spytał monarchista. – Przypuszczam, że nie na kawę? Zaczekała, aż śmiech ucichnie. – Mogę poznać twoje nazwisko, panie? Skłonił głowę. – Jestem Alfred Peddoc sur Volmire, do usług. Raesinia zwróciła się do radykałów, których zdawał się reprezentować młodzieniec w lekko podniszczonym lnianym wdzianku i kobieta w luźnej czarnej sukni. – A pan? – Robert Dumorre – rzekł i zerknął na towarzyszkę. – Wszyscy nazywamy ją Cyte, ale... – Cytomandiclea – przedstawiła się. Włosy miała ściągnięte w ciasny kok i podmalowane na czarno oczy. Wyglądała przez to doroślej, lecz Raesinia podejrzewała, że ta dziewczyna nie jest starsza od niej. – Ja – powiedziała – jestem Raesinia Smith. Godzinę temu agent Konkordatu próbował mnie zabić. Jeden z moich najlepszych przyjaciół został postrzelony i umarł na moich rękach. O ile wiem, nadal tam leży. – Odetchnęła głęboko, gdy w pomieszczeniu rozeszły się szepty. – Założę się, że każdy tutaj zna kogoś, kto został aresztowany tej nocy. Przyszłam tu zapytać, co zamierzacie z tym zrobić. – Mów za siebie – warknął Peddoc. – Oczywiście, głęboko ci współczuję

z powodu tej straty, lecz jeśli twoi przyjaciele wzbudzili zainteresowanie Ministerstwa Informacji, to myślę, że obracałaś się w złym towarzystwie. – W takim towarzystwie, które obchodzi prawda – rzekła Cyte. – Takim, które... – Ona ma rację – wszedł jej w słowo Maurisk. – Tu nie chodzi o zniknięcie kilku wariatów. Nie wiem, ile osób zabrano, ale co najmniej kilkaset. I słyszałem o gorszych rzeczach. Kapłani Wolnego Kościoła... – Plotki – prychnął Peddoc. – Jego książęca wysokość robi to, co musi, żeby przywrócić porządek. – Zgarnął Dantona – przypomniała Cyte. Raesinia zauważyła zakłopotaną minę Peddoca. Pomimo udawanej wyniosłości sama obecność tutaj jego i jego przyjaciół była wymowna i Raesinia podejrzewała, że jest bardziej wzburzony, niż to okazywał. – Danton... wywoływał kłopoty – rzekł w końcu Peddoc. – Jestem pewny, że aresztowano go dla jego własnego dobra. W każdym razie wszyscy wiedzą, że aresztowali go strażnicy, a nie jego książęca wysokość diuk. Jeśli chcecie kogoś winić, to obwiniajcie hrabiego Mieran. – Nie bądź głupi – ofuknęła go Cyte. – Myślisz, że jakiś hrabia właśnie wracający z Khandaru może cokolwiek zrobić w Ohnlei bez zgody Orlanka? Rozległy się pomruki aprobaty, nawet wśród monarchistów. Raesinia nie wiedziała, czy chce umacniać ten powszechny wizerunek diuka jako wszechpotężnego potwora, ale w tym momencie każdy argument był przydatny. Kiwnęła głową Cyte i zaczęła. – Musieliście widzieć, co się dzieje na zewnątrz. Ci ludzie czekają, aż ktoś ich poprowadzi. – Właśnie to próbujemy zrobić – rzekł Dumorre. Miał głęboki, władczy głos aktora. – Jeśli nasi przyjaciele przestaną się spierać o każdy drobiazg. – Nie musielibyśmy, gdybyście potrafili przedstawić deklarację

programową, która nie byłaby zmasowanym atakiem na fundamenty naszego społeczeństwa – rzekł Peddoc. Gniewnie spojrzał na Mauriska. – I gdybyście wy uzgodnili, czego naprawdę chcecie. – Na początek Zjazdu Generalnego – odparł Maurisk i niemal natychmiast zagłuszyły go okrzyki siedzących za nim. – Przedstawicieli klas! Szacunku dla publicznej kasy! – usłyszała Raesinia, a także żądania prawa weta i szerszych uprawnień, zanim Maurisk złowrogim spojrzeniem przywrócił ciszę. – Niczego nie osiągniemy, siedząc tutaj – perswadowała Raesinia. – Wszyscy wiecie, że król może właśnie umiera. Jeśli zmarnujecie tę okazję i Orlanko umocni swoje wpływy, nic go nie powstrzyma. Wy... – popatrzyła na Mauriska i jego podzielonych zwolenników – stracicie szansę zmienienia czegokolwiek. A wy... – zwróciła się do Peddoca – skończycie z vordanajską królową, mającą borelgajskie dłonie zaciśnięte na szyi! – Zaatakowała Cyte i Dumorre’a. – A wy macie wybór. Możecie zostać tu i spierać się o to, czego chciałby Voulenne, albo próbować naprawdę coś zrobić. Wiem, co powiedziałby wam Danton, gdyby go nie zamknęli. To działało; wyczuwała to. W końcu to ona pisała przemówienia Dantonowi, a oni wszyscy je słyszeli. Chociaż nie miała tej jego niesamowitej charyzmy, jej słowa wtórowały tym, które on wypowiadał wcześniej, i przywoływały go z pamięci. Peddoc nadal spoglądał czujnie, ale większość młodych ludzi za nim była mniej powściągliwa i kilku nawet próbowało wiwatować. – Wszystko to dobrze – powiedział Dumorre. – Jeśli jednak nie mamy żadnej deklaracji programowej, to skąd mamy wiedzieć, o co walczymy? Nie wystarczy powiedzieć, że chcemy się pozbyć Orlanka... – Nikt tu nie mówił o pozbywaniu się kogokolwiek – rzekł Peddoc. – Może jego książęcą wysokość trzeba przekonać, żeby zaakceptował nieco...

skromniejszą rolę, ale nie sądzę... – Orlanko nie jest ważny – powiedział Maurisk. – Kiedy wybierzemy deputowanych na Zjazd... Wszyscy zaczęli mówić jednocześnie. Faro dotknął ramienia Raesinii i nachylił się do niej. – Ostrzegałem cię. – Byliśmy tak blisko – mruknęła. – Oni wiedzą, że muszą coś zrobić. – Obawiają się, że wyjdą na głupców – rzekł Faro. – W końcu to ogromne ryzyko, robić coś, nie wiedząc, co się przez to uzyska. Raesinia napotkała spojrzenie Mauriska. Stropiony wzruszył ramionami, jakby mówiąc: Czego po mnie oczekujesz? Na drugim końcu sali Dumorre podniósł się z krzesła i podszedł do Peddoca, na co kilku monarchistów chwyciło za szpady. Treść ich rozmowy utonęła w gwarze, ale Cyte z zamyśloną miną spoglądała na Raesinię. – Mam pomysł. Faro, czy na górze jest jakieś pomieszczenie, z którego moglibyśmy skorzystać? – Zapewne. Jednak... – Weź pióro i papier i przyjdź tam do mnie. Powiedz tej Cyte, że chcę poznać jej zdanie w pewnej sprawie, i postaraj się, żeby ona też tam przyszła. Faro spojrzał na nią z powątpiewaniem. – Zamierzasz sama coś napisać? – W pewnym sensie. Myślę, że wiem o czymś, z czym oni wszyscy mogą się zgodzić. – Skoro tak twierdzisz. – Faro spojrzał na rwących się do bójki dyskutantów i pokręcił głową. – Myślę, że będzie potrzebny cud. Wieść powoli docierała do gości Złotego Suwerena. Wybuchały kolejne kłótnie, gdy różne partie wyjaśniały sobie wzajemnie deklarację, błędnie ją

interpretując, porównując plotki i pogłoski, kręcąc się po sali. Ktoś rozsądny pobiegł do drukarni, gdzie pospiesznie złożono tekst do druku, a kiedy prasy zaczęły pracować, na całej długości ulicy Staromiejskiej toczono kolejne spory. Maurisk, Peddoc, Cyte i Dumorre zanieśli wieść swoim zwolennikom i zaczęły się tworzyć małe, a potem coraz większe grupy, w miarę jak napływali nowi ludzie. Zanim słońce znalazło się w zenicie, tłum ruszył. Ogromnym pochodem, ciągnącym przez całą Staromiejską aż do Mostowej, a stamtąd do mostu Świętego Vallaksa i na Wyspę. Raesinia, idąca w pierwszych szeregach hałaśliwego tłumu, widziała za rzeką zachodni koniec cypla Wyspy, na którym czekały czarne mury Vendre. Faro i Maurisk szli obok niej. Opowiedzieli Mauriskowi o zamordowaniu Bena i porwaniu Cory. – Powinniście powiedzieć mi wcześniej – rzekł Maurisk. – Wiesz, że chcę jej pomóc, Raes. To inni... – Wiem. – Żaden z przywódców tych czterech fakcji nie panował całkowicie nad swoimi zwolennikami. – Zdołaliśmy ich poruszyć. To jest najważniejsze. Faro pokręcił głową. Trzymał egzemplarz deklaracji, z jeszcze niewyschniętą farbą. – Tylko stwarzając mnóstwo kłopotów w przyszłości. – Uporamy się z przyszłością, gdy nadejdzie. Na razie... – Wzruszyła ramionami. – Skąd wiedziałaś, że się na to zgodzą? – spytał Faro, machając kartką. Raesinia wyjęła mu ją z ręki i przejrzała, uśmiechając się pod nosem. Tekst miał tylko kilka linijek i nic nie wspominał o zasadach, wecie, opodatkowaniu czy nawet prawach człowieka. Wysuwał jedynie dwa proste żądania: zwolnienia Dantona i innych więźniów zabranych do Vendre oraz

królewskiego pozwolenia na zwołanie Zjazdu Generalnego, na którym sygnatariusze i inni prominentni obywatele omówią wszystkie sporne kwestie. – Cóż – powiedziała. – Po pierwsze, pokazałam im to, jednemu po drugim. Z tego, co wiedzieli, pozostali mieli to podpisać, więc gdyby się wyłamali, mogliby później nie dostać miejsca przy stole. – Sprytnie – pochwalił Faro. – Ale jednak! – Myśl o tym tak – poradziła mu Raesinia. – Masz zgraję studentów, którzy przez cały czas kłócą się z sobą w kawiarniach i winiarniach. W jakiej sprawie wszyscy mogą być zgodni? – Nie sądziłbym, że istnieje coś takiego – przyznał Faro. – W takiej, że lubią się kłócić – rzekł Maurisk. Raesinia uśmiechnęła się. – Właśnie. Zatem jeśli chcesz, żeby zgodzili się co do czegoś, obiecaj im możliwość kłótni na naprawdę wielkiej scenie. Faro sucho zachichotał. Puszczając Mauriska przodem, zaczekał, aż Raesinia się z nim zrówna, po czym nachylił się do jej ucha. – Wiem, że jesteś zła z powodu tego, co się przydarzyło Benowi – szepnął – i wiem, że chcesz pomóc Corze. Jednak teraz już nie będziesz mogła tego powstrzymać. Zdajesz sobie z tego sprawę, prawda? – Wiem – cicho przyznała Raesinia. – Musimy tkwić w tym do końca. – Do diabła, mam nadzieję, że wiesz, co robisz. Uśmiech Raesinii zgasł. – Ja też.

Jedenaście Marcus

Szare światło świtu sączyło się na ulicę Świętego Hastopha, przeganiając cienie, a z nimi nadzieję Marcusa, że ognie płonące przez całą noc na ulicach mogą być jakimś blefem. Tłum, widziany jako parada widm pośród morza pochodni, alarmująco rósł i ludzka masa wypełniała wąską wyspę od brzegu do brzegu, ciągnąc się bocznymi uliczkami do placu Triumfu Farusa. Marcus ocenił, że jest tam kilka tysięcy tych, których mógł dostrzec, oraz kto wie ilu jeszcze tych, którzy pozostawali poza polem jego widzenia. Jakby znów znalazł się w forcie Valor, tylko zamiast kilku batalionów muszkietników królewskiej armii i półbaterii artylerii miał teraz ponad czterdziestu ciężko wystraszonych strażników miejskich i wątpliwej wartości bojowej oddział gwardii podlegający Ministerstwu Informacji. A tłum na dole nie wykazywał powściągliwości Khandarczyków. Marcus już widział zbijane przez nich drabiny, a jego ludzie na murach musieli uchylać się przed cegłami i innymi pociskami. Zewnętrzny mur Vendre miał ponad dwanaście metrów wysokości, trzeba więc było silnej ręki, żeby dorzucić cegłą na jego szczyt. Jednak na dole

najwyraźniej nie brakowało silnych rąk i jeden z ludzi Konkordatu już miał złamaną rękę, a strażnik Marcusa o mało nie został strącony z muru celnie rzuconą główką kapusty. Przynajmniej tutaj, w przeciwieństwie do fortu Valor, był porządny chodnik, na którym obrońcy mogli przykucnąć za krenelażem, osłonięci przed ostrzałem z dołu. Mimo złej reputacji Vendre była równie zaniedbaną twierdzą jak fort Valor. Początkowo zbudowana dla wzmocnienia nabrzeżnych baterii, które były główną obroną Vordanu przed atakiem z rzeki, od południa, zwrócone ku morzu mury miała grube i usiane ambrazurami. Mur od strony lądu zbudowano później – prosty, kamienny, otaczający dziedziniec i stanowiący zewnętrzną linię obrony. Gdy rozwój nowoczesnej artylerii położył kres użyteczności wszystkich twierdz na kontynencie, Korona przekazała ją władzom cywilnym, które wykorzystały ją na więzienie. Obecne problemy Marcusa miały czysto formalną przyczynę. Jako więzienie Vendre podlegała ministrowi sprawiedliwości i Straży, a jako dowódca strażników Marcus był poza samym Janusem najwyższym rangą funkcjonariuszem tej organizacji. Straż jednak już dawno przekazała tę budowlę w użytkowanie ministrowi informacji, tak więc na co dzień stacjonował tu garnizon Konkordatu. Tak więc mężczyzna, który teraz zjawił się przed Marcusem, formalnie był jego podkomendnym. Jednak on też miał na kołnierzu kapitańskie paski, a jego mina i zachowanie świadczyły, że uważa Marcusa w najlepszym razie za równego sobie. Nosił dziwny uniform, trochę podobny do munduru oficera królewskiej armii, ale czarny, a nie niebieski, ze srebrnymi guzikami i lampasami, oraz jeden z tych czarnych skórzanych płaszczy, które Konkordat tak lubił. Nie zasalutował, Marcus jemu też nie. – Kapitanie – powiedział tamten. Wyraz jego twarzy świadczył, że uważa to za wystarczające ustępstwo. – Przepraszam, że nie zdołałem spotkać się

z panem wcześniej. – Nic nie szkodzi – odparł Marcus. – Mieliśmy pracowitą noc. Jestem Marcus d’Ivoire, kapitan Straży. – Tak jest, panie kapitanie. Kapitan James Ross, do usług. – Mogę spytać, z jakiej jest pan formacji, kapitanie Ross? – Oddział Specjalny Ministerstwa Informacji. Panie kapitanie. – Odział Specjalny. Rozumiem. – Marcus nigdy nie słyszał o takiej formacji, ale długo go nie było w Vordanie. – Ilu ma pan tu ludzi? – Łącznie siedemdziesięciu ośmiu, panie kapitanie. Część z nich musi pilnować więźniów, ale co najmniej czterdziestu mogę posłać na mury. Czyli tylu, ilu miał Marcus, co trochę go zaniepokoiło. Nie podobała mu się myśl, że może być uzależniony od tego „kapitana” w czarnym płaszczu i błyszczących butach. – Miejmy nadzieję, że nie dojdzie do walki. Ross spojrzał na ulicę i zauważył drabiny. – Myślę, że szanse na to są niewielkie. – Zrobił zamyśloną minę. – W istocie, założę się, że gdybym postawił na murach tuzin strzelców wyborowych, na ulicy zrobiłoby im się za gorąco. Hołota nigdy nie lubi ponosić ofiar. Mam ich przysłać? – Nie, kapitanie. – Marcus zmarszczył brwi. – Pozwoli pan, że wyrażę się jasno. Naszym obowiązkiem tutaj jest zabezpieczenie więzienia i więźniów, a nie tłumienie rozruchów. Oczekuję, że minister sprawiedliwości i reszta Gabinetu wkrótce rozwiążą te problemy. Do tego czasu za wszelką cenę będziemy unikać rozlewu krwi. Ross zmrużył oczy. – Rozumiem, panie kapitanie. – Ilu więźniów ma pan obecnie?

Giforte trzymał Dantona w celi na wieży, ale Marcus nie miał jeszcze okazji zejść do lochów. Powozy Konkordatu przyjeżdżały i odjeżdżały przez całą noc, dopóki tłum na zewnątrz nie zablokował ulic. Marcus i jego mały oddział Straży o mało się nie spóźnili; weszli do twierdzy na moment przed tym, zanim Ross zamknął bramę. Marcus domyślał się, że teraz żałował, że czekał tak długo. Wyglądał na człowieka nawykłego do dowodzenia. – Nie znamy dokładnej liczby, panie kapitanie, ale powiedziałbym, że trochę ponad pięciuset. Oddzieliliśmy mężczyzn od kobiet i dzieci i wszystko mamy pod kontrolą. – Zauważył minę Marcusa i źle ją zinterpretował. – Niech pan się nie obawia, kapitanie. Potrafimy się tu wszystkim zająć. – Dlaczego właściwie trzymamy w lochach dzieci? – Nie potrafię powiedzieć, kapitanie. Nie moja rzecz pytać. Każda grupa została zatwierdzona przez ministerstwo. – I dodał z nikłym uśmiechem: – Ja tylko trzymam ich za kratami, panie kapitanie. Marcus spojrzał na drabiny. Minie co najmniej godzina, zanim będą przygotowani do szturmu, jeśli takowy planują. – Zechciałby pan oprowadzić mnie po twierdzy, kapitanie Ross? Myślę, że powinienem przeprowadzić inspekcję. Nieregularna asymetryczna budowla miała kilka pięter od strony wody, ale tylko jedno od lądu. Uzbrojeni w muszkiety i miecze strażnicy w czarnych mundurach Konkordatu obsadzili mur nad okutymi żelazem wrotami. Wszyscy wyprężyli się i zasalutowali nadchodzącemu Rossowi, jak rząd strachów na wróble. Większą część pierwszego piętra zajmowało jedno pomieszczenie. Wcześniej stały tu długie rzędy drewnianych ław i stołów, przy których skrybowie Orlanka wykonywali swoją papierkową pracę, lecz minionej nocy wszystkie odsunięto na bok i poustawiano w stosy. Posadzka była usiana kawałkami papieru i kałużami rozlanego atramentu.

– Zwykle wpuszczamy więźniów przez tylną bramę lub bramą od strony wody – wyjaśnił Ross, prowadząc Marcusa do schodów na końcu. – Jednak przy takiej liczbie, jaką przyjęliśmy w nocy, musieliśmy ich sprowadzać na dół główną klatką schodową. Przepraszam za ten bałagan. – Zerknął na mijane schody, które wiodły na górę. – Te prowadzą do pomieszczeń na wieży, gdzie pański Giforte trzyma Dantona. Na dole są lochy. Marcus przystanął i pochylił się, aby obejrzeć jakiś przedmiot tkwiący między dwiema płytami posadzki. Była to mała książeczka, dziecięca wersja Mądrości, z dużymi literami i rycinami. Papier był nasiąknięty i brakowało tylnej okładki oraz połowy kartek. Marcus podniósł ten smutny rekwizyt i spojrzał nań w zadumie. – Panie kapitanie? – powiedział Ross, oglądając się przez ramię. – To nic. – Marcus schował książeczkę do kieszeni. – Niech pan prowadzi. Kolejni ludzie w czarnych mundurach przystawali i salutowali na schodach. W powietrzu unosił się zapach skóry i pasty do butów, a w miarę jak schodzili, coraz silniejsza woń wilgotnych kamieni i błota. Schody doprowadziły ich na szeroki podest i Ross machnął ręką. – Czy jest coś, co konkretnie chce pan zobaczyć, panie kapitanie? Mamy tu trzy poziomy cel. Pierwszy to stare lochy, gdzie trzymamy zwykłych więźniów i... – Gdzie umieściliście ludzi przywiezionych w nocy? – Na najniższym poziomie – odparł Ross i znów zaczął schodzić. – Zwykle go nie używamy z powodu wilgoci, ale jest tam dużo miejsca. Początkowo miał to być magazyn prochu, ale znajduje się poniżej dna rzeki, więc nikt nie zdołał wymyślić, jak go całkowicie osuszyć. Marcus czuł się trochę jak bohater jakiejś baśni, schodzący do piekła, aby stoczyć walkę ze sługami ciemności. Kręte schody wiodły w dół,

w regularnych odstępach oświetlone lampami naftowymi. Szybko pojawiła się zapowiedziana przez Rossa wilgoć, w kałużach na stopniach i cienkiej warstewce na ścianach. Tu i ówdzie pojawiły się plamy grzyba. Kiedy dotarli na sam dół, czekał na nich trzyosobowy oddziałek. Jego dowódca zignorował Marcusa i zasalutował Rossowi. – Cieszę się, że pan tu jest, panie kapitanie – powiedział. – Mieliśmy tu małe zamieszanie. Więźniowie odkryli, że jeden z nich jest dziekanem Kościoła Zaprzysiężenia, i kilku z nich usiłowało go pobić. Ross zmarszczył brwi. – Powinienem to sprawdzić, panie kapitanie. Przyłączy się pan do mnie? – Chciałbym zobaczyć kwatery kobiet, jeśli nie ma pan nic przeciwko temu. Wyraz twarzy Rossa nie spodobał się Marcusowi. – Oczywiście, panie kapitanie. Poruczniku Valt, pokaże pan drogę kapitanowi? Valt był wyższy i tęższy od Rossa, ale umundurowany z taką samą dbałością o detale. On przynajmniej zasalutował sprężyście i szybkim krokiem poprowadził Marcusa mrocznym korytarzem. Patrząc, jak z pluskiem idzie przez kałuże, Marcus zastanawiał się, ile wysiłku wymaga codziennie rano wyczyszczenie tych butów na wysoki połysk. Skąd diuk brał tych wszystkich gorliwych inkwizytorów? – Są tutaj, panie kapitanie. – Skręcili w następny korytarz, z trojgiem drzwi po obu stronach. Przy każdych stali dwaj strażnicy i wszyscy obrócili się, szurając nogami i łopocząc płaszczami, aby zasalutować. – W każdym z tych pomieszczeń jest parę tuzinów osób. – Nie macie dla nich pojedynczych cel? Porucznik wzruszył ramionami. – Wszystkie cele są zajęte. Mamy nadkomplet. Kiedy wszystko się

uspokoi, zapewne zostaną gdzieś przeniesieni. Marcus kiwnął głową, udając zadumę, po czym poszedł korytarzem. Mijając drugie drzwi, usłyszał cichy dźwięk, który mógł być krzykiem stłumionym przez grube drewno i kamienie. – Te drzwi – rzekł Marcus. – Otwórz je. Strażnicy spojrzeli na Valta, który skinął głową. Otwarte drzwi ukazały małe pomieszczenie z kałużą wody obejmującą prawie całą podłogę. Krople kapiące z sufitu łączyły się ze strużkami ściekającymi po ścianach, tworząc gęstą brązową maź. W celi nie było okna i tylko jedna lampa rzucała długie cienie na ścianę. Większość zatrzymanych kuliła się na kawałku suchej posadzki przy drzwiach. Przed wejściem klęczała zgarbiona młoda kobieta, a mężczyzna w czarnym mundurze stał nad nią i właśnie zamierzał zadać jej silne uderzenie w skroń. Zatrzymał rękę w pół drogi na dźwięk otwieranych drzwi i niezgrabnie się odwrócił, żeby spojrzeć na Marcusa i porucznika stojących w świetle wpadającym z korytarza. – Szeregowy? – W głosie Vala nie było słychać gniewu, tylko zaciekawienie. – Co się dzieje? – Karmiłem więźniów, panie poruczniku! – rzekł strażnik. Wskazał dużą miskę z gotowaną fasolą. – Ta mnie zaatakowała, panie poruczniku! – Wcale nie – powiedział młodzieńczy głos z tłumu, zanim ktoś zakrył mu dłonią usta. – Starajcie się unikać zbędnej brutalności, szeregowy – łagodnie rzekł Valt. – Pamiętajcie, że ranny więzień to dodatkowy ciężar. Szeregowy odsunął się od kobiety, wyprostował i zasalutował. – Tak jest, panie poruczniku! Dziękuję za przypomnienie, panie poruczniku! Valt zwrócił się do Marcusa.

– Chciał pan przesłuchać więźniów, panie kapitanie? Marcus przyglądał się młodej kobiecie. Powoli podniosła się. Jej bluzka była podarta na strzępy i dostrzegł małe, blade piersi usiane siniakami, zanim je zakryła i powlokła się do kąta. – Nie – odparł, z trudem nie podnosząc głosu. – Wracajmy na górę. – Dobrze pana widzieć, kapitanie – powiedział Giforte, gdy Marcus wszedł na wieżę, pokonując po dwa stopnie naraz. Niemal zdawał się mówić szczerze. Cokolwiek sądził o Marcusie, ten kryzys najwyraźniej wytrącił go z równowagi. – Czy już są na murach? – Jeszcze nie – odparł Marcus. – Niech pan weźmie kilku ludzi, którym może pan ufać, i zabierze ich do lochów na dole. Powie pan Rossowi, że przejmujemy straż na dolnych poziomach. Oraz że... – Zastanawiał się chwilę. – Niech mu pan powie, że moim zdaniem jego ludzie będą lepsi od naszych, jeśli dojdzie do walki, więc chcę ich mieć na murach, a nie pilnujących drzwi. To powinno go uszczęśliwić. – Tak jest, panie kapitanie. – I znajdź coś, żeby więźniowie nie stali w wodzie, inaczej połowa z nich do jutrzejszego wieczora się przeziębi. Może te stoły z sali na piętrze. Połamcie je. Możecie wykorzystać kawałki na opał. Chcę, żeby napalono w każdej celi, zrozumiano? – Tak jest, panie kapitanie. A co z... – Teraz, Giforte! – Marcus znalazł krzesło i opadł na nie, kryjąc twarz w dłoniach. – Reszta może poczekać. Giforte zasalutował i wyszedł. Marcus usiłował uspokoić oddech i zapomnieć o bólu głowy. Co, do diabła, myślał sobie Janus? Oczywiście, to pytanie można było zadać Ostatniemu Diukowi, który musiał wiedzieć, jakie warunki będą mieli w Vendre więźniowie, jeśli potroi ich liczbę. Jednak

z tego, co Marcus wiedział, Orlanko z jakiegoś złośliwego własnego powodu chciał, by więźniowie cierpieli, natomiast Janus – czego Marcus był pewny – nie tolerowałby czegoś takiego. Janus nie miał pojęcia, że Orlanko dokona tylu aresztowań. Wiedział jednak, co się stanie, jeśli aresztuje Dantona. Wiara, powiedział. Marcus wierzył już przedtem, czekając w khandarskim kościele, którego ściany huczały jak dzwony od uderzeń kul armatnich. Wtedy przybycie Janusa zmieniło rozpaczliwą obronę we wspaniałe zwycięstwo, chociaż Marcus wolał nie myśleć o jego kosztach. Czy tym razem też przybędzie mnie uratować? Giforte wrócił do komnaty. Tak jak inne pomieszczenia była na wieży o wiele jaśniejsza i przestronniejsza niż cele w lochach, wysoko sklepiona i z wąskimi strzelnicami, rzucającymi smugi słońca na podłogę. Oprócz krzeseł, stołu z desek i dwóch beczek nie było w niej innych sprzętów. Drobinki kurzu tańczyły i wirowały w smugach światła. – Wydałem rozkazy, panie kapitanie. – Dobrze. – Marcus potarł czoło, ale ból głowy jeszcze się wzmógł. Westchnął. – Wyciągnąłeś coś z Dantona? – Nie. Wciąż udaje idiotę. Tylko prosi, żebym odnalazł księżniczkę i przyniósł mu piwo. – Święci i męczennicy. Można by sądzić, że wie, co się stanie, jeśli ten tłum spróbuje zdobyć mury. – Próbowałem mu to powiedzieć. – Cóż, dopilnuj, żeby kilku naszych ludzi było i tutaj. Jeśli Ross dostanie w swoje ręce Dantona, a ten zacznie swoje gierki, to będzie przypalany rozżarzonym żelazem i łamany kołem. – Ross jest taki? Marcus zwlekał z odpowiedzią. Przybycie pałkarza Eisena, zdyszanego po wbiegnięciu na wieżę, oszczędziło mu konieczności udzielenia

odpowiedzi. – Panie kapitanie! Mogło to oznaczać tylko jedno. – Już idę. Drabiny były gotowe, ale tłum na razie nie szturmował murów. – Ktokolwiek tam dowodzi – zagrzmiał głos z dołu – niech wyjdzie! Chcemy z wami porozmawiać! Poparł go gromki ryk tłumu. Ross dogonił Marcusa i Giforte’a u podstawy muru. – Nie musimy z nimi negocjować – rzekł oficer Konkordatu. – To może być podstęp. Jeśli mają gdzieś ukrytego dobrego strzelca... – Zaryzykuję – odparł Marcus. – Może pan tutaj zostać. – Jednak... – Mają nad nami przewagę pięciuset na jednego, kapitanie. Uważam, że warto spróbować porozmawiać, nie sądzi pan? Marcus pospieszył wąskimi kamiennymi schodami na chodnik, a Giforte i Ross tuż za nim. Rozkazy, które wydał Giforte’owi, już zostały wykonane i połowę strażników na murach zastąpili odziani w czarne mundury strażnicy Konkordatu. Wszyscy byli uzbrojeni i Marcus nagle zadał sobie pytanie, czy jego impulsywny akt miłosierdzia był dobrym pomysłem. Nawet jeden wystrzał byłby jednym za dużo. – Ross – powiedział, gdy weszli na górę. – Niech pan się upewni, że pańscy ludzie mają strzelać na mój rozkaz, nie wcześniej. Każdy, kto wypali bez rozkazu, odpowie za to przed ministrem sprawiedliwości. – Tak jest, panie kapitanie. Ross poszedł porozmawiać ze swoimi porucznikami, a Marcus podszedł do krenelażu i spojrzał w dół.

Tłum, co źle wróżyło, był znacznie lepiej zorganizowany niż rano. Ukończono zbijanie sześciu wielkich drabin, które leżały niedaleko muru, otoczone gromadami mężczyzn. Tłum składał się z rybaków, robotników, sług, a nawet kobiet, lecz przy drabinach stali krzepcy robotnicy portowi, którzy z łatwością mogli przystawić je do muru. Ponadto grupy stojące przy drabinach zdążyły się już uzbroić, aczkolwiek głównie w drewniane pałki lub prowizoryczne włócznie. Tu i ówdzie błyskały miecze, wzięte nie wiadomo skąd. W środku oblegających stał ogromny mężczyzna w skórzanym fartuchu rybaka, a po jego bokach dwie młode kobiety. To on przemówił przed chwilą i jego donośny głos z łatwością przebił się przez zgiełk wzburzonego tłumu. Marcus nabrał tchu i przyłożył dłonie do ust. – Ja tu dowodzę! – zawołał. – To nielegalne zgromadzenie. Jestem zmuszony wezwać was do rozejścia się! W tłumie rozeszły się śmiechy. Wielkolud zamienił kilka słów z kobietami, zanim odpowiedział. – Obawiam się, że mamy tu coś do załatwienia! – Czego chcecie? – Otwórzcie bramy i uwolnijcie więźniów! Jeśli nie będziecie stawiali oporu, będziecie mogli odejść w pokoju. – Moje rozkazy na to nie pozwalają – rzekł Marcus. Kątem oka zobaczył powracającego Rossa. – Jeśli jednak zechcecie wyznaczyć delegację, która przyjdzie tu negocjować, może dojdziemy do porozumienia. To wywołało lekkie zamieszanie. Dwie kobiety rozpoczęły ożywioną rozmowę, której olbrzym uważnie się przysłuchiwał. Marcus obserwował to w napięciu. Jeśli nakłonię ich do rozmów, zyskamy na czasie, myślał gorączkowo. Tylko na to mógł liczyć – trochę czasu, żeby rząd mógł coś zrobić, przystać na żądania tłumu lub wezwać wojsko, które go rozpędzi. Tak

czy inaczej, nie musiałby decydować. – Nie ma sensu negocjować – powiedział wielkolud, wychodząc przed ciżbę. – Otwórzcie bramy albo sami je sobie otworzymy. – Przechylił głowę na bok. – Jesteś strażnikiem, prawda? Nic do was nie mamy. Naprawdę chcecie umierać za te psy Orlanka? Tak się składa, że nie. Marcus zerknął na Rossa, który dawał mu znaki. – Szeregowy Hans jest doskonałym strzelcem – powiedział. – Z tej odległości na pewno może załatwić ich przywódcę. – I co to da? – spytał Marcus. – Wybuchnie zamieszanie! Wtedy kilka salw w grupy przy drabinach... – Wstrzymać ogień, dopóki nie wydam rozkazu. – Ale... – Strażniku! – zawołał mężczyzna przed murem. – Chcielibyśmy usłyszeć odpowiedź. Marcus zerknął na Giforte’a, ale młodszy kapitan odwrócił wzrok, patrząc na szereg strażników i gwardzistów Konkordatu. Chowający się za blankami i trzymający muszkiety mężczyźni w zielonych uniformach byli wyraźnie wystraszeni. Większość z nich zapewne jeszcze nigdy do nikogo nie strzelała. – Nie mogę was tu wpuścić – krzyknął Marcus. – Jeśli zgodzicie się negocjować... – Naprzód! – krzyknął wielkolud. Tłum odpowiedział rykiem. W ogólnej wrzawie Marcus słyszał okrzyki: „Danton!”, „Jeden suweren i Zjazd Generalny!” oraz „Śmierć Ostatniemu Diukowi!”. Robotnicy portowi chwycili drabiny i pognali w kierunku muru, a uzbrojone gromady tuż za nimi. – Panie kapitanie! – rzucił ostrzegawczo Ross.

Marcus wiedział, że strategicznie źle to rozegrał. Ludzie na murach powinni strzelać przez cały czas, zmuszając oblegających do trzymania się poza zasięgiem strzału i utrzymując szeroki pas ziemi niczyjej, który oblegający musieliby pokonać przypuszczając atak. A teraz mogło się to zakończyć rozmaicie. Oblegający mieli ogromną przewagę liczebną, ale trzeba mieć więcej odwagi, niż ma większość niedoświadczonych żołnierzy, żeby wspiąć się po dziesięciometrowej drabinie, kiedy wokół świszczą kule i padają zabici. Kilka salw mogłoby ich rozproszyć. Albo rozwścieczyć tak, że wpadną tutaj i załatwią nas wszystkich, pomyślał ponuro Marcus. Jeśli każe otworzyć ogień... Uświadomił sobie, że zostanie zapamiętany. Nieważne, jaki będzie wynik. Marcus Rzeźnik, który kazał garnizonowi strzelać do tłumu. Młoda rudowłosa kobieta pobiegła naprzód, żeby dołączyć do jednej z grup przy drabinach. Druga wciąż uważnie mu się przyglądała, jakby go rozpoznała. Na jaja Bestii. Nie mogę tego zrobić, no nie? – wahał się. To byli jego rodacy, rybacy, tragarze i sklepikarze, mający pretensje tylko do ludzi w czerni, którzy w środku nocy aresztowali setki ich mężów, żon i dzieci. Do diabła, gdyby nie ten mundur, ja też mógłbym tam z nimi być, pomyślał. Kiedy to sobie uświadomił, poczuł zadziwiający spokój. W końcu zrozumiał swoje zadanie. Zyskać tyle czasu, ile się da, nikogo nie zabijając. Teraz było już oczywiste, co ma zrobić. – Panie kapitanie! – powtórzył Ross, a potem zwrócił się do swojego porucznika. – Przygotować się do... – Do tyłu! – krzyknął Marcus. – Wycofać się z murów. Z powrotem do kasztelu! – Obrócił się na pięcie, wołając tak donośnie, by usłyszeli go atakujący. – Wszyscy wycofać się!

– Nie mówi pan poważnie! – rzekł Ross. – Kasztel jest łatwiejszy do obrony – odparł stanowczo Marcus. – Nie zamierzam ryzykować strat w ludziach, broniąc muru. Gwardziści Konkordatu wahali się, ale strażnicy nie potrzebowali zachęty. Ruszyli w kierunku schodów i wewnętrznego dziedzińca. Ludzie w czarnych mundurach, pozostawieni bez ich wsparcia, byli zmuszeni pójść za nimi. Giforte, Ross i Marcus jako ostatni schodzili z murów. Marcus skinął ręką. – Ja za wami. – To zdrada, panie kapitanie – rzekł zimno Ross. – Może pan być pewny, że zamelduję o tym jego książęcej wysokości. – Bardzo proszę. – Wśród radosnych okrzyków z dołu usłyszał trzask drabiny uderzającej o blanki. – Może jednak będziemy kontynuować tę dyskusję w innym miejscu? Ross zaklął i zbiegł na dziedziniec, przeskakując po dwa stopnie naraz. – Nie spadł i nie skręcił sobie karku, zbiegając, prawda? – zapytał Marcus, wciąż patrząc na tłum. – Nie, panie kapitanie – odrzekł Giforte. – Szkoda. – Marcus zaczerpnął tchu. W końcu przestała go boleć głowa. – Chodźmy.

Winter Mężczyznę, którego Jane wezwała, aby uporał się z wrotami, nazywano Szaropyskim. Nie z powodu khandarskiego pochodzenia, jak wcześniej podejrzewała Winter, ale ponieważ był kowalem; zazwyczaj pochylał się za

blisko paleniska i twarz miał wiecznie osmaloną i umazaną popiołem. Był krzepkim mężczyzną, nie tak wielkim jak Orzeszek, ale z większym brzuchem, i chociaż w tym momencie jego twarz nie była szara, to i tak wyglądała trochę przerażająco. Brwi stracił już dawno, a jego czoło i policzki były usiane kraterami szram po oparzeniach od tryskających iskier. – Nie tak trudno zrobić taran – powiedział, z rękami splecionymi na brzuchu, pewnym siebie tonem człowieka wyrażającego fachową opinię. – Wiecie, potrzebny jest tylko żelazny gar albo chociaż połowa dużego dzbana. Potem trzeba znaleźć porządną dużą kłodę, nasadzić na jej koniec gar, solidnie go rozgrzać i osadzić, tłukąc młotem. Kiedy wystygnie, skurczy się i mocno ściśnie drewno. – To będzie musiała być cholernie duża kłoda – rzekł Orzeszek – jeśli mamy nią to rozbić. „Tym” była brama do kasztelu, solidnie wyglądające dębowe wrota, okute żelazem i głęboko osadzone w kamiennym murze, tak że nie było widać zawiasów. Z pewnością dla niewprawnego obserwatora wyglądała groźnie, lecz Winter ani przez chwilę nie uważała jej za poważną przeszkodę, ponieważ konstrukcja twierdzy uniemożliwiała należytą obronę murów. Wyspa miała kształt wyciśniętej cytryny; Vendre zajmowała jeden jej koniec, obejmujący niemal trójkątny skrawek lądu, wierzchołkiem skierowany ku ujściu rzeki. Sam kasztel też zbudowano na planie trójkąta. Dwie zewnętrzne ściany od strony rzeki były trzypiętrowe i usiane szczelinami strzelnic oraz pustymi teraz ambrazurami, a z tyłu pokryty dachówkami, stromy dach przykrywał jedno piętro od strony lądu. W dwóch prostokątnych wieżach wznoszących się tam nad murem nie było otworów strzelniczych. Krótko mówiąc, obrońcy fortecy w żaden sposób nie mogli nękać wroga, gdy ten już dostał się na dziedziniec. A, jak dowiódł Janus w wypadku

fortecy na Wielkiej Desol, nie ma takich wrót, które powstrzymałyby przeciwnika mającego czas, ludzi i narzędzia. Armia Jane nie miała dział i prochu, ale nie brakowało jej sprawnych rąk i silnych ramion, tak więc taran wydawał się najlepszym rozwiązaniem. Winter niepokoiło tylko to, co się stanie po wyłamaniu bramy. Orzeszek i inni zdawali się nie patrzeć tak daleko w przyszłość, a Winter nie chciała podważać autorytetu Jane, więc tylko bez słowa znacząco spojrzała jej w oczy. – ...zapewne trzeba będzie co najmniej dwudziestu ludzi – mówił Szaropyski. – Powiedzmy, trzydziestu, na wszelki wypadek. Licząc pół metra na osobę, potrzebujemy około dziesięciometrowej belki. – Dobrze – powiedziała Jane. – Zróbcie to. Ty nimi pokierujesz. Orzeszek, dopilnuj, żeby dostał wszystko, czego będzie potrzebował. Szaropyski zamrugał. – Skąd mam wziąć dziesięciometrową belkę? – Jest tam mnóstwo domów – odparła Jane. – Znajdź jakiś z ładnym długim dachem i weź ją. – To potrwa wieki – rzekł Szaropyski, uginając się pod brzemieniem odpowiedzialności. – Musielibyśmy zdjąć dachówki i podeprzeć... – Tylko jeśli będziemy się przejmowali tym, czy dach się zawali – zauważył Orzeszek. – Chcecie, żebym rozwalił komuś dom? – wykrztusił kowal. – Chcę, żebyś zrobił co trzeba, i to szybko. Jane zerknęła na Orzeszka, który skinął głową i wziął Szaropyskiego za rękę. – Chodź – powiedział. – Widziałem tu niedaleko kościół Zaprzysiężenia, w którym chyba będzie to, czego potrzebujemy.

– Upewnijcie się, że nikt się w nim nie ukrył! – zawołała za nimi Winter. Nie wiedziała, czy ją usłyszeli. Została z Jane sama, a przynajmniej na tyle, na ile to było możliwe. Wewnętrzny dziedziniec Vendre był pełen śmiejących się i krzyczących ludzi. Znajdowało się tu kilka małych drewnianych stajni i innych szop, ale buntownicy wyładowali na nich swój gniew, a ich resztki wykorzystali do rozpalenia wielkich ognisk na ulicy na zewnątrz. Żywność za chwilę miano dostarczyć, a napitki już przywieziono lub skonfiskowano w pobliskich sklepach. Panował karnawałowy nastrój i ogólne przekonanie, że po rejteradzie strażników z murów wszystko skończy się na pokrzykiwaniu. Tłum był upojony poczuciem swojej siły, jakby to łatwe zwycięstwo chroniło ich przed ewentualnymi konsekwencjami. Jane dowodziła, jeśli w ogóle ktoś to robił. A przynajmniej wydawała rozkazy, które przeważnie wykonywano. Min, łagodnie mówiąca dziewczyna, która zajmowała się harmonogramem dyżurów w głównej kwaterze Jane, teraz z takim samym entuzjazmem zaczęła formować oddziały uderzeniowe, a pozostałe dziewczyny pomagały jej zebrać grupy robocze i pokazywać ludziom, co mają robić. Z początku trochę śmiano się z tych „dziewczyn Szalonej Jane”, ale nie trwało to długo. – No? – zapytała Jane. – W czym problem? Winter zamrugała. Nie wiedziała, że z jej twarzy można było wyczytać niepokój. – Dlaczego myślisz, że jest jakiś problem? Jane roześmiała się. – Daj spokój. Masz taką samą minę jak wtedy, kiedy próbowałaś mnie odwieść od rzucania zepsutymi jajkami w pannę Gormenthal albo od kradzieży bielizny Cowlie. W myślach nazywałam to miną „Ależ, Jane!”. No wiesz, „Ależ, Jane, będziemy miały kłopoty!”.

– Nie chcę psuć zabawy – z wymuszonym uśmiechem powiedziała Winter. – Jednak...? – zachęciła ją Jane. – Jednak sądzę, że nie traktujesz tego wystarczająco poważnie. Uśmiech Jane znikł. – Poważnie? Właśnie kazałam im rozwalać budynki, żeby wyłamać tę bramę. To nie jest poważne? – Te wrota nie są problemem. Jeśli podejmą walkę... – Nie zrobią tego – odparła Jane. – Gdyby mieli strzelać, otworzyliby ogień na murach. Teraz nie ma to sensu, gdy mają znacznie gorszą pozycję. – Nie jestem pewna, czy ich pozycja jest teraz gorsza. Jeśli będziemy musieli się wdzierać do środka, to będzie koszmar. Jeżeli do tego dojdzie, zginą ludzie. Wielu ludzi. – Wiedzieliśmy o tym rano i to nas nie powstrzymało. – To było wtedy. Teraz wszyscy zachowują się tak, jakbyśmy już zwyciężyli. Jane zmarszczyła brwi i uważnie przyjrzała się Winter. – Jest coś jeszcze, o czym mi nie mówisz. Winter niechętnie skinęła głową. – Ten kapitan Straży. Wyglądało na to, że go rozpoznałaś. O niego chodzi? – Nazywa się Marcus d’Ivoire – powiedziała Winter. – Dowodził moim batalionem w Khandarze. – Dobrze go poznałaś? – Jane z ożywieniem nachyliła się do niej. – Myślisz, że mogłabyś porozmawiać z nim w naszym imieniu? Gdybyśmy go przekonali... – Co? – Winter zamrugała. – Nie! Nie, nie rozumiesz. On nie wie... –

wskazała na siebie, ubraną w spodnie jak Jane, ale wciąż wyglądającą kobieco – ...o mnie. Nie mogłabym z nim rozmawiać, nie wyjaśniając, co tu robię. – Przepraszam. – Jane pokręciła głową. – Poniosło mnie. Jednak znasz go? – Trochę. Bardziej ze słyszenia niż osobiście. Nie przyjaźniliśmy się. – Jaki on jest? – Twardy. Nie nadzwyczajnie bystry, ale uparty. Kiedy dowodził pod Tseliką, był gotowy do ostatniego żołnierza bronić pozycji, którą kazano mu utrzymać. I praktycznie wielbi pułkownika. – Pułkownika? – Hrabiego Mieran. Ministra sprawiedliwości. – Ach. – Jane w zadumie spojrzała w kierunku bramy. – Zatem myślisz, że ma jakiegoś asa w rękawie. – Niezupełnie. Po prostu sądzę, że nie podda się łatwo. – Zszedł z murów, prawda? – Miał kasztel, do którego się mógł wycofać. Jeśli przyprzemy go do muru... Winter oczami duszy ujrzała wyłamaną bramę, padającą do wewnątrz, i wiwatujący motłoch tratujący jej resztki. A w środku prowizoryczną barykadę z mebli ze sterczącymi lufami muszkietów, tuziny błysków wystrzałów, wesoły brzęk kul rykoszetujących od kamieni i głuchy trzask ich uderzeń w ciała. Krew i krzyki. – Naprawdę uważasz, że to zrobi? – spytała Jane. – Wyraźnie tego nie chce, inaczej zrobiłby to na murach – stwierdziła Winter, usiłując pozbyć się tej koszmarnej wizji. – Masz rację, że taktycznie byłby to lepszy ruch. Jednak jeśli pułkownik kazał mu pilnować Dantona, to

w którymś momencie będzie musiał podjąć walkę. – Niech to szlag. – Jane gniewnie spojrzała na bramę. Dziwnie było pomyśleć, że za nią są ludzie, równie odlegli jakby byli na Księżycu, a obleganych i oblegających dzieli tylko gruba warstwa dębowego drewna i żelaza. – Kiedy taran będzie gotowy, spróbujemy negocjować. Może przekonamy go, żeby postąpił rozsądnie. Jednak wiesz, że kończy nam się czas. Ktoś tam – ruchem głowy wskazała na północ, ku Ohnlei – w końcu będzie musiał coś zrobić. – Wiem. – Winter westchnęła przeciągle. – Jest jedna dobra wiadomość. – Jaka? – Jeśli to kapitan d’Ivoire tam dowodzi, to Abby i inni są bezpieczni. Jane usiłowała nie okazać tego po sobie, ale wyraźnie jej ulżyło. – Tak myślisz? – Jeśli dotarli tam cali i zdrowi, to on dopilnuje, żeby nic im się nie stało. Pułkownik powiedział mi kiedyś, że jeśli chodzi o kobiety, to kapitan d’Ivoire minął się z powołaniem błędnego rycerza. Jane roześmiała się. – To chyba dobra wiadomość. Jeśli tam dowodzi. Winter przygryzła wargę. Na blankach widziała nie tylko zielone uniformy Straży, ale także ludzi odzianych na czarno. Te ponure rozmyślania przerwało jej przybycie młodej kobiety w fartuchu będącym dla Skórzanych Kurtek czymś w rodzaju munduru. Winter nie widziała jej na naradzie – w trakcie marszu na Vendre dołączyło do nich wiele żon i córek robotników portowych, idąc za przykładem dziewczyn Jane. Praktyczna jak zawsze Jane przyjęła je i zaprzęgła do pracy. – Panie... pani Jane! – zasapana dziewczyna zgięła się wpół, opierając dłonie o uda. – Mam...

– Nie spiesz się – poradziła Jane. – Tak jest. Ta próba naśladowania wojskowej dyscypliny wywołała uśmiech Winter. Ciekawe, czy ta dziewczyna czytała te same książki co ja, zanim uciekłam od pani Wilmore, przemknęło jej przez myśl. Dziewczyna złapała oddech i wyprostowała się. – Mnóstwo ludzi nadchodzi ulicą! Całe setki! Winter zagwizdała. – Nie sądziłam, że w Dokach jeszcze ktoś został. – Oni nie są z Doków – wyjaśniła dziewczyna. – To nie nasi. Wielu z nich wygląda na szlachciców, chociaż nie wszyscy są tak ubrani. Viera powiedziała, że chyba są z uniwersytetu. Przyszli mostem Świętego Hastopha. – Czy powiedzieli, czego chcą? – spytała Jane. – Powiedzieli, że przyszli pomóc. Wielu z nich mówi o Dantonie. Danton. Winter wiedziała, że Jane nie ceni sobie tego demagoga, ale miał wielu zwolenników wśród mieszkańców Doków. I najwyraźniej na północnym brzegu również. – Cóż – powiedziała Jane. – Chyba przydadzą nam się kolejni ochotnicy. – Spojrzała na Winter. – Może jeśli postawimy w pierwszym szeregu kilku szacownych obywateli, strażnicy będą mniej skorzy do otwierania ognia. – Najmocniej panią przepraszam – przerwała jej dziewczyna – ale kilku z nich pyta, kto tu dowodzi. I jeden z nich jest naprawdę ładnie ubrany. Myślę, że pewnie to jakiś hrabia. – Cóż. – Jane wyprostowała się i wymieniła spojrzenia z Winter. – Nie możemy pozwolić szlachcie czekać, nieprawdaż?

Raesinia Alfred Peddoc sur Volmire wyzbył się zastrzeżeń co do marszu wkrótce po tym, jak ten ruszył. Okazało się, że przez parę lat uczęszczał do szkoły wojskowej, zanim zdecydował, że kariera żołnierza mu nie odpowiada, więc uznał, że tak obszerne zasoby wiedzy militarnej kwalifikują go na przywódcę tego, co uparcie nazywał „naszą kampanią”. Nawet znalazł gdzieś rapier, którym ciął powietrze, idąc, jakby torował sobie drogę przez wyimaginowane szeregi nieprzyjaciół. Zebrał wokół siebie grupkę innych, którzy uważali się za doświadczonych wojaków, przeczytali mnóstwo książek na ten temat lub po prostu byli urzeczeni tym pomysłem. Niemal natychmiast zaczęli się spierać, co robić dalej, ale na szczęście nie tyle prowadzili tłum z Fusów, ile byli przezeń niesieni, jak bańka powietrza przez strumień. W końcu wszyscy wiedzieli, dokąd idą, a kiedy minęli ostatni rząd domów przy ulicy Mostowej, kanciaste wieże Vendre były już dobrze widoczne. Maurisk i Dumorre szli w pobliżu, tocząc zażarty spór o to, czy republika lepiej służyłaby interesom narodu niż monarchia oraz który ustrój lepiej pasuje do szeregu założeń dotyczących ludzkiej natury. Raesinia szła obok Faro, który towarzyszył jej jak cień od spotkania w Złotym Suwerenie, oraz Cyte, kobiety, która wraz z Dumorrem reprezentowała radykałów. Przed nimi, za nimi i wszędzie wokół zwarty tłum ludzi szedł całą szerokością ulicy. Mijane domy były pozamykane na głucho, a ich mieszkańcy pouciekali lub ukrywali się w środku. Nigdzie nie było widać strażników. – Cytomandiclea? – zapytała w końcu Raesinia. – Tak? – odparła Cyte. Pociła się i czarny tusz wokół oczu zaczął jej spływać po policzkach, które próbowała wytrzeć, pozostawiając nieregularne czarne smugi.

– Pytam: dlaczego? Przypuszczam, że wybrałaś sobie to imię. Cyte spojrzała na nią podejrzliwie, nie wiedząc, czy z niej nie drwi. – Była królową Mithradacii – odparła. – Kiedy wszyscy inni wodzowie chcieli poddać się Vanadii, ona walczyła po kolei z każdym z nich i zabiła wszystkich. Potem poprowadziła swój lud przeciwko Vanadii, zarówno mężczyzn, jak i kobiety. To było jakieś tysiąc lat przed Karisem. – I co się stało? Cyte wzruszyła ramionami. – Zostali wyrżnięci w pień. Jeden z wodzów Vanadii zabił ją, a potem jeździli rydwanami po jej ciele, aż została tylko krwawa miazga. Wszyscy mężczyźni Mithradacii zostali straceni, a kobiety i dzieci wzięte w niewolę. Jak wiesz, wszyscy jesteśmy ich potomkami. Mówią, że jeśli masz niebieskie oczy, to w twoich żyłach płynie krew Mithradacii. – To... ciekawe imię. Pomyślałaś kiedyś, że inni wodzowie mogli mieć rację, chcąc się poddać? Cyte znów wzruszyła ramionami, z niepewną miną. – To tylko opowieść. Ona może nawet nigdy nie istniała. – Jakie jest twoje prawdziwe imię? W jej oczach zapalił się gniew. – To jest moje prawdziwe imię. – Przepraszam. Byłam tylko ciekawa. – Raesinia popatrzyła przed siebie. Czoło kolumny, z Peddokiem na czele, właśnie przechodziło po moście na Wyspę. – Mnie nadano imię na cześć księżniczki, oczywiście. Nudne. Zawsze chciałam, żeby było związane z jakąś ciekawszą opowieścią. – Pierwsza Raesinia była niezwykłą kobietą – stwierdziła Cyte. – Była starszą siostrą ostatniego pogańskiego króla Vordanu. Mówią, że uzdrawiała chorych i w jakiś magiczny sposób wiedziała, jeśli ktoś chciał ją okłamać,

a brat uczynił ją głównym sędzią całego kraju. – Co się z nią stało? Cyte westchnęła. – Po Nawróceniu została stracona jako czarownica przez Kapłanów Czerni. Kiedy Farus IV wypędził Kościół Zaprzysiężenia, Orboanowie uznali, że była bohaterką, i wskrzesili jej imię. Twierdzą, że wywodzą się w prostej linii od dawnych pogańskich królów. – Nigdy o tym nie słyszałam. – Ostatnio już tyle się o tym nie mówi. – Cyte zerknęła z ukosa na Raesinię i na jej policzkach pojawił się lekki rumieniec. – Przepraszam, że tyle gadam. Historia starożytna to moja dziedzina wiedzy. – Chodzisz na uniwersytet? Kiwnęła głową. – Kończę pierwszy rok. I zapewne ostatni, jeśli mój ojciec się o tym dowie. Jednak kiedy usłyszałam przemówienia Dantona, nie mogłam dłużej siedzieć tylko w bibliotece. – Wskazała na tłum. – Spójrz na nich. To się dzieje naprawdę. Nie jest to jakaś teoretyczna debata o naturze władzy. – Zerknęła na Dumorre’a. – To jest realne. To historia, zanim stała się historią. – Uśmiechnęła się i przez moment jej młodość i ładna buzia stały się wyraźnie widoczne pomimo ekscentrycznej fryzury i rozmazanego makijażu. – To tak, jakby Cytomandiclea postanowiła stoczyć swoją bitwę tuż pod moim oknem. Nie wybaczyłabym sobie, gdybym została w środku z obawy, że trafi mnie zabłąkana kula. Raesinia spoglądała na nią i zastanawiała się, jak by zareagowała na wieść, że Danton to analfabeta o umyśle kilkuletniego dziecka, a każde słowo jego przemówień zostało napisane przez kilku domorosłych konspiratorów na zapleczu Niebieskiej Maski. Lub gdyby wiedziała, że Raesinia celowo wywołała ten bunt przeciwko władzy, którą wkrótce będzie oficjalnie

sprawować. Albo gdyby wiedziała, że Raesinia nawet nie jest żywą istotą, lecz wytworem czarnej magii stworzonym przez sojusz Ostatniego Diuka z Kapłanami Czerni. Lub... Nagle odniosła wrażenie, że wszystkie kłamstwa wciągają ją niczym bagienna toń, gęsta i lepka jak syrop, która wkrótce pochłonie ją całą i zamknie się nad jej głową. Tylko że ja wcale nie muszę oddychać, prawda? – przypomniała sobie. – Nic ci nie jest? – Co? – Raesinia zdała sobie sprawę, że wpatruje się w dal. – Och tak. Przepraszam. Zamyśliłam się. – Przykro mi, że twój kochanek zginął. Nie wiem, czy miałam okazję powiedzieć to wcześniej. – Co proszę? Mówisz o Benie? – Raesinia poczuła, że się rumieni. – On nie był... my nie... zaszliśmy tak daleko. Jednak dziękuję. – Ostatni Diuk zapłaci nam za każdego... Urwała na widok podchodzącego Faro. Znajdowali się teraz w połowie długości mostu, niedaleko od Wyspy. Ulica Świętego Hastopha biegła tuż pod murami Vendre i z wysokiego mostu Raesinia widziała, że już jest pełna ludzi. Przez moment zastanawiała się, jak czoło kolumny znalazło się tam tak szybko; potem pojęła, co to oznacza. Faro otworzył usta, ale Raesinia uprzedziła go. – Co to za ludzie? – Tłum z Doków – powiedział po chwili, doszedłszy do siebie. – I chyba nie tylko. Kobieta zwana Szaloną Jane przyprowadziła ich tu na wieść, że Dantona aresztowano. Oblegają Vendre. Cyte wydała okrzyk zdziwienia i zadowolenia, a Raesinii po raz pierwszy od chwili, gdy trzymała w ramionach martwego Bena, zrobiło się trochę lżej na sercu. Całe miasto powstało. Może jednak ten plan się powiedzie, choć

rozpoczęty przedwcześnie i niedopracowany. To by oznaczało, że Ben nie zginął na próżno. Faro nie wyglądał na ucieszonego. – Zaraz po przybyciu Peddoc zaczął wydawać rozkazy i niezbyt im się to podoba. Ktoś poszedł, żeby zawołać tę Jane i zorganizować naradę. Musimy tam pójść, zanim zupełnie się zbłaźni. Cyte posłała Raesinii konspiracyjne spojrzenie i przewróciła oczami. – Obawiam się – powiedziała Raesinia – że już może być za późno. Miała rację. Zanim tam przybyli – a w rzeczy samej, zanim Faro dotarł do niej z tymi wieściami – Peddoc już zdążył się zbłaźnić, a zanim Raesinia i pozostali przedarli się przez most i zatłoczone ulice pod mur więzienia, zdołał zmienić to, co powinno być przyjacielskim spotkaniem, w coś na granicy awantury. Na ulicy Świętego Hastopha, gdzie most opadał na Wyspę i zaczynał się mur Vendre, kolumna stanęła. Wieści powoli docierały na jej tyły, tak więc na moście gęstniał tłum chcący zobaczyć przeszkodę. Raesinia i Faro musieli się przezeń przedzierać, a Cyte, Maurisk i Dumorre podążali za nimi. Gdy w końcu dotarli na czoło pochodu, tylko wąski pas wolnej przestrzeni niczym ziemia niczyja oddzielał maszerujących od tłumu robotników portowych i rozgniewanych młodych kobiet, stojących ramię w ramię na całej szerokości ulicy. Między tymi dwiema liniami Peddoc i kilku jego samozwańczych ekspertów od wojskowości stali przed olbrzymim mężczyzną w skórzanym fartuchu. Do konfrontacji doszło w miejscu dobrze widocznym z murów więzienia. Raesinia nerwowo zerknęła na blanki i uspokoiła się, widząc na nich innych buntowników z Doków. Obie grupy pokrzykiwały na siebie i dopiero kiedy wydostała się z tłumu i podeszła do Peddoca, usłyszała, co mówią. – Nie chcę być nieuprzejmy – mówił Peddoc – ale jest właściwy sposób

prowadzenia oblężenia, o czym niewątpliwie wiedziałbyś, gdybyś przeszedł wojskowe szkolenie tak jak ja. Naturalnie powinniśmy trzymać się planu... – Co to za ludzie? – zapytał wielkolud, zauważywszy Raesinię i pozostałych. – Ach. – Peddoc wyprostował się z niezadowoloną miną. – To moi... – zauważył zirytowane spojrzenia Mauriska i Dumorre’a – ...koledzy. Pozostali członkowie naszej Rady. Mając przeszkolenie wojskowe, objąłem dowodzenie naszą kampanią. – No, ja jestem Orzeszek – powiedział wielkolud. – Jane już tu idzie. Czy ktoś może mi powiedzieć, co wy tu, do diabła, robicie, nie gadając o jakichś trybutach? – Redutach – sprostował Peddoc. – To podstawowy termin wojskowy dotyczący oblężenia... – Przyszliśmy tu po Dantona – weszła mu w słowo Cyte, przyciągając spojrzenia Mauriska i Dumorre’a. – Nie tylko Dantona – rzekł Maurisk. – Jesteśmy tu, by przywrócić Koronę ludowi. – Dać Koronę ludowi – dodał z naciskiem Dumorre – zwracając władzę prawowitej... Raesinia znalazła swój egzemplarz deklaracji i podniosła go nad głowę. Patrzyli na to w ponurym milczeniu. – Jesteśmy tutaj, żeby uwolnić więźniów – powiedziała. – I prosić króla, aby zwołał Zjazd Generalny, na którym omówi się inne sprawy. – Wszystko to pięknie – zniecierpliwił się Peddoc. – Jednak w tym momencie mamy problem natury wojskowej... Wśród mieszkańców Doków wybuchło zamieszanie i po chwili z tłumu wyszły dwie kobiety. Jedna była wysoka, z rozczochranymi rudymi włosami; zielone oczy błyszczały niespożytą energią. Druga, o pospolitych rysach

i jasnoblond włosach obciętych niemal na rekruta, trzymała się krok za nią. Raesinia z łatwością zgadła, która z nich to Szalona Jane, ale przybyła i tak się przedstawiła. – Jestem Jane – powiedziała. – A to jest Winter. Orzeszku, co to za ludzie? – Zdaje się, że im przewodzą – odparł Orzeszek. – Wszyscy naraz? – Jeśli dobrze rozumiem. – Stanowimy Radę – powiedział Peddoc. – A ja... – Nie uzgodniliśmy tego – przerwał mu Maurisk. – Tak więc nasze głosy są jednakowo ważne. – Głosowanie powinno być proporcjonalne – zauważył Dumorre. – To oznacza, że nie trzeba słuchać Peddoca. – Myślę, że dojdziesz do wniosku, iż poparcie sensownego centrum... – zaczął Maurisk. – Musielibyśmy wypracować konsensus – przerwał mu Dumorre. – To nie jest kwestia głosów! – zawołał Peddoc. – Mam doświadczenie... Kiedy zaczęli się kłócić, Raesinia wystąpiła naprzód i w milczeniu wręczyła Jane deklarację. Obie z Winter pospiesznie przeczytały ulotkę, po czym popatrzyły na nią. – A kim ty jesteś? – zapytała Jane. – Raesinia – przedstawiła się. – Jestem tutaj, ponieważ zeszłej nocy jeden z moich przyjaciół został zastrzelony przez zabójcę z Konkordatu i ponieważ myślę, że inni są tu przetrzymywani. – A Zjazd Generalny? – pytała Jane. Raesinia ruchem głowy wskazała kłócących się członków Rady. Jane lekko zadrżał kącik ust.

– Innymi słowy, przyszliście tu pomóc – powiedziała. – Właśnie! – zawołał Peddoc. – Słuchajcie. Najwyraźniej całkiem nieźle się spisaliście jak na amatorów, ale jeśli mamy zdobyć Vendre, najwyraźniej będzie to wymagało oblężenia opartego na naukowych zasadach. Pierwszym krokiem jest utworzenie redanu uniemożliwiającego udzielenie obleganym pomocy z zewnątrz. Możemy zacząć od wykopania rowu pod... – Reduty – powiedziała Winter. Peddoc i Jane spojrzeli na nią. – Reduta to szaniec zamknięty chroniący oblegających przed atakiem z zewnątrz. – Wzruszyła ramionami z niechęcią. – Redan, jako szaniec otwarty, chroni przed wypadami przeprowadzanymi przez garnizon. Pomylił pan pojęcia. Zapadła cisza. – Zawsze myliło mi się to na egzaminach – mruknął ktoś ze świty Peddoca. – Kosztowało mnie to kilka punktów u starego Wertinghama. – Cóż – rzekł Peddoc, próbując odzyskać animusz – najwyraźniej potrzebujemy obu. I... – I proponuje pan, żebyśmy wykopali okop? – zapytała Winter. – Tutaj? Tupnęła i wszyscy spojrzeli pod nogi. Jak wszystkie ulice na Wyspie, ta też była wybrukowana. – Cóż – powtórzył Peddoc, ale z mniejszym przekonaniem. – Najwyraźniej... – Trzeba również uwzględnić fakt, że Vendre stoi nad rzeką – ciągnęła Winter. – Tak więc pańskie okopy na dwóch trzecich długości znalazłyby się pod wodą. Jednak bardziej niepokoi mnie coś innego. Kiedy mówi pan, że chce przeprowadzić oblężenie według zasad naukowych, przypuszczam, że chodzi o metodę Kleinvorta? – Chy... chyba tak – wykrztusił Peddoc. – Minęło trochę czasu...

– Ta wymaga szeregu równoległych szańców pozwalających atakującym podejść blisko, co w tym wypadku wydaje się zbyteczne, jako że już bez problemu możemy podejść pod mury. Jednak co istotniejsze, po wykopaniu ostatniego szańca oblegający muszą ostrzałem artyleryjskim dokonać wyłomu w linii obrony, zanim przypuszczą końcowy atak. Zgadza się? Zahipnotyzowany Peddoc tylko kiwnął głową. – Czy przyprowadziliście jakieś działa oblężnicze? – Winter spojrzała na Orzeszka. – Jesteś wyższy ode mnie. Widzisz jakieś działa? Olbrzym teatralnym gestem przyłożył dłoń do czoła i popatrzył na most. – Moja towarzyszka usiłuje dać do zrozumienia – sucho wyjaśniła Jane – że może musimy trochę odejść od podręcznikowych metod. A wy wszyscy! – Podniosła głos. – Chcę, żebyście wiedzieli, że mam gdzieś to... – potrząsnęła deklaracją – i wasz Zjazd Generalny. Jednak... – spojrzała na Raesinię – ...tam są moi przyjaciele i zamierzam ich uwolnić. Każdy, kto chce mi w tym pomóc, jest mile widziany. Co zrobicie później, to wasza sprawa. Zapadła długa chwila ciszy. I nagle wszyscy członkowie Rady zaczęli mówić jeden przez drugiego. W tumulcie Raesinia pochwyciła spojrzenie Cyte i uśmiechnęła się.

Dwanaście Marcus

Co z rzeką? – zapytał Marcus. – Rano rzuciłem okiem na przystań – powiedział Giforte z posępną miną. – Jest tam małe molo i parę łodzi. – Ilu ludzi się w nich zmieści? – Powiedzmy, tuzin. Za mało. – Nie zmieścimy się wszyscy. – Marcus zmarszczył brwi. – Powinienem pomyśleć o tym wcześniej. Mogliśmy posłać ludzi na brzeg i ściągnąć tu całą flotyllę. – Nie ma tam miejsca na flotyllę – rzekł Giforte. – Ta twierdza miała bronić miasta przed atakiem od strony rzeki. Większa część muru schodzi aż do linii wody. – A co z... – Marcus zawahał się, nie chcąc wymawiać słowa „buntownicy”, które dlań oznaczało szalonych fanatyków żądnych krwi. Ci tutaj byli... inni. – ...demonstrantami? Czy próbowali zablokować przeprawę? – Jest tam kilka małych łodzi, ale na razie tylko obserwują. Nie sądzę, żeby byli wystarczająco zorganizowani, aby powstrzymać regularne wojsko.

Kiedy jednak zrozumieją, że próbujemy przetransportować ludzi tą drogą... Marcus aż nazbyt łatwo mógł sobie to wyobrazić. Głęboko zanurzone barki pełne protestujących więźniów, a wszystkie łodzie wiosłowe i żaglowe na rzece podpływające ze wszystkich stron. Tragedia. – A taran? – Powinien być gotowy do północy, może nawet wcześniej. Słońce już minęło zenit. Zostało cztery godziny lub pięć, żeby Janus, królewska armia lub ktokolwiek przyszedł im z pomocą. Kiedy oblegający zaczną walić taranem w drzwi, Marcus będzie miał tylko dwa wyjścia. – Na jaja Bestii – jęknął i przetarł oczy. Od jak dawna nie spał? Od dwudziestu godzin? Dłużej? – W porządku, musimy ułożyć jakiś plan awaryjny. Chcę, żeby wziął pan piętnastu ludzi... Co to było, do diabła? Przerwał im trzask łamanego drewna połączony z metalicznym brzękiem, jakby ktoś uderzył w największy na świecie gong. Potem rozległ się chór przekleństw. – Nie mam pojęcia, panie kapitanie – odparł Giforte. – Doleciało z głównej klatki schodowej. – Trzeba to sprawdzić. Szybko przekazał resztę poleceń podkomendnemu, który zasalutował i pospiesznie odszedł. Marcus z trudem podniósł się z krzesła; od zbyt wielu godzin nerwowego przechadzania się po komnacie bolały go łydki. Wbił się w kurtkę zielonego munduru – pomiętego i z plamami potu – i ruszył ku schodom, ostrożnie jak starzec. Poślizg lub upadek na kamiennej posadzce fortecy mogły się źle skończyć. Głosy dochodziły z dołu, Marcus więc schodził głównymi schodami, aż drogę zagrodził mu tłum spoconych i klnących mężczyzn w czarnych mundurach Konkordatu. Zdjęli skórzane płaszcze i wciągali po krętych schodach jakiś ogromny przedmiot. Któryś usiłował upleść ze sznurów

prowizoryczną uprząż, a pozostali postękiwali i popychali to od dołu. Nad nimi stał Ross, bardzo zadowolony z siebie. – Kapitanie, co pan tu wyprawia? – zapytał Marcus. – Ach! – Ross odwrócił się, rozpromieniony. – Przepraszam za hałas, panie kapitanie. Znaleźliśmy coś na jednym z na pół zalanych poziomów. – Co to takiego? Przez tłum trudzących się ludzi Marcus nie widział dobrze przedmiotu, który wciągali. – Działo. Myślę, że to ośmiocalowy moździerz. Nagle Marcusa przeszedł zimny dreszcz. – Nie sądziłem, że zostały tu jakieś działa. – Ja też nie, ale to chyba było zbyt ciężkie, żeby je ruszyć. Nie zostało żadnych pocisków, ale nietrudno będzie sporządzić jakieś prowizoryczne kartacze. Ustawimy je naprzeciw głównej bramy. Kiedy rozbiją je swoim przeklętym taranem, czeka ich piekielna niespodzianka! – Zachichotał. Marcus aż nazbyt łatwo mógł to sobie wyobrazić. Podejrzewał, że Ross nigdy nie widział skutków takiego wystrzału z działa. – Odrzut... – wykrztusił. – O to niech pan się nie martwi. Ustawimy je w głównej sali i zrobimy dla niego miejsce, kiedy go wciągniemy na górę. – Ross uśmiechnął się. – Przyznaję, panie kapitanie, że byłem zaniepokojony, kiedy wycofał pan ludzi z murów. Jednak mam odwagę przyznać się do błędu. Ta pozycja jest o wiele lepsza. Dopóki będą musieli atakować przez tę bramę, możemy się tu utrzymać, aż zrobimy barykadę z ich ciał! Wydawał się uradowany tą perspektywą. To radosne zadowolenie Rossa zmieniało sytuację w niepożądany sposób. Marcus mruknął coś pod nosem i pospieszył schodami na górę, szukać

Giforte’a. Młodszy kapitan jeszcze nie wrócił, ale był tam sierżant w mundurze Straży, nerwowo przestępujący z nogi na nogę. Stanął na baczność i zasalutował wchodzącemu Marcusowi. Pot spływał mu po szerokiej twarzy. – Proszę wybaczyć, panie kapitanie! – Tak? – warknął Marcus ostrzej, niż zamierzał, aż sierżant się skulił. – Co jest? – Przepraszam, panie kapitanie. Nie chciałem przeszkadzać. Tylko że mieliśmy kłopoty z więźniami, panie kapitanie, a kazał pan zawiadamiać... – Co się stało? – Część z nich robi zamieszanie. Grupa młodych kobiet. Mówią, że mogą nam pomóc, i chcą rozmawiać z... – Przerwał i rozejrzał się. – Dobrze. – Marcus rozpaczliwie chciał usiąść, naciągnąć czapkę na oczy i odpocząć kilka godzin. – Lepiej zaprowadź mnie do nich. – Proszę wybaczyć, panie kapitanie, ale chciały się widzieć z kapitanem Giforte’em. – Z Giforte’em? Powiedziały dlaczego? – Nie, panie kapitanie. – Powinien być na dole, na przystani – rzekł Marcus. – Chodź. Po drodze znajdę kogoś i poślę po niego. Lochy były wilgotne, ale więźniowie mogli siedzieć na suchych stołach przyniesionych z parteru. Gwardziści Konkordatu wciąż pilnowali korytarzy, ale samych cel strzegła Straż i nastrój więźniów znacznie się poprawił. Drzwi większości były otwarte, choć bacznie obserwowane przez strażników, i Marcus widział wesołe migotanie ognia, przy którym kulili się więźniowie, żeby się ogrzać. – Tam, panie kapitanie.

Sierżant wskazał celę na końcu korytarza, gdzie przy zamkniętych drzwiach stali dwaj uzbrojeni w muszkiety strażnicy. Zasalutowali Marcusowi, po czym jeden z nich otworzył drzwi kluczem i odsunął się na bok. – Nareszcie – usłyszeli młody kobiecy głos, gdy drzwi się otwierały. – Ja... Mówiąca zamilkła, gdy Marcus stanął w progu. W kagańcu na ścianie paliła się pochodnia i w jej blasku kapitan ujrzał mniej więcej osiemnastoletnią, piegowatą dziewczynę z kręconymi ciemnoblond włosami. Stała przy wejściu, pozostali więźniowie kulili się w ciemnym kącie. – Nie jesteś mo... nie jest pan kapitanem Giforte – zauważyła. – Nazywam się Marcus d’Ivoire – przedstawił się. – Jestem kapitanem Straży. Cokolwiek masz do powiedzenia młodszemu kapitanowi, możesz powiedzieć mnie. – Jednak... – Dziewczyna zamilkła, przygryzając wargę. – Może na początek powiesz, jak się nazywasz? – Abigail. Wszyscy nazywają mnie Abby. – Nagle, podjąwszy jakąś decyzję, wyprostowała się. – Niech pan posłucha. To Jane przewodzi temu tłumowi na dole, prawda? – Nie wiem, czy mają tam jakiegoś przywódcę. Do mnie pokrzykiwał jakiś olbrzym. – Marcus zmarszczył brwi. – Jesteś całkiem nieźle zorientowana jak na kogoś, kto siedzi w celi bez okien. Sierżant za plecami Marcusa zakaszlał. – Przepraszam za to, panie kapitanie – wtrącił. – Kilku naszych chłopców rozmawiało. Właściwie spierali się. Rozmowa była ożywiona. Widocznie więźniowie ją słyszeli. – Ten olbrzym to Orzeszek – wyjaśniła Abby. – Jeśli on tu jest, to Jane także. Szalona Jane, musiał pan o niej słyszeć.

Marcus wzruszył ramionami i spojrzał przez ramię. Sierżant skinął głową. – Słyszałem o niej. Przewodzi bandzie z Doków, którą nazywają Skórzanymi Kurtkami. – Wie pan może, czy to ona dowodzi tam, na dole? – spytał Marcus. – Nic o tym nie wiem – odparł sierżant. – Tak jak pan powiedział, panie kapitanie, nie wydaje się, żeby mieli tam jakieś dowództwo. – Ona tam jest – uparcie twierdziła Abby. – Tylko ona może tak zmobilizować mieszkańców Doków. – Nawet jeśli tam jest, co ty masz z tym wspólnego? – chciał wiedzieć Marcus. – Jane i ja jesteśmy... przyjaciółkami. Próbował pan z nimi rozmawiać? Marcus zesztywniał. – Proponowaliśmy im negocjacje, ale nie są w nastroju do rozmów. Abby skwapliwie skinęła głową. – Dlatego musi pan pozwolić mi się z nią zobaczyć. Mogę ją namówić do rozmów! Ona mnie wysłucha, a wtedy... znajdziemy jakieś wyjście. Zapadła długa cisza. – Dlaczego uważasz, że szukam jakiegoś wyjścia? – indagował Marcus. – Pana ludzie rozmawiali o poddaniu się – odparła Abby. – Boją się, co zrobi z nimi tłum, gdy złożą broń. Jeśli zgodzi się pan, bym porozmawiała z Jane, ona na pewno pozwoli wam spokojnie odejść. – Kapitanie? – dobiegł z korytarza głos Giforte’a. Marcus odwrócił się i skinął na sierżanta, który wyszedł za nim, zamykając drzwi. – Czekaj! – zawołała Abby. – Musisz mi pozwolić zobaczyć... Trzask zamykanych drzwi zagłuszył resztę. Giforte pospiesznie podszedł, lekko zaczerwieniony, jakby całą drogę biegł. Za nim kroczyło paru

zaniepokojonych strażników. – Chciał mnie pan widzieć, kapitanie? Marcus skinął głową w zamyśleniu. – Wydał pan rozkazy, żeby przygotować łodzie? – spytał go po chwili. – Tak, panie kapitanie. Marcus odwrócił się i gniewnie spojrzał na sierżanta, który pocił się jeszcze bardziej niż przedtem. – Co ona mówiła o złożeniu broni? – Ja... to znaczy, panie kapitanie... Chodzi o to... – Strażnik wił się, w końcu nabrał tchu i wyprostował się. – To było tylko takie gadanie – Jakie gadanie? – Marcus zamilkł, a potem dodał: – Powiedzcie, sierżancie. Obiecuję, że nikt nie zostanie ukarany. – No... – Podwładny otarł rękawem czoło. – Niektórzy chłopcy... nie ja, rozumie pan... mówili, że nie ma sensu walczyć, kiedy wyłamią bramę. Jest nas tylko setka, nawet licząc tych lizusów diuka, a tamtych są tysiące. Wniosek wydaje się oczywisty. I wydawało się nam... im się wydawało, że każdy, kto będzie walczył, zostanie załatwiony. Ponadto niektórzy chłopcy niespecjalnie chcą do nich strzelać. Chcę powiedzieć, że to w końcu nasi ziomkowie. Tak więc jeśli i tak mamy przegrać, to może najlepiej byłoby od razu dać sobie z tym spokój. Nikt by nie ucierpiał, że tak powiem. – Złapał oddech i dodał: – Nie mówię, że się z nimi zgadzam, panie kapitanie. Marcus zerknął na Giforte’a, który wzruszył ramionami. Strażnik to nie żołnierz, o czym Marcus wciąż musiał sobie przypominać. A nawet garnizon królewskich wojsk rozważałby kapitulację w takiej sytuacji, wobec ogromnej przewagi liczebnej nieprzyjaciela i braku nadziei na posiłki. Było to jedyne rozsądne rozwiązanie. – W tej celi jest dziewczyna – powiedział powoli – która twierdzi, że jest przyjaciółką jednej z przywódczyń tego tłumu. Uważa, że może doprowadzić

do negocjacji. Giforte podrapał się po brodzie. – Niezły pomysł, jeśli to prawda. I jeżeli nie chce tylko się stąd wydostać. – Chciała mówić z panem, osobiście. Wie pan dlaczego? – Nie, panie kapitanie. – Cóż. Możemy przynajmniej się dowiedzieć, czego od pana chce. – Skinął na sierżanta. – Otwórz drzwi. Tym razem pierwszy do celi wszedł Giforte. Światło pochodni rzucało długie cienie na jego twarz. Marcus szedł za nim. Abby wciąż czekała w pobliżu drzwi, ale na widok Giforte’a cofnęła się o krok i spuściła głowę. – Jestem młodszy kapitan Giforte – powiedział. – Jaką masz do mnie sprawę? – Ach. – Abby zakręciła się niepewnie, z rękami założonymi do tyłu. W końcu uniosła głowę i Marcus usłyszał, jak Giforte syknął. – Hmm. Witaj, ojcze. Odrzwia w Vendre były grube i ciężkie, jak przystało na fortecę, ale nie aż tak, aby wyciszyć krzyki dochodzące z sąsiedniej celi. Marcus siedział na stołku na korytarzu, czując się jak chłopiec wyrzucony z klasy za złe zachowanie i starając się nie podsłuchiwać. Po jakimś czasie krzyki przeszły w pomruki i coś, co brzmiało jak szloch. Nie wiedział, co jest gorsze. Był taki zmęczony. Oparł głowę o ścianę za plecami i zamknął oczy, tylko na moment. – Kapitanie. Marcus poderwał się, mrugając kilkakrotnie. Drzwi były uchylone, a Giforte dyskretnie stał za nimi, nie chcąc przyłapać swojego dowódcy na drzemce. – Przepraszam. – Kapitan powstrzymał ziewnięcie. – Czy wszystko...

w porządku? – Na razie. – Giforte otworzył drzwi szerzej. – Może pan wejść. Marcus z trudem wstał, z karkiem zesztywniałym od opierania się o twardy kamień. Abby siedziała za stołem, który Marcus wykorzystywał jako biurko, z lekkimi rumieńcami na bladych, usianych piegami policzkach. Oczy miała lekko zaczerwienione, ale zdeterminowaną minę. – Moja córka mówi, że już od pewnego czasu współpracuje z tą Szaloną Jane – rzekł Giforte. – Jest przekonana, że ta kobieta jest jedną z osób odpowiedzialnych za poczynania tłumu. Abby już miała coś powiedzieć, ale powstrzymała się, widząc wzrok ojca. Zaczerwieniła się jeszcze bardziej. Marcus czuł się niezręcznie. – A co pan myśli? – Nie mam powodu jej nie wierzyć. Jednak wysyłanie kogoś na zewnątrz, aby negocjował, jest bardzo ryzykowne. Nie ma żadnych gwarancji, że Szalona Jane pozostanie przyjazna. Ani nawet że tam dowodzi. Nasi ludzie na wieżach meldowali, że w ostatnich godzinach przybyła tam ogromna liczba osób. – Mówię ci – wtrąciła Abby – że jeśli porozmawiam z Jane... – Abigail – osadził ją Giforte. – Nie nazywaj mnie Abigail – prychnęła. – Nie traktuj mnie jak dziecko. Marcus odkaszlnął, aby zapobiec zbliżającej się kłótni. – Młoda damo, czy pozwolisz, że przez chwilę porozmawiam z twoim ojcem na osobności? Abby pociągnęła nosem i założyła ręce na piersi. Marcus położył dłoń na ramieniu Giforte’a i odprowadził go w kąt celi, plecami do dziewczyny. – Wiem, że to dla pana nie jest łatwe – powiedział ściszonym głosem. –

Co chce pan zrobić? Giforte miał zbolałą minę. Marcus zastanawiał się, czy ma nadzieję, że to on zdecyduje za niego. – To niebezpieczne – powiedział w końcu. – Jednak myślę, że to jedyna nadzieja na uniknięcie rozlewu krwi. Ja... – Zawahał się. – Chciałbym zaproponować, że będę jej towarzyszył. Jeśli zdoła nakłonić Szaloną Jane do rozmów, lepiej żeby był tam ktoś gotowy je poprowadzić. Marcusowi przyszło na myśl pytanie, czy Giforte nie zamierza skorzystać z okazji, żeby wyprowadzić stąd córkę i uciec. Jednak nie, nie on. Jakiekolwiek były jego ukryte powiązania, po przeczytaniu tych wszystkich akt Marcus wyrobił sobie jasny obraz tego człowieka, który nie opuściłby swoich podkomendnych, tak samo jak on. Skinął głową. – Jeśli pan chce. – Chcę – rzekł Giforte. – Dziękuję, panie kapitanie. Ponieważ w murze Vendre od strony lądu nie było żadnych otworów, Marcus musiał wejść na wieżę na drugim końcu fortecy, żeby obserwować przebieg wydarzeń. Nawet tutaj wszystkie strzelnice i ambrazury były skierowane w przeciwną stronę, ku rzece, tak więc musiał wejść po schodach na samą górę, a potem podnieść klapę, żeby dostać się na dach. Wąski pas kamiennych płyt, od dawna nieużywany nawet przez wartowników, nieustannie owiewał wiatr znad rzeki. Sięgający mu do pasa krenelaż był w rozsypce i duże kawały tynku odrywały się z niego, spadały z wysokości czterech pięter i zsuwały się po stromym dachu. Marcus oparł się o jeden z solidniej wyglądających bloków, usiłując ignorować mrowienie stóp, ilekroć wiatr szarpnął jego płaszczem. Żałował, że nie ma lunety. Miał jedną, bardzo dobrą, w swoim gabinecie w Ministerstwie Sprawiedliwości, ale nie pomyślał, żeby ją tu zabrać.

Daleko w dole, po drugiej stronie fortecy, Marcus widział wewnętrzny dziedziniec pełen demonstrantów. Giforte uprzedził go, że tłum nie składa się już z samych mieszkańców Doków, i nawet z tej odległości Marcus widział, że to prawda. Tłum był podzielony na zwarte grupy, oddzielne jak olej i woda; jedna nosiła skórzane, barwne stroje mieszkańców południowego brzegu, druga zaś miała ciemniejsze, poważniejsze okrycia zasobniejszych klas. Studenci, domyślił się. Przemówienia Dantona zawsze były dobrze przyjmowane w kręgach akademickich. Po reakcji tłumu odgadł, kiedy otworzyła się brama. Zaskoczeni ludzie cofnęli się o kilka kroków. Potem, widząc, że nie jest to desperacki wypad, naparli z powrotem i nieustanny gwar przybrał na sile. Po chwili grupka ludzi zaczęła się przepychać na dziedziniec. Marcus mógł się tylko domyślać, że pośród nich jest Giforte z córką. Nienaoliwione zawiasy klapy wydały przeciągły, przeraźliwy pisk. Marcus spojrzał przez ramię i zobaczył nadchodzącego kapitana Rossa, tupiącego buciorami po wąskich drewnianych schodach. Za nim szli dwaj uzbrojeni w muszkiety żołnierze Konkordatu. Marcus się nie odzywał, dopóki wszyscy trzej nie wyszli na dach i ich skórzane płaszcze załopotały jak flagi na wietrze. – Kapitanie – przywitał go. – Panie kapitanie – odpowiedział Ross. – Podziwia pan widok? Marcus przeniósł spojrzenie za dziedziniec. Słońce miało jeszcze godzinę drogi za horyzont, ale wieże Vendre rzucały długi cień na Wyspę, niczym wskazówka jakiegoś ogromnego zegara słonecznego. Latarnie i pochodnie już świeciły niczym skry na dziedzińcu, a na ulicach ponury blask ognisk oświetlał fasady domów i odbijał się w nielicznych nierozbitych szybach wystaw. – Niespecjalnie – przyznał Marcus.

Znów spojrzał na dziedziniec. Ktoś tam zaprowadził porządek, tworząc krąg wolnej przestrzeni wokół Giforte’a i Abby, których teraz mógł z łatwością rozpoznać. Była tam też grupka młodych kobiet, które przepychały się, chcąc jak najszybciej uściskać Abby. Najwyraźniej było to radosne spotkanie. – Wypuścił ją pan. – Ross popatrzył w ślad za jego spojrzeniem. – Mojego więźnia. To nie było pytanie. Marcus domyślił się, że kapitan dowiedział się o tym od jednego ze swoich wartowników. – Nie wypuściłem jej. Zwolniłem ją warunkowo, na moją odpowiedzialność, aby spróbowała negocjować z przywódcami tłumu. – Marcus oderwał się od krenelażu i odwrócił twarzą do Rossa. – A skoro ja tu dowodzę, to była moim więźniem, kapitanie. – Oczywiście. – Ross lekko się skrzywił. – I co ma pan nadzieję uzyskać przez te... negocjacje? – Dowiedzieć się, czy jest jakiś możliwy do przyjęcia przez obie strony sposób zaspokojenia ich pretensji i zyskania na czasie, żeby Gabinet mógł znaleźć rozwiązanie. – Ktoś mógłby powiedzieć, że propozycja negocjowania jest przyznaniem się do słabości. Marcus wzruszył ramionami. – Sam pan powiedział, kapitanie, że możemy zatrzymać tu armię. Co nam szkodzi skłonić ich, by rozmawiali? – Nic. – Ross spojrzał na niego zimno. – Jeśli naprawdę zamierza pan walczyć, gdy przyjdzie na to czas. – Gdy przyjdzie na to czas... – Pozwoli pan, że powiem, co myślę – przerwał mu Ross. Założył ręce do tyłu i w zadumie spojrzał na rzekę. – Myślę, że jest pan tchórzem. Myślę, że

nie zamierza pan spełnić swojego obowiązku i bronić tej fortecy. Uważam, że chce pan zyskać na czasie, jak pan to ujął, żeby przygotować sobie drogę ucieczki, zostawiając resztę garnizonu i więźniów na pastwę tłumu. Marcus poczuł się tak, jakby chluśnięto mu w twarz wiadrem zimnej wody. Zdążył się już przyzwyczaić do arogancji oficera Konkordatu, ale... – Proponuję – warknął – żeby wycofał pan swoje słowa. – Dlaczego? Przecież to prawda. A może pan zaprzeczy, że pańscy ludzie przygotowują łodzie do przeprawy przez rzekę? – Kapitanie Ross – powiedział Marcus, podnosząc głos. – Jest pan zwolniony ze swoich obowiązków i aresztowany za niesubordynację. Ross obejrzał się przez ramię. Jeden z dwóch żołnierzy Konkordatu patrzył na scenę na dziedzińcu, ale drugi przyłożył muszkiet do ramienia i odciągnął kurek. Lufa była wycelowana prosto w pierś Marcusa. Zapadła długa cisza. Powinienem był się tego spodziewać, z goryczą skonstatował Marcus. Bóg wie, że Ross nie dał powodów, żebym mu ufał. Jednak to nie khandarska pustynia, z tysiącami mil piasku i oceanu pomiędzy nimi a Ministerstwem Wojny. To Vordan, gdzie prawo powinno coś oznaczać. – Cokolwiek pan robi – rzekł Marcus – pożałuje pan tego. – Bardzo wątpię. – Ross wyciągnął rękę i po chwili Marcus odpiął szablę i oddał mu ją. – Jego książęca wysokość zawsze chroni tych, którzy działają w jego interesie. – Tak jak mój minister sprawiedliwości. – Kiedy to się skończy, wątpię czy hrabia Mieran będzie miał coś do powiedzenia w tej sprawie. – Ross zwrócił się do swojego drugiego człowieka. – Szeregowy Mills, co myślicie? – Jakieś osiemdziesiąt metrów – powiedział zapytany, zdejmując broń z ramienia. – Żaden problem.

Teraz Marcus zobaczył, że to nie muszkiet. Broń miała długą lufę, nieco węższą od muszkietu, oraz skomplikowany żelazny zamek. Wojskowy karabin, domyślił się. Zapewne jeden z należących do znienawidzonych hamveltajskich łowców ludzi. – Szeregowy Mills jest doskonałym strzelcem – wyjaśnił Ross. – Kiedy ta Szalona Jane się pojawi, będzie miał świetną okazję się jej pozbyć. To może całkowicie osłabić morale tłumu i odstraszyć go. – Nie bądź głupi – syknął Marcus. – Oni się nie przestraszą. Uderzą na bramę... – A my będziemy na to przygotowani – wszedł mu w słowo Ross. – Moi ludzie ustawili moździerz i dobrze się zabarykadowali. To będzie rzeź. Wydawał się uradowany tą perspektywą. Marcus gwałtownie odwrócił się i spojrzał na dziedziniec, gdzie inna grupa przepychała się przez tłum do Giforte’a i Abby. Jane i jej towarzysze, domyślił się. Mills starannie wycelował, nastawiając szczerbinkę karabinu. Zapewne byli za daleko, aby go usłyszeć, ale warto było spróbować. Marcus przyłożył dłonie do ust i zawołał. – Giforte! Jane! W górze jest...! Kolba muszkietu uderzyła go twarz, aż zadzwoniły mu zęby, a w oczach rozbłysły wszystkie gwiazdy. Zatoczył się do tyłu, chwytając się blanków, i upadł na kamienne płyty, gdy nogi odmówiły mu posłuszeństwa. Muszkieter Konkordatu stanął nad nim, szykując się do zadania następnego ciosu. – Niezbyt mądrze – skomentował Ross. – Podnieście go. Marcusowi kręciło się w głowie, gdy wlekli go po schodach. Na dole czekali inni żołnierze Konkordatu, którzy złapali go za nogi i podnieśli jak wór ziemniaków. Gdy związali mu ręce za plecami i powlekli dalej, usłyszał głośny huk wystrzału.

Winter – Myślę, że pozwalanie im, by rozwalali budynki, mogło być błędem – powiedziała Winter. – Potrzebowaliśmy belki na taran – odparła Jane. – Poza tym nie kazałam im... Przerwał jej przeciągły trzask, gdy piętro warsztatu grawera zatrzęsło się, przechyliło i runęło na ulicę, tworząc stertę połamanych belek i ceglanego pyłu. Tłum wrzasnął radośnie i zanim kurz opadł, szabrownicy już myszkowali w gruzach. Większe grupy tłoczyły się wokół, nie wiedząc, co robić, gdy ktoś zawołał, że stojący nieco dalej ładny budynek z marmurową fasadą to siedziba borelgajskiego importera futer. Tłum ruszył tam z krzykiem. – Nie kazałam im rozbierać całej tej cholernej ulicy – niezręcznie dokończyła Jane. Bez przekonania wzruszyła ramionami. – Co mam zrobić? – To był twój pomysł, no nie? – Ratowanie Abby i innych to był mój pomysł. Nie to wszystko... Machnięciem ręki wskazała na orgię zniszczenia i potrząsnęła głową, gdy zabrakło jej słów. Winter czuła, że powinna być wstrząśnięta, a nawet przerażona, ale bezsenna noc i niepokój o Jane sprawiły, że była odrętwiała. Ta wyprawa ratunkowa – albo pochód, zamieszki czy może rewolucja – kompletnie wymknęła się spod kontroli, to było oczywiste. Czuła, jak krąg jej trosk zawęża się, tak jak wtedy w Khandarze, gdy jazda odkupicieli wjechała na wzgórze. Pułk, kraj, miasto, a nawet Janus będą musieli sami troszczyć się o siebie. Winter miała tylko tyle siły, aby zająć się tym, co było w zasięgu ręki. A więc, głównie Jane, która przeskakiwała z jednej skrajności w drugą;

od dziwnej szaleńczej energii do chwil ponurej, gniewnej depresji. Zmęczenie, jakie czuła Winter, ona musiała odczuwać stokroć silniej, gdyż wszyscy oczekiwali od niej odpowiedzi. Winter aż nazbyt dobrze pamiętała, jakie to może być męczące. Ledwie usłyszała kolejny trzask w głębi ulicy. Tłum szybko wypracował najlepszą metodę rozbiórki: mocno przywiązaną do krokwi i zrzuconą na ulicę linę ciągnęły setki rąk, aż cały front budynku walił się z łoskotem. Inne grupy wynosiły worki całych cegieł, szukały nierozbitych okien lub zbierały kawałki drewna na ogniska. Wyładowywano gniew na wszystkim, co łączono z Borelgajami lub diukiem, i Winter widziała, jak rozwścieczeni buntownicy wrzucają do ognia futra lub bele materiałów o wartości tysięcy suwerenów. Skórzane Kurtki Jane przynosiły strzępy informacji, lecz składany z nich obraz tego, co dzieje się dalej od centrum wydarzeń, był niewyraźny. Straż ustawiła kordon na wschodniej części Wyspy, chroniąc katedrę Kościoła Zaprzysiężenia i mosty prowadzące na giełdę. Z tego, co Winter mogła powiedzieć, nie chcieli konfrontacji z tłumem na zachód od placu Triumfu Farusa, chociaż kilku podżegaczy z północnego brzegu próbowało podburzyć ludzi, żeby ich zaatakowali, z zadowoleniem więc zostawiła ich w spokoju. Słońce znikało za budynkami na zachodzie miasta. Jane obróciła się, gdy jej uwagę przykuł jakiś nowy akt zniszczenia w oddali, i jego pomarańczowy blask oblał jej włosy, tak że zaświeciły jak polerowane złoto. Ten widok na moment zaparł Winter dech. – Nie chciałam tego – powtórzyła Jane. Cień budynków wyciągnął się do niej, gasząc ogień we włosach, a ona skrzyżowała ręce i spuściła głowę. – Ja tylko chciałam... – Wiem. – Winter objęła ją za ramiona. – Wszystko w porządku. Jane odwróciła głowę. – Nie powinnam była pozwolić jej iść. Pierdolony Danton. Powinnam

wiedzieć. – W żaden sposób nie mogłaś wiedzieć, że właśnie dzisiaj Orlanko przykręci śrubę – powiedziała Winter. – Jednak będzie dobrze. Nic im się nie stanie. – A jeśli? – Jane zacisnęła szczęki. – Jeżeli zrobią jej krzywdę? Albo jeśli... – Ufam kapitanowi d’Ivoire – powtórzyła Winter. – On nie pozwoli, żeby coś się stało Abby czy innym. Chociaż Bóg wie, co ochroni jego, kiedy zaatakujemy twierdzę, pomyślała. Jane z przygnębieniem kiwnęła głową i westchnęła. Ujęła dłoń Winter i uścisnęła. – Na jaja pierdolonej Bestii. Cieszę się, że tu jesteś. Stały chwilę w przyjaznym milczeniu, przerywanym trzaskiem płomieni i rumorem burzonych budynków. Z oddali dobiegł je krzyk, który nagle się urwał. Jane zmarszczyła brwi. – Przynajmniej Borelgajowie postąpili rozsądnie i uciekli, kiedy zobaczyli, że nadchodzimy – stwierdziła Winter. – Wraz ze wszystkimi innymi. Te słowa wywołały cichy chichot. Oczywiście, niezupełnie były zgodne z prawdą i podejrzewała, że Jane też o tym wie. Większość budynków na Wyspie zajmowały warsztaty i sklepy, których właściciele istotnie uciekli przed nadciągającym tłumem, a nieliczne rezydencje też przeważnie były opuszczone. Jane nawet kazała swoim Skórzanym Kurtkom odeskortować kilka rodzin w bezpieczne miejsce. Teraz, po przybyciu kontyngentu z Fusów oraz tysięcy mieszkańców Doków i innych ubogich dzielnic, sytuacja wymknęła się spod kontroli. Większość tutejszych mieszkańców uciekła, ale Winter przezornie trzymała się z daleka od kilku grup demonstrantów, którzy

wyglądali na skłonnych do czegoś gorszego od pijackich aktów zniszczenia. Tu i ówdzie z latarń zwisały ciała nieszczęśników, niczym koszmarne dekoracje. Winter starała się odwrócić od nich uwagę Jane. Przyjaciółka nie potrzebowała kolejnych wyrzutów sumienia. – Powinnyśmy tam wrócić – rzekła Jane. – Pewnie już kończą robić taran. – Powinnaś się przespać. – Myślisz, że mogłabym zasnąć? Winter wzruszyła ramionami. – Ja mogłabym. Nie spałam prawie dwa dni. – To pewnie żołnierskie nawyki. – Niepostrzeżenie zaczęły iść ramię w ramię, jak młoda para przechadzająca się wieczorem po mieście. – Mogę cię o coś zapytać? – Oczywiście. – Dlaczego Khandar? Dlaczego wyjechałaś tak daleko? Zapadła długa cisza. Winter przełknęła ślinę. – Kiedy uciekłam, ja nie... myślałam trzeźwo – powiedziała. – Chyba wydawało mi się, że pani Wilmore jest jakimś wszystkowiedzącym potworem. Takim jak Ostatni Diuk, tylko gorszym. Czułam, że muszę uciec jak najdalej, inaczej złapią mnie i zawloką z powrotem. – To dziwne, nieprawdaż? – rzekła w zamyśleniu Jane. – Pamiętałam ją jako ogromną, złowrogą postać. Tymczasem kiedy tam wróciłam, była... nikim. Zwyczajną zasuszoną staruchą. Winter skinęła głową. Znowu zamilkły i mimo woli zastanawiała się, co sobie myśli Jane. Gdybym nie była takim tchórzem, gdybym nie uciekła, odnalazłaby mnie tam, wyrzucała sobie. Do diabła, to ja mogłam ją uratować. Gdybym nie...

– To Min. – Jane pomachała ręką. Szczupła dziewczyna po drugiej stronie ulicy zauważyła ją i podbiegła. – Jesteś potrzebna przy bramie – wydyszała. – Teraz. – Co się stało? – spytała Winter. – Ktoś wyszedł negocjować. Jest z nim Abby. Ale Peddoc i inni... Winter złapała ją za rękę i pociągnęła za sobą. Jane już wyprzedziła je o kilka kroków i przyspieszała. Dziedziniec Vendre był jeszcze bardziej zatłoczony, niż kiedy stąd odeszły, pełen mieszkańców Doków i studentów, jednak i jedni, i drudzy nie mieszali się z sobą. Pomimo ugody zawartej przez Jane z przywódcami Rady między obiema grupami wciąż istniało napięcie i sądząc po odgłosach kłótni dochodzących ze środka dziedzińca, sytuacja wcale się nie poprawiała. Winter rozdzieliła się z Min, gdy dziewczyna przepchnęła się przez tłum, żeby dołączyć do Skórzanych Kurtek otaczających przywódczynię. Winter pozostała z boku, ale dostatecznie blisko, żeby słyszeć krzyki Peddoca. – Oczywiście, że to cholerny podstęp! Mamy do czynienia z Ostatnim Diukiem! On żywi się i oddycha zdradą. – Ponadto – dodał inny członek Rady – dlaczego mielibyśmy negocjować? Sam fakt, że tego chcą, świadczy, że są zdani na naszą łaskę. Skończyliśmy robić taran i kiedy wyłamiemy bramę... – Przede wszystkim – przerwał mu mężczyzna, którego Winter nie rozpoznała – jestem Alek Giforte, młodszy kapitan Straży. Jestem tu na polecenie kapitana Straży Marcusa d’Ivoire i nie odpowiadam przed Ministerstwem Informacji. – Każdy wie, że to więzienie Konkordatu! – zawołał w tłumie jakiś mieszkaniec Doków. Winter była za niska, żeby dobrze widzieć. Przecisnęła się bliżej muru, gdzie stały skrzynie i beczki z zapasami. Chris, która już na nie weszła,

poznała ją i podała jej rękę, pomagając wejść na tę swoją grzędę. Stamtąd widziała Giforte’a stojącego w kręgu gniewnych członków Rady i mieszkańców Doków. Obok niego stała zwarta grupa młodych kobiet otaczających Jane, która mocno kogoś ściskała. Winter rozpoznała Abby.Wiedziałam, że Marcus nie pozwoli, żeby coś się stało jego więźniom, odetchnęła z ulgą. Spojrzała w górę, na groźnie majaczący kontur fortecy, teraz w cieniu, gdy słońce zapadło za jej wieże. Widać było tylko kilku mężczyzn, obserwujących z murów scenę na dziedzińcu. – Po drugie – zagrzmiał Giforte, jak sierżant na placu musztry – kapitan jest doskonale świadomy tego, że jesteśmy, jak to ujęliście, zdani na waszą łaskę. Jednak jeśli uprzecie się szturmować bramę, będziemy zmuszeni jej bronić i poniesiecie ogromne straty w ludziach. Patrząc na bramę, Winter była skłonna się z nim zgodzić. Wąskie podejście do przygotowanej pozycji obronnej, bez możliwości zajścia z flanki. Atakujący mogą ponieść co najmniej dziesięciokrotnie większe straty niż obrońcy. – Kapitan prosił mnie, żebym porozmawiał z wami i spróbował uniknąć rozlewu krwi. Uważa, że w końcu wszyscy jesteśmy Vordanajami, i tak samo nie ma ochoty rozpoczynać tej rzezi jak wy. – Giforte rozejrzał się. – Wyraźnie prosił mnie, żebym porozmawiał z przywódczynią zwaną Szaloną Jane. Czy ona jest tutaj? – Nie widzę potrzeby... – zaczął Peddoc, ale Jane przerwała mu, wychodząc z tłumu dziewcząt, a Abby tuż za nią. – Jestem Jane – powiedziała, dostatecznie głośno, żeby wszyscy ją usłyszeli. – A Abby mówi mi, że mogę panu ufać. Giforte odpowiedział z dziwnym błyskiem rozbawienia w oczach. – Cieszę się, że tak uważa. – Jakie warunki proponuje wasz kapitan?

Na dziedzińcu zrobiło się cicho, gdy wszyscy chcieli usłyszeć, co ma do powiedzenia Giforte. Nagle w tej ciszy z oddali dobiegł ją krzyk, tak daleki, że ledwie słyszalny. ...Jane... w górze...! Giforte zaczął coś mówić, ale Winter już go nie słuchała. Nie wiedziała, czy jeszcze ktoś usłyszał to ostrzeżenie, ale oczy wszystkich innych były zwrócone na Jane i Giforte’a. Winter spojrzała w górę, na wieżę Vendre, gdzie... – Jane! – wrzasnęła Winter, głośno i przeraźliwie. Wszystkie głowy obróciły się ku niej. Trzask wystrzału był ledwie słyszalny, jak klaśnięcie w dłonie w zatłoczonym teatrze. Jednak Winter w napięciu czekała na ten dźwięk, więc w jej uszach był on tak głośny jak wystrzał z działa. Na środku dziedzińca ktoś upadł. Winter nie widziała już Abby ani Jane, gdyż Skórzane Kurtki otoczyły je ciasnym kręgiem, gdy reszta tłumu rozpierzchła się na boki. Na dziedzińcu rozległy się krzyki i wrzaski. – Tam! Ognia! – przedarł się przez wrzawę donośny głos Orzeszka. Skórzane Kurtki przyniosły kilka muszkietów i karabinów, a kolejne wpadły w ich ręce, gdy zdobyto dziedziniec. Jane umieściła na zewnętrznym murze kilku ludzi mających doświadczenie z bronią, aby obserwowali zarówno drogę do fortecy, jak i wieże. Ci teraz oddali nierówną salwę w kierunku blanków wieży. Prawie stumetrowa odległość i zapadający mrok uniemożliwiały celny strzał z muszkietu, lecz huk i rozbłyski z luf przestraszyły tych, którzy tam byli. Czarne postacie umknęły w popłochu. Winter zeskoczyła ze swojej grzędy i obracając się w ostatniej chwili, aby uniknąć zderzenia z jakimś uciekającym studentem, źle wylądowała. Poczuła ból w kostce i upadła, ale zaraz poderwała się i kulejąc, pobiegła na środek dziedzińca. Za nią muszkieterzy prowadzili entuzjastyczny, lecz nierówny

ogień, zagłuszając wrzaski. Przed nią Skórzane Kurtki sformowały zwarty szyk, własnymi ciałami zasłaniając przywódczynię przed strzelcem na wieży. To musiało być osiemdziesiąt metrów, mówiła sobie Winter. Nie ma mowy. Nie po ciemku. Nawet z dobrym karabinem to za daleko. A Jane się poruszała, nie mogła... Dobiegła do grupki i zaczęła odpychać na boki zaskoczone dziewczyny. Jej rozkazujący głos poznałby natychmiast każdy żołnierz siódmej kompanii. – Z drogi, do jasnej cholery! Już! Zrobiły jej przejście. Ktoś leżał na ziemi, dwie osoby, i Winter ścisnęło się serce na widok krwi, rozbryzganej i wsiąkającej w ziemię. Jane leżała na brzuchu, na innej dziewczynie. Twarz miała ciemną i śliską od krwi. – Jane! Winter upadła na kolana i złapała Jane za ramię, podnosząc ją, bojąc się i modląc jednocześnie. Proszę, proszę, proszę, Boże, nie teraz, nie... Przez szum krwi w uszach usłyszała odległy i cichy głos Jane. – Pomóżcie jej. – Nic ci nie jest? – Winter szarpnięciem obróciła ją na plecy. Krew była wszędzie, ale nie widziała żadnej rany. – Jane? Słyszysz mnie? – Nic. – Jane splunęła krwią. – Nic mi nie jest, cholera. Pomóż jej. Winter dopiero teraz spojrzała na drugą dziewczynę. To była Min, leżąca na plecach z jedną ręką na brzuchu, a drugą odrzuconą na bok. Kula przeszła przez jej szyję, wyrywając kawał ciała. Min jeszcze oddychała, szybko i płytko, lecz z każdym oddechem spieniona krew wypływała z rany. Oczy miała szeroko otwarte. To, że nic nie da się zrobić, było oczywiste, nawet dla Winter. Odwróciła się z powrotem do Jane, która próbowała usiąść.

– Pomóż jej. Ona krwawi. Winter... – Leż spokojnie przez moment. – Winter przycisnęła jej ramiona do ziemi. – Ona mnie odepchnęła. Kiedy usłyszała twój krzyk. Min zabulgotała, konwulsyjnie zaciskając dłoń. W końcu ucichła. – Ona... – Jane nie widziała Min, patrzyła w oczy Winter. – Odeszła. Musimy zabrać cię stąd. Mogą spróbować ponownie. – Abby – wyszeptała Jane. – Gdzie jest Abby? – Jestem tutaj. Abby uklękła przy niej i złapała ją za rękę. Winter chwyciła drugą i razem postawiły ją na nogi. Reszta dziewcząt znów je otoczyła, tworząc żywą tarczę. Winter spojrzała na mury. Ludzie Orzeszka wciąż strzelali, ale na blankach nikogo nie było widać. Jane patrzyła na ciało Min. Jej dłoń, lepka od krwi, zacisnęła się na ramieniu Winter. – Weźcie taran – powiedziała spokojnie. – Jeśli tam wejdziemy – powiedziała cicho i pospiesznie Winter – zginie więcej ludzi. Dużo więcej. Może uda nam się... Jane podniosła głos do krzyku, który odbił się echem po placu. – Bierzcie ten przeklęty taran! Tysiąc oczu spojrzało na jej zakrwawioną twarz i z tysiąca gardeł wyrwał się chóralny okrzyk. Tłum runął naprzód.

Trzynaście Marcus

Dom palił się od zewnątrz; płomienie przeskakiwały z suchego drewna starej stajni i wokół frontowych drzwi, wpełzały na ściany i dach. Wewnątrz miękki dywan w holu zapalił się z szumem, a warstwy cienkich firanek tak lubianych przez matkę Marcusa powiewały, płonąc, niczym pajęczyny. Wiedział, że to sen, ale to nie pomagało. Marcus przeszedł przez dziurę po frontowych drzwiach i w głąb korytarza. Ogień przemykał po starej tapecie, tak więc szedł tunelem z płomieni. Ludzie uciekali, krzycząc. Służba w liberii lub nocnych koszulach biegała tam i z powrotem, usiłując wybiec przez drzwi i cofając się przed płomieniami. Gdzieś na tyłach domu coś runęło z rumorem i usłyszał krzyki. Wszystkie twarze skrywał mrok. Marcus ledwie je pamiętał. Jak duch przeszedł przez tłum. Kolejny krzyk, na piętrze. Wysoki i piskliwy, krzyk przerażenia małej dziewczynki. Ellie. Marcus zaczął biec, w ten dziwny, płynny sposób, w jaki biega się we śnie – przebierając nogami, ale poruszając się bardzo powoli. Dotarł do

głównych schodów w porę, aby zobaczyć swoją małą siostrzyczkę w białej koszuli nocnej, stojącą na podeście i szeroko otwartymi oczami patrzącą na szalejący ogień. Powietrze było gęste od dymu. – Ellie! Ryk ognia sprawił, że Marcus nie usłyszał swojego głosu. Jeśli Ellie go usłyszała, nie dała tego po sobie poznać. Odwróciła się i pobiegła po schodach, z powrotem na górę. Ruszył za nią, pośliznął się na podeście i jedną ręką chwycił gałkę poręczy, łapiąc równowagę, jak robił to tysiąc razy. Kiedy znalazł się w korytarzu na piętrze, zobaczył, jak mała wbiega do swojej sypialni, z jasnymi włosami wymykającymi się spod czepka. Ruszył za nią, mijając swój pokój, którego drzwi były jeszcze porysowane tuż nad podłogą, ponieważ zawsze zamykał je kopniakiem. Pokój Ellie był pułapką, pełen zasłon, dywanów i pluszowych zabawek. Dym już wisiał grubą warstwą pod sufitem, opuszczając swe macki po ścianach. Ellie, kaszląc, pobiegła w kąt pokoju, gdzie stała wielka szafa pomalowana w wesołe zielono-niebieskie wzory. – Nie! – powiedział Marcus. – Ellie, nie... Ona go jednak nie słuchała albo nie mogła usłyszeć – w końcu wcale go tam nie było. Otworzyła szafę, weszła do niej i zamknęła za sobą drzwi, chowając się przed płomieniami i duszącym, zabójczym dymem. Marcus przeszedł przez pokój – co zdawało się trwać wieki, gdyż dywan czepiał się jego nóg jak melasa – po czym złapał za klamkę. Kiedy za nią pociągnął, coś zaczęło ciągnąć w przeciwną stronę, więc musiał się odchylić do tyłu i poprzeć szarpnięcie całym ciężarem ciała. Gdy drzwi szafy się otworzyły, upadł na plecy. Teraz wszędzie wokół niego strzelały płomienie, wypchane misie i króliczki płonęły jak pochodnie, a rzeki ognia płynęły po dywanie. Marcus na czworakach rzucił się do szafy,

szeroko otworzył jej drzwi i... W środku nie było niczego prócz popiołu. Drobny, ciemny popiół przelatywał mu między palcami jak dym i szarymi smugami plamił skórę. Przez długą chwilę Marcus patrzył nań, słuchając wściekłego ryku płomieni, trzasków i chrzęstu łamiących się belek. W końcu wstał i poszedł w kierunku schodów. Drogę, która wcześniej zajęła mu wieki, teraz przeszedł w mgnieniu oka i po kilku krokach wrócił do spowitego płomieniami przedsionka, aby spojrzeć przez frontowe drzwi w prostokąt ciemności. Stał tam jakiś człowiek. Tak jak innych, jego twarz też była anonimową ciemną plamą, ale miał na sobie długi, ciężki płaszcz z czarnej skóry, łopoczący wokół niego jak czarne skrzydła. Konkordat. Marcus otworzył oczy. Siedział w zupełnej ciemności, wtulony w kąt, mając pod sobą kamienne płyty, a za sobą kamienne ściany. Widział tylko nikły zarys otworu strzelniczego, przez który wpadało słabe, obramowane światło gwiazd. Miał wrażenie, że ktoś uderzył go w brzuch, wyciskając z płuc całe powietrze. Pamiętał, że tak się czuł wtedy, osiemnaście lat temu, kiedy przekazali mu wiadomość. Nikt nie przeżył. Oczywiście, nie było go tam. Ten sen był tylko snem. Jednak ta postać w długim czarnym płaszczu... Orlanko. Tej nocy jakby coś uwolniło się z głębi jego podświadomości. To musiał być Orlanko. Marcus nie miał żadnego dowodu, niczego, z czym mógłby pójść do sądu, ale schemat, który dostrzegł, przeglądając stare akta Straży, jednoznacznie na to wskazywał. Presję na młodszego kapitana i strażników mógł wywrzeć jakiś wpływowy hrabia, przestępca, a nawet cudzoziemski szpieg, ale Marcus nie znalazł żadnych dowodów na to, że tajemniczy przyjaciel Giforte’a kiedykolwiek czegoś od niego chciał. Tylko

żeby co jakiś czas zapodział gdzieś jakiś dokument lub wstrzymał śledztwo, aż wszyscy zapomną o sprawie. Ilekroć Konkordat chciał coś ukryć. O ile Marcus wiedział, jego rodzina nigdy nie mieszała się do polityki, nigdy nie zrobiła niczego, co mogłoby ściągnąć na nią gniew Ostatniego Diuka. Jednak krążące o Orlanku plotki głosiły, że mogło to nie mieć znaczenia. Ludzie znikali, mówiono, ponieważ byli konkurentami w interesach borelgajskich popleczników diuka, mieli za dużo królewskich weksli, albo po prostu zobaczyli coś, czego lepiej było nie widzieć. To mogło być coś takiego... Marcus skręcał się z wściekłości. To naprawdę głupie. Czy byłoby lepiej, gdyby był jakiś dobry powód? Jednak myśl o Ostatnim Diuku beztrosko odbierającym życie z jakiegoś zupełnie błahego powodu sprawiała, że miał chęć zacisnąć pięści i wybić nimi dziurę w ścianie celi. W tym zimnym, twardym murze. Gniew znikł, nagle zastąpiony przez falę rozpaczy. Od opierania się o kamień bolały go ramiona i zdrętwiał mu kark. Najłatwiej byłoby się nie ruszać, ale parcie na pęcherz nie pozwalało mu o sobie zapomnieć, więc w końcu musiał wstać. Ross nie odważył się zaprowadzić go do lochów – gdyż musiałby przejść obok zbyt wielu strażników – więc zamknął go w pustej komnacie na wieży, używając jej jako prowizorycznej celi. Kamienna komnata miała kształt klina, jedne drzwi i strzelnicę skierowaną ku rzece. Nie było w niej nawet najbardziej podstawowego więziennego wyposażenia, takiego jak dziura w podłodze, do której można się wysikać. Westchnął. Co jest ze mną nie tak? Czy jestem tak nieudolnym dowódcą, że moi ludzie wciąż muszą mnie zamykać? Przypomniał sobie, jak siedział w ciemnym namiocie, pilnowany przez kumpli Adrechta. Przynajmniej tym razem nie był związany.

Marcus wybrał kąt celi najbardziej oddalony od tego, w którym siedział, i wysikał się w nim, a potem wrócił na miejsce i usiłował ignorować odór. Oczy już mu przywykły do ciemności i przez szczelinę strzelnicy widział słabe światła miasta. Przyciskając do niej twarz, odkrył, że widzi odcinek rzeki, a w oddali jej północny brzeg. Na tle rozgwieżdżonego nieba wznosił się las wieżyczek: szereg szlacheckich rezydencji nazywanych Zamkami z Baśni, z których każdy był bardziej okazały i mniej praktyczny od poprzedniego. Teraz w niewielu oknach paliły się tam światła i Marcus zadawał sobie pytanie, ilu szlachciców przedłożyło ostrożność nad odwagę i wyjechało na wieś. Właśnie zastanawiał się, czy da się wysikać przez strzelnicę, gdy coś przesłoniło mu widok. Dostrzegł jakiś długi, powiewający czarny materiał, a potem fragment skrytej w cieniu twarzy. Mimowolnie cofnął się o krok i przystanął, czując się głupio. – Kapitanie d’Ivoire? To pan? – zapytał kobiecy głos. Marcus nie widział sensu zaprzeczać. – To ja. Jesteś... Zamilkł, kręcąc głową. Ktokolwiek to był, wisiał co najmniej piętnaście metrów nad poszarpanymi skałami u podnóża wieży, przywierając do jej pionowej ściany. Nie przychodziło mu do głowy nic, co mógłby powiedzieć komuś w takiej sytuacji. – Chciałam zamienić z panem słowo, kapitanie, ale kapitan Ross chyba postanowił temu zapobiec. – Cóż. – Marcus wskazał na pustą celę. – Mam dość napięty harmonogram zajęć, ale jakoś spróbuję znaleźć dla pani czas. Kim pani jest? – Może mnie pan nazywać Różą, jeśli pan chce. – Zatem, Różo, czego ode mnie chcesz? – Słyszałam, że kapitan Ross zamknął tu pana, ponieważ zamierzał pan

poddać twierdzę. Czy to prawda? Marcus wzruszył ramionami. – Chciałem negocjować. – Dlaczego? – Przysięgałem chronić króla i mieszkańców Vordanu. Nie podoba mi się pomysł strzelania kartaczami do tłumu w obronie interesów Ostatniego Diuka. – A zatem można powiedzieć, że nie jest pan sojusznikiem Orlanka? Marcus rozłożył ręce. – Przecież jestem tu zamknięty, prawda? Róża zdawała się namyślać. Marcus zamrugał i ukradkiem uszczypnął się w rękę, aby się upewnić, że już nie śni. – Ross nie powiedział pańskim ludziom, że kazał pana aresztować – powiedziała. – Myśli pan, że uwolniliby pana, gdyby wiedzieli? – Wątpię – odparł Marcus. – Ross ma więcej ludzi i lepiej uzbrojonych. – Czy poddaliby się, gdyby wydał im pan taki rozkaz? – Zapewne. Byłoby lepiej, gdyby wydał go kapitan Giforte. – Marcus zawahał się. – Czy pani wie... – Ross zastrzelił kogoś na dziedzińcu. Nie wiem kogo, ale tłum strasznie się wściekł. Już niosą taran. Marcus zamknął oczy. – Jeśli wyłamią bramę, będzie masakra. – Wiem. – Róża milczała przez chwilę. – Gdyby był jakiś sposób, żeby do tego nie dopuścić, ale poddać fortecę tłumowi, zgodziłby się pan pomóc? – Tak – bez wahania odparł Marcus. – Tylko nie wiem, co mogę zrobić, tkwiąc tutaj. – Uwolnimy pana, a pan rozkaże swoim ludziom złożyć broń.

– Chętnie – rzekł Marcus. – Jeśli mnie zapewnicie, że moim ludziom nic się nie stanie. – Sądzę, że mogę to załatwić. – Róża znów milczała chwilę, namyślając się. – W porządku. Niech pan spokojne czeka, kapitanie. Wrócę. Jej twarz znikła. Marcus próbował dojrzeć, jak pnie się po murze, ale wąska szczelina uniemożliwiła mu to. Poddał się i pokręcił głową. – No dobrze – powiedział do ciemnej celi. – Nie żebym miał jakiś wybór.

Raesinia – Raes? – To mówił Faro. – Nie śpisz? – Nie. To była jedna z takich chwil, w których Raesinia chciałaby móc spać. Więź usuwała z jej ciała zmęczenie, tak samo jak rany, ale brakowało jej tego dobrego samopoczucia, z jakim budzimy się z głębokiego snu. A przynajmniej tak jej się wydawało. Nie żyła już od tak dawna, że nie wiedziała, czy to pamięta. Zastanawiała się, czy za pięćdziesiąt bądź sto lat będzie tak próbowała przypomnieć sobie ten stosunkowo coraz krótszy okres swojego istnienia, kiedy była ludzką istotą taką jak inne. Przekonam się, pomyślała. Nie miała innego wyjścia. Jej prowizorycznym schronieniem był daszek z dywanu przywiązanego do sterczącej framugi okna i obciążonego kilkoma cegłami. Mogła się pod nim schować przed tłumem, który po strzelaninie na dziedzińcu stał się agresywniejszy. Wieczorna atmosfera karnawału wyparowała i tłum podzielił się na zbrojne obozy, skupione wokół ognisk. Skórzane Kurtki Jane, najbardziej przypominające regularną formację, już musiały przerywać kilka bójek między mieszkańcami Doków a zwolennikami Rady. Dywan odchylił się i Faro na czworakach wszedł do środka. Raesinia

rogiem kobierca nakryła bruk i znalazła gdzieś rozdartą poduszkę oraz lampę. Popatrzył na to z aprobatą. – Wygodne gniazdko. – Dzięki. – Raesinia usiadła i ziewnęła, dla efektu. – Rozmawiałeś z Abby? – Chwilę trwało, zanim oderwałem ją od Jane i Winter, ale tak. – I? – Nie widziała Cory. – Widocznie wyraz jej twarzy zdradzał rozczarowanie, ponieważ dodał: – Ale mówiła, że kobiety i dzieci trzymano w kilku oddzielnych celach. I że początkowo żołnierze Konkordatu traktowali je bardzo brutalnie, ale kapitan d’Ivoire interweniował i zastąpił ich strażnikami, zanim komuś stała się poważna krzywda. – Kapitan d’Ivoire. – Ten prostolinijny, brodaty oficer, którego widziała razem z Vhalnichem. Raesinia wydęła usta. – W porządku. To już coś. Co sądzisz o Szalonej Jane? – Ona wcale nie wydaje mi się szalona. Jej ludzie naprawdę objęli przywództwo. Myślę, że większość tłumu przyszła tu, szukając Dantona, ale kiedy go aresztowano, to Jane wszystko zorganizowała. Ma grupę młodych kobiet i mieszkańców Doków, którzy dla niej pracują, a pozostali, zdaje się, darzą ją wielkim szacunkiem. – Masz pojęcie, o co jej chodzi? – Tyle, ile nam powiedziała: chce uwolnić więźniów. Maurisk i Dumorre próbują wyjaśnić mieszkańcom Doków, że ich oczywistym przeznaczeniem jest zrzucić jarzmo odwiecznej niewoli i przejąć należną im rolę rządzących państwem, ale to orka na ugorze. Brzmi dobrze, kiedy mówi to Danton, ale w ustach tych dwóch... – Danton. – Raesinia pokręciła głową. To kolejny problem. – Jeden Bóg wie, co z nim tam zrobili.

– Chyba jeszcze go nie rozgryźli – rzekł Faro. – Inaczej przekupiliby go piwem i przysłali tutaj, żeby kazał wszystkim wrócić do domów. – Musimy go odzyskać. – Raesinia machinalnie przeczesała dłonią włosy i skrzywiła się, gdy jej palce uwięzły w kołtunach. Zwyczajny odruch, oczywiście, bo przecież już nie czuła bólu. – Kończy nam się czas. Na razie nam się udało, ponieważ Orlanko miał ważniejsze sprawy, ale Ohnlei nie może pozwalać na to w nieskończoność. Prędzej czy później przyślą tu oddziały wojska. Mogła tylko wyobrażać sobie panikę w pałacu i ministerstwach. Zastanawiała się, czy jej ojciec jeszcze żyje, czy operacja Indergasta uratowała go, czy może już umarł, a Orlanko po prostu ukrywa ten fakt przed całym światem. Ciekawe, czy już zauważono jej nieobecność – jak długo można mieć migrenę? Jednak to mogło być najmniejsze z jej zmartwień. Jeśli Orlanko postanowił zacząć grać ostro... Powinna być w pięciu miejscach jednocześnie, a na pewno nie tutaj, przy twierdzy. Jednak tam była Cora i Danton, a zapewne także Sarton. Nie mogła ich opuścić. – Nie będziemy musieli długo czekać – rzekł Faro. – Peddoc spierał się z Jane o strategię, ale już przynoszą taran. Kiedy wyłamią bramę, przypuszczą szturm na twierdzę. – Święci i męczennicy. Jeśli jej załoga zacznie strzelać... Wszyscy byli pewni, że twierdza się podda, ale to było, zanim snajper próbował zabić Jane na dziedzińcu. – To śmiertelna pułapka – powiedział Faro. – Jednak nie mają dość ludzi, żeby odeprzeć atak. – A więc będzie mnóstwo ofiar po obu stronach. Faro skinął głową. – Na dziedzińcu już krzyczą: „Bez pardonu!”.

– To nie może się udać. A jeśli strażnicy zaczną zabijać więźniów? Do diabła, a jeżeli wysadzą prochownie? To była ponura myśl. Raesinia wyobraziła sobie, jak siedzi sama, ciężko poparzona, wśród resztek zrujnowanej Wyspy i tysięcy trupów. – Wiem. Jednak co innego możemy zrobić? Jak powiedziałaś, kończy nam się czas. Jeśli będziemy zwlekać, aż ściągną tutaj wojsko, będzie jeszcze gorzej. – Muszę porozmawiać z Jane. Możesz nas umówić? – Mogę spróbować – odparł. – Powiedz jej... powiedz, że mam plan. Faro zamrugał. – Masz plan? – Nie. – Raesinia westchnęła. – Może jednak do tej pory coś wymyślę. Musimy coś zrobić. To nasza wina, Faro, nawet jeśli nie chcieliśmy, żeby tak się to skończyło. My pisaliśmy te słowa, które mówił Danton. Nie pozwolę, żeby to zmieniło się w rzeź. – W porządku. Zrobię, co będę mógł. Odwrócił się i wyczołgał z namiociku. Raesinia jeszcze przez chwilę przytrzymywała dywan, patrząc w usianą ogniskami ciemność. Zawsze wiedziała, że ta droga doprowadzi do jakiejś konfrontacji. Kiedy zaczęli wykorzystywać Dantona, stało się to prawie pewne. Jednak zawsze wyobrażała sobie, że to odbędzie się w... chyba bardziej cywilizowany sposób. Zebranie mężów stanu. Elokwentne spory w marmurowych salach. Może kilka zbiorowych demonstracji pokojowych, mających pokazać, czego chce lud. Orlanko i jego sługusi zostaliby usunięci, ale... Nie w taki sposób. Nie przez tłumy z taranami, krzyczące: „Bez pardonu!”. Albo przeceniła swoje możliwości panowania nad sytuacją, albo nie doceniła brutalności Orlanka i jego podwładnych. Albo, co najbardziej prawdopodobne, jedno

i drugie. Niech to szlag. Czuła obecność Bena w ciemnościach, uśmiechającego się łagodnie. Czego się spodziewałaś, Raes? Pokojowej rewolucji? – Raesinio. Głos doleciał nie wiadomo skąd. Zajęta rozmową z duchami Raesinia podskoczyła, zaplątała się w zwisający dywan i o mało nie zwaliła sobie na głowę całego prowizorycznego namiotu. – Kto... – zaczęła, nim zrozumiała. – Sothe! Pokojówka wyłoniła się z cienia, jak ruchoma plama ciemności. Raesinia wygramoliła się z namiotu i wstała. – Nic ci nie jest? – zapytała. – Nie powinnam wysyłać cię samej. Nie wiedziałam, że sprawy tak źle się potoczą. – Nic mi nie jest – odpowiedziała posępnie Sothe. – I gdybym wiedziała, co się szykuje, nigdy bym cię nie zostawiła. – Przykro mi. – Raesinia spuściła głowę i pokręciła nią. – Ben nie żyje. – Wiem. Całe miasto o tym mówi. – Gdzie byłaś? Sothe ruchem głowy wskazała czarny masyw fortecy, ledwie widoczny na tle ciemnego nieba. – W środku. – Byłaś w środku? Widziałaś Corę? – Nie, ale dotychczas więźniowie są dobrze traktowani. Chociaż to może się zmienić. Czy znasz kapitana d’Ivoire? – Tego strażnika? Poznałam go. – To on wycofał ludzi z murów i zastąpił swoimi ludźmi zbirów Orlanka, którzy pilnowali więźniów. – Wydaje się, że to rozsądny człowiek. Myślisz, że chciałby poddać

twierdzę? – Chciałby, owszem. Ale nie może. Kapitan Konkordatu zamknął go w wieży i jest gotowy roznieść na strzępy każdego, kto przejdzie przez bramę. Znaleźli gdzieś działo i wznieśli barykady we wszystkich pomieszczeniach prowadzących do lochów. – Święci i męczennicy! – zaklęła Raesinia. – To będą jatki! – Tak, jeśli wedrzemy się przez bramę. Raesinia dobrze znała Sothe. – Znasz inną drogę. Proszę, powiedz, że znasz. Pokojówka skinęła głową. – Pod wieżą jest przystań. D’Ivoire postawił tam swoich ludzi, ale ten kapitan Konkordatu zabrał ich stamtąd na barykady. Myślę, że małą łódką moglibyśmy tam dopłynąć niezauważeni przez wartowników na murach. – Jak małą? – Na cztery lub pięć osób. Raesinia zmarszczyła brwi. – I co tylu mogłoby zdziałać? – Mam pewien pomysł. – Sothe zawahała się. – To... ryzykowne. I musiałabyś popłynąć z nami. – Ja? – Raesinia zamrugała. Obawiając się, że jej tajemnica wyjdzie na jaw, Sothe zwykle nalegała, żeby Raesinia pomimo swej nieśmiertelności unikała wszelkich niebezpieczeństw. – Chcę powiedzieć, że... jestem chętna, oczywiście. Tylko dlaczego? – Potrzebny mi ktoś, komu Danton ufa. Czyli ktoś ze spiskowców. A spośród nich tylko tobie ufam. – Pozostali też są godni zaufania – zaprotestowała Raesinia. – Księżniczko – łagodnie powiedziała Sothe. – Proszę.

– W porządku. – Raesinia westchnęła. – To ja zaczęłam to wszystko, prawda? Tak będzie uczciwie. Sothe miała nieszczęśliwą minę, ale nic nie powiedziała. Raesinia wciągnęła i powoli wypuściła powietrze. – W porządku – powtórzyła. – Jaki jest plan? – Dobrze – orzekła Raesinia. – To ryzykowne, ale o wiele lepsze niż szturmowanie barykad pod gradem kul i kartaczy. Przywódcy buntu przezornie przenieśli się na drugą stronę zewnętrznego muru, na wypadek gdyby jacyś strzelcy wyborowi Konkordatu znów chcieli próbować szczęścia. Na murze ochotniczy oddział muszkieterów obserwował wieżę, od czasu do czasu oddając salwę, gdy ktoś zauważył jakiś podejrzany cień czy ruch. Taran, paskudnie wyglądający ze swym przypominającym żelazną pięść zakończeniem z kutego żelaza, został przeniesiony przez bramę na dziedziniec przez gromadę wrzeszczących, rozgniewanych mężczyzn. Za nimi ciągnął zwarty tłum, nie zważając na zagrożenie ze strony snajperów mogących ostrzelać ich z wież. Uzbrojeni w co było pod ręką ludzie parli na bramę, chcąc być w pierwszym szeregu, kiedy zostanie wyłamana. Jane, Abby i Winter siedziały na skrzynkach przy małym ognisku z kawałków drewna wyciągniętego z gruzów zniszczonych domów, otoczone przez grupkę młodych kobiet w skórzanych fartuchach, dla mieszkańców Doków będących czymś w rodzaju munduru lub symbolem rangi. Z członków Rady była obecna tylko Cyte, siedząca ze skrzyżowanymi nogami przy ognisku. Maurisk, Dumorre i inni zapewne przemawiali do tłumów, a Peddoc i jego zwolennicy znaleźli się na czele szturmujących, żądni chwały. Jane spojrzała na obie swoje zastępczynie. Winter, przygryzając wargę,

powoli skinęła głową. – Nie znam planu fortecy – powiedziała. – Jednak nawet gdyby nie mieli tam artylerii, szturm na tę bramę będzie krwawy i każą nam go powtarzać przy każdej barykadzie. Jeśli znaleźli jakieś działo, atak będzie katastrofą. – Nie wiemy, czy je znaleźli – sprecyzowała Abby. Zerknęła na Sothe, stojącą obok Raesinii. – Mamy na to tylko słowa tej... – Róży – podpowiedziała Sothe. – Nazywaj mnie Różą. – Róży – powtórzyła Abby. – Z tego, co wiemy, ona może być z Konkordatu. – Ja zaświadczam, że nie – powiedziała Raesinia. – A kto zaświadczy za ciebie? – odparła Abby. Jane wzruszyła ramionami. – Ona ma rację. Ty i twoi ludzie późno przyszliście na ten bal. Orlanko miał dużo czasu, żeby przysłać tu swoich agentów. – A właściwie co mamy do stracenia? – zapytała Winter. – Raes i... Róża powiedziały, że same tam popłyną. Jeśli to pułapka i na przystani czekają żołnierze Konkordatu, jak to nam zaszkodzi? – Chciały trzech ochotników – przypomniała Abby. – Oni mogą ucierpieć. – Jeśli zaatakujemy bramę, zginie cholernie wielu ludzi – zauważyła Winter. – Nawet jeśli zwyciężymy. Myślę, że warto zaryzykować. – A po chwili dodała: – Powinnam pójść z nimi. – Nie bądź głupia – odezwała się Jane. – Jeśli ktoś tam pójdzie, to ja. Abby i Winter stanowczo pokręciły głowami. – Potrzebujemy cię tutaj – powiedziała Abby. – Jeśli to ma się udać, to nie możemy jeszcze rozpocząć szturmu na bramę. Jeśli ktoś może ich powstrzymać, to tylko ty.

– Ale... – zaczęła Jane. Winter przerwała jej. – Potrzeba jeszcze dwóch osób. Raesinia skinęła głową. – Jedną z nich powinien być młodszy kapitan Giforte, jeśli zechce – powiedziała. – Róża rozmawiała z kapitanem d’Ivoire i on uważa, że większość strażników złożyłaby broń, gdyby młodszy kapitan wydał im taki rozkaz. Abby spoważniała, słysząc tę propozycję, ale nic nie powiedziała. – Nie sądzę, byś chciała wyjaśnić, jak „rozmawiałaś” z kapitanem d’Ivoire w środku fortecy pełnej ludzi Orlanka? – Jane zwróciła się do Sothe, która tylko wzruszyła ramionami. Jane westchnęła z irytacją. – No dobrze. Nie podoba mi się to, ale jeśli Winter chce iść... – Ja też pójdę – wyrwała się Abby. – Jeśli... młodszy kapitan idzie, to powinnam... – Nie. – Jane złapała ją za rękę, jakby chciała zatrzymać przy sobie. – Jedna z was jest mi potrzebna tutaj, żeby utrzymać porządek. Ponadto dopiero co się stamtąd wydostałaś. – Zostawiając innych w środku! Abby obróciła się do Jane i przez długą chwilę patrzyły sobie w oczy. W końcu Abby ustąpiła ze znużeniem. – Ja pójdę. Wszyscy spojrzeli na Cyte, która dotychczas się nie odzywała. Skuliła się, widząc, że jest obiektem powszechnej uwagi, ale zaraz się wyprostowała. Cały tusz spłynął jej pod oczy, pozostawiając tylko ciemne smugi na policzkach, jak barwy wojenne. – Na pewno tego chcesz? – spytała Jane.

– Ktoś z Rady powinien tam być – odparła Cyte. – Wolicie, żebym poszła po Peddoca? Raes skrzywiła się i kiwnęła głową. Jane przeniosła spojrzenie na Winter, która patrzyła na Cyte, marszcząc brwi, ale nic nie powiedziała. – Dobrze. Powinnyśmy zaczynać. – Jane oparła dłonie o kolana i wstała. Zerknęła na Winter. – A jeśli nie wrócicie do świtu, rozwalę tę bramę i przyjdę tam po was. – Znajdę jakąś łódkę – powiedziała Winter. – Raes, ty dopilnuj, żeby Giforte wszedł na jej pokład. – Wejdzie – ponuro powiedziała Abby. – Jest uparty jak muł, ale kiedy chodzi o jego ludzi... – Westchnęła. – Opiekuj się nim, dobrze? Raes skinęła głową. – Zrobię co w mojej mocy. – Wyciągnęła rękę do Winter. – Spotkamy się na nabrzeżu? Winter kiwnęła głową i uścisnęła jej dłoń. A raczej prawie uścisnęła. Gdy ich palce się zetknęły, coś przeskoczyło między nimi, jakby iskra wyładowania elektrycznego. Raesinia poczuła, jak więź budzi się w niej do życia i gwałtownie wyrwana ze stanu spoczynku mocno owija się wokół jej jaźni. Całe jej ciało wibrowało energią więzi, gotowej walczyć, uciekać albo ratować się w jakikolwiek sposób. Nigdy nie czuła niczego takiego, nawet w przybliżeniu, a sądząc po szeroko otwartych oczach Winter, ona też odczuwała coś podobnego. Więź nie kontrolowała poczynań Raesinii, ale w pewien niejasny i zawoalowany sposób uświadamiała jej swoje życzenia. Teraz chciała, żeby Raesinia cofnęła się, uciekła, zaatakowała Winter jakąkolwiek dostępną bronią, a przede wszystkim pod żadnym pozorem nie dotykała jej. Gdyby Raesinia nie wiedziała, że to niemożliwe, przysięgłaby, że ta przeklęta więź jest przerażona.

Winter – Na pewno dobrze się czujesz? – spytała Cyte. – Dobrze – mruknęła Winter. – Tylko... pomyślałam o czymś. Prawdę mówiąc, nie wiedziała, co to było. Czasem łatwo było zapomnieć o klątwie, która spadła na nią tamtej nocy w świątyni, a którą – jeśli wierzyć Janusowi – będzie nosiła w sobie do śmierci. Obv-scar-iot, Wszystkożerca, demon żywiący się swymi pobratymcami. Przeważnie nie był wymagającym pasażerem i Winter rzadko czuła jego ruchy i pomruki w głębi swej świadomości, niczym unoszące się z jaskini smużki dymu, zdradzające obecność zionącego ogniem smoka. Gdy wyciągnęła rękę, aby uścisnąć dłoń Raesinii, Wszystkożerca się zbudził. Czuła, jak się pręży, szarpiąc smycz, napinając magiczne pęta wiążące go z Winter. Była pewna, że gdyby dotknęła tej dziewczyny i zezwoliła na to, obv-scar-iot przeskoczyłby przepaść dzielącą ich dusze i pożarłby tę magię, jaką miała Raesinia, pozostawiając ją w stanie śpiączki jak Jen Alhundt albo gorszym. Jednak to oznaczało, że Raesinia posiada jakąś magię, która może zostać wchłonięta. Gdzie ta nastoletnia rewolucjonistka znalazła coś takiego? Według Janusa jedyni żyjący czarodzieje tego cywilizowanego świata byli na służbie Kapłanów Czerni, którzy postanowili zgładzić wszystkich pozostałych. Wprawdzie pułkownik wspomniał, że jest coś takiego jak wrodzony dar, nabyty bez niczyjej interwencji, ale nie podał żadnych szczegółów. Tak więc Raesinia miała takowy albo była agentką wroga. Tak czy inaczej, trzeba o tym zawiadomić Janusa. Jednak później. Jeśli w ogóle przeżyją. Dobra agentka mogłaby zostawić wszystko, żeby przekazać swojemu panu taką zaskakującą informację, ale Winter nie zamierzała opuścić Jane i innych. Jeśli zginę, Janus po prostu sam będzie

musiał sobie radzić, postanowiła. – Dobrze – powtórzyła, uświadamiając sobie, że za długo spogląda w przestrzeń. – Przepraszam. – Nie ma sprawy. Cyte przez moment patrzyła jej w oczy, lecz gdy Winter zauważyła to, znów wbiła wzrok w ziemię. – Chyba nie zostałyśmy sobie właściwie przedstawione. Ty chyba jesteś Cyte? Ja jestem Winter. – Tak naprawdę to Cytomandiclea. Ale może być Cyte. – Od tej starożytnej królowej? Cyte spojrzała na nią, mrugając. – Słyszałaś o niej? – Kiedyś czytałam dużo historycznych książek. – Historia, zwłaszcza starożytna, była jedną z nielicznych dziedzin, o których ocenzurowana biblioteka pani Wilmore zawierała mnóstwo materiałów. Winter i Jane spędzały tam dużo czasu, kryjąc się przed woźnymi, i w rezultacie zdobyła dość obszerną, choć nieusystematyzowaną wiedzę. – Jane zawsze podziwiała tę królową. Mówiła, że bohatersko walczyła do końca. – Naprawdę? – Cyte pokręciła głową. – A myślałam, że tylko ja jedna na całym świecie interesuję się takimi rzeczami. Na uniwersytecie tylko trzeciorzędni studenci studiują historię okresu przed Karisem. – Zatem jesteś trzeciorzędną studentką? – Winter uśmiechnęła się, aby pokazać, że żartuje, ale Cyte spochmurniała. – Jestem dziewczyną – powiedziała. – Dziewczyny automatycznie są zaliczane do trzeciorzędnych, w najlepszym razie. – Po chwili Cyte trochę się odprężyła i przesunęła dłonią po ciemnych włosach. – Przepraszam. Stare rany, wiesz?

Winter skinęła głową i wskazała ulicę schodzącą na brzeg rzeki. – Lepiej sprawdźmy, czy znajdziemy te łodzie. Kiedy oddaliły się od bramy, tłum zrzedniał, ale tu i ówdzie grupki ludzi siedziały przy ogniskach lub rzucały tańczące cienie w świetle kołyszącej się latarni. Gdy Vendre znikła im z oczu za rzędem kamienic, śmiertelnie poważna atmosfera buntu trochę się rozwiała i wrócił dobry nastrój. Tu drzwi domów były porozbijane, a wnętrza splądrowane, czasem w poszukiwaniu łupów, ale głównie trunków, i grupki młodych mieszkańców Doków przekazywały sobie znalezione butelki. Niektórzy nawet śpiewali, chociaż rzadko harmonijnie. Najwyraźniej żaden studencki rewolucjonista z grupy Cyte nie dotarł tak daleko na południe. – Ile masz lat? – nagle zapytała Winter. – Dwadzieścia. – Cyte spojrzała na nią z zaciekawieniem. – Dlaczego pytasz? Dwadzieścia. Winter czuła się tak, jakby podczas pobytu w Khandarze postarzała się o dziesięć lat. Była tylko o dwa lata starsza od Cyte, lecz pomimo to ta studentka była przy niej dzieckiem, co czyniło Winter dorosłą. Tak myślała o żołnierzach ze swojej kompanii, kiedy kapitan d’Ivoire mianował ją dowódcą. Chociaż przeważnie byli młodsi od Cyte. – Ja tylko... – Winter pokręciła głową. – Nie musisz tego robić. Wiem, co myślisz, ale... – Wątpię – powiedziała ponuro Cyte. – I wiem, że nie muszę. Zgłosiłam się na ochotnika, tak samo jak ty. – Nie jestem pewna, czy wiesz, w co się pakujesz, to wszystko – stwierdziła Winter. – Brałaś kiedyś udział w walce? – Parę razy. – W prawdziwej walce, kiedy ktoś usiłuje cię zabić? – indagowała Winter. – A ty próbujesz zabić jego?

Cyte w milczeniu wydęła wargi. – Umiesz posługiwać się jakąś bronią? – Uczę się szermierki rapierem – broniła się Cyte. – Już od czterech lat. – Z nasadką na ostrzu i papierowymi tarczami. – A co – zjeżyła się Cyte. – Ty pewnie zabiłaś tuzin ludzi? – Nie tuzin – sprostowała Winter – ale paru. – Albo trzech lub czterech. Spróbowała policzyć, ale straciła rachubę. Czy zielonookie potwory się liczą? – Nie mówię, że nie jesteś... – Nie obchodzi mnie, co mówisz – żachnęła się Cyte. – Zgłosiłam się na ochotnika. Idę. Umiem zadbać o siebie. – Nie powiedziałam, że nie... – Jest przystań – przerwała jej Cyte. Przeskoczyła przez linę i ostrożnie weszła na kamienne molo. – Myślisz, że te łodzie się nadadzą? Czy może potrzebujemy czegoś większego? Winter wepchnęła ręce do kieszeni, westchnęła w duchu i poszła za nią.

Czternaście Winter

Od wschodu nadciągały chmury. To dobrze i źle: mrok skryje je przed oczami obserwatorów na wieżach, ale jeszcze bardziej utrudni odszukanie maleńkiej przystani pod murem Vendre. Na szczęście najwyraźniej ani ciemność, ani prąd wody nie ograniczały doskonałej orientacji Róży. Wiosłowała razem z Winter, jak najciszej popychając łódkę coraz bliżej do majaczącej na tle nieba twierdzy. Za nimi siedziały Cyte i Raesinia, a Giforte skulił się w niewygodnej pozycji na rufie. Wietrzyk muskał im policzki, a szara powierzchnia Vor była gładka jak szkło. Pionowe ściany więzienia wznosiły się nad nimi jak skały klifu, mrok przecinały tylko tu i ówdzie słabiutkie promienie światła – blask ognia sączący się przez szczeliny strzelnicze. Gdy podpłynęli bliżej, Winter wstrzymała oddech. Tu nawet instynkt Róży nie mógł ich poprowadzić, więc musiała oświetlić brzeg strużką światła swej przyciemnionej lampy. W jej słabym blasku ujrzała sterty głazów na styku muru z rzeką, wygładzonych przez wieki uderzeniami gnanych wiatrem fal. Oraz – tak małe, że nie dostrzegłaby go, gdyby znajdowała się choć trochę dalej – wąskie gardło między nimi, prowadzące

do nisko sklepionego przejścia w murze. Znów zaczęły wiosłować, niemal bezgłośnie przemykając przez przejście do długiego tunelu. W powietrzu unosił się zapach pleśni, a pasy zaschniętego śluzu na ścianach znaczyły przypływy i odpływy rzeki. Winter spoglądała przed siebie, próbując dojrzeć w mroku koniec przystani. Sięgnęła po lampę, żeby oświetlić drogę, gdyż znajdowali się już poza polem widzenia wartowników na wieżach, ale Róża chwyciła ją za rękę. Łódź stuknęła o jedną z pokrytych spływającymi kroplami wody ścian, zakołysała się i zatrzymała. – Tam jest wartownik – szepnęła niemal bezgłośnie. – A przynajmniej światło. Zgaś lampę. Winter zrobiła to i zamrugała w prawie kompletnej ciemności. Prawie, ale niezupełnie, co zaraz odkryła. Gdzieś za załomem korytarza paliło się światło, rzucając słabiutkie błyski na powierzchnię wody i wilgotne ściany. Tylko jak ona je dostrzegła? Winter obejrzała się i zobaczyła, że Róża rozwiązuje sznurówki butów. – Ja się tym zajmę – powiedziała. – Wyjdę stamtąd z lampą, kiedy droga będzie wolna. Giforte przesunął się na dziób, przy czym zakołysał łódką, która cicho zazgrzytała, trąc o mur. Winter miała wrażenie, że Róża się skrzywiła. – Jeden z moich – spytał ochrypłym szeptem młodszy kapitan – czy ich? – Nie wiadomo. – Róża zwinnym ruchem zrzuciła kurtkę i zdjęła przez głowę cienki podkoszulek. Giforte mruknął coś zmieszany, choć w tych ciemnościach Winter ledwie zdołała dostrzec jej sylwetkę. – Czy to ważne? Jeden okrzyk i będzie po nas. – Tylko... – Zrobię co w mojej mocy. – Róża zdjęła spodnie, złożyła je równo i wręczyła stosik odzieży Winter. Był zadziwiająco ciężki i Winter wyczuła

przez materiał kilka twardych metalowych przedmiotów. – Nie zgub tego. Róża zwinnie i niemal bez plusku zsunęła się do wody z łódki, która znów się zakołysała. Jej nogi pojawiły się na moment nad powierzchnią, a potem znikły pod wodą. Winter nie widziała, gdzie się wynurzyła. – Ona pracuje dla ciebie? – szepnęła z niedowierzaniem Cyte do Raesinii. – Mniej więcej – odrzekła Raesinia. – Cicho. Winter nasłuchiwała wystrzału lub choćby szamotaniny. Nie usłyszała nic. – A jeśli nie da nam znaku? – spytała Cyte. – Jak długo mamy... – Nic jej nie będzie – zapewniła Raesinia. – Zaufaj mi. Po chwili zabłysło jasne światło, odbijając się od powierzchni wody. Winter zaczęła wiosłować, raz na jednej burcie, raz na drugiej, a Raesinia wzięła drugie wiosło i odpychała łódź od ścian. Po kilkunastu metrach kanał kończył się w dużej sali z wystającym kamiennym pomostem. Róża siedziała na jego końcu, naga i ociekająca wodą, trzymając w jednej ręce lampę, a w drugiej sznur. Rzuciła go Winter, która przyciągnęła i przywiązała łódkę do brzegu. – Jakieś problemy? – spytała Raesinia, gdy ostrożnie wyszły na stały ląd. Róża pokręciła głową, wzięła od Winter swoją odzież i ubrała się. Zrobiła to zupełnie bez skrępowania, tak jak robiła to Jane. W świetle lampy Winter zobaczyła, że kobieta jest o wiele lepiej umięśniona, niż się wydawało, kiedy była ubrana, a jej skóra jest poznaczona cienkimi białymi śladami. Z boku jednej piersi miała bliznę w kształcie gwiazdy, a ramiona poprzecinane gęstą siatką starych blizn. Giforte dyskretnie odwrócił oczy, a zafascynowana Winter po chwili zrobiła to samo. Ciało leżało na końcu przystani, pod czarnym skórzanym płaszczem, który okrywał je jak całun. Winter podeszła do niego i zobaczyła, że to

młody mężczyzna, brudny i brodaty, z jedną niewielką raną kłutą tuż poniżej ucha. – Miał pistolet – powiedziała Róża, stając za nią i trzymając broń za lufę. – Sprawdź, czy jest nabity. Winter sprawdziła lufę oraz panewkę, upewniając się, że pistolet jest nabity, a potem z lekkim trudem wepchnęła go za pas. Tkwił tam już inny pistolet, a na biodrze wisiała jej stara kawaleryjska szabla. Znów nosząc broń, czuła się lepiej, niż chciałaby przyznać. Raesinia nie chciała wziąć żadnej broni, ale Giforte miał miecz i pistolet, a Cyte rapier. Róża miała swoje wyposażenie. Gdy ich mały oddział zebrał się w świetle lampy, Róża wskazała na korytarz prowadzący w głąb twierdzy. – Stąd już niedaleko do głównych schodów. Na pierwszych dwóch piętrach umieścili nowych więźniów, potem są kolejne trzy ze zwykłymi celami, a później parter. Kapitan d’Ivoire i Danton są w wieży powyżej. Ponieważ Jane już kazała groźnie hałasować taranem, nie spodziewam się zobaczyć nikogo na schodach, ale cel pilnują strażnicy. Raes i ja pójdziemy odnaleźć Dantona. Młodszy kapitanie, większość strażników pilnujących więźniów to pańscy ludzie. Myśli pan, że zdoła przekonać ich, żeby ich wypuścili? – Jeśli wiedzą, co dla nich dobre – warknął Giforte. – Winter, Cyte, idźcie z nim, na wypadek gdyby byli wśród nich żołnierze Konkordatu. My uwolnimy tamtych dwóch i spotkamy się z wami. – A jeśli wpadniemy w tarapaty? – zapytała Winter. – Wtedy ty dowodzisz. Rób, co musisz. – Róża podniosła lampę. – Chodźmy. I pamiętajcie, żeby nie robić hałasu. Na pierwszym zakręcie spiralnych schodów było zupełnie ciemno. Róża skradała się naprzód, a Winter podążała za nią z niemal zupełnie

przyciemnioną lampą, dającą tylko tyle światła, żeby pozostali widzieli stopnie. Gdy minęli pierwszy podest, z góry zaczęło się sączyć słabe światło. Róża podniosła rękę i sama podeszła kilka stopni wyżej, aż znikła im z oczu. Równie cicho cofnęła się, marszcząc brwi. – Dwaj zbrojni na podeście – szepnęła. – Strażnicy. Nie zdołam po cichu zdjąć obu. Ktoś z was może załatwić jednego – zerknęła na Winter, a potem na Giforte’a – albo pan może spróbować po swojemu. – Pozwól mi z nimi porozmawiać – rzekł Giforte. – Tylko bez hałasu. – Róża spojrzała w górę. – Żołnierze Konkordatu muszą być blisko. Giforte skinął głową, wyprostował się i spokojnie jak na defiladzie ruszył schodami w górę. Pozostali podążali za nim, trzymając się pół skrętu schodów w tyle. Na podeście dwaj strażnicy w zielonych mundurach stali pod ścianą po obu stronach przejścia. Wyprostowali się, słysząc kroki, lecz widok munduru Giforte’a zaskoczył ich na decydującą sekundę, gdy wszedł w krąg światła i pokazał im swoją twarz. Chcieli zasalutować, ale powstrzymał ich machnięciem ręki. – Bądźcie cicho – warknął scenicznym szeptem. – Obaj. – Tak jest, panie kapitanie! – rzekł ten po lewej, prężąc się jak struna. Jego towarzysz, starszy i tęższy, podejrzliwie patrzył na grupę wyłaniającą się na schodach. – Panie kapitanie? – rzekł. – Proszę wybaczyć, ale powiedziano nam, że próbował pan poddać twierdzę buntownikom i ma pan zostać aresztowany, jak tylko pan wróci. – Okoliczności się zmieniły, sierżancie – warknął Giforte. – Otrzymałem rozkaz od kapitana d’Ivoire, żeby rozpocząć negocjacje. Kiedy Ross się o tym dowiedział, zamknął kapitana w celi i przejął dowodzenie. – Pierdolony Ross – rzekł młodszy strażnik. – Zawsze mówiłem, że to

kawał drania. – Jednak... Sierżant wahał się, patrząc na cztery młode dziewczyny. – To przedstawicielki ich przywódców – wyjaśnił Giforte. – Zgodziłem się uwolnić więźniów, którzy zostali bezprawnie zatrzymani przez Ministerstwo Informacji. W zamian zagwarantowano nam bezpieczne opuszczenie fortecy. Kapitan d’Ivoire i ja bierzemy za to pełną odpowiedzialność przed ministrem i królem. To wystarczyło sierżantowi, który zasalutował. – Tak jest, panie kapitanie! – Gdzie reszta naszych ludzi? – Mniej więcej połowa pilnuje cel wraz z dwoma lub trzema czarnymi. Pozostali są na barykadach. Ross chciał zabrać stąd wszystkich, ale mieliśmy bezpośredni rozkaz kapitana, żeby pilnować więźniów. – Co z więziennymi piętrami nad nami? – Są puste, aż do parteru. Ross wycofał stamtąd wszystkich, żeby czekali na szturm. Myślę jednak, że zostawił ludzi na wieży, przy Dantonie. – W porządku. – Giforte obejrzał się przez ramię. – Wygląda na to, że macie wolną drogę aż do wieży. – Poradzę sobie z paroma strażnikami – rzekła Róża. – Raes, trzymaj się kilka schodków za mną. Ruszajmy. – Problem polega na tym, jak przekazać wiadomość innym strażnikom, tak żeby nikt nie podniósł alarmu – rzekł Giforte. – Hmm... Nie chcę się wtrącać, panie kapitanie – powiedział sierżant – ale nie sądzę, żeby Ross się poddał, kiedy pan mu każe. I ma więcej ludzi niż my. – Nie wszystko naraz. – Giforte spojrzał na Winter. – Jakieś pomysły?

– Jaki jest rozkład pomieszczeń na tym poziomie? – zapytała. – Tam jest coś w rodzaju przedsionka. – Sierżant wskazał drzwi. – Dalej korytarz biegnący w obie strony. Z jednej są wszystkie kobiety i dzieci. Po drugiej cele mężczyzn. – Ilu ludzi pilnuje tego przedsionka? – Teraz nikt – odrzekł strażnik. – Używaliśmy go jako dyżurki, ale Ross wszystkich stąd zabrał. – Doskonale. Młodszy kapitanie, pan tam zaczeka. Sierżancie, pójdziecie do cel i poprosicie jednego ze swoich przyjaciół, żeby przyszedł tu na chwilę. Powiecie, że Ross domaga się raportu o więźniach czy czegoś takiego. Kiedy poinformuje go pan o sytuacji, odeśle go pan z powrotem i każe przysłać następnego. – A co z ludźmi Konkordatu? – zapytał Giforte. – Nie sądzę, żeby trudno było namówić naszych chłopców, żeby wzięli ich na muszkę – powiedział sierżant. – Do diabła, mnie samego świerzbiały ręce. – Cyte i ja przypilnujemy schodów – odezwała się Winter. – Chcę, żeby ci strażnicy widzieli tu tylko zielone mundury. Giforte zdecydowanie kiwnął głową. – Chodźmy, sierżancie. Przekażmy wiadomość. – Lepiej będzie stanąć pół skrętu wyżej – zaproponowała Cyte. – Stamtąd możemy mieć na oku następny podest. Winter przytaknęła skinieniem głowy i obie ruszyły na schody, gdy trzej strażnicy znikli za drzwiami do lochów. Zawieszone na ścianach lampy naftowe migotały, rzucając nieregularne cienie. Gdy drzwi się zamknęły, znów zapadła głęboka cisza, raz po raz przerywana cichymi szeptami. – A jeśli coś pójdzie źle? – cicho zapytała Cyte.

– Wtedy usłyszymy krzyki – odparła Winter. – Albo wystrzały. Nastawiły się na długie czekanie. Winter wiedziała z doświadczenia, że w takich sytuacjach czas ciągnie się jak guma i minuty zamieniają się w długie godziny. Żałowała, że nie ma kieszonkowego zegarka, żeby wiedzieć, kiedy naprawdę zacząć się niepokoić. Chociaż właściwie, co by jej to dało? Z góry doleciał jakiś dźwięk, najpierw słaby, ale coraz głośniejszy. Kroki na schodach i odgłosy głośnej rozmowy. – Schodzą – oznajmiła Cyte napiętym głosem. – Może nie zejdą aż tutaj. Może tylko sprawdzą cele na górze. – A jeśli zejdą? Winter westchnęła. – To ich załatwimy. Najciszej jak się da. – Załatwimy. – Cyte położyła dłoń na rękojeści rapiera, sprawdzając chwyt. – Racja. Zawróćcie, nakazywała w myślach Winter. Wracajcie na górę. Dłużej pożyjecie, i ja też. Na zakręcie schodów pojawiły się dwie pary butów, a po nich powiewające poły dwóch czarnych płaszczy. Winter wyjęła szablę, odczekała jedno uderzenie serca i skoczyła na nich. Zobaczyła dwóch żołnierzy Konkordatu z muszkietami na ramionach. Wbiegając po schodach, straciła impet i żołnierz po prawej zdążył zareagować. Zastawił się muszkietem, gotowy odparować cięcie w pierś lub uderzyć ją kolbą. Zasapana Winter zaskoczyła go, zatrzymując się kilka stopni niżej i zadając niski cios ciężkim ostrzem, które trafiło go pod kolano. Staw praktycznie eksplodował, noga wygięła się pod nienaturalnym kątem i żołnierz przeleciał obok niej, tocząc się po schodach. Ledwie zdążyła uskoczyć, gdy drugi zaatakował ją z wrzaskiem, oburącz

unosząc muszkiet jak maczugę. Winter zablokowała silne uderzenie, przy czym o mało nie straciła szabli, i zachwiała się. Zanim zdążył to wykorzystać i zepchnąć ją ze schodów, pojawiła się Cyte z wyciągniętym rapierem i wykonała niezgrabny szermierczy wypad na nierównych schodach. Cienka klinga trafiła go pod pachę i przeszła nad żebrami, wbijając się po jelec. Z bulgotem runął na wznak, upuszczając muszkiet i wyrywając rapier z dłoni Cyte. Winter spojrzała przez ramię, sprawdzając, co z jej ofiarą, ale okrzyk Cyte sprawił, że gwałtownie obróciła głowę z powrotem. – Winter! Na górze! Dostrzegła trzeciego żołnierza, który szedł ćwierć skrętu za tymi dwoma i już rzucił się do ucieczki. Zaklęła i przeskoczyła zwłoki zabitego przez Cyte, wyrywając zza pasa pistolet. Nie było czasu na ponowne sprawdzanie panewki. Tylko wycelować i strzelić – a nawet jeśli go trafi, to usłyszą strzał i... Ściągnęła spust. Broń wypaliła z ogłuszającym hukiem i Winter zobaczyła, że płaszcz żołnierza zatrzepotał, jakby szarpnięty przez niewidzialnego przechodnia. Jednak kula ominęła tułów i ze świstem odbiła się od kamiennej ściany, a zanim Winter zdążyła sięgnąć po drugi pistolet, żołnierz uciekł po schodach na górę, znikając jej z oczu. – Na jaja Bestii – zaklęła Winter. Odwróciła się do Cyte. – Za moment będzie ich więcej. Chodź, wróćmy na podest. – Ja... – Cyte niepewnie pokazała swój rapier, wciąż tkwiący w ciele żołnierza Konkordatu, który zaciskał dłonie w agonii i toczył krwawą pianę z ust. Winter chwyciła za rękojeść, oparła stopę o bok mężczyzny i szarpnięciem wyrwała broń, a on zadrżał i skonał. Oddała Cyte cienkie ostrze, jeszcze śliskie i czerwone od krwi, po czym zabrała zabitemu kolejny

pistolet i ładownicę. Potem złapała Cyte za rękę i sprowadziła po schodach na podest, gdzie przynajmniej walka będzie prowadzona na równym terenie. Zabity przez nią czarny leżał tam, brocząc krwią z głowy rozbitej podczas upadku po schodach. Odepchnęła go na bok i odwróciła się do Cyte. – Nic ci się nie stało? – zapytała. – Nic. – Cyte spoglądała na broń w swojej ręce, jakby nie wiedziała, skąd się wzięła. – Nic mi nie jest. Ja tylko... – Wiem – powiedziała Winter. – Jednak musisz się skupić. Nienawidziła się za taką gruboskórność. Czuła się jak Davis, ktoś, kto potrafi zabijać ludzi i później zaśmiewać się z tego. Jednak nie było czasu na rozmyślania. Mężczyzna, do którego strzeliła, wróci do tych na parterze, a oni z pewnością przyślą tu więcej ludzi... – Cyte. Cytomandiclea. – Na dźwięk swojego przybranego imienia dziewczyna trochę doszła do siebie. – Czy umiesz naładować pistolet? – N... niezupełnie. Ja nigdy... – Cholera. – Winter podeszła do drzwi i załomotała w nie. – Giforte? Jest pan tam? Idą tu! Nie otrzymała odpowiedzi. Nastawiła ucha i miała wrażenie, że słyszy tupot wielu nóg. Złapała Cyte i pchnęła ją pod wewnętrzną ścianę spiralnych schodów. – Zostań tu, dopóki nie będą blisko – poradziła jej. – Nie chcemy być dobrym celem, jeśli zaczną do nas strzelać. I trzymaj się na podeście, z dala od schodów. Nie należy pozwalać im atakować z wysoka. – Przecież... – Umysł Cyte w końcu ogarnął sytuację. – Jest ich zbyt wielu! Zabiją nas. Racjonalny rozmówca powiedziałby jej, że w końcu sama się zgłosiła do tej misji. Davis po prostu wrzasnąłby na nią. Winter wzruszyła ramionami, poklepała ją po ramieniu w nadziei, że to ją pokrzepi, po czym nachyliła się

po muszkiet martwego żołnierza. Był naładowany i – dziw nad dziwy – przy upadku panewka nie otworzyła się i proch się nie wysypał. Winter odciągnęła kurek, przyklęknęła na dole schodów i czekała. Nie musiała czekać długo. Tupot buciorów poprzedził przybycie żołnierzy Konkordatu, dwójkami schodzących po schodach. Winter wycelowała, zanim pojawiły się ich głowy, przez moment wybierała lufą cel, po czym wypaliła. Huk wystrzału z muszkietu był głośniejszy od pistoletowego i broń w znajomy sposób kopnęła ją w ramię. Tym razem wycelowała lepiej i jeden z pierwszych czarnych płaszczy bezwładnie rozciągnął się na schodach. Winter odrzuciła muszkiet i przywarła do posadzki. Tak jak się spodziewała, przestraszeni żołnierze odpowiedzieli ogniem, wypełniając schody ogłuszającym, gromowym hukiem, przerywanym wizgiem rykoszetujących kul. Dym unosił się z luf i zamków ich broni, otaczając ich jak mała burzowa chmura. Przez moment wisiał nieruchomo w dusznym powietrzu, przywierając szarymi smugami do płaszczy wybiegających z niego przeciwników, wywijających jak dzidami muszkietami z bagnetami na lufach. Winter przetrwała kilka następnych chwil tylko dlatego, że bagnet, tak groźny w błyszczących szeregach na otwartej przestrzeni, na pewno nie był idealną bronią do walki wręcz na schodach. Kiedy ruszyli na nią, podniosła się z podłogi i uskoczyła w lewo przed pierwszymi dwoma. Jeden z mężczyzn zbiegł po schodach i lekko się potknął, gdy zeskakiwał z ostatniego stopnia na podest, zamierzając przebić ją bagnetem jak włócznią. Szabla Winter z brzękiem stali uderzającej o stal trafiła w lufę muszkietu za bagnetem, odbijając go w bok. Z rozpędu wpadł na nią, a Winter odwróciła wygiętą rękojeść szabli i uderzyła go w twarz z impetem wzmocnionym przez jego rozpęd, obalając go, tak jakby w pełnym galopie napotkał sznur na

pranie. Drugi przeciwnik, ostrożniejszy, zatrzymał się i pchnął bagnetem, gdy Winter odskoczyła od leżącego. Zrobiła unik i błyskawicznie cięła szablą, ale długość jego broni pozwalała mu zachować bezpieczną odległość. Cofnął się i spróbował ponownie, i tym razem ledwie zdołała odbić szablą ostry jak igła bagnet. Jej niezdarna riposta tylko przecięła powietrze. Cofała się, doskonale świadoma, że za plecami ma tylko kilka kroków równej powierzchni, a potem znowu zaczynają się schody. Kątem okaz zobaczyła, jak inny żołnierz Konkordatu przeskakuje ciało pierwszego i próbuje zajść ją z prawej. Nie zauważył Cyte, która stała tam przyciśnięta do muru. Uniosła rapier i zadała pchnięcie, tym razem idealne, jak na parkiecie. Cienkie ostrze przebiło skórzany płaszcz żołnierza w dolnej części pleców i wyszło w okolicy pępka. Wrzasnął i przeciwnik Winter zerknął w bok. Winter półobrotem ominęła jego bagnet i wolną ręką złapała za lufę muszkietu, wyrywając go z dłoni zaskoczonego żołnierza. Znów skierował wzrok na nią, tylko po to, by zobaczyć opadającą szablę, która rozcięła go od mostka po biodro. Czterej żołnierze padli w ciągu tyluż sekund. Winter wypuściła muszkiet i spojrzała w górę, spodziewając się następnego atakującego muszkietera. Zamiast tego zobaczyła wycelowaną w nią lufę pistoletu. Och. Logiczne, w tych okolicznościach, szczególnie jeśli pozwolisz towarzyszom walczyć, a samemu przygotujesz się do strzału. Czas zdawał się rozciągać, jak teleskop. Widziała dwudniowy zarost na jego twarzy, błysk kapitańskich belek na piersi, odsłoniętej przez rozwiany płaszcz. Widziała odciągnięty kurek jego broni, gotowy opaść i skrzesać ogień. Zawsze pozostawała jakaś szansa. Nabity w pośpiechu pistolet czasem wypala przedwcześnie albo wcale. Źle uformowana kula może wylecieć z lufy pod dziwnym kątem i nieszkodliwie przeszyć powietrze. Sprężyny się

łamią, dociski zawodzą, krzemienie wylatują, zamiast skrzesać skry. Nawet z niewielkiej odległości łatwo chybić, szczególnie niedoświadczonemu strzelcowi. Winter jednak nagle nabrała pewności, że tym razem żaden taki przypadek nie zadziała na jej korzyść. Mężczyzna nacisnął spust... I nagle wytrzeszczył oczy, jakby ze zdumieniem, po czym pochylił się do przodu. Pistolet wypalił i kula z wizgiem odbiła się od kamienia, lecz kapitan Konkordatu upadł i bezwładnie potoczył się po schodach, aż legł twarzą do posadzki u stóp Winter. Ciężki nóż – niemal tasak – tkwił w jego potylicy jak w rzeźnickim pniaku. Stojąca wyżej na schodach Róża prostowała się po rzucie. Zauważyła spojrzenie Winter i uśmiechnęła się. Za Różą nadchodziła Raes i jakiś starszy mężczyzna, którego Winter nie znała. Założyła, że to Danton, chociaż nie miał w sobie nic z charyzmatycznego przywódcy. Na koszuli miał plamy potu, a włosy brudne i rozczochrane po kilku dniach niewoli. Na jego twarzy jednak malowało się głębokie zadowolenie, gdy jedną ręką trzymał dłoń Raes. Winter zadała sobie pytanie, czy tych dwoje coś łączy. To tłumaczyłoby jej chęć uczestniczenia w tej misji. – Czy to wszyscy? – zapytała Róża, ostrożnie krocząc między ciałami na podeście. Uklękła przy mężczyźnie ogłuszonym przez Winter uderzeniem gałki szabli, nie wiadomo skąd wyjęła nóż i niemal delikatnie wbiła mu go w szyję, tuż poniżej ucha. Zadygotał i skonał, nie wydawszy żadnego dźwięku. – W... wszyscy. – Winter potrząsnęła głową, usiłując pozbyć się obrazu wycelowanego w jej głowę pistoletu i przekonania, że zaraz umrze. Serce waliło jej jak młotem i coś nieprzyjemnie burzyło się w jej żołądku. Do diabła, nie teraz. – Tak. To wszyscy, którzy zeszli po schodach. Jednak spodziewałam się, że będzie ich więcej.

– Okazało się, że obok kapitana zamknięto w celi kilku strażników – wyjaśniła Róża. – Ci na razie powstrzymują następną grupę żołnierzy na podeście parteru. – Nie na długo – powiedział inny głos, któremu towarzyszył szybki tupot butów. Pojawił się kapitan d’Ivoire, dziwnie wyglądający w uniformie strażnika, z muszkietem w dłoni. – Nie mamy dość ludzi, żeby ich zatrzymać, ale po pierwszej salwie zrobili się ostrożni. Będziemy musieli się wycofać, jeśli przypuszczą atak. Winter jakoś nie wybiegała myślami tak daleko w przyszłość. Stała na podeście z zakrwawioną szablą w dłoni i czuła, jak spojrzenie kapitana powoli przesuwa się w jej kierunku, budząc w niej takie samo straszliwe poczucie nieuchronności jak przed chwilą wycelowana w nią lufa pistoletu. Jeśli mnie rozpozna... a ściśle mówiąc, jeśli odkryje, że jestem kobietą... – kołatało jej się w głowie. Co wtedy? Lęk przed zdemaskowaniem, zakorzeniony przez lata, ściskał jej gardło. Chociaż, co by to szkodziło? Mogłabym zostać z Jane i innymi dziewczynami. Powiedzieć Janusowi, żeby znalazł sobie kogoś innego do toczenia tych przeklętych bitew. Oczywiście, nic by z tego nie wyszło. Pomijając wszystko inne, nigdy nie pozbędzie się Wszystkożercy; jak powiedział jej Janus, niedawno, lecz jakby wieki temu. A to oznacza, że musi w tym uczestniczyć, czy tego chce czy nie. Ponadto, upierała się inna cząstka jej umysłu, napełniając ją poczuciem winy, musisz myśleć o Bobby. I o Feor, o Graffie i Folsomie oraz wszystkich innych z siódmej kompanii. Wszystko to przemknęło jej przed oczami duszy w tej krótkiej chwili, zanim schodzący po schodach kapitan napotkał jej spojrzenie. Spojrzeli sobie w oczy, przez moment, i wydało jej się, że patrzy na nią dziwnie. Natychmiast jednak odwrócił wzrok i poszedł dalej, przechodząc obok Raes

i Dantona ku drzwiom prowadzącym do cel. Energia uszła z Winter jak woda z rozbitej beczki. Z grubsza wytarła szablę o połę munduru żołnierza Konkordatu i wepchnęła ją do pochwy, chwiejąc się lekko, jak pijana. Zobaczyła, że Cyte wciąż stoi nad człowiekiem, którego zabiła. Tym razem utrzymała rapier w ręku, ale spoglądała na zakrwawioną broń, jakby nie wiedziała, co z nią zrobić. – Nic ci się nie stało? – spytała Winter. Tym razem Cyte oprzytomniała szybciej. – Za każdym razem jest to łatwiejsze, no nie? – Chy... chyba tak. – Cyte popatrzyła na siebie, dziwiąc się, że jest cała. – Zwyciężyliśmy? – Jeszcze nie. – I co teraz? Winter usiłowała przypomnieć sobie plan przedstawiony przez Raes. Ta część była nieco niejasna, ale... – Myślę – powiedziała – że teraz wszystko zależy od Dantona. Przedsionek na więziennym poziomie był zatłoczony do granic możliwości. Stół strażników przesunięto pod drzwi wyjściowe, tworząc prowizoryczną barykadę i Winter, Raesinia, Danton oraz pozostali stali w przejściu, Giforte zaś z resztą strażników stanęli w szeregu po drugiej stronie. Za nimi byli więźniowie. Kapitan d’Ivoire kazał otworzyć drzwi cel i uwolnieni wypełnili całe pomieszczenie oraz część korytarzy. Najbardziej rozgniewani z nich, głównie mężczyźni, ale również kilka kobiet, przepchnęli się naprzód i przekrzykiwali się z kapitanem, który stanął na stole, próbując ich przekonać. – Słuchajcie – zawołał, już ochrypły od przekrzykiwania zgiełku. – Wiem, że nie macie powodu mi ufać, ale moi ludzie będą z wami. Niektórzy z nich już walczą na górze, żeby dać nam chwilę na tę kłótnię! Ja też pójdę

z wami. I jeśli nie rozbroimy tych żołnierzy Konkordatu, zginą setki waszych towarzyszy! – Powinniśmy zacząć od powieszenia ciebie! – krzyknął ktoś. – Cholerni strażnicy! – Jeśli podejmiemy walkę z ludźmi Orlanka, ci zabiją nas! – Słyszałem, że pod bramą jest zgraja mieszkańców Doków – rzekł ktoś z akcentem północnego brzegu. – Mamy się poświęcić dla bandy leniwych dokerów? Winter miała ogromną ochotę walnąć go w szczękę. Sądząc po okrzykach, wiele osób w tłumie podzielało to zdanie i wybuchła awantura grożąca przejściem do rękoczynów. Marcus nawoływał do zachowania spokoju. Powietrze było gęste i duszne od woni zbyt wielu niemytych ciał. Stojąca obok Winter Raesinia cicho mówiła coś do Dantona. Mówca siedział pod ścianą, z tym samym głupkowatym uśmiechem kiwając głową, gdy dziewczyna czytała mu coś z przygotowanych wcześniej notatek. Przypominał Winter małego chłopca nieuważnie słuchającego rodzicielskiego kazania. Odeszła od stołu, w chłodniejsze powietrze korytarza, gdzie Cyte stała oparta plecami o ścianę. Miała zamknięte oczy i zaczerwienioną twarz pod warstwą rozmazanego czarnego tuszu. – Co się dzieje? – zapytała. – Kapitan próbuje ich namówić, żeby zaatakowali od tyłu pozycje Konkordatu. Chyba sprawy nie układają się tak dobrze, jak liczyli. – Co z Dantonem? – Raes jeszcze go instruuje. – Winter pokręciła głową. – On jest zupełnie inny, niż się spodziewałam. Milczały chwilę. Gniewne wrzaski tłumu zagłuszyły prośby Marcusa.

– Nie tego... się spodziewałam – powiedziała Cyte. – Nie? – Przede wszystkim było więcej krwi. – Wzdrygnęła się. – Zawsze wyobrażałam sobie... – Wiem – przerwała jej Winter. – Myślałaś, że będzie jak w operze. Machasz mieczem i ktoś pada. Odrobina sztucznej krwi na rękach. – Spojrzała na posadzkę. Ciała zabitych żołnierzy Konkordatu już zabrano, ale na kamiennych płytach wciąż pozostały czerwone i rdzawe plamy. – Obojętnie co sobie wyobrażasz, zawsze jest gorzej. – Myślałam, że trudniej jest kogoś zabić. – Wiem. – Próbowałaś odwieść mnie od przyjścia tutaj. – Cyte otworzyła oczy. – Dziękuję. – Nie udało mi się. Cyte ze znużeniem wzruszyła ramionami. – Pomimo to dziękuję. – No dobrze! – powiedziała Raesinia za ich plecami. – Zrozumiałeś wszystko? – Tak, księżniczko – odparł Danton. – A potem... – Potem dostaniesz, co będziesz chciał, Dantonie – powiedziała Raesinia, zerkając na Winter i Cyte. – Jednak ci ludzie czekają na twoją opowieść. – W porządku. Danton wstał. Raesinia przez chwilę wygładzała gors jego zniszczonej koszuli i poprawiała mankiety, a potem poddała się. I nagle Danton się przemienił. Był to zdumiewający widok. Wyprostował się, wyprężył i niedbale przesunął dłonią po włosach. Jeszcze przed chwilą miał wygląd przyjaznego

przygłupa – niemal idioty, zdaniem Winter. Teraz miał skry w oczach i poruszał się jak człowiek pewny siebie. Kapitan d’Ivoire ustąpił mu miejsca i mówca wszedł na stół, po czym podniósł ręce, domagając się tym gestem ciszy. Ku zaskoczeniu Winter tłum spełnił jego życzenie, na ile było to możliwe przy takiej liczbie ludzi. Krzyki i swary ucichły jak ucięte nożem, gdy powiódł wzrokiem po sali. – Może zejdziecie ze schodów – Raesinia zwróciła się do Winter. – Zaraz przyjdzie tu mnóstwo ludzi. Winter i Cyte odeszły od drzwi, a Raesinia podeszła i stanęła z nimi. Róża, tak nieruchoma i cicha, że Winter zapomniała o jej obecności, przyszła z nią. – Naprawdę myślisz, że zdoła ich przekonać? – cicho zapytała Winter. – Nazwij to przeczuciem – odparła Raesinia. – Bracia! – zaczął Danton. – Gdyż tu, w tym lochu, zaprawdę jesteśmy braćmi. Powiadam wam... Tłum krzyczących, rozradowanych ludzi wdarł się na schody jak woda wylewająca się z pękniętej tamy. Minęli grupkę strażników broniących drzwi i z siłą fali przypływu runęli na żołnierzy Konkordatu. Gwardziści, którzy mieli nabite muszkiety, wypalili i tu i ówdzie w tłumie ktoś padł, lecz było to jak ukłucia szpilką dla ogromnej bestii, jaką był ten tłum. Żołnierze w czarnych płaszczach zostali obezwładnieni, rozbrojeni, złapani przez wiele rąk i triumfalnie zawleczeni do cel, a reszta ruszyła w kierunku bramy. Śmierć kapitana Rossa i wrzaski tłumu za bramą mocno nadwątliły morale żołnierzy Konkordatu na barykadzie. Strzelanina na schodach przeraziła ich, a coraz głośniejsze okrzyki dobiegające z korytarzy jeszcze pogłębiły ten lęk. Niektórzy odwrócili się, aby zobaczyć, co się dzieje, lecz niewielu zachowało trzeźwy umysł na tyle, żeby wystrzelić. Nikomu nie

przyszło do głowy, żeby spróbować odwrócić załadowany kartaczami moździerz, aż było o wiele za późno. Rozwścieczony motłoch już ich dopadł. Kobiety grupkami przytrzymywały obezwładnionych żołnierzy, dopóki mężczyźni nie zabrali ich do cel, a starsze dzieci biegały wokół, zbierając porzucone muszkiety. Grupka mężczyzn zaczęła podnosić żelazną sztabę blokującą bramę. Wrota otworzyły się, ukazując zdumionych oblegających zebranych wokół tarana, w zwartej gromadzie i z przyszykowaną bronią, spodziewających się jakiegoś podstępu lub ataku wroga. Po kilku minutach tłum w twierdzy połączył się z tym na zewnątrz. Wesołe okrzyki rozeszły się od bramy jak kręgi po wrzuconym kamieniu na powierzchni stawu, aż cała Wyspa zdawała się rozbrzmiewać ochrypłymi krzykami radości i triumfu, w grzechocie muszkietów strzelających w niebo. Twierdza Vendre padła.

Piętnaście Raesinia

Raes! – Cor... Raesinia nie zdążyła dokończyć, gdy dziewczyna już na nią wpadła, pozbawiając ją tchu i ściskając tak mocno, że z trudem mogła oddychać. Pozwalała na to przez chwilę, ale w końcu delikatnie poklepała Corę po ramieniu, dając znać, że mogłaby nieco rozluźnić ten uścisk. Raesinia nie musiała oddychać, ale trudno jej było mówić bez powietrza w płucach. – Coro – powiedziała, kiedy już była w stanie. – Jesteś cała i zdrowa? – Mniej więcej. – Cora wciąż przyciskała głowę do jej ramienia. – Byli trochę brutalni, kiedy nas zgarniali. – Ale nie... – Raesinia zawahała się, a Cora uścisnęła ją. – Nic mi się nie stało. Czarne płaszcze groziły niektórym kobietom, ale kapitan zastąpił ich swoimi strażnikami, zanim zdążyli coś zrobić. – Dzięki Bogu. – Mimo tego, co mówiła Abby, Raesinia miała koszmarną wizję, że zajmują więzienie tylko po to, żeby znaleźć w nim stosy okaleczonych ciał.

– Widziałaś Sartona? Słyszeliśmy, że jego też zabrali. – Dopiero co go widziałam. – Cora skrzywiła się. – Chodził po starych poziomach więzienia. Mają tam maszyny do... no, do wielu nieprzyjemnych rzeczy. Znasz stosunek Sartona do maszyn, do czegokolwiek by służyły. – Tak. – Na wargach Raesinii pojawił się słaby uśmiech i znikł. – Coro... – Co z pozostałymi? – Cora spojrzała na nią. Włosy miała potargane jak wronie gniazdo, a oczy czerwone od płaczu, ale teraz nie było w nich łez. – Zostali aresztowani? – Maurisk jest na dole i pewnie spiera się z kimś. Faro również. – Raesinia zamknęła oczy. – Ben... Ben nie żyje. Poczuła, że Cora zaciska dłonie na jej plecach. – On... jesteś pewna? – Byłam z nim. Uratował mi życie. – Co oczywiście było kłamstwem, lecz w tych okolicznościach uzasadnionym. – Ludzie Orlanka próbowali zabić nas oboje. – Ben... – Cora z trudem przełknęła ślinę. – Boże. Nigdy nie sądziłam, że będzie tak źle. Poczucie winy ściskało gardło Raesinii. – Ja też. Milczały długą chwilę. W końcu Cora puściła ją i odsunęła się. Znajdowały się w jednej z wież Vendre, w dawno nieużywanej komnacie, pustej, jeśli nie liczyć kurzu oraz starego stołu i krzeseł. Raesinia podeszła do jednego z nich i ostrożnie usiadła, niemal oczekując, że się rozsypie. Zaskrzypiało, ale na razie utrzymało jej ciężar. – Co się stało, do diabła? – zapytała Cora. – Strażnicy niewiele nam mówili. Tylko że tłum atakuje więzienie. – Aresztowali Dantona – powiedziała Raesinia. – Myślę, że to robota

Straży, ale potem Konkordat najwyraźniej uznał, że pora zrobić czystkę. Aresztowali wielu ludzi w całym mieście. – Wiem – powiedziała Cora. – Byłam w kościele w Starym Mieście. Kiedy zobaczyliśmy, że się zbliżają, wypuściliśmy wszystkich tylnymi drzwiami. Chciałam spróbować z nimi porozmawiać, ale od razu rozwalili drzwi i złapali mnie, zanim zdążyłam coś powiedzieć. Raesinia skinęła głową. – Najwyraźniej przyszli po nas. W końcu musiało do tego dojść. Po prostu nie przypuszczałam, że Ostatni Diuk spróbuje czegoś takiego. Powinien być mądrzejszy. – A skąd się wziął ten tłum? – Zewsząd. Niejaka Szalona Jane przyprowadziła tu ogromną grupę mieszkańców Doków, ponieważ aresztowano kilku jej przyjaciół. Ja poszłam do Fusów i pomogłam Mauriskowi ruszyć studentów i nie tylko. A kiedy to się zaczęło, ludzie po prostu sami przychodzili. Myślę, że jest tam teraz pół miasta. Cora pokręciła głową. Zerknęła na szczelinę strzelnicy w ścianie, za którą niebo zaczęło już szarzeć i konkurować z blaskiem świec. – Już prawie ranek – zauważyła. – Co będzie dalej? – Nie wiem. Raesinia pokręciła głową. Najbardziej potrzebowała czasu. Czasu, aby opadły emocje, czasu na zebranie rozproszonych członków spisku i opracowanie sensownego planu, czasu na zebranie myśli. Czasu, żeby opłakać Bena, jak na to zasługiwał. Była jednak pewna, że tego właśnie nie będzie miała. Może na ulicach zebrało się pół miasta, ale nie zostaną tam długo. Coś się działo, i to teraz, czy tego chciała czy nie. Jeśli tego nie opanujemy, zrobi to ktoś inny, myślała gorączkowo. W tym momencie upadek twierdzy wywołał euforię, ale gniew nadal tam pozostał. I Bóg jeden

wie, co się dzieje w Ohnlei. Jeśli ojciec nie żyje, to Orlanko spróbuje przejąć kontrolę. Było zbyt wiele zmiennych, za dużo możliwości. Może powinnam zostawić tu Corę z Mauriskiem i... Ktoś zapukał do drzwi. Cora drgnęła i odwróciła się do nich. – To ja – odezwała się Sothe. – Wejdź – zaprosiła ją Raesinia. Cora wyglądała na zaskoczoną, ale nic nie powiedziała, gdy Sothe wśliznęła się do komnaty i zamknęła za sobą drzwi. Raesinia ze znużeniem przedstawiła je sobie. – Sothe, znasz Corę. Coro, to jest Sothe. Ona jest... moją agentką. Pracuje dla nas od początku. Zawierzyłam jej moje życie. – Jeśli można to tak nazwać. – Nie zdobylibyśmy twierdzy, gdyby nie ona. Cora zmarszczyła brwi, a potem skłoniła się Sothe. – Zatem nie wiem, jak ci dziękować. – Nie musisz mi dziękować. – Sothe posłała Raesinii spojrzenie mówiące, że porozmawiają o tym potem. – W końcu to moja praca. – A co to za praca? – spytała zaciekawiona Cora. – Jest pokojówką – wyjaśniła Raesinia. Sothe powstrzymała uśmiech. Cora popatrzyła na nie i pokręciła głową. – Na dole zamierzają rozpocząć naradę – oznajmiła Sothe. – Chcą opracować plan zgodny z deklaracją. – Kto jest zaproszony? – spytała Raesinia. – Wszyscy członkowie starej Rady oraz ty, Szalona Jane i niektórzy z jej ludzi, kapitan d’Ivoire oraz kilku przedstawicieli kupców i sprzedawców. Pojawiają się różne ugrupowania i każde domaga się miejsca przy stole. – Zamilkła i zaraz dodała: – Będą chcieli, żeby Danton wygłosił przemówienie. – To da się załatwić – stwierdziła Raesinia. – Potrzebuję tylko trochę

czasu, żeby opracować tekst. – Jednak wcześniej musimy porozmawiać o czymś innym. – Och? – My wszyscy. – Sothe miała ponurą minę. – Spiskowcy. Sami. Słońce wschodziło, lecz światło poranka ujawniło, że wiszące na niebie obłoki to ciężkie i czarne burzowe chmury. Niczym nieprzyjacielska armia nadciągnęły nad miasto, pogrążając je w cieniu. Nadal było bezwietrznie i sucho, lecz wiatr smagający blanki Vendre niósł zapach deszczu. W oddali ostrzegawcze gromowe pomruki przetaczały się nad rzeką jak wystrzały z działa. Raesinia siedziała na kamiennym murku, plecami do krenelażu, z jedną nogą zwieszoną nad skałami w dole i przepływającą pod nimi rzeką. Cora stawała obok niej, kiedy na chwilę znieruchomiała. Przeważnie przechadzała się z rękami założonymi na piersi, kuląc się w podmuchach wiatru. Sothe, nieruchoma i niewzruszona, czekała obok nich. Jeden po drugim zjawiali się pozostali konspiratorzy. Maurisk miał oczy pociemniałe ze zmęczenia, ale zadowoloną minę. Faro znalazł czas, żeby się przebrać, i znów miał na sobie modny strój dworzanina, włącznie z paradnym rapierem. W przeciwieństwie do Mauriska zdawał się tryskać nerwową energią i raz po raz zerkał to na Sothe, to na Raesinię. Jako ostatni przybył Sarton, na którym uwięzienie na pozór nie pozostawiło śladu. – Raes, co się dzieje? – spytał Maurisk, przerywając ciszę. – Mam dużo pracy. Dziś wieczorem będzie posiedzenie Rady. – I kto to jest? – spytał Faro, wskazując Sothe. – To jest Sothe – odparła Raesinia. – Można by rzec, iż jest sympatykiem naszej grupy. Faro zamrugał.

– Co to oznacza? – To oznacza, że pracuję dla Raesinii, ale nie ujawniałam się nikomu z was – wyjaśniła Sothe. – Pilnowałam, żeby Konkordat podążał złym tropem. Maurisk spochmurniał. – Zatem muszę powiedzieć, że schrzaniłaś robotę. – Nie podoba mi się to – dodał Faro. – Powinnaś nam powiedzieć, Raes. Dopuszczając ją do tajemnicy, naraziłaś nas wszystkich. Mamy prawo wiedzieć, co robisz. – Ufam jej – rzekła Raesinia. – Znam ją dłużej niż kogokolwiek z was. – Ale ja nie – zareplikował Maurisk. – Faro ma rację. Dlaczego o tym nie wiedzieliśmy? – Ponieważ ja pracuję dla Raesinii – odparła Sothe. – Moim zadaniem jest ją chronić. Również przed każdym z was. Te słowa na długą chwilę zawisły w powietrzu. Cora odwróciła się, podeszła do blanków i spojrzała na wciąż zatłoczony dziedziniec na dole. Sarton wciąż patrzył w niebo, ale Raesinia, Maurisk i Faro wymienili spojrzenia. – Teraz naprawdę mi się to nie podoba – oznajmił Maurisk. Podszedł i stanął przed Sothe. – Co sugerujesz? – I dlaczego mielibyśmy ci wierzyć? – dodał Faro, stając za nim. Huknął grom. – Tam! – zawołał Sarton. – Błyskawica! – Spojrzał na pozostałych. – Przepraszam. Wiecie, jak to jest, kiedy rozgryza się jakiś p-p-problem. Spędziłem trochę czasu, oglądając tu urządzenia, i myślę... Zamilkł, wyczuwając napiętą atmosferę. Sothe odkaszlnęła. – Niczego nie sugeruję – powiedziała z naciskiem. – Zaprosiłam was

tutaj, ponieważ od poprzedniego wieczoru jestem najzupełniej pewna, że ktoś z was przekazuje informacje Konkordatowi. Maurisk prychnął. – Gdyby ktoś z nas był od początku agentem Konkordatu, czy naprawdę myślisz, że zaszlibyśmy tak daleko? – Nie powiedziałam, że informator pracował dla Konkordatu od początku. Zaczął to robić niedawno, prawdopodobnie po zamieszkach związanych z Drugim Bankiem Oszczędnościowym. Wtedy Danton stał się realnym problemem, więc mogę się tylko domyślać, że Ostatni Diuk zaczął szukać odpowiedzi i znalazł kogoś, kogo mógł przycisnąć. Faro patrzył na nią gniewnie, z dłonią na rękojeści rapiera. – I nie przyszło ci do głowy, żeby nam o tym wspomnieć? – Spojrzał na Raesinię. – Ben nie żyje, ponieważ nie wiedzieliśmy, że Konkordat o nas wie. Jeśli wierzyć w to, co ona mówi... – To dobre pytanie, Sothe – rzekła Raesinia. – Mogłaś przynajmniej powiedzieć mnie. – Nic nie mówiłam, ponieważ nie byłam pewna – odparła Sothe. – W takich małych grupach jak wasza zaufanie jest najważniejsze. Rzucanie oskarżeń mogłoby ją rozbić, a nie chciałam ryzykować tego, nie mając pewności, kim jest informator. – Zerknęła na Raesinię. – Jeśli to czyni mnie współwinną śmierci Bena, akceptuję to. – Nie wierzę w ani jedno jej słowo – oznajmił Maurisk. Odwrócił się plecami do Sothe i odszedł kilka kroków, a potem zaatakował ją. – Ostatni Diuk niczego bardziej by nie pragnął niż tego, żebyśmy zwrócili się przeciwko sobie. Z tego, co wiemy... – Sothe nie pracuje dla Orlanka – przerwała mu Raesinia. – Tego jestem pewna. – Tak twierdzisz. – Faro wciąż stał tuż przed Sothe. – Jednak ukrywałaś

ją przed nami. Dlaczego mielibyśmy ci wierzyć? Sarton dyskretnie odkaszlnął. – Jeśli milczałaś, bo nie wiedziałaś na p-p-pewno, to fakt, że mówisz to teraz, logicznie imp-p-plikuje, że już wiesz. – Kolejny pomruk przetaczający się po niebie prawie zagłuszył jego cichy, jąkający się głos. – Co się stało? – Dowódcą żołnierzy Konkordatu w Vendre był kapitan James Ross – odpowiedziała Sothe. – Miał porządek w papierach. Jednak jak wielu terenowych agentów Konkordatu nie traktował poważnie przepisów dotyczących oddzielnego przechowywania książek kodowych i zakodowanych wiadomości. – Zdaje się, że strasznie dużo wiesz o procedurach Konkordatu – zaczął Faro, ale Maurisk przerwał mu. – Czytałaś dokumenty Rossa? – Nie wszystkie, ale dość, by wiedzieć, że miałam rację. Mauriskowi zadrżał głos. – I znasz tożsamość informatora? – Tak. Diuk chciał mieć pewność, że nie zostanie zgarnięty podczas czystki. – Nie mówcie mi – rzekł Faro – że traktujecie poważnie to... Brzęknęła stal, gdy wyrwał rapier z pochwy, szybciej, niż Raesinia by się po nim spodziewała. Jednakże Sothe była szybsza. Błyskawicznie wyciągnęła rękę i złapała jego dłoń, zaciskając na niej palce, jakby byli parą kochanków na przechadzce, po czym zrobiła coś, co musiało boleć. Faro wypuścił rapier i usiłował się wyrwać, lecz zatrzymała go silnym chwytem. Lewą ręką Sothe wyjęła zza paska sztylet o długiej i cienkiej klindze. – Teraz – powiedziała – mam nadzieję... – Sothe – szepnęła Raesinia.

Usłyszeli cichy szczęk. Straciwszy rapier, Faro sięgnął wolną ręką do kieszeni i wyjął groźnie wyglądający pistolet o krótkiej lufie. Kciukiem odciągnął kurek i wycelował prosto między oczy Raesinii. – Masz ją chronić, tak? – rzucił Faro zduszonym z bólu głosem. – Czy tak? No to mnie puść! Sothe spojrzała w oczy Raesinii, tylko przez moment. Raesinia znacząco uniosła brwi i skinęła głową. Lepiej niech celuje tym we mnie niż w kogoś innego, stwierdziła w duchu. Jakaś cząstka jej umysłu usiłowała pogodzić się z myślą, że Faro praktycznie podpisał wyrok śmierci na Bena, ale reszta planowała równie chłodno jak zawsze. Muszę tylko zmusić go, żeby nacisnął spust. Nie zdąży ponownie naładować. Raesinia widziała, jak Sothe z dwudziestu metrów rozcina liście nożem do rzucania, których zawsze kilka miała przy sobie. No już, strzelaj... Sothe powoli puściła dłoń Faro. Cofnął się, z bronią wciąż wycelowaną w Raesinię, po czym stanął za nią tak, że za plecami miał sięgający do pasa parapet. – Nie wyjdziesz stąd żywy – powiedziała Raesinia tonem towarzyskiej pogawędki. Usłyszała syk wciąganego przez Mauriska powietrza i pisk Cory gdzieś za plecami. – Wiesz o tym, prawda? – Diabła tam nie wyjdę. – Faro złapał Raesinię za ramię i przycisnął lufę pistoletu do jej potylicy. – Chodź. Do drzwi. Pchnął ją boleśnie, ale się nie ruszyła. – I co potem? – Potem wszystkich was zostawię tutaj, zamknę drzwi i wydostanę się z Wyspy, zanim ktoś przyjdzie i was uwolni. – Znów ją szarpnął, a kiedy nie ruszyła się z miejsca, powiedział niemal błagalnie: – Chodź, Raes. Nikt nie musi zginąć.

– Ben – przypomniała. – Ben zginął. Ponieważ powiedziałeś Orlankowi, gdzie ma nas szukać. – Nie wiedziałem, że go zabiją! Wszystko byłoby dobrze, gdybyście spokojnie z nimi poszli. – Raes... – odezwał się Maurisk. – On ma rację. Złapiemy tego drania później. To nie jest warte tego, żeby odstrzelił ci głowę. – Proszę, Raes! – zawołała Cora piskliwie i z przestrachem. – Powiedz mi, Faro – ciągnęła niewzruszona Raesinia. – Za ile cię kupili? Za nową parę butów? Za jeden z tych ładnych rapierów, które tak lubisz nosić? – Zamknij się. Ruszaj, do cholery! Próbował ją pociągnąć za sobą, ale ugięła kolana i oparła się o parapet, twarzą do blanków, mając Faro tuż za plecami. Przycisnęła kolana do muru i poczuła mrowienie podeszew stóp, gdy ryzykownie balansowała na krawędzi. – Raes! – wrzasnęła Cora. Raesinia oparła dłoń o parapet. – Za ile, Faro? – Co jest z tobą nie tak, do cholery? – Faro cofnął się o krok, obrócił Raesinię tak, że stanęli twarzami do siebie, a potem przycisnął ją do muru, wciąż mocno trzymając za przegub. Lufę pistoletu mocno przyciskał do jej czoła. – Chcesz dać się zabić? Mniej więcej. Raesinia uśmiechnęła się. – Ile? – Mieli moją rodzinę – syknął przez zaciśnięte zęby. Przycisnął lufę jeszcze mocniej, niebezpiecznie przechylając Raesinię za krawędź muru. – Moich rodziców. Moje siostry. Powiedział mi, że przyśle mi ich

w kawałkach, jeśli nie będę współpracował. Co, na Zbawcę, miałem zrobić? Zacisnął powieki, powstrzymując łzy. Raesinia uznała, że lepsza okazja już się nie nadarzy. Wolną ręką złapała go za przegub, czując, jak ich wspólny środek ciężkości wychyla się poza skraj muru. Jednocześnie szybko i mocno poderwała kolano tkwiące między jego nogami. Po kopniaku w krocze zegnie się wpół i ona zdoła odsunąć pistolet od swojej głowy, zanim on zdąży wystrzelić. Przynajmniej tak powinno być. Jednak coś poszło źle, gdy tylko zaczęła. Jej kolano natrafiło na coś twardego między jego udami – pochwę tego przeklętego rapiera, która przekręciła się, kiedy się obrócił... Drewniana pochwa z trzaskiem przyjęła na siebie cały impet uderzenia. Wprawdzie Raesinia trzymała go za przegub, ale Faro nadal mocno przyciskał lufę pistoletu do jej czoła i nie miała dość siły, żeby ją oderwać. Zobaczyła, jak szeroko otwiera oczy i mruga, powoli jak we śnie, a jego palec podskakuje na spuście. Kurek opadł na panewkę, krzesząc skry, a wtedy... Raesinia jeszcze nigdy nie została postrzelona w głowę. Poczuła gwałtowne szarpnięcie, jakby ktoś złapał ją za włosy i mocno pociągnął do tyłu. W tej samej chwili kompletnie straciła czucie i gwałtownie przyciągnęła wszystkie kończyny do ciała, jak dziecko instynktownie nakrywające dłonią otarte kolano. Ponieważ jedna jej noga tkwiła między udami Faro, zaklinowana przez pochwę jego rapiera, a jedną rękę zaciskała na jego przegubie, w rezultacie przyciągnęła go do siebie. Coś otarło się o jej plecy. Raesinia usłyszała przeraźliwy krzyk Cory i ciemne nocne niebo szaleńczo zawirowało jej w oczach. Poczuła nagłą pustkę w żołądku i zaczęła spadać. Od skalistego brzegu na dole dzieliła ją daleka droga. Raesinia zdążyła puścić Faro i odepchnąć go od siebie. Miała nadzieję – niejasną, gdyż

większość jej mózgu zmieniła się w chmurę zmiażdżonych tkanek i odłamków kości – że z rozpędu odleciała dostatecznie daleko od muru, żeby wpaść do wody, lecz po obrocie w powietrzu zobaczyła skały i zrozumiała, że ich nie ominie. U podnóża muru znajdowało się rumowisko głazów, wygładzonych przez rzekę na linii wody, ale dalej wciąż poszarpanych. O rany. To będzie bolało. Okazało się, że Raesinia jednak może stracić przytomność. Trzeba było tylko przestrzelić jej mózg kulą z pistoletu, a potem zmiażdżyć go, zrzucając z trzydziestometrowej wysokości na skały. Zawsze chciała doświadczyć tego wrażenia oderwania od ciała, czasem opisywanego przez uratowanych od utonięcia marynarzy, gdy dusza unosi się nad cielesną powłoką, wzywana przez chóry anielskie. To wyjaśniałoby pewne kluczowe kwestie związane z jej pośmiertnym stanem. Jednak albo ci marynarze opowiadali bajki, albo na Raesinię nie czekały chóry aniołów. Co prawda nie było też armii demonów. Po prostu... nicość, pustka w pamięci od chwili, gdy uderzyła o skały. To było jak nagłe przebudzenie z głębokiego snu, tylko bez przyjemnego poczucia świeżości. Więź wciąż uwijała się wściekle, zasklepiając rany i tworząc nowe tkanki w miejsce utraconych. Realizowała ten proces z zaciekłą determinacją idioty, przypominającą Raesinii mrówki, uparcie budujące i odbudowujące swoje mrowisko za każdym razem, gdy jakieś ciekawskie dziecko rozwali je kopniakiem. To nie było rozmyślne ani zaplanowane działanie, tylko czysto instynktowne. Więź nie potrafiła zrozumieć, na przykład, że okoliczności temu nie sprzyjają. Raesinia utknęła na samym skraju pasa skał u podnóża muru Vendre, z głową i ramionami pod wodą, a dolną połową ciała wypiętą w sposób nieprzystający damie. W płucach miała pełno mulistej wody rzecznej, a serce w jej piersi było zimne i zastygłe. Jednak więź już naprawiła

połamane kości jej rąk, więc mogła się poruszać, choć w ograniczony sposób. Gdy podniosła dłonie, żeby obmacać twarz, odkryła na czole ślad wielkości monety – gładką, świeżo zregenerowaną kość, okoloną wolniej odrastającą otoczką gojącej się skóry. Najpoważniejszym problemem było to, że utknęła. Jej oczy jeszcze nie zaczęły znów widzieć, ale sprawdziła to rękami. Sterczący odłamek skały, niedawno odłupany przez jakieś podwodne pęknięcie, wbił się jej w brzuch i utkwił, tak że była nań nadziana jak ryba. Gdy łagodny nurt poruszał jej ciałem, czuła, jak kamień ociera się o dolne żebra. Więź gorączkowo usiłowała naprawić uszkodzone tkanki wokół odłamka skały, ale nie mogła jej z niego zepchnąć. No cóż. Zatem chyba sama muszę to zrobić, westchnęła Raesinia. Przez chwilę machała nogami, aż upewniła się, że w ten sposób niczego nie osiągnie. Rękami mogła dosięgnąć kamienia, lecz był śliski i trudno było go chwycić, a ponadto sterczał pod złym kątem. Drapiąc go i popychając, tylko zdarła sobie skórę z dłoni, co więź natychmiast zaczęła naprawiać z – jak wyobraziła sobie Raesinia – westchnieniem zniecierpliwienia. W porządku. I co teraz? Nie mogła wisieć tak w nieskończoność. Jacyś ludzie zbierają przecież trupy, no nie? W końcu ktoś zauważy ciało w wodzie pod murami Vendre i przyśle tu łódź. Znajdą księżniczkę Vordanu z tyłkiem w powietrzu, nadzianą na ostrą skałę. Zastanawiała się, czy ten, kto by ją znalazł, umarłby na zawał. Zwyczajne gdybanie. Sothe będzie tu pierwsza. Wisiała nieruchomo jeszcze przez chwilę. Zaczęło jej się rozjaśniać w oczach, ale niewiele było do oglądania, poza ciemnymi wodami Vor. Jej długie włosy pajęczą siecią pływały wokół głowy, kołysane słabym nurtem. Poczuła, jak coś skubnęło jej nogę przez rozdarcie spodni. Uznała, że to jakieś padlinożerne zwierzę, i wierzgnęła nogą, dając mu znać, że jeszcze

żyje. A raczej... no cóż, tak jakby. Coś plusnęło w pobliżu. Raesinia obróciła głowę, ale zobaczyła tylko jakiś ciemny kształt w mroku, przesuwający się wzdłuż skał. Po chwili znalazł się przy niej i dwie ręce delikatnie obmacały jej ciało, aż znalazły sterczący kawałek skały. Ten ktoś złapał ją powyżej i poniżej kamienia, po czym podniósł. Brudna woda wdarła się do rany, z której popłynęła gęsta, ciemna krew. Raesinia wyobraziła sobie, że więź znów westchnęła, tym razem z ulgą, zabierając się do naprawiania jej porozrywanych wnętrzności. Ktoś zepchnął ją ze skały, a inny złapał ją za ręce i pociągnął. Razem zdołali przenieść Raesinię przez niskie nadburcie łodzi, po czym położyć ociekającą i nieruchomą na dnie. Poczuła, jak łódź zakołysała się, gdy wróciła do niej postać, która była w wodzie. Raesinia była w kropce. Nie mogła długo udawać martwej. Może znalazła ją Sothe, a może nie, a nie śmiała otworzyć oczu, żeby to sprawdzić. Tak więc leżała nieruchomo, czując, jak odtwarzają się jej wnętrzności, i mając nadzieję, że kimkolwiek są ci ludzie, w końcu coś powiedzą. Tymczasem panowała przedłużająca się cisza, przerywana tylko pluskiem wioseł, gdy łódź odbiła od skalnych ścian Vendre i wypłynęła na powolne, spokojne wody Vor. W końcu jednak odgłosy wiosłowania ucichły i silne dłonie chwyciły Raesinię za ramiona, obracając na plecy i pozwalając zobaczyć wybawców. – Muszę powiedzieć, wasza wysokość – rzekł Janus bet Vhalnich – że zdarzało ci się wyglądać lepiej. Raesinia usiadła, ociekając wodą, i rozejrzała się. Znajdowali się w maleńkiej łódce, za małej dla trzech osób. Z tyłu siedziała Sothe, z wiosłami w rękach, uporczywie nie patrząc jej w oczy. Janus siedział na dziobie, w białej koszuli i spodniach, przemoczony do nitki. Otworzyła usta, żeby coś powiedzieć, ale wydobył się z nich tylko cienki

strumyk rzecznej wody. Uniosła palec, pokazując mu, żeby poczekał, a Janus poważnie skinął głową. Wychyliła się za burtę i zwymiotowała mieszaniną wody i krwi, co trwało znacznie dłużej, niż się spodziewała. Czując się o wiele lepiej, odwróciła się z powrotem do Janusa i zrobiła próbny wdech. Więź mrowiła ją w płucach, naprawiając uszkodzenia po paru godzinach zanurzenia. Serce ruszyło nagłym skurczem, a potem niechętnie wróciło do znajomego rytmu, jak stara machina z piskiem ruszająca po zardzewiałych szynach. – Bywałam... – zaczęła i przerwała, żeby wypluć jeszcze trochę wody za burtę. – Bywałam w lepszym stanie. Znacznie lepszym. – Ufam, że wyzdrowiejesz? – Tak sądzę. – Raesinia była lekko oszołomiona, albo po uratowaniu, albo dlatego że więź nie wyprodukowała jeszcze dość krwi, aby uzupełnić utraconą. Spojrzała na swoją podartą i obszarpaną suknię, po czym westchnęła. – Ale ten strój ma już na pewno dość. Uśmiech przemknął po twarzy Janusa. Spojrzał na Sothe. – Zatem wracajmy na przystań na północnym brzegu. – Czekajcie – powiedziała Raesinia, gdy wiosła znów zaczęły ciąć wodę. – Muszę wrócić. Pozostali... – Myślą, że zginęłaś – przerwał jej Janus. – Panna Sothe była tak dobra i poinformowała mnie, co się stało. Twój powrót mógłby wzbudzić podejrzenia, łagodnie mówiąc. – Poinformowała? – Raesinia popatrzyła na Sothe, która odpowiedziała jej spojrzeniem mówiącym: wyjaśnię później. Pokręciła głową. – Mogłabym... mogłabym coś wymyślić. Jakiś cud. Nieważne. Muszę... – Wcale nie – rzekł Janus. – Wydarzenia nie przebiegały ściśle według planu, lecz ich rezultat wydaje się zadowalający. Twoja obecność tutaj nie jest już niezbędna.

A kim, do diabła, jesteś, żeby mi to mówić? Mózg Raesinii jakby jeszcze nie funkcjonował normalnie. On najwyraźniej wszystko o mnie wie. Jak to możliwe? Co powiedziała mu Sothe? – Ponadto – ciągnął Janus – musisz jak najszybciej wrócić do Ohnlei. Następny akt dramatu już się rozpoczął. Zapadła długa cisza. Raesinia przełknęła ślinę o posmaku krwi i wody rzecznej. To mogło oznaczać tylko jedno. – Mój ojciec? – Bardzo mi przykro, ale król nie żyje. Profesor doktor Indergast robił, co mógł, ale jego królewska mość był po prostu zbyt wycieńczony chorobą, żeby przeżyć tę operację, tak jak poprzednie. Odszedł dziś nad ranem. – Rozumiem – powiedziała Raesinia. Od miesięcy codziennie spodziewała się tego, a mimo to ta wiadomość była jak uderzenie w brzuch pięścią w żelaznej rękawicy. Nie żyje. On naprawdę... – Czy jest to powszechnie wiadome? – Jeszcze nie. Diuk robi, co może, żeby ukryć ten fakt. Jednak wieść wkrótce się rozejdzie. Raesinia skinęła głową, usiłując zebrać myśli. Miała wrażenie, że jej umysł spowija mgła. Janus nisko skłonił głowę. – Jako vordanajski szlachcic, tak jak niegdyś przysięgałem wierność twojemu ojcu, tak dziś ślubuję ją tobie. Ja, Janus bet Vhalnich, ósmy hrabia Mieran, niniejszym przysięgam służyć i chronić królową Vordanu Raesinię, nawet za cenę mego życia. Była to tradycyjna przysięga, którą setki razy słyszała, gdy składano ją jej ojcu. Jednak tu i teraz zabrzmiała dziwnie poważnie i Raesinię przeszedł dreszcz niemający nic wspólnego z chłodnym wiatrem czy przemokniętym ubraniem. „Nawet za cenę mego życia”. Tę cenę już zapłacili Ben i Faro oraz

Bóg wie ilu innych. A będzie ich więcej, zanim to zakończymy. – Masz rację. – Raesinia pokręciła głową. Widziała niechętnie marszczącego brwi Mauriska, Sartona zatopionego w książkach, szlochającą Corę, Bena resztkami tchu szepczącego o swojej nieodwzajemnionej miłości. – Wracamy do Ohnlei. I będziesz musiał wiele mi wyjaśnić, dodała w duchu. Po niebie przetoczył się grom. Po chwili zaczął padać deszcz.

CZĘŚĆ CZWARTA

Orlanko

Arcybiskup

vordanajskiego Kościoła Zaprzysiężenia był postawnym,

otyłym mężczyzną. Wyglądał na jeszcze grubszego w obszernej szkarłatnej szacie, która spowijała go luźnymi fałdami; przytrzymywały je wysadzane klejnotami brosze i kunsztowne zapięcia. Wygląda jak kwiat, pomyślał Orlanko, ogromny trujący kwiat z rodzaju tych, które rosły w dżunglach Południa i wydzielały odór padliny. Mówił z lekkim murnskajskim akcentem, najlepiej słyszalnym, gdy twardo atakował spółgłoskę „k”, jakby chciał splunąć. – Katedrę po brzegi wypełnili moi wystraszeni wierni – mówił. – Uciekli przed zamieszkami i przynieśli straszliwe, najstraszliwsze wieści. Kościoły Zaprzysiężenia splądrowane, złote tace zagrabione, ikony używane na rozpałkę. Kapłani pobici na śmierć, a ich zwłoki bezczeszczone i wieszane na latarniach. Szlachetnie urodzone kobiety brane na ulicach jak suki przez bandy złożone z kilkunastu lub więcej mężczyzn... Twarz arcybiskupa była równie czerwona jak jego szata i wyglądał, jakby miał zemdleć. Borelgajski ambasador, Ihannes Pulwer-Monsangton, spocony w swoim grubym futrze, przejął od niego pałeczkę. – Ja również słyszałem te opowieści. A teraz donoszą, że sama Vendre padła, chociaż dowodził nią kapitan Straży. Arcydemagog Danton został uwolniony wraz ze swymi zwolennikami i hordy jego ludzi swobodnie grasują po mieście. Orlanko popatrzył na członków Gabinetu. Hrabia Torahn wyglądał na

wstrząśniętego, a Rackhil Grieg gapił się na Ihannesa jak głodujący na kawał wołowiny. Krzesło ministra stanu było wolne, jak zwykle, a na miejscu ministra sprawiedliwości siedział pucołowaty młodzian w mundurze porucznika Straży, wyglądający bardzo nieswojo. Właśnie to ostatnie niepokoiło diuka. Gdzie, do diabła, podział się Vhalnich? Trudno było liczyć na to, że da się zabić podczas zamieszek, chociaż kapitan wzięty do niewoli w Vendre był jednym z jego ludzi. Nie, on gdzieś był i sprawiał kłopoty. A Orlanko powinien szybko wykonać swój ruch, ponieważ pogłoski o śmierci króla już zaczęły się rozchodzić, pomimo wszelkich podjętych przezeń środków zapobiegawczych. W pałacu było zbyt wiele służby, żeby nawet Konkordat zdołał długo utrzymać coś w tajemnicy. – Zanim... hmm... odszedł – rzekł porucznik – kapitan polecił mi poczynić wszelkie niezbędne kroki, aby zabezpieczyć katedrę i wschodnią połowę Wyspy. Ponadto nasi ludzie pilnują wszystkich mostów na północny brzeg. – Moi analitycy szacują liczbę demonstrantów na ponad dwadzieścia tysięcy. Gdyby przypuścili szturm na mosty, naprawdę spodziewacie się, że wasi ludzie by ich powstrzymali? – rzekł z lekką wzgardą Orlanko. – Moi ludzie zrobią co w ich mocy, wasza książęca wysokość – odparł porucznik. – Dopóki nie otrzymamy dalszych rozkazów od kapitana lub hrabiego Mieran. – Bez obrazy dla waszych chłopaków – odezwał się Torahn – ale Straż najwyraźniej nie zdoła opanować tego kryzysu. Musimy wezwać wojsko. Te słowa na długą chwilę zawisły w powietrzu. Orlanko popatrzył po sali – na członków Gabinetu, na dwóch cudzoziemców oraz na kolejkę dworzan za nimi, czekających, aby przedstawić swoje żale. Odgadł, że prawie wszyscy myślą o tym samym. Minęło prawie sto lat, od kiedy królewskie wojsko wkroczyło do miasta,

zgodnie ze zwyczajem przestrzeganym przez czterech kolejnych królów. Ostatni raz, gdy Farus IV przeszedł ze swymi zwycięskimi legionami Stary Bród, był początkiem wojny domowej i Wielkiej Czystki. Każde ze starannie pielęgnowanych drzew genealogicznych, których przedstawiciele znajdowali się w tym pokoju, ucierpiało podczas tych burzliwych lat – wujowie i kuzyni zginęli, walcząc po jednej lub drugiej stronie albo znalazłszy się między nimi. I były jeszcze starsze rody całkowicie wytępione przez mściwego króla za swój bunt, w tym cztery z pięciu książęcych rodzin wywodzących się z czasów przed Karisem. Wszystkie prócz Orlanka, który opowiedział się po właściwej stronie. Teraz twarze wszystkich obecnych w pokoju zwróciły się ku niemu. Ostatni Diuk odchrząknął. – Czy sądzisz – zapytał ostrożnie – że oddziały przybędą na czas? Torahn z przekonaniem skinął głową. – Zwietrzyłem pismo nosem, kiedy to się zaczęło, i postawiłem obóz w Midvale w stanie gotowości do wymarszu w ciągu trzech godzin od otrzymania rozkazu. To ponad czterdzieści mil stąd, lecz konno można tam dojechać w jeden dzień. Tam są dobre drogi. Jeżeli w ciągu godziny wyprawię tam posłańca, do jutrzejszego wieczora możemy tu mieć ośmiuset kirasjerów, a dzień lub dwa później sześć tysięcy piechoty. Najpóźniej po trzech dniach, jeśli te przeklęte deszcze nie przestaną padać. Ihannes zauważył spojrzenie Orlanka. – Ośmiuset ciężkozbrojnych jeźdźców nie przekona jego najszacowniejszej wysokości, że vordanajska Korona zamierza zrobić co należy, aby bronić borelgajskich interesów. Wśród dworaków rozległy się pomruki aprobaty. – Byłby to poważny krok – rzekł Orlanko. – Jeśli jednak poświęcenie naszego dzielnego kapitana Straży nie dało niczego innego, to uświadomiło

nam powagę sytuacji. A jednak... – Zamilkł, jakby w myślach czytał jakiś dokument. – O ile dobrze pamiętam, tylko król lub regent może wydać taki rozkaz królewskiej armii? – Gdyby król mógł się wypowiedzieć – odparł Torahn – kazałby nam nie przejmować się prawnymi detalami w tak kryzysowej sytuacji. – Wprost przeciwnie – rzekł Orlanko. – Właśnie w takich chwilach należy przestrzegać prawa, inaczej nasze działania skazi zarzut nielegalności. Pamiętaj, milordzie, że historia nas osądzi. Znów zapadła cisza. Orlanko przezornie nie patrzył na Rackhila Griega, który został szczegółowo poinstruowany w Pajęczynie, co ma powiedzieć w takiej sytuacji. W końcu dojdzie do siebie, ale diuk był przekonany, że więcej nie zapomni, co leży w jego interesie. Istotnie, przemówił, jak mu kazano. – Odpowiedź wydaje się prosta, panowie – odezwał się Grieg. – Król jest niedysponowany, a księżniczka zamknęła się w swoich komnatach. Gabinet musi wybrać regenta na czas tego kryzysu. Proponuję jego książęcą wysokość diuka. Torahn przeszył Griega wzrokiem, a potem powoli obrócił się do Orlanka. – Regenta? – Szczerze mówiąc, nie przyszło mi to do głowy – odparł Orlanko. – Jednak jeśli Gabinet się tego domaga, oczywiście chętnie jestem do usług, do czasu ozdrowienia króla lub... – Król nie żyje – przerwał mu męski głos z tyłu, z tłumu dworzan. Wśród nagle wybuchłej burzy szeptów pojawił się klin zielonych mundurów, przedzierający się przez tłum. Orlanko zerwał się z krzesła, chociaż przy jego mikrej posturze niewiele to zmieniało. – Co się dzieje? – zawołał dostatecznie głośno, żeby przekrzyczeć

narastający gwar. – Kto to? – Z drogi! – zagrzmiał sierżant Straży. – Przejście dla ministra sprawiedliwości! Vhalnich. Orlanko uśmiechnął się z przymusem i usiadł. Niech go szlag. Powinni mnie ostrzec. Szpiedzy Konkordatu byli w całym pałacu i mieli rozkaz meldować o jego poczynaniach, ale najwyraźniej jakoś im się wymknął. Jego kwatery pilnował szczelny kordon jego własnej mierantajskiej gwardii i ci żołnierze z głębokiej prowincji okazali się zarówno kompetentni, jak i irytująco nieprzekupni. Pośród klina maszerujących strażników szedł Vhalnich obok jakiegoś człowieka, zgarbionego i wątłego. Orlankowi zaparło dech, gdy rozpoznał profesora doktora Indergasta. Jak, do diabła, medyk się wydostał z królewskiej sypialni? – Milordzie – głośno rzekł Orlanko. – Cieszę się, że zdołałeś do nas dołączyć. – Przepraszam za spóźnienie – odparł Vhalnich. – Jak łatwo sobie wyobrazić, mamy w ministerstwie małe zamieszanie. – I przyprowadził pan zacnego profesora doktora – ciągnął Orlanko – który, jestem pewny... – To, co powiedział pan o królu – warknął Torahn, przerywając mu – to prawda? Indergast skłonił głowę i kiedy zaczął mówić, w sali zrobiło się cicho, gdyż wszyscy nasłuchiwali jego drżących słów. – Tak. Milordowie, wasza książęca wysokość, z żalem mówię, że moje umiejętności zawiodły w ostatniej próbie uratowania jego królewskiej mości. Zdołałem usunąć schorzałą tkankę, lecz utrata krwi i wysiłek pokonały go. Teraz jest ze Zbawcą, na wieki wieków. – Rozumiem – rzekł Orlanko. Wymienił spojrzenie z Vhalnichem,

którego szare oczy były równie nieprzeniknione jak osłonięte szkłami oczy diuka. – Lud będzie go opłakiwał. – To nie zmienia sytuacji – zauważył Torahn. – Jakiej? – spytał Vhalnich, siadając na swoim miejscu po usadowieniu profesora na stołku. – Musimy wezwać wojsko do stłumienia rozruchów – wyjaśnił minister wojny. – A do tego potrzebujemy regenta. Minister finansów zaproponował jego książęcą wysokość diuka. Ma pan jakieś zastrzeżenia? – Nie rozumiem – odparł Vhalnich. – Król nie żyje, ale mamy królową, która jest pełnoletnia i może samodzielnie rządzić. Po co nam regent? – Księżniczka – powiedział Orlanko – a raczej była księżniczka, a obecna królowa, najwyraźniej jest pogrążona w żalu i przerażona ostatnimi wydarzeniami. Od trzech dni nie wychodzi ze swoich pokoi. Z czasem może dorośnie do swoich obowiązków, ale teraz... Vhalnich przerwał mu machnięciem ręki. Tłum dworaków rozstępował się, tym razem z własnej woli, jak fale przed dziobem statku. Kłaniali się, wśród poskrzypywania skóry i szelestu jedwabi. Po trzykroć przeklęty Vhalnich! Zaplanował to od początku. Orlanko, wytrawny aktor politycznego teatru, rozpoznał rękę eksperta. Oczywiście, to nie powinno było się zdarzyć. Jeśli księżniczka opuściła swoje komnaty, powinienem zostać o tym natychmiast zawiadomiony, myślał gniewnie. Najwyraźniej jednak nie docenił wpływów Vhalnicha. Diuk zrobił ponurą minę i siedział w milczeniu, gdy czterej noreldrajscy szarzy wmaszerowali do sali i stanęli przy drzwiach. Na razie musiał brać udział w tej farsie. Raesinia wydawała się jeszcze mniejsza i bardziej krucha niż zwykle, spowita w wiele warstw szarego jedwabiu i czarnych koronek obszytych perełkami, które rytmicznie postukiwały przy każdym jej kroku. Starała się

wyglądać jak królowa, ale zdradzał ją jej młodzieńczy wygląd. Powstrzymał uśmiech. No już, odegraj swoją rolę. Tylko nie zapominaj, kto trzyma wszystkie atuty. Lud Vordanu nie będzie tolerował królowej, która związała się z demonem, a nie byłoby trudno zaaranżować masowej demonstracji, gdyby to okazało się konieczne. – Orlanko – powiedziała, skinąwszy głową. – Ministrowie. Szanowni goście. To przykre, że w tej chwili żałoby musimy zająć się sprawami państwa, lecz obecny kryzys wymaga niezwłocznego działania. – Istotnie, wasza królewska mość. – Orlanko też się skłonił. – Właśnie dyskutowaliśmy o tym, jakie poczynić kroki. Hrabia Torahn zaproponował pomoc wojska w stłumieniu rebelii. – Nie. To krótkie słowo zabrzmiało głośno i wyraźnie. Szepczący dworzanie umilkli. Hrabia Torahn odkaszlnął. – Z całym szacunkiem, wasza królewska mość, uważam, że nie ma innego sposobu, aby przywrócić porządek. – Od czterech pokoleń ulic Vordanu nie deptały żołnierskie buciory – krótko odparła Raesinia. – Złamanie tej tradycji nie będzie pierwszą decyzją moich rządów. – A ponadto – mruknął Vhalnich – królewska armia w większości składa się z takich samych nieszczęśników jak ci, którzy wyszli na ulice. Kto zagwarantuje, że nie przyłączą się do tłumu? Torahn zerwał się na równe nogi. – Lojalność moich żołnierzy jest niepodważalna! Jako oficer powinien pan się wstydzić takiej sugestii... – Proszę. – Raesinia podniosła dłoń. – Hrabia Mieran chciał tylko zwrócić uwagę na jedno. Ci na ulicach to nie cudzoziemcy, heretycy czy nawet rebelianci. To są zacni obywatele Vordanu, mający uzasadnione żale.

Każdy mógłby się zawahać, czy stanąć przeciwko nim, co w niczym nie podważałoby jego lojalności wobec Korony. – To niezorganizowany tłum – wtrącił się Grieg – słuchający demagoga. – A jakie są ich żądania? – spytała Raesinia. Vhalnich udał, że sprawdza to z kartką wyciągniętą z kieszeni. – Zwołanie Zjazdu Generalnego w celu przedyskutowania problemów trapiących lud. – Domaganie się Zjazdu, który przecież niegdyś włożył koronę na głowę jednego z moich przodków, trudno nazwać zdradą – zauważyła Raesinia. – Jestem skłonna przychylić się do tej prośby. To rozwiąże problem bez potrzeby wzywania wojska. – Przepraszam, wasza królewska mość, ale nie – powiedział Torahn. Pocił się. – Deputowanymi w czasach Farusa Wielkiego byli szlachcice i arystokraci tego kraju, ludzie rozumiejący porządek rzeczy. Zjazd deputowanych wyłonionych z tej tłuszczy będzie tylko stawiał Koronie nierealne żądania, które trudno będzie odrzucić, gdy zostały usankcjonowane królewską decyzją... Orlanko wstał. – Wasza królewska mość wybaczy, ale muszę wysłuchać najnowszych raportów w ministerstwie. – Oczywiście – powiedziała Raesinia. Nie odrywała oczu od Torahna, ale Vhalnich napotkał spojrzenie Orlanka. Przez moment na ustach ministra sprawiedliwości pojawił się uśmiech rozbawienia i zaraz znikł. Dopiero znalazłszy się w znajomym, uporządkowanym otoczeniu Pajęczyny, diuk znów poczuł się bezpieczny. Torahn może się jeżyć i spierać, ale w końcu nic nie zrobi. A księżniczka – królowa – najwyraźniej od początku zaplanowała tę intrygę z Vhalnichem.

Orlanko nie miał złudzeń, jakie będą te „żądania” Zjazdu Generalnego. Tłum już burzył świątynie Kościoła Zaprzysiężenia i wieszał Borelgajów na latarniach, a kto był bliżej związany z Borelem i Kościołem Zaprzysiężenia niż pogardzany Ostatni Diuk i jego osławiony Konkordat? To był pokaz siły, ni mniej, ni więcej. Albo Raesinia była sprytniejsza, niż przypuszczał, albo całkowicie siedziała w kieszeni Vhalnicha. Tak czy owak, oboje zamierzali wykorzystać tłum, żeby usunąć go z Gabinetu i odsunąć od tronu. Vhalnich. To musi być jego robota. Upadek Orlanka może oznaczać wojnę z Borelgajami, wojnę, której Vordan nie mógł mieć nadziei wygrać, lecz ludzka hekatomba nie powstrzyma kogoś takiego jak minister sprawiedliwości. Nagle coś przyszło mu do głowy. Czy sam Vhalnich mógł nosić w sobie demona? Pontifex Czerni sugerował coś takiego podczas ostatniej rozmowy. Wówczas Orlanko uważał to za nieprawdopodobne. Jeśli jednak naprawdę odnalazł Tysiąc Imion i zaprosił jeden z tych koszmarów do swego ciała... Orlanko potrząsnął głową i człapał korytarzem, ignorując przechodzących analityków, którzy schodzili mu z drogi. Zanim pchnął drzwi swego gabinetu i wgramolił się na fotel, był już zasapany. Uderzył dłonią w jeden z guziczków, powodując kołysanie i podzwanianie dzwonka w oddali. Plany awaryjne. Nie tylko Vhalnich miał asy w rękawie. Drzwi się otworzyły i wszedł bezszelestnie Andreas, w rozpiętym czarnym płaszczu, niczym żywy cień. – Jak, do diabła, Vhalnich dotarł do Gabinetu, zanim mnie poinformowano, że w ogóle jest w pałacu? – Już to sprawdzamy, milordzie. Wygląda na to, że zatrzymał wielu naszych agentów. – Co?

– Jego mierantajska gwardia otoczyła naszych obserwatorów i zamknęła ich w chacie. To była dobrze zaplanowana operacja. Nikt nie wiedział, co zaszło, dopóki nie posłaliśmy tam następnych ludzi. Orlanko gniewnie spoglądał na Andreasa, który przyjął to ze stoickim spokojem. – Oczywiście, milordzie, to oznacza, że nasze kanały łączności zostały rozpracowane. On dobrze wiedział, kogo mu przydzieliliśmy. – Wiem o tym, cholera. – Potoczą się głowy. Bladolicy analitycy żyjący w czeluściach Pajęczyny i po całych dniach kopiujący książki kodów zapewniali go, że ich szyfrów nie da się złamać. Zobaczymy, czy ich się nie da złamać. – Wyprzedził nas o krok i nie możemy bawić się z nim w berka. Chcę, żebyś wezwał Oddział Specjalny. Jeśli pod tą nieruchomą maską były jakieś emocje, to doskonale skrywane. Andreas skłonił się. – Oczywiście, milordzie. Orlanko skrzywił się, jakby zjadł coś niesmacznego, i spojrzał na swojego ulubionego zabójcę. Westchnął. – No dobrze. Teraz załatwimy sprawy na nasz sposób.

Ionkovo Świeca migotała na drugim końcu pozbawionej okien celi, rzucając słaby blask. Cień krat rysował się na przeciwległej ścianie, pasiasty wzór tańczący i drżący na nierównej kamiennej powierzchni. Adam Ionkovo leżał na kłującym sienniku i gapiąc się w sufit, westchnął. Pokładał takie nadzieje w kapitanie d’Ivoire. Jednak... nie. Już te dwie krótkie rozmowy ujawniły, że to typ człowieka, którego ślepa lojalność buldoga jest odporna na wszelkie argumenty. Żadne łapówki czy groźby

wieczystego potępienia nie oderwą go od Vhalnicha, nie teraz. Więź między tymi, którzy walczyli razem, jest silniejsza niż łącząca kochanków. Czy coś z niego wyciągnęłaś, Jen? Był niemal pewny, że jego towarzyszka nie żyje. W końcu nosiła w sobie arcydemona. Gdyby żyła, nic nie powstrzymałoby jej przed wykonaniem zadania. Ważne jednak było to, w jaki sposób umarła. Czy Vhalnich znalazł Tysiąc Imion? Jakie moce odkrył? No cóż. Jeśli d’Ivoire nie będzie mówił, to nie ma sensu pozostawać tu ani chwili dłużej. Najwyższy czas wstać i coś zrobić. Zewnętrzne drzwi zadudniły i uchyliły się odrobinę. Jego strażnik, punktualnie przychodzący z wieczornym posiłkiem. Czas ruszać. Ionkovo sturlał się z siennika. Tuż przed nim rozciągał się gęsty ciemny cień rzucany przez stół, na którym stała świeca. Linia między światłem a mrokiem zadrgała, gdy płomień skoczył w górę, a Ionkovo ostrożnie sięgnął za nią, dotykając posadzki w miejscu, gdzie cień był nieruchomy. – Boże, zbaw nas – mruknął po elizejsku. – Przeklęty Penitent. Cień poruszył się pod jego palcami. Ściemniał, aż stał się czarny jak atrament, i zafalował, jakby palec Ionkova musnął powierzchnię czarnej, nieruchomej wody. Adam przesunął się naprzód, w chwili gdy strażnik wszedł do pomieszczenia, dając nura w cień jak morski ptak zanurzający się w oceanie. – Co, do diabła? – mruknął strażnik. Postawił na stole cynowy talerz z fasolą i kromką chleba, po czym chwycił pałkę. – Ionkovo? W co ty pogrywasz? Ionkova zawsze dziwiła niechęć zwykłych ludzi do zaakceptowania tego, co widzą. Przecież w tej celi nie było gdzie się ukryć, tak więc powinno być oczywiste, że jego w niej nie ma. Tymczasem strażnik tylko ostrożnie podchodził, marszcząc brwi.

Światło świecy rzucało cień człowieka na ścianę za nim, znacznie powiększony. Jego powierzchnia zafalowała bezgłośnie i wyłoniła się z niej ręka Ionkova. Wygiętymi w szpony palcami sięgnął ku szyi strażnika. Kiedy zacisnął chwyt, mężczyzna wydał zduszony jęk i odruchowo podniósł obie ręce, aby oderwać jego dłonie od swojej szyi. Ionkovo mocno szarpnął i strażnik zatoczył się w tył. Zrobił jeden krok i drugi, a po trzecim znalazł się tam, gdzie powinna być ściana, i zapadł się w falujący cień. Ciemny kształt jeszcze przez chwilę pozostał na ścianie, a potem bezgłośnie znikł. Ionkovo puścił strażnika, pozwalając mu runąć z krzykiem w bezkresną pustkę nie-miejsca pomiędzy cieniami. Sam wrócił do realnego świata, na korytarz, i odetchnął. Niewątpliwie między nim a światem na zewnątrz było wiele zamkniętych drzwi. Był jednak środek nocy i większość lamp pogaszono. W Strażnicy roiły się cienie.

Szesnaście Winter

Korytarze pod Vendre były ciemne i niemal ciche. Na górze dziedziniec jasno oświetlały latarnie i pochodnie, gdyż wznowiono festyn przerwany z powodu padającego cały dzień deszczu. Tu, na dole, nikt nie zapalał świec, które zgasły, a zgiełk ludzkiego mrowia na zewnątrz zmienił się w ciche brzęczenie. Wszystkie cele prócz jednej były puste. Spierano się o to, ponieważ oprócz wywrotowych publicystów i nielojalnych kupców w więzieniu siedziało mnóstwo zwykłych złodziei, włamywaczy, przemytników i innych łobuzów. Ponieważ jednak nie dało się ich rozróżnić, nowo wyłoniona Rada przegłosowała otwarcie drzwi wszystkich cel. Winter pokazywała drogę do ostatniej, oznaczonej zawieszoną przed drzwiami latarnią. Idąca za nią Abby uniosła swoją lampę, witając stojącą tam straż. W tym wypadku określenie „straż” było lekką przesadą, gdyż składała się z jednej ze Skórzanych Kurtek Jane, pryszczatej piętnastolatki, która wybałuszyła oczy, rozpoznawszy obie przybyłe. – Hmm... – wykrztusiła, wodząc oczami od Winter do Abby i z

powrotem. – Czy coś się dzieje? – Jane chce ich widzieć – powiedziała Winter, wskazując palcem celę i siląc się na obojętną minę. – Oczywiście! – Dziewczyna zamrugała. – To znaczy... nikt mi nie mówił... Abby nachyliła się do niej. – Principa. Ja ci mówię, w porządku? – Dobrze. – Dziewczyna przełknęła ślinę. – Dajcie mi otworzyć drzwi. Zaczekały, aż Principa przekręci klucz w zamku. Drzwi otworzyły się ze zgrzytem zardzewiałego żelastwa. Winter zauważyła, że te cele są czyste i nie ma w nich mętnych kałuż stojącej wody, tak jak w prowizorycznych celach na niższym poziomie. Zapewne Orlanko lubi mieć porządek w swoich lochach. Dwaj mężczyźni, którzy z niej wyszli, mieli na sobie zielone mundury strażników, chociaż w nieco gorszym stanie po długim oblężeniu. Stanęli, mrużąc oczy w świetle latarni. Abby uniosła brew, zerknęła na Principę i skinęła ręką, a oni w milczeniu przeszli obok niej w kierunku schodów. – Hmm... – zaczęła strażniczka, stojąc przed pustą teraz celą. – A co ze mną? – Zostań tutaj – powiedziała Winter. – Wrócę tu do ciebie. Dopilnuj, żeby Jane jej nie ukarała – zwróciła się do Abby, kiedy Principa nie mogła ich już usłyszeć. – Ja bym ją ukarał – odezwał się Giforte – gdyby pracowała w jednym z moich więzień. – Każdy wie, że nie wypuszcza się więźnia bez pisemnego nakazu i niczego nie podpisując. Dzięki temu zawsze wiadomo, komu zrobić piekielną awanturę, jeśli kogoś brakuje. Abby roześmiała się i położyła mu dłoń na ramieniu. –

Będziesz

musiał

przeszkolić

wszystkich

naszych

strażników

więziennych. – A zatem czy to jest ucieczka z więzienia? – spytał kapitan d’Ivoire. – Czy może Rada podjęła jakąś decyzję? – Rada nie potrafi zdecydować, co zjeść na śniadanie – odparła Winter. – Jane uważa, że wy dwaj będziecie bezpieczniejsi gdzie indziej. – Przecież nie mogła wypuścić was w ten tłum – dodała Abby. – Są gotowi rzucać kamieniami w każdego ubranego na zielono. Giforte skrzywił się. – A co z resztą moich ludzi? – Większość z nich już poszła do domów – wyjaśniła Abby. – Pozostali zdjęli mundury i przyłączyli się do nas. – Najwyraźniej Danton ma taki wpływ na ludzi – mruknęła Winter. – W każdym razie – powiedziała Abby – będzie lepiej dla wszystkich zainteresowanych, jeśli... wymkniecie się po cichu. Na dole czeka łódź. Giforte zmarszczył brwi, ale nic nie powiedział. Przez chwilę szli w milczeniu. Schodząc spiralnymi schodami, minęli podest, na którym Winter i Cyte walczyły poprzedniej nocy. W świetle latarni widać było duże brązowe plamy na kamieniach i gula w gardle Winter urosła. Kiedy dotarli na sam dół, usłyszeli cichy plusk wody w maleńkiej przystani. Kapitan d’Ivoire nagle się zatrzymał i pochwycił wzrok Winter. – Myślę – powiedział – że powinniśmy na chwilę zostawić tych dwoje samych. Winter spojrzała na Abby, która wzruszyła ramionami. Razem z Giforte’em odeszła kawałek dalej, a Winter i Marcus wycofali się na klatkę schodową. Była tam tylko jedna latarnia, która niemal zupełnie przygasła, więc gdy tamci dwoje znikli za zakrętem korytarza, na schodach zrobiło się prawie zupełnie ciemno. Winter oparła się plecami o zimną kamienną ścianę i czekała. Kapitan był widoczny tylko jako niewyraźny cień w mroku.

Zmełła w duchu przekleństwo. Wiedziała, że to zły pomysł. Nie poznał jej wtedy, ale od tamtego nocnego wypadu miał dużo czasu na rozmyślania. Powinnam przysłać tu kogoś innego. Głupia, głupia... – Ihernglass – szepnął Marcus. – To ty, prawda? No i masz, prosto z mostu. Nabrała tchu. Co, do diabła, mam teraz zrobić? – Wiedziałem, że pułkownik wysłał cię z jakąś tajną misją – ciągnął – ale nie wyobrażałem sobie, że to coś takiego. Nie chcę zniszczyć twojej przykrywki, więc mamy tylko moment. Winter odetchnęła i zamrugała. Nie spodziewała się, że ta rozmowa przybierze taki obrót. Jeśli mi powie, że zawsze wiedział, że jestem dziewczyną, to przysięgam, że zacznę wrzeszczeć, gorączkowała się w duchu. – Po prostu pomyślałem – mówił dalej Marcus, w ciemnościach nie widząc jej miny – że to może być dobra okazja. Jeśli jest coś, co chcesz przekazać pułkownikowi, wiesz. Na pewno niełatwo ci przesyłać mu wiadomości. Zamilkł. Po chwili Winter pokręciła głową, po czym uświadomiła sobie, że on tego nie widzi. – Nic konkretnego. Po prostu niech mu pan opowie, co się tutaj stało, i że wszystko ze mną w porządku. Będę tu z Jane, gdyby mnie potrzebował. – Dobrze. Nie mogę mówić za pułkownika, ale moim zdaniem robisz tu wspaniałą robotę. – Marcus westchnął. – Z pewnością lepszą niż ja. Wysłał mnie, żebym pilnował więzienia, a ja dałem się w nim zamknąć. Dwukrotnie. – Myślę, że zrobiliśmy co można w kiepskiej sytuacji – odparła Winter. – I dziękuję. Panie kapitanie. Cień Marcusa skinął głową. – Wiem, że to nie może być łatwe, nawet jeśli będąc w grupie Jane,

możesz nosić spodnie. Minęła chwila, zanim Winter odważyła się spytać. – Panie kapitanie? – Udawanie kobiety. I to cholernie przekonująco. Na pewno oszukałbyś mnie, gdybym nie wiedział, jak jest naprawdę. Znów zapadła cisza, w której Winter rozpaczliwie usiłowała powstrzymać napad szaleńczego śmiechu, który najwyraźniej postanowił wyrwać się z jej gardła. Prawie przegrała tę bitwę, gdy okrzyk irytacji z głębi korytarza sprawił, że oboje odwrócili głowy w tym kierunku. – Chyba zostawiliśmy ich samych dostatecznie długo – rzekł Marcus. – Chodź, zanim się pozabijają. – Czy wiedział pan o Abby i młodszym kapitanie? – zapytała Winter i pospiesznie zakryła dłonią usta, bo śmiech zamienił się w czkawkę. – O tym, że ona jest jego córką. – Nie miałem zielonego pojęcia – przyznał Marcus. – Powiedział mi jednak co nieco, kiedy siedzieliśmy w celi. Mówił, że nie zgadzają się z sobą. – Na pewno nie – usłyszeli głos Abby, który doleciał ich z siłą zwykle zarezerwowaną dla sopranistek operowych występujących przy pełnej sali. – Wsiądziesz do tej przeklętej łodzi? – To chyba było lekkie niedopowiedzenie z jego strony – mruknął Marcus. Okazało się, że interwencja była zbyteczna. Abby przeszła obok nich z lampą w dłoni, rzucając szaleńczo rozkołysane cienie na ściany korytarza. Minęła zakręt i – sądząc po blasku lampy – przystanęła tam. Winter i Marcus zerknęli na siebie i poszli dalej na przystań, gdzie Giforte już siedział w dwuosobowej łódce. – Zabierajmy się stąd – wymamrotał młodszy kapitan. Spojrzał w oczy Winter, gdy Marcus ostrożnie wchodził do łódeczki, która niebezpiecznie się

przy tym zakołysała. – Spróbujesz się nią zaopiekować, proszę? – Zrobię, co w mojej mocy – obiecała Winter. – Niech pan się nie martwi. Jane dba o wszystkich swoich ludzi. Giforte niechętnie kiwnął głową i złapał wiosła. Gdy Marcus się usadowił, Winter rozwiązała cumę i łódka z pluskiem, stukając o ściany tunelu, popłynęła ku przyjaźniejszej przystani na północnym brzegu. Abby czekała tuż za zakrętem korytarza, niewidoczna z przystani. Trudno było powiedzieć w tym słabym świetle, ale chyba przed chwilą płakała. – Wszystko w porządku? – spytała Winter. – Po prostu jestem wściekła. – Abby przesunęła dłonią po twarzy. – Zawsze tak na mnie działa. – Czego chciał? – Żebym z nim wróciła, oczywiście. – Machnęła ręką. – Nawet dobrze, że trochę sobie poszalałam... teraz tak mówi, chociaż przedtem groził, że mnie wydziedziczy... ale teraz robi się niebezpiecznie. Dlatego powinnam wrócić do domu i dać się zamknąć w wieży z zakratowanymi oknami. – Nie wiem, czy mam mu to za złe – stwierdziła Winter. – Gdybym miała córkę, nie sądzę, żebym chciała, aby ona tu była. Do diabła, czasem sama nie jestem pewna, czy chcę tu być. – On jest starym uparciuchem – stwierdziła Abby. – I powiedziałam mu to. Jeśli kogoś należałoby zamknąć, to jego. W tym wieku powinien siedzieć za biurkiem i podpisywać papierki, a nie próbować bronić twierdzy przed osławioną Szaloną Jane i jej bandą... No co? Winter parsknęła śmiechem przerywanym czkawką. Potrząsała głową, aż odzyskała panowanie nad sobą. – Nic – odparła. – Po prostu jestem w dziwnym nastroju, i tyle. – Chodź, muszę się napić.

Teraz, rozmyślała Winter, gdy wchodziły po schodach, jestem dziewczyną udającą chłopca, który udaje dziewczynę. A przynajmniej zdaniem Marcusa. Na samą myśl chciało jej się śmiać. Janus zapewne tak to zaplanował. Wciąż nie mogła zrozumieć, po co w ogóle wysłał ją do Jane, chyba że zrobił to tylko po to, żeby spełnić obietnicę, którą wymogła na nim w Khandarze. Choć bardzo w to wątpię. Nie dlatego, żeby Janus nie był człowiekiem spełniającym swoje obietnice, ale była pewna, że w takim wypadku znalazłby sposób, aby zasługa nie przypadła jemu. Chyba jestem zbyt prostolinijna, żeby to zrozumieć. Chociaż pomogłoby mi, gdybym wiedziała, czego chce, dywagowała. Na parterze usłyszały jakiś nowy dźwięk. W pierwszej chwili Winter pomyślała, że to atak i odgłosy potyczki. Tłum wypełniający dziedziniec Vendre wydał nagle chóralny, przeciągły ryk, który zdawał się wstrząsać zamkiem aż po fundamenty. – Co się tam dzieje, do diabła? – spytała Abby. – Nie mam pojęcia. Dowiedzmy się. Nikt nigdy nie podawał się za pierwszego, który przyniósł te doniosłe wieści z Ohnlei, jakby plotka wyrwała się na wolność i poszybowała na niewidzialnych skrzydłach. Każda wielekroć powtarzana historia nieuchronnie była wypaczona i zniekształcona, zanim dotarła do odbiorcy, a najważniejszym wiadomościom towarzyszyło tysiąc pomniejszych ploteczek. Jednak w dwóch kwestiach wszystkie były zgodne. Król Farus Orboan VIII umarł i koronę włożyła królowa Raesinia. A praktycznie jej pierwszym poleceniem było zwołanie Zjazdu Generalnego w katedrze Zaprzysiężenia. W innych sprawach opowieści się różniły, w zależności od tego, czy mówiący skłaniał się do radosnego optymizmu, czy czarnego pesymizmu. Tej nocy nie było pośrednich barw. Nikt nie wiedział, co robi Ostatni Diuk, ale wszyscy chętnie powtarzali, co słyszeli: Orlanko zginął,

zabity w pojedynku przez hrabiego Torahna, gdy sprzeciwił się królowej. Orlanko został zamknięty w jednej ze swoich cel i zabił się ze wstydu lub był torturowany własnymi urządzeniami. Znikł, uciekł do swojej wiejskiej rezydencji albo całkowicie opuścił kraj, aby żyć jak książę z nielegalnie zdobytego majątku w Hamvelt lub Viadre. Albo wyjechał, owszem, ale tylko do najbliższej bazy królewskich wojsk, żeby wrócić z oddziałami, które rozprawią się z młodą królową i jej zwolennikami. Gorzej – nie będą to nawet vordanajskie oddziały, lecz armia borelgajskich najemników z północnej granicy i zaciężne hamveltajskie wojska ze wschodu, gotowe wspólnie pokonać Vordan, tak jak podczas Wojny Książąt. Legiony Murnska już maszerowały i ta niezliczona horda świętego imperatora szykowała się do zniszczenia raz na zawsze głównej siedziby Wolnego Kościoła. Winter słyszała wszystkie te wersje i wiele innych. Królowa zgodziła się na wolną elekcję. Królowa wyjdzie za Vhalnicha, bohatera z Khandaru, i da Vordanowi nowego króla. Książę Dominic przez te wszystkie lata od Vansfeldt udawał martwego, ale teraz powrócił, by poprowadzić swój lud. Deputowani zmuszą borelgajskich wyzyskiwaczy i spekulantów do porzucenia zbrodniczych praktyk i chleb znów będzie po suwerenie za bochenek. W ślad za plotkami ciągnęły tłumy. Królewski edykt całkowicie zmienił sytuację: zamiast złodziejami i mordercami, demonstranci stali się bohaterami, którzy wzięli prawo w swoje ręce, gdy podstępni intryganci usiłowali wykorzystać słabość umierającego króla. Ludzie, którzy kilka godzin wcześniej barykadowali drzwi swoich domów i chowali srebra, teraz sami wychodzili na ulice. Pomimo późnej pory zrobiła to chyba połowa mieszkańców południowego brzegu i tak wielu ludzi próbowało dołączyć do świętujących na Wyspie, że tłum zajmował całą długość Wielkiego Mostu. Wkrótce zapłonęły na nim ogniska, wokół których zbierali się krzyczący,

szczęśliwi ludzie. Sama Vendre pozostała pod kontrolą Rady, strzeżona przez Skórzane Kurtki i tych, którym Jane mogła zaufać, że nie uciekną, żeby dołączyć do świętujących. Twierdza wydawała się dziwnie cicha w porównaniu z wrzawą na zewnątrz, jak cmentarz w środku gwarnego miasta. Wykonawszy zadanie, Winter nie wiedziała, co z sobą począć. Pomimo zmęczenia nie było mowy o spaniu, przynajmniej dopóki nie ucichną odgłosy zabawy. Poszła poszukać Jane i znalazła ją konferującą z Radą i kilkoma studentami z Fusów. Winter poprzestała na wymianie spojrzeń z Jane i pomachaniu jej ręką na znak, że więźniowie są wolni, po czym wróciła na dół. Główna brama twierdzy była uchylona; trzymało przy niej straż dwóch mieszkańców Doków. Jeden z nich poznał Winter i stanął na baczność, a przynajmniej w przypominającej to postawie. O mało znów nie parsknęła śmiechem, ale powstrzymała się i oddała przepisowe honory, zanim wyszła na dziedziniec. Wcześniej panował tu karnawałowy nastrój, ale teraz zmienił się wprost w euforię. Jeden z powodów tego stanu rzeczy szybko stał się oczywisty: teraz, po walce, vordanajscy kupcy i sprzedawcy podjęli wyzwanie, jakim było zaopatrzenie tłumu w żywność, a co ważniejsze, napoje. Wszędzie krążyły butelki, podawane z rąk do rąk. Winter zobaczyła, jak mężczyznę z ręcznym wózkiem wyładowanym winem opadli klienci i w kilka minut uwolnili go od ładunku. Obrócił wózek, pobrzękując monetami w kieszeniach, po czym ruszył po kolejną dostawę. Wydawało się, że całe miasto postanowiło upić się do nieprzytomności. Na dziedzińcu część Skórzanych Kurtek utworzyła krąg i zaczęła zabawę polegającą na przyśpiewkach i częstym pociąganiu z kilku krążących butelek. Winter pomyślała, że niektóre z dziewcząt są za młode na takie rzeczy, ale nie mogła mieć im tego za złe. Dostrzegła wśród nich Cyte, która wreszcie

zmyła ciemny makijaż, wyglądała na odprężoną i zadowoloną i zanosiła się śmiechem. Zauważywszy ją, próbowała ją przywołać, ale Winter tylko pokręciła głową i pokazała na bramę, jakby musiała dokądś iść. Na ulicy na zewnątrz panowało takie samo szaleństwo. Przywieziono przenośne kuchnie lub zaimprowizowano je ze skrzynek i kawałków desek i kilku przedsiębiorczych sprzedawców proponowało gorące posiłki. Było o wiele za głośno, żeby jakiekolwiek okrzyki można było usłyszeć z odległości większej niż parę metrów, stali więc na skrzynkach i pokazywali nad głowami tłumu to, co mieli na sprzedaż. To przypominało Winter targowiska Ashe-Katarionu. Tam kosztowała takich smakołyków, jak pieczone chrząszcze imhalyt w półpancerzykach (gorzkie i kleiste), smażone dhakary (rodzaj stonogi, korzenne i chrupiące) oraz sycący czarny chleb, płatki zbożowe z miodem, a także wszelkie możliwe wyroby z różnych części zarżniętego barana. Na samą myśl zaburczało jej w brzuchu, ale oferowana teraz żywność wydawała się dziwnie obca. Patrząc na parujące jadalne kasztany, zrazy wieprzowe i kanapki ze skwierczącym boczkiem, poczuła tęsknotę. Nie za Ashe-Katarionem, ale obozem pod jego murami, zleżałymi sucharami i „wojskowym gulaszem”. Miała wrażenie, że przez pół życia była obca wśród obcych ludzi, a teraz wróciła do rodzinnego miasta i w nim też czuła się obco. Pośród rozradowanego tłumu Winter czuła się bardziej samotna niż kiedykolwiek od czasu... Od fortu Valor. Od kiedy kapitan d’Ivoire awansował ją na sierżanta, a ona poznała Bobby i innych. Wcześniej też czuła się samotna, kiedy nie dręczył jej Davis i jego zbiry, ale nie przypuszczała, że może być inaczej. Siódma kompania zmieniła to. Bobby, Feor i inni jednak byli jeszcze na morzu, daleko stąd. Nagle gorąco zapragnęła wrócić biegiem do Vendre, wyciągnąć Jane

z narady i pozostać w jej objęciach, dopóki nie uspokoi się ten zamęt w jej głowie. Kiedy była z Jane, wszystko wydawało się proste. Nie bądź głupia, powiedziała sobie surowo. Jane była zmuszona objąć przywództwo tej dziwnej koalicji i najmniej teraz potrzebowała załamanej nerwowo Winter, domagającej się pocieszania. Przyjdzie na to czas później. Podeszła do najbliższego sprzedawcy, kupiła papierową torebkę kasztanów jadalnych i wdychając ich słodki zapach, wrzuciła jednego do ust, gdy tylko wystarczająco ostygły. Był chrupiący i słodki i musiała przyznać, że jako przekąska ma przewagę nad stonogą. Na jednym z pobliskich placów zebrała się duża grupa ludzi i zaciekawiona Winter ruszyła w ich kierunku. Nie mogła podejść dostatecznie blisko, ale wydawało jej się, że ktoś tam przemawia, i kiedy zdołała wychwycić kilka słów, rozpoznała głos Dantona. – Czwartym obowiązkiem obywatela – mówił – jest zawsze myśleć o powierzonej mu pracy: o ziemi i jej uprawie, o stadach i ich powiększaniu, o narzędziach swego zawodu i wszystkim, co pozwala mu lepiej prosperować. Jego obowiązkiem wobec kraju jest dbać o te narzędzia i ulepszać je, zarówno dla dobra swoich potomków, jak i całego ludu, zapewniając postęp i dobrobyt zgodnie z boskim planem. Jednakże ten obowiązek nie może kolidować z pierwszym, drugim bądź trzecim, a obywatel nie powinien... I tak dalej w tym samym stylu. Winter nie wiedziała, czy przebrnęłaby choć przez stronę tego tekstu, gdyby był w pisemnej formie. Wspaniały i donośny głos Dantona nadawał temu pewien wydźwięk, lecz i tak nie było to pasjonujące przemówienie. A jednak tłum wokół niej zdawał się być zauroczony i stał w milczeniu, aby nie uronić ani słowa tego wielkiego człowieka wyjaśniającego, dlaczego – na przykład – lepiej uprawiać ziemniaki niż rzepę i zachęcanie do tego leży w interesie państwa.

Zapewne mógłby odczytywać kolejne wyrazy ze słownika, a ludzie i tak słuchaliby go uważnie. Danton niewątpliwie potrafił doskonale dobierać słowa – jego przemówienie do więźniów tamtej nocy, gdy zdobyto Vendre, nawet Winter uznała za poruszające – ale tutaj nie nadwerężał swoich retorycznych umiejętności. Leniwie zastanawiała się, który Danton jest prawdziwy – człowiek czynu uwielbiany przez tłumy czy ten intelektualista z obsesją na tle ziemniaków. Poczuła mrowienie w dole kręgosłupa. Wszystkożerca był niespokojny, jak dziecko rzucające się we śnie. Od kiedy kontakt z Raesinią przebudził tego stwora, Winter lepiej wyczuwała jego nastroje. Najwyraźniej Danton denerwował go, więc wymknęła się z tłumu i ruszyła z powrotem w kierunku więzienia. Raesinia. Winter chciała przesłać Janusowi wiadomość o niej, o tej dziwnej reakcji Wszystkożercy, ale zanim zdążyła to zrobić, dziewczyna została zabita. Według tych, którzy stali na murach, strzelił jej w głowę szpieg Konkordatu, który następnie zginął, spadając na skały u podnóża muru. Po tym, co pokazała Jen Alhundt w desoltajskiej świątyni, Winter zastanawiała się, czy nie kryło się w tym coś więcej. Jeśli Raesinia rzeczywiście miała jakieś wrodzone magiczne zdolności, może Kapłani Czerni przysłali kogoś, żeby ją wyeliminował. Zdecydowała, że jednak powie o tym Janusowi, jeśli tylko będą mieli okazję porozmawiać na osobności. Za jej plecami Danton mówił swoje. Przed nią wznosiły się mury Vendre, gdzie Jane nadal będzie zajęta bardzo ważnymi sprawami. Na ulicy roiło się od uradowanych ludzi, wznoszących toasty, śpiewających tradycyjne pieśni biesiadne, a nawet tańczących na prowizorycznych parkietach. Ktoś przyniósł skrzypce i grał z większym entuzjazmem niż wprawą, co doskonale pasowało do umiejętności śpiewaków.

Winter wrzuciła do ust ostatni kasztan, zmięła torebkę w kulę i poszła dalej.

Raesinia Przy drzwiach domku lady Farnese, teraz strzeżonych przez wartowników w czerwono-niebieskich mundurach, Raesinia odwróciła się, żeby przemówić do gromady służby i dworzan, którzy podążali za nią od samego pałacu. Nabrała tchu, a raczej spróbowała to zrobić. Żałobna suknia miała prosty krój, wedle przyjętych na dworze norm, lecz mimo to była nieprzyjemnie ciasna. – Muszę porozmawiać z hrabią Mieran o wielu ważnych sprawach – powiedziała. – Tak więc proszę wszystkich o wybaczenie. Skinęła głową na Sothe, która zajęła miejsce u jej boku. Janus otworzył drzwi i kordon mierantajskich gwardzistów stanął pomiędzy nową królową a jej świtą. Natychmiast rozległ się chór protestów i Raesinia na powrót się odwróciła. – Panowie, proszę. Później będzie czas na formalności, ale sprawy państwowe nie mogą czekać. Dziękuję wszystkim za troskę. Kiedy znalazła się w środku, za zamkniętymi drzwiami, westchnęła. Czy reszta jej życia ma tak wyglądać? Wydawało się to przygnębiająco prawdopodobne. – Przepraszam, że wymogłem na waszej królewskiej mości wizytę tutaj – rzekł Janus. – Przypuszczam jednak, że tak samo jak ja nie chcesz, aby naszą rozmowę powtórzono jego książęcej wysokości. – Sądzisz, że tu jesteśmy bezpieczni? – Raesinia się rozejrzała. W pobliżu nie było widać żadnej straży ani służby, ale to niewiele oznaczało. Ohnlei był labiryntem pełnym ukrytych drzwi i korytarzy,

idealnym dla podsłuchiwaczy. – W miarę możliwości – odparł Janus. – Panna Sothe sprawdziła moje przygotowania. Sothe skinęła głową. – Jeśli Orlanko nie zrobił się o wiele sprytniejszy od czasu mojego odejścia, to uważam, że powinniśmy być bezpieczni. – Dobrze. – Raesinia milczała chwilę, zbierając myśli. – Może wy dwoje powiecie mi, co tu się, do diabła, dzieje? – Gniewnie spojrzała na Sothe. – Nigdy nie wspomniałaś o tym, że znasz hrabiego Mieran. Była zaskoczona, że tak ją to dotknęło. Sothe była jedyną osobą, której Raesinia całkowicie ufała, bez zastrzeżeń, dlatego zabolało ją odkrycie, że jednak ma przed nią jakieś tajemnice. Powinnam się tego spodziewać, pomyślała. Sothe przybyła ze świata tajemnic. – Zapewniam cię – rzekł Janus – że nasza znajomość jest świeża. Kiedy usłyszałem o twoim... upadku, skontaktowałem się z nią i zaproponowałem pomoc. – A więc wiedziałeś... – Raesinia zamrugała. O wszystkim. – Skąd? – Będzie najlepiej – odparł Janus – jeśli opowiem wszystko od początku. Usiądź, proszę. Wskazał ręką. Stali w przedpokoju, a dalej znajdował się salon z sofą i fotelami. Raesinia ostrożnie usiadła na sofie, a czarna suknia podwinęła się i pomarszczyła wokół niej. Janus zajął fotel naprzeciwko, a Sothe dalej stała. – Zaproponowałbym coś do picia, po tej tak długiej nocy – zaczął. – W wypadku waszej królewskiej mości jednak, jak rozumiem, nie miałoby to sensu, a ponadto dałem służbie wolne, żebyśmy mogli porozmawiać w tajemnicy nawet przed moimi ludźmi. Raesinia kiwnęła głową. – Dziękuję. A teraz...

– Co się dzieje, do diabła? – Janus odchylił się do tyłu i uśmiechnął przelotnie. – Dobre pytanie. Aby nie tracić czasu, pominę moje dzieje i powiem tylko, że zajmuję się sztuką tajemną i okultyzmem. Czarną magią, jak by ktoś mógł powiedzieć. Demonologią. Czarami. – To niebezpieczne zajęcie – zauważyła Raesinia, starając się nie okazać zdziwienia. – Istotnie. Są jednak miejsca, gdzie ta sztuka jest w rozkwicie. Głównie w miastach wschodniej Ligi, w których ucisk Elizjum jest najsłabszy. To tam się udałem prowadzić moje badania i to tam przed trzema laty znaleźli mnie agenci twojego ojca. – Agenci mojego ojca? Mówisz o Konkordacie? – Z całym naciskiem: nie. Chociaż diuk był, oczywiście, członkiem rządu jego królewskiej mości, w tej sprawie król i minister informacji mieli... różne poglądy. Człowiek, który się ze mną skontaktował, został dobrze opłacony, chociaż nie bezpośrednio, aby znalazł kogoś znającego sztuki tajemne i przyprowadził go do króla. Przedsięwzięto niezwykłe środki ostrożności, aby Ostatni Diuk się o tym nie dowiedział. – Dlaczego? Czego mój ojciec mógł chcieć od czarodzieja? Z tego, co Raesinia wiedziała, jej ojciec nigdy nie wierzył w czary, jak każdy rozsądny współcześnie żyjący człowiek. Gdyby nie jej własne niezwykłe przeżycia, Raesinia zapewne nie wierzyłaby w nie także. – Jego królewska mość życzył sobie skonsultować ze mną pewną bardzo delikatną sprawę. – Janus odkaszlnął. – Mówiąc bez ogródek, chciał porozmawiać o tobie. – O mnie? To nie ma... – Raesinia pokręciła głową, a potem zamarła. Z jej ust wydobył się szept: – On wiedział? – Tak. Raesinii zrobiło się duszno, jakby czarna suknia nagle się skurczyła

o kilka numerów. Wiedział. Zawsze bała się, co by było, gdyby jej ojciec odkrył prawdę o tym, co się z nią stało. Układała w myślach całe scenariusze, zwykle w środku nocy, gdy niemożność zaśnięcia dokuczała jej najbardziej. Wyobrażała sobie, jak każe zakuć ją w kajdany i zamknąć w jakimś ciemnym lochu. Albo nawet stracić, gdyby znalazł sposób, jak to zrobić. Spalić na stosie. W końcu jego córka umarła. Ja jestem czymś innym. Demonem. Przełknęła z trudem. – Chciał, żebyś... pozbył się mnie? Janus pokręcił głową. – Chciał znaleźć... nazwijmy to, lekarstwo, z braku lepszego słowa, aby odwrócić to, co ci zrobił Orlanko. Oczywiście w taki sposób, żebyś pozostała przy życiu. Raesinia poczuła, że w oczach stają jej piekące łzy. Ukryła twarz w dłoniach, opierając łokcie o kolana. Wiedział. Nie chciała płakać w obecności Janusa. To było łatwe: po prostu przestała oddychać. Wiedział cały czas i chciał mi pomóc. O Boże. Ojcze. A ja myślałam... jak mogłam myśleć... Usiłował mi powiedzieć. „Hrabia Mieran jest kimś więcej, niż się zdaje. Będziesz potrzebowała wszystkich przyjaciół, jakich zdołasz znaleźć”. Nie mógł po prostu tego powiedzieć, bo szpiedzy Konkordatu są wszędzie, ale teraz sens jego słów jest oczywisty. Och, ojcze... – Wasza królewska mość – odezwał się Janus po długiej chwili milczenia. – Jeśli chcesz, możemy... Raesinia zacisnęła powieki, wstrzymując łzy, i zaczerpnęła tchu. Więź uwijała się w jej ciele, naprawiając szkody spowodowane krótkotrwałym brakiem dopływu tlenu. W końcu podniosła głowę. – Przepraszam. Proszę, mów dalej.

Janus przyglądał się jej uważnie, po czym skinął głową. – Jak chcesz. Przez pewien czas jego królewska mość i ja korespondowaliśmy i z żalem mówię, że nie byłem w stanie wiele pomóc. Kapłani Czerni zdumiewająco skutecznie usunęli wszelkie ślady prowadzące do używanej przez nich magii, a to, co pozostało, jest żałosną resztką dawnej wiedzy. Powiedziałem królowi, że jeśli wiedza o tym, czego sobie życzył, nadal istnieje, to jest zamknięta w lochach Elizjum. – Splótł palce. – Nagle nieoczekiwana wiadomość stworzyła nową możliwość. Raesinia zaczęła układać fragmenty w całość. – Rebelia w Khandarze. – Istotnie. Zawsze krążyły legendy o Królu Demonów, który uciekł za morze ze swoimi skarbami, ale nie wiedziano niczego konkretnego. Kiedy jednak odkryłem, że Kapłani Czerni kilkakrotnie próbowali odzyskać coś w Khandarze, zacząłem energiczniej szukać. Nabrałem przekonania, że ten skarb naprawdę istnieje. Imiona... więzi wszystkich stworzeń uwięzionych przez Króla Demonów. Legendarne Tysiąc Imion. – A mój ojciec wysłał cię, żebyś je znalazł. – Jego królewską mość trzeba było długo przekonywać i jego doradców także – rzekł Janus z kolejnym przelotnym uśmiechem. – Na przykład diuk był bardzo podejrzliwy. Jednak w końcu się udało. – I? – Imiona naprawdę istnieją. Znaleźliśmy je. – Janus powiedział to tak, jakby ten fakt nie miał żadnego znaczenia. – Ale wtedy otrzymaliśmy wiadomość, że sytuacja tutaj staje się krytyczna. Tak więc wróciłem tu jak najszybciej, a jego królewska mość mianował mnie członkiem Gabinetu, żebym mógł ci pomagać. Mam zaszczyt powiedzieć, że chyba zaczął mi ufać. I te Imiona zadziałają? – chciała krzyknąć Raesinia. Janus zauważył jej minę i wzruszył ramionami.

– Jeszcze nie wiem, czy zdołamy jakoś zmienić twój obecny stan. Imiona trzeba odszyfrować i przestudiować, żeby zobaczyć, czy któraś z ich mocy może być dla ciebie użyteczna, a miałem czas tylko pobieżnie je przejrzeć, zanim opuściłem Khandar. Kiedy uporamy się z obecnym kryzysem, zajmę się tym. Na razie jednak... Raesinia skinęła głową. Gdzieś głęboko w jej piersi pojawiło się coś nowego. Maleńka iskierka nadziei, że może jednak znajdzie się jakieś wyjście. Powrót do normalnego życia. – W porządku – stwierdziła. – Na razie nadążam. A jak to się stało, że porozmawiał pan z Sothe? – Niewiele jest do opowiadania – odparł Janus. – Kiedy twój ojciec mianował mnie ministrem sprawiedliwości, zacząłem szukać punktów zapalnych w mieście. Opisano mi wszystkich potencjalnych przywódców i kiedy dowiedziałem się o waszej grupie, nietrudno było połączyć fakty. Musiało być w tym coś więcej, skoro wszechwiedzący Konkordat nie zdołał jej znaleźć, ale Raesinii nie interesowały szczegóły. – A Sothe? – To było jeszcze łatwiejsze. Jest tak blisko związana z tobą w Ohnlei, że niewątpliwie musiała brać udział w tej maskaradzie, chociaż nie w pełni rozumiałem jej rolę, dopóki sama mi tego nie wyjaśniła. Wysłałem jej wiadomość, podając, co wiem, i wyrażając chęć pomocy. – Czekała na mnie, kiedy wróciłam do Ohnlei po tym, jak „umarłaś” – odezwała się Sothe. – Miotałam się. Musiałam zachowywać tu pozory, neutralizować obserwatorów Orlanka i jednocześnie znaleźć sposób, żeby sprowadzić cię z powrotem. Kiedy przeczytałam notatkę... – Wzruszyła ramionami. – Postanowiłaś po prostu mu zaufać? – Raesinia była zdziwiona. Nazwanie Sothe nieufną osobą byłoby ogromnym niedopowiedzeniem.

– Poszłam z nim porozmawiać – odparła Sothe – ponieważ i tak już znał tajemnicę. Pomyślałam, że albo opowie się po naszej stronie, albo będę musiała go zabić, a w takim razie chciałam zrobić to jak najszybciej. Na twarzy Janusa pojawiło się zdziwienie – lekkie, ale wyraźnie widoczne. – Cóż – stwierdził po chwili. – Cieszę się, że zdołałem cię przekonać. – I co teraz? – zapytała Raesinia, przecierając oczy rękami. – Myślę, że już prawie wybrnęliśmy z sytuacji – orzekł Janus. – Rozeszła się wieść, że zgadzasz się na zwołanie Zjazdu Generalnego, i tłum wpadł w euforię. Kiedy przedstawią listę swoich żądań, jednym z nich na pewno będzie mianowanie nowego ministra informacji i zlikwidowanie Konkordatu. Będziemy musieli tylko „dać się na to namówić”. – Tak po prostu? – Raesinia pokręciła głową. – To zbyt łatwe. – On ma przerażającą reputację – powiedział Janus. – Muszę jednak rzec, iż okazał się zaledwie przeciętnym przeciwnikiem. Źle rozegrał swoje atuty i teraz będzie musiał za to zapłacić. – On się nie podda – powiedziała Sothe. – Nie Orlanko. Jeśli została mu jeszcze jakaś karta, odegra ją i do diabła z konsekwencjami. – Właśnie to mnie niepokoi – przyznał Janus. – Ostatni Diuk jest skończony. Teraz jednak, kiedy nie ma już nic do stracenia... – Zamilkł, wpatrując się w przestrzeń pomiędzy Raesinią i Sothe, po czym potrząsnął głową. – Będziemy musieli przedsięwziąć środki ostrożności.

Marcus – Jest tu młodszy kapitan – oznajmił pałkarz Eisen, stając w drzwiach gabinetu Marcusa. – Przyślij go.

Na biurku kapitana nie było żadnych papierów. Zerknął niżej, upewniając się, że sterta teczek z archiwum wciąż tam jest. Dowód, na wypadek gdyby go potrzebował. Drzwi utknęły, jak zwykle, po czym zadygotały i otwarły się. Giforte zamknął je za sobą, odwrócił się i zasalutował. – Młodszy kapitanie – powiedział Marcus. – Panie kapitanie! – Giforte trochę się odprężył. – Ludzie powoli wracają. Wciąż nie mamy pełnego składu osobowego, ale sądzę, że jutro rano będę miał co najmniej... – Mam do pana pytanie, młodszy kapitanie – przerwał mu Marcus. – Chcę, żeby odpowiedział pan na nie szczerze, jeśli pan może. – Panie kapitanie? – Twarz Giforte’a skamieniała. On wie, pomyślał Marcus. On wie, że ja wiem. Czas skończyć z tajemnicami. Nabrał tchu. – Co ma na pana diuk Orlanko? Zapadła długa chwila głębokiej ciszy. Marcus nie odrywał oczu od Giforte’a, obserwując jego twarz. Młodszy kapitan dobrze panował nad sobą, ale nie idealnie. Jeśli spróbuje się wykręcać... Potem, nagle, oklapł i zgarbił się. Na jego twarzy malowała się rezygnacja, ale także ulga, jakby spadł mu z barków ogromny ciężar. Miałem rację. Marcus z trudem powstrzymał chęć triumfalnego uderzenia pięścią w blat biurka. Ciekawe, czy Janus tak się czuje cały czas. – Powinienem był wiedzieć, że nie zdołam tego ukryć – powiedział Giforte. – Powinienem złożyć rezygnację w dniu, w którym objął pan dowodzenie. – No, to byłaby katastrofa – powiedział Marcus. – Zatem to Ostatni Diuk, tak?

Giforte kiwnął głową ze zrezygnowaną miną. – On... wszystko zaczęło się od mojej żony. Poznał pan moją córkę. Żona nigdy nie doszła do siebie po jej urodzeniu. Miejscowi lekarze umyli ręce, więc napisałem do hamveltajskich, najlepszych, jakich tam mają. Jeden powiedział, że może pomóc, ale cena, jakiej zażądał... – Potrząsnął głową. – Zapożyczyłem się u lichwiarza, ale na próżno. Moja Gwendolina umarła, zanim lekarz zdążył przyjechać, i odmówił zwrotu zapłaty. Byłem załamany i zrujnowany. Zabiłbym się, gdyby nie Abigail. – A wtedy Orlanko zaproponował pomoc w spłacie długu – domyślił się Marcus. Giforte skinął głową. – Byłem zbyt zrozpaczony, żeby przejmować się konsekwencjami. Wkrótce zaczął... stawiać żądania. Chciał wstrzymania pewnych dochodzeń lub wypuszczania podejrzanych bez przesłuchania. Pana rodzina... to była jedna z pierwszych takich spraw. – Nie wiedział pan o tym wcześniej? – zapytał Marcus. – Nie brał pan w tym udziału? Młodszy kapitan drgnął. – Oczywiście, że nie! Pan... – Zamilkł i znów oklapł. – Oczywiście, nie ma pan powodu mi wierzyć. Ale nie jestem mordercą. Nigdy nie zrobiłbym czegoś takiego, cokolwiek Orlanko by mi mówił. Chciał tylko... żeby nie zadawano żadnych pytań. – Giforte potrząsnął głową. – Kiedy usłyszałem, że został pan mianowany dowódcą Straży, byłem bliski paniki. Żaden inny kapitan nie zwrócił na to uwagi, ale pan... Marcus powoli wypuścił powietrze z płuc i odchylił się do tyłu na skrzypiącym starym krześle. – Ja zacząłem szukać. Chociaż może nie zrobiłbym tego, gdyby nie Adam Ionkovo.

Giforte znów się wyprostował. – Panie kapitanie. Natychmiast złożę moją dymisję. Jeśli minister sprawiedliwości zechce postawić mi zarzuty, jestem do jego dyspozycji. – To nie będzie konieczne. – Panie kapitanie? – Czytałem pańskie akta – rzekł Marcus. – Pański przebieg służby w Straży był nienaganny. Nie sądzę, abym chciał kogoś innego na tym stanowisku. – Jednak... – Giforte przełknął ślinę. – A co z Orlankiem? On wykupił moje długi. Jeśli czegoś zażąda, a ja nie posłucham... – Minister sprawiedliwości zajmie się pańskimi długami – obiecał Marcus. Wprawdzie nie rozmawiali o tym, ale był pewny, że Janus coś wymyśli. Ten człowiek był zbyt wartościowy, żeby go stracić. – I nie sądzę, żeby Ostatni Diuk jeszcze długo miał sprawiać kłopoty. W zaufaniu mogę panu powiedzieć, że nowa królowa nie jest do niego przyjaźnie nastawiona. – Zamierza zrzucić go ze stołka? Ostatniego Diuka? – Giforte pokręcił głową. – To oznacza mnóstwo kłopotów. Miał trzydzieści lat, żeby się okopać. – Właśnie dlatego jest mi pan potrzebny – oznajmił Marcus. – Musimy zebrać wszystkich strażników i zaprowadzić porządek. A podejrzewam, że mogę być potrzebny ministrowi sprawiedliwości, tak więc wiele tej pracy spadnie na pana. Ufam, że sobie pan poradzi. Giforte powoli zasalutował, powstrzymując uśmiech. – Panie kapitanie. Absolutnie, panie kapitanie. – Dobrze. Lepiej niech się pan do tego weźmie. A kiedy będzie po wszystkim, pomyślał Marcus, gdy Giforte znów zasalutował i wyszedł, gdy Ostatni Diuk zostanie odsunięty od władzy, przekopię Pajęczynę i odkryję prawdę. A wtedy mi za to zapłaci.

Winter Słońce już rozjaśniło horyzont na wschodzie, zanim Winter wróciła do twierdzy, co najmniej lekko pijana i bardziej przygnębiona niż kiedykolwiek. Przyłączyła się do bandy mieszkańców Doków i studentów uniwersytetu, którzy przekazywali sobie kilka butelek kiepskiego lub wręcz paskudnego wina i dyskutowali o znaczeniu faktu, że deputowanych wezwano do katedry Kościoła Zaprzysiężenia. Jedna fakcja utrzymywała, że to zły znak, wskazujący, że królowa zamierza kontynuować prowadzoną przez Orlanka politykę współpracy z tym Kościołem. Druga grupa uważała, że to rozmyślny gest wskazujący na coś wręcz przeciwnego, a mianowicie, że vordanajska racja stanu jest ważniejsza od praw Elizjum i cudzoziemców. Winter nie opowiadała się po żadnej stronie i ograniczyła swój udział w dyskusji do paru łyków, ilekroć podano jej butelkę. Kiedy odchodziła, wciąż nie doszli do żadnego wniosku i podejrzewała, że nie dojdą, dopóki wszyscy nie zapadną w pijackie otępienie. Zmęczenie i alkohol sprawiły, że Winter też była tego bliska i na uginających się nogach powlokła się przez dziedziniec Vendre i wielką, uchyloną bramę. W jednej ręce trzymała zakorkowaną butelkę, prezent dla Jane, która nie miała okazji wyjść i się zabawić. Pytanie tylko, ospale myślała Winter, czy zdołam ją donieść, czy padnę w jakimś kącie. Zdawało jej się, że w komnacie zajmowanej przez Jane na piętrze było łóżko. To byłoby... wygodne. Przy głównej bramie, a potem na schodach niewyraźnie widziała przechodzące straże sformowane ze Skórzanych Kurtek, ale wszystkie przepuszczały ją machnięciem ręki. Winter odpowiadała wesoło, podnosząc butelkę, i podreptała na piętro, gdzie dawna straż więzienna miała swoje

kwatery i gdzie teraz wprowadziła się Jane. Na szczycie schodów przystanęła na moment, biorąc się w garść. Stała przy szczelinie strzelnicy, przez którą wpadał chłodny wietrzyk, starając się otrzeźwieć. Może powinnam po prostu pójść do łóżka i znaleźć Jane rano. Nie była aż tak pijana, ale alkohol tworzył niebezpieczną mieszankę ze skutkami zbyt wielu nieprzespanych nocy i poczuciem osamotnienia w rozradowanym tłumie. Była znużona, rozdrażniona i podejrzewała, że widok Jane mógłby doprowadzić ją do łez. Rano poczuję się lepiej, stwierdziła. Zdrowy rozsądek zmagał się z sentymentalizmem, który w końcu wziął górę. Winter potrząsnęła głową i świat lekko zakołysał się jej w oczach. Tylko zobaczę, co ona robi. Jane też całą noc była na nogach. Może potrzebuje kogoś, żeby... porozmawiać. Drzwi do pokoju Jane były lekko uchylone, ale ze środka nie dochodziły odgłosy rozmowy. Widocznie Rada wyszła. Do diabła, nagle pomyślała Winter. Jane pewnie już śpi. Tylko zajrzę i sprawdzę. Zaskrzypiało drewno i Winter zastygła tuż obok drzwi. Coś drapało o podłogę, jakby ktoś przesuwał krzesło. Nasłuchując, przez cichnący krzyk zmęczonego tłumu na zewnątrz, wychwyciła ciche, łagodne dźwięki. Szybkie oddechy, szmer odzieży, słabe westchnienie. Jane? Powinna odwrócić się i odejść, tu i teraz. Instynkt podpowiadał jej, żeby uznała to za pijackie rojenia i wróciła tą samą drogą, którą tu przyszła. Nie usłuchała go i ruszyła naprzód, postawiwszy butelkę z winem na podłodze tak cicho, że szkło nawet nie zabrzęczało. Szpara między drzwiami a futryną miała tylko kilka centymetrów szerokości i Winter nachyliła się do niej, wstrzymując oddech. Ktoś westchnął. – Nie rób tego – powiedziała bardzo cicho Jane.

– Minęły... – przerwa – tygodnie. Widując cię co dzień... – przerwa – i co noc, ja... To był głos Abby. Winter w końcu przybliżyła oko do szpary w drzwiach. Zobaczyła Jane, opartą o wielki stół konferencyjny, z rudymi włosami wilgotnymi i nastroszonymi od potu. Abby przyciskała się do niej, obejmując rękami w talii. Jej wargi składały jeden delikatny pocałunek po drugim, od obojczyka Jane aż po zagłębienie szyi. Jane odchyliła głowę do tyłu, jak zwierzę nadstawiające szyję pod nóż, i zaciskała palce na krawędzi stołu. – Mówiłam ci – słabo protestowała Jane. – Nie możemy. Nie mogę. – Wiem. – Abby pocałowała brodę Jane, a potem policzek. – Tylko dziś wieczór, dobrze? Tylko raz. Proszę. – Abby... – Wezwij straż, jeśli chcesz. Wtrąć mnie do lochu. Abby mocno pocałowała Jane w usta i po chwili wahania ręce Jane oderwały się od stołu i objęły ramiona Abby. Pieguska przeniosła dłonie wyżej, delikatnie przesuwając je po bokach i pod koszulę. Jane jęknęła, bardzo cicho, ale Winter już tego nie słyszała. Odeszła korytarzem, zostawiwszy butelkę przy drzwiach, z oczami pełnymi niechcianych łez.

Siedemnaście Raesinia

Na razie pozwolono Raesinii pozostać w jej komnatach na wieży Księcia. Przypuszczała, że w końcu jakiś dworski spec od etykiety zażąda, żeby przeniosła się do królewskich apartamentów, lecz wymagały przemeblowania, a personel pałacu był zapracowany. Kiedy wybuchły zamieszki, tak wielu co ostrożniejszych szlachciców wyjechało ze swoimi orszakami na wieś, że na dworze pozostała nieliczna służba do obsługi budynku, który nagle stał się o wiele za duży dla tak nielicznych mieszkańców. Zadanie udekorowania pałacu w żałobne barwy dałoby zajęcie całej armii ludzi, nawet nie uwzględniając wszystkich zmian na listach uczestników i wynikających z tego korekt harmonogramu spotkań, wystroju wnętrz i tak dalej. Raesinia była zadowolona, że zostawiają ją w spokoju. Sothe stanowczo jej przypominała, że dni wymykania się na spotkania rewolucjonistów się skończyły, ale dobrze było wiedzieć, że wciąż ma tę dogodną, choć nieprzyjemną drogę ucieczki z wieży. W nowych pokojach będzie szwadron nowej służby, co zmusi ją do skomplikowanych manewrów. Tutaj, w wieży

Księcia, Sothe rządziła żelazną ręką i wprowadziła bardzo prostą zasadę: kiedy Raesinia była obecna, Sothe witała gości przy drzwiach i nie wpuszczała żadnej służby. Sprzątaczki i praczki nauczyły się przychodzić wtedy, kiedy Raesinia opuszczała pokój. Tego ranka Sothe przyniosła jej śniadanie, jak zwykle, oraz plik porannych gazet. Jedną z zalet królowania było to, że mogła jawniej poświęcać uwagę bieżącym wydarzeniom, nie musząc odgrywać roli głupiutkiej księżniczki. Nie było żadnych wiadomości o Rewolucji, jak już zaczęły nazywać to gazety. Z ich stron spoglądały na nią drzeworyty Dantona, włącznie z dość dobrym profilem zamieszczonym w „Barkerze”. Zjazd Generalny, mający rozpocząć obrady dzisiaj, na nowo podekscytował wszystkich. Mniej lub bardziej stały obóz rewolucjonistów, skupiony w okupowanej Vendre, był otoczony tłumem zmieniającym liczebność w zależności od społecznych nastrojów. Dzisiaj, przeczytała Raesinia, zajmujemy większość Wyspy, pozostawiając tylko trochę wolnej przestrzeni wokół katedry, pilnowanej przez Straż. Południowy brzeg wrzał i nawet na północy słychać było groźne pomruki dochodzące z uniwersytetu i Fusów. Nie wszystkie wieści były dobre. Na Wyspie zaczęły się kłopoty z wodą pitną, pomimo wysiłków kupców sprzedających ją po wygórowanych cenach, tak że część zgromadzonych tam tysięcy musiała pić wodę z rzeki, czego rezultatem była epidemia krwawej biegunki, która już powaliła setki osób i codziennie zabierała kilka nowych ofiar. W jednej gazecie skomentowano to rysunkiem ukazującym Raesinię w monarszej szacie kroczącą mostem na Wyspę oraz sunącą na nią falę odchodów. Oprócz zarazy pojawiły się tam całe zastępy prostytutek i złodziei, jak wszędzie, gdzie są barany do strzyżenia, a ponieważ nie wpuszczano tam

Straży, nikt nie tłumił ulicznych burd. Pomimo to Raesinia uważała, że w tych okolicznościach wszyscy zachowują się niezwykle poprawnie, a komentarze w gazetach są pozytywne. Ludzie wierzyli w deputowanych, którzy właśnie tego potrzebowali, żeby skutecznie działać. Ludzie wierzyli także w Dantona. Kilka gazet wydrukowało teksty jego ostatnich przemówień, obok artykułów wzywających do znalezienia dla niego miejsca w rządzie jeszcze przed rozpoczęciem Zjazdu Generalnego. Albo sugerujących, że Raesinia powinna za niego wyjść i uczynić go królem, aby jego mądrość mogła poprowadzić Vordan w nowy złoty wiek. – Patrz na te bzdury – gorączkowała się Raesinia, potrząsając gazetą. – Mówi wszystkim, żeby zachowali spokój, i bardzo dobrze, ale potem bez końca gada o naturze spójnego społeczeństwa i teorii sprawiedliwej monarchii. To najwidoczniej pisze mu Maurisk. – Przerzuciła gazetę i przewróciła oczami. – Zakończenie jest dopiero na ostatniej stronie, drobnym drukiem. On nigdy nie wie, kiedy się zamknąć. Sothe nic nie powiedziała. Raesinia odrzuciła gazetę na bok. – Dostarczyłaś mu tekst dzisiejszego przemówienia? Raesinia pisała je przez większą część minionego tygodnia i uważała, że wykonała dobrą robotę. Ta kluczowa przemowa do nowych deputowanych, wygłoszona urzekającym głosem Dantona, w znacznej mierze nadałaby ton obradom. – Tak. Tamci uwierzyli, że jest to coś, co napisałaś, zanim... umarłaś. Sothe marszczyła brwi i Raesinia pomyślała, że chyba wie dlaczego. Zdecydowała, że lepiej wziąć byka za rogi. – I co? Widziałaś Corę? – Widziałam. – I? Sothe westchnęła.

– Księż... moja królowo. Już ci mówiłam, że im dalej będziesz się trzymać od niej i od innych, tym wszyscy będą bezpieczniejsi. – Dlatego nie poszłam tam sama, tylko posłałam ciebie. – To i tak niepotrzebne ryzyko. Ktoś mógł mnie rozpoznać i śledzić. – Obie wiemy, że tuzin ogarów nie zdołałoby cię wytropić na dziewiczym śniegu. – Ryzyko zawsze istnieje – upierała się Sothe. – I obawiam się, że w końcu nie zadowolisz się tylko ich obserwowaniem. Lepiej, żebyś zerwała z nimi wszelkie kontakty. – Ja tylko chciałam wiedzieć, czy Corze nic się nie stało – tłumaczyła się Raesinia. – Maurisk i Sarton potrafią zadbać o siebie, ale Cora to jeszcze dziecko. – Wyglądała nieźle – ustąpiła Sothe. – Mocno przeżyła twoją „śmierć”, ale poza tym wydaje się w niezłej formie. Sądzę, że Maurisk porozmawiał z nią o tym, że musi działać dalej, przez wzgląd na pamięć Raesinii. Raesinia klasnęła w dłonie. – Zatem nie jest taki głupi. Prędzej czy później znajdę jakiś sposób, żeby wykorzystać talent Cory. – To zbyt ryzykowne. Rozpozna cię, a wtedy tajemnica się wyda. – Nie, jeśli poprosimy, żeby jej dochowała. Cora nigdy by mnie nie zdradziła. – Tak samo jak Faro? – Zapadła długa, przykra cisza. – Przepraszam, moja królowo. Jednak stawka jest niezwykle wysoka. Może z czasem znajdę jakiś sposób. – Postaraj się – poprosiła Raesinia. – Wiesz, jaki ona ma talent do robienia pieniędzy. Będzie nam potrzebny każdy grosz, jeśli mamy zerwać z prowadzoną przez Orlanka polityką zadłużania królestwa u Borelgajów.

Sothe skinęła głową, wydymając usta. Ktoś zapukał do drzwi, więc wstała, aby otworzyć. Raesinia przeczytała jeszcze kilka zdań przemówienia Dantona, po czym z niesmakiem odłożyła gazetę. Będę musiała porozmawiać z Mauriskiem, postanowiła. Zaraz jednak przypomniała sobie, że nie może, nie teraz i zapewne już nigdy. Dla Mauriska Raesinia z kulą w głowie runęła z murów Vendre, pociągając za sobą zdrajcę Faro. Ten rozdział jej życia był zamknięty, niemal jakby naprawdę umarła. Logicznie rzecz biorąc, mogła się zgodzić z Sothe, że zapewne tak jest najlepiej. Teraz, gdy jej ojciec nie żył, a ją obserwowano uważniej, wymykanie się z pałacu było zbyt ryzykowne, a ponadto spisek osiągnął swój cel. Wola ludu, wyrażona decyzjami Zjazdu Generalnego, da jej oręż umożliwiający uwolnienie kraju od Ostatniego Diuka. Mając w Gabinecie sprzymierzeńca w osobie Janusa, będzie mogła zacząć proces odnowy. Orlanko wciąż miał jedną kartę atutową – groźbę ujawnienia, że jest opętana przez demona. Jednak sama siła tego posunięcia powstrzymywała go przed tym. Nie mogąc zostać regentem i w ten sposób objąć rządów, wywołałby jedynie chaos, a może nawet następną wojnę domową. Rządy Raesinii i tak musiały być krótkie, gdyż wiecznie młoda królowa w końcu wzbudzi podejrzenia społeczeństwa i dworu. Chyba że Janus znajdzie jakieś rozwiązanie w Tysiącu Imion. Jednak nie mogę na to liczyć, stwierdziła. Muszę poślubić kogoś, kto będzie takim królem, jakiego potrzebuje Vordan, jakiego chciałby dla niej ojciec i jakim byłby jej brat. Wtedy Raesinia będzie mogła „umrzeć” z czystym sumieniem, a potem... to zupełnie inna sprawa. Nigdy nie pozwalała sobie tak daleko wybiegać myślami w przyszłość. Może Janus jest takim królem, jakiego potrzebuję. Niewątpliwie pochodził z należycie szlacheckiej rodziny, aczkolwiek nieco zubożałej w ostatnich latach, więc lud by go zaakceptował. Inteligentny człowiek

i zdolny dowódca, jeśli patrzeć na jego sukcesy w Khandarze. I oczywiście już znał jej tajemnicę, co eliminowało potrzebę skomplikowanej intrygi lub potencjalnie niebezpiecznej konfrontacji. I chyba jest przystojny, w pewien filuterny sposób. Z drugiej strony, było w nim coś niepokojącego. Jakaś ambicja, trzymana w ryzach, a mimo to wyczuwalna. Zastanawiała się, czy królewska korona by mu wystarczyła, czy może jest jednym z tych ludzi o nienasyconej żądzy władzy. Wizja vordanajskich wojsk maszerujących podbijać ogniem i żelazem – z Janusem bet Vhalnichem na czele i Dantonem zagrzewającym do boju – była zbyt realistyczna, by ją zlekceważyć. Raesinia była pewna, że nie tego chciał jej ojciec. Jego sny o militarnej chwale zakończyła okrutna rzeczywistość Vansfeldt. To problem na przyszłość. Czeka ją długa i kręta droga, zanim sytuacja pozwoli jej rozważać taki wybór. To zacznie się dzisiaj, obradami Zjazdu Generalnego. Sothe wróciła. – Przyszedł kapitan d’Ivoire, wasza królewska mość, z twoją eskortą. Wasza królewska mość. Nie wiedziała, czy kiedyś się do tego przyzwyczai. – Przyślij go tutaj i idź po dodatki. Raesinia miała na sobie wąską i prostą czarną suknię, odpowiednią dla królowej w żałobie, ale nie wypadało jej pokazać się publicznie bez odpowiednich dodatków oraz gustownej biżuterii. Skłoniwszy się, Sothe wróciła do drzwi i po chwili zastąpił ją Marcus d’Ivoire. On też się jej skłonił, bardziej oficjalnie. Miał na sobie galowy mundur kapitana Straży, ciemnozielony ze srebrnymi i złotymi obszyciami, oraz niebiesko-srebrzyste galony na epoletach, wskazujące, że jest również kapitanem królewskiego pułku. Jedynym dysonansem była broń, którą nosił

u boku – solidna, wysłużona szabla kawaleryjska zamiast wysadzanego klejnotami rapiera lub korda, jakiego mogłaby się spodziewać Raesinia. – Wasza królewska mość – powiedział, kiedy skinieniem dała mu znać, żeby powstał. – Składam wyrazy głębokiego współczucia. – Dziękuję, kapitanie. A ja jestem panu wdzięczna za to, czego dokonał pan w Vendre. Marcus zrobił smutną minę. – Obawiam się, że nie dokonałem wiele, wasza królewska mość. W końcu poddaliśmy twierdzę. I większość czasu spędziłem zamknięty w celi. – Z tego, co słyszałam, zapobiegł pan rozlewowi krwi. Byłam uradowana, gdy usłyszałam o pańskiej ucieczce. – Niektórzy z... rewolucjonistów – ostrożnie rzekł Marcus – najwyraźniej podzielali to uczucie. Dano mi do zrozumienia, że moja obecność może wywołać problemy. Tak więc, ściśle mówiąc, nie była to ucieczka. – Jest pan zbyt skromny, żeby wyszło to panu na dobre, kapitanie. – Tylko szczery, wasza królewska mość. Sothe wróciła z butami, szalem oraz zbiorem złotej biżuterii wysadzanej drogimi kamieniami. Raesinia wstała i pozwoliła je sobie założyć, obserwując przy tym szeroką, cierpliwą twarz Marcusa. Nie miałabym nic przeciwko wyjściu za niego, myślała leniwie. Wygląda na miłego człowieka. Nie żeby coś takiego było możliwe, nawet gdyby była szaleńczo zakochana w kapitanie. Po pierwsze, pochodził z gminu i ta sama łagodna cierpliwość, którą uważała za zaletę władcy, pozwoliłaby takim jak Orlanko pożreć go żywcem. Gdzie znajdę porządnego mężczyznę, który potrafi rządzić? Kiedy Sothe skończyła zakładać królowej ozdoby, Marcus znów się skłonił.

– Pójdę i uprzedzę twoją eskortę, wasza królewska mość. – Moja królowo – szepnęła Sothe, gdy tylko kapitan wyszedł do przedsionka. – Coś jest nie tak. – Co? – Raesinia obróciła się zbyt szybko, pobrzękując biżuterią. – Co takiego? – Nie jestem pewna. – Sothe oblizała wargi, jak wąż smakujący powietrze. – Coś jest nie w porządku. Nie mogę... Umilkła na widok wchodzącego na powrót Marcusa. On też wyglądał na zaniepokojonego. – Wasza królewska mość – rzekł. – Mogę o coś zapytać? – Oczywiście. – Raesinia walczyła ze wzbierającą w brzuchu falą niepokoju. – Kto zazwyczaj pilnuje twoich drzwi? Raesinia zamrugała. – Szarzy odpowiadają za ochronę pałacu. Jednak członków królewskiej rodziny strzeże kompania gwardii królewskich grenadierów i kilku pańskich strażników. Powinno tam stać po kilku zbrojnych z obu tych formacji. Przechodziła obok nich tysiąc razy. – Na korytarzu formuje się eskorta – rzekł Marcus. – Wydaje mi się, że to sami szarzy. A kiedy wyjrzałem, nie widziałem żadnych strażników ani gwardzistów. – To dziwne – powiedziała Raesinia. – Może dołączą do nas później? Ktoś zastukał w drzwi. Zza nich dobiegł czyjś głos. – Wasza królewska mość? Proszę otworzyć drzwi. Mamy nagłą sytuację. – Nie otwieraj – poleciła Sothe. Raesinia nie zauważyła, kiedy zniknęła w swoim pokoju, z którego teraz wyszła z pistoletami w dłoniach. Długą suknię związała powyżej kolan dla swobody ruchów. – To Orlanko.

– Co takiego? – Niepokój w głosie Raesinii mieszał się z wściekłością. – Nie ośmieliłby się. – Przeceniłyśmy jego ostrożność – powiedziała Sothe, stając w przejściu. – Albo jego inteligencję. Jednak jestem pewna, że to jego ludzie. – Wasza królewska mość stanie za mną – rzekł Marcus, dziwnie nieporuszony tą wiadomością. Klinga jego szabli z cichym zgrzytem wysunęła się z pochwy. – Czekaj. – Raesinia podniosła się. – Nie mamy pewności. Nie zastrzelisz... Głuchemu łoskotowi uderzenia towarzyszył trzask drewna. Ktoś mocno uderzył ramieniem w drzwi prowadzące na korytarz. Były cienkie i ozdobne, niezaprojektowane do znoszenia takiego traktowania. Wokół rygla posypały się drzazgi. – Och. – Raesinia miała pustkę w głowie. Takie zachowanie w komnatach królowej było niewybaczalne, nawet gdyby budynek stał w ogniu. – Zatem róbcie swoje. Znajdowali się w głównym salonie jej apartamentu, gdzie jedyną osłonę stanowiły stół i sofa. Drzwi oddzielały to pomieszczenie od przedsionka, ale nie były mocniejsze od prowadzących na korytarz i mogły powstrzymać atak zaledwie na kilka sekund. Zamiast je zamknąć, Sothe stanęła w przejściu, mrużąc oczy, jakby była na strzelnicy. Kolejne uderzenie spadło z łoskotem na drzwi na korytarz, wyrywając zasuwę z drewna i wyrzucając w powietrze chmurę drzazg. Jakiś mężczyzna w mundurze noreldrajskich szarych potknął się w progu i zanim zdążył się wyprostować, Sothe spokojnie strzeliła mu w głowę. Upadł na plecy w progu, zagradzając przejście następnemu szaremu, który usiłował dostać się do środka. Sothe odrzuciła dymiący pistolet, przerzuciła drugi z lewej ręki do prawej i zastrzeliła również tego napastnika, który otwierał usta do

ostrzegawczego okrzyku. Potem stanęła w lekkim rozkroku i czekała, trzymając w rękach dwa lśniące sztylety o długich i grubych klingach. – Wasza królewska mość – pospiesznie rzekł Marcus. – Musimy się stąd wydostać. – Zostańcie na miejscach – warknęła Sothe. – Na otwartej przestrzeni nie mamy żadnych szans. – Nie ma czasu na wyjaśnienia. – Marcus złapał za rękaw jej sukni, ale Raesinia wyrwała mu się i zacisnęła zęby. – Nie odejdę bez niej – powiedziała. – Jednak... Brzęk stali przerwał Marcusowi. Co najmniej pół tuzina szarych ominęło dwa ciała i wpadło do przedsionka, gdzie stłoczyli się przy kolejnych drzwiach. Nie mieli muszkietów, tylko proste miecze, ale i te były zbyt długie, gdyż w wąskim korytarzyku nie było dość miejsca, żeby się zamachnąć. Pierwszy zaatakował, trzymając miecz nisko, jak lancę, lecz sztylet Sothe błysnął i odbił cios, tak że ostrze trafiło w ozdobną boazerię i uwięzło. Niemal niedbałym machnięciem ręki nakreśliła na szyi gwardzisty czerwoną linię, która zaraz rozszerzyła się i trysnęła posoką. Zabulgotał i zatoczył się w tył, zaciskając rękami ranę, aż jeden z kompanów brutalnie odepchnął go na bok i zaatakował Sothe. – Nie zabijesz ich wszystkich! – zawołał Marcus, przekrzykując napastników i zgrzyt metalu o metal, gdy Sothe odparowała następne pchnięcie. Owszem, zabije wszystkich. Raesinia jeszcze nigdy nie miała okazji widzieć, jak walczy Sothe. Robiła to... z gracją – to nieodpowiednie określenie, tak samo jak: precyzyjnie czy elegancko, choć może to ostatnie było najbliższe prawdy. Na pewno skutecznie. Sothe walczyła tak, jak mistrz rzeźnicki szlachtujący wieprze, bez zbędnych popisów czy brutalności,

minimalną liczbą uderzeń zmieniając przeciwników w stertę drgającego w konwulsjach mięsa. Drugiemu szaremu nie poszło lepiej niż pierwszemu. Padł z długą raną ciętą po wewnętrznej stronie uda, z którego trysnęła zdumiewająco szeroka fontanna krwi. Dwaj kolejni próbowali skoczyć na nią razem, ale ona po prostu cofnęła się o krok, pozwalając, aby zderzyli się w wąskim przejściu. Jeden z nich zdołał zadać niezdarne pchnięcie, lecz Sothe zwinnie uskoczyła i odcięła mu dłoń w przegubie. – Musimy ich zatrzymać, do czasu aż nadejdzie pomoc – rzuciła, gdy napastnik cofnął się z wrzaskiem. Nawet nie była zasapana. – Wszyscy gwardziści w pałacu nie mogą być po stronie Orlanka... Jednym ze swoich noży odparowała cios zadany znad głowy przez następnego szarego, cofając się o krok, gdy spróbował wpaść na nią z impetem. Drugi sztylet skierowała w górę, zamierzając go wypatroszyć, ale zanim zdążyła, padł strzał. Przeciwnik Sothe zesztywniał, a potem zwiotczał i miecz wypadł mu z pozbawionych czucia palców. Runął na twarz, wpadając na nią, i musiała złapać go pod pachy, żeby jej nie przewrócił. Gdy odpychała go na bok, padł drugi strzał. Sothe jęknęła i okręciła się w miejscu, jakby muł kopnął ją w ramię. Ciężar ciała zabitego gwardzisty powalił ich oboje na podłogę. Raesinia wrzasnęła i próbowała podbiec do niej, ale Marcus złapał ją wolną ręką i pchnął plecami na ścianę. Czterej szarzy z mieczami w dłoniach wpadli do komnaty i stanęli półkolem. W przedsionku, z dymiącym pistoletem w dłoni, stał młody mężczyzna w długim czarnym płaszczu. Odrzucił pistolet i ruszył naprzód. Czarna skóra łopotała mu wokół kostek. Obrzucił Raesinię i Marcusa ledwie przelotnym spojrzeniem. Podszedł do zabitego gwardzisty, który leżał na Sothe, i zepchnął go czubkiem buta. Sothe leżała na plecach, zupełnie nieruchomo, i Raesinia nie była w stanie orzec, czy jeszcze oddycha.

– Cóż – odezwał się mężczyzna. – Szara Róża, w końcu osaczona. – Spojrzał na leżące wokół trupy. – I jednak nie bez kolców. Dopadłem cię po długim pościgu. Nagle kopnął ją w brzuch, a Sothe jęknęła i przetoczyła się na bok, zwijając się w kłębek. Krew zbierała się na podłodze pod jej ramieniem. – Jeszcze pozostało w tobie trochę życia – wycedził. – Doskonale. Jeśli przeżyjesz, jego książęca wysokość z zainteresowaniem wysłucha, co masz do powiedzenia. Gdy mówił, czterej szarzy luźnym półkolem otoczyli Marcusa. Szachując ich szablą, cofał się, aż stanął po ścianą razem z Raesinią. Agent Konkordatu znów kopnął Sothe, niemal żartobliwie, i usłyszał kolejny jęk. Potem, z miną człowieka wykonującego nieprzyjemny obowiązek, stanął za plecami gwardzistów. – Tak się składa, że była w błędzie – oznajmił. – Szarzy od pewnego czasu są na usługach jego książęcej wysokości, a grenadierzy dostali rozkaz, żeby nie przeszkadzać. Garstka strażników kapitana d’Ivoire już została otoczona. Ohnlei jest nasz, wasza królewska mość. – Skłonił głowę. – Nazywam się Andreas. Do usług. – Orlanko w końcu oszalał – powiedziała Raesinia. – To zdrada. – Na pewno będzie wisiał – dodał Marcus. – Nie musisz mu jednak towarzyszyć. – Zdrada to śliska sprawa – odparł Andreas. – Jak mówią, zależy od punktu widzenia, czyli od tego, w co ludzie uwierzą. A w tej dziedzinie jego książęca wysokość jest ekspertem. – Gdy tu rozmawiamy, deputowani już obradują – powiedziała Raesinia. – Kiedy się tam nie pojawię... – Zjazdem Generalnym, jak osobliwie go zwą, również się zajęto. – Andreas uśmiechnął się. – Odłóż broń, kapitanie, zanim stanie ci się

krzywda. Obiecuję ci, że nic złego nie spotka jej królewskiej mości. Zapadła długa cisza. Pięć kling wisiało w powietrzu, lekko drżąc w nerwowym napięciu. Raesinia była prawie pewna, że gdyby go poprosiła, Marcus walczyłby i zapewne zginął. Tak jak Ben. Nawet Sothe... Nie mogła dokończyć tej myśli. Dlaczego oni wszyscy tak chętnie się za mnie poświęcają? Zastanawiała się, czy na ich miejscu zrobiłaby to samo, ale oczywiście to nigdy się nie zdarzy. Nie jej. Nie pozwolę mu zginąć, zdecydowała. Nie ma sensu. Napotkała spojrzenie Andreasa, otworzyła usta i zawahała się. Za plecami agenta Konkordatu jeden z szarych ponuro bandażował sobie kikut ręki, a drugi sprawdzał kompanów leżących w przedsionku. A Sothe... Jedna ręka Sothe powoli przesuwała się po podłodze ku rękojeści sztyletu. Już dzieliło ją zaledwie piętnaście centymetrów. Dziesięć. Poruszyła palcami. – Pójdę bez oporu – powiedziała Raesinia, nieco zbyt głośno – jeśli pozwolicie kapitanowi odejść. Andreas wzruszył ramionami. – Będziemy musieli zatrzymać go na chwilę w areszcie, ale nie widzę powodu, żeby nie został wypuszczony, kiedy będzie po wszystkim. – Wasza królewska mość... – zaczął ochrypłym głosem Marcus. – Kapitanie. Proszę. – Położyła dłoń na jego ramieniu, stanęła na palcach i przysunęła wargi do jego ucha najbliżej, jak śmiała. – Na lewo. Pierwsze drzwi. Musiała przyznać, że Marcus umie udawać. Zgarbił się, jakby godząc się z klęską, i opuścił szablę. – Tak, wasza królewska mość. – Doskonale – powiedział Andreas, choć z lekkim rozczarowaniem. –

Bierzcie ich. Odwrócił się plecami do Raesinii, jakby była mało ważna, z powrotem do Sothe... Lecz jej już tam nie było. Sztylet zmienił się w lśniącą jak rtęć, rozmazaną smugę, przeleciał przez pokój i wbił się po rękojeść w czaszkę szarego stojącego na lewo od Raesinii, przybijając szpiczastą czapkę do potylicy. Sothe przeturlała się w kierunku drzwi i skoczyła na równe nogi, zwinnie pomimo plamy krwi na ramieniu i śmiertelnie bladej twarzy. Już wyjęła następny nóż i rzuciła nim w drugiego szarego, który obracał się, słysząc krzyk. Nóż wbił mu się w policzek. Gwardzista wrzasnął i wypuścił miecz. Raesinia pobiegła. Dwoje drzwi prowadziło w głąb apartamentu, ale tylko jedne dawały szansę ucieczki. Za nimi był salon na parterze wieży, przy zewnętrznym murze, z szerokimi oknami o szybach z ołowianego szkła. Sothe najwyraźniej doszła do tego samego wniosku, ponieważ unieszkodliwiła dwóch gwardzistów zagradzających drogę do tych właśnie drzwi. Raesinia usłyszała za plecami brzęk stali i zaryzykowała spojrzenie przez ramię. Zobaczyła, jak Marcus odparowuje pchnięcie zadane bez przekonania przez jednego z dwóch pozostałych gwardzistów, szybko cofając się w ślad za nią. Raesinia dotarła do drzwi, jedną ręką złapała framugę i pozwoliła, by siła rozpędu wniosła ją do pokoju. Andreas wyciągnął miecz, ale przez moment zdawał się zastanawiać, co robić. Sothe wykorzystała zamieszanie, aby przeskoczyć przez rannego szarego w drzwiach przedsionka, podnosząc po drodze upuszczony miecz. Gwałtownym ciosem rozgoniła dwóch zaskoczonych gwardzistów przy drzwiach na korytarz i już była na zewnątrz. – Powiedz Ostatniemu Diukowi – zawołała przez ramię – że jeśli chce złapać Szarą Różę, niech przyśle kogoś, kto zna się na takiej robocie!

Andreas wykrzywił usta w gniewnym grymasie. – Ja się nią zajmę – warknął do najbliższego szarego. – Zabijcie tego przeklętego strażnika i przyprowadźcie królową do Pajęczyny. Sothe uciekała korytarzem, a Andreas pomknął za nią, sporo z tyłu, ale z każdym krokiem zmniejszając odległość. Marcus wycofał się za próg, pchnięciem szabli powstrzymując szarego, który próbował iść za nim. Raesinia zatrzasnęła drzwi przed nosem gwardzisty, zanim zdążył się zbliżyć, i zasunęła rygiel, choć na niewiele mogło się to zdać. – Sothe nic się nie stanie – mruknęła. – Wiedziałam, że nic jej nie będzie. Ona... – Może powinniśmy zająć się naszymi problemami – zauważył Marcus. – Musimy dostać się do ogrodów. – Do ogrodów? Dlaczego? – Będziesz po prostu musiała mi zaufać. – I z nikłym uśmiechem dodał: – A jeśli nie mnie, to hrabiemu Mieran. Po chwili wahania Raesinia skinęła głową. – W porządku. Na ścieżce na zewnątrz będą wartownicy, ale nie spodziewają się nas. Wyskoczysz, jak tylko utoruję drogę. – Wasza królewska mość? Ktoś rąbnął w drzwi. Mieli najwyżej kilka sekund. Raesinia złapała stojący w kącie ciężki mosiężny kandelabr, z namysłem zważyła go w ręce i spojrzała na okna. Często przeklinała je w myślach – gdyby to były zwyczajne nowoczesne okna z klamkami i zasuwkami, nie musiałaby zaczynać każdego wieczoru, skacząc z dachu. Często wyobrażała sobie ten moment, chociaż nie takie okoliczności. Obróciła się na pięcie i koniec kandelabru ze świstem zatoczył łuk w powietrzu. Barwione w regularny wzorek szkło rozprysło się na tysiąc

ostrych jak brzytwy kawałków, gdy zatopiona w nim pajęczyna ołowianych drucików wygięła się na zewnątrz. Raesinia ze zdziwieniem zobaczyła, że nie puściła zupełnie: kurtyna ołowianych drucików zwisała z brzegów ramy niczym postrzępiona koronka, z kawałkami szkła nadal tkwiącymi przy brzegach. Ponownie zamachnęła się kandelabrem i to drugie uderzenie rozerwało miękki metal i wybiło całą siatkę. Gdy tylko rama była pusta, Marcus wyskoczył przez okno. Od parapetu do powierzchni żwirowej alejki było niedaleko, tak więc zamortyzował skok, uginając nogi w kolanach, i zaraz się wyprostował, zanim uzbrojony w muszkiet szary stojący mu na drodze zdążył unieść broń. Marcus ciął go szablą w brzuch, a gdy gwardzista zgiął się wpół, obalił go kopniakiem. Raesinia upuściła kandelabr i wyskoczyła. Te głupie eleganckie buciki przekręciły się pod jej ciężarem, kiedy wylądowała na żwirze. Wierzgając, zrzuciła je z nóg i pobiegła, a Marcus ruszył za nią. Medale i ozdoby jego munduru lekko podzwaniały. Za nimi ktoś krzyknął i usłyszała chrzęst żwiru pod nogami kolejnych szarych, którzy podjęli pościg. Ścieżka wiodła na tyły pałacu i w kierunku ogrodów. Podążając nią, dotrą do rozległych trawników ciągnących się pod boczną ścianą ministerstwa, do którego – jak sądziła – zmierzał Marcus. Jednak zamiast pobiec tam, złapał ją za rękę, gdy mijali kamienny łuk na skraju szeregu otoczonych murami i żywopłotami ogrodów zwanych Altaną Królowej Anne, założonych przez jednego z szacownych przodków Raesinii dla uczenia pamięci zmarłej małżonki. Były tam wąskie alejki, obsadzone żywopłotami i łączące kilka polanek z ogrodowymi meblami, przecinające wypielęgnowane strumyki i rabaty. Na końcu znajdował się następny łuk, w pobliżu podjazdu, a kolejny prowadził do budynku. Jednak... – Na pewno postawił ludzi przed wejściem – orzekła Raesinia. – Wpadniemy tam w pułapkę. – Uwolniła dłoń z jego ręki i wskazała

w kierunku trawników. – Tamtędy... – Szarzy mają kompanię kawalerii – rzekł Marcus. – Nie możemy ryzykować wyjścia na otwartą przestrzeń. Mówiłaś, że mi zaufasz, wasza królewska mość. Złapała go za rękę i poszła za nim w półmrok otoczonego murem ogrodu. Raesinia spędzała niewiele czasu w Altanie Królowej Anne, ale Marcus najwidoczniej bywał tutaj albo zapamiętał rozkład ogrodów. Właściwie nie był to labirynt żywopłotów, ale zaprojektowano go tak, aby kilka grup ludzi mogło urządzać tutaj osobne ogrodowe przyjęcia w bocznych zatoczkach, a poprowadzone pomiędzy żywopłotami ścieżki zakręcały w nieoczekiwany sposób lub rozwidlały się w miejscach oznaczonych trejażami pnących róż. Żywopłoty były wystarczająco wysokie, aby zasłaniać poranne słońce, tak że biegli w półmroku, chyba że ścieżka skręcała na wschód i wtedy Raesinia musiała osłaniać oczy przed nagłym blaskiem. Marcus minął pierwsze dwa skrzyżowania, nawet nie zwalniając, i przebiegł pod łukiem na kawałek otwartej przestrzeni. Raesinia z trudem nadążała za długonogim kapitanem. Pomimo pozornej ociężałości Marcus utrzymywał całkiem niezłe tempo i tylko kojące działanie więzi w jej przemęczonych nogach pozwalało królowej dotrzymać mu kroku. Coś strzeliło jej w kostce u nogi – nadwerężonej przy skoku przez okno – ale mięśnie i ścięgna się związały, zanim znów dotknęła stopą ziemi. Szarzy byli tuż za nimi. Kilku gwardzistów wypadło na polanę, kiedy Raesinia i Marcus znajdowali się jeszcze na jej środku, lawirując między ogrodowymi meblami. Czterej gwardziści wciąż biegli, ale dwaj przyklęknęli i wycelowali muszkiety z założonymi bagnetami. – Stać! – zawołał jeden z nich z ciężkim noreldrajskim akcentem. – Albo będziemy strzelać! – Blefuje – wysapała Raesinia. – Nic im. Po nas. Martwych.

Marcus skinął głową, ominął porzucone krzesło i przemknął pod łukiem na drugim końcu polany. Raesinia wzdrygnęła się na huk muszkietów za plecami, ale kule były wycelowane wysoko nad jej głową i usłyszała, jak z wesołym wizgiem poszły w niebo. Ktoś zaklął po noreldrajsku, zanim załom żywopłotu znów ich osłonił. Trudno było nie stracić orientacji, ale Marcus najwyraźniej prowadził ją w głąb ogrodu. Pomyślała, że spróbują przez niego przebiec i może znaleźć jakiś powóz na głównym podjeździe, ale on wciąż skręcał z powrotem w kierunku pałacu. Tam było inne wyjście, ale z pewnością strzeżone. Istotnie, tamci mogli przebiec tamtędy i odciąć nam drogę... Zaledwie to pomyślała, gdy dotarli do następnego rozwidlenia w tej samej chwili, gdy trzech szarych pojawiło się z przeciwnej strony. Gwardziści byli równie zaskoczeni jak Raesinia i stanęli jak wryci, ale Marcus wpadł na nich z impetem, o włos unikając nadziania na sterczący bagnet. Opuścił ramię i zwalił pierwszego szarego z nóg, rzucając go na stojącego za nim, po czym zamachowym ciosem szabli ciął trzeciego w brzuch. – Tędy! – Wolną ręką wskazał odgałęzienie. – Do fontanny! Wydawało się to jedyną możliwą drogą i Raesinia już zmierzała w tym kierunku. Słowo „fontanna” przejęło ją niespodziewanym dreszczem i usiłowała przypomnieć sobie dlaczego. Przed oczami wirowały jej jaskrawe kręgi, gdyż więź ciężko pracowała, zapewniając funkcjonowanie jej nogom, i nie miała czasu na takie drobiazgi jak słaby dopływ krwi do mózgu. Dwaj pierwsi szarzy odzyskali równowagę, cofając się przed wściekłym atakiem Marcusa, a on zaskoczył ich, odwracając się i uciekając. Obaj podnieśli muszkiety, usiłując wystrzelić, zanim zniknie za zakrętem, ale tylko jednemu się to udało – widocznie drugiemu proch wysypał się z panewki, gdy kapitan wpadł na nich z impetem. Raesinia usłyszała świst przelatującej

kuli, która z głośnym trzaskiem trafiła w żywopłot. Minęła zakręt i pod nogami poczuła kamienne płyty, a nie żwir. Dalej znajdowała się jedna z fontann w klasycznym stylu, w które Ohnlei został tak hojnie wyposażony. Z szerokiej misy otoczonej niską kamienną cembrowiną strumienie wody tryskały na kamienny piedestał podtrzymujący posąg jeźdźca – prapradziadka Raesinii, Farusa V. Fontannę otaczał krąg kamiennych płyt, już popękanych i nierównych w miejscach, gdzie korzenie roślin zburzyły idealny ład architekta. Niski kamienny murek przed znacznie wyższym żywopłotem całkowicie oddzielał tę polankę od reszty ogrodu. Fontanna. Raesinia poniewczasie zrozumiała, co próbowała przypomnieć sobie wcześniej. Tu jest tylko jedno wejście. Zatrzymała się na obrzeżu fontanny, a Marcus, tupiąc i pobrzękując, stanął obok niej. Ciężko dyszał. Raesinia dla odmiany musiała sobie przypominać, że powinna oddychać. – Utknęliśmy. Tu – zdołała wykrztusić. Zgiętemu wpół, z dłońmi opartymi o kolana Marcusowi zabrakło tchu, żeby odpowiedzieć. Po chwili na placyku zaczęli pojawiać się szarzy. Byli rozchełstani po długiej pogoni, spoceni w swych grubych mundurach i większość z nich zgubiła swoje ładne czapki. Połowa z nich miała muszkiety, a pozostali miecze. – Chyba dość już tego, alvaunt – wysapał jeden, z naszywkami sierżanta na ramionach. Zaczerpnął tchu i wyprostował się. – Mamy was, no nie? Rzuć miecz i ręce do góry. Idziecie z nami. – Kapitanie... – zaczęła Raesinia. – Marcusie – zaproponował. – W tych okolicznościach. – Doceniam to, co zrobiłeś, jednak już wystarczy, nie sądzisz? Marcus wypuścił szablę z ręki. Brzęk stali padającej na kamienie odbił się echem i zagłuszył cichy plusk fontanny.

– Chyba masz rację – powiedział z uśmiechem. Odgłos kroków na kamiennych płytach za ich plecami sprawił, że niektórzy Noreldrajowie odwrócili się. Sierżant gniewnym gestem kazał im nie spuszczać jeńców z oczu, a potem obrócił się na pięcie do człowieka, który właśnie przechodził pod łukiem. – Co ty tu robisz, na volse? – warknął. Janus, mający na sobie niebieski mundur, a nie cywilne ubranie ministra sprawiedliwości, zrobił niewinną minę. – Spaceruję – odparł. Sierżant prychnął. – Wyjaśnisz to jego książęcej wysokości. – Myślę, że będzie najlepiej – rzekł Janus – jeśli ty i twoi ludzie złożycie broń i spokojnie usiądziecie pod tym murem. – Słucham? – Sierżant spoglądał to na Janusa, to na swoich ludzi. – Chyba nie znam waszego kishkasse języka tak dobrze, jak myślałem. – Ja tylko pomyślałem, że powinienem was ostrzec. Cierpliwość sierżanta się wyczerpała. Skinął mieczem i szarzy ruszyli na Marcusa i Raesinię. Dwaj z wyciągniętymi mieczami pomaszerowali rozprawić się z Janusem, który nawet nie był uzbrojony. Westchnął i podniósł głos. – Kiedy będzie pan gotowy, poruczniku Uhlan. Wszyscy zastygli, patrząc, do kogo to mówi. W tej samej chwili dwa tuziny długich luf karabinowych pojawiły się nad otaczającym placyk murkiem. Raesinia odczuła mocne uderzenie w plecy. To Marcus powalił ją na ziemię. Kurtuazyjnie wsunął pod nią drugą rękę, żeby złagodzić upadek na posadzkę, w wyniku czego znalazła się w jego objęciach. Powietrze rozdarł

grzechot karabinowych wystrzałów z niewielkiej odległości i kłęby dymu wypełniły polankę odorem spalonego prochu. Jeden czy dwa strzały wskazywały na to, że paru szarym udało się wystrzelić, ale nim minęło pół minuty, znów słychać było bulgot fontanny. – Bardzo dobrze, poruczniku – swobodnym tonem rzekł Janus. – Kapitanie. Marcus rozluźnił chwyt wokół ramion Raesinii. Nabrała tchu – bo miała wrażenie, że znalazła się w objęciach niedźwiedzia – i wciągnęła w płuca porcję dymu zmieszanego z zapachem jego potu. Zakasłała i przetarła oczy. – Nic się nie stało waszej królewskiej mości? – Nic – odruchowo odpowiedziała Raesinia. Otarła łokieć, padając, ale skaleczenia już się zagoiły. – Żadnych ran, panie pułkowniku – głośno powiedział Marcus. – Nikt nie oberwał, panie pułkowniku – powiedział inny głos z chrapliwym akcentem nieznanym Raesinii. – Dobra robota – pochwalił Janus. Padł kolejny strzał, odległy, ale wystarczająco głośny, by Raesinia drgnęła. Marcus puścił ją, wstał i podał jej rękę. Złapała ją, czując się trochę niepewnie. Odgłos kolejnych wystrzałów przeleciał przez ogród niczym oklaski w oddali. Placyk spowijały unoszące się smużki prochowego dymu, ale dojrzała przechodzących przez mur ludzi w czerwonych mundurach i z długimi muszkietami w dłoniach. Wszyscy szarzy leżeli na ziemi, martwi lub tylko nieruchomi. Żołnierze w czerwonych mundurach zajęli się nimi, a jeden z dystynkcjami porucznika pospiesznie podszedł i zasalutował Janusowi, po czym nisko ukłonił się Raesinii. – Wasza królewska mość – rzekł Janus – pozwolę sobie przedstawić porucznika Medio bet Uhlana z pierwszego pułku ochotników mierantajskich. Jego rodzina od czterech pokoleń służy w gwardii

przybocznej hrabiów Mieran. – To dla mnie zaszczyt, wasza królewska mość – powiedział Uhlan z dziwnym akcentem, zapewne mierantajskim, domyśliła się Raesinia, brzmiącym tak, jakby po całych dniach łupał zębami kamienie. – Zawdzięczam panu życie, poruczniku. – Raesinia lekko przesadziła dla bardziej dramatycznego efektu. – Dziękuję panu za pomoc. Na dźwięk kolejnych strzałów Uhlan i Janus przechylili głowy, uważnie nasłuchując. – Nadal tylko nasi – stwierdził porucznik, a Janus skinął głową. – Wielu szarych zostało w tyle podczas pościgu – wyjaśnił Raesinii. – Błąkają się po ogrodzie, a ludzie porucznika Uhlana ich wyłapują. Powinniśmy dać im kilka minut. – Westchnął. – Mam nadzieję, że choć niektórzy szarzy postanowią się poddać. – Większość z nich dopadliśmy w koszarach, gdy przyszły rozkazy Orlanka – wyjaśnił Uhlan. – Byli gotowi się przebijać, ale okazało się, że poprzedniej nocy jakiś skończony drań zamoczył cały proch w zbrojowni. Gęsta broda drwala skrywała jego uśmiech, w oczach jednak paliły się wesołe iskierki. Raesinia spojrzała na Janusa. – Wiedział pan? – Nie byłem pewny, ale zawsze mądrze jest mieć plan na każdą ewentualność. – Zmarszczył brwi. – Choć muszę przyznać, że ta wydawała się bardzo prawdopodobna. Nasz przyjaciel diuk nie rozumie, że postępowanie notorycznego zdrajcy jest równie przewidywalne jak człowieka o niewzruszonej lojalności. Po prostu wystarczy zawsze się spodziewać pchnięcia nożem w plecy, żeby nigdy nie dać się zaskoczyć. Gdyby czasem postąpił lojalnie, znacznie trudniej byłoby przewidzieć jego posunięcia. – Orlanko. – Raesinia chwyciła materiał sukni i mocno ścisnęła

w palcach. – Czy ma pan dość ludzi, żeby zaatakować Pajęczynę? – Teraz nie – odparł Janus. – Otoczyliśmy ją, ale jest tam zbyt wiele tuneli i dróg ucieczki, żeby całkowicie je odciąć. Być może diuk już umknął. – Zawiśnie za to, przysięgam. – Zaparło jej dech. – A co z Sothe? Znaleźliście ją? – To pokojówka jej królewskiej mości – wyjaśnił Marcus. – Pomogła nam, zatrzymując szarych. Kiedy ostatnio ją widziałem, uciekała, ścigana przez agenta Konkordatu. – Nic nie słyszałem – odparł Janus. – Teraz jednak panuje ogromne zamieszanie. I niestety mamy ważniejsze problemy. Raesinii trudno było oderwać myśli od Sothe, lecz kiedy to zrobiła, doszła do oczywistego wniosku. – Deputowani. Andreas... ten agent Konkordatu, który przyszedł po nas, mówił, że zostaną aresztowani. – Głupio byłoby zająć pałac i stracić go na rzecz tłumu – przyznał Janus. – A Orlanko nie jest kompletnym głupcem. Proponuję, żebyśmy natychmiast udali się do katedry. Poruczniku? Uhlan rozmawiał z dwoma żołnierzami w czerwonych mundurach, którzy przyszli na placyk. Spojrzał na niego. – Skończyliśmy, panie pułkowniku. Mamy około trzydziestu jeńców. Powozy czekają na głównym podjeździe, a sierżant dowodzący strażnikami mówi, że jest po naszej stronie. – Lepiej, żeby był, do diabła – warknął Marcus. – Nie bądź dla nich zbyt surowy – rzekł Janus. – W takich chwilach nigdy nie wiadomo, po której stronie się opowiedzieć. Wymienili z wspomnieniach.

Marcusem

spojrzenia

świadczące

o

wspólnych

– Niech pan prowadzi, poruczniku – polecił kapitan. Uhlan wydał kilka rozkazów w tym swoim gardłowym i prawie niezrozumiałym dialekcie, a mierantajscy ochotnicy sformowali wokół nich kolumnę. Kiedy ruszyli, Marcus zwolnił kroku, aż zrównał się z Raesinią. – Przepraszam – powiedział. – Za co? – Mogłem cię uprzedzić, że może zdarzyć się coś takiego. – Ruchem głowy wskazał Janusa. – Nalegał, żebym nic nie mówił, dopóki Orlanko nie pokaże swoich kart. Myślę, że się obawiał, że możesz wpaść w panikę. Jednak gdybym coś powiedział, Sothe może... – zawahał się – może nie zostałaby ranna. Widzę, że ona jest dla ciebie... ważna. Raesinia skinęła głową i przez chwilę szli w milczeniu. – Nie mogę mieć ci za złe wykonywania rozkazów. – Mimo to przepraszam. – Marcus wyprostował się, jakby przed jakimś nieprzyjemnym zadaniem. – Cokolwiek Orlanko zaplanował zrobić z deputowanymi, może już się zdarzyło. Giforte jest tam z tyloma strażnikami, ilu mogłem mu dać, ale... – Wiem. Raesinia myślała o Maurisku, Corze i Sartonie. O Dantonie, Jane, Cyte i całej reszcie. – Mam nadzieję, że dotrzemy tam w porę, żeby zrobić coś dobrego. Raesinia ponuro kiwnęła głową. – Ja też.

Osiemnaście Winter

W

ciągu stu dwudziestu lat, od kiedy Kościół Zaprzysiężenia został

wygnany z Vordanu, jego katedra nigdy nie gościła wspólnoty dostatecznie licznej, aby wypełnić jej pełną ech, wysoko sklepioną salę. Przez lata, gdy modlących się w kościołach Zaprzysiężenia uważano za zdrajców Korony, stała pusta. Później, w bardziej tolerancyjnym klimacie, kapłani Kościoła Zaprzysiężenia wrócili, wygonili część zamieszkałych tu nietoperzy i szczurów, po czym zaoferowali swe usługi nielicznym cudzoziemcom i wytrwałym wiernym. Wojna Książąt i borelgajskie wpływy sprowadziły tu znacznie większą ich grupę, ale Winter była pewna, że ten ponury stary budynek nigdy nie widział tak licznego zgromadzenia. Zjazd Generalny zajął całą główną salę – zbutwiałe ławki wyniesiono na zewnątrz, aby zrobić więcej miejsca – a członkowie delegacji szukający odosobnienia dokonali istnego najazdu na labirynt komnat, wilgotnych korytarzy i owiewane przeciągami drewniane schody za ołtarzem, niegdyś wykorzystywane przez nadzorujący życie duchowe całego Vordanu liczny personel administracyjny.

Giforte i oddział uzbrojonych w pałki strażników daremnie usiłowali utrzymać porządek i jedyne, co im się przeważnie udawało, to chronić główną salę – w której, jak zdecydowano, obradował właściwy Zjazd – przed naporem tłumów na zewnątrz. Pragnący zobaczyć, co się dzieje, widzowie znaleźli schody prowadzące na dawną Wdowią Galerię, czyli balkon z drewnianą podłogą w kształcie szerokiej podkowy, opasujący tylną i część bocznych ścian głównej sali, około dziesięciu metrów nad ziemią. Wejście na górę wymagało nieco odwagi, gdyż schody były w kiepskim stanie, a niektóre deski podłogi balkonu spróchniałe, był to jednak doskonały punkt obserwacyjny. Śmiałkowie mogli stamtąd obserwować przebieg obrad i pomimo najlepszych wysiłków Straży rzucać kawałkami podłogi w tych mówców, którzy im się nie spodobali. Zdaniem Winter obrady nie były warte takiego zachodu. Rozpoczęły się nieźle, od nerwowej modlitwy odzianego w szkarłatną szatę biskupa Kościoła Zaprzysiężenia, po którym dwaj kapłani Wolnego Kościoła pomodlili się o ducha braterstwa i zdrowy rozsądek. Jednak kiedy duchowni odeszli, rozpoczęły się spory programowe. W istocie, według jej rozeznania, nie doszło nawet do sporów programowych, gdyż deputowani najpierw musieli zdecydować, jaki przyjąć porządek obrad, i zaproponować punkty debaty, i ta właśnie decydująca dyskusja zaprzątała dotychczas całą uwagę wszystkich ugrupowań. Być może taka interpretacja sytuacji była przesadnie cyniczna. Jednak w obecnym nastroju Winter była skłonna do cynizmu. Widzowie na galerii siedzieli blisko krawędzi, tak daleko od ścian, jak ośmielili się zaufać spróchniałym deskom, a ona przechadzała się w głębi, ukryta w cieniu. Jane i Abby najwidoczniej coś... łączyło. Oczywiście, że tak. Gdy Winter słuchała, jak Abby mówi o Jane, słyszała echo tego, co sama czuła przed laty. Tylko uparta ignorancja nie pozwoliła jej domyślić się wcześniej.

I, pomyślała, tak jest najlepiej. Można się było tego spodziewać, prawda? Z tego, co wiedziała Jane, byłam martwa albo wyjechałam gdzieś, żeby nigdy nie wrócić. Do diabła, wcale nie zamierzałam wrócić. Przecież nie mogłam jej prosić, żeby do końca życia czekała na mnie. A skoro kogoś sobie znalazła, jak mogę oczekiwać, że rzuci wszystko, jak tylko się pojawię. Wszystko to bardzo rozsądnie. To dlaczego, ilekroć zamykam oczy, widzę je razem? Twarz Jane i jej ciche westchnienie, gdy wargi Abby dotknęły jej szyi. Dłoń Abby, sunąca w górę wzdłuż jej boku, podnosząca koszulę. Mogła mi powiedzieć. Winter przygryzła wargę. Któraś z nich dwóch mogła mi powiedzieć. Jednak to nie było sprawiedliwe. Jane od samego początku jasno przedstawiała swoje zamiary, a Winter ją zbyła. Nic dziwnego, że poszła szukać szczęścia gdzie indziej. Drewno skrzypiało i trzeszczało pod jej ciężarem. Znalazła się po lewej stronie podkowy, przy samym końcu, gdzie balkon najbliżej podchodził do ołtarza. Stopnie wiodące nań zostały wykorzystane jako mównica, a podwójny krąg ze srebra i złota wisiał na długim, cienkim łańcuchu tuż za mówcą. Teraz przemawiała jakaś pulchna osoba w średnim wieku, wygłaszająca najwidoczniej długie orędzie. Sam koniec podkowy zajmowała grupka młodych kobiet. Winter rozpoznała wśród nich Cyte oraz Molly i Becks ze Skórzanych Kurtek, gawędzące przyjaźnie i najwyraźniej w nie najgorszej formie po krótkim pobycie w więzieniu Konkordatu. Reszta grupy składała się z dziewczyn Jane i innych młodych kobiet z południowego brzegu, które przyszły tu z ciekawości. Zanim Winter zdążyła obrócić się na pięcie i powędrować w przeciwnym kierunku, Cyte zauważyła ją i przywołała, machając ręką. Winter niechętnie przecisnęła się przez rozgadany tłum.

– Uważaj na drzazgi – ostrzegła ją Cyte. – Bardziej martwi mnie to, czy cały ten balkon nie zarwie się pod nami. – Winter ostrożnie usiadła. – Nie sądzę, by był tak obciążony od czasu wojny domowej. Cyte roześmiała się. Winter zauważyła, że oczy jej pociemniały. Tym razem nie przez makijaż, ale z braku snu. Twarz miała mizerniejszą niż przedtem i bardziej zmęczoną. – To nigdy się nie zmienia – ponuro stwierdziła Cyte. – Nadchodzą padlinożercy. – Słucham? Wskazała grubego mówcę, który żywo gestykulował i obficie się pocił. – Spójrz na niego. Kupiec z północnego brzegu, jak sądzę, a może bankier. Nie przepracował uczciwie ani jednego dnia w swoim życiu. I nie było go na ulicach, kiedy Orlanko spuścił swoje psy ze smyczy. Nie szturmował murów Vendre. Teraz jednak jest tutaj, a my musimy słuchać jego napuszonej gadaniny. – Królowa chciała, aby deputowani reprezentowali wszystkie kręgi społeczne Vordanu – wtrąciła Becks. – Czy nam się to podoba czy nie, to obejmuje jego i innych bankierów z północnego brzegu. – Przynajmniej pozbyliśmy się tych przeklętych Borelgajów – dodała inna dziewczyna. – To prawdziwi krwiopijcy. Cyte napotkała wzrok Winter. Obie wstały i odeszły kawałek dalej. Odprowadzały je badawcze spojrzenia, ale nikt się nie odezwał. – Wiesz, dlaczego nazywają to Wdowią Galerią? – zapytała Cyte. Winter pokręciła głową. – W dawnych czasach... bardzo dawnych, mniej więcej w czasach Farusa Zdobywcy... Pontifex Bieli zdecydował, że kościoły zaczęły za bardzo przypominać świetlice, a nie miejsca rozmyślań o ludzkich grzechach. Winą

obciążał samotne kobiety, które mają zły wpływ na społeczeństwo. Tak więc Elizjum zabroniło udziału w nabożeństwach kobietom, którym nie towarzyszy mąż lub jakiś krewny rodzaju męskiego. Oczywiście, te kobiety też chciały chodzić do kościoła i miejscowi duchowni nie chcieli stracić wiernych. Jakiś biskup wpadł na pomysł, żeby kobiety złożyły się na budowę takiego balkonu, z którego mogłyby obserwować nabożeństwo, nie biorąc w nim udziału. A ponieważ samotne i bogate kobiety były przeważnie wdowami, nazwano to Wdowią Galerią. Winter zmusiła się do uśmiechu. – Cieszę się, że nie żyjemy w ósmym wieku. Cyte sprawdziła balustradę, stwierdziła, że utrzyma jej ciężar, i oparła się o nią łokciami, splatając dłonie pod brodą. – Czasem mam wrażenie, jakbym w nim żyła – powiedziała, wskazując na parter. – Spójrz. Abby właśnie wstawała, żeby odpowiedzieć spoconemu kupcowi. Oprócz kilku mężatek w tylnych ławkach była jedyną kobietą na sali. – To Jane zdobyła Vendre – ciągnęła Cyte. – Ona zmieniła tłum w... praktycznie w armię. Wysłała nas, żebyśmy otworzyli bramę. Gdyby nie to, królowa nigdy nie zezwoliłaby na Zjazd! Jeśli jednak czytasz gazety, możesz pomyśleć, że to Danton sam pozabijał wszystkich żołnierzy Konkordatu i rozbił bramę więzienia jednym uderzeniem swej potężnej pięści! – Ludzie go słuchają – przypomniała Winter. – Jest symbolem. – On tylko wygłasza przemówienia. Gdzie jest teraz, kiedy trzeba zamknąć gęby tym idiotom? – Myślę, że w swoich pokojach – odparła Winter. – Ma wygłosić długą przemowę przed obiadem. – Kolejne banały – prychnęła Cyte. – Jane powinna tam być. – Królowa zaprosiła ją do siebie. Jane przysłała w zastępstwie Abby.

Takie obrady... – Winter pokręciła głową. – Jane nie jest w tym dobra. – Ciebie też przysłała? Winter lekko się zarumieniła. – Nie. Przyszłam tu z własnej woli. Ta decyzja wywołała chwilę napięcia w Vendre, którą Skórzane Kurtki nadal wykorzystywały jak swoją tymczasową siedzibę. Kiedy Jane poprosiła Abby, żeby przemówiła w jej imieniu do deputowanych, Winter oznajmiła, że też pójdzie. Wolałaby zapomnieć minę Jane, lekko zmieszaną i urażoną, z dodatkiem poczucia winy. Jako powód podała chęć wzięcia udziału w takim historycznym wydarzeniu, w co Jane uwierzyła. Winter jednak była zaniepokojona. Jeśli będzie kręcić się po fortecy, Jane w końcu przyprze ją do muru i nie da się uniknąć rozmowy, której tak rozpaczliwie nie chciała przeprowadzić. Tak więc uciekłam. Znowu. Przełknęła ślinę i zmieniła temat. – A co z tobą? Trochę źle wyglądasz, jeśli nie weźmiesz mi za złe, że to powiem. Cyte ponuro spoglądała na salę poniżej. – Miałam pracowity tydzień. – Tylko szczerze. – Nie mogę spać. Wciąż myślę o... no wiesz. Tamtej nocy w Vendre. Winter pokiwała głową współczująco. – Kiedy pierwszy raz ktoś próbował mnie zabić, minęło sporo czasu, zanim spokojnie przespałam całą noc. – Nawet nie o to chodzi. – Cyte zniżyła głos do szeptu. – Bałam się, oczywiście, że tak. Jednak... Winter czekała.

– Ten strażnik, którego... dźgnęłam. W brzuch, na wylot. Ledwie o tym pomyślałam. Zamierzał zabić ciebie i mnie, gdyby miał okazję, więc po prostu... zrobiłam to. – Otarła dłoń o nogę, jakby próbując coś zetrzeć. – To było takie łatwe. Winter milczała. Próbowała sobie przypomnieć pierwszego człowieka, którego zabiła, ale naprawdę nie mogła. Podczas bitwy – nawet takich potyczek, jakie staczały wojska kolonialne przed powstaniem Odkupicieli – rzadko się wie, czy strzał był celny, czy chybiony. Kiedy ktoś padł, można było tylko zgadywać, czy trafiła go starannie wycelowana kula, czy zabłąkana. W pewien okropny sposób tak było lepiej. Było jej niedobrze, kiedy pierwszy raz musiała uprzątać pobojowisko i grzebać zabitych wrogów, ale nie mogła wskazać żadnego z nich i powiedzieć: „To ja zakończyłam życie tego człowieka”. – Wiem, że uważasz, że zgłosiłam się pod wpływem kaprysu. – Cyte podniosła dłoń, gdy Winter chciała zaprzeczyć. – W porządku. Próbowałaś mi to wyperswadować i doceniam to. Prawda wygląda tak, że wszystko przemyślałam, zanim jeszcze poszliśmy do Vendre. Kiedy usłyszeliśmy, co wyczynia Konkordat, i ludzie w kawiarniach zaczęli mówić o marszu, pomyślałam... to jest to. Powiedziałam sobie: „Jeśli masz zamiar tam iść, musisz być przygotowana. Czy jesteś gotowa umrzeć, jeżeli będzie trzeba? Jesteś gotowa zabijać?”. I zdecydowałam, że tak, ale to trwało... nie wiem, jak długo. Miałam wrażenie, że to poważna decyzja. A kiedy w końcu do tego doszło, to było łatwe. Jedno szybkie pchnięcie. – Wyciągnęła rękę. – Jakbym ćwiczyła przed lustrem. Ledwie zauważyłam, jak wygląda, dopiero później. Byłam zbyt zajęta zamartwianiem się, czy za nim nie idzie następny, który przebije mnie bagnetem. Dopiero później zaczęłam się nad tym zastanawiać i pomyślałam sobie: Czy tak to teraz ma wyglądać? – Zamknęła oczy i westchnęła. – A może coś ze mną jest nie tak?

Zapadła długa cisza. Winter miała wrażenie, że powinna coś powiedzieć, udzielić jakiejś światłej rady, jak sierżant młodemu żołnierzowi. To jednak nie był Khandar, ona nie była sierżantem, a Cyte żołnierzem, a ponadto była tylko o trzy lata młodsza od niej. No i co, do diabła, mam na to powiedzieć? – gorączkowała się w duchu Winter. Nagle przypomniała sobie, jak uwolniła Fitza Warusa związanego przez zbirów Davisa, uderzając Willa kamieniem w głowę, żeby usunąć go z drogi. Okazało się, że go zabiła, nawet o tym nie myśląc i naprawdę niechcąco. Jeśli coś jest z tobą nie tak, to ze mną także, pomyślała. Jednak nie mogła się zmusić do powiedzenia tego na głos. – Przepraszam – powiedział ktoś. – Ty jesteś Winter? Podniosły głowy i ujrzały brodatego młodzieńca w kolorowym stroju mieszkańca Doków, uprzejmie czekającego na odpowiedź. Miał dziwny, chrapliwy akcent i coś w jego postawie zdradzało w nim żołnierza. Odepchnęła się od balustrady i strzepnęła z dłoni kawałki zmurszałego drewna. – Jestem – odparł ostrożnie. – A kim ty jesteś? – Tylko posłańcem. – Z kieszonki na piersi wyjął złożoną kartkę papieru i wręczył ją Winter. – Przeczytaj zaraz i postaraj się być przy tym sama. – Dlaczego? Od kogo ta wiadomość? Młodzieniec zerknął na Cyte i wzruszył ramionami. – Tylko tyle mi powiedziano. Powodzenia. – Powodzenia? – powtórzyła zdumiona Winter, ale posłaniec już biegł z powrotem w kierunku schodów, przy każdym kroku wzbijając obłoczki kurzu. Winter popatrzyła na list, a potem na Cyte. – Pójdę do pozostałych – powiedziała Cyte, odchodząc od balustrady. Winter rozwinęła kartkę. Były na niej tylko cztery linijki, skreślone eleganckim, arystokratycznym charakterem pisma, wystarczającym za

podpis. Winter, Konkordat niezwłocznie podejmie działania deputowanym. Przybywam z pomocą. Opóźniaj.

przeciwko

Janus Zacisnęła palce na kartce, powodowana nagłym, wściekłym gniewem. Zostawia mnie tu na kilka tygodni bez słowa, a teraz zawiadamia, że Orlanko jest w drodze i mam go opóźniać? Jak? Urządzić tu cyrk, żeby ich czymś zająć? Spojrzała na salę, gdzie nadal przemawiała Abby, i gniew zmienił się w strach. Och, na jaja Bestii. Jeśli zjawią się tu czarne płaszcze, wybuchnie panika. Co, do diabła, wyprawia Orlanko? Pospieszyła tam, gdzie czekała Cyte z pozostałymi dziewczynami. Zaciekawione spojrzenia odprowadzały ją, gdy złapała Cyte i ponownie odciągnęła ją na bok. – Co jest? Co się dzieje? Czy to wiadomość od Jane? Winter pokręciła głową. Impulsywnie oddarła dół kartki z podpisem i wręczyła resztę Cyte. – Od kogo to? – zapytała dziewczyna, spojrzawszy na skrawek papieru w jej dłoni. Winter zmięła skrawek w kulkę. – Od kogoś, komu ufam – odparła. Chyba. – Zatem naprawdę myślisz... – Tak. – Przecież to szaleństwo. Królowa zaprosiła tu deputowanych. To zdrada. – Nie zapomnij powiedzieć o tym diukowi, kiedy go zobaczysz! – warknęła Winter.

Cyte zamilkła na moment. – I co zrobimy? – spytała po chwili. – Nie wiem. Daj mi minutę. – Spojrzała na grupkę dziewczyn. Teraz już wszystkie je obserwowały, zamiast patrzeć na nudne obrady na dole. – Na początek zobaczmy, czy uda się je stąd wyprowadzić. Kiedy zejdziemy na dół, spróbuję znaleźć Giforte’a. Są tam strażnicy... może zdołamy wznieść barykadę. Ma wobec mnie dług wdzięczności. – W porządku. – Cyte wypuściła powietrze. – Pewnie nie masz broni? – Nie sądziłam, że będzie mi potrzebna. – Ja również. Święci i pierdoleni męczennicy. – Cyte przełknęła ślinę i wyprostowała się. – Chodźmy. Zebranie wszystkich dziewczyn i przekonanie ich, że muszą opuścić katedrę – bez podawania powodu, inaczej któraś mogłaby krzyknąć i wywołać panikę – trwało dłużej, niżby Winter chciała. W końcu jednak ruszyły i wydawało się, że nie dzieje się nic niezwykłego, gdy przechodziły po niepewnych deskach galerii, mijając innych zaciekawionych gapiów. Główne schody na galerię znajdowały się w zgięciu podkowy i prowadziły na koniec sali na parterze. Na samym końcu prawego odcinka balkonu wąskie przejście wiodło do kamiennego portalu, za którym znajdował się labirynt pomieszczeń na pierwszym i drugim piętrze katedry. Winter poprowadziła swoje podopieczne ku schodom, zostawiając ich pilnowanie Cyte, a sama podążyła kilka kroków przed nimi. Schody były długie i kręte i kiedy do nich dotarła, trzęsły się od kroków wielu ludzi. Nikt jednak nie schodził z galerii, co oznaczało, że ten tłum wchodził na górę. Albo jakaś duża grupa na dole postanowiła poszukać lepszego punktu obserwacyjnego, albo... Zza zakrętu wyłonili się czterej mężczyźni, idący ramię w ramię, aby

zablokować przejście. Nie od razu można w nich było poznać funkcjonariuszy Konkordatu, gdyż nie nosili czarnych skórzanych płaszczy ani błyszczących insygniów, tylko samodziałowe i podniszczone ubrania, ale wszyscy czterej mieli miecze i ich marszowy szyk zaniepokoił Winter. Wycofała się tyłem i wpadła na podążające w przeciwną stronę Cyte oraz Molly. Za nimi szła reszta dziewcząt, wciąż beztrosko rozgadanych. – Wracać – powiedziała Winter. – Na górę. Już... Ktoś na dole rzucił rozkaz. Wszyscy czterej mężczyźni wyjęli pistolety. Jedna z dziewczyn wrzasnęła. Jednocześnie w głównej sali rozległy się krzyki, ucięte jak nożem przez ostry huk wystrzału. – Jestem kapitan Richard Brack. – Tubalny męski głos niósł się doskonale w wysoko sklepionej sali. – Oddział specjalny Ministerstwa Informacji. Wszyscy w tym pomieszczeniu są aresztowani! – Wszyscy na dół! – warknął jeden z czterech mężczyzn przed nimi. – Wy, dziewczyny, wszystkie schodźcie na dół! – Wracać! – zawołała Winter, popychając przed sobą wrzeszczącą Becks. Pozostałe dziewczyny nie potrzebowały zachęty do ucieczki i schody trzeszczały pod ich stopami. – Cyte! Idź tam! – Energicznie pokazała na prawo. – Powiedziałem: stać! – powtórzył jeden z mężczyzn, wychodząc przed pozostałych i mierząc z pistoletu prosto w Winter. – Oddział specjalny. Co wy, do diabła, wyprawiacie? Winter napotkała jego wzrok, zastanawiając się. Niezdarnie trzymał pistolet, a jego pas z mieczem wyglądał na nowy i niedopasowany. I dostrzegła coś w jego oczach – chyba strach. Była pewna, że nie jest to jeden z wyszkolonych zabójców Orlanka. Wątpiła, by kiedykolwiek strzelał z broni, którą trzymał. Oddział specjalny zapewne oznaczał: rezerwowy. Nie byli to regularni

agenci Konkordatu, ale zgraja zbirów i najemników wzywanych w razie potrzeby i potrafiących zastraszać bezbronnych cywilów, a nie walczyć, spodziewających się posłuchu tylko z racji posiadania broni, której nie musieli używać... Gdyby miała przed sobą doświadczonego żołnierza, to, co teraz zrobiła, byłoby samobójstwem. Jednak doświadczony żołnierz nigdy nie podszedłby tak blisko niej. Winter błyskawicznie wyciągnęła lewą rękę i chwyciła nią pistolet w okolicy kurka. Przeciwnik zabełkotał i konwulsyjnie szarpnął spust, lecz wahał się za długo i kurek z impetem spadł na wierzch dłoni Winter. Zabolało jak diabli, ale krzemień nie skrzesał iskier. Zbir wybałuszył oczy w komicznym zdziwieniu, a ona zamachnęła się prawą ręką i zadała mu silny cios w przegub. Odruchowo rozchylił palce i bez trudu wyrwała z nich broń. Zanim jego kompani zrozumieli, co się dzieje, obróciła pistolet, odciągnęła kurek i wycelowała broń w jego czoło. Zastygł. – Na jaja Bestii – zaklął jeden z pozostałych i wszyscy trzej wycelowali w nią pistolety. – Nie bądź głupia. Winter cofała się, idąc w górę po rozklekotanych schodach i przez cały czas celując w czoło mężczyzny. Rozpaczliwie chciała spojrzeć za siebie, lecz gdyby oderwała wzrok od tych czterech, czar mógłby prysnąć. Jeszcze pięć kroków? Cztery? Trzy? – Stąd nie ma wyjścia – powiedział ten, któremu odebrała broń. – Otoczyliśmy budynek. – No to nie masz powodu dać się zastrzelić – odparowała. Najwyraźniej wszyscy byli tego zdania. Celowali w nią, ale nie strzelali, a ona się cofała. Coś zatrzeszczało jej pod nogami i nie trafiła stopą na następny stopień, co groziło utratą równowagi. Jednak zanim ją straciła, ktoś złapał ją od tyłu i usłyszała ciche mruknięcie Cyte. Winter zatrzymała się na ostatnim stopniu.

– Pierwszemu, który wejdzie na górę – oznajmiła – wpakuję kulkę między uszy. Jasne? Nie czekając na odpowiedź, uskoczyła za róg, pociągając za sobą Cyte. Dziewczęta Jane kuliły się pod ścianą. Na dole, w głównej sali, widziała innych mężczyzn z oddziału specjalnego, krążących w tłumie z bronią gotową do strzału. – Chodźcie. – Z Winter uszło napięcie i cała się trzęsła. Wskazała pistoletem drzwi na końcu podkowy. – Może uda nam się wydostać tamtędy. Muszą tam być jakieś schody. – Gdy żadna z dziewczyn Jane się nie ruszyła, Winter pogoniła je jak sierżant: – Ruszać! Za sobą słyszała trzask desek pod nogami wchodzących mężczyzn. Gdyby wystrzeliła, wiedzieliby, że jest bezbronna, i zaatakowali, zabezpieczyła więc pistolet, wepchnęła go za pasek i pobiegła. Cyte gnała obok niej i razem pędziły grupkę dziewcząt galerią, jak owczarki stado owieczek. To zamieszanie zwróciło uwagę ludzi z oddziału specjalnego na parterze, lecz ci mieli w tym momencie pełne ręce roboty z opanowaniem wzburzonego tłumu. Winter słyszała, jak kilku deputowanych przekrzykuje się, krytykując „nielegalne i zdradzieckie” poczynania Orlanka. Są odważni, pomyślała. Głupi, ale odważni. Brack rzucił rozkaz i jego zbiry otoczyły krzyczących. Może mieli jakieś opory przed użyciem broni, ale nie pięści, i szybko uciszyli oponentów. Winter zdążyła już dotrzeć do drzwi na końcu galerii i zeszła z trzeszczących desek na solidną kamienną posadzkę górnych pięter katedry. Zobaczyła biegnący na prawo i na lewo korytarz, z kilkoma parami drzwi wiodącymi do słabo oświetlonych wnętrz. Nie wiedziała, w którą stronę pójść. – Wyjście, wyjście, wyjście – mamrotała. – Którędy do wyjścia?

– Idźmy na tyły – poradziła Cyte. – Wiem, że przy starych kuchniach są drzwi, ale na pewno już ich pilnują. – Może zdołamy ich zaskoczyć. Winter dała dziewczętom znak, żeby odsunęły się od przejścia, i spojrzała na galerię. Ci czterej z oddziału specjalnego szli za nimi, ale ostrożnie. Ktoś pociągnął ją za rękaw. To była Becks, zarumieniona, lecz ze zdeterminowaną miną. – Przepraszam, że krzyknęłam – powiedziała. – Byłam zaskoczona. – Nic się nie stało... – Ale nie możemy uciec! Jeszcze nie. – Becks spojrzała na swoje towarzyszki, które pokiwały głowami. – Musimy najpierw pomóc Dantonowi. – Pomóc Dantonowi? – Winter zamrugała. – Dlaczego? – On jest tam. – Stojąca obok Becks Molly wskazała w głąb korytarza. – Musimy zabrać go stąd. – Orlanko już raz wypuścił go ze swych łap – dodała Becks z niezachwianą pewnością siebie nastolatki. – Jeśli teraz go złapią, zabiją go. – Danton potrafi zadbać o siebie – uznała Winter. – Ja... – Ona ma rację – przerwała jej Cyte. Spojrzała w oczy Winter. – Sama mówiłaś, że on jest tylko symbolem – cicho przypomniała Winter. – Symbole mogą być ważne – upierała się Cyte. – Jeśli zdołamy wyprowadzić go z katedry, to Orlanko jeszcze nie wygrał. Ci z oddziału specjalnego zbliżali się. Winter zastanawiała się chwilę i westchnęła. – No dobrze. Trzymajcie się blisko. Mogli wysłać kilku swoich od tyłu. – Widzę dwóch – szepnęła Cyte.

Zdaje się, że co najmniej jeszcze jeden jest w środku – zauważyła Winter. – Może dwaj. – Zatem razem trzech lub czterech. – Taak. Cyte przełknęła ślinę. – W Vendre poradziłyśmy sobie z czterema naraz. – Miałyśmy szczęście. – Winter spojrzała na pistolet, który trzymała w ręce. Jeden strzał. I nie mam czym ponownie naładować, nawet gdybym miała czas, przemknęło jej przez głowę. – I miałyśmy broń. Stały w wąskim kamiennym korytarzu, przed wejściem do kilku komnat, w których niegdyś mieszkali kapłani. W holu stały dwa różnej wielkości krzesła i składany stół, a na haku tkwiącym w ścianie wisiała lampa. Następne drzwi prowadziły w głąb apartamentu, a przy nich stali dwaj mężczyźni – nie zbiry z oddziału specjalnego, ale prawdziwi agenci Konkordatu w swych czarnych płaszczach. Tak jak podejrzewała Becks, Orlanko nie chciał, żeby Danton znów mu się wymknął. Za drzwiami trwało jakieś zamieszanie, gdyż Winter usłyszała stłumiony kobiecy krzyk. – Może zdołamy obezwładnić jednego z nich – powiedziała Molly. Razem z Becks przyszły za Winter i Cyte, żeby zerknąć zza rogu do przedsionka, podczas gdy pozostałe dziewczęta czekały na końcu korytarza, obserwując mężczyzn z oddziału specjalnego. – Możemy to zrobić razem. Najwyraźniej wątpiła w to i Winter nie mogła mieć jej tego za złe. Z pewnością Molly i Becks razem nawet nie ważyły tyle co jeden z tych wartowników. Niektóre Skórzane Kurtki Jane umiały walczyć, ale były to głównie starsze dziewczyny. Winter pokręciła głową. – Zostańcie tutaj. Jeśli coś źle pójdzie, uciekajcie. – Ale... – zaczęła Molly.

Becks złapała ją za ramię i dziewczyna zamilkła. – Ja zajmę się tym po lewej – szepnęła Winter do Cyte. – Ty odwróć uwagę drugiego, dopóki nie zdobędę miecza. – Dobrze. – Cyte przegarnęła włosy palcami i odetchnęła. – Ruszajmy. Winter odciągnęła kurek pistoletu, odruchowo sprawdziła, czy jest proch na panewce, i wyszła zza rogu. Minął moment, zanim dwaj wartownicy z Konkordatu zauważyli jej obecność, zasłuchani w odgłosy dobiegające zza drzwi, co dało Winter czas, by zrobić długi krok naprzód i strzelić do tego po lewej. A przynajmniej wycelować w niego i ściągnąć spust. Proch na panewce zapalił się, lecz zamiast huku i chmury dymu z lufy wydobył się dźwięk przypominający kaszlnięcie i cienka sinoszara smużka. Za późno Winter przypomniała sobie starą maksymę strzelca: im ważniejszy strzał, tym bardziej prawdopodobny niewypał. Cyte już wypadła zza rogu i biegła na mężczyznę po prawej. Chciał coś krzyknąć, gdy wpadła na niego z impetem i przytrzymała mu ręce do boków. Z głuchym łoskotem uderzył plecami w ścianę i powietrze ze świstem uszło mu z płuc. Ten, do którego próbowała strzelić Winter, chwycił za miecz. Obróciła pistolet i trzymała go za lufę jak pałkę, mając nadzieję zadać mu cios, zanim się przygotuje, ale zdołał wyjąć oręż i musiała się cofnąć przed zamaszystym cięciem. Przeszła na lewo, złapała jedno z drewnianych krzeseł i cisnęła w jego kierunku, ale odrzucił je kopniakiem i zaatakował, musiała się więc cofać, aż łopatkami dotknęła ściany. Próbowała uderzyć go w głowę pistoletem, wolną ręką jednak złapał ją za przegub i unieruchomił, szykując się do pchnięcia. Za jego plecami widziała, jak przeciwnik Cyte próbuje się wyrwać, naprężając unieruchomione ramiona. Szarpnął się i zdołał kopnąć ją kolanem

w brzuch. Zgięła się wpół, a on uwolnił jedną rękę z uścisku i złapał Cyte za włosy. Krzyknęła. Atakująca Molly uderzyła przeciwnika Winter w plecy, w wyniku czego miecz uderzył w kamienną ścianę po lewej, krzesząc skry. Agent puścił Winter i obrócił się na pięcie, unosząc miecz do ciosu. Molly z krzykiem przypadła do ziemi. Nacierająca za nią Becks próbowała złapać go za rękę, w której trzymał miecz, i nie zdołała. Ostrze rozcięło jej ramię, z którego na ścianę trysnęła fontanna krwi. Obie dziewczyny jednak odwróciły jego uwagę na wystarczająco długą chwilę. Winter oburącz chwyciła pistolet i z całej siły uderzyła go w głowę okutą żelazem kolbą. Coś chrupnęło i runął bezwładnie, wypuszczając z ręki miecz, który z brzękiem upadł na posadzkę. Skoczyła, aby go podnieść, o mało się przy tym nie kalecząc, i wyprostowała się w porę, by zobaczyć, jak przeciwnik Cyte odpycha ją, rzucając na stół. Odwrócił się, zobaczył Winter i sięgnął po miecz, ale jej pchnięcie trafiło go w brzuch i zwinął się z jękiem. – Święci i pierdoleni męczennicy – mruknął ktoś w przejściu. Winter błyskawicznie odwróciła się i zobaczyła kolejnych dwóch agentów Konkordatu. Za nimi były solidnie wyglądające drzwi, które najwyraźniej usiłowali wyważyć. Obaj sięgnęli po miecze. Winter trafiła pierwszego, zanim zdążył wyjąć broń z pochwy. Jej ostrze otworzyło krwawą krechę na jego udzie. Zachwiał się i upadł z łoskotem. Drugi wyciągnął miecz, ale cofał się powoli w kierunku drzwi, w które przed chwilą tłukł. Jego kompan upuścił broń i obiema rękami zaciskał ranę w nodze. Winter ominęła go, podchodząc do ostatniego z tej czwórki. Przez długą chwilę stali naprzeciw siebie z bronią w rękach. – Co ty wyprawiasz, do diabła? – warknął. Winter już miała mu to wyjaśnić, ale nie widziała potrzeby. Wzruszyła

ramionami. Mężczyzna zamierzał powiedzieć jeszcze coś, gdy drzwi za nim otworzyły się bezszelestnie i ktoś rąbnął go krzesłem w głowę. Cios rzucił go naprzód, pozbawiając równowagi, a Winter zabiła go, nawet nie kiwnąwszy palcem, tylko stojąc i trzymając nastawiony miecz. Zabulgotał, zsunął się z klingi i legł nieruchomo na posadzce. Oko w oko z Winter, trzymając w ręce resztki krzesła, stała dziewczyna mniej więcej w wieku Molly, jasnowłosa i piegowata. Oddychała z trudem. Winter ostrożnie skinęła jej głową i wycofała się do holu. – Molly? Becks? – zapytała. – Nic mi nie jest – odrzekła Becks przez zaciśnięte zęby. Siedziała na podłodze, trzymając zranioną rękę wyprostowaną, a Molly oddzierała pasy z koszuli żołnierza, żeby ją zabandażować. – To... hmm... płytka rana. – Cyte? Dziewczyna pomachała jej, leżąc wśród resztek połamanego stołu, i zaczęła wstawać. Na jej policzku szybko ciemniał siniak, ale poza tym wyglądała na nietkniętą. – Przepraszam. Wyrwał mi się. Winter kiwnęła im głową. Kamień spadł jej z serca. Obróciła się w kierunku solidnych drzwi, z których wyszła piegowata dziewczyna, i nogą odsunęła upuszczoną broń poza zasięg rannego agenta, który rozsądnie pozostał zwinięty w kłębek na podłodze. Przez otwarte drzwi Winter zobaczyła Dantona, spoglądającego na zakrwawione ciała z bezmyślnym brakiem zainteresowania. – Kim jesteś? – zapytała dziewczyna. Starała się mówić spokojnie, ale miała przyspieszony oddech i była bliska paniki. Winter uzmysłowiła sobie, że wciąż trzyma w ręku zakrwawiony miecz. Odłożyła go na chwilę i spróbowała ją uspokoić. – Jestem Winter. Od Szalonej Jane. Jesteś znajomą Dantona?

– Coś w tym rodzaju – odparła dziewczyna. – Mam na imię Cora. Przyszłam tu... kiedy... Popatrzyła na jednego z zabitych i zamilkła, ze zgrozą obserwując kałużę krwi rosnącą wokół leżącego twarzą do podłogi ciała. – Cora. Dziewczyna poderwała głowę, z oczami pełnymi łez i ostrożnie ujęła wyciągniętą rękę Winter, która przeprowadziła ją obok zwłok do holu. – Dziękuję. – Cora przetarła pięściami oczy. – Widziałam z galerii, jak Konkordat wkroczył do katedry. Przybiegłam zobaczyć, czy uda mi się zabrać stąd Dantona, ale czarne płaszcze odcięły nam drogę. – My byłyśmy na Wdowiej Galerii. Agenci Konkordatu są wszędzie. – Winter spojrzała przez ramię w głąb korytarza, upewniając się, że pozostałe dziewczęta nadal wypatrują wroga. – Miałyśmy nadzieję, że wydostaniemy się tylnym wyjściem. Cora pokręciła głową. – Zajrzałam na tamte schody. Zablokowali je. Nie musimy jednak wyprowadzać stąd Dantona, tylko zaprowadzić go do głównej sali. – Co takiego? Dlaczego? – On musi przemówić – wyjaśniła Cora. Cyte już wstała i podeszła do nich. – Dlaczego sądzisz, że mu pozwolą? – Nie sądzę, żeby mieli inne wyjście. Potrafi być bardzo przekonujący. Winter pokręciła głową. – To śmieszne. Orlanko ma tam ze stu uzbrojonych ludzi. Danton chce przemówić do nich? – Słyszałaś, jak on przemawia? Owszem, słyszała, w Vendre, i bezsprzecznie jego wpływ na słuchaczy

był wręcz niesamowity. Tłum więźniów rozniósł oddział Konkordatu. Ale uderzyliśmy na nich od tyłu, z zaskoczenia, pomyślała. Nawet gdyby tutaj wywołał podobną reakcję deputowanych, zbiry z oddziału specjalnego były na to przygotowane. Tłum mógłby ich pokonać, ale poniósłby ciężkie straty. Opóźniać. O to prosił Janus. To może się udać. Jeśli dzięki niemu zyskam trochę czasu... – Pozwól mi z nim porozmawiać – poprosiła Winter. Cora pokręciła głową. – On z większością ludzi nie lubi rozmawiać z bliska. – Tylko chwilkę. – Winter przygryzła wargę. – Jeśli mamy to zrobić, to muszę być pewna, że on rozumie, w co się pakuje. – Ja nie... – zaczęła Cora. A po chwili dodała: – Możesz spróbować. Winter kiwnęła głową i wróciła krótkim, zalanym krwią korytarzem. Drzwi na jego końcu wciąż były otwarte. Danton siedział na wątłym krzesełku, przyjaźnie patrząc w dal. Obok jego nóg stało kilka pustych butelek. Czyżby był pijany? To wyjaśniałoby nieobecny wyraz twarzy. Przynajmniej był ładnie uczesany i ubrany – miał na sobie elegancki, ale nie ekstrawagancki płaszcz ze złotymi guzikami i kapelusz. Kiedy zauważył Winter, pomachał do niej. – Witaj – powiedział. – Witaj – odpowiedziała ostrożnie. – Jestem Winter. – Witaj – powtórzył Danton i roześmiał się. – Cora powiedziała mi, że chcesz wygłosić przemówienie. – Winter starała się coś wyczytać z jego twarzy. – Wiesz, co się dzieje tam, na dole, prawda? – Czekają na mnie, bo chcą usłyszeć moją opowieść – rzekł z łagodnym uśmiechem Danton. – Jestem gotowy. Cora opowiedziała mi ją i jestem

gotowy. – Twoją... opowieść? Nie rozumiem. – Lubię opowiadać. Coś tu jest nie tak. Czyżby udawał? Winter podeszła do niego, a on spojrzał na nią spokojnie, niebieskimi oczami, w których widziała tylko zwykłe zaciekawienie. – Możesz zostać zabity – tłumaczyła mu. – Rozumiesz? Zamrugał i uśmiechnął się jeszcze szerzej. – Ludzie lubią moje opowieści. – Opowieści... Poczuła, że budzą się w niej zimne podejrzenia. Powoli wyciągnęła rękę i położyła ją na ramieniu Dantona. W głębi jej jaźni Wszystkożerca ocknął się. Wyszedł z mrocznej otchłani jej duszy, przemknął przez jej ciało i do jej dłoni, zwęszywszy ofiarę jak ogar. A w Dantonie coś na to zareagowało – jakaś jasna, zwiewna i kolorowa istota, pierzchająca z przerażeniem. Wszystkożerca znieruchomiał, gotowy do skoku, potrzebując tylko przyzwolenia Winter, aby przeskoczyć tę wąską szczelinę między nimi i pożreć obcą magię. Danton tego nie czuł. Patrzył na Winter, wciąż uśmiechnięty. Powoli zabrała dłoń z jego ramienia. – Nie sądzę, żebyśmy mogły sprowadzić go na dół – powiedziała, wróciwszy do holu. – Będą pilnować schodów. Cora skinęła głową. – Myślę, że możemy dotrzeć na galerię. Nie napotkałam nikogo, kiedy tamtędy szłam. Znajduje się nad główną salą, za ołtarzem. Wszyscy powinni go widzieć. – Zaczekaj – odezwała się Cyte. – Chcesz to zrobić?

Winter skinęła głową. – A jeśli ktoś do niego strzeli? – pytała Cyte. – Danton jest ważny. Jest... sercem tego wszystkiego! Nie powinien ryzykować. Winter pochwyciła spojrzenie Cory i zrozumiały się bez słowa. On nie jest sercem. Jest tylko... narzędziem. Cora i jej przyjaciele wykorzystywali go, a raczej ukrytą w nim magię. Tak jak Khandarczycy wykorzystywali Feor, a Orlanko Jen. W tym momencie jednak Winter nie widziała innej możliwości. – On chce to zrobić – skłamała. – I myślę, że... ludzie będą go słuchać. Becks, blada jak upiór, ale wciąż podekscytowana, zerwała się na równe nogi. – Wszyscy będą go słuchać! Nawet ci z Konkordatu. Zawsze mówiłam, że gdyby tylko ludzie słuchali Dantona, wszystko by było w porządku! Potknęła się wzburzona, więc Molly chwyciła ją za rękę i podtrzymała. Winter westchnęła. – W porządku. Coro, ty poprowadzisz nas na galerię. Cyte i ja pójdziemy tuż za tobą. Wy, dziewczęta, trzymajcie się blisko Dantona i zawołajcie, jeśli ktoś się pojawi za nami. Galerią zwano niepozorny kamienny balkonik wychodzący na wielką salę mniej więcej dziesięć metrów nad ołtarzem. Wdowia Galeria była otwarta dla publiczności chcącej oglądać nabożeństwa, lecz ta galeryjka była bardziej kameralnym miejscem dla wizytujących katedrę kapłanów i innych dygnitarzy. Grupa Winter znajdowała się w dawnych kwaterach kapłanów, a więc niedaleko, i żaden agent Konkordatu nie zastąpił im drogi. Wzdłuż galerii biegła niska kamienna balustrada, Winter więc zatrzymała w progu Dantona i dziewczyny. Skuliła się i podkradła do balustrady, próbując zobaczyć, co się dzieje na dole. Dowodzący tam kapitan Brack zdawał się całkowicie panować nad

sytuacją. Deputowani siedzieli grupkami na podłodze, otoczeni przez funkcjonariuszy z oddziału specjalnego z pistoletami w rękach. Kilku agentów w czarnych płaszczach przechadzało się między nimi. Sam Brack stał przy ołtarzu, a inni żołnierze czekali przy drzwiach i pod ścianami. Dostrzegła ciemne sylwetki poruszające się na Wdowiej Galerii naprzeciwko. Tuż poniżej Bracka dwaj agenci w czarnych płaszczach dzielili aresztowanych na grupy. Szyderczo uśmiechnięci obwiesie z oddziału specjalnego przyprowadzali po kilka osób, żeby podawały swoje nazwiska, a następnie odprowadzali je do takiej czy innej grupy, zgodnie z instrukcjami odczytywanymi z grubej księgi. Inny agent notował wszystko, co mówiono. Brack jednak nie zwracał uwagi na przebieg wydarzeń, tylko spoglądał na wielkie podwójne drzwi na końcu sali. Czeka na posiłki, domyśliła się Winter. Najwyraźniej decyzję o przeprowadzeniu tej operacji podjęto nagle, stąd pospiesznie zwerbowani najemnicy oddziału specjalnego. Prędzej czy później pojawi się tu więcej agentów Ostatniego Diuka, żeby zająć się więźniami. A może nie. Janus napisał, że pomoc jest w drodze. A jeśli Jane usłyszy, co się tu dzieje... Winter obejrzała się na Dantona i potrząsnęła głową. Musimy jak najlepiej wykorzystać te atuty, które mamy, pomyślała. Wycofała się do wejścia. Cora szeptała coś pospiesznie do ucha Dantonowi, a on od czasu do czasu kiwał głową, pokazując, że słucha. Stojąca za nimi Cyte wciąż patrzyła na to z dezaprobatą. Dziewczęta czekały w korytarzyku, skupione wokół Becks, która najwidoczniej stała się już bohaterką, o mało nie zginąwszy z ręki agenta Konkordatu. – Coś się stało? – Winter zwróciła się do Cory. – Kilka ostatnich poprawek – odparła dziewczyna. – Aby dostosować tekst do okoliczności. – Zatem jest gotowy?

Danton wesoło pokiwał głową. – Wszystko wiem. – A więc ruszaj. Oni czekają. – Przeszedł obok niej i Winter napotkała wzrok Cyte. – Jeśli zaczną strzelać, pomóż mi wciągnąć go do korytarza. Cyte ponuro skinęła głową. Winter, czując w koniuszkach palców mrowiący głód Wszystkożercy, patrzyła, jak Danton wychodzi na galerię. Gdy tylko zobaczył tłum ludzi na dole, zaszła w nim nagła zmiana: wyprostował się, pewniejszym krokiem podszedł do balustrady i z niedbałą pewnością siebie chwycił ją rękami. Zanim ktokolwiek na dole go zauważył, zaczął mówić. Winter obawiała się, że rozpocznie przemowę od krzyku, który wywoła huraganowy ogień żołnierzy Konkordatu, ale Danton ją zaskoczył. Zaczął mówić niemal szeptem, lecz ten szept jakimś cudem odbił się echem od sklepienia i przedarł przez mamrotanie wykonujących swoją pracę skrybów Konkordatu. Winter zobaczyła, że ludzie rozglądają się, próbując ustalić, skąd dochodzi ten dźwięk, i zanim zauważyli Dantona, on już się rozpędził. – ...wybrani przedstawiciele ludu, zebrani tutaj w nadziei ustalenia, czy ogromne problemy naszych czasów mogą być rozwiązane nie królewskim edyktem bądź okropnościami wojny, lecz przez rozsądnych ludzi zbierających się, by przyjaźnie przedyskutować dzielące ich różnice... Użył kilku bardzo zręcznych sformułowań i Winter – patrząca na niego z rosnącą aprobatą – zastanawiała się, kto mu je napisał. Danton był miły, rozsądny, w jakiś sposób skromny i nadzwyczajny zarazem. To, co mówił, było przekonujące nie dlatego, że on to mówił, ale ponieważ było takie rozsądne. A jednak... Z początku Winter myślała, że to nie działa. Był dobry, ale nie aż tak dobry. Trudno było uwierzyć, że to jest ten Danton, który wywołał te

wszystkie kłopoty. Przeżyła moment paniki, zastanawiając się, czy mógł stracić swój magiczny urok. Potem zobaczyła rozdziawione usta stojących obok Cyte i Cory. W sali na dole zapadła głęboka cisza i wszystkie twarze zwróciły się ku galerii. Danton podniósł głos do stentorowego barytonu rozbrzmiewającego w całej sali. Podniósł ręce, podkreślając swoje słowa gwałtownymi, zamaszystymi gestami, gdy przechodził od szczytnego celu tego zgromadzenia do sił, które nieuchronnie staną im na drodze. – Będą nas oczerniać, przekupywać, deptać i ostrzeliwać – grzmiał Danton. – Skorumpowane siły, które opanowały państwo, użyją przeciwko nam wszelkich środków, jakie mają do dyspozycji. Jednak ja się nie boję. Niech przyjdą! To tylko dowodzi, że to nas się boją, ludzi zjednoczonych pragnieniem wykurzenia ich z brudnych nor i wyciągnięcia na bezlitosne światło dnia... Tylko ja jestem odporna, uświadomiła sobie Winter. Mrowienie rąk rozeszło się po całym jej ciele, jakby całe zdrętwiało od bezruchu i teraz protestowało tysiącami ukłuć. Zastanawiała się, czy Wszystkożerca aktywnie ją chroni, czy sama jego obecność czyni ją odporną na magię głosu Dantona. Przez moment miała absurdalne poczucie osamotnienia, zazdroszcząc tych gwałtownych emocji, jakie najwyraźniej były udziałem wszystkich wokół. Nagle poczuła się bardzo samotna. Niezupełnie jednak. Ktoś szedł przez morze nieruchomych twarzy. Żołnierze oddziału specjalnego pochowali pistolety lub wypuścili je z rąk i stali ramię w ramię ze swoimi więźniami, schwytani jak muszki w bursztynie przez czar głosu Dantona. Nawet Brack oraz inni agenci w czarnych płaszczach najwidoczniej nie mogli się poruszyć. Jeden człowiek jednak poruszał się swobodnie, przedzierając się przez tłum do ołtarza. Miał na sobie powiewną szatę z długimi rękawami, jednak zamiast szarej sutanny

kapłana Wolnego Kościoła bądź śnieżnobiałej sukni kaznodziei Kościoła Zaprzysiężenia, był odziany od stóp do głów w czerń. Jego twarz skrywała czarna, drobno siateczkowana maska, błyszcząca jak szkło w świetle kandelabrów. Winter poderwała się. – Uwaga! Oczywiście, nikt jej nie usłyszał. Nie urzeczeni ludzie na dole; nie Danton, niezważający na nic; i na pewno nie człowiek w czerni. Wyjął z rękawa szaty dłoń, w której trzymał pistolet. – Ahdon ivahnt vi, Ignahta Sempria. W imieniu Boga i Karisa Zbawcy, stajemy przeciwko ciemności. Danton doszedł do kulminacyjnego punktu swego przemówienia. – Będziemy z nimi walczyć – obiecał. – Nie pozwolę, aby ci, którzy zginęli, zdobywając Vendre, poświęcili swoje życie na próżno. Oddam moje życie tak jak oni, za Vordan i królową, i wiem, że każdy z was uczyni to samo! Jeśli pozostaniemy zdeterminowani, to nigdy... Winter gorączkowo sięgnęła po pistolet. Tyle że, oczywiście, nie nabiła go, kiedy miała okazję. Zamaskowana postać wypaliła. Danton urwał w połowie zdania, gdy huk wystrzału odbił się echem po sali. Mówca podniósł dłoń do piersi i trzymał ją tam, śliską od krwi. Zmienił się na twarzy i marszcząc brwi, spojrzał na Winter i Corę. – Nie rozumiem – powiedział i upadł na wznak. Dym uniósł się z lufy pistoletu zamaskowanego mężczyzny, który odrzucił go, odwrócił się twarzą do tłumu i rozłożył ręce jakby w geście błogosławieństwa. Tłum wpadł w szał.

Marcus Marcus nigdy nie przypuszczał, że znajdzie się w karecie królowej Vordanu. Wnętrze było komfortowe, tak jak się spodziewał, ale wszystkie te poduszki i aksamity nie mogły ukryć faktu, że w zasadzie było to drewniane pudło na kołach, niewiele różniące się od dorożki. Był dziwnie rozczarowany. Z pewnością było tu dużo miejsca, ale wkrótce po rozpoczęciu podróży Marcus zaczął uważać, że nie dość dużo. Siedział na ławce tyłem do kierunku jazdy, tonąc w miękkich poduszkach, a Janus obok niego. Naprzeciw nich, elegancka w czarnej żałobnej sukni, siedziała młoda królowa. Poza wymianą uprzejmości przy wsiadaniu wszyscy troje nie odezwali się słowem. Powóz w niespiesznym tempie jechał drogą z Ohnlei do miasta. Na przedzie i po bokach towarzyszyli mu mierantajscy ochotnicy Janusa, a za nimi podążał w bardziej zwartym szyku oddział Straży. Mierantajski woźnica nie popędzał koni, żeby eskorta mogła dotrzymać im kroku. Marcus miał wiele pytań do Janusa, ale wahał się, czy zadać je w obecności Raesinii. Po kilku minutach jednak doszedł do wniosku, że wszystko będzie lepsze od tej napiętej ciszy. Nachylił się do pułkownika i odchrząknął. – Hmm? – Janus spojrzał na niego. – Czy coś się stało, kapitanie? – Ja tylko pomyślałem, panie pułkowniku... – Marcus zawahał się, zerkając na Raesinię, ale królowa demonstracyjnie patrzyła w okno. – Myślę, że jest mi pan winien jakieś wyjaśnienie. Kącik ust Janusa zadrgał. – Chyba tak. – Dlaczego aresztował pan Dantona? Musiał pan wiedzieć, co się stanie. – Wydawało się to najlepszym sposobem ujawnienia antyborelgajskich

nastrojów. – Janus wygodniej oparł się o ścianę karety. – Ponadto opierałem się na tym, co czytałem o Orlanku. Diuk zawsze działał z pozycji siły, w wyniku czego wykazywał skłonności do arogancji. – Zatem wzburzył pan tłum... – Aby zwrócił się przeciwko Borelgajom i Orlankowi – odezwała się Raesinia. – Z pomocą... rewolucyjnych elementów. Muszę przyznać, że nigdy nie przypuszczałam, że Orlanko posunie się do próby przejęcia Ohnlei. Pan jednak najwyraźniej to przewidział, hrabio Mieran. Janus machnął ręką. – Zawsze istniała taka możliwość. Pomyślałem, że lepiej być na nią przygotowanym. – Będę wdzięczna – z naciskiem oznajmiła Raesinia – jeśli w przyszłości podzieli się pan ze mną takimi przypuszczeniami. Marcus zaśmiał się z przymusem. – Życzę powodzenia, wasza królewska mość. Janus błysnął zębami w uśmiechu. Marcus oparł się plecami o aksamit, starając się opanować zawrót głowy wywołany implikacjami tych słów. – I co teraz? – zapytał w końcu. – Gdyby zechciał pan nas oświecić. – Teraz? – Janus wzruszył ramionami. – Orlanko próbował uwięzić deputowanych, ale mamy dość ludzi – wskazał palcem za okno – żeby obezwładnić jego najemników. Jeśli Bóg da, nie będzie rozlewu krwi i zdołamy przekonać większość z nich, żeby się poddali. Potem królowa przekaże zebranym przedstawicielom ludu wiadomość o upadku diuka i przysięgnie uszanować wszelkie decyzje, jakie ostatecznie podejmą deputowani. – Wydął usta w zadumie. – Zapewne potem będziemy musieli skupić uwagę na finansowej sytuacji państwa. Nie odważymy się od razu anulować zadłużenia u Borelgajów, ale... Raesinia przerwała mu.

– Czułabym się lepiej, gdybyśmy mieli Orlanka w kajdanach. I martwię się o Sothe. – Na nieszczęście Pajęczyna jest bardzo łatwa do obrony i niewątpliwie nafaszerowana pułapkami. Mam nadzieję, że Orlanko da się namówić na opuszczenie kraju, kiedy stanie się jasne, że przegrał. Wyciąganie go stamtąd siłą kosztowałoby wiele ludzkich istnień. – Janus zasłonił usta dłonią i ziewnął. – Przepraszam. To było kilka długich dni. Co do panny Sothe, to znając jej reputację, sądzę, że sobie poradzi. Raesinia zmarszczyła brwi, ale zanim zdążyła coś powiedzieć, ktoś zastukał do drzwi powozu. Janus nachylił się i otworzył je. Jeden z mierantajskich wskoczył na pomost i zasalutował, drugą ręką trzymając się uchwytu. – Panie pułkowniku! Zbliżamy się do mostu Świętego Dromina, tak jak pan kazał. – Zamilkł na moment. – Wygląda na zablokowany, panie pułkowniku. Jest tam... tłum. – Tutaj? – Janus zmarszczył brwi. – Zatrzymaj powóz. Żołnierz przekazał rozkaz woźnicy i kareta zatrzymała się. Marcus usłyszał dobiegający z oddali, niewyraźny pomruk tłumu, który kojarzył mu się z morzem. Stanęli na skrzyżowaniu ulicy Świętego Dromina z Mostową i stojące przy nich budynki wciąż zasłaniały Marcusowi widok na rzekę. Jednak przed nimi ulica wspinała się na wysoki, podwójny łuk mostu, całkowicie wypełnionego przez rzesze ludzi. Tłum zobaczył ich także. Wydał zbiorowy ryk i idący na przedzie poderwali się do biegu. Podążali całą szerokością mostu, ryzykownie napierając na balustrady. Wydawało się, że jest to kompletny przekrój vordanajskiego społeczeństwa: szlachta w kolorowych jedwabiach, bogaci kupcy w ciemnych, ładnie skrojonych płaszczach, robotnicy w skórzanych kamizelkach i obszarpanych spodniach, aż po najnędzniejszych włóczęgów

w połatanych samodziałach. Tłum, który oblegał Vendre, składał się głównie z mieszkańców Doków, lecz tutaj nad rezydentami południowego brzegu przeważali dobrze ubrani obywatele z północnego. – Widocznie przyszli tutaj z katedry – rzekł Janus, wychodząc z powozu i osłaniając dłonią oczy. – Większość ma na sobie niedzielne ubrania. – Panie pułkowniku. – Porucznik Uhlan podszedł do nich, machnięciem ręki popędzając swoich ludzi. – Proszę się cofnąć. Przed powozem mierantajscy żołnierze w czerwono-błękitnych mundurach formowali linię obrony. Pierwszy szereg przyklęknął, natomiast drugi stanął za nim. Skierowali zakończone bagnetami lufy karabinów w stronę tłumu. Było ich dość, aby zamknąć ulicę przed powozem, ale był to bardzo płytki szyk. Marcus mimowolnie przypomniał sobie bitwę o drogę, gdy patrzył, jak horda khandarskich wieśniaków prowadzonych przez swych szalonych kapłanów atakuje pozycje oddziałów kolonialnych. Wtedy utrzymaliśmy pozycje. Jednak w Khandarze miałem Kaznodzieję i baterię dwunastofuntówek, westchnął w duchu. Sierżant dowodzący strażnikami w pałacu pochwycił wzrok Marcusa, czekając na rozkazy. Pułkownik skrzywił się i dał mu znak, żeby stanął z przodu. Mężczyźni w zielonych mundurach niepewnie stanęli za żołnierzami. Tłum zbliżał się do końca mostu, chociaż pierwsze szeregi zwalniały na widok wycelowanych luf. – Panie pułkowniku – odezwał się Marcus. – I co teraz? Janus spojrzał przez ramię na Raesinię, która właśnie wychodziła z karety. Przystanęła na moment na pomoście, patrząc nad głowami mierantajskich ochotników na zbliżający się tłum. – Rozumiem, że to nie było częścią planu? – Nie – spokojnie odparł Janus. – Coś musiało się stać. Powiedziałbym, że coś bardzo niedobrego.

– Czego oni chcą? – Nie mam pojęcia. – Zatem zaczekajcie tutaj. – Raesinia wyprostowała się. – Pójdę się dowiedzieć. Janus błysnął zębami w uśmiechu, – Wasza królewska mość wie, że nie mogę na to pozwolić. Przez moment wyglądało na to, że Raesinia będzie się spierać, ale w końcu tylko wzruszyła ramionami. – Niech pan robi, jak pan uważa. Janus zerknął na kapitana i obaj pospiesznie stanęli po bokach królowej. Porucznik Uhlan wydał rozkaz i zdyscyplinowani mierantajscy ochotnicy rozstąpili się, robiąc wąskie przejście. Janus przeszedł pierwszy, a za nim królowa i Marcus. Czoło tłumu zatrzymało się trzydzieści metrów dalej, gdzie most opadał na ląd. Ludzie z przodu obawiali się podejść bliżej do rzędu błyszczących bagnetów, natomiast idący za nimi, którzy tego nie widzieli, napierali na nich. Łuk mostu zmienił się w amfiteatr i Marcus ujrzał przed sobą wiele rzędów twarzy. Oczy wszystkich były zwrócone na Raesinię, podchodzącą w towarzystwie dwóch oficerów. W tłumie wybuchło jakieś zamieszanie. W końcu trzej mężczyźni przepchnęli się do przodu i przed pierwszy szereg. Wahali się chwilę, ale zaraz ruszyli naprzód, aby spotkać się z Raesinią i jej dwoma towarzyszami w połowie drogi. Pierwszy szedł młodzian w jasnozielonym płaszczu i z rapierem u boku, zdradzającym szlachcica. Dwaj jego kompani byli skromniej odziani i nieuzbrojeni. Wszyscy trzej mieli odzież w lekkim nieładzie po przedzieraniu się przez tłum, lecz ich przywódca spróbował otrzepać płaszcz z kurzu, zanim wystąpił, żeby się przedstawić. – Wasza królewska mość – powiedział, kłaniając się uniżenie. – Jestem

deputowany Alfred Peddoc sur Volmire, do usług. To są deputowani Dumorre i Maurisk. Przyszliśmy przemówić w imieniu Zjazdu Generalnego. Marcus zauważył, że Raesinia nagle zesztywniała, tylko na moment. Cokolwiek było tego powodem, zaraz otrząsnęła się z transu i łaskawie skinęła głową. – Deputowany Peddoc. To jest hrabia Janus bet Vhalnich Mieran, mój minister sprawiedliwości, oraz kapitan Straży, Marcus d’Ivoire. – Przerwała na chwilę. – Muszę jednak przyznać, że nie rozumiem. Jechałam przemówić do deputowanych, ale miałam wrażenie, że obradują w katedrze. Peddoc zawahał się. Maurisk wpatrywał się w Raesinię, ale Dumorre zabrał głos. – Deputowani zostali zaatakowani. Najemnicy w służbie ministra informacji próbowali bezprawnie aresztować wszystkich uczestników zgromadzenia. – Rozumiem, że ten atak się nie powiódł – rzekł Janus. – Został udaremniony – wyjaśnił Peddoc – przez deputowanego Dantona Aurenne’a, który wystąpił i wygłosił tak poruszające przemówienie, że wszyscy obecni rzucili broń i ściskali się jak bracia służący Vordanowi. – Zanim padł ofiarą zamachu – rzekł Maurisk. – Zamachu? – Raesinia podeszła bliżej i Marcus usłyszał lekkie drżenie w jej głosie. – Danton nie żyje? Peddoc poważnie skinął głową. – Został męczennikiem naszej sprawy, a jego ofiara nie będzie daremna. Zjazd Generalny wznowi obrady. – Oczywiście – potwierdziła Raesinia. – Tylko co tu robicie? – Zjazd Generalny będzie fikcją polityczną, dopóki Ostatni Diuk i jego zwolennicy kontrolują miasto – odparł Maurisk. – Jego Konkordat dostatecznie długo nas terroryzował.

– Całkowicie się z tym zgadzam – rzekł Janus. – W istocie... – Tak więc – ciągnął Maurisk, gromiąc go wzrokiem – Zjazd Generalny obejmie należną mu kontrolę nad wszystkimi podstawowymi działaniami rządu. Do chwili przeprowadzenia wyborów muszę prosić, aby wszyscy zbrojni, na czyjejkolwiek służbie, złożyli broń, uznając naszą władzę. – T... tak – wyjąkał Peddoc, niepewnie zerkając na Mauriska. – Cóż. To wydawało się najlepsze w tych okolicznościach. Nie wiemy, jak głęboko sięgają wpływy Ostatniego Diuka, ale trzeba je wyplenić z korzeniami. Wszyscy, którzy złożą broń, będą traktowani kurtuazyjnie. Wasza wysokość, oczywiście, będzie nam towarzyszyć jako gość honorowy. – Mogę was zapewnić – rzekł Marcus – że hrabia Mieran nie miał nic wspólnego z Ostatnim Diukiem... – My o tym zdecydujemy – przerwał mu Maurisk. – I dobrze by zrobił, pamiętając, że to jego rozkaz doprowadził do aresztowania Dantona i upadku Vendre. – Wcale o tym nie zapomniałem – mruknął Janus. – Mogę na chwilę zostać sam z jej królewską mością? Maurisk miał kwaśną minę, ale Peddoc przerwał mu. – Dlaczego nie. Janus wziął Raesinię pod rękę – co w innych okolicznościach byłoby szokującym naruszeniem etykiety – i wszyscy troje odeszli na bok. – Jeśli pobiegniemy – rzekł zniżonym głosem Marcus – zdążymy wrócić do karety. Kilka salw powstrzyma tłum i zapewne będziemy mogli odjechać, zanim... – Sugerujesz, że powinnam poprosić ludzi hrabiego Mieran, żeby otworzyli ogień do tłumu? – spytała Raesinia. – Zrobiliby to, gdyby wasza królewska mość tego chciała – rzekł Janus.

– Ja tylko mówię, że jest taka możliwość – bronił się Marcus. – Nie podoba mi się gadanie tego Mauriska. Raesinia dziwnie się uśmiechnęła. – Mnie również. Jednak nie widzę innego wyjścia. Nawet gdybyśmy zdołali uciec, porucznik Uhlan i jego ludzie zostaliby wybici do nogi. I co potem? Powrót do Ohnlei? – Jestem zmuszony się z tym zgodzić. – Janus spojrzał przez ramię na tłum. – Ja... tego się nie spodziewałem. Jak na Janusa było to szokujące wyznanie. Marcus westchnął. – Zatem grzecznie składamy broń? Raesinia zdecydowanie kiwnęła głową. Odwróciła się i podeszła do Peddoca. – Chcę, żebyście zagwarantowali dobre traktowanie tym oficerom i ich ludziom – powiedziała. – Oczywiście – odparł. – Przetrzymamy ich przez jakiś czas – dodał Maurisk. – Kiedy jednak wszystko się uspokoi, zostaną uwolnieni. – Bardzo dobrze. – Raesinia wyprostowała się, chociaż niewiele dodało jej to wzrostu. – Zatem oddaję się pod waszą opiekę. Hrabio Mieran, zechce pan poprosić swoich ludzi, żeby złożyli broń? Janus zwrócił się do porucznika Uhlana. Jego rozkazy utonęły w owacjach. Radosne okrzyki zaczęły się na czele pochodu, gdzie ludzie widzieli, co się dzieje, ale szybko rozeszły się wśród całego tłumu. Jak iskra biegnąca po loncie, wieść i radość przemknęły po moście i rozeszły się jak kręgi na wodzie przez całe centrum miasta.

CZĘŚĆ PIĄTA

Andreas

Chata była ciemna i cicha. Andreas, bezgłośnie stąpając obutymi nogami po miękkiej, zasłanej warstwą liści ziemi, oparł się plecami o pień potężnego dębu i sprawdził pistolety, po czym na moment znieruchomiał w zadumie. Szara Róża zmusiła go do długiego pościgu. Oczywiście, można się było tego spodziewać. Byłby rozczarowany, gdyby było inaczej. Zostawili Ohnlei za plecami i wspięli się po lesistym zboczu na skraju ogrodów, wkraczając na królewski teren łowiecki. Ta prastara puszcza, nietknięta toporami drwali od czasów Farusa Zdobywcy, była porośnięta olbrzymimi rozłożystymi dębami oraz kępami wiotkich brzóz, z nielicznymi krzakami spowalniającymi ludzi i konie. Ziemia była miękka po niedawnym deszczu, ale nie tak błotnista, żeby pozostały na niej ślady. Na szczęście Szara Róża była ranna i Andreas zdołał nie stracić jej z oczu. Pozostawał w bezpiecznej odległości, oszczędzając siły i pozwalając jej się zmęczyć. Nie chciał ryzykować ataku, który mógłby dać jej przewagę. Oczywiście, Orlanko byłby wściekły. Ten pościg trwał cały dzień i zachodzące słońce rzucało skośne smugi światła między pnie drzew. Andreas jednak był przekonany, że plan, który opracował, pozwoli uporać się z królową i deputowanymi, jeśli on nie pozwoli, by Szara Róża w tym przeszkodziła. Ponadto marzył o tej chwili od lat. Polityka może zaczekać. To była... sprawa osobista. Gdy słońce zeszło niżej, zmniejszył dzielącą ich odległość. Szara Róża

zwolniła, osłabiona przebytą drogą i utratą krwi. W samej rzeczy, wyglądała na wyczerpaną. Wiedział, że musi to zakończyć przed zapadnięciem zmroku; ranna czy nie, mogłaby mu się wymknąć w ciemności. Nagle wspięli się na grań, z której była widoczna ta chatka. Jednoizbowy barak z bali, kryty gontem i zapewne należący do któregoś z królewskich łowczych. Jednak z komina nie unosił się dym, a mała stajnia była pusta. Chwiejąc się i ściskając zranione ramię, Szara Róża podbiegła prosto do drzwi i wpadła do środka. Dotychczas Andreas myślał, że uciekała na oślep, ale najwyraźniej kierowała się tutaj, co oznaczało, że przygotowała to miejsce na taką ewentualność. Przerwał pościg i obszedł budyneczek, upewniając się, że nie ma tam innych drzwi. Potem podszedł do nich, stanął za najbliższym drzewem i nasłuchiwał. Słyszał tylko śpiew ptaków i szelest liści nad głową. Zatem to jej melina. Kryjówka. Z pewnością ma w niej broń. Mogą tu być pułapki. Szara Róża jednak nie wyglądała na zdolną do walki. Teraz, kiedy ją osaczył, mógł wezwać posiłki, lecz w tym celu musiałby na jakiś czas odejść od tej chaty. A Szara Róża mogła udawać osłabienie i uciec, kiedy on się odwróci. Nie. Trzeba zakończyć to teraz. Tylko ostrożnie. Wyjął pistolet i wysunął się zza drzewa, po czym podbiegł do chaty i przywarł do ściany, obok drzwi. Nie miały zamka, tylko zwykłą klamkę. Andreas próbował dojrzeć coś przez szpary w ścianie, ale w środku było zbyt ciemno. Przesunął się do futryny i podejrzliwie spojrzał na klamkę. Czy błyszczała tylko od niedawnego deszczu? Czy może pomalowano ją jakąś żrącą cieczą, czekającą na nierozważne dotknięcie palcem? Cofnął się kilka kroków i rozejrzał wokół, aż znalazł odpowiedni kij. Potem przełożył pistolet do lewej ręki, znów przywarł plecami do ściany i tym prymitywnym narzędziem zaczął naciskać klamkę. Trochę to trwało,

ale udało mu się i pchnięte kijem drzwi ze skrzypieniem uchyliły się do środka. Kiedy otworzyły się na tyle, by w otworze zmieścił się człowiek, rozległ się metaliczny trzask. W następnej chwili wygięte ostrze kosy ze świstem przecięło powietrze nad progiem, na wysokości krocza intruza, który by na nim stanął. Zatoczyło niemal pełny krąg i wbiło się w ścianę na zewnątrz w sposób, który poważnie zaszkodziłby komuś stojącemu obok otwieranych drzwi. Z trzymanego przez Andreasa kija posypały się drzazgi. Uśmiechnął się i przełożył pistolet z powrotem do prawej ręki. Omijając ostrze, bokiem prześliznął się przez drzwi, nie otwierając ich szerzej. Uważnie przyjrzał się podłodze, szukając rozciągniętych drutów lub kolców, ale niczego takiego tam nie było. Wnętrze chaty rozjaśniało tylko słabe światło wpadające przez otwarte drzwi, ale na środku, obok ciężkiego kuchennego stołu z kamienia, dostrzegł ludzką postać. Obok znajdowało się płytkie wgłębienie, wyglądające na skrytkę, z której zdjęto zakrywające ją drewniane wieczko. Wytężając wzrok, Andreas dojrzał znajdującą się w niej parę pistoletów, ale postać nie próbowała po nie sięgnąć. Czy to Szara Róża? Było za ciemno, żeby mieć pewność. Jednak prostokąt słonecznego światła wpadającego przez drzwi ukazywał parę szkarłatnych kropel na podłodze. – Czy uciekałaś tak daleko tylko po to, żeby zemdleć za progiem? – zapytał. Postać nie odpowiedziała. Wycelował w nią pistolet i powoli ruszył naprzód. Dostrzegł niewątpliwie kobiece kształty. Najbezpieczniej byłoby najpierw strzelić, a potem sprawdzić, lecz jeśli Szara Róża czaiła się gdzieś obok, po wystrzale przez moment byłby nieuzbrojony. Tak więc Andreas wycofał się rakiem, spoglądając na wszystkie kąty chaty. Nikt nie krył się

w półmroku, a ciało na podłodze nie ruszało się. Podszedł bliżej, wyciągnął nogę i trącił je czubkiem buta. Zadrżało słabo, ale nie zareagowało. Trzymając wycelowany pistolet, obrócił ciało i pospiesznie się cofnął. To ciało... nie było ciałem. Była to wielka lalka, manekin wypchany słomą i ubrany w damski płaszcz. Kukła nie miała twarzy; w miejscu oczu i ust była wyhaftowana róża, czarno-szara. – Sprytnie – rzekł Andreas, powoli obracając się na pięcie. – Chyba jednak nie dość sprytnie. Ledwie trzymasz się na nogach. Może przerwiemy ten pojedynek? Oczywiście, wcale nie oczekiwał, że ona się podda, ale ta propozycja mogła sprowokować ją do jakiejś odpowiedzi. W tym momencie zadziałało drugie urządzenie uruchomione przez naciśnięcie klamki. Zakopane pod podłogą dziesięć baryłek czarnego prochu eksplodowało jednocześnie, zmieniając chatę i wszystko, co w niej było, w rozkwitającą różę ognia, która wystrzeliła przez baldachim listowia i strząsnęła płonące liście z drzew. Huk przetoczył się echem po terenie łowieckim, aż po ściany pałacu w oddali.

Orlanko Zanim diuk Orlanko wdrapał się po składanych schodkach do komfortowego wnętrza swojego prywatnego powozu, był spocony i zasapany. Teraz wiedział, że za długo siedział w ministerstwie. Kiedy stało się jasne, że Vhalnich pokonał szarych – i jak, do diabła, mogło do tego dojść? – urzędnicy Pajęczyny zaczęli przygotowania do ewakuacji. Najważniejsze archiwa wywieziono, a spalarki w podziemiach z szumem płomieni pożerały mniej ważne dokumenty. Orlanko zawsze starał się przewidzieć wszystko,

tak więc miał plany przygotowane na każdą ewentualność, nawet upadku Pajęczyny. Nie było tu niczego, czego nie dałoby się zastąpić. Ludzie Vhalnicha jednak nie atakowali i dlatego Orlanko zwlekał z wydaniem rozkazu ewakuacji. Dopiero kiedy otrzymał wiadomość od swoich agentów, pogodził się z myślą, że ta runda została zdecydowanie przegrana. Tłum pokonał zarówno ludzi, których tam wysłał, jak i mierantajską gwardię Vhalnicha i zanim te wieści do niego dotarły, znajdował się zaledwie godzinę drogi od bram Ohnlei. Ponieważ część ludzi Vhalnicha wciąż patrolowała teren, nie mógł odjechać powozem. Uciekł innym tunelem, którego zamaskowany wylot znajdował się na królewskich terenach łowieckich. Tam na Orlanka i jego świtę czekały konie, tak więc szybko mogli dotrzeć do traktu biegnącego do Midvale. Diuk był, łagodnie mówiąc, słabym jeźdźcem, a ze względu na jego niewielki wzrost dosiadanie konia wyglądało niezbyt dostojnie. Przeklinał każdą minutę spędzoną w siodle, najpierw jadąc powoli przez las, a potem nieco szybciej, do drogi, na której czekał powóz. Gdy był w połowie drogi, donośny huk przerwał panującą w lesie ciszę. Patrząc na słup dymu, który zdawał się wznosić gdzieś w środku terenów łowieckich, Orlanko nie potrafił wyjaśnić przyczyny tego wybuchu. Nie było żadnego powodu, aby przechowywać tutaj tak dużą ilość prochu. To było kolejne z wielu niewytłumaczalnych wydarzeń tego dnia. A ponieważ diuk był dumny z tego, że wie o tym mieście wszystko, ten fakt niewymownie go irytował. Czekały na nich trzy pojazdy: dwa duże wozy z archiwami i czarna kareta z zasłoniętymi oknami dla samego Orlanka. Były tam również dwa tuziny strzelców konnych w czarnych płaszczach, co wraz z oddziałem eskortującym go z Pajęczyny wystarczało, żeby poczuł się bezpieczny. Pomimo protestu mięśni, obolałych nawet po tak krótkiej konnej jeździe,

wgramolił się do powozu i opadł na miękkie siedzenie. Naprzeciw niego siedziały dwie zakapturzone postacie w brązowych płaszczach. Brat Nikolai i jego podopieczna byli wśród pierwszych ewakuowanych z Pajęczyny, w taki sposób, by ukryć ich tożsamość nawet przed Konkordatem. Orlanko nie śmiał teraz ryzykować zerwania kontaktów z Kapłanami Czerni. Jednak widok błyszczącej czarnej maski Nikolaia jeszcze zwiększył jego rozdrażnienie. Raporty jego agentów szczegółowo opisywały niektóre wydarzenia. – Wasi ludzie kiepsko się spisali, bracie Nikolai – warknął, gdy powóz ruszył. Kapłan wzruszył ramionami. – To nie moja robota, jak wasza książęca mość na pewno wie. Sądzę jednak, że jego wielebność chciał jak najszybciej z tobą o tym porozmawiać. – Poklepał po udzie siedzącą obok niego dziewczynę. – Jest tam jeszcze? Zdjęła z głowy kaptur. Głowę miała owiniętą czarną jedwabną opaską, zakrywającą puste oczodoły. – Tak. Chwileczkę. – A potem chrapliwym głosem pontifeksa Czerni powiedziała: – Orlanko. – Wasza wielebność – odpowiedział. – Rozumiem, że znasz ostatnie wieści? – Owszem – odparł z oddali pontifex. – Muszę powiedzieć, że zaczynam mieć wątpliwości co do twojego zaangażowania. – Zaangażowania? Obiecano mi swobodę działania. – I miałeś ją. – Aż do dziś! To jeden z waszych ludzi zabił Dantona i rozwścieczył tłum. – Nie było innego wyjścia – rzekł pontifex, a dziewczyna dziwnie wykrzywiła usta, wymawiając jego słowa. – Był opętany, o czym powinieneś

wiedzieć, a jego demon był szczególnie niebezpieczny. Trzeba go było wyeliminować. – Panowałem nad sytuacją. – Wątpię. Powiedziano mi, że twoi ludzie byli gotowi przyłączyć się do rebeliantów, gdy tylko Danton zaczął przemawiać. Orlanko wydął usta. Od dawna podejrzewał, że Kapłani Czerni mają w mieście swoich informatorów, ale potwierdzenie tych podejrzeń rozwścieczyło go. Ponadto nieprzyjemna była świadomość, że pontifex zapewne ma rację. W końcu oddział specjalny składał się ze zwykłych najemników, a nie jego starannie wyszkolonych agentów Konkordatu. A jeśli Danton był opętany przez demona... Po raz pierwszy pożałował, że wysłał Jen Alhundt do Khandaru. Wtedy z zadowoleniem pozbył się tej aroganckiej agentki Kościoła, lecz mając do czynienia z demonami, dobrze byłoby mieć ją u swego boku. – Cóż – rzekł po chwili milczenia. – Co się stało, to się nie odstanie. Tłum chyba zwrócił się przeciwko Vhalnichowi, więc może sprawy nie wyglądają tak źle, jak się zdaje... – Gorzej – warknął pontifex. – Vhalnich nie jest zwyczajnym wrogiem. Ma do dyspozycji Tysiąc Imion. Teraz, gdy ty i twoi ludzie zostaliście wygnani z miasta, bez przeszkód zostanie następnym Królem Demonów. Twoja porażka ma poważne konsekwencje, Orlanko. Orlanko zacisnął pięści. Pewnego dnia, wasza wielebność, wycedził w duchu. Pewnego dnia słono zapłacisz za każdą zniewagę. Nie podniósł jednak głosu. – Już podjąłem pewne działania, by naprawić tę sytuację. Do rana będę w Midvale... – Rób, co uważasz za stosowne. Zabrzmiało to niebezpiecznie zdawkowo.

– Mam nadzieję, że wasza wielebność rozumie, iż pomimo niepowodzeń nadal jesteśmy bliscy osiągnięcia naszego celu. Możemy rozpędzić ten motłoch, a kiedy będziemy mieli w garści Raesinię, wszystko będzie pod kontrolą. – Tak zawsze mnie zapewniałeś – rzekł pontifex. – Przestaję ci wierzyć, Vordanaju. Nie pozwolę, aby na tym brzegu powstało następne królestwo ciemności, rozumiesz? Tak więc wszelkimi środkami opanuj sytuację. Ponieważ jeśli nie zdołasz tego zrobić, będę zmuszony poczynić... inne kroki. – Ja... – zaczął Orlanko. – Już go nie ma – powiedziała niewidoma dziewczyna. Jesteśmy tak blisko, pomyślał diuk. Pracowałem nad tym przez tyle lat, jesteśmy tak blisko. Gdyby nie Danton i Vhalnich, wszystko poszłoby gładko. Teraz dojdzie do walk i rozlewu krwi, ale nie da się tego uniknąć. I nie pozwolę temu świętoszkowatemu staremu głupcowi zniszczyć wszystkiego, co stworzyłem. Słońce dopiero wyzierało zza horyzontu, gdy kareta i towarzyszące jej wozy z turkotem zjechały z traktu na łagodne, trawiaste zbocze wysokiego pagórka. Stamtąd Orlanko zobaczył kilkaset domów oddalonego o kilka mil Midvale – ładnego, tętniącego życiem miasteczka. Nieco bliżej znajdowały się regularnie rozmieszczone niskie i długie budynki koszar, w których stacjonowało królewskie wojsko. Pod Midvale usytuowany był stały obóz ósmego i dziesiątego pułku piechoty oraz oddział kirasjerów. Tworzyli drugie miasteczko mające siedem tysięcy mieszkańców – nie licząc żon, służby, markietanów – które wyrosło obok pierwszego, ale nie tak ładne. Inny powóz nadjechał od strony placu defilad, po którym – sądząc po bujnie rosnących chwastach – ostatnio niewiele defilowano. Pojazd był eskortowany przez szwadron kirasjerów w napierśnikach z polerowanej stali i zwieńczonych piórami hełmach. Dwaj z nich podjechali do karety Orlanka,

otoczonej przez oddział konnych strzelców Konkordatu. W środku utworzonego przez jeźdźców kręgu, przy składanym stoliku zarzuconym mapami stał hrabia Torahn. Towarzyszyło mu kilku innych oficerów, których Orlanko nie znał. Konkordat miał teczki na każdego liczącego się wojskowego, ale minister informacji nie interesował się tymi, którzy zapewne nigdy nie mieli stanąć przed sądem. I chyba słusznie. Garnizon Midvale nie był uważany za obiecujący przydział, tak więc każdy stacjonujący tu oficer prawdopodobnie nie był nikim ważnym. Orlanko zaczekał z wysiadaniem, aż jeden z jego ludzi przystawił do drzwi drabinkę, oszczędzając mu konieczności niezbyt dostojnego skoku. Torahn i jego wojskowi spoglądali na niego zimno, jakby był jakimś oślizłym stworem, który uparł się pełzać po trawie, zamiast cicho zgnić pod jakimś kamieniem. I prawdę mówiąc, Orlanko czuł się niepewnie na otwartej przestrzeni, mierzony spojrzeniami postawnych, aroganckich mężczyzn z lśniącymi ostrogami. Zawsze wolał zatrudniać niskich, szybkich i sprytnych. Jednak w trudnych chwilach trzeba używać wszelkich, nawet nieprzyjemnych środków. – Wasza książęca wysokość – rzekł hrabia Torahn. – Miło mi widzieć, że nic ci się nie stało. Kiedy nie otrzymaliśmy żadnych wieści z pałacu, obawialiśmy się najgorszego – Na szczęście do najgorszego nie doszło, ale i tak jest źle – odparł Orlanko. – W mieście wybuchł otwarty bunt, wywołany przez zdrajcę Vhalnicha. Pułkownicy wydali okrzyki konsternacji, ale Torahn uciszył ich machnięciem ręki. – A królowa? – zapytał. – Uwięziona. Myślę, że będzie dobrze traktowana. Buntownicy twierdzą, że walczą w jej imieniu. Potrzebują jej, aby porwać pospólstwo.

Torahn zmarszczył brwi. – Mam nadzieję, że nie zamierzają uczynić jej zakładniczką. – Trudno mi uwierzyć, że jakiś Vordanaj mógłby zrobić coś takiego – stwierdził Orlanko. – Buntownik czy nie. – Racja. – Torahn gniewnie spojrzał na trzech pułkowników. – Wygląda na to, że pomimo moich rozkazów przygotowania jeszcze nie zostały zakończone. Powiedziano mi, że minie jeszcze parę dni, zanim będziemy gotowi do wymarszu. – Im prędzej, tym lepiej. Każda chwila, w której buntownicy mogą się okopać, działa przeciwko nam. Obaj ministrowie wymienili lodowate spojrzenia. Nie było oczywiste, kto powinien dowodzić. Jako diuk Orlanko miał wyższą rangę, ale Ministerstwo Wojny było ważniejsze od Ministerstwa Informacji, szczególnie w takich sytuacjach jak ta. Na razie obaj woleli nie robić z tego problemu. – Panowie. – Orlanko zwrócił się do trzech pułkowników. – Napisałem krótkie orędzie i chciałbym, żeby wasi oficerowie odczytali je żołnierzom. – Wyjął z kieszeni złożoną kartkę papieru i rzucił ją na stół. – Ponadto chcę, aby każdy żołnierz rozumiał, jak ważna i legalna jest ta operacja. Cokolwiek twierdzą buntownicy, uwięzili królową i nielegalnie zawładnęli siedzibą rządu jej królewskiej mości. Nie życzę sobie żadnych wahań czy sprzeciwów, gdy przyjdzie czas na konfrontację ze zdrajcami! Wszyscy trzej zasalutowali i zapewnili o swojej lojalności, ale Orlanko już nie słuchał. Jeśli zdołamy schwytać Raesinię i oczyścić Ohnlei ze zdrajców, myślał, znów zaprowadzimy porządek w mieście. Będzie to wymagało twardej ręki, szczególnie w buntowniczych dzielnicach na południowym brzegu rzeki i przy uniwersytecie. Tłum myśli, że nie musi się już obawiać Konkordatu. Trzeba dać mu nauczkę. Zastanawiał się, co się stało z Andreasem, i miał

nadzieję, że nie został zabity. Jego zamiłowanie do rozlewu krwi będzie bardzo przydatne w nadchodzących dniach. Najważniejsze jednak, żeby zrobić to szybko. Gdyby zwlekać za długo, Borelgajowie mogą zacząć się zastanawiać, czy ich pożyczki zostaną spłacone. A pontifex Czerni podejmie działania, których Orlanko wolał sobie nawet nie wyobrażać. Potrzeba czasu, czasu i jeszcze raz czasu. Kilka dni, kilka tygodni i bunt zostanie zdławiony. I królową nauczy się posłuszeństwa. A Janus bet Vhalnich umrze powolną i bolesną śmiercią.

Dziewiętnaście Winter

Przed katedrą dyndało osiem świeżych trupów, powieszonych za szyje na krenelażu dachu. Czworo z nich było Borelgajami: trzej mężczyźni w długich futrzanych płaszczach i kobieta w podartej eleganckiej sukni. Czwórka pozostałych, dwie kobiety i dwóch mężczyzn, miała na sobie nędzne odzienie vordanajskiego plebsu. Pewnie agenci Konkordatu, domyśliła się Winter. Miasto wrzało gniewem skierowanym przeciwko sługom Ostatniego Diuka i codziennie łapano kolejnych agentów Konkordatu, na podstawie coraz wątlejszych dowodów. Po obu stronach wejścia stali uzbrojeni ludzie z szarfami Gwardii Patriotycznej: Zieloni po lewej, Czerwoni po prawej, mierząc się równie wrogimi spojrzeniami. Winter, z czarną szarfą deputowanej, została wpuszczona po zaledwie pobieżnym sprawdzeniu. Krzyki i sporadyczne burzliwe oklaski świadczyły o tym, że Zjazd Generalny już obraduje. W przedsionku kłębił się tłum deputowanych, widzów i petentów. Kolejni gwardziści stali pod ścianami, a następna ich para – jeden Czerwony i jeden Zielony, oczywiście – pilnowała podwójnych

drzwi prowadzących do wielkiej sali. Winter przecisnęła się przez tłum i wykorzystując szczególnie głośną salwę okrzyków, pchnęła drzwi i wśliznęła się do środka. Wielka nawa katedry niezbyt nadawała się do takich obrad. Była długa i prostokątna, tak by kapłan mógł stać przy ołtarzu na jednym jej końcu i spoglądać na rzędy wiernych. Początkowo deputowani chcieli postawić mównicę przed ołtarzem, ale niektórzy z radykałów sprzeciwiali się takiemu oddzielaniu mówcy od pozostałych – a zatem symbolicznemu oderwaniu od społeczeństwa, zapoczątkowującemu proces wynoszenia jednostki nad kolektyw... i tak dalej. W końcu, w typowy sposób, który Winter zaczęła rozpoznawać, osiągnięto kompromis, zdecydowanie niewygodny i nikogo niezadowalający. Wzdłuż jednego z dłuższych boków prostokąta amifteatralnie ustawiono drewniane ławki, które zastąpiły różne parafernalia Kościoła Zaprzysiężenia. Na końcu sali ławy zaginały się, tworząc krótszy rząd, zasłaniający ołtarz. Mówca stawał pod drugą długą ścianą, znajdował się więc blisko jedynie części audytorium, w dodatku zdecydowanie poniżej. Przed ołtarzem, na prawo od mównicy, wygiętą część ław zwaną Zakrętem zajmowali monarchiści. Był wśród nich Peddoc i jemu podobni, członkowie znamienitych rodzin szlacheckich wspierani przez przedstawicieli bogatszych kupców, vordanajskich bankierów i innych wpływowych ludzi. Naprzeciw nich, na końcu części ławek po lewej, zasiadali radykałowie, obecnie przypadkowa koalicja studenckich rewolucjonistów, nisko urodzonych zwolenników gwałtownych reform oraz szlachciców zauroczonych Voulenne’em; naprzeciw mówcy zaś siedziała duża grupa nazywana konserwatystami (przez radykałów), republikanami (przez monarchistów) lub po prostu centrum. Nie było to zwarte stronnictwo, lecz zaledwie zbieranina tych, którzy z różnych powodów nie chcieli

przystąpić do jednych bądź drugich ekstremistów, w dodatku podzielona na podgrupy w zależności od pochodzenia, wspólnych interesów lub po prostu znajomości czy przyjaźni. Winter trzymała się Cyte, Cory oraz kilkorga studentów będących znajomymi Cyte, którzy nie dołączyli do radykałów. Winter często zadawała sobie pytanie, dlaczego została deputowaną. Kryteria wyboru nie były wyraźnie określone. Zaproszono każdego z tych, którzy byli obecni podczas zabójstwa Dantona, a wielu innych znalazło się tu dzięki swoim majątkom lub wpływom. Teoretycznie Winter miała reprezentować Jane i Skórzane Kurtki, ale Jane nie powiedziała jej, co ma tutaj robić. Prawdę mówiąc, od zamachu przeprowadziła z nią tylko jedną, i to bardzo krótką rozmowę. Obie uczestniczyły w pierwszym posiedzeniu deputowanych po kapitulacji królowej, ale kilkugodzinna dyskusja przerywana wrzaskami i rzucaniem kałamarzami zupełnie wystarczyła Jane. Wycofała się w bezpieczne zacisze swojej głównej kwatery po drugiej stronie rzeki. Winter w milczeniu przesiedziała przy niej kilka godzin, z widmem Abby wiszącym między nimi jak kurtyna. Gdy Jane wychodziła, Winter wymamrotała coś o tym, że musi obserwować, co się tu dzieje. Zemdliło ją, gdy w oczach Jane zobaczyła zdziwienie i udrękę. Od tej pory czuła się zobowiązana uczestniczyć w tych obradach, choćby dlatego, że miała coraz mniej do roboty. Miała wrażenie, że dryfuje, bez celu i steru. Każdy mijający dzień pogarszał jej relacje z Jane, ale nie była w stanie znieść bólu wywołanego otwarciem rany, żeby mogła się ona zagoić. Poza Jane znała tutaj tylko Janusa i Marcusa, a ci siedzieli w Vendre z innymi oficerami Straży i królewskich grenadierów, podczas gdy deputowani zastanawiali się, co z nimi zrobić. Winter pozostała tylko wątła przyjaźń z Cyte oraz niejasne poczucie winy nakazujące brać udział w tych hałaśliwych i męczących posiedzeniach. Pochwyciwszy jej spojrzenie, Cyte bezgłośnie wypowiedziała słowa

powitania, gdyż utonęły w zgiełku debaty. Winter niezgrabnie wycofała się rakiem wzdłuż rzędu ławek, aż dotarła do niej i usiadła między nią a Corą. – Co się dzieje? – zapytała, przykładając wargi do ucha Cyte. – To samo co wczoraj – odparła dziewczyna. – Próbują opracować procedury zamknięcia Zjazdu Generalnego. Teraz spierają się o veto. Monarchiści upierają się, że królowa powinna mieć prawo veta wobec uchwał. Radykałowie wiedzą, że nie chcą veta, ale nie mogą się zdecydować, jaka ma być rola królowej. – A co ty myślisz? Cyte wzruszyła ramionami. – Gareth zaproponował veto odrzucane przez dwie trzecie głosów deputowanych. Wydawało się, że to dobry kompromis, ale żadna ze stron go nie słucha. Ja chcę tylko, żeby wreszcie coś uzgodnili. – Westchnęła na widok zamieszania w ławach monarchistów. – Oto i Peddoc ze swoją codzienną petycją. – Znowu? Z mównicy padł okrzyk: „Cisza!”, i głuchy łoskot odbił się echem w sali, gdy stojący pod ścianami gwardziści uderzyli kolbami muszkietów o posadzkę. Hałas wreszcie przycichł w stopniu pozwalającym usłyszeć mówiącego i Johann Maurisk, przewodniczący zgromadzeniu, położył dłonie na mównicy i odkaszlnął. W jaki sposób Mauriskowi udało się zostać przewodniczącym, tego Winter także nie mogła zrozumieć. Stało się to w pierwszych dniach, gdy wszyscy byli jeszcze upojeni zwycięstwem, bo gdyby nie to, deputowani nadal spieraliby się o to, czy w ogóle potrzebują przewodniczącego. Maurisk należał do kręgu radykalnych studentów, lecz jego dobrze znane powiązania z Dantonem zapewniły mu wystarczające do przeforsowania nominacji poparcie centrum.

Z pewnością nie było to zajęcie, które zgodziłaby się wykonywać – za żadną cenę. Jednak Maurisk wyglądał na przyzwyczajonego do debat, które często kończyły się tym, że przewodniczący i deputowany stali twarzą w twarz i wrzeszczeli na siebie, tocząc pianę z ust. Chociaż Gwardia Patriotyczna formalnie miała bronić deputowanych, rozdzielanie ich stało się jej drugim najważniejszym zadaniem. – Oddaję głos deputowanemu Peddocowi – rzekł zrezygnowanym tonem człowieka wiedzącego, co teraz nastąpi.

Maurisk

Peddoc, odziany w jeszcze bardziej kolorowe i kosztowne szaty niż zwykle, wstał ze swego miejsca w pierwszej ławce monarchistów. Podniósł brodę i wyciągnął rękę, stając w oratorskiej pozie, jaką na uniwersytecie uczono przybierać studentów retoryki, nie zważając na drwiny i gwizdy mniej wykształconych członków innych ugrupowań. – Bracia deputowani – zaczął – zdobyliśmy to miasto. Lecz czy możemy poprzestać na tym naszym zwycięstwie? – „Naszym zwycięstwie”? – mruknęła pod nosem Cyte. – Nie pamiętam, żeby odegrał w nim jakąś rolę. Winter prychnęła drwiąco. – Nikczemny Orlanko czai się na północy, zaledwie kilka dni marszu stąd! – kontynuował Peddoc. – Nasi zwiadowcy meldują, że oddziały w Midvale szykują się do wymarszu. Jeśli chcemy utrzymać to, co zdobyliśmy, musimy uderzyć pierwsi! Proponuję, żeby to zgromadzenie odłożyło wszelkie inne sprawy i wezwało ochotników pod sztandary Gwardii Patriotycznej, która niezwłocznie ruszy na obóz Ostatniego Diuka! Monarchiści już klaskali i wiwatowali, zanim Peddoc skończył, i w centrum też rozległy się brawa, lecz radykałowie słuchali go w głuchym milczeniu. Ich przywódca, młodzieniec nazwiskiem Dumorre, wstał i teatralnie westchnął.

– Już to słyszałem, deputowany Peddoc – rzekł. – Gdyby Orlanko zamierzał pomaszerować na stolicę, nie sądzisz, że już by to zrobił? Winter pomyślała, że ma trochę racji. Deputowani wysłali zwiadowców do Midvale i chociaż ich amatorskie raporty były nieco bezładne, wyłaniał się z nich ogólny obraz ożywionej aktywności nieprzyjaciela, który jednak nie wymaszerował w pole. Peddoc już od czterech dni domagał się podjęcia działań, co szybko zaczęło graniczyć z farsą. Tak samo jak wiele innych rzeczy. – Ponadto – ciągnął Dumorre – sądzę, że teraz już znasz główny powód naszego sprzeciwu wobec twojej propozycji. Kto będzie dowodził siłami, które chcesz zebrać? A po pokonaniu Orlanka kto powstrzyma tego dowódcę przed zajęciem miasta? – Protestuję przeciwko insynuowaniu, że zrobiłbym coś takiego! – zagrzmiał Peddoc. – Zatem przyznajesz, że widzisz siebie jako dowódcę tych sił? – Oczywiście. – Peddoc wypiął pierś. – Czy mogę ci przypomnieć, że dowodziłem siłami, które zdobyły Vendre? To rozjuszyło obie strony i w sali wybuchł potworny rwetes. Gwardia Patriotyczna zaczęła uciszać zgromadzenie, tłukąc kolbami muszkietów w posadzkę, ale Zieloni stojący po prawej wkrótce próbowali zagłuszyć Czerwonych po lewej, co jeszcze zwiększyło kakofonię. Gwardia Patriotyczna była żywym dowodem problemów deputowanych. Została sformowana zaraz po kapitulacji królowej, gdy stało się jasne, że ktoś musi utrzymywać prawo i porządek. Oficerów Straży pozamykano, ale liczni strażnicy sympatyzowali z rewolucjonistami i tworzyli rosnącą armię ochotników pilnujących spokoju. Zamiast tradycyjnych zielonych mundurów Straży ci gwardziści nosili zielone opaski świadczące o ich przynależności. Jednak wkrótce inni deputowani zgłosili zastrzeżenia. Dawni strażnicy

byli dla nich zbyt związani z monarchistami i Koroną, a ich lojalność budziła wątpliwości. Tak więc protestujący stworzyli własną gwardię, noszącą czerwone opaski i mającą chronić deputowanych przed wszelkimi próbami brutalnego nacisku. Te dwie formacje pobiły się przed katedrą o to, kto będzie miał zaszczyt strzec deputowanych, którzy w końcu postanowili utworzyć podlegającą im Gwardię Patriotyczną obejmującą obie strony. Zamiast opasek ich członkowie mieli nosić niebiesko-srebrne szarfy, czyli w kolorach Vordanu. Niebawem jednak jakiś pomysłowy monarchista dodał do swojej szarfy cienki zielony pasek. Następnego dnia wszyscy gwardziści nosili takie zielone lub czerwone paski określające ich przekonania i Maurisk musiał ogłosić, że Zieloni i Czerwoni będą jednakowo licznie reprezentowani w całej katedrze. – Byłabym skłonna pozwolić mu wymaszerować – powiedziała Winter – gdyby pociągnął za sobą choć część tych idiotów. Przynajmniej pozbylibyśmy się ich. – Może do tego dojść – rzekła Cyte. – Wśród monarchistów mówi się, że Peddoc zamierza wymaszerować ze wszystkimi, którzy zechcą ruszyć, czy Zjazd to uchwali czy nie. Mówią, że Zieloni mają duży magazyn broni przejętej w Ohnlei. – Och. – Winter pożałowała swojego żartu. Jeśli Peddoc istotnie wyruszy w pole, wszyscy towarzyszący mu zapewne zostaną zabici. Atak takiego tłumu na regularne oddziały królewskiej armii byłby szaleństwem. – Do diabła. – Cyte przeczesała włosy palcami i potrząsnęła głową. – Będą o tym gadać przez cały dzień. – Zapewne. – Znajdę sobie jakieś pożyteczniejsze zajęcie – stwierdziła Cyte. – Takie jak próba wyczerpania rzeki łyżką. Idziesz?

Winter pokręciła głową. – Powinnam zostać. Mam obserwować przebieg obrad dla Jane. Cyte posłała jej dziwne spojrzenie, a potem wzruszyła ramionami. – Jak chcesz. Winter przesiedziała jeszcze cztery lub pięć godzin tej debaty, zanim głód zmusił ją do opuszczenia sali. Na placu przed katedrą było mnóstwo przekupniów sprzedających jedzenie i napitki, ale kiedy znalazła już coś do zjedzenia, nie zdołała się zmusić do powrotu do środka. Będą dyskutować o tym przez resztę dnia, a może i w nocy: czasem dopiero o pierwszej lub drugiej ostatni dwaj adwersarze w końcu milkli ze zmęczenia. Tak więc skierowała kroki do domu, a przynajmniej tego, co w tym dziwnym świecie pełniło funkcję jej domu. Miała wrażenie, że przeszła przez magiczne drzwi do jakiegoś innego Vordanu, w którym wszystko było postawione na głowie. Chociaż gdyby to naprawdę były czary, Wszystkożerca już by mnie ostrzegł, pomyślała. Deputowanym przydzielono apartamenty na Wyspie; wielu szlachciców i cudzoziemców, szczególnie Borelgajów, uciekło z miasta, zostawiając puste mieszkania. Kwatera Winter mieściła się na drugim piętrze wąskiej kamienicy o kamiennej fasadzie, w której miesięczny czynsz zapewne był wyższy od rocznego żołdu porucznika. Mieszkanie zostało splądrowane, zanim się wprowadziła, ale złodzieje zostawili łóżko, stół i krzesła, co zupełnie jej wystarczało. Weszła po schodach i przystanęła przed drzwiami swojej kwatery. Na podłodze leżała koperta zaadresowana do niej wyraźnym i eleganckim charakterem pisma. Poczta nie działała od kilku dni, gdyż praktycznie podlegała Ministerstwu Informacji, tak więc ktoś musiał dostarczyć ten list osobiście. Winter podniosła kopertę i złamała zwykłą woskową pieczęć. Przeczytała notatkę:

Winter, Proszę, przyjdź. Potrzebuję Twojej pomocy. Jane Poniżej podpisu znajdował się jeszcze jakiś dopisek, starannie przekreślony. A pod nim tylko dwa słowa: „Kocham Cię”. – Niech to szlag! – siarczyście zaklęła Winter. Godzinę później, zdjąwszy czarną szarfę deputowanej, zmierzała w stronę Doków. Po ulicach krążyło kilku przedsiębiorczych dorożkarzy, ale Winter postanowiła się przejść w nadziei, że spacer ją otrzeźwi. Tak się nie stało. Myślała tylko o Jane: jej uśmiechu, miękkich rudych włosach, jej ciele przytulonym do Abby, lekko rozchylonych wargach, gdy dłonie Abby pieściły jej piersi. Winter dotknęła wepchniętego do kieszeni liściku, zmiętego w kulkę, i przygryzła wargę. Przeszła przez plac Triumfu Farusa, wciąż zasłany śmieciami i gruzem po rozruchach, a potem Wielkim Mostem na południowy brzeg. Zatopiona w myślach dopiero kilka przecznic od budynku Jane uświadomiła sobie zmianę, jaka zaszła na tych ulicach. Kiedy obchodziła je z Jane, roiły się od ludzi i rozbrzmiewały gwarem rozmów, poprzecinane sznurami z suszącym się praniem i pełne bawiących się dzieci. Teraz były opustoszałe. Napotykała tylko nielicznych przechodniów, idących szybko ze spuszczonymi głowami, i nie widziała żadnych dzieci. W oddali dostrzegła kilkuosobowy patrol Gwardii Patriotycznej wychodzący zza rogu z muszkietami na ramionach. Winter przyspieszyła kroku. Nie znała tej okolicy zbyt dobrze. Po raz drugi skręciwszy w niewłaściwą ulicę, której nie poznawała, przystanęła i zacisnęła zęby. Nie obawiała się, że zabłądzi, ponieważ każdy napotkany na ulicy mógł wskazać jej drogę do kwatery Szalonej Jane, ale teraz... Ciężka dłoń opadła jej na ramię. Winter instynktownie obróciła się na

pięcie, lecz napastnik błyskawicznie złapał ją drugą ręką za nadgarstek. Wolną dłonią sięgnęła do pasa, szukając noża, którego nie miała, ale zaraz rozpoznała tę olbrzymią postać i odetchnęła z ulgą. – Orzeszek – powiedziała. – Piekielnie mnie przestraszyłeś. – Przepraszam. Nie chciałem, żebyś mi uciekła. – Puścił ją. – Jane chce cię widzieć. – Właśnie próbowałam ją znaleźć. – Winter zmieszała się i wzruszyła ramionami. – Chyba zabłądziłam. – Chodź. To tam. Przez resztę drogi szedł obok niej, tak że czuła się jak eskortowana więźniarka. Niepokoiło ją jego zachowanie: miał ponurą minę i na jej próby nawiązania rozmowy odpowiadał monosylabami. Winter ucieszyła się, gdy minęli kolejny róg i zobaczyła znajomy kształt starego budynku zajętego przez Jane. Gdy Orzeszek zapukał do drzwi, otworzyła je bardzo zdenerwowana nastolatka z ciężką drewnianą pałką. Z wyraźną ulgą powitała Orzeszka i szeroko otworzyła oczy na widok Winter. Kiedy weszli do środka, Winter zobaczyła trzy inne dziewczyny, podobnie uzbrojone i szepczące z podnieceniem. – Ja, hmm... – zaczęła pierwsza. – Pójdę po... kogoś. Zostańcie tutaj. Pobiegła. Winter, Orzeszek i pełniące wartę dziewczyny czekali w milczeniu przez kilka minut. Gdzieś w pobliżu zapłakało niemowlę. Niemowlę? – Winter! Oczywiście, to była Abby. Winter spięła się i przybrała obojętną minę. – Hmm. Cześć. Jane prosiła, żebym przyszła. – Wiem. Dzięki, Orzeszku. Zabiorę ją na górę.

Orzeszek kiwnął głową i odszedł. Abby skinęła na Winter i poprowadziła ją korytarzem do starych, trzeszczących schodów. Kiedy Winter była tu ostatnio, pomieszczenia na dole były zakurzone i nieużywane, a dziewczyny przebywały na piętrach. Teraz pod ścianami leżały materace, koce i prowizoryczne posłania i wydawało się, że wszyscy nieobecni na ulicach znaleźli się tutaj. Głównie były to młode kobiety; nie wesołe i dobrze odżywione dziewczęta, które pamiętała, ale brudne i wystraszone. Było też kilku chłopców oraz gromadka starców i staruszek, poowijanych kocami. Wszystkie rozmowy cichły na widok nadchodzących i wszystkie spojrzenia odprowadzały Abby i Winter, dopóki obie nie znikły w głębi korytarza. – Abby – szepnęła Winter. – Co tu się dzieje, do diabła? Abby pokręciła głową. – Jane ci wyjaśni. Dotarły do klatki schodowej, weszły na czwarte piętro i do gabinetu, który służył Jane za salę konferencyjną. Jane siedziała za stołem razem z Chris, Beccą i Winn, ale na widok wchodzących wyprostowała się i wyprosiła je machnięciem ręki. Wszystkie wyszły, robiąc wielkie oczy. – Jane... – zaczęła Winter. – Orzeszek spotkał ją na ulicy – powiedziała Abby. – Była sama. Jane zbladła i zacisnęła zęby. – Winter – wycedziła. – Co ty, do cholery, wyprawiasz? – Myślałam, że przychodzę się z tobą zobaczyć – powiedziała Winter. Zerknęła na Abby. – Otrzymałam twój list. – I przyszłaś tu sama? Winter poczerwieniała. – Rany boskie, nie jestem dzieckiem! Jane podeszła do krzesła i ostrożnie usiadła, jak staruszka oszczędzająca

zreumatyzowane stawy. Abby odkaszlnęła. – Na ulicach nie jest bezpiecznie – powiedziała. – Już nie. Trzy nasze dziewczyny zostały napadnięte, ostatnia w biały dzień i dwie przecznice stąd. – Nie mówiąc o synu Billy’ego Burdocka – dodała Jane. – Sal wyłowił go z rzeki z poderżniętym gardłem. Kilka innych osób zaginęło. Winter przeszedł dreszcz. – Boże. Ja nie... Nie miałam pojęcia. – Oczywiście, że nie – mruknęła Jane. – Nikt z tych przeklętych deputowanych nie pofatygował się na południowy brzeg, żeby się rozejrzeć. – Widziałam oddział Gwardii Patriotycznej – protestowała Winter. – Chyba patrolują teren? Jane tylko się roześmiała. – Gwardziści są częścią problemu – powiedziała Abby. – Kiedy nie nękają ludzi, włamują się do domów, szukając szpiegów, i kradną wszystko, co się da. – Albo walczą z sobą – dorzuciła Jane. – Ludzie się boją – ciągnęła Abby. – Do miasta nie dociera dość żywności i ci z Nowego Miasta i Dna przychodzą tutaj szukać pożywienia. Winter rozejrzała się za wolnym krzesłem, znalazła jedno i opadła na nie. Przez chwilę milczały. – Kim są ci wszyscy ludzie na dole? – zapytała cicho, chociaż już się domyślała. – Mieszkańcy Doków, którzy nie mają się gdzie podziać – odparła Abby. Popatrzyła na Jane. – Jednak nie możemy ich tu trzymać. Nam samym kończy się żywność, a tym bardziej... – Wiem – powiedziała Jane. – Zostało zaledwie na...

– Wiem – warknęła Jane. – Abby, wyjdź stąd, dobrze? Abby popatrzyła na Winter, która zdołała odpowiedzieć jej beznamiętnym spojrzeniem. Ze zdumieniem zobaczyła w oczach Abby niemą prośbę. Dziewczyna poruszyła wargami, bezgłośnie wymawiając dwa słowa. Pomóż jej. Potem wyszła, zamykając za sobą drzwi. Zapadła długa, niezręczna cisza. – Winter – ochrypłym szeptem odezwała się Jane. – Gdzie byłaś? Uciekłam, pomyślała Winter. Jak zwykle. Kiedy potrzebowałaś mojej pomocy. – Na Zjeździe – powiedziała. – Miałam nas tam reprezentować... Sama uznała to za kiepską wymówkę. – Czy oni wiedzą, co się tutaj dzieje? – Nie – przyznała Winter. – Debatują o tym, czy królowa powinna mieć prawo veta. Jane znów zaśmiała się głucho. – Och. Rozumiem, dlaczego ta sprawa ma priorytet. – Chcą dobrze – powiedziała Winter, nie wiedząc, dlaczego ich broni. Poprawiła się. – Przynajmniej niektórzy. Jane znów zamilkła. – Napisałaś, że potrzebujesz mojej pomocy – podsunęła Winter. – W tym liście. – Czekałam na twój powrót – wyjaśniła Jane. – Próbowałam trzymać to wszystko w garści, ale to jak... jak dwa pierdolone zaprzęgi ciągnące mnie w różne strony. Ludzie potrzebują pomocy, moje dziewczyny potrzebują pomocy, ale nie mamy dość żywności i sytuacja za szybko się zmienia. Połowa rybaków zabrała się stąd, sklepy są pozamykane i nikt nie chce

kiwnąć palcem, żeby pomóc drugiemu. – Spojrzała na Winter. – Pamiętasz Krzywego Sala i George’a Flaka? Winter kiwnęła głową. – Myślałam, że wtłukłam trochę rozumu do ich tępych łbów. – Jane znów wbiła wzrok w podłogę. – Sal powiedział komuś z Gwardii, że jego zdaniem George to szpieg Konkordatu. Zeszłej nocy oddział Gwardii wdarł się do domu George’a i zabrał go. Osiem trupów wiszących na krenelażu katedry. Winter nie wiedziała, czy jednym z nich był George. Starała się nie przyglądać im zbyt dokładnie. – Myślałam, że panuję nad sytuacją – ciągnęła Jane. – Jednak wszystko rozłazi mi się w rękach i nie... nie wiem, co mam robić. Pomyślałam, że przyjdziesz mi pomóc. – Przełknęła ślinę. – Nie sądziłam, że będę musiała błagać. – Jane... Winter pragnęła – tak bardzo pragnęła – wstać, podbiec do Jane, wziąć ją w ramiona i nigdy nie puścić. Jednak wciąż widziała obraz Jane z Abby, który nie pozwalał jej podnieść się z krzesła ani wypowiedzieć słowa. Tylko w jeden sposób mogła go przegnać. To było jak piłowanie zdrowej kończyny, przecinanie miękkiego ciała zardzewiałymi zębami piły, aż odsłoni się ukryta pod nim kość, która w końcu pęknie. Albo zagryzanie w zębach ołowianej kuli do muszkietu, żeby nie wrzasnąć. – Ja... – Winter przełknęła ślinę. – Tamtej nocy po zdobyciu Vendre. Widziałam cię... – Słowa z trudem wydobywały się przez ściśnięte gardło. – Ciebie i Abby – dokończyła szeptem. Znów zapadła cisza, nieznośnie przytłaczająca. Winter oddychała szybko i serce biło jej jak szalone. – Widziałaś to – ponuro powiedziała Jane. Winter skinęła głową, bojąc się, że zawiedzie ją głos.

– I dlatego... trzymałaś się na uboczu. – To nie jest tak, jak myślisz – powiedziała Winter. Nagle słowa popłynęły jej z ust jak wino z odkorkowanej butelki. – Zrozumiałam, że wy dwie musiałyście być... razem, zanim tu przybyłam. I nie mogłam... Chcę powiedzieć, że nie mogłam tak po prostu zjawić się i spodziewać, że ty... To byłoby nie w porządku. Wobec was obu. Rozumiesz? – Urwała, bo zabrakło jej tchu. Proszę, powiedz, że rozumiesz, szepnęła w duchu. – Jak tylko zobaczyłam, że to ty – rzekła Jane – powiedziałam jej. Zrozumiała to. Wiedziałam, że to ją zabolało, ale tylko stała i uśmiechała się do mnie, cholera. Boże. A potem, tamtej nocy... – Zerwała się z krzesła, tak gwałtownie, że odleciało do tyłu. Zacisnęła pięści. – Byłam pijana. Ona chyba też. I czułam się samotna, a ty... – Zgrzytnęła zębami. – Sypiałam sama. Od kiedy tu przybyłaś. A ona... była tu. Cholera. – Rzuciła się na Winter, z roziskrzonymi oczami. – Czego się po mnie spodziewałaś? Winter podniosła ręce. – Powiedziałam ci! Byłabym nie w porządku, gdybym prosiła... o cokolwiek. Nie w porządku. – Zawahała się. – Przyszłam tu przeprosić. – Ty. – Jane przeszyła ją gniewnym spojrzeniem. – Przyszłaś tu przeprosić. – Tak. – Za co? Winter wierciła się niespokojnie. – Chyba za to... że czułam to, co czułam. Jane zamilkła i przesunęła dłonią po włosach, szarpiąc sterczące kosmyki. – Kurwa. Na spiżowe jaja pierdolonej Bestii. Na fiuta Karisa Zbawcy z uwiązanymi dzwonami. Najwyraźniej zabrakło jej bluźnierstw, bo przycisnęła dłoń do ust i potrząsnęła głową. Ku zdziwieniu Winter oczy miała pełne łez.

– Chciałaś przeprosić. – Jane dwoma szybkimi krokami przeszła przez pokój i usiadła za skrzyżowanymi nogami u stóp Winter. – Uważałaś, że to ty powinnaś przeprosić mnie. – Jane? – Winter pochyliła się nad nią. – Dobrze się czujesz? Jane przycisnęła czoło do kolan Winter i przez chwilę siedziała tak w milczeniu. – Nie zasługuję na ciebie – szepnęła. – Nie zasługuję... na kogoś takiego jak ty. Winter usłyszała szloch. Jane płakała. Jane, która nie płakała, gdy zamknięta w celi czekała na nieznajomego mężczyznę, który miał ją zgwałcić i zabrać w niewolę. Przez moment Winter jak sparaliżowana spoglądała na nią ze zdumieniem, jakby słońce wstało na zachodzie, a woda zaczęła płynąć z morza ku górom. Potem zsunęła się z krzesła na podłogę obok Jane i wzięła ją w ramiona. Jane wtuliła twarz w jej ramię. – Przepraszam – powiedziała głosem zduszonym przez materiał sukni. – Winter, tak mi przykro. Ja... – Powiedziałam ci – rzekła Winter, też lekko drżącym głosem. – Ty i Abby... Jane potrząsnęła głową, pocierając policzkiem o suknię Winter. – Kiedy nie mogłam cię odnaleźć, zaczęłam szaleć. Abby... pomogła mi. Sądziłyśmy, że nie żyjesz, i próbowałam sobie wmówić... że to, co łączyło mnie z nią, było takie jak to, co łączyło mnie z tobą. – Objęła talię Winter. – Kiedy znów cię zobaczyłam, zrozumiałam, że byłam w błędzie. Cholernym błędzie. Tak mi przykro. To było głupie, głupie, głupie, za dużo wypiłam i... – Zamilkła i przełknęła ślinę. – Nie. Żadnych wymówek. Przepraszam. Tak mi przykro... Winter położyła dłoń na głowie Jane i wsunęła palce w jej włosy. Te same jedwabiste i rude włosy, teraz krótkie i zlepione potem, ale wciąż tak

znajome, że ten gest niemal bolał. Mocno przytuliła Jane. – W porządku – powiedziała. Siedziały tak przez chwilę, Jane – drżąc w bezgłośnym płaczu, a Winter – obejmując ją i zastanawiając się, czy powinna jeszcze coś powiedzieć. W końcu Jane podniosła głowę. Wyglądała okropnie – z zaczerwienionymi oczami i cieknącym nosem – ale to tylko rozbawiło Winter. – Czy myślisz... – zaczęła Jane i urwała. – Tak? – Czy byłoby w porządku, gdybym cię teraz pocałowała? – Momencik. – Winter uwolniła jedną rękę i przesunęła rękawem po twarzy Jane, wycierając jej policzki i nos. – W porządku. Już możesz. Jane zaśmiała się, a potem przesunęła dłonie wyżej, na ramiona Winter, i przytuliła ją. Ich wargi spotkały się. Winter objęła talię Jane i przyciągnęła ją. Gdy przywarły do siebie, przez jeden okropny moment poczuła strach. Tak jak wtedy, tego pierwszego dnia, gdy Jane pocałowała ją niespodziewanie, instynkt kazał jej walczyć lub uciekać. Dwa lata unikania fizycznego kontaktu z kimkolwiek, słuchania prostackich żartów Davisa i jego kompanów oraz wyobrażania sobie, co by było, gdyby odkryli prawdę, dwa lata budzenia się w środku nocy z blaknącym wspomnieniem tych zielonych oczu. Wszystko to w tym momencie powróciło i zesztywniała. Tak mocno uścisnęła Jane, że z pewnością musiało to zaboleć. Odsunęła twarz i przygryzła wargę, aż poczuła słony smak krwi. – Dobrze się czujesz? – zapytała Jane. – Myślę... – Winter przesunęła językiem po nagle wyschniętych wargach i zaczerpnęła tchu. – Myślę, że powinnyśmy pójść do twojego pokoju. – Mojego... – Jane zamrugała. – W porządku. Nie musisz...

– Jane. Spójrz na mnie. – Winter pochwyciła jej spojrzenie. – Nic mi nie jest. – Zdajesz sobie sprawę – odezwała się Winter – że to nie rozwiązuje żadnego z twoich problemów. Leżały w wielkim łożu Jane, obok siebie. Winter była roztrzęsiona, bezwładna, jakby zaraz miała się rozpuścić w kałużę. Chłód ciągnący od okna przejmował dreszczem jej nagą skórę. – Mogłybyśmy odejść – powiedziała Jane. – Ty i ja. Opuścić miasto, zostawić to wszystko. Pojechać do Mielle lub Nordartu. – Uśmiechnęła się. – Albo z powrotem do Khandaru. Mogłabyś pokazać mi ten kraj. Winter roześmiała się. – Nie mówisz poważnie. – Nie. – Jane westchnęła. – Chyba nie. – Zerknęła z ukosa na Winter. – Pomożesz mi? – Spróbuję – obiecała Winter. Coś powoli przychodziło jej do głowy, jak pęcherzyk powietrza unoszący się ku powierzchni stawu. – Prawdę mówiąc, chyba mam pewien pomysł. Tej nocy Winter spała lepiej niż kiedykolwiek od upadku Vendre. Czuła się lekka i odprężona, jakby pękła w niej jakaś bariera, uwalniając nagromadzoną warstwę mułu. Kiedy zbudziła się następnego ranka przy wciąż przytulonej do niej Jane, miała jasną głowę. Zeszła do jadalni po coś do jedzenia, a po powrocie zastała Abby, która przyniosła Jane jej wyjściowy strój. Lekkie ukłucie zazdrości na widok ich dwóch razem natychmiast ukoiła niemal żałośnie wdzięczna mina Abby. Jane wyglądała jak dawniej: pełna energii przechadzała się tam i z powrotem po pokoju, gdy Abby rozkładała czarne spodnie, szary żakiet i płaszcz, którego nie powstydziłby się zamożny kupiec. Winter była pod wrażeniem

i powiedziała to. – Mówiłaś, że powinnam się wystroić – przypomniała Jane. – Nie spodziewałam się, że masz coś takiego pod ręką – przyznała Winter. Abby zaczerwieniła się. – Większość tego przygotowałam zeszłej nocy. Uważałam, że nie powinna iść do deputowanych, wyglądając jak... – Zerknęła na Jane i odkaszlnęła. – Tak jak zwykle. – Nadal nie sądzę, że zechcą mnie wysłuchać – stwierdziła Jane. – Dlaczego mieliby chcieć? – Ponieważ kończą im się możliwości – wyjaśniła Winter. – Rozumiem, że słyszałyście wieści? Wiadomość dotarła do miasta tej nocy, rozchodząc się po ulicach w ów dziwny sposób właściwy plotkom. Jakby wszyscy poznali ją we śnie, a budząc się, tylko potwierdzali ją, rozmawiając z innymi ludźmi. Podobno wojsko Orlanka wymaszerowało z obozu. Siedem tysięcy regularnych żołnierzy królewskiej armii Vordanu nadciągało ku stolicy. Biorąc pod uwagę czas, jakiego potrzebowali zwiadowcy, żeby wrócić z tą informacją, miały minąć dwa, najwyżej trzy dni, zanim ludzie Ostatniego Diuka staną u bram. Winter spodziewała się paniki, lecz kiedy razem z Jane opuściły budynek w towarzystwie Orzeszka i tuzina uzbrojonych Skórzanych Kurtek, ulice pozostały puste. Jeśli już, to były jeszcze bardziej wyludnione niż poprzedniej nocy i Winter nie dostrzegła nigdzie żywej duszy, dopóki nie doszli do Wielkiego Mostu. Tam zbierały się grupki, ludzki potok powoli płynący na północ, przez most i za rzekę. Na Wyspie napotkał kilka innych, mniejszych, i zlał się z nimi, niosąc Winter, Jane oraz ich niewielką eskortę jak banieczki powietrza. Była to jakby powtórka marszu na Vendre, ale za

dnia, więc bez pochodni czy broni i bez tamtego poczucia celu. Ci ludzie byli przestraszeni, a nie rozgniewani, i nie wiedzieli, co robić. Ludzki potok przeszedł pod łukiem triumfalnym Farusa na południowym krańcu i rozlał się przy pozamykanych kafejkach. Tam już się zebrał spory tłum, tworząc krąg w północno-zachodnim krańcu placu, gdzie chyba coś się działo. Patrząc ponad głowami ciżby, Winter zobaczyła krążącego tam samotnego jeźdźca, a kiedy się zbliżyli, rozpoznała jego kolorowy strój. Peddoc. – Deputowani nas zawiedli! – mówił głosem ledwie przebijającym się przez pomruk tłumu. – W tej sali są dobrzy ludzie, ale także głupcy, tchórze, a nawet zdrajcy... I nie ma czasu odsiewać ziarna od plew! Dlatego wzywam wszystkich prawdziwych obywateli Vordanu, aby zrobili to, co trzeba zrobić. Wystąpcie! Zaciągnijcie się! Eskorta Jane już utorowała jej drogę i obie z Winter miały dobry widok. Peddoc siedział na wspaniałym siwku, miał błyszczące ostrogi oraz siodło równie pięknie wyczyszczone i zdobione jak jego mundur. Jeździł stępa tam i z powrotem po wolnej przestrzeni, trzymając w jednej ręce wodze, a drugą gestykulując. Za nim stał tłum zbrojnych; wszyscy usiłowali wyglądać na żołnierzy stojących na baczność. Niektórym – głównie noszącym szarfy Gwardii Patriotycznej z zielonym obrzeżem sygnalizującym przynależność do monarchistów – nawet się to udawało, pomimo nierównych odstępów w szeregach i rzędach. Inni wyglądali tak, jakby złapano ich na ulicy i uzbrojono w taką broń, jaka była pod ręką. Oprócz muszkietów Winter widziała dubeltówki i strzelby myśliwskie, piki, staroświeckie halabardy i prymitywne włócznie. Wielki stos broni leżał na płachcie pilnowanej przez dwóch dobrze ubranych mężczyzn z czarnymi szarfami deputowanych. Od czasu do czasu

z tłumu wychodził ktoś – czasem wypchnięty przez innych, a czasem wyrywając się usiłującym go powstrzymać – zgłaszając się na ochotnika. Stojący w szyku witali każdego gromkim okrzykiem, powtarzanym – nieco słabiej – przez tłum. Nowi ochotnicy zgłaszali się do dwóch deputowanych, którzy wręczali im taki oręż, jaki akurat leżał na wierzchu sterty, i odsyłali do szeregów. – W co on się tutaj bawi, do diabła? – spytała Jane. – Zamierza pomaszerować z nimi na oddziały Orlanka – wyjaśniła Winter. Kompletny idiotyzm, ale nie znalazła innego wytłumaczenia. – Od wielu dni groził, że skrzyknie swoją armię, ponieważ deputowani nie chcieli powierzyć mu dowodzenia. Widocznie postanowił to zrobić na wieść o wymarszu oddziałów Orlanka. – Na jaja Bestii – zaklęła Jane. – Chce wyruszyć z tą zbieraniną? – Najwidoczniej. Może na północnym brzegu dołączy do niego więcej ochotników. Winter wprawnym okiem policzyła szeregi. Peddoc zebrał tysiąc ludzi, może trochę więcej. – Ma jakieś szanse? – Przeciwko regularnemu wojsku? – Pomyślała o hordzie wieśniaków próbujących atakować vordanajską linię obrony podczas bitwy na khandarskiej drodze i krwawej łaźni, jaką zgotowały im zdyscyplinowane salwy muszkietów i dział. – Najmniejszych. Chodź. Musimy dostać się do Vendre. Odesłały złożoną ze Skórzanych Kurtek eskortę, kiedy dotarły do twierdzy, teraz obsadzonej przez Gwardię Patriotyczną. Jej brama stała otworem, a na dziedzińcu panowało ogromne zamieszanie. Gwardziści z obu fakcji biegali, dyskutowali w małych grupkach lub krzyczeli na siebie. Winter odgadła, że Peddoc przysłał tu rozkaz, aby Gwardia przyłączyła się

do niego, a deputowani zabronili jej tego. Sądząc po liczbie kolorowych szarf, większość Zielonych przyłączyła się do Peddoca, natomiast Czerwoni pozostali na swoich posterunkach. Nikt nie zatrzymywał dwóch młodych kobiet, które przemierzyły dziedziniec i wszedłszy głównym wejściem, znalazły się na schodach. Jane wzdrygnęła się, gdy przechodziła przez próg. – Miałam cholerną nadzieję, że już nigdy tu nie przyjdę – mruknęła. – Ja również – rzekła Winter. – Przynajmniej tym razem wchodzę frontowymi drzwiami. – I nie ma tu ludzi w czarnych płaszczach. – Właśnie. Cokolwiek myśleć o diuku Orlanko, jego Konkordat niewątpliwie lepiej pilnował twierdzy niż obecni wartownicy. Winter i Jane weszły po schodach na górę niezatrzymywane przez nikogo. Na górnych poziomach nie było już takiego zamieszania, a przynajmniej cele były pilnowane przez strażników. Nie wiedząc, na które piętro iść, Winter w końcu złapała młodego gwardzistę z fakcji Czerwonych i zapytała o drogę, którą wskazał im, jąkając się i nie pytając, kim są goście i czego chcą. – To śmieszne – powiedziała Winter, gdy wchodziły na trzecie piętro. – Nawet banda ośmioletnich dzieci mogłaby odbić więźniów. Jane przewróciła oczami, zgadzając się z tym. Przeszły krótkim korytarzem i przystanęły przed drzwiami wskazanej im celi, pilnowanej przez leciwego mężczyznę noszącego szarfę z czerwonym obrzeżem. Na ich widok wyprężył się i sprezentował broń, próbując wciągnąć okazały brzuch. – Musimy porozmawiać z więźniem – oznajmiła Winter, gdy otworzył usta, żeby coś powiedzieć. – Ach... – zdołał wykrztusić. – Sprawy deputowanych – dodała bez zmrużenia oka.

Kiwnął głową. – Ja... ee... a konkretnie jakich deputowanych? – Jestem deputowana Winter Ihernglass. A to jest deputowana Jane Verity – przedstawiła je Winter. Pierwsze nazwisko najwyraźniej nic mu nie mówiło, ale słysząc drugie, wyprężył się. – Jane Verity? Szalona Jane? – Zerknął na Jane. – To ona? – Zgadza się – odparła Jane z niezbyt przyjaznym uśmiechem. – Szalona Jane. Spocił się, ale zdołał zasalutować i zaczął szukać kluczy. – Zaraz otworzę drzwi, proszę pana. Pani. Panienki. Zamiast celi ujrzały pokoik z wąskim okienkiem strzelniczym, przez które wpadało światło, oraz sfatygowanym, lecz całym łóżkiem, biurkiem, stołem i krzesłami. Za biurkiem siedział kapitan Marcus d’Ivoire, trochę zaniedbany. Miał pomięty mundur z plamami od potu, zmierzwioną brodę i kilkudniowy zarost na policzkach. Na jego widok Winter przeszedł nerwowy dreszcz i zanim podniósł głowę, złapała Jane za rękę i odciągnęła od drzwi oraz strażnika. – Pamiętasz, co ci mówiłam, prawda? – pospiesznie szepnęła. – O mnie. – Tak sądzę – odparła Jane. – On wie, że ty to ty, ale myśli, że przebrałaś się za dziewczynę, żeby mnie oszukać. – Uśmiechnęła się łobuzersko. – Może on ma rację i po prostu doskonale udajesz... – Wiem, że to śmieszne, jasne? Po prostu... nic nie mów. Później jakoś to wszystko wyprostuję. – Czy on wie, że ja wiem, że on wie, że jesteś osobą, za którą cię uważa? – Jane przechyliła głowę na bok, usiłując to ogarnąć, i zrobiła zeza. – Nieważne. Będę grzeczna.

– W porządku. – Winter zaczerpnęła tchu, wygładziła suknię i weszła do pokoju. Jane podążyła za nią i zamknęła drzwi. – Dzień... dobry – powoli powiedział Marcus. Popatrywał to na Winter, to na Jane, wyraźnie przeprowadzając ten sam karkołomny proces myślowy co przed chwilą Jane i zastanawiając się, co może powiedzieć, a czego nie. Winter postanowiła, że już nie będzie się śmiała w takich graniczących z farsą momentach. Zacisnęła zęby, a potem przywitała się. – Witaj, kapitanie. To jest Jane Verity. Ona wie, że służę w wojsku, więc może pan mówić swobodnie. – Rozumiem. – Marcus zamrugał i podrapał się po brodzie. – W porządku. Witajcie, Ihernglass, Jane. – Zamilkł na moment. – Chyba nie jest pani tą „Szaloną” Jane, o której wszyscy... – To ja – wyznała Jane. – Sądzę, że spotkaliśmy się, kiedy byłam tutaj ostatnio, ale nie mam panu za złe, że był pan zbyt zajęty, żeby mnie zauważyć. – Można tak powiedzieć – rzekł Marcus. – Zakładam, że ta wizyta nie ma na celu jedynie sprawdzenia, w jakiej jestem formie? Zdaje się, że na zewnątrz jest jakieś poruszenie. – Otrzymuje pan tu jakieś wieści? – spytała Jane. – Niewiele. Czasem strażnikom coś się wypsnie, ale głównie plotki. Winter w skrócie wyjaśniła mu, co się działo na Zjeździe Generalnym w ciągu tygodnia od kapitulacji królowej. Jane także słuchała z zainteresowaniem, dodając kilka barwnych uwag i komentarzy dotyczących sytuacji w Dokach. W końcu Marcus pokręcił głową. – Święci i męczennicy – westchnął. – Nigdy nie przypuszczałem, że będzie tak źle.

– Robi się coraz gorzej – dodała Winter. – Dziś rano otrzymaliśmy wiadomość, że Orlanko opuścił Midvale ze stacjonującymi tam oddziałami królewskiej armii. Teraz Peddoc zbiera na placu ochotników, którzy wyruszą z nim walczyć. – Walczyć? Chyba oszalał. – Marcus zerknął na okienko, wychodzące na północ i na rzekę. – Zakładając, że regularne oddziały będą walczyć... – Myślę, że będą – potwierdziła Jane. – Przynajmniej jeśli spotkamy się z nimi uzbrojeni, na otwartej przestrzeni. – Ja też tak uważam – ponuro rzekł Marcus. – To będzie rzeź. – Miałam plan – powiedziała Winter. – Myślałam, że zdołamy przekonać deputowanych, żeby mianowali pana dowódcą Gwardii, jeśli Jane poprze pańską kandydaturę. Wiele osób pamięta, co zrobił pan w Vendre, jak chronił pan więźniów. Jednak Peddoc nas ubiegł. – Peddoc – powtórzył Marcus. – Znałem jednego Peddoca w szkole wojskowej. Syna hrabiego Volmire. To nie on jest na tym placu, prawda? – Sądzę, że on – mruknęła Winter. – Do diabła. Zawsze był głupcem. Nie doszedł nawet do porucznika. – Teraz chce dowodzić Gwardią, powołując się na swoje „wojskowe doświadczenie” – wtrąciła Jane. Zapadła głucha cisza. – I co zrobimy, do diabła? – przerwała ją Jane. – Deputowani najwyraźniej nie są w stanie powstrzymać Peddoca przed wymarszem – rzekła Winter. – Inaczej już by to zrobili. A kiedy wyruszy... – Myślisz, że zdołasz ich przekonać, żeby oddali kapitanowi d’Ivoire dowodzenie pozostałymi siłami? Marcus podniósł ręce. – Pochlebia mi wasze zaufanie, ale nie wiem, czego ode mnie

oczekujecie. – Pomyślałam... Winter zrobiła głęboki wdech, starając się ignorować wrażenie, że plan, który rano wydawał się tak dobry, teraz wali się w gruzy. – Gdybyśmy zdołali przeszkolić gwardzistów... mówię o należytym przeszkoleniu... może udałoby się nam obronić miasto przed Orlankiem. – Vordan nie wytrzyma oblężenia – rzekł Marcus, kręcąc głową. – Zbyt wiele gęb do wyżywienia i żadnych umocnień. – Zatem co? Mamy się poddać? Marcus wzruszył ramionami. – Jest taka możliwość. Mówiąc z pozycji kogoś, kto zostałby wówczas stracony, jestem temu przeciwny. Winter zerknęła na Jane i zacisnęła wargi. Skoro mowa o tym, kto zostałby stracony... – Jestem otwarta na wszelkie propozycje – powiedziała. – Posłuchajcie. Wszyscy wiemy, że nawet gdyby udało się wam przekazać mi dowodzenie, nie zdołałbym powstrzymać Orlanka. – Zamilkł na chwilę. – I wiemy, że gdybyście chcieli podjąć walkę, jest tylko jeden człowiek, na którego stawiam. Winter przygryzła wargę. – Janus. – Janus, czyli hrabia Mieran? – upewniła się Jane. – Minister sprawiedliwości? – Pokonał trzydzieści tysięcy Khandarczyków, mając jeden pułk piechoty – przypomniał Marcus. – Jeśli szukacie dowódcy, to on byłby najlepszy. – Nie wątpię, że jest geniuszem – stwierdziła Jane tonem sugerującym, że bardzo w to wątpi. – Tylko czy możemy mu ufać? W końcu jest szlachcicem

i najwyraźniej był blisko związany ze zmarłym królem. Winter i Marcus popatrzyli na siebie. Winter widziała, że kapitan myśli o tym samym co ona, o świątyni na pustyni i Tysiącu Imion. Czy możemy mu ufać? – Nie mogę powiedzieć, jak będzie na dłuższą metę – powoli powiedziała Winter. – Wiem jednak na pewno, że on nienawidzi Orlanka i Borelgajów. Marcus przytaknął. – I jego głowa też spadnie, jeśli Orlanko tu wróci. – Nie sądzę jednak, żeby deputowani zgodzili się na jego kandydaturę – zauważyła Winter. – Janus cieszy się zbyt dużą popularnością tłumu. – Mimo że kazał aresztować Dantona? – spytał Marcus. – Na ulicach winią o to Ostatniego Diuka – rzekła Jane. – Janus wciąż jest „zdobywcą Khandaru”. Teraz to bardzo się liczy. – W porządku, jest bohaterem. Można by pomyśleć, że to chyba dobrze – zauważył Marcus. – To oznacza, że deputowani mu nie zaufają – rzekła Jane. Winter skinęła głową. – Śmiertelnie się bali przekazania władzy nawet komuś takiemu jak Peddoc, w obawie, że zwróciłby Gwardię przeciwko nim. W ich mniemaniu ktoś o reputacji Janusa mógłby się ogłosić królem. – Potrzebujemy Janusa – upierał się Marcus. – Nawet gdybyście zdołały przekonać deputowanych, żeby oddali mi dowodzenie, nie przyjąłbym go. Lepiej się poddać niż walczyć i dać Orlankowi pretekst do brutalnych prześladowań. Gdybyśmy mieli Janusa za dowódcę... – Wzruszył ramionami. – Walczyłbym, gdyby on uznał, że zwycięstwo jest możliwe. – Może gdyby przemówił do deputowanych? – podsunęła Winter. – Nie jest Dantonem, ale umie mówić, jeśli trzeba. – Pomyślała o buncie na pustyni

i sądząc po skrzywieniu ust, Marcus także. – Jednak... – Źle do tego podchodzicie – przerwała jej Jane. Winter i Marcus jednocześnie odwrócili się do niej. – Myślicie o deputowanych jak o zbiorowym władcy – wyjaśniła. – Ale oni nie są królem. Mają tylko tyle władzy, ile lud zechce im dać. Nie musimy się z nimi spierać. Musimy ich tylko przekonać. Zanim Winter i Jane opuściły Vendre, zamieszanie ucichło. Gwardziści, którzy zamierzali dołączyć do Peddoca, już poszli, pozostawiając głównie Czerwonych oraz nielicznych nieprzekonanych Zielonych. Kilku z nich na tyle doszło do siebie, że ze zdziwieniem spojrzeli na dwie młode kobiety wychodzące z więzienia, Winter więc posłała im olśniewający uśmiech. – Naprawdę myślisz, że to się uda? – zapytała nagle Jane, gdy przechodziły przez bramę. Winter zamrugała. – Przecież to był twój pomysł? – Nie do końca. Kiedy Janus obejmie dowodzenie, czy naprawdę sądzisz, że zdoła powstrzymać Orlanka? – Jeśli nie on, to nikt inny nie zdoła tego dokonać. – To za mało. – Jane pokręciła głową. – Kapitan d’Ivoire miał rację. Powinniśmy się poddać. – Zakładając, że Peddoc poniesie klęskę... Jane prychnęła. – Jeśli się poddamy, Orlanko na pewno aresztuje wszystkich przeciwników, których zdoła dopaść. Ciebie i mnie też – ciągnęła Winter. – Mogłybyśmy uciec. – Jane uśmiechnęła się psotnie. – Uciekłaś pani Wilmore. Czy trudniej byłoby zwiać Ostatniemu Diukowi? – I zostawić tu wszystkich? Skórzane Kurtki, twoje dziewczęta? – Winter

zawahała się, ale tylko sekundę. – Abby? – Jeśli się nie poddamy, będą walczyć i może zginą. A jeśli przegramy, wiesz, co Orlanko zrobi z miastem. Łatwo było to sobie wyobrazić. Żołnierze w niebieskich mundurach na ulicach, siepacze w czarnych płaszczach rozbijający drzwi i wywlekający ludzi w nocy... – Nie chcę wciągać w to wszystkich – oznajmiła Jane – żeby ratować siebie. Nie zrobię tego, jeżeli uważasz, że nie możemy zwyciężyć. Winter zastanawiała się nad tym przez długą chwilę. – Zdam się na Janusa. Jeśli on powie, że możemy zwyciężyć, to jest to możliwe. Jeżeli sądzi, że to niemożliwe, powie nam. Uważam, że najlepsze, co możemy zrobić, to powierzyć mu dowodzenie. – W porządku. – Jane przeciągnęła się, splatając dłonie za głową, i na jej twarzy znów pojawił się charakterystyczny łobuzerski uśmiech. – Zobaczmy, co możemy zrobić.

Dwudziesty Raesinia

Zachodzące

słońce malowało bladym szkarłatem wycięcie otworu

strzelniczego w komnacie Raesinii na ostatnim piętrze Vendre. Pomieszczenie było przestronne i starano się uczynić je godną kwaterą dla królowej, wyposażając je w zasłony i meble. Jednak żadne dywany czy kilimy nie mogły ukryć grubych kamiennych murów ani faktu, że drzwi są zamknięte od zewnątrz i przez całą dobą pilnowane przez Gwardię Patriotyczną. Otwór strzelniczy nie był dostatecznie duży, aby mógł się przezeń przecisnąć nawet ktoś taki jak Raesinia, gotowa zaryzykować upadek z wysokości czterech pięter. W końcu z odrobinę większej wysokości spadła tutaj razem z Faro. Zastanawiała się, czy mogła tego jakoś uniknąć. Czy na tej krętej drodze w pewnej chwili mogła wybrać inny kierunek, w wyniku czego Ben by nie zginął, a Faro nie zostałby zdrajcą? A ona nie znalazłaby się tutaj, zamknięta w celi zaledwie tydzień po śmierci ojca. Ciekawy początek panowania królowej Raesinii. A jednak. Lepszy Zjazd Generalny niż Orlanko. Lepszy tłum od Kościoła Zaprzysiężenia i jego demonów. Niewielka to pociecha, ale

innej nie miała. Gdyby tak nie było, gdyby miało się okazać, że sytuacja ludu się nie poprawiła, to wszystko, co zrobiła, byłoby potwornie samolubne i bezsensowne. Nie wiedziała, czy mogłaby z tym żyć. Chociaż w tej kwestii nie miała wyboru. Ktoś zapukał do drzwi. Raesinia usiadła na łóżku. Słudzy wciąż przychodzili i wychodzili, ale nie pukali. Nikt jej tu nie odwiedzał. – Tak? – Zastanawiałem się, czy wasza królewska mość znajdzie dla mnie chwilę – powiedział ktoś zza drzwi. Raesinia dopiero po chwili rozpoznała głos Mauriska. Był ochrypły. – Oczywiście – powiedziała. – Wejdź. Wstała i podeszła do stołu, kiedy wchodził. Stała tam kryształowa karafka z wodą i miska z owocami. – Obawiam się, że niewiele mogę zaoferować gościom – powiedziała. – Ale częstuj się. Maurisk się nie uśmiechnął. Jego wąska twarz nie była stworzona do uśmiechów, a od kiedy widziała go ostatnio, jeszcze sposępniał. Oczy miał zapadnięte i podkrążone, niemal podsiniaczone, a kości policzkowe napinały cienką, bladą skórę. Był ubrany lepiej, niż kiedy widywali się w Niebieskiej Masce, i nosił czarną szarfę deputowanego, obszytą złotogłowiem. Jedną ręką nieustannie dotykał szarfy, poprawiając ją. Mocno zaciskał wargi. Nic nie powiedział, gdy strażnik zamykał za nim drzwi, tylko wbijał wzrok w twarz Raesinii. Zarumieniła się lekko pod tym badawczym spojrzeniem i zrobiła wyniosłą minę. – Czy coś się stało? – zapytała. – To ty, prawda? – rzekł beznamiętnie. – Raesinia Smith. To cały czas byłaś ty. Zobaczyłem cię na moście i pomyślałem... Ale nie byłem pewny.

Raesinia oparła dłoń o stół, przytrzymując się, i nie odpowiedziała. – Rozumiem, dlaczego sądziłaś, że nikt się nie zorientuje – ciągnął Maurisk. Zaczął się przechadzać po celi, jak to robił setki razy na zapleczu Niebieskiej Maski. – W końcu kto tak naprawdę widuje księżniczkę? Tylko dworzanie w Ohnlei. Zatem wymykałaś się w środku nocy... po co, dla zabawy? – Dla zabawy? – Raesinia poczerwieniała. – Myślisz, że robiłam to dla zabawy? – A więc po co? – Z tych wszystkich powodów, o których wam mówiłam! Ponieważ jeśli nikt go nie powstrzyma, diuk Orlanko obejmie tron i sprzeda kraj Borelgajom. Ponieważ mój ojciec był umierający i w Ohnlei nie było nikogo, komu mogłabym zaufać. Poza Sothe, dodała w myślach i poczuła ściskanie w gardle. Sothe, gdzie jesteś? – Czy nie mogłaś nam powiedzieć, kim naprawdę jesteś? – Pokręcił głową. – Nie, oczywiście, że nie. Nigdy naprawdę nam nie ufałaś. Gdybyś wyjawiła nam swoje plany, sprawy mogłyby ułożyć się inaczej. – Robiłam, co mogłam. Maurisk roześmiał się niewesoło. – Najczęściej wygłaszane epitafium na świecie. Raesinia spojrzała na niego gniewnie, zaciskając palce na krawędzi stołu. Maurisk dotarł do ściany, zawrócił i ruszył z powrotem ku niej. – Co się stało tamtej nocy na murze? – Zatrzymał się tuż przed nią i odgarnął włosy z jej skroni. – Widziałem, jak Faro cię zastrzelił. Wiem, co widziałem. A jednak... – Miałam... sobowtóra. – Raesinia miała mnóstwo czasu na

przygotowanie tej bajeczki. – Lauren. Dziewczynę bardzo podobną do mnie. Czasem wykorzystywaliśmy to podobieństwo, kiedy nie chciałam się pokazywać. Tamtej nocy, kiedy Róża zamierzała zdemaskować Faro, kazała mi zostać na dworze i przysłać tu Lauren. Nie chciałam, ale w końcu... – Podejrzewałem, że to coś takiego – przerwał jej Maurisk. – A więc to kolejne zwłoki na twoim koncie. Poza Benem, Faro i biednym, głupim Dantonem. – Robiliśmy to, co musieliśmy. Wiesz o tym. – Raesinia wskazała drzwi, za którymi stali gwardziści. – A ty chciałeś właśnie tego, prawda? – Może dlatego mnie to irytuje – odparł Maurisk. – Ty... wykorzystałaś nas. Jednak w końcu wszystko się ułożyło. – Może Bóg ma poczucie humoru. – Może. – Maurisk włożył rękę do kieszeni i usłyszała szelest papieru. – A może nie. Widzisz, Orlanko zmierza tutaj z siedmioma tysiącami żołnierzy królewskiej armii. Grupa naszych próbowała go zatrzymać i właśnie dowiedzieliśmy się o wyniku tej bitwy. – Potrząsnął głową. – Jeśli można to nazwać bitwą. Deputowani są przerażeni. – Co zamierzają zrobić? – Nie mam pojęcia. – Westchnął. – Dlatego przyszedłem się z tobą zobaczyć. Jutro rano deputowani znów się zbiorą, może ostatni raz. Może zechcą, żebyś przejęła władzę nad miastem. A może zdecydują, że powinniśmy cię przekazać Orlankowi, żeby ratować skórę. Tak czy inaczej uznałem, że to może być ostatnia okazja, żebyśmy... porozmawiali. – Czego ode mnie oczekujesz? – spytała Raesinia. – Przeprosin? – Wiesz, sam nie wiem. Pomyślałem, że przyjdę tu i porozmawiam z tobą, złamię cię i zmuszę do wyznania prawdy. A potem... – Wzruszył ramionami. – A teraz, kiedy ją znasz, zamierzasz powiedzieć wszystkim?

– Chyba nie mogę, no nie? Co by to teraz dało? – Maurisk znów zaczął się przechadzać. – Powinnaś zapłacić za traktowanie ludzi jak... jak pionki w grze, ale prawdę mówiąc, wciąż jesteś nam potrzebna w tej rozgrywce. – Odpowiesz mi na jedno pytanie? Odwrócił się i obrzucił ją palącym wzrokiem. – Jakie? – Czy pozostałym nic się nie stało? Wiem, że Danton zginął w katedrze. Co z Sartonem i Corą? Maurisk prychnął. – Spodziewasz się, że uwierzę, że cię to obchodzi? – Proszę – cicho powiedziała Raesinia. Milczał chwilę, a potem pokręcił głową. – Nic im nie jest. Sarton pracuje z Gwardią nad jakimś tajnym projektem. Cora jest jedną z deputowanych, ale niewiele mówi. – Zmarszczył brwi. – Kochała cię jak siostrę, wiesz. Gdybym jej powiedział, co zrobiłaś... Raesinia uważała, że Cora ucieszyłaby się na wieść, że ona żyje, a nie rozzłościła się, że została oszukana. Jednak dla Mauriska odkrycie, że Raesinia przez cały czas ukrywała swoją tożsamość, było jeszcze jednym przykładem zdradzieckiej natury ludzi sprawujących władzę. Ze wszystkich spiskowców w nim płonął najgorętszy ideologiczny ogień buntu. – Dziękuję – powiedziała. Skłonił głowę. – Jak powiedziałaś. Zobaczymy, co się stanie jutro.

Marcus Marcus odgadł, że ich plan się powiódł, gdy strażnicy dostarczyli mu

świeżo wyprany mundur, mydło i brzytwę. Przez godzinę doprowadzał się do porządku, korzystając z miski i lusterka, z ogromną ulgą zdjąwszy stare, przepocone ubranie. Nowy mundur – kapitana piechoty, a nie dowódcy Straży – nie był idealnie dopasowany, ale prawie dobry, a kiedy Marcus przejrzał się w lustrze i zobaczył równo przystrzyżoną brodę oraz białe pagony, po raz pierwszy od długiego czasu poczuł się sobą. Wkrótce potem przyszedł po niego uprzejmy młody gwardzista. W towarzystwie kilkuosobowej eskorty opuścili Vendre i ruszyli w kierunku katedry. Marcus jednak zauważył, że nie najkrótszą drogą, która prowadziła przez plac Triumfu Farusa oraz plac Katedralny. Poszli okrężną drogą, ulicą Wodną, i dotarli do katedry od tyłu, po czym wśliznęli się przez od dawna nieużywane kuchnie. Marcus miał wrażenie, że słyszy ryk tłumu w pobliżu, i uśmiechnął się. Zjazd Generalny przypomniał mu wizytę u księcia Khandaru w forcie Valor – rozpaczliwą próbę wskrzeszenia czegoś ważnego, równie pospieszną jak bielenie zbutwiałego drewna. Deputowani tłoczyli się na nieukończonych ławkach, prowadząc tuzin sporów jednocześnie, podczas gdy nad ich głowami pospiesznie uszyte niebiesko-srebrne flagi zakrywały wyryte w ścianach symbole Kościoła Zaprzysiężenia. Ołtarz był zasłonięty kotarą. Zdawało się, że nikt nie zauważa Marcusa, dopóki stojący na mównicy nie wezwał do zachowania spokoju. Stojący po bokach gwardziści uderzali kolbami o podłogę, aż wszyscy zamilkli, lecz w ciszy jeszcze wyraźniej było słychać okrzyki tłumu. Wprawdzie ściany je tłumiły, ale nie mogły zagłuszyć rytmicznego skandowania tysięcy głosów. – Kapitanie d’Ivoire – zwrócił się doń przewodniczący, młodzian o bladej twarzy, którego Marcus niejasno pamiętał z ataku na Vendre. – Cieszę się, że mógł pan do nas dołączyć, i przepraszam za okoliczności oraz uwięzienie. Mam nadzieję, że pan to rozumie.

– Oczywiście. – Marcus skłonił głowę. – Zawsze jestem gotowy służyć Vordanowi. Popatrzył na rzędy zaniepokojonych twarzy, aż odnalazł Ihernglassa. Porucznik nadal był w swoim kobiecym przebraniu – prawdę mówiąc, Marcus uważał je za niezbyt przekonujące, ale nie miał serca mówić mu tego – ciemnym płaszczu i szarfie deputowanego. Pochwyciwszy wzrok kapitana, nieznacznie skinął głową. Marcus z trudem zachował powagę. – Dobrze widzieć taką lojalność u wojskowego – rzekł przewodniczący. – Z żalem mówię, że wielu pańskich kolegów postanowiło zdradzić to zgromadzenie, zwołane przez samą królową i wybrane przez lud. Może słyszał pan, że kilka pułków królewskiej armii jest właśnie w drodze do stolicy. – Słyszałem – przyznał Marcus. – Jeden z nas, dzielny deputowany Peddoc, z własnej inicjatywy usiłował je powstrzymać. To zgromadzenie nie aprobowało tego – przewodniczący gniewnie spojrzał na deputowanych siedzących po lewej – zatem jego działania były nielegalne, lecz nikt nie może kwestionować odwagi jego oraz tych, którzy pomaszerowali razem z nim. Niestety, wygląda na to, że zostali... Szukał odpowiedniego słowa. – Zmiażdżeni? – podpowiedział Marcus. Przewodniczący skrzywił się, ale skinął głową. Marcus wzruszył ramionami. – To mnie nie dziwi. Jako wojskowy mogłem wam powiedzieć, że rzucanie niewyszkolonej milicji przeciwko ciężkiej jeździe jest niewyobrażalną głupotą. Sądzę, że rozbił ich pierwszy atak kirasjerów. – Tak się zdaje – rzekł przewodniczący. – Kapitanie, mam nadzieję, że rozumie pan nasz dylemat. Naszym zadaniem jest chronić obywateli tego kraju i to miasto przed cudzoziemcami, którzy uzurpują sobie prawo do tronu i narzucają swoje podatki oraz religię. Najlepiej nadającymi się do tej roli są

oczywiście oficerowie królewskiej armii jej królewskiej mości. A jednak... – Nie ufacie nam – wtrącił Marcus. – Powiedziałbym raczej... – Proszę mówić otwarcie. Nie winię pana, ponieważ ma pan rację. Podejrzewam, że w razie potrzeby większość oficerów usłucha raczej rozkazu Ministra Wojny, a nie samozwańczego „zgromadzenia” przetrzymującego królową jako zakładniczkę. Ktoś zerwał się w ławkach po prawej. – Jej królewska mość nie jest zakładniczką! – Czy zatem może się swobodnie poruszać? – zapytał Marcus. – Będzie mogła – rzekł deputowany – gdy nasza nowa konstytucja zostanie napisana, a status deputowanych zatwierdzony. Jednak określenie „zakładniczka” implikuje, że moglibyśmy wyrządzić jej krzywdę, a ja pierwszy złożyłbym rezygnację, gdyby ktoś to choćby zasugerował! – Zatem w ten sposób możemy się ciebie pozbyć! – powiedział głos z lewej, wywołując chichoty i okrzyki dezaprobaty. – Status królowej – przerwał przewodniczący – trzeba jeszcze zdefiniować. Jednak przypominam wam, że zatwierdziła to zgromadzenie, dobrowolnie przekazując władzę przedstawicielom ludu... – Możecie to wyjaśnić dowódcom tamtych pułków – rzekł Marcus. – Jestem pewny, że Ostatni Diuk nie będzie miał nic przeciwko temu. Znów śmiechy. Gwardziści trzasnęli kolbami muszkietów, uciszając tumult. – A co z panem, kapitanie d’Ivoire? – zapytał przewodniczący, gdy gwar ucichł. – Komu jest pan wierny? – Królowej i ludowi, oczywiście – odparł Marcus. – Oraz ludziom pod moją komendą.

– To zręczna, lecz wymijająca odpowiedź. – Posłuchajcie – rzekł Marcus. – Wszyscy wiemy, że sprowadziliście mnie tutaj, żeby zadać inne pytanie. Dlaczego po prostu go nie zadacie? Przewodniczący prychnął. – Jak pan sobie życzy. Zasugerowano temu zgromadzeniu, że w mieście jest oficer o nadzwyczajnych zdolnościach i powinniśmy powierzyć mu obronę stolicy. – I? – Rozumiem, że służył pan pod jego komendą. Czy pańskim zdaniem jest równie zdolny, jak się mówi? – Owszem, a nawet bardziej – odparł Marcus. – Nie czytałem wszystkiego, co napisano o khandarskiej kampanii, lecz to, co pisano w gazetach, jest co najmniej niedopowiedzeniem. Każdy, kto tam był, może wam to powiedzieć. – Trudno znaleźć kogoś, kto tam był – sucho odparł przewodniczący. – A więc uważa pan, że nadaje się do tego zadania? – Pod jego rozkazami byłbym gotów spróbować – rzekł Marcus. – A to więcej, niż mógłbym powiedzieć o kimkolwiek innym. – Jednak ważniejszym pytaniem, kapitanie, jest, czy możemy mu ufać? – Przewodniczący wskazał na drzwi. – On jest... bohaterem. Uwielbianym przez lud. Czy zaakceptuje władzę deputowanych? Czy też stanie się następnym Orlankiem i sam obejmie władzę? – Wierzę, że jest wierny królowej i ojczyźnie. – To za mało! – rzekł jakiś deputowany z prawej. – Jeśli służy tylko królowej – odezwał się inny, z lewej – ona może przekreślić wszystko, co osiągnęliśmy... – Panowie! – rzekł Marcus. – Czy mogę prosić o otwarcie tych drzwi?

Gwardziści spojrzeli na przewodniczącego, a ten przez długą chwilę spoglądał na Marcusa, a potem skinął głową. Dwaj gwardziści stojący przy głównych drzwiach otworzyli je na oścież i krzyk tłumu stojącego na zewnątrz jeszcze przybrał na sile. – Twierdzicie, że reprezentujecie ten lud – zawołał Marcus, przekrzykując zgiełk. – No cóż, oto on! Myślę, że oni wyraźnie wyrazili swoją wolę. – Spojrzał na przewodniczącego. – Chyba że któryś z was chce wyjść do nich i wytłumaczyć im, że się mylą? Przewodniczący swymi podkrążonymi oczami spojrzał na Marcusa. Zacisnął wargi, aż mu zbielały. – Wygląda na to – powiedział – że nie mamy innego wyjścia. – Vhalnich! – Ryk tłumu przeleciał przez katedrę jak fale oceanu. – Vhalnich, Vhal-nich, Vhal-nich! – Nie – rzekł Marcus. – Myślę, że nie macie. W drodze powrotnej do Vendre gwardziści szli za nim jako eskorta osobistości, a nie więźnia. Różnica była subtelna, ale Marcus powitał ją z zadowoleniem. Wrócili tą samą okrężną drogą, którą przybyli, żeby nie utknąć, lecz Marcus słyszał owacje, z jakimi tłum przyjął dobrą nowinę. Jednak przewodniczący obrzucił odchodzącego kapitana złowrogim spojrzeniem. Będę musiał powiedzieć Janusowi, żeby na niego uważał. Gwardziści w Vendre też już usłyszeli tę wieść i rozstąpili się przed wchodzącym Marcusem. Kilku z nich nawet zasalutowało mu niezdarnie, gdy ich mijał. Ruszył prosto na trzecie piętro twierdzy, gdzie duże pomieszczenie pod celą królowej przeznaczono dla najważniejszego po niej więźnia. Stojący przed drzwiami strażnik otworzył je i sprężyście się odsunął. Marcus chwycił za klamkę, zawahał się i zapukał.

– Wejść – usłyszał. Marcus otworzył drzwi. Pomieszczenie było bardzo podobne do jego celi, tylko większe i lepiej umeblowane. Janus siedział przy okrągłym stole nad stertą listów. Zręcznie podpisał ten, który akurat skończył, odłożył pióro i posypał atrament drobnym piaskiem z miseczki. Dopiero potem podniósł głowę i obdarzył Marcusa jednym z tych swoich przelotnych uśmiechów. – Ach, kapitanie. Dobrze cię widzieć. – Pana również, panie pułkowniku. Marcus miał wrażenie, że nie widział go od wieków, ale Janus zachowywał się tak, jakby dopiero co wyszedł z tego pokoju. On również był gładko ogolony i w świeżym mundurze, nie galowym stroju pułkownika, lecz zwykłym niebieskim polowym uniformie pułkownika piechoty. Srebrne orły na jego epoletach błyszczały. Janus starannie ułożył list na stosie innych. – Pewnie przyszedłeś powiedzieć, że deputowani postanowili powierzyć mi obronę tego miasta? Marcus aż rozdziawił usta, ale zamknął je pospiesznie. – Ktoś już pana zawiadomił, pułkowniku? – Nie. Strażnicy bardzo uważają, co do mnie mówią. – Zatem... – Marcus zgrzytnął zębami. – Niech pan mi nie mówi, że taki od początku był plan. Janus spojrzał na niego ze zdziwieniem. Po chwili roześmiał się. – Och nie, kapitanie. Nie, to po prostu logiczne. Gdy nas aresztowano, deputowani mieli tylko dwie możliwości i jedną z nich było powierzenie mi dowodzenia. – A drugą? – Rozstrzelanie mnie, oczywiście. Gdyby jednak zamierzali to zrobić,

raczej nie przysyłaliby tu pana z tą wiadomością. – Wyrównał kupkę listów, podniósł ją i wstał. – Idziemy? Na korytarzu zaczekali, aż gwardzista przyniesie broń Janusa, i Marcus przekazał mu to, co wiedział o ostatnich wydarzeniach, włącznie z wymarszem Peddoca i zwycięstwem Orlanka. – Szkoda, że nie zwrócili się do pana wcześniej – rzekł. – Po tym, co się stało z Peddokiem, niełatwo będzie skłonić ludzi do walki. – To prawda – przyznał Janus. – Z drugiej strony, zyskaliśmy przez to czas. – Jak to? Teraz nic nie powstrzyma Orlanka przed atakiem na miasto. – Nie zaatakuje, jeśli tylko będzie mógł tego uniknąć. Walki w mieście mogłyby trwać długo i jego żołnierze mieliby okazję przejść na naszą stronę, nie mówiąc już o zniszczeniach, jakie by to spowodowało. Peddoc dał mu właśnie to, czego Orlanko chciał: ładne i szybkie zwycięstwo w polu. Teraz, kiedy je odniósł, spróbuje namówić deputowanych, żeby się poddali. – To ma sens. – Marcus skinął głową. – Wielu z nich wygląda na przerażonych takim obrotem spraw. Jeśli Orlanko da im jakieś wyjście, zapewne skorzystają z propozycji. – I skończą na szafocie, gdy tylko w pełni odzyska kontrolę nad sytuacją. Musimy im uzmysłowić, że Ostatniemu Diukowi nie można ufać, cokolwiek proponuje. Strażnik wrócił, niosąc nie tylko rapier Janusa, ale także sfatygowaną szablę Marcusa. Kapitan przypiął ją i zdziwiło go, jak zdecydowanie lepiej się poczuł z jej znajomym ciężarem na biodrze. – Nawiasem mówiąc – ciągnął pułkownik – jestem pod wrażeniem, że zdołał pan tak szybko namówić deputowanych, żeby kazali mnie uwolnić. Obawiałem się, że będą z tym zwlekać, aż będzie za późno. – Miałem pomoc, panie pułkowniku. Porucznik Ihernglass nadal

wykonuje swoje zadanie – Marcus sugestywnie poruszył brwiami – i nawiązał kilka bardzo użytecznych kontaktów. Dzięki nim udało się rozpowszechnić przekonanie, że dobrze byłoby oddać dowodzenie bohaterowi z Khandaru. – Ach... rozumiem. – Janus miał dziwną minę, a potem pokręcił głową. – Będzie pan musiał poinformować mnie o tych działaniach porucznika, ale innym razem. Czy porucznik Uhlan i jego ludzie są przetrzymywani tu, w Vendre? Marcus spojrzał na jednego ze strażników, który z szacunkiem skinął głową. Janus przeszył go spojrzeniem swych szarych oczu. – Przyprowadźcie ich do głównej sali, jeśli łaska, a także znajdźcie mi świecę oraz laskę wosku do pieczętowania. – Pomachał plikiem papierów. – Mam listy, które trzeba wysłać. – Napisał je pan, zakładając, że powierzą panu dowodzenie, a nie rozstrzelają? – zapytał Marcus, gdy szli schodami na dół. – Istotnie. Miałem dużo czasu, więc pomyślałem, że równie dobrze mogę coś z nim zrobić. Gdyby podjęli inną decyzję, cóż, nic by to nie zaszkodziło. – Nic by nie zaszkodziło. – Marcus pokręcił głową. – Niech pan tego źle nie zrozumie, panie pułkowniku, ale czasem bywa pan bardzo dziwny. Janus przechylił głowę. – Naprawdę, kapitanie? Wydawało mi się to najzupełniej logiczne. Godzinę później tuzin mierantajskich jeźdźców wsiadło na konie wzięte z więziennej stajni i rozjechało się w różne strony, choć Marcus nie miał pojęcia, w jakim celu. Pozostałym – w liczbie prawie stu chłopa – zwrócono ich czerwono-niebieskie mundury i długie karabiny. Porucznik Uhlan wyprowadził ich dwójkami przez frontową bramę, a Janus i Marcus wyszli razem z nimi.

– Deputowani prosili, żebym przyprowadził pana do katedry – rzekł Marcus. – Wyobrażam sobie, że chcą, żeby poprzysiągł im pan wieczystą lojalność i wysłuchał przemówień. – Obawiam się, że będę musiał ich rozczarować – odparł Janus. – Jest mnóstwo do zrobienia i być może bardzo mało czasu. Czy mogę liczyć, że wykona pan jeszcze kilka delikatnych zadań? Marcus wyprężył się odruchowo. – Oczywiście, panie pułkowniku. – Po pierwsze, musi pan przekazać deputowanym moje wyrazy żalu. Niech im pan powie, że będę zaszczycony, jeśli jutro dołączą do mnie na placu Triumfu Farusa godzinę przed południem i że będę bardziej niż uszczęśliwiony, mogąc publicznie złożyć wszelkie wymagane przysięgi. Marcus skinął głową. – To może im się nie spodobać. – Jeśli przeżyjemy kilka następnych dni, załatwię z nimi tę sprawę. Na razie najważniejszy jest czas. – Tajest. – Potem skontaktuj się z porucznikiem Ihernglassem. Poproś, żeby przez swoje kontakty na południowym brzegu rozpuścił wieść, że nowy dowódca jutro wygłosi przemówienie na placu Triumfu. Chcemy, żeby zebrał się tam tłum. Marcus skinął głową. Zadawał sobie pytanie, co szykuje Janus, ale wiedział, że nie ma sensu pytać. Pułkownik ujawni mu swoje plany, kiedy uzna za stosowne, ale lubi dramatyczne efekty i uwielbia zrywać zasłonę w ostatniej chwili, pokazując, że asystentka znikła. Marcus uważał, że u wyższego oficera to wada, chociaż w takich okolicznościach bez znaczenia. – Potem – ciągnął Janus – musi pan sprowadzić królową z Vendre. Marcus zamrugał.

– Królową, panie pułkowniku? Chcę powiedzieć... nie wiem, czy... – Porucznik Uhlan przydzieli panu ludzi, ale gdyby gwardziści sprawiali jakieś kłopoty, proszę skierować ich do mnie. A sądzę, że zawarł pan już bliską znajomość z jej królewską mością w trakcie przygody w pałacowych ogrodach. – To prawda, panie pułkowniku. Przepraszam. Po prostu zaskoczył mnie pan. – Ta smukła młoda kobieta jakoś nie pasowała w umyśle Marcusa do przegródki z napisem „Królowa”. – Dokąd mam ją zabrać? – Niedaleko Mostowej, przy ulicy świętego Vallaksa jest dworek zwany Bliźniacze Wieżyczki, którego przypadkiem jestem właścicielem. Wyślę tam inny oddział, żeby zabezpieczył teren, i to będzie nasza główna kwatera. Może pan zabrać tam jej królewską mość, a rano przyprowadzić na plac Triumfu. – Zrozumiałem, panie pułkowniku. – A potem... – Janus zamilkł. – Pański młodszy kapitan Straży. Giforte, czy tak? – Tajest, panie pułkowniku. Alek Giforte. – Co pan o nim sądzi? – To... dobry człowiek, jak sądzę. Ostrożny. Jego ludzie mają... mieli dla niego wiele szacunku. Od dawna jest młodszym kapitanem i przetrwał wielu dowódców. Praktycznie dowodzi Strażą. Jednak... Janus uniósł brew. Marcus wahał się. – Wykonywał polecenia Orlanka. Wyciszał sprawy. – To zapewne logiczne – rzekł Janus. – Diuk musiał mieć kogoś w Straży. Zapewne Orlanko miał coś na niego? Marcus skinął głową. – Zadłużenie.

– Ach, stara śpiewka. – Pułkownik zmierzył Marcusa dziwnym spojrzeniem. – Zaufanie, jakim darzą go strażnicy, byłoby dla nas cenne. Myśli pan, że możemy go wykorzystać? – Sądzę... – Marcus znów się zastanawiał. – Myślę, że byłby lojalny, panie pułkowniku. Jednak Straż już praktycznie nie istnieje. Niektórzy z nich dołączyli do Zielonych i zapewne są jeńcami Orlanka. Pozostali chyba siedzą cicho. – Będą nam potrzebni, kapitanie. Tak jak wszyscy w tym mieście, którzy przeszli jakiekolwiek wojskowe przeszkolenie. Niech pan odnajdzie Giforte’a i porozmawia z nim, sprawdzając, czy zechce służyć królowej przeciwko diukowi. Jeśli uzna go pan za godnego zaufania, niech mu pan każe zebrać strażników. I nie tylko obecnych, ale także emerytowanych. Każdy, kto utrzyma w ręku muszkiet, będzie mile widziany. – Zobaczę, czy zechce, panie pułkowniku. Jeśli tak, to sądzę, że możemy mu zaufać. Jego córka należy do grupy związanej z kontaktem porucznika Ihernglassa. – Rozumiem. Doskonale. – Pułkownik klepnął Marcusa w ramię i uśmiechnął się. – Niech pan rusza, kapitanie. Obaj mamy mnóstwo do zrobienia. Istotnie był to pracowity dzień. Giforte’a nigdzie nie można było znaleźć. Według ludzi służących w domu młodszego kapitana, nie wrócił od dnia, gdy królowa poddała się deputowanym. Poza tym jednym zadaniem pozostałe poszły jak z płatka. Deputowani byli o wiele uprzejmiejsi, niż Marcus się spodziewał, na co zapewne wpłynęła obecność dwudziestu towarzyszących mu uzbrojonych Mierantajów. Ich mundury były nieco pomięte, ale stanowili zdyscyplinowany oddział, zdecydowanie kontrastujący z rozlazłą Gwardią

Patriotyczną. Później zdołał przekazać wiadomość Ihernglassowi i pospieszył do Vendre, żeby uwolnić królową. Uwolnić królową. Marcus pokręcił głową. Czy matka nie byłaby z niego dumna? On, eskortujący królową. A nawet sypiający z nią pod jednym dachem! Rezydencja Bliźniacze Wieżyczki usytuowana była w bardzo dobrej dzielnicy, na południe od Pierwszej Alei i po zachodniej stronie ulicy Świętego Vallaksa. Był to dwupiętrowy dworek z kamienia posadowiony na rozległej zielonej równinie i otoczony gęstym pasem drzew, które niemal całkiem zasłaniały go przed oczami sąsiadów. Okrągłe wieżyczki, którym zawdzięczał nazwę, miały płaskie dachy, a ponieważ wznosiły się z obu końców budynku, trochę upodabniały go do rogatego łba. Po tej stronie rzeki zdarzało się zaskakująco mało przypadków grabieży i wandalizmu, a kwiaty w ogrodzie przed domem były w pełnym rozkwicie. Najwyraźniej dwór był do niedawna zamknięty, ale zanim przybył tam Marcus, z mebli już zdjęto pokrowce i mała armia służących wycierała podłogi, wynosiła obrazy ze strychu i robiła ogólne porządki. Marcus rozpoznał niektórych służących z domu Ohnlei, a pozostałych Mierantajów Janus zapewne sprowadził ze swojego hrabstwa. Jeśli widok królowej zrobił na nich wrażenie, to tego nie okazywali. Był już ranek. Mundur Marcusa został starannie uprany, wysuszony i złożony na noc, a kilka najbardziej zniszczonych części garderoby, włącznie z butami, wymieniono na nowe. Jego szabla, w starej skórzanej pochwie, której pracowicie nadano połysk, jakiego nie miała od lat, leżała na wierzchu. Ten rodzaj cichej efektywności przypominał mu Fitza Warusa lub kamerdynera Janusa, Augustina. Ciekawe – w hrabstwie Mieran wszyscy słudzy są równie sprawni. A może, rozmyślał, tak masz, jeśli jesteś szlachcicem: wszystko po prostu zostaje zrobione bez twojej interwencji,

a nawet wiedzy. Poczuł się dziwnie, jakby ten dom był zamieszkany przez niewidzialne, pomocne elfy. Jego sypialnia znajdowała się tuż pod jedną z wieżyczek i miała ładny widok na wschód. Zszedł na dół i zastał królową śniadającą w jadalni, obsługiwaną przez służącego i dwóch mierantajskich strażników. Podano imponujący posiłek, którego głównym daniem był wielki pstrąg potokowy, z głową na osobnym talerzu, mierzący Marcusa niechętnym rybim spojrzeniem. Do tego szynka i bekon, ziemniaki na maśle, pokrojone w kostkę jajka na twardo oraz kromki chleba tak gorącego, że musiał być własnego wypieku. Na widok jedzenia Marcusowi zaburczało w brzuchu. Zauważył, że królowa piła tylko wodę ze szklanki i skubała piętkę chleba. Była ubrana zwyczajnie, w czarną suknię bez rękawów, klejnotów czy ozdób, a ciemnoblond włosy miała zaplecione w warkocz. Jej piwne oczy miały nieobecny wyraz, zapatrzone w dal. Marcus niemal słyszał zgrzyt trybików obracających się w jej głowie. Wyglądała jak czyjaś młodsza siostra, chuderlawa nastolatka, może trochę zbyt poważna jak na swój wiek. Na pewno nie jak dwudziestoletnia władczyni jednego z najpotężniejszych państw na świecie. Pokręcił głową rozbawiony. Jeśli to państwo nie rozsypie jej się w gruzy w ciągu paru najbliższych tygodni. – Przyłączy się pan do mnie, kapitanie? – zapytała. Po drodze zamienili zaledwie kilka słów i Marcus nie wiedział, jak zacząć rozmowę. Odkaszlnął. – Czy to będzie właściwe, wasza królewska mość? – Skoro nie jesteśmy w Ohnlei, myślę, że możemy sobie darować formalności. Ponadto właściwe jest to, co za takie uznam, nieprawdaż? – Jak wasza królewska mość sobie życzy. Skłonił się i wysunął krzesło, żeby usiąść obok niej. – I zjedz coś, proszę. Ja mało jem, a nie chciałabym, żeby szef kuchni

uznał, że jego praca nie została doceniona. Marcusa nie trzeba było do tego zachęcać. Wprawdzie w Vendre nie trzymano go o chlebie i wodzie, ale posiłki były bardzo skromne. Odkroił sobie kawał pstrąga, zastanawiając się, jaki jest sens pozostawiać nienaruszony łeb – i nałożył sobie na talerz wszystkiego po trosze. W milczeniu delektował się posiłkiem, a królowa obserwowała go z rozbawieniem. – Czy wszyscy żołnierze mają taki apetyt? – zapytała, kiedy opróżnił talerz i wziął sobie dokładkę. – Tylko jeśli przez tydzień siedzieli w areszcie – odparł Marcus i pospiesznie dodał: – wasza królewska mość. Uśmiechnęła się, znów skubnęła chleb i odłożyła go. – Nie jesteś głodna? – zapytał. – Niewiele jadam – odparła. – Profesor doktor Indergast mówi, że może to być uboczny efekt mojej choroby, razem z... – wskazała ręką i uśmiechnęła się smutnie – moim stanem. – Nie wiedziałem, że wasza królewska mość niedomaga. – Chorowałam. Było to cztery lata temu, więc pewnie był pan wtedy w Khandarze. Przez pewien czas myśleli, że umrę, ale łaska boska sprawiła – powiedziała to z dziwną miną – że przeżyłam. Chyba utrata apetytu to niewielka cena. – Wskazała na jego talerz. – Niech cię to nie powstrzymuje. Marcus niepewnie skinął głową. Talerz był jeszcze w połowie pełny, ale jakoś tracił apetyt. Ukroił sobie jeszcze kawałek ryby, bo wyglądała tak smakowicie. – Powiedziano mi, że masz mnie odeskortować na jakieś zebranie, które hrabia Mieran zaplanował na dziś rano – powiedziała po chwili królowa. – Tak, wasza królewska mość. Prosił, żebyśmy byli tam godzinę przed południem.

– Kiedy ostatni raz miałeś mnie eskortować, skończyliśmy, wyskakując przez okno. – Rozejrzała się po pokoju, który był bez okien i oświetlony blaskiem świec. – Mam nadzieję, że nie jest to pańskim zwyczajem. – Ach... nie, wasza królewska mość. Milczeli chwilę. – Próbowałam zażartować, kapitanie. Przyznaję, że nieudolnie, ale przynajmniej mógłby się pan uśmiechnąć. – Przepraszam, wasza królewska mość. Nie przywykłem do tak znamienitego towarzystwa. – Nie musi pan być taki oficjalny. – Wzruszyła ramionami. – Sądzę, że ucieczka pod ostrzałem wytwarza między uciekającymi pewną więź. – Zrobię, co w mojej mocy. – Czy domyśla się pan, co szykuje nam hrabia? – Wspomniał, że zamierza wygłosić mowę do deputowanych i wasza królewska mość także może powiedzieć kilka słów. – Wiem. Na szczęście układałam w myślach przemowę, od kiedy mnie zamknięto. W nocy przelałam te myśli na papier. – Mam nadzieję, że spałaś trochę, pani. – Wystarczająco jak na moje potrzeby – powiedziała. – Nic więcej nie wiesz o planach hrabiego? – Pułkownik – zaczął Marcus – to znaczy hrabia Mieran, nie ma zwyczaju informować nikogo o swoich planach. – To musi być irytujące – powiedziała z uśmiechem królowa. – Czasami. Jednak czyni służbę pod jego rozkazami bardziej interesującą. Nie wspominając o tym, że również niebezpieczniejszą, ale tego nie musiał jej mówić. – No cóż. Najlepiej sami się przekonajmy.

Marcus odsunął talerz i wstał. – Jak sobie wasza królewska mość życzy. – Ciekawe, czy... – Zawahała się. – Mogę cię o coś zapytać? – Oczywiście. – Mieliście jakieś wieści o Sothe? – Królowa zacisnęła zęby. – Jestem pewna, że ona żyje. Może jednak potrzebuje pomocy. Pomyślałam, że pan może coś wiedzieć. Marcus pokręcił głową. – Sam zaledwie półtora dnia temu wyszedłem z więzienia, wasza królewska mość, a Straż praktycznie została rozwiązana. Nie mam żadnych wiadomości, ale nie ma powodu, żebym je miał. Jeśli chcesz, pani, mogę zapytać hrabiego Mieran. – Proszę, zrób to. – Królowa odsunęła się od stołu i wstała. – Jedźmy.

Raesinia Kolumną trzech powozów przejechali niewielką odległość pomiędzy Bliźniaczymi Wieżyczkami a placem Triumfu Farusa, przez most Świętego Vallaksa. Raesinia siedziała w środkowym, z Marcusem i dwoma strażnikami, a reszta oddziału wewnątrz i na zewnątrz dwóch pozostałych. Najwyraźniej Janus pamiętał, co zdarzyło się ostatnim razem, i nakazał eskorcie nie ryzykować. Może miał konkretny powód do niepokoju. Raesinia słyszała tuzin wersji zabójstwa Dantona, ale wszyscy zgadzali się, że zabójca nosił błyszczącą czarną maskę. Większość ludzi uważała, że był to tylko dziwny kaprys szaleńca – człowieka, który w następnej chwili znikł w tłumie – ale Raesinia znała prawdę. Taką maskę widywała w najgorszych koszmarach, odbijającą blask tuzinów świec przy jej łożu śmierci. Mężczyzna, który ją nosił, kazał

jej powtarzać jakieś niezrozumiałe zaklęcia, przerywając co chwilę, gdy zanosiła się kaszlem, który odbierał jej życie. Raesinia, przerażona i cierpiąca, robiła, co jej kazano, chociaż czuła, że więź próbuje rozszarpać jej duszę na kawałki. A kiedy skończyła... Takie maski nosili Kapłani Czerni, inkwizytorzy Kościoła Zaprzysiężenia, zakonu uważanego za nieistniejący od stu lat. To, co zrobili raz, mogli zrobić ponownie. Oczywiście potrzeba byłoby czegoś więcej niż pistoletu, żeby ją zabić. Jednak byłoby bardzo niezręcznie, gdyby zastrzelono ją na oczach tłumu, więc była rada z przedsięwziętych przez Janusa środków ostrożności. Niebo było cudownie niebieskie, a słońce prażyło z siłą późnego lata. Plac Triumfu Farusa był zatłoczony tak jak podczas przemówień Dantona, ale atmosfera się zmieniła. Tamte tłumy cechowała niemal namacalna, żywa energia, przeskakująca z człowieka na człowieka, wzbierająca falami, ilekroć wielki mówca osiągał crescendo. Tym razem ludzie wyglądali na zmęczonych i podejrzliwych, udręczonych upałem. Miejsce entuzjazmu zajął strach. Domagali się Vhalnicha i oto mieli go. Tylko, jak wszyscy pytali swych sąsiadów, co tak naprawdę Vhalnich mógł zrobić? Nie mieli wojska ani broni, zaledwie kilkuset głupców z czarnymi szarfami i mnóstwem pustych obietnic, a chleb był droższy niż kiedykolwiek. Czy nie byłoby bezpieczniej poddać miasto Orlankowi? Czy nie można by rzec, iż pod pewnymi względami pod rządami Ostatniego Diuka było lepiej? Mówcie, co chcecie, ale był porządek. Agenci Konkordatu może byli brutalni, ale z pewnością skuteczni. Przez zamknięte okna Raesinia oczywiście nie mogła tego słyszeć. Taką wersję stworzyła w swoich myślach, obserwując posępne twarze, gdy powozy toczyły się po ulicy, i wyobrażając sobie towarzyszące temu szepty.

Marcus też patrzył przez okno, chociaż domyślała się, że raczej wypatruje ewentualnego zagrożenia. Czuła się lepiej, mając go przy sobie. Kapitan roztaczał aurę pewności siebie i spokoju, chociaż Raesinii wciąż brakowało kojącej świadomości, że Sothe jest gdzieś w pobliżu i czuwa. Najgęstszy tłum zebrał się wokół środkowej fontanny i mównicy. Na polecenie Marcusa powozy zatrzymały się i wysiedli, a mierantajscy ochotnicy otoczyli ich szczelnym pierścieniem. Ludzie cofali się na widok nieznanych mundurów i chronieni przez ten ruchomy klin żołnierzy Raesinia z Marcusem podeszli do podstawy fontanny, gdzie kordon gwardzistów odgrodził skrawek wolnej przestrzeni. Przez moment mierantajscy ochotnicy i gwardziści spoglądali na siebie groźnie, ale rozkazy Janusa były jednoznaczne. Większość Mierantajów rozeszła się na boki, wzmacniając kordon, i tylko czterej żołnierze zostali przy królowej i kapitanie, gdy ci weszli w krąg tworzony przez Gwardię Patriotyczną. Za kordonem gwardzistów kłębili się deputowani, patrząc na pustą mównicę i miętosząc swoje czarne szarfy. Raesinia zobaczyła Mauriska, noszącego szarfę obrębioną złotogłowiem, w środku grupki deputowanych. Winter i Cyte też tam są, pomyślała, ale nie mogła teraz ich odszukać. Najpierw zobaczymy, jak zostanie przyjęte przemówienie. Wiele spojrzeń skierowało się ku niej, ale przeważnie ludzie nie zwracali na nią uwagi. Nic nie świadczyło o tym, że ta dziewczyna w żałobie jest królową. Nie towarzyszyli jej arystokraci ani żadna świta, tylko kilku ludzi Janusa i jeden kapitan w niebieskim mundurze. Marcus przyciągał więcej spojrzeń niż ona; mundury królewskiej armii rzadko widywano w mieście. Ożywienie tłumu uprzedziło ją o przybyciu Janusa, któremu towarzyszył inny oddział Mierantajów. Rozległy się nawet owacje, chociaż szybko ucichły, jak iskry gasnące na mokrym drewnie. Maszerujący na czele swoich ludzi Janus zatrzymał się przed Raesinią i nisko skłonił.

– Wasza królewska mość – powiedział. – Dziękuję za przybycie. – Uznałam, że powinnam – odparła – skoro twoi ludzie uwolnili mnie z Vendre. Kącik jego ust lekko zadrgał. – Czy wasza królewska mość ma przygotowane przemówienie? – Mam. – Było zapisane na kilku kartkach, które miała w kieszeni. – Chce pan, żebym zaczęła? – Proszę. – Janus otworzył kieszonkowy zegarek, zmarszczył brwi i schował go z powrotem do kieszeni. – Najlepsza będzie stosunkowo krótka przemowa. – Dlaczego? Ponownie się uśmiechnął, ale nic nie powiedział. Raesinia znacząco spojrzała na Marcusa i pokręciła głową. – Kapitanie, czy uczyni mi pan ten zaszczyt i przedstawi mnie oraz poprosi o ciszę? Marcus skłonił się. – Oczywiście, wasza królewska mość. Ruszyli na górę spiralnymi schodami prowadzącymi na galerię biegnącą w połowie ogromnego pomnika Farusa V. Raesinia mimochodem odnotowała w myślach, że mównica znajduje się wysoko nad ziemią. U kogoś, kto regularnie spadał z wieży, ten lekki dreszcz lęku wydawał się czymś śmiesznym, ale nie zdołała go opanować. Dwaj mierantajscy ochotnicy stanęli przy wejściu na schody, a dwaj pozostali podążyli za nią i Marcusem na mównicę, gdzie ustawili się tak, że byli niewidoczni dla tłumu. Na jej widok zgromadzeni wydali okrzyk zaskoczenia i radości, gdy ludzie w końcu zrozumieli, na kogo patrzą. Wiedziała, że większość z nich dopiero teraz zobaczyła nową królową. Po raz pierwszy w życiu pożałowała,

że nie ma na sobie bardziej efektownego stroju. Marcus stanął na skraju galerii i podniósł ręce, czekając, aż gwar ucichnie. Na placu zapadła cisza, przerywana tylko pomrukami i szeptami. Gdy przemówił, jego słowa wpadły w nią jak kamienie rzucone w bezdenną otchłań. – Witajcie – powiedział kapitan i odkaszlnął. – Mam zaszczyt przedstawić jej królewską mość Raesinię Orboan, królową Vordanu. Niech Bóg ma ją w opiece, a Karis darzy swą łaską. Ta prastara formułka powtórzona najpierw przez deputowanych, a potem przez ciżbę, rozeszła się falami od fontanny, niczym kręgi na wodzie. Marcus nisko się skłonił Raesinii i odszedł na bok. Wyprostowała się i poszła na skraj galerii. Nigdy nie robiła czegoś takiego. Spieranie się w Niebieskiej Masce to jedno, z kilkoma przyjaciółmi, którzy byli na pół pijani i nie wahali się zakrzyczeć cię, jeśli uznali, że nudzisz. Próba przekonania wielotysięcznego tłumu, patrzącego na ciebie w pełnej szacunku i oczekiwania ciszy, to zupełnie co innego. Raesinia czuła, że serce trzepocze się jej w piersi. Wepchnęła rękę do kieszeni i zacisnęła ją na zwiniętej kopii swojego przemówienia. Na dole, stojąc tuż przy fontannie, czekali deputowani. W pierwszym rzędzie stał Maurisk i spoglądał na nią z błyskiem urazy w oczach. – Królestwo Vordanu – zaczęła. Nienawidziła dźwięku swojego głosu, tego głosiku małej dziewczynki, a nie głosu królowej. W tym momencie chętnie oddałaby prawą rękę za swobodny i dźwięczny baryton Dantona. Skup się na słowach, pomyślała. Przynajmniej one zawsze były twoje. – Królestwo Vordanu jest jedynym państwem na świecie, które powstało z woli swojego ludu. W roku dziewięćset dziewięćdziesiątym drugim, roku wielkiej powodzi, lud Vordanu miał dosyć kliki baronów, którzy woleli

bawić się w wojenki, zamiast służyć swojemu krajowi. Zwołano Zjazd Generalny, żeby przemówił w imieniu ludu. Ci deputowani zwrócili się do jedynego barona, któremu ludzie ufali, jedynego władcy, którego włości prosperowały, człowieka, który bronił swych poddanych podczas wojny i opiekował się nimi w czasach niepokojów. Temu człowiekowi dali koronę i rzekli: „Prosimy, władaj nami. Dbaj o nas wszystkich, tak jak dbałeś o swoich poddanych”. Tym człowiekiem był Farus Orboan. Teraz zwiemy go Farusem Zdobywcą, lecz należy pamiętać, że deputowani wybrali go, zanim zdobył sławę na polu bitwy. Wybrali go, ponieważ powierzyli mu koronę w imieniu narodu. On dbał o nich jak ojciec o swoje dzieci. Kościół Zaprzysiężenia mówi królowi Borelu i imperatorowi Murnska, że rządzą z woli Boga, który ich ukoronował, i nie odpowiadają przed żadną ziemską władzą. W Hamvelt i miastach Ligi rządzą najsilniejsi i najbogatsi, którzy nie myślą o niczym innym poza napychaniem sobie kieszeni kosztem innych. Tylko tutaj, w Vordanie, rozumiemy, że Korona należy do ludu. Mój ojciec to rozumiał, a przed nim jego ojciec i dziad, aż po Farusa Zdobywcę. Właśnie to dodaje nam sił w godzinach próby. Ojciec nauczył mnie, co oznacza... To niezłe przemówienie, myślała Raesinia, przemawiając. Większą część napisała, przygotowując się do wystąpienia podczas otwarcia Zjazdu Generalnego, które Ostatni Diuk tak brutalnie skrócił. Niektóre fakty mogłyby nie wytrzymać ostrej debaty w Niebieskiej Masce – na przykład deputowanymi w czasach Farusa I byli bogaci ziemianie, którym najbardziej doskwierało to, że baronowie narzucali im stare prawa dzierżawy i opodatkowania. Jednak przemówienie zawierało wszystko, w co Raesinia wierzyła i o co walczyła ze swoimi przyjaciółmi, wszystko, za co zginęli Ben i biedny Danton. I to nie wystarczało. Nie umiała do nich dotrzeć. Kiedy przemawiała, deputowani obserwowali ją, ale czuła, że uwaga tłumu słabnie. Danton

potrafiłby wyrzucać z siebie te słowa z siłą kul armatnich, tak by trafiały wszystkich na tym placu między oczy i pozostawiały ich oniemiałych z wrażenia. Jej ojciec, kiedy był w pełni sił, chociaż nie był Dantonem, także umiałby wzbudzić w nich podniosłe uczucia. Te same słowa padające z jej ust wydawały się słabe, niepewne, pedantyczne. Na moment zamknęła oczy, powstrzymując łzy rozczarowania. Tak długo walczyliśmy o tę chwilę. Ja ich do tego popchnęłam: Bena, Dantona, Faro, wszystkich pozostałych. Aby znaleźć się tutaj. I na próżno. Nabrała tchu i kontynuowała perorę. – Kiedy lud Vordanu ponownie zażądał Zjazdu Generalnego, diuk Orlanko i jego sojusznicy uznali to za zbrodnię, zachętę do rewolucji. Dlaczego? To lud jest suwerenem. My rządzimy w jego imieniu. Jak władca może zbuntować się przeciwko sobie? Jak żądanie zwołania obrad przedstawicieli ludu może być czymś innym niż korzystaniem z nadanych przez Boga praw? Dlatego stoję tu dziś przed wami jako królowa Vordanu, pokornie akceptując prawo ludu do wyrażania swej woli poprzez zgromadzenie przedstawicieli... Na południowym końcu placu coś się działo. Tłum zafalował: jedni przesuwali się w kierunku zamieszania, inni usiłowali się oddalić. Raesinia usłyszała wiwaty, krzyki, a nawet wrzaski, ale nie mogła wyłowić słów. Zamilkła i osłaniając dłonią oczy, usiłowała zobaczyć, co się dzieje. Dostrzegła błysk stali. – Święci i męczennicy. Czy jesteśmy atakowani? Zerknęła przez ramię na Janusa. Stał z tyłu, w cieniu posągu, i spoglądał na zegarek. Po chwili zamknął go z trzaskiem i popatrzył na nią. – Wasza królewska mość – rzekł – ma doskonałe wyczucie czasu. Tłum rozstępował się i cofał, ale wiwaty zaczęły przeważać nad okrzykami strachu. Na plac wmaszerowała kolumna tysiąca żołnierzy

w niebieskich mundurach. Za nią szła następna i jeszcze jedna, a między nimi jechały wielkie szare działa i ich jaszcze. Nad nimi powiewała vordanajska flaga, srebrzysty orzeł na błękitnym tle, a obok sztandar pierwszego kolonialnego pułku piechoty. Gdy pierwszy szereg dotarł na środek placu, tuż poniżej podium, kolumna się zatrzymała. Na rozkaz oficerów żołnierze z łoskotem uderzyli kolbami o kamienne płyty placu i unieśli wolne ręce, salutując. Tysiąc głosów przemówiło jak jeden mąż. – Boże, chroń królową! – zawołali chórem. – Karisie, miej ją w swej opiece! Janus uśmiechnął się i wskazał na tłum. Raesinia odwróciła się i podeszła do balustrady, żeby wykrzyknąć ostatnie słowa przemówienia. – Ja z pewnością nie zamierzam oddać tych suwerennych praw bez walki! Dołączycie do mnie? – Patrząc na żołnierzy, rozłożyła ręce i dodała: – Dołączycie do nas? Ludzie zaczęli krzyczeć. Zdołała wychwycić kilka słów: „Boże, chroń Vordan!” i „Boże, chroń królową!”. Zgiełk narastał, od pomruku przez gwar do ryku, który wstrząsnął placem, aż zabrzęczały szyby witryn sklepowych, a przestraszone gołębie poderwały się z dachów. Żołnierze przyłączyli się do owacji, aż wydawało się, że krzyk rozniesie mównicę na kawałki. Raesinia zamknęła oczy i zaryzykowała uśmiech.

Dwadzieścia jeden Winter

Nie wiem jak ty, ale ja zamierzam się przyłączyć. – Nie zrobisz tego. Tak mówisz, ale nie zrobisz tego. – Zrobię! – Niedawno mówiłeś, że nie ma sensu umierać za bandę mydłków. – Tak, ale to było wtedy. Teraz jest z nami Vhalnich. – On nie jest mydłkiem? – On wie, co robi, i tyle. I ma trochę prawdziwego wojska do pomocy. Pierwszy kolonialny pułk piechoty, mówią. Słyszałeś, czego dokonali w Khandarze? – Słyszałem różne rzeczy. Niekoniecznie muszą być prawdą. – Przecież ty też nie chcesz, żeby wrócił tu Orlanko ze swoim cholernym Kościołem Zaprzysiężenia i borelgajskimi poborcami. – No tak, ale... – Ponadto zastanów się. Za tydzień wszyscy będą stawiać kolejki każdemu, kto nosi niebieski mundur. A dziewczęta...

– Taak, ale trzeba przeżyć, żeby się tym cieszyć. Winter z rękami w kieszeniach szła za dwoma spierającymi się młodzieńcami, dopóki nie skręcili w boczną uliczkę. Od kiedy wyszła z katedry, słyszała taką rozmowę, albo bardzo podobną, co najmniej tuzin razy. Z placu, na którym wiwatował tłum, deputowani wrócili do katedry, tocząc zażarty spór. Ostrożnie wynegocjowany przez miniony tydzień sojusz diabli wzięli, jakby przemówienie królowej i przybycie wojsk kolonialnych wywróciło szachownicę i rozsypało wszystkie pionki i figury po podłodze. I w pewien sposób tak było. Oddziały królewskiej armii wkroczyły do stolicy po raz pierwszy od niepamiętnych czasów, co zdecydowanie przesunęło równowagę sił na korzyść człowieka, któremu były wierne. Radykałowie, monarchiści i centrum podzielili się na tuzin rywalizujących grup. Jedni oklaskiwali Janusa, a inni chcieli wysłać delegację, żeby przejęła dowodzenie nad pułkiem i dopilnowała, żeby nie został użyty przeciwko deputowanym. Jeszcze inni namawiali, żeby nie robić niczego w pośpiechu, albo w ogóle, żeby nie prowokować Janusa, zanim rozprawi się z Orlankiem. Paru twierdziło, że przed podjęciem jakichkolwiek działań należy stworzyć prawdziwą konstytucję, wyjaśniającą kompetencje królowej. Maurisk na zmianę siedział bez słowa lub krzyczał, uspokajając zaniepokojonych i odrzucając co głupsze propozycje. W końcu przekonał deputowanych, żeby wydali rezolucję popierającą Janusa i oddziały kolonialne oraz wyrażającą ich nadzieję, że pokona Orlanka, ale nieprecyzującą, co będzie potem. Usatysfakcjonowany jałowym sporem Zjazd Generalny zakończył na ten wieczór swoje obrady. Winter wzięła dorożkę, która miała zawieźć ją do Doków, ale musiała ją opuścić, przejechawszy przez Wielki Most. Na ulicach było mnóstwo ludzi, jakby przybycie wojsk kolonialnych było sygnałem do wyjścia z kryjówek.

Wszędzie płonęły pochodnie, mężczyźni i kobiety rozmawiali i śmiali się, a dzieci bawiły się na ulicach i krzyczały uradowane nieoczekiwanym festynem. Przedzierając się przez tłum, Winter odkryła, że jest więcej powodów do radości niż tylko przybycie jej starego pułku. Oddziały kolonialne przybyły z południa, maszerując Zieloną Drogą, i przyprowadziły sporą liczbę wózków oraz wozów. Należały one do gospodarzy i kupców, którzy z powodu plotek o działaniach wojennych obawiali się przywozić swoje produkty do miasta. Widok znajomych niebieskich mundurów uznali za dowód, że przywrócono porządek, i przybyli wraz z oddziałami kolonialnymi, żeby sprzedać swoje towary. Droga na północ wciąż była zamknięta, ale te dostawy zlikwidowały niedobór żywności i sprowadziły ceny na rozsądniejszy poziom. Winter widziała świeże warzywa, beczki wczesnych jabłek, buszle zboża i połcie boczku, a w całym mieście unosił się zapach pieczonego chleba. Budynek Jane wyglądał jak zamek tuż po zakończeniu oblężenia. Frontowe drzwi były otwarte i co chwilę ktoś przez nie wchodził lub wychodził. Niektórzy ranni odchodzili w towarzystwie rodzin lub przyjaciół i Winter była świadkiem paru wzruszających powitań. Wokół kręciły się Skórzane Kurtki i dziewczęta Jane, ale już nie nosiły broni. Winter skierowała się do wielkiej jadalni, podążając za salwami śmiechu i zapachem jedzenia. Trwała uczta i wszedłszy, zobaczyła istne pandemonium. Do sali wepchnęło się dwukrotnie więcej dziewcząt, niż mogło zasiąść przy stołach, i wszystkie krzesła odsunięto pod ściany. Biesiadujący jedli palcami, szarpiąc wielkie bochny chleba, pieczone kury, szynki i wędliny, biorąc z mis jabłka i owoce. Niewyszukane dania, zanotowała z uśmiechem Winter. Nellie starała się, jak mogła. Jane siedziała u szczytu stołu jak królowa średniowiecznego dworu,

otoczona zastępczyniami, wymieniając rubaszne żarty z dziewczętami przy innych stołach i zaśmiewając się. Zamiast przedzierać się przez środek sali, Winter przemknęła się pod ścianą i znalazła w kącie stolik, przy którym nie było tak tłoczno. Było tam nawet wolne krzesło. Usiadła i oparła się wygodnie, obserwując Jane i upajając się jej żywiołową energią. Odrastają jej włosy, pomyślała, patrząc na rozwichrzoną grzywkę opadającą Jane na oczy, która odmładzała ją. Nikt nie zwracał na nią uwagi, co bardzo Winter odpowiadało. Wzięła sobie jabłko i połówkę pieczonego kurczaka. Zjadła, rozrywając mięso palcami, i na koniec zlizała z nich tłuszcz. Jednym uchem słuchała rozmowy prowadzonej po drugiej stronie stołu, ale rozpoznawszy Becks, zaczęła przysłuchiwać się uważnie. – Jane nigdy nam nie pozwoli! – mówiła Becks. – Nie nam – dodała Molly. – Starsze dziewczyny pójdą. – Jaki by to miało sens? – spytała Andy. – Ja chcę iść. Zręczny Tom mówi, że pójdzie, a ma dopiero piętnaście lat. Podnosiłam baryłkę wody, kiedy on jeszcze nie potrafił, i pokonałam go w biegach. – Vhalnich też nie zechce wziąć takich jak Zręczny Tom – stwierdziła Nell. – Powiedział, że chce mężczyzn. Mali chłopcy nie strzelają z muszkietów i dziewczyny też nie. – Założę się, że ja bym mogła – upierała się Andy. – A Becks chce to robić. – Nie mówiłam, że chcę – rzekła Becks. – Powiedziałam tylko, że powinnyśmy. Nikt nie chce walczyć, ale to nasz obowiązek jako Vordanajek. – Myślisz, że Jane pójdzie? – spytała Molly. – Vhalnich musiałby ją wziąć. – Byłby głupi, gdyby nie wziął – uznała Andy. – Tak jak Jess czy Ninę lub każdą ze starszych dziewczyn. Przez rok walczyły z poborcami. Jestem

pewna, że mogłyby walczyć z diukiem Orlankiem. – Inni żołnierze nie pogodziliby się z tym – odparła nieco szorstko Nell. – Mówię ci, dziewczyny nie mogą być żołnierzami. – Dlaczego nie? – zapytała Andy. – Po prostu nie mogą! Po prostu nie mogą. Winter pokręciła głową. Taka odpowiedź powinna każdemu wystarczyć. Powinna wystarczyć mnie. Wokół krążyły duże gliniane kufle z piwem i każdy, kto chciał, mógł się napić. Winter wypiła kilka łyków ciepłego, cienkiego trunku i podała kufel dalej. Przybiegły inne dziewczęta, przynosząc więcej jedzenia i sprzątając resztki. W powietrzu wisiał silny odór rozmaitych potraw i setek niemytych ciał, zmieszany z dymem pochodni. W pomieszczeniu nie powinno być duszno i ciasno, ale Winter czuła się dobrze, jakby te zapachy i śmiechy spowijały ją niczym ciepły pled w zimną noc. Ktoś grał na skrzypkach, okropnie fałszując. – Winter, mogę z tobą chwilę porozmawiać? Podniosła głowę. Abby stała przy stole, zgarbiona, z rękami założonymi na piersi. W blasku pochodni wydawała się blada. Winter wciąż nie czuła się zupełnie swobodnie w jej towarzystwie, ale w sali było zbyt tłoczno, żeby uciec. Spojrzała na nią z wymuszonym uśmiechem i wzruszyła ramionami. – Mów. – W jakimś spokojniejszym miejscu. Zerknąwszy jeszcze raz na Jane, Winter westchnęła i wstała. Przecisnęła się za Abby przez tłum i na korytarz. Abby weszła w pierwsze otwarte drzwi, które prowadziły do pokoiku z kilkoma materacami rozłożonymi na podłodze. Teraz wszystkie posłania były puste, a świece zgaszone. Tylko trochę światła odległych pochodni palących się w holu sączyło się przez drzwi, rozjaśniając mrok.

– Co ty tu robisz? – zapytała Abby. – Zjadłam posiłek – odparowała Winter. – Nikt mnie nie powstrzymał. – Nie o tym mówię – rzekła Abby. Skuliła się jeszcze bardziej. – Czekała na ciebie całą noc. Dlaczego nie poszłaś się z nią zobaczyć? – Wyglądała na szczęśliwą. Nie chciałam przeszkadzać. – Nie będzie szczęśliwa, dopóki ciebie tam nie będzie. – Abby westchnęła. – Czasem nie wiem, czy rozumiesz, ile dla niej znaczysz. – Rozumiem – powiedziała Winter. Chyba rozumiem. – Abby, co się dzieje? – Nie mam wiadomości od ojca – wyjaśniła dziewczyna. – Nie ma go w domu. Zapewne opuścił miasto po kapitulacji królowej albo zatrzymał się u jakichś przyjaciół, ale... sama nie wiem. – Jeśli się o niego martwisz, znajdź kapitana d’Ivoire – poradziła jej Winter. – On może wiedzieć, gdzie go szukać. Abby kiwnęła głową. W mroku nie było widać jej oczu, tylko zarys ciała. – Nie mogę stąd odejść. Jeszcze nie. Muszę opiekować się Jane. – Musisz zacząć trochę bardziej jej ufać – powiedziała Winter. – Jane potrafi zadbać o siebie, możesz być pewna. – Widziałaś ją tamtego dnia – cicho powiedziała Abby. – Wiem, że potrafi zadbać o siebie. Problem polega na tym, że próbuje się opiekować również wszystkimi innymi. – Wiem. – Winter pokręciła głową. – Zaopiekuję się nią. – Nie pozwól jej zrobić czegoś... – Głupiego? Abby cicho zachichotała. – Zrobię, co w mojej mocy – obiecała Winter. – Idź i odszukaj ojca. Albo lepiej, prześpij się trochę. Poznałam twojego ojca zaledwie wczoraj, ale

wydaje mi się, że on też potrafi zadbać o siebie. – Dziękuję. – Abby milczała chwilę. – I dziękuję za to, że pomagasz Jane. Nie wiem o wszystkim, co wy dwie zrobiłyście, ale to wszystko... Winter uniosła ręce. – Ja tylko dałam jej kilka rad. Jane i Janus zrobili resztę. Abby ze znużeniem skinęła głową. Zrobiła krok w kierunku drzwi i przystanęła. – Co będzie, jeśli zwyciężymy? – Co takiego? – Załóżmy, że Vhalnich pokona Orlanka. Co wtedy. Co się stanie z Jane i pozostałymi naszymi dziewczynami? – Dlaczego coś miałoby się stać? – Nie wiem – odparła Abby. – Ale mam wrażenie, że po tym wszystkim to nie może wrócić do poprzedniego stanu. Co zamierzasz zrobić? Winter niechętnie wzruszyła ramionami. Niech mnie licho, jeśli wiem. – Wymyślę coś, kiedy przyjdzie na to czas. Abby przyglądała jej się przez chwilę i słaby błysk światła odbijał się w jej oczach. Potem odeszła, zostawiając Winter samą w ciemnościach. Winter nie chciała przedzierać się przez rozgorączkowany, szczęśliwy tłum w sali, ale przypomniała sobie, że widziała, jak dziewczęta przynosiły nowe dania z pomieszczenia tuż za plecami Jane. Udała się na poszukiwanie kuchni i w końcu znalazła ją, podążając za brzękiem naczyń. Kilka dziewcząt chichotało przy otwartej butelce wina. Popatrzyły na wchodzącą Winter, ale zignorowała to. Znalazła drzwi, których szukała, i uchyliła je. Do kiepskiego skrzypka dołączył kiepski flecista, który chyba sam zrobił sobie ten instrument, sądząc po dźwiękach, jakie z niego wydobywał. Tłum klaskał do wtóru i gdy Winter podeszła bliżej, zobaczyła, że Chris oraz kilka

innych dziewczyn wskoczyły na stoły i zaczęły tańczyć, nie zważając na strącane przy tym pieczone kurczaki czy owoce. Jane stała między Beccą i Winn, klaszcząc równie głośno jak wszyscy i zaśmiewając się, gdy Chris spadła prosto w las wyciągniętych rąk. Winter podeszła i dotknęła jej ramienia. Jane obejrzała się i odwróciła na pięcie, z szerokim uśmiechem. – Winter! Kiedy w końcu się zjawiłaś? – Dopiero co – odparła Winter. A gdy inne dziewczyny zaczęły się na nie oglądać, złapała Jane za rękę. – Chodź ze mną. Jest takie prawo – Winter dotychczas go nie znała, lecz teraz instynktownie rozumiała – zgodnie z którym im jest ci przyjemniej leżeć obok ukochanej osoby z kończynami zaplątanymi w przepocone prześcieradła, tym bardziej prawdopodobne jest, że jedno z was będzie musiało skorzystać z toalety. Winter powstrzymywała się, dopóki mogła, ale w końcu musiała wygramolić się z wielkiego łoża i boso przejść po zimnej podłodze przy świetle księżyca. Kiedy wróciła, Jane odrzuciła prześcieradło i leżała na plecach z rękami splecionymi pod głową. Była cudownie naga, skąpana w srebrzystym księżycowym blasku. Winter przystanęła przy łóżku, patrząc na nią z zachwytem. Jane obróciła głowę. – Coś nie tak? Winter z powrotem wgramoliła się na łóżko, legła obok Jane i przytuliła się do niej. Jane objęła ją ramieniem i przyciągnęła, żeby pocałować, a Winter zamknęła oczy. Po chwili jednak Jane się odsunęła. – Coś jest nie tak – powiedziała. – Winter, proszę. Co się dzieje? Kamień na piersi Winter, który tak niedawno znikł, znów ją przygniótł. Z trudem przełknęła ślinę.

– Zapewne słyszałaś... co dziś rano zdarzyło się na placu Triumfu? – Oczywiście, że słyszałam. Nikt nie rozmawia o niczym innym. Vhalnich wezwał do zgłaszania się na ochotnika, a potem kolonialne oddziały wmaszerowały i... Urwała. Winter zacisnęła powieki, jakby spodziewając się ciosu. – Wracasz do nich, prawda? – powiedziała Jane. Winter skinęła głową, przyciskając twarz do ramienia Jane. W oczach miała piekące łzy. – Nie musisz – powiedziała po chwili Jane. – Wiesz o tym, cokolwiek mówi Vhalnich. Możesz zostać ze mną. – Chodzi o coś więcej. – Winter przez moment chciała powiedzieć Jane o Wszystkożercy i wszystkim, co wydarzyło się w Khandarze, ale powstrzymała się. Jane pomyślałaby, że oszalała. – Mam tam przyjaciół. Więcej niż przyjaciół. A ludzie z mojej kompanii... odpowiadam za nich. – Winter otworzyła oczy. – Powinnaś to rozumieć. Zapadła długa cisza. – Rozumiem – powiedziała Jane. – A przynajmniej tak mi się zdaje. Jednak... co będzie potem? Jeśli zwyciężymy. Wrócisz tutaj? – Nie wiem. – Musisz wrócić. – Jane usiadła, patrząc na Winter. Powiedziała niemal z przestrachem: – Winter, proszę. Musisz. Straciłam cię raz i na wszystkich pieprzonych świętych nie zamierzam utracić cię znowu. Proszę. Obiecaj mi. – Nie wiem. – Winter zwalczyła chęć zwinięcia się w kłębek. – Nie wiem, co się zdarzy. Do diabła, mogę zginąć albo... – Nie mów tak. Proszę. Gdyby coś ci się stało, ja nie... Nie mogłabym tego znieść. Nie wiem, co bym zrobiła. – Przepraszam.

Winter nie wiedziała, co innego mogłaby powiedzieć. – Zawsze mnie przepraszasz. – Jane próbowała się uśmiechnąć, ale nawet przy słabym świetle księżyca Winter widziała, że był to nikły uśmiech. – Pomyślałaś kiedyś, że powinnaś raczej przestać robić te rzeczy, za które mnie przepraszasz? – Ja nie... – Winter potrząsnęła głową. – Nie mam wyboru. – Oczywiście, że masz cholerny wybór! Każdy go ma. Możesz zostać tutaj, a kiedy Vhalnich przyjdzie tu po ciebie, wepchnę mu muszkiet w dupę i poślę do diabła. Jeśli ktoś spróbuje cię zabrać, ja... – Wiesz, że nie o to chodzi. Mam obowiązek wobec... – A nie wobec mnie? – Jane. – Teraz łzy popłynęły, pomimo wysiłków Winter, żeby je powstrzymać. – Nie rób tego. Proszę. Jane z pomrukiem wstała z łóżka. Winter słyszała, jak krąży po pokoju, a podłoga trzeszczy jej pod stopami. Potem plusk wody wlewanej do miski i trzask rozbijanego naczynia. Winter obróciła się twarzą do poduszki i płakała. Łóżko pod nią było jeszcze nagrzane ciałem Jane. Czas mijał niepostrzeżenie. Winter widocznie zasnęła, ponieważ nie słyszała trzeszczenia desek podłogi zapowiadającego powrót Jane; poczuła tylko palec delikatnie dotykający jej pleców i przesuwający się wzdłuż kręgosłupa. – Nic nie mów – powiedziała Jane. Winter usłyszała, jak łóżko zaskrzypiało, gdy usiadła przy niej. – Teraz moja kolej przeprosić. – Nie chciałam, żeby tak wyszło – próbowała tłumaczyć Winter. – Nie zrozumiałam ani słowa – powiedziała Jane. – Mówisz do poduszki. Winter obróciła się na plecy.

– Nie chciałam... Tym razem też nie zdołała jej tego powiedzieć, ponieważ Jane zrobiła coś palcami. Winter jęknęła zaskoczona, a Jane roześmiała się. – W porządku. Przemyślałam to. – Łobuzerski uśmiech powrócił. – Mam jednak nadzieję, że nie zamierzałaś spać. Prawdę mówiąc, Winter spała lepiej, niż mogła się spodziewać. Słońce stało już wysoko na niebie, kiedy otworzyła oczy i przeciągnęła się, czując przyjemną ociężałość i niezwykłą miękkość pościeli. Jane nie było przy niej. W oddali słyszała brzęk naczyń i gwar, zapewne towarzyszący szykowaniu śniadania. Jane pewnie była tam, pilnując dziewczyn. Jeśli zwyciężymy... Winter pokręciła głową. Po prostu nie wiedziała. Janus powiedział, że Kapłani Czerni będą próbowali ją zabić, ponieważ ma w sobie demona. Gdyby jednak Orlanko został pokonany, nie mieliby w mieście żadnych sojuszników. Czy wtedy Janus wciąż by jej potrzebował? Na stoliku stała nowa miska z wodą w miejscu tej, którą Jane rozbiła w nocy. Jej ubranie też tam było, rzucone bezładnie. Obmyła twarz zimną wodą, usiłując przegnać resztki snu, i włożyła nieświeże, przepocone rzeczy, kręcąc nosem przy zapinaniu guzików. Jak szybko zapominamy. W Khandarze nosiła ten sam mundur, a nawet bieliznę przez kilka dni i uważała się za szczęściarę, jeśli miała dość wody do picia, nie mówiąc o myciu. Życie w mieście mnie rozleniwia, pomyślała z dezaprobatą. Przygładziła włosy, pokręciła głową i ruszyła na dół sprawdzić, czy zostało coś do zjedzenia na śniadanie. Po drodze zobaczyła parę dziewczyn, stojących na korytarzu, które pospiesznie znikły jej z oczu, kiedy nadchodziła. Poza tym korytarze były puste i Winter zmarszczyła brwi, zbliżając się do jadalni. Czy to odgłos werbla? Co się tu dzieje, do diabła?

Otworzyła drzwi i odkryła, że stoły – i wszystkie pozostałości poprzedniego wieczoru – zepchnięto pod ściany. Na środku, w równych rzędach, stały dziewczęta Jane. Winter oceniła, że jest ich około dwustu, w dziesięciu szeregach. Ta, która stała na końcu, miała dziecięcy bębenek. Na widok Winter wybiła krótki rytm i wszystkie wyprężyły się i zasalutowały. Najwyraźniej ćwiczyły to i chociaż nie wyszło im jak na defiladzie, musiała przyznać, że zrobiły to lepiej niż większość Gwardii Patriotycznej. Jane stała na jednym boku tego szyku, uśmiechając się w sposób, który wcale się Winter nie spodobał. – Dobre są, no nie? – powiedziała, widząc jej zaskoczoną minę. – Pomyślałam, że trochę poćwiczymy, zanim pójdziemy na plac Triumfu. – Co? – Winter potrząsnęła głową. – Jane, co ty wyprawiasz, na Karisa? – Zgłosimy się na ochotnika. – Spojrzała przez ramię. – Zgadza się? – Tak jest! – odpowiedziały dziewczęta chórem sopranów. Najwidoczniej to też ćwiczyły. – Zgłosicie się na ochotnika – powtórzyła oszołomiona Winter. – Żeby walczyć – cierpliwie wyjaśniła Jane. – Vhalnich mówił, że potrzebuje każdego, kto umie strzelać. Pomyślałam, że my też umiemy. Winter przeszła przez salę, złapała Jane za rękę i bez słowa pociągnęła ją do drzwi. Jane poszła z nią bez oporu, wołając przez ramię: – Chris! Przećwicz z nimi jeszcze kilka razy oddawanie honorów! Kiedy zamknęły za sobą drzwi, Winter przycisnęła Jane do ściany i spojrzała jej w oczy. – Czy ty zupełnie straciłaś rozum? Jane, wciąż z uśmiechem, pokręciła głową. – Nie sądzę.

– Dlaczego kazałaś im to robić? – Winter spojrzała na nią gniewnie. – To miał być żart? Jeśli tak... – To nie jest żart. – Zatem naprawdę chcesz poprowadzić je do boju? Niektóre z tych dziewcząt powinny jeszcze bawić się lalkami, a ty chcesz im dać muszkiety? – Winter cofnęła się i pokręciła głową. – Chyba oszalałaś. – Oczywiście, nie wszystkie będą walczyć. – Jane poprawiła koszulę i wygładziła spódnicę. – Tak jak Skórzane Kurtki. Jednak młodsze też mogą się do czegoś przydać. – Ty naprawdę mówisz poważnie. – Winter nabrała tchu. – Boże w niebiesiech, od czego zacząć? – Nie rozumiem, dlaczego jesteś taka wstrząśnięta. Od lat walczymy z poborcami Orlanka. – To nie to samo. Bójka w zaułku to jedno, ale idą na nas oddziały królewskiej armii. Nie wiesz, co to oznacza. – Ty walczyłaś, prawda? Dlaczego one nie mogą? Winter zamilkła na moment, zbita z tropu tym argumentem. Jane założyła ręce na piersi. – Ponadto twój pułkownik chyba przyjmuje każdego, kto się zgłosi. Moje dziewczęta może nie są żołnierzami, ale lepiej się spiszą niż niektórzy chłopcy, co się zaciągnęli. – Tylko że... – Winter zgrzytnęła zębami. – Chodzi o mnie, tak? Chcesz być ze mną. – Z początku chodziło o to... – Nie mówisz poważnie. Nieważne, co czujesz... posyłanie dwustu osób do walki tylko po to, żeby być przy mnie, jest złe. To jest złe, Jane. – Powiedziałam, że tak było z początku. – Jane zaczerpnęła tchu. –

Posłuchaj. Zeszłej nocy pomyślałam, w porządku, Winter uciekła i wstąpiła do wojska, więc dlaczego ja nie mogę? Po prostu pójdę z nią i będę ją chroniła. Wstałam wcześnie, żeby pozałatwiać tu wszystkie sprawy na kilka następnych dni. Kiedy jednak zeszłam na dół, Chris powiedziała mi, że zatrzymała kilka młodszych dziewcząt, które próbowały się wymknąć, zamierzając zrobić to samo co ja. – Sądziłam, że raczej spróbujesz to powstrzymać – warknęła Winter. – Zamierzałam – odparła Jane. – Pomyślałam jednak, że przecież nie mogę im zabraniać tego, co sama chciałam zrobić, prawda? A wieść już się rozeszła i kilka innych oznajmiło, że też chcą iść. One chcą pomóc, Winter. Nienawidzą poborców i Orlanka i chcą bronić tego miasta. – Nie mówię... zatem nie myślą trzeźwo. I żadna z nich nie wie, w co się pakuje. – A mężczyźni, którzy się zaciągają? Uważasz za słuszne, że każdy pomocnik rzeźnika i kandydat na rybaka w mieście pomaszeruje z muszkietem na ramieniu, ale nie my? – To nie... – Winter urwała. Zamierzała powiedzieć: „to nie to samo”. Jednak było tak samo, prawda? Pamiętała, jak obserwowała rekrutów w forcie Valor i myślała, jacy są młodzi. Surowi chłopcy, zwabieni do królewskiej armii obietnicami werbowników i wysłani bez przygotowania za ocean, do odległego o tysiące mil kraju, żeby walczyć z ludem, o którym nigdy nie słyszeli. Te dziewczęta chciały bronić swojej ojczyzny. – Sama nie wiem. – Ja również. Jednak pomyślałam, że to za mało, żeby im tego zabronić. Winter zniżyła głos. – Nawet jeśli to oznacza, że niektóre z nich nie wrócą? Ponieważ tak właśnie będzie. Nawet jeśli zwyciężymy. – Myślisz, że one o tym nie wiedzą? – Jane pokręciła głową. – Nasze

bitwy mogą być dla ciebie „bójkami w zaułkach”, ale poborcy i ich zbiry nie walczą na poduszki. Wszystkie tu wiemy, jak to jest stracić kogoś. – Jednak... – Winter zamilkła, sama nie wierząc, że daje się namówić na coś takiego. – Posłuchaj. Nawet gdybym się z tobą zgadzała, Janus nigdy na to nie pozwoli. A w żaden sposób nie przebierzemy ich wszystkich za chłopców. Nawet przemycenie ciebie... – Winter zerknęła na biust Jane i lekko się zarumieniła – może być trudne. Jeśli spróbujemy liczniejszą gromadą, któraś się zdradzi. – Masz rację – powiedziała Jane. – A więc zgadzasz się, że nie powinnyśmy próbować? – Zgadzam się, że nie powinnyśmy się przebierać za chłopców. – Chcesz po prostu... co? Przyjść do pułkownika z dwustu dziewczynami i powiedzieć, że chcecie się zaciągnąć i walczyć? Jane skinęła głową. – Właśnie. – Pomyśli, że oszalałaś. – I tak wszyscy nazywają mnie Szaloną Jane. – Przecież on nigdy się na to nie zgodzi! – Może jednak – odparła Jane. – Jeśli ty go poprosisz. Godzinę później, przechodząc po moście Świętego Vallaksa na północny brzeg, Winter nie mogła uwierzyć, że to robi. – Pamiętaj, jaka jest umowa – mruknęła do Jane. – Jeśli Janus się nie zgodzi, to koniec sprawy. Dla was wszystkich. – Pamiętam. – Jane obejrzała się przez ramię. – Jess! Pogoń je! Dziewczęta rozpoczęły marsz w równym szyku i nawet usiłowały iść noga w nogę, ale po przejściu kilkuset kroków kolumna zmieniła się w bezładną gromadę. Szły przez Wyspę, jakby były na wycieczce, pokazując

sobie piękne budynki i zaśmiewając się. Większość z nich po raz pierwszy przeszła po moście na północny brzeg i spoglądała na tę dzielnicę, jakby przyjechały ze wsi, chociaż mieszkały zaledwie kilka mil stąd. Zastępczynie Jane trzymały grupę razem i w ruchu. Przyciągały spojrzenia przechodniów i wywoływały komentarze, a nawet zuchwałe zaczepki, na które dziewczęta odpowiadały ciętymi, lecz wesołymi uwagami. Jednak większość ludzi chciała tylko wiedzieć, dokąd idą. Ilekroć padało to pytanie, któraś z dziewcząt intonowała piosenkę o zaciąganiu się do wojska i wszyscy wybuchali śmiechem. Gdy dotarły na ulicę Mostową, Winter szybko rozpoznała Bliźniacze Wieżyczki po charakterystycznych konturach i stojących na warcie mierantajskich ochotnikach. Dwaj z nich podbiegli, gdy tylko zobaczyli nadciągający oddział młodych kobiet, co skomplikowało sytuację. Winter nie chciała ujawniać swojego męskiego wcielenia, nie tutaj, lecz mierantajski sierżant był równie nieskory wpuścić kobiecy oddział na teren rezydencji. W końcu Jane namówiła wartowników, żeby posłali kogoś do Janusa z wieścią, że Winter Bailey jest tu z Szaloną Jane, i po kilku minutach przyszła odpowiedź. Mierantajowie odeskortowali dziewczęta do ogrodu na tyłach, a Winter i Jane poprowadzili do budynku. – Ten pułkownik – szepnęła Jane, gdy szły elegancko urządzonym korytarzem i głównymi schodami. – On wie, kim naprawdę jesteś, prawda? Winter skinęła głową. – On wie wszystko. Naprawdę wszystko. Nie próbuj go okłamywać. Przez moment czuła wyrzuty sumienia. Opowiedziała Jane o swojej służbie w wojsku, ale nie o tym, że miała szpiegować Skórzane Kurtki. To bez znaczenia, mówiła sobie, ponieważ właściwie nigdy ich nie szpiegowałam ani nie składałam żadnych raportów. – Musi być naprawdę niezwykłym człowiekiem – powiedziała niedbale

Jane. – Całe miasto dosłownie oszalało na jego punkcie. – On jest... sama zobaczysz. Dotarli do dębowych drzwi gabinetu. Stał przed nimi inny wartownik, który zasalutował ich eskorcie, a potem delikatnie zapukał. – Tak? – powiedział Janus. – To te... młode kobiety, o których mówiłem, panie pułkowniku – rzekł sierżant z wyraźnym akcentem mieszkańca gór. – Mówił pan, że się z nimi zobaczy. – Oczywiście. Wpuść je. Mierantaj otworzył drzwi. Gabinet był ładnie umeblowany, ale najwyraźniej nieużywany. Pod ścianami stały regały pełne oprawionych w skórę tomów, przy oknie zaś biurko z pustym blatem, nie licząc kałamarza. Środek pokoju zajmował duży stół, na którym Janus rozłożył dwie mapy: plan miasta w dużej skali i w mniejszej, ukazujący okolicę. Kiedy Winter i Jane weszły, studiował je, robiąc notatki na kawałku papieru i raz po raz mierząc odległości stalowym cyrklem. Winter zamknęła drzwi, stanęła na baczność i zasalutowała. Janus podniósł głowę. – Porucznik Ihernglass. Dobrze znów cię widzieć. – Starannie położył pióro tak, żeby nie poplamić map. – Jak rozumiem, muszę ci podziękować za ostatnie decyzje deputowanych. Winter zarumieniła się. – Nie, panie pułkowniku. A przynajmniej nie tylko mnie. – Skinęła na Jane. – To jest Jane Verity. O czym pan dobrze wie. Czasem znana w mieście jako Szalona Jane. Przez cały czas była ogromnie pomocna. – Oczywiście. Pani również dziękuję, panno Verity. Rozumiem, że chcecie o czymś ze mną porozmawiać? – Ruchem głowy wskazał okno, z błyskiem w szarych oczach. – Zapewne ma to coś wspólnego z tą kompanią

młodych kobiet, które właśnie są zajęte likwidowaniem zieleni w moim ogrodzie. Winter skrzywiła się. – Przepraszam za to, panie pułkowniku. – Nie przejmuj się. Obierając ten dom na naszą główną kwaterę, wiedziałem, że żołnierze będą się kręcić po całym terenie i ogród padnie ich ofiarą. Lepiej, że kwiaty zostaną zerwane niż wdeptane w błoto. Zatem dlaczego przyprowadziliście tu te młode damy? – Chcą się zgłosić na ochotnika, panie pułkowniku. – Winter nabrała tchu. – To dziewczyny Jane. – Grupa, którą kazał mi pan „zinfiltrować”, dodała w duchu. – Skórzane Kurtki. – Rozumiem. – Janus uśmiechnął się. – Jestem pewny, że znajdziemy im jakieś zajęcie. W służbach medycznych lub transporcie... Jane wtrąciła się. – Nie, panie pułkowniku. Chcemy walczyć. Uśmiech Janusa powoli zgasł. Wodził wzrokiem po Jane i Winter, która skuliła się pod spojrzeniem jego spokojnych szarych oczu. Potem nagle odwrócił się i podszedł do okna. Spojrzał na ogród i przez długą chwilę nic nie mówił. – Walczyłyśmy z poborcami Orlanka, zanim tu przybyliście – nerwowo powiedziała Jane, chcąc przerwać ciszę. – Niektóre z moich dziewcząt umieją obchodzić się z muszkietem. Broniłyśmy Doków od... – Pod trzema warunkami – wszedł jej w słowo Janus, odwracając się plecami do okna. – Jakimi? – zapytały równocześnie Jane i Winter. – Pierwszy, że po przeszkoleniu kandydatki zostaną ocenione przez ich dowódcę. Każda, którą dowódca uzna za nie dość silną, by należycie posługiwać się bronią lub walczyć w szeregach, bez sprzeciwów pozostanie

na tyłach. – Dobrze – zgodziła się Jane. – Jeśli pan obieca, że pański dowódca oceni nas sprawiedliwie. Janus skinął głową. – Po drugie, utworzycie własny oddział, zarówno w obozie, jak i w polu. Weźmiecie na siebie odpowiedzialność za trzymanie swoich żołnierzy w ryzach, a innych z daleka. – Zamilkł na moment. – Nie chcę, żeby jakiś oddział pod moją komendą zmienił się w burdel polowy, zrozumiano? – Burdel? – Jane skrzywiła się. – Gdyby pan wiedział, przez co przeszłyśmy w Dokach... – Nie wiem – rzekł Janus. – W istocie nic o was nie wiem poza tym, co powiedziała mi porucznik Ihernglass. Jej rekomendacja ma ogromną wagę i dlatego jestem skłonny zgodzić się na ten... eksperyment. Ze względu na to oraz na fakt, że będziemy potrzebowali każdego zdolnego do noszenia broni. – Wzruszył ramionami. – Aczkolwiek ten warunek stawiam głównie dla waszego dobra. Obojętnie, jakie jest morale waszych młodych dam, możecie być pewne, że znajdą się tacy, którzy uznają je za skore do świadczenia takich usług. A niektórzy będą skłonni wziąć siłą to, czego nie dostaną dobrowolnie. Trzymając się razem, zapobiegniecie temu, ale musicie wystawiać warty i dobrze się pilnować. Jane wciąż miała nieszczęśliwą minę, ale powoli pokiwała głową. – Rozumiem. – Będą z was kpić. Wyśmiewać. Potem, kiedy stanie się jasne, że naprawdę chcecie to robić, będziecie obrażane, szkalowane i atakowane ze wszystkich stron. Rozumiecie, co to oznacza? Dla was wszystkich? – Tak. Jane dzielnie znosiła przeszywający wzrok Janusa. – Ponadto będą niebezpieczeństwa na polu bitwy. Do waszych dziewcząt

będą strzelać. Niektóre z nich zginą. Inne zostaną zaniesione do chirurgów, którzy obetną im piłami kończyny. – Tak jak wszyscy ci chłopcy, których pan werbuje. – Niektóre z nich mogą zostać schwytane przez wroga – bezlitośnie ciągnął Janus. – Wątpię, czy w takim wypadku zostaną potraktowane w cywilizowany sposób, zgodny z międzynarodowymi konwencjami. – Rozumiem – warknęła Jane. – Wszystkie to rozumiemy. Jaki jest pański trzeci warunek? – Będzie pani zastępcą dowódcy kompanii, podkomendną jednego z moich oficerów. – Kto nim będzie? Janus uśmiechnął się przelotnie, niemal niedostrzegalnie. – Porucznik Winter Ihernglass. – Zaraz – odezwała się Winter. – Chwileczkę. Jane powoli uśmiechnęła się. – Myślę, że możemy to zaakceptować. – Panie pułkowniku! – protestowała Winter. – A co z siódmą kompanią? Co z moimi ludźmi? – Podczas podróży powrotnej kapitan Warus poczynił odpowiednie kroki, aby uzupełnić wakaty – odparł Janus. – Siódma kompania pierwszego batalionu ma nowego porucznika. To porucznik John Marsh, jeśli dobrze pamiętam. – To... ale... – wykrztusiła Winter. – Panie pułkowniku. To moi ludzie. Ja... odpowiadam za nich. Janus złagodniał. – Rozumiem, poruczniku. Kiedy sytuacja wróci do normy, zobaczę, co mogę zrobić. Na razie jednak ze względu na dyscyplinę będzie najlepiej, jeśli

kolonialni żołnierze ruszą do boju dowodzeni przez oficerów, których mieli w ciągu ostatnich trzech miesięcy, a tymczasem oddział panny Verity wymaga twojej uwagi. – Ja... – Winter potrząsnęła głową i zacisnęła pięści. – Mam być porucznikiem Ihernglassem czy Winter Bailey? – Tą pierwszą osobą. Ten oddział ma być dowodzony przez oficera wojsk kolonialnych. – I zaraz Janus dodał: – Zakładam, że większość towarzyszek panny Verity zna twoją prawdziwą tożsamość? – Tak. Jakakolwiek ona jest. – W takim razie sugeruję, żebyś przekonała je, że powinny zachować ten fakt dla siebie. Jeśli ten eksperyment się powiedzie, może z czasem będziesz mogła zakończyć tę maskaradę. Jednak do tego czasu... – One potrafią dochować tajemnicy – powiedziała Jane. – Panie pułkowniku. – Bardzo dobrze. – Powiódł wzrokiem od Winter do Jane i z powrotem. – Czy to wszystko? Jane zerknęła na Winter. – Ja... tak sądzę. – Mogę porozmawiać chwilę z pułkownikiem? – spytała Winter. – Proszę. – Jasne. Zaczekam na zewnątrz. Drzwi otworzyły się i zamknęły z cichym stuknięciem. Janus cierpliwie czekał. Winter nabrała tchu. – Muszę wiedzieć – powiedziała. – Posłał mnie pan do Jane. – Owszem – rzekł Janus. – Oczywiście, nie miałem stuprocentowej pewności, że ona jest tą przyjaciółką, o której mi mówiłaś, ale wszystko na to

wskazywało. – A potem... to wszystko. Jane zdobyła Vendre. Ja zostałam deputowaną. I wyciągnęłam pana z więzienia... – Zawahała się. – Czy po to mnie pan tam posłał? Żebym mogła zrobić to wszystko? – Innymi słowy, czy wiedziałem, co się wydarzy? – Janus zachichotał. – Ach, poruczniku. Nie masz pojęcia, jak łatwo byłoby udawać geniusza, po prostu przypisując sobie zasługi po fakcie. – Jednak... jeśli pan nie wiedział, to dlaczego... – Grasz w szachy? Winter zamrugała. – Niezbyt dobrze. – Jako gra nigdy mnie nie interesowały – rzekł Janus. – Ale są przydatną metaforą. Gdy gramy w szachy z silnym przeciwnikiem, żaden plan nie daje pewności zwycięstwa. Dobry gracz nie próbuje przewidzieć, co się zdarzy, i zgodnie z tym ustawiać swoje figury. Raczej rozmieszcza je tak, aby miały jak największe szanse pomóc mu niezależnie od posunięć przeciwnika. – Czy jestem tylko pionkiem w pańskiej grze? – Jesteś żołnierzem pod moją komendą. Cennym nabytkiem. Odgadłem, że lepiej wykorzystam twoje zdolności, mając cię u boku Szalonej Jane, osławionej przywódczyni bandy z południowego brzegu, niż trzymając cię na dworze. Okazało się, że miałem rację, a Jane odegrała kluczową rolę w ostatnich wydarzeniach. Czy jednak mogę twierdzić, że wiedziałem, co się stanie? Nie mogę. Chociaż bardzo bym chciał. – Rozumiem – powiedziała Winter z przeciągłym westchnieniem. – Chcę panu podziękować. Za... dotrzymanie słowa co do Jane. – Oczywiście. – A co z Kapłanami Czerni? To jeden z nich zabił Dantona. Z pewnością kazał pan kolonialnym żołnierzom przywieźć tablice z Khandaru, ale...

– Wszystko w swoim czasie, poruczniku – przerwał jej Janus. – Teraz naszym przeciwnikiem jest Orlanko. Kiedy się z nim rozprawimy... wtedy zobaczymy.

Dwadzieścia dwa Marcus

Fitz! – Marcus złapał swojego byłego porucznika za rękę. – Do licha, cieszę się, że tu jesteś. Dobrze ci z tą dodatkową belką! – Dziękuję, panie kapitanie – odparł Fitz. Jego niebieski mundur był jak zwykle nieskazitelny, a dwie srebrne kapitańskie belki jasno błyszczały na jego tle. – To oczywiście tylko tymczasowy awans, dopóki nie zatwierdzi go ministerstwo. Marcus roześmiał się. – Jeśli zwyciężymy, to nie sądzę, żeby to był problem. A jeśli przegramy... – Ja też tak uważam, panie kapitanie. – Wiesz, że możesz sobie już darować to „panie kapitanie”. Fitz niemal się obraził. – Och, nie, panie kapitanie. Ma pan dłuższy staż. No cóż. Przynajmniej niektóre rzeczy nigdy się nie zmieniają. – Przyszedłeś do pułkownika?

– Właściwie po niego. – Stali przed frontowymi drzwiami Bliźniaczych Wieżyczek i Fitz wskazał dwukonny powóz stojący na podjeździe. – Chciał pojechać na plac Triumfu, gdzie publicznie szkolimy rekrutów. Zapewne zechce, żeby i pan pojechał. – Cieszę się. – Marcus bezwiednie miął skraj płaszcza. – Trochę dziwnie jest mieszkać w domu, w którym królowa przychodzi na śniadanie w płaszczu kąpielowym. – Mogę to sobie wyobrazić, panie kapitanie. Zapadła długa cisza. Marcus czuł się dziwnie niezręcznie. Spędził z Fitzem dwa lata i przez ten czas obecność porucznika stała się nieodłączną częścią jego życia. Nie musiał wydawać mu poleceń – Fitz z góry wiedział, co trzeba będzie zrobić, i robił to. Teraz jednak Marcus nie wiedział, na czym stoi. Fitz został dowódcą pierwszego batalionu, jego dawnego oddziału. Nie wątpił, że Warus sobie z tym poradzi, natomiast jego sytuacja była niejasna. Nie miał żadnego przydziału poza stanowiskiem dowódcy nieistniejącej teraz Straży i adiutanta pułkownika. Dawniej Marcus wypytałby Fitza o morale i stan przygotowań oddziału, lecz teraz miał wrażenie, że w ten sposób podważałby kompetencje nowego kapitana. Fitz zmarszczył brwi. W pierwszej chwili Marcus pomyślał, że też czuje się niezręcznie, ale nie. – Panie kapitanie. Przykro mi, że przynoszę złą wiadomość, ale jest coś, o czym powinien pan wiedzieć. – Zła wiadomość? Fitz ponuro skinął głową. – Dotycząca panny Alhundt. Wiem, że wy dwoje byliście... sobie bliscy. – Ach. – Marcus przełknął ślinę, bo nagle zaschło mu w ustach. – I? – Nie przeżyła podróży, panie kapitanie – powiedział Fitz. – Przykro mi.

Medycy robili, co w ich mocy, ale w końcu nie mogli wmusić w nią nawet wody. Musieliśmy pochować ją w morzu. Marcus machinalnie skinął głową. Nie wiedział, czy powinien czuć smutek, czy ulgę. Pamiętał Jen w tej starożytnej świątyni, władającą potworną magiczną mocą rozbijającą skały na kawałki, szydzącą z chwil, które spędzili razem. Jednak widział ją także w swoim namiocie, mocno przytuloną do niego na wąskim polowym łóżku, z brodą opartą o jego ramię, łaskoczącą go w ucho powolnym i ciepłym oddechem. Była w tym delikatność i wrażliwość, której nie mógł pogodzić z tą śmiertelnie niebezpieczną istotą, która go atakowała. Która z tych dwóch była prawdziwą kobietą, a która tylko maską? Teraz pewnie już nigdy się tego nie dowie. – Dziękuję, że mi pan o tym powiedział – rzekł w końcu. – Przykro mi – powtórzył Fitz. – Pomyślałem, że lepiej, jeśli dowie się pan prędzej niż później. – Tak. – Marcus zrobił głęboki wdech przez ściśnięte gardło. – Co z innymi? – Nikt nie ucierpiał, panie kapitanie. Kilku żołnierzy dostało gorączki i zostawiliśmy ich w Vayenne, ale poza tym mieliśmy spokojną podróż. – Skrzywił się. – Jednak ludzie nie byli uszczęśliwieni dodatkowym tygodniem czekania na transport. – Dodatkowym tygodniem? O czym ty mówisz? – Zawinęliśmy do Ohms tydzień temu, panie kapitanie. Pułkownik kazał nam tam czekać na wiadomość od niego, a potem jak najszybciej podążyć Zieloną Drogą do stolicy. – I doskonale się pan spisał, kapitanie Warus – rzekł Janus, otwierając frontowe drzwi. Za nim szli dwaj jego Mierantajowie, z długimi karabinami na ramionach. – Nie chciałem, by oddziały kolonialne wmaszerowały do

stolicy, dopóki nie będę miał pewności, jak zostaną powitane – wyjaśnił Marcusowi. – Tak więc zostawiłem instrukcje, żeby zaczekały. I dobrze się stało. Nie wiadomo, jak deputowani zareagowaliby na niespodziewane pojawienie się pułku. – Nie wiadomo – mruknął Marcus, pamiętając kurierów rozesłanych na wszystkie strony po uwolnieniu Janusa. Ciekawe, co jeszcze przygotował. – Możemy jechać? – spytał Janus. – To będzie pracowity dzień. Dziś rano przybyli posłańcy diuka. – Posłańcy? – powtórzył Marcus, gdy szli do powozu. – Z jaką wiadomością? – Jego książęca mość żąda, żebyśmy się poddali, oczywiście. Pokonawszy wojsko deputowanego Peddoca, zakłada, że jesteśmy na jego łasce. Jego przedstawiciele byli bardzo zaskoczeni wieścią, że oddziały kolonialne przybyły do stolicy. – Miejmy nadzieję, że to go powstrzyma. – Im dłużej, tym lepiej – rzekł Janus. – Najbardziej potrzebujemy czasu. Niestety, podejrzewam, że diuk też to rozumie. – I co pan z nimi zrobił, panie pułkowniku? – zapytał Fitz. – Z tymi posłańcami. Zapewne chcieli zacząć negocjacje. – Och, sądzę, że właśnie negocjują. – Janus uśmiechnął się. – Powiedziałem im, że ja mam tylko bronić miasta, a nie prowadzić jakiekolwiek rozmowy, więc będą musieli rozmawiać z deputowanymi. Kiedy ich ostatnio widziałem, szli do katedry. Marcus parsknął śmiechem. – To powinno ich zająć przez kilka dni. – A jeśli deputowani zgodzą się poddać? – zapytał Fitz. – Deputowani – wyjaśnił Marcus – nie zgadzają się w żadnej sprawie.

– Może zyskamy trochę czasu – rzekł Janus, otwierając drzwi powozu. – Zobaczmy, jak możemy go wykorzystać. – To chyba nie wszyscy – powiedział Marcus, spojrzawszy na ćwiczących rekrutów. – Nie, panie kapitanie – odparł Fitz. – Nasz główny obóz jest w Ohnlei. W ogrodach jest mnóstwo miejsca i dobrze, że wyprowadziliśmy ochotników z miasta. Teraz nie oddalają się w nocy. Jednak pułkownik zażądał, abyśmy szkolili na placu Triumfu jedną czy dwie kompanie, tak by każdy mógł zobaczyć, jak to wygląda. To może zachęcić paru innych do zaciągnięcia się. – Bezsprzecznie mają sporą widownię – zauważył Marcus. – Jednak nie jestem pewny, czy to kogoś zachęci. Z ust jednego z kolonialnych sierżantów popłynął potok gniewnych przekleństw, vordanajskich i khandarskich. Te ostatnie najwyraźniej robiły wrażenie, bo wywołały aplauz widzów. Rekruci w liczbie koło setki stali w dwóch długich szeregach, nieumundurowani, lecz uzbrojeni w wojskowe muszkiety. Szkolili ich dwaj sierżanci w niebieskich mundurach: jeden wydawał regulaminowe komendy poprzedzające oddanie salwy, a drugi przechadzał się wzdłuż dwuszeregu, wypatrując obiboków. Ten widok również przeniósł Marcusa w czasie, nawet nie do Khandaru, lecz do dzieciństwa. Żaden z chłopców chodzących do szkoły wojskowej nie miał być szeregowym żołnierzem, ale instruktorzy uważali za ważne, by przyszli oficerowie rozumieli, co każą robić swoim podkomendnym. Tak więc przez pierwsze trzy miesiące kadeci byli szkoleni tak samo jak świeżo zwerbowani rekruci w wojskowych obozach, aczkolwiek nieco łagodniej i bez kapralskiego drylu. Marcus pamiętał długie popołudnia w słońcu, podczas których ćwiczył ładowanie, celowanie i strzelanie, aż drętwiała mu ręka. Jako szesnastolatek był młodszy od większości chłopców na tym placu,

ale wydawało mu się, że on i jego szkolni koledzy szybciej złapali rytm. Choć zapewne ci robili to zaledwie od paru godzin. A gapiąca się na nich połowa mieszkańców Vordanu na pewno nie pomagała im się skupić. Janus stał przy powozie i obserwował ćwiczących. Fitz poszedł zamienić kilka słów z jednym z sierżantów, a Marcus podążył za nim. Teraz stali razem, lecz znów miał wrażenie, że jest tu obcy, rozdzielony z oddziałem, który był jedyną rodziną, jaką miał w całym swoim dorosłym życiu. Odkaszlnął. – Tak, panie kapitanie? – spytał Fitz. Nie stracił umiejętności wychwytywania każdej uwagi Marcusa. – Ilu mamy ludzi? – Nie znam ostatnich wyliczeń. Wciąż napływają nowi, a sierżanci odprawiają tych, którzy nie nadają się do walki. Jednak domyślam się, że ostatecznie będziemy mieli co najmniej sześć tysięcy żołnierzy. Marcus uniósł brwi. Z jednej strony, wydawało się, że to duża liczba – więcej, niż kiedykolwiek liczyły oddziały kolonialne. Z drugiej strony, zgłosiło się tylko sześć tysięcy mieszkańców kilkusettysięcznego miasta. Pokręcił głową. Musimy działać z tym, co mamy, pomyślał z goryczą. – Macie sześć tysięcy muszkietów? – Nie, panie kapitanie – odrzekł Fitz. – Przywieźliśmy z sobą dwa tysiące zapasowych, głównie zabranych ze zbrojowni oddziałów pomocniczych w Ashe-Katarionie. Mor stara się pozbierać tutaj, ile tylko się da. Było trochę broni w arsenałach Straży i gwardii pałacowej Ohnlei, lecz niestety wygląda na to, że Peddoc już je opróżnił. Pułkownik wskazał kilka prywatnych magazynów, ale Mor nie sądzi, żeby znalazło się w nich więcej jak tysiąc sztuk. Mamy jednak mnóstwo prochu i kazaliśmy ludziom robić naboje. – A co z nieuzbrojoną połową rekrutów? – Damy im piki. Nie wiem, czy to będzie coś warte, ale... – Zerknął na

Janusa. – Myślę, że pułkownik ma jakiś plan. – Jestem tego pewny. – Zauważył pan, że przede wszystkim uczymy ich obsługiwania broni? – Tak. – Marcus zmarszczył brwi. – To dziwne. Kiedy byłem w szkole wojskowej, zaczynaliśmy od formowania szyku i maszerowania. Fitz skinął głową. – Robimy to na wyraźny rozkaz pułkownika. Kiedy zapytałem dlaczego, powiedział, że może uda nam się nauczyć ich strzelać z muszkietu w kilka dni, ale nie ma szans, żebyśmy nauczyli ich maszerować w równym szyku, więc nawet nie powinniśmy próbować. Nie powiem, że się z tym nie zgadzam, ale nadal nie nadążam za jego rozumowaniem. – To jedna z przyjemności służenia pod komendą Janusa bet Vhalnicha – powiedział Marcus, przezornie zniżywszy głos. Święci i męczennicy. Piki i rekruci nieumiejący maszerować. Usiłował wyobrazić sobie siebie na polu bitwy z piką – będącą właściwie długim drągiem zakończonym ostrzem. Huk dział, grzechot muszkietów, wszędzie dym i błyski wystrzałów, zakrwawieni ludzie padający z krzykiem. A ty stoisz tam z kawałkiem kija, jak dwieście lat temu. Co do maszerowania, to piechota nieumiejąca sprawnie sformować czworoboku zostanie zdziesiątkowana, jeśli konnica wroga dopadnie ją na otwartej przestrzeni. Wiedział, że w Midvale stacjonował co najmniej jeden pułk jazdy, a Orlanko mógł zebrać jeszcze jeden. – Do diabła – powiedział. – Mam nadzieję, że on ma dobry plan. – Uda się nam, panie kapitanie. Oddziały kolonialne walczyły z nieprzyjacielem mającym większą przewagę. Marcus skrzywił się. Ta uwaga miała być krzepiąca, ale kiedy ostatnio stawili czoło dobrze uzbrojonemu przeciwnikowi, były to oddziały pomocnicze generała Khtoby. Ta bitwa kosztowała życie setek ludzi,

a Adrechta – najlepszego przyjaciela Marcusa – rękę i być może zdrowe zmysły. Miejmy nadzieję, że tym razem pójdzie lepiej. – Bardzo dobrze, kapitanie – powiedział Janus, podchodząc do nich. – Chcę, żeby przećwiczył pan z nimi strzelanie ostrą amunicją, kiedy uzna pan, że są gotowi. Każdy z nich powinien poczuć kopnięcie odrzutu swojej broni, zanim użyje jej w walce, a nie wiem, ile czasu da nam diuk. – Rozumiem, panie pułkowniku – powiedział Fitz i zasalutował. – Zamierzam przyjrzeć się, jak wyglądają sprawy w Ohnlei – ciągnął Janus. – Fitz, będzie mi pan tam potrzebny. Marcusie, chciałbym, żeby pan odwiedził naszych artylerzystów i zobaczył, co się u nich dzieje. – Rozumiem, panie pułkowniku – powiedział Marcus i też zasalutował. Poczuł ulgę, kiedy otrzymał konkretne zadanie. – Gdzie ich znajdę? – Kapitan Vahkerson jest na uniwersytecie i pracuje z tamtejszymi uczonymi. Kapitan Solwen szuka luf, więc jest poza miastem, ale kapitan Vahkerson zapewne wie, gdzie go można znaleźć. – Tak jest, panie pułkowniku. Z kim konkretnie pracuje na uniwersytecie? To duży kompleks, jeśli dobrze pamiętam. Twarz Janusa rozjaśnił przelotny uśmiech. – Spodziewam się, że trafi pan po odgłosach. Bum. To dziwne, jak odgłos wystrzału z działa zmienia się, gdy podchodzisz bliżej. Z daleka słychać było tylko basowy huk, jak przetaczającego się w oddali gromu. Zbliżając się, wychwytywałeś wyższe dźwięki, aż wystrzał zmieniał się w potężny łoskot, powodujący mrowienie zębów i pustkę w brzuchu. A kiedy myślałeś, że jest tak głośny, ponieważ jesteś tuż przy dziale, odkrywałeś, że znajduje się ono jeszcze kilkadziesiąt metrów dalej. Gdy podchodziłeś do niego, huk stawał się jeszcze głośniejszy, aż w ciszy po wystrzale dzwoniło ci w uszach, jakby ktoś grał na cymbałkach.

Marcus zdołał znaleźć Kaznodzieję, nie tylko idąc tam, skąd dobiegały te odgłosy, ale podążając za tłumami ciekawskich, nerwowych studentów uniwersytetu. Wyglądali ponuro w swych czarnych togach. W większości byli to młodzi ludzie, ale zauważył też wielu starszych, a nawet kilka kobiet. Sam uniwersytet składał się z niskich, starych budynków z kamienia porośniętych bluszczem i krytych dachówkami. Przybudówki, nadbudówki i nowe budynki powstawały tu przez wieki bez żadnego planu, dzieląc teren na kilka nieregularnych dziedzińców, z trawnikami utrzymywanymi w idealnym stanie przez znanych z dyktatorskich zapędów uniwersyteckich ogrodników. Większość okien miała witrażowe szyby z grubego i nierównego szkła, więc przechodzący obok Marcus widział zdeformowane obrazy pomieszczeń i siedzących w nich studentów. Na końcu kompleksu uniwersyteckiego teren uczelni niepostrzeżenie przechodził w Stary Las. Prastare drzewa były reliktem pradawnej puszczy porastającej dolinę Vor przed założeniem miasta. Pomiędzy linią drzew a wypielęgnowanymi trawnikami była duża łąka, jakby ziemia niczyja pomiędzy nieładem natury a perfekcją współczesności. Tutaj Kaznodzieja ustawił swoje działo, które wycelował na południe, żeby zabłąkane kule wpadały z pluskiem do rzeki Vor lub na niezamieszkane zbocza Wyspy Złodziei. Marcus przystanął na skraju łąki, gdy grupa młodzieńców przy dziale, w liczbie około trzydziestu, jednocześnie przykucnęła i zakryła rękami uszy. Tylko kapitan Sevran Vahkerson ze stoickim spokojem stał wyprostowany, jedną ręką osłaniając oczy i obserwując tor pocisku. Działo podskoczyło i ryknęło, wypluwając strumień ognia i wielką chmurę dymu prochowego, a po chwili obłok wyrzuconej w powietrze ziemi wskazał miejsce uderzenia kuli. Marcus zauważył prostokąt czerwonego materiału rozłożony kilkanaście metrów dalej.

– Krótki – rzekł Kaznodzieja, ze smutkiem potrząsając głową. – O wiele za krótki. Obsypaliście im twarze ziemią, ale nic poza tym, a teraz oni przyjdą tutaj i wybebeszą was bagnetami. – Zwrócił się do młodych ludzi, którzy powoli prostowali się. – Czy ktoś może mi powiedzieć, co szeregowy Quilten źle zrobił? – Musiał spierdolić kąt... – zaczął jeden student, stojący w pierwszym szeregu, ale Kaznodzieja przeszył go gniewnym spojrzeniem. – Przepraszam. Widocznie źle ustawił kąt. – Dobrze ustawiłem działo! – obruszył się czarny od prochu młodzian, zapewne Quilten. – A Tart go sprawdził. – Wydawał się dobry – przyznał inny student. – Myślę – rzekł Quilten, zwracając się do Kaznodziei – że to cho... to pańskie działo jest zepsute. – Pokazał kartkę papieru. – Moje obliczenia były dokładne! Przy takim ustawieniu kula powinna trafić prosto w cel. – A czy dokonując tych obliczeń – zapytał Kaznodzieja – obejrzał pan kulę? – Co takiego? – Quilten spojrzał na piramidkę kul obok działa. – Dlaczego? – Ponieważ ta kula była co najmniej ćwierć cala mniejsza od poprzedniej. – To nie w porządku! – zawołał Quilten. – Nie możecie dawać mi felernej kuli i oczekiwać celnego strzału. – Myślicie, że wszystkie kule armatnie są takie same! – ryknął Kaznodzieja. – Uważacie, że zostały artystycznie wygładzone w jakimś warsztacie rzemieślniczym? Myślicie, że w polu będziecie mogli wybierać sobie kule? – Potrząsnął głową. – Podziękujecie Bogu, jeśli będziecie mieli dość pocisków, nieważne czy dobrych. Będziecie strzelali za małymi, za dużymi, zdeformowanymi, porysowanymi i gorzej. Będziecie korzystać z amunicji zdobytej na nieprzyjacielu, który tylko Karis wie, skąd ją wziął.

Będziecie musieli wyczuć, co trzeba zrobić z daną kulą. Jeśli jest za mała, trzeba użyć silniejszego ładunku, aby uzyskać ten sam efekt! Jednak dziękujcie Bogu, jeśli wasze kulki są za małe... – Zignorował chóralne pokpiwanie i dodał: – Ponieważ jeśli trafi się za duża i wepchniecie ją do lufy, to działo wybuchnie wam w twarze! Pod koniec tego monologu zauważył Marcusa i powitał go skinieniem głowy. Zakończył przemowę, gniewnie patrząc na grupę młodzieńców. – Chcę, żebyście obejrzeli tę stertę kul i powiedzieli mi, które są ciężkie, a które lekkie. – Możemy wziąć wagę? – niepewnie zapytał jeden ze studentów. – Myślicie, że na polu bitwy będziecie mieli wagę? – Moglibyśmy zrobić prowizoryczną – rzekł inny młodzian – z kamienia i jakiegoś kija. I użyć dobrej kuli o znanym ciężarze jako odnośnika... Kaznodzieja westchnął i kręcąc głową, poszedł po wysokiej trawie do Marcusa, który powstrzymał uśmiech. – Karisie, broń mnie przed chłopcami, którzy myślą, że zjedli wszystkie rozumy – rzekł Kaznodzieja. – Lepiej mi się pracowało z wieśniakami prosto od pługa. Przynajmniej łatwo było wzbudzić w nich bojaźń bożą. – To był pewnie pomysł pułkownika? – rzekł Marcus. – Tak. I prawdę mówiąc, niezły. Każdego można nauczyć ładować i strzelać, ale oddanie celnego strzału wymaga nieco więcej umiejętności. Ta banda... – machnięciem ręki wskazał młodzieńców skupionych przy armacie i spierających się teraz, jak podjąć decyzję na podstawie jak najmniejszej liczby prób – nadaje wszystkiemu dziwaczne nazwy i dużo gada o parabolach i przyspieszeniu, ale przynajmniej wie, że to, co leci, w końcu musi upaść. Może zrobimy z nich paru dobrych celowniczych. – Wystarczy nam na to czasu? – Oto jest pytanie, no nie? – Kaznodzieja pokręcił głową. – Byłbym

wdzięczny, gdybym miał choć tydzień, ale pułkownik mówi, że możemy nie mieć tyle czasu. Ale spodziewam się, że z bożą pomocą poradzimy sobie. – I po chwili dodał: – Dobrze znów cię widzieć, starszy kapitanie. – Pana również. Mam nadzieję, że miał pan przyjemną podróż. – Nie wiem, czy przyjemną, ale jesteśmy tutaj, dzięki Bogu. I wygląda na to, że w samą porę. – Kaznodzieja podrapał się po nosie. – Zatem przejmuje pan pierwszy batalion? – Nie – odparł Marcus. – Myślę, że Fitz wykonuje dobrą robotę. Będę asystował pułkownikowi. – Szkoda. Fitz to dobry chłopak, ale trochę za sprytny. Będzie nam brakowało pańskiej pewnej ręki na sterze. – Pokręcił głową. – Oczywiście, będzie jak Bóg zechce. I pułkownik. – Mam zdać mu raport o stanie artylerii. – Coś tu zdziałamy, jeśli znajdziemy dość luf. Moi ludzie ściągają działa z baterii nabrzeżnych, ale to działa oblężnicze. Jeśli ruszymy w pole, trudno będzie je umieścić na pozycjach. Val rekwiruje wszystkie, jakie uda mu się znaleźć. – Porozmawiam z nim. Wie pan, gdzie on teraz jest? – Na Wyspie, gdzieś w pobliżu katedry. Ktoś powiedział, że przed kilkoma z tamtejszych budynków stoją stare działa. Odnalezienie go nie powinno być trudne. – Racja. – Marcus spojrzał na kłócących się studentów i pokręcił głową. – Czy mam powiedzieć pułkownikowi coś jeszcze? – Nie o tym. – Kaznodzieja zawahał się. – Powinien pan jednak wiedzieć o... – Jen? Fitz mi powiedział. – Ach. – Kaznodzieja odkaszlnął. – Cóż. Lepiej wrócę tam, zanim któryś upuści sobie kulę na stopę. Niech pana Bóg błogosławi, starszy kapitanie.

– I pana – odparł Marcus. Odwrócił się i poszedł szukać Vala. Wschodni kraniec Wyspy był dziwnie opustoszały. Marcus przeszedł po moście Świętego Uryjasza i przez giełdę, gdzie wielopiętrowe domy handlowe z dźwigami na dachach i wielokrążkami były pozamykane i ciche, a tłum rozgorączkowanych kupców gdzieś znikł. Przemierzając jeden z obramowanych sklepami mostów oddzielających giełdę od Wyspy, widział wieże katedry sterczące jak kamienne maszty nad okolicznymi budynkami. Plac przed katedrą – w której deputowani negocjowali z posłańcami Orlanka – był prawie pusty, ponieważ tłum poszedł stąd kilka przecznic na zachód, aby przyglądać się rekrutom ćwiczącym na placu Triumfu Farusa. Było tu jednak kilka powozów i dorożek oraz kilku przechodniów. Marcus, rzucający się w oczy w swoim niebieskim mundurze, złapał jednego z nich i zapytał o oddział królewskiej armii poszukujący dział. Po kilku minutach znalazł Vala, któremu towarzyszył porucznik artylerii Archer, tuzin szeregowych i drugie tyle krzepkich cywilów czekających przy pustym wozie. Zgromadzili się przy małym dziale, o nieco ponadmetrowej i lśniącej spiżowej lufie oraz okutych żelazem kołach, stojącym na niskim postumencie przed imponującym budynkiem. Jeden z szeregowców położył na nim dłoń, dumny jak chłopczyk z nowego szczeniaka, ale Val kręcił głową. Marcus usłyszał koniec jego wypowiedzi. – Wiem, że szukamy dział, szeregowy Servus – rzekł – ale musicie wiedzieć, że nie wszystko, co wygląda, jak działo, naprawdę nim jest. Na przykład to jest pomnik. – Niech pan patrzy, przecież ma koła! I wygląda na stare! – Spójrzcie na lufę, szeregowy. Działo musi mieć otwór w lufie. Inaczej gdzie wepchnęlibyśmy kulę?

Servus był zdruzgotany. Postukał knykciami w lufę działka i westchnął. – No dobrze – rzekł Val. – Gdzie następne? – Facet, z którym rozmawiałem, powiedział, że chyba są dwa lub trzy na brzegu rzeki – odparł jeden z szeregowych. – Mówił, że czasem jadał tam drugie śniadanie i były tak obrobione przez gołębie, że przez lata nie zdawał sobie sprawy z tego, że to są działa. – No to mam nadzieję, że chce się wam zeskrobywać gołębie gówna. – Val odwrócił się i zrobił wielkie oczy na widok długo nieobecnego starszego kapitana. – Na jaja Bestii! To naprawdę ty, Marcusie? – Tak, kiedy ostatnio sprawdzałem. – Marcus uśmiechnął się, a Val uścisnął jego dłoń i potrząsnął nią energicznie, wolną ręką klepiąc go po ramieniu. Miał siłę. Kapitan Valiant Solwen był jednym z najdłużej służących towarzyszy Marcusa w Khandarze i zapewne jego najlepszym przyjacielem po śmierci Adrechta Rostona. Miał czerwoną twarz pijaka i cienkie wąsiki, z których był niesłusznie dumny. – Dobrze cię widzieć, Val. – Ciebie też cholernie dobrze widzieć. I cholernie dobrze zobaczyć znów to stare miasto. Choć prawdę mówiąc, byłem po prostu szczęśliwy, widząc stały ląd po tych miesiącach oglądania tylko błękitu wód i nieba. Do końca życia nie wsiądę już na żaden statek, przysięgam na Karisa Zbawcę. – Było tak źle? Val przewrócił oczami. – Kapitan ma chorobę morską – zadrwił jeden z szeregowców. – Dość tego – uciął Val. – Archer, zabierz ich na nabrzeże i zobacz, czy pod całym tym guanem są działa, czy kamienie. Dogonię was, jak skończę rozmawiać ze starszym kapitanem. Archer kiwnął głową i zaczął wydawać rozkazy. Wozacy wsiedli na kozioł swojego wozu, który odjechał z turkotem, a żołnierze ruszyli za nim. – Widziałeś się z innymi? – spytał Val.

– Krótko – odparł Marcus. – Z Fitzem i Kaznodzieją. – Mor przetrząsa miasto w poszukiwaniu muszkietów – powiedział Val. – A Piekielnik łapie każdego rekruta, który twierdzi, że umie jeździć konno, i usiłuje zrobić z nich kawalerzystów. – Słaba nadzieja – rzekł Marcus. – Potrzeba więcej czasu niż paru dni, żeby wyszkolić żołnierza. – A co z tobą? – zapytał Val. – Z tego, co słyszę, jesteś teraz prawą ręką pułkownika. Wysłał cię z jakąś tajną misją? – Mam tylko sprawdzić, co z działami. Doszedłeś do czegoś? – W bateriach nabrzeżnych jest kilka dział oblężniczych – powiedział Val. – I dotychczas znaleźliśmy około tuzina mniejszych w takich miejscach jak to. – Kopnął pomnikowe działo. – Z jakiegoś powodu często ustawiano je przed bankami. Były popularną ozdobą, przynajmniej sto lat temu. Niektóre z nich muszą pamiętać wojnę domową. – I są wciąż sprawne? – To dobre pytanie. – Val machinalnie szarpnął najpierw jeden, a potem drugi koniec swoich wąsików. – Kaznodzieja mówi, że zamierza je wyczyścić, załadować, a potem odpalić za pomocą pochodni przywiązanej do długiego kija. Wszystkie, które nie eksplodują, zatrzymamy. Marcus zachichotał i pokręcił głową. Pomysłowość Kaznodziei i jego ludzi we wszystkim, co dotyczy dział i materiałów wybuchowych, nie miała granic; był pewny, że coś wymyślą. – Czy to prawda, że pułkownik mianował cię dowódcą Straży? – nagle zapytał Val. – No wiesz, zanim to wszystko się zaczęło. Marcus skinął głową. – Wpakował mnie w sam środek tego zamieszania. Nie wiem, czy słyszałeś, co zdarzyło się w Vendre. – Tylko plotki. Byłeś tam?

– Opowiem ci o tym, jak będziemy mieli więcej czasu. – Racja. – Val westchnął. – Do licha, spędzić trzy miesiące na morzu i zaraz po powrocie znów ruszać do walki. – Myślisz, że ludzie są do niej zdolni? – Och, są zdolni, tylko trochę wkurzeni. Współczuję każdemu, kto wejdzie im w drogę. Niektórych z nich nie cieszy perspektywa walki z Vordanajami, ale po Khandarze... – Wzruszył ramionami. – Myślę, że każdy poszedłby za pułkownikiem, gdyby kazał im maszerować po wodzie. – Ty również? – spytał Marcus. Ze wszystkich kolonialnych oficerów Val był najmocniej związany z Vordanem. Był szlachcicem, młodszym synem mało znanego rodu, ale tego rodzaju więzi sięgają daleko. Zapewne po drugiej stronie będą jacyś jego kuzyni. – Nie wiem, czy za pułkownikiem – odparł Val – ale poszedłbym za tobą, gdybyś powiedział, że zamierzamy wziąć szturmem Księżyc. Gdybyś mi rzekł, że tak trzeba, zrobiłbym to. – Odkaszlnął, pokrywając zmieszanie. – Ponadto słyszę, że królowa jest z nami, więc wszystko jest w porządku. – Mamy ją u nas – potwierdził Marcus. – Prawdę mówiąc, dziś rano widziałem ją przy śniadaniu. Val zamrugał. – Mieszkasz u królowej? – Właściwie to ona mieszka u mnie. A właściwie oboje mieszkamy u pułkownika. Nie wspomniał o tym, że pomógł królowej uciec z jej komnat i wciągnął jej gwardię pałacową w zasadzkę. Val mógłby zemdleć. – No, to coś, czego nigdy nie spodziewałem się usłyszeć. Jaka ona jest? – Trochę dziwna. Nie wygląda na swój wiek. Bystra i ładna w pewien

niezwykły sposób. Przedstawię cię, kiedy nadarzy się okazja. – Po bitwie, proszę – rzekł Val. – Jeśli mamy się szykować do walki, to trema przed audiencją u królowej jest ostatnią rzeczą, jakiej mi trzeba. Spędził jeszcze chwilę z Valem, słuchając pułkowych plotek i opisując mu kilka wybranych zdarzeń ze swojego pobytu w mieście. Z początku rozmawiali, jakby nic się nie stało, ale powoli rozmowa stała się trochę niezręczna. Marcus dopiero po pewnym czasie uświadomił sobie, w czym rzecz. Val miał zadanie do wykonania, a on go zatrzymywał. Kiedy Marcus dowodził, to, co miał do powiedzenia swoim podkomendnym, było z definicji najważniejsze na świecie, przynajmniej jeśli dotyczyło ich obowiązków. Teraz wyczuł dręczącą Vala świadomość, że powinien być z porucznikiem Archerem i szukać dział. Marcus w końcu wypuścił go, obiecując, że później nadrobią zaległości i zagrają w karty z Morem i Fitzem, tak jak w Ashe-Katarionie. Co, do diabła, zrobił ze mną Janus? Marcus z rękami w kieszeniach poszedł z powrotem w kierunku placu Katedralnego. Gdyby oddziały kolonialne były jedną żywą istotą – jak często o nich myślał – to Marcus był jej cząstką, wyciętą przez chirurga i przewiezioną za morze. Pułk przetrwał to bez szwanku, lecz miejsce po nim zabliźniło się, zarastając tkanką, i teraz już tam nie pasował. Będzie inaczej, kiedy zwyciężymy. Oczywiście, gdyby przegrali, to wszystko nie miałoby znaczenia. W najlepszym razie byliby zbiegami, uciekającymi przed tajną policją Orlanka. A w najgorszym... cóż, na polu bitwy zawsze istnieje takie ryzyko. Jeśli jednak zwyciężymy... co wtedy? Nie mógł sobie tego wyobrazić. Jednak królowa znalazłaby mu jakieś zajęcie, nieprawdaż? Było już dobrze po południu i zdecydował, że jego obolałe nogi nie życzą sobie długiej powrotnej drogi do Bliźniaczych Wieżyczek. Tak więc

zatrzymał dorożkę, która, okazało się, wiozła już dwóch innych pasażerów, również jadących przez mosty na północ. – Teraz wszyscy łączymy kursy – powiedział mu dorożkarz. – Połowa chłopaków pochowała swoje powozy i zabrała konie na wieś, dopóki to wszystko się nie skończy. To tylko kilka minut od pańskiego celu. Patrzył na jego mundur i Marcus zapewne mógłby wyprosić tamtych dwóch pasażerów, wydając rozkaz poparty stanowczym spojrzeniem. Nie spieszył się jednak, więc wsiadł i zajął miejsce obok dwóch młodzieńców w skromnych, lecz kosztownych ubraniach zamożnych kupców. Drzwiczki zamknięto i konie zaczęły stukać kopytami po brukowanej ulicy. – To prawda – rzekł jeden z młodzieńców do drugiego, nie zwracając uwagi na Marcusa. – Jeden z moich kuchcików ma kuzyna dostawcę, który jeździ do Ohnlei. Mówił, że widział je w polu, z muszkietami i w spodniach, w biały dzień. Drugi prychnął. – Dziwki dbają o interes. Pewnie niektórych kręcą dziewczyny udające mężczyzn. Już to widzę. Jakbyś założył psu kubraczek i kapelusz, żeby udawał dżentelmena. – Ten dostawca rozmawiał z paroma żołnierzami – rzekł pierwszy. – Powiedzieli, że jeden z nich zapytał o cenę i dostał za fatygę kopniaka w nabiał. Drugi zaśmiał się. – Pewnie próbował pomacać towar, nie płacąc z góry. Raz spotkałem w tawernie na południowym brzegu dziewczynę, która prędzej by cię pocięła, niż na ciebie spojrzała, dopóki nie dostała sztuki złota. Potem, no cóż, to zupełnie inna sprawa... Marcus oparł głowę o okno i usiłował nie słuchać. Prostytutki nie były dlań czymś nieznanym – jak każdemu żołnierzowi – i korzystał z ich usług

w Ashe-Katarionie przed Odkupieniem. Wtedy nie brakowało dziewcząt chętnych do prowadzania się z vordanajskimi żołnierzami, co zapewniało pozycję i ochronę książęcego prawa, ale Marcus wolał uczciwą i prostą transakcję. Później miał Jen, a kiedy ona go zdradziła... A teraz nie żyła. Nadal nie wiedział, co w związku z tym czuje. Podświadomie zawsze miał nadzieję, że ona się ocknie i poprosi o wybaczenie. Janus powiedział, że cokolwiek zrobił Ihernglass, uwolniło ją od demona, którego nosiła w sobie dla Kościoła, więc stała się bezużyteczna dla Konkordatu. Mogła zostać ze mną i... co? Wziąć ślub? Jego umysł wzdragał się przed takim pomysłem. Teraz to nieistotne. Przełknął stojącą w gardle grudę i potrząsnął głową. Fantazjowanie nigdy nikomu nie pomogło. Wysadziwszy obu młodzieńców przed eleganckim domem na południe od ulicy Mostowej, dorożka z turkotem zawróciła do Bliźniaczych Wieżyczek. Słońce jeszcze nie zaszło, ale budynek był jasno oświetlony: przy drzwiach paliły się pochodnie, a przez okna było widać zapalone świece. Marcus zapłacił za przejazd, oddał honory salutującemu mierantajskiemu wartownikowi i wszedł do środka. Janus był w swoim gabinecie, z ołówkiem i cyrklem wciąż studiując mapy terenu między stolicą Vordanu a Midvale. Obok leżał stosik złożonych kartek, przyciśniętych książkami, kałamarzami i wszystkim, co potrzebne do takiej pracy. Pułkownik zawsze domagał się szczegółowych raportów od swoich podwładnych. Marcus znów zasalutował, a Janus machnięciem ręki dał mu komendę spocznij. Kapitan zamknął za sobą drzwi. – Dobry wieczór, kapitanie – rzekł pułkownik. – Jakie wieści od naszych oficerów artylerii? – Robią postępy, panie pułkowniku.

Marcus powiedział, co widział na uniwersytecie i co mówił mu Val. – Zawsze to coś. – Janus westchnął. – Gdybym naprawdę był wszechwiedzącym geniuszem, za jakiego mnie uważają, miałbym gdzieś w mieście tajny magazyn z działami przygotowanymi na taką chwilę. Proszę zapamiętać, kapitanie. Przygotowania są ważne, ale nic nie zastąpi umiejętności improwizacji. I ciężkiej pracy. – Tak jest, panie pułkowniku. – Marcus zawahał się. – Był pan dziś w Ohnlei? – Krótko – odparł Janus. – Zdecydowaliśmy z kapitanem Warusem, że nasza kwatera będzie nadal tutaj. Jeśli diuk zaatakuje szybko, Ohnlei może się znaleźć w jego zasięgu, a nie nadaje się do obrony. Musieliśmy je opuścić. – Rozumiem. Janus popatrzył na Marcusa, przeszywając go spojrzeniem swych szarych oczu. – Dlaczego pytasz? – Ja... – Marcus zamilkł i lekko poczerwieniał, ale teraz nie było już odwrotu. Trudno było ukryć cokolwiek przed Janusem. – W drodze powrotnej coś usłyszałem. Jestem pewny, że to tylko plotki. Mówi się, że grupa kobiet znalazła się tutaj i... uprawiają swój zawód. Zastanawiałem się, czy pan o tym wie. Marcus po namyśle doszedł do wniosku, że Janus potrafiłby zatrudnić gromadę prostytutek dla nowo zwerbowanych rekrutów. Chociaż był szlachcicem, w tych sprawach brakowało mu delikatności, chociaż o ile Marcus wiedział, pułkownik nigdy nie korzystał z takich usług. Zadał sobie pytanie, czy Janus ma jakąś kobietę w hrabstwie Mieran. Do licha, może nawet żonę. Nigdy nie pytałem, a on nigdy nie mówi o sobie. – Ach. – Janus odłożył ołówek i wyprostował się. – Zapewne ta wieść

musiała się roznieść. No to wdepnąłem. Marcus zaczerwienił się pod gęstym zarostem. – Jeśli pan tak zdecydował, to nie chciałem sugerować... – Istotnie ja o tym zdecydowałem, kapitanie, ale nie jest tak, jak pan myśli. Dziś rano odwiedziła mnie grupa kobiet, które chciały zaciągnąć się jako ochotniczki. Marcus odruchowo się zaśmiał. Zaraz jednak, przypomniawszy sobie, co słyszał w dorożce, zmarszczył brwi. – Pomyślałbym, że odesłał je pan z niczym, panie pułkowniku – rzekł. – Wprost przeciwnie, powiedziałem im, że będą mile widziane. Ich rzeczniczką była osławiona Szalona Jane, która, jak sądzę, może być panu znana. – Powiedział im pan... – Marcus pokręcił głową. – Nie rozumiem. Co ma pan nadzieję osiągnąć? – Mam nadzieję obronić to miasto i moją królową przed Ostatnim Diukiem – odparł z lekkim zniecierpliwieniem Janus. – I przyjmę pomoc każdego, kto zechce mi ją zaoferować. – Zatem przyjął je pan... w jakim charakterze? Pielęgniarek? Praczek? – Marcus jaszcze bardziej zmarszczył brwi. – Nie podoba mi się to, panie pułkowniku. Kilka dziewcząt wśród tylu młodych mężczyzn. Ludzie będą snuć wiadome przypuszczenia. – Zdaje się, że pan nie rozumie, kapitanie. Przyjąłem je jako żołnierzy. Co do ich bezpieczeństwa wśród tylu mężczyzn, to myślę, że panna Verity i jej towarzyszki wystarczająco udowodniły, że potrafią się o nie zatroszczyć, nie sądzi pan? – Przyjął je pan jako żołnierzy – powtórzył Marcus. – Gromadę dziewcząt. – Tak.

– Aby strzelały z muszkietów. – Tak. – I maszerowały... – Tak. Kapitanie, co w tej koncepcji tak trudno panu zrozumieć? – Przecież to śmieszne, panie pułkowniku! Nie może pan... chciałem powiedzieć, one nie... Janus nic nie powiedział, mierząc go nieprzeniknionym wzrokiem. Marcus nabrał tchu. – Jeśli się przy tym upierają, może moglibyśmy wykorzystać je do werbunku – rzekł. – Jednak chyba nie myśli pan poważnie, żeby wysłać je do walki. – Dlaczego nie? – Ponieważ mogą zginąć! – Pewnie pan uważa, że wszyscy zwerbowani przez nas chłopcy mają skórę ze stali? – Tylko że... – Pan wybaczy, jeśli wydam się nieczuły, kapitanie, ale z mojego doświadczenia wynika, że kobieta może zostać trafiona kulą z muszkietu tak samo jak mężczyzna. Jeśli umie ładować muszkiet i strzelać, nie widzę powodu, żeby jej tego zabraniać. – Inni rekruci nie pogodzą się z tym. Nikt się nie pogodzi. – Zdziwiłby się pan – powiedział pułkownik. – Szalona Jane jest bardzo popularna, a wielu naszych nowych żołnierzy pochodzi z Doków. A jeśli ktoś ma jakieś zastrzeżenia, to będzie mógł je zgłosić oficerom. – Jednak... – Marcus poczerwieniał jeszcze bardziej. – Sądzę, że nie przemyślał pan tego dokładnie, panie pułkowniku. A jeśli wpadną w ręce wroga?

– Podejrzewam, że zostaną zgwałcone – odparł Janus, z ostentacyjnym naciskiem wypowiadając to nieprzyjemne słowo. – To fakt, którego są z pewnością w pełni świadome. To nie są szlachcianki z zamków z baśni, kapitanie. Z tym zagrożeniem mają do czynienia przez całe życie. – Jak możemy posyłać je do walki, jeśli wiemy, że to może im się przydarzyć? – Walczyliśmy z Odkupicielami, którzy lubili palić swoich jeńców żywcem i, jak twierdzili niektórzy, zjadać ich. Była również możliwość nabicia na pal, co, jak rozumiem, polega na wetknięciu drewnianej dzidy w odbyt i pozostawieniu ofiary na miejskim murze, żeby konała przez kilka dni. Desoltajowie torturowali, kastrowali i mordowali naszych zwiadowców, pozostawiając ich, żebyśmy ich znaleźli. Czy walcząc z tymi wrogami, wahał się pan posyłać swoich ludzi do boju, obawiając się tego, co może im się stać? – Tylko że to nie są mężczyźni. To... – Kapitanie d’Ivoire – warknął Janus. Marcus tylko raz słyszał, jak pułkownik podniósł głos: w świątyni na świętym wzgórzu Ashe-Katarionu. Teraz było to tylko słabe echo tamtego gniewnego wybuchu, ale i tak przeszedł go dreszcz. – Zdaje się pan żywić pewne złudzenia i być może jestem temu winien. Nasze zwycięstwa w Khandarze uczyniły wielu kolonialnych żołnierzy zbyt pewnymi siebie, a ich ocenę moich możliwości naprawdę bezzasadnie wysoką. Znam swoją wartość, kapitanie, ale nie mam żadnego królika, którego mógłbym wyciągnąć z cylindra. Orlanko ma więcej wyszkolonych żołnierzy niż my i dobre wyposażenie. Ma więcej dział i pułk kirasjerów, a my tylko kilkusetosobowy oddział lekkiej jazdy. Mogę wyrównać tę dysproporcję jedynie dzięki pomocy mieszkańców Vordanu, w takim stopniu, w jakim zechcą ją zaoferować. Jeśli przegramy, to pan i ja, nie mówiąc o innych kolonialnych oficerach, niemal na pewno stracimy

głowy, a nasza królowa praktycznie zostanie niewolnicą. W tych okolicznościach proszę mi wierzyć, kiedy mówię panu, że skorzystam z wszelkiej pomocy, jaką mi zaproponują. Nie zamierzam odprawić dwustu zdeterminowanych ochotniczek, ponieważ pan ma skrupuły związane z ich płcią. Zrozumiano? – Tak jest, panie pułkowniku. – Marcus wyprężył się i zasalutował. – Rozumiem, panie pułkowniku. – Dobrze. – Janus złagodniał, jakby ten krótki wybuch gniewu w ogóle nie nastąpił. Po chwili błysnął zębami w uśmiechu. – Jeśli ma pan jeszcze jakieś obiekcje, proponuję, żeby przedstawił je pan jej królewskiej mości. Nie wątpię, że chętnie ich wysłucha.

Winter W mundurze przyniesionym prosto z pralni Janusa Winter poczuła się lepiej, niż się spodziewała. Specjalnie dopasowany podkoszulek, odpowiednio spłaszczający wypukłości, wepchnęła do spodni o kantach ostrych jak brzytwy. Bluza oficerskiego munduru miała dwa rzędy lśniących guzików i białe belki porucznika na pagonach. Czapka z daszkiem jakoś inaczej siedziała na głowie. Winter zastanawiała się dlaczego, aż zrozumiała, że przez kilka tygodni nie strzygła się i jej zwykle krótkie włosy są zdecydowanie przydługie. Wszystko to było znajome i wygodne jak rozchodzone buty, ale idąc przez pałacowe ogrody, nerwowo poprawiała kraj bluzy i rękawy. Poczuła się zakłopotana, widząc zaskoczenie w spojrzeniu Jane. W Khandarze zdołała zapomnieć o swoim przebraniu, ale obserwowana przez Jane była tego nieustannie świadoma. W końcu, gdy nie mogli już tego usłyszeć pilnujący ogrodów

wartownicy, poruszyła ten temat. – Nie musisz gapić się na mnie, jakbym była tańczącym niedźwiedziem – mruknęła. – Przepraszam. – Uśmiech Jane mówił coś wręcz przeciwnego. – Wciąż usiłuję się z tym oswoić. Czy wiesz, że nawet chodzisz inaczej? – I tak będę się czuła nieswojo – powiedziała Winter – więc nie musisz mnie denerwować. – W porządku, w porządku. Ale obiecasz mi coś? – Jane uśmiechnęła się łobuzersko. – Włożysz kiedyś ten mundur, idąc do łóżka? Nie mogę przestać myśleć o tym, że chciałabym go z ciebie zerwać. Winter przewróciła oczami, ale mimo woli się zarumieniła. No i teraz jeszcze będzie mi towarzyszył ten obraz, pomyślała. Podjęła przerwany marsz, a Jane ruszyła za nią. Winter niemal czuła na sobie jej pożądliwe spojrzenie. Jane potrafiła być lubieżniejsza niż tawerna pełna marynarzy. Obóz pierwszego pułku, rozbity przed samym pałacem, na rozległych trawnikach rozpościerających się za otoczoną żywopłotem fontanną i pomnikiem Farusa IV, przecinał szeroki główny podjazd. Dalej był otwarty teren wykorzystywany jako plac musztry, a nowych rekrutów z braku namiotów ulokowano na noc w biurach i korytarzach różnych ministerstw. Osławioną Pajęczynę w większości strawił ogień, podłożony przez uciekających sługusów Orlanka. Sierżanci uczyli rekrutów strzelać do celów narysowanych kredą na jej fasadzie, tak więc niegdyś gładkie kolumny i front budynku teraz były nie tylko poczerniałe od dymu, ale także usiane śladami po kulach. Ćwiczono tylko umiejętność posługiwania się bronią, nawet nie próbując uczyć maszerowania w szyku czy rozbijania obozu. Dziewczęta Jane, zakwaterowane w korytarzu opuszczonego w pośpiechu Ministerstwa Wojny, z wprawą nabytą dzięki długiej praktyce zorganizowały dyżury w kuchni

i ustawiły wartę przy drzwiach, ale inni rekruci nie byli równie dobrze zorganizowani. Tu i tam na wypielęgnowanych trawnikach płonęły ogniska, a starannie przystrzygane drzewa i krzewy rąbano na opał. Groźnie wyglądający mężczyźni wiadrami czerpali wodę z ozdobnych fontann, a specjalnie wyhodowane czarno-białe karpie, pływające w stawie przed Ministerstwem Stanu, szybko zostały wyłapane i zjedzone. Obóz pierwszego pułku wojsk kolonialnych był znacznie lepiej zorganizowany. Znajome, oświetlone blaskiem pochodni alejki, biegły między rzędami namiotów z wyblakłego niebieskiego brezentu. Obóz otaczał pierścień wart, a wokół pałacu krążyły patrole z latarniami, chroniąc go przed rabusiami. Janus nie miał dość ludzi, żeby pilnować całej ogromnej posiadłości, ale prosił, żeby przynajmniej królewskiej rezydencji oszczędzić bezmyślnych zniszczeń. Kiedy weszły między namioty, Jane nie mogła już skupiać całej uwagi na Winter. Znany Ihernglass widok wojskowego obozu był dla niej czymś zupełnie nowym; uważnie przyglądała się namiotom, ustawionej w kozły broni i wielkim kotłom, w których żołnierze gotowali sobie kolację. Wszyscy odwzajemniali jej zaciekawione spojrzenia, trącając się łokciami i szepcząc. Najwidoczniej już rozeszły się plotki o dziewczynach-żołnierzach. Przez moment Winter miała dobrze sobie znaną chęć zapaść się pod ziemię, ale rzut oka na Jane dodał jej odwagi. Wyprostowała się i przyspieszyła kroku. Kiedy znalazły siódmą kompanię pierwszego batalionu, kilku pierwszych napotkanych zastygło na ich widok, nie wierząc własnym oczom. Jednak zanim Winter przeszła kilkanaście kroków, znalazła się w środku szybko rosnącego tłumu żołnierzy zbierających się wokół niej i Jane, jakby z magnetyczną siłą wyciąganych z namiotów. Wszyscy mówili jednocześnie, witając, pytając i plotkując, tak że musiała uciszyć ich uniesioną dłonią. Usłyszała śmiech Jane.

– Dobrze widzieć was wszystkich – przemówiła Winter, gdy trochę się uciszyli. – Nie, nie wróciłem na dobre. Jeszcze nie. Pułkownik powiedział, że zrobi w tej sprawie, co się da. Na razie... czy możecie mi powiedzieć, gdzie są kaprale? Jakiś młodzian z meszkiem pierwszego zarostu i naszywkami kaprala został wypchnięty przed szereg. Nerwowo zasalutował i przedstawił się. – Jestem kapral Morraz, panie poruczniku. Panu jednak pewnie chodzi o sierżantów Forestera i Folsoma. Są z porucznikiem. Proszę za mną, panie poruczniku. Kapral zaczął przeciskać się przez tłum, a żołnierze rozstąpili się przed idącymi za nim Winter i Jane. Zaprowadził je do namiotu, odróżniającego się od innych tylko tym, że w środku paliła się świeca. – Mogę pana przedstawić, panie poruczniku? – spytał kapral. A potem, zerknąwszy na Jane, dodał: – Panienko? – Zrobię to sam, kapralu – odparła Winter. – Dzięki. Morraz zasalutował i czmychnął. Jane spojrzała na namiot, którego najwyższy maszt sięgał jej zaledwie powyżej nosa, i cicho zagwizdała. – Mieszkałaś w takim? – zapytała cicho. – Przez dwa lata – powiedziała Winter. – Można się przyzwyczaić. W końcu myśli się tylko o tym, żeby mieć kawałek suchego miejsca do spania. – A ja myślałam, że to nam było ciężko na bagnach. Winter zastukała w maszt namiotu. – Tak? – usłyszała nieznajomy głos. – Hmm – mruknęła zbita z tropu Winter. – Tu porucznik Ihernglass. – Ach, tak. Tak myślałem, słysząc to zamieszanie. Proszę wejść! Winter odchyliła klapę i weszła. Jane podążyła za nią, nisko pochylona.

Składany stolik był zasłany papierami i rejestrami, których widok wzbudził w Winter instynktowne poczucie winy. Przy stoliku siedziały dwie osoby z piórami w dłoniach. Siedzący naprzeciw Winter mężczyzna nie miał na sobie bluzy od munduru, ale domyśliła się, że jest porucznikiem. Był jasnowłosy i niebieskooki, co nadawało jego twarzy nieco murnskajski wygląd, a kwadratowa szczęka sprawiała wrażenie, że można by na niej łupać kamienie. Winter odgadła, że jest o kilka lat starszy od niej, po dwudziestce. Towarzyszyła mu Rebecca Forester, czyli Robert Forester, w obu wcieleniach nazywana Bobby. Starszy sierżant Bobby Forester, gdyż Winter zauważyła naszywki na pagonach jej bluzy. Najwyraźniej Fitz zrobił coś więcej niż tylko poprzenosił poruczników, żeby uporządkować sytuację kadrową. Bobby jakby wydoroślała, od kiedy Winter widziała ją ostatnio. Wciąż nie mogła dostrzec w tej łagodnej, owalnej twarzy chłopięcych rysów, obojętnie jak się starała, chociaż Bobby zwiodła ją przy pierwszym spotkaniu. Teraz na widok wchodzącej Winter Bobby zerwała się na równe nogi. Zanim jednak podbiegła, żeby uściskać przybyłą, do namiotu weszła Jane i Bobby zastygła w miejscu. Porucznik uniósł brwi. Winter podeszła w niezręcznej ciszy, z lekko pochyloną głową, i wyciągnęła rękę nad stolikiem. – Porucznik Winter Ihernglass. – Porucznik John Marsh – odparł, mocno ściskając jej dłoń. – Sądzę, że zna pan sierżanta Forestera? – Można tak powiedzieć. – Winter posłała Bobby konspiracyjny uśmiech. – To jest Jane Verity. Nie wiem, czy słyszał pan, że powierzono mi dowodzenie jedną z nowych kompanii... – Myślę, że już wszyscy w obozie o tym słyszeli – rzekł Marsh. Tego się obawiałam.

– Jane jest moją zastępczynią. – Rozumiem. – Marsh z jakiegoś powodu zerknął na Bobby, która niemal niedostrzegalnie wzruszyła ramionami. – Cóż. Witamy, poruczniku, panno Verity. W czym mogę pomóc? – Chcę tylko zamienić kilka słów z moimi kapralami. Byłymi kapralami – poprawiła się Winter. – Jeśli nie ma pan nic przeciwko temu. Marsh znów spojrzał na Bobby. Winter wydało się, że dziewczyna nieznacznie skinęła głową. – Oczywiście – rzekł. – Zapewne macie sobie wiele do powiedzenia! – Wstał i strzepnął z ud kurz oraz piasek do suszenia atramentu. – Czy mam wezwać młodszego sierżanta Folsoma? – Zawołam go później – powiedziała Bobby i uśmiechnęła się do Winter. – Ale Graffa tu nie ma. Fitz zrobił go porucznikiem trzeciej kompanii. – Muszę mu pogratulować – rzekła Winter. Rozstąpiły się z Jane na boki, a Marsh przeszedł między nimi z uprzejmym ukłonem. Wyszedł z namiotu i klapa zasłaniająca wejście opadła. Bobby zachęciła przybyłe, by usiadły, i zgarnęła papiery na kupkę, żeby nie przeszkadzały. Winter usadowiła się na poduszce przed znajomym niskim stolikiem, a Jane usiadła obok niej. Zapadła długa cisza. Bobby wodziła wzrokiem od Winter do Jane i z powrotem, nie wiedząc, co myśleć, a Winter nie wiedziała, jak zacząć tę rozmowę. W końcu Jane zaśmiała się, przerywając milczenie. – Spójrzcie na siebie. – Pokręciła głową, próbując powstrzymać uśmiech, ale bez powodzenia. – Przepraszam, ale to śmieszne. Przez te wszystkie wasze tajemnice nie wiecie, co robić! – Ja... – Bobby zawahała się. – Nie wiem, co to... – To jest Jane – wyjaśniła Winter. – Od pani Wilmore. Odnalazłam ją. Bobby otworzyła usta i zrobiła wielkie oczy.

– Nigdzie nie odchodziłam. To ty znikłaś – sprostowała Jane. – Co za historie o mnie opowiadałaś? – Winter wyjawiła mi prawdę o sobie – rzekła Bobby – i o tym, że byłyście przyjaciółkami, zanim uciekła. – Przyjaciółkami. – Jane posłała Winter kpiący uśmiech. – A historia Bobby jest... skomplikowana – powiedziała Winter. – Odkryłam... – To, że ona jest dziewczyną? – dokończyła Jane. Wzruszyła ramionami na widok zaskoczonej miny Bobby. – Nic mi nie mówiła, ale nietrudno się domyślić, kiedy się zastanowić. Spójrz na siebie! – Nikt inny się nie domyślił – broniła się Bobby. – Wątpię, by ktoś ci się przyjrzał – powiedziała Jane. – Cóż. Już ustaliłyśmy, że wszystkie znamy wszystkie nasze tajemnice. Możemy się odprężyć? Nie wszystkie, pomyślała Winter. Jane w żaden sposób nie może wiedzieć o naath, którą Feor obdarowała Bobby, ani o tych miejscach, w których jej skóra zmieniła się w żywy marmur. Na razie nie ma potrzeby jej o tym mówić... – Właściwie – odezwała się Bobby – mam jeszcze jedną. – Bobby – wtrąciła Winter. – Czy na pewno chcesz... – Nie mogę mieć przed tobą sekretów – powiedziała Bobby. – To byłoby niewłaściwe, po tym wszystkim. I może powinnaś o tym wiedzieć. Winter zamilkła. – Przede mną? – spytała po chwili. Bobby kiwnęła głową. – Chodzi o porucznika Marsha. On wie... o mnie. – Co takiego? Jak się dowiedział? Powiedział o tym komuś?

– To nie tak – zaprzeczyła Bobby. – On jest dobrym człowiekiem, naprawdę. On i ja... Chcę powiedzieć, że my... – Wy co? Jane przewróciła oczami i jedną ręką objęła ramiona Winter, przyciągając ją do siebie, żeby powiedzieć jej coś do ucha. – Pieprzą się – powiedziała scenicznym szeptem, na co Bobby natychmiast zrobiła się czerwona jak burak. – No wiesz. Tak jak czasem robią to mężczyźni z kobietami. Winter zamrugała. Och. Myśl o tym wywołała w niej mieszane uczucia. Lęk o Bobby i o siebie, dawny strach przed zdemaskowaniem. Irytację spowodowaną tym, że Bobby ujawniła ich sekret. A także odrobinę zazdrości. Przygryzła wargę i pokręciła głową. Nie bądź śmieszna, upomniała siebie w duchu. Miała teraz Jane, a przecież niczego więcej nie chciała. Ponadto, jeśli Bobby i Marsh są... to oznacza, że ona nie jest... jak ja. – On cię nie szantażuje ani nic takiego? – spytała Jane, gdy Winter otrząsała się z wrażenia. – Nie, nie. – Rumieniec Bobby jeszcze się pogłębił. – Sama mu powiedziałam. To było głupie, ale na morzu był sztorm i coś... – W porządku – stwierdziła Winter. – Nie muszę znać szczegółów. – Mów za siebie – rzekła Jane. – Rzecz w tym, czy możesz mu ufać. Winter bardzo chciała zapytać o naath i ślady pozostawione na skórze Bobby – które Marsh oczywiście musiał widzieć – ale nie chciała poruszać tego tematu w obecności Jane, jeśli Bobby nie wspomni o tym pierwsza. Poczuła przypływ zniechęcenia. Jane ma rację. Mamy zbyt wiele przeklętych tajemnic. – Jestem pewna, że mogę. I nie mówiłam mu nic o tobie.

– W porządku. – Winter pokręciła głową. – Spróbuj powiedzieć mu, że ja wiem. Może dzięki temu sytuacja będzie mniej niezręczna. – Dobrze. – Bobby odetchnęła z ulgą. – Boże, tak się martwiłam, co na to powiesz. – Nie mnie cię oceniać – powiedziała Winter. Jane znów się roześmiała. – Nie wiem, występujesz tu w roli matki czy ojca. Może w obu. Winter zdobyła się na uśmiech i napięcie w namiocie trochę zelżało. Wygodniej usadowiła się na poduszce. – Wiesz, Bobby też była u pani Wilmore. Myślę, że uciekła tuż przed tym, zanim tam wróciłaś. – Wróciłaś tam? – zapytała Bobby. – Nie przypuszczałam, że ktokolwiek mógłby tam wrócić dobrowolnie. – Musiałam długo zbierać się na odwagę, żeby to zrobić – przyznała Jane. – Wyprowadziła stamtąd dziewczęta! – powiedziała Winter. – I to prosto sprzed nosa tej starej jędzy. Jane była zakłopotana. – Coś w tym rodzaju. – O! – Bobby z podziwem popatrzyła na Jane. – Jak ci się to udało? – Właściwie nie ma o czym opowiadać – odparła Jane. – Naprawdę interesujące było to, co nastąpiło potem. Winter siedziała w milczeniu, gdy Jane opowiadała historię exodusu po opuszczeniu więzienia pani Wilmore – pobycie na bagnach i utworzeniu Skórzanych Kurtek. Kiedy doszła do nieco przesadzonej wersji szturmu Winter na Vendre, Bobby klaskała z uznaniem. Winter zrewanżowała się opowieściami o walkach w Khandarze, które Bobby ubarwiła ponurymi szczegółami. Zanim się zorientowały, niebo zupełnie pociemniało i przez

brezentowe ściany widać było słaby blask płonących przed namiotem pochodni. Jedyny niezręczny moment nastąpił, gdy Bobby opowiadała, co się zdarzyło po opuszczeniu Ashe-Katarionu. Ona i Folsom zostali awansowani na sierżantów, gdy Fitz uzupełniał kadrę podoficerów, natomiast Graffa mianowano porucznikiem, ze względu na jego ogromne doświadczenie i wbrew jego gwałtownym protestom. Tak więc z ich wąskiego kręgu pozostała tylko Feor. Bobby zawahała się. – Była z nami na statku – powiedziała. – Nawet widziałam ją parę razy. Myślę jednak, że Fitz trzymał ją pod strażą. Było tam kilka kabin, do których nikt z nas nie miał wstępu, nieustannie pilnowanych przez wartowników, i ona spała w jednej z nich. Nie widziałam jej po tym, jak wsiedliśmy na rzeczne barki. – Widząc minę Winter, spróbowała ją pocieszyć. – Ale jestem pewna, że ona tu jest. Możesz zapytać Fitza, kiedy go zobaczysz. Winter skinęła głową. Domyślała się, gdzie jest Feor i co było w tych strzeżonych kabinach. Janus nie zostawiłby w Khandarze bez opieki tych stalowych tablic z cennym Tysiącem Imion. Feor z pewnością była tutaj, ale nie wiadomo, czy pułkownik kiedykolwiek ją wypuści. Przynajmniej musi wpuścić mnie do niej. Choć tyle jest mi winien, pomyślała. W końcu przyszedł Folsom, olbrzymi i posępny jak zawsze, i Winter przedstawiła go Jane. Ogromny sierżant ucieszył się na widok Winter, ale dziwnie zawstydził w obecności Jane, a ponieważ nie znał ich sekretu, rozmowa była nieco ogólnikowa. Wkrótce potem Winter i Jane pożegnały się, a Bobby obiecała przysłać Graffa, kiedy go znajdzie. Z rzędu namiotów popłynęły powitalne okrzyki i Winter odwróciła się, żeby pomachać szeregowym żołnierzom. Potem przeszły z Jane w milczeniu przez obóz kolonialnych oddziałów, aż za linię wart, na pogrążony w mroku trawnik oddzielający pałac od budynku Ministerstwa Wojny.

– Oni wszyscy cię uwielbiają – powiedziała po chwili Jane. Winter skrzywiła się. – Trochę trwało, zanim do tego przywykłam. To nawet nie z powodu czegoś, co zrobiłam. Po prostu razem walczyliśmy i przeżyli to. Jestem jak... talizman. – Nie wydajesz się z tego zadowolona. – Nie wszyscy przeżyli. – Winter przygryzła wargę. – Oni o tym zapominają. Nie mogę mieć im tego za złe, ale... Jane wzięła ją pod rękę. Winter zesztywniała. – Nie rób tego – powiedziała. – Ktoś może zobaczyć. – Jest ciemno. – Poza tym myślisz, że jesteś tu jedynym porucznikiem, który ma dziewczynę? – Jane zaśmiała się. – Wiem, że Marsh ma. – Marsh. – Winter westchnęła, ale nadal szła z nią pod rękę. – Nie wiem, o czym myślała Bobby. – Myślała, że on jest przystojny, i czuła się samotna. Ile ona ma lat... szesnaście? Siedemnaście? – Chyba siedemnaście. – Na pewno pamiętasz, jak to jest mieć siedemnaście lat i zadurzyć się w ładnej buzi. – Palce Jane odnalazły jej dłoń i uścisnęły ją. – Wiem, że ja pamiętam. – Zatem on jest przystojny? – spytała Winter, rada, że mrok skrywa jej rumieniec. – Ja nie potrafię tego ocenić. – Pewnie. Przynajmniej jak tak uważam, a Bobby chyba się ze mną zgadza. Ale to kwestia gustu. – Chyba wygląda trochę jak jeden ze starych portretów mithradajskich bogów, z tymi jasnymi włosami. Pamiętasz te stare baśnie, które znalazłyśmy w więziennej bibliotece? Oni zawsze zmieniali się w odyńce lub łabędzie,

żeby rozkochać w sobie kobiety. – Nigdy nie mogłam zrozumieć, jak to może działać – stwierdziła Jane. – Pamiętam za to, że interesowały cię drzeworyty nieubranych nimf i driad. Winter przewróciła oczami i dała Jane kuksańca. – Daj spokój. Lepiej dopilnujmy, żeby nasze dziewczyny nikogo nie zabiły.

Dwadzieścia trzy Raesinia

Moja królowo – powiedział hrabia Vertue z niskim ukłonem. – Błagam cię. Mamy ostatnią szansę zapobiec rozlewowi krwi. Pozwól nam działać, zanim będzie za późno. Raesinia stała na pagórku obok drogi biegnącej z Ohnlei na północ. Był kolejny piękny sierpniowy dzień, choć powiew chłodnego wietrzyku niósł wieść, że lato nie będzie trwało wiecznie. Hrabia Vertue, w swoim „prostym” stroju do jazdy konnej szamerowanym srebrem i złotem, stał obok wierzchowca, a obok niego dwaj żołnierze w niebieskich mundurach. Raesinia była sama, lecz w dyskretnej odległości czekał oddział wojsk kolonialnych, na wypadek gdyby wysłannik Orlanka próbował podjąć jakieś desperackie działania. – Zgadzam się z panem – powiedziała Raesinia. – Pozwól, hrabio, że rozszerzę moją ostateczną propozycję. Powiedz swemu panu, że jeśli nakaże swoim oddziałom wrócić do obozów, oddali swoich szlachetnie urodzonych zwolenników i odda się pod naszą opiekę, osobiście gwarantuję, że nie zostanie ukarany i będzie mógł do końca swoich dni cieszyć się wolnością

w swoich włościach. Może pan zapewnić swoich towarzyszy, że żaden z nich także nie zostanie ukarany. Tylko ci pracownicy Ministerstwa Informacji, którzy bezpośrednio uczestniczyli w spisku przeciwko Koronie, zostaną postawieni przed sądem. – Przykro mi to słyszeć, wasza królewska mość. Nie mam „pana”, jak to ujmujesz, tylko dobrego przyjaciela w osobie jego książęcej miłości diuka, wokół którego zebrała się cała rozsądnie myśląca szlachta tego królestwa. On robi wszystko w interesie waszej królewskiej mości, cokolwiek twierdzą ci zdrajcy. – Vertue z pogardą spojrzał na kolonialnych żołnierzy. – Gdybyś tylko zechciała sama do nich przemówić, jestem pewny, że zignorowaliby rozkazy Vhalnicha oraz tak zwanych deputowanych i przywrócili należne ci miejsce. Jak możesz sprzymierzać się z tą zgrają podżegaczy i zdrajców, którzy przynoszą wstyd zarówno świętej sali katedry, jak i Ohnlei? – To ja jestem królową, hrabio Vertue. Do mnie należy orzekać, kto jest zdrajcą, a kto nie, i mówię panu, że zdrajcy są w waszym obozie. – Jeśli nie myślisz, pani, o swoim ludzie – rzekł hrabia – to przynajmniej pomyśl o tych, którzy zginą na próżno, jeśli poślesz tę bandę żebraków i prowincjonalnych żołnierzy przeciwko dumie królewskiej armii. Musisz wiedzieć, że nie przejdą tej próby zwycięsko. – Śmierć wszystkich dotychczasowych ofiar – Raesinia zgrzytnęła zębami – jak również przyszłych obciąży sumienie Orlanka, nie moje. Chociaż nie sądzę, żeby się tym niepokoił. Już i tak ma krew na rękach. – Widzę, że zostałaś całkowicie omamiona – westchnął Vertue. – Trudno. Bóg zsyła na nas te próby, abyśmy dowiedli, że jesteśmy godni Jego łaski. Kiedy zacznie się rzeź, pamiętaj, że jesteś w stanie w każdej chwili ją przerwać. – Zmrużył oczy. – A kiedy zdecydujesz się poddać, odszukaj mnie. Dopilnuję, żeby dobrze traktowano ciebie i twoich towarzyszy. – Pozwól, że odwzajemnię twoją uprzejmość, milordzie – zareplikowała

Raesinia. Vertue prychnął i dosiadł konia. Jego gwardziści również wsiedli na konie i wszyscy trzej odjechali drogą na północ. Pilnujący traktu kawalerzyści niechętnie rozstąpili się, przepuszczając ich. Gdzieś przy tej drodze – niedaleko, jeśli ostatnie raporty zwiadowców mówiły prawdę – była armia Orlanka. Niezbyt liczna, wedle historycznych norm. Nawet nie liczniejsza od armii Raesinii, jeśli liczyć każdego uzbrojonego w pikę niedorostka. Tylko że niedorostki z pikami się nie liczą w oczach takich jak Vertue. Zgraja, mówi. Z pewnością na taką wyglądają. Janus dokonał cudów, zbierając i zdobywając broń dla tych ludzi w tydzień, ale był to tylko jeden tydzień, za mało na odpowiednie szkolenie. Następny jeździec wjechał na wzgórze. Janus bet Vhalnich zsiadł i stanął przy królowej, spoglądając na południe, a nie na północ, za odjeżdżającymi wysłannikami. Był od niej wyższy o głowę, ale Raesinia nauczyła się na to nie zważać. – Odjechali – powiedziała. – Vertue i jego asysta. Janus był pewny, że ci dwaj „żołnierze” byli szpiegami Konkordatu przebranymi w mundury królewskiej armii. – Widziałem – odparł, nie odwracając się. – Czy to mądre, pozwolić im odjechać? Powiedzą Orlankowi, że wymaszerowaliśmy. – Nie możemy tego przed nim ukryć. Szczerze mówiąc, spodziewam się, że do tej pory dokładnie zna liczebność naszych sił. To miasto jest za duże i zbyt otwarte, aby długo utrzymać coś w tajemnicy, a nie mamy dość ludzi, żeby wyłapać wszystkich jego kurierów. Zaskoczenie nie zapewni nam przewagi. – A co zapewni nam przewagę? – Liczebność i wola walki – odparł Janus. – Oraz wiara, jaką daje walka

po właściwej stronie. – I lepsze dowodzenie? – W innych okolicznościach skromność nakazywałaby mi zaprzeczyć. Ponieważ jednak przeciwnikiem dowodzi diuk Orlanko lub hrabia Torahn, słowo „lepsze” jest lekkim niedopowiedzeniem. – Myślałam, że szanuje pan Orlanka – zauważyła Raesinia. – Pod pewnymi względami. Jest geniuszem w dziedzinie analizowania informacji i organizacji oraz dobrym, choć powierzchownym znawcą ludzkiej natury. Jednak to wszystko nie przekłada się na umiejętność dowodzenia na polu bitwy, a jego główną wadą jest nadmierna pewność siebie. Nie jest na tyle mądry, żeby zostawić wojowanie zdolniejszym. – Janus wzruszył ramionami. – Z drugiej strony, ma wiele dział. One mogą zrównoważyć wady charakteru. – Sądzi pan, że nie możemy zwyciężyć? Janus znów spoglądał na drogę. – Gdybym uważał, że nie mamy szans, nigdy nie wydałbym rozkazu do wymarszu. Jednak jak duże są to szanse... zobaczymy. – Uśmiechnął się przelotnie. – Oto i nadchodzą. Wznosząca się chmura kurzu była widoczna za zakrętem już od pewnego czasu, ale teraz Raesinia dostrzegła pierwsze szeregi nadchodzących żołnierzy w niebieskich mundurach. Na przedzie szedł pierwszy batalion wojsk kolonialnych, za szeroką ławą konnicy, maszerujący długą i wąską kolumną przy akompaniamencie werbli, fletów i piszczałek. Janus przetrząsnął wszystkie teatry w mieście, szukając ludzi, którzy potrafili jednocześnie grać i maszerować, tworząc z nich orkiestry wojskowe dla oddziałów. Raesinia nie była pewna, czy żołnierze słyszą coś przez tupot buciorów na zakurzonej drodze i turkot kół wozów, ale nie spierała się. Po pierwszym batalionie szedł drugi, z wojennymi sztandarami na czele.

Obok rzeki żołnierzy w niebieskich mundurach jechały tabory: zbieranina furmanek, dwukółek, a nawet przystosowanych dorożek i powozów. Wśród wolno jadących pojazdów były baterie dział przywiązanych do jaszczy, z lufami skierowanymi w tył i lekko opuszczonymi ku ziemi. Za drugim batalionem ciągnęła niekończąca się rzeka nowych rekrutów, wciąż w cywilnych ubraniach. W większości była to szarobura masa, lecz tu i ówdzie jakiś szlachcic sympatyzujący z deputowanymi wyróżniał się barwnym strojem. Rozmieszczone w regularnych odstępach niebieskie plamy oznaczały mundury kolonialnych sierżantów, wyznaczonych do pilnowania porządku. Każdy ochotnik miał jakąś broń, jednak tyleż co muszkietów było długich włóczni lub pik, pospiesznie zrobionych lub wyjętych z szafy dziadka. Widok maszerujących oddziałów dobrze zrobił Raesinii. Spędziła tydzień w Bliźniaczych Wieżyczkach i chociaż Janus regularnie składał jej raporty, nie była w Ohnlei, żeby zobaczyć to na własne oczy. Pułkownik twierdził, że to zbyt niebezpieczne: wśród tylu ludzi Orlanko niewątpliwe miał kilku swoich agentów. Miała dziwne wrażenie, że wszyscy ci ochotnicy to mit, a Janus tylko ją pociesza i kiedy w końcu trzeba będzie stawić czoło diukowi, zostanie osamotniona. Musiała jednak przyznać, że jako siła militarna te oddziały nie dodawały jej pewności siebie. O tym, że są to żołnierze, a nie tłum, świadczyła tylko czarna opaska na ramieniu każdego ochotnika – ukłon dla tak zwanych konwencji wojennych nakazujących należyte traktowanie „umundurowanych żołnierzy”. Raesinia uważała, że to nie zaszkodzi, chociaż wątpiła, by jakiekolwiek konwencje powstrzymały Orlanka, gdyby zwyciężył. Wybrano czarny kolor opasek, aby uczcić pamięć jej ojca lub zademonstrować poparcie deputowanym, a może – co uważała za najbardziej prawdopodobne – ponieważ we wciąż obwieszonym żałobnymi flagami Ohnlei czarny

materiał był łatwo dostępny i w nieograniczonych ilościach. Kolumna maszerowała powoli i godzinę później wciąż szła. Raesinia przeniosła się na koniec wzgórza, gdzie była łatwo widoczna i machała przechodzącym rekrutom. Przeważnie jej nie poznawali, ale jeśli jednak ktoś ją rozpoznał, zaczynali wiwatować. Powinnam stać bliżej, pomyślała. Jeśli mają za mnie zginąć, to przynajmniej powinni wiedzieć, jak wyglądam. Tętent nadjeżdżającego konia znów zwrócił jej uwagę na szczyt pagórka, gdzie Janus cicho konferował z kolonialnymi oficerami. Jeździec w spłowiałym niebieskim mundurze wjechał kłusem, ściągnął wodze i zasalutował. Raesinia podeszła tam. – Panie pułkowniku! – zawołał kawalerzysta. – Piek... – Zauważył stojącą w pobliżu królową, zamilkł i zaraz dodał: – Kapitan Stokes przysyła wiadomość, że zlokalizował nieprzyjaciela. Widzieliśmy ich główne siły i starliśmy się ze szpicą. Sięgnął do juków i wyjął złożoną kartkę z meldunkiem. Janus wziął ją, przeczytał i skinął głową. – Zgodnie z oczekiwaniami. To logiczne miejsce, z jego punktu widzenia. Odwrócił się do stojących w pobliżu kapitanów. Jedynym z nich, którego Raesinia znała, był Marcus, teraz w niebieskim mundurze królewskiej armii, a nie w zielonym Straży. Nie patrzył na nią. – Możecie zaczynać, tak jak uzgodniliśmy, panowie – rzekł pułkownik. – Powodzenia! Zasalutowali i ruszyli do koni. Janus odwrócił się do Raesinii. – Wasza królewska mość. Wiesz, pani, co radzę. – Nie wrócę, jeśli to ma pan na myśli – zjeżyła się Raesinia. – Ja to wszystko zaczęłam, a teraz czuję się taka bezsilna. Mogę przynajmniej patrzeć. – Zniżyła głos. – Ponadto... jak pan wie, niebezpieczeństwo jest... niezupełnie realne.

– Jestem, oczywiście, pokornym sługą waszej królewskiej mości. Porucznik Uhlan i jego ludzie będą ci towarzyszyć, pani. – Janus też szeptał. – Jeśli przegramy, wasza królewska mość... – Nie. – Jeśli przegramy – bezlitośnie ciągnął pułkownik – wydałem porucznikowi Uhlanowi rozkaz, żeby oddał cały swój oddział do pani dyspozycji. Ufam im bezgranicznie. Ponieważ w takiej sytuacji zapewne nie mógłbym nadal służyć waszej królewskiej mości moimi radami, ośmielę się zasugerować, aby pozwoliła mu pani zawieźć się do hrabstwa Mieran. To odludna okolica, w której łatwo będzie się ukryć nawet przed takimi jak Orlanko. – Uśmiechnął się przelotnie. – Oczywiście, to tylko plan awaryjny.

Winter Marsz nie był zbyt męczący. Dzień był ciepły, ale wietrzyk łagodził skwar, a żyzna zielona okolica stanowiła przyjemną odmianę po bezmiarze skał i piasku Khandaru. Dziewczęta Jane nie niosły plecaków, bo namiotów i koców nie wystarczyło dla wszystkich nowych rekrutów, a wozy wiozły ich żywność i amunicję. Obozowanie byłoby nieprzyjemne, ale teraz nie musiały taszczyć niczego ciężkiego poza muszkietami. Jane szła na czele kolumny, a Winter z tyłu, popędzając maruderki i pilnując, żeby gapiący się na nie mężczyźni poprzestali na samych spojrzeniach. Było tego mnóstwo podczas ćwiczeń w Ohnlei, jak również zaczepek i gwizdów, ale Winter była pod wrażeniem stoickiego spokoju dziewcząt. Tu, podczas marszu, sprawy szły zaskakująco dobrze. Przypadkiem lub celowo – a skoro dowodził Janus, Winter podejrzewała to drugie – oddziały idące przed i za nimi były złożone głównie z mieszkańców Doków, którzy mieli zdrowy respekt przed Szaloną Jane i Skórzanymi

Kurtkami. Inny kłopot został rozwiązany dzień wcześniej, gdy Abby zjawiła się na placu ćwiczeń. Nie chciała mówić o swojej misji poza tym, że jej ojcu nic nie jest. – To zwariowany stary tchórz – powiedziała i odmówiła dalszych wyjaśnień. Teraz przechadzała się wzdłuż kolumny, rozmawiając z dziewczętami, uśmiechając się i robiąc dzielną minę. Tak trzeba, pomyślała Winter. Wokół widziała twarze młodych kobiet zadających sobie pytanie, w co się wpakowały. Szeptały, idąc obok siebie i niespokojnie zerkając na Jane lub oglądając się na Winter. Żadna jednak nie opuściła szeregu. Abby zwolniła kroku i zaczekała na Winter. Miała zaniepokojoną minę. – Wiadomość z czoła kolumny – powiedziała. Plotki rozchodziły się w maszerujących oddziałach z szybkością palącego się prochu. – Mamy zejść z traktu. Piekielnik pojedzie tam z resztą swoich jeźdźców. Rekruci, naśladując weteranów, zaczęli tak nazywać dowódcę jazdy. – Zatem Orlanko jest tuż przed nami. – Winter spojrzała przed siebie, gdzie słońce stało prawie w zenicie. – Bitwa będzie dzisiaj. Może jutro, ale raczej dzisiaj. Orlanko nie może sobie pozwolić na zwlekanie, a nasza sytuacja zaopatrzeniowa nie jest dobra. – Racja. Dzisiaj. – Abby przełknęła ślinę. Zaciskała dłoń na kolbie muszkietu, którego lufa była oparta na jej ramieniu. – Myślisz, że możemy zwyciężyć? – Rozmyślanie o tym nie jest naszym zadaniem – odparła Winter. – Wstąpiłyśmy do tej armii, a to oznacza, że zgodziłyśmy się walczyć, gdzie i kiedy pułkownik Vhalnich i inni oficerowie uznają to za stosowne. Do nich należy decyzja, czy powinniśmy walczyć, a my musimy im ufać. Pozwalanie każdemu szeregowemu żołnierzowi myśleć o tym to pierwszy krok do buntu.

– Racja – powtórzyła Abby. – Racja. – Spojrzała na plecy maszerujących dziewcząt. – Myślisz, że sobie poradzą? Winter skinęła głową. – Tak sądzę. Równie dobrze jak wszyscy pozostali. – Racja. – Abby zrobiła głęboki wdech i powoli wypuściła powietrze. – Wszystko w porządku. Winter zastanawiała się, czy jej zdenerwowanie było równie widoczne, gdy po raz pierwszy miała wziąć udział w prawdziwej bitwie. Zapewne tak, tylko byłam zbyt przestraszona, żeby to zauważyć, pomyślała. Droga przed nimi skręcała w lewo, ale jakiś porucznik w niebieskim mundurze kierował kolumnę w prawo. Przedarli się przez wąski pas drzew i przeszli przez pole kapusty, pozostawiając błotnisty brązowy szlak w rzędach dojrzewających główek. Zagrodził im drogę niski murek z luźno ułożonych kamieni, ale idący na przedzie batalion rozebrał go, pozostawiając przejazd dostatecznie szeroki dla wozów i dział. Dalej stok niskiego wzgórza wznosił się do porośniętego trawą wierzchołka, gdzie kilka mlecznych krów pasło się spokojnie i bez większego zainteresowania obserwowało maszerujących intruzów. Na zboczu tego wzgórza armia Janusa bet Vhalnicha formowała szyk. Pierwszy i drugi batalion wojsk kolonialnych już tam były, stojąc w bojowym szyku wokół bliźniaczych sztandarów. Sierżanci wykrzykiwali rozkazy nadchodzącym rekrutom, kierując pikinierów do ogromnego tłumu kłębiącego się za dwoma kolonialnymi oddziałami, a tych z muszkietami tuż poniżej szczytu. Wozy pozostały u jego podnóża, natomiast działa zatoczono jeszcze wyżej, aż znikły za pagórkiem. Winter zobaczyła, jak idąca na przedzie Jane przystaje i rozmawia z Marcusem. Pospieszyła do nich, z Abby u boku. – Ihernglass – zwrócił się do niej Marcus. – Chciałem... – Spojrzał na

twarze młodych kobiet, stojących półkolem i patrzących na niego, po czym w zadumie podrapał się po brodzie. – Pozwól tu, dobrze? Winter podeszła do niego, a Marcus odwrócił się plecami do pozostałych i zaczął cicho mówić. – Posłuchaj. Pułkownik umieścił was w samym środku linii. Pod pewnymi względami to najbezpieczniejsze miejsce, ale i tak będzie tam gorąco. Nie chcę... jeśli chcesz, żebym przeniósł twoją kompanię do posiłków, zrobię to. Już dowiodły swojej racji. Nikt nie będzie miał im tego za złe. – Nie przyszły tu dowodzić swojej racji, panie kapitanie. – Posyłanie tych młodych dziewcząt na śmierć na pewno nie cieszy cię, tak samo jak mnie – syknął Marcus. – Powinniśmy zrobić to, co nakazuje honor. Winter nie zdołała powstrzymać uśmiechu. Co kiedyś powiedział jej Janus? Kapitan d’Ivoire minął się z powołaniem błędnego rycerza. – One nie zgodziłyby się z panem, kapitanie. Jak pan chyba wie, inaczej powiedziałby im pan to prosto w oczy. – No dobrze. – Marcus spojrzał przez ramię i pokręcił głową. – W porządku. Pamiętasz, jaki jest plan. – Tajest, panie kapitanie. Wskazał miejsce na wzgórzu, tuż przed dwoma stojącymi w szyku batalionami. – Tam, na górze. Obsadzicie około stumetrowy odcinek i zaczekacie na sygnał. Winter zasalutowała. – Tak jest, panie kapitanie! Kiedy Marcus odszedł, kręcąc głową, Jane poklepała Winter po ramieniu.

– Czego chciał? – Dać nam ostatnią szansę wycofania się. Jane roześmiała się. – Można by sądzić, że po Vendre powinien wiedzieć lepiej. Działa zaczęły strzelać, gdy armia stanęła w szyku, dość prostym zresztą. Na zboczu wzgórza ustawiono długim rzędem artylerię. Działa polowe Kaznodziei umieszczono w środku, a po bokach zbieraninę rozmaitych mniejszych, znalezionych w mieście. Gdzieś w dole stały działa oblężnicze zabrane z baterii przybrzeżnych, ale wciągnięcie ich na pozycje mogło zająć cały dzień. Za artylerią i dostatecznie daleko na drugim zboczu wzgórza, żeby nie dostrzegł ich wróg, uzbrojeni w muszkiety ochotnicy sformowali długi, nierówny szereg. Nie był to zwarty bitewny szyk, w jakim Winter szła na oddziały pomocnicze w Khandarze, lecz luźniejsza formacja, z dużymi odstępami między jednym żołnierzem a drugim. Winter stanęła pośrodku tego szeregu, złożonego z dziewcząt Jane, która zajęła miejsce kilka metrów dalej z jednej, a Abby w takiej samej odległości z drugiej strony. Poniżej tego kordonu stała regularna piechota wojsk kolonialnych; cztery bataliony w kolumnach po dwie kompanie. Między nimi było sporo wolnej przestrzeni, wystarczającej, by każda kolumna w razie potrzeby mogła rozwinąć się w szereg lub utworzyć czworobok i powstrzymać salwami z muszkietów szarżę nieprzyjacielskiej jazdy. I wreszcie, kolejne kilkaset metrów dalej, stał tłum uzbrojonych w piki i włócznie ochotników. Ich oficerowie, wypożyczeni z oddziałów kolonialnych, niczym owczarki ustawili ich w nierówny prostokąt głęboki na dwanaście szeregów, nad którym drzewca kołysały się powoli jak odnóża przewróconej na grzbiet stonogi. Winter nie wiedziała, co chciano w ten

sposób osiągnąć, gdyż nienauczeni maszerować w szyku rozerwą go po przejściu kilku kroków. Jednak, jak powiedziała Abby, to nie jej zmartwienie. Pierwsza kula armatnia z upiornym skowytem przeleciała nad szczytem pagórka, omijając wszystkie oddziały, i z pluskiem wbiła się w ziemię na polu kapusty. Wszystkie głowy obróciły się, śledząc jej lot, i wszyscy żołnierze jednocześnie drgnęli chwilę później, gdy huk wystrzału przetoczył się po polu. Po nim padł następny i jeszcze jeden, aż pojedyncze wystrzały zlały się w jedną ścianę dźwięku, niekończący się gromowy łoskot. Kanonierzy diuka widzieli tylko kolonialną artylerię, niezasłoniętą przez szczyt wzgórza, więc ich kule były wymierzone w nią i Winter ze swojej pozycji przeważnie nie mogła dostrzec, gdzie padały. Czasem któraś rykoszetowała nad wzgórzem albo z wyciem przelatywała nad ich głowami, jak ta pierwsza. Na razie nieźle. Dziewczęta nie uciekły na odgłos pierwszych wystrzałów – nie żeby Winter tego się po nich spodziewała. Ochotnicy wydali radosny okrzyk, gdy ich artyleria podjęła wyzwanie. Bliższym i głośniejszym wystrzałom towarzyszyły rosnące chmury dymu nad każdym działem, jakby na grzbiecie wzgórza rozpalono dwa tuziny ognisk. Jednak zamiast unieść się w niebo jak słupy dymu z palonego drewna, dym spalonego prochu wisiał smugami nad polem, wykręcany i szarpany w przedziwne formy przez wietrzyk. Winter poczuła w nozdrzach jego kwaśną woń. Czas płynął śmiesznie wolno. Nerwowe napięcie zacisnęło mięśnie ramienia Winter w ciasne supły. Było to aż nazbyt znajome uczucie – zaczęła się bitwa, ludzie już walczyli i umierali, lecz ona nic nie mogła zrobić, tylko czekać. To mogło doprowadzić człowieka do szaleństwa. Działa Orlanka ryczały na swych niewidocznych, odległych stanowiskach, kolonialna artyleria odpowiadała głośnymi warknięciami, a kule przelatywały

w powietrzu lub wzbijały fontanny ziemi. Kilkakrotnie usłyszała krzyki, gdy celny strzał trafił pechową obsadę jakiegoś działa. Wkrótce pierwsi ranni – ci szczęśliwcy, którzy wciąż mogli chodzić – zaczęli kuśtykać lub odczołgiwać się z pierwszej linii. To już nie potrwa długo, jeśli dobrze zrozumiała plan Janusa. Skinęła na Abby i Jane, a one podbiegły do niej. Twarze obu zdradzały napięcie, lecz ku zdziwieniu Winter, Jane była bledsza. Nerwowo reagowała na każdy wystrzał stojących w pobliżu dział. – Przypomnijcie wszystkim, co tutaj robimy – powiedziała Winter. – Mamy nie dopuścić do tego, żeby regularne oddziały podeszły za blisko. Strzelajcie i cofajcie się, jeśli nacierają. I dopilnujcie, żeby wszystkie czekały na dwa sygnały. Obie bez słowa skinęły głowami i rozeszły się w przeciwne strony, przekazując rozkazy dziewczętom. Dalej na flankach Winter widziała inne kompanie ochotników, którym oficerowie wydawali ten sam rozkaz. Do przechodzących między nimi rannych tu i tam przyłączali się nieliczni ochotnicy, którzy zupełnie stracili odwagę. Wymykali się w nadziei dołączenia do rannych lub po prostu rzucali muszkiety i uciekali, ignorując szyderstwa dzielniejszych towarzyszy. W armii takie zachowanie zostałoby ukarane, być może zbiorową egzekucją, lecz oficerowie ochotników byli zbyt zajęci, by zrobić coś więcej niż posłać im wiązankę przekleństw. Winter z zadowoleniem zobaczyła, że żadna z jej dziewcząt nie uciekła. Gdyby nie były tak odważne jak... przygłupie, to przecież by tu ich nie było. Jakiś oficer na koniu – Fitz – nadjechał od czekających w pogotowiu kolumn i pomachał czapką, domagając się uwagi. Potem wyciągnął rękę, a jego okrzyk niemal utonął w ryku działa. – Pierwszy szereg, naprzód! Podejść do wroga i otworzyć ogień! Popędził konia wzdłuż szeregu, powtarzając ten rozkaz, żeby wszyscy go

usłyszeli. Winter nabrała tchu. – Naprzód! Iść, nie biec! – zawołała. Kompania po kompanii, ochotnicy ruszyli naprzód. Nie poruszali się z precyzją maszerującej w rytm werbli jednostki regularnej armii i wyglądali jak zbrojna gromada ludzi wybierających się na wieczorną przechadzkę. Wykazywali naturalną ludzką skłonność do szukania wsparcia w grupie, więc wkrótce wszyscy oficerowie biegali wzdłuż szeregu i rozganiali je, ostrzegając, że takie skupiska są łatwiejszym celem dla wroga. Winter, Abby i Jane wzięły z nich przykład, popychając dziewczęta, gdy kanonada zagłuszała ich okrzyki. Gdy weszły na szczyt wzgórza, ich artyleria zamilkła, a spoceni kanonierzy usiedli na ziemi obok dział, aby jak najlepiej wykorzystać tę przerwę. Działa Orlanka strzelały nadal. Chmura gęstego dymu skrywała wszystko, co znajdowało się już kilka metrów dalej, a mimo to błyski tych dział w oddali były widoczne jako pajęczyna błyskawic poprzedzająca huk i wycie pocisków. Do tego chóru dołączyły krzyki; luźno rozstawieni ochotnicy byli kiepskim celem dla artylerii, ale tu i ówdzie przelatujące w powietrzu odłamki trafiły w cel. Całun dymu skrył ofiary i było słychać tylko wrzaski, jęki oraz przekleństwa, jakby bezcielesnych widm. Nagle, jakby ktoś rozchylił zasłonę, wyszli z tej chmury i zobaczyli przed sobą całe zbocze wzgórza i dolinę. Wzdłuż linii oficerowie zawołali „Naprzód!”, gdy ludzie przystanęli, by popatrzeć. Winter dołączyła swój głos do chóru tych okrzyków. Starała się patrzeć pod nogi, żeby nie stracić równowagi, a jednocześnie obserwować przebieg wydarzeń przed sobą. Około ośmiuset metrów dalej było następne wzgórze, wyższe od tego, z którego schodzili, ale o mniej stromym zboczu. Na jego szczycie artyleria diuka sformowała długą linię będącą lustrzanym odbiciem tej, którą utworzyła artyleria Janusa, i podobnie spowitą chmurą dymu. Przewaga siły

ogniowej była wyraźnie widoczna po ilości błysków wystrzałów. Poniżej dział ze zbocza schodziły bataliony piechoty Orlanka: sześć, co łatwo było policzyć po powiewających sztandarach. Kierowały się na ochotników, mijając swoją artylerię i zmierzając do podnóża pagórka. Winter zobaczyła, jak kolumna rozwija się w szereg, gdy kompanie sprawnie rozeszły się na boki za pierwszym szeregiem, zajmując pozycje bojowe. Odstępy między batalionami były niewielkie i po zakończeniu tego manewru nieprzyjaciel tworzył cienką niebieską linię, trzy szeregi o długości ponad tysiąca metrów. Czekające na skrzydłach, spory kawałek za nacierającą piechotą, szwadrony kirasjerów utworzyły luźne kliny. Podzieliły się na dwie grupy, po prawej i po lewej, powoli podążające za batalionami piechoty. Z tej odległości nie można było dostrzec poszczególnych żołnierzy w tej masie niebieskich mundurów i koni, lecz stalowe napierśniki, od których pochodziła nazwa tej ciężkiej jazdy, błyszczały w słońcu, gdy jechali naprzód. Raz po raz ich pochód znaczyły niebieskie i czerwone rozbryzgi, gdy kule armatnie rozrywały konia, jeźdźca lub obu. Widać było także nielicznych konnych Piekielnika, wycofujących się przez dolinę przed nacierającą piechotą. – Dalej! – Winter machnęła ręką, posyłając dziewczyny naprzód. – Dalej, dalej! Dno doliny przecinał wąski, usiany głazami strumyk, za płytki, żeby stanowił przeszkodę. Zbocza porastała wysoka do kolan trawa, w której mogły się kryć grożące skręceniem nogi w kostce kamienie, ale niedająca żadnej osłony. Gdy ochotnicy ruszyli naprzód, działa Kaznodziei znów zaczęły strzelać, wzbijając fontanny ziemi w szeregach nieprzyjaciela i kirasjerów. Kanonierzy Orlanka skupili się na próbach wyeliminowania artylerii Janusa – co było w najlepszym razie trudnym zadaniem,

wymagającym precyzyjnego strzelania – natomiast ich przeciwnik wybrał o wiele bardziej kuszący cel: zwarte szeregi ciężkiej jazdy. Gdy ochotnicy zeszli ze wzgórza i dotarli na stosunkowo płaskie dno doliny, odgłos werbli regularnych oddziałów stał się dobrze słyszalny. Rytmiczne ra-ta-ta miarowego marszu, niczym tykanie jakiegoś ogromnego zegara, przybierało na sile, aż zagłuszyło huk dział. Ściana niebieskich mundurów stanowiła przerażający widok. Żołnierze szli z muszkietami gotowymi do strzału, ich oficerowie jechali za nimi na koniach i z obnażonymi szablami, pod wojennymi sztandarami łopoczącymi na wietrze. Przy nich oddziały ochotników, szaroburych i z czarnymi opaskami, wyglądały mizernie. Dzieląca ich odległość stale się zmniejszała. Gdy podeszli na siedemdziesiąt pięć metrów, Winter zatrzymała swój oddział. Nierówna linia ochotników jeszcze bardziej się rozwichrzyła, gdyż każdy dowódca sam wybrał ten moment. Dziewczyny stanęły, nie odrywając oczu od nacierającego przeciwnika, jakby obserwowały schodzącą lawinę. – Gotuj broń! – zawołała Winter. Jane i Abby powtórzyły ten rozkaz. Muszkiety zostały przyciśnięte do ramion i rozległ się trzask odciąganych kurków. – Cel! Na to kładziono nacisk podczas szkolenia. W regularnej piechocie idący ramię w ramię żołnierze muszą strzelać wprost przed siebie. Idąc w luźniejszym szyku, mogą wybierać cele. Ponadto trudno było chybić. Nacierające regularne oddziały znajdowały się nieco niżej, w odległości pięćdziesięciu metrów – niebieska ściana rozciągająca się w obie strony. Huknęły pierwsze strzały, gdzieś w szeregu. Winter gwałtownie opuściła uniesioną dłoń, zanim jej głos utonął w grzechocie muszkietów. – Ognia! Nie była to równa salwa, oddana równocześnie. Pojedyncze wystrzały

padały przez pół minuty, gdy ochotnicy przystawali, ustawiali się lub wybierali cel. Różowobiałe błyski wystrzałów zostały natychmiast przesłonięte przez kłęby dymu. Jednak ta mgła nie była jeszcze dostatecznie gęsta, żeby skryć nieprzyjaciela, i Winter zobaczyła skutki salwy. Wzdłuż całej linii żołnierze padali: całymi grupkami osuwali się na ziemię, padali do tyłu, wytaczali się z szeregu lub zaciskali rękami rany. Idealnie równy szyk nacierających regularnych oddziałów załamał się na moment, a potem ponownie uformował, jak tafla jeziora zamykając się nad wrzuconym kamieniem, i nieprzyjaciel kontynuował swój niepowstrzymany pochód. Żołnierze przeszli nad ciałami zabitych i rannych, zwarli szeregi i w rytmie werbli poszli dalej. – Ładuj! – krzyknęła Winter. Większość dziewcząt już to robiła, gmerając przy ładownicach i stemplach. Słyszała piski i przekleństwa, gdy któraś upuściła kulę lub rozsypała proch. Grzechot stempli w lufach mieszał się z warkotem werbli nadciągających regularnych oddziałów. – Ogień ciągły! Nie było sensu szykować następnej salwy. Strzały padały już na obu flankach i wszystkie ochotniczki z kompanii Winter oddawały je, gdy tylko załadowały muszkiet i zdołały wycelować. W kłębach dymu znów pojawiły się błyski wystrzałów, a żołnierze w niebieskich mundurach zaczęli padać. Winter widziała, że jej ochotniczki popełniają typowe błędy – strzelają za wysoko lub zanim uniosą lufę, tak że kula wzbija miniaturowy gejzer ziemi i trawy zaledwie kilka metrów dalej. Przynajmniej jeden pozostawiony w lufie stempel przeleciał w powietrzu, koziołkując jak patyk rzucony psu. Teraz się zacznie. Winter nie odrywała wzroku od dowódców nieprzyjacielskich oddziałów, idących lub jadących ze swoimi żołnierzami. Z tej odległości nie słyszała wydawanych przez nich rozkazów, ale rozpoznawała gesty. I wszyscy ochotnicy widzieli, że regularne oddziały się zatrzymały, a żołnierze w pierwszych szeregach przyklęknęli i przyłożyli

muszkiety do ramion. – Padnij! – wrzasnęła Winter ile tchu w piersi. Sama rzuciła się na trawę i przycisnęła do niej twarz. Słysząc, że ogień po obu stronach nagle ustał, pomyślała, że ochotnicy wykonali jej rozkaz. Boże, mam nadzieję, że poszli za moim... Huknęła salwa oddana przez regularne oddziały, krótka i równa, setki jednoczesnych wystrzałów zlane w ścianę dźwięku, która przetoczyła się nad Winter jak fala i od której zadzwoniło jej w uszach. Poczuła plaśnięcia kul uderzających w ziemię i jej drżenie. Leżąc na brzuchu, stanowiła trudny cel, ale nie niemożliwy do trafienia, więc dopiero po chwili nabrała pewności, że nie została ranna. Podparła się na łokciach i podniosła głowę, lecz nieprzyjaciel wciąż był niewidoczny w kłębach dymu swoich wystrzałów. – Powstań! – krzyknęła. – Ogień ciągły! Usłyszała, jak Jane i Abby powtarzają ten rozkaz, co trochę ją uspokoiło, lecz teraz krzyki i przekleństwa dochodzące z pola bitwy nie płynęły tylko z ust nieprzyjaciół. Trudno było powiedzieć, czy z bólu krzyczała kobieta, czy mężczyzna, ale gdy Winter podniosła się z ziemi, nie wszystkie ochotniczki z jej kompanii to zrobiły. Nie wiedziała, czy te, które leżą nieruchomo, są ranne, zabite czy tylko zastygły z przerażenia. Znów padły strzały z muszkietów i wszystko spowił dym. Żołnierze zmienili się w niewyraźne postacie majaczące w tej mgle, a chwilami w sylwetki wyraźnie rysujące się na tle różowobiałych błysków wystrzałów. Po oddaniu pierwszej salwy, pod ciągłym ostrzałem, żołnierze regularnych oddziałów nie próbowali oddać kolejnej, lecz zaczęli strzelać najszybciej jak mogli ładować i do wszystkiego, co zdawało się poruszać. Kompania Winter i pozostali ochotnicy robili to samo. Wtedy zaczęła się prawdziwa walka, gdy obie siły ostrzeliwały się z bliska jak bokserzy, którzy weszli w klincz. Winter mogła tylko raz po raz

wykrzykiwać: „Stać i strzelać!”, aż ochrypła i jej głos zmienił się w chrapliwy skrzek. Z każdym wdechem wciągała w płuca dym spalonego prochu i serce boleśnie łomotało jej w piersi. Jak na ironię żadna z walczących stron nie widziała skutków swoich wystrzałów, gdyż kłęby dymu skrywały szeregi nieprzyjaciela, natomiast łatwo mogła dostrzec, jakie sama ponosi straty. Winter, krążąc między spowitymi dymem postaciami, słyszała świst przelatujących kul i widziała, jak ludzie padają wokół niej. Jakaś dziewczyna dwa metry przed nią cicho jęknęła, upuściła muszkiet i zgięła się wpół. Inna wrzeszczała, trzymając się za nogę i tarzając po trawie. Mijały ją jakieś postacie – nie wiedziała, czy rannych wlokących się na tyły, czy może uciekających. Wiedziała, że nieprzyjaciel obrywa mocniej. Na pewno. Luźny szyk pozwalał jej ochotniczkom przypaść do ziemi, klęczeć lub kryć się w chmurach dymu i celować w błyski z luf muszkietów wroga. Regularni żołnierze, idąc w zwartym szyku, mogli tylko ładować i strzelać na oślep, a ich zbite szeregi stanowiły doskonały cel. Było ich jednak więcej; więcej muszkietów zapewniających siłę ognia i więcej ciał rzucanych na ofiarę bogom wojny. – Odwrót! – zawołała Winter. – Wycofać się za wzgórze! Biegiem! Zaczęła się cofać, nie biegiem, lecz powoli, idąc tyłem. Wciąż słyszała okrzyki Jane – dzięki Bogu – i zobaczyła wycofujące się dziewczyny z jej kompanii. Jedna po drugiej wyłaniały się jak zjawy, ściskając muszkiety w dłoniach czarnych od prochowego dymu. – Ona nie żyje! – krzyczała któraś z nich. – Widziałam, jak... – Czy ktoś widział... – Moja siostra, dostała w stopę, ona wciąż... – Nie przerywać ognia! – wrzasnęła Winter. – Ładuj! Pal! Po chwili znów zagrzechotały muszkiety. Winter widziała teraz twarze

dziewcząt, spięte i zdeterminowane lub zapłakane, ze łzami zmywającymi czarny osad prochu z policzków, gdy przykładały muszkiety do ramion. Jedna z nich drgnęła i fontanna krwi wytrysnęła z jej piersi, wsiąkając w koszulę. Przycisnęła kolbę muszkietu do ramienia, wypaliła i upadła na wznak w trawę. Przez palbę przedarł się nowy dźwięk. Ostry werbel, nie powolny marszowy rytm, lecz szybkie jak bicie serca uderzenia sygnału do ataku. Winter wyobraziła sobie sześć tysięcy bagnetów wyjmowanych z pochew i ich ostre jak igła końce błyskające przy nakładaniu na lufy. – Odwrót! Za wzgórze! Pozostanie i próba odparcia ataku byłyby samobójstwem. Idące w bojowym szyku regularne oddziały przedarłyby się przez cienką linię ochotników jak kamień przez mgiełkę. Jednak idącym w zwartych szeregach żołnierzom niełatwo było dogonić zwinniejszego przeciwnika. Nieprzyjacielski ogień osłabł, gdyż strzelali tylko nacierający w pierwszym szeregu. Winter cofała się rakiem, gdy jej kompania odwróciła się i pobiegła, szukając osłony w kłębach dymu. Kule ze świstem przelatywały jej nad głową, ale odwróciła się i uciekła dopiero wtedy, gdy z chmury dymu wyłonili się pierwsi żołnierze Orlanka, ciągnąc smugi szarej mgły uczepione ich mundurów. Pobiegła zboczem w górę za dziewczętami jej kompanii, widząc Jane daleko przed sobą. Tu i ówdzie słychać było brzęk stali, gdy jakiś ochotnik uciekał zbyt wolno lub próbował bronić rannego towarzysza. Regularni żołnierze zaatakowali jak lansjerzy, przebijając nieszczęśników bagnetami, po czym z bojowym okrzykiem ruszyli zboczem w górę. Winter zobaczyła, jak jakaś chuda postać, nie wiadomo: chłopak czy dziewczyna – wyskakuje z trawy jak bażant przed zbliżającym się myśliwym, tylko po to, żeby paść pod kulami z muszkietów nacierających.

Jednak większość ochotników uciekła atakującym, którzy szybko zrozumieli, że pościg jest bezcelowy. Zwolnili, a potem przystanęli, a sierżanci wściekłymi krzykami usiłowali zapędzić ich do szeregów. Żołnierze zaczęli wiwatować na widok uciekających w panice nieprzyjaciół. – Stać! – krzyknęła Winter. – Stać i strzelać! Wiedziała, że to chwila prawdy. Reguły konwencjonalnej sztuki wojskowej głosiły, że oddziału, który złamał szyk i zaczął uciekać, nie można skłonić do wznowienia walki, dopóki nie znajdzie się poza zasięgiem wroga i lęk przed oficerami nie przezwycięży strachu przed bitwą. Gdyby to było prawdą, ochotnicy nie przestaliby uciekać, mijając artylerię oraz kolonialne oddziały i zapewne wzbudzając panikę w oddziałach pikinierów. Z drugiej strony, jak powiedział Marcus, przedstawiając plan bitwy, to było innego rodzaju wojsko i zupełnie inni żołnierze. Nie musieli trzymać skomplikowanego szyku, a co ważniejsze, walczyli za sprawę, motywowani nie tylko instynktem przetrwania i obawą przed ukaraniem przez oficerów. Janus liczył na to, że dzięki temu będą odporniejsi psychicznie od zaciężnych żołnierzy wroga. Winter nie wiedziała, czy ta zasada sprawdza się zawsze w wypadku ochotników, ale nabrała otuchy, widząc, że przynajmniej dziewczęta Jane zamierzają złamać reguły podawane w podręcznikach taktyki. Na jej rozkaz przestały uciekać, a gdy dotarła tam, gdzie się zatrzymały, już znów zaczęły ładować i strzelać, ucinając radosne okrzyki zaskoczonych nieprzyjaciół. Wzdłuż linii huknęły inne muszkiety i choć niektórzy niewątpliwie nadal uciekali, wyglądało na to, że ochotnicy spełnili nadzieje, jakie pokładał w nich Janus. Żołnierze Orlanka przez parę minut otrząsali się z zaskoczenia, padając pod gradem kul. Potem, ignorując okrzyki oficerów usiłujących zapędzić ich z powrotem do szeregu, zaczęli odpowiadać ogniem. Dym znowu zgęstniał i w błyskach wystrzałów znów pojawiły się w nim widmowe

postacie, strzelające i padające na ziemię. Winter mogła sobie wyobrazić konsternację nieprzyjacielskiego dowódcy. Huk wystrzałów nie cichł ani na chwilę, lecz ogień, którym odpowiadali ochotnicy, bynajmniej nie ustawał. Jeśli nie można było złamać ich siłą ognia, to trzeba było pokonać ich stalą bagnetów, lecz gdy jego oddziały ruszyły do ataku, przeciwnik umknął przed nimi jak stado duchów, a gdy zdyszani żołnierze przystanęli, wróg też się zatrzymał i wznowił bezlitosny, dziesiątkujący ostrzał. Jeszcze dwukrotnie regularne oddziały zdołały zaatakować z krzykiem i za każdym razem dopadły jedynie garstkę opieszałych. Ochotnicy nabierali pewności siebie. Kule trafiały w cel i tu czy tam ludzie w ich szeregach padali, lecz luźny szyk czynił ich znacznie trudniejszym celem niż zdyscyplinowane oddziały regularnego wojska. Artyleria Janusa przyłączyła się do walki, biorąc na cel piechotę i ostrzeliwując linię wroga. A kiedy wiatr wydarł dziury w ścianie ścielącego się dymu, zobaczyli ogrom strat, jakie zadali nieprzyjacielowi. Dywan ciał w niebieskich mundurach znaczył drogę regularnych oddziałów przez dno doliny i w górę stoku, wznosząc się całymi stertami w tych miejscach, gdzie przystanęły do wymiany ognia. Ktokolwiek tam dowodził – Orlanko, Torahn czy jakiś pułkownik – miał jeszcze jedną atutową kartę. Kiedy nią zagra...? – Abby! Okrzyk Jane gwałtownie wyrwał ją z tych rozmyślań i przywrócił do rzeczywistości. W kłębach prochowego dymu zobaczyła rosnącą grupkę dziewcząt i pospieszyła do nich, usiłując coś usłyszeć przez ogłuszający huk wystrzałów. – Rozproszyć się! – wychrypiała. Niemal zupełnie straciła głos, więc musiała łapać dziewczyny za ramiona i popychać je. – Nie stać w jednym

miejscu! Rozproszyć się! – Winter! – Jane pochylała się nad nieruchomym ciałem Abby. Jej głos był równie ochrypły jak Winter. – Chyba została trafiona, ale nie widzę gdzie. – Powinnyśmy... – Pomóż jej – powiedziała Jane. Miała szeroko otwarte oczy, a jej ciemnorude włosy poszarzały pod warstwą brudu. Ręka, którą wyciągnęła do Winter, też była szara, ze śladami po strużkach potu. Niech to szlag. Winter spojrzała na Abby, a potem na nieprzyjaciela. Szlag, szlag, szlag. Uklękła przy dziewczynie, machnięciem ręki odganiając Jane. Abby leżała na boku. Winter chwyciła ją za ramię i obróciła na plecy, przy czym jedna ręka bezwładnie opadła na trawę obok niej. Nie było czasu na półśrodki. Jeśli nie żyje... Jednak w nieustannym huku muszkietów i dział nie można było zmierzyć pulsu. Tuż poniżej linii włosów Winter zauważyła krwawą rysę. Ostrożnie dotknęła jej palcem, spodziewając się miękkiego i nieprzyjemnego wgłębienia oznaczającego uszkodzenie czaszki. Odkryła, że kość pod rozerwaną tkanką jest cała. Abby otworzyła usta i wydała cichy jęk. – Żyje. – Jane objęła Winter i mocno uściskała, jakby jej to zawdzięczała. – Musimy zabrać ją stąd. – Nie możemy nikogo zostawić – powiedziała Winter. – Znajdź dwie wysokie... Urwała. Przez huk i zgiełk bitwy okrzyki usłyszała inne dźwięki. Nie chóralny wrzask rozgorączkowanych żołnierzy, ale okrzyki ostrzeżenia. I tętent kopyt. – Uciekajcie – powiedziała Winter. Próbowała krzyknąć, ale wydobyła

z siebie tylko ochrypły jęk. – Biegiem! Jane, każ im uciekać! – Wezmę Abby... – Nie! – Winter zerwała się na równe nogi i złapała ją za ramię. – Chodź. Nie ma czasu! Minął moment, zanim Jane zrozumiała, co się dzieje, pozwoliła się więc ciągnąć kilka kroków, zanim stanęła jak wryta. – Co ty robisz? Nie możemy jej tak zostawić! – Nie ma czasu – wysapała Winter. Z dymu wyłoniły się widmowe postacie dwóch dziewcząt Jane. Winter złapała jedną z nich, która pisnęła, zaskoczona. – Pomóż mi ją stąd zabrać! – powiedziała Winter, ruchem głowy wskazując Jane. – Musimy uciekać. Wracamy za wzgórze! – Gdzieś znalazła siłę, żeby jeszcze raz podnieść głos. – Uciekać! Za wzgórze! Stopniowo – dzięki Bogu – ten okrzyk został podjęty i przekazany wzdłuż linii przez tych, którzy mieli jeszcze siłę go powtórzyć. Dwie dziewczyny wzięły Jane pod ręce i pociągnęły w górę, nie zważając na jej rozkazy i protesty, zabierając od leżącej Abby. Zanim wydostały się z chmury dymu, potrzeba pośpiechu stała się oczywista dla wszystkich. Kirasjerzy, na obu skrzydłach wynurzywszy się zza szeregów nacierającej piechoty, z obu stron zbliżali się do ochotników. Ci, nawet gdyby mieli karabiny z nałożonymi bagnetami, w swoim luźnym szyku nie zdołaliby powstrzymać szarży kawalerii. Właśnie dlatego zwarty szyk był zalecany przez podręczniki taktyki wojskowej – bez osłony, jaką dawała ściana lśniących bagnetów, piechota zawsze mogła zostać rozbita przez nagły atak jazdy wroga. Ochotnicy rzucili się do ucieczki. Nie był to równy trucht, jakim uciekali przed regularną piechotą, ale paniczna ucieczka w górę zbocza i za szczyt wzgórza. Niektórzy w panice rzucali muszkiety, a inni padali na ziemię

i leżeli nieruchomo w nadziei, że nikt ich nie zauważy. Kirasjerzy dopadli tych, którzy zareagowali zbyt wolno. Ich szable unosiły się i opadały w fontannach krwi, gdy siekli ich i tratowali padających. Kompania Winter na środku linii została ostrzeżona najwcześniej. Dziewczyny pobiegły – nawet Jane, która wyrwała się swoim opiekunkom – i dotarły do stanowisk artylerii, zanim jeźdźcy zdążyli je dopaść. Artylerzyści pokazali im, żeby biegły dalej, stojąc przy swoich działach z zapalonymi lontami, gotowi do otwarcia ognia. Winter słyszała dobiegające zza wzgórza miarowe uderzenia werbli oddziałów kolonialnych. Czworobok, formować czworobok. Zmusiwszy przeciwnika do ucieczki, kawalerzyści powinni się zatrzymać. Jednak przez cały dzień byli ostrzeliwani z daleka, więc żądza zemsty połączona z odruchową chęcią ścigania wroga popchnęła ich naprzód. W dymie łatwo było pędzić, dopadać kolejną ofiarę, zarąbać ją szablą i szukać następnej. Zanim wyjechali z chmury dymu, byli już za blisko dział, żeby się zatrzymać. Jedno po drugim działa z rykiem plunęły ładunkami kartaczy w szeregi nadjeżdżającej konnicy. Roje żelaznych kul brzęczały jak szerszenie, pozostawiając ogromne wyrwy w oddziałach, rozrywając na strzępy konie i jeźdźców. Pozostali kirasjerzy rozpoczęli bezlitosną szarżę, lecz większość artylerzystów już dołączyła do uciekających ochotników, a pozostali pochowali się pod dymiącymi lufami swoich dział, gdzie kawalerzyści bezskutecznie próbowali ich dosięgnąć zbyt krótkimi szablami. Impet tego ataku był zbyt wielki, żeby go zatrzymać. Zaniósł jeźdźców za szczyt wzgórza, gdzie próbowali dopędzić ochotników uciekających w kierunku stojących w szyku kolonialnych oddziałów. Cztery bataliony w niebieskich mundurach ustawiły się w cztery najeżone stalą czworoboki. Sierżanci w środku krzyczeli do nadbiegających ochotników, każąc im zejść

z pola ostrzału. Inni przywoływali ich do środka czworoboków. Winter, nie czując nóg, poprowadziła swój oddział w kierunku sztandaru pierwszego batalionu. Ktoś ją poznał albo miał rozkaz wpuścić ochotników, ponieważ szeregi rozstąpiły się w ostatniej chwili i dziewczyny nie ponabijały się na nastawione bagnety. Wbiegły przez tę lukę i bezwładnie jak lalki padły na trawę wolnej przestrzeni w środku czworoboku, spazmatycznie łapiąc powietrze. Jane. Winter zobaczyła ją łkającą i kaszlącą na czworakach. Przyklękła, żeby jej pomóc, lecz Jane spojrzała na nią gniewnie i przegoniła machnięciem ręki. Winter wstała, mrugając, i przetarła oczy brudnym rękawem. Luka w szeregu zamknęła się za nimi. Kirasjerzy zbliżali się, rośli mężczyźni na wielkich koniach, z błyszczącymi napierśnikami i obnażonymi szablami w dłoniach. Nastąpił znajomy moment ciszy, gdy nadjeżdżali: siedemdziesiąt metrów, pięćdziesiąt, czterdzieści... Nagle z tuzina gardeł wyrwał się jeden okrzyk: – Pierwszy szereg – ognia!

Marcus Pozwoliliśmy im za bardzo się oddalić, myślał Marcus, zaciskając pięści i patrząc na ochotników uciekających za szczyt wzgórza. Karisie, zlituj się. To będzie rzeź. Jednak atakująca jazda nie była tak blisko, jak sądził. Jakiś trzeźwo myślący oficer dał rozkaz do odwrotu, zanim kirasjerzy dopadli jego ludzi, i ochotnicy zdążyli w porę wycofać się za stanowiska artylerii, która potworną salwą kartaczy zmiotła ogromną liczbę nieprzyjaciół. Przerzedzone szeregi, które wjechały za wzgórze, pędziły pełnym galopem, poganiając

konie ostrogami i wymachując szablami, lecz ich szyk został rozbity i było ich za mało. Nie zdołają rozbić czworoboków. Ochotnicy wciąż zbiegali się ze wszystkich stron i chronili w środku, ale Marcus pozwolił sobie na uśmiech i przez moment współczuł nadjeżdżającym jeźdźcom. Biedni, dzielni dranie. Impulsywny pościg za uciekającymi ochotnikami miał ich drogo kosztować. Gdy podjechali dostatecznie blisko, wszystkie cztery czworoboki oddały salwę, powalając wierzchowce i zrzucając jeźdźców z siodeł. Atak na ścianę bagnetów byłby samobójstwem, tak samo jak próba zawrócenia i ucieczki pod lufami tylu muszkietów. Nie mieli innego wyjścia, jak jechać dalej, rozdzielając się na boki jak woda omywająca głaz, ostrzeliwani przez boczne i tylne szeregi czworoboków. Zanim znaleźli się poza zasięgiem strzałów, nie byli już formacją, tylko rozproszoną bandą przerażonych ludzi i zwierząt, topniejącą w oczach. – Rzadko który dowódca jazdy potrafi powstrzymać swoich ludzi, gdy zobaczą wroga – skomentował to Janus. – Mam nadzieję, że pański kapitan Stokes zanotuje sobie w pamięci możliwe konsekwencje. – Bardzo w to wątpię, panie pułkowniku. Wargi Janusa wygięły się w uśmiechu. – Zapewne nie. Marcus popatrzył na czworobok swoich żołnierzy. Żaden z nich nie zrobił niczego niebezpieczniejszego od strzelania do przejeżdżających kirasjerów i wszystkie szeregi stały w równym szyku. Na porośniętym trawą środku tłoczyli się ochotnicy, siedzący lub leżący tam, gdzie upadli, i ciężko dyszący po rozpaczliwej ucieczce. W tej szarej masie dostrzegł niebieski mundur i rozpoznał porucznika Ihernglassa, co oznaczało, że przynajmniej część leżących wokół niego to kobiety. Teraz wcale nie wyglądały kobieco, umazane krwią i ziemią.

Marcus z nagłym poczuciem winy zauważył, że niektóre są ranne. Nie powinienem był ich tam puścić, żachnął się w duchu. – Kapitanie – powiedział Janus. – Przepraszam, panie pułkowniku. Co pan mówił? – Powiedziałem, że musimy wykorzystać ten moment. Chcę, żeby poprowadził pan ochotników do ataku. Artyleria da panu wsparcie. – Atak? – Marcus znów spojrzał na wyczerpanych ochotników. – Nie sądzę... – Oddział pikinierów wciąż jest nietknięty – warknął Janus. – Może oddziały kolonialne mogłyby poprowadzić... – Kapitanie – przerwał mu Janus. – Nie mam czasu na kłótnie. Poprowadzi pan ten atak albo znajdę kogoś innego, kto to zrobi. – Tajest, panie pułkowniku. – Marcus wyprężył się i zasalutował. – Natychmiast, panie pułkowniku! Podbiegł do czworoboku, przepchnął się przez szereg zaskoczonych żołnierzy i pospiesznie przeszedł po polu do pikinierów. Ci ochotnicy, nadal stojący w prawie równym szyku, dotychczas nic nie zrobili poza rzucaniem pogróżek i drwin przejeżdżającym obok kirasjerom. Marcus machnął czapką na dowodzącego nimi porucznika w niebieskim mundurze. – Kapitanie! Oficer – nazywa się Bosh, przypomniał sobie Marcus – zasalutował mu. – Przynosi pan rozkazy? – Mamy zaatakować, natychmiast. – Marcus wskazał drogę w górę zbocza, w takim kierunku, żeby pikinierzy ominęli czworoboki piechoty. – Tamtędy. Za mną! – Z nimi, panie kapitanie? Oni nie umieją maszerować! Zmienią się w tłum.

– Bo też nim są – rzekł Marcus, próbując naśladować stanowczy ton Janusa. Podniósł głos. – Na nich! Za mną! W szeregach ochotników rozległ się entuzjastyczny okrzyk. Nic tak nie podnosi morale żołnierzy, pomyślał Marcus, jak obserwowanie bitwy, w której nie biorą udziału. Ponownie pomachał czapką, wskazał ręką kierunek i ruszył. Przewidywania porucznika Bosha sprawdziły się niemal natychmiast. Gdy tylko ruszyli, tak pracowicie sformowane przez sierżantów szeregi ochotników rozpadły się i formacja zaczęła bardziej przypominać owal niż prostokąt. Słyszał trzask drewna i sporadyczne wrzaski zaskoczenia, gdy ludzie potykali się o długie drzewce swoich pik, deptali sobie po nogach lub przewracali się. – Trzymać piki w górze! – krzyknął Bosh, wracając i gwałtownie machając rękami. – Pozostać razem! – Biegiem! – zawołał Marcus i też zaczął truchtać. Odgłosy zamieszania za jego plecami rosły, ale słyszał także tupot wielu nóg wbiegających na pagórek. Kolonialni weterani odprowadzili go owacjami, gdy przebiegał obok, a z drugiej strony kanonierzy wracali biegiem do swoich dział. Przebiegłszy za szczyt, napotkał ścianę dymu, powoli rozwiewanego w słabym wietrzyku. Przez kilka luk widział linię wroga, wciąż formującego szyk po ostatniej próbie dogonienia umykających ochotników. Przyczyna pośpiechu Janusa nagle stała się oczywista – dopóki nieprzyjaciel ponownie nie sformuje szyku i nie nabije muszkietów, nie wypali śmiercionośnej salwy, mającej powstrzymać impet ataku pikinierów. Tylko skąd on to wiedział, do diabła, stojąc po drugiej stronie wzgórza... Marcus pokręcił głową. Pewnego dnia nauczy się nie zgadywać posunięć Janusa bet Vhalnicha. Wyjął szablę, gdy pierwszy szereg tłumu pikinierów wyłonił się zza trawiastego pagórka za jego plecami. Z drugiej strony doleciał

go huk armat, gdy artyleria wznowiła ostrzał. Jeśli ten plan się uda, to będzie jedno z tych wydarzeń opisywanych w podręcznikach historii. Przez moment zastanawiał się, co będzie wtedy mówił. No cóż. Zawsze mogę wymyślić jakąś ładną bajeczkę, którą opowiem historykom. – Chodźcie! – Machnął szablą w kierunku wroga. – Dorwijmy tych drani! Marcus pobiegł. Za nim ochotnicy znów wydali chóralny okrzyk i pobiegli. Przebyli połowę drogi, zanim ktoś z nabitym muszkietem dostrzegł ich przez dym i powitał ich grzechot muszkietów. Marcus słyszał świst przelatujących kul i widział potykających się lub padających ludzi, ale sam na razie był jeszcze cały. Nie śmiał się zatrzymać z obawy, że jeden z biegnących za nim jego własnych żołnierzy przypadkowo nadzieje go na bagnet. Oczekiwał zderzenia z przeciwnikiem, trzasku ciał uderzających w ciała i wbijanych bagnetów, lecz to nie nastąpiło. Stojący w cienkiej linii żołnierze zobaczyli nadbiegających pikinierów w liczbie trzech tysięcy chłopa i szybko obliczyli swoje szanse. Najpierw pojedynczo, a potem wszyscy naraz odwrócili się i uciekli, pędząc w kierunku doliny i rozpaczliwie usiłując ujść przed żądnym zemsty tłumem. Pomimo okrzyków oficerów panika okazała się zaraźliwa i kompanie z obu stron wyłomu doszły do wniosku, że lepiej pójść za przykładem towarzyszy. Po kilku sekundach pozornie solidna linia żołnierzy w niebieskich mundurach rozsypała się pod uderzeniem pikinierów jak szklana tafla uderzona kamieniem. Regularne oddziały rzuciły się do ucieczki, zmykając po dnie doliny, a ochotnicy ścigali ich z wyciem. Marcus zwolnił do truchtu, a potem stanął, nadal nie używszy szabli. Nie zdołałby zatrzymać swoich rozradowanych ludzi, nawet gdyby chciał, ale to już nie miało znaczenia. Wysoko na sąsiednim wzgórzu widział stające dęba rumaki i paniczną

ucieczkę, gdy oficerów i kanonierów Orlanka także opuściła odwaga. Bitwa była zakończona. I co teraz?

Dwadzieścia cztery Marcus

Największym wyzwaniem, z jakim musiał dotychczas uporać się nowy rząd, było zorganizowanie defilady zwycięstwa. Oficerowie chcieli, by zgodnie z tradycją odbyła się na głównym podjeździe Ohnlei, natomiast Zjazd Generalny nalegał, by przeszła przez plac Katedralny na Wyspie, aby należycie uhonorować przedstawicieli ludu. W końcu królowa wypracowała kompromis – pochód miał się zacząć w pałacu i wkroczyć do stolicy, żeby zakończyć się pod katedrą. Przy trakcie do Ohnlei, mniej więcej w połowie drogi, pospiesznie wzniesiono trybunę. Marcus uważał, że to trochę niedogodne dla żołnierzy, którzy tyle maszerowali i walczyli, a teraz będą musieli przejść jeszcze kilka mil. Kiedy jednak wszedł na trybunę, zaczął doceniać mądrość rozwiązania Raesinii. Po obu stronach drogi stali ludzie, wiwatujący i machający niebiesko-srebrnymi chorągiewkami. Ten szpaler ciągnął się nieprzerwanie aż z miasta, jakby wszyscy mieszkańcy Vordanu przybyli, żeby być świadkami ich triumfu. Próba upchnięcia wszystkich tych widzów w pałacowych ogrodach lub na placu zakończyłaby się katastrofą. Przywykł uważać królową za bierną uczestniczkę planów Janusa lub

Orlanka. Ona jednak jest mądrzejsza, niż przypuszczamy, przemknęło Marcusowi przez głowę. W tym momencie Raesinia siedziała przed trybuną w sukni, która – choć kunsztownie zdobiona koronką i marszczeniami – była jednak czarna. Ostatnie wydarzenia mogły zatrzeć śmierć króla w pamięci niektórych osób, ale nie jej. Obecni tam oficerowie założyli na rękawy mundurów czarne opaski, będące symbolem zarówno ich żałoby, jak i solidarności z ochotnikami, którzy walczyli i zginęli kilka mil dalej. Otaczało ją stadko dworzan i oficerów – pierwsi w kolorowych strojach, drudzy w niebieskich mundurach szamerowanych srebrem i złotem. Na razie była to jeszcze mała grupka. Natychmiast po zwycięstwie wydano obwieszczenia wzywające arystokratów i wszystkich wojskowych dowódców do stawienia się w celu złożenia przysięgi lojalności wobec królowej oraz Zjazdu Generalnego, ale dotychczas zgłosiło się ich niewielu. Kilku szlachciców i szlachcianek, przeważnie młodsi synowie i córki, przyszło usprawiedliwiać swoje rodziny, ale było niewielu hrabiów i jeszcze mniej dowódców. Obawiali się Zjazdu Generalnego i jego retoryki i pomimo zwycięstwa królowej zachowywali ostrożność. Pierwszym przykazaniem arystokratów zawsze było przetrwanie. Przybyli oficerowie byli młodymi ludźmi, kapitanami i porucznikami, którzy niedawno ukończyli szkołę wojskową i chcieli w ten sposób dokuczyć swoim wysoko urodzonym kolegom. Nikt nie zabiegał o względy nowego ministra wojny. Składali mu oficjalne gratulacje, ale Marcus podejrzewał, że większość oficerów miała nadzieję namówić królową, żeby zastąpiła szlachcica z zaścianka jednym z nich. W końcu, mówili sobie, miał po prostu szczęście, a jego ludzie przypadkiem znaleźli się w odpowiedniej chwili we właściwym miejscu. A Khandar... no cóż, pokonanie bandy szaroskórych to przecież żaden wyczyn, no nie?

Marcus prawie im współczuł. Królowa była zdecydowanie mądrzejsza i o wiele bardziej uparta, niż przypuszczali. A po całotygodniowym ślęczeniu z Janusem nad planami reorganizacji królewskiej armii wiedział, że świat tych ludzi wkrótce zostanie wywrócony do góry nogami. – Mogę o coś zapytać, panie ministrze? – zagadnął go Marcus. – Oczywiście, pułkowniku. Marcus o mało nie zerknął przez ramię, by zobaczyć, do kogo Janus mówi. Bezwiednie dotknął srebrnych orłów na ramionach, jakby sprawdzając, czy nadal tam są. – Sądzę, że rozgryzłem większość pańskich posunięć w trakcie tej bitwy. Wykorzystanie ochotników jako harcowników było bardzo pomysłowe. – Odgadłem, że to zbije ich z tropu – rzekł Janus. – Jeśli pan pamięta, Desoltajowie stosowali podobną taktykę, która naprawdę sprawiała mi kłopoty. – I wiedział pan, że w końcu będą musieli posłać jazdę. – Istotnie. Orlanko miał pecha, że dysponował tylko jednym pułkiem ciężkiej jazdy. Kilka oddziałów huzarów lub dragonów lepiej wykonałoby zadanie. – Rozumiem nawet – rzekł Marcus – dlaczego właśnie wtedy przypuścił pan końcowy atak. Wróg był jeszcze w nieładzie po szarży. Uśmiech przemknął po twarzy Janusa. – Jeszcze nie zadał pan żadnego pytania, pułkowniku. – Dlaczego posłał pan ochotników z pikami? Dlaczego nie kolonialnych żołnierzy? Wydawało mi się, że atak regularnych oddziałów dawał większe szanse zwycięstwa. – Ach – odparł Janus. – Prawdę mówiąc, było po temu wiele powodów. Kolonialne oddziały jeszcze przyjmowały pod swe skrzydła uciekających harcowników i rozpoczęcie ataku zabrałoby im trochę czasu. Uznałem, że

jedno silne uderzenie zadane natychmiast ma większe szanse powodzenia niż tradycyjny atak. Ponadto trzeba było zatrzymać jakieś oddziały w rezerwie... gdyby atak się nie powiódł, kolonialni zapewne utrzymaliby swoje pozycje, natomiast ochotnicy prawdopodobnie by uciekli. Odpowiednie wykorzystanie rezerw odgrywa decydującą rolę. Gdyby Ostatni Diuk zatrzymał kilka swoich batalionów w odwodzie, żeby przeprowadzić kontratak, sprawy mogłyby potoczyć się zupełnie inaczej. – Chyba to rozumiem, panie ministrze. – Ponadto – rzekł Janus, zniżając głos – jest jeszcze kwestia uzupełnień. – Tak? – Straty poniesione przez ochotników łatwo będzie uzupełnić. – Wskazał ręką tłum. – Apel królowej niewątpliwie znajdzie masowy odzew. Natomiast dobrze wyszkolonych i lojalnych żołnierzy dość trudno znaleźć. Wydawało się rozsądne zachować oddziały kolonialne, jeśli była taka możliwość. Zapadła długa cisza. Marcus oderwał wzrok od twarzy Janusa i spojrzał na szeregi maszerujących ochotników. Jedna kompania, przed i za którą było nieco więcej wolnego miejsca niż przed innymi, właśnie przechodziła przed trybuną. Marcus rozpoznał na czele smukłą sylwetkę porucznika Ihernglassa i chociaż idący za nim żołnierze nosili spodnie, a nie spódnice, nie skrywały ich płci. Zebrani na trybunie oficerowie zaczęli szeptać między sobą, a tłumy po obu stronach drogi zamilkły, gdy oddział przechodził. Nagle królowa, wstawszy ze swego fotela, pomachała kobiecej kompanii. Znów rozległy się wiwaty, głośniejsze niż przedtem, i kompania pomaszerowała dalej. – Zatem – powiedział Marcus – uważa pan, że to nie koniec? – Do końca jeszcze daleko, pułkowniku. To może być dopiero początek. Mając czas, może zdołamy zrobić porządek w armii i ze szlachtą, ale... – Janus opadł na fotel i przymknął oczy. – Niech pan nie zapomina o naszym

więźniu. Marcus skrzywił się. Strażnica była zdecydowanie słabo obsadzona od upadku Vendre, jedynie nieliczną załogą, zniknięcie Adama Ionkovo więc zauważono długo po fakcie. Znikł bez śladu z zamkniętej celi. – Brakuje także jednego strażnika – stwierdził Marcus. – Być może przekupił go Ionkovo lub jakiś jego wspólnik, a potem uciekł lub został zlikwidowany. – Być może – rzekł Janus. – Ale wątpię. Ionkovo dał się złapać, bo wiedział, że może uciec. Domyślam się, że to on zastrzelił Dantona, a potem znikł w taki sam sposób. – Zatem uważa pan, że był jednym z nich. Ignahta. – Elizejskie słowo dziwnie zabrzmiało w ustach Marcusa. – Jak Jen. Janus skinął głową. – Takie jest prawdziwe oblicze naszego wroga, pułkowniku. Niech pan o tym nie zapomina. Marcus pokręcił głową, ale nic nie powiedział. Jego wróg wciąż gdzieś tam był. Orlanko. Po klęsce diuk uciekł na północ, do swoich borelgajskich sojuszników. On powie mi prawdę o tym, co zrobił mojej rodzinie. Nawet gdybym musiał ją z niego wydusić, przyrzekł sobie w duchu. – Zamierza pan coś z tym zrobić? – zapytał po chwili. – Nie mam innego wyjścia. – Janus postukał palcem w poręcz fotela. – Nawet gdybym musiał poprowadzić armię do bram samego Elizjum.

Winter Teraz, kiedy Ministerstwo Wojny powoli znów zaczynało normalnie urzędować w swoim gmachu, Marcus przydzielił kompanii Winter sale w dawnych koszarach rozwiązanych noreldrajskich szarych. Ta kwatera była

znacznie wygodniejsza od tej, którą miały przed bitwą czy nawet w budynku Jane w Dokach. Wprawdzie dziewczyny umieszczono w czteroosobowych pokojach, ale były to duże sale, z wygodnymi łóżkami, szybami w oknach i czystą pościelą. Ku lekkiemu zmieszaniu Winter przydzielono jej pokoje kapitana najemników, bardziej przypominające apartament szlachcica niż mieszkanie oficera. Był ranek po uroczystych obchodach zwycięstwa i na korytarzu panowała cisza. Po defiladzie ochotnicy wrócili do swojego prowizorycznego obozu w Ohnlei, wraz z tłumem towarzyszących im mieszkańców miasta. Na rozkaz królowej otwarto pałacowe piwnice i wytoczono z nich beczki wina dla wdzięcznego, spragnionego tłumu. Przekupnie sprzedawali żywność ze specjalną zniżką dla każdego noszącego czarną opaskę na ramieniu, a przedsiębiorczy handlarze oferowali rozmaite pamiątki i płaskorzeźby. Szczególnie jeden motyw przewijał się wszędzie – obraz Raesinii kapitulującej przed triumfującym Zjazdem Generalnym, ku zgrozie patrzących na to gwardzistów i dworzan. Do samego rana Winter słyszała wiwaty i okrzyki: „Jeden suweren i Zjazd Generalny!”. Tak jak poprzednio umieściła warty na korytarzu, aby chronić hipotetyczną cnotę swoich podkomendnych, lecz straż miała zatrzymywać wchodzących, a nie wychodzących. Grupki dziewcząt wymykały się i przyłączały do świętujących, a chociaż Winter była pewna, że niektóre z nich będą robiły rzeczy, których mogą żałować rano, uważała, że nie ma moralnego prawa ich powstrzymywać. Sama została w wielkim łóżku z Jane. Była pewna, że tego wieczoru na zewnątrz za niewielką opłatą można zaspokoić wszelkie możliwe zachcianki, ale nie miała na to ochoty. Obudziła się naga w ciepłej pościeli, z Jane przyciśniętą do jej ramienia jak mina magnetyczna. Winter pocałowała ją w czoło, a Jane natychmiast

otworzyła błyszczące zielone oczy. Cicho jęknęła. – Dzisiaj nie wstaję z łóżka – powiedziała. – Ty też nie powinnaś. – Muszę – odparła Winter. – I ty również. Dziś ranne wracają ze szpitala, pamiętasz? Winter wygramoliła się z łóżka, poszła się umyć w miednicy i zaczęła wkładać mundur. Zauważyła przy tym uniesioną brew i lubieżne spojrzenie Jane, więc westchnęła teatralnie. – No co? – spytała Jane, też wciągając spodnie i robiąc niewinną minę. Za drzwiami ich kwatery Winter słyszała radosne okrzyki i wiwaty. Widocznie już przyszli. Kiedy wyciągnęła rękę do zasuwki, Jane złapała ją za rękaw. – Co powinnam jej powiedzieć? – zapytała, wbijając wzrok w drzwi i nie patrząc Winter w oczy. – O co ci chodzi? – No wiesz. „Przepraszam, że cię zostawiłam na śmierć, cieszę się, że nie zginęłaś”. Coś w tym stylu? – To nie tak – odparła Winter, obejmując ją za ramiona. – Wiesz o tym i ona również. Tak jak wszyscy tutaj. – To ja je w to wpakowałam – powiedziała Jane. – Ja jestem odpowiedzialna. – Wiesz, że to też nie jest prawdą. Sama mi mówiłaś, że to był ich pomysł. – Wiem. Winter przesunęła dłoń na tył głowy Jane, nachyliła ją i mocno pocałowała. Kiedy w końcu odsunęły się od siebie, Jane odetchnęła. – Kocham cię – powiedziała. Winter uśmiechnęła się, lekko zarumieniona.

– Ja ciebie też. A teraz chyba mamy robotę. Wypuszczone ze szpitala pacjentki zebrały się w niewielkiej jadalni koszar wraz z dziewczynami, które wytrzeźwiały na tyle, żeby wstać z łóżek. Na czele kilku obandażowanych koleżanek przyszła Abby, która miała głowę owiązaną kawałkiem czystego białego płótna, ale poza tym wydawała się cała i zdrowa. Oczywiście, to były tylko lekko ranne. Kilka innych wciąż pozostawało pod opieką lekarza. Kiedy koszmar szpitala polowego i amputacji zbierze żniwo, niektóre powrócą, a inne będą musiały chodzić o kulach lub z pustymi rękawami. Oczywiście niektóre zostały na polu bitwy. Patrząc na te szczęśliwe, roześmiane dziewczyny, Winter przez moment poczuła przypływ gniewu i miała chęć przypomnieć im, kogo straciły. Zaraz jednak zapomniała o gniewie. One wiedziały, oczywiście, że wiedziały. To było w każdym ich uścisku, każdej wymianie spojrzeń. Cieszyły się, widząc Abby i pozostałe ranne, częściowo dlatego że wszystkie wiedziały, kto nie wrócił. Winter przypomniała sobie żołnierzy siódmej kompanii, oklaskujących ją za to, że wyciągnęła ich z opresji po okropnym błędzie d’Vriesa podczas bitwy o drogę. Wtedy uważała, że te wiwaty są niestosowne, zważywszy na tych wszystkich, których nie zdołała uratować. Takie nastawienie jednak było naturalne u żołnierzy, a przez ostatni tydzień te dziewczyny stały się prawdziwymi żołnierzami. Jane weszła do jadalni, a Abby natychmiast podbiegła do niej i uścisnęła ją z całej siły. Okazało się, że żadne słowa nie były potrzebne. Po chwili na sali uspokoiło się na tyle, że można było podać śniadanie. Jane jak zawsze usiadła u szczytu stołu, z Winter po prawej, a Abby po lewej stronie. Winter pochwyciła spojrzenie Abby i obie się uśmiechnęły. Ciekawe, czy ona wie, co się stało. Winter doszła do wniosku, że pewnie nie. Abby powiedziała, że ocknęła się następnego dnia w namiocie

medycznym, gdzie powiedziano jej, że miała wielkie szczęście. Kula rykoszetem trafiła ją w czoło, ale nie strzaskała kości. Poza tym, pomyślała Winter, zrobiłyśmy tylko to, co było konieczne. Przyszła dziewczyna z czarną opaską na ramieniu z wartowniczek. Miała muszkiet pod pachą i zmieszaną minę.

–

jedna

– Pani porucznik? – powiedziała, patrząc na Winter. – Ktoś chce się z panią widzieć. – Kto taki? – Nie znam jej – odparła wartowniczka. – Mówi, że słyszała, że tu skoszarowali armię Szalonej Jane, i chce się zaciągnąć. – Zaciągnąć? – Jane zachichotała. – I to mnie nazywają szaloną. – Możesz jej powiedzieć – łagodnie odparła Winter – że na razie nie przyjmujemy rekrutów. – Tak jest, pani porucznik. Czy mam to samo powiedzieć innym? – Innym? Jakim innym? – Jest jeszcze wiele innych, które mówią to samo – wyjaśniła wartowniczka, spoglądając w kierunku drzwi frontowych. – Usiłujemy ustawić je w kolejce. Winter napotkała spojrzenie Jane. Kącik ust zadrżał jej w tym znajomym, doprowadzającym do szaleństwa uśmiechu.

Raesinia Raesinia spodziewała się, że wróci do swojej dawnej kwatery na wieży Księcia, lecz po defiladzie i niekończących się audiencjach słudzy zaprowadzili ją do królewskich apartamentów. Trudno było oprzeć się wrażeniu, że zabierają ją na spotkanie z ojcem, i przez moment wyobrażała

sobie, że kiedy otworzy drzwi, on będzie tam stał i czekał na nią, żeby powiedzieć, że przeszła żmudnie przygotowaną próbę. Albo jego duch powie mi, że go rozczarowałam, i będzie mnie straszył do końca moich dni, westchnęła w duchu. Trudno powiedzieć, co by sądził o ostatnich wydarzeniach. Pokonała Orlanka, oczywiście, lecz nadal duża część kraju znajdowała się poza jej zasięgiem, a rozkazy w imieniu ludu wydawał Zjazd Generalny. Jeden Bóg wie, co teraz będzie. Miała Janusa, co przesunęło równowagę szali władzy na tyle, że już nie była więźniem, ale teraz, gdy kryzys został zażegnany, deputowani jęczeli, że Janus jest większym zagrożeniem niż oparciem dla władzy. Mianowała go ministrem wojny, co miało być kompromisowym rozwiązaniem, żeby nadal był przy niej, ale oficjalnie nie dowodził wojskiem. Jednak był to tylko listek figowy i obie strony zdawały sobie z tego sprawę. Gdyby Janus wydał rozkaz, kolonialni żołnierze, a także liczni ochotnicy wykonaliby go niezależnie od tego, jakie stanowisko by oficjalnie pełnił. Cicho przeszła przez przedpokój, salę audiencyjną, w której jej ojciec przyjmował ważnych gości, i prywatną jadalnię, w której podejmował przyjaciół. Niewiele pozostało po nim w pałacu. Niektórzy władcy mocno się starali odcisnąć swoje piętno na Ohnlei, lecz Farus VIII pozwolił szaleć nieposkromionej pałacowej biurokracji. Jego pokoje były ładnie umeblowane, ale dziwnie anonimowe, bez duszy, jak pomieszczenia, w których się przebywa, ale nie mieszka naprawdę, tak jak w najdroższych hotelach. Słudzy w liberii stali przed każdymi drzwiami, kłaniając się, kiedy nadchodziła. Raesinia poszła do swojej sypialni, odprawiła czekającego tam lokaja i zamknęła za nim drzwi. Przynajmniej przez ten tydzień zdążyli posprzątać. Kiedy ojciec był

zdrowy, Raesinia spotykała się z nim w innych komnatach, jedyne więc jej wspomnienia z tego pokoju miały zapach choroby i śmierci. Obrzydliwie słodkawego odoru naparów, smrodu nocnika i zbyt silnych perfum rozpylanych przez służbę, żeby to zamaskować. Teraz pachniało tu krochmalem i czystą lnianą pościelą, a łoże z czterema słupkami miało inny baldachim i zasłony niż te, które pamiętała. Do licha, założę się, że musieli spalić materac, przemknęło jej przez myśl. Ze ścian spoglądały na nią malowidła. Wisiał tam portret rodzinny, który ojciec najbardziej lubił, namalowany, kiedy Dominic miał dwanaście lat, a ona była niemowlęciem. Jej matka, Elizabeth, blada i ciemnowłosa kobieta, której Raesinia nie pamiętała, stała obok ojca, trzymając ją na rękach. Następny portret przedstawiał jej dziadka, Farusa VII, a na ścianie naprzeciwko wisiała podobizna chudego, schorowanego Farusa VI. Wokół oprawionych w złote ramy podobizn królów wisiały portrety kilku kobiet, których nie rozpoznawała, zapewne sióstr dziadka i pradziadka. Jak ojciec mógł tu spać z nimi wszystkimi gapiącymi się na niego? Raesinia pokręciła głową. Pewnie dobrze, że ja nigdy nie śpię. Rzuciła się na łoże, zapadając się głęboko w puchową pościel. Suknia ją uciskała i kłuło tu i ówdzie, ale prawie nie czuła bólu. Co teraz będzie? Chociaż tak się trudziła i spiskowała, żeby to osiągnąć – ponieważ było to słuszne, bo tego chciałby jej ojciec i ponieważ nie mogła pozwolić, żeby Orlanko wygrał – teraz, gdy tego dokonała, zupełnie nie wiedziała, co robić. Jeśli na to pozwoli, Ohnlei pochłonie ją, pogrążając jej dni w jałowych rytuałach i spektaklach mających nadać pozory sensu zupełnie bezsensownej egzystencji. Niektórzy władcy Vordanu lubili to i oddawali się bez reszty dworskim rozrywkom; inni, jak jej ojciec, opierali się temu i całkowicie poświęcali sprawom państwa. Raesinia chciała być taka jak ojciec, ale nie wiedziała, od czego zacząć ani czy jej na to pozwolą.

To był po prostu długi dzień. Nie mogła spać, ale był inny sposób, żeby się odprężyć. Gorąca kąpiel, książka, zdjęcie tej przeklętej sukni. Raesinia usiadła, zamierzając wezwać pokojówki – sama nawet nie mogła zdjąć sukni – i zamarła. W ciemnym kącie pokoju, z daleka od kandelabrów, stała jakaś postać. Skłoniła się nisko, gdy Raesinia na nią spojrzała. – Wasza królewska mość – powiedział znajomy głos. Bardzo znajomy... – Sothe! Raesinia przebiegła przez komnatę, nie zważając na suknię i swoją godność. Kiedy była już blisko, potknęła się o falbanę sukni i o mało nie upadła, ale Sothe złapała ją jedną ręką, zanim rozciągnęła się na podłodze. Raesinia objęła ją i mocno uściskała. – Wasza królewska mość – mruknęła Sothe – proszę uważać na rękę. Raesinia zamrugała i puściła ją. Przyjrzawszy się uważnie, zobaczyła, że Sothe ma jedną rękę na temblaku, i dopiero teraz przypomniała sobie, że pokojówka została postrzelona w ramię podczas potyczki z noreldrajskimi gwardzistami. – Przepraszam! – W porządku. – Sothe starannie poprawiła rękawy, lekko się przy tym krzywiąc. – Goi się, ale powoli. – To dobrze. – Raesinia pokręciła głową. – Gdzie się podziewałaś? Myślałam, że nie żyjesz. Kiedy nie wróciłaś po tamtej nocy... – Udało mi się wciągnąć agenta Konkordatu w zasadzkę i zabić go – wyjaśniła Sothe, jakby to było równie proste jak poranna przechadzka do piekarni po chleb. – Potem jednak byłam bardzo słaba, a rana wymagała opieki lekarskiej. Spędziłam kilka dni w towarzystwie mojego medyka, walcząc z gorączką. – Wzdrygnęła się lekko. – Dzięki Bogu rana była zbyt

wysoko, inaczej na pewno ocknęłabym się bez ręki. Zanim znów mogłam się poruszać, byłaś zamknięta w Vendre. Raesinia skinęła głową. – Kiedy jednak Janus mnie uwolnił... – Muszę przeprosić za to, że nie przyszłam do ciebie wtedy, wasza królewska mość. Ale byłoby to trudne, kiedy otaczali cię Mierantajowie Vhalnicha. Chciałam, aby nie wiedzieli o mojej obecności. – Marcus cię widział – przypomniała nieco zdziwiona Raesinia. – Mógł coś powiedzieć Janusowi. – Gdyby ktoś poruszył ten temat, powinnaś powiedzieć, że zabili mnie wtedy agenci Konkordatu. To zapewni mi większą swobodę działania. – Nie bądź śmieszna. Zamieszkasz tu ze mną, więc nie mogę mówić im, że nie żyjesz... – Nie, wasza królewska mość. – Co? – Raesinia zamrugała, powstrzymując niechciane łzy. – O czym ty mówisz? Jesteś mi potrzebna. – Wiem. I pewnego dnia będę mogła pozostać przy tobie, jak długo zechcesz. Na razie jednak będzie lepiej, jeśli pozostanę w cieniu. – Dlaczego? – Ponieważ nie ufam Janusowi bet Vhalnichowi. Zapadła długa cisza. – On uratował miasto przed Orlankiem – powiedziała Raesinia. – Nie wiem, czy ktokolwiek inny zdołałby tego dokonać. A zaraz potem... gdyby chciał rozwiązać Zjazd i ogłosić się królem, nie wiem, czy ktokolwiek mógłby go powstrzymać. – Raesinia miała cichą nadzieję, że to zrobi. Nie mogłaby mu na to pozwolić z czystym sumieniem, ale w tym momencie byłaby równie bezradna jak wszyscy. A wtedy nie musiałabym się już

martwić o to, co będzie potem, westchnęła. – Nie zrobił niczego, co budziłoby podejrzenia. – Wprost przeciwnie – zaoponowała Sothe. – Gdyby spróbował zdobyć tron lub bogactwo albo choćby namawiał cię, żebyś powiększyła jego włości lub władzę, miałoby to sens. On jednak o nic nie prosił, prawda? Raesinia pokręciła głową. – Przynajmniej na razie nie. – I to jest podejrzane. Czego on chce? Ocalił miasto, ciebie i deputowanych, ale po co? – Nie sądzisz, że po prostu chce służyć swojej ojczyźnie? – Jeśli tak, to jestem mu winna przeprosiny. – Sothe zmarszczyła brwi. – On wie coś, o czym wie niewielu: że na świecie nadal jest magia, jeśli się wie, gdzie jej szukać. Wie o twoim... stanie. I sprawdziłam to, co robił w Khandarze. Myślę... – Co? – Nie mogę powiedzieć. Jeszcze nie. Jednak nie sądzę, żeby był zwyczajnym patriotą. On czegoś chce, nie bogactw ani nawet nie tronu, ale czegoś innego. Zamierzam się dowiedzieć, co to jest. Znów długo milczały. – Rozumiem – rzekła w końcu Raesinia. – I masz rację. Dobrze byłoby mieć tu kogoś, komu naprawdę można ufać, ale masz rację. – Będę regularnie składała raporty – obiecała Sothe. – Postaraj się to robić. Jestem pewna, że będę potrzebowała twoich umiejętności również w innych sprawach poza Janusem bet Vhalnichem. Sothe skłoniła się. – Oczywiście, wasza królewska mość. Bezgłośnie jak cień przemknęła do drzwi prowadzących na korytarz dla

służby. Zanim zdążyła wyjść, Raesinia dyskretnie kaszlnęła. – Sothe? – Tak, wasza królewska mość? – Cieszę się, że nie zginęłaś. – Ja też. – Lekko wygięła wargi w czymś bardzo bliskim uśmiechu. – Ja też.

Epilog Ionkovo

Wcichych korytarzach pałacu królewskiego cień zafalował jak czarny atrament. Ionkovo wyszedł z niego, ubrany w swój roboczy luźny strój z czarnej skóry. W jednej ręce trzymał długi nóż, słabo lśniący w półmroku. Był pewny, że przed drzwiami kwatery królowej będzie co najmniej jeden strażnik, ale już prześliznął się przez zewnętrzny pierścień wart. Ponieważ pałac był prawie pusty, łatwo mógł się w nim poruszać, nie wpadając na służbę. Uchylił drzwi i wśliznął się do znajdującego się za nimi długiego korytarza z dużymi oknami po obu stronach, wychodzącymi na porośnięte trawą dziedzińce. Księżyc stał wysoko na niebie, rzucając na podłogę srebrny blask i ciemne cienie. Na zewnątrz wiatr się wzmagał i kwiaty na wypielęgnowanych rabatach wzdłuż alejek kołysały się i kłaniały. Pontifex dokładnie wyjaśnił, czego może się spodziewać. Zwyczajne zabójstwo mogłoby nie wystarczyć. Dlatego Ionkovo miał przywiązaną do pasa skórzaną sakwę, wystarczająco dużą, żeby zmieściła się w niej głowa młodej królowej. Miał polecenie zawieźć to ponure trofeum aż do Elizjum. Zastanawiał się, czy ta biedna dziewczyna będzie przytomna przez całą tę

uciążliwą drogę i jak to jest być tylko głową pozbawioną ciała. Zapewne to nieistotne. Jednak mimo woli trochę jej współczuł. W końcu mogła być jedną z nas, gdyby sprawy potoczyły się inaczej. Gdyby zachowała wiarę. Coś cicho otarło się o okno po lewej. Zerknął w tym kierunku, ale ujrzał tylko oblaną księżycowym blaskiem trawę i kwiaty, kołyszące się w silnych podmuchach wiatru. Ionkovo pokręcił głową i poszedł dalej korytarzem, bezszelestnie krocząc po marmurowej posadzce. Tyk. Tyk-tyk-tyk... Obrócił się na pięcie i cofnął. Od okna odbijały się maleńkie drobinki, jak kulki gradu padającego poza sezonem. Zobaczył, jak na ogród opada gęsta chmura. Uderzenia się nasiliły. Ich brzęk zmienił się w ryk oceanu, wściekle bijącego o skalisty brzeg. Szkło zaczęło pękać – pajęczyną cienkich białych rys biegnących od jednej strony szklanej tafli do drugiej. Ionkovo cofnął się, unosząc nóż, w głęboki cień. Okno eksplodowało do wewnątrz fontanną szkła i... Piasku? Piasek był wszędzie, wpadał na korytarz z dziedzińca jak woda wlewająca się do przedziurawionego kadłuba statku. Kiedy próbował złapać oddech, wciągnął w usta garść latającego w powietrzu pyłu. Jedyne, co powstrzymywało go przed natychmiastowym zanurkowaniem w cień, była świadomość, że będzie musiał zameldować o tym pontifeksowi. Co, na Zbawcę, się tu dzieje? Piach zawirował i uniósł się, tworząc wysoką kolumnę. Gdy zaczęła się ona zmniejszać, w tumanie pyłu zamajaczyła ludzka postać. Po chwili z wiru wyłonił się wysoki, chudy człowiek w dziwnych luźnych szatach. Kredowoszara skóra świadczyła, że jest Khandarczykiem, lecz jego twarz

była niewidoczna za stalową maską, gładką płytą z trzema wąskimi otworami. – Chcesz skrzywdzić królową – powiedziała zjawa z vordanajskim akcentem. – Nie mogę na to pozwolić, abh-naathem. Ionkovo zamrugał, usiłując pozbyć się piasku z oczu. – A kim ty jesteś? – Byłem Jaffą-dan-Ilnem. – Stalowa maska lekko się skłoniła. – Możesz nazywać mnie Stalowym Duchem. – Jesteś daleko od domu – rzekł Ionkovo. – Kim jest dla ciebie królowa? – Wrogiem mego wroga – beznamiętnie odparł Duch. Zapadła długa cisza. – Jesteś jednym z nich, czyż nie? – rzekł Ionkovo. – Nawet pontifex myślał, że twój kult wymarł dawno temu. Duch tylko podniósł dłoń. Wiatr wzmógł się, wypełniając wyciem korytarz, aż zabrzęczały szyby, a niesiony przezeń piach smagnął każdy centymetr nieosłoniętej skóry Ionkova. Ten użył swojej mocy i podłoga zafalowała pod nim, przenosząc go w królestwo cienia. Bezpieczny w ciemności, rozważał swoje możliwości. Byłoby ciekawe sprawdzić swoją moc w walce z tym demonem i dałoby mu to okazję do wykonania misji... Jednak nie. Ważniejsze jest przekazanie tej informacji Elizjum. O tym, że za morzem przetrwał odwieczny wróg. Wciąż są tam słudzy Bestii.

Pontyfikat Narady

pontyfikatu

odbywały

się

w

zakurzonym

trójkątnym

pomieszczeniu, głęboko w trzewiach wielkiej fortecy, jaką było miasto Elizjum. Kiedyś sala była ładnie urządzona i resztki dawnej świetności jeszcze pozostały. Ciężki trójkątny stół był pięknie rzeźbiony i z twardego drewna, a pod warstwą brudu błyszczała złota i srebrna intarsja. Nikt od lat nie sprzątał tego pomieszczenia, ponieważ nie było już potrzebne. Po Wielkiej Schizmie i przeprowadzonych później reformach jeden z pontyfikatów przestał istnieć. Pozostali przywódcy Kościoła, pontifex Czerwieni i pontifex Bieli, spotykali się wyżej, w dziennym świetle i na oczach swoich wiernych. W Elizjum było mnóstwo takich sal – całe skrzydła budynków przed wiekami przestały być użyteczne i zostały opuszczone, pozostawione rybikom i pająkom. Przywódcy Czerwieni i Bieli weszli razem. Pierwszy niedbale zajął swoje miejsce, drugi zaś wysunął fotel i starannie wytarł go kawałkiem jedwabiu, żeby kurz nie ubrudził jego nieskalanie czystych szat. Wymienili spojrzenia i zasiedli, czekając na swego kolegę, tego, który oficjalnie nie istniał. Pontifex Czerni był mężczyzną w średnim wieku, barczystym i krępym. Jego twarz skrywała maska jego zakonu – z czarnego materiału pokrytego setkami kawałeczków czarnego wulkanicznego szkła, zdająca się falować światłem przy każdym poruszeniu. Mówił ochrypłym, niezdrowym dyszkantem. – Bracia – rzekł, siadając. – Dziękuję, że odpowiedzieliście na moje wezwanie. – Wydaje mi się, że jest wiele spraw, za które powinieneś odpowiedzieć – rzekł pontifex Bieli. Był starcem o włosach białych jak jego szaty. – Cała ta sytuacja jest rezultatem twoich knowań. – Obawiam się, że muszę przyznać rację mojemu bratu z Bieli – rzekł pontifex Czerwieni. Był młodszy, o owalnej twarzy i rumianych policzkach, krzaczastych brwiach i bulwiastym nosie. – Nie taki rezultat nam

obiecywałeś, kiedy zaproponowałeś interwencję w sprawie vordanajskiej księżniczki. – Koncepcja była dobra – wyrzęził pontifex Czerni. – Osadzenie demona na tronie jednego z mocarstw tego świata? – Biały prychnął. – To ogromne zagrożenie dla dusz wszystkich jej poddanych, jak chyba wówczas mówiłem. To ma być dobra koncepcja? – Jak wówczas mówiłem – odparował Czarny – te dusze już są w ogromnym niebezpieczeństwie, oderwane od prawdziwego Kościoła. Posłuszna monarchini, która mogłaby sprowadzić swych poddanych z powrotem na... – Dość – warknął Czerwony. – Stało się i nie można tego cofnąć. Czarny skłonił głowę. – Istotnie. A powodem naszych problemów nie jest ta dziewczyna, ale... nieprzewidziane czynniki. – Vhalnich – podsunął Czerwony. – Vhalnich. – Chrapliwy głos Czarnego zmienił to nazwisko w paskudne kaszlnięcie, jakby wypluwał flegmę. – To najniebezpieczniejszy heretyk, jakiemu stawiliśmy czoło od najdawniejszych czasów. – Tak twierdzisz – kłótliwie powiedział Biały. – Widziałem zaledwie słabe tego dowody. Utrzymujesz, że on jest nowym Królem Demonów, lecz na poparcie tego mamy tylko jeden niejasny raport. – Vhalnich wraca jako zwycięzca z Khandaru – przypomniał Czarny. – Osadza tę młodą królową na tronie. A teraz okazuje się, że jest chroniona przez naszego wroga. – Vhalnich może być tylko pionkiem – rzekł Czerwony. – Nie on. Studiował sztuki magiczne. A teraz przejął kontrolę nad Vordanem. – Czarny skrzyżował ręce na piersi. – Musimy go powstrzymać albo pogodzić się z największą klęską od czasu Schizmy. Nie ze zwykłą

herezją, ale pojawieniem się apostaty i podporządkowaniem sobie całego ludu przez tak potężnego wroga, jakiego nie widzieliśmy od czasu Króla Demonów. Taki krok wstecz mógłby zagrozić Łasce i sprowadzić Dzień Sądu. Biały wykrzywił usta, nieprzekonany. – Albo Vhalnich może być człowiekiem jak każdy inny. Powinien po prostu zostać wyeliminowany. – Trudne – mruknął Czerwony. – W obecnej sytuacji. – Poczyniłem już pewne kroki w tym celu – rzekł Czarny. – Konieczne są jednak staranne przygotowania. I niezależnie od tego konieczne będą szerzej zakrojone działania. Nawet jeśli Vhalnich zostanie usunięty, nie możemy pozwolić, by Raesinia rządziła... bez nadzoru. – Racja – przytaknął Czerwony. – Być może jest to dogodna okazja. – To ogromnie ryzykowne – zauważył Biały. – Jeśli jednak nagrodą jest wskrzeszenie prawdziwej wiary w Vordanie... – Zatem zgadzamy się? – spytał Czarny. Biały skinął głową i obaj spojrzeli na Czerwonego. Wzruszył ramionami, szeleszcząc szkarłatną szatą. – Poczynię przygotowania – powiedział. Ręka Kościoła poruszała się powoli, niemal niepostrzeżenie. Zaciskała chwyt stopniowo, wysyłając tu i tam posłańców, żeby wieść o tym, co zdarzyło się w Vordanie, rozeszła się w cywilizowanym świecie. Agenci pontyfikatu znali swój fach. W Świętym Korslavlu, stolicy imperium Murnska, Kapłani Bieli zaczęli szeptać o sposobności, jaką tworzą rządy młodej królowej i rewolucyjne nastroje. O możliwości wykorzenienia herezji Schizmy, po tylu latach. Rozchodziły się ponure plotki, pozornie z niewiadomych źródeł, mówiące o demonicznych siłach w łonie nowego

rządu i tak zwanych deputowanych. W Viadre, siedzibie borelgajskiego dworu i bijącym sercu światowego handlu, Kapłani Czerwieni spotykali się ze zdenerwowanymi bankierami w ich okazałych domach przy handlowych ulicach. Vordan był ogromnie zadłużony u Borelu, a królowa pozostawiła politykę finansową w rękach demagogów i podżegaczy. Jeśli ci wpadną na pomysł anulowania długu, na giełdzie potoczą się głowy. A w Hamvelt, wśród mieszkańców jałowych górskich wyżyn, zaczęły wzbierać gniewne nastroje. Kapłani Kościoła Zaprzysiężenia nie mieli tam wstępu, lecz agenci pontifeksa Czerni i tak działali w sekrecie, sypiąc elizejskim złotem tam, gdzie przynosiło największe korzyści. Mówili o zadawnionym sporze granicznym między Vordanem a Ligą, o nadmorskich hrabstwach, o które przez wieki rozlano tyle krwi. A hamveltajskiej starej szlachcie, zawsze zazdrośnie strzegącej swoich przywilejów, opowiadali, że królowa zamierza ostatecznie zlikwidować księstwo Orlanka, tuż za górami, i podporządkować stare vordanajskie rody nowym „przedstawicielom ludu”. W końcu z tych trzech wielkich miast wyruszyli kurierzy, spiesząc dyliżansami i łodziami przez cały kontynent. W bagażach dyplomatycznych, zamkniętych woskowymi pieczęciami najpotężniejszych władców, nieśli wiadomości dla nowej królowej Vordanu. Listy owe, napisane w trzech językach, o treści zawoalowanej wymyślnymi dyplomatycznymi peryfrazami, cytowały stare precedensy prawne i toczone od pokoleń spory. Odarte jednak z łamańców stylistycznych i ozdóbek wszystkie miały ten sam śmiertelnie groźny sens:

Wojna.

Tytuł oryginału: The Shadow Throne

BOOK TWO OF THE SHADOW CAMPAIGNS: THE SHADOW THRONE by Django Wexler.

Copyright © 2014 by Django Wexler. By arrangement with the author. All rights reserved.

Copyright © for the Polish e-book edition by REBIS Publishing House Ltd., Poznań 2015

Informacja o zabezpieczeniach W celu ochrony autorskich praw majątkowych przed prawnie niedozwolonym utrwalaniem, zwielokrotnianiem i rozpowszechnianiem każdy egzemplarz książki został cyfrowo zabezpieczony. Usuwanie lub zmiana zabezpieczeń stanowi naruszenie prawa.

Redaktor: Małgorzata Chwałek

Projekt i opracowanie graficzne okładki: Jacek Pietrzyński

Ilustracja na okładce: Paul Youll

Wydanie I e-book

(opracowane na podstawie wydania książkowego: Mroczny tron, wyd. I, Poznań 2015)

ISBN 978-83-7818-902-2

Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o. ul. Żmigrodzka 41/49, 60-171 Poznań tel. 61-867-47-08, 61-867-81-40; fax 61-867-37-74 e-mail: [email protected] www.rebis.com.pl Plik opracował i przygotował Woblink

woblink.com