Wiezien ukladu - Akab Alan

Więzień układu Alan Akab Prolog – Dael – Arto, posłuchaj mnie. Posłuchaj uważnie. Być może widzimy się po raz ostatni. Odchodzę ze szkoły, tak jak mówiłem wcześniej. Być może już nigdy więcej o mnie nie usłyszysz. Dlatego słuchaj i zapamiętaj jak najwięcej. – Ale dlaczego? Dlaczego ja? Rozmawiałeś ze swoim zastępcą? – On się nie liczy. Nic nie rozumie. Ty jeszcze nie jesteś taki jak oni, jeszcze możesz… Och, gdybym tylko miał jakieś wyjście, kogoś, kto mógłby… Ale w twoim wieku… Nie potrafisz jeszcze rozpoznać… – M am prawie siedem i pół! I nie ukradłem nic od pół roku! – Wiem, Arto. Umiesz patrzeć. Pewnego rozjaśnienia, wierzę, że tak się stanie, pewnego rozjaśnienia sam dojdziesz do wszystkiego. Zabronią ci pytać, ale znajdziesz odpowiedzi. – Odpowiedzi? M ówisz o tamtych…? – Nie tylko o tym. Pamiętasz? M ówiłem ci, że to jest złe. Wielu dorosłych, gdyby wiedziało, powiedziałoby to samo, ale to my musimy z tym walczyć, bo to my jesteśmy w środku, bo dorośli nie mogą wiedzieć, bo Rząd ma w tym swój cel i… i jeśli go nie osiągnie, zawsze maskuje swoje pomyłki. Gdyby nie to, że mamy rodziny, że jest nas tak wielu… Dlatego to trwa już tyle dziesiątków lat. To zbrodnia, Arto, zwykłe, powolne morderstwo umysłów. M usisz to zobaczyć, zrozumieć i wybrać mądrego młodszaka, by mu to pokazać, jak ja pokazałem to tobie. Ja nie mam czasu, by to dokończyć, ale… Bądź dla niego tym, kim ja nie zdąż yłem być dla ciebie. Bądź nauczycielem. – Ale ja nic nie widzę! Nie jestem taki mądry jak jajcogłowi. – Jesteś, Arto, jesteś, tylko masz dość siły by walczyć, by się nie poddać i nie być jednym z nich. By być dobrym kapitanem. – Więc dlaczego nie wiem tego co ty? Wiem tylko, że szkoła jest zła, bo starszaki… – Nie tylko dlatego. Ważne jest to, co szkoła robi z nami, rozumiesz? – Chyba… nie… Jeszcze nie, ale zrozumiem, zobaczysz! Naprawdę! Pamiętam co mówiłeś i… Gdy będę miał tyle, co ty, gdy będę miał piętnaście lat, to na pewno zrozumiem. Tylko nie odchodź, Dael, proszę, sam się przekonasz… – Ale muszę, Arto. Inaczej to się nigdy nie skończy. – Dlaczego? Gdzie chcesz iść? Chcesz uciec? – Nie. Stąd nie da się uciec, zresztą, nie miałbym dokąd. Idę do akademii. – Do akademii? Nie wiesz, co tam robią z dziećmi? Nie możesz tam iść! Jesteś już stary, prawie dorosły! Jeszcze trzy lata i skończyłbyś szkołę. I… i za dużo wiesz, nie nauczą cię prz estać myśleć… Będą próbować przez rok, ale im się nie uda, wiem to, i wtedy… – Arto, to wszystko bzdury. Sprawdziłem to. Nie byłem tam ciałem, ale widziałem przez oczy komputerów, że to nieprawda. To kłamstwa, kolejne kłamstwa dorosłych z Rządu, które mają nas tu trzymać jak niewolników. A my w nie wierzymy, bo jesteśmy dziećmi i wierzymy we wszystko. Wiesz, kim jest niewolnik, wiesz, czym jest? – M ówiłeś mi. Ale ci z akademii cię zabiją! Dlaczego nie wierzysz mi tak jak ja tobie? – Przyrzekam ci, że tak się nie stanie. W akademii ginie mniej dzieci niż na stacji, a jest ich tam znacznie więcej. Nie wiem, czy jeszcze się spotkamy, czy będę miał szansę… Czy będziesz mnie jeszcze pamiętał… 1

– Nigdy cię nie zapomnę! – Zapomnisz. Jesteś za młody, by zapamiętać. To tylko kwestia czasu. Pięciu, dziesięciu, piętnastu lat… Nieważne. Zapomnisz mnie, ale zapamiętasz to, co mówiłem, co teraz ci mówię. Słowa, treści, może jakieś fragmenty, to wystarczy. To będzie tylko… zapalnikiem. Będziesz pamiętać, bo uwierzysz, że w ten sposób mnie nie zapomnisz. – Dlaczego mi mówisz takie rzeczy? Nie rozumiem… – Nie musisz. Jeszcze nie teraz. Wystarczy, że zapamiętasz i będziesz sobą, nie poddasz się, nie dasz się złamać. Czuj i ufaj swoim uczuciom, by pozostać człowiekiem. Inni są ledwie zwierzętami walczącymi o życie. Ty musisz być czymś więcej. Zresztą, sam się przekonasz. To wyjdzie z ciebie samo. M oże to znienawidzisz… może będziesz z tym walczył, bo cię to przerazi, ale potem to pokochasz, bo dzięki temu będziesz wolny. Nauczyłbym cię tego sam, ale nie mogę. Wiesz, co się stało, wiesz o moich rodzicach. – Wiem… – M am mało czasu. M uszę zadecydować teraz, inaczej oni zadecydują za mnie. – To żadna różnica! Wtedy też trafisz do akademii… – Ale nie tam, gdzie chcę, lecz tam, gdzie oni mnie wyślą. Wtedy zawiodę. Zostawiam ciebie, bym nie zawiódł tutaj. Ty dokonasz tego, czego ja nie zdołałem. Wierz mi, niewiele dzieci będzie w stanie zrozumieć o co chodzi. Nawet tych starszych dzieci. Oni już się zmienili, sami. Złamali się, nim obudziła się w nich świadomość tego kim są i kim mogliby być. Trudno mi to wytłumaczyć. Już dawno przestałem być dzieckiem, nawet myślę inaczej. Dlatego… Potraktuj nasze rozmowy jako wskazówki na później. Gdy sam zaczniesz myśleć w ten sp osób. – Tak szybko odchodzisz… A moglibyśmy… M oglibyśmy zostać przyjaciółmi. – Nie, Arto. Przyjaciółmi nie bylibyśmy nigdy. Tutaj nikt nie ma przyjaciół i nigdy ich mieć nie będzie, gdyż oznacza to strach, zazdrość i ból – prawdziwy ból, którego nikt nie zniesie. Prawdziwa przyjaźń nas odsłania, wystawia na ból, otwiera szczeliny w zbroi, jaką budujemy wokół siebie od pierwszego rozjaśnienia w szkole. Ulepszamy ją, z roku na rok, by chroniła nas przed bólem, lecz coś takiego potrafi ją rozbić i uczynić nas zbyt wrażliwymi by to znieść. Arto, prawdziwa przyjaźń wymaga poświęcenia, a nawet ja nie potrafiłbym się p oświęcić dla ciebie. To jest możliwe, póki zbroja jest niekompletna. Gdy już się zamknie… wtedy jest za późno. Wiem, że już się nie spotkamy i ty o tym wiesz, a jednak nasze oczy są suche. Rozumiesz? M asz ledwie siedem lat i już oduczyłeś się płakać. To nie jest normalne, nigdy nie było, tylko tu… A ja mógłbym… Gdyby mnie zmusili, gdybym nie miał wyjścia, mógłbym cię nawet zabić, tak po prostu. M yślałbym tylko o sobie. Nauczyli mnie wszędzie widzieć wrogów, nawet we własnych rodzicach. Właśnie to zrobiła mi szkoła, zniszczyła mnie i za to chcę się zemścić. Nie zdołałem jej zmienić, nie starczyło mi czasu, więc zrobię coś innego. Przetrwam akademię, będę się krył, będę udawał, aż w końcu znajdę właściwy moment i rozbiję to wszystko od środka. M uszę spróbować. I nawet jak mi się nie uda, to umrę szczęśliwy, wiedząc, że widziałem, rozumiałem i spróbowałem to zmienić. I że nigdy się nie poddałem. Część pierwsza – S zkoła Nowy Arto Waspers mógł nie lubić szkoły – i nie lubił. M ógł jej szczerze nienawidzić – i czasami tak było. M ógł myśleć, że jest głupia i bez sensu – tak było zawsze. M imo to musiał do niej chodzić, bo tak kazali dorośli i ich prawo. Więc chodził. Jako dziesięciolatek nie miał wielkiego wyboru.

2

Lecz czasem szkoła mogła być miejscem ciekawych wydarzeń nawet dla ucznia z piątej klasy – piątaka czy pętaka, jak czasem mówili złośliwie starsi chłopcy. I wszystko zapowiadało, że tak będzie dzisiaj. „Mówię ci arto nie mamy co czekać” – na projektorze, przez okienko rozmowy, przewinęła się informacja od Żimmiego, jego pierwszego zastępcy – „dwa rozjaśnienia to już dwa rozjaśnienia inni nie daliby mu jednej lekcji ” „On jest z ziemi” – odpisał szybko – „niech pozna jak jest u nas” Trzymał dłoń tuż nad czterema niewielkimi, ułożonymi jeden nad drugim, płaskimi, wyrysowanymi światłem w powietrzu, wirtualnymi panelami. Każdy miał szesnaście klawiszy, rozmieszczonych w cztery kolumny, po jednej dla każdego palca, oprócz kciuka – ten służył do uaktywniania wybranego panelu. Pisywali do siebie dużo i często – dla wielu było to jedynym zajęciem na lekcji. Tak jak jego koledzy, sprawnie posługiwał się projektorem i klawiaturą. Potrafił błyskawicznie wystukać i wysłać dowolnie długą wiadomość. Lecz potrafił znacznie więcej niż dobry wojownik w jego wieku. Potrafił myśleć – i oceniać. „Więc dzisiaj” – po chwili nadeszła odpowiedź. „Dzisiaj albo jutro” – wystukał. – „jajcogłowi już go sprawdzają gdy skończą ostatni test wtedy zdecyduję” „Mamy pięciu na dwudziestu ośmiu po co nam jeszcze jeden ” Jego zastępca nie wliczył Nowego do grupy. To było oczywiste. Nie wiedzieli, czy jest wart zostania jednym z nich. Fakt, że dorośli przyłączyli go do jego klasy dla nich nie oznaczał niczego, najwyżej tyle że, w najgorszym razie, niechcący skazali go na bycie wyrzutkiem. Lecz o tym dorośli wiedzieć nie mogli. „To dodatkowa darmowa głowa” – napisał. „I nowy kłopot skąd weźmiesz dodatkowego wojownika aby go chronić” Arto zawahał się. Żimmy miał rację. W grupie musi być równowaga, sam to powtarzał. Z drugiej strony, szkoda mu było spisywać kogoś na straty, nie poznawszy jego możliwości. M oże Nowy do czegoś się przyda? A może próbuję na siłę znaleźć mu miejsce, nie potrafiąc go wyrzucić? Nie. Przed samym sobą musiał być szczery. Nie robił tego dla Nowego, lecz dla grupy. „Nie sądzę aby się nadawał na jajcogłowego ” – odpisał po chwili. „Na wojownika też nie wygląda.” „Wielu nie wygląda i co z tego aby tylko chciał walczyć” „Nie wygląda na beksę chociaż nas unika” Uśmiechnął się do siebie. Też to zauważył, lecz jego autorytet nie pozwalał przyznawać racji podwładnemu, nawet gdy był o rok starszy od niego. „Jeśli napiszą że się nie nada sam zajmę się resztą” „Więc dzisiaj po szkole powiem innym” – jego zastępca skończył rozmowę; okno dialogu zamknęło się. Bycie kapitanem grupy miało swoje dobre strony. M iał zastępców i wojowników. M ógł im rozkazywać, lecz jako przywódca był za nich odpowiedzialny. Według niego, przywództwo nie było nagrodą – jak myślała większość wojowników – a funkcją, najważniejszą ze wszystkich, wymagającą szczególnej uwagi. Grupa darzyła go zaufaniem, a on odpłacał się rozwagą w działaniu. Problemy grupy były jego problemami. Nie musiał kończyć czternastu lat, by to zrozumieć. Teraz jego funkcja wymagała podjęcia wciąż odkładanej decyzji – co mają zrobić z Nowym. Powinien zdecydować o tym dzisiaj. Nie, Żimmy miał rację. Powinien podjąć ją od razu, lecz zwlekał i nawet nie wiedział dlaczego.

3

Od chwili kiedy się pojawił, Nowy był jedynym tematem wiadomości, jakie chłopcy wymieniali między sobą na kanale grupy. Jaki on jest? Czy go przyjmą, czy zostanie pozostawiony samemu sobie jako wyrzutek? Ostatnie pytanie powracało jak kometa. Ilu z nich zdawało sobie sprawę, że ich kapitan wciąż pozostawiał to pytanie bez odpowiedzi? Lecz dobry kap itan musiał sprawiać wrażenie, że jest pewny każdej swojej decyzji, nawet gdy się waha. Nie wypadało pytać się o radę. Czy Nowy jest coś wart? Niektórzy zdążyli porobić zakłady. Rzadko kiedy mieli tak dobrą okazję. Choć założone przedmioty były cenne, Arto nie brał w tym udziału. M yśl, że los Nowego może się sprowadzić do krótkiego, rzuconego w triumfie: „A nie mówiłem?” i zgarnięcia wygranej, przyprawiała go o dziwny ucisk w brzuchu. Wątpliwości jak ta czasem pojawiały się w jego głowie, lecz pozostawiał je tylko dla siebie. Nie dzielił się nimi z nikim, nigdy. Zaś chłopiec, który wzbudzał w nich taką ciekawość, ani o tym wiedział, ani interesował się innymi uczniami w swojej nowej klasie. Dokładniej mówiąc, unikał ich jak tylko mógł. Unikał wszystkich uczniów w szkole, a to niepokoiło grupę. Wieczne unikanie innych dzieci nie było tu możliwe. Zwłaszcza starszych dzieci. Kanał ogólny grupy wiele mówił o myślach innych chłopców. W jego grupie wszyscy byli wobec siebie szczerzy. Z wymienianych wiadomości Arto łatwo odczytywał niecierpliwość, z jaką oczekiwali na próbę Nowego. Pochodził z dołu, z Ziemi. Nie znali takich dzieci, więc nikt nie wiedział czego się po nim spodziewać. Życie na powierzchni planety zdawało się im miłe, spokojne i bezpieczne. Każdy, kto stamtąd przybywał, automatycznie był uznawany za bezwartościowego słabeusza, nie wiedzącego co to trudności i prawdziwa walka. Wielu uważało, że Nowy to zwykła beksa i mazgaj. Jego spokój i odsuwanie się od klasy brali za oznakę ukrywanego strachu. Arto sądził inaczej. Nowy unikał ich, bo chciał, by go zostawili w spokoju. M oże nawet lubił być sam. Z polecenia kapitana to zachowanie miało się wkrótce skończy ć. Dla jego dobra, dla dobra grupy. Jako kapitan, zajmował uprzywilejowane miejsce w klasie – na samym końcu, w środkowym rzędzie. M iał stąd doskonały widok na całe pomieszczenie. Spojrzał na Nowego, jak robił to niemal na każdej lekcji, bacznie obserwując jego zachowanie. Nowy miał krótkie, zaczesane do góry, jasnobrązowe włosy i duże, szaroniebieskie oczy. Nie wyróżniał się wzrostem ni budową. Wyglądał jak przeciętny dziesięciolatek; wydawał się trochę słabszy i spokojniejszy od swoich nowych kolegów, ale na Ziemi mogło to być normalne. Przestrzeń jedna wiedziała, jakie były szkoły na dole. Nowy nie próbował się rozglądać. W każdej klasie wolne były tylko dwa boczne miejsca w pierwszym rzędzie – najgorsze ze wszystkich. Drzwi znajdowały się po prawej stronie sali, ale Nowy siadł na stanowisku po lewej, tak daleko od nich, jak tylko mógł. Według Arto, ten wybór nie był przypadkowy. W obcym otoczeniu każdy odruchowo wybierał miejsce jak najbliższe drogi ucieczki. Postępując inaczej, Nowy chciał im pokazać, że się ich nie boi, lecz Arto wiedział, że ten spokój jest sztuczny. Nowy siedział jak gdyby nigdy nic, udając zamyślenie. Z niewielkim powodzeniem próbował udawać lekcją. Nie odwracał się, nie patrzył się na nich, jakby nic go nie obchodzili, lecz lekkie drżenie mięśni pod skórą na jego karku i zjeżone porastające go krótkie, dziecięce delikatne włoski, mówiły, że czuje na sobie spojrzenia innych uczniów i się ich obawia. Arto z daleka wyczuwał jego lęk; czuł go w swoich nozdrzach, węszył niemal jak drapieżnik, wyczuwający krew swojej przyszłej ofiary. Bo tak naprawdę Nowy bał się ich wszystkich. Nieważne, jak bardzo starałby się tego nie okazywać, Arto i tak by to wykrył. Strach prowokował. Każdy uczeń szybko uczył się go wykrywać – tak samo jak maskować swój własny. Najwidoczniej, Nowy tego nie potrafił.

4

Dla wielu dwa rozjaśnienia oczekiwania, jakie dał nieświadomemu tego faktu Nowemu, to było zbyt wiele. Chłopcy z grupy zaczynali się niecierpliwić. W okienku ogólnego kanału rozmów ich grupy wciąż przewijały się zgadywanki i złośliwości pod adresem Nowego. Przestał zwracać na nie uwagę, lecz sam fakt ich istnienia wciąż zajmował miejsce w jego świadomości. Dla twojego własnego dobra, Nowy, próba powinna się odbyć już dzisiaj. Dość obserwowania szkoły, czas byś stał się jej częścią. Bo oni byli szkołą – jej uczniowie: starszaki i młodszaki, a nie nauczyciele, którzy… – Arto! – do jego świadomości dotarł głos nauczyciela. – Arto Waspersie! Czy ty mnie słuchasz? Natychmiast spojrzał w jego stronę. Stał się czujny. M ogli nie uważać na lekcjach, lecz każdy z nich reagował na dźwięk swojego imienia jak na alarm. – Tak, proszę pana? Przypomniał sobie, że tematem lekcji, która w założeniu miała ich nauczyć podstaw chemii, były jakieś molekuły. Dokładniej, ich budowa i reguły łączenia się atomów w cząsteczki, lecz, jak większość uczniów w szkole, nie zwracał na to najmniejszej uwagi. Zwykle to nauczyciel był tym, który mówił, zaś jajcogłowi – jedynymi, którzy się tym interesowali. Tylko oni z nim dyskutowali, pracowali nad schematami i odrabiali zadania, na bieżąco przesyłając wyniki do konsol swoich podopiecznych. W końcu to była ich funkcja w grupie – sprawiać wrażenie, że wszyscy pilnie się uczą i dbać o to, by mieli dobre stopnie. I, pomyślał ze złością, pilnować, by nauczyciel nie zwracał na nas uwagi. A zwykle robił to właśnie wtedy, gdy coś było nie tak. Rzucił szybkie, gniewne spojrzenie na Rejkerta. Siedział nieco z przodu, w prawym rzędzie. To on był jajcogłowym, który miał się nim opiekować podczas zajęć. Rejkert posłał mu przepraszające spojrzenie, lecz Arto już skupił swoją uwagę na nauczycielu. Wymiana spojrzeń zabrała im ledwie chwilę. – Co mi możesz powiedzieć na temat węgla? Atomu węgla? – nauczyciel podszedł powoli w jego stronę. Oby tylko nie stanął obok mnie, pomyślał Arto, albo za mną. Wtedy system śledzący zmieni obraz na moim projektorze na taki, który ma pokazywać, że wykonuję ćwicz enia, choć wcale tego nie robię. A zmiana obrazu odetnie mnie od pomocy. Wtedy naprawdę będę miał kłopoty. Na szczęście nauczyciel stanął przed projektorem, uważnie wpatrując się w swojego ucznia. Wszystkie otwarte okienka toczących się rozmów pozostały widoczne. Arto na moment prz eniósł spojrzenie z nauczyciela na projektor, ale nie na pomniejszony schemat cząsteczki, jaki po drugiej stronie wypełniał niemal całą przestrzeń holograficznego obrazu, lecz na otwierające się właśnie okienko z czerwoną obwódką, które pojawiło się prawie natychmiast po z adaniu pytania – i którego, mimo przezroczystości trójwymiarowej projekcji, nauczyciel nie mógł zobaczyć. Szybko przebiegł wzrokiem otrzymaną wiadomość. – Więc… – zaczął po chwili wahania – atom węgla ma cztery… elektrony walencyjne, dlatego oddaje je równie łatwo jak przyjmuje nowe – zakończył pewnym siebie głosem. – A zatem, ile może tworzyć wiązań? – Cztery – odpowiedział szybko, nawet nie patrząc na podpowiedź. Nauczyciel wydawał się na coś czekać. Arto nie reagował, nie wiedząc o co chodzi. Sam nie mógł się zorientować, a Rejkert dopiero analizował sytuację. W końcu nauczyciel uznał, że się nie doczeka. – Więc dlaczego na twoim modelu numer drugi ma tylko trzy? – spytał. – Nie wygląda mi to na wiązanie podwójne. – Wodór nie tworzy wiązań podwójnych. Nie w naturalnych warunkach. – Arto zrobił minę zagapionego ucznia, który dopiero teraz zauważył swoja pomyłkę. Rejkert dostrzegł pułapkę i w porę napisał właściwą podpowiedź. – M ój błąd, zamyśliłem się – dodał od siebie.

5

– Podobnie jak twoi dwaj koledzy spod ściany – nauczyciel dziwnie, niemal podejrzliwie, spojrzał na chłopców, Żimmiego i Derta, siedzących z nim w jednym rzędzie. – Kolejny zbieg okoliczności, jak sądzę. Poprawcie to, proszę. Wszyscy. Arto niedostrzegalnie odetchnął i skinął głową. Nauczyciel odwrócił się, by powrócić do sw ojej konsoli. Arto sięgnął do pulpitu, lecz nie po to by cokolwiek poprawić. Nawet gdyby miał taki zamiar, nie wiedziałby jak to zrobić. Otworzył nowe okno na kanale prywatnym, łącząc się z konsolą Rejkerta. „Uważaj” – ostrzegł go krótko. Gdyby konsola mogła przekazywać emocje, Rejkert padłby przed nim na kolana. Wiedział że Arto czasem potrafi być tak wściekły, że musi wykorzyst ywać całą swoją wolę, by się opanować. – „On coś podejrzewa.” „Przepraszam” – dostał odpowiedź – „sam chciałeś abym sprawdzał nowego chyba zaraz będę miał wyniki nic się chyba nie stało ” „Tym razem” – odpisał – „opiekujesz się tylko nami trzema to niewiele inni mają więcej i nie sprawiają problemu postaraj się bardziej ” „Mówiłem że potrzebuję tego modułu sprawdzającego błędy mówię ci jeszcze raz że sam nie dam rady skonstruować poprawnego algorytmu powinieneś się tym wreszcie zająć to by mi ułatwiło pracę jak mam jednocześnie uważać i wypełniać rozkazy poza tym gdyby was trzech obsługiwali różni jajcogłowi to nie zauważyłby niczego ostrzegałem aby podopieczni nie siedzieli obok siebie” „Jesteś najlepszy i musisz obsługiwać najważniejszych a co do modułu zastanowię się nad tym” – odpisał szybko i zamknął okno.

Rejkert strasznie się rozpisał. Naprawdę musiało mu zależeć na tym nowym module. Lecz jego uwaga była słuszna. Tylko głupi kapitan nie przyzna sam przed sobą racji podwładnemu, gdy ten ją ma. Nie powinien grupować obok siebie chłopców korzystających z pomocy tych samych jajcogłowych. Tyle że oni sami tak chcieli, a on głupi, głupi – powtórzył sobie w myślach – zgodził się na to zamiast powiedzieć, że tak być nie może. Następnym razem musi być stanowczy. Takie bezsensowne upieranie się przy swoim narażało bezpieczeństwo całej klasowej sieci, a może nawet sieci szkolnej w ogóle. Jeśli dorośli połapaliby się w tym co robią na lekcjach, nawet najtęższy jajcogłowy nie byłby w stanie przewidzieć co by zrobili ani odtworzyć tego, co by zniszczyli. Żaden nauczyciel nie miał pojęcia o istnieniu ich tajnej sieci komunikacyjnej przełamującej zabezpieczenia, które, teoretycznie, powinny nadzorować przepływ informacji między stanowiskami. Pojedynek, jaki toczyli z nauczycielami, musiał być równie stary jak sama szkoła. Dorośli starali się przekazać im swoją wiedzę, a oni unikali tego jak tylko mogli. Zmieniały się sposoby, zmieniały urządzenia, lecz rezultat był ten sam – zawsze byli o dwa kroki przed dorosłymi. Nie powinienem się tak złościć, pomyślał. Znowu się zaczyna. Czasami z byle powodów wpadał w gniew. Zwykle w porę się opanowywał, przynajmniej, jeśli chodziło o jego towarzyszy, niemniej obawiali się go, gdy stawał się właśnie taki. Być może mieli rację. Dobrze, że zdarzało się to tak rzadko. Słyszał o wspomnianym przez Rejketa module. Jakiś czas temu pojawił się wśród najstarszych klas. Łączył się kodowanym kanałem z bazą danych szkoły i automatycznie sprawdzał poprawność wykonanego ćwiczenia. Była to jedna z tych rzeczy, których konsole szkolne nie miały prawa robić, lecz robiły, jeśli wiedziało się jak je do tego zmusić. Skoro twierdził, że ten program jest tego wart, to warto spróbować go zdobyć. Tylko jak wyciągnąć coś od starszaków? M usiałby mieć coś na wymianę, lecz nic nie przychodziło mu do głowy. Szybko puścił wypadek w niepamięć. Rejkert był dzisiaj zajęty bardziej niż zwykle. Z jego polecenia, wraz z innymi jajcogłowymi z grupy, od rana poddawał Nowego próbie, mającej określić jego wiedzę i spryt w rozwiązywaniu szkolnych problemów. Nowy nie mógł wiedzieć, że jajcogłowi podglądali wszystko, co robi na swojej konsoli. W sobie tylko znany sp o6

sób zablokowali sygnały płynące ze stanowiska nauczyciela – wyniki ćwiczeń, jakie widział, nie pochodziły od Nowego, lecz od nich. Sami w tym czasie podsyłali mu własne zadania, bacznie obserwując jak je rozwiązuje. Sądząc po komentarzach, Nowy nie będzie dobrym jajcogłowym. To nawet lepiej, pomyślał, wracając do rozważań na jego temat. Żimmy miał rację. W grupie dość już mieli jajcogłowych. Prawda, im było ich więcej, tym na każdego przypadało mniej uczniów do opieki i ich oceny stawały się lepsze. Lecz klasy miały mniej więcej po tyle samo dzieci. Zbyt duża liczba jajcogłowych, to zbyt mała liczba chłopców, którzy potrafią się bić. Uznanie nauczycieli nie osładzało miejsca na dole hierarchii. Tylko od siły zależało, czy inni będą się z nimi liczyć. Słabi się nie liczyli. Byli tylko mięsem, jak młodszaki. Na projektorze pojawił się sygnał nowej wiadomości. Otworzyło się okno. Znowu Rejkert. „Chyba już wiemy co wie ten nowy” – poinformował. Zwrot typowy dla jajcogłowych. Prawie nigdy nie pisali „na pewno”. Zawsze „chyba” albo „być może”. Arto nigdy nie zdołał rozstrzygnąć, czy to brak pewności siebie sprawił, że stali się jajcogłowymi, czy było odwrotnie. Potrafili wszystko odgadnąć w lot, lecz, przy całym swoim sprycie, tego jednego nie potrafili – nie mogli się przełamać. „Nada się do was” – zapytał. Rejkert, jako szef jajcogłowych, miał tu decydujące zdanie. „Na siłę nie wydaje się głupi i sporo wie ale myślę że nie dość by był dla nas przydatny jeśli zechcesz mogę go poduczyć ale myślę że lepszy byłby z niego wojownik niż jajcogłowy”

Po tej wiadomości Rejkert rozłączył się. Nie musiał pisać nic więcej. A zatem próba.

Żaden kapitan nie chciał wyrzutka w swojej klasie. Jego grupa miałaby o jednego chłopca mniej. Ale niezależnie od tego co Arto chciał a czego nie, nie zamierzał przyłączać do grupy kogoś, kto będzie wymagał ochrony, nie dając nic w zamian. Zasady były surowe, a ich było stać na to, by go nie wziąć. Obiecał sobie, że jeśli Nowy okaże się być taki jak myślą inni chłopcy, nie będzie miał wyrzutów. Porzuci go, pozostawiając zdanego na własne siły. Włączył okno przeszukiwania i zaczął wyszukiwać swoich informatorów. Starsze roczniki miały ten przywilej, że ich lekcje nie zaczynały się z samego rana. Wielu użytkowników nie było aktywnych, niemniej zdołał zlokalizować kilku starszaków, którzy mogli mu pomóc. Pomyślał, że niezależnie od tego co mówił Żimmy, rozdawanie darmowych przysług jednak się opłacało – o ile takie przysługi nie kosztowały zbyt wiele. Wielu starszaków zawdzięczało mu pomoc w kłopotach, związanych głównie ze słabymi ocenami. M imo swojego wieku był cenionym korektorem – kimś, kto potrafił je poprawiać. Jeśli okaże im należyty sz acunek, uzyska potrzebne informacje. Również „za darmo”. Wywołał jednego z nich na prywatnym kanale i cierpliwie czekał, aż uzyska odpowiedź. Długa pauza miała przypominać z kim rozmawia. M ógł zostać zignorowany, lecz tamten wiedział, kto go wzywa i że coś jest mu winien. „Czego chcesz wkładzie do puszki” – odpowiedź przyszła dopiero po dziesięciu minutach – „nie mam czasu by z tobą gadać” Wiadomość w pełni odpowiadała charakterowi rozmówcy. M ało subtelna aluzja, jakże typ owa dla starszaka. Puszka, o której wspomniał, była prostym pojemnikiem, w jaki wkładano zwłoki, by wystrzelić je w stronę atmosfery Ziemi – by je jej oddać, jak mówiono. Zwykle była to groźba, tym razem – forma niegrzecznego odburknięcia. M ało który młodszak potrafił rozmawiać tak, by przekonać starszaka do pomocy. Arto znał tę sztukę. „Bardzo przepraszam że przeszkadzam – odpisał – „jeśli twój jajcogłowy sprawia ci kłopoty osobiście podłączę cię do innego który będzie się znał na temacie waszej lekcji”

7

Na wszelki wypadek starał się okazywać pełen szacunek. Komunikując się przez konsolę, nie potrafił odgadnąć w jakim nastroju był jego rozmówca. M usiał zachowywać ostrożność, jeśli nie chciał zapoznać się na najbliższej przerwie z jego siłą. „Lepiej nie wciskaj mi wałków i nie drażnij swoimi kretyńskimi żartami nie chcę by inni zobaczyli że choćby odpowiadam takiemu bezużytecznemu asteroidzie jak ty”

Arto od dawna przestał zwracać uwagę na obelgi. To było niemal regułą, zwykłym sposobem rozmowy między uczniami z różnych roczników. Starszak nigdy nie zwracał się po imieniu do młodszaka. Wyjątkiem był Żimmy, ale on był członkiem grupy, więc to się nie liczyło. „Dlatego korzystam z bezpiecznego kanału ” – chętnie odpisałby, że dlatego są bezpieczne kanały, ale wiedział, czym taka arogancka odpowiedź by się skończyła. Nigdy tego nie zrozumiał – im starszak silniejszy, tym zwykle głupszy. Dotyczyło to niemal wszystkich uczniów. „Po prosu wyduś czego chcesz nim zrobię to sam a potem spadaj ” Arto uznał, że dostał pozwolenie, więc przeszedł do interesującej go sprawy. Niemniej pozostał ostrożny, wyczuwając u rozmówcy pewne zniecierpliwienie. „Potrzebujemy dzisiaj wolnej chwili po lekcjach chciałbym wiedzieć jeśli mogę czy nie staniemy się celem” Nie od razu otrzymał odpowiedź. Informacja, o którą prosił, z samej swojej natury była niechętnie podawana. „I myślisz że potrafię lub chcę ci to powiedzieć ” „Nie jesteś byle starszakiem znasz układy na górze może wiesz czy ktoś się na nas zasadza” Uznał, że drobne pochlebstwo znajdzie uznanie, nawet jeśli pochodzi od młodszaka. „A co ciebie to obchodzi jak zechcemy to was spierzemy jak nie to nie ” „To wasze prawo ale dzisiaj chciałbym to wiedzieć ” „A co chcesz uciekać karaluchu” „Mamy ważną sprawę do załatwienia jeśli dzisiaj któraś ze starszych klas coś planuje to przełożymy to na jutro znamy reguły wy jesteście starszakami a my tylko głupimi młodszakami przepraszam że się odezwałem myślałem że wciąż pamiętasz jak pozwoliłeś mi sobie pomóc w przejściu do następnej klasy ale taki ważny starszak jak ty na pewno nie zaśmieca sobie głowy takim drobiazgiem jak ja byłby to dla mnie zbyt duży zaszczyt oczywiście zrobisz jak zechcesz”

Tak to już jest, pomyślał, pisząc to na konsoli. Czasami trzeba się upokorzyć, by osiągnąć swój cel. Ale szybko spojrzał na to w inny sposób. Nie chciał, żeby starszaki zaskoczyły ich podczas sprawdzania Nowego. To, co robił nie było poniżaniem się, lecz ceną, jaką musiał zapłacić za bezpieczeństwo. Ta myśl od razu poprawiła mu nastrój. Tu płaciło się za wszystko. Za bezpieczeństwo w szczególności. „Dobrze że znasz swoje miejsce mały szczurze ciesz się że cię jeszcze pamiętam nie jestem tylko pewien czy to nie za duże oczekiwania dla takiego śmiecia w zamian za tak niewielką pomoc ”

Gdyby nie tamta niewielka pomoc, ty wielki pryszczu, nie siedziałbyś teraz ze swoimi towarzyszami, tylko dowodził jakąś bandą młodszaków, równie tępą jak ty sam, pomyślał. To, co myślał nie miało oczywiście znaczenia, lecz dzięki temu poczuł się odrobinę mniej upokorz ony. „Przecież nie chcę byście zostawili na w spokoju tylko byś mi powiedział czy coś się stanie nawet nie pytam kiedy gdzie i kto tylko czy coś ” – odpisał, siląc się na spokój. „No to ciesz się pryszczu bo nic mi nie wiadomo by ktoś chciał się dzisiaj dobierać do waszych żałosnych jaj nie zastanawiamy się nad takimi kawałkami

8

gówna jakimi jesteście nie obiecuję że jutro będzie tak samo nie wszyscy dają się tak łatwo opłacić jak wasi beznadziejni ochroniarze a teraz wylatuj” – gdy tylko tekst przepłynął przez okno, jego informator rozłączył się.

Właśnie dlatego nie byłem pewien, co zrobią niektórzy kapitanowie, ty niedouczona pałko, pomyślał. Nie wszyscy w tej szkole są mi coś winni. Ale i tak odetchnął z ulgą. Informator zapewne nie kłamał. Jego doświadczenie podpowiadało mu, że gdyby tak robił, starałby się go przekonać, że mówi prawdę, zamiast dawać do zrozumienia, że ma to gdzieś. Ten starszak nie był na tyle bystry, by aż tak udawać. Łączyło ich jedno – obaj byli straszliwie znudzeni lekcjami. Wywołał Derta, swojego drugiego zastępcę. Jakiś czas temu polecił mu zająć się sprawą Nowego z nieco innej strony. M iał pogrzebać w komputerze stacji, na ile to potrafił. Same ogólnie dostępne informacje, nic, co by potrzebowało roboty jajcogłowych, lecz nawet takie rz eczy mogły okazać się przydatne. „Coś nowego” – napisał. „Nic ciekawego” – zauważył, że Dert dołączył do ich kanału także Żimmiego – „nowy to zwykły planetarianin jego rodzice znaleźli tu pracę ale wcześniej dużo się przeprowadzali zaliczył przez to kilka szkół przez ostatnich kilka lat byli niemal na każdym kontynencie nawet po trzy razy ”

Arto uznał to za ciekawą informację. Skoro tyle razy się przenosili, to Nowy mógł być coś wart. M usiał nauczyć się dostosowywać. „Co mówił o nim rejkert podobno już skończył ” – do rozmowy włączył się Żimmy. „Twierdzi że jest za słaby ale może go podciągnąć” „Nie warto” – Dert bardziej to stwierdził niż pytał. Arto nie zareagował na to drobne prz ekroczenie uprawnień. Dert nie próbował podważać jego pozycji. To bardziej pasowałoby do Żimmiego. Jedynie stwierdzał fakt. M iał słuszność, lecz nie wypadało, by przyznał mu rację. To nie on miał się zgadzać z innymi, to grupa miała się zgadzać z nim – lub słuchać, zależnie od okoliczności. „Myślę że dzisiaj starszaki dadzą nam spokój więc postępujemy zgodnie ze zwyczajem dert upewnij się gdy wyjdziemy ze szkoły że teren będzie czysty ” Nie oczekiwał potwierdzenia. Dert przyjął polecenie i jego kapitan wiedział, że sumiennie się z niego wywiąże. „Najwyższy czas” – uznał Żimmy – „pora pokazać nowemu gdzie jego miejsce musi się przekonać że nie jest już na ziemi tu nie ma miejsca dla byle kogo już i tak jest tu ciasno” „Na ziemi jest jeszcze ciaśniej” – przypomniał mu Arto. „Tym bardziej powinniśmy pilnować aby nie było tak i u nas jeśli to co mamy tutaj to mało to ja nie chcę wiedzieć co to znaczy dużo”

Wymówka dobra jak każda inna. Żimmy myślał tylko o tym jak dobrać się Nowemu do skóry. Liczył, że to jego wybierze za przeciwnika. Żimmy lubił pokazywać grupie swoją siłę i sprawność. Ostatnio nie było ku temu możliwości, żadna grupa nie chciała z nimi walczyć, więc czepiał się niemal każdej okazji. M arne szanse, Żim, pomyślał. Nowy nie wybierze kogoś, kto jest najwyższy w grupie. Nie wygląda na kompletnego durnia. Choć może…?

9

Ilustracja: Rafał Kulik W jednym Żimmy miał rację. Ziemia była przeludniona, podobnie jak, przekształcone na jej podobieństwo, M ars i Wenus. Nie lepiej było na pozostałych osiemdziesięciu kilku koloniach wewnątrz Układu ani na, jeszcze liczniejszych, stacjach orbitalnych, podobnych do tej na której mieszkali. Żyło się tu ciężko i w ciągłym zagrożeniu. Tu, na górze, niezależnie czy oznaczało to orbitę Ziemi, M arsa czy Jowisza, wypadki przy pracy zdarzały się do dwunastu razy częściej niż na dole, zaś wypadków poza pracą bywało jeszcze więcej. M imo to produkcja nie mogła ustać nawet na chwilę, nieważne, co się działo. Od tego zależały losy setek, może nawet tysięcy kolonii. Stacja nie była bezpiecznym miejscem, a oni dobrze o tym wiedzieli. Nowy powinien szybko poznać gdzie się znalazł i p rzekonać ich, że do czegoś się nadaje. Inaczej jego los mógłby okazać się przypieczętowany. Beksy i wyrzutki nie wytrzymywały tu długo. ••• Ostatnia lekcja zbliżała się ku końcowi, ale to właśnie te ostatnie minuty zwykle dłużyły się najbardziej. Był wtedy najbardziej niecierpliwy. Nigdy nie nauczył się czekać. Jego stanowisko znajdowało się w pierwszym rzędzie, w kolumnie umieszczonej przy lewej ścianie. Tylko to było wolne, gdy dwa dni temu jeden z nauczycieli przyprowadził go do jego nowej klasy. To oraz to drugie, przy drzwiach. Wybrał to, by inni uczniowie nie pomyśleli, że się boi przebywać razem z nimi w tym samym pomieszczeniu. Nawet na takie drobiazgi nauczył się zwracać uwagę. Inni chłopcy siadali w każdej klasie na tych samych miejscach. Uznał, że to, które zajął teraz należy do niego. I dobrze. Był zadowolony ze swojego wyboru. Nie przeszkadzało mu, że nic nie zasłaniało go przed spojrzeniem nauczycieli. Potrafił dobrze kryć swoją niecierpliwość; zwykle tylko kryć, tłumić już nie zawsze. Umiał siedzieć spokojnie przez całą lekcję, lecz rzadko kiedy potrafił się skupić na tym, co się działo. 10

Nauczycielka musiała widzieć, że nie uważa, lecz szczęśliwie wcale się o to nie czepiała. Był nowy, starała się być wobec niego wyrozumiała. Chciała dobrze, Iwen o tym wiedział, ale doświadczenie nauczyło go, że skutek bywał odwrotny. Zwykle tolerancja nauczycieli prowokowała inne dzieci do działania. Na szczęście nie tutaj. Pomyślał o chwili, gdy wyjdzie ze szkoły i wróci do domu. M ęczyły go te ciągłe zmiany – wciąż nowe otoczenie, wciąż nowe dzieci. Zawsze było tak samo. M ijały miesiące w nowym miejscu; sprawy zaczynały układać się po jego myśli, zaczynał wierzyć, że może tym razem już tu zostaną – i zawsze się mylił. Obiecał sobie, że tym razem się nie pomy li. Gdy był bardzo mały pozostawali na miejscu cały rok, czasem dwa. Dziś ledwie to pamiętał. Teraz, niemal odkąd zaczął chodzić do szkoły, pobyt w nowym miejscu stawał się coraz krótszy. Ledwo zdołał się dopasować, a już musiał porzucać nowych znajomych, o których akceptację czasami musiał walczyć. Nie miał wielu przyjaciół, właściwie nie miał ich wcale i zdążył do tego przywyknąć. Dziś mijał równy tydzień, od kiedy wprowadzili się na orbitę, a Iwen wciąż był przytłoczony zmianami w swoim otoczeniu. Aż dotąd gdzie by się nie przenosili, zawsze zostawali na Ziemi, a tam, na dole, poza ludźmi i ich zachowaniem, niewiele się zmieniało. Tutaj wszystko zdawało mu się jeszcze bardziej inne, wręcz obce, gorsze. Nie tylko ludzie. Na Ziemi mieszkali w ogromnych budy nkach, olbrzymach wysokich na kilka kilometrów, w których było niemal wszystko, czego potrzebowali. Prawie nigdy nie wychodzili na zewnątrz, chyba że przy jakichś ważniejszych okazjach: gdy szli na wycieczkę lub gdy się przeprow adzali. Z ich ostatniego mieszkania, gdy zadzierał głowę tak bardzo jak tylko mógł, potrafił nawet dojrzeć przez okno niewielki skrawek nieba, a czasem i słońce. Tamto podobało mu się najbardziej ze wszystkich, jakie pamiętał. Teraz byli na górze. Rodzice nie mówili dlaczego, lecz on wiedział, że to przez pracę. Ojciec często ją tracił; stacja mogła się okazać ostatnim miejscem, w którym mógł ją dostać. Była ogromna; jej grubość w okolicy osi liczyła kilka dziesiątków kilometrów, średnica mierzyła ponad sto. Większą część jej przestrzeni zajmowały fabryki, zwłaszcza stocznie, a wszędzie tam, gdzie coś się budowało, potrzebowano kogoś, kto znał się na komputerach i elektronice. Kogoś takiego jak jego ojciec. Bo elektronika była wszędzie, od zwykłych kartek po projekt ory. Stacja orbitalna była dla niego czymś zupełnie nowym. Zwykłe rzeczy były tu inne, niezrozumiałe. Wszystko było zamknięte w wielkim pancerzu, za którym była tylko zabójcza próżnia. Nie było nieba, nie było słońca, tylko sztuczne światło; lecz tak naprawdę nie różniło się to wiele od wieżowców. Nie było dnia, tylko rozjaśnienie, ani nocy, zamiast której było zaciemnienie, lecz były to tylko nowe nazwy na znane mu rzeczy. Za to łazienka… Łazienka już zupełnie różniła się od tych, które znał. Inna była nawet tak pozornie zwykła rzecz jak toaleta – jej używania musiał się uczyć na nowo. Już pierwszego dnia odkrył, że proste dawniej umycie rąk stało się teraz problemem niemal nie do przezwyciężenia. Nie potrafił zrozumieć, dlaczego zwykła woda zamieniała się w latające kule, kpiące sobie ze wszystkiego, czego dotąd doświadczył. Trzymali ją w szczelnych pojemnikach, a i tak, niczym obdarzona własną wolą i rozumem, zawsze znajdowała sposób by z niego uciec – wystarczyło, że go nie domknęli. M atka wyjaśniła mu, że to dlatego, iż woda nie podlega magnetycznemu przyciąganiu jak wszystkie inne przedmioty na stacji. Przez to musiał uważać, gdy brał prysznic, by woda nie zakleiła mu twarzy. Dopiero zmieszana z mydłem zaczynała spływać, bez niego unosiła się bezładnie w powietrzu, pędzona w dół lekkim podmuchem wentylatora. Potrafił pływać, nawet bardzo dobrze, lecz tutaj, w kontakcie z tą dziwną wodą, nie miało to znaczenia. To była pierwsza rzecz, której się musiał nauczyć. Przyciąganie na stacji nie było prawdziwe; bardziej przypominało tkwiący wewnątrz stacji wielki magnes, przyciągający do siebie całą resztę. Działało to tylko na przedmioty zawierające w sobie choć odrobinę metalu. Wszystko

11

inne unosiło się bezwładnie w powietrzu. Szybko oduczył się pluć – czego rodzice nie zdołali osiągnąć przez lata, stacja zrobiła ledwie w parę dni. Nie inaczej działo się z ich ciałami. Czuł się z tego powodu dziwnie. Z początku był zdez orientowany i czasem wymiotował. Doktor, który badał ich przed wydaniem zgody na przesiedlenie z Ziemi na stację, wy jaśnił, że minie wiele czasu – miesiąc, może nawet dwa – nim zaczną odczuwać sztuczne ciążenie. Wszyscy, którzy tu żyli musieli żywić się specjalnym pożywieniem, takim samym, jakie jedli astronauci. Uprzedził go, że w tym czasie niektóre osoby mają wrażenie jakby utyły, lecz to przemija, w miarę jak jego ciało będzie dostosowywało się do nowych warunków; zacznie nasycać się cząsteczkami z pożywienia, aż ustali się równowaga między tym co zje i wydali. Pole magnetyczne stacji zacznie stopniowo przyciskać jego ciało do podłogi, by na koniec nadać mu prawdziwy ciężar, dokładnie taki jak na Ziemi. Lecz miało się to dziać stopniowo. Do czasu gdy adaptacja dobiegnie końca, mieli nosić długie spodnie i specjalne kamizelki z długimi rękawami. Nowe ubrania zawierały ciężarki, które przyciągał wielki magnes stacji i które usuwali w miarę jak ich ciała stawały się cięższe. Dorośli nazwali to ubiorem kompensacyjnym. M usiał przyznać, że, jeśli chodziło o wagę, sp isywało się znakomicie. Gorzej z resztą. Wciąż robiło mu się niedobrze, gdy szybko obracał głową; jego oczy ciągle nie poruszały się same z siebie zgodnie z ruchem głowy i sam musiał nimi wodzić za obserwowanymi przedmiotami. Wiedział, że do tego będzie się musiał prz yzwyczaić, bo wszystko, co sztuczne nie było doskonałe, lecz przynajmniej mógł poruszać się tak jak dawniej. Nowy ubiór trochę krępował ruchy, choć nie wydawał się ani zbyt ciężki, ani zbyt lekki. Jego skóra czuła na sobie coś ciężkiego, jednak dla ciała to coś ważyło dokładnie tyle ile sam ważył, gdy był na powierzchni Ziemi. Oszustwo było całkowite. Pomimo tego – lub właśnie dlatego – z początku bardzo niechętnie go zakładał. Przez pierwsze dni rodziców prawie nie było w domu. Załatwiali sprawy związane z pracą i zamieszkaniem na stacji, starając się jak najkrócej gnieść się w tymczasowym lokalu dla przychodzących – tak ich nazywali urzędnicy. Wtedy Iwen lubił poczuć się naprawdę jak na stacji. Rozbierał się i latał goły po niewielkim mieszkanku, napawając się siłą i możliwościami, jakie dawała mu nieważkość. M usiał uważać, by nie poobijać się o ściany, lecz ze wszystkich innych, tę jedną zmianę p olubił naprawdę. Prawie żałował, że było to tymczasowe. A potem nadeszło zwyczajowe upomnienie z Urzędu Opieki, nakazujące mu i jego siostrze iść do szkoły. Jak zwykle powoływano się na prawny obowiązek edukacji i grożono, że w razie zaniedbania ustawowej opieki zostaną wyciągnięte należne konsekwencje. Nie rozumiał tych „należnych konsekwencji”, lecz czuł, że nie oznacza to nic dobrego. Zajmujący się nowo przybyłymi urzędnik pomógł rodzicom wybrać szkołę i załatwił potrzebne formalności. W taki to sposób Iwen pojawił się przedwczoraj na pierwszych zajęciach. W swoim życiu trafił już do kilku szkół. Różnie mu się w nich układało. Za pierwszym razem było nawet nieźle. Inni też byli tam pierwszy raz. Szybko zaprzyjaźnił się z niektórymi dziećmi. Kolejne szkoły były już gorsze. Jako nowy zawsze wzbudzał zainteresowanie, tym większe, im klasy stawały się starsze. Wszyscy już się znali, mieli przyjaciół, tylko nie on. Bywało, że miewał przez to kłopoty, więc nauczył się jak powinien się zachowywać, by wejść do nowej grupy. Co robić, by zdobyć szacunek uczniów, sprawić, żeby zostawili go w spokoju lub się go bali – w zależności od tego co chciał i jaka była nowa klasa. Lecz czuł, że tutaj jest inaczej. Oni wszyscy… byli jacyś dziwni. Podpowiadało mu to jego własne doświadczenie i lekki, choć dobrze odczuwalny ucisk w dolnej części brzucha. Nie byli tacy jak chłopcy w innych szkołach. Cała szkoła była dziwna. Nie było mieszanych klas jak na Ziemi; co więcej, klas dziewczęcych było prawie o połowę mniej niż chłopięcych. Ta, do której trafiła jego siostra była podobna do jego własnej, ale Ros była starsza i sprytniejsza. Po jej zachowaniu widział, że radziła sobie dobrze i czuła się tu lepiej niż on sam.

12

Ja też sobie poradzę, pomyślał. To nie jest pierwszy raz. M am doświadczenie. Nikt się nie wygłupiał. Nikt nie robił kawałów, nie żartował z kolegami, nie przeszkadzał na lekcji. Niby uważali, mógłby to przysiąc. Wykonywali polecenia nauczyciela, odpowiadali poprawnie na pytania, ale Iwenowi wydawało się, że całą swoją uwagę skupiali na nim, nawet jeśli na niego nie patrzyli. Niemal czuł ich oddechy na karku, ile razy pochylał się nad kons olą. Sam nie próbował się odwracać. Nie p atrzył ani do tyłu, ani na boki, nawet ukradkiem. Chciał, by pomyśleli, że się ich wcale nie boi, choć było to nieprawdą. Czuł, że to jest miejsce, którego szybko powinien nauczyć się bać. Pewne rzeczy zdawały się być podobne do tych, które znał. Tu także dzieci miały, wszczepiony w lewe ramię, miniaturowy nadajnik. Pluskwę, jak tu na niego mówili. Widział małe, ledwie widoczne wypukłości poniżej krótkich rękawów koszulek ich właścicieli, świadczące o tym, że tkwi on w ich ciele, włożony tam przez dorosłych zaraz po urodzeniu. Lecz to był tylko pozór podobieństwa. Już pierwszego dnia wiedział, że coś jest nie tak. Przede wszystkim, było tu zbyt cicho jak na takie miejsce. Panował gwar, lecz nie taki, jaki robią zwyczajne dzieci. Przypominało to bardziej zebranie dorosłych. Szkoła okazała się istnym korowodem dziwacznych ozdób i fryzur, lecz wygląd dzieci nie szedł w parze z ich zachowaniem. A takich dziwnych rzeczy dostrzegał tu więcej. Atmosfera strachu i wrogości, jaką wyczuwał w czasie przerwy, dziwne spojrzenia, jakimi obdarowywali go niektórzy chłopcy, nawet ci z jego nowej klasy, gdy szedł korytarzami… Nie odzywali się do niego, tylko patrzyli. W każdej innej szkole byłoby to dla niego najlepsze rozwiązanie, lecz tutaj… Widział, jak zmieniało się zachowanie uczniów, gdy w pobliżu p ojawiał się nauczyciel. Widział, jak dziewczynki trzymają się z daleka od innych dzieci, zbite w stadka. Jak młodsi chłopcy schodzą z drogi starszym, jak pomimo tego ci ich zaczepiają i czasem biją, brutalnie i bezwzględnie, gdy tylko są pewni, że żaden dorosły niczego nie zdoła zauważyć. I mimo to cała szkoła wydawała się podejrzanie spokojna. Więc, choć to widział, milczał – bo milczeli inni. Widział wprawdzie perceptory, niewielkie urządzenia rozmieszczone na korytarzach, prz ez które komputer stacji mógł widzieć, słyszeć i czuć, co się dzieje, ale łatwo poznał, że wszys tkie były od dawna uszkodzone. Czemu dorośli nie próbowali ich naprawiać? M ógł zgadywać, że dzieci tyle razy niszczyły sprzęt, że dali sobie z tym spokój. Lecz dlaczego? Z czasem to odkrycie zaczęło go coraz bardziej przerażać. Jego ojciec nie zdawał sobie sprawy z tego, jak dużo nauczył już swojego syna. Teraz jego wiedza ostrzegała go by się pilnował. Nie wiedział, co tu się dzieje, dlaczego się dzieje i dlaczego dorośli nie reagowali, wiedział za to, że jest tutaj sam i musi bardzo uważać. Gdy tu był, najbardziej cieszyło go, że jego koszula kompensacyjna jest gruba i mocna. M ogła stanowić doskonałą osłonę przed uderzeniem, a on mógł tego potrzebować. Czuł, że coś takiego to tylko kwestia czasu, choć nie wiedział skąd i kiedy nadejdzie pierwszy cios. To wisiało w powietrzu. Od pierwszego dnia przygotowywał się na złośliwości i utarczki, być może bolesne, jakich spodziewał się paść ofiarą. Przygotowywał się do obrony, lecz oni tylko patrzyli, jakby chcieli go zjeść – i to było jeszcze gorsze. Bał się tych spojrzeń bardziej niż ciosów. Przed nimi nie potrafił się bronić. Zawsze starał się wchodzić do klasy jako ostatni. M ógł wtedy, nie zwracając ich uwagi, rz ucić kilka ukradkowych spojrzeń. Tylko czekali na chwilę, gdy będą mu mogli dołożyć, jak podczas tych bójek na korytarzach. Ich spojrzenia były wręcz… dzikie, przypomniał sobie słowo z projekcji, pokazujących dawne życie na Ziemi. M ijał już drugi dzień. Czuł, że dzisiaj coś się wydarzy. Dzisiaj ich spojrzenia stały się szcz ególnie czujne. Iwen już bardzo dawno temu nauczył się, że warto wierzyć w to, co czuł. To zawsze pomagało.

13

Nauczycielka ogłosiła koniec lekcji. Uczniowie się ożywili. Powyłączali konsole i grupkami zaczęli opuszczać klasę. Iwen nie rozluźnił się. Dopiero teraz poczuł się spięty i nerwowy. Gdyby chciał, wyszedłby stąd jako jeden z pierwszych, lecz wolał zaczekać. Nie spiesząc się, przeniósł dane na swoją kartę pamięci i powoli wyłączył konsolę. Opuścił klasę jako ostatni. Inni chłopcy już sobie poszli. M oże się pomyliłem, pomyślał, może zostawią mnie w spokoju. Jednak sam w to nie wierzył. – Iwen, zaczekaj, proszę. Już miał odejść, gdy usłyszał jej głos. Odwrócił się. – Iwen, jesteś tu nowy – nauczycielka stanęła przed nim i pochyliła się, aby spojrzeć mu w oczy. – To miejsce nie jest dokładnie takim, jakim się wydaje. Jakim powinno być. Była bardzo młoda jak na nauczycielkę, ocenił. Być może była tu tak samo nowa jak on. – Nie rozumiem, proszę pani – odpowiedział zgodnie z prawdą. Nauczycielka westchnęła. – Iwen… ja też tego nie rozumiem. Dla mnie wszystko tutaj wydaje się normalne, ale… Ale wiele się mówi, o różnych rzeczach. Wiesz… w szkołach na górze… tu, na stacji, zdarzają się wypadki, o których nikt nie chce mówić, ani dorośli, ani… ani dzieci. Rozumiesz, co mówię? Rozumiem aż za dobrze, pomyślał. – M am na siebie uważać, prawda? – spytał. Po tym jak mówiła poznał, że też jest z Ziemi i, być może, wie o tym miejscu niewiele więcej od niego. Choć, w odróżnieniu od niego, coś wiedziała. Jakieś plotki. Czy prawdziwe? Gdyby to wiedziała, nie pytałaby go o to. Kiwnęła głową. – Jestem wychowawczynią twojej klasy. Opiekuję się wami od niedawna. Proszę cię, jeśli coś zauważysz, powiedz mi o tym, dobrze? Jeśli chcesz, twoi koledzy nigdy się o tym nie dowiedzą… – Dobrze – odpowiedział – M ogę już iść? Nauczyciele zawsze chcieli dobrze. Wierzyli, że postępują słusznie, ale Iwen wiedział, że czym innym jest spełnianie ich życzeń, a czym innym zdobycie akceptacji kolegów. Jej prośba była dla niego potwierdzeniem obaw, wyraźnym sygnałem ostrzegawczym, aby się nie wychylał, cokolwiek się stanie. – Oczywiście – nauczycielka wyprostowała się. Swoją kartą zamknęła drzwi do sali. – Tylko pamiętaj o naszej rozmowie. Kiwnął głową i odwrócił się, ruszając ku wyjściu. Z ulgą zauważył, że korytarze były puste. Jedyne drzwi szkoły wychodziły prosto na główny korytarz sekcji. Nigdy nie było tu dużego ruchu. Nie było tu sklepów ani domów, tylko szkoła i sale gimnastyczne dla uczniów, poza lekcjami zwykle puste. Dorośli nie mieli tu czego szukać. Iwen ruszył w kierunku windy, kt óra miała go zawieźć kilka poziomów niżej, do sekcji mieszkalnej. Tam był jego kolejny nowy dom. Do zaciemnienia pozostało kilka godzin. Główne sufitowe lampy wciąż zalewały korytarze jasnym światłem; boczne zaciemnieniowe lampki były zgaszone. M iał trochę czasu. Post anowił rozejrzeć się po górnej promenadzie. Na stacji były dwie: jedna na spodniej powierzchni dysku wychodziła wielkim pierścieniem okna na Ziemię, druga ukazywała widok na daleki kosmos. Nie był jeszcze na żadnej, ale słyszał dość, by wzbudziły w nim ciekawość. Podobno przypominały trochę dawną Ziemię. Coś jak piętra zieleni z wieżowców na dole, tylko inne, większe. Na dole… Powoli przyzwyczajał się, że od teraz właśnie tak będzie myślał o Ziemi. Nie martwiło go to ani trochę. Nie żałował przeprowadzki, jak większości innych, z wyjątkiem tego, że trafił w miejsce, które mu się zupełnie nie podobało i do szkoły, której się bał. Jednak mówienie w ten sposób o o planecie, na której spędził całe swoje życie, budziło w nim dziwne uczucie, którego nie potrafił nazwać. Poczucie jakiegoś braku.

14

Ta myśl niczego nie zmieniała. Szybko ją odrzucił. Licząc na wycieczkę, przyspieszył nieco kroku, mniej zwracając uwagę na otoczenie. Sądził, że poza szkołą nic mu nie grozi. Lecz gdy skręcił z głównego korytarza, zatrzymał się jak wryty. Drogę zagrodziła mu grupka chłopców z jego nowej klasy. Dziewięciu. Spojrzał za siebie. Pozostali już tam byli. W milczeniu ruszyli w jego stronę, zmuszając, by wszedł głębiej w boczny korytarz i doszedł aż do zagradzającej mu drogę dziewiątki. Uczucie strachu przeszyło go chłodnym dreszczem od bioder aż po czubek głowy. M iałem rację, pomyślał, to miało się stać dzisiaj. Wiedzieli, którędy będę wracał. Zaczaili się tu, gdzie nikt niczego nie zauważy, a ja, jak kopalniany głupek, wszedłem prosto w pułapkę. Domyślał się, czego chcieli. W każdej klasie był ktoś, kto tylko czekał na okazję, by wyżyć się na nowym. Inni mieli do kogo się zwrócić po pomoc, lecz nowy nie mógł na nią liczyć. Był sam. Łatwy cel dla każdego. To nie był jego pierwszy raz. W jego starych klasach były grupki dzieci-gapiów, przyglądających się obojętnie, obserwujących zdarzenie jedynie ze zwykłej ciekawości. Które mówiły dość, gdy bójka stawała się zbyt poważna. Tu tak nie było. Tu wszyscy niecierpliwie oczekiwali na to, co się stanie. Przemknęło mu przez myśl, że tutaj, być może, nikt nie powie dość. Podszedł bliżej, co chwilę oglądając się za siebie. Chłopcy zamknęli go w szczelnym pierścieniu. Ich milczenie potęgowało jego strach. Na co czekali, czego chcieli? Dlaczego nie zaczynali? Obrócił się dookoła. Nawet gdyby jakimś sposobem zdołał się stąd wyrwać, jutro będzie musiał tu wrócić, tak samo pojutrze – a oni będą czekać. Czuł jak dwadzieścia osiem par oczu przewierca go na wylot. Przypomniały mu się kroniki o wymarłych drapieżnikach. Wyglądały i zachowywały się podobnie, gdy czuły krew. Czekały, aż któryś zaatakuje pierwszy, a wtedy rzucały się na ofiarę, rozszarpywały ją na strzępy i p ożerały żywcem. – Czego chcecie? – spytał głośno, skrywając drżenie głosu. – Przepuśćcie mnie! Nie zareagowali, jakby byli głusi. Ich twarze pozostały nieruchome. Czekali. Cofnął się o krok, ale inni byli tuż za nim, jeszcze bliżej. Zatrzymał się. – Po prostu dajcie mi spokój… – Nie jesteś zbyt czujny – powiedział ktoś. – Łatwo cię złapać. Iwen był zły za pouczenie. Chłopiec miał rację, powinien być ostrożniejszy, ale jego uwagi miał akurat gdzieś. Nie ich sprawa co robi i na co uważa. Chcieli go pouczać czy zbić? Chłopiec wystąpił do przodu. Szedł pewnie, powoli, nie spiesząc się, krok po kroku. Poznał go, choć nie od razu. To ten, który zawsze siedział w ostatnim rzędzie. Czuł jak mu się prz yglądał podczas zajęć, ale nigdy nie zwracał na niego uwagi. Nie wydawał się szczególnie groźny, jednak mógł się mylić. Czasem ci najspokojniejsi byli najgorsi. Chłopiec stanął przed nim z założonymi rękoma, niczym jakiś posąg. Przywódca, pomyślał. Nie był specjalnie wysoki. Przerastał Iwena może o parę centymetrów, lecz równie dobrze mógł to być efekt jego wiecznie zmierzwionych, rozrzuconych i sterczących na wszystkie strony ciemnobrązowych włosów. Z jeszcze bardziej ciemnobrązowych oczu wyzierała int eligencja – twarda, chłodna i bezwzględna. Odkąd do nich trafił, twarze jego towarzyszy przywodziły mu na myśl pyski drapieżników – a może zaostrzała je jego wyobraźnia? – lecz wyraz twarzy tego chłopca był łagodniejszy, niemal ludzki. Na lekcji zdawał się mówić: „hej, zostańmy przyjaciółmi”. Teraz, choć twarz pozostała ta sama, jej wyraz się zmienił. Iwen milczał. Jego skrywany strach przybrał na sile. Nigdy nie widział takich oczu. Przyciągały uwagę, samym swoim istnieniem każąc mu w siebie patrzeć. Obserwowały spokojnie, krytycznie. Potrafiły być przenikliwe. Przysiągłby, że nic nie umknie ich uwadze. Wobec pewności siebie tego chłopca, jego własna była niczym. Nikt nie patrzył tak czujnie jak on, nawet dorośli. Oni byli zwykle zbyt zmęczeni, zbyt zajęci i zbyt odlegli. Iwen miał wrażenie, że spojrzenie oczu chłopca przeszywa go na wylot, pozwalając mu dostrzec wszystko, nawet jego strach. Czy to on miał uderzyć jako pierwszy?

15

– Tu nikt nie zostawi cię w spokoju – obojętny ton głosu chłopca przyprawił go o ciarki. – Zwłaszcza, jeśli nie potrafisz na siebie uważać. Jesteś tu nowy. Planetarianin… – powiedział to jakby nie wiedział czy to dobrze, czy źle. – M usisz poznać jak to jest, gdy żyjesz na stacji. M usisz poznać swoje miejsce. – Nie obchodzą mnie wasze zasmarkane miejsca! – Iwen powiedział to trochę zbyt głośno, lecz zaczepna odpowiedź dodała mu odwagi. Cokolwiek się wydarzy będzie po myśli tego chłopca, lecz nie zamierzał jęczeć o litość tylko dlatego, że był sam przeciwko całej klasie. – Nas obchodzą. Ciebie też zaczną – tamten wciąż mówił z chłodnym spokojem, ale na Iwena ten spokój już nie działał. – Jesteś w naszej szkole. M usisz się dostosować. – Ja nie… – Iwen chciał powiedzieć, że wcale nie chciał tu trafić, że wolał zostać na Ziemi, jednak zagryzł wargi. Rozejrzał się jeszcze raz. To było bez sensu. Cokolwiek by nie powiedział, oni nie dadzą mu spokoju. Zdjął z ramion torbę ze szkolnym sprzętem i wbił swój wzrok prosto w oczy tamtego, tak pewnie i stanowczo jak tylko potrafił. Niech nie myśli, że się go boi. – Rozumiem – powiedział hardo – musicie mnie pobić. Tak witacie… planetarian – podkreślił to nowe dla siebie słowo. – Zaczynajcie, jeśli tak ma być – rozłożył ramiona i obrócił się, patrząc na nich. – Nie będę uciekał. Załatwmy to tu i teraz. Gdy znowu spojrzał na ich przywódcę, na twarzy chłopca igrał lekki uśmieszek. Zawsze to jakaś odmiana. M yślałeś, że będę uciekał, gdy wy rzucicie się na mnie z pięściami? Że będę się bronił? Więc nic z tego. Skoro to nie ma sensu, nie będę się męczył. Oto jestem na waszej łasce, jak tego chcieliście od początku. Róbcie ze mną, co chcecie. Choć patrzył na niego uważnie, nie był w stanie ocenić o czym myślał. Nieprzeniknione oczy skrywały wszelkie emocje – jeśli jakieś odczuwał. Jest jak kawał plastali, pomyślał, nie bez zazdrości. Twardej i niezniszczalnej. Jak bym wyglądał, gdybym mógł na siebie spojrzeć t akimi oczami? Co bym widział? Przestraszonego tchórza czy… desperata? – To nie działa w ten sposób – odpowiedział mu chłopiec. – Nie w mojej grupie. M y nie bijemy nowych. Iwen zauważył jak mówił o swojej klasie. M y. Nie – oni, lecz – my. – Więc co mam zrobić? – spytał. Nie spuszczając wzroku z Iwena, chłopiec nieznacznie kiwnął głową w stronę kolegów. – Walczyć. Wybierz kogoś. Niekoniecznie teraz, niekoniecznie dzisiaj. M oże być jutro, a nawet pojutrze. Lecz jeśli spróbujesz… – Nie będę niczego próbował! – przerwał mu hardo. – Chcę ciebie, tu i teraz! Chciał to zrobić raz a dobrze. Wymierzył w dowódcę. Nieważne czy wygra, czy przegra, czy tamten pobije go tak mocno, że będzie to czuł przez następne dni, Iwen zyskałby tym szacunek i uznanie reszty klasy. Lecz jego prosty plan nie miał się ziścić. – M ożesz wybrać każdego oprócz mnie – usłyszał w odpowiedzi. – Takie są zasady. Jestem kapitanem. Kapitan nie zajmuje się nowymi. – Więc je zmień! – warknął, zaciskając pięści i stawiając gardę. – No chodź! Boisz się? Spróbował zagrać mu na ambicji, ale tamten tylko pogardliwie się uśmiechnął. On nie tylko wygląda na opanowanego, pomyślał, on jest opanowany. Całkowicie. M usiał wymyślić coś innego. – W innej klasie kapitan sam by się tobą zajął i może, może – podkreślił chłopiec – zdołałbyś wrócić do domu o własnych siłach. Nie wyglądasz na takiego, który mógłby mi cokolwiek zrobić. – Przekonajmy się! – odpowiedział zaczepnie. Pewność tamtego chłopca zaczęła go irytować. – U nas nie jest jak w innych klasach – głos kapitana wciąż był spokojny, lecz teraz przybrał ton cierpliwości i uporu rodzica, wyjaśniającego małemu dziecku dlaczego nie może bawić się nożem. Nie upokarzał go, tego chyba nie chciał, jedynie pouczał. – Nie jestem tu po to, by cię zniszczyć, a ty nie walczysz o miejsce w stadzie.

16

– Więc po co ta walka? – To próba. Nieważne czy wygrasz, czy przegrasz, ważne jak to zrobisz. M ożesz zrezygnować i wtedy damy ci spokój, ale robiąc tak pokażesz wszystkim, że jesteś nic niewartym śmieciem. Chcę wiedzieć, czy przyjęcie cię nie będzie błędem. Jeśli potem wciąż będziesz miał ochotę by zmierzyć się ze mną, to podejmę twoje wyzwanie, ale tylko wtedy. Tylko, gdy zrozumiesz, że jestem kapitanem, bo jestem najsilniejszy. Na to Iwen nie znalazł odpowiedzi. Argumenty kapitana były chłodne, lecz słuszne. Opuścił ręce. Kiwnął głową i spojrzał na jego towarzyszy. Nie chcieli puścić go bez walki, więc nie zamierzał marnować więcej czasu. Zaczął oceniać ich siłę i moż liwości, szukając dla siebie odpowiedniego przeciwnika. Oceniał ich uważnie. Nie szukał najsłabszych; taki wybór wywołałby jedynie pogardę, lecz zbyt silny przeciwnik nie dawał szansy na zwycięstwo, a Iwen chciał wygrać. Co innego przegrać z najsilniejszą osobą w klasie, a co innego z kimś, kto jest silny, ale już nie tak ważny. To pierwsze mogło zapewnić mu spokój, to drugie nie gwarantowało braku innych chętnych. Jego spojrzenie zatrzymało się na najwyższym z chłopców. Nad jego czołem, po lewej stronie, ścięte krótko jasnobrązowe włosy stawały się białe niczym mleko, tworząc łatę wielkości połowy dłoni. Wyglądała na zrobioną sztucznie, lecz to nie umniejszało jej efektowności. Chłopiec wyglądał na silnego, a w jego oczach czaiło się coś, co Iwen nazywał „obietnicą mordu”. Nawet biała łata wyglądała wyzywająco. Przez chwilę patrzył mu prosto w twarz. Gdyby nie wiedział, kto im przewodzi, wybrałby właśnie jego. Lecz już wiedział. – Wybieram ciebie – wyciągnął rękę w stronę chłopca podobnego wzrostu i postawy co jego własna. Włosy miał krótkie, jak większość chłopców. Był szczupły, lecz wysportowany; nie wyglądał na słabeusza ni na siłacza. Chłopiec zawsze siadał w trzecim rzędzie pod prawą ścianą. Dla Iwena była to kolejna wskazówka. Logicznie myśląc, kapitan winien zarezerwować sobie najlepsze miejsce. Obok niego siedział ten wysoki, wyzywający chłopiec. Zatem tylne rzędy były w jakiś sposób uprzywilejowane i przysługiwały najsilniejszym. Te z przodu były dla najsłabszych – i dla nowych. Kapitan skinął głową. Chłopiec bez słowa wystąpił do przodu. Reszta cofnęła się, dając im miejsce. Kątem oka Iwen zauważył jak trzech z nich, nie czekając na polecenie, oderwało się od grupy i zajęło stanowiska obserwacyjne, pilnując czy nie zbliża się ktoś obcy. Byli dobrze zorganizowani, uznał. Wejście do takiej grupy mogło okazać się korzystne. Cofnął się, niepewny jak ta walka ma wyglądać. Skoro tyle rzeczy było tu innych, wolał p oczekać i obserwować, co zrobi wybrany przez niego chłopiec. – Na co czekasz? – spytał tamten, mierząc go wzrokiem od stóp do głów. – Rozbieraj się. Nie walczymy w zbroi. Takie są reguły – spojrzał na kapitana, który przytaknął w milczeniu. Zrozumiał, co miał na myśli. Na stacji było ciepło. Wszyscy uczniowie, z wyjątkiem Iwena, mieli na sobie lekkie koszulki z krótkimi rękawami. Nawet tym muszę się wyróżniać, pomyślał ze złością. Rękawy jego pancernej koszuli sięgały aż do nadgarstków. Pod nią nosił, chroniący go od otarcia, lekki podkoszulek. Nagle przypomniał sobie, że tylko dzięki tym długim rękawom jego ręce zachowują precyzję ruchów. Bez nich, gdy sięgał po jakiś przedmiot, często strącał go z miejsca zamiast chwycić. Bez stroju będzie szybszy, silniejszy, lecz o wiele bardziej niezgrabny. Znów przeszył go impuls strachu, tym razem o to jak wpły nie to na walkę, ale wycofać się nie mógł. Jego ciało potrzebowało tygodni na dostosowanie – o wiele więcej niż mógł oczekiwać od tego pewnego siebie chłopca. Nie mógł się wycofać, nie po tym jak go wyzwał do walki. Powiedział dzisiaj – i dzisiaj musiał to zakończyć. Przesunął palcem wzdłuż piersi i brzucha, dając zamkowi sygnał do rozsunięcia się. Ściągnął koszulę; jego przeciwnik zrobił to samo. Dopiero wtedy Iwen spostrzegł, że chłopiec nosił kaftan bez rękawów, wprawnie utkany z grubego, twardego, lecz elastycznego włókna kon-

17

strukcyjnego. Był tak doskonale dopasowany do kształtu ciała, że wcześniej nie było widać, by chłopiec nosił coś pod koszulką. Zdziwił się. Czyżby on także nosił strój kompensacyjny? Lecz niemal od razu przypomniał sobie, że włókno konstrukcyjne nie reagowało na sztuczne ciążenie. Nie ważyło nic, jak woda, jak jego ciało. Chłopiec stanął przed nim. Oddychał głęboko, spokojnie, przygotowując się do walki. Po jego gołym torsie Iwen mógł lepiej ocenić jego możliwości. Jego mięśnie nie by ły wiele większe niż jego własne, tyle że barki wydały mu się trochę węższe. Uznał, że dobrze wybrał. Jeden ze stojących przy Iwenie chłopców sięgnął po jego ubranie. Gdy podał mu koszulę, ręce dziecka poleciały w dół. Zdejmując podkoszulek, Iwen pomyślał z niepokojem, że dla niego musi ważyć tyle co połowa jego ciała – a mimo to zdołał utrzymać taki ciężar… – Hej! Niezła zbroja! Odwrócił się. Chłopiec rozpostarł przed sobą jego koszulę. Z trudem trzymał ją w powietrzu. Za chwilę odebrał mu ją ktoś inny. Koszula zaczęła krążyć między rozszeptanymi dziećmi, szybko wędrując z rąk do rąk. – To nie zbroja tylko strój kompensacyjny – wyjaśnił. – Jasne – lekko ironiczny ton odpowiedzi powiedział mu, że chłopcy i tak wiedzą swoje. – Też bym taki chciał. Dają je każdemu na Ziemi? – Tylko gdy ją opuszczamy i jedziemy na stację. Chłopcy zdawali się puszczać jego słowa mimo uszu. – M oże nie jest tam lepiej niż u nas – zauważył drugi. – Nie dziwne, że Nowy wciąż w tym chodzi. Naprawdę niezła zbroja. – Strasznie ciężka! Ja bym w czymś takim nie wytrzymał. – Racja. Zbyt by mnie obciążała. Wolę swoją. Iwen uznał, że nie warto się silić na wyjaśnienia. Niech im będzie, że to jego zbroja. Zap amiętał jak o nim mówili – Nowy. Postanowił szybko to zmienić. Nie był Nowy. M iał imię. W tej szkole było coś, co sprawiało, że bał się być Nowym. Stanął przed rywalem, tak samo goły od pasa w górę. Po zdjęciu koszuli poczuł się lekki, lecz pamiętał, że ta lekkość jest złudna. Przygotował się na to, że to górna część jego ciała nie będzie się zachowywać tak jak zawsze. Tylko spodnie i ciężkie buty trzymały go teraz przy podłodze – jego jedyne oparcie. Kapitan dołączył do reszty chłopców, pozostawiając im wolne pole do walki. Zrozumiał, że to był znak do jej rozpoczęcia. – Nowy, zapamiętaj jedno – usłyszał jeszcze. – Nie wolno uderzać poniżej pasa. Nie jesteśmy starszakami. Kiwnął głową, że zrozumiał. Nigdy nie postępował w ten sposób. Też miał swoje zasady. Odwrócił się do przeciwnika, lecz tamten był szybszy. Zaatakował niemal natychmiast. Wymierzył precyzyjne, błyskawiczne kopnięcie w jego głowę. Iwen ledwo zdążył się odchylić; przed oczami mignęła mu poprzecznie rowkowana podeszwa buta. Pierwszy raz spotkał się z tak szybkim atakiem, pierwszy raz widział, by ktoś tak sprawnie walczył nogami. Poczuł strach, że może nie dać sobie rady. Precyzja ruchów jego przeciwnika, sposób w jaki atakował, to wszystko było dla niego nowe. Dotąd używał tylko pięści i to mu wystarczało. Jeśli ktoś kogoś kopał, robił to, gdy przeciwnik już leżał. Tutaj był to element walki, którego zupełnie nie znał. Nie zamierzał naśladować przeciwnika. M ocniej zacisnął trzymane przed twarzą pięści, stawiając gardę. Zauważył, że chłopiec wykorzystuje ręce, by zachować równowagę podczas kopnięcia. Jeśli znajdzie się wtedy przy nim i uniknie trafienia, będzie miał szansę. Jego nogi były zasłoną; jeśli znajdzie się za nią, będzie mógł go uderzyć. Przeciwnik zaatakował ponownie, w ten sam sposób. Błąd. Iwen doskoczył, chcąc go dopaść nim stanie na obu nogach, lecz jego wróg był przygotowany na to, że może chybić. Jego stopa

18

odbiła się lekko od podłogi. Iwen pochylił się, pozwalając by przeleciała nad nim. Na krótką chwilę znalazł się poza linią obrony. Uderzył szybko, raz za razem. Prawa pięść poszybowała prosto, trafiając w okolice żołądka, lewą wymierzył w górę, w oko. Zwykle to wystarczyło, by zakończyć bójkę. M ięśnie nieobciążone masą ciała, zwiększyły jego siłę. Odrzut związany z nieważkością lekko odepchnął Iwena do tyłu. Trafił, lecz skutek ataku nie był taki jakiego oczekiwał. Jego przeciwnik zachwiał się wprawdzie i cofnął, jednak nie stracił równowagi. Stanął pewnie na obu nogach, potrząsnął głową. Przymrużył trafione prawe oko, ale nawet się nie skrzywił.

Ilustracja: Rafał Kulik Nie dając mu czasu na ochłonięcie, Iwen zamachnął się od boku, najpierw prawą, potem lewą pięścią. Tak jak się spodziewał, przeciwnik z łatwością odbił pierwsze uderzenie, lecz ku przerażeniu Iwena jego lewa pięść minęła się z twarzą wroga. Za późno odkrył, iż nieważkie ciało nie pozwoli mu na szybkie zmiany kierunku ruchu. Siła bezwładu pociągnęła go do przodu. Nim stracił równowagę, poczuł wbijające się w brzuch kolano. Siła trafienia odrzuciła go do tyłu, mocniej i dalej niż spodziewał się tego przeciwnik. To dało mu czas by zerwać się na nogi. Ból był ogromny, nie potrafił go znosić tak dobrze jak tamten chłopiec. Czuł, że już przegrał, że pozwolił się osłabić, lecz nie chciał się poddać. Przeciwnik nie dał mu czasu na myślenie. W milczeniu, uparcie niczym maszyna, zaatakował ponownie. Obrócił całe ciało, nadając kopnięciu jak największą siłę. Iwen spróbował odskoczyć, lecz ciało, oszukane lekkością, reagowało zbyt wolno i nie dość precyzyjnie. Potknął się i zamiast na nogach, wylądował na pośladkach. Zaparł się rękoma, próbując odbić się od podłogi, lecz przeciwnik był już przy nim. Spróbował kopnąć go w bok. Przeciwnik łatwo schwycił jego stopę i przekręcił ją w dół. Przeszywający ból w kostce zmusił Iwena by obrócił się na brzuch – i to był koniec jego walki. Spróbował unieść się na rękach. Przeciwnik tylko na to czekał. Gdy Iwen klęknął, skoczył mu na plecy, siadł na krzyżu i wpił kolana między klatkę piersiową a biodra. Silne kleszcze unieruchomiły Iwena w swoim uścisku, na wpół dusząc. Wtedy chłopiec zaczął go bić. Skulił się, czując mocne trafienie w lewy bok. Niemal natychmiast drugie ognisko bólu rozlało się w jego prawym boku, pozbawiając go tchu. Dokładnie wymierzane ciosy trafiały go bez litości, jakby był kukłą a nie żywym dzieckiem. Każdy był przeraźliwie mocny, każdy przenikał do samego wnętrza ciała. Starał się nie paść na ziemię, lecz już po trzecim uderzeniu zwinął się z bólu, dotykając cz ołem podłogi. Próbował chronić boki ramionami, wspierając się dłońmi o podłogę, lecz wiedział, że nieważne jak bardzo zaciśnie zęby, nie wytrzyma długo. Że wystarczy jeszcze chwila i zacznie płakać. Nie chciał się tak upokorzyć, by ryczeć przed nimi jak zwykły mazgaj, lecz ból był zbyt dotkliwy. Niemal poddając się mu pomyślał jeszcze, że może o to im chodzi. M oże chcą zobaczyć ile zniesie nim się rozbeczy. Zaciskając powieki, gorzko uznał, że nie potrzeba do tego aż tak wiele siły. 19

– Dosyć – głos kapitana był stanowczy, nieznoszący sprzeciwu. – Wystarczy. Bebre, zostaw go. Przeciwnik puścił go bez chwili wahania. Iwen zwalił się bezwładnie na bok, prosto na obite żebra. By uniknąć bólu przetoczył się na plecy, wciąż trzymając ramiona kurczowo przyciśnięte do boków. Nabrał powietrza do płuc, lecz zagłębiające się w pierś tępe ostrza zmusiły go do wydechu. Oczy go piekły , czuł w nich wilgoć, ale nie płakał. To była jego jedyna myśl – że zdołał to znieść jak mężczyzna. Jego dotychczasowy wróg pochylił się nad nim, wyciągając rękę. – Bez urazy, Nowy – powiedział. – To tylko walka. Chłopiec powiedział to jak gdyby chciał, by Iwen coś mu pożyczył. Tak tutaj się przepraszają, pomyślał. Zapamiętał to. Bez słowa kiwnął głową. Widział po jego oczach, że nie zrobił tego by zadać mu ból. Brakowało w nich błysku nienawiści, jakże często czającego się w spojrz eniach jego dotychczasowy ch przeciwników. To było dziwne. Czy jedno dziecko mogło pobić drugie tak systematycznie, zupełnie bez złości? On by nie potrafił. Od początku walki czuł strach. M ógł go maskować, mógł próbować opanować na tyle by nie wpłynął na jego słowa, czyny, decyzje, lecz on wciąż w nim był. Strach łatwo zamieniał się w inne uczucia, jak gniew – i nienawiść. Zmusił się, by pochwycić jego dłoń. Chłopiec, zwany Bebrem, pociągnął go w górę i pomógł wstać. M imo promieniującego z boków bólu starał się stać prosto i nie kulić jak zbite zwierzę. Znów musiał zacisnąć zęby, żeby nie jęknąć. Z twarzy uczniów znikła żądza, którą widział przez cały dzień. Zaakceptowali mnie, pomyślał z ulgą. Przynajmniej większość z nich. M oże nie będzie tu tak źle. Jeden z chłopców podał mu ubranie. Nakładanie go było dla niego torturą, ale zniósł to mężnie. Nie chciał pokazać słabości. Tylko raz się skrzywił, gdy musiał przełożyć podkoszulek przez głowę. Spazmatyczny, krótki oddech wydobył z niego cichy jęk. Był pewien, że każdy go usłyszał. – Na Ziemi bijemy się inaczej – powiedział, zasuwając zamek koszuli. – Zapewne – kapitan grupy stanął przed nim. – M am na imię Arto. M ówię to abyś wiedział na kogo się powołać w razie kłopotów z innymi. Dla ciebie na razie jestem kapitanem. Przyjmę cię do naszej grupy jako wojownika. Od teraz należysz do Jeźdźców Smoków. Powiedział to tak jakby Iwen nie miał nic do gadania. To mu się nie spodobało. – A jak odmówię? – spytał. Dookoła rozległ się szmer. Kilku chłopców znacząco popukało się w głowę. Znowu poczuł na sobie spojrzenia innych. – Na Ziemi rzeczywiście musi być inaczej – odpowiedział kapitan. – Inaczej nie zadawałbyś takich pytań. Tutaj liczy się tylko grupa. Sam jesteś niczym. M ożemy zostawić cię w spokoju, ale w szkole jest wielu takich, którzy szybko by się tobą zajęli. Wierz mi, nie chcesz zostać sam. Wtedy walki jak ta będą cię czekać codziennie. Będzie ich więcej i będą na poważnie. Więc to nie było na poważnie? Iwen zdziwił się, lecz nic nie powiedział. – Zastanów się – ciągnął kapitan, tym samym spokojnym, pewnym głosem, jakim rozmawiał przed walką. – Przyjmując cię, muszę wiedzieć, że można na ciebie liczyć. W zamian obiecujemy ci obronę, taką samą, jaką ma każdy z nas i szacunek, jeśli zdołasz na niego zasłużyć. – Gdybym wygrał, byłbym wart więcej? Byłbym godny szacunku? Kapitan znowu pozwolił sobie na lekki uśmieszek. Pozwolił sobie to było dobre określenie. Zdawało się, że mimo młodego wieku kontroluje twarz równie dobrze jak rządowi politycy z projekcji w wiadomościach. – Nie było ważne kto wygra. To by niczego nie zmieniło. Pokazałeś, że potrafisz znosić ciosy i że łatwo się nie poddajesz, ale to musi potrafić każdy wojownik. To czyni cię tylko jednym z nich i niczym poza tym. Szacunek wymaga znacznie więcej, sam się o tym przekonasz. Ważne byś zapamiętał, co jest naprawdę ważne.

20

– A co jest ważne? – Jesteśmy jednością, by się bronić. Nauczymy cię jak przetrwać w szkole, byś stał się lepszy, silniejszy, dla dobra grupy. Grupa jest tak silna jak ci, którzy ją tworzą. Liczy się ponad wszystko inne. To jest ważne. Zapamiętaj to. – Grupa jest równie słaba jak najsłabszy – odparował, ciekaw jak kapitan na to zareaguje. – Słabi nie mają u nas czego szukać – zdecydowany, twardy i bezlitosny ton kapitana powiedział mu więcej niż słowa. – Słabych odrzucamy. Kto odstaje, ten wylatuje. Teraz ty jesteś najsłabszy. M ożesz stać się silniejszy i zostać z nami albo pozostać słaby i samotny. Taki w ybór ma każdy. – Będę z wami. Nie będę słaby. – Być może. To się okaże. Kapitan wyciągnął rękę. Iwen odruchowo zrobił to samo. Chłopiec przycisnął swoje przedramię do jego przedramienia i uścisnął je dłonią, w pobliżu łokcia. Odpowiedział uściskiem. Gest braterstwa. Znał to. Coś takiego istniało niemal wszędzie, choć gdzie indziej mogło nie oznaczać aż tyle. – Od teraz jesteś jednym z nas – oznajmił kapitan. – Wojownikiem. Zachowuj się jak na wojownika przystało. Dzielnie przyjmuj ciosy i nie uciekaj przed starszakami. Nie wspomniał ani słowem o pojedynku, lecz Iwen już rozumiał, że nie byłby dla niego żadnym wyzwaniem. Jego przeciwnik nie wyglądał na specjalnie silnego, a mimo to Iwen zebrał ciężkie lanie. Co mógłby mu zrobić on, najsilniejszy chłopiec w grupie? Dostrzegł logikę w jego decyzji. Ich kapitan, jego kapitan, nie był pierwszym lepszym osiłkiem trzymającym klasę w szachu swoją siłą. Robił coś więcej, z czym Iwen nigdy wcześniej się nie spotkał. – Nazywam się Iwen – powiedział. – Iwen Norrenson. – Będziesz Nowym. Przez jakiś czas, aż udowodnisz, że jesteś godny swojego imienia. Kapitan skinął głową i odszedł na bok. Wokół niego zebrała się grupka pięciu chłopców. Zaczęli cicho rozmawiać, Iwen wiedział o kim, lecz teraz patrzyli na niego inaczej. Trochę go to uspokoiło, ale tylko trochę. Przynajmniej przestał się ich bać. Co więcej, czuł wielką ulgę, że przetrwał walkę. Ból wciąż był dotkliwy i doprowadzał go prawie do łez, ale zagryzał wargę i od czasu do czasu mrugał wciąż wilgotniejącymi oczami. Bycie zbitym nie było przyjemne, lecz ze słów tamtego chłopca wywnioskował, że to dopiero początek. Jeśli uczniowie t ak silni jak oni działali razem, to musiał istnieć ku temu dobry powód. M oże już wkrótce będzie musiał na nich polegać, by bronić się przeciwko temu, co zmusiło ich do połączenia sił. Nie szukał przyjaciół. Od dawna przestało mu na tym zależeć, a to miejsce wydało się ostatnim, w którym mógłby ich znaleźć. Nieważne gdzie trafił, wszędzie był sam. Lubił być sam i nie zamierzał tego zmieniać. Liczyło się to, że zyskał towarzyszy. Cała klasa działająca jak jedna grupa, polegająca wzajemnie na sobie… To było więcej niż miał kiedykolwiek. To mu imponowało. Chłopcy zaczęli się rozchodzić. Iwen uznał, że nie ma na co czekać. Zrobił swoje i mógł wracać do domu. Na promenadę nie miał już ochoty. Rozejrzał się za swoją torbą, podniósł ją i ruszył powoli w swoją stronę. – Nowy, zaczekaj! – usłyszał za sobą czyjeś wołanie. Odwrócił się. Jego były przeciwnik podbiegł do niego. Iwen postanowił zaczekać. Był ciekaw, czego od niego chce. Wiedział jedno – nie chce się z nim więcej bić. Nigdy. – Nazywasz się Bebre, prawda? – spytał. – Czy do ciebie mogę mówić po imieniu? – Oczywiście – chłopiec uśmiechnął się lekko, z nieznaczną wyższością. Ten uśmiech zaskoczył Iwena. Nie był przyjazny, lecz nie był też złośliwy ani nieprzyjemny. – M ożesz do nas mówić po imieniu, do wszystkich, tylko nie do kapitana. Jeszcze nie teraz. – Przepraszam za twoje oko – powiedział, dostrzegając opuchliznę wokół oka Bebra.

21

– W porządku – Bebre tylko machnął ręką. – To nic w porównaniu z tobą. Za dwie godziny nie będzie po tym śladu. Iwen zdziwił się, ale nic nie odpowiedział. Czekał na to, co Bebre miał mu do powiedzenia. – Słuchaj… Chciałbym wyjaśnić ci kilka rzeczy, tak na wszelki wypadek. Nie wiem jak to jest tam u was na dole, ale u nas są… reguły. Jesteś teraz jednym z nas, dlatego chcę cię uprzedzić… zanim narobisz sobie kłopotów. – Kłopotów? – nie udawał zdziwienia. Powoli ruszył przed siebie. – Co to za reguły? – O, jest ich wiele – Bebre szedł obok niego. Patrzył to na Iwena, to na korytarz przed sobą. – Kapitan na pewno przydzieli ci kogoś, kto ci wszystko wyjaśni, abyś niechcący nie ściągnął na nas uwagi dorosłych. Chcę tylko byś wiedział o dwóch rzeczach, zanim się rozejdziemy. Bebre wyraźnie nie czuł się najlepiej rozmawiając z Iwenem. Został przyjęty do grupy, lecz nie było to równoważne z akceptacją. Inni chłopcy wydawali się być ze sobą zżyci; on psuł tę atmosferę. Tym bardziej był ciekaw dlaczego Bebre chciał z nim rozmawiać. – Co to za rzeczy? – spytał, chcąc ułatwić rozmowę. – Więc… ta walka tak naprawdę była tylko próbą i niczym więcej. Nie dla mnie, ale może dla ciebie… Wiesz, niektórzy nie potrafią znieść porażki, zwłaszcza starszaki. Arto nie pozwala nam bić się między sobą, bo to nas osłabia. Jeśli… jeśli czujesz do mnie złość, to możemy się zmierzyć, ale tylko na treningach. To, co się tutaj stało… Tylko ten jeden raz to było na p oważnie. M usiałem… Nikt nie lubił przegrywać. To wiedział każdy. Iwen nie zamierzał się mścić. – Jesteście grupą. Jesteśmy grupą – poprawił się szybko. – Rozumiem to Bebre i naprawdę nie chcę się z tobą bić – uśmiechnął się, lecz ukłucie w piersi zamieniło uśmiech w grymas. – A na pewno nie dopóki nie poznam sposobów, w jaki walczycie. Nie umiem kopać jak ty. – Nikt tego nie umie! – Bebre uśmiechnął się z dumą. – Jestem w grupie mistrzem kopniaków! Uczę tego innych, dlatego mówią na mnie Nóżka. Wiesz, jeśli chcesz, mogę ci kiedyś pokazać jak używać nóg. – Naprawdę? – Iwena zdumiało jak szybko Bebre zapomniał o całej sprawie. Pozazdrościł mu tego, bo sam tak naprawdę wciąż miał mu za złe tę walkę. Nie mógł zap omnieć jak brutalnie i beznamiętnie okładał go pięściami. Tego też będzie się musiał nauczyć – jak zapominać. – Oczywiście. Pamiętasz, co powiedział Arto? Każdy z nas czyni grupę silniejszą. Jeśli nauczysz się walczyć lepiej, wtedy wszyscy będziemy silniejsi. Oczywiście, pomyślał Iwen. To ma sens. Z tego samego powodu nie mogą trzymać do siebie urazy. Wszystko dla dobra grupy. Kapitan każe, wojownik to robi. Kapitan mówi: dość – wojownik bez wahania spełnia polecenie. Kłócić się mogą później, gdy zagrożenie minie. To było niczym historie wyjęte prosto ze starych projekcji o dawnym wojsku. Na swój sposób, zaczynało go to fascynować. – A ta druga sprawa? – spytał. Bebre zmieszał się i spojrzał pod nogi. – M ówię to tylko by się upewnić – powiedział niepewnie. – Nie pomyśl, że biorę cię za karalucha, ale… Są rzeczy, o których nie mówimy. Nikomu, nawet rodzicom. Iwen zatrzymał się, zdziwiony. – Boisz się, że naskarżę? – Nie wiem jak to jest na Ziemi – Bebre zaczął mówić szybko, tłumacząc się. Patrzył prosto na Iwena. – Nigdy tam nie byłem. Nikt z nas tam nie był. Urodziliśmy się tutaj i nie wiemy jakie tam są szkoły. M oże jest tam lepiej, może gorzej, ale my nigdy, nigdy nie mówimy dorosłym o tym, co się dzieje. Cokolwiek się dzieje, nigdy, rozumiesz? Iwen rozumiał. – Jasne – odpowiedział. – Rodzice mają dość własnych kłopotów.

22

– To nie chodzi tylko o to. Zobaczysz… czasami szkoła może być naprawdę zła, ale nawet wtedy nie wolno im o tym mówić. Nieważne jak źle jest teraz, zawsze może być jeszcze gorzej. Starszaki się o to postarają. Bebre uznał, że powiedział już wszystko, co chciał. Bez pożegnania zawrócił w stronę głównego korytarza. Iwen wciąż stał. Zastanowiło go to, co usłyszał, zwłaszcza ostatnie słowa. Bebre był bardzo poważny, a przecież mu nie groził. Nie wydawał się bać tego, że naskarży na niego i że Bebre będzie miał przez to kłopoty. Bardziej zdawał się dbać o to, by to on ich nie miał. To brzmiało jak dobra rada, choć dla niego wydawała się dość dziwaczna. Lecz przyjęli mnie do grupy, pomyślał, ruszając przed siebie, a grupa opiekuje się wszystkimi, którzy do niej należą. W tym mną, nawet jeśli jeszcze mnie nie zaakceptowali. Jego rada na pewno nie miała mi zaszkodzić. Iwen uznał, że niezależnie od tego jak dziwnie to wyglądało, powinien się do niej zast osować. Jakoś ukryje wszystko przed rodzicami. Wciąż byli zbyt zajęci ciągłymi problemami z pracą. Było ich jeszcze więcej od kiedy znaleźli się na stacji. A siostra… To mój prawdziwy problem, uznał. Trudno. Jak zacznie gadać, to jej przyłożę. M oże jest st arsza, ale to w końcu ty lko dziewczyna. Powinien milczeć. Ale nie dlatego że tak mu powiedział Bebre. Rodzice dość mieli własnych kłopotów, by dodawać im swoich. S tocznia Ubrany jedynie w krótkie spodenki od piżamki, Arto wyjrzał ostrożnie zza drzwi swojego pokoju. Nasłuchiwał. Nie chciał zostać zaskoczony przez rodziców podczas codziennego, porannego przygotowywania się do szkoły. Po dochodzących do jego uszu dźwiękach poznał, że matka jest już na dole, nie wiedział tylko, czy jest tam także jego ojciec. – M asz szorstką twarz – usłyszał niewyraźny głos matki. – Znów zapomniałeś wetrzeć maść? – Najwyżej się ogolę, jak dawni mężczyźni – zażartował ojciec. M atka chyba się roześmiała. Coś odpowiedziała cicho. Poczuł ulgę. Nie wiedzieli, jak bardzo bał się, że odkryją jego tajemnicę, taką samą, jaką miały wszystkie dzieci ze stacji. Zostawił otwarte drzwi. Wciąż nasłuchując podszedł do szafki, otworzył skrytkę i wydobył z niej zbroję. Sprawnym ruchem naciągnął ją na siebie. Na wierzch nałożył koszulkę. Spojrzał w stojące przy przeciwległej ścianie lustro, obrócił się bokiem i kiwnął głową, zadowolony z wyniku – jak zwykle nic nie było widać. Dla niego zbroja była czymś równie naturalnym jak buty, lecz dla dorosłych jej odkrycie byłoby… Nie wiedział czym, bo nie znał nikogo kto by wpadł, ale oznaczałoby to mnóstwo p ytań i, być może, także kłopotów. Kłamstwo w domu lub ból w szkole – taki miał wybór, jednak kłamstwo też go bolało, choć tylko w głowie, w myślach. Lekki ucisk przy pochylaniu się przypomniał mu, że z broja staje się na niego za mała. Cieszyło go, że rośnie tak szybko i staje się przez to silniejszy, lecz wkrótce będzie musiał ją posz erzyć. Poczuł lekką zazdrość do Nowego. Jego strój kompensacyjny nie odgradzał go od rodz iców. Nie był niewidzialną barierą, przyprawiającą go o strach za każdym razem, gdy go obejmowali. Lecz to minie. Postać z lustra pokiwała współczująco głową. Tak jak i on, wiedziała, że z czasem Nowy nauczy się tego, co oni robili od trzeciej klasy – jak zrobić zbroję, jak ją nosić i jak kryć przed rodzicami. Wbrew narzuconej samokontroli, z jego piersi wyrwało się, przypominające jęk rannego, ciche westchnienie. Kiedy zdarzyło się to po raz ostatni: przedwczoraj czy dwa rozjaśnienia temu? M atka znów go objęła. Czasem to robiła, lecz za każdym razem był równie nieprzygotowany. Zamiast się cieszyć, jego umysł zajmowała tylko jedna myśl – zbroja. Znów stał nieruchomo, pozwalając się obejmować, spięty i sztywny niczym plastikowy posąg, niemal sp araliżowany strachem, bojąc się, że gdy się poruszy, matka wyczuje jakąś fałdę pod koszulką.

23

Nawet najlepiej dopasowana zbroja nie była niewyczuwalna ani niewidzialna. A przecież nosił ją dla nich, by łatwiej wytrzymać szkołę, by pozostali razem. To nic, że czasem odgradzała go od nich – utkaną z plastalowych włókien – ścianą obaw i tajemnicy. Wszystko miało swoją cenę. To była jedna z pierwszych prawdziwych lekcji w szkole. Gdy tak stali, pomyślał, jakie to szczęście, że objęła go w ramionach, gdzie najtrudniej wyczuć zbroję. Złapał się na tym i stwierdził, że jest podły do szpiku kości. Od pięciu lat jego życie było pasmem kłamstw – jedno prowadziło go do drugiego, zmuszając do trzeciego. Oszukiwanie innych dorosłych, zwłaszcza Kosiarzy, dawało mu dziką satysfakcję i poczucie spełnionej zemsty, lecz nie potrafił zaakceptować tego, że musiał to robić także rodzicom. Bał się, że kiedyś nie wytrzyma i wszystko wygada. Oddałby wszystko co miał za jedną szczerą rozmowę, lecz wszystko co miał mogło być tego ceną – nawet oni sami. Kiedyś, jeden raz, dawno temu, zwilgotniały mu oczy i coś spłynęło po policzku. Pierwsza łza, nawet wtedy nie pamiętał od kiedy. Nie poruszył się, nie było więcej łez. Próbował ukradkiem zetrzeć zdradliwą wilgoć, lecz matka wszystko zauważyła. Zaniepokojona zapytała go co się stało, jakby zapomniała, że nawet dzieci czasem płaczą, nawet jeśli robią to rz adziej niż dorośli. Popadł w dziwne zakłopotanie. Nie mógł nad sobą zapanować, jak to robił w szkole. Zmieszał się. Zawsze to samo, pomyślał wtedy. Chwila nieuwagi i zaraz pytania. Nikt się nie pyta: dlaczego nie płaczesz? Dlaczego się nie śmiejesz? Jest odwrotnie. Tylko samokontrola pozwalała nie zwracać na siebie uwagi. Postanowił wtedy, że będzie lepiej się kontrolował, zwłaszcza w takich chwilach. To nic, że lekko zdziwiony ojciec stwierdził, że nie ma się czego wstydzić, że ewolucja nie bez potrzeby obdarzyła ludzi łzami i płaczem. Nie wtedy, gdy mam to na sobie, pomyślał. M ilczał, pozwalając się obejmować, wynagradz ając tym swoją nieobecność w domu. Potrzebowała tego. On też, lecz nie mógł sobie na to pozwolić. Z roku na rok czuł się z tym coraz gorzej – taka była cena zbroi i opłata za zachowanie całych kości; tylko czemu musiała być tak wysoka? Nowy miał szczęście. Arto poznawał swoją szkołę od piątego roku życia. Nowy był starszy . Łatwiej zrozumie, dlaczego nie może skarżyć. Jego lekcje będą mniej bolesne, wystarczy, że będzie się słuchał. Gorzej, że Nowy nie wyglądał na takiego, co się słucha. Nabrał powietrza, wypuścił je i przesunął dłońmi po piersi. Wykonana własnoręcznie zbroja idealnie przylegała do ciała. Czasem tworzyły się na niej widoczne fałdki, zdradzające jej obecność, ale tak było u każdego. Uśmiechnął się do swojego odbicia w lustrze. W szkole był kimś ważnym i musiał odpowiednio wyglądać. Nie jak byle dwojak czy trojak, chodzący po szkole z koszulą na wierzchu. Zmierzwił czuprynę i zmarszczył brwi, by wyglądać groźniej i bardziej zawadiacko. Robił co mógł, lecz rezultat nie zawsze był zadowalający. Czasem przeklinał siebie i los za swoją łagodną i niewinną twarz dziecka, jednak z zdążył się nauczyć, że co w jednym jest wadą, w innym staje się zaletą. Dzięki swojemu wyglądowi łatwiej oszukiwał dorosłych – a oni byli ważniejsi od szkoły. Posiedział chwilę, próbując przypomnieć sobie czy dzisiaj miał jakieś ważne rzeczy do załatwienia. Dziś wstał wcześniej i nie musiał się spieszyć. Wiedział, jak czuł się Nowy. Jeszcze nie zdawał sobie sprawy, że był tu zdany tylko na siebie. Będzie musiał nauczyć się wszystko ukrywać. Bić, by nie być bitym. Być twardym, aby ciosy, od pięści i słów, nie były tak bolesne – i kłamać, by nie wpaść w kłopoty. Nieważne jak bardzo była zła, szkoła czyniła go sprytnym, czujnym i silnym. Był przeciwieństwem rodziców, łatwo poddających się wszystkiemu i rzadko kiedy walczącymi o swoje. Wierzył, iż dzięki szkole będzie lepszy od nich. Jeśli chodziło o to, zgadzał się brać w tym udział. Najpierw jej nienawidził, tak samo jak rodziców, którzy zmuszali go, by tam chodził. Z czasem się przyzwyczaił, a potem nauczył się korzystać z przewagi wieku. Zaczął dostrzegać podobieństwa. Dorośli też łączyli się w grupy; nazywali je zespołami, a swoich przywód-

24

ców – przedstawicielami. Jak w szkole, lepsze i dobrze zorganizowane grupy miały przewagę nad innymi. Jednego nie rozumiał. Jeśli szkoła miała być przygotowaniem do życia, po co te udawane lekcje? Dorośli nie udawali, że nie wiedzą, co się dzieje. Nie potrafili tak dobrze skrywać swoich myśli. Tak samo było z, kierującą szkołami w całym układzie, Komisją Kształcenia i z Opiekunkami, jak zwali dorosłych z Urzędu Opieki. Jeśli dorosłych przerażały byle drobiazgi, co by zrobili gdyby poznali prawdę? Bardzo rzadko dopuszczał do siebie myśl, że tak dobrze nauczyli się oszukiwać, iż szkoła nie uczyła ich niczego. M ając z głowy swój codzienny problem, Arto przypomniał sobie o Lili. Sam ją tu sprowadził i czuł się za nią odpowiedzialny. Gdy się obudził, jej już nie było. Nie zwykła wyłazić w z aciemnienie z mieszkania, była na to zbyt wygodna. M usiała wstać przed nim. Stanął na łóżku. Uniósł poluzowaną kratę wąskiego szybu wentylacyjnego i zajrzał do środka. Kwadratowy otwór był niewielki, mniejszy od jego głowy. – Lili, kotku! – zawołał, wypatrując w ciemności jej zielonych oczu. Lili lubiła tam leżeć. Nigdy nie odkrył jak tam wchodziła. – Kici, kici! Nasłuchiwał chwilę, lecz z szybu nie doszły go żadne odgłosy. M usiała pójść na wycieczkę. Trudno, wróci, kiedy zechce. Sprawdził, czy ma przy sobie wszystkie potrzebne drobiazgi. Jak każdy, nigdy nie brał ze sobą nic, co byłoby cenne. Wyszedł na korytarz i szedł po schodkach do małego przedpokoju. M ieszkali w zamożniejszej sekcji stacji. Ich dwupiętrowe mieszkanie miało podwójną p owierzchnię standardu. Na górnym, mniejszym, piętrze mieściły się sypialnie jego trzyosobowej rodziny. Na dole był duży salon i całkiem spory pokój w głębi. Stać ich było nawet na osobną łazienkę. Na stacji, gdzie każdy kawałek przestrzeni miał swoją cenę, był to prawdz iwy luksus. Wchodząc do kuchni, niemal wpadł na Lili. Kotka rozpoznała znajome kroki i jak co dzień podbiegła do drzwi. Gdy wszedł, zaczęła ocierać się o jego nogi. – Tu się chowasz. – Spróbował wziąć ją na ręce, lecz wymknęła mu się zwinnie i siadła na podłodze, wyczekująco patrząc na niego swoimi dużymi, przymrużonymi oczami. Koty są takie dziwne, pomyślał, spoglądając w jej oczy. Zawsze patrzą tak, jakby wiedziały o wszystkim. M oże naprawdę wiedzą? Lubił obserwować koty. Wiedział, że są niezwykle int eligentne i nie lubią jak im się przyglądał. Odwrócił wzrok. M yślami ojciec był już w pracy. Jak zwykle sprawdzał coś na swojej podręcznej konsoli. M atka kończyła przygotowywać śniadanie. – Gotowy do szkoły? – spytała. Skinął głową i podszedł do kredensu. Z szuflady wyjął woreczek z napojem. Oderwał wyst ającą z zaworu zatyczkę, chwycił zawór wargami i wycisnął w usta łyk płynu. Spojrzał na stół. Dzisiaj na śniadanie były kanapki. Lili cierpliwie wyczekiwała, licząc, że dostanie coś lepsz ego niż kocie jedzenie. Siadł przy stole i sięgnął po jedną z kanapek. Kotka miauknęła, przypominając o sobie. Wst ała i podeszła bliżej. Pomiędzy dwoma kawałkami syntetycznego pieczywa nie było niczego, co chciałaby zjeść. Tylko dżem, oczywiście sztuczny. Wyroby z prawdziwych roślin były drogie. Pochodziły z kolonii i nigdy nie przywożono ich tyle, by starczyło dla wszystkich, nawet dla tych, których było na to stać. Na powierzchni planet Układu już dawno zabrakło miejsca dla roślin. Dla przemysłu ważniejsza była ruda niż naturalna żywność. Rozłożył kanapkę, pokazując Lili jej zawartość. – Przykro mi, Lili, nic dla ciebie nie mam – powiedział. – Znajdź sobie coś innego. Kotka stanęła na tylnych łapach, opierając się o jego nogę. Wyciągnęła głowę w stronę kanapki, wąchając ją z daleka, po czym cofnęła się, odwróciła i – demonstracyjnie okazując niezadowolenie – znikła w przejściu do sąsiedniego pokoju.

25

Gdyby tylko mógł tak zrobić ze szkołą… – Kanapki nie są dla kotów – przypomniała mu matka. – Dam jej coś później. – Ależ mamo! – Żadnych „ale”. To dla ciebie, nie dla niej. Westchnął, złożył kanapkę i zaczął ją przeżuwać. Ojciec robił to samo, pogrążony w swojej pracy. Jego konsola nie miała projektora, jedynie płaski, odwrócony tyłem do Arto, dwuwymiarowy ekran. Była mała; mogła długo pracować bez zewnętrznego zasilania. – Co w pracy, tato? – spytał między kęsami. – Co dzisiaj montujesz? Ojciec budował statki kosmiczne. Prawdziwe statki, nie jakieś tam kosmoloty, nieosiągające nawet połowy prędkości światła, a więc zbyt powolne do podróży międzygwiezdnych, rozwożące po Układzie to, czego nie mogły przerzucać międzyplanetarne miotacze masy – ludzi i delikatne towary. Budował gwiazdoloty, które wyruszały w daleki kosmos, ku innym gwiazdom. Takie podróże fascynowały Arto. – Dzisiaj? – ojciec wyrwał się z zadumy. – Dzisiaj przygotuję się do instalacji cewki rdzenia. Wiesz, co to takiego? Arto nie musiał patrzeć na schemat statku, by przypomnieć sobie rozkład pomieszczeń. Ich układ był podporządkowany cewce, przebijającej statek na wylot wzdłuż jego osi. W połowie odległości między rdzeniem a powierzchnią kadłuba, w równej od siebie odległości, szły trzy równoległe korytarze, połączone kilkoma poprzecznymi, oplatającymi rdzeń niczym pierścienie. Gdyby przekroił statek w poprzek, dowolny poprzeczny korytarz utworzyłby koło, którego środkiem byłby rdzeń, zaś korytarze byłyby punktami wpisanego w to koło trójkąta. Najdłuższy, główny korytarz łączył ze sobą dok na dziobie i sekcję rufową. Te korytarze, wraz z wykutymi przy nich pomieszczeniami, stanowiły dolny pokład – dolny względem sztucznego ciążenia cewki. Górny – tworzyły luźno porozrzucane, połączone w pary pomieszczenia, do których docierało się z dolnego pokładu przez pionowe szyby. – Pozwala poruszać się między planetami – odpowiedział. – Rozpędza plazmę, która wylatuje w kosmos i przesuwa statek do przodu. Ale to za mało, aby opuścić Układ, prawda? – Nie, to nie jest za mało. Dawno temu ludzie używali takich silników, by dotrzeć do innych gwiazd. Dzisiaj potrafimy to robić szybciej. Do tego służą emitery. Lecz rdzeń to nie tylko napęd. To także ciążenie. – Takie samo jak na stacji? Jak to działa? – Już nie uczą tego w szkole? – To nie to samo – wzruszył ramionami. – M ówią ci to, co chcą, a nie to, co chcesz wiedzieć. Sam to wiesz. Nie o to chodzi w szkole? Nie było to do końca prawdą, ale nie było też całkowitym kłamstwem. Na niektórych lekcjach naprawdę uważał. Nauczyciele mówili, że jest zdolny, zachęcali, by nie ograniczał się tylko do lekcji, jednak on twierdził, że nie ma na to czasu. Nieprawda. Znalazłby czas, lecz nie chciał wyjść przed innymi grupami na jajcogłowego. Już to, że uważał na lekcjach wystarcz yło, by mówili o nim różne rzeczy. Lecz znajomość sztucznego ciążenia mogła okazać się przydatna dla jego planu. W kanałach przyciąganie nie istniało. – To zależy od nauczycieli… Ale dobrze. Czy wiesz, dlaczego kropla soku zawisa w powietrzu, krople pod prysznicem muszą być popychane strumieniem powietrza, lecz rzucona w górę kanapka spada na podłogę? Arto coś o tym słyszał, jednak gdy się zastanowił, odkrył, że tak naprawdę tego nie rozumie. – W kanapce jest coś, co ją przyciąga do stacji. Takie małe cząsteczki. M y je jemy i przez to stajemy się ciężcy. – Te cząsteczki to magnograwiony, mikroskopijne kawałki metalu otoczone warstwą syntet yków, które pomagają wniknąć im do komórek naszego ciała i chronią nas przed ich szkodliwym działaniem. Ta warstwa pozwala krążyć tym cząsteczkom w naszych żyłach, utrzymuje

26

je we krwi i rozprowadza po całym ciele, do każdej komórki. Rdzeń stacji wytwarza pole magnetyczne, które je przyciąga. – Tak jak na statku? – Tak jak na statku. Rdzeń przechodzi przez oś dysku stacji, na przedłużeniu łączącej nas z Ziemią windy. No, mniej więcej. Winda nigdy nie jest prosta. Dlatego środkiem ciążenia jest dla nas oś stacji, niemal jak na powierzchni Ziemi. Nie tak jak na najstarszych stacjach, gdzie podłoga była jednocześnie ich osłoną. Ot i cała tajemnica. Nie ma pola, nie ma ciążenia. – Wygląda prosto. – A jednak, synku, stoi za tym bardzo skomplikowana technologia. Cewka musi być zmont owana z niezwykłą precyzją. Zajmuje mi to wiele dni. – Nie masz maszyn? Żadnych robotów, które by to zrobiły? – zdziwił się Arto. Stacja roiła się od przeróżnych maszyn i automatów. Wiedziało o tym nawet małe dziecko. To one utrzymywały stację, naprawiały ją, sprzątały – i pilnowały ludzi. – To trochę… skomplikowana sprawa. Korporacje wolą, by niektórymi rzeczami z ajmowali się ludzie. Tak wychodzi taniej. I dzięki temu mam pracę – uśmiechnął się do niego. – Znowu praca – odezwała się matka. – Nie wiem, czy się cieszyć, czy martwić. Pół dnia siedzisz w doku, a drugie pół myślisz, co będziesz robił jutro. I jeszcze zawracasz mu tym głowę. Używała starego zwrotu z Ziemi, choć na stacji nie było dnia ani nocy. Ale rodzice pochodzili z Ziemi. Do tamtych wyrażeń byli tak samo przyzwyczajeni, jak on do tych ze stacji. M atka nie lubiła rozmów o pracy, bo sama bezskutecznie p róbowała ją znaleźć. Kobiety na stacji nie były do niczego potrzebne. M ówiono, że o pracę dla nich było tak samo łatwo, jak o zezwolenie na opuszczenie Układu. Nigdy tego nie zrozumiał. To nie jej wina, że było tylu chętnych i że wszyscy woleli zatrudniać mężczyzn. – Czemu mam nie wyjaśnić, jak go to ciekawi? – odparł ojciec. – Niech ma jakieś zainteresowania. To dobra praca, dobrze płatna – zwrócił się do Arto. – Jeśli zechcesz pójść w moje ślady, na pewno tego nie pożałujesz. Arto uśmiechnął się. Chciałby pracować przy budowie statków, ale nie dla Floty. Już prędzej dla kolonistów, lecz Prawa Kolonialne zabraniały im budować gwiazdoloty. Nie wierzył, że zdoła nauczyć się tyle, co jego ojciec. Dziwne, bo nigdy nie myślał o ojcu jako o jajcogłowym, lecz skąd znał się on na tych wszystkich rzeczach, nawet tych niedotyczących jego pracy? Prawdziwy wojownik nie tracił czasu na naukę… Ale nie, to nie była prawda. Sam to robił, uczył się historii i astronautyki, i jeszcze czasem astrofizyki, jak był ciekawy temat. Lubił uczyć się o napędach międzygwiezdnych i fizyce kosmosu, słuchać o dawnej Ziemi i o tym jak mogła wyglądać historia wymarłych Obcych. Czasem żałował, że żaden z nich nie przetrwał, by powiedzieć, jak było naprawdę, lecz dla ludzi tak było najlepiej. Inni wojownicy nie mogli go zrozumieć. Nie po to chronili jajcogłowych, by się za nich uczyć. Zgadzał się z nimi, gdy chodziło o pozostałe przedmioty, zwłaszcza o chemię i biologię. Lecz inni wojownicy tak bardzo skupiali na walce, że nie zauważali, jak przydatna może być wiedza w przechytrzaniu dorosłych. Tolerowali jego dziwactwa, bo nie było nikogo, kto zdołałby odebrać mu przywództwo, zaś on sam nigdy nie pozwolił, by jego zainteresowania wpływały na sprawność grupy. Czy ojciec był taki mądry, bo na Ziemi uczyli inaczej? Co jajcogłowi powiedzieli wczoraj o Nowym? Wiedział dużo, choć nie tyle, co oni. M oże na dole dzieci naprawdę się uczą, wszystkie, nie tylko jajcogłowi? M yśl wydawała mu się niedorzeczna, lecz zbyt dobrze pas owała do Nowego i jego ojca. Gdy ojciec miał tyle lat co on, mógł być i silny, i mądry. Przypomniał sobie o przeprowadzkach Nowego. Czy, gdy byli na dole, jego rodzice też się przeprowadzali? Czy robili tak wszyscy na Ziemi? Nie miał jak tego sprawdzić. Tylko Nowy był w szkole nowy. Inni urodzili się tutaj.

27

– M oże i masz dobrą pracę, panie Wilan – odezwała się matka. Zawsze, gdy mówiła na p oważnie, zwracała się do ojca po imieniu. – Jednak to dzisiaj nie wystarczy. Gdyby nie ulga jedynacza, nie mielibyśmy aż tyle.

Ilustracja: Rafał Kulik Ojciec westchnął. – W całym Układzie nie ma pracy, która by pozwoliła utrzymać rodzinę z dwójką dzieci. Nie na takim poziomie jak nasz i nie bez jakiejkolwiek ulgi. Z wyjątkiem pracy w rządzie lub w którymś z zarządów – dodał szybko. – Lecz taka praca nie jest osiągalna dla każdego. – Kochanie, nie krytykuję twojej pracy – matka nieco złagodniała. – M yślę tylko, że gdybym coś znalazła, nie musielibyśmy się godzić na ten głupi dodatek. Arto, nie miałbyś nic prz eciwko siostrzyczce, prawda? – Jasne, że nie – odpowiedział trochę smutniej niż chciał – ale nie możecie tego zrobić. Zgodziliście się nie mieć, więc jakby się urodziła, Opiekunki zabrałyby ją do akademii. – Właśnie. Tak to wszystko wygląda. Prawa Populacyjne. Rób, co do ciebie należy i siedź cicho, to będziesz żył bogato i szczęśliwie. Jeśli to można nazwać szczęściem… – usiadła i mechanicznie sięgnęła po jedną z kanapek. Zawsze po coś sięgała, gdy stawała się tak ponura, jak teraz. M usiała coś zrobić z rękoma. Arto wiedział, o czym mówiła. Wkrótce po jego narodzinach rodzice zgodzili się nie mieć więcej dzieci. Nie mieli szansy na ulgę genetyczną, zachowującą standard życia nawet przy dwójce czy trójce dzieci. W zamian za regularne branie odpowiednich leków zyskali dostęp do szeregu zniżek i dodatków. Zrobili to, by jemu żyło się lepiej. Czasami tego żałował. Nieraz zastanawiał się, jak by to było mieć młodszego brata lub siostrę, nawet jeśli nie mieliby aż tyle impulsów co teraz ani tak dużego domu. Ale decyzja o jedynactwie nie była czymś, co można cofnąć. Złamanie zobowiązania było traktowane jak oszustwo czy kradzież. Nawet on rozumiał, że są inne sposoby na zmniejszenie przeludnienia. Ludzie mogliby op uścić Układ i zamieszkać na jakiejś kolonii, lecz zamiast im na to pozwolić, Rząd napisał Prawo Emigracyjne i stworzył Urząd Opieki. Gdyby nie ono, jego rodzice byliby już od dawna gdzie indziej. Gdyby nie ja, pomyślał, zrobiliby to nawet wbrew Prawu. Były dwa rodzaje praw – Stare Prawa oraz prawa rządowe – i każde mówiło co innego. Pierwsze – pozwalały mieć tyle dzieci, ile się chciało, te drugie twierdziły, że mając zbyt wiele dzieci rodzice nie potrafią zapewnić im właściwej opieki i stwarzają zagrożenie przeludnienia. W ten sposób Rząd naginał ograniczające go Stare Prawa, by wyjść na swoje. Po raz pierwszy spotkał się z tym, gdy znalazł Lili. Koty były na stacji od początku, odkąd ludzie porzucili nieudane próby walki ze szkodnikami za pomocą coraz wymyślniejszych maszyn. Szkodniki, zwłaszcza szczury, zbyt szybko się uczyły jak je omijać. Tylko koty p otrafiły uczyć się równie szybko. Ludzie przyzwyczaili się do ich obecności, pozwalając, by natura walczyła z naturą. Wielu trzymało je w domach. Gdy więc pewnego rozjaśnienia Arto znalazł kociaka, postanowił zabrać go ze sobą 28

M atka nie chciała kota w domu, lecz stanęło na tym, że skoro nie może mieć rodzeństwa, to powinien chociaż mieć jakieś zwierzę. Potem zdenerwowała się, gdy ojciec chciał zabrać Lili do lekarza dla zwierząt, by nie mogła mieć małych. Oznajmiła, że nie pozwoli zrobić kotu tego, co Rząd robi im. Ojciec stwierdził, że Rząd wcale ich nie sterylizuje, na co odpowiedziała, że jeśli tak, to niech zrobią jeszcze jedno dziecko. Kłócili się tak prawie całe rozjaśnienie. Arto czuł, że nie chodziło im już ty lko o kota, lecz także o niego, a raczej o to, że nie mają nikogo więcej. Gdy wrócił ze szkoły, było już po wszystkim. M atka wygrała, ojciec zabrał Lili do lekarza dopiero wiele miesięcy później, gdy urodziła małe kotki i gdy były one już dość duże, by je komuś oddać. Po powrocie ojciec powiedział, że teraz Lili może chodzić gdzie chce, a oni nie będą musieli się martwić o stado niechcianych kotów, jak to robi Rząd, nie będą też musieli wypędzać ich na ulicę, gdzie nie ma dla nich miejsca. Arto nie wiedział dokładnie o co chodzi z tą ulicą – był to jeden z tych ziemskich zwrotów, których nie rozumiał – ale czuł, że według ojca kotów na stacji było za dużo. Spytał go wtedy dlaczego Opiekunki nie robiły tego samego z ludźmi skoro to bezpieczne, a ojciec odpowiedział, że gdyby mogły, to pewnie wysterylizowałyby połowę ludzi, tych gorszych, uznając ich za dzikich. Wyjaśnił jednak, że Stare Prawa na to nie pozwalają i nikt nie waży się ich zmieniać, bo tego już by ludzie nie wytrzymali. Arto wspomniał, że może kot y na stacji są dzikie, ale gdyby nie one, to szczurów byłoby jeszcze więcej. Ojciec odpowiedział tylko, że ludzie to nie koty i że mogą myśleć nad tym co robią, po czym wyszedł. Przy stole zapadła cisza. Rodzice szybko kończyli rozmowę, gdy schodziła na pewne tematy. Ojciec przysunął do siebie konsolę, wracając do planowania. Arto postanowił nie przerywać milczenia, jednak i tak wiedział, co sobie myślą. Nie chcieli być tutaj, tak samo jak on. Gdyby mogli, odlecieliby do pierwszej lepszej kolonii, gdzie moż na było mieć tyle dzieci, ile się chciało i gdzie każdy miał pracę, lecz bez niego nie chcieli opuścić stacji. Przeze mnie, wiedział to, choć rodzice nigdy by mu tego nie powiedzieli. Nieważne, czy świadomie, czy nieświadomie, ale był winien, bo się urodził, bo Rząd zrobił z niego zakładnika, a rodzice zrezygnowali dla niego z drugiego dziecka. M uszą tu zostać, bo mam tę głupią pluskwę, jak każde dziecko w Układzie. Dorośli noszą swoją na karcie i zawsze mogą ją zostawić w domu. M y tak nie możemy, bo Stare Prawa każą dorosłym czuwać nad nami i zmuszać do nauki. Ale to nie o to chodzi Opiekunce, tylko o szantaż. Wiemy, gdzie jest wasz syn lub córka, oto, co nam mówią. Albo zostaniecie z nim, tutaj, albo uciekniecie sami, a wtedy, zgodnie z prawem, wasze dziecko będzie należeć do nas, bo wy okazaliście się złymi rodzicami. Oddamy je Flocie, wychowamy w akademii i jeśli przeżyje, będzie nam służyć i łapać takich jak wy. Ale ja jeszcze wam pokażę, pomyślał ze złością, jeszcze wam ucieknę i wtedy wy wszyscy, wy przeklęte szczury z Opieki, przekonacie się, gdzie możecie sobie ją wsadzić. Jeszcze się przekonacie, kto zostanie tutaj, a kto stąd odleci. – Zapomnij o tym małym draństwie, synu – głos ojca zupełnie go zaskoczył. Arto drgnął. – Nie warto zawracać sobie głowy. To było jak odpowiedź na jego myśli. Czyżby ojciec wiedział? Nie, nie o to mu chodziło. Arto spostrzegł, że kątem oka cały czas bezwiednie wpatrywał się w niewielką wypukłość na opartym o stół lewym ramieniu. Obaj myśleli o tym samym, choć w inny sposób. Pożałował, że przed założeniem koszulki nie zaprogramował jej rękawów na dłuższe, by ukryły ten dowód jego niemocy. – To tylko dla twojego bezpieczeństwa, Arto – matka ścisnęła go lekko za rękę. – Stacja jest niebezpieczna. Tyle dzieci ginie w wypadkach… Akurat, pomyślał. To nie o to w tym chodzi, mamo, i ja to rozumiem. Nie jestem już dzieckiem. Wiem, skąd się biorą te wypadki. – Podobno kiedyś ludzie znakowali zwierzęta – odpowiedział chłodno, choć z żalem. – Kiedy jeszcze nie potrafili hodować organów i jedzenia w zbiornikach, tylko musieli uprawiać pola i

29

hodować zwierzęta, by mieć co jeść. Wtedy znakowali swoje bydło, by łatwiej je odszukać. I my jesteśmy jak to bydło – ostatnie zdanie powiedział wręcz lodowatym głosem. I po to oznakowali go ci z Opieki. Chcieli, by pożarła ich akademia. Biedny, mały Arto, ironicznie rozczulił się nad sobą, oto, co oni z ciebie zrobili. Niewolnika, tak mówił Dael. I jeszcze szkoła… M atka, zmrożona tonem jego głosu, cofnęła rękę. – Przepraszam – powiedział. – Nie chciałem, aby zabrzmiało to tak… – Dorośle? Prawdziwie? – spytał ojciec. – Ale tak właśnie jest – spojrzał na matkę. – Wypadkom można zapobiegać na wiele lepszych sposobów. Człowiek, nawet tak młody, zawsze wyczuje prawdę. – Dlaczego ludzie zgodzili się kiedyś nosić w sobie coś takiego? – spytał Arto. – Gdyby wtedy się nie zgodzili, dzisiaj nikt nie mógłby nas zmuszać do noszenia tych pluskiew. – A… Widzisz, wtedy takie… pluskwy były przydatne. Nasi przodkowie odrzucili je dopiero, gdy rząd zaczął nadużywać swoich uprawnień. Stare Prawo, Karta Praw Człowieka, nie p ozwalały zmusić ludzi do noszenia lokalizatorów wbrew własnej woli. Lecz zapis o dzieciach pozostał. Dla dobra dzieci… – ojciec zamilkł. – M amo, też to miałaś, prawda? I ty też, tato, jak byłeś mały? Też ci wszczepili pluskwę? – Tak, Arto. Też to miałem. I twoja mama, i jej mama, i jej ojciec, i mój… Urząd Opieki robi to od dawna. Lecz w dniu dwudziestych urodzin, z samego rana poszedłem do Urzędu i kaz ałem wyjąć z siebie to małe paskudztwo. Na to nie ma rady, musisz przeczekać. Ja nie będę tyle czekać, pomyślał ze złością. Nie aż do dwudziestego roku życia. Sama myśl o pluskwie wprawiała go w ponury nastrój. Znowu czuł się jak w potrzasku, samotny i otoczony przez wrogów, bez przyjaciół, a tak naprawdę i bez rodziców, bo choć byli obok, to nie mógł z nimi o tym porozmawiać. I była jeszcze szkoła. Chcecie mnie, pomyślał. Chcecie, bym był twardy, bo taki się wam bardziej przydam. Nie ma już żadnych Obcych, sami się zniszczyli, i ta cała wielka, wspaniała Flota, o której wciąż tyle mówią, wcale nie ma nas bronić, tylko pilnować. Tylko czekacie aż mi albo rodzicom podwinie się noga, by mnie zabrać do akademii i wychować na bezwolnego żołnierza Floty. Jest eście gotowi nas zniszczyć, jeśli tylko pomoże wam to prz erobić nas zgodnie z waszym życzeniem. M iał rodziców, nie tak jak ci, którzy trafili do akademii. Czasami myślał, że jest mu przez to łatwiej, lecz w tym najważniejszym nie mogli mu pomóc. Widział ich codziennie. Byli tuż za ścianą, gdy kładł się spać. M ógł z nimi rozmawiać, a mimo to był sam. Był dla nich ciężarem na drodze do wolności. Czy tego nie rozumieli? Jednak dorośli nie rozumieli tak wielu rzeczy, że czasem go to dziwiło. On rozumiał. Tak długo uczył się obserwować, słuchać i myśleć, aż odkrył, że aby się chronić, musi nauczyć się manipulować innymi. – Nie jesz, Arto? – z zamyślenia wyrwał go głos matki. – Coś ci dolega? – To nie to – odpowiedział. – Tak sobie myślę… – O lokalizatorze? Arto, ojciec ma rację. Szkoda twojego zdrowia. Po prostu o tym zapomnij. Ale ja nie mogę, mamo, pomyślał. Nie potrafię zapomnieć, że to draństwo – to dobra nazwa – trzyma mnie tutaj, a was razem ze mną. – M oże zamiast rozprawiać o rzeczach, na które nie mamy wpływu powiesz nam, co robisz w szkole? – zaproponowała i to obudziło jego czujność. – Nic o niej nie mówisz. Te dziecinne sekreciki… – Kiedy nie mam o czym. Tam jest nudno i nic się nie dzieje – powtarzał to zawsze, niemal automatycznie. M usiał wymyślić inną wymówkę, inaczej przestaną mu wierzyć. – Nie wierzę, że tam nic się nie dzieje – nawet ojciec oderwał się od swojej konsoli, by p orozmawiać o szkole. – To jakaś dziwnie spokojna szkoła. W mojej tak nie było. Czasami biłem się z kolegami i też nie mówiłem o tym rodzicom.

30

– Czasami się zdarza – Arto wzruszył ramionami. Zbyt idealne kłamstwo zawsze budziło wątpliwości dorosłych. – To nic wielkiego. Nie biłeś się codziennie, prawda? – Ale od czasu do czasu, to i owszem. Dzieci czasem się biją. Czasem… – O czym mam opowiadać? Siedzimy nad konsolami i coś tam robimy. Różne rzeczy. Większość do niczego mi się nie przyda… – I po szkole tak samo? Gdy byłem w twoim wieku to połowę czasu spędzałem z kolegami, a połowę nad komputerem. Arto ledwo się powstrzymał, by nie wydąć pogardliwie warg. Tylko jajcogłowi marnowali czas na zabawę. Jego ojciec rzeczywiście był jajcogłowym! Arto nie był głupi. Czuł, że mógłby dorównać im wiedzą, gdyby tylko chciał. Ale nie chciał. Jajcogłowi byli na samym dole hierarchii ważności. To wojownicy rządzili szkołą. Arto zamierzał sam decydować o sobie, a nie czekać, aż zadecydują o nim inni. – To chyba dobrze, że się uczę – odpowiedział. – Nie o to wam chodzi? – To bardzo dobrze! – zapewniła go matka. – Twój ojciec ma dobrą pracę, bo wie i umie więcej niż inni – ojciec przytaknął skinieniem głowy . – Tylko… zajmuje ci to tyle czasu… Jesteś dzieckiem, a starasz się być dorosłym. Na to będziesz miał dużo czasu, całe życie… Czas… Arto spojrzał na odmierzającą czas cienką błonkę, naklejoną na grzbiet lewej ręki, zasilaną ciepłem jego ciała. – M uszę już iść – przerwał, zrywając się od stołu. – Wrócę jak zwykle. Złapał jedną z kanapek i odwrócił się do drzwi. – M oże tym razem wrócisz do domu zaraz po zajęciach zamiast włóczyć się z kolegami? – zawołała za nim matka. – Choć raz nie robiłabym obiadu tylko dla siebie… Nie odpowiedział. Bardzo tego chciał, ale po prostu nie mógł. M usiał zajmować się szkołą, aby przetrwać kolejne rozjaśnienie, by wieczorem wrócić do domu i by wszystko wyglądało tak, jakby nic się nie stało. Obejrzał się. Ojciec patrzył na niego z zainteresowaniem. – Taki wiek – już przy drzwiach usłyszał, jak mówi cicho do matki. – Nasz syn wcześnie zaczyna dorastać. Słyszałem, że na stacji to normalne. Nie chciał tego słuchać. Wyszedł. Uciekał, by nie kłamać. Pośpiesznie ruszył w stronę windy, gdzie zwykle czekał na niego Żimmy, starając się o wszystkim zapomnieć. ••• Wilan Waspers powoli zbliżył się do strefy kontroli przejścia prowadzącego do doku stoczni. Od kilku tygodni uważnie, lecz dyskretnie przeczesywał ten wąski odcinek korytarza. Gdyby za długo i zbyt nachalnie wszystkiemu się przyglądał, strażnicy lub nawet komputer stacji mogliby zwrócić na to uwagę. Wtedy zarejestrowany przez perceptory obraz Wilana gapiącego się na czujniki uzyskałby odpowiednio wysoki priorytet „niezwykłości”, by zainteresować tym ludzką obsługę. System miał swoje wady. Komputer do analizy wykorzystywał ogólne wzorce zachowania ludzi. Dorosły z dzieckiem nie wzbudziłby jego podejrzeń, niezależnie od miejsca zarejestrowania. Przeszkody były dwie – ludzie, których łatwo było oszukać, oraz elektronika, której bezlitosnej uwagi nie dało się odwrócić, lecz która była bardziej naiwna niż dwulatek. Szukał sposobu obejścia czujników automatycznej kontroli lokalizatorów. Nie było tu czytników DNA, analizatorów zapachu czy skanerów siatkówki. Był tylko czujnik sprawdzający lokalizatory przechodzących pracowników. Centrala wierzyła, że stocznia jest tak dobrze zabezpieczona, iż nie da się przez nią wydostać na zewnątrz. Sam, jako pracownik, nigdy nie miał problemów z przekroczeniem tego odcinka korytarza, podobnie jak jego żona. Oboje mieli wstęp pracowniczy, lecz nie Arto. Nie dzieci.

31

Ene miała rację. W niektórych miejscach, jak stocznia, dzieci nie powinny się znaleźć. Były takie ciekawskie i nieuważne… Zwłaszcza te małe potrafiły wcisnąć się wszędzie, w każdą, najmniejszą nawet dziurę, często z tragicznym dla nich skutkiem. Rodzic, choćby zdarł struny głosowe, nie był w stanie zmienić natury ich zachowania. Zresztą, kto w ich wieku zachowywał się inaczej? M usieli je chronić. Temu służyły lokalizatory i czujniki. W tym jednym wypadku naprawdę chodziło o bezpieczeństwo. Lecz zbyt często był to tylko kamuflaż, chroniący nadużycia tej technologii – i to kamuflaż bardzo prymitywny. Nie każdy wiedział – bo nie każdy chciał wiedzieć – że identyfikatory służyły także Korpusowi Ochrony Stacji – Kosie, jak ich wszędzie nazywano. Na Ziemi pozwalały odróżnić zwykłych ludzi od bezimiennych. Bezimienne dziecko nie posiadało wszczepionego lokalizatora; gdy dorosło, nie dostawało także identyfikatora. Na stacji prawdziwy powód wszczepiania identyfikatorów był inny. Wilan czuł, że Arto intuicyjnie to rozumiał. Teraz ten system był dla niego przeszkodą. Problem stanowiły dwa czujniki. W takich miejscach zawsze montowano je parami. Wszystko, co miał zrobić to odłączyć je jednocześnie tak, by wyglądało to bardziej na przepięcie czy awarię przekaźników niż na sabotaż – i była jeszcze sprawa wykrycia uszkodzenia przez automatyczną diagnostykę systemu. Wystarczy moment by Arto znalazł się po drugiej stronie – lecz jak go sprowokować? M oże źle podchodzę do problemu, pomyślał. Po co walczyć z czujnikiem? Nie jego mam pokonać, a uruchamiający go nadajnik. Jak przemycić tędy Arto razem z lokalizatorem, który sprawia, że nie ma prawa tu przebywać… Informacje o budowie i działaniu lokalizatora nie były jawne, lecz wiedza o zabezpieczeniach przed usunięciem była powszechna. Lokalizator wykrywał pulsowanie krwi i spadek temperatury poniżej trzydziestu sześciu stopni. Analizował zmianę składu swojego otoczenia i alarmował, jeśli nie zgadzała się ze składem żywej tkanki. Gdy coś go uaktywniło, wysyłał sygnał alarmowy, niezależny od sieci czujników. Wtedy wyruszała nagonka – automaty przeszukujące, żelboty, psy Kosiarzy oraz policja. M niej liczni wiedzieli, że do łączenia się z czujnikami urządzenia te wykorzystują zaawansowane układy kodowania transmisji, oparte o zmienne klucze szyfrujące. Ale ta wiadomość była równie precyzyjna jak stwierdzenie, że na Ziemi istnieje życie – nie mówiła nic na temat tego jak ono wygląda. Zwolnił. Nie musiał udawać zamyślenia. Jak co dzień minął strefę działania czujników, sz ukając pomysłu wartego rozważenia. ••• Hala montażowa stoczni znajdowała się na samej kryzie stacji. M iała półtora kilometra wysokości, trzy długości, lecz przy swoich rozmiarach była nieproporcjonalnie wąska – dwieście metrów z ledwością wystarczało, by upchnąć potrzebne roboty. M aszyny zajmowały tu większość powierzchni; pracowały bez chwili przerwy, składając elementy lub przenosząc je do wnętrza budowanego statku. Te najbardziej niebezpieczne czy hałaśliwe znajdowały się w bocznych pomieszczeniach. Obiekt ich pracy tkwił nieruchomo na zewnątrz stacji, doczepiony dziobem do spodniej części kryzy. Choć dla planetarianina asteroida mogła wydać się ogromna, dla Wilana była najmniejszą, przy jakiej pracował – niemy symbol jego epoki, epoki podboju Kosmosu na ogromną skalę, świadczący, iż ludzkość coraz lepiej panowała nad swoim otoczeniem. Z z ewnątrz asteroida przypominała wystrzelony z Ziemi pocisk, który prz ywarł do kadłuba stacji. Na obwodzie było wiele takich stoczni przemieszanych z dokami. Przy każdej tkwił inny p ocisk, mierzący w Ziemię swoim emiterem. Utrzymywany przy stacji przez ogromną śluzę montażową i kilka mocnych włókien cumowniczych, oczekiwał na chwilę, gdy, decyzją ludzi, stanie się kolejnym skalnym wygnańcem, błąkającym się po Peryferiach, przesuwającym gra-

32

nicę znanej przestrzeni. Według planu miało się to stać już za miesiąc, lecz Wilan wiedział, że ta chwila trochę się opóźni. Jedyną drogą do wnętrza statku była para śluz. Półkolista, niemal dwudziestometrowej wysokości śluza montażowa wydawała się niczym wrota w porównaniu z tkwiącym w niej kilkumetrowym otworem głównej śluzy statku. Zaprojektowano ją tak, by mimo wielomiesięcznej pracy połączenie ze statkiem pozostało szczelne. M iało to swoje wady. Sama zamiana statku zabierała kilka minut, lecz aktywacja połączenia była o wiele bardziej skomplikowana. Sy stemy wymiany powietrza statku i stoczni, zasilanie, łącze sieci komputerowej – wszystko musiało zostać rozłączone i zabezpieczone. Wszystkiego pilnowały automaty, gotowe na najmniejszy błąd zablokować całą procedurę. Każdy jej etap był autoryzowany przez centralę. W tym czasie w hali montażowej mogli znajdować się jedynie pracownicy Obsługi Kosmicznej oraz wszędobylscy Kosiarze. Śluza stoczni była tu jedynym wyjściem prowadzącym w kosmos, otwartym ledwie na kilka minut, w trakcie których odczepiano gotową jednostkę, by zastąpić ją kolejnym kadłubem. Nawet ekipy pracujące na zewnętrznej powierzchni statku wychodziły w przestrzeń przez śluzy spoza stoczni. Hala mogła wydawać się słabym ogniwem ochrony stacji, lecz to było tylko złudzenie. Podszedł do gigantycznej, plaszklanej szyby, jaką była zewnętrzna ściana hali montażowej. Statek miał niewiele ponad dwa i pół kilometra średnicy – nie dość by przesłonić całą semikrystaliczną taflę. Jej idealna przezroczystość dawała poczucie swobody; kosmos po jej drugiej stronie był niemal namacalny. Takie same szyby opasywały stację wzdłuż obu promenad. Potrafił zrozumieć desperatów, którzy z bronią w ręku i skafandrem na grzbiecie próbowali rozbić taką szybę. Chęć wydostania się stąd czasem odbierała ludziom zmysły. Zapominali, że broń ręczna nie jest w stanie choćby naruszyć molekularnej struktury plaszkła. Spojrzał przez szybę. Na zewnątrz grupa automatów krzątała się między nieskończenie czarnym mrokiem kosmosu a, oświetloną tu i ówdzie reflektorami, powierzchnią asteroidy. Pomagało im kilkudziesięciu ludzi. Nie musiał patrzeć na symbole na ich skafandrach by wiedzieć, że są z Obsługi Kosmicznej. Tylko oni mogli wyjść na zewnątrz. Rozbierali zewnętrzny dok; powłoka ochronna została już zdjęta, pozostały tylko kratownice. Jeszcze przedwcz oraj ta ogromna konstrukcja z krat, prętów i płyt szczelnie okrywała kadłub, ułatwiając montaż zewnętrznych elementów, wiercenie i klinowanie otworów zewnętrznych śluz, a potem montaż emitera. To on miał rozpędzić ten kawał skały do granicy dziewięćdziesięciu ośmiu procent prędkości światła – granicy, której jak dotąd nie udało się przekroczyć. Wilan już dawno nie miał okazji spojrzeć w kosmos. Gwiazdy zdawały się być tak blisko, choć w rzeczywistości były odległe; przypominały mu dlaczego buduje statek za statkiem, wiedząc, że większość z nich powstaje na zamówienie Floty. Czuł ironię sytuacji. Wytwory jego rąk leciały tam, gdzie sam nie mógł się dostać. Dawno temu Rząd postanowił, że Układ ma być gigantycznym i jedynym centrum przemysłowym ludzkości. Reszta, jak Prawa Emigracyjne, była tylko konsekwencją tej decyzji – koniecznością utrzymania potencjału produkcyjnego i wysokiej konkurencyjności na rynku pracy. Wilan często powtarzał w myślach, że żyje w chorych czasach, w których praca stała się ważniejsza od rodziny. Ten świat dąży do zagłady, uznał, i to o wiele szybciej niż wtedy, gdy Ziemia była podzielona na państwa. M ógł albo to rzucić, albo ciągnąć dalej, lecz po tym, co zrobił w ciągu ostatnich miesięcy nie potrafiłby o wszystkim zapomnieć. To co, że byli bogaci. Zarabiał dużo, lecz lata pracy w takim miejscu potrafiły doszczętnie zmęczyć człowieka. Uczynić go mniej wydajnym i mniej konkurencyjnym. A pracę miało się tak długo, jak długo pozostawało się konkurencyjnym wobec tych, którzy chcieli ją mieć; jak długo doświadczenie przeważało nad spadkiem wydajności. M oże wy trzyma tu kolejne jedenaście lat, jednak to nie będzie trwało wiecznie. Co wtedy? Gdy nadeszła oferta pracy w stoczni, Ene była w ciąży, a on szukał sposobu by zapewnić im byt. Dla tej posady oboje rz ucili wszystko. Pozostawili swoje przeszłe życie i wkroczyli w nowe, ledwie z tą garstką rze-

33

czy, które był sens zabierać ze sobą na górę. Tak wtedy, jak i dziś Wilan uważał tę decyzję za słuszną. Na stacji czuł się bardziej wolny. Nawet jeśli kraty były tu bardziej namacalne niż na Ziemi, mógł przez nie wyjrzeć na zewnątrz. Na Ziemi o pewnych sprawach nie wypadało mówić. M ożna było to robić, bo istniała wolność słowa, lecz nie gwarantowała ona braku problemów. Na stacji śmiało rozmawiali o rz eczach, o których na dole strach było szeptać. Tutaj kosmos przychodził do nich. Każdego dnia na pokład każdej stacji schodziły setki kolonialnych kupców i przewoźników – zbyt dużo, by utrzymać ziemski reżim informacyjny. Rząd wiedział, że nie zdoła ukrócić swobody wymiany myśli i informacji. Nawet nie próbował. Zamiast tego wolność myśli kosztowała tu swobodę ruchów. Na Ziemi trzeba było uważać na to, co się mówi, za to można było iść gdzie nogi poniosły. Tu było na odwrót – nie bez powodu. Stacje były jedynymi bramami do gwiazd. Ktokolwiek chciał opuścić Układ, musiał przez nie przejść. Trzy kwadranse później, ubrany w roboczy kombinezon, Wilan zeskoczył z załadowanej platformy, sunącej wzdłuż magnetycznej poduszki transportera. Poduszkę tworzył pas ustawionych nad i pod podłogą dodatkowych cewek, pozwalających na regulowanie pola magnetycznego niezależnie od pola stacji. Tak powstał korytarz regulowanego ciążenia, którym lekkie maszyny przewoziły sprzęt i materiały ważące normalnie nawet dziesięć razy tyle. Uboczne skutki Wilan odczuwał na sobie – czuł się jakby jechał kolejką na Księżycu. Transporter nie był przystosowany do przenoszenia ludzi, lecz rozmiary hali wymuszały jego wykorzystyw anie. Wskoczyć na poruszającą się platformę – mimo zmniejszonej w locie masy ciała – uniknąć zderzenia i zeskoczyć na miejscu, nie przewracając się na podłogę – wyglądało to na popisy cyrku zmiennej ważkości, lecz te sztuczki znali tu wszyscy. Stanął przed śluzą. M imo miesięcy pracy asteroida pozostała ledwie wydrążonym kadłubem, nie przystosowanym do lotów z żywą załogą. Ich zadanie kończy ło się na montażu niezbędnych do lotu podzespołów oraz tego, czego nie mogli zrobić koloniści – nic więcej i nic mniej. Sterowany przez komputer gwiazdolot miał zostać skierowany ku odległemu sektorowi przestrzeni, gdzie po wykończeniu będzie pełnić swoją służbę. Tam otrzyma nazwę, numer kodowy i pierwszą załogę – ludzi, których rodzice jeszcze się nawet nie narodzili. Do tego czasu skała była gwiazdolotem jedynie z nazwy. Nikt, poza Wilanem, nie wyobrażał sobie, by w tym stanie mógł spełnić swoją funkcję. Taka była polityka ekonomiczna Układu. Prawa Kolonialne zapewniały monopol na budowę statków osiągających prędkości podświetlne. Rząd trzymał je twardą ręką. Niemal wszystkie koncesje na ich budowę trafiały do lokalnych korporacji; jedynie kosmoloty budowano tam, gdzie miały służyć. Stwarzało to pewien problem. Dzięki sieci łączności tachionowej informacja potrzebowała najwyżej dni, by dotrzeć do najodleglejszych zakątków ludzkiego dominium. Gdy statek docierał do celu, większość dodatkowego wyposażenia okazywała się muzealnym złomem. W kadłuby wsadzano więc tylko to, co było nieosiągalne dla kolonistów lub niezbędne do lotu. Najważniejsze były dwa podzespoły – emiter napędowy i reaktor. Od dwóch wieków ich konstrukcja pozostawała prawie niezmieniona, osiągając szczyty swojej wydajności. Nie pozostało w nich nic, co można było ulepszyć. Jedynie nowe odkrycie mogło naruszyć ten porządek, lecz zmieniłoby ono o wiele więcej niż budowę gwiazdolotów. Wilan przeszedł przez śluzę doku stoczni. M inął krótki łącznik i wszedł na kładkę. Przeszedł przez skalną jaskinię doku statku, minął śluzę wewnętrzną i skierował się w stronę głównego tunelu pierwszego pokładu. Nic dziwnego, że nikt nie traktował poważnie tej drogi ucieczki. Gwiazdolot był pozbawiony systemów podtrzymywania życia. Bez komór inercji jego pasażer zginąłby od towarzyszącego przyspieszaniu przeciążenia. Gdyby jakimś niezwykłym przypadkiem ktoś zdołał to przeżyć, musiałby wytrzymać kilka lat pokładowych podróży do najbliższej stacji przystankowej.

34

Wilan nie sądził, by było to niewykonalne. Wariackie, mało realne, lecz nie niemożliwe. Jego plan był tak prosty, że aż genialny w swym zamyśle, dość śmiały i bezczelny, by się powieść, choć gwiaździście trudny w realizacji. M iał możliwości, potrzebną wiedzę i dość determinacji, by go urzeczywistnić. Nie była to jego pierwsza próba, jednak mogła okazać się ostatnią. Nie dlatego, że nie wierzył w powodzenie – po prostu nigdy nie był tak blisko celu. Nie mówił o tym nawet własnej żonie, lecz był coraz bliższy chwili, gdy ten pusty, martwy kadłub stanie się ich biletem do wolności. Od kiedy zaczął realizować swój plan, Wilan prowadził w pracy podwójne życie. W pierwszym posłusznie montował przewody transportujące plazmę – to w nią zamieniała się woda nim trafiła do komory reaktora. Instalował reaktor, w którym wskutek łączenia się wodoru w hel, a helu w azot, plazma zamieniała się w gaz. Po usunięciu z niego dwutlenku węgla, ust awieniu stężenia azotu i neonu oraz uzdatnieniu wykorzystywano go do stworzenia astronautom atmosfery wewnątrz statku. Potulnie układał cewki rdzenia, stanowiące część napędu międzyplanetarnego. Pomagał w zakładaniu ekranów antyradiacyjnych, mogących z równym powodzeniem chronić przed promieniowaniem komputer pokładowy, jak ich własne ciała oraz zagłuszać lokalizator jego syna. W swoim drugim życiu sekretnie przygotowywał kadłub do montażu systemów. M iały one ich chronić, gdy zanurzą się w wygenerowanej przez komputer wirtualnej rzeczywistości. Gromadził żywność, którą automaty będą ich karmić. Przygotowywał się do zainstalowania dodatkowego reaktora – który miał to wszystko zasilać. Skupił się tylko na tym, co było niezbędne do przetrwania. Po zakończeniu przyspieszania astronauci mogli wychodzić z komór inercyjnych; oni będą w nich siedzieć aż do chwili, gdy przyjdzie im opuścić pokład. Skrzętnie ukrywał swoją działalność. Wykorzystywał znajomości do zdobywania potrzebnych części oraz swój spryt i umiejętności, by je montować. Statek wciąż wyglądał na nienadający się do lotu załogowego. Każdy rządowy agent, Protektor, mógł to sprawdzić. Tylko kto chciałby przeszukiwać niesprawny statek? Tylko stuknięty Kosiarz oraz równie stuknięty pracownik stoczni. Nie, nie stuknięty. Zdesperowany. Gdyby chodziło wyłącznie o niego, nie wahałby się ani chwili. Istniała technologia pozwalająca zakonserwować ciało na czas lotu – komory konserwujące. Lata świetlne od najbliższej bazy czy okrętu, były ostatnią szansą ratunku dla astronautów. Skazani przez los na zagładę, wypijali kilka litrów płynu zastępczego i zamykali się w specjalnych komorach. Gdy zapadali w sen, impuls elektromagnetyczny zestalał płyn; cząsteczki wiązały się w molekularną siateczkę, chroniącą delikatne struktury komórek przed zgubnymi skutkami zamrożenia ciała – ostatniego etapu konserwacji. Od czasu do czasu znajdowano i ożywiano zaginionych przed wiekami Tułaczy, którzy w ten sposób wymknęli się śmierci. Do przetrwania wystarczyła im komora konserwująca i akumulator, mający dość energii, by wytworzyć impuls i zakończyć proces zamrażania. Potem nie potrzebowali już nawet zasilania. Czas przestawał się liczyć. Niestety, zbyt często dochodziło do powikłań przy ożywianiu. Układ krążenia mógł nie wytrzymać wchłonięcia dodatkowych litrów płynu. Naczynia w mózgu mogły popękać wskutek nagłej zmiany ciśnienia krwi. Sam proces przywracania do życia był tak skomplikowany i zależny od reakcji organizmu, że nie mógł być przeprowadzony automatycznie. M usiał nadzorować go żywy człowiek. Nawet astronauci unikali konserwowania jak ognia. Co innego konserwować się, gdy śmierć zagląda w oczy, a co innego dla wygody. Na coś takiego godzili się jedynie ci, dla których cel lotu znajdował się często aż na krańcu znanej przestrzeni – czyli koloniści. Byli jeszcze żołnierze Floty, lecz oni nie mieli nic do powiedzenia. Wilan sprawdził harmonogram prac jego zespołu z zeszłego rozjaśnienia. Spojrzał na zegarek. Praca przy cewce rdzenia zajmie mu kilka godzin, dość, by inżynierowie skończyli pracę. Gdy w stoczni pozostaną sami technicy, wtedy przejdzie do innej części kadłuba, do pomieszczenia, w którym prace już się zakończyły. Kilka rozjaśnień wcześniej dociągnął tam prz e-

35

wody zasilające; wkrótce zamierzał zainstalować podłączenie do komputera. Dzisiaj przygotuje złącza dla przyszłych komór inercyjnych. Wiedział, że jest zmęczony i że wygląda na zmęczonego. Już sama jego oficjalna praca wysysała z niego całą siłę. Nawet żona widziała, że coś z nim jest nie tak, lecz nie mógł zwolnić. Być może będzie musiał przyspieszyć. Jeszcze miesiąc, może dwa, i statek zostanie ukończ ony. Do tego czasu wszystko musi być gotowe. Kanał – Więc tak naprawdę niczego się nie uczycie? – Uczyć się? – Orfius prychnął pogardliwie. – Tylko jajcogłowi się uczą. Po to ich trzymamy. Wskazał na jednego z chłopców z grupy, który stał w asyście dwóch innych, silniejszych. Zupełnie jakby go pilnowali, pomyślał Iwen. Nietrudno było dostrzec linię, dzielącą uczniów w całej szkole na dwie bardzo nierówne cz ęści. Znaczną większość stanowili wojownicy, reszta składała się z jajcogłowych i beks. O tych ostatnich ledwie słyszał; w ich klasie nie było ani jednej. Niewiele więcej wiedział o jajcogłowych, poza tym, że zajmowali dwa pierwsze rzędy stanowisk. Nie wiedział, skąd brało się to przezwisko i dlaczego mało kto mówił im po imieniu, lecz domyślał się, że ma to coś wspólnego z organizacją grupy. Stali na korytarzu szkoły. M imo iż dookoła pełno było dzieci, czyniony przez nie hałas był słabszy od znanego mu z przerw w ziemskich szkołach. Nikt tu nie biegał, nie ścigał się po korytarzach. M łodsi chłopcy przemykali się chyłkiem, czujnie obserwując otoczenie niczym przestraszone zwierzątka. Robili wszystko, by omijać ich z daleka. Zapamiętał – należy schodzić z drogi starszym od siebie. Teraz, zamiast obserwować, Iwen bacznie słuchał Orfiusa. Jak oświadczył, kapitan polecił mu zostać jego niańką. M iał mu wyjaśnić „pewne sprawy” – a w miarę jak Iwen słuchał, te sprawy stawały się coraz ciekawsze. Chłopcy przezywali Orfiusa Grubaskiem, co zdało mu się dziwne. Był wprawdzie pucołowaty i niewysoki, lecz szczupły, z jasnymi, przedzielonymi łagodnym przedziałkiem, krótkimi, sterczącymi włosami i błękitnymi oczami. Nie wyglądał na szczególnie silnego; siedział w drugim rzędzie, przed Bebre, zaraz za jednym z jajcogłowych. Kapitan przeniósł miejsce Iwena do tego samego rzędu, a zatem mieli podobną, niską, rangę – Orfius był wojownikiem w sam raz do niańczenia nowego. – To oni słuchają nauczyciela i robią jego zadania – wyjaśniał dalej Orfius. – Wszystko, co robią przesyłają na twój projektor. Jeśli chcesz być jednym z nich, to proszę bardzo – dodał ironicznie. – Podobno byś się nadał… choć ledwo. Dobry wojownik nie zajmuje się nauką i odrabianiem lekcji. Nie mamy na to czasu. Teraz zrozumiał panującą w klasie zależność. Jajcogłowi odpowiadali za dobre oceny wszystkich uczniów, zaś w zamian wojownicy bronili ich przed innymi. Coś za coś. Każdy robił, co potrafił najlepiej. Niezależnie od obaw, jakie żywił wobec tego miejsca, taka szkoła zdała mu się spełnieniem marzeń. – Jak to robicie? Nie zauważyłem niczego… – Gdybyś zauważył, znaczyłoby, że coś jest nie tak, a to się jeszcze nigdy nie zdarzyło. – Nie zdarzyło? Nigdy? Ani razu? – Nigdy – Orfius uśmiechnął się i pokręcił głową. – Jak to działa? – A kogo to obchodzi? Chcesz być wojownikiem czy nie? To jest zajęcie jajcogłowych. Jak coś zepsują, to… – ręką wykonał gest wyrzucania czegoś do kosza.

36

Ilustracja: Rafał Kulik Nie musiał mówić nic więcej. W grupie nie było miejsca na błędy. – Ale… nauczyciel widzi co robisz na projektorze! Obraz jest przezrocz ysty… – A właśnie, że nie widzi! – Orfius uśmiechnął się łobuzersko. – Projektory są jakby… podzielone. Po jednej stronie jest jeden obraz, a po drugiej inny. Po drugiej stronie projektor wygląda… wygląda… No, jest tam to, co ma u siebie twój opiekun. Jak się pomyli, wiesz do kogo iść. Po swojej stronie możesz robić, co chcesz. To jakiś układ podwójnej projekcji. Orfius sprawiał wrażenie, że nic z tego nie rozumie. Iwen rozumiał trochę więcej, ale tylko trochę – dość, by wiedzieć, że to skomplikowane. – Zwykły projektor może robić takie rzeczy? – To jakaś zabawa światłem – Orfius podrapał się w głowę. – Projektor też to robi, ale… Wiesz, jak chcesz wiedzieć, o co chodzi, idź do jajcogłowych. Chociaż… nie wiem, czy nawet oni potrafią to wyjaśnić. Rada wydała mu się rozsądna, lecz na razie Iwen wolał ograniczyć swoje kontakty do już poznanych dzieci. Świadomie zaczął budować wokół siebie ochronny krąg towarzyszy, kt órzy zniechęcą innych do zaczepek. Technika tyleż cyniczna, co skuteczna. – Ktoś musi coś wiedzieć – zauważył. – Ktoś musiał to stworzyć. – Pewnie uczniowie przed nami. Wiem, że tak jest od dawna. Starszaki mogą wiedzieć więcej, ale radzę ci ich o to nie pytać. Nie odzywaj się do nich, chyba że cię zaczepią. Iwen obiecał sobie, że posłucha tej rady. Niemniej, odgadł szybko, że niezależnie od tego jak działa układ podwójnej projekcji, posiada on pewien słaby punkt. – A co się stanie jak nauczyciel stanie mi za plecami? Wtedy zobaczy to, co ja. – Nie. To działa automatycznie. Program śledzi nauczyciela i odwraca drugi obraz w jego stronę. On nie może zobaczyć tego, co naprawdę robisz, nawet gdy stoi tuż za tobą. – Ale… ja też niczego nie będę widział! – Widzisz? Zaczynasz rozumieć – Orfius uśmiechnął się. – Gdy dorosły cię zajdzie, nikt ci nie pomoże. Nie możesz zwracać na siebie uwagi. Rozumiał. Nic dziwnego, że miejsca z tyłu były najcenniejsze. Te z przodu były dla jajcogłowych – i nowych. – Kto to wymyślił? Chyba nie dorośli? – No co ty, dorośli mieliby pomagać się oszukiwać? Orfius popukał się w czoło i szeroko uśmiechnął. – To robota jajcogłowych. Ciągle wynajdują nowe sztuczki. Tworzą nowe programy i dołączają je do innych. Starszaki są w tym dobre. Są tu najdłużej i wiedzą najwięcej, ale nie lubią się dzielić. Wolą zabrać coś siłą niż handlować. Iwen zastanowił się nad tym. – Jeśli to jajcogłowi uważają na lekcji, to moje oceny zależą od nich, nie ode mnie?

37

– Zobaczysz jak zrobią za ciebie testy lub pomogą przy odpowiedzi – Orfius szturchnął go lekko. – Tak wstawiają błędy, że nauczyciele nie widzą, że zrobiła je ta sama osoba. Dorośli nie mają pojęcia, co potrafimy – dodał z dumą. Wciąż, pomyślał Iwen, to nie musi być najlepsze z możliwych rozwiązań. Tylko jajcogłowi znali się na sieci, nikt inny nie rozumiał jak ona działa, to zaś ograniczało możliwości jej wykorzystania. Iwen wolał zrozumieć to, czego używał – i być może dlatego nigdy nie nauczył się walczyć tak dobrze jak oni. Był po części jajcogłowym, po części wojownikiem – a na dobrą sprawę ani jednym, ani drugim. Czuł, że nadeszła chwila wyboru. – Taki wojownik to co robi? – spytał Orfiusa. – Tylko się bijecie z innymi wojownikami? – Zwykle tak, ale mamy też inne zajęcia. M usimy chronić jajcogłowych i dbać o zapasy, o impulsy dla starszaków… – zastanowił się. – Ale najważniejsza jest siła grupy. Wojownik to najważniejsza funkcja w całej szkole. – M yślałem, że to nauczyciele są najważniejsi. – Dorośli się nie liczą! – Orfius lekko się zirytował. – O niczym nie wiedzą. – Jak to? Nie wiedzą o niczym? – Orfius pokręcił głową. Brwi Iwena uniosły się w zdumieniu. – Nikt im nic nie mówi? Zupełnie nic? Ani razu? Orfius tylko kręcił głową. Iwen nie mógł uwierzyć, by to wszystko działo się za plecami dorosłych. Ktoś musiał od czasu do czasu coś powiedzieć. Były lokalizatory, perceptory… N awet jeśli uszkodzone, to ich obecność o czymś świadczyła. Chyba że… Zaczął mieć niejasne przeczucie, że dobrze zrobił, od początku trzymając język za zębami. Gaduły i skarżypyty nigdzie nie były popularne, ale czuł przez skórę, że tu chodziło o coś więcej. Tajemnica mogła być głębsza niż z początku przypuszczał, poważniejsza niż bójki między jakimiś gangami czy grupami, nawet jeśli były bardziej ostre niż ta wczorajsza. Gdzieś w jego umyśle zapaliło się ostrzegawcze światełko. Jeśli dzieci tak sprawnie oszukiwały nauczycieli, do czego jeszcze mogły być zdolne? Wspomniał nauczycielkę. M oże rz eczywiście dorośli nic nie wiedzą? – A spróbowałby który co powiedzieć! – odparł hardo Orfius. – Zwykle skarżą się ci najmłodsi: pierwszaki, dwojaki i trojaki, ale oni nic nie wiedzą o szkole. Jak tylko oberwą, lecą do rodziców. Wtedy zjawiają się dorośli i obserwują tych, których taki karaluch wskaże. Cz asami obserwują też innych. Wtedy naprawdę musisz się uczyć i uważać na wszystko, co robisz. I nauczyciele karzą tych, co pobili skarży pytę, takiego nędznego karalucha… – Karalucha? – Tak. Karaluch to słabeusz, coś bez wartości, co dba tylko o siebie i nie uznaje zasad. Wierz mi, Nowy, marny jego los. Taki obrywa od każdego. Nigdy nie wie, kiedy czeka go zasadzka. – Ale co to ma do mówienia czegokolwiek dorosłym? – Jeszcze nie wiesz? – zdumienie Orfiusa było szczere. – Skarżenie się szkodzi wszystkim. Dla takiego nie ma litości, musi się nauczyć trzymać język za zębami. Jak się nie zamknie za pierwszym razem, obrywa jeszcze mocniej. Orfius machnął ręką w kierunku jakiegoś sześcioletniego malucha. Chłopiec zatrzymał się w miejscu, z paniką w oczach. Dopiero widząc, że nie zwracają na niego uwagi, ze strachem powoli zawrócił i odszedł. Nie odbiegł, mimo że się bał. Iwen zapamiętał to – nie należy uciekać przed starszakami. Nie wiedział dlaczego, lecz skoro sześciolatek mógł to zrozumieć, to on powinien tym bardziej. W milczeniu trawił to, co usłyszał. Dotąd wszystko było zwyczajne, każda szkoła niemal taka sama. Tu były reguły, tam ich nie by ło. Póki ich nie pozna, nie będzie mógł czuć się bezpiecznie. – Oni dopiero się uczą, więc obrywają tylko trochę, jak ty wczoraj. Ale ty, Nowy, wyglądasz na takiego, co ma swój honor – Iwenowi wydało się, że ujrzał na twarzy Orfiusa coś na kształt uznania. – Nie chciałeś się skarżyć rodzicom.

38

– Nie myślałem, że to ważne – to akurat była prawda, choć nie tak, jak rozumiał to Orfius. Przeczucie go nie zawiodło. Nie powinien szukać pomocy ani u rodziców, ani u nauczycieli. Cokolwiek się będzie działo, musiał radzić sobie sam. Zauważył coś jeszcze – chłopcy z grupy mówili sobie wszystko. Tylko Bebre mógł im zdradzić, że nie chciał skarżyć. – Tylko najmłodsi lecą do rodziców – powiedział pogardliwie Orfius. – Prawdziwy wojownik nie może się tak poniżać. Nowy, nie jesteśmy pierwszakami. Orfius znowu nazwał go Nowym. Nie on jeden. Nowy to, Nowy tamto – zaczynało go to drażnić, ale ukrywał swoją niechęć, by ich nie prowokować. Dzieci lubiły powtarzać nielubiane przezwiska. Ci z tylnych ławek zdawali się być takimi, którzy to robią, może z wyjątkiem Arto. Przezwisko kilka razy dziennie przypominało mu o Ziemi i o tym, że naprawdę jest tu nowy. Nienawidził ciągłego bycia Nowym, jeszcze raz i jeszcze, bez końca. Te prz ezwisko stawiało go poza grupą. – Jak długo będziecie mówić na mnie „Nowy”? – spytał, niby od niechcenia. – Jak długo on będzie tak na mnie wołał? – Kapitan? Nie wiem. Pewnie aż coś z ciebie wyrośnie. – A ty? Wciąż nazywają cię Grubaskiem. – Bo gdy byłem pierwszakiem, byłem najgrubszy – Orfius uśmiechnął się. Nie był to uśmiech złośliwy czy gorzki. Orfius akceptował swoje przezwisko, a może nawet lubił. Teraz nie był, zauważył Iwen w myśli, ale przezwisko pozostało. Świetnie. Będę Nowym aż do końca szkoły. Chyba że przyjdzie ktoś nowszy albo znów się przep rowadzimy. M oże tym razem nie byłoby to takie złe. – Tobie to nie przeszkadza? – Nie. Czemu? – Tak pytam… – Przezwiska są normalne. Każdy ma jakieś. Przydają się, zwłaszcza podczas wypraw. – A Żimmy, ten wysoki chłopak? M ówicie na niego „Dziadek”. Wydaje się starszy od was. Dziwne przezwisko. Wcale nie wyglądał na dziadka. Przypomniał sobie swoich dziadków. Jednego już prawie nie pamiętał, poza tym, że go nie lubił, a drugiego nie widział już od bardzo, bardzo dawna. Tak samo było z babciami. Jego ziemscy koledzy znali swoje babcie i dziadków, nawet pradziadków i prababcie. M ieszkali blisko nich lub z nimi. A on… jego domem była cała Ziemia. Czuł się tym zmęczony. – Bo jest starszy; ode mnie o półtora roku. Ty lepiej tak do niego nie mów. Nie wtedy, gdy może to usłyszeć. Żimmy to prawdziwy starszak i… czasem zachowuje się jak starszak. Iwen nie wiedział, co to znaczy: „zachowywać się jak starszak”, ale nie był pewien, czy chce się tego dowiedzieć akurat na sobie. Czy jemu też powinien schodzić z drogi? Uznał, że nie, że to by była oznaka słabości. Obaj należeli do tej samej grupy. Nie byli sobie równi, jednak w grupie nikt nie schodził drugiemu z drogi. – M yślałem, że wszyscy są w tym samym wieku. – Na początku tak, ale czasem… Dwa lata temu opiekun Dziadka coś pokręcił. Przez niego nie zdał ze swoją klasą i trafił do nas. – Kapitan go przyjął? – Nie od razu – pytanie wprawiło Orfiusa w zakłopotanie. – Na początku nieźle się ze sobą spięli. Starszaki są zwykle silniejsze i jak trafiają do klasy młodszaków, to uważają, że muszą dowodzić. Nowy…, znaczy Żimmy, też tego próbował. Iwena ukłuło wahanie w głosie Orfiusa, gdy nazwał Żimmiego Nowym, to jak się poprawił. Dotąd to Żimmy był nowy, lecz teraz przezwisko należało się jemu. Pozbycie się go zajęło Żimmiemu dwa lata. On nie zamierzał tak długo czekać. Przypomniał sobie spojrzenie Żimmiego, gdy szukał przeciwnika do swojej pierwszej walki. Żimmy chciał, by wybrał właśnie jego. Gdyby Iwen nie wiedział, że to Arto jest kapitanem, pewnie spełniłby milczące życzenie jego oczu. Żimmy wyglądał najgroźniej ze wszystkich.

39

Był bardziej dziki, bardziej agresywny i wyższy od każdego innego chłopca z klasy, lecz Iwen już wiedział, że to nie ten wysoki chłopiec jest tu najważniejszy. Dotknął dłonią lewego boku. Wciąż go bolał, choć wczoraj wziął po kryjomu aż dwie tabletki przeciwbólowe. Dwie dodatkowe łyknął dziś rano – te były ostatnie. M atka skończyła medycynę, zauważy znikanie tabletek. M usiał nauczyć się walczyć z bólem. Tym bardziej ciekawiło go jak radzą sobie z tym inni, jak poradził sobie Bebre, lecz pytając o takie rzeczy wyszedłby na słabeusza. – Arto pokonał starszaka? – Dokładnie tak było! Żimmy go wyzwał, ale Arto był silniejszy. Nie od jakiegoś tam słabeusza, ale od samego Dziadka! – w głosie Orfiusa brzmiał wyraźny podziw. – Potem się zaprzyjaźnili. Arto to najlepszy kapitan w całej szkole. Słowa Orfiusa potwierdziły wczorajsze domysły Iwena. Nie chodziło o siłę. Oni nie bali się kapitana, oni go szanowali. Wyczulony zmysł obserwacyjny Iwena pokazał mu więcej niż dostrzegała większość chłopców z grupy, choć byli tu dłużej niż on. Orfius mógł sobie wierzyć, że Żimmy uległ sile ich kapitana i może tak było dwa lata temu, lecz dziś słuchał go z własnej woli. Jak ktoś taki zgodził się słuchać poleceń kogoś młodszego od siebie? Iwen zrozumiał, że Arto nie był byle tępym wojownikiem. W jakiś nieznany mu jeszcze sposób scalał grupę w jedność. Znalazł sposób na Żimmiego – czy znajdzie i na niego? Iwen nawet nie myślał nad takim rozwiązaniem. Nikomu się nie podporządkowywał, za wyjątkiem rodziców, a i to nie zawsze. – Naprawdę jest najlepszy? – spytał. – M uszą być silniejsi od niego. – Och, ale nie ma sprytniejszych! U nas nie jest tak jak u innych. Pamiętasz, co ci wczoraj powiedział? To jest prawda. – Prawda o czym? – O bójkach w grupie. Arto jest mądry. Wie, że takie bójki nas osłabiają. Lepiej współpracować niż się bić. Dla Iwena nie było to niczym nowym. Prawie nie zwrócił uwagi na to stwierdzenie. Prawie, gdyż w porę uświadomił sobie, że tu jest inaczej. Tu rządziła siła, na współpracę nie było miejsca – chyba że była to współpraca wymuszona. – Nikt inny tak nie robi? – No… nie. Kilku kapitanów naprawdę rządzi grupą, a nie tylko… No wiesz. Ale jest ich bardzo, bardzo niewielu, a Arto jest od nich lepszy. – Orfius, jestem tu nowy – przypomniał – więc nie wiem. Jak jest w innych grupach? Skąd to wiesz? – Z różnych rozmów… i od szpiegów – Orfius nie był pewien, czy powinien powiedzieć wszystko, ale mówił, bo tak kazał kapitan. – Żimmy czasem coś opowiada i słyszałem trochę od innych. Inni kapitanowie traktują swoje grupy jak młodszaków i robią z nimi co chcą. Walczą razem i razem na nas napadają, ale potem biją się między sobą. Każdy martwi się o siebie. Arto, on nami dowodzi, wiesz, trochę jak w wojsku i… myślę, że tak jest dobrze. Jesteśmy silniejsi, inni nas szanują, jajcogłowi mają spokój, więc mamy lepsze oceny – poklepał Iwena po ramieniu. – M ówię ci, Nowy, trafiłeś do najlepszej grupy w całej tej szczurzej norze. Chodź, zaraz zacznie się lekcja. Nauczyciele nie lubią jak się spóźniamy. Iwen mechanicznie ruszył za nim, rozważając w myślach wszystko, co usłyszał. Arto był inny niż reszta dzieci, ale jak daleko ta inność sięgała? Postanowił go obserwować. Iwen na razie był tu nikim, ledwie Nowym bez wartości, a Arto był kapitanem. Jeśli miał coś znaczyć w grupie, jeśli miał znaleźć w niej spokój i ochronę przed resztą dzieci, stanie się tak tylko za zgodą kapitana. Nie mógł się do niego zbliżyć, ale mógł obserwować, tak jak Arto obserwował jego, w tym samym celu – by się przekonać na ile może na nim polegać.

40

Na następnej lekcji jego konsola została włączona do systemu grupy. Iwen wreszcie mógł zobaczyć jak wyglądała nauka w nowej szkole. Dokładniej – jak nie wyglądała. Z początku otrzymywał wiele ostrzegawczych notek o swojej nieostrożności. Parę razy zwrócił na siebie uwagę nauczyciela. Pouczali go, lecz bez złośliwości, pamiętając, że pewnych rzeczy jeszcze nie poznał. Wciąż czuł granicę między sobą a resztą klasy, ale to było naturalne. Za mało o sobie wiedzieli. Byli wprawdzie razem, należał do nich – jak to wczoraj ujął kapitan – lecz to nie czyniło go jednym z nich. Do tego dnia Iwen, trafiając do nowej klasy, starał się niczym nie wyróżniać. Tutaj, jeśli chciał sobie wyrobić imię, musiał postępować odwrotnie. Zaczął szukać czegoś, co zwróciłoby ich uwagę – i znalazł. Posiadał coś, czego nie miał nikt inny, a co wzbudzało żywe zaint eresowanie niemal wszystkich uczniów. Posiadał wspomnienia o Ziemi. Choć zawsze była w pobliżu, była tak samo nieznana dla nich, jak stacja dla niego. Nie trwało długo nim to zrozumiał, nim ktoś na kanale ogólnym zadał mu pytanie: jak to jest na dole. Odpowiedział – i dostał następne pytanie, i kolejne. Inni zaczęli dołączać do rozmowy. Zanim Iwen się sp ostrzegł, był w centrum uwagi. Pisali tak szybko, że ledwo nadążał odpisywać. Rzadko kiedy był w stanie przeczytać wiadomość nim ta przepłynęła w górę okienka wiadomości. Z trudem orientował się w sieci krzyż ujących się wątków. Jeszcze nigdy tak intensywnie nie używał panelu projekcji klawiatury, lecz odpowiadał, uznając zaspokojenie ich ciekawości za doskonałą okazję do zacieśnienia kontaktów z grupą. Wykorzystywał ją, by wejść między nich, by choć na chwilę zapomnieli, że jest Nowy, nawet jeśli wciąż się tak do niego zwracali. Opowiadając o sobie, stawał się mniej obcy. Czasami rzucał własne pytanie, wplatając je w treść rozmowy, wymieniając jedną wiedzę na drugą. Cały czas bacznie szukał jakichkolwiek wiadomości z konsoli kapitana. Na próżno. Rzucił jakąś wymówkę by oderwać się od pytań i zaczął obserwować rozmowy, myśląc, że kapitan milczy, bo nie chce konkurować w dyskusji. Liczył, że Arto wreszcie się odezwie, lecz tak się nie stało. Iwen zrozumiał, że nie jest przyczyną jego milczenia. Arto nie uczestniczył w dyskusji, robili to za niego zastępcy. Przyjrzał się wprowadzanym przez nich uwagom i zadawanym pytaniom, uznając, że większość z nich nie pasuje ani do ich zainteresowań, ani do pełnionej funkcji. Wiedział, komu najprędzej przypisałby ich autorstwo. To nie był prz ypadek. W dyskusjach na kanale ogólnym zastępcy odgrywali rolę pośredników kapitana. Podziw Iwena dla kapitana wzrósł jeszcze bardziej. Uderzyła go dorosłość tego rozwiązania. Doskonały kompromis, pomyślał z uznaniem, przypominając sobie słowo, którego ojciec tak nie lubił. Na przerwie Arto rozmawiał z każdym, był jednym z nich, lecz na lekcji odcinał się od nich, komunikując się przez pośredników. To podkreślało jego rangę, nie izolując od ot oczenia. Arto był zarówno towarzyszem, jak i dowódcą, wiedział, jak uczestniczyć w ich zwykłych, dziecięcych rozmowach, nie tracąc respektu, jakim go otaczali, pozostając kolegą. Nawiązywanie kontaktów przez konsolę szło mu łatwo, lecz na przerwie Iwen starał się unikać innych dzieci. Nie dlatego że tak chciał, po prostu robił tak z przyzwyczajenia. Wciąż łapał się na tym, że znów to robi, aż w końcu pomyślał, że może nie jest gotowy, by to zmienić. Ale będzie musiał. Samotność nie była już czymś, co dodawało powagi i pozwalało z achować dystans – tu była powodem obaw wśród jego nowych towarzyszy. Czuł, że nie pozwolą mu pozostawać samemu, choćby dla dobra grupy – i jego samego, jak powtarzał kap itan, ile razy zobaczył, że stoi z dala od innych. Po części sami byli sobie winni. Nie próbował ich zagadywać, a oni nie próbowali rozmawiać z nim, lecz nawet jeśli jego koledzy nie podchodzili do niego i nie próbowali wciągnąć do swoich rozmów, zaczął czuć się wśród nich nieco swobodniej. Wiedział, że jedna lekcja to za mało by się zaprzyjaźnili, ale nie był już nieznajomym. Nowym może, lecz nie obcym. Z tą optymistyczną myślą, pogrążony w zadumie, podążał powoli korytarzem, szukając klasy, w której miały odbyć się jego kolejne zajęcia. Jeszcze nie zapamiętał rozkładu pomieszczeń w

41

szkole. Zwykle mijało kilka miesięcy nim nauczył się odszukiwać sale bez patrzenia na oznaczenia. Przeprowadzki wyrobiły w nim zmysł orientacji, lecz czasem to nie wystarczyło, by zapoznać się z nowym miejscem, tym bardziej, że nowa szkoła była duża. Chodziło do niej kilkanaście tysięcy uczniów, a nie była największą na stacji. – Hej, ty! – głos wybił się ponad cichy gwar, docierając do jego świadomości. Dochodził gdzieś z tyłu i należał do jakiegoś starszaka. – Ty, mały śmieciu, chodź tu! Nie zareagował. Głos mógł być skierowany do kogokolwiek, jednak Iwen stał się czujny. Powstrzymał się przed spojrzeniem do tyłu, koncentrując się na stawianych krokach. Wciąż szedł powoli, bez pośpiechu, spoglądając na drzwi kolejnej sali, udając, że nic nie usłyszał. – Słuchaj, ty mały gnojku, ty, w tej długiej koszuli! Albo przyjdziesz sam, albo my pójdziemy po ciebie. A wtedy… W głosie zabrzmiała wyraźna groźba. Iwen nie miał już wątpliwości, chodziło o niego. Z atrzymał się i odwrócił powoli, starając się zachować spokój mimo przyspieszonego bicia serca. Było ich trzech, starszaków o jakieś trzy lata starszych i kilkanaście centymetrów wyższych od niego. Stali wyczekująco, z założonymi rękoma, poirytowani jego opieszałością. To się nie może skończyć dobrze, ocenił. Będą kłopoty. Ale zaraz pojawiła się inna myśl. Nigdy nie uciekaj przed starszakami. – Tak, do ciebie mówię, szczurzy bobku! Co tak świecisz oczami, jak kot w ciemnym koryt arzu? Nie było po co się stawiać. Podszedł do nich powoli, nie na tyle by ich zdenerwować, ale dość, by nie pomyśleli, że mu zależy. Niech będzie jak chcecie, uznał niechętnie, ale nie zamierzam całować was po tyłkach. Stanął przed tym, który do niego mówił, zakładając, że przewodzi tej bandzie. M iał ciemnobrązową skórę i mocno zaczesaną w górę czuprynę, tworzącą czub. Nadawała ona jego głowie wygląd kropli deszczu lub czarnego płomienia – obie rzeczy nie do ujrzenia na stacji. Przezornie poczekał, aż tamten odezwie się pierwszy. – M asz szczęście. Nie widziałem cię wcześniej, a znam wszystkich pętaków z tej sekcji. Nowy? – Tak jakby – Iwen posłał mu zmęczone spojrzenie. – Niezły połów! – drugi z trójki starszaków uśmiechnął się złośliwie. – Nowi zawsze coś mają. – Chodzę do klasy Arto. Smoczy Jeźdźcy – Iwen uznał, że warto powołać się na swoją grupę. – Ach tak? – na starszaku nie zrobiło to żadnego wrażenia. – Nie wiedziałem, że dostał nowego. Dobra, pewnie nie znasz jeszcze naszych zasad – podkreślił dwa ostatnie słowa. – Jak mnie zadowolisz, to dziś ci podaruję, ale następny raz masz lecieć biegiem jak cię zawołam, jasne? Na wszelki wypadek, Iwen kiwnął głową, tyle by pokazać, że usłyszał, a nie, że tak będzie robił. – No, mały, pokaż, co masz – rzucił drugi. Iwen spojrzał na niego, nie rozumiejąc. – Co, nie wiesz co robić? Jesteś pierwsze rozjaśnienie w szkole, czy co? Sam mam cię prz eszukać, jak pierwszaka? Twoje rzeczy, pryszczu! – Nic nie mam – odpowiedział gniewnie. – Zresztą, to moja sprawa. Co cię to…? Błąd. Ledwo dostrzegł ruch przywódcy bandy, gdy ten złapał go za koszulę i przysunął do siebie. – Podatek szkolny, pchło! – syknął. – Nie nauczyłeś się szacunku dla starszych? Zaraz się tym zajmiemy. I nie pyskuj mi tu, śmieciu!

42

Starszak rozejrzał się, szukając czegoś. Nauczycieli, zrozumiał Iwen. Starszak zasłaniał mu widok. Przez chwilę miał nadzieję, że któryś z dorosłych będzie w pobliżu, lecz gdy tamten znów spojrzał na niego zrozumiał, że miał pecha. Starszak pchnął go w stronę ściany. Iwen niemal stracił równowagę. Jakoś zdołał utrzymać się na nogach. Przywarł plecami do gładkiej, pionowej powierzchni. Dookoła nich zrobiło się pusto. Omijający ich uczniowie rzucali pośpieszne spojrzenia i natychmiast odchodzili. Iwen spojrzał w bok, szukając drogi ucieczki. – Chcesz uciekać, karaluszku? – starszak podszedł niespiesznie, wyczekująco. – Dalej, zrób mi tę przyjemność. Nauczę cię, dlaczego nie ucieka się przed starszakami. Iwen przypomniał sobie, co Orfius mówił o karaluchach. Ucieczka nie wchodziła w grę. Wyprostował się i dumnie podszedł do starszaka. Powinnością młodszaka jest znosić razy starszych. Niech i tak będzie. M oże się znudzą i dadzą mi spokój. – M ożesz mnie bić i okradać – powiedział stanowczo – ale nie obrażaj. Jego słowa odniosły zamierzony skutek. Na twarzy starszaka pojawił się gniew, jednak nie wykonał żadnego groźnego ruchu. – M oże nie jesteś karaluchem – odpowiedział chłodno, grożąc palcem – ale odezwij się do mnie tym samym tonem, a będziesz musiał sobie hodować nowe zęby. Skinął ręką na swoich towarzyszy. Przeszukali go szybko, lecz dokładnie; nie robili tego po raz pierwszy. Iwen zapamiętał kilka ciekawych możliwości ukrywania drobiazgów. Nie miał przy sobie wiele, nic, co miałoby jakąś wartość dla kogokolwiek poza nim samym. W plecaku trzymał proste przyrządy, z jakich korzystał w ziemskich szkołach, oraz kilka zapasowych kart pamięci – w tej szkole te rzeczy były zbędne. Zrozumiał, dlaczego tylko jajcogłowi nosili plecaki – za bardzo krępowały ruchy. Postanowił, że od jutra przestanie go nosić. Przeszukanie rozczarowało starszaków. Znaleźli ledwie kilka drobiazgów i jego kartę ident yfikacyjną. Iwen najbardziej obawiał się o robota-zabawkę wielkości małego palca, ukrytego w wewnętrznej kieszonce spodni. Rodziców nie stać było na wyszukane zabawki, więc ojciec starał się to nadrobić, składając je ze swoich części. M ałe, często zabawne maszynki, proste w budowie, lecz posiadające zaskakująco dużo możliwości, były dla Iwena po stokroć cenniejsze niż najdroższe zabawki. Na dole pokazywał je swoim kolegom, wkupując się do ich kręgu, lecz tutaj jakoś nie potrafił się przekonać do tego pomysłu. Jak zwykle w takich chwilach, najgorsze stało się faktem. Któryś ze starszaków wymacał zawartość kieszonki. Iwen szarpnął się gwałtownie, byle tylko uwolnić rękę, byle sięgnąć do kieszeni. Ledwie zdołał objąć przedmiot swoimi palcami, gdy jeden ze starszaków wprawnie złapał go za nadgarstek. Plastalowy uścisk zmusił Iwena do rozwarcia palców, jego ręka została brutalnie wyszarpnięta z kieszeni. Drugi starszak natychmiast przygniótł ją do ściany. – Chyba coś mamy! – oświadczył swojemu szefowi. – Hej, oddawaj! – Iwen napiął mięśnie, lecz starszak mocno go trzymał. – Złodziej! Chłopiec wsadził rękę do kieszeni Iwena. Wyciągnął rękę i rozwarł dłoń, ukazując zdobycz. Jej widok rozczarował całą trójkę. – Zabaweczki jajcogłowych? – zaśmiał się ten, który trzymał go za rękę. – A nie wygląda… – Ciebie to łatwo nabrać! – Nie jestem jajcogłowym! – odparł wściekle Iwen. – Nie? Więc to nie będzie ci potrzebne, prawda? – nim Iwen zdążył coś powiedzieć, starszak upuścił zabawkę i rozgniótł ją obcasem. – M oże zrobisz sobie nową? Wszyscy trzej roześmiali się niczym z dobrego żartu. – Szczury! – Iwen szarpnął się najmocniej jak potrafił. Popełnił błąd, pokazał, że mu zależy. Gdyby nie zareagował, nie zwróciliby na nią uwagi. A tak… Cios w brzuch przypomniał mu w jakim był położeniu. Przestał stawiać opór, obiecując sobie, że jeśli tylko istnieje sposób na odpłacenie za to, co zrobili, zrobi wszystko, by tak się stało. Starszaki kontynuowały przeszukiwanie. Gdy skończyły, przycisnęły go do ściany.

43

– Świetliście. Ten nowy to jakaś beksa – zauważył jeden z nich. Chłopiec z czupryną jak krop la wody wzruszył ramionami. – Znaleźliście coś? – Same śmieci. M a tylko kartę. – Zobaczmy… M oże mały szczur coś na niej ma i pójdziemy na zakupy – ich szef wyciągnął z kieszeni miniaturowy czytnik i sprawdził stan jej zawartości. Z lekcji historii Iwen pamiętał, że kiedyś było coś takiego jak pieniądze. M ożna je było wziąć do ręki i zapłacić, a sieć bankowa nie miała o tym pojęcia. Jednak ostatnie pieniądze nie znikły z powodu banków, kradzieży, przez identyfikatory, karty elektroniczne czy próby śledz enia impulsów przez rządy, lecz przez zarazę, która z pomocą plastykowych pieniędzy przeskakiwała z jednego miejsca w Układzie na drugie, omijając wszelkie bariery. Teraz pieniądze były tylko impulsami w sieci, a pamięć identyfikatora służyła do ich lokalnego p rzechowywania. Była obrazem stanu konta, służącym do szybkich rozliczeń i opłat. Bez tłumaczenia zrozumiał, co znaczą zakupy. Przekazanie każdego impulsu było rejestrowane; dorośli łatwo by zauważyli, że niektórzy starsi chłopcy zbyt często otrzymują wpłat y od młodszych dzieci. Starszakom nie były potrzebne impulsy jako takie, lecz konkretne rzeczy, jakie można było za nie dostać. No to się rozczarujecie, pomyślał z satysfakcją, nie mam ani impulsu. Gdybyśmy byli bogaci, zostalibyśmy na Ziemi i nie musiałby m patrzeć na taką żałosną, cuchnącą stertę śmieci jak ty i twoi kumple. – Pusta! – przywódca starszaków ze złością wziął identyfikator w dwa palce. Iwen odruchowo odwrócił głowę i zamknął oczy. Plastikowa karta uderzyła go płasko w policzek i spadła na ziemię. Gdy spojrzał na starszaka, ten uderzył go grzbietem dłoni w twarz. Iwen zatoczył się do tyłu. – Za co? – spytał. Policzek palił go żywą plazmą. – Nic nie mam… – Właśnie za to, szczurze! Zapamiętam cię i jeszcze wrócę – machnął w jego stronę. – Przywitajcie nowego w szkole i nauczcie, by nie zapominał o podatkach! Nauczyli go. Szybko, lecz dokładnie obili cały jego tors. Już wiedział, po co tutejsze dzieci noszą zbroje. Gdy znikali na schodach właśnie wstawał z podłogi, próbując siąść. Wciąż był zgięty wpół, odruchowo przyciskał lewą rękę do boku. Znowu odezwały się wczorajsze obrażenia. Zrozumiał, co to znaczy być bitym na poważnie. Rzeczywiście, było gorzej. Inni uczniowie nie zwracali na niego uwagi, jakby go nie było. Tylko młodszaki gapiły się chwilę, ale gdy tylko spojrzał na takiego, natychmiast pośpiesznie się oddalał. Więc wciąż wyglądam groźnie, uznał. Nie jest ze mną tak źle, jak się czuję. Niepewnym ruchem ręki podniósł identyfikator i wsunął go do kieszeni. Kolejna lekcja, nigdy nie chodzić z pustym identyfikatorem. I nie kłócić się ze starszymi od siebie. Zgarnął resztki robota, wierząc, że ojciec zdoła go naprawić. Znowu usłyszy, że nie powinien obnosić się z rzeczami, na których mu zależy, ale tym razem zapamięta to na zawsze, bez jego pomocy. Pocieszył się, że mogło być gorzej. M ogli zabrać jego zabawkę. M iejsce takie jak to szybko uczyło jak odzwyczaić się od posiadania czegokolwiek na własność. To, czego mógł być pewien w tej szkole, to podatków. Że będą się powtarzać. Przesłanie było oczywiste – im mniej ma, tym mniej straci, lecz gdy nie ma nic… Jak znaleźć złoty środek? Kolejna z rzeczy, których musiał szybko się nauczyć. Reszta chłopców czekała pod salą. Do zajęć pozostało kilka minut. Iwen zabrał Orfiusa na bok i opowiedział, co mu się przydarzyło. Wiedział, że to się rozniesie. Orfius opowie o tym innym, jednak Iwen był zbyt wściekły, by myśleć jak odbije się to na jego wizerunku w grupie. – Nic ci nie zabrali? – jego historia nie wywarła na Orfiusie wielkiego wrażenia. Przypominał mu ojca martwiącego się zepsutą windą. Nie działa? Trudno, przejdzie kilka korytarzy do następnej.

44

– Nie mieli czego – wyjaśnił. O robocie nie wspomniał. Nie chciał wyjść na dziecko. – Nie mam nawet jednego impulsu. – To niedobrze. Gdyby coś dostali, skończyłoby się na kopniaku. Nie martw się, Nowy. Zajmiemy się twoim podatkiem. Przynajmniej jakaś pomoc. Ale nie na to liczył. Liczył na zemstę. – M yślałem, że jesteśmy grupą by się bronić. – Bo tak jest! Ale to nie są sprawy dla grupy. Z takimi rzeczami każdy musi sobie radzić sam. Oni są silniejsi. – Ale gdybyśmy zaatakowali ich razem… – I co? Chciałbyś mu odebrać to, co twoje? A może pobić? – M oglibyśmy spróbować. – Nie to, żeby Iwen o tym nie marzył, ale to były tylko dziecięce marzenia. Nawet on zdawał sobie z tego sprawę. – To nie takie proste. Grupy biją się z grupami, a wojownicy z wojownikami. Gdyby było nas trzy razy tyle co tamtych, pewnie byśmy im dołożyli, ale wtedy ich kapitan miałby prawo wypowiedzieć nam wojnę. Nikt nie chce wojny ze starszakami. Zresztą, chcesz chodzić wszędzie całą grupą, nawet aby się wysikać? Tak się nie da. Od czasu do czasu każdy z nas zostaje sam, a tamci by tylko na to czekali. Reguły są po to, by był porządek w szkole. Tak, reguły. Starszaki robiły z nimi co chciały. M ógł zapomnieć o zemście. – To żadne reguły! Takie to są wszędzie! Nikt nie musi ich przestrzegać… – To nie tak – Orfius stanowczo zaprotestował. – Nie rozumiesz. One są po to, by ukrywać szkołę przed dorosłymi. Są tak samo dla nas, jak dla starszaków. Gdyby każdy robił co chce pewnie wszyscy wylądowalibyśmy w akademii. Łamanie reguł szkodzi wszystkim, całej szkole. Chciałbyś trafić do akademii, Nowy? Czy chciałby? Skąd miał wiedzieć? – Nie wiem nic o tej akademii – przyznał. – Uwierz mi na słowo, nie chciałbyś się tam znaleźć. Tam jest sto razy gorzej niż tutaj. – To możliwe? – nie chciał tego powiedzieć, ale pytanie samo przeszło z głowy do ust. – Nowy, taka jest szkoła – pocieszył go Orfius. – Gdy już się przyzwyczaisz, sam zaczniesz rządzić tymi, którymi możesz i unikać tych, którzy rządzą tobą. Nie jesteśmy słabi, ale nie jesteśmy ani tak wysocy, ani tak silni, by stawiać się starszakom. Wiedzą, że nie możemy im dorównać. – Bo nie próbujecie… Orfius się zdziwił. Popatrzył na niego z niepokojem. – A chciałbyś spróbować? M ożesz odszukać któregoś z tych, co cię pobili i wyzwać go na pojedynek. Pewnie by się zgodzili, bo oni lubią rozwalać takich, co nie okazują szacunku – Orfius położył prawą dłoń na lewej piersi. – Wtedy, przysięgam ci, jak tu stoję, na własne życie, jak go pokonasz, to zrobię wszystko, by przekonać Arto do wojny. Iwen spuścił głowę, zażenowany. Zrozumiał, co Orfius chciał powiedzieć. Jakim prawem żądasz tego, czego sam nie możesz dokonać? – Do próżni z takimi regułami! To nie w porządku… – niesprawiedliwe, tak chciał powiedzieć, lecz czym tutaj była sprawiedliwość? Czy ktokolwiek znał to słowo? – M usisz to zrozumieć – Orfius przyjacielsko poklepał go po plecach. – To nie ma sensu. Po to jesteśmy grupą, by było mniej silniejszych chłopców, którzy nie baliby się nas bić. Jeśli grupa jest silna, to walczy z drugą, która bije tych, którzy do niej należą. Jak wygra, sama może bić tych z pokonanej grupy, a tamci już im nie oddadzą. Takie są reguły. Gdybyś był sam, bez grupy, wtedy byłoby ci jeszcze gorzej. Wiesz, jest kilku takich samotnych starszaków. Nikt się ich nie boi. Nawet młodsze grupy robią z nimi co chcą. Trojaki śmieją się z nich i wyzywają od karaluchów. Wstyd na to patrzeć. Nowy, gdyby któryś spróbował tak ze mną, chyba bym go zapuszkował.

45

Ilustracja: Rafał Kulik Iwen chwilę milczał. – Czyli to jest normalne? – spytał w końcu. – Siódmaki, ósmaki i inni mogą nas… opodatkować i bić, ale za to wy bijecie młodszaki, by wam płacili? – A jak myślisz? – Orfius odpowiedział pytaniem na pytanie. – Skąd my będziemy mieć na podatek dla starszaków? Nie każdy ma tak bogatych rodziców by mu dawali impulsy, nie pytając na co. Jeśli dasz coś starszakowi, on będzie zadowolony i może nawet cię nie uderzy. Ale jak nie masz nic, to… sam już wiesz co wtedy. Iwen w myśli przyznał mu rację. Tylko silny decyduje, słaby musi słuchać. Jak w życiu. Ty lko dorośli nazywali siłę władzą. Nie chciał, nie lubił, być słaby. Nie uważał, by taka szkoła była sprawiedliwa, lecz uzmysłowił sobie, że tu nie będzie miał wyboru. Albo będzie robić to wbrew sobie, albo będzie bity przez starszych uczniów. – Wszyscy tak robią? – Prawie – Orfius przekrzywił głowę. – Arto jest genialny, silny i w ogóle… ale ma swoje dziwactwa. Jest trochę… inny niż my. – To zauważyłem. – To nie tylko to. Rzadko kiedy ściga młodszaki. Nie wiem, nie chce czy myśli, że nie warto, po prostu pozwala nam robić to za niego. – Naprawdę? – notowania Arto na liście wartościowych osób Iwena poszły punkt w górę. – Naprawdę. Sam woli ich straszyć i wie jak to robić. Widziałem trojaka, który raz złamał jego polecenie. Nie uderzył go ani razu, ale gdy przed nim stanął, tamten od razu posikał się ze strachu. To działa, więc myślę, że to chyba dobry sposób. Bezpieczniejszy, bo dorośli, nawet jak to zobaczą, nie mają się czego czepić. Pół punktu mniej. Iwen poczuł się rozczarowany. M iał cichą nadzieję, że Arto jest lepszy niż inni, lecz on był tylko bardziej wyrachowany. Wciąż, pomyślał, lepiej straszyć niż łamać kości. – Więc co mam zrobić? – spytał bezradnie. – M am łapać młodszaków by mieć na podatek? M yśl o pobiciu i okradzeniu młodszego chłopca zdała mu się obrzydliwa. Zaczął rozważać inne rozwiązanie. M ógłby poprosić rodziców o kilka impulsów, ale zaraz spytaliby go na co ich potrzebuje. M usiałby kłamać, a i tak było to tylko chwilowe rozwiązanie. Nie wiedział jak często starszaki pobierają swoje podatki. Powinien się zapytać, lecz bał się, że Orfius pomyśli, iż boi się starszaków. – Tu też są reguły – odparł Orfius. – Są starszaki, które mają nas prawo czyścić. Są naszymi właścicielami, za to my posiadamy młodsze klasy. Gdy wyczyści nas wojownik, który nie należy do grupy naszych właścicieli, to będzie miał z nimi do czynienia. Oni sami zatroszczą się by więcej tego nie robił, wystarczy im powiedzieć. – A jeśli ten wojownik będzie starszy od tych… właścicieli? 46

– Wreszcie chwytasz – Orfius uśmiechnął się. – Starsi mogą robić co chcą, jak długo są silniejsi od właścicieli. M y, Nowy, jesteśmy silniejsi od czworaków – wydął wargi. – Nie zwracamy uwagi na to kto i jak dzieli się tą drobnicą. Dzielimy się trojakami i czworakami z innymi grupami w naszym wieku, ale z tymi młodszymi robimy, co chcemy. M ożesz zapolować na jakiegoś dwojaka, ale nie wiem czy zdążysz – machnął ręką. – Oni i tak nic nie mają. Na taki wypadek mamy wspólną kasę. Każdy dokłada się jak coś ma, dla dobra grupy. Inne grupy płacą silniejszym za ochronę, ale my tak nie musimy robić. Jesteśmy najsilniejsi. To nam płacą za ochronę. Iwen pojął, że poza zwykłym systemem przynależności istnieje także możliwość opłacania najemników. Nie był zdziwiony. Gdzie ludzie się biją zawsze znajdzie się ktoś, kto zgodzi się płacić za ochronę. Tak samo było z jajcogłowymi, tylko oni nie płacili impulsami, lecz swoją wiedzą. Szkoła aż za bardzo przypominała wilcze stado. Najsilniejszy pożywia się jako pierwszy, następni dostają resztki, a ci na samym dole zwykle obywają się smakiem i głodują. – Kapitan… nie używa tej kasy? – spytał niepewnie. – Arto? Nie, on nie – Orfius energicznie zaprzeczył. – Inni kapitanowie tak robią, ale nie on. Jak coś ma, dokłada się, jak wszyscy. – Też będę, tylko nie mam z czego. Od rodziców dostaję tylko na jedzenie, ale dzisiaj już wydałem… – Z jedzenia nie możesz rezygnować, bo osłabniesz. Coś wymyślimy. M ożesz powiedzieć rodzicom, że potrzebujesz impulsów na coś do szkoły. Ale… wiesz, myślę, że na razie Arto pozwoli płacić twoje podatki z naszej kasy. Dla niego takie rozwiązanie było tak samo tymczasowe, jak proszenie rodziców o impulsy. Co z tego, że czasem oszukiwał ich na Ziemi, tu nie chciał tego robić. Ale jaki miał wybór? Albo kraść od młodszaków, albo się zdać na łaskę grupy. W ten sposób nie zdobędzie nicz yjego szacunku. ••• Zajęcia dobiegły końca, lecz Iwen nie udał się prosto do domu. Nawet to miało się zmienić. Każdego dnia po zajęciach grupa zbierała się na treningi. To było coś nowego. Jego ciekawość walczyła z obawą co taki trening może dla niego oznaczać. Razem z grupą zagłębił się w labirynt korytarzy sekcji. Nie znał stacji tak dobrze jak oni, ledwie pobieżnie przyjrzał się ogólnemu schematowi i trochę dokładniej planowi sektora, w którym mieszkał, lecz było tego dość, by zrozumieć, że trafił do podsekcji magazynów i p omieszczeń technicznych. Nie był to plac zabaw, niemniej jego koledzy sprawiali wrażenie, że wiedzą co robią. Skrzętnie omijali strzeżone części sekcji. Pół godziny później dotarli do dziwnie pofałdow anej ściany. Idąc wzdłuż niej znaleźli stare, na wpół zasunięte drzwi, wygięte na zewnątrz i tak mocno zdeformowane, że żaden siłownik nie zdołałby ich zamknąć. Bez trudu weszli do p ogrążonego w głębokim półmroku wnętrza. Z początku Iwen widział jedynie wąski snop sączącego się z tunelu słabego światła. Bardziej czuł niż widział, że znaleźli się w dużej i pustej hali. Ktoś ustawił lampę; jej słabe światło pozwoliło mu rozejrzeć się po pomieszczeniu. Wykonane z mocnego, grubego na ramię tworzywa ściany pokrywały deformujące je wypukłości. Tylko sufit i podłoga wciąż były płaskie, lecz chyba tylko dlatego że zrobiono je ze znacznie grubszych płyt. Zatrzymał się, rozglądając ze zdumieniem. – Co to za miejsce? – spytał przechodzącego obok Orfiusa. – Najnowsza sala treningowa. Cała nasza – zatoczył ręką szeroki łuk. – Podoba ci się? – Jakaś dziwna… – Nie trudno zauważyć, prawda? – Orfius roześmiał się w odpowiedzi. Jak na szkołę, często się uśmiechał. – To magazyn. Teraz jest porzucony, bo jakieś trzy lata temu wybuchł tu pożar.

47

– Pożar? Na stacji? M yślałem, że to niemożliwe… – Bo to jest niemożliwe. Wszystko tutaj jest z niepalnego tworzywa. Ściany, ubrania, łóżko… M asz tu plastik lekki i ciężki, twardy i miękki, nieprzewodzący i przewodzący, przezroczysty i nie… I każdy z nich jest niepalny. Cała stacja to wielki kawał plastiku. – M yślałem, że Delta Komet to jedna z tych starszych stacji i jej część wciąż jest metalowa. Orfius przecząco pokręcił głową. – Nawet jeśli tak było, dorośli dawno to wymienili. Pamiętaj, Nowy. Na stacji tylko metal lub to co go zawiera może coś ważyć. M etal jest, ale w tak małych kawałkach, że go nie zobaczysz. Jak coś nie musi być z metalu to zamienia się to na plastik, bo jest trwalszy. – I tylko on pozostał? Podobno kiedyś używano też betonu, szkła i drewna… – Nowy, nie w kosmosie! Nie wiem, co to jest ten beton… ale drewna to chyba nawet moi rodzice w życiu na oczy nie widzieli. Jedynie na promenadach rosną drzewa, ale to wszystko. Gdzieniegdzie zdarzają się kawałki czystego metalu, ale reszta… M oże w muzeum stacji? Więc nawet tutaj wszystko było z plastiku. Więc nie tylko Ziemia. Druga rewolucja przemysłowa, plastikowa rewolucja, to wtedy się zaczęło, dawno temu. Dlaczego plastik? – spytał ktoś kiedyś. A dlaczego nie? – odpowiedzieli inni. Węgla, azotu, tlenu czy wodoru, nawet siarki, w kosmosie wszędzie jest pod dostatkiem, a metalu nie zawsze. Wraz z powstaniem pierwszych reaktorów H-He-N ludzie nauczyli się wytwarzać te pierwsze ze zwykłej wody, a tych drugich jeszcze nie mogli. Zaczęli używać plastików niemal do wszystkiego. Łatwo dawały się przetwarzać i kształtować, zaś zużyty bez trudu rozkładał się na pojedyncze cząsteczki, gotowe do ponownego złożenia. Podobno od tego czasu wszystko stało się jeszcze tańsze, lecz po cenach w sklepach na stacji Iwen wcale tego nie widział. – Na stacji nic nie może się palić, tak? – Tak musi być. Ogień przy sztucznym ciążeniu to koszmar. Jest jak woda, przyczepia się do wszystkiego i wypełnia całe powietrze, dlatego dorośli tak się go boją. Wtedy musieli tu trzymać coś, co mogło się palić i jakoś się zapaliło… a jak już się zaczęło, to wszystko trwało moment. Cale pomieszczenie wypełniła kula ognia, widziałem to na projekcji. To był widok! Obsługa stacji niewiele mogła zrobić. Gdybyśmy byli bliżej powierzchni, pewnie wyssaliby powietrze na zewnątrz, ale jesteśmy kilkadziesiąt poziomów w głębi kadłuba i musieliby wyssać je z całej sekcji. Odcięli magazyn od wentylacji i poczekali, aż ogień sam zgaśnie. Potem weszli tam w skafandrach, uprzątnęli resztki, wywietrzyli i tak to zostawili. Teraz magazyn jest pusty. Dorośli się tu nie kręcą i nie zadają pytań. – Czy to bezpieczne? Drapiąc się po głowie, Orfius spojrzał najpierw na sufit, a potem na podłogę, oceniając ich wytrzymałość. – Czy ja wiem? – wzruszył ramionami. – Gdyby coś miało się zawalić, dorośli już dawno by się tym zajęli. Orfius odszedł, dołączając do stojących na środku sali towarzyszy. Jajcogłowi zebrali się nieco z boku. Kręcił się przy nich jeden z wojowników, chłopiec, którego Iwen jeszcze nie znał. Wciąż stał blisko drzwi. Nikt nie powiedział mu co ma robić, nie kazał przyłączyć się do innych, więc uznał, że poczeka i popatrzy co się będzie działo. Zaczął myśleć nad sposobem zdobycia prawdziwej akceptacji w grupie. W wielu ziemskich klasach podlizywanie się osiłkom było skutecznym sposobem na akceptację. Póki zadowalanie najważniejszych nie zamieniało się w bezczelne nadskakiwanie, było dobrym wyjściem do uzyskania własnej pozycji, bez konieczności bicia się z kimkolwiek. Iwen nigdy nie musiał tak postępować, lecz wraz z odkrywaniem „uroków” nowej szkoły zaczął rozważać nawet takie wyjście – aż do chwili, gdy zrozumiał, że tutaj wzbudziłoby to jedynie wzgardę. Tu walczyło się o swoje miejsce. Arto zakazał walk miedzy sobą, pozostawały więc walki na

48

zewnątrz grupy, z innymi dziećmi. Na to nie czuł się jeszcze gotowy. Jak mógł zrekompensować brak siły? Oczywiście, sprytem. Tylko jak stworzyć odpowiednią sytuację? Chłopcy zebrali się wokół tłumaczącego im coś Żimmiego. Iwen ledwo co słyszał, widział jedynie jak pokazuje dłońmi na uda i biodra. Stanął w rozkroku i wyrzucił w górę prawą nogę, utrzymując ją pionowo w górze. Obrócił się na stopie, przesuwając rękę wzdłuż łydki jednej nogi do uda drugiej, objaśniając coś pozostałym dzieciom. Iwen uważnie obserwował jak pewnie kontroluje ciało, utrzymując je w równowadze przez balansowanie całym torsem. Jego ruchy były niebywale precyzyjne. Jak długo musiał ćwiczyć, by to osiągnąć? I po co? Żimmy dociągnął nogę do tułowia, zgiął ją, opuścił na ziemię i odszedł na bok. Słuchający go wojownicy ustawili się w trzy luźne szeregi. Jeden z nich pozostał przy Żimmym. Wciąż o czymś rozmawiali, lecz Iwen nie zwracał już na nich uwagi. Nagle coś go uderzyło. To Arto miał być najlepszym wojownikiem w grupie. Logiczne było, że to on powinien prowadzić zajęcia. Dlaczego robił to za niego jego zastępca? Dopiero teraz zauważył, że kapitan gdzieś się zapodział. Spróbował sobie przypomnieć, kiedy go widział po raz ostatni. Jeszcze na zajęciach dostrzegł w nim jakąś zmianę. Był mniej uważny niż wczoraj i trochę zamyślony, choć rozmawiając z innymi chłopcami nie sprawiał takiego wrażenia. Nie było go z nimi przez całą drogę do magazynu. M usiał zniknąć wcześniej… – Szukasz kogoś, Nowy? – chłopiec, który przed chwilą rozmawiał z Żimmym, stał teraz obok niego. Patrzył na Iwena pewnym siebie wzrokiem, lecz brakowało w nim tej czujności, jaką miał Arto. Iwen nie znał go z imienia, ale wiedział, że jest jednym z chłopców z tylnych rzędów, kimś znacznie ważniejszym niż Orfius czy Bebre. Większość dzieci w klasie miała skórę równie jasną jak Iwen, czasem wręcz bladą, lecz u tego wojownika była ona zupełnie ciemnobrązowa. Jego czarne włosy niemal skręcały się w pierścienie. Aż dotąd, w trakcie wszystkich przeprowadzek, w żadnym z miejsc Iwen nie spotkał Afrykańczyka, który byłby tak bardzo… afrykański. To chyba na historii usłyszał, że kiedyś żyli ludzie, których skóra była prawie czarna, zanim ich przodkowie wymieszali się z innymi. – Kapitan nie trenuje? – spytał. – Trenuje – odparł chłopiec. – Sam prowadzi ćwiczenia. Czasem tylko ma te swoje rozjaśnienia, jak dzisiaj. – Swoje rozjaśnienia? Chłopiec zmieszał się. Arto miał swoje wady, a oni nie lubili o nich mówić. – Czasami nas zostawia i każe Dziadkowi nas ćwiczyć. Nikt nie wie, gdzie wtedy idzie i lepiej nie próbuj się tego dowiadywać. Kapitan ma oczy z tyłu głowy. Zawsze wie, kiedy ktoś próbuje go śledzić i bardzo tego nie lubi. Już wcześniej Arto zdał się Iwenowi bardzo czujny. W jakiś sposób zawsze wiedział, co się dzieje, nawet gdy wydawał się nie uważać. Czy to go nie męczyło? Ciemny chłopiec mówił pewnym, zdecydowanym głosem, choć nie aż tak zdecydowanym i pewnym jak kapitan. Wypowiadał wyrazy trochę szybciej niż inni, mówił krótkimi zdaniami, z jakimś lekkim, dziwnym akcentem. Różnice były niewielkie i większość mogła na to nie zwrócić uwagi, lecz ucho Iwena było wyczulone na takie drobiazgi. Spojrzał na rozgrzewających się chłopców. – Często trenujecie? – spytał. – Bardzo często. Ty też będziesz musiał, nawet częściej. Arto kazał mi cię uczyć. Nazywam się Grejgy. To była dobra i zła wiadomość. Dobra, bo Iwen chciał nauczyć się ich sposobów walki. Zła, że musiało się to stać właśnie w taki sposób – jego lekcje nie były dobrowolne. Były poleceniem od kapitana. Nie pozwolił mu wybrać nauczyciela, poprosić kogoś samemu. Iwen zacisnął zęby. Arto pokazał, kto tu rządzi. – Będziesz moją drugą niańką? Aż tylu nie potrzebuję.

49

Spróbował zażartować, ale chłopiec ani się nie uśmiechnął, ani nie przytaknął. Zdawał się być poważny, najpoważniejszy w grupie. Odwrotnie niż Orfiusa. – Tylko podczas treningów – odpowiedział. – Nie będziesz ćwiczył z innymi, tylko ze mną. Nie licz na to, że będę cię oszczędzał. M usisz szybko nas dogonić. Jestem Grejgy. – Postaram się – Iwen kiwnął głową. Wytrzyma. Dostosuje się. Inni mogą, może i on. Nie jest gorszy. Spojrzał na grupkę jajcogłowych. Leżeli na ziemi, próbując robić pompki, ale nie wychodziło im to za dobrze. Nad nimi stał jakiś wojownik. Co rusz przyciskał któregoś stopą do podłogi, zmuszając do większego wysiłku. Widział jak bardzo im się to nie podoba, lecz robili to, czego od nich wymagał. Pełne posłuszeństwo. Pełna lojalność. Żadnych p ytań, żadnych wątpliwości. Żadnych „ale”. – Jajcogłowych też trenujecie? – spytał. – M yślałem, że oni nie walczą. – Tak jest na lekcji i na przerwach – przyznał Grejgy – ale nie podczas bitew. Wtedy walczy każdy. Takie są reguły. Iwen nie musiał widzieć tutejszych bitew, aby wyobrazić sobie na czym polegają. – Bez sensu – uznał. – Jeśli nie potrafią się bić, to jaka z nich korzyść? – Reguły każą by walczyła cała grupa. Reguł się nie zmienia, reguły się uznaje. Jajcogłowi to słaby punkt każdej grupy. – Nie rozumiem. Skoro tylko przeszkadzają, to po co się nimi zajmować? M ogą stać z boku… – Nie po to bronimy ich w szkole, by pozwolić bić podczas walki. Jak dostaną za mocno, przestają uważać na lekcji. Byle kopnięcie i zaraz zaczynają płakać. To ich byle kopnięcie, jak Iwen zdążył się przekonać, doprowadziłoby do płaczu niejednego osiłka z ziemskiej szkoły. W tym jego. – I kapitan chce nauczyć ich walczyć? – Nauczyć ich walczyć? Grejgy szczerze się roześmiał. Iwen odruchowo też się uśmiechnął, choć myśl nie była dla niego aż tak zabawna. Jego trener był jednym z tych dzieci, które poświęcały się całkowicie jednej rzeczy. Tylko pytania kogoś, kto nie miał o niczym pojęcia były w stanie ich rozbawić. – Nowy, to nie miałoby sensu. Popatrz na nich – Grejgy machnął niedbale ręką w ich kierunku. – Oni nie nadają się do walki. Nie chcą tego i nie potrafią, ale Arto uznał, że w bitwie mają pilnować się sami. – Wskazał ręką na chłopca musztrującego jajcogłowych: – Żor nie uczy ich walczyć tylko znosić ciosy, by nie jęczeli z byle powodu. – Ściszył nieco głos: – Dla mnie to strata czasu. Oni już się przyzwyczaili, że są słabi. Gdy my przegramy bitwę, oni też będą mieć kłopoty, dlatego myślę, że to może mieć sens, ale nie taki jak myśli Arto. Jakiś sens ma na pewno, uznał Iwen. Nie raz widział słabszych chłopców, którzy, przyciśnięci do muru, rzucali się na swoich napastników. Dostawali lanie, lecz następny raz podchodzono do nich z większą ostrożnością. Grupa pod kierunkiem Żimmiego wykonała skok, robiąc wykop z półobrotu. Nie wszyscy zachowali równowagę przy lądowaniu; kilku się zachwiało, lecz nikt się nie przewrócił. Ćwiczyli równo i płynnie, w jednakowym rytmie. Iwen odniósł wrażenie, że trafił do prawdziwej armii, takiej z dawnych projekcji, gdzie dorośli maszerowali równo obok siebie. Nic dziwnego, że zachowanie Arto tak do nich pasowało. Oni byli żołnierzami, on – ich dowódcą. Tak po prostu. – Ze mną będzie łatwiej – zapewnił. – Dam z siebie wszystko. – M am nadzieję. Szkoda tracić czasu. Zachowaj pytania na koniec. Skup się na tym, co masz robić. Odeszli w bok. Grejgy ustawił Iwena w miejscu i cofnął się o dwa metry. – Stań w lekkim rozkroku, jak ja – polecił – i spróbuj zrobić to samo. Lekko przeniósł ciężar ciała na lewą nogę i szybko wyrzucił prawą w górę i w bok, rękoma wykonując zasłonę. Iwen kiwnął głową. Stanął tak jak mu pokazał, po czym spróbował wybić

50

nogę. Uniósł ją zaledwie na wysokość biodra, nim poczuł, że traci równowagę. By ją odz yskać, musiał postawić obie stopy na podłodze. O zasłonie nawet nie myślał. Spróbował jeszcze raz, z niewiele lepszym skutkiem. Nie potrafił poprawnie przenieść ciężaru ciała. Grejgy tylko się skrzywił. – Dotąd nikogo nie kopałem – wytłumaczył Iwen. Zrozumiał prawdziwe intencje kapitana. Arto wiedział, co potrafią jego wojownicy, jak walczą i jak uczą. Chciał jak najszybciej uczynić go użytecznym. Iwen przyrzekł sobie, że nie będzie więcej pochopnie oceniać jego decyzji. – Będziesz musiał poćwiczyć. Zwykłe treningi ci nie wystarczą. M ożemy spotykać się cz ęściej, jeśli znajdę czas, ale sam też musisz pracować. Wykorzystuj każdą wolną chwilę by powtarzać ćwiczenia. – Jasne. – Tylko nie ćwicz w domu. M oim rodzicom to nie przeszkadza, ale nie wiem, co powiedzą twoi. Że tak po przybyciu na stację zaraz zaczynasz swoją gimnastykę… M ogą za dużo pytać. Iwen pewnie skinął głową. Nie był aż tak głupi by próbować tego w domu. I tak było tam zbyt ciasno. Wiedział, że będzie ciężko. Treningi nie będą łatwe, ale nauczą go jak się bronić, jeśli nie przed straszakami, to przynajmniej przed dziećmi w jego wieku. Czuł, że bez tego nie wytrzymałby tu długo. ••• Arto był zbyt przygnębiony, by myśleć o treningu. Nie zwykł przejmować się czymkolwiek, lecz czasem nawet drobne zdarzenie potrafiło go rozbić. M arzył wtedy by biec, nieważne gdzie, byle dalej, aż padłby z wyczerpania. Po porannej rozmowie poczuł się samotny. Nie, był samotny, nawet pośród grupy, nawet wtedy, gdy razem z innymi dumnie szedł przez szkołę. Prawda, trzymali się razem, lecz nie byli sobie nikim więcej niż współtowarzyszami. Stacja była mu domem. Znał ten świat, czuł się w nim swobodnie, poruszał swobodnie – na ile pozwalały mu maszyny dorosłych. Był tylko jeden problem – nienawidził takiego domu i takiego życia. Samotnie ruszył do wyjścia, unikając spotkania z grupą. Był w połowie drogi, gdy dostrzegł wychowawczynię jego klasy, prowadzącą ożywioną rozmowę z jakimś mężczyzną. Dorośli spoza szkoły rzadko tu przychodzili, a jakby tego było mało, obok stał jakiś dwojak, uparcie kręcący głową ile razy wychowawczyni zwróciła się do niego z pytaniem. Skarżypyta. Wychowawczyni znalazła sobie informatora. M alec wszystkiemu zaprzeczał, ale tacy jak oni w końcu pękali. Arto nie znalazł powodu do obaw. M łodszaki nie obrywały na poważnie. Główną zmorą pierwszaków i dwojaków były trojaki, a rzadko który miał dość siły, by zadać poważne obrażenia, nie mówiąc o połamaniu kości. Starszaki prawie nie zwracały uwagi na taki drobiazg. Ten malec z pewnością nie miał wiele do powiedzenia czy udowodnienia. T akie gadanie kończyło się najwyżej na lekkich karach. Potem zajmą się nim trojaki, na które naskarży. Gorzej z wychowawczynią. Jako nauczyciel była w porządku, lecz zbyt usilnie wypytywała o szkołę. Arto chętnie coś by z tym zrobił, tyle że nie bardzo wiedział co. Takimi sprawami zajmowali się uczniowie z ostatnich klas. Oparty o ścianę, udając zmęczonego, Arto obserwował rozmowę spod lekko przymkniętych powiek. Nie słyszał co mówili, mimo to bał się zbliżyć, by wychowawczyni go nie rozpoznała. Rozmowa nie trwała długo. M łodszak wciąż uparcie milczał. Dobrze dla niego. Wiedział, co robić by nie sprowadzić kłopotów na szkołę. Dorośli się rozeszli. Arto ruszył w swoją drogę.

51

Wyszedł ze szkoły, skręcił w bok i zaczął iść dobrze sobie znana trasą. Zwolnił, uświadamiając sobie jak wiele czasu stracił na obserwację rozmowy. Już wiedział, że się spóźni. M usiał poczekać na koniec następnego cyklu. M inął główny korytarz i skręcił w jeden z bocznych, zwykle pustych. Przeszedł jakieś sto metrów nim na wpół odruchowo przekręcił lekko głowę, udając, że patrzy na mijaną właśnie tablicę z numerem korytarza – dość, by posłać szybki rzut oka na przebytą część korytarza. Ktoś tam był. Kątem oka dostrzegł młodego mężczyznę, około czterdziestu czy trochę więcej lat. Szedł w tę samą stronę. Arto szedł dalej, nie zmieniając tempa. Skręcił w bok, trzymając się swojej stałej trasy. Odruchy zastąpiło świadome działanie. Dorosły skręcił za nim. Teraz Arto zaczął się bać. Przypadek? Nie obejrzał się ponownie. Z tego co dostrzegł dorosły wyglądał na Kosiarza, choć nie nosił ich charaktery stycznych emblematów. Skręcił, schodząc z trasy, skrywając napięcie pod maską nieuważnego, automatycznego spaceru. Już miał rzucić kolejne ukradkowe spojrzenie, gdy odgłos cichych kroków podpowiedział mu, że dorosły nie poszedł za nim. Arto odwrócił się. Kilkoma zwinnymi i cichymi susami dopadł do narożnika. Wyjrzał. Dorosły pośpiesznie szedł dalej. Odetchnął, karcąc się w myśli za skłonność do przerysowywania rzeczywistości. Od kiedy to ktoś chciałby go śledzić osobiście? Od tego były automaty poszukiwawcze, a nawet jeśli tropiłby go ktoś spoza Kosy, nie byłoby trudno złożyć własnego szpiega. Sądził, że ta myśl go uspokoi, lecz wynik był odwrotny. Przeszył go dreszcz. Nikt nie mógł mieć pewności czy nie jest obserwowany. Wiedział, co potrafi technologia, lecz niewiele mógł zrobić, najwyżej starać się o tym nie myśleć. Nie od razu puścił ten przypadek w niepamięć. Chwilę krążył po korytarzach nim uspokojony zniknął w niewielkiej odnodze bocznego korytarza. Kilka minut później zatrzymał się przed kwadratowym otworem szybu wentylacji, szerokości około pół na pół metra. Jak w większ ości szybów w szkole i jej okolicy, nie był zabezpieczony kratką. Czasem dorośli wstawiali nowe, lecz szybko dzieliły one los perceptorów. Ostawały się tylko te, które nie przeszkadzały uczniom w podróżowaniu. Starsi uczniowie byli zbyt leniwi na czołganie się przez wentylację, jednak dla młodszych klas szyby były czymś na kształt drugiej sieci korytarzy. Tam mogli robić wszystko. Szyb na ścianie naprzeciwko Arto był najkrótszą drogą do głównego szybu sekcji. Podskoczył, uchwycił się krawędzi, wczołgał do środka i ruszył tonącą w mroku trasą. Parę zakrętów dalej było już zupełnie czarno. Szedł z pamięci, po ciemku. Bał się, że światło zwróci uwagę wszędobylskich automatów. Żaden nigdy nie zareagował na jego obecność, niemniej wolał być zbyt ostrożny niż zbyt pewny siebie. Słuchowi i pamięci ufał równie mocno jak oczom. Gumowe naszywki na spodniach pomagały mu w szybkim poruszaniu się wewnątrz szybu. Nie bez powodów takie modele cieszyły się wśród dzieci szczególnym uznaniem. Dmuchające w kark powietrze przypominało mu, że jest już blisko. Po kilkunastu minutach doczołgał się do wylotu. Z głębi długiej, trzymetrowej średnicy rury głównego szybu sektora wydobywał się przytłumiony, ostrzegawczy szum wentylatora. Tutaj musiał skręcić. Wystawił głowę. Pęd powietrza, dość silny, by zwalić z nóg nieprzygotowane dziecko, gnał ku odległemu źródłu hałasu. Zręcznie chwycił się umocowanych w ścianie klamer i wysunął się z wąskiego przejścia. Trzymając się niewidzialnych w mroku uchwytów, popychany p odmuchem powietrza, ostrożnie ruszył do przodu, uważając na każdy stawiany krok. M usiał daleko wyrzucać rękę, by uchwycić się kolejnego zaczepu. Szerokie rozstawienie klamer p omagało technikom w poruszaniu się szybem, ale oni zawsze mieli łatwiej. Na wpół automatyczna, sterująca działaniem stacji Centrala wyłączała dla nich każdy wentylator, do którego się zbliżyli. Dla niego nikt by tego nie zrobił. Gdyby dorośli wiedzieli gdzie wlazł, mógłby liczyć jedynie na policyjny areszt i, być może, na akademię.

52

W końcu stanął przed wentylatorem – wielkim, skrytym w ciemności kołem szybko wirujących łopatek. Jedynie słuch ostrzegał go przed zagrożeniem. Dudniący, hałaśliwy świst, zdolny zagłuszyć każdy krzyk, wędrował wiele dziesiątków metrów w głąb szybu. Tu Arto musiał zachować szczególną ostrożność. Jeden fałszywy krok i wpadłby między łopatki. Wariacko kręcący się wentylator tarasował całe przejście, lecz nie tędy prowadziła jego droga. Znał tu każdy uchwyt, nawet tu światło nie było mu potrzebne. Przyklęknął. Prawą ręką mocniej uchwycił się klamry, lewą szukając przejścia. Wiedział, że gdzieś tutaj, wycięta w dolnej części cylindrycznej ściany, znajdowała się klapa. Wisiała luźno na zawiasach, dociśnięta do ściany przez ssącą siłę ciągu powietrza. Wystarczyło zatrz ymać łopatki, by opadła w dół jak bezradnie opuszczona ręka. Dłoń natrafiła na znajomą krawędź. Arto cofnął się, usiadł, uderzeniem nogi odrzucił ją w dół i zatrzymał powracającą przeszkodę na podeszwie buta. Wciąż przytrzymując klapę stopą obrócił się na brzuch, złapał za krawędź i wsunął się w powstałą szczelinę, zawisając na rękach. Nie próbował odszukać drabinki, zresztą do podłogi nie było daleko. Zeskoczył. M iękko opadł na zgięte nogi. Puszczona klapa kłapnęła cicho; hałas turbiny ucichł, zredukowany do ledwie słyszalnych wibracji. Był w rozdzielni, równie ciemnej jak wnętrze szybu. Jedyne światło, jakie cyklicznie rozjaśniało pomieszczenie, pochodziło ze ścian rur kanałów, rozgrzewających się do czerwoności, gdy przechodził impuls. Tuż obok niego kryły się w mroku trzy metrowe garby ich górnych połówek. Wychodziły z pomieszczenia obok, gdzie za ścianą wentylator tłoczył powietrze wprost między dwie z nich. Ogrz ane przez nie powietrze szło do regeneratorów, a stamtąd rozchodziło się po całej sekcji stacji. To tam pojedyncza nić głównego kanału sekcji rozdzielała się na trzy części. Wszystkie kierowały się ku krawędzi stacji, lecz każda docierała tam inną drogą. Spojrzał na słabo świecące cyfry wyświetlacza zegarka. Według rozkładu rury powinny być już chłodne. Ostrożnie dotknął dłonią najbliższą z nich. Wciąż była lekko ciepła. Kanały nigdy nie stygły. Odszukał w ciemności płytkę skrywającą schowek z bezcenną zawartością. Wsunął rękę w odsłonięty otwór i zacisnął na znajomej rękojeści. Ciepło ciała i uścisk palców uaktywniły niewielki wyświetlacz klucza molekularnego. Były tylko dwie drogi ucieczki ze stacji. Ta w dół odpadała. Pozostał kosmos. Arto tak długo szukał dojścia do doków, aż odkrył kanały plazmy. Zbudowano je ze złożonych w pierścienie modułów, sczepionych molekularnym złączem. Skradziony ojcu klucz potrafił je rozłączyć. Był kluczem do jego planu. Obsługa była maksymalnie prosta. Elektronika klucza automatycznie lokalizowała szew złącza. Wystarczyło nacisnąć przycisk i przesunąć narzędziem wzdłuż granicy elementów, by zmienić konfigurację molekuł w grubej na palec ścianie cewki. Po wyjęciu modułu powstawał półmetrowy otwór. Czająca się za nim niebezpieczna otchłań była jego jedyną nadzieją. Wystarczyło wybrać odpowiedni kanał. Lewy ogrzewał pomieszczenia stoczni numer osiem, w której pracował ojciec. Prawy docierał do pasażerskiego doku dla gwiazdolotów. Do środkowego nie wchodził nigdy. To był kanał zrzutu bezpośredniego. Ukryty w grubej izolacji, szedł do zewnętrznej śluzy, otwierającej się tylko po to by przepuścić rozżarzone spaliny prosto w próżnię. Główne kanały plazmy rozchodziły się promieniście od centralnego reaktora stacji, gdzie płonęło bez ustanku małe słońce, zapalone wiedzą Obcych i możliwościami ludzi, zasilane wciąż dopływającą plazmą, na jaką zmieniła się rozgrzana woda. Wewnętrzna warstwa komory zbierała i przetwarzała wytworzoną energię. Wyssane z jądra komory spaliny kierowano impulsami do kanałów. Stygnące resztki tworzyły, nadającą się od biedy do oddychania, atmosferę. Podwyższona zawartość tlenu i dwutlenku węgla przyprawiała go czasem o przejściowy ból głowy, lecz Arto traktował to jako ostrzeżenie. Ograniczał swoje wyprawy i starał się nie przebywać w kanale ni chwili dłużej niż musiał.

53

Impulsy szły cyklicznie. Z sekundową precyzją tunel zamieniał się w piec o temperaturze dorównującej Słońcu, by potem, z równą dokładnością, stygnąć w oczekiwaniu na kolejną dawkę rozpalonej plazmy. Igranie z kanałami było igraniem ze śmiercią. Cena za pomyłkę była najwyższa. Wiele razy planował każdy drobiazg nim wyruszył w swoją pierwszą podróż. Godzinami czatował blisko żaru rozpalonej powierzchni, pocąc się nie od temperatury, lecz ze strachu przed popełnieniem choćby najdrobniejszego błędu w obliczeniach. Z oczami na zegarku sprawdzał, kiedy przechodzi impuls i ile musi czekać nim rura ostygnie. Szukał momentu, w którym mógłby bezpiecznie wejść i wyjść. Zapisywał wszystko i uczył się tego na pamięć, lecz nawet pewność, że da radę nie dała mu dość odwagi, by zaryzykować. Setki razy obiecywał sobie, że tym razem wejdzie, jednak gdy stawał przed chłodną p owierzchnią kanału, nogi same zaczynały się pod nim uginać, a ręce trząść tak mocno, że ledwo był w stanie utrzymać klucz w dłoniach. Tę walkę ze swoim ciałem przegrywał już w chwili, gdy zeskakiwał na podłogę rozdzielni. Lecz nadeszło rozjaśnienie, które przemieniło zrozpaczonego trojaka w desperata, któremu było już wszystko jedno. Tego rozjaśnienia Żimmy pokonał go w walce o przyjęcie do grupy. Przegrana była nieważna, lecz Arto wiedział, że wkrótce będą walczyć jeszcze raz, o dowództwo – i znów przegra. Bał się jak nigdy, gdy drżącymi rękoma zdjął fragment pierścienia i po raz pierwszy zanurzył się w ciemność wnętrza kanału. Drżał tak mocno, że obawiał się, iż to go zgubi. Lecz tym razem strach nie zwyciężył. Kanał przyzywał go zbyt silnie. W swojej niecierpliwości wszedł za wcześnie. Niemal mdlał od gorąca, szczęśliwie kanał stygł szybko. Dotarł na drugą stronę, a potem dalej, wentylacją, aż do upragnionej nagrody. Od tego czasu mógł rozwijać swój plan. Odzyskał nadzieję, uwierzył, że da radę. Kilka tygodni później pokonał Żimmiego, choć jego dawni towarzysze próbowali zmiękczyć go przed walką. Wytrzymał. Pobił Dziadka, a potem zebrał grupę i wyzwał jego kumpli na wojnę. Nie wygrali, lecz walka była ciężka. Zyskali spokój, a rok później Smok pokonał ich w bitwie. Kanał dał mu siłę, by się zemścić. Zmienił go. Dał mu drugie, lepsze życie. Odszukał kluczem zaczepy modułu. Światełka na wyświetlaczu naprowadziły go na cel. Zatrzaski nie poddawały się łatwo. Rozdzielenie ich zabrało kilka minut. Powoli zdjął płytę. Jak na swoje rozmiary, była zadziwiająco lekka. Czerń wnętrza tunelu była równie głęboka jak mrok rozdzielni, lecz Arto zawsze miał wrażenie, że widzi ciemniejszą plamę. To tylko moja wyobraźnia, zapewnił siebie po raz setny. Ale plama zawsze tam była. Powietrze wewnątrz było już chłodne. Bez wahania wsunął się przez otwór, zamknął go płytą i połączył zaczepy. Głuche dźwięki pracującego wentylatora nagle ustały. Zapanowała cisza. Arto nie marnował czasu. Przejście zajmowało mu ponad pół godziny, w zapasie miał najwyżej kilkanaście minut, a musiał jeszcze zamknąć płytę. Przed każdym impulsem układy kontrolne cewki wykonywały diagnostykę podzespołów i sprawdzały kontrolę szczelności. Gdyby nie zamknął otworu, automat wykryłby, że coś jest nie tak i zablokował impuls. Dorośli wiedzieliby, że to nie jest awaria. Złącze molekularne nigdy nie pękało. Zaczepianie złącza trwało krócej niż rozłączanie. Po kilkudziesięciu sekundach był gotów do drogi. Przysunął klucz do warg i zacisnął zęby na jego rączce, obracając tak, by kątem praw ego oka obserwować mały pulpit klucza i pojawiające się na nim cyferki. W kanale najcudowniejszą rzeczą był brak sztucznego ciążenia. Ściany kanału były ekranami odcinającymi wnętrze od pola stacji. M iędzy impulsami pole cewki pozostawało nieaktywne. Arto kochał ten stan. M ógł swobodnie płynąć do przodu lub do tyłu, wystarczyło tylko odepchnąć się od ścianki. Jeden z końców był zawsze chłodniejszy od drugiego, co tworzyło różnicę ciśnień, delikatnie popychającą powietrze ku krawędzi stacji. Lecz poza przyjemnościami były także niedogodności, stale przypominające mu gdzie się znajduje. Oddychał tu z trudem, ciało słabło, zaś myśli ogarniała dziwna ociężałość. Kanał był prosty niczym naciągnięte włókno. Czuł, że gdyby tylko zechciał mógłby przelecieć całą jego odległość, ledwie kilka razy muskając ścianki. Pamiętał jednak, że nie miał na

54

to czasu, a kanał nie był placem zabaw. Swoboda nieważkości była zwodniczo niebezpieczna. Choć przechodził tędy już dziesiątki razy, nie pozwalał sobie na rutynę. Rutyna oznaczała śmierć. Ekranowanie miało inne uboczne skutki. Drobne urządzenia, by działać, czerpały energię z pola magnetycznego stacji. Tylko nieliczne, jak klucz molekularny czy automaty poszukujące, posiadały własne źródła zasilania. W kanale większość ze zwykłych przedmiotów prz estawała funkcjonować. Tak samo było z zegarkiem. Wprawdzie do pracy starczyło mu ciepło ludzkiego ciała, lecz i on był tu bezużyteczny. Operacje wykonywane przez sieć, jak choćby opłaty impulsami, wymagały precyzji w odliczaniu czasu. Precyzja żadnego z przenośnych zegarów nie mogła równać się z zegarami systemowymi, więc w pole magnetyczne każdej stacji zaszyto częstotliwość, bez ustanku przesyłającą sygnał synchronizujący do każdego urządzenia wrażliwego na upływ czasu. Niektóre automaty, zwłaszcza te wrażliwe na zakłócenia, posiadały wbudowany zegar, który synchronizowały okresowo z sygnałem pola, lecz zwykłe zegarki były zredukowane do roli prostych odbiorników. Same z siebie, nie mierzyły niczego. Tu, w kanale, jego zegarek po prostu się zatrzymywał. Za jedyną wskazówkę miał klucz. M ając wolne ręce, Arto ostrożnie obrócił się głową w stronę krawędzi stacji i odbił się od gładkiej ścianki wnętrza kanału, w miejscu, które dla niego stało się spodem. Płynął przed siebie, rytmicznie poruszając rękoma. Nogi trzymał nieruchome, wyprostowane. Tu ich nie potrzebował. M iarowo odbijał się palcami od dna kanału, szybko przesuwając się do przodu. Siła odbicia wyrzucała go w dół, by po kilku sekundach zetknąć jego plecy z górną ścianą rury. Odbijał się wtedy, by znów opaść w dół i odbić rękoma do przodu, rytmicznie niczym maszyna. Zanurzony w ciszy i ciemności, jego umysł zamieniał się w dotyk. Uderzenia plecami i palcami w rurę były jedynymi doznaniami, zarazem jedyną rzeczą, na której mógł i skupiał swoją uwagę. Nie myślał nad tym jak się porusza. Ciało, nauczone przez dziesiątki podobnych wypraw, posuwało się do p rzodu bez udziału świadomości. Jedyne dźwięki, odgłosy odbijania się, wykorzystywał do synchronizacji. Ciche pacnięcie palcami o powierzchnię, lekkie uderzenie pleców. I znowu. I jeszcze raz. Stale utrzymywał takie samo ułożenie ciała w poziomie. Gdyby choć raz się obrócił, nie wiedziałby już gdzie jest dół a gdzie góra, gdzie są kierunki na zewnątrz kanału. Wnętrze kanału było jednolicie srebrzystą, gładką rurą. Raz nieuważnie utraconej orientacji nie byłby w stanie odzyskać, a to mogło kosztować życie. Ty lko górna część kanału pozwalała się odsunąć, próbując tego z dolną połówką odsłoniłby jedynie twardą plastikową masę nośnej struktury st acji, zaś na kolejną próbę nie miałby po prostu czasu. Pierwsza pomyłka mogła być ostatnią. Spodziewał się, że klucz ma jakiś układ zapamiętywania kierunków, choćby prosty żyroskop, lecz nie odkrył jak coś takiego uruchomić. Dlatego musiał polegać na sobie. Wyobrażał sobie, że wskakuje na wysoką drabinkę, łatwo i chętnie odsuwającą się na boki. W ciemności to niewiele pomagało, choć nie pozwalało bać się tego, że już się pogubił. Od czasu do czasu zerkał na pulpit klucza, odczytując lekko świecące cyferki, zliczające każdy pierścień cewki jaki mijał. Dorośli sprytnie to obmyślili. Każda poprzeczna krawędź złącza była spolaryzowana odwrotnie niż sąsiednie. Licznik klucza dodawał jedynkę, gdy mijana krawędź miała inną polaryzację i odejmował ją gdy okazywała się zgodna. Wystarczyło uruchomić odpowiedni podprogram. Arto mógł płynąć do przodu, mógł się cofnąć – klucz zawsze wiedział ile pierścieni przebył. Bez niego nigdy by nie odgadł jak długo tu przebywa. W ciemnościach, wykonując te same monotonne ruchy, rozum zbyt łatwo zawierzał martwym, nieodbierającym niczego zmysłom. Zbyt łatwo dawał się przekonać, że tkwi tu nie pięć minut, ale trzydzieści, nie pół, lecz dwie, może trzy, pełne godziny. Arto nie raz krył się w ciemnych zakamarkach stacji. Wiedział, jak łatwo zgubić w nich swój czas. Teraz pozwalał, by cyferki trzymały go w gotowości.

55

Czasem, gdy przez dłuższy czas nie patrzył na klucz, zaczynał na własną rękę bezwiednie odliczać niewidzialne pierścienie, jakby były niczym więcej niż upływającymi sekundami. Liczył je zgodnie z rytmem własnych ruchów i szumiącej w uszach krwi, której pulsowanie w ciszy kanału stawało się niespodziewanie głośne i wyraźne. Odliczał tak mechanicznie przez jakiś czas, lecz niezmiennie odkrywał, iż jego rachuba jest wolniejsza od bezlitośnie precyzyjnych cyferek klucza. Bez niego nie tylko nie dostałby się do środka kanału. Bez niego nigdy by stąd nie wyszedł. Tu, wewnątrz wielokilometrowej rury, był tylko Arto, klucz i ściany tunelu. Reszta wszechświata przestawała istnieć; rozmywała się w chwili, gdy jego własne ja wypływało z ciasnej objętości ciała, ile razy przez dłuższy czas wpatrywał się w nieprzeniknioną ciemność. Zawieszony w pustym, nieskończonym mroku, czuł się jakby sam był wszechświatem. Jedynie jego palce i plecy czuły, że istnieje w pobliżu coś poza jego ciałem. Lecz wystarczył jeden ruch oka dostrzegającego zmianę cyferek na wyświetlaczu, by nagle, w ciągu jednego uderzenia serca, wszystko wróciło na swoje miejsce. Czas, współrzędne, kierunek znowu miały swój sens i miejsce – do chwili kolejnego zagubienia się w otchłani. Tym razem podróż wydała mu się krótka. Ponownie spojrzał na klucz i spostrzegł, że od celu dzieli go już tylko kilkanaście pierścieni. Przepłynął je w kilka sekund. Przestał się odbijać, skulił się i obrócił dokładnie o ćwierć obrotu w górę. Wyćwiczonym, płynnym ruchem rozłożył ramiona, podciągnął nogi i wyprostował ciało. Barki i kolana oparły się na przeciwległych ściankach, natychmiast zatrzymując go w miejscu. Nie zmieniając pozycji podszedł do przodu o jeden, ostatni pierścień. Był na miejscu. Licznik klucza wybił dokładnie obliczoną ilość pierścieni. Wziął go do ręki i przesuwając nim wzdłuż ścianki szukał miejsca, w którym układ świateł na wyświetlaczu potwierdzi, iż jego ręka znajduje się nad miejscem połączenia modułów. Gdy zdejmował klapę, widział tyle samo, co dotąd, lecz pamiętał, że pomieszczenie było p odobne do poprzedniego, tylko mniejsze i kryło zaledwie ten jeden garb, z którego właśnie się wynurzył. Stłumione wibracje były cichsze – wentylator po tej stronie także był mniejszy. Ożyły cyferki zegarka na jego ręce, wracając do swojej pracy. Gdy wychodził, góra znowu była tam gdzie powinna, bezpieczna na swoim stałym miejscu. Poczuł ulgę. M imo całej swobody, jaką uzyskiwał w kanale, wolał stać twardo na podłodze stacji, nawet jeśli trzymające go przy niej ciążenie było całkowicie sztuczne. Dla niego i tak nie miało to znaczenia. Sztuczne czy prawdziwe, było jedynym, jakie znał. Odszukał drabinkę i wspiął się do głównego szybu stoczni. Złapał za zamocowaną do klapy rączkę i pociągnął mocno, przezwyciężając siłę zasysającego ją w górę powietrza. Hałas p obliskiego wentylatora zagłuszył wszelkie inne dźwięki. Wdrapał się do szybu. Choć wciąż nic nie widział, przysiągłby, że dookoła zrobiło się jaśniej. ••• Pół godziny później był już u celu. Wylot szybu zamykała mocna siatka. Nigdy nie próbował jej zdejmować. Nigdy nie schodził w dół, do stoczni. M arzył o tym, by zobaczyć statek z bliska, dotknąć go i wejść do środka, lecz przy całym swoim sprycie za bardzo bał się, że ktoś lub coś, mogłoby go zobaczyć. Zbyt wiele było tam niebezpiecznych maszyn. Wystarczyła chwila nieuwagi, by wydarzył się wypadek. Przydarzały się one nawet znającym się na maszynach dorosłym, co dopiero jemu. Starał się nie myśleć, że to samo, choć mało prawdop odobne, może się przytrafić ojcu. Kłótnie o to, że woli jego niż impulsy miał już dawno za sobą. To był świat dorosłych, inne racje, których nie mógł zrozumieć, więc uważał je za głupie. Ostrożnie spojrzał na dół, przytykając twarz do siatki. Podłoga była może cztery metry niżej. Wyraźnie czuł, że tu, w pobliżu krawędzi stacji, sztuczne ciążenie jest słabsze, lecz taki skok nie byłby łatwy, a powrót jeszcze trudniejszy. Nie raz kusiło go by spróbować. Tuż obok bie-

56

gła w dół po ścianie wiązka rur i przewodów. Pewnie by się udało, ale byłby przy tym widoczny niemal z każdego zakątka sali. Obserwował więc tylko, ze świadomością, że gdyby tylko zechciał, mógłby się tam dostać. Czuł podwójną niezwykłość tego miejsca. Gdzieś w tej skale pracował jego ojciec. Arto cz asem go widział i wtedy cieszył się, że są w tym samym miejscu i patrzą na ten sam statek, który poleci kiedyś tam, gdzie oni nie mogli. A kiedyś któryś z nich może ich stąd zabierze. Patrzył jak powstaje gwiazdolot, jak miesiąc po miesiącu w jego wnętrzu znikają kolejne podzespoły. Na projektorze mógł oglądać schematy, poznawać ich budowę i rozmiary. Tu mógł je zobaczyć na własne oczy. Tu odżywał. Oczyszczał się ze wszystkiego, czym nasiąkł w szkole. Bezustanna czujność męczyła go tak bardzo, że czasami wierzył, iż gdyby nie to miejsce, już dawno by się załamał. Tu zyskiwał siłę, by wrócić i zwyciężać. Gdy widział statki i czerń kosmosu, uświadamiał sobie, że poza stacją rozciąga się przestrzeń tak rozległa, iż jego los jest przy niej mniej niż niczym. Odwieczna czerń, w którą odeszło tak wielu i tak wielu dopiero będzie iść. Niczego nie pragnął bardziej niż tam być. Nieważne co dziś się działo. To wszystko było niczym wobec majestatu odległych gwiazd i setek, może tysięcy znanych światów. Czasami, gdy porównywał dzieci do szczurów, dorośli wydawali mu się niczym polujące na nich koty. Kryli się przed nimi w szybach wentylacji, starając się być niewidzialni. Dorośli nie mogli ich tam ścigać, czaili się tylko w ciemności, pełnej wspomagającymi ich wzrok czujnikami. Zastawiali pułapki, a oni, jeśli byli zbyt nieostrożni, sami włazili im w łapy. Zrozumiał, że gdy zostanie doskonałym szczurem, będzie mógł iść gdzie zechce. Zaś doskonały szczur to taki, który doskonale zna swojego wroga. Arto starał się obserwować dorosłych, zrozumieć ich sposób myślenia, to jak patrzyli na dzieci. Odkrył jak bardzo są pewni siebie i swojej wiedzy, jak bardzo łatwowierni, jak beznadziejnie nieuważni i jak łatwo można ich przechytrzyć. Najbardziej niebezpieczni nie byli sami dorośli, lecz ich urządzenia, ich prawdziwe oczy. Urządzenia dorosłych… Pluskwa, czujniki i automaty poszukiwawcze nie pozwalały mu, gdy był mały, ukryć się przed zmuszającymi go do powrotu do szkoły dorosłymi. Od tego czasu pluskwa stała się jego wrogiem, pilnującym go bez ustanku, w zaciemnienie i w rozjaśnienie, wrogiem, którego nie mógł się pozbyć. Wtedy za bardzo się bał, by ją z siebie wyjąć. Potem zrozumiał, że to byłby błąd. Wielu starszaków próbowało oszukiwać pluskwę. Wierzyli, że są sprytniejsi od dorosłych. Tyle że wcale tacy sprytni nie byli. Próbowali trzymać ją w specjalnie przygotowanych pojemnikach, tylko po to, by zbyt późno zrozumieć, że w pluskwie było coś jeszcze, o czym nie wiedzieli. Głupie, głupie, bardzo głupie. Kosa i Protektorzy – najlepsi z najlepszych, jakich miał Rząd pod swoimi rozkazami, najbardziej mu oddani ze wszystkich, doskonale wyszkoleni i nie do rozpoznania dla zwykłego człowieka – bardzo poważnie traktowali próby usunięcia lokalizatora. Wielu eksperymentatorów w nagrodę skończyło w akademii. I dobrze wam tak, pomyślał mściwie. Zasłużyliście na nią. Głupcy, nie wiedzieli, że robiąc to pokazują dorosłym słabe punkty systemu. To przez nich był dziś tak bezradny. Chociaż… Ich wpadki nauczyły go, że nie ma sposobu na pozbycie się pluskwy. Próbowali tego lepsi od niego. Próbowali – i zawiedli. M usiał uciec, a skoro nie mógł tego zrobić bez pluskwy, musiał znaleźć sposób, by zabrać ją ze sobą. Znał tylko jedną droga ucieczki ze stacji – pokład lecącego poza Układ transportowca. Nieważne, na jaką kolonię, byle jak najdalej stąd. Był pewien, że gdyby mu się udało, rodzice nie czekaliby długo. Powodzenie zależało tylko od tego jak dobrze rozpracuje pluskwę. Nie znał jej tak dobrze jak tego pragnął, lecz rozumiał, że gdy nie widzi przeszkód, to tylko dlatego, że za mało wie. Lecz wciąż wierzył, że ucieczka jest możliwa.

57

Jego pierwszy plan polegał na wyskoczeniu w skafandrze za jednym z odcumowujących statków. Lecz zdobycie skafandra okazało się niemożliwe, tak samo jak przepchnięcie go do doku przez szyb wentylacyjny. Zresztą, nawet gdyby to się udało, skafander miał blokadę niepozwalającą na dopasowanie się do rozmiarów dziecka. Wymyślał więc i sprawdzał kolejne możliwości, tylko po to by zrozumieć, że Kosa już dawno wpadła na to samo. Gdyby był z nim Dael… Razem mogliby coś wymyślić. Tylko jemu ufał. Był najmądrzejszą osobą, jaką znał. Nie dziwił się, że nie dostrzegał tego, co chciał mu pokazać. Czuł, że nie dorósł, by go zrozumieć, więc po prostu wierzył, iż Dael postępował słusznie i starał się go naśladować, choć nie zawsze potrafił. Poznali się na promenadzie, gdzie Arto, jako dwojak, przewodził swojej małej, złodziejskiej grupce. Już wtedy był sprytny i potrafił obserwować, lecz był słaby i unikał walki. Dael pokazał mu jak stać się silnym. Rozjaśnienie, w którym odszedł było tragedią. Rozumiał, że jako sierota musiał iść do akademii, lecz czuł, iż idąc tam z własnej woli, nie próbując się bronić czy uciekać, po prostu go zdradził. Gdy spróbował przypomnieć sobie jak wyglądał, widział tylko niewyraźną, zamazaną postać. Pamiętał jego długie, jasne włosy i prawie niebieskie oczy, lecz to było wszystko. Gdy naprawdę silnie próbował go sobie przypomnieć, gdy skupiał się na tym aż do bólu, przypominał mu się niewyraźny obraz Daela, mówiącego coś, czego nie potrafił zrozumieć. Było w tym wspomnieniu coś dziwnego, jakby spotkanie nastąpiło po jego odejściu. Nie rozumiał tego, lecz cieszył się, że choć tyle w nim zostało. Czuł ogromny żal, że pozwolił sobie zap omnieć, lecz tym mocniej starał się zapamiętać wszystko inne, zwłaszcza to, co mówił i robił. Dael potrafił się włamać do każdego komputera. Znalazłby sposób na wysłanie wiadomości, gdyby tylko zechciał. Jednak jeśli opowieści o akademii były prawdą, Dael nie żył już od p onad dwóch lat. Tylko dlatego się nie odzywał, dlatego nie odzywał się nikt kto tam poszedł. To potwierdzało, że wszystko, co mówią o akademii jest prawdą. Stąd brała się moja ostrożność, pomyślał. Nie, poprawił się, stąd brało się moje tchórzostwo. Boję się tego, o czym dzieci szepczą ze zgrozą między sobą. Czego bym nie wymyślił, akademia zawsze czeka na końcu, a ja boję się zrobić pierwszy krok. Wolę czekać. Spróbował o tym nie myśleć. Wpił palce w oczka siatki blokującej szyb i położył zwieszoną głowę na rękach, dotykając ich czołem. Bezradność sprawiła, że poczuł pustkę, tak przejmująca, iż na moment oczy zaszły mu łzami. Obserwując odlatujące statki, często czuł coś dziwnego, gdzieś w brzuchu. Jakiś brak, pustka po czymś, czego nigdy nie miał. Gdy był tutaj, to uczucie pojawiało się w głowie. Sny… Sny. Pamiętał je. Nie potrafił zapomnieć. Były zbyt straszne, zbyt przerażające – i zbyt bliskie rzeczywistości, by je ignorować. Był kapitanem, szanowanym nawet wśród starszaków, lecz był sam, nawet pośród własnej grupy. Z nikim nie próbował się związać i nikt nie próbował się zbliżyć do niego. Zaufać komuś, choćby z własnej grupy, oznaczało odsłonić się, pokazać słabość. Wykorzystanie jej przeciwko niemu było tylko kwestią czasu. Pamiętał jak w drugiej klasie jego koledzy dowiedzieli się, że Uber bał się ciemności i bycia samemu w zamkniętym pomieszczeniu, zwłaszcza małym. Wtedy Arto i Uber przyjaźnili się ze sobą. Nie pamiętał już, czy przed tym zdarzeniem wiedział o jego lękach, lecz nigdy nie zapomniał o jednym, najważniejszym – nie powiedział o tym nikomu, nigdy. Lecz Uber wierzył, że to był on. Nie brał w tym udziału, jednak był tam, z nimi – i nie pomógł. Silniejsi chłopcy, jak Dert i Alsza, wiele razy zamykali Ubera w małych, ciemnych pomieszczeniach i trzymali czasem po kilka godzin, aż umilkł. Przestali dopiero, gdy oduczył się krzyczeć i walić pięściami w drzwi. Do dziś widział w jego oczach, że nie zapomniał, że nigdy nie wybaczy – i że, być może, te zdarzenia uczyniły go takim, jakim był dziś – nieufnym, lękliwym i milczącym. Jak to jest, pomyślał, że najlepiej pamięta się te złe momenty, nie te dobre? Dlaczego tak musi być?

58

Gdy go zamykali, Arto stał razem z resztą, z boku. Nie śmiał się razem z innymi, nie odzywał się do nikogo, lecz był tam, patrzył na wszystko, słuchał jego błagań – i nie robił nic. Nie rozumiał dlaczego to robili, tak samo jak nie rozumiał dlaczego nie spróbował tego przerwać. Wstydził się tego, wtedy i dzisiaj, niemniej czuł, że to nie strach mu przeszkodził. Stał tam i słuchał wszystkiego, bo wtedy to go bawiło. Uber nie był jedynym, którego spotykały podobne rzeczy, lecz jego Arto pamiętał najbardziej. To dlatego otaczali się pancerzami, tak długo, aż te pancerze wrastały w nich samych. Inni czuli się z tym dobrze, a on się dusił. Było mu niewygodnie, jak gdyby między umysł a ot aczającą go osłonę ktoś wsypał uwierające go okruszki. Wiedział, kto zasiał w nim te wątpliwości, nie rozumiał tylko dlaczego. Grupa go szanowała, lecz to było wszystko, na co mógł liczyć. Żimmy był wprawdzie blisko niego, lecz był tylko kumplem, niczym więcej. Gdyby nie rodzice, byłby zupełnie samotny, jednak kłamstwa i tajemnice powoli zmieniały ich w kogoś zupełnie mu obcego. Samotność zawsze była tuż za nim, wystarczyło, by się obrócił. Od lat musiał udawać kogoś, kim nie zawsze był – twardego i odważnego kapitana, zadowolone, może tylko trochę zmęczone dziecko… Tak wielu chciało być na jego miejscu, a on, osiągnąwszy to wszystko, czasem tego nienawidził. Nie wiedział nawet czy chciał uciekać dla rodziców, czy dlatego że miał dość tego miejsca. Był najsilniejszym dziesięciolatkiem w szkole, lecz to nie wystarczało, by znieść takie potrójne życie. Uczucia rozpaliły się i zgasły niczym supernowa, pozostawiając wypaloną czarną dziurę. Wszystko, czego dotykała, znikało z jego umysłu. Nad nią Arto potrafił już zapanować. Stał się taki, jakim był zawsze. Jeśli powstrzymywał go tylko brak odwagi, to kiedyś ją zdobędzie, jak wtedy, gdy po raz pierwszy przeszedł przez kanał. Kłopoty „Zastanów się dlaczego nie dobrze zapłacę naprawdę ” „Nie umiesz czytać piszę że nie to nie to nie są zabawki dla młodszaków pogadamy za dwa lata szczylu jak ci jaja urosną jeśli się do tego czasu nie odczepisz to oberwiesz”

Arto nie zamierzał się poddać i nie zamierzał czekać dwóch lat. Obrywał mocno, z o wiele bardziej błahych powodów, a ten był dla niego ważny. Chciał mieć to urządzenie, a Aristo, starszak z 7a, z grupy zwanej Tygrysami, był w jego posiadaniu, choć go nie potrzebował. Aristo bał się, że w rękach Arto przyrząd stanie się źródłem poważnych kłopotów, które, gdy urządzenie wpadnie w nieodpowiednie ręce, spadną także na niego. M ylił się. Arto nie uważał się za zwykłego młodszaka. Był pewien, że potrafi z niego korzystać bez wzbudzania podejrzeń dorosłych. Tylko jak przekonać do tego Arista? Dobra cena wydawała się rozsądnym argumentem, lecz jego partner w interesie za bardzo bał się dorosłych. Zaoferował mu wszystko, co miał, niemniej Aristo nie reagował. Potrzebował czegoś lepszego. „A jeśli pomogę ci zdobyć dowództwo nad twoją grupą ” Każdy chłopiec w szkole, może za wyjątkiem jajcogłowych, marzył o tym, by zostać kapit anem. Nie sądził, żeby Aristo był wyjątkiem. Nie był dość silny ani sprytny by sięgnąć po nie samemu, lecz był jednym z silniejszych wojowników Tygrysa. Gdyby już został kapitanem, z powodzeniem utrzymałby swoje stanowisko – przez jakiś czas, jednak to już nie było jego zmartwieniem. „Zaraza ty naprawdę chcesz oberwać jak taki mały pryszcz mógłby mi pomóc może mi powiesz że pokonasz siódmaka daj mi spokój z kopalnianymi żartami bo sam wybiję ci je z głowy tak że zobaczysz gwiazdy do dwudziestej wielkości”

59

Kopalniane żarty oznaczały głupie żarty. Dawno temu, gdy nie było tylu inteligentnych maszyn, w kopalniach zastępowali je niewykształceni robotnicy. Określenie „głupi jak kopalniak” szybko rozwinęło się w szereg różnych, równie znaczących porównań. Słowa starsz aka subtelnie dawały do zrozumienia, co sądzi o Arto. Nie doceniasz pryszczy, pomyślał Arto. Czytając wiadomość zrozumiał, że tekst mówił jedno, lecz to jak został napisany, że w ogóle został napisany, świadczyło o czymś innym. M oże cię to śmieszy, Aristo, ale jesteś ciekaw, czy naprawdę mogę to zrobić. Nawet starszaki mawiały o Arto, że zna różne sztuczki. Nie były to sztuczki, jedynie zwykły spryt, choć i tego, jak odkrył, brakowało bardzo wielu kapitanom. Czy młodszak naprawdę mógł mu pomóc? Ten wierzył, że mógł. Ten nie był głupi. „Nie żartuje mogę ci pomóc ale coś za coś potrzebuję tego urządzenia i dobrze zapłacę” „Niech ci będzie jak zostanę kapitanem to porozmawiamy o cenie ale nie wierzę by głupi młodszak miał wpływ na to kto będzie rządził tygrysem” „Nie musisz wierzyć tak osłabię twojego kapitana że dasz radę go pokonać unikaj walki zachowaj siły na potem masz kogoś kto pomoże ci zrobić rozłam ” „Takie małe ścierwo miałoby go osłabić chcecie go rozśmieszyć na śmierć ” „Nie wierzysz to zapomnij o sprawie” – Arto poczuł złość. „Rób jak chcesz chciałbym to zobaczyć nie moja sprawa jak ty go osłabisz ale jak ci się to uda to ja jestem kopalnianym szczurem pamiętaj jeśli stracę przez ciebie pozycję to zachowam dość siły by cię wpakować do puszki” – rozłączył się.

Aristo mógł być złośliwy, jak każdy starszak, lecz zżerała go zbyt wielka ciekawość, by się wycofać. M imo poważnej groźby, Arto uznał to za zgodę. I miał już pomysł. Zamyślił się. Aristo nie byłby złym kapitanem. Nie był najgłupszy, nie zapomniałby tak łatwo, co mu zawdzięczał ani tego, iż skoro młodszak uczynił go kapitanem, mógł go także stamtąd zdjąć. Jasne, jako starszakowi nigdy nie przyszłoby mu to do głowy, lecz jakaś cząs tka jego umysłu pamiętałaby o wszystkim. By wykonać swój zamiar, Arto potrzebował dobrej wymówki. Przypomniał sobie próbę wyczyszczenia Nowego. Czemu nie? Smok był własnością M arsjan, z klasy 8o, którymi dowodził Egino. Nazwano ją tak od przezwiska pierwszego, dziś byłego, kapitana, który urodził się na jednej z marsjańskich stacji. Przeprowadził się tu, gdy miał jeszcze trzy lata, lecz ktoś się o tym dowiedział i przezwisko pozostało. Jako właściciele, M arsjanie mieli wyłączne prawo do pobierania podatków. Starsze starszaki i tak robiły, co chciały i Egino nie mógł nic na to poradzić, a czasem zdarzało się wręcz, że wojownicy z innych grup łapali ich i czyścili, lecz to były ledwie pojedyncze przypadki. Wiedział jedno – to nie M arsjanie chcieli wyczyścić Nowego. Nie był to także nikt z Tygrysa. Ci, którzy to zrobili byli o rok starsi, nie przejmowali się Eginem i nie znali Nowego, tak samo, jak nie znali go jeszcze M arsjanie, lecz zawsze mógł się tłumaczyć, że to jego wojownicy źle mu donieśli, a jego przy tym nie było. Po kilku minutach plan był gotów. Odszukał konsolę Egina. „Przepraszam że przeszkadzam czy mogę zadać pytanie ” „Czego znowu chcesz nie masz komu przeszkadzać mam dać ci lekcję ” W rozmowie z nim Arto musiał być podwójnie ostrożny. Znał ten rodzaj starszaków. Egino brał, dużo i często. To czyniło go silniejszym i sprawniejszym, lecz także nieobliczalnym. Tacy jak on potrafili nagle wybuchnąć i pójść na całość. Takich bali się wszyscy młodsi lub słabsi. Także Arto. Z Eginem i jego wojownikami nie było mu wygodnie. Byli silni, bronili ich przed konkurencją, lecz często posuwali się za daleko, zupełnie bez powodu. Gdyby tylko znalazł coś, co pozwalałoby działać…

60

Dzięki Daelowi znał cenę za tę siłę – była nią utrata kontroli nad swoim życiem. Arto nie p ozwalał się kontrolować, nikomu. Nieraz widział Egina po szkole. Był panem, jak długo działał narkotyk, bez niego stawał się słaby niczym dwojak i bredził kopalniane głupoty. Bez narkotyku był nikim, więc musiał go brać, stale, by utrzymać pozycję. To uzależniało go nie tylko od tego, co brał, lecz także od dostawcy. M usiał jechać na nich nawet w domu, bo gdy przestawał, pękał i rozsypywał się niczym rzucona o ścianę kula zamarzniętej wody. Arto poprzysiągł sobie, że nie popełni tego błędu. Nie chciał się kryć po domu, by każdego ranka pakować w siebie kolejną dawkę i liczy ć, że zacznie działać nim rodzice coś zauważą. Czuł się źle już przez samą zbroję. W jego grupie tylko Żimmy próbował brać regularnie, po swojej przegranej walce, lecz gdy ich stosunki w końcu się ułożyły, szybko zapomniał o wszystkim. Rejkert, jako jedyny , brał coś od czasu do czasu, jak mówił, na wyostrzenie myśli -poza tym jego grupa była czysta. Narkotyki były zbyt drogie dla młodszych grup. Jednak Arto zawsze pamiętał, jaką siłę daje handel takim towarem. Spłukane starszaki były skłonne zrobić niemal wszystko w zamian za kolejną działkę. Narkotyki były potężną bronią i kiedyś, gdy podrośnie, zamierzał ją wykorzystać, by kontrolować takich jak Egino. „Wybacz wiem że jesteście dość silni by nie zawracać sobie głowy takimi drobiazgami lecz czy nie prowadzicie teraz wojny z tygrysami” Zastanawiająca chwila wahania. M arsjanie mogli mieć kłopoty. Postanowił to sprawdzić. Jeśli byli osłabieni, była to szansa dla Smoka by zmienić swojego właściciela, zaraz po tym, jak Aristo zostanie kapitanem. „Kpisz sobie my i wojna z młodszakami chcesz mnie obrazić ” „Jak mógłbym o tym myśleć ale ostatnio wyczyścili kilku moich wojowników myślałem że może jest wojna albo nas im sprzedaliście ale to chyba tylko pomysł ich głupiego kapitana na pewno dacie mu dobrą nauczkę ”

M inęła chwila czasu nim Egino odpisał. Zastanawiał się. „Niech ci będzie ale następny raz pisz o tym od razu a nie dopiero kiedy już was wyczyszczą to dla waszego dobra inaczej oberwiecie za brak impulsów czy to jasne” „Jasne staram się tylko pomóc” – zaczekał aż Egino się rozłączy i zamknął okno. Egino

powinien uwierzyć, że M ira, obecny kapitan Tygrysa, a więc i Arista, próbuje po cichu wykraść należny M arsjanom podatek, być może nawet przejąć Smoka. Uwierzy tym łatwiej, jeśli M arsjanie naprawdę mają kłopoty. Pomyśli, że M ira wykorzystuje sytuację. Arto wpadł w głębokie samozadowolenie. Egino był urodzony do tego, żeby nim manipulować. Silny, lecz niezbyt bystry, zbyt głupi by zadawać pytania, by cokolwiek podejrzewać. Zdobędzie to urządzenie. Zawsze dostawał to, co chciał. Pytanie nigdy nie brzmiało „czy”, lecz – „kiedy” i „w jaki sposób”. ••• Wilan był przy swojej drugiej pracy. Wcześnie skończył, co do niego należało. Teraz, pod koniec zmiany, gdy prawie nikt nie kręcił się po doku, mógł w spokoju zająć się połączeniem układów statku do podzespołów, które jakiś czas temu zainstalował w tajemnicy na drugim pokładzie. Długo zastanawiał się jak to zrobić. Ustawienie i ukrycie kilkunastu przekaźników było łatwiejsze od maskowania przewodu, który musiałby się ciągnąć przez setki metrów tuneli. Lecz nie o wygodę chodziło, tylko o bezpieczeństwo. Przewody były rozwiązaniem nieco staroświeckim, jednak czasem skutecznym. Osłona antyradiacyjna gwiazdolotu miała pozostać nieukończona. Główne moduły komputera każdego statku znajdowały się w sterówce, posiadającej niezależne zabezpieczenia przed promieniowaniem. Co nie szkodziło ludziom, mogło zaszkodzić elektronice – i na odwrót.

61

Zresztą, ludzi na pokładzie być nie powinno. Jeśli by się jacyś znaleźli, sami byliby sobie winni. Teoretycznie. Zaś praktycznie… Pomieszczenie, które wybrał miało w przyszłości służyć jako laboratorium. By zwiększyć sprawność czułych instrumentów należało odizolować je od wszelkiego rodzaju promieniowania. Nawet pole sztucznego ciążenia mogło wp ływać na wyniki ich pracy. Dodatkowa warstwa ekranująca osłaniała je równie dobrze przed polem magnetycznym jak i wiązką skanującą, jaką omiatano świeżo zbudowane statki przed wypuszczeniem w kosmos. Pomieszczenie było już dawno wykończone, nikt nie miał tam czego szukać. To tu Wilan zamierzał umieścić komory. Niestety, komputer i ekranowane pomieszczenie dzieliła przestrzeń, która zaraz po opuszczeniu doków miała zostać wystawiona na działanie promieniowania kosmicznego. Niektóre pasma mogłyby przeniknąć p rzez warstwę skały, a połączenie musiało być całkowicie odporne na zakłócenia transmisji danych. Od tego mogło zależeć ich życie. Teraz jego uwaga koncentrowała się na wtapianiu przewodu w ścianę. Niewielkim ogrzewaczem plazmowym roztapiał wierzchnią warstwę, by zanurzyć w niej kolejny metr zwiniętej w szpulę struny, grubości nie większej niż kilka splecionych włosów, lecz równie wytrzymałej jak molekularne włókno. Powoli przesuwał po ścianie długi na dłoń i gruby na dwa złożone palce ogrzewacz, wzdłuż przyłożonego do niej drugą ręką przewodu. Twarda, skalna ściana topiła się niczym żel wsz ędzie, gdzie tylko zbliżył przód ogrzewacza. Gdzieś na środku przyrządu znajdował się grz ebień, wciskający w głąb skały nanizany weń przewód. Po przejściu ogrzewacza rozgrzana, półpłynna masa była formowana i schładzana, zaś odzyskane ciepło powracało do przedniej części przyrządu. Szczególnie dużo uwagi poświęcał temu, by po zakończeniu operacji świeżo roztopiona i schłodzona powierzchnia skały wyglądała tak, jakby nie by ła ruszana od chwili, gdy wycięto w niej korytarze. Było w tym coś ze sztuki – skomplikowane fałszerstwo na wagę powodzenia. Zupełnie mimochodem, w odruchu nabytym przez lata pracy, zauważył, że grubość wewnętrznej powłoki korytarzy była zawyżona. Nic dziwnego, że za każdym razem, gdy wchodził na pokład czuł, że staje się lżejszy. Aż do dziś myślał, że to tylko zwykłe, ludzkie odcz ucie. Błąd jak ten, z pozoru błahy i na rękę, gdyż ułatwiał Wilanowi ukrycie dokonanych modyfikacji przed skanowaniem, mógł wpły wać na działanie innych systemów. Obiecał sobie, że w wolnej chwili sprawdzi inne korytarze. Zamierzał powierzyć temu statkowi losy swojej rodziny i musiał wiedzieć o wszystkim, co się z nim działo. Od wycięcia korytarza nikt tu nie pracował. Surowe wnętrza tonęły w ciemnościach. By coś widzieć, Wilan musiał użyć skanera widma, w codziennej pracy pomagającego mu dostrzec nieciągłości struktury w elementach. Nie użył lampy, to mogłoby kogoś zwabić. Skaner był pasywny, lecz energia topionej ściany sprawiała, że dla niego było jasno jak w rozjaśnienie. Człowiek bez skanera ujrzałby najwyżej niewielki rozżarzony punkcik w miejscu pracy ogrzewacza. Gdyby ktoś tu wszedł, prosto z oświetlonej części statku, prędzej wpadłby na Wilana, niż dostrzegł, co tu robił. M imo to co kilkanaście sekund Wilan rozglądał się czujnie dookoła, nasłuchując. Za każdym razem wydawało mu się, że w pobliżu dostrzega ruch. Jak teraz. Jakieś nieuchwytne poruszenie, ledwie dostrzegalne, znikające niemal natychmiast, gdy tam spojrzał. Znowu to samo, pomyślał. Jestem zbyt zmęczony albo zaczynam mieć manię prześladowczą. Albo obie rzeczy naraz. Jeśli ktoś by coś zauważył, już bym siedział w areszcie. M ój zespół nie składa się z durniów. Czas, jaki zmarnował wypatrując duchów wystarczył, by skała zestaliła się wokół nieakty wnego ogrzewacza. Puścił tkwiący w ścianie przyrząd, robiąc przerwę. Wygasił skaner, zdjął go z twarzy i przetarł oczy. Dookoła panował ten sam cichy mrok, towarzyszący mu od p oczątku pracy. Chwilę węszył, ale nic nie poczuł. I dobrze. Po wstępnym przetopieniu

62

wierzchniej warstwy, podczas wycinania tuneli, wszelkie dodatki, jakie wcześniej znajdowały się w masie asteroidy, dawno uleciały z powietrzem. Nie pozostało w niej nic, co mogłoby nadać lawie zapach topionej skały. Nikt nie powinien niczego zauważyć. Odetchnął powoli, głęboko. Już nie myślał o duchach. Jego umysł zajął inny problem. Czy będą potrzebować regeneratora powietrza? O zdobyciu skafandrów nawet nie marzył. Pilnowano ich lepiej niż bank swoich impulsów. Będzie musiał polegać na powietrzu zawartym wewnątrz kadłuba. Komory inercyjne mają swoje własne regeneratory, ale kiedyś będą musieli je otworzyć i przejść do śluzy, by opuścić statek. Co wtedy? Kadłub był uszczelniony. Wszelkie otwory, które w przyszłości miały prowadzić na zewnątrz, teraz były zatkane twardą pianką. Objętość przestrzeni statku była ogromna. Jeśli pozostanie tu atmosfera, wystarczy jej na całe dni przebywania poza kapsułą. Z drugiej strony… Przypomniał sobie rozkład czynności, tych wykonanych i tych dopiero planowanych. Korytarze były świeżo wydrążone; ledwie parę miesięcy temu ukończono wytapianie ostatnich odcinków. Wszystko to wykonano w próżni, nim asteroida została docz epiona do doku. Wprawdzie topiona skała była natychmiast przedmuchiwana tlenem, lecz robiono to zbyt szybko – dość by ulotniły się tylko najbardziej reaktywne pierwiastki. Nie planowano głębokiej transformacji i przekrystalizowania jej struktury. Ściany miały na zawsze pozostać takie, jakie były teraz, utleniając się w sposób naturalny, podczas przelotu. Czasem, by ułatwić oddychanie ścian, kadłub wypełniano powietrzem o składzie pół na pół tlenu i azotu. Nie wątpił, iż część tlenu zostanie związana przez powierzchnię skały. Jaka – tego nie wiedział. Uznał, że nie będzie musiał się martwić o pełne odtwarzanie składu powietrza, jednak chciał pozostawić możliwość jego uzupełniania. Wystarczy jeden filtr atomowy by uzdatnić powietrze ze spalin reaktora. Na wszelki wyp adek. Filtry były małe, a ich konstrukcja tak prosta, że nieomal nie do zepsucia. Nikt go nie zauważy, a nawet jeśli, nie zwróci na to uwagi. Takich małych, tanich elementów było wsz ędzie pełno. Były częścią wielu urządzeń codziennego użytku. M iały go nawet destylarki. Dodał zdobycie i zainstalowanie filtru do pojutrzejszych zadań. O takich drobiazgach też musiał pamiętać, lecz było ich tak wiele, że sama myśl o przeoczeniu choćby jednego nigdy nie dawała mu spokoju. O czym jeszcze powinienem pamiętać? – pytał siebie, aktywując ogrzewacz. Kolejno wyliczał w myśli pozostałe do zrobienia modyfikacje, podczas gdy ręce same wykonywały dobrze wyuczone czynności. Powoli, lecz systematycznie, przewód znikał pod powierzchnią skały. ••• Iwen powoli zaczynał rozumieć jak działa szkoła. Tydzień, jaki minął od pojawienia się w nowej klasie, obfitował w nowe, ważne informacje, które starał się zapamiętać i poukładać. Wciąż nie wiedział wszystkiego, lecz szybko się uczył. Wciąż obserwował. Inni chłopcy, nie tylko z jego grupy, byli zwykle równie poważni jak dorośli. Dziwne dzieci, uznał. Prawie nie kontaktowali się z rówieśnikami z innych klas, robił to tylko kapitan i wyznaczeni chłopcy. Szybko zrozumiał to, co oni wiedzieli od początku – każda informacja, jaką mógł bezwiednie zdradzić, mogła być wykorzystana przeciwko nim. Dzieci spoza grupy były potencjalnymi wrogami. Jeśli nie chciał być źródłem kłopotów, musiał nauczyć się myśleć jak inni. Iwen przyznawał przed samym sobą, że nigdy dotąd nie został przyjęty do klasy tak szybko i tak łatwo. Arto twierdził, że jego obecność wzmocni grupę i to wystarczyło, by większość go zaakceptowała. Kilku chłopców nawet zdążył polubić – jak Orfiusa, który chyba jako jedyny poza nim naprawdę lubił i potrafił się śmiać i któremu Iwen, choć był słabszy od niego, imponował wiedzą, zachowaniem i niezależnością. Lecz większość nie odnosiła się do niego z sympatią.

63

Wielu było obojętnych, a kilku wręcz niechętnych. Prawie wszyscy z tych ostatnich zajmowali miejsca w tylnych rzędach. Nie lubił tego, lecz w duchu przyznawał im rację. Byli najlepszymi z najlepszych i nie mieli powodów by traktować go jak swojego. Trzymali się z daleka, gdy był w pobliżu, swoją postawą wyraźnie dając mu do zrozumienia, że na razie jest dla nich nikim. Owszem, może kiedyś coś z niego będzie, lecz póki co marnował tylko powietrze i czas przydzielonych mu nianiek i opiekunów. Nie taki był plan Iwena. Nie obchodziła go grupa, nie zamierzał angażować się w ich sprawy, chciał tylko, by dali mu spokój. Wszyscy. Dlatego starał się zdobyć sympatię najważniejszych wojowników. Arto był najważniejszy, lecz – na razie – nieosiągalny. Zaczął więc szukać kogoś, kto był na tyle blisko kapitana, by samą swoją znajomością z Iwenem wpływać uspokajająco na każdego, kto próbowałby dobrać się do jego skóry. Szybko odkrył, że nikogo takiego nie było. Ci z góry chętniej widzieliby jego porażkę niż sukces. Na Ziemi to Iwen był tym poważniejszym, sprytniejszym i mniej dziecinnym. Tu było odwrotnie. Przez chwilę miał nadzieję, że znajdzie pomoc u Derta, drugiego zastępcy, lecz to, co przez porównanie z innymi wziął za życzliwość, okazało się obojętnością. Właściwie, było gorzej – Dert nie zwracał na niego uwagi, jakby nie istniał. Za to Żimmy, pierwszy zastępca, oraz trzech innych – ci wyraźnie za nim nie przepadali i bardzo chętnie mu o tym przypominali. Jak dzisiaj. Program zajęć w nowej szkole różnił się od programu, jaki obowiązywał na dole. Jednych zajęć było mniej, innych więcej, a pewnych lekcji nie było wcale, jak rysunku. Były za to takie, których nie znał, jak te związane z kosmosem i podróżami. Lekcje historii były trochę inne, pełniejsze. Na dole więcej mówiono o historii Ziemi i zjednoczeniu Układu, tutaj doszła historia kolonizacji i odkryć światów Obcych, początki eksploracji kosmosu. Tu po raz pierwszy usłyszał o Tułaczach. Na Ziemi byli jedynie wzmianką, informacją, że taki to a taki Tułacz dokonał czegoś jako pierwszy. Tu dowiedział się, kim byli – ludźmi, którzy poświęcili się badaniu odległych gwiazd. Wiedzeni wizją mistycznego kosmicznego porządku, czując kosmos całym swoim umysłem, spędzali lata w samotności lub w towarzystwie drugiego Tułacza, przemierzając nieznany wówczas kosmos, od jednej gwiazdy do drugiej, badając je i opisując. W zwykłych okolicznościach Iwen uznałby to za fascynujące, może na tyle, by s amemu poszukać dodatkowych informacji, lecz nowa szkoła nie zachęcała do marnowania czasu na naukę. Ograniczył się do tego, co wpadało mu przypadkiem do ucha na lekcji, gdy akurat nie potrafił sobie znaleźć zajęcia, pozwalając, by jajcogłowi odwalali za niego całą robotę. Jeszcze nigdy nauka nie nudziła go tak bardzo jak przez ostatnie dni. Jedynymi zajęciami, na których nie potrzebowali pomocy jajcogłowych, były zajęcia ruchowe. Było ich więcej niż w szkołach na Ziemi. Z początku obawiał się tych zajęć. Po zdjęciu stroju kompensacyjnego latałby po sali, niezdolny do ćwiczeń, lecz nauczyciel pozwolił mu w nim zostać. Przebierając się, inni chłopcy dokładali wszelkich starań, by ukryć swoje zbroje. On nie musiał, więc siedział i czekał aż inni skończą. Znowu się wyróżniam, pomyślał, jestem inny. Najbardziej ze wszystkiego złościło go to, że nic nie mógł na to poradzić. M ógł tylko czekać. Nie był pewien, czy podoła tutejszym ćwiczeniom. Tutejsze dzieci były niezwykle silne i z adziwiająco wytrzymałe, bał się, że nauczyciele wymagają od nich proporcjonalnie więcej wysiłku. Na szczęście tak nie było. Odkrył nawet, że jest najlepszy w bieganiu. Zawsze kończył wyścigi jako pierwszy. Nauczyciel go pochwalił, lecz po niechęci bijącej w spojrzeniach kolegów zrozumiał, że szybkość nie jest powodem do dumy. Bardziej do wstydu. Zrozumiał to dopiero, gdy wrócili do szatni. Gdy brali prysznic, mógł ocenić jak niepozornie, mimo treningów, prezentowali się jajcogłowi wobec wojowników. Niepozorność była względna – nie wyglądali gorzej od rówieśników z Ziemi, lecz dzieci na dole nie miały tej masy mięśni i tak wyprostowanej sylwetki. W p orównaniu z kolegami jajcogłowi byli wyraźnie niedotrenowani. Iwen z zadowoleniem stwier-

64

dził, że nie wygląda przy nich źle – ktoś z zewnątrz mógłby go wziąć za średniej klasy wojownika – jednak nie zamierzał na tym poprzestać. Siedział sam, na ławce pod ścianą, czekając aż inni skończą się przebierać. Arto wciąż był w szatni, a instynkt Iwena podpowiadał mu, by trzymać się blisko niego. Dookoła uwijały się małe automaty, chwytacze wody, wyszukując i wyłapując latające kuleczki wody, by po napełnieniu swoich zbiorniczków opróżnić je w małych otworkach w ścianie. Kabiny pryszniców były szczelne, lecz podczas ich otwierania trochę cieczy zawsze wydostawało się na z ewnątrz. Patrząc na nie pomyślał, że powoli zaczyna się przyzwyczajać do tych dziwnych pryszniców. Gdy wychodził z kabiny, nie rozlewał tyle wody, co dawniej. Patrząc na wysokie, wysmukłe, lecz muskularne ciało Żimmiego, Iwen nie miał wątpliwości, kto był najbardziej niebezpieczny. Był dobrze zbudowany, mimo to nie wyglądał na powolnego osiłka. Czuło się w nim niebezpieczną proporcję siły i szybkości, w ruchach czaiła się agresja, każde napięcie mięśni świadczyło o zwinności i dobrej koordynacji ruchów. Gdy Żimmy i Arto, nadzy, stanęli obok siebie, mijając się przy kabinach, wydało mu się niemożliwe, by Arto, wyraźnie niższy i nie tak dziki, mógł go zwyciężyć. Kapitan bynajmniej nie wyglądał na ułomka. Sam jego wygląd mówił, iż nawet Grejgy, najbardziej muskularny wojownik, nie byłby dla niego wyzwaniem. Jednak przy Żimmym Arto nie wyglądał na szczególnie niebezpiecznego przeciwnika. Jak Arto zdołał go pokonać i podporządkować? Czy sprawiła to wola walki, o której tyle mówił? A może dwa lata temu różnice między nimi nie były aż tak duże? Żimmy był w okresie, gdy chłopiec zaczyna szybciej rosnąć, Arto jeszcze nie. Skończywszy prysznic, większość wojowników zajęła się swoim wyglądem. Pieczołowitość, z jaką zwracali uwagę na kosmetyczne detale była dla Iwena kolejną zdumiewającą, nową rzeczą. Przypominali w tym jego siostrę. Plamka na włosach Żimmiego była tylko jednym z wielu sposobów na wyróżnienie się. Dert na przykład, miał pod prawym okiem niewielki znaczek, jakby przecinek. Wyglądał jak naturalny pieg, lecz czasem był jaśniejsz y, a raz ciemniejszy. Zaplatał też kosmyk włosów na prawej skroni w niewielki, jednak efektownie wyglądający warkoczyk. Wyglądał niczym wpleciony w jasnożółtą czuprynę admiralski epolet, mimo to pasował do wyglądu, podkreślając bijącą od niego pewność siebie. Obserwując jak Arto i kilku innych chłopców męczy się nad włosami, zmuszając je by sterczały tak jak powinny, zamiast tak jak same tego chciały, Iwen zrozumiał, że każdy miał tu rodzaj własnego znaku, może kodu. Dotyczyło to także innych grup. Uczesanie, przystrzyżenie, barwne plamki, czasem nawet kolczyki. Niektórzy, choć nie Arto, modelowali włosy żelmasą – półpłynną galaretowatą substancją, zestalającą się pod wpływem impulsu elektromagnetycznego. Jej stosowanie przez dzieci trochę go zaskoczyło. Na Ziemi jedynie kobiety modelowały włosy. Wojownicy stosowali przeróżne sztuczki by wzbogacić swój wygląd, lecz tleniona plamka Żimmiego wydała się Iwenowi najoryginalniejsza. Prosta, choć elegancka. Z początku myślał, że bardziej ekstrawaganckie ozdoby są zarezerwowane dla wyższych rangą, jednak później uznał, że to raczej wina rodziców. Silniejsi nie musieli wyglądać wyzywająco, wystarczy, że byli silni. W ozdabianiu się wszyscy byli równi. Tylko jajcogłowi nie zwykli nosić takich ozdóbek, jakby nie chcieli się wyróżnić. To także była walka. Bardziej imponujący wygląd wzbudzał większy respekt. Postanowił, że musi wymyślić coś dla siebie. Ubierając się, Żimmy i Dert zaczęli cicho rozmawiać. Łatwo było zgadnąć, na jaki temat. – Pewnie to zwykły karaluch i beksa – Żimmy powiedział to głośniej, nakładając zbroję. Sp ecjalnie stanął odwrócony plecami do Iwena. – Kto inny biega tak szybko? I to w takiej ciężkiej zbroi? Dobry wojownik tego nie robi. Rzucił uwagę niby od niechcenia, lecz Iwen wiedział, kto miał ją usłyszeć. Gdyby nie zwrócił na to uwagi, jego złośliwość by się zmarnowała.

65

Dert umilkł. Nie patrzył w jego stronę. Większość chłopców wciąż brała prysznic w szczelnych kabinach albo czekała przy wejściu. Niewielu usłyszało uwagę Żimmiego, mimo to kilku wojowników zaczęło się uśmiechać i szeptać do siebie. Przynajmniej nie mówili głośno, co sobie myślą, pocieszył się Iwen, lecz i tak wszystko się rozniesie. Sytuacje takie jak ta wciąż mu się przydarzały. Przypominały mu, kim jest w oczach ważnych chłopców. Choć próbował im to wyjaśniać, wiedział, że większość nie rozumiała, dlaczego nosi tę swoją zbroję. W końcu przestał tłumaczyć. Oni i tak wiedzieli lepiej lub, jak Żimmy, myśleli, że nosi ten głupi, wyróżniający go strój tylko dlatego, że się boi pobicia. Poczuł się dotknięty jego uwagą. To nic, że Żimmy był silniejszy i starszy, nie powinien tak o nim mówić. Już miał odpowiedzieć, że nie jest karaluchem, lecz się rozmyślił. – Chcesz, by Nowy się sprawdził, Żim? – spytał jakiś chłopiec, chyba Żor. – M oże ma się rzucić na starszaka? Kilku chłopców się roześmiało. Iwen nie od razu zrozumiał ukryty sens tych słów. M iał tego dość. Wyprostował się, oparł plecy i tył głowy o ścianę i zamknął oczy. Jeszcze na Ziemi nauczył się, że najlepszy sposób na docinki to nie z wracać na nie uwagi. Zaczął się zastanawiać czy gdyby wybrał Żimmiego do swojej walki, teraz zachowywałby się inaczej i czy dodatkowy ból byłby tego wart. Doszedł do wniosku, że mógłby go traktować jeszcze gorzej. Wtedy by wiedział, że jest słaby. Tacy jak on lubili dominować. Nie wiedział dokładnie ile tak siedział, lecz gdy otworzył oczy, zrozumiał, że za długo. Był sam, jedynie Arto stał przy wejściu do korytarza i bacznie mu się przyglądał. Iwen zerwał się na nogi. – Jak się będziesz odłączał spotka cię krzywda – ostrzegł go kapitan. – Nie mam czasu cię pilnować. Nie jestem twoją niańką. Krzywda spotyka mnie i bez odłączania się, pomyślał. Nic nie denerwowało go bardziej niż obojętność Arto. Owszem, ingerował, gdy zaszła taka potrzeba, lecz Iwen nie miał złudzeń – przez większą część dnia kapitan zapominał, że Nowy istnieje. Pamiętał o nim o tyle, o ile przedstawiał sobą szansę na coś, w przyszłości. Innym Iwen przynajmniej przeszkadzał, jak Żimmiemu. Dla nich przynajmniej istniał. Reagowali na jego obecność. Na szczęście były też chwile jak ta, gdy sobie przypominał. – Żimmy chyba mnie nie lubi – powiedział. Iwen był dla niego nikim. Nic nie przypominało mu o tym bardziej jak takie uwagi. Żimmy musiał dobrze o tym wiedzieć. – I co z tym zrobisz? Będziesz go unikał? Wczołgasz się do kąta? Poprosisz mnie bym im rozkazał, by cię polubili? Jeśli chcesz, by to się skończyło, musisz im pokazać, dlaczego ma się skończyć. Cóż, kapitan nie był od okazywania sympatii. Iwen przełknął to w milczeniu. Znów miał rację. Gdyby Arto powiedział innym, by mu nie dokuczali… Na Ziemi byłby to najlepszy sp osób sprowokowania innych do znęcania się. Tu pewnie tak by się nie stało, lecz w ich oczach stałby się przez to słabeuszem. – Jak? – Nie wiem. Wymyśl coś, zaczekaj na okazję… Iwen nie wątpił, że okazja się nadarzy. Tyle, że może go przerosnąć. – Czy zawsze taki był? – spytał, ruszając powoli do wyjścia. – Znaczy, w swojej starej grupie? – Nie. Tam było zupełnie inaczej. On też był inny. Był nikim – powiedział to bez pogardy i Iwen pomyślał, że nawet taka prawda nie jest tu tajemnicą. – Czuje się ważny, bo pokonał mnie w walce o przyjęcie do grupy. Iwen się zdumiał. Żimmy wygrał…? Czyżby się pomylił? Właściwie, tak powinno być. Widział jak się różnili, po prostu… aż dotąd Iwen nie wyobrażał sobie, by Arto mógł przegrać. Nie z kimś ze swojej grupy. Dla niego był zawsze zwycięzcą.

66

– Był waszym kapitanem? Nie wiedziałem… – On, kapitanem? – Arto uśmiechnął się ironicznie. – Nie nadawał by się. Wtedy mógł wygrać, ale nie mógł mnie wyzwać póki nie był w grupie, więc wynik się nie liczył. – Ale pozwoliłeś, by z tobą walczył! – zauważył. – M yślisz, że potraktowałbym cię inaczej niż Bebre? Ja, Nowy, byłbym jeszcze twardszy. Żałowałbyś tego, a Żim i tak by się czepiał. Ze starszakami różnie bywa. M usiałem wziąć go na siebie. Ty… po prostu schodź mu z drogi i nie odpowiadaj. Jest starszakiem i patrzy się na ciebie jak starszak, ale mu to przejdzie, zobaczysz. Wszyscy mówili, że Żimmy zachowuje się jak starszak, a on wciąż nie rozumiał, co to znaczy. Rozumiał tylko, że był inny, lecz inaczej niż Arto. Kapitan był inny na swój wyjątkowy sposób. Żaden wojownik nie mówił i nie myślał jak on. Żaden nigdy nie starał się zrozumieć. Oni po prostu przebijali się siłą do przodu. – Dlaczego oni cię szanują? – zapytał. Arto nie od razu zrozumiał. – To proste. Nauczyłem ich współpracować zamiast walczyć ze sobą. Uczyniłem grupę silną. – Nie pytam, dlaczego grupa cię szanuje. Chcę wiedzieć, dlaczego oni to robią. Każdy z nich. – Każdy z nich coś mi zawdzięcza – usłyszał po dłuższej chwili milczenia. – Nie lubią o tym mówić, ale… Żimmy wie, że po walce dałem mu szansę. Dert… kiedyś dałem się spisać z amiast niego. Jajcogłowi… traktuję ich jak innych. Wszyscy wiedzą, że mogą mi zaufać i p otrafię im pomóc. Nawet jeśli tego unikają, pamiętają. Stoją za mną zamiast gryźć się między sobą i myśleć jak mogą wskoczyć na moje miejsce. – A ja? – Ty? Nie musisz mnie szanować. To nie obowiązek. Chcesz zostać, to musisz być przydatny. M asz mnie słuchać albo pokonać. Sam wybierz. – Nie chcę twojego miejsca. Nie potrzebuję go. – Więc trenuj, nabieraj sił i unikaj kłopotów. Jesteś w grupie i nikt cię nie zostawi. Nawet Żimmy ci pomoże. – Jak pokażę, co jestem wart. – To normalne. M usisz pokazać, dlaczego mają dla ciebie nadstawiać głowę. Odwrócił się i wyszedł. Iwen ruszył za nim. Rozumiał dobrze to, czego Arto nie dopowiedział – kiedy już dostaniesz okazję, lepiej żebyś jej nie zmarnował. ••• Poza niechętnymi, w grupie byli tacy, którym był obojętny. Byli to głównie jajcogłowi. Szybko zauważył, że nie chodziło o to, że jest nowy. Im nie zależało na znajomości z kimkolwiek, kto nie był taki jak oni. Byli obojętni na wszystko, także na zaczepki. Trzymali się i rozmawiali wyłącznie ze sobą. M ieli nawet swój własny kanał, na którym pisali o rzeczach, których nie rozumiał żaden z wojowników. Iwen rozumiał. Kłócili się o tematy z lekcji, opowiadali historyjki, czasem wspominali coś o jakiejś grze. Wojownicy nie grali. Dla nich granie w gry było czymś niegodnym. Zabierało czas potrzebny na doskonalenie innych umiejętności. Nic dziwnego, że nie mieli pojęcia, o czym szepczą jajcogłowi. Dla innych byli dziwakami, dla niego… Cóż, nie interesowali się nim, więc z początku on nie interesował się nimi. Jedynie Rejkert trochę się od nich różnił, o tyle, że równie często przebywał z dowództwem grupy co z innymi jajcogłowymi. I może jeszcze Lien Kires, inny jajcogłowy. Czasami jakiś chłopiec miał jakieś pretensje do swojego opiekuna, lecz na tym kończyły się ich kontakty z resztą grupy.

67

Znał takich jak oni. Na Ziemi pogardzano takimi, nazywając kujonami i lizusami. Tutaj ich wiedza była wykorzystywana przez grupę, a oni, choć poniewierani przez wojowników, godzili się na taki stan rzeczy. Aż tak bardzo potrzebowali ochrony, czy było w tym coś jeszcze? Postanowił to sprawdzić. Tak jak oni, był w grupie tym gorszym. Dlaczego mieliby się nie poznać? Przynajmniej nie traktowali go z góry. Na przerwie podszedł do swojego opiekuna. Inne dzieci zwracały uwagę na kujonów zwykle tylko w jednym celu – by stroić sobie z nich żarty. Zdobycie ich zaufania było trudne, lecz Iwenowi kilka razy się udało. Dzięki temu wiedział, że choć dziwni, byli takimi samymi dziećmi jak inne, tylko lepiej radziły sobie z nauką niż ze swoimi rówieśnikami. Nie mogąc liczyć na ich uznanie, szukali go u nauczycieli i dorosłych. – Nazywasz się Uber, prawda? – zagadnął.

Ilustracja: Rafał Kulik Uber był opiekunem najmniej cenionych wojowników – takich jak on. Większość chłopców wymawiała jego imię twardo. Iwen znał je z Europy, gdzie wymawiano je miękko, bo kiedyś, gdy istniało coś, co nazywano francuskim, zaczynało się na H, a „r” wypowiadano jako prz eciągnięcie „e”. M imo to, zwrócił się do niego tak samo jak inni. Uber uniósł głowę i spojrzał na niego niechętnie, z obawą. – Czego chcesz? – Chcę tylko pogadać – odpowiedział uspokajająco. – Coś takiego – odpowiedź Ubera mogłaby zamienić każdego w bryłę lodu. – Wojownik chce gadać z jajcogłowym… – Co w tym złego? – Co złego? – Uber uśmiechnął się ironicznie. – Wy zawsze chcecie tego samego. Nie gadacie z nami, tylko pokazujecie nasze miejsce. Nowy czy nie, powinieneś to wiedzieć. M oże znasz się na lekcjach trochę lepiej niż te kopalniaki, ale to nie czyni cię jednym z nas. Nawet jajcogłowy mówi na mnie Nowy, zauważył, choć już bez złości. Niemal natychmiast złapał się na tym, że to była myśl wojownika. Uber miał rację. Był jednym z nich. – Słyszałem jak rozmawiacie o grach – spróbował nieco inaczej. – Też trochę grywałem, kiedyś. Grałem nawet w… – Wojownik, który gra! – Uber spojrzał na niego dziwnie, jakby… z niedowierzaniem? Przez chwilę był zaskoczony. Potem nagle się zaśmiał. Iwen poczuł, że się czerwieni. – Nie, w to chłopaki mi nie uwierzą! Nowy jest graczem! Poczuł się zawstydzony i upokorzony, jakby ktoś wymierzył mu mocny policzek. Co w tym było złego, że czasami lubił sobie pograć? Sami to robili, Uber to robił, a jednak śmiał się z niego. Próbował być miły, nigdy nie obraził ani nie uderzył żadnego jajcogłowego, a mimo to Uber wykorzystywał każde słowo by go poniżyć. Czy aż tak nienawidził wojowników, że mścił się na mnie? Nawet oni kpią sobie z Nowego… Uber, wciąż z uśmiechem na twarzy, oparł się plecami o ścianę. Wyciągnął z plecaka małą konsolę, bardzo podobna do tych, na których pracowali dorośli. Szybko zapomniał o Iwenie, pochłonięty swoją pracą. Nie to nie, powiedział sobie, nie będę więcej z wami gadał. Jestem 68

wojownikiem, mimo wszystko. Nie jestem jednym z was, nie chcę być nigdy jednym z was. Niech wam będzie. Wygraliście. Już miał odejść, gdy zauważył jak dwóch chłopców w jego wieku przygląda się Uberowi. Jasne, średnio długie włosy jednego z nich splecione były w małe warkoczyki, grzywka drugiego usztywniona i wysunięta lekko do przodu, przypominała krótki daszek. Szli powoli w jego stronę, wymieniając między sobą znaczące spojrzenia. Uber niczego nie zauważył; cokolwiek robił, pochłonęło go to całkowicie, jednak Iwen nie sądził, by to coś zmieniło w jego zachowaniu. Sam stał nieco z boku, dość by tamci nie poznali, że ma z nim coś wspólnego. Nie znali go, pewnie wciąż nie wiedzieli, że jest z tej samej grupy. – I co, Uber, gdzie twoja ochrona? – chłopiec z warkoczykami uderzył dłonią w spód konsoli, tak, by trafiła Ubera w twarz. Uber nie zdążył się uchylić; bezradnie zamachał rękoma, bezskutecznie próbując ją złapać nim spadnie na podłogę. Chłopiec z daszkiem przydusił go do ściany. – Holuj się, kopalniaku – odpowiedział zaczepiony, zaciskając zęby. Iwen dostrzegł jak nerwowo splótł ze sobą dłonie, jak rytmicznie poruszał palcami. Oczekiwał, że będzie się bronił, lub chociaż się zasłoni, zrobi unik, cokolwiek, ale Uber tylko stał, gdy tamten uderzył go pięścią w twarz. Uber spojrzał na niego nienawistnie, oblizując rozciętą wargę. Przeciwnik mocno nadepnął piętą na cienką konsolę. – Pożałujecie tego! – syknął jajcogłowy. – Pewnie! – chłopiec z warkoczykami złośliwie się roześmiał. – Co mi zrobisz tym razem? Skasujesz jajcogłowcom moją pracę domową? – Zawsze cię znajdziemy, szczurku – dodał ten z daszkiem nad czołem – i zapłacimy za wszystko, gdy nie będą cię pilnować! Iwen uznał, że powinien zareagować. Byli w jednej grupie i to on był wojownikiem. – Ja jestem jego ochroną – powiedział, podchodząc powoli. Starał się wyglądać na pewnego siebie. – Zostaw go. – Kto? Ja? – chłopiec z warkoczykami spojrzał na niego z ironicznym grymasem na twarzy. Zmierzyli się wzrokiem. Iwen nie miał złudzeń co do wyniku starcia. Bał się tego, czym się może skończyć, więc nadrabiał miną. Na dole zwykle to wystarczało, lecz nie tut aj. Nie byli zainteresowani tym, co Iwen nazywał wstępem. Od razu przeszli do rzeczy. Chłopiec z daszkiem zareagował szybko, drugi zaraz po nim. Kilka ciosów i Iwen leżał skulony na podłodze. – Coraz lepiej – odezwał się chłopiec z warkoczykami. – Kolejny jajcogłowy. Chyba mam dobre rozjaśnienie. – Nie wiedziałem, że Jeźdźcy Smoków zmuszają jajcogłowych do samoobrony – kąśliwie dodał ten z daszkiem. Zwrócił się do Ubera: – Czas dołączyć do kolegi… Iwen był pobity, lecz nie tak bardzo jak po walce z Bebrem, czy po nauczce od starszaków. Nie znali go, więc byli ostrożni. On nie zamierzał. Zerwał się na nogi. Chłopiec z daszkiem natychmiast go podciął. Znowu wylądował na podłodze. Jego przeciwnik uśmiechnął się złośliwie. Iwen wpadł w gniew, lecz nim znów zdołał wstać, spostrzegł za ich plecami Arto. Bez ostrzeżenia kapitan kopnął chłopca z warkocz ykami z półobrotu w plecy, aż jęknął i zwalił się prosto na Iwena. Drugi otrzymał cios w bok, w żebra. Nawet nie miał czasu, by się odwrócić. Skulił się, lecz nie upadł. Arto poprawił łokciem w kark. Chłopiec przyklęknął, niemal u stóp Ubera. Chłopiec z warkoczykami spróbował wstać. Iwen, całkowicie odruchowo, zgiął prawą rękę w łokciu i uderzył, rozwalając mu nos na miazgę. Z satysfakcją pomyślał, że mógł go nawet złamać. Niczym słoneczne promienie, warkoczyki rozsypały się wokół jego głowy, gdy uderzył potylicą w podłogę. Zastanawiał się jeszcze nad kopniakiem kolanem w brzuch, lecz zrezygnował. Pozwolił mu uklęknąć. M imo wszystko, to nie było jego rozjaśnienie.

69

Uderzony chłopiec zakrył dłonią silnie krwawiący nos i łypnął wściekle na Iwena. Arto schylił się. Chłopiec odwrócił się i spojrzał na niego z obawą, lecz Arto sięgnął tylko po uszkodzoną konsolę. M artwy, elastyczny ekran przecinało wyraźnie widoczne pęknięcie. – Zapłacicie za to, całą grupą. Powiedz Pilpowi, że nie pozwolę na niszczenie sprzętu – ostrzegł chłodno, wręczając ją Uberowi. – Sprawdź, czy nic nie przepadło. Obaj chłopcy spojrzeli z gniewem na Arto. Ten z warkoczykami obejrzał się na Iwena, jakby chciał oddać, lecz wstał tylko i odszedł, trzymając rękę na twarzy. Drugi chłopiec poszedł za nim. Żaden nic nie powiedział, jednak ich rzucone na odchodnym, milczące spojrzenia zrobiły to za nich. Jeszcze się spotkamy, mówiły. Iwen nerwowo oblizał wargi. Bycie Nowym miało swoje dobre strony, lecz docenił to dopiero, gdy je stracił. Większość chłopców miała swoich zaprzysięgłych wrogów. Przyczyny były różne, ale wszystkie wypływały ze starych konfliktów, dziś będących powodem zarówno do żartów jak i bójek czy ucieczek. Jeszcze wczoraj zastanawiał się, czy i jemu przytrafi się coś podobnego. Dziś miał własnych wrogów. Tydzień bez bijatyki był długim okresem czasu, ale nie miałby nic przeciwko jego przedłużeniu, nawet dziesięciokrotnie. Było za późno by się wycofać. M ógł przeprosić się z Bebrem, lecz z nimi… Niemal żałował, że uderzył tamtego chłopca, jednak to był odruch. Należało mu się, usprawiedliwił się w duchu, sam zaczął. W tej szkole mam prawo się bronić i mam prawo się zemścić. M yśl, że bronił swoich interesów pojawiła się znacznie później. Wciąż nie myślał tymi kat egoriami. Wiedział jedno. M oże był słaby, lecz miał wolę walki. Nie zamierzał zostać bezwolnym popychadłem, byle jajcogłowym, jak Uber. Jeśli taka była tego cena, to trudno. Potrafił uderzyć i dobrze oddać, a w razie potrzeby wiedział, gdzie mierzyć na przyszłość, by nawet tacy jak oni poczuli to najbardziej. To powinno wystarczyć, by go sobie zapamiętali. Lecz najbardziej dziwiło go, że jajcogłowy nie próbował mu pomóc. Cały czas stał z boku i obserwował. Nie zrobił nic, odsunął się tylko, pozwalając się bronić, pozostawiając go samego z dwoma przeciwnikami. A razem mogliby dać im radę… Pamiętał, co powiedział Grejgy na jego pierwszym treningu, lecz żadna rozmowa nie uzmysłowiła mu tego, że jajcogłowi nie walczą. Nigdy. Nie widział, by kiedykolwiek się bronili. Dlaczego? – Dobrze, że broniłeś swojego jajcogłowego – Arto przerwał jego rozmyślania. – To nasza funkcja. Ale spróbowałeś, choć wiedziałeś, że nie masz szansy. M arnujesz siły. – M uszę bronić swoich ocen – odpowiedział. – Jesteś za słaby. Zacznij oceniać swoje możliwości. To ważne. Bez tego… Zrozumiał. Wstał z podłogi. Spojrzał na jajcogłowego. Uber kiwnął głową i odszedł. Jeśli Iwen spodziewał się podziękowania, musiał zadowolić się rozczarowaniem. – Kim byli ci dwaj, kapitanie? – To Rajza i Sochn, z Dzikiego Pazura. Czasem z nimi współpracujemy, ale ostatnio mamy mały problem. Uważaj na nich. Orfius powinien częściej z tobą chodzić. – M iał coś do załatwienia – odparł krótko. Orfius wstydził się z nim chodzić, lecz Iwen wolał go kryć niż oskarżać. Nie miał tu zbyt wielu prawdziwych kolegów. – Ty też jesteś sam… Arto splótł ręce i kiwnął głową, wskazując coś za plecami Iwena. Odwrócił się. Żimmy, Dert i Basakis czekali kilkanaście metrów dalej. – Nigdy nie chodź sam. Nigdy. Nie mam czasu być twoją trzecią niańką. Kolejne upomnienie. Iwen miał ich powyżej uszu, lecz milczał, bo było słuszne. – Dlaczego napadli Ubera? – spytał po chwili. – Znają się, prawda? Zawsze go biją? – I czy zawsze Uber pozwala się im bić, pomyślał. Arto skinął głową.

70

– To stara sprawa. Kiedyś pobili go na korytarzu, więc Uber i Lien włamali się do ich syst emu i odcięli ich na sprawdzianie. M usieli go zdawać jeszcze raz, sami, bez pomocy jajcogłowych. Od tego czasu ciągle się ścigają. Uber mści się na lekcji, a oni na przerwie. Normalka. Normalka… Poczuł wstyd. Został obrońcą jajcogłowych, choć sam potrzebował ochrony kapitana. Był wdzięczny za pomoc, lecz jeśli to się zacznie powtarzać, stanie się obiektem drwin. M usiał zacząć radzić sobie sam. ••• Po zajęciach odbył się kolejny trening. Choć Grejgy jak zawsze wyciskał z niego wszystkie siły, Iwen spostrzegł, że choć Arto z początku sam prowadził ćwiczenia, to przerwał je godz inę wcześniej i oddał prowadzenie Żimmiemu. Zdziwiło go to tym bardziej, że kapitan nie wydawał się tak rozkojarzony jak wtedy, gdy zniknął. M imo że był zajęty bardziej niż reszta grupy, Iwen był jedynym, który zdawał się dostrzegać bezczynność stojącego z boku kapit ana. Poczuł, że jest oceniany. Nie przyłapał kapitana na spoglądaniu w jego stronę, lecz był pewien, że od czasu do czasu obserwuje on jego ruchy, analizując, oceniając dokonane post ępy. Wreszcie Grejgy go zwolnił. M inęło najgorsze zmęczenie. Iwen podszedł do kapitana. Inni wciąż ćwiczyli, lecz to nie na nich skupiała się uwaga Arto. Obserwował jajcogłowych. Czy Arto mógł wyjaśnić zachowanie Ubera? Skoro zmuszał ich do ćwiczeń, musiał wiedzieć, dlaczego są, jacy są. Arto obserwował jak Żor zmuszał ich do wysiłku. Wydawał się zamyślony, przynajmniej na tyle, na ile ktoś tak czujny mógł sobie pozwolić. Spostrzegłszy zbliżającego się Iwena skinął lekko głową, lecz nie odwrócił jej w jego stronę. M ógł go dostrzec najwyżej kątem oka, jednak to wystarczyło, by go rozpoznał. On jest chyba po części jednym z nich, pomyślał wtedy. Tak jak on nie myślał żaden wojownik, nawet Dert czy Żimmy. Żaden z nich tak nie oceniał, nie przewidywał. Przypominało mu to dzielenie się strategią gry między jajcogłowymi. Obiecał sobie, że nie będzie więcej z nimi rozmawiał i zamierzał tej obietnicy dotrzymać. M ógł za to porozmawiać z Arto – jeśli mu na to pozwoli. – Ćwiczą, choć nie lubią – zauważył, stając tuż obok. – Rozumieją, po co, czy tylko wykonują rozkaz? Kapitan wiele razy powtarzał narzekającym jajcogłowym, że szkoła to ból. M ówił, że muszą stać się bardziej wytrzymali, nawet jeśli tego nie chcą, bo są gdzie są i nic tego nie zmieni. Nie potrafił odmówić mu racji, a jednak… – Wiesz, co starszaki mówią o jajcogłowych? – Arto nie odwrócił się do niego. – Że trzeba ich dobrze trzasnąć, by robili co do nich należy. Ale nie u nas – w jego głosie zabrzmiała nuta satysfakcji. – Nie chcą tego, lecz rozumieją, że to jest potrzebne. Tylko widzisz, Nowy… Rozumieć to jedno, ale nadrobić kilka lat umiejętności to już zupełnie co innego. Oni to wiedzą. Gdybym im pozwolił, przestaliby ćwiczyć. Nie wierzą, że mogą nas dogonić, wolą się p oddać, bo tak jest łatwiej. Każdego można nauczyć walczyć, jeśli tylko tego zechce, ale czasami zajmuje to tyle czasu, że to się nie opłaca. – Też tak uważam – przyznał. – M yślę, że wielu nie bije się tylko dlatego, bo nie musi. Znaczy, na Ziemi. U was, musi to robić każdy. Arto wreszcie odwrócił głowę w jego stronę i po raz pierwszy szczerze się uśmiechnął. Na chwilę znikł dystans, jakim oddzielał się od Nowego. – Wreszcie ktoś, kto rozumie, co myślę – powiedział. – Wiesz, dlaczego musisz trenować ciężej niż inni, prawda? Iwen przypomniał sobie treningi. Nie tylko ten dzisiejszy, także wszystkie inne. Cztery godziny ciężkich, codziennych, forsownych ćwiczeń, rozciągania i zginania mięśni, o których

71

wcześniej nawet nie wiedział, że je ma. Za to wtedy przypominały mu o swoim istnieniu, boleśnie i stanowczo protestując przed tak bezwzględnym traktowaniem. Grejgy nie szczędził mu trudów. Zawsze robił to samo co Iwen, tyle że wykonywał wszystko szybciej. Gdy czuł jak miękną pod nim nogi, Grejgy ledwie się pocił. Wracając do domu czuł się jakby szedł na krótkich szczudłach. Wiedział, że kiedyś to minie, kiedyś będzie taki jak oni, jeśli tylko wytrzyma ten najgorszy początek. A że sam zaczynał prawie od zera, mógł sobie wyobrazić, co czują jajcogłowi. – Wiem. Ale niełatwo was dogonić – przyznał otwarcie. – Twardy robi, co może. – Inni chłopcy czasami tak mówili na Grejgiego. – Jasne, nie od razu staniesz się prawdziwym wojownikiem, ale to nie jest najważniejsze. Tego można się nauczyć. Większość nie zauważyłaby dobrego wojownika, nawet gdyby ten ugryzł ich w dupsko. – Znów spojrzał na trenujących jajcogłowych. – Wiesz, dlaczego jajcogłowi nie walczą? Znaczy, na początku, gdy jeszcze są mali. Rzucił to pytanie niejako od niechcenia, lecz Iwen odgadł, że nie zrobił tego bez powodu. Rzadko kiedy Arto robił coś bez powodu, choć odkrycie go zajmowało Iwenowi trochę czasu. Porozmawiali jeszcze o kilku innych rzeczach. Arto nie wrócił już do tej sprawy, jakby o wszystkim zapomniał. Sprawdzał go? Kolejna próba? Pytanie Arto było bardzo dobre. Dlaczego jedni walczyli, a drudzy nie? Czym różnił się jajcogłowy od wojownika? Też miał ręce, nogi, głowę i oczy, też mógł nauczyć się walczyć. Różnica musiała tkwić w środku, w ich głowie. Iwen postanowił, że to odkryje. Sam, by przekonać się, czy jest tak dobrym obserwatorem, jak myślał. Wrócił myślami do pierwszej rozmowy z Grejgiem. Czy miał rację? Spojrzał na kapitana. M oże jajcogłowi nie są wcale tacy słabi jak sądzi. Rozum potrafi nadrobić braki w sile, a gdy idzie z nią w parze, wtedy nic nie może go powstrzymać. Bez jajcogłowych grupa nie mogłaby istnieć, lecz ci nie wykorzystywali swojej pozycji. Niczego nie próbowali zmienić. Czegoś im brakowało… i teraz zrozumiał czego. M iał rację. I miał ją Grejgy. To nie siły brakowało jajcogłowym, lecz woli walki. To ona czyniła chłopca wojownikiem. Tego szukał w nim Arto, gdy kazał mu się bić. I znalazł to. Iwen nie był jak jajcogłowi. Pamiętał ich niezbyt czujne, zamyślone spojrzenie, jakby trochę tu, lecz zwykle gdzie indziej. Czasem byli tak nieuważni, że ochroniarze musieli ich odciągać z drogi starszaków. Zupełnie jakby nie potrafili odnaleźć się w rzeczywistości. Przyzwyczajali się do bycia tym, kim byli, jak przyzwyczajali się do tego wojownicy. Jajcogłowi byli od nich mądrzejsi, rozumieli prawdziwe znaczenie tak pogardzanej funkcji. Wojownicy mogli o nich myśleć, co chcieli, mogli nimi gardzić, lecz pamiętali, że ich potrzebują. Pozwalali się poniżać, nie próbując zyskać należnego szacunku. Ich twarze mówiły zawsze to samo – jeśli mnie potrzebujecie, to zapewnijcie mi spokój. Obie funkcje były potrzebne grupie, to prawda, ale żaden chłopiec nie uzna, że zostanie słabym jajcogłowym, bo taka jest p otrzeba. Raczej będzie walczył o pozycję. Dla nich było lepiej tak, jak było. Dlaczego? Czuł, że doszedł ledwie do połowy rozwiązania. Nieważne jak mocno próbował myśleć, wciąż cz egoś mu brakowało. Brakowało przyczyny. Ćwiczenia dobiegły końca. Pozostawieni samym sobie, chłopcy zaczęli grać w jakąś dz iwaczną grę. Uczestniczyła w niej jedna para, inni jedynie się przyglądali, by potem zamienić się z którymś z graczy. Stawali naprzeciwko siebie i na przemian wymieniali ciosy. Część wojowników rozmawiała o swoich sprawach, część przyglądała się rozgrywce. Niektórzy żartowali na temat jej przebiegu, inni komentowali każde uderzenie, z powagą rozprawiając o najskuteczniejszych technikach. Jajcogłowi jak zawsze zebrali się gdzieś na boku, nie zwracając uwagi na wojowników. Iwen przyjrzał się uważniej pojedynkującej się parze. Nie, nie udawali, jak z początku sądził. Ze zgrozą zrozumiał, że bili się na poważnie. Zadanie atakującego było proste – wyprowadzić

72

mocny i szybki cios, trafić tam, gdzie zaboli najbardziej. Nie szczędzili sił, lecz starali się nie zadawać naprawdę poważnych obrażeń. Obrońca miał tylko dwa wyjścia – albo wykonać unik, albo mężnie znieść uderzenie. Reguły zdawały się zabraniać odbijania ciosu czy wykonania zasłony. Gra zdawała się mieć dwa poziomy – pierwszym było wytrzymanie bólu, drugim – zachowanie sił. Gracz, który osłabł jako pierwszy lub jako pierwszy stracił refleks, natychmiast z amieniał się w worek treningowy. – To wytrzymanka – wyjaśnił Arto. – Albo uczyni cię szybkim, albo twardym. Wygrywa ten, kto zniesie najwięcej. Gra nie pozostawiała innej możliwości. Taki zresztą wydawał się być cel tej… zabawy. Skrzywił się, widząc jak jeden z wojowników uderzył drugiego w czułe miejsce. Trafiony chłopiec zniósł to lepiej niż obserwujący go Iwen. Nie był pewien czy sam by tak potrafił. Uderzał tylko po to, by zranić. – To… potrzebne? – Przyzwyczaja. Gdy dorwą cię starszaki, postąpią z tobą gorzej. – Lepiej się przygotować… – powiedział cicho, bez przekonania. Jeden z chłopców, Dert, zauważył Iwena. M achnął ręką. – Zagrasz z nami, Nowy? – zaproponował. – Wojownik musi ćwiczyć wytrzymałość. Dert nie był złośliwy. Być może nie w pełni rozumiał, co taka zabawa znaczy dla Iwena. Dla niego coś takiego było pewnie normą. Iwen zrozumiał, że nie ma wyjścia. M ógł odmówić i być może niektórzy by to zrozumieli. Lecz tylko niektórzy. – Powinieneś się przyłączyć – powiedział spokojnie Arto, lecz ton głosu nie pozostawił cienia wątpliwości co do intencji. Jeśli chodziło o odgadywanie myśli, kapitan był mistrzem. – Wiem, ale… Nie potrafił ukryć przed nim bólu, jaki sprawiała mu myśl, że będą z nim robić to, co robili ze sobą. Ledwo się powstrzymał, by nie zwiesić głowy ze wstydem, by nie pokazać jak bardzo był przerażony. – Wiesz co? Chciałeś mnie wyzwać – głośno oświadczył Arto, tak by inni to usłyszeli. – M oże zagramy zamiast tego? Przekonasz się, czy byś ze mną wytrzymał. Wojownicy uznali to za dobry pomysł. Iwen spojrzał na niego dziwnie. Czyżby chciał go zbić? Lecz w spojrzeniu kapitana dostrzegł tylko zrozumienie. – Nie mogę dać ci wygrać – dodał po cichu – ale mogę cię oszczędzić. Inni tego nie zrobią. Rozumiał to, choć ciało niemal kuliło się w proteście. M ógł się bać, lecz przed pewnymi rz eczami nie zdoła uciec. M usiał się nauczyć je znosić, a to był ich sposób uczenia. – Zróbmy to – powiedział głośno, z całą z pewnością siebie, na jaką było go stać. Odwrócił się i podszedł do kolegów. Wierzył, że będzie bolało, i to bardzo. Lecz wierzył także, że Arto był kimś, komu mógł zaufać, jeśli chodziło o sprawy grupy. Z jakiegoś powodu kapitanowi zależało, by stał się jednym z nich, i to zależało bardziej niż Iwenowi. ••• Od rana Arto zastanawiał się, co się dzieje z Tygrysami. M inęły dwie doby, od kiedy wcielił swój plan w życie – aż nadto, by ujrzeć wyniki. Egino działał szybko i energicznie, choć tym razem okazał się bardziej gadatliwy niż przypuszczał. Przekonał się o tym na własnej skórze, gdy odpowiedź na jego pytanie znalazła go sama. M ira był wściekły. Było widać, że niedawno ktoś się do niego dobrał. Szukał kogoś, na kim mógłby się wyżyć – najlepiej kogoś winnego. Dwa szerokie, czerwone pasma, biegnące od grzywki znad ciemnych oczu aż do karku nadawały jego twarzy bardziej złowieszczy wygląd niż zwykle. – Brać go! – polecił M ira.

73

Jego towarzysze przyszpilili Arto do ściany za ręce i nogi. Nie pierwszy raz przychodziło mu płacić cenę za wtrącanie się w sprawy starszych. Baczniejsze przyjrzenie się M irze zdradziło Arto coś jeszcze. M ira był nawalony. Sięgnął po wszystko, by się zemścić i utrzymać władzę. Nie będzie sobie żałował. Spojrzał na Żimmiego. Był tylko o rok młodszy od Tygrysów, tak jak Arto był o rok młodszy od niego. Oby nie naszła go ochota, by czegoś spróbować. Ledwie dostrzegalnie pokręcił głową. Żimmy się cofnął. – Pozdrowienia od Egina! – M ira stanął przed nim. Rozprostował palce i zacisnął prawą pięść. Cios był mocny. Głowa Arto odskoczyła w bok, uderzając prawą skronią o ścianę. Na pierścieniach starszaka zalśniła krew z rozcięcia nad lewym policzkiem. M ira cierpliwie p oczekał, aż uniesie głowę i uderzył ponownie. Ulżyj sobie, pomyślał jak przez mgłę, czując, że traci czucie w szczęce. Jeśli mi się uda, już niedługo będziesz kapitanem. A jeśli nie… wkrótce to samo zrobi ze mną Aristo. M ógł mieć tylko nadzieję, że do tego nie dojdzie. Znał Egina. Każde podejrzenie traktował równie bezwzględnie, nie wnikając w jego prawdziwość. Rz ądził siłą i lubił ją okazywać, zaś narkotyki zamieniały go w bezwzględnego mściciela. Nigdy niczego nikomu nie podarował. Nie wierzył, by M ira spróbował mu cokolwiek tłumaczyć. Przyznając się, że został obity za sprawą młodszaka zyskałby tylko pogardę i narobiłby sobie wstydu. Po kilku kolejnych ciosach Arto zaczął się liczyć z tym, że malowanie nie wystarczy i że może być zmuszony opuścić kilka następnych lekcji. M irze musiało o to chodzić. Choć odurz ony, chciał, by zemsta była jak najdotkliwsza. W końcu dał znak swoim ochroniarzom, żeby go puścili. Arto zwalił się na podłogę. – Do jutra, zaropiały szczurze! – wysyczał tuż przed kopniakiem na pożegnanie. Ból z krocza zmusił Arto do zwinięcia się w kłębek. Jak dobrze pójdzie, nie będzie żadnego jutra. Wiedział to tylko on i Aristo, lecz jego umysł był zbyt zamglony, by myśleć o tym akurat teraz. M ira odszedł. Żimmy podniósł go z podłogi, pomagając stanąć na nogi. Gdy oparł się na ramieniu Żimmiego, jego obitą twarz rozciągała bolesna parodia uśmiechu. – Ty chyba lubisz tak obrywać – Żimmy spojrzał na niego z niepokojem w oczach. – Przyznaj się. To ty ich na siebie napuściłeś? Jesteś szalony! Nie wiem jak i po co, lecz tylko patrzeć, jak zaczną nas bić. Tyle mówisz o odpowiedzialności za grupę… Ledwie przez chwilę myślał, że Żimmy może mieć rację. Czasem warto ryzykować, czasem nie. Lecz z jakiegoś powodu, on ryzykował zawsze. – Nie safną – wybełkotał przez puchnące wargi. – Alisfo nie pofoli. Z trudem składał język do niektórych głosek, ale Żimmy był przyzwyczajony do trudności w mówieniu po spotkaniu ze starszakami. – Aristo? A co on ma do tego? To M ira… Żimmy wybałuszył oczy i rozdziawił usta. Wyraz nagłego zrozumienia rozlał się na jego twarzy. Posąg zdziwienia, pomyślał. Nic nie mogło pokazać wyraźniej, jak bardzo jego pierwszy zastępca nie zna się na takich sprawach. – Ale jak…? – wydusił z siebie. – Faśnie fak – Arto kiwnął słabo głową w kierunku, w którym odszedł M ira. Od razu tego pożałował. – Nie mal sę, sam za fo zafasę – uśmiechnął się szerzej i niemal od razu przyłożył dłoń do policzka. – Jesteś wariat – Żimmy pokręcił głową. – Aristo nie kiwnie palcem, jeśli to mu się nie opłaci. Po co się narażać? Tylko ty się w to bawisz i oto co z tego masz. M yślisz, że on będzie lepszy? Arto sięgnął do kieszeni ruchem niepewnym i drżącym, niczym u niemowlaka. Z trudem wydobył chusteczkę. Przetarł usta, wypluł krew.

74

– M usi byś. Jes mi soś finien – odpowiedział trochę wyraźniej. Będzie winien przysługę. Przysługę wartą więcej niż rozcięta skóra, ból, niewyraźna mowa i podbite oczy. To minie, jak tylko Żo nastawi mu szczękę. Tam gdzie dwóch się bije, trzeci zawsze korzysta, mawiał Dael. Korzysta zwłaszcza wtedy, gdy wie jak skłonić tę dwójkę do walki. Jednak póki M ira nie ochłonie i pogodzi się ze zmianą, Arto będzie musiał częściej trzymać się grupy miast paradować jedynie w towarzystwie Żimmiego. Nie lubił wlec ze sobą połowy grupy, lecz być może przyjdzie mu to robić bardzo długo. Być może na zawsze. ••• Dwie lekcje później czuł się już znacznie lepiej. Przeszły kłopoty z mówieniem, za to Dert spóźnił się na zajęcia o całe pięć minut. Obawiał się, że to kolejne dzieło M iry i że tym razem nie tylko on zapłaci za swoje pomysły, lecz powód okazał się inny. Wyjaśniła go wiadomość, którą dostał wkrótce po podłączeniu konsoli jego drugiego zastępcy do systemu grupy. „Jakiś dwojak z 2b chce pogadać na następnej przerwie mówi że będziesz zainteresowany ale nie powiedział czym ” „Któraś z naszych mrówek” „Nie znam go zlejemy go co ty na to zawsze to jakaś rozrywka ” Tak, rozrywka. Jego wojowników bawiło pokazywanie młodszakom, gdzie jest ich miejsce. Nie to żeby sam nigdy tak nie robił. Czasami było to konieczne, poza tym to było dobre narzędzie, by nauczyć ich posłuchu, lecz znał lepsze metody. Niemniej, zaczął rozważać czy powinien się interesować czymś takim, czy po prostu wysłać Żimmiego i Derta by zbili go za bezczelność. Czym mógłby go zainteresować byle dwojak? „Zobaczymy dowiedz się czegoś o jego bandzie ” Dert się uśmiechnął. M imo wszystko, Arto był ciekaw. Dwojaki rzadko odważały się na takie rozmowy. Większość z nich była zastraszona przez trojaki, unikała ich niczym plazmy i panicznie bała się choćby zbliżyć do kogokolwiek starszego od siebie. Z jakiegoś powodu, ten młodszak z achowywał się inaczej. Tacy jak oni nie mieli swoich systemów, więc nawet gdyby znał jego sygnaturę i połączył się z jego konsolą, nauczyciel młodszaka poznałby, że z kimś rozmawia. Dwojak – nazywał się Karros – nie był ani wysoki, ani mały, za to bardzo pewny siebie. Prz yszedł sam, co rozczarowało Derta i Żimmiego; teraz obaj niecierpliwie czekali na okazję. Jeśli znajdzie się powód, nie będzie miał nic przeciwko jej dostarczeniu. – Dobra, jestem – ostrzegawczo rozprostował palce, aż strzeliło w knykciach. M łodszak niezbyt się tym przejął. – Przyszedłeś tylko po lanie, czy chcesz zaliczyć coś poza tym? M alec stanął dwa kroki przed nim. Spojrzenie miał pewne, lecz Arto z zadowoleniem zauważył jak chłopiec nerwowo ściska swoją rękę. Był spięty, choć z tym walczył. Jego umysł już potrafił się odciąć od lęków ciała i podświadomości. Nieźle, jak na jego wiek. – Chciałbym, jeśli mogę, prosić o ochronę dla mojej grupy – oświadczył pewnym głosem. Więc dlatego ryzykował. Gdyby Karros od razu oznajmił Dertowi w czym rzecz, Arto nawet by nie chciał z nim gadać. Niemniej jego słowa odrobinę go zaintrygowały. Zawsze mógł go wysłuchać, a potem pozwolić zbić. – Grupy? – spytał niedbale. – Od kiedy to dwojaki mają grupę? A ty niby jesteś kapitanem? Pierwszaki i dwojaki nie miały grup, kapitanów ani nazwy. Jeszcze nie potrafiły się zorganizować, były po prostu bandą dzieciaków, z jakimś nieoficjalnym przywódcą, który często się zmieniał i rzadko kiedy był w stanie nad nią zapanować. Dopiero trzeciaki, jeśli ustaliły wśród siebie jakąś hierarchię, mogły zostać uznane za prawdziwą grupę, partnera w interesach i w walce. Karros zacisnął zęby. Uwaga Arto wyraźnie go rozdrażniła.

75

– Dla mojej klasy – poprawił się ze skrywaną niechęcią. – Chcemy należeć do was. M łodszak nie wyglądał na speszonego czy wystraszonego. Stając przed Art o, zachował należyty szacunek, lecz swoim zachowaniem pokazywał, że dostaje go tyle, ile sam uznał za st osowne i ani słowa więcej. Słabo nad sobą panował, jednak miał dość odwagi, by żądać tego spotkania, przyjść na nie i odpowiadać na docinki. – A ja chcę mieć myśliwiec – odpowiedział ironicznie, używając popularnego zwrotu, jakby stworzonego na tę okazję. Rozejrzał się z udawanym zdziwieniem. – Czy ktoś mi go dał? Jego towarzysze roześmieli się. Karros zagryzł wargi i spuścił wzrok, w milczeniu przełykając gorzką pigułkę upokorzenia. – M ożesz prosić o ochronę – Arto litościwie położył temu kres, okazując swoje rosnące lekceważenie – lecz nie widzę powodu, by Smok miał zauważyć waszą żałosną obecność. – Dobrze zapłacimy! – wyważona i niezbyt złośliwa odpowiedź Arto rozochociła młodszaka. – Dobrze zapłacimy? – przedrzeźnił go Arto. – Dwojak, który dobrze płaci? – Damy wam tyle podatku, ile dają czworaki – Karros odpowiedział jednym tchem, bojąc się końca rozmowy. – Czy to wystarczy? Arto spojrzał na Żimmiego. Wyraźnie swędziała go ręka. Uśmiechnął się w myśli. W przeciwieństwie do Żimmiego, rozmowa zaczynała go bawić. Chłopak był całkiem bystry i dość zawadiacki, lecz nie starał się być bezczelny. Pamiętał, że Arto przewyższa go co najmniej o półtorej głowy. Wyważona zuchwałość malca zwyczajnie go śmieszyła, zwłaszcza gdy tamten, stojąc tuż przed nim, śmiało patrzył mu prosto w oczy, zadzierając głowę niemal tak bardzo, jak tylko mógł ją unieść. Zupełnie jak on, gdy był w jego wieku. Pokręcił lekko głową. Żimmy był wyraźnie rozczarowany, Dert trochę mniej. M łodszak wiedział kogo wybrać. Jeśli naprawdę mieli taką sumę, nie mogliby jej lepiej wydać. Wiążąc się umową ze Smokiem, zapewniali sobie ochronę aż do połowy szóstaków włącznie. Oczywiście, jeśli Smok się zgodzi, zaś Smok to Arto. Czy się zgodzi? Normalnie, zastanowiłby się czy warto marnować siły na dwojaków. Smok zwykle nie obsługiwał drobnicy. Grupa o ich pozycji nawet nie chciałaby się na nich wysikać. Starsi uczniowie czyścili ich ze wszystkiego, nie oglądając się na nic, nawet na terminy. Pierwszaki i dwojaki były najniższą i najsłabszą warstwą w szkole, niedoświadczoną i całkowicie niezorganizowaną. Drobnica mówiła, że dobrze zapłaci, lecz ich podatek mógł okazać się zwykłą fikcją. Nawet jeśli mieli jakieś impulsy, kto inny mógłby je łatwo sprzątnąć sprzed ich nosa. Jednak był jeden silny argument za przyjęciem oferty – pogłoski o nadchodzących zmianach. O kryzysie. Zmiany jak ta zawsze nadchodziły nagle. Te najgorsze zawsze z zewnątrz. Nikt nie miał na nie wpływu. Dorośli znów mówili o trudnościach. Zarządzająca stacją korporacja planowała obniżyć pensje podstawowe, a Arto wiedział, że gdy tak mówią, to tak się stanie. Znowu z aczną się zwolnienia. Wkrótce skutki tych działań dotkną także szkołę. Dorośli będą miej zarabiać i mniej dadzą dzieciom. Starszaki zaczną ich częściej nachodzić z podatkami. Smok był silny, nie musieli kupować protektoratów, lecz lepiej mieć za dużo niż za mało. Sam, jako uczeń i wojownik, nie miał się czego obawiać. M iał dużo znajomych, rodzice dawali mu niewielkie impulsy, gdy tylko poprosił, o nic nie pytając. Nie zauważyłby, że coś się zmieniło – w przeciwieństwie do reszty grupy. Pamiętał też o module dla Rejkerta. Rozumiał jak bardzo pomógłby on jajcogłowym, lecz nie miał z kim i za co się wymienić. Jedynym wyjściem byłby zakup za impulsy, lecz ceny starszaków były wysokie, a on nie chciał w takiej chwili opróżniać kasy. Nie liczył, że dwojaki są w stanie zdobyć takie fundusze, a jednak coś musiały zdobywać. Jeśli zaś, jak przyp uszczał, klasa tego młodszaka była już zorganizowana choćby częściowo, dochód mógł być odpowiednio większy, a i praca przydzielonej im ochrony byłaby łatwiejsza, bo dzieciaki trzymałyby się razem zamiast bezładnie włóczyć się po całej szkole. Z z e-

76

branych przez Derta informacji wynikało, że 2b różniła się od rówieśniczych grup. Była gotowa do interesów. W oczach Arto malec już teraz zasługiwał na prawdziwy tytuł kapitana. Dobrze zorganizowana grupka mrówek byłaby niezwykle użyteczna. – Zapomniałeś o haraczu – powiedział po chwili milczenia. Był to rodzaj zwyczajowej, pierwszej dużej wpłaty na przyszłą umowę. Podatek można było spłacać w ratach, lecz haracz był płacony od razu. Rzadko kto miał taką sumę na starcie, tym bardziej dwojaki, jednak młodszak nawet nie mrugnął. – Dwa razy tyle w towarze co za jeden podatek, od każdego z nas – powiedział. Niedużo, uznał Arto, lecz jak na dwojaków to całkiem sporo. – M usisz się lepiej postarać by mnie zainteresować, jasne? – stwierdził. – Jeźdźcy Smoków traktują swoich podwładnych poważnie. Nie jesteśmy jak inne grupy i nie zadowalamy się byle czym. Cztery razy tyle. – Zgadzacie się? Żadnej chwili namysłu. Dzieciak był całkiem zdecydowany, a jego grupa – dziwnie bogata. Zbyt bogata, by nikt nie próbował tego wykorzystać. – Należycie do kogoś? Gadaj prawdę! I tak się dowiem, a wtedy… M łodszak się zmieszał. Nerwowo przełknął ślinę. – Do Dzikiego Pazura… ale cisną nas zbyt mocno! – dodał szybko, z przejęciem. – Nie grają uczciwie! Wcale nas nie chronią i biorą więcej niż się umówiliśmy. Nie możemy płacić tyle ile chcą! – Więc chcecie się od nich wykupić przez nas, tak? – Nigdy bym nie śmiał! – Karros odparł szybko, lecz Arto wyczuł, że ma rację. M łodszaki chciały zmienić właściciela. Dziki Pazur… 5d, grupa druga pod względem siły, zaraz po nich, choć to nie znaczyło, że byli równie silni. Byli po prostu lepsi od pozostałych. Ich kapitan, Pilp, był całkiem niegłupi. Kiedyś robili ze sobą wiele świetnych interesów, byli nawet sojusznikami, jednak ostatnio stosunki między nimi znacznie się ochłodziły. Jeszcze nie wchodzili sobie w drogę, niemniej Arto zdążył już usłyszeć, że Pilp miał jakieś problemy. Zwykle dobrze dbał o swoją własność. M usiał mieć dobry powód by bezlitośnie obdzierać swoich podwładnych, pozostawiać ich bez ochrony i do tego bawić się w ochronę dwojaków, nieważne jak bardzo bogatych. Czy warto tracić dla nich sojusznika? Lepiej na jakiś czas pokłócić się z Pilpem niż ze starszakami, uznał. Starszaki trudniej zapominają, a Pilp pozłości się trochę, lecz bić się nie będzie, nie ze Smokiem. Wiedział jak kosztowna byłaby taka walka. Arto uznał, że warto ich pożyczyć na czas kryzysu, w zamian za zniszczoną konsolę. Sporo go kosztowała. Jeśli Pilp potraktuje to jako nauczkę by lepiej opiekować się podwładnymi, to tym lepiej dla szkoły. Słowa Karrosa musiały być tylko wymówką. Pilp wydusił z nich więcej niż się umówił, co nie przeszkodziło im słono opłacić Smoka. Arto wiele by dał, aby dowiedzieć się ile Pilp zdołał już z nich ściągnąć. Owszem, dzieciak mógł okazać się spłukany i obiecywać mu impulsy na projekcji byle tylko zrzucić Pilpa z gardła, lecz w takim wypadku Karros mógł być pewien, że rozboje Pazura wydadzą mu się wypoczynkiem w porównaniu ze smoczym gniewem. Pożałował, że sam nie mógł tak łatwo wykupić się spod Egina do innej grupy. Niestety, im wyżej, tym układy stawały się bardziej skomplikowane i kosztowne w zamianie. Bardzo kosztowne, pomyślał, dotykając końcem języka gojącego się rozcięcia nad wargą. M arsjanie ograniczali swoją ochronę do doglądania stada, broniąc ich najwyżej przed co upartymi i słabszymi napastnikami. Tak naprawdę umowa o ochronę służyła jedynie uzgodnieniu prawa do ściągania podatku. Reszta była tylko dobrą wolą silniejszego, a dobra wola była zwykle oznaką słabości. Arto nie podobała się taka ochrona. Wolał być niezależny, lecz w tym przypadku nie mógł nic zrobić. Gdyby spróbował się wyzwolić, przyszedłby ktoś silniejszy i zmusił go do posłuszeństwa. Na niezależność mogły sobie pozwolić tylko najstarsze klasy.

77

Arto wiedział aż za dobrze, że czasem właściciele potrafią być gorsi od całej reszty. Znali swoje ofiary, wiedzieli, gdzie ich szukać. Więcej było z nimi kłopotu niż pożytku. Co innego płatny protektorat, ale taki nie trwał długo i sporo kosztował. Jednak Smok swoje obowiązki traktował poważnie. Bezpieczny młodszak szybciej zarabiał na podatek niż taki, którego ciągle bito i grabiono. Lecz zapewnienie stałej ochrony wszystkim podwładnym było niemożliwe. Było ich za dużo. Jak inni, musiał się ograniczyć do pilnowania czy nie nękają ich inne grupy. Reszta zależała od sprytu samych podopiecznych. – M ogę się zgodzić… na razie – powiedział z nieudawanym namysłem. Nieważne czy Karros uzna, że mówi prawdę, czy tylko podbija cenę, powinien być ostrzeżony. – Nie obiecuję potem, że nie oddam was Pilpowi. Karros kiwnął głową, jednak się nie poruszył. Wciąż na coś czekał. – Chcesz jeszcze czegoś? – Arto nie krył irytacji. – Chciałbym… Znaczy, jeśli można, możemy zrobić jeszcze jeden interes – tym razem młodszak na krótko spuścił wzrok. – Wyduś to! – zachęcił go łagodnie. – Jeśli się zgodzicie… Zapłacimy wam za zrobienie systemu dla mojej… klasy. System dla dwojaków? Wcześnie zaczynali. Co więcej, było ich na to stać, mimo zawartej umowy o haracz. Arto aż korciło, by ich zwyczajnie ograbić, bez patrz enia się na umowy czy cokolwiek innego, lecz to było dość krótkowzroczne podejście. Nie zamykało się kolonii przynoszącej impulsy. O ile przynosi impulsy… – A co, wyczyściliście bank? – Splótł ręce na piersi. – Zresztą, dwojaki nie mają systemu. M łodszak spojrzał mu hardo prosto w oczy. – M amy skąd brać impulsy, czyste – powiedział. – A mówią, że Smok miał system zanim nazwał się Smokiem. W drugiej klasie. – Jakbyś słuchał tego, co mówią, to wiedziałbyś, młodszaku, że zrobiliśmy go sami. Nie kup iliśmy go od nikogo. Nie kłamał. M usieli go zrobić sami, bo nikt nie chciał go sprzedać. Razem z innymi udało mu się połączyć konsole tak, by nauczyciele tego nie zauważali. System był słaby, bez porównania z tym, co mieli obecnie, nawet bez układu podwójnej projekcji. Z ledwością nadawał się do ukradkowej rozmowy i przesyłania podpowiedzi – ale był. – O tym wie każdy – w głosie chłopca Arto usłyszał szczere uznanie – i że byłeś jajco… Prawa ręka Arto wystrzeliła w stronę gardła młodszaka. Zacisnął ją, przysunął go do siebie i podniósł kilka centymetrów, zbliżając do swojej twarzy, zmuszając, by stanął na palcach. Wszystkie mięśnie młodszaka napięły się niczym włókna. Żimmy i Dert podeszli bliżej. – Uważaj, co mówisz! – syknął chłodno przez zęby. – Chcecie zarobić czy nie? – wycharczał. Uwiesił się rękoma na trzymającej go ręce, lecz nie próbował się wyrywać. Był bardziej pewny zgody Arto niż sam Arto. Pchnął go w stronę zastępców. Złapali go chętnie i wykręcili obie ręce do tyłu, zmuszając, by ukląkł. Obaj aż się palili, żeby odpłacić mu za bezczelność, lecz dał im znak, by zaczekali. M łodszak się wystraszył. Czy Arto to lubił? Gdyby go ktoś spytał, pewnie nie wiedziałby, co odpowiedzieć, poza tym, że prawdziwą satysfakcję dawał mu dobrze zrealizowany plan czy spełnione zamierzenie. Jeśli straszenie młodszych dzieci było narzędziem jego realizacji, pewnie potwierdziłby, że tak, że sprawia mu ono pewną przyjemność – radość na raty z wykonania zamysłu. – Zastanowię się – oświadczył tym samym chłodnym głosem. – Zależy ile zapłacicie. – Ile tylko zechcecie! – Choć młodszak klęczał, w jego głosie słyszał nie strach, lecz podniecenie. Albo był doskonałym kłamcą, albo miał fortunę. Postawienie prostego systemu było dobrym zajęciem dla Ubera – Arto niemal widział jak się zdziwi, gdy mu o tym opowie – tylko czy takie dzieciaki zdołają go utrzymać? Wzruszył ramionami. Nie widział powodów,

78

dla których nie miałby na nich zarobić, skoro byli za głupi by zrobić wszystko samemu. Ciekaw był na ile jajcogłowy wyceni im swoją pracę. Starczy na nową konsolę? – Jutro podam moją cenę. Naucz się trzymać język za zębami, póki je masz. M łodszak kiwnął głową. Dert i Żimmy puścili go z widocznym rozczarowaniem. Karros z obawą podszedł do Arto i wyciągnął rękę. Uścisnęli dłonie, pieczętując umowę o ochronę. Arto nie pożałował mu ręki. Uścisk nie trwał długo, lecz słyszał jak coś cicho trzasnęło w małej rączce Karrosa. Chłopiec skrzywił się. Gdy go puścił, odszedł, próbując udawać, że nic się nie stało, jednak drugą dłonią mocno przyciskał tę prawą do brzucha. Drobne napomnienie nowego pana, choć należało mu się więcej. Sam nie wiedział, dlaczego go puścił. – Powinniśmy go zlać – powiedział Żimmy. – Jesteś zbyt miękki dla młodszaków. M amy ich uczyć szacunku, a nie… robić coś takiego. Za jajcogłowego to bym mu przyłożył, i to zdrowo. Tak, powinienem, przyznał w myśli, lecz dzieciak miał rację. M achnął ręką. – Ty nas nie uczysz szacunku, Żim – zauważył wesoło. – Nie martw się, czuję, że niedługo dadzą nam okazję. Żimmy wzruszył ramionami. Najwyraźniej nie widział w tym nic zabawnego. Arto musiał przyznać, że młodszak mu zaimponował. M ógłby go wcielić do swojej siatki mrówek, lecz wpierw musiał go dobrze poznać. Najpierw reguły. M ógł mu dać protekcję, jak długo będzie ich na nią stać. A potem… Cóż, potem sam zobaczy, do czego może mu się przydać taki hardy dwojak. Teraz był dla niego tylko źródłem impulsów. Niczym więcej. Interesem. ••• Iwen rozumiał, że zdarzenia, jakiego wczoraj padł ofiarą, były tu normalne. Nie bez powodu rzadko kto chodził samotnie po szkole, nawet starsi chłopcy. Widok grupek uczniów stał się dla niego tak naturalny, że przestał zwracać na nie uwagę. Za to zaczynał się przyglądać, gdy dostrzegał samotnego chłopca starszego niż siedem lat. Gdy przyłapał się na tym po raz pierwszy, pomyślał z zadowoleniem, że jednak się dostosowuje. M ógł myśleć jak jego towarzysze, a mimo to zachować coś z dawnego siebie. Grupa dawała ochronę. Liczył, że wśliźnie się do niej, zyska zaufanie i w końcu dadzą mu spokój. Zapomniał tylko, że jest Nowym, w dodatku słabeuszem, a to sprawiało, że każda dotycząca go informacja rozchodziła się po grupie z prędkością błyskawicy. Już na następnej lekcji wiedzieli o tym wszyscy. Tym razem zadziałało to na jego korzyść. Orfius towarzyszył mu chętniej niż poprzednio, dołączył doń także Kerell. Nikt nie miał nikogo, kogo mógłby nazwać przyjacielem, niemniej wielu uczniów łączyły relacje ściślejsze niż z pozostałymi członkami grupy. Jak Kerella i Orfiusa. Byli niemal nierozłączni. Kerell okazał się wiecznie żywym i energicznym chłopcem, zawsze czujnym i niesamowicie spostrzegawczym, o jasnych, podgolonych włosach, sprawiających, iż wyglądał jakby cały czas nosił na głowie ochronny kask. Obaj opiekunowie, jak ich w myśli nazywał, byli najniższymi chłopcami w klasie. Nie był najwyższy, a i tak przerastał ich o ponad pół głowy. Siła i pewność siebie wydawały się iść w parze ze wzrostem, z dwoma wyjątkami – jego samego i Arto. Lecz Iwen nie próbował się oszukiwać. Gdyby przyszło mu z nimi walczyć, rozsmarowaliby go na ścianie równie łatwo jak Bebre. Wyglądałoby śmiesznie gdyby jego niżsi towarzysze musieli go bronić – o ile by spróbowali. Czuł, że granice pomocy, jakiej są skłonni udzielić, wciąż są bardzo wąskie, lecz jak bardzo – tego nie chciał wiedzieć. Taka lekcja mogła okazać się wyjątkowo bolesna. Oczekując na kolejne zajęcia, Iwen obserwował jednego z wojowników, w zamyśleniu mnącego w dłoni kawałek mieniącej się kolorami żelmasy. Pierwszy raz widział jak jeden z nich robi coś dla zabawy, nie krzywdząc przy tym innego dziecka. Czy to możliwe, spytał sam

79

siebie w myśli, że oni wszyscy gdzieś w głębi siebie są zwykłymi dziećmi, lecz szkoła stłumiła to w nich i ukryła tak głęboko, że sami nie wiedzą, dlaczego czasem pociąga ich zwykła, z pozoru bezsensowna czynność? Nawet Iwenowi, choć zgrywał samotnika, zdarzało się wdawać w gry z dziećmi, z którymi jeszcze kilka tygodni temu był na przysłowiowe noże. Gdy już pogrążał się w zabawie, nie liczyło się, kto w niej uczestniczy. Powstała więź istniała dotąd, aż ten drugi nie próbował jej niechcący zerwać. Jakże często taki spontaniczny kontakt utrwalał się na tyle że przełamywał jego niechęć do wiązania się z miejscowymi, wbrew wiecznie żywej świadomości, że za jakiś czas, może za tygodnie… Z początku po cichu liczył, że tu będzie podobnie, lecz teraz już wiedział, że tak się nie stanie. Nic nie uświadomiło mu tego lepiej niż krzyk jakiegoś młodszego chłopca i widok, jaki zobaczył, gdy się odwrócił. Paru wojowników Smoka przeciągało młodszaka. Była to jedna z wielu popularnych w ich wieku gier. Parzysta liczba wojowników, tym razem czterech, chwytała wrzeszczącą ofiarę za ręce i ciągnęła z całych sił w swoją stronę. Zwycięzca miał prawo op odatkować ofiarę. Zabawa równie okrutna jak szkoła, uznał, zaniepokojony łatwością, z jaką zaczął przywykać do takich widoków. M łodszak darł się, by go puścili. Grupka wojowników Smoka ochoczo zaczęła dopingować towarzyszy. Dwaj jajcogłowi spoglądali na nich ze skrywaną niechęcią. Tuż obok Arto rozmawiał z Uberem. Zachowywał się jakby nic się nie działo. Dla niego, wychowanego w szkole od małego, taka zabawa zdawała się równie niewinna jak siłowanie na ręce. Jedna z rywalizujących par puściła młodszaka. Przeciwnicy wraz z ofiarą zwalili się na podłogę, stając się obiektem krótkotrwałych drwin. Szybko wstali i zabrali się za ofiarę. – Czas zatroszczyć się o podatek, Nowy – Iwen usłyszał za sobą szorstki i zniecierpliwiony głos kapitana. – Jesteś słaby, nie wywalczysz go, ale… – Podatek? – odwrócił się, zaskoczony. Arto stał tuż za nim. Jego mina mówiła wiele o tym, co sądzi o łatwości, z jaką go podszedł. Od kilku dni czuł, że kapitan wkrótce przydzieli mu jakieś zajęcie. Teraz, gdy tak się stało, poczuł nagły lęk. Nie chciał robić z innymi tego, co zrobiły z nim tamte starszaki. Na swój sposób, Arto musiał rozumieć targające Iwenem wątpliwości. – To twoje pierwsze zadanie – wyjaśnił tym swoim chłodnym, spokojnym tonem. Tylko do niego odzywał się w taki sposób. – Nie możemy wiecznie za ciebie płacić. Najwyższy czas, byś nauczył się, jak sobie radzić w szkole. Zajmij się tym na następnej przerwie. – M am napadać na młodszaków? Arto się skrzywił. Odgadł, o co mu chodzi, lecz z jego twarzy nie mógł odczytać czy to go cieszy, dziwi, czy ma mu to za złe, czy jest mu wszystko jedno. – Są inne sposoby. To zależy od ciebie. Przydzieliłem ci kilku młodszaków. M ożesz ich pobić albo przekonać, że jak nie będą się stawiać, to nawet nie będą mieć siniaków. Rób obchód nie częściej niż raz w tygodniu. Taką mamy umowę. Orfius wytłumaczy ci resztę. Iwen kiwnął głową. Chciał odejść, lecz Arto złapał go za ramię i przyciągnął do siebie. Patrzył na niego, z uwagą nie mniejszą od tej, z jaką oceniał go przed jego walką. – Widzę, co wyprawiasz, Nowy – powiedział cicho. – Chcesz zostać kotem jak jajcogłowy, lecz oni są użyteczni, rozumiesz? M yślisz, że zrobisz sobie z naszej grupy wygodne legowisko. Nie jesteś już na dole. Nie będziesz uciekał za nasze plecy i za darmo prosił o ochronę. Chcesz ją dostać, to walcz i pracuj dla grupy. Twoja niezależność może imponować Orfiusowi czy Kerellowi, ale póki nie zrozumiesz, dlaczego istnieje grupa, póki nie nauczysz się robić tego, co my, nikt nie zwróci na ciebie uwagi, choćby cię kroili na naszych oczach. Iwen zmarszczył brwi. Starał się wyglądać naturalnie, lecz czuł, że ponosi go złość. – Odczep się! Zdobędę podatek – odburknął gniewnie. – Nie będziecie za mnie płacić! Arto nie dał się wholować w jego plan. Rozstawianie innych po kątach, zwłaszcza rozstawianie jego, zaczęło go drażnić, nieważne jak bardzo słuszne i logiczne wydawały się polecenia. A były i słuszne, i logiczne, to tylko Iwen był stale na „nie”, a wyrozumiałość kapitana, ni-

80

czym lekceważące napominanie dziecka przez dorosłego, od dawna zaczęła wychodzić mu bokiem. Dla niego Arto wcale nie był taki dorosły, za jakiego się uważał. – Chcesz ochrony, zapracuj na nią, jak jajcogłowy – brak emocji w głosie kapitana był gorszy niż gniew. – Daj coś w zamian, to wszystko. Nie musisz być jednym z nas, ale nie spodziewaj się, że będziemy cię traktować lepiej niż ich. Jajcogłowi też są tylko użyteczni. Kapitan puścił go, z odrazą odpychając jego ramię. Równie dobrze mógł go spoliczkować. Ze złości Iwen aż poczerwieniał na twarzy. Odwrócił się i odszedł bez słowa. Kapitan postawił sprawę jasno, niemniej Iwen czuł, że decyzję jak głęboko ma wejść w grupę pozostawił wyłącznie jemu. A niby jak miał zdecydować? Wiedział jak działa szkoła. Decyzja mogła być tylko jedna. Został sam na sam ze swoimi myślami. Nie były najlepsze. Od samego początku podatek mu się nie podobał, zwłaszcza gdy od niego go pobierali. Podobał mu się jeszcze mniej wiedząc, że wkrótce będzie robił to samo. ••• Nie było w tym nic, co mógłby polubić. Wiedział, że robi źle, lecz musiał to zrobić, niezależnie od tego, co o tym myślał. Pocieszył się, że nie będzie musiał krzywdzić tych chłopców bardziej niż to było konieczne. Tylko tyle, ile muszę, by mi nie stała się krzywda, powtarzał sobie. Lecz to nie umniejszało poczucia winy. Przedsmak fachowości, z jaką wojownicy Smoka wykonywali swoją robotę, zaznał już przy pierwszej ofierze ich „obchodu”. Była to bardziej ofiara Orfiusa niż jego, jednak nie prot estował. Dostał w opiekę pięciu. Orfius już z daleka wskazał pierwszego z nich. – Zaopiekuję się nim dla ciebie – oświadczył. – Obserwuj uważnie. Następny będzie twój. Orfius lubił działać z zaskoczenia. To osłabiało opór ofiary. Podszedł ostrożnie do młodszaka i nim ten zdążył go zauważyć, brutalnie pchnął go twarzą na ścianę, mocno przygniatając kark lewym przedramieniem. Wolną dłonią złapał za rękę, wykręcił ją i przycisnął do pleców właściciela, rzucając go na kolana. – Stęskniłeś się? Nie bój się, my nie zapominamy. – Zdjął rękę z jego karku, złapał za włosy, obrócił jego głowę w stronę Iwena i przycisnął bokiem do ściany. – Widzisz go? Od dziś będzie cię obsługiwał. Jak mu się nie spodobasz, pomożemy mu cię wychować. Jasne? M łodszak ze strachem pokiwał energicznie głową. Grubasek odwrócił go plecami do ściany i cofnął się o krok. M łodszak rozstawił nogi i wzniósł ramiona, niczym przestępca z projekcji. Orfius szybko go przeszukał. Lubił dominować nad ofiarą. W porównaniu ze starszakami zdał się łagodny niczym rodzice wobec niemowlęcia, lecz Iwen był przekonany, że młodszak p osłuchałby ich równie sprawnie gdyby byli łagodniejsi. Przejrzeli drobiazgi swojej ofiary. Łup należał do Iwena. Nie chciał nic zabierać, lecz Orfius skinięciem głową i zmarszczonymi brwiami dał do zrozumienia by robił, co należy. Wybrał kilka rzeczy, resztę pozwolili mu schować. Na koniec Orfius zeskanował identyfikator. – Nie jest goły. Idziemy na zakupy – uśmiechnął się z zadowoleniem. – M asz na coś ochotę? – Zjadłbym coś – przyznał. – Dobrze. Idziemy do automatu. On stawia – Grubasek skinął głową na młodszaka. Iwen, wbrew sobie, złapał go za ramię i popchnął przed siebie. M usiał grać twardziela, więc grał, myśląc przy tym ile minie czasu, nim zacznie mu to sprawiać przyjemność. ••• Dorosły mógł trzymać swój identyfikator wszędzie – czy w kieszeni, czy w domowej szufladzie; byle tylko był dostępny dla sieci. Przy zakupie opłata była pobierana zdalnie, przez wbudowany weń lokalizator. W przypadku dzieci do zakupów potrzebny był nie tylko sam

81

identyfikator, lecz także jego właściciel. Ich lokalizator był zamknięty wewnątrz ciała, więc system rozliczający sprawdzał, czy jest ono w pobliżu karty. Tłumaczyły t o względy ochrony dzieci przed kradzieżami. Iwen właśnie miał się przekonać jak bardzo to się nie sprawdzało. – Co wybierasz? – spytał Orfius. Pod ścianami podłużnej sali stały liczne automaty, głównie z żywnością i napojami, lecz były także inne, jak te z pigułkami. W pobliżu kręciło się wielu chłopców w różnym wieku, każdy w towarzystwie co najmniej dwóch starszych od siebie. Kilka grup czyhało w pobliżu wejścia. Ich spojrzenia prowadziły ich odkąd tu weszli, przyprawiając Iwena o ciarki. Jeśli chciałby kupić dla siebie coś trwałego, szkolny sklepik był ostatnim miejscem, do którego powinien się udać. Sięgnął dłonią w stronę panelu wyboru jednego z automatów. Orfius złapał ją, nim zdołał dotknąć palcem wybrany symbol. – Nowy, co ty robisz? – Wybieram, nie? Orfius przewrócił oczami i spojrzał na sufit, niczym w niemej prośbie by kosmos wybaczył Nowemu ignorancję. – Ależ z ciebie Nowy – szarpnął młodszaka za rękę, przyciągając bliżej. – On musi wybrać. Jak myślisz, skąd automat wie z czyjej karty ma pobrać impulsy? Orfius miał rację. Jego uwaga przypomniała mu, że opłata pobierana jest zdalnie. Automat sprawdzał odcisk palca, DNA i siatkówkę oka kupującego, po czym wysyłał do sieci informację o transakcji. Zapamiętywał wszystkie operacje i przesyłał swoje dane kilka razy na dobę, by uniknąć oszustw z zakłócaniem transmisji. Jeśli sam wybierze, to sam za to zapłaci. Cofnął się. Orfius wsunął identyfikator młodszaka do kieszeni na piersi jego właściciela, p oklepał i ponaglająco pchnął w stronę maszyny. – No, dalej. Widziałeś, co wybrał. Chcesz pomocy? M łodszak odwrócił się i zmierzył Iwena hardym spojrzeniem, od stóp do głów. Iwen splótł palce i rozprostował je, aż strzeliły w stawach. M łodszak szybciutko zajął się swoją robotą. Dopiero wtedy pozwolił mu odejść. Pierwsza kradzież, w majestacie szkolnego prawa. Lecz spojrzenia starszaków, opartych o ścianę w pobliżu drzwi, szybko skierowały jego myśli gdzie indziej. – Bez obaw, Nowy – uspokoił go Orfius. – Kto przyszedł na zakupy, nie może zostać opodatkowany. Takie są zasady. Zasady. Jak miło, że wreszcie na coś się przydały. M imo zapewnień Orfiusa, Iwen poczuł ulgę dopiero, gdy znaleźli się trzy skrzyżowania od sklepiku. – W szkole na dole tego nie uczą, co? – Orfius szturchnął go lekko w ramię. – Spodobało ci się? Nie bardzo, odpowiedział w myśli, lecz wolał nie mówić tego na głos. M iał nadzieję, że poz ostała czwórka też nie będzie protestować. – Nie było to trochę za… brutalne? – spytał. – Nie wystarczyłoby, gdybyśmy go… – Strach poprawia pamięć i nie pozwala się stawiać. Zaczniesz się litować, to zrobią się bezczelni. Odwrócisz się i zaraz będą o tobie mówić, że jesteś beksą. Albo pozwolisz im na to, albo im przyłożysz. – A zasady kapitana? – Zasady kapitana mówią, by nie bić bez potrzeby – Orfius wskazał kciukiem za siebie. – To jest potrzebne. Następnego robisz ty. Nowy, musisz się nauczyć. Bez tego nie przeżyjesz. – Ktoś próbował? Orfius westchnął. – M ożesz być pierwszy, jak chcesz. Pomagam ci, ale to tylko na razie. Niedługo będziesz musiał sobie radzić sam. Wiesz, lubię ci pomagać… Nie jesteś taki jak inni, ale… mam sprawy do załatwienia. Jak każdy.

82

– Oprócz mnie.- Nawet Iwen nie uważał, by odbieranie podatków należało do ważnych spraw. Nie po tym, co powiedział mu kapitan. – Nie myśl sobie, że tak będzie zawsze. Nie po to Arto cię przyjął. Gdy poznasz szkołę, nie będziesz miał czasu na zbijanie bąków. Iwen nie wiedział tylko, jak długo minie, nim pozna szkołę. A raczej, nim Arto uzna, że ją poznał. ••• Orfius i Kerell wciąż trzymali się w pobliżu, a nawet zaczęli towarzyszyć Iwenowi. Kolejna przerwa zapowiadała się zwyczajnie, do chwili, gdy Kerell nagle się zatrzymał i syknął ostrzegawczo. – Grubasek, uważaj – szepnął. – Idzie twój starszak. Orfius zaklął cicho. Kerell skinął głową za siebie. Dopiero wtedy Iwen dostrzegł dwójkę starszaków. Oto, dlaczego niektórzy chłopcy mówili na Kerella „Patrzałka”. Jak on ich dostrzegł, skoro wcześniej byli za ich plecami? Tamci mieli około szesnastu lat i byli dużo wyżsi. M usieli widzieć ich wcześniej. Cierpliwie czekali, aż się zbliżą. Po raz pierwszy odkąd tu był, Iwen stanął przed starszakami i nie wylądował na ścianie. – Ty, mały szczurze! – powiedział jeden na przywitanie. – Jesteś mi coś winien! Zmusiłeś mnie, abym cię szukał po całej szkole. Lepiej dla ciebie, abyś to miał przy sobie. – Oczywiście, że mam! – Orfius stanął przed nim ze spokojem. – M y nie oszukujemy. Szukałem was, ale… – Nie mądrzyj się, tylko dawaj. Nie mam czasu na takich jak wy. Starszak nie był specjalnie zły, lecz to nie oznaczało, że wszystko skończy się tak jak ich wczorajsze podatki. Iwen poczuł, że Kerell ciągnie go za rękę. – Chodź, Nowy – usłyszał. – Nic tu po nas. – Kolejna sprawa między nami a starszakami? – zapytał. – Nie powinniśmy pomóc? Jesteśmy grupą czy nie? Kerell spojrzał na niego dziwnie. Odwrócił się. Starszak patrzył na niego ze złością. – Chcesz się przyłączyć, mała pchło? – spytał, poirytowany. Iwen nie wiedział, co odpowiedzieć. Już powiedział zbyt wiele. Kerell próbował mu uświadomić, że to nie należało do właściwego zachowania, że nie okazywał należnego szacunku. Wiedział, że starszak zmiażdżyłby go, nawet się przy tym nie męcząc, jednak czuł się zobowiązany, by coś zrobić, najlepiej coś, co nie skończyłoby się bólem. Z kłopotów wybawił go Kerell. Złapał go po prostu za rękę i odciągnął w głąb korytarza. Iwen pozwolił się prowadzić, aż do bezpiecznej odległości. Kerell zatrzymał się. – Zwariowałeś, Nowy? – spytał ze złością. – Chcesz się bić ze starszymi? Grubasek niczego ci nie wyjaśnił? – Wyjaśnił – przytaknął. Odwrócił się, szukając ich wzrokiem – Ale… W szkole panowało powszechne przekonanie, iż starszakom nie da się dołożyć. M yślał tak każdy wobec wszystkich starszych od siebie o ponad rok. Choć Arto złamał zasadę, nie zdołał przełamać tej wiary – lub doświadczenia, które potwierdzało tych parę wyjątków. – To tylko interes między nimi a Grubaskiem. Wolę nie wiedzieć, o co chodzi… – Kapitan o tym wie? – M am nadzieję. Grubasek jest naszym kupcem. Jeśli musimy robić zwykłe interesy ze starszakami, on się tym zajmuje. – Nie powinniśmy zostać przy nim, na wypadek gdyby chcieli go zbić?

83

– Ty chyba zawsze pozostaniesz Nowym – Kerell uderzył się dłonią w czoło. – Takie jest ryzyko. Grupa nie ucierpi, jeśli oberwie się nam lub Orfiusowi. To stwierdzenie go zaskoczyło. I to miała by ć wymówka? – Najsłabsi zajmują się najniebezpieczniejszymi zadaniami? Kerell przewrócił oczami. Tłumaczenie oczywistości łatwo go irytowało. – Ktoś musi się tym zajmować, nie? Kogo lepiej poświęcić: najlepszego czy najgorszego? Grubasek taką ma funkcję. Umie rozmawiać ze starszakami. To było logiczne, lecz nie czuł, by to było w porządku wobec Orfiusa. Reguły były tu strasznie dzikie i bezwzględne. Wierzył, że Orfiusa i Kerella łączy coś więcej, ale teraz zrozumiał, że tylko mu się wydawało. – Gdybyśmy zostali, może daliby mu spokój. M oże tylko… – M oże – Kerell podkreślił to słowo. – Ale starszaki nie lubią jak się im stawiamy. M oże nie spodobałoby im się, że obserwujemy ten ich interes. Zamiast jednego pobitego wojownika mielibyśmy trzech. Nie musisz być jajogłowym, by to policzyć. A tak jesteśmy cali i gdy będzie po wszystkim, możemy tam wrócić. Nigdy nie wiadomo, co zrobią starszaki. – I to wszystko? – Jasne, proste wytłumaczenie. Dotąd lubił, jak coś było jasne i proste. Teraz zaczynał tego nienawidzić. – To nie jest w porządku! Towarzysze powinni sobie pomagać… Nie dokończył. Pewność siebie opuszczała go z każdym kolejnym słowem. Czuł, że zaczyna tracić wiarę w słuszność swoich starych zasad, wszystkiego, czego nauczyli go rodzice i w co dotąd wierzył. Co gorsza, nie było tu nikogo, kto myślałby jak on. Nawet Arto zgadzał się z takimi zasadami. A dlaczego miałby tego nie robić? Był tu tak samo długo jak inni. Zdążył się przyzwyczaić. W czymkolwiek się wyróżniał, nie było to myślenie o zasadach. – Grupa jest ważniejsza od ciebie czy ode mnie – pouczył go Kerell. – Zobaczysz jak wrócimy. Grubasek sam ci powie, że dobrze zrobiliśmy. On zna reguły – dodał, dając do zrozumienia, że Iwen nie zna szkoły i nie powinien się mądrzyć. – Ja bym został – odpowiedział. – I zrobiłbyś głupio. Niepotrzebnie byś się naraził, a cierpiałaby za to cała grupa. M yślisz jak prawdziwy pierwszak. Jak dziecko. A nie jesteśmy dziećmi? Lecz tylko tak pomyślał. Rozmowa o tym nie miała sensu. Co najwyżej znowu by mówili, że straszny z niego dziwak. Zaczynał rozumieć ich zasady i wciąż uważał je za złe, tylko nie chciał im tego powiedzieć. Nie potrafiłby im wytłumaczyć. Sam zaczynał mieć wątpliwości. Dlaczego były złe? Bo tak myślał? Tamci mieli ze sto dobrych powodów, by postępować jak postępowali, a on na swoją obronę miał tylko jedno – że swoim postępowaniem czynią innym krzywdę. A co mieli robić? Krzywdzić czy być krzywdzonym? Czy to zasady dyktują warunki, czy na odwrót? Czy w takim miejscu można było postępować inaczej? Kerell uznał rozmowę za skończoną. – Wrócę po Grubaska – powiedział. – Tak na wszelki wypadek. Nigdy nie wiadomo, co zrobią starszaki – powtórzył. Powiedział to jakby Iwen wiedział o co chodzi. Nie wiedział, lecz nie spytał, tylko kiwnął głową. Sam także, choć wolniej, ruszył w jego ślady. Obiecywał sobie, że się zamknie, lecz nie potrafił się powstrzymać. Takie gadanie tylko odsuwało go od grupy, a jeśli będąc w grupie można mieć kłopoty, to tym bardziej poza nią. Tłumaczył sobie, że ich zasady nie są tak bez sensu jak mu się zdaje. Nie wiedział czy gorsze, czy lepsze – były po prostu inne. Jego sprzeciw był jak walka z zarazą. Nie da się jej usunąć, ale można zamknąć budynek, odciąć sekcję miasta, aby inni od niej nie ucierpieli. Zarażeni i tak umrą. Jeśli ktoś przeżyje, lekarze opracują nową szczepionkę, o ile w porę nie zrobią tego komputery. Z biciem było tak samo. Trafił do zarażonego budynku.

84

Tłumacząc mu skąd się wzięła i czym jest zaraza, matka stwierdziła, że ludzie sami się do niej przyczynili, choć z początku o tym nie wiedzieli. Wszczepiali swoje geny do wirusów, bakt erii i roślin, nawet innych zwierząt, by produkować tanie leki. Lecz wirusy i bakterie dzieliły się tymi genami między sobą, pomimo ludzkich zabezpieczeń. Cząsteczki i osłonki, które zaczęły wytwarzać, stały się tak podobne do ludzkich, że organizm nie potrafił ich odróżnić i oślepł. Kiedyś, gdy ludzi było mniej, choroby były łagodniejsze. Nie zabijały szybko, bo chory nie miał dość czasu, by zarazić innego i gdy umierał, zarazki ginęły wraz z nim. Teraz ludzi było dużo i wiedzieli jak walczyć z chorobami. Słabsze zarazki wyginęły, pozostały tylko te silne, które zabijały szybko i równie szybko przenosiły się na innych ludzi. Zaraza robiła to błyskawicznie. W szkole działo się podobnie. Przemoc była jak zaraza. Atakowała każdego, kto nie był dość wytrzymały. Gdy raz się pojawiła, nie było na nią lekarstwa. Kerell, Orfius i inni mieli rację. Gdyby starał się pomagać innym, byłby najbardziej zbitym chłopcem w grupie. A przez to byłby słaby. Nie mógł by ć słaby, zatem nie mógł pomagać innym. Zresztą, jemu też nikt nie pomoże. – Patrz, gdzie leziesz, pętaku! – nim spostrzegł co się dzieje, jakiś starszak schwycił go za ramię i odrzucił ze swojej drogi, prosto na ścianę. Jak każdy starszak, nie zwracał na nic uwagi. Gdyby Iwen nie zasłonił w porę twarzy, jego nos zmieniłby się w naleśnik. Odbił się, z atoczył i uklęknął, bezskutecznie próbując odzyskać równowagę. Jeszcze nie potrafił jak oni być zawsze czujnym, zawsze gotowym na coś takiego. Nie wierzył, że kiedykolwiek będzie. Wstał – i omal nie wpadł na kolejnego starszaka. Szedł przed siebie, z rękoma w kieszeniach, nie spodziewając się, że jakiś młodszak spróbuje nie zejść mu z drogi. O mały włos tak by się stało. Iwen odskoczył w porę, klnąc się w duchu za taką nieostrożność; mało brakowało, by znów wylądował na podłodze. Chcąc iść dalej, rozejrzał się za Kerellem. – Czekaj chwilę! To ten planetarianin! – Iwen nie zdążył się nawet odwrócić, by zobaczyć, kto to powiedział, a już był przyparty do ściany. Spojrzał w górę. Spodziewał się zobaczyć znajomą trójkę starszaków, ale to byli inni. Czterech. Tych jeszcze nie znał. Przestraszył się. Powinienem bardziej uważać – tylko tyle zdążył pomyśleć. Ten, który go przygniótł do ściany wyglądał naprawdę groźnie. Był starszy o trzy czy cztery lata i o wiele wyższy od Iwena. Nie wyglądał już jak dziecko, choć bardzo dorosłym też nie był, za to wyglądał na naprawdę silnego. Czuł to w łatwości, z jaką go trzymał. Jego włosy, sczesane i zestalone żelmasą w nachodzące na siebie prostokątne płytki, przypominały chaotycznie skleconą, pradawną zbroję łuskową. Jego towarzysze byli niżsi, nie wyglądali tak dojrzale, choć zdawali się nie mniej silni. Spotkali się wzrokiem. Jego szaroniebieskie oczy były zupełnie dorosłe, o wiele chłodniejsze niż jakiekolwiek spojrzenie Arto. Nie wyglądał na takiego, co toleruje sprzeciw. – Przepraszam – powiedział na wszelki wypadek.

85

Ilustracja: Rafał Kulik – Za to, że tu jesteś, czy za to, że żyjesz? – starszak, nie spiesząc się, złapał go obiema rękoma za strój i mocniej przydusił do ściany. Ucisk był tak silny, że Iwen ledwo mógł oddychać. Coś tępego wgniatało się w kilku miejscach w jego żebra, po obu stronach klatki piersiowej. – Za oba – jęknął. Nie wiedział, o co chodzi, więc starał się wyjść z tego w jak najmniej bolesny sposób. Zyskał przynajmniej tyle, że go puścił. – Ty jesteś ten nowy z Ziemi, co? – Jestem. Co z tego? – Iwen nie chciał, by zabrzmiało to tak bezczelnie, lecz był zły. – A to, że nie lubię planetarian. – Starszak złapał go ponownie i przysunął do siebie. – Uważaj, do kogo z tym tonem! Twoja zbroja na wiele się nie zda, jak się do ciebie dobiorę. Przysunął wolną pięść do twarzy Iwena. Na każdym palcu, nawet na tym najmniejszym, tkwiły pierścienie z twardego plastiku. Były szerokie, każdy z wyciągniętą do przodu wąską w ypustką. Iwen mógł sobie wyobrazić jak łatwo czymś takim połamać komuś kości. – Puść mnie, to porozmawiamy – odpowiedział, siląc się na spokój. – M am dwa impulsy. M ożecie je sobie zabrać. Więcej nic nie mam. Starszak w zdziwieniu uniósł brwi. – Widzicie tego małego kloca, jaki bezczelny? – odwrócił się do towarzyszy, ale tylko na chwilę. Teraz w jego oczach Iwen dostrzegł gniew. – M yślisz, że chcę cię wyczyścić, pryszczu? Że możesz sam decydować, co robisz? Błąd! Ja decyduję, ty słuchasz. – W porządku. Ty decydujesz – przyznał Iwen. – Jesteś silniejszy. Nie moja wina… Starszak znowu przydusił go do ściany. Przyłożył przedramię do jego szyi i począł na nią naciskać, tuż pod krtanią. Iwen nie mógł dokończyć słowa, nawet nie był w stanie zaczerpnąć powietrza. Chwycił za jego rękę, ściągając ja w dół, lecz ta ani drgnęła. – Tak… To na pewno nie twoja wina, że się tu znalazłeś. – Starszak zachowywał się spokojnie, lecz jego oczy zdradzały, że to tylko maska dla jego towarzyszy. M ówił powoli, by Iwen zrozumiał każde słowo. – Powiem ci, nie obchodzi mnie, przez kogo i dlaczego tu jesteś. Ważne, że jesteś, w tej samej szkole, na tej samej stacji, co ja. A t o bardzo, ale to bardzo mi się nie podoba. Powinieneś się już nauczyć, że jesteś nikim, zwykłym śmieciem, takim, który 86

wrzuca się do reaktorów na odpady. Takim, którego nawet nie warto odzyskiwać. Nie masz nic do gadania i masz się słuchać starszych. Jestem starszy, o wiele starszy, i mówię ci, że albo się stąd wyniesiesz, albo będziesz miał poważne kłopoty. M ówił i mówił, a Iwen dusił się coraz bardziej. Próbował łapać powietrze przez usta – bezskutecznie. Nie rozumiał bijącej z jego oczu nienawiści. Nagle zdał sobie sprawę, że nie wie jak daleko starszaki mogą się posunąć. Czy mogli… Zaczął wpadać w panikę. Kilkoro młodszych dzieci przyglądało się im z bezpiecznej odległości, ale żadne nie reagowało. Inne, starsze, po prostu przechodziły, jakby nic się nie działo. Pojął, że nikt nie zaoferuje pomocy, nieważne, co się stanie. Starszak zabrał rękę i pozwolił mu osunąć się na podłogę. Iwen zakaszlał, próbując wciągnąć powietrze. Gardło paliło go żywym ogniem. Teraz poznał, co to prawdziwy strach. – Chłopaki, popatrzcie tylko, co z tej Ziemi próbuje wylatywać w kosmos! – Starszak stał nad nim, spoglądając z pogardą. – Nie trzeba mu dobrze dołożyć, a już się cały trzęsie. To ma być wojownik? Co oni tam hodują, takie delikatne nie wiadomo co? Po co się tu pchałeś? – To nie moja wina! – głos Iwena stał się płaczliwy. Był zbyt przerażony, by odczuwać poniżenie. – Nie jestem dorosłym, nie mogę… – Chyba mnie nie słuchasz. M am rację? – starszak podniósł go i ponownie przyparł do ściany. – Nie obchodzi mnie, co zrobisz, byle byś stąd zniknął. Dla swojego własnego dobra. To było dokładnie to samo, co sam chciałby teraz zrobić. Zniknąć. – Nie potrafię… Nie mogę! Rodzice… Twarz starszaka wykrzywiła się w gniewie. Wciąż trzymał go mocno prawą ręką. Bez słowa, przeraźliwie powoli, zacisnął lewą dłoń. Iwen skulił się przed ciosem, jednak starszak nie uderzył. Jeden z jego towarzyszy złapał go za rękę i kiwnięciem głowy wskazał coś z boku. Korytarzem szedł pośpiesznie jeden z nauczycieli. Nie patrzył w ich stronę, lecz sama jego obecność wystarczyła, by napastnik opuścił rękę i cofnął się krok do tyłu. Nogi ustąpiły pod Iwenem. Osunął się w dół i usiadł, z dłonią na gardle. – Nie myśl, że z tobą skończyłem – starszak wycelował w niego palec. Jego oczy zwęziły się do wąskich szczelin. M ówił ze źle tłumionym gniewem. – Jeszcze się spotkamy. Znajdę cię, jak długo tu będziesz. I mam nadzieję, że zrobisz mi tę przyjemność i opowiesz o wszystkim swoim rodzicom. Wtedy pożałujesz, że się urodziłeś. Groźba czy obietnica? Przed oczami Iwen wciąż widział migoczące plamki. Nie próbował wstać. Zamiast tego przetarł oczy. Starszaków już nie było. Był za to nauczyciel, który teraz szedł prosto w jego kierunku. Cofnął trzymaną na szyi dłoń i pochylił głowę. Kręciło mu się w głowie. Podkulił nogi, nie próbując wstawać. Po czymś takim nauczyciel nie zostawiłby go w spokoju. Instynkt podpowiadał mu by milczał. Nie mogę być słaby, powtórzył sobie. – Coś się stało? – nauczyciel stanął nad nim, bacznie go obserwując. – Nie, nic – zaprzeczył, udając zdziwienie, nie tak szybko, by pomyślał, że coś się stało. Zmusił się, by mówić normalnie i prawie mu się udało. Nauczyciel nie zauważył w jego głosie nic niezwykłego, lecz tylko dlatego, że go nie znał. Spróbował wstać. Wiedział, że siedząc nie przekona go do odejścia. – Na następny raz siadaj na ławce. Ktoś się może potknąć. Iwen kiwnął głową. Nauczyciel chciał coś dodać, ale tylko spojrzał na ścienny zegar i ruszył w swoją stronę. Stojąc pewnie na nogach, Iwen rozejrzał się za Kerellem. Poszedł do miejsca, gdz ie starszaki zaczepiły Orfiusa, ale tam też ich nie było. Widocznie nic się nie stało i odeszli. Nie zauważ yli, że coś się z nim działo. Tu każdy uważał sam na siebie. Poczuł, że jego kłopoty nie były przypadkowe. Co jakiegoś starszaka mogło obchodzić skąd pochodzi? Wydawał się go poznawać. Iwen był pewien, że jeszcze się spotkają, tak jak on

87

spotka młodszaków od podatku. Choć niczego mu nie zabrał, odebrał spotkanie jako karę za to, że ich okradł. Postanowił wrócić do grupy. Po raz pierwszy pomyślał, że próba izolowania się może być błędem, że sam nie da tu sobie rady. Oni nie zachowywali się jak inne dzieci i może on nie powinien traktować ich jak swoich dotychczasowych znajomych z innych szkół. Po drodze rozglądał się jeszcze uważniej niż dotąd. Nie wiedz iał, czy lada moment starszak nie zaczepi go ponownie. To jego kiedyś mogło być równie dobrze za miesiąc jak i za pięć minut. ••• Najpierw uznał, że powinien wrócić do domu i opowiedzieć o wszystkim. I akurat miał gdzieś groźby starszaka i ostrzeżenia towarzyszy. Chciał powiedzieć rodzicom, że to straszne miejsce i prosić, by wrócili na Ziemię. Lecz szybko uświadomił sobie, że nie może tego zrobić. Rodzicom bardzo zależało na tej przeprowadzce. Nie rozumiał tego. Ojciec miał dobrą pracę, od ponad pół roku mieszkali w tym samym miejscu – i nagle, z tygodnia na tydzień, rodzice zaczęli mówić tylko o tym jak się tu dostać. M yślał, że tylko tak mówią, nie wierzył, że naprawdę to zrobią, lecz gdy znalazł się w windzie, pędzącej w górę wielkiego rękawa, zroz umiał, że to jest na poważnie. Wtedy było mu obojętne czy opuszczą Ziemię, czy nie. Dopiero gdy trafił do tej szkoły, zapragnął wrócić na dół, do starego życia, bez bólu na co dzień. Widział jak wiele impulsów i dawnych znajomości kosztuje pokonywanie kolejnych przeszkód na drodze do stacji. Nie mówili dlaczego ani jemu, ani Ros, jego starszej siostrze. A przecież oboje wiedzieli, że ojciec nie stracił swojej pracy, że nic się jeszcze nie działo. Nie było tak jak zawsze. Czy rodzice wiedzieli, że widzą to, co starali się ukryć? Że rozmawiają o tym wieczorami, próbując odgadnąć, dlaczego tak robią? Pewnie nie, pomyślał. Skąd by mogli? Wiedział jedno. Jeśli tak bardzo im na tym zależało, to musi wytrwać. Tak naprawdę, nie mieli do czego wracać. Na dole wszystko mogło iść tylko gorzej. To tu miała czekać na nich nowa przyszłość, tak mówili, ale tutaj też wszystko szło gorzej, choć tylko dla niego. Ojciec dobrze się czuł w pracy, choć poświęcał jej więcej czasu niż zwykle. Ich nowi sąsiedzi byli spokojniejsi. Nie było bezimiennych ani ponurych podejrzanych nieznajomych, przychodzących w nie mniej podejrzanych i ponurych sp rawach. To wszystko były sprawy dorosłych, których nie rozumiał. Ale ufał rodzicom. Wierzył, że post ępują najlepiej jak tylko mogą i że to wszystko jest dla ich dobra. Szkoła oczywiście nie, ale o tym wiedzieć nie mogli. Te wszystkie dzieci, które tu chodziły jakoś ze sobą wytrzymują, powiedział sobie. Ja też się tego nauczę. Dostosuję się. To nie może być trudne. Prawda, one są o wiele twardsze. Co dla mnie jest bolesne czy groźne, dla nich jest normalne. Starszak na pewno nie posunąłby się tak daleko, jak myślałem. Chciał mnie tylko nastraszyć. Widocznie tutaj tak się to robi. Dotąd myślał, że jest twardy, bo potrafił stawać z najlepszymi uczniami w klasach. M iejsca, w których przyszło im mieszkać roiły się od skorych do bitki dzieciaków – i on potrafił robić z nimi porządek. Tutaj przekonał się, że niczego nie potrafi i jest niczym. Tu poznał, czym jest prawdziwa wytrzymałość, siła, odporność. I brutalność. Przeczekam to, uznał. Tak jak przeczekałem innych. W końcu da mi spokój. M uszę to tylko ukryć, zwłaszcza przed grupą. Inaczej pomyślą, że jestem słaby. Pod klasą była już większość chłopców. Kerell zobaczył go jako pierwszy. Syknął cicho, p okazując palcem na szyję. Nie od razu zrozumiał, o co mu chodzi. Pojął to dopiero, gdy chłopiec ruszył w jego stronę. – Jak ty wyglądasz? – spytał go cicho. – Człowieku, weź się pomaluj, zanim dorośli to zobaczą! – Z dezaprobatą pokręcił głową. – Chodzić tak, środkiem szkoły… – M am nałożyć szalik? – przyłożył dłoń do szyi. Jego głos wciąż był lekko chrapliwy. – M asz jakiś?

88

Kerell przewrócił oczami. Wydobył z kieszeni płaskie pudełko rozmiarów połowy dłoni. – Grubasek powinien od razu ci to wyjaśnić – stwierdził, podając je. – O czym on, na próżnię, myśli? M oże sam ma głowę równie pustą jak kosmos, ale… – znowu pokręcił głową. – Nowy, musisz nauczyć się malować. – M alować? – Ukrywać siniaki i inne takie. Bez tego sam sobie budujesz korytarz do akademii. – Zaczął mu wszystko wyjaśniać, w stylu, jaki Iwen nazwał w myśli: „sam powinieneś się tego domyślić, ale skoro już o tym mówię, to niech ci będzie”. Wskazał palcem na szyję Iwena: – Takie drobiazgi sam musisz usuwać. Najlepiej rób to w łazience, tam nauczyciele nie wchodzą za często. Nowy, na przestrzeń, wytłumacz mi, jak chcesz oszukiwać dorosłych, skoro wyglądasz jakby ktoś cię dusił? Drobiazgi…? – Bo tak było… – Iwen niepewnie obrócił w rękach niebieskie pudełeczko. – Zdarza się. Każdemu. – Kerell klepnął go w ramię. – Dlatego nie powinieneś chodzić sam. Ale to nic. M usisz tylko nauczyć się słuchać starszaków i do wszystkiego się przyzwyczaić. Przyzwyczaić… Do czego jeszcze? Duszenie? M oże jeszcze wykręcanie rąk z barku i łamanie nóg? Nagle pomyślał, że to wcale nie musi być takie ironiczne. Zaczął powoli się na to przygotowywać. – Jak starszaki połamią mi kości, to też mam się przyzwyczaić? – spytał z niedowierzaniem. – M asz złamanie? – Kerell przyjrzał mu się bacznie. – Nie. Jeszcze nie. Ale… pewnie to kwestia czasu? – Tak myślę. – Powaga, z jaką potraktował pytanie wystraszyła Iwena. – Sama maść nie pomoże na złamanie. Wtedy musisz iść do Żo. On wie, jak takie rzeczy poskładać, jakich leków używać. To… trochę bardziej skomplikowane niż malowanie i trwa troszeczkę dłużej. Kerell wskazał jednego z chłopców, niewysokiego, ale wyglądającego na silnego. Wojownik ze środkowych ławek, przypomniał sobie. Na lewym ramieniu chłopca, dokładnie nad pluskwą, dostrzegł dużą, niebieską plamkę. Iwenowi zdawało się, że już gdzieś taką widział, u kogoś spoza grupy. – Żo? M a coś wspólnego z Żorem? – Co? Nie, nic a nic – Kerell pokręcił głową. – Według Żora, kiedyś nazywałby się Dżordż, a Żo to dawny Dżon, czy jakoś tak. To ich sprawa i jak chcesz, ich o to pytaj. Na razie lepiej słuchaj mnie. – Słucham, cały czas – zapewnił. – I dobrze. Pamiętaj, jak stanie ci się coś poważniejszego, to Żo się tym zajmie. Jest jeszcze Sandżira, ale… jeśli Żo jest wolny, lepiej nie próbuj. On jest głównym medykiem. Wie, jak porządnie składać kości, ale zna się nie tylko na tym. M y nie chodzimy do dorosłych lekarzy. Wiesz, dlaczego. Iwen potwierdził ruchem głowy . Nie obyłoby się bez pytań. Kerell odszedł. Iwen zajął się tekstem na etykietce. Nie zwykł bawić się lekami, lecz teraz nie miał wyjścia. Pudełko zawierało maść regeneracyjną dla skóry. Wchłaniana przez skórę w miejscu urazu aktywizowała kaskady genowe i transkrypcyjne, nie wpływając na nieuszkodzone tkanki – tyle mógł zrozumieć z krótkiego opisu działania. Poprawiała ukrwienie i zmuszała komórki do przyspieszonej naprawy uszkodzeń. Efektem ubocznym było podwyższenie temperatury ciała w miejscu obicia. Ślady obrażeń miały znikać po kilkunastu minutach, pełne zaleczenie ran miało zajmować całe dwa dni. Niestety, nie było mowy o znieczuleniu. Nie zalecano stosowania u dzieci, lecz „rzadko pojawiające się efekty uboczne nie są groźne i są łatwe do usunięcia” – cokolwiek to znaczyło. Preparat miał klasę bezpieczeństwa A2, dla leków szeroko dostępnych z możliwymi sporadycznymi efektami ubocznymi, tylko o klasę niższą od A1 – leków w pełni bezpiecznych dla każdego, niezależnie od posiadanych genów.

89

Wszystko, co musiał zrobić, to posmarować tym siniak. Odkręcił wieczko. W środku była płaska bryła półprzezroczystej, różowawej maści. Cóż szkodziło spróbować. Spóźnił się na następną lekcję. Poza zwykłym napomnieniem nauczyciel nie zwrócił na niego uwagi. M aść działała; nie dziwne, że w całej szkole nie widział nikogo posiniaczonego. Nigdy dotąd aż tak nie cieszył go brak konieczności uważania na lekcji. Wciąż myślał o zdarz eniu na korytarzu, lecz im bardziej się zastanawiał, tym więcej miał wątpliwości. Postanowił, że najbezpieczniej będzie wypytać się o wszystko kogoś, kto miał większe doświadczenie i kto już raz ostrzegł go przed kłopotami. Zaraz po lekcji odciągnął Bebra na bok i opowiedział o całym zdarzeniu. Nie czuł się pewnie. Obawiał się, że Bebre go nie zrozumie, lecz jak na wojownika z jego pozycją, okazał się wyjątkowo wyrozumiały. – Duszenie to nic – wyjaśnił przyciszonym głosem. – Wierz mi, nawet gdyby kroili cię ży wcem, to i tak jest lepsze od tego, co się stanie, gdy powiesz o tym dorosłym. Pamiętasz? Powiedziałem, że zawsze może być gorzej i tak właśnie jest. Dorośli ukaraliby starszaków, a starszaki lubią się mścić. – Ale… jeśli ktoś się poskarży i rodzice nie puszczą go do szkoły? – Iwen rozpaczliwie szukał jakiegoś wyjścia, lecz ostrzegawcze światełko znowu się zapaliło. Gdyby to było takie proste, po co by była ta cała tajemnica? – Wtedy dopadną cię dorośli, a to już bardzo, bardzo źle – Bebre nie uznał tej rozmowy za hipotetyczną, jak starał się o tym myśleć Iwen. Postawił go przed sobą, położył dłonie na jego barkach i popatrzył mu prosto w oczy. – Chcesz na zawsze zostać w domu? Dorośli nie ukarzą wszystkich starszaków. Zawsze zostaną inni, którzy cię dopadną. Nowy, musisz chodzić do szkoły, a wszystkie szkoły są takie same. Z wyjątkiem Ziemi, pomyślał. Z wyjątkiem planet. Ale na Ziemię nie wrócą, a na stacji mieszkali dopiero dwa tygodnie. Za wcześnie na przeprowadzkę. M usiał tu zostać. – Jest takie stare prawo, które każe nas wychowywać według przepisów – ciągnął Bebre. – M amy chodzić do szkoły, nie wyjmować pluskwy, nie wchodzić, gdzie nam nie wolno. I jak złamiesz to prawo, to Opiekunka może uznać, że rodzice nie dają ci właściwego wychowania i że w akademii zajmą się tobą lepiej. Opiekunka… Iwen wiedział, co się dzieje z dziećmi bitymi czy źle traktowanymi przez rodziców. Urząd Opieki gdzieś je zabierał. Nigdy nie zastanawiał się, co się z nimi działo. Teraz wiedział. Pewnie akademia. Ale żadne nie trafiło tam za sprawą szkoły. – M ogą to zrobić tylko dlatego, że nie chodzę do szkoły? – spytał. – Po jakimś czasie – Bebre kiwnął głową. – Byli tacy, którzy tak skończyli. M aszyny i komputery są wszędzie. Jako dorosły, musisz wiedzieć pewne rzeczy, inaczej nie dasz sobie rady. Jeśli ich nie wiesz, to źle dla ciebie i dla innych, bo możesz stać się niebez pieczny lub ulec wypadkowi. Tak twierdzi Opiekunka. Nowy, zrozum… Opiekunka nie zwraca uwagi na to, jak wyglądają szkoły. Chce mieć dość dzieci w akademii, dla Floty. Gdy coś zrobisz źle, wt edy może cię zabrać i wychować tak jak sama zechce, byś był im posłuszny. Dziwnie odmieniony ton głosu Bebra pomógł Iwenowi zrozumieć, że to nie oznacza nic dobrego. To o tych konsekwencjach wspominało powiadomienie. Konsekwencją było zabranie go do akademii, nawet wbrew woli rodziców. Niewiele o niej wiedział, ale czuł, że to złe miejsce. Dzieci ze szkoły niechętnie o niej mówiły, ale z tych niewielu fragmentów, jakie wpadły w jego ucho, poznał, że za nic nie chciałby się tam znaleźć. Z akademii się nie wracało. Dla niego droga do szkoły prowadziła tylko w jedną stronę. Wcześniej nie bardzo się tym przejmował, lecz teraz, gdy docierało to coraz głębiej w jego umysł, ta myśl przerażała go coraz bardziej. Nie wątpił, że to była prawda. Dorośli też mówili różne straszne rzeczy o akademii. To było dużo gorsze niż szkoła. Co tam duszenie i parę bójek. Nawet jakby miał oberwać jeszcze mocniej, to było niczym.

90

– To straszne… – wymknęło mu się bezwiednie. – Ale to prawda. Dorośli to nasi najgorsi wrogowie. Nikt nie zrobi ci w szkole tego, co oni mogą zrobić poza nią. Ale potrafimy ich oszukiwać. Wszyscy tu wytrzymują, nawet beksy. – Racja… Starał się poukładać to wszystko w myśli. Nie może nic mówić, ale inni nie będą mówić o nim, o tym, co sam zrobi. To działa w obie strony. Bebre miał rację. Poczuł się bezradny, bezbronny i komp letnie zagubiony. To musiała być pierwsza rzecz, której dzieci uczyły się w takiej szkole. Ale on nigdy nie był pierwszakiem. Nie na stacji. – Jak wygląda akademia? – spytał. Co w niej było strasznego, że bały się jej nawet starszaki? – To wiedzą tylko ci, co do niej trafili, ale tacy nigdy się nie odzywają, jakby przestali istnieć. Podobno zostają żołnierzami, ale takimi bardziej podobnymi do maszyn niż do ludzi. Cały czas walczą. Wielu ginie, dlatego ciągle potrzebują nowych dzieci. Zależy im, by przetrwali tylko najsilniejsi. Uczą posłuszeństwa wobec Floty, a po roku sprawdzają mózg jakimiś czujnikami, które wykrywają myśli. Wybierają tych, co za dużo myślą… i zabijają ich. – Zabijają? – Iwena zmroziło. Wiedział, że cokolwiek by mu zrobili w akademii, nieważne jak bardzo by próbowali, nigdy nie byłby w stanie przestać myśleć. – Pakują w puszki i oddają Ziemi. Dla nich oni są „niedostosowani”. Tak samo ci słabsi. Ci z Floty wybijają takich jak szczury. Różnie o tym mówią. Jedni twierdzą, że wyprowadzają takich na bok i… ale starszaki twierdzą, że takich dzieci jest za dużo i że robi to za nich maszyna. Dorośli kładą cię na taśmę, przywiązują jednego za drugim, a ty wjeżdżasz do środka i tam maszyna ucina ci głowę. Starszaki twierdzą nawet, że potem ona wyjmuje z ciebie wszystko, co się da. M ówią, że nie wszystkie organy są hodowane, ale myślę, że to jest bzdura – czoło Bebra pokryły zmarszczki. – Każdy jajcogłowy ci powie, że najlepszy przeszczep nie będzie tak dobry, jak twoje własne komórki. M oje pasują do mnie i nie działałyby właściwie w nikim innym, tak słyszałem. M oże robiono tak kiedyś, lecz nie dziś. Uczucie prymitywnego strachu przyprawiło ciało Iwena o drżenie. To nie treść przerażała go najbardziej, lecz obojętność, z jaką Bebre o wszystkim opowiadał. M ówił tak spokojnie, że zapragnął, by przestał. Nie mógł uwierzyć, że dorośli mogli robić takich rzeczy. – Dlaczego… to robią? – spytał, ze ściśniętym gardłem. – Dlaczego? – Bebre wzruszył ramionami. – Żołnierz nie może myśleć, bo wtedy źle wypełnia rozkazy i może być niebezpieczny dla innych żołnierzy. Nie mogą cię wypuścić, bo za dużo wiesz. Dlatego albo cię zabiją, albo zrobią z ciebie żołnierza. Nawet jeśli to przeż yjesz… nie wrócisz na stację. Będziesz żył i umrzesz na jakimś okręcie. Ale tak kończą zwykle beksy. Gdy dorosnę, pójdę do Floty, ale nie w ten sposób! Wojownicy wytrzymują szkołę. Gdy trafią do Floty, rządzą takimi z akademii – dokończył z dumą. Być pilotem, to było to, o czym marzył każdy chłopiec. Iwen nie był wyjątkiem. Nie chciał tłumić rebelii, prędzej walczyć z Obcymi, jak by się jacyś pojawili, lecz z Bebrem łączyła go wspólna wola trzymania się z dala od akademii. Ta droga była zbyt przerażająca. – Ja też wytrzymam – odpowiedział szybko – ale musiałem wiedzieć… – Więc wiesz. Zapamiętaj to. M iędzy sobą możemy się bić, nawet bardzo poważnie, ale to dorośli są naszym prawdziwym wrogiem. Gdy się pojawiają, cała szkoła staje przeciwko nim, jak jedna grupa. Każdy, kto idzie do dorosłych staje się naszym wrogiem, bo naraża nas na akademię. Rodzice, Nowy, są też dorosłymi. Już o tym wiedział. Dla każdego byli wyjątkowi, inni niż reszta dorosłych, ale byli dorośli i niczego nie rozumieli. Dzieląca go od nich cienka z początku granica z każdym dniem w szkole rozrastała się coraz bardziej, tak szybko, że wkrótce zamieniła się w przepaść. – Bebre… Nie mów o tym nikomu, dobrze? O naszej rozmowie… – O czym tu mówić? – Bebre wzruszył ramionami. – Obiecuję, że będę milczał. Takie rzeczy to normalka. – Dzięki, mimo wszystko.

91

– Od tego jesteśmy grupą. Bebre odszedł. Iwen został sam, lecz tym razem wiedział, że nie powinien być sam. Ruszył w stronę grupy. Podobno akademia pierze nam mózgi, pomyślał, ale może my sami robimy to równie dobrze, nawet o tym nie wiedząc? Wszystkie dzieci żyły tu w strachu prz ed starszakami i akademią. Ten strach zmuszał ich do milczenia. Nic dziwnego, że nigdy się ze sobą nie bawiły. Ciężko się bawić, gdy w każdej chwili ktoś może pobić uczestnika. Nie żartowały, nie śmiały się, chyba że z wypadków innych dzieci, w których on nie widział nic śmiesznego, raczej smutnego, ale ich to bawiło. Śmiały się wtedy złośliwie. One nie potrafiły być inne. Czy dlatego to miejsce było inne? Dlaczego sam przestał się śmiać? Ledwie czasem się uśmiechał… Na dole zgrywał odludka, lecz dawał się skusić na zabawę z dziećmi z sąsiedztwa. Bawili się w policjantów i Podziemie lub we Flotę i rebeliantów. Inni woleli być silną i potężną Flotą, on zawsze wolał biednych i słabych kolonistów i gdy przewodził, potrafił wygrać. Tutaj nie było zabaw. Zastępowała je rzeczywistość. Bawiąc się na Ziemi można było bezboleśnie p opełnić błąd. Tu nie. Gdyby nie znał innych szkół, byłby po prostu jednym z tych dzieci; nieświadomą, ślepą dziesięcioletnią maszyną do bicia. Śmiałby się z tego, co one, myślałby o tym samym, robiłby to samo i uważał, że to jest słuszne. Już nauczył się najważniejszej rzeczy o tym miejscu – nie powinien spodziewać się litości, po nikim. Zwłaszcza po starszakach. Wielu zdawało się nawet nie rozumieć tego słowa. Ojciec twierdził, że to ludzie, że się przyzwyczajają. Wiedzą, że to złe, ale przyzwyczajali się do takiego życia, myślenia i zachowania się, bo tak było bezpieczniej, bo inni robili to samo. Akceptowali je tym mocniej, gdy wmawiano im, że to wszystko służy wyższemu dobru, lecz jedynie usprawiedliwiało to zwykłe, ludzkie tchórzostwo. Byli tacy, którzy nie zgadzali się na nowe prawa, tak jak on nie zgadzał się na to, co się działo w szkole. Pokazywali ich czasem w wiadomościach, na nielicznych demonstracjach, które kończyły się zawsze tak samo. Tak samo skończyłby tutaj, gdyby dalej się upierał przy swoim. Kiedyś nie rozumiał, dlaczego inni się do nich nie przyłączali, choć widzieli, że to jest złe. Dlaczego ojciec, choć się z nimi zgadzał, także nic nie robił. Teraz zrozumiał jego bezsilność. Tak w szkole, jak i w świecie dorosłych, o pewnych rzeczach nie należało mówić. Lecz czy musiało się tak dziać? Dawniej było inaczej. Kiedy i jak to się zmieniło? Na to nie umiał odpowiedzieć – był tylko dzieckiem. To dorośli byli mądrzy, tak go uczono. Szkoła stała się dla niego nie tylko twardym sprawdzianem woli i siły – także zasad, w jakie wierzył – sprawdzianem, na którym od początku czuł się na straconej pozycji. ••• Późno wrócił do domu. Nawet to się zmieniło. Nie miał już dla siebie tyle czasu, co kiedyś. Na Ziemi często grywał w gry. W takie zwyczajne, na domowym komputerze, bo do WIR-u mógł się dostać nie częściej niż raz na tydzień. Wolał je bardziej niż zmieniających się kolegów. Na koniec przestał nawet próbować się z kimkolwiek zaprz yjaźnić. Za kilka miesięcy znowu się przeprowadzą i znowu wszystko zacznie się od nowa. Gry były zawsze takie, jakie chciał. Kontrolował je, włączał kiedy chciał i zawsze mógł zabrać je ze sobą. Grał zawsze sam. Czasem, gdy ojciec miał wolną chwilę, uczył się od niego o sieci i komputerach – tyle, ile mógł zrozumieć. Lecz od przybycia na stację wszyscy byli czymś zajęci. Ojciec ciągle bawił się elektroniką, nawet matka często była poza domem, choć nigdzie nie pracowała. M oże to miejsce zmienia ich tak samo jak mnie, pomyślał. Skoro nawet dzieci są tu inne, to tym bardziej dorośli. Jego ostatnia gra leżała nietknięta od tygodnia, porzucona w tym samym miejscu. Jego bohater miał kogoś ratować, już nawet nie pamiętał kogo i dlaczego, ale na przeszkodzie stał mu

92

potężny smok. Jego drużyna była za słaba, by go pokonać. Teraz nie miał na nią czasu, a i sama gra przestała go interesować. Teraz jego grą była szkoła, grą bardzo rzeczywistą i nie mniej groźną dla niego, jako głównego bohatera. Życie w dwóch światach, w domu i w szkole, bez ładowania gry, bez możliwości naprawienia błędu, bez kolejnego wcielenia, tylko to jedno. Prawdziwy ból zmuszał do szy bkiej nauki gry w szkołę, przypominał, jak bardzo jest prawdziwa, więc grał tak, by było go jak najmniej, a to nie było łatwe. W nowym świecie przemoc była powszechna. Była odpowiedzią na każdą myśl i każdy problem – na nudę i ekscytację, na złe i na dobre stopnie, na krzywe spojrzenie, ubóstwo i z amożność, frustrację i dumę. W starym świecie, w świecie domu i terenów poza szkołą, wciąż panował spokój i porządek. Kilka dni czy miesięcy to za mało, by nauczyć się tak żyć. Powoli tracił pewność, który z tych światów był bardziej prawdziwy. Niemal cała stacja była poutykana perceptorami. Nietrudno mu było wyobrazić sobie setki tysięcy ukrywających się w zakamarkach automatów poszukiwawczych, gotowych ruszyć do akcji na pierwszy sygnał z Centrali, by wykorzystać cały arsenał swoich czujników do odsz ukania wskazanej im osoby. Lecz były miejsca, gdzie system zawodził. M iejsca takie jak szkoła i sektor, w którym mieszkali – może nie najuboższy, lecz jeden z biedniejszych. M iejsca takie jak to stanowiły może pięćdziesiątą część objętości stacji, lecz istniały. Na Ziemi proporcje były odwrócone, lecz tam zawsze uważano, że stacja to raj. Tu aż dziewięciu na dziesięciu mieszkańców miało jakąś pracę. M ieszkali tu ludzie, którzy kiedyś mieli pracę, lecz teraz żyli z oszczędności. Na Ziemię ich nie puszczano, więc starali się jakoś przeżyć. Rzadko kiedy legalnie. Jak w szkole, większość perceptorów była tu zniszczona, nawet dokładniej niż tam. Jedynie na głównych korytarzach wciąż je naprawiano, z uporem godnym lepszej sprawy. W tych dalszych, pokrytych po sufit przez brud i graffiti, już tego nie próbowano. Próbowano za to podkładać podsłuchy, które znikały niemal tak szybko jak się pojawiały. To była strefa wojny, choć innej, cichej, nie t akiej jak wojna Protektorów z Podziemiem, o której wiedzieli wszyscy. O tej wojnie wiedzieli tylko zainteresowani – policja i przestępcy. Widok walających się po korytarzach śmieci nikogo nie dziwił. Centrala stacji tylko w ost ateczności zezwalała automatom na wejście na zakazany obszar. Dbająca o czystość i higienę maszyna była dla mieszkańców nie tyle dobrodziejstwem, co rezerwuarem części. Złapanie takiej, rozebranie i sprzedanie czego tylko się dało często znaczyło przetrwanie przez kolejny miesiąc. Nie dziwiło go, iż, mimo surowych kar, ludzie wychodzili na polowania nawet poza swój sektor. Nawet automaty poszukujące rzadko się tu zapuszczały. Iwen odkrył, że dla t utejszych dzieci ich łapanie było rodzajem hobby. Bystre oczy i zręczne palce odnajdywały i chwytały te małe urządzenia, czasami obezwładniając je skleconymi naprędce elektronicznymi przyrządami by, na zawsze bezwolne, zamienić automaty w rodzaj kulek do grania. Dorosłym, którzy tu mieszkali, było to tylko na rękę. Nie było na to sposobu; jak długo istniały takie przechowalnie dla byłych pracowników, tak długo Centrala musiała godzić się na utratę automatów. Zbyt wielu złodziei, rozbójników i bandytów gnieździło się w okolicy, by jakikolwiek system kontroli zdołał to wytrzymać. Policja zaglądała tu tylko na bardzo konkretne i stanowcze wezwanie. Tylko Kosiarze pojawiali się równie często jak w innych sekcjach, lecz tych nawet najgorszy bandzior omijał z daleka. M imo to panował tu spokój. Tu też istniały reguły, choć w porównaniu ze szkolnymi zdawały się Iwenowi jak przyjacielski uścisk ręki. Tu nie bał się niczego. Wiedział, jak powinien się zachowywać. M iejscowi swoich nie tykali, jak długo nie byli zbyt wścibscy. Tu robienie sobie wrogów bywało niebezpieczne. Korytarze nie były puste; choć takimi się wydawały. W drodze do domu Iwen zawsze mijał przynajmniej kilku ludzi. Wszyscy mieli w oczach charakterystyczną dla takich miejsc mieszaninę obojętności, czujności i respektu dla prywatności sąsiadów – prywatności, która zna-

93

czyła tu znacznie więcej niż gdzie indziej, dotyczyła bowiem interesów, o których wiedza mogła okazać się niebezpieczna dla obu stron, a jednak była niezbędna do przetrwania. Ludzie starali się nie zwracać na siebie uwagi; ich obecność była dyskretna, lecz była. Dowodem było tempo roznoszenia się nowych wieści. Ich sąsiedzi w jakiś niezwykły dla niego sposób wiedzieli o nich wszystko już w kilka dni po przybyciu. Niezależnie gdzie, czy na Ziemi czy w kosmosie, pewne cechy były powszechne. Nikt ich nie odwiedzał, ale wiedzieli o ich kłopotach, a po jakimś dłuższym czasie zjawiał się u ich drzwi pierwszy pacjent. Wiedza to jedno, zaufanie to co innego. Nawet desperat potrzebował na to czasu. W miejscach jak to rodzice zawsze mieli zajęcie. Ojciec składał różne elektroniczne drobiazgi. Znał się na tym i potrafił milczeć, jego klienci dobrze płacili za obie rzeczy. M atka p omagała tym, którzy nie chcieli lub nie mogli pójść do zwykłego lekarza – jak bezimienni. Wiele razy widział jej pacjentów i ich rany, jakby po silnym poparzeniu, lecz mniejsze niż powinny, jak projekcyjne oparzenia po wystrzale z karabinu plazmowego z dużej odległości. Iwen tak się przyzwyczaił do tych wizyt, że zwrócił na nie uwagę dopiero gdy ustały. Teraz pojawiali się tylko Kosiarze i ponurzy ludzie z Urzędu Emigracyjnego. Na Ziemi Kosy nie było, a urzędnicy ich nie odwiedzali. Tutaj pojawiali się często i ciągle żądali coraz to nowych dokumentów. Na stacji kontrola była silniejsza niż gdziekolwiek indziej. Cokolwiek ten Urząd mógł zrobić, wszyscy się go obawiali, nawet stali mieszkańcy. M iał władzę większą niż policja. M ógł zamknąć każdego pod byle pretekstem, a czasem i bez niego. Tu nawet pretekst nie był potrzebny, wystarczył sam adres. Urząd miał ich stale na oku. Zajmował się przenosinami ludzi między planetami i poz a Układ. Ich obecność drażniła urzędników, więc szukali czegoś, co pozwoli ich odesłać. Wykorz ystywali każdą wymówkę by do nich zajrzeć. Iwen podejrzewał, że wie dlaczego. Kiedyś razem z Ros dogrzebał się do czegoś, co wskazywało, że ojciec robił dawniej rzeczy, które bardzo nie podobały się policji. Nie wiedział czy miało to jakiś wpływ na pracę i przeprowadzki, wiedział tylko, że póki byli na dole, póty nikt ich nie nachodził. To zaczęło się dopiero tutaj, na stacji. Nie wiedział czy to przez ojca, czy robią tak z każdym. Coś się działo, czuł to. Nieznajomych wpadających z wizytą zastąpiły przynoszone przez ojca ciężkie walizki. Tylko raz udało mu się zajrzeć do środka. Zdziwiło go jak grube były jej ściany i jak niewielka przestrzeń była wewnątrz. Ojciec zabierał je do swojego pokoju i chował tak dobrze, że nawet on nie mógł ich odszukać. Potem zamykał się na długie godziny. Nigdy wcześniej nie zachowywał się w ten sposób, nawet gdy składał coś dla klientów. Zwykle było ich stać na coś więcej niż mieszkanie w takiej dzielnicy. Lecz na stacji ceny były wyższe. Brak było dobrych i w miarę tanich mieszkań, zaś Kosa nawet nie starała się ukrywać jak niechętnie widzi ich na stacji. Wszystko dlatego, że ojciec miał tę „barwną przeszłość”. Ukrywał to, lecz z czasem wszystko wypływało na wierzch i zaczynały się kłopoty. Tutaj kłopoty zaczęły się niemal pierwszego dnia. Z jakiegoś powodu nie chcieli tu takich jak on, jakby zapomnieli, że tylko w tej dzielnicy, ledwie za cienką plastalową ścianą, mieszkali ludzie stokroć gorsi i niebezpieczniejsi – ich nowi sąsiedzi.

94

Ilustracja: Rafał Kulik Wszedł do domu. Był sam. Powoli poczłapał do małego pokoju, dzielonego wspólnie z siostrą. Jak co dzień, od prawie tygodnia, miał trening. Jak co dzień był wyczerpujący. Jak co dzień ćwiczył dotąd, dokąd nie opuściły go siły. Teraz chciał się tylko położyć i odpocząć. Ich mieszkanie było małe, nawet w porównaniu z tymi starymi, najmniejszymi z małych, kt óre pamiętał z Ziemi. Były tu ledwie trzy pomieszczenia – jeden wspólny pokój dla dzieci, drugi dla rodziców i trzeci, największy, który służył jednocześnie jako kuchnia, jadalnia i pokój gościnny. Jeszcze tylko krótki korytarzyk za drzwiami – i to było wszystko. Rzucił się na łóżko i pogrążył w rozmyślaniach. Rodzicom o niczym nie powie. To było pewne. M ógł o wszystkim zawiadomić kapitana. Czy powinien? Bebre, Kerell i Orfius zgodnie twierdzili że to, co mu się przydarzyło, nie jest niczym wyjątkowym. Gdyby za każdym razem mówili kapitanowi o takich napadach, to nie miałby czasu na nic innego, tylko na wysłuchiwanie ich narzekań. Nie pójdzie do Arto. Nie pójdzie do nikogo. Uber się nie skarżył, on też nie będzie. Ta myśl go przygnębiła. Czy tylko on miał taki problem? Na pewno nie. Arto mógł mieć gorzej. Iwen mógł porozmawiać o swoich kłopotach z innymi, z Kerellem, z Orfiusem. Oni go rozumieli. Z kim mógłby porozmawiać Arto? Jako kapitan, nie mógł okazywać słabości, ale to były pozory. Nikt nie mógł być aż tak twardy. Arto mógł sobie grać siłacza, mógł patrzeć na wszystkich z wyższością, tym swoim pewnym, chłodnym wzrokiem, ale też był dziesięciolatkiem i też był bity. Jak bardzo samotny musi być Arto, pomyślał nim pojął, że będzie kiedyś taki sam. Będzie samotny, choć nie samotnością dowódcy, lecz… o tylu rzeczach nie będzie mógł porozmawiać z kolegami. Z Orfiusem, Bebrem, nawet z siostrą. Nawet z nią nie będzie mógł o tym rozmawiać, bo zaczęłaby się wtrącać. Ta świadomość przygnębiła go bardziej niż wszystko, co się dziś stało. Skłamałby, gdyby powiedział, że kapitan mu nie imponuje. Był silny, inteligentny, wymagający, lecz tolerancyjny, utrzymywał dystans wobec każdego, jednak chętnie uczestniczył w rozmowach – pozostając tajemniczym. Za takim przywódcą poszłoby każde dziecko. Jak Arto sobie radził ze szkołą? Na pewno nie myślał o niej tak jak Iwen, ale coś tam sobie myślał. Ze swoją inteligencją i wiedzą powinien być raczej słabym jajcogłowym, a nie dowódcą, tymczasem Arto wydawał się być i jednym, i drugim. To jakby połączyć ogień i wodę. A jednak… Ogień i woda zapoczątkowały kiedyś epokę pary. On wiedział od początku. Wiedział, że tak będzie, że Iwen zrozumie, iż nie może być sam. Obserwował jak stara się uwić spokojne gniazdko, jak stara się być w grupie, jednocześnie unikając wniknięcia w nią zbyt głęboko, a jednak nie starał się go przekonać, nie próbował zmusić do niczego poza podatkami. Po prostu stał i czekał, aż sam do nich przyjdzie. Był najmądrzejszym dzieckiem, z jakim Iwen miał kiedykolwiek do czynienia, daleko sprytniejszym od niego. Treningi dla jajcogłowych… Tego nie robił nikt w szkole. Inne grupy, gdyby wiedziały, ubawiłyby się do łez, lecz byłby to śmiech głupca. Jajcogłowi nie walczyli, tak mówiono. Dlaczego, dlaczego? Podział na wojowników i jajcogłowych nie dawał mu spokoju, a dziś absorbował myśli tym silniej, że kapitan porównał go do nich. M oże miał więcej racji niż Iwen był skłonny przyznać? M oże nie tylko wiedza zbliżała go do nich? M oże to samo, co odpychało jego od grupy, odpychało także ich? A może to było coś innego? To musiało być coś innego. Nieważne czy samotny, czy w grupie, Iwen chciał być silny – i wiedział, że będzie. Oni też mogliby być, jakby zechcieli. Dlaczego nie próbowali? Tylko użyteczni… Jajcogłowi nie angażowali się w grupę, jak on. Dbał o swoją pozycję dla siebie, nie dla grupy. Robił to, co oni – dbał tylko o własne bezpieczeństwo.

95

Wrócił myślami do rozmowy z treningu. Dzisiejsze spotkanie ze starszakiem, poznanie na własnej skórze, co dzień w dzień czyhało w szkole na każdego z uczniów, pomogło mu zrozumieć przyczynę tego podziału. Jajcogłowi odcinali się od rzeczywistości, bo nie mogli p ogodzić się ze swoją słabością. Bali się ich, lecz nie mogli się zdobyć na odwagę by walczyć. Wybrali inne wyjście. Uciekali w głąb siebie, do własnego świata, gdzie sami dyktowali reguły. Tam mogli się mścić na swoich dręczycielach na najbardziej wyrafinowane sposoby. Co z tego, że ten świat istniał tylko w ich umysłach. Dla nich stawał się kapsułą ratunkową. Zamiast się bić, interesowali się zajęciami, nawet nie zdając sobie sprawy z tego, że dzięki temu w przyszłości to oni będą rządzić swoimi prześladowcami. To dlatego Arto był wyjątkowy. Był jajcogłowym, który się nie p oddał. Iwen czuł, że to odkrycie jest ważne, choć jeszcze nie wiedział jak bardzo. Postanowił, że dowie się, co zmusiło Arto do walki i wykorzysta źródło tej siły by stać się tak twardy jak on. Od początku, od dnia walki, toczyli pojedynek na wolę. Wolą Iwena była izolacja, wolą Arto – współpraca. Nie zmuszał go, choć mógł. Wierzył, że jest dość inteligentny, by dojść do wszystkiego na swój własny sposób. Wygrał. Sytuacja sama go przełamała. Po dzisiejszym rozjaśnieniu Iwen obiecał sobie, że skupi swoje siły na grupie. Przywykł do tego, że jest sam, że inne dzieci go omijają. Było mu z tym dobrze. Lecz, choć wszyscy w grupie działali razem, choć byli jej całkowicie lojalni, na swój sposób byli samotni. Arto też był samotny, lecz nie uciekał. M oże już czas, by i on przestał. Ktoś wszedł do domu przez drzwi od korytarza, prowadzącego do dzielonych z sąsiadami wspólnych pomieszczeń, jak łazienka czy toaleta. O tej godzinie ojciec nie wracał do domu. Zatem matka albo siostra. Kroki zbliżyły się do pokoju. Drzwi rozsunęły się na boki, wpuszczając Rossie do środka. Choć była tylko o trzy lata starsza, właściwie była już prawie kobietą. Dziewczyny zawsze tak miały, pomyślał z zazdrością. Gdyby sam wyglądał na starszego… Wracała prosto spod prysznica, szczelnie owinięta szerokim ręcznikiem, mimo że na stacji zawsze było ciepło. Wystawała jedynie jej oblepiona mokrymi włosami głowa. M ógł mówić – i mówił – różne rzeczy o jej wyglądzie, lecz oboje wiedzieli, że nie jest tak źle. Wręcz prz eciwnie. Niemniej, drobne utarczki słowne były ich językiem powszednim. Nie mógł nie dostrzec zmian, jakie wywarła na nią stacja i szkoła. Na dole ubierała się wyz ywająco, wręcz prowokująco. Poruszała się niedbale, z nonszalancją. Ta nonszalancja wciąż w niej została, lecz cała reszta… W jej ruchach zaczęła dominować płynna, uwodzicielska, zmysłowa gracja, która nawet jego przyprawiała często o niepewność i dziwne, zawstydzające dreszcze. Nowa Ros samą swoją obecnością potrafiła zasiać w nim niepokój, lecz odporność miejscowej młodzieży na jej wdzięki zdawała się dorównywać wytrzymałości na uderzenia pięści. To działało na niego, jednak nie na nich. Zbyt mocno pochłaniała ich walka. Jeśli chciała zwrócić na siebie uwagę, musiała się jeszcze sporo poduczyć, choć gdy już skończy, był pewien, będzie w nich przebierać jak na Ziemi. Będzie ich tak samo zmieniać w zależności od potrzeb, niczym narzędzia. Na dole takie zachowanie czyniło z jego siostry renegatkę wśród innych dziewcząt i obiekt nienawiści u byłych chłopaków. Tu, jak słyszał, było to normalne. – Nie powinnaś ograniczyć pryszniców? – spytał. – Zostawiłaś coś dla innych? Na Ziemi czasami brała je i dwa razy dziennie. Ciekawe czy i tutaj też będzie mogła sobie na nie pozwolić. Tam wody było pod dostatkiem, choć nie była tak czysta. Nigdz ie nie widział równie czystej wody, może z wyjątkiem WIR-u i rezydencji dziadka. Lecz na stacji jej ilość była ograniczona. Za każdą kroplę ponad limit trzeba było płacić. Tutaj woda nie pochodziła z ziemskich oceanów. Oczyszczanie jej opłacało się tylko dla potrzeb Ziemi, co więcej, część wody przywożono na Ziemię ze stacji, gdzie trafiała aż z księżyców gazowych gigantów. Wycięte bryły lodu pakowano w kontenery i wysyłano przez sztafetę miotaczy masy i wychwytywaczy, by po miesiącu podróży dotarła do celu.

96

Ros spojrzała na niego lekceważąco. – Już to zrobiłam, Iw – odparła, lekko wydymając wargi. – Nie bój się, dla ciebie zawsze wystarczy. Jesteś tak mały, że wystarczyłby jeden kubek. Jedna torebka – poprawiła się. Iwen uśmiechnął się do siebie. M ogła być złośliwa, ale czuła się tutaj tak samo nie na miejscu jak on. Ros założyła na włosy siateczkę suszącą. Podeszła do Iwena i spojrzała na niego z góry. – To prawda, że znowu dopadł cię jakiś starszak? – spytała z troską. – Bardzo cię pobił? Zawsze to samo. Nie musiała się aż tak martwić. Chociaż… Przynajmniej nie udawała. Robiła to już od jakiegoś czasu. To oczywiście była wina szkoły. Choć raz wyszło z tego coś dobrego. – A ty skąd o tym wiesz? – szybko usiadł na łóżku. – Powinieneś się już nauczyć, że my, dziewczyny, wiemy więcej od was – Ros uśmiechnęła się z wyższością. – Chodzimy do tej samej szkoły, pamiętasz? Jestem twoją starszą siostrą i powinnam na ciebie uważać. Iwen zerwał się z łóżka. Jeśli aż tyle wiedziała… A jeśli uzna że nie powinna milczeć? – I co, naskarżysz rodzicom? – Pewnie, że nie. – Ros usiadła na łóżku, więc zrobił to samo. – Wtedy dopiero miałbyś kłopoty, co? Gdyby te dzikusy ze szkoły uznały, że jesteś skarżypytą, to pewnie by cię zabiły. Wzdrygnął się. Spojrzał na nią uważniej. Nie żartowała. – Nie bój się, ciebie też by zaczęli ścigać. Trochę mu ulżyło. Odkąd pamiętał, zawsze obawiał się, że Ros wyskoczy z czymś do rodz iców, że wie coś, o czym wiedzieć nie powinna. Nigdy nie mógł przewidzieć jak i kiedy to wykorzysta, lecz gdy obiecywała milczeć, zwykle dotrzymywała słowa. – Ale ja mogę uciekać i nikt mi z tego powodu niczego nie zrobi. A i dołożyć potrafię! M amy gdzieś te wasze durne zasady. Tak na Ziemi jak i tutaj. – Dobrze ci – stwierdził z nutą zazdrości. – Jak zacznę uciekać, to mnie złapią i zbiją jeszcze bardziej. Głupia szkoła. – M ówisz tak, bo nie wiesz jak to jest u nas, Iw. Uwierzyłabym, że trafię do miejsca, gdzie chłopcy malują się jak kobiety? – parsknęła. – M ożesz być pewien, że jeśli którekolwiek z nas coś powie rodzicom, to jedynie ty sam. Przysięgam. Odprężył się. – Dzięki. – Drobiazg. M asz swoje własne problemy. Więc jak to było? Jak cię dopadli? – Przypadek – powiedział z rezygnacją. Uznał, że to prawda, choć wcale nie był tego pewien. – Da się znieść. Wiedziałem, że tak się kiedyś stanie. – M ój dzielny, młodszy brat – Ros uśmiechnęła się i przytuliła go lekko do siebie. – Obyś tylko nie był zbyt głupi. Łatwo nam tu nie będzie, ale jakoś to zniesiemy. Wystarczy trzymać się razem. Oczywiście, nie w szkole. Ale poza nią, to już co innego. Dawna Ros była poważna i wyniosła, lecz ostatnio złagodniała. Pozwalała mu na więcej niż kiedyś. Na Ziemi często powtarzała, że jest głupi i nic nie rozumie. M ówiła to zwłaszcza wt edy, gdy złościł się na rodziców, bo znowu się kłócili lub znowu musieli się przeprowadzać. Lecz od kiedy tu trafili, przestała tak mówić. Nie tylko ona się zmieniła. Rodzice stali się bardziej skryci niż zwykle, jakby coś ukrywali. Nie byłaby to pierwsza rzecz, o której nie mówili, jak choćby to, po co tu przybyli, czy jak zdołali to załatwić. Niektóre z tych tajemnic znali, domyślali się, a niektóre tajemnicami pozostały. – Co u ciebie? – spytał. – Kolejny spokojny dzień w szkole? – Spokojny? – odepchnęła go lekko. – Nie myśl sobie, że my mamy spokój. Choćby dzisiaj. Rozwaliłam jaja takiemu jednemu, co to sobie myślał, że jak jest o rok starszy, to może mnie dotykać. Och, może i są twardzi, lecz ja wiem, jak przyłożyć by to poczuli.

97

Skrzywił się. To musiało boleć, ale był pewien, że tamtemu się należało. Siostra była jeszcze bardziej bojowa niż on. Po jaką zarazę miał ją dotykać, tego nie rozumiał. – Wiem, to miejsce jest obrzydliwe – dodała Ros – ale lepszego nie będzie. – Gorszego chyba też nie. Spojrzeli na siebie. Ros pogłaskała go po głowie. – M am taką nadzieję. Zresztą, jak cała reszta, to też nie potrwa wiecznie. Tylko tak na prz yszłość uprzedzam cię, zapamiętaj sobie, co zrobiłam z tamtym gnojkiem. M ożesz sobie być moim bratem, ale jeśli kiedykolwiek spróbujesz tak robić z inną dziewczyną, która nie będzie tego chciała, to twoje jaja też będą w niebezpieczeństwie. Iwen prychnął. – M ożesz sobie pomarzyć! – odparł z pogardą. – Czego miałbym chcieć od dziewczyn? – Jesteś głupi i o niczym nie masz pojęcia – odpowiedziała Ros. Zmierzwiła jego włosy, po czym wstała. Uśmiechnął się. Powiedziała to po raz pierwszy od przybycia na stację. Wytrzymała prawie dwa tygodnie. Nieźle, jak na nią. – Teraz może nie, ale gdy dorosnę, będę od ciebie o wiele mądrzejszy. M ężczyźni zawsze są mądrzejsi! – zaznaczył. – Dzieciaki – stwierdziła Ros. – Wszystkie tu są takie same. A ty, Iw, jesteś ich królem. Silniejszy, mądrzejszy… Tylko to się liczy – wzruszyła ramionami i wyszła z pokoju. Zmęczenie przypomniało o sobie. Tak jak siedział, padł na plecy, rozrzucił ramiona i pogrążył się w myślach. Nie wiedział, jak szkoła wygląda dla Ros, ale był pewien, że siostra też nie ma lekko. Nie może jej być tak ciężko jak jemu, ale z pewnością ma gorzej niż na Ziemi. Choć kto wie…? Tu wszystko było inne, a on i bez tego czuł, że coś przed nim ukrywa, odkąd ich stopy dotknęły pokładu stacji. Powiedział, że będzie dobrze, choć wcale tak nie uważał. Sam przed sobą sądził, że będzie jeszcze gorzej. Stacja to nie miejsce, w którym coś może się polepszyć. Była miejscem, do którego musiał przywyknąć. Przynajmniej, miał nadzieję, tylko na jakiś czas. Włamanie Gabinet nie był duży. M ógł być urządzony znacznie wygodniej i komfortowo – Rikad Hesin, przełożony Wilana i kierownik stoczni, kontrolował najważniejszy zakład w całej sekcji – lecz szef nie zwracał uwagi na takie rzeczy. Podobnie jak Wilan. Rikad był szczupłym, wysokim mężczyzną o bardzo rozkojarzonym spojrzeniu, wynikającym bezpośrednio z biurokratycznej uporczywości magazynierów, zleceniodawców i dostawców stoczni. Efekt był taki, że jedna część świadomości szefa była zwykle na miejscu, w gabinecie, zaś druga, prawdopodobnie znacznie większa, stale żonglowała cyferkami zapotrzebowania i marginesami zapasów stoczni, koniecznymi dla podtrzymania płynności zaopatrzenia i budowy statku. Nikt nie wiedział tego lepiej od Wilana. Nie raz pomagał szefowi wybrnąć z takich kłopotów, zyskując szereg uprawnień i dostęp do poufnych plików i dokumentów. Rikad i Wilan od lat pozostawali w dość szczególnym układzie. Niezależnie od tego, co się działo na zewnątrz, ich współdziałanie było o wiele bardziej zażyłe niż wynikało to ze zw ykłych relacji szefa z pracownikiem. Dyktował to czysty pragmatyzm – dzięki Wilanowi Rikad miał do swojej dyspozycji jeden z najwydajniejszych – jeśli nie najwydajniejszy – zespół inżynieryjny, zaś Wilan – pewność, że nie wyleci z pracy z byle powodu oraz dostęp do informacji, które pomagały mu utrzymać ludzi w ryzach. Był tylko jeden problem – tajna praca Wilana przyprawiała go o ciarki, ile razy bywał wzywany do gabinetu. Zwłaszcza teraz. Od biedy potrafiłby wytłumaczyć, dlaczego podmienił filtry czy zebrał w swoim składziku różne części oprzyrządowania, lecz przeciąganie przew odów… a to był dopiero początek. Bał się, że pewnego dnia usłyszy słowa, których nie chciał usłyszeć, lecz w chwili, gdy tu wszedł odgadł, że chodziło o coś innego.

98

– M ieliśmy kolejne włamanie. – Gdy tylko wszedł, Rikad porzucił pracę na projektorze i obdarzył go bynajmniej nierozkojarzonym spojrzeniem. – Tym razem niezbyt poważne, lecz nie mogę tego tolerować w nieskończoność! O kradzieżach słyszał chyba każdy, kto pracował w stoczni. W jednym z pomieszczeń, tuż przy hali, mieścił się niewielki podręczny magazyn, z którego od czasu do czasy z nikały różne rzeczy. Działo się tak od lat, z różną regularnością. Drobne części, niewielkie podzespoły, narzędzia – wszystko to, co było niezbędne do pracy, lecz pilnowane ze względu na zagroż enie, jakie w niewłaściwych rękach stanowiłyby dla bezpieczeńst wa stacji i ludzi. Drobiazgi, jednak Wilan był pewien, że były sporo warte na czarnym rynku. Nie miał z tym nic wspólnego. Części, które montował, ukrywał wśród dokumentów montażu czy zapotrzebowania, właśnie po to, by nikt nie zauważył nadużycia. Durne przepisy wymagały rejestrowania każdego elementu, nawet pojedynczych nitów, lecz tylko w taki sposób władające setkami stoczni korporacje mogły kontrolować swoje inwestycje – przez wielopoziomową statystykę. Liczba wypełnianych przy budowie pojedynczego stat ku elektronicznych papierków szła w dziesiątki milionów. Jeśli wzięło się pod uwagę zwykłe, ludzkie pomyłki, wady techniczne całych podzespołów, czy nawet pojawiające się już w trakcie budowy zmiany konstrukcyjne, szansa, że czuwający nad procesem produkcji komputer dopatrzy się zamontowania dodatkowego, wartego kredyt filtru, zacznie sprawdzać jakąś fikcyjną usterkę czy zliczać każdy metr zużytego przewodu była mniejsza niż prawdopodobieństwo uderzenia kontenera prosto w promenadę. M aszyny były precyzyjne i nieomylne. Człowiek nie. Na każdy statek przypadała statystycznie określona liczba usterek czy pomyłek i związanych z nią kosztów. Podobnie było z pracownikami. Jeśli Wilan chciał ukryć pobierane drobiazgi, musiał podwójnie uważać na to, co robi w swojej codziennej pracy. M ało kto wiedział, że w ciągu ostatniego miesiąca jego prawdziwa niezawodność w montażu podzespołów wzrosła niemal trzykrotnie. Niestety, zaczęło odbijać się to na jego zdrowiu. W całym systemie istniała tylko jedna luka. Póki części leż ały w magazynie, były pilnowane i rejestrowane, lecz po ich pobraniu i autoryzowanym zamontowaniu nikt nie sprawdzał, czy montaż był potrzebny, czy nie. System przenosił je na listę zużytych materiałów i od tej chwili przestawały dla niego istnieć. W przypadku tanich elementów każdy sam autoryzował zużycie, przy innych trzeba było się trochę pomęczyć, lecz i to, jak wierzył, było do zrobienia. – Niezbyt poważne? – spytał. – Sam zobacz. – Rikad palcem przesunął w jego stronę leżącą na blacie biurka niewielką kartę pamięci. – To kompletny raport z oględzin. Niczego nie znalazłem. Podszedł i wziął ją do ręki. To też nie było niczym nowym. Przez tajemniczego złodzieja każdy co najmniej raz miał kłopoty z inspekcjami, lecz nikt nigdy nie zdołał dociec kto i jak to zrobił. Włamywacz był zbyt czujny. – Nikt niczego nie zauważył? Rikad spojrzał na niego bacznie. – Niczego, co chciałby mi powiedzieć. Tobie powiedzą więcej. Znacie się. Co nie wzbudzi moich podejrzeń, dla ciebie może okazać się dziwne. Ze mną nawet Rubio nigdy nie będzie rozmawiać tak szczerze jak z tobą. Tylko tobie mogę zaufać, Wil. Rzuć na to okiem. Wilan kiwnął głową. Rikad mógł albo zagrzebać sprawę w komputerowych plikach, albo z aufać komuś, kto mógł dla niego powęszyć. Jego szef nie był człowiekiem starającym się maskować istniejące problemy. On je rozwiązywał, każdym dostępnym sposobem. – Włamania ciągną się od lat – powiedział. – Złodziej jest gwiaździście sprytny… – M oże nie dziś – Rikad uniósł palec wskazujący. – Lecz kiedyś, Wil, złodziej pop ełni błąd. M usimy być na to gotowi. Nie chcę, by Ochrona przewracała mi stocznię do góry nogami, jak ostatnio. Tym razem nie zginęło nic cennego. Nic nie znajdą, za to swoimi kretyńskimi podejrzeniami odciągną ludzi od pracy. Przytaknął. Wydajność była tu wszystkim.

99

Szukanie winnego było kłopotliwym zajęciem. Wilan kierował zespołem, lecz wobec podwładnych starał się być towarzyszem, nie nadzorcą. Pracował razem z nimi, w takich samych warunkach, tymi samymi narzędziami, przy tych samych podzespołach. Współdziałali ze sobą tak samo jak otaczające ich maszyny. Poza nadającym dodatkowe uprawnienia dokumentem praktycznie nic ich nie różniło. Ani zachowaniem, ni sposobem myślenia nie przypominał Rikada. Zawsze brał stronę pracowników. Był jednym z nich. Po latach wspólnej pracy wiedzieli o sobie wszystko. Wyjątkiem był Lerszen Norrenson. Doszedł niedawno na miejsce odchodzącego poprzednika, lecz z upływem lat wrośnie w stocznię tak samo jak inni, stanie się kimś więcej niż osobą witaną i żegnaną każdego rozjaśnienia. W zespole o tak ścisłych relacjach oskarżanie kogokolwiek było co najmniej niezręczne. Jednak fakt był faktem – kradzieże się zdarzały, odkąd pamiętał. Raport, jak zwykle, nie był dokładny, wręcz niechlujnie odwalony. Po latach starań nawet Ochrona ona przestała poświęcać tej sprawie należytą uwagę. Wiedzieli, że niczego nie znajdą, lecz czy „zagubienie się” kilku drobiazgów usprawiedliwiało bagatelizowanie sprawy? Kradzież w takiej chwili była mu bardzo nie na rękę. Podejrzliwość, nieufność i zwiększona czujność wśród pracowników nie ułatwiały realizacji planu. M iną tygodnie nim wszystko wróci do normy. M inęłoby znacznie szybciej, gdyby znalazł złodzieja. Hesin dał mu dostęp do danych z perceptorów stoczni. M iliony oczu, uszu i detektorów od kilku wieków rejestrowało wszelką ludzką działalność na stacji. Obecnie stały się wymogiem. Organizacje jak Podziemie p ojawiały się i znikały, próbując bezskutecznie zmusić Rząd do rozluźnienia prawa i otwarcia granicy Układu dla emigrantów. W imię bezpieczeństwa, sy stem nadzoru ulegał bezustannej rozbudowie, lecz to zdawało się nie wpływać na poziom bezpieczeństwa. Sprawdzał się jednak dziwnie skutecznie przy wykrywaniu drobnych przestępców – i politycznie niepewnych wizjonerów. Z czasem prawa, choć ograniczone, do wykorzystania sieci bezpieczeństwa zyskali nawet lokalni stróże prawa. Teraz te prawa trafiły tymczasowo do jego rąk. Rikad miał rację. Bez trudu zauważy każdą dziwną zmianę w zachowaniu współpracowników. Nie wiedział tylko, jak odróżnić złodzieja od kogoś, kto zaczyna podejrzewać, że ktoś grzebie przy statku. Zamknął się w jednym z pokoi na zapleczu stoczni. Konsola systemowa okazała się dość prymitywna; posiadała mało efektowny podstawowy interfejs projekcyjny, lecz w zamian oferowała wydajność pracy i skuteczność przeszukiwania przepastnej bazy danych systemu. Wprowadził identyfikator, sygnaturę i kod dostępu. Wyświetlił na projektorze plan stoczni, wyjął z niej i powiększył pomieszczenie magazynu. Składzik, który szumnie nazywano magazynem, był otwarty dla każdego, kto posiadał odpowiednie upoważnienie na swoim ident yfikatorze. Wilan nie spodziewał się znaleźć wiele. Choć nie to było głównym motorem jego niespodziewanej wizyty, zaczął od tej sprawy dla rozgrzewki i spokoju sumienia. – Komputer, wyszukaj materiały z obserwacji dotyczące wybranego pomieszczenia. Wyświetl materiał z perceptora numer pięć, w korytarzu, czas od dwudziestej drugiej poprzedniego rozjaśnienia do dwunastej dzisiaj. Przyśpiesz. – Gotowe. Uważnie obserwował projekcję. Wczoraj wieczorem wszystko było na miejscu. Podczas z aciemnienia niewiele działo się w stoczni. Nikt aż do rana nie zbliży ł się do magazynu. Przesuwające się na projekcji osoby były w środku za krótko, by dokonać kradzieży. Coś tu było nie tak. – Komputer, przeanalizuj spójność danych. – Spójność nienaruszona. Pliki nieuszkodzone. Czas zapisu bloków danych nienaruszony. – Porównaj czas zapisu wobec czasu stacji. – Wykryto niezgodność. Różnica pół godziny. – Określ czas zapisu brakujących bloków.

100

– Operacja niemożliwa do zrealizowania. Niemożliwa do zrealizowania? Jak można było wyciąć dane bez zostawiania śladów? – Przyczyna? – Wykryto brak danych. – Ślady usunięcia? M ożesz wykryć próbę dostępu do brakujących danych? – Operacja niemożliwa do zrealizowania. Dane nie dotarły do rejestru. – Czy któryś z perceptorów został uszkodzony? Zarejestrowano jakiekolwiek usterki w tej części sieci? Czy automaty dokonywały przy niej jakichś napraw? – Nie. Nie. Nie – beznamiętnie powtarzał komputer. – Porównaj ze sobą zapisy z poszczególnych perceptorów. Użyj ścieżki wskaźnika czasu. Zaznacz perceptory, dla których wykryto braki w zapisie. Zidentyfikuj czas trwania brakujących fragmentów, ich początek i koniec. Przeglądane dane nie były obszerne, niemniej wykonanie tak złożonej operacji zabrało sieci kilka minut. Sygnatura Rikada pozwalała podglądać tylko teren stoczni, nie dawała także dostępu do pełnej mocy sieci stacji. Najbardziej zaawansowane operacji analizy, w tym liczenie statystyk spotkań z innymi ludźmi czy łącznego czasu poświęconego poszczególnym czynnościom, były niedostępne nawet dla niego. Prosta próba przefiltrowania obrazów pod kątem zdarzeń lub wykonywanych przez ludzi czynności zamknęłaby się w kilku dniach pracy. Jeśli nie zamierzał zamieszkać w tym pokoju na stałe, musiał się ograniczyć do prostej funkcji wyszukiwania sekwencji z udziałem wybranych obiektów i osób. Oczywiście właściwie dobrane polecenia, połączone z ludzką intuicją, mogły dać wynik podobny do wielopoziomowej analizy behawioralnej… – Gotowe – oznajmił komputer. Wilan spojrzał na schemat stoczni. Kilka ruchów dłoni i już wiedział wszystko. Cokolwiek się stało, stało się dziś rano. W jednej chwili wszystkie perceptory, w zasięgu których znajdował się magazyn i jego wnętrze, przerwały rejestrację danych, podobnie te obserwujące tunel. Wszystkie zarejestrowały to samo – czyli nic, jakby coś odcięło je od systemu. Dziura w zapisach trwała pół godziny, po czym wszystko w jednej chwili wracało do normy. Najwyraźniej ten, kto to zrobił, znał się na rzeczy. – Czy w tym czasie system przeprowadzał autodiagnozę? – Tak. Dwa razy – system bezbłędnie odgadł następne polecenie i uprzejmie wyprzedził człowieka: – Wynik pozytywny. – Sieć nie zarejestrowała żadnej usterki? – Wszystkie podzespoły były sprawne. Coś uniemożliwiło systemowi wykrycie przerwania łączności z perceptorami. Zakłócanie. Zaawansowane, skoro sygnał diagnostyczny zdołał przejść, nie wykrywając żadnej zmiany, nawet w strumieniu danych. Filtrowanie ani grzebanie w poziomach dostępu nie przyniosło rezultatu – transmisji danych po prostu nie było, jakby nie doszło do ich zarejestrowania. Porównał zebrane przez siebie dane z raportami z wcześniejszych włamań. Wszystkie prz ebiegły w ten sam sposób. M ógł dalej drążyć sprawę od strony technicznej, lecz uznał, że nie warto. Na tym polu włamywacz był od niego mądrzejszy. Liczył jeszcze na czynnik ludzki – złodziej mógł dać się złapać gdzieś po drodze, na innym perceptorze. – Przeanalizuj wszystkie dzisiaj zapisane dane dotyczące tego pomieszczenia. Utwórz i posortuj listę zarejestrowanych osób. Zaznacz czas wejścia, wyjścia, długość pobytu oraz pobrane materiały. Wyodrębnij zapisy osób i wyświetl listę ujęć. Posegreguj ją według osób i rejestratora. Ruchem dłoni przesunął listę osób na lewą część projektora, robiąc miejsce dla projekcji obrazu. Przejrzał wszystko w przyśpieszonym tempie odtwarzania. Nie znalazł niczego niezwykłego, więc zabrał się za przerzucanie danych z każdego zainstalowanego w stoczni percept o-

101

ra. Wiedział, że straci na to całe asteroidy czasu, lecz miał własne powody, by przejrzeć te zapisy. Wnętrze statku, choć czasowo było częścią stoczni, nie było wyposażone w perceptory. Wilan nie miał szansy podejrzeć, co tam się dzieje – co akurat było mu na rękę. Nawet automaty poszukiwawcze nie penetrowały kadłuba – chyba że któryś z pracowników zwrócił na siebie czujne oko ochrony, lecz do takich informacji Hesin także nie miał dostępu. Wilan wierzył, że dobrze się zabezpieczył przed taką inwigilacją. Uważał na automaty, niemniej pracując wewnątrz statku najbardziej obawiał się ludzi. Godzinami siedział przy konsoli, sprawdzając zarejestrowane dane. Zaczął od siebie. Po uważnej analizie scen ze swoim udziałem uznał, że zachowuje się naturalnie. Nie był pewien, czy uprawnienia Hesina zezwolą na wymazanie wybranych sekwencji, lecz z zadowoleniem uznał, że nie musi ryzykować. Nieumiejętnie przeprowadzona operacja była najlepszym sposobem, by naprawdę zwrócić na siebie uwagę. Jedno po drugim zaczął wywoływać nazwiska z listy pracowników, polecając komputerowi wyświetlić sekwencje z ich udziałem. Przychodzili, pobierali narzędzia i szli do pracy. Nicz ego nie zauważyli. On także. Obserwował jak w drodze do magazynu spotyka Susumi. Wymienili kilka przelotnych uwag. Obok przeszło dwóch techników; oni także niczego nie sp ostrzegli. Dopiero Hemul odkrył braki w magazynie. Od rana przewinęło się sporo ludzi, danych było dużo, lecz w większości okazały się bezużyteczne, nawet dla niego. Po długim i żmudnym przejrzeniu każdej minuty, na liście najbardziej podejrzanych znalazło się ledwie kilka nazwisk. Pierwsze miejsce zajął mężczyzna, który kręcił się w pobliżu tunelu na dwie godz iny przed zanikiem transmisji. Średniego wzrostu, z gładko zaczesanymi włosami i w niebieskim, nieco pobrudzonym kombinezonie, który jeszcze rano był nieskazitelnie czysty. Znać było, że się nie obija. Nie znał tego człowieka, jak nie znał wszystkich pracowników stoczni, zwłaszcza operatorów maszyn i techników, których widywał tylko okazyjnie. Tylko ich pracowało tu grubo ponad dwustu, tylko na jednej zmianie. Rozpoznawał głównie ludzi ze swojej ekipy. Choć najważniejszy był jego zespół konstrukcyjny, pracowały tu także inne, pomocnicze. Inżynierowie rzadko zadawali się z technikami. Polecił komputerowi go zidentyfikować. Fil Stenhord, nierzucający się w oczy pracownik techniczny z uprawnieniami operatora maszyn, przez pół godziny chodził nerwowo tam i z powrotem, jakby chciał wejść, lecz się wahał. W końcu odszedł, ani razu nie zbliżając się do drzwi. To było dokładnie to, co Wilan nazywał podejrzanym zachowaniem, jednak ciężko było odkryć przyczynę. Jedynie inni technicy mogliby coś wiedzieć o tym Filu – niewielkie szanse, że zechcą o nim gadać z inżynierem, tym bardziej z naczelnym. Było oczywiste, że to nie on stał za włamaniem. Nie bezpośrednio. Nie pracował tu aż tak długo. M ógł pomagać, lecz identyczność działania sprawcy podpowiadała Wilanowi, że od początku chodzi o jedną i tę samą osobę. Zachowywał się tak jakby coś wiedział, jednak to mogło być cokolwiek. Odpuścił sobie Fila, czekając na lepszą okazję. Następny na liście był Hemul Nejil, asystent materiałowy. Odpowiadał za dostarczanie modułów do konstrukcji oraz ich syntezę, jeśli wytwarzali je na miejscu. Był kimś, kogo można by było uznać za magazyniera. Prawie tak samo szczupły jak Rikad, jednak o wiele bardziej skoncentrowany na swojej pracy. Ostatnio nie radził sobie najlepiej. Nie doszukał się niczego, co wiązałoby Hemula z włamaniem, lecz ostatnie opóźnienia w dostawach wskazywały na jego niedbalstwo, jakby jego myśli zaprzątały zupełnie inne rzeczy. Hemul był jednym z tych, do których z całą szczerością mógł się przyczepić, jeśli nie z podejrzeniami, to z niską efektywnością pracy. Był jedną z trzech osób odpowiedzialnych za podręczny magazyn, miał dostęp do wielu materiałów. To im najbardziej oberwie się za to, co się stało, lecz czy było to dostatecznym dowodem niewinności? Zazwyczaj znikające przedmioty były warte więcej niż obcięcie pensji – wciąż nie były aż tak cenne, by ryzykować dla nich zwolnieniem, a to wła-

102

śnie groziło teraz Hemulowi. Po tym jak w zeszłym roku otrzymał dwie ostrzegawcze nagany robił wszystko, by go nie wyrzucili, lecz po prawdzie chroniła go przed tym nie tyle jego wydajność, co wyjątkowa fachowość. Trudno było przewidzieć, czym to się skończy. Hemul miał sporo na usprawiedliwienie swoich niedopatrzeń. Wilan nie widział go często. Sam pracował wewnątrz statku, zaś Hemul na zewnątrz. Ile razy nie wyszedł, grzebał przy maszynach. Przeglądając zapisy przekonał się, że robił to przez całe rozjaśnienie. Będąc zawsze na zewnątrz, miał największe możliwości by to zrobić, lecz jednocześnie byłby przy tym najbardziej widoczny i miał ku temu najmniej umiejętności. To trochę nieuczciwe wobec niego, pomyślał obserwując na projektorze jego pracę. W każdej stoczni na jego stanowisku pracowało dwóch inżynierów. Ich stocznia była bardziej zautomatyzowana, lecz wyraźnie nie dość, skoro ledwo nadążał z robotą. Nie obijał się, po prostu musiał robić więcej niż był w stanie. Kolejnym podejrzanym był Buris Warton. Jego zachowaniu przyjrzał się szczególnie dokładnie. Ktoś taki jak on, z samej natury swojej pracy, mógł pokrzyżować jego plany. Potężna, muskularna budowa ciała była przy jego pracy niewątpliwym atutem, wzrost ponad przeciętną też mu w niczym nie przeszkadzał. W tym rzadkim przypadku przydatne były zarówno wysokie wykształcenie jak i zdolność taszczenia i precyzyjnego manipulowania ciężkimi panelami. Od dawna Wilan obserwował go uważnie; nie umknęło mu więc, że od jakiegoś czasu był jakiś nieswój. Buris był montażystą ekranów i specjalistą od struktur materiałowych. Wilan potrzebował go, by zakończył zewnętrzne ekranowanie statku i by zrobił to dobrze, lecz zależało mu także, by pozostał rozkojarzony. Poprowadził przewody najlepiej jak potrafił, wzrokiem nikt nie mógłby dostrzec różnicy, jednak nie wszystko dało się maskować. Gdyby Buris nagle okazał się nadgorliwy i zaczął sprawdzać chemiczną i krystaliczną strukturę p owierzchni, mógłby natrafić na ślady niedawnego roztopienia. Zaniepokoiło go jak często Buris przebywał we wnętrzu statku. Nie wychodził nawet na przerwy, choć nigdy nie był maniakiem pracy. Był w magazynie przed włamaniem. Wymieniał narzędzia, lecz wyszedł na dziesięć minut przed wyłączeniem perceptorów. Wtedy był już wewnątrz statku. M agazyn był blisko; każdy dałby radę wyjść ze statku i w pół godziny uwinąć się ze wszystkim, tylko jak by zdołał wyłączyć perceptory na odległość? Na pewno nie zrobiono tego z bliska – perceptory zarejestrowałyby złodzieja tuż przed wyłączeniem, więc musiałby usunąć ten fragment z banku danych, tymczasem nie było w nim śladu po takiej manipulacji. Nie wierzył, by ktoś to zrobił przez sieć. Nawet Rikad by tego nie potrafił.

Ilustracja: Rafał Kulik Tylko jedna osoba potrafiłaby dokonać czegoś takiego. Lerszen Norrenson. Od początku wydał mu się dziwny. Średnio wysoki, suchy mężczyzna o twarzy z rodzaju takich, co to w starożytnych czasach nie można było sobie wyobrazić bez okularów i posiwiałych, rozrzuconych w nieładzie włosów. Dzisiaj, jeśli nawet udało mu się załapać na wadę wzroku, miał ją trwale skorygowaną na soczewce, zaś żywej barwy włosy były starannie uczesane. Okulary nosili jedynie ci, których stać było na pogoń za szybko i bezładnie zmieniającą się dekadencką modą. W pewnym sensie nosili je też technicy, lecz ich okulary były interfejsem sieci. Dzięki nim wydawali komputerowi polecenia za pomocą mrugnięć i ruchów gałek ocznych oraz, dzięki przywołanej projekcji, zaglądali do niedostępnych wnętrz podzespołów. 103

Nieobecny, mógłby powiedzieć, patrząc na wyraz jego twarzy. Wieczny myśliciel. Lecz to był tylko pozór. Lerszen nie zachowywał się jak byle głupek. Był oczywistym celem lub wykonawcą. Włamania zdarzały się od dawna, mimo to Wilan przejrzał zapisy dotyczące Lerszena równie uważnie jak te z Burisem. Analiza pokazała, że w czasie włamania Lerszen został zarejestrowany przez perceptory w zupełnie innym miejscu. Pracował na zewnątrz, przy modułach pamięci przyszłego komput era pokładowego. Nie mógł tego zrobić, lecz nic nie stało na przeszkodzie, by pomóc złodziejowi. Tylko po co? Schemat włamania był ten sam, co zawsze. Długo wpatrywał się w zatrzymaną projekcję, zastanawiając się, jak poważnie potraktować Lerszena, gdy nagle dostrzegł na obrazie coś, co go zaniepokoiło. Ruchem ręki powiększył projekcję i przełączył ją w tryb wolnego odtwarzania, potem przewinął do tyłu i odtworzył znowu. Jeszcze raz cofnął, tym razem z taką samą prędkością jak przy odtwarzaniu, wciąż wpatrując się w obraz. Po chwili miał już pewność. Kilka metrów za Lerszenem, kryjąc się wśród maszyn, unosiły się dwie kuleczki automatów poszukiwawczych. Ktokolwiek się włamał do magazynu, to nie mógł być Lerszen. Już był obserwowany. – Niech mnie otchłań pochłonie! – szepnął do siebie. Ledwo przybył, a już miał kłopoty. M oże to dlatego…? Emigrantka, jak czasem nazywali Urząd Emigracyjny, razem z Kosą miały w zwyczaju obserwowanie każdego nowego na stacji. Nie robiły tego zawsze, niemniej robiły, a to odrobinę krzyżowało jego plany. Zamierzał nakłonić Lerszena, by w ramach testów zost awił w systemie statku otwartą furtkę, pozwalającą na kontrolowanie komputera z wnętrza komór inercyjnych. Termin ich montażu zbliżał się powoli, a tu coś takiego! Do czasu rozwiązania problemu postanowił trzymać się od Lerszena z daleka i bardziej uważać na każdy swój ruch. Jeszcze raz sprawdził zapisy, tym razem szybko. Nie miał uprawnień do wyszukiwania sekwencji z automatami, lecz sygnatura Hesina miała wystarczający poziom autoryzacji by sy stem nie wymazał ich obrazu z udostępnionej bazy danych. Wiedział, czego szukał. Na szcz ęście więcej tego nie znalazł. Poza Lerszenem, nikt w stoczni nie był obserwowany. ••• Wyciągnąwszy z zapisów wszystko, co tylko było użyteczne, Wilan postanowił przyjrzeć się samemu magazynowi. Przechodził nie dalej niż kilkanaście metrów od transportowej windy magnetycznej, gdy usłyszał dziwny hałas. Hala tonęła w dźwiękach pracujących maszyn, lecz nawet tu pewne odgłosy były nie na miejscu. Na charakterystyczny zgrzyt rwanego plastiku i krótki, jękliwy pisk przeładowanych, obciążonych nagle dodatkową masą cewek windy magnetycznej jego stopy niemal wrosły w podłogę. Obrócił się, czując przeszywające dreszcze. Jak zahipnotyzowany obserwował, jak p oduszka magnetyczna windy coraz szybciej wyrzuca w górę ładowarkę, która zbyt głęboko wjechała w głąb szybu. Zabezpieczenia były usunięte. Winda była bezustannie rozładowywana. Gdyby za każdym razem sprawdzali, czy jest zabezpieczona, włączali ją, wyłączali, i znowu… Wiedział o tym każdy operator. To oni pilnowali, by żadna z maszyn nie weszła do niebezpiecznej strefy nim poduszka magnetyczna ustabilizuje się na tyle, by transportowany przedmiot zawisł nieruchomo w jej wnętrzu. W razie kłopotów, mieli przejąć kontrolę nad maszyną. Ładowarki były automatyczne, nadzorujący system był automatyczny, lecz osłony najbardziej przestarzałych maszyn pozostawały wiele do życzenia. Nie zawsze dawały sobie radę z polem magnetycznym; zdarzało się, że ignorowały jego natężenie, gdy wykraczało poza wartości konieczne do utrzymania sztucznego ciążenia. Dlatego wszystkiego pilnował człowiek. Wilan złapał wzrokiem operatora zdalnego pulpitu awaryjnego. Ze zgrozą spostrzegł, że op erator wprawdzie patrzy na wznoszącą się maszynę, lecz zdaje się jej nie dostrzegać.

104

– Uciekaj! – zawołał. Ostrzeżenie pozostało bez echa. To było najgorsze, co mogło się zdarzyć z ludźmi. Pracując z automatami, w stałym, monotonnie bezmyślnym, hipnotyzującym rytmie, ludzki umysł zaczynał działać jak jeden z nich, lecz, na kosmos, płacono im za uwagę, nie za marzenia na jawie! Ładowarka coraz szybciej wznosiła się w górę. W zwykłym polu ciążenia ważyła kilka ładnych ton. Lecąc ukośnie od pionu, na wysokości kilkudziesięciu metrów opuściła szyb windy, by, pozbawiona działania poduszki magnetycznej, poddać się polu stacji. Zwolniła majest atycznie, na moment zawisła w powietrzu – po czym ruszyła w dół. M iał ledwie sekundy. Oczami wyobraźni już widział stertę poskręcanego plastiku, ledwie parę metrów od operatora. Rzucił się biegiem w jego stronę. Szczęśliwie, zgrzyt odkształcanego tworzywa przywrócił nieuważnego pracownika do rzeczywistości. Spojrzał w górę i zaczął uciekać. Wilan, mając lepsze rozeznanie w sytuacji, przechwycił go w biegu i siłą odciągnął w bezpieczne miejsce. Przy akompaniamencie miażdżonej konstrukcji kilkutonowa maszyna z impetem uderzyła w podłogę, wprawiając ją w wyczuwalne drżenie. Od początku zdarzenia minęło ledwie kilka chwil. Ładowarka zamieniła się w stos złomu; wysięgnik zahaczył o panel, nisz cząc całe stanowisko. Ładowarki zaczęły się zatrzymywać, posłuszne wezwaniu automatycznej kontroli bezpieczeństwa stoczni. Wilan odetchnął. Czuł drżenie nóg i napięcie wszystkich mięśni. Operator gapił się z głupią miną na potrzaskane szczątki. Wściekły, obrócił zaskoczonego człowieka przodem. – Człowieku, śpisz czy co? – potrząsnął nim w zdenerwowaniu. Widział dość podobnych wypadków, by wystarczyło ich na niejedno życie. – Na kosmos, nie potrafisz uważać nawet na siebie? Na zarazę! Chcesz zapłacić z własnej kieszeni za maszynę? Operator był cały, zdrowy i całkowicie zdezorientowany. Jego wzrok był wciąż nieobecny. M iał więcej szczęścia niż rozumu. Wilan długą chwilę trząsł nim niczym kukłą zanim zorientował się, że od niedawna zna tego nieźle umazanego smarem technika. Fil Stenhord. Puścił go. Fil spojrzał nieprzytomnym wzrokiem. – Nie zauważyłem, przysięgam… – wyjąkał. Potrząsnął głową, wracając do rzeczywistości. – Zapłacę, tylko nie.. Albo wciąż był w szoku, albo pod wpływem narkotyków. Pracownicy brali różne środki by pomóc sobie przy pracy, lecz znali ryzyko i unikali środków odurzających. Zresztą, operator nie miał po co brać. Wilan spojrzał mu w oczy. Był czysty, choć dziwnie rozkojarzony. Czy tak zachowywałby się włamywacz, w kilka godzin po włamaniu? Gdyby coś wiedział, byłby na adrenalinie… – Nie ode mnie zależy, czy zostaniesz w pracy – odpowiedział sucho. – Narażasz innych, nie tylko siebie! Operator nie odpowiedział. Wilan oddał go pod opiekę przybyłej ekipy medycznej. Na wszelki wypadek zalecił zrobić badanie krwi. Dookoła zaczęła się zbierać grupa techników. Wilan przeciągnął wzrokiem po ścianach. Perceptory były skierowane na wnętrze windy, lecz ich ustawienie nie pozwalało dostrzec, co robił Fil. Komputer zobaczy najwyżej jego plecy, w połowie zasłonięte konsolą. Wilan zdał sobie sprawę, że jest jedyną osobą, poza Filem, która znała prawdziwą przyczynę wypadku. Zarządzająca stocznią korporacja mocno cięła koszty produkcji. Technicy bez problemu znajdą tuzin usterek w każdym sprzęcie. Jeśli badanie krwi nic nie wykaże, być może operator nie zostanie wyrzucony. •••

105

Dopiero w magazynie Wilan zmusił się, by zapomnieć o wypadku i skupić się na tym, po co tu przyszedł. Nie liczył, że coś znajdzie. Złodziej nigdy nie zostawił po sobie śladu. Policja miała z tą sprawą tyle samo szczęścia. Zamek był nienaruszony, choć słaby ślad magnetyczny dowodził, że ktokolwiek go otworzył, nie miał własnej karty lub nie użył jej z obawy przed pozostawieniem śladu w pamięci. Od czasu pierwszego włamania wypróbowano wiele rzekomo inteligentnych systemów zabezpieczających – wszystkie zdały się na próżnię. Byle technik nie dałby sobie z nimi rady; w grę wchodzili jedynie inżynierowie, a i to nie wszyscy. Rozczarowany, pomyślał, iż wśród jego towarzyszy jest przynajmniej jedna osoba, bardzo inteligentna, której tak naprawdę nie znał i na którą powinien zwrócić szczególną uwagę. Będąc w środku, zaczął zestawiać stan magazynu z brakującymi rzeczami. Nie było tego wiele, lecz dziwnym zbiegiem okoliczności wszystkie brakujące przedmioty pochodziły ze skrzyń, które dotarły do stoczni zeszłego rozjaśnienia, wieczorem. Było późno, nie było nikogo, kto mógłby je wciągnąć na rejestr magazynu. Dopiero dzisiaj, już po wykryciu włamania, Rikad nakazał ich kontrolę. Nie sprawdzano, czy skrzynie były już gdzieś otwierane. Założono, że zrobił to złodziej, lecz prawda mogła być nieco inna. Każdy, kto choć raz wciągał takie skrzynie na rejestr wiedział, że ich zawartość nie zawsze zgadza się ilościowo z tym, co powinno być w środku. Pojedy ncze sztuki musiały ginąć gdzieś po drodze, być może podczas pakowania skrzyń. Hesin mógł zwrócić uwagę na ten drobiazg, lecz na jego miejscu Wilan nie wspominałby o tym w raporcie. Łatwiej było oskarżyć złodzieja o braki niż wykłócać się z dostawcami. Takie podejście już się sprawdziło przy okazji wcześniejszych kradzieży. Tym razem zginęły jedynie nic niewarte drobiazgi. To nie pasowało do profilu. Jeśli brakujące rzeczy zaginęły jak zwykle gdzieś przy transporcie, znaczyłoby to, że włamanie wprawdzie było, lecz… sprawca niczego nie zabrał. Zaczął uważnie i systematycznie sprawdzać każdy znajdujący się w magazynie obiekt, każde narzędzie i każdą skrzynię. W tym jednym względzie raport był niezwykle skrupulatny. Nie znalazł ani jednej rozbieżności, ni śladu po włamywaczu, odkrył za to coś innego. Jeden róg pomieszczenia od zawsze zajmował raz większy, raz mniejszy stos pustych skrzyń. Były przeznaczone do oczyszczenia i odesłania. Wypełniały je części przeznaczone do segregacji – te, które się nadawały miały być użyte ponownie, reszta miała zostać wysłana do dekompozytorni. Innymi słowy, śmietnik techniczny. Nie wiedział, po co się w nim grzebie, chyba tylko po to, by mieć pewność, że nie przeoczył niczego. I nie przeoczył. W jednej ze skrzyń znalazł kulę wielkości głowy, ukrytą pod stosem części. Zamarł, poznając komorę fuzji. To była bomba. Otwory wlotowe były zabezpieczone. M iało to zwiększyć wydajności reakcji fuzji i tym samym, siłę rażenia bomby. Na powierzchni kuli doczepiono metalowy zbiorniczek, zapewne wypełniony sprężonym wodorem – dość by osiągnąć siłę rażenia najmocniejszej ze staroży tnych głowic jądrowych, lecz nawet gdyby go odłączył, samo powietrze w komorze wystarczyłoby do eksplozji o sile paru megaton. W sam raz na stocznię. Po drugiej stronie kuli znalazł moduł zasilania, zawierający energię konieczną do wytworzenia impulsu grawitonowego mającego ścisnąć gaz do punktu, w którym osiągnie gęstość zapłonu. Obok niego umieszcz ono półkolisty obiekt – zapewne zegar. Brak wyświetlacza czy przełączników sugerował, że programowano go przez zewnętrzne urządzenie. Nie znając częstotliwości odbioru, mógł z apomnieć o jego wyłączeniu; skanowanie mogło uruchomić bombę. Zdusił panikę nim zdążyła się rozpalić na dobre. Zbyt dobrze znał się na takich urządzeniach, by stracić głowę. Ostrożnie złapał kulę w dłonie i bardzo, ale to bardzo powoli uniósł do góry, na wypadek gdyby urządzenie miało także zapalnik bezwładnościowy. Spojrzał na spód, sz ukając przewodów inicjujących komorę. Nie wierzył, by terrorysta zastosował przekaźniki. Nawet on wiedział jak je zagłuszyć, a to zneutralizowałoby bombę. Staroświeckie światłowo-

106

dy były odporne na zakłócenia, a przy środkach, jakimi dysponował niemal nie do obejścia. Znalazł je i odetchnął z ulgą. Rzucił kulę z powrotem do skrzyni i otarł pot z czoła. Komora nie była podłączona do zegara. ••• Właśnie w takich chwilach ludzie zaczynają nienawidzić Podziemie, pomyślał, obserwując zebranych na miejscu zdarzenia policjantów, Ochronę Stoczni i kilku agentów Kosy. Tym razem zjawili się szybko i równie szybko zaczęli przeszukiwać magazyn, próbując znaleźć jakikolwiek ślad sprawcy. Tym razem traktowali sprawę poważnie. Trzeba było bomby, by zwrócić uwagę tych durniów. Przy korytarzu prowadzącym do magazynu zgromadził się tłumek pracowników stoczni. Był tu chyba każdy. Wiadomość rozeszła się z prędkością światła. Nikt nie wątpił, że to robota Podziemia. Kto inny podkładał bomby? Stocznie od zawsze były dla nich atrakcyjnym celem. Podobno dobrze je pilnowano. Najwyraźniej nie dość dobrze. Wiele się mówiło o Podziemiu i o tym, co wyprawiało. Wielu patrzyło na nich jak na nadzieję Układu, jeśli nie na zbawców całej ludzkości. Tyle że to byli bardzo niebezpieczni ludzie. Partyzanci, często terroryści, złodzieje i przemytnicy. W tym pierwszym, jak słyszał, byli beznadziejni, lecz z tym drugim szło im całkiem nieźle. Kto konkretnie podłożył bombę? To pytanie zadawał sobie każdy, także Wilan. Wiedział już, że włamania nie było – nie po to, by coś ukraść ani nie po to, by zostawić bombę na później. Skrzynia z częściami, w której ją okryto, zostałaby sprawdzona najpóźniej pojutrze. Nikt, kto potrafił niepostrzeżenie dostać się do magazynu, nie mógł być tak głupi, by ją tam ukryć do czasu, gdy zdecyduje się ją uzbroić. Nie, ona miała być nastawiona już teraz, lecz ktokolwiek ją podłożył, w zdenerwowaniu zapomniał ją nastawić. Najprawdopodobniej niczego nie z auważył, inaczej natychmiast naprawiłby swój błąd. Zatem, myślał dalej, zamachowiec był pewien, że bomba wybuchnie. Logicznym było, że była nim osoba, której nie było już na terenie stoczni, a może i stacji. Tymczasem załoga była w komplecie. Owszem, prawdziwy włamywacz mógł pomóc zamachowcowi, lecz został na miejscu, nieświadom tego, co ma nastąpić. To by było podobne do Podziemia – działało bezwzględnie i bez litości. Jeden z ochroniarzy podszedł do Wilana. Wilan spodziewał się tego o wiele wcześniej. – Jakim sposobem ta bomba trafiła do mojej stoczni? Na ciężką zarazę, od czego tu jesteście? – spytał drżącym, lecz wściekłym głosem. Wciąż był zdenerwowany i wcale tego nie krył. Ręce mu się trzęsły ponad możliwość opanowania. Żył tylko dlatego, że zamachowiec był aż tak nieuważny, czy zdenerwowany, że nie podłączył komory. – M y wiemy, od czego tu jesteśmy – zauważył chłodno strażnik. – Pytanie, co pan robił w magazynie, panie… Waspers. – Co ja tu robię? Pracuję tu! Niech to śluza, przecież to ja ostrzegłem was o bombie! – To niczego nie wyklucza. Jak na razie, wszystkie odciski palców i ślady zapachowe jakie znaleźliśmy na komorze należą do pana. – Bo próbowałem ją rozbroić! – jego wściekłość zaczęła narastać. – To pan tak twierdzi – spokój i chłód strażnika pozostały niewzruszone. – Bomba nie była uzbrojona. – A skąd miałem to wiedzieć!? – zawołał. – M oże mi wmówicie, że chciałem ją uzbroić, więc zawołałem was byście mi pomogli? Nie wydaje się panu, że ktoś tak sprytny, by niepostrzeżenie włamać się do magazynu i wnieść bombę na teren stoczni byłby za głupi, by zostawić na niej swoje odciski palców? – Rozważamy taką możliwość – strażnik znacząco spojrzał na Wilana. – Co? M oże spodziewacie się znaleźć wewnątrz komory identyfikator jej konstruktora?

107

– Sprawdzamy wszystko – odparł strażnik z chłodną uprzejmością – także tę możliwość. – Czy ktoś już panu mówił, że jest pan paranoikiem? – Wilan wysilił się na spokój, czując dziwny niepokój, że strażnik wcale nie żartuje. – Wiele osób – stwierdził strażnik, bez cienia emocji. – Za to nam płacą. Na razie wiemy ty lko, że to pan znalazł bombę i jest jedynym, który ją widział czy dotykał. Wilan zamknął oczy i odetchnął kilka razy. – Jestem oskarżony? – spytał bardzo, bardzo spokojnie. – Nie. – Więc, na radiację, dajcie mi spokój i zajmijcie się szukaniem prawdziwych przestępców! Odwrócił się i odszedł, przechodząc przez wytyczoną przez policję linię. Nie wierzył, by kt okolwiek, poza ochroną, poważnie potraktował te idiotyczne oskarżenia, jednak wolał nie ryzykować, że wyjdzie z siebie. Strażnik może nie był zbyt bystry, lecz był czujny. Teraz wsz yscy będą czujniejsi. Tylko drugi taki wariat mógłby spróbować powtórzyć zamach. To ocz ywiście utrudni także i jego plany, jednak mając wybór pomiędzy bezpieczeństwem a jego szybszą realizacją, wolał wybrać to pierwsze. Jeśli to miała być cena za to, by któregoś rozjaśnienia nie wylecieć w kosmos, był gotów ją zapłacić. – Banda kosmicznych debili, Wil – zauważyła Susumi. Jej głos był zawsze stanowczy, up ominający i hardy, cokolwiek by się nie działo. – Nie przejmuj się nimi, inaczej dasz im wygrać. Kto jak kto, ja wiem o tym najlepiej. Spojrzał na nią. Susumi Kires. Wśród jej przodków musiało być wielu Azjatów. Dziś pozostał po nich jedynie ślad, lecz za to ślad znaczący. Jej uroda miała coś, co kiedyś nazywano orientalnym, jakiś delikatny rys, rozmyty wśród innych genów. Jednakże stanowczość odziedz iczyła po przodkach z Europy. Trudno było nie żywić wobec niej choć odrobiny respektu. Tak niewiele kobiet miało pracę, tak niewiele było w stanie ją utrzymać, a jeszcze mniej było tak dobrymi fachowcami, twardo i zdecydowanie utrzymującymi się na stanowisku. Ich ekspert od napędów był jedyną znaną mu pracującą kobietą, poza nauczycielkami i Protektorkami. Nie wątpił, że wie, o czym mówi. – M yślisz, że biorę ich na poważnie? – wskazał kciukiem za siebie. – Bomba jest na poważnie, Susumi. Tego nie zmienią nawet tacy idioci. – Rok temu wysadzili dwudziestkę dwójkę, razem z okrętem – wspomniał Rubio Fachren, potężny mężczyzna i znany stoczniowy plotkarz. Źródło wszelkich nowinek, w którego informacje można było wierzyć. Zwykle wesoły, dusza zespołu, teraz bynajmniej nie miał ochoty na żarty, choć gestykulował równie żywo jak zawsze. – To po drugiej stronie stacji! Dopiero co ją odbudowali. A miesiąc temu, słyszałem, podłożyli bombę na Tau M arsa, na promenadzie! Właśnie. W sąsiednim sektorze budowano transportowiec, trzy sektory dalej – niewielki krążownik. Czy nie tam byłoby lepiej uderzyć? – Całe szczęście, że mamy perceptory – stwierdził ktoś. – Bez nich rozwaliliby stację na kawałki! Jak myślący człowiek mógłby nazwać szczęściem gapiące się na ciebie czujniki, obserwujące cię ilekroć wychodzisz i wracasz do mieszkania, węszące za tobą bez ustanku cały czas między przekroczeniem drzwi, nasłuchując, podglądając? Ale słowa były prawdziwe. Gdyby nie one, co powstrzymałoby Podziemie? M usiał wierzyć, jak inni, że linia obronna jest sprawna i szczelna – lecz jak mógł podtrzymać tę wiarę po dzisiejszym? Dobrze, że tylko on wiedział, że można ją oszukać. Nie wiedział jak, lecz oglądał rezultaty – to wystarczyło. Już nigdzie nie było bezpiecznie, nawet w stoczni. – Robi się coraz gorzej – zdenerwowała się Susumi. – M amy skończyć jak dwudziestka dwójka? Jak można pracować, kiedy to… – machnęła ręką w stronę magazynu.

108

– M usimy wracać do pracy – dłonie Wilana przestały drżeć. Wciąż był trochę oszołomiony, lecz głos brzmiał pewnie. – Gapienie się na nich niczego nie zmieni. M amy opóźnienia, zajmijcie się robotą! Już miał dodać, by uważali na wszystko, co wyda im się dziwne, lecz w porę ugryzł się w język, myśląc o swojej pracy. Nie unikną opóźnień i podejrzliwości, obojętnie, co zrobi czy powie. Ludzie to nie roboty. Nie wszystkie rzeczy przemijają bez echa. – Lepiej uważaj na Lerszena – usłyszał za sobą cichą uwagę Susumi. Odwrócił się. – Uważam – odparł. – Jest tu nowy. M am na niego oko. – To nie to – żachnęła się, lecz szybko pokręciła głową. – Nieważne. Pilnuj wszystkiego. Odwróciła się i odeszła pośpiesznie, jakby pożałowała swoich słów. Cokolwiek Susumi miała na myśli, wiedział, że się myli. Od dziś każdy będzie miał swoich podejrzanych niczym z awodnika na wyścigach. Od dziś każdy będzie plotkować. Każdy oprócz Wilana. A może…? Inżynierowie rozeszli się przy wtórze narzekań na Podziemie i zamachy. Przez rzednący tłumek Wilan dostrzegł szerokie plecy odchodzącego Burisa i stojącego w grupie techników, wciąż gapiącego się na policjantów Fila. Wypytywanie ich obu nie miało sensu. Nie powiedzą więcej niż to, co zarejestrowały perceptory – czyli nic. Od teraz policja zajmie się zapisami. Rikad pewnie już cofnął swoje upoważnienia, by nie odkryli, że nadał je swojemu nieformalnemu zastępcy. M ógł mu go udzielać, lecz nie zmieniało to faktu, że było to nielegalne. Jego prywatne śledztwo było skończone; zresztą nie przychodziło mu na myśl nic, co chciałby p onownie sprawdzić. M ógłby polecić komputerowi wyszukać wszystkie sceny, w których padło słowo „podłożyć” i pokrewne, mógł przysłuchać się każdej takiej rozmowie. Licząc na wyciek gazu ze zbiorniczka bomby mógł poszukać podwyższonego stężenia wodoru w powietrzu, lecz to wszystko mogli równie dobrze zrobić rządowi specjaliści od sztuki wyławiania szczegółów z potoku danych. Nie wierzył, by bombę podłożył ktoś ze stoczni. To musiał być ktoś z zewnątrz, ktoś, kto dostać się tu inną, nieznaną drogą. Być może tą samą, którą złodziej wynosił narzędzia. Znikały, choć większość z nich miała wbudowane własne, przemysłowe lokalizatory… Pomyślał o Arto. To było coś, czym warto się było zająć, póki sprawa nie przycichnie. Bomba czy nie, plan pozostał jego priorytetem. ••• Policja szybko i sprawnie zbadała, co miała zbadać. Nie było tego wiele. Oficjalna wersja, w którą zresztą nikt nie uwierzył, mówiła, iż włamywacz spróbował podłożył bombę, by zatrzeć po sobie ślady – dziwny sposób zacierania, zwłaszcza, że groziła za to kara znacznie większa niż za samą kradzież. Funkcjonariusze rozesłali wezwania na przesłuchanie, zwinęli linię i odeszli. Wilan wykorzystał ten czas na przyjrzenie się stoczni. M iał dobrą wymówkę – wciąż szukał złodzieja. W rzeczywistości szukał przejścia. Szybko się przekonał, że jedynym wyjściem na zewnątrz, poza korytarzem wejściowym, były szyby wentylacyjne, a tymi, jak wiedział, nie dało się nigdzie dostać. Ta część sieci wentylacyjnej była odcięta od reszty stacji. Obejmowała tylko doki i stocznię i tylko tam znajdowały się jej wyloty. Terrorysta mógł się tu dostać jedynie przez zwykłe, strzeżone wejście. Jak ominął straże i czujniki – było dla niego tajemnicą, którą chętnie by poznał. Nie zauważył, kiedy zrobiło się późno. Złapał się na tym, że prawie cały dzień spędził na ściganiu projekcji zamiast na pracy. Ruszył w stronę śluzy statku. M ijał magazyn, gdy z koryt arza wyszedł Rubio, odpinając pas z narzędziami. – Niewiele dziś pracujesz – stwierdził przyciszonym głosem. – Niech zgadnę. Szef kazał ci się rozejrzeć, tak? Rubio szybko kojarzył fakty. Nie było sensu się wypierać.

109

– Zasugerował – przyznał – ale to było przed bombą. Teraz to poważna sprawa. Widziałeś kogoś? Słyszałeś coś? Znasz mnie. Nie pójdę do szefa, dopóki nie będę miał pewności. Rubio zamyślił się. – Nie chciałbym nikogo oskarżać – zastrzegł – tym bardziej bezpodstawnie. Na dobrą sprawę każdy czasem zachowuje się dziwacznie. Nawet ty. – Ja, dziwacznie? – Wilan ukrył zaniepokojenie pod zdziwieniem. – A nie jest dziwaczne przesiadywanie do późna nad robotą? Widzisz, która godzina? Ja kończę, a ty idziesz prosto do tego kawałka skały. Kiedy ostatni raz byłeś w barze? – Taką mam pracę, Rub. M uszę was pilnować, a mam jeszcze swoją robotę. – Dlatego mówię, że nie zachowujesz się dziwniej niż reszta. – A Lerszen? Rubio umilkł. Wilan wiedział, że w takich sprawach może zaufać Rubiowi. Jeśli ktokolwiek z zespołu wiedział, co się dzieje z Lerszenem, to właśnie on. – Wiesz, kradzieże zdarzały się tu wcześniej. – Kradzieże tak, lecz nie bomby. – M yślisz, że to on…? – Nic nie myślę – odparł szybko. – Wiem, że śledzą go automaty. – To zrozumiałe – Rubio znacząco dotknął palcem nosa. – Z nim, jak czuję, to zupełnie inna sprawa. Jest zwykłym facetem, jak ty czy ja. M a żonę i dwójkę dzieci, a nic tak nie studzi ludzkich zamiarów jak rodzina. Jednak… Wiesz, on dużo mówi, zwłaszcza o rzeczach, o kt órych inni milczą. M yślę, że to dlatego go obserwują i dlatego tak często wylatywał z roboty. M oże trafił do nas z tego samego powodu. To miało sens. Tu nie traciło się pracy za gadanie. Tu rozmawiali ze sobą o rzeczach, które na dole skłaniały ludzi do szybkiej zmiany tematu. – Lerszen to idealista – dodał Rubio. – Taki ktoś sam ściąga na siebie kłopoty. Większość z nas trzyma się od niego z daleka, na wszelki wypadek. Ty też lepiej zostaw go w spokoju. Osobiście, nie mam nic do niego. To miły facet, ale jest jak piorunochron. Dlatego, jak wierzę, nie zrobi niczego, by wpaść w nowe kłopoty. Idealista. To bywało niebezpieczne. Idealiści najczęściej zapisywali się do Podziemia i podkładali bomby. Susumi próbowała coś powiedzieć. Jednak Lerszen nie opuścił stoczni. Chyba że… – A, teraz widzę… Ty naprawdę podejrzewasz wszystkich! – stwierdził Rubio. – Nawet ciebie. To ktoś z nas, Rub. Tyle mogę ci powiedzieć. – M oże ty? – M oże ja – Wilan się uśmiechnął. – W takim wypadku nigdy nie znajdę sprawcy, prawda? – To nie temat do żartów! – obruszył się Rubio. – Dzięki tobie sam już nie wiem co o tym myśleć. Kto jest kim? Rozumiem, że ufasz mi na tyle, by wyjawić, kto jest głównym podejrzanym? – Nie powiedziałem, że mam tylko jednego – zaznaczył. Chciał zasiać zarodek niepewności, który przerośnie resztę załogi. – M oże to jest ten jeden, o którym chcę byś wiedział? Rubio łypnął na niego z gniewem. – Dobra, nie moja sprawa. Ja się w te gry bawić nie będę. Po prostu znajdź drania. Nie chciałbym pewnego rozjaśnienia wylecieć w kosmos. Każdy jest tak samo podejrzany, pomyślał, obserwując odchodzącego Rubia. Tak, on także. Wilan wiedział tylko tyle, że sam niczego nie zrobił, lecz to wiedział tylko on. I tylko ten, kto się włamał i podłożył bombę wiedział, kto jest winny. Podejrzewał każdego, w tym nie okłamał Rubia. Przez chwilę rozważał nawet możliwość, że zrobił to sam Rikad. M ógł podłożyć bombę i wysłać go, pod pozorem tych kradzieży, by ją znalazł. Tylko po co? Rikad nie miał motywu; sam jego charakter sprawiał, że trudno mu było sobie coś takiego wyobrazić. Odrzucił ten pomysł jak wiele innych, uznając, że cała sprawa

110

już i tak za bardzo odciąga go od pracy. Owszem, zamierzał pozostać czujny, lecz nie mogąc nic zrobić, uznał, że zaczeka na okazję, na błąd, który rzuci go na właściwy trop – zanim dojdzie do prawdziwego nieszczęścia. ••• Drugiego rozjaśnienia od objęcia przez Arista funkcji kapitana Arto zdołał go wreszcie nakłonić do wypełnienia umowy. Starszak nie zmarnował szansy. Oczywiście, ani razu nie nazwał się szczurem. Zdobył przywództwo i szybko zapomniał o całej reszcie. Był przecież starszakiem, a dla nich rola dłużnika sprowadzała się do wysłuchania ofiary przed pobiciem lub, w nagrodę, puszczeniem jej wolno. Cała reszta była całkowicie odrębnym interesem. Niewiele oczu potrafiłoby dostrzec, jak zeszłego rozjaśnienia Aristo zręcznym ruchem wsunął w dłoń Arto niewielki przedmiot. Na dobrą sprawę, Aristo nieco naciągnął zasady, choć „nieco” nie było odpowiednio precyzyjnym stwierdzeniem. Aristo wypełniał umowę nie dlatego, że mu zależało, lecz by zarobić, więc Arto przezornie nie obniżył ceny. Większość wojowników szybko wydawała swoje dochody na przyjemności. Żyli z rozjaśnienia na rozjaśnienie, jutro mogli być goli, czego nie wydali na siebie mogli stracić. On wolał oszczędzać. Odmawiał sobie wielu rzeczy, na taką właśnie okazję. Wiedział, jaka grupa uczniów tak postępuje – jajcogłowi. Otrzymany drobiazg kosztował go wszystkie prywatne oszczędności – bez gwarancji działania. Starszaki lubiły oszukiwać, boleśnie odrzucając późniejsze reklamacje. Co tam impulsy, pomyślał. Aristo nie był typem oszusta, lecz zbyt wiele zależało od sprawności tego urządzenia, by pozwolił sobie na niepewność. M usiał wiedzieć, czy aparat go nie zawiedzie. Zamierzał go sprawdzić. Wiedział, że niezależnie od wyniku czekało go spotkanie z Kosiarzami. Bał się ich jak każdy, nawet dorośli. Zamierzał sprawdzić je zaraz po szkole, jednak w ostatniej chwili zrezygnował i poszedł z innymi na trening. Nowy nie mógł wiedzieć, co się dzieje, ale jego spojrzenie ostrzegło go, że nie kryje zamyślenia tak dobrze, by go nie zauw ażył. Jest dobry, pomyślał, lecz nie najlepszy. Nie on jeden coś widział, lecz inni starali się nie dostrzegać, że ich kapitan ma jakieś tajemnice. Dziś znowu eksperymentował. Walka z systemem, jak za dawnych czasów, poprawiała mu humor. W razie ucieczki pluskwa nie będzie jego jedynym zmartwieniem. Były jeszcze automaty poszukiwawcze, czekające na jeden podejrzany ruch, by ruszyć jego tropem. M ogły okazać się bardziej niebezpieczne niż pluskwa. M ogły sprowadzić na jego głowę Kosę. Doki to nie magazyny; gdy tam wejdzie, zaczną go ścigać. M usiał by ć gotów, by się z nimi zmierzyć. Niewielkie urządzenie od Arista miało być rozwiązaniem. Starszaki wiedziały jak osz ukiwać automaty, lecz zazdrośnie strzegły swojej wiedzy. Oddanie czegoś takiego głupim młodszakom było ryzykowne, tyle, że on nie czuł się byle młodszakiem. Bał się automatów poszukiwawczych, tych cichych kuleczek, oczu i uszu dorosłych, mogących przysiąść gdzieś w kącie i obserwować. Ile razy szedł do kanału, rozglądał się za nimi odruchowo, bojąc się, że któraś może go tam wyśledzić, wiedząc jednocześnie, że i tak żadnej nie zauważy. Dlatego, gdy tam szedł, nosił przy sobie mały aparacik wabiący. W razie p otrzeby mógłby odciągnąć je na krótko od siebie, dość, by zniknąć im z oczu. Na szczęście nigdy nie musiał go używać. Po to zrobił interes z Aristo, by zdobyć prawdziwy zagłuszacz, nie taki, jaki mógł mieć każdy dorosły, którego działanie łatwo dawało się wykryć, lecz niewykrywalny, a więc i nielegalny. M usiał mieć pewność. Kulki latały tylko za tymi, którzy byli podejrzani przez dorosłych. Arto nigdy nie był podejrzanym – na razie. Nie zamierzał uruchamiać urządzenia bez potrzeby, lecz musiał je sprawdzić. Czy Aristo go oszukał? Czy miało własne zasilanie? Czy nie wyłączy się w kanałach? Impulsy wyłożył dopiero wtedy, gdy wymyślił jak je przetestować. Liczył na zapobiegliwość starszaków. Kłopot polegał na nakłonieniu automatów do poszukiwań, samemu unikając popadnięcia w poważne

111

tarapaty. Dorośli, zwłaszcza Kosiarze i Protektorzy, byli chorobliwie przewrażliwieni na tym punkcie. Nie zrezygnował z planu, lecz nie zamierzał dać się wykosić, jak inni, którzy tego próbowali. Zaraz po zajęciach zaszył się w znanym tylko sobie pomieszczeniu. Nie odwiedzał go od tak dawna, że wspomnienie pierwszej wyprawy przez kanał wydawało się przy tym niezwykle świeże. Lata temu, gdy szkoła wciąż była dla niego czymś strasznym, wypłakiwał tu swój strach przed powrotem, swoją bezsilność i ból. To szczególne miejsce, rozmiarów jeszcze mniejszych niż rozdzielnia, znajdowało się pod jednym z pomocniczych reaktorów stacji. Pod kilkoma względami przypominało kanał. Sufit stanowiła wewnętrzna, główna, gruba osłona reaktora, podłogą była cieńsza, pomocnicza osłona zewnętrzna. Pamiętał, że te osłony nie powstały bez powodu, lecz nie wierzył, by przebywanie tutaj, nawet przez kilka godzin, było bardziej niebezpieczne niż przeprawa przez kanał. Pomieszczenie nie było odcięte od reszty stacji, zatem było dość bezpieczne. Było zupełnie ciemne i tak niskie, że ledwie mógł w nim usiąść, nie garbiąc się. Łagodne ciepło i ciche pomrukiwanie układu wymiany ciepła działało usypiająco. Niewielka przestrzeń była ekranowana; świadczyły o tym zastygłe nieruchomo cyfry zegarka. Pole stało się zbyt słabe, sygnał czasomierza stacji był zbyt niewyraźny dla prostych układów dziecinnej zabawki. Ciążenie wciąż działało, lecz było wyraźnie słabsze. Te same osłony sprawiały, że sygnał z pluskwy nie był w stanie dotrzeć do odbiorników centrali. Nie było tu także czujników – długotrwałe promieniowanie z małego reaktora, nawet po przejściu przez główną osłonę, sprawiało, że z czasem zaczynały generować fałszywe alarmy. Jego plan był prosty – zamierzał zniknąć z systemu. Ze starych prób pamiętał, że wystarczyło posiedzieć tu dwie czy cztery godziny, by system zaczął go szukać. Najszybciej dopadały go automaty – bez nich poszukiwania mogły przeciągnąć się na całą dobę. Proste, choć czasem ryzykowne doświadczenia pozwoliły Arto poznać podstawową zasadę tego układu. Automaty były powiązane z lokalizatorami. Wyruszały, gdy pluskwa nie odzywała się na czas, lub gdy wszczynała alarm – a czasem na życzenie Kosiarzy, gdy chcieli kogoś odnaleźć – lecz jej położenie nie zawsze mogło zostać zidentyfikowane. Dopóki nie był poszukiwany przez system, automaty zostawiały go w spokoju, niezależnie od miejsca. Nie szpiegowały go, gdy udawał się do doków. Choć leżał ledwie o krok od zakaz anej strefy, te wredne, małe kuleczki wcale nie reagowały. Nie powinien się tam znaleźć, lecz nie było czujników, które kazałyby go zidentyfikować, a to one informowały system o naruszeniu chronionej strefy. Póki nie uruchomił alarmu, omijały go jak zwykłą przeszkodę, dużego śmiecia w wentylacji. W tym pomieszczeniu zmieniał zasady tej gry. W szybie doków komunikacja między pluskwą a centralą odbywała się bez zakłóceń. Tym razem na sygnał wywoławczy nie nadejdzie żadna odpowiedź. System zleci automatom zlokalizowanie zgubionego obiektu, lecz jeśli urządzenie działa, nie zdołają go znaleźć. To tu, w tym pomieszczeniu, rozegrała się pierwsza, nieświadoma bitwa w jego cichej wojnie. Przez trzy godziny mały pierwszak siedział skulony w jednym z kątów, pragnąc z całego serca, by cały wszechświat przestał istnieć, wraz z nim, szkołą i wszystkim innym. Lecz automaty przeszukujące znalazły go nawet tutaj. Kosiarze wyciągnęli go i odstawili do domu. Wtedy zrozumiał, że to nie rodzice kazali go odszukać. Było za wcześnie, by zaczęli się martwić. Cichy alarm wszczął automatyczny system kontroli lokalizatorów, bo dla niego wtedy zniknął. M iesiące później zrozumiał wagę tego zdarzenia. Wystarczyło dwadzieścia minut by automaty dopadły każdego, nieważne czy miał pluskwę, czy nie. Z czasem Arto zaczął eksperymentować ze znikaniem, aż odkrył lukę w działaniu pluskwy. Na jakiś czas mogła zniknąć. Ten czas bywał różny, lecz nie dłuższy niż cztery godziny. Znał dwa miejsca, w których mógł zniknąć – ten niewielki, ciasny pokoik oraz kanały plazmy. Nie wątpił, że są inne miejsca, lecz nigdy ich nie szukał. Te mu wystarczyły. Nie znał się na tym jak działa system i mało go

112

to obchodziło – dość, że wiedział, iż czasem można z niego zniknąć i że potrafił to zrobić. Interesowały go wyłącznie luki i sposób ich wykorzystania. Skryty w ciemnościach, obserwował wyświetlacz zabranego z kryjówki klucza. Ze wszystkich zegarów, do jakich miał dostęp, tylko ten działał, gdy tu wchodził. Siedział z twarzą zwróconą w stronę jaśniejszego półmroku szybu, jedynego wejścia i wyjścia. Nie spodziewał się dostrzec automatów; było zbyt ciemno, a one były zbyt małe. Wypatrywał Kosiarzy. Czy pamiętali, że to właśnie tu kiedyś chował się najczęściej? Jeśli nie przyjdą w ciągu sześciu godzin, będzie to znaczyło, że urządzenie działa. Czekał, aż zapadł w drzemkę. Obudził się dziwnie wypoczęty. Spojrzał na klucz – upłynęło ponad sześć godzin, a nikt go nie znalazł. Poczuł podniecenie. M ógł oszukać automaty, stał się dla nich niewidzialny! Towar wart był swojej ceny. Rozebrał się. Zdjął zbroję, nałożył koszulkę i wyłączył przyrząd. Wiedział, że zostanie złap any, musiał działać szybko. Ukrył wszystko między poluzowanymi płytami. Pośpiesznie wyczołgał się z pomieszczenia, zamknął uszczelnianą klapę i zabezpieczył obrotowym ryglem. Krótkim szybem wydostał się na korytarz. Usiadł pod ścianą, czekając. Pierwsza latająca kuleczka odnalazła go zaledwie dwie minuty później. ••• Dwaj Kosiarze o poważnych twarzach odprowadzili go do domu. Było późno. Nieczęsto wracał do domu o takiej porze. Przygotował się na awanturę. Jeśli rodzice obawiali się co powiedzą sąsiedzi, nie mieli się o co martwić. Rzadko kogo spotykał na korytarzach w pobliżu domu, najwyżej jakieś automaty, lecz nawet ich program nakazywał im unikać ludzi, jakby wz orowały się na mieszkańcach. Czyste, jednakowe korytarze, czyste, jednakowe drzwi i zawsze pusto – taka była wizytówka sekcji zamożnych mieszkańców stacji. Impulsy szły w parze z izolacją. Choć zdarzały się towarzyskie wizyty, sąsiadów znał równie dobrze jakby żyli na Oberonie. Ludzie pokroju jego rodziców nie tylko unikali uboższych mieszkańców, lecz także siebie nawzajem. Rodzice byli tak bardzo zdenerwowani, że nawet wizyta Kosiarzy nie mogła pogorszyć syt uacji. Spokojnie porozmawiali kilka minut, po czym odeszli. W milczeniu wysłuchał awantury, jaką zrobiła mu matka. Zaskoczyło go, że ojciec, dawniej tak chętnie jej wtórujący, teraz prawie się nie odzywał. Słuchał, co mówili, zwłaszcza tego, co Arto mówił na swoją obronę, lecz sam milczał. – Kiedyś się doigrasz! – obiecywała matka. – Dostaniesz zakaz wychodzenia na tydzień, to na następny raz się zastanowisz! Przestraszył się. Nie wiedział na ile jej groźba była realna. M usiałby wracać do domu zaraz po szkole. Gdyby wypadło coś ważnego, jakaś bitwa, nie tylko on miałby kłopoty. – Przepraszam! – zawołał z przejęciem. – Nie robię tego codziennie! Raz się zdarzyło… – I całe szczęście! – matka przyłożyła dłoń do czoła. Ojciec wciąż milczał. – Nie mogliśmy cię namierzyć przez trzy godziny! Gdyby to się miało powtarzać… Dorośli zawsze myśleli o najgorszym. Nie myśleli logicznie. Gdyby coś mu się stało, pluskwa zaraz wszczęłaby alarm. Chociaż, wiedząc, że nie może go zlokalizować… – Nie po to wsadzili we mnie pluskwę byś musiała się o mnie martwić – powiedział, ściszając głos, z trudem rozwierając zaciskające się w nagłym gniewie szczęki. Podziałało, być może aż za dobrze. M atka źle zrozumiała wypisaną na jego twarzy winę. Nie żałował tego, co zrobił, lecz tego, że był. Cały gotował się na samą myśl o pluskwie. Obwiniał ją za wszystko, co się stało. – Idź do swojego pokoju, już! – poleciła. – Zastanowimy się, co z tobą zrobić. Więc poszedł. Z ulgą wspinał się po schodach. Nie będzie musiał więcej kłamać, przynajmniej na razie.

113

Wilan był zbyt roztargniony, by zamienić swój udział w naradzie na coś więcej ponad fizyczną obecność czy zdawkowe odpowiedzi. Ene mówiła i mówiła, z ła na wszystko, w tym na niego, lecz nie potrafił się skupić na jej słowach. Siedział naprzeciwko niej, patrzył na nią, lecz rozumiał może co drugie zdanie. Próbował, naprawdę się starał, a jednak ilekroć zmuszał się by wymyślić jakąś karę dla syna, jego umysł sam wracał do tego jak Arto zdołał na tak długi czas zniknąć z systemu i uniknąć wykrycia. Czuł, że gdy to zrozumie, znajdzie sposób na przemycenie go na statek. A jeśli schował się w miejscu, z którego sygnał lokalizatora nie mógł się wydostać? Czy to możliwe, by dało się go tak łatwo zagłuszyć? System miał słabe punkty, swoją piętę Achillesową, której nie dało się usunąć, mimo że Kosa wiedziała o jej istnieniu. Stacja kosmiczna była czymś więcej niż podzielonym na pokłady pancerzem, chroniącym żyjący ch wewnątrz ludzi przed zabójczą próżnią. Była ogromnym, niezwykle złożonym, zmechanizowanym urządzeniem. Niektóre pracujące maszyny wytwarzały pole zagłuszające sygnały namierzania. Przejście w pobliżu ekranu ochronnego lub cewki o silnym polu wystarczyło, by dziecko znikło na chwilę z systemu. System oczywiście wykrywał brak lokalizatora, lecz nie reagował natychmiast. Dzieci wchodziły wszędzie; musiały często znikać z systemu, tymczasem automaty bardzo rzadko wyruszały na poszukiw ania. Zatem, snuł dalej swoje rozważania, niepomny na narzekania żony, niezależnie od tego czy łączność między lokalizatorem a systemem jest stała, czy okresowa, system musi akceptować chwilowy brak łączności. To sprawia, że odznacza się pewnym bezwładem. To tu powinien uderzyć, nie w czujniki. Reszta byłaby już prosta. Wszedłby do stoczni razem z Ene, owinął swój identyfikator w folię ekranującą i dał żonie do wyniesienia. System nie zauważyłby, że Arto jest dzieckiem. Z identyfikatorem dorosłego i swoim własnym zagłuszonym przez ekran, czujnik potraktowałby go jak dorosłego. Jak to zrobić? Owinięcie folią ramienia Arto nie wystarczy. Sygnał i tak przejdzie. M usiałby go owinąć całego, a to…. A gdyby tak skonstruować mały generator pola zagłuszającego…? To jest to! Lecz kto mógłby go zrobić, nie zadając zbędnych pytań? – Czy ja cię nie nudzę? – Ene nagle złapała go za rękę. – Czy wychowanie naszego dziecka tak niewiele cię obchodzi? – To przez pracę… – spróbował wytłumaczyć swoją nieuwagę, gorączkowo próbując przypomnieć sobie jej ostatnie słowa, niczym uczniak przyłapany w klasie na spaniu. – Ach, więc to ona jest ważniejsza! M ógłbyś chociaż raz coś odpowiedzieć… – Ty coś wymyśl – rzucił pierwszą myśl. – Znasz Arto lepiej, dasz mu lepszą nauczkę. – Zatem koniec z impulsami – uznała szybko. – Jak nie dostanie… – Nie pamiętam, byś czuła się szczęśliwa, gdy twoja matka zabierała ci impulsy po każdej randce ze mną. Nie pamiętam, by coś to zmieniło… – Pięknie! Teraz go bronisz! – Kochanie, to ma być kara, a nie… – machnął ręką – nasza fantazja. To ma go czegoś nauczyć. Czegoś więcej niż złości. Wymyśl coś naprawdę pouczającego. – Więc zasuwa. Jak posiedzi w domu to… – Zamknąć w klatce, odciąć od znajomych? – westchnął. – Chcesz go karać przyjemnymi rzeczami? – Nie wiem, czy w ogóle powinniśmy go ukarać – odpowiedział szczerze. – Komu tak naprawdę to się należy, jemu czy nam? To my trzęsiemy się ze strachu. Arto wie, co robi. Ile razy wracał tak późno? Zawsze na siebie uważa. Nigdy się nawet nie skaleczył… Ene opadły ramiona. – Rozpuszczasz go! M am nic nie robić? Czy tak powinien mówić ojciec?

114

– Zrób coś na miarę wykroczenia – doradził. – Jeśli za spóźnienie obdarzysz go zasuwą, co nam zostanie na poważniejsze rzeczy? Widział jak przechodzi jej złość. Chwilę bębniła palcami o blat stołu. Wstała. – Więc dobrze, wybiorę. – Poczekaj! – również wstał. – Pozwól najpierw mi z nim porozmawiać. Ene w milczeniu założyła ręce. Wilan ruszył w stronę schodów. Czekając na decyzję, chcąc nie chcąc Arto słyszał sprzeczkę rodziców. Słyszał matkę pytającą, co teraz zrobi, jej stwierdzenia, że nic dziwnego, iż ma kłopoty, skoro cały dzień nie ma ojca w domu, że nie ma skąd brać dobrego wzorca oraz niewyraźne odpowiedzi ojca. Zawsze to samo. Zaczął zastanawiać się, jak zdąży jutro wrócić po zbroję i przyrząd i zdążyć na spotkanie z Żimmym, nie dając mu powodów do zastanawiania się, czym zajmuje się jego kapitan, gdy ktoś cicho otworzył drzwi. To był ojciec. Arto niemal podskoczył na odgłos otwieranych drzwi. Nagłe wejście przyprawiło jego serce o mordercze tempo, lecz ojciec był zbyt zamyślony, by cokolwiek zauważyć. Wszedł bez słowa, zamknął drzwi i usiadł na łóżku. Chwilę milczał. Aż do tej chwili Arto nie zdawał sobie sprawy z ogarniającego go napięcia. Zmusił się, by się uspokoić. Siedział przy domowej konsoli, czekając, co powie. – Gdzie byłeś tyle czasu? Spodziewał się takiego pytania, lecz odpowiedź przyszła dopiero, gdy padło. – Bawiliśmy się – wzruszył ramionami. – Wiesz, na piętnastym, przy sekcji zasilania. Schowałem się pod komorą reaktora, pewnie dlatego Protektorzy się przyczepili. M oże myśleli, że podkładam bombę – uśmiechnął się lekko, choć nie było mu do śmiechu. Wymówka nie była dobra, lecz zrozumiał to dopiero, gdy ją wypowiedz iał. Wiedział dokładnie gdzie się schował i wiedział, że jego kłamstwo brzmiało straszliwie naiwnie, że nawet dorosły nie uwierzyłby, że chował się przed kolegami aż tak długi czas, by automat zaczął go szukać, lecz ojciec nawet się nie zdziwił. – I… ile tam siedziałeś? – Nie wiem. Chyba zasnąłem… Trzy, cztery godziny? Nie patrzyłem na zegarek. Pewnie i tak nie działał. Przepraszam. Ojciec pokiwał głową. Zrobił ruch jakby miał coś powiedzieć, lecz zamiast tego wstał. – Nie powinieneś kręcić się w takich miejscach – powiedział, stojąc już w drzwiach. – To niebezpieczne. Zdumiony takim zachowaniem, Arto zdobył się jedynie na kiwnięcie głową. Ojciec powinien go zbesztać, a nie… Czuł, że miał powody by pytać o to, o co spytał, lecz, o co naprawdę mu chodziło? Był zbyt mądry, by uwierzyć w jego historię, a nawet nie spytał się po co tam wlazł. Ojciec minął się w drzwiach z matką. Rodzice spojrzeli na siebie. Jego nie oczekiwał, lecz był przekonany, że ona przyjdzie na pewno. Ojciec odszedł, matka została. – Wiem, że tego nie chciałeś – powiedziała, wciąż zdenerwowana – ale… przestraszyłeś nas! Na nieskończoną przestrzeń, zapomniałeś, gdzie żyjemy? To stacja kosmiczna, a nie Ziemia! – Nigdy nie byłem na Ziemi! – rozzłościł się na chwilę, ale zaraz opuścił głowę – Przepraszam. Proszę, nie mogę zostać w domu. Cokolwiek… To zawsze działało, lecz ceną za odsunięcie od siebie widma domowego aresztu były godziny spędzone na bolesnym rozmyślaniu na ile jego zmartwienie było szczere, a na ile była to gra i oszustwo. M atka oparła się o framugę. – Co, według ciebie, powinniśmy z tobą zrobić? – spytała. – Przebaczyć i zapomnieć? Znaczy, ja nie zapomnę… Spojrzał na matkę. Niemal słyszał jej myśli. Teraz zastanawiała się, czy nie ocenia sytuacji zbyt emocjonalnie. Nie robił tego często, poza tym, nic się nie stało. Zwykły przypadek…

115

– M oże powinnam – powiedziała po chwili. – Zawsze popełniamy błędy. – Kiedyś powiedziałaś, że to czyni nas ludźmi – przypomniał. – Starożytni uważali, że to odróżnia nas od maszyn. Czyni nas lepszymi. – Tak myśleli, gdy skończyła się wojna wtyczek. Usprawiedliwiali się tym, gdy montowali wyłączniki w każdej rozumnej maszynie, jaką odtąd stworzyli, by się zabezpieczyć przed ich doskonałością. M y nie możemy montować w sobie wtyczek. M usimy żyć z błędami i wierzyć, że pokonywanie niedoskonałości nas rozwija. M ożesz nienawidzić swojego lokalizatora, lecz on jest w tobie by ci o tym przypominać, nawet jeśli zawodzi. Odetchnął głęboko. M ilczał chwilę. Usłyszał jak na dole ojciec włącza projektor. – Czy dlatego dorośli zapominają i zawodzą? Bo są niedoskonali? Jak wtedy gdy… byłaś z kimś innym zamiast taty? Popełniłaś błąd, prawda? M atka ściągnęła brwi. Zamknęła drzwi i odsunęła się od nich. – Wiedziałeś? – spytała, podchodząc bliżej. – Pamiętasz…? Wzruszył ramionami. – Widziałem was na promenadzie, ale wiedziałem, że to nie było na poważnie. To był taki… błąd. Błąd… Już wtedy wiedział, co to znaczy samotność i potrzeba czyjejś bliskości. Ojciec był tak odległy jak rzadko kiedy, nie widział tego, co jego kilkuletni syn. Arto łatwiej było zrozumieć tę zdradę. Ledwie kilka miesięcy wcześniej zabrakło przy nim Daela. Nie mógł znaleźć nikogo, kto by go zastąpił. Nie wiedział po co włóczył się po promenadzie. Czy tylko dlatego, że tam spotkali się po raz pierwszy, czy wierzył, że tam go odnajdzie? Nie wiedział ile to już trwało, wiedział tylko, że miesiąc później było już po wszystkim. Znalazła zastępstwo, tylko na chwilę, lecz na bardzo ważną chwilę. Zrozumiał, że takie błędy pozwalają wytrwać przy tym, co naprawdę ważne. Człowiek czuje się później winny, ale to czyni go lepszym. Nie inaczej było z jego planem ucieczki. – Zostawmy to. To było dawno… Jeśli myślisz, że wyciąganie tego w czymś ci pomoże, to… przestrzennie się mylisz. M oje błędy nie usprawiedliwiają twoich. M ilczał. Znów stała się surowa. Przypomniał jej, co zrobiła i teraz odruchowo chciała się zrewanżować. Różnica między nimi była tylko jedna – ojciec nie wiedział o jej błędzie. M iał nadzieję, że nigdy się nie dowie. – Przestraszyłeś nas – powiedziała, już łagodniej. – Wiem. Przepraszam – powtórzył. – Zrobię, co zechcecie, zostanę w domu, tylko… Wyszła, nie odpowiadając. Arto był pewien, że aresztu nie będzie. Czytał w rodzicach jak w projekcji. Czasem aż się dziwił, że dają tak wyraźne sygnały, samemu nic nie dostrzegając, lecz gdy próbował określić, jakie to sygnały, gdy starał się opisać w myśli skąd wie, co czują, czy coś ukrywają, czy kłamią, stwierdzał ze zdziwieniem, że nie potrafi tego wyjaśnić. Po prostu czuł. Kiedyś podsłuchał jak jeden nauczyciel powiedział drugiemu, że małe dzieci myślą emocjami, dlatego tak dobrze je wyczuwają. Potem zaczynają myśleć jak dorośli i tracą ten zmysł. Nie uważał się za dziecko, a już za małe w szczególności, a jednak to miał. Czy to szkoła tak go wyczuliła? Emocje szły przed działaniem; były ostrzeżeniem, informacją o strachu lub pewności siebie przeciwnika… Westchnął. Osiągnął cel, lecz to było podłe, najpodlejsze, co mógł zrobić. Zaszantażował własną matkę, przypomniał, że jej wszystko uszło bezkarnie. M oże nie tak to odczytała, ale od teraz będzie wspominać tę rozmowę, ile razy znów się spóźni. Nie, obiecał sobie, nigdy więcej, nawet o godzinę. Nigdy nie powinienem tak mówić. Sięgnął po umieszczony w niewielkiej podstawce miniaturowy, pocztówkowy projektor. Ustawił go na blacie i uaktywnił. Pamięć zawierała tylko jedną projekcję – jego oraz rodziców, na promenadzie, sprzed kilku lat, gdy wszystko jeszcze było tak, jak być powinno. Dziś byli tuż obok, lecz tylko tej projekcji mógł opowiedzieć o swoich kłopotach. Ile razy wpadał w kłopoty, ile razy czuł się źle, tak bardzo, że nie pomagała nawet wizyta w stoczni, włączał

116

ten mały projektor i cichutko, tak by nie słyszeli go prawdziwi rodzice, zwierzał się ze wszystkiego ich wirtualnym postaciom. Czasem po prostu patrzył, przypominając sobie jak to było, gdy był taki mały. Coraz mniej pamiętał i to go bolało najbardziej. Lecz najważniejszego nigdy nie zapomniał. M iał cel, z którego nie zamierzał rezygnować. Bitwa Dwa dni później Arto był już pewien, że nie poniesie konsekwencji swojego eksperymentu. Cieszyła go skuteczność zdobytego aparaciku. Nigdy więcej obaw o podążające jego śladem automaty, szpiegujące go bez jego wiedzy. Wszystko szło dobrą drogą. Pozostało czekać na okazję, na kolejny przełom w realizacji swoich zamierzeń. Póki co miał jeszcze jeden ciekawy problem do rozwiązania. Nowy. Obserwacja Nowego była bardzo wdzięcznym i interesującym, wręcz pociągającym zajęciem, rzadką i cenną okazją, by podpatrzeć jak ktoś z zewnątrz próbuje przywyknąć do stacji. Błędy, jakie popełniał pomagały mu wyobrazić sobie życie na Ziemi oraz poprzednią szkołę Nowego. Nie odkrył przez to nowych sposobów radzenia sobie ze starymi problemami, ale z aczął rozumieć, skąd brała się u dorosłych tak beznadziejna naiwność. Wszyscy, których znał, włączając w to rodziców, urodzili się i wychowali na Ziemi. Chodzili do takich samych szkół jak Nowy. Niby gdzie mieli nauczyć się porządnie kłamać i oszukiwać? W takich chwilach był dumny z tego, czego się tu nauczył, choć zaraz potem myślał, że byłoby ciekawie poznać jak tam jest. Inność Nowego była oknem na ziemskie szkoły. Udowadniała, że szkoła może być inna. Czy lepsza? Niekoniecznie. Nowy wyglądał trochę gorzej niż przed dwoma tygodniami. Zaczął poznawać prawdziwe oblicze szkoły. Jego zadziorność ułatwiała mu tylko jedno – wpadanie w kłopoty. To, co p otrafił mogło wystarczyć na dole, lecz tutaj jego szczęście się skończyło. Na początku zachowanie Nowego wzbudzało jego poważny niepokój. Widział wyraźnie niczym przez plaszkło, do czego zmierzał. Co gorsza, robił to z niepokojącą wprawą. Szybko poradził sobie ze słabszymi wojownikami, problemem byli ci silniejsi. Najbardziej ze wszys tkiego Arto obawiał się, że Nowy da sobie z nimi spokój i poprzestaną na traktowaniu się nawzajem jak powietrze. Postępując w ten sposób, nigdy nie zintegrowałby się z grupą. Jako kapitan nie mógł do tego dopuścić. Już teraz niektórzy sarkali, że przyjęli do siebie beksę. Zadaniem Arto było przekonanie ich, że się mylą. Wiedział, jak trudno będzie przystosować się Nowemu do szkoły. Nowy musiał ją poznać, nie dając się przy tym zniszczyć – i Arto musiał mu w tym pomóc jako kapitan. Przetrwanie zależało od nich obu, od współpracy, o której wiedział tylko on. Nie znał się na psychologii, nie potrafiłby ubrać tego w słowa ani wy tłumaczyć, jak to działa, tak samo skąd wiedział co i dlaczego powinien robić, jednak utrzymywał wokół Nowego delikatną równowagę – pozwalał mu zetknąć się z dostateczną dawką codziennej przemocy, by zrozumiał ją i zaczął się bronić, by wyzwoliła w nim chęć walki, lecz nie z taką ilością, która by go przeraziła, skłaniając do ucieczki i poddania się. Czuł, że otaczanie go pełną opieką byłoby błędem – zaakceptowałby ją i pozostał odizolowany niczym jajcogłowy, ale gdyby pozostawił go zdanego tylko na własne siły, Nowy przepadłby zupełnie. Choć tego nie wiedział, ocalenie Nowego było takim samym wyzwaniem dla jego kapitana, co dla niego samego. Arto znał tylko jedno wyjście – pozwolić mu uwierzyć, że jest zdany tylko na siebie, dawać do zrozumienia, że liczy na niego, jednocześnie dyskretnie chroniąc go przed najgorszym. To, oraz sama szkoła, musiało skłonić Nowego do wejścia do grupy. Arto był przekonany, że prawdziwe kłopoty są tylko kwestią czasu. Pozostało mu wierzyć, że gdy do nich dojdzie, Nowy będzie już gotowy. Że gdy dotrze do niego, czym naprawdę jest to miejsce, gdy zrozumie, że zostanie w nim na dobre, sam zmieni swoje nastawienie. Jak każdy z nich potrzebował grupy, tylko musiał się o tym przekonać na własnej skórze. J ego zadaniem było dopilnować, by po odebraniu tej lekcji Nowy pozostał użyteczny.

117

Teraz, po kilku rozjaśnieniach, jego zamiary zdawały się przynosić skutek. Nowy zrozumiał gdzie jego miejsce i odtąd radził sobie całkiem nieźle. Nie skarżył się, sam starał się wszystko poukładać po swojemu. Pasował tutaj, nieważne co mówił o nim Żimmy. Nie brakło mu woli walki jedynie umiejętności, a te, jak mówił Twardy, zyskiwał imponująco szybko. Arto odczuwał zadowolenie, że tak dobrze potrafił oceniać ludzi. Lecz co zrobić z Nowym? Jaką funkcję mógłby mu przydzielić? Najbardziej brakowało medyków. Grupa miała ledwie dwóch, jednak umiejętności Sandżira wystarczały najwyżej do opatrywania niezbyt poważnych obrażeń, pozostawiając Żo z rękami pełnymi roboty. Plusem dla Nowego było to, że jego matka miała ukończone studia medyczne. Na pewno czegoś się od niej nauczył, lecz to nie mogło zastąpić pięciu lat doświadczenia. Był zbyt obiecującym wojownikiem, by zostać handlarzem czy kurierem, zresztą nie znał się na starszakach. Potrafił obserwować, niestety nie był dość spostrzegawczy, by zostać zwiadowcą. Wprawdzie zrozumiał, że pytanie, jakie mu zadał na treningu było próbą – i znalazł właściwą odpowiedź, co zdarzało się dość nielicznym – lecz zrobił to zbyt późno. M oże wabik? Odgrywający ich rolę wojownicy byli zbyt dobrze znani wśród strażników. Arto był zmuszony wybierać na ich miejsce mniej doświadczonych chłopców. Czy Nowy da sobie radę z rodzicami? Czy przekona ich do swojej wersji wypadków, gdy wróci do domu pod eskortą policji? Nie powierzy mu tej funkcji bez testu, a do tego wciąż brakowało okazji. Nowy nie był przyzwyczajony do bicia, do starszaków i bólu. To go rozpraszało. I jeszcze to jego dziwne podejście do kradzieży… Wszystko przez tę jego ziemską szkołę. To ona była problemem. Nie nauczyła go niczego. Na projektorze otworzyło się okienko rozmowy z Dertem. Innym członkom grupy pozwalał pisać do siebie tylko w ważnych sprawach – jego zastępcy mogli to zrobić zawsze. Dzięki temu nie nudził się zbytnio lekcjach. Kapitanowi nie wypadało zaczynać pogaduszek, lecz mógł odpisywać. „Nie czytasz kanału grupy” – pytał Dert – „zupełnie się nie odzywasz” „Coś się stało” „Tak myślałem nic nie wiesz znowu zmienili nam wychowawcę trzeci raz w tym miesiącu” Arto cicho westchnął. Informacja nie była może na wagę życia i śmierci, jednak była ważna. Wychowawca był niczym komputer – by spełniał oczekiwania, najpierw trzeba go było rozpracować i dostosować. Inni nauczyciele po prostu przychodzili i odchodzili – tylko wychowawca miał ich stale na oku. Taka zmiana oznaczała dużo dodatkowej pracy. M usieli poznać jego słabości, zainteresowania i zwyczaje, poznać go tak dobrze, by wiedzieć, jak najskuteczniej odwracać jego uwagę. Ich stary wychowawca był najlepszy ze wszystkich. Arto dobrze go wspominał. Był z nimi od pierwszej klasy. Nie czepiał się, gdy się spóźniali czy opuścili kilka lekcji. Nie wtrącał się w ich sprawy. Nie zmuszał do wyjaśnień, gdy zdarzały się drobne wpadki. Niestety miał już ze sto lat. Zdecydowano, że musi odejść. Szkoda. M oże ten zostanie na dłużej. „Wiedziałem że ta nowa nie zostanie długo” – napisał – „była zbyt miękka i zadawała za dużo pytań” „Podobno kosa coś na nią wywąchała by się wyniosła nie podobała się jej tak mówią inni nauczyciele sam podsłuchałem ale aż do teraz w to nie wierzyłem” „Ze stacji się nie wynosi no i czego mogliby od niej chcieć” „Wiem tylko że wróciła na ziemię może zajmowała się czymś co ich zainteresowało” „Albo wrobił ją któryś ze starszaków jak lewana on też wiele pytał” „Wtedy chodziło o wypadek a lewan za bardzo się tym interesował pewnie starszaki które to zrobiły same się nim zajęły w końcu stał za tym anhelo teraz wiem tylko tyle że to nie jest robota żadnej grupy ta nowa nikomu nie przeszkadzała” „Wiec co wrobili ją bo liczyła że ktoś coś jej powie”

118

„Akurat arto nawet rodzicom niczego nie mówię a co dopiero jej żo miałby przy mnie stertę pracy mam polecić rejkertowi aby poszukał czegoś w sieci” Wzmianka Derta o rodzicach sprawiła, że poczuł się dziwnie. Inni chłopcy nie patrzyli na swoich rodziców tak jak on. Dla nich byli… Kim? Nie wiedział, nie chciał nawet pytać, lecz nie byli już tym, kim byli dla niego. Widział to po ich oczach. Kolejny problem na głowie, choć użyteczny, bo zapewniał im dom i trzymał z dala od akademii. Nie rozumieli, że tak jest źle. Bał się, że stanie się taki jak oni. Wszystko przez szkołę, przez kłamstwa, pod jakimi musieli ją skrywać. To ich zmieniało. Próbował zachować równowagę, lecz czuł, że pewnego rozjaśnienia może przegrać. Otrząsnął się z ponurych myśli. „Jeśli to robota kosy to musiałby się włamać do jej plików a tego jeszcze nie potrafi ale może poszperać w innych miejscach może coś znajdzie” Uznał, że problem jest ciekawy. Czyżby ktoś coś odkrył i zaczął interesować się szkołą? Ty lko kto i po co? Kosa zajmowała się wyłącznie pilnowaniem stacji i koszeniem uciekinierów. Policja nie miała o niczym pojęcia. Więc może Rząd i Protektorzy? M ieli swoje pluskwy i nie interesowali się szkołą. A może to Opiekunka szukała nowego sposobu, by łapać dzieci do akademii… To mogło być niebezpieczne. Gdyby dorośli się dowiedzieli… Opiekunka mogłaby zapełnić nimi kilka akademii. Szkoła musiała się przed tym bronić. Ale to już zmartwienie tych, co nią rządzą, uznał. Czyli starszaków. Oni pierwsi by coś wiedzieli. Nim zdecydował się odpisać, na obrazie p rojektora otworzyło się kolejne okienko. Obwódka była żółta – nie zielona jak przy rozmowach grupowych, czy niebieska dla rozmów prywatnych w grupie. Żółta, czyli rozmowa prywatna z kimś z zewnątrz. Zamknął okno rozmowy z Dertem. „Mamy sprawę” – informowała wiadomość z sygnaturą Pilpa – „wiesz jaką musimy porozmawiać”

Zdziwiło go, że odezwał się tak późno. Wierzył, że Dziki Pazur uzna ich wyższość i wycofa się, nie ryzykując walki. W ostatnich rozjaśnieniach doszło między nimi do kilku niezbyt p oważnych utarczek, informujących, że rządy Pilpa nad tamtymi dwojakami dobiegły końca. Wierzył, że to wystarczyło. M ylił się. Przedwczoraj doszło do ostrej walki, w której jego w ojownicy odpędzili wysłanników Dzikiego Pazura od młodszaków. To też nie wystarczyło. Teraz Pilp chciał rozmawiać. Nie zamierzał odpuścić. Pokonany nie umawiał się na rozmowę tylko po to, by przyznać się do porażki. Po prostu odchodził, pozostawiając łup zwycięzcom. M łodszaki średnio wywiązywały się ze swojej części umowy. Widział to po niezbyt obfitych plonach, jakie zdobył Nowy. Prawda, opłacili haracz. Próbowali oszukiwać, jak większość młodszaków, więc Żimmy, Dert i Alsza musieli im dołożyć. Nic niezwykłego. Płacili nieźle jak na dwojaków, lecz nie dość, by się bić o tak niewielki zarobek. T ymczasem Pilp był gotów na walkę. Też musiał przeczuwać zbliżający się kryzys. Arto dobrze go rozumiał. Bezwiednie dotknął prawej piersi. Słabo wyczuwalny guzek na jednym z pośpiesznie zaleczonych żeber wciąż przypominał mu o poprzednim kryzysie, o tym jak słabo starał się zadowolić starszaków. Teraz wszystko się powtórzy. Starszaki nie będą z niczego rezygnować tylko dlatego, że dostaną mniejsze kieszonkowe. Nie było przeproś – trzeba się było wykupić. Trzeba było się za co wykupić. Odczekał dwie minuty, przypominając Pilpowi czyja grupa stoi wyżej w hierarchii. Jako silniejszy miał także prawo i obowiązek wybrać miejsce. „Na następnej przerwie parter przy prawej łazience” – zamknął okno. Z listy połączeń wybrał konsole Żimmiego i Derta. Otworzył nowe okno. „Na przerwie mam spotkanie” – napisał. Wiedzieli, co to oznacza. M ają iść z nim. „Dziki pazur” – odgadł Dert – „chcą bitwy” „Żimmy powiedz innym niech się przygotują”

119

„Myślisz że już dzisiaj tak od razu” – spytał Żimmy „Pilp nie lubi czekać” „Tym razem powinien” – wtrącił Dert – „wczoraj mieli ostre starcie ze starszakami i pewnie jeszcze się z niego nie wylizali nawet nie myślałem że zechcą ciągnąć tę sprawę z 2b”

Starcie… To wyjaśniało pośpiech Pilpa. Pewnie poszło o mizerny podatek lub zaległy haracz. Dert się mylił. Właśnie dlatego będą to ciągnąć. Tracili źródła utrzymania, nie tylko podopiecznych z 2b, i nie mieli czym opłacić starszaków. Niemal żałował, że nie dowiedział się o tym, zanim przyjął propozycję Karrosa, choć dziwiło go, dlaczego Pilp, zwy kle przestrzegający umowy, nagle zaczął dusić swoich podopiecznych. Pilp nie miał wyjścia, lecz gdy Arto wszedł w ten interes, nie mógł się z niego wycofać. Oddając mu teraz młodszaków, tak po prostu, straciłby twarz. Gorzej, jeśli dojdzie do bitwy, nie będzie mógł ich oddać nawet po ustaniu kryzysu, z tego samego powodu. „Zobaczymy co powiedzą” – odpisał – „jednak powinniśmy być gotowi” „Czy i tym razem dasz im czas” – to przyszło od Żimmiego. Wiedząc, że przeciwnik jest osłabiony, jak teraz, Arto czasami dawał mu trochę czasu na p owrót do sił. Żimmy tego nie lubił. Dla niego liczyło się tylko zwycięstwo, w miarę szybkie i pewne. Arto zwykle się z nim zgadzał, lecz dla niego liczył się także sposób, w jaki zwycięża. Pokonanie słabego przeciwnika nie przyniosło by im szacunku, pozostawiając wątpliwości co do siły Jeźdźców Smoków. „Tylko starszak kopie leżącego” – odpowiedział – „dert wiesz coś więcej o tej bójce bardzo oberwali o co poszło” „Słyszałem trochę plotek popytam się i napiszę za kilka minut”

Pierwszy wyłączył się Żimmy. M inęła dobra chwila, nim Arto uświadomił sobie, że mógł źle zrozumieć jego odpowiedź. Zezłościł się na to, co napisał. Żimmy był jednym z nich, nie traktowali go jako starszaka, nawet jeśli czasem zachowywał się jak oni, lecz on pamiętał. Arto nie zapomniał, w jakiej grupie był jego pierwszy zastępca, nim do nich dołączył. Bitwa… Tylko o to mogło chodzić Pilpowi. Dawno nie walczyli, z braku chętnych. Tęsknił do tego, lecz wiedział, że każda bitwa, nawet zwycięska, osłabia całą grupę. Siniaki po korytarzowych utarczkach łatwo było maskować, jednak gojenie ran wymagało czasu. Z dwóch rzeczy wolał, gdy okresy spokoju stawały się dłuższe, nawet jeśli on i jego wojownicy nie byli z tego zadowoleni. Rozumiał ich. Lubił się sprawdzić, lubił udowadniać innym grupom, że wciąż są najlepsi. Szkoła to walka, nie tylko unikanie starszaków. W zwycięskiej walce czuł, że rządzi. Poza tym był to doskonały moment, by wypróbować Nowego. Oto twoja szansa, Nowy, pomyślał. Pokaż nam, co potrafisz. ••• Iwen z niedowierzaniem przeczytał płynącą przez okno wiadomość. Po raz pierwszy, odkąd używał systemu, zdążył ją odczytać, nim przeniosła się na górę. „Wkrótce dojdzie do bitwy może jeszcze dzisiaj przygotuj się nowy”

To było wszystko. Nadał ją sam kapitan, co już było niezwykłe. A jeszcze ta treść… Kolejna, trzecia, próba, pomyślał od razu. Być może już dziś. Nie czuł się gotowy. Co z tego, że trenował, potrzebował więcej czasu – miesiące, rok, może nawet dwa, aby stać się tak dobry jak inni. Lecz nie mógł się spierać z kapitanem. Nie wierzył, że jest zdolny do sprowokowania bitwy tylko po to, by go sprawdzić. Zaczął pilnie obserwować kanał ogólny, mając nadzieję dowiedzieć się więcej o tych bitwach. Sam nic nie pisał, nie chcąc wyjść na kopalniaka. Łatwo by się domyślili, że nie ma o nich pojęcia, lecz nie chciał im tego przypominać.

120

Inni już wiedzieli. Zaczęli wspominać poprzednią bitwę i chwalić się, jakich to rzeczy dokonali, ilu przeciwników powalili, kto najmniej oberwał i dlaczego. Powoli zaczął sobie budować obraz takiej bitwy. Starał się zapamiętać jak najwięcej informacji, nawet jeśli ich relacje były przesadzone, lecz szybko wspomnienia zamieniły się w zwykłe pojedynki na przechwałki. Szybko uznał, że nie znajdzie w nich nic wartościowego. Zauważył, że kilku chłopców prawie nie udzielało się w dyskusji. Wszyscy byli z pierwszych ławek, jak on – wojownicy zbyt słabi, by dokonać jakichś wielkich czynów, co zresztą wiąz ało się z ich miejscem. Nie mieli o czym pisać. Wśród nich był Orfius. Wywołał go. „O co chodzi z tą bitwą” – spytał. „To przez podatki” – Orfius nigdy nie dawał mu długo czekać – „pamiętasz młodszaków którymi się zajmujesz oni są z grupy którą odebraliśmy innej teraz tamci chcą ich odzyskać” „Przez moje podatki” – nie do końca rozumiał układy między grupami. Do dziś sądził, że

takie relacje są albo stałe, albo zawiązują się w inny sposób.

„Tak kazał arto my tylko wykonujemy jego rozkazy bijemy tych których nam wskaże”

Jak w wojsku, pomyślał Iwen. Czy to szkoła, czy już akademia? Ta nagła myśl zaskoczyła go. Czym właściwie się różni szkoła od akademii? Nawet teraz na samo wspomnienie rozmowy z Bebrem, ciarki szły mu po plecach. Jednak, mimo grozy, był ciekaw, czy i tam klasy są podzielone na walczące ze sobą grupy. „Mamy się bić o to kto będzie ich okradał” „Takich bitew jest pełno na pewno wygramy jesteśmy silniejsi”

Silniejsi jako grupa, stwierdził. Ale ja mocno oberwę, niezależnie od wyniku. Nie zależało mu tyle na tym, kto wygra, ile na wyniesieniu z tego starcia własnej skóry, możliwie jak najmniej posiniaczonej. Z drugiej strony, mogła to być szansa, by pokazać grupie swoją użyteczność. Tylko w czym, oprócz przyciągania uwagi wroga? Ściąganie uwagi… „Na pewno dzisiaj” – spytał. Odpowiedź nie nadeszła od razu. „Kapitan dopiero będzie się umawiał na wszelki wypadek ostrzega już teraz ale bitwa może też być pojutrze nie sądzę aby później”

Oby później. M ógłby potrenować, sprawdzić, czy jego pomysł da się wykonać. M inęły już trzy tygodnie. Czy wciąż potrafił to, co dawniej? „Jak wygląda taka bitwa co mam robić” „Na początku masz słuchać dowódców a potem bić innych tak aby ciebie nie zbili proste nauczysz się zobaczysz pogadamy na przerwie wtedy dowiemy się więcej” „W bitwie też walczymy bez pancerza” „Takie są zasady nowy w bitwie tak samo jak w pojedynku”

Orfius zamknął okno rozmowy, lecz Iwen wiedział już wszystko, co chciał wiedzieć. ••• Zabrał ze sobą tylko swoich zastępców; po części by pokazać, że Pilp i jego eskorta nie st anowią dla niego żadnego zagrożenia, po części dla towarzystwa i poświadczenia zawartej umowy. Bo bitwa była rodzajem umowy, prostej i uczciwej, przynajmniej o tyle że nie znając zwycięzcy, żądania obu stron nie były wygórowane. Każdy mógł stracić i każdy mógł zyskać, zaś po bitwie rzadko kto miał ochotę na rozmowę, raczej na wizytę u medyka. Arto wierzył, że zwycięży, lecz pamiętał, iż nawet najlepsi mogli czasem zawieść. Pilp również zabrał ze sobą tylko zastępców. Kiedyś byli partnerami, teraz – wrogami. To także się zmienia. Stali z założonymi rękoma, w dobrze wykalkulowanej odległości. M iejsce

121

nie należało do ustronnych, lecz ich postawa sprawiała, że wokół nich utworzyła się spora wolna przestrzeń. Nauczone doświadczeniem, młodszaki przezornie trzymały się z daleka. Zgodnie z rytuałem zeszli się tak, by żadna ze stron nie oczekiwała na drugą. Zastępcy zatrzymali się nieco wcześniej, zachowując dystans. To Pilp chciał się spotkać. Arto pozwolił mu zacząć. – Przeszkadzacie nam zabierać co nasze – początek był ostry. – Dwojaki z 2b to nasz teren. Ich impulsy należą do nas! – Już nie. Zaniedbywaliście ich, Pilp – odpowiedział ze spokojem, unikając wywyższania się czy prowokowania. – Zamiast chronić czyściliście ze wszystkiego. Nie moja wina, że popełniliście błąd. Ich przywódca poprosił nas o ochronę, a ja zgodziłem się na ich cenę. To zwykły interes. Arto mógł traktować młodszaka jak kapitana, lecz w oficjalnej rozmowie ten tytuł mu się jeszcze nie należał. Sympatie sympatiami, reguły regułami. – Dlatego wywołaliście nam wojnę bez uprzedzenia, tak? Szkoda siły na korytarzowe przepychanki – Arto poważnie skinął głową. – Nie jesteśmy słabsi! M amy tyle samo uczniów, ale większość z was to jajcogłowi. O beksie nie wspominam. Arto puścił obelgę mimo uszu. Dziecinna, nieudana próba urażenia jego dumy, choć słowa informowały, że Pilp chce grać twardo. – M yślisz, że twoi jajcogłowi udający wojowników dadzą nam radę? – odpowiedział jego tonem, nadając głosowi chłodny, ostrzegawczy spokój. – Wy zaczęliście. Naprawa konsoli była kosztowna. Jeśli nie umiesz twardo trzymać swoich wojowników, to musisz nauczyć się za nich płacić. Jeśli chcesz, ja cię tego nauczę. Twarz Pilpa zaczerwieniła się ze złości. Łatwo wpadał w gniew. Zacisnął prawą pięść i podsunął ją Arto pod nos. Arto nawet nie mrugnął. Nie odsunął twarzy nawet o milimetr. Nigdy nie pojął jak Pilp mógł stać się tak dobrym kapitanem z tak wyraźną wadą. – Nie damy się wyrzucać z tego, co nasze! – syknął Pilp. – I nie zgodzę się na pojedynek. Nie chcę walczyć z tobą. Chcę bitwy albo dam ci taką wojnę… Arto nigdy nie odkrył, czy jego oczy zdradzały zamiary, lecz nawet jeśli, nie dały Pilpowi dość czasu. Patrząc mu w oczy, bez jednego mrugnięcia błyskawicznie pochwycił go za nadgarstek i z całej siły zacisnął dłoń. Ochrona Pilpa poruszyła się, niepewna co robić, ale że Arto stał dalej nieruchomo, uznali, iż nie powinni przeszkadzać. Wiedział, że swoim działaniem nie zaszkodzi Pilpowi fizycznie, jednak mógł złamać ich pewność siebie. Pilp sam był sobie winien. Sam zaczął. – Boisz się pojedynku, bo wiesz, że jestem najsilniejszy – odparł spokojnie. Pilp nie odpowiedział. Grymas gniewu zmienił się w zawziętość, a ta przeszła w desperację. Zrozumiał, że to rodzaj pojedynku, kwestia zachowania twarzy. Lekkim, ledwo dostrzegalnym ruchem ręki sprawdził w jak silnym znajduje się uścisku. Jego próba była niewidoczna dla jego towarzyszy, lecz Arto wyczuł napięcie jego ścięgien. Pilp poznał, że nie wyrwie się z uścisku – nie bez upokarzającej pomocy swojej drugiej ręki, nie bez żałosnego pokazu bezradności i wściekłości, jednak nie zamierzał się poddawać. Chciał pokazać, że potrafi to znieść, że Arto nie jest tak silny, by zmusić go do jęku. M ylił się. Arto trzymał go tak długo, ściskając coraz mocniej, aż Pilp syknął ze złością. Wt edy go puścił. Pilp odskoczył do tyłu jak oparzony. – Jestem najsilniejszy ze wszystkich piątaków – twardo powiedział Arto. – Nie jesteś tak głupi, by o tym zapomnieć, po prostu jeszcze się nie nauczyłeś, że mi się nie grozi. Żimmy dał krok do przodu. Towarzysze Pilpa spojrzeli niepewnie na niego i na Derta, nie wiedząc, czy zastępcy Arto nie zechcą ich teraz pobić. Dobrze wiedzieli – i widzieli – że Żimmy jest starszakiem i że to nie on jest kapitanem. Choćby dlatego Arto był sławny. Czekał. Reguły zabraniały bić posłów i nie zamierzał ich łamać. Nie jestem starszakiem, pomyślał, nie znęcam się nad słabszymi. M am swój honor, nawet jeśli inni go nie mają.

122

Pilp pomasował zaczerwieniony nadgarstek. Poruszył zdrętwiałymi, lekko sinymi palcami, rzucając Arto spojrzenie pełne złości. Lecz teraz towarzyszyła jej obawa. Oto w jaki sposób ich kontroluję, pomyślał. Łamię ich, zanim oni złamią mnie. – Więc teraz wynajmujecie się byle dwojakowi za garść nędznych impulsów. – Pilp mógł jedynie rzucać obelgami w twarz. – M ożesz mieć układy ze starszakami, ale w bitwie to się nie liczy. Nie liczy! – syknął. – Nie chcę wojny z twoimi sojusznikami. Chcę uczciwej bitwy. M iał rację. Bitwa była uczciwym rozwiązaniem sprawy. Każda grupa miała znajomości i sojusze. Jeśli wojna przypominała napaść starszaków, to bitwa była odpowiednikiem pojedynku. O wyniku decydowała wyłącznie siła stron; nikt z zewnątrz nie miał prawa się wtrącać. Znał Pilpa od dawna. Kiedyś tak się nie zachowywał. Tylko prawdziwe kłopoty, a może rozpacz, mogły go do tego zmusić. Widząc, jak nisko zaczął upadać, poczuł, że jest mu go troszeczkę żal, lecz takie było życie. Silniejszy zwycięża i bierze, co zechce. Pilp sam nie post ąpiłby inaczej. Szanował go. Pilp był zawzięty i uparty, mimo to był niezłym wojownikiem. Dotrzymywał obietnic i nie był głupi. Potrafił wyczuć silne miejsca wroga i wybrać rozwiązanie, które dawało największe szanse na zwycięstwo. M iał rację. Słabością Smoka była zbyt duża liczba jajcogłowych. Lecz Pilp popełnił dwa błędy – mówił mu o tym i wierzył, że nie są dość silni, by pozwolić sobie na taką słabość. – Więc jesteście gotowi bronić tych samych marnych impulsów w bitwie? – odparł. – Dobrze. Będziesz miał swoją szansę, Pilp. Będziesz miał bitwę, kiedy tylko zechcesz. – Załatwmy to szybko. Dzisiaj! Nie odpowiedział od razu. Potwierdziły się jego domysły, że przyczyną potyczki Pilpa ze starszakami było niezadowolenie z haraczu. Co więcej, Dziki Pazur stracił także kilka innych klas. Gdyby wiedział o tym wcześniej, bez wahania odrzuciłby propozycję dwojaka. Dla Smoka była to zwykła wojna o dochody, które już teraz zaspokoiłyby od biedy ich potrzeby. Arto mógł wybierać, Pilp już nie. Jeśli przegra, będzie musiał poszukać innego celu do łupienia i bić się o niego z kimś innym, lecz po bitwie ze Smokiem nie będzie to takie łatwe. Albo zwyciężą, albo spadną w hierarchii. Wtedy dawni wrogowie ich zniszczą. Czy Pilp wierzył, że zdoła wygrać? Jeśli tak, był głupcem. Nie impulsami Jeźdźcy Smoków wykupili sobie spokój u wielu starszaków. Wyświadczane im przysługi i zawarte umowy sprawiały, że jego podopieczni nie byli ścigani i bici tak często jak inni. Ledwie garstka kap itanów potrafiła zrozumieć, jaką przewagę w wytrzymałości daje mu to niewidzialne wsparcie. Arto nauczył się, jak posłużyć się strategią, by zwyciężać na poziomie taktycznym. Robił co mógł, aby ułatwić mu jego ciężką sytuację, nie tracąc przy tym twarzy, lecz Pilp sam odp ychał podaną mu dłoń. Tylko on mógł się wycofać, jednak wolał własnymi słowami sklecić swojej grupie puszkę. Dziki Pazur słabł w oczach, stając się pierwszą ofiarą nadciągającego kryzysu. – Dzisiaj? – Arto pozwolił sobie na lekkie zdumienie. Baczniej przyjrzał się towarzyszom Pilpa. Ukrywali to jak mogli, lecz jego czujne oczy zauważyły, że są zbici i zmęczeni. – Dla mnie może być jutro, nawet pojutrze… – Wypchaj się swoją łaską! – warknął Pilp, celując w niego palcem. – Zachowaj ją dla młodszaków. Załatwimy to dzisiaj wieczorem, w pustej hali transportowej. Wiesz gdzie. Arto w milczeniu kiwnął głową. Niech będzie po twojemu, Pilp. Pilp bez słowa odwrócił się i odszedł wraz z towarzyszami. Jego prestiż ucierpiał przez demonstrację siły. Cóż, powinien się przyzwyczajać. Pewne rzeczy wkrótce ulegną zmianie. Pilp wolał działać szybko. M oże to i lepiej? Każde rozjaśnienie zwłoki narażało ich na kolejne ataki starszaków. M usiał odzyskać swoją własność, póki miał na to siłę. Lecz nawet u szczytu formy Dziki Pazur nie miał jej dość, by pokonać Smoka, tym bardziej teraz. Czuł, że niedługo medycy Dzikiego Pazura będą mieć wiele pracy.

123

Już miał odejść, gdy zauważył obserwującego go starszaka. Nie jakiegoś zwykłego starszaka, lecz Żółtoskórego, o długich czarnych włosach, wiele starszego od niego. Był sam, co już było dziwne. Nieodgadniony wyraz twarzy podpowiedział Arto, iż widział całe zajście i nie było mu ono obojętne. Widząc, że go zauważył, Żółtoskóry odwrócił się i odszedł. Stał zbyt daleko, Arto nie przy jrzał mu się dobrze, lecz zauważył, że miał dziwne oczy. Był pewien, że dotąd się nie spotkali, przynajmniej tak mu się wydawało, a jednak nie mógł oprzeć się wrażeniu, iż już kiedyś widział tę twarz, dawno temu. Wspomniał Daela. M iał podobne włosy, choć nie był Żółtoskórym. Był wtedy w podobnym wieku co ten starszak, lecz cała reszta była inna. Przypadek. Wzruszył ramionami i wrócił do towarzyszy. Mieli bitwę do stoczenia. ••• Iwen nie mógł nie zauważyć jak perspektywa bitwy ożywiła jego towarzyszy. Jajcogłowi jak zwykle pozostali obojętni, za to wojownicy wpadli w podniecenie. Jeśli chodziło o niego, przeżywał oczekiwanie na bitwę tak samo jak oczekiwanie na amputację nogi. Nieustannie przyspieszone bicie serca, płytki, dławiący oddech, który ukrywał przed innymi, niekończący się ścisk w gardle, miękkie nogi, dziwne uczucie w okolicy podbrzusza i niepokój zbliżającej się nieuchronności… To nie będzie zwykła, ziemska bójka. Tu w zwykły dzień mógł oberwać gorzej. – Hej! Beksa leci! – nagły krzyk nieomal sprawił, że podskoczył. Tłumek dzieci rozstąpił się odruchowo. W tej samej chwili minął ich pędzący na złamanie karku chłopiec, może w wieku Żimmiego. Pół sekundy później przez korytarz przemknęło kilkunastu rozwrzeszczanych uczniów w różnym wieku. – Za nim! – odpowiedział ktoś. W czasie krótszym niż mrugnięcie kilku wojowników Smoka rzuciło się za uciekinierem, radośnie się nawołując. Zachowywali się jak psy na polowaniu. Emocje bitewne dodały im energii. Prowadził Żimmy. Towarzyszyli mu Alsza, Ferisz oraz paru innych. Nawet Orfius i Kerell przyłączyli się do pościgu. Zdawali się dobrze bawić. Arto odprowadził ich wzrokiem. Twarz kapitana nie wyrażała niczego, choćby cienia zaint eresowania. Zbyt doskonale obojętna, pomyślał, jak maska. Odwrócił się za zbiegiem, lecz pościg zniknął już w korytarzu. Nigdy nie uciekaj, powiedział w myśli. Pod koniec przerwy do Iwena podszedł Grejgy. Był jednym z tych, którzy nie pognali za beksą – tamci jeszcze nie wrócili. Był tak samo poważny i wyniosły jak zawsze, jednak Iwen wyczuł w nim skrywaną troskę. – M amy dziś bitwę, Nowy – oznajmił. – Nie mieliśmy dość czasu, ale mam nadzieję, że nauczyłeś się chociaż tyle, by nie przeszkadzać. Nie przynieś mi wstydu. M artwił się o niego, choć nie tak jak liczył. Iwen puścił tę uwagę mimo uszu. Znał go dość, by wiedzieć, że nie mówi tego ze zwykłej złośliwości. Grejgy był po prostu bezwzględnie szczery, aż do bólu. – To już dzisiaj? – spytał. Wszystko wokół zawirowało. – M yślałem, że może jutro… – Tak wyszło. Skup na sobie ich uwagę. Nie daj się pobić. M y zajmiemy się resztą. To mógł zrobić. Jeszcze raz rozważył pomysł, który przyszedł mu do głowy na lekcji. M oże zwróci tym uwagę nie tylko przeciwnika, lecz także Arto i poz ostałych. Potrafił wykorzystać swoje umiejętności, nawet jeśli wcześniej były one wadą. – Zawsze się tak spieszycie? – zdziwił się. – Czasami. Różnie bywa, ale rozumiem, że Pilpowi się śpieszy. M ają trochę kłopotów. Właśnie dlatego wojownik musi być zawsze gotowy. – Na niespodzianki?

124

– Zdarzają się. Tylko dorośli przygotowują się po kilka rozjaśnień do wszystkiego. M y nie musimy. Jesteśmy lepsi. M y, Nowy, możemy nie mieć czasu. Zajmując kilka minut później miejsce przy konsoli, Iwen już wiedział, że będzie siedział przez następne lekcje niczym na czystej plazmie, z trudem udając skupienie, licząc każdą upływającą minutę. Nie tak dawno z utęsknieniem czekał na swoją szansę, lecz nie spodziewał się, że przybierze taką formę. Bał się bardzo, jednak pragnienie p ozbycia się przezwiska było silniejsze. ••• Szkołę opuścili w niewielkich grupach, lecz u celu zebrali się niemal jednocześnie. Znał to miejsce. Dwa tygodnie temu wysoka na kilkanaście metrów hala pełna była posegregowanych śmieci. Nie miały iść do dekompozycji, lecz do rozbiórki. Dziś była pusta, tylko wielkie, z amknięte przesłony na suficie i w podłodze oraz kilka mniejszych, w ścianach, świadczyły o niezwyczajnym przeznaczeniu tego miejsca. Nikt go już nie pilnował. Nie było po co. Dlaczego Dziki Pazur? Arto nie wiedział skąd wzięła się nazwa ich wroga, choć na pewno nie dotyczyła stylu walki. Jednak to Jeźdźców Smoków uznano za najdziwaczniejszą. Na początku wszyscy śmiali się, że wybrał nazwę z jakichś bajek czy gier, lecz wystarczył rok, by w epchnęli im ich własny śmiech z powrotem do gardeł. Więc dobrze. Grał w gry, dawno temu. I co z tego? Tak wtedy, jak i dziś, nazwa wydała mu się odpowiednia. Tkwiła w niej siła. Dziś Smok był ich postrachem i to nie była bajka. Pilp miał odebrać tę samą lekcję. W milczeniu zbliżyli się do otwartych drzwi, zza których sączyło się jasne światło. Ich prz eciwnicy już na nich czekali. Jeszcze dziś rano Arto sądził, że znał Pilpa, lecz teraz nie był pewien, czy ten nowy, niemający nic do stracenia Pilp nie zechce zrobić zasadzki. Obaj wiedzieli, że zasady są rzeczą miłą i przydatną, jednak, gdy stają się przeszkodą, muszą zostać odrzucone. Jeśli Pilp umawiał się na bitwę, a tak naprawdę pragnął tylko wojny… Gestem ostrzegł zastępców i przekroczył drzwi jako pierwszy. Kątem oka spojrzał w jeden, potem w drugi koniec sali i skrycie odetchnął z ulgą. Dwudziestu dziewięciu półnagich chłopców niecierpliwie oczekiwało na ich przybycie. Zajęli prawą część pomieszczenia. Obserwowali go w milczeniu. Wzrok mieli ponury, lecz nie brakowało w nim zdecydowania. Nie dając poznać, że podejrzewał ich o niecne zamiary, nie dając żadnego znaku towarz yszom, Arto wszedł na drugą połowę sali. Jeden po drugim Jeźdźcy Smoka weszli na salę. Nie było nic do powiedzenia. Chłopcy Pilpa byli zbyt zmęczeni na obrzucanie się obelgami, zamierzali jednak dać z siebie wszystko, co zostało w ich znużonych, poobijanych ciałach. Z dochodzących do jego uszu plotek Arto wiedział, że organizacja Dzikiego Pazura bardzo przypominała Jeźdźców Smoków. Obaj kapit anowie mieli wiele wspólnego. Obaj byli najsilniejsi w swoich grupach, lecz nie to stanowiło filar ich władzy. Były też różnice. Pilpowi daleko było do zdolności przywódczych Arto. Arto miał dobrego nauczyciela, który pokazał mu, że walka to nie tylko siła. M iał Daela. Za jego przykładem sięgnął po prace dotyczące dowodzenia dawnymi armiami, ale szybko je porz ucił. Ich język był trudny, zaś prowadzenie do boju dywizji żołnierzy czy eskadr okrętów nijak się miało do jego potrzeb. Nie był we Flocie, tylko w szkole. W zwykłych okolicznościach niedocenianie Pilpa byłoby niewybaczalnym błędem. To nie były zwykłe okoliczności. W tej sali Arto przekonał się na własne oczy, że Dziki Pazur jest już tylko swoim własnym cieniem. Inne grupy mogły jeszcze tego nie dostrzegać, lecz siła Dzikiego Pazura miała prysnąć przy pierwszej bitwie. Padło na Smoka. Rozebrali się i złożyli zbroje pod ścianą. Nie uszło jego uwagi, że Nowy nie tylko zdjął koszulę – pozbył się całego ubrania, zostając jedynie w slipkach, skarpetkach i butach. Pozbywał się ciężaru, by stać się lekkim. To mogło być ciekawe. Skinął ręką na zastępców. Dert i Żimmy podeszli do niego.

125

– Co z Nowym? – zaczął Dert. M ówili cicho, by przeciwnik nie mógł ich usłyszeć. Arto sam się nad tym zastanawiał. Co z Nowym? M ieli ustalony podział na cztery podgrupy. Jajcogłowi martwili się o siebie, zaś reszta była podzielona na trzy niezależne oddziały, kierowane przez kapitana i zastępców. O ile Arto się orientował, nikt jeszcze nie dostrzegł, że nie ogranicza się jedynie do rzucania wojowników do walki. Owszem, pewne zagrania, jak próba otoczenia czy odwrót, znane były w całej szkole, lecz nikt nie dzielił swojej grupy na samodzielnie działające oddziały. Rządzący siłą kapitanowie nie zadawali sobie trudu zroz umienia wartości finezyjnych operacji. Jeśli przegrywali, to według nich tylko dlatego, że ich leniwi wojownicy nie dali z siebie tyle, ile dać powinni. Nowy stwarzał problem. Był wojownikiem, zastępcy wiedzieli, że trzeba go gdzieś przydzielić, lecz po ich oczach widział, że każdy wolał, by trafił wszędzie, tylko nie do jego oddziału. Nie znał się na walce, nic nie potrafił, mógł tylko przeszkadzać. Bał się, to było widać, lecz Arto wierzył, że gdy dojdzie do starcia, zwycięży Nowy, a nie jego strach. Ich taktyka nie była skomplikowana. Nie mieli dość przestrzeni, czasu ani możliwości by wymyślać genialne strategie, niemniej podział na oddziały dawał pewną elastyczność w działaniu. Pozwalał zmylić przeciwnika, zaskoczyć go nagłą, zgraną odpowiedzą. To także ćwiczyli na treningach, choć rzadko, gdyż od dawna mieli to opanowane. Znając sposób walki Pilpa i stan jego grupy, Arto zdecydował się na okrążenie po symulowanym odwrocie – najprostszą ze sztuczek. Nowy jej nie znał. Nie potrafił zareagować na sygnał, nawet by go nie zauważył. Wtajemniczanie go w manewry, zanim nauczy się porządnie bić, sprawiłoby, że kompletnie by się pogubił, w jednym i w drugim. Arto kusiło, by włączyć go do swojego oddziału. Zamiast tego wybrał inne rozwiązanie. – Nowy chyba coś wymyślił – wyjaśnił. Nie wiedział co, ale wiedział, że może to wpłynąć na działania każdego oddziału, do którego trafi. – Niech działa sam. Uważajcie na niego, ale róbcie swoje. M yślę, że Pilp nie będzie czekał, więc najpierw szyk obronny. Gdy zaatakują, cofniesz się razem z jajcogłowymi – powiedział do Derta – wtedy zrobimy okrążenie. Ja będę z prawej. Postaram się zajść ich od tyłu. Żim, jeśli polecą bić jajcogłowych, rzuć za nimi kilku wojowników, ale tylko, gdy nie osłabi to twojej drużyny. Jeśli nie, pozwól im się osłabić i nie rób nic. Żimmy i Dert kiwnęli głowami. Dołączyli do reszty chłopców, krótko wyjaśniając im co mają robić. Wojownicy Pilpa ustawili się już w dwa szeregi, jakieś kilkadziesiąt metrów od nich. Byli zniecierpliwieni. Tym lepiej. Arto nigdy się nie spiesz ył. Pozwalał, by emocje zrobiły swoje. Pilp stał w pierwszym szeregu. Ostatni, trzeci, szereg składał się z jajcogłowych i ich ochrony. Ten szereg zapewne cofnie się do tyłu lub zostanie na miejscu, gdy zaatakują. Arto zamierzał zrobić tak samo. Pobicie jajcogłowych wyłączało ich na parę rozjaśnień z nauki, więc ich obrona często bywała wysokim priorytetem, zwłaszcza w grupach mających ledwie dwóch czy trzech, a oczekujących na zaliczenie. Wojownicy z grup, które zaniedbały ich ochronę latali potem po całej szkole jak kot z pęcherzem, próbując dojść na lekcjach do ładu, gdy tymczasem inne grupy oczyszczały ich podopiecznych. Pilp mógł myśleć, że Arto zbije sw oich jajcogłowych w gromadkę chronioną przez garstkę wojowników, lecz nie taki był jego plan. Polecił im wcześniej, by się rozproszyli, utrudniając ich wyłapanie. Swoich wojowników potrzebował gdzie indziej. Nie na darmo od roku uczył jajcogłowych jak znosić ciosy. Nie zostawiając im ochrony, zyska przewagę liczebną tam, gdzie jej najbardziej potrzebował. Pilp będzie bronił swoich, aż zauważy swój błąd, lecz wtedy będzie za już późno. Jeźdźcy Smoków nie walczyli dotąd z Dzikim Pazurem. Pilp nie znał jego taktyki. M ógł coś słyszeć, choć pewnie w to nie wierzył. Arto szkolił jajcogłowych nie tylko do bitwy. Po cichu liczył, że świadomość pozostawienia samemu sobie skłoni ich w końcu do czynnej obrony. Wiedzieli, że zwycięstwo jest ważniejsze niż ból i że gdy grupa przegra, zaznają go więcej niż mogliby podczas bitwy. Według

126

reguł zwyciężał ten, kto sprawił, że wszyscy przeciwnicy stawali się niezdolni do walki. Zwycięzca miał prawo do osłabienia siły pokonanej grupy. Dotyczyło to także jajcogłowych. Doszedł do swojego oddziału, gdy chłopcy zaczęli ustawiać się w szeregi. Zamierzał przes unąć Nowego do tylnego rzędu, lecz odkrył, iż on sam wybrał właściwe miejsce. Tchórzostwo czy rozwaga, dla Arto to się nie liczyło, tak długo jak robił to, co chciał, by zrobił. Na znak Pilpa dwa z jego trzech szeregów ruszyły w ich stronę. Arto wzniósł zaciśniętą pięść i zatoczył koło nad głową. Ostatni szereg przegrupował się i cofnął, zasłonięty zwartym sz ykiem wojowników. Wojownicy porzucili jajcogłowych i przygotowali się do starcia. Pozostawiona w tyle ochrona jajcogłowych Pilpa stała niepewnie, obserwując sytuację. Palili się do bitki, lecz pozostali, bo tak rozkazał Pilp. Byli zdyscyplinowani, za to należała się Pilpowi pochwała, tylko że dyscyplina składa całą odpowiedzialność za myślenie na przywódcy, a to czasem szkodziło. M yślący wojownik mógł nadrobić nieuwagę kapitana. Arto zwykle szybko i chętnie włączał się do bitwy. Żaden kapitan nie pozwalał sobie na wyłączenie z walki najsilniejszego wojownika w grupie, jakim sam był. Jednak tym razem zwlekał. Pilp nie był głupi, nie pozwalał zmęczyć się wojownikom szybkim biegiem w stronę wroga, lecz nie dlatego czekał. Chciał zobaczyć, co zrobi Nowy. I Nowy zareagował. Zza szeregów Jeźdźców Smoków coś wystrzeliło wysoko w górę, by opaść kilkanaście metrów za biegnącymi powoli wojownikami Pilpa. Nowy przeleciał dobrych kilka metrów nad ich głowami i opadł przy pozostawionym z tyłu szeregiem jajcogłowych. Ledwie dwa kroki dzieliły go od najbliższego wojownika. Podbiegł, wykonał obrót i kopnął jednego z obrońców. Ofiara była zbyt zaskoczona, by zareagować. Chłopiec przyjął trafienie w bok głowy z wyrazem twarzy jakby widział ducha. Zatoczył się i przewrócił. Na jego skroni pojawiła się krew. Arto przypomniał sobie, że buty Nowego były tak samo obciążone jak jego ubranie. I były bardzo twarde, być może tak twarde jak pierścienie starszaków. M oc kopnięcia była spora, nawet pomimo braku siły i doświadczenia. Nowego trochę odrzuciło, lecz szybko odzyskał równowagę. Arto sam nie zrobiłby tego lepiej. Ból przywołał powalonego chłopca do porządku, nim jednak wstał, Nowy zręcznie wykonał skok do tyłu, uciekając na tyły swojej drużyny. Zrobił w powietrzu gigantycznego fikołka. Lądowanie nie wyszło mu już tak dobrze. Padł na podłogę, niemniej był bezpieczny. Wojownicy Dzikiego Pazura zatrzymali się w zdumieniu, jedni wcześniej, inni później, rozbijając szyk swojej grupy. Kilku zawróciło, próbując dopaść intruza, lecz po chwili stanęli bezradnie, widząc go ponownie nad swoją głową. Arto uśmiechnął się szeroko. Gdyby nie wiedział, że ciało Nowego nie podlegało w pełni ciążeniu stacji, sam by to uznał za niemożliwe. Jest sprytny, przyznał w myśli. Wie, jak wykorzystać swoje możliwości. Oby tylko się nie przyzwyczaił. Jeszcze kilka tygodni i taka sztuczka nie będzie możliwa. Nie zastanawiał się długo. Nie chciał, by okazja wymknęła mu się z rąk. Skoczy ł do przodu i kopnął najbliższego chłopca w twarz. Cios był dobrze wymierzony i bardzo mocny. Chłopiec przewrócił się na podłogę.

127

Ilustracja: Rafał Kulik – Brać ich! – zawołał. – Otoczyć! Wolna reakcja Jeźdźców rozczarowała go do granic złości. Uprzedził ich, że coś się stanie i otrząsnęli się szybciej niż przeciwnik, lecz to wciąż było za wolno. Czy aż tak bardzo nie byli przygotowani na niespodzianki? Nie czekał na nich, wierząc, że szybko się przyłączą. Szkoda, że Nowy nie uprzedził mnie o swoim zamiarze, pomyślał, podcinając nogi kolejnego chłopca i uderzając łokciem w plecy, gdy się przewracał. M ógłbym lepiej wykorzystać przewagę, dodał, wyskakując w górę i kopiąc stopami w pierś innego. Odrzucił go do tyłu, prosto na jego towarzyszy. Ale i tak zasłużył sobie na pochwałę, uznał, lądując na czworakach i zrywając się na nogi. Choć z drugiej strony, gdybym uwzględnił jego pomysł, cała zasługa spadłaby na mnie. Robiąc wszystko samemu, wyszedł na bohatera. Rozejrzał się za następnym przeciwnikiem. Dopiero wtedy zauważył, że dookoła niego zrobiło się pusto. Dość, by mógł się rozejrzeć i upewnić, że wszystko szło tak jak na to liczył. W chwili, gdy Nowy wylądował na tyłach swojej grupy, wojowników Smoka dzieliły od najbliższego przeciwnika najwyżej dwa metry. Nowy dobrze wszystko wyliczył, choć mógł lepiej. Smok był od początku przygotowany do odparcia ataku i okrążenia wroga. Nim prz eciwnicy otrząsnęli się z zaskoczenia, już byli dookoła nich lub pomiędzy nimi, jak Arto i Żimmy, bijąc przeciwnika na lewo i prawo. Żimmy lubił wpadać w środek walki. W bezpośrednim starciu łatwo się zapominał, szybko tracąc kontrolę nad oddziałem. Jakże często jego pozbawieni dowódcy wojownicy wpadali w kłopoty! Jedynym sposobem na ujarzmienie jego siły i umiejętności było oddanie mu pod rozkazy wojowników o podobnym temperamencie, tworząc z nich grupę pierwszego uderz enia, pozostawiając sobie i Dertowi wykonanie bardziej złożonych manewrów. Nie inaczej było teraz. Grupa Żimmiego jako pierwsza znalazła się w środku walki, lecz manewry, które mogłyby ją wspomóc, nie były już potrzebne. Choć walka dopiero się rozpoczęła, bitwa była już tylko formalnością. Unik, cios i kolejny unik. Starcie było krótkie, lecz brutalne. Nikt nie miał litości. Kto przez chwilę nieuwagi pozwolił trafić się w oko, praktycznie wypadał z walki, nie będąc w stanie reagować na to co się działo. Przeciwnik trafiony mocno w brzuch czy w mostek wypadał na co najmniej kilkadziesiąt sekund – dość, by dołożyć mu jeszcze bardziej, gdyby spróbował 128

wstać, by tym razem pozostał na podłodze na dobre lub zostawić go i zająć się jego, wciąż stojącymi na nogach, kolegami, zostawiając osłabionego wroga na później. Chłopcy Pilpa dawali z siebie wszystko. Walczyli najlepiej jak byli w stanie, lecz po załamaniu szyku nie zdołali długo stawiać oporu. Kto padł na podłogę, stawał się nietykalny, tak długo jak nie próbował wstać, lecz niemal każdy z nich próbował to robić i każdy szybko lądował na niej z powrotem. Dwóch trzy trzech chłopców wyrwało się z okrążenia Jeźdźców Smoków, by dopaść jajogłowych. Dogonili ledwie trzech, nim zawrócili, nadaremnie próbując odwrócić losy bitwy. Nawet obrona jajcogłowych rzuciła się w końcu do walki, jednak zrobiła to za późno i była zbyt nieliczna. Nie byli w stanie niczego zmienić, pozostało im już tylko zachować honor. Kilkanaście minut później wszyscy wojownicy Pilpa leżeli na podłodze. M ało który jęczał. Kilku straciło przytomność, inni leżeli cicho, zwinięci wpół lub rozłożeni na plecach, starając się złapać oddech. Jedynie ich jajcogłowi utrzymywali się na nogach. Nie na długo. Zwycięstwo, jak zwykle, miało swoją cenę. Arto nieźle oberwał w głowę. Jeden z kopniaków pozostawił na jego czole szeroką ranę. Krew rozmazała mu się na twarzy, p róby jej otarcia jedynie pogarszały jego wygląd. Lewe ucho, być może lekko naderwane, piekło go od ciosu, który ześliznął się po jego policzku. Tu i tam skóra paliła żywą plazmą i zaczynała pokrywać się sińcami, lecz były to ledwie drobiazgi. Oberwał zbyt mało i ciosy były zbyt słabe, aby naprawdę to poczuł. Właściwie był nietknięty. Odsunął z czoła kosmyk sklejonych krwią włosów, który zaczął wchodzić mu na oczy i rozejrzał się po polu bitwy. Czterech jego wojowników, wszyscy z grupy Żimmiego, oberwało znacznie poważniej. Od początku byli w samym środku walki i teraz płacili za swoją pory wczość. Klęczeli na podłodze, plując krwią lub trzymając się za żebra, ale nie byli w tak złym stanie jak ich wrogowie. Dwóch innych, w tym jak zwykle Żimmy, także zebrało niezłe cięgi. Z trudem utrzymywali się na nogach o własnych siłach. Reszta dobrze zniosła walkę. Trochę maści i żaden dorosły nie domyśli się, że coś się działo. Dzięki Żo za godzinę nawet tamta szóstka będzie wyglądać znacznie lepiej. Za kilka kolejnych − nic nie będzie widać. Czuć się będą dalej tak samo podle, ale na to nie było bezpiecznego lekarstwa. Poczuł dumę. Nikt nigdy nie zdołał zwyciężyć, ponosząc tak małe straty. Wieść o ich wycz ynie szybko rozejdzie się po szkole, zapewniając im kolejne tygodnie spokoju. Lecz dla niego ta bitwa była czymś więcej niż wspaniałym zwycięstwem. Dziś odkrył, że czasem jeden wojownik potrafi wpłynąć na wynik całej bitwy, jeśli zdoła zaskoczyć wroga. Jeden człowiek może dokonać tyle, co cała armia, jeśli właściwie uderzy. Rozejrzał się za bohaterem bitwy. Nowego nie było wśród najdotkliwiej pobitych, co już było dziwne. Widział, że nie stronił od walki. Pomimo swojego nieudanego powrotu szybko dołączył do towarzyszy. Odnalazł go wzrokiem. Siedział na podłodze ze zwiesz oną głową, bynajmniej nie dlatego że nie mógł stać. Arto uświadomił sobie, że co dla nich było ledwie dokuczliwe, jego mogło doprowadzić do łez. Niech odpoczywa. Dobrze się sprawił. Nowy był wprawdzie jednym z bardziej zbitych, lecz Arto nie spodziewał się, że oberwie tak słabo. Po sposobie, w jaki trzymał prawą dłoń odgadł, że musiał zwichnąć nadgarstek. Rozcięte wargi, ogromny siniak na brzuchu i drugi, mniejszy, między piersiami, czerwone ucho jak po ugryzieniu i napuchnięte lewe oko. Skóry, rozciętej w kilku miejscach, nikt nie liczył jako obrażenia, najwyżej jako problem – rozmazana krew przeszkadzała w doprowadzaniu się do porządku. Nowy dbał o siebie lepiej niż przypuszczał. Oby uniki nie weszły mu w krew. Choć wojownicy leżeli już na podłodze, to sama bitwa formalnie jeszcze się nie skończyła. Zgodnie z zaleceniami, jego wojownicy nie tknęli jajcogłowych, lecz reguły były twarde. Arto ruszył w ich stronę, dając im ten zaszczyt, że sam, jako kapitan, zajmie się wszystkim. Trójka ocalałych chłopców zebrała się razem. Choć wystraszeni i skuleni strachem, mężnie oczekiwali na należne im ciosy. Wielu padało na podłogę by się poddać, lecz nie oni. Spora

129

odwaga, jak na jajcogłowych. Z szacunku uderzył każdego tylko raz, by rzucić ich na podłogę. Przyszłe, rozległe, siniaki będą dowodem, że się nie poddali. Dopiero teraz bitwa została zakończona. Dert, razem z drugim chłopcem, podniósł z podłogi Pilpa i bezceremonialnie przytaszczył go przed Arto. Pilp nieźle oberwał. Wrogi kapitan zawsze ściągał na siebie uwagę. Podczas bitwy sam starał się go odszukać, lecz się spóźnił. Teraz jego twarz była już nieźle napuchnięta, zwłaszcza wargi. Ktoś musiał go nieźle kopnąć. Będzie potrzebował czegoś więcej niż Tilonitanu i maści, by to ukryć. Choć starał się wyprostować, Pilp pozostawał na wpół zgięty. Skrzyżowane i przyciśnięte do piersi ręce drżały lekko. Próbował zachować resztki godności, choć w jego stanie nie było o tym mowy. Dert musiał go podtrzymywać, inaczej by się przewrócił. – Jesteście lepsi – przyznał Pilp, zgodnie z zasadami. Opuchnięte wargi i rozbity nos zniekształcały jego głos, słowa były niewyraźne i drżące. – Klasa 2b jest wasza. M usimy ustąpić. – Dzielnie walczyliście – przyznał Arto. – M iędzy nami pokój. – Pilp słabo kiwnął głową. Arto skinął na kilku wojowników w najlepszej formie. – Pomóżcie im dojść do ich kryjówki. To także był wyraz uznania dla pokonanego przeciwnika; uznania, które ostatnio tak rzadko było okazywane. Nie chciał pogardliwie zostawiać pobitego wroga za swoimi plecami. Dorośli nieprędko by tu zajrzeli, ale tak się nie godziło. Po swojej pierwszej przegranej bitwie niedoświadczeni Jeźdźcy Smoków zostali porzuceni przez przeciwnika. Byli pobici, na wpół przytomni, a jeszcze musieli kryć się przed dorosłymi. Nikomu nie życzył takiego upokorzenia. Położył dłoń na ramieniu Pilpa, starając się nie przysporzyć mu dodatkowego bólu. – To tylko interes. – Nie chciał, by zabrzmiało to jak rytualna formułka. – Żadnych uraz. Arto wierzył, że Pilp zrozumiał, co naprawdę chciał powiedzieć. To nie musiało się tak skończyć. Pamiętał ich wspólne interesy i było mu naprawdę żal, że tak się to skończyło. – Żadnych uraz – odpowiedział Pilp. – Wygraliście. I… dziękuję. Arto skinął głową. Nigdy nie próbował robić sobie wrogów. Bitwę przegrywa się zawsze tak samo. Zawsze w upokorzeniu. Lecz wygrywać można na wiele sposobów. Pozostawiał po sobie respekt zamiast chęci odwetu. Nawet pokonani wrogowie nie mówili o nim źle. Nie pozostawiał pokonanego przeciwnika bez opieki, chyba że ten okazał się być jedynie niegodnym tchórzem. Okazywał szacunek tym, którym się należał, nie dbając o to, że inni często o tym zapominali. Odwrócił się, pozostawiając Pilpa pod opieką Derta. Wojownicy, ci z najlżejszymi obraż eniami, zaczęli pomagać pobitym przeciwnikom. Reszta, jeśli była w stanie, powoli sprzątała pole bitwy. Zawsze byli dokładni. Nie zostawiali po sobie śladu. Tuż obok dostrzegł Nowego. Jego oczy żywo błyszczały, pełne satysfakcji, pomimo podbit ego oka i rozciętej wargi. M ówiły, że to zwycięstwo jest w połowie jego zasługą. Bo tak było, przyznał przed sobą Arto. Obaj byli rozgrzani walką, czuli to, co musiał czuć każdy zwycięzca. Lecz z nich dwóch, tylko Arto nad tym panował. Nieważne czy pragnął bitwy, czy była konieczna, czy nie, walka zawsze przyprawiała Arto o euforię. Zwycięstwo było czymś przyjemnym, co dawało ogromną satysfakcję. Przegrana, rzecz jasna, była czymś paskudnym. Nie pamiętał, kiedy ostatnio przegrali. Podszedł do Nowego. Upomnienie w chwili triumfu sprowadzi go na właściwe miejsce. – M iałeś niezły pomysł i dobrze się bijesz – pochwalił go. – Ale musisz się nauczyć jak bić. Nie możesz łamać rąk ani nóg. Nie możesz wybijać zębów, jeśli nie musisz. Złamania i szczerby nie dają się łatwo ukryć. Dorośli je zauważą, a wiesz, co się wtedy dzieje. Nowy skinął głową. Był wyraźnie rozczarowany. To nic. Będzie miał swoją chwilę triumfu, kiedy wojownicy zaczną opowiadać wszystkim o tym, co zrobił. Od kapitana nie powinien spodziewać się pochwał. Nie był od tego.

130

– Powinieneś mierzyć w głowę – dłonią wskazywał miejsca na swoim ciele – w bok, nawet w oko, ale nie tak, by je wybić, tylko oślepić. Inny cel to pierś lub brzuch. To najłatwiej ukryć. – Słusznie – Nowy kiwnął głową. – Powinienem to przewidzieć. Arto uśmiechnął się. Nowy nie krył swoich błędów. Arto pamiętał, że jemu nikt nie musiał tego tłumaczyć. Ale to nie czyni mnie lepszym, upomniał siebie. Każdy ma wady i zalety. – Potrafisz i chcesz się bić – stwierdził – ale na razie wychodzi ci to jak dziewczynie. Grejgy nie nauczył cię, jak powinieneś używać nóg w walce? Nowy wyraźnie się zmieszał. Dopiero co pokonał samego siebie i przechylił szalę na ich korzyść. Nie spodziewał się lekcji. A powinien. Dla niego każde rozjaśnienie w szkole to lekcja. – Nauczył – przyznał Nowy – ale… Kiedy się biję, nie myślę o tym. Jeszcze nie potrafię. – Naucz się tego. Naucz w sobie, nie tylko w mięśniach. Nie tylko ciało powinno potrafić się nimi posługiwać, ale także umysł – dotknął palcem lewej skroni. – To tutaj decydujesz, co robisz. Nogi są tylko narzędziem, najsilniejszym, jakie posiadasz. Ich uderzenie jest najmocniejsze. – To tylko sprawa przyzwyczajenia. – …którego nie masz gdzie i kiedy nabyć. W domu nie możesz ćwiczyć. Nie zabieramy szkoły do domu. To… to jak zupełnie inne planety. Nowy wzruszył ramionami. Spojrzał pod nogi, zastanawiając się, czy coś powiedzieć. Gdy podniósł wzrok, wbił go w oczy Arto, prosto i pewnie. – M ógłbyś przestać mówić na mnie Nowy, kapitanie – powiedział. – Nazywam się Iwen. Inni mogą tak do mnie mówić, bo to kopalniaki, ale ty… Zawiesił głos. Nie zabrzmiało to hardo czy gniewnie. Arto wiedział, do czego Nowy zmierza. Na swój sposób miał rację, co do wielu wojowników. To były głupki. Nowy wiedział, że jeśli kapitan powie, iż jest dobrym wojownikiem, wszyscy go za takiego uznają i zyska sobie imię. Tylko że na to było jeszcze o wiele za wcześnie. – Nazywam cię jak chcę – przypomniał surowo, bez litości. – Jak sobie zasłużysz, będziesz o tym wiedział, ale na razie jesteś u nas nowy i pozostaniesz Nowy. Droga do imienia nie prowadzi tylko przez jedną bitwę, nieważne jak bardzo masz na nią wpływ. To jasne? Nowy skinął głową i odszedł bez słowa. Był hardy, lecz nie głupi. To nie stanie mu na prz eszkodzie stania się jednym z nich. Umie się poznać na innych. Będzie z niego dobry wojownik, o ile się nie złamie. Uzmysłowił sobie, że choć minęły już dwa tygodnie, Nowy wciąż zaskakiwał go swoim z achowaniem. Gdyby nie brak umiejętności, już dawno zasłużyłby sobie na dobrą pozycję wśród innych wojowników. Lecz jego sympatia, bo musiał przyznać, że Nowy mu się podobał, nie miała tu nic do rzeczy. Kapitan nie może kierować się sympatią. Tyle teoria, gdyż nie było to łatwe. M ógł ją od siebie odpychać, ale nie mógł zdusić. Wydawało mu się, że widzi w Nowym coś jeszcze, coś znajomego. Czy dlatego że Nowy zaczął odkrywać to samo, co on kiedyś, zadawać te same pytania? A może dlatego że był tak samo samotny? Nie, przecież ma siostrę. M a z kim porozmawiać. Tylko Arto nie mógł liczyć na rodzeństwo. Czuł, że Nowemu zależy na czymś więcej niż na uznaniu, że chce, by go dostrz egł. Jako kogo? Nowy, ja cię widzę, pomyślał, patrzę na ciebie cały czas, choć o tym nie wiesz. Ale… Nowy to Nowy, pomyślał. Dert i Żimmy mają rację. Niewiele o nim wiemy, ale ja wiem już, czego potrafi się nauczyć. M a to coś, co jest najważniejsze. Reszty się nauczy. Jedna z najważniejszych lekcji, jakie Arto odebrał, mówiła, że na początku respekt zdobywa się poprzez strach lub zwycięstwo. Dopiero na nim można budować szacunek. Dotąd działało to na każdego. Po części nauczył go tego Dael, po części sam to odkrył, obserwując zachowanie innych. Gdy pojawił się Nowy, zastosował wobec niego ten sam stary sposób. Lecz na Nowego to nie działało. On był inny. M oże dlatego iż nie pochodził ze stacji i szkoła jeszcze go nie zmieniła? To pytanie zadawał sobie od tygodni. M oże sami byliby jak on, gdyby nie ona? Tylko czy to ułatwiłoby przyszłe życie? Nie sądził.

131

Obserwował, jak jego wojownicy pomagają pokonanym przeciwnikom, gdy Nowy znowu do niego podszedł. Spojrzał na niego, czekając, co powie. – Kapitanie – powiedział Nowy. – Po bitwie pewnie nie będzie treningu, ale… – spojrzał gdzieś za siebie – Grejgy jest zbyt zbity, a ja… Arto uniósł brwi. Nie mógł się powstrzymać, za bardzo go to zaskoczyło. M iał rację, po bitwie nigdy nie było treningów, bo mało kto miałby na nie siłę. Teraz, na upartego, mógłby skłonić większość do ćwiczeń, bo bitwa nie była szczególnie ciężka, lecz zasada była zasadą. Jednak Nowy nie chciał na tym korzystać. Na jego oczach zamieniał się w jeden wielki siniak, mimo to nie rezygnował. – Naprawdę chcesz treningu? – spytał. Nie zdołał zapanować nad zdziwieniem w głosie. Oparł dłonie na biodrach. Coś go kłuło w lewym barku, lecz nie zwracał na to uwagi. Spojrz eli na siebie. Po jego oczach Arto poznał, że Nowy nie zgrywa twardziela. Naprawdę chciał trenować. – Nieważne czy go chcę, czy nie – odpowiedział twardo Nowy. – Ja muszę trenować. Tylko nie ma nikogo, kto by teraz miał na to ochotę, a ja nie chcę powtarzać wciąż tych samych ćwiczeń. Robię to już od trzech dni! – M usisz to robić. Inaczej twoje mięśnie nie będą ci w pełni posłuszne. Będziesz zastanawiał się jak kopnąć przeciwnika zamiast po prostu to zrobić. – To wiem. Ale zamiast powtarzać jedno ćwiczenie przez kilka godzin, wolę robić kilka różnych po godzinę na każde. M niej się wtedy męczę i więcej się uczę. M iał rację. Grejgy potrafił być uparty. Taką szkołę sobie wymyślił – zmęczyć się do granic wytrzymałości. Nie bez powodu mówili na niego Twardy; był taki, zwłaszcza wobec siebie. Potrafił bez końca ćwiczyć ten sam układ, póki mięśnie nie odmawiały posłuszeństwa, lecz rzadko tłumaczył coś swoim uczniom. Był uparty i dokładny, wypracowane przez siebie umiejętności walki doprowadził do perfekcji, co czyniło go dobrym wojownikiem, mimo to jako trener był mało skuteczny. Arto robił co mógł, by grupa wykorzystała jego niezwykłą szkołę walki, lecz za każdym razem, gdy wybierał go na trenera, wszyscy wojownicy utyskiwali, że Twardy chce ich zaholować na śmierć. Twierdzili, że Grejgy nie uczył ich jak walczyć, tylko jak się poruszać i jak wyprowadzać ciosy. Nie rozumieli, że wypracowany przez niego system walki opiera się na fenomenalnej precyzji i koordynacji. Twardy nie potrafił przekazać im swojej wiedzy, wręcz filozofii walki, więc próbował uczyć umiejętności – na próżno. Z Nowym było jeszcze gorzej. Grejgy nieustannie zapominał, że Nowy jest słabszy. Przyznał Nowemu rację. Postanowił, że dzisiaj zacznie wyjaśniać wszystkie „dlaczego”, jakie tylko przyjdą mu na myśl. Dlaczego ma tak robić a nie inaczej i kiedy ma to robić. Jak długo. Zrozumienie ułatwi mu ćwiczenia, pokaże ich sens. A potem, kiedyś, gdy już opanuje podstawowe ruchy, gdy będzie zaczynał prawdziwą naukę walki, zmieni mu trenera. Przesunął dłonią po czole. W sklejonych włosach poczuł suche płatki skrzepów, poprzetykane lepkimi grudkami. Uzmysłowił sobie, jak okropnie może wyglądać. – Więc dobrze, Nowy. Dzisiaj będziesz trenował ze mną. Pokażę ci trochę więcej ćwiczeń. M oże nawet więcej, niż Twardy pokazał ci przez ostatni tydzień. Lecz najpierw musimy doprowadzić się do porządku. Nowy wyszczerzył zęby w radosnym uśmiechu. – Dla wojownika najważniejsze sprawy to umieć się bić i malować – potwierdził. Dziwny jest ten Nowy, powtórzył sobie Arto, ale nie widział powodu, dla którego nie miałby spełnić jego prośby. Tyle może zrobić. Niech to będzie dowodem uznania, nagrodą za to, że tak bardzo stara się być jednym z nich. Bo dziś na treningu będzie jednym z nich. Nie da mu żadnej ulgi, tak jak nigdy nie dawał jej sobie.

132

Zem Następnego rozjaśnienia Iwen znowu był w centrum uwagi grupy. Spodziewał się tego i ze szczerą radością przyjmował podziw, z jakim większość chłopców wyrażała się o jego wyczynie. Wprawdzie niektórzy zaśmiewali się z tego jak na koniec niezwykle pokazowo wywrócił się na podłogę, lecz wiedział, że te żarty nie były złośliwe. Były szczere i sam też się z nich śmiał. Wyszło jak wyszło, pomyślał sobie. Nie miał czasu przećwiczyć swojego pomysłu. Najważniejsze, że cała reszta wypadła dokładnie tak jak sobie zamarzył. Nie dziwił się, że tak wielu z nich nie wiedziało, jak działa sztuczne ciążenie. Jeszcze miesiąc temu sam nie miał o tym pojęcia. Właściwie dopiero teraz zaczął się zastanawiać, dlaczego, gdy był na Ziemi, nigdy nie myślał o tym, co sprawia, że nie unosi się w powietrzu. Chodz enie twardo po ziemi było wtedy dla niego tak samo normalne, jak dla nich życie w sztucznym ciążeniu. Uznał, że to, co wydaje się naturalne, nie zwraca na siebie uwagi, aż do chwili, gdy wydarzy się coś nienaturalnego. Dopiero wtedy człowiek zaczyna się zastanawiać „dlaczego”. Tym chętniej wyjaśniał im na czym polegał jego pomysł. Niemal wszyscy pytali, jak tego dokonał, a on mówił im ponownie o stroju kompensacyjnym i o tym ile trwa, nim ciało prz yzwyczai się do ciążenia na stacji. Tym razem naprawdę słuchali. Był pewien, że ponad połowa nic z tego nie zrozumiała, ale to nawet lepiej. Zapamiętają, że nie jest głupi. Trochę żałował, że sam Arto nie wykazywał takiego zainteresowania jak inni. Wszystko przyjął z tym swoim życzliwym spokojem – i nic poza tym. Liczył, że chociaż raz jawnie wyrazi swoje uznanie, ale widocznie Iwen nie do końca rozumiał, jak to tutaj działa. Wprawdzie podczas wczorajszego treningu, do którego przyłączyła się dwójka innych chłopców, Arto nie tylko nie patrzył na niego z góry, lecz nawet pozwolił sobie na odrobinę więcej życzliwości – znał go na tyle dobrze, aby wiedzieć, że „pozwolił sobie” to było dobre słowo – jednak poza tym jednym zdarzeniem stosunki między nimi pozostały niezmienione. Nie zadowolił Arto, lecz pocieszał się, że osiągnął część z tego, co zamierzał. Nie wszystko, ale wiele. I był bliżej swojego celu. Pozostali, nawet ci najbardziej mu niechętni, nawet Żimmy czy Dert, nie patrzyli już na niego tak jak przedwczoraj. To nic, że pozostał Nowym. Nie był już obcy i zyskał wartość. Słowo Nowy nie oznaczało już statusu, stało się tym, czym miało być – przezwiskiem, jak Grubasek czy Dziadek. To było dobre. Iwen chciał być z nimi, niezależny, jak oni robić rzeczy, o których dorośli nie mieli pojęcia. Zapragnął mieć wpływ na swoje życie zamiast pozwalać się biernie przewozić z miejsca na miejsce. Tutaj mógł robić co chciał, nie zwracając uwagi na dorosłych. To oni decydowali, co więcej, ich decyzje były ważniejsze, gdyż dotyczyły przetrwania. Oszukiw anie dorosłych było tu swojego rodzaju sportem, nagrodą samą w sobie, a ci, którzy to robili najlepiej cieszyli się największym respektem. I był jeszcze Arto, który robił to najlepiej z nich wszystkich. Który nimi przewodził i którego Iwen podziwiał za to, że robił to tak dobrze. Wzbudzał szacunek tak powszechny, że jego własne niezdarne uznanie tonęło w tej masie. Arto zbyt do tego przywykł, by zwracać na to uwagę. Po wczorajszym Iwen uświadomił sobie dwie rzeczy. Jedną było, że od pierwszego dnia nieświadomie starał mu się zaimponować, zaś drugą – że robił to niepotrzebnie. Arto nie tego od niego oczekiwał. Chciał tylko, by był jak inni. Tymczasem Iwen miał swoje własne problemy, które z dnia na dzień stawały się coraz gorsze. M yśląc o tym, zawsze czuł dreszcze. Od początku wiedział, że tamten starszak do niego wróci. Nie wiedział tylko, że zrobi to tak szybko i że będzie tak bardzo uparty. Nie mógł zapomnieć słów Orfiusa. M oże nie powiedział tego dosłownie, lecz Iwen już roz umiał jak myślały dzieci ze szkoły. Kto ma kłopoty ze starszakami, ten zagraża grupie. Ktoś taki, jeśli sobie nie poradzi, zostanie z niej wyrzucony, by nie narażać innych. Chcąc w niej pozostać, musiał usunąć wszystkie przeszkody. I zrobić to samemu, w tajemnicy.

133

Przypomniał sobie, co pomyślał sobie kiedyś o dzieciach z tej szkoły. Byli samodzielni, lecz odkrył cenę, jaką musieli za to zapłacić. Dzień w dzień musieli ważyć swoje szanse, uważać na swoje decyzje. Nie mogli sobie pozwolić na swobodę jak inne, zwykłe, dzieci. M usieli się liczyć z tym, że nagle mogą zostać sami ze swoimi problemami, że grupa nie zawsze im pomoże. Ich los zależał tylko od nich. Tak naprawdę nikt się nimi nie opiekował, nawet ich rodzice. Zrozumiał wreszcie tę jedną, decydującą różnicę między nimi a dziećmi z Ziemi. Choć ci chłopcy byli młodzi, decyzje, jakie podejmowali, by przetrwać, czyniły ich umysły dorosłymi. ••• „Nie rozumiem co cię tak zainteresowało” – pisał Rejkert – „to się zdarzało już wcześniej i czasami zdarza się teraz” „Chcę wiedzieć” – odpisał mu Arto – „nie twoja sprawa dlaczego”

W swojej skłonności do rozumienia wszystkiego, co tylko się dało, Rejkert czasami posuwał się za daleko. Cóż, taki był. Lecz to nie zobowiązywało Arto do tłumaczenia się z każdej sw ojej decyzji. „Jak sobie chcesz ale gdybym wiedział to łatwiej bym znalazł to na czym ci zależy” „Po prostu pisz co znalazłeś” „Chyba nic szczególnego wygląda to jak zwykłe przeniesienie związane ze sprawami rodzinnymi o ile wiem jej matka trafiła niedawno do szpitala nie jest stara ma dopiero osiemdziesiąt lat ale nasza była wychowawczyni zrezygnowała z pracy by do niej wrócić” „Zrezygnowała sama” – zdziwił się. „Tak jest napisane i wszędzie jest tak samo wygląda na prawdziwe i nie wiem czego by takie miało nie być nie widzę w tym udziału kosy co znowu ukrywasz wiesz coś”

Więc to na własne życzenie… Arto oparł brodę na dłoni. Widocznie stacja się jej nie spodobała. Albo wolała wrócić do rodziny. Na stacji była samotna, co było dość dziwne i rzadkie. Ale… Jeśli miałby wybierać, wolałby rodzinę zamiast stacji. Pomylił się. Rejkert miał rację, to mogło przydarzyć się każdemu. Zaczynam widzieć rzeczy, które się nie zdarzyły, uznał. To obłęd, paranoja, jak mówili dorośli. Wszystko jest tylko wytworem mojej wyobraźni, która ostatnio jest czegoś nadzwyczaj wyczulona. „Wiesz już coś o tym nowym na jej miejsce” „No co ty tak szybko dopiero wczoraj podłożyłem do jego komputera robaki nawet nie wiem czy coś zauważy może jest dobry i je wykryje ale nie dowie się kto je umieścił” „Oby inaczej będziesz miał kłopoty a przez to będę je miał ja i reszta grupy” „Ty znasz się na walce ja na komputerach obaj robimy to równie dobrze wiem co robię”

Wiem, że wiesz, pomyślał, ale muszę ci zagrać na ambicji. To czyni cię dokładniejszym. M usiał to zrobić, bo Rejkert wydawał się ostatnio jakiś rozdrażniony. Też miał swoje rozjaśnienia jak i on, lecz Arto nad tym panował. Rejkertowi nie do końca to wychodziło. „Jak go rozpracujesz to przyślij mi raport a także żimmiemu i dertowi potem zajmij się kolejnym zadaniem” „Nie musisz powtarzać mi tego co sam dobrze wiem lepiej zajmij się wreszcie modułem miałbym więcej czasu na badanie systemu”

Starał się, wciąż o tym pamiętał, ale nie napisał tego, tylko zamknął okno. Kłopot w tym, że nie miał niczego, za co mógłby go wymienić. Do tego zapasy powoli się wyczerpywały. Dobrze, że zbliżał się termin kolejnej wizyty w magazynie.

134

Zaczął się zastanawiać nad rozplanowaniem ról. Nie na długo. Wiadomość od Resketa prz erwała jego rozważania. „Arto dostałem wiadomość od zema tego zema liao zema kapitana gwiezdnej flary jeden z jego zastępców kazał ci przekazać że sam zem chce się z tobą spotkać w sprawie stopni”

Liao Zem? Zaskoczony, nie odpisał od razu. Nie dość, że wiadomość wyrwała go z zamyślenia, to jeszcze coś takiego… Gwiezdna Flara to przecież wysoka klasa, 9h. Jej pozycja była porównywalna z jego własną wśród piątaków, a może większa. Z tego co słyszał, była prawie tak dobrze zorganizowana jak jego Smok. Prawie, pomyślał z dumą, ale nie aż tak dobrze jak my. Szykował się grubszy interes i to na niezłym poziomie. „Na najczystszą próżnię zem nie mógł sam do mnie napisać”

Nie znał Zema osobiście, ledwie ze słyszenia, choć słyszał dużo. I nie rozumiał, dlaczego nie zwrócił się z tym prosto do niego. To jakaś nowa forma upokorzenia, umawiać się przez podwładnych? Resket wydawał się przejęty, lecz on poczuł się urażony. „On jest azjatą prawdziwym żółtoskórym ze starych rodów i trzyma się zasad”

Tego nie wiedział. Gwiezdna Flara nie utrzymywała wielu kontaktów z innymi grupami, a sam Zem nie zwykł paradować po korytarzu, polując na młodszaków. Zlecał to swoim podwładnym i w tym zdawał się być podobny do Arto. Zaczął rozumieć, dlaczego mówiono, że Zem to dziwak. Lecz mówiono także, że to on może być tym nieznanym przywódcą Żółt oskórych, który stał za wszystkim, co robili. „Zasad jakich znowu zasad” – skóra Resketa miała prawie taką samą barwę jak innych Azjatów, więc uznał, że może mu to wyjaśnić. Nie bez powodu mówili na Resketa Skośny. Azjaci byli dziwni. Z początku byli normalni, choć z wiekiem zaczynali trzymać się razem, pozostając członkami swoich grup. T ak samo ich rodzice. Nawet używali jakiegoś własnego języka. Wprawdzie niektórzy ludzie mówili trochę dziwacznie – zwłaszcza koloniści – lecz Arto zawsze mógł ich zrozumieć. Słyszał, że niektóre kolonie wciąż używają dawnych języków, mimo to poza Żółtoskórymi nigdy się z tym nie spotkał. Nic dziwnego, że każdy uważał Żółtoskórego w grupie za potencjalnego zdrajcę. Jednak regułą było, że jeśli Azjata stawał się czworakiem i nie przyłączył się do Żółtoskórych, nawet oni zaczynali traktować go jak obcego. Arto nigdy nie zrozumiał, co się wtedy działo, dlaczego i co kombinowali Żółtoskórzy. Wiedział tylko, że nikt nie próbował z nimi zadzierać. Nie było ich wielu, lecz dość, by pokonać nawet dwie grupy naraz. Byli dobrze zorganizowani i bezwzględni. Arto miał w grupie tylko dwóch chłopców, których mógł uznać za Azjatów – i obaj byli zwyczajni. Jednym z nich był Resket. Nie miał takiego dziwnego imienia jak inni Żółtoskórzy, mimo to wyglądał jak oni. Z Lienem było odwrotnie – miał typowe imię Azjaty, lecz jego skóra prawie nie była żółtawa, tyle że miał nieco węższe oczy. „Moja rodzina już dawno przestała mieć z tym coś wspólnego” – wyjaśnił Resket – „nie rozumiem z tego więcej niż ty wiem tylko że to taki stary zwyczaj jego zastępca chce byś był za dwie przerwy przy głównych schodach na drugim poziomie szkoły to wszystko”

Arto nic nie odpisał, więc Resket po chwili zamknął okno. To zwyczaj czy zwykłe poniżenie? Nie mógł się zdecydować. Nie zamierzał odpisywać, kusiło go nawet by nie pójść na spotkanie, lecz uznał, że nie będzie się zachowywał jak byle dwojak. M ożliwe, że źle ich ocenił. M oże oni mieli własne reguły i te szkolne były dla nich równie obraźliwe? Dlaczego tak trudno jest dogadać się z Żółtoskórym? Zem mógł być niebezpieczny, lecz, przy całym swoim dziwactwie, uchodził za honorowego i rozsądnego kapitana. Był dziewiątakiem i na pewno miał wiele do zaoferowania. Arto nie dbał o to z kim robi interesy, jak długo druga strona wywiązywała się z umowy. Tylko czego dziewiątaki mogą chcieć od piątaków?

135

Wywołał listę, odszukał na niej Zema i sygnaturę jego konsoli. Skoro sam zaproponował int eres, uznał, nie będzie miał za złe, jeśli rozejrzy się i zobaczy, co ma do zaoferowania. Nie próbował wchodzić głębiej niż na pierwszy, jawny poziom grupy. Zajrzał do ukrytego rejestru sieci w jego konsoli. Pierwotny rejestr miał w teorii kontrolować działania szkolnej sieci, lecz dzięki umieszczonemu w nim przez uczniów niewielkiemu wpisowi działanie nad nią przejmował lokalny ukryty rejestr, umieszczony tuż pod pierwotnym oprogramowaniem każdej konsoli. Wystarczyło mu jedno spojrzenie na listę aktywnych programów. „Mamy spotkanie w sprawie stopni” – krótko napisał do Rejkerta – „za dwie przerwy to może być ważne może będziesz miał swój moduł”

••• Wilan z trudem przeciskał się przez długi na kilka kilometrów, wąski kanał centralnego rdz enia statku. Był wprawdzie specjalistą od systemów plazmy, a w planach cewka figurowała jako zespół napędowy, lecz ten „silnik odrzutowy” działał na takiej samej zasadzie jak prz ewody plazmy. Był zwykłym magnetycznym akceleratorem cząstek, przyspieszającym plazmę z reaktora, by po wydostaniu się na zewnątrz, nadała statkowi prędkość pozwalającą na szy bkie i wydajne przemieszczanie się od jednej planety układu do drugiej. W rzeczywistości był to więc przewód plazmy i jego zainstalowanie należało do jego obowiązków. Lecz obowiązki można wypełniać tylko tak długo, jak długo są ku temu środki. M inął krawędź i wczołgał się do tylko odrobinę szerszego rękawa, łączącego kanał centralny z otworem w górnej części śluzy w hali. Przy dużych statkach sam rękaw potrafił ciągnąć się i dwa kilometry; teraz miał ledwie kilkadziesiąt metrów. Już dawno nauczył się ufać wytrz ymałości materiału, z którego go wykonano. Świadomość, że jest on jedynym zabezpieczeniem dzielącym go od próżni nie zaprzątała – świadomie – jego umysłu. Dotarł do krawędzi śluzy. M ocnym pociągnięciem rąk wysunął się do połowy na zewnątrz. Pozwolił, by oczy przyzwyczaiły się do jasnego oświetlenia hali, dopiero wtedy odszukał wzrokiem asystenta materiałów. Stał przy jednej z maszyn, sprawdzając analizatorem strukt ury jakość wytwarzanych przez automat pakietów płyt. – Niech to kosmos, Hemul! – zawołał. – Gdzie są moduły cewek? Robot twierdzi, że ich… – Nie ma! – Hemul uniósł podręczną konsolę i wskazał na jedną z rubryk. – Zamówiłem je godzinę temu, ale będą dopiero za dwie! Gdyby to zależało ode mnie, to zrobiłbym ci je w pół godziny, ale… Hemul wzruszył ramionami. Na miejscu powstawały tylko proste części o niezbyt skomplikowanej strukturze molekularnej. Nie to, co misternie utkana sieć przewodów, włókien i nadprzewodzących elektromagnesów, wykonana z atomową dokładnością, w której każda cz ąsteczka musiała być na swoim miejscu. Proste stoczniowe erpensy nie były w stanie podołać takiemu zadaniu. Irytacja Wilana nie zmieniała tego, że moduły cewek, jak wiele innych elementów, musiały przywędrować z zakładów z Ziemi. Chciał tego czy nie, miał godzinę wolnego czasu. Czasu, który będzie musiał odjąć od swoich nielegalnych zajęć. Po statku kręciło się zbyt wielu ludzi. M usiał czekać. Poczuł przez skórę lekki chłód powietrza. O tej godzinie temperatura w stoczni spadała o parę stopni, przez erpensy. Rybosomopodobne nanosyntetyzatory, jak nazywali je jajogłowi naukowcy, RPNS, jak mówili na nie na studiach, czy właśnie erpensy, jak mówili na nie ci, którzy korzystali z nich na co dzień. Choć dookoła pełno było pracujących maszyn, to one odw alały większą część roboty. Nanoroboty syntetyzowały strukturę materiału, łącząc molekularne klocki z otaczającej je cząsteczkowej zupy w większe, złożone struktury, realizując program zapisany na pływających w roztworze molekularnych niciach pamięci. Pracowały cicho w wielkich zbiornikach, czerpiąc energię cieplną z cieczy. Większe nanoroboty wyłapywały pływające erpensy sygnalizujące ukończenie syntezy nanostruktury, odczepiały je, puszczając

136

do dalszej pracy i montowały produkt w większe elementy. Jeszcze inne składały te elementy w gotowe moduły. Atom po atomie, cząsteczka po cząsteczce, włókno po włóknie i element po elemencie, powstawały materiały o złożoności dostępnej człowiekowi dopiero od chwili, gdy nauczył się podglądać naturę także w nanoskali. Wilan wysunął z kanału resztę ciała, zręcznie chwytając się przymocowanej tuż obok drabinki. Wylot rękawa znajdował się niemal na samej górze dwudziestometrowej śluzy; jeden błąd i wyląduje na dole szybciej, niż by chciał. Wielogodzinne gniecenie się w ciasnym kanale robiło swoje. Przeciskanie się przez wąski kanał z pasem z narzędziami zapiętym wokół piersi nie należało do przyjemnych rzeczy, a on musiał tam siedzieć kilka godzin dziennie, przy mizernym oświetleniu opasującej jego czoło lampy. Zmuszone do ciągłego skurczu mięśnie tylko czekały na okazję do protestu. Parszywa praca. Był cały zesztywniały. M usiał uważać na swoje ruchy jak próbujące biegać dwuroczne dziecko. Wisząc na drabince, odpiął pas z narzędziami i odłożył na półkę. Zszedł na podłogę i przeciągnął się mocno. M imo lekkiego bólu poczuł rozlewające się po ciele odprężenie. O ile łatwiej było montować przewody wewnątrz kadłuba. Tam mógł się wyprostować, nawet jeśli tylko w poziomie. Spróbował zapomnieć o pracy i choć przez chwilę pomyśleć o czymś przyjemnym. Jak o Arakin, kolonii na którą zamierzał uciec. Wybrał ją, bo znajdowała się w układzie planetarnym, który leżał na kursie gwiazdolotu. Nie musiałby przejmować pełnej kontroli nad statkiem ani zmieniać jego trasy. To obniżało ryzyko. Siadł na pustej skrzyni od narzędzi, oparł ręce na kolanach i zamknął oczy. Wyobraził sobie jak kadłub odczepia się od śluzy, podczas gdy oni we troje tkwią ukryci w komorach inercy jnych, podłączeni do generowanego przez komputer pokładowy wirtualnego świata, w którym pozostaną aż do końca podróży. Jak czeka, aż miną orbitę ostatniej planety, by z poziomu tego świata, za pomocą swoich wirtualnych rąk zmodyfikować automatykę lotu, symulując częściową awarię układów łączności, powoli przejmując kontrolę nad statkiem. A potem tylko czekanie, przez dwa pokładowe lata, może trochę dłużej, aż przebędą dzielące ich od celu czternaście lat świetlnych. Kolonie najbliższe Układowi prawie nie były patrolowane. Flota nie miała tam swoich baz. W promieniu dwudziestu lat świetlnych od Arakin nie było żadnej bazy, żadnego okrętu Floty oprócz tych w Układzie. A żaden okręt nie potrafił rozpędzić się tak szybko i do takiej prędkości jak ten niewielki stateczek. Tak go zaprojekt owały komputery; by był małym, szybkim, kilkuosobowym zwiadowcą. Arakin… Przed oczami ujrzał obrazy z projekcji. Jeszcze trzy wieki temu była suchą planetą, lecz dwa i pół wieku temu, w wyniku bioprzekształcenia, powstał na niej ciepły, niemal trop ikalny świat. Czy to tej swojej pustynności zawdzięczała swoją nazwę? Znajomi śmiali się, że już dawno powinni zmienić nazwę na Kaladan, jednak nie rozumiał ich dowcipu. Jak dzika zdawała się tamta planeta, pełna roślin i zwierząt, żyjących niegdyś tutaj, na dole, nim ludzie tak bardzo zmienili swój świat, że nie mogły tu przeżyć… Zdawać by się mogło, iż gdy człowiek uniezależnił się od przyrody, ta została przez niego skazana na w ymarcie, za wyjątkiem tych kilku gatunków szkodników, których nie był w stanie usunąć ze swojego sąsiedztwa. Zamiast na polach, żywność zaczęła wyrastać na rusztowaniach zbiorników orbitalnych ferm, zamiast roślin i glonów, tlen zaczęły dostarczać reaktory … A jednak tak się nie stało, z woli grupy ludzi pragnących zachować dawne środowisko, choć już nie na Ziemi. Życie zostało w porę wywiezione. Ludzie spłacili dług przyrodzie, rozwożąc ją w miejsca, gdzie sama nigdy by nie dotarła i gdzie mogła bezpiecznie rozkwitać, jak długo wśród gwiazd nie zapłonie zabójcze i niszczycielskie światło bezrozumnego postępu. Dziś każda kolonia była cząstką dawnej Ziemi. Jak inne kolonie, Arakin była wielkim i niemal bezludnym rezerwatem, z wyjątkiem niewielkiej zamieszkałej strefy miejskiej. Życie nie było tam łatwe. Nie było wielkich wieżowców, kilometrami wzbijających się w niebo i w ziemię. Osady były małe i przytulne, jak Paryż,

137

Nowy Jork czy M eksyk – dawne miasta z czasów pierwszych wypraw w kosmos. M arzył o takim prostym życiu, z daleka od tłumu. Nie było tam orbitalnych ferm, koloniści wciąż uprawiali prawdziwe zboże, a, być może, nawet bydło. Na wspomnienie tych mało wydajnych, prymitywnych, starożytnych metod poczuł ucisk w dołku. Hodować cały organizm dla kawałka mięsa! Całe zwierzę, z wnętrznościami, żywe zwierzę czy roślinę. Cóż za rozrzutność! Nie dość, że trzeba było czekać, aż urośnie, to na koniec trzeba je było zabić. Nie wiedział, czy zdoła przełknąć mięso, które nie wyrosło na rusztowaniu, jako zwykła masa komórek, w jakimś zbiorniku, które chodziło po polu, lecz był gotów spróbować, jeśli to miałaby być cena za ich wolność. Prymitywni Ziemianie, sześćset lat temu, jakoś mogli z tym żyć. A dziś… Czy w Układzie, setki lat po tych czasach, żyła choć jedna… jak to się zwało… choć jedna krowa czy kura? Czy rosło choć jedno źdźbło zboża? Wątpił. Zaprzestano ich hodowli na długo, nim ziemski ekosystem uległ industrialnej zapaści. Ci wszyscy wegetarianie sprzeciwiający się zabijaniu dla żywności, czy kiedykolwiek zdali sobie sprawę, że bydło istniało tylko w tym jednym celu? Że gdy przestanie być potrzebne, będzie to oznaczało wyrok dla całego gatunku, niezdolnego do samodzielnego trwania? – M ały odpoczynek, Wil? – z zadumy wyrwał go znajomy, radosny głos. Otworzył oczy. – Problemy materiałowe, Rub – uśmiechnął się. – Przymusowe lenistwo. Tak bardzo się zamyślił, że nie usłyszał zbliżającego się towarzysza, choć krok Rubia był zwykle energiczny i dość hałaśliwy. Spojrzał na zegarek. M inęło ledwie dziesięć minut, a jednak czuł się o wiele lepiej. Rubio był jak zawsze radosny. M imo kłopotów, nieważne jak wielkich, czy to w domu, czy w pracy, zawsze tryskał prawdziwie szczerym, nieudawanym humorem. Nie przeszkadzała mu nawet historia z bombą. Choć świeża, dla Rubia była historią starożytną. Pogodził się z życiem tak jak Wilan nigdy nie potrafił. Nieoficjalnie był odpowiedzialny za morale zespołu. Ledwie kilku pracowników nie przepadało za lokalnym niezależnym centrum informacyjnym. – Więc, jak tam twoje śledztwo? – Chwilowo zawieszone z braku dowodów – odparł leniwie. – Chyba nieprędko je wznowię. Nie mam do dyspozycji tego, co ma Kosa. Jeśli oni nie dali rady, tym bardziej ja. – No tak. Szkoda. Powiedz mi, Wil, słyszałeś już nowinę? – Nowinę? – zauważył, że Rubio spoważniał. – Nie. Nic wesołego, widzę. Znowu jakieś historie o akademii? Nasłuchał się o niej niejednego, od różnych osób. Setki mitów krążyło wokół tego, co się tam rzekomo miało dziać. Rubia najbardziej interesowała ich własna, Ziemska Akademia. Był kopalnią takich informacji, głównie plotek, lecz pewne rzeczy były wiadome na pewno. Akademie, jakie znali dzisiaj istniały niewiele krócej niż Zjednoczony Rząd. Powstały na bazie starych, podległych wojsku ośrodków opieki dla dzieci, tyle że wtedy istniały równolegle placówki cywilne, a i samo wychowanie w takiej dawnej akademii wyglądało zupełnie inaczej. Nowe Akademie były rozwiązaniem problemu sierot i ubogich, porzucanych dzieci, których po zamknięciu Układu zaczęło przybywać, w miarę jak jego ludność zaczęła wzrastać w zastraszającym tempie, a zatrudnienie – spadać. Odtąd te dzieci miały być wychowywane na żołnierzy. Dajmy im pewną przyszłość, mówili ówcześni politycy, zamiast ulicznej, z apewne przestępczej niepewności. Nauczmy dyscypliny. I tak się stało. Lecz z czasem akademie zamieniły się w miejsca przymusowej i bezwzględnej rekrutacji, w skrzynię bez dna, kt órą Urząd Opieki starał się wypełniać czym tylko zdołał, bo Flota potrzebowała tego, co wychodziło z drugiej strony. Cała reszta była tylko zwykłym, oficjalnym kłamstwem, w które nikt nie wierzył. Nie po tym jak zaostrzono Prawo Wychowawcze. Z punktu widzenia Floty i podległych jej akademii, społeczeństwo stanowiło tylko fabrykę dzieci. Każdy wiedział, że dziecko, które tam trafiło, znikało dla wszystkich – i to było podstawą do snucia tysięcy domysłów. Wilan mógł uwierzyć w pranie mózgu, lecz cała reszta… Najgorsze

138

było to, że dzieci w to wierzyły i były gotowe zrobić wszystko, by ich uniknąć. Jak mogłyby nie wierzyć, skoro nawet dorośli szeptali między sobą takie niestworzone historie? Pamiętał jak Arto, gdy miał ledwie kilka lat, pierwszy raz usłyszał o Akademii. M inął rok, nim znów nauczył się zasypiać sam, we własnym pokoju. Lecz jak wiązało się to wszystko z programem jedynactwa? Nie miało ono żadnego sensu, chyba że Rząd planował zmniejszyć populację ludzi w Układzie. Ale dlaczego? Czuł, że coś się dzieje lub wkrótce zacznie się dziać. Od kilkunastu lat wzrastała liczba budowanych okrętów, a po co komu więcej okrętów, gdy brakuje dla nich ludzi? Za pierwszym razem, gdy Rząd przejął Flotę, zwiększył liczbę okrętów przenosząc na ich pokłady swoich żołnierzy i pilotów. Po raz kolejny Flota rozrosła się w okresie, gdy zamieniono sierocińce i stare akademie na nowe i gdy zaostrzono prawo wychowawcze. Powstał Urząd Opieki, skutkiem czego więcej dzieci zaczęło do nich trafiać. Teraz to działo się znowu. Jakie nowe draństwo wymyślili politycy, by znaleźć załogi do swoich okrętów? – Nie, tym razem nie chodzi o akademię – Rubio ze zdumieniem pokręcił głową. – Aż tyle o tym mówię? Hmm… Tym razem to coś gorszego. Cała stacja już tym mówi. Naprawdę nic nie słyszałeś o najnowszej próbie ucieczki? Wilan zesztywniał. – Ucieczki? – spytał lekko drewnianym głosem. – Ano, kolejna próba. Swoją drogą, ostatnia była ze dwa miesiące temu. To długi kawał czasu, nie sądzisz? Rubio zwykł wiele gadać, nim doszedł do tematu, ale tym razem Wilan nie wytrzymał. – Powiesz mi wreszcie, co to za historia? – rzucił ze złością. Spostrzegł to szybko. – Przepraszam. Ostatnio za dużo siedzę w kanale. Nie mam dość miejsca, aby się podrapać po tyłku. Wyrwałem sobie kilka minut i od razu szaleję. Rubio spojrzał na niego bacznie. – No, no, Wil, zawsze tak cię to porusza, że aż się dziwię. Czyżbyś sam o czymś myślał? – Chyba żartujesz – roześmiał się i zatoczył dookoła ręką, wierząc, że nie wyszło to tak nieszczerze jak mu się zdało. – Stąd? Jak? Kosa już się postarała, by nie było wielkich szans, prawda? Tym bardziej mnie ciekawi, jak innym udaje się przebić. M imo tych wszystkich z abezpieczeń. – Poklepał dłonią skrzynię. – Siadaj i gadaj, o ile masz czas. Rubio skorzystał z zaproszenia. I tak by nie odszedł, nim by o wszystkim nie opowiedział, a poza tym Wilan jak zawsze naprawdę był ciekaw tych nowości. Obawiał się, czy w jakiś sp osób nie dotyczą także jego. Ktoś coś mógł zauważyć. M ógł nie powiązać tego z nim, ale coś mógł znaleźć. – Cóż… M am kilka wolnych minut. A ty masz niestety rację, z tymi szansami. W każdym razie, jak będziesz czegoś próbować, postaraj się, aby ci to wyszło lepiej niż Filowi Stenhordowi. Wiesz, który to? Rozluźnił się trochę. Uświadomił sobie, jak bardzo stał się przewrażliwiony i wszystko przyjmował do siebie. Żył dosłownie na krawędzi, harując jak holownik, by wykonać swoje przed terminem i mieć czas na resztę. – To ten, który pozwolił ładowarce wjechać do windy? – Ten sam! To o nim mówię. – Dziwne. Nie wyglądał na takiego. Rubio, słowo daję, tamtego wyczynu szybko nie zap omnę. Żałuj żeś tego nie widział! M iał szczęście, że z tego wyszedł. – Nie jestem tego taki pewny. Znaczy, czy miał szczęście, a nie… M yślę, że już wtedy zachowywał się jakoś… dziwnie… a teraz się okazało, że miał jakieś problemy. Chyba groziło mu zwolnienie, tak mówią, ale zamiast wziąć się do pracy, on wolał uciekać. Podobno… p odobno – podkreślił – był chory. Ale tak naprawdę nie wiem, o co chodzi. Ludzie gadają różne rzeczy, a dowództwo stacji, jak zwykle, niczego nie wyjaśnia. Bo po co? Prawda, Fil wydał mu się dziwny. Nieuwaga, dziwne zachowanie… Ale żeby coś takiego…?

139

– Rubio, ucieczka – przypomniał. – No tak, racja. Więc, jak by nie było, wczoraj Fil Stenhord zapakował się do puszki, nakładając wcześniej skafander próżniowy. Wiesz, taki do pracy na zewnątrz stacji, nie mam pojęcia, skąd go wytrzasnął, i wystrzelił się w niej w kosmos przez śluzę towarową. – Bez sensu. Po co? – Pewnie chciał się dostać na któryś z gwiazdolotów, tych, co to wiszą miedzy stacjami. Jeden znajdował się na kursie jego puszki. Nawet nieźle wyliczył trajektorię… – M ówisz o próbie – Wilan poczuł nagłe zainteresowanie tematem. – Przechwycili go? – Gorzej – Rubio grzmotnął swoją wielką łapą w wieko skrzyni, aż huknęło. – Gdyby uciekł podczas zaciemnienia, gdy stacja jest w cieniu Ziemi, być może zdołałby uciec. Lecz on spróbował to zrobić podczas rozjaśnienia! Biedny głupiec, zapomniał, że zwykły skafander nie ochroni go przed ciepłem, gdy sam znajduje się w nagrzanym pomieszczeniu. Że potrafi je rozproszyć jedynie w próżni. Wilan zrozumiał. Skafander wypromieniowywał pochłonięte ciepło, które w zamknięciu nie miało gdzie ulecieć. Odbijało się od ścian puszki i wracało do skafandra. A zarówno gwiazdolot, do którego próbował dolecieć, jak i powierzchnia stacji, były skąpane w promieniowaniu Słońca. Puszka nie miała izolacji. Zwłoki jej nie potrzebowały. Wewnątrz gromadziło się coraz więcej ciepła, aż jego ilość przeładowała termiczne bufory skafandra. – Tragiczny błąd – westchnął. – M iał człowiek pecha – Rubio pokręcił głową. – Jego puszka osiadła na powierzchni statku, bo Fil zamontował na niej zaczep. Tyle że gdy tamci ją otworzyli, on był już upieczony. Sto czterdzieści stopni to niby niewiele, ale wystarczyło. Przelot trwał za długo. Wilan dobrze rozumiał Fila. Rozumiał, co popychało ludzi do tak desperackich kroków. Sam był jednym z nich. M am nadzieję, że okaże się bardziej przewidujący. – Wielu nie może tu wytrzymać – przyznał. – Przynajmniej nic nie zmienia się na gorsze. – To ty tak sądzisz, Wil, ale bardzo wielu myśli inaczej. Tak jak Fil. Pozostawił po sobie żonę i dziecko. Nie wyobrażam sobie, co oni teraz zrobią. Przecież łatwiej jest stąd uciec, niż kobiecie znaleźć jakąkolwiek pracę, zwłaszcza na stacji. A dzieciak… – pokiwał smutno głową. – Pewnie wyląduje w akademii. Podobno bystry. Już po nim. Wilan w to nie wierzył. Nie w to, że dzieciak tam trafi – to było bardzo prawdopodobne, po tym, co zrobił ojciec. Jak ktoś mógł być tak nieodpowiedzialny? Nie wierzył jedynie w to, co się tam działo. Dla niego były to tylko mające ich zastraszyć bzdury. Były granice, których nikt nie ważył się przekraczać. Bezwzględne więzienie to jedno, lecz masowe zabójstwa, do tego na dzieciach, to co innego. Ktoś by to zauważył. Dziennikarze, zwłaszcza niezależni, potrafili być bardzo dociekliwi. Nie tykali Rządu, lecz po Flocie jeździli jak po wraku. Ale nawet gdyby Wilan zwątpił w ten argument, miał jeszcze drugi. Flota potrzebowała każdego człowieka, niezależnie od płci, aby kontrolować kolonie poza Układem, aby mieć rekrutów na budowane okręty wojenne, wciąż nowe i wciąż więcej, na takich stacjach jak ta. Potrzebowali każdego dziecka, nieważne, na jakiego żołnierza by wyrosło, by wysłać go do kolonialnych garnizonów. Flota wysyłała swoje okręty wszędzie, do każdej, najbardziej nawet odległej kolonii, wciąż utrzymując je w gotowości, patrolując. Nie oszczędzała na życiu. W razie konieczności kadetów poddawano konserwacji, zwłaszcza tych, którzy lecieli jako uz upełnienie placówek i załóg odległych okrętów. Za wyjątkiem oficerów, na taką drogę cała reszta lądowała w zamrażarkach. Część ginęła wskutek powikłań przy ożywianiu, lecz straty były z góry wkalkulowane. Kadeci się nie liczyli. Kadeci nie myśleli. Tylko ci na samej górze, oficerowie i podoficerowie, ale oni wywodzili się z elit, z rządu i rodzin od zawsze tow arzyszących władzy lub licznym impulsom. Potrzebowali posłusznych ludzi, więc wykorz ystywali luki w starych prawach, by ich pozyskiwać. Działali w przewrotnym majestacie st arych praw, na ich granicy, lecz zdawali sobie sprawę, że nie mogą ich przekroczyć.

140

Nieważne, co naprawdę dzieje się w akademii. Wilan wiedział jedno – jego syn tam nie trafi. Nie popełni błędu Fila. – Rub, nie wierzę, że nagle stałeś się pesymistą – powiedział. – M oże i będzie akademia, może nie. Wiesz, co ja myślę? M yślę, że oboje wrócą na Ziemię i spróbują o wszystkim zap omnieć. Pewnie im na to pozwolą – nie wierzył, ale to powiedział. Kto dostał się na stację, zwykle nie wracał na dół. Zwykle, więc szansa zawsze istniała. – Nie zaczną zwykłego życia, nie od razu, ale… Wątpię, aby chcieli tu zostać. Czekaj… – nagle tknęła go dziwna myśl – Jesteś pewien, że Filowi się nie udało? M oże rząd znowu próbuje nas oszukać? – Nie tym razem, stary – Rubio wstał. – Optymista z ciebie, ale nie zawsze w życiu jest tak jak to sobie umyślisz. M ój dobry znajomy widział, jak tamci z gwiazdolotu przechwycili puszkę – zdumiewające było, ilu Rubio miał znajomych, lecz czy przy jego charakterze mógł się temu dziwić? – Pracuje na holowniku i wtedy był na zewnątrz. Gdy zauważył, że coś się dzieje, od razu skierował tam wszystkie czujniki i powiększył obraz. M ówię ci, cokolwiek z niej wyjęli, z tej puszki, ktokolwiek był w tym skafandrze, już się nie ruszał. Dlatego uważaj – ostrzegł, a Wilan znów poczuł się dziwnie zaniepokojony. – Oby tobie nie przyszło do głowy coś równie idiotycznego. Pomyśl tylko… Zginąć tak głupio. Gdyby tylko poczekał do zaciemnienia… Rubio pokręcił powoli głową. Jego wesołość znikła. Wilan spojrzał na statek. Ciągle to samo. Ziemia jest tak przeludniona, że miliony są gotowe zaryzykować życie, by spróbować szczęścia. Zresztą, nie tylko na Ziemi. W całym Układzie ludzie próbują uciekać – i giną. A mimo to znajdą się następni. Ciekawe, pomyślał, że każdy myśli, iż jemu się uda. Ja też tak myślę. Czy powinienem to ciągnąć? A może rzucić to i po prostu jakoś żyć, jak Rubio? Lecz co z Arto? Czy jego ma spotkać to samo? Skąd mam wiedzieć, że, gdy dorośnie, sam nie stanie się drugim Filem? Jest taki inteligentny… Zamknął oczy i spuścił głowę. Co roku, tylko na tej stacji, zdarzało się kilkanaście przypadków prób ucieczki. Jedne pomysłowe, inne wręcz absurdalne. Było wielu desperatów, którzy nie widzieli innego wyjścia, stracili wszystko lub nigdy nic nie mieli, których nic tu już nie trzymało lub po prostu mieli tego dość. Którym z nich był Fil? Szczęściarze trafiali do więzienia, zwykli ludzie do kopalni, a pechowcy kończyli jak ten nieszczęśnik. Im nawet nie przysługiwał porządny pogrzeb. Wilan przeczuwał, że wśród tylu podjętych prób muszą być też próby udane. O nich nie mówiono, lecz i tak musiało ich być bardzo mało. O tym po prostu się nie rozmawiało, choć każdy myślał tak samo. Wykrzywił się do siebie w grymasie ironicznego uśmiechu. W końcu wciąż mamy tu demokrację. M ogę narzekać na rząd. M ogę kląć go w żywą plastal, jego i całe to prawo migracyjne. M ogę stanąć na promenadzie i wrzeszczeć o tym, aż wsadzą mnie do aresztu za zakłócanie porządku. Nie za mówienie źle o rządzie, lecz jaka to różnica? M ogę mówić, jak bardzo każdy chętnie dałby stąd nogę. To żadna tajemnica, nawet dla kolonistów, którzy mają odwagę spojrzeć na to największe więzienie w historii ludzkości. Lecz istnieje linia, po przekroczeniu której Kosa zwróciłaby na mnie uwagę. A linią tą było mówienie o ucieczce, mówienie zbyt często i mówienie o tym jak o hipotetycznym planie. To już było za wiele jak na tę tak zwaną demokrację. To już była zdrada stanu. Usłyszał czyjeś szybkie kroki. Uniósł głowę i otworzył oczy. To znowu był Rubio. – No popatrz tylko, na nagły rozbłysk! Prawie na śmierć zapomniałem – mruknął. – Wil, miałem ci powiedzieć, że szef cię wzywa. Wzywa? Spojrzał na komunikator na przegubie lewej ręki i wtedy przypomniał sobie, że odcinek cewki, w którym dziś pracował, przechodził blisko jednego z ekranów wewnętrznych. Znowu poczuł, że cały się spina. Nie, tak dłużej nie wytrzymam, przyznał. To mnie zniszczy. Nawet w dzisiejszych czasach kilkanaście zawałów p od rząd mogło wykończyć człowieka. Czuł, że mimo młodego wieku nie jest mu daleko do pierwszego. – Nie powiedział po co?

141

– Po prostu chce i tyle – Rubio wzruszył ramionami. – M i się nie tłumaczy. Pomyślałem, że skoro masz przerwę, to możesz do niego wpaść. Wciąż siedzi w swoim biurze. Przynajmniej siedział tam, gdy byłem z nim kilkanaście minut temu. – To tyle z mojej przerwy – wstał z nieukrywaną rezygnacją, czując się jeszcze bardziej zmęczony. – Nie martw się tak, Wil. To na pewno nic poważnego. Wciąż dobrze pracujesz i umiesz nad nami zapanować – roześmiał się, ale jakoś bez przekonania. – Jeszcze zobaczysz. M imo wszystko, będzie lepiej. M oże, ale nie dla mnie. Wilan rozłożył ramiona w bezradnym geście, po czym ruszył do gabinetu dyrektora doku. Drzwi gabinetu rozsunęły się bezszelestnie, gdy tylko się zbliżył. Skupił swoją uwagę na z achowaniu swojego zwierzchnika. Czy już coś zauważył? Od dnia, w którym ułożył przewody, praca Wilana coraz bardziej wykraczała poza możliwości wytłumaczenia się z dokonanych modyfikacji. Po historii z bombą ryzyko, że zauważy coś, choćby przez głupi przypadek, zdążyło znacznie wzrosnąć. Jego nerwy z trudem to wytrzymywały. Ale nie, to nie mogło o to chodzić, pomyślał. Gdyby coś podejrzewał, już dawno byłaby tu policja i rządowi agenci. To musiało być coś innego. M oże chodziło o pracę? Poczuł nagłe ukłucie w piersi. Na kosmos, jak będę tyle myślał o zawale, to naprawdę go dostanę. – A, jesteś, Wilan – Rikad skinął ręką, zapraszając do konsoli. – Widziałem ostatnie wyniki tempa montażu, dlatego ostrzegam. Twoja wydajność się obniża. – A konkretnie? – spytał, przeklinając się w myśli. Tak bardzo zaniedbał swoją pracę, że stało się to widoczne. – Konkretnie, chodzi mi o montaż cewki. – Jest przerwa w dostawie modułów. Czekam, aż je dostarczą. To się zdarza ciągle… – Nie mówię o tym – przerwał mu szef. – Tylko o tobie i o twojej pracy. Wciąż jesteś dobrym pracownikiem, lecz… M oże zaczynasz się starzeć? Wiesz, ilu mam chętnych na twoje miejsce? Zawsze jest wielu chętnych, pomyślał. Zawsze było. Wysokie bezrobocie zaniżało zarobki – i nie był to przypadek. Zupełnie jak za pierwszej rewolucji przemysłowej. Wtedy skończyło się na innej, krwawej. Dziś ludzie nie czuli woli walki. Byli zmęczeni i pełni obaw o utrzymanie tego, co już mieli – a mieli więcej niż tamci, ponad pół tysiąca lat temu. Gdy globalne korp oracje zniszczyły związki zawodowe, urządzając masowe zwolnienia i przenosząc fabryki, pozostał zwykły, ludzki pragmatyzm i instynkt samozachowawczy – i być może korporacje na to liczyły. Obniżając koszty produkcji, Rząd utrzymywał wysoką produktywność Układu. M usieli produkować dużo, szybko i tanio, by zaopatrzyć zależne od nich kolonie. Dzięki technologii biosyntezy żywności od ponad trzech wieków żywność była tak tania, że utrzymanie rzesz bezrobotnych okazało się bardziej opłacalne niż ich zatrudnianie. Fachowcy z wielu dziedzin wciąż byli niezastąpieni, lecz bezrobotni byli na nich batem. Nie było marchewki. Albo zrobisz, co masz do zrobienia, za to, co ci damy, albo… – To chwilowe zmęczenie… Rikad oparł dłonie na konsoli i spojrzał na niego. Był po prostu człowiekiem, postarzałym przez obowiązki ponad swój wiek, starającym się, by wszystko jakoś szło. Unikał mówienia o tym, czemu miałoby to służyć. To już miał za sobą. Po prostu pracował. M iał gdzieś Rząd i Flotę. Wszystko robił po prostu. M ógł zbyć Wilana prostym stwierdzeniem, beż żadnych wyjaśnień, jednak przed nim, swoim niepisanym zastępcą, nigdy nie chciał wychodzić na jednego z ludzi z firmy. – Widzę, jak dajesz z siebie wszystko i doceniam to, lecz nie ja rządzę stocznią. To tylko jeden dok z kilkunastu, tylko na tej stacji. Gdzieś nade mną siedzą urzędnicy, którzy patrzą, kto opóźnia oddanie statku i przeliczają to na impulsy. To… To zwykłe automaty, jakby wyszły

142

prosto z akademii. M oże naprawdę z niej pochodzą, nie wiem. Dla nich liczy się tylko wydajność oraz to, że mogą wysadzić każdego z fotela. Na przykład mnie. – Cóż mogę zmienić? To praca dla maszyn, bardziej niż jakakolwiek inna! – Jakbym sam o tym nie wiedział – szef ściszył głos – ale na decyzje z góry nie mam wpływu. Korporacja buduje te statki dla rządu, każdy na oddzielnym kontrakcie, a rząd naciska, by wywiązywali się z nimi na czas. Wiem, zostało jeszcze sporo do zrobienia, ale oni już twierdzą, że termin zostanie przekroczony i siadają mi na tyłku, abym coś z tym zrobił! Dlatego ja muszę siąść na twoim. M aszyn nie dadzą, lecz gdyby były, to nie miałbyś pracy. Ani ty, ani twoi koledzy, pewnie ja też. Czepiłem się ciebie, bo według tych z góry twoja praca najbardziej wydłuża budowę. Tylko ja nie jestem tak ślepy jak oni. Wilan poczuł falę ciepła na plecach. Rikad podszedł do niego. – Nie wiem, co się dzieje, ale twój zespół szwankuje. Twoja praca cierpi na tym najbardziej. M oduły, na przykład. Sypiecie się, a ja nie wiem, dlaczego. I jedyne, co mi przychodzi na myśl, to ty. Nie zwracasz uwagi na swoich ludzi tak jak dawniej. Czy miał rację? Wilan dotąd nie myślał o tym w ten sposób. Jego mała tajemnica tak bardzo zaczęła go wciągać, pojedynek z rządem stał się tak bardzo osobisty, że mógł rozluźnić zespół. Za bardzo się na nim skupił, lecz co miał zrobić? Gonił go ten sam termin. Przeanalizował w myśli cały zeszły tydzień. Ile razy pracownicy stali bezczynnie lub siedzieli, jak on, bo zabrakło materiałów? Stosy pły t do montażu zdawały się rosnąć zamiast maleć. Dlaczego wcześniej nie zauważył tych znaków? – Na zarazę, masz rację! – przyznał. – M oduły powinny czekać, niezależnie od wszystkiego. Na przestrzeń, muszę zrobić z tym porządek! Rikad odetchnął. M oże sam coś dostrzegał, ale ze swojego stanowiska nie mógł widzieć całego problemu. M ógł jedynie wskazać, że coś jest nie tak – i zrobił to. – Zrozum, mi też zależy by było jak dawniej. Nikt nie zorganizuje ludzi tak jak ty. Nigdy nie będę miał drugiego takiego zespołu. Zwolnią nas razem, tylko mnie trochę później, ale z tego samego powodu, więc to na jedno wyjdzie. Podnieś wydajność, to będę cię krył. Coś wymyślę. Ale tylko dlatego, że coś ci jestem winien. – Nie zapomnę o tym. Wilan wyszedł. Nie miał wyboru. M usiał bardziej się przyłożyć do swojej prawdziwej pracy, a to oznaczało wybór między ograniczeniem swoich prywatnych przygotowań lub pracowania nad nimi po godzinach. Pierwsze nie wchodziło w grę. Będzie krócej przebywał w domu, później wracał, lecz czuł, iż nie ma wyjścia. Po tym, czego dokonał nie zamierzał pozwolić się wyrzucić i zastąpić kimś młodszym. Zrezygnował ze wszystkiego, co miał dzisiaj robić dla potrzeb swojego planu, zamierzając skupić się wyłącznie na pracy. Wieczorem pogada z zespołem. Weźmie ich do baru i tam z nimi porozmawia na poważnie. Zaś jutro zacznie pracować o trzy godziny dłużej. I już dziś poszuka w aptece czegoś, co pomoże mu to wytrzymać. Cokolwiek, każdy narkotyk, byle działał – i był legalny. ••• Już w chwili, gdy postanowił, że pójdzie na spotkanie bez eskorty swoich zastępców, Arto wiedział, że Żimmy będzie nalegał, by zmienił zdanie. Poinformował go o tym krótką wiadomością i na następnej przerwie Żimmy już nie odstępował go ani na krok. Nalegał tym bardziej, im bardziej starał się go przekonać, by został. – Ze starszakami nigdy nie wiadomo – przekonywał cicho. – M ogą chcieć handlować, a p otem zmieniają zdanie. Wiesz, jak to się kończy.

143

– Dlatego nie chcę, byś tam był, by nie zmienili zdania. To wielka okazja – i mówił szczerze. Zależało mu na tym układzie. – To Zem, sam Zem, zaproponował nam interes! To on będzie nam winien przysługę. Będę ostrożny. – Różne rzeczy mówią o tym Zemie. To dziwak, jeśli nie szaleniec. Jeśli plotki są prawdą… – Żimmy rozejrzał się podejrzliwie. Nawet mówienie o nich nie wydawało mu się bezpiecznie – Oni są bezwzględni. Zwykle nie zwracają na nas uwagi, ale jak zaczną… – Być może – odparł spokojnie Arto. – Ale powiedz mi szczerze, Żim, czy to coś zmieni, jeśli pójdziesz ze mną? Żimmy znał odpowiedź, lecz się nie poddawał. – Pewnie nie. Ale to mi pomoże. – A mi pomoże, gdy zostaniesz. Chcę pokazać Zemowi, że mam do niego zaufanie. Jeśli jest tym, kim myślimy, że jest… Żimmy zrozumiał. I teraz jego słowa brzmiały mu w uszach, gdy razem z Rejkertem schodził schodami na miejsce spotkania. Rozumiał Żimmiego. Starał się być jego prywatną ochroną, być zawsze blisko. Arto wciąż miał w pamięci Żimmiego, z którym musiał walczyć, jednak nie wahał się okazywać mu jak bardzo ceni jego towarzystwo. Już nawet nie chodziło o prestiż, jaki wzbudzał widok p osłusznego mu starszaka. Na swój sposób lubił swojego pierwszego zastępcę, a on na swój sposób zdawał się lubić i szanować swojego kapitana. Nie był oszałamiająco bystry, lecz jak na wojownika tej klasy, był całkiem spry tny. Żimmy nie mówił wiele o swojej starej klasie. Bycie podrzędnym wojownikiem nie było p owodem do dumy. Teraz, jako zastępca, chciał posiadać autorytet, a mówienie o jego przeszłości poważnie by go naderwało. Dlatego Arto taktownie milczał. Żimmy był najwierniejszym z jego wojowników i miał do niego zaufanie, choć ograniczone na wpół uświadomioną obawą, że kiedyś Żimmy znów może sięgnąć po przywództwo. Ludzie się zmieniali, zwłaszcza dzieci, lecz póki co uważał, że ryzyko jest tego warte. Wolał trzymać go przy sobie, nie tylko z czystej sympatii, lecz także by pamiętał, że jeśli zaryzykuje, to tym razem straci wszystko. Nie odzyskałby jego zaufania, a na tym Żimmiemu, z jakiegoś niezrozumiałego powodu, zdawało się zależeć najbardziej. Żimmy miał oczywiście rację. Zem nie dość, że był starszakiem, to był dziwakiem, a tacy byli podwójnie niebezpieczni. Do tego był Żółtoskórym, a ci słynęli z okrucieństwa i nieobliczalności. Logiczne, iż ich przywódca musiał być najbardziej okrutny z nich wszystkich. Nawet zbierając się w sobie, Arto nie mógł całkowicie stłumić lęku. To było jak igranie z ciężko uszkodzoną śluzą; nie mógł przewidzieć, czy coś nagle nie pęknie i nie zostanie wyssany na zewnątrz. Poszedł na spotkanie jedynie z Rejkertem, by ich nie prowokować, by ć tak bardzo bezbronnym, jak tylko mógł. Zależało mu na tym interesie, mimo ryzyka. Co ciekawsze, ze zdziwieniem uświadomił sobie, że w jakiś sposób ono go pociąga. Chłodno oceniał podejmowane ryzyko, lecz teraz zroz umiał, że jest w tym coś jeszcze. Był lekko wystraszony, pełen obaw, lecz nie przerażony, jedynie podekscytowany. Było ich trzech: kapitan i dwóch wojowników. Standardowa ochrona. To go uspokoiło, ale tylko trochę. Wszyscy wciąż trzymali ręce w kieszeniach. To było ostrzeżenie. Tylko jeden wyglądał na Azjatę. To ten, gdy się zbliżył, skinął lekko głową i niespiesznie ruszył w stronę bocznego korytarza. Arto poszedł za nim. Takie sprawy załatwiało się na uboczu, z dala od zbyt ciekawskich spojrzeń. Sabotowanie próby poprawy stopnia było bronią równie skuteczną jak pierścienie. Jeszcze dziś rano Arto był pewien, że nigdy dotąd nie widział Zema. M ylił się. Spotkali się, i to niedawno. To ten Żółtoskóry obserwował go podczas spotkania z Pilpem. Po co? By się upewnić, że może mu zaufać?

144

Starszaki zaprowadziły ich do zaułka w pobliżu szkolnych schowków. Podrobioną kartą otworzyli jedne z trojga zamkniętych drzwi i weszli do niewielkiego pomieszczenia pełnego półek zawalonych różnymi pojemnikami. Światło zapaliło się automatycznie. Rejkert rozejrzał się dookoła z nieukrywanym strachem. Arto też nie czuł się tu pewnie, lecz dobrze to ukrywał. Byli teraz całkowicie zdani na łaskę tamtych. Przyjrzał się Zemowi i jego stojącym po bokach towarzyszom. Któryś z nich musiał być tą kłopotliwą ofiarą niedbalstwa jajcogłowych. Śmiało stanął przed nimi, pozwalając Rejkertowi schować się za swoimi plecami. Niech mają poczucie przewagi. To zawsze pomagało. Starszaki wyglądały zawsze tak samo, gdy przychodziły do niego po pomoc – niezadowolone i poirytowane. Tylko Zem wyglądał inaczej. Arto kiwnął mu głową. Na jego ochronę nawet nie spojrzał. Zem odpowiedział ledwo dostrzegalnym, ulotnym skinięciem. Wyglądał imponująco. Rozdzielone na środku czoła długie, ciemne, proste włosy równo op adały wzdłuż pociągłej, poważnej twarzy. Wciąż nosiła dziecięce rysy, lecz były już mocno zatarte, zdradzając dorosłe spojrzenie na świat. Skośne, nienaturalnie czerwone oczy spokojnie świdrowały każdego, na kim spoczęły. Były prawdziwe, czy to tylko szkła barwiące? Arto nie uciekał się do takich sztuczek, choć musiał przyznać, że wygląd Zema wzbudzał respekt. Poparty siłą i inteligencją, mógł dać władzę nad każdym, może z wyjątkiem Arto. Poczuł, że są do siebie podobni. – Słyszałem o waszej ostatniej bitwie – głos Zema był cichy, lecz słowa były wyraźne, starannie podkreślone. – Znakomite zwycięstwo. – Dziękuję – odpowiedział zaskoczony. – M ieliśmy szczęście. Nie spodziewał się pochwały. To mogła być pułapka, by stał się zbyt pewny siebie. Choć może nie powinienem tak bagatelizować naszych zasług przed starszakiem, pomyślał nagle. Z achowanie się Zema i ton jego głosu uspokoiły go troszeczkę bardziej, ale tylko troszeczkę. Zem nie wyglądał na zwyczajnego starszaka, który z byle powodów wpada w gniew i próbuje siłą wepchnąć w gardło swoją umowę. Zdawał się wybierać drogę rozmów. – Ach… Szczęście… – oczy Zema na chwilę lekko się przymknęły. – Czyż nie sprzyja ono tym, którzy są na nie gotowi i potrafią je dostrzec? Lecz nie marnujmy czasu na uprzejmości. Nie mamy go aż tak wiele. Przytaknął głębokim, powolnym ruchem głowy, nawet na ułamek sekundy nie zrywając wzrokowego kontaktu z Zemem. Baczył na każde słowo, gest, na każde skinienie. Nie mógł sprawić wrażenia, że pozwala, by to Zem kierował rozmową. – Jaki jest wasz problem z nauczycielem? – spytał. – Poprawka czy zaliczenie? – A jaki mamy mieć, szczurza pchło? – Nietrudno było zgadnąć, że to ten starszak był przyczyną spotkania. Przeżywał upokorzenie samą rozmową o swoich kłopotach z młodszakiem, a do tego wściekał się, gdyż przez niego kapitan musiał gadać z Arto. – Nie zaliczyłem dwóch testów i Stary Łysol obiecał, że bez nich nigdzie mnie nie puści. Arto poczuł zaciskającą się na jego prawym barku dłoń Rejkerta. Rozmowa nap ędzała mu niezłego stracha. Tyle że Rejkert bał się prawie wszystkiego, pomyślał z rezygnacją. Tak s amo jak reszta jajcogłowych. Arto widział, że jego ton głosu i zachowanie drażnią towarzyszy Zema. Według nich powinien klęczeć i błagać, by pozwolili sobie pomóc, w zamian za to, co pogardliwie rzucą mu w nagrodę. Typowe starszaki. Jeśli takim jak oni udawało się zostać kapitanem, to najwyżej na dwa lub trzy lata, nim zastąpił ich ktoś lepiej znający układy. Arto ukrył irytację jego odp owiedzią. Pewne reguły wciąż obowiązywały, choć niektórzy, czując przewagę siły, szybko o nich zapominali. Niemniej, stąpał po bardzo cienkim włóknie. Z uwagą wpatrywał się w oczy Zema, szukając ostrzeżenia przed zbliżaniem się do granicy oznaczającej bolesny koniec rozmowy. To Zem o tym zadecyduje, nie tamci. Na razie jego oczy były nieczytelne, ale wierzył, że coś w nich zobaczy i w porę bezpiecznie się wycofa.

145

Przyjrzał się towarzyszowi Zema, dużemu osiłkowi o lekko brązowawej skórze, z krótkimi, czarnymi, lśniącymi włosami. Negocjacje zawsze męczyły Arto. Przez takich jak on cały czas musiał zachowywać najwyższą czujność. To albo… – Zamknij się, Chas – powiedział drugi towarzysz Zema. Zastępca, uznał. Jego skóra była o wiele ciemniejsza. Też nie był zadowolony, ale pamiętał, po co tu przyszli. Zem nie wybrałby na zastępcę byle tępaka. Chłopiec nazwany Chasem spojrzał na tego drugiego ze złością, lecz posłusznie się zamknął. Jego oczy, na wpół skryte pod powiekami przeciętymi od góry do dołu oczodołu namalowanymi na nich czarnymi, pionowymi, wąskimi rombami, wyrażały nieskrywaną irytację. Zem przysłuchiwał się temu ze spokojem. Nawet na moment nie zdjął swojego spojrzenia z Arto. Dziwna ta rozmowa, uznał. Czy powiedział już wszystko, co chciał, a teraz będzie tylko obserwował? – Dwa niezaliczone testy – Arto przeniósł spojrzenie na Chasa. – U kogo? Chas zagryzł wargi. – Oba u Starego… U Dadela Hensiona – wyjaśnił niechętnie. – Geometria fraktalna. – Przedmiot i temat nie grają roli – odpowiedział uprzejmie. – Zajmuję się ocenami, nie lekcjami. Gorzej, że oba są u tego samego dorosłego. – Tak chyba powiedziałem, nie? – Czy to aż taki problem? – drugi towarzysz Zema puścił docinek mimo uszu. Arto ledwo powstrzymał się, by nie westchnąć. Gdyby przyszli od razu po pierwszym teście, ich zadanie byłoby o wiele łatwiejsze. Obie poprawki byłyby bardziej rozdzielone w czasie i łatwiejsze do wykonania. Ale starszaki zawsze przychodziły do niego dopiero wtedy, gdy zdarzały się prawdziwe kłopoty. Gdy niemal było już za późno. – Oszukując dwa razy tę samą osobę, zwiększam ryzyko, że nauczyciel coś zauważy, a na całą operację pozostały nam tylko dwa miesiące. Potem kończy się semestr i będzie za późno. Obie próby – podkreślił to słowo, by zrozumieli ryzyko – będą musiały być przeprowadzone kilka tygodni po sobie. – Rozumiem, że to będzie kosztowało. – Dwie oceny u tego samego nauczyciela to ryzykowna praca. Jeśli wpadnę, stracę interes na cały miesiąc, i to przed zaliczeniami… – Po prostu podaj cenę. Zem wciąż milczał, lecz było oczywiste, kto kieruje rozmową. Robił to tak sprawnie i tak subtelnie, że choć słowa wydobywały się z innych warg, Arto miał wrażenie, że to Zem je powiedział. Lekka dezaprobata na słowa Chasa, przymknięcie oczu na wyjaśnienia trudności, zachęcające kiwnięcie głową przy p ytaniu o cenę – wszystkie te gesty koncentrowały uwagę Arto na jego twarzy, nie na osobie, która mówiła w jego imieniu. – Wiem, że macie moduł automatycznej korekcji błędów – zwrócił się do Zema. Wspomniał Rejkerta, jak walczy sam ze sobą, by nie skulić się za nim ze strachu. – M oi jajcogłowi twierdzą, że nie jest szczególnie skomplikowany. Poprawię dwa stopnie, jeśli dorzucicie nowy program skanujący zamki magnetyczne i dwutygodniowy protektorat… – Na kosmos, dam ci zaraz protektorat, ty zapchlony korektorze! – Chas nie wytrzymał. Postawa Arto wyraźnie działała mu na nerwy. Zacisnął pięści i zrobił krok do przodu. Arto nawet nie drgnął. Nie dał po sobie poznać, lecz bał się, czy nie przekroczył granicy. Nie był pewien, co dostrzegł w oczach Zema. Coś chyba dostrzegł, tak myślał, jednak instynktownie podzielił uwagę między niego a Chasa. M ógł przegapić sygnał ostrzegawczy, mimo to pozwolił sobie na lekkie wzniesienie brwi. Spojrzał na Chasa, potem znów na Zema, milcząco pytając, czy przyszli tu w interesach, czy zwabili ich by pobić i odejść. Zem uciszył starszaka gestem dłoni. Chas, speszony i zły, cofnął się ze spuszczoną głową. – M ogę wiedzieć, po co wam nasz protektorat? – spytał Zem. Głos miał równie spokojny co stanowczy. – Słyszałem, że Smok nie korzysta z pomocy starszaków.

146

– Potrzebuję ochrony dla grupy, tak samo jak skanera – Arto uznał, że powinien nieco spuścić z tonu. – Za kilka rozjaśnień wyprawiamy się do magazynów. Jeśli potrzebujecie towaru, chętnie go dla was zdobędziemy, ale te trzy rzeczy są nam potrzebne. Nikt nie ma tak wielu udanych popraw jak my. W razie wpadki winę bierzemy na siebie i powtarzamy próbę innymi metodami. Inni znają tylko jedną metodę – dodał neutralnym, informującym tonem. – Ja znam je wszystkie. A tej najważniejszej nie zna nikt inny. Potrzebujemy tego wszystkiego, pomyślał. Zdobywanie zapasów to igranie z dorosłymi, bardzo trudne i na poważnie. Jeśli potem Gwiezdna Flara zechce się mścić za wymuszenie protektoratu, to trudno. Gdy zdobędziemy dość zapasów, sprzedamy ich część na podatki. Zem przez chwilę rozważał jego propozycję. – Potrzebujemy kilku rzeczy, raczej nietypowych – przyznał w końcu. – M ój zastępca przyśle ci listę oraz opis pojemników, w jakich powinniście ich szukać. To nie jest sprzęt medyczny, tylko elektronika. Ryzyko będzie większe. M usicie też uważać, by niczego nie uszkodzić. – Jak bardzo… nietypowe… są te rzeczy? – Arto ukrył podejrzliwość za oficjalnym tonem pytania. – Nie aż tak jak myślisz. Są po prostu drogie i lepiej zabezpieczone. M ogę wam zaoferować najlepszy skaner, jaki posiadam. Otworzy każdy zamek, nawet blokadę Korpusu, lecz ryzyko będzie wasze. Będziecie mieć protekcję – Arto nie mógł nie zauważyć złości Chasa i gniewu drugiego towarzysza, jednak był zbyt skupiony na Zemie, by poczuć satysfakcję. – Lecz nie dłuższą niż tydzień. Tydzień wystarczy. Tym bardziej, że w zamian dostaną prawdziwy skaner! O takich tylko słyszał. Nikt poniżej ósmej klasy nie miał czegoś takiego. Jednak… To, co proponował Zem było niebezpieczne. Gdyby sam tego nie wiedział, poznałby to po tym, że woli to zlecić im, niż zająć się tym samemu. To była pierwsza taka propozycja, jaką kiedykolwiek otrzymał. Starszaki takie rzeczy załatwiały po swojemu. Wynieść je było równie łatwo jak wszystko inne, ale to były naprawdę drogie rzeczy. M ogły być policzone i zabezpieczone. Dorośli zauważą zniknięcie i zaczną ich szukać. Taka akcja mogła spalić magazyn na bardzo długi czas. Ale za taki interes… – Nie mogę obiecać, że te rzeczy będą w magazynie – stwierdził. – Lecz jeśli tam będą, zdobędziemy je. Jeźdźcy Smoków zawsze dotrzymują słowa. – Tak słyszałem – przyznał Zem. Już tylko to było oznaką pewnego szacunku. – Tylko dlatego przyjmuję twoje warunki, młodszaku. Więc niech tak będzie, mamy interes. Skaner będzie wam potrzebny, przekażemy go jutro rano. M oduł prześlemy, gdy załatwisz pierwszą ocenę i dostarczysz towar. Arto kiwnął głową. Zem wyciągnął rękę, Arto podał swoją. Gdy zatwierdził umowę, nie było już odwrotu. Interesy i układy były podstawą działania szkoły. Nikt nie mógł ich bezkarnie zrywać, nawet szczurze grupy. – Słuchaj go, a zdasz razem z nami – Zem odwrócił się do Chasa. – To tylko młodszak, wiem, lecz wie, co robi. Jest dobrym korektorem, pomógł już wielu innym – rzucił Arto szybkie spojrzenie. – Podobno jego metody są… unikalne. Chas zachwycony nie był, ale wizja trafienia do bandy młodszaków pociągała go jeszcze mniej niż słuchanie innego młodszaka. Niechętnie podszedł do Arto. Był sporo wyższy, lecz to Arto kontrolował sytuację. Wiedział jakich słów używać, by nie drażnić klienta. Przede wszystkim, nie mówić mu po imieniu. Wyszli na zewnątrz. Zem zamknął pomieszczenie i odszedł ze swoim zastępcą, zostawiając ich z Chasem. Rejkert się rozluźnił. Obaj wiedzieli, co robić. – Więc co mam robić, korektorze? – powiedział to z wyraźną pogardą. Z doświadczenia Arto oczekiwał takiego zachowania. Korekcjami, jak wszystkim, co wiązało się z grzebaniem w

147

komputerze, zajmowali się zwykle jajcogłowi, niemniej Chas nie zapomniał, że Arto jest mimo wszystko wojownikiem. Arto uwierzył, że pójdzie mu z nim łatwiej niż zwykle. – Sprawa nie jest prosta – zaczął. – Nie wszystko damy radę załatwić sami. Będziemy potrzebować twojej pomocy. – No jasne, że będziecie – Chas odparł z wyższością. Jak każdy starszak, traktował go z góry. Był starszy o cztery lata i dużo wyższy. Wiedział, że siłą nic nie wskóra; jego pewność siebie została wystawiona na próbę, więc kompensował ją arogancją. Arto puścił to mimo uszu. – Oceny nie można poprawić tak od razu – zaczął wyjaśniać. – To musi trochę potrwać. M oja metoda jest moją tajemnicą, ale to coś więcej, niż włamanie się do komputera. Dorośli łatwo zauważają takie rzeczy. Ja daję gwarancję, że coś takiego się prawie nie zdarzy, ale jeśli ma się powieść, musisz przycisnąć swojego jajcogłowego. Z jego pomocą musisz się trochę poduczyć i gdy ci powiem, musisz pójść do nauczyciela – stale podkreślał słowo „musisz”, tak znienawidzone przez starszaki, by mieć pewność, że Chas zrozumie wagę sytuacji – M usisz spróbować zdać. – Tyle to mogę i bez pomocy takiego żałosnego śmiecia jak ty – warknął poirytowany Chas. – To ma być ta twoja metoda, uczyć się jak jajcogłowy? Czy ja wyglądam jak jeden z nich? Rejkert odchrząknął. M oże i był jajcogłowym, lecz teraz to właśnie młodszak i jajcogłowy decydowali o jego losach. Arto znowu puścił obelgę mimo uszu. – Więc spróbuj – odparł twardo. – Nie chcę, byś zdał. Chcę, byś poszedł zdawać – podkreślił dwa ostatnie słowa. – Wynik się nie liczy. To chyba jasne? Chas kiwnął głową, że rozumie, choć, oczywiście, nie rozumiał. Tacy jak oni byli za głupi. Arto lubił te nieliczne chwile, gdy tacy jak on byli w jego władzy. – Nie jest ważne, co dostaniesz – powtórzył. – Kłopot w tym, że za każdym razem musisz próbować dwa lub trzy razy. Razem sześć prób wszystkiego, w dwa miesiące. Nie możemy próbować zaliczyć tego na jeden raz, bo wszystko się wyda. Jak dostaniesz wiadomość, pójdziesz zdawać z jednego tematu. Nieważne, z którego, wybierz co chcesz, tylko mnie o tym uprzedź. Pójdziesz najpierw raz, potem drugi. Wtedy się spotkamy i powiesz mi jak poszło. M usisz zapamiętać każde słowo nauczyciela. Chas znowu kiwnął głową. Stał, milczał i słuchał; czyli robił dokładnie to, co do niego należało. Arto dobrze wiedział, że i tak nie zdoła zdać, nie samemu. Nie o to chodziło. Próby były po to, by nauczyciel zapamiętał, że próbował zdawać. – Dopiero potem zajmiemy się drugim tematem – ciągnął. – M usisz zrobić tylko dwie rzeczy. Po pierwsze, nie możesz mówić kompletnych bzdur. To bardzo ważne. M usisz przynajmniej dwie lub trzy rzeczy powiedzieć z sensem. Lub napisać, jeśli każe ci zrobić test. – Jakieś konkretne rzeczy? – Chas wreszcie zdobył się na pytanie, które nie robiło z niego durnia. – Wszystko jedno jakie. Sam wybierz. – Da się zrobić – Chas uśmiechnął się do siebie, zadowolony. – A ta druga rzecz? – To proste. M usisz sprawiać wrażenie jakbyś naprawdę się starał. Jakby ci zależało. – To też potrafię, bez problemu – Chas dalej był zadowolony. I bardzo dobrze, pomyślał Arto. M yśl sobie, że wszystko kontrolujesz. – Więc już prawie zdałeś. Daj mi swoją sygnaturę. Gdy przyślę ci termin pierwszego spotkania, pójdziesz umówić się z nauczycielem. Uprzedź mnie, kiedy to się stanie. Pomęcz swojego jajcogłowego. Niech ci wytłumaczy tematy lekcji. Nie musisz ich rozumieć, ważne, abyś mówił o nich z sensem. – Dobra, dobra, rozumiem. Nie liczy się wiedza, liczy się wrażenie. Tylko nie zapominaj, młodszaku. Jak coś pójdzie nie tak… – Chas zacisnął pięść, pokazując swoje pierścienie, po czym odszedł. Nie zamierzał przebywać wśród młodszaków ani sekundy dłużej, niż musiał. Arto wiedział, co wtedy. Ryzyko istniało zawsze. Nawet jego sztuczki czasami zawodziły. Praca była żmudna, wymagająca zaufania, a to przychodziło starszakom z trudem.

148

Na pozór wszystko było proste. Oceny były ukryte w zakodowanych plikach centralnego komputera szkoły, lecz włamanie się, nawet niezauważone, niewiele zmieniało. Nauczyciele wiedzieli, kiedy oceny się nie zgadzają. Po nagłym przepytaniu ucznia wszystko wychodz iło na jaw. Arto znalazł lepszą metodę. M ajstrując przy komputerach odkrył, że oceny znajdują się także w osobistych plikach nauczycieli, skąd za ich poleceniem aktualne oceny i ich p oprawki były przepisywane do centralnego komputera. Po co miał się włamywać, skoro mógł poprawić oceny rękami samych nauczycieli? Wystarczyło ustalić, kiedy nauczyciel przekaz uje je do banku danych. Do plików osobistych włamać się było o wiele łatwiej. Rejkert to potrafił, lecz sama zmiana była równie bezcelowa. Nauczyciel wiedział, gdy ktoś grzebał przy jego plikach. By je wykorzystać, Arto musiał mieć na uwadze coś, co dorośli nazywali czynnikiem ludzkim w syst emie. Konsolę łatwo było oszukać, jednak to nie konsola strzegła poprawności danych, tylko dorosły. To on był celem, to on musiał uwierzyć, że oceny w plikach są tymi, które sam wystawił. Na początek Rejkert cyklicznie zmieniał oceny i przywracał je do pierwotnego stanu. U dorosłych stwarzało to wrażenie, że uczeń nie miał ocen tak złych jak się wydawało. Nad wszystkim czuwał niewielki program, który zapamiętywał, kiedy plik był otwierany, na jak długo i jakie rubryki były wyświetlane. Wszystko po to, by zmiana była zauważalna, lecz nieuświadomiona. Zwykle wystarczył tydzień, by nauczyciel wyrobił sobie bardziej pozytywną opinię o uczniu. Potem uczeń zgłaszał się na poprawki, a program przywracał pierwotne oceny. Teraz naucz yciel pamiętał już dwie rzeczy – chłopiec nie wydawał się być złym uczniem, a do tego próbował poprawić swoje stopnie. Teraz Rejkert trwale zmieniał oceny na lepsze. Dorośli łatwo utrwalali w sobie wrażenie, że uczeń nie był wprawdzie rewelacyjny, lecz wypadł pozytywnie, zaś w razie kłopotów klient pamiętał dość, by podtrzymać to wrażenie. – To dopiero była ostra rozmowa. – Rejkertowi ulżyło dopiero, gdy Chas zniknął mu z oczu. – Ale mi napędziłeś stracha! – Czasami, Rejkert, ze starszakami tak trzeba rozmawiać – odparł, na wpół zamyślony. Nie wiedzieć czemu, przed oczami stanął mu Dael. – To duże ryzyko, ale się opłaciło. – Opłaciło? Oni dadzą nam skaner! – Rejkert ściszył głos do głośnego szeptu. – Prawdziwy skaner, nie jakaś zabawka! Wiesz, co z takim możemy zrobić? M asz pojęcie? – Oczywiście, że mam pojęcie! – ofuknął go Arto. – Nie wiem tylko, czy nie zechcą nam go potem odebrać. Takie rzeczy są bardzo cenne. – M oże to, co chcą w zamian jest dla nich jeszcze cenniejsze? M oże nie chcą ryzykować? Gdy my wpadniemy, oni będą czyści. Arto też o tym pomyślał. A także o kilku innych, znacznie gorszych możliwościach. Gorszych dla nich, bo dla Zema były bez żadnej różnicy. Nie martwił się strażnikami. Nawet jeśli ich złapią – a takiej myśli nawet do siebie nie dopuszczał – nie uwierzyliby, że brali takie rzeczy celowo. Prędzej by uznali, że kradli co popadnie. Gorzej, że złapaliby ich ze skanerem. Nawet Protektorzy byliby tym zainteresowani, no i byłby jeszcze kłopot z samymi dorosłymi. Włamania do magazynu nie da się prosto wytłumaczyć. Lecz potrzebowali zapasów. To było cz ęścią zachowania tajemnicy szkoły. O konsekwencjach wpadki nawet wolał nie myśleć. Pytań, jakie by im wtedy zadano, nie byliby w stanie zbyć byle czym. Szkoła zaroiłaby się od dorosłych, polujących na młodocianych paserów. – Po prostu skupmy się na tym, by wszystko poszło tak jak zawsze – powiedział. – Ty zajmiesz się tym starszakiem, a ja resztą. Dasz sobie radę? – To nic nowego – Rejkert wzruszył ramionami. – M am bieżące hasła do banku danych centralnego komputera. Jeśli nie zdobędę haseł do konsoli tego Dadela, to poszukam ich od środka, w komputerze szkoły. To będzie zwykła, prosta robota. – Żadna robota nie jest zwykła ani prosta. Zawsze jest jakieś ryzyko. Pewność siebie…

149

– Zawsze to powtarzasz. Pamiętam o tym. „Zrób swoje, a ja zrobię swoje”, dał do zrozumienia Rejkert. Wiedział, że kapitana się nie poucza, lecz Arto często puszczał takie drobiazgi mimo uszu. – Zajmij się komputerem. Jak spotkasz Żimmiego, powiedz mu, że poszedłem zawiadomić mrówki o nowej robocie. – Pewnie cały czas się zastanawia, czy nie sprali mnie gdzieś w kącie, pomyślał. Rozeszli się. M rówki, jak nazywał Arto młodszaków, którym oferował pomoc w zamian za posłuszeństwo, już nie raz okazywały się przydatne. Czas przypomnieć im o obowiązkach. Będą wiedzieli do kogo pójść i co robić. Wszystko po to, by Chas wyglądał na dobrego ucznia, który nie zasługuje na pozostawienie na drugi rok. Arto odszukał w pamięci słowo pasujące do tego, co robił. Hipokryzja. Otrząsnął się z takich myśli. Tego rozjaśnienia czekało na nich jeszcze kilka spraw do załatwienia. ••• Wlókł się niezgrabnie przez szyb, próbując nadążyć za towarzyszami. Ci wysforowali się już daleko do przodu; czasem tylko ktoś zatrzymywał się na węzłach, wskazując mu drogę i p onaglając do pośpiechu. Tym razem nikt na niego nie czekał, nie było też nowych rozgałęzień. Iwen zrozumiał, że musi być blisko celu. Starał się jak mógł, lecz nie sposób było za nimi nadążyć. Nowy sposób podróżowania po stacji był dla niego równie trudny jak i fascynujący obiecywanymi możliwościami. Przeciskając się przez wentylację można było, teoretycznie, dojść tam, gdzie nie mogliby dotrzeć korytarzami. Teoretycznie, także tam, gdzie dostać się nie powinni. Każdy tunel, wystarczający, by wcisnęło się do niego dziecko – w praktyce każdy, który nie prowadził do prywatnych mieszkań – był im korytarzem. Dorośli nie mogli być tak głupi, by nie dost rzec tak oczywistej luki, zatem i tu musiał istnieć jakiś system zabezpieczeń. Niemniej, po zachowaniu swoich towarzyszy Iwen poznał, że wiedzieli, co robią i nie robią tego po raz pierwszy. Wiedzieli jak sobie radzić, którędy przejść, co im wolno a co nie. Niełatwo było tu wejść, lecz będąc w środku… Póki co, pełne możliwości były poza jego zasięgiem. Poruszał się tak niemiłosiernie wolno, że nikt nie chciał czołgać się za nim. M ało kto mógł wytrzymać tak powolne tempo bez rz ucania docinków. Jego nieporadności nie tłumaczył brak odpowiedniego ubrania – strój kompensacyjny nie miał tak pomocnym innym chłopcom naszywek, lecz nie ślizgał się aż tak, by uniemożliwić mu szybkie poruszanie się. Póki mógł, obserwował ruchy swoich towarzyszy, próbując ich naśladować. Zginali ręce w łokciach naprzemiennie z kolanami, zapierali się nimi o dno szyby i podciągali ciało do przodu, wyginając je na boki idealnie zgranymi, pły nnymi ruchami kończyn, niczym jaszczurki – równie zwinnie, cicho i szybko. Iwen szybko przekonał się, że bez właściwej synchronizacji kończyn taki sposób czołgania się jest gorzej niż bezużyteczny. Poprzestał na swoim własnym, przypominającym bardziej psa w wąskim tunelu – metoda może i mało wydajna, lecz przynajmniej poruszał się do przodu. Czołgając się monotonnie do przodu przez ciemny szyb, zastanawiał się, jak wykorzystać nową wiedzę do rozwiązania swojego problemu. Przeczucie go nie myliło. Starszak wrócił. Pojawiał się coraz częściej; bił go, za każdym razem trochę mocniej. Bywał już w takich kłopotach i z początku wierzył, że starszakowi kiedyś to się znudzi, lecz dziś powoli zaczął rozumieć, że ten raz może nie być taki jak inne. Nawet jego niedawni wrogowie, Rajza i Sochn, omijali go z daleka, jakby rozumieli, że teraz jest jego łupem. Bał się rozejrzeć wychodząc na przerwę, by nie zobaczyć tej twarzy – chłodnej, wyczekującej na chwilę samotności, której imienia nawet nie znał, bojąc się zapytać, by nikomu niczego nie zdradzić. Na początku był na niej chociaż gniew, chociaż jakieś emocje; teraz widział tylko chłód i zawziętość. Czasem przechodził obok, niby niedbale, lecz wiedział, że robi to celowo.

150

Tylko Iwen wiedział, że niezdarność w czołganiu się po części zawdzięcza otrzymanym dziś razom. M ógł skrywać ból, jednak i tak odczuwał go przy każdy m ruchu. M ajacząca w oddali, odsłonięta jasna plama podpowiedziała mu, że koniec drogi jest już blisko i że tylko on wciąż tkwi w tunelu. Dotarł do wylotu i zeskoczył na leżącą dwa metry niżej hałdę plastikowych odpadków, czując jak zapada się lekko pod jego stopami. Kilkanaście metrów dalej towarzysze otoczyli kapitana luźnym pierścieniem, wysłuchując jego poleceń. Podszedł do nich. Nikt się nie obejrzał, nawet Arto ledwie spojrzał na spóźnialskiego, kont ynuując wydawanie rozkazów. Był dla nich wart tyle, co powietrze. – Dziś zbieramy dla siebie – mówił. – Spróbujcie znaleźć jakąś konsolę ze sprawnym ekranem. Potrzebujemy części na wymianę, ale przyda się wszystko, co ma wartość. Obserwat orami będziemy ja, Kerell i Dert. Inne grupy twierdzą, że odzyskiwacze są ostatnio spokojni, ale to nie znaczy, że macie przestać na siebie uważać. – Odzyskiwacze? – spytał szeptem najbliższego chłopca. – To jakieś maszyny? – To ludzie, głuptasie – chłopiec również odparł szeptem. – Dorośli, bardzo niebezpieczni. Niezbyt zręczni, powolni i mało spostrzegawczy, ale bardzo silni. To ich teren. Wiedzą, jak nas podejść. M iej oczy i uszy szeroko otwarte. Wspaniale. Kolejni chętni by go okraść. Iwen spojrzał na pobliską hałdę, w większości złoż oną z korpusów dużych maszyn. M ogli to sobie nazywać pozyskiwaniem, nazwa nie zmieniała faktu – zamiast treningu będą się dziś grzebać w śmieciach. Szczęśliwie zapach odpadków był słabo wyczuwalny, o wiele mniej intensywny od tego, czego by oczekiwał po takim miejscu. Nie miał wątpliwości, grupa nie była tu po raz pierwszy. Kapitan wskazał podgrupom rejony do przeszukania, wybierając najbardziej obiecujące, świeże hałdy. Chłopcy wiedzieli, kto z kim pracuje. Każdy był przydzielony do jednego z jajcogłowych. Każdy, z wyjątkiem Iwena. – A ja? – zapytał, gdy Arto skończył. – Co mam robić? – Naucz go, Rejkert – kapitan rzucił krótko. Odwrócił się i ruszył w stronę jednej z hałd. – Spróbuj znaleźć coś użytecznego – powiedział Rejkert. – Jak ci się uda, przynieś to do Ubera. On to oceni. Zacznij tam – wskazał palcem – gdzie leżą świeże rupiecie i nieruszane maszyny. Jak znajdziemy taką przed dorosłymi, zawsze się obłowimy. Pamiętaj, Nowy. Przede wszystkim musisz uważać na siebie. Tu bardzo łatwo o wypadek. Iwen poczuł niezadowolenie, że otrzymał instrukcje od jajcogłowego, nawet jeśli był tym najważniejszym jajcogłowym w grupie. Kapitan nie musiał na to pozwalać. Kolejna reakcja typowego wojownika, uświadomił sobie. Sami byli winni jego niechęci, niemniej pożałował tego, co poczuł. Przecież to tylko Uber. Rejkert może być inny. Rozejrzał się dookoła. Oświetlone bladym blaskiem sufitowych lamp, ogromne, wielometrowe hałdy wypełniały niemal całe pomieszczenie. Gdyby nie widział tego na własne oczy, nie uwierzyłby, że na stacji istnieją tak wielkie pomiesz czenia. Gdyby było puste, można by nawet zagrać w rakietopiłkę – inaczej piłkę rakietową. Przy sztucznym ciążeniu byłoby to nawet łatwe. Wystarczyłby ekran, by zawodnicy czuli się jak w kosmosie. – Co się dzieje z tym wszystkim? – spytał. – Te śmieci muszą gdzieś iść. – To poczekalnia. Dorośli zbierają tu odpadki do rozkładu. Biochemiczna dekompozycja, tak się to nazywa. Gdy pokój się napełni, automaty segregują wszystko i rozsyłają do mniejszych pomieszczeń, a gdy one się napełnią, wysyłają je na dół. – Na Ziemię? – Przecież mówię! Na stacji nie ma miejsca na zbiorniki, a w procesie rozdzielania frakcji prawdziwa grawitacja jest lepsza niż sztuczne ciążenie. Nie takie magnetyczne, lecz takie jak w wirówkach na farmach orbitalnych, w których oczyszczają żywność z płynu hodowlanego. Na dole bakterie i nanoboty rozkładają takie śmieci na mieszankę cząsteczek, monomerów, z których powstają nowe rzeczy. Depolimeryzacja i repolimeryzacja, oto cały recykling. Odzysk jest zupełny. Nie marnuje się ani gram materii.

151

M ówił niemal jak dorosły. Jajcogłowi naprawdę znali się na rzeczy. Dlatego że musieli, czy może lubili wiedzieć? Zapamiętał, że Rejkert, w przeciwieństwie do Ubera, chętnie wszystko objaśniał. M oże jajcogłowi nie byli tacy za jakich ich z początku wziął. Odwrócił się, słysząc głośne stuknięcie. Jeden z wojowników podniósł kawałek twardego, ciężkiego plastiku i z wyraźną złością cisnął go o ścianę. Iwen poszukał wzrokiem obiektu ataku. Nie od razu dostrzegł wiszący pod sufitem niewielki czujnik. Chłopiec niespecjalnie przykładał się do celowania, próbując raczej wyładować swoją nagłą, niezrozumiałą agresję, niż trafić w urządzenie, które, sądząc po śladach pęknięć, już od dawna przestało pełnić swoją funkcję. Za którymś razem pocisk sięgnął celu. Czujnik przekrzywił się; coś wypadło z wnętrza obudowy. Jeden z chłopców podszedł tam i zaczął tego szukać. Jeśli wciąż były tu jakieś działające czujniki, na pewno nie w pobliżu tego miejsca. – Nie przejmuj się – przechodzący obok Kerell klepnął go po ramieniu. – M oże to i śmieci, ale co dla jednego jest śmieciem, dla drugiego jest skarbem. Dzięki nim nie musimy tak cz ęsto chodzić do magazynu. Iwen obejrzał się za nim. Nim odszedł, Kerell przekrzywił głowę i kiwnął w stronę hałdy. Spojrzał tam. M iał rację, na swój sposób. – Trafia tu tylko plastik? – spytał. – Odpadki organiczne są zbierane i przetwarzane osobno – odpowiedział Rejkert. – Robią z nich pożywki do farm. – M am szukać tylko czegoś, co się wam przyda? – Czegokolwiek, co jest coś warte, Nowy. Niektóre przydają się nam, resztę sprzedajemy tym, którzy wiedzą, co z nimi zrobić. Czasem, gdy coś jest potrzebne, a niełatwo to znaleźć, kupujemy to od odzyskiwaczy, ale tu lepiej na nich nie wpadać. Iwen już słyszał od Orfiusa, że pozyskiwanie bywa niebezpieczne. Nie wiedział tylko, na czym polega zagrożenie. To tylko śmietnik. Co mogło się stać? – Co właściwie robią ci odzyskiwacze? – To co my. Nie przepadają za konkurencją. Są tak biedni, że rozbierają na części wszystko, co tu trafia i sprzedają, byle coś zarobić. Jak taki cię złapie, zabierze wszystko co masz. Policja ci nie pomoże, Nowy. Nas nie powinno tu być. – Ich też – zauważył. – Oni płacą strażnikom część tego, co zarobią. Szczególnie cenne dla odzyskiwaczy są nasze identyfikatory, nawet jeśli są puste. Sprzedają je przestępcom i Podziemiu. Iwen poczuł w brzuchu ukłucie niepokoju. Dziecięcy identyfikator pozostawał w ścisłej relacji z lokalizatorem. By się mógł komuś przydać, lokalizator musiałby przestać odpowiadać. Nie wątpił, że jego uciszenie nie kończyło się dla właściciela najlepiej. Podzieleni na grupy myszkowali w śmieciach. Rozrzucali je, odkrywając przy tym niejedno szczurze gniazdo. Iwen brzydził się ich. Wciąż pamiętał ukąszenie jednego z nich, gdy był mały, lecz na innych dzieciach gryzonie zdawały się nie robić wielkiego wrażenia. Niektórzy porzucali poszukiwania na parę minut i zabierali się za ich ściganie, kopiąc je czasem jak piłkę i śmiejąc z ich pisków. Wszystko, co wyszukali znosili do jajcogłowych. To oni oceniali wartość każdego przedmiotu, decydując, czy warto go zabierać. Jako jedyni nosili plecaki, do których pakowali najbardziej obiecującą zdobycz, by potem sprawdzić jej użyteczność. W wolnych chwilach przebierali ją dokładniej, odrzucając te części, które przy bliższej ocenie okazywały się uszkodzone. Znali się na tym doskonale. Rozpoznawali części, których Iwen nigdy na oczy nie widział, lecz wojownicy nie zawsze zgadzali się z ich werdyktem. – To zwykły śmieć! – A ja ci mówię, że to jest coś warte! To był Żimmy. Kłócił się z Lienem, jajcogłowym, do którego był przydzielony. Głos Liena był dziwnie stanowczy, co zwróciło uwagę Iwena.

152

Wyprostował się i odwrócił. Stali kilka metrów od niego. Iwen rozpoznał tak surowo oceniony przedmiot. Znaleziona przez Żimmiego część wyglądała bardzo atrakcyjnie, wręcz niezwykle. Niczym artefakt obcych, pozbawiona ostrych krawędzi, zwijała się posplatanymi ze sobą spiralami i pierścieniami, wybijała wyrostkami na różne strony, pozbawiona jakiejkolwiek osi symetrii. Lecz wygląd był mylący. Iwen znał ten element i wiedział, że nie przedstawia sobą wielkiej wartości. Żimmy nie dawał się o tym przekonać. – Chyba mówię, że to zwykły śmieć, nie? – Lien był wyraźnie zdenerwowany krytykowaniem swojej wiedzy i umiejętności. – To rezonator pola, chwytasz? W środku nie ma niczego ciekawego. W dodatku jest uszkodzony. Żimmy sapnął i odwrócił się, by odejść, podrzucając i łapiąc znaleziony przedmiot. Przeszedł kilka metrów, zamachnął się jakby chciał go wyrzucić, lecz zamiast tego odwrócił się i cisnął nim, starannie mierząc w łydkę Liena. Jeden z wyrostków przebił spodnie i utkwił w nodze niczym rzep. Lien syknął z bólu i opadł na kolano. – Ej, Żimmy! – dobiegł ich głos Arto. Kapitan stał na jednej z najwyższych hałd w okolicy, obserwując całe zdarzenie. – Znajdź coś lepszego. Jeśli mówi: „nie”, to znaczy, że „nie”. Od tego jest. – On zawsze mówi: „nie”! – odparł poirytowany Żimmy. – Nie jego wina, że masz pecha. Nie robisz tego dla sławy. Zostaw go i wracaj do szukania. – Przepraszam, wszystkowiedzący jajcogłowcu – nim odszedł, wargi Żimmiego ułożyły się w lekki, ironiczny uśmieszek. Lien potoczył za nim złym spojrzeniem. Ostrożnie wyciągnął z nogi wbity przedmiot, podwinął nogawkę i zajął się zranieniem. Iwen już odkrył, że nie był jedyną osobą w grupie, za którą Żimmy nie przepadał. Nie lubił mądrzejszych czy zręczniejszych od siebie, gardził niższymi i słabszymi. Jeśli na tym miało polegać jego starszactwo, to znajomość z nim musiała być trudna. Spojrzał na kapitana, licząc, że zrobi coś więcej, lecz Arto już zapomniał o całej sprawie. Wraz z Kerellem i Dertem nie zajmował się przekopywaniem przez odpadki. Każdy z nich stał na szczycie innej hałdy, każdy z innej strony penetrowanej przez grupę doliny. Obserw owali okolicę i swoich zbieraczy. Towarzysząca temu czujność wiele mówiła o potencjalnym zagrożeniu. Starając się o tym nie myśleć, Iwen rozejrzał się za czymś, czym mógłby się zająć. Kilka metrów dalej zauważył dziurę w stoku hałdy. Korpus sporej maszyny wystawał częściowo ze zwałów otaczających ją zewsząd odpadków, tworząc jaskinię wystarczająco dużą, by mógł się do niej wcisnąć. Wyglądała obiecująco, mimo to nikt się nią nie zainteresował. Szukał czegoś, co zwróci ich uwagę i potwierdzi jego spostrzegawczość. Jaskinia z obudowy maszyny była znakomitą okazją. Rozebrał w swoim życiu niejedno urządzenie. Wiedział, że większość części jest standaryzowana. Znał się trochę na podzespołach – nie tak dobrze jak jajcogłowi, lecz o kosmos lepiej niż wojownicy. Dość, by wydłubać coś cennego z wnętrza takiego wraku. Kucnął przy wejściu. Spróbował potrząsnąć krawędzią korpusu, sprawdzając jego stabilność. Trzymał się mocno, niemniej wślizgując się do środka zachował ostrożność, starając się nie naruszyć równowagi. Wnętrze obudowy tonęło w półmroku. Blade światło z zewnątrz z początku zdało mu się niewystarczające, lecz po kilku minutach macania na ślepo zaczął dostrzegać kontury wewnętrznego szkieletu. Zabrał się za szukanie centralnej jednostki sterującej, sieci wewnętrznych przekaźników, łączy do sieci zewnętrznej i innych wartościowych drobiazgów. Każde urządzenie o takich rozmiarach zawierało w swoim wnętrzu sieć komunikujących się ze sobą podzespołów oraz organizujące ich pracę układy sztucznej inteligencji – o wiele cenniejsze niż proste elementy, znane z przedmiotów codziennego użytku. Wydłubał kilka drobnych elementów z okolicy wejścia, ostrożnie obrócił się na plecy i wsunął głębiej, wypatrując panelu kontrolnego. Nie spodziewał się znaleźć procesora – te posiadała jedynie sieć. Wszystkie inne urządzenia kontrolowane były przez mikroprocesory – pro-

153

ste układy logiczne – lub bezpośrednio przez zdalne łącze do sieci. Wzrokiem odszukał niewielką skrzyneczkę z mózgiem urządzenia, jego motem oraz szeregiem modułów pamięci. Przysunął się bliżej i zaczął je wydłubywać, zaczynając od tych najcenniejszych. Pracował tak kilka minut, gdy coś chwyciło go za kostki u nóg i wyciągnęło na zewnątrz. Serce momentalnie podeszło mu do gardła. Odzyskiwacz! – pomyślał, lecz to był tylko Bebre. – Nowy, czy próżnia mózg ci wyssała? – spytał z gniewem. – Nie masz się gdzie pchać? Życie ci niemiłe? Chcesz żeby cię zgniotło? – Spokojnie! Sprawdziłem, mocno się trzyma – Iwen puknął palcem w ściankę korpusu. Klęknął i wyprostował palce lewej dłoni. – Widzisz? To znalazłem w środku. Jednostka centralna, moduły pamięci, przekaźniki… Na pewno warte więcej niż te wasze drobiazgi – wskazał kciukiem za siebie. – To miejsce aż się prosi, by je oczyścić! – Połowa pewnie dobrze wysmażona. Z takich dużych pudeł dorośli sami wymontowywują wszystko, co cenne, zanim je wywalą. – Wymontowują – poprawił odruchowo. Bebre łypnął na niego z irytacją. – A ty co, w nauczyciela się bawisz czy w jajcogłowego? – Przepraszam. Bebre mógł mieć rację, lecz Iwen nie wierzył, by spaliło się wszystko na raz. Przed nim nikt nie grzebał w korpusie. Większość z tych rzeczy musiała być sprawna. Już miał mu o tym powiedzieć, gdy poczuł wstrząsy. Najpierw lekkie, potem coraz mocniejsze. M ógł przysiąc, że całe wysypisko zaczęło podskakiwać jak na tańcach. Wstrząsom towarzyszył szum i huk. Dochodził gdzieś z bliska, lecz był zbyt głośny, by Iwenowi udało się go zlokalizować. – Chodź! – Bebre złapał go za rękę i szarpnięciem postawił na nogi. Leżące luzem śmieci jedne po drugim poczęły zsuwać się po stoku hałdy. W dół ruszyła niewielka lawina lekkiego plastiku. Kilka małych przedmiotów odbiło się od nierówności hałdy, rozlatując się dookoła. Odbiegli kilkanaście metrów. Kilka sekund później wszystko się uspokoiło, tylko gdzieniegdzie odpadki wciąż zsuwały się powoli w dół. Inni zbieracze także uciekli w stronę środka dolinki. Iwen rozwarł zaciśniętą odruchowo lewą dłoń. Niczego nie zgubił. Bebre uniósł rękę, wskazując coś nad ich głowami. Kilka metrów pod sufitem, cicho bucząc induktorami, majestatycznie płynął przemysłowy kontener na odpadki, mieszczący do kilku ton złomu. Dolna klapa zamykała się powoli, wracając do pierwotnego położenia. Gdy znikał za hałdą, Iwen usłyszał szczęk magnetycznych zatrzasków. – Nowa dostawa – podsumował Bebre. – Takie rzeczy się tu zdarzają cały czas. – Gdzieś blisko – zauważył Iwen. – M oże tam coś znajdziemy. – Dlatego się przenosimy – przytaknął Bebre. – Prawdziwy dar losu! M usimy zdążyć nim… Z tyłu, dokładnie zza ich pleców, dobiegł ich zgrzyt giętego plastiku i łoskot osuwających się śmieci. Odwrócili się. Obudowa maszy ny, w której siedział ledwie dwie minuty temu, leżała przygnieciona obsuniętym stokiem hałdy, spłaszczona jej ciężarem niemal na kartkę. – Oto dlaczego nie włazimy do każdej dziury, nieważne co jest w środku – powiedział Bebre. – Pomyśl, co by z tobą było, gdybyś wciąż tam był. Nigdy nie wiesz, kiedy co się obsunie. – Ale… – spojrzał na garść zdobytych podzespołów. Bebre pokręcił głową. – Przez coś takiego możesz tu zostać na dobre, ale jak chcesz. Jeśli uważasz, że garść elektroniki jest tego warta, to możesz próbować dalej. To twoje życie. Bebre miał rację. To niebezpieczna zabawa. Było warto, uznał, spoglądając na sprasowaną obudowę, lecz nie zamierzał tego powtarzać. Pozwolił sobie raz, tylko przez ignorancję. Uber przyjął zdobycz w milczeniu, choć kiwnięciem głowy potwierdził swoje uznanie. Wśród kolekcji przetworników, filtrów, prostych przekaźników i modułów zasilania układy logiczne były nie lada trofeum – o ile były sprawne. Całą grupą pośpiesznie przeszli do miejsca nowego zrzutu, gdzie czekały ich świeże, nietknięte przez nikogo części urządzeń. M iejsce było inne, inne było też zachowanie się grupy.

154

Wszyscy gorączkowo zbierali wszystko, co wpadło im w ręce bez dokładnego oglądania. Nawet obserwatorzy byli jacyś nerwowi. – Pośpiesz się! – popędził go Orfius. – Bierz, co ci się nawinie. Długo tu nie zostaniemy. Towar przejrzymy później. Znajdziesz coś ciekawego, to bierz i szukaj następnego. Nie pytał, o co chodzi. Pośpiech musiał mieć swoje uzasadnienie. Nie minęło wiele, nim przekonał się, jaka jest tego przyczyna. Grupa rozsypała się po hałdzie, starając się jak najszybciej przeszukać jak największy obszar. Jak oni, Iwen pełzł niemal na czworakach, zajęty napychaniem kieszeni każdym wartym tego obiektem. Udzieliła mu się gorączka grupy; nie spostrzegł jak i kiedy znalazł się na krawędzi doliny, nie zauważył niczego aż do chwili, gdy coś rzuciło się na niego znienacka. Napaść była zbyt szybka, nie zdołał zareagować. Czyjeś ramię mocno pochwyciło go za ramiona i poderwało w górę, inne otoczyło szyję, ściskając do utraty tchu. Za późno zrozumiał gorączkę poszukiwań. Ktoś wepchnął mu do ust cuchnącą szmatę, by chwilę potem założyć nelsona, blokując ramiona i naciskając na kark. Nie zdołał nawet zawołać po pomoc, lecz nie musiał. Obserwatorzy wciąż czuwali. W jego stronę poleciały kawałki plastiku. Jeden trafił go w cz oło – był ciężki, uderzenie niemal go zamroczyło – lecz ochrypłe przekleństwa, jakie Iwen usłyszał nad uchem poświadczyły, że większość trafiła we właściwy cel. Uścisk zelżał. Iwen szarpnął się w dół, wysuwając ramiona. Natychmiast rzucił się do ucieczki. Biegnąc, odwrócił się i spojrzał na próbujących go łapać dorosłych – parę zarośniętych, nędznie ubranych i wychudzonych mężczyzn i pomarszczoną kobietę o wściekłym, niemal obłąkanym spojrzeniu, płonącym gniewem i żądzą zemsty za wdarcie się na ich terytorium. Nie taką stację znali na co dzień jej mieszkańcy. – Piegus, uważaj! – usłyszał za sobą. Zrozumiał, że nie on jeden był celem – lecz tylko on nie wiedział jak się zachować i tylko on był aż tak nieuważny. M imo gradu pocisków, napastnicy pobiegli za nim. Choć wystraszony, Iwen nie stracił głowy. Nie biegł długo. Próbował kluczyć między hałdami, gdy nagle coś złapało go za kostkę i mocno pociągnęło za sobą. Krzyknął cicho, padając jak długi twarzą na stos odpadków. Coś – lub ktoś – wciągało go za stertę śmieci. Bezskutecznie próbował kurczowo uchwycić palcami cokolwiek, co by go zatrzymało. Z naderwanym paznokciem, czując jak coś ostrego rozcina opuszkę jego palca, przestał robić za rozgarniarkę – i wtedy się zatrzymał. Uniósł się na rękach, próbując przewrócić się na plecy. Jego głowa natychmiast została na powrót przygnieciona do śmieci. Zaraz potem coś przywaliło całe jego ciało. – Siedź cicho! – rozkazało mu ciche syknięcie. – Nie ruszaj się! M ając brodę przyciśniętą do zgniecionego pudła, policzek oparty o szorstką plastikową płytę i nos rozpłaszczony na kawałku sztywnej, utrudniającej oddychanie grubej folii uniósł oczy, by spojrzeć na osobę, która przygniatała go do ziemi – czy jakkolwiek by to nazwał. Oddychając najciszej jak potrafił, mimo przyspieszonego oddechu, Dert obserwował miejsce, w którym przechwycił kolegę. Piersią niemal wgniatał głowę Iwena w podłoże, trzymając ręce na jego ramionach. Jego ściągnięta napięciem twarz i skupione spojrzenie przypominały sokoła – jeden z nielicznych gatunków, który na Ziemi wciąż miał się dobrze – chwilę przed atakiem na zwierzynę. Jeden z nich, którego widział Iwen, gdy zaczajony na jaskółkę, zaatakował z parapetu okna, wyglądał dokładnie jak on – kłębek zmysłów, gotowy pociągnąć ciało do działania. Tym razem nie do ataku, lecz do ucieczki. Leżeli tak ledwie chwilę – Dert, gotowy poderwać Iwena i ciągnąc go dalej, Iwen – z zaciśniętym gardłem gotowy dać się wlec jak najdalej stąd, obaj nieruchomi, choć zdyszani – gdy szelest roztrącanych śmieci oznajmił nadejście pogoni. Dorośli mignęli w wyrwie między kopcami, cisi i zwinni niczym projekcja. Gdy znikli, Dert uniósł wysoko głowę i znieruchomiał, milczący niczym posąg. Nozdrzami zdawał się węszyć towarzyszący napastnikom smród, o wiele intensywniejszy od aromatów wysypiska. Trwali tak, oddychając tak ostrożnie

155

jak tylko byli w stanie, póki nie upewnili się, że tamci byli już daleko. Byli bezpieczni – na razie. M inęły minuty nim czujność Derta zaczęła opadać. Wreszcie poruszył się. Nacisk na ciało Iwena zelżał. Dert klepnął go w ramię, dając znać, że może wstać. Iwen uniósł głowę i odetchnął. – Dzięki – wysapał. – M ogli mnie złapać. – A mogli – odpowiedział z powagą Dert. Nagana w jego głosie była aż naz byt czytelna. – Co z tobą? Snujesz się jak załamana beksa w potrzebie. Na wysypisku ciała znikają na dobre, bez śladu. Nawet pluskwa nie pomoże. Z takiego jednego, co dał się złapać po kilku rozjaśnieniach znaleziono tylko podgniłą rękę, uciętą przy barku, z pluskwą w środku. Reszty ciała nikt już nigdy nie zobaczył. I to nie jest kolejna, szkolna bajka dla młodszaków – dodał surowo. Iwen wzdrygnął się, klękając. Przycisnął ręce do piersi. Nie byłby pierwszym, który straciłby na wysypisku życie, ledwie za garść części z odzysku, wartą może kilka impulsów – cenę średniego obiadu. Sądząc po wyglądzie trójki odzyskiwaczy, dawno nie widzieli żadnego na oczy. Nawet tyle nie był tu wart, a jednak uczniowie przychodzili tu, mimo niebezpieczeństwa. Chociaż, przypomniał sobie zachowanie Derta, dla nich to może nie być tak wielkie ryzyko. Dert nie stracił głowy nawet na nanosekundę. – Będę pamiętał – zapewnił gorąco – Dzięki i przepraszam. – Gdybym pozwolił ci zniknąć, wszyscy mieliby kłopoty – drugi zastępca uśmiechnął się z wyższością. – Nie zapominaj. Jesteś Nowy. Jak mógłbym, pomyślał. Obiecał sobie solennie, że nigdy więcej nie pozostanie sam w takim miejscu. Syknął cicho, sprawdzając jak mocno trzyma się resztka paznokcia, po czym oblizał krwawiący palec. Dert odszedł w stronę jednej z hałd. Odruchowo Iwen ruszył za nim, zauważając przy tym, że nie idą do miejsca, w którym jeszcze nie tak dawno grupa szabrowała odpadki. Kilka zakrętów między hałdami i już byli razem z towarzyszami. – Zaraza, Nowy! – Kerell wyrósł przed nim jak spod śmieci, a może to Iwen wciąż był w szoku i nie zauważył jego nadejścia. – M ówiliśmy ci byś uważał! Ależ z ciebie nowy! – Zapomnieliście dodać, że mam aż tak bardzo uważać – odparł. – To nie oczywiste? M yślisz, że byłoby dla nich problemem by skręcić ci kark, gdyby znaleźli przy tobie coś cennego? Iwen wzruszył ramionami. Kerell machnął ręką i odszedł. Wzrok Iwena napotkał twarde i surowe spojrzenie kapitana. Tylko on tak potrafił – nic nie mówił, nie pokręcił nawet głową, lecz to było zbędne. Wyraz jego oczu sam w sobie był lepszą naganą niż słowa. Od miejsca wpadki Iwena oddzielał ich szereg hałd. Na szczycie najbliższej i zarazem największej z nich rozpłaszczyło się kilku wojowników. Ostrożnie wychylając się przez krawędź, obserwowali wysypisko po drugiej stronie. Najciszej jak mógł, Iwen zaczął wspinać się w ich kierunku, a mimo to aż trzech odwróciło głowy, przykładając palce do ust. Zdwajając wysiłek – i energię – doczołgał się do nich niemal na opuszkach palców i czubkach stóp. Uniósł głowę i wyjrzał na drugą stronę. Teren roił się od odzyskiwaczy, zażarcie prz eszukujących resztki i równie zażarcie bijących się o co cenniejsze znaleziska. Prawdziwe szczury wysypiska. Pośpiech jego towarzyszy był jak najbardziej uzasadniony. Tak samo jak ryzyko, sądząc po tym, co udało mu się upchać po kieszeniach. Część pogubił podczas ucieczki, lecz reszta została. Jeśli taki wypad był niebezpieczny, to wolał nie myśleć jak w ygląda wyprawa do magazynów, o której ostatnio tak często rozmawiali wojownicy. Jednak nawet wysypisko budziło w nim mniej strachu niż myśl o tym, co następnym razem zrobi z nim starszak. Nie potrafił zapomnieć jego oczu.

156

Kolonie i Układ – Panowie, tak dalej być nie może – twardo, stanowczo oświadczył Wilan, starając się, by nie zabrzmiało to groźnie. Byli zgranym zespołem; przez myśl mu nie przyszło zamienić woli współpracy na żołnierską dyscyplinę. M ógłby, lecz po co? – Panowie i panie – poprawił go kobiecy głos Susumi. Zawsze zapominał, a ona zawsze go poprawiała. Nie zapomniał, co powiedziała na temat strażnika, który próbował go przesłuchać. Nie bała się mówić tego, co myśli, nieważne czy zainteresowany to słyszał, czy nie. Przelotnie zast anowił się jak może wyglądać ich dom i jak Susumi daje sobie z nim radę. Jej mąż także pracował. Był strażnikiem przy magazynie; łącznie mieli całkiem niezłe zarobki – oraz dwójkę dzieci. Poczuł dziwne ciepło, gdy pomyślał, że nie tylko było ich stać na dwójkę, lecz także na życie w dobrych warunkach. Nie byli tak majętni jak Wilan, za to nie wiązała ich ulga. Widział w tym także wadę. W jego czasach matka w domu była niemal standardem. Czy dlatego, mimo ciężkich warunków życia i twardego prawa, społeczeństwo było spokojniejsze niż w czasach, gdy ludziom żyło się lepiej? Otrząsnął się z tych myśli. Od zawsze przyprawiały go najwyżej o niepokój, nie dając żadnych odpowiedzi w zamian. Siedzieli w małym lokalu, znajdującym się w połowie drogi między pasażerskim dokiem sekcji a stocznią. Odwiedzali go zarówno zmęczeni pracą pracownicy, jak i zabijający swój czas koloniści, oczekujący na przeładunek statku. Ich hotele były stąd o rzut skafandrem. Za dnia lokal świecił pustkami, zapełniał się dopiero pod wieczór, jak teraz. Pomyślał jak dawno tu nie był, zbyt zajęty statkiem, by mieć czas choćby na tę odrobinę odprężenia. Panował przyjemny półmrok. Gdzieś w tle płynęła cicha muzyka, z tych nowoczesnych, ostatnio modnych kawałków, niedrażniąca uszu, ale i nieusypiająca. Godzina była dość późna i gości nie było wielu. Ci, którzy zostali, rozmawiali między sobą cichym, charakterystycznym dla takich miejsc głosem, w godzinach szczytu wypełniającym lokal szmerem nieodróżnialnych, krzyżujących się dialogów. Automaty kręciły się jedynie sporadycznie. Rzadko kto zamawiał coś ponad torebkę napoju, którą potem wysy sał powoli, w zamyśleniu, niemal z rytualnym namaszczeniem, zdawkowo prowadząc nic nie znaczące pogawędki z towarzyszami. Nic specjalnego. Robili to samo, tylko że ich było więcej i ich rozmowa miała swój cel. Zebrali się w piętnastu – najważniejsi pracownicy poszczególnych podzespołów. Zsunęli razem kilka stołów i rozsiedli się dookoła. Wilan nie mógł nie dostrzec, iż choć zaprosił Lerszena, ten się nie zjawił. – Panowie i pani – poprawił się z uśmiechem. – Bomba czy nie, trzeba zabrać się za pracę, na poważnie. To było dawno i nikomu nic się nie stało. Szef zdążył mnie już za to zjechać, jego zdążyli zjechać za to jego przełożeni i teraz wypadałoby, abym ja zrobił z wami to samo – wlepili w niego swoje spojrzenia. – Zagrozić zwolnieniem czy obcięciem pensji. Ale nie jestem szefem. Więc ostrzegam… Nie, uprzedzam. Ci z góry nie są zachwyceni naszą wydajnością. – A kiedyś byli? – burknął ktoś niechętnie. – Nigdy, to prawda. Ale ktoś tam sobie obliczył, że nie wyrobimy się z czasem. I niech mnie wyssie przez śluzę, jeśli to nie jest prawda. Co się z wami dzieje? – rozejrzał się po ich twarzach, zmęczonych tak jak jego. Ale zmęczenie nie miało tu nic do gadania. – Kiedyś pracowaliście jak należy. Kiedyś byliśmy dobrym, zgranym zespołem. A teraz, kiedy nie stoję nad wami tak jak dawniej, wszystko zaczyna się sypać. Podobno jesteście odpowiedzialni. – A nie jesteśmy? – odparł Hemul. – Nie do końca – Wilan spojrzał na niego. – Pamiętasz jak to było z modułami? – A co miało być? Nie dowieźli… – A dlaczego? – Hemul nie powiedział, więc dokończył za niego. – Bo nie zauważyłeś, że się kończą i nie zamówiłeś nowych. Bo nie nalegałeś wystarczająco mocno, by jednak wysłali te

157

moduły zanim nasze się skończyły. Tak, szef czepił się, że siedzę i nic nie robię, ale nie jest głupi. Wiedział, dlaczego siedzę. Nie zamierzam się usprawiedliwiać. M ogłem sobie znaleźć inne zajęcie, zrobić coś na jutro czy pojutrze – kilku przytaknęło – ale każdy z nas powinien myśleć z wyprzedzeniem. Wilan czuł się jak hipokryta. Sam nie przykładał się do pracy tak jak dawniej, od kiedy był zajęty swoimi własnymi sprawami, ale teraz postanowił to zmienić. Skoro ja potrafię przesunąć moje plany, zmienić rozkład zajęć tak, by je dopasować do harmonogramu montażu, to wy możecie tym bardziej. Nie zauważyłem, by ktoś z was próbował zwiać i pracował nad tym między jednym a drugim podzespołem. – Szef nie wydawał się aż tak przejęty jak ty – zauważył Rubio. – Przesadzasz, Wil. To nie było na poważnie. Zwykłe ostrzeżenie… – Jeśli myślisz, że to nie na poważnie, to porozmawiamy jak cały zespół wyleci na ulicę – swobodnie używał ziemskiego slangu. O ile wiedział, wszyscy pracownicy pochodzili z dołu. Uznał to za ciekawe spostrzeżenie. Czy pochodzący ze stacji ludzie nie pracowali w stoczni? – Nie on podejmuje decyzje. Co więcej, może polecieć za nami. Nie od razu, ale wkrótce, sam to powiedział. Więc mu zależy. Jak masz wątpliwości, zobaczysz… – Rozumiemy – ktoś zauważył. – Wystarczy. Nie musisz nic więcej mówić. – M yślałem, że nie muszę, ale Rikad przekonał mnie, że się mylę. Nie uważacie co robicie! Buris, tobie ostatnio idzie wyjątkowo nieszczególnie. Przeniósł wzrok na siedzącego obok milczącego inżyniera. Wydawał się nie zwracać uwagi na rozmowę, słuchał jej jakby jednym uchem, nawet nie zajmując się swoim koktajlem. Buris był ostatnio jakiś zgaszony. To widział każdy, choć nie każdy się tym przejmował. Każdy miał ciężką pracę, lecz ten etap budowy był dla Burisa najgorszy. M iał wiele roboty przy p anelach, a to potrafiło wyssać z człowieka wszystkie siły. Był po p rostu przemęczony, co nie zmieniało faktu, że jego praca szła straszliwie wolno. Fil też taki był, pomyślał nagle, kojarząc jego zachowanie. Nie, to tylko przypadek. Czy każdy, kto zaczynał zachowywać się dziwnie był potencjalnym samobójcą lub uciekinierem? Na nieskończoną przestrzeń, ja chyba tak nie wyglądam? Spojrzał na niego uważnie. Sam nie wiedział, czego szukał w jego zachowaniu, chyba jakiegoś znaku, czegoś dziwnego. Lecz niczego takiego nie widział. Buris ocknął się z zadumy. Spojrzał na Wilana, jakby nie rozumiał, o czym mówi. – Jak to nieszczególnie? – Zrobiłeś dopiero połowę zewnętrznej osłony – przypomniał. – Przez ciebie automaty nie mogą w nocy dokończyć wierceń pod szyby dziobowe. – Na przestrzeń, Wil, przecież zajmuję się tą wyssaną strukturą korytarzy! – odparł. – Kazali mi zbadać czy powierzchnia zdąży się uformować podczas przelotu, czy też trzeba… – To możesz zrobić zawsze – zauważył ktoś inny. – A my tymczasem stoimy z robotą – Wilan wyczekująco spojrzał na Burisa. Wszyscy czekali na odpowiedź. – No dobra, dobra, zajmę się tym – Buris wzniósł rękę w geście winy. – To nie wszystko. Sprawdziłem powłokę ochronną korytarzy. Jest dwa razy grubsza od z aplanowanej! Jeśli to tak zostanie, by zapewnić standardowe sztuczne ciążenie rdzeń będzie musiał generować czterokrotnie silniejsze pole od zaplanowanego. Pole stacji nawet tu jest dość mocne, by się przebić, lecz cewki rdzenia, które dopiero co zamontowałem, nie podołają takiemu obciążeniu! Gdyby nie brak czasu, kazałbym skuć połowę tej warstwy. Cewki tym bardziej nie zdołam przebudować. Kolejna robota zwalona na kolonistów! – Tak jest w dokumentach! – zaprotestował Buris. – Sam sprawdź! To nie moja pomyłka, ja tylko robię swoje. Nie poprawiam błędów innych. – M ogłeś się chociaż zastanowić, po co taka powłoka przy tak słabym rdzeniu. – Wilan zwrócił się ku reszcie zgromadzonych inżynierów. – M usimy pracować całym zespołem, a nie tak, że każdy odwala co musi i idzie do domu. Przestaliście przewidywać! Niech ci z góry mówią

158

sobie, co chcą. M ogą wam kazać zająć się wystrojem wnętrza, ale wy w pierwszym rzędzie macie robić to, co jest niezbędne by inni mogli zająć się swoją pracą. Jak ktoś wam powie, że robicie źle, wtedy przyślijcie go do mnie, nawet jeśli będzie to centrala. M am gdzieś to, co oni chcą. To my robimy ten wyssany kadłub i to nasze dupska polecą, jak nie odcumuje na czas. Wyślijcie ich w gwiazdy i słuchajcie tylko mnie. Przewidujcie wszystko na dwa, trzy dni naprzód. Od dziś, zaczynacie pracę od spotkania ze mną. Ustalimy, co kto ma robić i dlaczego. Jakby co, czujcie się zobowiązani do zwalania winy na mnie. – Się zrobi, przywódco – zawołał wesoło Rubio i uniósł w górę swój worek. Wilan rozchmurzył się. Znał tych ludzi i potrafił ich rozruszać. A oni znali jego. Wiedzieli, że niepowodzenie weźmie na siebie. Wiedzieli, że w razie kłopotów szef mu pomoże, jeśli tylko zdoła. Osłaniali się wzajemnie. – To tyle ze spraw oficjalnych – oświadczył. – Nie jest tak źle, byśmy nie dali rady. Póki co, ja stawiam – uśmiechnął się. – Jeszcze mnie na to stać. Przez dłuższą chwilę rozmawiali ze sobą o różnych drobiazgach. W końcu rozstawili stoły i rozeszli się do domu. Został sam. Powoli kończył sączyć lekkiego drinka. Załoga często odpoczywała tu po pracy. Pomyślał, że przez swoje nadgodziny być może długo, bardzo długo nie będzie miał czasu, by im towarzyszyć. Wymówka była doskonała. Opóźnienie – magiczne słowo dające mu czas na wszystko, lecz w razie kłopotów gwarantujące zwolnienie. – Kłopoty w pracy, jak słyszę? – do stolika przysiadł się niewysoki kolonista. Był lekko przy tuszy, choć nie wyglądał na grubasa. Koloniści często rozmawiali z miejscowymi. Wilan nie miał nic przeciwko, zwłaszcza dzisiaj. Zawsze był to jakiś powiew wolności, nowinki z zewnątrz, nie „sponsorowane” przez oficjalną demagogię rządowych mediów. A to, co mówiły media niezależne, z czego nie wszyscy zdawali sobie sprawę, też nie było do końca wolne od cenzury. Owszem, istniały kanały wolnych wiadomości, gdzie każdy pisał co chciał i którędy wiele informacji przedostawało się do wiadomości publicznej, lecz Wilan, jak wielu zwykłych ludzi, rzadko kiedy podłączał się do tego rodzaju informacji. Trzeba było poświęcić sporo czasu, by wyłapać z tego chaosu śmieci jakieś użyteczne informacje. Co więcej, nie istniała gwarancja, iż te najbardziej niepożądane informacje nie zostają usunięte z sieci wraz z autorami, lub czy inne nie są podłożone. W domyśle – jeśli jakaś sensacyjna wiadomość wciąż jest osiągalna, jest nieprawdziwa. W prakt yce nikt nie wiedział czemu ufać ani kiedy jest oszukiwany. Wolał pozostać przy łatwo podanych i lekkostrawnych ogólnodostępnych wiadomościach. O ile to naprawdę był kolonista, ostrzegł się w myślach. Kosa i Protektorzy czasami robiły paskudne sztuczki. Ta nie byłaby najpaskudniejsza, nawet nie byłaby paskudna, tylko wręcz prostacka. Zaczął sobie przypominać, czy ostatnio nie powiedział czegoś, co zwróciłoby na niego uwagę Korpusu czy Agencji. Zresztą, byle dziecko potrafiło odróżnić Kosiarza czy Protektora od prawdziwego kolonisty. Tam, na zewnątrz, żyło się zup ełnie inaczej. – Praca to kłopoty – zauważył. – Jedno jest synonimem drugiego. – A, ale u was awaria nie naraża życia całej załogi. Zawsze można wszystko wyłączyć, roz ebrać, złożyć jeszcze raz i spróbować ponownie. M acie na to czas. – Prawda. – Dawt – kolonista podał rękę przez stół. – Dawt Segert. – Wilan Waspers. Wymienili uścisk dłoni. Uścisk Dawta bynajmniej nie był słabym, zwyczajowym dotknięciem; był mocny, szczery i serdeczny. Takie rzeczy też można udawać, pomyślał. Oczywiście, jeśli zapytam czy jest agentem, roześmieje się i zaprzeczy. Zyskam tyle, że będzie ostrzeżony, iż mu nie ufam… Przyjrzał się uważniej swojemu rozmówcy, szukając mogących coś zdradzić detali. Był w przepisowym kombinezonie kolonisty, które ułatwiały komputerowi i Korpusowi odróżnić ich od zwykłych mieszkańców. Dawt nosił go w wyraźnie lekceważący sposób, wręcz z p o-

159

gardą, jakby mówił, że skoro już obsługa stacji chce by w nim chodził, to niech zapomni o tym, że będzie go nosił jak należy. Jak większość astronautów, nie zawracał sobie głowy przepisami, zwłaszcza wewnątrzukładowymi. Od razu zauważył naszywki technika gwiazdolotu pierwszej kategorii. Nieźle. Ciekawe, czy agent miałby czas i na studia, i na szkolenie w służbach wywiadu. Tylko jakie studia mógłby odebrać kolonista? Chociaż… Z twarzy Dawt mógł mieć jakieś sześćdziesiąt lat. Zakładając, że jest tym, za kogo się podaje i pracuje jako astronauta od dwudziestego, dwudziestego piątego roku życia, urodził się jakieś dwieście ziemskich lat temu. Przodkowie Wilana, których imion nie znał już nawet jego dziadek, chodzili wtedy dopiero do szkoły. Uroki relatywist yki… Czy raczej klątwa? Sprawa była dość względna. – M usisz być chodzącą historią – zagadnął. – M usiałeś wiele podróżować. Ile razy byłeś w Układzie? Ciekaw jestem jak to wyglądało dawniej. – W Układzie? – Dawt zachichotał. – Chyba cię rozczaruję. Jestem tu po raz pierwszy. Jak dotąd błądziłem po Peryferiach, a raczej tym co było nimi wiek czy dwa temu. Coraz mniej tam roboty, więc przestawiłem się na usługi transportowe. Statek to statek, nieważne czy transportowiec, okręt wojenny czy jedno z tych małych, ruchomych laboratoriów zwiadowczych. Części są zawsze te same. – Służyłeś na okręcie wojennym? – Wilan szczerze się zdziwił. – Skądże znowu! – Dawt zaprzeczył ze zdumieniem. Wyglądało to bardzo przekonywująco. – Przecież jestem cywilem i do tego kolonistą. Tak tylko powiedziałem. Prędzej kapitan wysadziłby swój drogocenny okręt, niż wpuściłby mnie na jego pokład – pochylił się do przodu. – Flota wciąż ma na tym punkcie fioła – szepnął cicho. – To się nie zmieniło, od kiedy opuściłem dom. Wilan uśmiechnął się. Wiedział jak bardzo pomylona potrafi być Flota. I jak bardzo zdecydowana w osiąganiu celu, dodał, przypominając sobie akademie. Uśmiech zniknął.

Ilustracja: Rafał Kulik – Skoro to twój pierwszy raz, to jako gospodarz muszę postawić ci napój. Dawt znowu się zaśmiał, bez cienia złośliwości. – Ty, mi? Przepraszam, bardzo przepraszam, ale… Bez obrazy, Wilan, ile ty zarabiasz? Zrozum, chłopie. Jestem astronautą. Zarabiam więcej, niż możesz sobie wyobrazić. Przewożę złom i ziemię, za to sprzedałem swoje życie, rodzinę, dom i całą resztę. Płacą mi za to w prz eliczeniu na czas rzeczywisty, zgodnie z przepisami jedynego związku zawodowego, jaki jeszcze ma coś do powiedzenia na tych światach. Wilan nie poczuł się urażony. Dawt miał rację. Astronauci zarabiali krocie; chyba tylko Rząd zarabiał więcej. I miał rację co do związku. Co nieco o tym słyszał. Zwykły, szeregowy astronauta niewiele o tym wiedział, lecz znaczna większość kapitanów cywilnych jednostek p amiętała, iż strajk generalny oznaczałby upadek Rządu, za cenę chaosu, nędzy i śmierci miliar-

160

dów kolonistów na większości planet. Stanąłby cały transport, opóźnienia dostaw na Peryferia szłyby w dziesiątki lat! M ieli władzę, jednak mieli także płynącą z Dekady Strachu świadomość, iż gdy raz tej władzy nadużyją, wtedy Flota zacznie stopniowo przygotowywać się do przejęcia ich roli. Jeśli nie spróbowała tego dotychczas, to tylko z obawy, że astronauci p oznają, do czego zmierza i natychmiast zareagują. Tylko silna pozycja gwarantowała nietykalność cywilnym gwiazdolotom, mimo to by ją utrzymać, kapitanowie musieli grać według reguł. M ieli na nie ogromny wpływ, lecz, ostatecznie, nie oni je ustanawiali. Nie umknęło jego uwagi to jak Dawt nazwał towary i rudę. To był żargon kolonistów. Tej wymowy, żartobliwej, pogardliwej, a jednak z odcieniem dumy, nie dałoby się wpoić komuś, kto całe lata żył w Układzie. Dawt wypowiedział to płynnie, bez tej krótkiej pauzy, potrzebnej na świadome dobranie intonacji głosu i właściwych słów. – W porządku, Dawt, Nie jestem obrażony, jednak mówię o napoju, nie o domu na tropikalnej wenusjańskiej plaży. To tradycja, powitanie na Ziemi, domu całego naszego pokręconego gatunku. – A, jeśli tak… Niech ci będzie. Dzięki. Najwyżej będę ci jeden dłużny, choć bardzo tego nie lubię. Rozumiesz… w moim zawodzie… trudno na czas spłacać długi. – Rozumiem – potwierdził. Kilka miesięcy podróży Dawta i mało kto cokolwiek pamiętał. M ało kto wciąż żył, gdy wracał – jeśli wracał. Wcisnął kilka przycisków na środku blatu stolika, zamawiając koleją torebkę. System sam połączył się z jego identyfikatorem i pobrał impulsy. Dawt wybrał coś dla siebie. Wilan nie mógł nie zauważyć, że nie zamówił niczego drogiego. Automat w ciszy dostarczył zamówienie i odleciał, znikając w tym samym otworze ściany, z którego się wynurzył. Chwilę w milczeniu delektowali się powoli sączoną zawartością torebek. Wilan zastanawiał się jak to jest, pewnego dnia zdecydować się na opuszczenie domu, wiedząc, że po powrocie cała planeta będzie zupełnie inna. To jakby wejść do jakiegoś zwariowanego wehikułu czasu i przesunąć dźwignię o kilka, kilkanaście, kilkaset lat do przodu. Jak czuli się z tym Tułacze, gdy zaczynali swoje wędrówki pięćset czy sześćset lat temu? Prawie połowa z nich wciąż jeszcze żyła, wciąż podróżowała… – Dawt, gdy wyruszałeś w kosmos… nie miałeś nic przeciwko pozostawieniu wszystkiego za sobą? Dawt odrobinę spoważniał. M oże spytał o zbyt osobiste rzeczy? – Hej! M yślisz, że gdybym był tam szczęśliwy, to zostałbym astronautą? – Pewnie nie. Przepraszam, że spytałem. – A, nie szkodzi. Wy tutaj jesteście ciekawi tego, co na zewnątrz, a mnie interesuje Układ – ze zdziwieniem wskazał kciukiem za siebie. – Czy wiesz, że gdy wychodzę na górną promenadę, codziennie widzę więcej ludzi naraz, niż widziałem ich przez całe życie? Ależ u was tłok! – Więc to prawda? Kolonie są aż tak małe? – Zależy które. Ja pochodzę z małej dziury, zaludnionej przez minimum mieszkańców. Raptem dziesięć tysięcy ludzi, tylu ich było, gdy opuszczałem kolonię. Rodzice skusili się na tani sprzęt z Ziemi, a kilku marzycieli miało wizję nowego ładu. Zwykła głupota. Dawniej bodajże nazywano takich utopistami. Nie wiem jak im z ty m ładem poszło, nic mnie tam specjalnie nie trzymało, więc zwiałem jak mogłem najszybciej. Nie było tam nawet porządnej szkoły, a ja chciałem się czegoś nauczyć, coś osiągnąć. Nie to żeby mi się to udało – popukał palcem w naszywkę. – Ale nauczyłem się tego i owego, no i widziałem co nieco. – Co nieco? – Wilana przeszył dreszczyk emocji. – Widziałeś artefakty Obcych? – Artefakty? – Dawt się uśmiechnął i lekko uderzył dłonią w blat stołu. – Nie, Wilan, nie tylko artefakty, całe miasta! Pamiętam tę euforię z Obcymi. Wtedy już wygasała, lecz wciąż było wiele do zobaczenia, coś nowego do zabrania. Nie to, co teraz.

161

Nie to, co teraz? Wystarczyło się rozejrzeć, by zauważyć, że niemal wszystko zawdzięczają badaniom nad technologią Obcych. Nie tylko tak oczywiste rz eczy jak emiter, reaktor czy komora zero-inercji, ale nawet drobiazgi, jak zatrzask molekularny – złącze, jak mówili inni – czy powszechna, zaawansowana elektronika. M ówiono „elektronika” z przyzwyczajenia, choć naprawdę nie chodziło o przepływ elektronów – takie urządzenia istniały już tylko w muzeum, nie uczono o nich nawet w szkole – lecz fotonów. Kiedyś próbowano zmienić nazwę na obwody świetlne, fotonikę czy optoelektronikę – z równym skutkiem. Albo taki dyfuzytor – tak samo, technologia Obcych. Był pierwszym skopiowanym przez ludzi urządzeniem tego typu. Zmuszał cząsteczki do dyfundowania między warstwami mat erii, stapiając je ze sobą lub roztapiając wszystko na jednolitą masę, zależnie od siły działania. Nie radził sobie z ich rozdzieleniem, lecz gdy ludzie zrozumieli zasadę działania dyfuzytora odkryli, że Obcy znali także jej rozwinięcie – technologię złącza molekularnego. Ją także skopiowali. Nauczyli się tak konstruować molekuły i tak nimi manipulować, by przełączać je ze stanu trwałości włókna molekularnego – wiązki długich nawet na kilometry pojedynczych cząsteczek – do takiego, w którym atomy zwalniały łączące je wiązania. To nic, że naukowcy wciąż nie potrafili zadowalająco wytłumaczyć jak to wszystko działało – jedno odkrycie było punktem wyjścia do kolejnych, a to, co już odkryli, udoskonalali na własną rękę – o ile było to możliwe. – Opowiadaj, co widziałeś – zachęcił Dawta. – Chętnie posłucham, jeśli masz czas. – M am go jeszcze trochę – Dawt rzucił okiem na zegarek. – Ale nie widziałem wiele. Byłem technikiem pokładowym w dwóch ekspedycjach na światy gatunku Zwycięzców, czy, jak wolą naukowcy, Kaskarenów. – Też widziałem miasta, na projekcjach – Wilan nie chciał wyjść na kompletnego ignoranta. – Raz nawet w WIR-ze, na studiach. To na pewno nie to samo… – Oczywiście, że to nie to samo! M ożesz oglądać tysiące projekcji, możesz na godziny z apuszczać się w WIR i przechadzać między wirtualnymi budynkami, ale kiedy naprawdę znajdziesz się między nimi… – pochylił się, złapał go lekko za ramię i spojrzał w oczy. Ściszył głos. – Wtedy, mój ziemski przyjacielu, możesz przysiąc, że dusze Obcych wciąż przechadz ają się między swoimi przedziwnymi domami. Symulacja symulacją, ale wierz mi, żadna nie oddaje ducha takiego miejsca. Czasami ich aparatura wciąż działa, automaty podtrzymują istnienie walącego się miasta, lecz wszystko jest wysterylizowane, martwe. Nie ma tam nic, nawet bakterii, tylko wiatr, ruiny, maszyny i my, ludzie… Dawt cofnął się i pogrążył w zadumie. Wilana przeszył dziwny dreszczyk mistycznego niepokoju. Przed oczami stanęły mu puste, na wpół rozpadające się gmachy o kształtach, których nie wymyśliłby nawet najbardziej nienormalny z nienormalnych ziemskich architektów. Lecz nie dla ludzkich potrzeb zostały wzniesione… Łatwo udzielił mu się dziwny nastrój opowieści. Kolejna rzecz, która istniała już tylko wśród kolonistów. Na Ziemi panowały twardy materializm i realizm. Układowcy zbyt wiele wiedzieli i, jak się domyślał, zbyt niewiele widzieli, aby dać się ponieść wierze, przeczuciu czy religii. Jedyne religie, jakie jeszcze istniały, jedyne formy wiary w cokolwiek, źródło opowiastek i legend o niezbadanym, znajdowało się poza granicami Układu i nawet tam powoli zanikało, w miarę jak światło nauki rozwiewało kolejne mgły tajemnicy. – Jak to się stało? – zapytał po długiej, bardzo długiej chwili. – Kto to wie… Była wojna, a na wojnie mogło się zdarzyć wszystko. Wielki kosmos wie, jakich broni używali przeciwko sobie. M oże za kolejne sześćset lat naukowcy zdołają to rozgryźć. Nie, na pewno rozgryzą! To tylko kwestia czasu. Flota i rząd niewiele o tym mówią… nie, nie kłamią, po prostu unikają tego tematu… Lecz podobno mamy już tyle nieuszkodz onych statków Kaskarenów, że moglibyśmy stworzyć z nich drugą Flotę, potężniejszą i tańszą w utrzymaniu… gdybyśmy tylko wiedzieli, jak je uruchomić.

162

Wilan zatrzymał się na tej myśli. Dla niego wiedza o Obcych była tylko sensacją, lecz dla wielu badanie ruin było rutyną. Zwykłą niezwykłą codzienną pracą, jak ta w stoczni. Patrzył na nią jak na harówkę, gdy dla wielu planetarian budowa gwiazdolotu była niczym kopanie tunelu w więzieniu. – Czy to aż takie trudne? – spytał. – Przecież Przegrani byli niemal tacy jak my. – A, byli – przytaknął Dawt. – Tylko, że jako przegnani, nic po sobie nie zostawili. Zwycięzcy się dobrze o to postarali. Większość artefaktów to pozostałości po Kaskarenach, a oni nie byli nawet humanoidami. Ich kończyny, do czegokolwiek służyły, nie kojarzą nam się z niczym. M yśleli inaczej niż my. M y szufladkujemy wszystko, składamy do kupy fakty, analizujemy je, porządkujemy, wyobrażamy sobie… Obcy, ci Obcy, tak nie robili. Oni myśleli… Nielinearnie, wielowątkowo, tak mówią naukowcy, ale oni też tylko zgadują. M y potrafimy skupić się tylko na jednym łańcuchu zdarzeń jednocześnie, oni mogli podobno analizować na raz kilka możliwości, w równoległych ośrodkach swoich mózgów, dopasowując przyczynę do skutku. To ma tłumaczyć ich smykałkę do nauki. Ha! Wyobrażasz to sobie? Kto ich tam wie, może oni czuli wiedzę, jak my emocje? Niech tam! Naukowcy dziś twierdzą to, za rok będą mówić co innego. Po prawdzie, nie wiemy, co myśli zwykły kot, jeśli coś sobie myśli, a co dopiero mówić o martwym od wieków Obcym! Jak mamy ich rozumieć, skoro nie rozumiemy nawet zasady działania ich sieci energetycznej? – Tak czy inaczej, sporo się od nich nauczyliśmy. – Bah! To tylko jądro komety. Nic nie potrafimy zrobić z tą technologią, poza wyłączaniem wciąż aktywnych systemów obronnych, i to tylko przez odcięcie źródła zasilania, gdy dopisze nam szczęście i zdołamy je odnaleźć. Nawet nie wiemy, co wytwarza napędzającą je energię! No, czasami udaje się naukowcom włączyć jakieś drobiazgi, ale to wciąż zgadywanka. Nie wiemy nawet jak dokładnie podróżowali między gwiazdami. To było mniej więcej to, co mówiono w Układzie. Opowieści Dawta były bardziej szczegółowe od tego, o czym szeptano naokoło i wydawały się pochodzić ze znacznie pewniejszych źródeł, ale wciąż było tego niewiele. – Z tego, co wiem, szybciej niż światło. Tylko dlatego wiemy, że to naprawdę możliwe. – A, teraz mówisz o wraperach – Dawt się ożywił. – M arzenie każdego astronauty, w tym i mnie, oczywiście – wyciągnął ręce, tworząc z nich opisywane kształty. – Cudowna para pierścieni, ustawionych w poprzek osi statku, która zamieniłaby dwuletnią męczarnię w paromiesięczną wycieczkę. Niewiele o nich wiadomo, poza tym, że są na każdym statku i że nie ma nic innego, co przypominałoby układy napędowe Obcych. Tylko dlatego wierzymy, że służą do podróżowania między gwiazdami, choć osobiście nie zdziwiłbym się, gdyby okazały się jakimś rodzajem radia, bardziej zaawansowanego niż konwertery tachionowe. Owszem, Obcy wykorzystywali tachiony do rozmów międzygwiezdnych. Pierwszy konwerter, i to działający, został odkryty w ruinach bazy Przegranych, na pierwszym należącym do nich świecie, kt óry zbadaliśmy, ale, na kosmos, konwerter nie działa w podświetlnej! – Jeśli szacunkowa ocena prędkości statków Obcych jest słuszna, mogli nie potrzebować łączności ze statkami – zauważył Wilan. – Wciąż potrzebowaliby kilku miesięcy na przebycie parseka! – Dawt rozłożył ręce. – Była wojna, a na wojnie… M usieli jakoś dowodzić flotami, nawet tymi w ruchu. M usieli mieć coś lepszego niż tachiony, ale naukowcy twierdzą, że pierścienie to napęd, więc pozostaje wierzyć, że wiedzą, co mówią. Nawet budowa naszych emiterów opiera się na laserach Obcych, choć, przestrzeń mi świadkiem, nie wierzę, by służyły im do walki. Rząd trzyma wszystko w tajemnicy, ale z moich pierwszych wypraw wiem jedno – o wraperach możemy najwyżej p omarzyć. Reaktor słoneczny to dobra rzecz, ale do tego by rozciągać i skracać przestrzeń p otrzeba czegoś znacznie potężniejszego. Dla Obcych były one ledwie zasilaniem awaryjnym, podczas gdy nasza cywilizacja całkowicie się na nich opiera. – Więc naprawdę używali reaktorów antymaterii?

163

– Tak myślą wszyscy! – Dawt wycelował w niego palcem. – Ale to nie jest prawdziwy problem. Weź tu zdobądź antymaterię! Skąd ją brać, w takich ilościach? Wierzymy, że do jej stworzenia potrzebny jest generator o jeszcze większej mocy, jeszcze wydajniejszy niż anihilacja, wyobrażasz to sobie? Rdzeń z antymaterii to jakby akumulator, który trzeba naładować, czyli… stworzyć. Jakby tego było mało, pozostaje kwestia kontroli i transportu takiego paliwa. To nie kostka lodu, którą można przerzucać jak zwykłą asteroidę… – Sam mówiłeś, że większość aparatury Obcych wciąż działa – przypomniał. – A! Działa, działa. Ale ja widziałem coś, o czym pewnie nie słyszałeś. Widziałem Solisję. – Solisję?– Wilan wiedział tylko, że wiązało się to z czymś, co miało miejsce zanim się urodził. – Och, to było może ze sto lat temu. Takich rzeczy się nie rozgłasza. Po co straszyć ludzi? Solisja była małą, przytulną kolonią naukową, w pobliżu czegoś, co uznano za kompleks przemysłowy. I była miła i przytulna, do czasu, gdy spróbowano tam rozpracowywać obcą technologię syntezy antymaterii. Teraz jest to bardzo nieprzyjemnie wyglądająca dziura, o głębokości może pięciuset kilometrów. Jedna czwarta planety zwyczajnie wyparowała, a reszta omal nie pękła na trzy części. Takiej dziury nie ma nigdzie, w całym znanym nam Wszechświecie, a to znaczy, że Obcy nie popełniali takich błędów. Każdy jeden ślad anihilacji, jaki znamy stworzyliśmy my sami! Naukowcy prowadzili badania z orbity, lecz w niczym im to nie pomogło. Równie dobrze mogliby zostać na powierzchni. – Aż tak źle z badaniami? – Gorzej, niż myślisz. M y po prostu nie wiemy, jak się za to zabrać. Potrafimy wyprodukować gramy antymaterii w akceleratorach, lecz Obcy nie tak się do tego zabierali. Ich metoda była tańsza i bardziej… hurtowa. Nie wierzę, aby Flocie zależało na paliwie do reaktorów Obcych, do tego jeszcze za długa droga. M oże jakieś rakiety czy miotacz masy na antymat erię… To by dopiero była broń! – Już dawni piraci potrafili wydobyć rdzeń ze znalezionego statku Obcych i skutecznie użyć go jako torpedy – przypomniał – pomimo tego, że od czasu do czasu któryś wybuchał im w ładowni. Flota robi dziś to samo, z tą różnicą, że wiedzą jak taki rdzeń zabezpieczyć. – Ale miotacz antymaterii nie wysyłałby jednego pocisku, lecz tysiące! M ożna by tym zniszczyć całą planetę, może nawet gwiazdę! Lecz zapasy rdzeni się kończą, a nowych nie widać. Teraz badania zastąpiono symulacjami na samoświadomym komputerze w Sodomii, lecz nawet on niewiele jest w stanie wymyślić. Pomyśl tylko, co jeszcze pozostaje do odkrycia… Obcy mieli taką broń, a mimo to nie niszczyli planet. Nie w taki sposób. Sodomii? Wilan nie od razu skojarzył nazwę. Wpierw myślał, że to jeden z wielu tajnych ośrodków badawczych Floty, lecz przypomniał sobie, że niektórzy koloniści nazywali tak stację orbitalną nad Demeter, samotną planetą, jedyną znana ludziom, na której istniało życie inne niż ziemskie. Stacja była jednocześnie badaniem miejscowego ramenu – tak naukowcy nazywali obce ekosystemy i formy życia z nich pochodzące – oraz wielki ośrodek rozrywki i dom starców dla milionerów i polityków z Ziemi. Dzięki największemu komputerowi ludzkości i zaawansowanym technologiom WIR żadna, nawet najbardziej perwersyjna zachcianka, nie mogła zostać niespełniona na Sodomii, a i sam ramen był niezwykle cenny. M ówiło się, że kiedyś w znanej obecnie przestrzeni istniało ich aż dziesięć, lecz z wojny O bcych ocalały tylko dwa rameny – terrański i demeteriański. Obcy okazali się niezwykle skuteczni. Wiadomo było jak dokonali swoich zniszczeń Zwycięzcy. Zagadką pozostawało, jak Przegrani odpłacili im zza grobu za zwycięstwo. – M oże nie chcieli ich niszczyć? M oże każda strona do końca wierzyła, że zwycięży i… – A może znali sposób jak się przed tym bronić? Skoro kontrolowali produkcję czegoś takiego, w taki sposób, w jaki my nie potrafimy… Próżnia ich wie. Dawt znowu się zamyślił. Astronauci już tak mieli. Nadmiar wolnego czasu sprzyjał każdemu sposobowi na jego zabicie.

164

– Sporo widziałeś, Dawt. – Nie tak dużo jak myślisz. Szczęśliwie, wszystko zawsze szło według planu i nigdy nie musieliśmy korzystać z kapsuł. Dopiero tutaj okazało się, że są jakieś problemy z naszym dokiem i wisimy tak sobie, razem z naszą skałą… statkiem, znaczy, między jedną stacją a drugą. M i tam wszystko jedno – przeciągnął się i rozprostował palce. – Nikt z nas nie ma nic przeciwko prawdziwej rozrywce – mrugnął okiem – więc wyrwaliśmy się promem na kilka dni. Przez kilka lat nic tylko robota, seks, WIR i przede wszystkim okropna nuda – zaśmiał się do siebie. – Jestem gwiaździście bogaty, ale i tak za mało mi za to płacą. Nawet w więzieniu mają bardziej ciekawą pracę. – Faktycznie, wygląda to na niezłe tortury – chłodno zauważył Wilan. Dawt łypnął na niego, niepewny czy to ironia, czy przyznanie racji. – Jakbyś tam był, na pewno zmieniłbyś zdanie. – Czasami nie jestem tego pewien. Astronautyka to jedno wielkie zabijanie czasu i nudy. Nikt nie wymyślił na to skutecznego sposobu, nic, co działałoby dłużej niż miesiąc. Potem zacz ynasz chodzić po ścianach, byle by tylko coś zaczęło się dziać, ale się nie dzieje. Nawet zabawa w zwyczajne życie staje się nudna. By działało, musiałbym zapomnieć, kim naprawdę jestem, że to tylko gra, a tak się nie da. Kilku próbowało i… Nieważne, to temat tak samo nudny jak praca – Dawt oparł łokcie na blacie stołu, zbliżył dłonie i zetknął ze sobą czubki palców. Popatrzył na Wilana z ciekawością, bez charakterystycznej protektorskiej przenikliwości. – M ówiłeś, że jesteś technikiem. Czym się zajmujesz, jeśli mogę spytać? Nie, nie musisz mówić, to może być jakaś tajemnica Floty, ale jeśli pracujesz w stoczni… Wiesz, siedzę tu już dwie wasze doby. Rozmawiałem z wieloma osobami i wiem, że tylko stoczniowcy tu przychodzą. Tylko oni i my, lecz ciebie nie widziałem ani razu. Kolonistą nie jesteś, ale gadałeś z tamtymi jakbyś ich dobrze znał – wskazał kciukiem na drzwi. Wilan uśmiechnął się. Czas na jego opowieść. Cóż, nie będzie ani długa, ani ciekawa i na pewno nie o tym, co robi po godzinach. Czuł się swobodnie w towarzystwie Dawta, lecz wciąż uważał na to, co mówił. – Też jestem stoczniowcem, ale takim, co nie ma czasu na bar. Zasuwam jak holownik. Jeśli Dawt nadstawił uszu, to niczego nie dał po sobie poznać. Dalej siedział, a właściwie leżał rozłożony na krześle, wyciągnięty na nim pod stołem niczym na fotelu gwiazdolotu. – A. Więc też budujesz skały, jak tamci. A ja je naprawiam. Zawsze myślałem, że to podobna robota. Powiedz, w czym się specjalizujesz? – Ogólnie, znam się na wszystkim – stwierdził niedbale. – Jestem koordynatorem, takim szefem produkcji, ale montuję też układy przenoszenia plazmy i inne podobne rzeczy. – A niech mnie, jeśli nie jest to najważniejsza robota ze wszystkiego – Dawt pokiwał głową. – Zajmujesz się kanałami, tak? I cewką? Też czasem wymieniam to i owo i nie wydaje mi się to aż tak trudne. Kilka razy musiałem włazić do du… e… cewki, po waszemu – poklepał się po lekko wydatnym brzuchu. – Nie było to najłatwiejsze, ale dało się zrobić. – Wymiana modułów jest o wiele prostsza niż ich montaż – odpowiedział. Dawt sądził, że skoro jest technikiem pierwszego stopnia, to o montażu elementów wie wszystko. Jakże irytujące. – Z naprawą nie ma to wiele wspólnego. – Ja to nie ma? Są złącza molekularne, nie? Łączysz je i po kłopocie! – Dawt, wiele widziałeś, ale nigdy nie byłeś w stoczni. M am rację? – No… Pewnie. Jako kolonista u was nie miałbym uprawnień, a na koloniach stocznie to ty lko małe skrzynki, gdzie z małych asteroidów skleca się kosmoloty… – Więc pozwól mi wyjaśnić – Wilan także oparł łokcie o blat stołu. – Gdy reszta pierścienia jest już na miejscu, wyjęty element sam dopasuje się do struktury zaczepów, jak tylko przejedziesz po nim kluczem. M usi, bo moduł ma tylko tyle miejsca, ile dają mu go sąsiednie elementy. Ale weź spróbuj zrobić kilkukilometrową cewkę, składając ją z kawałeczków rozmiarów łokcia, to wtedy poznasz, co to znaczy ciężka praca konstrukcyjna. Siedzisz w ciasnocie całe godziny i próbujesz dopasować do siebie molekuły modułów, aby induktory łączyły się z

165

induktorami, a nie z przewodami elektromagnesów. Tam nic nie wpada prosto w dziurę. Tam najpierw musisz zrobić dziurę, i liczyć, że znalazła się tam, gdzie powinna być. Inaczej musisz wszystko powtarzać. Postanowił mu utrzeć nosa. Co taki byle technik, nawet pierwszej kat egorii, może o tym wiedzieć? Jedynie wymieniał elementy, starczyło przesunąć kluczem i było po robocie. – Też niby prawda – Dawt splótł dłonie na brzuchu i skinął głową. – Przepraszam. Bez gotowego wzorca, składając wszystko z modułów, w ciasnym tunelu, człowiek może dostać kręćka. Pewnie siedziałeś w sumie dłużej wewnątrz rdzenia niż moje stopy dotykały twardej p owierzchni wszystkich planet na jakich byłem. Robicie to wszystko ręcznie, prawda? – Tak jest taniej – Wilan przytaknął. – Ale nie łatwiej. M imo wszystko, był w stanie polubić tego pewnego siebie człowieczka. Obaj wiedzieli, że maszyna zrobiłaby to szybciej i dokładniej. Kilka godzin i cewka byłaby kompletna, a dla niego i tak pozostałoby dość pracy by nie poczuł się zagrożonym zwolnieniem. Tyle ż e statek robiło się miesiącami, a nikt nie będzie budował maszyny za miliony impulsów, by pracowała kilka godzin rocznie. Ludzka praca kosztowała znacznie mniej. Tylko dlatego maszyny nie wygrały jeszcze z ludźmi, pomyślał. No, może także dlatego że mimo wszystko też popełniają błędy. Niewiele, lecz zawsze. To się nie zmieni nigdy. Dawt spoważniał. Znów pochylił się w stronę Wilana, uważnie rozglądając się na boki. – Powiedz mi, Wilan, ale tak szczerze – spytał cicho. – Czy tu naprawdę jest tak parszywie jak mówią? – Zapewne gorzej, niż myślisz – odpowiedział równie cicho. Podejrzliwość powróciła. – Nie chciałbyś… – Dawt się speszył. – Nie chciałbyś stąd uciec? Nie, nie mówię, że ja mógłbym coś zrobić, ale nie wierzę, że nikt nie próbuje. Słyszałem… o różny ch rzeczach… Wilan stał się jeszcze bardziej ostrożny. – Uciec? – odsunął się i parsknął. – Pokaż mi kogoś, kto chce tu zostać, a ja pokażę ci człowieka z Korpusu, oficera Floty albo Protektora – uważnie obserwował Dawta, lecz ten tylko cofnął się na krzesło i spuścił głowę, zamyślony. – Każdy o tym marzy i nie jest to żadna tajemnica. Lecz marzenia to jedno, a rzeczywistość to drugie. – A zatem to prawda. M acie tylko Loterię. Loteria! Dawt nie miał zielonego pojęcia, o czym mówił. To była taka sama fikcja jak cała reszta. M oże nie tyle fikcja, ile element większej całości. Kiedyś badaniem kosmosu zajmowali się Tułacze. Z czasem zastąpiły ich niewielkie, wysp ecjalizowane gwiazdoloty – laboratoria z niewielką załogą. Jeden z nich powstawał w jego stoczni. Gdy taki zwiadowca odkrywał na Peryferiach planetę, na której osadnictwo byłoby szczególnie korzystne, na Ziemi ogłaszano Loterię Kolonizacyjną. Rocznie wysyłano jedynie kilka takich statków, a ich ilość, zamiast wzrastać, zmniejszała się niemal z dekady na dekadę. Z jakiegoś powodu, Układ dusił kolonizację w zarodku. – Dawt, ta cała Loteria nie jest dla nas! – ukrył dłonie pod stołem, by nie widział zaciśniętych pięści. – Rząd nie chce, by kolonie rosły, prawda? Nie chce, by zaludniały się i budowały przemysł, uniezależniając się od Układu. Jednak chce podtrzymać tempo kolonizacji… – Dlatego wysyła do nas te tanie zestawy kolonizacyjne, byśmy się na nie skusili – Dawt wszedł mu w słowa. – To całe pieprzenie o nowym, lepszym domu… Już prawie nikt się na to nie nabiera! To trucizna, zabija nasz rozwój! – Dokładnie! Dlatego wysyłają tam ludzi z Układu. Warunki wstępne to wiek między dwudziestym piątym a czterdziestym rokiem, zdrowie i brak dzieci czy współmałżonków. Lecz Rząd nie byłby sobą, gdyby przy okazji nie załatwił innego problemu. Kiedyś była to prawdziwa loteria, lecz od dwustu lat nie jest tajemnicą, że uczestników się wybiera. Głównie pod kątem genów, coś jak „dobre zostają, słabe odlatują”, ale są i inne powody. M imo to ludzie są gotowi zabić za jedno miejsce! Zapisują się miliardy, choć statek mieści góra dwadzieścia tysięcy. Nikt nie dba o to, że musi się poddać konserwacji. Lot potrwa kilkadziesiąt lat pokła-

166

dowych, więc nie mają wyboru, ale każdy liczy, że na niego nie trafi! Loteria jest dla młodych i głupich. Łatwiej by mi było wyskoczyć bez skafandra przez śluzę, wstrzymać oddech i podryfować do Saturna! Nie powiedział, że Loteria i kolonizacja na jej prawach była również także lekarstwem na problemy populacyjne, jakie nękały Układ, a które były konsekwencją bezrobocia i preferowane zatrudnianie mężczyzn. Wielu rodziców decydowało się przez to na chłopców, skutkiem czego w populacji było ich więcej niż kobiet. Dwie trzecie takich przyszłych kolonistów stanowili mężczyźni. Potrzeba było aż kilku pokoleń na przywrócenie naturalnego rozkładu płci. Kolonię, zgodnie z zaleceniami genetyków, zakładało zwykle koło dwudziestu tysięcy kolonistów, a jednak na pokładzie statku było parę tysięcy komór więcej – dla tych, którzy nie przeżywali ożywiania. Statystyka była nieubłagana, a mimo to… Zaśmiał się cicho, gorzko. Dał się ponieść, ale to nic. Nienawidził tej propagandy, od kiedy odrzucili jego zgłoszenie, ale teraz tego nie żałował. Gdy powiedzieli mu „nie”, zrozumiał od razu – inżynierów nie wypuszczali, ledwie niezbędną garstkę, a i to tych najsłabszych. On był za dobry, lecz co mieli do stracenia ci niewykształceni biedacy, z ledwie cieniem szansy na zatrudnienie? Ryzykowali, woląc zbudować sobie nowy świat, niż zostać w starym, gdzie brakowało dla nich miejsca. On nie musiał. On miał „szczęście”. – Nie, nic z tego – dodał po chwili. – M asz gwiazdy. Ciesz się nimi. Ja mam rodzinę. To p omaga. Dawt w milczeniu pokiwał głową. – Prawda. To musi być coś. M ieć rodzinę. Trochę za szczere, jak na agenta. Długo siedzieli w milczeniu. Każdy, na swój sposób, miał problemy z tym, z czym nie miał drugi, lecz nie mogli sobie pomóc. Wilan oczywiście pomyślał i o takiej możliwości. Dawt wyglądał na takiego, który by się zgodził, i miał statek, ale to nie wystarczyło. Identyfikator kolonisty pozwalał mu na przekroczenie doku, jednak był ustawiony wyłącznie na niego. Proces trwałego zapisu danych uniemożliwiał przeprogramowanie. – No, przyjemnie się z tobą rozmawiało, Wilan – Dawt ocknął się i wyciągnął prawą dłoń. Pusty już woreczek pozostawił automatom do uprzątnięcia. – Nie będę ci dłużej przeszkadzał. Umówiłem się z pozostałymi na dolnej promenadzie. Choć raz w życiu zobaczę Ziemię, nawet jeśli tylko z orbity. Niestety, nic więcej nie mógł osiągnąć. Kolonistom nie wolno było schodzić na powierzchnię. Prawo nie zezwalało na to nawet wyznawcom starych religii, dla których świętym obowiązkiem było odwiedzanie miejsc kultu. Kłopoty z podwajającymi masę ciała magnograwionami zmusiłyby ich do nałożenia skafandrów wyrównawczych. Zresztą, Ziemia najlepiej wyglądała z orbity. – Jest tego warta – zapewnił, podając rękę. – Bardziej niż miasta Obcych. To nasz dom. M am sporo pracy, Dawt, ale może jeszcze się tu spotkamy. – Nie sądzę. Pojutrze muszę wracać na pokład, by zmienić się z inny mi. M oże jak przycumujemy na dobre, ale… Nie sądzę, by przyczepili nas po raz drugi do tej samej sekcji. Dawt wyszedł. Wilan pozwolił automatom uprzątnąć puste pojemniki, lecz nie od razu wyszedł z lokalu. Jak to jest być astronautą? Przez lata podróży tkwić albo w komputerowej symulacji, albo widzieć się ciągle z tymi samymi ludźmi, jedynymi, których znali, z którymi musieli żyć w ciasnej przestrzeni, gdzie każdy wolny metr był wyładowany towarem albo systemami podtrzymywania życia. Wyrwać się własnoręcznie z życia, by dryfować w przestrzeni, oszukując czas, samemu nie wiedząc po co i dlaczego, będąc sam na sam ze wsp omnieniami i świadomością, że świeżo zapamiętane wydarzenia mają już dziesiątki lat… Nic dziwnego, że astronauci byli albo najbardziej towarzy skimi i rozmownymi ludźmi we Wszechświecie albo największymi odludkami i milczkami, czującymi się najlepiej tylko w towarzystwie członków własnej załogi. Typ pośredni nie był w stanie przetrwać.

167

To jednak parszywy zawód, cokolwiek mówiliby o tym inni, lecz ktoś to musiał robić. Automaty zbyt często zawodziły w przestrzeni, zbyt często uszkadzało je promieniowanie i awarie – i było zbyt wielu chętnych na przechwycenie i ograbienie ich z ładunku. M ożna im było powierzyć najwyżej pusty kadłub, a nie wyładowane cennymi towarami wielkie transportowce. Od jednej punktualnej dostawy mogły zależeć losy kilku kolonii. Od czegoś takiego człowiek mógłby zwariować. ••• Trzy rozjaśnienia życia w szkole wystarczyły, by bitwa z Dzikim Pazurem stała się ledwie miłym wspomnieniem. Umocniła ich pozycję; głosy rozsiewające plotki o ich słabości zamilkły, w nagłym przypływie troski o własną skórę. Przy tak małych stratach nawet szczurze grupy – wykorzystujące chwilową słabość silniejszych by coś dla siebie ugryźć – nie próbowały wchodzić im w drogę. Ale do historii nikt przez to nie przejdzie. Tylko głupiec polega na minionych sukcesach. W mniemaniu Arto bitwa nie zdarzyła się ni rozjaśnienie za późno. Dziś jego były wróg nie znaczył już nic. Pilp musiał to przewidzieć. Ranny kot nie patrzy, kogo drapie. Przez jego upór cała zasługa spadła na Smoka, lecz bitwa była tylko jednym ze zdarzeń, które zniszczyły Pilpa, pojedynczym nitem do puszki. Arto zachował tę wiedzę wyłącznie dla siebie, tak samo jak żal z utraty dawnego, pewnego pomocnika. Jedynie jego zastępcy mogli coś podejrzewać, mimo to nie pytali. Wiedzieli, że im nie odpowie. Wierzył, że z czasem Pilp odzyska siłę. Życzył mu jak najlepiej, czując się troszeczkę odpowiedzialnym za jego los. Nie było już nikogo, z kim mógłby wspólnie działać. Wokół Smoka powstała pustka. Z tym większą przykrością patrzył, jak Dziki Pazur spada w hierarchii. Lecz takie było życie – bezwzględnie wykorzystywało każdy moment słabości. Sam miał własne problemy. Starszaki naciskały na niego równie mocno jak na innych. Poz ycja nie miała tu nic do rzeczy. Dopiero teraz pojął, jak szczęśliwym trafem był interes z Gwiezdną Flarą. Lecz za pięć rozjaśnień Gwiezdna Flara odejdzie i Smok znów zostanie zdany na własne siły. Wprawdzie Aristo nie czepiał się Smoka – biorąc pod uwagę standardy szkoły, właściwie zostawiał ich w spokoju – lecz ten rodzaj ulgi mógł z rozjaśnienia na rozjaśnienie zamienić się w ucisk. W szkole nic nie było pewne dłużej niż tydzień. M usiał znaleźć nowy układ, by chronić grupę. To nic, że kryzys osłabi wszystkich po równo. Arto nie chciał być osłabiony. Zazwyczaj, idąc korytarzem, lubił przekonywać się, że wszystkie mijane młodszaki bacznie obserwują każdy jego ruch. Nie był już wiecznie zasikanym pierwszakiem, lubił odczuwać satysfakcję z posiadanej władzy nad tym nierozgarniętym tłumem. Tym razem nie zwracał na nich uwagi, pogrążony w zadumie. M ógł sobie na nią pozwolić – w pobliżu stale kręcił się jeden lub dwóch wojowników z Gwiezdnej Flary, skutecznie odstraszając chętnych na dobranie się do ich skóry i identyfikatora. Ich obecność sprawiała, że czuł się szczególnie silny. Nie od razu zwrócił uwagę na głośną wrzawę, cichnącą jedynie w obecności nauczycieli. Lecz w pewnym momencie hałas stał się tak głośny, a oni zbliżyli się do jego źródła tak bardzo, że nie był w stanie go zignorować. Zatrzymał się. Źródłem hałasu była duża grupa dwojaków. Czyżby te kopalniaki, z głowami pustymi niczym kosmos, urządziły bitwę w samym środku szkoły? M łodszaki w ich wieku jeszcze nie potrafiły załatwiać swoich spraw po cichu. Przypomniał sobie swoje pierwsze lata w szkole. Tak… Ktoś musiał ich tego nauczyć. – Żimmy, Charko! – zawołał. – Pomóżcie mi się przez to przebić. – Po co? – Żimmy się zdziwił. – Lubisz się narażać? – Nie widzę żadnego starszaka, a taka wrzawa wśród dwojaków jest trochę dziwna. – Racja, tylko…

168

– Tylko co? Żimmy wzruszył ramionami. – Dotąd cię to nie obchodziło. – Bzdury. Takie rzeczy zawsze mnie obchodzą. M usimy uważać, czy jakiś kopalniany dwojak nie powie czegoś dorosłym. Jesteśmy starszakami, musimy ich uczyć. Obaj wezwani z ociąganiem ruszyli za nim. W większości przypadków mali chłopcy sami odsuwali się na bezpieczną odległość. Byli dość duzi, by wiedzieć, kto tu rządzi, lecz kilka razy Arto musiał użyć siły. Chwilę trwało nim, jako pierwszy, dotarł do grupki dwojaków i trojaków, brutalnie popychających bezradnego sześciolatka. Byli tak rozochoceni, że nie zauważyli ich obecności. Nie szczędzili mu kuksańców, pięści i łokci, popychali go, przekrzykując się w wyzywaniu go od kopalniaków. Niemal każdy kawałek skóry chłopca pokrywały siniakami i zadrapania. Koszulka wisiała na nim w strzępach. Arto był pewien, że go nie zna, że nie należy do jego mrówek, lecz wydawało mu się, że już gdzieś go widział, choć nie mógł sobie przypomnieć gdzie. Zwykły, podstawowy brak czujności, zdenerwował się. Lanie im się należało, szczere i p orządne. Spojrzał na maltretowanego dzieciaka. Nie wiedzieć skąd, poczuł nagle gniew. Szkoła z roku na rok robi się coraz gorsza, pomyślał. Nie dość, że tylu na jednego, to jeszcze nie dawali mu szansy na obronę. – To młody Stenhord! – Charko przebił się do dowódcy. Ledwo był w stanie przekrzyczeć hałasującą bandę młodszaków. – Kto? – Arto odwrócił głowę w jego stronę. – To ten dzieciak, Wel, Welham Stenhord! O matko, Arto! Od dwóch rozjaśnień młodszaki nie mówią o niczym innym. Nie słyszałeś o tym? W Arto wezbrała irytacja. Czy musiał o tym słyszeć? Czy musiał słyszeć o wszystkim? – M am ważniejsze rzeczy na głowie niż plotki! – warknął wściekle. Charko cofnął się zaskoczony, mrugając oczami, wpadając na kilku młodszaków. Kilku ich kolegów zauważyło, że obok nich stoją starszaki, stoją niebezpiecznie blisko i są w złym humorze. Te dzieci natychmiast porzuciły towarzyszy, lecz pozostali wciąż zabawiali się w najlepsze. Arto zezłościł się na siebie, nie tylko za to, że rzucił się na Charko bez powodu. Jako kapitan powinien wiedzieć wszystko, a jemu ledwie coś się obiło o uszy. Sklął się za swój brak uwagi, za niewiedzę i, przede wszystkim, za brak opanowania. Co, na próżnię, się ze mną dzisiaj dzieje? To Charka nazywają Nerwuskiem… Żimmy patrzył się na niego tak jakby dopiero co go uderzył. Nowy patrzył na niego dziwnie. Inni nie byli już tak zaskoczeni. Przez głowę przemknęła mu myśl, że zachował się nie lepiej od wojowników ze starej grupy Żimmiego. Czas na kolejną wizytę w dokach, pomyślał, lecz wiedział, że przez najbliższe rozjaśnienia nie będzie miał na nią czasu. Wiele by dał za to, by wiedzieć, co pomyślał o nim Charko czy Żimmy, nawet Nowy. Jeszcze więcej dałby za to, by wiedzieć, dlaczego to zrobił. – No dobra, o co chodzi z tymi Stenhordami? – spytał uspokajająco. – M yślałem, że wiesz – Charko wyraźnie nie chciał go ponownie zdenerwować. – Jego ojciec usmażył się trzy rozjaśnienia temu w puszce, próbując uciec ze stacji. Teraz sobie przypomniał. Plotka brzmiała dość wiarygodnie, by był skłonny w nią uwierzyć. Stała się popularna, bo większość uczniów chętnie widziałaby w takiej puszce kogoś innego. Spojrzał na maltretowanego chłopca. Nic niezwykłego – to była jego pierwsza myśl. M ały musi zrozumieć, że nie będzie mu łatwo. Co go to obchodziło? Nawet jak nauczyciele prz yczepią się do tej awantury, uznają, że koledzy zwyczajnie mu dokuczali. Już miał odejść, gdy coś go tknęło. Jak by się czuł na jego miejscu? Ktoś by się tym przejął? Ojciec tego chłopca nie zginął w wypadku, lecz próbując uciec. Zrobił to, czego nie potrafili jego rodzice, choć zginął przy tym w bardzo głupi sposób.

169

Nie zastanawiając się wiele, wkroczył prosto w hałasującą dzieciarnię, rozdając pięści i kopniaki na prawo i lewo. Nie wiedząc czemu, poczuł taki gniew, że dla tej rozwrzeszczanej bandy postanowił zrobić wyjątek. Jego towarzysze obserwowali go, nie rozumiejąc, o co chodzi. Sam też tego nie rozumiał. M oże Żimmy i Dert mieli rację, może naprawdę był miękki w środku? Nowy zaczął mu pomagać. Jego mógł zrozumieć. Jest miękki, bo jego stara szkoła była miękka, ale ja? Dlaczego nie jestem z plastali, jak inni? Czego tak się przejmuję? Przepędzenie dzieciarni nie zajęło im więcej niż kilka minut. Wkrótce na placu boju pozostał tylko Arto, Nowy oraz pobity młodszak. Ochłonąwszy trochę, Arto ponownie sklął się w myśli. Wkrótce cała szkoła zacznie się trząść od plotek, że pomagam beksom, pomyślał. Na nagły rozbłysk! Powinienem się lepiej kontrolować. Po jaką próżnię to zrobiłem? Lecz to zrobił, więc wypadało wyjść z tego z twarzą. – Co wy wyprawiacie, szczurze syny? – potoczył wściekłym wzrokiem po obserwujących go z bezpiecznej odległości młodszakach. – Czy próżnia do reszty wyssała resztki waszego bezdennie kopalnianego rozumu? Nie wiecie gdzie i jak załatwiać takie rzeczy? Chcecie, by was zabrali do akademii? A może wolicie mnie? Dookoła nagle zrobiło się pusto. M oże nie wyjdę na zakichanego mięczaka. W chwilach jak te zazdrościł innym dzieciom umiejętności nie myślenia o niczym innym, tylko o sobie. Jemu z jakiegoś powodu to nie wychodziło i często kończył tak jak teraz – pakowaniem się w sprawy, które nie powinny go obchodzić. Co jest z nim nie tak? Dlaczego nie był jak inne dzieci? Jest chory, a może nienormalny? Słyszał o jednym takim, o którym mówiono, że jest głupi jak kopalniak i nie rozumie, co się do niego mówi. Nie rozumiał, dlaczego wszyscy się nad nim znęcali. Nikt , kto był inny czy dziwny nie miał szansy przeżyć na stacji. Opiekunka nie pozwalała takim się rodzić, lecz dorośli czasem łamali to prawo i szkoła musiała naprawiać ich błędy. Ciało tamtego głupka znaleziono potem w Ostatniej Przystani, ale każdy wiedział, że nie poszedł tam sam, bo był na to za głupi. Czy on też jest nienormalny, choć trochę inaczej? Ta myśl zawsze go przerażała. Wtedy powtarzał sobie, że może i jest nienormalny, ale przetrwa. Dziwak, tak Arto wciąż myślał o Zemie, tak myślała o nim szkoła. Ale tym razem to słowo znaczyło dla niego co innego. Lubię dziwaków, stwierdził. Potrafię się z nimi dogadywać. Przecież sam jestem jednym z nich. M oże za cztery lata stanę się taki jak on? Dziwny, lecz na tyle silny, że nikt nie odważy się powiedzieć mu tego prosto w twarz, najwyżej usłyszy coś przypadkiem, gdy inni chłopcy będą o nim szeptać między sobą, za jego plecami, myśląc, że nie słyszy. To mogłoby być nawet zabawne, na swój pokręcony sposób. Czułby się trochę bardziej wolny niż teraz. Trochę bardziej pewny siebie. Spojrzał na pobitego młodszaka. Krople krwi z rozbitego nosa powoli kapały na podłogę. Z trudem powstrzymywał łzy, lecz wciąż stał i nie płakał. Pociągał tylko zakrwawionym nosem, skulony, ze wzrokiem wbitym w podłogę, niepewny czy uciekać, czy zostać. Arto nie atakował, ale był starszakiem. Czego chciał? Arto widział te wątpliwości wypisane na jego opuchniętej twarzy. Dlaczego ktoś tak ważny zechciał mu pomóc? Patrząc na niego, Arto poczuł coś dziwnego. Skrzywił się i otrząsnął. Cokolwiek to było, nie chciał tego. Pochylił się nad młodszakiem. – Co tu się dzieje, dzieciaku? – spytał groźnie. – Czego tamci chcieli? Nazywasz się jakoś? M łodszak pociągnął nosem i szybko spojrzał w górę, na Arto, niemal od razu spuszczając na powrót głowę. – Wel Stenhord – odparł cicho, drżącym głosem. – Oni… Oni śmieją się ze mnie, bo mój tata był taki głupi – jego głos stał się płaczliwy – że zabił się w puszce, jak zwykły… jak zwykły… Zaciął się i nie dokończył. Za to zaczął chlipać. – A ty ich słuchasz?

170

– To nie tak! – Wel nawet nie podniósł głowy. – Wiem, że to nieprawda, ale tato… nie p ozwolił mi wracać do szkoły… Gdybym tu nie wrócił, zabraliby mnie do akademii! Rozbeczał się na dobre. Arto chwycił go za barki i mocno potrząsnął. – Powiedziałeś rodzicom o szkole?! – zapytał ze złością. – Wygadałeś się? M oże tamci nie znęcali się nad nim bez powodu, pomyślał. M oże sam powinienem mu prz yłożyć… Teraz sobie przypomniał. Chłopiec był zbyt zbity, by skojarzył go od razu, lecz teraz już był pewien, że widział go wtedy, z dorosłym, z którym rozmawiała jego była wychowawczyni. Więc jednak się wygadał… – Widziałem jak gadałeś z nauczycielem! – powiedział, gdy tamten wciąż milczał. – Nie wykręcaj się, skarżypyto! Wel wystraszył się tak bardzo, że przestał płakać. Skulił się jeszcze bardziej. – Nie, nigdy! Przysięgam, wiem, że nie można o tym mówić z dorosłymi, nie powiedziałem jej nic! Nie powiedziałem jej nawet kto mi to zrobił! Nie jestem… – przerwał, nie kończąc. – Tato mi kazał, ale… Ale co miałem zrobić, jak mnie starsi pobili? Sam wszystko zgadł. Puścił go i wyprostował się. To, co widział potwierdzało jego słowa, choć nie gwarantowało, że nie powiedział czegoś za drugim razem. Na razie przestał myśleć o ukaraniu dzieciaka.

Ilustracja: Rafał Kulik – No to co, nie miał kto się tobą zająć? Szukasz niańki? Jak nie potrafisz ukrywać zwykłych siniaków, to może powinieneś zostać w domu i czekać, aż Opiekunka zabierze cię ze sobą. Wel zebrał się w sobie i przestał pociągać nosem. Spojrzał Arto prosto w oczy. – Potrafię o siebie zadbać – powiedział. – Właśnie widzę – odburknął ironicznie Arto. Tamten się zmieszał, ale tylko na chwilę. Zaczął odzyskiwać pewność siebie. – Naprawdę potrafię! – zapewnił z dumą, grzbietem dłoni ścierając krew z nosa. – Jestem silny. Potrafię się bić, ale tamtych było za dużo. Nawet ty nie dałbyś sam rady trzem klasom naraz. A wtedy… starszaki zabrały mi wszystko co miałem. Co miałem zrobić? Pobić ich? – Tylko mi tu nie podskakuj! – ostrzegł. Wel szybciutko wbił swój wzrok w swoje stopy. – To nie powód, by się mazać czy się zdradzać. W szkole każdemu ktoś coś odbiera i nikt przez to nie wpada w kłopoty. Tylko ty. M ały już dawno powinien wiedzieć, że nic już nie będzie tak jak dawniej. Art o spróbował sobie przypomnieć czasy, gdy sam był w jego wieku. Zwykle pamiętał tylko ból. Szkoła nie ma litości, starszaki nie mają litości i nie miał jej on, nie dla skarżypytów. – Wiem… Ale to przeze mnie… Przeze mnie to wszystko. Gdybym wtedy nie wrócił taki do domu, tata nigdy by mnie takim nie zobaczył. I nie powiedziałby, że zrobi wszystko, by… A teraz nazywają go kopalniakiem… – znowu zaczął pociągać nosem – i śmieją się, że pewnie też jestem kopalniak, bo to rodzinne…

171

Arto westchnął. Spojrzał na towarzyszy. Wzruszyli ramionami. Nigdy nie udawali, że im na niczym nie zależy – im po prostu nie zależało. Tylko on udawał. Wszyscy myśleli tak samo, może poza Nowym. Ten tylko stał i patrzył. – Słuchaj, mały. Twój ojciec próbował uciec, by ci pomóc i nie ma w tym nic głupiego. Byle kopalniak nie zdołałby wyjść na zewnątrz, rozumiesz? Ci, co tak mówią sami są kopalniakami. – Więc… Tata był mądry? – M usiał być, skoro mu się udało. Nie mógł cię zabrać ze sobą, bo masz pluskwę. Ostrzegłaby Urząd, że jesteś na zewnątrz, dlatego zostawił cię tutaj. Gdybyś był z nim, też byś zginął, więc to nie twoja wina. Po prostu… M iałeś szczęście. – Też mi szczęście! – M asz szczęście – powtórzył z naciskiem – bo żyjesz. Ale jak będziesz dawał się bić innym, to sprowadzisz na nas kłopoty. Na całą szkołę, czyli na mnie i na innych starszaków. Takiego zachowania nie będę tolerował. Inaczej dorośli znowu tu przyjdą i będą się nam przyglądać, jak w zeszłym roku. Pamiętasz zeszły rok? To chyba nie było przez ciebie? Wiedział, że to nie było przez niego, że to było o wiele poważniejsze, ale chciał go nastraszyć, potrząsnąć w środku tak mocno, by stanął na nogi. Dla twojego własnego dobra, mały. – Oczywiście, że nie! – Dobrze. Zajmiemy się tobą, dla własnego bezpieczeństwa. Arto wyjął z kieszeni niewielki pisak. Ustawił go na średnie natężenia barwnika. Zanim ulegnie rozkładowi, każda kreska, jaką postawi będzie się utrzymywać jakieś sześć, siedem rozjaśnień. Złapał Wela za lewą dłoń. Na jej grzbiecie, tuż nad naklejonym na nią dziecinnym zegarkiem, wprawnymi ruchami narysował prymitywny w wyglądzie profil rozwartej paszczy. Gdy skończył, puścił jego rękę. Wel popatrzył na symbol, a potem dla niego. – Do czasu, gdy to zniknie, będziesz pod naszą ochroną. Pod protektoratem Jeźdźców Smoków, zapamiętałeś? To specjalny pisak. Poznamy, kiedy spróbujesz poprawić nasz znak. Nie kłamał. Każda grupa używała własnej kombinacji barwników, bardzo dokładnie określonej i równie dokładnie odczytywanej przez czytnik próbnika barw na pisaku. Każda miała swój sekretny składnik. Próby oszukiwania były bezwzględnie karane. – Ja nie oszukuję! – Wel szczerze się oburzył. – Nie jestem karaluchem! – M am taką nadzieję. Doprowadź się do ładu, pomaluj się jak należy i wracaj na lekcje. – Oczywiście! Tylko że… – Wel się speszył. – Starszaki zabrały mi… wszystko… – podkreślił. Arto westchnął. Już miał polecić komuś, by dał małemu maść, lecz Nowy go wyprzedził. Sięgnął do kieszeni i podał młodszakowi swoje własne pudełko. Arto poczuł ulgę, że to właśnie Nowy to zrobił, sam. Jemu nikt nie będzie tego wypominał. – Dziękuję – Wel uśmiechnął się do Nowego. – M oże nie wszystkie starszaki są tak złe, jak mówią inni – odwrócił się i szybko pobiegł do łazienki. M oże i nie wszystkie, pomyślał Arto, ale znaczna większość. Nie wiem, czy pomagając tobie, mały, nie zaszkodziłem ci jeszcze bardziej. Lecz tłumaczył sobie, że dzieciak miał tyle kłop otów, iż swoim niedbalstwem mógłby je sprowadzić na całą szkołę. Gdyby nie my, pomyślał, młodszaki narobiłyby tu niezłego zamieszania. Był pewien, że przez kilka najbliższych rozjaśnień chłopiec zrobi wszystko, by nawet nie z amoczyć ręki w wodzie, choć ślad pisaka był niezmywalny. Nim symbol jego grupy zniknie, nikt, kto nie chciał się zaznajomić z siłą Smoka, nie odważy się go tknąć. Lecz potem będzie musiał radzić sobie sam. Życie było twarde i nie robiło wyjątków. M ały miał szczurzy los, lecz był twardy. M oże za parę lat wyrośnie na dobrego wojownika, o ile nie trafi do akademii. Do niej prowadzi wiele korytarzy. Arto był pewien, że jego matka za nic nie zgodzi się na coś takiego, ale… Czym to się skończy, nie był w stanie przewidzieć. Dzięki niemu przynajmniej nie stanie się beksą. Tyle mógł zrobić jako mięczak.

172

Popatrzył na Nowego. Wyglądał na przejętego całym zdarzeniem. – Zajmiesz się tym? – spytał. – Popilnujesz małego? – Ktoś to musi zrobić. Ty nie masz czasu, a inni mają to gdzieś. Więc pozostaję ja. – A ty nie masz tego gdzieś? – Nie potrafię – Nowy przyznał się bez mrugnięcia okiem. – Jeszcze nie. M oże kiedyś. A może nigdy. Jak ja. Oby nie. Dziwactwo może być niebezpieczne. – Wiem, że mówią o mnie różne rzeczy. Być może prawdziwe, być może bajki, zależy, kto opowiada. O mnie mogą tak mówić, bo jestem dość silny, by dać sobie radę z tymi, co tak mówią. Ale ty nie możesz sobie na to pozwolić. – Wiem to. – Nie sądzę, abyś rozumiał… – Wiem to – twardo powtórzył Nowy. Arto coś tknęło. Tak, mógł to wiedzieć. Przyjrzał mu się. Nie wyglądał najlepiej, choć minęło sporo czasu od bitwy… – Słuchaj, Nowy. Coś się z tobą dzieje. Nie jestem ślepy. O co chodzi? – Nic takiego. Nie ma o czym mówić. Ty przyzwyczajałeś się do szkoły pięć lat. Ja nie mam tyle czasu. Ze mną… – przymknął oczy i pochylił głowę. – Wszystko będzie dobrze, muszę się tylko przyzwyczaić. Jeśli Arto miał wątpliwości, teraz je porzucił. Co ten Nowy ukrywa? – Nie zgrywaj twardego – uprzedził. – Nie dasz rady. Cokolwiek się dzieje… – To nic takiego. M ogę zbierać podatki, mogę walczyć i będę chronił tego malucha. Nie osłabiam grupy! – Nowy odwrócił się odszedł. Więc to dlatego, pomyślał. A myślałem, że już się nauczyłeś, że tajemnice nie pomagają grupie. Nie wszystkie tajemnice, poprawił się natychmiast, lecz tę będę musiał wyjaśnić, jak ty lko znajdę czas. Wciąż były ważniejsze rzeczy do zrobienia. ••• „Masz robaka” – nagła wiadomość od Rejkerta zupełnie go zaskoczyła. To była pierwsza

rzecz, jaką do niego napisano na następnej lekcji.

„Robaka o czym ty mówisz” „Robak to taki program szpiegujący sieć taka mrówka w komputerze znalazłem ją gdy wczoraj cię nie było wiesz kiedy”

Poczuł nagły strach. Dlaczego teraz? Czy miało to jakiś związek z tym, co robił? „Ktoś ją wczoraj założył” „Nie nie wczoraj i to jest dziwne po wzajemnym ułożeniu plików mogę powiedzieć że jest w naszym systemie co najmniej od tygodnia ale myślę że jest tu dłużej aktywuje się gdy wprowadzasz swój kod i zaczyna obserwować połączenia z twojej konsoli ale nawet gdybyś zmienił kod on by to zauważył i poszedł za tym nowym” „I dopiero teraz to zauważyłeś” – zezłościł się. „Nie moja wina zrozum dopiero przedwczoraj poznałem taką nową sztuczkę i spróbowałem wykorzystać na innych grupach wtedy zobaczyłem że ktoś już ją wykorzystuje na nas” „Kto i po co mnie podgląda masz jakieś ślady”

Chwila przerwy. Rejkert się wahał. Nie wiedział, co robić, czy chodziło o coś innego? Nie powinien się teraz bawić systemem, miał ważniejsze rzeczy do zrobienia, lecz tym razem jego zabawy okazały się przydatne. Póki wyrabiał się z pracą, kapitan pozwalał mu na wszystko. „Nie mam pojęcia nie rozumiem tego robaka wolałem nie bawić się z nim może leżał tu od tygodnia a może od roku naprawdę nie mogę sprawdzić fragment odpowiedzialny za śledzenie pliku w sieci który zawiera takie rzeczy jak daty został z niego usunięty nie zostawił żadnych śladów wiem tylko że to bardzo sprytny program i że zrobił go ktoś kto się na tym dobrze zna prze-

173

śledziłem jego transmisję robak prowadzi do kogoś kto nazywa się janus nie ma takiego użytkownika ale transmisje nie wracają nie sądzisz że to dziwne”

Arto czuł, że wie kto i dlaczego chciałby go podsłuchiwać, jednak nie zgadzał się sposób. Jak długo tam leżał, jak długo go obserwował? Od kiedy przetestował urządzenie do oszukiwania automatów poszukujących? A może od rozjaśnienia, kiedy przekroczył tunel? Ale to było dwa lata temu! Kosiarze nie czekaliby tak długo! Zem? Wszy stko zdawało się wskazywać na niego. Nie taka była ich umowa, nie miał prawa tego robić! Poczuł złość. „M yślę że to konto było bazą dla robaka z twojej konsoli odkryłem że na to samo konto wchodzą także inne informacje ale ich źródeł nie potrafię wyśledzić tak samo jak nie potrafię znaleźć niczego co by stamtąd wychodziło”. Nie tylko ja, pomyślał. Siatka szpiegowska? Ktoś podglądał młodszaków? Po co? „Usuń to” – napisał. Nieważne czy zrobiły to jakieś bezczelne siódmaki, Protektorzy, czy nawet sam Zem, nikt nie będzie podkładał robaków do jego systemu! „Już to zrobiłem ale jest coś jeszcze u nowego też znalazłem robaka podobnego ale innego też jest tam co najmniej tydzień ale chyba nic ich nie łączy”

Coraz lepiej. Dwa robaki, tego samego rozjaśnienia. Kto mógłby śledzić Nowego? Chyba że… „Nie prowadzi do tego janusa” „Przecież piszę że chyba nic ich nie łączy tych transmisji nie potrafię wyśledzić” „Nikt więcej ich nie ma” „Tylko wy dwaj jego też usunąłem” „Jesteś pewien sam powiedziałeś że do dziś o niczym nie wiedziałeś” „Nie jestem głupi dowiedziałem się więcej o ich wykrywaniu w naszym systemie nie ma już nic co byłbym w stanie znaleźć” „Obserwuj czy nie pojawią się nowe nie mów nikomu i znajdź tego janusa” „Oczywiście kapitanie”

Rejkert mógł się pozbyć problemu, mimo to obawy pozostały. Nigdy dotąd nie mieli robaków, lecz istniało sto powodów, dla których jeden mógłby się znaleźć w jego konsoli i ledwie kilka, dla których miałby trafić do konsoli Nowego. ••• Przez połowę dnia czuł uporczywe ssanie w żołądku. Był głodny. Starszaki znowu wyczyściły go ze wszystkiego, a nie czuł się gotowy, by odbić stratę i zapolować na młodszaka. Jakby tego było mało, na przerwie Arto powiedział mu o robaku. Przeszywające uczucie chłodu, choć na chwilę pomogło zapomnieć o głodzie. Wiedział co nieco o robakach, a także kto chciałby mu jeden podłożyć. Urząd Emigracyjny wciąż im się przyglądał, mogli to wsadzić, by przez niego dotrzeć do ojca i wysłać ich z powrotem na dół. Chwilę rozważał, czy na to pozwolić. Szkoła ostatnio była ciężka, lecz twardo postanowił, że musi wytrzymać. – Nowy, przyznaj się – głos Arto był surowy. – Nie przynieśliście ze sobą kłopotów z dołu? – Kłopoty mamy tutaj! – odparł z nutą złości. Opowiedział w skrócie o starych kłopotach, o przeprowadzkach i o tym, dlaczego się przeprowadzali. Nie mówił więcej, niż musiał, dość by odwrócić jego uwagę od tego, kto naprawdę chciałby go śledzić. Gdy skończył, Arto nie wydawał się być zły. Rozczarowany, może, lecz nic więcej. – Powinieneś mnie uprzedzić! Nowy, takie coś naraża całą grupę! Dlatego nic nie mówiłem, pomyślał Iwen. Bałem się, że mnie wyrzucicie. – Nic na to nie poradzę! – powiedział głośno. – Co chcesz żebym zrobił, opowiedział ci o całej mojej rodzinie? Nie mam o czym! Sami robicie rzeczy sto razy gorsze. Rejkert to wykrył, więc to nie była Kosa. Nie jest aż tak dobry. – Dlatego myślę, że to przez te twoje problemy.

174

Iwen nie wiedział co odpowiedzieć. O tym nie pomyślał, choć teraz wydało mu się to całkiem logiczne. Czy starszak mógł podłożyć robaka, by go śledzić? Czy przez to mógł narazić grupę? Chyba nie, skoro robak został usunięty. Czy Arto też miewał takie kłopoty? Jak on by sobie z nimi poradził? Lecz Arto nic o tym nie wiedział. Nie miał powodów, by kojarzyć pluskwę ze starszakiem. Iwen zamierzał dopilnować, by tak pozostało. – Tego nie wiem – odparł wreszcie. – Ale to moja sprawa. Jeśli to przeszkadza grupie, to mnie wyrzućcie! – odwrócił się i odszedł. To było jedyne, co przyszło mu na myśl. M iał nadzieję, że Arto nie weźmie jego słów poważnie. Odszedł od grupy, by ochłonąć i przemyśleć wszystko, co usłyszał – lecz to nie było mu dane. Oparł się o ścianę, gdy nagle cos twardego uderzyło go w lewe ucho. Pojaśniało, przed ocz ami rozbłysły dziesiątki gwiazd. Zatoczył się, zamroczony. Ból był ogromny, przysiągłby, że cokolwiek go trafiło, zgruchotało czaszkę i wbiło się w mózg. Złapał się za ucho. M iędzy palcami poczuł sączącą się gęstą, ciepłą, lepką ciecz, spływającą powoli do jego rękawa. – Dwa do dwóch! – Odwrócił się. Zamglonym wzrokiem odszukał sprawców. Kilkanaście metrów dalej rechotała trójka starszaków. Zamrugał, próbując odzyskać ostrość widzenia i odpędzić zbierające się w oczach łzy. – Przynieś! – zawołał któryś. Iwen zacisnął zęby i wolną pięść, co sprawiło mu dodatkowy ból. Gdy był na Ziemi, na ból zawsze reagował agresją. Jak tam, w tej chwili było mu prawie wszystko jedno jak mocno oberwie, byle tylko rzucić się na pierwszego z trójki, który się nawinie i zetrzeć mu z gęby ten sadystyczny uśmieszek. Było mu prawie wszystko jedno, gdy uświadomił sobie, że dla nich to tylko gra, że miał po prostu pecha i wściekłość mogła mu przynieść jeszcze więcej bólu. Nie był już na Ziemi. Tu, nie tak jak na dole, starszy zawsze znaczyło silniejszy. Jaki miał wybór? Albo odnieść im pocisk, jak kazali, albo… W milczącym upokorzeniu odebrał swoją lekcję pokory. Wciąż zaciskając zęby, z ręką prz yciśniętą do krwawiącego ucha, rozejrzał się za ciśniętym w niego obiektem. Odrzucił go, tłumiąc chęć, by wymierzyć plastikową kulkę prosto w oko jednego z nich. Odwrócił się i odszedł na sztywnych nogach w stronę najbliższej łazienki, chusteczką ścierając ślady krzepnącej krwi. Nigdy więcej nie pozwoli sobie na nieuwagę. Nigdy więcej nie pozwoli się zaskoczyć. Będzie ćwiczyć refleks, aż tacy jak oni nigdy więcej nie zdołają go trafić. Drżącą ręką doprowadził się do porządku. Po kilku minutach zdołał dojść do siebie. Wciąż tłumił bezsilną wściekłość, przeklinając się za to, co zrobił. Powinienem ich zaatakować, bez względu na wszystko, powtarzał sobie. Powinien pokazać, że nie da sobą pomiatać. M oże teraz by go pobili, lecz na przyszłość zostawiliby w spokoju. Przyrzekł sobie, że więcej się nie wycofa bez walki, postawi się bez względu na konsekwencje. Ból ucha nie minął prędko. M imo opatrzenia przez Żo, na następnej przerwie bolało go tak samo mocno jak na poprzedniej. A jednak myślał już tylko o znalezionym robaku. Arto zbyt często i zbyt znacząco przyglądał mu się podczas lekcji, by mógł go zignorować. Jeśli to był on, myślał, będzie próbował mnie dopaść. Dla niego każdy powód był dobry. Tacy jak on na Ziemi znęcali się nad zwierzętami, lecz tutaj złapanie przypadkowego ucznia było prostsze od schwytania szczura. Nawet jeśli nie mogli się bawić głupotą swojej ofiary… Zaczął trzymać się grupy, lecz niewiele to pomogło. Dwie przerwy potem przechodzili korytarzem, gdy coś go nagle złapało i pociągnęło do tyłu. Towarzysze odeszli, nawet nie zauw ażywszy co się dzieje. To był starszak. Na jego widok Iwen znów zaczął się bać, lecz tym razem nie starszaka. Bał się, że Arto zbyt wiele się domyśla i spróbuje na własną rękę sprawdzić, co się dzieje, dowie się o wszystkim i cała grupa przekona się, jaki jest słaby. – I co, młodszaczku? – starszak, wraz z dwójką swoich pomocników, zbliżył się do Iwena ze złośliwym uśmiechem. – Gotów na spotkanie z akademią?

175

Iwen zagryzł wargi. Tak się cieszysz, że znowu będziesz miał się na kim wyżyć? Nie tym razem! Pokaże mu, że łatwo się nie poddaje – i do próżni z tym, co mówił Orfius! Nie był przygodną ofiarą, był regularnym celem. Pewnie nie wygra, na pewno nie wygra, lecz może starszak wreszcie zostawi go w spokoju. Gniew, lęk, wściekłość i poniżenie pchnęły go do działania. Na twarz starszaka i jego towarzyszy nałożyły się wykrzywione grymasem śmiechu twarze starszaków z poprzedniej prz erwy. Nie popełni tego samego błędu drugi raz tego samego dnia. Nie będzie więcej posłuszny! Pocisk, który go dziś dosięgnął, przeważył szalę gniewu. – M am dość! – oznajmił tak stanowczo, na ile potrafił, choć nie bez strachu. – Nie masz prawa mnie bić! Uśmiech starszaka stał się jeszcze bardzie szeroki i jeszcze bardziej złośliwy. – I co z tym zrobisz, młodszaczku? – spytał lekceważąco. M łodszaczek w jego ustach brzmiał jeszcze obraźliwiej niż planetarianin. Jakby był kimś gorszym, nawet… nawet od dwojaka! Dał się ponieść rozpalającej go od wewnątrz wściekłości. Wyprostował się, zacisnął pięści. – Nie pozwolę ci się bić! – oświadczył stanowczo. Czasami same słowa wystarczyły, lecz nawet przez chwilę nie wierzył, że tak będzie tym razem. Nie byli na Ziemi, a starszak nie był jego rówieśnikiem. Iwen był na jego terytorium. – O! Chcesz mi dołożyć? Odsuńcie się! M łodszaczek będzie walczył! – starszak odprawił towarzyszy gestem ręki. – Dajmy mu szansę. No, mały, dalej! Pokaż, co potrafisz. Iwen zacisnął zęby. Przygotował się. Pokażę ci, obiecał sobie. Więcej mnie nie uderzysz. Starszak spokojnie czekał, z tym swoim uśmieszkiem. Iwen zaatakował, czując przemożną ochotę, by go zetrzeć. Spróbował go kopnąć, jak uczył go Bebre. Unik starszaka był szybki i pewny. Odsunął się. Iwen wciąż trzymał jedną nogę w powietrzu, gdy wbił mu kolano w brzuch. Iwen zdążył jeszcze zamachnąć się pięścią. Starszak ją złapał i wykręcił do siebie, pozwalając, by siła obrotu ciała napastnika zrobiła resztę. Nikt dotąd nie wyrywał mu stawów, lecz poczuł się tak jak gdyby ktoś mu to właśnie zrobił. Starszak zmusił go, by odwrócił się plecami do niego. Skręcił rękę mocniej, rzucając Iwena na kolana. Poczuł mocne kopnięcie w bok klatki piersiowej. Próba skulenia się przyprawiła go o jeszcze większy ból w ramieniu. Starszak trzymał go sztywno, nie pozwalając na żaden ruch. Sekundę po kopnięciu mocne uderzenie kantem dłoni w kark zwaliło go na podłogę. Poczuł kolano, wbijające się w kręgosłup. Bolało jak nigdy dotąd, dopóki starszak nie uderzył go łokciem w nasadę karku. M ięśnie Iwena zwiotczały niezależnie od jego woli. Na krótką chwilę jego ciało ogarnął paraliż. Gdy minął, kolano wciąż boleśnie przygniatało go do podłogi. Rozpaczliwie machnął wolną ręką, starając się złapać starszaka za koszulę, lecz ten nadepnął na nią z całej siły i wykręcił mu jeszcze mocniej drugą rękę, tak bardzo, że Iwen myślał, że tego nie wytrzyma. Lecz najgorsze miało dopiero nadejść. Widząc, że przestał ruszać wolną ręką, starszak przeniósł nogę na tę wykręconą, dociskając ją do pleców. Naparł całym ciałem; przenikliwy ból promieniował z obu miejsc ucisku. Starszak pociągnął jego rękę, zmuszając by uniósł ciało. Objął wolnym ramieniem jego szyję i obrócił głowę. Iwen poczuł silny ból w karku; bał się poruszyć głową, każde drgnięcie mięśni, napiętych do granic wytrzymałości, zwiększało ból jeszcze bardziej. Łzy gniewu, bezsilności i bólu skapywały na podłogę. Za bardzo się bał, by czuć upokorzenie. Rozszerzonymi źrenicami wpatrywał się w mijające ich dzieci. Dlaczego nie reagowały? Aż tak bardzo starały się nie dostrzegać tego, co się działo? – Boli, młodszaczku? – cichy szept, tuż nad jego uchem, zmroził krew w jego żyłach. – M ogę zrobić tak, by przestało. Wystarczy, że obrócę kilka milimetrów więcej, rozumiesz? Żyjesz, bo ja tak chcę. Nie zapominaj o tym, nawet na chwilę. Nie podskakuj. Puścił jego szyję. Iwen padł z powrotem na podłogę. Drżał cały, z bólu i przerażenia. Bał się podnieść czy choćby ruszyć, by tamten nie wypełnił swojej groźby, a gdyby nawet chciał, wstrzymałby go paraliżujący, pierwotny strach. Starszak wykonał szybki ruch. Ból, towarz y-

176

szący chrupnięciu przeszył całą rękę, od barku aż po czubki palców. Coś odgięło ją w górę, w miejscu złamania, i zatoczyło pełny okrąg, potęgując jego cierpienia. Strój kompensacyjny był zbyt elastyczny, by temu zapobiec. Starszak go puścił, lecz Iwen wciąż leżał na podłodze. Łzy sprawiły, że niemal przestał cokolwiek widzieć. Jęczał cicho, czuł jak boląca ręka wygina się boleśnie pod nienaturalnym kątem. – To na pamiątkę, kopalniany szczurze – usłyszał. – Byś znał swoje miejsce. Tak go zostawili. ••• Arto szybko przypomniał sobie o rozmowach z Nowym. Przypomniał sobie, bo Nowy nie zjawił się na lekcji. Nie było też Żo. Nawet najgłupszy starszak wiedziałby, co to oznacza. Nowy znowu miał „problem”. Tylko te jego problemy były już tak poważne, że do ich rozwiązania potrzebował medyka. Pierwszy raz zdarzyło się to pomiędzy lekcjami. Nie było łatwo wymyślać wiarygodne usprawiedliwienia nieobecność Nowego, nie mając pojęcia co się dzieje. To się staje zbyt podejrzane, a ja znowu coś przegapiam, uznał. Co ze mnie za kapitan, że nie wiem, co się dzieje z moimi wojownikami? Nie wiedział, czy jest jakiś związek między tym zdarzeniem a robakiem, między jednym a drugim minęły niecałe trzy lekcje, ale potrafił czytać w Nowym jak w projekcji. Nowy wierzył, że taki związek istniał, lecz był tak samo zaskoczony jak i on. Co wspólnego miał z tym Janus? Kim on właściwie był? Przed jego oczami wyskoczyła wiadomość od Rejkerta. „Myślę że chyba powinienem się upewnić” – przeczytał – „na przerwie żimmy wziął skaner zema wiesz coś o tym”

Najlepsze z „zabawek” grupy były pod opieką Rejkerta. Znał się na nich najlepiej. Tylko on i kapitan znali skrytki, gdzie trzymali najcenniejsze narzędzia. Nie odpisał od razu. Dlaczego Żimmy zabrał skaner i to bez zezwolenia? Potem znów pomyślał o Nowym i znów o Żimmym. I o robaku. Poczuł się skołowany. „Nie powiedział po co” „Nie powiedział oddał go na następnej przerwie” „Na następny raz przyślij go do mnie i nic mu nie dawaj dopóki tak nie powiem i nie mów o tym nikomu” „Jasne”

Arto chciał napisać coś jeszcze, lecz zauważył, że ktoś otworzył drzwi do klasy. Nowy i Żo. Spojrzał na zegarek – byli w połowie lekcji. Zamknął okno rozmowy. Obaj spóźnialscy przeprosili nauczyciela i jakby nigdy nic siedli na swoje miejsca. Arto nie mógł nie dostrzec jak Nowy dziwnie sztywno trzyma przy boku prawą rękę. Jeśli to było to, o czym myślał – a o niczym innym myśleć nie mógł, patrząc na tę rękę – to Nowy będzie ją tak trzymał jeszcze przez dwie lub trzy kolejne lekcje. Zaczął nabierać wprawy. Nie było nic po nim widać – nic, co zauważyłby dorosły. Spróbował złapać wzrokiem jego spojrzenie, gdy siadał. Nowy to spostrzegł, lecz odwrócił się, nie patrząc w jego stronę. „Więc to nic takiego” – napisał do Nowego – „gdzie byłeś” „Miałem problem” – Nowy powoli wystukał odpowiedź. Szło mu to z wyraźnym trudem – „musiałem się pomalować” „Żo nie maluje tylko składa widzę twoją rękę nie kłam” „To nic z czym nie dałbym sobie rady daj mi spokój” „Mogę ci pomóc naprawdę” „Jeśli naprawdę chcesz mi pomóc to mi nie pomagaj”

Okno się zamknęło. To już zaszło za daleko, nawet jak na szkołę. M ógł sądzić, że Nowy miał złe rozjaśnienie, lecz teraz… Ile razy na tydzień można potrzebować medyka i to nie licząc bitwy, w której Nowy wcale tak bardzo nie oberwał? Co takiego robił, że było z nim gorzej niż wtedy?

177

Ostatnimi rozjaśnieniami rzadkością było by Nowy nie stał się nagle przygnębiony, a zaraz potem właśnie taki jak teraz – milczący, zacięty i zamknięty w sobie. Każde skierowane do niego słowo traktował jak atak. Gdzieś znikał, a gdy wracał nie był już taki jak przedtem. Za każdym razem wyglądał gorzej i nigdy nie chciał o tym rozmawiać. Ostatni raz był sobą po bitwie. Wtedy stać go było na pomysł ze skakaniem. Lecz już wcześniej nie wyglądał najlepiej. „Żo co tym razem nie rozumiesz że możecie mieć przez to kłopoty” – napisał. „Złamanie kilka zmiażdżeń i stos siniaków zużywa maść jak reaktor wodę z nim coś się dzieje coś więcej niż zwykłe napaści w to nie uwierzę” „To już wiem pytałeś go o to” „Nie chce mówić ale źle z nim naprawdę źle jeszcze trochę a moja pomoc mu nie wystarczy wtedy lepiej by było gdyby charon naprawdę istniał i nowy w porę do niego trafił”

To nie zabrzmiało dobrze. Gdy Żo wspominał o Charonie, Arto zawsze przechodziły ciarki. Wspominał o nim rzadko, lecz gdy to robił, to zawsze na poważnie. „Aż tak źle” „Za każdym razem jest gorzej ciało nie jest z plastali a nawet ona może pęknąć tak samo może pęknąć coś w środku a tego nie potrafię poskładać wtedy albo pójdzie do lekarza albo umrze”

Żo mógł sobie myśleć, że legendarny Charon, lekarz, który wie i nic nie mówi, naprawdę istnieje, lecz on nie wierzył w bajki, zwłaszcza takie piękne. Poza bitwami i pojedynkami, złamania były rzadkością. Trudniej je było ukryć przed dorosłymi. Nawet starszaki nie chciały tak ryzykować; starały się zadać ból, zwykle nic więcej. Lecz Nowy wyglądał jakby obrywał wszędzie, bez patrzenia, z jakim skutkiem. Jego malunki mogły oszukiwać dorosłych, lecz nie kapitana. Zbyt dobrze znał wszystkie sztuczki. M ożesz sobie grać twardziela, Nowy, pomyślał. M ożesz milczeć, ale ja muszę wiedzieć, dla naszego i twojego dobra. Takie rzeczy się zdarzały, choć, jak dotąd, nie jemu. Wolał nie myśleć, co powinien zrobić, jeśli to by ło to, czego się obawiał. Spytał na kanale ogólnym, czy nikt nie widział, co się działo z Nowym na przerwie. Nie obchodziło go, że on także to przeczyta. Rozmowy zatrzymały się. Wszyscy pisali to samo. Dowiedział się gdzie był wtedy każdy z nich. To nic nie dało. Nowy po prostu zniknął. M ieli protektorat. Na grzbiecie dłoni każdego z nich widniał znak Gwiezdnej Flary, lecz kt okolwiek się dobierał do Nowego, niewiele sobie z tego robił. Arto wiedział jak ważne jest zadanie sobie właściwego pytania. Tym razem brzmiało ono prosto – kto czuł się na tyle silny, by lekceważyć pozycję Zema? Lecz czy ktoś taki zwracałby uwagę na taki drobiazg jak jakiś piątak? Gdyby nie zbiór podatku, Smok mógłby dla nich nie istnieć. Ale Zem się nami interesował, przypomniał sobie. Zem i jego dziwne zamówienie… M oże to przez niego? Podczas wojny chłopcy pod protektoratem bywali ofiarą wroga… lecz to nie grupa była celem, tylko Nowy – i trwało to o tydzień dłużej niż ich protektorat. Kolejną, niemal odruchową i na wpół dziecinną myślą było pytanie, dlaczego Gwiezdna Flara do tego dopuszcza. Dwa rozjaśnienia od zawarcia umowy Nowy znowu został pobity. Kusiło go, by zapytać o to Zema, lecz to by była obelga. M usiałby mieć dowód, że choć jeden z wojowników Flary widział zdarzenie i nie zareagował. Nowy mógł im uciec, co nie było trudne. To w interesie Smoka leżało, by każdy wojownik znajdował się w pobliżu Flary, nie na odwrót. Arto nie mógł oczekiwać, że Zem rzuci wszystko i każe łazić za nimi. Lecz, z drugiej strony, nie miał co posądzać go o złośliwość. No i gdyby komuś zależało na zaszkodzeniu Jeźdźcom Smoków, wybrałby kogoś bardziej wartościowego, jak kapitan. Gwiezdna Flara nie miała z tym nic wspólnego. To była sprawa między Nowym, a… kim? „Wy też nic nie wiecie” – napisał do Orfiusa i Kerella. „Mówiłem mu sto razy żeby trzymał się razem z nami” – wytłumaczył Orfius – „ale on wciąż robi swoje”

178

„Albo się trzyma całej grupy albo znika na dobre” – dodał Kerell – „odchodzi i mówi że nie chce byśmy za nim szli że ma własne interesy” „Więc od teraz macie dbać nie o jego interesy tylko o jego skórę macie przykleić się do niego nie obchodzi mnie co będzie mówił powiedzcie mu że to mój rozkaz”

Oboje potwierdzili. Rozłączył rozmowę, mając niejasne przeczucie, że coś jest bardzo nie tak. Dlaczego Orfius i Kerell byli razem, we dwójkę, z dala od grupy, akurat wtedy, gdy zniknął Nowy? Na wszelki wypadek przydzielił Nowemu ochronę z silniejszych wojowników. Protestowali, lecz ktoś musiał na niego uważać, donieść, co się dzieje. Z czymś takim miał do czynienia po raz pierwszy. Dotąd tylko o tym słyszał. Na przerwie zaczepił Żimmiego. Jakiś czas temu polecił mu mieć oko na Nowego. Nie musiał z nim chodzić, tego mu nie kazał – gdyby tak zrobił, Żimmy nie zostawiłby Nowego samego, biorąc się za interes ze skanerem – lecz mógł coś zauważyć. Niestety, nie dowiedział się od niego niczego nowego. Tuż przed swoimi problemami Nowy odłączał się od grupy. – Nie wiem czy robi to specjalnie, czy się zapomina, ale to robi – tłumaczył. – Jest jakiś… Dziwny. Też zauważyłem, że coś się dzieje, ale on nam ucieka. Nie tylko mi. Zapytaj innych. – Pytałem – potwierdził. Splótł ręce na piersiach i oparł się plecami o ścianę – i to mnie niepokoi. Żimmy stanął tuż przed nim. – Co w tym niepokojącego? – rozłożył ręce. – Obrywa od starszaków i tyle. Nic mu się nie dzieje. Jest delikatny jak jajcogłowy – wydął wargi – byle kopniak i zaraz jęczy. Też bym się wstydził tak pokazywać. – To coś więcej. Czuję to. – Ale tego nie wiesz. – Jeszcze nie. Pomożesz mi się dowiedzieć. Pilnuj go. Zobacz, co się z nim dzieje po lekcjach, czy wraca do domu, czy… robi coś innego. – To rozkaz? – Żimmiemu to się nie spodobało. – Będzie, jeśli będę musiał. Weź kogoś do pomocy, jeśli musisz. Nie pozwól Nowemu się wymknąć. Idź za nim, nawet jeśli nie będzie tego chciał czy o tym wiedział. Nie chcę dowiadywać się od obcych o tym, co się dzieje w mojej własnej grupie. To co najmniej poniżające, pomyślał. I kłopotliwe, gdy będzie musiał zacząć pytać innych chłopców co porabia Nowy. Na pewno pomyślą, że nie panuje nad własnymi ludźmi. Żimmy przytaknął. M ógł się nie zgadzać z jego rozkazami, lecz zawsze je wypełniał. – Jest coś jeszcze? – domyślił się. – Wiesz dobrze co – Arto lekko spuścił głowę, spoglądając głęboko w oczy Żimmiego. – Po co ci skaner? Nie wiesz, że to niebezpieczne tak z nim chodzić? Jeśli ktoś by ci go zabrał… – Byłem ostrożny! – zapewnił. Oparł się prawą ręką o ścianę przy głowie Arto i pochylił, również patrząc mu prosto w oczy. – Nie zabrałem go na długo. Jedna beksa chciała, bym otworzył jej jedną z Ostatnich Przystani. Wiesz, ile one za to płacą? Arto poczuł dreszcze. Wiedział, ile płacą. Ktoś, kto idzie by z sobą skończyć, nie potrzebuje już niczego. Biorąc skaner od Zema nawet nie pomyślał, że może on zostać wykorzystany do otwierania takich zamków, tymczasem dla Żimmiego był on ledwie nową zabawką. Nie z astanawiał się nad tym, co może nią zrobić, nie myślał o odpowiedzialności czy konsekwencjach. To nic, że takie zamki nie były skomplikowane. Nie o to chodziło. – Arto, naprawdę dobrze zapłacił! – Żimmy gwałtownie wyciągnął przed siebie dłoń z podkurczonymi palcami, jakby chwytał latającą zdobycz. Gdyby Arto nie odsunął głowy, trafiłby go palcem prosto w oko, lecz Żimmy nawet tego nie zauważył, tak podniecała go wizja zdobywania łatwych impulsów. – Na następnej przerwie oddam połowę do naszej kasy, wtedy zobaczysz, że było warto. Starczy na wiele podatków! To czysty i pewny interes…

179

– Czysty? – Arto oburzył się na to, co powiedział i jak powiedział. Zdziwiło go to. Chciał wierzyć, że beształ Żimmiego tylko za nieostrożność, lecz gwałtowna, choć stłumiona reakcja zaskoczyła nawet jego. – Nie pomyślałeś, że taka Przystań jest obserwowana? – Nie ta. Nie jestem głupi! – zaperzył się Żimmy. Ściągnął brwi. – Beksiarnia była czysta, dawno nikt tam się nie zabił. Nie ryzykowałbym bez potrzeby! – Czyżby? Żim, taki skaner może być niebezpieczny! Nie pomyślałeś, że powinieneś mnie najpierw zapytać? Patrzył uważnie na Żimmiego, czekając na reakcję, szukając czegokolwiek. Poczucia winy, przeprosin – nie wiedział czego. Żimmy tylko wzruszył ramionami. Arto dalej patrzył. – No dobra, może masz rację – przyznał w końcu z wyraźnym wahaniem. Odsunął się krok do tyłu, ramiona mu opadły. – Zajmij się Nowym – rozkazał Arto. Był zły, ale co się stało, to się nie odstanie. Pozostało wierzyć, że Przystań naprawdę była czysta. – Tym razem na poważnie. Żimmy posłusznie kiwnął głową i odszedł. Arto miał nadzieję, że nagana zrobiła swoje. Rozejrzał się za Nowym. Stał razem z innymi, niedaleko, unikając patrzenia w ich stronę. Rozmowa z nim byłaby bez sensu. Zauważył, że Bebre mu się przygląda. Gdy ich spojrzenia się spotkały, Bebre skinął głową w bok. Odeszli kawałek, pozostawiając grupę w zasięgu wzroku. – Nie chciałem pisać na kanale – zaczął niepewnie Bebre. Całym ciałem pokazywał, że nie chce o tym mówić, ale mówił.– Ale… Zapytałeś o Nowego i myślę… Obiecałem, że nie p owiem, ale… nie wiem… – Powiedz mi o tym – powiedział łagodnie. – Tylko mi. Nowy ma poważne kłopoty. To ważniejsze niż obietnica. Nie pomożesz mu, jeśli będziesz milczał. – Wiem, ale… – Bebre, zawstydzony, unikał jego wzroku. – To… może nic takiego. Kilka rozjaśnień temu Nowy mówił, że był duszony. Nie wiem przez kogo, ale chyba się przestraszył. Wiesz, jest Nowy i w ogóle… M yślałem, że to tylko zwykłe grożenie, ale… Arto czuł, że Bebre nie mówi wszystkiego, ale to mu wystarczyło. – Nie wiem, co się dzieje – przyznał – ale dobrze zrobiłeś. Pilnuj go, to wystarczy. Bebre kiwnął głową. Arto postanowił uprzedzić Grejgiego by nie ćwiczył dzisiaj z Nowym, nawet gdyby o to błagał. Zbyt potrzebował odpoczynku, nawet jeśli go nie chciał. ••• Nie po raz pierwszy wracał do domu tak późno. Nie aż tak by rodzice zaczęli się niepokoić, lecz dość, by to zauważyli. Był obolały; do głodu dołączyło zmęczenie. Szczęśliwie, treningu dziś nie było, za sprawą tajemniczych przygotowań do „naprawdę poważnej akcji” w jakimś magazynie. Nie żałował, że nie chcą wziąć go ze sobą. Jeśli wysypisko nie było dla nich dość poważne… wolał nie wiedzieć co będą wyprawiać tym razem. Nie czuł się gotowy na kolejne takie przeżycie. Nie wiedział, czy kiedykolwiek będzie tak sprawny jak jego towarzysze. Liczył, że Ros nie będzie w domu. Nie miał ochoty na kolejną cichą kłótnię. Wiedział, że jej nie uniknie, lecz chciał wpierw trochę odpocząć. Ona niczego nie rozumie, powtarzał sobie. Sam muszę sobie poradzić, inaczej nie będą mnie szanować. Nie będę się więcej krył za plecami innych. To niczego nie zmieni. Po tym, co zrobiłem, już o mnie nie zapomni. Wciąż drżał, gdy o tym myślał. Wierzył, że gdyby się wygadał, tamten by go zabił. Zapuszkował, jak mówili w szkole. Atakując go, popełnił błąd. Czuł, że drogo za to zapłaci. Już od progu usłyszał kłótnię rodziców. Trochę się zdziwił. O tej godzinie ojciec powinien być jeszcze pracy, lecz kłótnie i jego wcześniejsze powroty od zawsze były ze sobą ściśle związane. Wiedział, jak to się zwykle kończy i nawet się ucieszył, że tym razem stało się to

180

tak szybko, ledwie trzy tygodnie, choć dla niego było to niczym wieczność. M iał nadzieję, że drugi raz nie trafi do takiego miejsca. M oże nawet wrócą na dół. Rodzice siedzieli w pokoju-kuchni, głośno rozmawiając. Przynajmniej tym razem nie krzyczeli. Zapach jedzenia jeszcze bardziej rozbudził w nim głód. Cicho zamknął drzwi i zajrzał do kuchni, samemu na razie pozostając niewidocznym. – …i tylko dlatego bo masz moralność! – wypominała matka. Pogłos słabo wyposażonego, nie do końca urządzonego pokoju podkreślał jej gniew. – Zwiedziliśmy całą Ziemię, a teraz zaczynamy podziwiać uroki kosmosu. Przez ciebie jesteśmy bezdomni! M atka była już naprawdę zła, choć jeszcze nie wściekła. Ojciec jak zwykle czuł się winny. Siedział zgarbiony, jakby ktoś nagle położył mu na ramionach całą stację. Oboje siedzieli nad pełnymi talerzami. Jedzenie stygło, nietknięte. – Ja tak nie mogę – odpowiedział ojciec. – Nie zmienię przeszłości. Nie potrafię tak jak inni. – Nie potrafisz? – matka stała się ironiczna. – Kawał z ciebie fachowca w poszukiwanej dziedzinie, lecz potrafisz jedynie zbierać negatywne opinie wszędzie, gdzie się zjawisz. To była prawda. Ojciec znał się na rzeczy, ale przełożeni rzadko kiedy mogli się z nim dogadać. Słyszał czasem jak ojciec rozmawiał z nimi przez konsole. Znów się przestraszył, jak wiele razy przedtem w takich sytuacjach. Bał się, choć nie wiedział czego. Stał więc i słuchał, próbując wymyślić co mógłby zrobić, co powiedzieć by to zakończyć. – Czy naprawdę tak dużo chcę dla siebie i dla dzieci? – ojciec rozrzucił ramiona. – Żeby były wolne, mówiły, co chcą i mogły pójść, gdzie chcą? Kiedyś nie było w tym nic złego. M am swoje zasady. Chyba tylko one trzymają mnie jakoś w kupie. M yślisz, że jak sam nie będę ich szanował, to one je zrozumieją? – Na pewno je zrozumieją, kiedy przyjdzie nam głodować za łaskawie rzucane rządowe racje. O tak, wtedy na pewno zrozumieją jedną zasadę. Że muszą zrobić wszystko, nawet całować szefa po tyłku, aby tylko utrzymać pracę! Jesteś niby taki mądry, lecz dla nich… Jesteś surowy, wiesz o tym? Gdy upadną, popychasz je do przodu, każesz zacisnąć zęby, wstać, iść i być silnym zamiast pomóc! One chcą ojca, nie nauczyciela! Tych mają w szkołach, tak wielu, że na pewno wiedzą już wszystko o życiu, co wiedzieć powinny! Ros jakoś to znosi, ale Iwen jest na to za mały! Ojciec westchnął. – Tak było na dole, na kosmos, ale nie tutaj! Wiem jak im tu ciężko, wiem jak tobie ciężko, ale zawsze, zawsze, mu pomagam, ile razy poprosi. M uszą wiedzieć, że na tym świecie nikt im nie pomoże. Nawet rodzina. Tylko my, ale my nie będziemy przy nich na wieki. Chcę, by do tego czasu same poznały, kiedy nap rawdę potrzebują pomocy, a kiedy poradzą sobie same. Tego powinien uczyć ojciec. Szkoda, że mój mnie tego nie uczył… – Ale nauczył zasad, tak? Nigdy nie przyszło ci do głowy, że warto odłożyć te zasady na bok, dla dzieci? Czy odrobina wygody w życiu to dla nich zbyt wiele? Twój ojciec był nieudacznikiem i nędzarzem. M iał zły wpływ… – A twój? Wielki pan i władca, trzymający własną córkę na krótkiej smyczy. Studiowałaś tylko po to, by miał zaufaną, prywatną opiekę na starość. Nie dla tego wyszłaś za syna nieudacznika, bo miałaś tego dość? – Gdybyśmy tam zostali, dzieci nie musiałyby teraz znosić tego wszystkiego… – A ja nie mógłbym znieść hipokryzji! To życie za magiczną barierą dobrobytu… Nawet dzieci nie czuły się tam dobrze. – Przynajmniej miały wszystko… – …oprócz swobody! Lecz tobie się nie skarżyły, bo według ciebie dziadek był zawsze dobry! Złota klatka, tak na to kiedyś mówiono. Nawet Iwen… Był za mały, by to zrozumieć, lecz już w dniu przyjazdu pytał, kiedy wyjeżdżamy. – Za to twoje przeprowadzki sprawiły, że zdziczał! Szczęśliwy? Gdyby od początku się tam wychowywały zamiast u twoich rodziców, przyzwyczaiłyby się…

181

– Więc teraz niewiedza jest cnotą? Zresztą, o czym tu mówimy? Nawet oni nie mogli poradzić na moją niełaskę i twoje bezrobocie. Sytuacja zmierzała w stronę prawdziwej kłótni, skoro rodzice wyciągali dziadków na wierzch. Gdy rozmawiali o rzeczach, których nie rozumiał, zwykle chodziło o to samo i kończyło się tak samo. Strach minął, zastąpiony chłodną determinacją by coś zrobić, cokolwiek. Niewiele myśląc wszedł do kuchni. – Nie jestem przeciwna twoim zasadom – usłyszał jeszcze. M atka nieco się uspokoiła, ale tylko trochę. – Podziwiałam cię za to wcześniej, podziwiam i teraz. Ale mamy dzieci… Co będzie z nimi, gdy znowu stracisz pracę? Nie mamy na to czasu. Zostaniemy tu na dobre. – To się okaże, za miesiąc lub dwa… Rodzice zamilkli. Zwykle pomagało, gdy się pojawiał, o ile kłótnia nie zajmowała ich tak bardzo, że przestawali zwracać na to uwagę. Teraz oni byli zmieszani, a on… Idąc do domu, nie zwracał uwagi na sztywno trzymaną rękę. Nie krył, że lekko utyka. Teraz, pod doświadczonym spojrzeniem matki, musiał się lepiej kontrolować. Jak Arto. Ros nie było w domu. Gdy byli młodsi, w takich chwilach zamykali się w pokoju, nasłuchując. Teraz, gdy zaczęła rosnąć, sama brała w nich udział. Skoro teraz nie siedziała z nimi, znaczyło to, że wyszła, pewnie z tym swoim nowym chłopakiem od ochrony. – Kłopoty w pracy? – spytał, siadając przy stole. – Widzisz? – matka wskazała na niego. – Nawet on dobrze wie, o co chodzi. – Chcę dla nich jak najlepiej. Nie chcę, aby przechodzili przez to, co my. Czy wolność, prawdziwa wolność, to aż tak wiele? Iwen nie rozumiał, o co dokładnie chodzi z tą wolnością, ale wiedział, co ona oznacza teraz, dla niego. Że ojciec mógłby pracować dłużej niż miesiąc, rok czy dwa w jednym miejscu. Że może mógłbym mieć przyjaciół, takich prawdziwych, jak w pierwszej szkole, choć pewnie nie miałbym ich tutaj. I że inni przestaliby go bić. M atka nie odpowiedziała. Wyjęła talerz, nałożyła sy ntetyczną porcję ziemniaków i kawałek taniego mięsa. – Kiedy się przeprowadzamy? – spytał. – A kto ci powiedział, że się przeprowadzamy? – odparł zmieszany ojciec. – Zawsze tak jest… – teraz Iwen był zdziwiony. Czyżby się pomylił? – Najpierw kłopoty, potem… potem się kłócicie, a w końcu mówisz, że trzeba się pakować, bo tutaj już cię nie chcą… – Iw, tak mi przykro… – matka pogładziła go po głowie. – Wiem, że nie powinniśmy tyle jeździć, że powinieneś mieć przyjaciół i… – W porządku, mamo, przyzwyczaiłem się. Jeśli znowu gdzieś się przeniesiemy… może z powrotem na Ziemię? – spytał z nadzieją. – Stacja jest taka… dziwna – niebezpieczna, pomyślał, lecz nie powiedział tego na głos. M atka spojrzała szybko na ojca. Ten pokręcił głową. – Przepraszam cię za to, ale są rzeczy… Dla niektórych ludzi na tej planecie są jeszcze rzeczy ważniejsze niż praca. Lecz tym razem nigdzie się nie wybieramy. Tu nie jest tak źle. Główny inżynier stoczni, Wilan, to dobry człowiek i przyzwoity zarządca. M yślę, że nas rozumie. Iwen poczuł się rozczarowany. Przed oczami pojawiła się twarz starszaka. Więcej bólu. – Źle ci tutaj? – spytała matka. – M asz kłopoty w szkole? Bijesz się z kolegami? Nie tym razem. Tym razem sam obrywał i nie mógł się poskarżyć, jak ci, których sam bił. – Chciałbym wrócić na Ziemię – odpowiedział niechętnie. – Stacja mi się nie podoba. – Nie możemy tam wrócić. To już nie zależy od nas. – Zobaczysz, wszystko będzie dobrze – z powagą zapewnił go ojciec. – Naprawdę wiem jak ci ciężko, naprawdę – podkreślił. – Rozumiem to. Ale musisz wytrzymać, jak my wszyscy. Zawsze tak mówił, lecz ta szkoła była zupełnie inna. Nie wiedział, jak mu było z nią źle.

182

– No… trudno. Tak tylko myślałem – odpowiedział. – Ale, jeśli zostajemy, to po co ta kłótnia? M atka odwróciła się, ukradkiem przecierając oczy dłonią. Nie rozumiał, dlaczego takie rozmowy zawsze doprowadzają ją do łez, ale było mu żal, że tym razem winne było jego pytanie. Chciałem tylko powiedzieć to, co myślę, usprawiedliwił się, spuszczając głowę. Przepraszam. Nigdy nie pytał, dlaczego wtedy płacze, bo i tak by nic nie zrozumiał. M oże Ros ma rację i jestem głupi? Poczuł nagłe, silne pragnienie by nie przejmować się niczym ni grupą, straszakiem, ni Arto i wszystko opowiedzieć, lecz coś wciąż go blokowało. Strach. Był słaby, ale był. Potrzebował impulsu. Gdyby spytali go teraz, czy dzieje się coś złego, nawet tak po prostu, nie spodziew ając się potwierdzenia, zacząłby mówić o wszystkim, nawet wbrew sobie. Lecz poza krótkimi chwilami, gdy coś zbroił rodzice, zajęci ważnymi dla siebie sprawami, nie zwracali na niego uwagi, ani teraz, ani wcześniej. – To nie kłótnia – wyjaśniła matka. – Dorośli muszą się czasem posprzeczać, aby dojść do kompromisu. Kompromis. To słowo Iwen znał aż za dobrze. Padało dość często, by je rozumiał. – Kompromis, wszędzie kompromis – odparł ojciec. – Przestań to tak nazywać. Nie jesteśmy w wiadomościach. – Inni pracownicy mogą iść na kompromis, lecz nie ty? – matka siadła z rezygnacją. – Nie mogę, bo to idzie za daleko. Rous, społeczeństwo jest elastyczne niczym balon. Podatne na te kompromisy. M ożna je nimi ściskać i wyginać. Rząd mówi ludziom, że zmienia się kształt, lecz ukrywa, że zmieniła się też objętość. Swoboda. Wolność – wycelował wskazujący palec w matkę. – Nie da się ściskać bez końca. Jak myślisz, ile jeszcze zniesie Układ, nim wszystko rozerwie się od środka? Nie chcę tu być, gdy tak się stanie. Nie chcę, by były tu nasze dzieci. Nie chcę, byś ty tu była. Iwen poczuł się tak jak mógł czuć się Arto, lub którykolwiek z nich. M ieli wiele wspólnego, więcej, niż sądził jeszcze dziś rano. M ieli opiekunów, nazywali ich rodzicami, lecz tak naprawdę byli samotni ze swoimi problemami, czyli z tym, do czego najbardziej potrzebowali ich pomocy. Nawet gdy słuchali, dorośli nie rozumieli ich problemów. Działali zamiast pomyśleć, zamiast choć raz spojrzeć na sytuację oczami dzieci – oczami tych, którzy muszą wrócić po tym jak oni zaczną „pomagać”. Jeśli nic nie rozumieli, jak mogli w czymkolwiek pomóc? Wchodzili, ustawiając wszystko i wszystkich, karząc winnych i pocieszając skrzy wdzonych, a potem wychodzili, ciesząc się, że sprawa została załatwiona, że mogą o tym z apomnieć i wrócić do swoich bardziej ważnych spraw. Lecz sprawa nigdy nie była załatwiona. Nie była na Ziemi, tym bardziej nie byłaby tutaj. Pewnych spraw nie dało się tak rozwiązać. Pewnych spraw nie trzeba było rozwiązywać. Rozwiązałyby się same, jak wiele z tych szkolnych spraw na dole. Rodzice nie mogli zrozumieć, że wszystko, czego w takich chwilach p otrzebował, to zrozumienia, wsparcia, że nie chce by tam poszli i zrobili porządek. To nigdy nie działało. Chciał znów uwierzyć w siebie, zebrać siły i samemu wszystko poukładać. Ty lko… Wbił wzrok w talerz, by ukryć smutek. Niepotrzebnie. Choć był przyczyną zmiany tematu, rodzice już przestali zwracać na niego uwagę. Jeszcze tylko ojciec czasem rzucał w jego stronę ukradkowe spojrzenia, lecz i on nic nie dostrzegał, ani dziś, ani przed tygodniem. – Od ponad stu lat rząd nie wprowadził nowych praw ani zakazów… – zaczęła matka. M ówiła, jakby próbowała coś obronić. – Poza zakazem studiowania dla kolonistów, tak? Rzekomo nie starcza miejsc dla studentów z Układu. Kompromis, Rous, kompromis, jeden z wielu, zręcznie ukryty i zamaskowany, p omiędzy nami a kolonistami, by utrzymać obecny stan rzeczy. Rząd ustala nowe prawa, by potem wycofać się z ich części, pozostawiając to, co jest naprawdę ważne, a ludzie się cieszą, jak głupki.

183

– Głupki? Nawet jeśli… Czy uważasz, że dla zwykłych ludzi coś to zmienia? – Nic, co byśmy widzieli, to prawda. Jakaś stabilizacja istnieje, ale… W pewnym momencie ściskania nie czujesz już, że ciśnienie rośnie, nie czujesz, że jest ci ciaśniej. Nawet rząd może tego nie dostrzegać. Otacza się strażą i luksusem, lecz jest w tym balonie, w samym środku. – Ja też byłam w środku, pamiętasz? – I coś zauważyłaś? Nie obchodziła cię polityka, nie interesowało cię, co myśli i wyprawia twój ojciec. Teraz… Nie wiem już czy to dobrze, czy źle. Ojciec westchnął. Wziął widelec, podłubał nim w talerzu, ale zaraz odłożył. M ilczenie trwało tylko chwilę. – M y nie uczymy się na własnych błędach – powiedział nagle. – Już nie. Gdy stawia się wielką tamę, największe katastrofy mają miejsce, gdy ona pęka. Gdy pęknie ta tama… zaleje cały znany wszechświat. Obawiam się, by marzenia miliardów o wolności, marzenia tłumione przez ślepców z rządu, nie zniszczyły naszej cywilizacji. Iwen nic z tego nie rozumiał. Był kiedyś na wielkiej tamie, pomiędzy Azją a Ameryką, zbudowanej jeszcze w czasach kolonizacji M arsa – ogromna zapora, stworzona dawno temu w nieudanej próbie ochrony lodów północy przed szybkim topnieniem. Android – przewodnik wyjaśnił, że próbowano ratować coś, co nazywano Golfsztromem i co sprawiało, że Europa była kiedyś ciepła. Ale jak to się miało do rozmowy rodziców? Sprawy dorosłych, uznał. Przynajmniej przestali się kłócić i zaczęli dyskutować. – Zawsze widzisz sprawy z najgorszej strony. Rząd nie jest ślepy. Gdy coś pójdzie nie tak, sam znajdzie się na celowniku. Oni wierzą, że robią dobrze. – Dobrze… Rozejrzyj się i powiedz, że mamy dobrze. Przekonaj mnie. M ówisz jak twój ojciec. On nigdy nie musiał pracować. Właściwie, dziwię się, że przy jego poglądach i poglądach twojej matki, pozwolili, byś została moją żoną – uśmiechnął się. – Ale znam cię, Rous, i wiem, że gdybym chciał, byś coś zrobiła, wystarczy, bym ci tego zabronił. Teraz rodzice kłócili się bardziej dla zabawy. Iwen westchnął cichutko. Uderzenie samotności gdzieś znikło. Zaczął myśleć, że wyolbrzymia problem. Gdyby sprawy stały się poważne, rodzice na pewno by mu pomogli, zrobili więcej niż zwykle. Coś by zrobili. M usiał uwierzyć, że dorośli są mądrzejsi i zajmują się swoimi sprawami naprawdę dlatego, że one są ważniejsze. Zabrał się za jedzenie, przysłuchując się rodzicom. Jednak czuł, że coś się zmieniło, między nimi a nim, nawet jeśli tego nie dostrzegali. – Więc dobrze. Jak według ciebie mamy się bronić przed inwazją? – Nie bronić się wcale, bo inwazja nigdy nie nastąpi. To tylko gra o władzę. Trzymają nas tutaj, bo dzięki temu prawie cała produkcja znajduje się w ich rękach. Ludzie zamieszkują tysiące planet, lecz produkujemy wszystko w jednym miejscu, w Układzie. To jest chore i niebezpieczne. Gdy coś się stanie w Układzie, odbije się to na wszystkich koloniach. Gdybyś czasami rozmawiała z kolonistami, jak mi to wypominasz, wiedziałabyś, że my, tutaj, pracujemy niemal jak niewolnicy. – Tam też jest ciężko – zauważyła matka. – Tam nie istnieje tak rozbudowany przemysł. – Ale to się zmieni. Za sto lat czy za tysiąc, nieważne. Tam ludzie są wolni. Pomijając Prawa Kolonialne, kolonie rządzą się demokratycznie. Tam prezydentem kolonii może zostać każdy. – A u nas nie? M ożemy głosować… Iwen nadstawił uszu. Słowa „demokracja” i „głosowanie” zawsze drażniły ojca. Ojciec potrafił dostrzec kłamstwa rządu i tak mu je wyjaśnić, że miał wrażenie, iż wszystko rozumie, lecz był jeszcze mały i szybko zapominał. Wtedy pocieszał się, że gdy dorośnie, będzie jak on, tylko nie będzie rzucał pracy ani tak łatwo pozwalać się z niej wyrzucać. – Ale tylko na tych kandydatów, których przedstawią nam partie czy jakieś podejrzane grupy interesów! – ojciec się uniósł. – To tak jakbyś wybierała, którą zgniłą pomarańczę chcesz kupić. I tak nie dostaniesz świeżej, jedynie mniej zepsutą! Dlatego ludzie przestali głosować, dlatego dwieście lat temu zniesiono próg wyborczy. Od tego czasu Rząd nawet nie udaje, że

184

mu na czymkolwiek zależy, na poprawie poziomu życia w szczególności. Teraz wystarczy tylko jedna, jedyna osoba w całym Układzie, by wybory były ważne. – Nie moja wina, że ludzie nie głosują. M ogliby przegłosować lepsz ego kandydata… – Nie głosują, bo dobrze wiedzą, że to nie ma sensu. Ci nowi i tak zrobią ich w holownik. Dalej będą dźwigać wszystko na własnych plecach i nic się nie zmieni. – Gdyby się ruszyli, jak mówi mój tak niepopularny w tym domu ojciec, to by były zmiany. Podobno na tym polega demokracja – zauważyła z przekąsem. – Zmian trzeba chcieć, to wtedy będą. Ale ludzie nie chcą chcieć. – Twój ojciec jest idealistą, a ja realistą. W dodatku jest bogaty, a to zawęża pole widzenia. Zbyt mocno zależy mu na utrzy maniu obecnego stanu rzeczy, nawet jeśli czasami mówi co innego. M yślisz jak on, że to takie proste? Bogaci zawsze wygrywają. Używają swojego bogactwa by mieć więcej i nie pozwolą tym, co mają mniej, by ich dogonili. Demokracja to fikcja, od samego początku. To ekwilibrystyka między potrzebami jednostki a potrzebami społeczeństwa. Ludzie wybierają spośród siebie najpopularniejszych, by podejmowali niepopularne decyzje. Co się dzieje, gdy ci wybrani zapominają, kto i po co ich wybrał? Rozejrzyj się, spójrz, co zrobiła z nami ta demokracja! – Kolonie są… – Kolonie! – ojciec wzniósł ręc. – Demokracja kolonii podlega Rządowi przez namiestników. Wszystko, każde ogniwo, prowadzi tutaj, do Układu. To tu… – Do wyborów może startować każdy! – zaprotestowała matka. – Tak myślisz? – ojciec uniósł brwi. Jego jedzenie było zimne, ale nie zwracał na to uwagi – Raz, poparcie nie leży na ulicy. Dwa, rząd i partie dobrze wiedzą jak zarzucić ludzi informacjami tak, by inny kandydat, niezależny kandydat, nie zdołał się przebić. Sami bardzo dobrze potrafią się wybielać, nawet współpracować ze sobą, lecz równie dobrze potrafią oczerniać innych. – Kłamstwo łatwo można wykryć i ujawnić. – Nie musisz kłamać, by zamienić najszlachetniejszego człowiek na zbira z ulicy! Od tego jest propaganda. Zresztą, Parlament M iędzyplanetarny, cała ta Rada Ziemi i inne rady, z prezydentem Układu na czele, z całym tym Zjednoczonym Rządem, to tylko marionetki. Prawdziwe decyzje zapadają gdzie indziej, gdzie żadne wybory nie sięgają. Oni tylko poruszają ustami, by odczytać to, co się im podetknie. Kim się otoczysz jak zostaniesz prezydentem? Swoimi znajomymi? Nikt nie wpuści do rządu ludzi znikąd! Nawet jak się tam dostaniesz, będziesz sama przeciwko tysiącom. Demokracja, prawdziwa demokracja, sprawdza się w koloniach, bo są małe. W naszej demokracji władza i pieniądze to jedno i to samo. Biznesmen jest politykiem, polityk biznesmenem. Rządzą nami byli prezesi korporacji, którym znudziło się robienie pieniędzy, bo dziś nikogo innego nie stać na kampanię, która sprowadza się do kupienia głosów tych u góry. Kiedyś kandydat musiał chociaż udawać. M usiał wydać fortunę, by bezmózgie pospólstwo uwierzyło, że chce właśnie jego. Dzisiaj… – pokręcił głową. – U nas, by rządzić w tej parodii, zwykły człowiek musi się powoli wspiąć po szczebelkach władzy, a w trakcie tej wspinaczki politycy sami eliminują radykałów i reformatorów. Ci, co z ostali zbyt dobrze się w tym czują, by coś zmienić, nie na szerszą skalę. – Więc może demokracja sama w sobie jest utopią? – zaczęła ironizować. – M oże sprawdza się tylko w prymitywnych społeczeństwach? Ojciec znieruchomiał. – M oże – stwierdził po chwili. – Lecz jeśli tak, to z tej śluzy nie ma ucieczki. Wszyscy wiedzą, że zmiany są konieczne, lecz ludzie oczekują, że będą one szybkie. Jedno, dwa pokolenia i sytuacja się unormuje. Nie rozumieją, że to praca na dwa lub trzy stulecia. Demokracja nie potrafi planować w takiej skali czasu. Nigdy nie stworzyłaby Piramid ani Wielkiego M uru. Demokracja działa doraźnie, zaspokaja potrzeby, lecz nie rozwija społeczeństwa ani nauki.

185

– Wiesz co, Lerszen? Poddaję się. Z tobą nie da się rozmawiać – matka z rezygnacją rozłożyła ręce. – Na jedno moje zdanie masz tysiąc innych. – Ale to zdania prawdziwe. Nie poradzę, że kłamstwo nie potrafi się bronić. Jesteśmy na nich skazami. M ożemy jedynie grać z nimi w ich grę, zgodnie z ich regułami, lub nie grać wcale. A ci, co nie grają, mają jeszcze gorzej niż my. Bo nie grać, Rous, to być wyrzuconym poza system. Być bezimiennym… – urwał na chwilę, jakby ta myśl go uderzyła – i być może to jest nasz klucz do przyszłości. Rewolucja zdarza się tylko wtedy, gdy w społeczeństwie dość będzie ludzi niezadowolonych. Rozumiesz? Rząd traktuje niepracujących jak śmieci. Oni sami tak o sobie myślą… a człowiek, który ma się za nic nie ma nic do stracenia! Przez wieki gloryfikacja indywidualizmu stabilizowała społeczeństwo, sprawiała, że ludzie czuli się unikalni, wartościowi. Nie chcieli ryzykować, ale to się przecież zmienia, tu i teraz, po obu stronach! Jeśli ci poniżani jałmużną uwierzą, jeśli ktoś da im sygnał, a oni posłuchają… widzisz to? Tego boją się najbardziej… M atka przygarbiła się. Oparła ręce na stole. – Wiesz… – powiedziała zmęczonym głosem. – Najbardziej brakuje mi zwykłych filiżanek. Takich z kawą, z pianką. Tego z Ziemi brak mi najbardziej. Iwenowi wydało się to zupełnie bez sensu, a jednak ojciec nie zdziwił się, nie odpowiedział. Położył tylko rękę na jej dłoni i uścisnął. ••• Leżał na łóżku. Odpoczywał. Starannie ułożył złamaną rękę wzdłuż ciała, by kość zrastała się prosto, jak tłumaczył mu to Żo. Dobrze, że wciąż nosił strój kompensacyjny. Starszak złamał mu rękę, bo wiedział, że nikt tego nie zauważy. Bestia. Wprawa, z jaką Żo się nim zaopiekował zdumiewała go i niepokoiła. Choć Żo nie skończył studiów, robił to niemal tak sprawie i z taką pewnością jak jego matka. Uprzedził Iwena, że będzie mógł zdjąć siatkę dopiero, gdy ręka znowu stanie się chłodna, czyli gdy przestanie działać regenerator kości. To miało się stać wieczorem. Póki co, Iwen czuł jakby jego rękę opływała woda, nie dość gorąca by się poparzyć, lecz dość ciepła by była wysoce nieprz yjemna, niemal na granicy wytrzymałości. Ciepło promieniowało z całej kończyny. Ręka była rozpalona niczym w gorączce, a on miał na sobie nie tylko strój, lecz t akże żelową siatkę usztywniającą, delikatnie, lecz stanowczo ograniczającą ruchy ręki. Pomyślał o Arto, o tym, co do niego napisał. Tylko on martwił się tym, co się z nim działo, dostrzegał to i nalegał, wręcz zmuszał go do przyjęcia pomocy. Oczywiście nie robił tego, bo się o niego martwił, tylko dla dobra grupy. Zawsze był taki. Gdy odmówił, kazał go śledzić. Podłe, lecz dla Arto liczył się tylko efekt. Na szczęście Żimmy nie przejmował się zbytnio tym obowiązkiem. Nawet Żo martwiło najbardziej to, że gdy był połamany i obity, stawał się bezużyteczny. Arto niewiele się od nich różnił. Chociaż… czy aby na pewno? Wciąż myślał o tym jak p omógł Welowi. Odkąd tu trafił, Arto był jedyną osobą, którą znał, zachowującą się jakby miała jakiekolwiek uczucia. Czy to była prawda? Czy to możliwe, że nie był taką nieczułą maszyną jak inni, że tylko udawał, choć bardzo dobrze? Kiedyś sam udawał. Obserwował dzieci w nowej szkole, choć wszystko, o czym wtedy myślał skupiało się na jednej rzeczy – co mnie to obchodzi? Wiedział, że zanim się do nich zbliży, znowu będzie się musiał pakować. Lecz Arto nigdzie się nie wybierał. Nie izolował się od innych, jednak nie chciał lub nie potrafił się z nikim zaprzyjaźnić, jakby nikomu nie ufał. Być może tak było. M oże dlatego, gdy inni bawili się w swoje okrutne gierki, on zawsze stał z boku. Gdyby się dołączył, nie mógłby kryć tego, jaki jest. Wcześniej chciał, by stali się kimś więcej niż towarzyszami, lecz dzisiaj zrozumiał, że to niemożliwe. Jak sobie chcesz, Arto, już cię nie potrzebuję. Tak naprawdę nigdy cię nie potrze-

186

bowałem. Bądź sobie dalej tym zimnym posągiem, jak te z muzeów. Jakim chcesz, by widzieli cię inni, poprawił się. M oże robisz to już tak długo, że sam się w tym pogubiłeś. Ale wcale taki nie jesteś. Jesteśmy do siebie bardziej podobni, niż myślisz, tylko ty to ukrywasz i może ja też powinienem. W głębi siebie czuł, że pomoc by mu się przydała, choć rozum podpowiadał, że nie powinien o nią prosić. Jednak nie zdoła ukryć wszystkiego. Najbardziej bał się Rossie, że nie wy trzyma i wszystko opowie rodzicom. Wtedy byłby skończony. Wierzył, że dotrzyma przyrzeczenia, lecz wciąż się bał, bo tego, co zrobi dziewczyna nikt nie potrafił przewidzieć. Westchnął ciężko. Dlaczego Arto wszystko utrudnia, zmusza mnie bym kłamał? Dlaczego nie rozumie, że to moja sprawa? Zna reguły lepiej ode mnie. Wie, że w tym jednym nie powinien mi pomagać. Leżał na boku, na zdrowej ręce, gdy pojawiła się Ros. Tym razem o niczym nie wiedziała. Zrozumiała dopiero wtedy, gdy zobaczyła jego rękę, a i to nie od razu. Podeszła do niego. – Co ci zrobili? – spytała z wyraźną nutą złości. – Ten brutal złamał ci rękę? Nie odpowiedział. – M usisz z tym skończyć! Teraz się odwrócił. – Właśnie dlatego mi ją złamał! – wycedził przez zaciśnięte zęby. – Bo próbowałem z tym skończyć! Zostaw mnie. Oczywiście, nie zostawiła. Dalej stała nad nim, jak pomnik zemsty, z założonymi rękoma. – Iw, to nie są dziecinne ziemskie przepychanki. Nigdy takie nie były. Sam nie dasz mu rady. – A co? Chcesz pomóc? – spytał ze złością, bojąc się, że to zrobi. – Będziesz się z nim bić? To byłby dopiero wstyd, gdyby siostra musiała walczyć za niego. Wtedy mógłby się pożegnać z grupą. Właściwie, mógłby się pożegnać z całą szkołą. – Ja, z nim? Są inne sposoby… – zaczęła Ros. – Wytrzymam! – zawołał, nie za głośno .– A ty siedź cicho, inaczej… inaczej… Zabrakło mu słów. Ros pochyliła się nad nim. Cofnął rękę. – Pokaż rękę – rozkazała. – Po co? Nie znasz się. Dość mnie boli. Zostaw! – Pokaż, mówię! Nic ci nie zrobię. To ty chcesz się z nim bić, nie ja. M imo protestów delikatnie złapała za chorą rękę. Odłączyła rękaw od reszty stroju, zdjęła go i lekkimi uciskami delikatnie zbadała kończynę, sprawiając zadziwiająco mało bólu. Ledwie raz syknął, gdy zbyt mocno przycisnęła kciuk do miejsca złamania. – To już zaszło za daleko! – oświadczyła, prostując się. Iwen uniósł się na zdrowym łokciu. Widział po jej twarzy, że podjęła jakąś decyzję. – I co? Będziesz mnie straszyć, że powiesz rodzicom? – Ależ z ciebie dziecko! – Ros spojrzała na niego gniewnie i w milczeniu wyszła z pokoju. Magazyn Arto znów był w szybie wentylacyjnym. Nie w tym stoczniowym, lecz tym drugim, kończ ącym się w doku pasażerskim, którym załogi dokujących gwiazdolotów wchodziły na pokład stacji, czekając aż rampa magnetyczna przeładuje zawartość ładowni ich statku. Przyczołgał się do zamykającej wylot kraty. Przez szerokie otwory wyraźnie widział pierścień dokujący. Klęcząc, obserwował jak kolejny statek powoli zbliża się do stacji, jak dokuje, jak jego pierścień śluzy łączy się z pierścieniem stacji. Operacja została zakończona. Zielone lampy na obrzeżach pierścienia potwierdziły szczelność połączenia. Okrągłe drzwi obu śluz, tej na st acji i tej na statku, otworzyły się cicho, wpuszczając na stację kilku astronautów. Znikli w jednym z pary, prowadzących w głąb stacji, wyjść.

187

Przed sobą miał jedynie otwartą śluzę i puste wnętrze doku. Po jego drugiej stronie, za ścianą z plaszkła, czekał na niego ogromny kadłub gwiazdolotu. Zdawał się powiększać w jego oczach, przyzywał go, by wszedł na pokład. Pierścień, połączony z jego sekcją dokującą, był wciąż otwarty. Jedynie okrągłe drzwi śluzy gwiazdolotu pozostawały zamknięte. Arto nie potrafił się oprzeć temu wołaniu. Oparł dłonie o kratę, wczepił w nią palce i mocnym ruchem wyrwał ze swojego miejsca. Zdjęte wcześniej mocujące ją zatrzaski od dawna leżały gdzieś obok. Zawsze robił to samo, choć wiedział, czym się skończy. Jednak coś kazało mu to robić, jeszcze raz i jeszcze. Zawsze. Powoli zdjął kratę i zawiesił, by zwisała jak klapa. Wysunął nogi i wystawił je na zewnątrz, potem resztę ciała. Zawisł na rękach. Lekko opadł na podłogę. Odwrócił się do śluzy i czekał. Czekał na to co i tak miało się stać. Tym razem nie próbował wbiec do środka. M aszyny zawsze były szybsze. Za każdym razem, gdy był już blisko, czujniki zaczynały piszczeć. Pierścień odrywał się od stacji i razem ze statkiem powoli odlatywał w kosmos, pozwalając by uciekające powietrze wyrzuciło go w ślad za statkiem, ciągnąc w mroźną, czarną pustkę. Ostatnie, co pamiętał to machanie rękoma, w rozpaczliwej próbie złapania się czegokolwiek. I skóra, pęczniejąca, pękająca i zamarzająca na kość, jak nasiąknięty wodą żel tuż po wetknięciu do zamrażarki. Lecz tym razem nic się nie działo. Arto czekał i czekał, a wszystko było ciągle takie same. Śluza stacji wciąż otwarta. Ciągle zapraszała, kusiła… Nie, nie wejdę. To pułapka! Nie tym razem! Ale wciąż stał i wciąż nic się nie działo. Czujniki milczały. Przejścia w głąb stacji były otwarte, lecz po strażnikach nie było śladu. W doku był tylko on i statek, niemal tuż przed nim. Zaskoczony, spojrzał na lewe ramię, lecz nie dostrzegł niewielkiej wypukłości, pod którą kryła się pluskwa. Coś się zmieniło. M oże tym razem…? Pozwolił sobie na cień nadziei. Zrobił krok, mały krok do przodu. Nic się nie stało. Zrobił kolejny, większy. I kolejny, i jeszcze jeden. I wciąż nic. Czując jak mocno bije mu serce, stanął przy samym pierścieniu doku. M ógł niemal dotknąć go ręką. Kolejny krok. Stanął w krótkiej przestrzeni łącznikowej, zamkniętej okrągłą płytą włazu. Była tak blisko, że mógłby ją dotknąć. To by wystarczyło. Pod wpływem ciepła jego palców mechanizm natychmiast otworzyłby przejście. M oże tym razem się uda, pomyślał z nadzieją, może wreszcie wejdę na pokład. Powoli uniósł i wyciągnął przed siebie prawą rękę. Płyta rozwarła się sama, zanim do niej sięgnął. Rozerwała się na uciekające w bok trójkąty, chowające się w kadłubie statku. Przeszyła go myśl, że to jednak tylko kolejna sztuczka, że po drugiej stronie nie ma nic, że statek jakoś zniknął i znowu będzie t ylko pustka. Lecz nie była. Było tam coś znacznie gorszego. Płyta znikła i Arto znalazł się twarzą w twarz z grupą starszaków. Ponad tuzin, uzbrojonych w pręty i pierścienie. Ich twarze wykrzywiała wściekłość. Cofnął się, czując jak uginają się pod nim nogi. Niektóre twarze wydały mu się znajome. Jedna przypominała mu Żimmiego. Czy żby to on, czyżby zdradził? Dostrzegł nagły błysk. W jednej z zaciśniętych rąk ujrzał wąski, długi nóż. Spojrzał szybko za siebie, tylko po to, by zobaczyć jak ściana, w której widniał otwór szybu, staje się coraz wyższa, jak szyb ucieka coraz wyżej i wyżej, znikając gdzieś w górze. – Oszukujesz, Arto! – usłyszał gniewny głos jednego ze starszaków. Odwrócił się, zaskocz ony. Przyjrzał się postaci, która to powiedziała i zrozumiał, ż e jego też zna. Anhelo. To jego dłoń zaciskała się na trzonku prymitywnie skleconego noża. – Chcesz uciec ze szkoły. Uciec ze stacji. – Zawiodłeś mnie. – Kolejny głos, przerażająco znajomy, a jednak odległy. Nie spojrzał w tamtą stronę. Bał się zobaczyć to, czego się spodziewał, bał się, że gdy go zobaczy, gdy sobie przypomni, to zwariuje do końca. – Nauczymy cię, że tak nie wolno. Nauczymy cię dobrze, na zawsze!

188

Rzucił się do ucieczki, na oślep, przez jedno z wejść do doku. Wydawało się puste, lecz gdy wbiegł do środka, po obu stronach drzwi pojawili się dorośli, po trzech z każdej strony. Wyrośli znikąd, wszyscy w mundurach Ochrony Stacji, uzbrojeni w karabiny plazmowe. Wsz yscy mieli takie same ponure, beznamiętne twarze, wykrzywione i zniekształcone niczy m maski demonów z muzeum. – Kto próbuje uciec, idzie z nami – powiedział jeden z nich. Jednocześnie unieśli karabiny i wymierzyli w niego. – Kto idzie z nami, już nie wraca. Nie czekał. Rosnące przerażenie rzuciło go do biegu w głąb korytarza, byle dalej, byle w głąb stacji, byle gdzieś się ukryć. Lecz wciąż słyszał za sobą tupot tuzina par nóg, podążających bezbłędnie jego śladem. Trafił na skrzyżowanie. Lewy korytarz biegł do stoczni, prawy – nie wiedział gdzie. Ale po tamtej stronie stała grupa agentów rządowych. U ich nóg warowały dwa wielkie, czarne psy z wyszczerzonymi kłami. Dookoła, podskakując w powietrzu, unosiły się dziesiątki niewielkich kuleczek automatów poszukiwawczych. – Gdzie twój lokalizator? Gdzie twoja pluskwa, mały? – jeden z agentów zaczął powoli odwijać zawiniętą wokół nadgarstka smycz, utrzymującą przy nim jedną z wyszczerzonych bestii. – Nie chcesz zostać z rodzicami, tak? Więc pójdziesz z nami! – A może odstrzelić go na miejscu? – drugi sięgnął do kabury. – Widać, że się nie nadaje. Po co tracić czas i rządowe impulsy… Nie słuchał. Pobiegł pędem przed siebie, tak szybko, jak tylko potrafił. Za plecami rozbrzmiało ujadanie i śmiech agentów. – Jeszcze cię dopadniemy! – usłyszał ich zgodne wołanie niczym wydobyte z jednego gardła, ścigające go echem po korytarzu. W panice dostrzegł lecące obok kuleczki automatów. Prz yspieszył, lecz one także przyspieszyły. Zawsze były szybsze, nieważne jak prędko biegł. Uciekał dalej. Dopadł do jednej ze ścian, w której dostrzegł otwór szybu wentylacyjnego. Skoczył, złapał się krawędzi i wsunął do środka. Obok leżała krata. Szybko założył ją na miejsce, lecz ścigające go kuleczki z łatwością przecisnęły się przez jej otwory i otoczyły go, mrugając światełkami i popiskując. Zaczął przeciskać się w głąb wąskiego szybu, aż dotarł do turbiny. Zdawała się sunąć prosto na niego. Strach niemal zmusił go do odwrotu, lecz zamiast tego zaczął uderzać dłońmi w kuleczki, posyłając je prosto na łopatki turbiny. Szybko pozbył się wszystkich, choć uciekały mu, ani na chwilę nie pozostając w jednym miejscu. Dopiero teraz skręcił w boczne odgałęzienie szybu, które zauważył tuż przed turbiną. Na końcu odkrył inny korytarz, prostopadły do poprzedniego. Zeskoczył na podłogę i zaczął szybko biec, w kierunku domu. Nie było kuleczek, nie widział psów, lecz za sobą wciąż słyszał tupot ścigających go chłopców. Lecz ten tupot był teraz głośniejszy. Chciał biec dalej, lecz jego nogi zatrzymały się. Spojrzał do tyłu. Do pościgu oprócz agentów, już bez psów, oprócz ludzi z urzędu, dołącz yła także jego własna grupa. Wszyscy bez wyjątku, poza dorosłymi, pozwalali prowadzić się Żimmiemu. Słuchali go, a on chciał tylko jednego – by go dla niego złapali. Zmusił się do biegu. Zaczął kluczyć korytarzami, lecz nieważne jak bardzo się starał, tamci zawsze byli tuż za nim. Niemal czuł na karku ich oddechy. Gdzie nie próbował się ukryć, nieważne jak bardzo starał się ich zgubić, zawsze go znajdowali. Zawsze skręcali dokładnie tam gdzie on. Oni zawsze wiedzą, gdzie jestem, pomyślał przerażony. Nieważne co zrobię, zawsze będą to wiedzieć. Był sam przeciwko całej stacji, nie miał gdzie uciec, gdzie się schować. Pomyślał o domu; wpadł do bocznego korytarza i ujrzał rodziców. Zatrzymał się jak wryty. Oboje spojrzeli na niego zatroskani. Za sobą usłyszał szybkie kroki, lecz za chwilę wszystkie ucichły. Odwrócił się i zobaczył, że oni wszyscy tam stoją. Choć wściekli, na coś czekali. Na co? – Arto, kochanie – usłyszał za sobą łagodny głos matki. Odwrócił się. Zdawała się nie widzieć stojącego za nim tłumu, tłumu gotowego na jej oczach rozedrzeć go na strzępy i pokroić

189

na kawałki to co zostanie. – Nie za dużo czasu poświęcasz szkole? O, zobacz, są twoi koledzy – wskazała na tłum. – Znowu pójdziesz się z nimi pobawić? – Wiesz, że cię kochamy – powiedział ojciec – i pomożemy, jeśli tylko zechcesz. M usisz nam tylko o wszystkim powiedzieć… Arto bardzo tego chciał. Już miał to zrobić, gdy za plecami rodziców dostrzegł Opiekunów, ze swoimi gotowymi do użycia małymi konsolami, uśmiechających się złośliwie, zdających się szeptać by tak zrobił. Nagle nie mógł wydusić z siebie słowa, jakby coś zatkało mu gardło, a tamci tylko się uśmiechali. Tak samo jak jego rodzice, tylko oni uśmiechali się smutnie. Poczuł się nagle mały, nic nie znaczący, osaczony i bez szansy na uciecz kę. Chciał, by ściany stacji zapadły się, aby ona cała zapadła się na niego, razem z nim, aby ona lub on sam zamienił się w czarną dziurę i pochłonął całe to miejsce, Ziemię i cały ten wyssany Układ razem ze sobą, ale tak się oczywiście nie stało. – Nic nie powiem! – wrzasnął z całych sił. – Nie powiem! Nie możecie mnie mieć, jeśli nie powiem! I wtedy za plecami urzędników zobaczył Nowego. Przysiągłby, że wcześniej go tam nie było. Dopiero teraz uświadomił sobie, że nie było go także wśród ścigającej go grupy. – Uciekaj, Arto! – usłyszał. – Uciekaj jak najdalej możesz, uciekaj ze stacji! Nie próbował zrozumieć, dlaczego Nowy tak zawołał. Usłyszał, jak za jego plecami tłum rusza do przodu. Prześlizgnął się między rodzicami i mocno odepchnął na bok stojących z a nimi urzędników. Poszukał wzrokiem Nowego, ale już go tam nie było. Znikł. Odwrócił się zaskoczony, tylko po to, aby zobaczyć jak ścigający go tłum spycha na boki nieświadomych nicz ego rodziców, poddających się temu jakby to był ledwie podmuch z wentylat ora. Tak samo roztrącili urzędników, lecz ci pozwolili się wchłonąć i teraz byli częścią tłumu. Odwrócił się by uciekać, lecz nagle znalazł się w ślepym korytarzu. Nie, nie w ślepym. Z amiast ściany była balustrada z rurek. Oparł się o nią i spojrzał w dół. Na dole znajdowały się setki różnych prętów. Pokrywały całą podłogę. Jedne leżały, inne sterczały w górę. Tuż pod balustradą coś leżało, lecz nie zdążył się przyjrzeć co to jest. – To jedyna droga ze stacji, mięczaku! – usłyszał za sobą. – To albo akademia… Odwrócił się i przywarł plecami do balustrady. Tamci zwolnili, lecz wciąż się zbliżali. Jeszcze raz spojrzał w dół, na to, co tam leżało i poznał, że to ciało, rozszarpane przez pręty. Zdało mu się, że prawa ręka wciąż drży, podskakuje lekko, przyzywając go do siebie. To było jego własne ciało. Poznał je choć prawie nie miało twarzy. Czuł, że to on. Odwrócił się raz jeszcze, zamykając oczy. Nie, nie skoczę, pomyślał. Nie skoczę! – Więc zostaniesz tutaj – z dołu dobiegła go cichą odpowiedź na jego myśli. – Na zawsze… Otworzył oczy, w samą porę by ujrzeć nad sobą wściekłą twarz Anhela. Coś zalśniło zimnym blaskiem. Znowu zacisnął powieki. Nie skoczę! Nie jestem jak… I nagle znalazł się w swoim własnym łóżku, cały drżący, niczym w gorączce, zlany potem i tak przerażony, jakby to wszystko było prawdą. To było prawdą, dla niego, tu i teraz, przez najbliższe sekundy. Bezwiednie zaciskał zęby na zatykającej usta pięści. Świadomość tej nagłej zmiany omal nie sprawiła, że wyskoczył z łóżka. Czuł przeszywający, niemal paraliżujący strach, przerażenie, jakie może wywołać tylko koszmar, ale nawet one były jedynie tłem dla innych emocji, rzucających się po jego głowie niczym dzikie bestie. Rozdzierały go na strzępy, od środka, kawałek po kawałku, podczas gdy jego płuca spazmatycznie chwytały powietrze. M ściły się za zgotowaną za rozjaśnienia niewolę, atakowały zawsze, gdy umysł odwracał się od świadomości, tym mocniej, im dłużej były tłamszone. To tylko dodawało im sił. Usiadł gwałtownie, podpierając się dłońmi o miejsce, w którym przed chwilą leżała jego głowa. Jak zawsze stłumił rodzący się w gardle okrzyk. Przed oczami wciąż migały mu błyski pierścieni starszaków i leżące na dole ciało. Jego ciało, coś wciąż uporczywie powtarzało w

190

jego głowie. Wszystko, na co mógł się zdobyć, to jedna jedyna świadoma myśl, taka sama jak zawsze. Nie będę płakał, powtarzał nie poddając się rozdzierającym go emocjom. Nie będę płakał, nie będę… Nie zapłakał. Siedział kilka minut, może godzin, tocząc dookoła przerażonym, nic niewidz ącym wzrokiem, nim wróciły mu zmysły. Pierwsze co dostrzegł to ciemności wciąż panującego zaciemnienia. Powoli zaczął się uspokajać. Pod dłońmi wyczuł chłodne, wilgotne plamy. Tylko podczas snu jego ciało mogło go tak podle zdradzić. Przeklął się w myśli. Kapitan Jeźdźców Smoków, najsilniejszy piątak w całej szkole, siedział na granicy paniki, przerażony jakimś głupim snem! A rano i tak o niczym nie będzie pamiętać, aż do następnego zaciemnienia, gdy znów zbudzi się zlany potem, z poduszką mokrą od łez, gryząc się w rękę. Przez całe rozjaśnienie znowu będzie się czuł jakby jego umysł rozsypywał się na proszek. Zawsze tak samo, niemal od pięciu lat, choć od dawna nie był pierwszakiem, moczącym się na widok każdego zbliżającego się starszaka. Dlaczego, dlaczego, dlaczego? Dlaczego to zawsze była szkoła albo doki, dlaczego nigdy nie śniło mu się coś przyjemnego, dlaczego spotykał Anhela, choć prawie go nie znał? Kim byli ci pozostali? Czy to też postacie z rz eczywistości? Dziś był niemal pewien, że Zem też czasem był obecny, lub ktoś bardzo podobny do niego. Czerwone oczy… Wcześniej gotów był przysiąc, nawet go nie widział, a teraz… Dlaczego jego własny umysł robił mu takie rzeczy? Czy pozostanie tak już na zawsze? Odetchnął kilka razy, powoli i głęboko. Potarł pogryzioną dłoń. Ślady zębów były głębokie, łatwo wyczuwalne. Gryzł się niemal do krwi, ale to pomagało. W ciemnościach, ledwie rozjaśnianych przez światełka zegarów i kontrolki wyposażenia pokoju, dostrzegł obok swoich nóg ciemniejszy kształt. Lili nawykła do zaciemnieniowych pobudek. Nawet nie podniosła głowy. Tylko on nie mógł się do tego przyzwyczaić. Żaden z uczniów nie rozmawiał o swoich koszmarach, lecz Arto czuł, że wielu uczniów z jego grupy także je miewa, może nawet częściej niż on. Zwłaszcza jajcogłowi, ale i wojownicy, choć głównie ci słabsi, jak Orfius, Kerell, Sandżira, Saszek… I Żimmy też, choć po nim rzadziej to widział. Jak on próbował kiedyś brać tabletki na sen, które kiedyś Żo wynalazł w magazynie, lecz to niewiele pomagało. Owszem, całe zaciemnienie leżał nieruchomy jak plastikowa sztaba, za to potem miał w głowie mętlik, czuł się zamroczony i mniej uważny – łatwy cel dla każdego starszaka. Cyferki zegara blado świeciły nad drzwiami. Do rozjaśnienia pozostały dwie godziny. Potem jeszcze dwie do rozpoczęcia zajęć. M iał trzy godziny na sen. Zrezygnowany, opadł na poduszkę, wpatrując się w skrywającą sufit ciemność. Przynajmniej w szkole nie czekały go niespodzianki. Ważne, by spróbować się wyspać, by jutro być w formie. – M uszę tam chodzić – szepnął, tak cicho, że ledwie dotarło to do jego uszu. Próbował to sobie wytłumaczyć, by odegnać te resztki przerażenia, które nie poddały się tak łatwo jak inne, lecz nie od razu zdołał się całkowicie uspokoić. Ułożył się, przygotowując do snu. Z początku czas zdawał się dłużyć w nieskończoność, lecz gdy znowu otworzył oczy była już niemal pora na wstawanie, a on nie czuł się zbytnio zmęczony koszmarem. Być może, pomyślał, to rozjaśnienie nie będzie takie złe. ••• Razem z Rejkertem poświęcił wiele czasu na odszukanie Janusa. Każdy szukał tam, gdzie szło mu najlepiej – Rejkert w komputerze, Arto wśród mrówek i informatorów, lecz ich próby spełzły na niczym. Śladu po nim nie było, jakby nigdy nie istniał, co według Rejkerta było bardzo dziwne. Transmisje z konsoli Arto wychodziły gdzieś na zewnątrz, lecz nie były odbijane, zatem trafiały do aktywnego adresu. Od razu pomyślał, że to mogła być przynęta. To także niczego nie wyjaśniało, Rejkert nie potrafił tego wykluczyć, lecz oświadczył, że taki sam efekt miałoby odbieranie transmisji przez martwe konto – użytkownika, który wciąż ist-

191

niał w sieci, lecz długi okres bezczynności sprawił, że zniknął z aktualnej historii rejestrów połączeń. Wszystko wyglądało jakby Janus nigdy nie istniał, ale według Rejkerta nie było to trudne do zrobienia. Jego pierwszy jajcogłowy zaczął żałować, że usunął robaka zanim odkrył jak działał. Szansa, że dałby radę go rozpracować była niewielka, lecz Arto gotów był zapłacić za ekspertyzę jakiemuś starszakowi, nawet jeśli znaczyłoby to przyznanie się do wpadki. Nie ma co płakać za wyssanym powietrzem, uznał w końcu, lecz złość na to, że dawał się podsłuchiwać, przez kosmos wie jak długo, nieprędko go opuściła. Bezużyteczne odnośniki do encyklopedii, do działu starożytnych religii, były wszystkim co znalazł. Jego wiedza na temat tajemniczego szpiega ograniczała się do domysłów – Janus mógł się ukryć, na dobre zniknąć z sieci, zostać usunięty zaraz po tym jak wykryli robaka lub nigdy nie istnieć. „A robak nowego” – napisał do Rejkerta. „Był pasywny beznadziejna sprawa” „Jeśli nie podsłuchiwał to co tam robił” „Cokolwiek to było ten ktoś nie spróbował ponownie wasze konsole są czyste”

Więc to by było na tyle, uznał. Poszukiwania zawisły w próżni. „Na wszelki wypadek sprawdzaj od czasu do czasu cały system” „Jest coś jeszcze wiesz że wczoraj był wypadek”

Arto zaklął pod nosem. Kolejny problem. Nie musiał nikogo pytać, by domyślić się, że to skutek roboty Żimmiego. Przez jego pomysły wszyscy w szkole będą ich wiązać z pomaganiem beksom. Kosmos jeden wie, czy nie czepi się ich policja. M iał nadzieję, że Żimmy nie był aż tak głupi, by zapomnieć o perceptorach. To nic, próbował sobie tłumaczyć, tamten i tak by się zapuszkował, w taki czy inny sposób. Niektórzy wybierali akademię, lecz większość za bardzo się bała. Nie mogli wytrzymać w szkole, więc wybierali najszybsze rozwiązanie. Nie żałował ich. Cokolwiek się z nimi działo, beksy same było sobie winne. Nie potrafiły być użyteczne, więc grupy ich nie chciały. Każdy wiedział, że to się zdarza. Zwykle decydowały się na to beksy powyżej jedenastego, dwunastego roku życia, choć zdarzały się młodsze. W takim wieku każdy był już twardy – oprócz nich. Jednak, z jakiegoś niezrozumiałego dla siebie powodu, nie czuł się z tym dobrze. Czuł się winny, choć nie wiedział dlaczego i za co. Nie pomagał beksom w tym, co zamierzały zrobić. Dla niego taki wybór był zbyt obrzydliwy, godny karalucha, a nie wojownika. Szkodził szkole. „Ta sama beksa” – spytał. „Nie wiem nie widziałem jej ale nie chcę brać w tym udziału arto to nie jest w porządku” „Ja też nie chcę tego ciągnąć” – odpisał dziwnie szybko. Coś sprawiło, że poczuł zde-

nerwowanie. Zakończył rozmowę z Rejkertem i wywołał Resketa.

„Czy twój brat może wyciągnąć dla mnie raport z wczorajszego wypadku w przystani”

Brat Resketa, M ikel, był jajcogłowym jedenastakiem. Było to trochę dziwne, że Resket został wojownikiem a M ikel nie, choć był starszy i silniejszy. Jeszcze dziwniejsze było to, że M ikel nie wahał się zbić młodszego brata, choć nigdy nie atakował młodszaków, nawet dwojaków. Choć Resket o tym nie wiedział, Arto bacznie obserwował relacje między nimi, szukając przyczyn tej niezrozumiałej blokady. Szukał też przyczyn, dla których Resket nigdy nie próbował mu się przeciwstawić. Był wojownikiem, a M ikel tylko jajcogłowy m, nawet jeśli starszym. To mógłby być klucz do przebudzenia jajcogłowych, przekonania ich by zaczęli walczyć, lecz jak dotąd niczego nie znalazł. Niemniej, poza rzadkimi momentami przemocy, obaj byli dla siebie braćmi. Przez Resketa Arto okazjonalnie uzyskiwał dostęp do informacji, których nawet Rejkert nie mógł wyciągnąć, a których zdobycie nie sprawiało M ikelowi żadnych kłopotów. Raz czy dwa zdobył tą drogą kilka niezbyt wartościowych modułów, lecz Arto obawiał się nadużywać tej znajomości. Działalność M ikela nie spodobałaby się kapitanowi jego grupy.

192

„Zapytam” – odpisał Resket – „choć nie wiem po co do tego żimmy potrzebował skanera”

Zaraza, zaraza, zaraza! Przecież pisał Rejkertowi, by milczał! Chyba że to Żimmy zaczął się wszystkim chwalić… M awiali o takich zarozumialcach, że odlecieli ze swoją dumą w otchłań. „Skąd to wiesz” „Pilnowałem rejkerta widziałem jak oddał skaner” „Ktoś jeszcze to widział komuś o tym mówiłeś” „Nie dlaczego” „Nie chcę by mówiono że pomagamy beksom przejść na drugą stronę masz o tym milczeć jasne” „Jasne kapitanie poczekaj chwilę porozmawiam z bratem”

Kilka minut potem raport, wprost z policyjnych archiwów, był na jego konsoli. Uważnie przestudiował zawartość, przejrzał projekcje z miejsca wypadku. Już dawno przestały na nim robić wrażenie, może poza głupotą tego, kto tak postępował. Lecz tym razem czuł się współwinnym. Przesłał raport Żimmiemu, ciekaw jego reakcji. „Zastanów się w co nas mogłeś wpakować” – napisał. „Przecież nie ma tu nic co by do mnie prowadziło” – zauważył Żimmy po dłuższej chwili – „wiem jak sobie poradzić z perceptorami arto wielu tak robi i nieźle na tym zarabia” „Nie chcę by nasza grupa tak zarabiała” – jestem miękki, uznał, ale nie mógł na to

poradzić. Ten sposób zarabiania wydał mu się nie tylko zbyt ryzykowny, lecz także zbyt obrzydliwy – „mamy dość impulsów żimmy to niebezpieczna zabawa raz może się udać a raz nie nie martwię się o dorosłych pomyśl jeśli jakiś starszak odkryje przez ciebie że mamy taki skaner to będziemy mieli duże kłopoty zem może mieć przez to kłopoty i wtedy będzie z nami jeszcze gorzej jeśli coś nam przez to przeszkodzi w dzisiejszej wyprawie to będziemy skończeni ja będę skończony i ty też żadne impulsy nas z tego nie odholują”

Żimmy długo nie odpowiadał. „Nie pomyślałem nad tym” – napisał w końcu – „masz racje głupio zrobiłem” „Nie mów o tym nikomu na następny raz najpierw zapytaj” – odpisał i zamknął ok-

no. Był pewien że więcej Żimmy nie dopuści się samowolki i pozwoli mu wreszcie skupić się na poważniejszych sprawach. ••• Dziś mieli wyprawić się do magazynu. Przygotowania trwały od dawna. Arto odłożył inne sprawy, starając się skupić na tej jednej. Plan musiał być doskonały. Za pomyłkę mogła grozić akademia. Wprawdzie dorośli byli głupi, lecz ryzyko istniało zawsze. Każdy o tym pamiętał, nawet starszaki. Każdy traktował to bardzo poważnie, bardziej niż wysypisko. Tylko dlatego wpadki zdarzały się tak rzadko. Na wysypisku mogli uciekać. Gdyby zaczęli uciekać w magazynie, będzie to znaczyć, że zawiedli. Tam nie liczyła się zwinność, lecz spryt. Nie każdy potrafił być sprytny. Do tego potrzebne było skupienie. Tym bardziej zirytowało go, gdy na przerwie podeszła do niego jakaś dziewczyna, starsza o kilka lat. Obserwowała go już wcześniej, ale starał się nie zwracać na nią uwagi. Gapiła się tak wyzywająco, tak bezczelnie, że zaczął ją ignorować. W końcu nie wytrzymała. Szybkim krokiem ruszyła w jego stronę i mocno pchnęła w ramię. – Hej, ty! – jej głos był bezczelnie stanowczy. – Ty jesteś Artoro? – A czego ty, na próżnię, chcesz od niego, dziewczyno? – odparł za niego jeden z chłopców, zagradzając jej drogę. Ostatnie słowo wymówił z pogardą. Arto przyjrzał się jej niechętnie. Chciała się bić czy jak? Była starsza, ale przede wszystkim była dziewczyną. Jakiś szacunek mu się należał. Uznała odpowiedź za potwierdzenie. Nawet nie spojrzała na tego, który to powiedział. Kiwnęła głową w stronę towarzyszy Arto. 193

– Każ im odlecieć – poleciła. – M usimy porozmawiać. Sami – podkreśliła. Arto ogarnęła złość. Nie dość, że dziewczyna, to jeszcze rozkazuje! Spojrzał na nią jeszcze raz, z wyższością, choć przewyższała go wzrostem, rozważając czy aby nie dać jej nauczki. Tylko czy jest sens dawać nauczkę dziewczynie? – Niby o czym? – spytał z nieskrywanym zniecierpliwieniem. – Kim ty, na kosmos, jesteś? Nie odpowiedziała, patrząc chłodno. Jego towarzysze patrzyli to na niego, to na nią. Jedni byli zaskoczeni, inni rozbawieni. Potoczył po nich wściekłym, ostrzegawczym spojrzeniem, by sobie nie wyobrażali, iż byle dziewczyna może mu rozkazywać. – Słuchaj, nie chcesz mówić, to nie. Ja nie mam dzisiaj czasu – odpowiedział niedbale. Nie zamierzał być uprzejmy. Takie zachowanie było poniżej wszelkich granic przyzwoitości. – Właściwie, nie mam go wcale dla kogoś takiego jak ty… – Dzieciaku, zamknij się i rób co mówię, dobra? – warknęła. Tego mu było trzeba, wściekłej baby. – Nie chodzi o mnie, pajacu. Każ im zjeżdżać, to pogadamy. To twoi służący czy nie? Za dzieciaka powinienem jej przywalić, uznał. I za służących. Ale inni zaczęliby zaraz gadać, że bije się z byle kim. Spojrzał na towarzyszy, rozkładając ręce. – Zostawcie nas samych, bo się nie odczepi. M oże to potrwa krócej, niż skopanie jej tyłka. Roześmieli się, pokręcili głowami i odeszli na bok. Żimmy stał najdłużej. W milczeniu uniósł brew. Arto pokręcił głową. Żimmy poszedł za innymi. Stanęli niedaleko, obserwując. Arto założył ręce i wyczekująco spojrzał na dziewczynę. – Jestem Rossie Norrenson – oświadczyła. – Iwen jest moim bratem, kojarzysz? Pewnie nie. Nie wydajesz się szczególnie bystry. Nie podoba mi się to, co się z nim dzieje. – A co się niby dzieje? – odpowiedział jej równie twardo. Nawet jeśli Nowy jest jej bratem, to jeszcze nie powód, by się wtrącać. – Co ty, ślepy jakiś? Nie widzisz, co się dzieje? – Twój brat ma kłopoty, ale niczego mi nie mówi. Niby czego chcesz ode mnie? – Abyś się tym zainteresował! – rzuciła sucho. – Nie obchodzą mnie wasze dziecinne regułki. Co z ciebie za kapitan, jak nie dbasz o swoją grupę? Sama mam się tym zająć, czy co? Zacisnął pięści. Nie zamierzał pozwalać, aby jakaś dziewczyna uczyła go co ma robić. St ąpasz po świetliście cienkim włóknie, ostrzegł w myśli, pozwalając, by cała złość wymalowała się na jego twarzy. – Interesuję się tym – warknął wściekle. – Staram się odkryć, kto się na niego uwziął. – Ach, więc tydzień wystarczył – stwierdziła ironicznie. – Wielki, sławny Arto był w stanie zauważyć, że ktoś bije Iwena! Wielki sukces! – jej twarz się zmieniła. Zapłonął na niej gniew. – Ułatwię ci. Ten kretyn, którego szukasz, to Anhelo Lousse, dzieciaku, z klasy 9c. Zdaje się, że jego grupa nazywa się Niebiańskie Wrota. Arto nie był aż tak wściekły, by nie dotarło do niego znaczenie jej słów. Anhelo znany był ze swojej brutalności, bezwzględności i… Wiedział, co o nim mówiono, wierzył w to, ale nie wiedział, ile w tym prawdy. – Co, zaniemówiłeś? – M yślę! – polubownie uniósł rękę. Niech to śluza, a dzisiaj wyprawa do magazynu… – Ach, nareszcie jakaś odmiana. Dobra. Wiesz już kto, więc radzę ci byś się tym zajął. Jasne. Zająć się Anhelo. Proste. Jest starszy tylko o cztery lata. M oże jeszcze przy okazji stłuc kilku jedenastaków? Siostra Nowego najwyraźniej nie wiedziała, kiedy należy się zamknąć. Znowu poczuł złość. – Bo co? M oże naskarżysz? Wy, dziewczyny, jesteście takie… dziecinne! – Znalazł się dorosły! – Zrób to, a zobaczysz, co zrobią z wami starszaki. Będziesz mogła przyszykować sobie i bratu ładną, wygodną puszkę – prychnął pogardliwie. – Nie macie pojęcia, jak się to załatwia.

194

– A czy taki głupi, zarozumiały kociak może cokolwiek wiedzieć? M yślisz, że dziewczyny się skarżą? Szczurzy bobek! Jesteś beksą, czy może zwyczajnie i po prostu za tępy, by zrozumieć, co to znaczy dbać o kogoś? – pokazała mu zaciśniętą pięść. – Radzę ci, abyś zajął się tym, co do ciebie należy albo ja zajmę się tobą! Arto spojrzał na nią ze zdumieniem, a potem wybuchnął szczerym śmiechem. Po prostu nie mógł przestać. Kilku przechodzących uczniów aż się odwróciło. Była tak bardzo zabawna udając starszaka, myśląc, że jest starszakiem, że nie mógł się powstrzymać. Ros sapnęła gniewnie. Jej rzekomo nagły ruch ręki był dla Arto przeraźliwie wolny. Odskoczył, wciąż się śmiejąc, unikając siarczystego policzka. – Siostrzyczko, jesteś za wolna! – spróbował się opanować, lecz szeroki uśmiech wciąż rozciągał mu usta. – Lepiej wracaj do swoich koleżanek i chłopaka, bo jeszcze ktoś cię skrzy wdzi! W jej oczach zapłonął dziki błysk gniewu. Arto nie zwrócił na to uwagi. Dz iewczyny nie potrafiły walczyć. W porównaniu z nią Nowy był mistrzem, ona po prostu jeszcze o tym nie wiedziała. Siostrzyczko, nie jesteś na Ziemi, stwierdził w myśli, tu są sami prawdziwi twardziele a nie dziewczynki w spodniach. Nawet twój chłopak, jeśli znajdzie się taki, który chce mieć coś wspólnego z taką jak ty, nie tknie mnie palcem. Gdyby inni się dowiedzieli, że biega za młodszakiem, bo tak kazała mu jego dziewczyna… Ros pogroziła mu zaciśniętą pięścią. – Lepiej uważaj! – syknęła. – Ciesz się, że cię potrzebuję. Inaczej pokazałabym ci, że kobiety z Ziemi potrafią poradzić sobie z takim bezczelnym karzełkiem jak ty! Jeszcze się doigrasz! – odwróciła się na pięcie i odeszła. I kto tu był bezczelny? – W każdej chwili, siostrzyczko! – zawołał za nią. – Jak jesteś taka mocna, to sama się o niego zatroszcz! Odwróciła się w jego stronę, lecz nie zatrzymała. Gdy znikła na schodach, rozejrzał się dookoła. Odetchnął głęboko. Już się nie uśmiechał. Dziewczyny, pomyślał z pogardą. Nadają się tylko do tego, by z nimi handlować. Wolał sobie nie wyobrażać jak wyprawiają się do magazynów. Były takie zarozumiałe i pewne siebie, jakby to, że wyglądają na dorosłe sprawiało, że rzeczywiście takimi się stają. Według niego były ledwie mało sprytnymi, choć wyrośniętymi dziećmi. Rozmowa wzbudziła sensację wśród młodszaków. Kilkanaście par ciekawskich oczu obserwowało każdy jego ruch. Kilku młodszaków od razu pobiegło na górę, w ślad za dziewczyną. Dostrzegł dwóch ironicznie uśmiechniętych wojowników z Gwiezdnej Flary. Na wielki kosmos, taki wstyd! M usi nauczyć Nowego jak postępować z siostrą. Lecz ani przez chwilę nie wierzył, że to on ją przysłał. Anhelo… Nie bez powodu nazywali go Aniołem Śmierci. Nie bez powodu lubił to przezwisko. Nie bez powodu zmienił nazwę swojej grupy na Niebiańskie Wrota. Tamten chyba nazywał się Herry, przypomniał sobie. M ówili, że to był wypadek, lecz wszyscy dobrze wiedzieli kto był z nim tamtego rozjaśnienia na Przystani. Dwóch innych nie wytrzymało; sami poszli na drugą stronę, kilkunastu innych trafiło przez niego do akademii. I była jeszcze Włócznia. Od Anhela uciekał każdy, kto mógł, nawet rówieśnicy z grupy. Zostali przy nim tylko tacy jak on; niewielu, ale byli. Każdy miał nadzieję, że nigdy nie będzie miał z nimi do czynienia. Robaki mogły być jego dziełem. M ógł pilnować Nowego i obserwować reakcję jego kapitana. To było logiczne, lecz Rejkert twierdził, że robaki nie były identyczne… Rozumiał, że Nowy jest nowy, ale dlaczego nie przyszedł z tym do niego? Gotów był poświęcić życie za jego szacunek? Zdziwił się, gdy złapał się na tej myśli. Nie mój, uznał, lecz grupy, ale nie mógł zapomnieć jak czasem Nowy mu się przyglądał. Poczuł, że w jakiś dziwny sposób mógł być odpowiedzialny za to, co się stało.

195

Zaczął obawiać się, że udzielenie Nowemu pomocy może okazać się zbyt kosztowne, lecz nie chciał go tak od razu wyrzucać. Jeszcze nie. Dopiero jak nie będzie miał wyjścia. Nikt nie będzie wtrącać się do jego grupy, nawet Anhelo. Ruszył w stronę klasy. Niemal natychmiast został otoczony przez towarz yszy. Coś usłyszeli? Ich wesołość nijak się miała do ponurego nastroju, w który sam wpadł. Tylko Żimmy był p oważny. Nic nie mówił. Tak, on musiał słyszeć. – Dobrze słyszałem, kapitanie? – spytał jeden z wojowników. – To siostra Nowego? – Potrzebuje opiekunki? – zachichotał inny. – Nasze niańki nie wystarczają? Arto odwrócił się gwałtownie. Twarz chłopca usiana była piegami niczym przestrzeń gwiazdami. Linia, jaką tworzyły pod oczami, przypominała Drogę M leczną. Teraz konstelacje jego piegów były poprzestawiane przez zmarszczki lekko złośliwego uśmiechu. – Kopalniany kloc! – siła gniewu sprawiła, że nawet gdyby to wykrzyczał, nie sprawiłby tym takiego wrażenia. Chłopiec zesztywniał. Zapamiętam cię, Alsza. Przypomnę ci wszystko, gdy sam będziesz miał kłopoty. Zatrzymali się, nie rozumiejąc jego złości. – Jeśli któryś będzie się nabijać z Nowego za to, że ma taką głupią siostrę – ostrzegł – to tak mu przyłożę, że będzie sklejał twarz taśmą. Nie jego wina, zrozumiałe? Jeden z chłopców kiwnął głową. Kerell. – Jasne, kapitanie. Też jest nowa. Nie wie, co się dzieje. – Dokładnie – potwierdził. – Nowy jest od niej mądrzejszy, więc to nie dziedziczne – uśmiechnęli się lekko, lecz jemu nie było do śmiechu. – Ale jego kopalniana siostra na coś się przydała. Wiem już kto na nim siedzi. Anhelo. Kilku wbiło wzrok w podłogę, nagle zainteresowawszy się czubkami swoich butów. Kilku spojrzało po sobie. Ktoś gwizdnął, cicho, lecz przeciągle. – No to nieźle. Z takim niewiele możemy zrobić. – Nowy jest już trupem. – No chyba. Tu nie pomoże nawet Gwiezdna Flara… – Nie każdy, kogo dopadł Anhelo zaraz lądował w puszce – Arto spróbował ich uspokoić. – M oże zanim oddamy Nowego Ziemi spróbujemy mu pomóc? Będziemy musieli go pilnować. I obserwować Anhela – czy mu się zdało, czy na kilku twarzach zauważył strach? – Jak obaj będą blisko siebie, będziemy ogłaszać alarm… – wzrok Arto natrafił na Kerella. Coś go tknęło. Orfius też był razem z nimi. Rozejrzał się, klnąc się w duchu, że wcześniej o tym nie p omyślał. – Gdzie Nowy? Kto go widział ostatni? Chłopcy zaczęli się rozglądać. Nowego rzeczywiście nie było, podobnie kilku innych wojowników, lecz na nich nikt nie polował. – Nie stójcie tak, tylko go znajdźcie! – rozkazał, głośniej, niż zamierzał. Wszyscy się rozbiegli, niektórzy z wyraźną niechęcią. Zapamiętał ich. Potrzebował wojowników, na których mógł polegać. Ochrona z Gwiezdnej Flary rozglądała się niepewnie, nie wiedząc co robić. To już ich problem. Nie potrafili upilnować Nowego, to niech się martwią jak upilnować innych. Już chciał odejść, gdy Żimmy go zatrzymał. – Ty poważnie o tym Nowym? – spytał cicho. – Porywasz się z pięściami na plaszkło! – Śmiertelnie poważnie. M iałeś go pilnować! – A widziałeś kiedy i gdzie zniknął? Był z nami jeszcze niedawno. Przegapiłem go, ale to się więcej nie powtórzy. Jednak… Arto rozumiał. Sam też miał wątpliwości, lecz to właśnie najbardziej ich różniło. Żimmy zbyt łatwo się wycofywał. Od pierwszej klasy uczył się, że lepiej jest zrezygnować. Arto się nie poddawał, nie bez walki. Poza tym, musiał przyznać, że żal mu było tak po prostu stracić Nowego. Zapowiadał się na niezłego wojownika, no i Arto ciekawiło jego zachowanie.

196

– M oże to nic poważnego – odparł. – Nowy jest jednym z nas. Zrobię dla niego tyle samo, co dla każdego innego. Tyle samo, co dla ciebie, nie mniej i nie więcej. Nie utrudniaj tego. Nie czekał na odpowiedź. Odwrócił się i odszedł. Słowa nie zabrzmiały tak jakby tego chciał, lecz był zbyt zdenerwowany, by miało to dla niego jakieś znaczenie. Tym razem Nowy szybko się znalazł. Nic mu nie było, przynajmniej fizycznie. Siedział skulony pod drzwiami klasy, przyciskając kolana do piersi, niczym beksa. Gdy zauważył, że nad nim stoi, spojrzał na kapitana i wtedy Arto zobaczył jego strach i z trudem skrywane łzy. To nie był ani strach beksy, ani łzy bólu. Nowy nie był pobity. Arto już to widział. Tak samo patrzyły straszone przez niego młodszaki, tylko one nie wyglądały aż tak źle. Nie straszył ich aż tak bardzo, tłumaczył sobie, tylko, gdy oszukiwali. Prawie ich nie bił. Czy to o to chodziło? Czy miał się zmierzyć z efektem działania swojej własnej broni? Ktoś, kto zabił i uniknął policji nie może być głupcem. – Nowy, co się dzieje? – spytał. – Wiem, kto się do ciebie przyczepił, ale nie wiem jak… – Nic – odparł szybko Nowy i przełknął ślinę. – Nic się nie dzieje. – Przestań robić ze mnie durnia! Twoja siostra wszystko powiedziała. M asz pojęcie co ci grozi? To tak chronisz swojego młodszaka? Przynosisz wstyd całej grupie! Nowy oparł czoło na kolanach. M ilczał. – No co jest? Taki z ciebie samotny Tułacz? Arto przygarbił się, ramiona opadły w dół. Nie docierał do niego, co gorsza nie miał pomysłu, jak sobie z tym poradzić. Nigdy nie zastanawiał się, jak metoda zastraszania działa z drugiej strony. To się wymykało spod kontroli. Zamierzał od teraz dobrze go pilnować, lecz grupa wciąż była ważniejsza od jednego wojownika. A dla grupy najważniejszy był magazyn. Pierwszą rzeczą, którą robił na każdej lekcji, było uruchomienie podprogramu instalującego na konsolach system grupy. Zamierzał jeszcze raz przemyśleć wszystkie sprawy dotyczące ich dzisiejszej wyprawy, lecz gdy jego palce dotknęły wirtualnych klawiszy, myślał znów o Nowym. Co z nim zrobić? Powinien odebrać mu ochronę Wela, lecz to mogłoby go jeszcze bardziej załamać. Niechciany protektorat zaczynał go uwierać, jednak skoro go dał, musiał go wypełnić. Tyle że protektor sam potrzebował ochrony. Nowy, ty mnie jeszcze wykończysz, na zimną plazmę, ty i te twoje sekrety. Dlaczego, dlaczego nic mi nie powiedziałeś? Zaczął wysyłać wiadomości, na osobnych kanałach. Do wyprawy potrzebował jedynie kilkunastu chłopców, tych którzy się na tym najlepiej znali. Reszta była wolna. Dlaczego, na nieskończoną pustkę, siostra Nowego musiała go zaczepić właśnie dziś? Nie miał jej za złe tego co opowiedziała, lecz to jak to zrobiła. Gdyby nie pyskowała, gdyby po prostu, jak każda inna dziewczyna, poprosiła o rozmowę zamiast żądać jej jakby był jej chłopakiem – po jaką próżnię starszaki z nimi łażą, z takimi babami? – wtedy nie zwróciłby na to uwagi. Lecz ona musiała zgrywać ważną, bo była z dołu. Wariatka. Po jaką nieskończoną otchłań starszaki zadają się z dziewczynami, po co biją się o nie, jakby były zdobyczą równie cenną co dobry magazyn? Po co obnoszą się z chodzeniem akurat z tą, a nie inną? Nie zamierzał tak zgłupieć. Kilkanaście minut później wszystko było gotowe. Wszystkie mrówki, których nie potrzebował Rejkert, miały obserwować Anhela i ostrzegać, gdy znajdzie się w pobliżu Nowego. Wiedział, że będą się bały na niego spojrzeć, lecz zamierzał zmusić je do posłusz eństwa. Protekcja, jaką im dawał była warta o wiele więcej, niż takie nic nie znaczące ryzyko. To powinno wystarczyć. Anhelo widząc kłopoty, często dawał za wygraną. Niech sobie poszuka innego, łatwego łupu. Jeźdźcy Smoków trzymają się razem. Lecz dlaczego Nowy? Jeśli to wszystko było zwykłym przypadkiem, mógłby już uznać sprawę za zakończoną. Dotąd nie wnikał w przyczyny, dla których Anhelo robił to, co robił. Nie szukał w sieci publicznych informacji na jego temat. M ając problemy z dorosłymi, na pewno założył w systemie programy ostrzegające o zainteresowaniu jego osobą. Lecz Anhelo sam

197

zaczął – dostateczny powód, by przejrzeć wszystko, co tylko Arto mógł znaleźć na jego t emat. Wypyta kilka osób, nawet jeśli będą unikać odpowiedzi. M usiał sprawdzić ile z t ego słyszał to plotki, a ile może okazać się prawdą. Sprawdzi to, nawet jeśli Anhelo będzie mu patrzył na ręce. Okienko rozmowy z Nowym, jakie nagle się otworzyło, było ostatnią rzeczą, jaką spodziewał się ujrzeć. Spojrzał na niego. Wreszcie zaczął dochodzić do siebie. „Przepraszam za siostrę” – przeczytał – „chyba bym ją zabił gdybym wiedział że to zrobi” „To tylko dziewczyna” – odpisał – „na niczym się nie zna” „Możesz mieć przez nią kłopoty” „Przez kogoś takiego nie żartuj dziewczyny są nikim byle nie próbowała mnie więcej zaczepiać jeszcze będę ją musiał pobić”

Nie widział na pewno, lecz Nowy chyba się uśmiechnął. „Ty to rozumiesz nie jesteś jak inni ale inni mogą mnie nazwać beksą” „Pomogę im zrozumieć” „Zajmę się młodszakiem naprawdę już mi lepiej przepraszam nie przyniosę wstydu” „Pamiętaj mi zawsze możesz powiedzieć co się dzieje wiem że boisz się anhela ja wiem jak to działa sam tak robię pamiętasz z młodszakami” „Więc przestań to robić przestań jeśli ci na mnie naprawdę zależy nie wiesz jak to jest” „Wiem lepiej niż myślisz nie robię tego dla przyjemności” „Jesteś po prostu okrutny nie rozumiesz jak to jest”

Nowy zamknął okno. Znowu się przygarbił. Czy ja robię coś nie tak? Czego ty chcesz, Nowy? Abym ich bił, kopał tak długo, aż zaczną mnie słuchać? Wtedy też będą się mnie bać. To, co robię jest lepsze. Boją się mnie tylko wtedy, gdy wiedzą, że mnie zawiedli. „Wróć wcześniej do domu i nigdzie nie wychodź jutro wszystko będzie dobrze”

– napisał. Wysłał wiadomość i od razu zamknął okno. Jeśli Nowy poczuje chęć do rozmów, to się sam odezwie. Na razie niech przemyśli to, co mu napisał. Na razie niech trzyma się grupy. ••• Po lekcjach ruszyli do akcji. Zwykle nazywali to wyprawą, czasem wprost – włamaniem. Nie kradzieżą – kradzieże zdarzały się głównie na promenadzie i potrafił ich dokonać byle pierwszak. Włamanie było czymś o wiele bardziej skomplikowanym. Wymagało planu. Dorośli też próbowali się włamywać, lecz byli tacy niezdarni, ich metody były tak prymitywne, brak przygotowania tak kompletny, za to zachłanność tak wielka, że rzadko kiedy kradli bezkarnie. Czołgając się szybem wentylacyjnym, Arto jeszcze raz analizował w myśli szczegóły planu. Czy pomyślał o wszystkim, czy niczego nie przeoczył? Tym razem ryzyko było wyższe. Nawet rozmowa z Zemem nie wydawała mu się tak ryzykowna, jak wypełnianie zawartej z nim umowy. Nie chodziło tylko o wpadkę podczas wyprawy. Jeśli dorośli poznają, że coś się st ało, stracą magazyn na długie miesiące, być może i na rok. A nie był to byle jaki magazyn. Zdobycie nieformalnej kontroli kosztowało ich wiele trudów, tak samo uzyskanie od p oprzednich właścicieli sposobu na dostanie się do środka. Nie wyprawiali się do niego zbyt często. Dorośli nie byli zbyt podejrzliwi. M ogli bezpiecznie handlować zdobyczą. Dobrze znali swój teren. Znali rozkład czujników, liczbę strażników, plan pomieszczenia – wszystko. Tym razem niewiadomą stanowił komputer. M iesiąc temu Rejkert odkrył, że dokonano w nim zmian, więc przed dwoma tygodniami kapitan zlecił Orfiusowi zakup programu, który potrafiłby go automatycznie zablokować. Dziś mieli go wypróbować. Zabawa z komputerami i z siecią była robotą dla jajcogłowych. Rejkert był zajęty, więc jego miejsce zajął Lien Kires – drugi jajcogłowy w grupie. M ówili na niego Bystrzak. To on miał się podłączyć do pobliskiego zdalnego przekaźnika sieci, wpuścić program i wymierzyć w cel. Niedoświadczony Lien przejął się zadaniem – stając się potencjalnie nieuważnym – lecz program, według zapewnień starszaków, sam miał się zająć większością napotkanych prz e-

198

szkód. Arto bardziej się obawiał, że Lien zapomni wejść do banku danych, w tej krótkiej chwili, gdy komputer będzie odsłonięty, lecz wciąż funkcjonujący, by skopiować spis inwentarza. Spis miał być dowodem, gdyby się okazało, iż pewnych części, tych dla Zema, nie było w magazynie. ••• Dotarli do celu. Arto był na przedzie kolumny, Żimmy trzymał się tuż przy nim. Szyb był wystarczająco szeroki, by zmieścili się obok siebie. W milczeniu doczołgali się do wylotu i unieśli kratę. Starali się nie wychylać, aby ich pluskwy nie znalazły się w zasięgu czujników. Szyby wentylacyjne były od nich wolne, lecz dalej było ich pełno. Czujniki były tak zaprogramowane, by strzegły określonego obszaru – i niczego poza nim. Wszystko, co znajdowało się poza strefą, choćby o milimetr, było ignorowane. Czasem szyb nie wystarczył, by dotrzeć do celu. Tak było w przypadku magazynów. Wyloty miały tam ledwie po dwadzieścia centymetrów i były umieszczone na suficie, wiele metrów nad podłogą. By jeszcze bardziej utrudnić włamanie, magazyn otoczono pustym korytarzem, okazyjnie patrolowanym przez strażników. Nie było żadnej innej drogi, poza przejściem przy stróżówce. Większość magazynów miała jednak luki. Ten miał trzy. Pierwszą były wyloty szybu, prowadzące na okrężny korytarz – lecz nikt nie budował magazynu z myślą o włóczących się po wentylacji dzieciach. Drugą był brak czujników we wnętrzu magazynu, jednak to była konieczność – silne pole rampy magnetycznej szybko by je zniszczyło. Trzecią luką było istnienie niewielkich, pancernych, dawno zaspawanych drzwi na tyłach magazynu – i tylko ta jedna luka była błędem, który dorośli winni byli przewidzieć. Owszem, unieruchomili je, lecz nie do końca – dziś masa spajająca była tylko wypełnieniem ze sztucznego tworzywa, zastąpionym dawno temu przez innych uczniów, którzy dziś pewnie mieli własne dzieci. Niewielu interesowało się jak tego dokonali; drzwi były po prostu spreparowane, to wszystko co musieli i chcieli wiedzieć. Arto korzystał z ich osiągnięć, z zachwytem podziwiając rezultat. Poz ostało im tylko oszukać czujniki i odciągnąć strażników. Kto wpadł właśnie na taki sposób dostania się do środka? Kto układał takie plany? Prawie każdy magazyn w sektorze był rozpracowany, czasem nawet na kilka sposobów, lecz Arto nie przypominał sobie, by ktoś kiedyś wymyślił nowy sposób. Wyglądało to jak gdyby było tak od zawsze. Nawet on jedynie nieznacznie zmodyfikował plan, który wykorzystywali p oprzedni właściciele magazynu. Tłumaczenie, że nowe sposoby są zbyt czasochłonne w opracowaniu i ryzykowne w sprawdzaniu nie wyjaśniało sytuacji. W kilku magazynach dorośli zabezpieczyli luki; lecz ich właściciele, zamiast znaleźć nową drogę do środka, zwyczajnie je porzucili. Nikt nie próbował ich zdobyć, nikt nie zajmował się ich rozpracowaniem – bo nikt już tego nie potrafił, jakby z roku na rok uczniowie w szkole stawali się coraz głupsi. Obserwatorzy powinni być na miejscu. Nałożył cienkie, lecz wytrzymałe rękawiczki i wyjął z kieszeni dwa niewielkie przedmioty. Zwykłe zabawki dla młodszych dzieci, prosty zestaw łączności stawał się bronią przeciwko dorosłym; bronią, którą oni sami im dawali i którą wiedział, jak się posługiwać. Odbiornik był lekko spłaszczoną kulką wielkości ćwierci jego paznokcia, z małym zatrzaskiem utrzymującym ją na miejscu. Jak inni, Arto włożył go do ucha. Nadajnikiem był nieco większy, płaski krążek mikrofonu, przyklejali go pod dolną wargą. Za pomocą rozstawionych już po drodze, równie prostych przekaźników mógł, bez pomocy wszędobylskiej sieci, łączyć się z innymi zespołami. Zwyczajowo podzielił uczestników akcji na cztery grupy. Sam z Żimmym prowadził główną, najliczniejszą grupę, która miała wejść na teren magazynu. Lien i drugi jajcogłowy zajmowali się konsolą, dbając o komputer magazynu. Dwóch chłopców pełniło rolę wabików, mających zająć dorosłych i uaktywnić system czujników, zaś dwaj kolejni, ukryci naprzeciwko strażni-

199

cy, mieli informować o wszystkim, co się działo przed magazynem. Powodzenie zależało od współdziałania. Nie mogli zacząć, póki wszyscy nie będą gotowi. Obrócił się ostrożnie na lewy bok, nie chcąc się gnieść obok Żimmiego. Spojrzał na trzymany w dłoni skaner. Niedługo się przekona, co jest wart. M ógł otworzyć drzwi do hali maszyn lecz to mogli zrobić sami, bez jego pomocy, choć trwałoby to znacznie dłużej niż jedna prz erwa. Dobrze zabezpieczona skrzynia to już nie to samo. – Patrzałka, jesteś? – szepnął. Rozmawiając na odległość zawsze używali swoich przezwisk. – Jestem i czekam, kapitanie. Wszystko wygląda normalnie. Kociak jest ze mną – co znaczyło. że Żor też jest na pozycji. Nikt w grupie nie potrafił skradać się tak cicho jak on. – Konsola? Bystrzak? – M yślę, że wszystko gotowe – usłyszał głos Liena. – M ogę zaczynać. – Wabiki? Grubasek, Twardy? – Czekamy – usłyszał równie cichy głos Grejgiego. – Patrzałka, jak to wygląda? Kerell bardzo często był obserwatorem. Jego zmysł obserwacji często bywał nieoceniony. – Nie widzę środka. Dorośli przymknęli główne wejście, ale myślę, że jest ich pięciu. Jeden chyba krąży po korytarzu. Nie widzisz go? – Przecież nie będę się wychylał! Bystrzak, wszedłeś już? – Zaraz będę. Wiesz, A… kapitanie, ten nowy skaner to potężna rzecz. Coś o nim znalazłem. Przyłóż go do ucha ze słuchawką, wybierz przycisk ładowania i połączenie dźwiękowe. – Po co? – Zobaczysz – głos Liena był równie cichy co tajemniczy, pełen dumy i przejęcia. Niech ci będzie, pomyślał. Podobnie jak klucz molekularny, skaner był przystosowany do obsługiw ania go kciukiem trzymającej go ręki. Był zrobiony dla rąk dorosłego i przez to trochę niewygodny. Leżąc na boku, zdołał wykonać polecenie. – Już – szepnął. – Co teraz? W odpowiedzi usłyszał kilkusekundową serię szumów i ćwierknięć. Gdy dźwięki ustały, skaner cicho zapiszczał. Arto z początku się wystraszył, uspokoił się dopiero gdy upewnił się, że nie było nikogo, kto mógłby coś zauważyć. – Teraz wywołaj listę. Na wyświetlaczu słowo „lista” było teraz podświetlone. Dotknął go kciukiem. Żimmy i reszta chłopców obserwowali go z ciekawością, niemal wchodząc na siebie. Klęczący za kapitanem Dert wychylił się tak bardzo, że omal nie przewrócił się na Arto. Syknął ostrzegawczo. M ało brakowało, by skaner wyleciał mu z ręki, prosto na korytarz. Okienko wyświetlacza wypełniło się alfabetycznie uporządkowanymi linijkami, pełnymi nazw i symboli. Dotknął kciukiem jednej z nazw. Pojawił się opis obiektu. Tuż obok pojawił się podświetlony napis „wyszukaj”. Nacisnął go, lecz skaner tylko zapiszczał. Na wszystkie gwiazdy, pomyślał, czy to może być to, o czym myślę? – M asz teraz w pamięci skanera dwie listy – usłyszał Liena. – Pierwsza to rzeczy, których potrzebujemy dla siebie, ta druga to towar Zema. Główną listę pobrałem z magazynu. Wszystko, co chce Zem jest na miejscu. – Więc będzie gwiaździście zadowolony – mruknął, z ciekawością bawiąc się skanerem. – To nie wszystko, kapitanie. Jeśli wybierzesz jakąś rzecz… – Bystrzak, nie jestem głupi – przerwał mu. – Czy ta rzecz pozwoli odszukać każdą z nich? – Chyba, ale to się okaże w środku. M yślę, że ten lokalizator nie działa na taką odległość. Nie przez ekran magazynu. – Wiesz, co to oznacza? – spytał podekscytowany Żimmy. – Zamiast siedzieć tam całe godziny znajdziemy wszystko w pół! Na kosmos, o takich rzeczach tylko słyszałem, ale nigdy nie wierzyłem… Jesteś wielki! – oświadczył. – Ten interes z Zemem jest wspaniały!

200

M iał rację. Dla grup uczniów w ich kategorii wiekowej sprzedaż maści i leków młodszakom była ważnym źródłem impulsów. Dopiero zaczynali zarabiać na protektoratach i umowach z innymi grupami. Taki skaner oznaczał ogromne ułatwienie w ich pracy. Być może pozwoli zwiększyć obroty, poszerzy kontakty, zwiększy prestiż grupy i jej kapitana… – M ówiłem ci, bez obstawy łatwiej się z nim dogadam. Żimmy przytaknął. M oże teraz uwierzy, że jego pomysły naprawdę się sprawdzają. Choć ich grupa stawała się coraz silniejsza, on wciąż lubił się sprzeczać o drobiazgi. – Bystrzak, mogłeś powiedzieć wcześniej – zauważył cicho. – Niby jak? Tak tego pilnowaliście, że dopiero przed wyprawą mogłem mu się przyjrzeć! Wy i te wasze tajemnice… – w głosie Liena pobrzmiewał wyraźny wyrzut. – Hej, co tam macie? – spytał Kerell. – Co to za wspaniałości z tym skanerem? – Zobaczysz, jak skończymy – ostrzegł Żimmy. – To nie ucieknie. Patrz, co się dzieje. To było drugie ulubione zajęcie Żimmiego – przypominanie innym co mają robić. Arto spojrzał na skaner. Dlaczego Zem nie wytłumaczył jego działania? Pewnie dla starsz aków jest to oczywiste. Co jeszcze potrafi? I czy aż tak bardzo zależało mu na tych częściach, by dać im tak wspaniałe narzędzie? – Patrzałka, Kociak, co u was? – spytał. – Zgubiłem dwóch strażników – odpowiedział Żor. – Byli tu, ale teraz ich nie widzę. – Założę się, że patrolują korytarz – stwierdził Żimmy. – Czekamy – odparł Arto. M usieli czekać. To wabiki zaczynały całą operację, lecz zadaniem obserwatorów było wybrać właściwy moment. Dla każdego, kto nie miał upoważnienia, magazyn był strefą zabronioną. Czujniki potrafiły wykryć każdy żywy obiekt większy od kota. Każdy czujnik, niezależnie na co reagował, miał dwa niezależne podłączenia – jedno do lokalnego węzła sieci i drugie, łączące go bezpośrednio z systemem bezpieczeństwa stacji. Pierwsze ostrzegało strażników o intruzach i łączyło czujnik z siecią. Tą drogą szedł odczytany z lokalizatora sygnał, pozwalając na identyfikację jego właściciela. Drugie połączenie służyło do poinformowania centrali o incydencie i wszczęcia procedur alarmowych. Główną ideą dorosłych było zapewnienie sobie niezależnej informacji o uaktywnieniu czujnika. Według Arto, dorośli chcieli po prostu za dużo osiągnąć. Przez to popełnili błąd – stworzyli pierwszą lukę w systemie. Kolejną luką było istnienie tylko jednego punktu łączącego identyfikujące pluskwę czujniki z zawierającą potrzebne do tego procesu informacje siecią stacji. Komputer w magazynie nie był jedynie konsolą, służącą do podłączenia się do komputera-sieci, jak większość podobnych urządzeń. Był jej węzłem. Działał niezależnie, jak komputer szkoły. Samo włączenie alarmu nie identyfikowało sprawcy. Jeśli czujnik wykrył osobę bez lokalizatora czy identyfikatora, przywoływał automaty poszukiwawcze, by go zidentyfikowały, lecz jeśli sprawca miał je przy sobie, czujnik odczytywał jego kod i przesyłał go do sieci, do identyfikacji, puszczając przez drugie połączenie sygnał wstrzymujący automaty przed niepotrzebnym działaniem. Arto od zawsze dziwiło jak niewielu starszaków rozumiało, dlaczego włamania do magaz ynów bez identyfikacji złodziei były w ogóle możliwe. Jeśli chodziło o niego, nie potrafił p olegać na metodzie działania, której zasad nie rozumiał. Była to dlań konieczność. Pierwszym etapem włamania było wysłanie wabików – chłopców, którzy potrafili świetnie kłamać i którzy jeszcze nie utkwili strażnikom w pamięci. Ich zadaniem było wejście do strzeżonej strefy, by wywołać alarm. Oczywiście, łapano ich niemal natychmiast, lecz rzadko kończyło się na czymś więcej niż naganie, próbie nastraszenia czy wizycie na posterunku. Ich wiek był ich tarczą. Alarm był nie tylko sygnałem dla grupy – pozwalał bezpiecznie wejść do środka. Strzegący magazynu system by ł w pełni automatyczny. Dorośli wierzyli, że sam zidentyfikuje każdego intruza, wyśle za nim automaty lub prześle do centrali zarejestrowane przez perceptory obrazy sprawcy. Działanie ludzi miało się ograniczyć jedynie do złapania tego, kogo

201

wskaże system. Gdy coś ich od niego odcinało, stawali się bezradni jak małe dzieci w ciemności – i równie podatni na oszustwa. Wrażliwym punktem był komputer magazynu – jedyne połączenie z siecią stacji, gdzie przechowywano dane zidentyfikowanych lokalnie intruzów – dane, które nigdy nie docierały do celu. W chwili gdy uaktywniał się alarm, jajcogłowi odłączali od sieci przekaźnik, który komputer magazynu aktualnie wykorzystywał do połączenia z siecią, wypuszczając jednocz eśnie program, który zalewał komputer danymi, prowadząc do przeładowania jego funkcji. Komputer starał się wysłać dane zebrane z czujników, lecz zamiast potwierdzenia otrzymywał informację o nieaktywnym węźle. Zwykle w takiej sytuacji protokoły łączności wysz ukiwały kolejny przekaźnik, by odbudować połączenie, lecz obciążony komputer nie był w stanie na czas zdefiniować nowego szlaku łączności. Tymczasem uaktywniona dziwnym z achowaniem automatyczna diagnostyka komputera zaczynała restartować kolejne podzespoły. W normalnych warunkach system zdołałby zapisać wszystkie dane przed wyłączeniem, lecz był obciążony atakiem i próbą odzyskania połączenia. Systemy diagnostyczne były niezależne od rdzenia pamięci; zaprogramowane, by dać rdzeniowi określoną ilość czasu po jego upływie wyłączały wszystko, nim zrzut pamięci zostałby choćby zainicjowany przez obciążony węzeł. Takiego ataku nie potrafił wytrzymać żaden komputer sieci. Wszystkie dane z ostatnich kilkudziesięciu sekund – w tym obrazy z perceptorów i z czujników oraz kody identyfikacyjne intruzów – przepadały bez śladu. Gdy wznawiał swoją pracę, nie było już niczego, co wzbudziłoby u strażników podejrzenie, że ktoś oprócz wabików wszedł na teren magazynu. Czujniki, choć ich widziały, stawały się na nich ślepe. Póki trwał alarm, ich elektroniczne mózgi były przekonane, że ich sygnał dotarł do celu i zadanie zostało wykonane. Automaty poszukiwawcze pozostawały nie wezwane; mechaniczne psy, które, by podjąć ślad, potrz ebowały kogoś, kto ten ślad im wskaże. Co z tego że oczy i ręce byłyby sprawne, skoro kierujący nimi mózg stracił przytomność? Gdy wysiadał komputer, czujnikom pozostawało do dyspozycji tylko drugie podłączenie, nie połączone z żadną bazą danych, służące do sprawdzenia, czy ktoś niepowołany nie naruszył chronionej strefy. Nie potrafiło zidentyfikować intruza, mogło co najwyżej uruchomić automatyczne procedury alarmowe, a te istniały jedynie w takich miejscach jak doki. Bez swoich ogłupiałych maszyn dorośli nie wiedzieli, że na terenie magazynu, oprócz wabików, są także inne dzieci. Póki alarm nie został wyłączony, nie zauważyliby niczego, nawet gdyby za ich plecami stała połowa uczniów ze szkoły – moment, w którym mogli działać. Czekali, wsłuchując się w niekończące się relacje Kerella i Żora. Z upływem czasu obaj z aczynali być w tym nieco zbyt gorliwi. Strażnicy chodzili leniwie po całym terenie, ani myśląc o zejściu się w jednym miejscu. Arto pozostał cierpliwy. Od trzech lat brali udział w podobnych wyprawach. Początek zawsze był najgorszy. Znudzony czekaniem, wspomniał zamówienie Zema. Gwiezdna Flara musiała mieć swój własny magazyn. Dlaczego sami nie wyprawili się po te części? Powodów mogło być wiele, lecz on myślał tylko o jednym – było to zbyt niebezpieczne, by zrobić to samemu. Czy aż tak ważne, by dać im skaner? Tak cenna rzecz nie byłaby warta wrobienia grupki piątaków. Przez niego, gdyby wpadli, zainteresowaliby się nimi sami Protektorzy, a ich śledztwa zaczynały się zawsze w ten sam sposób – badaniem za pomocą odczytującego myśli neuroskanera. Przeszedł go zimny dreszcz. Dorosłym to nie szkodziło, lecz dla dziecka w jednej trzeciej przypadków kończyło to się nieodwracalnymi uszkodzeniami mózgu. Do końca życia poz ostałby bezmyślną stertą mięsa. Prawo nakładało surowe ograniczenia na stosowanie skanu mózgu, zwłaszcza pełnego skanu, także u dorosłych, lecz Rząd potrafił je naginać. Ze strachem spojrzał na skaner, jakby widział go po raz pierwszy. Nie większy od klucza molekularnego, wyglądał podobnie. M iał podobną rękojeść, tylko pokryty cyferkami wyświetlacz był trochę większy. I miał go w ręku – klucz do niemal każdego zamka na stacji. Protek-

202

torzy posunęliby się tak daleko, jak tylko chcieli. Skąd miał wiedzieć, czy posiadanie tow arów, zaznaczonych w jego pamięci, nie było czymś jeszcze straszniejszym? I jeszcze ten robak… Za każdym razem, gdy go sobie przypominał jego strach wzrastał jeszcze bardziej. Przestał zwracać uwagę na słowa obserwatorów. Zbyt usilnie przekonywał siebie, że to tylko zwykłe zlecenie. Coraz częściej słyszał za sobą niecierpliwe poruszenia, bardziej nerwowe niż zwykle. Oni też czuli, że coś się zmieniło, mieli podobne obawy. Jeszcze pół godziny takiego czekania, a zaczną im puszczać nerwy. Albo zrezygnuje, albo… – Patrzałka, jak to wygląda? – spytał szeptem. – M asz wszystkich? – Wciąż tylko czterech – szept Kerella nieustannie był pełen przejęcia. – M oże było tylko czterech? – spytał Żimmy. – M oże się pomyliłeś? – M ówię ci, że było pięciu! Kociak też go widział. – Było pięciu – usłyszeli potwierdzenie. – Więc gdzie zniknął piąty? – Poszedł na prawo. W przeciwną stronę niż ich korytarz. Bramę mieli po prawej, za zakrętem w lewo. – Zaczynamy – oświadczył. – Już teraz? – Na pewno? – Przecież powiedziałem, że zaczynamy! Twardy, Grubasek, ruszajcie się. Ryzyko istniało zawsze. Dorośli różnie reagowali na alarm. Lecz ryzyko rosło wraz ze zniecierpliwieniem grupy. Pięciu, powtórzył w myślach. Niedużo, jak na takie pomieszczenie, lecz dorośli znali się na swojej pracy. Nawet bez komputera mogli być kłopotliwi. Zbyt wiele rzeczy mogło pójść nie tak. To nie bitwy ani pozycja mówiły najwięcej o wartości grupy, lecz wyprawy – jak przebiegały, jak bardzo były ryzykowne i jak się kończyły. Rozległo się ciche, przeciągłe buczenie. Wabiki dotarły do celu. Czekał, odliczając w myśli czas potrzebny im na dotarcie do strażników. Nie słyszał co się tam dzieje; wabiki zawsze zdejmowały swój sprzęt, lecz wiedział, jak się to skończy. Strażnicy mogli ich trzymać jakiś czas u siebie, tyle że na koniec albo ich wypuszczą, albo odprowadzą do domu. Wszczęcie alarmu nie było przestępstwem. – Bystrzak, uruchom program! – polecił – Patrzałka, Kociak, mówcie do mnie! Co się dzieje? – Widzę trzech – usłyszał cichy szept Żora. Bardzo cichy, zauważył ze zdziwieniem. – Są przy nich. Nie, dwóch! Jeden wraca do magazynu… – Widzę czwartego, jest w pobliżu korytarza! – uprzedził Kerell. – Idzie w lewo… – Niech to plazma! Gdzie piąty? Gorączkowo próbował wyobrazić sobie sytuację przy wejściu. Duży plac, zaraz za wielką, wielometrową przerwą w ścianie. Gdzieś po lewej stronie stały cztery podnośniki do transportu skrzyń. Najpierw wyszło trzech dorosłych. Jeden poszedł w bok, w stronę tej części koryt arza, gdzie się czaili. M inie trochę czasu nim tu dotrze. Dwóch zostało. Jeden wrócił do hali. Pierwszą rzeczą, jaką się zajmą będzie patrol. Zwykle szło ich dwóch, każdy w inną stronę, by spotkać się i zawrócić niedaleko zablokowanych drzwi. Dwoma dorosłymi przy wabikach nie musiał się martwić. Jeśli zechcą ich odprowadzić do domu, co najmniej jeden z nich wypadnie na dobre. Komputer lada moment przestanie reagować na polecenia z konsoli, więc nie będą mogli zdalnie przesłać meldunku. Drugi strażnik będzie musiał pójść do komisariatu i uspokoić policję. Wychylił się na zewnątrz. Teraz niczym to nie groziło. Strażnik jeszcze tu nie dotarł. Ocenił że mieli kilkadziesiąt sekund. Zdążą przed nimi, czy poczekać aż zawrócą? A jeśli wcześniej wyłączą alarm? A jeśli piąty strażnik jest już gdzieś na korytarzu, jeśli się na niego natkną… Zabrakło mu odwagi, by się zdecydować. Stawka była zbyt wysoka. Nie, to nie stawka. Nie ryzykowali bardziej niż zwykle. Dotąd nigdy się nie wahał. Wszystko przez Zema i jego skaner. Nawet Żimmy bał się ruszyć. Nie popędzał, jak zwykle. Patrzył na Arto i czekał.

203

Przez długą chwilę nic się nie działo. Nagle usłyszał w słuchawce cichy odgłos, jakby ktoś ze strachem wciągnął powietrze. – Niech to radiacja prześwietli! – krzyczący głos w słuchawce bez wątpienia należał do dorosłego. – Ktoś coś mówił na temat ostatniej naprawy komputera? Głos mógł do niego dotrzeć tylko przez mikrofon jednego z obserwatorów. Okrzyk był niepokojąco wyraźny. Obserwatorzy ukryli się niebezpiecznie blisko wejścia. – Jest! Jest piąty! – w słuchawce zabrzmiał głośny, wyraźny szept Kerella. – Na próżnię, cały czas siedział w środku! Uważajcie, teraz idzie na patrol, w drugim kierunku… Niech to kosmos, jeszcze tam jesteście? Na co czekacie? – Idziemy! – szepnął Arto. Kerell miał rację, czas działać. Jego słowa przywróciły mu pewność siebie. Spojrzał szybko na zegarek, zapamiętując czas. Szybkim ruchem odkleił mikrofon i ukrył w kieszeni razem z wyjętą z ucha słuchawką. Nie wiedział, czy czujniki są wrażliwe na ich sygnały. Na wszelki wypadek, gdy szli do akcji, nie używali łączności. Od teraz zdani byli jedynie na własne oczy i uszy. Cicho zeskoczył na podłogę. Inni ruszyli w jego ślady. Jeden z wojowników pozostał w szybie. Ich cel znajdował się za zakrętem. Nigdy nie wiedzieli, czy nie natkną się tam na strażnika. Dotąd mieli szczęście, lecz tamci zawsze byli podejrzliwi i dokładni. Dorośli włamywacze dla odwrócenia uwagi często wysyłali dzieci. Pobiegli w lewo, dając z siebie wszystko. Arto zaczekał na ostatniego z chłopców i ruszył tuż za nimi. Dotarł do zakrętu. Strażnika jeszcze tam nie było. Odległość od zakrętu do drzwi była dwa razy większa niż do szybu. Dobiec było łatwo, lecz otworzenie przejścia zabierało cenny czas. Gdy dotarł na miejsce, Żimmy z pomocnikami już nad nimi pracował. Obserwujący go towarzysze nerwowo przestępowali z nogi na nogę, jakby podłoga zamieniła się w płonącą plazmę. Żimmy pośpiesznie namacał sztywny kawał ramy, udający zdeformowaną masę spojenia skrzydeł. Dotąd nią poruszał, aż między skrzydłami powstała szczelina. Pomocnicy wetknęli w nią kawałki płaskowników. Drzwi nie miały zasilania, musieli rozewrzeć je siłą. Teraz p omagali wszyscy. Jeden po drugim przedostali się do wnętrza hali. Arto przeszedł jako pierwszy. Przejście z jasnego korytarza w półmrok magazynu nie pozwoliło mu na wyraźne widz enie, lecz teren wydawał się bezpieczny. Dał znak by się pospieszyli. Chwilę później drzwi były już zasunięte. Przywarli do ściany, nasłuchując. Arto ponownie spojrzał na jarzące się w mroku cyferki zegarka. Od opuszczenia szybu do zamknięcia drzwi minęła ponad minuta. Od wszczęcia alarmu ponad dwie. Zbyt długo zwlekał z podjęciem decyzji, lecz inni też nie sprawili się dobrze. To nie był ich najlepszy czas. Znieruchomieli. Kilku chłopców przytknęło ucho do ściany, lecz nie mieli szansy, by cokolwiek usłyszeć. Arto wsunął do ucha niewielką słuchawkę, połączoną przewodem z niewielkim talerzykiem. Przytknął go do ściany. Brzęczenie alarmu stało się jeszcze wyraźniejsze. Chwilę potem usłyszał odgłos kroków. Alarm zamilkł. Nagła cisza sprawiła, że niemal drgnął. Zbliżające się kroki stały się głośniejsze. Powoli podeszły do drzwi i równie powoli je minęły. Dopiero teraz odetchnął i schował swój prosty wzmacniacz drgań. Znowu się udało. Póki stąd nie wyjdą, będą bezpieczni – tak długo, jak długo nie dadzą się zauważyć. Dookoła wciąż panowała cisza, jedynie gdzieś z góry dobiegał ich cichy pomruk pracującej turbiny. Wzrok powoli przyzwyczajał się do półmroku wielkiej hali, rozpraszanego jedynie przez umocowane na krawędziach sufitu na wpół przygaszone lampy. Tylko jedna z nich paliła się pełnym blaskiem, ta wisząca tuż nad wrotami, po przeciwnej stronie hali, lecz stąd docierał do nich jedynie jej odległy blask. M iędzy nimi ciągnęła się długa góra poukładanych skrzyń niczym gigantyczna, wydłużona piramida. Pokoik z komputerem znajdował się po przeciwnej stronie hali, tuż obok wrót wejściowych. To tam siedział piąty, zaginiony st rażnik. To na niego musieli uważać.

204

Skinął głową na dwóch wojowników z własnymi wzmacniaczami. M ieli zostać na straży. – Dzisiaj uwiniemy się szybciej – ostrzegł. – Bądźcie gotowi. Potwierdzili skinieniem głowy. Uważniej rozejrzał się po wnętrzu. Niewiele się zmieniło. Ostatnio było mniej skrzynek. Wiedział, że tydzień temu dotarł nowy transport. Dziś mieli szansę znaleźć rzeczy, które nie zalegały długo po magazynach. Przeciętny poziom stacji miał użyteczną wysokość trzech metrów. Co kilka poziomów dochodziły do tego warstwy zbrojeniowe, konstrukcje nośne oraz przewody. Dwupiętrowy dom Arto miał wysokość dwóch poziomów. M agazyn wybijał się w górę na dziesięć takich mieszkań – w sam raz by pomieścić cały kontener. Nie wiedział ile takich magazynów istniało wzdłuż każdej z ramp. Tylko dolne piętro oraz przesłona rampy łączyły tę przestrzeń ze st acją, reszta ścian była jednolitą masą zbrojonego plastiku. Środek pomieszczenia był zawsze pusty. Tutaj, na suficie i na podłodze, wyrysowano parę ogromnych okręgów o dwustumetrowej średnicy – zamknięte przesłony jednej z głównych ramp magnetycznych. Nie były to rampy przemysłowe, które przerzucały kontenery między Ziemią a statkami lub miotaczami masy i ciągnęły się rękawem aż do terminalu na p owierzchni Ziemi, gdzieś na jej równiku. Ta rampa wbijała się wprawdzie w głąb stacji, przebijając ją prawie do rdzenia, lecz nie docierała do rękawa. Była częścią wewnętrznego transportu towarów w obrębie stacji; to, co tu trafiało szło wyłącznie na jej potrzeby. Wielkie kontenery przesuwały się wzdłuż niej, zatrzymując się w kolejnych magazynach, zaś wydobyte z nich ciężkie, plastykowe skrzynie rozprowadzano siecią mniejszych ramp, których kwadratowe wyloty rozmiarów skrzyń – półtora na półtora metra – znajdowały się w rogach pomieszczenia. Wyjąwszy środek, całą powierzchnię magazynu zajmowały piętrzące się ogromnymi, wielometrowymi stosami przeróżne paki. Przesłaniały cały widok na pomieszczenie. Tu można było znaleźć niemal wszystko – powiązane w pęki rury, jakieś płyty, zwoje przewodów, szeregi innych, dziwacznych pak, lecz przeważały zwykłe skrzynie – niektóre ułożone regularnie, jedna na drugiej, inne spoczywały na długich i szerokich na kilkanaście metrów piętrowych półkach, ciągnących się niczym promienie, od przesłon aż po same ściany. Wszystko było poukładane w linie, pozostawiając swobodny dostęp podnośnikom. Jeden z chłopców – chyba Dert – zaczął się wspinać na szczyt najbliższego stosu. Skrzynie zdawały się solidnie ułożone jedna na drugiej, lecz Arto słyszał o przypadkach przygniecenia. Były naprawdę ciężkie i zwykle kończyło się to tragicznie. Na szczęście, zdarzało się to bardzo rzadko. Chłopiec cicho i zwinnie dotarł na sam szczyt. Bądź ostrożny, upomniał go w myśli. Nie wystawiaj całego ciała na widok strażników, nawet kiedy myślisz, że nie mogą cię zobaczyć. Oni mają wizjery termiczne, takie małe, niewygodne szkiełka przy oku. Zwykle ich nie zakładają, lecz robią tak podczas alarmu. Uważaj, by nie dostrzegli ciepła twojego ciała. Z góry dobiegło ciche piśnięcie, do złudzenia przypominające pisk szczura. M ogli zacząć działać. Reszta wojowników otoczyła Arto wianuszkiem ciekawskich oczu, czekając aż uruchomi skaner. Tak jak on, byli ciekawi czy zadziała. Najpierw własne interesy, pomyślał wybierając pierwszą listę. Zaczął od skrzyń z najniższym kodem dostępu. Na wyświetlaczu z aczęła pulsować plamka. Pochylił się i nieśpiesznym truchtem ruszył w głąb pomieszczenia, kryjąc się między półkami. Pozostali chłopcy rozproszyli się w pobliżu. Nie tak dawno wyprawy wyglądały zupełnie inaczej. Rozbiegali się po pomieszczeniu, by za pomocą prymitywnych, skleconych przez jajcogłowych dekoderów odczytywać elektroniczne etykiety skrzyń. Musieli szukać na ślepo, a potem czekało ich żmudne rozkodowywanie magnetycznych zatrzasków, za pomocą równie prymitywnych skanerów. Dekodery nie były dość czułe, często źle odczytywały pościerane czy rozmagnesowane etykiety. Teraz wystar-

205

czyło, by przeszedł wzdłuż szeregu skrzyń i wycelował w jedną z nich, by wiedzieć co zawiera. M iał dekoder i skaner w jednym urządzeniu. Szybko zapomniał o niedawnych obawach. Odszukanie skrzyni z lekami zajęło mu ledwie kilka minut. Sprawdzając sąsiednie etykiety poznał, że trafił na sekcję z wyposażeniem medycznym. W magazynie nic nie miało swojego stałego miejsca. Raz leki mogły być tu, innym razem na przeciwnym końcu sali, a nawet mogło ich nie być wcale. Jak dorośli się łapali co gdzie mieli, co było w którym magazynie, tego nawet skaner nie był mu w stanie podpowiedzieć. Ale dorośli nie byli tak głupi, jakimi się wydawali. No, może byli, poprawił się, za to konstruowali wiele sprytnych urządzeń, które to nadrabiały. Pulsująca na wyświetlaczu kropka zamieniła się w strzałkę. Arto obrócił skaner; strzałka także się obróciła. Cichym krokiem ruszył wzdłuż półki. Zatrzymał się w miejscu, gdzie strzałka gwałtownie przekręciła się w bok. Przytknął urządzenie do etykiety. To było to, czego szukał. Niepewnie przytknął czubek skanera do zatrzasku, bezpośrednio do jego pola transmisyjnego. Skaner sprawdził się w wyszukiwaniu skrzyń. Czy zdoła je otworzyć? Dotknął palcem odp owiedniej funkcji. Wszystkie cztery zatrzaski odskoczyły niemal jednocześnie. Hałas nie był głośny, lecz dla niego zabrzmiał niczym wybuch. Rozejrzał się, ale oczywiście nic się nie stało. Dwójka kolegów uniosła wieko. Jeden wycelował do środka latarkę i na chwilę włączył światło. W krótkim błysku zauważyli znajome kształty pudełeczek z maścią. – Prosto w cel! – usłyszał jego szept. – Ten skaner naprawdę działa! – Oczywiście, że działa! – odparł. – Bierzcie się do roboty. Tylko nie za dużo na raz. – Będziemy mieli cały kosmos impulsów! – szepnął któryś z wojowników. – Starszaki dadzą nam spokój – zgodził się drugi. – Lepiej! Będziemy z nimi handlować! Arto uciszył ich stanowczym gestem dłoni i wskazał na skrzynię. Jeden z towarzyszy wyciągnął z niej kilka pudełeczek i włożył do plecaka kolegi. Położyli wieko na swoje miejsce. Arto zamknął skrzynię skanerem. – M amy cztery – oznajmił jeden z chłopców. Arto odjął odpowiednią liczbę od ilości potrzebnych pudełek. Nie brali zbyt wiele z jednej skrzyni. To zwracało uwagę dorosłych. Dorosłym łatwiej było uwierzyć, iż brakujących kilka sztuk zagubiło się przy napełnianiu skrzyni lub że automat sortujący się pomylił. M ieli miliony skrzyń do sprawdzenia – nie dziwne, że kontrola przed załadunkiem nigdy nie była dokładna. Sprawdzano tylko liczbę samych skrzyń. Dorośli byli tacy naiwni… Nigdy nie szukali oczywistych rozwiązań. Zawsze wybierali te najtrudniejsze. – Jeszcze ze dwadzieścia skrzynek – szepnął. – Potem reszta. Zamknąwszy skrzynię pomyślał, że skaner może nie być aż tak pomocny, jak sądził. Obawiał się, że będzie uparcie wskazywał tę samą skrzynkę i na początku tak właśnie było, lecz gdy wrócił do listy i ponownie wybrał maść, zauważył, iż zapaliła się nieaktywna wcz eśniej opcja odrzucania. Jej wybranie przywróciło pulsującą plamkę. M ógł szukać dalej. Znajomość obsługi klucza molekularnego pomogła mu szybko opanować nowy skaner. Wraz z wprawą przyszła pewność siebie. Stare skanery zdały mu się teraz zabawkami dla dwulatków. Ledwie potrafiły otworzyć zamek o niskim poziomie dostępu i to tylko po przytknięciu do skrzyni. Nowy skaner mógł otworzyć skrzynię już z odległości pół metra. M iejsce obaw zajęło podekscytowanie. Czas porzucić niebezpieczne wyprawy na wysypisko. Tu znajdą wszystko to, co tam, a nawet więcej! Koniec z handlem odzyskanymi śmieciami, od dziś będą sprzedawać nowe części, na zamówienie. Poszukiwania szły szybko. Zatrzaski otwierały się tak łatwo, jak domowa szafka pod dotknięciem jego ręki. Kolejno kasował z listy odszukane towary. Plecaki szybko się zapełniały.

206

Skończywszy zbierać rzeczy dla siebie, zaczął rozglądać się za częściami dla Zema. Skrzyń, które mogły je zawierać było znacznie mniej, każda miała etykietkę ostrzegającą o rodzaju zawartości. Nigdy wcześniej ich nie ruszali. Były zabezpieczone alarmem i próżnia wie, czym jeszcze. Kosmos jeden wiedział, co by się stało, gdyby spróbował się do nich dobrać, lecz interes to interes. M usieli go wypełnić. Szybko znalazł pierwszą ze skrzyń. M iały inną barwę, zaś na ich ściankach były wyrysowane znaki różnych poważnych korporacji, zajmujących się zaawansowaną technologią. Na każdej widniały ostrzeżenia przed nieuprawnioną próbą otwarcia. Arto wierzył, że skaner poradzi sobie ze wszystkim. Skoro potrafi rozkodować zamek, myślał, to musi to wyglądać na uprawniony dostęp. Po co Zem by go dawał, gdyby było inaczej? Zawahał się, lecz tylko na chwilę. Zatrzaski odskoczyły tak samo jak przy zwyczajnej skrz yni. Nic się nie stało. Poświecił latarką do wnętrza. Nikomu innemu nie pozwolił się nawet zbliżyć, z wyjątkiem Żimmiego. Razem pochylili się nad jej zawartością. M iniaturowe podzespoły. Takie same, z których składały się automaty poszukujące. Skrzynię wypełniały ściśle upakowane, przezroczyste, zafoliowane pudełka długości dwudziestu centymetrów i o połowę węższe. W nich tkwiły mniejsze, wielkości jego najmniejszego paznokcia. Całość, zabezpieczona pianką, szczelnie wypełniała skrzynię, utrzymując zawartość na swoim miejscu. W każdym pudełeczku tkwiło kilka ledwo dostrzegalnych ziarenek, zanurzonych w gęstej mazi ochronnej. Do czego Zem mógłby ich potrzebować? Arto uparcie prz ychodziła na myśl tylko jedna możliwość. Starszaki znowu bawią się pluskwami. A myślał, że Zem był mądrzejszy. Cóż, jeśli się chce wymrozić ze stacji, to proszę bardzo. Nie będzie za nim płakał. Wie, na co się porywa. Gorzej, że jak go złapią, zaczną pytać skąd wziął takie części… Ostrożnie sięgnął po jedno z opakowań. Zawierało ze sto elementów, znacznie więcej, niż potrzebował. Zawahał się. Jego palce znieruchomiały, by po chwili delikatnie dotknąć gładkiej, foliowej powierzchni. Czy tak cenne towary nie mają dodatkowych zabezpieczeń? – Zaczekaj! – Żimmy złapał go za rękę. – Patrz! W milczeniu przysunął palec do krawędzi pudełka. Nie dotknął go, tylko wskazał. Arto przeklął się, że sam wcześniej nie zauważył ukrytego pod folią niewielkiego, podłużnego obiektu, długiego na pół centymetra, grubości kilkudziesięciu skręconych ze sobą włosów. Pluskwa. Nie widział żadnej na własne oczy, lecz był p ewien, że to ona, bo wyglądała jak projekcja ze stron encyklopedii. Nie wiedział o nich wiele; wszystko, co tam pisali sprowadzało się do ostrzeżeń czego nie należy z nią robić. Jej konstrukcja była tajemnicą – dopóki ktoś ciekawski nie próbował się do niej dobrać. Lecz wtedy… Próżnia z umowy. Jak mógłby ją oszukać, skoro nie potrafił oszukać własnej? M ógł wykorz ystywać jej słabości, by się ukryć, by wejść tam, gdzie nie powinien, ale nie potrafił wykraść czegoś, co było nią zabezpieczone. Dlaczego Zem go nie ostrzegł? M usiał coś wiedzieć! Coś, cokolwiek… – Nie damy rady – szepnął Żimmy. – Jeśli wyniesiemy to z magazynu… Rezygnacja Żimmiego podziałała jak wyzwanie. M usiał być jakiś sposób. Przecież to nie jest pluskwa dla ludzi. Nie wykrywa pulsu, nie uaktywnia się, gdy jest poza ciałem. Nie zareagowała, gdy otworzył skrzynię, ani gdy dotknął pudełka. Dlaczego? Jeśli miała zabezpieczać towar… Chyba że została zablokowana, gdy elektronika skrzyni odebrała kod autoryzacji. Jeśli tak, to była jego wielka szansa, o jakiej nigdy nie odważył się śnić. M usiał się tylko upewnić, że pluskwa pozostanie cicho, nieważne co się stanie. Wiedział jak to zrobić – musiał ją odciąć od systemu. – Przynieś mi taśmę ekranującą – odszepnął równie cicho – nie konstrukcyjną, taką zwy kłą, ciężką. Poszukaj, gdzieś musi tu być. – Co chcesz zrobić? – Żimmy się przestraszył. Tylko odrobinę, lecz Arto to zauważył. – Złapią nas przez ciebie!

207

– Wiem, co robię – spróbował dodać swojemu głosowi pewności siebie. – M ogę ją oszukać. Gra nie toczyła się już tylko o zadowolenie Zema. Żimmy nie odpowiedział. Zniknął na kilka minut, a gdy wrócił, trzymał w ręku małą rolkę taśmy. Bez słowa podał ją Arto. Widział, jak bacznie go obserwuje, jak się spina, gotowy do ucieczki. Jego ciało reagowało podobnie. Wyjął niewielki, ostry nożyk. Opuszkami dłoni delikatnie poruszył pudełko i uniósł jego brzeg w górę. Ostrożnie przebił folię. Pluskwa okazała się być luźno wsunięta między nią a opakowanie. Delikatnymi ruchami wytrząsnął ją na kawałek taśmy. Wciąż nic się nie działo. Obserwujący ich wojownicy wstrzymali oddech. Twarz Żimmiego stężała na plastal, lecz umysł kapitana był spokojny. Odsunął pudełko na bok i bardzo powoli zaczął owijać taśmę dookoła pluskwy. Grubo złożona folia działała niczym ekran reaktora, lecz nie wiedział, ile potrzeba warstw, by całkowicie stłumić sygnał, nakładał więc kolejną i kolejną, aż wokół pluskwy powstało wrzeciono grubości jego małego palca. Wtedy przestał. Odetchnął. Odciął taśmę od rolki, wziął wrzeciono w dwa palce i wydobył ze skrzyni. Nic się nie stało. Trzymając pluskwę w palcach, wolną ręką wydobył pudełko z częściami i podał je jednemu ze skamieniałych chłopców. Ten ocknął się i pośpiesznie, zbyt pośpiesznie, schował je do plecaka. Nerwowość wisiała w powietrzu, lecz on był pewien, że pluskwa nie stanowi już zagrożenia. Wsunął ją do swojej kieszeni i dobrze zapiął, nie próbując kryć tego, co robi. – Czyś ty zwariował? – drżący szept Żimmiego stał się głośniejszy. – Teraz jest nieszkodliwa – odpowiedział. – Wykorzystam ją, by lepiej ją poznać. – Przez ciebie wszyscy wylądujemy w akademii! Wiesz, co się stało z tymi, którzy… – To nie jest pluskwa dla dzieci, Żim! – upomniał go. – Nawet jeśli działa podobnie, dorośli nie będą wiedzieć niczego, poza tym, że jej nie ma. Póki jest w folii, póty jej nie odnajdą, nie rozumiesz? A ja jej nie odwinę, dopóki nie będę miał pewności, że nic się nie stanie. Wiem, co robię. Żimmy rozumiał, lecz strach przysłaniał mu trzeźwe myślenie. Tacy jak on nigdy by niczego nie odkryli. Za bardzo bali się ryzykować, nawet gdy ryzyko było niewielkie. Ile miał czasu? Nie wiedział czy i jak często taka pluskwa kontaktuje się z centralą i kiedy, jeśli kiedykolwiek, ta zauważy, że nie odpowiada na wezwanie. M usiał się spieszyć. – Nie siedźcie tak i nie gapcie się na mnie jak na starszaka – ofuknął ich, wyrywając z odrętwienia. – Pomóżcie mi to zamknąć! M usimy znaleźć resztę towaru. Zem nie kłamał. Dekoder skanera bez trudu rozpracowywał kolejne zamki. Szybko zdobywali kolejne części. Za każdym razem Arto wy cinał z opakowań kolejne pluskwy, lecz zostawiał je w skrzyniach, jakby wpadły tam przypadkiem podczas pakowania. Nic innego nie mógł wymyślić – nie wtedy, gdy sam bał się tak bardzo, że ledwie powstrzymywał ręce od drżenia, za każdym razem, gdy rozcinał kolejne opakowanie. Pracowali sprawnie i cicho, choć chłopcy, którzy widzieli jak chował pluskwę stali się bardzo nerwowi. Ich kapitan przekroczył granicę bezpieczeństwa, a oni nie rozumieli dlaczego. Lecz nawet nerwowi, wciąż zachowywali czujność. Byli w pobliżu wrót, gdy pojawiło się niebezpieczeństwo. Znaleźli kolejną skrzynię. Otworzył ją i wtedy usłyszał ciche, ostrzegawcze piśnięcie. Zamarł, skryty za skrzynią. Gdy w ychylił głowę, dostrzegł strażnika. Dorosły leniwie wszedł do hali i skierował się w st ronę rzędów półek i skrzyń. Rutynowy, nudny spacer. Nie mógł się przydarzyć w gorszym momencie. Pech chciał, że strażnik zbliżył się do tego samego stosu, na którym leżał jeden z chłopców – ten, który ich ostrzegł o zagrożeniu i który teraz sam znajdował się w kłopotach. Kulił się za skrzynią, w pełnym blasku świecącej nad wrotami lampy. Wystarczyło, by strażnik przeszedł kilka kroków w głąb hali i przypadkowo spojrzał w górę. Nawet ślepy by go zauważył. I była jeszcze otwarta skrzynia, tuż obok, po drugiej stronie…

208

Zastygli w oczekiwaniu na katastrofę. Strażnik wciąż się zbliżał, powoli, krok za krokiem. Lekkie, rytmiczne stukanie butów zdawało się odmierzać czas do wykrycia ich obecności. Arto spojrzał na pozostałych chłopców, skulonych niedaleko w swoich kryjówkach. Gdy to zauważyli, kiwnął głową w stronę zagrożonego obserwatora i wykonał kilka szybkich, krótkich ruchów dłonią. Po cichu zaczęli schodzić w dół. Nagłe głośne szurnięcie i głuche uderzenie zaskoczyło wszystkich. Strażnik odwrócił głowę niemal dokładnie w stronę Arto. Ledwo zdołał schować się za skrzynią, mając nadzieję, że go nie zauważył. Wiedział, że strażnik lada moment ruszy w ich stronę, lecz nie miał jak z amknąć skrzyni. Zostawił ją. Szybko i zwinnie niczym kot, zsunął się dwie skrzynie niżej. Pozostali wojownicy byli już na podłodze. Czoło jednego z nich, ledwo utrzymującego się na nogach, znaczył ślad po uderzeniu. Poczuł złość. Przez tę niezdarę wszyscy mogli zostać w ykryci. – Kici, kici! – strażnik zatrzymał się na chwilę. – Jesteś tu? Znowu kroki. Zbliżały się prosto do jego kryjówki. Wkrótce strażnik zobaczy otwartą skrz ynię, a wtedy… To się nie może dziać, pomyślał rozpaczliwie, kuląc się za skrzynią, szukając drogi ucieczki. Potrzebujemy tylko trochę rzeczy, dla siebie. Dlaczego nie chcą nam na to pozwolić? Nagły dźwięk alarmu sprawił, że zadrżał w panice. Więc wpadli. Odważył się wyjrzeć zza skrzyni. Obrócony plecami strażnik stał ledwie kilkanaście metrów dalej, przy samym końcu stosu. Patrzył w stronę strażnicy. Pięć kroków więcej i… – Orfius, na próżnię! Jesteś tutaj? – głośny, znajomy głos dobiegał z placu przed wrotami – Tu się chowasz? Odpowiadaj! Spływająca ulga zrozumienia przyprawiła Arto o drżenie. Świetna robota, Kerell, ale teraz bądź ostrożny. Nie zapominaj, co mówiłem o dorosłych. Strażnik przy wrotach cofnął się. Arto przyskoczył do skrzyni i przysunął wieko na miejsce. Dał znak obserwatorowi na szczycie, by uważał. Wciąż tkwił w snopie światła z lampy. Tamten zrozumiał i ukrył się w cieniu skrzyni. Upewniwszy się, że nie widać nikogo więcej, zaczął obserwować plac przed magazynem. Nie było dość czasu, by piąty strażnik zdołał wrócić z komisariatu. M ogło ich być najwyżej czterech. Kerell był zbyt pewny siebie. Wlazł naprawdę daleko, prawie pod same wrota, zręcznie wymijając strażnika ze strażnicy. Gdy przyspieszył, strażnik dogonił go i energicznie odwrócił przodem. – Co ty sobie wyobrażasz, dzieciaku? – usłyszał. – Tu nie można wchodzić! Kerell zdawał się być nie speszony. Kłamać potrafili wszyscy, bo musieli, ale on był w tym mistrzem. Nikt nie potrafił tak dobrać wyrazu twarzy czy tonu głosu, lecz umiejętności to jedno, a wyobraźnia drugie. Arto był ciekaw co wymyśli. – Nie widział pan moich kolegów? Takich dwóch. Udawanie kopalniaka było najlepszą rzeczą jaką Kerell mógł zrobić. Arto uważnie obserwował całe zajście. Ze swojego miejsca miał dobry widok na wszystko, co się działo za na wpół uchylonymi wrotami, a i Kerell był niedaleko. Do rozmawiającej dwójki dołączył strażnik z magazynu. Wciąż brakowało dwóch. Bał się, że któryś zajdzie ich nagle od tyłu. – To teren zakazany dla dzieci. Po co się tu kręcisz, co? – No właśnie mówię… Czasem się tu bawimy. To coś złego? – Hej, hej, mały, powoli… zaczekaj! – Kerell nagle odwrócił się od strażnika i odbiegł na bok. – Co ty sobie wyobrażasz, gdzie… Stój, mówię! Kerell próbował zwrócić na siebie jak największą uwagę, ale to, co teraz wyprawiał ocierało się już o granice rozsądku. Strażnicy mieli karabiny ogłuszające. Nie używali ich na dzieciach, lecz jego zachowanie… Kerell polazł dalej, bezczelnie kręcąc się dookoła. Ciągle zbliżał się do wrót, pomimo dwóch zdenerwowanych tym strażników, którym zręcznie się wy-

209

mykał. Zajrzał nawet za stojące tuż obok półautomatyczne podnośniki. Dopiero tam zdołali go złapać. Odwrócili go przodem do siebie, przodem do wrót. M ógł zajrzeć do środka. Czy ich zauważył? W przeciwieństwie do dorosłych wiedział, czego szukać. Oby tylko Żor ostrzegł Liena, że to jeszcze nie koniec akcji, pomyślał Arto. M usi się dowiedzieć, że jeszcze nie wyszliśmy, że musi zablokować komputer po raz trzeci. Inaczej kody naszych pluskiew powędrują do urzędu i… – Co ty do wszystkich komet wyprawiasz? – jeden ze zdenerwowanych strażników mocno potrząsnął chłopcem. – M yślisz, że gdzie jesteś, na promenadzie? Tu nawet dorosłym nie można wchodzić! – No ale… tylko ich szukam. To nic złego. Nie wiem, czy tu byli, może nie. Och… Jasne, że nie! – uderzył się dłonią w czoło. – Ale jestem głupi! Przecież ten alarm… Arto cofnął się, słysząc dobiegające z przybudówki głośne przekleństwo. Za moment wyleciał z niej trzeci strażnik, klnąc przeraźliwie. W tym krótkim czasie Arto wiele się nauczył. – Nie wierzę! To gówno znowu leży! – krzyknął, idąc do wrót. Jego twarz była prawie czerwona. – Co tym razem? Gryzonie dobrały się do przekaźników? Nigdy nie zrobię tej… – dostrzegł Kerella i trzymających go strażników. Ze złością uniósł dłoń. – Niech to zaraza, zabierzcie stąd tego malucha, bo nie odpowiadam za siebie! Ile razy któryś się tu kręci, zaraz wysiada cały system. Albo to jakieś zwarcie, albo ten komputer jest, od początku do końca, po prostu do dupy. Do dupy! – powtórzył ostro. Arto zrozumiał, że magazynier nie słyszał alarmu. Zapamiętał tę informację. Wnętrze p omieszczenia było izolowane od hałasu. M agazynier zniknął gdzieś na zewnątrz. M ógł być wściekły, ale nie był niebezpieczny. Nie wtedy, gdy był na zewnątrz, a oni w środku. Jeden ze strażników wskazał go Kerellowi. – Widzisz go? – spytał. – Wiesz, co może z tobą zrobić? Słuchaj, twoi koledzy już tu byli. Odesłaliśmy ich do domu. Teraz ja zrobię to samo z tobą i klnę się na M atkę Ziemię, jak spróbujesz uciec, to nie zawaham się tego użyć – dotknął karabinu. – Jak się nazywasz? – Ja? Kerell Zemkin, proszę pana. Przepraszam naprawdę, ale… – Kerell Zemkin… – drugi strażnik już coś sprawdzał na podręcznej konsoli. Była niezależna od komputera, ale korzystała z jego łącza do sieci. Strażnik mógł polegać jedynie na tym, co miał w jej pamięci. – A to niespodzianka! Trzy miesiące temu też szukałeś kolegów, tak? – No… Oni zawsze się przede mną chowają. M yślą, że jak uciekną tutaj, to ich nie znajdę… – Jasne. A ja mam na drugie dureń. Hauka, weź Jalo i sprawdź, czy coś się nie dzieje. Z ostawcie przekaźnik, to jest teraz ważniejsze. – Dobra, ale pilnuj chłopaka – głos dochodził z zasłoniętego ścianą parku maszyn. Arto wreszcie poznał lokalizację wszystkich strażników – Jakby co… – Poczekamy. Strażnik zabrał Kerella do strażnicy. Inny podszedł do wrót i wszedł do środka. Rozejrzał się, nasłuchując. Znieruchomieli w swoich kryjówkach, cisi niczym kot czający się przy szczurzym gnieździe, bojąc się choćby głośniej odetchnąć. Strażnik wyszedł. Odetchnął. Sprawdził na skanerze czego im brakowało. Nawet gdyby chciał, teraz nie mógł wyprowadzić grupy z magazynu. Alarm musiał zamilknąć, a chłopcy trochę się uspokoić. M imo tego nagle zaczęło mu się bardzo spieszyć. Dał znak innym, by się wycofali do tylnej części magazynu. Sam wrócił do skrzyni. Chwilę potem był na dole, przy dwójce towarzyszy. – Na razie czekamy – uprzedził ich pytanie. – Jeszcze trzy skrzynie. Potem idziemy. Skończyli pięć minut później. Przez nieprzewidziany wypadek wszyscy stali się ostrożniejsi, zwłaszcza wojownik ze śladem uderzenia na czole. Zebrali się przy drzwiach, gotowi do opuszczenia magazynu. Nerwowość powróciła. Nikt nie wiedział, czy zaniepokojeni dwoma alarmami strażnicy nie zaczęli patrolować korytarza. M ogliby w ostateczności uciec przez główne wejście, lecz spaliliby tym magazyn, być może na zawsze.

210

Chwilę nasłuchiwał przy drzwiach, ze wzmacniaczem przytkniętym do ściany. Usłyszał jedynie szum pracujących turbin. M iał nadzieję, że Lien zrobi swoje. Trzy blokady w ciągu tego samego rozjaśnienia to dużo, lecz dorośli nie potrafili być podejrzliwi. Kiwnął głową. Wszyscy przypadli do ściany. Żimmy z Dertem zajęli się drzwiami, unikając przedwczesnego wejścia w strefę działania czujników. M ieli zabezpieczyć wejście na prz yszłość, gdy reszta zacznie uciekać. – Idziemy! – rzucił szybko, gdy drzwi stanęły otworem. Odepchnął się od ściany. Niemal natychmiast rozległ się sygnał alarmowy. M ieli szczęście. Korytarz był pusty. Dotarcie do szybu zajęło im mniej czasu, niż przebycie tej samej drogi w odwrotnym kierunku. Pozostawiony w szybie wojownik już na nich czekał. Uchylił kratkę i wyrzucił na zewnątrz drabinkę z włókna. Wchodzili kolejno, szybko, bez hałasu, bez przepychania się, ci z towarem jako pierwsi. Arto czekał. Założył słuchawkę i mikrofon. Panowała cisza. Wszystko szło zgodnie z planem. Żimmy i Dert dołączyli dopiero po minucie. Wspięli się do szybu, zwinęli drabinkę i umocowali kratkę. – Nic się nie stało? – dopiero teraz odezwał się do mikrofonu. – Wszystko w porządku – usłyszał głos Żora. – Wycofujemy się? – Tak. ••• Kilkanaście minut później wszyscy oprócz Orfiusa, Grejgiego i Kerella byli w bezpiecznym miejscu. Arto był zadowolony. Wszystko skończyło się dobrze. Strażnicy wciąż przetrzymywali Kerella, lecz był pewien, że łatwo się wykręci. Tylko psy mogłyby ich wytropić. Przed tym jednym jeszcze nie nauczyli się bronić, lecz kto by sprowadzał psy z powodu trzech dzieciaków i awarii komputera? Odpoczywali, wyczerpani ciągłym chodzeniem na palcach, nasłuchiwaniem byle szelestu i wypatrywaniem ruchu między cieniami. Dzięki skanerowi zaoszczędzili parę godzin. Arto pamiętał, kto odkrył jego możliwości. Lien okazał się równie dobrym jajcogłowym jak Rejkert. Arto czuł się troszkę winny. Gdyby tak bardzo nie obłożył pracą swojego pierwszego jajcogłowego, być może nigdy by się na nim nie poznał. Nie doceniwszy Liena, zawiódł go jako kapitan. Sam odstawił go na bok, po tym jak trzy lata temu Rejkert wygrał z Lienem komputerowy pojedynek na umiejętności. Aż do dziś nie pomyślał, że faworyzując Rejkerta mógł krzywdzić Liena. Tymczasem Lien okazał się tylko niewiele gorszy, a i kto wie, może winą był brak doświadczenia. Arto poznał po minie Rejkerta, iż wybranie jego konkurenta na wyprawę odebrał jako niezrozumiałą, niez asłużoną karę. M oże dlatego go faworyzował, bo byli podobni. Nieważne jakie zadanie by mu zlecił, Rejkert nigdy by nie zaprotestował, nawet gdyby już miał dwa razy tyle obowiązków co teraz. Zamęczyłby się próbując je wykonać, a gdyby zawiódł, wziąłby całą winę na siebie. Taki już był – nie potrafił niczego odłożyć. Westchnął głęboko. Szacunek, jakim go obdarzali, czasem go dusił. Bycie pierwszym nie było lekkie i przyjemne. Dlaczego nie postępował tak z wojownikami, dlaczego nie stawiał znacznie wyżej tych, którzy byli ledwie odrobinę lepsi? M oże za bardzo brzydził się jajcogłowymi, by dostrzegać między nimi różnice? Jeśli ktokolwiek w szkole traktował ich po ludzku, to właśnie on. Za mało znał się na ich pracy, by ją docenić. Umiejętności jajcogłowego nie oceniało się podczas bitwy. M iał nadzieję, że teraz, gdy już to zrozumiał, gdy wciągnie Liena do nowych obowiązków i zacznie je równo rozdzielać między nimi, przestaną traktować się jak rywale i zaczną współpracować. – Co to była za historia, tam w środku? – głos Żora wyrwał go z zamyślenia. – Po jaką próżnię Kerell wlazł do magazynu? Zwariował czy co?

211

– To nic takiego. – Arto był zły na swoją nieostrożność, lecz jeszcze bardziej na niezdarę, która omal nie doprowadziła do katastrofy. Spojrzał na niego spode łba. – Gdyby ktoś uważał jak chodzi, to nikt by niczego nie zauważył. Winny spuścił głowę. Następnym razem będzie ostrożniejszy. Oczywiście, jeśli zezwoli mu na udział w następnej wyprawie. Nikomu nie pobłażał, nawet sobie. – Przez to wszystko niepotrzebnie zablokowałem komputer – zmartwił się Lien. – Ale nie wiedziałem, co się dzieje w środku. M oże… – Zrobiłeś co oczekiwaliśmy. Niespodzianka w takiej chwili to najgorsz a rzecz. Lien rozważył jego słowa. – Jesteś pewien? Chyba mógłbym zrobić coś, co ułatwiłoby wam wyjście z sytuacji. – Lien, tego obawiam się najbardziej. Potrafisz myśleć, ale w takich sytuacjach skup się na tym, byś nie zrobił czegoś, na co nie jesteśmy przygotowani. Nie mogłeś wiedzieć czy będziemy uciekać, czy tylko potrzebowaliśmy pomocy Kerella. Tym razem zostaliśmy, ale innym razem moglibyśmy to wykorzystać i uciec. – Ale trzy blokady pod rząd?! To może zwrócić uwagę! – Niczego nie skojarzą – jego głos brzmiał pewniej niż jego własne myśli. – Prędzej obwinią za to szczury albo ostatnią przeróbkę komputera. Dorośli są na to za głupi. Połowa chłopców roześmiała się, inni wesoło pokiwali głowami. – Tak, znowu wygraliśmy! – Dert przeciągnął się radośnie. – Znowu pokonaliśmy dorosłych! Na próżnię, jesteśmy dobrzy! – Najlepsi! Żimmy milczał. Po wyrazie twarzy kapitana zrozumiał, że nie wszystko poszło tak dobrze. – Akurat! – Arto powiedział to niezbyt głośno, lecz stanowczo. Umilkli. Spojrzeli na niego, nie rozumiejąc. Dert był zaskoczony. Nie rozumiał, co było nie tak. Nie wiedział, że nie chodzi o niego. Po prostu pewne rzeczy musiały być zrobione. – Ale kapitanie… Wszystko poszło zgodnie z planem! Spojrzał na tego, kto to powiedział. Chłopiec, który ukrył się naprzeciwko lampy. – Zgodnie z planem, tak – potwierdził. – Ale było gorzej niż poprzednio. Dlaczego ukryłeś się tak beznadziejnie głupio? Ta lampa mogła cię oślepić! Strażnik mógł cię dostrzec zanim ty byś go zauważył! Chłopiec zarumienił się ze wsty du. Popełnił błąd i teraz dobrze to sobie zapamięta. Rozległy się pomruki chłopców, którzy widzieli zdarzenie. Wystarczyło, by zauważono choć jednego z nich, aby wpadli wszyscy. – Wy też się nie popisaliście – dodał. – Ile wam zajęło dotarcie do drzwi? Od jutra codziennie godzina biegów przed treningiem, dla wszystkich! – Kapitanie! Jesteśmy wojownikami… – Nie na wyprawach! M usicie być tak szybcy, by dorośli nas nie zauważyli. Wtedy się nie liczy kim jesteście, tylko jak szybko potraficie uciec. Z rezygnacją pospuszczali głowy. Przecież tylko beksy musiały biegać! Lecz poza naganą, należała się im także pochwała. Byli jedną z najsprawniejszych grup w szkole, być może najsprawniejszą, a na pewno szybszą i zwinniejszą od powolnych starszaków. Już miał to powiedzieć, gdy ktoś przypomniał im o innym zdarzeniu z wyprawy. – Arto, co z pluskwą? – Po co ci ona? – Czy… jest bezpieczna? Wszyscy zamilkli. Świdrujące go spojrzenia mówiły, że to ostatnie pytanie chcieli zadać wszyscy. Jeśli nawet byli dumni z kapitana, który łatwo i pewnie potrafi ujarzmić takiego wroga, to strach był w nich o wiele silniejszy. Żimmy przyglądał mu się szczególnie uważnie. On wiedział, że większość kapitanów, którzy potrafili myśleć, prędzej czy później zaczynała zabawę z pluskwami. Zastanawiał się, czy Arto nie staje się jednym z nich.

212

– To moja sprawa – odparł. – Was to nie dotyczy. Umilkli. Wiedzieli, że nie zamierzał o tym rozmawiać. Wam nic nie grozi, pomyślał. Jeśli wpadnę, to tylko ja. M uszę spróbować, to wszystko. Najwyżej stracicie kapitana. Lecz wierzył, że do tego nie dojdzie. Zawsze był ostrożny, a teraz miał jeszcze Zema. ••• Jak tylko się rozstali, udał się prosto do pomieszczenia pod reaktorem. Jeśli lokalizator znikał tu z systemu, tym bardziej powinna to zrobić zdobyczna p luskwa. Spojrzy w twarz swojemu największemu wrogowi, a raczej temu, co najbardziej go przypominało. Druga pluskwa… od zawsze chciał taką dostać w swoje ręce, lecz nie wierzył, że jest to możliwe. System miał luki. Nie zawsze wiedział dlaczego, lecz to nie przeszkadzało w ich wykorzystaniu. Jego wiedza była zbyt ograniczona, by uciec. M usiał się zmierzyć z systemem na zupełnie innym poziomie. M usiał go oszukać lub unieruchomić, lecz najpierw musiał go zbadać. Do tego jej potrzebował. Czy wiedział dość o swoim wrogu, by go wkrótce pokonać? Zap amiętywał każdą informację. Dziś poznał największą słabość. Wierzył, że chwila podjęcia wyzwania jest bliska, nie wiedział tylko jak bardzo ta pluskwa różni się od jego własnej. Drżącymi rękoma wyjął z kieszeni wrzeciono i powoli zaczął odwijać zwoje folii. Jego oddech stał się krótki i płytki. Czuł przyspieszone bicie serca. Wziął odsłoniętą pluskwę w dwa palce i położył na lewej dłoni, prawą przyświecając sobie latarką. Spojrzał na maleńki okruch plastiku, czując wzbierającą wrogość na ten martwy, nieruchomy przedmiot. Drugi taki, tkwiący w ramieniu, zamieniał jego życie w plazmę. Pokonam cię, obiecał. Obedrę z tajemnic, użyję przeciwko czujnikom, by je oszukać. Pomyśl, jeśli potrafisz, ile mogę się nauczyć teraz, gdy cię zdobyłem! Nie, ty nie potrafisz myśleć. Jesteś bezrozumnym kawałkiem plast iku, bezmózgim automatem złożonym z bezdusznych części, istniejącym tylko po to, by mnie więzić. Oto miał go na swojej dłoni – najgorszego, bezwzględnego wroga. Był gorszy niż dorośli – jego panowie i władcy, którym służył tak dobrze. Nienawidził tego kawałka obcego ciała w swoim wnętrzu, od rozjaśnienia, gdy zrozumiał po co tam tkwi. Gdyby ktoś obiecał mu p ozbycie się go w zamian za odcięcie ręki, i to bez możliwości regeneracji, nie wahałby się nawet chwili. Lecz to nie było takie proste. Cokolwiek zamierzał zrobić, ona musiała pozostać w jego ciele. Każdy dzieciak, gdy dowiadywał się o istnieniu lokalizatora, wierzył, że dzięki niemu jest stale podglądany przez dorosłych. Dokładniej, przez rodziców, policję i Kosę – tylko oni mieli odpowiednie uprawnienia. Gdziekolwiek poszedł, cokolwiek zrobił, oni mieli wiedzieć o wszystkim. Szkoła uczyła ich, że to nieprawda; nie od razu, ale tego uczyła przede wszys tkim. Na promenadzie robili rzeczy, za które mogliby trafić do akademii, lecz dorośli nie reagowali. Dlaczego dorośli zawsze potrafili ich odnaleźć, lecz ślepli, gdy dopadali ich starsi uczniowie lub gdy z ich rozkazu sięgali do cudzych kieszeni? Z czasem maluchy pojmowały, że dorośli nie reagują, bo niczego nie widzą. Arto nie był wyjątkiem. Wierzył w to samo, lecz niewiele go to obchodziło. Dopiero w szkole jego umysł zdominowało niekończące się przerażenie, że dorośli się dowiedzą, że zareagują i poczuje zemstę starszaków. Przerażenie było tym większe, że nie mógł nic zrobić, by temu zaradzić. Lecz gdy pierwszy raz dokonał kradzieży i nie został na tym przyłapany, kiedy pierwszy raz wszedł do jednej z zakazanych stref i nie pojawił się żaden dorosły, wtedy zrozumiał, że wszystko to było kłamstwem, które sami sobie wymyślili. Wtedy poczuł ulgę. Był wolny, choć jeszcze nie wiedział, co to znaczy. Dzieci odkrywały tę prawdę jako trzeciaki, gdy jakiś starszak łaskawie to objaśnił po ukaraniu za marny podatek. On odkrył to sam, jeszcze jako dwojak. Jego koledzy grzecznie wracali po zajęciach do domu, z wiarą, że dorośli zawsze wiedzą, co robią. Nie pojmowali, dlaczego ci sami dorośli karali starszaków po naskarżeniu, lecz nie reagowali, gdy milczeli. Nie rozumieli, dlaczego policjanci łapali na promenadzie tylko te dzieci, które były na tyle nieostrożne, by

213

dać się złapać. On wiedział. Zaczął sprawdzać swoje teorie w praktyce. Wkrótce wiedziała o tym cała grupa. Zyskał szacunek kolegów, choć wciąż widzieli w nim raczej sprytnego i bystrego jajcogłowego niż wojownika. Poczuli się wolni, lecz wtedy Arto odkrył czujniki. Swoim dziecięcym rozumem pojął, że zyskał tylko trochę więcej swobody, lecz, jak uczył go Dael, wciąż pozostał niewolnikiem. W tym czasie zaczynał pojmować jak i dlaczego pluskwa może zniknąć z systemu. Zaczął się też zastanawiać dlaczego. Dlaczego lokalizatory nie śledziły ich stale, lecz odpowiadały tylko na pojedyncze wezwania z systemu? Przede wszystkim zabraniało tego Stare Prawo. Podsłuchując dzieci, podsłuchiwano by także rodziców, a tego nie miał prawa robić nikt, ani Kosa, ani policja, ani Protekt orzy. Z powodu jakiegoś dawnego zdarzenia tamci nie próbowali ponownie przekraczać tych granic. Obawiali się, że tym razem ludzie wynieśliby rząd własnymi rękami. Tylko policja, automatyczny system kontroli lokalizatorów oraz sami rodzice mogli zażądać zlokalizowania dziecka. Dopóki zachowywał się tak, by wszyscy myśleli, że nic się nie dzieje, dopóki uważał na czujniki, dopóty mógł robić wiele zakazanych rzeczy. Jego dociekania dały pewien niespodziewany skutek uboczny. Dorośli nie wiedzieli wszystkiego. Nie oni rządzili szkołą, nie oni pozwalali, by była taka jaka była. Szkołą rządzili oni sami – uczniowie. Istniało jeszcze inne wytłumaczenie ślepoty dorosłych – jednoczesne śledzenie wszystkich lokalizatorów było niemożliwe. Na stacji żyły miliony dzieci. Póki uważał co robi, był wśród nich niewidzialny. Jego lokalizator wciąż mógł być śledzony przez aparaturę namiarową sy stemu, lecz sieć była w stanie skupić się jednocześnie jedy nie na ograniczonej liczbę osób, które zainteresowały Kosę lub policję. Na stacji nie było tak gęstej sieci czujników; swoją moc obliczeniową system wykorzystywał na śledzenie i analizę obrazów z sieci perceptorów. To one zastępowały czujniki, to one pozwalały śledzić każdego, z lokalizatorem czy bez. Pluskwa nie pozwalała patrzeć dorosłym jego oczami. Odnajdywała ich, gdy coś się stało, pilnowała, czy są w obrębie stacji i trzymała ich z dala od pewnych miejsc. M iejsc takich jak doki. Jak stocznia. Jak miejsca, które prowadziły na zewnątrz. A mimo to chodził tam i nic się nie działo. Czujniki nie interesowały się wnętrzem szybów; albo nie potrafiły tam sięgnąć, albo ignorowały lokalizatory w jego wnętrzu, uznając że są poza pilnowanym obszarem. Dlatego czasem wygrywał z systemem i bardzo lubił to robić. Wiedział, o co gra. Zdobędzie szczęście dla rodziców i może dla siebie. Najpierw przetrwanie, potem szczęście, głosiła oficjalna doktryna Rządu. Lecz już przetrwaliśmy. Już nie siedzimy na pojedynczej, wrażliwej na atak planecie. By nas zniszczyć ktoś musiałby zniszczyć wszystkie kolonie, setki nowych Ziem. Wiemy, jak szybko przemierzać kosmos; mamy potężną broń i potrafimy się bronić, lecz nigdy nie napotkaliśmy wrogów. Teraz jest czas na szczęście, lecz Protektorzy, Opiekunka i Kosa nie chcieli na nie pozwolić. Przez nich rodzice nie mogli być szczęśliwi i to uczyniło z nich śmiertelnych wrogów Arto. Rząd nie miał honoru. Co z nich za dowódcy, skoro tak traktują ludzi? Nie zasługiwali, by rządzić. Tak nie postąpiłby żaden kapitan, nawet najgorszy, który bije swoją własną grupę. Nawet taki wiedział, że bez grupy jest niczym. Obracał pluskwę w palcach, czując jej gładką powierzchnię. Już wkrótce, pomyślał, już niedługo się zmierzymy, w dokach. Pokażesz mi co potrafisz, a ja będę obserwował i szukał tego, czego nie możesz zrobić. Tam uderzę. Długo sycił wzrok widokiem zdobyczy, nim na powrót zawinął ją w folię i ukrył w szczelinie między płytami. Na wszelki wypadek, gdyby się odezwała. ••• Iwen siedział w swoim pokoju – w ich pokoju – czekając aż Rossie wróci do domu. Przez jego głowę przewijały się myśli o tym, co robi grupa, co on mógłby robić, gdyby nie starszak. Czuł zimną wściekłość, że przez niego stracił zaufanie Arto, o które musiał tyle walczyć. K apitan już wiedział, jaki z niego mięczak. Dowiedział się tego od siostry. Na nią też był wście-

214

kły, choć inaczej, na gorąco. Niepotrzebnie jej zaufał. Przeklinał siebie, że nie potraktował jej jak rodziców, że nie milczał przed nią, ale i tak wiedziała, co się dz ieje. Co z tego, że potrafiła go pocieszyć, co z tego, że mówiła, że razem będzie łatwiej, skoro kilka dni potem wbijała mu nóż w plecy? Potrafię mówić, Ros. Potrafię. Nie milczałem bez powodu, ale ty nie potrafiłaś tego zroz umieć. Pochmurny jak gradowe niebo siedział na swoim łóżku, wtulony w kąt pokoju, z podkurcz onymi nogami. Słyszał jak drzwi się otwierają. Rodzice byli w domu, to mogła być tylko ona. Zerwał się i stanął pod drzwiami. Gdy Ros weszła do pokoju mocnym uderzeniem dłoni w powierzchnię zmusił ich mechanizm do zasunięcia płyty. – Coś ty najlepszego zrobiła, dziewczyno? – wycedził ze złością. – Tak bardzo ci zależy, abym wyszedł na mięczaka? Ros złapała go za ubranie i przycisnęła plecami do ściany. Szybko się uczy, pomyślał, kojarząc ten ruch ze starszakami. – A czym wolisz być, kopalniaku? – spytała gniewnie. – M ięczakiem czy inwalidą? Te twoje głupie, dziecinne zasady… – puściła go, pozwalając by zsunął się na podłogę. Z jakiegoś p owodu zrobiła to tak, że go zabolało. – Żałuję, że poszłam z tym do tego twojego kapitana. Też sobie znalazłeś wzór do naśladowania. Iwen był tak zaskoczony, że zapomniał o bólu. Nigdy dotąd tak się nie zachowywała. Złość nagle mu przeszła. Wstał. – O czym ty bredzisz? Wcale go nie naśladuję! Odwróciła się i otworzyła szafkę. Najpierw na niego napada, a zaraz potem traktuje jak p owietrze! – Nie gadaj bzdur – odpowiedziała. – Nie jestem tak ślepa jak ty! Widzę jak o nim mówisz, więc uprzedzam, że kiepsko wybrałeś. To zwykły szczur, dziecinny kopalniak, że aż żal z nim gadać. Sto razy gorzej niż z tobą. Czy mogła mieć rację? Pierwszy raz spotkał kogoś, z kim chciałby się zaprzyjaźnić, lecz Arto nie był tym zainteresowany. Nie winił go. Sam tak robił, na dole. Nigdy nie był zainteresowany. Pamiętał, jak był młodszy, co robiły niektóre z dzieci, by zwrócić jego uwagę. Próbowały go naśladować, lecz wzbudzały tym jeszcze większą wzgardę. Posmutniał. – Co ty możesz o nim wiedzieć? – spytał hardo, łapiąc się na tym, że broni Arto. – Nie wiesz, jaki on jest. Co zrobił… – Co zrobił? – zatrzasnęła szafę ze złością i odwróciła się do niego. Iwen przeraził się, że rodzice przyjdą, by zobaczyć co się dzieje. – Co zrobił? Ten twój Arto, bezczelny, arogancki, niewychowany Arto, dałby się pokroić żywcem, byleby tylko nie stracić twarz y! Tak jak i ty, głupku. Tylko pomiędzy wami jest różnica. On jest stąd. Łatwo zniesie to, co ciebie by zabiło. Taki sam kopalniak jak oni wszyscy. Popatrz na siebie, popatrz co z tobą zrobił! – Nic ze mną nie zrobił! To nie jego wina, nic mu nie powiedziałem! Skąd miał wiedzieć? On jest inny… – Inny? W czym? Nie ma oczu? Nie widzi, co się dzieje? – Jakaś ty głupia! – zasyczał. – To nie wasze babskie sprawy! Narobiłaś mi takiego wstydu, że… że…. – prawie powiedział, że przez nią grupa może go odrzucić. Pewnie odpowiedziałaby, że to dobrze! – Jakbym potrzebował pomocy, to bym mu o tym powiedział, sam! – Naprawdę? – podparła się pod boki. – Kiedy? Gdybyś trafił do szpitala, czy do… do tej ich puszki? Nie rozumiesz, bezmózgi dzieciaku, że to już zaszło za daleko? Powiedz mi, że się mylę. Proszę bardzo, powiedz mi, że dasz sobie radę. Przekonaj mnie. Spojrzała z góry prosto w jego oczy. Robiła to bardzo rzadko i to przeraziło go najbardziej. Że to zrobiła. Bo wtedy zawsze wiedziała, kiedy nie jest szczery. Nie odpowiedział od razu. W jego oczach zebrały się łzy. Nie potrafił przed nią kłamać, nie w takich chwilach. Przetarł oczy krawędzią dłoni.

215

– M oże nie – przyznał cicho. – Nie do końca. Ale jesteś dziewczyną i nie rozumiesz jak to działa. – Za to ty dałbyś się zabić, byle tylko nie wyjść przed swoją grupą na jakąś… beksę! Skąd to wiedziała? Oczy Iwena rozszerzyły się w zdumieniu. Nigdy jej o tym nie mówił! Ros, widząc jego wyraz twarzy, przyklękła i delikatnie objęła dłońmi jego głowę. – Naprawdę nic nie rozumiesz? – spytała łagodnie. – Co komu po martwych bohaterach? Wolę żywego brata, nawet jeśli inni będą mówić, że jest karaluchem. Jasne, dziękować mi nie będziesz, ale czasami muszę zastępować twój rozsądek, którego najwyraźniej ci brakuje. Kiedyś będziesz mi za to wdzięczny. Iwen milczał, nie wiedząc co powiedzieć. Ros puściła go, wyjęła z szafy torbę i wyszła. Został sam. Przygnębiony, zdradzony, wrócił na swoje łóżko. Siadł na nim, skulony, wtulając się plecami w sam kąt pokoju, przyciskając ramiona do piersi. Pomyślał o swojej beznadziejnej sytuacji, o szkole, akademii, rodzicach i siostrze. Zacisnął oczy. Gdyby mógł sprawić, by wszystko inne znikło, by znikł ten starszak… Ale nie miał już sześciu lat, by wierzyć, że tak się stanie. Nie miał nawet dość wiary , by tego sobie zażyczyć. M yśl była głupia, lecz była jedyną, która się pojawiła. Pluskwa Od samego rana wszystko zdawało się iść po myśli Arto. M inęła połowa zajęć, a Nowy ni razu nie ujrzał Anhela na oczy. Sieć działała sprawnie, lecz Nowy chodził nadąsany, niemal wściekły, że mu pomagają. W myśli Arto machnął na to ręką. Jego ziemski honor, czy o czym tam na dole sobie myślą, obchodził go mniej niż skóra Nowego. Jak wszystko ucichnie, szy bko dojdzie do siebie. Nie zaprzątał sobie tym głowy, pozwalając by sprawy biegły w swoim własnym kierunku. Skupił się na innej rzeczy. Od rana narastał w nim niepokój. Przyczyną był Zem. Nie martwił się umówionym na dzisiaj spotkaniem, lecz swoim postanowieniem. Rozmowa z nim mogła mu zaoszczędzić miesięcy zbędnych i niebezpiecznych prób. Od tego mogło zależeć jak bardzo zaryzykuje. Jakby tego było mało, pojawiły się nowe problemy. Żeby było weselej, wiązały się z rozwiązaniem sprawy równie mocno zaprzątającej jego umysł. „Naprawdę znalazłeś janusa” – odpisał z niedowierzaniem. „Znalazłem” – potwierdził Lien. Niemal widział dumę z jaką to napisał, choć był odwrócony plecami do kapitana – „a raczej to co z niego zostało rejkert zrobił co mógł więc spróbowałem czegoś innego poprosiłem mikela o pomoc to on wyszukał go swoim programem”

Sprytnie, bardzo sprytnie. Poszedł do tych którzy mieli odpowiednie umiejętności. Co ważniejsze, potrafił nakłonić M ikela do współpracy. Arto przychodziło to z trudem. M oże jajcogłowi lepiej potrafią się dogadać między sobą, jak wojownik z wojownikiem? Lien jest skuteczny, przyznał. Wtajemniczył go w sprawę ledwie dziś rano, właściwie nawet nie licząc na wynik, od tak, by mu pokazać, że mu zależy – a tu taka niespodzianka. Rejkert zawsze działał sam, był sam sobie centrum dowodzenia i podwładnymi. Gdy problem go przerastał, zacinał się. Lien na odwrót – gdy wiedział że sam czegoś nie zrobi, szukał kogoś, kto mu pomoże, i wiedział do kogo się zwracać. Jego dwaj najlepsi jajcogłowi chadzali z upełnie innymi drogami. Warto było połączyć ich umiejętności, lecz najpierw musiał ich jakoś pogodzić. Rejkert nie poczuje się szczęśliwy, gdy się dowie, że Lien zrobił to, nad czym on bezskutecznie się męczył… „Więc pisz co znalazłeś” „To stare konto dobrze ukryte i zabezpieczone nie udało nam się tam wejść nic o nim nie wiemy poza tym ze istnieje wydaje się mało aktywne nie wiem kto je założył ale dogrzebałem się do zapisów wejścia” „Do kogo prowadzą” „Nigdy byś nie zgadł”

216

„Anhelo” „Nie to jest najlepsze są tam też ślady po zemie i jakichś dwóch innych osób ale tych kodów nie znalazłem w sieci”

Wiadomość przepłynęła przez okno i pojawiła się w jego górnej części, a on wciąż ją czytał, jeszcze raz i jeszcze raz. Czego tam szukał Zem? Sprawdzał go? „A te dwie pozostałe są lepiej ukryte niż janus czy po prostu nie istnieją”

– spytał. „Chyba to nie to nie mogliśmy ich wyśledzić za pomocą plików myślę że to też mogli być anhelo i zem tylko weszli na konto janusa z innych komputerów znaczy te które wykryliśmy mogły być połączeniami dokonanymi spoza szkoły a te nie wykryte to po prostu ochrona systemów grupy starszaki potrafią maskować wejścia z wnętrza swoich systemów” „Bez sensu weszliby na konto spoza systemu tylko po to by zostawić ślad” „Ja tylko zgaduję pewnie się mylę ale to pomysł równie dobry jak każdy inny”

Równie dobry jak to że była to Kosa, pomyślał. Co ma wspólnego Zem, Anhelo, i ja? Co ich łączyło z Janusem? Co mnie łączyło z Janusem? Nawet go nie znałem! „Rejkert mówił coś o innych informacjach które wchodziły na janusa” „Też je widzieliśmy nie znaleźliśmy nadawców miały tylko adres celu adres nadawcy został usunięty nawet nie wiedziałem że to jest możliwe to beznadziejna sprawa” „Napisz jeśli znajdziesz coś jeszcze” – napisał. „Tak zrobię lecz wątpię by dało się więcej wycisnąć jak chcesz znaleźć janusa to szukaj informacji poza siecią”

I tak właśnie zrobię, pomyślał spoglądając pod projektor, gdzie stał plecak napchany do pełna towarem dla Zema. Tak zrobię. I wiem kogo pytać. Lecz pluskwa jest najważniejsza. ••• Była przerwa, a on wciąż myślał o pluskwie. Nie poprawiał mu nastroju zarzucony na plecy plecak. Chciał się go pozbyć jak najszybciej. Niczym magnes, prz yciągał uwagę wszystkich starszaków. Nie zaskoczyło go gdy kątem oka spostrzegł grupę, chyba siódmaków, wyraźnie zdążającą w jego stronę. To mógł być M ira i jego kumple, lecz nie odwrócił głowy. Ich z emsta, tu i teraz, była ostatnią rzeczą, jakiej potrzebował. Niby przypadkiem uniósł lekko prawą dłoń, udając że poprawia plecak, tak by łatwo dostrzegli grzbiet z wyrysowanym na niej znakiem Gwiezdnej Flary – dużego koła z długim, zwężającym się ku czubkowi, łukowato wygiętym promieniem. Starszaki rozpoznały symbol i zatrzymały się. Uśmiechnął się w duchu, lecz jego twarz nawet nie drgnęła. Nie chciał ich prowokować. Nie zwykł paradować bezczelnie ze znakiem protektoratu, wyzywająco patrząc na silniejszych od siebie. Protektoraty przychodziły i odchodziły, za to satysfakcja krótkowzrocznych głupców była niezmiennie bolesna. Dotarł na miejsce przed Zemem, lub tak mu się wydawało. Zem mógł go obserwować, upewniając się, że nie ciągnie za sobą warkocza. Arto już sprawdził czy nikt mu go nie zapuścił, lecz Zem mógł mieć także inne, własne powody by go sprawdzać. Zem pojawił się niedługo później. W jednym z jego towarzyszy Arto poznał chłopca, którego poprzednio wziął za zastępcę. Drugiego nie znał; z wyglądu nie był ani mniej, ani bardziej groźny niż pierwszy. Sam nie wziął ze sobą nikogo. – M asz towar? – bardziej stwierdził niż spytał zastępca Zema. Zignorował go, nie zwracając uwagi na starą grę. Spojrzał na Zema. Zastanawiał się czy nie oskarżyć go o podłożenie robaka. Był ledwie pętakiem bez dowodów, lecz miał powód by grać ostro. – Oszukaliście nas – odpowiedział twardo. – Towar był zabezpieczony. Pluskwami! Twarz Zema ani drgnęła. To wystarczyło. Wiedział o wszystkim! – Był? – spytał zastępca. – M asz go czy nie?

217

Powoli zdjął plecak i podał go Zemowi. Zem nawet nie drgnął. Stał dalej, z rękoma w kieszeniach. Nawet nie spojrzał na plecak, za to wciąż gapił się na Arto. Towar odebrał drugi z wojowników. Otworzył niespiesznie plecak i zaczął grzebać w środku. – Jest wszystko – zapewnił Arto. – Skaner spisał się bardzo dobrze. – A co, wiesz jak go używać? – wojownik z plecakiem, nie podnosząc wzroku, wykrzywił się w ironicznym grymasie. – Byle pierwszak mógłby się tego nauczyć w kilka minut – odparł z udawaną niedbałością. Chcesz się bawić w mądralę? Żebyś się nie zdziwił. – To dobry skaner, choć ma mały zasięg wyszukiwania. Ale mogę się nie znać. M y, piątaki, nie mamy dostępu do takich narzędzi. Dzięki, Lien, za te informacje. Wiadomości nigdy za dużo. Starszak uniósł głowę. Przestał grzebać w plecaku. Na jego twarzy malowało się tępe zdumienie osiłka. Zem pozwolił sobie na lekkie skinienie głowy. Zastępca wyrwał plecak z rąk towarzysza, w milczeniu kończąc inspekcję. Skinął głową. – M ożecie zatrzymać skaner, jak było w umowie – powiedział. – Pamiętaj. Gdy wpadniecie, to wasz kłopot. M y – podkreślił – nie mamy z nim nic wspólnego. Arto spojrzał na obserwującego go Zema. Wiedział co zrobił Żimmy? Teraz to nieważne. Czuł, że dla niego rozmowa dobiegła końca. M usiał zacząć działać. – Oczywiście – odpowiedział, wciąż wpatrując się w Zema. – Wiem, że proszę o wiele, ale chciałbym… jeśli to możliwe… porozmawiać na osobności. Tylko we dwójkę. Zem wciąż patrzył na niego. Jego twarz się nie zmieniła, nie było nawet śladu zaskoczenia. – Nie za dużo oczekujesz? – warknął na niego drugi towarzysz Zema. – Nie pozwalaj sobie… Zem uniósł lewą dłoń. Jego towarzysz natychmiast zamilkł. – Dlaczego? – krótkie pytanie było pierwszym wypowiedzianym przez niego słowem. Po co on w ogóle przychodzi na spotkania, skoro tylko milczy i kiwa głową? – Jak mówiłem, były… kłopoty z waszym zamówieniem – wyjaśnił ostrożnie. – Gdybym wiedział więcej, ułatwiłoby mi to pewne sprawy. Zastępca spojrzał pytająco na swojego kapitana. Zem kiwnął głową. Oboje odeszli, choć z ociąganiem, niechętni by ich kapitan poniżał się osobistym pokazywaniem młodszakowi jego miejsca w szkole. Arto odetchnął. Wprawdzie Zem był starszakiem, lecz w prywatnej rozmowie nawet oni stawali się bardziej swobodni. – Naprawdę przepraszam za to – zaczął. – Wiem, że znasz się na… pewnych rzeczach. Dlatego potrzebne są wam te części. I dlatego pytam – Zem spokojnie kiwnął głową. Arto uznał to za zezwolenie. – Jak długo mogę trzymać pluskwę z magazynu, zanim dorośli wykryją jej brak? Zem spojrzał na niego uważnie, czujniej niż wcześniej. Przedtem po prostu go obserwował; teraz przeszywał go wzrokiem. – M asz ją przy sobie? – Owinąłem w folię i ukryłem w bezpiecznym miejscu. Ale… – Nie wiesz czym się bawisz, młodszaku. To bardzo niebezpieczna gra. – Wiem co robię. Nie wiem tylko kiedy czujniki zauważą jej brak. Cztery godziny, sześć? Prędzej czy później niż nasze? Zem nie odpowiedział od razu. – Sporo wiesz, jak na piątaka, ale to nic wobec tego, co wiedzieć powinieneś, jeśli chcesz choćby trzymać coś takiego w ręku. – Dlatego pytam! M uszę wie… Chcę wiedzieć jak bezpiecznie obchodzić się z pluskwami. – Słusznie. Dobry handlarz nie sprzedaje towaru bez instrukcji obsługi – Zem zamknął oczy, dumając nad czymś. – M asz skaner. Wiesz, że są lepsze, ale dla was wystarczy. Nie wiem po co ci pluskwa, lecz póki będziesz się z nią właściwie obchodził, nikomu nie zagrozi. Zem przerwał na chwilę. Arto milczał.

218

– Pluskwy zabezpieczające nie działają w taki sposób jak nasze. M ożesz ją trzymać wiecznie i nikt niczego nie zauważy. Nie zgłaszają się do centrali, lecz reagują na opuszczenie określonego obszaru. Gdy wyciągniesz ją na wierzch, poza magazynem… – Zem splótł dłonie – wtedy uaktywnią każdy czujnik w zasięgu nadajnika. Nasze nadają na dwa kilometry, ich na dziesięć. Automaty otoczą cię w dwie minuty. – To akurat wiem – przytaknął. – Wiem też, że pod reaktorem pomocniczym żadne czujniki jej nie zauważą. – Tak – czyżby Zem się lekko uśmiechnął? – Jeśli wejdziesz między ekrany, możesz ją wyjąć z ukrycia. Lecz ekrany nie istnieją bez powodu. – Wiem. Słyszał o promieniowaniu, izotopach i o tym, że aby mu to zaszkodziło, musiałby spędzać w tamtym pomieszczeniu przynajmniej kilka godzin dziennie, a nawet wtedy ujawniłoby się to dopiero po kilku latach. M imo to nie ryzykował. – Pluskwy, te magazynowe, są nie tyle zabezpieczeniem, co rodzajem kontroli. Zabezpieczeniem są zatrzaski. Nasze pluskwy są bardziej złożone i służą innemu celowi. Tamte są bardzo prymitywne. Dorośli umieszczają je w paczkach, by śledzić ich drogę przez sieć transport ową. Każda skrzynka ma swoją pluskwę, nawet ta zwyczajna, tylko one mają ją wbudowaną w ściankę. Jedynie drogie i… unikalne rzeczy posiadają osobne zabezpieczenie dla każdej paczki. Na nie czujniki są szczególnie wrażliwe. Arto miał rację, Zem był właściwym człowiekiem. Postanowił, że zaatakuje teraz. – Wiem do czego potrzebujesz tych części – powiedział. Kłamał i zgadywał, lecz czuł, że ma rację. Zawsze wierzył swojemu przeczuciu. – Tak? Więc do czego służą? – czyżby głos Zema stał się ostrożny? – Wiem do czego chcesz je wykorzystać, a nie to jak ich używać. Bawicie się pluskwami. Prawdziwymi pluskwami. Wiele nad tym myślał, lecz nic innego nie przyszło mu do głowy. Powiedział to spokojnie, jakby chodziło o zwykłą rzecz, a przecież oskarżył Zema o coś, co powszechnie uważano nie tylko za ekstremalnie niebezpieczne dla sprawcy, lecz także za zbrodnię przeciwko szkole. Zem milczał. Nieodgadnione, czerwone oczy nie zdradzały o czym myślał. M usiały dostrzec skrywany strach Arto. Zem był bardziej doświadczony. W rozmowie z nim czuł się tak, jak musieli czuć się chłopcy z jego grupy, lecz oni wiedzieli, że nie zrobi im krzywdy. Cisza przedłużała się. Czy Zem się z nim bawi? Czy zastanawia się co mu zrobić, czy naprawdę myśli nad odpowiedzą? – Chyba nie masz zamiaru wyjmować swojej pluskwy? – Nie twój interes! – powiedział odruchowo, nie przygotowany na tak osobiste pytanie. Dopiero potem uświadomił sobie do kogo to powiedział. Od głowy do brzucha przeszył go lodowaty strach. Zdrętwiał, oczekując na reakcję. Było już za późno, by cofnąć tę bezcz elność. – Twój też nie – odparł powoli Zem. Nie atakował. Nie poruszył się. Nie było w nim nawet odrobiny gniewu. Czy nie zareagował, bo rozumiał jak delikatny to temat, czy…? – Nie. Ale muszę wiedzieć! – Arto poczuł przypływ energii. – Nikomu nic nie powiem, ale muszę wiedzieć! M ożesz mnie bić, kopać ile chcesz, ale muszę… Zem podniósł rękę. Arto zamilkł. – Więc masz odwagę jeszcze się do mnie odzywać. Dobrze. Zobaczymy czy starczy ci jej, by iść dalej. Udostępnij mi na lekcji swoją konsolę. Pełny dostęp. Zem odwrócił się i odszedł pośpiesznie. Arto postanowił zaryzykować, po raz ostatni. – Znasz Janusa? – zawołał za odchodzącym Zemem. – Szpiegowałeś mnie przez jego konto? Zem zatrzymał się. Odwrócił głowę. Jego kamienne spojrzenie było zagadką. M ilczał. – Kim jest Janus? – rozpaczliwie powtórzył pytanie. Zem bez słowa ruszył w swoją stronę. Jego zastępca natychmiast do niego dołączył.

219

– Zlać go? – powiedział, dość głośno by Arto to usłyszał. – Zostaw. Idziemy. Odeszli. Arto starał się ukryć drżenie, już nie tylko strachu ale i podniecenia. Wolał go nie gonić. Już i tak narozrabiał. Zem mógł mieć go dosyć, lecz po jego spojrzeniu zrozumiał, że to słowo nie było mu obce. M iał szczęście. Odpowiedź mogła być bardzo bolesna. Jaki to miało związek z Zemem? Co go łączyło z Anhelem? Gdyby był na jego miejscu, też nie przyznałby się, że ma z nim coś wspólnego. Zem wprawdzie nie był mordercą, ale… był Żółtoskórym. Konto Janusa było dobrze zabezpieczone, lecz dawno nie używane. Właściciel już dawno opuścił szkołę. Obaj korzystali z niego, by podglądać go przez robaka. Po co? Czy to możliwe, by…? A w otchłań z tym tajemniczym Janusem! Starszaki często zawłaszczały sobie konta byłych uczniów. Ktokolwiek to był, skoro dostali się tam przed nim, nie miał tam czego szukać. M iał pluskwę, miał swoją szansę na ucieczkę, po stokroć ważniejszą – o ile to była szansa. Czy powinien odsłonić przed Zemem system grupy? Po co mu dostęp? Z konsoli kapitana mógłby zrobić z ich systemem co tylko by chciał. Do czego mu to było potrzebne? St ał tak przez minutę, nim uświadomił sobie, że całe ciało ma wciąż sztywne. Spróbował się rozluźnić. Ruszył powoli w stronę klasy. Jego grupa będzie się martwić, zwłaszcza Żimmy. Zem działał na niego w szczególny sposób. Był dla niego zagadką i przez to Żim bał się go podwójnie. Przez całą drogę w jego głowie tłukła się tylko jedna myśl. Po co? Dopiero pod samymi drzwiami dołączyły do niej inne. Poszło mu dziwnie łatwo. Zem zbyt chętnie i zbyt dużo, jak na starszaka, mówił o pluskwach. ••• Zaczęła się lekcja. Arto wpatrywał się w swoją konsolę na wpół niewidzącym wzrokiem. Był podzielony w środku. Czy może narażać grupę dla własnych celów? Pod reaktorem czekała pluskwa, a on potrzebował o niej jak najwięcej informacji. Lecz zawsze był lojalny wobec grupy. Żądał tego od innych i sam nie mógł się z tego wykluczyć. Czy Zem chciał się zemścić za ich rozmowę? Co by zrobili bez systemu? Ilu wojowników miało jakiekolwiek pojęcie na temat jakichkolwiek zajęć? Lecz dla kogoś, kto miał dość rozumu, by manipulować przy pluskwach i pozostać w szkole, ich systemy obronne nie byłyby żadnym wyzwaniem. Wiele razy, na polecenie kapitana, Rejkert niszczył systemy innych grup. W wojnie komputerowej jego pozycja wśród jajcogłowych z innych grup była prawie tak wysoka jak Arto wśród innych kapitanów, lecz atak Zema przeszedłby przez ich obronę jak powietrze przez otwartą śluzę. Gdyby tego zechciał, jajcogłowi z Flary rozbiliby ich sy stem na atomy, a oni mogliby na to jedynie bezradnie patrzeć. Odszukał konsolę Zema, dotarł do poleceń rdzenia systemu i podłączył bezpośrednio do sieci swojej grupy. „Idę dalej” – napisał. Przez długą chwilę nic się nie działo. Zem nie odpowiadał, lecz połączenie pozostawało aktywne. Rejkert spojrzał na niego pytająco. Widział co się dzieje, zawsze wiedział o wszystkim co dzieje się z systemem, lecz nie reagował, bo rozpoznał kapitański kod dostępu. Arto skinął mu głową. Będzie musiał jakoś mu to wytłumaczyć, lecz jeszcze nie wiedział jak. M ijały minuty. System wciąż działał jak należy. Zem wciąż był na linii. Nagle na projektorze zaczęły otwierać się dziesiątki okien, tysiące stron tekstu, schematów, opisów i symulacji. Dane techniczne, plany układów, parametry pluskwy, jej budowa, wszystko to przelatywało przed jego zdumionymi oczami, zapisując się do pliku. Dostrzegł sygnaturę archiwum. Agencja Bezpieczeństwa Układu. To tam pracowali wszyscy Protektorzy. Z przerażenia skulił się na krześle, na szczęście nauczycielka była zajęta swoją konsolą. Szkoła nagle znikła, a on wisiał w próżni, jak podczas przep rawy kanałem. M ylił się. M ożna wiedzieć za dużo. Za informacje, jakie oglądał, Protektorzy zabiłby go na miejscu.

220

Rejkert zbladł jak ściana. Lien także. Obaj mieli dostęp do jego osobistych plików. Zauważyli transfer z zewnątrz i zaczęli przeglądać to, co nadeszło. Byli jajcogłowymi. Rozumieli schematy lepiej od niego. Natychmiast ich odciął. Jak bardzo im ufał? Czy aż tak bardzo? M iał nadzieję, że Rejkert nie spróbuje włamać się do jego plików. Wobec jego umiejętności był całkowicie bezbronny. Znaczek końca transferu zamigotał między oknami. Zdjęty paniką, niepewnym ruchem ręki zamknął wszystkie okna. Za moment otworzyło się kolejne. Przeraził się, że to kolejne dane, że będzie ich tyle, że zapchają pamięć, przydzieloną jego grupie przez szkolny komputer, i przeleją się do publicznej pamięci szkoły, lecz to była tylko wiadomość od Zema. „Jeśli rozumiesz choć dziesiątą część to jesteś geniuszem nie trzymaj tego w szkole ani sekundy dłużej niż musisz zabierz to do domu na jakąś konsolę bez dostępu do sieci” „Dalczgeo mi ot dłaeś” – odpisał, z trudem trafiając palcami we właściwe klawisze. „To moja sprawa ja też nienawidzę tego paskudztwa pewnie nawet bardziej niż opiekunki pomocy z ciebie mieć nie będę ale może w przyszłości zdołasz ją pokonać”

Arto przypomniał sobie o robakach. Strach go sparaliżował. A jeśli jest ich więcej, takich których nikt nie potrafił wykryć? Dwie minuty siedział bezwładny niczym worek wody, nim zdołał wziąć się w garść. „Czy to bezpieczne ktoś mógł coś zobaczyć” „A myślisz że co zajęło mi tyle czasu nie ruszaj tego pliku nie przenoś po prostu go skopiuj wtedy sam usunie po sobie wszelkie ślady pamiętaj masz tylko jedną próbę nie robię tego za darmo wciąż możemy potrzebować kogoś do załatwiania różnych rzeczy”

Wiedział co to oznacza. W jakiś niepojęty sposób on, zwykły piątak, wszedł do grona prawdziwych władców szkoły, jako dostawca części do robienia rzeczy, o których samo myślenie było niebezpieczne. Okno się zamknęło, lecz Arto natychmiast otworzył nowe. „Zaczekaj przepraszam powiedz czy da się tak zrobić bym znikł” „Można skonstruować urządzenie które działa jak transmiter pomiędzy pluskwą a czujnikami pośredniczy w przesyłaniu sygnałów między nimi a co ważniejsze nie wymaga ich rozkodowania takie coś potrafi sprawić że system będzie cię widział w innym miejscu niż jesteś dla pluskwy to on jest czujnikiem a dla czujnika jest pluskwą i sam decyduje jaki sygnał do nich dotrze rozumiesz o czym piszę” „Tak to genialne ale czy możliwe”

Chyba wciąż musiał być w szoku, skoro rozmawiał z Zemem jakby był jego klasowym jajcogłowym. I Zem mu odpowiadał. Nie chciał przerywać tej nitki, jeszcze nie teraz. „Za dużo byś chciał wiedzieć nie pytałem ciebie o twoje metody poprawiania ocen”

Oceny? O czym on pisał? W porównaniu z tym zmiana ocen była niczy m! „Powiem ci wszystko co wiem” „Nie trzeba nie mamy czasu na takie rzeczy jesteś mi sporo winien młodszaku”

Nie mógł nie zauważyć, że Zem ani razu nie starał się go obrazić. Rozmawiał z nim w ten sposób niemal od pierwszego spotkania. Z jakiegoś powodu traktował go jak równego sobie, tak długo jak długo tego nie nadużywał. Zachowywał się niemal jak… nauczyciel. „Będziemy dla ciebie chodzić po co zechcesz i kiedy zechcesz powiedz mi tylko czy z czymś takim będę mógł wejść naprawdę wszędzie” „Nie są miejsca gdzie czujniki są podpięte pod inną sieć która działa na innej zasadzie ale tam nie masz po co wchodzić”

Arto znał odpowiedź na następne pytanie jeszcze zanim je wysłał. To by było zbyt piękne by mogło być prawdziwe. Jednak musiał spytać. „Co to za miejsca” „Więzienia doki placówki kosy wszystkie te o najwyższym stopniu bezpieczeństwa tam nie ma czego szukać teraz już wiesz pamiętaj gdy się to rozniesie

221

będę wiedział przez kogo a wtedy lepiej znajdź sobie ostatnią przystań bo w porównaniu ze mną będzie to przyjemność dalej chcesz o coś pytać”

Jego rozczarowanie nie było wielkie. Domyślał że już że zwykłymi sposobami nie zdoła przejść przez śluzę doku. Potrzebował nowej techniki oszukiwania czujników i zamierzał ją znaleźć. Poczuł dreszcz. Wszedł w to tak nagle, a teraz nie miał odwrotu. Czy chciał mieć odwrót? Zaryzykował wszystko, co mógł i dostał wszystko co chciał. „Nie to wszystko przysięgam niczego nie zdradzę nikomu” „Oby nie jestem mordercą ochłoń trochę potem się z tobą skontaktuję nieprędko ale czekaj”

Zem się rozłączył. Będę czekać. Spojrzał na Rejkerta i Liena. Obaj ledwie wytrzymywali na swoich miejscach. Czekali na wyjaśnienia. „Zapomnijcie o wszystkim” – napisał do obu – „to poważna sprawa” „Na próżnię masz pojęcie co to znaczy poważna sprawa” – Rejkert naprawdę się bał. Wiedział o robakach, więc bał się podwójnie – „wyjście w przestrzeń bez skafandra byłoby mniej poważne te pliki to czysta śmierć w co ty nas wciągasz” „To moja sprawa będziecie bezpieczni jak długo będziecie się trzymać z daleka”

Ich strach pogłębił jego własny. Zrozumiał, że jajcogłowi wcale nie byli tacy bezbronni jak myślał. M ieli władzę nad czymś równie cennym jak siła, towar czy impulsy – nad informacją. „Co się właściwie stało” – Lien był bardziej konkretny. To się działo w jego świecie, świecie komputerów i musiał wiedzieć dlaczego – „wiem co widziałem o co chodzi” „Od dzisiaj pracujemy dla gwiezdnej flary ale na razie to tajemnica” – rozłączył się. Wyłączył się ze wszystkich rozmów o zwykłym priorytecie. Chciał zostać sam. Chciał pomyśleć, lecz nim się zorientował, już otwierał otrzymane pliki. To było silniejsze od niego. Z awierały wszystko – szczegółowe opisy modeli pluskiew, poprawek wprowadzanych do każdej kolejnej generacji, ich struktura, charakterystyka, oprogramowanie, opis protokołów transmisji łączności, jej szyfrowania i zdalnego przeprogramowywania pluskwy przez system nadzorczy. Niewiele rozumiał, zwłaszcza na początku. Użyte terminy były mu obce, lecz dostrzegł pewne zależności – te, o których wiedział lub się domyślał, oraz inne, o których nie miał pojęcia. Jego poszukiwania się skończyły. Dotarł do źródła zawierającego całą potrzebną mu wiedzę, by pojąć jak beznadziejnie naiwny był jego plan ucieczki. Będzie go musiał zmienić, może nawet zacząć od nowa, lecz część dotycząca pluskwy pozostała aktualna, teraz nawet bardziej niż rano. Od tej próby miało wiele zależeć. Pewne rzeczy się nie zmieniły. Doki były dla niego jedyną drogą na zewnątrz. Jeśli nie zdoła przejść tędy, nie zdoła przejść nigdzie. Pozostaną mu ty lko dwa inne wyjścia, te z koszmarów. Żadne z nich nie wchodziło w rachubę. ••• Choć wystraszony, ostatnie zajęcia spędził na przeglądaniu plików. Próbował zmusić się, by je zostawić, lecz nie był w stanie oderwać od nich oczu. Data widniejąca na sygnaturze wskazywała, że pobrano je ponad trzy lata temu, prosto z głównej bazy danych. Od tego czasu nie były aktualizowane. Już samo pobieżne przejrzenie opisów zupełnie go skołowało. Swój eksperyment przełożył na jutro. Próba dotarcia na miejsce, w takim stanie, mogłaby się skończyć tragicznie. Wrócił do domu, podenerwowany i zniecierpliwiony, jakby siedział na plazmie. Cokolwiek by nie robił, o czym by nie myślał, czym by się nie próbował zająć, jego umysł wciąż krążył wokół pozostawionych w szkole plików. Karta pamięci, którą zwykł nosić przy sobie, nie miała dość pojemności, a Arto bał się, że próba częściowego ich przeniesienia zostanie odcz ytana jako kopiowanie i archiwum się skasuje. M ógł je pobrać przez sieć stacji, lecz podczas

222

transferu ktoś lub coś mogłoby wykryć czym są. Kosa posiadała automatyczne programy do odnajdywania wykradzionych plików, przed nimi nawet zabezpieczenia Zema mogły okazać się niewystarczające. Sieć szkolna była w pełni dostępna dla systemu. Zaciemnienie zamieniło się w koszmar bezsennego oczekiwania na moment, w którym usunie zagrożenie. Na drugie rozjaśnienie, niewyspany, natychmiast po wejściu do systemu przeniósł plik na nową kartę. Wszystko odbyło się dokładnie tak jak napisał Zem. Pierwotna kopia pliku została usunięta razem z wszelkimi śladami jego istnienia, rejestrami przeprowadzonego transferu i jego źródłem – każda operacja była daleko poza umiejętnościami Rejkerta. Zem zabezpieczył się najlepiej jak potrafił, a najlepszym zabezpieczeniem było zabezpieczenie Arto przed wpadką. Nie pamiętał, by jakiekolwiek rozjaśnienie dłużyło mu się tak bardzo jak dzisiaj. Nigdy wcz eśniej ochota, by opuścić zajęcia nie była tak silna, a jednak czekał, choć nie zwracał uwagi na to, co się działo. Nieświadomie wyłączył się ze wszystkiego; rozmowy na kanale grupy przestały istnieć, choć otwarte okienko widniało niemal dokładnie naprzeciwko jego oczu. Inni jak zawsze taktownie niczego nie dostrzegali. Gdyby na środku klasy pojawił się Podziemiowiec z bombą, pewnie nawet by go nie zauważył. Choć ich nie przeglądał, jego myśli krążyły wyłącznie wokół plików i planu, który zamierzał zrealizować. Wypełniona danymi karta towarzyszyła mu w drodze do skrytki, po pluskwę, a potem przez kanał, prosto do doku pasażerskiego. M ały kawałek plastiku zdawał się ważyć więcej niż jeszcze dziś rano, gdy zabierał go z domu. Ciążył mu niczym zbroja u Nowego. Co było bardziej ryzykowne – posiadanie takich danych przy sobie, czy wchodzenie tam, gdzie szedł? Ilekroć nad tym myślał, dochodził do wniosku, że jednak to pierwsze. M imo to nie zawrócił do domu. M usiał wykonać ten eksperyment już dzisiaj. Instynkt kusił go, by włączyć zagłuszacz automatów, lecz rozsądna część jego osobowości ostrzegała, że to może zaalarmować system. Zastosował więc najlepszą metodę ukrywania napięcia – zachowywał się tak jak zwykle. Chłodny, zwiększający czujność dreszcz emocji towarzyszył mu przez całą drogę. Wszelkie obawy znikły bez śladu gdy tylko zaczął działać. Ile czasu na działanie pozostawi mu system? Czy pluskwa z magazynu jest wy starczająco podobna do jego własnej, by to sprawdzić? Spojrzał przez kratę na cumujący przy śluzie gwiazdolot. O tej porze załoga siedziała na wachcie, albo włóczyła się po stacji. Po doku nie kręcił się nikt poza obsługą i strażnikami. Skalista powierzchnia widocznego za szybą giganta przyciągała jego wzrok. Z tego miejsca jego największe marzenie – być po tamtej stronie – wydawało się łatwe do osiągnięcia. Kolonialne gwiazdoloty były poza kontrolą Kosy czy Protektorów. Były własnością prywatną i jako takie chroniła je karta kolonialna, nadrzędna wobec jakiegokolwiek systemu planetarnego, w tym i Układu. Na zewnątrz jego władza była ograniczona przepisami, których koloniści drobiazgowo przestrzegali. Jej złamanie, jak słyszał, groziłoby gigantycznym buntem. Arto zawsze był gotowy do działania. Znał każdy metr kanału plazmy i szybu wentylacyjnego, ustawienie każdego obiektu przy śluzie pasażerskiej, nawet imiona i nazwiska strażników, którzy byli w jej pobliżu. Znał schematy, według których drążono korytarze, uczył się jak odszukiwać te właściwe, by trafić tam gdzie chciał. Wierzył, że załoga przyjęłaby go na p okład. Wierzył, że każdy człowiek z zewnątrz byłby skłonny pomóc uciekinierowi. Tylko koloniści pilotowali gwiazdoloty. Nikt, kto założył rodzinę, nie chciał zostać pilotem. Astronauci byli ludźmi samotnymi, a samotny człowiek z Układu marzył tylko o tym, by go opuścić i nigdy nie wracać. Gdyby śluza została już zatrzaśnięta, gdyby centrala lotów dowiedziała się o jego ucieczce już po odczepieniu statku, miałby dość czasu, by się ukryć. Ze schematów ojca wiedział, że są miejsca na statku, w które nikt by nie zaglądał, jak sekcja reaktora – przestrzeń pomiędzy nim

223

a jego zewnętrzną osłoną, podobna do miejsca, gdzie ukrył pluskwę, tylko sto razy groźniejsza. Gdy włączano reaktor, zalewało ją zabójcze promieniowanie, lecz póki statek nie zacz ynał się rozpędzać, nie wszystkie reaktory były włączone. Zezwolenie na uruchomienie emitera uzyskiwało się dopiero po przejściu przez orbitę Jowisza – nazywano ją orbitą ciągu głównego. Póki Kosa nie przeszukałaby statku, takiego zezwolenia by nie dostali, lecz karta nakaz ywała zwolnić zatrzymany statek najpóźniej po upływie dwóch ziemskich dób, niezależnie od podejrzeń, jeśli przez ten czas nie znaleziono niczego, co uzasadniałoby aresztowanie. Gdyby w tym czasie nie zdołali go znaleźć, Centrala musiałaby im zezwolić na opuszczenie układu. Co z tego, że wiedzieliby, że tam jest. Jeden dzieciak nie był wart rewolucji. Z ukrycia wyszedłby po odejściu Kosy, lecz pokazałby się załodze dopiero, gdy rozpoczęłaby przyspieszanie. Sam nie przeżyłby przeciążenia, musiałby się ujawnić, lecz gdy emiter działałby na pełnej mocy, nie chciałoby się im zawracać. O wszystkim zadecydowałby kapitan statku. Gdyby poświęcił kilka dodatkowych miesięcy na zatrzymanie się i powrót, Arto byłby skończony, lecz wierzył, że żaden kolonista nie podjąłby takiej decyzji. Nie po tym, jak opowiedziałby im swoją historię. Na pokładzie zawsze były zapasowe komory inercyjne, a załoga miałaby dość współczucia – cokolwiek oznaczało to zasłyszane kiedyś słowo. Rozumiał je na tyle, by wierzyć, że przez nie załoga by go nie oddała. Jego sympatia dla kolonistów była w szkole czymś dziwnym. Dla uczniów koloniści byli tymi złymi dorosłymi. W wiadomościach stale rozpowiadali jak to sprzeciwiają się zwierzchnictwu Układu, buntują się i walczą z Flotą – to wystarczyło, by stali się czymś gorszym. Lecz nie dla niego. Nienawidził Floty, rządzących nią polityków i admirałów; koloniści – ich wrogowie – byli mu naturalnymi sprzymierzeńcami. By zrealizować swój plan, najpierw musiał przejść przez dok. Dostać się doń nie było trudno, gorzej z wydostaniem się po drugiej stronie. Wydawałoby się, że wszystko, co musiał zrobić, to wyskoczyć z ukrycia, gdy statek przygotowywał się do odlotu i wbiec na jego pokład tuż przed uszczelnieniem śluzy. Niestety, między Arto tkwiącym w szybie a Arto przebiegającym przez zamykającą się śluzę znajdował się dryfujący przez kosmos martwy Arto, albo Arto w akademii. Wejście do doku z pluskwą w ramieniu uaktywniało automatyczne systemy ochrony, zatrzaskujące wszystkie przejścia. Znalazłby się w więzieniu bez wyjścia. Bez pluskwy skończyłby jeszcze gorzej. Dziś bardziej niż kiedykolwiek dziękował swojej przezorności za to, że nigdy nie próbował jej wydłubać. Od dawna podejrzewał istnienie tu dodatkowego systemu, wykrywającego temperaturę ciała, zmiany powietrza wskutek oddychania, ruch, niemal niesłyszalne dźwięki poruszania się – wszystko, co można było wymyślić. Dzieci były wyjątkiem, więc sygnał identyfikacyjny pluskiew blokował ich działanie, lecz dorosły bez uprawnień do przebywania wewnątrz śluzy miał mniej szczęścia. System awaryjny odpalał ładunki na krawędzi pierścienia, odrzucając go na zewnątrz, wraz ze statkiem. Załodze nic nie groziło, śluza każdego pojazdu zamykała się automatycznie pod wpływem gwałtownego spadku ciśnienia. Lecz śluza doków nie miała chronić uciekinierów, tylko ich niszczyć. Inne wyjścia zamykały się automatycznie, zaś pechowy zbieg wylatywał w kosmos. Kosa nie ukrywała, że próba ucieczki kończy się śmiercią. To zmniejszało liczbę ryzykantów. System blokowały osobiste nadajniki, informujące automatykę o posiadaniu zezwolenia na wejście do doku. M iał go każdy kolonista oraz strażnicy śluz. Jego zdobycie leżało jednak daleko poza możliwościami Arto. Urządzenia tego typu, przypominające zwykłe identyfikat ory dorosłych, były wypchane zaawansowanymi systemami sprawdzania czy znajdują się w posiadaniu prawowitego właściciela. Już łatwiej by mu było sfałszować identyfikator do wyłudzania impulsów – a nawet to było trudniejsze od wydobycia z siebie własnej pluskwy. Fałszywa karta zezwolenia działała tu podobnie jak dziecięcy lokalizator – tylko dlatego, że Kosiarze zawsze chcieli wiedzieć gdzie przyszły więzień zdobył zastrzeżone urządzenie.

224

Co by Arto nie wymyślił, na koniec system potraktowałby go albo jako dziecko, chwytając lecz pozwalając żyć, albo zabiłby go jako dorosłego. Pluskwa z magazynu podsunęła mu inne rozwiązanie. M ógłby mieć i nie mieć pluskwy, mógłby przeżyć i pozostawić śluzę otwartą – o ile zdobyty lokalizator był wystarczająco podobny do jego własnego. Wciąż nie wiedział jak mógłby to zrobić, ale najważniejsze, że miał szansę, o której dawno myślał, że ją stracił. Czy jeśli załoga będzie w doku, statek pozostanie na miejscu? Ich nadajniki zezwalały im wejść, lecz alarm automatycznie je unieważniał. Co się wtedy stanie? Czy ich nadajniki z ablokują śluzę? A jeśli któryś będzie w kanale pomiędzy śluzami, lub stanie w drzwiach jednej z nich? Zwykłe drzwi miały zabezpieczenia, nie zamykały się gdy stał w nich człowiek. Czy te także? A może też podlegają czujnikom? M iał tyle rzeczy do sprawdzenia, że szybko z apomniał o wcześniejszych porażkach. Wierzył, że dokumenty podpowiedzą mu jak skierować jeden układ czujników przeciwko drugiemu, sprawić, by zgłupiały, nie zabijając przy tym nikogo. Tak czy inaczej, będzie miał tylko jedną szansę. Wydobył z kieszeni pluskwę. Tuż przed wyprawą zdjął z niej kilka warstw folii i pomalował całość na jaskrawy, czerwony kolor. Ostrożnie podpełzł do kratki, mijając ukrytą na dnie sz ybu wysuwaną płytę, służącą do odcięcia doku od systemu wentylacyjnego. Rzadko to robił. Bał się, że nieostrożny ruch wywoła alarm i płyta p rzetnie go na pół. Ostatnio wiele ryzykował. Wierzył, iż warto. Spojrzał w dół, starając się kryć swoje lewe ramię, by nie znalazło się na jednej linii z kt órymś z pary czujników. Rozejrzał się – nikogo nie było. Wsunął wrzecionko z pluskwą w złożone dłonie i kilkanaście razy potarł nimi o siebie. Wyjął grubą słomkę, wsunął do niej wrzecionko i wetknął jej drugi koniec między otwory w kracie szybu. Dmuchnął. Wrzecionko upadło na środku pomieszczenia. Czerwień folii była doskonale widoczna na jasnoszarej podłodze doku, nawet niezbyt bystry dorosły od razu je zauważy. Cofnął się za przesłonę szybu. Rozłożył nogi i ramiona, starając się uczepić czegokolwiek, na wypadek gdyby się mylił. Ryzykował, że uciekające powietrze wyssie go na zewnątrz, ryz ykował że zostanie złapany, lecz nadzieja była wszystkim co mu pozostało. Zadrżał, słysząc głosy zbliżających się ludzi. Dwóch czy trzech astronautów, nie widział ich dobrze, przeszło przez dok i weszło na pokład statku. Niczego nie zauważyli. M ijały minuty, dziesiątki minut. Nic się nie działo. Arto zaczął się niepokoić. Nie miał wiele czasu. W końcu rodzice zaczną go szukać, wywołają jego pluskwę, a wtedy system zauważy gdzie jest. Z rosnącą niecierpliwością podpełznął do kraty. Wrzecionko wciąż leżało tam, gdzie upadło. Z rezygnacją zawrócił i na powrót przylgnął do powierzchni szybu. Dał sobie jeszcze dwadzieścia pięć minut. Do tego czasu kanał ostygnie. Następne okno będzie dopiero za godzinę. Nie mógł tyle czekać. Niecałe dziesięć minut później coś zaczęło się dziać. Ktoś z obsługi odprowadzał kogoś na statek. Rozmawiali. Uniósł się lekko na rękach, by dostrzec więcej. Dorosły w ubraniu kolonisty podziękował i wszedł na statek. Poczuł rozczarowanie, lecz na krótko. Strażnik rozejrzał się z przyzwyczajenia. Arto niecierpliwie przysunął się do kraty. Czy zauważy? Zauważył. Podszedł bliżej. Zaczął go błagać w myśli, by rozwinął folię. Zobacz co to jest, zaklinał, przecież tym się zajmujesz, sprawdzaniem wszystkiego. Prawie wyszeptał swoją prośbę. Jakby słysząc ją w sw oim umyśle, strażnik pochylił się, leniwie sięgając po znaleziony drobiazg. Zaczął powoli odwijać folię. Arto cofnął się. Strażnik nie rozwinął jej do końca. Wszystko stało się jednocześnie. Nim przegroda szybu z hukiem odcięła go od doku, przed oczami Arto mignęła zatrzaskująca się śluza. Kilka centymetrów bliżej i niechybnie straciłby głowę. Ułamek drgnięcia powieki wystarczył. W panice rzucił się do tyłu. Strach trząsł całym jego ciałem. Nigdy nie przebył tak szybko drogi dzielącej go od kraty doku do kanału plazmy. Przez całą drogę towarzyszyła mu rozpacz. Jak mógłby pokonać takie zabezpieczenia? Jak

225

mógł choćby o tym myśleć? Nie miał żadnych szans. Płyta zamykała się zbyt szybko, nie zdążyłby się nawet wyczołgać na zewnątrz. Nawet jeśli obecność astronaut ów rzeczywiście zablokowałaby śluzę, on nie zdołałby tam dotrzeć. To był koniec jego planów. Zostanie tu na zawsze. ••• Przejrzenie dokumentów projektu gwiazdolotu i porównanie go ze starą wersją zajęło Wilanowi trochę czasu. Buris miał rację. Plany zostały zmienione. Takie rzeczy zdarzały się często, choć nie zawsze na taką skalę. Wchodziły nowe technologie, czasem już po zatwierdz eniu projektu, wtedy usprawniano go na bieżąco, w stoczni. Lecz kto i po co kazał wzmocnić osłony? Taka zmiana, bez równoległych poprawek w układzie sztucznego ciążenia, była z upełnie bez sensu! Projekt zmieniono stosunkowo niedawno, między dniem, gdy po raz ostatni sprawdzał przebieg prac, a dniem dzisiejszym – czyli w ciągu ostatniego miesiąca. Przestał być na bieżąco, dał się pochłonąć swojemu projektowi, zaniedbując obowiązki, a przecież takie zmiany wpływały na powodzenie jego zamysłów. Kiedy dokładnie wprowadzono poprawkę? Plik otwierało dziennie kilka osób, by zapisać w nim dokonane postępy. Wykorzystywał tę lukę by wprowadzać do projektu te ze swoich zmian, których nie sposób było ukryć. System nie zapamiętywał kto i kiedy wprowadził jakie informacje. M ógł to zrobić którykolwiek z inżynierów z zespołu, a nawet przełożeni. To zdało mu się najbardziej prawdopodobne. Patrząc na konsekwencje, musiał to być jakiś bezmyślny, biurokratyczny wybryk. Biurokratycznym wybrykiem nie była na pewno kolejna wykryta modyfikacja, równie korzystna dla jego zamiarów. Drobna przeróbka napędu usprawniła działanie emitera, podwy ższając średnią oczekiwaną moc wiązki. Dzięki niej gwiazdolot mógł osiągnąć prędkość większą niż zamierzona w pierwotnym projekcie. Do rekordu wciąż mu było daleko, długodystansowe regatowce biły go o kilka dziesiątych procent C, niemniej zmiana była uzasadniona. Budowali zwiadowcę, a te z założenia powinny być szybkie. ••• M ijała druga godzina ponadplanowej pracy. Inni pracownicy przyzwyczaili się, że gdy oni wracali do domu, Wilan zostawał po godzinach. O tej porze stocznia należała do techników i ich maszyn. Przygotowywali podzespoły i komponenty do jutrzejszej pracy. Robili to także podczas rozjaśnienia, lecz obecność ponad stu ludzi, przelewających ciecze, programujących erpensy i przenoszących wszystko z kąta w kąt tylko powiększała panujący chaos. Obie funkcje rozdzielano od siebie jak tylko się dało, a potem pozwalano automatom robić swoje. Gdy oni opuszczali kadłub, wchodziły doń roboty. M aszyny nigdy nie spały. Stocznia nigdy nie spała. Nie było na to czasu. Technicy nie zaglądali do kadłuba, zaś maszyny, nie tylko te w stoczni, zaprogramowano, by unikać ludzi. Pracowały tam, gdzie nikogo nie było. Późna pora była idealna dla jego małego hobby, na które ostatnio miał tak mało czasu. Szczęśliwie, dawna nadgorliwość przynosiła owoce – wciąż mieścił się w harmonogramie. Zajmował się diagnostyką. Jeden z odcinków przewodów nie działał prawidłowo. Wykrył w sieci niewielkie odchylenie, spadek mocy o ledwie dwa procenty, lecz podczas wieloletniego lotu usterki miały tendencję do roznoszenia się po statku niczym wersja zarazy dla maszyn. Próbował uniknąć wymiany całego przewodu, jednak zabrał ze sobą pas z kompletem narz ędzi, na wypadek gdyby okazało się to niemożliwe. Zaczął od pomieszczenia, gdzie dwa dni wcześniej zainstalowano komputer. Analizatorem sprawdzał przewód metr po metrze, zastanawiając się w której wiązce mogło nastąpić odkształcenie. Doszedł aż do złącz komór – bez wyników. Przewody były w porządku. Więc może uszkodzone złącze, albo interferencja z jednym z pokładowych urządzeń? A może roboty? Pracując w pobliżu mogły zakłócać przepływ impulsów kontrolnych. Tę ewentualność mógł sprawdzić wyłącznie rano, gdy opuszczały statek.

226

Pochylił się, sięgając do kontrolera, tkwiącego na złączu. To proste urządzenie diagnostyczne przesyłało impulsy do drugiego, umieszczonego w sali komputera. Z kieszeni wyjął półprzezroczysty sześcian twardej żelmasy. Zawiesił go w powietrzu, przytknął doń parę pałeczek i przycisnął. Uplastyczniony sześcian rozdął się i zaokrąglił, leniwie próbując zmienić się w kulę. Zmiął go w dłoni, oblepił wokół końcówki złączy, przytknął do niej przeciwne końce pałeczek i puścił kolejny impuls. Sprawdził twardość powstałej powłoki. Żelmasa, uboczny skutek wynalezienia płynu konserwującego, swoim potencjałem przebijała plastik. Impuls o jednej częstotliwości zamieniał ją w twardy, sztywny obiekt, zachowujący nadany mu kształt; inny przywracał jej plastyczność. Nie potrzebowała recyklingu, wystarczyło zmienić kształt. Jak plastik, syntetyzowano ją w licznych wersjach o różnych właściwościach fizycznych, chemicznych czy elektrycznych. Technicznie rzecz biorąc, żel był specjalną, dwufazową odmianą plastiku. M iał tylko jedną wadę – ludzie nie potrafili zaufać przedmiotom, które pod wpływem impulsu mogły zamienić się w kałużę galarety. Za nic nie wyszedłby w kosmos z żelowym skafandrem na grzbiecie. Częstotliwości wybrane do inicjowania przemiany wybrano spośród takich, które nie mogły powstać w żadnym znanym czy choćby przewidywanym naturalnym procesie we wszechświecie, lecz świadomość tego faktu nie była dość silna, by stłumić podświadome lęki. Póki co, technologia służyła do tworzenia uniwersalnych, diagnostycznych żelbotów, zaawansowanych zmiennokształtnych urządzeń potrafiących ukształt ować swoje manipulatory w zależności do potrzeb – oraz do łatania dziur, gdy akurat zabrakło pianki uszczelniającej. – Co robisz? – pytanie kompletnie go zaskoczyło. Znieruchomiał. Intruz znajdował się z tyłu, blisko włazu do pomieszczenia. Rozpoznał głos. Buris Warton. Zacisnął zęby. M usiał wsunąć się do wnętrza pomieszczenia, płynąc wzdłuż drabinki w p oziomym korytarzu. Nieważkość była idealna do zakradania się za czyjeś plecy. Pomieszczenie było ekranowane, sztuczne ciążenie tu nie działało. Według przyszłej orientacji, którą miało stworzyć własne ciążenie statku, właz i prowadzący do niego korytarz miał być ustawiony w pionie. Teraz statek był zorientowany według ciążenia stacji i właz prowadził w bok. Z ukrywanym wysiłkiem powstrzymał odruch porzucenia swojego zajęcia i odwrócenia się do Burisa. Jakby nigdy nic, wyłączył kontroler i zdjął go ze złącza. Czy Buris coś wie? Co tu robi, o tej godzinie? W pomieszczeniu nie było niczego, co by wzbudzało podejrzenia i czego by nie zabezpieczył projektorami maskującymi. Projekcja mogła być wykryta, lecz najpierw trzeba było wiedzieć o jej istnieniu, gdzie jej szukać. Wilan, biorąc się za kontrolę przewodów, zdjął projekcję ze złącza. M oże Buris nie zwróci na nie uwagi, jeśli nie da mu powodu. – Co robię? – udał zdziwienie. – Pracuję. – To widzę. Pytam, nad czym pracujesz. Tym razem nie wyolbrzymiał problemu. Odłożył kontroler i odwrócił się, powoli, chwytając dłonią za tkwiącą w ścianie klamrę. Takich klamer było tu pełno, miały służyć do mocowania przyrządów. Zawisł z lekko podkurczonymi nogami i splótł ręce za biodrami, udając, że oburącz trzyma się klamry. Lekko oparł nogę o ścianę, odepchnął się krawędzią stopy i zatrzymał barkiem, orientując ciało tak, by wisieć równolegle do Burisa, by ich twarze znalazły się naprzeciwko siebie. – Sprawdzam czy połączenia zasilania są sprawne. – wyjaśnił. Buris wciąż wisiał przy ścianie przy wejściu, cztery metry dalej. Lampa na środku pomieszczenia dawała jasne, rozproszone światło. Buris dobrze widział złącze, lecz nie znał się na tego typu układach. Chyba. – Nie jestem głupi, Wilan. Te złącza nie istnieją na żadnym oficjalnym projekcie, ani naszym, ani na zaleceniach wykończeniowych dla stoczni na Peryferiach. To pomieszczenie nie p owinno mieć zasilania.

227

Wilan czekał. Nic dziwnego, że od jakiegoś czasu Buris był trochę dziwny. Wiedział. Jak dużo? Kiedy zaczął coś podejrzewać? Co zamierzał z tym zrobić? Jak mu to wyjaśnić? – Nie chcesz powiedzieć? – spytał Buris – Więc może ja pobawię się w zgadywankę. M yślę, że próbujesz cichaczem nawiać tym statkiem. Wilan chciał móc się roześmiać, jak robili to zawodowi agenci na projekcjach fabularnych, by zbić go z tropu. Lecz nie był agentem, a to nie była projekcja. Był w stanie jedynie się uśmiechnąć, ironicznie i pobłażliwie. Oto dlaczego Buris wysiadywał tyle wewnątrz statku. Po tym co stało się z Filem, Buris został jedynym podejrzanym o włamanie do magazynu, lecz teraz, gdy go skreślił z listy, ta pozostała pusta. – Buris, nie myślałem, że jesteś głupcem. Nikt nie przeżyłby tu nawet tygodnia od odcumowania. Wiesz dobrze, że to tylko pusty kadłub, tyle, ż e z napędem i zasilaniem… – Czyżby? Zauważyłem ostatnio kilka bardzo interesujących przeróbek. Niby nic wielkiego. Dodatkowy filtr atomowy, wzmocniony ekran, jakieś przewody… Dziwnym zbiegiem okoliczności wszystkie razem są w stanie ułatwić przetrwanie ludzi na pokładzie. Podobno próbujesz wypożyczyć z magazynu drugi reaktor. M am swoje znajomości, choć nie tak dobre jak twoje. Oboje dobrze wiemy, że do przelotu pustego kadłuba nie jest on potrzebny. A teraz… czyżbym się mylił, czy sprawdzasz podłączenia do komór inercyjnych? Komory, wewnątrz pustego kadłuba? – Oskarżasz mnie o przestępstwo? – spytał spokojnie, o wiele za spokojnie jak na kogoś niewinnego, lecz było za późno, by cofnąć te słowa. Zresztą, czy miały one jeszcze jakieś znaczenie? Nie wiedział czy Buris zdążył już zawiadomić Kosę. M oże dopiero zauważył co robi, może nikt o niczym nie wie? Próbę ucieczki traktowano równie ostro jak zabójstwo. Czy Wilan był gotów zabić, dla własnej rodziny? Wciąż wisiał przy klamrze, ciągle z tym samym wyrazem wyczekującego, lekko zirytowanego spokoju jaki, miał nadzieję, przybrała jego twarz. W tylnej części pasa, w kieszonce w okolicach krzyża, wymacał coś twardego. Depolaryzator? Wystarczy. Używał depolaryzatora do usuwania ładunku elektrostatycznego, powstającego podczas montażu cewek i reaktora. Dotknięciem palca wyłączył zatrzask, uwalniając narzędzie. Nie musi uderzyć Burisa. W nieważkości cios mógłby się okazać za słaby lub nie dość precyzyjny, by powalić tak potężnego mężczyznę. Jeśli nie ogłuszy go za pierwszym razem, wtedy Buris zacznie się bronić. M iał czas tylko na jedną, szybką próbę. Jeśli skieruję na niego wiązkę, z bliska, wywołam depolaryzację neuronów. Rozładuję je. Nie powinienem mierzyć w mózg, lepiej w szyję. W rdzeń kręgowy, ale nie w klatkę piersiową. To nie będzie jak porażenie, lecz jak sparaliżowanie. Ogłuszę go, na wiele godzin. Zyskam czas, by się zastanowić. M oże jakiś wypadek? To nie będzie trudne. To się zdarza… – Agenci są już w drodze? – chwycił rękojeść narzędzia, kciukiem ustawiając p ełną moc wiązki. Powoli, bardzo powoli, spuszczając głowę, przesunął się o jedną klamrę bliżej w stronę włazu – Gdzie automaty? Dziwne, że jeszcze ich tu nie ma. A może chcesz zostać bohat erem i zająć się mną sam? – M yślisz, że chodzi mi o jakąś durną nagrodę? – Buris splótł ręce na piersi. Obaj byli spięci. – Czy jestem aż tak biedny, by łapać się na posadę zdrajcy? Nie. M am o wiele lepszy pomysł, na którym obaj zyskamy. – Naprawdę? – Wilan przesunął się jeszcze trochę. Nie za dużo na raz. M anewrował rękoma tak, by kryły się za jego plecami. M ocniej zacisnął dłoń na rękojeści depolaryzatora. – Niech zgadnę. Chciałbyś, bym coś dla ciebie zrobił. M ały szantaż, tylko między nami dwoma, tak? Buris uśmiechnął się, lecz jego oczy pozostały chłodne. Nikomu nie było do śmiechu. – W pewnym sensie. Przestańmy się bawić w gierki. Tu nikt nas nie podsłucha. M ogę ci p omóc. Zostawiasz zbyt wiele śladów. Jesteś zmęczony, a ja chcę by ci się udało. Wilan zawahał się, zatrzymał. Po co Buris miałby kłamać? Co chciałby tym uzy skać? – Pomóc mi? I co chcesz w zamian? Żebym cię zabrał ze sobą?

228

– M nie i moją rodzinę, Wil. Wilan wciąż zaciskał prawą dłoń na rękojeści narzędzia. – Tylko tyle? – teraz nie musiał udawać, by się roześmiać – Jasne, to drobiazg! Wsiadaj i zapnij fotel. Tylko poczekaj aż ogłoszę nowinę całemu zespołowi, dobrze? – opuścił prawą rękę wzdłuż ciała, chwytając depolaryzator podgiętymi palcami dłoni. Lewą rękę wyrzucił w bok w zapraszającym geście, zawisając w powietrzu – Chłopaki, pomóżcie mi, to zwiejemy wszyscy! Wy i wasze rodziny. Co tam, to tylko trzy setki ludzi, a gwiazdolot jest przystosowany aż dla ośmiu członków załogi. Na pewno damy radę! – Dość tego! – ryknął Buris. – Nie rób ze mnie idioty! Oferuję ci pomoc, głupcze… – Głupcze? – powieki Wilana zwęziły się w szczeliny. Wycelował w niego palec lewej dłoni, nie dbając o to, że taki odruch wygląda podejrzanie, że powinien to zrobić prawą ręką. Prawej potrzebował do czegoś innego. – Nie szukałem pomocników i nie bez powodu. Nie masz p ojęcia czego chcesz. To nie jest zabawa dla tylu ludzi. Wiesz jak trudno mi będzie zdobyć kapsuły, bez zwracania na to niczyjej uwagi? – mały skok naprzód do następnego, sterczącego ze ściany obiektu, którego mógł się uczepić, jakby w zdenerwowaniu starał się do niego zbliżyć. – Ile wysiłku i dyskrecji kosztuje mnie zdobycie drugiego reaktora? Jak trudno jest załadować WIR do systemu, który jest wciąż podłączony do centrali, jak trudno zrobić to tak, by nikt tego nie zauważył? Jak trudno jest zrobić to wszystko tak, by przedstartowa diagnostyka niczego nie wykryła? Czy potrafiłbyś zrobić choć jedną z tych rzeczy? Zdajesz sobie sprawę z tego, że lot potrwa parę lat? – jeszcze jeden, niedługi przerzut między klamrami. – Ile zapasów muszę ukryć w tym rzekomo pustym kadłubie, by przetrwać te podróż? Nie zdołam wyposażyć statku w układy podtrzymywania życia. Przez całe lata będziemy tkwić w komorach, w WIR-ze, karmieni przez automaty. Żywność musi się do tego nadawać. Wiesz ile rzeczy muszę załatwić, ilu ludzi oszukać, aby ta podróż nie skończyła się naszą śmiercią? A do tego być może, być może – powtórzył z naciskiem – nie zdołam zapewnić miejsca dla siebie. Ryzykuję życiem, zesłaniem do kopalni, by wysłać rodzinę w kosmos. M oim życiem i ich. Czy ty jesteś w stanie się tak poświęcić? – Jestem gotów. Zrobię wszystko, by w tym pomieszczeniu znalazło się co najmniej pięć kapsuł. Dla naszych żon, dwójki moich dzieci i twojego syna. Ja też mogę zostać. Wilan wisiał jakieś dwa kroki przed nim. M ógł działać. Nie miałby problemów, lecz w Burisie było coś, co kazało mu się powstrzymać. Jego pewność. – To nie tylko kwestia chęci i poświęcenia – ostrzegł. – To kwestia możliwości… – Nie rozumiesz, Wil. Nie masz wyjścia. Zainstalujesz wszystko, także dla nas, albo cię wykoszę. M ówię poważnie. – M am jeszcze inne wyjście… – Jakie? – Buris wykrzywił się w wyzywającym grymasie. – Chcesz mnie zaatakować? Oczywiście, że chcesz. M asz coś w ręce? Nieważne. Ja mam coś lepszego. To nie broń. Buris powoli wyciągnął prawą rękę przed siebie, unosząc dłoń. Wilan cofnął się o pół odbicia, kiwając przyzwalająco. Buris powoli sięgnął za plecy. Jego beztroska musiała z czegoś wynikać. M iał coś na niego, inaczej by tu nie przychodził. Buris wyciągnął zza pasa niewielkie urządzenie. Uruchomił je. Projekcje w pomieszczeniu przestały działać. Teraz widzieli wszystko – konsolę, przygotowaną do zdalnego kontrolowania funkcji pokładowego komputera, kontroler ekranu pomieszczenia, czujniki promieniowania, oprzyrządowanie dla przyszłych komór. Wilan odwrócił prawą rękę. Rozwarł palce na rękojeści depolaryzatora i wsunął go do kieszeni. – Też nie mam broni – odparł. – Ale potrafię się obyć bez niej. – Jesteś zdecydowany. – Buris dostrzegł co trzymał w ręku – Wiedziałem, że dobrowolnie na to nie pójdziesz, dlatego… Zrobiłem tu kilka projekcji, Wil, bardzo ładnych i wyraźnych. Gdy

229

coś mi się stanie i moje dane zostaną wycofane z rejestru mieszkańców, wtedy wszystko p owędruje prosto do Kosy. – A ja miałem cię za dobrego człowieka… – Zatem co powiesz o sobie? Próbujesz uciekać, samemu? – Dziwisz się? M yślisz, że dzisiaj można komuś pomóc, nie narażając samego siebie? To mały statek, z większym nie dałoby rady. Wszystkim nie pomogę. – Pozwól, byśmy zrobili to razem, Wil, inaczej pozostaniemy tutaj. Nie wiem czy pracowanie razem przez dziesięć lat jeszcze coś znaczy, lecz ja mówiłem poważnie. Kolej na ciebie. Wisieli naprzeciwko siebie, obserwując się. Buris wyłączył zakłócanie projekcji. Wszystko znowu znikło. Wilan myślał. Współpraca to szansa, nawet jeśli wymuszona. Przygotowywał się do najważniejszego etapu projektu, do zdobycia komór. Dotąd wytropił tylko dwie. Do odczepienia statku pozostało trochę czasu, ale czy dość, by załatwić kolejne? Dotąd jego minimum wynosiło dwie, teraz wzrosło do pięciu. Jeśli Buris pomoże je załatwić, jeśli pomoże udoskonalić plan, z nawiązką zasłuży na bilet. W najgorszym razie tu zostanę, razem z nim. M oże ześlą nas w to samo miejsce? – Nie pozostawiasz mi wyboru – stwierdził. – Ale to ja o wszystkim decyduję, Buris. Ja wydaję polecenia, a ty je wykonujesz. Żadnych pytań. Powiem ci tylko tyle, ile uznam za stosowne. W tej sprawie nie ma żadnej dyskusji. Jesteś tylko pomocnikiem i pasażerem. Ja jestem kapitanem. – Nie ufasz mi. M imo wszystko… – A ty byś zaufał? – wybuchnął. Przypomniała mu się bomba. Już nie wiedział czy i komu można jeszcze ufać. – To, że się znamy teraz nic nie znaczy. Chwilę milczeli. Znali się jako pracownicy, lecz sytuacja wymagała od nich o wiele więcej. – Powiesz mi chociaż gdzie zamierzasz dolecieć? – Buris przerwał milczenie. Podczas rozmowy odpłynął kawałek od włazu. Wyciągnął stopę w kierunku pokrywy, obrócił ciało z p ozycji pionowej względem Wilana do pozycji poziomej i stanął na ścianie. – Arakin. Znajomi pomogą mi tam zniknąć. To Zewnętrzniacy. – Ufasz im? – Bardziej niż tobie. Buris zrozumiał. – Tylko żadnych więcej gier – spojrzał na depolaryzator. Zawsze jest jakaś gra, pomyślał kiwając głową. Zawsze. – Żadnych gier. Nie mów nikomu, nawet żonie. – M am jej dać nadzieję? Trochę na to za wcześnie. Dobra, szefie. Co mam robić? Sporo zrobiłeś, lecz nie widzę najważniejszego. – Już wkrótce. Zaplanowałem wszystko, tylko nie ciebie. – M asz trzy komory? – Buris popatrzył na niego podejrzliwie. Jeśli chodziło o ich zdobycie, Wilan wykonał znaczną część pracy. Dyskretnie przygotow ywał ludzi odpowiedzialnych za dostarczanie podzespołów, opowiadał im o kłopotach z siecią wewnętrzną i konieczności jej przetestowania. Podświadomie byli gotowi na zaplanowany przez Wilana wypadek podczas testów. – Będę miał, za kilka dni. Problem w tym, że zamiast trzech będę potrzebował siedmiu! – Łatwiej będzie zdobyć cały komplet. Osiem. – Jakbym nie wiedział! – Wilan się zirytował. Załatwiał takie sprawy od miesięcy.– Im więcej bierzesz, tym trudniej to ukryć. Gdy dokumenty trafią do magazynu, dopiero wtedy będę wiedział czy uwierzą w moją wersję. – A reaktor? – Komory są ważniejsze. Skup się na tym, co masz zrobić. Zobaczysz jak wiele pracy włoż yłem w te drobne usprawnienia. Jutro sam pociągniesz podłączenia do swoich komór. Zobaczymy, czy dasz sobie radę ze świadomością, że od precyzji twojej pracy będzie zależeć los

230

twoich bliskich. Że nie będziesz mógł zawołać techników, by skontrolowali dla ciebie system, że będziesz go musiał sprawdzić sam – wycelował w niego palcem – i że przez ciebie cały plan opóźni się o miesiąc. M iesiąc! – Zwolnienie statku nie nastąpi prędzej niż za dwa miesiące. M oże za półtora. – Potrzebuję czasu, by dopracować szczegóły i zatrzeć ślady. Uciekamy na wpół sprawnym statkiem! Gdy coś wysiądzie, będziemy skazani. Gdy Urząd w porę wykry je co się dzieje, bez wahania nas zestrzeli. Kilka dni zajmie rozpędzenie się do prędkości, która zapewni nam bezpieczeństwo. Jeśli w tym czasie ktoś powiąże nasze zniknięcie z tym statkiem… Nie dokończył. Nikt nie zaprotestuje przeciwko zbrodni, bo nikt nie będzie o niej wiedzieć. Najwyżej jakiś dziennikarz zastanowi się dlaczego Flota zniszczyła dopiero co ukończony kadłub. Buris nie rozumiał wagi problemu. Chciał po prostu uciec, nie myśląc ani o tym, jak to zrobić, ani nad szczegółami, o które należało wpierw zadbać. Buris w milczeniu złapał drabinkę i podciągnął się wzdłuż niej, znikając mu z oczu. Wilan nieoczekiwanie zyskał pomocnika. Choć zmiana była nagła, nie mógł dostrzec śmieszności w grozie sytuacji. By osiągnąć cel, musieli sobie zaufać, lecz ich zaufanie wynikało ze wzajemnego trzymania się za gardło. Prawdziwy sprawdzian nadejdzie, gdy nie zdobędą wystarcz ającej liczby komór i przyjdzie im wybierać, kto zostanie. Do czego się posuną, by dopiąć swego? Od teraz w swoich planach musiał uwzględnić także psychikę. Jakby tego było mało, zrozumiał, że zagrożenie mogło być większe niż myślał. Jeśli Buris mógł wszystko odkryć… ••• Wrócił do domu w samą porę, by nie niepokoić rodziców, ani o pół godziny za późno. M ilczał całą kolację, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Ojciec musiał być w podobnym nastroju. Jego rozmowa z matką była na wpół automatyczna, choć pewnie tego nie dostrzegła. On tak. Nie od razu położył się do łóżka. Zgasił światło, lecz tylko po to, by ukryć, że nie śpi. Przez długie godziny ślęczał przy słabej poświacie projektora swojej konsoli. Zapomniał o śpiącej na łóżku Lili, zapomniał o wszystkim, z wyjątkiem pluskwy. Przeglądał pliki. Eksperyment, choć się powiódł, zamienił jego plany w garść bezwartościowych pomysłów. Archiwum było jego jedyną nadzieją. W odrębnym, nie podpisanym dokumencie znalazł notatki objaśniające zawartość plików. Tylko dzięki nim był w stanie cokolwiek zrozumieć. M usiałby spędzić długie miesiące, może lata, ucząc się nanoelektroniki i zasad programowania mikroukładów, by choćby zacząć rozpoznawać symbole, o których mówiły. Pożałował zmarnowanego czasu. To elektronika była kluczem, którego szukał, lecz zamiast nauką, zajmował się grupą, szkołą, rządzeniem… Czy, gdyby obrał inną drogę, zdołałby coś zmienić? Przeszedł do planów modelu lokalizatora wszczepianego w latach przypadających na swoje narodziny. W jego umyśle z wolna zaczął powstawać schemat działania systemu. Odkrył swoją naiwność. Nigdy wcześniej nie zastanawiał się nad złożonością pluskwy czy stopniem skomplikowania systemu. Sądził, że skoro istnieją małe luki, które wykorzystywał na co dzień, to są w nim także większe dziury. M ylił się. Jak mógł uwierzyć, że oszuka coś, co dorośli udoskonalali przez stulecia? W jednym miał rację – pluskwa nie podglądała, była za to napchana układami kontrolującymi kodowanie i przesyłanie sygnału. Każda miała własny kod identyfikacyjny. Kilka razy dziennie wysyłała sygnał kontrolny, który przez przekaźniki sieci wędrował do centrali systemu. Ten obwód informacyjny nie p otrzebował czujników. System mógł go zawsze namierzyć, choć go nie śledził. W odpowiedzi pluskwa otrzymywała dwa zakodowane terminy nadania kolejnego sygnału. Wysyłała potwierdzenie i czekała do określonej godziny. Gdy po wysłaniu sygnału nie otrzymywała instrukcji, wykorzystywała rezerwowy termin. Jeśli za drugim razem również nie połączyła się systemem, komputer wysyłał automaty poszukiwawcze.

231

Kiedyś zaobserwował, że zwykłe czujniki nie potrafią wykryć pluskwy oddalonej dalej niż dwadzieścia metrów od nich. Nawet to było ustawione. Jego własne ciało tak osłabiało nat ężenie sygnału, by wywoływał alarm tylko gdy znajdzie się odpowiednio blisko. Luki istniały, bo musiały istnieć. Nadmierna czułość systemu przyczyniłaby się do zbyt wielkiej liczby fałszywych alarmów; gdyby była mniejsza, przestałby spełniać swoje funkcje. Sprawne działanie wymagało strefy swobody – to w niej mieściły się drobne dziecięce oszustwa. Dorośli wciąż starali się zawężać tę swobodę. Na kilku schematach ktoś zaznaczył kółkiem układy nieobecne w starszych wersjach. Najnowsze pliki pochodziły sprzed trzech lat. M ógł wierzyć, że od tego czasu dorośli niczego nie unowocześnili? W szkole było wielu, którzy naprawdę znali się na elektronice – i wszyscy zawiedli. Do akademii szli właśnie tacy jak on – którzy wiedzieli zbyt mało, lecz nie bali się zaryzykować. M iał szczęście, że nie wpadł jak oni, że w porę zrozumiał, iż zwycięstwo jest niemożliwe. Do dziś ani razu nie żałował, że oduczył się płakać. Teraz przypominał sobie ulgę, jaką dawno temu przynosiły mu łzy. Lecz łzy były niebezpieczne. Potrafiły zdradzić. Kiedyś nie mógł sobie na nie pozwolić, dziś już nie potrafił. Powstrzymywał je niezależnie od woli. Gdy wydał polecenie usunięcia plików, jego umysł zatopił się w goryczy ostatecznej klęski. Tępy ból błąkał się wśród jego myśli, niczym nieproszony, wścibski gość, dźgający raz tu, raz tam. Wiara we własne możliwości wyciekła niczym powietrze przez nieszczelność poszycia. To nie było zwykłe załamanie, jakich przeżył wiele. Tym razem coś tracił. Tego zaciemnienia, choć położył się ledwie trzy godziny przed rozjaśnieniem, budził się aż pięć razy, żałując, że koszmar nie był prawdziwy. Anhelo Arto miał rację, musiał mu to przyznać. Grupa była po to, by sobie pomagać. M inęło kilka dni, a on ani razu nie ujrzał Anhela. Iwena wciąż zadręczały myśli, iż w każdej chwili to się może skończyć, jakaś cząstka umysłu nie wierzyła, by nawet Arto był w stanie zrobić coś takiego, lecz fakt był faktem. Czuł się bezpieczny, lecz niepokój pozostał. Coś się st ało z Arto. Zmienił się. Nigdy nie brakowało mu energii, nawet w te jego dni, gdy był troszkę bardziej zamyślony niż zwykle. Lecz teraz… Teraz wyglądał tak, jakby coś z niego uszło, jakby nagle, z dnia na dzień, stracił wolę walki i postanowił zostać jajcogłowym. Nawet zniknięcie Wela nie wzbudziło jego zainteresowania. Pamiętał wyraz twarzy Arto, gdy minął go na jednej z przerw. Dert dreptał obok niego, mówiąc coś po cichu. Arto niby słuchał; głowę przekrzywił w jego stronę, jakby nie chciał uronić ani słowa, lecz jego dotąd zawsze czujne oczy spoglądały teraz na zupełnie inną rzeczywistość, którą tylko one mogły ujrzeć. Dert w końcu się zorientował. Umilkł – i tak odeszli z pola widzenia Iwena. Widział jeszcze jak kapitan wyprostował głowę – słyszał co mówił jego zastępca, po prostu nie zwracał na to uwagi. Dla Iwena było to niezrozumiałe. Ilekroć przypominał sobie obojętny wyraz jego twarzy, coś ściskało go w brzuchu i czuł zimny dreszcz. Postanowił czymś się zająć, czymkolwiek, byle o tym nie myśleć. Póki Anhelo był w pobliżu, nie w głowie była mu ochrona młodszaka. Teraz, gdy poczuł się na tyle pewnie, by go odszukać, odkrył, że Wel gdzieś zniknął. Spróbował namówić Orfiusa do pomocy, tylko po to, by odkryć, że on i Kerell woleli go unikać. Czuł, że nie dopełnił swoich obowiązków. Nadany młodszakowi protektorat prawie się kończył, jednak uznał, że powinien się nim zaopiekować, choćby przez tych kilka dni, odpłacając za dotychczasową nieobecność. Bał się, że coś mu się stało. Dzieci lubiły się mścić za wygasłą lub zbagatelizowaną ochronę. Zaczepianie kapitana nie miało sensu, lecz potrzebował kogoś, kto znał szkołę. Żimmy był dowódcą jego prywatnej ochrony, lecz wciąż traktował go z góry. Wybrał Derta.

232

Dert potraktował sprawę poważnie. – Dowiemy się o co chodzi z Welem – obiecał. Na początek przepytali młodszaków z grupy Wela. Dobrą wiadomością było to, że nikt nie widział go pobitego, złą – że nikt nie widział go od kilku rozjaśnień. M łodszaki bardzo niechętnie mówiły o swoim towarzyszu. Wszystko Dert musiał wyciskać z nich siłą. Wel był bystry, choć niezbyt silny. Iwen wyczuł, że już wcześniej nie traktowali go najlepiej. Niewiele ich obchodziło co się z nim stało. M yśleli, że został przeniesiony do innej klasy. – Jeśli tak, to już nie nasz problem – podsumował Dert. – Na pewno nie trafił do żadnej z naszych. Pewnie jest już w innej szkole. Jeśli to prawda, że jego rodzice się dowiedzieli… – To jest nasza sprawa! – zaprotestował. – M oja sprawa. Jego miałem chronić, nie jego grupę. Więc szukali dalej. Dert nie był zadowolony, lecz uznał rację Iwena. Wciąż jestem Nowy, pomyślał, ale szanują mnie za zasady. Za którymś z kolei fizycznym napomnieniem jeden z dzieciaków wskazał innego, jako tego który może coś wiedzieć. Często chodził razem z Welem. Przyczyna milcz enia na temat tej znajomości okazała się niezwykle prosta – tamtego rozjaśnienia jemu też się oberwało i każdy wolał o tym milczeć. To była prywatna sprawa ich klasy. Odszukali go dopiero dwie przerwy później. Najwyraźniej ktoś go ostrzegł, lecz gdy go dop adli, nie próbował uciekać. Iwen złapał go za ramiona i obrócił do siebie. – Chodziłeś z Welem, mały szczurze? – spytał krótko, starając się zachowywać jak na starszaka przystało. – A co to was obchodzi? – młodszak z obawą powiódł po nich spojrzeniem, lecz nie próbował się wyrwać. – Nie podskakuj! – Dert podszedł bliżej. – Gadaj, albo… – Załatwmy to po mojemu – uspokoił go Iwen. Przysunął młodszaka bliżej. – M iałem go chronić, rozumiesz? Chcę wiedzieć gdzie on jest. – Nie wiesz jak z nimi gadać – Dert szepnął mu prosto do ucha, tak, by młodszak nie słyszał. Iwen pokręcił głową. M łodszak wyraźnie mu nie dowierzał. Patrzył podejrzliwie to na niego, to na Derta. Lojalność wobec zadania, jaką przejawiał, tu zupełnie nie istniała – jeśli chodziło o młodszaki, każdy wykonywał obowiązki mimochodem, nie troszcząc się specjalnie o jakość usługi. M oże Dert miał rację? Odwrócił się do Derta i skinął głową. Dert złapał młodszaka i wykręcił mu rękę na plecy. – Nic mu nie zrobię – stwierdził chłodno Iwen. – Ale ciebie to nie dotyczy. Powiesz sam gdzie on jest, czy mamy to z ciebie wycisnąć? – Ale ja nie wiem! – Więc mów co wiesz – zagroził Dert. – Byle szybko. Zmarnowaliśmy dość czasu jak na taką pchełkę jak ty. – Wela nie ma w szkole, a może nawet na stacji – młodszak zaczął się sypać. – Nie było go kilka rozjaśnień. Poszedłem do jego domu i… Nikogo nie było! Sąsiedzi powiedzieli, że się wyprowadzili, wrócili gdzieś na dół… – Na dół? – Dert podkręcił mocniej rękę młodszaka. – M asz nas za kopalniaków? – Przysięgam, tak powiedzieli! Nie wiem więcej od was! – Próbuje nas obrazić! – syknął Dert. M łodszak energicznie pokręcił głową. Iwen dał znak głową, by go puścił. Drugi zastępca miał ochotę na więcej, lecz spełnił jego niemą prośbę. – M asz swoje rozwiązanie – powiedział, odprowadzając młodszaka chłodnym spojrzeniem. – Wel zniknął. Za dużo gadał. To się zdarza. – Nie zniknął tylko wrócił na dół. – Nikt nie wraca na dół, Nowy. – A wasza stara wychowawczyni? – No więc prawie nikt. Ona nie była tu długo, nic nie wiedziała i była sama. Wel się tu urodził. Dzieciom ze stacji nie pozwalają schodzić na dół.

233

Iwena to zaintrygowało. – Nie można tego sprawdzić? Poszukać go, znaleźć nowy adres? – Jak? I po co? Co zrobisz, gdy się dowiesz? Pojedziesz na dół, by go chronić? Zapomnij o nim, Nowy. To już nie twoja sprawa. Powiem mrówkom i temu młodszakowi, by powiedział nam, gdy Wel się pojawi. To wszystko co możemy zrobić. M rówki… Iwen wspomniał młodszaków pojawiających się z ostrzeżeniem, że Anhelo idzie w ich stronę. Jeśli Wel wróci, na pewno go zauważą. – Powinienem na niego bardziej uważać – przyznał. – Wiedziałbym co się dzieje. – To nie twoja wina – pocieszył go Dert. – Przed akademią byś go nie uchronił. Wierz mi, już go nie zobaczysz. Jego ojciec spróbował uciec, więc Opiekunowie zabrali go ze sobą i koniec – podkreślił gestem ręki. – Oni rzadko kiedy zostawiają takich w spokoju. Te słowa przeraziły Iwena. Jego też zabiorą jeśli się wygada. Ponownie obiecał sobie, że będzie milczał, nieważne co się stanie. Nie chciał dawać pretekstu ludziom, którzy ich nachodzili. M ogliby go zabrać choćby po to, by zrobić na złość rodzicom. Dert poszedł za młodszakiem. Iwen postanowił wrócić do grupy. Zniknięcie Wela mało kogo wzruszyło, może poza jego towarzyszami i podatkowymi oprawcami. Gdyby nie jego zainteresowanie, nikt by nawet nie zwrócił na to uwagi. Wolał nie wiedzieć ile takich wypadków zdarza się rocznie w tej szkole. ••• Po powrocie natknął się na kapitana. Iwen stał mu na drodze, lecz Arto, mijając go, ledwie nań spojrzał. Nie on jeden zauważył co się dzieje. Wielki przywódca nie interesował się już swoimi podopiecznymi. To ich przerażało, lecz bezsilnie czekali, wierząc, że to minie. Nie wiedzieli tego, co Iwen. Nie wiedzieli, że tak wyglądał, gdy po raz drugi zmienił szkołę i przyjaciół, gdy zrozumiał, że tak już będzie zawsze. Bardzo chciał, by grupa pomogła kapitanowi, tak jak pomogła jemu, lecz nikt, tym bardziej on, nie wiedział jak to zrobić. Cokolwiek się działo, Arto z czasem się przyzwyczai i powróci, lecz czytając wiadomości na kanale grupy zrozumiał, że może nie mieć tego luksusu. Żaden kapitan nie panował nad swoją grupą dłużej niż pięć lat. Żaden z tych, którzy założyli grupę nie utrzymał się dłużej niż cztery lata. Kapitan mógł osłabnąć, lecz grupa – nigdy. Czy Arto się kończył? Obserwując jak włóczy się korytarzem, nie zwracając uwagi na drepcącego obok Żimmiego, pomyślał o siostrze i o tym, jak mimo kłótni o Anhela potrafili się wspierać. Arto nie miał nikogo. Zapragnął mu pomóc, ze zwykłej wdzięczności. Szanował jego samotność, lecz postanowił to zmienić. Tylko jak mógłby się do niego zbliżyć, jak zwrócić jego uwagę teraz, gdy miał jej mniej, skoro nie zdołał zrobić tego wcześniej? Odpowiedź pojawiła się nagle, niczym najgorszy koszmar, jaki mógłby sobie wyobrazić. Po opuszczeniu szkoły, jak co dzień, jego specjalna ochrona – pięciu wyznaczonych przez kapitana chłopców, Żimmy, Grejgy, Alsza, Kerell i Ferisz – odprowadzała go do domu. M rówki rozbiegły się, spełniwszy swój obowiązek. Nikt nie ostrzegł ich w porę, nikt nie sp odziewał się spotkania – aż do chwili, gdy usłyszeli za sobą czyjeś kroki. Anhelowi, jak zawsze, towarzyszyło trzech innych wojowników, równie silnych i bezwzględnych. Iwen poczuł się tak, jakby tych trzech dni nigdy nie było, jakby były tylko przyjemnym snem, z którego musiał się kiedyś obudzić. Widząc w twarzy Anhela to samo chłodne wyrachowanie, poczuł jak krew odpływa mu z twarzy, a serce zatrzymuje się na bardzo długą chwilę. Od szyi aż do podbrzusza przeniknęła go fala strachu. Czuł, jakby coś przygniotło go do podłogi. M iejsce nie było przypadkowe. Nie musiał się rozglądać, by wiedzieć, że w pobliżu nie było ani jednego sprawnego perceptora. Anhelo atakował, gdy Iwen najmniej się tego spodziewał. Godzina, trzy dni przerwy – nie robiło to różnicy.

234

Z trudem zmusił się, by oderwać wzrok od starszaków i spojrzeć na swoją ochronę. Było ich dwa razy więcej, lecz Iwen się właściwie nie liczył, a tamci mieli przewagę wieku, wzrostu i siły. Ale to nic, pomyślał, byle mi pomogli. Gdy pokażą Anhelowi, że go nie opuszczą, wtedy zostawi go w spokoju – o ile zechcą go bronić… Ta myśl przeszyła go, gdy zobaczył ich twarze. Spoglądali na siebie, niepewni co zrobić, sz ukając oparcia w sobie nawzajem. Szukali go zwłaszcza w Żimmym, czekali na to, co zrobi, co powie, lecz Żimmy nie patrzył na nich, tylko na Iwena i Anhela. – Chcecie się przyłączyć? – Anhelo wyjął ręce z kieszeni. Rozprostował palce, niedbale prezentując pierścienie. – Jeśli nie, to wylatujcie! Wy mnie nie interesujecie… na razie. Iwen spojrzał na Grejgiego i Ferisza. Obaj byli wojownikami z przedostatniego rzędu, lecz teraz spuścili ze wstydem wzrok. Tak samo wyglądali Kerell i Alsza. Tylko Żimmy patrzył chwilę na Anhela. Od niego zależało, co się stanie. Gdy ponownie spojrzał na Iwena, ten zrozumiał, że on też mu nie pomoże. Był sam, był Nowy, a Nowy nie był wart, by za niego walczyć, nawet gdy mieli przewagę liczebną i rozkaz kapitana. – Jesteśmy grupą… – nie chciał, by jego słowa zabrzmiały jak błaganie o litość, lecz nie p anował nad swoim głosem. Czuł, że ton głosu przypieczętował decyzję Żimmiego. Anhelo zbliżył się. Żimmy odwrócił wzrok. Powoli dał krok do tyłu, potem następny. Za nim ruszył Kerell. Nie wahał się. Gdy dostał przykład od zastępcy, nie czekał ani chwili. Grejgy i Ferisz poszli zaraz za nimi. Ostatni odszedł Alsza. Najdłużej miał wątpliwości, lecz uległ, jak towarzysze. Po kolei odwrócili się i odeszli, bez jednego słowa, jakby miał zarazę. Iwen obserwował ich ze łzami w oczach. Dlaczego Żimmy odszedł? Przecież przestał go nie lubić i nie bał się bólu. W walce z tym smokiem drużyna go opuściła. Koszt utrzymania przeważył korzyści, kto osłabiał grupę musiał odejść. – Koledzy cię opuścili, młodszaczku, co? – Anhelo podchodził powoli, sycąc się jego strachem. – Przyzwyczajaj się. M yślałeś, że o tobie zapomnę, bo banda dzieciaków przykleiła mi się do tyłka? Nogi Iwena jakby wrosły w podłogę. Chciał dać krok w tył, lecz nie mógł. Na przerwach Anhelo musiał się hamować, lecz nie byli już w szkole. To była pora bezkarności starszaków. Nie musieli się martwić, że nie zdoła się pomalować. Pomyślał, że może powinien przestać się kryć i ten jeden raz wrócić do domu takim, jakim go zostawią. Już nie wierzył, by mogło być gorzej, by nawet akademia mogła być gorsza. Czuł się jak Wel, uwierzył, że może warto skończyć jak on. Co z tego, że Bebre go ostrzegał. Gdyby tu był, uciekłby razem z innymi. Jego słowa nie znaczyły już nic. Anhelo pchnął go na ścianę i przycisnął, lecz i bez tego Iwen bał się ruszyć. Ile razy robił coś nie po myśli Anhela, choćby było to mrugnięcie, zwiększało to zadany przez niego ból. – Nie chciałem, by to robili – powiedział cicho. – Nic im nie powiedziałem, oni sami… – Zamknij się! – nie rozumiał łatwości, z jaką Anhelo wpadał w gniew. Zjawiał się na żądanie, niczym gest czy zamknięcie oczu. – Jesteś tylko wkładem do puszki, szczurze. Czeka na ciebie w magazynie, tylko twoje ciało jeszcze o tym nie wie – twarz wykrzywił mu złośliwy grymas. – Och, skończę z tobą, nie bój się, skończę, ale dopiero gdy zechcę. Nie trzeba było pchać się na stację! Starszak uderzył go głową w czoło. Iwena zamroczyło. Anhelo go puścił; tylko dzięki ścianie nie padł na podłogę. Kolejne uderzenie było równie krótkie i mocne. Iwen poczuł jak jego żołądek wywraca się na drugą stronę. Ból był przenikliwy. Przed załz awionymi oczami mignęły mu pierścienie. Przeciwko takiej broni jego pancerz był bezużyteczny. – Śpij, szczurze! – usłyszał jeszcze. Po uderzeniu w skroń osunął się na podłogę. Czuł się dziwnie. Siedział oparty o ścianę, lecz nie było już starszaków ani ochrony. Coś błysnęło. Jasne światełko zajrzało do jego oka, znikło i zabłysło ponownie. Zamrugał. Spróbował z asłonić oczy dłonią, lecz ta unosiła się z oporem, jakby ważyła tonę. Gdy światełko znów zgasło, zamiast wykrzywionej twarzy Anhela zobaczył twarz Arto. Kapitan przyklęknął przy nim

235

i uniósł jego głowę lekko do góry. Patrzył mu prosto w oczy. Światło błysnęło w drugim oku i zgasło. Zamrugał oczami. Arto go puścił. Był zdezorientowany. Gdzie jest Anhelo? Skąd się tu wziął Arto? Coś wilgotnego dotknęło jego skroni. Czuł ból w kilku miejscach, lecz nie pamiętał uderzeń. M iędzy pierwszym a drugim ciosem czuł w głowie jedynie pustkę. – Przepraszam – powiedział słabo. – Chyba… chyba straciłem poczucie czasu. Przed chwilą… Arto uciszył go ruchem palca. Pokazał, co trzymał w dłoni – zakrwawioną chusteczkę, którą dopiero co przyłożył do jego głowy. To była jego krew i było jej dużo, lecz na jej widok niczego nie poczuł. – M usiałeś paść na ziemię jak kawał oderwanej rury. M yślałem… – urwał. Wprawnym ruchem przełożył chusteczkę na drugą stronę i znów przyłożył do jego głowy. – Anhelo? Przytaknął w milczeniu. Poczuł pieczenie. Na grzbiecie dłoni Arto dostrzegł zegarek. Nie wierzył, by leżał tu aż trzy kwadranse. – Siedź spokojnie, zaraz przestanie boleć – musiał się skrzywić, choć nie był tego świadomy. – Nowy, na kosmos, jak cię zobaczyłem to pomyślałem, że tymi swoimi pierścieniami skruszył ci czaszkę. Na szczęście nawet on nie jest tak głupi, by zabić na środku korytarza. Nic ci nie będzie. Straciłeś tylko przytomność, to wszystko. To się zdarza. Tylko. Dla niego to było tylko tyle. – Tym razem – odpowiedział słabo. – Ale następnym… – Gówno! Nowy, nie będzie następnego razu, klnę się na własne życie. Anhelo więcej cię nie pobije. Nie rozumiem tylko dlaczego ten głup i szczur zostawił cię tutaj, by znaleźli cię dorośli. Sam chce trafić do akademii, czy tylko próbuje wymrozić tam ciebie? Chyba mu się nie poddasz? Iwen spróbował skupić wzrok na jego twarzy. Czy Arto nagle się ożywił? Albo za mocno dostał w głowę i majaczył, albo kapitan znowu był taki, jak dawniej. Chciałby go bronić, gdyby musiał stanąć twarzą w twarz z Anhelem? Już w to nie wierzył. Postanowił, że o niczym mu nie powie. Nie jest skarżypytą. Niech Żimmy sam się przyzna. Niech stanie przed kapitanem, którego tak szanuje, niech powie mu prosto w oczy – tak, zostawiłem Nowego na pastwę tego starszaka, bo się bałem. Ciekawe, czy po tym Arto będzie patrzył na niego tak samo jak teraz. Czy dalej będą towarzyszami. Poczuł mściwą satysfakcję. Jeszcze pożałuje, że nas zdradził. Arto nie jest głupi, sam szybko odgadnie, a ja będę tylko stał i patrzył. Jeśli dożyję… – Pewnie się przestraszył, że za mocno mnie uderzył – jego głos był już pewniejszy. Sięgnął do skroni i sam przycisnął chusteczkę do rany. Arto opuścił rękę. – Widzisz jak to się kończy. Po co tyle czekałeś? Teraz Anhelo się przyzwyczaił i myśli, że łatwo cię złamie – w głosie Arto zabrzmiało wahanie. – Powiesz mi co się stało, czy znowu poczekasz na Anhela? – Znasz zasady lepiej ode mnie! To moja sprawa, a nie sprawa grupy. Sam powinienem sobie z nimi radzić. – Anhelo nie bije cię, by do czegoś zmusić, tylko dlatego, że to lubi. Bo chce… To jest wbrew regułom. M amy prawo się bronić. M amy? Arto mógł mówić szczerze, ale nie spotkał Anhela twarzą w twarz. Oni wszyscy, on też, kierowali się tylko tym, co opłacało się grupie – i być może mieli rację, lecz on nie potrafił myśleć jak oni. Jego uczucia mówiły mu, że zwyczajnie go zdradzili i że powinien za to czuć chęć zemsty, więc ją czuł, bo wciąż kierował się uczuciami, a nie rachunkiem strat i zysków grupy. Nie nauczył się myśleć jak oni i teraz się z tego cieszył. Oto gdzie takie myślenie was doprowadza, do zwykłej zdrady. Nie jesteśmy grupą. Wy jest eście grupą, ja już nie. M oże nią byliśmy, przez krótki czas, ale to minęło. Do ciebie to jeszcze

236

nie dotarło, bo ostatnio coś się z tobą działo, ale ty też to zrozumiesz i też się ode mnie odwrócisz. – Twoja grupa myśli inaczej. Boją się go – przerwał, myśląc, że powiedział za dużo. – M oże nie wszyscy, ale… – Bo to kopalniaki! Sam tak kiedyś powiedziałeś. Nie wiedzą, że tracą wojownika. Jesteśmy grupą, by pomagać sobie w takich sprawach, cokolwiek sobie myślą. Nowy, każdy prędzej czy później dostaje się w łapy starszaków. Sam byłem bity nie raz, bardziej niż ty. – Ale nie tak jak ja – odparł cicho. – Nie codziennie. Nawet jeśli Anhelo przez parę dni dał mu spokój, to tylko po to, by tym mocniej zabolało, gdy wróci. Aż do dzisiaj Anhelo bił go byle gdzie, byle uderzyć, za każdym spotkaniem coraz mocniej. Teraz Iwen był już tak zrozpaczony, że zastanawiał się tylko nad jednym – już nie czy, lecz kiedy spróbuje go bić tak, by umarł. – Lepiej ci? – spytał po chwili Arto. – M ogę chodzić. Nie jest tak źle. – To się zobaczy – wstał i wyciągnął do niego dłoń. – Wstawaj, Nowy. Nie możemy tak się rzucać w oczy. Chodź, zabierzemy Żo z treningu. Z wahaniem złapał jego rękę i podciągnął się w górę. Powoli ruszyli przed siebie. Pomyślał, że jednak mu się udało, że Arto znów stał się sobą, gdy jego wojownik znalazł się w niebezpieczeństwie. Tylko że on już nie był jednym z jego wojowników i nie chciał, by to wszystko stało się właśnie w taki sposób.

Ilustracja: Rafał Kulik Przez długi, bardzo długi czas szli w milczeniu, lecz złość Arto nie zmalała nawet odrobinę. Na początku był wściekły. Przede wszystkim na Żimmiego, trochę na siebie i na innych wojowników, ale Żimmy był winny najbardziej z nich wszystkich. Nowy miał być pod jego opieką, tymczasem znalazł go na korytarzu, porzuconego jak śmiecia, pobitego do nieprzytomności. Kosmos jeden wiedział, jak długo tam leżał, bez pomocy, bez opieki. Wystarczyły dwa rozjaśnienia jego nieuwagi, by zaczęły się kłopoty. Wierzył, że może polegać na Żimmym. Tymczasem gdyby nie poczuł nagłej niechęci na samą myśl o treningu, gdyby nie zostawił grupy, błąkając się po korytarzach, pewnie o niczym by się nie dowiedział. Nie sądził, by Żimmy raczył go powiadomić o zdarzeniu. Ciekawe co powie jutro. Dlaczego nie pilnował Nowego, dlaczego pozwolił mu chodzić samotnie po stacji, zamiast zaprowadzić do domu? Doprowadzi to do końca. Był dobrym kapitanem, a szkoła i walka nie były stratą czasu. Nie zostawi grupy tylko dlatego, że ma problem, nawet jeśli zbyt duży, by sobie z nim poradzić. To nic, że przez ostatnie dwa rozjaśnienia czuł jedynie pustkę w głowie. Wciąż miał doki. Wciąż miał stocznię i statki, które dalej będą odpadać od stacji i odlatywać w przestrzeń. Nie może być tak głupi, by poddać się tylko dlatego, że nie może się dostać na

237

ich pokład. Nie może pozwalać, by zelżała dyscyplina w grupie. Zawiódł rodziców, lecz Nowego nie zawiedzie. Bez niego nie da sobie rady. Po raz pierwszy dopuścił do siebie myśl, że Anhelo chciał zabić Nowego. Tak właśnie pomyślał, gdy go zobaczył – wyglądał jakby nie żył. Dotąd widział śmierć jedynie na projekcji. Zawsze chciał, by tak pozostało. A teraz… Kiedyś Dael powiedział, że nic nie jest tak ważne jak życie, bo bez życia nie ma nic. Szybko o tym zapomniał, uznając to za kłamstwo, skoro Dael zdecydował się iść do akademii. Dzisiaj zmienił zdanie. Szykany i wrogość ze strony starszych uczniów nie były niczym niezwykłym. Pokazywali, że są silniejsi. Sam robił podobnie. To miało swój cel – posłuszeństwo. Lecz to, co wyprawiał Anhelo, było poza jego zdolnością pojmowania. Jaką nauczkę da komuś, kto już nie żyje? To było nielogiczne. Owszem, to się działo, tak już było, lecz nigdy w pobliżu, nigdy nie na jego oczach, tylko gdzieś tam, w innej grupie, daleko od niego. Nawet jeśli słuchał o takich rz eczach, to ledwie jednym uchem. Jeśli bicie dla przyjemności uważał za stratę czasu, to co mógł pomyśleć o narażaniu się dorosłym przez zabójstwo? Albo ganianie beks. Czasami jakiś chłopiec stawał się celem, tylko dlatego, że był sam. Wtedy odsuwali się od niego nawet ci nieliczni, którzy chcieli z nim od czasu do czasu porozmawiać. Prześladowano takiego aż do chwili, gdy jego dręczyciele kończyli szkołę, lub ofiara miała już tego tak bardzo dość, że wolała się zabić. Jaką to przynosiło korzyść? Chyba tylko taką, że czasami jakaś grupa dawała im protektorat, by sprowokować wojnę z oprawcami. Gdy ta dobiegała końca, szybko tracili zainteresowanie. A szkoda. Arto wierzył, że gdyby zorganizować beksy, stałyby się uż yteczne, tylko nie było nikogo, kto chciałby ryzykować tak bardzo, by ich chronić. Nic dziwnego, że beksy unikały każdego, nawet tych którzy chcieli im pomóc. Wiecznie z aganiane, przerażone kłębki nerwów. Niewielu przeżywało szkołę, większość lądowała w akademii, co wychodziło na jedno. Każdy kiedyś się załamał, choć raz, zwy kle gdzieś między drugą a czwartą klasą, lecz większość potrafiła z tego wyjść. Widocznie nawet szkoła nie p otrafiła każdego uczynić twardym. W sekcji wokół szkoły było wiele parków robotów i hali maszyn, których dorośli nie byli w stanie zabezpieczyć przed dziećmi. Tam o wypadek nie było trudno, zwłaszcza gdy ktoś chciał, by się zdarzył. To były Ostatnie Przystanie, nazwane tak samo jak miejsca, gdzie gromadzono stare kadłuby kosmolotów, nim przetapiano je na nowo. Dla tego, kto tam wchodził, już się nie liczyło, że zostanie wykryty przez czujniki. Dorośli mówili, że to kolejny, nieszczęśliwy wypadek. Czasem nabierali podejrzeń i wtedy szkoła stawała się obiektem obserwacji. Na jakiś czas przemoc uciekała poza jej ściany, lecz zawsze wracała. Jedne starszaki zaczynały nadrabiać stracony czas; inni, mający coś na sumieniu, wstrzymywali się z napadami, by odwrócić od siebie uwagę, lecz nawet to nie trwało długo. Dorośli przychodzili i odchodzili, szkoła trwała nadal. Nie chciał, by Nowy stał się jednym z nich. Chciał, by dostał szansę, lecz Anhelo postanowił inaczej. Nowy starał się iść prosto. Nieźle sobie radził. Był wart pomocy, tylko to jego milczenie… – Dlaczego mi to robi? – Nowy zauważył jak Arto mu się przyglądał. – M ówi, że nie powinienem się pchać na stację, a ja… Przecież nie mogę… Nowy urwał. Co powinien mu odpowiedzieć? Prawdę? Lepiej żeby się bał, niż dał się bić. – Nie ciebie pierwszego zaczepia za to gdzie się urodziłeś. Podobno to przez jakiegoś komis arza z Ziemi. Stara sprawa. M ówią, że poszło o szkołę. – Powiedział rodzicom? – Nie wygląda na kogoś, kto by to zrobił. Jemu tu się chyba podoba. M oże był raz nieostrożny, może rodzice sami… Przez planetarianina jego rodzina straciła swoją pozycję i spadła w dół. Coś jak grupa Pilpa. M atka porzuciła go i uciekła na M arsa, a ojciec zaczął pić. – I Anhelo myśli, że to wina wszystkich planetarian? A ci inni? – Inni?

238

– No, ci inni chłopcy z Ziemi, planetarianie. Byli inni? Wiesz coś o nich, prawda? Arto westchnął. To była najgorsza część. – Poza tobą był tylko jeden, Herry. Anhelo się do niego przyczepił, tak jak do ciebie, miesiąc po tym, co zrobił tamten komisarz – parę miesięcy po odejściu Daela, przypomniał sobie. – Jak się to skończyło? Zawahał się. M oże nie powinien? Ale i tak się dowie. Wielu słyszało o Herrym. Dziś Anhelo był starszy, silniejszy i bardziej bezwzględny. Niektórzy mówili, że to był wypadek, ale to on go pchnął i to on go zabił, nawet jeśli niechcący, choć Arto w to nie wierzył. Od tego czasu za dużo było tych wypadków wokół Anhela. – Więc zginął? Spojrzał na Nowego, jakby odczytał jego myśli. Pewnie liczył na bardziej szczęśliwe zakończenie, lecz nie mógł mu go zaoferować. – Anhelo go zabił – potwierdził. – Dorośli nigdy go z tym nie powiązali, choć podejrzewali, ale wtedy podejrzewali wielu, nawet Zema. Ale my wiemy. Podobno zrobił to niechcący, ale… – powoli pokręcił głową. – Widziałem projekcje z policyjnych komputerów. Pamiętał je. Pierwsze, jakie widział i od razu najgorsze. Ktoś wyciągnął je z sieci i puścił po szkole. Anhelo nie zaprzeczał ani nie potwierdzał, że obie rzeczy to jego robota, lecz z obu był bardzo zadowolony. Potem widział wiele innych, jak każdy wojownik. Nauczył się odróżniać, kiedy wypadek był spowodowany przez ofiarę, a kiedy był wynikiem morderstwa. Wystarczyło spojrzeć na twarz. Policzki beks prawie zawsze były wilgotne, a ich twarze wyrażały tylko jedno – rozpacz. Po Herrym nie było nic widać, bo nie miał twarzy. Nikt nie mówił, że był beksą. Przeciwnie, był dobrym wojownikiem i obiecującym kapitanem. – Teraz byłby szóstakiem – ciągnął. – Anhelo zapędził go do starego magazynu, takiego na dwa czy trzy poziomy. Wtedy było tam przejście z naszego poziomu, prosto na barierki. Na dole pełno było prętów, jakich dorośli używają przy budowie szkieletów ścian. Anhelo pchnął Herryego na barierkę, wiesz, taką wysoką, dla dorosłych i tamten przeleciał przez nią i spadł parę metrów w dół. Wtedy nie było tam czujników – dotknął lewego ramienia. – Teraz chodzą tam tylko ci, którzy nie chcą wracać. Urwał na chwilę. To tę scenę widział często w koszmarach. Wiedział dlaczego jego umysł wciąż ją powtarzał. Była ostrzeżeniem. Nowy milczał. Drżał, choć było ciepło. – Pręty rozerwały mu brzuch, tak że wszystko wyszło na wierzch – zaczął systematycznie, beznamiętnie opisywać wszystko co pamiętał. – Dwa przeszły przez klatkę piersiową, a ten jeden, co go zabił, przebił mu głowę – zatrzymał się, stając przed Nowym. – Wszedł tędy i wyszedł pod oczami, u nasady nosa – pokazał palcami – wybijając je na wierzch. Przynajmniej tak to wyglądało, bo z twarzy nie zostało nic, tylko kawałki kości i mózgu. Nie był zbyt brutalny ani dokładny, choć z początku zamierzał. Nie wiedział dlaczego, lecz gdy już zaczął mówić, zdecydował, że opisze to w miarę łagodnie. – Nowy, powinieneś obejrzeć te projekcje – dodał. – Ktoś na pewno jeszcze je ma. Nowy zbladł. Ciężko przełknął ślinę. Dziwne. Był już duży. Powinien być przyzwyczajony. – Nie… Nie chcę – odpowiedział słabym głosem. Arto miał wrażenie, że Nowy zaraz zwymiotuje. – Nie zmuszam cię – wzruszył ramionami – ale powinieneś wiedzieć co ci grozi. Dziwny ten Nowy. Jakiś inny, delikatniejszy. Tylko beksy bały się takich projekcji. Nowy nią nie był, a jednak… Czasami, jak teraz, zupełnie go nie rozumiał. Ruszył do przodu. Nowy, wystraszony, bezwiednie podążył za nim. – Przynajmniej… zginął szybko – powiedział. – Tak twierdzili dorośli. Chwilę milczeli. – To go musiało zmienić. Anhela.

239

– Jeśli tak, to tylko na gorsze. Nie wiem czy już wcześniej był ponury jak kosmiczna czerń, czy stał się taki potem i nie obchodzi mnie to. Nie ma prawa traktować w ten sposób innych. Nowy… wiem, że się go boisz. Wiem, że chcesz powiedzieć o tym rodzicom – zatrzymał się i odwrócił. – Nie rób tego. Dorośli ci nie pomogą. Nie potrafią. Zanim uwierzą, on cię dopadnie. Już miał takie kłopoty, a wciąż tu jest. Rozumiesz dlaczego? Nowy nie odpowiedział. Drżał jeszcze mocniej. Oparł się o ścianę i popatrzył na Arto, tak poważnie jak jeszcze nigdy dotąd. – Opowiedz mi… opowiedz mi o zabijaniu – powiedział z trudem. – O śmierci. M uszę wiedzieć. Dlaczego… Jak często? Arto spuścił głowę i zamknął oczy. Jak opowiadać o tym komuś, kto się o nią ociera? Tak dziwnie nie czuł się jeszcze nigdy. Nie chciał z nim o tym rozmawiać, nie teraz, lecz nie był to pierwszy raz, gdy jego życzenie nie miało znaczenia. – To się zdarza, nikt nie wie dlaczego – zaczął mówić – poza tym kto to zrobił. Dorośli… oni myślą, że to wszystko wypadki. Nie wierzą, że jedno dziecko może coś takiego zrobić drugiemu. W każdej szkole jest nas tak dużo, że nawet niespecjalnie zwracają na to uwagę. Robią to dopiero, gdy coś się stanie, a i wtedy tylko na krótko – wskazał na sufit – i nigdy nie rozumieją. Uważają, że to stacja, a nie my, że to ona jest niebezpieczna. – Nie możecie czegoś z tym zrobić? Z takimi jak… Anhelo? – A co my możemy? Oni są silni. Trzymają się razem i mają swoje grupy. Pilnujemy, by nam się to nie stało, to wszystko. Większość nawet się tym nie przejmuje. – A ty… się przejmujesz? Nie odpowiedział od razu. Dotąd się nie przejmował, dopiero gdy pomyślał, ż e Nowy może nie żyć… Tak samo było gdy pierwszy raz patrzył na martwego Herry’ego. Ale potem? Potem chyba już nie. – Czasami – przyznał. – Tak jest źle, ale to się zdarza i nikt nic na to nie poradzi. Znaczy, teraz to co innego – dodał szybko. – Teraz mogę coś na to poradzić. Nowy odetchnął, ciężko i głęboko. – Czy Anhelo może mnie… Czy może mi to zrobić w szkole? Czy… jak tutaj? – Nie ma mowy! Cokolwiek spróbuje, musi to wyglądać na wypadek. Póki trzymasz się grupy, nic ci się nie stanie. Dlatego nikt w szkole nie używa broni, z wyjątkiem pierścieni, ale z nimi to już inna sprawa. Gdy ktoś ginie, trudno to zamaskować, a dorośli zawsze bardzo się tym przejmują. Anhelo może sobie być mordercą, ale gdyby zrobił coś takiego, cała szkoła by się nim zajęła, bo… – I tylko dlatego nie zabijacie się w szkole? – wykrzyknął Nowy. – Bo to sprowadza dorosłych? Bo nie możecie tego ukryć, jak siniaki? Nowy wyglądał jakby coś mu się stało. W jego szeroko otwartych oczach widział prawdziwe, głębokie przerażenie. Nie rozumiał. Co go tak przestraszyło? – Nawet dorośli mówią, że każdy kiedyś musi umrzeć. – Ty jesteś przyzwyczajony! Ciebie szkoła już odmieniła, jak innych, dla was nic nie jest już złe! M ożesz sobie być nawet gotowy by… ale ja… Nowy z jękiem gwałtownie wciągnął powietrze, jakby się nim zachłysnął. Zamilkł. – Nowy, posłuchaj. Nie jestem… – chciał powiedzieć, że nie jest jak inny, ale zacisnął usta. – Nie jestem mordercą. Chcę cię bronić przed jednym z nich. Nowy nie słuchał. Usiadł, kuląc się, drżąc cały. O co mu chodziło? Nie on stworzył szkołę. Z wiadomości wiedział, że na Ziemi też się zabijają, choć pewnie tam nie robią tego dzieci. Wszystko, co robił, to starał się przeżyć. Prawda, dotąd myślał o zabójstwach w taki sam sp osób, w jaki każdy z rodziców w Układzie myślał o wypadkach i szkolnych bójkach – owszem, czasem się zdarza, lecz ich dzieci są spokojne, grzeczne i bezpieczne. A przecież na kogoś musiało paść… Przyklęknął obok niego.

240

– Nie pozwolę, by Anhelo cię zapuszkował, ani żaden inny starszak, tylko poz wól sobie pomóc. Zaufaj mi, proszę. Nie bój się mnie, tylko Anhela. Wyciągnął rękę. Nowy spojrzał na nią, potem na niego. Złapał ją, lecz wahanie w jego oczach pozostało. ••• Na sali treningowej nie było ani jednego chłopca z ochrony Nowego. Spodziewał się tego. Zostawił Nowego pod opieką Żo, by samemu przez następną godzinę bezskutecznie szukać brakujących wojowników. Na koniec wrócił do domu. Liczył, że Żimmy wszystko mu wytłumaczy, gdy tylko spotkają się przy windzie. Lecz Żimmiego nie było, po raz pierwszy odkąd się tam spotykali. Czekał tak długo, że o mało się nie spóźnił na pierwszą lekcję. Żimmy przyszedł kwadrans po jej rozpoczęciu. Arto natychmiast napisał do niego wiadomość; jego zastępca odpowiedział coś nieskładnie, po czym się wyłączył. Unikał jego spojrzenia. Starał się nie zauważać, że się mu przypatruje, nawet gdy Arto gapił się na niego przez pięć minut. Było jasne, że coś ukrywał. Już wcześniej Żimmy miał wątpliwości, już wcześniej był niechętny zadzieraniu z Anhelem, ale to było coś więcej. M ilczał, bo z jakiegoś powodu oszukiwanie Arto nigdy mu dobrze nie wychodziło. Jeszcze się tobą zajmę. Dowiem się co cię gryzie, z twoją pomocą lub bez. Wywołał Derta. „Od teraz ty jesteś pierwszym zastępcą” – poinformował go. – „masz nie słuchać żimmiego nie zwracać na niego uwagi zajmiesz się tym co on robił dotąd” „Co się stało kapitanie” „Jeszcze nie wiem może ty mi to wyjaśnisz” „Wiem tyle co ty gdybym wiedział to nie trzymałbym tego dla siebie”

Przez resztę lekcji Arto tylko siedział i myślał. Widział przewijające się przez kanał grupy rozmowy o tym, że Nowy znowu został pobity. Nie musiał się rozglądać, by dostrzec, że niektórzy zaczęli się bać. Zaczęło do niego docierać, że Anhelo nie był byle problemem, który mógłby jak gdyby nigdy nic wyrzucić przez śluzę i nie martwić się, że wróci. Był jak kometa. Odlatywał, lecz wracał, tylko po to, by stać się jeszcze bliższym. Zamierzał złapać Żimmiego zaraz za drzwiami, jak tylko skończy się lekcja, lecz Żimmy wyszedł jako pierwszy i natychmiast gdzieś zniknął. To go rozwścieczyło. Skoro nie mógł iść prosto do źródła, postanowił poszukać wyjaśnienia gdzie indziej. Pierwszy nawinął się Kerell. Arto złapał go za rękę, gdy tylko minął drzwi sali i odciągnął daleko na bok, gdzie brutalnie przygwoździł do ściany. Od drugiej klasy nie uderzył nikogo z grupy, poza Żimmym, lecz teraz nie odpowiadał za siebie. Dotąd nie było w grupie tajemnic. Oni to zmienili. Był wściekły, a Kerell wystraszony. Uciekał od jego wzroku, patrzył gdzieś w bok i wyglądał na winnego. Coś było bardzo nie tak. Zaczął przeczuwać co. – Dlaczego Nowy był wczoraj sam? – warknął. – Nie jestem ślepy! Wytłumacz się, albo… Przycisnął go mocno. Kerell jęknął. – Żimmy zabronił… – On zabronił? Od kiedy nie jestem już kapitanem? Czyje rozkazy są waż niejsze? Jemu też się dostanie. Wykręcaj się dalej, to do niego dołączysz. – Powiem wszystko, tylko mnie puść. Puścił go bez słowa. Kerell spojrzał na niego spode łba i przełknął ślinę. – Było ich trzech – zaczął. – Anhelo i dwóch innych starszaków. Zaskoczyli nas w korytarzu. Powiedział, że chce Nowego, a my mamy spadać, bo… M y… Nie wiedziałem co robić! – wytłumaczył rozpaczliwie. – Tu chodziło o Anhela, a nie o jakiegoś… – urwał. – Gdy się zbliżył… Wiesz jaki jest, a wyglądał na rozzłoszczonego… Nie popędzał go. Czekał aż Kerell sam ze wszystkim dojdzie do ładu.

241

– Gdyby już do czegoś doszło to pewnie, pewnie… Wtedy bym został. Ale… Żimmy się cofnął… Wiem, to nasza wina, moja tak samo jak i ich, ale przestraszyłem się, A… kapitanie, naprawdę się przestraszyłem. Żimmy jest starszy, silniejszy, a ustąpił, więc ja… – Więc uciekliście, tak? – podsumował bez litości. – Żimmy zwiał, a wy za nim. Kerell przygryzł wargi. Spuścił oczy. – Nie uciekliśmy, tylko… się wycofaliśmy… Arto zatrząsł się ze złości. Oto dlaczego milczeli. Było im tak wstyd, że nie mogli mu tego powiedzieć prosto w twarz, więc czekali jeden na drugiego, zaś Żimmy, główny sprawca zajścia, bał się mu o tym powiedzieć. Zawsze potrafił się przyznać do błędu, lecz tym razem… Żimmy, coś ty zrobił? Dałeś im przykład. M oże by zostali, a może nie. Teraz już się tego nie dowiem. Teraz każdy zrobi to samo, będzie miał usprawiedliwienie, że skoro Dziadek tak postąpił, skoro tak się zachował drugi pod względem siły wojownik w grupie, to nie będzie się musiał czuć winnym, gdy też ucieknie. Będą się tego wstydzić, ale będą to robić i wierzyć, że nic się nie stało. Kerell był niemal pewien, że nie zrobił nic złego. Chciałby zapomnieć, zagrzebać wszystko w pamięci i nigdy do tego nie wracać. To nie resztki odpowiedzialności przywracały w nim poczucie winy, tylko stojący przed nim kapitan, który uważał inaczej. – Wycofaliście się? Zostawiliście Nowego, bojąc się o własne jaja! – Kerell skulił się i jeszcze bardziej spuścił głowę. – Nędzne tchórze! – Nie mieliśmy szansy! – Kerell rozpaczliwie uczepił się ostatniego usprawiedliwienia. – Jak moglibyśmy się obronić? M usieliśmy to zrobić! Przepraszam, kapitanie, zawiodłem, ale… – Nie zaczekaliście aż Anhelo z nim skończy – przerwał pogardliwie. – Odeszliście nie oglądając się za siebie. M ogliście powiedzieć mi co się stało, ale za bardzo się tego wstydzicie, by chociaż o tym myśleć! Nie liczył na odpowiedź. Kerell nie był w stanie jej wydusić. M ilczał milczeniem winowajcy, zawstydzony przed samym sobą jeszcze bardziej niż p rzed swoim kapitanem. Arto nie czuł nic poza pogardą. Dopiero wam pokażę, co to znaczy wstyd. Nie możecie lekceważyć rozkazów tylko dlatego, że się boicie. Nie po to narażam się w rozmowach ze starszakami, by wam się żyło wygodnie. Gdy wy musicie coś zrobić, wtedy zaraz uciekacie.

Ilustracja: Rafał Kulik Zrobiło mu się niedobrze na sam widok Kerella. Odwrócił się i odszedł. Gdyby nie potrzebował jego umiejętności, na pewno by go pobił, już tylko po to, by pokazać jak czuł się Nowy. M usiał to skończyć, nim to zarazi innych, a będzie zarażać, jak długo pozostanie w grupie choć jeden wojownik, który by nie zwiał ze zjeżonym ogonem na sam widok Anhela. Jednak czuł, że Nowy już nigdy nie poczuje się bezpiecznie, nawet gdy cała grupa będzie mu towarzyszyć. Gwiezdna Flara na nic mu się nie przyda, to była prywatna sprawa grupy. Zasada była prosta – jeśli ktoś ma kłopoty, musi odejść z grupy. Arto świadomie ją łamał. Obrona nie jest ważna, uznał, jak długo mrówki będą w porę ostrzegać Nowego przed Anhelem. Lecz jeśli one także zaczną się bać… Jeśli choć raz okaże wyrozumiałość tchórzom, cały system otchłań weźmie. Co Żimmy sobie myślał? Dlaczego Nowy milczał? W całej sprawie tylko on jeden zachował się jak prawdziwy wojownik.

242

Siatka mrówek działała w obie strony. Jego mali szpiedzy stale śledzili Anhela, lecz z równą skutecznością pomogli odnaleźć Nowego. Znowu zaczął się włóczyć z dala od grupy. Czy do reszty stracił rozum? Na szczęście Anhelo go nie dopadł. Nowy szedł przed siebie, sam, ze spuszczoną głową, nie wiedząc nic o dwójce kręcących się kilkanaście metrów dalej znajomych dwojaków. Bezceremonialnie złapał go i odciągnął na bok. – Dlaczego nic nie mówiłeś? – spytał bez ogródek. – Dlaczego kryjesz tych tchórzy? – A o czym miałem mówić? – twarz Nowego pozostała bez wyrazu. – Nie mieliśmy szans. Oni nie mieli – poprawił się. – Gdyby mnie bronili… – Kłamiesz. – Nie kłamię! Widziałeś co ze mną zrobili. Chciałbyś, by reszta wyglądała tak samo? M oże wtedy… ale dzisiaj… Wolałem już, aby tylko mnie to spotkało. – Następny raz Anhelo by wiedział, że się nie poddamy. Gdyby spróbował tego w pojedynkę, to dostałby takie lanie, że trafiłby do innej galaktyki! – Wtedy by mnie ścigał, by się zemścić! – Chcesz dać się bić? W czym byłoby to gorsze od tego co robi ci teraz? Obiecałem ci pomoc, ale jeśli ty sam… Nowy spojrzał na niego twardo i zacisnął pięści. – Ja nie potrafię zasłaniać się innymi, jak wy! Jesteś ludzką maszyną, jak ci z akademii! A gdyby Anhelo kogoś zabił, przeze mnie? – To głupota! Anhelo się nie odważy, nie przy świadkach, nie… Oczy Nowego rozbłysły nienawiścią i rozpaczą. – To ty nic nie rozumiesz! Tak, zdradzili mnie, ale postąpili słusznie! Dla nich liczy się grupa, nie ja. Nienawidzę ich za to, że mnie zostawili, ale mieli rację, nawet ja to widzę, Arto, nawet ja! Wysyłasz swoich chłopców, by mnie bronili, choć wiesz, że nie mają szansy! – wykrzyczał ostatnie zdanie i uciekł. Stał, zdumiony. Nie zwracał uwagi na wzbudzone rozmową zainteresowanie, na rzucane w jego stronę spojrzenia. Nie próbował go gonić. Nie rozumiał Nowego. M ógł udawać, że wie co myśli, ale to było kłamstwo. Nowy czasami mówił do rzeczy, rozumiał wiele bez tłumaczenia, lecz czasami, jak teraz, zachowywał się niczym zwykły pierwszak. On jest pierwszakiem, pomyślał, nie zna szkoły. Dlaczego nie ufa tym co ją znają? Jest chory, a może zwariował? M oże od tego bicia w głowę rzeczywiście coś mu się stało? Łączyli się w grupy dla obrony, a on od nich uciekał. Chciał zostać samobójcą, tylko w bardz iej pokręcony sposób? Czy chce skończyć jak Herry? Złapał się na tym, że choć wciąż myślał o Nowym, jakaś część jego umysłu analizowała kolejne możliwe posunięcia. Nowy miał rację. M ówił o zabijaniu jakby nie liczyła się sama śmierć, lecz to czy dorośli będą mogli odkryć prawdę. Uświadomił sobie, że zawsze tak myśli, choć ta selekcja odbywała się odruchowo, jak cios pięścią, czy kopnięcie. Nigdy nie myślał o tym jak ustawić palce, jak zgiąć mięśnie. Wyćwiczył się do tego stopnia, że to robiło się samo. Czy tak samo stało się z jego myśleniem? Nawet w domu… Czy to mnie zdradzi? Czy mówiąc o tamtym nie zwrócę na siebie uwagi? I aż dotąd nie zdawał sobie sprawy, że to robi, choć wydawało mu się to równie naturalne jak oddychanie. Czy potrafił myśleć, czy tylko oceniać, analizować, obserwować i badać? Czy potrafił… Nowy spytał go o to, ponad tydzień temu. Czy się czasami bawią razem. Odpowiedział, że trenują. Tak rozumiał wspólną zabawę, choć kiedyś, przed szkołą, było inaczej. Był taki plac zabaw, specjalnie dla nich. Kiedy tam był po raz ostatni? Czy potrafiłby tam trafić z pamięci? Czy wie, co to jest normalne dzieciństwo? M yśl pojawiła się sama i sama odeszła. Ale ślad pozostał. ••• Nie dał za wygraną. Na którejś z kolejnych przerw zdołał dopaść Żimmiego. Unikał jego wzroku, więc zagrodził mu drogę.

243

– Potrafisz się wytłumaczyć? – spytał spokojnie, choć spokojny nie był. Żimmy spróbował go wyminąć, lecz mu na to nie pozwolił. Wtedy spróbował się odwrócić. Arto złapał go za ramię i choć Żimmy był wyższy od niego, odwrócił do siebie. Żimmy wyszarpnął się, lecz nie odszedł. Spojrzał mu w twarz, lecz nie w oczy, tylko gdzieś pomiędzy nie, gdzieś obok. – Wiedziałeś, że tego się nie da ukryć. Na zarazę, spójrz mi w oczy! – rozkazał. – Chcę zobaczyć, co sobie wtedy my ślałeś. Zachowałeś się jak karaluch! Żimmy spojrzał mu w oczy. Nie było w nich tego, co widział u Kerella, żadnego wyrzutu czy wstydu, jedynie gniew i chłód, złość na siebie i poczucie winy. – M yślisz, że o tym nie wiem? – spytał. – Że nie czuję się jak tchórz? Ale co moglibyśmy zrobić? Co ty zrobiłbyś na moim miejscu? Źle zrobiłem, ale musiałem, dla dobra grupy. Nie mamy już protektoratu, kapitanie, a w walce stracilibyśmy kilku najlepszych wojowników i to bez szansy na zwycięstwo. To mnie nie usprawiedliwia, ale znasz zasady. W pewnych sytuacjach trzeba… ustąpić. Dla grupy. Nie zwrócił się do niego po imieniu. Coś się zmieniło. Już nie byli towarzyszami. – Nie wierzę, Żimmy – Arto zacisnął pięści. – Nie wierzę, że o tym wtedy myślałeś! M oże o strachu, ale nie o grupie. To nie była pewna sytuacja. Tu chodzi o Nowego! Dobrze, że Nowego nie było w pobliżu. Rozmowa, nie, nie rozmowa – kłótnia – schodziła na jego temat. Dookoła zebrali się wojownicy, w większości z jego grupy, ale nie tylko. Nie dbał o to. Jeśli będzie musiał, upokorzy Żimmiego, choćby i przed pierwszakami. – M ieliśmy rzucić się z pięściami na Anhela i jego ochroniarzy? Nawet dziesiątaki zostawiają go w spokoju! – M ogłeś chociaż spróbować! Powiedz mi, jak wyglądał Nowy gdy go zostawialiście? Czy był szczęśliwy? – spytał z całym gniewem jaki w nim tkwił, cedząc słowa przez zaciśnięte zęby. – Widziałeś w jego oczach wyrok, jaki na niego wydałeś? Żimmy zniósł jego spojrzenie, choć musiało go to kosztować wiele wysiłku. Za to, co mówił, i jak mówił, miał wielką ochotę uderzyć go, przewrócić na podłogę i zbić tak mocno, by p oczuł to samo co Nowy, lecz dałoby mu to ledwie chwilowe uciszenie gniewu, ulotną satysfakcję z wymierzonej kary. To nie rozwiąże problemu. – Nigdy się tak nie zachowywałeś – powiedział cicho Żimmy. – Ale ja też nie. Widziałem twarz Anhela. To coś poważnego. To była najgorsza rzecz jaką zrobiłem, ale gdybym musiał, zrobiłbym to samo. Ja… – Dlaczego? – powiedział głośno, nie dbając ilu uczniów to usłyszy. – Anhelo to szczurzy dupek! Zwykły szczur… Żimmy odwrócił wzrok. Arto poczuł przypływ zdumienia. Co się działo z Żimmym? – Anhelo to morderca, a ja chcę żyć. Dookoła rozległy się głosy przytakujące jego słowom. Niemal wszyscy kiwali głowami. Dert nie, Żo nie, podobnie paru innych chłopców. Oni stali i milczeli. Nie zgadzali się z Żimmym, ale nie byli też po stronie kapitana. Nie wiedzieli co o tym myśleć. Czy tylko na tym im zależało, nie być na miejscu Nowego? Tak bardzo bali się Anhela, że nie rozumieli iż tak daleko się nie posunie? Nie miał aż tyle władzy! – A nie zastanawiałeś się nad Nowym? Co jeśli to jego ciało znajdą dorośli w przystani? – Lepiej jego, niż moje – Żimmy znowu na niego spojrzał. Tym razem oskarżał. – Podziwiałem cię za to, że byłeś twardy, że grupa była dla ciebie najważniejsza. M yślałem, że jak cię pobiję to sam będę wami dowodził, ale to nic by nie dało. Grupa była silna tylko dzięki tobie, a teraz pozwalasz, by wszystko się rozleciało, przez jakiegoś nowego! – rozłożył bezradnie ręce. – Kogo on obchodzi? To już nie była kłótnia, lecz pojedynek. Jeszcze nie na pięści, lecz poczuł, że to już kwestia czasu. M ógł to tylko opóźnić. M iał rację, coś się zmieniło, choć tylko dla niego. Wiedział jedno – Żimmy się myli.

244

– M nie obchodzi – powiedział. – I jego rodziców. Jego siostrę – rozejrzał się po grupie. Nowy jest wart więcej niż niejeden z was! Nie chce, byście go bronili, bo nie chce nas osłabiać! Wy na jego miejscu przylecielibyście do mnie, błagając o pomoc – wielu opuściło głowy. – On nie. Tydzień minął zanim się dowiedziałem co się dzieje, i to nie od niego. – Gdybym wiedział, że to zakończy sprawę, dałbym sobie za niego złamać rękę – odpowiedział Żimmy. - Ale to nic nie da! Stałbym się słaby, a Anhelo i tak by wrócił. Nie rozumiesz? To Nowy. Jest nikim! Chciał walczyć, nim Anhelo to w nim zabił, ale o szkole nie wie nic. – Nie miał czasu się nauczyć! M y mieliśmy pięć lat, ty sześć. On tylko… – Nigdy się nie nauczy jak tu przetrwać! – głos Żimmiego nabrał pewności. – Tak, widziałem jak na mnie patrzył. To było sp ojrzenie beksy! On tu nie pasuje, jest za miękki. Arto, Nowy już jest martwy. Niewiele brakuje, aby zaczął płakać na sam widok Anhela. Czy dla kogoś takiego chcesz wszystko poświęcić? Naszą przyjaźń? – Gdybyśmy naprawdę byli przyjaciółmi, zrozumiałbyś dlaczego musimy pomóc Nowemu! Wierzył w grupę, ale my… Wy go zostawiliście! – Taka jest szkoła. Jesteśmy silni, lecz nie będzie tak długo, gdy poświęcisz naszą siłę, by ratować Nowego! M usimy go zostawić! Żimmy mówił o grupie jakby już była jego. Zapamiętał to, zapamiętał, że najlepszy sposób, by kogoś zniszczyć, to powiedzieć, że go podziwia, by zaraz potem wytknąć mu błędy. Tylko to ostatnie pozostaje w pamięci. – Pamiętasz co zrobiłeś ze skanerem? – spytał. – Żimmy, nie zawsze to, co robisz jest słuszne. – To nie to samo! Nie porównuj tego do Nowego! Arto uznał, że pozostała mu już tylko jedna możliwość. – Wyzywasz mnie? – Żimmy spuścił głowę. Był wyższy, ale wiedział, że Arto wciąż jest silniejszy, zwłaszcza teraz, gniewem. – Jeśli nie, to będzie jak ja mówię! – Jak sobie chcesz, ale ja nie będę podkładał się za Nowego. Wybierz sobie kogoś innego. – Uważacie tak samo? – Arto odwrócił się. – Nikt poza mną nie stanie po stronie Nowego? Po twarzach swoich wojowników widział, że ma rację, że nikt go nie poprze, choć nikt nie odważy się powiedzieć tego na głos. Kogo miałby wybrać do pomocy? Aż do dzisiaj myślał, że są mu wierni. Dziś okazało się, że nie są warci swoich imion. Już nigdy nie będzie w stanie im zaufać. Gdyby to była inna grupa, byłby skończony. Siłą nie utrzymałby dowództwa. Jeśli teraz zwrócą się razem przeciwko niemu, zniszczą wszystko to, czego dokonał razem z nimi. Czyżby przez tyle lat za bardzo wierzył w grupę? To przed tym ostrzegały sny. One widziały wszystko wyraźniej. Nie miały złudzeń. Zapamiętał tę garstkę, która wciąż zdawała się pozostawać przy nim. Poza Dertem i Alszą byli to głównie słabsi wojownicy. Większość z tych naprawdę silnych zgadzała się z Żimmym, nawet jajcogłowi, choć najlepiej wiedzieli jak to jest być w skórze Nowego. – Więc dobrze. Dert, Alsza, pilnujcie mrówek. M ają dalej uważać na Anhela. Włącz do siatki 2b, daj im jakieś mniejsze zadanie. Potrzebuję każdej pary oczu, jaką możemy znaleźć. Sam będę pilnował Nowego, skoro z was wyłażą takie karaluchy! W przypływie ogromnego gniewu minął Żimmiego, brutalnie rozepchnął na bok zagradzający mu drogę tłumek i odszedł. Nie mógł na nich patrzeć. Co się z nimi stało? Czy to on, czy oni? A może to szkoła, może… sam już nie wiedział. Nie zamierzał zostawiać Nowego, nawet jeśli rozwali to całą grupę. Nie będzie karać go za to, że starał się wytrzymać, lecz nie dał rady, bo nie był dość silny. Słyszał jak w ślad za nim ruszyło kilku chłopców, lecz nawet z nimi nie chciał teraz rozmawiać. Wiedział co by mówili i nie chciał tego. Nie musiał się odwracać, by wiedzieć którzy za nim poszli. Dert, Alsza, Prat, Cyras i Fasis. M oże jeszcze Basakis, ale jego nie był pewien. Nie odwrócił się, by to sprawdzić. Nawet jeśli nie było ich wielu, poczuł ulgę, że nie wszyscy są tacy jak Żimmy i reszta. Czy groził im rozłam? Jeśli tak, byłby to najkrótszy rozłam grupy w całej historii szkoły.

245

Dlaczego bronił Nowego? Żimmy miał rację, był słabym nitem w grupie. Szkodzę grupie, powtarzał sobie, lecz czuł, że postępuje słusznie i że Dael byłby z niego dumny. Tylko dlaczego czuł się jakby sam siebie oszukiwał? M oże nie chodziło o Nowego, tylko o to, że nie potrafił nikogo wykluczyć z grup, bo choć na zewnątrz był twardy, to w środku na zawsze pozostał miękki jak pierwszak? Czy dlatego uparcie bronił sprawy, której nie mógł wygrać? ••• Tego wieczora zabrał się za swoją zbroję. Nie mógł pozwolić, by dłużej krępowała jego ruchy. Nie był w stanie przewidzieć czy i kiedy okaże się, że jej potrzebuje. Zaczekał do chwili gdy rodzice zasnęli. Zapalił światło, ustawiając je na bladą poświatę pod sufitem. Wyciągnął z ukrycia zbroję, parę prostych, gładkich i twardych drutów oraz szpulę z włóknem konstrukcyjnym. Wprawnymi ruchami odszukał szwy i rozplótł je. Pracował szybko i sprawnie. Końcówki drutów trafiały dokładnie w oczka splotów. Elastyczne włókno łatwo poddawało się ruchom. Dorobienie dodatkowych ściegów zajęło mu kilkanaście minut. Złożył całość i sprawdził jak leży. Pasowała niemal idealnie, wystarczyło p oprawić w kilku miejscach. Włókno było mocne, a oczka bardzo drobne. Teoretycznie zbroja powinna powstrzymać każde uderzenie, nawet pchnięcie nożem. Nie dawała żadnej ochrony przed karabinem plazmowym, czy nawet przestarzałym laserem, lecz nie przeciwko nim chciał się chronić. Schował wszystko, zgasił światło i poszedł spać. Jak zawsze, pracował w ogromnym napięciu. Czasami rodzice wstawali w zaciemnienie i wtedy czuł jak serce podchodzi mu do gardła. M yślał, że skoro było już po wszystkim, napięcie ustąpi, lecz nie dane mu było wypocząć. Tego zaciemnienia znowu miał koszmary. Dwa. Lecz tym razem zaczynały się i kończyły w szkole i tym razem nie tylko on był ścigany. Obok niego zawsze biegł Nowy. Żimmy zawsze łapał go pierwszego, potem dopadali go inni, a on musiał patrzeć co z nim robią zanim, na koniec, dobierali się do niego. Osamotnieni Wilan przyszedł do Rikada bez zaproszenia. Gdyby mógł, trzasnąłby drzwiami, lecz trudno trzasnąć czymś, co samo odsuwa się na bok, gdy tylko się zbliży. Znów zabrakło elementów do montażu. Tym razem poszukiwania materiałowca zajęły Wilanowi znacznie więcej czasu. Długo chodził po stoczni, tylko po to, by się dowiedzieć, że traci czas. Rikad był w środku, zajęty jak zawsze. Gdy Wilan wszedł, cofnął się w swoim fotelu, opierając o oparcie. – Zwolniłeś Hemula! – Wilan oskarżył go już od progu. – Dlaczego? Dlaczego ja nic o tym nie wiem? Zaraza i czarne dziury, przecież to ja odpowiadam za cały zespół! – M usiałem – szef odpowiedział chłodno. – Nie moja wina. Był najbardziej widocznym słabym ogniwem zespołu i jedyną osobą, przeciwko której postawiono oskarżenie. – Oskarżenie? – Wilan szedł już w stronę biurka, lecz na te słowa stanął jak wryty. – Korpus obwinił go za niedopatrzenie, które umożliwiło podłożenie bomby. O tym Wilan nie wiedział. Nic dziwnego, że pod koniec Hemul był bardz iej rozkojarzony niż zwykle. Dlaczego nic nie mówił? M ogliby mu pomóc! – Przecież to śmieszne! Nie czepiali się mnie? Ochrona oskarżyła mnie, przy świadkach, o jej podłożenie! – podniósł głos. – M nie! Tylko dlatego, że ją znalazłem! – Korpus to nie Ochrona – spokojnie odparł Rikad. – Oni nie są paranoikami. Nie w takim stopniu. M usiałem coś zrobić, by skończyć te podejrzenia. To nie było dobre dla stoczni. – Dlaczego Hemul? Dlaczego akurat teraz? Nie czepiali się go, gdy narzędzia znikały z magazynu! Rikad westchnął. Spoważniał.

246

– To ich wymówka, Wil. Centrala zażądała ode mnie czyjejś głowy. Korpus Ochrony znalazł przeciwko niemu jakieś dowody. Nie wiem czy prawdziwe, czy nie. Sądzę, że człowiek na jego stanowisku mógł popełnić dość błędów, by go z niego wy sadzić. Nie mogłem temu zapobiec. M ogłem albo czekać na koniec procesu, który kosmos jeden wie czym by się skończył, albo go zwolnić i zakończyć całą sprawę. Wilan stanął przed biurkiem i spojrzał na szefa. – A jeśli by go uniewinniono? – uderzył dłonią w blat. – To zakończy proces w sprawie zaniedbania, ale to tak jak gdyby został skazany! Nigdzie nie znajdzie pracy, nigdy! – Nie miałem wyjścia. Takie dostałem polecenie. – Polecenie? Dlaczego od razu nie powiesz, że musiałeś wybierać między nim a sobą? – A także między nim a kimś z was – Rikad osunął się w dół na fotelu. – Ktoś musiał odejść. M iałem wyrzucić kogoś lepszego i czekać na koniec procesu? To zaszkodziłoby wam wszystkim. Straciłbym dwóch ludzi. Co ty byś zrobił na moim miejscu? Postąpiłbym tak samo, pomyślał, tym bardziej, że Hemul był częściowo winny. Rikad starał się siedzieć spokojnie, lecz Wilan znał go dość, by widzieć, że wewnątrz cały wrze niczym słoneczna powierzchnia. Nikt nie lubił, gdy ktoś obcy wchodził w jego kompetencje. Pokręcił głową i bez słowa ruszył do wyjścia. Drzwi otworzyły się. Już miał przez nie przejść, gdy zatrzymał się i odwrócił do Rikada. – Jak nadrobimy zaległości? – spytał, patrząc gdzieś obok. – Hemul był naszym jedynym materiałowcem. Odwalał pracę za dwóch, dlatego był zbyt zmęczony, by zajmować się magazynem! Kto zajmie jego miejsce? – Doślą nam kilka nowych automatów do syntez i trochę gotowych elementów – wypowiedzenie tych słów w spokoju musiało wiele kosztować jego przełożonego. – Dość, by skończyć statek. Potem znajdą kogoś nowego. A teraz bądź tak uprzejmy i wynoś się stąd do dziesiątej otchłani, zanim wywalę stąd kogoś jeszcze! M am dość własnych win, by wysłuchiwać ich od ciebie! Nawet Rikad nie wytrzymał. Z błyskiem gniewu wskazał drzwi. Ktoś musiał na niego naciskać. Sprawa musiała być poważniejsza niż ktokolwiek sądził. Wilan wyszedł. Niewiele mógł zrobić. Nie miał się do kogo odwołać. Nie zajmował się decyzjami personalnymi, lecz organizowaniem zespołu, plus własną pracą. Jedyne co mógł, to wrócić do swoich zajęć i liczyć, że z czasem coś się wyjaśni.

Ilustracja: Rafał Kulik

247

Jechał na jednym z transporterów, rozważając jak w nowej sytuacji zorganizować dostawy materiału, gdy dostrzegł niedługi rządek zdalnych pojazdów, niezależnych od zewnętrznej poduszki magnetycznej. Nie zwróciłby na nie większej uwagi – po stoczni kręciły się dziesiątki takich maszyn – gdyby nie ich ładunek, z pozoru równie zwyczajny – świeżo wydobyta, ledwie ostygła skała z wnętrza gwiazdolotu. Korytarze i pomieszczenia wytapiano w kosmosie, w próżni. Tam najłatwiej było pozbyć się zbędnego materiału i przetopić świeżo odsłoniętą powierzchnię. Wtedy otwory przyszłych bocznych śluz, teraz zaczopowane na czas przelotu, były wciąż otwarte. Kto mógł wytapiać całe metry sześcienne skały właśnie teraz, miesiące po doczepieniu kadłuba, gdy odlot jest tak blisko? Zeskoczył na podłogę. Wywołał projekt na podręcznej konsoli. Szybko odnalazł modyfikację – ktoś zdecydował o zwiększeniu przestrzeni ładunkowej. Przestrzeń ładunkowa na statku zwiadowczym? Absurdalne! Hodowle glonowe i zamknięty obieg pierwiastków biogennych zapewniał załodze żywność na dowolnie długi czas, jeśli tylko w zbiornikach paliwowych było dość wody, by podtrzymać fuzję w choć jednym z pary reaktorów. Produkcja żywności w takim układzie wymagała jedynie energii, zaś energią była woda. Jeśli to była próba zwiększenia zasięgu jednostki, była zupełnie chybiona. To zbiorniki paliwowe należało powiększyć, a nie przestrzeń dostępną dla astronautów. Przestrzeni na aparaturę było aż nadto – przepisy już teraz nakazywały wycinanie pomieszczeń na wyrost, na wypadek pojawienia się nowych, przestrzeniożernych technologii. Nie było żadnej logicznej ani technicznej przesłanki, by ponadplanowo p owiększać przestrzeń pokładów, tym bardziej, że mogło to kolidować z projektem, osłabić pancerz ochronny, jakim były setki metrów skały. Powłoki swoją drogą, napęd swoją, ale ten kolejny błąd był zbyt dziwaczny. Przypadek? Biurokratyczna machina stoczni nie dostrzegała takich zmian, a już na pewno nie była w stanie ich analizować. On mógł. Opanowało go dziwne uczucie bycia pośród zdarzeń, których nie rozumiał. Ostatni raz czuł się tak na studiach, podczas jednej z demonstracji, tej samej na którą namówili go mieszkający dziś na Arakin znajomi z roku. Chciał im pomóc, chciał zniesienia świeżo wprowadzonego zakazu studiowania dla Zewnętrzniaków, lecz pośród chaosu zamieszek i rozpędzanego tłumu poznał Ene – i wszystko przestało być ważne. Teraz to uczucie powróciło. Przeróbka wiązała się z wywózką materiału – kierował nią niedawno zwolniony Hemul… Nie było innego wytłumaczenia – ktoś miał własne plany wobec jego statku i być może to dla niego była przeznaczona bomba. Pierwszym uczuciem był strach. M inął, gdy zrozumiał, iż tej tajemniczej osobie, lub grupie osób, także zależało na utrzymaniu sekretu. Ich cele zdawały się zbieżne; nie były przeszkodą w jego planach i nic nie zapowiadało, by to miało się zmienić – do czasu. Czy oba plany mogły sobie przeszkadzać? Nawet jeśli tak, Wilan nie zamierzał pozwolić wyrzucić się z interesu. Prawdziwa walka – jeśli będzie – zacznie się, gdy statek będzie na ukończeniu. ••• Iwen przestał chodzić na treningi. Nie wierzył już w grupę. Czuł się przez nich skazany. Większość wodziła za nim ponurym wzrokiem, więc starał się ich unikać. Nie rozumiał, dlaczego uważają go za jedynego winnego. To nie on ich zdradził. Gdy Uber został zaatakowany, stanął w jego obronie, choć wiedział, że nie ma szans. Oni nie chcieli, albo nie potrafili zrobić tego samego. Zamiast pójść prosto do domu, zaczął włóczyć się po stacji, nie wiedział po co. Zrozumiał dlaczego dzieci w szkole rzadko się bawiły, a jeśli już, ich zabawy były tak okrutne. Ciężko się bawić, gdy nie wiadomo kto i kiedy… Był bliski opowiedzenia wszystkiego rodzicom, lecz bał się jak zareagują. Pomysły Arto wydawały się sprawdzać, lecz na jak długo…? Późna godzina zmusiła go do powrotu. Już pod drzwiami poczuł, że coś się dzieje. Wejście nie było zabezpieczone. Żaden z ich sąsiadów nie zostawiał drzwi otwartych, tak samo oni. Wszedł. Po domu kręciło się dwóch Kosiarzy. Spojrzeli na niego obojętnie. Choć był wystra-

248

szony, odpowiedział takim samym spojrzeniem. Rossie stała oparta o ścianę obok otwartych drzwi do jej pokoju. Ich spojrzenia spotkały się. Ros milczała, lecz nie kryła swojej nienawiści. Tak samo ojciec i matka, wykłócający się z przybyszami. Oni nie milczeli. Idąc w stronę Ros, Iwen poczuł biegnący wzdłuż kręgosłupa dreszcz niepokoju. Przestraszył się, że przyszli po niego, że zauważyli coś swoimi perceptorami lub Ros się zdradziła i być może zechcą go przesłuchiwać. Lecz to nie o niego chodziło. – Nie oskarżamy nikogo, panie Norrenson – jeden z Kosiarzy wyjaśniał coś beznamiętnym głosem. – Sprawdzamy każdego, kto miał możliwości. – Ponad sto osób – spokojnie zauważył ojciec. – Każdego tak nachodzicie? Tego zwolnionego pracownika też tak męczyliście? Na nagły rozbłysk, ile to już rozjaśnień? M am uwierzyć, że dopiero teraz sobie o tym przypomnieliście? Ale każdy pretekst jest dobry, prawda? Spokój ojca był wręcz dziwny, zważywszy na okoliczności. Zwykle nie klął, lecz w takich sytuacjach często nie mógł się powstrzymać. Nie znosił, gdy tacy ludzie wpychali się do domu i nigdy tego nie ukrywał, lecz teraz coś go powstrzymywało. Iwen też ich nie lubił. Czuł, że powinien ich nienawidzić, jak inni na stacji, jak nienawidził ich Arto. Jeszcze nie wiedział za co, lecz nie wątpił, że były ku temu dobre powody i Arto je rozumiał. Kosiarze spojrzeli po sobie, potem znacząco spojrzeli na niego i Ros. Ojciec znowu miał kłopoty. Przerażali go, choć nie wiedział czego chcą i dlaczego patrzyli właśnie na nich. – O co chodzi? – szepnął do siostry, gdy odwrócili wzrok. – Co oni tu robią? – Te kanalie? – Rossie odparła równie cicho, lecz wyraźnie nie dbała czy ją usłyszą. Kiwnęła pogardliwie głową w ich stronę. – Jakiś kopalniany idiota podłożył w stoczni bombę, więc przyszli do nas. Wiesz dlaczego. Wiedział. To się nigdy nie skończy, pomyślał, nigdy. Tacy jak oni nie dadzą im spokoju, nigdy nie zapomną, nieważne co by zrobili. – Często używa pan zagłuszacza – jeden z Kosiarzy spojrzał na coś w ręce. Używali go odkąd przybyli na stację. Aparaty do zakłócania pracy elektroniki w obrębie własnego mieszkania były powszechne. Gwarantowało to jedno ze Starych Praw o prywatności i swobodzie, powstałe w czasach, gdy elektronika stała się zbyt powszechna, by nad nią zap anować. Zagłuszanie było legalne, jak długo nie kolidowało z funkcjonowaniem podstawowego wyposażenia stacji, lecz działało także na sygnał pluskiew. Prawo zaliczało je do takiego wyposażenia, więc gdy zakłócenia trwały zbyt długo, w domu pojawiali się ludzie z Urzędu. Twierdzili, że on i Ros znikają z systemu, a to jest nielegalne. Iwen nie był głupi. Wiedział, że nie o to im chodziło. Za każdym razem byli w domu, a mimo to tamci wciąż przychodzili. Nie rozglądali się za nimi. Rozglądali się zbyt czujnie, niemal tak jak Arto. Prawo zabraniało im tak po prostu wchodzić do mieszkania, więc wykorzystywali wymówkę, by zobaczyć dlacz ego włączono zakłócanie. Z początku ojciec włączał je nawet wtedy, gdy nie było to potrzebne. Czasem nachodziła go ochota, by zrobić tamtym na złość. Potem śmiali się z nich, nawet Iwen. Nie rozumiał co się stało, lecz bawiła go tłumiona wściekłość, z jaką odchodzili niczego nie znalazłszy. Tyle że z czasem przestało to być zabawne, a zaczęło być groźne. Tamci przestali się wściekać, a z aczęli gapić. – Widocznie nie dość często – ojciec obdarzył ich chłodnym, wiele mówiącym spojrzeniem. – Prawo tego nie zabrania. Ten wykręt robi się nudny. Znajdźcie sobie lepszy. – Oskarżacie nas o coś? – matka bynajmniej nie była spokojna. Była wściekła. – Jeśli nie macie nakazu to sugerowałabym się stąd natychmiast wynieść! – wskazała drzwi. – Na przyszłość radzę uważać na to, co robicie. M ój ojciec takich jak wy zjada na śniadanie! Ojciec uspokajająco położył dłoń na jej ramieniu. – Śledzicie mnie. Dobrze wiecie, że nic nie zrobiłem. Nie byłbym w stanie, nawet gdyby m chciał. Skończcie tę grę, pokażcie mi nakaz i przeszukajcie całe mieszkanie. M acie jakiś?

249

– Nie tym razem – odpowiedział jeden z Kosiarzy. – Przychodzimy na… – Gdybyście mieli dobry powód, przyszlibyście przygotowani – oświadczyła matka, odrobinkę spokojniej. – Nie macie, więc ładujecie się do nas pod byle pretekstem. Na dzisiaj prop onuję się pożegnać, chyba że chcecie byśmy złożyli zażalenie o bezprawnych najściach. Kosmos mi świadkiem, dostaniecie je zaraz po tym, gdy przyjdziecie do nas jeszcze jeden raz, bez dobrego usprawiedliwienia! Kosiarze odwrócili się i wyszli. M atka pobiegła, by zablokować drzwi. Ojciec dotknął panelu na stole, włączając zagłuszanie. Iwen i Ros obserwowali ich w milczeniu. Iwen czuł, że rozumiała tyle samo co on – czyli nic. – Nawet twój ojciec niewiele nam pomoże – powiedział do matki, wciąż dziwnie spokojnie. – Nie będzie siedział z założonymi rękami – matka oparła się o zamknięte na głucho drzwi. Nieprędko dochodziła do siebie po takich wizytach. – Choćby dla własnego dobra. Jeśli coś się stanie, poruszy cały kosmos… – Twój wspaniały ojciec nie kiwnie palcem, gdy będą ciebie ćwiartować! Sprzedał cię mi, pamiętasz? Każdy jeden impuls na jego koncie jest mu wart więcej niż my – ojciec oparł się o stół, podpierając rękoma o blat. – Nie dają mi wyboru. M uszę to powynosić zanim wrócą z nakazem. – M oże tego oczekują. Chcą nas wystraszyć, wywabić, by… – matka urwała. Dobrze im idzie, pomyślał Iwen, czując wilgoć koszulki pod strojem kompensacyjnym. – Z takimi łatwo sobie poradzę. M yślą, że są sprytni, lecz są ledwie żałosną bandą amatorów, którym tylko się wydaje, że coś potrafią. Zwykli żołnierze, choć pracują na stacji. – Nie przejmuję się Korpusem. Do bomb wzywają Protektorów. – Ktokolwiek to zrobił, dał im dobry pretekst – spojrzał na dzieci, jakby dopiero przypomniał sobie, że słuchają. – Wiem, te dranie są paskudne, ale nie macie się czego bać. M ogą wchodzić do naszego domu, lecz to wszystko co mogą nam zrobić. Iwen kiwnął głową, uspokojony. Wierzył ojcu. To, jak mówił o Kosie dodało mu pewności, iż wie jak z nimi postępować. Rossie tak nie myślała. M ruknęła coś niezrozumiałego, po czym weszła do pokoju i zamknęła za sobą drzwi na blokadę. – Nie przejmuj się, Iw – usłyszał głos matki. – Wszystko będzie dobrze. Nie odpowiedział. Nie był pewien czy wszystko będzie dobrze. Teraz mówienie im o szkole byłoby niebezpieczne. M usiał sam się z nią uporać. Godzinę później ojciec wyszedł z pokoju. Niósł ze sobą szczelnie zamkniętą, wielką i tajemniczą walizkę o grubych ściankach. W wolnej ręce trzymał garść małych przyrządów. Włożył je do kieszeni i wyszedł. Iwen nie wiedział kiedy wrócił, poza tym, że gdy się obudził, ojciec jak co dzień szykował się do pracy. ••• Na stacji tę porę dnia jedynie z przyzwyczajenia nazywano „wieczorem”. M ówili t ak głównie planetarianie. Czerwieniejące słońce chyliło się wprawdzie ku zachodowi, powoli opadając w stronę przełęczy między szczytami na drugim brzegu jeziora, otaczającego cypel podłogi, lecz wystarczyło kilka ruchów dłonią, by rzucić je w górę, zamieniając porę dnia na południe, czy ranek. Chwilowo, na jego życzenie, pejzaż stworzył wrażenie zbieżne z prawdziwą porą dnia. Otoczone lasem i górami pełne życia jezioro, w jakie zmieniły się trzy ściany, wraz z wznoszącym się w górę skalnym klifem, z tkwiący mi w nim drzwiami do wnętrza jaskini – jego domu – pozwalały, jak długo powstrzymywał się przed próbą dotknięcia powierzchni wody, odetchnąć przestrzenią, której nie mógłby zaznać ani tu, ani na Ziemi. Prawdziwe promienie słońca zajrzały do domu Wilana ledwie raz, gdy budowano stację. Nikt by się nie ucieszył, gdyby kiedykolwiek miały zawitać tu ponownie – nikt nie ubrany w skafander chroniący przed próżnią kosmosu, czyhającą tylko na błąd człowieka, który pozwoliłby jej przywrócić panowanie na tym niewielkim, odebranym jej dawno temu skrawku przestrzeni. Niemniej, według domowego zegara, można było mówić o wieczorze – i mówił tak, choć od jedenastu

250

lat żył w sztucznym świetle, oświetlającym sztuczne krajobrazy, nad powierzchnią realnej, choć na wpół martwej planety. Zegar wskazywał wieczorową porę, czuł się dość zmęczony jak na wieczór, zatem na tej stacji był wieczór. Nie jakiś tam początek zaciemnienia, jak cz asem mówił Arto. Niewielu dorosłych przestawiało się na slang kosmosu. Ten „wieczór” był decydujący. Nawet wiadomości, przewijające się na wiszącym w powietrzu obrazie domowego projektora nie potrafiły przyciągnąć go na dłużej niż kilka minut. Z roztargnieniem obserwował sceny. Choć przekazywały nowości, tak naprawdę nie pokazywały niczego nowego. Protesty i strajki w jakiejś kolonii, awaria węzła, braki materiałowe, kolejny wypadek na którejś tam stacji, o tyle godny uwagi dziennikarskich sępów, że liczba ofiar przekroczyła granicę, na jaką ustawiły się media, więc można było o tym wspomnieć… Podziemie znów coś wysadziło, znów napadnięto na domy ludzi z rządu – a może na bogate rodziny właścicieli korporacji? To bez znaczenia. Rzadko kiedy takie akcje były czymś więcej niż kłopotem dla służb ochrony. I były jeszcze niekończące się negocjacje z rebeliant ami na Absolomie, kolejna krótka, zdawkowa informacja o nasilających się niepokojach. M ówiono o tym już gdy chodził na studia, a o kolonii – od kiedy był dzieckiem. Aż dziw brał, że Flota jeszcze jej nie spacyfikowała, lecz trzeba było lat, by okręty dotarły do celu. Póki co zarządzono blokadę systemu i zakaz przewozów. To, co zwykle. Nawet wśród gwiazd nic się nie zmieniało. Najwyżej czasem i jedynie na gorsze. Tylko jedna informacja przyciągnęła jego uwagę. Kolejny naukowiec od bioprzekształceń miał nowy pomysł na przemianę wypalonej powierzchni M erkurego w życiodajny ekosystem. Wprawdzie jeszcze bardziej pustynno-tropikalny niż na Wenus – tropikalny na biegunach – bo przy takiej ilości energii, jaka docierała na jego powierzchnię, nic więcej nie dałoby się osiągnąć, ale zdolny podtrzymać życie i atmosferę. Który to już raz, dwunasty, trzynasty? Za każdym razem zmieniano orbitę planety, by dopasować ją do nowego planu. Ile jeszcze surowców, energii, pracy, ile ofiar kolejnych wypadków poświęcą, nim dadzą sobie spokój? Czy było to warte przekształcenia tej niespełna dwumiliardowej kolonii z ledwie jedną stacją na piętnastomiliardową fabrykę? Kolejny przytułek dla ubogich pod otwartym niebem, jak M ars, Wenus i Ziemia? Ludzi i tak nie będzie tam więcej niż te p iętnaście wstępnie oszacowanych miliardów. Tylko to nie zmieniało się w kolejnych projektach. Szybko machnął na to ręką. Co go to obchodziło? Znowu nic z tego nie wyjdzie. Sam pomysł, nawet jeśli brzmiał na tyle sensownie, by mówić o nim w mediach, nie oznaczał jeszcze aprobaty rządu. Wrócił myślami do swojej pracy i do Burisa. Pracując razem szybciej posuwali się do przodu. M iał więcej czasu, lepiej kontrolował zespół. Podnieśli wydajność, podgonili zaległości. Przyłączenie go do planu nie okazało się złym posunięciem, choć wciąż nieufnie patrzyli sobie na ręce. Nowe odkrycie, choć niepokojące, nie wpływało znacząco na przebieg prac. Lecz tego rozjaśnienia nadszedł czas pierwszej próby. Komory trafiły do magazynu. Jego plan wszedł w najbardziej ryzykowną fazę – zdobycia i zamontowania urządzenia o wiele bardziej skomplikowanego i zbyt dużego, by go schować w torbie. Kończył się etap krycia po kątach, zaczynał się etap kłamstw. Jeśli miał się udać, plan musiał być wiarygodny od samego p oczątku, bardziej wiarygodny niż plan tajemniczej konkurencji. – Konsola, do mnie – zakomenderował. Poświata obok projekcji wiadomości zabłysła. Popłynęła w jego stronę, po drodze formując wirtualną konsolę. Wilan uaktywnił wyjście sieci i wybrał połączenie z magazynem. Połączenie przez uprzywilejowane łącze zabrało mu tyle czasu co nieśpieszne dotarcie do projektora. Konsola posłusznie podążyła jego śladem. Wyłączył kanał wiadomości i połączył się z magazynem stoczni. Na projektorze pojawiła się czyjaś twarz. – Tak? – głos magazyniera był na tyle uprzejmy, na ile pozwalało mu urzędowe znudzenie. – Wilan Waspers, główny nadzorca stoczni numer osiem – odczekał moment, aż konsola sczytała zdalnie dane z jego identyfikatora. – Potrzebuję kompletu komór inercyjnych, do

251

testów złącza i systemu WIR w kadłubie, numer gwiezdny rejestru siedemdziesiąt trzy – przesunął palcami po konsoli, prezentując odpowiednie dokumenty. Ruchem palca podświetlił wybrany fragment zamówienia. – To standardowa procedura, zgodna z protokołem – dodał dla pewności, prawie natychmiast przeklinając się za to w myśli. M agazynier przejrzał coś na swoim projektorze i ponownie zwrócił się w jego stronę. – Tak, to jest zgodne z protokołem, ale rzadko praktykowane. Po co wam komory w stoczni? Wasza jednostka ich nie wy maga. To pusty kadłub… Spodziewał się tego. M ieli pracować szybko i wydajnie. Nie powinno ich interesować do cz ego miała posłużyć ich praca. – M uszę sprawdzić obciążenie sieci zasilającej komory. Od tego zależy… – Nie przygotowujecie statku dla ludzi – zaprotestowała twarz na projektorze. – Wysyłacie kadłub do stoczni na pograniczu. Tam będą instalować komory. Nie robimy im prezentów. – Nie chcę ich instalować. Chcę sprawdzić sieć zasilającą i interfejs komputera. M am pozwolić by stoczniowcy na Peryferiach rozpruwali kadłub bo nie mogliśmy wszystkiego sprawdzić na miejscu? Pusty czy nie, kadłub musi być odpowiedniej jakości. – Dobrze, dobrze, rozumiem – odparł pojednawczo magazynier. – Coś się znajdzie. – M am nadzieję, że znajdzie się szybko. Jutro spotykają się technicy odpowiedzialni za sieci wewnętrzne. M oże uda mi się ich ściągnąć pojutrze, ale nie później… – Więc przyślemy… – magazynier coś sprawdził – tak, przyślemy jedną komorę. Akurat… – Jedna to za mało! – powiedział ze złością. Nie musiał udawać oburzenia. Nie pozwoli, by cały plan rozbił się o jednego biurokratę! – Jak mam sprawdzać sprzężenia między komorami z jedną tylko komorą? Równie dobrze możecie nie przysyłać żadnej! – Rozumiem. Nie musi się pan tak unosić, dam tyle, ile mam. Dwie komory, to wszystko… Wilan odetchnął bardzo, bardzo głęboko. – Sprawdzanie sprzężenia polega na kolejnym podłączaniu ze sobą komór – zaczął wyjaśniać, najspokojniej jak tylko potrafił. – M ając dwie nie tylko nie będziemy w stanie obciążyć na raz wszystkich złączy, ale za każdym razem będziemy musieli rozłączać je i łączyć w nowej konfiguracji. To zajmie kilka dni i… – Dwie i ani sztuki więcej, panie… Wilan – głos był stanowczy. – To wszystko, co mamy w magazynie. Dopiero co wyposażyliśmy jednostkę spod jedenastki. Następny wolny transport będzie za miesiąc, a według planu… – znowu coś szybko sprawdził. – Tak, według planu wasza powinna być już wtedy odcumowana. Przykro mi, ale musicie sobie poradzić z dwiema. M oże ograniczyć kontrolę do… Wilan ledwo nad sobą zapanował. Na kosmos, wiedział, że to będzie trudne, ale żeby aż tak? I po to bawił się z tym wszystkim, by teraz ocierać się o swoje kompetencje? – M am uwierzyć, że na całej stacji nie ma ani jednej komory więcej? Jak w ogóle tu coś jeszcze działa, jak ta stocznia może pracować, jeśli… – zamilkł, nie wiedząc co powiedzieć.

252

Ilustracja: Rafał Kulik – Wszystkie inne komory idą prosto na okręt pod dwudziestką jedynką. Jego montaż ma się zakończyć w ciągu miesiąca. Sam pan to może sprawdzić, ma pan odpowiednie uprawnienia. M ają zapotrzebowanie na tysiąc, w trybie pilnym, do montażu, nie do testów. Te dwie są wolne tylko dlatego, że są niekompatybilne z siecią lokalną powyżej stu jednostek terminali. M iesiąc… M oże zdążą, jeśli montaż kadłuba wydłuży się nieco ponad plan, z przyczyn technicznych, drobnych, acz istotnych usterek, których naprawa zajmie kilka dodatkowych dni… Jeśli się nie uda, będzie mógł pocałować pracę w stoczni na do widzenia. – Niech będą dwie, trudno. A reaktory macie? Przyślijcie chociaż jeden, dodatkowy. Wiem, jeden już mamy, sam go montowałem – wyjaśnił ze zniecierpliwieniem, widząc, że urzędnik znów zaczyna coś sprawdzać. – Ale elementy cewek pochodzą z różnych pakietów. M uszę sprawdzić układ synchronizujący zasilanie i rozdział plazmy. – Reaktor? – zdziwił się magazynier. – M amy ich kilka w zapasie, ale zarządzenia… – W otchłań z waszymi zarządzeniami! M am zgadywać czy cewki z różnych fabryk będą płynnie współpracować z dwoma źródłami zasilania? M a pan jakieś pojęcie o budowie gwiazdolotów? Chce pan, by za sto lat rozerwało przewody, lub doszło do wycieku plazmy, gdy statek będzie wykańczany na Peryferiach? – A formularze? Należy zaznaczyć… – Wypełnię je, niech tylko mi je pan prześle! I bardzo prosz ę, niech te komory dotrą do nas jutro, najpóźniej pojutrze. M agazynier zrezygnował. Tak jak się Wilan spodziewał, nie wiedział, że takie kontrole może przeprowadzić każdy, nawet najbardziej beznadziejny technik w najbardziej zapadłej dziurze w kosmosie. Na miejscu i tak wszystko sprawdzą. – Proszę pamiętać, musi je potwierdzić naczelnik stoczni, inaczej… – Tak, dziękuję. To mi wystarczy – przerwał połączenie. Siadł, uspokajając drżenie rąk. Stało się, rozpoczął prawdziwą grę. Jeśli ktoś go sprawdzi, wszystko próżnia weźmie. Z reaktorem był najmniejszy problem. Budowa reaktorów nie p ozwalała im się psuć. Jeśli nie miały wady fabrycznej, działały aż do zużycia. Przygotował się na to. Wskutek kunsztownie zaimplementowanej wady konstrukcyjnej, plazma przepaliła ścianki komory w pierwszym testowanym reaktorze, dokładnie pod numerem produkcji i fa-

253

brycznym identyfikatorem. Wiele go kosztowało ocalenie urządzenia przed komisyjnym zniszczeniem, tak, by nie wyszło to na jaw, lecz sama podmiana nie będzie niczym trudnym. Tylko dwie komory… i miesiąc czasu. Gdyby nie Buris, dwie by mu wystarczyły. M ógł tylko siąść i zastanawiać się, jak zdobyć kolejne – albo oszukać Burisa. Tak, to drugie było łatwiejsze. Tak właśnie zrobi! Arto znał się na statkach. Gdy już wszystko podłączy, nauczy syna co robić i jakoś przerzuci go na pokład. Postara się o swoje własne dowody przeciwko Burisowi, zmusi szantażem, by siedział cicho, a potem podda się konserwacji. Co miał do stracenia? Zostając, skazywał się na więzienie. Buris sam się w t o wpakował. Niech sam zadecyduje, jak bardzo mu zależy… Spuścił głowę. Na jego twarzy pojawił się grymas gorzkiego uśmiechu. Reaktor był najważniejszy, lecz to z komorami miał największy problem. Los bywał okrutnie złośliwy. Arto cichutko uciekł do swojego pokoju i oparł się plecami o zamknięte drzwi. Ojciec nie zauważył, że cały czas stał przy drzwiach, nawet się z tym nie kryjąc. Poznał jego tajemnicę. Nie potrzebował dodatkowych wyjaśnień. Rodzice planowali ucieczkę! Wiedział do czego służą komory inercyjne. Zdenerwowanie ojca powiedziało mu wszystko. Testy… Dobrze wiedział o jakie testy chodzi! Statek ze stoczni miał lecieć na autopilocie, bez ludzi. Więc po co komory? Po co akurat dwie? Próbował zdobyć więcej. Próbował zabrać go ze sobą, ale z pluskwą to było niemożliwe. M oże tak będzie lepiej, łatwiej. Niech uciekają sami. Trudno im będzie go zostawić, lecz w końcu się poddadzą. M uszą! Zbyt wiele razy patrzył na siebie z obrzydzeniem, jak na błąd, p omyłkę, zbyt kochaną, by ją porzucić. Nie zniósłby świadomości, że mieli szansę, lecz zrezygnowali. Był smutny, lecz czuł ulgę. Na pewno mieli wątpliwości. Postara się, by o nich zapomnieli. Dorośli czasem podejmowali dziwne decyzje, nawet jeśli wiedzieli, że będą ich żałować. Będzie czekać, lecz będzie się też przygotowywać. Na razie będzie tylko obserwować, lecz gdy już to zrobią, spróbuje uciec za nimi. M iał małe szanse, więc przygotuje się na akademię, lecz nie pozwoli się tam zawlec. Będzie walczyć. I był jeszcze Nowy. M usiał mu pomóc przetrwać. Był mu to winien. ••• Komory dotarły do stoczni następnego rozjaśnienia w południe. Wilan z trudem powstrzymał chęć ich natychmiastowego podłączenia. Kazał robotowi przetransportować je do przyszłego pokoju terminali, po czym zabrał się za przerwaną pracę. Nie chciał, by ktoś pomyślał, że mu zależy. Brakowało reaktora. Figurował w zamówieniu, lecz w formularzu dowozu nie było po nim śladu. Biurokracja, pomyślał. Niektóre przypadki wymagały nieco więcej pracy przy konsoli. Pewnie czekały na wysłanie, brakowało tylko autoryzacji stoczni. Nie przewidywał kłopotów ze strony szefa. Póki praca szła jak powinna, potrafił go przekonać do wszystkiego. O umówionej godzinie, wraz z inżynierami i kilkoma technikami przeszli do przyszłego p okoju terminali – niewielkiego, niemal pustego pomieszczenia. Rozpakowali skrzynie i podłączyli komory do złączy. Pierwsze próby wypadły pomyślnie, dopiero potem kontrolki transmisji i pola inercji nagle zaczęły szaleć. System wyłączył komory z sieci statku, a gdy spróbowali ponownie je uruchomić, te przestały reagować na instrukcje. Czytniki potwierdz ały dotarcie sygnału do komór, lecz nie było odpowiedzi. Dla wszystkich był to dowód uszkodzenia komór. Złącza nigdy się nie psuły; były tylko sp iralnie zwiniętą taśmą, ponadziewaną molekularnymi przewodami, lecz wystarczyło pozamieniać przewody, by zasymulować niemal każdy rodzaj awarii. Wilan postarał się, by wyglądało to na sprzężenie w sieci, które wywaliło wszystkie komory.

254

Świadkowie bez problemu autoryzowali jego raport. Gdy wyszli, miał na konsoli wszystkie potrzebne dokumenty. Pozostało mu wysłać skrzynie na wysypisko. Jeśli ktoś zacznie szukać tych komór, zwali wszystko na odzyskiwaczy. Oni zatrą nieistniejące ślady. Tylko elementy specjalnej troski, jak reaktory, nigdy nie trafiały na złom, lecz były niszczone komisyjnie. Zabawne, pomyślał, wstawiając podnośnik magnetyczny pod jedną z komór. M amy więcej wolności, niż sądziłem. Prawo nie zabrania grzebać w śmieciach. Podnośnik był niewielki i łatwy w obsłudze. Przypominał kawał płyty z pionowym prętem, na którego końcu znajdowała się rękojeść i konsola sterująca. Taki model działał tylko w polu ciążenia. Z łatwością operował nim jedną ręką. Gdy pojawił się Buris, podsunął mu pod nos konsolę z dokumentami. – Człowieku, ty masz łeb! – Buris długo podziwiał rządek sygnatur autoryzacji. – Sam bym tak tego nie wymyślił. – Być może – Wilan wsunął konsolę w kieszonkę na plecach. Widok Burisa przypomniał mu o planowanym oszustwie. Już dziś zebrał przeciwko niemu pierwsze dowody. Wciąż się z astanawiał, czy nie mógłby wykorzystać swoich najnowszych odkryć, by jeszcze bardziej go obciążyć. Poczuł się podle. Przykro mi, stary, ale muszę grać. Niepotrzebnie jesteś tak uparty. Złapał za drugi wózek i podsunął w jego stronę. – Sam nie dam rady tego przenieść. Złap się za drugi podnośnik. Buris wciąż stał. Zmarszczył czoło i ściągnął brwi. – Wykorzystałeś Lerszena? – spytał. – Od tego tu jest, od komputerów i elektroniki pokładowej. – Nie o to chodzi. On jest… dziwny. Nie ufałbym mu. I on mówił o zaufaniu… Wilan ledwie znał się na podłączaniu. O systemach nawigacji i całej reszcie nie miał czarnego pojęcia. Przepisy wymagały, by pod raportem podpisał się inżynier elektronik; Wilan potrz ebował też kogoś, kto zabezpieczy wybrane porty wejścia, by w testach symulowały podłączoną aparaturę. Tylko tak podłączone komory mogły pozostawać niewidoczne, zachowując możliwość przejmowania kontroli nad statkiem. Lerszen nadawał się do tego doskonale. Dzięki jego pomocy odpowiedni program był już w systemie. Nowy nie znał się na budowie gwiazdolotu; łatwo uwierzył w bajkę o kolejnych testach. Nie zadawał pytań, a ludzie z zespołu nie byli skorzy do nawiązywania z nim znajomości. Nie mógł nic im wygadać. Wilan liczył, że pomoże mu także w konstrukcji zagłusz acza dla lokalizatora Arto, lecz tę rozmowę wolał odłożyć do ostatniej chwili. Gdy w ramach swojego śledztwa przeglądał pobieżnie jego dokumenty, Wilan zauważył jak wiele wysiłku kosztowało Lerszena zdobycie pozwolenia na zamieszkanie na stacji. Poświęcił wszystko dla nędznej roboty, jaką tu dostał, daleko poniżej jego możliwości – głupstwo zbyt wielkie, by Wilan je przeoczył. Był gotów założyć się o swój plan, że Lerszen też myślał o szybkim opuszczeniu stacji. Lecz myśleć o tym, a dokonać tego, to były dwie zupełnie inne sprawy. Biedak, nie wiedział, że dopiero tutaj trafił do prawdziwego więzienia. Nie wiedział tylko, ile Lerszen sprawi kłopotów, nim się o tym przekona. – Zrobił co trzeba – wyjaśnił krótko. – Nie będzie więcej potrzebny. Masz narzędzia? – Czekają na miejscu. Wil, teraz naprawdę myślę, że to się może udać. – Jeśli miałeś wątpliwości to po co się wprosiłeś? – spojrzał na niego z lekkim zdziwieniem. – A ty byś ich nie miał? M imo to próbuję. – Więc próbuj dalej – odpowiedział. Próbuj mocno, pomyślał, bo ja nie zamierzam przestać. Jak nie znajdziesz komór, zostaniesz na stacji. Układ korytarzy był zorientowany względem rdzenia statku. W pewnym momencie musieli użyć obu wózków jednocześnie. Nastawili jeden na podnoszenie, a drugi na opuszczanie, tworząc prostą windę magnetyczną, by przeciągnąć trzymetrowej długości komory w pobliże

255

właściwego tunelu. Wilan obawiał się, że będą je musieli zdemontować na mniejsze elementy, lecz dzięki pomysłowości Burisa komory dotarły w jednym kawałku. Na szczęście nikt nie kręcił się nieproszony po przyszłym górnym pokładzie. Średnica włazów była zgodna ze standardem, który nie bez powodów zgadzał się z rozmiarami podzespołów komór. Ich rozebranie i złożenie zajęło im godzinę. W nieważkości szło im znacznie szybciej. Wilan z niecierpliwością podłączył komory do założonych przez siebie złączy. Nie był sp ecjalistą; niektóre elementy montował na amatorskie wyczucie. Coś mogło wysiąść. – Oby tym razem nie przeciążyło ich naprawdę – Buris wisiał w pobliżu włazu, obserwując jego działania. Znał się na tej pracy jeszcze mniej niż Wilan. Wilan złapał się klamry. Wyjął z kieszeni spreparowane łączniki. – Bez obaw – stwierdził. – Coś mi mówi, że tym razem zadziałają jak trzeba. Buris wyjął czytnik połączeń i podpłynął do pierwszej komory. Wilan podłączył konsolę ze zdalnym węzłem wewnętrznej sieci komputera pokładowego, wykorzystując świeżo ułożony przewód. Zawiesił konsolę w powietrzu, obserwując przebieg sygnałów. Gdy inicjalizacja połączenia została zakończona, uaktywnił program testowy. Kontrolki na czytniku Burisa kolejno potwierdzały funkcje komory. Buris przesunął urządzenie w stronę drugiej komory. Z początku kontrolka mocy migotała ostrzegawczo, lecz gdy Wilan zwiększył natężenie impulsu natychmiast rozbłysła jasnym światłem. Reszta testu wypadła pomyślnie. Komora będzie działać poprawnie, nawet jeśli nie wykryje przyczyny zaburzenia, o ile nie zapomni o drobnej korekcie impulsu na złączu. To przypomniało mu jak wielką uprawiał prowizorkę. Gdyby program centralnego komputera już był załadowany, już teraz mogliby rozkoszować się urokami własnych terminali WIR-u – integralnej części każdej z komór. Lecz na razie komputer był napakowany programami testującymi, a jego główny procesor błądził między fabryką, magazynem a stocznią. Wspomniał kiedy ostatni raz miał okazję zanurzyć się w WIR-ze. Wtedy był jeszcze studentem. Sieć stacji była mocno obciążona ciągłą analizą danych z perceptorów. Za już i tak ograniczoną wolną moc obliczeniową trzeba było nieźle zapłacić. Teraz mogliby się zabawić za darmo, podłączając się bezpośrednio do łącza stoczni, lecz ogromne ilości danych, nie mających nic wspólnego z diagnostyką, mogłyby przykuć uwagę jakiegoś natręta. Wilan miał też uczucie, że w razie powodzenia operacji długo nie spojrzy na jakikolwiek terminal. Buris z zadowoleniem odpłynął od komór i poszybował w stronę przeciwnej ściany. Obrócił się w powietrzu, zgiął nogi, odbił się stopami i poleciał w kierunku Wilana. Tam złapał się za pręt. Wirował chwilę, nim wbita w klamrę stopa zatrzymała go w miejscu. – Uważaj ze sztuczkami – uprzedził go Wilan – zanim się na coś nadziejesz. Przyrządy są niewidzialne, lecz nie są niematerialne. – Próżne nadzieje! – sukces dosłownie dodawał Burisowi skrzydeł. – To jak, sprawdzimy dzisiaj wszystkie złącza, czy poczekamy aż będzie komplet? Wszystkie? Wilan wyłączył projekcje maskującą, by z zaskoczeniem stwierdzić, że dodatkowe cztery złącza już czekały na kolejne komory. Dobry jesteś, pomyślał. Dla twojego i mojego dobra, mam nadzieję, że je zdobędziesz. Przemiana w pulchną bryłę zamarzniętych tkanek i cieczy konserwującej nie bardzo się miała do jego ideału podróży międzygwiezdnej. – Sprawdzimy – uznał. Lepiej niech wywali tylko te dwie, niż wszystkie inne, jeśli Buris je zdobędzie – ale nie dziś. Chłopaków od materiałów nie dziwią moje późne powroty, ale kiedy zaczniemy przesiadywać tu obaj, aż do zaciemnienia… Nie, to już by było zbyt podejrzane. Aż tak nikt się nie poświęcał dla pracy. Na pękniętą śluzę, nawet w dzisiejszych czasach stacja nie jest dwudziestowieczną Japonią! – Pewnie – Buris schował czytnik i podleciał do klamer przy włazie. – Zawieźć pudła na stos? – Nie sądzisz, że wypadałoby je najpierw czymś obciążyć, by ważyły tyle, ile powinny? – Też prawda. Ale, w końcu, to ty jesteś tu od myślenia, nie?

256

Wilan zdziwił się w duchu. Jak to możliwe, że Buris zapominał o tak podstawowych środkach bezpieczeństwa, a mimo to zdołał wykryć jego przeróbki? M iałem pecha, pomyślał, czy oślepłem z przemęczenia? – Nie wiem co lepsze, zwiększyć ich reakcję na ciążenie, czy wy pchać jakimś złomem – odparł. – To pierwsze łatwo wykryć, a do drugiego potrzebujemy złomu ze statku. Nie zamierzam pakować go na zewnątrz, by wszyscy zobaczyli co robimy. – Oczywiście, że nie! – Buris wykrzywił się w ironicznym uśmieszku i wskazał na siebie kciukiem – Nawet ja bym tak nie zrobił. – Powiedziałem, że biorę cię za głupka? – Czasami mam wrażenie, że dajesz to do zrozumienia. Nie jestem geniuszem, ale kretynem też nie. M ożemy je wypchać panelami radiatora. To gwiaździście ciężkie płyty z ochronnego plastiku. Zrywali je dzisiaj we wszystkich sekcjach napędowych. Niby lustra tylnych dysz nie wytrzymywały kontaktu z plazmą, bo ktoś wrzucił do zbiorników nici molekularne z niewłaściwym programem. Powinieneś się tym zainteresować. Jest tam teraz kilka dobrych ton śmiecia do wyniesienia i kilka dni pracy do tyłu – zachichotał. – To zbyt proste dla nas dwóch. Zabieram przenośniki. M am słabe plecy. Jeśli jego plecy były słabe, dosłownie i w przenośni… – Pakuj tylko tyle, ile ważą komory! – przypomniał. Buris już płynął przez właz, lecz zdążył jeszcze wystawić rękę z wyciągniętym kciukiem. Wilan znowu poczuł się podle. Tylko dwie, pomyślał patrząc na komory, i tylko miesiąc cz asu. M iesiąc z półrocza jakie zeszło mu na modyfikacjach. Oby magazyn, po wykryciu rzekomej awarii, stał się bardziej skory do współpracy. Co było ważniejsze – kilka niedrogich, produkowanych masowo komór, czy życie przyszłych astronautów? Oczywiście, ktoś może uznać, że to już problem stoczni na Peryferiach… Zabrał się za rozkładanie dodatkowego projektora maskującego. Gdy skończył, wyłączył wszystkie projekcje i rozejrzał się po pomieszczeniu. Jeszcze kilka dni takich postępów i łatwiej będzie zastąpić wszystko jednym, zgrabnym holo. ••• Aż do tego rozjaśnienia Arto sumiennie wypełniał daną Nowemu obietnicę. Zapewnił mu kilka rozjaśnień spokoju, lecz nie zawsze mógł robić co chciał. Dla starszaków wciąż był p ętakiem do wyciskania. M ira musiał teraz słuchać Arista, lecz nie zapomniał co Arto mu ucz ynił. Kumple M ira chcieli tylko impulsów, on chciał czegoś więcej. Dopiero gdy zostawili go w spokoju uświadomił sobie, że ich rozdzielenie mogło nie być przypadkowe. Zaczął szukać Nowego, lecz nie zdążył. Nowego nie było przez całą lekcję, wraz z szóstką najwierniejszych, pilnujących go wojowników. I nie było Żo. Na tej lekcji poprzysiągł sobie, że zawiódł go po raz ostatni. Garstka wojowników przeciwko Anhelowi, któremu zawsze towarzyszyło najmniej dwóch oddanych towarzyszy. To się nie mogło udać, od samego początku. Potrzebował czegoś więcej. Potrzebował dobrego planu. Na przerwie natychmiast udał się do ich kryjówki. Szybko przeciskał się przez kolejne szyby. Każdy chłopiec z grupy znał drogę na pamięć, trafiłby tam nawet gdyby był na wpół ślepy i połamany – co zresztą się zdarzało. Wczołgał się do środka. Niewielkie pomieszczenie leżało na skrzyżowaniu dwóch szybów wentylacji drugiego rzędu, znacznie szerszych od tych, które wychodziły na korytarz. M etr nad jego głową wielki wiatrak z cichym szumem powoli zasysał powietrze. Uczepiona jego tarczy słaba lampka wirowała dookoła, oświetlając wnętrze bladą poświatą. To tutaj trzymali większość leków, by były gotowe do użycia. Byli tu wszyscy, pobici i milczący. M aść dopiero zaczynała działać, aż za dobrze widział jak zostali potraktowani. Wszystkie pary oczu wbiły się w niego.

257

Żo kończył opatrywać Basakisa. Na widok kapitana pokręcił z niezadowoleniem głową. Alsza dopiero czekał na swoją kolej. Konstelacje piegów skryła zaczerwieniona opuchlizna. Obaj byli bez zbroi. Lewą dłoń Alsza trzymał przy ciśniętą do prawego boku. Wyglądał na najbardziej zbitego; zakrzepła krew i wielka, sina plama świadczyły o tym jak marną ochroną były ich kaftany przeciwko pierścieniom starszaków. Żaden widok nie potrafiłby go lepiej przekonać, że to, co robił było bez sensu. Wyprostował się, lecz został przy wejściu. Co mógł im powiedzieć? Czy mógł powiedzieć cokolwiek, cz ego sami nie wiedzieli? Że ich rany nic nie zmieniły, że mógł i powinien im tego zaoszcz ędzić? M iał nadzieję, że będzie inaczej, lecz oszukiwał nią jedynie samego siebie. Był głupi, hardy, a oni za to płacili. – Przynajmniej próbowaliście – wbrew swojej woli powiedział to cicho, z poczuciem winy. – Jesteście lepsi od Żimmiego. Nie zapomnę o tym. Wiedział, że nie zrobili tego dla grupy, lecz dla swojego kapitana. Byli mu wierni, choć nie wiedział czy pozostaną tacy choćby rozjaśnienie dłużej. Od tej chwili musiał myśleć trzeźwo. Z nich wszystkich tylko on sam, Dert i Alsza byli w stanie stawić czoła Anhelowi – gdyby dopadli go bez ochrony.

Ilustracja: Rafał Kulik Nowy wstał i bez słowa zniknął w tunelu po drugiej stronie. Lekko utykał. Wszyscy milczeli. Próbowali wypełnić swój obowiązek, lecz zawiedli, choć nie z własnej winy. Patrzył na nich i nie mógł odgadnąć co się kryło za ich spojrzeniami. Widział tylko ich oczy, błyszczące ponuro, gdy na chwilę oświetlało je światło lampy. Towarzyszące ruchom Nowego uderzenia o ścianki szybu powoli zaczęły cichnąć. M inął towarzyszy. Nie był pewien czy powinien iść z a nim, czy zostać tutaj, lecz nie chciał, by Nowy był sam. – Czy dalej chcesz, byśmy chodzili z Nowym? – pytanie zatrzymało go w pół drogi. Alsza. On jeden odważył się zapytać o to, o co bali się spytać inni. On jeden miał prawdziwe wyrzuty sumienia po tym, co zrobił, lecz po dzisiejszym poczucie wstydu i winy nie wystarczało, by brnąć w to dalej. Nie uciekliśmy, kapitanie – mówiły jego zmęczone oczy – i oto jak wyglądamy. I tak wyglądali lepiej niż Nowy. Ich Anhelo tylko przepędził, nad nim zwyczajnie się znęcał. Czy dalej chcę byście pilnowali Nowego? Czy mam prawo? Nowy miał rację. Nie powinienem wymagać od innych tego, czego sam nie mogę zrobić. To, że chciałem, ale mi się nie udało nie jest żadnym usprawiedliwieniem. Powinienem być z wami. – Nie – odpowiedział. Dostrzegł jak im ulżyło, choć starali się to ukryć. – Sam się tym zajmę. Wy zostańcie w pobliżu i uważajcie na Anhela. Wkrótce mogę bardziej potrzebować waszych oczu, niż pięści. Potrzebował ich wsparcia gdzie indziej. Obawiał się tego, co zrobi Żimmy. Nie bał się go, wciąż był silny i miał swoje znajomości, a Żimmy miał tylko siebie, jednak ich utarczki odbijały się na grupie. Przez tchórzostwo Żimmiego Jeźdźcy Smoków mogli skończyć jak Dziki Pazur.

258

Wszyscy kiwnęli głowami. Grejgy nie okazał się nawet w połowie tak twardy, lecz oni też mieli swoje granice. Też zaczną uciekać, to tylko kwestia czasu. Taka była szkoła – kto wycofywał się przed niebezpieczeństwem, ten pozostawał nietknięty. Kto próbował walczyć, ten obrywał. Tak naprawdę każdy był karaluchem, tylko jedni o tym nie wiedzieli, a inni o to nie dbali. Dotąd nie musieli się tym martwić, bo ich przeciwnicy byli słabsi od nich. – Ty też nie zdziałasz wiele przeciwko Anhelowi, kapitanie – zauważył Prat. – Nie powstrzymasz go. Dlaczego nazwał go kapitanem? Żimmy go tak nazwał, a potem… – Nie w walce. Ale coś wymyślę – kolejne kłamstwo czy zwykła nadzieja? – Ja zostanę – odezwał się Dert – mimo wszystko. Będę chodził z Nowym. Arto odwrócił się. Pragnął każdej pomocy, lecz postawa Derta mogła zawstydzić innych, skłonić do większego ryzyka, jak Alszę, lub do odejścia. – Nie musisz. – Pamiętam, co powiedziałeś – w głosie Derta brzmiała pewność siebie. – Tak nie jest w porządku. To ty masz rację, nie oni. Wiem to od kiedy podłożyłeś się za mnie policjantom. Wiedziałeś, że byłem spisany już dwa razy i… byłbym spalony na dobre. Nie zapomniałem o tym. Teraz robisz to samo, tylko dla niego, dla Nowego. Arto poczuł dziwne ukłucie w p iersi. To się zdarzyło na długo przed odejściem Daela. Wtedy byli rywalami, lecz postąpił tak, jak on go uczył. Nikt poza nimi niczego nie widział. M yślał, że Dert już dawno o wszystkim zapomniał. Sam by tak zrobił, gdyby nie było to jedynie w jego życiu poważne spotkanie z policją. – Nic mi nie jesteś winien. Zrobiłbym to dla każdego. – Ale wtedy zrobiłeś to dla mnie. To nic, że gdy doszedł Dziadek odsunąłeś mnie na drugiego zastępcę. On był silniejszy, tak było dobrze dla grupy. M usiałeś mieć na niego oko, by nie zaczął rozrabiać. Ale teraz rozrabia. Pokazał, że jest tylko zwykłym starszakiem. Nigdy do nas nie należał. Ty wiedziałeś o tym od początku. – Dert, to co on powiedział… Tak myśli większość. – To co? Nie my. I nie ja. Nie odwrócę się. Opuścisz mnie, sam się o tym przekonasz, pomyślał. Gdy sprawy zajdą za daleko, nie zost anie przy mnie nikt, nawet ty. Wtedy będzie ci wstyd, za to, co teraz powiedziałeś. – Więc dobrze, zostań, ale gdy Anhelo znowu nas dorwie, masz się wycofać. Zawołasz Żo, gdy będzie trzeba. Nie rób nic więcej. To… bez sensu. Dert poważnie skinął głową. Arto pożałował, że przez dwa lata był tak ślepy. To Żimmy p owinien być drugim, lecz dobro grupy przeważyło. Nie mógł przewidzieć czegoś takiego. Dert był mu wierny, lecz myślał tak samo jak inni. Nigdy nie był taki jak on. Tylko ślepa wdzięczność kazała mu wciąż iść za kapitanem, nie pytając o nic. Tylko dwie osoby naprawdę wiedziały o co chodzi. – Nie siedźcie tu za długo – przypomniał na odchodnym. – Nie było was całą lekcję. Nie stać nas na dodatkowe kłopoty z dorosłymi. ••• – Nowy, zaczekaj! – Arto dopadł go na korytarzu. Nie zatrzymał się, więc zaczął iść obok niego. – Tym razem cię bronili… – Widziałeś jak na tym wyszli! – odpowiedział ostro. – To twoja wina! Nie chciał z nim rozmawiać. Arto go przerażał. Z powodu swojej dumy nie wahał się poświęcać innych. Jeśli tak miała wyglądać jego pomoc, to niepotrzebnie mu uwierzył. – Nawet nie mieli złamań, może z wyjątkiem Piegusa. To tylko pobicie, jak w każdej bitwie… – Ale każdy ich siniak powstał przeze mnie! – wrzasnął. Arto był jedynym winnym tego, co się stało, ale nie chciał tego zrozumieć.

259

– Więc wolisz umrzeć, tak? – Arto złapał go i obrócił do siebie, jakby chciał uderzyć. – Wolisz dać się zapuszkować temu sadystycznemu kopalniakowi? Nie wierzę! Popatrz na mnie i powiedz, że szukasz śmierci. Powiedz to! Speszył się. Oczywiście, że tego nie chciał. Rozważał czy mimo wszystko nie powiedzieć o wszystkim rodzicom, gdy to zajdzie za daleko, ale za bardzo bał się akademii. Choć, gdyby poszli z tym na policję, Anhelo pewnie zabiłby go od razu, jak tamtego chłopca, jeśli nie dla zatarcia śladu, to z zemsty. Jak nie on, zrobiłby to któryś z jego towarzyszy. Powstrzymał napływające łzy. Tego też zaczął się uczyć. – Damy sobie radę. Ty dasz sobie radę. Wytrzymaj jeszcze trochę, a znajdę sposób… Westchnął żałośnie. – Sposób? Kolejni ranni? – Nie. Powiedziałem im, by już z nami nie chodzili. Od teraz będziemy tylko ty i ja, i Dert. Jego też nie chciałem, lecz nie dał się przekonać. M oże to i dobrze. Będzie przy nas, by zawołać pomoc. Kazałem mu się nie mieszać. Iwen odetchnął. Arto robił to z własnej woli, ale to wcale nie przynosiło mu ulgi. Gdyby wierzył, że to coś zmieni, bez wahania prosiłby, by z nim został. M iał nadzieję, że w porę się wycofa, jak inni. Nie chciał, by ktokolwiek cierpiał z jego winy. – Chodź. Czas wracać na zajęcia. Nie wyglądasz źle, nauczyciele nic nie zauważą. Skinął głową. Chwilę szli w milczeniu. – Nikt nam nie pomoże – stwierdził nagle. – Widzę to, Arto. Nikt się nawet nie zbliży, jakbyśmy byli zarażeni – i w pewnym sensie byli. Otaczał ich niewidzialny krąg bólu. Arto nie musiał mu niczego tłumaczyć. Grupa rozlatywała się, przez niego i przez kapitana, który nie chciał się wycofać. Cokolwiek dotąd trzymało Żimmiego i innych przy Arto, teraz znikło bez śladu, przepędzone strachem przed prawdziwym niebezpieczeństwem, może nawet – tak, musiał to sobie uświadomić – może nawet przed śmiercią. – To tchórze – Arto machnął ręką. – Karaluchy. Jak przychodzą kłopoty, zaraz uciekają, martwiąc się o własne ogony. Ale ja cię nie zostawię. Powiedziałeś, że nie wiem jak to jest, być na twoim miejscu – uśmiechnął się krzywo. – No to teraz się przekonam. Tego Iwen obawiał się najbardziej. – Wiem co inni sobie myślą. Beze mnie wasza grupa była silna, więc dalej będą silni, muszą się tylko mnie pozbyć – pisali tak na kanale, że powinni go wyrzucić, choć niedługo pewnie i tak będzie miał wypadek, że jest trupem, na którego szkoda ich zdrowia. Że wystarczy poczekać i wszystko będzie po staremu. Najczęściej powtarzał to Żimmy. To przez niego Iwen już nie chciał być w grupie. Nie w takiej, jaką się stała, przez Dziadka. – M ogą tak sobie mówić, lecz tego nie zrobią. To nie głosowanie. Tu rządzi najsilniejszy i to wciąż jestem ja. Dalej uważam, że jesteś wart, by cię bronić. To dzięki tobie nasze ostatnie zwycięstwo było tak wspaniałe. Chłopcy z Dzikiego Pazura niczego nie rozumieli, więc ich opowieści były tak niestworzone… – Daruj sobie – odpowiedział szorstko. – Przestań mnie pocieszać. Grupa już ciebie nie słucha! Gdy cię nie ma, robią co chcą. Tylko patrzą kiedy… – M yślisz, że o tym nie wiem? – Iwen zauważył, że oczy Arto już nie były tak twarde i chłodne jak dawniej. Ostatnie trzy dni całkowicie go zmieniły. – To przeze mnie – powtórzył. – Osłabiam cię. Przeze mnie tracisz grupę! – To nie tak! M usimy to tylko przeczekać, wtedy znowu będą się słuchać. Teraz musiałbym się bić z każdym z osobna. To Żimmy ich podburzył. Tłumaczy swoje tchórzostwo twoją słabością, więc inni wierzą, że mają prawo postąpić tak samo. – A nie mają? Nie zbuntują się? – Nie im o tym decydować. Wciąż jestem kapitanem. M ogą spróbować mnie wyzwać, ale pokonam każdego z nich. Teraz mnie nie słuchają, bo mamy problem i wiedzą, że nic im nie

260

zrobię, lecz gdy to się skończy, o wszystkim im przypomnę – zacisnął pięść. – Wtedy tego pożałują. Sprawię, że poczują to samo co ty! Właśnie tego Arto nie mógł zrozumieć. Iwen nie chciał, by ktokolwiek był w jego skafandrze. – Powinieneś mnie zostawić – szepnął. – Wtedy zginiesz, a ja już… – Arto urwał myśl. – Nowy. Póki jesteśmy razem, póty Anhelo może nas bić, ale nie zdarzy się żaden wypadek. – Albo wypadek zdarzy się nam obu. Arto nie odpowiedział. Dalszą drogę przebyli w milczeniu. Iwen nie zapomniał ani słowa z tej rozmowy. Poznał Arto na tyle, by wiedzieć, że gdy kłamie, wtedy nikt nie jest w stanie tego zauważyć, lecz umiał rozpoznać skrywane wahanie, lekki ruch oczu w bok, wyraz jego twarzy, gdy mówił półprawdę, gdy zastanawiał się co ma powiedzieć, a co ukryć. Podczas tej rozmowy zrobił to kilka razy. W grupie działo się coś, o czym nie mówiły udawane rozmowy na kanale, które tak naprawdę były pisane tylko do niego. Niedomówienia Arto tylko to potwierdzały. ••• Arto zapamiętał ostatnie słowa Nowego. Pomyślał dokładnie to samo, lecz taka możliwość go nie przerażała. Szkoła już dawno oswoiła go z poczuciem zagrożenia, a on poszedł jeszcze dalej. Odważył się wyzwać swoją pluskwę do walki, choć była gorszym przeciwnikiem niż stu starszaków, a gdy wszedł do kanału, rzucił wyzwanie samej śmierci. Pierwszy pojedynek przegrał, lecz z drugiego wyszedł zwycięsko. Wydało mu się to trochę zabawne, gdyż aż dotąd myślał o tym raczej jak o odzyskanej nadziei, nie o przekroczeniu granicy, za którą nie było już żadnej innej, niczego, czego mógłby się jeszcze obawiać. Jednak tak właśnie było: przestał się bać czegokolwiek. M oże się przyzwyczaił, a może był za głupi, by to do niego dotarło? Było też coś jeszcze – od chwili gdy domyślił się co zamierzali zrobić rodzice, Arto nie widział już dla siebie przyszłości. Brak lęku czynił go silnym, lecz Nowy nie był z tym oswojony. Jego strach był strachem młodszaka, był prawdziwy, głęboki, potrafił paraliżować. Arto obawiał się, że jeśli jakoś go nie pocieszy, Nowy załamie się i podda Anhelowi. Dzieciaki w szkole załamywały się na dwa sposoby. Zwykłe beksy po prostu pękały. To zdarzało się przeważnie w pierwszych klasach, u chłopców. Taka beksa nie chciała wracać do szkoły, lecz ostrzeżenie od opiekunki i strach przed akademią zwykle w porę przywracały jej rozsądek. Po powrocie do szkoły dostawała „lekcję” i odtąd siedziała cicho. Arto najbardziej obawiał się drugiego sposobu. Że Nowemu przyjdzie do głowy pójść do Przystani. Takie beksy pękały w środku, po cichu. Nie skarżyły. Wiedziały, że skarżypyta jest najpodlejszą istotą w szkole. Po prostu postanawiały z sobą skończyć. Raz widział takiego, który potem to zrobił. Chłopiec po prostu stracił chęć życia. Wtedy pomyślał, że przynajmniej miał dość odwagi, by nie przysparzać kłopotu rodzicom. Dorośli jak zawsze stwierdzili, że nikt nie był niczemu winien, może za wyjątkiem obsługi stacji, która źle zabezpieczyła niebezpieczny teren. Zawsze badali miejsce wypadku i nigdy niczego nie znajdowali – bo nie szukali. Najwyżej czasem, bardzo rzadko, gdy ślady były tak wyraźne, że nawet oni nie mogli ich przegapić. Wtedy czepiali się szkoły. Pojawiali się, naprawiali perceptory i na pozór wszystko się uspokajało. Czasem jakiś głupi trojak uderzył mocniej młodszaka, lecz bardziej doświadczeni chłopcy wynosili swoje sprawy poza szkołę. Kiedyś było to dla niego naturalne. Niektórzy, choć musieli iść do szkoły, nie nadawali się tutaj. Teraz, obserwując Nowego, zrozumiał, że to mogło się przytrafić każdemu. Gdyby Anhelo tak siadł na kogokolwiek z nich, każdy skończyłby podobnie. Poddałby się później, po roku czy dwóch, ale by się poddał. Anhelo wiedział co robi. Powoli, lecz skutecznie zabijał w nim wolę walki, a z nią wolę życia, by potem zabić go naprawdę. Dlaczego to robił? Tego nie wiedział nikt, tylko on sam. Anhelo zawsze miał zgubny wpływ na innych chłopców, nawet

261

na tych silniejszych od siebie. Sama jego obecność wielu przyprawiała o dreszcze. Tak naprawdę Smok zaczął się rozpadać nie przez Nowego, lecz przez Anhela – bo inni chcieli, by jak najszybciej zostawił ich w spokoju. Oto jaka naprawdę była jego wspaniała grupa. Przez pięć lat działali wspólnie, lecz gdy prz yszło co do czego, okazali się lojalni tylko wobec siebie. Pozorna jedność trwała tak długo, jak długo nie pojawiało się prawdziwe niebezpieczeństwo. Nie różnili się niczym od innych uczniów – banda zwykłych tchórzy, tak jak powiedział Dael, zwierząt walczących o prz etrwanie, nie chcących się narażać dla nikogo poza sobą, tyle tylko, że zwierząt bardzo wytrzymałych. Dla swojego może nie poddaliby się tak łatwo, ale też by się poddali. Grupa była dla nich tylko wspólnym interesem. Na lekcji Arto poczuł się nagle bardzo zmęczony. Zgarbił się jakby całe rozjaśnienie nosił na plecach skrzynie z magazynu. Postanowił, że spróbuje znowu, po raz ostatni. Wciąż potrz ebował sprawnej siatki obserwacyjnej. Prywatnymi kanałami oznajmił każdemu, by po lekcjach przyszedł na zebranie, w ich stałym miejscu. Każdy dostał taką samą krótką wiadomość, każdy oprócz Nowego. Padnie wiele słów, gorzkich lub złośliwych, skierowanych przeciwko im obu. Nie chciał, by tego słuchał, zwłaszcza teraz. Zastanawiał się nawet czy nie ukryć spotkania przed Żimmym, lecz Żimmy miał zwolenników, którzy powiedzieliby mu o wszystkim. Uznałby to za spisek, a Arto jeszcze nie był gotów do otwartej walki. Nie chcą bronić Nowego, w porządku. Niech chociaż śledzą Anhela i ostrzegają, gdy jest w pobliżu. Przekona się kto pozostał wierny, kto wypełni rozkazy, a kto już stoi po stronie Żimmiego. ••• Ich salą narad był mały, nikomu niepotrzebny magazyn. Były tu tylko ściany. Dorośli nie przejmowali się zniszczonymi czujnikami. Czasami uzgadniali tu razem pewne rzeczy, t akie jak kto najlepiej zdoła wykonać powierzone zadanie. Wtedy nikt nie wątpił w słuszność jego decyzji. Jeśli mieli wątpliwości, pytali go, a on im tłumaczył dlaczego. Teraz pytali, a on nie potrafił im wyjaśnić, więc prosił, by mu zaufali, lecz byli zbyt wystraszeni. Nie potrafili zaufać, a niektórzy już nie chcieli. Tylko raz i tylko jedna osoba zakwestionowała jego przywództwo – Żimmy. Teraz zrobił to ponownie. M ógł pokonać każdego z nich. M ógłby stanąć przeciwko każdej dwójce, za wyjątkiem takiej, w której byłby Żimmy. Lecz sam jeden przeciwko wszystkim, nawet z tą wciąż wierną mu garstką, nie znaczył nic. Jedynym pocieszeniem było to, że Żimmy jeszcze nie panował nad grupą. M iał ledwie kilku zwolenników. Nigdy nie umiał wzbudzać szacunku, miał jedynie swoją siłę. Arto wiedział, że jeśli rozegra to mądrze, to wprawdzie nie odzyska grupy, lecz wstrzyma zapędy Żimmiego. Kupi sobie czas. Chłopcy zgromadzili się w sali. Siedli gdzie który mógł. Przyszli wszyscy bez wyjątku, co przyjął z ulgą. Nikt nie ważył się odrzucać jego wezwania, nawet Żimmy. Stanął na środku. Wciąż był kapitanem, a oni wciąż o tym pamiętali. Splótł dłonie za biodrami i przeszedł przed nimi. Wiedzieli dlaczego ich tu zebrał. Na ich twarzach widział strach przed Anhelem, obawę przed tym, jak daleko posunie się ich kapitan, i wątpliwości czy p owinni go posłuchać, czy mu odmówić. Dotąd nigdy nie odmawiali. Teraz ich decyzja zależała od tego, co im powie. – Nie chcecie chodzić z Nowym – zaczął twardym głosem, skrywając pogardę, jaką czuł na ich widok. – Więc dobrze. Nie będę was do tego zmuszać. To sprawa między wami a waszym honorem, jeśli go posiadacie. Od teraz przy Nowym pozostanę tylko ja i Dert – skinął do niego głową. Dert odpowiedział. Wiele zaskoczonych oczu spojrzało w jego stronę. – M ożecie się trzymać z daleka, ale pilnujcie Anhela! To da mi trochę czasu.

262

Niemal poczuł ich ulgę. Rozległy się szepty. Wielu kiwnęło głowami. Tylko kilku tego nie zrobiło. Oni milczeli. Żimmy nie. – M yślisz, że to nas nie narazi? – odezwał się. Siedział z nogami lekko podgiętymi do siebie, oparty o ścianę, z rękoma złożonymi na kolanach. Podniósł wzrok na Arto. – Że Anhelo nie domyśli się, że go szpiegujemy? – Wątpię, by chciało mu się was ganiać – powiedział, podkreślając dystans, jaki ich teraz dzielił od reszty grupy. Spodziewał się jego sprzeciwu, choć nie na początku spotkania. – Ale zaryzykujesz, prawda? Nie odpowiedział. Rozmowa znów zamieniła się w pojedynek. Żimmy chciał coś powiedzieć. Arto zamierzał mu na to pozwolić. Zatrzymał się na środku sali, czekając. – Anhelo jest groźny – zaczął Żimmy. – Ile dzieci zginęło przez ostatni rok? Osiemnaście, dziewiętnaście? Jeśli nawet połowa to tylko samobójcze beksy, to zostaje dziewięć morderstw. M orderstw – podkreślił. – Gdy ty bawiłeś się w podchody z Anhelem, ja dowiadywałem się o tym czegoś więcej. Co najmniej jedno to jego robota, a dwa lub trzy inne wydarzyły się, bo on tak chciał. To samo w zeszłym roku, to samo od trzech lat! – wstał i stanął przed Arto. Wzniósł oskarżająco rękę. – Od kiedy przestałem być pierwszakiem i zacząłem liczyć, było ponad sześćdziesiąt wypadków. Aż pięć z nich było winą Anhela! Nawet niektóre samobójstwa jakoś się z nim wiążą! Jedni mówią, że przez niego zginęło dziewięciu, inni, że jedenastu. Czy to nie wystarczy, by się bać? Prawda. Anhelo nie był jedynym mordercą w szkole, lecz był jednym z najgroźniejszych. Jeśli Żimmy chciał przerazić chłopców, to mu się udało. Aż do dziś Jeźdźcy Smoków niczego się nie obawiali, lecz wystarczyło, by zaczął ich straszyć ktoś spośród nich, ktoś z wysoką pozycją, by zaczęli się bać. Nie tylko Anhela. Był kapitanem od kiedy pamiętali. Bali się co ich czeka, gdy go zabraknie. Nie zdając sobie z tego sprawy Żimmy złamał w nich ducha walki. Lecz Żimmy nigdy nie zwracał uwagi na takie rzeczy. Nie zwracał już uwagi nawet na własną winę. Jego umysł odrzucił ją od siebie. Żimmy szczerze wierzył, że postąpił słusznie. Czując się usprawiedliwionym, zepchnął niedawne zdarzenie w niebyt niepamięci, jakby się nigdy nie zdarzyło, jakby nie on brał w nim udział, nie jego decyzja doprowadziła do tego spotkania. – Ja już od dawna niczego się nie boję, Żimmy – odpowiedział. – Nawet Anhela. – Ale ja tak nie potrafię! – położył dłoń na piersi. Wskazał na resztę chłopców. – M y nie potrafimy. Pamiętasz co Anhelo zrobił rok temu? Pamiętasz Ersta i Włócznię? Pamiętał. Nigdy nie znał Ersta, nie zadawał się z Włócznią, lecz wiedział o tym niemal wszystko. Wyciąganie tej historii, tu i teraz, było ostatnią rzeczą jakiej potrzebował. – O Erście wie cała szkoła – odparł lekceważąco, próbując go zbyć. – Był dziwny. Tacy jak on zawsze komuś się nie podobają. Dziwny… Sam też był dziwny, ale nie aż tak jak Erst. On mniej zwracał uwagę na otoczenie i nie zawsze rozumiał co się do niego mówi. Wciąż miał kłopoty, na lekcji i poza nimi. Być może Anhela drażniła sama obecność Ersta, a być może tak bardzo się nudził, że uznał, iż się nim zajmie, zanim zrobią to inni. – O, tak. Tacy zwykle nie przeżywają szkoły – Żimmy nie dał się zbyć. – Ale mało kto wie co się wtedy stało. Ja wiem i ty to wiesz. Widziałem jak się wypytywałeś. – Nie przyszedłem tu, by mówić o Erście. Nie po to, by… – Z nami może być tak samo, jeśli nie przestaniesz! Wśród grupy zawrzało. Arto nie sądził, by ktokolwiek poza nim i Żimmym miał pojęcie o czym mówią. Zwykle nikt nie pytał o szczegóły wypadków. Nadmierne zainteresowanie mogło równie dobrze sprowadzić wypadek na ciekawskiego ucznia. – Przecież to nie Anhelo go zapuszkował! – głośno zauważył jeden z chłopców. – Sami się ich pozbyli, ci z Włóczni.

263

– Właśnie! Nie chcieli go u siebie – powiedział drugi. – Tyle, że im nie wyszło i policja zabrała tamtą dwójkę do akademii… – Nikt nigdy nie mówił, że Anhelo miał z tym coś wspólnego! – Kapitanie, jeśli coś wiesz, powinieneś powiedzieć – włączył się kolejny. – Dotąd nic nie ukrywałeś – zauważył ktoś inny. – To Nowy wszystko psuje. Pozostali przytaknęli, zgodnie i głośno. – Psuł wszystko zanim dowiedziałem się o Anhelu, czy dopiero później? – Arto zdołał przekrzyczeć powstały gwar. To wystarczyło, by ucichli – Nie zepsuł bitwy, ani zbierania podatków. Dopiero teraz, jak są kłopoty, Nowy jest nagle wszystkiemu winien. M oże i tego, że Anhelo chce jego głowy? Że się urodził na Ziemi? – nie oczekiwał odpowiedzi i jej nie dostał. – Każdy z was mógł mieć tego samego pecha. Na chwilę zapanowała cisza. – Po prostu powiedz, co się stało z Erstem – usłyszał niepewny głos. – Powinniśmy to wiedzieć, skoro… Głos umilkł. Arto wlepił spojrzenie w Żimmiego. Już nie mógł zbagatelizować tej sprawy. – Skoro Żimmy tak twierdzi? Więc niech Żimmy o tym opowie. Żimmy odpowiedział złym spojrzeniem. Arto nie bez powodu chciał, by to on o tym opowiedział. Był ciekaw, czy Żimmy wie coś więcej ponad to, o czym Anhelo pozwala mówić. – To Anhelo chciał dopaść Ersta – powiedział patrząc na Arto, choć słowa kierował do reszty chłopców. Oskarżał. Ostrzegał. Napominał. – Ale nie chciał zrobić tego sam, więc wysłał na młodszaków swoją grupę. Siedzieli na nich kilka miesięcy, aż ci z Włóczni nie wytrzymali – oderwał wzrok od Arto i spojrzał dookoła. – Anhelo zmusił ich, by zabili chłopca ze swojej własnej klasy! Wszyscy zabrali go do Przystani, nie tylko tamtych dwoje. Oni mieli tylko pecha, że akurat ich złapali. Taka jest prawda. W pomieszczeniu zapadła grobowa cisza. Nawet Arto się wzdrygnął. Wyobraził sobie jak Anhelo zmusza jego własną grupę, by pozbyli się Nowego. Żimmy nie wiedział, że znał tylko część prawdy. Jeśli ktoś stał za tym pechem, to właśnie Anhelo. Arto też nie wiedział wszystkiego, lecz umiał wyczuć, że w tej sprawie jest coś więcej niż mówiono. Potrząsnął głową. Wolał o tym nie myśleć. Nie mógł patrzeć na swoich wojowników jak na potencjalne narzędzie zbrodni. – A ty, Żimmy? – spytał. – Dałbyś się złamać Anhelowi? Otworzyłbyś mu drzwi do Przystani, gdyby cię o to poprosił? Gdyby zapłacił? Zabiłbyś Nowego? Żimmy milczał. Tak, pewnie byś to zrobił, pomyślał. Popatrzył po pozostałych. Każdy miał wątpliwości, tylko nie kapitan. Spuścił głowę. Nawet jemu niełatwo było o tym mówić. – M amy zasady – odwołał się do jedynej rzeczy, w którą wierzył każdy uczeń. – Cała szkoła je ma. Nie zabijamy. Jeśli odwrócicie się od Nowego, pozwolicie, by ta zasada została złamana. Szkoła zostanie narażona i wy będziecie temu tak samo winni jak Anhelo. – Co to ma do rzeczy? – zaprotestował Żimmy. – Anhelo jest silny i ma przyjaciół. Tworzy własne zasady. To też jest jedna z zasad szkoły. – Nikt nie tworzy własnych zasad! – odpowiedział ostro. – On też ma wrogów. – Jego wrogowie wam nie pomogą. Nawet oni się go boją. Dla nich jesteśmy niczym. Żimmy był stanowczy. Arto nie rozumiał, co go tak odmieniło. Był zazdrosny, bo kapitan poświęcił swoją uwagę jakiemuś planetarianinowi? Nie, Żimmy nigdy nie ma takich uczuć. M oże rozczarował się swoim kapitanem, może nie chciał go zniszczyć, może po prostu… Arto stał mu na drodze, a on na swój sposób prosił, by z niej zszedł? – Tak się przejąłeś Nowym, że stał się ważniejszy od nas! – Żimmy wykorzystał milczenie kapitana. – To nas niszczy! Daj mu spokój, Arto, proszę. Narazisz tylko grupę! – Narażę grupę? Przez ciebie nie ma już grupy! Jesteśmy tak silni jak silny jest każdy z nas. Jeśli Anhelo może zrobić z Nowym co zechce, to znaczy że jesteśmy słabi. Nie rozumiesz tego?

264

– Nie, nie rozumiem! Nowy nigdy nie był jednym z nas! Powinniśmy go wyrzucić i zap omnieć o wszystkim. Inni tak robią. Długo nie pociągnie, z twoją pomocą czy bez, będzie tylko dłużej cierpiał. Gdyby nie ty, może już by nie żył i nic by nie czuł, a tak… – umilkł, widząc gniew w jego oczach. Nieczęsto go widywał i wtedy zawsze milkł. Arto niemal zatrząsł się od ślepej złości. Nie mógł znieść tego poddania się, skazywania Nowego na śmierć. Dwa tygodnie temu sam by tego nie rozumiał, lecz już nie potrafił tak myśleć. Wtedy może miałby wyrzuty, lecz by to zrobił. Ale teraz… Uspokoił się. Jeszcze raz rozejrzał się dookoła. Wszyscy słuchali ich w napięciu. Dwóch najważniejszych wojowników kłóciło się ze sobą i to ich przerażało. Czuli, że nic dobrego z tego nie wyniknie. – Próbowałem was uczyć, że bycie silnym nie oznacza jeszcze zwycięstwa – zaczął, najspokojniej jak mógł. – Nie pozwoliłem bić się między sobą, lecz gdy to robiłem, nie wiedziałem, że to nas wzmocni. Po prostu wierzyłem, że tak będzie najlepiej. Teraz wierzę, że pomaganie sobie uczyni nas jeszcze silniejszymi, ale wy boicie się tego bardziej niż wpadki w magaz ynie, może nawet bardziej niż akademii! Ile ty byś pociągnął, gdyby cię ścigał Anhelo? – Ale nie ściga i powinniśmy to tak zostawić – przerwał Żimmy. – Nowy zniknie i znowu będzie spokój. Broniąc go stajesz się słaby. M ówię ci, skończ z nim póki czas, zanim pociągnie cię za sobą! On już jest skończony. Widzę to w nim… – Jest skończony, bo widzi, że nikt nie chce mu pomóc! – A w czym my możemy pomóc? Kapitanie, jeszcze tylko cztery lata i Anhelo opuści szkołę. Zniknie. – Do tego czasu Nowy będzie częścią atmosfery Ziemi! Czekanie go nie ocali! Żimmy spojrzał na niego tak bezradnie, że Arto niemal zrobiło się go żal. Niemal, gdyż p amiętał co mówił o Nowym. Ty już go skazałeś, Żim. M iotasz się jak szczur w skrzyni, nie wiedząc do zrobić, więc wybierasz najprostsze rozwiązanie. M oże nie jest ci z tym dobrze, lecz nie masz żadnych wątpliwości. Ja mam. – Czego od nas chcesz? – jęknął. – M amy pobić Anhela? Na nagłą dekompresję, on ma prawie piętnaście lat! Co możemy zrobić starszakowi cztery lata starszemu od nas? – M ożemy go unikać. Tu nie chodzi o zwykłe sprawy. Nowy może nawet uciekać. Nikt mu tego nie wypomni. Wystarczy, że nas ostrzeżesz. Żimmy ściągnął brwi. – Więc niech ucieka. Ja nie muszę i nie będę. Nie pozwolę, by Anhelo zaopiekował się mną tylko dlatego, że spłoszyłem jego ofiarę. Inni myślą podobnie. – Inni? – Arto się rozejrzał. – Ilu z was tak myśli? M acie swoją szansę. Przyznajcie się teraz, a zostawię was w spokoju. Kto nie chce mi pomagać niech po prostu podniesie rękę. Chłopcy powoli zaczęli podnosić ręce. Wahali się, patrzyli na sąsiadów, czekając aż ktoś inny będzie pierwszy. Ledwie kilku zdecydowało od razu, część dopiero wtedy, gdy zrobili to inni. Większość nie zrobiła tego wcale. Arto odetchnął. Tylko jedna trzecia grupy nie chciała mieć z nim nic wspólnego. Reszta też nie zrobi wszystkiego co im powie, lecz będzie go słuchać, w rozsądnych granicach. Zamierzał tych granic przestrzegać. Nie zwykł powtarzać swoich błędów. Spojrzał na Żimmiego. – Jednak nie wszyscy myślą tak jak ty – stwierdził, bez złośliwości czy satysfakcji, po prostu to stwierdził. Żimmy przyjął to do wiadomości równie spokojnie. Chyba sam nie wierzył, że po pięciu latach zaufania wszystko zniknie ledwie w kilka rozjaśnień. – Ich prawo. Dla mnie to sprawa między tobą, Nowym i Anhelem. Nie moja. – Więc to tak? – Arto uśmiechnął się gorzko. – Wykorzystałeś to, by się zbuntować? – Nie. Sam robisz mi miejsce. Nie chcę go, lecz wykorzystam, jeśli zaczniesz nas ciągnąć za Nowym. Nie zamierzam skończyć jak Pilp. Na pewno nie skończysz jak Pilp, pomyślał. On poszedł na dół z honorem, z zasadami.

265

– Najpierw musiałbyś zostać kapitanem – odpowiedział twardo. – Jeśli Anhelo mnie pobije możesz spróbować wykorzystać sytuację. To zależy od ciebie. Ja nie zamierzam stracić Nowego. Rób z tym co zechcesz. Jeśli nie chcesz pomagać, to przynajmniej nie przeszkadzaj. Usta Żimmiego ściągnęły się w grymasie nagłego, hamowanego gniewu. – Jesteś dziwakiem – powiedział głośno. – To wie każdy. M oże już czas, byś przestał się rządzić. Stali chwilę naprzeciwko siebie. Powiedział to. Wreszcie to powiedział, otwarcie i przy wszystkich. Widział jak zareagowali. Nie mówili o tym, nawet między sobą, lecz Żimmy miał rację – wiedzieli, tak dobrze jak on sam. Tabu zostało złamane. Aż do dziś niektórzy mogli traktować jego dziwactwa jak zaletę – myślał i postępował inaczej niż inni kapitanowie i dzięki temu był od nich lepszy. Przez Żimmiego zaczną myśleć, że to wada. Żimmy odwrócił się i wyszedł. Arto dostrzegł niepewność na twarzach tych, którzy się z nim zgadzali. Kilku z przepraszającym spojrzeniem udało się w jego ślady. – Idźcie za nim, jak chcecie – powiedział. – Nie potrzebuję nikogo, kto myśli jak on. Nieważne kogo słuchacie, jak długo wypełniacie obowiązki grupy. Chętnie rozkazałby im zostać, gdyby miał choć cień nadziei, że to coś zmieni. Jednak coś musiał powiedzieć. Jeszcze kilku wyszło z pomieszczenia. Na co powinien uważać, by nie stracić tych, co pozostali? Przed rozejściem wspólnie ustalili kto czym się zajmie. Arto był wyjątkowo wyrozumiały. Już nie wymagał od nich tego, czego wymagał od siebie, jedynie tego, na co mogli się odważyć. Na granicy Zyskali dwa rozjaśnienia spokoju, lecz Nowy nie czuł już ulgi. Nie był kopalniakiem. Roz umiał, że równie dobrze może to być kolejna sztuczka Anhela. Ta cisza niepokoiła także Arto. Zaczął się obawiać, że Anhelo zaczyna rozpracowywać jego mrówki. Pomyślał o tym, gdy kilku młodszaków nagle przestało się pojawiać. Tym razem to był fałszywy alarm. M ieli bitwę. Arto przyjął ich wytłumaczenie i kazał wracać do zajęć. Niemniej wiedział, że spotkanie z Anhelem to tylko kwestia czasu. Obawiał się tego co się stanie, lecz najbardziej bał się, by te zdarzenia nie pokrzyżowały rodzicom ich planów. Tego jednego nie mógł poświęcić, nawet dla Nowego. To była wojna. Zbyt szybko zostali sami na placu boju. Ciągnął za różne włókna, lecz nic nie pomagało. Osiągnął ledwie tyle, że znajome starszaki nie czepiały się Nowego. Nie było to wielką p omocą. Sam jeden, Anhelo potrafił zamienić życie Nowego w plazmę. Arto próbował trzymać go z dala od niebezpieczeństwa, lecz od początku wiedział, że jego starania są niewiele warte. Nadeszło trzecie rozjaśnienie, a on czuł, że zagrożenie narasta. Szli powoli, uważnie rozglądając się dookoła. To znaczy Arto i Dert się rozglądali, Nowy jedynie szedł obok, ze wzrokiem wbitym w podłogę. Lecz ich czujność nie na wiele się zdała. Nadeszło rozjaśnienie gdy Anhelo wraz z trzema pomocnikami pojawił się w tym samym korytarzu. Zobaczyli go gdy był jeszcze daleko. Dobrze się wyróżniał z tłumu młodszych dzieci. Pewnie i szybko szedł w ich stronę, choć nie było szansy, by mógł zobaczyć ich wcz eśniej niż oni. Zawrócili, lecz tamci wciąż się zbliżali. Nowy nie od razu spostrzegł, że coś się dzieje. Gdy już zauważył Anhela, zatrzymał się, jakby wrósł w podłogę. Arto zaklął cicho. Starszak miał nad nim paraliżującą władzę. Anhelo rzucił im dwóm krótkie, ostrzegawcze spojrzenie. Nie zareagowali. Stanęli kilka kroków dalej. Arto przygotowywał się na taką chwilę. Zamierzał zaczepić Anhela, porozmawiać z nim, lecz gdy to się stało… Opuściła go cała odwaga, jak gdyby znów stał przed kanałem i po raz pierwszy

266

próbował do niego wejść. Strach przeszył całe jego ciało, a on pozwolił mu się sparaliżować. Niemal czuł jak na długą chwilę jego serce przestaje bić. Zrozumiał Żimmiego, zrozumiał dlaczego się wycofał. A jednak… Bał się, jak każdy, lecz już jako trojak nauczył się odrzucać strach na okres działania. Od cz asu przejścia kanałem jego strach przestał być stanem fizjologicznym, był jedynie stanem umysłu, obawą, że coś pójdzie nie po jego myśli – bo czegóż innego miałby się obawiać? Bólu? Jednak teraz czegoś się bał, naprawdę, jak kiedyś przy kanałach. Anhelo był wyrośnięty ponad swój wiek. Dla nich był olbrzymem. Gdy oni się patrzyli, ten olbrzym zaczął działać, jakby ich tu nie było. Jest przecież starszy o cztery lata, przemknęło Arto przez myśl, a swoją pozycję zawdzięcza sile. M imo to nawet Basakis spróbował coś zrobić. Nawet on… A ja stawiałem się starszakom jeszcze starszym od Anhela. Dlaczego teraz tak się bał? Jakby chodziło o coś więcej… – A, sam kapitan pilnuje swojej beksy? – Anhelo zaszczycił go kolejnym spojrzeniem. – Chcesz popatrzeć? M asz prawo. To w końcu twój… wojownik – dodał z pogardą. Arto nie ruszył się. Nie odpowiedział. Patrzył jak Anhelo podchodzi do Nowego – i wciąż stał. Dert wbił w niego wzrok, a Arto nie wiedział co zrobić. Strach zaczął mijać, lecz poz ostawił po sobie pustkę, jakby ktoś nagle wyłączył wszystkie myśli. M ógł tylko obserwować co się dzieje, niczym żywy perceptor. – Czas na kolejną lekcję, Ziemianinie – Anhelo stanął przed Nowym. Straszenie go sprawiało mu widoczną satysfakcję. Nowy skulił się i zbladł, oczy zaszły mu łzami. Spojrzał na Arto. W jego oczach była już tylko rozpacz i pragnienie, by to się jakoś skończyło. Arto wciąż stał, gdy Anhelo zaczął swoją rozgrzewkę. Nowy nawet nie próbował się bronić. Anhelo uderzył go kolanem w brzuch. Nowy zgiął się wpół. Wtedy się zdecydował. Przed oczami stanęli mu pobici towarzysze. To on był tym najodważniejszym w grupie. Gdyby t eraz nie zrobił nic, nie mógłby spojrzeć na siebie w lustrze. I tak mam trafić do akademii, p owtórzył sobie. Nic mnie tu już nie trzyma. – Zostaw go – powiedział, powoli robiąc dwa kroki naprzód. – On ma już dosyć. Dert drgnął. Arto lekkim gestem dłoni polecił mu się odsunąć. Anhelo odwrócił się ze zdziwieniem. Podszedł bliżej. – Chcesz się bić? – powiedział powoli, każde słowo wymawiając oddzielnie. – Nie chcę. Anhelo splótł palce. Arto usłyszał jak je wygina i rozprostowuje. – Po co to robisz? – spytał go. – Czego ty od niego chcesz? – M oja sprawa. Zrobię co zechcę a ty albo się zamkniesz, albo też oberwiesz. Dla mnie bez różnicy. Chociaż… – Anhelo udał zastanowienie, lecz oczy zdradzały, że tylko się z nim bawi – zawsze to dodatkowa rozrywka. – Daj mu spokój – odpowiedział twardo. To nic, że Anhelo był wyższy i silniejszy, a on niepewny tego co robi. Przynajmniej się kontrolował. – Wiem co zamierzasz i nie pozwolę… Twarz Anhela zmieniła się. Jego towarzysze otoczyli Arto, odcinając drogę ucieczki. Nawet na nich nie spojrzał. Nowy nie był już bezwolną ofiarą. Reakcja Arto obudziła w nim czujność. Znowu ujrzał w nim wolę walki, choć była jedynie cieniem tego, co widział w nim dawniej. Arto nigdy nie miał rodzeństwa, lecz teraz uświadomił sobie, że zaczyna go traktować jak brata. – Nie pozwolisz mi na co? – ostro spytał Anhelo. – Takich jak on powinni puszkować już w chwili przybycia. – Tylko dlatego, że jest planetarianinem? To nie jego wina, że twój ojciec pije a matka… Zamilkł, pojmując swój błąd, lecz było za późno. Twarz Anhela nabiegła krwią. Teraz ktoś musiał zostać pobity, mocniej niż dotychczas. Tu chodzi o coś więcej niż jego rodzinę, pomyślał. Starszaki zawsze prowokowały Anhela w taki sam sposób, lecz nigdy tak gwałtownie nie

267

reagował. W coś trafiłem, stoję w śluzie która otwiera się na przestrzeń i nie mam skafandra. Czy to, co powiem będzie miało jeszcze jakieś znaczenie? Anhelo uderzył, lecz zrobił to w gniewie. Nie był przyzwyczajony do stawiania oporu przez swoje ofiary. Arto złapał jego pięść i odepchnął ją na bok. – M ożesz mnie pobić – powiedział przez zaciśnięte zęby. – M ożesz zapuszkować, jak innych. Ale nie pójdzie ci tak łatwo jak z nim. Po cichu liczył na walkę, niekoniecznie uczciwą, ale walkę tylko z Anhelem. Wytrzymałby przegraną, odciągnąłby uwagę od Nowego. Być może to by sprawiło, że Nowy by się obudził. Lecz Anhelo nie chciał walczyć, tylko bić. Skinął na swoich towarzyszy. Złapali Arto za ręce i wykręcili je, zmuszając, by złożył je na plecach. Swoimi stopami ustawili go w rozkroku. Nie stawiał oporu. Tylko bierność mogła go uratować. Oby Dert był wciąż w pobliżu. Oby nie uciekł… – Zostawcie go, brutale! – Arto usłyszał desperacki krzyk Nowego. Rzucił się z pięściami na jednego z towarzyszy Anhela. Dostał łokciem w brzuch. Gdy się zgiął, starszak poprawił kolanem. Nowy zatoczył się i upadł dwa metry dalej. Arto spojrzał na Anhela. Nowy nie dał mu wyboru. – Zostaw go, Nowy – tym razem głos mu drżał. – Niech sobie ulży. W domu nikt na niego nie czeka. Anhelo wpadł w furię. Z całej siły kopnął Arto między nogi. Zgiął się, lecz starszaki nie p ozwoliły mu upaść. Któryś pociągnął za włosy, unosząc jego głowę. Anhelo kopnął jeszcze raz, patrząc mu w twarz. I jeszcze. Wtedy przestał. Arto płonął z bólu. Łapał urywane, krótkie oddechy. Zmusił się, by otworzy ć oczy i spojrzeć w twarz swojego oprawcy. – Już ci lepiej? – wyjęczał, ledwie dobywając głos z zaciśniętego gardła. – M am nadzieję, że matka pisze od czasu do czasu… Anhelo warknął głucho. Uniósł pięść, lecz powstrzymał się. Był wściekły, lecz nie pozbawiony rozumu. Arto kątem oka dostrzegł Derta. Na jego twarzy rysowało się przerażenie. – Nie tutaj! – ostrzegł Anhela jeden z towarzyszy. – Wiem! – odwarknął. – Bierzcie go! Zamknął oczy. Poczuł, że jest niesiony. – Zostawcie go! – Nowy stał za Anhelem. Zdawałoby się mały i słaby, a jednak czekał, zaciskając pięści. – Holuj się, póki zostawiam cię w spokoju – Anhelo nawet się nie odwrócił. – Jeszcze… Nowy skoczył. Uderzył Anhela w plecy. Starszak był zupełnie zaskoczony. Zachwiał się i upadł. Wstawał powoli. Równie powoli sięgnął dłonią do czoła. Gdy ją cofnął, pozostał na niej czerwony ślad. Odwrócił się. – Trzymajcie go – nie odwracając się, Anhelo wskazał na Arto. Nowy czekał. Zacisnął pięści, stojąc w rozkroku, jak podczas swojej pierwszej walki. Arto pamiętał dwie rzeczy – Nowy nie potrafi walczyć z przeciwnikiem, który kopie, zaś Anhelo bardzo lubi to robić. Walka trwała ledwie chwilę. Zasłona Nowego nie zdała się na nic; jego własna pięść rozbiła mu nos. Padł na podłogę. Anhelo z całej siły poprawił kopniakiem w brzuch. Nowy zwinął się w kłębek. Tak go zostawili. Zawlekli Arto do łazienki i rzucili niczym pustą skrzynię między odbieralniki moczu. Kto był w środku, szybko opuścił pomieszczenie. Spróbował wstać, lecz miał ledwie tyle siły, by kurczowo chwycić się jednego z otworów odbieralnika i unieść się lekko, nim znowu został złapany od tyłu i przygwożdżony do ściany. – Ściągnijcie zbroję – polecił Anhelo. Trójka pomocników posłusznie wykonała polecenie, niemal wykręcając mu przy tym ręce. Znowu został unieruchomiony i wyprostowany.

268

– Już dawno powinienem cię załatwić – Anhelo stanął przed nim. – Powinienem zacząć od ciebie, a nie od tego łatwowiernego kopalniaka, Herrego. Właściwie nie powinienem wcale przestawać, ale co tam. Czas wrócić do tego, co przerwałem. Arto nie rozumiał o czym mówił, poza tym, że miał rację. Chodziło o coś więcej niż o jego rodziców. Zrozumiał, że już jest martwy i powinien się przygotować, by odejść jak wojownik. Byli w szkole, Anhelo nie zdoła upozorować tego na wypadek, lecz czy Anhelo wciąż myślał logicznie? – Trzeba było zamknąć jadaczkę! – Anhelo uderzył znowu, trafiając nasadą dłoni pod jego brodę. Arto zalało jasne, bolesne światło. Uderzenie wyrzuciło go w górę, czuł jak coś prz eszyło go bólem gdzieś u nasady czaszki. Ty łem głowy uderzył w twarz trzymającego go chłopca. Tamten chyba stracił przez to ząb. Jak przez rozrzedzone powietrze usłyszał jego przekleństwo, lecz starszak nie odważył się na nic więcej. Jego kapitan był wściekły, dalej kontynuował swoje dzieło. – Śpij, szczurze! – Ciosy zaczęły padać wszędzie. Pierścienie wbijały się w niego niczym tępe noże, rozrywając skórę. Anhelo bił go dokładnie i systematycznie, kawałek po kawałku. Prz ezornie zaczął oszczędzać głowę. W pewnej chwili jego towarzysze puścili go, p ozwalając, by zwalił się na podłogę. Arto odkrył, że niczego już nie czuje. Nie czuł jak Anhelo go kopał, ani w krocze, ani w brzuch, ani w plecy, nie czuł ciała. Przez chwilę samo próbowało reagować, kuliło się, lecz w końcu przestało. Wtedy przestał też Anhelo. Arto jakimś cudem pozostał wpółprzytomny, resztki świadomości błąkały się w jego umyśle. Wszystko, co się działo, dochodziło do niego z daleka, niewyraźne, jakby był tu ktoś zamiast niego, a on tylko oglądał projekcję, widzianą oczami ofiary. – Wystarczy – ktoś powiedział. – Już nic nie czuje. – Nieważne! Zabiję śmiecia! – to na pewno był Anhelo. Ktokolwiek mówił do Anhela, robił to głośno i stanowczo. Wiedział jak zwracać się do swojego dowódcy tak, by go słuchał, mimo wściekłości. Arto słyszał rozmowę, lecz przestał rozumieć słowa, poza pojedynczymi wyrazami, jak „Anhelo”. Pozostałych nie rozróżniał, mogły być równie dobrze szumem wentylacji, albo odgłosami pracy maszyn. Dla niego znaczyły tyle samo. – Przestań natychmiast, słyszysz? Gdyby nie ja, już dawno siedziałbyś w akademii! Słuchaj co do ciebie mówię! Anhelo rzucił coś na ścianę, lecz chyba nie zrobił nic innego. – Wystarczy, Anhelo. Uspokój się! Jak to zrobisz, zjawią się dorośli. – M am to gdzieś! Powinienem to zrobić dwa lata temu! – Więc zrobisz to teraz, ale powoli. Nie w szkole. Jakiś cień pochylił się nad obserwatorem projekcji. – Lepiej już idźmy – powiedział. – On może nie wytrzymać. Chwila ciszy. Coś się poruszyło, zbliżając do niego. – Żyje? – Żyje, ale nie oddycha. Wynośmy się stąd, zanim zjawią się automaty. – Zaraza! Jak mi tu zdechnie… – Uprzedzałem! Poprzednio ledwo się wywinąłeś, ale to… W szkole, w łazience! Czyś ty oszalał? – Przestań gadać, tylko zrób coś! Chwila milczenia. Coś się nad nim pochyliło. Coś zbliżyło się do jego twarzy, bardzo blisko, dotykając kilka razy w nos i usta. Przez na wpół przymknięte oczy Arto widział tylko plamy, zamazane kształty. Nie wiedział kto to był, ani co próbuje robić. – Szczur sam jest sobie winien. M ógł trzymać mordę na zatrzask! – Inni i tak nie odważą się mówić. – Ale dorośli poznają, że to nie wypadek! Tym razem…

269

– No to co? To pierwsze śmiertelne pobicie w naszej szkole. W innych to się zdarzało i tylko dwa razy znaleźli sprawcę. Nikt nie będzie wiedział, że to ty, poza… – Uważaj co mówisz! Nie wspominaj… – Bo co? Nie ty jeden byłeś kiedykolwiek podejrzany. Oni też nie chcą, by to się wydało. M oże nawet się ucieszą. Nikt nie będzie o tym mówił. – Nikt poza jego kumplami. Jak zaczną mówić, poświęcą mnie… nas, by to wyciszyć! – Daj spokój. Oni nic nie powiedzą. Zbyt się boją. Znowu chwila ciszy. – Jest jeszcze ten planetarianin. On jest nowy. Zaatakował cię. On będzie mówił… – No i…? – O nie. Drugi raz tego nie przepchniesz! Nikt nie uwierzy w kolejną histerię. Widziałeś jak tamci wyglądają? Oni wiedzą, co zrobiłeś. Siedzą cicho, bo wciąż mogą tam trafić! – Świetliście! Wymyślę coś innego. Zaraz… Oni dwaj byli ostatnio cały czas razem, prawda? Załatwię i jedno i drugie. Nie będą tu chodzić ani tacy jak on, ani jak tamten, to jasne? – Jasne, kapitanie. Załatwimy go, ale nie tutaj. Tamten tego nie wytrzyma, zobaczysz. Jest taki sam jak poprzedni, jak każdy planetarianin.

Ilustracja: Rafał Kulik Dłuższa chwila ciszy. Arto poczuł jak wszystko dookoła zaczyna się przybliżać. – I jak? – Nic. Serce pracuje, ale wciąż nie oddycha. Załatwiłeś go na dobre, idioto! – głos był głośniejszy, dochodził gdzieś z bliska – Nie zdążę po sprzęt. Wynośmy się nim się udusi! Głośne przekleństwo, potem cisza. Z początku nie czuł nic. Dopiero po chwili poczuł, że nie może oddychać. Czy ktoś powiedział, że umierał? Więc gdzie są dorośli? Czuł pulsowanie w uszach, czuł jak serce bije coraz szybciej i szybciej. Nie potrafił się skupić na żadnej z myśli, umykały zbyt szybko, znikały, zmieniały się w inne, rzucały bezładnie wewnątrz umysłu. Jakieś wspomnienia, znajoma twarz… Dael? Co miałem zrobić? Coś miałem, coś ważnego… Lecz pamiętał tylko, że nie mógł. Wszystko zawirowało. Gdy znowu spojrzał przez szczelinę napuchniętych powiek, ujrzał nad sobą światła na suficie. Na chwilę przesłoniła je twarz Nowego. Z jego oczu płynęły łzy. Nowy nie potrafi nad sobą panować, pomyślał. Ich usta dotknęły się na chwilę. Chyba poruszył głową i Nowy to zauważył. Poznał, że go widzi. Arto nie by ł pewien, czy próbuje coś powiedzieć do Nowego, czy rusza ustami, czy może to zrobić, czy po prostu leży i patrzy się na

270

jego rozbity nos, krew na twarzy i na jego oczy, zupełnie inne niż przez ostatni tydzień. Wciąż czaił się w nich lęk, tym razem nie o siebie, lecz o niego. – Oddychaj Arto! – Nowy załkał cicho. – Oddychaj, na próżnię! Nie daj im wygrać, nie umieraj! Oddychaj, niech cię przestrzeń pochłonie, oddychaj! Arto chciał, lecz nie mógł. Nie wiedział nawet czy może czymkolwiek poruszyć, poza głową i oczami. Nowy znowu się nad nim pochylił. Niewiele mi pomożesz, Nowy, pomyślał dziwnie spokojnie. Sam, choć próbuję, nie mogę sobie pomóc. Czy chcę sobie pomóc? Było mu wszystko jedno. Z trudem obrócił głowę lekko w bok. Jej poruszenie kosztowało go wiele wysiłku, ale nie czuł nic, tyle że obraz się przesunął. Nie czuł żadnego bólu, strachu, chęci zrobienia czegokolwiek. Zdziwiło go jak bardzo było mu z tym dobrze. Poczuł ulgę, że ten bezwzględny, sadystyczny głupiec wreszcie go wyzwolił. Czy umrze tu, czy w akademii, jaka to różnica? M oże dzięki temu Anhelo zapłaci za swoje zbrodnie…? Lecz instynkt przetrwania podsunął mu inną myśl. Jeśli odejdzie teraz, rodzice mogą być zbyt załamani, by uciec. Trzymał ich tu za życia, jego zwłoki mogą ich zatrzymać na zawsze. I Nowy… Nowy nie był bezpieczny. Jeśli pozwoli sobie umrzeć, wtedy on znajdz ie się w prawdziwym niebezpieczeństwie. Świadomość poprzednich myśli sprawiła, że poczuł do nich obrzydzenie. To wyjście było dla beks. Do środka wbiegło dwóch chłopców. Dert i Żo. Pochylili się nad nim. – Nie może oddychać! – jęknął rozpaczliwie Nowy. – Stymulator, szybko! Niewielki owalny, płaski aparacik trafił z plecaka do dłoni medyka. Żo przycisnął go do piersi Arto, na wysokości mostka. Niemal natychmiast jego klatkę piersiową rozdarł potworny ból. Uczucie było mdlące, lecz od razu się uspokoił. Póki czuł, że coś go boli, póty wszystko było w porządku. Ból pomógł mięśniom przezwyciężyć paraliż. Pierś uniosła się i Arto chrapliwie wciągnął powietrze, krztusząc się. – Pomóżcie mi! – zawołał Żo. – M usimy go obrócić na bok. Arto wciąż był bezwładny. Wprawdzie oddychał, lecz tego nie kontrolował. Gdy przewrócili go na bok, Żo pomógł mu zwymiotować. Arto nagle poczuł się słabo. Ponownie ułożyli go na plecach i Żo zaczął go badać swoimi zabawkami. Jeśli było coś, co mógł zrobić, zrobi to, jeśli nie – wtedy znajdzie kogoś, kto to potrafi, za odpowiednią cenę. Był pierwszym chłopcem z grupy, który mógł potrzebować opieki któregoś z medyków od starszaków. Nowy znowu się nad nim pochylił. Arto spróbował unieść głowę. Żo stanowczo choć delikatnie opuścił ją w dół. – Nie przeszkadzaj – odsunął Nowego na bok. – Zakłócasz sygnał. Arto, leż spokojnie, nie próbuj nic robić. Leż i myśl sobie o czym chcesz. Nie próbuj odpowiadać. Chętnie kiwnąłby głową, ale wolał zastosować się do rady Żo. Nie było to trudne. Nowy skulił się obok, z kolanami pod brodą. Obserwował każdy ruch Żo. – M ówiłem mu, by tego nie robił – powiedział przepraszająco. – Anhelo prawie go zabił… Dert przyklęknął obok. – Nowy, gdyby nie ty, Arto już by nie żył. Wiesz już dlaczego nie powinieneś się rzucać na Anhela? Co by było gdyby obu was tak urządził? Wiesz, mamy tylko jeden stymulator. Nie chciałbym, by Żo musiał wybierać. Nowy smutno kiwnął głową. – Wyjdzie z tego? – spytał. – Co jeśli…? Już tak zostanie? Dert spojrzał na Żo. Żo pochylił się nad Arto. A Arto sam chciałby to wiedzieć. Jeśli mam być już zawsze taki jak teraz, Żo, to proszę, zdejmij to ze mnie i pozwól umrzeć. – Kapitanie, możesz się ruszać? – spytał Żo. – M ożesz mówić? Arto nie mógł. Chciał, lecz nie był w stanie nawet podnieść palca. M ógł tylko zamknąć oczy i lekko, niemal niedostrzegalnie, poruszyć głową na boki.

271

– To kręgosłup – powiedział Żo. – Dlatego nie może oddychać. M ogę to wyleczyć, ale to p otrwa dłużej niż godzinę. Nie bój się, Arto, nie zostawię cię w takim stanie. Sprowadzę kogoś, kto wie więcej o nerwach niż ja. – Nie zostanie sparaliżowany? – przestraszył się Nowy. – Skądże! Paraliż pozostaje tylko, gdy mózg zostaje uszkodzony, a nawet wtedy można wszczepić implant. Tylko… – zawahał się. – Taką operację potrafią przeprowadzić jedynie dorośli. Ale jemu to nie grozi – odpowiedział szybko. – M ózg na pewno jest cały. – Skąd możesz to wiedzieć? Arto rozumiał, że Żo tego wiedzieć nie może. Lekarze potrafili naprawiać niektóre części mózgu jeśli ofiara przeżyła, lecz oni nie mieli dostępu do tych technik. Żo nie odpowiedział. Zaczął grzebać w plecaku. Wyciągnął szeroki, łukowato wygięty prz yrząd wielkości dłoni. Położył go obok karku Arto i wsunął dłoń pod jego plecy. Wtedy stracił przytomność. ••• Wilan spokojnie szedł przez stocznię, lecz jego spokój był pozorny. Już trzy rozjaśnienia cz ekał na reaktor. Dokumenty zostały wysłane, lecz coś wstrzymywało realizację zamówienia. Wiedział, że reaktor to jedna z części będących pod specjalnym nadzorem, lecz trzy dni to o dzień za długo. Ile szef zamierza z tym zwlekać? Rikad wezwał go do siebie, więc postanowił o to zapytać. O cokolwiek chodziło, na pewno nie o komory. Gdyby ktoś zauważył, że jadące na złom skrzynie nie zawierały tego, co p owinny, nie szef by go do siebie wezwał, lecz policja lub ochrona. Nie chodziło o opóźnienia, zaczynali je nadrabiać. Więc o co? Ledwie Wilan wszedł do gabinetu, Rikad spojrzał na niego oskarżycielsko. – Co ty wyprawiasz, Wilan? O czym ty myślisz? Wilan zdrętwiał. Starał się zachować spokój. Skąd to oskarżenie? Przezornie milczał. – No po co to? Po co? – Rikad wywołał projekcję dokumentu. – Po co ci dwa reaktory? – M oduły cewek składają się z części od trzech producentów – wyjaśnił, biorąc zdarzenie za zwykły problem z biurokracją. – Trzymają się standardów, lecz wyprodukowały je różne typy maszyn. Odpowiadam za ich synchronizację. Skąd mam wiedzieć, co się stanie gdy… – A czy to ważne? – przerwał mu szef. – Ten kadłub ma dolecieć na miejsce, to wszystko. Jeśli coś nie będzie współdziałać, koloniści to wymienią. To ich problem, nie nasz. – Przecież nie chcę montować reaktora! – zaprotestował Wilan. – Chcę go tylko podłączyć i zobaczyć co się stanie. Potem wszystko wróci do magazynu… – Nie możemy tracić czasu i sprzętu na kontrolę każdego drobiazgu! Do próżni z kontrolami! M amy opóźnienia… – Gdybym nie zażądał komór, nie wykrylibyśmy usterki w… – Właśnie. I jeszcze te komory… – szef spojrzał na projektor. – Spalone. Szmelc na złom. Tylko czy nas to obchodzi? – spytał retorycznie. – Czy tym statkiem mają lecieć ludzie? Nie! Takie usterki koloniści usuwają sami, na miejscu. Na czarne dziury, to ich wyssana robota i nam nic do tego! M amy wysłać im kadłub i trochę sprzętu, żadnych dodatkowych reaktorów. Rząd nie wysyła takich rzeczy w pustych statkach. – Nie wiedziałem… – Ja też nie. Ale przez ciebie dostałem na ten temat oficjalne upomnienie, które przyszło z amiast twojego zamówienia. Chcesz je zobaczyć, to służę. Nie wiem o co chodzi – machnął nerwowo ręką. Siadł za biurkiem i wywołał nowy obraz na projektorze. – M oże rząd się boi, że koloniści przechwycą statek i ograbią go z czego się tylko da. Szczerze mówiąc, lata mi to ogonem. Ze względów bezpieczeństwa drugi reaktor ma dotrzeć do celu inną drogą. Nie masz po co sprawdzać, czy wszystko będzie współdziałać. Jak znam biurokrację, dostaną zupełnie inne części i sami będą się martwić jak je dopasować. Przed tym też się chcesz zabezpieczyć?

272

Wilan słuchał go, przebiegając wzrokiem wyświetlony dokument. Zwykłe urzędowe nap omnienie, niespecjalnie ważne, ale trudno było się z nim kłócić. – Przecież to głupota! – Nie ty pierwszy zauważyłeś, że Flota i urzędnicy to banda paranoików. Nie chcą, by bezz ałogowa jednostka miała na pokładzie komplet reaktorów? – Rikad rozłożył ręce – Świetnie, mi to wystarczy. Gdyby zamontowany reaktor nie działał jak należy, wtedy bym się tym zajął. Sprawdzaliśmy go, osiąga pełną moc. Koniec. – Ale… Jeżeli coś się potem stanie, jakaś awaria… M oże w drodze… Szef oparł się rękoma o biurko i pochylił w jego stronę. Wyłączył projekcję. Zamierzał zrobić wykład. – Nasze zadanie to szybkie wysyłanie gwiazdolotów – zaczął. – Tylko w Układzie istnieje infrastruktura, która umożliwia ich produkcję na tak wielką skalę. Zaopatrujemy w statki cały przeklęty znany kosmos! – wstał i zaczął się przechadzać to w jedną, to w drugą stronę. M ówił z pamięci, jak dobrze wyuczoną kwestię. – Układ Słoneczny to największe centrum produkcji. Zaopatrujemy setki, może tysiące innych światów, jakie przez ostatnie wieki zdołaliśmy zasiedlić, we wszystko czego nie są w stanie same wytworzyć. Nie ma się co oszukiwać – rzucił na Wilana szybkie, niepewne spojrzenie. – Nie jesteśmy dziećmi. To Rząd nie pozwala koloniom na samowystarczalność. Lecz to my musimy pracować, by to wszystko jakoś trzymało się kupy, by gdzieś tam nie zabrakło czegoś, od czego może zależeć istnienie całej kolonii, czy załogi statku. M y wysyłamy im części, oni sprawdzają je i składają w całość. Rząd decyduje, kogo w swej łaskawości zechce obdarować sprzętem, nie my. M y, tutaj – wskazał na ścianę, za którą znajdowała się główna hala stoczni – odpowiadamy za to, by to wszystko docierało do nich na czas. Każdy z nas musi znać swoje miejsce. Wilan dobrze znał te propagandowe slogany. Brednie, jak wiele innych. Nawet ich autorzy musieli wiedzieć, że od trzech wieków mało kto jeszcze w to wierzył. Rikad był szczery. Nie wciskał bzdur. Doceniał to. – M amy wypuszczać wybrakowane statki, licząc, że na miejscu, za kilkadziesiąt lat, kiedy być może – podkreślił to – zmienią się przepisy, ktoś nie zapomni sprawdzić wszystkiego przed odlotem? – wycelował w niego palec. – Umiesz przewidywać przyszłość, Rik? – Umiem czytać między wierszami – szef ciężko siadł na fotelu. – Wysyłamy wybrakowane statki, bo takie jak ten mają być wybrakowane odgórnie. Nie mamy środków na dodatkowe wyposażenie, i, co ważniejsze, nie mamy na to czasu. Dla dobra nas wszystkich, skończ z tymi kontrolami! Flota chce, aby ten tak zwany gwiazdolot jak najszybciej wyruszył do celu. Do tego potrzebuje jedynie zasilania, napędu, komputera, osłon i kilku drobiazgów. To wszystko. – Rozumiem, ale… – To nie zależy ode mnie. Pamiętaj gdzie jesteś, czego się od ciebie oczekuje, oraz, najważniejsze – opuścił palec w dół, znacząco wskazując na podłogę, w stronę Centrum stacji – kto tu naprawdę rządzi. Przepisy w sprawie reaktorów są, jak widziałeś, bardzo wyraźne. Lecz jeśli dla sprawdzenia konstrukcji statku chcesz ryzykować pracę… Wilan zrozumiał. Dostosuje się albo wyleci na korytarz. Wiedział, na przykładzie Lerszena, jak trudno zdobyć kolejną pracę, jeśli poprzednią straciło się w taki sposób. – Jak rozumiem, naprawę złącza też mam przerwać? – Wciąż nie nadrobiliście opóźnień. Szukanie usterki i jej usunięcie zajmie inżynierom parę ładnych dni, a przecież mają inne obowiązki. Zostaw to tak jak jest, zrób notatkę w dokumentach, załaduj je do pokładowego komputera, zaplombuj wszystko ostrzegawczymi zatrzaskami, wywal złom do dekompozycji i skup się na dokładnej, szybkiej i przepisowej pracy. – Nie martwiłeś się o tempo pracy gdy zwalniałeś Hemula – zauważył sucho. – To nie zależało ode mnie! Nie zmienisz przepisów. Daj mi spokój i rób co do ciebie należy!

273

Wilan kiwnął głową i wyszedł. Rikad był wściekły, dalsza rozmowa nie miała sensu. M iał pecha. Jakiś urzędas z magazynu liczył na premię, więc poinformował o wszystkim nadzorujący stację oddział kontroli dystrybucji. Na zarazę! Te przepisy nie były takie głupie, jak myślał. Tym razem skończyło się na upomnieniu. Tym razem wyszedł na nadgorliwca. Lecz na przyszłość musiał być ostrożniejszy. Całe szczęście, że nikt nie cz epił się komór. Szczęście? Teraz nie miało to większego znaczenia. Po tym upomnieniu każda próba zdobycia reaktora zostanie natychmiast zauważona. Jak tłumaczyłby się następnym razem? Że chciał przeczyścić dysze pełnym strumieniem plazmy? Równie dobrze mógłby powiedzieć, że chciał się opalić! Bez reaktora jego plan był nie do wykonania – i jego konkurent musiał o tym wiedzieć. Przypadek? To było równie prawdopodobne jak uderzenie kontenera w stację, czy wygranie na loterii. Walka odbyła się wcześniej niż się spodziewał, była krótka i jednostronna. Przegrał ją w straszliwie beznadziejnym stylu. Nie poznał przeciwnika, nie wyprowadził nawet jednego ciosu. Sześć miesięcy ogłupiania magazynierów i własnego zespołu poszło na darmo, rozbite w pył przez jeden idiotyczny przepis! Znajomi mówili o nim, że jest uparty, lecz wiedział, kiedy należy się poddać. M ógł zrobić tylko jedno – czekać na inną okazję. M oże do tego czasu znów zacznie wracać wcześniej z pracy, tak jak robił to dawno temu. Ene powinna się ucieszyć. M oże znowu zacznie wracać na jej późne obiady. Znów jej powie, że najgorsza część pracy jest już za nimi. Zacznie więcej rozmawiać z synem. Kiedyś musi się udać. M usiał w to wierzyć.

Ilustracja: Rafał Kulik ••• M inęła czwarta godzina a Arto wciąż nie odzyskał przytomności. Sprowadzony starszak nie wymyślił wiele więcej ponad to, co Żo już zrobił. Zapewnił ich, że mózg Arto nie jest uszkodzony, uprzedził, że minie trochę czasu nim bioinduktor wytworzy obejścia nerwowe i ostrzegł, że nie powinni go sami budzić. Potem poradził, by znaleźli sobie nowego kapitana, bo na takich sprawach nie zna się nikt w szkole. Za to go znienawidził. Ledwie zwrócił uwagę na niebieską plamkę na jego lewym ramieniu, taką samą jak u Żo, w tym samym miejscu. Pamiętał ludzi, którzy na Ziemi przychodzili do jego matki. Niektórym powtarzała, że umrą, jeśli szybko nie trafią do prawdziwego lekarza. Arto nie pójdzie do lekarza. Nie chciał, by ktokolwiek cierpiał za niego, a tym bardziej, by umarł. Powinienem być na twoim miejscu, powtarzał sobie, mnie Anhelo by tak nie potraktował. Był na niego skazany, od pierwszego dnia. Teraz to wiedział. Dlaczego działy się tu takie rzeczy? Na Ziemi nie pozwalali na to dorośli. Dlaczego pozwalali tutaj? Bo nie wiedzieli? Jeśli dzieci potrafiły się rządzić tylko w jeden sposób…

274

Pierwszy dostrzegł drgnięcie dłoni. Chwilę potem kapitan otworzył oczy. Odetchnęli z ulgą. Arto uniósł rękę w i spojrzał na nią w milczeniu – prosty sposób na ocenę sprawności swojego wzroku po bitwach. – Nareszcie – Żo przysunął się bliżej. – Zaczynałem się naprawdę bać. Jak się czujesz? – Tak jak wyglądałem – Arto się skrzywił. – Dało się wytrzymać – rozejrzał się, ostrożnie poruszając głową. – Nie ma nikogo więcej? – A kogo się spodziewałeś, Żimmiego? – Dert pomógł mu usiąść. – On już ma to, co chciał. Stałeś się słaby. Teraz cię zniszczy. Arto szybko dochodził do siebie. Wodził dookoła niezbyt pewnym wzrokiem, trzymał dłoń przy głowie, jakby sama szyja nie potrafiła jej utrzymać i często zaciskał powieki, jak gdyby raziło go światło ledwo palącej się lampy, lecz ruchy miał zdumiewająco pewne. – Nie zrobi tego. Jak nie wygra uczciwie, nigdy nie przejmie całej grupy. – Inni pewnie nie wiedzą co się stało – oświadczył Żo. – Gdy Dert mnie złapał, nie było czasu na wyjaśnienia. Zawsze się bałem, że kiedyś będę musiał użyć tych lepszych zabawek, tylko nigdy nie myślałem, że to będziesz ty. Arto dotknął przyrządu na piersi. Po chwili wahania przesunął dłoń na kark. Wyczuł łukowaty przyrząd, jaki Żo przyczepił mu w łazience. Nagle uśmiechnął się szeroko i opuścił rękę. M aść zamaskowała już siniaki, rozcięcia goiły się szybko. Wyglądał niemal normalnie, lecz Iwen wiedział, że to tylko wygląd. – Żo, wiedziałem, że mogę na ciebie liczyć – spojrzał na Iwena. – Ty też, Nowy. Gdyby nie ty… Pewnie byłbym już po drugiej stronie. – Gdyby nie ja, nie spotkałbyś Anhela – spuścił głowę i odpowiedział cicho. Łzy same napłynęły mu do oczu. – Obiecałem, że cię obronię, a ja zawsze dotrzymuję obietnic. Wiem, obiecałem też, że Anhelo nigdy więcej cię nie uderzy, ale myślę, że to teraz się tak bardzo nie liczy. Sam też nieźle go kopnąłeś. Żo uniósł brwi. W odpowiedzi Dert wzruszył ramionami. Iwen spojrzał na Arto. Albo nie chce mnie martwić, pomyślał, albo naprawdę czuje się lepiej, niż na to wygląda. Nie chce mnie martwić. Czuł, że dzieje się z nim coś niedobrego, a Dert i Żo bali się o to pytać. – Coś ci dolega? – spytał. – Proszę, powiedz prawdę. – A jak myślisz? M yślę, że dolega mi wszystko, co może. Ten szcz ur Anhelo jest dokładny. Wrócę do domu, prześpię się i jutro będę jak nowo narodzony. Tym razem Arto był zbyt słaby, by dobrze kłamać. – Nie graj bohatera! Wiem co potrafi Anhelo. Jeśli zrobił ci coś w środku… możesz umrzeć. M oja mama jest… była lekarzem. Uczyła się tego gdy urodziła się siostra. Wiem co mówię. Arto spojrzał na niego dziwnie. – Nowy może mieć rację, Arto – potwierdził Żo. – Jeśli komuś potrzebny jest Charon, to na pewno tobie. Tylko… nikt z nas nie ma z nim kontaktu, a ja… nie potrafię operować. Nie wiem czy którykolwiek starszak to potrafi. Tu potrzebne jest doświadczenie dorosłego. Ja nawet nie mogę powiedzieć, czy potrzebujesz operacji. Być może nie, a być może… Arto w milczeniu patrzył to na Żo, to na Iwena. Dert nic nie mówił, ale widział, że on też się martwi. I być może też uważa, że w tym wypadku należy nagiąć zasady. Należałoby zaufać dorosłemu. Czy dla nich ta zasada była aż tak ważna, by dla niej umierać? – Nie będę cię okłamywał, Nowy. Boli mnie, i to bardzo, ale… – M usisz iść do lekarza! – Iwen, nawet jakby chciał, nie potrafiłby być bardziej stanowczy – Nie pozwolę, abyś… – I co powiem? Że taki jeden pobił mnie do nieprzytomności? Nowy, zastanów się. Przed rodzicami mogę udawać. Przed lekarzem nie. Domyśli się. Dorośli nie są aż tak głupi.

275

Iwen nigdy dotąd nie myślał o rodzicach jako o dorosłych, nie w szkolny sposób. Lecz dla Arto oni byli zwykłymi dorosłymi. Kontakt z nimi oznaczał samobójstwo, łańcuch zdarzeń kończący się zawsze w jednym miejscu. W akademii… – Więc chociaż pozwól się zbadać mojej mamie. Ona nic nie powie. Obiecuję ci. Spojrzenie Arto stało się czujne. Tak samo spojrzenia Żo i Derta. – Powiedziałeś jej? Nowy, jeśli twoja matka pójdzie do dyrektora, oni mnie… – Oczywiście, że nie! – zaperzył się. – Jeszcze nie zgłupiałem. Ale… W ten sposób masz jakąś szansę. Powiesz jej tylko to, co zechcesz. Ja nie będę się odzywał. Arto nic nie odpowiedział. – Posłuchaj mnie choć raz! M usisz pozwolić się jej zbadać. Jesteś… Jesteś spoza rodziny, jak ci inni. Była lekarzem i wie co to znaczy tajemnica. Nie wiem czy potrafi operować, ale będzie wiedziała czy potrzebujesz poważnej pomocy. Na Ziemi wyleczyła wielu chorych i rannych, potrafiła się nimi zająć i nigdy nic nie mówiła. Proszę, zrób to, dla mnie i dla siebie. Ja już wiem, że się pomyliłem. Teraz ty się mylisz. Wszyscy trzej patrzyli na Arto. M ilczeli, więc nie wiedział czy się zgadzają. – Niech ci będzie, Iwen – Arto z rezygnacją zamknął oczy. – Pójdę, ale ty nic nie mów. Sam się będę tłumaczył. Iwen poczuł jak przepełnia go radość. Nareszcie zmusił go do rozsądku! Arto zmusił go, by przyjął pomoc w sprawie Anhela, a teraz mu się zrewanżował. I nazwał go po imieniu! – Już nie jestem Nowy? – zapytał. – A jak myślisz? – Arto wyszczerzył zęby w uśmiechu. Zbyt rzadko widział go t akim. Choć sytuacja nie była do śmiechu, zauważył, że ten uśmiech pasował do jego twarzy. – Jak by to wyglądało, gdybym niemal dał się zapuszkować dla kogoś bez imienia? Wiedział, że żartuje. Także się uśmiechnął. Przestał być dla niego byle kim, tylko dlaczego to się musiało stać właśnie w taki sposób? Czy w tej szkole właśnie tak dzieci zdobywały sobie imię? Uznał, że teraz jego obowiązkiem było dopilnowanie, by Arto trafił do jego domu. Jego zgoda to jeszcze nie wszystko, musiał się upewnić, że z tej obietnicy już się nie wykręci. Dla nich rozmowa z dorosłymi to zbrodnia. Przed oczami stanął mu Żimmy. O ileż łatwiej było im pogodzić się z moją śmiercią, niż z taką rozmową. Arto nie był na siebie zły chyba tylko dlatego, że za bardzo go wszystko bolało. Anhelo starał się go nie połamać – za wyjątkiem kilku żeber, co poczuł od razu – ale z całą resztą obszedł się bezwzględnie. Z wnętrza ciała promieniował potworny ból, zwłaszcza spod klatki piersiowej i po bokach brzucha. Był inny niż ze złamanej ręki czy ż eber – mdlący, przeciągły, tępy, dochodził niemal z całego ciała. Raz był silniejszy w jednym miejscu, raz w drugim, jakby obite miejsca walczyły o to, które ma go boleć najbardziej. Walka ta była szczególnie zaciekła gdy się poruszał. Najczęściej wygrywał ten najgorszy, promieniujący z podbrzusza – wtedy miał wrażenie, że coś tępego i szerokiego wpycha się od spodu w głąb jego ciała. Przywykł już do ukrywania bólu, lecz teraz było to trudniejsze. Nigdy nie był bity aż tak brutalnie, by myśleć, że może tego nie przeżyć. Zabraniały tego zasady. Tylko ten dziwny ból mógł go zmusić do przyjęcia propozycji Nowego. Bał się lekarzy i badań, jak każdy chłopiec w szkole. Tym razem nie chodziło o zwykłe przeziębienie. Nie skończy się na zaglądaniu do gardła, mierzeniu pulsu, osłuchaniu i pobraniu wymazu do zbadania DNA zarazka. Co jej powie, a czego sama się domyśli? Spojrzał na pierś, na stymulator. I jeszcze ta rzecz z tyłu. Według dorosłych życie dziecka nie powinno zależeć od kawałka technologii. Tego nie dało się ukryć jak zwykłego siniaka. W porównaniu z tym, reszta była niczym. Lecz jeśli teraz umrze, rodzice nigdzie nie uciekną. Nie boję się rozmowy, przekonał samego siebie. Coś wymyślę. Nie muszę mówić całej prawdy. Boję się tego, co się stanie po rozmowie.

276

Badania lekarskie. Tego bał się każdy uczeń. Nie jakichś okresowych, pobieżnych kontroli, szczepień czy badań genów, o których zawsze wiedzieli wcześniej i zawsze mieli czas, by ściągnąć zbroję, czy uciec, gdy nie czuli się najlepiej. Prawdziwe, dokładne badania, zwłaszcza przy pomocy skanera, wykazałyby ślady pobić, nawet te starsze. I złamania. Nie mieli do dyspozycji tego, co dorośli, jedynie proste leki i przyrządy. Nie potrafili całkowicie usunąć skutków pobić. Potrafili je tylko kryć. Lekarze wszystko by znaleźli i zaczęliby zadawać pytania. Nie czuł, że ma złamane kości? Nie zauważył, jak to się stało? Do czegoś takiego nie przekonałby nawet głupiego młodszaka. Wstał z podłogi i natychmiast syknął z bólu. Potężne ukłucie przeszyło brzuch od biodra po klatkę piersiową. Ten był ostry. Nie zginał go wpół, lecz pojawiał się i odchodził. Taki ból dobrze znał, potrafił z nim walczyć. Odetchnął głębiej. To także sprawiło ból, ale znacznie mniejszy. Póki siedział, nie czuł, że jest z nim źle. Teraz, kiedy stanął na nogi, uznał, że p omysł Nowego… że pomysł Iwena wcale nie jest taki zły na jaki z początku wyglądał. Przynajmniej mogę się ruszać. Przynajmniej mogę oddychać tak jak chcę. Żo jest jednak naprawdę dobry. Spojrzenie na zegarek wyzwoliło w nim łańcuch rozważań o zaistniałych problemach. Op uścili cztery lekcje. Znowu będzie musiał wymyślić usprawiedliwienie. Najbardziej nie lubił fałszować sygnatur rodziców. Nieczęsto się spóźniał, nauczyciele będą wyrozumiali. Gorzej jeśli każą mu nadrobić zaległości. Znowu musiałby się uczyć, a tego bardzo nie lubił. Złapał się na tym, co zrobił. Dopiero uniknął śmierci, a już myślał o szkole i lekcjach. Lecz szkoła była ważna. Nowy był ważny. Teraz już nie Nowy, a Iwen, poprawił się. I Anhelo był ważny. Zaczął się ubierać. Szło mu to z trudem. Ból był ogromny, mimo to zdołał założyć zbroję i koszulkę. Dert pomógł mu wygładzić nieliczne zmarszczki. – Dlaczego to zrobiłeś? – szepnął mu do ucha, gdy Iwen się oddalił. – M ógłbyś już nie żyć… Tego nie potrafił sobie wyjaśnić. Było w tym coś dziwnego. W walce o Iwena nie chodziło już tylko o Iwena, lecz także o niego. Za co, dlaczego? Jako kapitan, musiał sprawiać wraż enie, że każda jego decyzja jest uzasadniona i przemyślana. – Nie miałem wyboru – odszepnął równie cicho. – M yślisz, że wiedziałem, że tak się to skończy? Zrobiłem jedyną rzecz jaką mogłem. Nie wiedziałem, że Anhelo aż tak się wścieknie. Nowy… Iwen by tego nie zniósł. Dert popatrzył na niego jakby Arto czegoś nie rozumiał. – Nowego nie zasunąłby tak ostro – odparł. Nie był gotów zaakceptować Iwena. – To niczego nie zmieniło. Arto, co będzie dalej? Nie, nie chcę, byś porzucił Nowego. Pytam, bo nie wiem. Ile jeszcze wytrzymasz? Ile on wytrzyma, gdy ty już nie zdołasz? Arto milczał. Rozumiał co Dert chciał powiedzieć, rozumiał każde z niewypowiedzianych słów, lecz nic nie powiedział. Nie wiedział co mógłby odpowiedzieć. Wierzył, że zrobił dobrze, nie wiedział tylko jak Dert na to zareaguje. Poniosło go i teraz był takim samym celem jak Iwen. Wyjdą z tego razem, żywi, albo w oddzielnych puszkach. Iwen przyglądał im się. Wiedział o kim szeptają. Na kosmos, byle nie pomyślał, że chcę go porzucić! Już miał się odezwać, gdy Iwen pokazał na jeden z szybów i wczołgał się do niego. Dert zobaczył już tylko jego nogi. Gdy znikły, spojrzał na Arto. M yśleli o tym samym. Nie powinni szeptać ze sobą, nie przy nim. – Cała szkoła mówi o tym jak bawimy się w chowanego z Anhelem – odezwał się Dert, już trochę głośniej. – M łodszaki mają nas za jakichś bohaterów, zwłaszcza ci z Włóczni, zaś starszaki patrzą na nas jak na samobójców. Co powiedzą po dzisiejszym? Zawsze chciałeś być znanym, no to teraz jesteś. Założę się, że wszyscy zastanawiają się czy jeszcze żyjesz, albo czy nie skończysz jak Dejwi. Dejwi… Chłopiec, który zmarł w kilka rozjaśnień po ostrej bijatyce między Żółtoskórymi a Niebiańskimi Wrotami. Anhelo nieźle wtedy oberwał i stracił dobrego wojownika. Wojna

277

młodocianych gangów, tak to określili dorośli. Wtedy było mu to obojętne, teraz nawet się z tego ucieszył. Poczuł nagłą potrzebę zobaczenia się z matką Iwena. – Byłem tam, Arto. Zrobiłeś to specjalnie! – Dert potrząsnął nim za barki. – Człowieku, coś ty narobił? On ci tego nie zapomni… Nie zareagował na jego zachowanie. Jego zastępca nie wiedział co robić. M artwił się o swojego kapitana, lecz chwytał go także strach przed tym, co się działo i czego nie był w stanie zrozumieć, każąc mu martwić się przede wszystkim o siebie. Próbował pogodzić ze sobą te dwie rzeczy, lecz nic nie rozumiał, a to skazywało go na przegraną. – Już tego nie zmienię – odburknął. – Pogódź się z tym, albo zacznij mnie unikać, jak inni. Chciałem tylko… odwrócić jego uwagę – zacisnął oczy. Po co się tłumaczył? Kogo chciał przekonać, Derta czy siebie? – Zrobiłem co uznałem za słuszne. – Słuszne? Zaczynam myśleć, że Żimmy ma rację. Że chcesz się dać zabić za Iwena. Gdyby to było takie proste… Przez lata uczył ich jak współpracować, zamiast lać się ze sobą po kątach, lecz gdy przyszło co do czego, została przy nim ledwie garstka. Spojrzał uważnie w oczy Derta i zrozumiał, że jego też zaczął tracić. Po dzisiejszym zapewne straci wszystkich. Nikt nie będzie chciał się zbliżać do wariata samobójcy. Zrozumiał co Dael tyle razy starał się mu wytłumaczyć. Dlaczego tak późno, skoro było to tak oczywiste? Czy sam był równie ślepy jak inni? – Dopóki młodsi będą naśladować starszych, szkoła będzie zawsze taka sama – powtórzył jego myśl. – Nawet gorsza, bo będzie więcej takich jak Anhelo. Biją nas, ale w ich wieku będziemy robić to samo. Wszystko, co się dzieje w szkole, robimy sobie sami i to my musimy z tym skończyć, inaczej…

Ilustracja: Rafał Kulik Poczuł ból. Zgiął się i przyłożył dłoń do brzucha. Był inny, bo nie potrafił tak po prostu złapać jednego z nich i zbić. M ógł uderzyć, nawet mocno, ale to wszystko. Przez Daela i to jego gadanie. To on sprawił, że gdy chciał to zrobić, w każdym młodszaku dostrzegał siebie, o kilka lat młodszego. Nakładł mu do głowy wszystkich tych bzdur, by czuł się winny. Dert skrzywił się widząc jego ból, ale nic nie powiedział. Jeśli kapitan się krzywił i zginał wpół, to znaczy, że naprawdę go bolało. – Ty tego nie zmienisz. Czy tylko dlatego będziesz nadstawiał karku za Nowego? – Nie! Dert wycofał się. Odszedł zgarbiony, jakby niósł Arto na plecach. Stracił go, przynajmniej na kilka następnych rozjaśnień. M iał nadzieję, że potem wróci. Sam też potrzebował czasu, by ochłonąć. Teraz mógł działać. Poprzysięgając mu śmierć, Anhelo zmienił Arto w tarczę Iwena. Teraz Arto mógł zaatakować swojego wroga rękoma tych, którzy mu coś zawdzięczali. Czas sprawdzić kto naprawdę jest jego sojusznikiem. •••

278

Iwen otworzył drzwi. Dla wszystkich uczniów ujawnianie adresu swojego domu było poważnym ryzykiem – lecz Iwen nie dość mocno wrósł w szkołę, by to zrozumieć. Nie nauczyło go tego nawet spotkanie z Anhelem. Arto, od początku przeczuwając ten problem, zlecił jajcogłowym, by włączyli go w system ukrywania takich informacji. Nigdy nie żałował impulsów dla starszaków, którzy pomagali im maskować takie rzeczy. Naturalnym było, że nikt nie odwiedzał nikogo w domu. Nawet Żimmy nie wiedział gdzie mieszka Arto, znał tylko windę, którą dojeżdżał do poziomu szkoły. Teraz Iwen, świadomie czy nie, odkrył się p rzed nim. Nie zamierzał nadużywać jego zaufania. Weszli do środka. Arto rozejrzał się po niewielkim pokoju. Sprzętów było niewiele, w większości tanie modele. Od dziecka brał zmianę kształtu mebli za coś naturalnego. Nie miał na myśli zwykłego, automatycznego dopasowania się do kształtu ciała użytkownika, lecz pełne programowanie kształtu – kolejne zastosowanie żelmasy, w obu przypadkach. Wystarczyła chwila, by sofa zamieniła się w regał czy stół. Tych kilka mebli, jakie widział tutaj, niewiele różniło się od tych ze szkoły – stworzone dla jednego celu, na zawsze takie, jakie były. Tania, masowa produkcja, a wszystko to upchane na niewielkiej przestrzeni. Kuchnia przy jednej ścianie, domowy projektor po drugiej – prosty model o nieostrych konturach i dużej inercji obrazu. W przeciwległej ścianie para otwartych drzwi pozwalała mu dojrzeć dwa dodatkowe, małe pokoiki, rozmiarów połowy jego własnego. Przy kuchni przejście do wspólnej łazienki. Słyszał o takich miejscach, ale poza szkołą żadnej nie widział. Zawsty dził się zamożności swoich rodziców. Kobieta w fotelu z twarzy przypominała Iwena. Już znał jej imię. Iwen zamknął się z nią w pokoju. Rozmowa zajęła im długie minuty. Gdy wreszcie Rous wyszła, jej spojrzenie było chłodne niczym kosmos. Ze strachu od razu poczuł się lepiej. – Do mojego pokoju. Już – wskazała na drugie drzwi. W małym pokoiku jedynym godnym uwagi przedmiotem był komputer. Kilka klas ponad standard wyposażenia domu, wydawał się zupełnie nie na miejscu. Już sam fakt, że to był komputer, a nie zwykła konsola, był dość niezwykły. Na stacji komputer był jeden – była nim sieć. Konsole w zasadzie były terminalami. Odłączone od sieci, jej zasobów i struktury oferowały bardzo niewielkie możliwości. Gdzieniegdzie, jak w magazynach czy w szkole, zakładano osobne procesory, lecz nawet one pracowały jako element sieci. Były od niej zależne. Taki komputer – nie. – Rozbieraj się i siadaj – Rous podsunęła mu krzesło. W milczeniu wykonał rozkaz, ukrywając jak bardzo bolesne było dla niego zginanie i prost owanie ciała. Sztukę udawania znał doskonale, lecz przed nią granie kopalniaka nie miało sensu. Na widok zbroi brwi Rous uniosły się w zdumieniu, lecz gdy odsłonił stymulator, jej twarz z gniewnej stała się poważna. A potem dostrzegła przyrząd poniżej jego karku. Chwilę później mały, podłużny przyrząd dotykał spiczastą końcówką to stymulatora, to przyrządu na karku, wydając serie piskliwych dźwięków. Arto jeszcze nigdy tak posłusznie nie wykonywał poleceń dorosłego. Rous przytknęła dłoń do stymulatora. Poczuł się jakby włożyła dłoń w jego klatkę piersiową i coś z niej wyjęła, lecz nie towarzyszył temu ból. Cofnęła rękę. Stymulator pozostał w jej dłoni. – Już tego nie potrzebujesz – Rous włożyła mu przedmiot w rękę, drugą dłonią zaciskając na nim jego palce – Szczęśliwie, ktokolwiek tego użył, wiedział jak to zrobić. Ale bioinduktor neurytowy będziesz musiał jeszcze ponosić. Chyba że chcesz zostać inwalidą. Doznałeś paraliżu rdzenia – powiedziała twardo. – To nie jest coś, co się zdarza w szkole. Tylko mi nie mów, że to był wypadek! – dodała, widząc jak otwiera usta. Nie odpowiedział. Rous kazała mu się zgiąć, co przyszło mu z bólem. Ukrywał go z coraz większym trudem. Starannie i z troską zbadała jego kręgosłup i głowę, koncentrując się na nasadzie czaszki. W jej dotyku wyczuwał wahanie.

279

– Kręgi są całe – stwierdziła, pozwalając mu się wyprostować – Wiesz, że mogłeś się udusić? Serce potrafi pracować samo, lecz oddech… Nie wiem kto cię ocalił, ale wiedział dość, by nie grzebać przy bioinduktorze i pozwolić mu działać automatycznie. Przynajmniej cię nie zabił, ani on, ani ten, kto to zrobił. – To nie jest… – To nie jest to co myślę, tak? – rozgniewała się. – Słyszałam to ze sto razy, zawsze w takich samych sytuacjach. Powinieneś mieć wielkie siniaki. Skóra rozgrzana, więc użyłeś maści, dużo, kilka godzin temu. Nie szkodzi, mnie nie oszukasz. Kładź się na łóżko! Na plecach. Nigdy tak posłusznie nie wykonywał poleceń dorosłych. Nie trwało długo nim palce Rous natrafiły na połamane żebra. Kość wciąż była miękka od regeneratora, łatwo ustępowała nawet pod delikatnym pod dotykiem, przyprawiając go o ból. Skrzywił się, lecz nawet nie jęknął. Gdy spojrzała na niego, odpowiedział dumnym spojrzeniem, skrywając zadowolenie ze swojej wytrzymałości. Spodziewała się, że będzie jęczeć jak jajcogłowy? – Nie pierwszy raz, jak widzę – odezwała się gdy jej palce natrafiły na nierówności w miejscach dawnych złamań. – Słabo złożone, ale wyszło nie najgorzej. Dużo masz takich pamiątek? – Kilka – powiedział, podziwiając kunszt Iwena. Jak zdołał zachować w tajemnicy to, co się z nim działo? W miarę jak Rous go badała, zaczął się bać, że odkryje więcej niżby chciał. Nie mylili się co do lekarzy. Byli niebezpieczni. – Twardziel, tak? Zobaczymy. Lekko ucisnęła go w brzuch. Tym razem nie wytrzymał. Syknął i zgiął się lekko, choć ucisk był bardzo delikatny. Poczuł ciarki na plecach. Nowy mógł mieć rację. Jego stan mógł być poważny. Rous przesunęła nad nim ręczną sondę medyczną. Zdziwił się. Takie urządzenia były świetliście drogie. Jeśli mieszkali w takich warunkach, jakim cudem stać ją było na takie wyposażenie? I ten komputer… – M asz silnie obrzęknięte organy wewnętrzne. Coś cię uderzyło, mocno i wiele razy pod rząd, w wielu miejscach. Powiedziałabym, że to bardzo przypomina… kopanie. Zdwoił czujność. – Nie wiem, nie pamiętam. – W to mogę uwierzyć. Wytłumacz mi tylko, dlaczego nie poszedłeś z tym do lekarza, tylko kryjesz się w moim domu? Twoi rodzice też powinni wiedzieć… Wyprostował się jak napięta struna konstrukcyjna. M dłości sprawiły, że na chwilę wszystko dookoła zatańczyło. Gdyby nie zwymiotował w łazience, zrobiłby to teraz. Wstał i sięgnął po ubranie. – Przepraszam za najście. M a pani rację, pójdę do lekarza… – Siadaj! – jej rozkazujący głos zatrzymał go w drodze do drzwi. Nigdy dotąd nikt t ak do niego nie mówił. – Dobrze wiem, że do nikogo nie pójdziesz, a wtedy za tydzień będą cię pakować do puszki. Nie wiem skąd ta tajemnica, lecz jeśli jest to twój warunek przyzwolenia na leczenie… Jeśli to jest to warunek, dla którego pozwolisz sobie żyć… Odwrócił się i pochylił głowę, zawstydzony. Po raz pierwszy nie był w stanie spojrzeć drugiej osobie w oczy. – Tak będzie lepiej – powiedział cicho. – Dla mnie. Inaczej będzie gorzej niż teraz. – Gorzej? Słuchaj. Jeśli tak cię urządzili w domu… – Nieprawda! Rodzice nigdy… Uciszyła go gestem ręki. – Przepraszam. Nie w domu. Tym bardziej twoi rodzice powinni o tym wiedzieć. Spojrzał na nią bez słowa. Westchnęła. Oboje wiedzieli, że drugie nie ustąpi.

280

– Dobrze, nie będę pytała. Nie moja sprawa, że jesteś gotów dać się pobić na śmierć. M ieszkamy gdzie mieszkamy. Tutaj każdy coś ukrywa. Rozumiem, że na stacji nawet dzieci mają swoje tajemnice, lecz jeśli wciągniesz w to Iwena… – A może to pani przyrzec? Słowo honoru dorosłego? Znowu to twarde, nieznoszące sprzeciwu spojrzenie. – A ty możesz przyrzec, że jemu nie przydarzy się to co tobie? Bo jeśli tak… Zawiesiła głos. Przestraszył się. Co teraz? Jeśli odejdzie, ona nie będzie siedzieć cicho. Jeśli jej powie o Iwenie, powiadomi o wszystkim dyrektora. Lecz coś musiał powiedzieć. – Iwen nie miał z tym nic wspólnego – nigdy dotąd nie kłamał tak dobrze. – Przyprowadził mnie, bo chciał mi pomóc. Nie chciałem, zmusił mnie. Przysięgam, zrobię wszystko, by jemu nigdy się to nie przydarzyło. – Cóż, ja się nie będę wiązać przysięgami. Albo mi uwierzysz, albo nie. To, co zrobię zależy tylko od ciebie i od tego jak daleko się posuniesz. Jak kiedyś przyniosą cię tu na noszach, wtedy nie będę milczeć. Zrozumiałeś? Kiwnął głową. Nikt go nie będzie nosił. Żo zawsze zdoła go postawić na nogi. Chyba. – To coś naprawdę poważnego? Nie może pani… sama…? – M ogę. M iałeś szczęście, nie doszło do rozległego wewnętrznego krwotoku. Ten ktoś musiał uważać na to, co robi, przynajmniej na początku. Nauczka, żadne tam przypadkowe pobicie – spojrzała dziwnie. Arto poczuł się nieswój, lecz milczał. – To da się zaleczyć bez operacji, na razie. Nie mam kwalifikacji ani sprzętu by operować, czy regenerować, co dopiero przeszcz epiać… Nawet gdybym miała aparaturę zastępującą organy i zdołała po cichu wy hodować nowe na ich miejsce, w takich warunkach nikogo nie otworzę! – machnęła ręką, wskazując na wyposażenie. – Lecz zrób tak jeszcze raz, a bez operacji się nie obejdzie. M edycyna dużo może, lecz nie wskrzesza i bardzo rzadko pomaga tym, którzy przychodzą za późno. Potrafisz to zrozumieć? Chciała mu pomóc i za to był jej wdzięczny, lecz była dorosłym i nic nie rozumiała. – Potrafię, proszę pani, Ale to nie zależy ode mnie. – Na pewno nie ode mnie – wyciągnęła z szafki kilka wstrzkiwaczy i buteleczek. – Nie licz na znieczulenie. Skoro tak dobrze radzisz sobie z bólem to niech ci o wszystkim przypomina. Nakłonię twoje ciało, by odbudowało uszkodzenia, lecz będzie tego dużo i będzie działać szybko. Licz się z gorączką, zwłaszcza dzisiaj w nocy. Jeśli ci się pogorszy, będziesz musiał wybierać, śmierć albo porządny lekarz z porządnym gabinetem. Oby nie musiał. Ból da się znieść, byle to przeżyć. Rous napełniła wstrzykiwacze i kolejno przytykała je do jego szyi. Jak podczas szczepienia przeciwko zarazie, niczego nie poczuł. – Dziękuję – powiedział. – Naprawdę bardzo dziękuję. Za wszystko, za to, że… – Że nikomu nie powiem? – Rous zebrała puste fiolki od wstrzykiwaczy. – Nie licz, że robię to tylko dla ciebie. Gdyby Iwen nie zagroził, że wydłubie z siebie lokalizator, nie wahałabym się ani chwili. Znam go dobrze, może nie dałby rady, ale na pewno by spróbował. Tym razem będzie po waszemu. Nie wiem co wyprawiacie, lecz jeśli myślisz, że nie będę na niego uważać tylko dlatego, że zawsze sprawiał kłopoty, to lepiej pomyśl jeszcze raz. Pewnie nie czuje się tu najlepiej, ale nie wraca do domu w takim stanie jak ty. – Nic mu nie będzie – obiecał. – Nigdy. Przysięgam, że jemu nic takiego się nie przydarzy. Głupio to zabrzmiało. Chętnie by to cofnął, lecz swoją obietnicę traktował poważnie, nawet jeśli była szczelnie spowita kłamstwem, niczym pluskwa taśmą. Liczyło się to, co było w środku; reszta była tylko warstwą ochronną, pilnującą, by nic nie wydostało się poza osłonę. – Porozmawiajmy poważnie – Ros siadła naprzeciwko. – Nie jesteś głupi. Twoi rodzice są zamożni. Ojciec pracuje na wysokim stanowisku w stoczni. Zarabia tyle, że my możemy ty lko o tym pomarzyć. W co się wpakowałeś? Słowo honoru dorosłego, nikomu nie powiem. Pokręcił głową. – Naprawdę nie mogę.

281

– Więc spróbuję zgadnąć. Szkolna wojna gangów? Wiem, czasami dzieci traktują niektóre sprawy bardzo poważnie, tylko… nie zawsze są one tego warte. Arto zamarł. Iwen coś powiedział…? – M oże starsi chłopcy się w to bawią, ale nie ja – odpowiedział ostrożnie. Kłamstwo powinno być wiarygodne, powinno zawierać odrobinę prawdy. – To… całkiem inna sprawa. Według niej był młodym, szkolnym gangsterem. Był na to gotowy i przełknął wszystko w milczeniu. Chciał powiedzieć, że to się nie powtórzy, lecz bał się, by nie zabrzmiało to zbyt nieszczerze. Dorośli dobrze znali tę wymówkę. – Tak. To zawsze jest inna sprawa, a potem kończy się w kostnicy. Ty byłeś blisko. Jak się dasz pobić jeszcze raz, będziesz jeszcze bliżej. Zastanów się czy warto. Chcesz tak spędzić resztę życia? – Nie prosiłem się do tego! Czasami nie ma wyjścia. Obiecuję, że to się więcej nie powtórzy. – Te wasze dziecięce, męskie sprawy! – Rous przyłożyła dłoń do czoła i palcami rozgrabiła włosy. – Kamizelki ochronne… Na niezmierzony kosmos! M oże jeszcze zaczniecie się kroić nożami, albo strzelać do siebie? Powinnam z tym iść na policję i obiecuję ci, jeśli to się p owtórzy, tak właśnie zrobię. Szkoła powinna być spokojnym miejscem, a nie siedzibą awantur i placem zabaw dla chuliganów. – Nie jestem chuliganem! – jego gniew był szczery. Co ona mogła wiedzieć o szkole? – To wy tak twierdzicie. Jak dotąd słyszałam same dobre rzeczy, o tobie i twojej rodzinie. To typowe, że dziecko z dobrego domu wpada w nieodpowiednie towarzystwo. M yślałam, że mógłbyś pokazać Iwenowi stację, pomóc mu się tu odnaleźć. Aż dotąd unikał innych dzieci. To mało zabawne, lecz teraz jest akurat odwrotnie, pomyślał. – Ja go nie unikam. Nie wpędzę go w kłopoty. Tylko…

Ilustracja: Rafał Kulik – Tak, wiem – machnęła ręką. – M am nie zdradzać waszych mrocznych sekretów. M ali szantażyści… I tak mi nie uwierzysz na słowo, prawda? Bardzo dobrze. Jeśli przyjdzie mi wybierać między zdrowiem Iwena a twoim życiem… Wtedy nie licz na obietnice. Póki to się nie

282

skończy, nigdy nie będziesz miał pewności co zrobię. Aż do odwołania jesteś pod moją obserwacją. Jutro masz tu być, zaraz po zajęciach. I zastanów się co robisz. Jesteście dziećmi, na wszystkie gwiazdy! Nie musicie być tak beznadziejnie dorośli. Sięgnął po zbroję. Wiedział ile bólu będzie go kosztowało jej nałożenie, lecz dom Iwena był niebezpiecznie blisko miejsca gdzie go znalazł nieprzytomnego. By dostać się do windy będzie musiał podejść jeszcze bliżej szkoły. Już samo to miejsce było niebezpieczne. Znał tę sekcję. Nie musiał znać adresów, by wiedzieć, że to tu mieszkała połowa jego najlepszych wojowników. Wiedział jacy żyją tu ludzie i czym się zajmują. Nie myślał o tym gdy tu szedł, wtedy było mu wszystko jedno, lecz teraz… Co z tego, że wiedział jak się zachować, nie wyglądał jak jeden z nich. Tu jego wiek mu nie pomoże. M ógł zarobić plastik między żebra już tylko za to, że był ubrany jak syn bogaczy. Z drugiej strony, nawet tacy bandyci powinni wiedzieć, że dzieci w jego wieku nie mają przy sobie nic cennego. Gdyby tu mieszkał, pierwszego rozjaśnienia sprawiłby sobie zbroję, nawet gdyby był dorosły. Patrząc na zbroję uświadomił sobie, że przez niego Iwen będzie miał w przyszłości kłopoty. Kiedyś będzie musiał zacząć ją nosić. Jego matka kiedyś przypomni sobie to rozjaśnienie i zechce go sprawdzić. Przez niego już zawsze będzie się musiał przebierać poza domem. Dlaczego jeden problem zawsze prowadził do następnego? – Lepiej to nałóż, nawet jeśli zaboli – Rous dostrzegła jego wahanie. – W twoim stanie ta kamizelka może uratować ci życie. Zgaduję, że o tym też powinnam milczeć? Nie musiał się wysilać, by jego spojrzenie było błagalne. ••• Wilan skończył pracę wcześniej niż zwykle, lecz wciąż był jednym z ostatnich ze swojej zmiany, którzy opuścili stocznię. Zamierzał szybko zrzucić roboczy kombinezon i wpaść na kilka minut do baru. Niemal tam nie zaglądał, odkąd zaczął bawić się w planowanie, choć dla reszty zespołu było to niemal zwyczajem. Czas skończyć ze statkiem i powrócić do ekipy. Lecz w przebieralni już ktoś na niego czekał. Buris. – Już wychodzisz? – spytał. – Czekałem w kadłubie, ale się nie pojawiłeś. Nie zamierzasz pracować dziś przy statku? Wiedział, że prędzej czy później będzie musiał mu o tym powiedzieć. Czuł, że będzie to raczej prędzej. Wszedł, pozwalając drzwiom się zamknąć. – Buris, to już skończone. Nie dostaniemy reaktora. Zamówienie zostało cofnięte. Jeśli spróbuję złożyć nowe, skończy się na poważnych kłopotach. M yślał, że Buris będzie rozsądny. M ylił się. Gdy Wilan spróbował go wyminąć, złap ał go za kombinezon. – Nie wierzę – głos Burisa był groźny. – Na przestrzeń, po prostu nie wierzę! Chcesz się mnie pozbyć! Słuchaj, jeśli próbujesz… – Niczego nie próbuję! Nie muszę! – Wilan odrzucił jego ręce i odepchnął do tyłu. Niemal ryknął mu w twarz – Bez reaktora statek nie będzie miał dość mocy. Albo polecimy za wolno, albo komory przestaną działać i zginiemy. To koniec! Z planu próżnia. Rozumiesz to, czy mam ci to inaczej wytłumaczyć? – Spróbuj. Wyjaśnij mi, dlaczego po tylu trudach i ryzyku nagle mamy zrezygnować? Dlaczego ty twierdzisz, że mamy zrezygnować? – Ja twierdzę? Naszej pracy? Akurat ty nie narobiłeś się wiele! Wiesz ile czasu i starań kos ztowały mnie przygotowania? M nie? Nie wiem czy będę miał taką szansę jak ta – wskazał gniewnie palcem w stronę doku. – To może ostatni z małych kadłubów, jaki tu buduję. Następny będzie okręt wojenny, a takie wyposażamy w pełni, bo wyrusza w podróż wraz z załogą! – złapał zaskoczonego Burisa za kombinezon i potrząsnął nim mocno, wyładowując złość. – Budowa takiego okrętu trwa najmniej trzy lata! Jest dziesięć, może dwadzieścia razy taki jak ta skała, a my będziemy go budować od zera, bez asteroidy jako szkieletu, płyta po płycie! Trzy przeklęte, długie lata!

283

[początek strony] Co z tego, że miał rację. Nie chciał jej mieć, nie tym razem. Puścił go, zacisnął pięści i uderzył wiszącą obok skrzynkę automatu dozującego wodę. Coś zadudniło w środku. Przez z amkniętą komorę przeleciała struga cieczy, rozlewając się w powietrzu niczym garść koralików. Sekundę później z bocznego otworu wyskoczyło kilka małych, kulistych automatów. Zebrały latającą wodę i znikły wewnątrz skrzynki. Nie zamierzał mówić Burisowi o obcych modyfikacjach. M ógłby narobić kłopotów. Nie rozumiał, że sprawa już jest przegrana, że walczą z kimś, kto jest lepszy i być może robi takie rzeczy dłużej. Próbując go dorwać Buris może popełnić głupstwo, za które zapłacą obaj. Oparł rękę o skrzynkę i położył na niej głowę. Zamknął oczy. Tyle starań i wszystko na nic. Zaraza! Gdyby było więcej czasu, gdyby zaczął wcześniej… Jedyną korzyścią, jaką z tego wyniósł była świadomość, że może pracować dwa razy ciężej niż teraz. Bez problemu utrz yma tę robotę przez wiele kolejnych lat. – M yślałeś, że próbuję cię oszukać? – odwrócił się do milczącego Burisa. – Więc proszę. Załatw reaktor. Wyślij zapotrzebowanie! Zobaczysz co się zacznie dziać. – Niech to zaraza! – Buris zaklął. Nie wyglądał na takiego co łatwo się poddaje. – M usi być inny sposób… – Jaki? Taki jak tamtego głupca, który usmażył się w puszce? A może chcesz ryzykować konserwację? Po wyrazie jego twarzy poznał, że nawet on nie posunie się tak daleko. – M iałem na myśli inny sposób ucieczki, w tym samym kadłubie. – Bez reaktora? – Jeden już mamy – Buris założył ręce. – Jeden to za mało – Wilan odczepił się od skrzynki automatu i siadł na ławce. – Znasz się na bilansie mocy statku? Jak rośnie jej zużycie wraz z osiąganą prędkością? Znasz charakterystykę krzywej wydajności emitera? – Trochę. – Jeśli się podepniemy pod reaktor, emiter nie otrzyma optymalnego poziomu mocy – palcem wykreślił w powietrzu kilka linii, rysując niewidzialny wykres. – Pole zero-inercji też ma swoje natężenie, jak emiter. Im większe przeciążenie, tym więcej energii potrzeba, by je zniwelować. Dokładniej, do podtrzymania samego kokonu zero-inercji potrzeba jej dwa razy tyle, co do przyspieszenia jej zawartości zgodnie z przyspieszeniem statku. Już jedna komora zżera jej dość, a my mówimy o minimum czterech! Reszta urządzeń też potrzebuje energii. Z jednym reaktorem będziemy wolniejsi. Nie osiągniemy poziomu dziewięćdziesięciu ośmiu, ale… Nie liczyłem dokładnie, ale na oko będziemy mieć osiemdziesiąt pięć C. Zwykły, najwolniejszy krążownik wyciąga dziewięćdziesiąt dwa. Jak myślisz, ile minie czasu, nim z auważą, że nas nie ma? Lub naszych dzieci? Co z tego, że krążowniki są większe. Każdy z nich miał dwa emitery, silniejsze niż ten na pokładzie, każdy zasilany dwoma niezależnymi reaktorami. Według osiągalnych dla niego danych, w Układzie było około dziesięciu krążowników, większość w naprawie, lecz dwa były w pełni sprawne. Nawet jeśli wystartują pół roku po nich, do celu dotrą przed nimi. Buris nawet się nie zastanawiał nad odpowiedzią. – Gdy one znikną, będą o tym wiedzieć w jeden dzień. Gorzej im będzie dojść co się stało… – Długo im zajmie skojarzenie naszego zniknięcia z momentem odczepienia kadłuba? Góra miesiąc, tyle im daję, choć równie dobrze może minąć tydzień. Wtedy to będzie wyścig. Bez drugiego reaktora nie dotrzemy do celu przed nimi. Bez niego… – oparł głowę o ścianę. Zamknął oczy i dokończył z rezygnacją – bez niego oni będą na nas czekać. Dzięki nam Flota będzie miała ćwiczenia w warunkach bojowych. Prawdziwe przechwycenie wrogiej jednostki. To się ich kapitanowie ucieszą.

284

Przez chwilę panowała cisza. – Za szybko się podajesz – Buris siadł obok. – To tylko jedna rzecz. – Czasem wystarczy tylko jedna rzecz. To jest ta jedna. – Nie wierzę. Nie widzisz tego właściwie. M iałeś plan, wszystko przemyślałeś, pracowałeś przy nim stertę czasu i teraz jesteś tym tak zmęczony, że nie widzisz wyjścia. Ale ono na pewno gdzieś jest! Wciąż mamy dostęp do sprzętu stoczni, wciąż mamy możliwości i nikt wciąż się w tym nie połapał. Stać nas na więcej niż Fila. Buris przynajmniej miał wiarę. Wilan ją stracił, może chwilowo, a może na dobre. Nie mógł słuchać jak Buris robi sobie złudne nadzieje, gdy tymczasem wszystko będzie tam sobie leż ało. Ukryte komory i dokonane modyfikacje dotąd były niezbędną częścią ryzyka. Teraz należało je usunąć. – M ylisz się. Będzie nam trudniej. M ieliśmy spadki wydajności. Pewnie nadgonimy termin, ale ktoś na górze może sobie zażyczyć zmian personalnych. Proponowałbym ci skupić się nad poprawianiem swoich wyników i zacieraniem śladów. M amy na pokładzie dwie nielegalne komory inercyjne. M usimy się ich pozbyć. – Zaraz, zaraz! Ja się jeszcze nie poddaję! M amy problem tylko z jedną rzeczą. Skupmy się na tym jak ją ominąć zamiast spisywać wszystko na straty, co? Wyobraź sobie, że wszystko idzie zgodnie z planem i one tam mają być… – Przestań robić ze mnie durnia! – Wilana irytował ten uparty i niczym nieuzasadniony optymizm. – M amy dwa problemy. Pierwszy to brak komór, drugi to brak reaktora. Pokaż mi nowy reaktor, wtedy przestanę się martwić. Typowo złodziejska sprawa, pomyślał. M amy nielegalny towar i brak nam pasera, więc trzęsę się ze strachu przed policją. Świetliście dobre porównanie. – Dobra, ukryjemy je. To ja je pakowałem, w razie czego wszystko będzie na mnie. Gdzieś widziałem kilka dużych, pustych skrzyń. Zapakuję je do środka i postawię gdzieś z boku. Nawet jak ktoś je otworzy, no to co? Pomyliłem się. Zamiast komór wyniosłem skrzynie ze złomem. Wielka rzecz. – A jak ktoś sprawdzi komory i pozna, że wszystkie działają? – Błąd aparatury pomiarowej – wzruszył ramionami. – Albo usterka gdzieś na linii. Zdarza się. Kazałeś zerwać stare przewody i wymienić przekaźniki, więc nikt tego nie sprawdzi. Właściwie czemu nie. To się mogło udać. – Też nieźle kombinujesz – przyznał. – M arnujesz swój talent. – Ja się nie poddam. M oże znajdę sposób. M amy jeszcze trochę czasu. – Reaktory są tylko w magazynie – przypomniał. – Wyciągniesz je stamtąd, tak aby nikt się nie połapał? Nie – poprawił się. – Najmocniej przepraszam. Jest jeszcze ten na statku, sprawdzony, zaplombowany i zabezpieczony na drogę. I zawsze pozostają pomocnicze reaktory stacji. Spróbujesz wyjąć jeden, tak, by nikt niczego nie zauważył? Buris spojrzał na niego, zły. – M ógłbyś sobie nie żartować – sapnął. – M yślę nad poważnymi sposobami. Wilanowi opadły ręce. Buris nie przyjmował do wiadomości prostej rzeczy – sam pomysł zdobycia reaktora był niepoważny. – Więc myśl dalej – wstał, zamierzając się wreszcie przebrać. – Powiedz mi jak ci się uda. Zawieszam cały plan. Kombinuj z komorami co chcesz, ale dobrze ci radzę, lepiej rzucić to wszystko w otchłań. Przebrał się. Buris wciąż siedział i myślał. – Idę do baru – oświadczył mu na koniec – porozmawiać z chłopakami, jak robiłem to zanim zacząłem zamęczać się po godzinach dla niemożliwego. M ożesz dołączyć, ale najpierw z apomnij o reaktorach. M oże nikt nie uzna tego za dziwne, że właśnie wtedy, gdy mamy opóźnienia, ja przestaję do późnych godzin wysiadywać w pracy. A co mi tam, nadrobimy te straty. Kiedy tylko zechcę.

285

••• U wejścia minął się z pośpiesznie wychodzącą osobą. Od razu dostrzegł Lerszena. Siedział przy stoliku w rogu, sam, choć w lokalu było wielu inżynierów z ich zmiany. Niemal na drugim końcu sali zauważył Rubia, wraz z jego zwyczajowymi partnerami barowych dyskusji – Kanderem i Palo. Rubio gestem zaprosił go do siebie. Kiwnął głową, lecz chwilę potem uniósł dłoń, dając znać, że dosiądzie się później. Zignorował zdziwione spojrzenie Rubia i podszedł do Lerszena. Choć zespół wyraźnie go unikał, po ludziach chodziły plotki, że Lerszen rozumie pewne sprawy i nie boi się o nich mówić. Pamiętał o automatach, lecz dziś było mu wszystko jedno. Lerszen zauważył go dopiero gdy stanął po drugiej stronie stolika. Nic nie zamówił, nic nie pił, po prostu tu siedział, na wpół zamyślony. Jego samotność wyglądała na niechcianą. – M ogę się dosiąść? – spytał. – To wolny układ, jak mówią – Lerszen uśmiechnął się smutno i ironicznie. Wilan usiadł naprzeciwko. Rozejrzał się. – M oże nie powinieneś się trzymać z boku. – Nie powinienem? To nie ja się trzymam z daleka od innych, tylko inni trzymają się z daleka ode mnie. Nie mogę ich za to winić. To tylko ludzie. Nikt nie przepada za osobami, które są śledzone. To żadna tajemnica. Niektórzy, nawet tutaj, nie lubią ludzi, którym nie podoba się to, gdzie żyją i którzy nie boją się krytykować. Wolność słowa to bardzo niewygodna rzecz dla naszego Rządu. Zatem Lerszen wiedział. Kosiarze pilnowali go, bo był nowy, czy może, poza zawodową p odejrzliwością, mieli jakiś inny, naprawdę dobry powód? – Siedzisz sam, bo nie podobasz się Kosie i mówisz za dużo? – To wystarczy, by wystraszyć ludzi. Na dole wywalali mnie z roboty, byle nie słuchać co mówię. Tu ludzie są bardziej tolerancyjni, lecz mają ziemską mentalność. To ich gubi. Ci, którym moje gadanie nie jest na rękę, nie mogą mnie stąd legalnie usunąć, więc wysyłają na mnie swoich małych szpiegów. M yślą, że jak ktoś mówi, że system mu się nie podoba to zaraz pobiegnie podkładać bombę. Ot i cała historia. Nie potrzeba wielkiej przestrzeni, by mnie wyizolować – popatrzył uważniej na Wilana. – Dziwię się, że chcesz ze mną rozmawiać. Wilan sam się temu dziwił. Obrócił lekko głowę, zahaczając wzrokiem o siedzących po drugiej stronie lokalu współpracowników. Dostrzegł ich ukradkowe spojrzenie. – Nigdy nie próbowałeś siedzieć cicho? – spytał, odwracając się do nich tyłem. Lerszen powiódł wzrokiem za jego spojrzeniem, by zaraz potem wbić je w swoje dłonie.

Ilustracja: Rafał Kulik – Co jest warte gadanie jednego człowieka? – uśmiechnął się gorzko. – Gdybyś wiedział jak ten system zżera ludzi, pomimo tej rzekomej swobody… Popatrz na nas, popatrz na naszą pracę. Bezrobotni studenci mówią, że jesteśmy elitą. Że mamy pacę nie dlatego, że jesteśmy bardziej wytrzymali, czy mamy doświadczenie, lecz jesteśmy dość sprytni i inteligentni, by ją utrzymać. Jednak ci z góry, z zarządu korporacji, nie pozwalają byśmy czuli się jak elita. Gdy jesteś poniżany przez warunki pracy, nie czujesz się wyróżniony. Nie stawiasz żądań – wyprostował się, splótł dłonie. Uniósł głowę, spoglądając na Wilana. – M asz do mnie sprawę? Nie jestem osobą, z którą gawędzi się bez powodu.

286

Wilan poczuł się zmieszany, jakby to była jego wina. W ledwie dostrzegalny sposób Lerszen zmienił się w uważnego i czujnego słuchacza. – Wyjaśnisz mi o co chodzi z zakazem dostępu do reaktorów? Dlaczego…? – Ach tak, wezwanie do gabinetu. Zleceniodawcy krzywo patrzą na opóźnienia, ale to tylko wymówki. Oni też podlegają pewnym narzuconym im regułom. Koncesjonowanie budowy gwiazdolotów to tylko jeden z elementów całości, która stanowi podstawę funkcjonowania obecnego systemu. Jak myślisz, dlaczego miasta kolonialne są takie niewielkie? Gdy tylko rozmowa zaczęła schodzić na kolonie, Wilan zaczął się nerwowo rozglądać. Nie był pewien czy chciał o tym rozmawiać. Automaty pewnie kręciły się w pobliżu, ale machnął na nie ręką. Niech podsłuchują. Nikt nie zarzuci mu winy. – Nie znam wszystkich powodów – przyznał. – Czy tanie statki kolonizacyjne i te zakazy mają z tym coś wspólnego? Znowu chodzi o przemysł? O to, by nie powstała konkurencja dla Układu? Duże miasta to duży potencjał gospodarczy, zapotrzebowanie, które trzeba zaspokoić. Reaktory to energia. Duże miasta potrzebują dużo dużych reaktorów. – Tak. Energia jest kluczem do rozwoju, a Rząd jest twardym klucznikiem. Nie chodzi tylko o przemysł. Duże miasta łatwiej kontrolować niż dziesiątki niewielkich osad, porozrzucanych po całej planecie. Wystarczy, że zamiast kilkunastu małych reaktorów kolonia dostanie jeden duży. Niech teraz wybuchnie tam rewolta. Gdy przylecą okręty, żołnierze nie będą musieli uganiać się za partyzantami. A niech sobie biegają po planecie! Wszystko, co istotne dla przetrwania kolonii, znajduje się w jednym miejscu. Terroryści? Tam, na zewnątrz, podkładanie bomb pod cokolwiek poza garnizonami, to własnoręczne podrzynanie sobie gardła. M ając tak zaawansowaną elektronikę i dziesiątki dział wymierzonych z orbity prosto w miasto, wojsko z łatwością przywróci kontrolę nad kolonią. – Teoretycznie, koloniści mogą robić z planetą co zechcą – zauważył Wilan. – Nic im nie broni budować czegokolwiek z dala od miasta… – Ale to skazuje ich na energię słoneczną – odparł Lerszen. – Bateria takich ogniw mogłaby zasilić farmę lub małe miasteczko, lecz nie ośrodek przemysłowy. Orbitalne elektrownie też niewiele pomogą. Te technologie są mało wydajne, od wieków nikt nie próbował ich rozwijać. Koloniści próbują je odświeżyć, unowocześnić, lecz jak na razie straty na liniach przesyłowych są ogromne. Brak im technologii, by przemieszczać energię, a nie mają jej dość, by pozwolić sobie na straty. Często liczą każdy megawat, jaki uzyskują. Wilan kiwnął głową ze zrozumieniem. M ając ograniczoną liczbę reaktorów, rozsądnie było skupić je i przemysł na jednym miejscu, by straty były jak najmniejsze. Jednak to sztucznie stłaczało ludzi w miastach, nie pozwalało im rozsypać się po powierzchni planety, która, jak Arakin, pozostawała dzika i niemal bezludna. Dotąd nie interesował się jak to działa. To był błąd. M oże też miałem ziemską mentalność, pomyślał, lecz czas się jej pozbyć i przejrzeć złożoność systemu. – Energia jądrowa nie jest żadną alternatywą – ciągnął Lerszen. – Kiedyś była podstawą podboju kosmosu, lecz dziś to rozwiązanie tylko dla upartych. Jest tak mało wydajna, że… Równie dobrze koloniści mogliby latać na drewnie. Uśmiechnął się. Wiedział, to nie było śmieszne, raczej tragiczne, a jednak całkowicie się zgadzał ze stwierdzeniem Lerszena. Tej technologii nie rozwijano odkąd ludzkość nauczyła się budować reaktory słoneczne. Za dużo odpadków, za dużo pracy przy oczyszczaniu rudy. To nie to samo co wycięcie bloku lodu z jakiegoś księżyca lub komety o nieco czystszym składzie, czy destylacja brudnej wody. Nie to samo co wlanie jej do dziury i filtrowanie wydmuchiwanego powietrza. Energia z reaktorów słonecznych była zupełnie czysta. Wilan zapomniał o Rubiu i jego towarzyszach. Stoczniowy komputerowiec wytłumaczył mu jak prosty i skuteczny był ekonomiczny mechanizm kontroli kolonii. Dziel i rządź – mówili starożytni. Władze Układu dzieliły i rządziły skutecznie od kilku wieków, rozprowadzając

287

konieczne dla istnienia kolonii systemy, lecz niechętnie dzieląc się sposobami ich wytwarzania. Trzymając w garści technologie produkcji komór fuzji – najbardziej istotnego i złożonego elementu reaktora – Ziemia kontrolowała nie tylko przemysł, lecz całą infrastrukturę i transport kolonii. Teoretycznie koloniści mogli budować tyle kosmolotów ile chcieli. To gwarantowały im prawa kolonialne. Lecz nawet kosmolot potrzebował źródła zasilania. Oczywiście – reaktora słonecznego. Cała cywilizacja opierała się na fuzji. Niestety, wśród gwiazd brakowało technologii, które by umożliwiały wytworzenie precyzyjnych, molekularnie dopasowanych warstw o atomowych grubościach. Najmniejsza usterka w strukturze wystarczyła, by zaburzyć impuls grawitacyjny, ściskający cyklicznie plazmę do rozmiarów koniecznych do zainicjowania i utrzymania sy ntezy. Pole magnetyczne ulegało odkształceniu, plazma docierała do ścianek urządzenia i wszystko próżnia brała. Wilan zaczął się zastanawiać, czy przy swoich umiejętnościach byłby w stanie sam zbudować komorę. Kto wie, może z odpowiednimi narzędziami, i z p omocą fachowców… Lerszen spojrzał na zegarek. Wstał. – Czas na mnie – oznajmił. – M am nadzieję, że kiedyś jeszcze porozmawiamy, o ile nie wystraszą cię tematy moich opowieści – kiwnął głową w stronę współpracowników, po czym ruszył do wyjścia. Wilan odwrócił się. Rubio słabo starał się ukryć swoje ukradkowe spojrzenia. Ostatnie było bardziej znaczące niż ukradkowe. Porzucił stolik Lerszena i dosiadł się do nich. – Co się stało, Rubio – zagadnął. – Popsuł ci się humor? – Dziwię ci się. Ostrzegałem cię przed Lerszenem. Według Wilana, w swojej ostrożności Rubio posuwał się o wiele za daleko. Spojrzenia Kandera i Palo uzmysłowiły mu jak szybko ta paranoja zaraża pracowników. – Nie widzę zagrożenia. Zamkną mnie za samą rozmowę? – Za rozmowę nie – zauważył Palo. – Ale nie słuchaj go za często, bo będziesz miał kłopoty. – Bo co? Puszczą za mną automaty? Jesteśmy na stacji, nie na Ziemi. Tu można i mówić, i słuchać. Nie wyglądał groźnie, prawda? M acie konkretne dowody? – Dowody? – z tonu głosu Pala Wilan wywnioskował, że nie mieli. – Nie traktujecie go za ostro? – starał się. by jego głos brzmiał tak samo neutralnie jak zwykle. – Za długo żyliście na Ziemi. Boicie się każdego słowa, które pochodzi z zewnątrz, a nie z mediów. Nie lepiej wiedzieć co się dzieje? To nie p rzestępstwo. – M oże, lecz takie mamy czasy – Rubio pociągnął z torebki. – Wypada być ostrożnym, nawet jeśli do przesady. – Rób co chcesz, Wil – Kander zwykle mało mówił, lecz takiego tematu nawet on nie potrafił przemilczeć. – Ale nie przesadzaj. Nie chcielibyśmy stracić przełożonego. Gadali jak pijany technik nad przeciekającym reaktorem. To nie była zmowa milczenia. Ludzie nie chcieli się narażać i na swój sposób mieli rację. Taka wiedza w niczym nie pomaga, jedynie utrudnia życie. Lecz jeśli to potrwa dłużej, podejrzenia zaczną zżerać cały zespół. – Polityka nie może być jedynym tematem, na jaki Lerszen chce rozmawiać. Nie musicie go unikać, po prostu powiedzcie mu, że nie chcecie o tym mówić. Lerszen jest w zespole, powinien nauczyć się współpracować. Nie zrobi tego, gdy będzie sam. – M awiają, że ma własnych znajomych – odparł Rubio. – M inąłeś się z jednym w drzwiach. Wilan wzruszył ramionami. Każdy ich miał. Od czasu do czasu każdy człowiek, mający dość impulsów i woli, załatwiał sobie coś, czego, teoretycznie, załatwiać nie powinien. – Trudno mu się dziwić, skoro nawet wy trzymacie się od niego z daleka. Was najmniej bym o to posądzał. Wszyscy trzej zamilkli, zainteresowani trzymanymi w rękach woreczkami. Wilan postanowił przerwać tę niezręczną ciszę, zanim uznają, że trzyma stronę Lerszena.

288

– Rubio, wiesz coś o sprawie z Hemulem? – spytał. – Podobno Kosiarze mieli wobec niego jakieś podejrzenia. W co się wpakował? – Nie patrz na mnie – odparł Rubio. – Nic o tym nie wiem. – Sądzimy, że nie miało to nic wspólnego ze stocznią – dodał Palo. Pomyślał o tym, co odkrył, o możliwych związkach z Hemulem i o tym komu mógł się okazać niewygodny. Lerszen też nie musi być tak niewinny jak uważał. – Dlaczego nic nie powiedział? – Cała sprawa przeciągnęła się dłużej niż zwykle. W końcu… – Rubio pokręcił głową. Szy bko zapomniał o Lerszenie. – Wiem, że żona go porzuciła. Zabrała dziecko i gdzieś poleciała. Nieźle go to przynitowało. – Twardo się trzymał – przyznał Palo. – W pracy nic nie było po nim widać. – Podobno oskarżenie było poważne – dodał Rubio. – Tak słyszałem. – Nie słyszałeś nic ponadto? – spytał Wilan. – Nikt nic więcej nie wie. Trochę to dziwne. – Dziwniejsze niż Lerszen? Rubio spojrzał na niego, zastanawiając się czy żartuje, czy znów mu coś wypomina. – Powiedziałbym, że tak samo. Tak samo? Przeglądając dane z perceptorów, z kilku tygodni poprzedzających włamanie, Wilan nie znalazł nic, do czego można by się było przyczepić z czymś aż tak poważnym, by usprawiedliwić zwolnienie. Za zaniedbania Hemulowi groziła najwyżej nagana, nic więcej. Nie brał żadnych narkotyków, nawet tych legalnych, nie wspominając o handlu. Co innego Kosa mogła znaleźć? Nic nie przychodziło mu do głowy. ••• Arto wszedł do swojego pokoju. Usiadł na łóżku, lecz zamiast odprężenia poczuł dotkliwy chłód. Polecił komputerowi podwyższyć temperaturę i włączyć muzykę, taką starą, sprzed wieków, nie te nowoczesne hałaśliwe kawałki, którymi dorośli próbowali się ożywić przy pracy. Znał sztukę rozluźniania się i wyciszania umysłu. Była to kolejna z rzeczy, które czyniły go lepszym w walce, lecz czasem to nie wystarczało. Ostrożnie położył się na plecach, jak najmniej zginając się w pasie. Ból zelżał gdy tylko prz estał się poruszać, lecz wróci, gdy spróbuje ściągnąć zbroję. Postanowił, że jej nie zdejmie. Nie miał na to siły i nie wiedział czy rano zdoła ją na siebie naciągnąć – jeśli się obudzi. Wziął w ręce leżący przy łóżku kawałek gęstej żelmasy. Bawił się nim bezwiednie, gapiąc się w sufit i zastanawiając nad tym co się wydarzyło. Pragnął zemsty . Oczyma wyobraźni widział jak oddaje Anhelowi ból, który ten mu zadał. Oddał się tej kuszącej myśli. Chwilę pastwił się nad dobrze związanym wrogiem, pozwalając oglądać go w akcji nieodłącznym, równie dobrze związanym kompanom Anhela. A potem byłaby ich kolej… Zrozumiał dlaczego jajcogłowi tak chętnie oddawali się niespełnionym marzeniom o zemście. To przynosiło spokój, lecz u niego pogłębiało jeszcze poczucie bezsilności, ani na milimetr nie przybliżając do cz egokolwiek. Spojrzał na kawałek żelmasy, z zaskoczeniem stwierdzając, że zamienił bryłkę w coś na kształt pistoletu. Zmiął ją w kulę i odłożył. Zemsta swoją drogą. M oże poczekać. Najważniejsze to dożyć odpowiedniej okazji. Usłyszał cichy dźwięk. Spojrzał na ścianę. Lili wychyliła się zza obluzowanej kratki szybu wentylacji, szykując się do zeskoku na łóżko. Nie wiedział którędy tam wchodziła, lecz na pewno nie dostawała się tam z domu. To była jej droga powrotna. – Jesteś wreszcie. No chodź! – gdy skoczyła, ujął ją delikatnie i postawił na swoich udach. Kotka usiadła i nadstawiła głowę do podrapania. Chwilę potem ułożyła się i zaczęła lizać, cicho pomrukując. Pomyślał, że uczniowie w szkole przypominają czasem koty. Niektóre schodzą innym z drogi, a niektóre, te silniejsze, przeganiają słabsze z miejsca na miejsce. Też

289

miały swoje zasady, podobne do zasad szkoły. Nie zbliżaj się do nieznanych kotów. Schodź silniejszym z drogi. Kryj się, jeśli widzą cię nieznajomi. Kot nie był silnym zwierzęciem, lecz zawsze dawał sobie radę – bo był sprytny. Znał drogi ucieczki i liczne, bezpieczne kryjówki. Arto tę naukę zastosował do siebie. Dzięki temu w miarę bezboleśnie przetrwał pierwsze, najtrudniejsze miesiące szkoły. Czuł, że teraz powinien opanować inną kocią lekcję. – Tyle muszę się od was nauczyć – szepnął, drapiąc Lili pod brodą. – Powiesz mi skąd mam wiedzieć kiedy się wycofać? Ty to wiesz, prawda? – westchnął. – Szkoda, że nie potrafisz mi powiedzieć. Czuł, że to dobrze, iż zwierzęta są w pobliżu ludzi. Były czymś innym od maszyn, automatów i chłodnego plastiku ścian stacji. Zwłaszcza koty. Lubił je za to, że potrafiły radzić sobie ze wszystkim. Co by się nie działo, kot zawsze wychodził cało. No, prawie zawsze. Kto jak kto, on wiedział o tym doskonale. Nie każdy je lubił. Kuleczki latającego kociego moczu, w miejscach, gdzie urządzały sobie toalety, nie były czymś, co dało się lubić. Lecz na wszystko był sposób. Automaty wychwyt ujące wodę okazały się doskonałym rozwiązaniem także i tego problemu. Same koty były dość sprytne i inteligentne, by poradzić sobie ze zdobywaniem wody. Szybko uczy się celnym uderzeniem łapą zmuszać dozowniki wody do wyrzucenia kulki cieczy. Były też użyteczne, tęp iły szczury i inne drobniejsze szkodniki, nawet muchy. Nic dziwnego, że dorośli tolerowali koty. Tu i ówdzie instalowali przystosowane do kocich potrzeb dozowniki. Ludzie i zwierzęta nauczyli się żyć obok siebie, w nowych warunkach. Kilka pokładów poniżej tego, na którym mieszkał, znajdował się opuszczony zaułek, a w nim stary, nieużywany, od dawna nie naprawiany kawał systemu wentylacji, jeszcze z czasów wielkiej przebudowy stacji. Szeroki szyb przebijał się tam przez ścianę nośną stacji – płytę grubą na kilkanaście metrów, sięgającą aż do samego rdzenia, utrzymującą na sobie ciążenie pokładów. Pozostawiono ją nietkniętą, by nie osłabiać konstrukcji. Na stacji było wiele takich miejsc. W nich, nie niepokojone przez nikogo, dzikie koty zakładały swoje legowiska. Obserwacja lokatorów tego kawałka szybu dawała Arto wiele do myślenia. Zwrócił na nich uwagę, gdy trafił do szkoły i zderzył się z jej twardymi, niepisanymi zasadami. Koty pomogły mu je uznać. M iały podobne; to tam zaobserwował, jakie przynoszą korzyści. Tyle że nawet kot miał swojego ulubionego towarzysza zabaw. Dzieci w szkole – nie. Kotka ziewnęła szeroko i zwinięta w kłębek na jego nogach. Zazdrościł jej tak prostego życia. Najbardziej podziwiał koty za to, że nic nie było w stanie ich zmusić do zrobienia tego, czego nie chciały. Ludzi łatwo było oszukać i nakłonić do działania. Tym zamierzał się zająć jutro. Liczył, że Anhelo ma więcej wrogów niż przyjaciół. Ostrożnie położył kotkę na łóżku. Pokręciła się chwilę dookoła, pokazując swoje niezadowolenie, po czym zasnęła na nowo. Przesiadł się na krzesło i uruchomił konsolę. Nie docenił przebiegłości, siły i uporu przeciwnika. Dał czas Anhelowi, by zareagował pierwszy, by z aczął wojnę na swoich zasadach. Teraz Arto zamierzał wprowadzić własne. W grę wchodziły dwa wyjścia z sytuacji. Albo jemu i Iwenowi przydarzy się wkrótce tragiczny wypadek, albo Anhelo trafi do akademii. Skupił się na tym drugim. Wyświetlił listę mrówek. M ało kto dostrzegał, że mały młodszak może, bez zwracania na siebie uwagi starszych, wejść tam, gdzie nie mogli inni. Wyposażony w sprzęt i wiedzę starszych uczniów mógł wypełnić zadanie z pozoru niemożliwe do zrealizowania. Arto potrafił znaleźć informatora i pośredników, przez których potrzebne informacje spływały do jego uszu, choć nikt nie potrafił zlokalizować źródła przecieku. Ustalił kto z kim będzie się komunikował i w jakich okolicznościach. Gdy skończył, wyciągnął na wierzch listę dłużników ze starszych klas. Bogata kolekcja nazwisk mogła się okazać ich jedyną szansą na przeżycie, lecz musiał ostrożnie rozważyć komu ile powiedzieć. Jedno niewłaściwe słowo mogło zamienić potencjalnego sojusznika w urażonego wroga.

290

Listę otwierały nazwiska kilku jedenastaków. Twarz wykrzywił mu dziki, złośliwy uśmiech. Aż dotąd uznawał te przysługi za martwe. Ciężko by było nakłonić tak starszych starszaków do zrobienia czegokolwiek dla kogoś tak nieistotnego jak on, lecz w nowej sytuacji wypełnienie jego prośby będzie tym, czym dla niego wyciśnięcie podatku od dwojaka. Dla nich mogło się okazać przyjemnością samą w sobie. M iał też wielu stałych klientów. Jedna z grup miała tylko dwóch jajcogłowych. Była wyjątkowo silna w swojej kategorii, lecz uzależniona od dobrego korektora. Zdawali wyłącznie dzięki niemu. Byli też inni. M oże brat Rejkerta dałby się namówić na rozbicie systemu Niebiańskich Wrót? Kolekcja chętnych do wdarcia się do ich systemu była więcej niż bogata… Na zakończenie zajrzał do prowadzonej od dwóch lat historii szkolnych konfliktów. Właściwe słowa, wpadając do właściwych uszu, potrafiły rozbić niemal każdy sojusz. Odgrzebana po latach sprawa często sprawiała, że grupy szły na pięści. Anhelo lubił deptać po odciskach; Arto szczerze dziękował mu za głupotę w robieniu wrogów, zastanawiając się jak to zorganizować. Zamierzał pociągnąć za każde włókno, jakiego mógł sięgnąć. Straci przez t o wiele znajomości, może nawet zyska wrogów, lecz nie takich, którzy zechcą go zabić. M usiał ich tylko przekonać, że żywy jest dla nich bardziej użyteczny. Plan nie dawał gwarancji powodzenia. Najważniejszym czynnikiem niepewności było pyt anie, które wszyscy będą sobie zadawać. Dlaczego ten mały młodszak, ten Arto co tak wiele potrafi, poszedł na pierścienie z Anhelem? A potem, gdy się dowiedzą, zapytają siebie – dlaczego chronił tego Nowego, dzieciaka, który jest nikim? Jeśli uznają, że mięknie… Jego przyszłość zależała od reakcji wszystkich uczniów, tych samych, którzy, dobrze o tym wiedział, nie byli w stanie zrozumieć motywów jego postępowania. ••• Rossie wróciła późno, nawet jak na nią. Iwen niespecjalnie się dziwił odgłosom kłótni, jakie przez ostatnich dwadzieścia minut dochodziły do jego uszu z dużego pokoju. Drzwi były z amknięte, lecz tym razem nawet nie musiał przytykać uszu, by wszystko słyszeć. Znów było o niebezpieczeństwie, lecz pojawiły się też nowe elementy, dotyczące stacji. Rodzice jeszcze raz wyjaśniali jaka jest a jaka nie jest Ziemia i stacja, zwłaszcza podczas zaciemnienia i kto tu jest rodzicem, a kto jeszcze dzieckiem. Jak zwykle, skończyło się na niczym. Wreszcie Ros weszła do pokoju, zamykając za sobą drzwi i wprowadzając blokadę. Nie to żeby rodzice kiedykolwiek próbowali za nią iść, po prostu lubiła w ten sposób stawiać na swoim. M usiało jej brakować trzaskania starymi, ziemskimi drzwiami. – Niezła przemowa – stwierdził. Ros łypnęła na niego wściekłym spojrzeniem. – Znowu podsłuchiwałeś? – Nie musiałem – uśmiechnął się dziko. – Nie tym razem. – No to się ciesz – odparła. – Przynajmniej miałeś darmową zabawę. Na pewno nie taką, jak w szkole, ale zawsze. To było podłe i poniżej pasa. Zamilkł, czując jak zbiera mu się na płacz. M oja wina, powtórzył, i jeszcze siostra będzie mi to wypominać. – Niech to gwiazdy, tak mi przykro – Ros spostrzegła swój błąd. Podeszła do niego i przyklękła. – Przepraszam, mały, naprawdę… – Daruj sobie – odpowiedział z żalem. – Powiedziałaś to. Zadowolona? – Byłam wściekła! Nie na ciebie, tylko na nich – wskazała gdzieś za siebie. – Ten twój kapitan… Żyje? – Żyje – odpowiedział, aż nadto głośno. Ros siadła obok niego. Podciągnęła kolana pod brodę. Już nie wyglądała tak dorosło. Znowu stała się małą dziewczynką, równie wystraszoną jak on sam. – Wiem co mówią o tym starszaku, Iw. Same paskudne rzeczy. Nie wierzę, że chodzę z kimś takim do tej samej szkoły! Na Ziemi dorośli już dawno by go zabili.

291

– Albo dali medal i zrobili kapitanem w akademii – głupie, beznadziejnie głupie stwierdzenie, ale całkiem możliwe, że tak by się stało. – A ty wpadłeś w jego łapska i mówiłeś mi, że jakoś to będzie! Teraz widzę, że nie zaczep iłam go ani o dzień za wcześnie. Na pewno o kilka dni za późno. – Jak coś mu się stanie, będziesz za to winna. – Winni będą ci, którzy pozwalają takiemu chodzić po korytarzach – popatrzyła na niego. – Źle oceniłam tego twojego Arto. M oże z wierzchu lubi wyglądać na… chama, ale… M oże nie jest takim dzieciakiem, za jakiego go wzięłam. Chama? Znowu miała lekcję historii? – Nie wiem dlaczego to zrobił – przyznał. – To, co Anhelo z nim wyprawiał… Należało się mi. – A niby za co tobie się to należy, co? Bo pochodzimy z Ziemi!? – prychnęła wściekle. – Słuchaj, Iw. Arto zrobił to, co powinien zrobić prawdziwy, dorosły mężczyzna, czyli bronić swoich towarzyszy i przyjaciół. – Wcale nie musiał! Nie krzyknął tylko dlatego, że rodzice by to usłyszeli, lecz w środku wciąż się gotował. – Tak czy inaczej, podziękuj mu ode mnie, i przeproś. Także za to, że się stąd wynosimy. – Co? – Iwen zsunął się z łóżka i klęknął przed nią – Wynosimy…? Ros się zmieszała. – Nic ci nie powiedziałam. To wielka, wielka tajemnica, rozumiesz? Nie wiem na pewno, ale… Słyszałam jak tato pytał mamę, czy złożyła już podanie o zgodę na transfer na M arsa. M yślę, że dziadek, ten dziadek, maczał w tym palce. Najdłużej za miesiąc opuścimy stację. Tyle tylko wiem. M oże… M oże ojciec chce szukać pracy tam, gdzie go jeszcze nie znają… w każdym razie długo tu nie zostaniemy. Kłamie. Iwen to widział. Potrafił to poznać niemal przez sen. Ona coś wie i teraz kłamie, bo powiedziała za dużo. – M ówiłaś rodzicom, co? – spytał – Dlatego chcą stąd… – Nic im nie mówiłam, ty uparty, zakuty młodszaku! – powiedziała dziwnie ostro, łapiąc go za dłonie. – Nie opuściliśmy Ziemi bez powodu, to wszystko, ale to już wiesz, bo nie raz o tym rozmawialiśmy. Bądź więc tak miły i skup się na tym, by do tego czasu przeżyć, dobrze? Dziwne. Dotąd ciągle powtarzała, by się zastanowił i powiedział o wszystkim rodzicom. T eraz nagle chciała, by wytrzymał… – M ożesz mi pomóc? – Oczywiście! Tobie i twojemu szlachetnemu, acz wciąż troszkę głupiemu kapitanowi – odepchnęła od siebie jego dłonie. Wstała. – Za kogo mnie masz, za siostrę bez serca? M y, dziewczyny, mamy swoje sposoby, zwłaszcza na starszaków. – Będziecie się z nimi bić? – sama myśl wprawiła go w osłupienie. Babska bitwa…? – Po co od razu bić? – Ros uśmiechnęła się łobuzersko – Każdy walczy jak może. Ciekawe, jak znoszą post – zachichotała i wyszła. Oczywiście, z ręcznikiem. Pod prysznic. Nie wie o nowym limicie wody? Nieważne. M iesiąc. Najwyżej miesiąc. M ógł mieć nadzieję. Lecz co z Arto? Powiedzieć Ros, że był u nich, w domu? A jeśli uzna, że skoro coś już powiedzieli, to ona może dokończyć? I kto tu kogo chroni? Był zupełnie skołowany. Już samo poczucie winy wystarczało, by czuć się paskudnie. Radziło sobie całkiem nieźle, cały dzień wyżerając go od środka, a jakby było tego mało, miał jeszcze zagadki. Co Ros wiedziała? Wierzyła, że naprawdę może pomóc czy też… Na próżnię, chyba nie chce mnie poświęcić dla jakiegoś nie wiadomo czego, co wymyślili rodzice? Nie, oczywiście, że nie. To przez szkołę tak zaczynam myśleć. Głupi pomysł. Właśnie, szkoła. Arto da sobie radę. Jest u siebie. Gdy zniknę, znikną jego kłopoty. M a je przeze mnie. Choć po dzisiejszym…

292

Czym dla siebie byli? Przyjaciółmi, tak powiedziała Ros. Chciał w to wierzyć. M ogła sobie mówić, że Arto zrobił to z obowiązku. Iwen wiedział jak wygląda w tej szkole obowiązek. To musiało być coś więcej.

Część druga – Druga strona lustra Między stacją a Ziemią Wbrew obawom obudził się żywy, choć nieco zmięty. Zbroja nie pozwoliła mu dobrze odp ocząć, lecz czuł się lepiej, niemal dobrze. Już go nie mdliło. Poruszył się. Ciało wciąż prz eszywały igły bólu, lecz były to małe, cieniutkie, niemal nieodczuwalne igiełki, a nie szerokie, tępe noże, jakie rozdzierały go wczoraj. Od rana nikt się do niego nie odzywał. Nawet Nowy nie był zbyt rozmowny. Kanał grupy milczał, wszyscy pisali tylko do siebie, dużo i często. Postanowił tego nie przerywać. Rozważał wydanie Rejkertowi rozkazu, by znalazł sposób na podglądanie ich rozmów, lecz nie wiedział na ile Rejkert pozostał mu wierny. Bał się, jak zareagowałaby grupa, gdyby się o tym dowiedziała. Sytuacja była zbyt delikatna na takie niepotrzebne ryzy ko. Jeszcze wczoraj większość chłopców była za nim. Dziś, czując jego słabość, stanęli po stronie Żimmiego. Żimmy też się zmienił. Arto nie próbował się do niego odzywać. M ilczenie mówiło za nich obu. Będą walczyć – nie dziś, nie jutro, lecz będą. Arto obiecał sobie, że tym razem zajmie się nim na dobre, by coś takiego już się nie powtórzyło. Niech tylko sprawy się usp okoją, niech tylko odzyskam siły… Zapamiętał sobie, by zapytać się matki Iwena jak długo musi na siebie uważać, i by zrobić to tak, by nie pomyślała, że chce się wdać w kolejną bójkę. Jeśli nauczy się postępować z nią ostrożnie, Rous może zostać jego prywatnym Charonem. Z jej pomocą wytrzymają tu obaj. Już na drugiej lekcji Dert poinformował go, że siatka mrówek znacznie się zmniejszyła. Wielu młodszaków posikało się na wieść o tym co zaszło wczoraj. Zdecydował przypomnieć im dlaczego mają go słuchać. To co zostało wciąż było skuteczne, lecz potrzebował rezerwy, na wypadek kłopotów. Najbardziej niepokoiła go reakcja Anhela. Policja nie pojawiła się w szkole, więc wiedział, że Arto przeżył. Dzisiaj może się na nich zaczaić poza szkołą. Od dz isiaj będą wychodzić przez wentylację. Tego rozjaśnienia Arto odbył przez szkolną sieć bardzo wiele rozmów z dawnymi znajomymi. A to miał być dopiero początek. ••• Wilan nawet nie zdążył się przebrać do pracy, gdy pojawił się Buris. Nie to żeby się zdziwił. Nie to żeby oczekiwał, iż przez całą noc nie wymyśli nowego planu na zdobycie reaktora. Najbardziej zaniepokoiło go jego dziwne podniecenie. Szczęśliwie Buris jedynie znacząco kiwnął głową. Dla świętego spokoju Wilan, już z kombinezonem na grzbiecie, udał się do ich „złodziejskiej skrytki”, jak w myśli nazwał pomieszczenie, które nie tak dawno starannie przygotowywali do podróży. Buris już tam czekał. Pływał niecierpliwie w powietrzu, od ściany do ściany. Wilan z zadowoleniem stwierdził, że projekcje maskujące wciąż działają jak należy. – O co chodzi, Buris? – spytał, wpływając do środka. – Nie poddajesz się łatwo, tak? Buris podpłynął do niego. Wilan złapał go za rękę i przyciągnął. Złapali się za klamry i zawiśli naprzeciwko siebie. – Zastanawiałem się nad tym, co mówiłeś o reaktorze – przyznał Buris. – Na przestrzeń, chyba nie próbowałeś go zdobyć na własną rękę? – Hej! Nic bez uzgadniania z tobą – Buris uspokajająco wyciągnął dłoń. – Próbowałem tylko sprawdzić, tak na oko, teoretycznie, czy to jest możliwe. A potem liczyłem. Policzyłem zuż y-

293

cie energii, moc emitera, wydajność reaktora, wszystko. Policzyłem każdy wat energii. M iałeś rację. Nie zdołamy wyciągnąć drugiego reaktora z magazynu. A bez niego nie zdołamy uciec. Jeśli miałem rację, to dlaczego rozpiera cię energia, pomyślał Wilan. Ale Buris nie będzie tego trzymał w nieskończoność. Powie, jak dojdzie do odpowiedniego momentu, choć dramat to raczej nie będzie. Nie z moim udziałem. Najwyżej farsa. – Nie to żebym był zaskoczony – powiedział tonem z rodzaju „a nie mówiłem?”. – Wiesz jak to jest. Póki sam się nie przekonasz… – Buris odruchowo rozłożył ręce, odpływając kawałek w bok. Jednak nie puścił klamry , więc jego ruch wydał się Wilanowi podobny raczej do kroku w jakimś dziwacznym, kosmicznym tańcu. To ostatnio modne, przypomniał sobie, taniec w nieważkości. – M yślisz, że pierwszy raz o tym pomyślałem? – spytał. – Że całą ucieczkę planuję na bieżąco? Że nie zdaję sobie sprawy… – Dobra, przepraszam. Nie powinienem wątpić. Ale… – Nie ufasz mi, tak? Jeśli mam być szczery, to ja wciąż nie ufam tobie. To naturalne. Lecz cię nie oszukuję – już nie, dodał w myśli. – Po prostu sprawdzałem, dobra? Człowiek potrzebuje czasem dowodu, by uwierzyć. Chwilę milczeli. – Jak rozumiem, nie zrezygnujesz? – spytał w końcu Wilan. – Nie ma mowy! Pamiętaj, nawet jeśli nie uda się ten numer, będziemy mieć następne do wykonania, może lepsze. We dwójkę możemy zrobić to, w czym dotąd zawodziłeś. Na razie powinniśmy czekać, pomyślał. Rozebrać wszystko, powynosić, zamaskować, ukryć. Zatrzeć ślady. M oże coś się wydarzy, może zdołamy zdobyć reaktor tuż przed odczepieniem statku. Instalacja potrwa moment, testy trochę dłużej, lecz… O wiele bezpieczniej będzie czekać na nową, prawdziwą okazję. Chyba że już coś wymyśliłeś… – Powiedziałeś, nawet jeśli się nie uda – przypomniał. – M asz jakąś okazję na oku? Wyduś to z siebie! – Właśnie, okazja – Buris pokiwał palcem. – Będąc przy okazji w temacie zaufania… M oże nie będziemy musieli czekać. M oże sami stworzymy okazję… – Buris uniósł oczy w górę. – Lecz znając ciebie, pewnie ci się nie spodoba. – Chcesz zdobyć reaktor od kolonistów? – znając Burisa, taka myśl sama przyszła mu do głowy, choć w jego głowie zaczęło kiełkować inne, bardzo paskudne podejrzenie. – Ależ skąd! Jest jeszcze ktoś, kto mógłby być zainteresowany udzieleniem nam tej drobnej pomocy. Podziemie. Tego obawiał się najbardziej. Buris chciał szukać pomocy u największych przestępców w Układzie, choć nikt normalny nie chciał mieć z nimi nic wspólnego. Normalny, czyli ktoś, kto ma pracę i rodzinę. Zwłaszcza rodzinę. Pod tym względem Podziemie przypominało astronautów. Owszem, Wilan był zdesperowany, lecz nie aż tak, by wylądować w kopalni za podejrzenie o współpracę, razem z żoną, pozwalając tym samym Opiekunce zabrać ich syna. Rząd zaprzeczał, lecz było powszechnie wiadomym, że Podziemie miało rozbudowaną sieć przekazywania towarów miedzy Układem a koloniami. M oże gdyby zaczął się z nimi zadawać… Nie. Równie dobrze mógłby spróbować zostać Protektorem. Podziemie nie przyjmowało potencjalnych uciekinierów, jedynie przyszłych żołnierzy. Nie potraktowałoby łagodnie nikogo, kto próbowałby ich przechytrzyć lub wykorzystać do własnych celów. To oni wykorzystywali innych, a nie na odwrót. Pomysł Burisa był zdumiewający w swojej bezczelności. Więcej, jeśli to Podziemie stało za tym co się działo w stoczni, okazałby się bardziej bezczelny niż próba wejścia spacerkiem do śluzy gwiazdolotu. Jeśli chciał tak ryzykować… Cóż, jego wolna wola. Oby beze mnie. – Podziemie? M yślisz, że są w stanie zdobyć reaktor? Że zdołamy się choćby do nich zbliżyć? Rząd cały czas próbuje z nimi walczyć – próbuje to bardzo dobre słowo, uznał – i nie daje sobie rady! Nie potrafi ich wyśledzić, mimo że ma lepsze możliwości niż my.

294

– Rząd nie ma głowy wolnej od chęci zniszczenia oporu – zauważył Buris. – To wystarczy dla neuroskanerów, nie sądzisz? Podziemie ma trochę rządowych zabawek na swoim małym korytarzyku. Buris miał sporo racji. Tego, co się miało w głowie, nie dawało się podrobić. Agent doskonały musiałby nie wiedzieć, że jest agentem, lecz ta sztuczka była tak stara jak Zjednoczony Rząd. – Zbyt niebezpieczne. Nie jesteśmy jednymi z nich, nigdy nie byliśmy. Nawet gdyby się udało… Nawet wtedy mogą nas potem szantażować. M ogą nas wydać, jeśli to będzie dla nich opłacalne, mogą zmusić do pozostania tutaj, gdzie bylibyśmy bardziej użyteczni. M am dostęp do magazynów stoczni, do wielu rzeczy, o które nikt nie zapyta, a im się bardzo przydadzą. – Właśnie… – przytaknął Buris. – M amy towar na wymianę. Ty go masz. – Za reaktor? Co miałbym im za to dać? Gotowy statek? Zresztą, nigdy nie miałem z nimi żadnych kontaktów. – Ale ja wiem kto miał – uśmiechnął się Buris. – I sam mogę je mieć. Ty też… Wilanowi przeszły ciarki po plecach. Czy ta rozmowa aby nie idzie za daleko? Dlaczego coraz mniej było w niej „jeśli”, a coraz więcej „jak” i „kiedy”? – Nie chcę tego wiedzieć – przerwał natychmiast, na wypadek zeskanowania. – Nawet jeśli… potrzebny nam konkretny model reaktora, współpracujący z tym na statku. M usi się dać z nim zsynchronizować, pracować z tą samą częstotliwością zapłonu i pulsacji cewek. Reaktorów było wiele, tak samo jak statków, kosmolotów, czy czego tam jeszcze. M usieli zdobyć mały reaktor pomocniczy, a nie okrętowy, od wielkich pancerników czy lotniskowców. I nie miniaturowy, jak wersja dla kosmolotów. – Zresztą, o czym my tu gadamy? – dodał nim Buris zdążył coś odpowiedzieć. – Każdy reaktor jest ściśle kontrolowany przez rząd. M a numer, serię, no i pilnują każdego jak oka w głowie. Buris, reaktory to sposób na kontrolę rozmiarów kolonii, dlatego urzędnicy tak się trzęsą nad każdą sztuką. Wyjaśnił mu czego dowiedział się od Lerszena. Gdy skończył, Buris milczał długą chwilę. – Dobra. Więc już wiem skąd te problemy – stwierdził wreszcie. – Co nie zmienia tego, że zawsze widzisz wszystko w ciemnych barwach. Spróbuję, mimo wszystko. Ty grzebałeś w tym pokoiku pięć miesięcy – energicznie machnął ręką dookoła. – Czas się zrewanżować. – A komory? – Zobaczymy. Podziemie handluje z kolonistami. M oże coś załatwi. – Za bardzo im ufasz. To cię może zgubić. – To tak samo jak z zaufaniem do Rządu. Jest mocno ograniczone i głównie na pokaz. Oni też o tym wiedzą. Póki mogą zarobić na interesie, póty będą pomagać. Wilan z rezygnacją pokręcił głową. – Nie zapominaj – ostrzegł. – To nie jest grupa charytatywna. Gdyby mieli reaktory, robiliby o wiele lepsze bomby. Pamiętasz Argo? Kiedy to było, dziesięć, piętnaście lat temu? – Pamiętam – Buris lekceważąco machnął ręką. – Ale tamto to był kosmolot dla elit, luksusowy liniowiec. Kursował między Ziemią a M arsem, a może Wenus. Nie pamiętam. Jakby były jeszcze inne trasy, po których kursowałyby liniowce… Bogacze nie zwykli wybierać się na wycieczki na kopalnie księżyców Saturna, czy do gazowych gigantów. – Jest bardzo prawdopodobne, że podziemiowiec, którego znasz, jest tym samym który podłożył nam bombę. Nie przyzna się oczywiście, lecz to pokazuje, na ile cenią ludzkie życie. To niebezpieczni fanatycy ! Porywają statki, wysadzają kopalnie, fabryki… – I może dlatego… – zaczął Buris. – Buris – Wilan zamknął oczy, aby się uspokoić. Do niego nic nie docierało. – Pojedynczy człowiek niewiele dla nich znaczy. Chcą wolności dla wszystkich albo dla nikogo. O nas mogą pomyśleć jak o tchórzach, szczurach, które chcą uciec, zamiast przyłączyć się do nich i walczyć o wolność dla wszystkich Układowców czy Wewnętrzniaków. Nie sądzę, by wie-

295

dzieli co to znaczy rodzina czy troska o innych. Nie sądzę, by mieli rodziny. Nie mogę się doczekać rozjaśnienia, gdy wreszcie wybiją ich do nogi. Od razu zrobiłoby się tu spokojniej. Buris ciężko sapnął. Wilan wrzucił go w podły nastrój, lecz nie winił się za to ostrzeżenie. – Kocia twarz, aleś mnie pocieszył – mruknął. – Zważywszy, że to nasza jedyna szansa, by w ciągu miesiąca zdobyć brakujące podzespoły… – To ostatnia z ostatnich szans, jeśli chodzi o mnie. Nie mówię nie – zaznaczył. – M ówię tylko byś był ostrożny. Ekstremalnie ostrożny. – Chyba znasz mnie już na tyle, by wiedzieć, że zawsze jestem ostrożny. Biorąc pod uwagę to spotkanie, Wilan pozwolił sobie zwątpić. ••• Już z samego rana Iwen odkrył, jak wielkie zmiany zaszły w grupie od wczoraj. Zaczęło się od głupich, niewybrednych dowcipów na jego temat, krążących na głównym kanale. Na przerwach większość chłopców zaczęła schodzić mu z drogi, a na lekcjach Uber, jego jajcogłowy, zaczął popełniać błędy. Nie minęło wiele czasu nim nauczyciele zaczęli się go czepiać. Nic dziwnego – był jedynym, który sprawiał im dziś kłopoty. Znów musiał zacząć uważać na lekcjach, choć może to dobrze, dzięki temu zapomniał o kanale ogólnym. Złośliwości trafiały prosto w jego czułe miejsca, z precyzją godną międzyplanetarnego miotacza masy. Cały dzień trzymali się tego tematu, z uporem automatu poszukiwawczego, a on z całych sił starał się nie okazywać jak bardzo go tym ranią. Przypomniał sobie dlaczego unikał dzieci w nowych szkołach, z jakiego powodu budował wokół siebie tarczę, dlaczego nauczył się walczyć i zaczął je bić. Nie pozwalał, by uderzy ły go pierwsze. Nie mogąc sprostać jego pięściom, atakowały słowami, lecz bił je dotąd, aż się zamknęły. Teraz wszystko powróciło, a on był bezsilny. Było tylko kwestią czasu, kiedy przejdą od słów do czynów. „Kostucha się zbliża”, szeptali, gdy się pojawiał. „Odsuń się, bo będziesz trupem”. Nawet Orfius i Kerell, nawet dla nich był chodzącą katastrofą. Sprowadzał nieszczęście, jak Kosiarz. Dostał nowe przezwisko, lecz niczego nie chciał tak bardzo, by znów być Nowym. Nawet dawne złośliwe uwagi Żimmiego nie wydawały się już tak dokuczliwe. Teraz, gdy znowu był nikim, zrozumiał, że nic nie nadrobi pięciu lat wspólnego życia w szkole, choć po tym, co zobaczył na jednej z przerw pomyślał, że nawet te pięć lat mogłoby niczego nie zmienić. Żimmy uderzył kilka razy Orfiusa, naprawdę mocno, za to, że Orfius wolał siedzieć z boku, bojąc się zdecydować czy poprzeć kapitana czy drugiego zastępcę. Żimmy nie rozumiał, że najsłabsi wojownicy po prostu się bali, wszystkiego i wszystkich, teraz nawet swoich tow arzyszy. Nie rozumieli co się dzieje, wiedzieli tylko, że to wszystko przez Nowego. Czasem, gdy nikt nie widział, zaczynał płakać. Wolałby ich pięści od złośliwości, wolałby nawet Anhela. Za tym wszystkim stał Żimmy. Wciąż obawiał się Arto, więc wyżywał się na nim, a on udawał, że nic się nie dzieje. Bał się, że gdy Arto się dowie, rzuci się na Żimmiego, choć jeszcze nie wyzdrowiał. Byli w pobliżu, gdy kilku wojowników Smoka pobiło jakiegoś młodszaka. Gdyby Arto nie ruszył gwałtownie do przodu, nawet nie wiedziałby, że coś się dzieje. M łodszak zalewał się krwią, a oni wciąż go trzymali. Nikogo dotąd nie skatowali tak dokładnie. Wojownikom puszczały nerwy, musieli się na kimś wyżyć. To rozprzestrzeniało się jak zaraza, a Iwen był jej centrum. – Co robicie, wściekłe szczury? – Arto siłą oderwał dwóch i rzucił do tyłu. – Podatek! – odpowiedział jeden hardo. – Stawiał się, to dostał. Iwen nie mógł uwierzyć, by trojak próbował się stawiać piątakowi. Po jego oczach widział jak bardzo był przerażony. M łodszak nie rozumiał co się stało. – Dostałeś co chciałeś? – gniewnie spytał Arto. – Więc puśćcie go, by zebrał nowy, zamiast lizać się po kątach!

296

– Robimy co chcemy! – rzucił któryś z odrzuconych w tył. – Jesteś za miękki, by nam rozkazywać! Lepiej pilnuj swojej Kostuchy, jeśli tak bardzo… To był pierwszy raz, gdy Iwen widział, by Arto uderzył swojego. Kapitan zgiął rękę w łokciu i uderzył, nie odwracając się do tyłu. Trafił wojownika prosto w mostek. Chłopiec nawet nie jęknął; przewrócił się i upadł na wznak, próbując złapać oddech. Arto tylko spojrzał do tyłu, z doskonale obojętnym wyrazem twarzy. Cofnął stopę i opuścił ją z całej siły na krocze leżącego wojownika. Kolejnego złapał za rękę, tuż nad łokciem, wbijając kciuk prosto w zewnętrzne zagłębienie łokcia. Wojownik nie zdołał zareagować, jego ciało szarpnęło się niczym p orażone czystą energią. Iwena przeszły ciarki. Jego kapitan potrafił, gdy zechciał, być równie okrutny jak Anhelo. Zadawał ból z taką samą łatwością i wiedział co zrobić, by nawet oni to poczuli. Pierwszy i jedyny raz ujrzał łzy w oczach prawdziwego wojownika. Ofiara nawet nie jęknęła, nie poruszyła się, lecz widział, że cierpi. Arto dobrą chwilę trzymał palec wbity w nerw chłopca, nim puścił, zesztywniałego. Wojownik odskoczył jak oparzony. – No co? – zaprotestował płaczliwie, lekko się garbiąc. – Nawet go nie połamaliśmy! – Zachowujecie się jak starszaki! Tego was uczyłem? – Arto wskazał na wystraszoną ofiarę. Iwen stał za jego plecami, nie widział wyrazu jego twarzy, lecz głos kapitana kipiał wściekłością. – Jak zaczniecie ich tak traktować to wszystkie nasze grupy będą błagać innych, by ich przed nami chronili! M ożecie się mnie nie słuchać i będziecie za to obrywać, ale nawet Żimmy nie pozwoli, byście szkodzili grupie! – Żimmy powie, że Kostucha też nam szkodzi – powiedział ktoś cicho. – Lepiej jej pilnuj, bo… Arto spojrzał na tego, kto to powiedział. Głos zamilkł. – Bo co? Chcecie się zachowywać jak inne grupy, tak? M ogę wam pokazać jak rządzi się taką grupą! M yślicie, że wtedy będziecie mieć siłę na to? – wskazał na zbitego młodszaka. Wojownicy odsunęli się od swojej ofiary. Bez słowa podnieśli z podłogi oddychającego ciężko towarzysza i odeszli w milczeniu. M łodszak wykorzystał ścianę jako oparcie, by stanąć prosto. Choć ledwo trzymał się na nogach, uklęknął, starł z podłogi ślady krwi i odszedł, kulejąc i przytykając do nosa kawałek bandaża. Iwen odprowadził go smutnym wzrokiem. To przeze mnie, pomyślał jeszcze raz. Arto potrafił przegonić wojowników, lecz nie był w stanie cofnąć wypowiedzianych słów. Kostucha… Chodząca śmierć. Nie mógł odmówić im racji. Lecz było w tym zdarzeniu coś dobrego. Arto starał się tłumaczyć swoje zachowanie na język szkoły, lecz Iwen już wiedział, że to nie logika kazała mu działać, a uczucia. Zwyciężyły gdy pozwolił się zbić zamiast niego. Od tego czasu jego kapitan zaczął się zmieniać. Przypominał sobie jak to jest być człowiekiem. – To nic, to co oni mówią – Arto wrócił do Iwena. – Zobaczysz, szybko o nich zapomnisz. Coś ci pokażę po lekcjach, ale to tajemnica. Będziemy musieli się spieszyć, by zdążyć na odpowiedni moment. Nie możesz się spóźnić. – Zdążyć… Gdzie? – Sam zobaczysz – kapitan tylko uśmiechnął się zagadkowo. Tajemnica… M ogło chodzić tylko o jedno. M iał nadzieję, że kiedyś dowie się gdzie znikał Arto, lecz nie przypuszczał, że stanie się to tak szybko i nieoczekiwanie. Arto wiedział jak odciągnąć jego uwagę od nieprzyjemnych rzeczy. Iwen tak się tym przejął, że przez wszystkie lekcje nie myślał o niczym innym. Przestał zwracać uwagę na wciąż gęstniejącą atmosferę, która niczym wielka chmura rzucała cień na całą grupę. Nie śledził ukradkowych spojrzeń, jakimi obdarzali się wojownicy, na podpatrywanie, prywatne rozmowy, na milczenie i na złośliwości. Grupa już go nie obchodziła, tak jak on nie obchodził grupy. Cokolwiek się działo, nie miał na to wpływu. M iał go tylko Arto, ale on wolał robić co innego. Teraz zrozumiał przyczynę. •••

297

Arto poprowadził go do jednego z szybów wentylacyjnych. Tam podał mu opaskę z taśmą, zakończoną parą klamer. – Nałóż. Pamiętaj, stawiaj stopy tam gdzie ja – poradził. – Chwytaj się dokładnie tego, co ja. – Dlaczego? – Zobaczysz – Arto się uśmiechnął. – Tylko mnie nie rozczaruj. Opaska okazała się lampą, taką samą jaką technicy czasem nakładali na czoło. Usztywniony krążek, cienki niczym papier, łączył się z wąską przepaską. Zapalał się automatycznie, gdy robiło się ciemno. Iwen nawet nie spytał skąd to ma, ani dlaczego sam nie nałożył podobnej. Przyłożył opaskę do czoła i zaciągnął klamry. Arto bez słowa poprawił jej ułożenie, po czym skoczył, chwytając się krawędzi szybu. Iwen nigdy nie był w głównym szybie wentylacyjnym. Nie podejrzewał, że może być tak szeroki. Z początku się bał. Słyszał odległe, lecz głośne dźwięki pracującej turbiny, czuł silny pęd powietrza, a co gorsza, Arto ruszył prosto w stronę źródła hałasu. Jednak pewność ruchów jego przewodnika i łatwość, z jaką odnajdywał właściwe uchwyty, nawet gdy snop światła padał w inną stronę, przekonały go, że wie co robi. Zamiast poddawać się lękom skupił uwagę na ruchach Arto; czego i jak się chwytał, gdzie i jak stawiał stopy. Szło mu wolniej, lecz Arto zawsze czekał. Tylko raz złapał Iwena za rękę, gdy jego dłoń ześlizgnęła się z uchwytu i zaczął tracić równowagę. Nie powiedział nic, jedynie kiwnął ostrzegawczo głową w stronę bliskiego już, wielkiego wentylatora. Przeraził się, gdy Arto podprowadził go niemal do samego wirnika. Gdyby nie trzymali się za ręce, Iwen wpadłby niechybnie między łopatki. Arto kopniakiem otworzył właz i wsunął się w jego otwór. Iwen spróbował go naśladować, lecz nie potrafił tak uderzyć nogą, by klapa dała mu czas na prześlizgnięcie się na dół. Arto uwiesił się na jej klamrze, ułatwiając zejście po drabince. Arto zeskoczył na podłogę i zaczął działać. W jego ręce pojawiło się dziwne narzędzie. Obserwując jego szybkie, precyzyjne ruchy, Iwen pojął, że jego towarzysz nie potrzebował światła. Znał to miejsce; wzrok nie był mu potrzebny, tylko odciągałby uwagę od słuchu. Popatrzył na trzy duże garby. M oże nie znał się na stacji, ale przewody plazmy poznał od razu. Były takie same jak te, które ciągnęły się pionowo w każdym wielkim wieżowcu, z aczynając się w piwnicach, gdzie znajdowały się bloki zasilające i kończąc na dachu, gdzie wyrzucały do atmosfery przefiltrowane powietrze. Od kiedy życie niemal znikło z p owierzchni Ziemi, jedynie reaktory pozwalały oddychać na jej powierzchni. – Kanały plazmy? – spytał. – To niebezpieczne… Arto oparł się lewym bokiem o jeden z garbów i poklepał go dłonią, chichocząc. Iwen nigdy nie widział go tak rozbawionego. On naprawdę się zmienia, pomyślał. – M yślisz, że uratowałem cię po to, by zabić? – spytał z rozbawieniem. – Zobaczysz, Nowy. Tam gdzie idziemy nie dostaniemy się w inny sposób. Tam, gdzie idziemy, nie mamy prawa przebywać – dodał tajemniczo. Iwen poczuł dreszczyk strachu, ale i podniecenia. Arto nazwał go Nowym, ale tylko dla żartu. Tutaj był nowy. Odpowiedział niepewnym uśmiechem. – Ale… kanałem? – Zaufaj mi. Wiem co robię. To na wypadek gdybyś tego nie zauważył. Iwen zawstydził się. Wiedział czym grozi wejście do kanału i nie był przekonany czy powinni to robić. Pewność Arto troszeczkę mu się udzieliła, dodając odwagi – lecz tylko troszeczkę. Zawrócić czy zaufać? M imo wątpliwości zdecydował się na to drugie. Arto zręcznie przeczołgał się nad pierwszym garbem, położył się w poprzek środkowego i zaczął coś majstrować przy ostatnim. Iwen położył się obok niego, obserwując jak przytyka trzonek do powierzchni garbu. Fragment pokrywy pozwolił się oderwać, odsłaniając ciemny

298

otwór. Spojrzał w głąb. Srebrzysta, gładka powierzchnia wydała mu się śliska. Arto klęknął nad otworem.

Ilustracja: Rafał Kulik – Gdy będziemy w środku – powiedział – obejmij mnie za nogi i trzymaj się mocno. Nie rób nic innego – pochylił się, jakby chciał wejść, lecz odwrócił się ponownie do Iwena, przypominając sobie o czymś. – Nie próbuj się obracać. To bardzo ważne. Rozluźnij się i pozwól mi zrobić resztę. Przytaknął w milczeniu, potem ruszył za nim. Gdy Arto zasunął otwór i zaczął wodzić urządzeniem dookoła płyty, uświadomił sobie, że tutaj nie ma góry, ani dołu. Gdy Arto ustawił się wzdłuż tunelu i wysunął stopy w jego stronę, Iwen zrozumiał, że chce go ciągnąć i że jedynym sposobem na utrzymanie orientacji jest zachowanie stałej płaszczyzny. Przysunął się do niego, tak delikatnie jak gdyby otaczały go pajęczyny, których nie chciał zerwać. Objął jego łydki i kurczowo przycisnął do piersi, bojąc się, by ruchy nie przeniosły się na ciało Arto. Nie uspokajało go nawet to, że jego kapitan oparł mocno dłonie o ścianki kanału. Był tak spięty, że nie zauważył gdy ruszyli. Wyszli z kanału i wciąż byli cali. Iwen wyszedł na kolejny główny szyb, potem znów musieli się czołgać. Tym razem Arto kazał mu wyłączyć lampę. Kilka zakrętów dalej Arto zatrzymał się. Drogę zamykała im krata, lecz Arto nie zamierzał jej zdejmować. Wyjrzał przez jej otwory. – Jesteśmy w samą porę – odsunął się pod ściankę szybu, robiąc mu miejsce – Chodź, popatrz. Tylko nie za blisko. Podczołgał się na brzuchu, wciskając się między Arto a prawą ścianę. Spojrzał przez kratę. Nie od razu zrozumiał gdzie jest. Wydało mu się to zbyt nierealne, ale tu był. Widział śluzę, tkwiącą po drugiej stronie pomieszczenia, wbitą w ogromny, srebrzysty pierścień dokujący. Resztę przeciwległej ściany stanowiło wielkie, plaszklane okno, za którym była już tylko przestrzeń kosmosu. – Jesteśmy… w doku? – Nie w byle jakim. To pasażerski dok gwiazdolotów. Nie widziałeś czegoś takiego, prawda? – Nie, nigdy – przyznał, pełen podniecenia. – Na górę wjechaliśmy widną. Pamiętał jak opuścił Ziemię i ruszył w górę. Winda pasażerska była dużym, niezbyt wygodnym pomieszczeniem, z krzesłami i wyświetlającym coś projektorem, lecz jego absorbowało mdłe uczucie bardzo szybkiego wznoszenia się. Właściwie, gdyby nie ono, mógłby powiedzieć, że nic się nie działo. Nie było żadnego dźwięku, żadnego wstrząsu. Po prostu ruszyli i nagle wszystko stało się wyraźnie cięższe, w tym jego ręce i głowa. Iwen był przyzwyczajony do podróżowania liniami magnetycznymi, lecz do podróżowania w poziomie, nie w pionie. Żadna z wind w wieżowcach nie poruszała się tak szybko, nawet te

299

łączące piwnice z dachem. Nie był szczególnie szczęśliwy, przez godzinę czując jak jego ż ołądek i serce walczą, wbrew ciężarowi, o to które pierwsze ma dotrzeć do jego gardła. Gdyby jego ojciec był tak bogaty jak dziadek od strony matki, mogliby polecieć promem. Zostaliby wtedy wyrzuceni w górę przez miotacz masy, w jednym silnym impulsie energii, tkwiąc bezpiecznie w polu zero-inercji. Niczego by nie poczuł, a po pięciu minutach zostaliby przechwyceni przez mechanizmy dokujące. Weszliby na stację przez podobną śluzę, tylko mniejszą, znajdującą się gdzieś w pobliżu rękawa. – Popatrz tam – Arto wskazał palcem na coś za szybą. – Widzisz to jasne, poruszające się światło? – Statek? – Aha. Spojrzał we wskazane miejsce. Kraty przesłaniały mu widok, lecz gdy przyzwyczaił się, by patrzeć poza nie, zobaczył niewielki, poszarpany, świetlisty sierp, rozmiarów może połowy jego paznokcia. Poruszał się z lewej na prawą, coraz wolniej. Otaczała go delikatna, świetlista poświata, tworząca wokół znacznie większy pierścień. Poświata zaczęła wkrótce rzednąć, aż zupełnie znikła, lecz sierp wciąż się zbliżał. Tak, to był statek. Iwen dostrzegł wyraźny, wielki kontur skały. Już teraz wydała mu się ogromna, a wciąż się zbliżała. Szczegóły jej powierzchni, ostre, wyraźne krawędzie, ślady kraterów i zewnętrznych sensorów wciąż stawały się większe. M ógł je widzieć gdyż, choć dok zalewało przytłumione światło, patrzył z ciemności szybu prosto w mrok kosmosu, a pod takim kątem plaszkło nie tworzyło odblasków. Iwen rozpoznawał drobniutkie kształty, przypominające kapsuły ratunkowe, lecz wydały mu się zbyt małe, niczym miniaturki. To dlatego, pomyślał, że zbliżający się statek jest naprawdę, ale to naprawdę ogromny i wciąż jest naprawdę, naprawdę daleko. Lewa krawędź skały, ta od strony Słońca, błyszczała niemal oślepiającym blaskiem. Spróbował sobie wyobrazić jak duży jest ten statek, lecz szybko zorientował się, że to, co widział, było ledwie jego częścią. Przyjrzał mu się jeszcze raz, tym razem dokładniej. Tak jak przypuszczał, większa część statku była niewidoczna na tle kosmosu. M ógł ją dostrzec jedynie pośrednio, gdy przesłaniała gwiazdy. Z jednej strony jasny sierp, z drugiej nienaturalnie czarna przestrzeń. Asteroida wciąż stawała się większa. Zajmowała już połowę okna. Iwen poczuł strach, że statek nie zdąży wyhamować. Pamiętał o automatach, precyzyjnie kierujących całym procesem dokowania, lecz wzrok podpowiadał co innego. W każdej z upływających minut Iwen mógłby przysiąc, że statek już jest przy stacji, że ledwie kilkanaście metrów dzieli go od sz yby, lecz skała wciąż rosła, na jego oczach. Teraz wypełniała prawie całe okno. To przez próżnię, uświadomił sobie. Z braku powietrza wszystko wydaje się być jednakowo odległe, niemal na wyciągnięcie ręki. Jeśli chcę poznać prawdziwą odległość, muszę się skupić na czymś, czego rozmiary znam. Była jedna taka rzecz – pierścień dokujący statku, taki sam jak ten, który znajdował się tutaj, lecz choć przeczesywał wzrokiem całą powierzchnię asteroidy, nie znalazł niczego, co by go przypominało. Czy to statek był tak ogromny, czy nie odwrócił się jeszcze na pozycję do dokowania? I jedno i drugie, uznał, dostrzegając wciąż nowe szczegóły powierzchni. To, co początkowo wziął za maleńkie kapsuły okazało się być gigantycznymi, wielosetmetrowej, może nawet kilometrowej długości nadbudówkami towarowymi. Właściwe kapsuły dostrzegł dopiero teraz – małe, niemal mikroskopijne, prostokątne kształty, niczym ziarna piasku przy wieżowcach. Zdały się małe, bo wciąż źle oceniał rozmiary statku. Brakowało punktu odniesienia. Zrozumiał dlaczego automaty przejęły od ludzi funkcje dokowania. Ż aden, nieważne jak doświadczony człowiek, posługując się jedynie wzrokiem, nie zdołałby prawidłowo ocenić odległości. Asteroida wciąż rosła. Szczegóły na jej powierzchni stały się tak ogromne, iż Iwen ledwie się powstrzymywał, by nie rzucić się do ucieczki. W końcu gwiazdolot zaczął się powoli obracać

300

w lewo. Sierp odbitego światła zaczął się cofać, aż znikł zupełnie, pozostawiając upstrzoną światełkami czarną plamę. M inęło kilkanaście sekund nim zrozumiał co się dzieje. Statek ustawiał się do dokowania, jego lewa część weszła w cień rzucany przez kryzę stacji. – Na kosmos, ale to wielkie! – szepnął. Daleko na prawo, wśród morza ciemności, dostrzegł maleńki, jasny obiekt. Dok statku wydał mu się niczym główka od szpilki, leżąca na wielkim wzgórzu wśród gór, otoczona jeszcze mniejszymi światełkami – To… to jest ogromne! – To jeden z pierwszych dużych gwiazdolotów – odparł Arto. – Gaspra. Jeden z tych, które zbudowano przy użyciu pojedynczej asteroidy, bez przetopienia. – Przetopienia? – Niektóre asteroidy nie nadają się do drążenia. Dorośli wystrzeliwują je w stronę Słońca, tak, by przeszły blisko jego powierzchni. Potem łapią je z drugiej strony, czekają aż ostygną i z aczynają drążyć. Na powierzchni takich statków nie ma kraterów. Dorośli budują z nich statki średnich rozmiarów, najwyżej kilkanaście kilometrów średnicy. Takich jak ten już się nie robi – wskazał palcem na szybę. – To się nie opłaca. Pylasta powierzchnia, niskie proporcje objętości do masy asteroidy i mocy emiterów na jednostkę towarową. Dziś z takiej skały powstałby mniejszy statek, ale wtedy nie potrafiliśmy wykorzystywać ciepła Słońca do przetapiania asteroid. Skryta w mroku skała wciąż powoli się obracała. Zbliżała się, lecz już znacznie wolniej. – Ta Gaspra musi być tak wielka… jak pół stacji! Arto zaśmiał się. – Stacja jest o wiele większa. M oże przyjąć naraz kilkanaście takich gwiazdolotów, albo pięćdziesiąt mniejszych. Nieumiejętne doczepienie czegoś tak dużego mogłoby wpłynąć na jej pozycję, dlatego dokowanie trwa tak powoli. Dorośli muszą zorientować statek ze stacją i… skompensować jego grawitację z naszym ciążeniem. Wiesz ile towaru przywozi tak duży gwiazdolot? Wyobraź to sobie, Gaspra ma aż osiem emiterów! Tyle mocy potrzebuje, by się rozpędzić do podświetlnej, a i tak nie osiąga więcej niż dziewięćdziesiąt C. Iwen mógł to sobie wyobrazić. Największy okręt o jakim słyszał miał ich sześć, lecz był mniejszy i nie dokował do zwykłych stacji, tylko do tych wojskowych. Nawet Arto mógł z obaczyć takie jedynie na projekcji. – Znasz się na statkach – zauważył. – Wiele ich widziałeś? Widziałeś wcześniej Gasprę? – Iwen, chyba żartujesz! Widziałem ich mnóstwo, ale żadnego dwa razy. M usiałbym tu siedzieć odkąd nauczyłem się chodzić – zastanowił się chwilę – i byłby to najwyżej taki, który by poleciał do Alfy Centaura, choć nie wiem po co. Tam nie ma żadnej kolonii. – A promy i kosmoloty? – Te tutaj nie dokują. To dok zewnętrzny, na samej krawędzi stacji, a kosmoloty dokują do tych mniejszych, przy rękawie, gdzie nie ma pancerzy termicznych. Kosmoloty przewożą ludzi, a ci chcą szybko zejść na powierzchnię. Gwiazdoloty są większe, tam by się nie zmieściły. Niektóre mają ponad dwadzieścia kilometrów długości – Arto powiódł palcem za czymś poruszającym się między statkiem a stacją. – Widzisz te światełka? Iwen wytężył wzrok. Znalazł niewielki, poruszający się punkcik, pulsujący jasnym światłem. Zdawało mu się, że ciągnie za sobą włókno lekkiej poświaty. – Co to jest? Holownik? Arto pokiwał głową. – Widzisz tę linię za nim? To rampa magnetyczna, taka wielka kratownica, tylko teraz jest daleko i widać tylko jej światła. Gdy statek się zatrzyma, przyczepią ją do śluzy towarowej. Przez jej środek kontenery z ładowni statku polecą do magazynów stacji, albo prosto do rękawa i na Ziemię. Każdy będzie leciał trzysta kilometrów na godzinę, a są ich tysiące! – I nigdy żaden się nie gubi?

301

– Nie może. Kontener jest jakoś spolaryzowany, czy naładowany ładunkiem, nie wiem. W każdym razie to go trzyma wewnątrz rampy, a pole popycha go do przodu, jak windę. Co raz trafi do takiego kanału, może wyjść tylko z drugiej strony. Iwen powiódł wzrokiem za światełkiem. Zatrzymało się. Czekało. – To tędy próbował uciec ojciec Wela? – spytał. – Tak – Arto odpowiedział powoli. Nagle spochmurniał. – Tędy się wystrzelił. Nie wiem jak ominął automaty, które jej pilnowały… – na chwilę zamilkł. – Ale teraz to niemożliwe. Słyszałem, że Kosa zabezpieczyła je dodatkową śluzą. Iwen nawet nie zapytał skąd o tym wie. Znowu spojrzał na statek. W niektórych miejscach znów otaczała go mgiełka. Silniki korekcyjne, pomyślał, wyrzucają strugi plazmy, ustawiając statek dokładnie na wyznaczonej pozycji. M anewr pozornie wydawał się trudny, lecz dla automatów równie łatwo było lecieć prosto co manewrować w pobliżu krawędzi doku. Pomyślał o swojej pozycji. Przypomniał sobie gdzie jest góra, a gdzie dół, gdzie jest tu, a gdzie tam, na zewnątrz. Po prawej była Ziemia, po lewej Słońce. Poczuł, że traci orientację. – Jak właściwie cumuje taki statek? – spytał. – Czy ustawia się wzdłuż stacji? Bo jeśli tak, to nasza góra jest dla nich bokiem… – Nie, to nie tak – Arto pokręcił głową. – Gdy zrozumiesz jak statek dokuje, zrozumiesz dlaczego ciążenie jest tam skierowane podobnie. Każdy pokład to pierścień otaczający stację. Te na środku są najszersze, następne są coraz węższe. Jesteśmy na zewnętrznym pokładzie. St oimy stopami w stronę środka stacji, więc dla nas ma on chyba z kilometr wysokości. – Kilometr? – Iwen się zdziwił. M yślał, że poziomy stacji są takie same i mają tylko po kilka metrów wysokości. – M oże więcej. Tu nie ma mieszkań, są tylko fabryki, stocznie i doki. Te pokłady mają tylko połowę szerokości najwęższego zwykłego pokładu. Popatrz. Arto oparł się na łokciach. Podniósł dłonie do góry i złożył je nierówno, by palce jednej w ystawały nad powierzchnię drugiej. Obrócił ręce, pokazując ich spód. Iwen przekrzywił głowę, obserwując go. – Teraz, wyobraź sobie że to jest stacja – zaczął wyjaśniać – a twoja głowa to Ziemia. Pokłady na brzegu stacji, na jej górnej powierzchni, wystają dalej niż inne, tak jak moje palce. M iędzy ich czubkami, czyli krawędzią stacji a drugą ręką, czyli pierwszym zwykłym p okładem, jest tyle miejsca, że zmieści się tu każdy zwykły statek, choć nie tak duży jak Gaspra. Tu się znajdujemy. – Krawędź stacji – potwierdził Iwen. – Jej kryza. – Właśnie. Patrz dalej. Rozłączył dłonie. Tę, która udawała zewnętrzną płaszczyznę stacji, pozostawił w tej samej pozycji. Zgiął palce drugiej, prawej dłoni, pozostawiając wyprostowany palec wskazujący. – Dla nas podłoga jest tam gdzie mam nadgarstek, prawda? Ale na statku to się nie liczy. Więc, jeśli mój palec jest statkiem i jeśli ustawimy je naprzeciwko siebie – przytknął czubek palca do palca drugiej dłoni, ustawiając je w jednej linii – wtedy nasz dół będzie dla nich bokiem, na każdym pokładzie. Patrz teraz. Przesunął palec symbolizujący statek i opuścił go w dół, tworząc z tym drugim literę T. – Na początku statek musi podejść do stacji od strony jej krawędzi, lecz potem musi wejść między stację a Ziemię. Dopiero tutaj zaczyna się obracać. Stacja i statek to jak dwa wielkie magnesy. Ich pole musi zostać dostosowane. Wtedy statek może zostać przymocowany do stacji, w dwóch miejscach. Jednym jest dok, a drugim rufa. Holownik zaczepia do niej długą i bardzo wytrzymałą linę z włókien, która biegnie od krawędzi kryzy, przez rufę, aż do pierwszego zwykłego pokładu. Wtedy podłącza się rampę magnetyczną. Wreszcie wszystko zaczęło do siebie pasować. Pozycja statku, Ziemi, stacji, ciążenie które, Iwen teraz to rozumiał, przy wyjściu ze statku było tak samo skierowane jak przy wejściu na stację, tak samo po obu stronach śluz.

302

Spojrzał na statek. Znalazł wylot silnika. Działał tak samo jak cewka magnetyczna stacji. Dok statku leżał może kilometr poniżej. Obserwując manewry gwiazdolotu Iwen zrozumiał, że gdy statek się połączy, ciążenie w pobliżu jego doku rzeczywiście będzie zgodne z kierunkiem ciążenia stacji. Tylko jedno mu nie pasowało. – Czekaj. Ciążenie będzie się zgadzać ze stacją tylko dla połowy statku – zauważył. – Po drugiej stronie astronauci będą chodzić do góry nogami! Arto uśmiechnął się szeroko. Przytaknął. – Nie wszystko, co robią dorośli jest doskonałe. Ale z tym też sobie poradzili. Tutaj, na krawędzi stacji, pole ciążenia jest najsłabsze. Zauważyłeś, że jesteś lżejszy? Iwen zastanowił się. Podniósł rękę, sprawdzając ile waży. Nie poczuł różnicy, nie aż tak znaczącej jak dwa tygodnie temu, gdy zdejmował z siebie strój kompensacyjny. – Trudno powiedzieć – przyznał. – Przeszliśmy przez kanał. Tam nie było ciążenia. – Więc uwierz mi, tu jesteśmy lżejsi. Pole staje się słabsze im bardziej oddalamy się od środka, więc wystarczy, by pole wewnątrz statku stało się silniejsze. Dla astronautów na pokładzie wszystko wyda się normalne, najwyżej zrobią się nieco lżejsi lub ciężsi. Iwen roześmiał się cicho. Pomysł z zabawą z ciążeniem był naprawdę komiczny. M ożna było chodzić do góry nogami, nawet o ty m nie wiedząc. Ciekawe jak dorośli radzą sobie z większymi statkami. Taki gwiazdolot nie zmieści się cały pod kryzą i musi wystawać. Wtedy wy jście nie znajdzie się tam gdzie góra jest górą, lecz gdzie góra jest dołem. Gdzieś po drodze musi być strefa nieważkości, jak w kanale, pozwalająca się przeorientować. Spojrzał na asteroidę. Pierścień cumowniczy statku miał już prawie ćwierć średnicy pierścienia stacji. Widział go tylko dzięki wianuszkowi światełek, bo niemal całą resztę ogarniała już ciemność. Ponad światełkami dostrzegł trzy łuki. Gdy wytężył wzrok, zdołał odczytać napis. SCSS Gaspra. Gdy przycumuje, napis znajdzie się naprzeciwko szyby. Obok wyryte były jakieś cyfry i litery. Kod statku? Nagle zrozumiał. Arto wiedział jaki to statek, wiedział że prz yleci właśnie teraz! Znał rozkład ich przylotów i odlotów. – Wiedziałeś, że ten statek tu będzie! – niemal zawołał. – Chciałem, abyś to zobaczył – Arto patrzył na statek z dziwnym wyrazem twarzy, jakby za czymś tęsknił. M ówił ciszej. – Następne dokowanie będzie dopiero, gdy go przeładują i odczepią. To zwykle trwa kilka dni. Przerwał na chwilę. Iwen zaczął się zastanawiać, co znaczy to jego dziwne zachowanie. – Iwen, pomyśl gdzie ten statek był. On… pochodzi stąd, jak my. Krążył gdzieś przez miliardy lat, aż ktoś go ściągnął ku Ziemi, przerobił i puścił ku innym gwiazdom. Czyż to nie jest wspaniałe? Taka podróż… Iwen wreszcie zrozumiał, a przynajmniej wydało mu się, że rozumie. Tą cenną rzeczą, której Arto szukał aż tutaj była wolność, ta sama, o której jego ojciec tak często rozmawiał z matką. Nasłuchał się o niej chyba wszystkiego, co można powiedzieć, lecz nigdy niczego nie roz umiał. Spojrzał na statek. Oto wolność, ten kawał skały, tu i teraz. Swoboda pokonywania nieskończonej przestrzeni, gdzie było miejsce na wszystko. Na ucieczkę przed straszakami. Na nową pracę dla ojca, tam gdzie jego własna wolność pozwoliłaby mu zostać na dłużej. Nie było chyba w Układzie chłopca, który by o tym nie marzył – by wyruszyć w kosmos i zostać astronautą. Być pilotem, może jakiegoś myśliwca, mknąć przez czarną przestrzeń, z taką prędkością, że minąłby Ziemię nim zdołałby się jej dobrze przyjrzeć. M ieszkać na lotniskowcu, który przenosiłby go w swoim brzuchu między różnymi gwiazdami, pozwalając, by podczas kolejnych inspekcji kosmolotów przelatywał nad coraz to innymi planetami. Lecz oni nie rozumieli niczego, chcieli się tylko dalej bawić. Iwen poczuł się wyróżniony. Ilu z tych, co marzyli o karierze pilota, o prawdziwych bitwach z prawdziwymi obcymi, tłumieniu rebelii, czy patrolowaniu transportowców podchodzących

303

do jakiejś kolonii, widziało to co on – gwiazdolot, zdawałoby się ledwie na wyciągnięcie ręki? Uśmiechnął się do siebie. Zapewne bardzo, bardzo niewielu. Być może tylko oni dwaj. To miejsce było czymś szczególnym i Arto chciał się tym z nim podzielić. To była brama na prawdziwy kosmos, choć dla nich, ukrytych w szybie, była ledwie oknem. Niestety, droga którą znał nie prowadziła przez taką bramę, lecz przez akademię. Iwen wzdrygnął się na samą myśl o tym. Dopiero tam, po dwóch, trzech latach szkolenia, dyscypliny i prania mózgu, decydowano kto się do czego najlepiej nadaje. Gdyby miał szczęście, trafiłby do akademii pilotów. Trafiłby tam na pewno gdyby się zgłosił na ochotnika, lecz nawet Anhelo nie mógłby go do tego zmusić. Była jeszcze akademia dla dorosłych, mających dwadzieścia lat, czasem osiemnaście, gdy zgodzili się rodzice, ale o niej nawet nie myślał. Tacy dobrowolni kadeci byli drugiej kategorii. M niej sprawni. M niej zdyscyplinowani, tak słyszał. M niej godni zaufania… Pierścienie zetknęły się ze sobą. Rozległ się trzask łączących się zaczepów i krótki, cichy syk kontrolerów szczelności. Poczuł lekki wstrząs, gdy ogromna masa statku została doczepiona do doku. Nawet amortyzatory inercyjne nie potrafiły całkowicie jej wytłumić. Obie śluzy się otworzyły i na pokład stacji weszła grupka kolonistów. Rozmawiali ile potrwa przeładunek i co ciekawego można zrobić na stacji po kilku latach siedzenia na pokładzie. Iwen, zaciekawiony, spróbował się przesunąć nieco do przodu. Arto niemal natychmiast p ociągnął go do tyłu. – Nie wychylaj się! – ostrzegł. – Nie podchodź do kraty. – I tak nas nie zobaczą. M oglibyśmy… Arto złapał go za lewe ramię i nacisnął mocno kciukiem. Iwen poczuł jak mały obiekt przesunął się w jego mięśniach, gdzieś przy kości. Bardzo nieprzyjemne uczucie, nie tyle przez silny uścisk dłoni Arto, co przez świadomość, że w środku ma coś obcego. Pluskwa. Spojrzał na Arto. – Gdy się wychylisz, będą o tobie wiedzieli – usłyszał surowe ostrzeżenie. – A gdybyś wychylił się za bardzo… Arto puścił go i powiódł palcem po podłużnej, słabo widocznej linii, przecinającej cały szyb w poprzek. Dłonią przeciął powietrze. Arto wiedział o zabezpieczeniach znacznie więcej, ale on sam powinien to zauważyć. Był zły na siebie. Zagapił się na statek i zapomniał o ostrożności. – Nie rozumiem – powiedział, cofając się. – Sam powiedziałeś, że nie powinno nas tu być. Dlaczego czujniki jeszcze nie zareagowały? – Bo tu jesteśmy poza ich zasięgiem. Kanały wentylacyjne nie mają czujników. Tylko ważne miejsca są nimi pokryte niczym Księżyc kraterami. Iwen nigdy dotąd nie zastanawiał się nad pluskwą. Po prostu ją miał. Czasami rodzice wykorzystywali ją, by go odszukać, gdy się spóźniał, ale nie sądził, by służyła do czegoś poza tym. Teraz zrozumiał, że może służyć innym celom. M oże nie na Ziemi, ale tutaj. Ze sposobu, w jaki Arto o tym mówił odgadł, że traktuje ją jako osobistego wroga. Wiedział o niej wiele. Tylko po to, by oszukiwać dorosłych? Jak bardzo chciał ich oszukać? Wszystkie jego ostrzegawcze światełka zapaliły się na zielono, pozwalając myślom płynąć dokładnie tam, gdzie powinny się znaleźć. Ostatnie elementy układanki o nazwie Arto trafiły na swoje miejsce i zobaczył skrywany obrazek. Dziwne jak na wojownika zainteresowanie pewnymi lekcjami. Wiedza o statkach, o ich kursach, rozkładzie dokowania. Znikanie z grupy. Okresy spadku czujności były niczym innym jak przełączaniem uwagi na coś innego. A jego załamanie, akurat wtedy, gdy wszystko zdawało się iść tak dobrze, że lepiej nie mogło?

304

Bez tej wyprawy Iwen nigdy by nie zgadł o co mu chodziło. To Arto pozwolił mu się wszystkiego domyślić. Rozumie więcej niż ja, pomyślał. Ja tak naprawdę jestem głupi i nic nie wiem. Długą chwilę patrzyli na ciemną powierzchnię statku. Światła, rozmieszczone dookoła pierścieni, wydobywały z mroku jej nierówności, oświetlały tablicę z nazwą, teraz wyraźną, wypisaną półmetrowymi, grubymi literami. – Dlaczego wciąż tu jesteś? – odezwał się wreszcie. – Dlaczego nie na jednym z tych statków? Arto nie zdziwił się jego pytaniem. – A jak myślisz? – odpowiedział. – Potrafisz odgadnąć także to? Iwen pomyślał. Zmarszczył brwi. Popatrzył na śluzę, na tkwiącą przed nim zasuwę, na swoje lewe ramię. Arto miał rację. Zadał głupie pytanie. – To aż takie trudne? – Gwiaździście. To… to chyba niemożliwe. Ale to nic. M oże kiedyś… – lecz powiedział to w taki sposób, że nawet Iwen odgadł, iż sam w to nie wierzy. – Tam, daleko, są tysiące światów. Wszystkie nie mogą być takie jak stacja. Arto nagle posmutniał. Nie udawał już twardego kapitana, odrzucił maskę, może nie do końca, ale na tyle, na ile świadomie mógł to zrobić.

Ilustracja: Rafał Kulik – Naprawdę byś to zrobił? – spytał Iwen. – Sam? Bez rodziców? – To my ich tu trzymamy, Iwen – nagła powaga w jego głosie była zaskakująca. – Przez te pluskwy. Gdybym uciekł, byliby mi za to wdzięczni. Uciekliby za mną. – Ja bym nie mógł – przyznał. – Ty tego nie zrozumiesz – Arto znowu stał się opanowany. – Nie jesteś tu tak długo jak ja. – Więc mi wytłumacz! – Nie potrafię. Czasami tak po prostu jest. Gdy chcesz dla kogoś dobrze, musisz go zostawić. Arto nie chciał więcej o tym mówić. Iwen zamilkł. I tak zrozumiał wszystko. Wszystkie kłótnie rodziców… Zawsze chodziło o to samo, by mieli normalny dom. On też tego chciał, ale ojciec chciał czegoś więcej. Tego, co chciał Arto dla swoich rodziców. Dziwne są te uczucia, pomyślał. Zmuszają do tylu dziwnych rzeczy. Ja kłamię, a Arto chce zrobić coś, co wydaje się dokładnym odwróceniem jego pragnień. Czy jak się jest dorosłym wszystko staje się jeszcze gorsze? Pomyślał o ojcu. Na pewno jest gorzej. Nagle poczuł wstrząs i szarpnięcie. Słabsze niż poprzednie, lecz Iwen się przestraszył. Czy Gaspra źle zadokowała? Gdyby się oderwała, wyrwała śluzę i odpłynęła w przestrzeń… – To nic wielkiego – leżeli tak blisko siebie, że Arto p oczuł jak drgnął. – Jakiś statek musiał się odczepić od któregoś z doków. Są upakowane dookoła stacji jak słomki w pęczku. Cały czas któryś się odczepia, a inny zaraz zajmuje jego miejsce.

305

Porównanie rozbawiło Iwena. Obaj leżeli upakowani niczym słomki w p ęczku. Wyobraził sobie te wszystkie skalne kawałki, mniejsze i większe, poustawiane na obrzeżu stacji, rufą do Ziemi, jedne przy drugim. Wyobraził sobie jak jeden z nich się odczepia. Odpada w dół, obraca się, a potem zaczyna przyspieszać. M ija krawędź stacji, blask Słońca pada na jego p owierzchnię, a on leci dalej, tak daleko że światło Słońca słabnie, za to wzmacnia się inne, od innej gwiazdy. Jak taki gwiazdolot, błyszczący punkcik, znika wśród miliardów innych. Nie potrafił sobie wyobrazić czegoś tak odległego. Chciałbym się znaleźć na jego pokładzie, przyznał. Ale nie sam. Nie bez rodziców. I nie bez głupiej Ros. Bez nich byłaby to jedynie paskudna, długa, samotna podróż bez celu. Niemal westchnął. M yślenie o tym zaczęło go boleć. Zrozumiał dlaczego Art o powiedział mu o swoich planach właśnie w ten sposób, przyprowadzając go tutaj. O czymś takim ciężko było mówić. Ciężko i niebezpiecznie. Na stacji posiadanie tajemnic musiało być naturalne. Przypomniał sobie że powinien coś zrobić. Coś, co zamierzał zrobić już wczoraj, lecz nie było okazji, a on czuł się zbyt winny by to uczynić. – Dziękuję, za wszystko – powiedział – Naprawdę, jak tylko… – Drobiazg – uciął Arto – Znam wiele ciekawych miejsc gdzie nie wolno być. – Nie, nie tylko za to. Za wczoraj i za pierwszą walkę. Nie czekałeś do końca, pomogłeś mi wytrzymać… Jak wczoraj. Arto kiwnął głową. Iwen nie mógł niczego odczytać z jego twarzy, wiedział tylko że go słyszy, że rozumie i że, na swój sposób, przyjmuje jego podziękowanie. Przypomniał sobie Anhela i poczuł rozpacz. – Dlaczego to robią? – spytał, nie starając się jej ukrywać. – Robią co? – Arto spojrzał na niego. – Dlaczego nas zaczepiają? Starszaki? Arto chyba tylko dlatego nie wzruszył ramionami że było na to za ciasno. Dla niego wszystko było tak oczywiste że nawet się nad tym nie zastanawiał. – Bo im wolno. Jesteśmy słabsi, a oni są silniejsi. Dorośli też tak robią, tylko inaczej, gorzej. Silniejsi mają pracę i impulsy, a impulsy pozwalają przeżyć. Dzięki szkole, gdy dorośniemy, łatwiej będzie nam walczyć. Nikt nie chce źle, choć… Większość myśli, że tak jest źle. – Ale na Ziemi nigdy tak nie było! – zauważył – Byłem w wielu szkołach i… Było inaczej. – M oże na Ziemi jest łatwiej. Na stacji życie jest gorsze. Iwen, jeśli na Ziemi było lepiej, to dlaczego ją opuściliście? – Nie wiem – przyznał – Nie na pewno. Arto wyglądał jakby wiedział. – Założę się że Urząd Emigracyjny stale do was przychodzi. – Czasami – przyznał. Arto zaskoczył go tym pytaniem – Czego chcą? Wszyscy się ich boją… – To nic takiego. Nachodzą wszystkich, zwłaszcza takich co mieszkają tu krócej niż pół roku. Do nas też czasem przychodzą, choć jesteśmy tu dziesięć lat. Na stacji to normalne – wykrzywił się w ironicznym grymasie – Boją się że ktoś im ucieknie w gwiazdy. Więc to nie przez ojca, uznał Iwen. Byli nowi i urząd ich sprawdzał. A może robił to bo Ros ma rację, bo chcą się stąd wynieść i oni to podejrzewają? – To możliwe? – Czasami się udaje, ale większość ucieczek to klęska. Wiesz, ja wiem po co dorośli z Ziemi, z dużymi dziećmi, takimi jak ty, przyjeżdżają na stację. Jeśli twoi chcą uciekać… Dla twojego dobra, lepiej żeby nie próbowali. Chyba że mają pewność. – Też pamiętam Wela – odpowiedział cicho. Arto skinął w milczeniu głową, jakby swoimi oczami widział coś ponad to co ich otacza, coś dalej. Czy i on został, bo nie miał pewności?

306

– Nie wiem jak ty, ale ja wolę pomyśleć o czymś przyjemnym – powiedział nagle – Byłeś już na dolnej promenadzie? Iwen pokręcił głową. M iał tam iść, nim Arto odezwał się do niego po raz pierwszy. Gdy go otoczyli. A potem była bójka, treningi, Anhelo… – Chciałem – przyznał – Tylko jakoś nie miałem na to czasu. – Teraz mamy go trochę – Arto spojrzał na zegarek – Kanały niedługo ostygną. Chodź, pokażę ci Ziemię jakiej nie znasz. ••• Windy szybkiego ruchu były zawsze zapchane, zwłaszcza o tej porze, lecz gdyby wybrali podróż zwykłymi, powolnymi windami lokalnymi, łączącymi ze sobą tylko kilkanaście sąsiednich pokładów, dotarcie tutaj, ledwie kilkaset poziomów od środka stacji, zajęłoby im godziny – nie licząc czasu potrzebnego na wyjście z jednej windy i odnalezienie kolejnej, prowadzącej niżej. Windy szybkiego ruchu mknęły na trasie od środka stacji aż po jej najdalsze pokłady, zatrzymując się jedynie na co pięćdziesiątym, lub co dwudziestym. Te pokłady były nazywane głównymi i zawierały siedziby najważniejszych przedsiębiorstw. Dzięki temu podróż w głąb stacji zabrała im tylko kilkanaście minut. Krótki trakt łącznikowy wyprowadził ich na korytarz podrzędny. Idąc nim dotarli na właściwą promenadę – gigantyczny korytarz, szeroki na trzysta metrów i wysoki na ponad pięćdziesiąt. Na stacji były tylko dwa takie korytarze. Cała przeciwległa ściana była zbudowana z plaszkła. Arto poczuł się wyraźnie cięższy – nic dziwnego, skoro znajdowali się o wiele bliżej rdzenia. Poczuł także charakterystyczny zapach. Zapach życia, jak mówiła matka, zapach roślinności. Dla niego ten zapach był wspomnieniem. Promenada była zupełnie inna od nudnych, wręcz nijakich pokładów stacji. Szerokim pierścieniem opasywała stację w odległości ćwierci promienia od środka dysku. Czterysta lat temu, gdy powstawała stacja, ledwie jedna trzecia promienia dzieliła promenadę od jej krawędzi, lecz już wtedy projekt przewidywał rozbudowę. Kolejne pokłady powstały długo po tym jak pierwsi mieszkańcy wypełnili te już istniejące. Stacja się zmieniała, lecz funkcja promenady pozostała taka sama. To miejsce nigdy nie spało. Nawet najwygodniejsze sektory mieszkalne były po brzegi ponabijane mieszkaniami, przyklejonymi jedno obok drugiego i jedno nad drugim, poziom za poziomem. Niewiele było tam ozdób. Tu wszystko było inne – kolorowe, często ozdobione niezwykłymi kształtami. Tu zawsze coś się działo, zawsze był ruch, gwar i śmiech. Tutaj można było odpocząć. Centrum rozrywki, mówili jedni, reprezentacja stacji, mówili inni, jej chluba, duma i główny rynek, pełen przeróżnych ośrodków i sklepów dla tych, którzy lubili je odwiedzać, zamiast zdalnie zamawiać dostawę do domu. Tu można było kupić wszystko, na sztuki, na skrzynie, na kontenery czy wręcz na ładownię statku. Choć w teorii transakcje można było zawierać przez sieć, w praktyce koloniści nie ufali jej na wytarty identyfikator. Wolni kupcy zamawiali tu swoje towary osobiście, by dowieźć je do gotowych zapłacić im uczciwą cenę kolonii. Handlowano towarem legalnym i nielegalnym, pod okiem niezadowolonej Ziemi, niechętnie obserwującej każdy przerzut towarów, nad którym nie była zdolna rozciągnąć swojej kontroli. Lecz najważniejsze na promenadzie były rośliny. Nie jakieś sztuczne podróbki, żelmaszyny, staroświeckie bioboty czy automatykony, zabawiające ludzi sztuczkami czy zwyczajnie z aczepiające ich, udając coś innego niż w istocie były. W wielu miejscach na stacji próbowano tworzyć wrażenie żywego lasu czy prostego ogrodu, lecz rozpaczliwość takiej powstałej złudy życia była wręcz groteskowa. Tu sprawy miały się inaczej. Życie kwitło tu z nonszalancką niedbałością, bardziej naturalną niż jakakolwiek próba jego podrobienia. Było tu mnóstwo żywych, kwitnących roślin, nawet drzew, i wszystkie nie osłonięte szybami. Każdy mógł ich dotknąć. Przez środek promenady ciągnął się pas zieleni, przerywany ścieżkami i szerszymi przejściami, starannie pielęgnowany przez automanty. Niektóre z nich, jak

307

słyszał, były owadami – nie wiedział czy prawdziwymi, czy jedynie udającymi je automat ami. Tu, na górze, chyba jedynie muchy, mrówki, pchły i karaluchy były żywymi owadami. Podłogę wokół roślin pokrywała warstwa mająca udawać naturalną ziemię, lecz Arto wiedział, że pod spodem korzenie roślin zanurzone są w szczelnych zbiornikach hydroponicznych. Niektóre korytarze na stacji były regularnie zatłoczone, lecz dopiero tu można było poznać co to znaczy prawdziwy tłum. Cała ta masa ludzi, przebywająca jednocześnie na całej długości promenady była wręcz niewyobrażalna. Jedni spacerowali wolno w pobliżu drzew, gdzie tłum był najrzadszy, inni szli szybkim krokiem wzdłuż ściany przeciwległej do szyby, gdzie znajdowały się sklepy i centra handlowe. Najspokojniej było pod samą szybą. Tam ludzie zwykle stali, spoglądając przed siebie. A dokładniej – w dół. Nie pamiętał kiedy był tu po raz ostatni. O wiele łatwiej przypominał sobie niosącego go na plecach ojca, jeszcze przed szkołą, i matkę, z przytkniętym do szyby palcem pokazującą mu Ziemię, mówiącą, że stamtąd pochodzą. Ojciec jeszcze tak ciężko nie pracował, przychodzili tu razem na zakupy, lub by odpocząć. Wspomnienie radości, spokoju i bezpieczeństwa… Niemal zdziwił się, że od tak dawna tu nie był, choć chodził do tylu zakazanych miejsc. Z apomniał o drzewach i prawdziwych roślinach. Czy promenada nie wyglądała dziś inaczej? Korytarz, choć wciąż olbrzymi, stracił coś ze swojego ogromu, jakby się skurczył. Tak samo drzewa – wciąż wysokie, lecz już nie tak grube. Nie, to nie promenada się zmieniła, lecz on. Już nie myślał jak dwojak, nie zastanawiał się, który z przechodniów wygląda na najbardziej zasobnego, takiego co ma w kieszeni jakiś cenny drobiazg. Tych wspomnień się wstydził. Na każdej przerwie trojaki i czworaki pokazywały im ich miejsce w szkole, zaś po lekcjach musieli zarabiać na podatek. Najmłodsi i najsłabsi, byli niemiłosiernie łupieni przez każdego. Szybko zostawali bez gołego impulsu, nie mając kogo łupić. M usieli kraść, lecz nie byli tu jedynymi złodziejami. Część zysków oddawali gangom dorosłych, kontrolujących promenadę. Próby żebrania kończyły się spisaniem, naganą od policji i powrotem do domu. Kradzież, najmniej uczciwe wyjście, była najbezpieczniejszą metodą zadowalania starszaków. Najbezpieczniej było kraść w grupie, gdy ktoś czuwał nad bezpieczeństwem, pomagał ukryć łup i wyprowadzić policję w korytarz. Jego pierwsze przyjaźnie… Nie musieli się lubić, by działać dla wspólnego celu. Pierwszy wpadł na pomysł, by założyć zespół do obrony przed dwojakami i trojakami, który ułatwi ich działania na promenadzie. Potrafił myśleć i obserwować, lecz był słaby. M ało brakowało, by stał się wyrzutkiem. Z trudem przekonał Alszę, Resketa i Derta do połączenia sił. Nie była to łatwa współpraca. Gdy dochodziło do podziału, silniejsi brali większość łupu, zostawiając im resztki. Dert od początku był silny i zabierał najwięcej. Dopiero z czasem zaczęli sobie ufać i dzielić się sprawiedliwie. Czaili się przy sklepowych drzwiach, gdzie o zdobycz było najłatwiej. M iejscowi wiedzieli o tej pladze, lecz dla przyjezdnych byli całkowitym zaskoczeniem. Kombinezon kolonisty działał na nich jak magnes, oznajmiał, że zbliża się nieświadomy niczego klient. Czasem udawało się okraść jakiegoś miejscowego, lecz to koloniści byli najbardziej nieuważni. Bezwzględni dla dorosłych złodziei, głównych konkurentów młodych uczniów, wobec dzieci byli niezwykle wyrozumiali. Łatwo wybaczali w razie wpadki, lecz mali złodzieje, miast wdzięczności, darzyli ich nienawiścią za nadmierną czujność. Już wtedy wielu zaczynało nienawidzić kolonistów. Nauczony doświadczeniem Arto wiedział co mówić i jak mówić, a że na stacji wiele rodzin ledwo wiązało koniec z końcem, nawet policja bywała wyrozumiała. M oże z wyjątkiem tygodni gdy proceder tak się rozrastał, że musiała zrobić z tym porządek. Te okresy były najbardziej ryzykowne – i bolesne.

308

Nie mieli wyboru, choć nie mogli kraść bez końca. Ten, kto się dał spisać więcej niż dwa razy trafiał pod nadzór policji. Ze swoją techniką, perceptorami i pluskwami, dorośli nie dawali im żadnych szans, lecz brak łupów oznaczał kłopoty w szkole. To była jego ostatnia kradzież. Jemu się udało, Dertowi nie. Dert był już spisywany, on ani razu. Zanim dorośli się zorientowali, szybko przekazali sobie drobiazg wyciągnięty przez Derta z kieszeni zbyt uważnego kolonisty. Dert uciekł w jedną stronę, Arto w drugą, a że st arał się odciągnąć uwagę od Derta, więc poszło mu gorzej. Ból wspomnień… Dlatego tu nie wracał. Promenada kojarzyła mu się nie tylko z kradzieżami, lecz także z Daelem. Gdy wszedł do jego życia, wszystko się zmieniło. Tak samo było z Nowym, teraz już Iwenem. Ufali sobie przez tyle lat, a on tego zaufania nadużył, dla niego, który był dla nich nikim, Nowym bez imienia. Dla niego przekroczył linię, do której grupa bez wahania uznawała jego dowództwo. M ieli wspólne terytorium, na którym działali – dla dobra grupy. On je naruszył. Przyjął zabłąkanego kociaka, za którym przyszedł wielki, dziki kocur i przegonił ich wszystkich. Stanęli przed szybą. Arto oparł się o nią dłońmi i spojrzał przed siebie. W dole, przed jego oczami znajdowała się Ziemia – nieruchoma, pełna miliardów ludzi kula zajmowała ledwie część widoku. Sierp mroku nocy, nasuwający się na glob od wschodu, przypomniał mu, że jest późne popołudnie. Dael dużo mówił o Ziemi, jaka była dawniej i jaka była wtedy, trzy lata temu. Skąd tyle wiedział, skoro też urodził się na stacji? Ledwie parę razy był na powierzchni Księżyca, lecz to nie mogło być to samo. Ziemia była większa i było na niej powietrze. Na zewnątrz kompleksu turystycznego zawsze był w skafandrze, a mimo to czuł się dziwnie, stojąc na powierzchni kuli tak ogromnej, że wydawała się zupełnie płaska. Na stacji podłoga była lekko zakrz ywiona, niewiele, ale odczuwalnie, zwłaszcza na korytarzach prowadzących wzdłuż obwodu. Ziemia niby też była wypukła, ale była zbyt duża i nie widziało się tego. Wizja wyjścia na powierzchnię planety bez skafandra była przerażająca, lecz w jakiś sposób pociągała. Był to świat inny od tego, który znał. Bardziej naturalny, mówili dorośli, lecz dla niego naturalna była stacja. Tam, na dole, pewnie nawet ludzie byli inni, nie tylko życie. Spojrzał na warstwę chmur, kłębiącą się niemal naprzeciwko niego. Burza nad Afryką. Nie pamiętał czy stacja rzucała cień na Ziemię, czy nie. Pewnie nie. Była ogromna, ale wisiała zbyt wysoko. Wisiała czy latała? Z jego perspektywy to pierwsze wydawało się właściwsze. Jego spojrzenie powędrowało w stronę krawędzi. Zadarł głowę, myśląc o dokach. Nie mógł ich dojrzeć, przesłaniała je wydęta wypukłość pancerza starej części stacji, lecz Gaspra p owinna wystawać daleko w dół. Jeśli ją odnajdzie, będzie wiedział gdzie jest stocznia. Przes unął wzrokiem wzdłuż linii wypukłości. Wydało mu się, że dostrzega ciemniejszą plamę mroku na tle gwiazd, lecz z takiego kąta nie potrafił określić czy to Gaspra przesłania gwiazdy, czy to tylko plama czarniejszej czerni w morzu upstrzonego światełkami mroku. Spojrzał pod nogi, szukając rękawa, grubej na kilka kilometrów rury łączącej ich z terminalem na p owierzchni planety. Światła pozycyjne wokół nasady ułatwiały służbie naziemnej kontrolę p ołożenia stacji. Powędrował wzrokiem wzdłuż kolumny rękawa, lecz szybko stracił z nim kontakt. Jego dolna część była zbyt zakrzywiona przez ruch obrotowy Ziemi, by mógł ją dojrzeć. Znów spojrzał w górę, tym razem trochę w lewo, próbując znaleźć Betę, inną stację, mającą ledwie parę kilometrów średnicy. I tak nic nie zobaczę, przypomniał sobie, Słońce jest za nami, a Beta jest daleko. Nie zobaczę jej świateł, najwyżej rękaw, cienki włos nad chmurami. M ógłby ujrzeć tylko jej spód, przesłaniającą gwiazdy małą, ciemną elipsę. Księżyc był za daleko, by mógł ujrzeć Betę na tle jego tarczy. Gdzieś obok powinna być ferma zbiorników, gdzie hodowano żywność; jedna z wielu swobodnie krążących po orbicie, kryjąca w swoim wnętrzu gigantycznych rozmiarów rusztowania z biorozkładalnych polimerów, na których wzrastały tkanki do celów spożywczych, lecz fermy były tak małe, że nawet przy korzystnym

309

położeniu Słońca byłyby ledwie gwiazdkami, nie do odróżnienia od pozostałych. To samo z centralą miotaczy masy, wielkim węzłem, przerzucającym ponad tysiąc pocisków na minutę. M agnetyczne rury ciągnęły się od powierzchni Ziemi, przez rękaw aż na orbitę, przesyłając nieprzerwane rzeki kontenerów. Ich potoki płynęły na dół, na Ziemię, podczas gdy równolegle, w innej rurze tego samego rękawa, z dołu wspinały się strumienie kolejnych, kierowanych do ładowni gwiazdolotów lub w przestrzeń, przez miotacze masy, do odległych miejsc przeznaczenia na orbitach innych planet Układu. Samych kontenerów nie byłby w stanie dostrzec, choćby ich strumień przelatywał tuż przed jego nosem. Nie był też w stanie odszukać gigantycznych, skonstruowanych z cienkich jak ręka cewek leja magnetycznego wychwytywacza. Już w chwili startu miotacze precyzyjnie kierowały kontenery w miejsce, w którym w chwili ich przybycia znajdzie się jeden z takich lejów. W razie ryzyka ominięcia celu przez kontener miotacz automatycznie się blokował. System działał już od wieków. Ostatnia awaria miała miejsce może z osiemdziesiąt lat temu. Kontener minął wtedy stację i spłonął w atmosferze. Dookoła było pełno technologii. Stacja była tylko węzłem siatki, skrytej kompletnie w czerni przestrzeni. Choć o tym wiedział, niewiele mógł dostrzec. Wśród tej czerni kryła się również akademia, lecz nigdy nie miał dość odwagi, by choć raz spojrzeć w jej kierunku. Iwen stał obok, z rękoma na szybie, wpatrując się w pokrytą szarymi kłębami chmur brunatnobłękitną powierzchnię. Jego fascynacja była szczera, prawdziwie dziecięca. Pierwszy raz widział Ziemię inaczej niż jako ciągnąca się po horyzont przestrzeń, nie jako coś pod nogami, co miało ograniczoną powierzchnię, lecz jako kulę, zawieszoną w czymś, co końca nie miało. Dla Arto Ziemia była po prostu planetą. Dla Iwena była kiedyś domem. Iwen zmienił się odkąd tu przybył. Jeszcze kilkanaście rozjaśnień temu śmiał się częściej niż inni, był bardziej naturalny. Teraz stawał się taki jak oni, a przecież każdy z nich był kiedyś właśnie taki – słaby i wrażliwy. Szkoła zmieniała ich bardziej niż myślał. Wiedział jak reszta grupy traktuje Iwena, jak skuteczne są ich docinki, lecz gdyby zareagował, byłoby jeszcze gorzej. Iwen musiał radzić sobie sam. Nie potrafił tak się kontrolować jak Arto. Próbował, lecz wciąż płakał, gdy go bito, śmiał się gdy mu było wesoło… tyle, że już nie uciekał, gdy się bał. Stojąc przy szybie, chłonął widok, nie kryjąc swojego zachwytu. Arto tak nie mógł. Gdzie kiedyś żyły emocje, ziała u niego pustka. Jeśli coś się tam pojawiało, traktował to jak kosmicznego śmiecia. Dotąd ściskał i miął na wszystkie strony aż przestało się ruszać, dusiło się i zamierało, przestając go rozpraszać. Odrzucał to od siebie jak coś złego, bo inni myśleli podobnie, lecz z czasem ta kontrola sama przejęła nad nim kontrolę, stając się niezależna od jego woli, automatyczna jak zaciśnięta pięść. Jeszcze tydzień temu taka myśl by go ucieszyła. Teraz… Póki nie spotkał Iwena, nie wątpił jaki powinien być. Samokontrola wydawała się mu naturalna. Nawet teraz nie wyobrażał sobie, by można było pozostać tak swobodnym jak Iwen, łamiąc przy tym kości innych dzieci, tylko po to by jego własne pozostały całe. Iwen nikogo jeszcze nie połamał, a już zaczynał się zmieniać. Zaczynał się kontrolować. Arto wiedział jaka jest różnica między tym jaki był w rzeczywistości a jakim, według dorosłych, powinien wydawać się być. Iwen wciąż był bardzo blisko tego drugiego. Był normalnym dzieckiem. Nie jestem dzieckiem, pomyślał nagle o sobie, ale nie jestem też dorosłym. Więc kim, lub czym? A jeśli dorośli mają rację i dla własnego dobra powinienem być jak Iwen, a nie… M ógłby zrobić z niego prawdziwego wojownika. Iwen miał wszystko, co było najważniejsze, lecz czy mógł mu to zrobić teraz, gdy zrozumiał tak wiele? Iwen widział w nim siłę, lecz nie znał ceny. Nie wiedział jak to jest, być tak twardym, że… – Wydaje się taka mała – Iwen przerwał jego rozmyślania. – Zupełnie inna. – Trudno uwierzyć, że wszyscy z niej pochodzimy, prawda? – odpowiedział.

310

Kiedyś wszyscy ludzie byli dla siebie jak rodzina, pomyślał. Wystarczyło tylko odpowiednio daleko cofnąć się w czasie. Kiedyś nie było ani kolonii, ani stacji, ani nawet Wenus czy M arsa. Wszystko tam było martwe. Teraz było odwrotnie. Iwen spojrzał na niego. – Pomyślałem dokładnie o tym samym! – stwierdził. – Każdy o tym myśli za pierwszym razem. Chwilę milczeli. – I tylko ta szyba dzieli nas od próżni… – zauważył Iwen. – Zdumiewające… Arto poczuł ściśnięcie w krtani; po ciele przeszły zimne ciarki. Cofnął się zabierając ręce. Był świadom, iż wytrzymałość plaszkła jest ogromna, że takiej szyby nie dało się niczym rozbić, inaczej Centrala już dawno pokryłaby ją pancernymi płytami, lecz bał się jej dotykać, tak delikatna mu się wydawała. Połamał w życiu zby t wiele dzieciaków, by wierzyć, że coś może być dość wytrzymałe. Kilkanaście merów dalej jakaś para beztrosko opierała się o szybę, p ochłonięta namiętnym pocałunkiem, nie zważając gdzie się znajdują. Arto patrzył na nich ze zgrozą. M imo wszystko cieszył się, że potrafi narzucić sobie kontrolę. – Tęsknisz za Ziemią? – Nie bardzo – Iwen odpowiedział z ociąganiem. – M oże trochę, za moimi starymi domami. Przeprowadzki, pomyślał. Jak to jest, ciągle mieszkać gdzie indziej? To było coś nowego. Prawda, czasami lecieli na wycieczki. Zwykle były to przeloty jakimś luksusowym kosmolotem. Dwa razy był na Księżycu. Przy niewielkiej grawitacji magnograwiony nie przeszkadz ały w poruszaniu się, lecz i tak prawie nie wychodzili z kompleksu. Raz był też w centrum rozrywki na Phobosie, lecz zawsze wiedział, że tu wróci. – Ile właściwie miałeś tych przeprowadzek? – Bo ja wiem… – Iwen zamyślił się. – Pamiętam dziesięć, ale mogło być więcej. – Przynajmniej zwiedziłeś Ziemię. – Ziemia jest nudna. Gdzie nie pojedziesz budynki są te same. Szkoły te same. Najwyżej ludzie wyglądają inaczej, ale zachowują się tak samo. Nie to co koloniści.

Ilustracja: Rafał Kulik Przez chwilę znowu stali w milczeniu. Arto już zaczął się pogrąż ać w myślach o kolonistach, z iloma tak naprawdę rozmawiał, za wyjątkiem tych okazji, kiedy tłumaczył dlaczego jego ręka zawędrowała do ich kieszeni, gdy nagle jego instynkt zareagował na coś aż nazbyt znajomego. Tym razem nie był sprawcą, był celem. Zręczny ruch ręką – i już jego dłoń zaciskała się na sięgającej do jego kieszeni małej rączce. Ruchem ramienia przyciągnął do siebie złapanego chłopca, przycisnął do szyby i schwycił za obie ręce. M aluch, na oko dwojak, spróbował się wyrwać, lecz Arto nie był dorosłym. Znał wszystkie sztuczki. – Szkoła, imię i klasa, szczurze! – warknął. – Całuj mnie w siuśka! – mały złodziej szarpnął się z całej siły, lecz Arto trzymał go mocno. 311

– Zaraz cię pocałuję! – syknął przez zęby, rozwścieczony jego bezczelnością. Trzymał chłopca mocno za obie ręce. Przycisnął go piersią do szyby, wyciskając powietrze z płuc. – Trzydziesta ósma, Bolo Kusaski z 2o – wydusił z siebie. Dotychczasowa postawa w stylu „odczep się ode mnie” zaczęła ustępować miejsca prawdziwemu strachowi. Pochodził ze szkoły z drugiego końca stacji, o ile Arto był się w stanie rozeznać. Iwen uważnie obserwował całe zdarzenie. Powinien być ostrożniejszy. Być może któryś już go okradł. Na próżnię, promenada rzeczywiście się zmieniła. Za jego czasów nikt nie ważył się nawet spojrzeć na kieszenie starszaków. – M arna ta wasza szkoła – syknął z gniewem. – Starszaki nie uczą was szacunku? Kradniesz od swoich i jeszcze próbujesz uciekać! M ały skulił się, na ile tylko pozwalała mu przestrzeń, jaką mu pozostawił. – Bardzo przepraszam, ale proszę… – jęknął. – Żadne ale. Zrobiłeś to specjalnie! Nie jestem głupi. A może sądzisz, że jestem, co? – Nigdy bym tak nie pomyślał! – mały zapewnił energicznie, lecz Arto nie wydało się to szczere. – Nie odważyłbym… Odwracając się niby od niechcenia, Arto szybkim i pewnym ruchem wbił prawy łokieć w brzuch chłopca. Nie uderzył mocno, ledwie tak, by poczuł ból i przestał wreszcie robić z niego durnia. Jednak z zaskoczeniem stwierdził że jego łokieć nie wbija się w małe ciało tak łatwo, jak tego oczekiwał. Popatrzył uważniej na chłopca. Dwojak, a już nosi zbroję. Swoją pierwszą, prymitywnie skleconą, założył dopiero gdy był o rok starszy od niego, na długo po tym jak skończył kraść. Co się dzieje z tą stacją, pomyślał, dlaczego młodszaki zacz ynają tak wcześnie? Wychodzić w zbroi na promenadę, by czyścić dorosłych? W jego wieku umarłby ze strachu przed wpadką i towarzyszącą jej policyjną rewizją. M imo zbroi, uderzenie Arto było wystarczająco silne, by malec stracił na chwilę oddech. Arto spojrzał na niego groźnie. Potrafił patrzyć groźnie. – Wiesz, że mogę zająć się tobą na miejscu i nikt tego nie zauważy? To jak będzie? M łodszak nie odpowiedział. Jego oczy rozszerzyły się jeszcze bardziej niż dotąd, choć Arto wydawało się, że to niemożliwe. Zup ełne przeciwieństwo hardego Karrosa. – Ciesz się, młody karaluchu, że mam ważniejsze rzeczy do zrobienia niż zajmowanie się czymś tak mizernym jak ty – powiedział uspokajająco, choć inny starszak by się z nim tak nie cackał. – Wiesz co jeszcze starszaki robią za karę z takimi jak ty? Chłopiec ze strachem energicznie pokręcił głową, aż jego gęste, średnio przystrzyżone włosy rozleciały się na boki. – Co masz przy sobie? – rzucił krótko. – M asz swoją kartę, czy ją chowasz po domu? Puścił ręce małego. Był ciekaw czy spróbuje uciekać. Obiecał sobie, że gdy tak zrobi to zajmie się nim na poważnie. M łodszak posłusznie sięgnął do ukrytej pod spodniami kieszeni. Wyciągnął kilka drobiazgów, niepewnie pokazując zdobyte łupy. W sumie niewiele, uznał Arto, a ja niczego nie potrzebuję. – To wszystko? – energiczne kiwnięcie głową. – Na pewno? Chcesz żebym cię sprawdził? M łodszak wyprostował się i lekko odsunął ramiona od tułowia. Zgadzał się na przeszukanie, więc pewnie nie kłamał. Arto chwilę rozważał czy nie powinien kaz ać się chłopcu wykupić, choćby dla samej zasady, by się nie rozzuchwalił i dobrze zapamiętał, że starszaków się nie okrada. Ostatecznie wziął tylko jego identyfikator. Przestał przyciskać młodszaka do szyby. Był pewien, że bez identyfikatora nie spróbuje uciekać. Nawet karaluch wiedział, że z jego pomocą łatwo było namierzyć właściciela i spuścić mu należne lanie, choćby mieszkał po drugiej stronie stacji. Wyjął z kieszeni niewielki czytnik i przesunął nim po identyfikatorze, wprowadzając dane do pamięci. M łodszak obserwował go z uwagą, wciąż przestraszony, lecz spokojniejszy. – M ożesz schować swoje śmiecie – powiedział. – Tym razem ci podaruję, ale zapamiętam cię dobrze – pokazał wyświetlacz czytnika, na którym widniało imię i kod identyfikacyjny chłop-

312

ca. – Jeśli kiedykolwiek usłyszę od innych starszaków, że próbowałeś ich okraść, wtedy uznam, że jesteś tylko nędznym, kłamliwym karaluchem. I znajdę cię. Położył identyfikator na wyciągniętej dłoni jej właściciela. Ten zamrugał, niepewny co zrobić. Zastanawiał się czy to podstęp, czy naprawdę może sobie iść. Trojaki i czwartaki lubiły się drażnić. Udawały, że pozwalają odejść swojej ofierze, a potem znowu ją dopadały. – Znam swoją lekcję – powiedział potulnie maluch, bacznie obserwując wyraz jego twarzy. – Przepraszam, że się ośmieliłem… Arto z rezygnacją machnął ręką. Dopiero wtedy dzieciak posłusznie zniknął w tłumie. Unikał bicia młodszaków, co nie oznaczało, że przestał ich uczyć zasad. To był jego obowiązek, jako starszaka. Jak by wyglądała szkoła, gdyby od pierwszej klasy młodszaki robiłyby co chciały? Nie robił z tego wymówki, by się wyżyć, jak często robił to Żimmy i inni, lecz gdy było trzeba, nikomu nie pobłażał. Jeśli ten maluch coś przeskrobie i dotrze to do uszu Arto, zajmie się nim osobiście, dla jego własnego dobra. – Chciał cię okraść? – spytał Iwen. – To normalne – odparł. – Znaczy, kradzieże, nie to. Gdy ja byłem mały, młodszaki nie wyciągały rąk do kieszeni starszaków. Kryzys mógł wyjaśnić bezczelne zachowanie młodszaków, lecz nie tłumaczył dlaczego dwojak nosił zbroję. Obiecał sobie, że sprawdzi jak to wygląda w jego szkole. Iwen zamrugał, zdziwiony. – Kradzieże są normalne? – Jak myślisz, skąd na podatek biorą ci najmłodsi? Iwen nie od razu zrozumiał. Nie myślał w takich kategoriach. – Ty też…? – spytał po chwili. – Każdy, Iwen. Każdy. Nawet Anhelo kradł na promenadzie. Wszyscy przez to przechodzą. Nie mamy wyjścia – choć mało kto potem się tego wstydzi, dokończył w myśli. Dzięki Daelowi mógł skończyć wcześniej. Iwen kiwnął głową. Oparł się plecami o szybę. Arto znowu poczuł ciarki. Odwrócił się, by o tym zapomnieć, uświadamiając sobie, że gdy przyciskał do szyby tego malucha, wcale nie myślał o plaszkle i próżni. Odruch był silniejszy od nieuzasadnionych lęków. Chowając czytnik spojrzał jeszcze raz na wyświetlacz. W szkole Arto był dość znany, zwłaszcza wśród młodszaków. Tam wystarczyłoby samo jego napomnienie. Tu kręciły się dzieciaki z różnych szkół. Jak one, był tu nieznany. M ógł je straszyć jedynie swoim wiekiem, lecz właśnie się przekonał, że dziś to nie wystarczało. Zamyślił się. Był piątakiem, o najwyższym możliwym dla jego wieku statusie. Wczorajsze zdarzenia tego nie zmieniły. Prawo do ich noszenia przysługiwało dopiero szóstakom, lecz był pewien, że gdyby już teraz je sobie sprawił, mało kto miałby mu to za złe. Potrafił dołożyć szóstakom. Żimmy teoretycznie mógłby je zacząć nosić, lecz jego stara grupa nauczyła go przede wszystkim jednego – nigdy się nie wychylać. Formalnie nie był szóstoklasistą, więc czekał. Arto nie chciał czekać. Pierścień był podkreśleniem statusu w szkole, symbolem przekroczenia pewnej granicy wieku i siły, oznaką przynależności do prawdziwych starszaków. Ich posiadacze wzbudzali większy strach i respekt. Arto wiedział jak to wykorzystać. Nie musiałby ich używać, wy starczyłoby je pokazać. M łodszak taki jak Bolo przeraziłby się go dwa razy mocniej. Nawet starszaki zacz ęłyby go szanować. Gdyby miał własne pierścienie, nawet Anhelo inaczej by na niego patrzył. Rozejrzał się, szukając wzrokiem młodszaka. Był ciekaw czy wciąż grasuje w okolicy, czy uciekł prosto do domu. Nie znalazł go. Zamiast tego poczuł instynktowne ostrzeżenie, nagły niepokój, że coś jest nie tak. Zwiększył czujność. W porę dostrzegł jakiegoś dorosłego, przez moment patrzącego prosto w jego stronę. Ich spojrzenia nawet nie zdążyły się spotkać; w czasie krótszym niż mrugnięcie okiem dorosły zręcznie zmienił obiekt obserwacji, udając, że

313

tylko przypadkiem zahaczył o niego wzrokiem. Arto zareagował podobnie, choć zdołał go rozpoznać. To był ten sam dorosły , który go śledził gdy szedł do stoczni! Zmroziło go. Wiedział gdzie szedł? Więc dlaczego nic nie zrobił? Odwracając się do szyby spróbował zahaczyć spojrzeniem o miejsce gdzie starł dorosły, lecz już go tam nie było. Z amiast głupio szukać go w tłumie, lub gapić się na miejsce z którego zniknął, Arto po prostu odwrócił się plecami, by nie zdradzić, że coś dostrzegł. Tamten wciąż mógł go obserwować. To nie było przywidzenie. Dorosły gapił się prosto na niego, oczywiście nie bezczelnie, jak pierwszy lepszy policjant, tylko w bardziej wyrafinowany sposób, udając, że się rozgląda to tu, to tam. Jest dobry, bardzo dobry, pomyślał, najlepszy ze wszystkich dorosłych jakich sp otkałem, ale moje oczy są lepsze. – Arto… Czy to jest wszystko, co wiesz o Ziemi? – Co, wszystko? – zapytał odruchowo. Iwen nie zauważył, że jego towarzysz był zupełnie zdezorientowany. Dawno się tak nie czuł. Skupił się na nim, lecz nie zapomniał o dorosłym. – Ten widok i projekcje z lekcji… To wszystko co wiesz? – A co więcej jest do wiedzenia? – wzruszył ramionami. – Czytałem co pisałeś na kanale, widziałem kilka projekcji. Nigdy nie byłem na dole. Pewnie nigdy nie będę. To, co wiem musi mi wystarczyć. – M oże nie musi… – M yślisz, że możemy tam pojechać? Tak po prostu przejść posterunek i… – Nie mówię o tym. Ziemia jest tutaj, na stacji! Pokażę ci ją, jak ty pokazałeś mi doki – odwrócił głowę w stronę Arto, wskazując palcem na szybę. – To uczciwy interes, prawda? – Ziemia, na stacji? Bredzisz! Jak…? Iwen uśmiechnął się z wyższością i kiwnął głową, wskazując coś za jego plecami. Odwrócił się. Za nimi, trochę z boku, był sklep z ubraniami. Obok, trochę na prawo, sala terminali WIR. Przy nim… Zaraz! – WIR? – spytał, kryjąc zaskoczenie pod lekceważącym tonem głosu. – Nie, to niemożliwe. – Dlaczego nie? Przecież otwarte. Terminali nikt nie pilnuje. – WIR jest dla dorosłych – odpowiedział wyjaśniająco. – Przynajmniej na stacji. – Na Ziemi jest dla wszystkich. Parę godzin na tydzień dla każdego, za darmo. Za mało, by grać, ale do innych rzeczy… I tak nigdy nie grałem, pomyślał. Najwyżej w proste gry, przed szkołą, dla dzieci poniżej pięciu lat, wszystkie na domowej konsoli. To nigdy nie były prawdziwe gry. Salony terminali WIR były najpopularniejszą, choć wcale nie tanią rozrywką. Generowanie sztucznych światów pochłaniało ogromną część mocy obliczeniowej sieci stacji. Przebywanie w nich choćby przez godzinę kosztowało masę impulsów. Trochę go to śmieszyło. Na stacji ludzie płacili, by pobawić się w WIR-ze, podczas gdy astronautom płacono ogromne impulsy za siedzenie w nich przez kilka lat. Wejść do terminalu… Łatwo było powiedzieć, lecz z wykonaniem byłyby problemy. Dokładniej, jakieś dziesięć lat problemów, bo tyle im brakowało do pełnoletności. Iwen był szcz ęściarzem, tam na dole. Arto nawet nie podejrzewał, że istnieją dziecięce terminale, lecz zabawa w WIR-ze wciąż była dlań stratą czasu, jak gry jajcogłowych. – Automat nie wpuści nas do WIR-u – stwierdził. – Czyta z identyfikatora. Po nim pozna, że jesteśmy za młodzi. I jest jeszcze pluskwa. – Pluskwa nie ma tu nic do gadania – zapewnił Iwen. – Terminale nie mają własnych czujników, a wiek to żaden problem. Gdy uzyskam dostęp do jednego, drugi podłączę zdalnie i z ezwolę, byś wszedł na mój rachunek. Jeśli raz przekonam komputer, że jesteśmy dorośli, to takimi będziemy. Skaner ciała wyciąga nasz wygląd z mózgu, ale go nie analizuje. Nie z auważy, że jesteśmy za młodzi, choć w WIR-ze pozostaniemy dziećmi. Wzrost też się nie liczy. Terminale same dopasowują się do kształtu ciała. – A masz impulsy? – wspomniał mieszkanie Iwena. – To bardzo droga zabawa…

314

– Nie dla mnie. Terminale mają zamki czasowe. Trzymają identyfikator i naliczają twój czas. Wystarczy kawałek przewodu i… niczego nie zauważą, a my pozostaniemy w środku. – Nie wiedziałem, że znasz się na elektronice – przyznał z zaciekawieniem. – Na komputerach, i tylko trochę. Wszystkie urządzenia mają zasilanie i kontroler sygnału zezwolenia. M ogę sprawić, że terminal nas zaakceptuje nawet nas nie sprawdzając – Iwen machnął ręką. – Nawet jak nas przyłapią, to żadne przestępstwo. Nie bałeś się kraść, ale boisz się nielegalnego WIR-owania? Iwen był pewny siebie. Brał Arto na ambicję, lecz i bez tego kusiło go coraz bardziej. Kto wie czy będzie miał drugą szansę ujrzenia Ziemi z bliska? Sale terminali nie były pilnowane ani przez ludzi, ani przez czujniki. Były w pełni automatyczne. Jak coś się stanie, najwyżej ich spiszą lub zaaresztują, na godzinę czy dwie. I jeszcze ten dorosły… Jak na to zareaguje? W zamyśleniu położył dłoń na karku. Wiedział, że o czymś zapomniał. Terminal łączył się z człowiekiem przez rdzeń przedłużony i niektóre ośrodki w mózgu, a on… Przesunął dłoń niżej. Poczuł kawałek plastiku. – A ten… bioinduktor? – przypomniał sobie. – Terminal nie pozwala na zagrożenie życia. Jeśli uzna, że nie powinieneś wejść w WIR, to wyłączy się i tyle. Tam nawet nie możesz dostać zawału, bo natychmiast cię wyrzuci i jeszcze dostaniesz wstrzyki. Arto, nikt nigdy nie umarł wewnątrz w pełni sprawnego terminala! Nie przez ostatnie trzysta lat, nawet w kosmosie. Zaufaj mi. Ja wlazłem za tobą do kanału plazmy. – Więc spróbujmy – zgodził się. – Ale jakby co… – Spokojnie, wtedy ja się będę tłumaczył. Robiłem to nie raz – Iwen wykonał gest w stylu „wszystkim się zajmę, bez żadnych obaw” i uśmiechnął się łobuzersko. – Wiesz, nie jestem taki grzeczny, na jakiego wyglądam. Takiego Iwena Arto jeszcze nie znał. Na Ziemi mógł być niezłym rozrabiaką, lecz tutaj najgorszy ziemski rozrabiaka był zwykłym mięczakiem. Jeśli ty jesteś niegrzeczny, pomyślał, to ja i cała szkoła jesteśmy prawdziwymi bestiami. Już w drodze rozejrzał się ostrożnie na boki, jakby naprawdę wierzył, że zdoła odszukać w tłumie znaną sobie postać. ••• Drzwi zamknęły się za nimi równie cicho jak się otworzyły. Sala terminali była pogrążona w półmroku; ostre światła promenady nie pomagałyby ludziom wychodzącym z WIR-u odnaleźć się w rzeczywistości. Byli sami, nie licząc ludzi w terminalach. W sali znajdowało się dwadzieścia takich urządzeń – trzymetrowych, błękitno-metalicznych wrzecion z tępo zaokrąglonymi końcami, sterczących pionowo na podstawach z przedziwnie poskręcanych rur, rządek za rządkiem. Rozchylone klapy większości wrzecion ukazywały puste, wyłożone miękką wyściółką wnętrze; w górnej części znajdowało się coś przypominającego kask. Kilka terminali było zamkniętych. Pod prawą ścianą stał rząd dwudziestu wysokich szafek. Iwen wybrał parę terminali stojącą najdalej od wejścia i polecił mu wejść do jednego z nich. Arto stanął przed otwartym wrzecionem. By postawić stopę na krawędzi otworu musiał unieść kolano aż pod samą brodę. Spróbował chwycić klamry na wewnętrznych stronach obu klap. Wiedział z projekcji, że w ten sposób kosmonauci wchodzili do terminali, tyle że oni byli dorośli. Nie mogąc ich dosięgnąć, położył dłonie na dnie komory, wspiął się w górę i ułożył plecami na wyściółce. – Co mam robić? – spytał. – Przeczytaj instrukcję i połóż się wygodnie. Zaraz cię podłączę. Iwen dotknął bocznej części kokonu. Rulon projektora konsoli wysunął się na zewnątrz, rozwinął się i usztywnił, uruchamiając projekcję powitalną. Iwen wystukał coś na konsoli. Wrzeciono terminalu poruszyło się lekko, bez wstrząsu, zmieniając położenie. Rozejrzał się po wnętrzu. Na wewnętrznej stronie klap, na wykładzinie, znalazł powierzchnię pokrytą pismem. Ominął zakaz używania przez dzieci, przeleciał przez resztę, nie znajdując

315

niczego interesującego. Swoją uwagę skupił dopiero na ostatnim akapicie, mówiącym jak należy się zachowywać po zakończeniu sesji. M iał chwilę poleżeć w terminalu, nim powróci orientacja i właściwe czucie ciała. Kosmonauci tkwili w takich kokonach nawet po kilkanaście lat. Samo przyspieszanie trwało kilka miesięcy. Nie mogli wtedy wychodzić na zewnątrz, a jakoś musieli się odżywiać, o łazience nie wspominając. Nie sądził, by Iwen planował siedzieć tu aż tak długo, niemniej zaciekawiło go jak to było możliwe. Spojrzał w górę. Coś, co wyglądało jak kask posiadało całą siatkę rur w okolicach twarzy. Więc terminal ich karmił. Gdy przesunął się trochę w górę, znalazł w wyściółce zamknięte wgłębienie. Potem jego wzrok zatrzymał się na przewodzie z pierścieni, ułożonym wzdłuż dolnej części kokonu. Wyglądał jakby potrafił samodzielnie się zginać, zaś końcówka do złudzenia przypominała odbieralnik moczu. Iwen stanął u stóp Arto. Oparł się piersiami o krawędź kokonu, sięgnął ręką do wnętrza i złapał za przewód. – Wytrzymasz bez łazienki? – spytał. – A jak nie? – nie to żeby czuł taką potrzebę, lecz wolał się upewnić. – M asz trzy wyjścia. Albo pójdziesz tam teraz, albo zlejesz się w spodnie podczas sesji, jak byle pierwszak – Iwen powoli zaczynał wprawiać się w szkolnym slangu. – M ożesz też podłączyć nieco więcej niż tylko mózg – pomachał końcówką przewodu. – Chyba nie będziemy tu aż tak długo? – Nie powinniśmy – Iwen odłożył przewód i wskazał na szafki. – Ci, którzy chcą tu siedzieć naprawdę długo najpierw rozbierają się do naga, by terminal poznał, że ma się nimi opiekować. To nie model międzygwiezdny – poklepał obudowę dłonią – ale swoje potrafi. M ożesz w nim leżeć latami, a i tak zachowasz formę, tyle że się zestarzejesz. Terminal pobudza mięśnie by nie osłabły, utrzymuje stałą temperaturę, wchłania wilgoć, oczyszcza skórę płynem… Dzieciom pozwala rosnąć – Iwen pochylił się i zaczął szeptać. – Niektóre modele pozwalają dorosłym zachodzić w ciążę, gdy uprawiają ze sobą seks! – Gadanie! – Naprawdę! Takie terminale muszą być w jednym pomieszczeniu, ale nie wiem po co komu coś takiego. Obaj wzruszyli ramionami. – Jak to działa? – spytał Arto. – Podobno podłącza się przez skórę, ale nie wchodzi do ciała… Iwen zamyślił się na chwilę. – To trochę trudne – zaczął. – Wiem tylko tyle co tata mi tłumaczył. Interfejs neuronalny wytwarza słabe impulsy na karku i głowie, które nakładają się na siebie w głębi ciała. Arto kiwnął głową. Znał tę technikę. Kiedyś, na promenadzie, gdy jeszcze chodził z rodzicami na spacery, był świadkiem obezwładnienia jakiejś kobiety. M ówiono, że była podziemiowcem. Dookoła był tłum ludzi, cel ledwo było widać, co dopiero mówić o aresztowaniu. Policja próbowała ją dopaść, lecz bezskutecznie. Wtedy wystrzeliły zainstalowane na ścianach ogłuszacze; każdy wysłał pojedynczą wiązkę słabego impulsu elektromagnetycznego. Nie po raz pierwszy widział taką akcję, lecz nigdy wcześniej nie znalazł się na ich drodze. Na chwilę promenada zawirowała, jego ciało przeszył lekki dreszcz – a przeszła przezeń tylko jedna z wiązek. Po dwóch sekundach wszystko wróciło do normy, za wyjątkiem kobiety, na której zogniskowano promienie – leżała na podłodze, nieprzytomna. – Terminal trafia w pojedyncze nerwy – podkreślił Iwen. – Pobudza je lub mrozi. Wysyła miliony słabych impulsów, całą ich siatkę, by trafić w jeden wybrany nerw i nigdzie poza tym. Im więcej takich słabych impulsów, tym mniejszy cel możesz wybrać, ale tym trudniej je na nim… zogniskować. Od tego zależy jakość terminala i realizm jaki tworzy. To się nazywa wieloogniskowaniem rozproszonym, czy jakoś tak. – Ale skąd to wie co chcę zrobić? Działa jak neuroskaner? Czyta moje myśli?

316

– Terminal to nie skaner mózgu – uspokoił go Iwen. – Neuroskaner wykorzystuje cię tak jak komputer swoją pamięć. Sprawdza każdą komórkę, szukając wspomnień. Wywołuje i otwiera je jak pliki, wbrew twojej woli. Arto zadrżał. Tego zawsze bał się najbardziej – że ktoś może zajrzeć do jego głowy i odkryć, że jest dziwakiem, że jest miękki. Byłoby lepiej gdyby taki wynalazek nigdy nie powstał, by ludzie nigdy nie nauczyli się czytać w cudzych głowach. – Terminal tak nie może? – Nie może. Czuje tylko gdy chcesz się poruszyć. Widzi impulsy w rdzeniu przedłużonym, jak bioinduktor, i odczytuje je przed wytłumieniem. Potrafi też przeglądać pamięć wzrokową, poznać na co patrzysz i czego nasłuchujesz. Czasem tylko sprawdza w pamięci co spodziewasz się zobaczyć, stąd wie jak wyglądamy i w co jesteśmy ubrani. Sam zobaczysz, terminal dostrzega więcej niż my. Nie poznasz różnicy między rzeczywistością a całą resztą. Iwen wrócił do konsoli. Coś do niej przykleił, przytknął swoją kartę do czytnika i pomajstrował chwilę nad wyświetlonym obrazem panelu obsługi. Na projekcji pojawił się komunikat o przyjęciu autoryzacji i akceptacji polecenia aktywacji sesji. Klapy komory zaczęły się zamykać. Arto ułożył się wygodnie na plecach. Cały był spięty i przez to zupełnie sztywny. Czuł jak terminal go obejmuje, jak wyściółka otacza i unieruchamia jego ciało. Górną część karku oraz podstawę czaszki objęła chłodna w dotyku, chropowata powierzchnia, delikatnie otulając jego ciało u nasady czaszki, powyżej bioinduktora. P odobna powierzchnia przywarła do czoła. Czuł jak obie poruszają się i rozrastają, dopasowując do kształtu głowy, jak przenikają między włosami, jak mocno, choć delikatnie dociskają się do skóry. Niemniej, wciąż widział wnętrze kokonu i szczelinę niedomkniętych klap, przez którą sączyło się światło. W jego umyśle pojawiła się niepewność. Czy terminal mnie zaakceptuje? Przypomniał sobie, że najpierw musiał przejść przez kalibrację neuronalną. Terminal musiał zbadać częstotliwość wyładowania neuronów, by gładko wejść w rytm pracy jego mózgu. Chwilę potem szczelina zaczęła się zwężać. Z cichym szumem na głowę nasunął się kask, szczelnie otaczając jego głowę aż po samą szyję. Przestał cokolwiek widzieć i słyszeć. Poczuł jeszcze jak na twarz nasuwa się jakaś maska, po czym otoczyła go ciemność. Przez chwilę czuł jedynie strach. W jednej chwili stracił całe czucie ciała, jakby przestało istnieć, pozostawiając tylko nagi mózg. Stał się czystą, wolną myślą. Trochę jak w kanale, przemknęło przez ten samotny mózg, lecz tu uczucie było głębsze, pełniejsze. Wewnątrz kanału słyszał delikatne pulsowanie krwi, jej szum w uszach. Tutaj cisza była absolutna.

Ilustracja: Rafał Kulik Nie potrafił określić jak długo trwał w niebycie. M ogły minąć ledwie sekundy jak i całe minuty. Był tylko strach i myśli, czas zaczął istnieć ponownie dopiero gdy wokół objawiła się jasność, w niczym nie przypominająca widzianej oczami; odczuwał ją całym nieistniejącym ciałem, skórą, nawet uszami. Przypominała to, co czuł gdy leżał pobity w łazience, tę prz y317

jemną, fascynującą część. Uwierzył, że teraz nic mu nie grozi, zapragnął, by trwało to dłużej, lecz jasność nieubłaganie zaczęła się zwężać. Kilka uderzeń serca potem – dopiero teraz zauważył, że znów ma serce i ciało – pozostała po nim tylko zwykła jasność wzroku. Spojrzał na siebie. Przesunął dłońmi wzdłuż ciała. Wyglądało tak samo jak zawsze, czuł je tak jak zawsze, poruszało się jak zawsze i było ubrane dokładnie tak samo jak przed wejściem do terminalu. Nawet niewielkie, brudne plamy, jakie pozostały na koszulce i spodniach po wy jściu z wentylacji były wciąż na swoim miejscu. Nie było tylko hełmu ani kokonu. Nic nie krępowało jego ruchów. Pojawiło się otoczenie. Przetarł oczy dłonią, usuwając mgiełkę między rzęsami. Unoszący się w powietrzu zapach był podobny do zapachu promenady, lecz, choć po części znajomy, był inny, znacznie silniejszy. Przyjemniejszy. Dookoła rosły drzewa. Tak wysokich nie widział jeszcze nigdy. Zamiast liści miały igły. Rosły jedno przy drugim, nachodząc na siebie koronami, inaczej niż na promenadzie, gdzie dzieliły je całe metry. Niektóre leżały przewrócone. W takich miejscach pełno było krzewów. Nie stał między drzewami, lecz na skrawku wolnej przestrzeni. Spojrzał pod nogi. Stopy znikły w kobiercu z roślin, nie sięgających mu wyżej niż ponad łydki. Na promenadzie za coś takiego zostałby ukarany. Przypomniał sobie zasłyszane słowa – las, trawa, polana. Zapomniał o szkole, stacji, o nieznajomym dorosłym. To było nieważne. Trafił do zupełnie innego świata. W porównaniu z tymi drzewami te na promenadzie wydały mu się nienaturalne i dziwaczne. Czy aby na pewno? Patrząc na nie, jak kołysały się lekko od podmuchu p owietrza, poczuł, że to nie drzewa są tam nienaturalne, lecz sama stacja. Nie od razu dostrzegł że nie jest już sam. Iwen stanął obok niego, pojawiając się zupełnie znikąd. Przetarł oczy i rozejrzał się dookoła. – Las – wyjaśnił, wskazując ręką drzewa. – Tak Ziemia wyglądała kiedyś, przed lotami w kosmos. Dziś jest tylko kilka takich miejsc. Arto kiwnął głową. Widział projekcje krajobrazów, mniej lub bardziej udane, nawet takie z kolonii, ale żadna nie była tak realna. Zadarł głowę i spojrzał w jasne, bezchmurne niebo, szukając ścian, sufitu i źródła otaczającego go jasnego światła. Niemal natychmiast poczuł przeszywające, obezwładniające uczucie paraliżującej cały umysł pierwotnej paniki. Gotów paść na podłogę, czy na ziemię, przywrzeć do niej całym ciałem, uczepić się roślin i leżeć. Skulił się i zadrżał, jakby nagle znalazł się w mroźnej próżni. M usiał się zmusić, by dalej stać na nogach, zamiast osunąć się na kolana. Był pod gołym niebem, błękitną, obcą i wrogą p oświatą, kopułą stworzoną z ulotnego, niewidocznego powietrza, pozbawiony twardej, potężnej osłony, oddzielającej go bezpiecznie od pustki kosmosu. Świadomość, że powietrze nie jest zamknięte w szczelnym pancerzu i lada chwila może ulecieć, umknąć niczym przez uszkodzoną śluzę, była silniejsza od rozumu, podpowiadającego, że na planecie takie rzeczy stać się nie mogą, a nawet jeśli, to on jest w sztucznym, nieistniejącym świecie i nic mu nie grozi. To było gorsze niż plaszkło. Tam przynajmniej istniała wyraźna bariera, której mógł dotknąć, martwiąc się, że może pęknąć. A tutaj… Odetchnął głęboko kilka razy. Spomiędzy drzew doszedł go szczebiotliwy odgłos nieznanego automatu. Coś przeleciało z jednego końca polany na drugi. Teraz poznał, że to nie automat, lecz jakieś skrzydlate zwierzę. Nieznany kształt usiadł na pobliskiej gałęzi. Rozum wreszcie zwyciężył. Wciąż czując przygniatającą kruchość otaczającego go powietrza, ostrożnie podszedł do drzewa. Tak grubego i potężnego okazu nie widział nigdy dotąd, a tu były ich tysiące. Dotknął chropowatej powierzchni, odkrywając, że coś na niej rośnie, podobne trochę do pleśni, lecz nie szare, białe czy mdłozielone, a jasnozielone. Prawdziwy wygląd i zapach ż ycia, zaoferowany przez sztuczny świat. Ziemia sprzed ludzi, pomyślał. Wszystko zgromadzone na jednej, jedynej planecie. Ale już nie dziś. Rozrzucone na tysiącach planet, drzewa były bezpieczne. Przetrwają, dzięki nam, nawet jeśli zniszczyliśmy je tutaj, gdzie był ich dom. Ziemia może zginąć, ale pozostaną setki innych, na których drzewa będą rosły dalej. Uśmiechnął się. Tak było dobrze, sprawiedliwie.

318

Za sprawą człowieka Ziemia stała się dla nich zbyt ciasna, więc przeniósł je tam gdzie wciąż było dla nich miejsce. I zrobiliśmy to, pomyślał z dumą. – Jak wygląda Ziemia teraz? – spytał. – Zaraz ci pokażę – Iwen wciąż stał na polanie. – Nie mam dostępu do konsoli sterowania z wnętrza programu, tego nie potrafię obejść. By skoczyć do miasta, muszę wyjść na zewnątrz. Arto kiwnął głową. Iwen nagle zniknął. Tak po prostu. Stał i już go nie było. Po minucie pojawił się znowu. Arto patrzył na drzewa, lecz nagle nie były to już drzewa, ty lko ogromne, ciemnoszare ściany. Wraz z pojawieniem się Iwena zmieniło się otoczenie. W krótkim błysku szarości otoczyły ich budynki, wielkie niczym stacja. Dokładniej, były tylko trzy budowle, co poznał gdy przyzwyczaił się do nowego otoczenia. Równe, gładkie, niemal pozbawione okien ściany pięły się pionowo w górę. Głęboki półmrok rozświetlały niewielkie, rzadko porozwieszane lampy. Więc to była ulica, o której mówili rodzice – korytarz, który nie miał sufitu. Biegła równolegle do najdłuższej ściany, ciągnącej się gdzieś w nieskończoność, od niej odchodziła druga, wciskając się w szczelinę między dwiema innymi. Wokół walały się stosy śmieci, stare skrzynie i szczątki bliżej nieznanych mu, pokrytych warstwami brudu maszyn. Powietrze było tu zupełnie inne niż przed chwilą, o kwaśnym, duszącym zapachu, Spojrzał w górę. Pomiędzy ścianami, tak wysoko, że nie mógł sobie tego wyobrazić, dostrzegł cienkie, szare nitki nieba, poprzecinane licznymi wiaduktami, przęsłami i napowietrznymi korytarzami, łączącymi budynki na wysokości różnych pięter. Poczuł się nieco pewniej. Podświadomość nie protestow ała już tak bardzo. – Nie różni się wiele od stacji – zauważył. – Na stacji nie ma deszczu – odpowiedział Iwen. – Ani wiatru. Chociaż… w mieście krople deszczu i tak wyparowują na długo nim dotrą do ziemi. Poczekaj a zobaczysz! Przemieszczając się w obrębie tej samej lokalizacji, Iwen mógł sterować wszystkim bez wychodzenia. Ruchem ręki wywołał projekcję panelu obsługi. Chwilę potem skoczyli. Znaleźli się na dachu budynku, niższym od sąsiednich o kilkaset metrów, na pustym lądowisku dla pojazdów. Kształty odległych ścian innych budynków wydały się Arto dziwnie nieostre. Dopiero po chwili zrozumiał, że to przez powietrze. Na stacji nie było tak długich i prostych korytarzy, by mógł to dostrzec. Niemal od razu zachwiał się pod potężnym uderzeniem szumiącego podmuchu. Był dość silny, by prawie zwalić go z nóg, choć w pobliżu nie było żadnego wentylatora. Bał się spojrzeć w górę, lecz ciekawość była silniejsza. Odetchnął, widząc nad sobą ciężką, szarawą, wolno przesuwającą się przesłonę. Burza. Szczyty sąsiednich budynków znikały w jej wnętrzu. Chmura kłębiła się nad nimi niczym opary gazu, dodając mu pewności siebie. Choć wydawała się ulotna, przypominała pancerz stacji. Poczuł uderzające go niewielkie obiekty, spadające gdzieś z góry, trafiające w głowę i nagie ramiona. Woda, poznał. Tysiące kropel, spadających w dół. Nie było rur, z których mogła się sączyć, tylko ta chmura. Kontrola pogody mogła taki deszcz włączać i wyłączać, więc było pewne podobieństwo, lecz nie potrafił zrozumieć dlaczego zwykła woda może się zachowywać tak różnie. Potrząsnął głową, by zebrana na włosach woda rozprysła się na boki. Nie rozleciała się tysiącem perełek na wszystkie strony, lecz spadła w dół. – Woda deszczowa nie zawsze jest tak czysta – zawołał Iwen, przekrzykując wzmagający się wiatr. – Podczas burzy nie wolno wychodzić na dach. Jeśli cię nie zwieje, to potem będzie cię wszystko swędzieć, ale nam to nie grozi. Nawet jeśli obedrę cię tu ze skóry, wyjdziesz z terminala nietknięty. Arto uśmiechnął się niepewnie. Spojrzał w górę. Zaczął sobie uświadamiać jak inna może być Ziemia i jak trudno było rodzicom przyzwyczaić się do życia na stacji. Znowu coś dmuchnę-

319

ło, tym razem dość mocno, by padł na dach i zaczął sunąć po mokrej powierzchni. Iwen złapał go za rękę i pomógł wstać. – Widzisz? To coś jak wentylacja, tylko bez turbin – starał się tłumaczyć. – Czasem wiatr jest bardzo silny. Pamiętam jak raz oderwał okno od ściany. Całe okno, wyobrażasz to sobie? To był stary budynek, dorośli nigdy nie mieli czasu go naprawić. Na najwyższych piętrach nie powinno się wychodzić na powietrze ani otwierać okien, bo jest rzadsze i trudniej się oddycha. M ożna zemdleć. Zemdleć? Arto nie potrafił sobie wyobrazić jak ludzie mogą oddychać, skoro na zewnątrz budynków nie było wentylacji. – Ciekawa ta twoja Ziemia, Iwen, ale jakaś dziwna. – Nie bardziej niż twoja stacja. ••• Z dachu budynku skoczyli na plażę. Ocean zdumiał Arto – ogromna masa wody falowała spokojnie u jego stóp, nawet nie próbując zbić się w gigantyczną kulę. Obmywała go, gdy do niej wszedł i powoli, z bijącym sercem, zanurzył się w niej, po raz pierwszy odkąd się urodził. Na stacji taka ilość wody szybko przylgnęłaby do jego ciała, wystarczyłby moment nieuwagi, by się w niej utopił. Tutaj też mógł się utopić – mógłby, gdyby to wszystko było rzeczywiste – ale mógł też bezpiecznie stanąć w wodzie aż po piersi i nie martwić się czy jego nos i usta są właściwie osłonięte. Nie była błękitna, jak na stacji, była mętna, zielonkawobrunatna, o silnym słonym, gorzkim, palącym usta smaku. Potem były góry – niczym tysiące asteroid zrzuconych razem w jedno miejsce, pokrytych puszystym, szarawym lodem, nie takim, jaki pojawiał się na ściankach oziębionego przez próżnię powietrza, lecz ze śniegu, zamarzniętego deszczu, jak wyjaśnił Iwen. Było tam równie zimno jak w pokoju, z którego próżnia na wpół wyssała powietrze. Góry niezbyt mu się spodobały, lecz pustynię znienawidził. Nic tylko żółty pył, ten piasek, jak nazwał to Iwen, podobny do tego z plaży, tylko suchy i sypki, a nie wilgotny i zlepiający się w grudki. Powietrze było niemal tak gorące jak to, które buchnęło mu w twarz, gdy po raz pierwszy otworzył kanał plazmy. Lecz najgorsza była przestrzeń, ogromna, bez granic, słońce nad nimi i powietrze, bez żadnej osłony. Czuł się jakby ktoś go skazał na śmierć przez wyrzucenie w kosmos i właśnie czekał na wypchnięcie przez śluzę. Słońce było wszędzie, gdzie panowało rozjaśnienie. Dzień, tak nazywali to rodzice i tak mówił Iwen. M ieli rację, to nie było to samo. Zaciemnienie można było zamienić w rozjaśnienie jednym ruchem ręki, czy komendą głosową. Słońca nie dało się wyłączyć, mógł jedynie kryć się przed jego ostrym światłem. Nie mógł na nie patrzeć, jak to kiedyś robił na górnej promenadzie. Nie było szyby z chroniącą oczy filtrującą powłoką, nie było automatycznego dostosowania przeźroczystości. Na stacji poziom światła regulowały automaty, tu sam musiał się chronić, inaczej ślepł, zaś oczy zaczynały łzawić i piec. Słońce nie było już tylko jedną z wielu gwiazd. Było największą, lecz gdy spoglądał na nie ze stacji, dookoła zawsze było pełno innych. Tu stawało się jedyną gwiazdą, nie licząc widocznych z dołu, raz to świecących jaśniej od Księżyca, a raz zupełnie skrytych w mrokach spodków stacji kosmicznych. Tu, podczas zaciemnienia zwanego nocą, nie widział tylu gwiaz d co na górze. Gdzie by nie trafili, wszystko skąpane było w jasnej poświacie i rozmyte przez p owietrze. Gwiazdy też były inne. Pulsowały. M iędzy nimi widział srebrne, jasne krążki stacji orbitalnych, zawsze w tym samym miejscu, zawsze otoczone mgłą wyrzuconej plazmy. Na Ziemi wszystko było inne. Im dłużej przebywali w WIR-świecie, tym częstsze i dłuższe stawały się momenty, gdy Arto zapominał o wrogim niebie i nienaturalności tego miejsca. Czasem, na kilkanaście minut, stawał się inny. Obrzucał się z Iwenem kulami z tej dziwnej substancji, ze śniegu, lub, gdy kluczyli między skałami czy drzewami, wyrywał naprzód i odwracał się, radośnie roześmia-

320

ny, słysząc za sobą gniewne posapywania towarzysza – by w mgnieniu oka zawrócić do niego i pomóc wspiąć się wyżej. Łapał wtedy zdziwione spojrzenie Iwena. Nie znał swojego kapit ana od tej strony. Nikt go takiego nie znał, nawet on sam. Wtedy poważniał. Kapitan, jeszcze dziś rano srogo karzący swoich zbuntowanych podwładnych, zatracał się w WIR-ze niczym beztroski dzieciak na placu zabaw. Czy sprawiły to nagłe odwiedziny tylu nowych miejsc, wolne, nieograniczone przestrzenie, czy może dziwne, nienaturalne wręcz poczucie bezpieczeństwa, nie mógłby odpowiedzieć, nie mógłby nawet zrozumieć tej zmiany, nawet gdyby zaczął się nad nią zastanawiać. To musiał być ten wirtualny syndrom, upajający początkujących astronautów, o którym tyle słyszał. Tego rodzaju energii nie czuł w sobie od czasów Daela. Z czasem, w miarę jak skakali w kolejne miejsca, zaczął odczuwać lekki ból głowy. Jego mózg i oczy nie były przyzwyczajone do tak szybkich zmian otoczenia, takiej ilości nowych obrazów. Zrozumiał, że mózg można przeciążyć, jak komputer, lecz jeszcze nie chciał wychodzić. Czym był lekki ból w skroniach, w porównaniu z uderzeniem pięścią? Zaniepokoił się dopiero, gdy Iwen zaczął coraz częściej pocierać swoją głowę. Coś musiało być nie tak. Po raz pierwszy pomyślał, że być może nie bez powodu te terminale są tylko dla dorosłych. Nim jednak zdecydował się przerwać skoki, Iwen nagle zniknął. M oment później jego umysł ogarnął blask dziwnego, ciemnego światła, mrocznego niczym sama czerń kosmosu i równie przeszywającego jak ostry blask ziemskiego, pustynnego słońca. Szpilka bólu wdarła się przez oczy, przeniknęła najgłębsze zakamarki mózgu i dotarła do potylicy. Światło znów stało się jasne. Na powrót leżał w terminalu, zaś nad jego ciałem pochylali się trzej dorośli o surowych twarzach, ubrani w aż nazbyt znajome mundury policjantów. ••• Pytanie co takiego zrobili było zbyt głupie by je zadać. Oszołomienie po nagłym wyjściu z WIR-u sprawiło, że stał się bezwolny i równie skołowany jak Iwen. Bez słowa pozwolił wyjąć się z kokonu. Idąc w stronę najbliższego komisariatu czuł jak paniczny strach zaczyna podchodzić coraz wyżej do jego gardła. Dławił go, zmuszając do myślenia tylko o jednym – o rewizji. Żadna kara nie mogła się równać tej, którą sam sobie wymierzył swoim przeraż eniem. Pocieszał się jedynie tym, że skoro dwojaki zaczęły paradować w zbroi po promenadzie, policjanci mogą być z tym oswojeni. A to coś na karku… Uwierzą, że ma to od prawdziwego lekarza? Szczęśliwie, obyło się bez przeszukania. Trafili prosto do niewielkiej celi, której ścianą od strony korytarza była podwójna, rozsuwana plaszklana szyba. Po przeciwnej stronie znajdowała się prycza. Policjanci bez słowa odebrali im identyfikatory, łagodnie acz stanowczo wepchnęli ich do środka i zasunęli szyby, pozostawiając samym sobie. Nigdy nie był w areszcie. Jego znajomość z policją kończyła się na jednokrotnym spisaniu i kilku odprowadzeniach do domu. Spojrzał na zegarek – była pora zaciemnienia. Siedzieli w WIR-ze ponad cztery godziny! Ledwie się powstrzymał, by nie uderzyć się w czoło. Rodzice musieli wysłać sygnał lokalizujący. Komputer odkrył gdzie są i automatycznie ostrzegł policję. Nieważne. Oszukiwali, i co z tego? Co jest złego w używaniu terminali? Na Ziemi tego nie zabraniają! Dzięki nim dowiedział się więcej o Ziemi niż mógłby przez wszystkie lekcje w szkole, nawet gdyby na nich uważał. Dorośli też nie grali z nimi uczciwie. Nie będzie się trzymać ich reguł. Iwen spróbował spojrzeć wzdłuż korytarza. Nagle uderzył głową w szybę i oparł czoło o jej chłodną powierzchnię. – Niech to śluza! – zaklął lekko. – Arto, to przeze mnie! Zapomniałem ustawić limit czasu! – Sam mówiłeś, że to żadne przestępstwo – uspokoił go. – Łapali nas na kradzieżach i jakoś to wytrzymaliśmy. Poza mną i Patrzałką byli tu wszyscy, niektórzy po dwa razy, a policja nic im nie zrobiła. Wypuszczą nas jak tylko zjawią się rodzice. Założę się, że moi będą pierwsi!

321

– Chyba moi! – Iwen lekko się uśmiechnął, pokazując zęby. Nie byli takimi grzecznymi dziećmi, za jakich ich brali. – Nie wiesz jak oni reagują na takie numery. Usiedli na pryczy. Arto oparł się o ścianę, podłożył ręce pod głowę i rozmarzył się. Wirtualna bitwa… O ile wszystko stałoby się łatwiejsze! M ogliby tam walczyć, trenować… Symulacja bólu na pewno nie byłaby pełna, ale z walki wychodziliby bez szwanku. Nie musieliby się malować i leczyć zranień, nie potrzebowaliby się włamywać po leki do magazynów… Co tam! M ożna by zastąpić terminalami całą szkołę! Leżałby w domu, albo w terminalu… lecz wtedy musiałby się uczyć. Wszyscy zostaliby jajcogłowymi. Co by było lepsze? A może dałoby się przesyłać wiedzę prosto do mózgu, jak te obrazy? Jeśli chodziło o maszyny, dorośli nie byli tacy głupi. M ogliby kiedyś coś takiego zrobić. Po co komu wtedy byłaby szkoła? Pomyślał nad tym, co widział i przeciągnął się z zadowoleniem. Znowu oszukał dorosłych, zobaczył to, co chciał. Lecz obiecał sobie, że więcej tego nie powtórzą. M uszą bardziej uważać, nie tylko na policję. Przypomniał sobie dorosłego z promenady. Siedzieli tam cztery godziny i nie zareagował. Nie chciał, nie mógł czy zwyczajnie o to nie dbał? ••• Niemal szturmem Ene wdarła się do aresztu, nie zwracając uwagi na towarzyszącego jej uprzejmego, acz nieustępliwego policjanta. Gdy odebrała wiadomość z początku była zła, na wszystko – na kretyńskie prawa, na męża, za to, że ciągle wysiaduje w pracy, na syna, bo cały dzień włóczy się gdzieś po stacji i na siebie, że nie jest w stanie go upilnować, choć cały dzień siedzi w domu. Potem uznała, że areszt mu się należy. Niedawny powrót w eskorcie Kosiarzy… Była gotowa uznać, że spędzenie tu nocy, czy nawet następnego dnia, nie byłoby surową karą. Na pewno nie wsadzili Arto do celi z prawdziwymi przestępcami. To w końcu tylko areszt. Tylko jak by to na niego wpłynęło? Niech no tylko, na kosmos, nie zacznie się do tego przyzwyczajać! Na koniec po prostu usiadła i zastanowiła się nad wszystkim. Czego mogła oczekiwać, skoro Arto miał ojca ledwie godzinę rano i dwie lub trzy godziny wiecz orem? Co by powiedział Wilan, gdyby był w domu? Teraz doszła do wniosku, że nie ma o co się złościć. To tylko oskarżenie o używanie sprzętu wbrew przepisom, oszukanie komputera i nielegalne wejście do sieci. Sama w młodości wymuszała na terminalach dodatkowe godziny, by spędzić z chłopakami chwilę bezpiecznego seksu. Nie raz miała przez to kłopoty z policją. Arto jest dzieckiem, a dzieci same biorą to, co uważają, że im się należy. Jeszcze o tym porozmawiamy, obiecała sobie, idąc z policjantem przez korytarz aresztu. Ja, mój mąż i nasz syn. Większość mijanych cel była pusta. Ta, której szukali, nie była daleko. Widząc ją Arto poderwał się na równe nogi. – Wygrałem! – zawołał radośnie, lecz na widok jej srogiej twarzy natychmiast spochmurniał. Ładnie, pomyślała ironicznie. M ój syn nie skończył jedenastu lat, jest w areszcie i już mu się tu podoba. Pięknie, po prostu pięknie. Ten Iwen, rozrabiaka, źle na niego wpływa. Z drugiej strony… Ene dawno nie widziała go tak uradowanego. Śmiał się, po raz pierwszy od kilku lat i nawet zaczął rozrabiać. Jego samodzielność i nienaturalny spokój zawsze ją trochę niepokoiły. Czy rozwijał się prawidłowo? Skąd miała, na wszystkie gwiazdy, wiedzieć jak stacja wpływa na dzieci? Niby żyło się tu tak samo jak w wieżowcach, ale brakowało tu nieba, prawdziwej otwartej przestrzeni, naturalnego, słonecznego światła… Zaraza, poza promenadami nie było tu nawet okien! Dookoła tylko kosmiczna próżnia i sztuczne ciążenie. Naukowcy, tak rządowi, jak niezależni, często krytykujący tych pierwszych, w jednym byli zgodni – lata życia w takich warunkach nie wywierały wpływu na rozwój dzieci i zachowanie dorosłych, nie powodowały żadnych mierzalnych zmian psychicznych czy fizjologicz nych. Jednak Ene instynktownie wyczuwała, że coś tu jest nie tak, choć nigdy nie potrafiła wskazać przyczyny. Dzieci na Ziemi tak się nie zachowywały. Ona tak się nie zachowywała, gdy była w szkole, ani jej koledzy. Władze i lekarze zapewniali, że życie na stacji jest całkowicie bezpieczne, lecz to nie zmieniało ilości wypadków, okresowych wybuchów agresji w szkołach

322

czy aktywności Podziemia. Takie zdarzenia tłumaczono poczuciem zagrożenia płynącego z niebezpiecznego i stresującego środowiska, czyli ze stacji. W końcu żyli w maszynie, nawet jeśli była przystosowana dla ludzi. Dzieci miały prawo jakoś to odreagować. Tylko czym różniła się maszyna na orbicie od maszyny ziemskiego wieżowca? Stanęła przed nimi. Obaj chłopcy stali się śmiertelnie poważni. Podeszli do szyby i oparli o nią dłonie. Na ich spuszczonych, przepraszających twarzach malowało się poczucie winy. – Przepraszam – powiedzieli niemal jednocześnie. Rozmawiali przez wbudowany w szybę system przekaźników i membran. Ene założyła ręce. O tak, mieli za co przepraszać. Obaj. Arto stał się trochę zbyt samodzielny. M oże nadszedł czas, by to zmienić? Policjant przyłożył rękę do drzwi. Kontrolka na ścianie zaświeciła się, mechanizm odblokował się z cichym szczękiem i płyty rozsunęły się na boki. – Artoro Waspers – odczytał z jednego z dwóch trzymanych w ręku identyfikatorów. – Ty możesz iść. Ty zostajesz – pogroził Iwenowi. Chłopiec posmutniał. Rous jeszcze nie przyszła. Ene zrobiło się go żal. – Panie oficerze, jeśli nie ma pan nic przeciwko, zabrałabym ich obu – oświadczyła. – Wiem gdzie mieszka Iwen. Nie sądzę, by powinien zostać tu sam. Policjant spojrzał na chłopców, potem na nią. – Nie to, że nie chcę, ale nie mogę. Nie zależy mi, by tu siedział, ale takie są przepisy. M uszę go oddać w ręce rodziców. – Nawet gdyby miał przez to siedzieć do jutra? – oburzyła się. – To w końcu areszt! Policjant objął palcami brodę i przez chwilę patrzył na chłopców. Wahał się. – Naprawdę nie mogę – powiedział w końcu. Iwen spuścił głowę. – Nie martw się, długo tu nie posiedzisz – pocieszył go Arto. Odwrócił głowę do policjanta, spojrzał na matkę – M ożemy tu poczekać? – Chłopcze, to nie hotel, tylko areszt! – policjant kciukiem wskazał na odległe cele. – Tym bardziej nie przechowalnia dla dzieci. Nie trzymamy was tu dla przyjemności. Ene już rozważała czy nie powinna być bardziej stanowcza, gdy problem rozwiązał się sam. Drzwi na końcu korytarza otworzyły się. Rous szybkim, zagniewanym krokiem ruszyła w ich stronę. Skinęła głową w stronę Ene. Ene niemal teatralnym gestem wskazała na dzieci. – Znów coś ci strzeliło do głowy? – zdenerwowana bardziej niż Ene, Rous stanęła przed swoim synem – M ało ci problemów? M yślałam, że wreszcie się uspokoiłeś, a tu to… – Przepraszam – powtórzył Iwen. – Naprawdę. Policjant odsunął się, pozwalając obu chłopcom wyjść na korytarz. – Powinny panie bardziej uważać na swoje pociechy – powiedział. – Terminale na stacji nie są przystosowane dla dzieci. Natężenie impulsu jest nastawione na dorosłego człowieka, brak im odpowiednich zabezpieczeń i nie generują standardowego sygnału nierzeczywistości. Arto stanął przed nim. Wbił wzrok w podłogę. – Przepraszam, panie oficerze – powiedział. – Już nie będziemy. Zobaczyłem, co chciałem. – M am nadzieję – policjant wyglądał na udobruchanego. – Zrozum, to nie jest w pełni bezpieczne. M ogłeś przeładować neurony. Bolała cię głowa, co? Zabić to cię nie zabije, ani nie zamieni w inwalidę, na to nie pozwoli żaden terminal, ale regeneracja u lekarza by cię nie ominęła. Bawcie się z dala od nich – dodał oddając dzieciom identyfikatory. Tak jakby na stacji dość było miejsc, gdzie dzieci mogłyby się bawić, pomyślała Ene. – Gdzie mam się zgłosić po rzeczy mojego syna? – spytała. – To ich pierwszy raz u nas – policjant wzruszył lekko ramionami, spoglądając na Iwena. – Nic nie ukradli, żadnych poważnych kłopotów w przeszłości… Nie wyglądają na przestępców… jeszcze… Nie było potrzeby ich przeszukiwać. Policjant wyjął z kieszeni niewielki przedmiot, którym pokiwał ostrzegawczo w stronę Iwena. Prosty mikroukład zapętlający. Zdumiewające, że ta sztuczka wciąż była w użyciu. Ene uśmiechnęła się do swoich wspomnień i młodzieńca, który ją tego kiedyś nauczył.

323

– To zostanie u nas – oświadczył. – Takie rzeczy może udają się na dole, ale dla nas są tak stare jak impulsy, które powinniście zapłacić za używanie terminali, plus kara. Jeśli to się powtórzy, uznamy to za włamanie do systemu. Wtedy będziecie mieć wszystko, włącznie z rewizją. To tyczy się was obu – spojrzał surowo na Arto. – To moja wina – powiedział Iwen. – Nie powinienem, ale… – spojrzał na matkę. – Arto nigdy nie widział Ziemi! Rous sapnęła, przesuwając dłonią po karku. Arto wbił oczy w podłogę, jakby był jedynym winnym. To ten drugi łobuziak, uznała Ene, on się znał na takich rzeczach, a nie mój syn. – Z dziećmi jest zawsze ten sam problem – powiedziała, kładąc dłoń na głowie Arto. – M ali chłopcy są ciekawi wszystkiego, a na stacji jest tak mało nowych rzeczy do oglądania. – Powinnyśmy kiedyś o tym porozmawiać. M amy takie same problemy – Rous uśmiechnęła się ze zrozumieniem, podkreślając ostatnie słowo. Arto drgnął. – Iwen nigdy nie był spokojnym dzieckiem. Powinnam się domyślić, że w nowym miejscu znowu zacznie rozrabiać. Obie powinnyśmy na nich bardziej uważać. – To naprawdę niepotrzebne! – Arto gwałtownie zaprotestował. – To był jeden, jedyny raz! Obiecywał tak żarliwie, że Ene to aż ujęło. Wszystko przez to, że chciał zobaczyć jak jest na Ziemi. WIR był jedynym dostępnym sposobem. Wilan wiele opowiadał o kłopotach, jakie robiono mu podczas spotkań z szefami fabryk z dołu. Bywał tam krótko i zawsze w skafandrze. Wydalenie wszystkich magnograwionów zabierało kilka miesięcy. Ruszyli do wyjścia. – Panie oficerze, dlaczego na stacji nie ma terminali dla dzieci? – zapytała. – Nie mam pojęcia – policjant rozłożył ręce. – Jeśli o mnie chodzi, nie miałbym nic przeciwko, żeby moje córki siedziały w WIR-ze, zamiast latać po stacji. Ciarki mnie przechodzą, gdy słyszę o tych wszystkich wypadkach. Niestety, komputer jest zbyt obciążony przez te wszys tkie perceptory. Wie pani, gdyby nie one, Podziemie zamieniłoby stację w jedno wielkie gruzowisko. Co roku kilka zamachów… Policjant mówił dalej, lecz Ene przestała słuchać. Wcześniej nie zwróciła uwagi jak niewielki dostęp do rozrywki i zabaw miały starsze dzieci ze stacji. Nie tak było na Ziemi. Oficer okazał się wyjątkowo uprzejmy. Odprowadził je do wyjścia i na koniec jeszcze raz surowo pogroził chłopcom. Patrząc na nich Ene pomyślała, że to zupełnie niepotrzebne. Nim pożegnała się z Rous, porozmawiały chwilę o kłopotach związanych z życiem na stacji. Rous niepokoiła się nowymi limitami wody i liczyła, że Ene coś jej poradzi. – Nie wiedziałam, że na stacji takie rzeczy się zdarzają – przyznała. – To przez awarie węzłów transportowych – wyjaśniła Ene. – Kontenery z lodem lecą do nas miesiąc. W razie awarii Centrala zaczyna oszczędzać wodę. M ożemy tylko czekać. – Przepraszam za to wszystko. Zawsze staraliśmy się oduczyć Iwena pewnych… zachowań. – Rous uśmiechnęła się smutno, spoglądając na chłopców – Zmiana środowiska okazała się silniejsza – rozczochrała włosy syna. Iwen uśmiechnął się. – Przyciągają się do siebie. Najpierw nasi mężowie, a teraz oni. Przez chwilę Ene wydawało się, że Arto i Rous bacznie się obserwują, ale uznała, że przesadza. Jej syn czasem żywo przejmował się byle drobiazgiem. Pożegnały się. Ene ruszyła w stronę szybkiej windy. Arto szedł tuż obok. – Opłaciło się? – spytała. – Wycieczka warta była aresztu? Arto się wzdrygnął. Spojrzał do tyłu, jakby czegoś szukał. – Tak jakoś wyszło – wbił spojrzenie w podłogę i lekko machnął nogą, kopiąc coś niewidzialnego. – Iwen nigdy nie widział Ziemi z góry, a ja z dołu. No i… – złożył ręce za plecami i spojrzał na matkę. – Przepraszam.

324

Znowu opuścił głowę. Wyglądał tak niewinnie, że trudno jej było uwierzyć, by był w cokolwiek zamieszany. Nie jego wina, że prawo było, jakie było. – Projekcje ci nie wystarczały? – Projekcje to nie to samo – odpowiedział z przejęciem. Dawno go takim nie widziała. – Ja tam naprawdę byłem! Naprawdę patrzyłem w to dziwne niebo… i na las, prawdziwy las! Te drzewa na promenadzie – przez chwilę szukał właściwego słowa – to parodia, tak to się nazywa, prawda? Gdy ktoś coś udaje, lecz mu nie wychodzi. Arto wydawał się za młody, by rozumieć takie rzeczy, lecz miał rację. Dawniej promenada wydawała mu się czymś niemal magicznym. Dziś zobaczył dawną Ziemię i magia prysła. – Prawda. To jest parodia, lecz to wszystko, co nam pozostało. Potrzebujemy jej, by pamiętać, że nie zawsze były tylko te ściany. Cóż innego mogła odpowiedzieć, w czasach gdy najlepsze kawałki Ziemi istniały już tylko na starych projekcjach, pokazywanych przybywającym tu kolonistom? Na dowolnej pozaukładowej kolonii można było zobaczyć jej więcej niż na samej Ziemi. Była tylko kolejnym prz eludnionym światem. Nawet projekcje wielkich, plastikowych, miejskich bunkrów wyglądały lepiej niż one same. Jeśli coś się mogło zmienić, na pewno nie na lepsze. To było niebo i Ziemia. Ile otwartej przestrzeni pozostało tam, na dole? Ile pozostało nie zajęte przez miasta i rozległe, automatyczne fabryki? Nie licząc gór i oceanów, byłoby tego może z kilkaset tysięcy kilometrów kwadratowych. Lasy zajmowały dwie trzecie tego obszaru, lecz wszystko było tam chore, a drzewa – rzadkie i cherlawe, niczym dawny wisielec, pozostawiony na widok publiczny jako ostrzeżenie dla pozostałych. Tylko przed czym mają ostrzegać te pożółkłe, przyschnięte liście i półnagie gałęzie? Byłoby lepiej gdyby wycięli wszystko. Byłoby kilka bunkrów więcej i mniej wyrzutów sumienia. Jeśli Ziemia była kiedykolwiek wspaniałym miejscem, to nie przez ostatnie pół tysiąca lat. M oże nawet nie od czasu, gdy pojawił się człowiek. – Arto, zastanów się. M yślisz, że gdyby na Ziemi było tak dobrze, wyprowadzalibyśmy się na stację? Wirtualne obrazy to jedno, a rzeczywistość… Nie jest tam lepiej niż tutaj. – Wiem o tym! – Arto oburzył się napomnieniem. – Chciałem to tylko zobaczyć. Nie chcę tam mieszkać. Jest tam… inaczej… Ale założę się, że w środku te wielkie budynki nie różnią się od stacji. Pewnie nawet są tam takie same drzewa jak u nas. Tu mi się podoba – oświadczył z pewnością w głosie. – Wolę kosmos. Nie odpowiedziała. Arto znowu obejrzał się za siebie. Ene zamyśliła się, starając przypomnieć sobie kiedy ostatni raz byli razem na promenadzie. Od czasu, gdy zaczął przebywać z innymi dziećmi widywała go tylko rano i wieczorem, trochę dłużej niż męża. – Arto, kochanie – przerwała nagłą ciszę. – Nie poszedłbyś ze mną jutro na promenadę? Arto zastanawiał się przez chwilę. – Nie mam czasu – odpowiedział krótko, choć z wahaniem. – M uszę się uczyć. Zawsze to powtarzał. M iała cichą nadzieję, że czasem też się bawią, lecz Arto nigdy nie wracał roześmiany. Nie pamiętała, by sama kiedykolwiek poświęcała szkole aż tyle czasu. Wręcz przeciwnie. Jak na dziewczynę była straszliwą rozrabiaką, a wszystko przez rodziców, trz ymających ją w domu niczym w starożytnym klasztorze. Arto miał dobre stopnie, rzadko sprawiał kłopoty…. Lecz wciąż był dzieckiem. Potrzebował odpoczynku, powinien się bawić! Gdy skończy szkołę, już nigdy nie będzie miał na to czasu… Lecz, odkąd pamiętała, nawet zabawy miały swoje granice. Prawo wciąż było prawem. ••• Nikt ich nie śledził, nikt nie szedł za nimi, nie obserwował. Tego Arto był pewien, tak samo jak tego, że szpieg z promenady nie był ani Protektorem, ani Kosiarzem. Oni mieli perceptory i automaty poszukiwawcze. M ogłyby lecieć kilka metrów obok niego, a on by nic nie zauważył. Tacy jak oni obserwowali ludzi ze swoich kryjówek w Centrali.

325

W domu wysłuchał długiej rozmowy na temat prawa i odpowiedzialności. Rozumiał ich argumenty, więc przepraszał, ty m razem szczerze. Czuł zasłużony wstyd. M ógł przeszkodzić w planach ojca, przez zwykły przypadek, nic o tym nie wiedząc – i być może o to chodziło tamtemu dorosłemu. Kimkolwiek on był, Arto postanowił, że odtąd będzie na niego uważał. Lecz najważniejsze było to, że nie był już sam. M iał kogoś u swego boku, kogoś bliższego i bardziej zaufanego niż sam Dael. Przyjaciela. Nieświadomie wszedł na drogę, która miała pokazać czy Dael miał rację, czy istnieje prawdziwa przyjaźń w takim miejscu jak szkoła. Tego zaciemnienia spał spokojnie, po raz pierwszy odkąd trafił do szkoły. Sen, jaki go naszedł, był przyjemny. Nie pamiętał, by kiedykolwiek śnił podobnie. Rano sen się rozwiał, znikł jak każde przyjemne marzenie. Arto zdał sobie sprawę, że jedynie koszmary są trwałe i być może było to ostatnie spokojne zaciemnienie w jego życiu. Jedne kłopoty się kończyły, inne dopiero zaczynały. Tajemnice Wilan nie był pewien po co wciąż przychodził do baru. Towarzyszył zespołowi, rozmawiał, słuchał nowych plotek Rubia, nawet żartował, ale… To wszystko było tylko udawaniem. Czasem myślał, że przygotowuje się do tego, by za którymś razem wreszcie się upić, lecz to też nie było to. Obiecał żonie, że zacznie wcześniej wracać do domu. M ógł to robić od kilku dni, nawet p owinien, zważywszy na Arto, lecz wciąż przesiadywał tutaj. W końcu zrozumiał dlaczego. Choć było to właściwie niemożliwe, liczył w duchu, że znów spotka Dawta. Desperacja? Zapewne. Buris mógł mieć swoje pomysły, lecz według Wilana tylko ten jeden wydawał się naprawdę sensowny. Z jakiegoś powodu ufał temu koloniście i wierzył, że… A tam. Bzdura. Czego się spodziewał? Że Dawt nagle stanie w drzwiach baru i coś zamówi? M inęło parę ładnych dni; jego powrót był tak samo prawdopodobny jak eksplozja głównego reaktora stacji czy uderzenie kontenera. M imo to czekał. Lecz gdy to się stało, gdy Dawt rzeczywiście pojawił się w drzwiach baru, po prostu w to nie uwierzył. Wilan siedział dokładnie naprzeciwko wejścia. Dawt nie mógłby go nie zauważyć. Ruszył prosto w jego stronę. Wilan, zamiast ucieszyć się ze spotkania, zaczął być podejrzliwy. – No proszę! – zawołał ucieszony Dawt. – M iałem nadzieję, że może akurat… – Więc jednak? – odparł. – Zacumowaliście do tej samej sekcji? – Skądże znowu! Znowu jestem lądownikiem, w innej sekcji, ale zostawiłem kilka drobiazgów w starym hotelu. To ledwie dwa korytarze stąd. Idąc do kolejki międzysektorowej p omyślałem sobie, hej, a co mi szkodzi zajrzeć? I proszę bardzo! – rozłożył ręce. – Jednak się widzimy. To jak, mogę się przysiąść? – Jasne – Wilan wyciągnął rękę w stronę krzesła. – Jak tam Ziemia? Dawt dosiadł się po przeciwnej stronie stolika. Patrząc na niego Wilan uznał, że jednak nie spróbuje, że to taka sama ryzykowna głupota jak szukanie pomocy u Podziemia. – A! Wspaniała! – Dawt uśmiechnął się. Wilan odruchowo pomyślał czy aby agent nie może się tak uśmiechać. – Zanieczyszczona, lecz wciąż wspaniała. Przynajmniej z góry – rozparł się na krześle. – Wil… szczerze mówiąc, nie lubię długów, nawet tych drobnych. Odlatuję, wracam, a wszyscy dłużnicy już od dawna krążą gdzieś w atmosferze. Liczyłem, że jeśli los zechce, oddam ci torebkę… Chyba że masz jakieś inne ziemskie zwyczaje w rękawie, co? – Nic z tych rzeczy – jego uśmiech nawet jemu wydał się dziwnie gorzki. – Skoro musisz… To ty jesteś nadzianym astronautą. Dawt zaśmiał się. Wystukał coś na pulpicie. Nie żałował impulsów. – Więc, co nowego? Wysiadujesz tu w moim zastępstwie? Zmiana warty przy torebce?

326

Sam nie wiedział, co odpowiedzieć. M oże rzeczywiście przygotowywał się, by zacząć wciskać swoje problemy do torebki, jak stali bywalcy, którzy już dawno stracili nadzieję na p oprawę losu? Rozejrzał się, poznając kilka smętnych twarzy, codziennie te same. Twarzy nie zwracających już uwagi na otoczenie. To go otrzeźwiło. Aż tak źle jeszcze z nim nie było. Jeszcze nie. – Dawt, przyjrzałeś się Układowi – powiedział, gdy automat przyniósł zamówienie. – M oże nawet widziałeś wiadomości. Co o tym myślisz, jako kolonista? – Co myślę? – Dawt skrzywił się. – A co tu jest do myślenia? Rząd nie lubi nas, my nie lubimy Rządu. Nic dziwnego. To wszystko, cała jego władza, powoli dobiega końca. Tak nagłe i szczere stwierdzenie zdumiało Wilana. Prowokacja? A nawet jeśli, to co z tego? Każdemu wolno krytykować. – Kończy się? – stwierdził. – Po ilości budowanych okrętów powiedziałbym co innego. – A, kolejny dowód! To właśnie dlatego – Dawt pochylił się. Dźgnął stół wskazującym palcem, jakby chciał go weń wbić. – Utrzymanie tego draństwa wysysa z kolonii wszystkie siły. Jedna czwarta całej produkcji, nawet tu, idzie właśnie na Flotę. Potem my musimy to wszystko utrzymywać, u siebie. – Nie będzie tak wiecznie. Kiedyś Flota zacznie redukować liczbę okrętów… – Kiedy? – Dawt założył ręce i jeszcze bardziej wyciągnął się na krześle. – Na razie wciąż się powiększa, a my mamy tego dość. To żadna kosmiczna tajemnica, nawet ty o tym wiesz. Oni nie ustąpią, my nie ustąpimy, więc… M ówię ci, to się musi zawalić. Już się zaczyna. Nie runie szybko. Na pewno nie za naszego… no, przynajmniej nie za twojego życia, czy twoich dzieci, ale kiedyś się skończy. Gdy ludzie mają dość, nie pomogą nawet okręty. Ja mam dość, uznał Wilan. Inni mają dość, a końca jakoś nie widać. – Co zwykli ludzie mogą zrobić przeciwko okrętom? – Co mogą? Pytasz, co mogą? – Dawt szczerze się zdziwił. – Nie słyszałeś o Absolomie? – M ówi się o tym od lat – powiedział niechętnie. – Zamieszki, bunt, blokady, nic nowego. M ówią, że to wojna religijna. W czym ta rebelia miałaby coś zmienić? – Rebelia? Wojna religijna? Dawt uniósł się ze swojego miejsca. Ze złością klepnął otwartą dłonią o stół, skupiając na sobie uwagę wszystkich ludzi w barze. Ich spojrzenia nieco go uspokoiły. – Nie wiem jakie bzdury opowiadają w wiadomościach, Wil ale… – usiadł i przyciszył głos. – Słuchaj… Od ponad dziesięciu lat Absolom jest niepodległą kolonią i Ziemia tę niepodległość uznała, oficjalnie i formalnie, na każdy możliwy sposób. Równie dobrze Dawt mógłby powiedzieć, że Słońce właśnie zgasło. Niepodległa kolonia? Z początku mu nie wierzył, lecz Dawt mówił poważnie. Wilan mógł to sprawdzić. Obiecał sobie, że jak tylko wróci do domu, przeszuka dane sieci na temat Absolomu. M iał znajomych wśród kolonistów. Tam nikt nie kontrolował informacji, bez ziemskiej technologii było to niemożliwe. M usi tylko zaplanować sesję łączności… – Rząd może mówić, że negocjacje trwają, ale jeśli chodzi o niepodległość, to jest to zwykłe kłamstwo. To początek końca Rządu i Floty. Wasza ochrona stacji zawsze się wścieka, gdy o tym mówimy, ale nic nie może zrobić, ani nam, ani wam. Póki tu nie trafiłem, nie rozumiałem dlaczego wy sami o tym nie mówicie, ale widząc jak tu żyjecie… – machnął ręką. – M imo to, nie mogą nikogo zamknąć za mówienie prawdy. Nawet tutaj. – M ogą utrudnić życie. Czepiają się o byle co, piętrzą kłopoty… – M ogą. Ja przeżyję. Odlecę – popatrzył czujnie na Wilana. – Ty zostajesz. Będziesz tu, przed tą fasadą wolności i demokracji, a gdy zaczniesz o tym rozmawiać, przekonasz się jaka ona jest naprawdę. Zastanów się czy tego chcesz. Wilan chwilę milczał. Czy chciał? Czy mógł tego chcieć, dla żony i syna? – I tak po prostu… Niepodległa? – wydusił. – Co na to Flota?

327

– Flota? A co może zrobić? Absolom na swoją własną flotę. Dwa pancerniki, lotniskowiec i dwa krążowniki. W pełni uzbrojone, wyposażone i całkiem nowoczesne. Słońce właśnie zgasło, a do doku podstawiono statek i ogłoszono, że każdy kto chce może na niego wejść i odlecieć. Kilku ludzi odwróciło się, przysłuchując się ich rozmowie. Wilan p odejrzliwie rozejrzał się dookoła. Zbyt wiele ciekawych uszu skierowało na nich swoją uwagę, lecz Dawt zdawał się tym nie przejmować. Niemniej, zauważył jego niepokój. – Przecież Drugie Prawo Kolonialne… – zaprotestował, ściszając głos. – Każdy statek zdolny podróżować między planetami musi być zarejestrowany… no i… posiadanie, budowanie i montowanie broni pokładowej na jakichkolwiek statkach nie podlegających bezpośrednio Flocie… jest nielegalne! – Przede wszystkim, sama definicja broni jest bardzo… płynna. – Dawt z pewnym rozbawieniem, dumą, a może nawet zadowoleniem rozparł się na oparciu krzesła. – To zauważyli już starożytni. Emiter każdej skały to nic innego jak potężny laser. Czy z tego powodu Flota ma je zarekwirować? Wieki temu przestała być konsorcjum handlowo-transportowym. Gdy już posiądziesz broń i pokażesz, że nie zawahasz się jej użyć… Wtedy ta broń pozwala ci bronić prawa do jej posiadania. Jeśli Flota nie chce wojny, będzie negocjować. A wojny nie chce, bo za dużo by ją kosztowała. Ostatnio zbytnio się rozproszyła, właśnie przez zdarzenia na Abs olomie. Teraz Dawt mówił tak cicho, że nikt nie był w stanie nic usłyszeć. Jeden po drugim siedzący w barze ludzie odwracali się od nich, zawiedzeni. Wilan bał się kłopotów, lecz pomyślał o Lerszenie. Nie bał się mówić o wielu rzeczach, równie niewygodnych jak te o których wsp ominał Dawt, lecz nikt nie reagował. M uru tajemnic nie stworzyły wyłącznie ręce agentów, lecz także uszy i usta zwykłych ludzi. – Dobra, powiedz mi więcej – powiedział cicho. – Skąd, na wszystkie gwiazdy, Absolom ma okręty? Sam ich nie zbudował. Kolonie nie posiadają tak dużych stoczni ani odpowiednich technologii. I dlaczego Flota nie zebrała swoich sił i nie odbiła tych okrętów? To muszą być jej własne, prawda? – Oczywiście, że to ich. Dlaczego nie atakują? Tego nie wiem. M oże się boją, a może nie chcą, ale coś im chodzi po głowie, tego jestem tak pewien jak tego, że tu siedzę. Nie, to zły przykład… Tak czy inaczej, Absolom wstrząsnął całą Flotą. Wiesz jak wcześniej działała? – Okręty latały od gwiazdy do gwiazdy, w niewielkich grupach, rzekomo patrolując Peryferia – Wilan wiedział tyle, co każdy i jak każdy sam w to nie wierzył. – Latały grupami, by tłumić okazjonalne rebelie. Ludzie wyrzucali urzędników, rozganiali garnizon i cieszyli się chwilową wolnością. Przed Absolomem Flota udawała, że oczekują wroga z kosmosu, lecz teraz udawanie się skończyło. Absolom pokazał, że brak jej okrętów! Flota już nie trzyma ich w grupach operacyjnych, lecz rozprasza po całym kosmosie. Trzyma co najmniej po jednym okręcie w każdym systemie z dużą kolonią. Numer z Absolomem drugi raz nie przejdzie, lecz znajdziemy inny sposób, na pewno. Już teraz okręty nie są w stanie upilnować wszystkich kolonii, a wciąż zakładane są nowe. – Po co? Wystarczy, by Rząd tego zabronił… – To nie takie proste. U was to niemal kontrola urodzeń. Dobra, zaraz powiesz, że nikt was nie kastruje, ale spróbuj mieć więcej dzieci niż dwoje. M yślisz, że to u nas przejdzie? – Dawt zacisnął pięść. – Napięcie między nami a Układem jest tak ogromne, że wystarczy iskra… taka iskra, jaka zapaliła się na Absolomie. Wasz Rząd stara się jak może, by nasze wielkie miasta nie stały się zbyt wielkie. Prawa kolonialne to nie tylko zakazy i nakazy. To także obowiązki, które wasz Rząd musi wypełniać, dla własnego dobra. Jednym z nich jest utrz ymanie znośnego poziomu życia. Zadowolony człowiek jest mniej skory do buntu. O, daleko nam do waszych luksusów, lecz większe miasta to większe zapotrzebowanie, choćby na energię, na reaktory, na technologie, którymi Układ niechętnie się dzieli. To oznacza zezwolenie na budowę własnego przemysłu. Dlatego przez ostatnie dwa wieki Rząd wolał nas zmuszać do za-

328

kładania kolonii. Szczerze mówiąc, miał nas w garści. M y mu mówiliśmy, że chcemy nowych reaktorów, a on podstawiał nam pod dok kolejną skałę kolonizacyjną, licząc, że nim kolonia się rozwinie, w jej kierunku będzie już leciał nowy okręt. M ieliśmy wybór. Albo gnieść się w coraz bardziej zatłoczonych miastach, albo wynieść się na bezludną planetę. Wilan zrozumiał, być może więcej niż Dawt chciał powiedzieć. Kilkadziesiąt lat temu ten system się załamał. Okręty nie powstawały tak szybko jak nowe kolonie. Flota pośpiesznie próbowała dogonić zapotrzebowanie, lecz jeśli słowa Dawta były prawdą, wyłom już powstał. – Jak Flota straciła te okręty? Dawt z zakłopotaniem podrapał się w głowę. – To długa historia. Zaczęło się to sześćdziesiąt czy siedemdziesiąt lat temu… nie wiem na pewno, przez przeloty tracę rachubę czasu. Absolom to stara, duża kolonia, ważny węzeł transportowy, ośrodek wolnego handlu, nie jakaś tam osada na Peryferiach czy na Zewnętrzu, lecz w samym Wewnętrzu. Od początku istniała tam specyficzna mieszanka religii. Przemiany często zaczynają się w takich warunkach. Każda kolonia jest unikalna, zwłaszcza te stare, powstałe, gdy kultura w Układzie nie była tak… jednolita. To prawda, że używacie już tylko jednego języka? – W znacznej większości, tak – potwierdził. Był tak powszechny, że nawet nie miał nazwy. M ówiono na niego po prostu – język. Nieliczni wciąż używali języków przodków, ale jedynie we własnym gronie, jakby ich znajomość była tajemnicą, wstydliwą sekretną mową. – U nas to niemożliwe. Całe kolonie mają własną mowę, co dopiero kulturę! U was wszystko jest tak jednolite… Nie dziwne, że wasz Rząd nie rozumie problemów stwarzanych przez różnorodność. Nie mieści się im w głowie, że każda kolonia może reagować zupełnie inaczej na to samo zdarzenie. Gdy więc po raz kolejny zaostrzono przepisy kolonialne, koloniści na Absolomie ogłosili, że nowe prawo nie zgadza się z ich religijną doktryną osobistej wolności. M iejscowy garnizon próbował zareagować, lecz nie był dość liczny. W tamtych czasach garnizony składały się w większej części z samych kolonistów, więc gdy doszło do starcia, ta część przeszła na stronę rebeliantów. Resztki wiernego Flocie garnizonu z trudem utrzymywały się w budynkach lokalnego rządu, podczas gdy całą kolonie ogarnął szał. – Więc jak zwykle, wysłano tam okręty – stwierdził Wilan. – Tym razem w tajemnicy. Absolom nie był jedyną kolonią ogarniętą przez zamieszki. Tak działo się zawsze, gdy wprowadzano nowe Prawa Kolonialne. Flota liczyła się z użyciem siły, lecz nie miała dość okrętów, by zapanować nad chaosem. Tu, u was, też nie było spokojnie. M ówiono, że szykuje się kolejna fala emigracji. Wasz rząd od zawsze robił wszystko, by to się nigdy nie powtórzyło. W historii ludzkości Układ dwukrotnie został wyludniony przez uciekinierów. Ceną za krótkowzroczne i źle zaplanowane oparcie gospodarki na automatyzacji były rzesze biedoty. Nie mając perspektyw, ludzie uciekali z Układu, pogrążając go w gospodarczym i ekonomicznym chaosie. Rynki zbytu legły w gruzach; ekonomia, oparta na lokalnej konsumpcji, straciła rację bytu. Dziś mechanizmem napędowym mogło stać się przeludnienie. Rząd panicznie się bał, że ogromna masa bezrobotnych ruszy ku gwiazdom, lecz ostatnich zdarzeń, o których wsp omniał Dawt, Wilan nie wiązałby wyłącznie z domniemaną falą emigracji. To wtedy lokalne, chaotycznie działające niezależne grupy przestępców i rebeliantów połączyły się w Podziemie – organizację obejmującą cały Układ. Seria doskonale zorganizowanych zamachów wstrząsnęła całym Układem, nie tylko Rządem i policją, lecz wszystkimi żyjącymi w nim ludźmi. M ówiono nawet, że Podziemie połączyło się z kolonialnym ruchem na rzecz Wolnego Kosmosu, wspólnie planując rewolucję na skalę całego dominium. Cóż, jeśli taki był ich plan, to ponieśli klęskę. – Rząd podjął ryzyko, wiedząc że nie starczy mu sił? – Podjął je, bo zaplanował to inaczej. Zamierzał zastraszyć wszystkich kolonistów jednym, potężnym uderzeniem. Absolom był wyjątkowo niespokojny. Ziemia uznała, iż duża, brutal-

329

nie spacyfikowana kolonia zniechęci inne do stawiania oporu. Udała, że ustępuje. Złagodzono nowe prawa, lecz jeszcze w tym samym roku okręty Floty zaczęły się przemieszczać. M iały to być manewry na szeroką skalę, lecz za bardzo przypominały te sprzed Dekady Strachu. Dekada Strachu… Do tego czasu wierzono, że Flota wciąż jest tym, czym miała być – prawdziwą Flotą Obronną, odpowiedzią na zagrożenie z zewnątrz. Jej pierwsi dowódcy wierzyli w jej zbawienną rolę, lecz mijały dziesięciolecia, a po żywych Obcych nie było nawet śladu. Lata przed Dekadą Flota wysłała swoje okręty ku potencjalnym ośrodkom buntu. Gdy dotarły do celu, Ziemia ogłosiła pierwsze Prawo Kolonialne. Wtedy po raz pierwszy użyto Floty przeciwko kolonistom. Wojsko spacyfikowało kolonie, siłą wprowadzając nowy porządek, lecz nie było w stanie stłumić wciąż odradzających się powstań. W końcu zawarto kompromis. Pozostawiono koloniom daleko idącą autonomię, lecz uzależniono je od Ziemi. Tego dziesięciolecia, nazwanego Dekadą Strachu, koloniści wygrali wprawdzie walkę o wolność, lecz przegrali wojnę o niepodległość. – Planowali nową Dekadę Strachu? – Tak to wyglądało. Gdy okręty zawisły nad wyznaczonymi im koloniami, Ziemia cofnęła ustępstwa. Wasz rząd nigdy nie rozumiał, co to takiego jest, ta religia, jaką ma siłę działania na ludzi. M yśleli, że zdoła nad tym zapanować, jak nad wszystkim innym. Bardzo się pomylili. Nowe zamieszki były jeszcze potężniejsze. Najgorzej było na Absolomie. Tam ludzie wp adli w religijny fanatyzm. Tłum błyskawicznie rozprawił się ze wszystkim, co istniało na p owierzchni wszystkich planet tamtejszego układu i co miało coś wspólnego z Flotą czy z Ziemią. Nowo powołany rząd Absolomu zakwestionował wszystkie Prawa i odrzucił zwierzchnictwo Ziemi i Floty nad całym systemem. Rząd wysłał ostrzeżenia, lecz nie zamierzał się wycofać. Gdyby to zrobił, inne kolonie zażądałyby tego samego. – Więc zaatakował. – Okręty Floty zbombardowały z orbity magazyny głównej kolonii, na której żyło dziewięć dziesiątych populacji całego układu. Zrzuciły na nią całe roje tych swoich maleńkich automatów wojskowych. U was na każdej stacji jest tuzin techników którzy potrafiliby je ogłupić, ale my nie mamy waszych narzędzi. Zniszczyli ośrodki przemysłowe, główną elektrownię i układy wspomagające utrzymanie atmosfery Absolomu, naruszając sztuczny, niestabilny ekosy stem planety. Na takiej Wenus czy M arsie klimat regulujecie przez kontrolę czap biegunowych. M y nie mamy takiej technologii, nie na taką skalę. M ajstrowanie przy topieniu czy chłodzeniu czap wymaga ogromnych ilości energii, której wciąż nam brakuje. M usimy polegać na naturalnych systemach, a te łatwo zakłócić. Ludziom zostało tyle tlenu, ile go było w atmosferze… Jednak koloniści byli gotowi. Lata wcześniej obserwatoria namierzyły zbliżające się okręty, zwąchały, co się dzieje i zaapelowały o pomoc do wszystkich skał w zasięgu. Koloniści spodziewali się blokady, nie ataku. Dziesięć lat embarga wystarczyłoby, by zredukować technologię kolonii do wczesnej epoki żelaza. Wilan kiwnął głową, przytakując w milczeniu. Wystarczyłoby zniszczyć destylarki i wstrzymać transport lodu wewnątrz układu. Po dziesięciu latach spalania brudnej wody reaktory nadawałyby się jedynie na szmelc. Pierwiastki cięższe od węgla łatwo osiadały na ściankach, powoli doprowadzając do spalenia wnętrza komory. Zaś bez energii… – Absolom był dużym węzłem handlowym – ciągnął Dawt. – Prowadzono tam intensywne prace górnicze, więc i skał było całe mnóstwo. Ruszyły wszystkie, każda skała, której kapitan uznał, że miał szansę dotrzeć do celu przed zbliżającymi się okrętami. Zebrały się wokół jednej z planet zewnętrznych, czekając na rozwój wypadków. I wtedy rozpoczęło się bombardowanie. Dawt wreszcie sięgnął po swój worek. Pociągnął pierwszego, dużego łyka przez słomkę. Wilan mógł sobie łatwo wyobrazić, co się wtedy stało. Nawet podczas Dekady Strachu nikt nikogo nie bombardował. To był pierwszy konflikt na taką skalę, od kilku ładnych wieków.

330

– Reszta poszła szybko. Wiadomość poszła w kosmos. Ludzie na wszystkich koloniach dyszeli wściekłością. Skały przesunęły się w pobliże bombardowanej kolonii. Okręty Floty oznajmiły, że przebywanie w strefie otwartego konfliktu i udzielanie pomocy buntownikom oznacza zdradę. Kolonia zaapelowała o pomoc. Kapitanowie zadeklarowali przejście pod władzę kolonii i gotowość do obrony jej niepodległości. Poprosili o rozkazy. Absolom zezwolił na podjęcie wszelkich działań, jakie uznają za stosowne. Dowódca eskadry okrętów rozkazał, by się poddali i nie stawiali oporu żołnierzom wysłanym, by je przejąć. Skały odmówiły. Wszystko działo się na otwartym kanale, każde słowo szło w przestrzeń. Wtedy doszło do bitwy. Uzbrojone okręty przeciwko cywilnym gwiazdolotom. Pierwsza kosmiczna bitwa w dziejach ludzkości, pierwsza wymiana ognia między statkami. Wilan znał ją ze szkolnych lekcji historii, lecz żaden nauczyciel niczego nie wyjaśniał, nie mówił jak to się skończyło. Coś powiedzieć należało, bo takiej rzeczy nie dałoby się ukryć, ale nie wspominano o przyczynach starcia, ani tego z czym dokładnie miałaby się ścierać Flota, skoro tylko ona posiadała uzbrojone okręty. Nikt nigdy nie mówił nic o stratach… Dla dziecka wynik był oczywisty. Zabawne – im więcej wciskali wiedzy w młodą głowę, tym bardziej, gdy dorosła, ta sama wiedza budziła w niej obrzydzenie. Wystarczy tylko uczyć o czymś w szkole, uczyć długo i uparcie, by dorośli z dumą obnosili się z ignorancją w danej dziedzinie i bez wahania zmieniali temat rozmowy schodzącej na obrzydliwe rejony wiedzy. Teraz zrozumiał te niedomówienia. Nie, nie ukrywano prawdy. Gdy coś ukrywano, ludzi przyciągała sama tajemnica. Po prostu o tym nie mówiono, nie potwierdzano ani nie zaprz eczano. Nie było tajemnicy, więc sprawa, nawet jeśli jakaś była, umarła śmiercią naturalną. Ludzie wiedzieli, że była bitwa, lecz gdy ktoś zaczynał o tym opowiadać, niechętnie machali ręką, mówiąc, że już o tym słyszeli. Tyle że nic naprawdę nie słyszeli. Jedynie Podziemie coś kiedyś ogłaszało, lecz kto ich słuchał? Kto ryzykowałby kontakt? Chyba tylko ktoś taki jak Lerszen. – Rozmawiałem z kilkoma, którzy tam byli – po krótkiej przerwie Dawt podjął swoją op owieść. – Wiedzieli, że robią coś, czego nikt dotąd nie próbował. Czuli, że to będzie ważne i może przejdą do historii. Gdy odebrali wezwanie, rzucali wszystko, byle zdążyć na czas. Brali do ładowni co się dało i, na kosmos, Absolom dzięki temu przetrwał. Zebrało ich się tam… coś koło pięćdziesięciu skał, przeciwko pięciu w pełni uzbrojonym okrętom. Z początku chcieli tylko zablokować im drogę, odciągnąć od kolonii, ale Absolom kazał czekać na ruch Floty. To było mądre. Dzięki temu, jak kosmos szeroki, przetoczyła się fala protestów przeciwko barbarzyństwu Floty. Przerwał, by pociągnąć kolejny łyk. – Gdy spadły bomby, skały podeszły do planety. Absolom to typowa kolonia. Jedno wielkie miasto, reszta planety to puszcza. Okręty wisiały nad kolonią, więc schronili się za planetą. Dowództwo na okrętach głowiło się, co tamci zamierzają zrobić, czy i czym będą atakować, czy tylko zrzucą zapasy. Wysłali swoich pilotów, tych maniaków, posłusznych ponad granice rozsądku, by ich przechwycili. Kapitanowie to przewidzieli. Już wcześniej sczepili skały w gwiazdę za pomocą lin cumowniczych, wystawiając na zewnątrz emitery. – Gwiaździście trudny manewr – stwierdził Wilan. – Na pewno nie było łatwo – zgodził się Dawt. – Ale… udało się. Co który myśliwiec próbował się zbliżyć, obracali gwiazdę i wysyłali ostrzegawczy impuls. Po mojemu powinni ich porozwalać, jeden po drugim, lecz oni tylko ich przeganiali, jakby wiedzieli, że potem je przejmą. Emiter ma większą moc i spójność wiązki niż jakakolwiek broń pokładowa, więc myśliwce nic im nie mogły zrobić, okrążały ich tylko z daleka. Wysyłanie rakiet było bez sensu, więc dowództwo postanowiło ruszyć okręty i zaatakować ich, czymkolwiek, choćby własnymi emiterami. Spotkali się nad planetą. Skały złamały swoją formację, odwróciły się rufą do przodu i zaszarżowały. M ieli przewagę ognia, w dodatku wychodzili szybko zza

331

krzywizny planety. Gdy przelecieli przez pozycje Floty, okręty milczały. Nie zostały znis zczone, lecz ich kadłuby przypominały filtr. Wilan słuchał z przejęciem, niczym dziecko. To było coś niewiarygodnego, o czym ludzie w Układzie bali się myśleć. A jednak się stało, a jednak… – Stąd się wzięły okręty na Absolomie… – Ano stąd. Nie były w stanie odlecieć ani podtrzymać życia załogi, lecz większość najważniejszych systemów ocalała. Koloniści zmusili je do kapitulacji i w kilka lat jakoś je połatali. Załoga nie wysadziła ich chyba tylko dlatego, że Flota wpadła w popłoch. Pozwoliła na ew akuację, lecz taki błąd popełnia się tylko raz. Absolom z pomocą dowiezionego złomu i części reaktorów okrętowych szybko stanął na nogi. M ają je tam teraz, pięć sprawnych, uzbrojonych okrętów wojennych, wszystko w rękach kolonistów! – Dawt się rozmarzył. – Aż chciałbym wejść na jeden taki… lecz Ziemia zbyt chętnie podsyła tam swoich sabotażystów. Koloniści nauczyli się jak być ostrożnym. Nic dziwnego, że przemilczano całą sprawę. Coś takiego… to tłumaczyło wzmożoną akty wność Podziemia. Działali, bo poczuli nadzieję. – Pięć okrętów to może dość, by się bronić – zauważył – lecz nie dość, by wygrać wojnę. – Ale na początek, na początek to aż nadto! Na pewno się przydadzą. M oże już teraz leci tam kolejna flotylla? Nie jestem na bieżąco. – Ty? M acie na statku transmiter… – Nie, nie rozumiesz. Transmiter nie działa w podświetlnej. Traci spójność z wiązką tachionów. Nadawać i odbierać możemy tylko poniżej dziesięciu procent C. Podczas lotu jesteśmy wyrwani z rzeczywistości. Dopiero teraz sprawdzamy co się dzieje. – I? – Wszędzie chaos, bałagan taki sam od lat, ale kupił nam czas na umocnienie pozycji. Stara doktryna Floty Obronnej, jeszcze z czasów, gdy była niepodległa i zarabiała na siebie konw ojowaniem transportów, opierała się na grupach operacyjnych, działających w wyznaczonej im przestrzeni. To spadek po okresie, gdy wierzono w wojnę z Obcymi. Liczono, że w razie kontaktu i walki kilka okrętów zdoła uciec z ostrzeżeniem. Nad Absolomem Flota straciła całą grupę. M usiała działać szybko, nim cały rewir stanie w ogniu rebelii. Liczebność grupy była zbalansowana z liczebnością i rozmiarami pilnowanych kolonii. Niełatwo wysupłać Flocie okręty bez osłabiania innych rewirów, jeszcze trudniej sprowadzić je do celu. Teraz Flota jest w trakcie wprowadzania doktryny ściśle okupacyjnej. Wojskowe umysły zmieniają sposób myślenia dopiero, gdy jest to konieczne. Teraz, dla Ziemi, jest to konieczne. – Inne kolonie nie próbują iść w ślady Absolomu? – To było ze czterdzieści lat temu! – przypomniał Dawt. – Flota zdążyła poustawiać swoje okręty wszędzie tam, gdzie coś takiego mogłoby się powtórzyć. Oto jaką flotę obronną sobie wyhodowaliśmy, na własnej piersi, własnymi, kolonialnymi rękoma, przez te czterysta lat! – Dawt znowu się zdenerwował. – Ale to nie potrwa wiecznie. Pierwsza dziura już się pojawiła. Dopiero pierwsza, pomy ślał. Potrzeba by było takich ze sto, by Rząd zaczął się uginać, lecz jeśli to wszystko była prawda, zmiany już się dokonywały, na jego oczach. To potrwa, wiedział to. Tkwił w tym po czubki uszu. Flota powstała dzięki takim ludziom jak on. Tak samo koloniści. Opłacali jej utrzymanie ze swoich podatków, wydobywali rzadkie metale potrzebne do ich urządzeń, zasilali te okręty i żywili ich załogi, bo tak im kazali. Wszyscy byli winni, wszyscy musieli to robić. Gdyby odmówili, znaleźliby się inni na ich miejsce. Podziemie próbowało rewolucji – i przegrało. Wilan rzadko kiedy patrzył na swoją pracę w ten sposób – że ktoś i tak to zrobi – lecz czasem tak o tym myślał. Czy to miało być wytłumaczenie na to, że przykłada do tego rękę? M ało przekonujące, uznał, lecz z czegoś musiał utrzymywać rodzinę. – A negocjacje?

332

– Trochę się ciągną, prawda? Absolom chce uzyskać gwarancję, że Ziemia nie zareaguje, gdy kolonia zacznie produkować własne okręty. Ziemia próbuje zyskać na czasie, ale nie może się wykręcać wiecznie. I bez jej zgody koloniści zaczną budować okręty, o ile już tego nie robią. Kolonialne okręty wojenne? Taki wyścig zbrojeń z góry skazany był na porażkę. Koloniści musieli zdawać sobie z tego sprawę. – Niby jak chcą to robić, bez dużych stoczni, bez przemysłu…? – Na tym się nie znam – Dawt wzruszył ramionami. – Ja zacząłbym od małych kosmolotów obronnych, by zwolnić te duże z obowiązków utrzymania obrony. Czuję, że kiedyś im się przydadzą. Absolom chce czegoś więcej niż tylko uznania niepodległości. Chce, by Ziemia ją respektowała. – Tylko dlatego, że zdobyli kilka okrętów? To śmieszne! – Nie dla nas – Dawt obruszył się. – Ale okręty to nie wszystko. One tylko powstrzymują Flotę przed odwetem. Gdy doszło do bitwy, wiele kolonii pogrążyło się w zamieszkach. To bardzo pomogło Absolomowi. Nawet dziś kolonia ma zbyt szerokie poparcie, by Ziemia mogła je zlekceważyć. Inne kolonie mogą pozostawać pod rządami Ziemi, lecz wiedzą jak sprawić kłopoty. Żeby stworzyć grupę zdolną pokonać flotę Absolomu, Flota musiałaby pozost awić kilka światów bez opieki. Czym to się skończy, wiadomo – znowu pochylił się w jego stronę i bardziej ściszył głos. – Wil, tamto zdarzenie to niemal legenda, symbol walki o niepodległość kolonii! Teraz sprawa może przycichać, bo nic się nie dzieje, lecz nigdy nie wygaśnie. Ucz się z historii, Wil. Ona jest najlepszą nauczycielką. – Lecz ma najgorszych uczniów – przypomniał. – Czy Absolom wspomaga nasze Podziemie? – Nic mi o tym nie wiadomo – Dawt z dezaprobatą pokręcił głową. – Oficjalnie Absolom wspiera wyłącznie legalne organizacje Wolnego Kosmosu. M etody walki Podziemia… Nie dość, że są nieskuteczne, to jeszcze prowokują do odwetu. Rządowa propaganda wiedziałaby jak to wykorzystać. Prawda, Podziemie jest źródłem większości naszej wiedzy o ciemnych sprawkach Rządu, lecz… wcześniej przechodzi przez wielu pośredników. Bezpośrednie kontakty byłoby politycznie kłopotliwe. Absolom potrzebuje spokoju, by poukładać sprawy z Ziemią, zanim jakiemuś admirałowi strzeli coś do głowy. Dawt miał rację. Rok bez kilku zamachów w Układzie był rokiem nienaturalnego spokoju. Gdyby któraś kolonia miała z tym coś wspólnego… – Dobra, Absolom ma powody, by rozmawiać z Ziemią, lecz Ziemia…? – Też ma swoje powody. Na Absolomie znajduje się baza przeładunkowo-remontowa zdolna obsłużyć nawet bardzo duże skały, a takich baz jest bardzo niewiele. W dodatku to duży punkt przeładunkowy na trasie do dziesiątek kolonii na Peryferiach, wraz z rozbudowaną infrastrukturą. M ówiłem, że Absolom był węzłem w sieci transportowej, prawda? – Wilan przytaknął. – Ten węzeł jest tak ważny, że nawet podczas bombardowania Flota nie ważyła się tknąć palcem czegokolwiek, co było z tą bazą związane. Wszystkie stacje orbitalne i doki pozostały nienaruszone. Odbudowa, przeorganizowanie szlaków… To zajęłoby dekady! Transport między koloniami odbywał się wahadłowo, to wiedział każdy. Największe statki kursowały po stałych trasach, rozwożąc towary w gigantycznej Sztafecie, przypominającej system miotaczy w Układzie. Co by się stało, gdyby nagle jeden miotacz znikł z mapy połączeń? Stworzenie obejścia na międzygwiezdnych szlakach poszłoby w dekady, zburzyło rozkład połączeń w całym regionie, stworzyło opóźnienia nie do nadrobienia. Czy gdyby Absolom nie był taki ważny, Flota działałaby tam inaczej? Wszystko mogłoby się skończyć po staremu – kolejny nic nie znaczący bunt… To, co pomogło kolonistom się obronić było tym, czego chciał Rząd. – Absolom jest obłożony embargiem – przypomniał informację z wiadomości. – Pomińmy kwestię tego, jak zdoła je wytrzymać. Jaka kolonia w takich warunkach może działać jako węzeł transportowy?

333

– Delikatna sytuacja, prawda? Dlatego negocjacje tak się przeciągają. Żadna ze stron nie chce się poddać i każda ma dobre argumenty. W diabła kłopotów z tym wszystkim. Ziemia liczy, że wygra ekonomią, lecz marne ma na to szanse. – Ja to widzę inaczej. Absolom to tylko kolonia, nawet jeśli ma rozbudowany przemysł. Nie zrobi wszystkiego sama, jest zależna od Ziemi. Niech sobie buduje okręty, i tak nie będzie miała skąd wziąć nowych reaktorów. Absolom walczy o pusty przepis! Rząd mógł robić wiele rzeczy, lecz życie nauczyło Wilana jednego – zwykle nie kłamie, za to często mówi półprawdę lub pozostawia niedomówienia. Niby wychodzi na to samo, lecz istniała pewna subtelna różnica, którą potrafił dostrzec. Na przykład Absolom – jedna wielka półprawda, w dodatku bardzo subiektywna. Kolonia rządziła się sama lecz, czy tego chciała czy nie, wciąż była zależna od Ziemi, jej produkcji i dostaw – dość, by dla Rządu pozostać ledwie zbuntowaną kolonią. Pokrętna logika, lecz trudno było odmówić jej spójności. – Tyle teoria – Dawt uśmiechnął się tajemniczo. – Nie byłem na Absolomie od ponad stu lat, wtedy wszystko było tam… normalnie, w nienormalnym znaczeniu tego słowa, lecz z tego, co słyszałem, życie w kolonii nie pogorszyło się od tego czasu nawet o grubość włókna. – Przemytnicy? – Przemytnicy, niezależni handlarze, czy, jak to nazywamy, międzysystemowe lądowania awaryjne… – Dawt puścił oko do Wilana. – To wszystko robi swoje. Pomagamy jak możemy. Absolom, Wil, to dobry przykładna to, że Ziemi coraz więcej przecieka przez palce. Cóż, reaktory akurat nie przeciekają. Dawt mówił i zachowywał się jak kolonista z krwi i kości. Wilan długo walczył z myślami, nim uznał, że warto spróbować. Był w takim stanie, że zrobiło mu się wszystko jedno. – Słuchaj, Dawt – odezwał się, gdy technik zaczął sączyć napój. – M am problem. Nie miałbyś skąd… M oże masz na statku zapas… – Tak? – Dawt spojrzał na niego czujniej. Wilan odwrócił lekko głowę. Nie patrz w prawo, powtarzał sobie, a jednak patrzył. Tego głupiego odruchu nigdy nie zdołał opanować. M arny byłby ze mnie agent, uznał. Nie potrafił zmyślać w żywe oczy. – Potrzebny mi reaktor – powiedział, siląc się na spokój. – M odel trzydzieści sześć, z serii podstawowej. Komora o rozmiarze pięćdziesięciu. Zapłacę, jeśli trzeba. Nie, to śmieszne – poprawił się, kręcąc głową – masz dość impulsów… – Nie mów, że ty z tych z Podziemia? – szepnął Dawt. – Co ty, bombę chcesz składać, czy co? – Nie! Skądże! M am stary na wymianę i potrzebuję… – Pięćdziesiątka? – Dawt w zamyśleniu odsunął się do tyłu. – Reaktory podlegają ścisłej kontroli. Każda wymiana… – Właśnie – powiedział ze szczerą rezygnacją. – Wiesz, jak to jest. – A, rozumiem. Problem w pracy, ze sprzętem. – Jest… był nowy i przepalił się podczas testów – Wilan poczuł, że odzyskuje energię. – Słuchaj, mógłbyś powiedzieć w dokach… Jeśli macie zapas, powiedziałbyś, że wymieniałeś i potrzebujesz nowy, bo ten miał wadę techniczną, co? Zgodziliby się, na pewno. – Chciałbym ci pomóc, ale nie mogę. – Dawt nie wahał się ani chwili. – M amy na pokładzie setki, sto pięćdziesiątki, ale taki mały to pewnie… pewnie do zwiadowców, do sond, albo… Takich miniaturek pełno na Peryferiach, tam większość skał jest mała, ale tu, w Układzie… – pokręcił głową. – Nasz transportowiec jest całkiem spory. Nie musiał mówić więcej. Duży statek to duże reaktory, a im większy reaktor, tym częściej szły impulsy grawitonowe, ściskające plazmę do zapłonu. Częstotliwość pracy nie pasowałaby do już założonych cewek. Zupełnie jakby próbował wepchnąć kciuk w ucho. Wszystko poszłoby w próżnię.

334

Rozmawiali jeszcze przez godzinę, choć już nie o koloniach. Żegnając się, obaj byli przekonani, że więcej się nie spotkają. Razem wyszli na korytarz i rozeszli się, każdy do innej windy. Dla Wilana rozmowa z Dawtem była niczym requiem dla całego przedsięwzięcia.

Ilustracja: Rafał Kulik Wciąż było dość wcześnie. Wciąż mógł zrobić to, co zaplanował w dniu, gdy zrezygnował z sekretnej pracy nad statkiem. ••• Arto spodziewał się różnych rzeczy po swoich rodzicach, lecz nie tego, że po powrocie do domu zastanie ich w eleganckich ubraniach. I to kiedy – wieczorem! Spojrzał na zegarek, nie wierząc własnym oczom. Ojciec w domu, o tej godzinie? – Wychodzicie? – spytał, stając w korytarzu. Ojciec, z pomocą matki, nakłaniał układ kontroli rozmiaru garnituru do zaakceptowania mniejszej szerokości w pasie. Kiedy ostatni raz go nakładał? Arto nie pamiętał. Dość, by garnitur znowu stał się modny. Układy elektroniki, dopasowujące rozmiar odzieży, pracowały swoim stałym rytmem, próbując przewidzieć jak zmieniała się postura jego właściciela. Niestety, rzeczywistość tylnej części szafy różniła się nieco od tej prawdziwej. Taki drogi krój a prawie nieużywany… Co za strata impulsów. – Wychodzimy – przytaknął ojciec. – Na cały wieczór. Dasz sobie radę, synku? – Jasne. – Uśmiechnął się obserwując upór, z jakim ubranie powracało do starego wzorca. – Żaden problem. – Wszystko masz gotowe. – M atka ruszyła ojcu na pomoc. – M usisz tylko… – Dam sobie radę, mamo – zapewnił. – Bawcie się dobrze. Skierował się na schody. – Zaczekaj, młody człowieku – zatrzymał go ojciec. – M am coś dla ciebie. Nie ruszaj się stąd! Delikatnie wyrwał się matce, wyminął syna i wszedł na górę. Arto poczuł podniecenie. Ojciec zawsze tak do niego mówił, gdy miał dla niego podarek. Wiedział, że Arto rzadko interesowały rzeczy, które można było kupić. To musiało być coś ze stoczni, ze statku. Schodząc, ojciec trzymał coś w zaciśniętej dłoni. – Tym razem to coś specjalnego – powiedział. – Lepszego niż moduł cewki. Podrzucił przedmiot lekko w górę. Arto złapał go w powietrzu. Z niedowierzaniem obejrzał parocentymetrowej wielkości wielościan. – To… Prawdziwy procesor? – Część mózgu gwiazdolotu – zapewnił ojciec. – Uszkodzony, ale prawdziwy. To nie było ważne. Gdyby był sprawny, ojciec nie mógłby go wynieść. Prawdziwa część gwiazdolotu, jeden z czterech równoległych procesorów, obliczający kurs, przeliczający p omiary, nadzorujący automaty pokładowe, generujący niezliczone sztuczne światy dla astronautów… Na całej stacji było ich może ze sto; połączone w sieć, tworzyły jej rozproszony mózg. W porównaniu do mikroprocesorów, obecnych w każdym urządzeniu, procesor był niczym gwiazdolot przy kosmolocie.

335

– Podoba ci się? – spytał ojciec. – Świetliście! – zawołał, nim zdołał się powstrzymać. Rodzice nie lubili gdy przeklinał. – Przepraszam. Bardzo! Dzięki, tato! Ojciec wrócił do matki, pozwalając, by kontynuowała walkę z garniturem. Dzieliła po równo uwagę między strój i obiekt zachwytu Arto. Obojętność, jaką starała się obdarzać tę niewielką, regularną bryłę plastiku była udawana. – Nie popełnij jakiegoś głupstwa – powiedziała do ojca, kończąc zapasy z garniturem. – M ówisz o tym drobiazgu? Kochanie, ten procesor został pozbawiony rdzenia i spisany na dekompozycję. Jest całkowicie bezużyteczny. Inaczej nie pozwoliliby mi go wynieść. Wszystko zgodnie z przepisami. I nie nadużywam swoich uprawnień – dodał po chwili. – Śmieci można wynosić. M rugnął do syna. Arto uśmiechnął się. Pogładził palcem jedną ze ścianek procesora. Wiedział, że każda z nich jest podziurawiona niewyczuwalnymi otworkami, cieńszymi niż średnica kociego włosa. Do każdej z nich mocowano złącze z milionami wypustek cieniutkich włókien optycznych, przesyłających i wyprowadzających dane. Procesor dokonywał wstępnych obliczeń w centrach wyjścia, lecz właściwe obliczenia opierały się o procesy kwantowe, z achodzące w usuniętym rdzeniu. Światło z włókien optycznych było tylko jednym z nośników informacji – tej najważniejszej, odpornej na zakłócenia. Nie wątpił, ten procesor musiał być choć na chwilę podłączony do systemów statku, nim wykryto w nim usterkę. M oże nawet powstała ona w wyniku jakiegoś wypadku lub przeładowania sieci? Gdyby zepsuł się wcześniej, nie dotarłby do stoczni, wyrzuciliby go magazynierzy. Teraz będzie najważniejszym eksponatem w jego kolekcji części. Rodzice, mimo kłopotliwego stroju, byli podekscytowani. Ironia losu. W domu wszystko układało się doskonale. Rodzice znów wydawali się szczęśliwi. Rzadko kiedy byli tak blisko siebie – a on, choć chciał, nie mógł się tym cieszyć. Żaden prezent nie mógł sprawić, by z apomniał o tym, co miało nadejść, czy o kłopotach w szkole. M oże to ich ostatnie wyjście przed ucieczką? M oże dlatego ojciec przypomniał sobie, że jest ojcem? Poczuł żal, jak gdyby już ich stracił. – Coś mi się zdaje, że wiem o czym myślisz – do rzeczywistości przywrócił go głos ojca. – Spędzamy ze sobą za mało czasu. Wiesz co? M asz rację! Ja i mój ojciec, w twoim wieku… – W porządku, tato – odparł. – Taką masz pracę. – Pracę! Najgorsze już minęło. Jeszcze kilka tygodni i skończymy. Praca to także urlop, nawet jeśli raz na jakiś czas. Nie zapominaj o tym. Jeśli do niego dotrwam, pomyślał Arto. Ojciec znów wchodził w okres winy za to, ż e nie postępuje jak prawdziwy rodzic. Pojawiał się niezmiennie pod koniec pracy nad każdym statkiem. Potem gdzieś wyjeżdżali, jak większość ludzi z sektora. Stocznia była tu głównym z akładem pracy, dyktowała rytm wypoczynku. Przerwy w budowie zwalniały z p racy większość inżynierów. Nie byli potrzebni, nie było po co im płacić. Na czas przygotowań sektor opuszczało ćwierć jego mieszkańców. Nadchodził czas urlopów i wakacji. Przeważnie nie lubił miejsc, do których wtedy trafiali. Rodziców zawsze ciągnęło w pobliże powierzchni planet. M agnograwiony zwiększały ich ciężar, urlop był z za krótki, by się ich pozbyć, więc siłą rzeczy wybór często padał na Księżyc. Arto nie czuł się dobrze na p owierzchni. Nie było aż tak źle jak na Ziemi z WIR-u – zwykle siedzieli w jakimś kompleksie wypoczynkowym, a wychodząc na zewnątrz ubierali się w skafandry turystyczne, dzięki czemu nigdy nie czuł się tak nagi wobec próżni jak na wirtualnej Ziemi. Niedogodności z nawiązką rekompensowało uwolnienie się od szkoły. Raz na jakiś czas rodzice załatwiali mu chwilę spokoju. Opiekunka nie miała tu nic do powiedzenia. Niemal westchnął, gdy uświadomił sobie, że będzie to drugi urlop odkąd poszedł do szkoły. Wtedy przerwa była krótka, ledwie kilka rozjaśnień wolnych od pracy. Przygotowania do budowy wykańczanego obecnie gwiazdolotu nie były ani długie, ani skomplikowane – astero-

336

ida łatwo i szybko została doczepiona do doku stoczni. Drążono ją gdzie indziej, gwiazdolot był mały, więc i pracy niewiele. Nie było dość czasu, by wyjechać, jednak szkołę zamknięto. Źle wspominał ten okres. Odpoczynek od szkoły sam w sobie był dobry, lecz nie wiedział co zrobić z tak nagle otrzymanym wolnym czasem. Tym razem to było coś więcej. Tym razem uciekali. – Arto, mam pomysł – ojciec podszedł i położył dłoń na jego barku. – Co powiesz na kilka godzin WIR-u? M ogę spróbować coś załatwić. – Tato, nie trzeba – odpowiedział. – To się nie uda. Na stacji nie ma terminali dla dzieci. – Nie ma? – zaskoczenie ojca było szczere. – Na Ziemi jest ich pełno. – To przez perceptory, kochanie – wyjaśniła matka. – Zżerają całą moc obliczeniową sieci. – Perceptory! – ojciec machnął ręką. – Z jakiej okazji dzieci mają cierpieć za garstkę idiotów? – Zagrożenie jest realne. Pamiętasz co…? – Sieć można rozbudować. To żadne wytłumaczenie. Nie zarabiam dość, by mój syn coś z tego miał? Arto, nie chciałbyś mieć prywatnego terminalu, w domu? – To kosztuje majątek! – zaprotestował Arto. Nie to, żeby o tym nie marzył, ale był realistą. Cena za terminal była niczym w porównaniu do opłat za stały dostęp do mocy obliczeniowej sieci. Bał się też troszkę, że zacznie przesiadywać w domu, zamiast zajmować się sprawami grupy. WIR wciągał. Spadliby w hierarchii… – Nie tak wiele jak myślisz. Są prostsze modele, dla prywatnych osób. M am uprawniony dostęp do sieci, a jak to będzie mało, zawsze mogę dokupić dodatkowe pasmo. Naprawdę mógł to zrobić. Arto poczuł strach. Taki prezent oznaczał, że ucieczka nastąpi szybciej niż przypuszczał. – Wspaniale – zauważyła matka. – Zamiast z kolegami, zacznie przesiadywać w komputerze. – Zastanów się nad tym, młody człowieku – ojciec skierował się do drzwi. Rodzice wyszli. Nie chcę terminalu, pomyślał, chcę was! Ale o wiele bardziej chciał, by im się udało. Gdy odlecą, WIR niewiele mu pomoże. ••• Ene po cichu liczyła, że jej mąż spełni swoją obietnicę i wróci wcześniej z pracy, lecz to było coś więcej. Już dawno nie zachowywał się tak tajemniczo. Przygotował wszystko. Pojechali prosto na promenadę, do jednej z najlepszych restauracji na stacji – zarazem jednej z najdroższych. Oaza zbytku i luksusu, zważywszy, że wystarczyło wejść do WIR-u, by zaznać tych samych odczuć za o wiele mniejszą cenę. Restauracja była raczej symbolem, podkreśleniem statusu niż sposobem na randkę czy poszukiwaniem kulinarnych rozkoszy. Wciąż zatrudniano w nich żywą obsługę – miła odmiana od automatów, sprzedających wszystko, od drobiazgów aż po jachty wycieczkowe. Lecz nawet tu dyskretna obsługa elektroniki pozostawała aktywna, choć zręcznie zamaskowana. Poznała to jak tylko przestąpili próg aut omatycznie otwieranych drzwi. Prowadzący ich kelner podszedł do nich w milczeniu, ukłonił się i bez jednego słowa usłużnie zaprowadził do zarezerwowanego stolika. Bez zdalnego, automatycznego odczytania ich identyfikatorów – oraz stanu konta, Ene była tego pewna – nie mógłby wiedzieć z kim ma do czynienia. Siadając rozejrzała się po wnętrzu lokalu. Znów czuła się jak podczas pierwszych lat na stacji. Znała ulubiony styl swojego męża, lecz wystrój odpowiadał temu, w którym to ona czuła się najlepiej. Wyjątkowy klimat uzyskano umiejętne manipulując przestrzenią, w połączeniu z grą świateł w półmroku i dyskretnie, lecz widocznie rozmieszczonymi, miłymi dla oka kryształami, rozpraszającymi lub wzmacniającymi odczucie światła i głębi. Klasyczny styl późnej epoki podboju kosmosu, zrodzony na stacjach zewnętrznych, u schyłku Pierwszej Fali Emigracji, w czasach gdy były one stylem życia, a nie, jak dziś, jedynie rzadko odwiedzanymi muzeami dawnej świetności obecnych węzłów transportowych. Nie umiała powiedzieć czy lubi ten styl za to czym był, czy za to, że reprezentował epokę kojarzącą się jej z lepszymi czasami.

337

Z trzech stron otoczyła ich projekcja, kryjąc przed resztą gości. Technologiczna iluzja wycięła ich z ograniczonej przestrzeni lokalu, przenosząc pod okno jednej ze starożytnych stacji, z widokiem na pokrytą kraterami lodową powierzchnię. Na środku stolika zapłonęło światełko. Końcówka lampy, stylizowanej na prawdziwą świecę – nawet materiał obudowy przypominał w dotyku wosk – zapłonęła niewielką ognistą kulą, pulsującą niczym żywa istota w lekkich, niewyczuwalnych podmuchach dyskretnie rozmieszczonej wentylacji. Znaleźli się w innym miejscu, w innej epoce – choć nie do końca. Na stacji panowała swoista atmosfera ni to przygnębienia, ni swobody. Każdy kto tu t rafił przyznawał, że coś wisiało w powietrzu, coś ulotnego, niekoniecznie groźnego, lecz wycz uwalnego. Żyjąc tu przez jedenaście lat, człowiek przestawał zwracać na to „coś” uwagę, lecz atmosfera odcinała na nim swoje niewidzialne piętno. Niektórzy obwiniali o to wszechobecne perceptory i nieustanne zagrożenie ze strony Podziemia, inni – świadomość życia z groźnym sąsiadem – kosmiczną próżnią, oraz podświadomą myślą, ile to pocisków dzień w dzień mknie w ich stronę. Większość winiła sztuczność środowiska, ciążenia, a nawet sztuczne p owietrze, wypalane codziennie we wnętrzu reaktora. Co by to nie było, sprawiało, że zaskoczenie niespodziankami – a niespodzianka Wilana była niezwykle miła – niełatwo przebijało się do jej świadomości, utrudniając wczucie się w nastrój. Utrudniając, lecz nie umożliwiając, pomyślała, czując jak udziela się jej atmosfera miejsca. Efekt wzmocniło pojawienie się kelnera z parą staroświeckich list dań i win, w postaci oprawionych w prawdziwą skórę książeczek z programowanego papieru. Nawet nie pamiętała, kiedy ostatni raz miała w ręku coś takiego. Pozwoliła Wilanowi zająć się wszystkim. – Wiem, daję się pochłaniać pracy – powiedział, gdy kelner odszedł. – M oja wina. Zaniedbywałem was, ale nigdy o was nie zapominałem. Zrobię wszystko, by choć kilka rzeczy zmieniło się na lepsze. Uśmiechnęła się i kiwnęła głową. Wilan nigdy nie czuł się dobrze z koniecznością odłożenia rodziny na drugi plan. – Od teraz wiele się zmieni – obiecywał. – Wkrótce skończymy pracę nad statkiem. Pozostały same formalności, nadzór nad zespołem i takie tam… Zacznę wracać wcześniej. M oże szef pozwoli mi na wcześniejszy urlop. Wyłaził ze skóry, by wynagrodzić jej dotychczasową samotność. Czy miał powód? Wiedziała, że nie robi tego wszystkiego dla siebie. Kochał ją, na swój męski sposób, zapewniając im byt na poziomie, o jakim wielu mogło marzyć, zapominając, że odbiera jej tym coś cenniejszego niż impulsy. Nie, zaprzeczyła szybko, nie jestem jak inne kobiety. Nie oczekuję od niego rzeczy, których mężczyźni nie potrafią zrozumieć. Już się przyzwyczaiłam. Chwile jak ta, choć tak nieliczne, gdy przypominał sobie o jej potrzebach, potrafiły sprawić, że zapominała. Wilan był tylko mężczyzną, niezgrabnym w okazywaniu uczuć. Wilan czule, delikatnie objął jej dłonie i spojrzał w oczy. Zauważył jej zamyślenie. – Tam mało czasu wam poświęcam… – powtórzył. – Taka praca – powtórzyła słowa syna. Oto dlaczego byli razem, dlaczego urodził się Arto. To była miłość, choć na co dzień skryta pod prozaicznymi obowiązkami dnia codziennego i niespełnionymi marzeniami. Zaledwie w tych rzadkich chwilach, gdy wszystkie sprawy układały się na dzień, tydzień czy miesiąc, jej męża stać było, by znów być takim jak teraz, jak dawniej. Jej radość była podwójna, z trwałości ich wzajemnego uczucia i świadomości, iż kłopoty w pracy, jakie by nie były, przeszły do historii. Stabilna wyspa na oceanie życia, choć na kilka dni. Nie tylko dla nich. – Kiedy ostatni raz byliśmy na Księżycu? – spytała szeptem. – Arto był wtedy taki mały. Pamiętasz, ledwo był w stanie iść prosto w swoim skafandrze. – Był za ciężki jak na jego wiek – przyznał Wilan. – Nawet jak na Księżyc. Uśmiechnęli się.

338

– Wciąż pamiętam przepaść i twój upór – wspomniała. Za to lubiła go najbardziej. Wilan nigdy się nie poddawał. – Za pierwszym razem zabrakło mi ledwie dłoni do krawędzi. – Wilan uniósł dłoń w górę. – Ale wróciłeś i spróbowałeś jeszcze raz. – M ówiłem ci, że dam radę. Dzięki niech będą nauce za plaszkło i elastal. Cichy i milczący jak zawsze, kelner przyniósł pierwsze zamówienie. Homar, przyrządzony zgodnie z dawną recepturą, bez tych wszystkich nowoczesnych enzymów, był wprost nieprzyzwoicie luksusowy. Ziemskie oceany już wieki temu przestały być zdatne do życia dla istot większych od małego paznokcia. Płytkie wody Wenus, nawet te na biegunach, były zbyt gorące dla homarów, zaś na industrialnym M arsie, od początku przeznaczonym pod rozległe miasta, nigdy nie stworzono dużych zbiorników wodnych. Był pierwszą planetą poddaną terraformingowi; zrzucanie komet dla uzupełnienia ilości wody – dziś normalna procedura przy ożywianiu światów – było zbyt kosztowne dla ówczesnych prymitywnych technologii. Jakże długą drogę musiało przebyć to stworzenie, by trafić na ich stół. Z kolonii, krążącej wokół odległej gwiazdy, zakonserwowane, zawędrowało aż na wiszącą nad Ziemią stację. Niemy znak ich czasów. Wilan sięgnął po butelkę, by nalać do ich kieliszków ostre, wenusjańskie wino. Nie wyszedł z wprawy. Nie wiedziała czego dodawali do tej gęstej cieczy – zgadywała, że spora waga kieliszka, jak i samej butelki, ma z tym coś wspólnego – jednak efekt był cudowny – wino zachowywało się jakby byli na Ziemi. Z tą różnicą, że na Ziemi za tę samą butelkę – na kosmos, prawdziwą plaszklaną butelkę, nie jakiś prostacki, plastikowy worek! – w lokalu o podobnym poziomie obsługi, zapłaciliby ćwierć tej ceny. Takie sztuczki robiono tylko z naprawdę drogimi napojami. Delikatnie stuknęła palcem w napełniony kieliszek, obserwując kręgi na powierzchni wina. Czas Ziemi, czas młodości… Chwila odpoczynku od kuchni nieważkości, czasem zwanej złośliwie, ze względu na surowość ograniczonych środków i technik, kuchnią marsjańską. Wilan spojrzał na kieliszek. – Co tam Księżyc – powiedział nagle. – Co powiesz na Wenus? M ogę wziąć dłuższy urlop. Sprawy materiałowe, ustawianie doku, stawianie rusztowania pod płyty kadłubowe… To zajmie miesiąc, może dwa. Rubio mnie zastąpi. – Wenus? – spytała, na wpół zamyślona. – Zawsze chciałaś ją odwiedzić. M oże teraz…? – M oże teraz… Ale co z wami? Arto słabo znosi planety i duże, otwarte przestrzenie. Nawet na Księżycu nie czuje się najlepiej. Ty nienawidzisz upałów… a w skafandrach to żadna prz yjemność. Zanim pozbylibyśmy się obciążenia, musielibyśmy wracać. – Słyszałem, że nad jedną z plaż zbudowali sieć magnetyczną, niwelującą ciężar magnograwionów. Wszystko zrobione jest z cienkich włókien, podwieszonych pod napowietrzną kafejką. To mogło by być interesujące. – M oże… Wielkie, ciepłe morza biegunowe… Zawsze chciała je zobaczyć. Woda była tam wciąż cz ysta, można było pływać nie martwiąc się o skórę. Zanurzyć się w wodzie jeszcze raz, jak dawniej poczuć ją wokół siebie, całym ciałem… wszyscy razem, na wenusjańskiej plaży. Westchnęła cicho. Odzyskała męża – na jakiś czas. Nawet najromantyczniejsza kolacja, nawet dziesięć takich kolacji nie odmieni jej życia. Praca była zbyt potężną konkurentką. M usiała nauczyć się z nią dzielić. Czasem czuła, że cokolwiek zrobi, wszystko staje się coraz bardziej żałosne. Dziś, teraz, mogła o tym zapomnieć, choć na chwilę. – M oglibyśmy zabrać kolegę Arto – powiedziała. – Sam nie czułby się tam dobrze, a Norrensonów nie stać na takie luksusy. M yślisz, że zgodziliby się dać synowi prawdziwe wakacje? Na pewno się ucieszą, że będzie miał okazję… Urwała, wyczuwając u męża lekkie napięcie.

339

– Coś się stało? – spytała z wahaniem. – Nie chcesz, by…? Wilan potrząsnął głową, jakby wyrzucał z niej myśli. Lub jedną, konkretną myśl. – Lerszen to dumny człowiek – powiedział dziwnie ostro. – Dumny i honorowy, choć ubogi. Nie wiem, czy się zgodzi. Różnie może o tym pomyśleć… – Przekonam go, przez jego żonę. Chłopcy stali się niemal nierozłączni. Dziwię się, że Arto nigdy nie przyprowadził Iwena do naszego domu. – M yślisz, że się wstydzi naszej pozycji? – Wilan uniósł brwi. – W jego wieku…? – Nie wiem. Nigdy nie byłeś w ich mieszkaniu. Nie widziałeś jak… Arto nigdy nie miał tak bliskiego przyjaciela. Nie psujmy tego wyjazdem. – O ile sami tego nie zepsują, w areszcie – zauważył mimochodem. Ene spojrzała na męża, nie wiedząc czy żartuje, czy mówi poważnie. Chciał czy nie, jednak naruszył rodzący się między nimi nastrój. – Och, daj spokój. To tylko wygłupy. Żaden z nich nie jest przestępcą i nigdy nie będzie. N asze w tym głowy. Sami nie byliśmy lepsi. – Byliśmy starsi. Wiedzieliśmy co nam wolno – wzniósł lekko widełki, celując nimi w stół. – Zaczyna się od głupstw, a kończy w kopalni. Nieważne. Nie mówmy już o tym – uciszył ją, widząc, że otwiera usta. – Jeśli Norrensonowie się zgodzą, nie będę się opierał. Dłuższą chwilę jedli w milczeniu. Ene niemal widziała jak Wilan przeklina się za niepotrzebne uwagi. Popełniał błędy, ale ona także. Zwłaszcza jeden był nieporównanie gorszy od wszystkich innych. To było dawno, tłumaczyła sobie, z samotności. Nie byłam przyzwyczajona, nie rozumiałam wszystkiego. Wilan nigdy jej nie zdradził. Nie miał czasu, to prawda, był wiecznie zapracowany, a gdy wracał do siebie, był taki jak dziś – lecz jej poczucie winy kazało jej wierzyć, że nie zrobiłby tego, nawet gdyby miał czas i okazję. Wilan wyczuł jej emocje, choć ich nie rozumiał. – Przepraszam – powiedział. – Nie powinienem o tym wspominać. Nie teraz. – Nie, to tylko ja – uśmiechnęła się. – To nieważne. To tylko wspomnienia. Tym razem ich milczenie było pozbawione napięcia czy niezręczności. Nastrój powrócił. Cisza wydawała się jej lepsza od najlepszych słów – do chwili gdy usłyszała cichą, znajomą melodię, dochodzącą z sali tanecznej. Spojrzeli na siebie. Wolne, romantyczne tony przypomniały im ich trzecie spotkanie, gdy Wilan spóźnił się straszliwie. Wychodziła, gdy pojawił się na skrzyżowaniu. Dotąd ją gonił, aż zgodziła się wrócić. Zawsze był uparty. Uśmiechnęli się do siebie, jak w czasach, gdy myśl o przeprowadzce na jakąkolwiek stację wydawała się zbyt fantastyczna. Wstali i przeszli do sali obok. ••• Wieczór był długi niczym dzień, przepełniony romantyzmem i miłymi wspomnieniami, lecz jak wszystko, musiał się skończyć. Wilan sam się dziwił, jak tyle godzin mogło im minąć w tak krótkim, zdawałoby się, czasie. Wyszli jako jedni z ostatnich gości, rozbawieni, śmiejąc się jak para nastolatków. Ene znów była szczęśliwa, jak dawniej, na Ziemi. Nie sądził, że wciąż potrafili tak dobrze się bawić – a może to było wino? Dawnym zwyczajem prowadził żonę pod rękę, w stronę wind. Oboje milczeli, więc oddał się niespokojnym myślom. Nie martwił się o Arto. Chłopiec wiedział jak sobie poradzić. Było późno, pewnie już dawno był w łóżku, lecz sen miał lekki. O wiele bardziej obawiał się swojej reakcji na propozycję Ene wobec jego kolegi, Iwena. Niemal pozwolił, by jego prywatne obawy wpłynęły na ich relację! Jak łatwo by mu przyszło zabronić synowi spotykać się z nim, jak łatwo mu było go w to wciągnąć… Czy jako ojciec powinien go aż tak ograniczać, by chronić? Ale Lerszen może być niebezpieczny, usprawiedliwił się. Nie wiedział już co o tym myśleć. Arto czasem dziwnie się zachowywał. M iał pragnienia, jakich nie spotykał u swoich rówieśników ze szkolnych czasów. Czasem z obawą myślał, że są zbyt dojrzałe, a czasem odczuwał satysfakcję, iż syn tak szybko wyrósł z dziecięcych głupstw. Jego kolekcja części od gwiazdo-

340

lotu… Gdy Wilan był w jego wieku, chłopcy marzyli tylko o tym, by zostać graczami w rakietopiłkę – sport bardzo ekskluzywny, ze wszech miar wyczynowy, ale i niezwykle popularny. Zawodnicy niezmiennie wzbudzali westchnienia płci przeciwnej, zaś liga zawodowców przyciągała do projektorów rzesze kibiców – lecz na Ziemi można było o tym jedynie pomarzyć. Przeprowadzając się na stację liczył, że znajdzie tu liczne sale treningowe. Wystarczył prosty, niewielki silnik o małej mocy i trochę ekranowanej przestrzeni, by godzinami uganiać się za piłką. Lecz na stacji odkrył, że mało kto, poza dorosłymi, interesuje się sportem. Jakkolwiek wyglądało to dziwnie, tu wszystkie dzieci, nawet wiele dziewczynek, chciało zostać pilotami. M oże i stacja czyni dzieci silniejszymi, bardziej dorosłymi i odpowiedzialnymi, pomyślał już wtedy, lecz nie zachęca ich do uprawiania sportu. Jakiegokolwiek. Znajomy głos zwrócił jego uwagę. Na jednej z dalszych ławek, pod drzewami, siedział jakiś mężczyzna. Ubranie miał w nieładzie, zachowywał się bardzo głośno, zwracając uwagę wszystkich przechodniów. Wilan przyjrzał mu się baczniej, ze zdziwieniem odkrywając, iż zna tego człowieka. – Kochanie… czy to nie Hemul? – spytała Ene. – Wiesz… to dziwne, ale dawno nie widziałam jego żony. Wilan ostrożnie wysunął ramię spod jej ramienia. – Zobaczę o co chodzi – obiecał. – Nie czekaj, wrócę sam. Ene z ociąganiem spełniła jego prośbę. Idąc w stronę windy wciąż oglądała się do tyłu. Wilan ruszył w stronę ławki. Już dawno powinien się zainteresować co się dzieje z Hemulem. Tyle lat pracowali razem. Zbyt łatwo pozwolił sobie zapomnieć. Kilka metrów od celu silny zapach alkoholu potwierdził jego przypuszczenia. Ubranie Hemula było poplamione; wyglądał jak pijak z ubogiego sektora. Wokół krzątały się roje chwyt aczy wody, zbierając kulki cieczy bezwiednie wyciskane przez Hemula z na wpół opróżnionego worka. Gdyby były żywymi istotami, byłyby równie pijane jak sprawca tego bałaganu. Kilka pustych worków leżało porozrzucanych w nieładzie na ławeczce i w jej bliskim sąsiedztwie. Świeżo wyrzucony z baru, to było widać. Na promenadzie był to widok rzadki, lecz nie był niczym niezwykłym. – Hemul! Hemul! – Wilan pochylił się i potrząsnął go za ramię. – Poznajesz mnie? Hemul odtrącił jego rękę. Uniósł głowę. Próbując utrzymać ją nieruchomo, spojrzał z ukosa na Wilana przez na wpół otwarte powieki. – A, ty… – zmarszczki na czole wskazywały na intensywne skupienie. – W… Wilan! So jest, sze…efie? – Czas do domu. Dom, rozumiesz? – Ja nie mam domu! – wybełkotał. – Tylko ś…ściany… – Więc dobrze, idziemy do ścian. Dalej, pomóż mi trochę! Spróbował poderwać Hemula, lecz ten wysunął się z jego objęć i opadł na ławkę. Bełkotał coś o żonie i dziecku. Jego los był nie do pozazdroszczenia. Jedni w takiej sytuacji topili się w alkoholu – Hemul wkraczał na tę drogę z dobrym skutkiem, inni pogrążali się w wirtualnym świecie, próbując wrócić do przeszłości. Ciężko było powiedzieć, który sposób był gorszy. Chyba ten drugi – równie szybko odbierał umysł, co impulsy. Najgorzej było gdy obie rzeczy szły w parze, zwłaszcza z narkotykami. Ciało można było wyleczyć, lecz umysł… Wilanowi udało się postawić Hemula na nogi, gdy ten nagle zapłonął gniewem. – A so jaakiego sobiłem? – zaczął się wydzierać. – No so sobiłem? Nic! To kieś pot… podorobione shawy! Dlaszego tu estem? Po to natziemio, by to w…szy -tko… ee… szego są ode mnie? Nis więsej… A ona… tesz mi szona! Nie chszała się ze mną pohąszyć, więs usiekła! Chószifa suka… – Nic nie zrobiłeś. Chodź do domu, poczujesz się lepiej… – Nie chse… lepiej!

341

– Pański znajomy? – Wilan odwrócił się. Za nim stała para policjantów. Jeden z nich już coś sprawdzał na podręcznej konsoli. Westchnął. Stacja zawsze wiedziała jak zepsuć mu nastrój, jakby była żywą istotą, karmiącą się ludzkim nieszczęściem, a wszelka radość, choćby najdrobniejsza, przyprawiała ją o torsje. – Poniekąd – odpowiedział, próbując na powrót usadzić przewracającego się Hemula. – Pracowaliśmy razem. – Panie fadzo… – Hemul uniósł rękę. – Jusse idę… – Niedawno wyrzucony? Rozumiem. Pozwoli pan, że się nim zajmiemy… Wilan już miał im na to pozwolić, gdy jego spojrzenie zatrzymało się na kiwającym się na boki dawnym współpracowniku. – Nie. Proszę pozwolić mi się nim zająć. Odprowadzę go – powiedział pod wpływem nagłego impulsu. Czyż Hemul nie miał już dość kłopotów? M iałby zostawić go w rękach policji? Policjant nie odpowiedział. Spojrzał dziwnie na wyjściowe ubranie Wilana i przeciągnął z niesmakiem wzrokiem po zabrudzonym ubiorze Hemula. – M ój identyfikator – Wilan sięgnął do kieszeni i podał go oficerowi. Obmacał szy bko Hemula, nie znajdując niczego. – Hemul zostawił go w domu, ale ja go znam. To Hemul Nejil. Podał im jego dane i adres. Policjant zdalnie odczytał identyfikator Wilana. Oddał go, pochylił się nad pijanym Hemulem i przytknął jego palec do konsoli. – Proszę się nim zająć, jak najszybciej – powiedział ten drugi. – Ludzie nie przychodzą tu, by oglądać takie widoki. Oczywiście, pomyślał. Od tego mają górne pokłady. Po co robić sobie wstyd przed kolonistami? Szarpnął mocno Hemula w górę, stawiając na nogi. Alkohol wreszcie zrobił swoje; opoj nie stawiał żadnego oporu. Nie było potrzeby prowadzić go do apteki i cucić wstrzykami. Wilan zaprowadził go prosto do windy. ••• Z trudem przyłożył rękę Hemula do powierzchni drzwi, lecz te pozostały zamknięte. Prawda, pomyślał, skaner czujnika. Wziął Hemula pod ramię. Wolną dłonią uniósł jego bezwładnie zwisającą głowę, potrząsając lekko. – Spójrz na czujnik! – powiedział, próbując go ocucić. – Otwórz oczy! Dalej, pobudka! Widzisz mnie? Hemul mruknął coś niewyraźnie i sp ojrzał na niego nieprzytomnym wzrokiem. Wilan obrócił się wraz z nim, wystawiając twarz przed czujnik. Jeszcze raz przyłożył jego rękę do drzwi. Tym razem cicho wsunęły się w ścianę. Wilan wtaszczył gospodarza do środka i posadził na najbliższym fotelu. Hemul padł na niego jak długi. Uwolniwszy się od ciężaru, rozejrzał się po wnętrzu mieszkania. Hemul mieszkał ledwie jeden poziom wyżej. Wilan był tu najwyżej kilka razy, dawno temu, lecz nawet po tak długim czasie pustka tego miejsca wydała mu się dziwna. Kiedyś to jednopiętrowe mieszkanie było urządzone niewiele gorzej od jego własnego, teraz bardziej przypominało miejsce, do którego ktoś się właśnie wprowadza. Sporo rzeczy gdzieś znikło, poznał to po choćby po wgnieceniach na wykładzinie. Brudem zdążyły się zająć automaty, lecz nawet one nie potrafiły poradzić sobie z panującym wszędzie nieładem. Ułożył Hemula na fotelu, z myślą, że najprawdopodobniej spędzi na nim całą noc i, być może, sporą część dnia. Uznał, że sam też powinien zażyć coś mocniejszego, niekoniecznie w tak dużej dawce, lecz inspekcja lodówki wykazała, że Hemul już dawno go ubiegł. Impulsów z pewnością mu nie brakowało; nawet gdyby bardzo się starał, nie przepiłby w tak krótkim czasie wszystkich oszczędności. Nic tu po mnie, uznał, kierując się do drzwi. Otworzył je, wcisnął blokadę i wyszedł nim się zamknęły. Hemul jest dorosły, sam odpowiada za siebie. Znał go, wiedział, że potrzebuje tylko trochę czasu, by znów stanąć na nogi. Gorzej, że nie bardzo wiedział, co wtedy zrobi.

342

Chwilę potem stanął w progu pobliskiej knajpy. Kiedyś zdarzało mu się ją odwiedzać; dziś… Nawet nie wiedział jak tam trafił, nogi same go tu sprowadziły. Skoro już tu był, postanowił zatrzymać się na jednego. Wszedł do środka. Jego drogi i szykowny strój wzbudził zrozumiałe w takim miejscu zainteresowanie, któremu towarzyszyło znaczące kiwanie głowami. Spojrzał na siebie. Garnitur zdążył wyprostować materiał, zgięcia i fałdy znikły, lecz z rozsuniętą i rozrzuconą w nieładzie marynarką dalej wyglądał jak typowy, nowobogacki desperat, któremu coś leżało na wątrobie. Zdjął ją i rzucił na najbardziej odległy stolik w najbardziej odległym, ciemnym kącie lokalu. Chwilę później już kurował się niskoprocentowym trunkiem. Nie chciał się upić. Część winy za stan Hemula sama próbowała wepchać się przez słomkę do jego głowy, lecz nie tak zamierzał zamknąć przed nią śluzę. Gdzieś w tle leciała projekcja nocnych wiadomości, lecz Wilan rzadko spoglądał w stronę holograficznego obrazu. Nigdy tak bardzo nie brakowało mu żywych barmanów, którzy w dawnych czasach obsługiwali takie lokale. – Kłopoty, proszę pana? – spytał wyobrażony sobie głos w jego głowie. – Jak widać – powiedział cicho do torebki. – Tak naprawdę nie moje. Chyba. Wyholowali znajomego. Człowiek się zmarnował, a ja czuję się odpowiedzialny. Czy niepotrzebnie? Nawet jeśli tak, teraz nie docierało to do jego umysłu. Był jego przełoż onym. Znalazł bombę. M ógł ją schować, rozłożyć po cichu, zmontować z niej reaktor i nic nie mówić. To była komora, jakiej potrzebował! Gdyby wtedy wiedział jak trudno jest ją zdobyć… M iałby reaktor, a Hemul pracę… Ale ryzyko, pomyślał, ryzyko… Gdyby nie ryzyko, już jutro wieczorem zjawiłby się u Hemula w mieszkaniu, próbując dociekać co się stało. Lecz to nie miało się stać. Zaczął się nawet przeklinać w duchu, że nie pozwolił policjantom zaopiekować się Hemulem. Był przecież oskarżony, a Wilan miał w pracy dość kłopotów z Lerszenem, by pakować się w kolejne. No i miał jeszcze na karku Burisa i jego plany. Wolał – nie, nie wolał, musiał – odczekać w spokoju jakiś czas, nim znów zdecyduje się w coś wplątać. Niestety, ta decyzja, w jego rozumieniu, czyniła go winnym czegoś, czego teraz nie potrafił określić. Jego myśli urwały się nagle. M inęła chwila nim odkrył powód – wzmianka o napadzie w jednym z magazynów. Jego umysł odruchowo zareagował na kluczowe słowa – włamanie, kradzież. Oba swego czasu kojarzyły mu się z Hemulem. Teraz to historia, uznał, próbując wrócić do urwanego wątku, lecz dalsze słowa wręcz przynitowały jego uwagę do projektora. – …Główne magazyny zawsze są pod stałym, ścisłym nadzorem – mówił udzielający zdalnego wywiadu przełożony magazynu. – Tak jest na całej stacji. Całkowicie wykluczamy udział zwykłych rabusiów. Kradzieży dokonano podstępem, z użyciem zaawansowanych narzędzi, jednak nasi ludzie szybko wykryli braki i są już na tropie włamywaczy. Nie ujdzie im to bezkarnie. – Zaawansowane narzędzia? – spytała dziennikarka w wirstudiu. – Podobno złodzieje skutecznie zneutralizowali wszystkie systemy zabezpieczające. Wiemy już, że zginęły głównie materiały specjalistyczne… – M ogę zapewnić, że nie było to nic, co mogłoby zagrozić bezpieczeństwu stacji. – Proszę powiedzieć naszym widzom, czy mamy do czynienia z kolejnym atakiem Podziemia, po udaremnionym zamachu w stoczni? Oba zdarzenia miały miejsce w tym samym sektorze. Czy może dojść do kolejnych incydentów? W ich sektorze! – Nie ma najmniejszych powodów do obaw – niski mężczyzna szybko zaprzeczył, posyłając wymuszony uśmiech. – To amatorzy, choć posługują się zaawansowanym sprzętem. Komp uter już przetwarza dane dotyczące tego zdarzenia. Nasz Korpus Ochrony jak zawsze szybko dotrze do sprawców i odzyska łup. Jak zawsze. Czyli znów nikogo nie znajdą.

343

– Ocenia się, że złodzieje wynieśli łącznie kilka kontenerów skrzyń – kontynuowała spikerka. – Taka akcja musiała trwać kilka godzin. Jak to możliwe, że system nie zareagował?

Ilustracja: Rafał Kulik – Badamy tę sprawę, lecz zapewniam, nic nie wskazuje na istnienie wad zagrażających bezpieczeństwu stacji. Podziemie jest znane z wynajdywania luk w naszych zabezpieczeniach, lecz za każdym razem wykrywamy te luki i zabezpieczamy. – Każda udana kradzież tych rozmiarów potwierdza, że mają one luki? – Każda taka kradzież pozwala nam udoskonalić system. Zapewniam panią, oraz mieszkańców stacji, że jutro będzie on jeszcze doskonalszy niż obecnie. Prezenterka zmieniła temat. Wilan przestał zwracać na nią uwagę. Czy obie rzeczy miały ze sobą coś wspólnego? Kradzież takich rozmiarów wydawała się nie mieć sensu. Całe kontenery towaru… Jak oni zdołają to ukryć, jak zdołają wynieść ze stacji? Zamarł, nie mogąc uwierzyć w to, co przyszło mu do głowy. A jednak to rozwiązanie wydawało się najlogiczniejsze. Złapał marynarkę, zarzucił ją na ramię. Pośpiesznym krokiem wyszedł z knajpy, pozostawiając na stole ledwie napoczęty worek. ••• Szybko wrócił do domu, lecz nawet tam nie zaznał spokoju. Przebrał się do snu, lecz zamiast się położyć, zaczął chodzić z jednego końca sypialni w drugi. Jak to wyniosą ze stacji? A jak on chciał się z niej wydostać? Statek i te przeróbki! Stąd ekrany, napęd, dodatkowa przestrzeń… Wszystko zaplanowane w szczegółach! Wzmocniona p owłoka nie tylko ograniczała moc pola rdzenia w statku – była ekranem dla wiązki skanującej! Ktoś postanowił ekranować cały statek! Prosty sposób na ukrycie kontrabandy – lecz taka akcja wymagała pomocy kogoś z wewnątrz, ze stoczni! Któregoś z inżynierów… Był na tropie prawdziwych przemytników. Zacisnął pięści. Oto co było grane. Nie chodziło o to, by zabezpieczyć zawartość przed działaniem kosmosu, jak pierwotnie sądził, lecz by ukryć ją przed wykryciem przez skanery. M ógł jedynie spróbować znaleźć tego, kto za tym stał, choćby po to, by pogratulować mu zwycięstwa, tuż przed tym jak upodobni jego twarz do powierzchni asteroidy. Każdy, kto miał dostęp do projektu wykonawczego, będącego w trakcie realizacji – a mógł to być już wyłącznie ktoś ze stoczni, gdyż wraz ze skierowaniem projektu do realizacji dostęp do niego tracili wszyscy projektanci – mógł z łatwością wykryć jego próbę zdobycia reaktora, domyślić się jego zamiarów – i uniemożliwić je. – To nie twoja wina – powiedziała Ene. – Pracowaliście razem, to wszystko. Sam odpowiada za swoje życie. Wilan zatrzymał się i odwrócił. Zupełnie o niej zapomniał – i to po tym jak spędzili ze sobą cały wieczór! Na szczęście żona uznała, że jego zdenerwowanie, podobnie jak aromat alkoholu, jaki roztaczała jego marynarka, zostało spowodowane przez Hemula. – To nie to – odpowiedział. Chciał dodać coś jeszcze, lecz tylko machnął ręką. – M uszę chwilę pomyśleć. 344

– Byle nie długo – przypomniała łagodnie. – Dopiero co ułożyło ci się w pracy. Nie psuj tego. Nie zacznij się spóźniać. Praca… Wilan położył się do łóżka, lecz nie przestał myśleć. Wiedział, że nie zaśnie łatwo. Sięgnął po tabletki. Czekając aż zaczną działać, układał w głowie znane fakty. Zlecenia modyfikacji i zablokowania zdobycia reaktora mógł dokonać którykolwiek z jego inżynierów – wraz ze sporą liczbą ludzi nadzorujących pracę stoczni, jak Hesin i jego przełożeni. I to wszystko bez wprowadzania sygnatury, bez pozostawiania jakichkolwiek śladów! Ślad mógł pozostać jedynie w przypadku próby pobrania reaktora – lecz ten nie był potrzebny do przemytu. Nie znajdzie niczego, choćby stanął na rzęsach. Ładunek miał dotrzeć do celu, lecz zamiary Wilana mogły w tym przeszkodzić. Ktokolwiek nad tym czuwał, delikatnie dał mu do zrozumienia, że to nie jego miejsce. Kto mu pomagał? Hemul? Prawda, został zwolniony, lecz do tego czasu mógł zrobić swoje. Czy to stąd wzięły się te tajemnicze oskarżenia? M iał dostęp, miał możliwości, a jako magazynier mógł pomóc w przerzucie. Wadą tego planu było jego zbyt wczesne wyrzucenie z pracy, lecz może był ktoś jeszcze, kto miał kontynuować zamiary – i być może dlatego Kosa niczego nie wyjawiła. Być może szukała jego pomocnika… Jeśli tak, nawet gdyby Hemul był winny, kradzieże nie ustaną. A co z Lerszenem? Czy dlatego tak chętnie wykonał modyfikację programu komput era, nie zadając ani jednego pytania, bo było mu to tak samo na rękę jak jemu? I tak musiał dostosować oprogramowanie do swoich celów, więc czemu nie zrobić tego z polecenia szefa? M usiał być dobry, uznał, skoro pomimo obserwacji był w stanie robić takie rzeczy i uniknąć wpadki. W razie czego, to Wilan miałby kłopoty… Ktokolwiek to był, wiedział jak usunąć Wilana z gry. Pomyślał o Rikadzie, reaktorze, komorach i o tym jak mało czasu mu pozostało. Przegrał pojedynek. Nie wierzył, by dał jeszcze radę – chyba że odkryje kto za tym wszystkim stoi i zdoła ubić z nim targu. A jeśli się nie zgodzi… Buris podsunął mu świetną myśl. On wiedział jak nakłonić Wilana do współpracy. Teraz Wilan wiedział dość, by zrobić to samo z przeciwnikiem. ••• Od samego rana uważnie obserwował Lerszena. Ile by nad tym nie myślał, elektronik poz ostawał najbardziej prawdopodobnym kandydatem. Nawet jeśli się myli… Lerszen był odizolowany od zespołu. Nikomu nie powie, że ich nadzorca ugania się za gwiezdnym pyłem, kręcąc się niczym pies za własnym ogonem. Wściekłość, niepohamowany gniew i wola zemsty kazały mu działać natychmiast. Po raz pierwszy pomyślał, że bomba, której tak wszyscy się obawiali, nie miała wybuchnąć, lecz odwrócić uwagę. M usiał sprawdzić czy to, co uważał za oczywiste, wciąż jest oczywiste. Nie zwlekając złapał Burisa i zabrał go ze sobą, oficjalnie pod pozorem inspekcji kadłuba, prywatnie – by się upewnić, że nikt postronny nie wykrył jego przeróbek, a naprawdę – by wypytać go o każdy szczegół, który mógł zauważyć. Buris często kręcił się po korytarzach, sprawdzając strukturę ich powierzchni. M ógł widzieć jak ktoś coś modyfikował. Odkrywał jedną nielegalną modyfikację za drugą. Było ich tak wiele, iż sam nie mógł się nadziwić, że niczego nie spostrzegł. Usprawiedliwiała go jedynie nieznajomość większości podzespołów – znał się ledwie na tym, co należało do jego specjalizacji, plus drobiazgi, których nauczył się podczas przerabiania kadłuba dla swoich potrzeb. Wykryte przeróbki w niczym nie przypominały jego własnych. Przemytnikom nie zależało na żywych ludziach, lecz na towarze, na ukryciu go przed wścibską wiązką skanera stacji. Wiedząc czego szuka, porównując rzeczywisty stan pomieszczeń i podzespołów z dokumentami budowy, Wilan nie miał wielkich trudności z odnalezieniem, jak wierzył, sporej części tych przeróbek. Przez cały czas dyskretnie obserwował reakcję Burisa. Czy wiedział, że elementy, którym poświęcał najwięcej uwagi, nie były dziełem jego szefa? Czyje przeróbki zwróciły jego uwagę, w konsekwencji zdradzając Burisowi jego plan?

345

Buris cały czas zachowywał się zwyczajnie, na ile pozwalała na to syt uacja. Całe dnie bez powodzenia usilnie namawiał Wilana do zrobienia czegokolwiek dla planu. Nic dziwnego, że tak nagłe zainteresowanie wzbudziło w nim nieufność. Na twarzy widział wypisane wątpliwości – czy szefowi przeszło, czy coś wymyślił, czy postanowił wszystko usunąć? Wilan sam nie wiedział czy mu przeszło. Poszukiwania potwierdziły jego obawy – statek był przygotowany do przemytu. Odkrycia spisywał w swojej prywatnej konsoli. Nie wiedział co z tym zrobi, niemniej ta wiedza mogła okazać się cenną bronią w dalszej walce. Jeśli przeciwnik wiedział o jego planie, dlaczego nie usunął jego przeróbek? A może nie wiedział? Gdy skończył, zwolnił Burisa i rozważył całą sprawę od początku, na chłodno. Potem prz emyślał wszystko jeszcze raz. Niewiele to zmieniło. Wiedział już dlaczego, lecz ze wszystkim innym tkwił w tym samym miejscu, co kilka dni wcześniej. By to zmienić w tajemnicy przed Burisem ustawił kilkanaście prostych czujników obserwacyjnych. Nie liczył na wiele. Jeśli Lerszen był w to wmieszany, nie da się podejść tak łatwo. ••• Parę godzin później Wilan został sam na sam z Lerszenem. Pod pozorem testów, włączył ap araturę emitującą silny impuls elektromagnetyczny. Upewnił się, że automaty zostały czasowo zneutralizowane i podszedł do pracującego Lerszena. Elektronik był tak zajęty robotą, że nie zauważył spojrzeń swojego przełożonego. Wilan odchrząknął. – Nie czujesz, że coś się dzieje? – spytał ostrożnie. – Coś się dzieje? – Lerszen ani na moment nie przerwał swojej pracy. – Ktoś z nas nie jest tym, za kogo uchodzi. Ktoś tu oszukuje, gra w bardzo niebezpieczną grę… i to coś więcej niż automaty. Lerszen odłożył narzędzia, odwrócił się i rozejrzał. Na jego twarzy pojawił się wyraz zdz iwienia. Wilan z zakłopotaniem podrapał się w kark. – Pamiętasz naszą rozmowę? Nie wiesz komu zależało, bym… nie wykonał próby z reakt orem? – spytał, kładąc nacisk na słowo „próba”. – Próby? – Lerszen stał się czujny. – Nie rozumiem… – M yślę, że rozumiesz. Statek… – zawiesił znacząco głos, wskazując na ściany pomieszcz enia. Lerszen westchnął. Chciał coś powiedzieć, lecz się zawahał. Wilan cierpliwie czekał. – Słuchaj… Wiem, co mówicie między sobą, ale wiele rzeczy nie wygląda na to, czym naprawdę są. Ostrożność nauczyła mnie jednego. Nie pchaj się, dopóki cię nie zaproszą. Jeśli myślisz, że coś się dzieje, obserwuj to, lecz nie rób nic, dla własnego bezpieczeństwa. Działaj dopiero, gdy będziesz pewny, że wiesz co robisz. Ton głosu Lerszena odebrał Wilanowi ochotę na dalsze pytania. Wiedział co chciał wiedzieć – to nie Lerszen. Coś planował, był tego pewien, lecz nie miało to nic wspólnego ani ze statkiem ani z przemytem. Wyłączył maszynę. Opuszczając pomieszczenie czuł się jakby wciąż czegoś nie rozumiał – lub coś mu umykało, coś, co niemal miał w dłoni, lecz gdy ją rozwierał, by na to spojrzeć, ulatniało się niczym garść powietrza w próżni. Coś podpowiadało mu, że nie patrzy tam, gdzie powinien. Obawy o syna mogły nie być tak nieuzasadnione, jak próbował sobie wmówić. Jednak nie potrafił się zmusić, by wtrącić się do jego życia. To takie dorosłe, przenosić swoje problemy na innych. Do czasu, gdy to się zmieni, obiecał sobie nie zmieniać niczego, u nikogo. Skręcił na główny korytarz, wpadając wprost na rozdrażnionego Burisa. – Rozmowa, już – szepnął stanowczo. Niemal zagonił Wilana do najbliższego ekranowanego pomieszczenia. Zamknął właz, oparł się plecami i uczepił rękoma, blokując swoim ciałem. – Dobra, o co chodzi? – zaczął, nie dając Wilanowi dojść do głosu. – Po co się do niego odzywałeś? I o czym…

346

– Śledzisz mnie? – zripostował. – A powinienem? M ów o co chodzi! Coś ze statkiem? Więc powiedział. W miarę jak mówił, Buris zaczął wolno pływać po pomieszczeniu. Lekko pochylony, z lewą ręką ułożoną w poprzek torsu, prawym łokciem opartym na lewej dłoni, prawą obejmując brodę w okolicy ust, wyglądał jak starożytny posąg zadumy. – Teraz rozumiesz? – spytał kończąc. – Szukałem przeróbek, ale nie swoich! – Wiedziałem! – zawołał Buris. – Znów coś kombinujesz! To mi się podoba! Ale to nie może być Lerszen. Nie wygląda na przemytnika. M am go stale na oku. Jak i reszta zespołu, pomyślał Wilan. Jak ja. Czy w takich warunkach mógłby dokonać tych wszystkich rzeczy? Czy miał odpowiednią wiedzę i motywy? Lerszen nie opuściłby Ziemi tylko z powodu przemytu. Był zbyt oczywistym kandydatem na areszt owanie, miał rodzinę. Od niego pierwszego zaczęłoby się śledztwo. Szukali niewłaściwego człowieka. – Od kiedy to ktoś musi wyglądać na przemytnika, by nim być? – Tak tylko powiedziałem. Nie mówiłeś o tym nikomu? – Zwariowałeś? Komu i po co? Lerszen wyglądał na najbardziej podejrzanego… – Sam widzisz, że to nie on! – słowa Burisa zabrzmiały groźnie. – Trzymaj się od niego z daleka! Uprzedzałem cię, jest niebezpieczny. – Bo lubi mówić? – Zwraca uwagę. Sam powiedziałeś, to niebezpieczne dla nas i całego planu. – Planu…? Jakiego planu? Dobra, w tym jednym miałeś rację. Koniec z Lerszenem, ale także koniec z moim planem, z tego samego powodu! – Poważnie myślisz o przerwaniu robót? Nie wydajemy się przeszkadzać tym… ktokolwiek to jest. Gdy zdobędziemy komory i reaktor, nikt nie zdoła nam przeszkodzić… – A jeśli ten „ktokolwiek to jest” znów się wtrąci? Ja bym się wtrącił. Buris, jeszcze jedna, jedyna wpadka i wylatuję z roboty! Zrozum, on ma przewagę. Pewnie ma już wszystko got owe, a nam potrzeba kilku zastrzeżonych podzespołów. Kilka ruchów palcami nad projektorem i ujawni każdą nasza próbę, pozostając anonimowym! To się robi zbyt niebezpieczne. Każdy nasz krok jest krokiem w tył! – Ale… – Koniec planu! Jeśli dziś uwierzyłeś, że coś się zmieni… Przepraszam, ale wolę się poddać, teraz, niż trafić do więzienia. To nie są zwykłe okoliczności, to nie jest dobry czas na ucieczkę! Nie wtedy, gdy tuzin automatów może czyhać na mnie za każdym rogiem statku. – Ejże! M oże udałoby się ich nakłonić do współpracy? Wiesz, oni by nam pomogli, my im… To nie był zły pomysł, uznał. Lecz co stałoby na przeszkodzie, by ich potem wysłać w prz estrzeń, zamiast pozwolić odlecieć? Do więzienia by ich nie posłali, za dużo wiedzieli o zamiarach konkurencji, niemniej rezultat mógł się okazać odwrotny od zamierzonego. – Nie miałbym nic przeciwko, lecz to nie zależy ode mnie. Nawet nie wiem kto to może być. Buris zastanawiał się chwilę w milczeniu. – Wiesz… tak sobie myślę… Nie znam się na takich rzeczach, ale to o Hemulu i tej wywózce może mieć sens. M iał możliwości… – Nie widziałeś co się z nim teraz dzieje – Wilan machnął ręką. – Odwiedź go sam, to się przekonasz. Nie był gotowy na wpadkę. Jest ostatnią osobą, która mogłaby brać w tym udział. – A oskarżenia Kosy? – Oddalone! Nie popuściliby gdyby był naprawdę winny. – M oże zrobił swoje nim Rikad go wyrzucił, dlatego zabrakło im dowodów? Zaraz! Niech mnie… M oże sam Rikad go wyrzucił, by to ukryć? – On? – twarz Wilana wykrzywił ironiczny uśmieszek. – Nie zaryzykowałby stanowiskiem. Zresztą, takie rzeczy mało go obchodzą. Równie dobrze to może być Susumi. Czy jej rodzinie powodzi się tak dobrze tylko dlatego, że oboje pracują, ona i jej mąż? A wszystkowiedzący Rubio, jego kompani i tajemnicze kontakty? Tych troje boi się Lerszena bardziej niż ktokol-

347

wiek inny, wierzą, że samą swoją obecnością sprowadzi kłopoty. Jakieś podobieństwa, do kogoś z tego pokoju? Celowo wyolbrzymił problem, lecz już gdy kończył mówić, zaczął się zastanawiać czy niechcący nie miał racji. Czy naprawdę nie wiedział kto mógł za ty m stać? Każdy w stoczni miał możliwości i motywy, mniej lub bardziej oczywiste. Choćby impulsy. – Do mnie? – żachnął się Buris. – Wiesz, Rubio mówił mi o twojej podejrzliwości, ale aż dotąd mu nie wierzyłem. Do przemytu wystarczy jeden reaktor, ten który już jest w środku. Gdybym to był ja, usiadłbym zadowolony z dobrze wykonanej roboty, zamiast ryzykować kontakty z Podziemiem! – Sam zacząłeś – zwrócił mu uwagę. Podpłynął do włazu. – Jak powiedziałem, rezygnuję z planu, do czasu aż nie znajdę tego, kto za tym stoi lub tobie się powiedzie. Opuścił pomieszczenie, nie czekając na odpowiedź. Resztę zmiany spędził na swojej pracy, odganiając każdą myśl o spiskach i konspiracji. Został na dłużej, czekając aż wszyscy inżynierowie opuszczą kadłub. Wtedy wrócił do z astawionych czujników, tylko po to, by się przekonać, że wszystkie znikły bez śladu. Żaden nie wszczął alarmu, żaden nie przesłał nawet bitu informacji. M oże to był błąd. Zastawiając swoje pułapki oznajmił konkurentowi, że wie. Ale może teraz konkurent zechce z nim porozmawiać. ••• Przez następne trzy rozjaśnienia, zgodnie z obietnicą, Arto regularnie chodził na wizyty do Rous. Pozbył się bioinduktora, obrażenia powoli się goiły, lecz Rous stale ostrzegała, że to jeszcze nie koniec. – M ożesz sobie myśleć – przestrzegała – że skoro nie czujesz bólu to wszystko jest w porządku. Ale tak nie jest. Arto tylko kiwał głową. Wiedział o tym tak samo dobrze jak ona i też nie lubił być bity. Od czasu ich aresztowania coś się jednak zmieniło – drobiazgi sprawiające, że czuł się inaczej. Dalej była szkoła i dalej musieli tam chodzić, ale poza nią… Nikt nie był uradowany z tego co zrobili, lecz ich rodzice, może poza jego ojcem, byli zadowoleni z tego, że zaczęli trzymać się razem. Nawet siostra Iwena już nie patrzyła na niego tak, jak kiedyś. Nie odzywała się do niego, przynajmniej na tyle zrozumiała reguły szkoły, ale mógłby przysiąc, że na swój sposób jest mu wdzięczna. Oczywiście, pomyślał, gdy ostatni raz spojrzeli na krótko na siebie, prosto w oczy, musiałem aż dać się niemal zabić, by ktoś taki jak ona zmienił o mnie zdanie. Ale takie już są dziewczyny. Nic nie rozumieją. Dziwiło go tym bardziej, że przekonywał je tylko trup, tymczasem on wciąż żył, a ona mimo to była gotowa mu dziękować. Grupa przestała ćwiczyć. Jedynie najbliżsi sobie koledzy spotykali się, dwójkami lub trójkami, na prywatnych treningach. Jeźdźcy Smoków coraz bardziej przypominali inne grupy. Słabli, tracili poczucie jedności, stali się rozbici i niezgrani, lecz z zewnątrz niczego nie było widać. Szczęśliwie, po ostatnim zwycięstwie nikt nie próbował ich wyzywać. Wciąż trwały walki o schedę po Dzikim Pazurze, rozjaśnienie w rozjaśnienie liżącym coraz to nowe rany. To dawało mu czas, jakiego potrzebował na przywrócenie porządku. M usiał odzyskać grup ę, nim inni rozszarpią między sobą resztki spadku po Pilpie i poczują świeżą krew, tym razem smoczą. Potrzebował chwili spokoju, kilku rozjaśnień bez Anhela, lecz coraz słabiej wierzył, iż ten luksus będzie mu dany. Wciąż jakoś udawało im się go unikać, lecz szpiedzy zaczęli go ostrzegać, iż starszak traktuje sprawę bardzo poważnie. Plan Arto zdawał się działać, lecz nie liczył, by rezultaty pojawiły się od razu. To był wyścig na długi dystans. Nim maszyna ruszy,

348

Anhelo będzie wściekły, a oni – całkowicie bezbronni. Omijali ich wszyscy. Nawet Egino bał się go zaczepić, by odebrać podatek. Czuł, że najbliższe rozjaśnienia mogą się okazać decydujące. Pierwszy sygnał, że coś jest nie tak przyszedł od najmniej oczekiwanej strony. Byli we trójkę – on, Iwen i Dert. Jak inni, przez kilka rozjaśnień po zdarzeniu w łazience drugi zastępca trzymał się od nich z daleka, lecz wkrótce doszedł do siebie i znów zaczął im towarzyszyć. M ilczał, lecz sama jego obecność poprawiała Arto samopoczucie. Wierzył, że skoro on wrócił, wrócą także inni, to tylko kwestia czasu. Arto pierwszy spostrzegł Arista. Nowa funkcja całkowicie go odmieniła. Był bardziej pewny siebie, chodził z wysoko uniesioną głową. Arto zszedł mu z drogi i wyminął, lecz Aristo z atrzymał się i zawołał go obraźliwie. W szkolnych obyczajach nie liczyły się układy, przysługi ni znajomości. Tak było od zawsze. – Ej no, zaczekaj, szczurku! – ostrzegł Aristo. – M usimy pogadać. Odwrócił się, badając nastrój starszaka. Nie był najlepszy. Dert czekał, Iwen chciał podejść, lecz Arto gestem ręki dał mu do zrozumienia, by trzymał się z daleka. Aristo pchnął Arto na ścianę i złapał za przód koszulki, trzymając mocno przed sobą. Typowy manewr otwierający przypadkowe, niezaplanowane spotkanie z młodszakiem. Arto poczuł gniew. – Czego chcesz? – spytał. Aristo nie musiał się tak zachowywać. – Jakieś problemy z… – Czego chcę? M yślisz, że nie wiem, co wyprawiasz? Aristo wydawał się jakiś nieswój. Jego rozdrażnienie… Arto nie był w stanie określić skąd się nagle wzięło, lecz nie on był jego powodem. Nie bezpośrednio. – Nic nie… Niespodziewanie dla Arto, Aristo uderzył go nasadą dłoni. Plama palącego ciepła rozlała się obok mostka, uniemożliwiając nabranie powietrza do płuc. – Zadarłeś z Anhelem, młodszaku. Unikasz go. Uciekasz? Po krótkiej walce z ciałem Arto złapał oddech. Był wściekły i nie zamierzał tego kryć. – Nie uciekam! – wydyszał. Nie zgrywał silnego, lecz nie wysilał się na uprzejmości. – Nie udawaj, że nie wiesz, co się dzieje! To jest na poważnie, Aristo. Dałem ci przywództwo a… – Łamiesz zasady, szczurze! Nie pozwolę ci na to! – słysząc to Arto zrozumiał, że coś jest nie tak. Nie chodziło o to, że nazwał go po imieniu. Nic, co powiedział nie miało znaczenia. To musiało się stać. Słowa były ledwie wymówką, i to bardzo, bardz o słabą. – Anhelo złamał je pierwszy! – odpowiedział, spoglądając mu prosto w oczy. Co go trafiło? Czy jego też…? Aristo puścił go i wbił kolano w podbrzusze. Arto osunął się na kolana. M ocny kopniak w bok klatki piersiowej pozbawił go tchu. Przewrócił się na podłogę. – Robię co chcę – usłyszał nad sobą – a tobie nic do tego. Ani Anhelowi. M am go gdzieś i ciebie mam gdzieś – powtórzył głośniej. – M iędzy nami wszystko skończone. Żadnych więcej interesów. Radzę ci zachowywać się tak, jak powinieneś, z należnym nam szacunkiem. Arto nawet nie jęknął. Leżał tak jak upadł, wiedząc, że jest za wcześnie, by wstać. Iwen próbował wyrwać się trzymającemu go Dertowi. Pokręcił lekko głową. Iwen przestał się szarpać, lecz Dert go nie puścił. Całe szczęście, że milczał. Aristo nie traktował tego poważnie, lecz mógłby, gdyby Iwen zareagował. – M asz poważne kłopoty, szczurze. Zastanów się dobrze co robisz. Potraktuj to jako ostrzeżenie, dla ciebie i tego twojego karalucha. Następnych nie będzie. Kopnął Arto w brzuch i spojrzał w bok, na Iwena. Podszedł do niego, powoli. Iwen cały z esztywniał. Dert puścił go i odsunął się krok do ty łu, udając, że patrzy w inną stronę. Na niego Aristo nawet nie spojrzał. Uderzył Iwena pięścią, odwrócił się do Arto, spojrzał na niego zimno, po czym odszedł.

349

Iwen zgiął się wpół. Niemal upadł, lecz Dert w porę go pochwycił. Arto wstał o własnych siłach. Rozejrzał się. Dość oczu widziało całe zdarzenie, by wieść o nim dotarła do właściwych uszu. Nie wątpił na czyjej głowie się znajdowały. Nie było źle. Aristo nic im nie zrobił, lecz to nie ciało najdotkliwiej odczuło ciosy. Każdy trafił prosto w jego dumę. Nie był pewien co się właściwie stało, czy Aristo chciał go pobić, czy… ostrzec? Nieważne intencje, pomyślał, łapiąc oddech, dla mnie to było ostrzeżenie, nawet jeśli nie o to ci chodziło. Coś się dzieje, coś niedobrego, i wiem kto za tym stoi. Nagle, gdy wszystko zdawało się iść tak dobrze, Arto uświadomił sobie, że może przegrać. Wojna z Anhelem wcale się nie kończyła, jak myślał przez ostatnich parę rozjaśnień. Ona się dopiero zaczynała. Anhelo planował kontratak. Być może już go rozpoczął. Widząc pojawiających się wrogów, sam zaczął zdobywać zwolenników. Jakim kopalniakiem musiał być, by uwierzyć, że Anhelo się podda! Powinien to przewidzieć! Broniąc Iwena, stracił trzeźwość umysłu. Tu i teraz, w korytarzu, zdecydował, że musi to odwrócić. M usi stać się takim, jakim był kiedyś, sprawnym, dokładnym, pewnym w działaniu, przewidującym każdy ruch przeciwnika, nim ten zdoła o nim pomyśleć. Dert i Iwen podeszli do niego. Iwen szedł sam, choć wciąż był lekko zgięty wpół. – Nie rozumiem – powiedział Dert. – M yślałem, że Aristo… – Też tak myślałem – przerwał mu. Jego głos znowu brzmiał pewnie, choć jeszcze nie w pełni nad nim panował. – Więc co się stało? – A co się mogło stać? – oparł się plecami o ścianę i uśmiechnął gorzko. – Anhelo podjął walkę. To wojna, Dert. On się łatwo nie podda. Od teraz, pomyślał z rezygnacją, będę musiał uważać nie tylko na wrogów, lecz także na sojuszników, by wiedzieć którzy zaczynają się od nas odwracać. – Ilu takich sojuszników ma Anhelo? – spytał Iwen. – To nie sojusznik – wyjaśnił, starając się ukryć gorycz. – To strach. Aristo nie chciał mnie zbić, chciał pokazać, że nie chce mieć ze mną nic wspólnego. – Rozumiem. Ilu jeszcze przerazi stawka o jaką walczy? Ilu uzna, że oddane dawno temu przysługi nijak się mają do ryzyka? Ilu jeszcze przestraszy się Anhela? Przecież odbierał pierwsze sygnały. Strach Żimmiego i reszty, strach pomagających mu młodszaków. To zaczęło się już wtedy, lecz on nie widział w tym zagrożenia, a jedynie utrudnienie w realizacji swojego planu. Ty mczasem rozpad Smoka mógł się okazać czymś więcej, ledwie wstępem do rozpadu czegoś o wiele większego. Rozpadu jedności szkoły. Dopiero teraz uświadomił sobie w pełni co rozpoczął. Próbował wszcząć totalną wojnę w całej szkole, wojnę, która musiała ją podzielić, stawiając linię między wojownikami jak Anhelo, a całą resztą. Dotąd panował niepisany rozejm. On go naruszył. Tym razem, jeśli przegra, to nie z własną grupą. Zaczął działać z większym zdecydowaniem. Baczniej obserwował jak jego siatka reaguje na polecenia. Zauważył, że kilku chłopców zaczęło go unikać. Nie odpowiadali na wezwania. Zapamiętał ich. Jeszcze im przypomni, dlaczego powinni go słuchać, ile byli mu winni. Gdy cofnie im ochronę, ich dawni wrogowie uzyskają szansę na tak długo wyczekiwaną zemstę. Zdwoił czujność. Polecił wszystkim obserwować, rozpuścił swoje oczy i uszy, czekając na to, co zobaczą i usłyszą. Na następnych lekcjach znowu wiele pisał. Znowu do starszaków. Tym razem pisał ostrożniej i tylko do niektórych. Napisał do Zema – i Zem odpowiedział. ••• Czujność Arto nie zmniejszała się nawet po opuszczeniu korytarzy szkoły. Wraz z Iwenem zaczął się z niej wymykać po kryjomu, nie tylko z obawy przed Anhelem. Nie wiedział kto

350

już jest po jego stronie, więc, na wszelki wypadek, unikał wszystkich. Za każdym razem gdy wychodzili upewniał się, że nikt za nimi nie idzie. Powoli stało się to ich zwyczajem. Po raz kolejny udali się prosto na jeden z najbardziej zatłoczonych korytarzy w pobliżu szkoły. Dopiero tam się rozdzielili. Obserwował jak Iwen znika w tłumie. Rozejrzał się, szukając kogokolwiek, kto mógłby za nim ruszyć – i wtedy go zobaczył. Ani na promenadzie, ani wcześniej nie miał okazji, by dobrze przyjrzeć się nieznajomemu dorosłemu. Teraz mógł to zrobić. Ponownie dostrzegł te oczy i już wiedział, że to on. Tym razem ich spojrzenia się spotkały, na bardzo długą chwilę. Tym razem nie udawał, że nic nie widzi. Tym razem ruszył natychmiast w kierunku tajemniczego mężczyzny, dobrze zap amiętując twarz człowieka pomiędzy trzydziestką a czterdziestką, bardzo czujną, lecz spokojną. Nieznajomy nosił lekki, krótki płaszcz dokera, zapięty na jeden zatrzask, pod klatką piersiową. Nie dbał o to czy jest uzbrojony czy nie. Zamierzał się dowiedzieć, o co mu chodzi. M iał dość tej sytuacji, śledzenia, podchodów. Bezceremonialnie rozpychał się przez tłumek, nie zwracając uwagi na rzucane ostrzeżenia i niewybredne uwagi przeklinających go na cały wszechświat ludzi. Szybko dotarł do miejsca, w którym dorosły stał jeszcze przed chwilą. Oczywiście, jego już tam nie było. Rozejrzał się gorączkowo. M usiał go odnaleźć, nim zdąży uciec. Przeczesał wzrokiem przesuwające się dookoła twarze i sylwetki. Nic. Żadnego nienaturalnego ruchu, żadnej pośpiesznie oddalającej się sylwetki. Ledwie moment zajęło mu zrozumienie, że dorosłego nie ma na głównym korytarzu. Był tylko jeden boczny korytarz, dość blisko, by zdołał się ukryć nim Arto zauważył jego zniknięcie. Przecisnął się do wylotu i przy akompaniamencie kolejnych klątw i utyskiwań na młodzież popędził w głąb korytarza. Z początku nie widział nigdzie znajomej sylwetki. Na szczęście pozbawiony wyjść korytarz prowadził prosto przed siebie. Już widział następne skrzyżowanie, gdy dostrzegł skręcającą w lewo postać. Popędził ile sił. Wypadł na skrzyżowanie i pognał w lewo. Figurka mignęła przy następnym poprzecznym tunelu. Znowu w lewo. Znowu biegł i znowu skręcił. Tym razem go dopadnie i wydusi o co chodzi. Skupił się na pościgu, nie zastanawiając się jak mały chłopiec mógłby zmusić dorosłego do mówienia. Wierzył, że coś wymyśli. M usiał coś wymyślić. Zatrzymał się w połowie korytarza, całkowicie bezradny. Korytarz wychodził prosto na zatłoczone główne przejście, to samo, na którym zaczął swój bieg. Jego tropiciel wiedział, że tam się go pozbędzie, więc pozwolił mu, by pobiegł za nim, jak pierwszy lepszy kopalniak! Na pewno dobrze się bawił, wyprowadzając pewnego siebie Arto w próżnię. Ruszył powoli do przodu, krok za krokiem, nie wiedząc czego właściwie oczekuje. Korytarz był bezludny, jego podłoga – usłana rupieciami. Idąc, rozrzucał je na bok kopniakami, jakby były winne temu co się stało. Z jakiegoś powodu automaty nie zdążyły uprzątnąć śmietniska. Jeden z automatów, skierowany tu przez mózg stacji, wychynął na moment z niewielkiego otworu konserwacyjnego, by, wyczuwając człowieka, zgodnie ze swoim autonomicznym programem natychmiast cofnąć się do skrytki. Obok, pod ścianą, stał automatyczny pojemnik na odpady, lecz najwyraźniej nikomu nie chciało się z niego korzystać. Nie dziwne, że nikt tu nie zaglądał. Szybki rzut oka dookoła przekonał go, że okoliczne perceptory są porozbijane. Na trop wyjaśnienia przyczyny naprowadziły go walające się przy pojemniku plastalowe pręty. Znajdujące się w pobliżu promenady zbiorniki na odpady były popularnym celem dla śmieciarzy – nielicznych biedaków, grabiących śmieci z co cenniejszych przedmiotów, zanim trafią na rojące się od gangów odzyskiwaczy wysypisko. Kolejny problem, którego władze usilnie starały się nie dostrzegać, a którego nie można było nie dostrzec, gdy mieszkało się na stacji choćby przez tydzień. Śmieciarze rzucali coś w stronę automatu, blokowali prętem uchylającą się klapę i wygrzebywali zawartość na korytarz, licząc, że jakiś bogaty kolonista wyrzucił coś na tyle cennego, że znalezisko zapewni im dobry posiłek, lub pękaty worek. P orzucone pręty podpowiadały, że śmieciarza coś zaskoczyło, skłaniając do rezygnacji z prz yszłego łupu.

351

Arto sklął się ostro za swoją głupotę. Jak mógł na to pozwolić? Dlaczego dał się prowadzić jakiemuś dorosłemu, jak skończony… nawet brakło mu słów, by siebie odpowiednio nazwać. On, który zawsze uważał siebie za lepszego, który oszukiwał dorosłych jak chciał, kiedy chciał, ile razy chciał i gdzie chciał, teraz został wykiwany przez jakiegoś głupiego… Dokera? Jego wzrok spoczął na kawałku syntetycznego płótna, rzuconego pod ścianę przy jednej ze starych skrzyń, tuż przy pojemniku. Płótno było znajome. Nie leżało jak zgubione przypadkiem i, sądząc po sposobie, w jakim było noszone, nie mogło zostać zgubione. Podszedł bliżej, wietrząc pułapkę. Rozejrzał się – wciąż nikogo nie było. Perceptory wciąż były martwe. A może… to dlatego…? Podniósł płótno, nie czekając na powrót śmieciarza. Pod spodem znalazł jedynie stare, plast ikowe odpadki. Rozpostarł płaszcz między rękami – był identyczny z tym, który nosił dorosły. Dokerzy tu się nie kręcili, nie w roboczych płaszczach, a ten wyglądał na wzięty prosto z magazynu, niemal nieużywany, jakby właściciel dopiero znalazł pracę przy śluzie. Oczywiście, układy elektronicznej metki były wyrwane. Tkwiący w rękawie miniprojektor i obsługujący go panel były nienaruszone, lecz zdarto z nich wszelkie ślady prowadzące do kupca, sklepu czy magazynu. Wszystko zostało usunięte lub umiejętnie zatarte. Po co to wszystko? Po co to kretyńskie bieganie? Dorosły mógł równie dobrze uciec w płaszczu, jak i bez. W tłumie niczego by nie zauważył, zwłaszcza gdyby go z siebie zdjął i założył na rękę. Po co go wyrzucał? By zwrócić jego uwagę? Przeszukał pozapinane na zatrzaski kieszenie, znajdując jedynie wymiętą, cienką, plastikową kartkę papieru. „Zaufaj mi, smoczy kapitanie. Wkrótce za wszystko mi podziękujesz.” To było wszystko. Czytając to, Arto poczuł spływający po ciele ucisk, wędrujący szybko od gardła aż do brz ucha. Krótka treść bez wątpienia była przeznaczona tylko dla niego. M ówiła – wiem o tobie wszystko, lecz nic nie robię. Ty zrób dla mnie to samo, albo… Z trudem przełknął ślinę. Ręka, trzymająca kartkę, nagle zadrżała. Skąd, na próżnię, na wielką przestrzeń, dorosły wiedział, że Arto dowodzi Smokiem? Skąd wiedział, że w szkole są grupy i kapitanowie? Jak to było możliwe, jak, skąd…? Nikt nie mógł mu o tym powiedzieć, nikt nigdy nie skanował jego mózgu. Jedyny sposób, w jaki dorosły mógł się o tym dowiedzieć, to przez obserwację, bardzo długą i wnikliwą, taką samą jaką on przeprowadzał przed wyprawami do magazynu. Kim był, po co to robił? I za co miałby mu dziękować? Za to, że go śledził? Czy miał coś wspólnego z robakami w systemie grupy? Wiedział jedno – to on był celem, nikt inny. Ta kartka była na to dowodem. Dorosły chciał, by go wtedy zauważył, tam, na promenadzie, tak jak teraz chciał, by odkrył tę kartkę. Ze złością cisnął płaszcz w stronę pojemnika. Automatyczna klapa z ochotą otworzyła się i zamknęła, pochłaniając rzucony przedmiot. Jeszcze raz przyjrzał się kartce. Pismo było pewne, litery proste. Ich autor musiał dużo pisać. On tak nie potrafił. Całe życie używał konsoli. Pisak w ręku trzymał jedynie podczas rysow ania symbolu Smoka na dłoniach młodszaków. Pełen gniewu zmazał palcem zawartość kartki, zmiął ją w dłoni i wsunął do kieszeni – lecz nie wykasował jej pamięci. Poczuł wściekłość, na siebie. Został pokonany, i to nie przez jakiegoś starszaka, lecz przez zwykłego dorosłego! Lecz wściekłość minęła gdy palce jego włożonej do kieszeni dłoni przypadkiem dotknęły kulki zmiętej kart ki. Wcale nie takiego zwykłego. Poczuł nagły dreszcz strachu. Cokolwiek robił, cokolwiek próbował robić, tamten dorosły go kontrolował. Wiedział o nim aż za wiele. M ógł wiedzieć wszystko. Jaki miał w tym cel? Nie napisał tego bez powodu, nie

352

bez powodu go tu zwabił – był pewien, że pozwolił mu się gonić, bo tego chciał, dlatego p ozwolił się zobaczyć – i nie bez powodu napisał tę kartkę. Elementem czego miała być ta kartka? To niewątpliwie kolejny krok. Ku czemu? Ten dorosły był dobry. Arto już nie wierzył, że zdoła przed nim umknąć. Czuł się bezsilny. Nie spodziewał się, że go zobaczy, choć jeden raz, dopóki dorosły sam tego nie zechce. M oże udało mu się ten jeden raz, na promenadzie, przyłapać go przypadkiem na obserwacji, a może i to nie było przypadkiem? M oże chciał, by zaczął się rozglądać, by zauważył go dziś, gdy zaczął uciekać, by za nim pobiegł i by znalazł ten płaszcz i kartkę? M oże już wtedy zaplanował to w każdym szczególe? Nie zareagował gdy weszli do WIR-u. Dlaczego? By się nie zdradzić? A może chciał, by lęki zaczęły wyżerać Arto od środka, aż popełni jakiś błąd?

Ilustracja: Rafał Kulik Zrozumiał, że od dawna tkwił w sieci, lecz zauważył ją dopiero, gdy zaczęła się zaciskać. ••• Ene nigdy nie przestała szukać pracy. To co, że nie skończyła studiów pedagogicznych – a jedynie po takich kobieta mogła liczyć na jakąkolwiek pracę. To co że, wiedziona jakimiś głupimi pomysłami, zajęła się poważnymi rzeczami, zamiast tym, co dawałoby jej w prz yszłości choć cień szansy na zatrudnienie. To co, że czuła się teraz jak trzecia śluza u reaktora. Nawet gdyby mogła to zmienić, postąpiłaby tak samo. Poszukiwanie pracy stało się stylem jej życia. Kontakt osobisty był bardziej zobowiązujący niż rozmowa przez projekcję, więc dzień w dzień chodziła wszędzie sama. Kolejna wizyta i kolejna odmowa, lecz nie potrafiła zmusić się do siedzenia w domu i gapienia się cały dzień w ogłupiające wideoprojekcje. Zmęczona przysiadła na ławce na promenadzie, żałując, że nie p osłuchała matki i nie poszła na pedagogikę. Praca na stacji była ciężka i wyczerpująca, nie tylko pod względem fizycznym. Co z tego, że miała wykształcenie nie gorsze niż jej mąż. Nie dano jej szansy, by do-

353

równać mu umiejętnościami, tylko dlatego, że miała dwa identyczne chromosomy! Przez dwa lata znalazła tylko jedną ofertę zatrudnienia, w charakterze tancerki egzotycznej. Zbyt często zastanawiała się czy wciąż jest aktualna i czy dwa lata nie odbiły się na jej wyglądzie. Czy wierzyła, że coś się zmieni? Czy wierzyła w cokolwiek? Na pewno nie w znaczeniu religijnym. To jej rodzice byli wierzący, nie ona, lecz byli w mniejszości. Ludzie modlili się a nic się nie zmieniało, więc przestawali. Dawniej bali się chorób, katastrof, niepowodzenia, nie potrafili żyć ze świadomością własnego końca… Dziś kontrolowali otoczenie, wiedzieli tak wiele, że przestali się bać, a zaczęli okłamywać. Przełom ostatniego tysiąclecia nazywano różnie. Zwykle erą podboju kosmosu. Czasem także Epoką M – masowej produkcji, edukacji, konsumpcji, kultury, transportu, komunikacji, przestępczości – gdyż wtedy wszystko było masowe. Lecz psycheologowie mówili na nią Epoka Kłamstwa. Propaganda, okłamywanie ludzi przez rządy, na ogromną skalę. Przekręcanie faktów i ukrywanie tych, których nie dało się przekręcić. Powstały teorie spiskowe, naturalny wentyl bezpieczeństwa, gdyż ludzie zaczęli być okłamywani tak często, że przestali wierzyć nawet w prawdę. Ludzie kłamali od zawsze, lecz w tamtych czasach skala tych kłamstw przerosła wszystko. Sto lat później uderzyło to w religię. Cóż, bogom też przestano wierzyć. Paradoksalnie, w tej zakłamanej epoce powstało coś, co dziś dawało im resztki wolności – Stare Prawa. Gdyby wtedy stały się tym, czym miały być – drogowskazem, prawem nad prawami… Lecz epoka zakłamania zmieniła je, jak wszystko inne, w obiekt manipulacji i naginania, w coś, co od dawna nieistniejące mocarstwa starały się obejść dla własnych, historycznie śmiesznych korzyści, nie oglądając się na skutki. To wtedy społeczeństwo zaczęło umierać. Westchnęła. Dodatkowe zajęcia z historii służyły jej dziś tylko do zadręczania samej siebie. Szczęśliwi ci, którzy pomimo wypełniającej Układ po brzegi technologii urodzili się na jednej z odległych kolonii. Życie było tam pewniejsze i znacznie ciekawsz e, cięższe, lecz ciężarem pracy, a nie bezdusznych przepisów. Narzekała, zwykle tylko w myśli, lecz nie zapominała, że ma ku temu najmniej powodów. Stać ich było na zakupy na promenadzie. Nie musieli ograniczać się do lokalnych sklepów, w których jakość towaru była dopiero na którymś tam miejscu poza ceną. Nie musieli nawet zastanawiać się, gdzie znajduje się najbliższa darmowa jadłodajnia, gdzie ludzie cieszyli się dostając cokolwiek, zamiast umierać z głodu pod śmietnikiem, jak jeszcze kilka wieków t emu. W ich sekcji mieszkalnej takich miejsc nawet nie było. Dla ludzi z jadłodajni, czyli dla większości społeczeństwa, ich życie byłoby rajem. Kiedyś protestowała. Była młoda, studiowała i widziała świat w prostszy sposób. Spiskowała, chodziła na pikiety i demonstracje, jak jej przyszły mąż, dumna z tego, co robi, mając cichą nadzieję, że choć raz rząd każe policji interweniować. Skończyła studia, zmarnowała parę lat na poszukiwaniu pracy, wyszła za mąż i trafiła na stację. Zmieniło się wszystko. M yślała inaczej. Zrozumiała dlaczego policja tak rzadko reagowała. Nie musiała. Nikt ich nie słuchał. Ludzie się przyzwyczajali. Buntowali się za młodu, by potem zobojętnieć, wrosnąć w system, starając się jakoś ułożyć w nim życie. Większości jakoś się to udawało. Pozostali… ci się nie liczyli. Było ich zbyt niewielu, nie znaczyli nic. Tam, na dole – jak szybko nauczyła się używać tego zwrotu, jaką wstydliwą wyższość sprawiało jej jego wypowiadanie – żyły miliardy ludzi, urodzonych z dala od szpitali czy ośrodków porodowych, wszczepiających niemowlętom lokalizatory. Bezimienni. Nigdy niczego nie mieli, nie tylko imienia – także życia. Brak lokalizatora skazywał ich na banicję; nie mogli liczyć nawet na tę odrobinę rzucaną przez rząd w cynicznej łaskawości dla bezrobotny ch. Ich życie było najgorszym z możliwych. Dziecko bez lokalizatora posiadało status sieroty. Nikt się go nie pytał czy ma rodziców. Według prawa ich nie miało. Gdy dało się złapać, natychmiast wędrowało do akademii. Prosty człowiek mógł wierzyć, iż dzięki tym ludziom, biednym z nieprzemyślanego wyboru ich rodziców, Flota miała ogromne rezerwy kadetów. Wystarczyło dokładnie przeczesać dowolny z milionów wieżowców… Lecz akademie nie były

354

zainteresowane tymi brudnymi, niedożywionymi i niedouczonymi dziećmi. O wiele bardziej interesowały je zdrowe, dobrze wychowane i wyuczone w szkołach, do których bezimienni nie mieli prawa wstępu. Szkołą rządził system, dla którego nie istniały, zaś kto nie istniał jako dziecko, nie mógł zaistnieć jako dorosły. Tylko niektórzy bezimienni potrafili choćby czytać, o obsłudze prostego terminala czy komputera nie wspominając. Pewnie dlatego Rząd udawał, że nie widzi tego niewielkiego problemu, który po części sam się załatwiał. Bezimienni nikomu nie przeszkadzali, najwyżej czasem próbowali kraść i bywali polem działania dla Podziemia. Ich usunięcie byłoby proste, lecz nieopłacalne. Co zrobić z wyłapanymi ludźmi? Rząd nie miał prawa ich wybić, tych co nie kradną nie mógł skazać na kopalnię, więc nie robił nic. Nie musiał. Bezimienni pozwalali, by ich dzieci otrzymały lokalizator. Wiedzieli jakie jest życie poza systemem, bez imienia, bez tożsamości, nie chcieli, by ich własne dzieci tak skończyły, a Rząd to akceptował. Pozwalał, by ich dzieci mogły wrócić. Ene nie wątpiła, że taka szlachetność ma swój cel. Nie rozumiała tylko jednego – jak w imię chęci posiadania kolejnych dzieci pozbawiać je przyszłości? Taki egoizm i brak odpowiedzialności był dla niej przerażający. Nieważne jak bardzo chciałaby mieć kolejne, tak daleko by się nie posunęła. A jednak niektórzy to robili. Oficjalnie ponad połowa ludzi w Układzie była bezrobotna i żyła tylko dzięki zapomogom oferowanym przez Rząd w zamian za zgodę na objęcie ich programem bezdzietności lub jedynactwa. Naukowcy twierdzili, że jest to konieczne, gdyż w czasach rywalizacji Ziemi i M arsa planowanie genotypów potomstwa naruszyło równowagę populacji, a dziś polityka rządu próbuje naprawić niefrasobliwość przodków, lecz to była ledwie kolejna część gry. Czując impulsy ci biedni ludzie łamali prawo, a rząd tylko na to czekał. Pozwalał rodzicom parę lat cieszyć się świadomością, że im się udało, by potem zabrać dziecko do akademii, zasłaniając się złamaniem umowy z Rządem. Urzędnicy mogli mówić co chcą, każdy wiedział, że zapomoga to nic innego jak opłata za dziecko, choć uiszczana z góry. Ogłupiano rodziców impulsami i uderzano gdy już nie mieli prawa się wycofać. Gdy raz podpisali cyrograf, nie było odwrotu. Lecz czy mimo tego wszystkiego było tu naprawdę tak źle? Ludzie zawsze patrzyli na tych, którzy mieli więcej i sami chcieli więcej. Panowała bieda, lecz rzadko kto głodował. Kiedyś człowiek był zdany na siebie, dziś mógł liczyć na pomoc rządu, jaką by nie była… Często żałowała, że nie może się zagubić w pracy, jak Wilan. Zmęczenie bywało zbawienne. Nie pozwalało myśleć, chroniło przed dostrzeganiem masy innych problemów… Jak ciężko jej było znosić samotność rozjaśnienia. Pragnęła męża, nie tylko jego impulsy. Obok niej usiadł młody człowiek, około czterdziestki. Spojrzała na niego, zastanawiając się dlaczego siadł akurat tu, skoro kilka metrów dalej była zupełnie pusta ławka. Był to ten rodzaj mężczyzny, którego zapamiętuje się już po pierwszym spotkaniu. Czymś się wyróżniał sp ośród innych ludzi na stacji. Czym – tego nie wiedziała, lecz jej kobieca intuicja podpowiadała, że takie różnice po prostu w nim są. Nie był oszałamiająco atrakcyjny, po prostu był inny. Świeżo z dołu, uznała, stacja jeszcze nie zdołała go odmienić. Patrzył na nią. Odpowiedziała chłodnym, taksującym spojrzeniem. Jego wzrok był dziwnie czujny. Szare oczy, ciemne, krótkie, brązowe włosy. Niezbyt wysoki, choć szczupły. Tak, na pewno go nie znała. – M usimy porozmawiać – stwierdził bez ogródek, bez przywitania. – O czym? – spytała zaskoczona. – Nie znam… – To nie miejsce na takie rozmowy – przerwał. Jego słowa, sposób w jaki mówił nie pasowały do jego zachowania. Wydawał się spokojny, lecz czuła, że się spieszy – Spotkajmy się. To ważne – dodał szybko. – Dla was bardziej niż dla mnie. Ene spróbowała zaprotestować. Kim on był? Jakiś przestępca może? Odruchowo uniosła dłoń w geście sprzeciwu, lecz nie dał jej dojść do słowa.

355

– Proszę się temu przyjrzeć – powiedział z zaskakującą powagą. – Proszę się przyjrzeć bardzo dokładnie. Dostrzegła, że trzymał coś w ręce. Złapał ją za nadgarstek i włożył jej to w dłoń. Odruchowo zacisnęła na tym palce. Nieznajomy puścił ją natychmiast, wstał i oddalił się bez pośpiechu, znikając za drzewami, jakby przysiadł się na moment, by zapytać o jakiś sklep. Przez chwilę Ene zastanawiała się czy nie pójść za nim i nie zażądać wyjaśnień, lecz uznała, że nie warto ryzykować. Otaczająca nieznajomego aura tajemniczości sprawiła, że odruchowo ukryła przedmiot w kieszeni. Dał o sobie znać stary nawyk z Ziemi, z czasów studenckich. M ogła się tego pozbyć. Wstać, zostawić to na ławeczce i odejść, bez oglądania się na nic. Lecz nieznajomy mógł być znany policji, może nawet był obserwowany. W archiwum poz ostałoby nagranie z perceptorów, pokazujące co się w tym miejscu działo. Później się tego pozbędę, uznała. Gdzie indziej. Siedziała chwilę, jakiś kwadrans, udając, że wpatruje się w gwiazdy, czekając czy nie podejdzie do niej ktoś jeszcze. W końcu wstała i powoli odeszła rozglądając się, jakby czegoś sz ukała. Wciąż nic. Udała się w bezpieczne miejsce, gdzie nie było perceptorów i gdzie mogła przyjrzeć się podarowanemu przedmiotowi. Długo się wahała, spoglądając na zaciśniętą dłoń. Nie była pewna czy powinna to zobaczyć. Czasami to wystarczało, by wpaść w kłopoty. W końcu rozwarła palce. To była prosta kosmetyczka do twarzy, wielkości palca. Wielobarwna, dodała w myśli, przyglądając się kontrolce kolorów i odcieni. Zwykły zestaw barwników, błyszczyków, pojemnik na krem, nic poza tym. Żadnych dodatkowych funkcji. Jednak była jakaś dziwna, dość prymitywna i nie tak estetyczna jak w używanych przez nią drogich modelach. Sprawdziła pojemniki – były pełne. Rozsunęła końcówkę, przyjrzała się dokładniej jej akty wnej powierzchni. Kreska namalowana na grzbiecie dłoni udowodniła pełną funkcjonalność urządzenia. Dziwny sposób zwracania uwagi. Nieznajomy nie wyglądał na jednego z tych nieszkodliwych wariatów, co to zaczepiali kobiety na promenadach. Już zamierzała wyrzucić kosmetyczkę, zirytowana żartem w tak złym guście, lecz wstrzymała się. Nieznajomy nie wyglądał na żartownisia, a wariat nie byłby tak poważny. Jeszcze raz przyjrzała się kosmetyczce. Z łatwością dostrzegła wygrawerowany na cylindrycznym boku szereg cyferek. Identyfikator produktu, na kosmetyczce? A gdyby podzielić to na domeny i sekcje numeryczne… Tak, wtedy to by wyglądało na sygnaturę sieciową. Adres WIR. A zatem próba skontaktowania się. Dlaczego miałaby wydawać impulsy na spotkanie w WIR-ze z jakimś nieznajomym? Uznała, że ta tania zabawka musi zawierać odpowiedź także na to pytanie. Dopuszczała możliwość, że takiej odpowiedzi zwyczajnie nie ma, lecz była już tak zaintrygowana, że postanowiła to sprawdzić. Głupi żart? A może nie? M oże to nie jest przypadkowy podarunek, pomyślała. M oże miał trafić właśnie do mnie, z jakichś powodów, nieważne jakich. Kto wie czy to aby nie jakiś nadajnik? Lecz jeśli tak miałoby być, ukryłabym go w czymś, co chciałabym zatrzymać. Zaczęła przyglądać się jeszcze dokładniej, szukając czegokolwiek niezwykłego, wskazówki, że w środku jest coś więcej niż to, co powinno być. Kosmetyczka by ła większa niż te, których używała, miała aż nadto miejsca na nadajnik, czy moduł pamięci. Na pewno nie na perceptor, bo choć wpatrywała się w przedmiot z całych sił, nie zdołała dostrzec żadnej soczewki, ani matrycy. Radar, radioperceptor? Podzespoły elektroniczne składały się z ciężkich plastików. Zważyła przedmiot w dłoni. Zbyt lekki. Jej wzrok ponownie padł na spód przedmiotu, gdzie zwykle znajdowały się znaki produkcy jne – informacje o produkcie, o fabryce, zgodności normy. Jednak tylko tej jednej rzeczy się jeszcze nie przyjrzała. Z rosnącą irytacją postanowiła, że jeśli tam też niczego nie znajdzie,

356

wyrzuci to coś do śmieci. Przebiegła wzrokiem cyfry i symbole producenta. Data produkcji, cyfry dotyczące segregacji przed rozkładem na monomery… Nie od razu zrozumiała o co chodzi, lecz gdy to do niej dotarło, jej oczy nagle się rozszerzyły. Przesunęła wzrok na początek ostatniej linijki i przeczytała jeszcze raz. Potem odruchowo schowała przedmiot do kieszeni. Rozejrzała się ze strachem, jakby szukał jej tuzin Protektorów. Nie bez powodu kosmetyczka była tak prymitywna – technologia jej produkcji nie była wyrafinowana. Odczytany napis był krótki, lecz znaczący. „M iejsce produkcji: Nowa Itaka”. Kosmetyczka pochodziła z kolonii. ••• Nie rozumiała dlaczego nieznajomy wolał spotkać się z nią w WIR-ze, zamiast od razu powiedzieć o co chodzi. Czy to miało być w jakiś sposób bezpieczniejsze? Nie znała się na sy stemach. M ogła albo o wszystkim zapomnieć, albo zgodzić się na spotkanie, na jego warunkach. Zapomnieć nie potrafiła. Otwierając drzwi do najbliższej sali terminali nie była pewna czy dobrze postępuje. Ryzykując kłopoty ryzykowała, że odbiją się one na pracy męża. M imo to weszła do środka. Kilka terminali było zamkniętych. Udała się w stronę najbliższej wolnej komory. Nie planowała długiej wizyty. Koszt każdej minuty był tu kilka razy droższy niż na Ziemi, a ona nie była już dziewczyną, którą bawiły inne rzeczywistości. Wsunęła kartę do czytnika. Gdy tylko kokon uwięził ją w swym wnętrzu, wywołała panel obsługi i wprowadziła numer z kosmetyczki, potwierdzając zgodę na przejście w lokalizację stworzoną przez użytkownika adresu. Przypomniała sobie, że było wielu zboczeńców, którzy zwabiali w ten sposób partnerki do swoich zabaw, blokując je po wejściu do swojej lokalizacji. Istniała oczywiście procedura wyjścia, lecz ci, którzy tak postępowali wiedzieli jak ją zablokować. Świat był sztuczny, lecz to nie odbierało niczego z prawdziwości gwałtu. Rzadko kiedy istniały podstawy prawne do wszczęcia działań policji, zaś sama policja miała bardzo niewielkie szanse na namierzenie zdolnego użytkownika. Nie wątpiła ani przez chwilę, że w świecie, w jakim żyła, drobiazg z zewnątrz był doskonałym wabikiem, za którym niejedna poszłaby w najbardziej ryzykowną lokalizację, lecz w miarę zagłębiania się w sprawę Ene coraz mocniej czuła, że nie o zabawę w tym chodziło. Pojawiła się w niewielkim, dobrze oświetlonym i nieźle zaplanowanym pomieszczeniu, bez żadnej widocznej drogi na zewnątrz. To nie musiało jeszcze o niczym świadczyć – brak wyjścia oznaczał także brak wejścia dla nieuprawnionych podglądaczy i wścibskich programów Sieci. Wprawdzie ściany były wirtualne, lecz były projekcją języka WIR-u, który tu i teraz mówił jej zmysłom, że wszystkie kanały zewnętrzne są zablokowane. Nie była sama. Kilka kroków przed nią stał niedawno spotkany mężczyzna. Nie zmieniła swojego wyglądu, podobnie jak on, lecz to nie znaczyło nic. To mógł być ktoś inny, kto prz ybrał jego wygląd. Jak to sprawdzić? Widzieli się krótko, wymienili ledwie kilka z dań. Takie rzeczy można szybko zeskanować z mózgu, lecz gdyby nawet ktoś to zrobił, czy zdołałby zorganizować to wszystko w tak krótkim czasie? – Przyjrzałam się dokładnie – odezwała się pierwsza, wykorzystując jego słowa. – Więc to jest miejsce na takie rozmowy? – Wiem, mogłem użyć czegoś lepszego niż kosmetyczka – mężczyzna zachował powagę z promenady. – Lecz trudno znaleźć coś, co wyda się komuś niezwykłe, pozostając dla p ostronnych zwykłym przedmiotem. Tutaj – wskazał dłonią na ściany – możemy rozmawiać swobodniej niż na promenadzie. – Czy tu jest to mniej ryzykowne?

357

– Prawda, sieć jest monitorowana – przytaknął – lecz jej przestrzeń rozciąga się dopiero na zewnątrz pomieszczenia terminali. Bezpośrednie połączenia między kabinami nie znajdują się w sieci. Jeśli ktoś wie jak, potrafi je wyciszyć. Ja wiem, jak to zrobić, to chciał jej powiedzieć. – Jest pan kolonistą? – spytała. – Nie nosi pan kombinezonu… – Pomimo zabezpieczenia, to nie jest miejsce na takie rozmowy – uciął jej krótko. – Chciałbym się z panią spotkać, razem z mężem, w waszym domu. Tam możemy wykorzystać prawo dla naszych korzyści. M am państwu wiele do zaproponowania… i spodziewam się równie wielu pytań. – Nie wiem czy… – Jestem na to przygotowany. Proszę porozmawiać z Wilanem. Natura sprawy wymusza na mnie pośpiech, względy bezpieczeństwa… – Rozumiem. Ale… – fakt, że mężczyzna znał imię jej męża zaskoczył ją, lecz mogła się tego spodziewać. Nie wybrał przypadkowej osoby. Nie chciała robić sobie nadziei rozmyślaniem nad przyczyną. – Proszę się z nim skontaktować i powiedzieć, by prosto z pracy wrócił do domu. Proszę mu nie mówić o co chodzi zanim nie wróci. Będziecie mieć państwo godzinę na zastanowienie i kolejną na dotarcie na miejsce. Proszę podzielić numer identyfikacyjny przez dwie ostatnie cyfry. Ostatnie cztery to godzina i minuta od której przez pół godziny będę czekał na kontakt. Kolejne dwie to numer pomieszczenia, w którym będę. M ożecie państwo pojawić się razem, lecz wolałbym gdyby to Wilan się ze mną umówił. On może mieć wątpliwości, które pani porzuciła przychodząc tutaj. W razie zainteresowania moją ofertą przejdziemy do waszego domu. Osobno, ze względów bezpieczeństwa. Ene nie wiedziała co odpowiedzieć. To brzmiało bardziej jak ultimatum niż prośba. M ężcz yzna znikł zanim znalazła właściwe zdanie. Pozostała sama w pomieszczeniu, lecz teraz w każdej ze ścian znajdowały się drzwi. ••• Im lepiej czuł się Arto, tym gorzej czuła się grupa. Nie była maszyną, żyła i reagowała na to, co się działo, a on świadomie ją zaniedbał, pozwolił, by funkcja kapitana straciła na znaczeniu. Dookoła niego i Iwena wyrosła twarda, plaszklana ściana, odgradzająca ich od byłych towarzyszy. Jedyną dobrą stroną był koniec docinek pod adresem Iwena. Nikt nie miał już na nie ochoty, złośliwe uwagi przestały być zabawne. Teraz sami czuli się tak jak on – osaczeni i zastraszeni. Wojownicy, podzieleni na podgrupy, zaczęli się wzajemnie unikać. Szczególnymi ośrodkami unikania byli Arto i Nowy, oraz Żimmy i Grejgy. Żimmy zaczął już nawet rozkazywać kilku uczniom, a oni niemal – niemal – zaczęli go słuchać. Dert spełniał funkcję łącznika; dzięki niemu Arto dowiadywał się, co się dzieje w klasie, lecz na przekazywaniu informacji się kończyło. Grupa rozpadła się na części, nie było w niej władzy i nikogo to nie cieszyło; nawet ci, którzy jako pierwsi odwrócili się od kapitana, zaczęli mieć tego dość. Żimmy chciał wprowadzić swoje porządki, lecz Dert i kilku innych był temu przeciwny. Grejgiemu nie podobało się wszystko; ci, którzy trzymali razem z nim uznali, że powinni poczekać i zobaczyć co się stanie. I byli jeszcze ci najsłabsi, najbardziej przerażeni, którzy nie potrafili się zdecydować. Grupa potrzebowała jednego kapitana, nie dwóch czy trzech; jakiegokolwiek, byle jednego. Bez tego nikt nie wiedział kogo ma słuchać, każdy robił co chciał. Taki stan nie mógł trwać długo. I nie trwał. Żimmy podszedł na przerwie, gdzieś w połowie zajęć. Towarzyszyło mu kilku wojowników, lecz wkrótce, jak na niesłyszalny znak, zeszła się cała grupa. Nie przyszli tu dla żadnego z nich. Wiedzieli, że nadszedł czas. Zebrali się, by słuchać.

358

Żimmy stanął przed nim, pewny siebie, z założonymi rękoma. Zmierzyli się chłodnym wzrokiem. Arto czekał na tę chwilę. M inęło ledwie parę rozjaśnień, nawet nie tydzień. Żimmy nie dał mu wiele czasu na odzyskanie sił, ni rozjaśnienia dłużej niż musiał, by, w razie zwycięstwa, nikt nie wypominał mu, że wykorzystał słabość przeciwnika. Nie tak dawno Arto byłby równie bezwzględny. Lecz Żimmy nie wiedział, że kapitan miał lekarza. Tych kilka rozjaśnień było aż nadto, by Arto znów czuł się w formie do skopania jego zarozumiałego łba z karku równie łatwo jak poprzednio. Żimmy nie zaczął od razu. Kilka minut stali naprzeciwko siebie, w milczeniu. Żimmy czekał aż wokół nich zbiorą się wszyscy ważniejsi wojownicy. Dopiero wtedy się odezwał. – Tak dalej być nie może – stwierdził. – Coś musimy zrobić. Arto kiwnął głową. Czekał dalej. Czekał na te słowa. – Zaniedbałeś grupę – ciągnął Żimmy. – Nowy zajmuje ciebie bardziej niż nasze sprawy. Dobry kapitan tak nie postępuje. Krążył dookoła celu, zbliżał się, lecz nie starał się go osiągnąć. Kwestionował jego decyzje, nie uznał imienia Iwena, lecz ważył swoje słowa. Arto zaczął się zastanawiać, po co to całe przedstawienie. Tak bardzo był niepewny swojej przewagi, że próbował się tłumaczyć? To możliwe, uznał rozglądając się po zgromadzonych dookoła chłopcach. Nie byli przyzwycz ajeni do rządzenia siłą, a takie rządy oferowało im zwycięstwo Żimmiego. Bali się, więc próbował ich przekonać, że robi to dla dobra grupy. Niech ci będzie, Żim. Zagram tę rolę. – Chcesz mnie pouczać? – chwila zwłoki wprawiła Żimmiego w zakłopotanie. No, powiedz to wreszcie, pomyślał. Wykonałem ruch. Teraz masz okazję. – Nie. Chcę zająć twoje miejsce i ocalić Jeźdźców Smoków. Jeśli będzie tego wymagało dobro grupy, nie tylko cię pokonam, ale i wyrzucę. Ciebie i tę Kostuchę – spojrzał pogardliwie na Iwena. Przynajmniej był szczery. Wszyscy wbili wzrok w kapitana. Nikt nie oczekiwał, że odda władzę bez walki. Jednak po ich twarzach widział, że wielu nie wy obraża sobie grupy bez Arto. M oże strach nie był jedynym uczuciem, jakie znali, może był jedynie najsilniejszy? – Znowu chcesz oberwać? – spytał zimno. Żimmy uśmiechnął się ironicznie. Był wyższy od Arto o pół głowy i niemal tak samo umięśniony; mógłby patrzeć na swojego byłego kapitana z góry – gdyby nie był za głupi, by zwracać uwagę na takie drobiazgi. Ta pewność siebie cię kiedyś zgubi, Żim, pomyślał. Dobry wojownik musi się liczyć z tym, że może przegrać. – Tym razem to ja cię stłukę. Do nieprzytomności – lekki uśmieszek wciąż krzywił mu twarz. – M ożesz próbować. Lecz tym razem skończę to jak należy – ostrzegł. – Tym razem… – Upokorzyłeś mnie! Czego się spodziewałeś? Że będę ci za to wdzięczny? Ja nie zapomniałem. To starszakom należy się dowództwo. Ja jestem starszakiem. – Tak, jesteś starszakiem – przyznał Arto. – Dlatego tak się spieszysz do pojedynku, prawda? Żimmy przestał się uśmiechać. – M yślałem, że tyle ci wystarczy, ale mogę poczekać. M usiał tak powiedzieć, ze względu na grupę. Naprawdę liczy ł, że Arto przyjmie jałmużnę? – Nie potrzebuję więcej czasu, Żimmy – zauważył jak Iwen pokręcił powoli głową. Wciąż nie rozumiał tak wielu rzeczy, nie rozumiał, że nie mógł czekać – Raz miałeś szczęście, bo nie traktowałem tego poważnie. M yślisz, że tym razem ci się uda? – Teraz nie uda się tobie. – Po szkole, Żimmy. Tam gdzie się biliśmy z Pilpem. Będę czekał. Wciąż był kapitanem. Nie miał prawa rozkazać, by Żimmy porzucił chęć walki, lecz miał prawo wybrać miejsce. Żimmy parsknął.

359

– Zobaczymy kto będzie czekał – odwrócił się i odszedł. Czuje się starszy i silniejszy, pomyślał. Zachowuje się jak kot, który zwęszył szczura. Zaślepiła go okazja. Najwyższy czas prz ypomnieć mu gdzie jest jego miejsce. Za mną. Albo jeszcze niżej. Inni chłopcy stali jeszcze chwilę, szepcząc miedzy sobą. Oceniają moje szanse, uznał. Zast anawiają się jak źle ze mną, czy dam radę. Ktoś musiał zrobić pierwszy krok. Arto to przeciągał, nie dlatego, by uniknąć obrażeń, lecz by nie dawać mu szansy. Żimmy od dawna czekał na okazję do rewanżu, być może zależało mu na tym bardziej niż na wskoczeniu na jego miejsce. Był starszakiem, kiedyś musiał spróbować. Kwestia czasu. Chłopcy się rozeszli. Iwen był przejęty zdarzeniem bardziej niż ktokolwiek inny. Być może był jedynym, który nie rozumiał, że to musiało się stać. – Nie powinieneś tego robić – powiedział. – M uszę. To musi się stać teraz. Takie są reguły. Każdy może wyzwać kapitana i zająć jego miejsce, jeśli zwycięży. – Inni się na to zgodzą? – Inni myślą, że Żimmy może mieć rację. Boją się, że słabnę. M uszę pokazać, że się mylą i mogę to zrobić tylko w taki sposób. – A może… jeśli oni… Jeśli tak sądzą, to może powinniśmy sami… Sami co, pomyślał, wyjść z grupy? Przestać się widywać? Zapomnieć, że istniejemy? Położyć się i umrzeć? – Nikt nie będzie mi mówił co mam robić! – odparł ostro. – Grupa nie będzie decydować z kim mam się zadawać, a z kim nie. Nie jesteś przyczyną tej walki, jesteś tylko wymówką, nie większą niż Anhelo. Iwen się zaczerwienił. Czuł się winny za przyjaźń? Czy za nią też go zacznie przepraszać, jak za to, że osłabił i jego i grupę? – Żimmy jest starszy od ciebie – zauważył ze szczerą troską w głosie. – Jest w pełni sił, a ty… – M yślisz, że o tym nie wiem? M yślisz, że gdybym czuł się źle, to nie skorzystałbym z jego propozycji? – Nigdy byś jej nie przyjął. Jesteś na to zbyt dumny. – Czuję się dobrze, naprawdę. Dwa lata temu Żimmy też był starszy i silniejszy. Teraz będzie tak samo. Teraz więcej potrafię. – On też. – No to co? Jeśli coś się stanie, twoja matka mi pomoże. – Pewnie tak – przyznał Iwen. – Ale potem może pójść na policję. Arto nie odpowiedział. Iwen, szkoda, że tego nie rozumiesz. Szkoda, że nie widzisz, że muszę go pobić, dla nas. Nie przetrwamy poza grupą, sami, nie będziemy mogli być razem. Nie przeżyjemy. ••• Zebrali się na miejscu dawnej walki – kolejne zdarzenie w łańcuchu, który rozpoczął się od Anhela, tak wiele rozjaśnień temu. Dlaczego akurat to miejsce? Nie wiedział, lecz poczuł, że nie mógł wybrać lepiej. Symbol ich najświetniejszego zwycięstwa, osiągniętego dzięki Iwenowi. Historia zatoczyła krąg. Nie było nic więcej do powiedzenia. W milczeniu rozebrali się do walki. W milczeniu, z rosnącym napięciem, grupa obserwowała każdy ich ruch. Ilu z nich rozumiało, że ten pojedynek toczy się o coś więcej niż władzę? Albo wygrają razem, albo… – Uważaj na siebie – wciąż brzmiał mu w uszach cichy, lecz stanowczy szept Iwena. I jego własna, równie stanowcza odpowiedź: – Nikt, kto nie uważa na siebie, nie jest w stanie wygrywać. Nieostrożność wystawiała na atak, lecz nie wygrywał także ten, kto bał się zaryzykować, by wyprowadzić zwycięski cios. Dobra walka to równowaga między ryzykiem a pewnością,

360

obroną a atakiem. Ta walka nie będzie łatwa. Poważnie traktował możliwość przegranej. Gdy tak się stanie, już nigdy nie odzyska sił. Jeśli nie zniszczy go Żimmy, zrobi to Anhelo. Okrążali się wzajemnie w milczeniu, obserwując, nie spuszczając z siebie oka, utrzymując postawę obronną, a jednak szukając szansy, by uderzyć. To nie było korytarzowe pobicie lecz starcie dwóch wprawionych wojowników, równie dobrych i tak samo silnych. Walczyli na poważnie. Błędy będą na poważnie i każdy zostanie wykorzystany. Żimmy czuł się silniejszy, pewniejszy siebie. Arto był przekonany, że zaatakuje pierwszy. Były pierwszy zastępca zwykle nie myślał, po prostu reagował. Nie planował ataku, nie prowokował wroga, nie umiał tworzyć okazji, jedynie je wykorzystywać. Lecz gdy już je wykorzystał… Starał się być czujny i rozluźniony. Skupił uwagę na przeciwniku, wszystko inne przestało dla niego istnieć. Cierpliwie czekał na pierwszy atak. Żimmy tak nie potrafił. Niemal widział w jego twarzy, w jego spojrzeniu, jak odżywa w nim pamięć starej porażki. Tak, Żimmy, ten mały młodszak już raz cię pokonał i dobrze o tym pamiętasz. Poczuł mściwą satysfakcję, lecz jego twarz pozostała nieruchoma. Żimmy, ten sam Żimmy, który dawał się ponieść ciału w walce, w głębi siebie obawiał się, że znowu przegra i czuł przez to złość. Wszystko razem spinało go, odbierało pewność siebie, lecz także dodawało determinacji. Jeśli ją pokonam, pomyślał, jeśli podczas walki uwierzy, że przegrał, wtedy przegra naprawdę. Najszybszym wyjściem byłoby atakowanie głowy Żimmiego, lecz ten cel był zbyt oczywisty. Żimmy doskonale wykorzystywał naturalne odruchy ochronne ciała. Reagował instynktownie, bardzo szybko i sprawnie, lecz często bez zastanowienia. Jego oczy skłaniały mięśnie do reakcji obronnej zanim jego umysł uświadamiał sobie co się dzieje. Arto nie mógł nie doceniać takiej umiejętności. Zdecydował, że będzie mierzył w tors, by powoli ograniczać jego zdolności walki. Nie będę się starał zwyciężyć serią szybkich ciosów, obiecał sobie. Wezmę cię kawałek po kawałku, jeśli będę musiał, aż odsłonisz się lub osłabniesz. Żimmy zaatakował. Po ustawieniu ciała poznał, że go sprawdza, że przygotowuje się raczej do odparcia ataku niż pójścia za ciosem. Arto odskoczył, unikając kopnięcia, gotując się na następne, silniejsze i lepiej wymierzone. Wciąż czekał na dobrą okazję, na chwilę gdy Żimmy podda się walce. Żimmy doskoczył i kopnął prawą stopą z niewielkiego półobrotu. Arto łatwo odrzucił ją na bok lewą ręką. Zbyt łatwo, uzmysłowił sobie, lecz było za późno. To nie była kolejna próba. Tuż po kopnięciu Żimmy wyprowadził uderzenie pięścią. Głowa Arto została mocno wybita w górę. Coś chrupnęło mu w ustach. Odbił ręką kolejne uderzenie i kopnął w górę, zmuszając przeciwnika do odskoku. Jestem rozkojarzony, uzmysłowił sobie, ustawiając się lewym bokiem do wroga. Żimmy miał wyjątkowo sprawną lewą rękę, powinienem się spodziewać p odwójnego ciosu. Rozzłościł się na tę nieostrożność. Dolna szczęka piekła niczym plazma, połowę twarzy miał znieczuloną przez siłę uderzenia. Taki cios, wymierzony w gardło, mógłby go zabić, lecz nawet Żimmy nie posunąłby się tak daleko. Poczuł w ustach mały obiekt. Wypluł go razem z krwią. Językiem wyczuł ubytek. Trzonowy. Rodzice nie zauważą. Żimmy odpowiedział złośliwym uśmiechem. Arto nawet się nie skrz ywił. Powiększył rozkrok, pochylił się lekko i zasłonił uniesionymi przedramionami. Grzbietem prawej dłoni otarł zebraną na ustach krew. Był bardziej wytrzymały po spotkaniu z Anhelem, nawet Żimmy powinien to zrozumieć. Albo pokona Arto szybko, albo wcale. Jakby czytając w jego myślach, Żimmy znów zaatakował. Arto świadomie zwlekał, trochę później niż powinien przeniósł rękę, by zablokować uderzenie. Cofnął się lekko. Gdy pięść przeciwnika znajdowała się już niebezpiecznie blisko, wtedy sam uderzył. Lekko przeniósł ciężar ciała na jedną nogę i z całej siły kopnął drugą. Żimmy był tak blisko, że nawet nie musiał mierzyć. Trafił w brzuch. Dziadek zatoczył się do tyłu. Arto wykorzystał to, by sprowokować kont ratak. Udał, że przymierza się do kopnięcia, w rzeczywistości planując go podciąć. Żimmy wy-

361

czuł go niemal w ostatniej chwili. Odskoczył. Arto nie zdołał zatrzymać wyprowadz onego ciosu. Odsłonił przód ciała. Dwa silne, niemal jednoczesne kopnięcia w brzuch odrzuciły go do tyłu. Przetoczył się po podłodze i zerwał na nogi, gotów do obrony. Otaczający ich pierścień obserwatorów przesunął się, trzymając ich w środku. Kopnięcia były naprawdę mocne. Arto uznał, że czas zaatakować samemu. Gdy Żimmy się zbliżył, spróbował kopnąć go z półobrotu prawą stopą. Przeciwnik nie dał się wprawdzie z askoczyć, lecz popełnił błąd, próbując kolejnego kontrataku z lewej ręki. Arto odchylił się do tyłu, unikając trafienia. Wciąż się obracał. By uniknąć kopnięcia, Żimmy cofnął biodra. Arto skręcił tors, wzmacniając ruch obrotowy. Jego prawa stopa przemknęła przed Żimmym. Gdy dotknęła podłogi, przerzucił na nią cały ciężar ciała, wyrzucając lewą w bok i zginając ją w kolanie. Wyprostował ją dopiero, gdy pięta znalazła się w miejscu, gdzie powinien być Żimmy. Atak był ryzykowny. Gdyby Żimmy złapał go za stopę, siła obrotu skręciłaby mu nogę w kostce, lecz Arto liczył, że Żimmiego zgubią jego własne odruchy. W chwili trafienia był odwrócony plecami. Dziadek próbował odbić jego stopę na bok, mimo to pięta trafiła w cel. Arto poczuł ustępujące pod ciosem żebro. Opadł na lewy bok i przetoczył się, zginając kolana. Gdy tylko otwarte dłonie dotknęły podłogi, wykonał przewrót przez głowę, zerwał się na nogi i odwrócił. Żimmy nie atakował. Wstawał z podłogi, zaskoczony siłą uderzenia. Zapomniał, że rok różnicy to nie tak dużo, że Arto wciąż jest silny i sprawny. Gdy się wyprostował, lewe ramię trz ymał przyciśnięte do boku. Arto uśmiechnął się z wyższością. Jego przeciwnik miał teraz słaby punkt do ochrony. Tylko na to czekał. Determinacja Żimmiego została zachwiana. Rzucił się do ataku. Na jego spotkanie poleciała prawa pięść. Odskoczył, próbując kopnąć z półobrotu w lewe ramię. Błąd, pomyślał już w trakcie wyprowadzania ciosu, Żimmy był na to przygotowany, lecz na zmianę było za późno. Przeciwnik spróbował pochwycić jego stopę. Arto rzucił się na podłogę i przetoczył, w porę wyrywając się z niepewnego uchwytu. Zerwał się szybko, lecz nie dość prędko. Żimmy natychmiast go podciął. Arto nie zdążył nawet dotknąć podłogi, gdy poczuł silne uderzenie w bok, między klatką piersiową a biodrami. Ból był zaskakująco silny, zwiększył się gdy tylko zerwał się na nogi, lecz wciąż mógł walczyć. Odskoczył przed kolejnym atakiem, lecz Żimmy nie poszedł za ciosem. Bardzo dobrze. Arto poddał się bólowi, pozwolił, by odbił się na jego twarzy. Lekko pochylony, czekał na reakcję przeciwnika. Poczuj się silny, Żimmy, zaatakuj mnie jeszcze raz, jakby twoje zwycięstwo było tylko kwestią czasu. Pomyśl sobie ile razy mnie już trafiłeś. M uszę być już wycieńczony i obolały, prawda Żimmy? Poczuj ból złamanych żeber, spróbuj mi za to odpłacić. Pozwól mi wykonać decydujący cios.

362

Ilustracja: Rafał Kulik Nie był pewien, czy Żimmy dalej będzie kopać. Połamane żebro nie pozwalało skutecznie operować torsem dla zachowania równowagi. Liczył, że zamiast tego spróbuje walki na pięści. Obity, rozbolały brzuch, w połączeniu z koniecznością wykonywania gwałtownych zwrotów równie skutecznie ograniczył jego własne możliwości. Żimmy przyjął obronną pozycję. Uniósł pięści i zaczął się zbliżać. Lewym łokciem wciąż chronił żebra, lecz Arto nie miał złudzeń. Atak równie dobrze mógł paść z tamtej strony. Postanowił zaryzykować jeszcze ten jeden raz. Gdy Żimmy spróbował uderzyć go prawą pięścią w twarz, nie odsunął się, ani nie zasłonił. Przy sile, jaką włożył w ten cios, obrona niczego by nie zmieniła. Lewą ręką złapał nadlatujące przedramię i obrócił tors w bok, całym ciałem p ociągając je do siebie, wytrącając Żimmiego z równowagi. W ostatniej chwili odsunął się na bok, obracając się jeszcze bardziej w lewo. Zgiął łokieć i z całej siły opuścił go prosto na odsłonięte plecy przewracającego się przeciwnika. Trafił w kręgosłup, tuż ponad krzyżem. Ze stłumionym jękiem Żimmy padł na podłogę. Był skończony. Celne uderzenie odebrało mu kontrolę nad dolną częścią ciała. Arto pochylił się nad przeciwnikiem. Tym razem nie będzie litości. Już raz popełnił ten błąd, pozwolił mu odejść o własnych siłach. Nigdy więcej. Złapał go za włosy i szarpnął do tyłu. Żimmy spróbował unieść się na rękach. Gdy Arto go pociągnął, niemal klęknął. Arto zacisnął wolną rękę w pięść i uderzył w skroń. Żimmy jęknął, próbując się osłonić. Arto poczekał aż podniesie się na kolana, zgiął prawą rękę w łokciu, pochylił się i opuścił ją w miejsce, gdzie czaszka była najgrubsza. Żimmy padł na podłogę. Arto przewrócił go na plecy. Ciało pokonanego przeciwnika przewaliło się bezwładnie, ramię opadło w bok, pozostawiając dłoń na piersi. Oczy miał zamknięte, lecz oddychał. Obawiał się tej chwili, bał się, że wściekłość sprawi, iż uderzy za mocno. Na szczęście wciąż potrafił się hamować. Wciąż pamiętał gdzie leży granica.

363

Walka była skończona, lecz nikt nie ważył się ruszyć. Cisza była przygniatająca. Oto Żimmy, silny, nie pobity ani razu przez Anhela, leżał na podłodze, przed o rok młodszym kapitanem, który kilka rozjaśnień wcześniej został zbity do nieprzyt omności – i który teraz był wściekły. Wiedział co sobie pomyślą i zupełnie o to nie dbał. Powiódł wzrokiem po podłodze. Odszukał stracony ząb, podniósł go, stanął nad nieprzytomnym Żimmym i z wściekłością rzucił mu go w twarz. Ty to zacząłeś, pomyślał. Ja skończyłem. Nie będzie ci z tym dobrze, lecz sam jesteś temu winien. Przesunął wzrokiem po towarzyszach, ponownie ścierając krew z ust. Dopiero teraz odczuł w pełni ból szczęki. Skrzywił się. To był pierwszy ząb, jaki stracił. Spojrzał na przeciwnika. Gdyby to on wygrał, zacząłby się mścić. Żimmy potrafił być zawistny. Jak szybko powróciło jego starszactwo, jak szybko zapomniał ostatnie dwa lata… Przez najbliższe rozjaśnienia, nim wróci mu trzeźwość umysłu, będzie myślał tylko o tym, jak się odgryźć. M oże nawet, w razie kolejnego ataku Anhela, wyzwie go ponownie. Zemstę nie tak łatwo wybić z głowy. Zamierzał go ukarać, lecz na początek pozwoli mu smakować gorycz przegranej. Żimmy miał dość honoru, by odebrać nauczkę i nie myśleć o zdradzie. M ógł być brutalny, lecz znał zasady. Nie był karaluchem. Złamany ząb palił go niczym powierzchnia Słońca, rozłupywał szczękę, która i bez tego p uchła i piekła coraz mocniej. Żimmy miał mocny cios. W trakcie walki prawie nie czuł bólu, lecz po jej zakończeniu zwykł odczuwać go w trójnasób. Tilonitan to załatwi, pomyślał, jak zawsze. Ostrożnie poruszył dolną szczęką na boki. Przynajmniej była cała. Chłopcy patrzyli na niego ponurym wzrokiem. Nikt już nie trzymał strony pokonanego – dobra strona zasad. Arto po raz pierwszy pozbawił przeciwnika przytomności. Po raz pierwszy walczył do końca. Znał ich. Nie okazywali tego, lecz jakaś ich część od zawsze bała się, że pewnego rozjaśnienia ich kapitan stanie się właśnie taki, jakim teraz chciał, by myśleli, że się staje – bezwzględnym i brutalnym, jak starszak, w którego się z czasem zmieni, odrzucając swoje własne reguły. Patrzcie na Żimmiego, zastanawiajcie się, czy nie myślałem o tym, by go zabić. M yślcie nad tym, jaki mogę być jeśli mnie do tego zmusicie, byście tym bardziej docenili, gdy stanę się znowu taki, jakim byłem dawniej. Taki jestem i taki zawsze byłem, nie taki jak teraz. To tylko maska na masce. Lecz niczego nie powiedział. Ukrył w sobie żal za dawnymi czasami, gdy mu ufali. Teraz będą się go bać, przynajmniej na razie. Nawet jeśli z czasem znów zaczną go szanować, ten strach pozostanie w nich już na zawsze, tak samo jak w nim pozostanie świadomość ich tchórzostwa. Nic już nie będzie takie, jak kiedyś. Odszukał wzrokiem Iwena. Wyraźnie mu ulżyło. Iwen uśmiechnął się niep ewnym, wymuszonym uśmiechem i kiwnął głową. – Czy teraz wiecie kto tu rządzi? – spojrzał na najzagorzalszych zwolenników Żimmiego. – M acie jakieś wątpliwości? Są jeszcze jacyś chętni? Odpowiedziało mu milczenie. Arto wiedział komu najbardziej nie podoba się to, co się działo przez ostatnie rozjaśnienia. A oni wiedzieli, że on wie. – Będę robił co mi się spodoba, a wy będziecie mnie słuchać. Już wiem ile jesteście warci! – rzucił ze złością, czując powracający gniew. – Jedno nieposłuszeństwo a pokażę wam jak inni kapitanowie rządzą w swoich grupach! Tu leży wasza nagroda! – wskazał na Żimmiego. Kiwnęli ponuro głowami. Nigdy tak do nich nie mówił. Czuł się podle, ale musiał grać do końca. Chciałby sprawić, by poczuli się winni, lecz wiedział, że to jest niemoż liwe. M ógł ich tylko straszyć. – Zajmijcie się nim i sprzątnijcie to miejsce – polecił. Wszyscy dziwnie ochoczo rozbiegli się dookoła. Żo i Sandżira zabrali Żimmiego do kryjówki, reszta albo szybko umknęła, albo zajęła się wypełnianiem rozkazu. Nie oglądając się, powoli wyszedł z pomieszczenia. •••

364

Powracał obolały i zmęczony, lecz jako zwycięzca. Odzyskiwał kontrolę nad sytuacją i to cieszyło go najbardziej. Przez chwilę miał nawet ochotę się roześmiać. Przeszło mu gdy tylko przekroczył drzwi. W domu coś się działo. Z pokoju za kuchnią dobiegały go odgłosy cichej, pełnej napięcia rozmowy. Podszedł bliżej. Poza rodzicami w pokoju był ktoś jeszcze. W fotelu, zwróconym tyłem do drzwi siedział jakiś nieznajomy. Schował się za wysokim oparciem, Arto widział ledwie tył i czubek jego głowy. To go zaniepokoiło. Rzadko kiedy w domu pojawiał się obcy. Rodzice rozmawiali z nim niemal szeptem, jakby coś ukrywali. Ojciec był zdenerwowany. Widząc syna mruknął coś do nieznajomego – który kiwnął tylko głową, nie odwracając się – i wyszedł do kuchni, przymykając za sobą drzwi. – Słuchaj, Arto – nie ukrywał zakłopotania – mamy ważnego gościa. To… – zawahał się – To ważne abyś pozostał u siebie w pokoju i nie wychodził, aż sobie pójdzie. – Kto to jest? – Znajomy. Arto, chciałbym żebyś… Skinął głową. Ojciec był bardzo przejęty tym spotkaniem. Nawet nie zauważył, że Arto wrócił o parę godzin wcześniej niż zwykle. – Oczywiście, tato. Nawet go nie widziałem – odpowiedział zwyczajową formułką dorosłych, którą dawali sobie do zrozumienia, że sprawa nie powinna być omawiana z obcymi. Złościło go, że ojciec nie potrafił mu zaufać, lecz tacy już byli dorośli. Ojciec uśmiechnął się. – No, idź już – ponaglił syna. – M oże kiedyś o tym porozmawiamy, ale na razie to tajemnica. Zmierzwił jego już i tak porozrzucane włosy i po ojcowsku klepnął po ramieniu. Zaczekał aż Arto wejdzie na górę i zamknie się w swoim pokoju. Dopiero wtedy Arto usłyszał odgłos zasuwanych drzwi i cichy trzask magnetycznego zamka. Na dole działo się coś ważnego. Arto nie miał zamiaru posłusznie siedzieć, jak pierwszy lepszy dwojak, i czekać aż ich gość sobie pójdzie. Sięgnął do szafki i wyciągnął wzmacniacz. Stanął na łóżku. Uchylił kratę szybu wentylacyjnego. Choć od pokoju na dole dzieliły go trzy ściany i sufit, tą drogą mógł podsłuchać co się dzieje. Wystarczyło wsłuchać się w ciszę, by nawet bez pomocy jakiegokolwiek urządzenia, usłyszeć zwykłą rozmowę. Ze wzmacniaczem mógł usłyszeć nawet szepty . Z wnętrza ciemnego szybu spojrzała na niego para na wpół przymkniętych oczu. Z jakiegoś powodu Lili lubiła tu leżeć, dokładnie w miejscu, gdzie szyb prowadzący do jego pokoju skręcał w kierunku domowego węzła. Byli tak daleko od jakiegokolwiek wirnika, ż e pęd powietrza był tu niezauważalny. – Wychodzisz? – szepnął. Kotka poruszyła uszami, ziewnęła, położyła głowę i wyciągnęła łapy – Dobrze, więc leż. Tylko się nie ruszaj. Kawałkiem taśmy przykleił końcówkę wzmacniacza do ścianki, kierując membranę w głąb szybu. Zamknął kratkę, rozciągnął elastyczny przewód, klęknął na łóżku i włożył słuchawkę do ucha. Usłyszał tylko szumy. Urządzenie zagłuszające? Nie, to nie to. Gdyby ojciec je uruchomił, Arto mógłby liczyć tylko na własne uszy. Rodzice mieli prawo zagłuszać pluskwę, gdy był w domu, lecz Kosa miała prawo sprawdzać czy są wciąż na miejscu. Czy dlatego ojciec bał się włączać zagłuszanie? Jednak coś zagłuszało rozmowę, coś znajomego, lecz nie kojarzącego mu się z domem. Coś więcej niż prymitywne zagłuszanie, stosowane przez nauczycieli rozmawiających w swoim pokoju o tym co, według nich, działo się w szkole. Wsłuchał się w szum. Po chwili już wiedział. Sygnał zniekształcający. Nie zakłócał działania urządzeń, a jedynie udawał odgłosy pracy jakiejś maszynerii – buczenie układów optoelektrycznych czy przekaźników wielkiej mocy. Dla ludzi był niesłyszalny, odbierały go tylko układy wzmacniające, jak ten, którego sam używał. Szum powstawał w elektronice, gdy pętla indukcji wzmacniała zagłuszane dźwięki.

365

Nie pierwszy raz podsłuchiwał coś takiego. To musiał być nieznajomy. Znał się na rzeczy i miał coś ważnego do powiedzenia. Dotknął małego guziczka na słuchawce i zaczął go delikatnie obracać opuszką palca, szukając takiej szczeliny w częstotliwości szumu, która nie nakładałaby się na częstotliwość ludzkiego głosu. Zajęło mu to sporo czasu – szum tłumił każde słowo – lecz na samym końcu skali słyszalności zdołał odebrać niezbyt czysty, lecz słyszalny dźwięk rozmowy. Zaczął się dostrajać. Głosy brzmiały dziwacznie, z metalicznym odgłosem, nienaturalnie sztywno i beznamiętnie, lecz słyszał dość, by odtworzyć to, czego brakowało. – Ludzie od dawna manipulują innymi ludźmi, pani Waspers – usłyszał bardzo, bardzo niewyraźnie – Świadomość bycia dezinformowanym i oszukiwanym też można wykorzystać. Głos gościa był straszliwie zniekształcony. Zaskoczony, Arto zaczął przesuwać skalą, lecz w niczym to nie pomogło. Skala była ustawiona prawidłowo. Co się działo? – Twierdzi pan, panie Hall, że prawda także podlega manipulacji? – głos matki był wyraźny. – Sam pan powiedział, że kłamstwo można wykryć, zaś prawda jest absolutna. M ożna ją jedynie interpretować. Arto wreszcie zrozumiał. To gość był przyczyną, nie aparatura! Tak dobrze potrafił kontrolować swój głos, że wszystko, co nie dało się zagłuszyć, stawało się niewyraźne. Nazywali to modulacją. Przestraszył się. Takich sztuczek nie znał nikt w szkole. Tylko Protektorzy potrafili modulować swój głos. Ale… ojciec potrafił rozpoznać Protektora! Potrafił to nawet trojak! M usiałby wiedzieć… Arto wiedział z lekcji, że ucho dziecka jest czulsze i potrafi odbierać dźwięki, których nie słyszą dorośli. Tylko dlatego mógł poznać, co mówi nieznajomy. Jego głos znajdował się wprawdzie poza skalą słyszalności dorosłego – a dzięki zagłuszeniu także poza skalą detekcji aparatury podsłuchowej – lecz nie poza skalą słyszalności dziecka. – Tak robi rząd – wtrącił ojciec. – Nie mówi całej prawdy. Zataja część, albo… – Interpretuje. Owszem. Nie kłamie, w żadnym wypadku, po prostu… ukrywa to, co niewygodne. To sprawia, że cały system jest wrażliwy na prawdę. Jeśli ujawni się ją we właściwym czasie, jeśli poda się ją we właściwej formie… – A co jeśli ludzie nie wierzą w nic? Podziemie mówi podobne rzeczy, panie Hall, lecz robi to, co robi. Nawet jeśli każde ich słowo to najczystsza prawda, ich czyny zmieniają znaczenie. Rozmowa trwała już dłuższy czas, zaś on trafił na jej nudniejszą część. Usiadł, wyciągnął nogi i wetknął poduszkę między plecy a ścianę. Zamknął oczy, by wzrok nie odciągał uwagi od słuchu. To musiało być ważne, inaczej po co ta cała tajemnica i zakłócanie? Gość nazwany Hallem musiał się poruszyć. – Do tego zmierzam. To niewiara zamienia prawdę w tak potężną bronią. Ludzie myślą, że prawda jest najprostszym rozwiązaniem, że zawsze wychodzi na jaw i nie da się w niej pogubić, jak w kłamstwie. Jednak świat nie jest tak prosty jak dawniej. Prawda stała się zbyt skomplikowana, by w nią uwierzyć, lecz ona istnieje! Jest jak bomba, zagrzebana głęboko w przeszłości, u korzeni zdarzeń. W miarę upływu czasu powstanie nad nią coraz większa kapsuła kłamstwa i niedomówień. Gdy ktoś ruszy wtedy tę bombę w chwili, gdy ludzie zechcą słuchać, i umiejętnie pokieruje detonacją, wtedy może zawalić wszystko. – A czy ludzie są gotowi słuchać? – spytała matka. – Nie, i jeszcze długo nie będą. Prawda pojawia się i znika, bo nikt się nią nie interesuje, lecz napięcie rośnie, a wraz z nim wzrośnie chęć tłumienia prawdy. Zamiast ją rozładować, rząd zacznie ją dusić. Ściśnie ją tak, że powstanie reakcja łańcuchowa. – Więc teraz niczego nie ściska? – to był ojciec. Chwila ciszy. – Wierzy pan w rolę Floty? – spytał Hall. – Czy wierzy pan, że to wciąż jest Flota Obronna? – Oczywiście, że nie! – ojciec był oburzony. – Jak mógłbym w to… – zamilkł na chwilę. – Chwileczkę… Chyba rozumiem…

366

– Rząd niczego nie tłumi. Pozwala ludziom myśleć co im się tylko podoba, bo i tak są mu posłuszni. Władza już dawno mogła roztoczyć pełną kontrolę nad obywatelami. M oże nawet znalazłaby sposób, by na bieżąco analizować ogromną ilość napływających do systemu informacji, lecz po co? Niewola rodzi bunt. Jeśli już teraz istnieją u was organizacje walczące z obecnym ładem, o ileż zintensyfikowałaby się ich działalność gdyby zyskali prawdziwy p owód do walki! Ludzie są niezadowoleni, ale jakoś żyją. Nie ma potrzeby tego zmieniać. Kontrola niszczy kreatywność. W dwudziestym pierwszym wieku jedno z najsilniejszych państwo uległo bezmyślnej indoktrynacji i podporządkowaniu, co w przeciągu jednego wieku położyło kres jego potędze. To ślepa droga. Sztuką jest zachować dość kontroli, by rządzić bez sprzeciwu, przy słabej, niedoinformowanej, lecz legalnej opozycji, pozostawiając dość swobody, by ludzie mieli poczucie normalności, nie popadając w matnię teorii kosmicznego spisku. Kopuła jest jeszcze mała, jej wysadzenie nie przyniesie nic poza zamieszkami i niepotrzebną przemocą. Ściskanie zacznie się wtedy, gdy pojawi się nowe zagrożenie. Dekada Strachu była pierwszym ważnym momentem. Z czasem pojawi się drugi, gdy kolonie staną się silniejsze. Wtedy Rząd spróbuje ograniczyć przepływ informacji. Teraz może pan iść do doków i p orozmawiać o wszystkim z dowolnym kolonistą, lecz za dwieście lat kopuła będzie tak duża, że takie rozmowy staną się niebezpieczne. – Nie wierzę, że Rząd może aż tak bardzo ścisnąć ludzi! – Przypuszczam, że ludzie przed Dekadą Strachu też nie wierzyli, że Flota nagle stanie się narzędziem ucisku. A dziś… Dziś cała polityka Rządu jest skoncentrowana na utrzymaniu dominacji Ziemi nad koloniami. Jedyne pytanie, jakie jeszcze potrafię sobie zadać, dot yczy tego jak daleko Ziemia zechce się jeszcze posunąć. Ja wiem, że posunie się bardzo daleko, panie Wilan, o wiele dalej niż pan mógłby wyśnić w najgorszym koszmarze. To, co dzieje się teraz, jest zaprzeczeniem doktryny Floty Obronnej. Gdyby ludzkość naprawdę rozproszyła się wśród gwiazd, jak chcieli tego na początku, jak wciąż chcą koloniści, wtedy przetrwalibyśmy każdy atak. – O ile wiem, Obcy się zniszczyli. Nie ma żadnego zagrożenia… – Nie ma go teraz. Rząd przyjął to do wiadomości i zaczął się bawić w imperatora ludzkości. Nie zbadaliśmy aż tak wielu gwiazd, by spotkać jeszcze kogoś, to prawda. Lecz jeśli tylko w naszym niewielkim dominium, obejmującym ledwie kilka tysięcy gwiazd, powstało około dziesięciu niezależnych ramenów, z czego trzy wydały istoty inteligentne, zdolne opanować loty kosmiczne… i zniszczyć sześć innych… Nie możemy liczyć na wieczny pokój. Słabe rameny zostają zniszczone przez silniejsze. To powszechne prawo natury. Wciąż możemy zostać zniszczeni, jeśli to wszystko będzie trwało. Rz ąd to wszystko dusi. Zamiast wolnego handlu utrzymuje wymuszony system dystrybucji najważniejszych technologii. – Rozumiem – stwierdził ojciec. – Każdy to rozumie. Otwarcie granicy i zniesienie Prawa Kolonialnego przyspieszyłoby rozwój kolonii. Powstałoby wiele nowych ośrodków przemysłu, ośrodków obrony, nowe stocznie, wielka baza dla jeszcze większej floty, nad którą Ziemia nie miałaby już kontroli. Ale czy to nie skończyłoby się podziałami? – Być może – przyznał Hall. – M oże kolonie zaczęłyby walczyć między sobą. Ale ta sztuczna jedność w niczym nie jest lepsza. Nasz gatunek utrzymałby ekspansję, a nowa Flota spełniałaby w pełni założenia Floty Obronnej… Arto przestał słuchać. Nie lubił i nie rozumiał polityki. Uszy wciąż odbierały odgłosy rozmowy, czekając na słowa-klucze, lecz umysł pogrążył się w rozmyślaniach. M yślami wrócił do zdarzeń, o których tylko słyszał – o powstaniu Floty Obronnej i migracji do gwiazd. Początki Ery Kosmosu zbiegły się z pierwszym przeludnieniem Ziemi. Nie równało się ono temu, co działo się teraz, lecz ówcześni ludzie musieli to widzieć inaczej, skoro tak je nazwali. Na M arsie było ledwie kilka małych miast, Wenus dopiero próbowano ochłodzić, przy gazowych gigantach powstawały pierwsze kopalnie a sieć miotaczy masy była tak prymityw-

367

na, że poza trasą Ziemia-Księżyc właściwie nie istniała. Nie było reaktorów słonecznych, kolonie nie zawsze mogły wytwarzać powietrze na miejscu, pozostając zależne od dostaw żywności i skroplonego powietrza. Po prostu – prymitywizm. Dwieście lat po ty m jak człowiek po raz pierwszy postawił stopę na M arsie ludzie potrafili budować jedynie niewielkie gwiazdoloty – małe, jedno- lub dwuosobowe ramstatki, osiągające ledwie pięćdziesiąt C. Takimi statkami latali Tułacze, błąkali się od gwiazdy do gwiazdy, badając je, stając się oczami ludzkości, jej dotykiem i węchem. Budowano też statki na kilkadziesiąt osób – większe, wolniejsze, dzięki którym naukowcy zakładali kolonie w ruinach światów Obcych. Byli rękami i głową ludzkości, jej mózgiem, lecz wciąż brakowało nóg – aż nadszedł rok, gdy opracowano technologię budowy kadłubów z asteroid. Zaczęto tanio i szybko budować duże statki, zdolne wywieźć kilka tysięcy rodzin naraz. Rozpoczęła się Pierwsza Fala Emigracji. Na początku nie było biletów. Pierwsze stacje zakładano z inicjatywy rządów państw Ziemi. W tamtych czasach nie rozbierano statku przy lądowaniu, jak dziś, by pozyskać niezbędne wyposażenie. Statek wyładowywał sprzęt i zaczynał kursować między stacją a najbliższą kolonią, przywożąc zaopatrzenie i nowych kolonistów, a wywożąc rudę. Powstała sieć transportowa, Sztafeta, przyspieszyła osadnictwo na ogromnych obszarach przestrzeni. Z czasem rządy wycofały się z finansowania kolonii, pozostawiając ich zakładanie korporacjom poszukującym rud surowców, lub bogatym ludziom, gotowym realizować swoje marzenia o władzy czy pieniądzach. Po raz pierwszy pojawiła się sieć przewozów pasażerskich. Z początku były to dodatkowe miejsca dla pasażerów na pokładzie prywatnych handlowców czy transportowców. Bilety były drogie, lecz obietnica nowego życia kusiła. Wielu ludzi nie widziało dla siebie przyszłości na Ziemi. Liczba podróżników wzrastała, z roku na rok budowa statków pasażerskich stawała się coraz bardziej opłacalna. Cena przelotu spadła, powstały wyspecjalizowane statki pasażerskie oraz gwiazdoloty kolonizacyjne nowej generacji, zaprojektowane tak, by ich części posłużyły do budowy nowej kolonii. Powstała cała sieć przewozu ludzi. Z Ziemi dostawali się oni na Księżyc, stamtąd – do rejonu Saturna. Tam dokowały gwiazdoloty, przewożące ludzi ku najbliższym, najstarszym p ozaukładowym koloniom. Stamtąd inne statki rozwoziły je dalej. Jedynie gwiazdoloty kolonizacyjne przebywały całą drogę aż do ostatecznego celu podróży. Koloniści budowali z nich kopułę, potem niewielką stację orbitalną dla gwiazdolotów, a na koniec zaczynali bioprz ekształcanie. Wtedy zabierano się za to dopiero, gdy koloniści już wylądowali. Budowano coraz więcej gwiazdolotów, które wiozły w gwiazdy coraz więcej naukowców. Dzięki odkrywanej wiedzy Obcych statki stawały się coraz szybsze. Kolonie szybko rosły. Nagle, w przeciągu kilkudziesięciu lat, okazało się, że zatłoczoną i ogarniętą wojnami Ziemię opuściło ośmiu na dziesięciu jej dawnych mieszkańców. W tamtych czasach M ars był garstką niezależnych kolonii z dopiero co powstającą atmosferą tlenową. Inne kolonie w Układzie nie były nawet tak duże. Ziemia była sercem ludzkości, któremu zaczęła grozić zapaść. Najpierw uciekali ci średnio zamożni, których było na to stać. Na ich miejsce przybywali ludzie z biedniejszych rejonów planety, by wykonywaniem porzuconej pracy samemu zarobić na bilet w gwiazdy. Wreszcie uciekli nawet ci najbiedniejsi. Wielkie fabryki stanęły; nie miał kto produkować nowych robotów, mających zastąpić ludzi, których już tam nie było. Na Ziemi zaczęła szaleć Wielka Inflacja. By położyć jej kres wprowadzono jednolity system impulsów. Ziemia wciąż była podzielona na coś co nazywano państwami. To one rządziły stacjami i koloniami. Gdy jedne, na rozkaz polityków, odmawiały przepuszczenia ludzi, inne otwierały swoje śluzy, przysparzając ogromnych zysków. Państwa konkurujące oferowały kolonistom swoją pomoc, w zamian za podpisanie kontraktu z przyszłą kolonią na zbyt towarów i transporty rudy. W zamian za kontrakty na dostawy złota, irydu i platy ny rządy obchodziły wzajemne porozumienia dotyczące barier emigracyjnych – do czasu aż ludzi na Ziemi zostało tak

368

niewielu, że przestało się to komukolwiek opłacać. M etale straciły swoją wartość; ekonomia legła w gruzach. Dopiero wtedy rządy dawnej Ziemi doszły do porozumienia. Zjednoczenie stało się faktem, czymś więcej niż nic nie znaczącym podpisem pod jeszcze mniej znaczącą deklaracją, jaka istniała od początku Ery Kosmicznej i którą po prawdzie i tak wszyscy mieli gdzieś. Dopiero groźba katastrofy zmusiła rządy do połączenia sił. Stacje zamknęły się przed uchodźcami. Koloniom nakazano posłuszeństwo wobec nowych władz. Jedynie M ars się sprzeciwił, ogłaszając zjednoczenie i niepodległość wszystkich istniejących na nim kolonii. Uciekający z Ziemi koloniści znaleźli tam nowy dom, dając mu potęgę niemal równą Ziemi. Skończyła się Pierwsza Fala Emigracji, zaczął się pojedynek między M arsem a Ziemią. Wiele kolonii w Układzie, z początku lojalnych Ziemi, przeszło na stronę M arsa lub ogłosiło niepodległość. Osłabiona emigracją Ziemia i silny, wciąż zaludniający się M ars zaczęły się mocować. Splątane w uścisku ekonomii, zaczęły konkurować o rynki zbytu wśród kolonistów. Obie planety produkowały dużo i coraz taniej. Znowu wzrosło zatrudnienie. Znowu zmalały koszty pracy. Jeszcze raz ludzie stali się bogaci. W chaosie rywalizacji rozwijał się handel i transport. Kwitła nauka, budowano nowe, nowocześniejsze statki. Zakładano wiele nowych kolonii w Układzie, a każda z obu wiodących planet próbowała je od siebie uzależnić. Gdy któraś ogłaszała niepodległość, jej rywal przysyłał tam swoje wojska, wspierając ją w zamian za korzystne umowy. Powstały pierwsze okręty wojenne – małe, wolne, lecz dobrze uzbrojone – lecz jeszcze nie po to, by walczyć. Służyły głównie do transportu wojska i obrony przed nieistniejącymi, jak się po wiekach okazało, Obcymi. Wtedy jeszcze wierzono, iż wojna w gwiazdach wciąż trwa. Gdy wszystkie kolonie w Układzie uzyskały niepodległość, walka między Ziemią a M arsem stała się tak zażarta, że niemal doprowadziła do otwartego konfliktu. Szczęśliwie Wojna Wtyczek zakończyła się na komputerach i obie floty nigdy nie skierowały się przeciwko sobie. Pod naciskiem wszystkich niepodległych kolonii podpisano traktat o wiecznym pokoju i Wspólnej Flocie, przekształcający obie formacje w jedną, wspólną dla wszystkich ludzi Flotę Obronną. Kolonie odetchnęły z ulgą. Wierzono, że ludzkość już nigdy nie skieruje swojej broni przeciwko własnemu gatunkowi, że nadszedł kres wojen. Strach przed Obcymi wzrastał w miarę odkrywania prawdziwych rozmiarów dawnej wojny, jednocząc wszystkich. Wkrótce stał się zbyt wielki, by nawet kłótnia między Ziemią i M arsem zdołała go przezwyciężyć. Paradoksalnie, to wtedy Flota Obronna, ku swojej goryczy, odkryła, że nie posiadając władcy, nie posiada także źródła impulsów. Oddanie jej w ręce całej ludzkości nieomal ją zniszczyło. Każdy okręt mógł wtedy wstąpić do Floty, wystarczyło, że posiadał odpowiednią broń na pokładzie. Groźba ataku Obcych wciąż wydawała się realna, lecz rządy przestały być zainteresowane budową nowych okrętów. Stały się dla nich zbędne, gdyż technologia pozwalała im na prowadzenie wojny między Ziemią a M arsem bez ich pomocy, a żaden inny rząd nie myślał poważnie o własnej flocie. Bano się Obcych, lecz wierzono, że społeczeństwo samo sfinansuje swoją tarczę. M ylono się. Flota, by przetrwać, musiała nauczyć radzić sobie sama. Finansowana na zasadzie wolontariatu, napędzanego paniką przed Obcymi, pod hasłami z abezpieczania przyszłości dzieciom i całej ludzkości, stopniowo zamieniała się w gildię przewoźniczą zrzeszającą najwięcej statków – i jako jedyną, w której wszystkie były uzbrojone. Chętnych do korzystania z jej usług przybywało w miarę upowszechniania się korsarstwa i sabotaży. Niepodległość stacji znalazła silne fundamenty – ich kopalnie stały się niezbędne wszystkim. Niezależni przewoźnicy, jak Flota, popierały niezależność tych rządów, gdyż pozwalała im wybierać miejsce kupna i sprzedaży towarów. Więcej niepodległych ośrodków to większa liczba niezależnych rynków; korzystna sprzedaż towaru rodziła impulsy, niepodległość stała się inwestycją. Nowa równowaga ekonomiczna zakończyła walkę o dominację na rynku –

369

wszyscy rywale stali się równi. W żadnej innej epoce nie było tyle wolności i tak szybkiego rozwoju. Nigdy żadna epoka dobrobytu nie trwała tak krótko. Walka na ekonomię i militaria przestała mieć sens, więc Ziemia i M ars sięgnęły po nowy rodzaj broni. Każda z planet, by osłabić konkurentkę, zaczęła pomagać jej mieszkańcom wyemigrować w gwiazdy, oczekując w zamian, że nowo założona kolonia podpisze kontrakt na dostawę sprzętu i surowców. Znów ruszyły wielkie gwiazdoloty, znów wożono ludzi w gwiazdy, jeszcze taniej niż wcześniej. Znów zasiedlano nowe światy i znów przewoźnicy zbijali wielkie majątki. Lecz to z Ziemi, nie z M arsa, uciekało najwięcej ludzi. Ziemia dopiero się odradzała po industrialnych zniszczeniach; M ars dopiero rozkwitał. Ziemia zaczęła rozważać różne sposoby na powstrzymanie ludzi przed niszczącą jej gosp odarkę emigracją. Ludzie wpadli w panikę, rzucili się do ucieczki, byle zdążyć przed przegłosowaniem nowego prawa. Zewnętrzne Kolonie Układu zapchały się uchodźcami, często cz ekającymi lata na jakikolwiek transport na zewnątrz, byle dalej od Ziemi. M ówiono, że nowe prawo zmusi ludzi do niewolnictwa. M ówiono dobrze. Żadna siła na Ziemi nie była w stanie powstrzymać takiej masy ludzi. Dzięki szybkiej reakcji przewoźników uciekli z niej wszyscy, którzy chcieli i których było stać na bilet. Kolonie znów zarabiały ogromne ilości impulsów. Większość zarobków spływała prosto do kieszeni zacierającego ręce M arsa. Lecz najwięcej zyskała Flota. Nowa fala emigracji zapewniła jej byt. Gdy wprowadzono nowe przepisy, na Ziemi pozostali tylko ci najbiedniejsi, których nie było stać na ucieczkę, oraz ci najbogatsi, którzy najpierw nie chcieli uciekać, a teraz nagle spostrzegli, że już wcale nie są tacy bogaci. Nie miał kto dla nich pracować, nie miał kto kupować produkowanych przez ich fabryki towarów. Zmieniło się zapotrzebowanie na inżynierów, koszty produkcji osiągnęły kosmiczną cenę. Fabryki znów stanęły. Ziemski rynek zbytu przestał istnieć, zredukowany do dziesiątej części pierwotnego zapotrzebowania. Planeta stała się marionetką zależną od kontraktów z kolonistami. Tylko żelazne prawa powstrzymały obywateli Ziemi przed buntem. Planetę ogarnął potężny kryzys, lecz zwycięstwo M arsa było krótkotrwałe. Gdy na Ziemię powrócił ład, M ars odkrył, że ma teraz taki sam problem, jaki miała Ziemia. Role zaczęły się odwracać, do gry wchodzili nowi gracze – niepodległe, szybko rozwijające się kolonie w Układzie, zaludniająca się Wenus. Najstarsze kolonie, dziś nazywane Wewnętrzem, przeżywały rozkwit rozwoju, a wraz z nim głód na dostawy sprzętu. By go zaspokoić, zaczęły same rozwijać przemysł. Powstały pierwsze stocznie kolonialne, podpisano umowy między układami, narodziły się zalążki sp ecjalizacji. Po upadku Ziemi sprawdziło się stare powiedzenie, by uważać na swoje życzenia, bo mogą się spełnić. M ars dostał co chciał, lecz szybko odkrył, że w pojedynkę nie zdoła zaspokoić potrzeb wszystkich kolonii. By to nadrobić, postanowiono zautomatyzować przemysł. Ogromne rzesze ludzi nagle straciły pracę. Zapanowała nędza. Zaludniającą się na powrót Ziemię wciąż dusiły przestarzałe przepisy z czasów kryzysu – dawały zbyt dużą władzę zbyt nielicznym ludziom, by zgodzili się z niej zrezygnować. M ars ujrzał przed sobą widmo drugiej Ziemi, Ziemia bała się utraty resztek swojej pozycji. Oba rządy wierzyły, że tylko liczebność populacji decyduje o produktywności. Oba dostrzegły zagrożenie w rozwijającej się niepodległości ekonomicznej kolonii poza Układem. Trzecia Fala Emigracji skończyła się zawiązaniem Zjednoczonego Rządu Układu i trwałym zamknięciem go dla uciekinierów. Embargo na żywność zmusiło inne kolonie w Układzie do przyłączenia się. Nowo powstały Rząd bez przeszkód zamknął cały Układ Słoneczny za niewidzialną przesłoną. Postanowiono, że Fala Emigracji już nigdy się nie powtórzy. Chcieli tego wszyscy – politycy, korporacje i sami mieszkańcy. Układ, mimo wewnętrznych sporów, był największym centrum przemysłowym. Ci nieliczni, którzy pozostali na miejscu i

370

przetrwali kryzys, zaczęli odczuwać pozytywne skutki odbudowy gospodarki. Odwieczna wojna zakończyła się, nowy wewnętrzny rynek Układu opanował chaos, zapewniając mieszkańcom niespotykany dobrobyt. W ciągu kilku dekad M ars, Wenus i Ziemia odrodziły się i rozkwitły, kosztem niepodległych dotąd kolonii. Ludzie jeszcze raz stawali się bogaci. Korporacje od dawna rozumiały, że alternatywa osiedlenia się na jakiejś odległej kolonii podnosi koszty zatrudnienia fachowców. Pod koniec Wielkiego Kryzysu zrozumieli to także politycy. Decyzja o ekonomicznym zamknięciu Układu została przegłosowana w referendum sześćdziesięcioma procentami głosów obywateli. Koloniści nie mieli na nią żadnego wpływu. Nikt nie przewidywał, że do zamknięcia ekonomicznego dojdą także inne skutki. Układ zaczął powoli narzucać swoją dominację koloniom. Nowa ekonomiczna potęga zaczęła dusić rodzące się ośrodki przemysłowe, najważniejsze, nowoczesne technologie zatrzymując do własnej dyspozycji. Rząd miał za sobą prawo. Znaczna większość kolonii Wewnętrza nigdy nie ogłosiła niepodległości i wciąż pozostała podległa wobec rządów swoich założycieli. Gdy powstał Zjednoczony Rząd Ziemi, konkurencja M arsa nie pozwalała egzekwować swoich roszczeń. Teraz obie planety mówiły jednym głosem. Dwa wieki chaosu w Układzie nie wystarczyły koloniom na zdobycie niezależności. Tak jak mówił Dael, akcja powodowała reakcję. Kolonie, by się rozwijać, potrzebowały ludzi i surowców, lecz po zjednoczeniu Układ zaczął im dyktować warunki. Kolonie odpowiedziały tym samym, wiedząc, że do swojego rozwoju Układ potrzebuje rzadkich, cennych rud, oraz najcenniejszego – artefaktów po Obcych i skrytej w nich wiedzy. Lecz Rząd już wiedział co jest najgroźniejszą bronią. Sam po dwakroć stał się jej ofiarą. Obłożył kolonie embargiem, jednocześnie wprowadzając, przez sieć podległych szmuglerów, tanie statki kolonizacyjne, sprzedawane poniżej kosztów produkcji. Ludzie nie zastanawiali się, dlaczego żyje się im gorzej. Wiedzieli jedno – gdy założą nową kolonię, nie będzie ona objęta embargiem. Duże kolonie opustoszały, Trzecia Fala Emigracji doprowadziła je do upadku i uzależnienia od Ziemi. Co więcej, Trzecia Fala wciąż trwała. M ałe kolonie łatwiej było kontrolować. M ałe kolonie, nawet działając wspólnie, nie potrafiły się same utrzymać ani obronić, nie były w stanie budować wielkich statków. Rząd Układu zdołał już rozbić konkurencję, lecz wciąż potrzebował narzędzia, by uczynić kolonie posłus znymi. To narzędzie już istniało – wystarczyło tylko nauczyć się z niego korzystać. Gdy oczy Rządu ponownie zwróciły się na statki Floty, ta formacja transportowa, cierpiąca z powodu embarga, skupiała wszystkie okręty, które miały broń na pokładzie. Flota była niez ależna od sił ekonomicznych czy politycznych. Historia uczyła – niezależność bez zdolności samodzielnego utrzymania się to najkrótsza droga do zdominowania przez siłę zewnętrzną. Zjednoczony Rząd Układu zaczął coraz jawniej finansować Flotę, pod pretekstem ochrony kolonii przed zagrożeniem z kosmosu i obawą o nierównomierną dystrybucję towarów. Dzięki jego wsparciu szybko rosła w siłę, nie dostrzegając, że wraz z impulsami napływa do niej wojskowa dyscyplina i podlegli Rządowi admirałowie. Z czasem Flota przeszła całkowicie pod władzę Rządu i niecały wiek później sprowadziła na ludzkość Dekadę Strachu, stając się narzędziem narzucającym siłą Prawa Kolonialne i kończącym niepodległość kolonii. Dawne stocznie zostały siłą zamienione na doki i porty dla dużych statków, ośrodki przemysłu zredukowano do roli wsparcia w produkcji drobiazgów. Udawanie dobiegło końca. Ziemia wysłała komisarzy kolonialnych, by w każdym systemie utworzyli gubernie. Lecz komisarze zbyt gorliwie wypełniali zalecenia Ziemi, nie spełniając oczekiwań lokalnych społeczności. Pod naciskiem kolonistów Ziemia pozwoliła obierać mieszkańcom kolonii władze według własnego uznania. To ostatnie, pyrrusowe zwycięstwo kolonistów rozbiło ich jedność, stając się przyczyną powstania kalejdoskopu mniej lub bardziej utopijnych form rządzenia. Powstał szereg monarchii i oligarchii, jak technokratyczny rząd Sodomii, lecz w większości kolonie rządziły się demokratycznie. Ziemi było wszystko jedno kto rządzi, jak długo nowo obrana władza uznawała jej zwierzchnictwo. Lecz na tym wolność kolonistów się kończyła.

371

Od tej chwili nic już nie było takie, jak dawniej. Zaczęły powstawać bariery. Najpierw te łagodne – wysokie ceny biletów, zakazy prawne, służba graniczna. Potem zaczęto kontrolować stacje, zamieniając je w jedyne drzwi na planetę. Wreszcie sięgnięto po lokalizatory. Gdy powstała pierwsza bariera, zatrudnienie w Układzie sięgało stu procent, lecz nauka nie stała w miejscu. Roboty stawały się inteligentniejsze, zręczniejsze, sprawniejsze; zaczęły wypierać ludzi. Automatyzacja uczyniła kolejny krok naprzód. Główny rynek zbytu znajdował się na zewnątrz Układu, więc lokalne bezrobocie prz estało mieć znaczenie ekonomiczne, ograniczając się jedynie do społecznego. Drastycznie wzrosło, niemal z dekady na dekadę, zamieniając Układ w to, czym był obecnie – w rachunek wystawiony potomkom przez historię za krótkowzroczne decyzje przodków. Teoretycznie nawet dzisiaj można było odlecieć z Układu, i to całkowicie legalnie. Bilety na takie podróże, w jedną czy obie strony, były do kupienia w wolnej sprzedaży. Lecz co z tego, skoro każdy kosztował więcej niż przeciętny człowiek spodziewał się zarobić przez całe swoje życie? Ci, których było na nie stać byli tak bogaci, że nawet nie myśleli o opuszczeniu Układu. M ruknięcie i przeraźliwe sapnięcie ogłuszyły Arto. Wyrwał słuchawkę z ucha i zaczął masować je dłonią. Hałas sprawił mu prawdziwy ból. Niemal przestał słyszeć na lewe ucho. Kotka zeskoczyła na łóżko. – Lili, ciszej! – syknął szeptem. – Ja przez ciebie ogłuchnę! Kotka zmrużyła oczy. Polizała tylną łapę, zeskoczyła z łóżka i położyła się na nieaktywnym panelu projektora. Zaczęła się tam kłaść, gdy była mała. Lubiła słabe ciepło, wydzielane przez panel podczas pracy. Arto kilka razy uderzył dłonią w ucho. Nie ogłuchł, lecz by dalej słuchać roz mowę, musiał przełożyć słuchawkę do drugiego ucha. – …nie staramy się powstrzymywać kolejnej fali emigracji, pani Waspers – mówił wyjaśniający głos Halla. – M y się chcemy przygotować. Wiemy co znaczą miliardy ludzi napływających w poszukiwaniu nowego życia. Podczas Pierwszej Fali wraz z nimi napływał sprzęt. Tak samo na początku Drugiej Fali, gdy rządy Ziemi, M arsa, Związek Jowiszowy, niepodległe miasta Wenus i Sojusz Saturna były od siebie niezależne i zbijały miliony na wyposażaniu i wysyłaniu kolonistów. Wtedy koloniści mieli dość impulsów, by inwestować w swoją prz yszłość, lecz pod koniec przybywali do nas już tylko biedni, niewykształceni ludzie, z gołymi rękoma, chęcią do pracy i nadzieją na lepsze życie. Tym razem byłoby tak samo. To nie tylko pogrążyłoby Ziemię i Układ, ale nas wszystkich. To byłaby katastrofa dla całego naszego gatunku. – Od kiedy to wolność jest katastrofą? – oburzył się ojciec. – Od kiedy nas nie stać, by ją zapewnić. Ludzie by uciekli. Układ straciłby moc produkcyjną, lecz zatrzymałby niezbędne dla naszego przetrwania technologie. Zostalibyśmy sami prz eciwko hordom nędzarzy! Nie mamy zbiorników, musimy uprawiać ziemię. Takimi metodami nie zdołalibyśmy wykarmić tylu ludzi. Już pod koniec Drugiej Fali na planetach Wewnętrza panowała nędza. Dla ich dobra, musimy ich powstrzymać, przez jakiś czas. – Kolonie naprawdę są tak zatłoczone? – spytała matka. – Stłoczone, tak bym to nazwał. Kontrolując technologię, Ziemia zmusza nas do życia w wielkich miastach. Nie pozwala na zagospodarowanie planety, nie mówiąc o układzie planetarnym. Tylko na Ziemi żyje ponad trzydzieści miliardów ludzi, lecz najbardziej zaludniona kolonia liczy sobie niewiele ponad sto milionów obywateli. Układ mądrze zrobił, jednocząc się przeciwko kolejnej Fali Emigracji. Podróże międzygwiezdne stały się zbyt tanie. Bez jedności nie dałoby się ich kontrolować. Trzydzieści miliardów… Arto słyszał, że Ziemia z powodzeniem pomieściłaby znacznie więcej, lecz znaczną część jej powierzchni zajmowały na wpół automatyczne fabryki. Przypomniał sobie WIR. Na dole było niemal tak samo ciasno, jak tutaj.

372

– Tylko że rząd nie poprzestał na tym – zauważył ojciec. – Zaczął także kontrolować przepływ towaru. – To gwiaździście łatwiejsze od zamknięcia wszystkich kolonii, jak zrobili to z Układem – znowu gość. – O wiele łatwiej jest zamknąć jeden, najważniejszy układ planetarny i za jego pomocą trzymać kolonie za gardło niż pilnować wszystkich ludzi na wszystkich światach. Ziemia woli się zadowalać Prawami Kolonialnymi. U was już od Pierwszej Fali istniał złożony system kontroli migracji. Wystarczyło go rozbudować. – Taki układ nie jest stabilny – zauważył ojciec. – Istnieją granice ludzkiej tolerancji. Panie Hall, powiem szczerze. Nie wierzę, aby to wszystko przetrwało kolejne dwieście lat. – Nie pan jeden tak uważa. Każdy, kto jest świadomy polityki Ziemi nie ma wątpliwości czym się to skończy. To taniec na włóknie. Po jednej stronie czeka rewolucja w Układzie, a po drugiej bunt wśród kolonii. Jeden fałszywy krok oznacza koniec Rządu i dominacji Układu nad ludzkością. Niech pan spróbuje zmusić dorosłych ludzi do wszczepienia lokalizatorów, a będzie pan miał tu rewolucję. Dlatego istnieją luki, wentyle bezpieczeństwa, które pozwalają wam jakoś żyć, nie myśląc o całej tej maszynerii. M y wykorzystujemy te luki. Staramy się przygotować na nadchodzący upadek, lecz nasze przygotowania potrwają bardzo długo. – Właśnie. Usłyszeliśmy wiele, poza tym jednym. Dlaczego my i… za jaką cenę? – w głosie ojca brzmiała nieskrywana obawa. – Nie chcemy niczego wielkiego. Pewne kolonie mają plan, bardzo ważny dla przyszłości całego naszego gatunku – głos spoważniał, stwardniał. – Potrzebujemy specjalistów, by na czas odbudować to, co tutaj wkrótce legnie w gruzach. Głupotą było uzależnienie istnienia całej ludzkości od jednego układu planetarnego. M y naprawiamy tę głupotę. Jest subtelna różnica między kontrolowaniem czegoś, a całkowitym panowaniem. Ziemia nie traktuje kontroli jako celu samego w sobie, raczej jako narzędzie do dominacji. Gdy straci kontrolę, straci też nad nami panowanie. Arto nadstawił ucha. To było to, co chciał usłyszeć. Rodzice byli potrzebni w koloniach! Co więcej, kolonie oferowały im to, o co tutaj było tak trudno. Dawały im pracę. Oczywiście, pomyślał ze smutkiem, nie potrzebowali dzieci. M ają za dużo ludzi, a zbyt mało sprzętu, by się rozwijać. Nie zechcą ryzykować wyciągnięcia go ze stacji. – M ówi pan Ziemia, panie Hall – zauważyła matka – a nie Układ. – Sama pani wie kto naprawdę o wszystkim decyduje. Tylko w teorii Ziemia jest równorzędnym partnerem Wspólnoty Słonecznej. W praktyce to ona narzuciła Prawa Emigracyjne i wymusiła akceptację Praw Kolonialnych. Rząd Układu i jego Rada jest tylko marionetką Ziemi. – Panie Hall – drżącym głosem odezwał się ojciec. – Jeśli nas stąd wywieziecie, zbuduję tyle reaktorów, ile dam radę. – Wiemy to, panie Wilan – głos gościa wciąż wydawał się chłodny, pozbawiony emocji. – Dlatego was wybraliśmy. Lecz nie po to, byście państwo robili to, co potraficie, lecz nauczyli tego innych. Zanim posuniemy się dalej, chcę by zrozumieli państwo jeszcze jedną rzecz. To wszystko wiąże się z ogromnym ryzykiem, dla nas i dla was. M amy bardzo ograniczoną liczbę miejsc. Nie będę ukrywał, nie jesteśmy organizacją dobroczynną, jak ruchy na rzecz Otwartego Kosmosu. To rodzaj umowy. Gdy wykształcą państwo studentów, będziecie wolni od zobowiązań. Jeśli zechcecie kontynuować pracę, z radością ją wam damy. Wierzymy w waszą dobrą wolę współpracy. Jeśli zdecydujecie się zrezygnować, wciąż… – Obiecuję i słowa dotrzymam – ojciec przerywał mu w pół słowa. – M ogę nawet podpisać umowę. – Rozumiemy wagę waszego zamierzenia – dodała matka. – Praca, dla mnie… Rodzice zapewniali gościa o swojej lojalności, a Arto znowu poczuł smutek. Nie dlatego, że się rozczarował. Już dawno przyzwyczaił się do myśli, że zostanie. Słowa Halla na krótko

373

dały mu nadzieję, lecz równie szybko ją rozwiały. Przecież, gdyby było miejsce dla niego, ojciec nie kazałby mu iść do pokoju. Pozwoliłby rozmawiać… – Nie o to chodzi. Gdyby były jakiekolwiek wątpliwości co do p aństwa intencji, propozycja nie zostałaby złożona. Dużo ryzykujemy, więc nasza kontrola też jest dokładna. Jakiekolwiek podejrzenia… – Rozumiem, rozumiem – zapewnił ojciec. – Więc oczekujecie, że wszystko będzie wyglądać normalnie, aż do czasu gdy…? – urwał. – To jest niezbędne – potwierdzenie było bardzo stanowcze. – M usimy zsynchronizować działania wielu grup, a każda z nich składa się z wielu osób. Jeśli choć jedna zwróci na siebie uwagę Kosy, może to narazić nie tylko grupę, lecz cały projekt. Gdy się z godzicie, będziecie musieli zacząć bardzo uważać na wszystko, co robicie. Gramy o bardzo wysoką stawkę. Najwyższą, pomyślał Arto. Nagroda jest bezcenna, lecz kara… Za próbę ucieczki rodzice od razu pójdą do kopalni. Wszystko co mają zostanie skasowane. Nie musiał tam być, by wiedzieć jak to wygląda. Praca do granic wytrzymałości i pogarda strażników. Kopalniaki. Kopalniane głupki… Praca w kopalni nie wymagała bystrego umysłu. Kiedyś pracowali tam niezbyt inteligentni robotnicy fizyczni, w poszukiwaniu pracy przemierzający cały Układ. Dziś trafiali tam wszyscy, którzy złamali prawo, nie tylko prawdziwi przestępcy, lecz powiedzenie pozostało. – Oczywiście. Życie w naszych warunkach też czegoś uczy, panie Hall… – Proszę, Wilan. Nie panie Hall. Po prostu Zefred. Zef. Skoro już mamy za sobą tę część, nazwałbym to, właściwego interesu, powinniśmy zostawić ten oficjalny ton. – Dobrze, panie… Zefred. Nie wiem czy… Jak ma się pański strój do bezpieczeństwa operacji? – Urodziłem się w Układzie, na tej stacji, Wil. Dla mnie od jej opuszczenia minęło ledwie parę lat. Komputer wciąż ma mnie w pamięci. Dopóki ktoś nie zauważy, że wróciłem, w co wątpię, będzie widział we mnie zwykłego cywila. Gorzej gdy coś zwróci jego uwagę, lecz póki nikt się tego nie czepi… – A kamuflaż optyczny…? – spytała matka. – Łatwo go wykryć. Emisja energii przyciągnęłaby uwagę automatów. – Zastanawiam się… czy nie przysłał was Absolom? – stwierdził nagle ojciec. Przez krótką chwilę panowała cisza. – Nie. Koloniści stamtąd są, można powiedzieć, bardzo niechętnie widziani w Układzie. – A wielu… jest stąd? – Tylko ja i dwóch innych. Proszę zrozumieć, stąd trudno się wyrwać, a jak już się uda, nikt nie chce wracać. Lecz my wiemy jak wygląda tu życie. Wielu z nas robi to ze zwykłej symp atii. Nie każdy myśli tak trzeźwo jak ja, lecz tu nie ma miejsca na emocje. – I… Absolom nie ma z tym nic wspólnego? – Wspiera nasze starania, pośrednio – po raz pierwszy w głosie gościa Arto usłyszał wahanie. – Status kolonii jest niepewny, władze wolą nie drażnić Ziemi. Ale są inne kolonie, które widzą swoją przyszłość inaczej niż Ziemia. Które dążą do tego, bardzo powoli, by stać się niez ależne i niepodległe. To… zwykła ludzka natura. Ruchy na rzecz Otwartego Kosmosu wyrastają z samego jej wnętrza. – Ile to już trwa? To nie jest wasza pierwsza próba? – Robiliśmy to już kilka razy. Nie spodziewam się, by Ziemia się tym chwaliła. Zaczęliśmy gdy sto lat temu zaczęto ograniczać przyjęcia studentów spoza Układu. Wtedy były to pojedyncze osoby, złapane w ostatniej chwili. Lecz gdy dwadzieścia lat temu Ziemia ogłosiła, że tylko Zewnętrzniacy, którzy zrzekną się statusu kolonisty mają prawo studiować w Układzie, musieliśmy zareagować bardziej stanowczo. Nowe zarządzenie sprowadzało się do tego, że można było studiować tylko gdy pozwoliło się zniewolić, jak ci, którzy się tu urodzili. – Jak my.

374

– Niestety. – A Sodomia? – Sodomia? – To przecież ośrodek naukowy. No i są inne stacje badawcze… – …tylko tam nie uczą studentów. Każdy taki ośrodek jest pod ścisłą kontrolą Floty. Naukowców mamy pełno, brakuje nam inżynierów. Co nam po teoretykach zdolnych opisać z asadę działania reaktora? Potrzebujemy kogoś, kto go zbuduje. – Rozumiem… Znów chwila ciszy. Tym razem ciszy pełnej napięcia. – Zapewne będziecie mieli do mnie jeszcze wiele pytań – powiedział gość – lecz póki co… Gość zamierzał wyjść. Arto postanowił, że musi go zobaczyć. Wyrwał słuchawkę z ucha i szybko otworzył drzwi, by zdążyć przed rodzicami. Ktoś, kto potrafił modulować głos na pewno usłyszałby szczęk zamka. Zostawił drzwi otwarte, zakradł się do schodów i położył na podłodze. Światło było zgaszone. Skrył się tak, by pozostać w ukryciu nawet gdy się zapali. Drzwi na dole otworzyły się. Arto lekko wychylił głowę, w napięciu czekając aż gość pojawi się w korytarzyku. Rodzice odp rowadzali go w milczeniu, po ciemku. Arto tylko na moment dostrzegł jego twarz. Nawet się nie zdumiał. Zbyt był pewien tego, co zobaczy. To był ten sam człowiek, który go śledził i obserwował. Człowiek od kartki. Jeśli to, co mówił im na dole było prawdą, był gotów przed nim klęczeć. Lecz to nie wyjaśniało, dlaczego go śledził. Jeśli myślisz, że coś komuś powiem, pomyślał, to nie wiesz o mnie niczego. Kolonista powiedział coś cicho do ojca. Podszedł do drzwi i nagle, niby zupełnie od niechcenia, rzucił spojrzenie w górę schodów. Spojrzenie było szybkie, lecz spoczęło dokładnie na Arto, jakby wiedział, że tam jest i chciał się tylko upewnić. Odwrócił się równie szybko i wyszedł z domu. Rodzice zamknęli za nim drzwi. Czy nieznajomy naprawdę go widział? Czy mógł go dostrzec w ciemności? Cofnął się i po cichu wrócił do pokoju. M ijały minuty, a on siedział i myślał. Kolonista coś planował. Wiedział więcej niż mówił, to Arto rozumiał, lecz czego chciał od niego? Po co zadał sobie trud obserwując go i zbierając informacje tak dokładne, że wiedział aż tyle? Czuł się przez to nagi, jakby Zefred przejrzał jego umysł na wylot, wybierając sobie to, co mu się przyda, a co nie. Czuł się… Właśnie tak, czuł się manipulowany. Tylko że dotąd to on manipulował innymi… To nic. Dopóki to miało służyć rodzicom, nie miał nic przeciwko. Pomylił się. To nie statek ojca miał posłużyć do ucieczki, lecz nie rozumiał po co ojcu były potrzebne komory. Nieważne. Jest inny statek, a ten nieznajomy kolonista przyleciał, by wszystko przygotować. Tylko… czy na pewno nie chce po prostu wciągnąć rodziców w pułapkę? Przypomniał sobie karteczkę, leżącą w szafce, w bezpiecznej skrytce. Gdyby tego chciał, mógłby to zrobić już dawno. O rodzicach musiał wiedzieć równie dużo co o nim. Ich łatwiej było obserwować, nie byli tacy czujni. Czy mając Arto w garści nie zechce ich szantażować, by wymóc wypełnienie umowy? Kolonista musiał wiedzieć o szkole – dość, by kontrolować go tą wiedzą, sprawić, by nakłonił rodziców do wyjazdu. Kolonista nie wiedział pewnie, że gotów był to zrobić i bez szantażu. Przecież nie czytał w jego mózgu. A może? Nie! Skarcił się za tak głupie myśli. Skanowanie wymagało unieruchomienia i wprowadzenia człowieka w odpowiedni stan umysłu. Wiedziałby, że jest skanowany, nie wierzył, by dało się to zrobić tak, by nic nie zauważył. Jakby się nie głowił, dochodził tylko do jednego, bardzo niewygodnego wniosku. M usiał zaufać koloniście. Za wszelką cenę musiał dotrwać chwili, gdy rodzice opuszczą stację. Postanowił działać, i to działać ostro.

375

Cień Daela Wilan, wiedziony instynktem, nie zrezygnował z wizyt w barze. Nie tylko dlatego, by, jak mówił Zefred, zachować wszelkie pozory normalności. Uznał, że to było dobre miejsce na spotkanie. Choć kolonista nie powiedział kiedy ma nastąpić, czuł, że stanie się to wkrótce. Nie był zaskoczony, gdy zobaczył Zefreda. Zaskoczyło go dopiero, gdy ten usiadł przy innym stoliku zamiast podejść do niego. Posłał mu krótkie spojrzenie. Zefred kiwnął głową. Dziwne, uznał, lecz zaraz potem pomyślał, że Zefred ma sporo racji. O wiele mniej podejrzane będzie gdy to on dosiądzie się do niego. Klient czekający na dostawcę był tu częstym zjawiskiem. Niespodziewanie doznał dziwnego uczucia, że już gdzieś spotkał kolonistę, zanim skontakt ował się z jego żoną. Nie chodziło tylko o rozmowę z Lerszenem, o której właśnie sobie prz ypomniał, a którą odbyli w tym samym miejscu. To wyglądało tak samo, lecz chodziło o coś innego. O co? To wciąż mu umykało. Powoli, starając się zwracać na siebie jak najmniej uwagi, wstał i przeszedł do stolika kolonisty. Siadając zauważył jak Zefred obraca w palcach niewielki sześcianik. Kolonista dotknął go opuszkami palców w kilku miejscach, po czym schował. Wilan obserwował bacznie każdy jego ruch. Ciekawe czy on zawsze jest taki ostrożny, pomyślał. Czasami aż do przesady. – Czy to bezpieczne? – spytał. – Jesteśmy w miejscu publicznym. – To nielegalne – przyznał Zefred – lecz tu nikt się tym nie przejmie. Zbyt wielu osobom zależy, by w takich miejscach ich rozmowy nie były zarejestrowane. Niemniej, nasz czas jest ograniczony. Ktoś tu w końcu zajrzy. – Zgaduję, że to spotkanie nie jest bez powodu. – Nie jest. Wkrótce zaczniemy widywać się częściej, w bezpieczniejszym miejscu, lecz jest coś, co powinieneś zrobić już dziś. Chcę, byś wraz z żoną złożył do biura transferów podanie o wycieczkę, dla całej rodziny. Nieważne gdzie. – Księżyc? – spytał odruchowo. – M oże być. Zadeklaruj kolejną wyprawę seleniczną bez konkretnego terminu, ale zaznacz, że chodzi o ten miesiąc. Zdołasz uwiarygodnić taki urlop? Wilan podrapał się po brodzie. Co wspólnego miała wycieczka na skały księżycowe z ucieczką z Układu? – To może być trudne. M amy opóźnienia, ale… – M ówiłeś, że odczepiacie za kilkanaście dni. Czy Zefred naprawdę myślał, że budowę da się tak dokładnie zaplanować? Niemniej na stanowisku Wilana obecność w początkowej fazie budowy nowej jednostki nie była konieczna. Statkiem zajmowali się wtedy głównie technicy i Obsługa Kosmiczna. Jedynym jego zajęciem byłoby organizowanie zespołu, ale tym mógł się zająć który ś z pozostałych inżynierów. Bardzo wielu z nich, w tym i on, brało urlopy na czas pierwszego miesiąca prac nad nową jednostką. Dopiero potem zaczynała się harówka. – Teoretycznie tak – zgodził się. – Ale praktycznie… – Tym lepiej. Biuro nie będzie miało podejrzeń, gdy zażądacie karty wyjazdu o długim czasie ważności. – Czy mogę chociaż wiedzieć po co? – spytał. – Nie teraz. Nie wiem czy nie będziemy musieli zmieniać planów. Pamiętaj, wszystko musi wyglądać… – …naturalnie – dokończył. Zefred kiwnął głową. – Czy nie byłoby bardziej naturalne, gdybyśmy spotykali się u mnie w domu, zamiast w takim miejscu? – Wilan ruchem głowy wskazał sąsiedni stolik. – Nawet jeśli ktoś coś mi założył, to najwyżej jakiś prymitywny układ… Przed pierwszym poważnym spotkaniem, w ich domu, Zefred sam przyznał, że jest to najbezpieczniejsze miejsce. Centrala nie uznawała jego stanowiska za sprzyjające podjęciu próby

376

ucieczki czy dokonaniu większej kradzieży. Wilan nie zamierzał im pokazywać jak bardzo się mylili. Reszta stacji była pod stałą obserwacją systemu komputerowego, który potrafił na bieżąco analizować obraz, wyszukiwać oraz śledzić wskazane postacie. Dom był od tego wolny, a mimo to Zefred ani razu nie chciał, by włączył zagłuszanie. – To nie jest dobry pomysł. Jakiś czas temu rząd próbował po cichu wprowadzić na stacji siatkę nielegalnych podsłuchów. Ludzie o wszystkim się dowiedzieli, rząd musiał się szybko wycofać, lecz społeczeństwo pozostało podejrzliwe. – Nie bardzo widzę, co to ma do rzeczy z zakłócaniem. – Każdy kto ma coś do ukrycia podejrzewa istnienie podsłuchu. Włącza zakłócanie, a zakłócanie, zwłaszcza aktywne, jest łatwe do wykrycia. Kosiarze obserwują kto i gdzie go używa, a potem sprawdzają na komputerze co taka osoba robiła przez ostatnie dni. Prawo do prywatności to tylko zawór bezpieczeństwa. Tak naprawdę prywatność gwarantuje jedynie niemożność podsłuchiwania wszystkich naraz, lecz to działa tylko tak długo, jak długo nie zwracasz na siebie uwagi. Właśnie tak bardzo ostrożny był Zefred. Wilan obiecał sobie, ż e nie zostanie w tyle i na wszelki wypadek przeszuka cały dom w poszukiwaniu nadajników. Jeśli będzie trzeba, zedrze nawet wykładzinę. Nieważne czy coś znajdzie czy nie, to sprawi, że poczuje się pewniej. Kolonista wykonał ruch jakby chciał sięgnąć do kieszeni. Zrozumiał, że chce już iść. – Jest jeszcze jedna rzecz – powiedział Wilan. Zefred odsunął rękaw i spojrzał na zegarek. Wilan zauważył, że nie był zrobiony z cienkiej, przezroczystej, naklejanej błonki, jak zegarki w układzie, lecz ze sztywnego plastiku w kształcie cienkiej tarczy, przypiętego do przegubu lewej ręki. Jeśli kolonista starał się udawać zwykłego mieszkańca stacji, nie powinien korzystać ze zwykłych zegarków? Spojrzał na swój i zrozumiał. Na jego czasomierzu – wyszukanym, wielofunkcyjnym modelu ze srebrzystą, gustownie zaprojektowaną tarczą – sekundy stały w miejscu. Od razu przypomniał sobie, że zegarki astronautów posiadały ekranowanie. – M amy jeszcze trochę czasu – zgodził się – lecz niezbyt dużo. – M usicie mieć jakieś wolne miejsca – powiedział. – Nie wierzę, że przylecieliście bez zap asu. Zefred spojrzał na niego chłodno, rozumiejąc, że to nie koniec rozmowy. – Zawsze planujemy zapas i zawsze się okazuje, że jest potrzebny – odpowiedział. – Każdy ma kogoś, kogo chciałby ze sobą zabrać, lecz to nie zależy od nas. Nasze komory od początku mają wyznaczonego pasażera. Wilan pamiętał o Burisie. Dostał swoją szansę, lecz Buris pozostał w tym samym miejscu, w którym sam był jeszcze kilka dni temu. Sprawę komplikowało trochę to, że szukając reaktora Buris zabrał się za Podziemie, niemniej… Buris nie zajmował się niczym specjalnym, więc nie był potrzebny. Irytujące, lecz zrozumiałe. Wilan miał nadzieję, że jest dość cenny dla kolonistów, by nakłonić ich do pomocy. – Ale dla nas mieliście zapas, tak? – Czego oczekujesz? Transportowca na sto tysięcy kolonistów? Nie jesteśmy aż tacy dobrzy. M amy tylko dwa wolne miejsca, to wszystko. Wiem, że to stało się nagle. Zabieramy was właściwie w ostatniej chwili, ale nie bez powodu. Jest szansa, mamy wolne miejsca, a wy jesteście nam potrzebni. – M ożesz zagwarantować te dwa miejsca? – Z dużym prawdopodobieństwem tak. Ciężko jest znaleźć na stacji dwie samotne, wart ościowe osoby, bez dzieci. Pozostaje tylko kwestia… dla kogo? – Dla kogoś komu jestem coś winien. Dokładniej, dla dwójki jego dzieci. – Nie wiem czy ich rodzice nie spróbują nas zdradzić. – M yślisz, że tego nie sprawdzałem? – M yślę, że nie byłbyś w stanie.

377

Zmierzyli się chłodnym wzrokiem. Zefred mówił jasno, że zanim pozwoli komukolwiek wziąć w tym udział, najpierw dobrze mu się przyjrzy. O nim i o Ene, jak Wilan sam się prz ekonał, kolonista wiedział gwiaździście dużo. – Więc? – spytał Zefred. – Kto to jest? – Buris Warton. Nie masz go na swojej liście? – Nie znam. Zobaczę kim jest i co da się zrobić. Póki ci nie powiem, nie rób nic. – Zaczekam – zapewnił. – Ostatnio może się kręcić nieco za blisko Podziemia, ale to z desp eracji. Nigdy by się do nich nie przyłączył. – Tego nie możesz wiedzieć – na twarzy Zefreda pojawił się lekki uśmieszek. – Lecz my będziemy. M amy dostęp do neuroskanera. Ich, jak na razie, Protektorzy nie potrafią oszukać. M usisz zrozumieć, że nigdy nie odgadniesz kto jest agentem z Urzędu, a kto nie. Są na to zbyt dobrzy. Jeśli myślisz, że ktoś jest agentem to możesz być pewien, że nim nie jest. M niej więcej to samo myślał Wilan. Zbyt często gubił się w domysłach. Coś za dużo tych przypadków, jak na parę ostatnich tygodni. Gdybym tylko mógł, pomyślał, sam chętnie zdobyłbym neuroskaner. M oże wtedy przestałbym być paranoikiem. Zefred uznał rozmowę za skończoną. Na chwilę włożył dłoń do kieszeni, wstał i wyszedł nieśpiesznie. Wilan rzucił okiem za swój zegarek. Chwilę trwało nim zsynchronizował się z sygnałem czasu, lecz wkrótce znów zaczął odmierzać sekundy. Wrócił na swoje stare miejsce. Posiedział jeszcze kilka minut. Biuro było czynne całą dobę, nie musiał się spieszyć. Uczucie, że coś mu umyka powoli znikało. Kątem oka zauważył w wejściu dwóch mężczyzn. Stanęli w drzwiach, rozejrzeli się leniwie po pomieszczeniu, po czym weszli do środka. Jak pozostali, spojrzał na nich wzrokiem tak obojętnym, jakim tylko potrafił ich obdarzyć, wracając do swojej torebki. Jeden z nich sięgnął po coś do kieszeni. Wysunął z niej jakiś przedmiot, spojrzał na niego i schował. Gdy spojrzenia mężczyzn się spotkały, ten pierwszy pokręcił lekko głową. Znów rozejrzeli się leniwie, po czym wyszli. Nikt nie odprowadzał ich wzrokiem. ••• Anhelo zaatakował dwa rozjaśnienia później. Od rana Arto czuł, że coś wisiało w powietrzu. Atmosfera wokół niego zgęstniała; czuł jej wzrastający opór. Zbyt często nie widział dookoła siebie mrówek, gotowych ostrzec go przed niebezpieczeństwem. Gdzieś znikali, czasem nagle. Arto nie wierzył, by działo się tak wyłącznie z winy małych szpiegów. Dert wiedział o co grają i trzymał ich krótko. Jeśli siatka nie dawała rady to tylko dlatego, że ktoś dopilnował, by tak się stało. Ktoś, czyli inne grupy. Grupy sprzyjające Anhelowi. Nie widział go już od paru ładnych rozjaśnień, lecz rozumiał, że Anhelo wcale nie żartował. Wtedy, w łazience, mógł się przestraszyć. Wtedy było mu na rękę, że Arto przeżył. Lecz t eraz… Teraz zrobi to dobrze. Zrobi wszystko, by ich dopaść. Kwestia czasu nim wszystko się powtórzy. Tym razem Anhelo będzie uważał. Pobije ich dokładnie, lecz ostrożnie, bez ryz yka, że umrą w trakcie. Będzie ich ścigał aż osiągnie swój cel. M oże nie zrobi tego od razu. M oże to trochę potrwa. Lecz gdy uzna, że czas kończyć, wtedy, Arto był tego pewien, będzie to wyglądać na wypadek. Chodzili po szkole tak szybko jak się dało, choć nie aż tak, by wyglądało, że uciekają. Wciąż obserwowali czy ktoś nagle nie spróbuje ich zaczepić, jak Aristo. Dawni i obecni wrogowie zjednoczyli siły pod przywództwem Anhela. Pozostali… Neutralne starszaki, młodszaki, nawet głupie pierwszaki okrążały ich z daleka. W miarę jak konflikt się zaostrzał, wszyscy odcinali się od nich, by nie mieć nic wspólnego z Arto i ze Smokiem. Przynosili pecha każdemu, kto się z nimi zetknął. Na jednej z przerw Arto posłał Żimmiego, by sprawdził co się dzieje z siatką. Czy sprawiła t o sytuacja grupy, czy inne powody, Żimmy nie wyglądał na kogoś, kto chce zemsty. Przeciwnie, stał się potulny i posłuszny. Załamany, to też, lecz tak samo wyglądał za pierwszym ra-

378

zem – stracił dumę, poczuł się nikim, jakby ktoś na powrót przeniósł go do st arej grupy. Arto nie mógł i nie chciał go pocieszać. Nie mógł przywrócić go do starej funkcji; inni natychmiast odczytaliby to jako wybaczenie próby buntu, niemniej potrzebował go, by zajmował się tym, co potrafił najlepiej – nadzorowaniem mrówek. Sam podczas walki czuł tylko nienawiść, lecz teraz widok tego niegdyś dumnego wojownika przyprawiał go o smutek. – M łodszaki są zastraszone, kapitanie – nawet składając raport Żimmy unikał jego wzroku, tak samo jak mówienia mu po imieniu. – Nawet te, o których nikt nie wie, że pracują dla nas. Jedynie Karros złożył mi raport. Nie oberwali mocno, ale też zaczyna sikać po nogach, ile razy mnie widzi. M yślę… już nikt nie będzie nas ostrzegać przed zasadzką. Żimmy czuł się paskudnie przynosząc złe wieści, lecz Arto wiedział, że wieści długo nie będą dobre. Anhelo zaczął ich systematycznie niszczyć. Wyeliminował z gry mrówki, by go oślepić. Oczywistym następnym ruchem było dobranie się do nich. Cokolwiek się zaczęło, było dopiero początkiem. – Po prostu zrób co możesz, Żim – spróbował go pocieszyć. – Złap każdego, kto jest nam coś winien. Przypomnij kto ich chronił. Sprawdź kogo da się przekonać. Jeśli któryś nie posłucha, daj mi jego nazwisko. Wierzę w twoje umiejętności. Potrzebuję ich. Tak. Teraz nie był najlepszy czas na zemstę czy gniew. M usieli sobie wybaczyć, nawet jeśli tylko na razie. M iał nadzieję, że Anhelo zaczyna odczuwać skutki jego planu. Wkrótce, za kilka rozjaśnień, sojusznicy zaczną się odwracać od swojego lidera i Anhelo znajdzie się w takim samym położeniu jak Arto. Nie, nie podda się, lecz może da im spokój. Lecz do tego czasu… Dert rozumiał, że sytuacja staje się coraz bardziej niebezpieczna, lecz wciąż uparcie im tow arzyszył. Arto postanowił coś z tym zrobić. Wierność wiernością, a rozsądek rozsądkiem. – Dert, sprawdź co się dzieje – powiedział gdy po raz kolejny zostali sami. – Jesteśmy odsłonięci. – Inni się tym zajmą – odparł Dert. – Już powiedziałem komu trzeba… – Zajmij się tym! – odpowiedział stanowczo. – Nie wracaj dopóki nie zrobisz z tym porządku. Dert był dobry w odgadywaniu tego, co Arto chciał powiedzieć bez mówienia na głos. Tym razem też zrozumiał – nie zbliżaj się, bo będziesz miał kłopoty a i tak nie pomożesz. Dert spojrzał na swojego kapitana, kiwnął głową i odszedł bez słowa. Arto widział, że to polecenie sprawiło Dertowi ulgę. Wciąż czuł się związany z kapitanem długiem i daną mu obietnicą, lecz strach zaczynał w nim zwyciężać. Arto potrzebował jego wierności, lecz w klasie, nie na korytarzach. Gdy coś się stanie, Dert poczuje się podle, ale będzie cały. Nie tylko Dert zrozumiał o co chodziło. – Wiesz… wytrzymam jeśli Anhelo mnie złapie – Iwen patrzył za odchodzącym, co rusz sp oglądającym za siebie Dertem. – Ale ciebie będzie bił mocniej. Przez Żimmiego wciąż jesteś słaby. – To jego wina, nie moja – odparł. – Skup się na tym, czy Anhelo się nie zbliża, dobrze? Iwen nie dostrzegał nawet połowy z tego co się działo. Nie mógł, bo nie znał szkoły. Arto nie chciał, by zaprzątał sobie głowę rzeczami, na które nie miał wpływu. Wystarczy, że sam to robił. ••• Iwen wyraźnie odczuł, jak mocno pojedynek odmienił grupę. Uspokoił ją. Autorzy dawnych złośliwości zamilkli, wystraszeni. Jednym było wstyd, inni wciąż go unikali – odwracali wzrok gdy na nich patrzył, udawali, że nie istnieje. M ogli udawać, lecz Iwen nie zapomniał. Zrobili to, lecz nikt mu nie współczuł, nie żałował, wszyscy po prostu bali się, że Arto każe im zapłacić bólem. M oże im się należał, lecz choć Iwen czuł, że Arto wiedział o wszystkim, nie rozmawiali o tym. Grupa pokazała jaka jest naprawdę i nic tego nie cofnie. Nigdy. Zmieniło się coś jeszcze. Wszyscy bez wyjątku zaczęli się bać. Już nie Anhela, lecz ich.

379

Na lekcji do Arto dotarła lista mrówek ociągających się z pomocą. Iwen domyślił się tego gdy tylko otrzymał od kapitana wiadomość, że muszą się tym zająć. Wiedział czym to się skończy. Uważał, że młodszaki mają rację – Smok nie raz pomagał im wybrnąć z przeróżnych kłopotów, lecz nie istniała groźba, która nakłoniłaby ich do współpracy. Żadna z przysług nie mogła być aż tyle warta. Chciał wierzyć, iż Arto nie posunie się do zabójstwa, lecz nawet gdyby tak zrobił, Anhelo na zawsze pozostanie tym groźniejszym, z większą liczbą ofiar na koncie. Lecz Arto wciąż myślał na sposób szkoły. Tu za przysługę płaciło się przysługą, zaś o rozmiarze i wartości takiej „zapłaty” rozsądzała przewaga siły wierzyciela nad dłużnikiem. O tym, że sprawy zaszły za daleko nie chciał nawet słyszeć. Niemal całą koncentrację Arto zużywał na unikanie pułapek zastawianych przez Anhela. Starszak zyskał ogromną przewagę, lecz obaj wciąż wymieniali ciosy w swojej wojnie. Grupa starszaków dyskretnie oparta o ścianę, korytarz pozornie wyglądający na bezpieczny – kapitan widział niebezpieczeństwo na długo nim Iwen uświadamiał sobie, że coś jest nie tak. Arto na pierwszy cel wybrał liderów siatki, jej węzły czy, jak to określił, „głowy”, licząc, że pociągną za sobą resztę. Bez ceregieli rzucił pierwszego młodszaka na ścianę, lecz ten, prz yszpilony tak, że stopami nie dotykał podłogi, nie zwracał uwagi na Arto. Nerwowo rozglądał się na boki, bardziej niż pobicia obawiając się tego, kto mógł ich zobaczyć. – Wiesz jak korzystać z pomocy, co? – cichy głos Arto był pełen jadu. – Byliśmy dla was przydatni póki tłukliśmy waszych panów, ale odwdzięczyć się to już dla was z a dużo? – Zrobiłem dość! – odparł tamten. – Czego jeszcze chcesz? – Ty i twoje szczochy macie dalej robić swoje, to chyba jasne? Skończycie gdy powiem, inaczej połamię cię tak, że będziesz to czuć przez tydzień, a potem zrobię to jeszcze raz. – Jak sobie chcesz – młodszak unikał jego wzroku. – To mnie nie zabije. – Jesteś pewien? Arto przydusił przedramieniem szyję młodszaka i cofnął drugą rękę, mierząc się z nim wzrokiem. Ciało chłopca zawisło ponad podłogą. M alec spazmatycznie zacisnął szczęki, jego oddech zamienił się w ciche charczenie. Czas mijał, Arto nie cofał ręki, młodszak, coraz bardziej siny na twarzy, wciąż wisiał nieruchomo, z szyją uwięzioną między ścianą a przedramieniem. Iwen zaczął się poważnie niepokoić o wynik spotkania, gdy młodszak uchwy cił się rękoma za duszące go przedramię i podciągnął w górę, charcząc w odpowiedzi coś, co tylko Arto mógł usłyszeć. Arto puścił go. M łodszak odszedł pośpiesznie, bez słowa. Kapitan odprowadził go wzrokiem. Iwen widział jego twarz ledwie przez chwilę, lecz to wystarczyło, by przeszły go ciarki. W jego oczach dostrzegł niebezpieczny, dziki błysk, o wiele groźniejszy od tego, co kiedykolwiek czaiło się w oczach Żimmiego. Przeraził się bardziej niż był w st anie to ukryć, lecz Arto nie patrzył na niego i niczego nie zauważył. Coś się z nim stało, pomyślał, zmienił się po tym co zrobił mu Anhelo. Wtedy też dostrzegł znajomą sylwetkę starszaka o długich, prostych, czarnych włosach, żółtawej skórze i skośnych, czerwonych oczach. Znał jego imię, lecz nie wiedział cz ego tu szukał. Patrzył się nie tylko na Arto, także na niego. Gdy ich wzrok się spotkał, na twarzy starszaka nie drgnął nawet jeden mięsień. Oczy pozostały te same, bez wyrazu. Arto był zbyt zaabsorbowany unikaniem Anhela, by go zauważyć, lecz Iwen widział jak często ten wojownik kręci się w pobliżu. Rozumiał, że jest to ktoś, kogo powinien się bać, a jednak nie czuł nic, ani strachu, ani ulgi, niczego. Arto starał się to ukryć, lecz Iwen rozumiał, że to był jeden z tych, co wciąż stali po jego stronie. Tak jak Aristo, czy tak naprawdę? ••• Od wczoraj Arto próbował to zakończyć. Próbował skontaktować się z Anhelem i namówić go na spotkanie w cztery oczy. Bez skutku. Nie odpowiedział ani razu. Ignorował go.

380

Szkołę opanował niezrozumiały amok przemocy. Pękła niewidzialna zapora; wojna toczyła się sama, napędzana dawnymi zatargami i nienawiścią. Każdy miał rachunki do wyrównania, dawne sprawy do załatwienia. Dawni siłacze byli osłabieni, dawni słabeusze poczuli siłę. Nie było minuty, by ktoś nie malował się po kątach lub nie obmacywał w łazience swoich kości. Choć ich walka nie trwała długo, wielu miało jej już dość, choć byli też tacy jak szczurze grupy, którym taka sytuacja odpowiadała. Inni, mądrzejsi, ostrzegali, że to się może źle skończyć dla szkoły. Wybuchało zbyt wiele poważnych awantur, by dało się to ukrywać przed dorosłymi, lecz Anhelo był głuchy na wszystko. Pół szkoły stanęło przeciwko sobie – z czego większość była przeciwko nim. Reszta pozostawała neutralna. Ci słabsi, którzy na początku byli za nim, jak Aristo, szybko skapitulowali. Zostali ci silni, lecz na jak długo? Arto mógł liczyć wyłącznie na swoją grupę, lecz Jeźdźcy Smoków byli za słabi, by się liczyć. Albo jego sojusznicy coś z tym zrobią, albo…

Ilustracja: Rafał Kulik Rozmiar tego, co rozpętał, zaczął go przerażać. Stał się iskrą, impulsem grawitonowym, przez który chaos złości rozbłysnął w nagłym wybuchu. Istnienie takiej grupy jak Niebiańskie Wrota dawało pewność, że kiedyś taki wybuch nastąpi, lecz to on go rozpoczął i to on ponosił konsekwencje. Jako pierwszak słyszał o podobnej wojnie. Wtedy skończyło się na kilku w ypadkach poza szkołą i trzymiesięcznym nadzorze dorosłych. Gdyby wtedy zwracał na to większą uwagę, gdyby słuchał, gdyby zapamiętał… Arto gotów był poddać się i zrobić wszystko, czego by Anhelo zażądał. Chciał mu dołożyć? W porządku, byle to się skończyło. Wiele innych grup, zwłaszcza tych pokonanych przez Anhela, chciało postąpić podobnie – i te grupy, Arto to wiedział, potem zajmą się nimi. Poza Arto i Anhelem nikt nie miał pojęcia, o co naprawdę toczyła się ta walka. Nikogo to już nie interesowało. Nawet sojusznicy Arto wiedzieli tylko, że Anhelo groził mu śmiercią. M ówiono, że poza okresami szału Anhelo bywał rozsądny, lecz tym razem nie zamierzał przestać i nikt nie rozumiał dlaczego. Były już pierwsze ofiary. Pewien jedenastak rzekomo przedawkował, pewien dwunastak miał wypadek, który, o czym dorośli nie mieli pojęcia, zdarzył się w innym miejscu niż to, w którym ofiara straciła przytomność. Arto nie żałował tych starszaków, byli parą zwykłych szczurów, jednak teraz obaj byli martwi, przez niego. Choć to nie jego ręce pozbawiły ich życia, był tym kto zbudował i uruchomił tę maszynę. To mogli być moi chłopcy – ta myśl uparcie krążyła w jego głowie. To może się tak skończyć dla któregoś z nich. Żimmy czekał przed klasą. Arto tylko na niego spojrzał i już wiedział, że coś jest nie tak. Żimmy odpowiedział spojrzeniem i spuścił wzrok. Wyglądał bardzo poważnie. – M usimy pogadać – oświadczył krótko. Sala była otwarta. Niektórzy nauczyciele otwierali je już na przerwie, pozwalając uczniom pracować przy konsolach. Korzystali z tego zwłaszcza jajcogłowi.

381

Arto spojrzał na Iwena i skinął w stronę drzwi. Iwen w milczeniu spełnił nieme polecenie. W spojrzeniu, jakim obdarował mijanego Arto tkwił wyraźny wyrzut, że wciąż coś przed nim ukrywa, choć obaj siedzieli w tym po uszy. Odsunęli się od drzwi. – Anhelo urządził polowanie. – Żimmy wciąż nie patrzył mu w oczy. – Kilkunastu starszaków z różnych grup dorwało naszych wojowników. Ciężko ich pobili. Arto odchylił głowę i spojrzał w głąb sali. Faktycznie, było pusto. Nie było nawet Derta. Nic dziwnego, że to właśnie Żimmy przyniósł mu wieści. Odesłał go od siebie, by chronić, lecz zamiast tego nieświadomie wysłał prosto w kłopoty. Jeszcze niedawno czułby satysfakcję, widząc jak oberwało się zdrajcom, jak poznają jak to jest być ściganym i bitym, lecz nie miał już w sobie tamtego gniewu. Gdyby nie Iwen, byłby taki jak oni. Teraz myślał inaczej, bardziej jak Iwen. Znowu popełniał ten sam błąd, znowu ciągnął za sobą innych. Znowu prz egrał. Skończy się tak samo, jak gdybym zostawił Iwena samemu sobie, pomyślał. Jedyna różnica to to, że ja się zmieniłem i że inni za to ucierpią. M y, cała grupa, inne grupy. To nic, że kazał grupie trzymać się z daleka od walki. To już nie wystarczyło. Byli z nim, to wystarczyło, by stać się celem. Jeźdźcy Smoków nie mieli szansy przeciwko połowie szkoły. Czuł się jak Wel, bity przez kolegów na środku korytarza. – Kto? – spytał. Po zachowaniu Żimmiego widział, że było coś jeszcze. – Aristo. I M arsjanie. Westchnął bezwiednie. Zostali zdradzeni. Każdy jego ruch tylko pogarszał sytuację. Anhelo nie był wściekły póki go nie sprowokował do pobicia. Potem napuścił na niego sojuszników – Anhelo wściekł się jeszcze bardziej. Zbyt późno zrozumiał, iż jedynym sposobem było nie robienie z tym niczego, od samego początku. Iwen nie miał pojęcia o szkole, lecz miał rację. Gdyby sprzeciwili się wszyscy, wtedy Anhelo poszedłby prosto do akademii, lecz zbyt wielu się wahało, zbyt wielu się go bało – bo byli tacy jak Aristo i było ich wielu. Czego się spodziewał? Dostał ostrzeżenie. Jak mógł wierzyć, że starszaki okażą się bardziej lojalne od jego własnej grupy? Ze wstydem przyznał przed samym sobą, iż przegrał tę wojnę, lecz oni nie musieli jej przegrywać wraz z nim. Została tylko jedna decyzja, jaką mógł podjąć. – Żimmy, zrzekam się dowództwa. Teraz ty jesteś kapitanem. Żimmy wlepił w niego zdumione spojrzenie. Wreszcie spojrzał mu prosto w twarz. Nie odezwał się, lecz jego oczy pytały za niego. – Nie chcę pociągać was za sobą – wyjaśnił chłodnym, rozkazującym głosem. – Rozpowiesz, że mnie pokonałeś. Każ tak mówić naszym wojownikom… albo nie, sam im to napiszę. Nie chcę byś udawał, że rządzisz, ty masz rządzić. Ja… Chciałbym tylko, aby Rejkert wciąż uważał za nas obu na lekcji. Naprawdę nie mamy czasu na naukę. Żimmy milczał. Arto nie mógł odgadnąć, co teraz myślał. Naprawdę zwariowałem, pomyślał. Biłem się z Żimmym o grupę, tylko po to, by mu ją teraz oddać. – Ale… Nie rozumiem… – wyjąkał wreszcie. – Zostaniesz sam, tylko was dwóch… – Tak musi być. Nie zbliżajcie się do nas. Nie próbujcie rozmawiać, najwyżej na lekcji. Ogłoś, że nas wyrzucasz. Nam to nie zaszkodzi, a wam może pomóc. Żimmy milczał bardzo długą chwilę. – Byliśmy wrogami! – powiedział wreszcie. – Żimmy, ja muszę. Nie mogę… – Dlaczego nie Dert? – Żimmy nie zwracał uwagi na jego słowa. – Jemu ufasz bardziej! Żimmy go oskarżał. O co? Że nie miał wyjścia? Nie rozumiał, że tak musiało się stać? – Nikt nie uwierzy, że Dert mnie pokonał. Nikt nie uwierzy, że ty nie pokonałbyś go na drugie rozjaśnienie. Nie byłeś dla mnie wrogiem, ja tylko się broniłem. Zrób z tym co zechcesz. Żimmy zawahał się. – Wiesz, że ja bym tak nie mógł.

382

– Robię to dla dobra grupy. – Arto uznał, że chłody, surowy głos najlepiej przekona Żimmiego o słuszności decyzji. – Jest twoja. Jeśli… Jeśli zwrócicie się przeciwko nam, jak inni, jeśli zechcesz się mścić… Żimmy spojrzał na niego z gniewem. Sama myśl była dla niego obrazą. – Zrobię co powiedziałeś – obiecał. – Uznam to za twój rozkaz. Ale nie zrobię nic poza tym. Wciąż będziesz w grupie, wciąż będziesz kapitanem, tylko… Żimmy był taki poważny, taki przejęty, że Arto uśmiechnął się lekko. – Tylko inni nie będą o tym wiedzieć. Żimmy kiwnął głową. – Będziesz dalej rozkazywać. – Nie będę, Żim. To nie jest wybieg. Żimmy milczał chwilę, myśląc nad tym, co usłyszał. – Więc się poddajesz – uznał. – Tak po prostu. M ówisz jak gdyby… – Nie poddaję. Po prostu… – Wzruszył ramionami – widzę co się dzieje. Obaj mieliśmy rację, co do Iwena. Tylko… Ty miałeś rację co do grupy. To ja się myliłem. Żimmy się cofnął. Arto otwarcie przyznał się do błędu. Nie od razu to do niego dotarło. – Jeśli chcesz, dam ci się pokonać w walce… – Nie chcę takiej walki! Chciałem grupy, ale… Nie chcę jej w taki sposób! – Dlaczego? Zawsze mówiłem, że każdy sposób jest dobry. – M oże nie każdy. M oże się mylisz. Ty byłeś… wciąż jesteś najlepszy. A jednak… – Przegrałem? – Żimmy kiwnął głową. – To nic nie znaczy. Wygrywali gorsi ode mnie. Przegrywali lepsi – pomyślał o Daelu. – Dasz sobie radę. Jeśli nie ty, to kto zajmie się grupą? M ilczeli chwilę. Obaj wiedzieli, że nikogo takiego nie było. – Chcę, byś pozostał na swoim miejscu – oznajmił Żimmy. – M oże… może jednak to się jakoś skończy. Kiedyś. Wtedy wrócisz. Ile może trwać taka wojna? Arto wiedział, że niedługo. Skończy się tak samo jak się zaczęła – szybko i brutalnie. Czy Żimmy naprawdę miał nadzieję, że wytrwają? Prawda, szanse były niewielkie, ale były. Być może cena za przetrwanie będzie wysoka. Być może zaczną robić rzeczy, których nigdy nie robił żaden wojownik. Jak wtedy zachowa się Żimmy? – Nie poddam się. Ale… różnie mogą o nas mówić. M ogą nazywać karaluchami… – Niech sobie mówią – odparł Żimmy. – Ja i tak będę pamiętać jak podłożyłeś się za Nowego. Za Iwena – poprawił się. – Żaden karaluch by tego nie zrobił. Aż tyle było trzeba, by Żimmy wreszcie zaakceptował Iwena. Cóż, to było wszystko, co Żimmy mógłby, co chciałby dla niego zrobić. – M ożesz jeszcze zmienić zdanie. M nie też można złamać. Pamiętaj o umowie z Gwiezdną Flarą. Rejkert wie co robić, musisz go tylko upilnować. – Rozumiem. Jeśli zawiedziemy, będziemy mieć dodatkowego wroga. Wy też. Arto uśmiechnął się boleśnie. – Żim… M amy ich tylu, że jeden więcej nie zrobi żadnej różnicy. To tylko interes, który trz eba wypełnić. Zawarłem go w imieniu grupy, nie we własnym. Żimmy przytaknął. Wahał się czy powiedzieć coś jeszcze. – Arto… Wiesz, teraz jesteś historią szkoły. – Jak Wel, Erst, Herry i inni? – spytał ironicznie, lecz nie był w nastroju do ironii i kiepsko mu to wyszło. – Żim, ja jeszcze żyję… – Nie, nie tak jak oni. Przeciwko tobie stoi chyba połowa szkoły, Anhelo na ciebie poluje, a ty wciąż żyjesz, im na złość. O czymś takim dzieciaki będą opowiadać latami! Będą o tobie mówić tak samo jak o akademii. Nie, nie tak. Będą mówić z podziwem. – Nie chcę byś opowiadał młodszakom bajki. Wystarczy byś nie zmienił się w Anhela. – Nigdy! – Żimmy przyłożył dłoń do piersi. – To ci obiecuję, na własne życie. Przynajmniej ono jest jeszcze coś warte. Jego własne życie i obietnice niewiele już znaczyły.

383

Żimmy wyciągnął rękę. Uścisnęli się mocno, jak dawniej, jak wiele, wiele rozjaśnień temu. Z dziwnym smutkiem pomyślał, że jednak nie będzie pierwszym, który rządził swoją grupą od początku do końca. Być może nigdy nikogo takiego nie będzie. – Nie poddaj się łatwo – usłyszał. – Przeżyj tak długo, by ich to wściekło. Zrób to dla grupy, dla siebie i… dla Iwena. Jeśli to wytrzyma… będę go pilnował, dla ciebie. W głębi siebie Żimmy nie wierzył, że mu się uda. Czy mógł się dziwić? Sam miał ledwie nadzieję. Ta rozmowa za bardzo zaczynała przypominać pożegnanie. Arto nigdy nie był prz esądny, lecz nigdy nie był też tak blisko tego, by zacząć w nie wierzyć. Nie zamierzam się poddać, Żim. M am dobry powód, by wytrzymać. – Bądź kapitanem – powiedział. – Nie starszakiem. Przywódcą. Żimmy skinął głową. Puścili się i bez słowa weszli do klasy. M oże źle cię oceniałem, Żimmy, pomyślał. M oże nie jesteś tak bezwzględny jak inni. M oż e wielu nie jest. M oże tylko trzeba wami potrząsnąć, w środku, aby coś zmienić? Dael nim p otrząsnął gdy był mały. Cóż, pozostało tylko skończyć jak on. Walczyć ile się da i przegrać tak, by inni o tym nie zapomnieli. Nie zamierzał tego mówić Iwenowi, lecz bał się, że koniec może być bardzo bliski. ••• Nikt ich nie bronił. Silniejsi sojusznicy skupili się na własnych planach, słabsi mieli już dość. Ledwie jedna z mrówek od Karrosa kręciła się w pobliżu. Większość wojowników Smoka jeszcze nie wróciła. Rano byli jego jedynymi oczami, teraz stracił nawet to. Byli sami, tylko we dwójkę, całkowicie wystawieni. Szli szybko przed siebie, nie oglądając się, gdy Arto zaalarmował nagły popłoch wśród młodszaków. Środek korytarza niespodziewanie całkowicie opustoszał. Zatrzymał się. – Doigrałeś się, szczurze! – wściekły, znajomy ryk dotarł do niego niemal w tej samej chwili, gdy spojrzał za siebie. – Jesteście trupami! Było ich ośmiu, wszyscy z Niebiańskich Wrót i wszyscy bardzo, bardzo wściekli. Jednak p oczułeś, pomyślał z mściwą satysfakcją. Jak poszły ostatnie lekcje, gdy wasz system rozleciał się na kawałki? Kilka oblanych sprawdzianów pomoże ci zmądrzeć. Wciąż potrafię mocno gryźć, choć nie własnymi zębami. To już nie tylko ja, Anhelo. Jest wielu, którzy cię nie lubią i robią to za mnie. M oi sojusznicy mają w tym swój własny interes, ale to robią i będą robić, dopóki jakoś tego nie zakończymy. Starszaki zwolniły. – Nie wyobrażaj sobie, że jak przeżyłeś ostatnie spotkanie to zostawię cię w spokoju – Anhelo mówił już ciszej, niemal normalnie. – Nieważne co zrobisz, ty i twoi starsi kumple, ja zawsze będę obok. Zabiorę się za was obu. Najpierw za ciebie – wskazał na Arto – a potem za ciebie – wycelował palec w Iwena, jakby to była broń. Iwen cofnął się o pół kroku, zrozpaczony i bez nadziei. Anhelo próbował się opanować, a że nie potrafił, jego złość rosła w siłę bardziej niż gdyby chciał pozostać wściekły. Widzieli się po raz pierwszy od tamtego zdarzenia, lecz tu i teraz Arto mógł zapomnieć o negocjacjach. – Proszę – powiedział błagalnie. – Zostaw nas. Wygrałeś! Czego jeszcze chcesz? Anhelo zatrzymał się. Jego towarzysze zatarasowali cały korytarz. – Chcę to dokończyć – starszak wciąż silił się na spokój. Jego oczy wciąż kipiały od gniewu. – Polecicie na Ziemię, w puszkach. Obaj. Wtedy dam wam spokój. M ówił poważnie. Arto poczuł, że się boi. Narastające bez końca napięcie ostatnich rozjaśnień osiągnęło szczyt. Nie miał żadnego planu, żadnego pomysłu. Czuł, że powinien uciekać, lecz doświadczenie i lata życia w szkole protestowały w jego umyśle, sprzeciwiając się takiemu rozwiązaniu. Łatwo mu przychodziło uciekać przed dorosłymi, lecz teraz coś go paraliżowało. Jeśli to zrobi, skaże się sam. Straci sojuszników i zostanie karaluchem. Anhelo zrobił krok do przodu.

384

Arto spostrzegł ruch. Odwrócił się – Iwen zadecydował za niego. Widząc uciekającego towarzysza przestał się wahać i natychmiast ruszył za nim. Gdy już się przełamał, nie potrafił zrozumieć co trzymało go na miejscu. Potem się sklnę, przemknęło mu przez myśl. To tylko ten jeden raz, jakoś to odwrócę, ale teraz musimy się ratować. – Za mną! – rzucił, wyprzedzając Iwena. Iwen gnał jak spanikowana beksa, lecz nie wpadł w panikę. Pognali przed siebie. Kto w porę ich zauważył, szybko schodził z drogi. Tych, co zostali na drodze Arto odrzucał na boki, nie zważając na nic i na nikogo, byle szybciej. Anhelo miał łatwiej; mijane dzieci wiedziały, że jeśli ktoś ucieka, jest także ktoś, kto go goni, ktoś silniejszy. Dobrze zapamiętał zaskoczony wyraz twarzy wojowników, którzy rozpoznali uciekinierów. Widok kogoś tak znanego ze swojej siły, uciekającego jak karaluch, zatrzymywał ich w miejscu, pozostawiając w niemym, posągowym zdumieniu. Nic bardziej niż wyraz ich twarzy nie uświadomił mu co uczynił, przez Anhela – złamał jedną z podstawowych reguł szkoły. Nie uciekli daleko. Przy schodach na wyższe piętro drogę zagrodził im szereg starszaków. Zatrzymali się. Na całej długości korytarza nie było żadnego bocznego przejścia, schodów, żadnej otwartej klasy, był tylko zablokowany z obu stron korytarz. Wokół zrobiło się pusto; wszyscy w pobliżu pierzchali w popłochu, czując co się stanie. Życie świadka interesów A nhela bywało krótkie. Arto był zbyt zdumiony, by się bać, za to twarz Iwena wyrażała przerażenie za ich obu. Z astępujący im drogę kapitanowie i wojownicy pochodzili z różnych starszych grup, tak z tych słabszych jak i silniejszych. Rozumiał dlaczego jest z nimi M ira, rozumiał dlaczego Aristo mu na to pozwolił, lecz czego chcieli od niego pozostali? Wielu było jego dłużnikami, nie tak dawno obiecywali mu pomóc! W najgorszym razie powinni odwrócić się i odejść, udając, że ich to nie dotyczy. Jego ucieczka okazała się bez znaczenia, jedynie potwierdziła fakt – nie miał już sojuszników, jedynie wrogów. Wszyscy inni łaskawie przestali zwracać na niego uwagę. Był nikim, był skończony jako kapitan i jako wojownik. Spojrzał do tyłu. Anhelo ze swoją bandą właśnie dobiegał na miejsce. Zwolnili, pewni siebie. Anhelo wyszedł do przodu. To on był tu mózgiem, reszta czekała tylko na to co zrobi, co p owie, co rozkaże. Arto wiedział jaki wyda rozkaz. Nie będzie łazienki. Tym razem przydarzy się im wypadek. Wywleką ich ze szkoły i… Nie, nie zrobi tego sam. Za dużo świadków. Pozwoli, by zajęli się nimi inni, sam będzie tylko patrzył. Gdy mnie zabiją, pomyślał, będzie miał nad nimi władzę. Zdobędzie ją strachem i opowieścią o Włóczni. – Arto, cokolwiek chciałeś zrobić, to się nie udało – cichy głos Iwena był nienaturalnie sp okojny, lecz bliski załamania. Pobladł, jego oczy rozszerzał strach. Nie był gotowy na to, co miało się stać. Arto czuł się dziwnie. M iał przerażająco jasną świadomość tego, co się z nim stanie, lecz towarzyszyło jej wrażenie, że to wszystko go nie dotyczy. Strach czaił się gdzieś w zakamarkach jego ciała, lecz nie przedostawał się do jego podzielonego na dwoje umysłu. Jedna część się bała, druga analizowała wszystko w zwykły, chłodny sposób, jakby chodziło o podatki. Ta druga część zwyciężała. Spojrzał na Anhela. Skoro to ma być koniec, pomyślał, skończę to po mojemu. Jeśli to Anhelo mnie zabije, to tamci będą mieć władzę nad nim. Będzie się ich bać. Wielu z nich było starszych i silniejszych, Anhelo nigdy nie zdoła ich zniszczyć. – Nie stać cię na uczciwą walkę, szczurze? – spytał, z taką dumą i spokojem, na jaką go jeszcze było stać. – Boisz się zabić mnie w pojedynku? – Po co? – suchy, beznamiętny głos Anhela poświadczył, że starszak kalkulował wszystko na zimno. – Nie tylko ja pragnę ci podziękować za to, co zrobiłeś. Chciałeś nami rządzić i teraz dostaniesz za to nauczkę. Wspólnie pokażemy ci gdzie twoje miejsce. Dookoła rozległy się ciche pomruki aprobaty. Arto spojrzał na ich twarze, próbując zgadnąć, czy tak naprawdę myślą. Gdyby zwątpił choć jeden, mieliby szansę. – Nie słuchajcie go! – zawołał. – To morderca! Wykorzysta was…

385

Urwał. Sam ich wykorzystał; nie okazywał szacunku, manipulował nimi. Tragiczna obrona. Zresztą, i tak nikt go już nie słuchał. Byli gotowi zabić. Anhelo obrócił plan przeciwko aut orowi. – Nigdy nie pasowałeś do tej szkoły, szczurze – w głosie Anhela czuł chłód śmierci, zimnej niczym kosmiczna pustka. – Ani ty, ani ten drugi karaluch. Jesteś dziwakiem. Szkoła zawsze pozbywa się dziwaków. – Wylatujesz ze stacji! – usłyszał za sobą wściekły głos jednego z kapitanów. – Nie będzie rządził nami szczur co do jaj mi nie dorasta! – Do łazienki z nimi! – Nie! Dość zabawy! – to był M ira. W tej chwili tylko on jeden zamierzał posunąć się tak daleko, jak życzył sobie Anhelo. – Wynieśmy ich poza szkołę! Kilku przytaknęło. Arto spuścił głowę. Z determinacją złapał dłoń Iwena i ścisnął mocno. Iwen odpowiedział kurczowym uściskiem, jak rozbitek chwytający ostatnią, na wpół pustą butlę z tlenem. Po każdej klęsce starał się mu przywrócić nadzieję, lecz ta huśtawka jedynie go zniszczyła. W tej właśnie chwili Arto odkrył, iż wcale nie żałuje, że się w to wplątał. Nawet dziś postąpiłby tak samo, z jednym wyjątkiem – nie zaczynałby tej wojny. Bał się, lecz jego mózg, niezależnie od świadomości, wciąż analizował drogi ratunku, przekazując dane wyżej. Szybka śmierć, ich śmierć, da Anhelowi władzę, lecz każde rozjaśnienie ich życia będzie mu ją odbierać. Ci, którzy dziś za nim stanęli zrozumieją, że skoro żyją tak długo, skoro Anhelo nie potrafi dopaść zwykłego pętaka, to znaczy, że się mylą. Nie dbał już o zasady. M usieli przeżyć, nieważne jak. Niech uznają go za karalucha. Trudno. Beksy jakoś to wytrzymują. Przetrwają tak jak oni, byle wydostać się z tej sytuacji. – Wciąż mamy szansę – szepnął do Iwena. – M yślą, że się poddaliśmy, ale to nieprawda, uwierz mi! Nie damy się zapuszkować. Stał i czekał. Jutro jest nieważne, liczy się tylko dziś. Pomyśli o nim gdy będzie miał szansę. Patrzył na Anhela; to on musiał zacząć. Starszak podszedł powoli, reszta szła za nim. M ocniej ścisnął dłoń Iwena, czując jak chłopiec napina wszystkie mięśnie. Sam stał spokojnie. Opuścił ramiona, głowę wciąż trzymał pochyloną, nie spuszczając wzroku z ich stóp. Nie mógł czekać zbyt długo ani zbyt krótko, dość, by mieć miejsce na rozbieg, lecz za mało, by zdołali ich p ochwycić.

Ilustracja: Rafał Kulik Dostrzegł szansę. Wrogowie zbliżali się chaotycznie; niektórzy przyspieszyli, ci chcieli ich dopaść jak najszybciej, inni ociągali się, nie przekonani, że zamierzenia Anhela są dla nich

386

naprawdę korzystne. W zagradzającej im drogę przeszkodzie powstała szczelina. Arto rzucił się do biegu, ciągnąc za sobą Iwena. Bał się, że jego towarzysz pozostanie w miejscu, że szarpnięcie zatrzyma go na decydujące sekundy, lecz Iwen zrozumiał. Pozwolił się pociągnąć. Arto wyminął Anhela, kierując się w pobliże ściany. Uderzył głową i poprawił łokciem, przewracając przeciwnika na podłogę. Droga ucieczki stanęła otworem. Puścił rękę Iwena, poprzysięgając sobie że, o ile przeżyje dzisiejsze rozjaśnienie, już nigdy nie wejdzie w korytarz, który można tak łatwo obstawić. – Łapcie te karaluchy! – dziwne, lecz głośny wrzask nie należał do Anhela, lecz do M ira. Biegli jak nigdy dotąd, niemal potykając się o własne nogi. Środek korytarza wciąż był pusty. Nauczyciel, którego wyminęli nawet nie zdążył ich rozpoznać. Iwen biegł tuż za nim. Dopadli schodów i susami dostali się na ostatnie piętro. Arto liczył, że Anhelo rozdzieli swoją grupę, może nawet uwierzy, że uciekli do wyjścia. Sam wybrał mniej oczywiste rozwiązanie. Chciał uciec tam, gdzie pościg nie mógłby ich dopaść. Przebiegł kilka prawie pustych korytarzy, do miejsca gdzie w suficie znajdował się otwór szybu wentylacyjnego, zbyt wąski dla starszaków. Skoczył bez zatrzymywania się, jednym zwinnym, płynnym ruchem wybijając się w górę. Uderzenie czubków palców podrzuciło p oluzowaną kratkę w górę. Uczepił się krawędzi jej obrzeża, nie bacząc na rozciętą skórę palców. Zawisł, podciągnął się i wczołgał do środka biegnącego wzdłuż korytarza szybu. Zwinął się w kłębek; ledwie się mieścił w szybie, lecz śliskość ścianek ułatwiła mu obrót. Poczuł, że robi się na to za stary i za duży. Wysuwając się do pasa na zewnątrz bał się, że już jest za późno, lecz Iwen wciąż był na dole, próbując zrzucić z siebie ciężar stroju kompensacyjnego i doskoczyć do otworu. Arto wiedział, że nie mają na to czasu. Od strony schodów słyszał nadbiegający pościg. Rozłożył nogi, mocno dociskając szorstkie podeszwy butów i naszywki na nogawkach spodni do ścianek szybu i wyciągnął ramiona w dół. Iwen skoczył. Szarpnięcie wysunęło Arto do prz odu, lecz Iwen zdołał wspiąć się po jego ramionach i uchwycić krawędzi szybu. W porę cofnęli się w głąb szybu. Starszaki na korytarzu pod nimi mogły jedynie skakać i uderzać w sufit. Jeden zdołał złapać się krawędzi; wsunąć do środka głowę i prawie całe ramię, próbując ich pochwycić. W lekkim, sączącym się z dołu świetle Arto dostrzegł duże, błyszczące przerażeniem oczy Iwena. Gnany strachem, niemal właził na Arto, byle uciec od wlotu. Ich spojrzenia spotkały się na moment. Iwen w panice kopnął za siebie, na oślep. Starszak spadł na podłogę. Ostre przekleństwa goniły ich gdy czołgali się w głąb tunelu, lecz to było wszystko, co tamci mogli zrobić. Przeżyli zasadzkę, uciekli Anhelowi – i tym razem Iwen walczył. Wąski szyb zakończył się szeroką, poprzeczną arterią. Wyczołgał się i stanął na czworakach. Już miał ruszyć dalej, gdy uświadomił sobie, iż nie słyszy cichego postukiwania niewprawnych ruchów Iwena. Odwrócił się. Jego towarzysz niedoli siedział oparty o ściankę, z kolanami podkulonymi pod brodę, czubkiem spuszczonej głowy dotykając górnej ściany szybu, jego oddech był krótki i płytki. Zawrócił i usiadł tuż obok. Już nie musieli się spieszyć. Iwen przytulił się do niego. Drżał całym ciałem. – Chcieli nas zabić – wydusił z wyraźnym trudem. – Już nie zostawią nas w spokoju. Arto milczał. Co mógł powiedzieć? Poświęcam cię dla moich rodziców, pomyślał. Dlaczego nie powiem, byś szedł do domu i nigdy więcej nie wracał do sz koły? Tu czeka nas tylko jedno. Nie wracać… M oże trafimy do tej samej akademii? – Dłużej tak nie mogę – usłyszał drżący szept Iwena. – M yślałem, że wytrzymam, ale… Nie wierzyłem Bebrowi, ale za każdym razem jest gorzej. Nie wiem, nie rozumiem, chcę tylko…

387

by było tak jak dawniej, na Ziemi, by dali nam spokój! – rozpłakał się, lecz mówił dalej, przez łzy. – A jeśli im nie powiem rodzice nigdy… Nie mogę tego wytrzymać! Arto objął go ramieniem. Tak robił Dael. To pomagało. – Nie ty jeden – powiedział cicho. – Ja też… – i jestem tu dłużej, dodał, lecz tylko w myśli. M ówienie, by zebrał się w sobie nie miało już sensu. Wciąż nie wiedział co będzie jutro. T eraz liczyło się tylko to, że przetrwali i byli razem. – To się tak nie skończy – szepnął. – Wytrzymasz, zobaczysz, że wytrzymasz. Uwierz w to, a tak będzie. Ja też kiedyś uwierzyłem. To co, że uwierzył w niemożliwe. Wtedy to pomogło. – Naprawdę? – spytał Iwen. – Nie kłamię. Każdy choć raz miał dość szkoły. Nawet Zem, nawet… nawet Anhelo. A ja miałem jej dość bardzo, bardzo mocno. Nie ufasz mi? – Ufam, tylko… już nie wiem. – Ja wiem. To wystarczy. To mój korytarz. Starał się go uspokoić, zrobić coś, lecz nie wiedział jak. Co by nie powiedział, Iwen i tak rozumiał co się dzieje. Był taki delikatny i bezbronny… Arto po prostu musiał go bronić. – Wyobrażałem sobie, jak to jest, umrzeć – Iwen pociągnął nosem. – Czy to boli… – Chyba nie. Chyba boli tylko to, co zabija. – Tak… Ty już pewnie wiesz. A ja… Czasem… staję tam… i słucham… Tam. Tam gdzie pracowały maszyny, gdzie było je słychać przez ścianę i gdzie, mimo starań dorosłych, wciąż zdarzały się wypadki. Wszystkie śmiertelne. Dlaczego dorosłych to nie dz iwiło? Dlaczego nie zastanawiało ich, że mimo wszystkiego, co potrafiła ich nauka, ich medycyna, ledwie kilkoro dzieci dało się uratować? Ludzkie ciało nie było aż tak delikatne, ewolucja już się o to postarała. Dlaczego nie pomyśleli, że czasami te dzieci tego chcą? Energicznie potrząsnął głową. W ich sytuacji takie myśli były równie zabójcze jak Anhelo. – Też kiedyś słuchałem i myślałem, jak każdy, choć raz… Ale nie mógłbym. Nawet jeśli… – urwał. – Chyba nie myślisz…? – Nie, nigdy! Ale rozumiem tych, co tam idą. Naprawdę rozumiem – przełknął cicho łzy. – Gdybym wiedział, że to miałoby trwać kilka lat… Objął Arto i rozpłakał się cicho. Arto odpowiedział uściskiem. Zazdrościł mu, że potrafi to wypłakać, a on już od dawna nie. Lecz choć to łzy Iwena odlatywały, pociągane podmuchem powietrza, choć rozmazywały się na jego koszulce, pomagało to także jemu. Przypomniał sobie deszcz, który mu podarował w terminalu. Jeśli te łzy zmyją ze mnie choć część żalu, pomyślał, to i tak będzie to więcej niż zrobił dla mnie ktokolwiek inny. Nigdy nie miał nikogo, kto pomógłby jego własnym łzom wypłukać z siebie cały strach, przerażenie, niepewność i poczucie winy. Kiedyś to potrafił, lecz nie mógł. Dziś mógł, lecz już nie potrafił. Trwali tak kilka nieskończonych minut, aż Iwen się uspokoił. Ostrożnie wyzwolił się z objęć Arto i odsunął się przepraszająco, wstydząc się swojej słabości jak prawdziwy wojownik. – Przepraszam – z zawstydzeniem otarł twarz. – Nie powinienem… Powinieneś, uznał Arto. To pomogło, nam obu. Przez chwilę czuł się tak jakby szkoła znów była normalna. Lecz szybko przypomniał sobie, że dla Iwena nigdy nie była normalna. Siedzieli w milczeniu, wpatrzeni w ciemność, nasłuchując. – Nie powinniśmy uciekać – głos Iwena wciąż był odmieniony przez niedawny płacz. – Inni będą nas za to ganiać. Już nie było innych, pomyślał Arto. Poza Anhelem nikogo już nie obchodzimy. Szkoła p odzieliła się na tych, którzy go słuchają, tych, co chcą mu zaszkodzić i tych, którzy zbyt się boją, by robić cokolwiek. Dla nas nikt niczego nie zrobi. Nawet nie będzie ganiał. – Tylko ci, którzy i tak by to robili, jak tamci. Inni wiedzą, że to jest na poważnie. – Zrozumieją, że nie mieliśmy wyjścia? Bo jeśli nie…

388

Dla Iwena wszystko było proste. Anhelo niemal zabił Arto. Złamał zasady. Sami uciekali, także łamiąc zasady. To się wyrównało. Lecz to nie było takie proste. Nigdy nie było, bo jak wytłumaczyć beksy? Nie chciał ukrywać przed Iwenem prawdy, lecz nie potrafił jej powiedzieć, więc robił to, co potrafił najlepiej. Kłamał. – Jeszcze tylko parę rozjaśnień – powiedział. – M am znajomych. Oni zajmą się Anhelem. Na takich jak on też są sposoby. Dorwą go gdy będzie sam… – westchnął. Coś w nim zadrżało, zaczął się wahać. – Iwen… Czuję, że wszystko się zmienia… ale musimy poczekać. Przecież wiedział, że już nic nie będzie inaczej. Po co to robił? By dać mu kolejną nadzieję, tym razem tak fałszywą, że nawet sam w nią nie wierzył? M ógłby go pocieszyć, mówiąc ty lko prawdę? W zapadłej nagle ciszy poczuł, że coś się w nim zmieniło, coś pękło. Pojawił się gniew, lecz nie w umyśle, gdzie mógłby go zapanować, tylko gdzieś głębiej. W przypływie lodowatej desperacji, w myślach tak mrocznych na jakie, jak kiedyś sądził, nigdy nie mógłby się zdobyć, zaczął rozważać jak zabić Anhela. Po raz pierwszy w życiu miał ku temu powód i szcz erą ochotę. Pomysł był szalony i równie realny jak jego plany ucieczki, a jednak potraktował go śmiertelnie poważnie. Zacznie nosić przy sobie prawdziwy nóż. Jeśli jeszcze raz los p ostawi go przed Anhelem, nie będzie się wahać. Wyobraził sobie Anhela leżącego u jego stóp, z poderżniętym gardłem i zaskoczonym, gasnącym spojrzeniem. Dopaść go, zemścić się… Anhelo zdał mu się Żimmym dla całej szkoły. Gdyby go pokonał, wtedy ci inni, naznaczeni przez niego chorobą jego własnej nienawiści, wystraszyliby się i umknęli. Nie zauważył gdy jego ręka zaczęła drżeć od samej tej myśli. Był w takim nastroju, że nie było myśli dość ponurej, by ja pominął. Wreszcie zrozumiał, dlaczego Anhelo to robił. Zrozumiał, gdy spojrzał w jego oczy, widzące go w pułapce bez wyjścia. On się bawił. M anipulował innymi, jak Arto, lecz robił to o wiele lepiej i nie dla własnej korzyści, tylko dla przyjemności. Był dobry, sto razy sprytniejszy od policji, doświadczony w sztuczkach, które on dopiero odkrywał – i wciąż się uczył. Z łatwością odbił posunięcia Arto, pozwalając mu własnoręcznie skręcić, nałożyć i zacisnąć sobie pętlę. Sama myśl, że mógłby coś zrobić Anhelowi wydała mu się śmieszna. Lecz nawet Anhelo o czymś zapomniał. Wojna zaczęła żyć własnym życiem, niezależnym od nich obu. Jeśli Anhelo wierzył, że to kontroluje, to grubo się mylił. ••• Lekcje już się zaczęły, korytarze opustoszały. Zeskoczyli z szybu na podłogę. Arto nie wątpił, że ich wrogowie wciąż gdzieś tam się kręcą, ale liczył, że zostało ich zbyt mało, by obstawić wszystkie możliwe wyjścia. – Arto, proszę – szepnął Iwen. –Nie możemy tu zostać. Wracajmy do domu. Powoli zaczął brać się w garść, lecz Arto czuł, że jego towarzysz nieprędko odzyska równowagę. Dziś po raz pierwszy uwierzyli, że to już koniec. – Spróbujemy – odparł krótko. Przekradli się do jednego z trzech korytarzy prowadzących do wyjścia. Arto wyjrzał z za rogu, lecz natychmiast się cofnął. Kilku starszych chłopców nerwowo kręciło się w pobliżu. – Czekają na nas – odgadł Iwen. Arto w milczeniu kiwnął głową. Nie mieli wielkiego wyboru. Założenia bezpieczeństwa, na wypadek utraty szczelności, wymagały, by każdy kompleks wewnątrz stacji posiadał własną, łatwą do odcięcia, małą lokalną sieć wentylacyjną. Sieć główna łączyła się z nimi za pomocą wydzielonych szybów pomocniczych, często, choć nie zawsze, zamkniętych filtrami lub wentylatorami. Wiedząc którędy można przejść z sieci lokalnej do głównej, można było przeczołgać się z jednego kompleksu do drugiego, a nawet przedostać się z jednego pokładu na drugi. Niestety, powietrze było tłoczone i odprowadzane ze szkoły przez parę szybów zamkniętych wentylatorami i chronionymi siatką z włókna. Liczne kratki wentylacyjne na korytarzach prowadziły wyłącznie do sieci lokalnej, z paroma wyjątkami – trzema kratkami na zewnętrz-

389

nej ścianie szkoły, prowadzącymi do sieci wentylacji sąsiednich korytarzy, już na zewnątrz. Te wyjścia były na tyle szerokie, że mógł się przez nie przecisnąć nawet starszak. To tamtą drogą wywleczono ze szkoły dwójkę zabitych później starszaków i to tamtędy Anhelo zamierzał wyciągnąć ich na zewnątrz, do najbliższej hali maszyn. Anhelo musiał zabezpieczyć także tamte wyjścia. Równie dobrze mogliby spróbować wydostać się przez drzwi, licząc, że otworzą się zanim tamci ich złapią. Jedynym wyjściem wydawało się doczekanie do przerwy i ucieczka w tłumie, lecz jak mogli przetrwać do odpowiedniej chwili? Po korytarzach mogły włóczyć się patrole, zaszycie się w wentylacji byłoby równie zgubne jak ucieczka wyjściem – Anhelo zmusiłby młodsze grupy, by siłą wywlekli ich na korytarz. Takie rzeczy się już zdarzały. Coś musiał zrobić. – M usimy wracać do klasy – postanowił. – Tam nas nie dopadną. Iwen zadrżał, lecz nie odpowiedział. Pod klasą sytuacja wcale nie wyglądała lepiej. W korytarzu z drzwiami do sali lekcyjnej kręciła się para starszaków, lecz Arto był pewien, że w pobliżu kryją się inni. – Zaraza! – zaklął, cofając się za róg. Przywarł plecami do ściany. Niespodziewane ciche syknięcie przyprawiło go o gwałtowne bicie serca. Zamarł. W ich stronę szło trzech wojowników. Gdy ich rozpoznał poczuł ulgę. Chas przewodził parze wojowników z Gwiezdnej Flary. Dopiero teraz Arto uświadomił sobie, że wśród wojowników, którzy chcieli ich dziś złapać, nie było ani jednego z grupy Zema. Żaden z nich nie brał też udziału we wcześniejszej napaści na Smoka. Uprzytomnił też sobie coś jeszcze – żaden z wojowników Anhela nigdy nie zaatakował własnoręcznie nikogo z Gwiezdnej Flary… Arto nie miał złudzeń; Zem nie robił tego bez powodu. Zaczął się mocno zastanawiać jak daleko może sięgać lojalność Zema i jaki interes ma w tym Flara. Byli pretekstem do wznowienia dawnych porachunków z Anhelem? Niech i tak będzie. Zbyt wiele rzeczy nagle zmieniło się na gorsze. Z pewnym fatalizmem pomyślał, że to także mogłoby się zmienić. Skoro waliło się wszystko… Chas lekko kiwnął głową. – Spokojnie, pętaku, nie jesteśmy od Anhela – oświadczył niedbale. Większość starszaków nie dostrzegała różnicy między napięciem a strachem. Chas nie był wyjątkiem. – Kapitan chciał, bym wam pomógł wrócić na lekcje, więc pomagam. Z was już i tak trupy, ale… – wzruszył ramionami i wykrzywił twarz w ironicznym grymasie. – Wypełniam rozkaz. Wreszcie jakaś dobra wiadomość. W tej chwili powód mało go obchodził. – M ożecie nam pomóc wyjść ze szkoły? – spytał Iwen. Chas pogardliwie spojrzał na Iwena, jakby dopiero co go zauważył. Dla nich powrót na zajęcia był tak oczywistą decyzją, że nawet nie pytał czy nie woleliby zwyczajnie uciec. Iwen mógł prosić o taką pomoc bez obawy o utratę twarzy, lecz Arto, choć chciał tego samego, nie mógł go poprzeć. Kosmos jeden wie co Zem mógłby sobie pomyśleć. Szkoła była bezwzględna; Zem trochę mniej, ale też miał swoje granice. – Wracamy do klasy – odpowiedział szybko. – Nieważne co sobie myślicie, Anhelo tak łatwo nie wpakuje nas do puszki. Oceny będą zrobione, jak się umówiliśmy. Jeźdźcy Smoków zawsze wypełniają zobowiązania, nawet gdy zmienia się ich kapitan. – Oby – odpowiedź Chasa była co najmniej chłodna. Ani słowem nie wspomniał o ucieczce przed Anhelem. Zem twardo ich trzymał. Gorzej, że przez to wszystko Chas może go znienawidzić. W jego sytuacji nie było nic gorszego niż wróg w ostatniej sojuszniczej grupie. Chas skinieniem głowy wskazał na skrzyżowanie. Trójka starszaków ruszyła powoli, w got owości do ostrej bitki zaciskając i rozprostowując palce. Arto i Iwen wyszli zaraz za nimi. Z asadzkowicze gapili się na nich, nie wiedząc co robić. Ochroniarze z Gwiezdnej Flary byli typowymi osiłkami, chłopcy od Anhela – wojownikami z pierwszych rzędów. W końcu ich wrogowie cofnęli się, dołączając do dwójki kolegów, ukrytych dotąd na drugim końcu krót-

390

kiego korytarza. Arto był pewien, że będą tam czekać aż do samej przerwy. Anhelo nie podaruje im puszczenia ofiary bez walki, nieważne kto im pomagał. Pośpiesznie weszli do środka. Cichy odgłos zamykających się za nimi drzwi do złudzenia przypominał Arto dźwięk zasuwających się plaszklanych szyb policyjnej celi. Zadrżał, czując na plecach niepokojący chłód. Nauczycielka spojrzała na zegarek. Arto uświadomił sobie ile ostatnio zaliczyli spóźnień i nieobecności. Niektórzy wojownicy byli w jeszcze gorszej sytuacji. Nauczyciele patrzyli z pobłażaniem na sporadyczne nieobecności, lecz tolerowali je tylko do pewnych granic. Po ich przekroczeniu zawiadamiali rodziców. Arto był bardzo blisko tej granicy. Jakby Anhelo nie był dostatecznym problemem, pomyślał ze złością. Oczyścili się trochę po wyjściu z szybu, lecz nie mieli dość czasu, by zrobić to jak należy. – Dwadzieścia minut – oznajmiła nauczycielka. – Nie za późno? Arto odetchnął z ulgą, przypominając sobie, że teraz mieli zajęcia z astronautyki. Brał w nich aktywny udział, swoją wiedzą robiąc dobre wrażenie na nauczycielce. – Przepraszamy – odpowiedział z pokorą. Iwen tylko spuścił głowę. Nauczycielka spojrzała na wykaz ostatnich zajęć. – Ostatnio to jakaś plaga – powiedziała, odznaczając ich nieobecność. Niestety, spóźnienie pozostało. – Siadajcie na miejsca. Arto odwrócił się i spojrzał po klasie. Jego stare miejsce pozostało wolne. Żimmy nie spisał mnie na straty, pomyślał siadając, choć już pewnie wie, że musiałem uciekać. Czuł wstyd, że musiał to zrobić i nienawiść do Anhela, że go do tego zmusił. Odgonił emocje i przesunął dłoń nad konsolą, uaktywniając projektor. Natychmiast przyszła do niego wiadomość od Derta. M oment później do ich kanału dołączył Żimmy. „Na kosmos byłem pewien że już po was” – napisał Dert. – „słyszałem że zdołaliście się wydostać ale nie wierzyłem to w końcu anhelo” . „Mało brakowało ale daliśmy radę” – odpisał. – „wiesz że uciekaliśmy”. Obawiał się jak zareaguje grupa. Jego dawni oponenci zamilkli następnego rozjaśnienia po tym jak pokonał Żimmiego. Jeszcze dziś rano wielu bało się do niego podejść, czy choćby się odezwać. Teraz będzie jeszcze gorzej. Dziś uciekał, po raz pierwszy odkąd był pierwszakiem. Zrobiłem to tylko dwa razy odkąd tu trafiłem, pomyślał. Dziś był trzeci. Tłumaczył sobie, że chodziło o coś więcej niż zasady czy honor, lecz wstyd pozostał, ten najgorszy, bo przed samym sobą. „Gdyby nie to już byście nie żyli obaj” – napisał Żimmy. – „może to w łazience to był wypadek może wtedy chciał nowego chciał iwena” – poprawił się szybko. – „ale teraz to co innego teraz chciał przede wszystkim ciebie nie jego nie rozumiem o co mu chodzi”. „Do próżni z dowództwem musimy cię obronić dla nas to tylko kilka złamań a tu chodzi o twoje życie” – odpisał z przejęciem Dert.

Jeszcze raz spojrzał na tekst, który przeskoczył do górnej części okienka. Tu chodziło o życie. Tylko ja tak myślałem, gdy Anhelo polował na Iwena. Gdy chodzi o mnie, wszyscy się przejmują. Ale zaraz pomyślał o tym inaczej. M oże, mimo wszystko, coś nas łączy. M oże, mimo wszystko, coś nas łączy, z wyjątkiem Iwena, ale to tylko dlatego, że jest z nami tak krótko. Spojrzał w jego stronę. Iwen przygarbił się nad konsolą, coś pisząc. Dochodził do siebie. Na kanale ogólnym rozgorzała dyskusja o ich powrocie. Arto obserwował ją, nie biorąc udziału. Zamiast niego zrobił to Iwen. Lakonicznie opisał co się naprawdę stało, ani słowem nie wspominając co się stało po tym, gdy skryli się w wentylacji. Towarzysze z grupy, ci sami, którzy nie tak dawno gardzili Nowym, teraz z przejęciem chłonęli każde słowo jakie napisał.

391

Po wyrazie ich twarzy Arto poznał, że wielu wojowników nie pisze tego, co naprawdę myśli. Znów się bali. Sam bał się na równi z nimi. „Nic nie zrobicie” – odpisał Żimmiemu i Dertowi – „a sami oberwiecie”.

Ilustracja: Rafał Kulik „Więc będziemy was pilnować całą grupą” – odpisał Żimmy. – „gdy będziemy razem nie będzie im tak łatwo”.

Arto pokręcił głową. Żimmy, nie niszcz kamuflażu, który wam dałem.

„Anhelo ma kilka grup za sobą nie damy im rady coś wymyślę dajcie mi trochę czasu”.

Wyszli z kanału rozmowy. Okno się zamknęło. Nie mieli żadnego pomysłu. Dotąd to kapitan je miał, oni je tylko wykonywali. Pojął, że to oduczyło ich samodzielnie myśleć. Wkrótce będą musieli przypomnieć sobie jak się to robi. Pomyślał o sobie i Iwenie. Trudno. Jakoś wytrzymamy tę lekcję. Potem… Jedna rzecz była dobra w powrocie do klasy. Tu miał czas, by w spokoju zastanowić się nad sytuacją, porozmawiać z towarzyszami, może z Zemem… nie, jego nie będzie niepokoił. Nie chciał nadużywać jego pomocy w chwili, gdy tak rozpaczliwie jej potrzebował. M usieli jakoś wyjść ze szkoły, żywi. M ieli dziś jeszcze dwie lekcje, lecz pozostanie na nich byłoby samobójstwem. Gdy wrócą na korytarz, ich ochrony już tam nie będzie. Chas wyraźnie go ostrzegł. Nauczycielka miała rację, to była plaga. Przez wojnę wielu uczniów spóźniało się na lekcje. Nikt nie chciał mieć więcej kłopotów niż już miał, za wyjątkiem upartych ponad granice rozsądku wojowników Niebiańskich Wrót. Oni będą czekać. Sprawdził gdzie ma lekcję Gwiezdna Flara. Trzy konsole pozostawały nieaktywne – znak, iż Chas jeszcze nie dotarł do swojej klasy. Nawet gdyby chciał im pomóc na kolejnej przerwie, Arto i Iwen będą musieli wyjść na korytarz na długo nim się zjawi. Zrezygnowany uświadomił sobie, że są zdani tylko na siebie, a klasa stała się pułapką. Chwilę gapił się niewidzącym wzrokiem w projektor, próbując myśleć, lecz jego umysł całkiem się wyłączył. Przytłaczający brak jakiejkolwiek myśli prześladował go całe dzisiejsze rozjaśnienie. Co mógł zrobić, by ujść z życiem? Jego myśli pobiegły ku beksom. Jak one unikały bicia? Nigdy się nad tym nie zastanawiał. Nie obserwował ich ani nie ganiał, dla niego one po prostu nie istniały. Teraz zrozumiał, że jedynym ratunkiem było ich naśladowanie.

392

Wydawałoby się, iż najbardziej oczywistym sposobem dorwania beksy było zaczajenie się na nią przy wejściu do klasy – a jednak wiedział ze słyszenia, że ten sposób nie działał. Dlacz ego? Zaczął gorączkowo wyszukiwać w pamięci wszystkiego, co o nich wiedział, lecz nieważne jak mocno się starał, nie był w stanie odkryć tej tajemnicy. Po prostu nie miał takich wspomnień. M usiał kogoś o to spytać. Logicznym wyborem wydawał się Żimmy. Będąc w starej grupie często urządzał polowania na beksy, lecz właśnie dlatego uznałby pomysł ich naśladowania za niegodny i zacząłby namawiać go do spróbowania czegoś innego. M ógłby zrobić coś na własną rękę, nawet kosztem innych, byle tylko jego były kapitan nie wyszedł na jedną z beks. Wybrał Derta. Arto czuł, że łatwiej zrozumie dlaczego od dziś muszą się zachowywać jak one, a całą rozmowę zachowa w tajemnicy. Wyjaśnił mu wszystko i spojrzał na niego, niepewny reakcji. Dert odpowiedział spojrzeniem i z powagą skinął głową. Zrozumiał. „Wiesz sam też nigdy nie zwróciłem na to uwagi” – odpisał. „A znasz jakąś” – w normalnych okolicznościach sugerowanie wojownikowi, że zna beksy było jawną obrazą, lecz to nie były normalne okoliczności. „Nie skąd miałbym chcesz się radzić beksy” – widział jak Dert pisząc to kręcił głową. „A mam jakieś wyjście”. „Niby nie” – przyznał – „ale z takimi nawet jakbyś chciał to nie pogadasz” . „Nie rozumiem”. „Nie rozumiesz bo ich nie znasz nie dasz rady złapać takiej przez sieć bo nikt ich do siebie nie podłącza a na korytarzu nawet się do takiej nie zbliżysz bo zaraz ucieka one boją się wszystkich nawet własnego cienia” .

Aż do dziś Arto nie zdawał sobie sprawy, że beksy są poza systemem. Nie posiadały żadnych kontaktów, żadnych źródeł informacji, były odcięte od wszystkich i wszystkiego. Arto miał wszystko, o czym mogły marzyć, lecz dziś dałby wiele za ich wiedzę. „Prawda” – odpisał i zamknął okno. M usiał poradzić sobie sam. M usiał coś wymyślić. Przecież nie jestem kopalniakiem, uznał. Skoro beksa na to wpadła, ja też to potrafię. M uszę się tylko bardziej skupić. Jak im udaje się przetrwać? Czuł się jak kot ganiany po korytarzu przez sadystycznych wyrostków. To uczucie było prz erażające. Bał się go, a przecież czuł się tak od niedawna, zaś beksy wytrzymywały z tym latami. Już wiedział jak to jest być jednym z nich – ganianym, prześladowanym bez litości na każdym kroku, a jednak, mimo tego wszystkiego, nie poddawały się. Nie od razu. Przez lata wytrzymywały więcej niż on, twardy wojownik, był w stanie znieść przez jedno rozjaśnienie. Gardząc nimi popełnił ogromny błąd. Beksom należał się podziw. „Arto co teraz” – otworzyła się wiadomość od Iwena. – „będą na nas czekać pod salą jak tylko skończy się lekcja” . Iwen nie wiedział zbyt wiele o szkole, lecz nie był głupi. Był przestraszony, lecz szybko doszedł do tych samych wniosków, co Arto. Dlaczego nie mogę znaleźć rozwiązania? M oże źle myślę? Tu jesteśmy bezpieczni. Starszaki nie wejdą do środka sali. Dlaczego? Nauczycielka! Anhelo nie odważy się zaatakować na oczach dorosłych! Uczucie radości i spokoju rozpłynęło się po całym jego ciele. Rozluźnił się. Znalazł rozwiązanie. Reszta będzie łatwa. „Nie martw się iwen” – odpisał. – „mam pomysł na pewno się uda zaufaj mi i trzymaj się blisko wytrzymamy wrócimy do domu” . „Ale co potem co jutro co pojutrze arto ja już tu nie wracam nieważne co się stanie zostaję w domu potrafię tak wytrzymać i tydzień” .

393

Tydzień – i co potem? Opiekunka przyczepi się najprędzej za miesiąc. Nie, to niemożliwe, by wszystko zawsze szło źle. M oże rodzice zdążą z ucieczką zanim Opiekunka wyśle pismo. Nie odpisał od razu. Iwen miał rację, szkoła stała się zbyt niebezpieczna. Groźba śmierci stała się zbyt realna, by nawet on mógł ją znieść. Do dziś wierzył, że wytrzyma, bo Anhelo ograniczy się tylko do bicia. Lecz już nie zamierzał się ograniczać. M usiał wybierać. Wybrał życie. M oże z czasem wszystko ucichnie. Jeśli sojusznicy porzucą Anhela to nawet szkoła da się znieść. Zdane same na siebie, Niebiańskie Wrota nie wyłapią wszystkich mrówek. Nawet nie znali połowy tych chłopców. M łodszaki pouciekały, bo przestraszyły się bicia swoich rówieśników. Odbudowałby siatkę i nikt by nie widział, że istnieje. Wszystko byłoby tak jak dawniej, potrzebował tylko trochę czasu. M oże akurat tygodnia. „Chyba nie mamy wyjścia” – odpisał. – „ja będę udawał że chodzę do szkoły a ty siedź w domu będę przychodził od czasu do czasu tylko pamiętaj nie mów nic tak długo jak się da”.

••• Lekcja dobiegła końca. Wyszli razem z innymi, lecz przystanęli kilka metrów dalej. Na korytarzu nie było wielu uczniów, za to ci, którzy byli zdawali się ty lko czekać, by się do nich dobrać. Zignorowali ich i czekali. Reszta chłopców z grupy też ich zauważyła. Rozglądali się, niepewni co się stanie. Wielu z obawą spoglądało na Arto. Dert szybko ocenił sytuację. Rzucił Arto zaniepokojone spojrz enie. Arto nie zareagował, jego twarz pozostała spokojna i bez wyrazu. M iał nadzieję, że Dert to zapamięta. Od dziś poza klasą byli sobie obcy. Grupa odeszła. Dert dyskretnie napomniał tych, co się ociągali, tak, by nikt tego nie zauw ażył, co nie było trudne. Pełne nienawiści oczy starszaków wlepione były prosto w Arto. Reszta grupy przestała dla nich istnieć. Nauczycielka zamknęła drzwi i odeszła. Gdy ruszyła, oni ruszyli za nią. Trzymali się blisko, nie aż tak, by iść obok, lecz dość, by wrogowie nie odważyli się ich zaczepiać. Na twarzach prześladowców pojawił się cień zrozumienia. Kilku zaczęło odgrażać się, gestami dając do zrozumienia, co go czeka. Ignorował ich. Byli bezsilni i dobrze o tym wiedzieli. Nauczycielka zatrzymała się na skrzyżowaniu, wdając się w pogawędkę z innym nauczycielem. Stanęli pod ścianą i czekali. Iwen bał się, lecz był opanowany. Arto pozostał spokojny. Był na tyle pewny swego, że miał ochotę zaśmiać się swoim prześladowcom w ich wściekłe twarze, lecz opanował ten odruch. Kopalniana satysfakcja. Po co ich drażnić? Niech się zniechęcą. Rozmowa trwała kilka minut. Gdy nauczyciele się rozeszli Arto zdecydował, że teraz pójdą za tym drugim. Kiwnięciem głowy dał znać Iwenowi, że zmieniają przewodnika. Nie zamierzał bezczynnie stać pod pokojem nauczycielskim, a to tam, jak sądził, kierowała się nauczycielka. Wprawdzie wokół pokoi nauczycielskich rozciągała się strefa bezpieczeństwa, istniała nawet szansa, że natknęliby się tam na nauczyciela, z którym mieli mieć kolejną lekcję, lecz Arto zamierzał wydostać się ze szkoły jeszcze na tej przerwie. W ślad za dorosłym zeszli piętro niżej. Widząc, że nauczyciel nie idzie tam, gdzie by sobie tego życzył, Arto znowu zmienił przewodnika na idącego szybkim, pewnym krokiem dorosłego. Zdawał się zmierzać w konkretne miejsce, znajdujące się poza budynkiem, niczym człowiek śpieszący się po pracy do domu. Nie mylił się. W pobliżu wyjścia Arto złapał Iwena za rękę i przyspieszył, zbliżając się do dorosłego. Wyszli z nim niemal ramię w ramię. Już na zewnątrz przebiegli w stronę pobliskiego zaułka, do najbliższego szybu wentylacyjnego. Byli bezpieczni. Arto przeprowadził Iwena na wyższy poziom. Wyszli w mało uczęszczanym korytarzu, zaraz po tym, jak sam upewnił się, że nikt ich nie widzi. Niedaleko przechodziło główne prz ejście,

394

zawsze pełne dorosłych, tuż obok znajdowały się wejścia do wind międzypoziomowych. Tu się rozdzielili i każdy pojechał na swój poziom. Uciekali jak zwykłe szczury, wyssane, nic niewarte karaluchy – o tym nie mógł zapomnieć. ••• Ledwie kilka korytarzy dzieliło go od domu. M inął kolejne skrzyżowanie, gdy nagle z szybu wentylacyjnego wyskoczyło dwóch starszych chłopców. Zrozumienie co się dzieje zajęło mu całą sekundę. Odwrócił się – jak się spodziewał, kolejni dochodzili z bocznych korytarzy, odcinając drogę ucieczki. Więc stało się, pomyślał, dowiedzieli się gdzie mieszkam. Co z Iwenem? Na niego też się zasadzili? Nie mógł liczyć na pomoc. W sekcji dla bogaczy żyło mniej ludzi niż na zatłoczonych p oziomach z tańszymi mieszkaniami. Tu nikt niczego nie zauważy, aż będzie za późno. Stanie się krótką wzmianką w wieczornych wiadomościach stacji – młodociana ofiara bandyckiego napadu. Cofnął się, gorzko myśląc, że jeśli taki ma być jego koniec, zawieść niemal pod drzwiami własnego domu, to postara się, żeby nie dostali go łatwo. Stanął w lekkim rozkroku i rozluźnił mięśnie, czekając aż podejdą, lecz oni także stali i czekali. Coś tu jest nie tak, uzmysłowił sobie, spostrzegając, iż wojownicy byli w różnym wieku, pochodzili z różnych grup – i wszyscy bez wyjątku byli Azjatami. Żółtoskórzy. To było gorsze niż Anhelo. Dziwne. Według tego, co donieśli mu ostatni wierni informatorzy, wojna zdawała się ich nie obchodzić. Przyjrzał się ich nieporuszonym, plast alowym, pozbawionym emocji twarzom, przybierając taki sam wyraz. Nie patrzyli jak gdyby chcieli się bić, lecz nie ufał temu przeczuciu. Nie potrafił czytać z ich oczu. Były inne. Z bocznego korytarza wyszedł ktoś jeszcze – postać, której twarzy się nie zapomina. – To nie tak jak myślisz – Zem zatrzymał się w odległości wystarczającej, by Arto nie poczuł się zagrożony, lecz nie dość, by czuł się bezpieczny. Trzymał ręce w kieszeniach. Zem wyciągnął je i wzniósł palcami do góry, pokazując, że nie ma na nich pierścieni. – Przyzwyczajenie – wyjaśnił. Zachowywał się spokojnie, lecz Arto pozostał czujny. – Wcześnie skończyłeś zajęcia. Chciałem się upewnić, że wiesz co robisz – znacząco dotknął lewego ramienia. – Jedyną rzecz, jaką mogę – odpowiedział z niechcianą nutą desperacji. – Trzymam się z daleka. Zem długo taksował go spojrzeniem, jakby zastanawiał się co powiedzieć. Tymczasem Arto myślał tylko o jednym – dlaczego zaczaili się właśnie tutaj? Każdy jak mógł ukrywał informację gdzie mieszka. Czy Zem chciał pokazać, że wie wszystko, nawet to? – Nie przez przypadek twoje poprawianie stopni jest najskuteczniejsze – Zem przemówił. – Rozumiesz ludzi. Znasz się na nich, jak ja, jak Anhelo. Potrafisz nimi kierować, lecz on jest bardziej doświadczony. Nie wiem, czy to takiej cechy szukał w tobie Dael, gdy zdecydował cię uczyć. Nigdy mi tego nie powiedział. Napięcie pomogło Arto opanować zdziwienie, lecz czuł, że oczy i tak go zdradziły. Zem mówił zagadkami, lecz mówił też o Daelu. Zem odrobinę opuścił głowę. Przymknął oczy, jakby się zamyślił, wspominał, lecz Arto był pewien, że wciąż widzi dość. Zem był mistrzem obserwacji. – Obiecałem mu, że będę cię chronił – Zem podjął swoją opowieść – lecz nie jestem już w stanie spełnić tej obietnicy. Zawiodłem. M ogę jedynie wyjaśnić dlaczego ci pomagam, dlaczego Anhelo tak na tobie siadł i za co musisz umrzeć. Poczuł spływający po ciele zimny dreszcz. Nic, nawet stojący przed nim Anhelo, nie przeraziłby go tak jak ostatnie słowa Zema. Powiedział je z takim spokojem, że nawet umysł Arto przyjął to za coś nieuchronnego. – M uszę…? – nie zdołał ukryć drżenia głosu. – Nie jestem bez winy, lecz duch Daela wie, że nie próbowałem go ponownie zdradzić. M łodszaku, nie wiedząc o tym przekroczyłeś granicę, którą wam wywalczyłem. To uczyniło cię

395

celem – wyciągnął przed siebie dłoń, w zapraszającym geście. – Przejdźmy się. Wszystko jest przygotowane. Nikt nas tu nie podejrzy i nie podsłucha. Opowiem ci o wszystkim już teraz, byś zrozumiał i spróbował się z tym pogodzić. Zem skinął dłonią na towarzyszy i rzucił kilka szybkich, niezrozumiałych dla Arto słów. M owa Żółtoskórych. Wojownicy skłonili się i rozeszli w milczeniu, równie cicho i szybko jak się pojawili. Kilku udało się w głąb tunelu, którym zamierzał iść Arto. Zem powoli ruszył za nimi, mijając go. Arto poszedł za nim, trzymając się jego boku. Chłopcy z przodu wyprzedzili ich, lecz wkrótce zwolnili, dostosowując krok do kroku Zema, choć ani razu nie spojrzeli za siebie. W podobnej odległości, z tyłu, podążali inni. Utrzymywany dystans wystarczył, by nie słyszeć ich niezbyt głośnej rozmowy, pozwalając szybko zareagować na niespodziewane zdarzenie. Choć otaczały go starszaki, Arto poczuł się bezpiecznie. Pozostał tylko niepokój. Czy Zem chciał mu powiedzieć, iż nie zamierza mu więcej pomagać? Zem milczał. Szedł powoli przed siebie, z rękami splecionymi za plecami. Czekał na pytanie, które, jak wiedział, Arto chciał mu teraz zadać. Nigdy nie sądził, że ktoś może mu udzielić odpowiedzi na to pytanie. Że Zem… – Znałeś Daela? – spytał niepewnie. Jego twarz znieruchomiała, przygotowana na nowe, z askakujące rzeczy. – Wiesz co się z nim stało? Czy on…? – Znałem go na długo nim ty poznałeś jego, młodszaku – Zem patrzył gdzieś przed siebie. – Co stało się potem… Wiem tyle co i ty. Sam wiesz co się dzieje w akademii. Wątpię, byś mnie pamiętał. Widzieliśmy się tylko raz, a ty byłeś ledwie dwojakiem. Szkoda. M oże wtedy… wszystko skończyłoby się inaczej. Arto spojrzał na towarzyszących im Żółtoskórych wojowników. Teraz nie wątpił, że Zem znał Daela. Właściwie, zaczął się zastanawiać dlaczego wcześniej go o niego nie zapytał. – Czy Dael… wiedział o was? O Żółtoskórych? – pozwolił sobie na odrobinę śmiałości, sprawdzając jak dalece szczera jest ich rozmowa. – Wtedy nie byłem jednym z Żółtoskórych, jak nas nazywacie. M ój poprzednik miał z nim… wspólne interesy. Obaj sądzili, że ten drugi jest kimś więcej niż się wydaje. Obaj na swój sp osób się pomylili, choć razem byli jak Jin i Jang. Dael nie był jednym z nas, lecz podziwiał to jak trzymamy się razem. Rozumiał nasze zwyczaje, dlaczego staramy się być inni i dlaczego właśnie w ten sposób. Wy, Białoskórzy, zwykle nie próbujecie zrozumieć, dlatego nie pojmujecie tak wielu rzeczy. Szkoły, na przykład. – Szkoły? – Arto wyrwało się bezwiednie. Rozmowa była bardzo szczera, lecz rozumiał, iż to Zem ją kontroluje. Na razie mówił, Arto miał tylko słuchać. – Pokazaliśmy mu to wszystko, co ty dopiero poznajesz. On pokazał nam ją taką, jaka może być, lecz wtedy nikt się tym nie przejął. M yślę, że z pewnych miejsc nie da się zobaczyć całości obrazu. Siedzący na górze nie widzą co się dzieje na dole. By to zrobić trzeba się przenieść gdzieś indziej, wyjść na zewnątrz, a nie każdy to potrafi. Nie każdy chce próbować. Dael zrozumiał, że sam niczego nie zmieni i że inni nie zobaczą tego, co on. Dlatego mnie wybrał. Wyciągnął do mnie rękę. – Pomógł ci? – zagadki, same zagadki, pomyślał. M oże później ułożą się w jakąś całość, lecz na razie niczego nie rozumiał. – Nikt nie rodzi się przywódcą. Nie każdy, kto może nim być ma szansę nim zostać. Byłem w poważnych kłopotach. – Zem spojrzał na niego nagle, odwracając głowę. Jego włosy zafalowały, przesuwając się na chwilę w bok. Bez mrugnięcia okiem wbił swoje spojrzenie w z askoczonego Arto, który odpowiedział tym samym. Zem przesunął palcem pod oczami i znowu splótł ręce na plecach. – M oje oczy są takie przez zarazę. Zakażenie jakimś szczepem, na szczęście lekkie. Przeżyłem, lecz choroba pozostawiła we mnie swój ślad. Abym mógł widzieć, lekarze wyhodowali i wszczepili mi nową parę siatkówek i tęczówek. Rodziców nie

396

było stać na pełną regenerację, dlatego te części mojego ciała nie są identyczne z tymi, które mi usunięto. Są czerwone od krwi, której nie maskują barwniki, jak w twoich oczach. Zem był u prawdziwego lekarza i nie trafił do akademii? Arto zajrzał w jego oczy. Skupił się na nich. Chciał dostrzec w nich coś z tego, o czym mówił, lecz Zem odwrócił wzrok. Znów zaczął patrzeć gdzieś przed siebie. – Przez kilka miesięcy po operacji ledwo widziałem obraz na projektorze. Byłem wtedy jajcogłowym, bardzo dobrym, lecz stałem się bezużyteczny. Byłem w połowie po tamtej stronie, młodszaku, choć nie tak daleko jak ty. Arto zatrzymał się. Nic nie wprawiłoby go w większe zdumienie. – Byłeś…? – powiedział głośniej niż chciał. Idący przed nimi wojownicy musieli to usłyszeć, lecz nie dali po sobie niczego znać. Zem także się zatrzymał. Odwrócił się do Arto. – Tak trudno ci w to uwierzyć, po tym co sam starałeś się zrobić? Arto nie od razu zrozumiał. – No tak… Trenuję jajcogłowych… Trenowałem, gdy byłem w grupie – poprawił się. – Ale żeby wojownik… – i kapitan, dodał w myśli, przywódca Żółtoskórych… To nie to samo! – Wciąż jesteś w grupie – przypomniał Zem. – Przede mną nie musisz tego ukrywać. Szanuję cię za tę decyzję. Oddać dowództwo… Niewielu w szkole by tak postąpiło, zwłaszcza w twojej sytuacji. – Skąd wiesz? – nawet się nie silił, by ukryć zdenerwowanie. Spiął się cały. Skąd Zem wiedział aż tyle? Nagle zrozumiał – Resket… Zem lekko się uśmiechnął. – Resket nie jest szpiegiem. Nigdy nie był jednym z nas. Jego rodzina… Twój wojownik st arał się ciebie chronić, choć wiedział tylko tyle, ile uznałem za stosowne. Resket był bliżej nas i lepiej nas rozumiał. Wystarczyło, bym go przekonał, że potrzebuję jego pomocy, by ci p omóc. Zrobiłeś wielką rzecz, sprawiając, że chłopcy z twojej grupy są ci tak wierni. – Nie dość, by nie oszukiwać mnie za plecami, lub pomóc gdy ich potrzebowałem – stwierdził z wyrzutem, skierowanym bardziej na siebie niż na nich. – Zamiast tego najeżyli ogony i zaczęli bać się o swoje własne jaja. Zem znów ruszył przed siebie. – Taka jest szkoła. Tego nienawidził w niej Dael. To o wiele bardziej skomplikowane niż myślimy. On zdawał się coś z tego rozumieć, dlatego zaczął ode mnie. Stałem się jego pierwszym eksperymentem. – Eksperymentem? W jakim sensie?

397

Ilustracja: Rafał Kulik – W takim, jakim widzisz. Zawdzięczam mu swoje umiejętności, a przez to moją pozycję w szkole, tak jak ty. Trenował mnie i powstrzymał przed zmianą w wyrzutka, a pewnie i w beksę. Przekonał mnie, że mogę i potrafię walczyć. Na tym polegał jego eksperyment: chciał sprawdzić czy jajcogłowy może się stać prawdziwym wojownikiem. Kto wie, może gdyby je ja, nie wpadłby na ten wariacki pomysł? Dziś myślę, że on po prostu musiał spróbować. Tak bardzo starał się zmienić szkołę, że w końcu znalazł na nią sposób. Zmienić szkołę? Zdumiał się. Tak, to mogło być wyjaśnieniem zagadki. Dael walczył z dorosłymi. Był inny niż inni. Sprawił, że Arto został dobrym kapitanem. Nie wiedział jak, choć to na nim odbył się ten eksperyment. Czy to samo chciał zrobić ze szkołą? – Było nas już sześciu, gdy Dael wybrał dwunastu młodszaków, każdego z innej klasy – ciągnął Zem. – Ty byłeś jednym z nich. M ieliście zostać kapitanami, których potrzebował. Z nami mu nie wyszło. Twierdził, że byliśmy już za starzy, zbyt przywykli do szkoły. M y byliśmy eksperymentem, młodszaku, wy mieliście być właściwym planem. Uczył was, a my st aliśmy się obserwatorami. To wy mieliście zmienić szkołę, przejść przez nią jak ożywczy p odmuch świeżego powietrza przez korytarz, dając młodszakom nowy wzór do naśladowania. Współpraca zamiast walki. Był jednak pewien warunek. Jeśli zmiana miała być trwała, wasza współpraca musiała powstać sama z siebie, bez jego pomocy. Żaden z was nie mógł wiedzieć ani o nas, ani o pozostałych. Arto zadrżał. Więc się nie mylił. Zem był dziwny, w taki sam sposób jak on. I takich jak ja jest dwunastu, pomyślał. Kim oni są? Czy ich znam? Jeśli są kapitanami, to na pewno. M uszę ich znać. Potem o to zapytam. M uszę zapytać. – Niestety, los chciał inaczej. – Zem mówił dalej. – Dael nie zdążył otworzyć wam oczu. Byliście za mali, a on odszedł za szybko. Nie poznaliście szkoły takiej, jaką on widział, ani jaką chciał ją zobaczyć. Gdy już zaczynaliście coś rozumieć, gdy Dael zaczął do was docierać, gdy niemal byliście gotowi… – pokiwał głową. – Wtedy zginęli jego rodzice – odpowiedział za niego. – Głupi wypadek – Zem przytaknął. – M ógł zdarzyć się każdemu. Gdyby był wtedy z nimi, skończyłby tak samo. M oże to byłoby nawet lepsze, dla niego, dla nas, dla was… lecz przeżył i miał czas, by zadecydować. Nim odszedł, zostawił was pod naszą opieką. To był błąd. Arto przypomniał sobie coś z ich ostatniej rozmowy. Czy Dael nie powtarzał zawsze, że będzie go uczyć? Lecz ani słowem nie wspomniał, że byli inni… – Dael was uczył. Uczył ciebie. Dlaczego ty nas nie uczyłeś? – Nigdy nie miałem tej wiary co on. Nikt z nas jej nie miał. A gdy odszedł… gdy zrobił to z własnej woli, niektórzy z nas poczuli się zdradzeni. Nie myśleliśmy o jego planie, nie w taki sposób, w jaki on by chciał byśmy myśleli – uśmiech Zema był dziwnie gorzki, jak grymas. – M inął rok, Dael milczał i zrozumieliśmy, że więcej się nie odezwie. Wtedy zaczęliśmy go nienawidzić. Dael ostrzegał, że każde dobre uczucie, jak przyjaźń czy miłość, łatwo zmienia się w nienawiść i gniew. Nie wierzyłem mu, lecz tak się stało, a ja nawet nie dostrzegłem kiedy. Zostawił nas niekompletnych, na wpół obudzonych, otworzył nam oczy, lecz nie wyjaśnił co widzimy. Zostaliśmy sami, słabi przez wiedzę, jaką nam przekazał. Wolność, uczucia, przyjaźń… Zem stanął. Oparł się plecami o ścianę. Pochylił głowę. M ówił z trudem, niemal z wysiłkiem. Arto ledwie zauważył, że ich ochrona się zatrzymała i odwróciła do nich plecami. Całą swoją uwagę skupił na Zemie. Na jego oczach Zem, wielki wojownik, jeden z władców szkoły i przywódca Żółtoskórych, zaczął się zmieniać. M ówił i wyglądał jak zwykły jajcogłowy czy słabeusz. Ten widok go przerażał. Po niedawnym uczuciu bezpieczeństwa nie został nawet ślad.

398

– Nie wiem który z nas wpadł na ten chory pomysł – Zem mówił bardzo cicho. Arto musiał podejść bliżej, by go słyszeć. – M oże nawet ja sam. Jeśli tak było, tej winy nie zmażę z siebie nigdy. To było jak… jak jakieś szaleństwo, zbyt wyrachowane na rozpacz. Postanowiliśmy, że zniszczymy jego plan, tak jak pomagaliśmy go rozpocząć. Tyle czasu starałem się to zrozumieć… – pokręcił głową. Długie, proste włosy rozwiewały się na boki. – Czasami, gdy dziecko dostanie coś, co staje się dla niego cenne, a potem to coś nagle się zepsuje, wtedy chce to zniszczyć, z czystej złośliwości, aby kogoś zmartwić lub zwrócić na siebie uwagę. Niektórzy z nas mogli poczuć zazdrość, że wy byliście dla niego ważniejsi. Zbyt łatwo uwierzyliśmy, że bez niego to się nie uda. Zdradziliśmy go. Ja go zdradziłem. Obiecałem was chronić, a tymczasem… Coś powoli wkradało się do świadomości Arto, jakieś przeczucie, jeszcze nie zdefiniowane, zbyt zamazane, by je rozpoznać, choć już przerażało swoim kształtem. Umysł na własną rękę składał elementy, zanim świadomie spróbował się nad tym zastanowić. Jakaś jego część już wiedziała, co Zem stara się mu powiedzieć, lecz nie potrafiła – lub nie chciała – przekazać tego do jego rozumu; czaiła się tylko gdzieś na krawędzi świadomości, ostrzegając. Świadomość była skupiona na słowach Zema, lecz reszta… Arto obawiał się zagłębiać w tę układankę. Chciał poczekać do chwili, gdy Zem skończy o niej mówić, lecz Zem nagle zamilkł. – Nie rozumiem… – bał się odezwać, lecz musiał. Zesztywniał gdy Zem szybkim ruchem chwycił go za ramiona i przyklęknął, patrząc mu w oczy. – M yślisz, że ja to rozumiem? – powiedział przez zaciśnięte zęby. M ówił szybko, sycząc jakby słowa sprawiały mu ból. – M yślisz, że łatwo mi o tym mówić? To był błąd, tak, lecz byliśmy zbyt mali, głupi i ślepi, aby to zrozumieć. Wierzyliśmy, że znaleźliśmy sposób na to, by zranić tego, kto zranił nas, bez zastanawiania się nad tym, że Dael wcale tego nie chciał, że mogliśmy zostać zranieni tylko dlatego, że on nas takim uczynił. Jak łatwo przyszło nam p osunąć się tak daleko! Jak… jak to było możliwe? Jak słaba była ta granica, do dzisiaj nie rozumiem, nie wiem… Arto przestał oddychać. Bał się poruszyć jakimkolwiek mięśniem. Zem przerażał go bardziej niż Anhelo. Przecież wiem o czym mówi, powiedział sobie, ale nie chcę wiedzieć. Podświadomość szeptała, że jednak rozumie i nie może kłamać samemu sobie, lecz Arto nie chciał zgadywać. Chciał, musiał to usłyszeć. Oczy, w które patrzył nie były w Zemie jedyną rzeczą zabarwioną przez krew. Zem musiał ujrzeć jego strach i wątpliwości. Puścił go, niemal odepchnął od siebie i wstał, pełen gniewu. – Powinieneś się mnie bać, młodszaku, o tak, lecz nie teraz, tylko wtedy. Jeszcze się nie domyśliłeś? Herry, Herry był jednym z was, a Anhelo jednym z nas! Układanka mówiła prawdę. Od morderstwa się zaczęło i na morderstwie musi się skończyć – to przemknęło mu przez głowę – moim morderstwie, na mnie. Łańcuch zdarzeń, proste włókno, początek i koniec. U Anhela wszystko się odwróciło; jego uczucia stały się zaprzecz eniem, wyrosłym z nienawiści. Arto był inny i to go drażniło, bo kiedyś był taki sam. Wolał zabić niż przyznać, że to, co łączyło Iwena z Arto było tym samym, co kiedyś łączyło Anhela z Daelem. Sny, jego sny – dlaczego tak często był w nich Anhelo? Dlaczego Dael był w p obliżu, gdzieś obok, lub tuż za rogiem? Zem zamknął oczy, skrzyżował ręce na piersi i odetchnął. Arto stał i czekał. Czy Zem kiedykolwiek podzielił się z kimś tą potworną tajemnicą? Jego emocje były potężniejsze, groźniejsze. Wierzył, że Zem nie chciał go skrzywdzić, lecz jeśli Arto potrafił rzucić się bez powodu na Charko, czy Zem, ten prawdziwy Zem, nie mógłby się nagle rzucić na niego? Przerażony, bezwiednie cofnął się krok do tyłu. – Taki potwór jak Anhelo nie rodzi się sam, młodszaku. M y odebraliśmy ten poród. Byłem razem z nim, gdy to zrobił. Wszyscy byliśmy – czy czerwone oczy mogą się zamienić w plastal? – W jednej minucie Herry stał tam, ufny, bo pamiętał, że Dael był naszym… towarz y-

399

szem. Tak bardzo nam wierzył, że gdy Anhelo kazał mu zdjąć zbroję, nawet nie zapytał po co. On… patrzył na nas jak na Daela, a chwilę potem to, co z niego zostało leżało na dole. Anhelo go popchnął, a my patrzyliśmy. Herry uderzył głową w barierkę i spadł. Nie wiedział co się dzieje, nie miał szansy zrozumieć. Spojrzenie czerwonych oczu stało się jeszcze twardsze. Już i tak były wąskie, teraz zwęziły się jeszcze bardziej. Arto drżał, lecz nie spuszczał z niego wzroku, w obawie przed tym, co mógłby z nim zrobić. M ilczał, lecz nawet gdyby chciał, nie mógłby wydusić słowa. – Nie masz pojęcia w jaką nieskończoną wieczność może się zamienić dziesięć sekund. Uciekliśmy dopiero, gdy odezwał się sygnał w pluskwie Herrego. Nigdy nie zrozumiałem, dlacz ego Dael wybrał Anhela, dlaczego mnie, dlaczego kogokolwiek, dlaczego byłem z nimi, tam, wtedy… To mogłeś być ty! – Arto poczuł zimny dreszcz na plecach – Nie wybieraliśmy. Padło na niego. A potem… dopiero potem, przeraziłem się. Ja i dwóch innych pierwsi zrozumieliśmy swoją straszliwą pomyłkę. Czwarty z nas… To go prześladowało. Nie wytrzymał, rok później skończył w akademii. By łem z nim, gdy wyjął swoją pluskwę. Powiedział, że chce znowu usłyszeć ten dźwięk, lecz by tym razem to było po niego. Oni się załamali. Ja… chyba też, i Anhelo. Lecz jego to odmieniło. Wtedy jeszcze nie wiedziałem, że Herry był planetarianinem, ani że rodzice Anhela mieli problem z urzędnikiem z dołu. Los, tylko los mógł to p ołączyć. Jak chorą satysfakcję mu to dało… Zem wyprostował się i oparł o ścianę. Znieruchomiał, zamknął oczy. M ilczał. Przypominał sobie, czy odwrotnie – wymazywał? – Ilu…? – wydusił Arto, nie potrafiąc dokończyć pytania. – Ilu? – Zem powiedział sztucznie, jakby Arto spytał się ile widzi plam na ścianie – Było was dwunastu, Arto. Teraz zostało tylko pięciu. – Pięciu… – Zem pierwszy raz nazwał go po imieniu, lecz Arto nie zwrócił na to uwagi. Pięciu, z dwunastki – tylko o tym myślał. Był jednym z tych, którzy przeżyli, aż do dzisiaj. Jutro, pojutrze, może nas być tylko czterech, pomyślał. Nas, ich… Im także Zem opowiadał o Herrym? – Wszyscy jesteście kapitanami – głos Zema znów był spokojny. Powoli wracał do siebie – Wszyscy się wyróżniacie. Dael miał rację. Bez niego nie stałoby się tak jak zamierzał, lecz byłoby lepiej, nawet jeśli każdy z was na swój sposób go rozczarował. Ja, ty, Anhelo, jest eśmy tacy sami: dotknięci, nie! naznaczeni jego ideami i przeklęci, bo zrozumieliśmy je inaczej niż należało. – A inni? – to nic, że Zem znowu stał się taki jak zawsze, on już wiedział, że to taka sama maska jak jego własna, choć to, co skrywała, było znacznie gorsze. – Zrobiłem wszystko, byście o niczym nie wiedzieli, zwłaszcza o nas – popatrzył bacznie na Arto. – Jednak Dael wierzył, że sami potrafilibyście się odszukać. Nie wszystkich znasz. M oże ich odnajdziesz, jeśli się rozejrzysz, choć nie jestem pewien czy powinieneś to robić. Arto pomyślał. Przecież był ktoś, kogo zawsze sobie cenił. Inny kapitan, w którym widział wiele z samego siebie i który też wiedział jak organizować swoją grupę. – Pilp? Uśmiech Zema wydał mu się dziwny. Nie pasował, był jak oszustwo, lecz oszustwo o którym wiedział, które znał i rozumiał. Uspokoił się trochę bardziej. – Trzej pozostali są młodsi od was. Nie pamiętają Daela tak dobrze jak wy. Dla nich jest ledwie bajką z dzieciństwa. Żaden nie wie o pozostałych. Tylko ty znasz całą prawdę. – Bo wkrótce dołączę do Herrego – powiedział zimno. – Bo to się nie skończyło. Zem kiwnął poważnie głową. – Nie od razu zacząłem działać. Długie miesiące nie byłem sobą. Potem przypomniałem sobie, że obiecałem was bronić, a zamiast tego przyczyniłem się do śmierci. Anhelo nie prz estał. Przez to, że nic nie robiłem, przyczyniłem się do dwóch kolejnych. Nie tak postępowali moi przodkowie! Wtedy jeszcze nie byłem Żółtoskórym, ale czułem, że to moja jedyna szan-

400

sa. Przejąłem swoją grupę i zacząłem wojnę z Anhelem. Przekonałem innych, że Anhelo zagraża szkole. Widzisz, w tamtych czasach nikt nie zabijał wojowników. To on zaczął. Zanim zacząłem działać, dopadł kolejną dwójkę, potem kolejną. Zaczął nabierać wprawy, lecz policja zaczęła coś podejrzewać. To go powstrzymało, a mi pozwoliło działać. Wy byliście tylko nieświadomymi pionkami w grze, lecz nawet gdyby… Anhelo zebrał wokół siebie innych morderców. Nie mogąc polować na was, znalazł sobie inny cel, lecz nigdy nie spuścił was z oka, nawet na chwilę. Zawsze czekał na wymówkę. – A ja mu ją dałem… Iwen. Inny cel, dużo innych celów. Skazał się gdy postanowił mu pomóc. Zakręciło mu się w głowie. Zbyt wiele nowych wiadomości… – Gdy stary przywódca Żółtoskórych skończył szkołę, wybrał mnie na swojego następcę. To też nie był przypadek. Dzięki temu mogłem lepiej spełniać naszą obietnicę. Dla nas obietnica dana komuś, kto już nie żyje, to święta sprawa, coś ponad wasz honor wojownika. M y to rozumiemy – wskazał na jedną z wyczekujących grup. – M oi towarzysze są dobrym narzędziem, a ja jestem dla nich dobrym przywódcą. Z ich pomocą, z pomocą moich sojuszy i mojej grupy utrzymywałem równowagę między nami a Niebiańskimi Wrotami i ich sojusznikami – na chwilę zamilkł, myśląc o czymś. – Jak wiele wiesz o Włóczni? – Tyle co wszyscy – przyznał szczerze. – To była robota Anhela i… M yślę, że to on wydał tamtą dwójkę, choć… – Nie masz dowodów? – twarz Zema wykrzywił nienaturalny grymas. – Ja je mam. W tamtym czasie Anhelo był słusznie podejrzewany przez policję o inne morderstwo, ale był zbyt dobry, by było to coś więcej niż podejrzenie. Popełnił błąd i dorośli zaczęli mu się przypatrywać. Śledził go każdy perceptor w zasięg którego wszedł, latały za nim automaty. Nie tylko nie mógł zabić, nie mógł nawet nikogo uderzyć. By się oczyścić, posłużył się Włócznią. Zmusił ich do morderstwa. M łodszaki same się postarały, by wszystko wyglądało na wyp adek. Nie było to trudne. Erst był trochę głupi, dorośli łatwo uwierzyli, że sam wlazł gdzie nie powinien. Lecz Anhelowi nie o to chodziło. Sprawił, że podejrzenia padły na dwóch wojowników z Włóczni, którzy się załamali. Postarał się, by dorośli oskarżyli ich nie tylko o wyp adek z Erstem, lecz także o morderstwo popełnione przez niego. Tamci dwaj byli zbyt załamani, by zaprzeczać. Ich czyn zniszczył ich od środka, było im wszystko jedno czy skażą ich za jedno zabójstwo, czy za dwa. Rząd zabrał ich do akademii, razem z rodzeństwem, rodziców zesłano do kopalni na Arielu, a Anhelo przestał być obserwowany – spojrzał na Arto. – Czy teraz rozumiesz? Zszokowany, zdobył się tylko na to, by kiwnąć głową. Nic dziwnego, że od tego zdarzenia Włócznia nie była tą samą grupą. Chłopcy stali się bardziej ponurzy i zdenerwowani. Ciążyło na nich piętno morderców i choć niewielu spoza Włóczni o tym wiedziało, każdy z nich nosił je w sobie. Było tylko kwestią czasu nim wszyscy trafią do Akademii lub staną się tacy jak Anhelo. – Ja o tym wiem, wszystko, i mam dowody. Anhelo wie o tym, że wiem i że w każdej chwili mogę go usadzić, lecz wie też, iż ja wiem, że wtedy wyjawi prawdę o Herrym, o tym, że ja tez tam byłem. Obaj mamy wiele do stracenia, możemy zniszczyć się nawzajem, jednak Anhelo rozumie, że on straci najwięcej. Jemu grozi kara za morderstwo, podczas gdy ja wywinę się ledwie współudziałem. Jego za to zabiją, mnie poślą do akademii. Nie wiem co jest gorsze… – Za takie informacje można polecieć prosto do puszki! – szepnął Arto. – Ale ja i tak już w niej siedzę, więc dla mnie to żadna różnica… – Wspomnij o tym komuś a sam pomogę ci się w niej położyć – Zem ostrzegł beznamiętnym głosem. – Radzę ci uważać z tą wiedzą. Nie zamienisz jej na broń. Rozjaśnienie, w którym poszedłbyś z tym na policję byłoby twoim ostatnim. Nie masz dowodów w ręku, dorośli, by ci uwierzyć, musieliby najpierw sprawdzić prawdziwość zeznania. Anhelo nie czekałby aż

401

skończą, a wraz z tobą umarłaby cała sprawa. Dla niego skończyłaby się najwyżej nieprz yjemnością kilkumiesięcznej obserwacji, a z tym umie sobie poradzić. Zem mówił prawdę. Informacja, poparta dowodami, mogłaby go zniszczyć, lecz Arto ich nie posiadał, a nawet gdyby, Anhelo mógłby coś w porę spostrzec. Wtedy los jego i Nowego by łby przypieczętowany. Dowodami byłyby dopiero ich wypadki. Być może zapłaciliby za to także inni chłopcy z jego grupy. Historia Włóczni mogłaby się stać historią Smoka. Anhelo był dość sprytny, by zatrzeć ślady. Nie bez powodu tyle lat pozostawał bezkarny. – Oczywiście, że nikomu o tym nie powiem! – zarzekł się. – Ale jeśli to mi nie pomoże… – To po co o tym mówię? To proste. Pomagam ci zrozumieć twojego wroga, sposób jego działania, myślenia, metody rozwiązywania problemów. Dla mnie odkrycie prawdy o Włóczni było kluczem do zrozumienia jego motywów, naszą małą, prywatną Wojną Wtyczek. Pomogło mi także stworzyć równowagę między nami. Wiem coś, czego nikt wiedzieć nie powinien. Niewielu o tym wie, a ci co jakimś sposobem wiedzą, wolą milczeć. Anhelo skutecznie zamyka usta tym, co wiedzieć nie powinni. M amy swoją cichą umowę, rozejm, który daje mi przewagę w działaniu, lecz nie dotyczy on nikogo spoza mojej grupy i naszych starych układów z czasów Daela. Nie obejmuje nawet moich towarzyszy skóry, lecz oni tego nie potrz ebują. Anhelo nie może tknąć ciebie palcem, tak jak nie może tknąć Pilpa i innych. Gdyby to zrobił, następnego rozjaśnienia miałby na głowie policję. Dobrze wie, że bym to zrobił. Lecz ta umowa dotyczy tylko jego własnych palców i tylko uczniów Daela. Nic nie stoi na prz eszkodzie, by Anhelo osobiście dobrał się do twojej grupy, czy zabił cię rękoma swoich sojuszników. To przed nimi musimy cię strzec. Teraz Arto zrozumiał dlaczego Anhelo odmówił sobie przyjemności zabicia go własnoręcznie. Znalazł źródło bierność Niebiańskich Wrót wobec Zema. Flara mogła robić z nimi co chciała, ale na jak długo? Kiedy sprawy zajdą tak daleko, że… Zacisnął oczy. Zem musiał mieć chwilę słabości, że mu o tym odpowiedział. A może to było jego poczucie winy… – Gdzie była moja nietykalność, gdy omal nie zabił mnie w łazience? – zaprotestował. Barki Zema opadły. – Kilka rozjaśnień wcześniej podjąłem pewne kroki, by… to zakończyć. Próbowałem coś zrobić, lecz nie wiedziałem, że było już za późno na półśrodki. Naciągnąłem naszą umowę, by zmusić go, by z ciebie zrezygnował. On odpowiedział tym samym. Wiedział, że ten jeden raz ma do tego prawo. Gdybyś wtedy tylko patrzył, nie mógłby cię tknąć. Jednak… – …to była moja inicjatywa – odgadł. – Dałem mu pretekst. Cała wasza równowaga trwała do chwili, gdy… gdy wybrał sobie nowy cel, a ja… stanąłem w jego obronie. – Nasza cicha umowa nie obejmowała przypadków, gdy jeden z was będzie go zaczepiał. – Zem wykrzywił się w dziwnym uśmiechu. – Nie przyszło mi do głowy, że możecie być tacy głupi, ale nie przewidziałem wielu innych rzeczy… Anhelo nie mógł tego znieść. Nawet ja nie wiedziałem, że może odebrać to tak osobiście. Zraniłeś go zbyt głęboko, rozdarłeś bliznę, o której myślał, że dawno się zagoiła. Gdy zginiesz, będzie to także moja wina. Chas i jego stopnie były tylko wymówką, by się z tobą skontaktować. Chciałem dać ci protektorat, lecz inny, ponad te zwykłe. Przykro mi, młodszaku, lecz nie zdołam temu zapobiec. Nie mogłem zapobiec żądzy, jaką poczuł Anhelo, gdy dowiedział się, że do szkoły trafił planetarianin, ani temu co zrobiłeś, by go przed nim bronić. To był tylko bezsilny gest, który… Ale o tym nie mogłeś wiedzieć. Nasza umowa to już przeszłość, traci na ważności z każdym rozjaśnieniem. M nie i Anhela wiąże zbyt wiele spraw, by jeszcze się nią przejmował. Arto nie odpowiedział. Zem ukrywał coś więcej. Widział dziesiątki sposobów na nagięcie umowy i dziesiątki pytań dlaczego nie postąpił w ten czy inny sposób. Gdyby Zem naprawdę chciał pomóc, to jakoś by zdołał, nieważne jak gęsta sieć zależności splatała ich ze sobą. Zawsze jest jakieś wyjście, powiedział sobie, zawsze, lecz ty go nie szukasz. Zrozumiał, że nawet znajomość Zema z Daelem nie czyniła go innym od reszty uczniów – jedynie wyjątkiem, kimś lepszym, lecz niczym więcej. Zem przejął się tym, co robił Anhelo, lecz Arto już

402

wiedział, że to tylko uczucie. Zem nie myślał tak, jak chciał tego Dael i jak Arto właśnie z aczął myśleć. Nie potrafił zrozumieć, że wiedza to nie wszystko, nie był gotowy do prawdziwego poświęcenia. Zem, ja zaczynam rozumieć o co chodziło Daelowi. Ty tego nie potrafisz. M oże rzeczywiście byłeś za stary na jego dar. Poczuł dojmujący żal, jakiego nie czuł od wielu lat, za wszystkim, za Daelem, za innymi, za tymi siedmioma, i za Pilpem. Za tym, co już się stało i tym, co st anie się z nimi. – M ogłeś mnie ostrzec! – niemal zawołał. – Dlaczego mi pozwoliłeś pobić Pilpa? – A co miałbym zrobić? Co ty mógłbyś zrobić? Oddałbyś mu młodszaków i przeprosił? M oi przodkowie mawiali, że żaden płatek śniegu nie pada w niewłaściwe miejsce. M oże to ułatwi ci twoją drogę. Arto opuścił głowę. Zem miał rację. Gdy już zgodził się na propozycję Karrosa nie było nic, co mógłby zrobić, by wyjść z tego z twarzą. Jednak nie pomogło mu to ani trochę. Nie potrafił podejść do swojego losu jak Zem – z akceptacją. Nie chciał się poddać. Westchnął. Poczuł się mały i słaby. To nie musi się stać w szkole, ale to się stanie. Zem nie pozostawiał mu żadnych złudzeń. – Wiem, to wszystko nie brzmi dobrze – przyznał Zem. – Nie daję ci wielkiej szansy, bo jej nie widzę. Jednak… W pewnym sensie, mogę ci pomóc. – Jestem skończony – odpowiedział, zrezygnowany. – Sam tak powiedziałeś, na początku. – Nie powiedziałem, że cię ocalę. To niemożliwe. Popatrz na nas. Obaj myśleliśmy, że coś znaczymy, bo rządziliśmy, nie mieliśmy sobie równych i mieliśmy układy – dlaczego Zem wciąż mówił w czasie przeszłym, pomyślał Arto, czyżby i on…? – Lecz to się nie liczy. Prawdziwą potęgą jest sama szkoła. Ona może zniszczyć każdego. Dla niej nawet najsilniejszy starszak, czy cała grupa, jest niczym. Anhelo skierował ją przeciwko wam swoimi kłamstwami, prośbą, groźbą, nawet impulsami. Przelał na ciebie całą złość, jaką wciąż czuje do Daela. Niszcząc ciebie, czuje satysfakcję, że krzyżuje jego plany, nawet jeśli od dawna nie ma już żadnego planu. Im dłużej mu uciekasz, tym jego gniew staje się większy. W końcu odbierze mu rozum. On nie pozwoli ci żyć, nawet jeśli musiałby rozwalić całą stację, ze sobą i z tobą w środku. M imo to, chcę spróbować. Przegram, wiem, lecz jestem to winien Daelowi i wierzę, że twój przykład może coś zmienić. M ogę pomóc ci wytrzymać, tak długo aż nasi wrogowie odejdą od zmysłów. Arto wspomniał podobny konflikt, sprzed dwóch lat. Część szkoły stanęła przeciwko jednemu z uczniów. Tylko część, lecz to wystarczyło. Wielu go ganiało. Chłopiec marnie skończył. M iał wtedy trzy lata więcej niż Arto dzisiaj. Zrozumiał prawdziwe znaczenie słów, które powiedział Anhelowi w twarz. Nie chodziło o ich znaczenie; mógł mu powiedzieć cokolwiek innego, liczyło się kto i jak to powiedział. To wtedy podpisał na siebie wyrok śmierci. Od tej chwili Anhelowi zależało na Iwenie tylko dlatego, że Arto go bronił. – Chcesz to tylko wydłużyć! – zawołał. Robił wyrzuty starszakowi, wiedział o tym, lecz zrobiło mu się tak wszystko jedno, że nie mógł się powstrzymać. Z dziwną obojętnością uświadomił sobie, że Zem chce go wykorzystać. – Do tego się to sprowadza. Do wydłużenia – potwierdził Zem. – Nie wygramy z całą szkołą. Jesteśmy silni, lecz nie aż tak. M amy wpływy i znajomości, lecz sam już wiesz, że to nic nie znaczy. Jednak… możemy ułatwić ci życie. – M yślisz, że jeśli dość długo pozostanę przy życiu, rozwścieczę Anhela tak bardzo, że gdy mnie dopadnie to popełni błąd – powiedział z chłodną pewnością w głosie. – Że moja… nasza śmierć nie będzie wyglądała na wypadek. – Też o tym myślałem – Zem włożył ręce do kieszeni. – Wykorzystam każdy jego błąd, jeśli to ocali pozostałych. Cała szkoła skorzysta na odejściu Anhela. – Chcesz pomóc mi, musisz też Iwenowi.

403

– Taki mam zamiar. Oczywiście, nikt o niczym nie może wiedzieć, nawet on. M ogę cię bronić pod pozorem utrzymania ładu w szkole. Postaramy się aby wasza droga częściej była cz ysta, ułatwimy poruszanie się poza szkołą. Zatroszczymy się, by nikt nie odkrył gdzie mieszkacie i nie zaczaił się na was pod drzwiami, jak my dzisiaj. Zwrócimy wam honor, na tyle, na ile zdołamy, lecz reszta zależeć będzie od was. Arto zastanowił się czy taka wymówka da się utrzymać, gdy będzie potrzebował pomocy Żółtoskórych także poza szkołą. Czy wtedy Zem ujawni prawdziwe zamiary, czy pozostawi go samemu sobie? – To wystarczy – odpowiedział po chwili wahania. – Dziękuję. Zem wyprostował się. Na jego barkach nie było już tego niewidzialnego ciężaru, który dź wigał kilka chwil temu. Odszedł już kilka kroków, gdy Arto przypomniał sobie o robaku. Ostatnie wydarzenia sprawiły, że zepchnął tę sprawę głębiej, lecz nie zapomniał. Zema mógł wykluczyć. M ając Resketa, nie potrzebował robaków. Lecz jeśli jakieś robaki wciąż tkwiły w jego konsoli, ktoś inny mógł widzieć ich rozmowy na lekcji i poznać, że wyrzucenie z grupy jest zwykłym oszustwem. – Zaczekaj! – zawołał. – Konto Janusa… to stare konto Daela, czy tak? Zem zatrzymał się, odwrócił. Pokiwał głową, jakby się spodziewał tego pytania. – Stworzył je, by was obserwować. Skasowałem je tydzień po jego odejściu, lecz robaki odtworzyły je w innym miejscu, w nieznany mi sposób. Ich transmisje są jedynym śladem p ozwalającym na jego wykrycie. Ono musi tkwić gdzieś w rdzeniu systemu, gdzie nawet Kosa nie potrafi się dogrzebać. Dlatego je zostawiłem. Byliśmy wtedy pod obserwacją Kosy i… Potem wykorzystałem je, by mieć was na oku. Niestety, to samo robił Anhelo. To miało sens. Tylko czy Dael nie przewidział, że w końcu znajdą tego prostego robaka? Co więcej, skoro Zem skasował Janusa, dlaczego robak pozostał aktywny, dlaczego odtworzył konto? Nie powinien się jakoś wyłączyć, usunąć czy zawiesić? Chyba że… Dael oczekiwał, że pójdą tym śladem i odkryją siebie nawzajem? Czy konto Janusa miało być impulsem rozpalającym ich współpracę? Jeśli tak, to już jest historia. Robak nie wrócił, sprawa została z akończona, na dobre. Anhelo nie wykorzysta Janusa, by go tropić. – A wtedy, gdy dałeś mi pliki o pluskwie, nie znalazłeś w mojej konsoli czegoś dziwnego? Opowiedział co znalazł Rejkert i czego się obawiał, lecz nie wspomniał o koloniście. Był p odejrzanym, lecz nie on jeden potrafiłby to zrobić. I nie miał motywu. – Jeśli ten jeden robak, w mojej konsoli, pochodził od Daela, to skąd wziął się ten drugi, w konsoli Iwena? – skończył, rozkładając ręce. – Był tam na długo zanim zdobyłem pluskwę, zanim nawet pomyślałem, że mógłbym cokolwiek z nią zrobić! To mogłaby być robota Anhela… ale po co, jeśli obaj mieliście dostęp do Janusa? M yślałem o Kosie, ale czy jej robaki dają się tak łatwo wykrywać? To bez sensu! Zem chwilę milczał, ważąc odpowiedź. – M asz rację – przytaknął po dłuższej chwili. – Gdyby to byli oni, niczego byś nie zauważył. Anhelo spróbowałby podłożyć coś lepszego, jeśli nie za pierwszym, to za drugim razem. – Więc mogę mieć…? – Arto zmroziło. – Nie. Gdy przesłałem ci pliki, twój system był czysty. Nie widzę powodów, dla których ktoś miałby ci wtykać aż tak skomplikowane robaki, bym nawet ja nie mógł ich wykryć. Każda taka próba, za wyjątkiem Kosy, ściągnęłaby uwagę Protektorów. Oni śledzą sieć w poszukiwaniu skomplikowanych robaków, bo zwykle oznacza to, że Podziemie jest w pobliżu. Ufam, że dobrze pilnujesz plików, które ci dałem? – Skasowałem je parę rozjaśnień później – przyznał. Gorycz tamtej porażki była niczym wobec tego, co czuł dzisiaj. – Jeśli chciałeś mnie chronić, dlaczego mi je dałeś? Zem na chwilę przymknął oczy. Z zadowolenia, czy z niedowierzania? – Nie pozostawiłeś mi wyboru. Każdy myślący uczeń wchodzi kiedyś w okres, gdy zaczyna się interesować swoją pluskwą. Ci, którzy zaczynają wcześniej, jak ty, są szczególnie zagro-

404

żeni. Brak ci doświadczenia, brak wiedzy, by zrozumieć. Dałem ci je, byś nie zadawał niewłaściwych pytań niewłaściwym osobom. Tak było bezpieczniej, dla ciebie i dla mnie. Nie uprzedziłem cię o pluskwach zabezpieczających nasz towar, gdyż były one testem. Byłem ciekaw czy naprawdę jesteś taki sprytny jak mówił Dael. Gdybyś nie zdał… Arto spojrzał na niego, zaskoczony. M yślał, że sam przekonał Zema, by mu pomógł w tej sprawie, tymczasem on to wszystko ustawił! Jak śmieszne stały się dla niego dawne obawy o to, co Zem mógłby z nim zrobić. Wystarczyło tylko poprosić… – M yślałem, że coś odkryję – przyznał. – Wiem, pomyliłem się. Gdyby coś tam było, już byś o tym wiedział. O ile lepiej by się teraz czuł, gdyby nie ta próba. Wszystko potoczyłoby się inaczej. Wciąż marzyłby o ucieczce, wciąż wierzyłby, że to możliwe. M ając zagłuszacz od Arista, zacząłby snuć nowe plany. Nie zauważyłby co się dzieje z Iwenem. Anhelo dalej by go męczył, lecz nie próbowałby go zabić. I może, w końcu, by się znudził. Tyle błędów, przez jedną decyzję… – Nie uwierzyłbyś mi na słowo. Na wielki kosmos, byłeś tak zdesperowany, że zapytałeś mnie, prawie nieznanego starszaka, o największą tajemnicę szkoły! Bałeś się, i słusznie. Gdyby na moim miejscu był ktoś inny… To wyjście wydało mi się najlepsze. – To Dael wyciągnął je z Urzędu – odgadł. – Tak, to był on. Wyjął je z systemu, z prawdziwego Głównego Systemu Rządu, ale już wcześniej podobne, mniej kompletne pliki krążyły po szkole. Dael nauczył mnie jak je akt ualizować, lecz nigdy nie potrafiłem się zmusić, by to zrobić. Ryzyko jest ogromne, młodsz aku, a ja go nie potrzebuję. Tak jak ty. Zem jeszcze raz spojrzał na Arto, po czym odszedł razem ze swoimi wojownikami, znikając w bocznym korytarzu równie cicho jak się pojawili. Arto został sam. Przez długą chwilę stał tam, gdzie go pozostawili. Nie dziwił się już, że nie rozumie Żółtoskórych. Oni byli zupełnie innymi ludźmi. Okrutnymi, to prawda. Dość o tym słyszał, by w to nie wątpić, lecz tam, gdzie każdy jest okrutny, prawdziwym okrucieństwem jest rozumieć zbyt wiele. Wierzył, iż Zem zaakceptuje jego decyzję o odejściu ze szkoły. Nie czuł, by podjął ją choćby o rozjaśnienie za wcześnie. Anhelo nie odpuści, nieważne czy tam wróci czy nie, lecz poza szkołą nie będzie miał sojuszników. Arto miał Zema. Prawda Udawanie pobytu w szkole było łatwe. Arto nie robił tego po raz pierwszy. Znał stację na wylot, wiedział gdzie się ukrywać i pozostać z daleka od domu. Jedno kłamstwo więcej w całym zbiorniku innych… Oczywiście, nadeszło kiedyś rozjaśnienie, gdy w domu pojawili się Opiekunowie. Gniew rodziców był niczym wobec jego obaw co się z nim stanie; tak bardzo się przestraszył, że potulnie wrócił do wszy stkiego, co czekało na niego w szkole. Teraz było inaczej. Był starszy; konsekwencje mogłyby być poważniejsze, lecz to nie Opiekunów obawiał się najbardziej. Godzinę przed południem błąkał się po jednym z ludnych korytarzy, gdy nagle stanął jak wryty. Nie mógł uwierzyć w to, co zobaczył. Kolonista, ten sam, który był w ich domu, ten od kartki w kieszeni płaszcza, rozmawiał jak gdyby nigdy nic z dwójką strażników z doków! Byli po służbie, lecz wciąż byli w mundurach. Był odwrócony bokiem. Łatwo go rozpoznał. Czujność pojawiła się automatycznie, w odpowiedzi na potrzebę, niezależnie od jego woli. Kryjąc się między ludźmi podszedł do najbliższego skrzyżowania. Skrył się za rogiem, obserwując tak, by nie zwracać uwagi przechodniów. M yśli krążyły wokół tych samych pojęć – zdrada, wrobienie, szantaż.

405

Jeden z przechodniów znów przesłonił mu widok. Trwało to ledwie chwilę, lecz gdy Arto znów spojrzał na miejsce spotkania, nie było tam już nikogo. Strażnicy szli wolnym krokiem w głąb korytarza, rozmawiając o czymś ze źle udawaną ostrożnością. Kolonista zniknął. Zorientowanie się w sytuacji zabrało mu ledwie moment. Kilkanaście metrów za miejscem rozmowy dostrzegł wylot bocznego korytarza. Trzymając się ściany szybko dotarł na miejsce. W korytarzu znajdowało się sporo osób; co chwila ktoś go mijał, wchodząc lub wychodząc na główne przejście. Nieważne ile razy Arto wyciągał szyję, stawał na palcach i wymijał dorosłych, nie dostrzegł znajomej sylwetki. Niemożliwe, myślał gorączkowo. W tamtym koryt arzu go nie było, tu jest za mało ludzi, by mógł się ukryć i za daleko, by dobiegł do drugiego końca. Gdzie, na przestrzeń, on się podział? – Szukasz kogoś? – dźwięk znajomego głosu uświadomił mu, że patrzył wszędzie, tylko nie za siebie. Odwrócił się, czując jak na chwilę serce podchodzi mu do gardła. Drugi raz dał się podejść jak zwykły pierwszak. Kolonista miał nie tylko oczy wokół głowy, lecz także przenikał przez ściany – jak udało mu się zniknąć? – Niech mnie przez śluzę wyrzucą, co tu robisz? – głos kolonisty brzmiał zwyczajnie, lecz coś w jego oczach kazało Arto mieć się na baczności – Gdzie twój towarzysz? Nie powinieneś być w szkole? – Otchłań ze szkołą! – oskarżenie przywróciło mu głos. Wskazał na korytarz. – Co pan tu robi, z nimi? – Nie ufasz mi, kapitanie? – Jesteś dorosły! – Arto był zdenerwowany i zaskoczony. – A to byli strażnicy! – Łapówki są niebezpieczne, lubią rosnąć – kolonista pochylił się, przesuwając usta nad jego uchem. Szept, ton i barwa głosu zahipnotyzowały Arto. – Lecz istnieją łapówki, które rosnąć nie mogą. To udziały we własnych zamierzeniach. Wpadniecie razem lub razem zyskacie. To daje gwarancję lojalności. Dobry kapitan powinien o tym wiedzieć. Powinien wiedzieć, że powinien trzymać język za zębami. Ucz się, obserwuj. M yśl nim zaczniesz działać. Bezwiednie kiwnął głową. Był jak w transie, zafascynowany głosem i równie znaczącą treścią. Ktoś taki potrafiłby nauczać, pomyślał w zachwycie. Szept paraliżował, przeszywał dreszczem. Gdy umilkł, odwrócił się ku koloniście. Dorosły uśmiechał się. Porozumiewawczo uniósł i opuścił brwi. To przywróciło Arto do rzeczywistości. Otrząsnął się zaskoczony. Rozejrzał się szybko dookoła. Kolonista zdobył całą jego uwagę, pośrodku tłumu przechodniów! Wszystko trwało ledwie chwilę. Nikt nie zwrócił uwagi na ich spotkanie. Rozumiał, co kolonista chciał mu powiedzieć, ale nie potrafił zapomnieć co widział. To byli strażnicy, najgorsi wrogowie, zaraz po Protektorach i Kosie! – Jak mogę panu zaufać? Nigdy nie rozmawiamy! Tamta kartka nic nie znaczy! Śledzenie… – Nie chcę wam zaszkodzić. Chcę pomóc. Niestety, nie jesteś w stanie tego sprawdzić. Zawsze będę dwa kroki przed tobą, a ty zawsze będziesz próbował mnie dogonić. Nie zmienimy tego, nie tutaj, nie teraz. Żyjemy w czasach, gdy nie można ufać nawet własnym wspomnieniom, co dopiero nieznanym ludziom. Nie masz wyboru, albo mi zaufasz, albo zostaniesz. Nie będę narażał wszystkiego dla zaspokojenia twojej podejrzliwości. Jasne? Arto otworzył usta, by odpowiedzieć, lecz kolonista zniknął. W jednej chwili przeszedł między nimi jakiś dorosły, a w następnej kolonisty już nie było. Rzucił szybkie spojrzenia na lewo i prawo. Kolonista szedł nieśpiesznie w stronę głównego korytarza. Dzieliło ich ledwie kilkanaście metrów, lecz gdy tam dobiegł, już go nie było, jakby rozpłynął się w powietrzu, rozpuścił w tłumie anonimowych przechodniów. Cóż mógł zrobić? Odszedł. Nie zaufał; nie potrafił, lecz stał się ostrożniejszy. ••• Odkąd Wilan porzucił swoje plany, wydajność zespołu znacznie się poprawiła. Nie trzymał ludzi krótko, niemniej uparcie wytykał każde niedociągnięcie. To wystarczało. Na tym etapie

406

jego praca była czystą, niemal automatyczną rutyną. Przestał się kryć po kątach, szef był z adowolony – wszystko szło doskonale. Jego cel znów stał się osiągalny, realny – i był na wyciągnięcie ręki. Brak obaw był jednak szkodliwy. Euforia zaczęła zanikać. Wilan zaczął robić to, co robił najlepiej – snuć podejrzenia. Choć te zaczęły go już oplatać niczym pajęczyna muchę, był pewien, że to on jest pająkiem i nie on się w nią złapie. Wiedział zbyt mało o planach Zefreda, nie potrafił się zmusić, by mu zaufać, więc przy każdej okazji patrzył mu na ręce. Po kimś, kto obiecuje aż tyle spodziewał się wszystkiego. Kolonista Zefred wietrzył katastrofę; koniec Układu miał być końcem ludzkości. Wilan w to nie wierzył. Owszem, wszystko mogło runąć, mógł powstać okres chaosu, lecz po chaosie zawsze powracał porządek. Ludzkość przeszła wiele kryzysów, po każdym rodząc się na nowo, zazwyczaj lepsza. Niewiara w apokaliptyczne wizje nie przeszkadzała mu w podjęciu decyzji. Nie obchodziła go ideologiczna otoczka. Był człowiekiem z zasadami, lecz nie p osuwał się do absurdu, by poświęcać im całe życie. Dlaczego Zefred robił to, co robił, było sprawą drugorzędną – jak długo miało to służyć komuś innemu niż Rząd i Flota. To mu wystarczyło. I nie musiał być hipokrytą. Czuł, że nieufność pozostanie w nim aż do chwili, gdy poczuje pod stopami twardą p owierzchnię wyrytych w gwiazdolocie korytarzy. Wilan był podejrzliwy do szpiku kości; nie wiedział tylko czy był taki już w chwili przybycia na stację, czy odkąd zdołał potwierdzić prawdziwość opowieści Dawta. Skoro nieufność utrzymywała go w formie, nie widział p otrzeby, by to zmienić. Wyleczy się gdy już uciekną z tego domu wariatów. Jego podejrzliwość wzrosła, gdy na hali stoczni zobaczył nie kogo innego, jak samego Zefreda, ubranego w roboczy kombinezon pracownika technicznego. Kręcił się po stoczni jakby był we własnym domu. Zmrażający paraliż wstrzymał Wilana w połowie ruchu. Nie tego oczekiwał po apelach o nie zwracanie na siebie uwagi. Siląc się na spokój, ruszył w jego stronę, przyznając, mimo maskowanej złości, że jego nowy znajomy poruszał się tak pewnie, jakby pracował tu od lat. Tylko osoba znająca z widzenia wszystkich pracowników stoczni poznałaby, że ten człowiek nie powinien tu się znaleźć. Kolonista spokojnie czekał, zajęty udawaniem, że szuka czegoś po kieszeniach. Gdy Wilan się zbliżył, wyciągnął swój identyfikator. – Co, na próżnię, pan wyprawia? – spytał cicho, lecz oschle Wilan. – Komputer przy wejściu może rozpoznać… – Panie Wilan. Wil – poprawił się Zefred. – Komputer uważa mnie za pracownika stoczni i pozostanie tak, gdy tylko zakontraktuje mnie pan jako czasowo zatrudnionego – podsunął mu swój identyfikator. – Zatrudnionego? M yślałem, że inne plany… – Tutaj mam dostęp do narzędzi, bez konieczności ich wynoszenia. W tym sektorze stocznia jest najważniejszym miejscem zatrudnienia. Przychodząc tutaj, stale i legalnie, zdołam utrz ymać wiele kontaktów. Na przykład z tobą. Wilanowi natychmiast przypomniały się automaty. – I nikt nie zauważy, że tak sobie przechodzisz, w tą i z powrotem? Nie powiąże tego ze mną? – Komputer zainteresuje się tym nie bardziej niż… innymi rzeczami – Zefred ponaglająco pomachał identyfikatorem. Wilan zbliżył swoją podręczną konsolę do jego karty. Faktycznie, Zefred Hall – o ile to było jego prawdziwe nazwisko – figurował w spisie asystentów do pomocy przy pracach wykończeniowych i uprzątaniu hali. Przypadek czy plan? – Rozumiem… Po to byłem potrzebny, tak? – mruknął, szybkimi ruchami palców potwierdzając zatrudnienie. Zefred miał pracować przy jego zespole, do niego należała autoryzacja przyjęcia pracownika. – Aby udostępnić stocznię?

407

– Są inne aspekty, o których musimy pomówić. Teraz – kolonista nawet się nie zająknął, nie mrugnął, lecz Wilan już czuł, że coś ukrywa. – Nie tutaj. Proszę za mną – nie podnosząc wzroku znad konsoli wskazał na statek, udając, że tłumaczy coś nowemu pracownikowi. Powoli ruszyli w stronę asteroidy. Wybrał pomieszczenie na uboczu, na górnym pokładzie, jedno z tych, gdzie były ekrany, a więc i nieważkość. Wspięli się do środka po tymczasowych drabinkach i szczelnie zamknęli za sobą pokrywę włazu. Zefred w milczeniu wyciągnął jedno ze swoich małych urządzeń i zaczął sprawdzać pomieszczenie. Łatwo i pewnie poruszał się między klamrami, zwinnie przepływając z miejsca na miejsce. Zawsze trafiał tam, gdzie chciał i chwytał się tego, co sobie upatrzył. Ten człowiek, pomyślał Wilan, ma kosmos we krwi. Nie pierwszy i nie setny raz porusza się w nieważkości. – To pomieszczenie jest w pełni ekranowane – oznajmił. – Nikt nas tu nie posłucha. Kolonista kiwnął głową, dalej robiąc swoje. Chwilę pływał w powietrzu, nim wreszcie zacz epił się o klamrę. – Chciałeś pogadać – stwierdził Wilan. – Właśnie – kolonista schował przyrząd i zawisł obok Wilana, na klamrze przy zamkniętym wejściu. Wilan odruchowo zorientował się wobec jego pozycji. – Nie wybraliśmy was wyłącznie ze względu na kwalifikacje. Przyczyn było kilka, a najważniejsza… Znasz Lerszena Norrensona, prawda? – Znam – potwierdził. – Komputerowiec elektronik z mojego… Zamilkł, przypominając sobie, gdzie widział Zefreda. To z nim minął się w drzwiach baru przed rozmową z Lerszenem! Czyż Rubio nie wspominał, że ich nowy elektronik ma własne towarzystwo, czyż nie wspominał, że… Był w coś zamieszany, tu Wilan miał rację, lecz to nie był przemyt. Lerszen wykrył jego pułapki i usunął je, by nie zwróciły niczyjej uwagi – zwłaszcza przemytników. – Więc to takie włókno! On też? – Przede wszystkim on. Jest bardzo ważnym nitem w całej operacji, a przy tym nitem bardzo… pilnowanym. Temperatura pomieszczenia gwałtownie skoczyła w górę. – Jest pod obserwacją? – Dyskretną, zapewne. Lerszen to nie byle kto. W młodości przystąpił do Podziemia. Nie na długo, lecz dość, by ujawnić swoje niezwykłe specjalistyczne zdolności. Odegrał znaczącą rolę w paru operacjach, których wagi nie jestem w stanie przecenić. Jako pierwszy rozpracował nowy system identyfikatorów, a to dało Podziemiu… Zefred urwał, jakby powiedział za dużo, lecz Wilan już wiedział, że ktoś taki nigdy nie mówi za dużo. Ktoś taki zawsze wie kiedy i jak urwać opowieść. – Więc to prawda… Pracował dla Podziemia? Buris mówił o kimś, kto ma kontakty. Jakże słusznie mu wtedy przerwał! Szansa, że Urząd Emigracyjny nie interesował się powracający m na stację byłym Podziemiowcem? Dlaczego Buris tak się obawiał nieświadomej pomocy Lerszena? Poczuł wokół siebie pętlę. – Kiedyś. Potem założył rodzinę i jego zabawa dla Podziemia się skończyła. Poszedł na ugodę z władzami. Jednym z warunków, jakie sam wymyślił, było osiedlenie się na Ziemi i zerwanie z przeszłością. Niestety, szybko się okazało jak jednostronna była ta umowa… – Na Ziemi? Przecież Ziemia jest siedzibą Rządu! Jeśli był Podziemiowcem… Zefred zetknął dłonie opuszkami palców i z zadumą przytknął czubki palców wskazujących do brody, spoglądając w dół. – Ta sprzeczność jest pozorna – wyjaśnił tonem nauczyciela. – Lerszen wybrał Ziemię dlatego, że, wbrew pozorom, tu był najmniej szkodliwy. Włamać się do komputera czy rozpraco-

408

wywać systemy Rządu można równie dobrze na M arsie. Lecz… atmosfera jaka panuje na Ziemi… – podniósł wzrok na Wilana, nie unosząc głowy. – Nie twierdzę, że nie ma tam lokalnych organizacji, bawiących się w podkładanie bomb czy podobne bzdury. Takie są wsz ędzie i będą istniały jak długo będzie istniał Rząd. Nie twierdzę, że jestem ze wszystkim na bieżąco. M inęło parę lat odkąd opuściłem Układ, pewne rzeczy się zmieniły. M ówiąc w skrócie, na Ziemi Podziemie jest słabe. Nawet gdyby chciał, Lerszen nie byłby w stanie nawiązać stałej współpracy z dawnymi kolegami. Bardzo się starał przekonać władze, że przestał być groźny, lecz nie krył swoich opinii o władzy. To czyniło go dość… kłopotliwym. Gdyby nie to, co trzyma w swojej głowie, rząd już dawno wysłałby go do nas i bez naszych starań, lecz Lerszen wie i potrafi za dużo. Ktoś taki jest dla nas prawdziwym skarbem, Wil. Gdy go dostaniemy, nasze możliwości wyrywania ludzi z Układu znacznie wzrosną. Wszystko zaczęło się rozjaśniać. Kwalifikacje kwalifikacjami, pomyślał, lecz gdyby tak im na nas zależało, koloniści nie kontaktowaliby się z nami niemal w ostatniej chwili. Nie wątpił, że mieli dużo chętnych. Nie wątpił, nawet przez chwilę, że możliwość budowy reaktorów była dla kolonistów sprawą przetrwania, równie ważną jak produkcja żywności, lecz… nie do tego był im najbardziej potrzebny. – Reszta pasażerów, jak rozumiem, jest na dokładkę? – Nie ma się co oszukiwać – wargi Zefreda rozciągnęły się w lekkim uśmiechu. – Lecz nie jest tak źle. Powiedzmy, że Lerszen jest daniem głównym, a ty jesteś przystawką na deser. Przystawką bardzo smakowitą, jeśli mam się trzymać porównania. Taką, bez której obiad straciłby na uroku. M amy statki do naprawy, Wil. Lecz Lerszen… Jego lata już nie te, życie go postarzało, tak samo jego przeszłość i poglądy, lecz nie docenianie jego umiejętności byłoby błędem. Lata nam zabrało namówienie go na tę podróż. M ożesz sobie wyobrazić jak na jego przeprowadzkę zareagowali ludzie z Urzędu. Rzucali mu tyle komet pod nogi ile tylko mieli, lecz Lerszen stawił się na nasze wyzwanie, wykorzystując prawie wszystkie swoje kontakty i znajomości. Wiedzieliśmy, że będzie pod obserwacją. Wiedzieliśmy, że jeśli to ma się udać, musimy chodzić dookoła niego na palcach, jakby był bombą. M usieliśmy być gotowi, gdyby pewne rzeczy wydały się zbyt wcześnie i… tu dochodzimy do waszej roli. Wilan intensywnie myślał. Ostrożność Zefreda nie wydawała mu się już wcale taka przesadzona. Agenci Kosy byli paranoicznie przewrażliwieni. Koloniści postępowali słusznie, starając się nie dorzucać paliwa do ich i tak chorobliwych podejrzeń, lecz w wyniku tych podchodów jego naiwność urosła do rozmiarów potężnej komety. Kosie, a może nawet Protektorom, zależało na Lerszenie. Byliby szczęśliwi wsadzając go do kopalni za coś tak ciężkiego, że nikt, nieważne jak ważny, nie byłby w stanie go z tego wyciągnąć. Coś takiego jak próba ucieczki. Cień podejrzenia – i pozbyliby się go na dobre. Wilan uświadomił sobie naraz kilka rzeczy – i każda była gorsza od poprzedniej. Słusznie podejrzewał, że Lerszen próbuje zbiec z Układu i że kontakty z nim mogą być niebezpieczne, a nie był nawet w ćwierci tak spostrzegawczy jak Kosiarze. Jeśli urzędasy widziały to wszystko tak samo wyraźnie, to już dawno wiedziały o wszystkim co się dzieje w stoczni. Jeśli zauważyli jego starania, lecz pozwolili mu przerabiać statek, licząc, iż Lerszen złapie się na jego plan… M ogli czekać aż spróbuje się przyłączyć i wtedy… Na wielki kosmos, prz ecież Lerszen instalował program na komputerze pokładowym! Czuł się bezpieczny ze świadomością, że w porę się ze wszystkiego wycofał. Lecz Buris wiedział dość, aby… Pętla się zaciskała. Pułapka na Lerszena? – Czy już mnie śledzą? – Dopuszczam profilaktyczną obserwację. Tak robią z każdym, kto się do niego zbliża. – Więc kto jeszcze? Kto z mojego zespołu jest na waszej liście? Zefred uniósł brwi. To tylko gest, uprzytomnił sobie, w pełni kontrolowany, lecz znaczący. – Naprawdę chcesz wiedzieć?

409

– Racja. Nie powinienem, ale nie wiem czy powinieneś się tu zatrudniać. Część zespołu widziała jak kontaktujesz się z Lerszenem. M ogą to skojarzyć… – Niech sobie kojarzą co chcą. Nasze relacje będą wyglądały na czysto zawodowe. Ich podejrzenia wobec Lerszena nie są nawet w ćwierci tak niebezpieczne jak podejrzenia Kosy. To brzmiało wiarygodnie, lecz nie było nadto uspokajające. – Dobra, co ja mam z tym wspólnego? M am się z nim kontaktować? – Nie bezpośrednio. Spędziliśmy wiele czasu na układaniu drobiazgów, lecz kłopoty zdarzają się zawsze. To nic niebezpiecznego – dodał szybko – o ile wyrobimy się w terminie. Najbliższe dni będą decydujące. Potrzebujemy stabilnego i bezpiecznego przepływu informacji. Wiele spraw zaczyna się rozciągać i terminy… Chyba nie muszę ci tłumaczyć, że rozmowa przez sieć jest równie bezpieczna, jak spotkanie na korytarzu? Skinął głową. To nie była żadna tajemnica. Prywatność była mocno ograniczona. Centrala zarządzała komputerem stacji, a komputer stacji i sieć stacji to właściwie jedna i ta sama rzecz – wielkie monstrum przekaźników, procesorów, central i przewodów, rozrzucone we wnętrzu całego dysku. Każdy komputer był jednocześnie albo węzłem albo gniazdem sieci; nie dało się oddzielić jednego od drugiego. Komunikacja w obrębie podsieci, na konkretnym komputerze, jak w szkole czy magazynach, bywała niezależna, nie przechodziła przez węzły, lecz przekazywanie informacji z jednego domu do drugiego… Sieć była wrażliwa na pewne słowa, sformułowania i konteksty – takie jak ucieczka, podsłuch, obserwacja, kolonie. Słowa, które skłoniłyby komputer do analizy rozmowy, zapamiętania jej i wysłania ostrzeżenia ludziom, czyli Kosie. Ludzie mogliby to zbagatelizować, lecz mogli też sprawdzić rozmowę, przeanalizować ją i sprawdzić, co przez ostatnie dni robili rozmówcy. M ożna było zakodować informację, jeśli ktoś wiedział jak, lecz samo wykrycie kodowanej transmisji między przeciętnymi obywatelami potrafiło sprowadzić podejrzenia. Wilan nie posiadał korporacji, nawet własnej małej firmy, a tylko ich właściciele podpadali pod tajemnicę handlową czy inne, specjalne prawa, ograniczające dostęp Kosy do przekaz ywanej informacji. Jako przeciętny obywatel, ze względów bezpieczeństwa stacji, nie powinien mieć tajemnic. Nie wątpił, że Lerszen i Zefred mogli sobie załatwić kodowane pasmo, lecz to natychmiast wzbudziłoby słuszne podejrzenia. – Uprzedzałem, że im dalej się będziemy posuwać, tym ryzyko będzie większe. Pewne nasze działania nie pozostały niezauważone. Nie wszystko jestem w stanie zwalić na Podziemie. Korpus Ochrony można nabierać, lecz tylko do pewnych granic, a ja obawiam się, że je prz ekraczam. Dlatego ograniczam swoje własne kontakty do minimum. Z tobą dotąd się nie sp otykałem, więc nie zwróci to uwagi. Zwłaszcza, że jesteś moim przełożonym. Wilan wiedział już o co chodzi. Brakowało mu tylko kilku istotnych drobiazgów. – Jak rozumiem, będę kurierem – odgadł. Rezerwowym, dodał w myśli. – Gdybym zaczął chować się z Lerszenem po takich pomieszczeniach, sam znalazłbym się pod okiem percept orów. Gdyby to było takie proste, nie byłbym do niczego potrzebny. Pewnie całe stado automatów krąży stale wokół niego i nie op uszcza go aż do drzwi mieszkania. Więc jak? Tym razem Zefred uśmiechnął się naprawdę szeroko. Kiwnął głową. – Automaty można oszukiwać, lecz to budzi podejrzenia. Dlatego potrzebny jest nam twój syn. – Arto? Ale… – i wreszcie zrozumiał. Arto i Iwen! – Oczywiście! Kto by podejrzewał dzieci… – Tak to ma wyglądać, Wil. Będę ci dawał karty pamięci, które Arto będzie przekazywał Iwenowi. Część z nich będzie przeznaczona dla Lerszena, część pójdzie dalej, przez ręce Rossie, jego córki. Ona będzie ważnym oczkiem w całej sieci. Nie poczuł się specjalnie zaskoczony. Ktoś taki jak Zefred zawsze wszystko planuje, dokładnie i z rozmachem, na długo zanim zacznie działać. Zbudować całą siatkę, w której dzieci będą kurierami…

410

Lecz jedno słowo zwróciło jego szczególną uwagę. – Będzie? Nie próbowaliście…? – Powiedzmy, że jeszcze parę dni temu nie musiałem aż tak bardzo ograniczać kontaktu z Lerszenem. Rozumiesz dlaczego dopiero teraz zaproponowałem wam udział. – Tajemnica aż do końca – Wilan oparł się o ścianę i splótł ręce na piersiach. – W waszej skomplikowanej intrydze taki dodatkowy, niepewny element jak ja może wszystko rozbić. Lecz, jak rozumiem, korzyści przeważyły ryzyko, tak? Zefred przytaknął. Nie ukrywał swojego aż nazbyt chłodnego i praktycznego podejścia do planu i uczestniczących w nim osób. Oto ktoś, kto zwykł trzeźwo oceniać każdy aspekt sprawy. Zero emocji, jeśli to możliwe – to musiało być jego życiowe motto. – Intryga musi być skomplikowana, by niewtajemniczeni nie zdołali jej przejrzeć. Przynajmniej raz dziennie muszę dostarczać Lerszenowi pewne informacje. Tylko on potrafi zrobić z nich użytek. To czyni z niego słaby punkt siatki. – A ja i mój syn będziemy obejściem. – Potrzebuję tego obejścia, Wil. Dlatego niczego nie ukrywam. Dlatego ci ufam. – A nie dlatego, że w razie wątpliwości… – To też, lecz zaufanie jest tym, czego potrzebujemy najbardziej. Do każdego z nas, do dzieci i do siebie nawzajem. Od Lerszena i jego zabawek może zależeć cała akcja. To było oczywiste. Wystarczyło otworzyć drzwi domu, by natknąć się na perceptory, czujniki, a w razie kłopotu – na automaty. Elektronika czaiła się wszędzie, powszechna i wszędobylska jak powietrze, którym oddychał. Nie znał się na niej, ale rozumiał potrzebę oszukania systemu – a Zefred stracił kontakt z osobą, która potrafiła to zrobić. Tylko skąd miał mieć pewność, że Korpus pozostanie jedynym oszukanym? Czy, gdy dojdzie do ucieczki, nie z ostanie porzucony, jak niepotrzebny już balast? Dla tak cennego ładunku koloniści mogli wiele poświęcić, a jemu Zefred za bardzo przypominał Protektora. Zachowywał się jak oni, był p odobnie spokojny, podobnie opanowany. Tak, rozumiał dobrze, iż do takiej pracy nikt nie przyśle kogoś, kto nie zna się na rzeczy. Z efred musiał być właśnie taki. Aby walczyć z Kosą i jej agentami, zwłaszcza z maszynami i automatami, samemu trzeba było być co najmniej tak samo przebiegłym. Ale… – Dlaczego Kosa nie miałaby pilnować także dzieci? – spytał. – Skoro tak bacznie przygląda się Lerszenowi i jego żonie, dlaczego nie im? Uśmiech Zefreda, ten uśmiech, był inny od pozostałych. Był bardziej naturalny, może nawet, w jakimś stopniu, był szczery. – Wil, dzieci na stacji wyjdą ze skóry byle mieć pewność, że nie są obserwowane. Niszczą wszystko wokół siebie, żaden perceptor nie wytrzyma przy nich dłużej niż miesiąc. Byłeś kiedyś w szkole? Wilan kiwnął głową. Nie pamiętał aby wyglądała tak źle, lecz wiedział jak chętnie dzieci psuły wszystko dookoła siebie. – Perceptory to nie wszystko – zauważył. – Dzieci mają lokalizatory… – Jak długo będą zachowywać się normalnie, nikt nie zwróci na nic uwagi. A będą się zachowywać normalnie tylko, gdy się dowiedzą. Wil, wiem, że starasz się chronić chłopca, lecz wytłumacz, dlaczego wciąż myślisz, że jego to nie dotyczy? On też jest tego częścią, on też musi się znaleźć na pokładzie. Plan wymaga, by na to zapracował, jak ty czy Lerszen. Wilan uniósł ręce w geście poddania się. – Dobrze, niech będzie po twojemu. Ja jestem tylko pasażerem, który ryzykuje pobyt w niezbyt przytulnej kopalni i przymusowy dom dziecka dla syna – powiedział to takim tonem, by Zefred zrozumiał targające nim wątpliwości. – Co mamy robić? – Dla bezpieczeństwa będę się spotykać prawie wyłącznie z tobą, choć jest tu kilka osób, z którymi od czasu do czasu będę rozmawiał. Dam ci karty i osobisty kod aut oryzacji. Wieczo-

411

rem dasz je Arto, on rano pójdzie do szkoły i da je Iwenowi. W ten sposób przestanę zwracać na siebie niezdrową uwagę urzędu. Im mniej podejrzeń, tym lepiej. Wilan to rozumiał. Jeśli Kosa lub Urząd dotrze do Zefreda, wyciągnie jego dane. Odkryje kim jest i zacznie analizować zapisy pamięci komputera, by sprawdzić z kim się spotykał – dokładnie tak, jak sam robił, gdy szukał złodzieja. Wtedy nastąpi reakcja łańcuchowa. Nigdy nie walczył z systemem. Żył w nim, świadom do czego służy, lecz, jako że w niczym mu nie przeszkadzał, akceptował taką sytuację. Płynął z prądem, nie musiał walczyć o nic, niczemu się nie sprzeciwiał. Żyli w dostatku, jedynym minusem była ciężka praca, pozwalająca go osiągnąć i utrzymać. Nie mieli znaczących znajomości – wkręcenie się do kasty ludzi o podobnym stanie majątkowym wymagało pokoleń. Owszem, próbował uciec, ale to też nie była walka. Dopiero teraz wszystko się zmieniło. Dopiero teraz dowiedział się w czym siedzi i zrozumiał jak dobrze to działa. Każdy miał coś do ukrycia, zaczynając od drobiazgów, jak używanie nielegalnych narkot yków, na poważniejszych wykroczeniach i nadużyciach kończąc. Działało to na korzyść policji i Kosy; dawało im do rąk narzędzie wymuszania posłuszeństwa, jak długo iluzja społecznego bezpieczeństwa istniała w ludzkiej świadomości, nie interferując z obawami o wykorzystanie wiadomości o tychże sekrecikach. Wciąż pamiętał jak powszechny lęk wzbudziła tajna próba wprowadzenia podsłuchu w lokalizatorach. Gdy wieść się rozniosła, zwykły ludzki strach poruszył całym społeczeństwem. Byle iska mogła rozpalić te prymitywne, podstawowe emocje w ogień prawdziwej rewolucji. Tą iskrę mogło skrzesać cokolwiek, choćby Podziemie. Rząd miał dwa wyjścia – wycofać się lub walczyć. M ając dwóch wrogów naraz, wolał się wycofać – na razie. Na swój sposób było to przerażająco zabawne, że do tej pory nie myślał o perceptorach jak o bombie, podsadzonej pod każdego spiskowca. Zapis aktywności każdego człowieka na stacji leżał sobie bezpiecznie w pamięci komputera, aż do chwili, gdy ktoś nabierze podejrzeń. Trzeba kogoś wsadzić, a może szantażem skłonić do współpracy? Wilan nie wątpił, że do dziś, świadomie lub nie, swoim zachowaniem zdradził dość, by dowody jego winy istniały gdzieś w tym zapisie. Był tylko jeden sposób na utrzymanie tej bomby w uśpieniu. Za wszelką cenę musiał sprawić, by nikt się tą informacją nie zainteresował. Ale dzieci…? – A nasze żony? – spytał. Pomysł Zefreda, choć logiczny, wcale go nie przekonywał. – Znają się, spotykają… – Jako osoby dorosłe bardziej przyciągają uwagę. Nie powinny widywać się częściej niż zwykle. Dla mnie najlepiej by było gdyby zupełnie przestały się widywać… – …lecz to też wydałoby się podejrzane – dokończył. Faktycznie, problem z wydostaniem Lerszena ze stacji wydawał się ogromny. Cena musiała być warta towaru, inaczej po co ten trud? Całe przedsięwzięcie zaczęło zdawać się Wilanowi nieco zbyt ryzykowne. O wiele bardziej niż jego niedawny pomysł. – Jest jeszcze jeden powód, dla którego powinniśmy powiadomić dzieci. One zaczynają coś podejrzewać. – A co mogą podejrzewać? Dzieci to dzieci. Nigdy nie wiadomo, co komu powiedzą. Kolonista przez chwilę patrzył na niego dziwnie uważnie. – Zdziwiłbyś się. Twój chłopak jest bystry, Wil. Być może już coś wie. Domyśli się, że coś się dzieje, spróbuje coś zrobić na własną rękę i wtedy próżnia wszystko weźmie. M usisz być gotowy, by mu zaufać. Ludzie pilnujący ludzi myślą dokładnie tak jak ty. To jest nasza szansa. – A nie pomyśleliście, że nie myślą tak bez powodu? Zaufać dzieciom… Łatwo mu było mówić. Wilan znał Arto, lecz nie znał tych innych. Nie potrafił się przekonać do ich udziału, bo nie potrafił uwierzyć, że będą milczały. Z drugiej

412

strony… Ilu nieznajomych można odwiedzić jednego dnia, nie zwracając uwagi komputera, zwłaszcza jego systemów automatycznie wyszukujących potencjalnych złodziei? – Powiem Arto – skinął głową. – Czy Iwen już wie? Czy wie córka Lerszena? – Twój syn wszystko im wyjaśni. Będzie bezpieczniej, gdy załatwią to w swoim gronie. Postaram się być przy tym. Zaczekajcie do szóstej. Jak się nie zjawię, wyjaśnij wszystko sam. – Czy mam się wtedy martwić? – Niekoniecznie. O tym też powinienem cię uprzedzić. Zwykle będziemy się spotykać tu, w pracy, ale może się okazać, że to za mało. M oja… praca… nie ma określonych terminów. M ogę się pojawić o każdej minucie dnia i nocy. M oże się zdarzyć, że nie zobaczymy się nawet przez kilka dni, lecz nie powinno to być powodem do paniki. – Nie? Więc kiedy będzie powód? – Wtedy, gdy pod drzwiami zamiast mnie zobaczysz ludzi z Urzędu. To nie wycieczka na Księżyc, Wil. Pamiętaj o ryzyku. Wilan doskonale pamiętał. Od dwóch dni nie myślał o niczym innym. Przecież mam co chciałem, tłumaczył sobie, o tym marzyłem. A jednak były chwile, gdy się bał i był gotów zrez ygnować. Jak teraz, gdy dowiedział się prawdy o Lerszenie i o tym, że wszystko będzie zależeć od garstki dzieciaków. O tak. M uszą być ostrożni. Póki Urząd miał jedynie niejasne przeczucia, mógł ich obserwować i niczego nie zauważyć. Lecz gdy nabierze podejrzeń, wtedy zacznie obserwować dzieci. Wtedy wpadną wszyscy – jego rodzina i wiele innych. Im dalej szli, tym łatwiej było o błąd. Dotarcie na statek tego nie zakończy. – Wiem, że to nie wycieczka – odparł – lecz nie rozumiem jak to ma się udać! Gdy spostrzegą, że nas nie ma, wasz statek może zostać zawrócony, albo… – Nie obiecuję niczego, poza tym, że spróbujemy. Statki spoza Układu podlegają Prawu Kolonialnemu. Jest ono wynikiem kompromisu, czyli jednych rzeczy zakazuje, lecz zgadza się na inne. Nasze statki, statki kolonialne, mają swoje przywileje. M imo to… zawsze należy liczyć się z najgorszym. – A ty się z tym liczysz, Zefredzie? – Inaczej nie wracałbym do Układu. Ryzykuję najbardziej z was wszystkich, z całej załogi, bardziej niż Lerszen, a mimo to jestem tu. Nie wymagam niczego, czego nie zrobiłbym sam. – Nie ryzykuję tylko swoim życiem. Co z dziećmi? Co z ich lokalizatorami? Kolonista westchnął. Nieczęsto to robił. Na ile było to kontrolowane, na ile szczere? Nie wiedział czy było to coś więcej niż doskonała gra, lecz uwierzył, że on też nie chciał, by tamci wygrali. – O wszystko się zatroszczyliśmy. Nie zostawimy ich. Nie trafią do akademii. Każdy z nas robi co może, lecz nie bez powodu rząd zaludnia stacje rodzinami z dziećmi. To od dzieci i od was samych zależy czy poddacie się temu, czy nie. – A co to ma, na próżnię, wspólnego z dziećmi? – Wilan zirytował się otrzymaną zagadką. – Pozwól mi zgadnąć jak to było z tobą i twoją żoną. Pobraliście się i zaczęliście szukać pracy. Być może mocno się kochaliście. Pewnie przez dłuższy czas nic się nie działo. W końcu postanowiliście mieć dziecko, żona zaszła w ciążę – rozłożył ręce – i nagle, przedziwnym sposobem, znalazłeś dobrze płatną pracę na stacji. Czy tak było? Zaniemówił. Zefred mógł to wszystko wyczytać z akt stacji, lecz Wilan sp ostrzegł także inne związki. Sądził, iż dopiero na stacji dzieci stawały się zakładnikami, lecz… – Nie wierzę – jego głos zadrżał. – M yślałem, że to… zwykły przypadek, że… okazja… – Żadna okazja, Wil. Zwykłe, chłodne planowanie. Witaj w prawdziwym świecie. Byłeś dobrze zapowiadającym się fachowcem, a poczęcie dziecka było dla Urzędu włóknem, za p omocą którego mógł cię kontrolować. Zrozum. Większość z tych szczęśliwych zbiegów okoliczności jest niczym innym jak perfidnym planem, który ma cię tu trzymać. Oczy wiście, posiadanie dziecka to dopiero wstęp. Nieświadomy kandydat jest poddawany dodatkowym t e-

413

stom. Czasami są to tylko symulacje, czasami zainscenizowane zdarzenia. Oni chcą być pewni, że ten, kto się tu dostanie, nie zostawi swojego dziecka. Czasem ktoś się prześliźnie, ale… M oże kiedyś o tym pogadamy – spojrzał na zegarek. – Teraz powinniśmy już wracać. Zefred położył rękę na klamrze zamkniętego włazu. – Zaczekaj – Wilan wyrwał się z zamyślenia i podpłynął obok. – Co z Burisem? Kolonista odwrócił głowę. Wciąż trzymał się włazu. – Pod żadnym pozorem nic mu nie mów – Wilana zaskoczyła powaga jego głosu i zwężone oczy. – Dla dobra nas wszystkich, trzymaj się od niego tak daleko, jak tylko pozwala ci na to twoja praca. – Coś znalazłeś? Co to jest? – Twój towarzysz jest zbyt blisko Podziemia. M oże ściągnąć uwagę Kosy. – Przecież mówiłem, że próbuje z nimi… – Trzymaj się od niego z daleka – powtórzył z naciskiem Zefred. – Dla dobra operacji. Otworzył właz i wypłynął, zostawiając Wilana samego. Paranoja Wilana pogrążyła go w wewnętrznym konflikcie. Wisiał chwilę, zastanawiając się komu wierzyć – Burisowi, który pomagał przy statku, z którym pracował tyle lat i który, gdyby chciał, wysłałby go już dawno do kopalni, czy Zefredowi, o którym nic nie wiedział, a który tak stanowczo ostrzegał przed Burisem i chciał we wszystko wciągnąć dzieci? Czy był sposób, by dowiedzieć się czegoś więcej i o jednym i o drugim nie budząc niczyich podejrzeń? O czym wiedział kolonista? Czy mógł kłamać, by ich rozdzielić? Przeczuwał, że gdyby odkrył kto stał za odmową wysłania reaktora, poznałby też komu nie należy ufać. Przeczucia, uznał, to strasznie zaraźliwa rzecz, tak samo jak podejrzenia. Załóżmy, myślał, że to kolonista stał za wszystkim. Łatwo uwierzyć, że ktoś taki może mieć coś wspólnego z bombą. Z jego umiejętnościami… Czy jego prawdziwym zamiarem, stojącym za propozycją ucieczki, nie jest odciągnięcie mnie od pracy na statku i ułatwienie przemytu? Czyż moje starania nie mogłyby narazić jego operacji? Ostrzeżenia przed Burisem miałyby sens, gdyby Buris naprawdę miał szansę coś załatwić… Z drugiej strony, Buris go szantażował. M ógł być agentem, czekającym na prawdziwą okazję – na złapanie Lerszena i Zefreda, organizatora prawdziwej ucieczki, a nie takiego byle czego na kilka osób, jakie Wilan sobie zaplanował. M ógłby udawać, krzyżując jego plany, aby tym chętniej zgodził się na propozycję Zefreda. Tylko po co? Gdyby był z Urzędu, czy z Kosy, miałby możliwości o wiele dyskretniejszego działania. Nie musiałby się ujawniać, ani pomagać w pracy – chyba że zrobił to, by Wilan poczuł się zobowiązany do pomocy… Zadecydowała myśl o dzieciach Burisa. Agent z rodziną, o tym jeszcze nie słyszał. W dodatku po studiach i dobrze znający się na swojej robocie, pracujący w zawodzie dłużej niż on sam. Buris był tutaj gdy Wilan doszedł do zespołu, był tu gdy awansował na lidera. Równie dobrze Dawt mógłby być agentem. Wilan był skłonny uwierzyć równocześnie we wszystko co miało sens, nawet jeśli poszcz ególne wersje wzajemnie się wykluczały. M imo wszystko zamierzał postąpić zgodnie z wolą kolonisty. W jednym Zefred miał rację. Z Lerszenem były same kłopoty. Widział pilnujące go automaty, lecz czy było to coś więcej niż ziarno prawdy w kłamstwie? Powoli przestawał wierzyć, że ktokolwiek, poza Lerszenem, gdzieś poleci. Ledwie Zefred odszedł, ledwie Wilan wyszedł ze statku, dopadł go Buris – ostatnia rzecz jakiej sobie życzył, lecz myśl o Arto w roli kuriera skutecznie uniemożliwiła wymyślenie dobrego wykrętu. – Czy to prawda? – Buris był podenerwowany. – Napisałeś do szefa o wcześniejszy urlop? – M am do niego prawo – odparł. – Tak samo jak każdy. – Nie chodzi mi o to! – Buris uniósł ręce w geście zdumienia. – Co z naszą pracą? Z tamtą pracą? Naprawdę się poddajesz?

414

Wilan westchnął z irytacją. – Już ci to tłumaczyłem. Ten urlop jest bardziej prawdopodobny od… wiesz czego. – Niech mnie próżnia jeśli ci na to pozwolę! Nie polecisz na ten urlop… – Zrób cokolwiek, by mnie przekonać. Pokaż mi reaktor. Do tego czasu nie chcę słyszeć o komorach, złączach, czy czymkolwiek! Buris odszedł, nie kryjąc gniewu. Zefred miał rację. Było o wiele za wcześnie, by dawać mu nadzieję. Nadzieja łatwo czyniła Burisa niebezpiecznym. ••• Wchodząc do domu bezwiednie zwiesił głowę. Co z tego, że było późno. Nie ukrywał tego jak się czuł, nie chciał i nie miał na to sił. Czasami miał prawo wrócić taki, jak teraz. – Arto… Głos ojca zatrzymał go w połowie drogi na schody. Podniósł głowę, spostrzegając, że oprócz rodziców w domu jest także kolonista. Znieruchomiał. Ojciec nie wołałby na niego, gdyby chciał, żeby im nie przeszkadzał. Rodzice byli tak poważni, że nawet nie zauważyli jego przygnębienia i rezygnacji. – M usimy… musimy ci o czymś powiedzieć. M inął kuchnię i wszedł do pokoju. Rodzice siedzieli w fotelach, pochyleni do przodu, uważnie patrząc na syna. Zefred stał pod ścianą; ledwo go było widać. Gdy wszedł, kolonista prz esunął się w głąb; gdyby Arto wciąż stał przy drzwiach wejściowych, nie mógłby go już zobaczyć. W milczeniu spojrzeli na siebie, niczym nie zdradzając, że już się widzieli. Rodzice popatrzyli na kolonistę, potem na syna – i Arto już wiedział po co go zawołali. – Arto, potrzebujemy twojej pomocy – powiedział ojciec. – To ważne abyś nikomu nie mówił, nikomu… poza tymi komu powinieneś. Zamierzamy… zamierzamy uciec ze stacji. Uciec z Układu. Są ludzie, którzy nam w tym pomogą, ale… – Wiem – był tak zrezygnowany, że nawet się nie zdziwił, że ojciec wreszcie o tym powiedział. Czekał na tę chwilę z niecierpliwością i nadzieją, układał w głowie wszystko co chciał powiedzieć, że rozumie, wytrzyma, da sobie radę i w ogóle, by się nie martwili, lecz teraz był w stanie powiedzieć tylko to jedno, krótkie słowo. Dopiero po chwili dotarło do niego, że skoro mu o tym mówią to znaczy, że nadszedł czas.

415

Ilustracja: Rafał Kulik Ojciec rzucił koloniście szybkie, zdziwione spojrzenie. – Wiesz? Od kiedy? – Od rozjaśnienia gdy zamówiłeś komory! – odpowiedział z ożywieniem. – Wszystko w porządku, nikomu nic nie powiedziałem! – dodał szybko. Teraz to Zefred spojrzał na ojca, unosząc brwi w zdumieniu. To zdumienie, Arto poznał, było takie samo jak jego własne – sztuczne. Dawał do zrozumienia, że się dziwi, choć, gdyby z echciał, nikt by tego nie zauważył. Reszta twarzy, zwłaszcza oczy, pozostały nieruchome. – Komory…? – szepnęła matka. – Wil… – To już nieważne – ojciec zaczął baczniej obserwować syna. – M amy inny sposób. Lepszy. – Dlatego pan tu jest – Arto odwrócił głowę do Zefreda. Sam także zaczął się kontrolować. Doświadczenie wzięło górę nad emocjami. – Pan jest kolonistą, z innych światów. Potrzebujecie ludzi, którzy wam pomogą uniezależnić się od rządu. Nie pytał, po prostu to stwierdzał, nie odrywając wzroku od gościa. Czas pokazać, że on także coś wie. Coś więcej niż było zaplanowane, jak kartka w płaszczu. Rodzice mniej będą musieli tłumaczyć. M niej będą czuć się winni. – Prawda, chłopcze – jeśli kolonista się dziwił to dobrze to ukrywał. – Nie możemy pomóc wszystkim, więc wybieramy tych, którzy pomogą nam wybudować własną Flotę, by z jej pomocą zmusić kiedyś Rząd do zniesienia wszystkich granic. Przynajmniej się przyznał. Arto wierzył, że potrafi rozpoznać kiedy kolonista mówi prawdę a kiedy kłamie. Na razie robił to pierwsze. Na razie. – Więc kiedy? – spojrzał na ojca. – Tato, znam cię. Nie powiedziałbyś mi o tym, gdyby… Albo odlatujecie jutro, albo macie kłopoty, prawda? Rodzice zaniemówili. Naprawdę byli jak inni dorośli; myśleli, że dziecko musi być głupie. Spojrzał na kolonistę. On był innym dorosłym. On rozumiał.

416

– Znowu masz rację – kolonista przejął ciężar rozmowy. – Ta rozmowa nie odbywa się bez powodu. Potrzebujemy twojej pomocy. – Dlaczego dopiero teraz? – rozłożył ręce. – Dlaczego mówicie mi o tym dopiero, gdy nie macie wyjścia? – spojrzał z wyrzutem na rodziców. – Jeśli tylko dlatego, że nie potrafiliście mi powiedzieć że zostaję, przez pluskwę, a na statku nie ma dość miejsca, bym… – Zaraz! – ojciec zerwał się z fotela, chcąc podejść, lecz rozmyślił się. Wyciągnął tylko rękę. – Nie wiem skąd to wiesz, ale… Na wielki kosmos, chyba nie myślałeś, że… Arto zamrugał. Teraz sam stał niczym pomnik zdziwienia. Coś się zmieniło w planach, coś, przez co komory nie były ważne, za to ważny był ten kolonista, którego wcześniej nie było. Więc może jednak, może naprawdę mógłby…? Czy aż tak się przyzwyczaił do myśli, że zostanie, iż nie potrafił dać sobie nadziei? – M yślałem… – powiedział siląc się na spokój, choć wewnątrz wrzał od nagłej radości. – Ze mną będzie wam trudniej! Pluskwa zepsułaby wszystko, prawda? Przeze mnie już i tak dość czekaliście! Trzymałem was tutaj i nie mówcie, że to nieprawda! Ta stacja… To nie jest miejsce dla was! Dlaczego nie potrafiliście mnie zostawić i odlecieć? Dopiero teraz… Nie chciał tego mówić, lecz to samo z niego wyszło. Zapadło milczenie. M atka przyłożyła dłonie do twarzy, zakrywając usta. Płakała, przez niego. Pożałował, że to powiedział. Dlacz ego nie mógł się powstrzymać? – To głupota! – ojciec wybuchnął za nich obu. – M yślisz, że to wszystko przez ciebie? Skąd ci to przyszło do głowy? Przez… Przez lokalizator? M yślisz, że na to draństwo nie ma sposobu? M atka wstała i przytuliła go mocno do siebie. Na krótką chwilę Arto zapomniał o zbroi. Odpowiedział, obejmując ją tak jak zawsze chciał. Nie, jeszcze nie teraz, pomyślał zaraz, jeszcze za wcześnie. Dopiero gdy będą bezpieczni. Zesztywniał. Opuścił ramiona wzdłuż ciała. M atka postawiła go przed sobą. – Nigdy byśmy cię nie zostawili – powiedziała patrząc mu w oczy. – Nigdy. – Wiem… i dlatego… Dlatego tyle razy patrzyłem w gwiazdy, pomyślał, obserwowałem odlat ujące statki… i miałem nadzieję, że kiedyś wejdziecie na jeden z nich i odlecicie. M iałem rację, beze mnie byście nie uciekli. Koloniści obiecali, że zabiorą także i mnie, więc się zgodziliście. Gdyby odmów ili, zostalibyście. Przeze mnie, mimo wszystko. M iałem rację. Lecz tego nie powiedział. Obiecał sobie, że więcej o tym nie wspomni. Nie potrafiliby zrozumieć. Byli dorośli. Do próżni z Anhelem, do próżni ze szkołą, niech ich wszystkich kosmos weźmie, prosto do otchłani. T eraz miał to wszystko gdzieś. M iał wyjście. Nie zamierzał się poddawać. – Albo uciekniemy wszyscy, albo wszyscy zostaniemy – ton głosu ojca nie pozostawiał wątpliwości. – Całą resztę od razu wybij sobie z głowy. To rząd wymyślił takie prawa i ty nie jesteś temu winien, słyszysz? Głupie dziecko… Powiedział to łagodnie, jakby mówił do pięciolatka. Nie musisz traktować mnie jak dziecko, pomyślał, nie jestem dzieckiem. Rozumiem kto jest winien. – Więc co mam robić? – powiedział, przerywając ten kłopot, tę sytuację, przez którą poczuł się dziwnie, niepewnie i której wciąż przyglądał się ten kolonista. – Jest więcej rodzin, które chcemy zabrać. Całych rodzin – podkreślił kolonista. – Niektóre są pod obserwacją. Pozostało nam osiem dni. M oże damy radę przesunąć wszystko o jeden dzień wcześniej, lecz to zależy tylko od Lerszena. Lerszen, ojciec twojego kolegi, Iwena, jest dla nas najważniejszy. Dlatego ty jesteś ważny. Dzięki wam będziemy mieć z nim kontakt. Kiwnął głową. Rozumiał. Więc oni też. To była dobra wiadomość, bardzo, niesamowicie dobra. Odlatują wszyscy. Jeszcze tydzień i skończą się wszelkie kłopoty. Spełni obietnicę. Lecz były też złe wieści. Rozumiał więcej niż usłyszał. Wiedział co to dla nich oznacza. •••

417

Panowało głębokie zaciemnienie, lecz niespokojne myśli nie opuszczały jego głowy nie pozwalając zasnąć. Dorośli tak naprawdę nie byli gotowi mu zaufać; dowodem była dzisiejsza rozmowa – to, że odbyła się właśnie dzisiaj, gdy nie było już innego wyjścia, gdy musieli mu powiedzieć co zamierzają, by nosił te ich karty. Wciąż by milczeli, gdyby nic się nie zmieniło, traktowali go jak kosmitę czy obcego z promenady. Jego wyczulone zmysły ostrzegły go gdy Zefred kilka razy zapytał go o szkołę. Dziwnie przy tym patrzył. Dość, by rozumiał, że powodzenie operacji zależy także od tego co się dzieje w szkole. Kolonista wyjaśnił co i jak ma robić. Nie mówił wszystkiego, czuł to. Gdy wyszedł, Arto z aszył się w swoim pokoju. Zbyt dobrze wiedział co rodzice chcieliby mu powiedzieć. Jemu byłoby przykro, czułby się podle, oni tak samo, a i tak nie byliby w stanie go zrozumieć. Nie potrafili przyznać mu racji, nie potrafiliby pocieszyć. Wolał, by dziś dali mu spokój. Same problemy, codziennie nowy, a każdy gorszy od poprzedniego. Zawsze to samo – albo się dostosuje, albo zginie. Dziwił się, że jeszcze to wytrzymuje. Namacał w ciemności skrytą pod poduszką kartę. Prawdziwe cacko. Zwykłe karty, nawet jeśli były kodowane, to najwyżej za pomocą odcisków, DNA, zapachu, głosu, lub wszystkiego naraz. Najbardziej skomplikowane aktywowały się tylko gdy wyznaczona osoba trzymała ją w dłoni. To były żadne zabezpieczenia, zbyt łatwo było je podrobić. Lecz ta… Była zabezpieczona jedynie hasłem literowym, lecz za to jak! M ożna je było wprowadzić od tyłu, można je było wprowadzić w porozrzucanych sylabach – byle tylko przykuło to uwagę maleńkiego, wyspecjalizowanego do tego zadania mózgu sterującego urządzeniem. Akceptował określoną liczbę błędów na daną długość hasła. M ożna było ustawić hasło w haśle – rdzeń z liter, cyfr lub symboli składający się ze znaków w ustalonych pozycjach hasła. Reszta mogła stanowić dowolny ciąg znaków. Z pozoru zwiększało to prawdopodobieństwo rozpracowania hasła – lecz karta przyjmowała je tylko raz, a gdy próg błędu przekroczył ustaloną granicę, zawartość ulegała wykasowaniu. Hasła dwuwymiarowe, trójwymiarowe, proste alegorie… Nie tylko nigdy nie miał czegoś takiego w rękach, takiej karty nawet nie widział na oczy, jedynie słyszał, że istnieją i że używają ich Protektorzy, szpiedzy i politycy. Westchnął i odwrócił się na drugi bok. Czuł się niemal szczęśliwy, lecz świadomość niebezpieczeństwa sprawiała, że czuł się jakby leciał w otchłań – tak dorośli określali mieszankę euforii i poczucia zagrożenia. M usieli zapłacić za powodzenie, on i Iwen. M usieli wrócić do szkoły, robić dokładnie to samo co zwykle i zachowywać się tak jak zawsze. Nikt nie powiedział tego wprost, lecz Arto zrozumiał, iż nie było innego sposobu na zwyczajność. Właśnie teraz, gdy miał powód, by przetrwać, musiał się narażać bardziej niż kiedykolwiek. Drobiazgi, na które w zwykłych okolicznościach nikt nie zwróciłby uwagi… Odbył dość wypraw do magazynu, by wiedzieć, iż gdy coś nie szło zgodnie z planem jeden głupi, pospolity drobiazg mógł zdecydować o niepowodzeniu. Dorosły bez konkretnych podejrzeń, za to z przeczuciem, stawał się czujniejszy niż zwykle. Wraz z Iwenem mógł oszukiwać szkołę, mógł oszukiwać rodziców, nauczycieli, Anhela, lecz nie mógł oszukać pluskwy, komputera szkoły i rejestru aktywności konsol. Komputer szkoły pozna, że liczba uczniów w klasie nie zgadza się z liczbą aktywnych konsol. Pewnie, któryś z chłopców mógłby włączyć ją za niego, lecz nauczyciele nie są ślepi. M usiał tam wrócić. To tylko osiem rozjaśnień, powtarzał sobie, tylko osiem. Jeszcze tylko kilka rozjaśnień normalnego życia, jak gdyby nigdy nic. Damy radę. Co go obchodziło co stanie się w szkole za tydzień, czy dwa? Gdy już go tu nie będzie, wszyscy będą sobie mogli myśleć co zechcą. Dla niego przestanie się to liczyć, szkoła będzie tylko złym wspomnieniem ze snu, który trwał tak długo. Potem nigdy już tam nie wróci; będzie albo na pokładzie statku, albo w akademii, albo w puszce. Do tego czasu…

418

Ponownie wsunął dłoń pod poduszkę i delikatnie dotknął karty, jakby była krucha niczym płatek śniegu. M usiał powiadomić Iwena o jutrzejszym powrocie do szkoły. Wykradli sobie jedno spokojne rozjaśnienie, lecz to wszystko. M iał nadzieję, że Iwen się nim nacieszył, bo więcej takich rozjaśnień nie będzie. Czy dobrze wybrał? Czy powinien to robić? Gdyby chodziło tylko o niego, łatwiej zaakceptowałby decyzję i jej konsekwencje. Sam łatwiej dałby sobie radę… Cichy dźwięk zwrócił jego uwagę. Głośniejszy fragment rozmowy z pokoju obok. Rodzice także nie spali. Zrobił to, co w takich chwilach zwykł robić – wysunął się z łóżka, wydobył wzmacniacz i zaczął podsłuchiwać. – Na ile możemy mu ufać? – pytał wzmacniacz głosem ojca. – Co o nim wiemy? Pojawia się jakiś pozaukładowiec, zupełnie znikąd, a my od razu… – M yślisz, że zależy mu, by nas wrobić? – spytała sennie matka. – Przyznasz, że to trochę dziwne, tak nagle… M oże to prowokacja? M oże za szybko zaufaliśmy temu koloniście? Duszności! On chce wykorzystać do tego naszego syna! M atka odpowiedziała coś cicho. Arto ogarnęło nerwowe spięcie. Ledwie się powstrzymał, by nie pobiec do nich i prosić, by mu zaufali. M usisz uwierzyć, pomyślał, jak ja mu uwierzyłem, jak muszę wierzyć, że zdoła was stąd zabrać, mimo tego co dziś widziałem! – Wyjaśnił jak i dlaczego dostałeś pracę – dodała, odrobinę głośniej. – Pokazał kosmetyczkę. Co jeszcze mógłby zrobić, by cię przekonać, jakie p okazać dowody? Wie co robi. Wierzę mu. – No dobrze, wyjaśnił mi kilka spraw, ale co poza tym? Twierdzi, że może chodzić po stacji jak cywil, bo tu się urodził. Skąd mam wiedzieć jak jest naprawdę? Nie znalazłem w spisie żadnego Zefreda Halla. – To nic nie znaczy. Kosa mogła go usunąć, gdy uciekł. Nie lubi się chwalić błędami. – Nie usuwa się ludzi z systemu! Już prędzej napisaliby, że zginął… – …i gdyby się pojawił na stacji, system poznałby, że coś jest nie tak. M oże sam siebie us unął? W pokoju obok na chwilę zapadła cisza. – Na błękitną zarazę… Czy tylko mi jego zachowanie za bardzo przypomina Protektora? – Panie Wilan, jest pan chorobliwie podejrzliwy. M am silne przeczucie, że powinniśmy mu zaufać. Takie samo jak przy naszym pierwszym spotkaniu. Pamiętasz ? Zaufałam, choć nigdy wcześniej nie widziałam cię na oczy. – Wasze babskie przeczucia… – M hm… Nie zażądał ani impulsu – zamruczała sennie matka. – Gdyby był oszustem, wyssałby z nas wszystko pod pozorem rozdawania łapówek, twierdząc, że po naszej ucieczce i tak skasują nam konto. Skasują, prawda, pomyślał, ale tam gdzie uciekniemy nie będzie na co ich wydać. Będą nędzarzami, ale będą wolni. Cena za to czego nie dało się kupić. – Skasują – przyznał ojciec. – Na nagły rozbłysk, skasują, ale ja nie o tym mówię! – Więc przestań mówić, weź pigułkę i idź spać. Szkoda się denerwować. M usisz być skupiony i wypoczęty, bardziej niż kiedykolwiek. – Pigułkę… – lekki hałas towarzyszył słowom ojca, gdy przewrócił się na łóżku. – Dzięki medykom za to, że istnieją. Ostatnio łykam je jak cukierki… Arto odłożył wzmacniacz i na powrót ułożył się na łóżku. Rozumiał obawy ojca. Żyjąc na stacji, każdy musiał się stać choć odrobinę podejrzliwy. Nie wszystkie obawy okazywały się tu bezpodstawne, tak już po prostu było. Po dzisiejsz ym sam miał wątpliwości. M oże powinien bronić ich przed kolonistą, mimo jego obietnic? Lecz skąd miał wiedzieć co nieznajomy planuje, o czym rozmawiali? M oże ojciec miał rację pozostając ostrożnym? Arto uwierzył koloniście, mimo iż ten go śledził. Co najmniej od miesiąca, pomyślał przewracając się nerwowo na bok i przytulając do poduszki. M iał aż nadto okazji, by zaszkodzić – i może to też jest część planu? Liczy, że tak pomyślę? M oże sam wpycham rodziców w p u-

419

łapkę, zamiast w kosmos? M ógł obiecać spełnienie marzeń, bo wiedział, że stanę się posłuszny… Nie mógł zrobić nic, by się upewnić co do jego zamiarów. Kolonista wiedział zbyt wiele, by mu nie zaufać. Jeśli zamierza im zaszkodzić, to są skończeni. Albo to, albo tamto… Nie zauważył gdy zmorzył go sen. Zasnął z uśmiechem na twarzy. Jeszcze raz postawiona pod ścianę podświadomość podsunęła mu rozwiązanie. ••• – Nie przeszło? – zdziwiła się matka. Iwen zrobił smutną minę i słabo pokręcił głową. Na wpół leżał na krześle, udając złe samop oczucie. Ros jeszcze siedziała w pokoju, robiąc się na piękność, choć dla niego była to zwykła strata czasu. Zawsze wyglądała tak samo beznadziejnie. Wiedział jak dobrze udawać. Nie robił tego pierwszy raz. Po zażytych wczoraj po kryjomu lekarstwach miał lekką, lecz prawdziwą gorączkę. Nawet nie musiał udawać, że coś go boli. Perfidnie wykorzystywał fakt, że matka w pierwszej kolejności sama zatroszczy się o jego zdrowie. Lekarz groził mu tylko w razie gdyby przedobrzył, lub gdyby jego „choroba” zacz ęła się niepokojąco przedłużać. Jego oszustwo wyszłoby wtedy na jaw i musiałby wrócić do szkoły, dlatego ostrożnie stopniował objawy. Tylko zaraza atakowała gwałtownie. – To chyba nie wygląda poważnie? – ojciec spojrzał na matkę. – Opiekunka przeżyje jeśli przez kilka dni nie pojawi się w szkole. M atka skrzywiła się. – M ożesz być chory, ale jeść musisz – podsunęła mu śniadanie pod nos. Po raz kolejny odepchnął je z udawanym obrzydzeniem, choć czuł jak ssanie wywraca w proteście jego żołądek na drugą stronę. Od powrotu ze szkoły nie miał nic w ustach. Daj mi spokój, pomyślał ze złością pod adresem swojego brzucha, spróbuję coś wykraść, muszę coś wykraść, ale później, jak wyjdą rodzice. I nie za dużo, bo zauważą. Równowaga równowagą, lecz jak długo zdoła udawać? Na razie szło dobrze, lecz nigdy wcześniej nie ciągnął swojego oszustwa dłużej niż cztery dni. M oże do tego czasu Anhelo się uspokoi, albo stanie się to, o czym mówiła Ros. Niespodziewanie rozbrzmiał sygnał wejściowy. Iwen zdziwił się – nikt, nawet Kosiarze, nie składał im wizyt o tak wczesnej porze. M atka wstała i otworzyła drzwi. – Dobrego rozjaśnienia, pani Rous – słysząc znajomy głos wyprostował się sztywno. Ciarki na plecach i ściśnięty żołądek podpowiedziały mu, że ta wizyta oznaczała kłopoty. – Co za zbieg okoliczności. Iwen nie chce iść do szkoły. Twierdzi, że źle się czuje. Arto wszedł do środka. Gdy ich spojrzenia się spotkały, kiwnął głową w stronę drzwi. Iwen nie zareagował. Nie zrozumiał. – Źle się czuje, akurat – Arto mówił lekko kpiącym głosem, lecz nie pasował on do jego chłodnego, rozkazującego spojrzenia i ściągniętych brwi. Oczywiście, gdy tylko odwrócił się do matki, jego twarz przybrała beztroski wygląd. – Pewnie przez sprawdzian. – Naprawdę? – M atka karcąco spojrzała na syna. – M ój drogi, i tak się wszystkiego dowiem. Pewnego dnia możesz naprawdę zachorować, a ja w to nie uwierzę. – Nie okłamuj matki, Iw – ojciec był tak zajęty swoimi narzędziami, że nawet nie spojrzał w jego stronę. – Wiesz, że tego nie lubi. Ja też. Nawet jak coś ci źle pójdzie, zawsze możesz się poprawić. M ożesz nam o wszystkim powiedzieć, zamiast kłamać. Pomożemy ci. Akurat! Iwen rzucił Arto wściekłe spojrzenie. Ból gdzieś zniknął, razem z głodem; ssanie w żołądku smakowało tylko strachem. Skrył swoje przerażenie pod nie udawanym gniewem. Dlaczego to zrobił? Przecież się umawiali, mieli zostać w domu! Nie wiedział jak się wytłumaczyć, więc milczał. Wymyślanie linii obrony przerwała mu dziwna cisza, jaka nagle zapanowała w pomieszczeniu. – Coś się stało, Arto? – spytała matka.

420

Arto popatrzył na nią uważnie, potem wbił wzrok w ojca, w milczeniu przykładając dłoń do ucha. Ojciec zmarszczył brwi. Arto chciał coś powiedzieć, lecz na coś czekał. Wyglądał na lekko spiętego, co znaczyło, że w środku jest niczym naciągnięta struna. Ojciec sięgnął do panelu na stole i coś przełączył. Podsłuch! Arto kiwnął głową. – M ożesz mówić – powiedział ojciec. – O co chodzi? Arto sięgnął do kieszeni niemal w tej samej chwili gdy Ros weszła do pokoju. – To od znajomego, panie Lerszen – podszedł do stołu. Na jego wysuniętej dłoni leżała karta pamięci. – Znajomego? – ojciec nie wykonał żadnego ruchu. – Co… dokładnie… powiedział? W pokoju zapanowała cisza. Wszyscy z uwagą wpatrywali się w Arto. Ros nie wyglądała na kogoś, kto rozumiał więcej niż on. – Powiedział o ucieczce i kłopotach. Potrzebujecie naszej pomocy, mojej, Iwena, Rossie, by przekazywać wiadomości. Nie powinienem tu przychodzić, ale… musiałem. Spojrzał na Iwena. Odpowiedział mu zdziwionym spojrzeniem. – Uciekamy ze stacji? – w głosie Ros nie było nawet cienia zdumienia. Pytała z ciekawością nastolatki. Sam przez ostatnie dni też zaczął coś podejrzewać, lecz gdy prawda wyszła na jaw poczuł się jakby to wszystko mu się śniło. Ojciec nie odpowiedział. Wziął kartę pamięci, przyjrzał się jej, sprawdził jakimś narzędziem i położył na stole, na polu transmisyjnym. Wystukał coś na konsoli. Na projektorze pojawiły się rzędy drobnych literek. Ojciec ustawił wyświetlanie pod takim kątem, by tylko on mógł je odczytać. Po chwili opadł na krzesło. – Jednak znalazł sposób… Wracamy do interesu! – spojrzał na Arto. – Naprawdę… wiesz? – Tyle ile powiedział mi Zefred – Arto kiwnął głową. – M am przynosić Iwenowi karty, on ma je oddawać siostrze, a ona innym. To dobry sposób. Kosa niczego nie zauważy. Iwen nie znał tego imienia, lecz zrozumiał. Ros też. Dlatego chce, bym wrócił do szkoły, bo to tam mamy przekazywać sobie wiadomości. M usiał dowiedzieć się dopiero wczoraj… Wrócić do szkoły? Przecież oni ich tam zabiją! – Więc jest tak źle – Iwen drgnął. Nie od razu uświadomił sobie, że ojciec nie mówi o szkole. – Dziękuję ci, chłopcze. Nasz wspólny przyjaciel pisze, że mam ci zaufać. Skoro uznał, że potrzebuje waszej pomocy to znaczy, że nic lepszego nie wymyślił. Przepraszam. Nic pewniejszego. Bardziej bezpiecznego. Arto kiwnął głową. Iwen obiecał sobie, że wieczorem, razem z siostrą, zmusi rodziców, by wszystko wyjaśnili – o ile dotrwa do wieczora. Sytuacja nie napawała go nadzieją. – Powinniśmy już iść. Nie możemy wzbudzać żadnych podejrzeń – Arto podkreślił ostatnie słowo. Choć nie patrzył w jego stronę, Iwen wiedział do kogo mówił. Strach niemal go sparaliżował. Nie wiedział jakim sposobem zdołał wstać z krzesła. – Idziecie do szkoły? – Ros rzuciła to niby od niechcenia. – Pójdę z wami. Złapała za swój plecaczek i zawiesiła go na ramię. Arto rzucił jej niechętne spojrzenie, lecz nic nie odpowiedział. Chłopcy wciąż szeptali o ich spotkaniu; Iwen dość usłyszał i wyczytał na kanale grupy, by wiedzieć jak to wyglądało. – Ale… – powiedział niepewnie. – Dzieje się coś, o czym powinnam wiedzieć? – strach w jego głosie nie uszedł uwadze matki. – Jakieś kłopoty, Iw, poza sprawdzianem? Spytała niby zwyczajnie, lecz Iwen wyczuł groźbę. Nie on jeden. – M usimy zachowywać się tak, jak co rozjaśnienie, prawda? – odpowiedział Arto. – Aby nie zwracać na siebie uwagi. – Prawda, jeśli to ma się udać – ojciec postukał palcem w kartę. – Rous, czy…? – Nieważne. Idźcie, bo się spóźnicie – matka zmusiła się, by coś odpowiedzieć. – Iw, zjedz coś w szkole.

421

Spojrzał na stół. Ze strachu zapomniał o śniadaniu, lecz i tak nie był pewien czy dziś da radę coś przełknąć. Jego żołądek ścisnął się w ciasny supełek. Zmiana była zbyt nagła. Czuł, że próby uspokojenia się będą tylko daremną stratą czasu. Wyszli z domu i udali się w stronę wind. Przejęty i wystraszony, Iwen szedł bezwiednie za Arto, naśladując rytm jego kroków. Każdy krok zbliżający go ku windom był niczym wyrok. Arto nie spieszył się; szedł powoli, czekając na Ros, która wciąż stała przy otwartych drzwiach, odpowiadając wesoło na jakieś pytanie rodziców. Pamiętał w jakim miejscu się znajdują. Cichy kompromis między mieszkańcami a legalną władzą stacji był tu aż nazbyt widoczny – niemal równie dobrze jak to, która strona go narzuciła. Byli praktycznie poza kontrolą sieci perceptorów; jeśli nawet jakiś się pojawiał, był od razu niszczony przez sąsiadów. Tu mogli rozmawiać swobodnie. Jeśli gdzieś tutaj znajdował się jakiś podsłuch, to tylko w ich mieszkaniu – i teraz wiedział dlaczego. Wiedział, że czasem niektórzy chłopcy – zwłaszcza ci starsi – rozmawiając poza szkołą posługiwali się dziwnym slangiem. M ówili w specjalny sposób, unikając kluczowych słów, układali zdania tak, by nikt postronny nie zrozumiał o czym naprawdę mówią. Komputer traktował taką rozmowę jak gadanie o niczym, lecz stosowanie takiego slangu było możliwe tylko gdy wszyscy rozumieli o czym jest mowa. Wymagało to sprytu, doświadczenia, znajomości rozmówcy – oraz dużej ostrożności. Brakowało mu wszystkiego, poza ostatnim. Ros skończyła i pobiegła za nimi. Gdy ich złapała, jej twarz daleka była od wesołości. – Czy próżnia do końca wyssała wam mózgi? – spytała ze złością. – Wracacie tam? Wiem co ci wcześniej mówiłam, Iw, ale… M usicie zapomnieć o szkole! Nie jestem tak głupi, by tam wracać, pomyślał. Bał się nawet wyjść z domu, bojąc się, że tamci będą na niego polować także poza szkołą. A teraz… Gdy Ros zaczęła mówić, Arto sięgnął do kieszeni. Gdy wyjął rękę, między palcami trzymał kilka kart pamięci, każda inna, każda inaczej zaznaczona. Pomachał nimi przed jej twarzą, przerywając w pół zdania. – Widzisz te karty, siostrzyczko? – spytał chłodno, lecz bez złości. – Każda z nich jest dla innej rodziny, każda zależy od nas. Jeśli one nie dadzą rady, koloniści mogą zrezygnować, bo będzie nas za mało, by ryzykować. Zostawią nas, a wtedy będziemy praktycznie martwi. Ros ze złością złapała karty. Przyjrzała się im pobieżnie i schowała do kieszeni, starannie ją zapinając. – Do tego nie potrzebujecie szkoły! – sapnęła. – Potrzebujemy, siostrzyczko. Nie zrozumiałaś? Wszystko ma być zwyczajnie, czyli tak jak zawsze. – Znowu zaczynasz? – Ros zapłonęła gniewem. – Nazwij mnie tak jeszcze raz… – Uspokójcie się! – Iwen powiedział to błagalnie. Dlaczego tak się zachowuje? Czy oboje muszą to robić, w takiej chwili? Zaczął iść tuż obok siostry. – Nie wiecie co się dzieje? – Wiem aż za dobrze – ze słów Arto wciąż wiało chłodem desperacji. – To twoja siostra niczego nie rozumie. – Nie rozumiem? To ty czegoś nie rozumiesz! Umilkli, mijając samotnego, ponurego mężczyznę. Oparty o ścianę, obserwował ich ze znudzeniem. Gdy przechodzili obok, obdarzył ich uważnym, przeciągłym, taksującym spojrz eniem. Iwen nie zwrócił na niego większej uwagi, podobnie jak siostra. Tak jak ten mężcz yzna, byli częścią tego miejsca, tego i mu podobnych. Potrafili się zachować. Co ciekawe, Arto zachował się podobnie. Nie znający się na rzeczy przybysze z zewnątrz reagowali na takie spojrzenie lękiem; często wpadali w panikę, zdradzając potencjalny cel ataku. Albo Arto miał w żyłach krew o temperaturze lodu, albo znał takie miejsca równie dobrze jak oni – lub jedno i drugie.

422

– Arto ma rację – powiedział Iwen, gdy oddalili się od nieznajomego. Przezornie spojrzał za siebie, lecz mężczyzna już o nich zapomniał. – Nie wiesz jak to jest! To nie ciebie gonią, nie ciebie chcą… A ty wiedziałaś! Przez cały czas wiedziałaś co chcą zrobić rodzice i nic mi nie powiedziałaś! – zawołał z wyrzutem. – M ieliśmy mówić sobie o wszystkim, a ty… Gdybym wiedział, od początku, byłoby mi łatwiej! Czuł się oszukany i to bolało go najbardziej. Przynajmniej wiedział, że nie cierpiał bez powodu. Nic dziwnego, że mówiła że jestem głupi, pomyślał. M oja własna siostra! – A ty co? Powiedziałeś mi o tym rzeźniku? – odparła z gniewem. – Sama musiałam dojść, że to się nie skończyło! Gdybyś wiedział o wszystkim, pewnie dałbyś mu się zapuszkować, byle tylko nikogo nie martwić! – To nie to samo! – Prawda. To nie to samo – zauważyła złośliwie. – M oja tajemnica nie doprowadziłaby mnie do puszki. Zresztą, tylko się domyślałam – dodała pojednawczo. – Dlaczego rodzice chcieliby trafić do takiego miejsca? Tata nie zarabia tu tyle co na Ziemi, za to wszystko jest droższe. Praca nie była powodem przeprowadzki. Tyle wiedziałam. Sam też mogłeś na to wpaść. M ógłbym, przyznał, lecz byłem zbyt zajęty szkołą, by myśleć o czymkolwiek innym. – I pewnie mi powiesz, że zgadłaś ile dni zostało do ucieczki? Kłamiesz! Wiedziałaś, ale bałaś się, że wygadam! – Nie kłamię! Twoja sprawa czy mi wierzysz czy nie. To o M arsie podsłuchałam zupełnie przypadkiem. M ówili, że już niedługo, góra miesiąc… – M usieli się pośpieszyć – zauważył Arto. – Coś się stało. Ros przytaknęła. – Pewnie dlatego rodzice nie powiedzieli nam o niczym. Nie powiedziałam tobie, Iw, bo mogłam się mylić, a nie chciałam ryzykować. Rozumiesz czy nie? Nie możemy ryzykować! – podniosła głos. – Wiesz czym to się może skończyć, dla nas, dla rodziców? Nie możesz być aż tak głupi, by tego nie rozumieć! Nie polubiłbyś akademii, ani powrotu na Ziemię, w puszce. M iałeś tyle problemów, że nawet nie zwracałeś uwagi na to, co się działo w domu. – A coś się działo? Poza tymi… wizytami? Ros tylko wzruszyła ramionami. Chwilę później musiała poprawić zsuwający się plecaczek. – Nie jestem pewna czy powinniście dalej milczeć – zauważyła. – Skoro to prawda i… Arto spojrzał na nich znacząco. Nie wtrącał się w ich sprzeczkę, lecz teraz milcząco zareagował na to, co powiedziała. – Ani się waż o tym mówić! Inaczej sam cię uduszę, własnymi rękoma! – Iwen zacisnął pięść, spoglądając z gniewem na siostrę. Czy tylko ona nie rozumie, że gdyby rodzice się o wszys tkim dowiedzieli, kazaliby im przeczekać te ostatnie dni w domu? Że woleliby zrezygnować z przenoszenia kart i poszukać innego sposobu – którego zapewne nie było? – Jasne, spróbuj! M yślicie, że wytrzymacie? – A mamy wybór? – spytał Arto. – Teraz, kiedy wiemy, musimy wytrzymać. To długo nie potrwa. Osiem rozjaśnień, tak mi powiedział… – Słuchaj, dzieciaku! Nie licz, że jakiś twój plan jeszcze coś zdziała. M yślisz, że jesteś spry tny, lecz znaczysz tyle samo co każdy inny dzieciak w szkole. Co ja, Iw, czy byle pierwszak. Jesteś nikim. – Wiem o tym – przyznał niechętnie Arto. Po przedwczorajszym nawet Iwen to rozumiał – ale rodzice nie potrzebowaliby nas, gdyby nie mieli kłopotów. A to znaczy… Kiwnął głową w stronę najbliższego rozbitego perceptora, tkwiącego na ścianie, tuż pod sufitem. Jasne, uznał Iwen. Rodzice są obserwowani. M y pewnie też. To już wiem. Zaczął roz umieć za co Arto tak nienawidził swojej pluskwy. M ylił się. Nie chodziło tylko o udaremnioną ucieczkę. Pluskwa zmuszała dzieci do posłuszeństwa. – To nic – Ros nawet tam nie spojrzała. – Wystarczy, że ja będę w szkole. M i nic nie grozi, a wy możecie się spotykać poza szkołą.

423

– To nie to samo. M ożemy przestać do niej chodzić, ale w ten sposób zwrócimy na siebie uwagę. Nie możemy narażać wszystkiego tylko przez szkołę. – Tylko przez szkołę? – spytała ironicznie. – Więc co? M asz inne propozycje? Ros zmieszała się. Gdzieś znikła okazywana im wyższość. Przestała atakować i zaczęła myśleć. – Nie wiem co robić – przyznała. – Przedwczoraj słyszałam tyle strasznych rzeczy, że nie byłam pewna czy wyjdziecie z tego żywi. – W domu nie możemy zostać. Nie możemy powiedzieć o szkole, bo wyjdzie na to samo. Nie możemy udawać, że do niej chodzimy, bo Kosa może coś zauważyć. Nie bez powodu powiedzieli mi o wszystkim. Nie bez powodu musimy się w to bawić. Boją się, że zwrócimy na siebie uwagę. Dlatego musimy udawać, że nic się nie stało, za wszelką cenę. – M usimy? – Iwen nie wytrzymał. Rozpaczliwie nie wierzył w brak innego wyjścia. – Iwen, szkoła to mój teren – uspokoił go. – Znam ją, może nie taką jaka stała się teraz, ale to też wystarczy. Wciąż są tam starszaki, które zechcą nam pomóc, nawet jeśli… jeśli nie robią tego dla mnie, tylko dla siebie. M usimy tam wrócić, bo jest tam Gwiezdna Flara i Zem… – I my. Dziewczyny – Ros popatrzyła na Arto nieco łagodniej. – Wciąż nie wierzysz, że możemy wam pomóc? Jakoś dotąd nie widziałem tej twojej pomocy, Ros, pomyślał Iwen. – Jak? – Arto musiał myśleć tak samo. – Dalej będziecie odpędzać swoich chłopaków, jeśli będą nas ganiać? To nie wystarczy, nawet gdyby zrobiły tak wszystkie dziewczyny w całej szkole. To ich tylko rozwściecza. Arto stał się zbyt przygnębiony, by dłużej złościć się na Ros. Wciąż jej nie lubił, lecz tak rozpaczliwie potrzebował pomocy, że nie miał nic przeciwko temu, żeby przyjąć ją nawet od kogoś takiego – od dziewczyny. – Nie wiem – przyznała Ros. – Tego już nie spróbujemy. Ale coś wymyślę. – Też nie chcę tam wracać – przyznał Arto. – Nie teraz, kiedy… Ale damy sobie radę, zobaczycie. Arto wcale nie szedł do szkoły z taką pewnością siebie na jaką wyglądał. Była ona tylko dla Iwena lecz, paradoksalnie, odkrycie jej pozorów było dla niego uspokajające. Nie on jeden się bał, a to znaczyło, że Arto nie zachowuje się jak byle głupek, nieświadomie pchający się w niebezpieczeństwo. Wiedział, że ono tam jest, znał jego rozmiary, lecz przede wszystkim miał także wiarę w powodzenie, której jemu tak bardzo brakowało. – Jak? – spytał. – Co chcesz zrobić? Jak możemy… – Tak samo jak przedwczoraj, Iwen. Tak samo jak wyszliśmy. Iwen przystanął. – Chcesz się trzymać dorosłych – stwierdził. – I perceptorów – Arto skinął głową w stronę ściany. Iwen zrozumiał, choć nie od razu uwierzył. Nie w sam pomysł, bo ten był dobry, lecz w to, że Arto na tyle się przełamał, by to zrobić. Przedwczoraj Arto robił różne rzeczy, lecz każda sprawiała mu ból równie fizyczny jak wyrywanie zęba. Przez pięć lat uczył się sam załatwiać szkolne problemy, bez pomocy dorosłych. Nawet Iwen wiedział jak się taka pomoc kończyła. Dotąd obie rzeczy były ich wrogami. Teraz będą ich cichymi sprzymierzeńcami. – Czy to się uda? – M usi – Arto wzruszył ramionami. – Anhelo nie odważy się zaatakować w obecności nauczycieli. A nawet… nawet jeśli, wtedy nam i tak się nic nie stanie, a jego zamkną w areszcie, i to na o wiele dłużej niż nas. M oże nawet pójdzie do więzienia, albo do akademii – spojrzał mu w oczy. – Beksy to wytrzymują, my też możemy. M am gdzieś co będą o nas mówić. M usimy tylko dotrwać do końca, a potem… Potem nie będzie już szkoły, pomyślał Iwen. Jeszcze kilka dni i będzie koniec.

424

••• Im więcej Wilan dowiadywał się o Lerszenie, tym mocniej czuł, że będzie on nie lada kłop otem. Co więcej, z niepokojem zauważył, że tylko on, aż dotąd, nie miał wobec niego żadnych podejrzeń. Nawet Buris coś wiedział, choć nie chciał lub bał się mówić. M usiał to sprawdzić. Jeśli Kosa obserwowała Lerszena… Wystarczy jeden głupi przypadek, by wszystko otchłań wzięła. Wilan nie zamierzał pozostać ostatnim nieświadomym. Po ostrzeżeniach Zefreda obiecał sobie, że nie będzie o nic pytał Burisa. Nie ufał już żadnemu z nich, wyraźnie czuł, że jego podejrzliwość zamienia się w chorobę, lecz nic nie mógł z tym zrobić. Nie chciał też znowu ciągnąć Rubia za język. Wybrał Susumi. To ona wpadła parę lat temu na pomysł cichego prześwietlania każdego nowego pracownika, co dość szybko stało się tradycją, a swego czasu przerodziło się nawet w zakładową wojnę szpiegowską. Wtedy też Susumi prześwietliła Burisa. Wilan łatwiej niż inni dodawał dwa do dwóch, lecz, nie licząc Lerszena, ostatniego nowego mieli dwa lata temu, a od trzech przestało go to interesować – dość, by wypaść z obiegu. Jeśli ona nic nie znalazła, tym bardziej nie znajdzie on. Złapał ją podczas podłączania systemów napędu. Pęki przewodów energetycznych i sterujących zwieszały się wszędzie dookoła, wyślizgując się z zaczepów, w które je wkładała. Ręce aż po łokcie miała ukryte w lekkich, prostych wysięgnikach przedłużających rękę. Zamont owana na końcu urządzenia pięciopalczasta końcówka chwytna wiernie naśladowała ruchy dłoni operatora, przesyłając do rękawicy wrażenia czuciowe. M iałeś za krótkie ręce? Brakowało ci trzeciej, czy czwartej? Wystarczyło pójść do magazynu i założyć dodatkową, sterowaną neuronowym interfejsem. Lewą, skróconą ręką Susumi zacisnęła klamrę, wydłużając prawą, by pochwycić pęk trzy metry dalej, naciągając go tak, by zmieścił się w prowadnicę. W dwóch wolnych palcach mechanicznej dłoni trzymała ciężką zaciskarkę, gotowa wykorzystać pierwszy moment posłuszeństwa przewodów, by przygwoździć je na przeznaczonych im pozycjach. Była kosmicznie zręczna, pomyślał, obserwując jak stara się zapanować nad setką przewodów jednocześnie. Głośne przekleństwa ostrzegły go, iż miała szczerze dość problemów z montażem. Nie był to najlepszy moment, lecz sprawa była pilna. – O co chodzi? – wyraźna irytacja zmieniła się w lekkie zdziwienie, gdy zobaczyła kto ją z aczepił. Wilan nie zwykł przeszkadzać im w pracy. Susumi nie przerwała czynności, jedynie na moment odwróciła głowę w jego stronę. – Skończyłaś sprawdzać tego nowego, Lerszena? Ciekawi mnie co odkryłaś. – Dopiero teraz? Co za nagłe zainteresowanie – zaironizowała. – Skończyłam to tygodnie temu! Wreszcie coś dotarło, tak? – Wiesz coś? Ledwo co spięty pęk przewodów rozsypał się na wszystkie strony, zwieszając się girlandami wokół tylnego podzespołu napędowego. Susumi opuściła ręce i zaklęła cicho. Uderzenie zaciśniętego w pięść wysięgnika o podłogę przypomniało jej o stanie kończyny. Nie uderzyła nią ze złością w panel chyba tylko dlatego, że za nią stał Wilan. M imo wykształcenia i wysokich umiejętności, Susumi czasem mówiła i zachowywała się jak zwykły technik, zwłaszcza gdy pracowała w manipulatorach. Rozluźniła dłoń; wysięgnik skrócił się do rozmiarów ręki. Wytarła dłonie, pochwyciła zaciskarkę z rozwierających się palców maszyny i na chwilę włączyła polaryzację kombinezonu, oczyszczając go z pyłu. Praca przy przewodach nie była tak czysta, jak mogłoby się wydawać. Osad z płynu po syntezie pokrywał wszystko wokół cienką warstwą lepkiego kurzu. – Najpierw były dziwne plotki – Susumi zawsze szybko przechodziła do rzeczy. W nerwowym odruchu jeszcze raz wytarła dłonie. Nie odłożyła trzymanego w ręce dużego i ciężkiego przyrządu, a że miała w zwyczaju żywo gestykulować, odsunął się krok do tyłu, a potem drugi, na wypadek gdyby wysięgnik nagle się wydłużył. – O kłopotach w poprzedniej pracy, obserwacji i takie tam. Potem ta bomba… Jak zawsze, Rubio słyszał co nieco od znajomych,

425

więc zaczęliśmy grzebać. No dobra, ja zaczęłam. Wiesz co? Było tego dużo. Za dużo. Niby nic, ale… W młodości Lerszen sporo podróżował, lecz ktoś bardzo się postarał, by daty jego odlotów pokrywały się z głośnymi akcjami przeciwko Podziemiu. Więcej, konto jego rodziny nigdy nie przelewało się impulsami, lecz powoli, choć z trudem, jakoś zdołali się tu przenieść. Wiesz o czym mówię? – M ów dalej – kiwnął głową. – Jakby tego było mało, idąc dość starannie zawoalowanym tropem, w jego aktach znalazłam odniesienie do procesu w sprawie pewnego zamachu, w który był zamieszany. Wilan sam nigdy nie próbował dostać się do czyichkolwiek akt, lecz słyszał, że nie było to nadzwyczajnie trudne. Nie były publicznymi dokumentami, lecz, z drugiej strony, nie obejmowała ich żadna nadzwyczajna tajemnicą. Sposobów było niemal tyle, ile mieli ich Kosiarze na wyszukiwanie ludzi, którym się takie akta należały. – Został uniewinniony? – odgadł.

Ilustracja: Rafał Kulik – Jakiś ty domyślny! Gdyby go skazali, byłby w kopalni! Ale nie to jest ważne. Takich uniewinnień są miliardy, lecz każde z nich zachowuje się w tajemnicy. Kosa dba o to, by jej p omyłki nie wychodziły na jaw. A tu nagle coś takiego… leży to sobie w zwykłych aktach, kt óre nawet nie były utajnione! Po co to wszystko? Nie był pewien, chociaż… M inęło kilka tygodni, a zespół wciąż trzymał Lerszena w izolacji. Drobne przecieki i zawoalowane aluzje sprawiały, że każdy patrzył na niego jak na Podziemiowca, choć nikt nie mógł wskazać przekonującego dowodu. Jak wsp aniale ułatwiało to obserwację… – Chcą go oczernić? Czy to aż takie proste? – Wil, niech mnie kometa jeśli ty choć odrobinę znasz się na ludziach. To świetliście dość! Jest też coś jeszcze. Jego żona. – Jego… na przestrzeń, co ona ma do tego?

426

Pomyślał o znajomości Ene. Pomyślał, że tak naprawdę nie wie nic o Lerszenie. Gwarancja, że Zefred nie zechce wyciągnąć stąd przestępcy, być może specjalisty od podkładania bomb? Zero. Pamięć o znalezisku w magazynie wciąż była świeża. Przed paranoją ratował go tylko brak wyjaśnienia, dlaczego Lerszen miałby podkładać bombę pod swój kamuflaż. Czy częściowa prawda to wciąż prawda, czy już zręczne kłamstwo? – Och, nic wielkiego… Patrzyłam na daty złożenia i rozpatrzenia złożonych przez nią podań. Nigdzie, w całym Układzie, nie załatwia się takich spraw w takim tempie! Wygląda to mocno nielegalnie, ale nie szły za tym równie mocne impulsy. Gdy odrzuciłam łapówki, spróbowałam się dowiedzieć kim ona jest. Wiesz co znalazłam, poza danymi osobowymi? – Nic… Więc to taka śluza… Ktoś dobrze się napracował nad przeciekami, by napędzić ludziom stracha. Wiedział co oznacza brak informacji. Gdyby stał za tym Zefred, usunąłby również dane o Lerszenie. To zrobił ktoś inny. – Trochę więcej niż nic, ale niewiele. Jej kartę studencką. Poszłam tym tropem. Nieźle się jej powodziło. Ukończyła renomowaną marsjańską uczelnię, jedną z tych wy łącznie dla młodzieży z bardzo wpływowych domów. Wil, jeśli Kosa lub Protektorzy starają się ukryć czyjąś tożsamość, zwykle fabrykują jakiś życiorys, lecz nie w jej przypadku. To kolejne ostrzeżenie! Czytaj między wierszami, Wil. Oto w jaki sposób można powiedzieć, że dana osoba ma mocne plecy i wpływową rodzinkę, bez wskazywania kogokolwiek palcem! Naturalnie, takiej rodzinie czy osobie musiało zależeć na zniknięciu Lerszena. Takie powiązanie byłoby kompromitującą przeszkodą w karierze, furtką do szantażu… Więc dlaczego Lerszen wciąż żył? Nieważne z kim zawarł umowę, nie obejmowała ona tych, którzy nieopatrznie wdepną w ich tajemnicę. Gdy ci na górze rozgrywali swoje interesy, upadały kolonie i całe stacje. Zawahał się. Zefred zapomniał mu powiedzieć o takim drobiazgu? Jeszcze nie było za późno, by się wycofać. Lecz myślał o tym ledwie przez krótką chwilę. – I… ona i Lerszen? Zaraza! Nie wierzę, na wielki kosmos, ja w to nie wierzę! Jak, mając takie plecy, można mieć takie kłopoty? – Powiedz mi jak się dowiesz. Wszyscy myślą, że Lerszen to chodząca bomba. Jego ogólne dane są zbyt dostępne, a te niedostępne są bardziej niedostępne niż zwykłe niedostępne dane. Rozumiesz o co mi chodzi? Kiwnął głową. Susumi była jedną z tych osób, które zawsze są na nie. Im usilniej starano się jej wmówić, że sprawy są oczywiste, tym mocniej wierzyła, że ktoś coś ukrywa. – Dlaczego mam wrażenie, że chcesz mi powiedzieć coś jeszcze? – spytał. – Bo chcę. W całej sprawie jest tyle smaczków, że najbardziej pikantna wenusjańska kuchnia zda ci się mdła i bez wyrazu. Lerszen urodził się na Wenus, Rous na M arsie, ale to pewnie już wiesz. Lecz założę się, iż nie wiesz o tym, że akt ich ślubu został autoryzowany na Argo. – Na tym Argo? – spytał, zdezorientowany. Bezsprzecznie, wygrała ten zakład. – Tym samym, który…? – Tak, na tym samym, który został zniszczony przez Podziemie. Lerszen był oskarżony o coś, co stało się niemal w tym samym czasie. Problem w tym, że Podziemie nagle wtedy przycichło. Nie było żadnych innych tak dużych akcji, by udział w nich wart był odnotowania. Sprawdziłam datę odlotu kosmolotu. Wierzę, że Lerszen był wtedy na pokładzie. Akt ślubu nosi datę ledwie kilka dni starszą od daty katastrofy, więc jego żona także tam była. – Zaraz… Był o to oskarżony? – Wiem do czego zmierzasz – Susumi pogroziła narzędziem – lecz się mylisz. Lerszen był wtedy w Podziemiu, znaczy sądzę, że był, lecz nie mógł być w to zamieszany. W katastrofie zginęło zbyt wielu bogaczy, zbyt wiele ważnych osobistości, by mógł wyjść z tego z głową na karku. Nieważne kim był i kogo znał, za sam cień podejrzenia o współudział posłaliby go prosto do kopalni, gdzie po kilku dniach nastąpiłby wypadek. Rozumiesz?

427

Rozumiał. I tak nigdy nie lubił wenusjańskiej kuchni. Zawsze miał po niej zgagę; była za ostra, podobnie jak afery polityczne, ale po nich czekałoby go coś gorszego niż zgaga. – Ty w to nie wierzysz? Susumi wreszcie zablokowała wysięgniki. Wojowniczo pokiwała narzędziem. – Lerszen wygląda na dobrego człowieka, a ja znam się na ludziach – gdy tylko to powiedziała, przypomniał sobie jak nie tak dawno temu sam w to wierzył. – Nie jest terrorystą, raczej idealistą, nie do końca rozumiejącym co się dzieje, więc dla mnie ta sprawa śmierdzi tym bardziej. Skąd taki człowiek miałby mieć taką przeszłość, przy takich znajomościach? Jakim cudem to przeżył? I dlaczego wygląda to tak, jak gdyby Kosa, a może sami Protektorzy, p ozwalali nam dowiedzieć się o wszystkim? Nie zwykli ujawniać ilu przestępców trzymają na wolności, w zamian za ich wiedzę i umiejętności. – Wszystko zostało sfabrykowane? Susumi założyła ręce, brudząc kombinezon. – Właśnie to mnie martwi najbardziej, że to wszystko jest autentyczne. Być może to tylko wychwytywacz do złapania czegoś większego. Wil, Kostucha naprawdę lata dookoła Lersz ena. M ówię to tylko tobie i mam nadzieję, że zachowasz to w tajemnicy. Brakuje tu tylko Protektorów, ale gdy oni wkraczają, wtedy już… – gest wokół szyi nie pozostawiał żadnych wątpliwości. – Czasami… boję się tego, lecz… na zarazę, jestem wściekła! M anipulują nami, a my się temu poddajemy! Chcą, byśmy się od niego trzymali z daleka i, na próżnię, my to robimy! Boimy się, że wsadzą szpiega do naszego zespołu. – Ty nie. – Ty też. Ja, bo gwiżdżę na Kosę, a ty dlatego, że aż do dziś nie miałeś o niczym pojęcia. Z apamiętaj sobie, to tylko człowiek – pogroziła narzędziem. – M am gdzieś co robił kiedyś. Niech sobie będzie byłym Podziemiowcem. Póki zachowuje się normalnie i nie naraża nas na nic, nie będę go unikać. Nikt mi nie wmówi, że ktoś stale obserwowany przez automaty jest w stanie skonstruować i podłożyć bombę. Nie dopóki ci, co go obserwują, sami tego nie zechcą! Cała Susumi. Nie bała się niczego, lecz tym razem czuła przez skórę, że powinna. – M ogłaś powiedzieć mi wcześniej – zauważył. – Próbowałam, nie słuchałeś! Nie mogłam czymś takim walić prosto ze śluzy! Na przestrzeń, to tylko podejrzenia, nawet jeśli wyjątkowo przejrzyste. Gdyby na ich podstawie któryś odważył się powiedzieć, że Lerszen to przestępca, albo co grosza Podziemiowiec, sama wykopałabym jego dupę przez najbliższą śluzę! Szczerze ci radzę, nie mów o tym swojemu kumplowi, Rikadowi. Gotów go zwolnić, jak Hemula, a jeśli to zrobi… Po tym jak znów mu pogroziła nie miał wątpliwości co do intencji. Nie lubił, gdy w jego p obliżu ktoś wymachiwał ciężkimi narzędziami. – Cóż, dzięki za szczerość. Jak się dowiesz więcej, tym razem daj mi znać. – Niech mnie zaraza jak tego nie zrobię, ale daj mi wreszcie pracować. Jak chcesz, porozmawiamy o tym wieczorem. – Będę czekał w barze. Odchodząc Wilan zaczął rozważać czy nie warto znów zakraść się do gabinetu Hesina, by sprawdzić to, co właśnie usłyszał. Dawno tego nie robił, nie miał też powodów, by nie wierzyć Susumi na słowo. Jak dojść do tego kto za tym stoi? Kim był ten ktoś na górze, który ciągnął za włókna? Jakiś polityk, bogata rodzinka, a może korporacja? Czy Flota odgrywała w tym jakąś rolę? To było prawdopodobne. Korpus Ochrony każdej stacji składał się z żołnierzy Floty, wyspecjalizowanych w zwiadzie elektronicznym i temu podobnych rzeczach. Jeśli to Kosa maczała w tym palce, Flota musiała o tym wiedzieć. Pomyślał o obejmującym stację łańcuchu dowodzenia. Choć Korpus podlegał bezpośrednio Centrali Stacji – rządzonej przez pełnomocnika korporacji dzierżawiącej stację od rządu – często współpracował zarówno z policją, jak i z Urzędem Opieki. M ógł też wykonywać nieoficjalne rozkazy od któregoś z admirałów, działając na oba fronty. Centrala odpowiadała za

428

bezpieczeństwo stacji i powstrzymywanie uciekinierów, lecz czy rząd zostawiłby wszystko jedynie w rękach korporacji? Nie od tego byli na stacji Protektorzy. Jeden z nich, w randze co najmniej Starszego Protekt ora, nadzorował wszystkie ważniejsze decyzje Centrali. Nie mógł na nie wpływać, nie bezp ośrednio, lecz wiedział gdzie z tym iść. Sytuacji nie rozjaśniała sama Kosa – dbała o bezpieczeństwo stacji, lecz choć zarządzała strefą doków, system lokalizatorów podlegał na równi jej jak i Protektorom – jawna furtka do obustronnej wymiany informacji. W tej pozornej komplikacji, jak teraz odkrył, tkwiło źródło stabilizacji. Istniała specjalizacja w ramach agend, zachowano kierowany strumień przepływu informacji i subtelną wzajemną kontrolę nad poszczególnymi podzespołami. Koniec końców to Protektorzy, teoretycznie pozbawieni wszelkich uprawnień, mieli nadrzędną rolę w podejmowaniu decyzji, zaś Protektorzy to Rząd. Tylko Kosa, choć technicznie była tworem Floty i Rządu, podlegała bardziej korporacjom niż im. Władcą włókien mógł być równie dobrze polityk, jak i admirał. Czyżby szykował się przewrót, a ewakuacja Lerszena miała kogoś powstrzymać od wzięcia w nim udziału? A może na odwrót, miała uwolnić cz yjeś ręce? M oże ktoś chciał po cichu wyłączyć go z gry? Czy… nie, to było niemal niemożliwe, lecz czy rząd wszedł w układ z kolonistami, a Kosa próbowała do niego nie dopuścić? Ludzie już tacy są, pomyślał. Gdy się im powie połowę prawdy, wierzą, że to wszystko i nie pytają o drugą. W jednym Zefred miał rację. Wilan nie mógł i nie chciał się wycofać, ale mógł zażądać wyjaśnień. ••• Ten dzień, jak się wkrótce przekonał, od początku nie miał należeć do udanych. Kolonista nie zjawił się na umówionym spotkaniu. Coś musiało się stać. Zefred nie był człowiekiem, który się spóźnia czy zapomina. Szczęśliwie lub nie, los nie pozwolił Wilanowi zbyt długo zagryzać się podejrzeniami. Pół godziny od umówionej pory spotkania dopadł go jeden z pracowników, z informacją, iż zwariował jeden z robotów transportujących sprzęt i części wewnątrz kadłuba. – Przecież ma zabezpieczenia i zdalne wyłączanie – przypomniał Wilan. – W czym…? – Już nie! Zabezpieczenia pozostały, ale układ zdalnego sterowania i logika poszły w kosmos! Wilan ściągnął wargi. Jeśli Susumi denerwowała zwykła rozmowa podczas pracy, ta wiadomość doprowadzi ją do furii. Trzy godziny ganiali robota po korytarzach statku, nim zdołali go wyłączy ć. Spadający panel, który uszkodził maszynę, przy okazji rozwalił także sekcję łączności, dostarczając zespołowi niezapomnianych wrażeń. W wersjach robotów pracujących na pokładach gwiazdolotów najważniejsze układy były zdublowane; tam podobny wypadek nigdy by się nie zdarzył, jednak w stoczni pracowały zwykłe, tanie roboty. M ieli wprawę, lecz i tak musieli uważać, by półt onowy automat niechcący nie rozsmarował kogoś na ścianie podczas niezgrabnych prób wyminięcia. Co z tego, że zabezpieczenia uniemożliwiające skrzywdzenie człowieka pozostały sprawne, skoro układy logiki robota były w strzępach? Zgodnie z prawem serii, gdy skończył się jeden problem, zaczął się następny. Pomoc medyczna już bandażowała otarcia u tych, którzy zdołali wejść na robota i wykonać misję. Wilan obserwował techników wywlekających unieruchomionego robota przez śluzę gdy, korzystając z zamieszania, przyczepił się do niego Buris. M iał nowy pomysł co zrobić z komorami i wyrzucał mu, że nie chciał go wypróbować. Robot wciąż tarasował wejście do kadłuba, więc zaczął się o to wykłócać na środku sali. M iał przynajmniej dość oleju w głowie, by mówić tak, by nikt nie potrafił się domyślić o co chodzi. – Co szkodzi spróbować? – zachęcał Buris. – Budowa nie potrwa długo a kto wie, to może się udać. Nie musisz wierzyć, po prostu pomóż.

429

Dotąd Wilan udawał, że stracił wiarę. Dzisiaj udawać nie musiał. Jego gadanie zaczynało mu działać na nerwy. Już zaczynał wychodzić z siebie, gdy pojawił się Zefred. – Przepraszam, że przeszkadzam – powiedział, podchodząc jak gdyby nigdy nic – jeśli miałby pan czas, jest coś o czym… – M am czas – rzucił Wilan, spoglądając na umilkłego nie wiedzieć czemu Burisa. Długo przyglądał się Zefredowi, nim posłał Wilanowi pytające spojrzenie. Wilan nie odpowiedział; wziął Zefreda pod ramię i odciągnął na bok, daleko od pełnej ludzi śluzy i jeszcze dalej od Burisa. Chwilę udawali rozmowę o sprawach technicznych, by wejść do kadłuba zaraz po tym jak unieruchomiona maszyna została dotaszczona do windy. Niemal siłą zaciągnął kolonistę do jednego z ekranowanych pomieszczeń. Wtedy wybuchnął. Nie kryjąc złości opowiedział o wszystkim czego się dowiedział. – O tym zapomniałeś mi powiedzieć, tak? – wyrzucał gorące słowa niczym działo plazmę. – Czy moi pracownicy, choć nie uciekają, muszą wiedzieć więcej ode mnie? Na przestrzeń, gdybym wiedział, że tak wdepnąłem… – M iałem was straszyć? – Zefred przerwał mu gwałtownie. – Głupi nie jesteś, dość byś odgadł. Nic by się nie zmieniło, jedynie zacząłbyś popełniać błędy. – Bałeś się, że się wycofam i mój syn nie zostanie waszym łącznikiem? Od kiedy to planowaliście? – Chcesz znać prawdę? To jest nas dwóch. Jestem tylko pionkiem, najwyżej figurą w rozgrywce przekraczającej nasze wyobrażenia. Nie kłamałem. Lerszen przekazał pewne ważne informacje na zewnątrz, lecz nie zrobiłby tego sam. Wśród najwyżej postawionych kręgów waszej władzy znajdują się ludzie, którzy czują się zagrożeni istniejącym stanem rzeczy. To banda cyników i hipokrytów, równie bezwzględnych jak Protektorzy, jeśli nie bardziej, lecz teraz my i oni mamy wspólne cele… – A gdy je osiągną postarają się was usunąć. Nie myślałeś o tym? M oże to wszystko pułapka, może chcą zdjąć tego teścia Lerszena… – Zdjąć go? On jest im przydatny tam gdzie jest, jako pośrednik. Ci na górze od kilku lat t oczą walkę o to, co zrobić z Absolomem. Obie strony mają inne zdanie co do środków, lecz obie chcą, by kolonia ugięła się i powróciła pod rządy Układu. Pod presją siły lub szantażu, to nie ma znaczenia. Staraliśmy się rozgrywać sytuację między nimi, lecz teraz admirałowie Floty chcą szybkiego uderzenia na kolonię i zrównania jej z ziemią. To jasne jak gwiazdy, że dla kolonistów każde rozwiązanie będzie lepsze niż to. – Nawet rozwiązanie rządowe? – Wyciągnięcie Lerszena wytrąci broń z ręki zwolennikom zbrojnego konfliktu. To da nam czas, dla was, na stworzenie naszej obrony. Nie ma już nic więcej ponad to, żadnego kolejnego dna, innych wyższych racji. Za każdym razem chodzi o Absolom, tylko… tylko poziom skomplikowania sprawy jest inny. Wierzymy, że rozwiązanie tej sprawy pozwoli rozwiązać obecny kryzys. Pozwoli, za parę wieków, na otwarcie Układu i swobodną wymianę towarów i technologii. Czujesz się szczęśliwszy, bezpieczniejszy, gdy już wiesz? Poziom skomplikowania? Przynajmniej wiedział o co naprawdę chodzi. Dokładniej, wiedział to, co Zefred twierdził, że wie. Subtelna różnica… – Wiesz co? Nie jesteście lepsi od rządu. Nie ma między wami żadnej różnicy. – Nie możemy być. Gdybyśmy byli, musielibyśmy przegrać. Nie okłamuję cię, jedynie cz asem nie mówię wszystkiego. To różnica… – Dla mnie bez znaczenia. Jeszcze jedno niedomówienie i nasza umowa będzie nieważna! Wszystko jedno co oferował im Zefred, w pewne rzeczy nie zamierzał się mieszać. W rzeczy, za które Protektorzy ścigaliby go aż na samą krawędź Galaktyki. – Widzę, że mi nie wierzysz – kolonista sięgnął do kieszeni. Wilan poczuł dziwne spięcie. – Zachowałem to jako kartę ostatniej szansy, taki as w rękawie na twoje wątpliwości. Obawia-

430

łem się, że zaczniesz się zastanawiać ile naprawdę wiemy, ale czuję, że to jedyna szansa, by choć w części odzyskać twoje zaufanie. Wyciągnął rękę. Na wysuniętej w stronę Wilana dłoni spoczywał holograficzny ręczny mikroprojektor, wielkości połowy kciuka. – To do ciebie – powiedział kolonista. – Od twoich znajomych. To… dowód zaufania, jakim cię darzą. Jakim my cię darzymy. Wilan skamieniał. Powolnym, sztywnym ruchem sięgnął po urządzenie. Których znajomych miał na myśli? Bał się tego, co może zobaczyć. – To przyszło do nas kilka dni temu – Zefred zachęcił go ruchem dłoni. – M ożesz obejrzeć to w domu, ile razy zechcesz, lecz chciałbym być przy pierwszym razie. Wilan uruchomił projektor. Powietrze zajaśniało. Nad jego dłonią pojawiła się projekcja z życzeniami. Wideokartka, poznał ją od razu – zielona stolica Arakin, panorama z pobliskiej góry. Nadali ją ci sami znajomi z, którymi umawiał się na odebranie ze statku! Poznał to po ich osobistym kodzie identyfikacyjnym. Szybko podzielił go przez różnicę między dniem i miesiącem wysłania, widniejącym na spodzie obrazu. Kolonista nie kłamał, projekcja została przesłana kilka dni temu. Na oko wynik się zgadzał. Jeśli projekcja była podrobiona, to zrobiono to bardzo, naprawdę bardzo dobrze – i z pomocą jego znajomych. Nieważne dlaczego mu pomogli, pomyślał, czy chcieli mi pomóc, czy współpracowali z Zefredem. Jeśli kolonista wiedział także o nich… mógł wiedzieć tyle samo, co Buris, a może i więcej. – M ogę się z nimi połączyć, by to potwierdzić – powiedział lekko drżącym głosem. – Jeśli to cię przekona, ryzyko będzie tego warte – jakże delikatne, subtelne przypomnienie konsekwencji najmniejszego błędu. Kolonista był mistrzem podtekstów. Nie mogę ci tego zabronić, mówił, lecz to jest niebezpieczne. Pośpieszna próba skomunikowania się z kolonią może skończyć się wykryciem autora, a na przygotowanie bezpiecznej transmisji nie mieli już czasu. Albo mu zaufa, albo narazi na niebezpieczeństwo. Wybór był jego. M iał rację, na kosmos, niestety miał rację! Niech to próżnia pochłonie, musiał mu wierzyć na słowo i na tę projekcję. Nie wątpił, że dziś wieczorem spędzi wiele godzin, gapiąc się w ten obraz – i myśląc. Kartka, sama w sobie, nie była groźna. Protektorzy dowiedzieliby się z niej tylko tyle, że znał ich z czasów studiów. Takie kontakty nie były wtedy rzadkością. Gorzej, że mogliby zacząć grzebać w transmisjach pozaukładowych, szukając zaadresowanych do nich przekazów. Złamanie kodów było zawsze tylko kwestią czasu. – Odkryliśmy, że przez ostatni rok często się komunikowaliście – dodał kolonista. – To nasze sposoby, Układ nie ma z tym nic wspólnego. Twoi znajomi zgodzili się pomóc, lecz nie zdradzili treści waszych sekretnych przekazów. Załadowałem wiadomość do miejscowego projektora. M odele kolonialne są duże, trudniej je ukryć. Wilan poczuł ulgę. Nie wątpił, iż Zefred specjalnie tak to rozegrał, pozwalając, by myślał o najgorszym zanim go uspokoi. Zgrabnie budował to swoje zaufanie. Jeśli już nie ono, będzie go powstrzymywać sama obawa przed jego umiejętnościami manipulacji – i to też była zapewne część manipulacji. Wzmianka o znajomych z Arakin była jak ostrzeżenie – w razie potrzeby zacznę to drążyć. Na chwilę zapadła cisza. – Za słabo nad sobą panujesz – powiedział kolonista. – Pewnie dlatego, że nie jestem spóźniającym się agentem! – znowu wybuchnął. – M iałem powody – kolonista wyjął karty pamięci. – Dziś w nocy Lerszen będzie miał wiele pracy. Udało mi się rozpracować kolejny element układanki. – Jeśli to coś pilnego, Arto może zaraz… – Nie! Nie możesz wychodzić z pracy w środku dnia, wywołać syna ze szkoły i wracać jak gdyby nigdy nic. Ktoś może zauważyć, że wychodzisz zaraz po rozmowie ze mną. Rób jak mówię, wtedy nawet jak wpadnę wy będziecie mieć czas, by zatrzeć ślady, a może nawet uciec.

431

– Rozumiem. – Tak, zrozumienie jest łatwe, lecz nie masz instynktu, by pamiętać o takich drobiazgach. M iał rację, choć nie do końca. Wilan nigdy nie musiał się bawić w podchody z komputerem i ochroną stacji. Nie miał doświadczenia i intuicji Zefreda, nie potrzebował się uczyć jak osz ukiwać system i jego perceptory. Posiadał inne umiejętności; zawdzięczał im bilet na pokład statku kolonisty, lecz teraz nie były one wiele warte. Jeśli chciał stąd uciec, musiał na nim polegać. Oparł dłonie na włazie, lecz nim wyszedł, odwrócił się do Zefreda. – Byłoby mi o wiele łatwiej gdybym wiedział co kombinujesz. Zwłaszcza po dz isiejszym. – A mi będzie łatwiej, gdy będę wiedział, że żaden z was nie zdradzi całej operacji. Ucieczka z takiego miejsca to długotrwałe pociąganie za włókna, szukanie ich i zbieranie w jednym miejscu, wyszukiwanie i umiejętne wykorzystywanie ludzkich słabości. To gra o ludzkie umysły. Elektronika idzie dopiero na samym końcu, lecz to przy niej najłatwiej o wpadkę. Kosa dobrze o tym wie. Już odkryła kilka moich modyfikacji, lecz nie wie kto i po co mógł je zrobić. Chcę być daleko stąd, gdy się dowie. ••• Od rozjaśnienia powrotu do szkoły uciekali już stale. Arto obiecał sobie, że nie będzie więcej dawał Iwenowi nadziei, lecz czasami nie potrafił dotrzymać słowa, nawet samemu sobie. Uwierzył, że im bardziej mu na kimś zależy, tym łatwiej sprawić, by dzięki oszustwu czuł się bezpieczny. Dzięki tej myśli czuł się usprawiedliwiony przed rodzicami. Gwiezdna Flara pomagała im jak mogła, lecz niewygodna sytuacja zdążyła już zezłościć niektórych wojowników Zema. Arto był pewien, że teraz sami chętnie by mu dołożyli, lecz ich kapitan kazał go bronić, więc tak robili. Tylko Żółtoskórzy nie zadawali pytań. Żadna inna grupa nie była tak posłuszna swojemu przywódcy. Ich obecność skutecznie powstrzymywała Anhela przed popełnieniem głupstwa. Wprawdzie ich wróg szybko wynajdował nowe sposoby na ich sztuczki, lecz ani Zem ani Arto nie pozostawali wiele w tyle. Grupa wciąż była słaba, wojownicy – wystraszeni; na szczęście cień dawnego Smoka podtrzymywał wrażenie siły, a w powstałym zamieszaniu nikt nie myślał o walce. Ten spokój, w samym środku burzy, był mu jedyną ulgą. Trzymali się blisko siebie. Arto w porę wyczuwał pułapki, lecz cena ostrożności była wysoka. Stali się chorobliwie, wręcz paranoicznie ostrożni. Bali się choćby zbliżyć do łazienki; zbyt dobrze wiedzieli kto tam na nich czeka. Takich drobiazgów było mnóstwo, każdy jeden nie pozwalał mu zapomnieć o zgotowanym przez Anhela paśmie upokorzeń. Od paru rozjaśnień istniał tylko w dwóch stanach – wytężonej czujności lub ponurych rozważań. Przez długie godziny pozwalał pożerać się myśli, iż Żimmy znów wykorzysta sytuację. Podejrzenia mijały i powracały, lecz ich sytuacja nie zmieniała się ani o grubość włókna. Z lubością pozwalał pochłonąć się rozmyślaniom nad swoją klęską, tak bardzo, że ktoś mógłby pomyśleć, iż wracanie myślami do ostatnich zdarzeń sprawia mu perwersyjną, mroczną prz yjemność. Trzy tygodnie temu był znany i szanowany, dziś był karaluchem, nawet dla tych, którzy jeszcze nie tak dawno bali się samego jego widoku. Czy naprawdę aż tak mało znaczył, aż tak ulotna była szkolna lojalność? Dlaczego przegrał, czego nie wiedział o szkole? Anhelo niszczył go pod każdym możliwym względem. Nawet gdyby przeżył, nigdy nie odz yskałby dawnego szacunku. Nie tak dawno patrzył obojętnie na uciekających wyrzutków, pozwalając swoim wojownikom przyłączyć się do pościgu. Teraz sam był jednym z nich, zobaczył inną część obrazu zwanego szkołą. Odkrywał sposoby unikania kopniaków i pięści starszaków, poznawał jak nędzne było ich życie. Codziennie pytał siebie, kto tak naprawdę był twardy – on, były kapitan, kiedyś najsilniejszy piątak, czy beksa, która znosiła swój los samotnie i w milczeniu, rok po roku.

432

Obserwowali ich nie tylko wrogowie. Chłopcy z Włóczni pojawiali się w pobliżu i patrzyli w milczeniu, by uciec gdy tylko zwracał ku nim swój wzrok. Nie rozumiał jaką perwersyjną przyjemność, a może karę, sprawiało im wystawianie na korytarzu i wodzenie za nimi ponurym wzrokiem. Czasami, gdy ich spojrzenia krzyżowały się na sekundę lub dwie, mógł zajrzeć w ich oczy – chłodne niczym sam kosmos i w pewien sposób martwe. Stali i patrzyli, jakby na coś czekali. Sprawdzali czy się załamie i zabije Iwena, by Anhelo zostawił go w spokoju? Czy poczują się usprawiedliwieni, gdy ktoś taki jak on postąpi podobnie? Liczyli, iż mimo wszystko wygra z Anhelem, mszcząc się także za nich, czy po prostu chcieli być przy tym jak ich dopadnie? M yśl o zemście nie dawała mu spokoju. Tylko ona sprawiała, że ożywał. Nie mógł wygrać z Anhelem, więc zaczął szukać innego winnego. Ktoś musiał ich zdradzić tego rozjaśnienia, ktoś ich wystawił, to było dla niego oczywiste. Jak inaczej, na przestrzeń, Anhelo mógłby tak szybko i skutecznie zastraszyć jego mrówki? Nawet jeśli to on wsadził robaka do systemu, nie pomogło by mu to w rozbiciu siatki. To jego zastępcy byli łącznikami z młodszakami, spotykali się z nimi osobiście, na przerwach. „Mamy szczura w sieci” – napisał do Żimmiego, streszczając swoje podejrzenia. „Na kosmos masz rację ale jak go znaleźć to chyba niemożliwe ”. „Ktokolwiek to jest musiał odebrać swoją nagrodę” – odpisał – „tak go znajdziemy”. Doświadczenie podpowiadało mu, że gdy brak czegoś, czego można się uczepić, najlepiej jest obserwować. Jeśli Żimmy wciąż był mu wierny, w tym jednym mógł mu pomóc. Wreszcie mógł działać. Rozpoczął operację na ogromną skalę. Pomagali mu obaj zastępcy, Lien i kilku najbardziej zaufanych wojowników. Szukali czegokolwiek dziwnego – i znaleźli, już na drugie rozjaśnienie. Rozwiązanie było prostsze niż sądził. „To może być to” – napisał Dert wkrótce po odebraniu raportów. – „sprawdź sam od bitwy z pilpem każdy wiedział że 2b jest nasza lecz nie oberwali ani razu choć inni dostali po równo”.

Dert się nie mylił. Arto przypomniał sobie różne zdarzenia z kilku ostatnich rozjaśnień. Z tą klasą obchodzono się dziwnie łagodnie. Ostatecznym dowodem było dla niego zeznanie jednej z dawnych mrówek. Pod presją siły chłopiec przyznał, iż widział jak Karros rozmawiał o czymś z M irą – i tamten nawet nie ruszył go palcem. Równie dobrze Karros mógł się spotkać z samym Anhelem. Od czasu ich desperackiej ucieczki M ira przestał ukrywać po czyjej stoi stronie. Szybko stał się pośrednikiem Anhela, jego okiem i uchem, rozmawiającym z każdym, kto bał się osobiście zbliżyć do jego nowego szefa. Chociaż jego Arto rozumiał. Sam wyhodował sobie tego wroga. Nie dziwił go już gniew Arista – jego podwładny zyskał nowego, potężnego obrońcę, uciekając spod jego władzy. Więcej, M ira wykorzystywał Anhela, by odzyskać siły i pozycję. Zemsta na Ariście była tylko kwestią czasu; póki co mścił się na sprawcy – na Arto. Lecz Karros nie miał powodów do zemsty. Arto zrozumiał, że źle go ocenił. M łodszak wcale nie był bezczelny – był bezwzględny. Wykorzystał Smoka, by pozbyć się Pilpa, to wiedział, lecz gdy Smok przestał spełniać swoją funkcję, sprzedał go bez wahania w zamian za spokój dla swojej grupy. „To jest to” – potwierdził. – „wy trzymajcie się od tego z daleka sam się tym zajmę”. Nie zastanawiał się wiele nad oczywistością dowodów winy młodszaka. Zamierzał pokazać mu prawdziwe oblicze bezwzględności. •••

433

Nie chciał mieć świadków ukarania zdrajcy, lecz nie mógł zostawić Iwena samego. Razem zaczaili się przy łazience, niedaleko sali, gdzie 2b miała zajęcia. Iwen bezustannie pytał go co zamierza, lecz Arto wciąż milczał. M łodszak przezornie trzymał się swojej grupy, lecz niewiele mu to pomogło. Zgubiło go przekonanie o swojej nietykalności. Gdy go dopadli, trz ymał za kark jednego ze swoich wojowników. Zbyt zajęty wyrywającym się, rozwrzeszczanym chłopcem, zauważył Arto dopiero, gdy ten złapał go za włosy i odciągnął na bok, jakby ciągnął plecak. Tym razem pozwolił sobie na wszystko. Nawet wobec Żimmiego nie był tak brutalny. Towarzysze Karrosa uciekli niemal natychmiast. Gdy chłopiec leżał już na podłodze, zaciągnął go do łazienki. Tam przygniótł go swoim ciałem, rękoma przyciskając jego ręce do podłogi. Podciągnął kolano pod siebie, przyłożył je pod jego mostek i nacisnął z całej siły. – Grasz na dwie strony, zdrajco? – w takich chwilach zawsze udawał spokój, lecz dopiero teraz skojarzył swoje zachowanie z Anhelem. – Czas na zapłatę… Chłopiec nie mógł odpowiedzieć. Dusił się, lecz Arto nie przestawał. M ały miał na sobie zbroję, lecz przed nim nie mogła go chronić. Kilku podwładnych Karrosa, którzy odważyli się stanąć w drzwiach, ze zgrozą obserwowało całe zdarzenie. Żaden nie ważył się ruszyć. – Zabijesz go! – ostrzegł Iwen. – Wypadek. Nie powiedział, że się dusi – uśmiechnął się złośliwie i nacisnął mocniej. – Tamci nic nie powiedzą, a dorośli nie uwierzą, że zrobiłem to, bo tak chciałem. Nie są do tego zdolni. Nie żartował. Chciał to zabić. Jeśli kiedyś była w nim jakaś granica, teraz przestała istnieć. – To będzie morderstwo! – Iwen chciał coś dodać, lecz chyba sam nie wiedział co. Arto sp okojnie patrzył jak twarz Karossa sinieje, beznamiętnie obserwując jego bez skuteczne próby uwolnienia się. Był w szkole tyle lat, a nie widział nikogo tak przerażonego. – To będzie to samo co… co z Erstem! – Erst nie zagrażał Anhelowi. Ten mały szczur wiedział co chce z nami zrobić, a jednak mu powiedział. M am prawo się bronić. – To nazywasz obroną? Przestań! Nie odpowiedział. Przemiana twarzy jego ofiary dziwnie go fascynowała. Pierwszy taki wypadek w historii szkoły… Inni zaczną się go bać, jak Anhela. Poczuł siłę i satysfakcję. Ten włada daną rzeczą kto potrafi ją zniszczyć – rzeczą lub osobą, zniszczyć lub zabić. Żaden pierścień nie da mu tego, co da śmierć tego szczura. M oże dorośli znowu wejdą do szkoły. M oże ten martwy karaluch da nam czas, by wytrzymać… Kątem oka zauważył szybki ruch po lewej stronie – zbyt późno, by zareagować. Coś niespodziewanie obaliło go na podłogę. Iwen. Przeturlali się kawałek, nim Arto przygwoździł go do podłogi, unieruchamiając ręce i nogi. – Na otchłań, co ty wyprawiasz? – odwrócił się w bok, by zobaczyć jak Karros ciężko chwyta powietrze. Wystarczyła mu chwila, by podnieść się na nogi, lecz Arto nie puścił Iwena. – Nie pozwolę ci na to! – Iwen spróbował się uwolnić, lecz Arto mocno go trzymał. – Nie pozwolę! Nie będziesz zabijał! – Ty kopalniaku! Ty i to twoje ziemskie wychowanie! Nie rozumiesz, że ta wojna toczy się o ciebie? Nie będziesz mi rozkazywał jak ją wygrać! – Liczysz się tylko ty, tak? – Iwen znieruchomiał. Z determinacją spojrzał mu prosto w oczy. – Więc zrób mi to, co chciałeś zrobić jemu! Wtedy Anhelo na pewno ci wybaczy. Wojna się skończy! M oże nawet zostaniecie przyjaciółmi, mordercami! – krzyknął. Arto poczuł trzęsącą nim złość. Niemal uderzył go w twarz, byle go uciszyć, byleby się z amknął. Za kogo go brał? M yślał, że chce się go pozbyć, by ratować własną skórę? Puścił go i wstał. Karros i jego towarzysze uciekli. Arto był autentycznie wściekły.

434

– Dlaczego tu jesteś? – jego twarz wykrzywiła się w nieopanowanym gniewie. Stanął przed Iwenem, wywrzaskując na niego tak wiele złości, ile był w stanie. – Po co, na próżnię, pchałeś się na tę szczurzą stację? Skoro było wam tak dobrze, trzeba było zostać na dole! M achnął ręką, wskazując na podłogę. Iwen odskoczył, przewracając się. Na jego twarzy czaił się strach – strach przed nim. Stał tak dłuższą chwilę. Arto starał się ochłonąć. Iwenowi wróciła odwaga. Wstał. – M yślisz, że było nam tam dobrze? – krzyknął. – To twoi rodzice mają impulsy, nie moi! Nie wiesz jak to jest! – Nienawidzę cię! – Arto wysyczał mu prosto w twarz. Bezsilnie zacisnął trzęsące się pięści. Nie potrafił go zbić, choć Iwen pozwolił uciec zdrajcy, który sto razy zasłużył na śmierć. Iwen zamrugał. Jego oczy zaszkliły się od wilgoci. Zacisnął zęby. – Kłamiesz – powiedział dziwnie spokojnie, choć głos mu drżał. – Poza twoimi rodzicami jestem jedyną ludzką istotą, na jakiej ci zależy. Długo stali, patrząc na siebie. Nigdy nie czuli do siebie tyle nienawiści. – Wiem jak jest tutaj! To mój świat, moja Ziemia! M am dość twoich zasad, rozumiesz? – wybuchnął. M ówił jak Żimmy, wiedział o tym, a jednak mówił dalej. – Co mnie one obchodzą? Co obchodzą innych? Nie będę za nie umierał! Tu jest inaczej! Nie mów mi co mam robić, a czego nie! Jesteś głupi, kopalniak! – Ale nie jestem mordercą. Ani ty. Te słowa go uspokoiły. Nie był mordercą. Nie był taki jak Anhelo. – Ten młodszak chronił swoją grupę. Robił to, co ty… – oczy Iwena wyschły, lecz wciąż wyglądał dziwnie. – Wiem co ja też! – odwarknął. – Ja nikogo nie wydałem na śmierć, by nas ochronić! – A tych dwóch starszaków? M iał rację. Nieważne czy ich lubił czy nie, Iwen miał rację. Zginęli przez niego. – Ten karaluch na to zasłużył! – powiedział. Gniew zniknął. Przez chwilę wyobraził sobie, że to Anhelo leżał wtedy pod nim, bezradny i zdany na jego łaskę. Czy gdyby naprawdę to był Anhelo, Iwen też by się na niego rzucił? Zawahał się. Kogo naprawdę chciał dziś zapuszkować, Karrosa czy Anhela? Zachowywał się zupełnie jak M ira! Zauważył, że Iwen znowu patrzył ze strachem, lecz nie na niego. Odwrócił się. Do środka wszedł Żimmy, wlokąc ze sobą panicznie wyrywającego się Karrosa. – Widziałem jak ucieka – wyjaśnił jak gdyby nigdy nic. – Pomyślałem, że jeszcze z nim nie skończyłeś. Czy skończył? Nie był pewien. Kątem oka spojrzał na Iwena. – M ówiłem, że załatwię to sam! – To także moja sprawa – pchnął malca w jego stronę. Arto pochwycił go nim spróbował uciec. – Nie pozwolę, by szczyl tak mały, że gdyby się wyprostował to może dałby radę pocałować mnie w jaja, wykorzystywał i zdradzał moją grupę – oświadczył głośno. – Za to nikt nie będzie mnie ścigał. Gdybym to tak zostawił, inni zaczęliby się z nas śmiać. Słowa były inne, lecz myśl bardzo podobna do tego, co Anhelo wmawiał innym kapitanom. Arto spojrzał na skamieniałego Iwena, potem na Karrosa. M łodszak był blady. Trząsł się cały, jego spodnie były wilgotne i cuchnące moczem. Poczuł obrzydzenie do tego tchórza. Skoro odważył się zrobić co zrobił, powinien liczyć się z konsekwencjami i stawić im czoło. Z całej siły rzucił go o ścianę i uniósł w górę, aż stopy zawisły nad podłogą. – Od teraz twoje życie należy do mnie, karaluchu! – powiedział chłodno, p atrząc w rozbiegane ze strachu oczy. – M asz informować mnie o wszystkim co robi Anhelo i nie obchodzi mnie jak się tego dowiesz. Jeśli do jutra nie usłyszę niczego, będziesz trupem. Jeśli zginę wcz eśniej, dopadnie cię Żimmy albo Zem, a on jest Żółtoskórym. I piśnij słowo o czymkolwiek, to jutro znajdą cię w Ostatniej Przystani, razem z twoimi szczurzymi kumplami! – syknął.

435

Puścił go. Karros upadł na podłogę; podniósł się szybko i rzucił do ucieczki. Nie wytrzymał. Arto odprowadził go wzrokiem. Nawet teraz chciał jego śmierci. Nie wiedział czemu go p uścił. Karros i tak niczego się nie dowie. Żimmy miał rację. Gdyby go wtedy zlali, może by się czegoś nauczył. Tolerując bezczelność Arto sprowokował go do zdrady. – Żim, każ Lienowi rozwalić ich system – powiedział. – Już to zrobiłem – Żimmy wyszczerzył się w uśmiechu, po czym wyszedł. Zostali sami. Arto wciąż drżał, choć nie wiedział dlaczego. Patrząc na Iwena pomyślał o Włóczni i zachowaniu Zema podczas rozmowy przed domem. Siła, którą czuł przez chwilę także miała swoją cenę, jak wszystko inne. Poddając się jej coś by stracił. M oże to dobrze, że jesteś tu razem ze mną, pomyślał. Pożałowałbym tego, co chciałem zrobić, nie wiem jak, lecz bym pożałował. Jutro mógłbym wyglądać jak oni. Lecz słowa podziękowania, czy choćby przeprosin, nawet nie przyszły mu do głowy. Nigdy nie przepraszał, chyba że dorosłych, lecz to zawsze były tylko słowa. Jaki wybór miał Karros? Wiedział, że Anhelo to morderca i wierzył, że Arto też chce go z abić. Po tym jak postraszył go Zemem, będzie się bać własnego cienia. M iał szczerą nadzieję, że młodszak sam się przez to zabije, oszczędzając innym kłopotu, a jeśli zabraknie mu odwagi także do tego, wystarczy tylko słowo do właściwych uszu, by wyręczył go Anhelo. Dwojaki noszące zbroję, bezczelność na promenadzie, zdrada… jak mógł być tak ślepy, by nie dostrzec zmian? On i Karros byli do siebie podobni, lecz dziś dostrzegł między nimi ogromną różnicę. Zasady. Dael dobrze go nauczył. Dzięki niemu zrozumiał, że zasady się opłacają. Karros ich nie miał; działał w miarę jak zmieniała się sytuacja, zawsze tylko dla siebie i swojej grupy. Zapewne zostanie kapitanem, jeśli przeżyje, lecz nigdy nie zdobędzie sojuszników. Być może nigdy nie zrozumie, do czego mogliby mu służyć. Poczuł się tak jak gdyby ktoś wystrzelił jego puszkę. Niemal ucieszył się, że gdy tacy jak on zaczną swoje rządy, jego tu już nie będzie. To nie będzie szkoła, jaką znał dzisiaj. ••• Wymknęli się ze szkoły, by kolejną przerwę spędzić wśród dorosłych. Kiedyś skrzętnie ich unikał, dziś uciekał w cień dawnych wrogów, by choć przez chwilę poczuć się bezpiecznie. Wciąż był ponury, lecz zmusił się, by wybaczyć Iwenowi, na tyle, by podzielić się zabranymi z domu kanapkami. Iwen wciąż nie nauczył się brać z domu gotowego jedzenia, zamiast impulsów, więc dziś wziął go więcej. Robił to także dla siebie – bał się co pomyśli Rous, gdy Iwen nagle zacznie zabierać jedzenie z domu lub, co gorsza, zacznie je wykradać.

436

Ilustracja: Rafał Kulik Usiedli na długiej ławie, ustawionej wzdłuż korytarza rekreacyjnego, tuż przy placu zabaw. Grupa dzieci, zbyt małych, by iść do szkoły, bawiła się żelmasą. Odrywały gaście masy, formowały, zlepiały i zestalały pałeczkami energetycznymi w jakąś dużą konstrukcję. Arto z zainteresowaniem obserwował ich zabawę. Próbował sobie przypomnieć jak to było, gdy był w ich wieku i sam tu przychodził. Też się kiedyś bawiłem, pomyślał. Też budowałem żelowe statki i budynki. Lecz potem przestałem. M usiałem trenować. – Niezłe! – oświadczył Iwen po pierwszym kęsie. – Dawno takich nie jadłem. Zachowywał się jakby nic specjalnego się nie stało. Arto mógł mu tego jedynie pozazdrościć. Tak słabo się znali, tak mocno on sam tkwi w szkole i tak bardzo Iwen był zależy od jego umiejętności – a jednak zdołał go powstrzymać. – Sztuczny dżem – zauważył niedbale. – Nie to, co prawdziwy. Pożałował tych słów. Wyglądało na to, że się chwali, jednak Iwen nie zwrócił na to uwagi. – Nie jadłem go całe lata. Ostatnio gdy byłem u dziadka, tego od mamy. On jest bogaty. Niedawno został senatorem, ale to tajemnica. Nawet rodzice nie wiedzą, że wiem. – Akurat! – Arto się skrzywił. Nie krył, że nie wierzy w tę historyjkę, lecz Iwen zdał się być przyzwyczajony do takiej reakcji. – I jak się niby nazywa ten senator? – Nie mogę powiedzieć, ale to prawda – Iwen odpowiedział z pełnymi ustami, nawet na niego nie patrząc. – Ciebie bym nie nabierał. Tylko nikomu o tym nie mów. Wzruszył ramionami. Kogo to obchodziło, komu niby miałby mówić? Iwen nie wyglądał na kogoś, kto by się nadawał na zakładnika. Co innego Arto. – Brać go! – zawołał jakiś młodszak. Arto spojrzał w stronę z której doszedł go głos. Na gwarny plac wpadła dwójka pierwszaków. Dzieci rozbiegły się na sam ich widok, porzucając swoje zabawki, próbując uciec do rodziców, lecz pierwszaki upatrzyły już sobie ofiarę. Rzuciły się za jednym z chłopców, znikając za nim w korytarzu. W ślad za nimi ruszyła garstka dorosłych. Z doświadczenia wiedział jak niewielką mieli szansę na dopadnięcie młodocianych

437

chuliganów. Gdy rodzice dobiegną do swoich rozbeczanych podopiecznych, tamci będą już znikać w oddali, rozdawszy uprzednio dzieciakowi kilka mocnych kuksańców. Westchnął. Wspomnienia… Na swój sposób to było dobre, dla obu stron. Przygotowywało młodsze dzieci na szkołę, a pierwszaki musiały na kimś wyładować swój gniew, ból i strach. Tu zapominały o swojej pozycji; mogły odegrać się za szkołę, poczuć siłę, odzyskać wiarę w siebie i wolę, by wytrzymać. Jego też tak ganiali i bili, krótko lecz mocno, gdy nie miał gdzie uciec i okazał się nie dość szybki. Życie było wtedy proste, lecz on nie potrafił tego docenić. Wkrótce potem jego dawni towarzysze z sąsiedztwa stali się wrogami z innych grup. Szkoła odebrała mu przyjaciół. W końcu sam zaczął ganiać dzieci z placu zabaw. Lecz nic już proste nie było. Co nie zrobił, wszystko coraz bardziej się gmatwało. Dlaczego ktokolwiek dobrowolnie mógł sobie tak skomplikować życie? Spojrzał na Iwena. Sam był sobie winny. Sam od zawsze wszystko sobie komplikował. – I nie zostaliście u niego? – spytał. – Nie przysyła wam impulsów? – Tata go nie lubi. Ja zresztą też. Nic by od niego nie wziął. Od paru lat rzadko się odzywa. Teraz nie możemy go nawet odwiedzać. – Nie lubi? To nie ma nic do rzeczy! – Arto klepnął się w czoło. – Człowieku, ale z ciebie kopalniak! Szkoły też nie lubię, a muszę do niej chodzić. Wszystko ma swoją cenę. M yślisz, że dzieci polityków chodzą do takiej szkoły jak my? One uczą się w domu i mają wszystko! Jeśli to prawda to zrobiliście bardzo głupio. Ja bym tam został, choćby nie wiem co. – To jest prawda! A ty tak mówisz, bo nie wiesz jak tam było. Prawda, nie wiedział. Czy naprawdę mógłby żyć w domu człowieka z rządu, polityka trzymającego tu ludzi jak niewolników, nawet gdyby to był jego dziadek? Pewnie nie, choć nie był pewien co to właściwie oznacza, że ktoś jest jego dziadkiem. Urodził się tutaj, a oni zostali na Ziemi. – Nie powiesz mi, że gorzej niż tutaj. – No nie… Ale wtedy nie wiedziałem jak wyglądają takie szkoły. Gdybym wiedział, że tu trafię, wolałbym już zostać tam. – Wtedy nigdy byśmy się nie spotkali. – Prawda… Jedli w milczeniu. Arto pogrążył się w myślach. Jak to było, że jedni mieli szansę i jej nie wykorzystywali, podczas gdy inni marzyli o niej, lecz jej nie otrzymywali? Nie miał własnych nauczycieli. Nie każdy mógł przekonać Opiekunkę, że sam zatroszczy się o wykształcenie swojego dziecka. M oże ludzie z rządu wiedzieli jak wyglądają szkoły i dlatego nie puszczali tu swoich dzieci? Jeśli tak, dlaczego nic z tym nie robili? M iał dwóch nauczycieli – Daela i szkołę – lecz żaden z nich nie nauczył go niczego. ••• Ucieczki nie miały końca. Bywało, że przeczekiwali w szybach całe przerwy, bojąc się, by i tam nie wytropili ich słudzy Anhela. Jego serce zamierało na dźwięk każdego odgłosu. Skryci za plecami nauczycieli, czuli się dokładnie tak, jak widzieli ich inni uczniowie – chodzące zwłoki, szukające miejsca, w którym powinny paść. Nie zawsze byli w stanie umknąć bez szwanku, lecz mieli dość szczęścia, by zrobić to nim doszło do czegoś poważniejszego. Nigdy nie wiedzieli gdzie czają się wrogowie, tylko ich nigdy nie brakowało w pobliżu. Niektórzy z nich byli tymi samymi, którzy nie tak dawno pracowali dla Arto, którym pomagał wyjść z kłopotów lub których chronił. Znali go dość dobrze, by wiedzieć jak mu zaszkodzić. To był wyścig z czasem. Chwila, w której popełnią pierwszy błąd, będzie ich ostatnią. Nienawiść wrogów, podążających za nimi krok w krok aż do zatłoczonych korytarzy towarzyszyła im w codziennej drodze do wind. Arto wmawiał Iwenowi i Ros, że sytuacja, choć groźna, jest opanowana – lecz stare pomysły zawodziły zbyt szybko, a coraz trudniej było wpaść na nowe. Jak długo będą w stanie obejść się bez pomocy matki Iwena? Co jej powie jeśli to Iwen będzie jej potrzebował? Czy zrozumie jak ważne jest utrzymanie tajemnicy?

438

Za którym razem, zamiast ich śledzić, wrogowie będą czekać na niego pod drzwiami domu? Trzeciego rozjaśnienia od ich powrotu Zem wysłał ostrzeżenie, że coś może się stać. Arto zdwoił czujność – nadaremnie. Katastrofa nadeszła niesp odziewanie. Szli niedaleko nauczyciela, próbując opuścić szkołę. Arto był już niemal pewien, że nic się nie może stać, gdy wokół powstał tłok. Starszaki ot oczyły ich, unieruchamiając, zasłaniając przed spojrzeniem nieświadomego całego zdarzenia nauczyciela, nieubłaganie odchodzącego w głąb korytarza. Arto próbował krzyczeć, lecz przydusili go tak mocno, że jedynie cicho jęknął. Czyjeś ramię zacisnęło się wokół jego szyi. Przez tłum ciał zdołał dostrzec, że Iwen zdołał przecisnąć się na zewnątrz. Tym razem nie on był celem. Spróbował sięgnąć do kieszeni, po nóż, by wywalczyć sobie ucieczkę, lecz ścisk narastał, aż unieruchomił go całkowicie. Choć wśród napastników nie dostrzegł Anhela, Arto nie wątpił, że to on był autorem tego planu. Tuż przed pierwszym uderzeniem dostrzegł w tłumie twarz M ira. Pięści, łokcie, kolana – ciosy padały jeden po drugim, a on nie mógł się nawet zgiąć. Uścisk zelżał dopiero po kilku długich minutach. Padł na kolana, zaczął się czołgać, byle dalej, byle do ściany, gdzie nie mogli go otoczyć. Zdołał przebyć może z metr, pod bezustannym gradem kopniaków, gdy tłum rozproszył się, pozostawiając go na podłodze. Napastnicy znikli równie nagle jak się pojawili, kopiąc go na pożegnanie. Chwilę leżał, nim zdecydował się wstać. To był błąd. Z atoczył się pod ścianę, oparł się o nią, zgięty wpół. Paliło go i mdliło, ból ściskał obręczą całe trzewia. Twarz miał nietkniętą, a jednak w ustach poczuł smak krwi. Przerażony Iwen pomógł mu stanąć prosto. Anhelo eksperymentował i Arto czuł, że idzie mu całkiem dobrze. Znalazł nowy sposób powolnego zabijania. Pozwolił mu odejść, licząc, że i tak umrze, powoli i w bólu. Napaść w tłumie miała swoje wady. W ścisku nie było dość miejsca, by wziąć dobry zamach. Ich ciosy nie były mocne, lecz w razie potrzeby Anhelo spróbuje ponownie, aż do skutku. Do terminu odlotu pozostało kilka dni, lecz Arto już wiedział, że nie pożyje tak długo. – Przegraliśmy – szepnął z trudem. Podniósł wzrok. Jakiś chłopiec patrzył się na niego. Choć o rok starszy, był równie słaby i zalękniony jak dwojak. Beksa, wyrzutek. Kiedyś takiej myśli towarzyszyłaby wzgarda, lecz teraz czuł jedynie zdziwienie jak oni dają sobie radę. Ich spojrzenia spotkały się. Nigdy wcz eśniej nie patrzył w tak smutne oczy, bez wyrazu, bez życia i tak stare. – Powinieneś odnaleźć Charona – powiedział chłopiec. – Gdzie…? kim… – nim go zapytał, chłopiec spojrzał w bok, odwrócił się i uciekł. Arto rozejrzał się. Nikt ich nie obserwował, w pobliżu nie było dorosłych, lecz sługusy Anhela nie czekały. Zrobiły co miały do zrobienia i wynieśli się nim ich wrogowie dobiorą się do ich skóry. Chętnych do tego przybywało z rozjaśnienia na rozjaśnienie. Szkoła była znużona wojną. Najstarsi uczniowie byli z niej coraz bardziej niezadowoleni. Anhelo znalazł się w odwrocie, lecz było o wiele za późno. ••• Żo zrobił co mógł, lecz Arto wciąż wyglądał gorzej niż poprzednio. Zaraz potem spróbował umknąć Iwenowi, by niczym ranne zwierzę zaszyć się samotnie w jakiejś kryjówce, lecz Iwen nie odstępował go ani na krok. – Nie możemy więcej chodzić do szkoły – powiedział, wpełzając za nim do ciasnego, ciemnego pomieszczenia. – M oże ja, ale na pewno nie ty. Ufał mu całym sercem. Po zdarzeniu w łazience obawiał się, że odwróci się od niego, skaz ując go na śmierć, lecz czuł, że Arto zrozumiał, iż zrobił to, by go chronić. Gdyby teraz powiedział mu, że muszą wracać, zrobiłby to i dalej by milczał. Lecz teraz nawet Arto miał wątpliwości. Siedział skulony, nie próbując udawać, że nic mu nie dolega. Obaj byli na skraju zała-

439

mania i obaj o tym wiedzieli. Wystarczyło, by spojrzeli sobie w oczy. M ogli to ukrywać przed rodzicami, lecz nie przed sobą. – Jeśli ja nie przyjdę, zabiorą się za ciebie. Nie powinniśmy tam wracać, ale wtedy nikt stąd nie ucieknie. – Skąd to wiesz? Powiedzmy o wszystkim koloniście i rodzicom! Oni coś wymyślą, są… – Nic nie wymyślą! Będą nas chronić, zrezygnują ze wszystkiego, a jak oni zostaną, my tu zginiemy. – Nie chcę, by ktokolwiek ginął! Chcę byśmy wszyscy dostali się na statek i odlecieli, ja, ty, moi rodzice i twoi, i wszyscy inni. Wszyscy! Chłód twardego, stanowczego spojrzenia zmroził Iwena do kości. – A pomyślałeś, że to może być niemożliwe? To już nie zależy od nas! Jeśli coś pójdzie nie tak, wszyscy trafimy… my do akademii, a rodzice do kopalni! Są tylko te dwa wyjścia! – Zawsze jest wyjście, zawsze! – pewność z jaką to powiedział zaskoczyła nawet jego. – Sam mi to pokazałeś, ale już nie patrzysz jak trzeba! – To była tylko próba! – Arto spróbował podnieść głos, lecz zamiast tego skulił się. – Jutro zrobią to jeszcze raz, nie tylko ze mną. Oni jutro nas zabiją. Iwen chciał zaprotestować, lecz nie potrafił. Arto był mądrzejszy i lepiej znał szkołę, a jednak nie potrafił choćby pomyśleć o tym, by się jej sprzeciwić. – M ożemy zostać w domu i nie będzie to podejrzane. Jeśli powiemy… Arto, jeśli powiemy o wszystkim na policji, zaczną się przyglądać szkole, a nie nam! To, co się tam dzieje… To wy jesteście problemem! Gdybyście przestali robić z tego tajemnicę, wszystko by się skończyło! Dorośli by wam pomogli, ale nie mogą, bo wy tak chcecie! – Tak myślisz? Dorośli musieliby zamknąć wszystkie szkoły! A co z tymi, którzy je skończ yli? Nie wiedzą o tym, czy wierzą, że to się skończyło? A może… – zadrżał – może, gdy dorastamy i przestajemy być zakładnikami, oni zwyczajnie się nas pozbywają… Nie zrozumiał o czym mówi, lecz zrozumiał co chciał powiedzieć. – Dorośli nie są wrogami! – zaprotestował. – Zawsze byłeś tutaj, nie wiesz jak to jest gdzie indziej – jego głos stał się błagalny. – M usimy iść na policję! Gdy powiemy im o Anhelu, będą musieli go zabrać, a nas zostawią! Powiemy, że tylko on bije i zabija uczniów, że inni tego nie robią. Szkoła będzie bezpieczna, my będziemy bezpieczni, wszyscy… Spojrzenie Arto powiedziało mu, że aż dotąd taka myśl nawet nie przeszła mu przez głowę. Nie wierzył, że dorośli mogą pomagać, nawet po tym jak jego matka uratowała mu życie. – Policja potrzebuje dowodów a Anhelo jest za sprytny, by je zostawić. M oże kiedyś, ale t eraz… – skrzywił się z bólu. – Iwen, teraz on jest doskonały w tym co robi. Bawi się z nami jak zechce. Wiesz co zrobią z nami starszaki, gdy się dowiedzą, że jakiś młodszak wydał jednego z nich policji? – Anhelo nie ma tylu przyjaciół! Jest niebezpieczny, inni się go boją. Szkoła będzie nam wdzięczna! – Nie on jeden doprowadzał do wypadków! – twarz Arto wygiął grymas gniewu wymieszanego z bólem. Wzniósł dłoń – Zresztą, w porządku, pójdziemy i powiemy tyle, by go zamknęli. Udowodnisz, że nas bił, bo chciał zabić? Bo inaczej on wróci i… – I co? M yślisz, że wtedy będzie gorzej? – odpowiedział z przejęciem. Arto był zły, bo się wahał! – Nie może być gorzej! Zobaczysz, przekonamy ich, wystarczy, że cię zbadają. – Nie! Żadnych badań! Arto chwilę milczał. Patrzył na Iwena jakby chciał zajrzeć w jego myśli. – Taka wiadomość szybko się rozniesie – powiedział w końcu. – Dorośli zaczną się przyglądać szkole i dawnym wypadkom, a to zaszkodzi szkole. Rodzice zaczną zadawać pytania. Nawet jeśli jeden karaluch na sto coś powie… Urwał. Na jego twarzy pojawiło się zdumienie i niedowierzanie. – Wtedy wszystko się wyda – dokończył Iwen. – M ożemy zniszczyć szkołę!

440

Arto skamieniał. Zapomniał o bólu; siedział i myślał, minuta po minucie. Dla niego taka myśl była niepojęta, lecz już robił rzeczy, które dla innych były nie do pomyślenia. Dobrowolnie zrzekł się dowództwa, by z wojownika stać się wyrzutkiem. Zniszczyć szkołę? To jakby zniszczyć stację, albo wysadzić Ziemię! Żył nią przez lata, wrósł, nie znał nic poza nią. Był jej częścią, a ona była częścią jego. M yśl, że mógłby ją unicestwić… nie, taka myśl nie zjawiała się w ich głowach, nigdy. Byli przekonani, że to niemożliwe, wręcz chcieli, by szkoła istniała nadal, mimo tego jaka jest. To co, że Arto zmienił zdanie, zrobił to dopiero gdy obróciła się przeciwko niemu – i był z tą myślą sam. Dziś jej nienawidził, lecz jutro nie wiedziałby jak bez niej żyć. Bez niego Iwen nie mógł wykonać swojego zamiaru. Bał się, brakowało mu wiedzy i doświadczenia; działając samemu pogorszyłby tylko sytuację. Arto był niewolnikiem szkoły; myśl o jej zniszczeniu niszczyła także jego. Jak głęboko sięgały te więzy, pomyślał, te kajdany – jak mawiał ojciec – że niewolnik (teraz już wiedział co to znaczy) nie mógł istnieć bez swojego pana? Dla Arto więzieniem były nie tylko pluskwy, czujniki i pancerz stacji, lecz jego własny umysł, sposób myślenia więźnia. To on czynił niewolnika niewolnikiem. M iał szansę, mógł wybrać – prawda i życie lub kłamstwo i śmierć – lecz Arto się wahał! Dla Iwena było to niepojęte. Przez głowę przemknęła mu myśl, że oni wszyscy mogą być gotowi umrzeć za swoją głupią szkołę i jej sekrety. Zacisnął oczy. Nie rozumiał tej lojalności; jakby to szkoła była dla nich rodziną, a nie… – Arto, starszaki uciszą jednego, lecz nie uciszą setki. Gdy dorośli się biją, zajmuje się nimi policja. Pozwólmy jej zająć się szkołą. Arto… Obiecuję, nie powiem, że tam byliśmy. M oja mama i tak tam pójdzie jak tylko cię zobaczy, więc to będzie wszystko jedno… Arto, odp owiedz mi! Arto milczał. Iwen wyciągnął rękę, bojąc się, że coś z nim nie tak, lecz Arto nagle ją chwycił i spojrzał na niego. Jego uścisk był mocny, oczy błyszczały żądzą zemsty równie silnej jak w chwili, gdy próbował zabić tamtego chłopca. – Zróbmy to – w ochrypłym głosie brzmiało zdecydowanie. – Uprzedzimy ją. Zniszczymy szkołę i Anhela i nikomu o tym nie powiemy. To będzie nasza tajemnica. ••• Poszli na komisariat jak tylko uzgodnili co mają mówić. Arto czuł się w pełni usprawiedliwiony. Skoro kolonista mógł kontaktować się ze strażnikami, w imię powodzenia ucieczki, on mógł zrobić podobnie. Z początku sam opowiadał, Iwen tylko przytakiwał. Powiedział o Anhelu, o tym co kiedyś zrobił, z każdym szczegółem jaki sobie przypomniał. M yślał o Daelu i o śmierci tych siedmiu, których wybrał, o tym, że tylko przypadek sprawił, że nie był na ich miejscu i że nie pozwoli, by to poszło na marne. Lecz wraz z pierwszymi słowami pojawiło się przerażenie, że powie za dużo i policja wyśle go na badania. W tym jednym strach zwyciężył – nie powiedział o tym, co działo się przez ostatni tydzień. Przesłuchujący ich dorosły patrzył na niego czujnie, starając się zachować spokój, lecz Arto widział jak trzęsły mu się ręce gdy wprowadzał projekcję rozmowy do konsoli. Jego własny strach przybrał na sile. Nagle nie był w stanie wydusić z siebie słowa. M yślał już tylko o jednym – coś takiego spotkało Wela, a gdy się wygadał, znikli wszyscy dorośli, którzy o tym wiedzieli. Gdy sprawa ucichła, znikł także Wel. Tego nie zrobiły starszaki, wiedziałby gdyby tak było. Zrozumiał, że był ktoś jeszcze, ktoś spoza szkoły, kto chciał, by jej tajemnica poz ostała bezpieczna. Pożałował, że tu przyszedł, ale było za późno. Przesłuchanie zajęło dwie godziny. Pod koniec Arto zaczął gorączkować, lecz krył się z tym, poprzysięgając sobie, że tylko Rous pozwoli się obejrzeć. Nie chciał zniknąć, nie teraz, gdy policja poznała prawdę i znów zacznie pilnować szkoły i Anhela. Wreszcie przesłuchujący ich policjant spojrzał na nich dziwnie i kazał wracać do domów.

441

Wyjście na korytarz było niczym uspokajający balsam. Przestał zwracać uwagę na otoczenie, zapomniał o policji, myślami był w rozjaśnieniu, w którym mieli opuścić stację. Zrobią to, na wiele rozjaśnień wcześniej nim ktoś zechce, by zniknął. Nie będzie Anhela ani szkoły, tylko on, Iwen, rodzice i prawda, tylko prawda, nigdy więcej kłamstw, tajemnic, oszukiwania… Nigdy więcej koszmarów, bólu, wstrzymywanych łez, gdy budził się w środku zaciemnienia – wierzył, że to także zniknie, jak tylko odlecą. Nigdy więcej pluskwy, Opiekunki, akademii. M oże wreszcie pozna co to jest, to normalne życie. Widząc, że z nim źle, Iwen przynaglił kroku. Wkrótce musiał go prowadzić. Arto widział już tylko zamazane plamy. Całą siłę skupiał na tym, by iść w miarę normalnie, zwracając jak najmniej uwagi dorosłych, lecz w pewnym momencie, gdy nikogo nie było w pobliżu, nie wytrzymał i zwymiotował. Czuł ogarniającą całe ciało słabość, był rozpalony i mokry od p otu. Co jakiś czas uderzenie fali gorąca rozlewało się od brzucha do czoła. Nie był pewien czy na chwilę nie stracił przytomności. – Wytrzymaj jeszcze trochę – ponaglał go Iwen. – Już niedaleko. Wszystko będzie dobrze. Przyspieszyli. Nie pamiętał jak doszli do jego domu, lecz gdy znalazł się w pobliżu znajomych drzwi, poczuł, że czuje się lepiej. Wiedział dlaczego. To był strach, przed Rous. Rous zjawiła się niemal w tej samej chwili, gdy Iwen przytknął identyfikator do drzwi. Razem zanieśli go do pokoju i położyli na łóżko. Ból zelżał tuż po serii pośpiesznych wstrzyków. Znów mógł widzieć. Usiadł. Iwen obserwował go z niepokojem, jego matka była prz erażona. – Dziękuję, już mi lepiej – powiedział. – Czujesz się lepiej, ale nic poza tym! – odpowiedziała gwałtownie. – Nie rozumiesz, że umierasz? Iwen wyglądał jakby przeszła przez niego cała energia z reaktora. Zaniemówił. – Nie dostałem aż tak mocno! – zaprotestował. – Jesteś dzieckiem! Poprzednie leki rozluźniły tkanki, by ułatwić regenerację. M usiałeś znowu to zrobić? Dwa tygodnie spokoju były ponad twoje siły? Aż dziw, że byłeś w stanie iść – nerwowo złapała w garść kilka pustych pojemników i podetknęła mu je pod nos. – Te leki dadzą ci trochę czasu, lecz potem… potem będzie puszka, twarda, plastikowa puszka. Bez prawdziwej pomocy za dwa dni będziesz trupem. Jeśli nie potrafisz myśleć o sobie, pomyśl o nas! Jeśli umrzesz, wszyscy możemy tu zostać, na dobre. Upuszczone pojemniki rozsypały się bezładnie po podłodze. Rous nerwowo rozgarnęła palcami włosy. Jeszcze chwilę temu Arto myślał, że wyolbrzymia problem – przecież raz już umierał i nic, poza bólem, mu się nie stało. Teraz jej strach udzielił się także jemu. – Przysięgam, pójdę do prawdziwego lekarza, zrobię co pani zechce, naprawdę! Tylko… rodzice nie mogą o tym wiedzieć! Inaczej… – Nic z tego! Już ci nie wierzę! Poza tym, już ich wezwałam. Wasza gra jest skończona! Nie wiem w co się wpakowałeś, lecz nie pozwolę, byś wciągnął w to mojego syna! Nie dbam o karty pamięci! Zefred będzie musiał… – Ja tylko próbowałem go bronić! – zawołał. Ból natychmiast zgiął go wpół. Rous spojrzała na Iwena. Iwen odpowiedział bolesnym spojrzeniem. Zawahała się. – Zobaczymy. Tym razem się nie wymigasz. Wytłumaczy sz się, czy tego chcesz czy nie. Nie miał siły, by zaprotestować. M iał nadzieję, że zdąży coś wymyślić. Nie mógł pozwolić, by właśnie teraz, gdy uwierzył, że mogli bezpiecznie wrócić do szkoły, rodzice rozkazali im zostać w domu. ••• Drzwi nie były zamknięte. Otworzyły się gdy tylko ich dotknęła. Niepokój Ene wzrósł jeszcze bardziej. Rous chodziła nerwowo po pokoju, unikając próbującego ją uspokajać kolonistę. Wilan już tu był; obserwował sytuację w milczeniu. Wiadomość niewiele mówiła, lecz brzmiała poważnie i dotyczyła Arto.

442

Zabezpieczyła drzwi i weszła do pokoju. – Nie wiem co się stało! – tłumaczył Zefred. – Pani Rous, proszę się uspokoić… – On umiera! – Rous wyciągnęła rękę w stronę Arto. Wraz z Iwenem stał pod ścianą, gapiąc się w podłogę. Gdy weszła jego głowa nie uniosła się nawet o milimetr. Wyglądał bardzo źle. Jej obawy zmieniły się w ukłucie przerażenia. – Ustabilizowałam go, zatrzymałam krwawienie wewnętrzne, dałam znieczulenie, ale to półśrodki! – Rous stanęła przed Zefredem. – Każda godzina zwłoki to ryzyko trwałych uszkodzeń, nie do usunięcia bez regeneracji organów! M usicie go zabrać już teraz! Dwie doby, może mniej… – Co się stało? – Ene z przerażeniem spojrzała na męża. Był opanowany, wręcz z plastali; stawał się taki zawsze ilekroć działo się coś niezwykle poważnego. – Co się dzieje? Zefred zauważył jej obecność. Rzucił jej krótkie, poważne spojrzenie. Nie odpowiedział. – Wasz syn znowu został pobity! – Rous w zdenerwowaniu splotła dłonie. Spojrzała z gniewem na Zefreda. – W co nas pan pakuje, w wojnę gangów? To nie było częścią umowy! – Znowu? – Ene poczuła słabość. To było niczym koszmar na jawie. Dlaczego Wilan nic nie robi, dlaczego stoi i czeka? Niech coś powie, niech… – Dlaczego nic o tym nie wiemy? – Wilan musiał czytać w jej myślach. – Wszystko wyjaśnię – Zefred starał się jednocześnie uspokoić obie matki i jeszcze poświęcić uwagę Wilanowi, lecz przychodziło mu to z coraz większym trudem. – Jeśli to ma tak wyglądać… – zaczęła Rous. – Proszę, nie mamy na to czasu! – kolonista podniósł głos. – Lerszen wszystko pani wyjaśni – odwrócił się do Ene i Wilana. – Wytłumaczę wszystko jeszcze dziś wieczorem, lecz pozwólcie mi wreszcie działać! W pokoju zapanowała kosmiczna cisza. Zefred podszedł do obu chłopców. – Powiedzieliście o tym komukolwiek? Arto, czy badał cię jakiś lekarz? – Nie – Arto uniósł głowę i spojrzał Zefredowi w twarz. Iwen pokręcił głową – Przyszliśmy prosto tutaj. – Czyście powariowali?! – zawołała Rous. – Nie wiem po co pan tu przyszedł, ale on musi… Zefred uniósł dłoń i zamknął oczy. Jeśli kiedykolwiek był bliski utraty panowania nad sobą, to właśnie teraz. – Jeśli to zrobi, za kilka dni lekarz zniknie ze stacji, a ja nie będę mógł obiecać, że Arto nie zostanie zabity, przez tego, kto mu to zrobił. To nie takie proste! Jego nagły gniew zaskoczył wszystkich. Pierwszy raz Ene widziała, by dotąd tak opanowany człowiek okazał tak silne emocje. Wewnętrzny głos kazał jej nie ufać, lecz kolonista mówił tak, jak gdyby los całego Układu był dla niego mniej ważny od jej syna. – Nie mam czasu na wyjaśnienia, nie teraz – Zefred szybko się opanował. – Jeśli popełnimy błąd, nasz zamiar się wyda. Chłopiec potrzebuje opieki, ale… – Znam lekarza, który nie zadaje pytań – wtrącił Wilan. – Jeśli sam nie pomoże to powie do kogo się zgłosić. Jeśli chodzi tylko o to… – Zabierzcie go do niego, sami – w geście niczym prosto z teatru Zefred wyrzucił rękę w stronę stojącego kilka metrów dalej Wilana – i uważajcie co mówicie. Zaufajcie mi, ten jeden, ostatni raz – spojrzał na Arto. – Wieczorem wszystko wyjaśnimy. Razem. ••• Niewielki gabinet wypełniało nieznane Arto wyposażenie. Kręcący się po pomieszczeniu ubrany na biało mężczyzna miał go ocalić, jednak strach przed lekarzami był zbyt silny. Pierwszy lekarz do którego poszli nie był w stanie lub nie chciał mu pomóc. Arto niemal fizycznie wyczuwał jego strach. Lekarz tylko popatrzył na chłopca i od razu wysłał ich tutaj. Dorosły w kitlu był w średnim wieku, za wyjątkiem oczu – te wyglądały staro, jakby widziały więcej niż mogły znieść. Zapach, jaki roztaczał wokół siebie, przypominał niektóre opatrunki Żo. M atka też go poczuła.

443

– Nie wiem czy to właściwy wybór – po raz kolejny szepnęła do ojca. – Przecież on jest… Rodzice nie potrafili szeptać. M ężczyzna musiał ją usłyszeć, lecz nie zareagował. – To dobry lekarz – ojciec ścisnął lekko jej dłoń, odpowiadając równie nieudolnym szeptem. – Nie znajdziemy lepszego. On, albo… Nerwowy uścisk w gardle stał się dla Arto niemal nie do zniesienia. Wszystko, byle nie skończyć jak Wel, byle nie teraz. Lecz nawet strach przed lekarzem nie był tak silny jak ten przed rozmową z rodzicami. Sama myśl wywoływała w nim wewnętrzną blokadę. Ile będzie musiał im powiedzieć? Ile wiedział Zefred? Po co się wtrącił? M ógł kłamać, jak zawsze! – Dobra, chłopcze – lekarz stanął przy płaskiej leżance i odsunął na bok wiszący nad nią p anel skanera medycznego. – Ściągaj zbroję i wskakuj na stół. Więc wiedział. Arto poczuł dreszcz. Ze wstydem odwrócił się od nie rozumiejących niczego rodziców. Zdjął koszulkę, zbroję, po czym, wciąż unikając ich wzroku, położył się na leżance, kładąc głowę w zagłębieniu na jej lekko uniesionym końcu. Lekarz przesunął skaner nad jego ciało. Arto wbił wzrok w sufit, próbując nie zwracać na niego uwagi. Dorosły długą chwilę spoglądał na niego z góry, przez szeroką, przezroczystą powierzchnię. – Regeneratory tkankowe? – spytał obojętnie. – Albo macie w grupie zdolnego medyka, albo ktoś odbiera mi pracę. I ten ślad na karku… Dawno zdjąłeś bioinduktor? Arto zdrętwiał. – Jakiś tydzień temu – odpowiedział, wciąż patrząc na sufit, choć nie było na nim niczego poza monotonią idealnie czystej bieli. – Nie musisz się spinać. Nic ci tutaj nie grozi – widząc, że próba uspokojenia pacjenta jest bezcelowa, mężczyzna odwrócił się do rodziców. – Zdają sobie państwo sprawę, że normalny lekarz musiałby coś takiego zgłosić na policję. Po raz pierwszy od wejścia do gabinetu, Arto odważył się na nich spojrzeć. Szczęśliwie dla niego, oboje patrzyli się na lekarza. – Rozumiem – ojciec sięgnął po identyfikator. – Nie. Pan nie rozumie – odraza, z jaką lekarz spojrzał na jego rękę zatrzymała ją w powietrzu. – Impulsy mogą tu tylko zaszkodzić. Ojciec spojrzał na swojego syna. Arto z trudem zwalczył chęć spojrzenia w sufit. – Jeśli chodzi o to, by przestał to robić… – Gdyby to było takie proste! Widziałem to tysiące razy. Będzie musiał wrócić, lecz będzie musiał uważać. Najgorsze są pierwsze rozjaśnienia, zanim się zagoi. Potem może wracać do mnie, jak inni. Zrobię co mogę, reszta jest w państwa rękach. Niewiedza jest bardzo kojąca, lecz nie wszyscy mają wybór. Najważniejsza jest właściwa reakcja. Tym razem ojciec zrozumiał. Arto poczuł ulgę. Legenda okazała się prawdą! Byli dorośli, którzy nie tylko wiedzieli, lecz rozumieli, że muszą milczeć. – Pan naprawdę istnieje? – spytał, gdy dorosły znów pochylił się nad skanerem. – Nie rozumiem o co ci chodzi, chłopcze – lekarz spojrzał przez panel na jego brzuch. – Widzisz, że istnieję. – Tak… nie! Ja… Pan jest tym lekarzem, który… – Pomaga wam? Jeśli o to ci chodzi, to tak. Widzisz, tylko beksy i wyrz utki mają powód, by o mnie słyszeć, ale tacy silni wojownicy jak ty pewnie nigdy się nad tym nie zastanawiają… do czasu aż sami znajdą się na ich miejscu. Ten dorosły był zbyt domyślny, jak na jego gust. Arto nie lubił domyślnych dorosłych. Zniósł jego twarde spojrzenie. Nie jego wina, że beksy wolą uciekać, zamiast się dostosować. Nie byli wojownikami, bo nigdy tego nie chcieli. Z drugiej strony, z jego słów wynikało, że nie był pierwszym, który został zmuszony do przejścia granicy. Jak skończyli ci inni? – W mojej klasie nie ma wyrzutków! – powiedział, nie kryjąc zdenerwowania. – I nie ganiam się z beksami!

444

– Jakie to szlachetne! – Lekarz wykrzywił się ironicznie, przesuwając dłonie nad panelem skanera. – Wiesz dlaczego nazywają mnie Charonem od dzieci? Orfeuszem szkoły? Wiesz co oznaczają te imiona? – Nie. – Oczywiście. Przecież nie musisz. Jesteś wojownikiem. Słuchaj, trafiłeś tu w samą porę. M asz zapalenie i trochę rzeczy ci popękało, ale wszystko da się załatać. – Nie wiem jak się panu za to odwdzięczę – odezwał się ojciec. – Każdy tak mówi. Zawsze powtarzam, że wystarczy siedzieć cicho, ale myśli pan, że ludzie tak robią? Nie dziwne, że znikają, albo przytrafiają im się dziwne wypadki. Nie mają państwo pojęcia ile dzieci, które pozszywałem, wylądowało na koniec w akademii, przez swoich rodziców. Dzieciaki robią co mogą, lecz oni zawsze są mądrzejsi! – Lekarz sięgnął po pękaty woreczek z brunatnym płynem, leżący obok, na szafce. Pociągnął potężny łyk, krzywiąc się, jakby to było gorzkie lekarstwo. Zapach się nasilił. – Dla dzieci w szkole to tak jakby umarli. Kompromis! Charon, niech mnie… – mruknął, pociągając kolejny łyk. Lekarz miał rację. Arto już dawno nauczył się milczeć, lecz rodzice… Choć starsi, jakże słabo zdawali sobie sprawę z tej konieczności. Zwłaszcza ojcu ciężko przyjdzie spełnić to ostrzeż enie. Już to w nim widział. Jak na to zareaguje? – Naprawdę nie wiem czy to potrzebne… – powiedziała niepewnie matka. Ojciec ścisnął jej dłoń. – Niech pani podejdzie, to sama się pani przekona. No, proszę! – lekarz odsunął skaner do tyłu i zapraszająco wyciągnął rękę. Podeszła z ociąganiem. – Najpierw wygląda to tak – wskazał na Arto. Szybkim ruchem przesunął panel nad jego ciało – a potem tak. M atka zbladła i odsunęła się ze zgrozą. Arto wiedział, że dorośli są miękcy, ale żeby aż tak…? Od dołu skaner był tylko zwykłą, plaszklaną taflą. Spróbował się unieść, by ujrzeć widok z drugiej strony, lecz lekarz odsunął skaner. – Ja to wytrzymuję codziennie – nie patrząc na niego, położył dłoń na panelu. – Proszę mi nie mówić czego potrzebuję, a czego nie. Jest pewna granica tego, co można zobaczyć i pozostać sobą, a ja zdążyłem już zapomnieć kiedy ją przekroczyłem, po raz pierwszy. – Przepraszam… M yślałam… – Wszyscy tak myślą. M uszę się jakoś znieczulić, zanim zabiorę się za chłopca. On będzie miał blokadę, ja nie. Arto ponownie spojrzał na lekarza, widząc w nim siebie, za kilka lat, jako dorosłego. Czy taka czekała go przyszłość? – Powiesz mi kto to zrobił? – głos lekarza przywrócił go do rzeczywistości. Wahał się, przez chwilę. Skoro powiedział policji, mógł i jemu. Jak go zapytają, będą mieć świadka. Taki lekarz powinien wiedzieć co mówić, a czego nie. – To był Anhelo! – powiedział. – Anhelo Lousse. To on zaczął! Gdyby nie to poprzednie, nawet bym nie poczuł, ale… Zamilkł, odnosząc wrażenie, że powiedział coś złego. Rodzice spojrzeli dziwnie, najpierw na niego, potem na lekarza. Ten tylko pokiwał głową. – Już się przyzwyczaiłem – odpowiedział. – Nie pierwszy raz łatam to, co on podziurawił – potrząsnął trzymanym woreczkiem, jakby groził matce – Biłem szczura, próbowałem… Policja miała ledwie podejrzenia, ale ja wiedziałem! I tylko dlatego, że chłopak był z dołu, jak ten kopalniak, któremu wszystko opowiedziałem… Aż dziw, że potem się na to zgodzili… Lałem go równo, jak nie robiłem tego od szkolnych czasów. A on co? – podniósł głos. – Tylko się uśmiechał! Bestia… Sam powinienem… ale nie potrafię. Tylko on mi pozostał… Tylko… Spojrzał na woreczek, jakby go widział po raz pierwszy w życiu. – Był zadowolony z tego co zrobił! – powiedział, jakby przedmiot mógł go zrozumieć. – Chcecie mnie przelicytować? – Rodzice nie odpowiedzieli, więc pociągnął następnego łyka. – Dowiecie się jak to jest, posyłać tam własne dziecko, wiedząc… Nie chciałem tego, ale mu-

445

siałem się zakochać, jak ostatni idiota! A wiedziałem… Obiecywałem sobie, że jej nie p owiem, ale gdzie tam! M usiała wiedzieć wszystko! A gdy już się dowiedziała, po prostu sp akowała się i odeszła! Bez słowa, bez śladu… Nawet nie myślała, by zabrać go ze sobą. Nie odezwała się ani razu, ani do mnie, ani do niego… Przynajmniej miała dość światła w głowie, by nie iść na policję. Przynajmniej tyle. Kolejny łyk. Zaniepokojeni rodzice nie odrywali wzroku od worka. – Spokojnie – lekarz wyciągnął uspokajająco rękę. Jego głos stał się bardziej bełkotliwy, ale ruchy pozostały pewne. – Nie robię tego pierwszy raz. Jeszcze nikogo… nikogo… ech… Szczurze życie – powiedział z trudem, machnąwszy ręką – i szczurza praca, ale jakoś pomagam. I nic nie mówię! – wzniósł palec do góry, ostrzegawczo, z dziwnym, niemal dzikim spojrzeniem. – To jest najważniejsze – burknął niewyraźnie. – Każdy musi płacić cenę. Tylko jak to jest? Jak to jest, że gdy rodzice wiedzą, ich dzieci stają się gorsze? Bo przestają się bać, sprawdzają… jak daleko mogą…? Ech… Potrząsnął głową. Rzucił worek na szafkę i podszedł do stołu. Stanął, jakby się nad czymś zastanawiał, aż jego wzrok spoczął na pacjencie. Arto odniósł niepokojące wrażenie, że lekarz dopiero teraz sobie o nim przypomniał. – Przepraszam – powiedział wyraźniej, uspokajająco. – Już zaczynam. Arto nie stał się spokojniejszy. Wręcz przeciwnie. Rodzice tak samo. Byli wstrząśnięci, niemal czuł jak pogrążają się w przerażeniu. Nie takim mnie znali, pomyślał. Czy teraz zobaczą we mnie potwora, takiego jak Anhelo? Lekarz wyjął wstrzyk i zaaplikował go sobie w szyję. Cokolwiek to było, działało szybko. Ojciec Anhela przetarł dłonią powieki. Pewnym ruchem wysunął ze szczeliny w stole niewielką konsolę. Spojrzał na nią, poprawił ułożenie głowy Arto i wystukał sekwencję klawiszy. – Będzie dobrze, mały – powiedział prawie normalnym głosem, pochylając się nad nim. – Zajmuję się tym od kiedy skończyłem osiem lat. Byłem medykiem grupy, wiesz? Byłem dobry, ale teraz wiem co robię. Wyłączę cię na chwilę. M ożesz czasem coś poczuć, ale w twoim stanie pełne znieczulenie może ci zaszkodzić. – Wytrzymam – Arto kiwnął głową. Przygotował się na ból. Jeśli mówił, że może coś poczuć, znaczyło, że tak właśnie będzie. – Wiem. – M y… poczekamy na zewnątrz – wydusił z siebie ojciec. Lekarz kiwał głową. Ojciec otoczył matkę ramieniem i odciągnął do drzwi. Gdy wychodzili, Arto czuł już na karku znajomy chłód interfejsu. Nie różnił się niczym od tego z kapsuł WIRu, poza przeznaczeniem – miał odłączyć jego mózg od reszty ciała. Stracił je w ułamku sekundy, bezboleśnie. Pozostała mu tylko głowa, z oczami, uszami i nosem, lecz bez skóry, bez twarzy i bez języka. Nie mógł niczym poruszyć, nawet oczami, nie mógł się odezwać, nie potrafił wysłać z mózgu odpowiedniego polecenia. Uczucie poraziło go nagłym, odruchowym, zwierzęcym strachem. Zmusił je, by ustąpiło nerwowemu, kontrolowanemu oczekiwaniu. Lekarz wyjął gruby pęczek cienkich, błyszczących drucików, skręconych na jednym końcu w gruby przewód. Wczepił gruby koniec w dolne gniazdo konsoli stołu i wprawnymi ruchami powbijał druciki w skórę wokół brzucha. Ułożenie głowy pozwalało Arto na obserwację z abiegu; to uspokajało go bardziej niż jakiekolwiek zapewnienia. Widział jak lekarz wciska kciuk pod jego mostek, kierując go w głąb klatki piersiowej, widział swoją naprężoną skórę, lecz niczego nie poczuł. Dopiero gdy dorosły przyłożyć tam wstrzykiwacz jego ciało przeniknęły tysiące drobnych igiełek. – To środek uaktywniający manipulatory – usłyszał. – Zaraz zacznę operację. Chwilę potem palce dorosłego spoczęły na zawieszonym nad Arto pulpicie, kreśląc tajemnicze linie i zawijasy. Cieniutkie włókna drżały lekko, poruszając się w jego ciele. Tylko raz

446

poczuł przeszywający ból, ale szybko minął, zastąpiony przez lekkie swędzenie. Dziwne, lecz właśnie wtedy przestał się bać, a nawet zaczął ufać temu lekarzowi. O ileż łatwiej poznać czyjeś intencje po tym jak zadaje ból, niż po tym jak go unika, udając miłego. Po kilkudziesięciu minutach włókna same wyszły z jego ciała. M ężczyzna zebrał je płynnym, wprawnym ruchem, odczepił od konsoli i na powrót włączył chłopca. Arto czuł wielkie odprężenie. Leżał całkowicie rozluźniony; nie czuł bólu, oddychał lekko i głęboko. Uspokoił się, lecz ten stan przeszedł, gdy tylko lekarz przywołał rodziców do gabinetu.

Ilustracja: Rafał Kulik – Dałem chłopcu lokalne znieczulenie na szwy – powiedział. Po niedawnym dziwacznym zachowaniu nie było już śladu. – Powinno się utrzymać do czasu aż zaczną się rozpuszczać, lecz w razie gdyby ból powrócił, wystarczy zwykły środek dezaktywujący. O ile to się nie powtórzy, kolejne wizyty nie będą potrzebne. – Bardzo dziękuję – ojciec sięgnął do identyfikatora. – Nie potrafię powiedzieć jak bardzo jesteśmy wdzięczni za pomoc. Wiem, że pan o to nie prosi, lecz nalegam… – Widzi pan to wszystko? – lekarz wskazał wyposażenie. – Ten rzekomo nielegalny i tajny gabinet jest finansowany przez rząd, choć bardzo okrężną drogą. Tacy jak ja mają tu wszystko, bez proszenia o cokolwiek. M oże na to nie wygląda, lecz bardzo wielu ludziom zależy, by szkoły nie stwarzały problemów, a dokładniej, by stwarzały ich jak najmniej. By nie było za dużo… wypadków, by zwykli ludzie się nią nie interesowali. Cała ta maszyneria to tylko kompromis… – zamilkł, jakby powiedział za dużo. – Ale tego panu nie przysyłają, prawda? – ojciec podniósł prawie pusty worek – Proszę. Ja nie piję, jeszcze nie. M oże pan to zrobić za mnie. Po chwili wahania lekarz skinął milcząco głową. ••• Włączenie zagłuszania było pierwszą rzeczą, jaką Wilan zrobił po powrocie do domu. Drugą było uruchomienie wyciszenia akustycznego. Żadna fala dźwiękowa, żadne drganie jakiegokolwiek materialnego obiektu, żadna fala elektromagnetyczna nie mogła wydostać się z tego pomieszczenia. Od razu poczuł się pewniej. Nie zmieniło tego nawet tłumaczenie wychodzącego niemal ze skóry kolonisty, jak bardzo to uczucie jest złudne. Dla Wilana nie liczyła się wiedza, lecz psychiczne oparcie na czymś pewnym, w co kiedyś wierzył, obojętnie czy jego wiara miała podstawy czy nie. M iał prawo to zrobić i potrzebował tego – tylko to się liczyło. Jeśli to oznaczało bycie irracjonalnym to w porządku – mógł z tym żyć. Ostatnie godziny były nieustającym pasmem grozy i szoku. Nie pamiętał co się z nim działo od chwili opuszczenia gabinetu aż do momentu, w którym siedział na sofie, w mieszkaniu, spoglądając na kolonistę, który swoim zwyczajem podpierał plecami ścianę przy drzwiach do jadalni. Ene siedziała obok niego, równie zagubiona. Patrzył na swojego syna, stojącego w milczeniu na środku pokoju, nie mogąc uwierzyć jak bardzo się nie znają.

447

– Źle się stało, iż pewne sprawy wyszły na jaw tak wcześnie – oświadczył kolonista. Powstała sytuacja zaskoczyła nawet jego. Nie dobierał słów tak gładko i pewnie jak dotychczas. – Nieświadomość, zaiste, była nam… wam bardzo pomocna. Niemniej, bez pewnych… wyjaśnień… Pewne tajemnice muszą się skończyć. – Bez wątpienia, na wielki kosmos! – Wilan opowiedział głośniej niż zamierzał. W zdenerwowaniu starał się uspokoić żonę, lekko obejmując jej dłoń. – Skąd, na zarazę, pan wiedział, że coś się stało? – Ene spytała w gniewie. Zachowywała się jakby była sam na sam z kolonistą. – Sam mu powiedziałem, zaraz po twoim wezwaniu. Uznałem, że tak będzie bezpieczniej. – Wilan spojrzał chłodno na Zefreda, zaklinając się na wszystkie gwiazdy wszechświata, że jeśli on za tym stoi, wyrzuci go przez śluzę, choćby miało to ich na zawsze przykuć do stacji. – I całe szczęście – odparł Zefred. – M oglibyście narazić całą grupę, a może całą operację. Kto tu kogo naraża. Arto wciąż stał ze spuszczoną głową, na środku pokoju. Wciąż milczał. – Opowiedz o szkole, Arto – zachęcił go kolonista. Łagodność jego głosu brzmiała zaskakująco szczerze. – Zawsze tego pragnąłeś. Teraz masz szansę. Jak zaczniesz, zaraz poczujesz się lepiej. To pomaga. – Tego nie może pan wiedzieć! – Cicho, lecz z wyraźną złością odparł Arto. Wilan ściągnął brwi. – Długo pana nie było, panie Hall – przypomniał. – Trochę się tu zmieniło odkąd… – Jeśli tak, to tylko na gorsze – Zefred obdarzył go ledwie krótkim spojrzeniem. – Wiem jak to jest. Wychowałem się tutaj, w takiej samej szkole jak wasz syn. Arto zesztywniał. Wilan widział go takim po raz pierwszy w życiu. Jego spojrzenie, tak pełne… Uniósł się z kanapy, lecz opadł gdy tylko Arto zaczął mówić, pozwalając, by ukryte pod sztuczną tkaniną żelowe oparcie na powrót dopasowało się do jego ciała. Chłopiec wbił wzrok w podłogę. Pierwsze zdania były nieskładne, urywane, lecz każde następne wypowiadał coraz łatwiej i energiczniej. Płynęły niczym ziemska woda, przelewająca się przez tamę, powiększając stworzoną wyrwę, by płynąć jeszcze szybciej. Nie od razu zrozumiał. Prawda o szkole powoli sączyła się do jego świadomości, mieszając się z rosnącym zdumieniem i przerażeniem. Jak mógł niczego nie dostrzec? Kiedy to się st ało? Czy to było możliwe? Coraz mocniej ściskał dłoń żony. Być może ściskał ją aż do bólu, lecz ona tego nie zauważyła. Nie zadawał pytań, nie był w stanie. M ógł jedynie słuchać. Ty lko Zefred znosił wszystko ze spokojem, stojąc z rękoma założonymi na piersi, świadomie kryjąc się w cieniu. Obserwował ich z nieodgadnionym wyrazem twarzy, obracając w palcach sześcianik wielkości czubka kciuka. On wiedział, od początku, dla niego nic się nie zmieniło. Arto skończył. Nagła, głęboka cisza zdawała się wspomnieniem chwili, gdy ściany pomieszczenia oddzieliły tę niewielką przestrzeń od milczącej pustki reszty kosmosu. – Przepraszam! – powiedział cicho. Błagalne, pełne żalu spojrzenie zbitego psa przyprawiło Wilana o niepokój pomieszany z poczuciem winy. – Naprawdę musiałem! Gdybyście wiedzieli, próbowalibyście to zmienić, a to by wszystko zepsuło! Zaczął gorączkowo mówić coś o tajemnicy i akademii, lecz Wilan ledwie go słyszał. Zbyt przerażony, by zrozumieć, poczuł dłoń żony wysuwającą się z jego rąk. Ene płakała. Wyciągnęła ramiona w stronę syna. Arto zbliżył się, niepewnie. Przytulili się do siebie. Wilan objął ich ramieniem. Przez chwilę krótką niczym wieczność myślał jednocześnie o tylu rzeczach, że wszystko stopiło się w jedną, niezrozumiałą masę. M iał wrażenie, cz y pragnienie, że to nie rzeczywistość, a jedynie jakaś historyjka w WIR-ze, kolejna, zwariowana projekcja. Czy, gdyby cofnął się pięć lat wstecz, zdołałby odróżnić zwyczajny, dziecięcy lęk przed szkołą od prawdziwego strachu? Jak mógł go rozpoznać, gdy jego syn przestał o tym mówić? – Powinnam wiedzieć – wyszeptała Ene. – Byłam w domu, kiedy wracałeś… Przecież się zmieniłeś, prawda? Twoje koszmary…

448

– Nie zmieniłem się! – Arto wyrwał się z objęć i cofnął. – Nie poddałem się, nigdy! Wciąż was kocham, naprawdę! Przysięgam… Zamilkł. Zefred spuścił głowę. Wilan złapał go wzrokiem na próbie wymknięcia się do jadalni. – Jak to możliwe? – spytał przez ściśnięte gardło. – Po co, dlaczego? Zefred zatrzymał się, niepewny czy powinien zostać. – Czy… Opiekunka o tym wie? – spytała żona. Wciąż miała łzy w oczach. – Gdzieś na górze muszą być ludzie, którzy wiedzą – Zefred przytaknął, cofając się w cień. – M oże też kilku innych, w różnych miejscach, lecz zwykli pracownicy nie mają o niczym p ojęcia. Po co, dlaczego? – spojrzał na Wilana. – Powód jest od wieków ten sam. Kolonie. – Chyba… nie rozumiem – Wilan i Arto wlepili swoje spojrzenia w kolonistę. Zefred przestał bawić się kostką. Podszedł do stolika. Dotknął środka blatu, wyłączając zagłuszanie. Tuż obok postawił sześcianik. – Czy kiedykolwiek słyszeliście o projekcie nazwanym „Leonidas"? Wilanowi to słowo kojarzyło się jedynie z historią. Spojrzał na żonę. – Leonidas był władcą starożytnej Sparty – Ene posyłała mężowi zdziwione spojrzenie, by chwilę później na powrót świdrować nim kolonistę. – Według legendy poległ razem z garstką żołnierzy, broniąc swojej ziemi przed najeźdźcą… ale jakie zdarzenie sprzed trzech tysięcy lat może mieć wpływ na naszą szkołę? – Nie tylko w tej szkole. Leonidas to tylko symbol. Symbol Spartanina, symbol wojownika, jego wychowania, ideałów, dyscypliny, męstwa i podejścia do wrogów. M ilitarny szaleniec, wieczny paranoik, żyjący jak na kontenerze plazmy, otoczony przez przytłaczające rzesze dyszących nienawiścią niewolników, helotów, nad którymi ciągle próbuje zapanować mimo wciąż rodzących się i krwawo tłumionych buntów. Oto cena wejścia na karty historii. Jego żona musiała coś zrozumieć, lecz Wilanowi ta informacja nic nie mówiła. Nie mogąc dłużej usiedzieć na jednym miejscu wstał i zaczął nerwowo chodzić po pokoju. – Dostrzegam podobieństwo – przyznał. – Lecz wciąż nie widzę związku z koloniami. – On istnieje. Proszę powiedzieć, jakie gwiazdoloty są budowane najczęściej? Teraz zrozumiał. Nie chciał uwierzyć, lecz wszystko się zgadzało. Pamiętał jeden z okrętów, który przyszło im naprawiać. Eksploatowany przez sto lat pokładowych, jeden z pierwszych jakie wybudowano, a wciąż pełnił służbę! Okręt wytrzymywał dłużej niż załoga. Na każdy przypadały dwie lub trzy generacje żołnierzy, a oni wciąż budowali… – Nowe okręty! – zawołał. – Nie może być innego wytłumaczenia, poza tym, że… – …Flota znalazła nowe źródło rekrutów – kolonista dokończył urwane zdanie. – W Układzie istnieje ponad pięćdziesiąt akademii. Drugie tyle leży porozrzucane w systemach najsilniej kontrolowanych przez Rząd i Flotę. Dość, żeby uzupełnić starzejącą się armię, lecz zbyt mało, by ją rozbudować. Kolonii wciąż przybywa. Po przejściu garnizonu Absolomu na stronę rebelii dowództwo Floty przestało ufać rekrutom z zewnątrz. Stworzono program rozbudowy i wymiany żołnierzy kolonialnych. Od dwóch dziesięcioleci Rząd wstrzymuje próby koloniz acji nowych światów, oczekując na nowe okręty. – Jaką szansę powodzenia może mieć taki plan? – Całkiem sporą. Ledwie garstka ludzi naprawdę dobrze zna się na historii Floty. Nie przypadkiem prawie wszyscy są admirałami. Oni wiedzą, że był tylko jeden okres w historii, gdy ludzie wstępowali do Floty z wolnego wyboru. Okres obawy o los ludzkości. M ars i Ziemia, jedyne dwie liczące się ekonomie, splecione w uścisku rywalizacji, przestały zważać na cokolwiek poza własnym interesem. Doszło do Wojny Wtyczek. Ludzie zaczęli się bać, tak wojska, jak jego wynalazków. Rywalizacja zaostrzyła się do granic społecznej paniki. Wsz yscy wietrzyli rychłe nadejście kolejnej Apokalipsy. By uspokoić społeczeństwa obu planet, rządy podpisały traktat o pełnym rozbrojeniu, obciążając każdego, kto go złamie ogromnymi sankcjami ekonomicznymi. Lęk przed wojną wewnętrzną zrodził równie silny lęk przed Ob-

449

cymi, perfidnie wykorzystany przez rządy do własnych celów. Rozejm uczynił ich floty zbędnymi; żadna ze stron nie chciała dłużej obciążać się kosztami utrzymania okrętów, lecz obawiała się, że kiedyś jej oponent spróbuje przejąć nad nimi kontrolę. Łatwo im przyszło podpisać nic nie mówiący dokument, rzekomo oddający Flotę pod opiekę całej ludzkości, zaś w praktyce wyrzucając jej okręty na śmietnik. By przetrwać Flota stała się konsorcjum transportowo-handlowym, lecz dla światów żyjących pośród nieustannej rywalizacji pozostała jedyną nadzieją na przetrwanie zagrożenia. Wielu wierzyło w ideę obrony ludzkości, swojej rodziny, braci i sióstr, przed inwazją nowych Obcych. Zmieniła to dopiero Dekada Strachu. Wtedy okazało się, że jest zbyt wiele kolonii do pilnowania, zbyt wielka panowała niechęć wobec nowego porządku. Ochotnicy przestali przyłączać się do Floty. Zamiana sierocińców na akademie, zniesienie minimalnego wieku poboru, zaostrzenie przepisów dotyczących opieki nad dziećmi – to były rozwiązania, lecz niedostateczne. Przytłaczająca większość kadetów zaczęła pochodzić z przymusu. Nowe, drastyczne metody szkolenia stworzyły z nich nowy rodzaj żołnierza – karnego, niezwykle skutecznego fanatyka, lecz wciąż brakowało podstawowego surowca – ludzi. Wydawało się, że nie istnieje sposób, by posunąć się dalej bez ryzyka rewolucji, lecz wtedy ktoś wymyślił, by po cichu zamienić część szkół w akademie. Urwał na chwilę. Uważnie spojrzał na Arto, jakby czegoś w nim szukał. – Wybór padł na stacje – kontynuował po krótkiej chwili. – Dzieci pochodzą tu głównie z rodzin robotniczych. Są zdrowe i wykształcone. Stworzono dla nich tajny program szkolenia, który miał dawać Flocie grubo ponad miliard rekrutów rocznie. Projekt miał również zmniejszyć przeludnienie na stacji, otwierając szansę dla ludzi z dołu, lecz rząd zbyt mocno obawiał się wycieku informacji i reakcji społeczeństwa. Całe dekady projekt przeleżał zamrożony w pamięci, co chwila ktoś go wyciągał, by przeprowadzić nowe analizy, udoskonalić i odłożyć na kolejne lata. Decyzja o jego wdrożeniu zap adła dopiero po rewolucji na Absolomie. Realizacja poszła sprawnie, analitycy zaczęli opijać swój sukces, pozwalając Flocie snuć plany przywrócenia porządku w koloniach. – Coś mi tu nie pasuje, panie Zefred – powiedział Wilan. – Dawniej więcej dzieci lądowało w akademii niż dzisiaj, a te, które kończą szkołę, mogą robić co zechcą… – I w większości wstępują do Floty! Szkoły dobrze ich do niej przygotowują. Jedyne co potrafią to walczyć. Kult siły i delikatna propaganda od małego wskazują im dalszą karierę. Na dół nie puszczają ich przepisy przeciwko przeludnieniu, więc muszą sobie radzić tutaj. Nieliczni znajdują sobie jakąś pracę, lecz na zawsze pozostają bardziej zmęczeni i bardziej nerwowi niż inni ludzie. Jedyne ich uczucia to gniew i nienawiść, lęk pozostaje w nich na zawsze. Świat zwykłych ludzi nie jest ich światem. One go nie znają. Zefred energicznym krokiem wyszedł na środek pokoju. Wyciągnął rękę w stronę stoczni. – Proszę spojrzeć dookoła siebie! Niewielu jest na stacji naukowców z prawdziwego zdarzenia. Tacy jak oni mogliby zbyt wiele zauważyć, więc płaci się im dobrze, by zostali na dole – i nie patrzyli. Wiedza rodzi zbyt wiele pytań i zbyt często, zbyt łatwo nakłania do buntu. Ilu zna pan ludzi, którzy urodzili się na stacji? Prawie wszyscy dorośli przybyli tu z dołu, za pracą, jak pan! Resztką tlącego się w nich uczucia wzbraniają się przed posiadaniem własnych dzieci, wiedząc jaki czeka je los. Tu, na górze, w milczeniu tajemnicy, Flota wykuwa swoją przyszłą armię. By wygrać w gwiazdach, musimy najpierw wygrać tu. – Niemożliwe, że nikt nie zwrócił na to uwagi! – Czy pan coś zauważył? Cokolwiek, czego nie potrafił pan wyjaśnić przypadkiem, środowiskiem życia, naciskami urzędników? Czy choć raz obwinił pan szkołę? – Tym mamy być? – spytał Arto. – Żołnierzami? Niczym więcej? Spojrzenia trójki dorosłych skupiły się na chłopcu. Jak szybko zapomnieli o przyczynie tej rozmowy…

450

– Większość dzieci po szkole staje się żołnierzami okupacyjnymi. Od kilku dekad zasilają garnizony na najważniejszych koloniach Wewnętrza. Kontrolują je, bronią przed mieszkańcami. Są bezwzględni i w pełni posłuszni dowództwu, przekonani, że tylko Układowcy są cywilizowani a koloniści to karaluchy. Część zostaje tu, na miejscu, w sektorze cywilnym Floty. Naprawy, obsługa, bezpieczeństwo stoczni, Kosa… Jajcogłowi są doskonałymi inżynierami. Każdy robi to samo, co robił w szkole, tylko lepiej. – Kapitan naprawdę zostaje kapitanem okrętu? – w głosie Arto zabrzmiała nuta dumy. Kolonista przymknął oczy i skinął głową. – Dowódcami grup operacyjnych zostają dzieci polityków – wyjaśnił. – Dzięki nim to Rząd kontroluje Flotę, a nie jej admiralicja. Lecz nie każdy wpływowy polityk chciałby widzieć swoje dziecko na stanowisku kapitana. Kadeci z akademii nie potrafią dowodzić, więc na kapitanów wybiera się najzdolniejszych dowódców szkolnych – stanął przed Arto i położył dłonie na jego barkach. – Stałbyś się jednym z nich, choć bez możliwości awansu. – Jeśli to prawda… Czy w szkole robią nam to samo co w akademii? Poza tym, że tam… – To nie tak, że akademia przychodzi do was. W porównaniu z nią, twoja szkoła to raj. Kadet kończący akademię nie posiada już wolnej woli. Nie potrafi myśleć niezależnie, traci zdolność podejmowania decyzji, stając się bezwarunkowo posłuszny dowódcy. Wy możecie się zawahać, dlatego żaden dowódca nie zaufa wam na tyle, by posadzić w fotelu myśliwca. Akademia i szkoła tworzą dwa rodzaje wojowników. Jedni panują w przestrzeni, drudzy na powierzchni planet. Żołnierz z akademii jest dobry na okręt, lecz nie potrafi żyć wśród zwykłych ludzi. Na placówkę cywilną potrzebują bardziej cywilizowanych ludzi. – I takich ludzi nazywasz bardziej cywilizowanymi? – Wilan nie wytrzymał. – Którzy od małego biją się bez litości? Zbyt późno dostrzegł bladość na twarzy syna i surowe, ostrzegawcze spojrzenie kolonisty. – Tak mi przykro, synu… – przyciągnął go do siebie i objął mocno. – Nie myślałem o tobie. Wierzę, że jesteś inny, tylko… – Ja… rozumiem… – Arto spuścił głowę. Uwolnił się od jego uścisku i odsunął do tyłu. – Gdyby choć raz spotkałby pan kogoś z akademii, poznałby pan różnicę – głos Zefreda był dziwnie chłodny. – Nie, ja w to nie wierzę! – grymas na twarzy Ene był nerwowym, histerycznym uśmiechem. – Projektu na taką skalę nie można ukryć! Gdyby to była prawda, po co byłoby to wszystko, to… robienie z dzieci potworów? Flocie bardziej by się opłacało hodować niemowlaki! Rząd jest przecież praktyczny – dodała niepokojąco beztroskim głosem. – Skoro i tak je odmóżdzają, równie dobrze mogliby je hodować od embrionów, jak… Jak organy, cokolwiek! – Rząd jest praktyczny – przyznał Zefred, tonem wziętym wprost z wykładu o podstawach fizyki. – Wie, że potrzebowałby rzeszy ludzi, by wychować takie niemowlaki. Już tego próbowano, z marnym skutkiem. Tacy kadeci byli zbyt głupi lub zbyt agresywni. Nie do tego przystosowała nas ewolucja i wojskowi musieli się z tym pogodzić. Wszystkie dzieci mają ludzkie potrzeby. Nie zaspokojone, odbijają się negatywnie na ich rozwoju. Nikt nie odbiera nielegalnych dzieci zaraz po urodzeniu, robią to dopiero gdy mają cztery, pięć, dziesięć lat. One pozostają ludźmi – spojrzał na Arto. – Tak jak wasz syn. Poskutkowało. Ene się uspokoiła. – Co z genami? – spytał Wilan. – Co z robotami? – Z robotami? Wciąż są zbyt zawodne, a od Wojny Wtyczek wojskowych przeraża sama myśl o obdarzeniu maszyny samoświadomością. Zabawy z genami udowodniły zaś tylko tyle, że człowiek jako gatunek od zawsze był doskonale, optymalnie dostosowany do potrzeb armii. Jesteśmy idealnie zbalansowani pod kątem możliwości i praw biologii. Stosunek siły i inteligencji współgra z długością ciąży, tempem naszego rozwoju, masą mięśni i mózgu. Regeneracja zwiększa tempo powstawania nowotworów, większa wytrzymałość wydłuża ciążę i okres dorastania. By stworzyć nowy gatunek żołnierza musielibyśmy zmienić nie tylko geny,

451

lecz stworzyć nową biologię i biochemię. M ożemy uzyskać lepsze jednostki, pozbierać najlepsze geny ze wszystkich, jakie natura zgromadziła w nas w trakcie tysięcy lat ewolucji, ulepszyć je i posegregować, lecz to zrobili za nas nasi przodkowie, wieki temu projektując genetycznie swoje dzieci. Dziś ceną za to jest rozwój Zarazy. Słabości ciała łatwo nadrobić mechanicznymi dodatkami. Armia nie potrzebuje modyfikacji genetycznych, lecz właściwego treningu, a ten można osiągnąć przerażająco łatwo, p rzez stworzenie środowiska, które sprawi, że mózg od małego będzie programował się w pożądany sposób. Wiek pięciu lat jest wiekiem optymalnym do rozpoczęcia nauki. Nawet żołnierz musi nauczyć się chodzić, mówić, czytać i pisać, posługiwać się konsolą. Tkanki wyrosłe w zbiorniku są pożywne, lecz nie smakują tak dobrze jak naturalny owoc. Społeczeństwo jest dla Floty niczym drzewo, na kt órym one dojrzewają, nim zostaną zerwane, posegregowane według wieku i umiejętności i poddane dalszej nauce. M yśliwce, broń, nawet okręty produkuje się szybciej niż ludzi. Dziś Flota zaczyna równie szybko produkować żołnierzy. Sto lat temu była o jedną trzecią mniejsza niż dziś. Dzięki Leonidasowi znów zaczęła się rozrastać. – A bezimienni? Czy dla tych dzieci takie życie nie byłoby lepsze… Zefred ściągnął brwi. Wilan wspomniał slogan promujący zamianę dawnych sierocińców na akademie. Czyż nie brzmiał łudząco podobnie i równie zdradliwie? – Jak łatwo decydować, by zamiast nas cierpieli inni – spokojny, wyważony ton jego głosu przyprawił Wilana o poczucie winy. – Bezimienni nie mają dostępu do wykształcenia. Wyniszczają je choroby, których zwykli obywatele nawet nie znają. Najwyżej czasem Flota zainteresuje się jakimś wyjątkowym dzieckiem, lecz nawet wtedy trudno je złapać. Bezimienni wiedzą gdzie i jak się kryć, jak niszczyć namierzające ich automaty. Bez lokalizatora są trudni do złapania, a gdyby mieli lokalizator, nie byliby bezimiennymi. Wilan znowu zaczął nerwowo krążyć po pokoju. Arto usiadł koło matki. Był przybity; Wilan nie wiedział czy to przez jego głupią uwagę, czy przez to, że musiał to wszystko ujawnić. Na kosmos, musiał być idiotą skoro powiedział przy nim coś takiego! Nawet nie miał pojęcia co jego syn teraz czuje, co sobie pomyślał… Jego wściekłość na Rząd i Flotę nie mogła być większa. Uciekniemy stąd, postanowił, choćby i po trupach Kosy! – Rozumiem, że Rząd trzyma wszystko w wielkim sekrecie – powiedział. – Ludzie znikają i tak dalej… Ale skala tego wszystkiego… To musi zostawiać jakiś ślad, coś widocznego… – Pan nie zauważył tego przez pięć lat. Czy miał pan przez ten czas choć cień podejrzeń? Czy pomyślał pan o tym, gdy spytałem czy pan wie jak wygląda szkoła? Wilan miał już dość jego mentorskiego, formalnego tonu – i kolonista chyba sam to dostrzegł – lecz znów miał rację. Przypomniał sobie ich rozmowę o Arto. Teraz jego pewność wydała mu się zupełnie zrozumiała. To on był głupi i naiwny, nie Zefred. – Dzieci zawsze się biją – powiedziała niepewnie Ene. – Dlaczego akurat tutaj… – Tutaj pozwolono, by silniejsze dzieci zaczęły dyktować warunki. Te, które się skarżyły lub nie potrafiły dać sobie rady, posłano do akademii, przy wtórze przeróżnych plotek. Reszta tak się przeraziła, że wolała siedzieć cicho. Wizja akademii przestrzega je przed popełnieniem błędu, nagrodą jest pozostanie w domu. Presja wywierana na najmłodsze dzieci rośnie stopniowo, w miarę jak dorastają. To daje im czas na adaptację. Jeśli czują cokolwiek, gdy wracają do domu, to winę i strach, że wszystko się wyda. – Nie wierzę, że nikt nie próbował tego przerwać! – Wilan nerwowo rozrzucił ramiona. – Było kilku… – przyznał kolonista – lecz mechanizmy rządzące zachowaniem dzieci są bardzo złożone. Z początku sądzono, że ta złożoność doprowadzi szkoły do szybkiego upadku, lecz nawet ich twórcy nie przewidzieli jak bardzo stabilny stworzyli proces. On jest jak samo życie – z pozoru delikatne, potrafi przetrwać wszystko za wyjątkiem rozumnego, niszczycielskiego, konsekwentnego działania. Układ oparto na wrodzonych schematach zachowania się dziecka. Sam się podtrzymuje. Jednostka nie jest zdolna go zmienić. – Rozumiem – Wilan spojrzał na syna. – On milczał, bo wierzył, że musi. Ale ty wiedziałeś…

452

– Więc dlaczego milczałem? Uwierzylibyście widząc chłopca zdrowego, wracającego do jedynej spokojnej przystanie jaką znał, nauczony tak dobrze się maskować, że psychologowie i lekarze mogliby się od niego uczyć? Tylko wyjątkowe zdarzenie może sprawić… – Zdarzenie takie jak śmierć? – zawołała Ene. – A może ją też można maskować? Zefred chwilę milczał. – Arto, możesz nas zostawić? – spytał nagle. – Są sprawy, które… – Rozumiem, naprawdę! – Arto wstał spięty niczym sprężyna. – Chcecie mówić o mnie beze mnie! – M yślałem, że znasz dorosłych. To pomoże twoim rodzicom zrozumieć. Arto popatrzył najpierw na kolonistę, potem na rodziców. Ramiona mu opadły. Bez słowa wyszedł z pokoju, zamykając za sobą drzwi. – Ich szkoła to prawdziwa strefa wojny – Zefred zauważył jak Wilan odprowadził syna wzrokiem. – Jej ofiary są prawdziwe, tak samo jak efekt końcowy, jak ja. Płeć nie gra roli innej niż w hierarchii ważności. Najważniejszą różnicą między szkołą i akademią jest kontrola. Tam mają ją dorośli, tu uczniowie sami tworzą reguły. Szkolą się na kadetów, nie wiedząc, że są kadetami. Jednak strach przed akademią utrzymuje niską śmiertelność. Kto zabija, staje się niebezpieczny dla wszystkich. To skłania je do narzucenia ograniczeń. Chwilę zajęło Wilanowi zrozumienie każdego niewypowiedzianego słowa. – To miało nas uspokoić? – zauważył spokojniej niż się spodziewał. Poczucie zagrożenia p owróciło ze zdwojoną siłą, lecz styl życia na stacji robił swoje. – Wystarczy dać tym dzieciom karabin do ręki, a będą zabijać! Dla nich to tylko kwestia zasad… Na wszechświat, tym dzieciom! Przecież Arto jest jednym z nich… – Pamiętamy o tym. Na naszym statku mamy ludzi, specjalistów, którzy przebyli całą tę drogę tylko po to, by pomóc im się pozbierać. Dzieci mogą być równie dobrze ucieleśnieniem miłości jak i czystym okrucieństwem. One nie zawodzą, nigdy, zawodzimy jedynie my, dorośli. Łatwo i szybko poddają się dominacji, zwłaszcza pod wpływem siły. Syn, jakiego znacie, nie istnieje. To tylko maska, lecz pod tą maską on wciąż was kocha, choć boi się to okazać. Wszystko co robił, robił z myślą o was, lecz z czasem we wszystkim się pogubił. Wierzy, że posiadanie uczuć czyni go dziwakiem, dlatego je ukrywa, nawet przed samym sobą. Proszę to zrozumieć i uszanować. Ich życie, psychika, zostały rozbite niczym lodowa kula. Niełatwo będzie je poskładać. Takie rany trudno wyleczyć. Czasem to jest wręcz niemożliwe, p omyślał. Kolonista nie chce nas straszyć. – To się musi skończyć! – zacisnął pięści, grożąc niewidzialnemu wrogowi. – Przecież to przestępstwo! – Kto ma to zrobić? Ty? Jak? Zamkniesz szkoły? Co zrobisz z miliardami takich dzieci? Puścisz ich do zwykłych szkół? – M ogę to ujawnić. Niech zajmą się tym ci, którzy mogą i powinni coś zrobić! – Kto, Rząd? Nagłośnisz najwyżej lokalne przypadki, które podpadną pod złe zarządzanie szkołą. Na swój sposób to prawda… Ale, załóżmy, że się uda. Przeżyjesz, zbierzesz dowody i transmisja wiadomości nie zostanie zdławiona. Wyobrażasz sobie reakcję ludzi? – Aż za dobrze – wyobraźnia podsunęła mu wizję jednoczesnej rewolucji na wszystkich st acjach w układzie. Nie taką wizję chcieli urzeczywistnić koloniści. Koniec handlu, koniec dostaw. – Co, na próżnię, robi z tym Podziemie? – Wilan już dawno nie słyszał, by Ene klęła. – Zawsze skradają się w cieniu, czekając na taką okazję! Dlaczego milczą? M uszą coś wiedzieć! – Część z nich wie. Niektórzy, ci co powinni. Gdyby chcieli, potrafiliby to rozpowszechnić, lecz jako organizacja, straciliby na tym najwięcej. Część uczniów, ta, która coś rozumie, prz yłącza się do nich. W umyśle Wilana zaczął powstawać obraz zupełnie nowej, nieznanej rzeczywistości, bardziej złożonej niż mógł sobie wyobrazić. Wciąż był ślepy i głuchy. Każdy wiedział, że jeszcze pół

453

wieku temu Podziemie było ledwie niewielką organizacją. Dziś się rozwijało, na szkołach. Skutek uboczny Floty, pasożyt… – No tak! Przecież to oczywiste! – niemal się roześmiał. – Zawsze znajdzie się ktoś żądny zemsty. Flota wciąż ma akademie, a oni… – To ledwie fragment sieci układów, oplatających każdą stację w Układzie. Nawet ja nie p otrafię się w tym odnaleźć. Zbyt długo byłem na zewnątrz. Tam, wśród kolonii, czas płynie inaczej, nawet dla Absolomu. U was wszystko dzieje się o wiele szybciej. – A wy? – spytała Ene. – Koloniści? Przecież wiecie… – M y możemy najmniej – Zefred stanął obok stolika, podniósł sześcianik i ukrył go w dłoni. – To nie gadki o papierowej demokracji, jakie każdy może ucinać w barze. Wiemy o wszystkim, niemal od początku, lecz nie możemy rzucić tego Rządowi w twarz, bo ta tajemnica z apewnia nam bezpieczeństwo przed legalnie podjętą akcją odwetową na Absolomie! – uderzył pięścią w blat stołu. – Rząd wie, że wykorzystujemy nasze kontakty z Podziemiem, by usp okoić radykałów, skłonić ich, by poczekali kolejnych parę lat, aż będziemy gotowi. Utrudniając nam uzyskanie samodzielności przedłuża tym samym nasze zaangażowanie w utrzymanie spokoju na jego własnym podwórku. Ta próba sił trwa już dekady. Każda ze stron trzyma nóż na gardle przeciwnika, wiedząc, że w razie ataku zdąży, nim zginie, pociągnąć go za sobą. Szkoły są zakładnikami całej ludzkości, musicie się z tym pogodzić. Jeśli plan się powiedzie, za kilka dni dokończymy tę rozmowę, poza stacją. Kilka dni… Nawet bez wiedzy o szkołach oczekiwanie zdało się Wilanowi dłużyć niczym międzygwiezdny przelot. Teraz godziny były mu dniami, zaś dni – całymi wiekami. – Niczego nie możemy zmienić? – Niczego. Dotyczy to także naszych planów. Dzieci muszą pozostać kurierami. Wiem, że trudno to zaakceptować, lecz chłopiec miał tajemnice, o które go nawet nie podejrzewaliście. Tłumił je przez lata, od kiedy trafił do piekła zwanego szkołą. Jest twardy jak diament i wytrzymały jak plastal; nie piśnie ani słowem, choćby mu żywcem wycinali wnętrzności. Powinieneś bardziej zaufać tym dzieciom, Wil, nawet Iwenowi. Obaj są bardziej dorośli niż myślisz. Bardziej niż wielu dorosłych. Właśnie ta wiedza utrzymywała Wilana w szoku. Świadomość, że Arto nie jest, nie był, a być może nigdy nie będzie tak grzecznym dzieckiem, za jakie go miał, budziła uczucie strachu – o niego i swoją własną reakcję na wszystko co usłyszał. Nie znali się. O pewnych rzeczach nigdy nie rozmawiali – o szkole, o ucieczce… Nigdy nie potrafili sobie zaufać. M iną miesiące, może lata, nim zdołają to zmienić. Dzieci… Czy aby na pewno? Niech to próżnia! – Tak trudno to zaakceptować… – usiadł ciężko na kanapie. – Czy on musi…? Zacisnął dłonie na kolanach. Cały ten wykład był po to, by teraz, wiedząc o wszystkim, p ozwolił swojemu dziecku wracać do tej… akademii! Jaki rodzic mógł to znieść? Kolonista czekał, równie spokojny jak w dniu pierwszego spotkania. Powrót Arto do szkoły był dla niego czymś naturalnym. Twierdził, że sam przez to przeszedł. Wiedział dużo, lecz mówił mniej. Zbyt wiele razy zaklinał się, że nie kłamie, najwyżej nie mówi całej prawdy… – To wasza decyzja – usłyszał. – Ja mogę tylko podpowiedzieć. Pamiętajcie, chłopiec był tam przez pięć lat. Kilka dni więcej… – To się musi skończyć! – Ene zerwała się i wymierzyła w kolonistę palec, jak gdyby jej ręka była bronią. – Gdy Rous się o tym dowie, powie wam to samo! Nie będziecie narażać naszych dzieci! Pięć lat to o pięć za dużo! Zefred spojrzał na zegarek. – M yślę, że Rous już wie – powiedział po prostu. Ene ze zdumieniem opadła na kanapę. – Jak mówiłem, to wy zadecydujecie. Od Arto zależy czy się was posłucha. Wilan podjął decyzję. Jedyną, jaką mógł.

454

– Zostanie w domu – oświadczył stanowczo. – M ogą się spotykać gdzieś na stacji, tak mogą… robić co trzeba, ale od szkoły mają się trzymać z daleka! To ledwie kilka dni. Opieka nie zdąży się przyczepić. – Powiem mu o tym – Zefred skinął głową. – Powinienem z nim porozmawiać. Nie wiecie co on teraz czuje. – Na zarazę, myślę, że wiem – mruknął Wilan. Zefred ruszył do drzwi, lecz zatrzymał się w progu. Odwrócił się. – Proszę pamiętać – dodał z dziwnym chłodem. – Nikt nie odgadnie o czym chłopiec pomyśli i jak postąpi. Uważajcie na niego. Najinteligentniejsze dzieci to nie te, które mówią prawdę, lecz te, które najlepiej kłamią. Jeśli popełnimy błąd… Kolonista wyszedł, lecz niedokończone ostrzeżenie wciąż wisiało w powietrzu. Wilan czuł się jakby wszystko wokół zamarzło. ••• Kolonista cicho wślizgnął się do pokoju. Arto obserwował go, siedząc skulony na krześle, ramionami obejmując przyciągnięte pod brodę kolana. Nie podsłuchiwał. Rozumiał, że wiedząc za dużo mógłby pokrzyżować jego plany, lecz prawdziwym powodem był strach przed tym, co mógł usłyszeć. To kolonista kazał mu wyjść. On wiedział jak to jest. Skoro uznał, że nie powinien tam być, to tylko dla jego dobra. W to jedno mógł uwierzyć. W tamtym pokoju uwierzył, że kolonista robi to naprawdę żeby mu pomóc. Jemu, nie tylko rodzicom. Pokój pogrążony był w mroku. Ciemność była dla niego czymś bezpiecznym. Była schronieniem; bał się jej mniej niż światła, w którym nie mógł się kryć. Widział w niej oczy kolonisty, błyszczące w słabym blasku wyświetlacza zegara. Śpiąca dotąd Lili uniosła głowę, czujnie obserwując intruza. Wiedziała jak rzadko ktoś tu przychodził. Zefred odszukał panel kontroli oświetlenia. Przesunął palcem po gładkiej powierzchni, rozjaśniając pokój minimalną jasnością lampy. Uważnie rozejrzał się po pokoju. Jego wzrok sp oczął na chwilę na kratce wentylatora. Na jej widok kolonista lekko kiwnął głową, usiadł na łóżku i zaczął delikatnie głaskać Lili. Robił to niemal tak samo jak on. Kotka poddała się t emu po chwili wahania. Nie okazywała niezadowolenia. Nawet ona była przeciwko niemu. Chwilę spoglądali na siebie w milczeniu. Po raz pierwszy byli sami. Jeszcze dziś rano Arto miałby do niego setki pytań, lecz teraz… Łatwiej im zrozumieć, pomyślał ponuro. Akurat! Będzie im łatwiej wybaczyć – oto co naprawdę powiedział. Uwierzył mu, że po wszystkim poczuje ulgę, lecz czuł tylko winę. M oże kiedyś będzie im gotów wszystko wyjaśnić, także to, co dziś zataił. M oże kiedyś. Lecz nie dziś, nie jutro i nie za tydzień. Przynajmniej nie będzie się musiał kryć ze zbroją. Jedyna dobra rzecz, jaka z tego wynikła. Cicho mrucząc, kotka przewróciła się na grzbiet, pozwalając koloniście głaskać się po brz uchu. – Rodzice nie chcą byś wracał do szkoły – powiedział w końcu. Patrzył na Lili, jakby mówił do niej. Arto nie odpowiedział. To było najgorsze rozwiązanie jakie mogli wybrać. Nie p owiedział im o wojnie ani o policji, nie wiedzieli, że popełniają błąd, że teraz wytrzymaliby tam łatwiej niż na korytarzach stacji. M imo to musiał usłuchać. Czuł, że gdyby tym razem postąpił po swojemu, straciliby do niego zaufanie. Przestałby być ich synem. – Nie wierzą mi – powiedział po chwili. – Powiedzieli tak bo myślą, że jestem słaby, ale pan dobrze wie co się dzieje! Wytrzymałbym…! – Jesteśmy sami – w jego głosie było coś delikatnego, uspokajającego, lecz Arto nie zap omniał jak dobrze kolonista potrafi się kontrolować. – Twoi rodzice nie podsłuchują, a ja nie jestem kopalniakiem. Jeśli masz kłopoty… – Nie mam! – Jeśli masz kłopoty, możemy powiedzieć im naprawdę o wszystkim – ciągnął, nie zważając na jego zaprzeczenie. Nawet na niego nie spojrzał – Twoi rodzice są zbyt zszokowani, by

455

zrozumieć, ale ja wiem. To nie była zwykła bójka czy bitwa. Co się dzieje w szkole? M ożesz mi powiedzieć. Ja wiem jak to jest. – Jeżeli pan wie jak to jest, dlaczego mi pan to zrobił? – Nie chciałem tego. To wy doprowadziliście do sy tuacji bez wyjścia. – Trzeba im było wytłumaczyć, że muszę tam wracać! – spojrzał na niego, szukając choć odrobiny wsparcia. – Nie powinniśmy wszyscy zachowywać się tak jak zawsze? – M ożesz mi uwierzyć na słowo, to dla nas mniejsze ryzyko niż twoje tajemnicze problemy – kolonista pozwolił, by kotka bawiła się jego palcem. Sam spojrzał na niego – To one mogą ściągnąć dodatkową uwagę. W to nie wątpił. Jego śmierć, ich śmierć, mogłaby zniszczyć cały plan. Czy tylko to martwiło kolonistę? A może było w tym coś więcej? – Ryzyko pozostanie. – Ryzyko będzie zawsze. – Więc przestańcie traktować mnie jak dziecko! Umiem zachować tajemnicę! – Jak mam cię traktować? Jak dorosłego? – Zefred się rozsierdził. Lili odskoczyła na bok. – W szkole byłeś kimś, lecz poza nią jesteś nikim! Radzę ci zacząć się do tego przyzwyczajać. Na razie jesteś tylko półproduktem. Wiesz jak kontrolować otoczenie, lecz nie kontrolujesz siebie, a przez to łatwo ulegasz kontroli innych. Jesteś dzieckiem i myślisz jak dziecko. Inaczej oceniasz sytuację. Im prędzej to zrozumiesz, tym lepiej. Nikt nie chce zabierać w podróż twoich zwłok, zwłaszcza twoi rodzice! Siedzieli chwilę, mierząc się wzrokiem. Arto był zły za potraktowanie go jak zwykłego, głupiego dzieciaka, lecz było mu też wstyd. Zefred wyciągnął karty pamięci. – Dziś chciałem ci je dać osobiście – powiedział, jakby to co się przed chwilą zdarzyło nigdy nie miało miejsca. – Zanieś je jutro Iwenowi. Wiem, że będziesz chciał się z nim zobaczyć. M ożesz mu je zanieść prosto do domu. Nie wiem czy komputer zwróci na ciebie uwagę, ale to nieważne, o ile nie będziecie tak robić codziennie. Potrafi analizować dane, ale miną całe stulecia nim stanie się tak sprytny jak ludzie. Wychylił się, podając karty. Arto opuścił stopy na podłogę i sięgnął po nie. Spojrzał na nie – kawałki plastiku rozmiarów połówki identyfikatora. Dając mu je, tu i teraz, kolonista chciał mu pokazać jak bardzo odpowiedzialna jest jego funkcja i że liczy na niego. To działało. Znów chwilę milczeli. Śmierci nie można maskować. Były tylko trzy powody dla których kolonista mógł tak powiedzieć – nie wiedział o pozorowaniu wypadków, nie chciał straszyć rodziców, lub w jego czasach dzieci się nie zabijały. Wspomniał o zbroi młodszaka z promenady, o Karrosie, o tym jak się czuł gdy kolanem powoli wyciskał z niego życie i jak bardzo pragnął się temu poddać. Nie wyobraził sobie tych rzeczy. One były realne. Zefred chwilę bawił się z Lili. Obserwował to w milczeniu. Czuł się zdradzony przez ufność z jaką to robiła. Aż dotąd nie lubiła obcych w domu. Jej mógł wybaczyć. Nie wiedziała co się dzieje. Lecz rodzice… – Obserwowałem cię, gdy jeszcze miałem na to czas – kolonista odezwał się cicho, rozładowując napięcie przedłużającego się milczenia. – Nie od razu zrozumiałem dlaczego pozwalasz się tak bić – na chwilę spojrzał na Arto, obserwując jego reakcję – lecz w końcu to do mnie dotarło. To podświadoma kara za to, że tu jesteś. Twoje poczucie winy… – Nieprawda! – zawołał. – To podłe kłamstwo! – Dlatego tak się nim przejąłeś? Jakaś część ciebie musi o tym wiedzieć, inaczej… Znam cię lepiej niż ty siebie. Gdy znajdziesz właściwy klucz do psychiki, wtedy każdy człowiek staje się przejrzysty jak projekcja. Znam wszystkie klucze do twoich myśli. Przywyknij do tego. Arto odebrało głos. Tyle lat znosił agresję starszaków, traktując ból jako upomnienie, lecz nigdy tak o tym nie pomyślał. Oto najlepszy sposób, by pokazać wyższość – powiedzieć o kimś coś ważnego, czego sam nie wie.

456

Znów milczeli dłuższą chwilę. Arto się uspokoił. Kolonista dalej bawił się z kotką. – Chciałbyś spytać o wiele rzeczy – powiedział, nie odrywając od niej oczu. Arto nie widział jego twarzy, lecz odniósł wrażenie, że lekko się uśmiechnął. Kolejny wyważony, udawany szczery uśmiech. – Teraz możesz to zrobić. M ógł pytać, lecz nie był pewien czy usłyszy prawdę, czy tylko tę część, którą kolonista chciał, by usłyszał. Obaj wciąż się okłamywali i obaj wiedzieli, że tak będzie do końca. Tacy już byli. Tajemnice i kłamstwa były całym ich życiem. Jak to wykorzystać? – Skąd pan wiedział o Smoku? Zefred milczał. Nie wiedział czy zastanawia się, czy tak pochłonęła go zabawa z Lili. Nie zwracał uwagi na jej ostre pazury. Zupełnie jak on. Też ich prawie nie czuł. – Przejrzyj kiedyś archiwa fabularne – powiedział w końcu, ni do kota ni do Arto. – Od chwili gdy człowiek zaczął zapisywać swoje myśli w postaci obrazów, od kiedy pojawiły się jednostki, w rękach których spoczęła decyzja o użyciu broni mogącej zgładzić populację całej planety, przewija się w nich stale ten sam temat. Nieważne czy cofniesz się do czasów Dekady Strachu, konfliktu między M arsem a Ziemią czy do samych początków Ery Kosmosu, wśród zachowanych dzieł zawsze znajdziesz takie, które opowiadają historię o pojeździe wojskowym, w którym ludzie, pozbawieni kontaktu z dowództwem, muszą podjąć decyzję o uwolnieniu lub wstrzymaniu całej potęgi swojej broni. Te historie różnie się zaczynają i różnie kończą. Czasem dowódca stoi na straży zdrowego rozsądku i broni się przed buntem, cz asem to buntownicy muszą powstrzymać szaleństwo kapitana, a czasem to dowództwo musi powstrzymać pojazd ślepo wykonujący niewłaściwy rozkaz. Problem jest rzeczywisty. Budujemy coraz potężniejsze bronie i potrzebujemy coraz bardziej opanowanych dowódców, by ją kontrolować, kogoś, kto wiedziałby kiedy jej użyć, a kiedy się powstrzymać. M uszą być ostrożni, lecz nie aż tak, by bać się podjęcia decyzji. M uszą prawidłowo ocenić sytuację, lecz co jest ważniejsze, muszą sprawić, by ludzie ich słuchali. Ich autorytet nie może płynąć w yłącznie z szarży, stanowczości czy utrzymywanej dyscypliny. Podczas wieloletniej podróży, czy na polu bitwy, gdy zdarzy się, że okręt zostaje odcięty od łączności i dowództwa, szarża i dyscyplina nie gwarantują posłuchu oficerów. M ożesz spytać dlaczego wobec tego są oficerowie, dlaczego załogi całego okrętu nie stanowią bezmyślni kadeci. Odpowiedź jest taka, że bezmyślność podwładnych jest jeszcze gorsza od sytuacji, gdy każdy z nich ma własny p ogląd na sprawę. Dowódca nie może być jedynym mózgiem na okręcie, nawet gdy jest bezgranicznie lojalny przełożonym. To by oznaczało, że okręt myśli tak jak on, ma tylko jeden punkt widzenia i nie przeanalizuje sytuacji pod innym kątem. Fanatyczna lojalność nigdy nie była gwarancją rozsądku, wręcz przeciwnie. Człowiek nie potrafi brać pod uwagę wszystkich możliwości. Potrafimy to robić tylko przez krótką chwilę. Natura przystosowała nas do szy bkiego wyboru jednej opcji, do trzymania się jej i obrony swojego punktu widzenia wszelkimi dostępnymi argumentami, także własną rangą. Oficerowie to nie tylko zastępcy, to także doradcy. By nad nimi zapanować, kapitan musi mieć dość rozsądku, by ich wysłuchać i rozważyć ich punkt widzenia, a jednocześnie posiadać dostateczną władzę, by pogodzili się z odrzuceniem ich opinii. M usi mieć autorytet, wzbudzać szacunek. Ty masz taki autorytet. Potrafisz słuchać i myśleć. Nie odpowiedział. Słowa kolonisty zgadzały się z tym co wiedział, lecz czuł, że to nie wszystko, że coś się nie zgadza. – Twoja szkoła to tylko gra – kolonista ciągnął dalej, porzucając zabawę z Lili. – Wasze tajemnice to gra. Oszukiwanie pluskiew i czujników to gra. Oszukiwanie strażników w magazynie to też gra, jej kolejny element. Wy o tym nie wiecie, oni o tym nie wiedzą. Dla was i dla nich ta gra to rzeczywistość, w której stawka jest ogromna, zwłaszcza dla przegranych. Lecz ci na górze wiedzą i obserwują, patrzą czego was ta gra uczy i kto gra najlepiej ze wszystkich. Poddają was działaniu niekończącego się stresu, tego samego, jaki towarzyszy żołnierzom żyjącym w stanie ciągłej wojny. Czekają aż staniecie się dokładnie tacy jakimi chcą byście

457

byli, zdolnymi do działania w każdych, nawet najbardziej ekstremalnych psychicznie warunkach. Czasami coś zmieniają, wprowadzają nowy układ gwiazd, nowego żołnierza w drużynie i patrzą jak sobie z tym radzicie. Zwykle tylko patrzą, jak długo gra toczy się po ich myśli. Każde zdanie Zefreda wywoływało u Arto zimny dreszcz. Nigdy nie pomyślał, że wszystko co robią może być dokładnie tym, czego się od nich oczekuje. Kolonista przekonywał go, że jego umiejętności miałyby służyć Flocie, zdając się zapominać, że Arto nienawidzi Floty. Dlaczego musiał oszukiwać, dlaczego musiał włamywać się do magazynów? Czemu miała służyć ta część gry? M yślał nad tym od kiedy zamknął się w pokoju, lecz do niczego nie doszedł. Zamiast tego zrozumiał bunt Daela, to wszystko co powiedział o nim Zem i dlaczego Zem tak nienawidził pluskwy. Dlaczego był inny. M iał wiele wątpliwości. Jaki admirał przy zdrowych zmysłach powierzyłby tępemu M irze, wiecznie odurzonemu narkotykami Eginowi lub aroganckiemu Aristowi dowództwo nad jakimkolwiek okrętem? Arto nie powierzyłby im nawet kontroli nad automatycznym robotem czyszczącym! Większość kapitanów była na to za głupia. A przecież gdzieś nad bezmózgimi pilotami i żołnierzami musi być ktoś, kto myśli, decyduje, wykonuje rozkazy Floty, dopasowując działania do sytuacji… Żimmy mógłby dowodzić najwyżej plutonem. Dert mógłby się nadawać, lecz gdyby musiał wybierać, prędzej powierzyłby dowodzenie Lienowi lub Rejkertowi. Nie oszukiwał się, w ten sposób wybrałby tylko mniejsze zło. Obaj byli inteligentni, lecz brakowało im woli walki i umiejętności podejmowania wykalkulowanego ryzyka. Nie wiedzieliby jak zmusić podwładnych do wykonania rozkazu. Nie wiedzieliby nawet co z nimi zrobić! Nigdy nie nauczyli się współpracować, każde zadanie rozwiązywali sami. Gdyby słowa kolonisty były prawdą, Flocie brakowałoby dobrych kapitanów. Jednak ich miała, zatem, w jakiejś części, to, co mówił musiało być kłamstwem. Nie, nie kłamstwem, poprawił się w myśli. Zefred znów nie mówił mu wszystkiego. Dotknął ramienia. – Pluskwa… – powiedział bezwiednie. Więc się mylił, więc jednak… – Nie. Nie lokalizatory i nie automaty poszukujące. Starsze dzieci zbyt łatwo sobie z nimi radzą. Oni mają inne sposoby. – Jak inaczej mogą nas obserwować? Wiedzielibyśmy! – zaprotestował gwałtownie. – Starszaki coś by zauważyły! – Sami pomagacie obserwatorom, ukrywając wszystko przed zwykłymi ludźmi. Oni liczą, że tak będziecie postępować. Najłatwiej obserwować tych, którzy uwierzyli, że oślepili przeciwnika. Wasz przeciwnik pozwala się oślepić, bo ma więcej niż jedną parę oczu. Gdy patrzycie w te ślepe, myśląc, że one was nie widzą, wasz wróg, prawdziwy wróg, wciąż was obserwuje, oczami, o których nie wiecie. Niektórzy Protektorzy wiedzą o wszystkim co się dzieje w szkole. Jeśli na coś pozwalają, to dlatego, że chcą, by tak się stało. Jesteście dobrzy, lecz oni są lepsi. O wiele lepsi. – Lepsi od… – To możliwe, ale bez znaczenia. – Bez znaczenia? M amy przekazywać karty na ich oczach! Uśmiech Zefreda był szeroki i szczery. – Powiedz mi, jak wasi obserwatorzy mogliby odróżnić wasze tajemnice od naszych? Pamiętaj, oni mogą patrzeć, lecz to nie daje im wglądu w wasze głowy. Nie widzą wszystkiego, nie rozumieją każdej waszej tajemnicy, ledwie wiedzą, że je macie i akcept ują je jako część gry. Posiadanie sekretów jest dla was tak naturalne jak dla twoich rodziców naturalna jest para rąk i nóg. Gdy masz ich tysiące, jeden więcej nie zwróci niczyjej uwagi. Utonie w całej masie. M oglibyście przekazywać sobie broń, a tamci nie tylko by nie reagowali, lecz zaczęliby się cieszyć wzrostem poziomu agresji. Oni obserwują jedynie szkołę i dzieci. Obserwują, liczą i analizują. Ich specjalizacja jest klapkami na ich oczach. Nie pozwala im widzieć szerzej, bo to się nie kalkuluje.

458

– Rozumiem… Pomysł Zefreda był genialny. Tamci myśleli, że to kolejny element gry. Jakże się mylili! Co zrobią, gdy w szkole pojawi się policja? Gra zostanie zawieszona, na jakiś czas. Ta myśl na chwilę poprawiła mu nastrój. Oby zdechli z nudów podczas swoich obserwacji! – Więc oni chcą byśmy próbowali? – spytał. – Bo wtedy popełniamy błędy, wpadamy i idziemy do akademii, tak? Ci gorsi… wypadają z gry? Wypadają z gry, lub… giną. Czy obserwatorzy pozwolili go zabić, bo wypadał z gry? Zrozumienie obejmowało jego umysł. Przestawiało wspomnienia, łączyło je w nową całość. Był w niej Dael, który o tym wiedział i próbował coś zmienić, oraz ci których wybrał, by to zmienili. Żaden z nich nie pasował do szkoły, ani on, ani Zem, ani… tak, nawet Anhelo był nie na miejscu, ze swoją agresją, lecz z jakichś powodów ktoś uznał, że wszyscy mogą zostać w szkole. Gdyby było inaczej, zostaliby usunięci, jak Dael. Trzy lata nienawidził go za jego wybór, nie dostrzegając, że on musiał wybierać, by mieć, być może po raz ostatni, jakiś wpływ na swój los. Teraz to zrozumiał, teraz mu wybaczył. – Najlepsi zostają i grają dalej – kolonista nie od razu odpowiedział. – Ci najgorsi, przez których szkoła może mieć problemy, trafiają do akademii, gdzie są segregowani, jak płaty mięsa, by nauczyć ich tego, do czego nadadzą się najlepiej. Na pilotów biorą najlepszych. Czasem przyjmą obiecującego, młodego ochotnika, ale tych dziś już prawie nie ma. Na was też czekają, aż przyjdziecie do nich po ukończeniu szkoły. Och, teraz możesz ich nienawidzić, lecz gdybyś pozostał tu dłużej, marzyłbyś tylko o tym, by dalej walczyć. Dziecięcą nienawiścią łatwo manipulować. Zacisnął pięści, aż do białości. Robiąc to, co robił, nikogo nie oszukiwał, poza samym sobą. Spełniał oczekiwania tych, którzy to wszystko wymyślili! Widział jak zmieniali się jego koledzy, podczas gdy on zmieniał się inaczej. Szkoła programowała ich jak maszynę, rok po roku, do robienia czegoś, czego nie mógł odgadnąć, aż stali się podobni do siebie, niemal identyczni. Czuł gniew, po części na kolonistę i jego nieustanne tajemnice, lecz przede wszystkim na obserwatorów. Ten gniew przelał na niego Dael, gdy uczył go walczyć. On też go programował, lecz dzięki niemu pokonał szkołę, tę jej część, którą próbowała wszczepić w jego umysł. Nigdy nie dał się ponieść sytuacji, jak Żimmy ze skanerem, starał się ją kontrolować, nie poddał się systemowi. Nie będzie kapitanem, nie będzie służył Flocie! – Ci najlepsi to którzy? – zawołał ze złością. – Ci którzy najlepiej kłamią, najczęściej biją słabszych? Ci którzy… – niemal spytał czy to ci, którzy zabijają, lecz w porę ugryzł się w język. – Kto nas ocenia? Kto rządzi szkołą!? – Wy sami – ze spokojem odparł kolonista. – Ci co was obserwują zwykle nie robią nic. Wkraczają tylko wtedy, gdy coś wydostaje się na zewnątrz. Są w tym bardzo skuteczni. M inimalna ingerencja, wszystko, by nie zwracać uwagi. Reszta zależy od was. Zaskoczył go, tym jak to powiedział i co powiedział, choć od dawna myślał podobnie. To zawsze byli uczniowie. Zrozumiał ironię lekarza. Długą chwilę siedział nieruchomo, oswajając się ze znaczeniem usłyszanych słów. – Wiele zacząłeś rozumieć – usłyszał. – Być może zbyt wiele, by sobie z tym poradzić. Pamiętam jak to było ze mną – spojrzał na Arto, pochylił się i splótł dłonie na kolanach. – Wiesz, ja nie miałem tyle szczęścia. Sam musiałem dojść ze sobą do ładu i czasami… czasami myślę, że nie do końca mi się to udało. Gdyby nie pomoc brata… Ale byłem wtedy zbyt stary, zbyt dorosły. Znam cię, Arto. M yślisz, że ciebie szkoła prawie nie zmieniła, że broniłeś się przed tym jak mogłeś… Zrozum, nawet najinteligentniejsze dziecko nie jest w stanie nad tym zapanować. Zaufaj nam. Zaufaj mi. To nie jest właściwy czas, byś usłyszał wszystkie odpowiedzi. Nie pozwól, by ta gra cię pochłonęła. Nie pytaj, jeszcz e nie teraz. Czuł, że tym razem kolonista mówił naprawdę szczerze. Rozmowa sprawiła, iż zwątpił w swoje tajemnice, w to, że postępował właściwie, lecz dawała także nadzieję. Cokolwiek od dziś zrobi, cokolwiek pomyśli, nie będzie to to, czego oczekuje szkoła.

459

To tylko gra. Tylko czy aż? Kto w nią gra, ilu jest graczy? Czy którykolwiek wygrywa? Jeśli tak, co jest wygraną? Na pewno nie jest nią normalne życie. – Jeśli wiedział pan aż tyle, dlaczego mnie pan śledził? – M usiałem cię sprawdzić. Poznać jaki jesteś, czy… – Wystarczyło zapytać! – Pytasz nowych czym się kierują, co myślą? Nie. Ty ich sprawdzasz. Widziałem jak sprawdzałeś Nowego. Dla mnie to było to samo. Dla mnie ty byłeś nowy. Arto z oporem kiwnął głową. Dorośli, którzy mieli szkołę za sobą, byli sp rytniejsi od niego. Ci pozostali też nie byli tak głupi, jak myślał. Po prostu niczego nie podejrzewali. Porozmawiali chwilę o drobiazgach. Kolonista opowiedział mu o planecie, na którą mieli uciec i o tym jak będzie wyglądał przelot. Gdy wyszedł, Arto op adły wątpliwości, niczym muchy gnijącą żywność, jak automaty uciekającego przestępcę. Na ile mógł być pewien swoich decyzji? Jak wiele z jego wolnej woli i myśli było jego, jaką częścią wciąż kierowała szkoła? Zawsze uważał się za sprytnego i był z tego dumny. Teraz na tej dumie pojawiła się głęboka rysa, sięgająca aż do serca – jego spryt był tylko pozorem, programem, smyczą, na której trzymała go szkoła. Od samego początku, od kiedy pierwszy raz przekroczył jej próg, miał jedynie iluzję kontroli nad swoim życiem. Prześladowała go myśl, że nic się nie zmieniło, zrzucił jedno jarzmo, by wejść pod inne, nałożone przez kolonistę. Lecz teraz wiedział. Teraz rozumiał. Cokolwiek planowali z nim zrobić, nie zamierzał być tylko narzędziem. ••• Z samego rana poszedł do Iwena. Wybrał taką godzinę, by nie spotkać się z jego ojcem, lecz pozostało inne spotkanie, którego nie mógł uniknąć i którego obawiał się najbardziej. Zdecydował się przeprosić Rous za to co się stało. Dorośli oczekiwali takich rzeczy. Na to co się stało nie mógł się przygotować. Gdy Rous otworzyła drzwi, wciągnęła go do środka, objęła mocno i zaczęła przepraszać, ze łzami w oczach. M ówiła coś o pomyłce i krzywdzeniu, a on stał, zaskoczony i przerażony, zastanawiając się jak wiele powiedział jej Iwen i że wkrótce jego rodzice dowiedzą się także o tym, o czym nie powinni. Chwilę trwało nim go puściła. – Źle cię oceniłam, Arto – jej zaszłe łzami oczy przypominały wczorajsze oczy jego matki. Uśmiechnęła się. – Nie wiedziałam, że tak to wygląda. Na szczęście to już się kończy. Z tobą Iwen będzie bezpieczny. Kiwnął głową. Nie wiedział co powiedzieć. Iwen z zażenowaniem przyglądał się całej scenie. Gdy ich spojrzenia się spotkały, rozłożył przepraszająco ramiona. – Jest moim… przyjacielem – powiedział. Tym razem szczerość naprawdę przyniosła ulgę. Oddał Rous karty pamięci, potem obaj zamknęli się w pokoju Iwena. Ros nie było w domu, jej misja wymagała, by dalej chodziła do szkoły. Nie wiedział czy jej współczuć czy zazdrościć. – Powiedziałeś jej? – spytał, bez złości czy wyrzutów. Reguły szkoły przestały się liczyć, niczego nie był jej winien, lecz nie chciał, by dorośli zajęli się sprawą Anhela. Niech sobie dalej będzie mordercą, to już nie ich zmartwienie – lecz będzie, gdy oni się za to zabiorą. – Ani słowa! To tata, nie ja! – mimo podniecenia, głos Iwena zdradzał zakłopotanie. – Iwen, mam gdzieś to czy wiedzą, czy nie – powiedział, najłagodniej jak potrafił. – Już mnie to nie obchodzi. Chcę wiedzieć czy powiedziałeś im o… tym. Spostrzegł, że potraktował Iwena jak młodszaka. Poczuł wstyd. – M ówię prawdę! Tata wrócił zaraz po tym jak wyszliście. Zamknęli się w pokoju, a gdy wyszli, mama spytała mnie dlaczego nic nie mówiłem i za co tak cię zbili. Nic więcej jej nie p owiedziałem! To on jej powiedział! On wiedział! – Od kolonisty, wielkie rzeczy – wzruszył ramionami. – On wiedział od początku. Nie mówił, by nie straszyć rodziców. Teraz sam widzisz dlaczego…

460

– Arto, on już do nas nie wrócił! – Iwen mówił z przejęciem – Nie spałem całą noc, więc wiem! Arto, przysięgam, to tata jej o wszystkim opowiedział! On wiedział o tym wcześniej! Teraz to on był zdumiony. Czuł jak udzielają mu się emocje Iwena. – Kopalniane głupstwa! – odparł, bez przekonania. – On nie jest kolonistą! Jest z dołu i jest taki sam jak inni dorośli. Niby skąd miałby wiedzieć? Nic nie rozumie… – Nie jest z dołu, tylko z Wenus! I wiem, że kiedyś mieszkał na stacji! Zawsze gdy lecieliśmy w odwiedziny do dziadków, zachowywał się tak jak gdyby znał wszystkie stacje w Układzie! Sam mówiłeś, że pewne rzeczy widać po ludziach, nawet gdy o nich nie mówią. – Więc jak znalazł się na dole? Na dół się nie wraca… – Nie wiem, ale przysięgam, że to prawda! Nie pytał mnie o nic i… i patrzył tak… Nic go nie zdziwiło, rozumiesz? Gdy powiesz coś takiego dorosłym, oni się dziwią, ale nie on! Było mu tylko… – zaciął się. Przykro, pomyślał Arto. Jak od dziś będzie jego rodzicom. – Kolonista powiedział mu o wszystkim wcześniej i zabronił mówić. Cały czas coś ukrywa. Gdyby twój ojciec wiedział od początku, na krok nie ruszylibyście się z Ziemi. – A ucieczka? Ja go rozumiem, naprawdę! M ieliśmy tu być tylko kilka tygodni, a potem w gwiazdy. M yślał, że wytrzymam. Nie mógł przewidzieć Anhela. Arto energicznie pokręcił głową. Anhela nikt nie mógł przewidzieć, nawet sam Anhelo. – Wiedzą o nim? O wczorajszym…? – Nie. Zrobiłem jak kazałeś. Powiedziałem, że to tylko ostra bójka. Arto odetchnął. Jedno ryzyko mniej. Gdyby ich rodzice dowiedzieli się o całej sprawie, mogliby popełnić jakieś głupstwo. To zaszło za daleko, nawet bez ich pomocy. Po co kolonista tak ryzykował? Nie mógł z tym poczekać aż wejdą na statek? Zauważył, że przez całą rozmowę odruchowo napinał mięśnie, jakby gotował się do walki. Świetlista szkoła! Spróbował się rozluźnić. Od teraz sprawa należała do policji. Niech oni zajmą się szkołą, zanim ona zajmie się nimi. Lub Ros. – A twoja siostra? – Zaczęła gadać jak najęta, ale pokazałem jej w porę, by się zamknęła. Gdyby się wygadała, chyba bym ją udusił! M ówiłem ci, są dorośli, którzy wiedzą! Gdybyś posłuchał mnie wcz eśniej, to wczoraj nigdy by się nie stało! – Niby skąd mam wiedzieć którzy wiedzą a którzy nie? Iwen, nikt nam pomoże. Gdy nie będziemy uważać, skończymy jak Wel. Tego chcesz? Iwen zamrugał oczami. – Wiesz, że nie. Kraty Obudził się. Serce biło jak oszalałe, choć nic mu się nie śniło. Spojrzał na zegar – był środek zaciemnienia. Chwilę leżał, nasłuchując. Codzienna czujność powróciła. Po kilku minutach to usłyszał – z dołu dobiegał jakiś hałas. O tej porze? Zerwał się cicho. Nie zapalając światła sięgnął po wzmacniacz. Ze słuchawek wydobywały się jedynie trzaski i piski. Nieważne co robił, nie przekazały ani jednego słowa. Podsłuch był bezużyteczny, choć działał poprawnie. Nie zamierzał zastanawiać się nad przyczyną. Otworzył drzwi i podkradł się do schodów. Tam usłyszał głos ojca. Był w kuchni. M ówił cicho, lecz drzwi były otwarte. To wystarczyło. Arto był świeżo rozbudzony, jego słuch był czulszy niż za rozjaśnienia. Niemal zrozumiał, co powiedział, lecz głos zamilkł, nim jego słuch się dostosował. Usłyszał czyjąś niegłośną odpowiedź. Ktokolwiek to był, był znacznie ostrożniejszy. Zaczął się wsłuchiwać. – Ktoś z nas musiał popełnić błąd! – Rozpoznał ten głos. Kolonista! Głos miał spokojny, op anowany, lecz słowa mówiły co innego. – Nie ma innego wytłumaczenia!

461

Arto zmroził strach. Co on robił w ich domu, o tej porze? Takie wizyty nie były bezpieczne. – Chcesz powiedzieć, że to my popełniliśmy błąd. – Głos ojca był głośniejszy, zdenerwowanie znacznie wyraźniejsze. – Ktoś zlecił komputerowi wygrzebanie z baz dany ch ujęć z waszym udziałem, włączając w to chłopca. Jak myślisz, ile czasu zabierze im statystyczna analiza waszych spotkań? Jak szybko wyciągną na wierzch ten mały drobiazg, że spotkałem się z wami zanim zatrudniłem się w stoczni? Jeśli połapią się w tym, co robimy, przyślą tu takich, którzy nie zadają pytań, tylko od razu pakują do kopalni! – Pomyślą, że to z rekomendacji męża… – odpowiedziała matka. Też była zdenerwowana. – Nie skończy się na tym. Będą szukać dalej. Sprawdzą sekwencje z moim udziałem, prz ypomną sobie kim jestem i… Dotrą do innych. Wykorzystają lokalizatory, by nie będą spuszczać oka z dzieci. Tyle znaczy tu prawo. Właściwie jestem już spalony! – Głuche uderzenie, dłonią lub pięścią. Arto bezsilnie opadł na schody. Głosy przestały dochodzić do jego sparaliżowanego umysłu. Wiedział kto zwrócił na nich uwagę. Jakiż był głupi, jaki naiwny, jak ostatni kopalniak! Policja musiała być pierwszym miejscem, do którego poszła jego była wychowawczyni, a oni odesłali ją na dół! A potem Wel… W szkole był sprytny, lecz wystarczyło, by opuścił grę i zmierzył się z rzeczywistością… Pierwsza, nieświadoma próba wyrwania się z niej skończyła się porażką. Tylko żądza zemsty mogła tak go zaślepić. Będąc w szkole, sam na sam z pluskwą, czuł, że żyje wewnątrz stale kurczącej się klatki, duszącej jego umysł. Wczoraj odkrył, że klatka zawsze była otwarta. Odważył się z niej wyjść, tylko po to, by trafić do kolejnego więzienia. Otwarte drzwi okazały się tylko fałszywym wabikiem. M ógł się przeklinać za to, co zrobił – i przeklinał się – lecz nie mógł cofnąć czasu. Wczoraj pomysł wydawał się rozsądny i logiczny, lecz nie przemyślał go do końca, tak jak nie prz emyślał wojny z Anhelem. Kolonista miał rację, był głupim dzieckiem. Zawiódł rodziców i rozczarował kolonistę. Bodajby odgryzł sobie język! – Nic się nie da zrobić? – Wilan, w piżamie, krążył po pokoju niczym kot w klatce. Chciał się wyrwać na wolność, lecz zamiast tego miał wrażenie, że ściany zaczynają się schodzić, by ich uwięzić. – Tylko sześć dni! To jakaś wyssana ironia! Ile mamy czasu nim…? – Trzy, najwyżej cztery dni – kolonista zgodnie ze swoim zwyczajem przykleił się plecami do ściany, niczym żywy magnes. – Równie dobrze mogą się dowiedzieć pojutrze. – M ożemy zaatakować komputer? – Ene siedziała przy stole, owinięta w szlafrok. Wyglądała jak przygarbiona, stupięćdziesięcioletnia staruszka. Spojrzała zmęczonym wzrokiem na kolonistę. – Zakłócić jego pracę, nie wiem, zrobić coś z pamięcią… – A niech nawet unieruchomi to całą stację, tym lepiej! – zgodził się z nią. – Zamierzam spróbować! Dlatego mówię o trzech dniach, a nie o jednym! – Zefred był zdenerwowany. Wilan wiedział, że tak naprawdę wścieka się na nich, bo okazali się nie dość sprytni. M iał w tym jakąś rację, lecz czemu się dziwił? Byli zwykłymi ludźmi, nie szpiegami! – Ale to tylko odwlekanie. Kosa nie działa szybko, ale skutecznie. Spróbuję ich spowolnić, lecz szybkość to nasza jedyna szansa. – M amy trzy dni – wtrąciła Ene. – Prawie wszystko jest już przygotowane. Nie możemy tego jakoś przyspieszyć…? – M usimy przyspieszyć! Wiele zostało załatwione, lecz wciąż brakuje paru ważnych elementów. Nie jestem nawet pewien czy w tych warunkach uda się to, co już gotowe. – Nie będziemy czekać aż nas wyłapią! Coś trzeba zrobić! – Dowiecie się jak tylko coś wymyślę. – Kolonista wyglądał teraz równie staro jak Ene. Jego niedawna energia gdzieś uleciała. – Póki co, muszę zniknąć. To da wam czas. Koniec kontaktów. M oże nie wszystkich znajdą, może niektórym się uda…

462

– M usimy się porozumiewać! – Wilan zaprotestował. – Zwłaszcza teraz! – I będziemy, lecz w drugą stronę. Po prostu zmienię kontakt. Chłopcy dalej będą robić to, co dotąd, lecz będą musieli być podwójnie ostrożni. – Dobrze – Wilan powoli okrążył stół. – Pomyślmy spokojnie. Jesteśmy obserwowani, tak? – Zefred skinął głową. – Zatem nie pogorszymy sprawy, jeśli pójdziemy do szkoły i powiemy, że inni uczniowie znęcają się nad naszym dzieckiem. Norrensonowie mogą zrobić to samo. Wprowadzimy trochę zamieszania, może zyskamy… – Już mamy kłopoty – odparł kolonista. – Więcej nam nie potrzeba. To nie jest żadne wyjście. – Więc skoro nie da się tego odkręcić, może da się obejść? Jaki był plan, o ile to wciąż nie jest tajemnica? Chcieliście nas przechwycić podczas podróży na Księżyc, czy jak? Zefred wyjął jakąś kartę i rzucił na stół. Wilan wziął ją do ręki. Przepustka wewnątrzukładowa, mniejsza i cieńsza od tych, te które nosili koloniści. Ich karty na czas pobytu na stacji zastępowały identyfikatory, lecz dodatkowo pozwalały swobodnie przekraczać strzeżone strefy ich macierzystego doku. Przepustki, choć wyglądały podobnie, nie mogły ich zastąpić. – Każdy miał zdobyć przepustki na opuszczenie stacji – wyjaśnił kolonista. – Jakiekolwiek, choćby na przelot na Księżyc, byle były wiarygodne i pozwalały wejść do doków. – Toż to bzdura! – Wilan wskazał palcem na znaczek na przepustce. – Coś takiego pozwala wejść tylko na terminale rejsowych kosmolotów! – ze złością rzucił ją z powrotem na stół. – Nigdy byście tam nie zacumowali, nawet lądownikiem, nie mówiąc o gwiazdolocie! – Nie chodzi o przepustki, lecz o zawarte na nich dane! – kolonista podniósł kartę. Paznokciem odczepił wcześniej wypreparowany element. Nacisnął go kciukiem, przyklejając do skóry i uniósł palec w górę. M ała, srebrzystoszara płytka zabłysła odbitym światłem. – Sposób kodowania informacji personalnych zmienia się zbyt często, jest indywidualny i ma określony czas aktywności. Nie zdołalibyśmy tego podrobić ani skopiować, lecz on tu jest, w takiej przepustce! Lerszen miał wydobyć z nich układy danych, przeprogramować ich interfejs i z ich pomocą spreparować przepustki międzygwiezdne, podobne do tych gwiaździście drogich zezwoleń na odlot. W małych grupkach i z legalnymi przepustkami nie wzbudzilibyśmy p odejrzeń. Dotąd się sprawdzało, choć sztuczkę z kartą dopiero przepychamy. Za każdym razem musimy wymyślać coś nowego. W razie kłopotów zaszantażowani przez nas strażnicy będą kryci. Tak długo jak my nie wpadniemy, oni są bezpieczni. To pomaga. – Więc dlaczego nie możemy odlecieć choćby jutro? – spytała żona. – Nie wszystkie przepustki są gotowe, a te które są, mają datę aktywacji nastawioną na cztery, pięć dni naprzód. Tylko patrzeć, gdy część z nich zostanie cofnięta. Cały starannie poukładany plan rozmieszczania strażników może ulecieć w kosmos! Wilan podrapał się po brodzie. – Faktycznie, ciężko coś przyspieszyć – przyznał. – Nie jestem nawet w połowie tak zdolny. Zefred myślał nad czymś przez chwilę. – M oże jednak coś da się zrobić – powiedział w końcu. – Znasz stację lepiej od nas. Jesteś inżynierem. M oże znajdziesz jakąś lukę, cokolwiek, byle się dostać do doków. Reszta będzie łatwa, lecz całe te podchody służą temu, by was do nich doprowadzić. Was i dzieci. – Do doków? – To jedyne wyjście. Przebicie kadłuba zajęłoby zbyt dużo czasu. Wyjście na zewnątrz przez śluzy Obsługi Kosmicznej jest równie trudne jak przez doki. Są wprawdzie inne sposoby, lecz Kosa potrafi się przed nimi dobrze zabezpieczyć. Gdybyśmy się tylko tam dostali… Łomot na schodach poderwał Ene na nogi. Wszyscy spojrzeli w stronę drzwi. Niech to śluza, pomyślał Wilan, mam nerwy napięte niczym cumownicze włókna. Do kuchni wpadł Arto. Wleciał niczym kometa, lecz pod ich spojrzeniami stanął jak wryty. Rzucił szybkie spojrzenie na stół, gdzie pomiędzy pustymi workami po kawie leżał sześcianik kolonisty. Popatrzył na niego, a potem na Zefreda. Chciał coś powiedzieć, próbował otworzyć usta, lecz nie mógł wydobyć głosu.

463

– Co się stało? – Wilan spytał syna. – Powinieneś… – Ja… wiem… pomóc! – wydyszał, zachłystując się powietrzem. Zefred odkleił się od ściany. Powoli podszedł do chłopca. W kuchni zapadła cisza. – Wiem jak tam dojść! – Arto był przerażony. Słowa wypowiadał z wyraźnym trudem. – Nie wiedziałem… – Podsłuchiwałeś? – spytał Wilan. Kolonista uciszył go gestem ręki. – Niech mówi – powiedział wpatrując się w chłopca. Niemal przykląkł, spoglądając w jego oczy jakby chciał się wwiercić w jego umysł. Arto przełknął ślinę. – M usimy tylko dostać się do doku dla gwiazdolotu, tak? – spytał. – Wiesz jak? – kolonista, choć nawet nie drgnął, wyglądał jakby potrząsał chłopcem samą siłą umysłu. – Byłem tam wiele razy! – Byłeś w dokach? – zdumienie było zbyt słabym określeniem tego, co odczuł Wilan. Jak jego syn mógł znać rozwiązanie problemu, nad którym sam bezskutecznie głowił się miesiącami? – W dokach i w stoczni! Wszystko pokażę, to bardzo proste! – Pokaż – zażądał kolonista. – Teraz. Wy zaczekajcie aż wrócimy – szybkim krokiem podszedł do stołu i zabrał sześcianik. – Pod żadnym pozorem nie opuszczajcie domu. ••• Czuł się jak we śnie. Kolonista postarał się o wszyst ko – miał gwiazdolot, znał sposób na bezpieczne wejście do doku, lecz nie potrafi się tam dostać – coś, co Arto robił, gdy tylko miał ochotę! Jak wspaniale uzupełniały się ich plany… Jego sen został przerwany, gdy minęli najbliższe skrzyżowanie. Wysunął się naprzód, gdy nagle poczuł mocny uścisk na ramieniu. Kolonista płynnym, silnym ruchem odwrócił go do siebie, zaciągnął do bocznego korytarza, złapał za koszulkę, przyparł plecami do ściany i uniósł w górę. W jego oczach czaił się gniew starszaka. Nic nie mogło go lepiej przekonać, iż kolonista naprawdę przeszedł przez szkołę. – Coście narobili? – spytał ostro. – Nie kłam! To musi być wasza robota! Wymiaucz wszystko, nim głębiej wpadniemy w zgotowaną przez waszą głupotę plazmę! Zaskoczony, przez chwilę nie mógł wydusić z siebie słowa. Silny, przygniatający go do ściany uścisk kolonisty nie był tym, co pomogłoby mu dojść do siebie. – M y… poszliśmy wczoraj na policję – wydusił wreszcie. – Ale mówiliśmy tylko o szkole! Nie powiedziałem niczego ważnego, przysięgam…! – Czyś ty oszalał? – tylko fakt przebywania w publicznym miejscu zmuszał kolonistę do op anowania, lecz jego samokontrola zdawała się teraz bardziej powierzchowna niż kiedykolwiek wcześniej. – Powiedziałeś policji co się tam dzieje? – Wtedy nie wiedziałem o obserwatorach! – zaprotestował ostro. – Trzeba mi było powiedzieć wcześniej! Na tyle się zdają te wasze tajemnice! – To także twoje tajemnice! Co się tam działo? M ów, na zarazę! – Próbowali mnie zabić! – syknął gniewnie, patrząc mu hardo prosto w oczy, choć jego stopy nie sięgały podłogi. – Zadowolony? M yślałem, że jak przyjdzie policja to jakoś wytrzymamy… Chwilę mierzyli się wzrokiem. Ich oczy nawet nie drgnęły. – Dziękuj rodzicom za to, że zatrzymali cię w domu, bo policja nie przyjdzie – kolonista rozwarł dłonie. Arto miękko opadł na podłogę. – M usi przyjść! – zaprotestował. – Wiedzą dość, by zamknąć Anhela! Gdy on zniknie… Urwał. Oczekiwał, że kolonista się wścieknie, zacznie na niego ryczeć, może nawet bić, lecz on tylko oparł się dłońmi o ścianę i zaczął się śmiać, choć brzmiało to raczej jak chichot obłąkanego. Było w nim coś tak przerażającego, że ciarki przeszły mu po plecach.

464

– Jasna gwiazdo! – szepnął kolonista, uśmiechając się bezsilnie. Na chwilę położył dłoń na głowie Arto, po czym ciężko opadł plecami na ścianę. – Przewidziałem tyle możliwości, wszystko, co człowiek mógł przewidzieć, za wyjątkiem dziecięcej desperacji. Jeden dzień! – klepnął się w uda – o jeden dzień za późno! Dlaczego to musiało się stać akurat teraz? – Przysięgam, nie wiedziałem! – Arto zaczął się zaciekle bronić. – Skąd miałem wiedzieć, że nie będę musiał tam wracać? Chciałem… – Wierzę, lecz to nie zmienia naszej sytuacji! – Sam pan mówił, że zwykli ludzie nic nie wiedzą! – Bo nie wiedzą! Ale są obserwowani, tak jak i wy. Gdy policja zaczęła przeszukiwać dane, by powiązać was z tym Anhelem, ktoś z góry zauważył, że grzebią w sprawach szkoły i prz ejął ich śledztwo. Nie wiem z iloma osobami rozmawialiście, lecz myślę, że niedługo wrócą one na Ziemię, by ścigać widma. Pierwszą rzeczą, którą się robi, jak ktoś się wygada, jest sprawdzenie ile osób coś wie. Zaczęli od twoich rodziców, sprawdzając czy nie zachowują się inaczej niż zwykle. O tak, gdy skończą robić statystykę obrazów, na pewno ucieszy ich to, na co trafili! Na mnie!

Ilustracja: Rafał Kulik – Chcieliśmy tylko dotrwać do odlotu… – głos Arto stał się błagalny. – Wiesz ile rodzin mam na głowie? – twarz kolonisty stała się chłodna i bezlitosna, lecz oczy mu płonęły. – M yślałeś, że tu chodzi tylko o ciebie i twojego kolegę? Ich życie i bezpieczeństwo zależy teraz od tego czy coś da się z tym zrobić! Tak samo twoje i twoich rodziców. Gdy Kosa wykryje co się dzieje, wszystkie stacje w Układzie zostaną postawione w stan alarmu. Cała operacja może zawieść! Czy tak wygląda odpowiedzialność dorosłego? Nie mam czasu, by cię niańczyć! M am was zostawić, dla bezpieczeństwa pozostałych? – zbliżył twarz do twarzy Arto. – Co powinienem wybrać, kapitanie? Arto zagryzł wargi. Żałował, że nie może się zapaść pod podłogę. Całe jego ciało mówiło przepraszam, lecz w tej sprawie nie było przeproś. Popełnił straszliwy błąd i kolonista chciał, by go dobrze popamiętał. – Przepraszam, naprawdę… – Póki się nie wychylasz, nic ci nie grozi. Ale ty nie chciałeś siedzieć cicho – kolonista wyprostował się. – Ci, którzy to robią, bywają niszczeni razem z całymi rodzinami. Wierzę, że jest ci naprawdę przykro, lecz to nie zapewni bezpieczeństwa tym, którzy mi zaufali. Winowajca zamilkł. M yślał tylko o jedny m – gdyby nie tajemnice, to nigdy by się nie zdarzyło. Wszystko byłoby prostsze, łatwiejsze. Lecz ukrywali przed sobą tyle rzeczy, że połapanie się we wszystkim stało się zbyt trudne, nawet dla niego.

465

– Obaj popełniliśmy błędy – odezwał się kolonista. Ruszył do przodu, nawet nie spoglądając za siebie – Najważniejsze to je naprawić. Twoja głupota może nas zgubić lub ocalić. – Powie pan rodzicom? Kolonista zatrzymał się. Spojrzał za siebie. – Sam im wszystko opowiesz, na statku. To twoja kara. Ton jego głosu nie pozostawił mu złudzeń. Arto poczuł ucisk w gardle. Nie mógł wymyślić gorszej kary niż zmuszenie go, by powiedział rodzicom, iż okłamał ich po raz kolejny. Wyprzedził go bez słowa i skręcił w korytarz. Żaden z nich nie wrócił do tematu rozmowy. Kolonista uznał go za zakończony. Dalszą drogę przebyli w milczeniu. ••• Weszli do szybu wentylacyjnego. Dorosły mieścił się w nim bez problemu. Nim ruszyli dalej, kolonista dokładnie zmierzył szerokość i zbadał coś swoim sześcianikiem. W milczeniu prz eciskali się w głąb instalacji, w milczeniu Arto przeprowadził go przez główny szyb. Twoja wina – mógłby przysiąc, że słyszy to przez całą drogę. Kolonista wiedział jak milczeć. Sprawność, z jaką jego towarzysz poruszał się w szybie wentylacji zbijała Arto z tropu. Nie mógł uwierzyć, że dorosły, nawet po szkole, wciąż może robić to ze zręcznością młodszaka. Całą drogę przyświecał sobie lampą, badając każdy szczegół trasy, lecz zawsze był tuż za nim. W rozdzielni było gorąco. Nawet światło lampy było za słabe, by stłumić bijącą od garbów kanałów poświatę. Sprawdził czas. – Dalej nie można – powiedział. – Teraz idzie impuls, ale możemy poczekać. – Nie ma po co. Nie będę ryzykował. Jak jest po drugiej stronie? Są jakieś wąskie przejścia? – Nie węższe niż przy wejściu – odpowiedział po chwili wahania. – Jeśli ktoś dojdzie aż tutaj, dotrze aż do samej kratki w doku. Dla mnie droga jest dobra, ale wy jesteście więksi. Opisał resztę drogi, wspominając o każdym szczególe, jaki tylko przyszedł mu na myśl. – Nada się – uznał kolonista po chwili zadumy. – Jeśli tam jest tak jak po tej stronie to da się przejść. Dobra robota, chłopcze. – Czy… wszyscy przejdą? – Nie znam nikogo, kto byłby aż tak gruby. Nie warto szukać wygodniejszej drogi, skoro na końcu i tak trzeba się przeciskać. Pójdziemy twoją trasą. Będziesz prowadził. ••• – Kanałem plazmy? – ojciec był kompletnie zaskoczony. – To idealna droga do zewnętrznych sekcji stacji – potwierdził kolonista. Powrót do domu zajął im ledwie godzinę. – Na wszystkie gwiazdy, gdyby ją wykorzystać następnym razem… – Ale jak, skąd…? – ojciec wciąż patrzył na Arto. – Tam nie ma żadnego wejścia, poza automatycznymi śluzami zewnętrznymi i komorą reaktora! Rozmawialiśmy o tym… Arto zaczerwienił się. Ze wstydem spuścił głowę. Pamiętał tę rozmowę. Bez niej nigdy by nie wpadł na ten pomysł. Sięgnął za plecy. Zza pasa wyciągnął klucz molekularny. Ilekroć prz ypominał sobie jak go zdobył, czuł wyrzuty sumienia za swoją podłość. Ukradł go ojcu, gdy był małym pierwszakiem i do jego małych, lepkich rączek p rzyklejało się, z konieczności, wiele różnych przedmiotów. Klucz był zepsuty, ojciec zabrał go z pracy, by naprawić, a on go ukradł. Nie wiedział dlaczego tak zrobił. Klucz nie był mu wtedy do niczego potrzebny, lecz wstydził się go oddać czy podrzucić. To przez szkołę i starszaków, tłumaczył sobie. Klucz był ledwie jedną z wielu skrywanych ze wstydem rzeczy, których nie miał odwagi zwrócić ani się pozbyć. Bał się spojrzeć ojcu w oczy. Nie po tym jak się dowiedział o szkole. Dobrze, że matka tego nie widzi, pomyślał. Zefred kazał jej wyjść, twierdząc, że im mniej osób wie o wszystkim, tym lepiej dla nich. – Ty…? – ojciec wziął klucz do ręki jakby widział go po raz pierwszy w życiu. Spojrzał na numer ewidencyjny. – Nigdy bym… Arto zmusił się, by unieść wzrok. Ojciec niespecjalnie się gniewał, lecz czuł się podle.

466

– Głupi odruch – powiedział. – Nie planowałem tego, a potem bałem się, że… Przepraszam. Ojciec rzucił klucz na stół, postawił syna przed sobą i złapał mocno za ramiona. – Do próżni z kluczem! Nie wiedziałeś co ci grozi? M ogłeś tam zginąć, nie pomyślałeś o tym? Tym się zajmowałeś po szkole, dlatego wracałeś tak późno? – Wszystko wyliczyłem! – zaprotestował. Nawet ojciec nie rozumiał, że nie był taki głupi, by pchać się bezmyślnie do każdej dziury. – Wiem kiedy idą impulsy, wchodzę dopiero gdy kanał jest zimny. Wiem o promieniowaniu i co mi grozi, chodziłem tam najwyżej dwa razy w miesiącu! Potrafię o siebie zadbać, nie ryzykowałem bardziej niż w szkole! – M yślisz, że wiesz wszystko o wszystkim? – teraz ojciec naprawdę się zdenerwował. – Nie tylko plazma jest niebezpieczna. Krótkie spięcie w cewce wystarczy, by zamienić w piec kilka metrów kanału, bez żadnego ostrzeżenia! Zemdlałbyś w środku, nawet o tym nie wiedząc. Odrobina tlenu więcej niż zwykle i zamieniłbyś się w paliwo na długo nim dopadłaby cię plazma! Ślad by po tobie nie pozostał! I powietrze… łatwo w nim zemdleć! Zaraza, twoja matka miała rację. Za mało na ciebie uważałem, ale niech mnie asteroida trafi jeśli to się nie zmieni! Przeszedł go zimny dreszcz. Ojciec mógł mieć rację. Nie znał się na kanałach i cewkach, nie wiedział nic o przepięciach, lecz nawet gdyby było inaczej, co by to zmieniło? – M usiałem zobaczyć statki! Ale nigdy nie wychodziłem z szybu, nawet w stoczni! Jeśli to się uda, już nigdy nie będę robił takich rzeczy, obiecuję! Ojciec złapał Arto za ramię, przyciągnął do siebie i mocno objął. Odpowiedział tym samym. Wreszcie mógł to zrobić nie martwiąc się o nic, a on znów widział w nim syna, a nie jakieś… coś, rzecz której nie znał i której być może się bał. Poczuł ogromny spokój, był niemal szcz ęśliwy. – M ały i głupi, lecz mądry w swej głupocie. M usiałeś aż tak ryzykować, by zobaczyć te swoje statki? Promenada ci nie wystarczyła? Nie byłoby lepiej o wszystkim powiedzieć? Kolonista odchrząknął i wszystko prysło. Ojciec go puścił. Poirytowany Arto odsunął się na bok. Wszyscy pochylili się nad wbudowanym w blat projektorem. Zefred przesunął nad nim dłonią, uaktywniając panel. Wywołał projekcję ogólnego schematu stacji. Ze względów bezpieczeństwa część informacji dotyczących jej budowy nie była ogólnie dostępna. Ojciec, oparty łokciem o stół, szybkimi ruchami palców wprowadził kod dostępu, usuwając część blokad. Dostęp inżynierski nie usunął wszystkiego, lecz mogli zobaczyć więcej. Ojciec wyjął ich sekcję ze stacji, powiększył obraz i podświetlił nitki kanałów. – Na wielki kosmos! – zawołał cicho kolonista. – Ten kanał przechodzi przez wszystkie punkty kontrolne! Niemal przez całą strefę… Trzy czwarte naszej roboty! – Nigdy nie pomyślał pan, by je wykorzystać? – zdziwił się Arto. – Nie sądziłem, że wyrzuty są tak regularne. Sądziłem, że sama próba otwarcia tej rury natychmiast zaalarmuje obsługę. Zresztą, to droga jednorazowego użytku. Następnym razem będzie dobrze zabezpieczona. – Strugi muszą być regularne, inaczej stacja latałaby po orbicie jak pijana, a kontenery, z amiast w wychwytywacze, trafiałyby w jej kadłub – wytłumaczył ojciec. – Nie da się inaczej wyrzucać w przestrzeń ton plazmy i utrzymywać stację na stałej pozycji. Niemal cały transport w Układzie odbywał się tą drogą. M iotacze masy, wielkie akceleratory magnetyczne, wyrzucały w przestrzeń kontenery, mknące niczym pociski ponad płaszczyzną Układu po precyzyjnie wyznaczonej trajektorii, by trafić w wychwytywacz, czekający nawet na drugim końcu systemu. – Rozumiem – potwierdził kolonista. – Gdyby był tylko jeden kanał, działałby jak napęd. – Kanałów jest więcej. Są równomiernie rozmieszczone na obwodzie. Wyrzut następuje jednocześnie po przeciwnych krawędziach dysku, dzięki temu rękaw nie jest narażony na zerwanie, a pozycja stacji jest całkowicie przewidywalna. Drobne wahania w masach strug i zmiany w położeniu stacji są regulowane przez osobne dysze pomocnicze, umieszczone wokół mocowania rękawa.

467

Kolonista ponownie przyjrzał się schematowi stacji. – Wygląda ładnie – przyznał. – Tylko wygląda. Kanały grzewcze są szerokie, lecz przejście tą drogą nie będzie łatwe. Nie dla dorosłych – kilkoma ruchami palców zmienił obraz. Przybliżył wycinek rury, aż pojawiła się jej wewnętrzna struktura. Wskazał na pierścienie otaczające ją z zewnątrz w dużych, regularnych odstępach – Każdy przewód plazmy ma swoją przepustowość. Jeśli natężenie strugi przekroczy poziom bezpieczeństwa, jej ciśnienie może przeważyć nad polem magnetycznym i wypalić sobie w ścianie drogę na zewnątrz. Dlatego na całej długości kanału są zainstalowane specjalne wagi przepływowe. – W środku nic nie ważę! – Arto się zdziwił. – Jak waga może tam cokolwiek zważyć? – To nie są zwykłe wagi – ojciec odwrócił głowę w stronę syna – M ierzą masę przesuwającej się materii. M asa to coś, co ma każde ciało, niezależnie czy akurat coś waży czy nie. Waga to tylko siła, z jaką twoje ciało jest przyciskane do podłogi. Nie równa się twojej masie. Każde ciało przyciąga inne ciała. Człowiek nie przyciąga tak silnie jak planeta, lecz induktory wag przepływowych są wystarczająco czułe, by je wykryć i zważyć. – Ale ja przechodziłem tamtędy tyle razy i nigdy… – Arto, jesteś za mały, by je uaktywnić. Induktory są nastawione na przepływ masy równej stu kilogramom materii w czasie jednej sekundy. To maksymalne natężenie plazmy jakie może znieść kanał bez ryzyka uszkodzenia. Gdy zostaje przekroczone w trakcie wyrzutu, aut omat zawiadamia centrum obsługi o groźbie wycieku. Lecz gdy to się zdarzy między strugami… Arto wzdrygnął się. – Sto kilogramów? – spytał. – To nie problem. Jeśli wszyscy przecisną się przez wentylację… – M ylisz masę z wagą. Powiedzmy, że tu, na stacji, ważysz dwadzieścia kilogramów. Lecz jesteśmy w kosmosie, w nieważkości. To nie ty tyle ważysz, to magnograwiony ważą za ciebie. Twoje ciało samo z siebie nie waży tu nic, lecz wciąż ma swoją masę. – Czyli… ważę dwa razy tyle…? – Twoja masa jest dwa razy większa niż waga. To tak jak z wodą, nic nie waży, lecz jej masa pozostaje bez zmian. Waga się zmienia, czasem nieznacznie, jak podczas przejścia z jednego pokładu stacji na drugi, lub gwałtownie, jak podczas przyspieszania statku. Dlatego są p otrzebne komory zero-inercji. Na stacji natężenie pola jest dostosowane do naszych potrzeb, lecz gdybyś trafił na Ziemię, tak jak tu stoisz, ważyłbyś po dodatkowym kilogramie na każdy własny kilogram ciała. Potrzebowałbyś skafandra niwelującego, inaczej po przejściu kilometra czułbyś się jakbyś biegł przez sto. By to przeszło, musiałbyś przez jakiś miesiąc lub dwa pozostać na zwykłej diecie, bez magnograwionów. – Innymi słowy – wtrącił Zefred – każdy dorosły, który wejdzie do tunelu, natychmiast uaktywni alarm? – Nawet starsze dzieci. Arto przeszedł dreszcz. Gdyby przyszli do rozdzielni choćby pół godziny później, gdyby kolonista postanowił zaczekać aż kanał ostygnie… – M yślałem, że wszystkie wewnętrzne układy cewki są zsynchronizowane – zauważył kolonista. – Gdy struga nie płynie, induktory powinny pozostać nieaktywne. – Byłoby tak, gdyby induktory były integralną częścią cewki, lecz ze względów bezpieczeństwa są zamontowane na jej zewnętrznej powierzchni i działają niezależnie. Jeśli mamy tamtędy przejść, wszystkie wagi, na całym odcinku kanału, muszą zostać wyłączone. – Więc jakoś się zabezpieczyli… Jeśli cykle wyrzutu plazmy są tak istotne dla utrzymania stabilnego położenia stacji, obsługa postara się szybko usunąć przyczyny awarii. – Niekoniecznie. Wystarczy, że czasowo odetnie kanał po przeciwległej stronie dysku, by wyrównać wektory ciągu. Zresztą… nasza grupa jest zbyt liczna, by przejść kanał w jednym cyklu. Albo przerzucimy ich partiami, albo musimy zablokować kanał.

468

– Czekanie na następne okno zajmie zbyt dużo czasu. M usimy wyłączyć cały tunel – zdecydował kolonista. – Układy kontrolujące induktory i przepływ strugi muszą znajdować się w tym samym pomieszczeniu co centrum sterowania reaktorami. Gdy dobiorę się do jednego, dobiorę się też do innych. Oba impulsy muszą przechodzić przez ten sam węzeł. – To bardzo prawdopodobne. Sprawdzę to – potwierdził ojciec. – Sam to sprawdzę. Wy musicie sprawiać wrażenie, że nic się nie dzieje. Teraz przyjrzyjmy się dalszej części naszej drogi.

Ilustracja: Rafał Kulik Kolonista spróbował przesunąć obraz, lecz zamiast pomieszczeń stacji zobaczyli pustą przestrzeń nad projektorem, przeciętą pasmem kanału. – M ożesz ją wyświetlić? Ojciec pokręcił głową. – To strefa bezpieczeństwa. Nie mam odpowiednich uprawnień. M ogłem pokazać kanał, bo zajmuję się takimi rzeczami, lecz strefy bezpieczeństwa… Kolonista wyjął z kieszeni kartę pamięci i naniósł zawarte w niej dane na schemat. W pustej przestrzeni wokół nitki pojawiła się trójwymiarowa siatka korytarzy i pomieszczeń. – Wiem jak wygląda sam dok i znam rozkład pomieszczeń w strefie – oświadczył – lecz nic nie wiem o układzie szybów wentylacyjnych na tym poziomie. – Ja pamiętam drogę! – przejęty i podniecony, Arto klęknął na krześle i oparł się łokciami o stół. – Znam każdy centymetr tych szybów! Ilość modułów zliczanych przez klucz do miejsca, w którym wychodził pozwoliła ojcu określić położenie drugiej rozdzielni. Arto opisywał całą drogę, ojciec wprowadzał ją na plan. Nie od razu wylot szybu znalazł się w położeniu odpowiadającemu dokowi. Arto zamknął oczy, w skupieniu przypominając sobie całą trasę. Za kilka minut schemat był gotowy. – Jesteś pewien? – ojciec znowu wątpił. – Jeśli się pomylimy… – Nie sądzę, by to miało jakieś znaczenie – obronił go Zefred. – Nie musimy planować wszystkiego z zegarkiem na ręku. Niemniej, pewne rzeczy trzeba będzie zmienić. Planowaliśmy, że podstawimy Thetę do jednego z doków wewnątrzukładowych, lecz teraz będziemy potrzebować Alfy tutaj, przy doku… jedenastym? – odczytał z planu. Ojciec przytaknął. – Ta Alfa to też prom, czy lądownik? – spytał. – To statek-matka – Zefred uniósł wzrok znad projekcji planu stacji. – Pierwotnie miał stać gotowy do ucieczki, natychmiast po przechwyceniu mniejszych jednostek. Odcumowanie i konieczne manewry, nawet jeśli zostaną wykonane w pośpiechu, zabierają cenny czas, p otrzebny na przechwycenie lądowników z innych sekcji i stacji. – Jak rozumiem, istnieje ryzyko, że nie przechwycicie wszystkich – ojciec założył ręce – lecz Lerszen jest od nich ważniejszy? – To chyba dobrze, że mamy pierwszeństwo? – Arto nie rozumiał o czym mówił. Kolonista spojrzał na niego jakoś dziwnie. Arto się speszył. – Alfa udaje statek towarowy z awarią śluzy – wyjaśnił po dłuższej chwili. – M amy trochę towaru, by podtrzymać nasz kamuflaż, lecz większa część ładowni jest pusta, w gotowości na 469

lądowniki, z którymi ma się spotkać na orbicie. Nasza operacja musi być zsynchronizowana z innymi grupami. Każda z tych ucieczek z osobna wystarczy, by postawić w stan alarmu wszystkie stacje i okręty w całym Układzie. Nie będzie drugiej próby. Na szczęście inne grupy są w większości gotowe. – Bo nie mają u siebie Lerszena – mruknął ojciec. – Inne grupy? – zdziwił się Arto. – Ilu ludzi z nami poleci? – Ilu? – Zefred lekko się uśmiechnął. Czyżby duma? – Nasz statek to stara jednostka kolonizacyjna, przystosowana do przewozu kilku tysięcy ludzi. Tylko z tej stacji zbieramy kilkaset osób, w tym kilkadziesiąt z tego sektora. – Kilka tysięcy? – Arto był przekonany, że koloniści chcą zabrać wszystkiego kilkadziesiąt, może dwieście osób, lecz on mówił o tysiącach! Zrozumiał jego niedawny gniew. – To kropla w zbiorniku naszych potrzeb, lecz kropla znacząca. Za każdym razem musimy przebudowywać statek, a z każdym da się to zrobić najwyżej dwa razy, to wszystko. Gwiazdolot musi przypominać jednostkę, której położenia kontrola lotów nie jest całkowicie pewna. M usi być identyczny do najdrobniejszego krateru na kadłubie. Skałę da się kuć tak długo póki nie odsłoni to zewnętrznej warstwy ochronnej. Gdybyśmy ją zdarli, przelot stałby się zbyt niebezpieczny. Raz rozpoznany, taki gwiazdolot już nigdy nie zostanie wpuszczony do Układu. Nie stać nas na to, by brać ledwie setkę ludzi. Każda taka operacja jest dla nas niezwykle kosztowna i niebezpieczna. Statek jest przygotowany na to, że coś może pójść nie tak. Nie liczymy na tankowanie przy księżycach gazowych gigantów, jak zwykli astronauci. Zawsze wozimy ze sobą zapas wody na powrót. Pomyśleliśmy o wszystkim. Prawie o wszystkim – dodał, patrząc na Arto. – A jest gotowy na to, że kontrola lotu może mu wyznaczyć inny dok? Każda sekcja ma jeden dok i jeden kanał. By tą drogą dostać się do doku w innej sekcji musielibyśmy przejść przez reaktor, a on nigdy nie gaśnie! Nie mówiąc już o rozpoznaniu nowej trasy… Też chcecie kogoś przekupić czy zaszantażować, by was skierował gdzie trzeba? – Według rozkładu statek z naszego doku będzie odczepiony jutro po południu – oznajmił Arto. – Nawet nie będę pytał skąd wiesz takie rzeczy – ojciec spojrzał na niego krzywo. – Za wcześnie, o wiele za wcześnie – zamruczał pod nosem kolonista. – M usimy się zmieścić! – Jakoś to opóźnię – kolonista uspokoił go gestem ręki. – Tamta załoga będzie współpracować. Użyczyli nam jeden ze swoich lądowników, to i zgodzą się poczekać z odlotem. Gdy nadejdzie czas, zdarzy się cudowne naprawienie śluzy – uśmiechnął się. – Obaj potraficie zadbać o każdy drobiazg – ojciec wskazał palcem na punkt na schemacie, w którym kończyła się opisana przez Arto trasa. – Znamy już drogę i wiemy, że statek będzie na miejscu, lecz jak się dostać na pokład? Wiesz co się stanie, gdy wejdziemy do doku? Arto w myśli przyznał ojcu rację. To wszystko, o czym mówili dotąd, było dla niego nieistotne. Tyle potrafił zrobić sam, niemal każdego rozjaśnienia. To droga przez dok była prawdz iwym wyzwaniem. Kolonista znowu skinął głową. – Pierścień dokujący Alfy przeszedł pewne… modyfikacje. Wy musicie się tylko dostać do doku. Resztę pozostawcie nam. – A co z płytą blokującą wentylację? – przypomniał Arto. – Widziałem jak ona działa. Jeśli ktoś choćby wychyli się na zewnątrz, przejście natychmiast się zamknie! I nasze pluskwy… – dotknął lewego ramienia. – Właśnie, co z dziećmi? – zaniepokoił się ojciec. – Jak rozumiem, planujecie uaktywnienie systemu bezpieczeństwa, lecz dziecięce lokalizatory zamienią cały dok w klatkę! – Zaufajcie mi, to zadziała na naszą korzyść. Z płytą też nie będzie problemu – spojrzał na ojca. – Wystarczą dwa dyfuzytory.

470

– I to ma nie być problem? – odparł ojciec. – Wiesz co potrafią zrobić takie narzędzia? – M acie je w stoczni, prawda? – Całe mnóstwo, lecz nie tak łatwo je wynieść! Każde narzędzie ma zaszyty lokalizator. Nie da się tego tak po prostu usunąć – podniósł klucz ze stołu. – Nawet takie byle co ma zabezpieczenia. Potrzebowałem zgody szefa, by ochrona stoczni wyłączyła jego lokalizator! M usiałem się nieźle tłumaczyć, gdy mi zginął. Spojrzał na Arto. Chłopiec znów poczuł wstyd. – Przepraszam – powtórzył jeszcze raz, ale nawet gdyby powtórzył to sto, tysiąc razy, to wciąż by było za mało. – M iałeś kłopoty, przeze mnie… – Bardzo niewielkie. Kluczy nikt nie kradnie. To specjalistyczne narzędzie, nieprzydatne do niczego z wyjątkiem montażu. Byłem pewien, że zgubiłem go gdzieś po drodze. M ogli mnie przeskanować, niczego by nie znaleźli – odłożył klucz na stół. Popatrzył na narzędzie, potem na syna. – Jeśli ten klucz sprawi, że wydostaniemy się ze stacji, to zamiast słuchać twoich przeprosin sam ci za to podziękuję. Kradzież jest niewielką ceną za wolność, lecz jeśli ze zwykłym kluczem jest tyle problemów to w jaki sposób miałbym wynieść dyfuzytor? Czymś takim można rozbić plaszkło! Już łatwiej zdobyć broń! – A gdyby… zawinąć je w folię? – zaproponował Arto. – Ochrona zna takie sztuczki. Skanery przy wejściu zauważą, że mam przy sobie obiekt nie przepuszczający wiązki i każą mnie przeszukać. M oże gdyby Lerszen rozpracował je w stoczni… Jeśli mamy ich użyć, najpierw muszą zostać oczyszczone. – Lerszen nie może pracować w stoczni nad naszymi zabawkami – wyjaśnił Zefred. – Tam ma dostęp do wszystkich narzędzi i tam pilnują go najbardziej. Ostatnim razem o mało nie doprowadziło to do katastrofy. M usi je dostać do domu. – Do domu? A w czym tam będzie mu łatwiej? – Tam może zagłuszyć każdą pluskwę. M a do tego legalne prawo. M oże tam zniknąć, może nawet na krótko oszukać automaty i wyjść niepostrzeżenie z domu. – Więc jak ma je dostać? Zefred podniósł ze stołu klucz. – To nam w tym pomoże. To oraz twój syn. Ojciec spojrzał dziwnie na Zefreda, na klucz, a potem na Arto. – Chcesz, by tam wszedł? – spytał z niedowierzaniem. – Tak będzie najlepiej. Pozostaniemy w kontakcie. Długa droga jest bezpieczną drogą, lecz nie zawsze mamy dość czasu, by nią podążać. Postaram się pojawić dzisiaj w stoczni, wtedy dopracujemy szczegóły. Do jutra musimy wszystko przygotować. – Właśnie. Stocznia – ojciec spojrzał na zegarek. – To zajmie trochę czasu. – Wymyśl coś. – Kolonista spojrzał na Arto. – Arto, posłuchaj uważnie. Pojutrze przeniesiesz ostatnią wiadomość. Tym razem prześlę karty przez osobę, z którą widziałem się tylko raz. To awaryjny kontakt, właśnie na taką okazję. Przyjdzie do was w odwrotną stronę. Odbierzesz ją od kolegi i oddasz ojcu. Potem koniec. M oże to choć trochę uspokoi naszych obserwatorów – odwrócił się do ojca. – W tej wiadomości będzie dokładny termin akcji. W wyznaczonym czasie udacie się do doków. M amy trzy dni. To musi wystarczyć. Jeśli nie… Arto zrozumiał wszystko. Być może już nigdy się nie spotkają. Być może aż do czasu ucieczki, być może nawet… Ojciec podszedł do Arto. – Nie mów nic matce – poprosił. – O kanałach i… Wystarczy, że mi chodzą ciarki po plecach. Arto kiwnął głową. ••• Wychodząc z domu czuł głęboki żal. Rodzice nie traktowali go już tak, jak dawniej. Nie, nie traktowali go źle. Po prostu… Gdy ojciec zaczął mu tłumaczyć co ma zrobić, Arto poznał, że bierze go za jeszcze głupsze dziecko niż dotychczas. Wystarczył jeden błąd, by uznali go

471

za… pierwszaka. Tymczasem on rozumiał. Koniec z przygotowaniami i ostrożną ucieczką. Od teraz myśleli na bieżąco, bez planu – i musieli się spieszyć. Ojciec wciąż nie rozumiał, że to właśnie to, co jego syn potrafił robić najlepiej ze wszystkiego – i to smuciło go najbardziej. Dla ojca i dla kolonisty wszystko było proste – miał przejść przez kanał, dostać się do stoczni i wrócić. Lecz dla niego było to bardziej skomplikowane. Tracił rozeznanie w tym, kiedy jest obserwowany a kiedy nie, co jest częścią gry a co przypadkowym sukcesem na drodze do jej oszukania. Jeśli się nie wyrobią, wszyscy zostaną aresztowani. W najlepszym razie będzie to kwestia dwóch tygodni śledztwa. Kolonista nie powiedział lub nie przewidział jednego – lokalizator Arto już mógł być pod obserwacją. Gdy nie pojawi się w szkole, władcy gry, jak zaczął w myśli nazywać obserwatorów szkoły, mogą sprawdzić co w tym czasie porabia. Dotąd był bezpieczny w tłumie, robiąc to czego od niego oczekiwano. Wierzył, że nigdy przedtem władcy nie zawracali sobie głowy tym, co robił po szkole. To nie było istotne dla gry. Wierzył, bo musiał, bo na tym opierał się cały jego świat. Lecz teraz, gdy wejdzie do tunelu, oni mogą patrzeć. Z wolna zaczął dopuszczać do siebie myśl, że to też mogła być gra, lecz najgorsza pozostała świadomość, iż nie było ważne która wersja jest prawdziwa. Nawet jeśli władcy wiedzieli o jego wyprawach, pozwalając na nie w ramach swojej gry, idąc tam dzisiaj zdradziłby jedyną szansę ucieczki. Kolonista był gotów podjąć takie ryzy ko, on nie. M usiał coś z tym zrobić, w tajemnicy, gdyż jedyne znane mu rozwiązanie problemu czekało na niego w miejscu, do którego rodzice nie pozwoliliby mu się zbliżyć. M usiał wrócić do szkoły. M usiał uwierzyć, że sztuczki Zema, starszaki bawiące się elektroniką oraz podziemie szkoły to coś więcej niż tylko kolejna część gry. M usiał wierzyć, że naprawdę oszukują jej władców. Wyszedł z domu później, by dotrzeć na czwartą lekcję, gdy Zem będzie już w szkole. Tak samo Anhelo, lecz ich zajęcia zaczynały się o tej samej godzinie. Innego wyjścia nie było. Nie wątpił, ojciec Iwena potrafiłby zrobić urządzenie działające tak samo jak to, o którym mówił Zem, lecz potrzebował go już, zaraz, dzisiaj, gotowego do działania. Jedynym sposobem na bezpieczny kontakt była szkolna konsola. Przekonał Iwena, by go krył, a sam poszedł na zajęcia. Gdy mijał wejście do szkoły, ogarnął go strach. Spróbował go stłumić, lecz by to osiągnąć, musiał poznać jego źródło. Z początku myślał, że to świadomość, iż Anhelo też tu jest, lecz to było coś innego. Ruszył w głąb budynku, rozglądając się, szukając przyczyny. W końcu ją znalazł. W szkole nic się nie zmieniło. Nie było dorosłych, nie było nowych perceptorów. Zefred miał rację. Całą sprawę wyciszono. Nie było trupa w szkole, więc nie było podejrzenia o morderstwo. Nie było rodziców, którzy robiliby dyrektorowi awantury. M aszyna nie ruszyła; obaj byli ledwie parą wystraszonych dzieciaków, którzy poszli naskarżyć na policję. Na myśl, że wszystko może się powtórzyć poczuł niepokojące mrowienie pod mostkiem. Oby Anhelo się nie zorientował, oby dał mu czas i oby cena Zema nie była wyższa od tej, jaką mógł zapłacić. Starał się nie szukać prawdziwych perceptorów władców gry, ukrytych gdzieś pod pozorami pozorów. Świadomość, że to wszystko jest tylko grą ciążyła mu na barkach; bał się własnego cienia. Nim tu przyszedł nie wiedział czy zdoła zachowywać się naturalnie, wiedząc, że zniszczone perceptory to tylko przynęta – lecz pięć lat udawania robiło swoje. Cokolwiek uczynili z nim władcy gry, teraz obracało się przeciwko nim. Dostać się do szkoły było łatwo. Nikt się go nie spodziewał, nikt nie oczekiwał. Widział p odążające za nim nienawistne spojrzenia jego wrogów, w myśli już oddające go Ziemi. Towarzyszyły mu ciągle, od kiedy przekroczył próg szkoły, lecz nie zwracał na nie uwagi. Idąc za nauczycielem, przeszedł obok Anhela. Odwrócił się i spojrzał mu prosto w oczy. Od starszaka biło nienawiścią, lecz Arto wiedział, że to on wygrał tę rundę i nie bał się tego pokazać. Anhelo uniósł rękę. Gest był jasny – to tylko na razie. M inie trochę czasu, nim zorganizuje so-

472

juszników, lecz nie potrwa to wiecznie. Arto musiał coś wymyślić, inaczej nie wyjdzie stąd o własnych siłach, lecz to nie był pierwszy raz, gdy wszedł prosto w otwartą śluzę.

Ilustracja: Rafał Kulik „Co się wczoraj stało byłem pewien że cię dopadli a teraz wracasz jak gdyby nigdy nic”.

Arto spojrzał na Derta. Jego najwierniejszy zastępca naprawdę się bał; o siebie, lecz także i o niego. Ani słowem nie wspomniał o Iwenie. „Dert to już koniec ale muszę jeszcze coś zrobić” . „Oszalałeś wszyscy nas zobaczą trzymaj się z dala od szkoły albo obejrzysz puszkę od środka”. „Musiałem wrócić na tę jedną lekcję nie utrudniaj mi tego” .

Rozłączył się. W oknie otarcia nowej rozmowy wpisał sygnaturę Zema, lecz nie od razu uaktywnił połączenie. M yślał, że wie co ma napisać, lecz teraz zaczął wątpić czy Zem zechce mu aż tak bardzo pomóc. Nie posunął się tak daleko, by uratować tych innych. Nieważne jak bardzo zmienił go Dael, wciąż troszczył się przede wszystkim o siebie, jak wszyscy w szkole. „Potrzebuję twojej pomocy”. Długo wpatrywał się w napis, nim wysłał wiadomość. Odpowiedź nadeszła zaskakująco szybko. „Byłem pewien że już zapakowali cię w puszkę młodszaku” – oczekiwał, że właśnie tak będą go dziś witać wszyscy znajomi – „co na kosmos robisz w szkole”. „Musimy porozmawiać to bardzo ważne spotkajmy się poza szkołą wiesz że nie mogę zostać tu w środku”. „Tym razem cię załatwią i dobrze to wiesz spodziewałem się że masz więcej rozumu”. „To moja jedyna szansa na przetrwanie” – napisał. Zawahał się. Ile wiedział Zem? Ile

mógł mu wyjaśnić bez narażania na kłopoty? Władcy gry musieli jakoś podglądać ich rozmowy. Co zrobią, gdy odkryją, że wie? – „musimy porozmawiać ale tak by nawet protektorzy nie mogli nas podsłuchać musimy zniknąć” – dopisał i wysłał. „Niech mnie otchłań jeśli wiem co kombinujesz” – Zem napisał po długiej chwili wahania – „gdybym nie wiedział że chodzi o twoje życie wysłałbym cię w próżnię znajdę cię tam gdzie ostatnio będziemy niewidzialni” . „Nie nie u mnie tam mogą na mnie czekać spotkajmy się gdzieś indziej wszystko ci wyjaśnię ale tobie i tylko tobie proszę przynieś ze sobą to coś o czym pisałeś wiesz kiedy”.

473

„Zgoda, ale po lekcjach teraz ciężko mi się urwać po ostatnim bałaganie postaraj się wyjść stąd z życiem tu masz mój adres pilnuj go” .

Nadejście notki o adresie kompletnie go zaskoczyło. Każdy chronił tę informację jak mógł, zakładał alarmy, by pilnować czy ktoś nie szuka takich informacji w sieci – sam się przekonał jak słuszne było takie postępowanie – a Zem tak po prostu mu go przysłał. Chciał wierzyć, że sprawiło to zaufanie, a nie świadomość, iż Arto, nawet gdyby chciał, nie zdąży nikomu zdradzić jego tajemnicy. Okno się zamknęło. Arto poczuł, że cały jest spięty. Odetchnął, obserwując nauczyciela. Rozmowa tak go pochłonęła, że przestał zwracać uwagę na otoczenie. Teraz czekało go najważniejsze. M usiał wydostać się z tej klatki. Liczył, że wymknie się na kolejnej przerwie. Nie wierzył, by Anhelo mógł się tak szybko przygotować. Niezależnie od wyniku, to było jego ostatnie rozjaśnienie w szkole. Rozejrzał się po klasie. Panował spokój. Nikt do nikogo nie pisał, kanał grupy milczał. Wszyscy chcieli jednego – zapomnieć, zapomnieć, zapomnieć jakby nic się nie stało. Byli razem pięć lat. Prawda, zdradzili go, lecz tych pięciu ciężkich lat nic nie zmieni. Ostatnie dwa były nawet dobre. Jak dadzą sobie radę sami? Cos go tknęło. Poczuł, że coś jest inaczej. Chłopcy byli przygnębieni, lecz nie wyglądali na zbitych, więc to nie było to. Iwena nie było, lecz brakowało kogoś jeszcze, kogoś z pierwszych ławek, dlatego nie spostrzegł tego od razu. „Dert gdzie jest kerell” – napisał. „Nie wiesz co się stało”. „Nie wiem niby skąd”. Spojrzał na niego. Dert się bał. Zwiesił głowę. Nie odpowiadał, lecz nie zamknął okna. „Co się stało powiedz”. „Kerell nie żyje” – Dert odpisał po chwili. Arto siedział chwilę nieruchomo, nie rozumiejąc. Nie musiał pytać, by wiedzieć kto. Dlatego Dert tak się przestraszył na jego widok – wierzył, że teraz kolej na Arto. „Jak dlaczego na kosmos pisz do mnie” . „Dopadli go wczoraj poza szkołą wszyscy już wiedzą resket zdobył raport” . Wczoraj. Po tym jak uciekł ze szkoły… Siedział jak sparaliżowany. Konsola wyświetliła informacje o przekazaniu pliku. Nie chciał go otwierać. Jak to się stało, pytał sam siebie, dlaczego, lecz tej informacji nie mógł uzyskać. Jeszcze przez długi czas ci, którzy coś wiedzieli będą bać się mówić. Z czasem prawda zacznie krążyć po szkole, lecz do tego czasu tylko on i grupa będą znać prawdę. „Jutro pogrzeb” – kolejna wiadomość była niczym bicz – „przyjdziesz”. Nawet Dert wiedział, że Anhelo będzie na to liczył. Tylko dlatego zadał to pytanie. „Nie mógłbym nie przyjść był jednym z nas” . Jak łatwo to napisał, „był”… „Dobrze że będziesz powinniśmy go pożegnać wszyscy był dobrym wojownikiem” . Żal na twarzy Derta był dla Arto niemal nie do zniesienia. Ta jedna rzecz wciąż coś znaczyła, wciąż potrafiła ich poruszyć. Śmierć towarzysza. Nie wiedział co napisać. Nie wierzył, że to prawda, lecz to była prawda. Gdyby nie wojna, Kerell wciąż by żył. Zginął za niego i za niego mogą zginąć inni. M usiał sprawić, by to się więcej nie powtórzyło. „Powiesz Iwenowi”. Czy powie…? Pamiętał jak czuł się Iwen po tym, co Anhelo zrobił mu w łazience. Gdyby się dowiedział, że ktoś przez nich zginął… Emocje podpowiadały, że nie ma prawa odmawiać mu pożegnania towarzysza, lecz chłodna logika, którą kierował się przez ostatnie lata, ostrz egała, by nie popełniał teraz tego błędu. „On nie może wiedzieć nie wytrzymałby jest zbyt miękki” .

474

Dert kiwnął smutno głową. Arto nigdy go takim nie widział. Był zatroskany gdy został pobity, był ponury gdy Anhelo pobił Smoka, lecz nigdy nie był smutny. Gdyby tylko wiedział… Nigdy nawet by nie pomyślał o p owrocie do szkoły, lecz było za późno. Pomyślał o Włóczni. Anhelo znów go ujrzał, będzie chciał kolejnego trupa. M usiał mu go dostarczyć. „Dert weź żimmiego i zbierz najsilniejszych wojowników nie bierz żo nie mów mu nic nie mów o tym nikomu innemu to bardzo ważne spotkamy się na korytarzu na następnej przerwie pomożecie mi uciec jeśli to zrobicie to co się stało z kerellem już nigdy się nie powtórzy” .

Znów łączył nieprzyjemne, lecz konieczne, z pożytecznym. Był pewien, że Anhelo nie będzie im przeszkadzał. Co więcej, będzie z tego zadowolony, o ile jego towarzysze będą przekonujący. Oszukają starszaka jego własnym sprytem i okrutną przewrotnością. ••• Przyszli, choć widział jak bardzo bali się do niego podejść. Każdy z nich pamiętał od kogo się zaczęło, każdy widział się na miejscu Kerella. Chciał wierzyć, że zrobili to by mu pomóc, ten ostatni raz. Nawet się cieszył, że właśnie taki będzie jego koniec w szkole. Wiedział już, że zwolennicy Anhela obstawili wszystkie wyjścia ze szkoły. Czy Dert i jego towarzysze wiedzieli, że byli jego jedyną nadzieją? Że gdyby zostawili go teraz samego, byliby na zawsze bezpieczni? Stanęli w milczeniu naprzeciwko siebie. Nikt nie wspomniał o Kerellu. Arto rozejrzał się. Bardzo wiele oczu obserwowało ich spotkanie. Bardzo dobrze. – Opuszczam szkołę – odezwał się pierwszy, cicho, by inni nie słyszeli. – Już tu nie wrócę. – Ty…? – zdziwienie, strach i groza po równi odbijały się na twarzy Żimmiego. – Anhelo aż tak bardzo… – Anhelo nie jest najważniejszy. To nie przez niego. – Idziesz do akademii? – spytał Alsza. – Nie i to musi wam wystarczyć. – Ostatnia Przystań? – wyszeptał Grejgy. Zwykle twardy i obojętny, był przejęty na równi z innymi. – Chyba nie… Nie odpowiedział. Niech myślą co chcą. M oże potem zrozumieją i być może będą dumni, że to właśnie jemu się udało. Lecz nawet gdyby domyślili się już teraz, wierzył, że nikt by niczego nie powiedział, nawet Żimmy. Jeśli wszystko się uda, będą milczeć choćby dlatego, że prawda naraziłaby grupę na to samo niebezpieczeństwo, którego chciał im oszczędzić. Dość ich już osłabił, by pozostawiać po sobie więcej problemów. Wspomniał ostatnią rozmowę z Daelem, te jej fragmenty, które wciąż pamiętał. Jak to się stało, że teraz grał jego rolę? Stali przed nim, jak on wtedy, smutni, zmartwieni i wystraszeni nadchodzącymi zmianami; starsi, lecz rozumiejący równie niewiele. Jednak pewne rzeczy musiały być powiedziane. Jego wzrok zatrzymał się na Feriszu, by na koniec powędrować do Żora. Anhelo pozbawił go kapitańskiej dumy. Czy pozbawił również ich wierności? Żimmy go słuchał, lecz równie dobrze mógł to robić bo bał się rządzić Smokiem, gdy dookoła wciąż krążył Anhelo . – Nie wiem co się stanie gdy odejdę, dlatego… – nabrał powietrza. Dla Daela też musiało być to trudne. – Od was zależy czy Smok pozostanie tym, czym był. Współpracujcie ze sobą, jak gdybym wciąż był razem z wami. Nieważne co zrobiliście a czego nie chcieliście zrobić. Po prostu… nie bijcie się między sobą, jak inni. Spojrzeli po sobie. Nie rozumieli. Wiedzieli, że to jest pożegnanie, lecz nie wierzyli, iż po jego odejściu coś może się wśród nich zmienić. Dael też w to nie wierzył i to był jego błąd. Wierzył, że dzięki temu co powie unikną losu Zema. – Żimmy, kiedyś zechcesz pobić Derta – Żimmy i Dert spojrzeli na niego jak gdyby mówił od rzeczy, lecz spodziewał się tego. – Zastanów się potem czy warto go niszczyć. Zrób z niego zastępcę. Dert, pomagaj mu tak jak pomagałeś mi. Grejgy, Alsza, pilnujcie ich dla dobra gru475

py. Ile razy poczujecie, że musicie się bić, bijcie się z innymi, nie ze sobą. Wypowiedzcie komuś bitwę. To pomaga. I… uważajcie na jajcogłowych. Nie bądźcie dla nich jak inni, wt edy wam pomogą – nie zastanawiał się jak o tym pomyślą, jako wojownicy. Chciał, by widzieli ich takimi, jakimi sam ich zobaczył, by docenili co robią tak samo jak on – Rejkert zna mój sposób na oceny, ale Lien jest tak samo dobry – spojrzał na Żimmiego. – Dzięki nim zyskacie dłużników. Wszystko zależy od was. Zamilkł. Słuchali go z uwagą, choć nie rozumieli. – Powiedziałeś, że możemy ci pomóc uciec ze szkoły – przypomniał niepewnie Dert. Arto westchnął. To było najtrudniejsze. – Pamiętasz Arista? M usicie zrobić mi to samo co on, tylko gorzej, z tego samego powodu. M usicie mnie pobić. – Nie mówisz poważnie! – zaprotestował Alsza. – Inaczej to, co stało się z Kerellem może się powtórzyć! M ożecie skończyć jak Włócznia! – Gdy to zrobimy, wtedy będziemy jak Włócznia! – M ylisz się, Alsza – odpowiedział spokojnie. – Wtedy Anhelo nie będzie was kontrolować. Wyprzedzając go, nie zrobicie tego dla niego. Zrobicie to dla mnie i dla grupy. Anhelo pomyśli, że zwróciliście się przeciwko sobie i wtedy da wam spokój. M usicie mnie pobić i wynieść ze szkoły, jakbyście chcieli mnie zabrać do Ostatniej Przystani. To dla mnie jedyny… – Nie mogę tego zrobić! – zaprotestował Dert. – Rozumiem, ale… – Pośpieszcie się – odpowiedział chłodno. – Inni patrzą. – Nie mogę! – Jeśli nie zrobicie nic, to tak jakbyście sami oddali mnie Ziemi! – zdenerwował się. – Pojutrze będziecie mieć kolejny pogrzeb! Żimmy, ty zacznij. M asz okazję się zemścić. Stanął przed nim, gotowy na cios, lecz Żimmy tylko się patrzył. Czy nawet on nie chce mnie uderzyć, pomyślał, po tym wszystkim co mu zrobiłem? – Nie mogę – powiedział w końcu. – Nie po tym jak Kerell… – Niedawno potrafiłeś! – wyciągnął gwałtownie rękę, wskazując na gromadzący się niedaleko tłumek. – Oni widzą jak rozmawiamy! Nie macie wyjścia – bardzo się starał, by patrzyć na nich pogardliwie, lecz zbyt mocno się bał tego, że naprawdę nie zechcą tego zrobić. – Na próżnię, co się z wami dzieje? Kilka rozjaśnień temu żywcem byście mnie pokroili a teraz… – M oże teraz za dużo rozumiemy – odpowiedział Dert, patrząc pewnie w jego oczy. Arto nie miał złudzeń. Tylko Dert coś zrozumiał, choć na swój prosty sposób. Tylko on z astanawiał się nad tym, co się stało. Nie był tak sprytny, lecz miał w sobie cząstkę swojego kapitana, tak jak Arto miał w sobie cząstkę Daela – niewielka, prawie niewidoczna, ale była. – Nie chcę byście mnie pobili, tylko bili. Na pewno każdy z was chciał mi to zrobić, za coś, kiedyś. M acie szansę odpłacić mi za wszystko. Potem takiej szansy nie będzie. Żimmy, jeśli sobie odpuścisz, to pozostaniesz zwykłym karaluchem! Nie młodszakiem i na pewno nie starszakiem, bo zabraknie ci jaj, by chronić grupę. Nie tego chciałeś? W oczach Żimmiego zabłysł gniew. Zagryzł wargi. Zacisnął pięść i uderzył kapitana twarz. M ocno, lecz Arto wiedział, że stać go na wiele więcej. – Coś nie bardzo z twoją siłą – zauważył, prostując się i patrząc na niego spode łba. – Nie wydobrzałeś po tym, jak ci dołożyłem? M yślałem, że… Tym razem uderzenie było znacznie mocniejsze. Inni z oporem zaczęli się przyłączać. Robili to bez przekonania, lecz na szczęście Żimmy się przełamał. Zaczął katować go równo. Po raz pierwszy Arto cieszył się, że Żimmy jest prawdziwym starszakiem.

476

Ilustracja: Rafał Kulik Po raz pierwszy cieszył się, że ich lojalność ma tak słabe granice. ••• Przytomność odzyskał już w ich kryjówce. Usiadł. Jego spojrzenie natrafiło na lśniące w półmroku oczy, wciąż pełne nienawiści, lecz zmieszanej z czymś nowym. Siedzący metr przed nim Żimmy z uwagą wpatrywał się w byłego kapitana. – Jesteśmy kwita – słowa były zimne, lecz spojrzenie mówiło co innego. Nie musiałeś tego robić. M usiałem, Żim, pomyślał. Nie moja wina, że wciąż nie potrafisz nad sobą panować. – Żegnaj, Żimmy – odpowiedział. – Proszę, oszczędź Derta. On jeden rozumie. Żimmy wstał. Bez słowa zniknął w jednym z szybów. Arto zaczął badać w jakim jest stanie. Z tyłu głowy czuł jak rośnie mu guz, gdzieniegdzie czuł siniaki. Ani jednego złamania! Zezłościł się. Obeszli się z nim jak z pierwszakiem! Za takie pobłażanie wrogowi sam by ich pobił. Jeśli dla gapiącego się tłumu będzie to równie przekonujące… Niełatwo im przyszło zrozumieć, że teraz był ich wrogiem. Niechcący mógł sprowadzić na nich katastrofę. Sam niełatwo się z tym pogodził. Lecz zaraz pomyślał, iż sami Protektorzy uwiarygodnią jego oszustwo. Gdy uciekną, Kosa sama zatrze wszelkie ślady, wymaże z sy stemu, jakby naprawdę go zabili. Wtedy przestanie mieć znaczenie czego Anhelo się domyśla, a czego nie. Tego kłamstwa nawet on nie przejrzy. Odebrał mordercy ostatnią wymówkę do napadania na Jeźdźców Smoków. Przestaną płacić za wybryki byłego kapitana. – Więc tylko ja rozumiem – nagłe stwierdzenie poderwało Arto na nogi. Odwrócił się. Przy szybie za jego plecami, oparty o ścianę kryjówki, stał Dert. – Pobiłeś Żimmiego, potem oddałeś mu dowództwo, a dzisiaj zamarzyło ci się, by dał ci lekcję. Rozumiem dlaczego wybrałeś jego, nie mnie. Zawsze byłeś… mądry. Ale nie tym razem. – Tym razem też – odpowiedział. Dert splótł ręce na piersi. – Widziałeś jego oczy? – spytał. – Wciąż cię nienawidzi, ale za bardzo boi się całej reszty, by to teraz okazać. – M ylisz się. On nie nienawidzi mnie, tylko swojego strachu. Ja byłem tym, który mu go pokazał. Uświadomiłem mu, że choć jest u nas kimś ważnym to w środku boi się wszystkiego. Dert, on tak bardzo nienawidzi tego uczucia, że gdy odejdę, może zacząć nienawidzić ciebie i… nawet o tym nie wiedzieć, tak jak nienawidził mnie.

477

Biedny Żimmy, pomyślał, wyobraziłeś sobie, że skoro trafiłeś do młodszaków, to możesz przekreślić całą swoją przeszłość i staniesz się przez to odważny. Przykro mi, lecz to niczego zmieniło. Jesteś taki sam jak w swojej starej grupie. M oże teraz mi wybaczyłeś. M oże i nienawidzisz, choć wciąż szanujesz, lecz teraz to już nieważne. Dert nie odpowiedział. Stał, wciąż poważny, jakby chciał o coś zapytać, lecz za bardzo bał się odpowiedzi. – Powiedz prawdę – odezwał się wreszcie. – Chcę wiedzieć. Idziesz do akademii? – Nie wiem co ze mną będzie – potrząsnął głową – ale dla was to powinno skończyć się dobrze, nawet jeśli Żimmy zacznie się rządzić. Nie daj mu się pokonać, inaczej Jeźdźcy Smoków przepadną. Was, pomyślał. Znowu was, nie nas, lecz tym razem na zawsze. Tu, w ich kryjówce, skończyła się jakaś ważna część jego życia. Dert wyszczerzył zęby w uśmiechu. – Arto, wiem, że jesteś mądry, najmądrzejszy – przyznał. – Powtarzałeś, że grupa jest najważniejsza, ale nigdy nawet nie pomyślałeś, że grupa sama może wybrać którego z nas chce. Jeśli Żimmy zamieni się w starszaka, siądziemy na niego ostro i będziemy bić aż zmądrzeje. Nie da rady nam wszystkim. Arto także się uśmiechnął. Dert miał słuszność. Udało mu się stworzyć coś nowego. To nic, że ich ostatnia narada była klęską. Poprzednie nauczyły ich, że grupa może rządzić się sama. Przynajmniej tak długo aż nie rozbije jej coś z zewnątrz, pomyślał, wspominając Pilpa. – Zaopiekujesz się moim kotem? – spytał. – M oże Lien go weźmie? – Nie zginie, obiecuję. Wstał. Dert podszedł do niego i bez słowa wyciągnął rękę. Uścisnęli się, po raz ostatni. Niespodziewanie dla siebie Arto przyciągnął go i objął. Dert nie był zaskoczony. Odpowiedział tym samym. Ze wszystkiego co zostawiał za sobą, z całej szkoły, tylko jego jednego będzie mu brakować, za to będzie brakować najbardziej. – Będę na pogrzebie – szepnął. – To będzie nasz ostatni raz, razem. Potem odejdę, na zawsze. Odsunęli się od siebie. Dert spuścił głowę, zmieszany i zawstydzony. Jeszcze raz spojrzał na Arto, po czym odszedł. Arto został tam jeszcze chwilę. Skończył się malować i zgasił światło, wiedząc, że już nigdy tu nie wróci. ••• Najpierw poszedł do rozdzielni, potem udał się na miejsce spotkania. Czekał kilka godzin. Pierwsi znów pojawili się Żółtoskórzy. Szybko i sprawnie zabezpieczyli wszystkie przejścia, zagłuszając, a potem niszcząc wszystkie perceptory. Wyszedł z bocznego korytarza i wtedy dostrzegł samego Zema. Jeden z Żółtoskórych podszedł do swojego prz ywódcy. Wyciągnęli do siebie dłonie; Żółtoskóry przyłożył prawą dłoń do lewej dłoni Zema, zakrył obie lewą dłonią i wystukał coś na niej, niczym na wirtualnej klawiaturze projektora. Z kolei Zem wziął dłoń tamtego w swoje dłonie. Arto obserwował uważnie ich ręce, lecz niewiele mógł dostrzec. Przez chwilę twarz Żółtoskórego wyrażała skupienie, wreszcie kiwnął głową i bez słowa odszedł na bok. Patrzył na Zema. Zem odpowiedział spojrzeniem. Arto podszedł bliżej. – Gdybyś do mnie nie napisał, sam uwierzyłbym w to, co mówią – powiedział Zem – lecz to nie będzie działać długo. – Tak długo jak długo Anhelo uzna mnie za martwego – odpowiedział. Uśmiechnął się smutno. – M oże nigdy nie pozna prawdy. – Jeśli ją pozna, twoi towarzysze tego pożałują. Anhelo nie lubi być oszukiwany. Towarzyszący Zemowi Żółtoskórzy odsunęli się na odległość, z której nie mogli niczego słyszeć. Oni nigdy się nie wahali. Nie interesowało ich o czym rozmawia ich przywódca i dlaczego zadaje się z jakimś młodszakiem.

478

– Wiesz o tym tylko ty, moja grupa i oni – patrząc mu w oczy skinął głową w kierunku jego obstawy. – Tylko oni widzą mnie żywego. Dla innych jestem martwy. Zem przymknął oczy, jakby sama myśl, że może ich wydać była dla niego obrazą. M iał mnie chronić, pomyślał Arto, czując gorycz, lecz Kerella nie chciał ocalić. – Dlaczego? – zapytał z żalem, choć jeszcze minutę temu nie chciał o tym mówić – Dlaczego pozwoliłeś, by Anhelo… Odkąd pamiętał, takie rzeczy nie robiły na nim wrażenia. Nic nie robiło na nim wrażenia, lecz los Kerella nieodmiennie ściskał mu gardło. Z trudem przełknął ślinę. To nie było to samo co projekcje martwego ciała Herrego. Tamta śmierć go nie obchodziła, lecz ta… – Przykro mi z powodu twojego towarzysza – twarz Zema zamieniła się w zagadkę – ale na to nikt nie mógł poradzić. Anhelo musi zabijać. Uzależnił się od władzy jaką to daje. On wariuje, młodszaku, powoli odchodzi od zmysłów, lecz wciąż jest bardzo inteligentny i potrafi się maskować. Wie jak zaspokoić swoją żądzę. Im więcej trudności staje na jej drodze, tym większą satysfakcję sprawia mu osiągnięcie celu. – Więc gdy znikłem ze szkoły… – …zaspokoił ją na pierwszej osobie, jaka mu się nawinęła i skojarzyła z tobą i tym drugim młodszakiem, planetarianinem. Nie zdołałbyś go powstrzymać, najwyżej zginąłbyś za niego. M oże to, co dzisiaj zrobiłeś zdoła go uspokoić. Być może zrobią to inne grupy. Tak dużo ofiar w tak krótkim czasie, to może zaniepokoić dorosłych. Lecz jeśli inne grupy nie zareagują… Zem umilkł. Arto niemal tego nie zauważył. Próbował zrozumieć dlaczego musiało do tego dojść. Kerell był wymarzonym celem dla Anhela. On i Orfius często oddzielali się od grupy. Orfiusa znało wielu. Handlował ze starszakami; gdyby Anhelo spróbował się do niego dobrać, ktoś mógłby go ocalić. Lecz Kerell by ł nikim. Wystarczyło ich rozdzielić… Czy musiał zginąć? Jeśli to wszystko było tylko grą, dlaczego władcy gry nic nie robili? O dpowiedź była tylko jedna – bo tak chcieli! Te zapchlone szczury chciały, by szkoła stała się jeszcze bardziej brutalna i bezwzględna, a on nie rozumiał dlaczego. Czy inni musieli umierać tylko dlatego, by pozostali wyrośli na lepszych żołnierzy? Najbardziej bolało go to, że, przy całym swoim sprycie, nie potrafił się temu przeciwstawić. Anhelo był bezczelny w tym co robił, bo wiedział. Było mu dobrze z tym, że tamci chcą, by robił to, co robił, że chcieli, by był właśnie taki i korzystał z tego, nie dbając, że władcy gry widzą każdy jego ruch. Jak bezkarnym musiało go to uczynić – i jak zależnym od władców gry! Być może inni mordercy w szkole żyli w strachu, że zostaną wykryci, lecz nie on – i to czyniło go najlepszym. Wiedział, że ci z góry go chronią. Stał się ich narzędziem. Gdyby spróbował się zmienić, pewnie zostałby skasowany, więc musiał to robić dalej, chcąc czy nie chcąc, ty le że on tego chciał. Póki był sprytny, póki nie zwracał na siebie nadmiernej uwagi, jego drobne błędy były maskowane. Anhelo nie był aż tak dobry, by Kosa, czy nawet policja, nie odkryła wszystkiego. Ktoś musiał zacierać za nim ślady, pomagać stać się lep szym. Kerell zginął, bo tamci spisali go na straty. Gdyby wcześniej nie znienawidził tych bezwzględnych, tajemniczych tyranów, kryjących się za maskami nałożonymi na inne maski, zrobiłby to teraz. Bezsilność i brak możliwości zemsty były tak głębokie, że ledwie powstrzymał się, by z pięściami rzucić się na najbliższą ścianę. – Ja… muszę go pożegnać – powiedział cicho. M yślał, że Zem nie usłyszał, lecz starszak odwrócił głowę w jego stronę. – Postaram się by nikt, kto mógłby cię zdradzić, nie zbliżył się nawet do miejsca pogrzebu – obiecał. – Lecz jeśli ktoś spróbuje to zrobić, będzie to oznaczać, że Anhelo coś podejrzewa. Bał się, że się o tym dowie. Bał się tym mocniej, że wiedział, iż nic więcej nie zdoła zrobić. Nawet Zem nie ochroni Smoka. Ile mógłby ich pilnować? M iesiąc, dwa? I co potem? M usiał zniknąć. M usiało wyglądać to tak, jak gdyby wtedy zginął.

479

– M usi w to uwierzyć, na kilka rozjaśnień. Potem zniknę ze stacji – w taki, czy inny sposób, pomyślał. – M ógłbyś… stworzyć fałszywy raport o mojej śmierci? Gdyby brat Resketa puścił go po szkole… – Zrobię co się da, lecz nie obiecuję, że Anhelo się na to złapie. Jeśli sprawdzi te informacje u źródła, wtedy wszystkiego się domyśli. M asz jakąś swoją projekcję? Coś, co by się dało prz erobić na wiarygodnego trupa? – Przyniosę jak tylko znajdę – obiecał z ulgą. Zem kiwnął głową. Włożył ręce do kieszeni. – Pytałeś o maski na pluskwę. Co kombinujesz? Arto rozejrzał się dookoła. Nie minie wiele czasu nim zjawią się automaty naprawcze, by wymienić uszkodzone perceptory. Nie wątpił, że ich zniszczenie kupi im trochę więcej czasu, lecz jego ilość była ograniczona. Tymczasem on zwlekał, bo nie był pewien czy to wystarczy. – Nikt nas tu nie usłyszy – zapewnił Zem. – Dopóki zajmują się tym moi ludzie. Z trudem przekonał się, że Zem wie co mówi. Zresztą, czy to miało jakieś znaczenie? Władcy gry i tak musieliby wiedzieć o tym urządzeniu. To jeszcze nie krzyżowało jego planu. Prz ecież nie wiedzieli do czego mu ono potrzebne – o ile nie mieli innych sposobów, by go śledzić. Wtedy pokazałby im tylko, że już wie… Energicznie potrząsnął głową. Gubienie się w takich domysłach prowadziło donikąd, przekonywał się tylko, że nic już nie ma sensu, a w to nie potrafił uwierzyć. – Naprawdę potrzebuję tej rzeczy – powiedział. – Jeśli naprawdę zależy ci bym przeżył… – M ówiłem ci, że one nie działają w dokach. Nie uciekniesz. – Pamiętam o tym. – Lecicie na wcześniejszy urlop? Nie odpowiedział. – Więc akademia…? Arto z rezygnacją przyjął do wiadomości, że od dziś będzie to druga rzecz o której pomyśli każdy uczeń, który go rozpozna. – Nie idę do akademii! – odpowiedział twardo. – Nie jestem pierwszakiem, wiem co robię! Proszę, pożycz mi to urządzenie, tylko na jedno rozjaśnienie! Zapłacę… – To ryzykowne, a my nie potrzebujemy impulsów. M uszę wiedzieć do czego ci to potrzebne. Wtedy mógłbym ci pomóc, także w inny sposób. Arto sięgnął do dużej kieszeni na udzie. Klucz molekularny idealnie do niej pasował. Zem ze zdziwieniem wziął go do ręki. Ostrożnie zacisnął dłoń na rękojeści. – Dam to w zamian za pożyczenie tej… maski. Potrzebuję obu rzeczy naraz, ale jutro wiecz orem oddam ci obie. Nie był pewien czy dobrze robi. Pamiętał że będzie potrzebował klucza do ucieczki, lecz to była jedyna rzecz, którą mógł zainteresować Zema. Był pewien, że skoro ojciec zna sposób na wyniesienie tych dyfuzytorów, jeden klucz molekularny nie sprawi mu większej różnicy. Zem zważył przyrząd w dłoni. Uruchomił, spojrzał na wyświetlacz. Uniósł go w górę i prz esunął w dół, celując w ścianę i obserwując zmieniające się cyferki. Wydobył niewielkie urządzenie w kształcie pierścienia, nasunął je na palec, przesunął wzdłuż klucza, schował je i oddał klucz Arto. – Czy jest bezpieczny? – spytał cicho. – M am go od kilku lat i nie trzymam pod reaktorem. Jest czysty, nie ma aktywnych pluskiew. – To wiem – Zem przymknął na chwilę oczy, zastanawiając się nad propozycją. Kiwnął głową. – Zgoda. Prawdziwe narzędzia są dla nas bardzo cenne. Z kieszeni wydobył dwie szerokie tarcze, każda ze ściąganym paskiem. Jedna z nich była właściwie siatką, druga – zwartym talerzem. – Używasz tego na własne ryzyko. Daj się z tym złapać a wylądujesz w akademii – ostrzegł. Pokazał pasek ze zwartym talerzem. – To jest właściwa maska. Nakładasz ją tak, by pluskwa

480

znalazła się dokładnie pod środkiem tej tarczy. To – wskazał na drugie – jest nadajnik. Udaje pluskwę, którą zagłusza maska. M usi ją nosić inna osoba. Nieważne czy ma własną pluskwę czy nie, nadajnik sprawi że system będzie widział ciebie kilka metrów od niej. By zaczęła działać, najpierw musisz założyć maskę na ramię i przytknąć do niej tarczę nadajnika – położył oba urządzenia na sobie. – Wtedy kod twojego lokalizatora zostanie przepisany do nadajnika maski. Gdy lokalizator zostanie wywołany, nadajnik wykorzysta te dane do stworzenia jego imitacji w systemie – podał mu oba urządzenia. – Gdy nałożysz maskę, ukryj ją dobrze pod rękawem i nie paraduj przed perceptorami. To samo dotyczy osoby z nadajnikiem. Ktoś może się w końcu do czegoś dogrzebać. Arto wziął oba paski do ręki, tak delikatnie jakby mógł je zniszczyć samym dotykiem. – M ożesz zatrzymać oba urządzenia – dodał Zem. – To dobra wymiana. Zawahał się. Rozumiał z grubsza jak działa maska, lecz nie znał wszystkich szczegółów. – Czyli to pozwoli mi zniknąć z systemu – powiedział. – A czujniki? – Tu zasada jest inna. Gdy uaktywnisz któryś ze zwykłych czujników, maska pozwoli mu odebrać sygnał z pluskwy, lecz sprawi, że do systemu dotrze on innym kanałem łączności. To wystarczy, by komputer potraktował sygnał nie jako alarm, lecz żądanie zlokalizowana pluskwy przez rodziców. Te sygnały są identyczne, różni je tylko droga, którą docierają do sieci. W odpowiedzi komputer wyśle sygnał, który odbierze nadajnik maski. System uzna, że znajdujesz się w zupełnie innym miejscu i czujnik, który uaktywniłeś, przestanie cię widzieć, ale nie będzie cię traktował jak dorosłego, lecz jak obiekt, który ma prawo przebywać w tym miejscu – uśmiechnął się lekko. – To dziura w systemie, której dorosłym chyba nigdy nie uda się załatać. Oczywiście czujniki działające inaczej rozpoznają cię jako dorosłego, ze wszystkimi konsekwencjami. Arto zrozumiał. Zem wciąż myślał, że wybiera się do doków. – Czy to… naprawdę pozwala zniknąć, całkowicie i… przed każdym? – spytał niepewnie. – Nie wiem jak dorośli mogliby obejść takie zabezpieczenie. M askowany lokalizator zostaje zagłuszony, a jego funkcje przejmuje nadajnik. Jego najważniejszą częścią jest sztuczna pluskwa, nie tak skomplikowana jak ta prawdziwa, ale wystarczy, na pewien czas. To urządzenie oślepi każdego. Każdego – podkreślił. Arto poczuł jak jego serce gwałtownie przyspieszyło. Spojrzał prosto w czerwone oczy Zema. Zdawały się przewiercać Arto na wylot. – Obserwatorzy…? – szepnął. – Władcy gry…? – Niczego nie zauważą. Jeśli zaszedłeś tak daleko, powinieneś to wiedzieć. Obaj musieli zrozumieć, że myślą o tym samym. Odzyskał nadzieję. Jeśli Zem rozumiał, iż to tylko gra, jego sztuczki mogły naprawdę działać! Był głupi, myśląc, że sam może oszukać system. Prawdziwa walka toczyła się stale, na wyższych poziomach szkoły. Ta gra ma sens tylko wtedy, gdy nie wiemy, że gramy, pomyślał. Jeśli Zem wie, to znaczy, że już w nią nie gra. Niemal natychmiast pomyślał o konsekwencjach. Jeśli mówienie dorosłym o szkole prowadzi do akademii, to gdzie może doprowadzić odkrycie gry? – Czy Dael… zaszedł tak daleko? Zem odwrócił wzrok. – Być może znacznie dalej. Dwa rozjaśnienia przed wypadkiem uprzedził nas, że tamci mogą go wyjąć. Widziałem się z nim jeszcze raz, lecz nic więcej o tym nie wspomniał. – Wyjąć… ze szkoły? – Nie wiem czy chodziło tylko o szkołę. Sam już nie wiem, być może udziela mi się jego p aranoja… Niewielu wiedziało, że miał wujka w Podziemiu. Nigdy go nie spotkał, znikł gdy był jeszcze bardzo mały, ale… każdy wie, że Protektorzy lubią się mścić na rodzinie. M oże nie powinien mi wtedy o tym wspominać, być może ja nie powinienem mówić tego tobie. M łod-

481

szaku, powiem ci jedno. Dobrze jest wiedzieć, lecz tylko do pewnego poziomu. Dalej wiedzieć jest już niebezpiecznie. Zem miał rację. Jak można było wiedzieć tak wiele i udawać, że nie wie się nic? Jak mógłby iść do magazynu, wiedząc, że go obserwują? Czy dlatego Zem potrzebował jego grupy, dlat ego sam nie chodził do magazynów? Lecz czy sam fakt, że przestał to robić nie pokazywał władcom gry że coś wie? Czy istniał jakikolwiek sposób, by zachowywać się tak, by nie dać niczego po sobie poznać – i nie zwariować? Nie zauważył jak znieruchomiał. Jego umysł zawirował, a on sam poczuł się jak gdyby wyszedł z ciała i patrzył na wszystko skądś z boku. Gdyby wiedział wcześniej o tym wszystkim, gdyby wiedział jeszcze miesiąc temu, chyba zaszyłby się pod reaktorem, bojąc się wyjść. A jednak, kolonista wiedział o wszystkim, wiedział nawet więcej – i nie bał się działać. Powinienem mu bardziej zaufać, pomyślał, nawet jeśli mówi mi tylko tę część prawdy , którą chce bym poznał. M a powód by to robić. Teraz to rozumiem. Lecz wiedząc tak wiele, można się pogubić w szczegółach. M ożna o czymś zapomnieć. Przemógł się by poruszyć głową. Spojrzał na trzymane w dłoni podzespoły maski. – Ile będę miał czasu? – M aska działa tak długo jak długo kody wprowadzone do nadajnika pozostają aktualne. Nie potrafi on przekodować sygnałów przekazywanych przez system do prawdziwej pluskwy. Zapamiętuje kod awaryjny i zawarty w pluskwie kod podstawowy, jaki ma użyć na następnej sesji, lecz nie odczytuje algorytmów jakie wykorzystuje przy kodowaniu. To nie jest możliwe. Po trzech sygnałach system zorientuje się że coś jest nie tak. Jeśli będziesz chciał zniknąć na dłużej, będziesz musiał wrócić i przeładować pamięć, stykając ze sobą nadajnik i maskę. – A bez przeładowania? – Całkowita niewykrywalność trwa kilka godzin. Sześć możesz uznać za w pełni bezpieczne. Dwie, trzy następne zwykle też, lecz jeśli masz pecha i pierwszy sygnał zostanie przesłany zaraz po tym jak założysz maskę, wtedy twoja zabawa nie potrwa aż tak długo. M aska i nadajnik ostrzegają gdy odbiorą wezwanie od systemu. – Zem nacisnął niewielki przycisk na krawędzi ażurowego talerza. Rozległ się cichy, piskliwy dźwięk. – Niestety, czas transmisji jest zaszyty w algorytmie. Tylko prawdziwa pluskwa potrafi go rozkodować. – To znaczy, że będę wiedział kiedy system wysyła sygnał, lecz nie będę wiedział kiedy wyśle następny? – Tak. Po drugim sygnale twój czas zacznie się kończyć. Więc wszystko co mi pozostaje to mieć nadzieję, że sygnał nie nadejdzie gdy będę w kanale, pomyślał. Wtedy ten drugi okaże się trzecim. – Druga osoba nie jest potrzebna do działania maski, prawda? – Do działania nie – zgodził się Zem – Ona jest potrzebna do tego, by system widział, że się poruszasz. Sygnały kontrolne, takie jakie mogą wysłać twoi rodzice, nie są kodowane. Jeśli znikasz na godzinę, możesz zostawić nadajnik w domu, lecz jeśli na dłużej… Jeśli policja wtedy cię sprawdzi, zauważy, że siedzisz ciągle w tym samym miejscu. Jakie dziecko wytrzyma w jednym miejscu przez sześć godzin? – A jeśli dorośli wsadzają do pluskiew coś, o czym nie wiesz? – Wierz mi, młodszaku, sprawdziliśmy taką możliwość. Byłem w wielu miejscach i robiłem rzeczy, na które nawet oni – podkreślił – by mi nie pozwolili. Nie możesz tylko zgubić czasu, ani zapominać gdzie nie wolno wchodzić. Arto odruchowo spojrzał na zegarek. Kilka godzin wystarczy. – Dziękuję. – Zależy mi na tym, byś przeżył, nieważne gdzie. Wiesz dlaczego. Odwrócił się i odszedł razem ze swoją świtą. Arto odszedł w drugą stronę. Więc Zem wiedział. Ilu jeszcze, oprócz niego? M usiało ich być wielu, być może tak wielu, że w tej grze zaczęli oszukiwać samych władców…

482

Czy aby na pewno? Na ile rzeczy władcy gry pozwalali swoim graczom? Czy w grze, która polegała na odkrywaniu jej reguł, dało się oszukiwać? O co naprawdę chodziło tym ludziom, niewidzialnym, a jednak decydującym o wszystkim? Jeśli pozwalali na morderstwo… Nagle zadrżał. Letnie powietrze przeszyło jego ciało sięgającym aż do szpiku mrozem. Zem wiedział. To go zmieniło, dość, by władcy to dostrzegli, a mimo to pozostał w szkole. Jak Anhelo… A co jeśli obaj byli do czegoś potrzebni? M yśl była zbyt przerażająca. Spróbował ją odrzucić jeszcze zanim zdołała się uformować – bezskutecznie. Jak głęboko ta gra sięgała w ich życie? Jak bardzo była skomplikowana? Prz ecież w każdej grze najlepszym graczem był ten, który zdobywał jak najwyższy poziom… Czy to, co robił i co zamierzał zrobić miało kiedykolwiek jakikolwiek sens, poza graniem? Najdłuższe rozjaśnienie Wszystko co najgorsze zawsze wynikało z braku czasu. Wilan wiedział o tym doskonale. Choćby teraz. Gdyby mieli choćby tydzień więcej, nic nie stałoby na przeszkodzie, by uciec kadłubem. Byleby opuścić stację, potem przechwyciłby ich statek-matka. Dorośli bez problemu weszliby na pokład ze stoczni, tuż przed odcumowaniem. Z możliwościami Zefreda i znajomością elektroniki Lerszena dałoby się tam ukryć te parę dziesiątków ludzi z jego grupy. Dzieci mogłyby do nich docierać partiami, przez kanał. To byłoby ry zykowne, lecz mógł o tym tylko pomarzyć. Był przekonany że gdyby nie Lerszen, zrezygnowanoby z zabrania całej ich grupy – choć, gdyby nie on, być może sprawy nie zaszłyby tak daleko. Godzinę po przyjściu do stoczni zjawił się kolonista. Wyglądał jak uciekający przestępca, ścigany przez wszystko, co tylko stacja mogła rzucić przeciwko nim. Jego spojrzenie było jeszcze bardziej czujne i chłodniejsze niż zwykle. Poczuł się jak w klatce. – Dlaczego mam przeczucie, że usłyszę złe wieści? – spytał. – M ało prawdopodobne, by w naszej sytuacji było miejsce na dobre. Nie wiem czy ucieknę razem z wami. Być może, dla bezpieczeństwa misji, ukryję się na stacji do czasu następnej próby. – Ukryć się tutaj? W gnieździe os? – Jeśli będę musiał. M isja jest ważniejsza ode mnie. Lerszen jest ważniejszy. Nadajnik mam spalony. Kosiarze ani Protektorzy nie rozkodowali jeszcze sygnału, ale zaczęli zagłuszać moje przekazy. Służby stacji postawiono w cichy alarm. Jedyną drogą porozumiewania się z Alfą jest nasza załoga. Jutro zejdzie na stację ostatnia zmiana. Do tego czasu cały plan musi być gotowy. Nie ma miejsca na błędy. – Od początku nie było – przypomniał. – A teraz… – Nie wpadaj w panikę! Pamiętaj, oni wciąż nic nie wiedzą, ledwie podejrzewają. I jeszcze jedno – Zefred sięgnął do kieszeni. – Teraz ty jesteś liderem. Wasza grupa nazywa się gamma – wręczył mu niewielki, płaski przedmiot. – Twój syn was poprowadzi. Zaufaj mu. Gdy będziecie gotowi do wyjścia z szybu, wyceluj to w śluzę i naciśnij przycisk. M usicie odczekać dziesięć minut. Gdy poczujecie wstrząs, wtedy ruszycie. – Oczywiście – ścisnął przedmiot jak gdyby był najcenniejszą rzeczą we wszechświecie. Z efred jak nikt inny nauczył go czytać między wierszami, lecz po dzisiejszej akcji jego prz ewodnik w świecie podstępu i oszustwa miał zniknąć na dobre. Wilan musiał poradzić sobie sam, bez jego wsparcia, przenikliwości, wiedzy o zabezpieczeniach i chłodnej, lecz zawsze uzasadnionej podejrzliwości. Nic nie mógł na to poradzić, mógł jedynie przestać o tym myśleć. Kolonista sięgnął do kieszeni po coś jeszcze. Po chwili w wyciągniętej dłoni trzymał garść małych przedmiotów. Wyglądały jak przepołowione kulki, rozmiarami przypominające automaty poszukiwawcze.

483

– To na wypadek gdyby złapały was automaty. To je zablokuje zanim poinformują system, że są na waszym tropie. Zeruje ich pamięć. Wystarczy zostawić je po drodze. Proste, lecz skuteczne. Przyczepiają się do każdej powierzchni, wystarczy je docisnąć i nacisnąć przycisk na kopułce. Po godzinie ulegną samozniszczeniu. Użyj tego tylko gdy zauważysz, że coś was śledzi. – Nie możemy od razu? Czułbym się pewniej. – Wierzę, że tak, lecz myśl o przyszłości. System nadzoru stacji jest skomplikowany i bardzo, ale to bardzo dobrze skonstruowany. Za każdym kolejnym razem coraz trudniej znaleźć w nim lukę. Im częściej ją wykorzystujemy, tym bardziej staje się ona widoczna i tym większa jest szansa, że zostanie załatana. – Rozumiem – przytaknął. – Używać tylko w razie potrzeby. – To potem. Teraz postaraj się o tym nie myśleć. Schowaj je gdzieś, zapakuj i daj chłopcu, by wyniósł razem z resztą. – Nie mogłeś dać mi tego na zewnątrz? – One jeszcze nigdy nie były na zewnątrz. Powstały na miejscu i tylko tutaj mogłem je trz ymać, bez obawy, że ktoś je znajdzie. Zajmij się organizowaniem narzędzi. Nikt nie może widzieć jak będziesz je pakował i wynosił, inaczej będziemy zdryfowani na dobre. Prosto było powiedzieć, trudniej zrobić, jednak Wilan wpadł już na pewien pomysł. Zefred miał zniknąć, lecz dzisiaj wciąż mogli działać wspólnie. – Powinniśmy zebrać wszystkich w jednym miejscu – oznajmił. – M ogę wykorzystać garść starych raportów, by zarządzić generalny przegląd systemów statku. To zagoni wszystkich do wnętrza kadłuba i da nam wolną rękę w operowaniu na terenie stoczni, ale… To nie byłoby trudne. Za dnia maszyny pracowały same, obsługa zajmowała się nimi dopiero nocą, a tym kilku pozostałym kręcącym się po stoczni technikom szybko znajdzie odpowiednie zajęcie. – Będziesz potrzebował kogoś, kto będzie miał oko na śluzę – Zefred odgadł jego zamiary. – Pobawię się w perceptor, lecz mój czas jest ograniczony. Wyszli z kryjówki. Wilan szybko zabrał się za przygotowania. Tylko to jedno pozwalało mu nie myśleć zbyt dużo o swojej nowej roli, niebezpieczeństwach – i swoim synu. ••• Jak każdy pogrzeb dziecka, ten także nie przyciągnął wielu ludzi. Dla Arto był pierwszym, na jaki przyszedł. Nie powiedział o nim nikomu, nawet rodzicom. Wiedział o czym by pomyśleli. Pomieszczenie było spore, przystosowane do znacznie większych ceremonii. Dziś uczestnicy zajmowali ledwie jego część. Zgromadzili się w centralnej części, gdzie na niewielkim podwyższeniu ustawiono puszkę. Ściana od strony Ziemi była najszersza, zbudowana z plaszklanej szyby, nie tak wielkiej jak na promenadzie, lecz imitujące kosmos barwy, pokrywające sąsiednie ściany i sufit, sprawiały, że rozmywała się w przestrzeni, a okno zamieniało się w wylot tunelu. Przytłumione światło dryfującej w powietrzu lampy pozwalało, by blask wisz ącej przed nimi Ziemi lekko błądził po jego krawędziach. Rodzice Kerella wyglądali staro. W całym wszechświecie nie mogło być nikogo bardziej p ogrążonego w żalu, rozpaczy i pustce. Oprócz nich było tu ledwie kilku dorosłych – znajomych lub dalszych krewnych rodziny chłopca. U paru osób, zwłaszcza tych wyglądających na p onad sto lat, odświętne ubrania z trudem skrywały stroje kompensacyjne. Kerell miał szczęście. W bardzo niewielu rodzinach tak odlegli krewni gotowi byli opuścić Ziemię, by wziąć udział w pogrzebie na stacji. Przy rodzicach stała mała dziewczynka, bardzo podobna do Kerella; Arto nawet nie wiedział, że miał młodszą siostrę. Taka już była szkoła – dom się w niej nie liczył. Przyszli całą klasą. Tylko jemu nie towarzyszyli wystraszeni rodzice. Nie udawali żalu. Arto pamiętał jak inne grupy żegnały swoich towarzyszy. To nie było to samo. Tu i teraz poznał,

484

że naprawdę nie byli jak inne grupy. Coś ich łączyło. Nie spodziewał się, by ktokolwiek z nich zapłakał – może poza Iwenem, gdyby tu był – lecz wiedział dobrze, co czuli. Żal po stracie był dla niego większy, przez świadomość dlaczego tak się stało. M imo żalu poczuł dumę. To była jego zasługa. Sprawił, że nikt w jego grupie nie musiał się bać swoich towarzyszy. Jego klasa była planetą spokoju i zaufania, dryfującą przez nieskończoną przestrzeń szkolnej przemocy; czymś pewny m, na czym mogli polegać z zaufaniem i wzajemnym poczuciem bezpieczeństwa. Utraty tego się obawiali, gdy stał nad nieprzytomnym Żimmym i być może właśnie to Żimmy szanował w nim kiedyś najbardziej. Teraz to wszystko znikło, bez swojego opiekuna i pasterza stali się grupką przestraszonych zwierzątek. Śmierć Kerella mogła ich zniszczyć, zastraszyć, lecz miał nadzieję, że to, czego dokonali zwycięży i zbliży ich do siebie, zamiast oddalić. Górna część spoczywającej na platformie standardowej puszki była otwart a. Kerell był zbyt mały, by ją wypełnić; spokojnie leżał w wielkim, cylindrycznym plastikowym pudle sprawiającym wrażenie jakby czekało na coś jeszcze, a mały chłopiec zawieruszył się tam tylko przez przypadek. Niewielkie stopnie prowadziły ku podium. Na p owierzchni walca, od strony głowy, wyryte było imię chłopca, wraz z lakoniczną formułką o odszukaniu spokoju w nieskończonym Wszechświecie i Czasie, stwórcy wszystkiego. Nic nie znaczące słowa sprzed wieków, z czasów gdy nadawały sens życia Tułaczom – to było wszystko, co przetrwało z dawnej epoki wiary. Nikt od wieków nie zwracał uwagi na ich treść. W zwykłym życiu, nawet w śmierci, nie było już dla nich miejsca; były tradycją, pustą formułką akceptowaną bez zroz umienia, jak okazywanie szacunku zwłokom do czasu zwrócenia ich Ziemi, zamiast traktować je jak wysyłane do dekompozycji śmieci, czy wykorzystać do sporządzenia hodowlanej p ożywki. Krewnym Kerella było smutno, lecz jego rodzice rozpaczali naprawdę. Jako pierwsi podeszli do puszki. Z dziwnym uczuciem Arto obserwował jak ojciec chłopca z trudem próbuje nad sobą panować. M atka nawet nie próbowała. Choć ją uspokajał, cały czas płakała. Oby dorośli zezwolili im na kolejne dziecko, pomyślał. Kerell byłby szczęśliwy. Ja też. Krewni odeszli od puszki. Teraz sami mogli się zbliżyć. Nie musieli, lecz wiedział, że każdy to zrobi i że będzie to dla nich, jak dla niego, czymś więcej niż tylko smutnym obowiązkiem. Jako kapitan miał pierwszeństwo. Wszedł powoli na trzy wysokie schodki i zatrzymał się przy puszce. Nie potrafił opisać żalu, jaki poczuł, gdy spojrzał na jego twarz i zamknięte oczy – wszystko zbyt nienaturalne, by mógł to zaakceptować. Chłopiec tak energiczny, wiecznie w ruchu, wiercący się nawet na lekcjach, leżał tak spokojnie… Lecz dla nich śmierć wciąż pozostawała nienaturalna, pomimo tego co działo się w szkole. Powstrzymał napływające do oczu łzy. M oże nie powinien, lecz nie mógł zrobić inaczej, nie przy innych, nie przed samym sobą. Kerell nie był silnym wojownikiem, lecz nim był. Tylko to się teraz liczyło. Żałował, że nigdy nie wybaczył mu porzucenia Iwena. Pozwolił mu odejść z poczuciem winy, z myślą, że był tchórzem i teraz ta wina przeszła na niego. To nieprawda, to nie było tego warte, lecz było za późno na wybaczenie. Już na zawsze pozostanie ich ostatnie spotkanie tylko we dwójkę, gdy mu wszystko wypominał. Każde ciało przed pogrzebem było przygotowywane tak, by wyglądało jak za życia. Lecz Arto wiedział co ukryto pod maską zabiegów kosmetycznych. Żaden raport nie był dla niego tak ciężki do przejrzenia, nawet ten pierwszy jaki widział w życiu. Na projekcje nawet nie spojrzał, ledwie był w stanie przeczytać to, co w nim napisano. Według dorosłych Kerell po lekcjach próbował uciec przed grupką starszych uczniów do pełnego pustych skrzyń magaz ynu. Nie pierwszy raz trafił do strzeżonej strefy. Spadł, próbując wdrapać się na ich szczyt, skręcając sobie kark i doznając innych obrażeń, jak zwichnięcie barku czy uderzenia głową o krawędź skrzyni. Gdy zjawili się dorośli, na neuroinduktor było za późno. On wiedział, że bark Kerella został zwichnięty nie przy upadku, lecz przy próbie wyrwania się oprawcom lub ściągania z niego zbroi po tym jak go ogłuszyli. Dziwnie regularne ślady uderzenia na lewej

485

skroni nie przez przypadek bardziej pasowały do kształt u pierścieni starszaków niż krawędzi skrzyni. Nie wierzył, by choć jeden z siniaków, choć jedna rana znaleziona na ciele chłopca powstała w wyniku upadku, lecz policja albo nie chciała, albo nie potrafiła tego dostrzec – albo jej na to nie pozwolono. Ode mnie się zaczęło, pomyślał. Był winny, bo był dumny, a gdy sprawy zaczęły wymykać się spod kontroli, po prostu uciekł, choć mógł i powinien przewidzieć, że doprowadzi tym do czegoś takiego. Pozwolił Anhelowi działać, lecz pozwolili na to także władcy gry. Nie był jedynym winnym. Kerell był tylko ceną płaconą przez zwykłych ludzi za kilka kolejnych z ałóg dla okrętów Floty. I po co? By mieć lepszych, bardziej bezwzględnych żołnierzy? Czy to było warte życia? To się więcej nie powtórzy, obiecał Kerellowi. Nie p rzeze mnie. Pochylił się i delikatnie pocałował go w zimny policzek. Dotknął opuszkami palców jego włosów, jego czoła. Pokój z tobą, Kerell, szepnął bezgłośnie. Zawiodłem. Wybacz mi. Spuścił głowę i odszedł. Jedna łza wyrwała się spod kontroli i spłynęła p o policzku, lecz wyschła nim wrócił na swoje miejsce. Reszta towarzyszy podchodziła jeden po drugim, pojedynczo, z powagą. Dotykali jego dłoni i odchodzili. Arto ledwo to widział. Zamknął oczy. Otworzył je dopiero gdy usłyszał dźwięk automatycznie zamykającej się pokrywy puszki. Powoli zjechała na dół, po prowadnicach, przy dźwiękach melodii skomponowanej wieki temu przez utalentowanego Tułacza, podczas jednej z wieloletnich, samotnych wypraw. Z Ziemi wyszedłeś, na Ziemię wrócisz. Słowa były ponad granicę w jakiej zamknięto Układ, ponad Flotę, Rząd – ponad życie. Klapa w podłodze zamknęła się. Słyszał jak puszka jest przepychana do śluzy, gdzieś pod plaszklaną ścianą. Śluza otworzyła się bezgłośnie i puszka, wypchnięta przez zamknięte wraz z nią powietrze, powoli popłynęła ku planecie. Opadała coraz szybciej, aż zamieniła się w świetlisty punkcik, jarzący się chwilę w atmosferze, by spłonąć całkowicie gdzieś nad oceanem. To było wszystko. Iskierka nad niewzruszoną Ziemią, której teraz Kerell stał się częścią. Pozostały tylko wspomnienia. Ten widok, bardziej niż cokolwiek innego, uświadomił mu z prz erażającą jasnością, że już nigdy więcej go nie zobaczy. Poczuł w sobie puste miejsce, które nieprędko się wypełni. Od pięciu lat dzielili swój los, walczyli, razem wygrywali i razem znosili porażki. Razem jakoś dawali sobie radę, aż do dzisiaj. Przypomniał sobie zatarte w pamięci wspomnienie Daela, jak niewiele mu pozostało z tamtych miesięcy. Po Kerellu pozostanie jeszcze mniej. Dael miał rację, dzieci zapominają. Cokolwiek o sobie myślał, nieważne jak ważny i zdolny się czuł, Kolonista mówił prawdę – był tylko dzieckiem. Zapomniał o Daelu, zapomni i o nim. Wspomnienia rozpłyną się wśród innych wspomnień; Kerell stanie się tylko twarzą na projekcji, zrobioną w rozjaśnienie po pierwszej wygranej bitwie, gdy byli jeszcze grupą dzieciaków, szczęśliwą z wejścia na pierwszy szczebel szkolnej hierarchii. Jak będzie na nią patrzył, gdy dorośnie? Wkrótce grupa straci kolejnych dwóch wojowników. Zapanowała cisza. Uczestnicy zaczęli się rozchodzić.

486

Ilustracja: Rafał Kulik Śmierć Kerella nie pójdzie na marne, pomyślał. Odwróci uwagę od ucieczki. M oże dorośli pojawią się na chwilę w szkole, szukając starszaków którzy zagonili go do magazynu. M oże naprawią chociaż kilka perceptorów. Znów niczego nie znajdą, lecz niechcący zakończą tę niedorzeczną wojnę. Tylko tak mogła się skończyć, skoro władcy gry nie zamierzali nawet kiwnąć palcem, by to zrobić. Pomyślał to i natychmiast zawstydził. To było podłe, najpodlejsze, myśleć o nim w ten sp osób, oceniać na ile to mu się przyda, jak mu pomoże. Znienawidził tę część siebie, która mu to podpowiedziała, ale tak nauczył się myśleć. Nie wierzył już w reguły, zasady, w szkołę. Wierzył jeszcze w siłę, bo tego nauczyły go pięści starszaków i jego własne zwycięstwa. Rząd był silny, Flota była silna, starszaki były silne…. M ogli od tego uciec, przynajmniej na razie, może i na zawsze, lecz ich ucieczka nie sprawi, że to zniknie. Dzieci wciąż będą ginąć, przez takich jak Anhelo i władcy gry. Wymknął się z pogrzebu. Był w takim stanie, że nie dbał czy Anhelo gdzieś się czai, czy go dopadnie czy nie. Ochłonął trochę dopiero na widok kilku obserwujących go Żółtoskórych. M usiał się opanować. M iał zadanie do wykonania. Zaszył się pod reaktorem. Spakował ubranie, które nałożył na pogrzeb, ukrył je i przebrał się w swój zwykły strój. Potem wyszedł. ••• Stocznia zdawała się opuszczona. Nie, nie była pusta. Niektóre maszyny wciąż pracowały, wciąż krzątały się po niej transportery, lecz było ich mniej niż tydzień temu. Część maszyn znikła, pozostawiając po sobie wolną przestrzeń, podkreślającą ogrom sali – a wraz z nim wręcz groteskowo niewielką liczbę ludzi, z rzadka pojawiających się i znikających, zajętych swoimi sprawami. Wielka machina produkcyjna zamierała, niczym natura biorąca zimą oddech przed szaleństwami wiosny. Ten leniwy sen nie był liczony w miesiącach, ledwie w t ygodniach, tym bardziej pogłębiało to jego nienaturalność i nietrwałość. Wilan odszukał właściwą kratkę wentylacyjną. Nie było to trudne. Tylko w jednym miejscu przewody przechodziły blisko szybu. Postarał się, by dziś to miejsce osłaniały sterty pustych skrzyń. Teraz pozostało mu już tylko zdobyć narzędzia. Nieprędko nadarzyła się okazja. W końcu, z pomocą Zefreda, hala opustoszała. Wilan ruszył w stronę magazynu. Generalny przegląd systemów miał potrwać parę godzin. Kolonista już dopilnuje by nikt nie poczuł ochoty na małą przerwę. Kto jak kto, lecz on potrafił tak kierować ludźmi by robili co zechciał, nawet o tym nie wiedząc. Drzwi były otwarte. Samo w sobie nie było to niepokojące, lecz widok dwóch małych aparacików przyczepionych po obu stronach korytarza zatrzymał go w miejscu. Jeden z nich był zapewne wykrywaczem ruchu. M ięśnie jego twarzy stężały, ręka sama powędrowała do tkwiącego w inżynierskim pasie depolaryzatora. Nie tylko jemu przegląd systemów był na

487

rękę. M agazynowy złodziej także poczuł okazję. Wilan wreszcie mógł przekonać się kim był – właśnie teraz, gdy najmniej go to interesowało. Stał chwilę, ważąc w myśli wszystkie za i przeciw. Tych „za” było o wiele więcej. Najważniejsze były dwa – i tak musiał tam wejść, zaś samo pochwycenie złodzieja odciągnie uwagę ochrony stoczni od jego osoby. Wsunął wolną rękę do kieszeni, ściskając znajdujący się w niej sześcianik, tak jak pokazał mu to Zefred. Wykrywacz zauważy ruch, lecz sygnał ostrz egawczy nigdy nie dotrze do odbiorcy. Cicho, ostrożnie minął drzwi, krok za krokiem posuwając się ku pomieszczeniu, wiecznie zastawionemu skrzyniami i ładowarkami na narzędzia. Sunąc przy ścianie, dotarł do wylotu. Zza rogu doszły jego uszu ciche odgłosy siłowania się z jakąś skrzynią. Wyjrzał. M ężczyzna w dziwnym stroju próbował przenieść skrzynię, by dostać się do innej, leżącej pod spodem. M usiał to robić ręcznie, gdyż od czasu pierwszych kradzieży wszystkie podnośniki, jak i wiele innych elementów wyposażenia magazynu, wyposażono w detektory, zap amiętujące kto i kiedy używał danego urządzenia. Widział go od tyłu, w dodatku pochylonego. Rozpoznał go dopiero gdy wyprostował się, odkładając ciężką skrzynię na bok. – Więc to tak giną narzędzia… – powiedział, wychodząc z ukrycia. Bezwiednie mierzył dep olaryzatorem w złodzieja. Już go nie dziwiło, że jego podchody nie przyniosły rezultatu. Szybkość, z jaką Buris się odwrócił zupełnie go zaskoczyła. Nigdy, nawet podczas pracy nad statkiem, nie widział, by poruszał się tak zwinnie i pewnie. Buris zamachnął się do rzutu jakimś ciężkim narzędziem, lecz w porę rozpoznał z kim ma do czynienia. Odłożył je na bok i siadł na skrzyni. Chwilę mierzyli się wzrokiem. Obaj byli spięci; żaden nie wiedział jak zareaguje ten drugi. – No to teraz ty przyłapałeś mnie – stwierdził w końcu Buris. – Jesteśmy kwita. Ten przegląd to twoja robota, co? Zastawiłeś pułapkę? – M oże – odpowiedział ostrożnie. Nie wiedział po czyjej stronie naprawdę gra Buris. Przecież powinienem się domyślić, pomyślał. Gdy wszystko wokół jest w ruchu, nieruchomy obiekt przykuwa wzrok już samą swoją naturą. A wokół mnie był tylko jeden taki obiekt… Lerszen wspomniał, że są elitą – i chyba miał rację. Tylko rzekomo nierozgarnięty Buris nijak nie pasował do tego obrazka. Powinienem się domyślić, powtarzał sobie w myśli, powinienem odgadnąć, choć nawet teraz nie wierzył w to, co widział. Czuł się jak ostatni dureń. Nieważne, że pod każdym względem działanie Burisa było mu na rękę, tak wtedy gdy Arto ukradł klucz, jak i teraz. Nie interesowało go w jaki sposób udawało się Burisowi przemycać narzędzia na zewnątrz. Liczyło się tylko to, że Arto był już w drodze. – Oto i cała prawda – powiedział, uśmiechając się sztucznie. – Nieźle sobie z nami pogrywałeś, Buris. Zwłaszcza ze mną. – To nie tak jak myślisz. Zaraza i duszności! – Buris poruszył się niespokojnie. – Wiedziałem, że przez tę historię z Lerszenem zrobię się nieostrożny. I jeszcze ta twoja wieczna podejrzliwość – spojrzał bacznie na Wilana. – Chyba mnie nie wydasz, co? Wciąż mam dość dowodów, by cię wsadzić, nawet jeśli statek przestał cię interesować. – Zależy co mi powiesz – stwierdził ostrożnie. – Jak ci się udawało, przez tyle lat? – Dzięki resztkom dawnej czujności i odpowiedniemu sprzętowi – wskazał na korytarz wy jściowy. – Jedna z tamtych zabawek przegania automaty, druga wykrywa ruch. – Niewiele by ci to pomogło, gdyby ktoś tu wszedł, chyba że potrafiłbyś zniknąć. – Zniknąć? – i Buris nagle zniknął. Nie poruszył się, po prostu znikł Wilanowi z oczu. Kamuflaż optyczny! Wilan rozejrzał się po pomieszczeniu. Były tu perceptory, choć teraz nieczynne, lecz one nie potrafiły wykryć emisji energii. Tak było w całej stoczni. M aszyny wytwarzały dość własnego pola, by oślepić każde takie urządzenie. Jeśli kiedykolwiek chciał mieć pewność, że nikt i nic go nie zobaczy, uzyskał ją teraz. Zefred osobiście odłączył perceptory w magazynie od sieci, Buris też musiał się zabezpieczyć, a gdyby tego było mało, sześcianik kolonisty zakłócał ich pracę. Ciekawe czy Buris miał przy sobie podobny?

488

Buris pojawił się w tym samym miejscu, w którym siedział wcześniej. – Wiem kiedy przegrywam. Gdybyś sam nie korzystał z podobnych zabawek, nigdy byś mnie nie znalazł. Dla kogo pracujesz? Kosa, Protektorzy? – Tylko dla siebie. M yślałem, że znasz mnie choć na tyle. A może twoja paranoja nie pozwala ci uwierzyć, że mogę nie mieć z nimi nic wspólnego? – Dla siebie, ech? – spojrzał nieufnie. – Jeśli tak, powinieneś mnie puścić. – Pracuję dla siebie, lecz nie jestem sam. Przekonaj mnie, że nie zaufałem niewłaściwej osobie. Dla kogo ty pracujesz? – Jeszcze się nie domyśliłeś? – zdziwienie kolonisty zawsze było udawane, lecz Buris chyba aż tak daleko nie zaszedł. Jego uniesione brwi wyglądały bardzo przekonywująco. Wilan przyznał mu w myśli rację. Był głupi, zaiste był! Powinien na to wpaść dużo, dużo wcześniej, ale aż do teraz nie zwrócił na to uwagi. Buris siedział w tym o wiele głębiej niż myślał po ostrzeżeniach kolonisty. Owszem, czuł, że jest z nim coś jest nie tak, lecz gdy z aczął pracować nad statkiem, czuł to wobec każdej osoby. Jego umysł zbyt często wszczynał alarm bez powodu, więc przestał zwracać na niego uwagę. – Nie wiedziałem, że Podziemie ma kogoś w stoczni – stwierdził ironicznie. – Nie wiedziałem, że jesteśmy aż tak ważni. – M yślałeś, że Podziemie to tylko żołnierze? Ktoś musi im dostarczać sprzęt i materiały. Drobnica, jak ja. Ktoś, kto wie co robić, umie i zrobi to za niewygórowaną sumkę – uśmiechnął się do siebie, patrząc na swoje stopy – lecz w razie kłopotów nikt nie będzie za nim płakał – uniósł głowę. – Wiesz co jest najzabawniejsze? Połowa z tego o co mnie teraz posądzasz to nie moja robota. Te skrzynie – poklepał tę na której siedział – są otwierane gdzieś po drodze. Wiedziałbym, gdyby to działo się tutaj. Czasem brakuje kilka drobiazgów, czasem nie. Co mi tam – machnął ręką. – Każdy kradnie jak może. Nie mój problem, jak długo mnie nie złapią i nie oskarżą. Wilan spojrzał w stronę wejścia. Schował depolaryzator. Ani chciał go używać, ani wierzył, by Buris spróbował sztuczek. Każdy z nich miał dość haków na drugiego, by to poczuć. – Dobrze odegrałem swoją rolę, co? – Buris też się uspokoił. – Byłeś bardzo przekonujący – stwierdził Wilan, zastanawiając się czy kiedykolwiek nauczy się poznawać na ludziach, czy też na zawsze pozostanie beznadziejnym przypadkiem. – Co wspólnego miał reaktor, mój reaktor, z twoimi kolegami po fachu? Przeszkadzał w przemycie? Nie mogłeś od razu wydusić o co ci chodzi? – I co miałbym powiedzieć? Wil, stary, pamiętam co mówiłeś o Podziemiu, ale widzisz, ja jestem jednym z nich? Nawet ci się nie dziwię. M edia od lat wsadzają nas do jednej skrzyni z przestępcami, wywrotowcami i zamachowcami, a ludzie w to wierzą, bo nie chce im się myśleć. Nawet nasi znajomi z innych organizacji wolą wszystko zwalić na nas. W Układzie działa z tuzin różnych dużych organizacji, plus dziesiątki mniejszych, takich co pojawiają się nagle i szybko zostają wyłapane. Ledwie kilka istnieje dłużej niż kilkadziesiąt lat i liczy się naprawdę. Wiedziałeś, że Podziemie ma już dwa wieki? – Ale jak…? – Taka jest nasza natura. Informujemy ludzi o ciemniej stronie działalności Rządu. Nie podkładamy bomb, nie porywamy ludzi ani statków. Nasze ataki to głównie włamania do komp uterów, wykradanie lub niszczenie jakichś rzeczy czy tajnych projektów… M nie o to nie pytaj. Do tego potrzeba sprzętu. Ja – wskazał kciukiem na siebie – jestem nikim, lecz jest nas wielu i działamy razem. To dlatego jesteśmy najniebezpieczniejsi dla Rządu i dlatego obwinia nas on o wszystko, nawet o plamy na Słońcu. – Nie jesteście niewinni! Przekazujecie informacje prawdziwym zamachowcom. To wy mówicie im gdzie i jak uderzyć, zdradzacie zabezpieczenia… – Niektórzy tak robią – Buris kiwnął głową. – Czasami dla kolonistów, czasami dla siebie, dla impulsów. Czasem zdarza się coś większego, jak porwanie czy ta historia Argo… lecz tamto

489

to był wypadek. Rząd sam tak to pociągnął, byle tylko nie ustąpić. Tak czy inacz ej, wszystko, co złe, to wina Podziemia. Nikt nie zastanawia się nad tym skąd się biorą plotki, które ludzie z takim przekonaniem powtarzają między sobą. Kto ujawnił, że Rząd próbuje rozszerzyć sieć podsłuchową? Politycy? Ha! To my utrzymujemy równowagę między tym co robi Rząd i tym co chcieliby zrobić zwykli ludzie! Nie kreujemy się na zbawców i też popełniamy błędy. Cz asami nasze metody nie różnią się wiele od tego, co robią Protektorzy, ale trudno robić inaczej, gdy ma się takiego wroga. – I nie wiecie, że to przez was są te wszystkie zabezpieczenia? – Wilan z oburzeniem wskazał na najbliższy perceptor, obserwujący ich martwym spojrzeniem swoich analizatorów. – Wasze istnienie jest dla Rządu dobrą wymówką, by nas śledzić, podsłuchiwać sieć i podglądać gdy tylko jest to możliwe! Z trudem opanował gniew. Gdyby nie perceptory nie musieliby teraz tańczyć na włóknie, doprowadzając całą operację do końca. Chociaż… kto wie czy Lerszen, kolonista, on sam czy nawet Buris nie byli tylko nieświadomymi narzędziami w tym rzekomym bałaganie? – Wil, wierz sobie w co chcesz, mi to obojętne – Buris wzruszył ramionami – lecz zastanów się nad tym. Co jeśli Rząd mógłby nas zniszczyć, w każdej chwili? Co stałoby się z całą tą siecią? Wraz z końcem Podziemia Rząd straciłby wiele wymówek, nie sądzisz? Wiele bym dał, by wiedzieć za iloma zamachami stoją sami Protektorzy. Sam mam wątpliwości. Każdy je ma. Trudno ich nie mieć. Co byśmy nie robili, ludzie przywykają do wszystkiego. Nie wierzą, gdy próbujemy ich ostrzec. Nie ufają już nikomu, nawet tym, co mówią prawdę. Protestują dopiero wtedy, gdy coś zmieni ich życie na gorsze, lecz wtedy jest już za późno. Ich protest jest osamotniony i skazany na porażkę. Póki system jest znośny, póki daje dość swobody, by nie widzieć go na co dzień, siedzą w nim cicho i robią co do nich należy. M oże poza nielicznymi, ale to wyjątki. – Jak ty. – Nie jak ja! – Buris podniósł głos. – Właśnie o to chodzi, że ja też zacząłem przywykać! M yślisz, że dlaczego jestem już tym zmęczony? – Buris, ty naprawdę masz paranoję – uznał, nie wierząc, że sam to powiedział. – Czy jest ktoś, ktokolwiek, komu jeszcze ufasz? To twoje… zajęcie… – Paranoję? – Buris spojrzał na niego dziko. – Gdyby nie ja, ci z ochrony już dawno by cię mieli! Nasza wspólna zabawa nieźle mnie ubawiła, ale trzymając cię przy sobie, utrzymując przy grze, kontrolowałem twoje ruchy. Wiedziałem co zamierzasz, wiedziałem co podejrz ewasz, nawet gdy mi o tym nie mówiłeś. Cieszyłem się gdy postanowiłeś się wycofać, lecz gra musiała toczyć się dalej, inaczej nabrałbyś podejrzeń. M yślisz, że nie widziałem jak mój udawany upór zniechęca cię do powrotu do tego śmiesznego planu? Beze mnie automaty już dawno by coś zwęszyły! Zwłaszcza po historii z Lerszenem.

490

Ilustracja: Rafał Kulik – Ach, więc teraz jesteś nie tylko bohaterem ludzkości, lecz także moim cichym opiekunem? A Rubio jest pewnie Protektorem… – Nie traktuj mnie jak głupka! – ryknął Buris. Zerwał się i wycelował palcem w Wilana. – Nie wiesz w co się wpakowałeś, więc nie drażnij jedynej osoby, która ci pomaga wyjść z tego cało! M yślisz, że Protektorzy tak bardzo są potrzebni do inwigilacji? – zatoczył ręką. – Po co, skoro Kosa ma komputer, perceptory i automaty? Jak z nimi wygrasz, agenci Kosy czy Protektorzy stają się najmniejszym problemem. Są ludźmi! Ty nie potrafisz oszukiwać ani jednych, ani drugich. Ja tak – Buris uspokoił się. – Gdy mnie podszedłeś… pomyślałem, że może już nie jestem tak dobry, ale… – machnął ręką. Po reakcji Burisa Wilan wiedział jedno – prawda bywa zbyt względna, w rezultacie czego staje się tym, w co ktoś wierzy. Buris wierzył właśnie w to, a że dotąd zawsze był o krok przed nim, iż wiedział dość o Lerszenie i potrafił przez lata niepostrzeżenie okradać magaz yny stoczni, skutecznie oszukując automaty, Wilan nie miał prawa wątpić, że jest głupi czy naiwny. Wiedział też kiedy się wściec. Jego gniew przywrócił Wilanowi rozsądek. – Dlaczego, Buris? Buris znów usiadł. – To… skomplikowane. Nie ty jeden wpadłeś na ten pomysł z gwiazdolotami. M y robimy to od dawna. Nie, nie wysyłamy ludzi, tylko wyposażenie. Dobrze odgadłeś, planujemy prz emyt, od samego początku. Twój plan mógł narazić nasze przedsięwzięcie. Gdy zacząłeś węszyć… Czułem, że coś odkryłeś. Jeśli chodzi o te sprawy, nie jesteś taki głupi jak z początku myślałem. Dlatego… Zamiast czekać aż popełnisz błąd i narobisz zamieszania, wolałem z abrać się za to razem z tobą. Wilan zacisnął zęby. Nie był pewien czy go udusić, czy stłuc na miazgę pięściami. – Wcale nie zamierzałeś uciec, czy tak? To całe przedstawienie… – Wierzyłem, że ci się uda! – zaprzeczenie Burisa było dziwnie stanowcze. Ospałość, z jaką mówił i działał na co dzień, gdzieś się ulotniła. – Umiesz myśleć i nieźle kombinować. Pomysł był dobry, naprawdę mogłeś… Zrozum. Rodzina… to mój problem. To dobry kamuflaż, lecz… ciężko go utrzymać i nic nie czuć. Liczyłem, że nam pozwolą… Przyznaję, z początku nie wierzyłem, że to się może udać, ale twoja zabawa w niczym mi nie przeszkadzała. Wiedziałem o wszystkim, od jakichś trzech miesięcy. Ile zauważyłby ktoś wyposażony w odp owiedni sprzęt? Z czasem tak cię to wciągnęło, że zacząłeś popełniać błędy. Ktoś mógł to z auważyć, mógł zacząć ci się przyglądać i wtedy by zauważył, że ja też coś robię. Problemy były

491

tylko kwestią czasu. Zaczęły się dokładnie wtedy gdy Kosa zaczęła obserwować Lersz ena nie tylko poza stocznią, ale także w pracy. Coś musiałem zrobić. – To była twoja robota? – niemal wysyczał. – To ty podłożyłeś bombę? – Zaraza! Dobrze wiesz, że nigdy nie miała wybuchnąć! Liczyłem, że się wystraszysz i rzucisz wszystko w kosmos, ale gdzie tam! Wcale cię nie ruszyło, choć to ty ją znalazłeś. – Naprawdę wierzyłeś, że byle bomba skłoni mnie do porzucenia planów? Och, ależ jestem ślepy! Od początku chciałeś w to wrobić Hemula! – wycelował oskarżycielsko palec. – M ógł coś zauważyć, więc wholowałeś go w tę bombę! M oja rezygnacja miała być tylko dodatkiem! Łatwo było Wilanowi wybaczyć mu jego gierki. Robił swoje, starając się nikomu nie zaszkodzić. Lecz tego, że oberwało się za to Hemulowi wybaczyć Burisowi nie mógł. Twarz Burisa stężała; usta ściągnęły się w wąską, prostą linię, oczy zapłonęły gniewem. – Ofiary są konieczne – wycedził. – Ty po prostu nic nie rozumiesz! Nie znasz ludzi, nie wiesz kto… Gdy odszedł, atmosfera w stoczni zaraz się oczyściła! Wszyscy stali się spokojniejsi, podskoczyła wydajność… Wszyscy uwierzyli, że jego zaniedbanie umożliwiło podłożenie bomby. Wszyscy, tylko nie ty! Gdybym powiedział prawdę, wtedy zacząłbyś mnie obserwować. Historia z projekcją była dobrym wyjściem. M yśl, że mam na ciebie haka skupiła twoją uwagę na mnie i nie pozwoliła szaleć. M iał rację. Wilan potrafił być podejrzliwy. Od dziś nawet wobec własnego dziecka. – Gdyby nie to, pewnie już byś siedział – ciągnął Buris. – Nie wiedziałeś za co się zabrałeś! – Chroniąc mnie, chroniłeś własny tyłek – podsumował. – Z początku. Potem… M oże się uśmiejesz, ale potem uwierzyłem, że to się może udać. Pomyślałem… Skoro przerzucamy towar, to dlaczego nie ludzi? Wtedy… wtedy moje kłamstwo stało się prawdą. Nie wiem czy jeszcze wierzę w to co robię, czy robię to z przyzwyczajenia i dla korzyści. Brzmi to dość egoistycznie, wiem, lecz takie jest życie. Takie się staje, prędzej czy później. – Więc co się stało? – spytał, nie rozumiejąc. – Dlaczego…? – Dlaczego zabronili mi cię stąd wypuścić? Zdecydowali tak, gdy po stoczni nagle zaczęły latać automaty. Przez Lerszena – machnął ręką. – Och, już kiedy tu się zjawił wiedziałem, że będą problemy. Nie opuściłby tak nagle Ziemi bez powodu, nie po tylu latach. Nie wiem czego tu szuka, ale rozkaz przyszedł z góry i musiałem go wykonać. Lubię cię, naprawdę. Tym gorzej przyszło mi wbijać ci nóż w plecy. Wilan ledwo się powstrzymał, by nie rzucić się na niego i nie zacząć dusić. Poświęcił tyle czasu, tyle ryzykował… Po tym co przeszedł, po wszystkich wątpliwościach, rezygnacji… i on był temu winien! Chwilę potem przyszło otrzeźwienie. Buris mógł być manipulowany na równi z nim. M oże od początku mieli go nie puścić, tylko go o tym nie poinformowali? Nie tylko ja tu grałem, pomyślał uspokajając się. To nie moja gra okazała się najpodlejsza. Czy Lerszen także wiedział o przemycie? Buris nie wyglądał na kogoś, kto mógł to wiedzieć. Zdawał się nie wiedzieć, że Wilan wciąż może opuścić stację. – Więc stworzyłeś ten problem, tak? By go chronić? – Nie ja i nie tylko jego. Także siebie. Afera z twoją ucieczką, w połączeniu z kłopotami Lerszena, mogłaby mnie wystawić. Nie martwiło mnie to póki chciałem zabrać się z tobą, dopiero potem… Zresztą, cały czas zostawiałem sobie otwartą śluzę, że może jednak… – Wspomniałeś o Podziemiu, by w razie czego mieć wiarygodną wymówkę. Wykopałbyś nagle reaktor i komory… a ja, jak ostatni idiota, byłbym ci za to wdzięczny! – Nie chodziło mi o twoją wdzięczność. Wciąż miałem nadzieję – Buris oparł łokcie na kolanach, złożył dłonie i pokiwał głową. – Starałem się ich nakłonić do przemyślenia decyzji, ale nie mogłem złamać rozkazu. Ujawnienie twojego zamówienia było dla mnie jasnym znakiem. Ty byś tego nie zrozumiał. Podziemie, to prawdziwe, wybiera tylko takich ludzi, których odpowiedzialność i poświęcenie nie budzą wątpliwości. To nawet rodzaj zaszczytu – uśmiechnął się ze smutkiem. – Przykro mi, Wil, lecz oni potrzebują tego statku. Ja sam nie miałbym

492

nic przeciwko, lecz ładunek… Części mogą zniknąć po cichu, lecz z ludźmi tak się nie da, zwłaszcza z całą rodziną. Wy dotarlibyście do celu i uciekli bez problemu, lecz po zatrzymaniu statku przepadłby cały ładunek, a tu, na Ziemi, zaczęłoby się śledztwo. Nawet nie wiesz jak bardzo jest on cenny dla tych, którzy na niego czekają. Być może tak cenny, że Kosiarze woleliby rozwalić cały statek, gdyby tylko się dowiedzieli. Domyślał się jego ceny. Przemyt… Gotów był się założyć o powodzenie ucieczki, że z części, jakie polecą tym statkiem na Absolom, złożą broń lub narzędzia potrzebne do jego własnej pracy. Zefred nigdy nie mówił gdzie osiądą, mówił tylko o kolonii, do której miał dotrzeć statek, lecz Wilan był pewien, że to tam jest ich ostatnia przystań. Zresztą, nawet jeśli się mylił, nie mógł i nie chciał niczego zmienić. To były wyższe racje, dobro jednostki przeciwko dobru ludzkości. – To nie byłem ja, jeśli to cię pocieszy – Buris rozłożył ramiona i wstał. – Ja tylko miałem się do ciebie przykleić i uważać, byś nie narobił kłopotów. To inni zadecydowali. Nie czułem się z tym dobrze wtedy i nie czuje się z tym dobrze teraz. Wiedziałem, że muszę cię tu zatrz ymać, ale… są rzeczy ważniejsze niż ucieczka kilku osób. Czy wiesz, że… – urwał. – Wiem co? Jesteś tak lojalny Podziemiu, że na ich rozkaz zniszczyłeś mój plan! Buris nie odpowiedział. Zachowywał się jakby naprawdę żałował tego, co się stało. Podziemie Podziemiem, lecz to trwało lata. Nic dziwnego, że zaczął się sypać. – Więc masz mnie, jak na talerzu – powiedział po chwili Buris. – Wiesz wszystko. Co teraz? Dobre pytanie. Obecność Burisa krzyżowała jego plan. Z drugiej strony Buris, gdyby chciał, mógłby się go już dawno pozbyć, lecz czekał. Ocalił jego skórę i rodzinę. Do śluzy z Zefredem! Czas przerwać krąg podejrzeń i oskarżeń i zacząć rewanż. – Zastanawiam się czy masz w sobie dość przyzwoitości, by mi pomóc bez pytania swoich przełożonych o zdanie. Jeśli nie mi, to chociaż Lerszenowi. To, zdaję się, wasz bohater. – Lerszenowi? – Buris spojrzał na niego, zaskoczony. – A co on…? – Ach, więc teraz to ty nic nie wiesz! Buris długo się wahał. Uważnie przyglądał się Wilanowi, jakby sprawdzał czy wie o czym mówi. Wilan robił to samo, w tym samym celu. – M oże myślisz, że jako Podziemiowiec wiem o wszystkim co się dzieje na stacji – odezwał się w końcu. – Nic z tego. Przełożeni mówią mi tylko tyle ile uznają za konieczne i ani słowa więcej. To na wypadek wpadki i neuroskanu. Takie czasy, nawet trupa zmuszą do mówienia. Jednak… Słyszałem plotki. Jedni mówili, że Lerszen ma wrócić do pracy, ale jak? Jest spalony! Zaczynają go obserwować gdy tylko przekroczy próg drzwi swojego domu. Więc tak sobie pomyślałem… M oże ktoś chce zabrać go w gwiazdy? Wiesz coś o tym? – Wierzysz, że powiedziałbym ci cokolwiek, po tym wszystkim? – tym razem Wilan wolał zastosować się do rady kolonisty. – Sprawa jest prosta. W twoim i waszym interesie leży, by mi pomóc. M uszę coś zrobić. Jeśli mi się nie uda, na pewno mnie zeskanują, lecz wtedy i bez niego dopilnuję, by ten statek nigdzie nie poleciał. Żadnych pytań, masz robić co ci każę. A na wypadek gdybyś czegoś próbował – spojrzał znacząco na schowaną niedoszłą broń – uprzedzam, że są ludzie, którzy wiedzą gdzie jestem i co zamierzam zrobić. Buris chwilę siedział w milczeniu. – Więc co mam zrobić? – spytał, wstając. ••• Arto podczołgał się do kratki, ciągnąc za sobą pusty plecak. Spojrzał na zegarek. Tłumaczenie Iwenowi co ma robić trwało tak długo, że spóźnił się na zaplanowane okno między impulsami. W dodatku musiał upewnić się czy nikt go nie śledził. Teraz, bardziej niż kiedykolwiek, nie ufał nikomu i niczemu. Ostrożnie wyjrzał na zewnątrz. Poustawiane w pobliżu skrzynie ograniczały jego widoczność, lecz także zasłaniały przed ciekawskimi spojrzeniami ludzi z głębi stoczni. Na dole nikogo

493

nie było. Postanowił czekać, wierząc, że ojciec spróbuje jeszcze raz. Odczepił zaczepy kratki, lecz pozostawił ją na swoim miejscu. Leżał tak kilkanaście minut, coraz bardziej obawiając się najgorszego. Nawet nie dostrzegł, gdy jego oddech stał się płytki i urywany. – Hej, chłopcze! – drgnął, zaskoczony i zdezorientowany. Nieznajomy, dochodzący znikąd głos sprawił, że uderzył głową w szyb. Nie odpowiedział. M yślał tylko o tym, że coś poszło nie tak. Słyszał o niewidzialnym przebraniu i o tym, że zwykle używało go Podziemie i Protektorzy, a już na pewno nie jego ojciec. Cofnął się, ostrożnie szukając zza kraty tego kto go wołał. Na dole nikogo nie było. Nagle na jego oczach między skrzyniami pojawił się potężnie zbudowany dorosły. Art o nie raz widział go kręcącego się po stoczni; pracował tu, lecz to było wszystko co o nim wiedział. Cofnął się bardziej, kryjąc się w szybie, lecz nieznajomy patrzył prosto do jego wnętrza. – Chłopcze, jesteś tam? – mężczyzna podszedł bliżej, ciągle gapiąc się na kratkę wentylacy jną. – Na zarazę, nie mam czasu na zabawę! Nie jestem z Kosy. Przysłał mnie Wilan, twój ojciec. Pracujemy razem. M am jego identyfikator. Widzisz? M ężczyzna wyciągnął rękę w stronę szybu, tak, by z jego wnętrza wyraźnie było widać trzymany w niej przedmiot. M ówił prawdę, to był identyfikator ojca, lecz mógł go zdobyć na różne sposoby. Ukrywanie się i tak nie miało sensu. Arto zbliżył się do kratki, pozwalając, by nieznajomy go zobaczył. Teraz dostrzegł, że trzymał on w drugiej ręce jakąś dużą paczkę. – Potrafi to pan udowodnić? – Zaraza, nie! Niby jak miałbym to zrobić? – Gdzie jest mój ojciec? – spytał podejrzliwie. – Został w składziku. Nie potrafi pracować, gdy nie widzi swoich rąk ani nóg – mężczyzna uśmiechnął się. Uniósł pakunek. – To dla ciebie. Nie bój się, w stoczni nie ma czujników. Arto pozostał niespokojny i nieufny, lecz uniósł kratkę i opuścił na dół wolny koniec włókna. Chwilę potem ciągnął w górę ciężki pakunek, odkrywając, iż jest on zbyt duży, by przenieść go przez kanał za jednym razem. – M am ci przekazać, byś zaniósł to prosto do Lerszena – powiedział mężczyzna. – Rozumiesz? Uważaj co z tym robisz. Większość z tych rzeczy nigdy nie powinna się znaleźć poza stocznią. Są bardziej niebezpieczne niż broń. Kiwnął szybko głową. M ężczyzna zniknął. Arto wystraszył się, że odejdzie. – Potrzebny mi jeszcze jeden klucz! – zawołał trochę zbyt głośno. – To bardzo ważne! – Klucz?! Niech mnie, jeśli wiem co kombinujecie – mężczyzna się nie pojawił. – Zaczekaj!

Ilustracja: Rafał Kulik Arto zamknął kratkę. Pakunek okazał się być workiem pełnym szczelnie owiniętych narzędzi, łatwych do podzielenia na dwie porcje. Odwiązał włókno. I tak musiał czekać nim kanał ostygnie po kolejnym impulsie. Leżał już kilka minut, gdy jego uszu dobiegło ciche piśniecie. Ściągnął rękaw koszulki, odsłaniając przypiętą do ramienia maskę. Jedno ze światełek migotaniem potwierdzało odebra-

494

nie sygnału. Odetchnął z ulgą. System nie mógł tak szybko wysłać kolejnego impulsu, zatem nie wywołał go w drodze przez kanał i nie wywoła, gdy wkrótce znów do niego wejdzie. M iał czas, by się ze wszystkim bezpiecznie wyrobić. Nieznajomy zjawił się równie nagle jak za pierwszym razem. Arto bez słowa opuścił włókno i wciągnął dodatkowe zawiniątko. – Ojciec nie był zachwycony – ostrzegł mężczyzna. – Teraz już idź. M asz na siebie uważać. Dopiero teraz uwierzył, że nieznajomy naprawdę pomaga ojcu. Ile razy by mu tego nie tłumaczył, dla niego nie liczyło się, że nie robił tego po raz pierwszy. – Niech pan mu powie, że wszystko jest w porządku – odpowiedział nim się wycofał. ••• Iwen chodził już parę dobrych godzin po promenadzie, z nadajnikiem maski ukrytym pod rękawem. Choć starał się zachowywać swobodnie nie potrafił powst rzymać się od ciągłego gapienia się naokoło. Za bardzo bał się, że ktoś ukradnie mu sam nadajnik. Jak dotąd tarcza na pasku odezwała się tylko raz. To był dobry znak. Zasadę działania maski zrozumiał lepiej niż Arto, jednak jego przeciągająca się nieobecność zaczęła go niepokoić. Pamiętał ile trwa jeden impuls. Arto powinien już wrócić, chyba, że coś go zatrzymało. Jeśli automaty zaczną go szukać, myślał, nawet maska mu nie pomoże. A jeśli… Stał przy szybie, lecz tym razem nie patrzył się na Ziemię. Oparł się o nią plecami, nasłuchując i wypatrując Arto. M ijali go różni przechodnie. Wśród nich było wielu starszych chłopców. Nie zwracał na nich uwagi, aż do chwili, gdy w jednym z nich, stojącym kilkadziesiąt metrów dalej, rozpoznał kogoś, kogo już widział, kogoś ze szkoły. Nie oszukiwał się. Prawdopodobnie nie mieli już przyjaciół. Wróg czy ktoś neutralny? Rozejrzał się, dostrzegając dwie kolejne znajome twarze. Patrzyli na niego, nie tylko oni, lecz tych kilku innych nie rozpoznawał. Znaleźli go. Siląc się na spokój, nieśpiesznie odszedł od szyby. M inął pas zieleni, kierując się w stronę tłumu, wędrującego po przeciwnej stronie gigantycznego korytarza. Skrył się za roślinami i odwrócił, patrząc zza liści czy tamci idą za nim. Szli, co więcej, od boku zbliżała się para kolejnych nieznajomych starszaków. Wmieszał się w grupkę przechodzących przy witrynach kolonistów, próbując niepostrzeżenie wejść do któregoś ze sklepów czy jakiejś sali. Dorośli nie zwracali uwagi na dzieci, lecz to równie dobrze ułatwiało ucieczkę jak i pościg. Przez chwilę miał wrażenie, że widzi Anhela, lecz nie był do końca pewny czy to był naprawdę on. Pochylił się i podbiegł do przodu, próbując zgubić napastników, lecz gdy się odwrócił, tamci wciąż patrzyli w jego stronę. Byli zbyt dobrzy. Kluczył jak tylko mógł, zastanawiając się czy dorośli jakoś nie zareagują, by w końcu zroz umieć, że dla nich wygląda to na kolejną dziecięcą zabawę. Nikt mu nie pomoże, dopóki nie zaczną go bić, a tego chciał uniknąć. Był pewien, że nie odważą się zabić go tutaj, wśród ludzi, lecz Anhelo mógł już wymyślić coś nowego, jakiś sposób, by go gdzieś zawlec. Jego strach rósł w miarę skracania się odległości do starszaków. W końcu osaczyli go pod ścianą. Gdzie by się nie ruszył, wpadłby na któregoś z nich. Zamarł, p rzerażony. Tamci byli już blisko. Teraz wyraźnie widział Anhela, z jego rozszerzającym się, nienawistnym uśmiechem. Już prawie go mieli, gdy nagle satysfakcja znikła z twarzy Anhela, niczym zdmuchnięta przez słoneczną erupcję, ustępując miejsca grymasowi nienawiści. Jego towarzysze cofnęli się i znikli w tłumie. Anhelo pozostał dłużej, rozglądając się na boki. Idąc za jego wzrokiem, Iwen zaczął szukać przyczyny zmiany jego nastawienia. Kręcąca się w pobliżu grupka Azjatów rozglądała się wokół, niby przypadkowo, lecz patrzyli wszędzie, tylko nie na niego. Kilku zbliżyło się leniwie, ostentacyjnie gapiąc się na Anhela. Starszak wycofał się dopiero, gdy dzieliło go od nich ledwie kilkanaście metrów. Odetchnął, uspokojony. Nie wiedział co się dzieje, rozumiał ty lko, że mają obrońców.

495

– Wróciłem – kilkanaście minut później znajomy głos zabrzmiał w tkwiącej w jego uchu słuchawce. – Wyłącz maskę i wracaj domu. Nie mógł odpowiedzieć. By nie zwracać na siebie uwagi nie nakleił mikrofonu. Rozejrzał się, licząc, że Arto jest gdzieś blisko, lecz mógł być równie dobrze w sklepie obok jak i pół kilometra dalej i kilka sekcji wyżej. Wciąż czujny, udał się prosto ku najbliższej windzie. Kilku Azjatów ruszyło jego śladem. ••• Lerszen ostrożnie wyjmował pakunki z plecaka, jeden po drugim, niczym granaty. Ważył je w ręce, wodząc wolną dłonią po ich powierzchni, szukając znajomych kształtów. Wiedział co jest w środku bez rozpakowywania. Ułożył je na stole, jeden przy drugim. Wreszcie usiadł. Odkąd przyszli na minutę nie włączył zagłuszania, co przyprawiało Arto o dreszcz niepokoju. – Wiele ryzykowałeś, Arto – odezwał się po dłuższej chwili. – Szkoda, że nadaremnie. – Ale to nasza jedyna szansa! – zawołał nie rozumiejąc. – Przecież pan to potrafi! – Nie w tym rzecz, co potrafię lecz w tym, co jestem w stanie zrobić. Potrzebuję komory ekranującej. Do swojej się nie dostanę, a bez niej nie wyciągnę ani jednej szpili! – A zakłócanie? – spytał Iwen. – Jeśli pozostawię to włączone, mały, za godzinę pojawi się u nas banda ponurych urzędasów gotowa zdemolować nam mieszkanie. Oni tylko czekają na okazję – wskazał na pakunki. – Potrzebuję kilku godzin i spokojnego miejsca. Bez komory, jak tylko je odwinę… – Chodzi o ekranowanie? – Arto spytał z przejęciem. – M ogę pomóc! Znam miejsce, gdzie można bezpiecznie odsłonić każdą pluskwę! M ogę nawet ogłupić automaty… – Co to za miejsce? – Osłona reaktora, całkiem niedaleko! – Nie mamy wielkiego wyboru – Lerszen jednym ruchem ręki zagarnął pakunki do plecaka. – Ty prowadzisz. Ty – wskazał palcem na syna – zostajesz tutaj. Bez dyskusji – rzucił plecak Arto. – Automatami sam się zajmę. ••• Nawet dla niego kryjówka była ciasna i niewygodna, lecz Lerszen zdawał się być przyzwyczajony do pracy w ograniczonej przestrzeni. Sprawnie umocował lampę, rozłożył wokół narzędzia oraz przyrządy i zabrał się do pracy. Arto obserwował w przygaszonym świetle jak rozwija pierwszy kokon. Zawierał niepozornie wyglądający, podłużny przyrząd, z niewielką rękojeścią, przechodzącą w talerz wielkości dłoni. – To jest dyfuzytor? – spytał. – Oto on. Bardzo niebezpieczny w niewłaściwych rękach. – M ogę zostać? – Wolałbym nie – Lerszen położył przyrząd na prostokątnej, srebrzystej podstawce. – Ale jeśli naprawdę musisz… Więc został. Na usta cisnęło mu się wiele pytań, lecz milczał. Obserwował jak z pomocą pary haczyków Lerszen zdjął obudowę przyrządu, odsłaniając wnętrze zalane błękitną poświatą jakiegoś pola. Jego ruchy były pewne i precyzyjne. A jednak… Tak wiele zależało od jednego dorosłego. Dla Arto była to bardzo niepokojąca myśl. Lerszen odłożył haczyki i boczną część obudowy. Końcówką czegoś w rodzaju szpikulca dotknął punktu na wewnętrznej części obudowy. Poświata przygasła i znikła. Lerszen odłożył narzędzie. Zaczepił Arto wzrokiem. – Nie najlepsze uczucie, nie wiedzieć co się dzieje, co? – spytał. – M iałem to przez wiele lat. To jedno ich łączyło. Na pewnym etapie życia obaj spostrzegli, że otaczający ich świat i ludzie nie zawsze wyglądają na takich, jakim starają się wyglądać. Rzecz której nie można zmienić, można się tylko pogodzić – lub popaść w paranoję. – Ale w końcu pan zrozumiał? – W końcu tak. I wcale nie było mi z tym dobrze. Wolałem nie wiedzieć, lecz było za późno.

496

– A teraz? – Teraz jest tak samo jak wtedy, poza tym, że ludzie nie lubią, gdy mówię co wiem. Cena za szczerość – wykrzywił się w grymasie uśmiechu. Wziął do ręki coś, co wyglądało jak pierścień z doczepionymi długimi drutami. Rozłożył je na boki i unieruchomił zatrzaskami. Powstały czwórnóg ustawił nad przyrządem. Sięgnął po szczypczyki, ostrożnie zbliżył je do wnętrza urządzenia i zacisnął. Końcówki szczypczyków zetknęły się, tworząc iskierkę światła. Lerszen zagłębił je we wnętrzu przyrządu, zacisnął i lekko pociągnął, wydobywając pluskwę. Była duża, na oko ze trzy razy większa od tej z magazynu. Z tłumionym niepokojem Arto obserwował jak Lerszen przenosi ją na kawałek przygotowanej folii ekranującej. Obawiał się pluskiew, jak każdy, lecz wiedział, że aby je kontrolować, musi najpierw nauczyć się panować nad własnymi lękami. Lerszen musiał dobrze rozumieć tę lekcję. Traktował ją jak kolejną część, choć wymagającą starannego traktowania. Ze zdziwieniem obserwował jak Lerszen rozwinął leżące obok niewielkie zawiniątko. Szczypczykami wydobył z niego inną pluskwę i włożył do wnętrza przyrządu. – Wymienia pan jedną pluskwę na inną? – spytał, nie wytrzymując z ciekawości. Lerszen sięgnął szczypczykami do zawiniątka i wydobył kolejną. Sięgnął w jego stronę, gestem dając do zrozumienia, by sam się jej przyjrzał. Arto ostrożnie przejął od niego szczy pczyki, nie upuszczając trzymanego w nich obiektu. – To atrapa – wyjaśnił. – Samo wyjęcie szpili… po waszemu pluskwy… to tylko część zadania. Narzędzia, takie jak dyfuzytor, blokują się automatycznie, gdy poczują, że coś jest nie tak. Zupełnie jak moja pluskwa, pomyślał, patrząc z bliska na atrapę. Słabe światło kryło jej większą część w cieniu. Próbując przyjrzeć się jej całej, poruszał szczypczykami, oświetlając ją ze wszystkich stron. – Najpierw musiałem zmostkować pole przekaźnikowe, by ogłupić wewnętrzne układy kontroli – Lerszen dotknął szpikulcem wnętrza przyrządu. Poświata znów zajaśniała delikatnym blaskiem – Szczypczyki, które trzymasz, wysyłają przy zaciśnięciu impuls szokowy, ogłusz ający prawdziwą szpilę. Pozwalają ją usunąć, lecz bez niej dyfuzytor pozostałby bezużyteczny – odstawił czwórnóg i zakrył wnętrze obudową – Atrapa jest szpilą ze zmodyfikowanymi układami lokalizatora. Udaje, że łączy się z systemem i potwierdza, że wszystko jest w p orządku. Zupełnie jak maska, pomyślał, wciąż przypatrując się atrapie, albo nauczyciel w szkole. – M ógłby pan… zamienić moją pluskwę na jedną z tych? Proszę, wytrzymam! To żaden problem, niech tylko… Lerszen położył dłoń na jego barku i mocno uścisnął. – Nie wątpię, nie wątpię – powiedział uspokajająco. – Nikt nie lubi nosić obroży ze smyczą. Widzisz… To nie pomoże. Szpila wewnątrz narzędzi służy do ich odnajdywania, zabezpiecza je przed wyniesieniem z pracy. Twój lokalizator ma cię pilnować, sprawić, by system wiedział, że wciąż tu jesteś. Nie oszukasz go w ten sposób. Arto spuścił głowę. Dobrze było pomarzyć. M oże później, gdy uciekną… – Interesuje cię elektronika? M ógłbym cię poduczyć. M ówią, że jesteś zdolny. – Jeszcze nie wiem czym się zajmę – nagle ogarnął go smutek. Oddał szczypczyki Lerszenowi. Czym mógłby się zająć, po takiej szkole? Rozumiał wyjaśnienia Lerszena, lecz czy to znaczyło, że ma talent? I do czego? – M ożna jakoś unieruchomić pluskwę z narzędzi bez jej wyjmowania? Rozkodować, nie wiem… – M ożna to zrobić, lecz musisz znać kod danego urządzenia. Nie mamy czasu, by rozpracować każdą szpilę z osobna. Zresztą, nigdy nie wiadomo co jeszcze drzemie w tym małym diabelstwie.

497

– Czy w szkołach na dole uczą takich rzeczy? Czy chodził pan do… takiej szkoły? – Takiej jak twoja? Nie, mój mały, ale swoje przeszedłem. Zajmując się pewnymi rzeczami odpowiednią wiedzę zbierasz gdzieś po drodze, nie wiedząc kiedy i gdzie. Twoją szkołę znam jedynie z suchych raportów. Nigdy tam nie byłem. Nawet rząd nie wie o wszystkim, co się u was dzieje. Trzyma to w tajemnicy i korzysta z tego, reszta ich nie interesuje. – Więc skąd, jak…? – Gdzie istnieje przymus, tam istnieje i opór. Zaś opór jest najskuteczniejszy, gdy opiera się na szantażu. Nie wiedzieliśmy o niczym. Te informacje same to nas trafiły. Wtedy zrozumiałem o co w tym chodzi i wycofałem się. To walka, w której wy cierpicie najwięcej. Istnienie szkół każdemu jest na rękę. Nikt ich nigdy nie chciał zniszczyć i nikt tego nigdy nie zrobi. Wszyscy liczą, że po opuszczeniu fabryki żołnierzy wybierzecie właśnie ich stronę. – A rodzice? Zwykli dorośli? – Tak… oni mogliby chcieć… lecz nigdy się nie dowiedzą. Odwracają głowę gdy tylko z aczynasz do nich mówić, bo tak jest bezpieczniej. Zwykli dorośli chcą po prostu żyć własnym życiem. Ruszają ich tylko problemy, które wzbudzają pierwotny lęk, jak próby podsłuchiwania ich za pomocą waszych lokalizatorów. Kiedyś wierzyłem, że mogę to zmienić, lecz odkryłem, że tu, w środku, niczego nie da się ruszyć. Otrzymałem od losu swoją część trudów i błędów. Dlatego odchodzę. Tu ledwie garstka ludzi może i próbuje naprawdę coś zmienić. Na zewnątrz ledwie garstka chce, by wszystko pozostało tak jak jest. To ważne, by trzymać się tego, co czujesz, nieważne jakim kosztem. Sięgając po kolejny przyrząd spojrzał na Arto. Znał to spojrzenie u dorosłych, ale nigdy go nie rozumiał. Na krótko poczuł się jakby Lerszen przejrzał jego umysł.

Ilustracja: Rafał Kulik – Wiedział pan, a jednak nic nie zrobił? – To taka sama selekcja jak u was. Wy, jeśli mówicie, kończycie w akademii. M y za to samo lądujemy w kopalni, lub znikamy. – M ógł pan uprzedzić Iwena! Byłoby mu łatwiej… – Ale mi byłoby trudniej. Nie zrozumiesz dlaczego stchórzyłem. Nie potrafisz, tak jak ja nie potrafiłbym Iwenowi wyjaśnić dlaczego mu to robię. Nie martw się – w głosie Lerszena zabrzmiała nuta determinacji. – Pewne rzeczy muszą się skończyć. Reszta pracy przebiegała w milczeniu. Arto chciał odejść, lecz został. Lerszen stał się dla niego uzupełnieniem Zefreda – mógł mu zaufać. Stosik pluskiew rósł szybko. Na koniec Lerszen zawinął je razem w folię i ukrył w zanadrzu, jakby chował identyfikator. – Szpil pozbędę się sam – zebrał swoje narzędzia. – Zabierz dyfuzytory i wracaj do domu, zanim ktoś coś zauważy. Są czyste. Oddaj je ojcu. Pamiętaj, musi je schować poza domem. – Nie będą bezpieczniejsze u pana? Jeśli jesteśmy obserwowani… – Nasz towarzysz z gwiazd na pewno nauczył go jak sobie poradzić z takimi drobiazgami. W razie kłopotów to my jako pierwsi trafimy za plaszkło. – Więc może zostawić je tutaj…? – Zaryzykujesz? Kosa może odkryć, że tu byłem.

498

Arto kiwnął głową. Podniósł odłożoną na bok parę pakunków i wyczołgał się do wentylacji. ••• Wieczór zbliżał się przeraźliwie wolno. Czas dłużył się tym silniej, iż nie miał co robić, choć wokół działy się rzeczy decydujące dla jego losu. Arto mógł jedynie czekać na sygnał, który zezwoli mu pchnąć zdarzenia o jeden krok naprzód. Bezsilny rodzaj czekania był najgorszy; od paru godzin podniecenie pchało go do działania, podczas gdy zdrowy rozsądek p owtarzał z uporem metronomu, że nic więcej nie może zrobić. Iwen miał go zawiadomić, gdy tylko dostanie kartę dla jego ojca. M iał mu ją przekazać. Po drodze Arto zamierzał spotkać się z Zemem. Starał się wczuć w tę nową dla niego grę, tocz ącą się poza szkołą, między buntownikami i kolonistami a Rządem i jego sługusami. Przekaz anie klucza Zemowi miało odwrócić uwagę władców gry od spotkania z Iwenem. Planowanie obu rzeczy pomagało mu zabić napięcie. Nie na długo. Próbował siedzieć – nie pomagało. Próbował zająć się czymś na konsoli. Wyciągnął się na łóżku, próbując się zrelaksować – nic nie pomagało. Jak długo ta wyssana Rossie będzie się włóczyć po stacji? Dlaczego, na kosmos, nie wraca prosto do domu? Coś się stało…? W desperacji zaczął liczyć sekundy, lecz cyfry zegara zmieniały się tak wolno… Brakowało tylko, by zaczął odliczać wstecz! Nigdy wcześniej nie był tak roztrzęsiony, nawet gdy pierwszy raz wlazł do kanału. Wtedy mógł działać. Teraz musiał czekać. Nienawidził, gdy sprawy toczyły się bez jego udziału. Był już bliski walenia głową w plastalową ścianę, gdy ogarnęło go uczucie, iż coś jest nie tak. Wierzył swoim uczuciom. Jego umysł nie raz dostrzegał szczegóły pominięte przez świadomość; szkoła wyostrzyła jego zmysł podświadomej analizy niemal do granicy, za którą rozciągał się już tylko ciągły, uporczywy i nieustający paranoiczny lęk przed wszystkim i wszystkimi. Lecz dlaczego teraz, dlaczego w domu? Czy to przez zegar? Przyjrzał mu się, nie zmieniając pozycji. Uczucie wzmocniło się; był na dobrym tropie. Uważnie rozejrzał się po pokoju. Rzadko kiedy coś przestawiał; potrafił odnaleźć każdą ze swoich rzeczy na żądanie, zanim uświadamiał sobie, że jej szuka. Tym łatwiej odkrył drobne zmiany w otoczeniu. O milimetr przesunięte biurko, zegar i lustro również wydały mu się poruszone, tak jak przyczepiona na suficie lampa. Ktoś ją ruszył, odczepił i przyczepił p onownie, prawie niezauważalnie zmieniając grę cieni na znajomych meblach. Ktoś grzebał w jego pokoju, starając się zostawić go takim, jakim go zastał – już sama dbałość o szczegóły była ostrzeżeniem – lecz tylko ktoś, kto znał to miejsce na wylot mógł ustawić wszystko tak jak naprawdę być powinno. Szukał czegoś, a może coś ukrył? Byli obserwowani. Nielegalnie. Chwilę leżał, zastanawiając się nad odkryciem, nie zdając sobie sprawy, że uruchomiony przez poczucie zagrożenia, niezależny od jego woli mechanizm przygotowuje jego ciało do działania. M ięśnie rozluźniły się, umysł skupił się na zadaniu, zapominając o mękach oczekiwania. Wstał powoli, podszedł do biurka i zaczął grzebać w swoich rzeczach, udając, że czegoś szuka. Urządzenie zagłuszające było na miejscu, lecz stracił do niego zaufanie. Nie miał pewności czy niechciani goście go nie zdezaktywowali, lub gorzej, nie zapluskwili, zamieniając na urządzenie naprowadzające. Nie mógł go zbadać – robiąc to ogłosiłby szpiegom, że coś zauważył. Pozostały mu tylko własne zmysły. Weszli na jego terytorium, zamienili jego mieszkanie w strefę wojny! Ich sekretna obecność zbrukała ostatnie miejsce, w którym czuł się bezpieczny, niszcząc jego zaufanie do własnych przyrządów. Pożałował, że nigdy nie założył własnych czujników, lecz aż do dziś nie miał ku temu powodów. Rodzice szanowali jego prywatność, nie wiedział o władcach gry, nie wierzył, że nawet Kosiarze mogą posunąć się tak daleko. Sam na co dzień oszukiwał czujniki dorosłych – mógłby liczyć, że jego własne okażą się lepsze? Wyszedł z pokoju. Jego serce pracowało normalnym, spokojnym rytmem. Starając się z achowywać naturalnie, obszedł całe mieszkanie. Takich szczegółów było więcej, choć był p ewien, że rano wszystko było normalnie.

499

Teraz wiedział, że tamci wiedzą. Dlaczego więc ich nie zamknęli? Widocznie nie wiedzieli wszystkiego. Nie miał wyjścia, musiał zachować wszystko dla siebie. Rodzice nie potrafili udawać, ich zagłuszanie nie było wiele warte – mogli je uszkodzić czy nawet podłożyć coś, co nie dało się tak łatwo uciszyć. Wchodząc do ich mieszkania, ich wrogowie pokazali, że są gotowi działać. Jak by zareagowali na wiadomość, że ich działanie zostało wykry te? Był w jadalni gdy nadeszła wiadomość. Na dźwięk znajomego sygnału matka nerwowo uaktywniła projektor. – Do ciebie – oznajmiła, nadaremnie skrywając zdenerwowanie. Jak gdyby nigdy nic, Arto wyciągnął dłoń do projekcji, przyciągając obraz do siebie. Nie zwracająca na siebie uwagi niewinna wiadomość była zawczasu umówionym sygnałem. Potwierdził odbiór i wywołał adres domowej konsoli Zema. „To co ostatnio tam gdzie ostatnio mam mało czasu” – napisał. Niemal natychmiast sieć potwierdziła odbiór. Nie oczekiwał odpowiedzi. Wstał i ruszył do drzwi. – Wychodzę! – oznajmił naturalnym głosem. – Wrócę przed zaciemnieniem. Szybko sklął się za swój spokój. Powinien udawać napięcie, jeśli nie dla obserwatorów to chociaż dla matki. Czy wypisane na jej twarzy obawy wiązały się z ich nerwową sytuacją, czy z myślami jak dobrze nad sobą panuje? Zbyt doskonały kamuflaż pogłębiał tylko rozdzierającą się między nimi przepaść. Gdyby ojciec był w domu, gdyby spojrzał podobnie… To mogło okazać się czymś ponad jego siły. ••• Zem już na niego czekał, wraz ze swoją ochroną. W milczeniu oddał mu klucz. – Wypełniłeś swoją część umowy – krótko powiedział Zem. – Powodzenia. – Są ważniejsze rzeczy – szybko odpowiedział Arto. – M rówki mają oko. To co widzi trafia do niebezpiecznych osób. Przeszedł na slang. By taka rozmowa była skuteczna, już w pierwszych zdaniach musiał nawiązać nić zrozumienia, naprowadzić Zema na temat tak, by tylko on go zrozumiał. – M yślałem, że w tej sprawie uszło z niego powietrze – aluzja Zema była wyjątkowo udana. M usiał słyszeć o zdarzeniu w łazience. – Próżnia jest groźniejsza niż brak powietrza – zripostował. – Zamiast mieć ją przed oczami, powinien jej zasmakować. Zem zmarszczył brwi. – Czujne oko widzi granicę między uchodzącym powietrzem a czystą próżnią. Śluza wie jak regulować jego upływ, nie wypuszczając zbyt wiele. Slang miał swoje wady. Zem nie rozumiał, co Arto miał na myśli. Nie rozumiał, że Karros musi mieć wypadek nie dlatego, że zrobił to co zrobił, lecz za to kim był i czym miał się stać. Przymknął oczy. Pewne rzeczy musiały być powiedziane wprost, lecz jak to osiągnąć? M yślał gorączkowo. Zem czekał. Oni muszą mieć jakiś sposób, uznał, coś co stosują od dawna, język, który pozwala im mówić co chcą, bez zgadywania co naprawdę chciała powiedzieć druga osoba. Sposób jednoznacznego porozumiewania się. Nie, to nie mogła być mowa Żółtoskórych. Tego można było się nauczyć i podsłuchać… Język dłoni… Podszedł do Zema i wyciągnął rękę. Zem podał swoją. Zetknęli dłonie podst awami. Arto wyobraził sobie, iż dłoń Zema jest wirtualną klawiaturą. Ułożył kciuk na krawędzi palca wskazującego, starając się wyczuć przestrzenie między stawami. To jak przestawianie płaszczyzn, pomyślał. Człony palców i poduszeczki u ich nasady tworzą klawiaturę, panel cztery na cztery. Położył drugą dłoń na wierzch swojej, zasłaniając palce. Zem docisnął ją swoją dłonią. „Nie rozumiesz” – Arto począł niezgrabnie wystukiwać swoją wiadomość. Zamknął oczy. Dłoń stała się całym jego ciałem; człony palców Zema były klawiszami, krawędź palca wska-

500

zującego stała się przełącznikiem płaszczyzn – „ja i ty jesteśmy tym co chciał dael lecz karros jest tym co chcą władcy szkoły” . Przerwał, czując, że gubi rytm i wyczucie. Latami pisał na klawiaturze z taką samą swobodą, z jaką wciągał powietrze do płuc, lecz bez pomocy wzroku, zdany jedynie na dotyk, nie potrafił skutecznie przełożyć swojej wprawy, choć było to ledwie nowe zastosowanie już opanowanych umiejętności. „Zrozum jeśli szkoła ma pozostać taka on musi zginąć i wszyscy jemu podobni niż anhelo niż dziesięciu anhelów ale władców gry inaczej spróbują ponownie i nawet pilpa wyjmą wszystkich którzy

jak jest jeśli nie ma się pogorszyć znam go za kilka lat będzie gorszy to musi wyglądać na wypadek nawet dla ale tym razem usuną i ciebie i anhela mają związek z daelem”.

Skończył. Odetchnął. Otworzył oczy. Po raz pierwszy dostrzegł na twarzy Zema cień zaskoczenia. Z zażenowaniem, ostrożnie wysunął dłoń z jego dłoni. Zem bezwiednie opuścił ręce. Nie patrzył na Arto. Patrzył w głąb siebie. M yślał. M inęła długa chwila nim poruszył głową. Spojrzał na Arto. – Jesteś pewien? Skąd wiesz? – Po prostu wiem. Widziałem znaki. To nie tylko tu, u nas. Inne szkoły też. Na razie jest nieostrożny i niedoświadczony. Sam możesz to zobaczyć. Umowy z nim są niebezpieczne. Zbyt często bierze w nich udział ktoś jeszcze. – Jeżeli to prawda… – Zem kiwnął głową. – To niełatwe zadanie. – Nie jest aż tak dobry! – zaprotestował. – Wystarczy… – Nie o nim mówię – przerwał mu Zem. – Jesteś za młody, by poznać siebie, lecz ja wiem, że wykonanie pewnych rzeczy niszczy sprawcę. To jedna z tych rzeczy. Nie mogę stać się jak wy, to by zniszczyło wszystko co… – pokręcił głową, widząc, że Arto nie rozumie – Szkoła nastawiła nas w specyficzny sposób. Ominęliśmy wiele granic naturalnych dla zwykłych ludzi. Jeszcze możemy zawrócić. Nie jest to łatwe, gdyż zasmakowaliśmy swobody płynącej z ich przejścia, lecz jest to możliwe. Niestety ta jedna… – złożył dłonie. – Póki stoisz przed nią, wszystko jest w porządku. M ożesz śnić o jej przekroczeniu, to nic złego. M ożesz czuć jak cię pociąga, fascynuje, czuć obiecaną przez nią moc. M ożesz chodzić wzdłuż niej, planować gdzie i jak ją przejść, lecz gdy to zrobisz ona zniknie, na zawsze. Nie można za nią wrócić, jak nie można wrócić na rozbity o planetę statek. To stało się z Anhelem, pomyślał Arto, a ja powiedziałem mu, by zrobił to samo… – Więc tacy jak on mają zostać? – Jeszcze nie wiem czy się tym zajmę. Być może to zrobię, być może wykorzystam to, co wiem, by inni zobaczyli to co ty. Są też inne sposoby. M ogę sp rawić, by cień doświadczonego drzewa przesłonił kiełkujące nasienie. Doświadczenie przeciwko… Anhelo! Wystarczy, by ktoś szepnął o zdarzeniu w łazience… – Rozumiem. To dobry sposób. M ądry. – Obyś był równie mądry tam gdziekolwiek się wybierasz, młodszaku. Zem kiwnął głową i odszedł. Obaj wiedzieli, że więcej się nie zobaczą. Nie od razu pozwolił Iwenowi przekazać kartę. Dopiero gdy uznał, że ryzyko jest najmniejsze niewielki przedmiot przeszedł z ręki do ręki, znikając w ukrytej kieszeni. Potem długo spacerowali po promenadzie. Niewiele mówili. Iwen często przystawał i patrzył planetę. Wciąż był rozbity. Obaj winili się za powstałe kłopoty. Sam mógł czuć się winny i wciąż działać, lecz Iwen poddawał się temu, tym mocniej, że widział jak Arto pomaga, podczas gdy jemu pozostało tylko siedzieć i czekać. Znał ten typ winy. Cokolwiek by nie powiedział, ono zostanie. Tylko powodzenie akcji mogło go wyleczyć. – Powinienem sobie odgryźć język gdy to wymyśliłem – powiedział Iwen, jakby czytał w myślach Arto. – Nie powinienem cię namawiać. Wiedziałeś lepiej, jak zawsze. – A ja powinienem sam się odstrzelić za to, że się zgodziłem. Jesteśmy tak samo winni.

501

– Ale to był mój pomysł. – Nie zgodziłbym się, gdybym w niego nie wierzył. Stało się. Trudno. Spojrzeli na siebie. Pożegnali się bez słów. Do zobaczenia przy szybie, powiedział w myśli. Z niecierpliwością wracał do domu. Karta musiała zawierać wyznaczony termin odlotu – nic innego nie przychodziło mu do głowy. Lecz bezpieczeństwo przede wszystkim, myślał idąc nieśpiesznie. Po drodze zajrzał w kilka miejsc, by jego wyjście było jak najbardziej wiarygodne. Ostatnią rzeczą, na którą chciał, by zwrócono uwagę, było spotkanie z Iwenem. Gdy wrócił, ojciec był już w domu. Niewiarygodne, ile się wydarzyło odkąd widzieli się ostatnio. Teraz musieli się śpieszyć. Czas im się kończył. O ile dobrze policzył, miał im się skończyć dokładnie tego rozjaśnienia. Ojciec niecierpliwie rozkodował wiadomość. Przeczytał ją z niedowierzaniem. – Dziwne – powiedział. – Nie tego oczekiwałem… – O co chodzi? – spytała ze zdziwieniem matka. Arto poczuł ucisk w gardle, że wszystko p owie i tamci usłyszą. – Problemy? – Nie wiem… Nie mogę mówić. To nie mój wymysł, tak musi być. Nie wiem dlaczego, ale musi. Wstał od stołu. Chwilę pokręcił się nerwowo po pokoju, myśląc nad czymś. Na koniec wziął swój identyfikator, po czym wyszedł. ••• Wilan starał się jak mógł, by jego ostatnie dni na stacji wyglądały normalnie. W jego odcz uciu wiadomość od kolonisty nie była normalna. Oczekiwał informacji o terminie odlotu, lecz zamiast niej otrzymał polecenie spotkania się w WIR-ze. Opuścił windę, nieśpiesznie zmierzając w stronę sal terminali, niczym zmęczony pracą człowiek, liczący przed nocą na odrobinę rozrywki w innym świecie. Opłacił sesję i wyciągnął się wygodnie w kokonie. Będąc już w systemie uruchomił swoją ulubioną symulację stromych, skalistych i śnieżnych gór. Chwilę czekał, lecz kolonista się nie zjawiał. By zabić narastający niepokój Wilan wyłączył czucie temperatury i zaczął się wspinać na najbliższy szczyt, jak zawsze, bez asekuracji. Z początku nie przykładał do tego należytej uwagi, wierząc, iż Zefred pojawi się lada moment, lecz po kilku odpadnięciach od ściany podświadoma wola rozładowania napięcia wzięła górę. Oczekiwanie się przedłużało, lecz Wilan zapomniał o wszystkim. Kolonista pojawi się, gdy uzna to za stosowne i bezpieczne, jak zawsze. Dwadzieścia minut później liczył się już tylko szczyt, on sam i dzieląca ich wysoka, pionowo opadająca, zamarznięta skalna ściana. Zap omniał o stresie i stoczni. Całkowicie oddany karkołomnej wspinaczce, szybko dotarł do połowy trasy. Zakładał kolejny zaczep na ścianę gdy nie wiadomo skąd wokół pojawiły się plast alowe ściany. Otoczyły go, zawirowały i zamknęły w niewielkiej, pozbawionej otworów szczelnej klatce. Pozbawiony uchwytu, padł na podłogę. Wstał, pełen złości. Zmiana była nagła, jego poziom adrenaliny – wysoki. Nie tak odbyło się to poprzednim razem… Chwilę później zmaterializował się także kolonista. Zignorował czytelną irytację Wilana. – M am powody wierzyć, iż twój dom został zarażony. Okablowany – przeszedł do rzeczy. – Jak, kiedy? Bez nakazu, bez…? – myśli Wilana rozleciały się bez składu po jego głowie. – Nie bądź dzieckiem! – kolonista ofuknął go jak ucznia. – To nie dochodzenie kryminalne! Reguły są dobre dla zwykłych przestępców. Ucieczka to zdrada stanu, w takich przypadkach wchodzą kiedy chcą, robią co chcą, a gdy skończą, usuwają po sobie wszelkie ślady. M usiałem zmienić wiadomość. M uszę to przekazać ustnie, każdemu z osobna. – Więc kiedy termin? – O tym chcę mówić. Nikt inny nie może o tym wiedzieć. Nikt! Chłopiec sam wyczuje ten moment, lecz twoja żona… nie chcę, by swoim zachowaniem dała im jakiś sygnał.

502

Coś o tym wiedział. Robił co mógł lecz w miarę jak zbliżał się termin, w miarę jak rosło napięcie, ich rozpaczliwa normalność stawała się rozpaczliwie nienormalna. Gdyby nie to, że ktoś musiał wiedzieć, nawet jemu kolonista nie puściłby powietrza ze śluzy. – Arto już wie gdzie mamy się spotkać? Ja mam tylko powiedzieć kiedy i pójść za nim? – M niej więcej. Termin nie jest ustalony. Akcję zaczniemy podczas jednej z najbliższych nocy. Jutro, pojutrze, w ostateczności dzień później. Wiem, przekraczamy granicę bezpieczeństwa, lecz nie ma na to rady. Ustaliliśmy sygnał. Gdy Alfa będzie podchodzić do dokowania, zasymulujemy awarię dysz plazmowych. Przelecimy tuż obok waszej stoczni i statku. Rusz ycie podczas najbliższej nocy. To był dobry plan. Zbliżający się gwiazdolot na chwilę utraci – rzekomo – kontrolę nad siłą ciągu. Przyciąganie pól magnetycznych przyciągnie go do stacji, kierując w stronę stoczni. Kontrola lotów zacznie szaleć, lecz nie nabierze żadnych podejrzeń. By skompensować utratę spójności strumienia, załoga zwiększy moc cewki, by tym silniej wypchnąć plazmę na z ewnątrz. Taki manewr pozwalał relatywnie szybko odzyskać kontrolę nad statkiem, lecz zwiększał też siłę jego pola magnetycznego. – O której zbiórka? – Każda z dotychczasowych wiadomości zawierała kod potwierdzający. Po zsumowaniu cyfr, aż do uzyskania liczny jednocyfrowej, otrzymasz godzinę startu operacji. Bądźcie wcześniej na miejscu, lecz nie za wcześnie. M usicie być gotowi. Nie będzie drugiej szansy – kolonista gestem otworzył widoczny tylko dla jego oczu panel kontroli symulacji. – Nie spodziewasz się, że właśnie zaraz po cumowaniu statek będzie najbardziej strzeżony? Zwłaszcza jeśli powiążą nas z… Ręka kolonisty nieruchomo zawisła w powietrzu. – Niech się domyślają czego chcą. Choćby głowili się nad tym cały miesiąc, nigdy nie zgadną którędy przerzucimy was na pokład – na jego twarzy zagościł przebiegły uśmieszek. – Jeśli ja nie wpadłem na ten pomysł, oni tym bardziej. Nie możemy przedłużać operacji. – Już i tak tańczymy z czasem na włóknie – mruknął Wilan. – Nie tylko to. Alfa ma ledwie tyle ładunku, by podtrzymać swój kamuflaż p rzez dobę, może kilka godzin dłużej. Potem fałszywa ładownia opustoszeje. Pamiętaj o urządzeniach. Tylko w razie potrzeby – kolonista zniknął w chwili, gdy skończył ruch ręką. Dziesięć sekund później klatka rozpadła się i rozleciała na wszystkie strony, niknąc Wilanowi z oczu. Znów był na ścianie. M iał ledwie tyle czasu, by złapać się umieszczonego wcześniej zaczepu. Uwiesił się go, podciągnął, poprawił chwyt i oparł stopę na niewielkim występie skalnym. Spojrzał w dół, potem w górę. Opuścił głowę. Westchnął ciężko, po czym podciągnął się w górę, z silniejszym niż wcześniej postanowieniem dotarcia na szczyt. Wolność Alfa Nawet gdy poświęcał uwagę swoim starym planom ucieczki, Wilan nie czuł takiego napięcia jak przez ostatnie dni. W każdej chwili oczekiwał sygnału, lecz ten nie nadchodził. M inął jeden dzień i nic. Spóźnienie wobec pierwotnego planu sięgnęło całej doby. Teoretycznie powinni już być w więzieniu. Z dnia na dzień uczucie ściskania w dołku stawało się mocniejsze. Dziś stało się tak silne, że nic, poza alkoholem, nie było w stanie go zagłuszyć, lecz ostatnie dni były ostatnimi, w które chciałby się upić. Pustka w stoczni powiększała się. Statek był już prawie gotowy. Ledwie dni, może godziny dzielić będą ich odlot od rozpoczęcia procedury odcumowania gwiazdolotu. Każdy statek, jaki budował, zabierał w sobie kawałek jego życia. Choć tym razem był to kawałek niewielki, zdawał się dłuższy i bogatszy w doświadczenie niż wszystkie poprzednie lata. Jeśli ten gwiazdolot pomoże oszukać system, będzie z tego dumny.

503

Choć oczekiwał sygnału, jego nadejście zupełnie go zaskoczyło. Kończył montowanie ostatnich osłon reaktora. M ocniej nacisnął narzędziem na pokrywę – i niespodziewanie odpłynął do tyłu, zderzając się z przeciwległą ścianą wąskiego pomieszczenia. Odbił się, poszybował na skos i złapał za uchwyt. Zawisł przy ścianie i czekał. To było to. Dwa potężne magnesy zbliżyły się do siebie, osłabiając się nawzajem, walcząc o objęcie władzą własnego przyciągania jak największej przestrzeni. Wszystko wokół, łącznie z Wilanem, było dla nich ledwie workami z żelazem. To już dziś, myślał w trakcie kilku minut nieważkości, to ta noc. Poczuł jak wraca waga jego ciała. Latające dookoła narzędzia z wolna osiadły na podłodze. W ciągu jednego mrugnięcia okiem jego praca straciła sens, lecz zmusił się, by do niej p owrócić. Jeszcze ten jeden, ostatni dzień. Cokolwiek stanie się jutro, nie będzie pracą w stoczni. Kilkanaście minut później wyszedł ze statku i stanął przy śluzie. Ładunek kilku transporterów walał się wzdłuż pasa transmisyjnego; uprzątający go kontraktowcy klęli całe zdarzenie na spin galaktyki. Jedna ładowarka leżała na boku, zdezorientowane układy wyłączyły ją nim zdążyła się nastawić po zaniku pola. Nie było chyba nikogo, kto by nie zauważył przejścia, na własnej skórze odczuwając jego skutki. Stał tak, myśląc, że jego zachowanie nie należy w tej chwili do najdziwaczniejszych, gdy na jego prawym barku spoczęła czyjaś ciężka, niedźwiedzia łapa. – Spotkajmy się po pracy, w barze – zaproponował Buris. – To ważne. Kiwnął głową. Statek przeszedł, a jego wciąż nikt nie aresztował. Nie musiał się spieszyć. ••• Usiedli przy jednym z najbardziej oddalonych od wejścia stolików. Nie w samym rogu – taki wybór był zbyt oczywisty – niemniej dość, by nie zwracać niezdrowej uwagi. Przemytnicze stoliki, pomyślał, rozglądając się. Wiele razy widywał pary czy grupki szepczących do siebie gości, zamawiających coś na odczepnego, byle podtrzymać kamuflaż, który aż krzyczał jak bardzo nie zależy im na postronnych obserwatorach. – Czy to bezpieczne? – spytał Burisa. – Spokojnie. Znam kilka sztuczek – na chwilę zawiesił głos. – To dzisiaj to nie przypadek. Sygnał, co? Nie wiem do czego, ale myślę, że nie minie wiele czasu nim znikniesz. – A ty skąd o tym wiesz? – Odgadłem – Buris wzruszył ramionami. – Elementarne, drogi Watsonie. Gdybym się nie domyślił od razu, wystarczyłoby mi spojrzeć na ciebie, jak cię nosi z nerwów. – Aż tak widać? – spojrzał na niego krzywo, próbując na siłę się rozluźnić. Buris nieznacznie kiwnął głową w stronę najbliższego perceptora. – M am nadzieję, że gdy się zorientują, będziesz daleko – odpowiedział. Problem w tym, że oni już wiedzą, a Wilan nie był tak daleko, jak by tego chciał. Oczywiście, Burisowi to na rękę. Razem z nim odleci jego poczucie winy – o ile jakieś odczuwał – i ryzyko wpadki. – Po co to spotkanie? – przeszedł do sedna. – Chcesz czegoś? Buris się zmieszał. Albo udawał, albo… – Skoro nawiewasz… mógłbyś może coś zrobić… co nam pomoże, a tobie nie zaszkodzi. – Wciąż myślisz o dzieciach? Jeśli mówiłeś poważnie, wciąż mamy dwa wolne miejsca. Ty lko dwa, to nie zależy ode mnie. Jestem tylko pasażerem. – Nie, nie mógłbym – Buris pokręcił głową. Ich wspólna przygoda przekonała Wilana, że potrafi dobrze udawać, lecz jego wahanie zdawało się szczere. – Wierzę, że zająłbyś się nimi jak własnymi, ale… – Wolisz, by dalej chodziły do szkoły? – Do szkoły? Co to ma wspólnego?

504

Wilan cofnął się na krześle i rozłożył na oparciu. Buris nie wiedział. Nie był jednym z tych, co wiedzieć powinni. Chwilę wahał się czy mu powiedzieć, lecz zrezygnował. Albo by nie uwierzył, albo zaczął to sprawdzać. Nie jemu było decydować za jego przełożonych. – Nic. Wolałem, byś sam zdecydował. – Doceniam to, zwłaszcza po tym… wszystkim. Nie mogę ich wysłać w kosmos nie wiedząc co się z nimi stanie. Gdyby chociaż żona… Gdyby opuściły stację, dobraliby się do nas Protektorzy. Szybki skan i po sprawie, a ja… nie chcę ich stracić. – Buris oparł się łokciami o blat stołu i pochylił w stronę Wilana. – Tak między nami, czuję, że twój pomysł może się jeszcze przydać. Wilan pochylił się w jego stronę. – Naprawdę myślisz, że ci pozwolą? – spytał, nie kryjąc zdumienia. – M ogą pozwolić, przez ciebie i Lerszena. Jeśli zniknę, wszyscy pomyślą, że poleciałem z wami. Nikt nie zwróci uwagi na nasz mały sekret. M yślisz, że po waszej ucieczce ktoś zwróci uwagę na ten kawałek skały? Będzie niezłe zamieszanie, śledztwo… Opóźnicie odczepienie, to da mi czas na skończenie roboty. M ożesz nam to ułatwić – wycelował palec w Wilana. – M asz uprawnienia, o jakich ja nie mogę marzyć. Gdybyś tak zrealizował kilka zamówień z magazynu, tak w ostatniej chwili…? – Zostaną wycofane natychmiast, gdy się zorientują co się dzieje! – Dam sobie radę. Potrzebuję tylko sygnatury, a tobie i tak będzie wszystko jedno. Słuchaj, wiem jak to wygląda, ale… M amy przerzucić coś specjalnego. Nie wiem jeszcze co, ale cz uję, że przyda im się do tej roboty ktoś, kto będzie w środku asteroidy. Zlecenie nie idzie od nas, to ktoś spoza organizacji, ale płaci takie sumy za transport, że wszystko jest możliwe. Płaci za transport czego? Podziemie wywoziło na zewnątrz całą gamę towarów… – Nie wydaje ci się to trochę dziwne? Potrzebowaliby pilota tylko w jednym wypadku: gdyby sami próbowali przewieźć kogoś żywego. Buris podejrzliwie rozejrzał się na boki. – Sam o tym pomyślałem – przyznał. – Ale jeśli to ktoś na tyle bogaty, by was kupić, dlaczego nie wykupi zwykłego biletu? – Kupić nas! – żachnął się. – M oże nie w tym rzecz, by stąd odlecieć, lecz by dotrzeć do celu. Bardzo, bardzo odległego celu, rozumiesz? Wilan uniósł w zdziwieniu brwi. – Konserwacja? – Niby nielegalna, a kolonistów zamrażają. To musi być człowiek, lecz nikt nawet nie zająknął się na temat montażu komór. Domyśl się sam. M i to na rękę. M ogę robić za pilota, jak długo zostanę na pokładzie. Jeśli zgramy wszystko, nikt nawet nie zwróci uwagi. Ty polecisz klasą biznesową, a ja może załapię się na turystyczną – zachichotał. – Zasłużyłem na emeryturę wśród gwiazd. Wilan nie zastanawiał się długo. – Zrób listę. Wyślę ją gdy nadejdzie czas. Jeśli uważasz, że moja sygnatura będzie jeszcze coś znaczyć… M ogę nawet zatwierdzić wszystkie moje i wasze przeróbki. – Nie! Zaraz zaczną się zastanawiać po co to zrobiłeś. – Też prawda… Nie wiem ile czasu zajmie Urzędowi powiązanie wszystkich włókienek. M am nadzieję, że jesteście na tyle zorganizowani, by wykorzystać moją autoryzacji na odbiór, zanim ją cofną. M i będzie wszystko jedno o co mnie oskarżą. – Już ty się nie martw o naszą organizację. Ile lat ci zajęło odkrycie włamywacza, co? Przytaknął. To cicha wojna, pomyślał, wojna w szkole, a potem w dorosłym życiu. Tu czy tam, nieważne. Różniły ich tylko cele. Czy to czyniło ich lepszymi? – M am nadzieję, że ci się uda – powiedział. – Nim wejdziemy w podświetlną spróbuję uprzedzić Arakin, by wyczekiwali waszego sygnału. Kursu nie będziecie zmieniać? – Nie wiem. To by zwróciło za dużo uwagi, ale to nie zależy ode mnie.

505

– Słusznie. Ostrożność przede wszystkim. To dotyczy także ciebie. Gdy zniknę, trafisz pod obserwację. – Dam sobie radę – odparł z wyższością Buris. Pracowali razem tyle lat, lecz tak naprawdę poznali się dopiero, gdy musieli się rozstać. Nastały złe czasy na przyjaźń. Buris wstał. – Czas na nas – powiedział. – Zbyt długa rozmowa zwraca uwagę. Jestem ci winien ostrzeżenie. Wkraczasz w świat, w którym zbyt wiele rzeczy wydaje się czymś innym niż jest w rzeczywistości. Pamiętaj o tym. Być może nigdy nie nauczysz się ich odróżniać. Dlatego powinieneś to wiedzieć. – Co dokładnie? – Wilan znów poczuł znajomy dreszcz niesprecyzowanego niepokoju. – Buris, czy wiesz coś, czego ja nie wiem, a powinienem? – Wiedzieć nie wiem, lecz mam doświadczenie. Lata doświadczeń. M ożesz stąd uciec, ale pewne sprawy będą ciągnąć się dalej, nieważne jak daleko zalecisz. Kłopoty Lerszena przejdą na was. Wierzę, że dostaniesz to czego szukasz, ale… sam rozumiesz. Twoi ludzie niewiele mają wspólnego z moimi znajomymi. Współpracujemy, lecz nie mówimy sobie więcej niż musimy, jak ja i moi przełożeniu. M iej oczy szeroko otwarte. Uścisnęli sobie ręce i rozeszli się w swoje strony. Dobrzy ludzie nigdy nie są sami, pomyślał. Ani źli. Dobrze, że na koniec okazałem się tylko zwykłym człowiekiem. ••• Zgasił światło, próbując choć na chwilę zasnąć. Nigdy wcześniej nie miał z tym problemu. Potrafił wykorzystać na odpoczynek każdą pojedynczą godzinę między jedną akcją a drugą, lecz tym razem sen nie przychodził. To miało się stać dzisiaj, tego zaciemnienia. Wystarczyło spojrzeć na ojca. Zachowywał się tak jak zwykle, jak zwykle zjedli kolację i poszli do sypialni, lecz cała reszta była nie tak. M atka tego nie zauważyła, lecz Arto wiedział. Gdy się zacznie, musi być w pełni sprawny. Kolonista pewnie już zaczął działać. Nie mógł spokojnie leżeć, wiedząc, że maszyna zaczyna się poruszać. Zmieszczą się w rozkładzie, albo zostaną. A gdy zostaną… Przypomniał sobie, że był ktoś, kto musiał zostać. Tuż obok niego coś spadło na łóżko. Sięgnął ręką i pogłaskał miękkie futro. Lili, jak zawsze, ułożyła się obok niego, w ciemności nastawiając głowę do pieszczot. Przekręcił się na bok. – Teraz zostaniesz sama – powiedział do niej cicho, gładząc czubkami palców jej głowę, p ozwalając jej lizać spód dłoni. – Nie mogę cię zabrać. Nie ma komór dla kotów, a ja nie chcę zamienić cię w lodową bryłę. Lepiej jak zostaniesz tutaj, prawda? Kotka pomrukując cicho wyciągnęła się na kocu i zabrała za toaletę. Żal mu było ją zostawiać, bardziej niż grupę. – Poradzisz sobie, wiem to. Koty zawsze sobie radzą. Tylko ludzie sobie nie radzą, pomyślał. Znajdzie sobie nowy dom. M oże ci, co zajmą ich mieszkanie, przyjmą ją do siebie. Jeśli nie, miał jeszcze Liena. Też lubił koty. Zaopiekują się nią, dla niego. Wydało mu się, że minęła ledwie chwila odkąd się położył, gdy obudziło go potrząsanie za ramię. Lili gdzieś odeszła. Przez powieki wyczuł, że w pokoju pali się słabe światło. Otworzył oczy. Ojciec stał pochylony nad łóżkiem. – Już czas – powiedział – musimy iść. Zerwał się na nogi. Spał w ubraniu, od dawna był gotowy. Gdy ojciec wyszedł, szybko uruchomił konsolę. Wysłał trzy przygotowane wczoraj wiadomości. Jedną do Derta, drugą do Liena, trzecią, najważniejszą, do Zema. M usiał mu wyjaśnić – i do otchłani z siecią! Zabezpieczył się najlepiej jak potrafił, pisał slangiem, by wiadomość była zrozumiała tylko dla niego. Zem musi zrozumieć, że tacy jak Karros są tymi, którzy mają grać lepiej. Nie będą grać, pomyślał mściwie. Władcy gry nie będą mieć nowej zabawki na moje miejsce. Nie będą mieć drugiego Anhela. Zem mógł odebrać wystukaną na jego dłoni wiadomość jako

506

oskarżenie Karrosa, ta wiadomość miała być wyrokiem. Za Kerella, myślał, p otwierdzając wysłanie, dla dobra szkoły i uczniów. Nawet stając się takim jak Anhelo, Zem nie będzie gorszy od tego, co mogło z niego wyrosnąć. Jeśli naprawdę mu na czymś zależało, jeśli był gotów zabić, by zemścić się za utraconych uczniów Daela… Skasował wszystko. Wyłączył konsolę, wyjął wszystkie karty pamięci i rozgniótł je podstawką projektora. Zgarnął swój plecak, wraz z garścią najcenniejszych rzeczy. Nie było ich wiele. Zgasił światło i wyszedł. ••• Iwen, nawet gdyby chciał zasnąć, nie byłby w stanie. Nie tylko dlatego, że od kilku dni miał z tym trudności. Teraz doszła do tego awantura przy drzwiach wejściowych, która zaczęła się kilka minut temu. Trząsł się pod kocem, nasłuchując jak w dużym pokoju trzej ludzie z Urz ędu nagabują ich rodziców. Wiedzieli, musieli wiedzieć, inaczej po co by tu przyszli? Rossie była nie mniej przerażona niż on. Czuł to, choć nie widział. M ilczeli. Rozumieli się bez słów. Żadne z nich nie zapaliło światła, choć nawet dla tych natrętów musiało być jasne, że muszą ich słyszeć. Leżeli na swoich łóżkach i słuchali. – Znają państwo niejakiego Zefreda Halla? – dobiegł ich urzędowy ton jednego z obcych głosów. – Uprzedzam, w razie potrzeby dowiemy się wszystkiego z neuroskanu. Odruchowo spojrzał w stronę skrytego w ciemności łóżka siostry, czując, że patrzy na niego. – A powinniśmy? – spytała ostrożnie matka. – Nie wiem, nie przypominam sobie… M oże…? – Chyba… jest ktoś taki, w stoczni – odpowiedział z wahaniem ojciec. – M oże ktoś z obsługi, z tych nowych, krótkokontraktowych pracowników, nie jestem pewien. Coś się stało? Usłyszał ciche szuranie. Ros podczołgała się po cichu i położyła obok brata. – Nie mamy się czego bać – jej szept drżał od strachu. Słaby sposób na uspokojenie. – Oni tylko gadają. Gdyby coś mieli, już by nas wlekli do skanera. – Nie boję się – odszepnął równie wystraszonym głosem. – Sprawdzamy to – głos odparł z wahaniem. – Wierzycie, że ma coś wspólnego z bombą? Wtedy u nas nie pracował! – Włączył pan zakłócenie – zauważył drugi wizytator. – Prawo tego nie zabrania! – oświadczył twardo ojciec. – Czyżby to wam w czymś przeszkadzało? – spytał z naciskiem. – Dlatego sprawdzacie to w środku nocy? – Od kilku rozjaśnień wasz syn siedzi w domu. – Ach, więc o to chodzi? – sztucznie głośne słowa matki były pełne jadu. M askowała strach wściekłością, jak samotny wilk, otoczony pod drzewem przez stado psów gończych. – Sprawdzacie czy zakładnicy są na miejscu? Proszę bardzo! Inaczej sobie nie pójdziecie, prawda? Więc zbudźcie je, jeśli już tego nie zrobiliście, i wynoście się stąd do czarnej dziury! Siostra zwinnie i szybko przemknęła do swojego posłania. Gdy drzwi się otworzyły, leżała, jak gdyby nigdy nic. Urzędnik wszedł do ich pokoju jak do własnego domu. Rozejrzał się, sprawdzając coś na niewielkim panelu. Nie udawali, że śpią, nie było sensu. Śledzili go wściekłym wzrokiem. Urzędnik popatrzył na nich, po czym wyszedł. Drzwi się zamknęły. – Sprawdził pan? – spytała sucho matka. – Są na miejscu? Nie uciekli? – M usieliśmy sprawdzić – odpowiedź była beznamiętna. – Zakłócanie uniemożliwiło… – W środku nocy? M a gorączkę, to wszystko. M am go puścić, by pozarażał innych? Nie, to nie zaraza, zwykłe zapalenie. M ogę go jutro wysłać do lekarza. Tego chcecie? Zagrała twardo, nawet Iwen to wyczuł. Nie naciskała, tamci nie mogli się domy ślić, że coś wie, lecz słowa wystarczyły, by nieco zmiękli. Te szczury wiedziały o wszystkim! – To nie będzie konieczne. Jesteśmy ledwie strażnikami dobra społeczeństwa… – Strażnicy dobra społeczeństwa, w mojej… – matka zaczynała wpadać w histerię. – Wystarczy – uspokoił ją ojciec. – Takie jest prawo – chłodno wyjaśnił urzędnik. – M y tylko sprawdzamy wykonanie.

507

– W środku…? Jest zaciemnienie, na wszystkie gwiazdy! – Wystarczy – powtórzył ojciec. – Jak bezczelny… Toż to absurd! – matka go nie słuchała. Na chwilę odebrało jej mowę, ale tylko na chwilę. – Troska o wychowanie? Walka o niewolników! – Dla dobra społeczeństwa. Jeśli rodzice nie potrafią zapewnić właściwego wychowania… – urzędnik beznamiętnym głosem zaczął recytować formułkę. – Wynoście się! – Iwen nigdy nie słyszał, by głos matki kiedykolwiek był tak władczy i rozkazujący. – Przecz z mojego domu! Widzieliście co chcecie, teraz won, do samej otchłani! Zdobądźcie sobie nowy nakaz, za godzinę, czy jutro, nie dbam o to! – Głos przeszedł w złowieszczy syk. – Oskarżajcie nas o co chcecie, ja mam się do kogo odwoływać! Iwen leżał i słuchał, zdumiony. M atka nigdy dotąd nie była tak wzburzona, nigdy nie używała takich słów. Wyrzuciła urzędników za drzwi! Ojciec zawsze był spokojny, ale ona… Urzędnicy wyszli. Niemal jednocześnie wyskoczyli z łóżek. Już byli spóźnieni. Zebrali wszystko, gotowi do ucieczki. Wyszli do pokoju. M atka trzęsła się z gniewu; ręce jej latały, lecz nie straciła głowy. Z dużej szafy wyciągnęła przygotowany zawczasu niewielki plecak. Nerwowo narzuciła go na plecy. – Daj mi – Iwen podbiegł i złapał za materiał. – Jestem najmniejszy. – Szybko. Zbierajcie się. M usimy iść – matka oddała mu plecak, nerwowo rozglądając się po pokoju. – Jesteśmy spóźnieni. – Nie teraz – odparł ojciec. Był spokojniejszy od niej, lecz też był podenerwowany. – M usimy odczekać, inaczej natkniemy się na urzędników. – M usimy iść już! Teraz! – M usimy poczekać! – twardo powtórzył ojciec. – Bez tego nigdy nie dotrzemy na miejsce. – Automaty przyczepią się do nas, tak czy inaczej. Będziesz musiał coś z nimi zrobić. Twój drogi Zefred na pewno znalazł na to sposób. Idę, zanim coś się stanie. Nie zostanę na tej stacji ani minuty dłużej! – rzuciła swój identyfikator na stół, złapała swoją torebkę, spojrzała na dzieci. – Idziemy! – Trudno, więc idziemy – ojciec rzucił obok swój identyfikator. Upewnił się, że zagłuszanie wciąż jest aktywne. Potem wyszli. ••• – Już są – oświadczył Arto, wychylając się zza rogu. Wilan wyjrzał na korytarz. Na miejscu czekało już kilka osób. Jednych nie znał, innych się spodziewał. Ich umiejętności pokrywały się z planami, o których mówił kolonista. Lecz pewna dwójka zwróciła jego szczególną uwagę. Wyszedł i zbliżył się do nerwowo oczekującej grupki. Słyszał jak jego żona i syn idą za nim. Sam gapił się na Susumi i Hemula. Oni gapili się na niego. – Ty też? – uniósł brwi, patrząc na Susumi. Wokół niej dreptała kilkuletnia dziewczynka. – M ogę to samo powiedzieć o tobie – splotła ręce. – Ale cieszę się, że ty też. I dobrze! Z tobą odtworzymy cały zespół – kiwnęła głową w stronę reszty. – Brakuje kilku, ale razem na pewno coś złożymy, choć nie jestem pewna czy to będzie statek, czy holownik. Rzeczowa jak zawsze, nawet w takiej chwili. Uśmiechnął się szeroko. – Cieszę się, że was tu widzę – wyciągnął rękę do Hemula. – Zwłaszcza ciebie. M ateriałowiec w niczym nie przypominał człowieka, którego spotkał tamtej nocy na promenadzie. M usieli go zgarnąć już po tym zdarzeniu. Częściowo doszedł do siebie. Był trochę w nieładzie, lecz gotowy, spakowany i przygotowany na wszystko. – Cóż, sam wiesz – odpowiedział. Uścisnęli sobie dłonie. – Tu nie ma dla mnie już nic. Skoro moja, jak się okazało, gorsza połowa zdecydowała się mnie porzucić, niech radzi sobie sama. Do otchłani z nią! Potrzebujecie mnie bardziej niż ona – westchnął. – Zabrałbym córkę, lecz nie mogłem powiedzieć żonie. Nie po oskarżeniu, nie po tym jak wyjechała nie mówiąc gdzie. Dowiedziałem się dopiero wczoraj! Nie daliście mi wiele czasu na wytrzeźwienie.

508

– Zaraza, przeklęte tajemnice do granic paranoi – parsknęła Susumi. – Wszystko do ostatniej chwili. Dobrze, że sama wiedziałam, że tu będę! Wilan rozejrzał się po pozostałych. Jego pojawienie się ożywiło ludzi. Wydawali się troszkę pewniejsi powodzenia i troszkę swobodniejsi. Byli ubrani zgodnie z zaleceniami – ściągnięte kombinezony lub wąskie koszule i spodnie, nic, co by zawadzało podczas przeprawy. Nikt nie brał bagażu większego niż mały plecak. Konsola z cennymi danymi, pamiątki, drobiazgi – tylko to, co naprawdę było coś warte. Jeśli chodziło o niego, całą resztę pozostawił za sobą bez odrobiny żalu. – Ktoś jeszcze? – spytał – Nie widzę Rubia… – Też będzie mi go brakowało – zgodziła się Susumi. – Jak dla mnie, był zbyt strachliwy. – Lien! Ty, tutaj? – Wilan odwrócił się. Arto radośnie potrząsał za ramię jakiegoś chłopca. – Ej! Jak ty jesteś z nami, wiem, że się uda – odparł tamten, równie uradowany – Koniec ćwiczeń, co? – Na otchłań! Jak ty tu jesteś, co z… – Spokojnie, wszystko załatwiłem! Rejkert zajmie się twoim kotem. Skup się lepiej na nas. – M ój syn – wyjaśniła Susumi. Złapała dziewczynkę. – To moja córka, a tam – wskazała na jednego z mężczyzn – jest mój mąż. M ężczyzna rozmawiał z innymi, lecz wciąż rzucał w ich kierunku ostrożne spojrzenia. Wilan ledwie go znał. Skinął mu głową, mężczyzna odpowiedział ostrożnym skinięciem. Zastanowił się czy o niczym nie zapomniał. Zrobił listę dla Burisa, wysłał autoryzację, wszystko jak trzeba. A jednak czegoś brakowało… – Nie widziałeś Iwena? – nagle spytał Arto. Wilan zmarszczył brwi. Właśnie, gdzie Lerszen? – Iwen? On też? – odparł chłopiec – Holujesz mnie! – Sam zobaczysz! Tato, widzisz ich? Wilan poczuł ukłucie chłodu. Wśród zebranych nie było ani Lerszena, ani nikogo z jego rodziny. Prawda, wciąż dochodzili nowi, mieli jeszcze czas, ale on powinien się zjawić jako pierwszy. M iał zabezpieczyć teren. Coś musiało ich zatrzymać. Policzył zgromadzonych ludzi. Nie było ich tylu, ilu miało być. Urząd zaczął robić swoje. – Nie ma Norrensonów – potwierdziła Ene. – Ani Zefreda. Więc wszystko spadło na jego barki. Chłód przeszedł w dreszcz. Obrócił w kieszeni sześcianik kolonisty, zastanawiając się jak niezwykle czułe palce musi mieć osoba na co dzień korzystająca z takich przyrządów. Pomacał go w wyuczony sposób, lecz nie wyczuł ostrz egawczego drżenia niewielkiej wyp ustki. Sześcianik nie wykrył obecności automatów. – Coś musimy zrobić – zauważył jeden z pracowników. Wilan dobrze go znał. – Podobno miałeś go zastąpić. Powiedział, że będziemy wiedzieli za kim iść. M usiał mówić o tobie. – Prawda – odparł. – Wiem co robić. Na razie poczekamy. Jeszcze mamy czas. Następne pół godziny Arto spędził na dwóch rzeczach – myśleniu co się stało z Iwenem, czy on i kolonista zdąży na czas, oraz na ukrywaniu niepokoju, którego źródłem był jeden ze znajdujących się wraz z nimi mężczy zn. Widział go raz, lecz rozpoznał go niemal natychmiast. M ógł przyjść bez munduru i z rodziną, lecz dla niego wciąż był strażnikiem z koryt arza, rzekomo pomagającym im w zamian za bilet na statek. Jednak milczał, starając się nie czuć jego wyimaginowanych spojrzeń na plecach, ile razy odwracał się tyłem. – Gdzie ten wyssany kolonista? – ktoś szepnął nerwowo. – Obiecał, że wszystko ustali… Do próżni z kolonistą, pomyślał. On nas w to wpakował. Wiedział co robi. Ludzi było coraz więcej, lecz ciągle brakowało Iwena. Nie mógł się powstrzymać od nerwowego, choć powolnego chodzenia wzdłuż ściany. Nawet w tym udawał spokój, choć podłoga pod jego krokami zdawała się rozgrzewać. To nic, że nie żarzyła się światłem plazmy, czuł jakby się w nią z amieniała. Chciał zerwać się i biec aż do ich domu, lecz wiedział, że nie zdąży. – Arto – głos ojca wstrzymał go w połowie drogi do przeciwległej ściany. – M usimy już iść.

509

Ilustracja: Rafał Kulik Stanął jak wryty, bojąc się odwrócić i spojrzeć na niego. Słowa były wyrokiem, z którym nie mógł się pogodzić. Nie potrafił wydobyć z siebie głosu, nawet po to, by zaprotestować. Ojciec podszedł i położył dłoń na ramieniu. – Wiem, że ci ciężko, ale zależy od nas o wiele więcej ludzi niż tylko Iwen i jego rodzina. Odwrócił się i spojrzał na zebranych wokół ludzi. Czekali na niego. Było ich tak wielu… – M amy tylko tę jedną szansę – powiedział ojciec. – Iwen na pewno o tym wie. Niedługo przejdzie ostatni impuls. Potem… – On nie może zostać! – odpowiedział. – Nie przeżyje w szkole… – Da sobie radę. Był w niej miesiąc. Nauczy się. M oże wrócą na dół. Spuścił głowę i westchnął. M usiał wybrać między rodziną a przyjaźnią. Wzniósł rękę i wskazał na kratkę. – Tędy – powiedział cicho. – M ogę iść przy tobie? Lub za tobą? – spytał Lien. – Pomóż rodzicom – odparł bez przekonania. – Wiesz jak dorośli są niezgrabni. – Uważaj na siebie, albo wszyscy tu utkniemy, na zawsze. Lien wrócił do rodziców. Ni słowem nie wspomniał o Iwenie. Nie by ło potrzeby. Obaj myśleli tak samo. Ojciec poklepał Arto po ramieniu. Odwrócił się. – Zefred nie wrócił – oświadczył. – Będę prowadził, zgodnie z jego zaleceniem, chyba, że jest ktoś inny, kto chce to zrobić i wie jak – nikt się nie zgłosił, więc kontynuował. – Ustawiajcie się rodzinami, według porządku. Przejdziemy przez wentylację. Trzymajcie się grupy przed sobą. Nie zostawajcie w tyle, nie pchajcie się do przodu. M y prowadzimy. Susumi, pójdziesz za nami. Pomożesz mi otworzyć przejście. Słuchając jak ojciec przygotowuje grupę do przejścia Arto pojął jak wielka ciąży na nim odpowiedzialność. Poza Iwenem był jedynym, który znał drogę. Otworzył plecak, wydobył lampę i umocował ją na czole. Inni uczynili podobnie. Wszyscy czekali – na niego. Teraz to jest moja grupa, pomyślał. M uszę bezpiecznie doprowadzić ją do celu. ••• Jego syn jako pierwszy podskoczył w górę. Złapał się kratki i zgrabnie wśliznął się przez otwór. Wilan zrobił to samo, lecz jakże nieporadnie w porównaniu do chłopca. Przesunęli się do przodu, robiąc miejsce matce. Sięgnął ręką, pomagając jej wdrapać się na górę. Z kieszeni wydobył jedno z podarowanych przez kolonistę urządzeń. Na przestrzeń, co mi tam, pomyślał, przyczepiając je do ścianki. W tej sytuacji nawet Zefred wolałby się zabezpiecz yć. Powoli ruszyli naprzód, nawzajem pomagając sobie w przeprawie. Każdy pilnował tego, kto szedł przed nim, nie zapominając o idącymi tuż za nim. – Tu jest trochę ciaśniej – powiedział Arto, gdy doszli do pierwszego zakrętu. Nawet nie odwrócił głowy – ale dalej będzie lepiej. To najwęższe miejsce. Ene czołgała się tuż za nim, za nią szła Susumi. Wilan starał się trzymać blisko syna, choć nie było to łatwe. Arto zdawał sobie z tego sprawę. Przystawał ile razy czuł, że ojciec traci go z oczu. Czasem słyszał za sobą jak inne dzieci komentują szeptem między sobą niezgrabność

510

dorosłych. Płynne, pewne siebie ruchy Arto, precyzja z jaką chwytał klamry w głównym sz ybie, wbrew silnemu ciągowi powietrza. Bez patrzenia wiedział gdzie sięgnąć, by natrafić na uchwyt. Ile razy tędy przechodził? Sto, tysiąc? W każdym jego ruchu widział wewnętrzną walkę, by iść dalej, by nie cofnąć się i nie czekać na przyjaciela. Wilan nigdy tak wyraźnie nie czuł, że coś przed nim ukrywa, lecz nie pytał. Wolał nie wiedzieć. Brakowało nie t ylko Norrensonów i kolonisty. Kilka rodzin także nie dało rady. Każąc mu iść, skazał ich… na co? Wolał nie myśleć. Usprawiedliwiał się tym, że dalsze oczekiwanie naraziłoby jeszcze więcej ludzi, w tym jego rodzinę. Arto zatrzymał się przy samej turbinie. Wilan na własnej skórze poznał jakiej siły w rękach wymagało stawienie oporu podmuchowi ciągnącemu go w objęcia łopatek. Odwrócił się, obserwując chwilę jak rodzice trzymają się z dziećmi za ręce. Nie był pewien kto komu pomagał. Rzucił ciałem do przodu, chwytając się ostatniej widocznej klamry, tuż przy wirniku. Gdy się podciągnął, Arto wskazał na klapę w ścianie. Nie próbował przekrzykiwać turbiny, po prostu kopnął w nią i zeskoczył na dół. Wilan skinął na Ene, po czym ruszył w jego ślady. Był pierwszym dorosłym z grupy, który znalazł się na dole. Spojrzał na syna – Arto podszedł do garbu jednego z tuneli, dłonią sprawdzając jego temperaturę. Podszedł i zrobił podobnie. Kanał był chłodny. Zaraz za nim na dół zeskoczyła Ene, za nią Susumi z mężem i dziećmi. – Niech mnie przestrzeń, kap… Arto! – zawołał cicho Lien. – Tu znikałeś, przez cały ten czas! Arto wzruszył ramionami i spojrzał na ojca. Teraz wszystko zależało od tego czy i jak dobrze kolonista wykonał swoją robotę. Układy kontroli musiały zostać całkowicie zniszczone. Jeśli zostały tylko uszkodzone, system mógł puścić impuls mimo otwartego kanału, lub wszcząć alarm. Wtedy Kosa będzie na nich czekać, w doku. – Ostatnia rura – Arto wskazał na garb pod przeciwległą ścianą. Wilan wydobył swój pas z narzędziami, zapiął go, upewnił się, że zatrzaski trzymają i prz eczołgał się do celu. Natychmiast zabrał się za odczepianie płyty. Czynność zabrała mu ledwie chwilę. Odsunął płytę i zajrzał do środka, oświetlając jej srebrzyste wnętrze. Arto doczołgał się do niego. – M amy wiać tędy? – spytał jakiś dorosły. – Kanałem? Spojrzał w ich stronę, unikając błyskających we wszystkie strony świateł lamp. Niewielka rozdzielnia cała była zatłoczona. Dwie osoby wisiały na drabince, blokując klapę w oczekiwaniu na zwolnienie miejsca. Pomagało im w tym kilku spoglądających w dół dorosłych. Ciąg powietrza rozwiewał ich przykurzone włosy. Wokół rozlegał się cichy gwar nerwowych rozmowy. Czy na pewno dobrze robił? Towarzyszyło mu około setki ludzi, w tym dzieci. Los ich wszystkich zależał od jego decyzji i umiejętności Arto. Gdyby chociaż otrzymał jakikolwiek znak od kolonisty, gdyby wiedział co poszło nie tak, a co udało się osiągnąć… M iał tylko dwa wyjścia – kazać im zawrócić, licząc, że Kosa nie wyłapie ich wszystkich, lub ciągnąć to dalej, z pewnością, jakiej powoli zaczynało mu brakować. Wyciekła gdzieś po drodze i teraz ganiała z wiatrem, zamknięta w układzie wentylacji. Odetchnął głęboko, jakby liczył, że część z niej błąka się w pobliżu i zdoła ją wciągnąć do płuc. Byli tu, ry zykowali życiem, swoim i swojej rodziny. Jakim prawem mógł kazać im wracać? – Taki jest plan – odpowiedział. – Arto, opowiedz jak to ma wyglądać. – W środku nie ma sztucznego ciążenia – chłopiec, leżąc na garbie środkowego kanału, odwrócił się do dorosłych. – M usicie płynąć wzdłuż niego. Odpychajcie się rękoma od ścian, najlepiej powoli, by nie wpadać na siebie. Najlepiej zachować odstęp między… – Prowadzi nas dzieciak? – zawołał ktoś. – Co jest, Wil? Holujesz nas…

511

– Zamknij się! – odpowiedział szorstko. – Chcesz prowadzić? A może zawrócić? Wolna śluza. Wskazał na klapę pełną obserwujących go głów. Odpowiedziała mu cisza. – Wszyscy jesteśmy zdenerwowani – zreflektował się. – Po prostu róbcie, co mówi. Zbierzemy się po drugiej stronie. Przy wyjściu ustawię lampę. Zgaście swoje i szukajcie jej światła. Podał klucz Arto. – Nie słuchaj ich. Idź przodem – powiedział cicho. – Ja ledwie montuję cewki, nie pływam w tunelach – ustawił na kluczu system współrzędnych bezwładnościowych. – Tu masz sztuczny horyzont. Wskaże ci stałą płaszczyznę, nieważne czy tu, czy wewnątrz kanału. Spróbował się uśmiechnąć. Rezultat był mizerny. Arto kiwnął głową. To była jego trasa i jego ucieczka. Wziął klucz i wszedł do kanału, głową do przodu. Robił to z bólem serca, lecz st awiał obowiązek nad przyjaźń. Naprawdę nie znam własnego syna, pomyślał. Wyjął drugi klucz. – Ktoś poza mną potrafi to obsługiwać? – spojrzał po obecnych. Głowy z otworu przekazały pytanie pozostałym w szybie uciekinierom. W rozdzielni podniosło się kilka rąk. – Jest tu kilku, co wiedzą jak sobie z tym radzić – rzucił ktoś z góry. – Dobrze. Ostatni wchodzący zamknie płytę. Dzieci idą przodem… – Nie! – Arto wyskoczył z tunelu jak poparzony. – Nie możesz! Tato, proszę… – M usimy zamknąć – odpowiedział, najłagodniej jak potrafił. – Inaczej Kosa dowie się jak dostaliśmy się do doków. Ta droga może się przydać innym, w przyszłości… – M am gdzieś innych! – z głosu i postawy chłopca biła wściekłość. – Iwen zna to przejście, wie jak tu trafić. M oże zdążą… Wilan nie odpowiedział. Jeśli miał rację… Wielu mogło się spóźnić. Lecz kolonista nalegał, by zamknęli za sobą wszystkie śluzy. Jak długo kanał pozostanie zamknięty, mówił, Kosa może uznać jego działania za sabotaż Podziemia. Z drugiej strony, coś musiało pójść nie tak… – Chłopak ma rację, szefie – zauważył ktoś z jego byłej załogi. – Jeśli inni mają szansę do nas dołączyć… Powinniśmy zrobić jak mówi i do czarnej dziury z całą resztą! – Nie masz trzeciego klucza? – spytał Arto. – Iwen zna moją skrytkę, mógłby otworzyć… – Zostawię im klucz – odpowiedział. – Jeśli się zjawią, sami zamkną otwór, a jeśli nie… to nie będzie miało znaczenia. Idź już. Czekaj na mnie przy wyjściu, pokażesz mi gdzie otwierać. Odłożył narzędzie w widoczne miejsce. Nie oszukiwał się. Nie myślał o Lerszenie i Iwenie, lecz o tym, że jeśli kolonista zawiódł, ten otwór może ocalić ich przed impulsem plazmy. Choć, jeśli tak się stało, może lepiej byłoby zostać w środku… Arto na dobre zniknął w otworze. Wilan wsunął się za nim i podał rękę żonie. Kolejna osoba zeszła na ich miejsce do rozdzielni. Nim zanurzył się w ciemności, spojrzał na towarzyszy. Wiele mogło się zdarzyć. Kolonista mógł zawieść, mogło dojść do spięcia cewki… Ale ludzie byli zdecydowani podjąć to ryzyko, nawet jeśli do wolności miał ich prowadzić mały chłopiec. Rozumiał to. Był jednym z nich. ••• Na miejscu zbiórki spotkali ledwie parę rodzin. Garstka ludzi i kilkoro dzieci – nikogo, kogo by Iwen znał. Czekali ze strachem w oczach, jak on czując na karku oddech niewidzialnej, lecz nieubłaganie podążającej ich śladem pogoni. Podeszli bliżej. – No to koniec – powiedziała matka. – Zatrzymali nas na dobre. – Nie! – zaprotestował gorączkowo. – Ja znam drogę! Byłem tam z Arto, on to wie! Na pewno zostawił nam przejście! Chodźmy! – Kanał miał zostać zamknięty – ojciec z rezygnacją pokręcił głową. – Nie mam narzędzi… – Chociaż spróbujmy!

512

– Nie mamy wiele do stracenia – zauważyła jedna z czekających kobiet. – Zawsze możemy zawrócić – dodała Ros. – Jeśli… Coś chłodnego, niewidzialnego pochwyciło Iwena za stopy i dłonie. Szarpnął się gwałtownie, lecz ręce miał jak wmurowane w ścianę z powietrza. Z innymi działo się podobnie. Czas nagle zwolnił. Poczuł zbierający się na nadgarstkach ładunek elektryczny, lecz niewidzialne kajdany nie zdążyły go wypuścić. Jego ojciec zareagował błyskawicznie. Zacisnął palce na trzymanym w dłoni urządzeniu. Wokół nich pojawiły się niewidzialne dotąd elastyczne macki, ich uchwyty odłączyły się od kończyn niedoszłych ofiar. Żelowe ramiona rozdęły się lekko, bezładnie dryfując w powietrzu, martwe i pozbawione kamuflażu. Wokół jego stóp, na wpół unosząc się nad podłogą, kłębiła się półprzezroczysta galaretowata masa. To z niej wychodziły macki. Tylko siły prz ywierania powstrzymywały ją przed odpłynięciem gdzieś w głąb korytarza. Ojciec kucnął i zebrał z podłogi garść tkwiących w galarecie małych przedmiotów. – Policyjne żelboty… – ludzie z obrzydzeniem odrzucali od siebie macki. Kilka osób nerwowo obcierało przegub ręki, lecz dzieci, za wyjątkiem kilkuletnich, pozostały spokojne. – Nie ma się czego bać – mruknął ojciec, wsuwając przedmioty do kieszeni. – Nie wystarczy im robot o mózgu wielkości ziarnka piasku, by nas tu zatrzymać. – Sami widzicie, nie mamy po co wracać – stwierdził jeden z dorosłych. – A ktoś chce wracać? Prowadź, dzieciaku! Iwen nie odpowiedział. Wciąż nie był w stanie. Spojrzał na rodziców. – M oże inni zostali złapani, jak my? – ktoś zauważył. – M oże cała ucieczka… – Wtedy zawrócimy – ucięła krótko matka. – Kto chce iść, niech idzie. Inni mogą wracać. Nikt nie zdecydował się zostać. Ktoś podał lampę i pomógł Iwenowi nałożyć ją na głowę. Wciąż wystraszony, podszedł pod otwór szybu. Podskoczył, lecz zrobił to tak niezgrabnie, że gdyby nie pomoc ojca, spadłby na podłogę. – Dalej, do góry! – ojciec niemal siłą wepchnął go do środka i skoczył za nim. – To był twój pomysł. Idź przodem, tylko ostrożnie. Iwen czołgał się najszybciej jak potrafił. Nie był tak szybki jak inne dzieci, lecz pocieszał się, że jest lepszy od dorosłych. Zatrzymał się kilka metrów dalej, nie słysząc za sobą odgłosów poruszania się. Odwrócił się. Ojciec spoglądał na ściankę szybu. Wpadające z zewnątrz światło, wycinające w mroku ostry kontur otworu szybu, pomogło mu dostrzec doczepiony tam niewielki, półkolisty przedmiot. – Byli tu – przyznał ojciec, zdejmując urządzenie. – Lepiej się pośpieszmy. Na miejsce zdjętego przyrządu doczepił własne, upewnił się, że wszystko działa, podciągnął Rossie w górę, cofnął się i ruszył w ślad za synem. Iwen z niepokojem zauważył jak bardzo, choć nie były aż tak zgrabne, jego ruchy przypominały sposób pełzania innych chłopców. Gorączkowo starał się przypomnieć sobie drogę. M iał dobrą pamięć, lecz brak mu było orientacji Arto. Odetchnął z ulgą dopiero, gdy wyszedł na główny szyb i poczuł na twarzy chłodny, silny ciąg powietrza. Nie zabłądzili. Teraz czekała go najtrudniejsza droga. Spróbował złapać się najbliższej klamry, lecz źle ocenił siłę. Powietrze pociągnęło go za s obą, lecz ojciec w porę złapał go za kostkę. – Weź się w garść – ostrzegł. – M usimy tam dotrzeć w jednym kawałku. Bez ciebie nawet nie mamy co o tym marzyć. Napomnienie odniosło skutek. Iwen wyrzucił ramię w górę, mocno uczepił się uchwytu i podciągnął. Pewnym ruchem sięgnął do następnego, stopą przytrzymując się na miejscu. Ojciec musiał mu pomóc także z klapą. Gdy odpadła, uwiesił się na jej rączce, otwierając drogę. Zeskoczył dopiero, gdy wszyscy znaleźli się w środku.

513

– No to by było na tyle – podsumowała Ros, rozglądając się po pustym pomieszczeniu. – Byli, poszli, nie czekali. – Nie wierzę! – Iwen rzucił się w stronę garbów. Wspiął się na pierwszy z nich. W blasku lampy dostrzegł ciemny otwór. – Tunel jest otwarty! – M arne szanse – zauważył ktoś. – M ogą być już po drugiej stronie. To staje się coraz bardziej niebezpieczne. – Nie bardziej niż zostanie tutaj – odparła matka. – Co mamy do stracenia? Iwen nie wierzył, by inni spisali ich na straty. Zwłaszcza Arto. Pośpiesznie podpełzł do celu. Dostrzegł płytę i leżący tuż obok klucz. Podniósł go, triumfalnie unosząc w górę. – Widzisz, niedowiarku? Zostawili klucz, byśmy zamknęli za sobą przejście! Czekają na nas! Ojciec podczołgał się do garbu. Zajrzał do środka, wysunął głowę. – Ktoś wie jak zamknąć zatrzaski? – Ja to zrobię – odpowiedział ktoś z tyłu. – Idźcie przodem, zostawcie światło przy wyjściu. Iwen pochylił się nad otworem, lecz ojciec silnym, stanowczym ruchem odsunął go na bok. – Ja pierwszy – zgasił lampę. – Oby wyjście było otwarte. Doczepił coś przy ziejącym mrokiem otworze i zanurzył się w srebrzystym mroku. ••• Pewnie i bez wahania prowadził grupę dobrze znaną drogą. Niby wszystko było takie jak zawsze, lecz on czuł się inaczej. To była wycieczka bez powrotu – i brak Iwena uświadamiał mu to bardziej niż cokolwiek innego. Starał się tłumić narastającą rozpacz, lecz ta karmiła się każdym przebytym metrem. Otwarte przejście było bardziej dla niego, by mógł wierzyć. Dorośli wszędzie świecili lampami. Trochę go to drażniło. Wolał przejść po ciemku, ale dorośli to dorośli, myślał, trudno im iść, gdy niczego nie widzą. Nie potrafili zaufać słuchowi i dotykowi, czasem nawet pamięci. M usieli widzieć. Główny szyb doków miał mniejszą średnicę od tego, który doprowadził ich do pierwszej rozdzielni. Dla niego była w sam raz, by iść wyprostowanym, lecz dorośli musieli się pochylać. Czasem dobrze być dzieckiem, pomyślał, widząc jak się zginają. Zatrzymał się. Światła lamp natychmiast skupiły się na jego plecach. Przezornie się nie odwrócił. – To tutaj – wskazał na boczny szyb. – Żadnych zakrętów, rozgałęzień? – spytał ktoś, chyba mężczyzna nazywany Hemulem. – Tylko prosta droga do doku – Arto przysłonił oczy dłonią i spojrzał w jego stronę. Światła, jedno po drugim, przesunęły się na ścianę. Dorośli zaczęli wierzyć w powodzenie. – Dobrze, że nie jest węższy niż ten na początku – zauważył ktoś. Słowa zabrzmiały dziwacznie w pełnej napięcia ciszy. Cisza to dobry znak, pomyślał. Ojciec zdjął lampę z czoła i położył rękę na jego głowie. – Słuchajcie mnie, wszyscy! – zawołał. – Pójdę zablokować płytę. Czekajcie na powrót Arto! Gdy będę gotowy, mój syn da wam znak – pochylił się nad nim. – Już niedługo będzie po wszystkim – dodał ciszej. – Jesteśmy prawie na miejscu. Po wszystkim, lecz nie dla wszystkich, pomyślał ponuro, zdejmując swoją lampę i wsuwając się w otwór. Odprowadzało go mocne światło paru tuzinów lamp. Światło z wnętrza doku sączyło się przez szpary kratki. Statek już czekał. Arto dostrzegł go jeszcze nim doczołgał się do końca szybu. Przez plaszklaną szybę na przeciwległej ścianie wyraźnie dostrzegł dużą, plastalową, wygiętą w łuk wokół śluzy tablicę z wyraźnie napisaną nazwą i oznaczeniem kodowym. SCSS SD 562 „Spisa”. Śluza od strony stacji była otwarta, odsłaniając powierzchnię zamkniętych wrót statku. Załoga już czekała na pokładzie. Kto wie, może kolonista też już tam jest? M iał swoje sposoby… Drzwi prowadzące ze stacji do doku były otwarte. Wewnątrz nie było nikogo. Ciszę przerywały jedynie brzęczące odgłosy pracy podzespołów energetycznych. – Tutaj – Arto zatrzymał się i powiódł palcem po krawędzi płyty.

514

– W porządku, Arto. Teraz moja kolej. Zrób mi przejście. Arto cofnął się kawałek i przyparł całym ciałem do ścianki szybu. Ojciec sprawnie przecisnął się obok niego. Bacznie obserwował każdy jego ruch – jak zręcznie sięga do pasa nad krzyżem, jak palcem przestawia zatrzask i uwalnia dyfuzytor, z jaką wprawą ustawia jego moc i zaczyna przesuwać nad płytą, trzymając palce z dala od rozciągającego się pod talerzowatą końcówką pola emisyjnego. Za każdym kolejnym razem krawędź płyty stawała się coraz mniej wyraźna, by na koniec rozmyć się całkowicie, zespalając pancerną przesłonę z wysuwającym ją mechanizmem i samym szybem. – Gotowe – oświadczył ojciec. Spojrzał na niewielki wyświetlacz w okolicy rękojeści i skinął głową. – Ta płyta już nigdy się nie zatrzaśnie. Na pewno nie ma tu więcej przesłon? – Nie – szepnął w odpowiedzi. Uśmiechnął się skrycie. Ostatnia przeszkoda, przyczyna jego klęski, padła pod ciosami jego ojca; jej molekuły uległy dyfuzji, stapiając ją z otaczającymi ją obiektami. Nawet nie drgnie, gdy będą tędy przechodzić. Wyciągnął rękę i dotknął miejsca, gdzie nie tak dawno była krawędź płyty, najpierw ostrożnie, potem z całej siły. Słyszał, że takim narzędziem można było równie łatwo stopić lód, co plaszkło, lecz powierzchnia stopienia nawet się nie rozgrzała. Do dziś nie bardzo w to wierzył. Wzdrygnął się. Taka potęga w tak małym narzędziu… – Wracaj i powiedz innym, by zaczęli iść – cicho powiedział ojciec. – Pierwsi mają wejść ci, którzy mają pozostałe dyfuzytory. Reszta ma iść podług ustalonej kolejności. – Powiem im – Arto jak najciszej zaczął się wycofywać do głównego szybu. ••• W nerwowym pośpiechu przepływał przez tunel. Odbijał się na wszystkie strony od otaczających go ścian, śpiesząc się jak tylko mógł. Oddychał szybko i płytko. Jeśli wyjście nie było otwarte… Bez Arto, skąd mogliby wiedzieć gdzie go szukać? Czas dłużył się niemiłosiernie. Iwen był gotów przysiąc, że minęli punkt wyjścia, lecz płynął dalej. Cóż innego im pozostało? Odległą srebrzystą plamkę odbitego światła z początku uznał za złudzenie. Nadzieję odzyskał dopiero, gdy stała się wyraźniejsza. Obrócił się, orientując zmysły tak, by ustawić jej położenie naprzeciwko wyjścia. Plamka znikła na chwilę – to ojciec wyczołgał się na zewnątrz. Podpłynął do otworu, ojciec złapał go i wyciągnął na zewnątrz. Zatoczył się. Orientacja z mysłu równowagi nie wracała łatwo. Pośpiech i nerwy zupełnie pomieszały mu w głowie. Ojciec zaczął pomagać innym wyjść z kanału. Iwenowi zaczęło się udzielać nerwowe napięcie dorosłych. Wraz z nimi nasłuchiwał sygnału alarmu, choć wiedział, że tu i tak by go nie usłyszeli. – Dobra robota, mały – siostra nie uściskała go tylko dlatego, że nie było na to dość miejsca. – Jeszcze nie jesteśmy na miejscu – odpowiedział. – Podziękujesz mi na statku. – Nie ma sprawy, mały pierdzielu. Podbiegł pod drabinkę. – Iwen, poczekaj aż wszyscy wyjdą – głos ojca zatrzymał go w połowie drogi. – Ale muszę ich zatrzymać… – Poczekaj na nas! – ojciec wyciągnął jedno z małych urządzeń i przyczepił je do ściany. Z ociąganiem zszedł na dół. Czekał. Nic się nie działo. Nie było alarmu, nie było automatów, nie było impulsu ni ciepła rozgrzewających się obwodów cewki. Wreszcie w otworze pojawiła się ręka dzierżąca klucz. – To wszyscy – ostatnia osoba stanęła na twardej plastalowej podłodze. – Zamykamy? Ojciec kiwnął głową. W jak naturalny sposób przejął rolę przywódcy, z jaką swobodą skłaniał ludzi do posłuszeństwa, nie mówiąc nawet słowa… To nie był ojciec, którego znał – przygnieciony trudnościami, zaszczuty problemami w pracy i kłopotami w domu, których jakże często sam mu nie szczędził swoim zachowaniem. Czy w tajemniczych czasach przed ich narodzinami ojciec był właśnie taki? Iwen wiedział jak to jest. Przez szkołę stał się spokoj-

515

niejszy, ostrożniejszy; przestał robić rzeczy, za które policjanci nie raz pakowali go do ares ztu. Na dole nie był tym, kim stał się tutaj – bezbronną ofiarą. Otwór został zamknięty. Iwen wdrapał się po drabince i otworzył klapę. – Już niedaleko! – zawołał, przekrzykując wentylator. – To drugie boczne przejście w lewo. Jeśli i tam nikogo tam nie zastaną… Jest ich więcej niż nas, powtarzał w myśli, jesteśmy szybsi. M usimy ich dogonić! ••• Szybko przepełzł odległość dzielącą go od głównego szybu. Wychylił głowę i rozejrzał się po oświetlonym wnętrzu, czując jak podmuch powietrza rozwiewa mu włosy. – Gotowe! – zawołał. Światła przesunęły się w jego kierunku. Świetliście tu jasno, pomyślał, odruchowo zasłaniając twarz ręką. Nie przejmował się oślepieniem; znał teren, nie potrzebował wzroku. Część świateł zgasła. Kilku dorosłych wstało, ktoś wyciągnął go z szybu i postawił na nogi. Powtórzył słowa ojca. Kilka zamazanych sylwetek dorosłych jedna po drugiej znikły w bocznym szybie. Przetarł oczy i spojrzał na pozostałych. Taka masa niezręcznych ludzi… Nie zmieszczą się naraz do szybu, będą musieli wchodzić w miarę jak inni będą wychodzić z drugiej strony. Już po kilkunastu sekundach ochrona spróbuje odciąć dopływ powietrza. Odwrócił twarz w stronę nie tak odległego wentylatora, wsłuchując się w jego szum. Zablokowali przegrodę, więc skończy się na zatrzymaniu wiatraka. – Lien! – wzrok wrócił mu na tyle, by rozpoznać kolegę. – Co z Iwenem? – Nic z tego, kapitanie – Lien pokręcił głową. Zacisnął oczy. To nie może się tak skończyć! Pośpiesz się, Iwen, powtarzał w myślach, musisz spróbować! Trwał tak chwilę; czekał, sam nie wiedząc na co. Część dorosłych zaczęła sprzeczać się o kolejność. Przez chwilę wydało mu się, że wśród szumu słyszy niesiony przez powiew głos. Czujnie nadstawił uszu, lecz głos się nie powtórzył, jakby był urojeniem jego własnej podświadomości, próbującej spełnić jego życzenie.

Ilustracja: Rafał Kulik – Arto, twoja kolej – głos matki przywrócił go do rzeczywistości. – M usimy iść. Racja, pomyślał gorzko, musimy. Też mi zaszczyt! Mieli uprzywilejowaną pozycję w kolejce, jak Norrensonowie… Być może będzie pierwszym, który wejdzie na pokład. – Pośpiesz się! – usłyszał czyjeś ponaglenia. – Do przodu, zrób miejsce innym! Czyja teraz kolej, wasza? Więc za nim, do środka! M ężczyzna z tyłu był dobrze zorientowany w tym kto za kim idzie. Prędko zaprowadził p orządek. Arto pozwolił matce, by zaprowadziła go z powrotem do szybu. Zaraz za nimi weszły dwie kolejne osoby. Na chwilę emocje przeważyły, na moment wstrzymał swój marsz, lecz niemal jednocześnie poczuł na kostce popędzający uścisk matki. – Tylko cicho, na przestrzeń! – syknął ktoś z przodu. – Jeszcze nie jesteśmy na pokładzie.

516

Ruszył do przodu. Pustkę i żal wypełnił skupieniem się na utrzymaniu równego tempa. Za sobą słyszał ciche postukiwania przesuwających się ich śladem ludzi. ••• Wilan dopiero teraz zaczął się denerwować. Bezczynnie czekał centymetry przed granicą, po której przekroczeniu miało się rozpętać tornado szaleństwa ochrony, a potrafił się skupić jedynie na wyliczaniu tuzinów sp raw, które mogły pójść nie tak jak powinny. Statek był niemal na wyciągnięcie ręki. Klasa biznesowa… Klasy turystycznej nikt nie będzie gonił, za nimi ruszy wszystko, co jest zdolne rozpędzić się do podświetlnej. Obiecał sobie, że pierwszą rzeczą, którą zrobi, gdy już znajdzie się na pokładzie a sprawy jako tako się uspokoją, będzie przyjrzenie się łącznej mocy emiterów i krzywej wydajności każdego reaktora na pokładzie. Reakcja automatyki, jak rozumiał plan kolonisty, miała im pójść na rękę. Czynnik ludzki, niepewność jak zareagować, czy i jak odwołać alarm, dawały im swobodę działania. A p otem? Czy zdążą wszyscy, czy ktoś zostanie? Czy Alfa zdąży ich przejąć nim agenci dostaną się do środka? Czy ściany śluzy wytrzymają nieprzewidziany w projektach ciężar? Czy… Ktoś z tyłu klepnął go lekko, dając znak. Wycelował aparacik w stronę śluzy i nacisnął prz ycisk. Kilka sekund później lampka na obudowie zmieniła barwę na czerwoną. Załoga odebrała sygnał. Wetknął aparacik w kieszonkę pasa. – Ruszamy? – szepnął ktoś niecierpliwie. – Czekamy na sygnał – odparł. – Jaki na zarazę sygnał? – Nie wiem. Dowiemy się gdy go dadzą. Głos zaklął cicho, komentując tajemnice kolonistów. Wilan myślał podobnie, lecz doceniał skuteczność ich metod. Wszyscy spięli się w gotowości, powietrze iskrzyło się od napięcia. Koloniści chyba nie zapomnieli, że gdy tylko wyskoczą z szybu, automaty rozhermetyzują śluzę, zwolnią zaczepy dokujące i wyrzucą cały pierścień w kosmos… M inęło dziesięć sekund – i nic. Koleje dziesięć. Trzydzieści. Wilan niemal podskoczył w górę, gdy ujrzał przechodzącego przez drzwi strażnika. Ze skupieniem obserwował jak wchodzi leniwie do pomieszczenia doku. Strażnik rozejrzał się nieśpiesznie, ze znudzeniem spojrzał na śluzę, potem przeniósł wzrok na kratkę wentylacyjną. Wilan znieruchomiał. M ijała sekunda za sekundą. Strażnik odwrócił się. Wilan nie odrywał od niego oczu. Oby załoga go zauważ yła, myślał w kółko, niech coś zrobią, niech zaczekają. Strażnik powoli skierował się do drzwi po drugiej stronie doku, znikając mu z oczu. Znów zapadła cisza. Wilan odetchnął – i wtedy coś szczęknęło. Poczuł lekkie drżenie szybu. Nagłe uderzenie wstrząsnęło całym dokiem. Ogromne zaczepy, skryte dotąd gdzieś pod powierzchnią statkumatki, wyskoczyły ze swojego ukrycia, niczym gigantyczne kocie pazury wpijając się z ogłuszającym trzaskiem w pancerz wokół doku. Wraz z nimi wysunął się do przodu ukryty dotąd, specjalny pierścień dokujący. Szczelnie przylgnął do poszycia i plaszklanej szyby, tworząc zapasowy korytarz wokół pierścienia cumowniczego. Odłamki skał i plastali, wyrzuconych podczas obnażenia sekretnej broni kolonistów, uderzyły gradem o plaszkło. Nadszedł czas, by działać. Wilan wyskoczył na zewnątrz, starając się nie przewrócić. Niemal jednocześnie głuchy odgłos serii niewielkich eksplozji oznajmił mu, że automaty odstrzeliły śluzę. Oderwany od pancerza otwarty pierścień dokujący stacji bezradnie pochylił się na bok, opierając się o krawędź nowej śluzy. Wilan odwrócił się, by zablokować drzwi – i natychmiast skamieniał. Strażnik wciąż tam był, ukryty tuż przy ścianie! Wilan wycelował w niego dyfuzytor. – Drzwi! – zawołał tamten. Jego karabin pozostał nieruchomy. – Blokuj drzwi! Prędko! Zbyt zdezorientowany, by się zastanawiać, doskoczył do drzwi. Przywarł do plaszklanej p owierzchni i zaczął energicznie wodzić dyfuzytorem wzdłuż ich lewej krawędzi. Dwóch kolejnych uciekinierów zabrało się za przeciwległe drzwi, trzeci zaczął pomagać Wilanowi w z a-

517

bezpieczeniu prawej krawędzi. Ich reakcje na widok strażnika były identyczne, lecz nie mieli czasu na strach czy wątpliwości. Po wszczęciu alarmu niewielki dok został całkowicie odiz olowany od reszty stacji, lecz powstała wokół nich klatka z plastali i plaszkła nie więziła ich, lecz chroniła przed interwencją. Operatorzy Centrali szybko się zorientują, że ich blokada zawiodła, wtedy otworzą drzwi. Reakcja strażników była szybka, lecz chaotyczna. Kilku zaczęło strzelać w drzwi i zamek. Wyglądało to groźnie, lecz nawet Wilan wiedział, że nie zdołają ich przetopić. Rozpalające się i gasnące placki żarzącej się plazmy, rozbijały się o plaszkło tuż przy jego twarzy. Ostrzał ustał. Kilka sekund później plaszklana powierzchnia zaczęła wibrować. Centrala próbowała otworzyć drzwi. Przyspieszył pracę. Drzwi napędzały potężne mechanizmy, zdolne pracować przy znacznym obciążeniu. Jeśli zespolenie okaże się za słabe, oderwą drzwi wraz futryną, strażnicy podważą ich szczątki i wejdą do środka. Pracując, nerwowo spoglądał za siebie, na strażnika. – Szybko, szybko! – Arto wyskoczył zaraz po pierwszej czwórce. Strażnik popędził go do śluzy, złapał idącą jego śladem Ene i pchnął ją za synem. Gotowy do użycia karabin zarzucił na plecy. Niespodzianki Zefreda, pomyślał chłodno. Lekko paraliżujący dreszcz paniki pow oli zaczął ustępować adrenalinie. Przeniósł wzrok na szybę. Strażnicy, tamci strażnicy, wkrótce przyniosą ciężki sprzęt i własne dyfuzytory, przeznaczone do rozbijania takich przeszkód. M imo zdenerwowania, po jego głowie krążyła uparta myśl, silniejsza nawet od obaw wobec strażnika. To wszystko szło zbyt łatwo. Uciekali ze stacji, więc dlaczego czuł się jakby był z niej wyganiany? Obecność popychającego go w stronę śluzy umundurowanego i uzbrojonego strażnika zdez orientowała Arto, lecz nie miał czasu, by się bać. Przebiegł przez dok, trafiając do niewielkiej komory ze skafandrami. Poczuł, że jego ciało stało się zauważalnie lżejsze. Był na pokładzie! Nawet we śnie nie zaszedł tak daleko. W głowie zawirowało od wrażeń i emocji. Przestraszył się, że to efekt przejścia z jednego pola magnetycznego do drugiego – jego zmysły wciąż orientowały się według ciążenia stacji – lecz to nie było to. – Tędy! – czekający w środku astronauta wskazał przejście. – Szybko! Nie zatrzymał się nawet na chwilę. Sztafeta wskazujących mu drogę przewodników poprowadziła go w głąb statku. Wreszcie mógł przestać biec. Jeden z astronautów wskazał mu p omieszczenie widokowe. Nie myśląc wiele poszedł w tamtą stronę. Trafił do jednej z licznych nadbudówek, dużego pomieszczenia gdzieś na powierzchni statku. Osłony właśnie zsuwały się w dół. Trzy ściany i sufit zastąpiono tu wielkim, plaszklanym oknem. Zatrzymał się metr od niego. Tylna część, ta z drzwiami, okazała się przetopionym i wyprofilowanym skalnym nawisem. Naprzeciwko rozciągał się widok wprost na doskonale czarną krawędź kryzy stacji. Była bliska, niemal na wyciągnięcie ręki. Tu i ówdzie oświetlały ją oślepiająco jasne plamy reflekt orów. Wokół pomieszczenia, jak okiem sięgnął, rozciągała się usiana kraterami powierzchnia statku. Znajdował się na dziobie statku, rufę z emiterem miał za p lecami, kilometry za skalną ścianą pomieszczenia. Przód czy tył, nie miało to znaczenia. Dysze plazmowe znajdowały się na obu końcach każdego statku. To miłe, że pozwolili nam patrzeć jak odpływamy, pomyślał. To uspokoi ludzi. Niech widzą, że to już koniec. M ógł odetchnąć. Wygrali. Był na pokładzie, lecz nie czuł się przez to szcz ęśliwszy, jedynie pusty w środku. Skryta pod koszulą zbroja stała się oddzielającą pustkę od rzeczywistości skorupą. Stał nieruchomo, bezmyślnie gapiąc się na powierzchnię stacji, gdy usłyszał za sobą czyjeś szybkie kroki. Jedno z dzieci, ocenił odruchowo po rytmie. – Arto! Zdążyliśmy! – zawołał głośno znajomy, uradowany głos. – Jestem tu! Odwrócił się, nie mogąc uwierzyć zmysłom. Iwen podskakiwał z radości. Arto, choć nigdy tego nie robił, był gotów pójść w jego ślady. Zamiast tego spojrzał na niego surowo.

518

– Wiesz jakiego stracha mi napędziłeś!? – M yślisz, że specjalnie? Ale to nieważne. Zrobiliśmy to! Żadna z min Arto nie była w stanie zburzyć szczęścia Iwena. Nawet nie zamierzał próbować. Wolał się przyłączyć. Padli sobie w ramiona niczym para zwyczajnych dziesięciolatków. Arto uścisnął go z całej siły. Iwen jęknął cicho. – Chcesz mnie udusić za spóźnienie? – spytał ze śmiechem. – Byłem pewien, że cię straciłem! – odparł. – Co się stało? Iwen zaczął coś pośpiesznie i nieskładnie opowiadać o najściu i żelbotach. Ludzie, jeden po drugim, zaczęli wypełniać pomieszczenie. Jedni wciąż dyszeli, inni stawali w pierwszym lepszym miejscu, gapiąc się na zewnątrz, wciąż nie mogąc uwierzyć w t o, co się stało. Niektórzy opierali się o plaszkło, wzbudzając u Arto dawny niepokój, lecz radość była silniejsza. Bez tego spotkania nic już nigdy nie byłoby takie jak być powinno. – Na niezmierzoną otchłań, ty też? – na moment Arto przeniósł wzrok na kobietę, którą ojciec nazywał Susumi. Stała podparta pod boki, obserwując wchodzącego Lerszena i Rous. Zaraz za nimi pojawiła się Ene. – Jak sądzę, nieco się spóźniliśmy – Lerszen uśmiechnął się lekko. – Ale tak, my też. – Och, dzięki niech będą Galaktyce że Zefred nic ni o tym nie powiedział! – Dobrze, że zostawiliście dla nas otwarty kanał – powiedziała Rous. – Na wielki kosmos, chyba nie czekaliście na nas specjalnie? – spytał Lerszen. – Nie tyle, by stało się to ryzykowne, jak myślę – dołączył do nich ojciec. Coraz trudniej było się przeciskać między wciąż napływającymi ludzmi. – Cóż, więc… Dziękuję za uchylone drzwi i światełko w oknie. – Dziękuj Arto – ojciec położył rękę na karku syna. – To jego zasługa. – Nie uciekamy ani minuty za wcześnie – oświadczyła Rous – Te najścia nie były przypadkowe. Nie wiem jaka przestrzeń kazała ci sprowadzić tu mojego syna, ale dziękuję. – Tak… – Lerszen z zamyśleniem spojrzał na żonę. – M ało brakowało byśmy się spóźnili… – Proszę o chwilę uwagi! – w wejściu stanął człowiek słusznej postawy, ubrany w kombinezon astronauty. Pewny siebie ton głosu podkreślał uspokajającymi gestami rąk. – Nie mamy powodów do niepokoju. M imo tej drobnej, niewygodnej zmiany, wszystko idzie zgodnie z rozkładem. Nasza skała wkrótce.. – Niech mnie kometa powali! – zawołał Wilan. – Ty, tutaj? Nieznajomy spojrzał w ich stronę i rozłożył ramiona w udawanym, bezradnym geście. Wbrew temu, co przed chwilą ogłosił, był poważny i bardzo spięty. Spróbował się uśmiechnąć. Ojciec zdawał się go znać, Arto pierwszy raz widział go na oczy. – Przepraszam, chłopie, ale… ktoś musiał cię sprawdzić. Ktoś inny, poza wiesz kim. – Sprawdzić? Popraw mnie jeśli się mylę, ale to ty mówiłeś, a ja pytałem. – Wil, cudze myśli najłatwiej odgadnąć nie po tym jak mówisz, lecz po t ym jak słuchasz. Człowiek, który mówi stara się kontrolować. Gdy zadajesz pytania wzbudzasz podejrzliwość, lecz gdy wiesz jak mówić, gdy wiesz o czym mówić… – astronauta wzruszył ramionami. – Zmieniłeś się. Nie poznaję cię. – Ty, ja jesteśmy tacy jak dawniej. To sytuacja się zmieniła. Widziałem jaki z ciebie podejrzliwy typ, ale widziałem też błysk w oku, gdy mówiłem o Obcych i Absolomie. – Sprytnie – przyznał ojciec. – Podszedłeś mnie lepiej niż zawodowy agent. – Ale dzięki mnie jesteś teraz tutaj, na skale, a nie na stacji, nie? – Znasz tego człowieka? – szepnęła matka, opierając się o ramię ojca. – Później ci opowiem – odszepnął. – Dawt, u licha, spóźniasz się! – zza wejścia dobiegł ich czyjś głos. Jeszcze gdy to mówił, statkiem wstrząsnęło silne szarpnięcie. – Sprawdź czy pierścień nie uszkodził śluzy! Nasady kłów nie naderwały naszego doku? Na przestrzeń, nałóż wreszcie komunikator!

519

– Zaraz się tym zajmę! – nieznajomy zaczął pośpiesznie przeszukiwać kieszenie. – M artwcie się lepiej o to, by wszystkie literki trafiły do tylnej ładowni, dobra? – Do otchłani, zaraz odrzucamy zaczep! – odpowiedział głos. – M usisz wyrzucić pierścień! Statkiem szarpnęło ponownie, jeszcze mocniej. Nawet tłumiki inercyjne nie zdołały wyciszyć tych drgań. Kilka osób przewróciło się na sąsiadów. Arto rzucił szybkie spojrzenie w bok, w stronę szyby. Plamy na kryzie stacji drgnęły, przesuwając się odrobinę do przodu. Nieznajomy wydobył coś z kieszeni. Przepraszająco wskazał kciukiem za siebie, drugą ręką wsuwając coś do ucha. – Potem pogadamy – powiedział. – Dłużej i… szczerzej. Będziemy mieć na to całe lata – zachichotał – a jak nie, cóż… Nieznajomy wyszedł. – A ja myślałem, że to zwykły kolonista! – powiedział ojciec. Arto odwrócił się do szyby, ukrywając przed nim uśmiech. Obaj nie lubili niespodzianek, nawet tych dobrych. Statkiem znów szarpnęło. Poczuł ruch; plamy światła zaczęły się przesuwać, coraz szybciej. Znikły gdy minęli kryzę, ustępując miejsca rozgwieżdżonej przestrzeni kosmosu. Dopiero teraz mógł ujrzeć zbliżające się ze wszystkich stron do statku małe gwiazdki promów, lądowników i kapsuł. U tych najbliższych było już widać zarys kadłuba, oświetlony przez wciąż skryte za Ziemią Słońce. M inuty dzieliły ich od wschodu. Przechodząc w pobliżu stacji niewielkie pojazdy znikały w cieniu Ziemi, by pojawić się w świetle któregoś z reflektorów naprowadzających. Oślepiający błysk na krawędzi pobliskiego sztucznego krateru podpowiedział Arto, że jeden z tych reflektorów był ledwie kilkanaście metrów od szyby. Pierwsza gwiazdka, gnając niczym meteor, znikła gdzieś pod dziobem. Statek obrócił się lekko, skręcając. Arto z satysfakcją patrzył jak stacja oddala się coraz bardziej. Obracający się powoli, błyszczący w świetle reflektorów srebrny torus oderwanego pierścienia dokującego majestatycznie przeleciał w polu ich widzenia, oddalając się od stacji. Statek odsunął się już na tyle, że mógł dostrzec dok. Oświetlały go umieszczone wokół reflektory. Z otworu, niczym z krwawiącej rany, wystrzeliwał w przestrzeń pióropusz powietrza, niemal nat ychmiast zamieniającego się w deszcz kryształków lodu, iskrzących się w strudze światła płynącego z wnętrza rozdartego doku. Obsługa kosmiczna nieprędko załata bliznę, jaką pozostawili po sobie na nieskazitelnie jednolitej, gładkiej powierzchni stacji. Za karę, pomyślał mściwie, wpatrując się w strumień kryształków, za szkołę, za Kerella, za wszystko. Zaraz potem roz eśmiał się z siebie w myśli. Dziura i trochę straconego powietrza – jakby taka kara była adekwatna do zbrodni! M yśli jajcogłowego, to wszystko. Wciąż przyspieszali. Błyszczące w promieniach niewidocznego słońca kontury stacji stawały się coraz mniejsze i mniejsze. Ogromna, niewidzialna powierzchnia dysku, dom dla milionów ludzi, przesłaniała czernią większą część pola widzenia. Tylko gdzieniegdzie oświetlały ją światła reflektorów. Odnalazł wzrokiem gigantyczną szybę stoczni i przybity do niej gwiazdolot, a potem kolejny, większy, przy innej stoczni. Jasny, szeroki pierścień zawsze oświetlonej promenady zdał mu się cienki niczym obręcz z kilku sklejonych ze sobą srebrnych włosów. Dolna część obszaru widocznego za szybą rozmywała się w mgiełce plazmy z dyszy napędowej. Wkrótce mgiełka zmieniła się w zwartą strugę, przypominającą ogon tysiąca komet. Stacja oddalała się coraz szybciej i szybciej; pierścień doku był już tylko pojawiającym się i zanikającym, w miarę obracania się, sierpem odbitego światła. Gdzieś z boku, daleko od stacji, wytrysnęła nagle struga rozżarzonego gazu. Źródło strugi obróciło się, zamieniając ją w aureolę wokół dużego, podłużnego kształtu. Świetlista łuna uczyniła go wyraźnie widocznym dla jego oczu. To jeden z okrętów Floty oderwał się od najbliższej orbitalnej bazy militarnej i powoli obracał swój dziób w ich stronę. Ulotna poświata plazmy rozpłynęła się na boki niczym zorza, pozostawiając lekki, zwiewny obłok; jeszcze tylko na chwilę pole magnetyczne statku na nowo rozpaliło światło zjonizowanego, gasnącego gazu. Widok był przepiękny, lecz czaiła się za nim groza. Nim okręt się odwróci, myślał,

520

nim się ustawi na kurs, zyskamy cenne minuty. Napęd międzyplanetarny okrętów Floty miał dobre przyspieszenie, lecz ich plastalowy pancerz był znacznie cięższy niż wrażliwy na atak skalny pancerz konwencjonalnego gwiazdolotu. M ogą się do nas zbliżyć, jak długo będziemy lecieć tylko na strudze plazmy, lecz gdy już włączymy główny napęd… Zza stacji wyszedł róg jasnego sierpu Księżyca. M alejąca stacja szybko stała się ciemną plamką na tle zacienionej przez Ziemię powierzchni – łata ciemności na płacie mroku. Do smugi pozostawionej przez ich statek dołączyła druga, innej barwy, szersza, jaśniejsza. Wciąż nie widział Ziemi – ta część powierzchni statku była od niej odwrócona. Lot w takim kierunku oznaczał otarcie się o atmosferę planety; druga struga powstała wskutek przejścia przez jej najwyższą, rozrzedzoną warstwę. Załoga wybrała drogę na skróty. – Zrozumiałem – Arto odwrócił głowę i spojrzał w górę. Zganił się za to, że zapatrzył się aż tak bardzo, iż nie zauważył kiedy tuż obok stanął kolejny astronauta. Przy jego uchu tkwił niewielki odbiornik; długi pręcik sięgał w pobliże jego warg. Arto jeszcze bardziej przekręcił głowę do tyłu. Przy wejściu do pomieszczenia dostrzegł guzki niewielkich przekaźników wewnętrznej sieci statku. Przyjrzał się astronaucie. Nie patrzył na ścigający ich okręt. Jego czujny wzrok obserwował gwiazdki podążających tuż za nimi kapsuł i lądowników. Napięte, lekko drgające mięśnie twarzy, nerwowo złożone za plecami ręce, dłoń zaciśnięta na nadgarstku drugiej i zaciśnięta szczęka zdradzały wielkie wewnętrzne napięcie. Nie o nas, uzmysłowił sobie, podążając wzrokiem za jego spojrzeniem. Jak przeraźliwie wolno zbliżały się lśniące kadłuby tych niewielkich pojazdów. Było ich coraz mniej. Co chwila kolejny znikał pod dziobem, lecz kilka innych wciąż starało się ich dogonić. Napięcie astronauty przeszło na niego. Zacisnął zęby. Im szybciej dolecą, tym szybciej pilot uruchomi główny ciąg dyszy i tym szybciej zaczną się oddalać od Ziemi. Krawędź planety majestatycznie weszła w pole widzenia. Nad jego głową przesunęła się ciemna, bezgwiezdna plama – właśnie mijali Betę. Kolejny pojazd zniknął pod dziobem. To, co stanie się potem, stanie się potem. Ważne, że uciekli. Wolność była smutna, miała smak goryczy, lecz nie miała ceny, poza ceną życia. Nie spocznie aż nie spłaci tego długu. – To naturalne gdy uszkodzony statek wykorzystuje kapsuły lub lądowniki jako promy dla załogi – ojciec równie uważnie obserwował ścigające ich pojazdy. – Lecz ile taki statek jak wasz może ich mieć? Dwie, trzy dziesięcioosobowe, czy nawet czternaście mały ch dwójek… Choćbyście napakowali je ludźmi aż po same brzegi, nie widzę sposobu na zabranie tych t ysięcy, o których słyszałem. Jeśli z każdej sekcji wyruszyła grupa równie liczna co nasza… – spojrzał na astronautę. Astronauta odetchnął głęboko. Zdenerwowanie było widoczne nawet w tym jak wypuszczał powietrze z płuc. Bardzo powoli skinął głową. – Zna się pan na statkach, panie… – Wilan Waspers. – Ejkos Zorakis, zastępca kapitana – astronauta podał dłoń. Wymienili uściski. Oficer, pomyślał Arto. Wysoka ranga uspokoi ludzi, da im pewność, że wszystko idzie zgodnie z planem, zapewni autorytet – i posłuszeństwo. – Słyszeliśmy o panu. To pański syn? – położył dłoń na głowie Arto, lecz zaraz ją cofnął. Uśmiech, jakim go obdarzył, wydał mu się dziwnie wymuszony. – Nasz mały bohater? – Dużo o nas wiecie – odparł ojciec. Obaj spojrzeli przez szybę. Arto skrycie obdarzył astronautę podejrzliwym spojrzeniem. – Nasze lądowniki są większe niż potrzebujemy, ale ma pan rację. Nie sprostałyby naszym potrzebom. Kursy wahadłowe zostałyby natychmiast wykryte. Większość tych pojazdów za szybą nie pochodzi z naszego statku. Są… pożyczone. M ówienie uspokajało astronautę. M iał dziwny akcent, inaczej wymawiał samogłoski. Starał się mówić swobodnie; robił wszystko, by własna nerwowość nie przeszła na innych ludzi.

521

Arto milczał, lecz czuł, że coś jest bardzo nie tak, i nie chodziło tylko o spóźnialskie pojazdy. Uważnie chłonął każde słowo. – Pożyczone… ach tak… – Powiedzmy, że zostały porwane, za cichym przyzwoleniem właścicieli. Część z organizowało dla nas Podziemie, część użyczyli inni astronauci. Koordynowaliśmy akcję od tygodni. Plan ogólny był gotów jeszcze zanim wyruszyliśmy w tę podróż. – Czy ładownia jest dość obszerna, by pomieścić wszystkich? – spytał Lerszen. – Nie zostawiamy nikogo za sobą, jeśli o to pan pyta. Nigdy nie obiecujemy więcej niż możemy zrobić. Większą część przestrzeni wewnętrznej wypełniają pomieszczenia pod komory inercyjne i dodatkowe zbiorniki. Pod dziobem jest zamaskowana klapa – wskazał przed siebie, w przestrzeń – przez którą promy, lądowniki i kapsuły trafiają wprost do głównej ładowni. – Wszystko po to, by zabrać kilka tysięcy ludzi, z miliardów chętnych – westchnęła matka. – To łatwiejsze niż zabieranie ich pojedynczo, rodzina po rodzinie. Uderzać raz a mocno, miast często lecz słabo. Wtedy przeciwnik nie dostosowuje się tak łatwo. Uderzają jak zaraza, uznał Arto. Ona przetrwała w ten sposób stulecia. – Gdzie lecimy? – spytał Iwen. Jak wielu zgromadzonych wokół ludzi, nie zdawał sobie sprawy z toczącego się na zewnątrz wyścigu. – Do Nowej Itaki – odpowiedział Arto. – Tak nazywa się planeta. – Daleko to? Wzruszył ramionami. Jak na Ziemię, bardzo daleko. Jak na Galaktykę, czy Wszechświat, to ledwie spacer. Zgodnie z tym co opowiedział mu Zefred, układ zbadany został przez jednego z pierwszych Tułaczy. Druga planeta ze śladami po Obcych, na której człowiek postawił st opę. Nazwę nadał jej M arkt Zhen, ze statku „Odyseja”, wedle starożytnego prawa odkrywcy. M ały, bliższy księżyc nazwał Telemachem; większy, dalszy, Odyseuszem. Nie założył tam kolonii, jedynie bazę lokalizacyjną. Zostawił boję i zbudował niewielki schron dla rozbitków i podróżników. Umieścił w nim dane zgromadzone w trakcie krótkich badań, wraz z własnym kodem i podpisem, przesyłając ich kopię na Ziemię. Tak nakazywała wtedy tradycja – a to znaczyło wtedy więcej niż prawo. Dekady później pojawili się tam pierwsi koloniści, by przekształcić planetę na swoje potrzeby. Podobno było tam wtedy mnóstwo ruin po Obcych, całe miasta. Wkrótce wywieziono stamtąd co się dało, nawet niewielkie, kompletne budynki. Przebadano co było warte przebadania, resztę pozostawiono własnemu losowi. Większość miast zburzono podczas bioprzekształcania, robiąc miejsce pod morza, tworząc przestrzeń dla zwierząt, roślin i ludzi. Coś jednak ocalało. Były miejsca, gdzie obce miasta, skryte pod warstwą nieaktywnych, tworzących glebę potransformacyjnych nanobotów i rosnącą na nich roślinnością, wciąż wyłaziły na p owierzchnię. Zniszczone przez przedwieczną wojnę bez zwycięzców, wzgardzone przez ludzi, milczące pomniki o kształtach kłócących się z ludzkim umysłem wciąż przypominały, że nowi panowie planety są tam ledwie drugą, a może nawet trzecią zmianą. Zobaczę je, pomyślał, na własne oczy, za parę lat. – Niecałe dziewięć lat świetlnych stąd – odpowiedział astronauta. – Ale Nowa Itaka to tylko stacja tranzytowa. M amy tam wielu sprzymierzeńców. Posiedzimy tam trochę, może parę tygodni, by zmienić kamuflaż i zgubić ogon przed drogą do ostatecznego celu podróży. Oczywiście, kto zechce, będzie mógł tam zostać – dodał pod adresem dorosłych – lecz to zbyt blisko Układu, by czuć się bezpiecznie. Arto naszła myśl, że nie tylko dla nich jest to podróż w jedną stronę. Nikt, kto choć raz p omógł w ucieczce ludziom z Układu, nie mógł tam wrócić. Nie mógł zejść na żadną monitorowaną przez Flotę stację. Zefred mógł, bo kiedyś był pasażerem, jak on, dzisiaj. Ojciec objął ramieniem matkę. Choć się uśmiechał, z trudem powstrzymywał łzy. M atka z akryła usta dłońmi, płacząc bezgłośnie ze szczęścia. Wielu dorosłych płakało, obejmując swo-

522

ich bliskich. Sam odczuwał jedynie spokój, ten sam, który czuł leżąc na podłodze szkolnej łazienki, gdy po raz pierwszy w życiu był pogodzony z losem. Czuł jakby teraz, po tylu latach, los pogodził się z nim.

Ilustracja: Rafał Kulik Dookoła pojaśniało. Arto spojrzał przez okno. Statek wyszedł z cienia Ziemi. Automaty natychmiast uaktywniły warstwę filtrów ochronnych. Szyba pociemniała; zbiegające się ku nim, coraz mniej liczne punkciki kapsuł stały się słabiej widoczne. Dla wielu za wcześnie było na radość. Niektórzy, tam, za oknem, wciąż bezgłośnie ścigali się z czasem. Zauważył, że kąt, pod jakim szli względem linii Ziemia-Słońce nie był najkrótszą drogą na zewnątrz Układu. Przejście obok Ziemi zwiększyło ich prędkość, lecz by jak najszybciej dotrzeć do orbity przyspieszeń powinni się trzymać cienia Ziemi. Chociaż, pomyślał, lecąc zw ykłym kursem moglibyśmy się natknąć na myśliwce. W poświacie obłoku strugi plazmy, jaki zostawiał za sobą ścigający ich okręt, dostrzegał jego wolno, lecz systematycznie powiększ ające się kontury. Wciąż byli w bezpiecznej odległości, lecz struga ich gwiazdolotu nie była nawet w ćwierci tak jasna jak była tamta podczas startu. Z uwagą rozejrzał się po pomieszczeniu. Zefreda nie było w ich grupie, nie czekał na nich wewnątrz statku. M ijały minuty odkąd odpadli od stacji, a on wciąż się nie pojawił. – Gdzie jest Zefred? – spytał. Spojrzenie astronauty starczyło za odpowiedź. M usiał zostać, przez jego błąd. – Tak jest zawsze – pocieszył go astronauta. – Każda kolejna próba jest trudniejsza, lecz nie poddajemy się tak łatwo. Znajdziemy nowe luki, oni znowu je wypełnią, a my znowu znajdziemy nowe. Są ofiary, ale one będą zawsze, nieważne czy spróbujemy czy nie. Luki… Zabierając ludzi pojedynczo, musieliby dla każdej rodziny wymyślać nowe sposoby ucieczki z więzienia. Co było lepsze, jedna luka dla kilku osób, czy kilka luk poświęconych dla tysięcy? A ryzyko? Wpadka jednej rodziny, a wpadka ty siąca? Ustawił się tak, by kątem oka obserwować astronautę. Jego zachowanie było wskazówką tego co się naprawdę działo, tego czegoś o czym astronauci nie chcieli im powiedzieć. Stację i Księżyc przysłoniła szybciej odsuwająca się od nich Ziemia. Zostawił t am swoich towarzyszy. Lien był tutaj, i Iwen, ale inni zostali. Im nie mógł pomóc. Widział jak patrzyli na niego niektórzy dorośli. Co z tego, że uznali go za bohatera; nie zrobił nic poza narażeniem ich na niebezpieczeństwo. Dopomógł w zakończeniu czegoś, co zostało zaplanowane w najdrobniejszych szczegółach, bardzo dawno temu – i być może jego udział również był w to wliczony – czegoś większego niż mógł zrozumieć.

523

Wyciągnął przed siebie rękę. Rozpostarł palce, przesłaniając dłonią skrawek kosmosu na wprost siebie. Ile gwiazd może przesłonić jedna ludzka dłoń? Ile gwiazd może objąć w posiadanie jeden gatunek, nim rozpocznie się proces doprowadzający go nieuchronnie do samoz agłady? Sto, tysiąc, milion, a może dziesięć? Ile czasu minie nim poderżnie sobie gardło, ciosem własnej, okazanej sobie arogancji? Jak daleko mogli posunąć się ludzie, by utrzymać władzę nad pobratymcami? Jaki układ gwiazd będzie rozświetlać zaciemnienie – nie, nie zaciemnienie, lecz prawdziwą noc – nad planetą, którą kiedyś, za parę lat, nazwie swoim domem? Kolejna gwiazdka rozbłysła po wyjściu z cienia Ziemi. Rozświetlana słonecznym blaskiem, pośpiesznie zeszła poniżej strumienia plazmy, by za minutę zniknąć za krawędzią skały. – To ostatni? – ktoś spytał. – Tak. Strumień gazu zgęstniał i pojaśniał; nawet tłumiki inercyjne nie zamaskowały siły nagłego wzrostu przyspieszenia. Osiągnęli pełną moc ciągu napędu międzyplanetarnego. Kontury okrętu przestały się powiększać, lecz astronauta wciąż był niespokojny. – Będą nas ścigać, prawda? – spytał, sondując powód niepokoju. Wiele oczu obróciło się w jego stronę. To pytanie chciał zadać każdy, choć odpowiedź znali od początku. Astronauta w milczeniu skinął głową. – Czy mogą… zaatakować? – ktoś nieśmiało dodał kolejną część pytania, tę, na którą nie znali odpowiedzi, a której bali się najbardziej. – Czy… mogą zniszczyć statek? Zapadła cisza. Prysła wszelka radość, jakby jej nigdy nie było. M ięśnie szczęki astronauty napięły się jeszcze mocniej. – Nie mogą! – ton i czyjeś nienaturalnie głośno wypowiedziane słowa nie pokrywały się z ich treścią, jakby właściciel sam siebie oszukiwał, wierząc, iż przecząc swoim wewnętrznym obawom sprawi, że przestaną być realne. Zaprzeczenie tylko powiększyło panujące wewnątrz pokoju napięcie. Ktoś musiał je rozładować, ktoś musiał coś powiedzieć by ich uspokoić, lecz to nie mogło być kłamstwo. – Nie mogą – tym kimś okazał się Lerszen. – Zniszczenie gwiazdolotu pełnego ludzi skończy się powszechnym strajkiem astronautów i rewoltą wśród kolonii. Nawet my nie jesteśmy tyle warci. Napięcie nieznacznie opadło. Spojrzenia skupiły się na astronaucie, wyczekując potwierdz enia. Arto rozejrzał się, obserwując twarze. Chyba nikt prócz niego nie zwrócił uwagi na dobór słów. Zniszczenie, nie przechwycenie, nie zaatakowanie. Nie – zawrócenie. Zacisnął pięści. Nie po to przeszedł aż tyle, by być oszukiwanym jak byle dorosły! Choć nie ścigały ich już żadne gwiazdki, astronauta wciąż wypatrywał czegoś za szybą. Podświetlony obłokiem kontur goniącego ich okrętu przesunął się na tarczę Ziemi, wciąż pozostając w jej cieniu. Wyraźnie zaczął zostawać w tyle, a jednak napięcie nie opuszczało astronauty. Nie od razu zauważył wyczekujące spojrzenia. Rzucił szybkie spojrzenie w bok, by natychmiast, z nienaturalną sztywnością, nerwowo wyprostowany, udając swobodę, wrócić do obserwacji kosmosu. – To prawda – przyznał, nie patrząc na nikogo. – Z tej odległości mogą nas dosięgnąć tylko torpedy, ale nie opuszczą one wyrzutni. Z chwilą odczepienia statku od stacji chroni nas rozejm Drugiego Prawa Kolonialnego. Gdyby chcieli nas zniszczyć, już by to zrobili. A jednak chroniło ich tylko Prawo Kolonialne. Prawo, które Rząd sam ustanowił, i widmo konsekwencji jego złamania. Flota była gotowa na wszystko, żadne działanie nie było dla niej zbyt drastyczne czy nieludzkie. Nie musiała działać bezpośrednio, by osiągnąć cel. – Nie wierzę, by nas puścili, tak po prostu! – jakże Arto chciał, by dorosły się zamknął! Niczego nie rozumiał, siał tylko niepotrzebny niepokój. Dorośli… – Więc po co się tu pchałeś? – odparł ktoś gniewnie.

524

– Flota nie będzie ryzykować rewolucji dla zaledwie kilku tysięcy ludzi – powtórzył astronauta. Jego głos stwardniał. Spojrzał w stronę dorosłego. – Robiliśmy to już kilka razy. Nigdy nie odważyli się nas zaatakować. – M oże nie znam dobrze Prawa Kolonialnego – stwierdził ojciec – ale czy jest w nim jakikolwiek punkt zabraniający ostrzelania emitera uciekającego statku? Flota nie ograniczy się do wąchania plazmy z dyszy napędowej. – M ogą spróbować – przyznał astronauta. – Będą nas ścigać, będą próbować pochwycić gdy dotrzemy do celu. Obława się rozpoczęła, ale my wiemy jak im umknąć. Z jakim wysiłkiem rozluźniał mięśnie, by wydobyć z siebie jak najbardziej naturalny głos. Był zwykłym człowiekiem, nigdy nie był w szkole, nie potrafił panować nad emocjami, a jednak tu był, jak reszta załogi, gotów na to co nastąpi. – Kiedyś zaczną strzelać – powiedział cicho Iwen. Słyszeli go tylko ci, którzy stali najbliżej. – M oże kiedyś zaczną – Lerszen uspokajająco położył rękę na ramieniu syna i lekko je ścisnął. – Lecz nie teraz. Nie tym razem, mój synu. Astronauta pochylił się lekko. Dłonią nakrył ucho, w napięciu wsłuchując się w komunikator. Ze zmiany na twarzy Arto wyczytał, iż wieści nie są dobre. Za oknem dostrzegł trzy szybko poruszające się gwiazdy. Wyglądały jakby oddalały się od siebie nawzajem. Na chwilę znikły w cieniu Ziemi, by pojawić się znowu. Nie, uświadomił sobie, one zbliżają się, do nas! Zbyt małe i zbyt szybkie jak na statki. Spóźnione kapsuły? Lecz żadna kapsuła nie osiągnęłaby takiego przyspieszenia! Nie zdążyłaby wyhamować… Sekundę potem gwiazdy minęły ich statek. W chwili krótkiej niczym mrugnięcie oka mignął mu nad głową nadto dobrze znany z projekcji, złowróżbny kształt srebrzystej igły. Pozostałe dwie przeleciały bokiem, utrzymując formację skrzydła. – M yśliwce! – zawołał. Bezsilnie zacisnął pięści. Wokół zawrzało. Dorośli spojrzeli w stronę, gdzie znikły trzy pojazdy. Arto przypomniał s obie zasłyszane historie o atakach pilotów. Podczas akcji byli nieustannie pompowani substancjami wzmacniającymi ich refleks i znoszącymi wszelki strach. Ciężko było ocenić czy pilotowana maszyna była przedłużeniem ich woli, czy oni sami byli na wpół mechanicznie myślącym przedłużeniem myśliwca. Napęd magnetyczny pojazdu, jego zasilanie oraz konstrukcja ograniczały ich zasięg do roku świetlnego. Nie były przeznaczone do lotów dłuższych niż miesiąc, lecz posiadały zawrotne przyspieszenie i niewiarygodną zwrotność, ograniczoną jedynie wytrzymałością ludzkiego ciała, gdyż myśliwce były zbyt małe, by pomieścić komorę inercyjną. Przy lotach międzygwiezdnych, gdy słabło pole magnetyczne gwiazdy, przewagę uzyskiwały gwiazdoloty, których emiter mógł cały czas pracować na pełnej mocy. Ogromny ciąg emitera, modulacja częstotliwości wiązki i przesunięcia falowo-korpuskularnego dawał im przewagę, lecz póki lecieli na plazmie, ich statek był łatwym celem. – Widzę trzy! – astronauta zawołał do komunikatora. – Czy to oni? Co macie na skanerze? Czy to na pewno oni? Powtórz! – Jednak jesteśmy warci ryzyka – sucho zauważył ojciec. Arto złapał Lerszena i astronautę na wymianie szybkich spojrzeń. – Dlaczego się wcześniej nie obróciliśmy? – czyjś głos wzniósł się niebezpiecznie wysoko, jego właściciel balansował na skraju paniki. – Dlaczego nie zaczęliśmy przyspieszać? – Bo to by oznaczało katastrofę! – głos Lerszena brzmiał zaskakująco twardo i władczo. Nawet ścigający nas okręt nie zdobędzie się na taką próbę. Wiązka emitera to śmiertelna broń. Nie jesteśmy warci tłumaczenia się przed społeczeństwem ze śmierci milionów! Wyścig zacznie się gdy dotrzemy do orbity Saturna, nie wcześniej. – Jaki wyścig? – ktoś zawołał. – Już nas mają! – Proszę się uspokoić! – głos astronauty wzniósł się ponad narastający hałas głosów. – Te myśliwce mają nas osłaniać! – Osłaniać? Flota miałaby nam pomóc?

525

– To tylko myśliwce. Nie jest ważne skąd są, lecz kto w nich siedzi. – Naprawdę?! Więc dlaczego tamten okręt nie posłał za nimi torped? – ktoś wskazał za szybę – Ich też chronią Prawa Kolonialne? Okłamujecie nas! – A może nawet we Flocie wciąż są normalni ludzie – uciął krótko ojciec. Astronauta przestał zwracać uwagę na otaczających go ludzi. Wsłuchał się w komunikator. Lerszen obserwował go z niepokojem. – Na nieskończoną przestrzeń, co on tu robi? – astronauta odpowiedział do komunikatora. – Janus nie powinien się ujawniać! M iał siedzieć cicho! Arto poczuł ucisk w piersi. Wszystko wokół zamarło, ludzie znikli, jakby dźwięk znajomego imienia zatrzymał czas i wykrzywił przestrzeń. Czy to możliwe, myślał, czy to naprawdę możliwe, że przez te lata… Czy to może być on? – Janus? – doskoczył do astronauty. – Powiedział pan Janus? – Poradzilibyśmy sobie, po co się pchał? – astronauta, zaabsorbowany rozmową, odsunął go delikatnie na bok. Arto skoczył na niego i złapał za kombinezon, niemal się na nim wieszając. – Kim jest Janus? – wrzasnął, ściągając go w dół. Oczy wszystkich skupiły się na nim, zap adła cisza, lecz nie zważał na ich zainteresowanie. Chciał, musiał wiedzieć. Astronauta nie mógł dłużej go ignorować – a jednak nie odepchnął go od siebie, nie odczepił. M imo nagłego wybuchu wściekłości na ignorowanie go przez astronautę, na to, że traktował go jak dziecko, jak powietrze, Arto dostrzegł jak przez twarz dorosłego przemknął pośpies znie skryty strach, silniejszy niż nieudolnie skrywane napięcie. Astronauta spojrzał na Lerszena, potem całą uwagę przeniósł na Arto. – Czy Janus jest z akademii? – Arto spytał błagalnie. – Czy to stąd te myśliwce? – Udało nam się skontaktować z grupą starszych kadetów. Oni… zaoferowali nam pomoc. Nie od razu uwierzyliśmy, że w takim miejscu… Ale tak było. Janus pomógł rozpracować część zabezpieczeń. To młody, ale diabelnie zdolny człowiek. – Ile… lat? – spytał przez zaciśnięte gardło, wciąż kurczowo trzymając się kombinezonu astronauty. Patrzył na niego, lecz miał wrażenie, że tylko jego głowa jest nieruchoma. Reszta pomieszczenia, nawet jego ręce, wirowały, zdawały się pulsować, oddalać i przybliżać. – Osiemnaście, może dziewiętnaście… M iał zostać, pomagać w następnych misjach, stać się naszym robakiem w systemie Floty, ale… Astronauta mówił coś jeszcze, ale Arto przestał słuchać. Puścił go. Zatoczył się do tyłu. Ktoś w porę go zatrzymał, nie pozwalając upaść. – Arto, co ci jest? – jak przez mgłę doszedł go głos matki. – Kim jest…? – M uszę z nim mówić – wydusił, odpychając się do przodu. – To niemożliwe. Nie możemy… – M uszę z nim mówić! – zawołał, wbijając wściekłe spojrzenie w astronautę. Był przeszkodą, stał mu na drodze. – M uszę się przekonać! Przyprowadziłem wam tylu ludzi a wy… Odebrało mu głos. Zacisnął pięści. Czuł na plecach spojrzenie Lerszena. M ożecie mieć tajemnice, pomyślał pod jego adresem, możecie mieć swoje sekrety, lecz ten jeden wydrę z was choćby gołymi rękoma! Tyle lat byłem pewien, niemal pozwoliłem sobie zapomnieć… – Chcę się tylko przekonać! – Dajcie dzieciakowi szansę – ktoś powiedział. – Gdyby nie on, nie byłoby nas tutaj. – Pan nic nie rozumie… – Co tu rozumieć? To tylko rozmowa! – Janus może mieć rodzinę! – Jeśli to on, to nie ma nikogo – jęknął Arto. – Obiecuję, jeśli się mylę… Lerszen skinął lekko głową. Arto pozwolił astronaucie wyprowadzić się z pomieszczenia. ••• Szybka kolejka magnetyczna zawiozła ich w głąb statku. Nie zwracał uwagi na kierunek, nie zwracał uwagi na drogę. Do czego były potrzebne myśliwce, skoro ścigający ich okręt poz o-

526

stawał w tyle? Dlaczego cała załoga była tak nerwowa? Astronauta na chwilę pożyczył Lerszenowi swój komunikator. To wystarczyło, by i on spochmurniał. Gdy opuścili magnetyczny pocisk jego kroki stały się szybsze, nerwowe, lecz nawet ta przemiana nie dotarła do jego świadomości. Janus… czy to ten Janus? I po co Dael, jeśli to był Dael – lecz jeśli nie on, to kto? – tak ryzykował? Nie zauważył kiedy znaleźli się w niewielkim, zatłoczonym pomieszczeniu. Około dwudziestu ludzi – kobiet i mężczyzn – gorączkowo krzątało się przy aparaturze. Każdy coś mówił, jeśli nie do kogoś, to do komunikatorów. Napięcie wypełniało cały pokój; wyczuwał je w zapachu, w ruchach, w wypowiadanych słowach, w każdej wykonywanej przez dorosłych czynności. Uwaga wszystkich koncentrowała się na projekcji Układu, poprzekreślanej dziesiątkami różnobarwnych linii. – Nie mogą storpedować, więc rzucają asteroidy pod dziób! – ktoś bezsilnie zaklął. – Bydlaki! – Co oni chcą zrobić? – spytał ktoś sztucznie cicho, zaciskając dłoń wokół sterczącego w okolicy ust mikrofonu. Większość osób miała w uszach podobne aparaty, tylko operatorzy łączności mieli uszy skryte za nausznikami słuchawek. – To tylko ćwiczeniowe atrapy, nie są nawet uzbrojone… Głos zamilkł. Kilka par oczu odwróciło się w stronę Arto. Bezwiednie zrobił krok do tyłu. Ogarnęło go uczucie zbędności; czuł się jak dziecko rzucone w wir dorosłych spraw. – To ten…? – pytanie nienaturalnie zawisło w powietrzu. Nikt nie odpowiedział. Ktoś wzruszył ramionami, ktoś zrobił dłonią dziwny znak na piersi. Astronauta położył rękę na jego ramieniu i spojrzał na jednego z ludzi. Ten pokazał ręką na jedną z konsol pod ścianą i palcem zakreślił w powietrzu koło. Astronauta posadził Arto przy konsoli. – Nie możecie wyminąć? – usłyszał Lerszena. – Zaraza! Zróbcie coś! Chcę go z powrotem, chcę go tu, na tym pokładzie! Arto wlepił w niego swoje spojrzenie. Kim był Lerszen, że tak rozmawiał z tymi ludźmi? – Jeśli to on, nie wiem czy powinniśmy… Odwrócił się w stronę głosu. Para astronautów obserwowała go z obawą, milknąc gdy na nich spojrzał. Wielu unikało spoglądania w jego stronę. Ktoś rzucił komunikator w stronę Lerszena. Lerszen pochwycił go i pośpiesznie wetknął w ucho, wsłuchując się w strumień informacji. Umysł Arto odruchowo rejestrował rzucane p ośpiesznie zdania, wyłowione w gwarze krzyżujących się w pomieszczeniu rozmów. Astronauta, który go tu sprowadził rozmawiał z jedną z astronautek. Spierali się o coś. Nie słyszał co mówili, lecz ożywiona gestykulacja i jakże częste, rzucane w jego stronę ukradkowe spojrz enia mówiły równie wyraźnie jak słowa kto jest obiektem ich dyskusji. Za chwilę dołączył do nich Lerszen. M ijały minuty, a on wciąż coś im tłumaczył. W Arto zaczęła narastać niecierpliwość. Kłócili się jakby mieli na to całą wieczność! Para astronautów zamilkła. Lerszen rozłożył ramiona, przyłożył dłoń do ucha, przełączył cz ęstotliwość komunikatora i szepnął coś do mikrofonu. Ktoś nałożył Arto na uszy aparat komunikacyjny, podobny do tych, jakich używali operatorzy. Wszystkie głosy umilkły; ich miejsce zajęły przeciągłe dźwięki o ciągle zmieniającym się tonie, przypominające próbę dostrojenia wzmacniacza. Przy jego ustach sterczał wystający z nausznika mikrofon. Trzaski i piski ustąpiły miejsca szybkiej wymianie zdań. Głosy były wyraźne, czyste. Arto zaczął nasłuchiwać. Oczy miał otwarte, lecz nie dostrzegał już otoczenia. Cały jego wszechświat skurczył się do rozmiarów słuchawek. – …to wzięło? Czekali na nas? – kobiecy głos, choć niespokojny, brzmiał władczo. – Transport do stoczni – neutralny głos brzmiał niczym wzruszenie ramion. Na jego dźwięk Arto przeszył dreszcz, sięgający do głębi każdej komórki jego ciała. – Parę rozjaśnień temu wyczuli, że coś się dzieje, więc wstrzymali go na parę rozjaśnień i czekali na to, co się stanie.

527

Czas zatrzymał się w miejscu. Ten głos… choć obcy, brzmiał w jego uszach znajomym echem wspomnień. Umysł zaćmiła mu euforia, lecz szybko ustąpiła miejsca obawie i niepewności. Czy po tylu latach mógł powiedzieć, iż wciąż się znali? Choć ledwie jedno uderzenie serca temu pragnął tej rozmowy, teraz zaczęła go napawać strachem. – Jeśli Zefred przekazał wam aktualne kody Floty, mógłbym spróbować przejąć kontrolę – kontynuował głos. – Autopilot leci na programie naprowadzania, reszta komputera jest nieaktywna. Interfejs łączności włączy się zdalnie tylko w odpowiedzi na właściwy sygnał na właściwej częstotliwości. Bez niego wszelkie próby włamania są bezcelowe. Jakże zmieniony był głos wobec tego, który pamiętał. Spokojny, sucho informujący, bez śladu emocji. Był obcy, za sprawą trzech lat kosmos wie jakiego życia, a jednak wciąż p obrzmiewał w nim stary Dael. – Nie mamy żadnych kodów. Janus, powinieneś zostać, spróbować się włamać… – M ój udział był zbyt duży – znajomy głos nie był ani zniecierpliwiony, ani pouczający. Był niczym komputer, który nie zwracając uwagi na dalsze słowa człowieka odpowiada na wydane wcześniej polecenie. – Zaczęli coś podejrzewać. Spodziewali się nas tutaj, więc niech tak będzie. Wasza misja jest ważniejsza. Znajdziecie sobie lepszą wtyczkę. Powtarzam, Wolność Alfa, kontynuujcie przyspieszanie, ale na wszelki wypadek pozostawcie pasażerów w lądownikach i wyślijcie resztę ludzi do kapsuł. – I tak nikt do nich nie wejdzie. – Rozumiem – chwila ciszy i znów ten spokojny, beznamiętny głos. Arto próbował się odezwać, lecz za każdym razem głos wiązł mu w gardle. Zaczął rozumieć, że istnieje związek między tym, co się teraz działo, a jego wizytą na komisariacie. Parę rozjaśnień temu… – Janus, jak stoicie z czasem? – M amy go dość, ale tamci niedługo przetną wam drogę – głos Janusa był ani uspokajający, ani zdesperowany. Po prostu, nienaturalnie neutralny, – Nieszczęśliwe wypadki to ich sp ecjalność. Obiekt jest na wprost przed wami, wciąż na kursie kolizyjnym i manewruje jak rakieta. Bez obaw, przejdziecie przez Układ, pozwólcie nam tylko zabrać to z drogi. Wreszcie pojął co się dzieje. W tamtym pomieszczeniu astronauta nie martwił się tym, że któraś z grup nie zdąży. M artwił się, że wszyscy zdążą – i zginą. – Nie mogę zaakceptować takiego rozwiązania! – zaprotestował żeński głos. – Co z emiterem? – odezwał się trzeci głos, głos astronauty z nadbudówki widokowej. – Kapitanie, możemy go użyć. – Próbujemy go rozgrzać, ale to potrwa – kolejny głos. – Nie możemy dać pełnego ciągu, nie damy rady tak szybko zapakować ludzi do komór. Przeciążenie ich zabije! – Ale zdążymy? – pierwszy, żeński głos. – M amy trochę czasu, kapitanie. Odległość kątowa jest w sam raz. Próbują zajść nas z boku, mają większą prędkość i przyspieszenie, ale się nie wywiną. – Pod żadnym pozorem nie możecie użyć emitera w strefie planetarnego bezpieczeństwa – zaprotestował beznamiętnie Janus. – Wolność Alfa, jeśli to zrobicie, dacie im wymówkę do użycia wszelkiej broni, jaką zdołają was dosięgnąć. – To tylko automaty! – zaprotestował żeński głos. – Żadnych ludzi na… – Kapitanie, nikt nie udowodni, że ta skała jest sterowana. Siła ciągu emitera potrzebna do zniszczenia lub trwałego zepchnięcia jej z kursu cofnęłaby was pod samą stację. W waszą stronę leci ponad dwadzieścia myśliwców. Dwa kolejne krążowniki ustawiają się na waszym kursie. Nie możecie się cofnąć, nie możecie zwolnić. – M amy kurs w opozycji do położenia większości stacji. Ten statek jest przygotowany, by wygrać ten wyścig, do samej mety. – Według moich obliczeń macie ledwie kilka minut przewagi – choć wciąż beznamiętny, głos zabrzmiał pouczająco. – M usicie je wykorzystać, by minąć bezpieczną granicę i dotrzeć do linii przyspieszeń. Kontynuujcie przyspieszanie, powtarzam, zajmiemy się wszystkim.

528

W słuchawkach zapadła dziwna cisza. – Janus, mamy na pokładzie prawie dziesięć tysięcy ludzi – żeński głos kapitana lekko drżał. – Jeśli nie dasz rady… M ożemy się zatrzymać i poddać… – To nie jest opcja – odparł inny, młody kobiecy głos, brakiem emocji dorównujący Janusowi. – M acie rodziny z dziećmi. Jeśli się zatrzymacie, one skończą jak my. Wolność Alfa, zrozumcie, nasz los jest już bez znaczenia. Ujawniliśmy się, nie mamy po co wracać. – To nie powód, by ginąć! – zaprotestował kapitan. – Walentynka, musi być inny sposób… – Wolność Alfa, cała zamieniam się w słuch. Umysłem Arto wstrząsnęło zrozumienie. Atrapy, nieuzbrojone myśliwce ćwiczebne… To było wszystko, co kadet mógł zdobyć. Nie mają rakiet, nie mają torped, nie mają żadnych dział. Był tylko jeden sposób, tylko jedna broń, by usunąć przeszkodę – sam myśliwiec. – Janus… – łamiący się głos z trudem przeszedł przez jego zaciśnięte gardło. Wyuczone w szkole opanowanie i samokontrola przepadły bez śladu. – Janus, słyszysz mnie? Czy… Głos mu się urwał. W słuchawce zapadła cisza. Poczuł wilgoć na policzkach. Nie zauważył kiedy zaczął płakać, nawet nie wiedział, że wciąż potrafi. Po raz pierwszy od lat pozwolił, by jedna po drugiej spływały po jego twarzy. Po raz pierwszy nie wstydził się swojego płaczu. – Kto to był? – pytanie Janusa było spokojne i beznamiętne, lecz Arto mógłby przysiąc, że jego głos się zmienił i było to coś więcej niż życzenie jego wyobraźni. – Odezwij się! Wolność Alfa… – Janus, tu wciąż Wolność Alfa – odpowiedział ktoś za niego. – M amy kogoś, kto chce z tobą mówić. Bardzo nalegał. – No to zdążył w porę. O co chodzi? Wewnątrz sterówki umilkły wszystkie odgłosy rozmów. Arto nie słyszał tego, po prostu w idział jak spojrzenia astronautów kierują się w jego stronę, jak ich usta nieruchomieją, zamykają się lub zastygają w bezruchu. Słuchali go, ale nie dbał o to. Niech słyszą, niech wreszcie zrozumieją. – Janus… Dael, Daelu, to ty? – spytał cicho. – Powiedz, że to ty! – A niech mnie otchłań jeśli to nie mały Arto – ledwie uchwytna chwila wahania, jakby Dael nie był pewien czy chce tej rozmowy. – Do celu pozostało nam jakieś pół godziny. Wolność Alfa, czy nasza rozmowa może być dla was problemem? – Nie, Janus. Odebraliśmy wasze dane. M uszę polegać na twojej opinii. Nie mamy nic do zrobienia, możemy tylko czekać. – Niech tak będzie. Arto, słyszałem, że dobrze się sp isałeś, choć trochę narozrabiałeś. Będziesz bohaterem. M oże dadzą ci medal. Dael zaśmiał się bez śladu emocji. Jego głos był wciąż spokojny, jakby rozmawiali nad zadaniem z matematyki, a nie spotkali przypadkiem po kilku latach. – Do próżni ze mną! – zawołał do mikrofonu. – Co chcesz zrobić? To głupota…

Ilustracja: Rafał Kulik

529

– To co konieczne, mały. Czego nikt inny nie zrobi za nas, bo nie ma do stracenia tak mało jak my. Wszystko będzie dobrze, zobaczysz. – Gówno prawda! Chcesz się rozbić o jakiegoś kopalnianego asteroidę! Powiedz, że masz inny sposób, musisz mieć! Racjonalna część jego rozumu umilkła; zwinęła się w głębi czaszki niczym zaszczuty kot, wijąc się pod uderzeniami emocji. Już raz go stracił. Jak mógł go stracić ponownie? Po to uciekał, by przeżyć to od nowa? – Nie tym razem. Nieważne jak bardzo będziecie rzucać statkiem, pocisk zawsze będzie leciał w waszym kierunku. Albo się zatrzymacie, albo sami będziecie winni wypadku. Wypadku – powtórzył beznamiętnie – a to znaczy, że kolonie nie zareagują. Jeśli wy nie przejdziecie, ta ucieczka będzie ostatnią. Tu chodzi o coś więcej niż ja, ty, czy wasz statek. – Nie wierzę! M yliłeś się wcześniej, możesz i teraz. M ówiłeś, że zapomnę, ale nigdy w to nie wierzyłem! M ówiłeś, że nie można się zaprzyjaźnić, ale ja tak zrobiłem! M ówiłeś, że nie p otrafimy płakać, ale ja… – Gdyby nie ta rozmowa, zapomniałbyś mnie na dobre. Twoje wspomnienia z czasem stały się piękniejsze. M oje też, ale to tylko wspomnienia. Zmieniłem się. Ty też. To jest rzeczywistość. W głosie Daela nie było nic, nawet chłodu, nagany, pouczenia. Żadnych emocji. – Skąd możesz to wiedzieć? Dlaczego nie napisałeś? Potrafiłbyś, ale nie chciałeś! – Co miałbym napisać? Powiedzieć jak tam naprawdę jest? Uwierzyłbyś, gdybym napisał, że to jak szkoła, tylko tysiąc razy gorsza? – Wtedy uwierzyłbym ci we wszystko! Wystarczyło spróbować… – Zrozum. Akademia… – ledwie dostrzegalny moment wahania – pokazała nam, że życie może być gorsze niż śmierć. M usisz się ugiąć, musisz sam szukać starszaków, inaczej głodujesz. Walczysz lub giniesz. Nie, nikt tam nikogo nie zabija, po prostu niektórzy sami się poddają. To chore miejsce, ale ja też wygrałem. Od dziś nawet najlepszy kadet może się okazać zdrajcą. Nigdy nie będą wiedzieć, kiedy wyskoczy z hangaru jakiś Obcy, jak ja. Nie zrealiz owałem całego planu, ale wolę ratować twój żałosny tyłek. Jedno chore życie w zamian za możliwość leczenia innego, plus tysiące innych. To uczciwa wymiana. – Kłamiesz! – wykrzyczał. Bezbarwny ton głosu zaczął doprowadzać go do szału. – Jesteś tak samo normalny jak ja, tylko boisz się do tego przyznać! M ówiłeś, że gdybyś musiał wybierać między mną a sobą, wybrałbyś siebie, ale teraz robisz na odwrót! M ożemy odzyskać siebie, możemy pokonać szkołę, w sobie! – Nie wiesz jak to jest być mną. Nie byłeś trzy lata w piekle, zostałeś w czyśćcu, ale to wystarczyło byś się zmienił, tak samo jak Anhelo. – Nigdy nie byłem taki jak Anhelo! – A Karros i twoja wojna? Ja wiem wszystko, dzieciaku. Wiem więcej niż Zefred kiedykolwiek o tobie wiedział. Jest w tobie więcej z Anhela i Karrosa niż jesteś skłonny przyznać. Gdy się spotkaliśmy, próbowałeś po prostu przetrwać. Dziś manipulujesz ludźmi dla swoich potrzeb. Żyjesz, by ich kontrolować. Przegrałeś tylko dlatego, że Anhelo jest bardziej doświadczony. Nie robisz tego tak bezwzględnie jak on. Wciąż w coś tam sobie wierzysz, ale to minie, jak minęło u niego. Słowa Daela przełamały jego wytrzymałość. Były ciosem prosto w serce. Czy naprawdę był taki jak mówił, czy wystarczyło, by coś się stało, by zamienić go w to… coś? Przecież znał odpowiedź. Nawet teraz coś go zmieniało, do samych korzeni. Dael był tam przez niego, gotów zginąć, bo on tak się zawziął na szkołę, tak oślepł na jej punkcie, że był gotów zrobić wszystko byle się zemścić, niczym pierwszy lepszy młodszak. – M asz rację – jęknął. Jego wiara w siebie wpadła w wir rozpaczy, napędzanej odkrywaniem kolejnych motywów swojego postępowania. – Zawsze miałeś rację… Zachowuję się jak on, ale nie jestem nim w środku! Inaczej… po co mnie wybrałeś?

530

Uczepił się tej ostatniej nadziei jak rozbitek kapsuły. Zasady i motywy nie były już oparciem dla jego psychiki. M oment uczucia, ślad emocji w głosie Daela był wszystkim czego potrz ebował, tratwą ratującą go przed wirem, lecz Dael nie okazywał niczego. – Przykro mi mały, ale musisz to wiedzieć, dla twojego dobra. Zawiodłeś, ale to ja postawiłem cię na złej drodze. Postąpiłeś wbrew mnie, ale postąpiłeś słusznie. Czasem, robiąc źle, robimy więcej dobrego niż gdybyśmy postępowali właściwie. M anipulowałem tobą, bo chciałem dobrze. Obaj chcieliśmy, lecz obaj przegraliśmy. – Nie przegrałeś! Są inni, którzy widzą! – Widzą coś, lecz niekoniecznie to, co powinni. M oże jakieś fragmenty. Ty widziałeś dość, a i tak nie wszystko zrozumiałeś. Wyszło jak wyszło. Nie winię cię za to co zrobiłeś w szkole. Nie jesteś głupszy niż ja, to ja, które poszło do akademii. M achina jest zbyt duża, by jedno ziarnko piasku mogło ją zatrzymać. Zrobiliśmy to samo, mały, zrobiliśmy z siebie durniów. Liczyłem, że sam wszystko zrozumiesz, ale każdy spogląda na świat swoimi własnymi ocz ami. M oi towarzysze mają rodziny, tu, na tym statku. Im też jestem coś winien. Ludzie się zmieniają, Arto. Czasem płacą za swoje winy, czasem nie są w stanie, a czasem znajdują kogoś, kto płaci za nich. Zobaczysz, za kilka lat zrozumiesz, że nie mogłem zostać z tobą. Co miał zobaczyć? Wszystko co widział zostało mu pokazane. Dael doszedł do wszystkiego sam, lecz wszelkie plany ograniczali tacy jak on, jak Zem i Anhelo, którzy nie potrafili p atrzeć, nawet jak ktoś siłą skierował ich głowę we właściwą stronę. Woleli skupić wzrok na czymś bliższym, bardziej pociągającym, jak niemowlę na poruszającej się zabawce. Sam nie był lepszy. Nie potrafił zrozumieć, nawet z jego pomocą. Za czyje winy będzie płacił, swoje czy… – Znowu mam cię stracić? – Takie jest życie – tym razem spokój w jego słowach brzmiał sztucznie. – Sami nie wyminiecie asteroidy. Ktoś musi zniszczyć jej napęd, a ja muszę mieć pewność, że przejdziecie. To ważne, ważniejsze niż możesz przypuszczać. Nasi wspólni znajomi ze statku mieli wobec mnie zbyt poważne plany. M am nadzieję, że wytłumaczysz im dlaczego się mylą. Znajdą innych. Przykro mi, że wróciłem na tak krótko, ale to i tak więcej niż ci obiecałem. Jeśli czegoś żałuję, to tego, że nigdy nie zostałem twoim przyjacielem. – Jesteś nim, teraz i zawsze – zapewnił ze łzami w oczach. – Jeśli dadzą mi kiedykolwiek jakiś medal, każę im go sobie wsadzić i dać go tobie. – Niepotrzebnie robisz ze mnie bohatera. Nawet się cieszę, że nie będę w pobliżu gdy wszystko zrozumiesz, ale… M imo wszystko nie zostałeś zwierzęciem. Nawet Karros jest od nich lepszy. Pamiętaj o tym – na chwilę głos mu złagodniał. – Zapłaczesz nad starym, naiwnym Janusem i jego towarzyszami? – Cały czas… – gardło znów mu się ścisnęło. – To mi wystarczy. Dzisiejszy świat nie potrzebuje Janusów, ani Zemów, lecz Karrosów. To oni zmienią świat na lepsze, nawet jeśli zrobią to dla własnych korzyści. M y… Sam wiesz jak kończymy. To nie jest świat dla nas. Janus, bez odbioru. Przechodzę na łączność skrzydła. W słuchawkach zapanowała cisza. – Dael… – odezwał się. – Janus… słyszysz mnie? – To bez sensu, chłopcze – odpowiedział czyjś współczujący głos. – Janus przestał odbierać nasze sygnały. M ożemy tylko nasłuchiwać. Nie chcę waszego współczucia, pomyślał gorzko. Co wy możecie rozumieć? Spuścił głowę, by nie widzieć spojrzeń innych ludzi, ich twarzy i rysujących się na twarzy myśli. Siedział w ciszy słuchawek, pozwalając, by łzy rozlatywały się na boki. – Dobrze, oto jest – wieki później znów usłyszał jego głos. – Sto tysięcy przed nami. Idziemy dwieście osiemdziesiąt na sto dwadzieścia. Walentynko, moja droga, jesteś z nami? Tyle uczucia w beznamiętności, pomyślał, jakby Dael się zakochał. Lecz jeśli tak, po co to wszystko? Czy potrafił tak dobrze zapanować nad emocjami, że kontrolował także nadzieję?

531

– Zawsze jestem, kapitanie – odpowiedział młody kobiecy głos. – Dante, ty też? – Zawsze i do końca – kolejny młodzieńczy, beznamiętny głos. – Tamci i tak o nas wiedzą. M oże choć na koniec skończymy z tymi głupimi pseudonimami? – Och, przestań. To dla niego wiele znaczy, zwłaszcza teraz. Słyszałeś dzieciaka… – Dzieci, przestańcie, proszę – odezwał się Dael. – M amy tu coś do zrobienia. M acie namiary? Ton ich głosu był niczym wzięty prosto ze sceny z projekcji rutynowego, nudnego patrolu. Choć wreszcie dopuścił do siebie konieczność takiego końca, nie potrafił tego zrozumieć. – Napęd alfa w polu, kąt dwa dwa jeden, jeden siedem pięć, po krzywej – powiedziała Walentynka. – Napęd beta poza polem, kąt dwa trzy dziewięć, jeden osiem osiem, po krzywej – powiedział Dante. – Omijamy strugę i walimy prosto w cel, żaden problem. Szczurze syny, chciały mieć pewność, ale to my zwyciężymy. – Spodziewasz się jakieś broni, Janus? M ogli umieścić baterie… – Czego się boisz, moja droga? Czyż nie do tego nas wytrenowali? – Bać się? – w jej słowach zawarł się cały nierozbrzmiały śmiech. – Już nawet nie pamiętam jak. Niech zasmakują swojej broni, na sobie. – Osiemdziesiąt tysięcy, na kursie – oznajmił Dael. – Na pewno jesteście gotowi? Chwila milczenia, równie spokojnego jak ton ich głosów. – Kapitanie… Janus, ty masz szansę – powiedział Dante. – Na pokładzie jest jedna wolna komora. M y musimy zakręcać, ale ty masz prosty strzał. M yśliwiec może dolecieć na auto. – Potwierdzam – dodała Walentynka. – Siła naszych uderzeń powinna odrzucić ją daleko z kursu. Wciąż jesteśmy ci coś winni. Chcę to spłacić, póki mam czas. – Ale nie macie pewności. Przy tej prędkości nie zdołam wyhamować i zawrócić gdy ją minę. M iałbym szansę jak jedną do czterech. Jeden więcej za kolejny tysiąc nie robi mi różnicy. Na tym statku są wasze rodziny i najbliższa mi osoba -Arto poczuł, że Dael powiedział to sp ecjalnie dla niego. – Trzymamy się planu. I dziękuję za pomoc. – Pomóc komuś takiemu to prawdziwy zaszczyt – odparła Walentynka. – I tak miałem tego dosyć, pamiętasz? – dodał Dante. – Ty kupiłeś mi tylko dwa lata więcej. Podziękować ci, czy cię przekląć? – M oże oba? Zapanowała nagła cisza. – Zatem do dzieła – powiedział po chwili milczenia Dael. – Czterdzieści tysięcy przed nami. Wolność Alfa, jeśli nas słyszycie, złapcie się czegoś. Bezpiecznej podróży… I wróćcie tu jeszcze po kogoś. Przerywam łączność. To był koniec rozmowy. Arto zaczął wołać do mikrofonu, wywoływał go, powtarzał, że może się katapultować, że Walentynka miała rację, ostatnie kilometry myśliwiec może lecieć na autopilocie, lecz nie usłyszał nic więcej. Zerwał słuchawki, odrzucił gdzieś w kąt i wbił spojrzenie zaczerwienionych oczu w projektor. Nikt już nie patrzył na niego, wszyscy obserwowali kolorowe linie. W części obrazu, p owiększającej lokalny fragment trajektorii, punkciki na trzech zbieżnych, świetlistych liniach powoli zbiegały się w jeden punkt. Jeden, duży, pozostawał w tyle, trzy małe szybko zbliżały się do drugiego dużego, nadlatującego z przeciwka punktu. Dwa małe punkty zeszły ze swoich linii, okrążając ten duży, trzeci nie zmienił kursu. Dopiąłem swego, pomyślał, ocaliłem nas przed szkołą, tylko jakim kosztem? To się nie opłacało, to była jego pierwsza myśl; druga, już całkiem inna, podpowiedziała, że to nie powinno się zdarzyć. Był zwykłym tchórzem. Gdyby nie to, wszystko wyglądałoby inaczej. Dla niego Dael pozostałby martwy, lecz żyłby dalej, w akademii. Zabiłem cię, Daelu. Przepraszam. Punkty na trajektorii myśliwców zetknęły się z punktem na trajektorii asteroidy, pozostawiając jeden duży punkt. M ilczenie zawisło nad projektorem. Trajektoria została przekalkulowa-

532

na. Linie, po których poruszały się dwa pozostałe duże obiekty wciąż się krzyżowały, lecz w chwili przypadającej na ich przecięcie przewidywana pozycja statku znalazła się poza miejscem spotkania. Byli uratowani, lecz nikt nawet nie odetchnął. Znajomy astronauta położył rękę na barku Arto. Razem wyszli na korytarz. – M oże się katapultował – powiedział cicho, jakby się usprawiedliwiał. – Jeśli tak zrobił, zdążymy go przechwycić. Ale to było przeciążenie reaktora. Wybuch fuzji. Najpierw promieniowanie, a potem miliardy drobnych odłamków, przeszywających wszystko niczym pociski z miotaczy masy… W tej chwili nasz statek unosi tarcze przeciwpyłowe. Ludzie są wyprowadzani z nadbudówek. Przednia dysza wkrótce wystrzeli krótki, silny impuls plazmy. Wzmacniamy natężenie pole magnetycznego, by stworzyć tarczę jonomagnetyczną. Chronią nas setki metrów skały, lecz to może nie wystarczyć, by uchronić kadłub przed prz ebiciami. Przykro mi, mały, nie chcę, byś miał złudną nadzieję. Był wdzięczny astronaucie za szczerość. Tylko na projekcji katapultowanie się tuż przed w ybuchem kończyło się dobrze. Dael pilotował lekki myśliwiec szkoleniowy. Z minimalnym pancerzem, może nawet bez kapsuł… – Ale szansa istnieje – szepnął. Astronauta poklepał go po ramieniu. W milczeniu ruszyli ku stacji kolejki. ••• Tylko godzina dzieliła ich od orbity linii przyspieszeń. Gwiazdolot przygotowywał się do rozpoczęcia procedury uruchomienia głównego ciągu. Za pół godziny miał zacząć się obracać rufą do Słońca, lecz na razie wykorzystywał maksymalny ciąg konwencjonalnego napędu, by utrzymać przewagę wobec zbliżających się myśliwców. Gdy włączą emitery, pomyślał, tamci będą musieli na siebie uważać. Nikt, ani on, ani nawet ich dowódcy nie będą żałować jeśli któryś okaże się nieostrożny. Pasażerowie powoli zaczęli wchodzić do komór zero-inercji, by ich ciała mogły przetrwać przeciążenie przyspieszania, lecz on czekał. Wierzył, że po tym co się stało Lerszen nie oprze się chęci złożenia mu wizyty. Kłamstwa w kłamstwach, w środku innych kłamstw wewnątrz kłamstw – i zawsze pozostawało miejsce na jedno, małe, dodatkowe kłamstewko więcej, na samej górze, zawsze dla wyższego dobra. Tylko oni wiedzieli co się wkrótce będzie działo. Wszyscy ci ludzie na pokładzie, pasażerowie, nawet zwykli astronauci… Dla nich Zjednoczony Rząd był jedynie tyranem. Nie rozumieli niczego, bo jak mogli? To oznaczałoby, że musieliby uwierzyć, iż są politycy, na wysokich szczeblach władzy, którzy równie wyraźnie widzą co się dzieje – i chcą to zmienić. Znali sytuację, próbowali reagować, czasem nawet właściwie, lecz za dużo było tam tchórzów, konserwatystów i głupców, bardziej zainteresowanych swoimi fortunami niż rządzeniem, wierzących, że wszystko samo się jakoś ułoży, lub nie wierzących w nic poza własną osobą. Korporacje, Rząd i Flota – trzy filary władzy, dążące do czego innego. Rząd od kilku wieków ograniczał przyrost naturalny. M niejszą populację łatwiej kontrolować, łatwiej zaspokoić jej potrzeby. Liczba etatów pozostałaby bez zmian, zmniejszyłby się jedynie procent obywateli żyjących wyłącznie ze sponsorowanych przez korporacje zapomóg i ulg. Podziemie straciłoby swoje zaplecze – nędzarzy, gotowych kraść dla wiązki impulsów. Takie działanie nie było na rękę korporacji – wysokie bezrobocie niosło ze sobą obniżenie kosztów zatrudnienia pracowników, a potrzeba wykarmienia skłonnej do rewolucji biedoty sama wkładała polityków prosto do korporacyjnej kieszeni. Flota korzystała z rządowego programu; restrykcje prokreacy jne gwarantowały dopływ kadetów do akademii, lecz w dalszej perspektywie zmniejszenie przeludnienia osuszyłoby ten strumień, stawiając Leonidasa pod znakiem zapytania i osłabiając kontrolę nad koloniami. Dlatego Flota i korporacje bacznie obserwowały Rząd w niewypowiedzianym sojuszu, zawiązane wolą utrzymania obecnego stanu rzeczy. Rząd, symbol ucisku, był jedynym graczem, który chciał zmian, jedyną siłą rozważającą możliwość rozładowania napięcia.

533

Koloniści nie mieli wyboru, musieli go wspierać. Unikali osłabienia jego pozycji, starając się rozwiązywać konflikty na drodze rozmów, nie dopuszczając, by okręty znów stały się argumentem w polityce, zaś opcja walki – jedynym akceptowanym sposobem sprawowania władzy. Gdyby plan Rządu się ziścił, zelżałaby nie tylko plastalowa obręcz kolonialnego ucisku. Upadłoby Podziemie, lecz wzrósłby poziom życia mieszkańców Układu, a w konsekwencji poziom społecznej świadomości. Sytuacja mogłaby zostać wyleczona – cóż z tego, skoro proces obliczony był na setki lat, zaś rozwiązanie było potrzebne już teraz. Po dwustu latach mogło nie zostać nic wartego walki. Dlatego toczyli tę grę. Grę. Właściwie wojnę, choć specyficzną. To tu, to tam Flota sporadycznie pacyfikowała przygodną kolonię, to wszystko. Wojna Wtyczek zakończyła epokę walki na pięści, stal i broń. Nawet Absolom był ledwie militarnym epizodem. Niemniej wraz z jego powstaniem skończyła się wojna na pieniądze i ekonomię. Dziś, tutaj i teraz, dziwna wojna bez bitew toczyła się na umysły. Zwyciężali najbardziej przebiegli, najlepsi we wnikaniu w umysły wroga, ci, którzy potrafili nim skrycie manipulować, samemu unikając manip ulacji. Przeraźliwie niewielu zwykłych ludzi zdawało sobie sprawę z tego, że stają się ofiarami, jeńcami i zakładnikami. Ba, rzadko który wiedział co się dzieje! Tym mocniej, mimo upływu lat, tych rzeczywistych i tych pokładowych, przerażało go jak często ta wojna w swojej bezwzględności zahacza o fanatyzm. Pierwsza zasada nowej walki – dowódcy muszą się trzymać z dala od swojej własnej broni – emocji. Tę potrzebę najlepiej rozumieli ludzie, którzy stworzyli i kontrolowali Leonidasa. A sztuka władania emocjami wciąż się rozwijała. Przed wyruszeniem w swój ostatni lot, Dael wspominał coś o nowej technice. Przewidywanie, testowanie, ingerencja, sprawdzanie i dopiero potem kontrola… Rozparty w leciwym, lecz pozostającym w dobrej kondycji fotelu, sięgnął do starej, na wpół mechanicznej konsoli. Zamiast projektora – zwykły, elastyczny ekran. Szczyty kolonialnej technologii – a jednak wszystkie te sprzęty wytrzymały już niejedno przyspieszanie i hamowanie, więcej niż on sam kiedykolwiek zdoła przeżyć. I pomyśleć, że zajmował jedną z lepszych kabin, z najnowocześniejszym tu sprzętem. Niezadowolenie pasażerów z nowych warunków było kolejnym czynnikiem, który musiał brać pod uwagę. "Wszystko się pomieszało" – napisał – "chłopiec nie powinien z nim rozmawiać" . "Tak chciał lerszen" – nadeszła odpowiedź – "są i dobre strony nigdy nie uzyskamy lepszej okazji by to obserwować jeśli dzięki niemu nauczymy się ich odróżniać gdy już są kim są będzie to warte wszystkich ofiar" . "Łącznie z nim" – spytał, ciekaw nie tyle odpowiedzi, którą znał z góry, co formy w jaką

ubierze ją jego partner.

"Wciąż może się stać jednym z nich tylko on jeden wie jak daleko to już w nim zaszło".

Pokiwał głową. Rozsądna uwaga. "Co mamy". "Wiele starszych już jest na poziomie drugim chłopiec też zefred go wprowadził mimo naszych ostrzeżeń". "Widocznie nie miał wyjścia" – odpisał, bardziej z przeczuciem niż z wiarą, jaka wy-

pływa z wiedzy. Zbyt fragmentaryczne były ich ostatnie kontakty, by mógł napisać coś więcej. Zefred coś planował. Widział to w jego oczach, ten ostatni raz gdy się widzieli. To on porozumiał się w tej sprawie z Lerszenem, to on wynalazł chłopca i wymyślił jak rozwiązać problem wyprowadzenia Norrensonów ze stacji, spełniając postawione przez Lerszena warunki. To on nalegał, by zabrać także tego drugiego chłopaka. Coś chciał osiągnąć, lecz nigdy o tym nie mówił, a teraz go nie było. M iał własne zamiary wobec chłopca, lecz w zakładzie o zgodność obu planów nie postawiłby na siebie nawet garści próżni.

534

Bezrozumne zwierzęta, tak mówił Zefred, myślące tylko o tym, by przetrwać kolejne rozjaśnienie, miesiąc, rok, maksymalnie przyjemnie, jak tylko im się to uda. Pomyśleć, że to wszystko w imię ludzi, którzy nawet nie docenią ich wysiłków, traktując je jako obowiązek. Żałosne… Czy powinien to robić? Przecież wcale się od nich nie różnił. Każdy stara się jakoś przetrwać. Walczą tylko ci, którzy potrafią, którzy czują, że się do tego nadają. Inni pracują, by stworzyć narzędzia walki. Szkoda, że zapominają, iż ich umysły także są bronią. Zefred miał właściwe narzędzia, lecz nie potrafił zrobić z nich właściwego użytku. Czy sprawiło mu różnicę gdy je utracił? M aterialistyczna ludzka natura podpowiada, by zatrzymać potencjalnie przydatne przedmioty, lecz jak to jest w przypadku uczuć? Byli podobni. Większość przechodziła przez szkołę nie z auważając toczącej się w niej gry, na koniec zostając żołnierzami – lecz nie Zefred. Przechodził przez kolejne poziomy i dalej, aż do samego lustra. Spojrzał w nie, potem przez nie, a potem przeszedł na jego drugą stronę. Drugi poziom oznaczał wkroczenie na ścieżkę półprawd i ukrytych intryg, z której nie było odwrotu. Tak, Rząd miał mocne argumenty, nie tylko na pozór. Z obecnej sytuacji nie sposób wycofać się w kilkadziesiąt, czy nawet dwieście lat. Lecz rewolucja działa szybko. Jest nat uralnym mechanizmem na złe czasy. Krwawa, niszcząca, leczy oczyszczającą siłą ognia, p ozwalając nowym pokoleniom żyć bez obaw i złych nawyków, za to ze wspomnieniem popełnionych błędów – o ile byłoby jakieś nowe pokolenie. Zbyt wiele potrafili, zbyt wiele istniało nienawiści i zbyt silne były zależności, by mieć tę komfortową pewność, nim naciśnie się czerwony przycisk. Tylko dlatego to robię, pomyślał. To plan zapasowy, gdyby Rząd zawiódł. Gdyby admiralicja przeważyła. "Mamy też kilka trójek" – pojawiła się nowa wiadomość – "na szczęście niewiele ale nawet te trójki mogą nie być tak niebezpieczne jak ten chłopiec na dwójce" "O niego nie musisz się martwić nie mamy nic wyższego" . "Wiesz jak to jest do poziomu szóstego można dostrzec zmiany w zachowaniu powyżej czwartego potrzeba na to kilku dni obserwacji lecz to jest możliwe jeśli mamy tu coś powyżej szóstki to poznamy to jeszcze łatwiej bo nigdy nie dolecimy do celu".

M iał rację. Staranna selekcja kandydatów minimalizowała taką szansę. Nie każdy zostawał czwórką, co dopiero szóstką. Czego bać się bardziej – szóstki, czy Protektora? Ten drugi był gotowym produktem, wiedział czego się po nim spodziewać. Z szóstkami było gorzej. Rodz ice takich młodzieńców nie dopuszczali do siebie pewnych rzeczy. Gdy dochodziło do walki, ich instynkt opiekuńczy blokował ich w niepewności – zaś niepewność oznaczała zwłokę, wstrzymanie się od koniecznego działania – i zgubę. Czy Dael był szóstką? Wyszedł spoza systemu, brakowało układu odniesienia, by go zmierzyć, lecz to było całkiem prawdopodobne. Dobrze dogadywał się z Zefredem. Nienawidził akademii, lecz to ona uczyniła go tak skutecznym. Próbował zniszczyć szkołę, lecz zamiast tego ją udoskonalił. Pokazał obserwatorom gdzie popełniają błąd, dlaczego tak niewielu uczniów przechodziło na drugi poziom. Oni mieli swoje analizy, lecz on był w środku. Zupełnie jak my i nasze analizy, uznał. Kiedyż u nas pojawi się nastolatek, który dla rozwalenia programu rozwiąże problemy, z którymi my sobie nie radzimy? "Dael dał nam dość wskazówek jego analiza chłopca jest trafniejsza od naszej" – napisał. "Nic dziwnego to on zamienił go w wojownika nawet jeśli jego metoda jest zbyt nastawiona na jednostkę i nie nadaje się do masowego zastosowania to wciąż pozostaje skuteczniejsza od późniejszych modyfikacji stąd mamy tego arto". "I zema" – odpisał. "I anhela".

535

Jego partner go ostrzegał. Z pudełka może wyskoczyć wszystko, diabełek i aniołek. Granie na emocjach nie dawało pewności co do wyników. To tylko kwestia równowagi, tłumaczył sobie, doboru czynników. Lecz jak ustawić w równowadze śliski worek na ostrzu noża, bez obawy, że zostanie rozcięty? Trzeba go wygiąć, na równe połówki. Zbalansować, ot co. Wejść z butami do umysłu chłopca tak, by się w tym nie połapał i rozbroić tykającą w jego psychice bombę. Optymizm był zupełnym przeciwieństwem tego, o czym myślał. Usłyszał sygnał wejściowy. Drzwi rozsunęły się, wpuszczając gościa do środka. W kabinie nie było luksusów; lecz jej wyposażenie było jeszcze gorsze od tego, czym Lerszen dysponował na stacji. Najnowszy sprzęt liczył sobie dekady, a już wtedy nie należał do zaawansowanych. – To były naprawdę długie lata – przywitał gościa, obracając fotel przodem w jego kierunku. Z żalem pomyślał, że kiedyś ten stary mebel potrafił dopasować się do kształtu ciała, lecz jego układy już dawno odmówiły posłuszeństwa. W końcu musiał usztywnić go ręcznie. Taka strata. Ostatnie wspomnienie utraconego luksusu. M oże zdoła nakłonić Lerszena, by coś z tym zrobił – lecz nie sprowadzili go po to, by naprawiał stare meble. – Dla ciebie lata, dla mnie dekady – odpowiedział Lerszen. – Relatywistyka, jak widzę, dobrze ci służy. Tak samo kolonialna kuchnia i pokładowa dieta. Lerszen usiadł na skromniejszym fotelu naprzeciwko. Chwilę mierzyli się wzrokiem. Wciąż partnerzy, czy już rywale? – Nie liczy się czas, tylko przebieg. Komu jak komu, tobie nie muszę tego tłumaczyć. Lerszen nerwowo poprawił się w fotelu. Poczuł się zawiedziony. Lata na Ziemi musiały go zmiękczyć. Być może już nie jest takim graczem, jakim był kiedyś. M iał rodzinę. To wiązało emocjonalnie, odciągało uwagę, tworzyło wrażliwy punkt. – To prawda, o nich obu? – spytał gość. – To o twoim bracie jest pewne? Czy on…?

Ilustracja: Rafał Kulik – Obaj – smutno kiwnął głową. Udawał z przyzwyczajenia i Lerszen o tym wiedział. – O Janusie już wiesz. Zefred został w centrali reaktorów. Nie dał rady przed wybuchem. – Gdybym wiedział, że to coś dla ciebie znaczy, powiedziałbym, że zginął jak bohater i że jest mi przykro. – Będzie mi brakować Zefreda, jeśli to masz na myśli – przyznał trochę szczerzej. – Ale takie jest ryzyko. Nie mamy nikogo, kto by go zastąpił. Liczyliśmy na Janusa, ale… Od początku zbyt mocno poczuwał się do winny za przywrócenie Leonidasa do życia. – Psycheologiczne gadanie! Nic nie stworzył, był tylko ofiarą, jak inne dzieci. Ofiarą, która zmieniła oblicze swojej klatki, tak by to nazwał. M ałe dzieci myślą emocjami. Gdy się je z nich wykorzeni, stają się automatami nastawionymi na unikanie bólu. Gdy w wieku dwunastu, trzynastu lat zaczynają myśleć abstrakcyjnie, słowami, ich umysły są już ledwie wypalonymi skorupami, resztkami człowieka, jakim mogły się stać. Jak bardzo ucieszyli się obserwatorzy, gdy spostrzegli, iż jeden z uczniów znalazł rozwiązanie! Dla A bsolo536

mu byłoby lepiej gdyby Dael nigdy się nie urodził, lecz skoro tak się już stało, wolałby mieć na pokładzie nauczyciela, a nie jego ucznia. Znał raport na pamięć. Dael był wiarygodnym źródłem. Inteligentniejsze dzieci, rozwijające się szybciej, wolały rozumowo rozwiązywać problemy. To oddawało inicjatywę w ręce sprawniejszych rówieśników. Siła imponowała dzieciom bardziej niż inteligencja, która p obudzała te agresywniejsze do działania. Na koniec ci mądrzejsi zaczynali wierzyć, że są nikim, pozwalali się zamienić w narzędzia, porzucając wszelką myśl o zmianie tego stanu. Nic dziwnego, że Leonidas z początku okazał się katastrofą. Emocje były niestałe i trudne do kontroli. Aż do afery z Daelem analitycy starali się eliminować emocje u dzieci. Odrzucali każdą myśl o ich wykorzystaniu, nie rozumiejąc, że to ich utrata wstrzymywała rozwój ich najbardziej obiecujących kandydatów. Ich psychika stawała się ograniczona świadomością porażki, przestając być źródłem wewnętrznej siły, tak potrzebnej do zapanowania nad otoczeniem i przejęciem kontroli nad swoim losem. Gdyby Dael nie rozpoczął swojej krucjaty prz eciwko szkole, gdyby powściągnął wyrytą w jego sercu wolę zemsty za ojca i przybranego brata, nowy Protektor wciąż istniałby wyłącznie w pamięci komputerów, jako kolejna teoria nijak nie dająca się zastosować w praktyce. Emocje dały chłopcu siłę, lecz były także jego największą słabością. Jemu podobni szybko zyskiwali świadomość, że są inni – a inność była zagrożeniem, źródłem konfliktu między nimi a środowiskiem, powoli lecz konsekwentnie prowadzącym ich do załamania. Wiele by dał za wiedzę w którym punkcie tej drogi znalazł się ich wybraniec. Wiedział tylko, że został zainicjowany. Którą część drogi powinien przejść sam, a którą pod jego nadzorem? Jak mają nim manipulować, by się nie rozpadł, nie tracąc przy tym siły napędowej, która go do tego rozpadu prowadziła? – Podpowiedział im gdzie popełniali błąd. Bez nich projekt nie zostałby wznowiony… – A wy dalej moglibyście czuć się bezpieczni, w swojej kolonii. Ciekawe czy często się chwalisz skąd pochodzisz i gdzie się tego wszystkiego nauczyłeś. – M yślałem, że chciałeś rozmawiać nie o mnie, lecz o tym chłopcu, Arto. Lerszen znów poruszył się niespokojnie. M iał dziwny profil osobowości. Jak na Podziemiowca był zbyt emocjonalny, lecz przejawiał niezwykłą mieszankę zrozumienia społecznych i politycznych konieczności z emocjami. Czy gdyby historia z jego teściem nigdy się nie wydarzyła, gdyby wybrali kogoś innego, czy mimo to porzuciłby w końcu Podziemie? M usiał przyznać, że jego ciekawość w tej kwestii nie była czysto zawodowa. – Odnaleźliście go już? – Jeszcze nie szukaliśmy – wyjaśnił. Wkrótce po opuszczeniu sterówki chłopiec oddzielił się od reszty i zaszył gdzieś na pokładzie. – Nie chcę rozpoczynać naszej znajomości przez ich lokalizatory. Jeszcze będzie czas na ich namierzanie. Nie martw się, odnajdziemy go. – Wiem. Tylko… Jest zbyt mądry. Większość szybko zapomni, lecz on będzie liczył dni do aktywacji. Okłamując go w ten sposób stracimy resztki jego szacunku. Dajcie mu czas. Niech ma chwilę spokoju, niech pomyśli. Wróci z własnej woli. M oże tylko jeszcze o tym nie wie. M ilczeli chwilę. Lerszen pierwszy przerwał ciszę. – Podjęliście już decyzję? – Jeszcze nie, lecz już wkrótce – skłamał. – Nie jestem psycheologiem. M artwię się o niego. Wykorzystaliśmy go, a on… – O niczym nie wie. – To kwestia czasu. Przeczuwa co się stało z twoim bratem i czuje się temu winny. – Jest winny. – Nie musisz być cyniczny. Nawet twój zawód do tego nie upoważnia. – Więc jednak do czegoś mnie upoważnia? Pomyśl tylko. Ten chłopiec, jakie ryzyko, lecz jakie możliwości! Prawdziwa Zguba Isildura, rzekłbym. Nam rzekomo podlega, lecz ma własną wolę. Na koniec, kto kim władać będzie?

537

– Ledwo się wyrwaliśmy a tobie już się zbiera na mistyczne alegorie? – skrzywił się Lerszen – To niesmaczne. Nie po to Dael oddał życie, by… – Wiedział co robi! – podniósł głos, nie za wysoko, nie za nisko, dokładnie tyle ile było trz eba. – M łody Protektor. Prototyp, Lerszenie, prototyp nowej generacji, tu, na pokładzie tego statku! I ta jego skaza, na niezmierzoną otchłań, ta skaza… Dla tamtych była wadą, a dla nas jest szansą… – Wiem jak działają Protektorzy – Lerszen ostro uciął jego ekspresyjną tyradę. Niemal się skrzywił. Tyle czasu ją przygotowywał… – Poznałem to na własnej skórze. Na twoich oczach kopią ci dół, lecz czynią cię tak ślepym, że stają się w twoich oczach ostatnią osobą godną podejrzenia. Obyś nigdy nie widział dołu, obyś nigdy nie musiał wspominać tych słów. Jego gość nie ukrywał co myśli. Tacy młodzi, a już starsi od nas. Podsłuchana rozmowa mocno go przynitowała. Jeśli podziałała tak na niego, ledwie zaangażowanego obserwatora, co zrobiła z chłopcem? Chyba że Lerszen zaangażował się w to odrobinę zbyt mocno… Lerszen wiedział wiele, lecz nawet on nie miał pojęcia, czym był dla nich ten chłopiec. Gdy starał się wydostać, oni zbierali dalsze informacje. Grali o klucz do psychiki Protektorów nowej generacji, którzy za kilka, kilkanaście lat wyruszą w gwiazdy, także na Absolom, by sabotować i niszczyć ich okręty. Dael zdołał przekonać Zefreda, że umysł chłopca może się okazać jedyną bronią w tej wojnie. Teraz on musiał ocenić czy Dael świadomie przecenił znaczenie chłopca, bo chciał, by go wyciągnęli z Układu, czy też wierzył w jego kluczową rolę w ich projekcie. Czy ratując go przed samym sobą nie sklecą broni przeciwko temu, o co walczyli? Na wielki kosmos, Zefred zaklinał się, że choć chłopiec myśli i rozumuje jak dziecko, jego umiejętności już teraz dorównują jego własnym. Jak zareaguje gdy się dowie? Cz y Dael odradzał się w tym chłopcu, tak jak wierzył w to jego nieżyjący nauczyciel? Lerszen jeszcze nie wiedział, że jego własny syn, Iwen, rozbił jego szkolenie w drobny pył. Teraz umysł chłopca tańczył na włóknie, skąd byle powiew mógł go zrzucić w przepaść. Wszystko przez tę skazę, wszczepioną przez Daela – skazę, która zniweczyła starania obserwatorów, lecz jednocześnie skazywała chłopca na wewnętrzne cierpienie i niekończący się konflikt. Zaiste, jego nauczyciel miał prawdziwie Janusowe oblicze. I za co ten dzieciak tak go kochał, zastanowił się, jakby był jego starszym bratem? Czy ta odrobinka współczucia, którą mu kiedyś zaoferował w świecie brutalności, wystarczyła, by tak bardzo go zmienić? W swym zamiarze Dael był nawet bardziej cyniczny niż on, lecz był też geniuszem. Nawet będąc we władzy Floty, nie pozwolił manipulować swoją psychiką. – W tym chłopcu wciąż tkwią żywe emocje – Lerszen patrzył tak, że nawet on poczuł się prześwietlony na wylot, choć jeszcze dziś rano wierzył, że jest na to odporny. – Widziałem to. – Tak, też słyszałem. – Płakał jak zwykły dziesięciolatek. – Artefakt – podsumował sucho. – On już nigdy nie zapłacze, nad niczym i nikim. – W to wierzę. Nie chcę, by ten lot był dla niego wyłącznie… przejściem z jednej drużyny do drugiej – cóż za mistrzowsko dobrane wahanie w głosie! – M ożecie nad nim nie zapanować. Chcę, by nie musiał więcej grać. – Ty też zawsze grałeś, dla nas… – Nie możesz tego porównywać! – Prawda – zauważył cierpko. – Wygrałeś dla siebie żonę i normalne życie. – A dla was wolność. To był remis, chwilowa zbieżność interesów. Zresztą, niczego nie wygrałem. Wepchnięto mi to na siłę. – Chłopiec zawsze będzie grał, z nami czy bez nas. Nie potrafi bez tego istnieć, nawet jeśli nie zna reguł. Gotów jestem przysiąc, że właśnie taka gra wciąga go najbardziej. Daj mu miesiąc spokoju a sam do niej wróci, albo zwariuje. – Więc wszystko jasne! – Lerszen uderzył dłonią w oparcie. Konstrukcja fotela zaskrzypiała w ostrzegawczym proteście. – Nie chcecie, by Arto…

538

– Teraz już Arto? – wszedł mu gwałtownie w słowo. – Już nie jest to tylko „chłopiec"? Tracisz perspektywę. – Bardzo mi przykro, że mimo waszych podchodów wciąż pozostaję człowiekiem! – ciekawe, że twoja twarz nie potwierdza tego żalu, pomyślał odruchowo. – Nie o to toczymy tę grę? M am uwierzyć, iż przypadkiem zapomnieliście powiedzieć mi o okolicznościach pierwszego morderstwa tego małego potwora, Anhela? Twój brat był w tym mistrzem, prawdziwym akt orem. Nie bardzo widzę, byś go żałował. Nie chce ci się zagrać, nawet dla niego? – Emocje nie mają tu nic do rzeczy. – Dla mnie mają. Chłopiec jest silny, zdumiewająco wytrzymały i ma ogromne samozaparcie. Dael miał rację, on się nie poddał. Coś mu jestem winien. Chcę byś się nim zajął, na poważnie. Już jeśli nie ze względu na mnie, to na to jak bardzo wam to pomoże. Poczucie winy, odpowiedzialność. Czyż nie na to tamci złapali go po raz pierwszy? Oj, Lerszen, nie załatałeś w sobie tej dziury, choć miałeś lata czasu. – Wiedziałem, że obaj są bardzo podobni jak tylko przejrzałem ich symulacje – odpowiedział gościowi. – Wasze ciągłe przeprowadzki wyrwały twojego syna ze środowiska. Nie mógł zapuścić korzeni, więc nauczył się adaptować. Zaś Arto… jego szkolenie przygotowało go na partnera, choć nie takim chcieliby go widzieć Protektorzy. Obaj byli samotni. Nazwij to chłodną kalkulacją, lecz byli na to zaprogramowani. A teraz obaj potrzebowali stabilizacji, dodał w myśli. Dostaną ją, na jakiś czas. – Ty byłeś tym, który twierdził, że przylgną do siebie jak para magnesów – Lerszen odchrząknął i mruknął. – Wy to wymyśliliście, gdy tylko skontaktowałem was z Daelem. – Obwiniaj mnie za to, że miałem rację. Powiedziałem, że gdy wrzucimy ich do jednej skrz yni, ich charaktery same się przyciągną. M yliłem się? Powiedziałem, że jego silne poczucie odpowiedzialności ochroni twojego syna. Czy tak się nie stało? – Ach, stało się, stało… – …ale na końcu, to ty byłeś tym, który powiedział „W porządku, wykonujemy wasz plan”. Nie ja, nie Zefred, nie Janus, tylko ty. Wiedziałeś od początku jakie tam są szkoły! Powiedziałeś „Ucieknę, ale tylko gdy zapewnicie im bezpieczeństwo”. Wiedziałeś jak trudno to wypełnić. Wiedziałeś, że córka sobie poradzi, lecz twój syn się załamie… – Gdzie były analizy gdy pojawił się Anhelo? Jak zwykle, zostawiliście coś dla siebie, nie uznając, że warto mnie straszyć? – Czyżby niesłusznie? – Słusznie, świetliście słusznie, jeśli chodzi o wasze cele, lecz nie o moje! Kierowaliśmy nimi jak marionetkami, patrząc przez ramię na analizy Janusa, nawet na profil mojego syna, na wszystkie gwiazdy! Skąd miałem wiedzieć, że gdy ciągnęliśmy za włókna ich umysłów, oni starali się to pogodzić z walką o życie? Zefredowi też o tym nie powiedzieliście, łajdaki! Już on by wam pokazał, gdyby się dowiedział. Baliście się, że mu o tym powie? I dlatego o niczym nie mogłeś wiedzieć, pomyślał. Boisz się przyznać przed sobą, że wciąż pozostała w tobie cząstka tego dawnego człowieka. Lerszen był wzburzony, lecz mógł mu to wybaczyć. Zmienił się. Życie na Ziemi, jego historia w Podziemiu i ta ostatnia, najważniejsz a akcja, wyraźnie mu nie posłużyły. Stał się polem walki emocji z rozumem. – Na kosmos, gdy usunęli robala z systemu… – Lerszen pokręcił głową. – Powinienem założyć im własny, zamiast wykorzystywać janusowy! Wtedy może bym wiedział… – Bałeś się, że ich wystraszysz. To zrozumiałe. Znów czujesz się winny, a to nie ty… – Nie potrzebuję twoich gierek w winę! Bądźże poważny. Nie doceniłem ich i tyle! Przez tajemnice… A teraz ma na sumieniu Daela. O tym chcę mówić. Był dla niego kimś bardzo bliskim. Nie chcę byście go psychicznie zakonserwowali, jak resztę. Dałem wam wolność, teraz czas na rewanż. Chcę byście doszli do ładu z jego umysłem, zanim się w nim pogubi. – Więc mamy wspólne cele, lecz zastanów się czy twoje zamiary naprawdę są tak czyste, za jakie je uważasz. Wmawiaj sobie co chcesz, prawda jest jedna: wykorzystałeś tych chłopców

539

do własnych celów, jak my. M oże jako wymówkę, by pozwolić sobie wreszcie uciec, a może z innych powodów, to już nieważne. Jesteś na pokładzie. Teraz… – złożył palce dłoni, przytykając je do siebie. – M amy zadanie do wykonania. Jeśli będziemy to ciągnąć… – Zrobię co mam do zrobienia, zapłacę wam za ten wyssany bilet, ale nie chcę, by ten chłopak zastąpił twojego brata, ty bezduszny sukinsynu! Nie chcę żeby szkolenie trwało dalej, nie chcę, by do końca życia oglądał się za siebie z obawą, że coś pójdzie nie tak, że z czymś się zdradzi. Zróbcie swoje testy, ale potem koniec! Zróbcie z niego normalne dziecko! – Wierzysz, że kiedykolwiek będzie miał normalne życie? – Chciałem powiedzieć – tak normalne, na ile to jeszcze możliwe. M yślisz, że udałoby się wam zapanować nad nim, jak nad twoim bratem? Wiem, i tak go wykorzystacie. Na otchłań, zbyt dobrze wiem o co gramy. Ograniczcie się do tego co niezbędne i dajcie mu spokój, z anim przemiana pochłonie go na dobre. Dyskretnie spojrzał na zegar. Spodziewał się, że Lerszen wybuchnie znacznie wcześniej. M oże rzeczywiście się zmienił. W którą stronę? – Zrobimy co możemy, to ci obiecuję – powiedział. – Teraz próbuję cię przygotować na ewentualność porażki. Widziałeś ostatni raport Orfeusza? Ten przechwycony wczoraj rano? Orfeusz był dla niego zagadką. Nie znali tego Protektora, nawet Zefred o nim nie wspominał. Lerszen mógł coś wiedzieć, lecz tylko cynicznie się uśmiechnął. – Rzeźnicy… – powiedział do podłogi, nie spoglądając na gospodarza. – M ówiłem wam, nic się u nich nie marnuje, ani jedno dziecko. Kompromisy… – machnął ręką. – M niejsza o styksowego przewoźnika. On nigdy nie interweniuje. M a inne zadania. – Ale może mieć rację. O ile go dobrze zrozumiałem, nie daje dzieciakowi wielkich szans. Twierdzi, że się rozpada. Ja twierdzę tak samo. – Ostrzegałem was. Po co Zefred mu o wszystkim powiedział? To tylko pogorszyło sprawę! – Nie bardziej niż rozmowa, na którą sam zezwoliłeś! Nie, na którą wręcz nalegałeś! – Ta rozmowa pozwoli mu zebrać się w sobie! M usiał poznać jaki jest. On musi poskładać się do kupy, sam. M usi wytrzymać kilka najbliższych miesięcy, inaczej… – Kto tu się zna na psychice, ty czy ja? – powiedział z dobrze udawanym oburzeniem. – M amy zamienić się rolami? M am zająć się elektroniką, dowodzić i organizować? Lerszen popatrzył na gospodarza. – Nie graj ze mną – powiedział spokojnie. Choć nieuchwytna w głosie, groźba była wyraźnie wypisana w subtelnym wyrazie jego twarzy i w samych słowach. M oże go nie doceniam, pomyślał, może nie wyszedł z wprawy aż tak bardzo jak sądziłem… – Więc ty przestań grać ze mną. Wciąż ten sam wyraz twarzy. Och, teraz miał pewność. Lerszen mógł zmięknąć, lecz wciąż był tak samo ostry. Elastyczne ostrze nie nadaje się do subtelnych pchnięć, lecz tnie tak samo głęboko jak sztywne, zwłaszcza gdy jest rozpalone emocjami. – M oże nie od razu dostrzegam kiedy jestem manipulowany – odpowiedział Lerszen. – M oże się zestarzałem z bezczynności, lecz prędzej czy później zdołam to odkryć. Wiesz co? Nie jestem wtedy zadowolony. Nienawidzę manipulacji, ale to wiesz od dawna. To, czego ty nie wiesz o sobie, do czego sam przywykłeś tak bardzo, że nie dopuszczasz do siebie myśli, to świadomość, że możesz być manipulowany równie zręcznie. To wiadomość dla ciebie. Wszyscy jesteśmy lalkami na włóknach. Ty, ja, Wilan, Dael, nasze dzieci, nawet mój stary, szczwany teść. Różnią nas tylko dwie rzeczy. Ja nie lubię pociągać za włókna inne niż własne, a cała zabawa przestała mnie bawić wiele lat temu. W porę się opamiętałem. Tak, giętkie ostrze cięło równie głęboko, zwłaszcza gdy trafiało w najczulsze miejsce. Wyczuł swąd przypiekanej rany w swoim umyśle. Nikt nie lubił być manipulowanym. Nie każdy lubił manipulować innymi. Niektórzy robili to dla własnej ochrony. Im więcej kontrolujesz ludzi, tym trudniej kontrolować ciebie – lecz to czyni cię atrakcyjnym celem.

540

Lerszen się mylił. Ani go to bawiło, ani miał dość wiedzy, by przejrzeć manipulacje jakim sam ulegał. Ulegał, bo musiał. M arionetka winna grać swoją rolę, do czasu nim będzie pewna, że gdy się szarpnie, gdy splącze i zerwie swoje włókna, nie pozostawi ani jednego włókna, za pomocą którego jej władca zdoła ją ponownie uwiązać w nową pajęczynę zależności, zwierzchnictwa i… Nawet gdy musiał tańczyć w rytm cudzej muzyki, pamiętał, iż jest to ten sam rytm, który grają na Absolomie. Póki rytm się zgadzał, nie było ważne kto i gdzie go wybija. Rytm przemian, rytm upadku, jak podpowiadały mu kości. – I dobrze ci było z tym nowym życiem? – odparł z udawanym spokojem. – Przestałeś się bawić, lecz gra toczyła się dalej. Nie każdemu dany jest wybór. Ty nigdy go nie miałeś, ja nigdy go nie miałem, podobnie jak Zefred i twój martwy towarzysz. – To daje nam prawo do tworzenia następców? M oże sami powinni o tym decydować? – Nie my zaczęliśmy, nie my skończymy. Zapomniałeś kim był prawdziwy ojciec Daela? – Wspomnienia powinny blednąć – po chwili ciszy powiedział Lerszen – lecz pewnych rzeczy się nie zapomina. Najbardziej żałuję, że nigdy nie powiedziałem Janusowi, że znałem jego prawdziwego ojca, ani tego kim był. – To doprowadziłoby do wielu niebezpiecznych pytań – odpowiedział. – Jak zginął i za co. – M iałem nadzieję, że kiedyś mu opowiem jak my razem, wtedy… Ale wy liczyliście, że p omoże wam śledzić okręty Floty, poznać ich strategię, ruchy, formacje… Wszystko to, co p omogłoby koordynować bunty w innych koloniach! – On też miał swoje tajemnice! Jak zdołał pozytywnie przechodzić przez neuroskany? Tamci mieli dostęp do jego mózgu, do jego myśli, a jednak… gdyby mieli choć cień podejrzenia co do jego lojalności, jego prawdziwych intencji… – Bał się, że ktoś przechwyci przekaz – twarz Lerszena stężała. – M oże to i lepiej. Wolę, by nikt nie znał tej tajemnicy, niż gdyby znali ją wszyscy. Dzięki temu budowa nasz ego neuroskanera wciąż ma sens. Przyznaj się choć raz, ciężko ci strawić, że choć był młodszy i bez studiów, był lepszy w rozgrzebywaniu ludzkich myśli niż ty i twój brat. Zawsze chciałem zobaczyć jak wy próbowalibyście się nawzajem przewiercić. Byłem pewny, że on by wygrał. Poczuł, że teraz to jego twarz tężeje. Tak, Lerszen wciąż był dobry. Wiedział gdzie i jak go uderzyć. Za dobrze się znali. – Z tego samego powodu ty zachowałeś swoją tajemnicę. M oże tak było lepiej, a może nie. Nad tym się chcesz zastanawiać do końca życia? W dzisiejszych czasach jednostka się nie liczy. M usi się poświęcić. Nieważne ile potrafi i jak bardzo jest eksponowana, liczy się tylko jej umiejętność pociągania za sobą innych wartościowych jednostek, za życia, a zwłaszcza po śmierci. Ty wiesz to najlepiej. Twoja żona… – Cena za pomyłkę, cena za milczenie. Cena za głupotę i cena za naiwność. – Cena za naszą wolność. – I teraz on ma za nią zapłacić? Nie odnosisz czasem wrażenia, że to staje się zbyt kosztowne? – Nic nie jest zbyt kosztowne, gdy chodzi o przetrwanie naszego gatunku. – Wciąż wierzysz, że chodzi tylko o to? Czy w to wierzył twój brat? – On sam nie wiedział już w co wierzył. Gdy szedł po was, postanowił już tylko działać. Nie myślał nad konsekwencjami. – Ach, więc zaczął się gubić, zaczął mieć wątpliwości? Dlatego go wysłaliście? – Dobrze ci radzę, stary przyjacielu. Wybierz sobie w co chcesz wierzyć i trzymaj się tego mocno. Nieważne co to będzie, ważne byś nigdy w to nie zwątpił, gdyż dziś nie jest już ważne w co wierzysz, lecz jedynie czy wciąż wierzysz. Gdy przestaniesz… Bez wiary w cokolwiek nie ma kontroli nad własnym życiem. – M oje własne słowa… – czyżby Lerszen się zamyślił?

541

– Sam kazałeś mi je powtórzyć, gdy nadejdzie czas. Ten czas nadszedł. Jesteś znowu z nami, choć tym razem na naszych warunkach. Zmieniłem się wtedy, dzięki tobie, a ty dzięki mnie. Przybyliśmy po ciebie, by się na powrót odmienić. – Wzajemnie, czy tylko jednostronnie? – na wpół cynicznie zauważył Lerszen. – Dael wierzył, być może bardziej niż my trzej razem wzięci, a jednak nie miał wpływu na to, co się z nim działo. – A chłopiec? – Prawda. – Widzisz jak jego wiara doprowadziła nas do tego miejsca? – Widzę tylko jak cynicznie ją wykorzystujemy. – Dla wyższych racji, musisz w to wierzyć. Dla większy ch racji. – M uszę wierzyć? – M y dwaj przynajmniej rozumiemy co się dzieje. – Lub okłamujemy się jak inni, tyle że w wyjątkowo perwersyjnie skomplikowany sposób. Ale nie minie rok a wszyscy poznamy kto mówi prawdę. Dzieci… nawet one są niewolnikami idei. M oja wiara, moje obserwacje, nawet moja intuicja, każą mi chronić chłopca. Sam p owiedziałeś, muszę w coś wierzyć. Wierzę w niego. – Każdy z nas w niego wierzy! Nawet ci co się go boją. Tamci popełnili błąd. Nie docenili jak bardzo zależy mu na rodzicach. Teraz my ich mamy i dajemy im marzenia. M ając ich, zamienimy go w to, czego potrzebujemy. M y damy mu prawdę, dzięki której sam zdecyduje. M oże i ma niecałe jedenaście lat, lecz już rozumie co to wolność. Ile lat zajęło to tobie? – Zbyt wiele… Lecz gdzie tu wolna decyzja? Ustawiliście wszystko, z góry znacie odp owiedź… – M a motywację. Będzie bronił rodziców. M a umiejętności, trzeba go tylko poduczyć. Zefred zaklinał się, że gdy z nim skończy, będzie dziesięć razy lepszy od niego – mówił z wiarą, choć wiedział, że kłamie. M usiał tak robić, więc robił. W tym był najlepszy. – To idealny układ. Nasze statki chronią kolonię, nas i jego rodzinę. Jego rodzice będą te statki konserw ować i budować nowe, a on będzie je chronił przed sabotażem i szpiegami. Nauczy nas jak t o robić. Trzyma się zasad, choć ich nie rozumie. M y pomożemy mu zrozumieć. Dla tych z Ziemi to była skaza, woleli go zniszczyć jak wybrakowany towar niż ryzykować, że dostanie się w nasze ręce. Dobrze wiedzieli jak cenny jest dla nas, tam. Dla nas taka skaza to zaleta. Nigdy nie będziemy mieć lepszego Protektora. Nigdy. Czy nie tego chciałby mój brat? Lerszen popatrzył na niego jakby rozumiał więcej niż mówił. Zaraza, przeklął się w duchu, zdradziłem się. Nigdy nie mówiłem o Zefredzie jako o bracie. Zbyt doskonałe kłamstwo zawsze budzi wątpliwości. – Wątpię, by takie były jego zamiary – odparł krótko, ostro. Nawet nie mrugnął okiem, nie pokazał niczym, że Lerszen trafił w sedno problemu. Nikt nie wiedział co planował i nikt już się tego nie dowie. Nie znając jego woli, pozostało mu tylko jedno – robić swoje, tak jak zrobili ziemscy analitycy, pozwalając wprowadzić dzieciaka Norrensonów do klasy chłopca. Nawet to było dla nich kolejnym doświadczeniem – jak ich niezwykle cenny podopieczny poradzi sobie z Nowym? Ich zacięcie do eksperymentów było okazją dla Lerszena, a to – szansą na uzyskanie jego zgody na ucieczkę. Kiedyś, dawno temu, może i poczułby coś na myśl jak wszyscy sterowali życiem tego dziecka, lecz dziś sam zbyt wiele razy był sterowany i sam zbyt wiele razy sterował innymi, by jeszcze się tym przejmować. Nie miał współczucia dla siebie, nie miał dla brata – nie potrafił mieć dla niego. – Cokolwiek postanowicie, nie zapominajcie – ostrzegł Lerszen. – Nie możecie popełnić błędu. Tam nie ma takiej techniki jak w Układzie, nie będzie jej przez dekady po naszym prz ybyciu. Jeśli dostarczycie tam choć jednego Protektora… Próżnia pochłonie całą kolonię, a wy się nigdy nie dowiecie kim on był. Ludzie, którzy ich tworzą i kierują są tak dobrzy, że nawet sam Protektor może nie wiedzieć kim jest.

542

– M yślisz, że o tym nie wiemy? Bierzesz nas za amatorów… – M yślę, że nie do końca rozumiecie o czym mówię. Nie było was tam, nie żyliście z nimi ponad dwadzieścia lat na karku. Nie pozwolę wam przerobić chłopca na wasze p odobieństwo. – Gdyby nie tacy jak ja i mój brat, nigdy nie wyrwałbyś się z Ziemi. – Dawałem sobie radę. – Nie tak bym to nazwał. Tak się martwisz o dzieci, a swoim… – Ustalmy jedno – Lerszen pochylił się w jego stronę. – To wy nas potrzebujecie, a nie my was. Zatajenie istnienia Anhela przyniosło pewien uboczny, bardzo zabawny skutek – jego twarz przybrała drapieżny wygląd. – Arto i mój syn są przyjaciółmi na śmierć i życie. Wiesz co? To daje mi kontrolę nad Arto, a wam nie zostawia nic. Potrzebujecie mnie i moich umiejętności, potrzebujecie mojej żony, by mieć haka na mojego teścia, potrzebujecie Arto, by nas strzegł, mojego syna, by nad nim zapanować i rodziców chłopca, by dla was pracowali i byli gwarantem nowego, waszego układu. Lecz ten wasz piękny plan ma jedną wadę. M nie. Ja i tylko ja mam wpływ na ich wszystkich. Ja i tylko ja będę decydował o chłopcu. To ja trz ymam w garści wszystkie włókna. Od teraz jestem tu najważniejszy, gdyż póki nie dotrzemy do celu, żaden władca marionetek nie ma dostępu do moich włókien. Nie odpowiedział. Nie odpowiedział dlatego, że Lerszen miał pełną, stuprocentową rację. – Znasz mnie – ciągnął Lerszen. – Niełatwo się poddaję. To, że znasz się na ludzkiej psychice nie daje ci jeszcze prawa do manipulowania ludźmi, nieważne w jak słusznej sprawie. Gdy stracimy wolną wolę i zapomnimy o emocjach, tam, w kolonii, stworzymy takie samo bagno, jakie pochłania Ziemię i cały Układ. Nie możemy powtórzyć tego błędu. Zapamiętaj to sobie. Za błędy się płaci. Właściwa wiedza prawa do manipulacji nie daje, pomyślał, patrząc na jego twarz, lecz poz ostawia możliwości. To właśnie wykorzystuję, możliwości. Na razie robię to wbrew tobie, lecz sam zobaczysz, że to dla waszego przyszłego dobra. Wtedy odkryjesz, że nie jesteś wadą naszego planu, lecz jego wielką zaletą. – Nie wątpię, że postawisz na swoim – odpowiedział ostrożnie. – Zastanów się tylko czy na pewno masz rację. Ponoszą cię emocje. – Emocje dają siłę, by stać się Protektorem, pamiętasz? – zaironizował Lerszen. – Potem znikają, lecz pozostawiają ślad na całe życie. Zgaduję, że ta blizna we mnie właśnie się otworz yła. Zrobisz jak mówię, czy tym razem mamy ze sobą walczyć? – Spróbuję – odpowiedział, tym razem szczerze. – Spróbujesz? W otchłań z wami wszystkimi! – Co mam ci odpowiedzieć? – Chłopak wisi nad wami niczym miecz Damoklesa, a jedyne co potrafisz z siebie wydusić to ledwie „spróbuję"? – Co poradzę, że w tej sprawie jest tak wiele niewiadomych? – poczuł, że znalazł się w defensywie. Jedynym usprawiedliwieniem było zaskoczenie jakiemu uległ wskutek niedoceniania przeciwnika. – Gdyby nie one, chłopca nie byłoby na pokładzie, a ja nie czułbym niepewności na myśl o losie całej wyprawy! – Gdy wsiadaliście na ten statek, mieliście tylko siebie by mnie przekonać. Przybyliście. Ja dałem wam Janusa. Powiedziałem co powiedziałem, a wy daliście mi Arto i Zema. M acie co chcieliście, macie nas, lecz na tym dość! – wycelował palec w gospodarza. – Nie zmieniajcie tego planu, jak zmienił go twój brat! Drugi raz tego nie zniosę. – Ten Orfeusz, on ma rację – odpowiedział neutralnie. Byli jak para diabłów, spierających się nad duszą dziecka. – On się zniszczy. Wiesz jacy oni są. Żądasz cudu. – Zapewne. Lecz gdyby nie on, nie mielibyście mnie, nie mielibyście Wilana i jego zespołu. On jest najlepszy, lepszy od któregokolwiek z inżynierów jakiego kiedykolwiek mieliście. On da wam to, po co tu naprawdę przylecieliście. Też jesteście mu to winni. – M yślisz, że ten chłopiec jest inny tylko dlatego, że go ty go wybrałeś? Bo Janus go wybrał?

543

– Komunikowałem się z Daelem, przez pośredników. Słyszałem ich ostatnią rozmowę. On jest inny. Dlatego zgodziłem się z Zefredem, przynajmniej w tej części, którą zrozumiałem. On może być pierwszy. M oże być czymś o wiele więcej niż kluczem, może być zamkiem… – Jeśli tego nie spartolimy, to chcesz powiedzieć? Lerszen cofnął się. Rozparł się na oparciu, rozluźnił. – Wiesz dlaczego ludzie rzadko z wami rozmawiają? M ówią, że to my, Układowcy, jesteśmy bezwzględnymi realistami, lecz z waszym cynizmem nie możemy się równać. Trzeba do was mówić długo i ostrożnie, by wreszcie do was dotarło. Ja też nienawidzę tej waszej bezpośredniości, ale właśnie tak teraz myślę. M asz świetlistą rację, macie szansę. Nie zmarnujcie jej. Nie pchajcie go dalej niż potrzeba. – O ile to jest szansa. – Jest tylko dzieckiem, które przetrwało zbyt wiele eksperymentów na psychice, choć pewnie tylko ja tak uważam. – Ja wolę na niego patrzeć jak na prototyp. – Tak, wiem. Po co bioroboty, po co cyborgi, kiedy można manipulować ludźmi? Tyle że on nie jest maszyną. Jak coś się zepsuje, nie będziemy o tym wiedzieli. Zbliża się do wieku, gdy mentalność ustala się na trwałe. Później elastyczny żel na zawsze zamieni się w twardą masę. Nie będzie impulsu, który zdoła go zmiękczyć. M ożesz mi obiecać, że gdy z nim skończycie, zamienicie go w zwykłe dziecko? – M ogę obiecać, że spróbujemy, lecz to on musi tego zechcieć. A nie zechce, bo nie wie czym jest nasza normalność. M a własną. – Więc mu pokaż, wytłumacz. Od tego tu jesteście, obaj. – Jeszcze nie wiemy czy nas nie dogonią, a ty już się przejmujesz. Po drodze może nas czekać niejedna niespodzianka. – Prawda. Gwiaździście mnie pocieszyłeś. Sarkazm to czasem zbyt lekkie określenie, pomyślał, gdy Lerszen wstał. – Pomóc ci dojechać do sekcji komór? – Nie trzeba. Dam sobie radę, jak zawsze. Jak subtelnie Lerszen przypomniał mu o jego własnej fizycznej skazie. Kierował ludźmi, kształtował ich umysły, lecz odkąd się rozstali nie potrafił rozkazywać swoim własnym nogom… Równie dobrze mógł to powiedzieć na głos! Nic dziwnego, że lekko przytył. Nawet gdyby inni wiedzieli ile wie i potrafi, niewielu chciałoby się znaleźć w jego skafandrze. Prz eklęci Kosiarze! Niech ich otchłań pochłonie i wypluje, by pochłonąć ponownie! I niech p ochłonie Rząd, za to jak im skąpi wszelkich technologii. Ot chłań na nich wszystkich! Ale jeszcze będzie chodzić! Jego myśli powędrowały ku komorom inercyjnym, ku wirświatom. Już niedługo. Tam, w nieistniejącej rzeczywistości, odzyska sprawność. Już niedługo. – Niedługo tu wrócę – Lerszen stanął przed drzwiami. – Jeszcze nie skończyliśmy. W to nie wątpił. Więc rywale, pomyślał. Trudno. Różnili się w wyborze dróg, lecz cel był ten sam i obaj musieli mu się podporządkować. Jakże blisko prawdy był Lerszen w swoich podejrzeniach, a zarazem jak daleko. – Nie pal za sobą mostów, nawet gdy wygrywasz – wymamrotał prastarą mądrość ku zamykającym się drzwiom. Jakże często powtarzał ją Zefredowi i jak często słyszał to od niego – nigdy nie wiadomo kiedy będziesz musiał po coś wrócić. "Miałeś rację oni myślą to samo co my" – napisał, sięgnąwszy na powrót do konsoli. "A zatem jest nadzieja". Nadzieja. Tylko jego młody, niedoświadczony partner mógł w nią wierzyć. To była jego pierwsza wyprawa. Jeszcze nie rozumiał, że cyferki i analizy nie były miejscem, w którym mogła się czaić nadzieja. Pomagając chłopcu mogli otworzyć nową puszkę Pandory. Ten eks-

544

peryment, nawet przy ich dobrej woli, nie musiał doprowadzić do celu. M ogli sobie na niego pozwolić, bo ze wszystkich ludzi na statku oni ryzykowali najmniej. Jeśli uda się im to, co nie udało się innym, jeśli odpowiednie dane dostaną się na Ziemię, ryzykowali jedynie niepodległość Absolomu, za jakieś dwadzieścia lat. To nieprawda, że nie czuł emocji. Czuł je zawsze gdy przed oczami pojawiała się wizja prawdziwego celu Leonidasa. Kilkuosobowe grupy Protektorów nowej generacji, potajemnie kontrolujące każdą kolonię, usuwające niebezpiecznych polityków, gotowe w ciągu kilku rozjaśnień zniszczyć wszystkie kluczowe instalacje. Bezwzględny szantaż, groźba o wiele bardziej realna niż okręty Floty . Jednego z nich miał tutaj. Będzie go widzieć każdego pokładowego rozjaśnienia… Jak, na Wszechświat, zdołają nad nim zapanować? Czy ich konflikt naprawdę wciągnie chłopca? I komu uwierzy? Lerszenowi, czy nieznanemu mu analitykowi ludzkich umysłów? Czy to ważne? Ich zamiary różniły się tylko w szczegółach, choć tylko jeden z nich mógł o tym wiedzieć. Inaczej gra nie wyglądałaby dość realistycznie. Pokiwał do siebie głową. Uczciwość to piękna rzecz, lecz nijak się ma do rzeczywistości. M imo to wreszcie pozwolił sobie na odrobinę optymizmu. M ieli szansę wygrać. M usieli tylko go ocalić i znaleźć mu godnego nauczyciela. Gdyby był mistykiem, jak wielu jego towarz yszy, uznałby, że ta wyprawa od początku była przeklęta. Raport Orfeusza nie dawał chłopcu szans, lecz było w nim coś jeszcze, ostrzeżenie przed czymś innym, czego nikt, zwłaszcza kapitan, nie powinien lekceważyć. Żałował brata, lecz najbardziej żałował tego, że nie przejrzał tej gry do końca. Zawsze był tylko wojownikiem. Nigdy nie zrozumiał dlaczego na koniec, gdy już wszystko zrozumiał, gdy dotarł do najniższego ze wszystkich ukrytych den, mimo posiadanego zrozumienia protektor chciał szczerze pracować dla Rządu i nigdy się od niego nie odwracał. Nikt tak jak on nie orientował się jak naiwni byli koloniści i ich plany. A jednak wybrał ich stronę, bo mimo wszystko miał emocje. To one pozwoliły mu przejrzeć grę do końca. Być może dlatego ostatnio częściej niż zwykle zadawał sobie pytanie czy wybrany przez niego gracz da radę poprowadzić swoją figurkę przez szachownicę intryg. Przypadek splótł ze sobą życie Daela i rebelię Absolomu, nie dając im czasu na okrzepnięcie w niepodległości – lecz ten sam przypadek stworzył Daela, dając im narzędzie do uzyskania niepodległości. Bez jednego nie byłoby drugiego; wąż p ożarł swój ogon. W rezultacie p owstałej dekady temu plątaniny zdarzeń ten statek unosił w gwiazdy na wpół ukształtowanego, młodego Protektora nowej generacji, ze skłonnościami destrukcyjnymi. Na razie, nieświadomie, kierował je przeciwko sobie, lecz gdy wy obrażał sobie jaki będzie za dziesięć, dwadzieścia lat – o ile przeżyje – jego niepokój przechodził we wstrząsy całej władnej części ciała. Czy fakt, że chłopiec nie był próbą kontrolną, lecz tylko nie w pełni ukształtowanym szcz urem doświadczalnym, naprawdę działa na ich korzyść? To go uczyniło silniejszym, wytrz ymalszym, lecz mniej spójnym wewnętrznie, a nowe doświadczenia są tak nieprzewidywalne… Czy zdoła skłonić umysł chłopca, by przylgnął do rozwiązania, które zamierzał mu p odać? Czas jeden wiedział. On sam wiedział jedno – choć Absolom potrzebował tego chłopca tak bardzo jak potrzebował Zefreda, było to ostatnie miejsce do którego powinien trafić. Rozpoczynał się przeraźliwie powolny, międzygwiezdny wyścig. Cokolwiek czekało ich na tej długiej drodze, ten kawałek skały był tego początkiem. Nim dotrą do celu, niektórzy będą zmuszeni stoczyć prawdziwą walkę, najgorszą ze wszystkich – walkę z samym sobą. Gra, prawdziwa gra, dopiero się zaczynała. ••• Stał samotnie przy niewielkim, plaszklanym okienku jednego z podpowierzchniowych korytarzy na rufie. Zagrażającego im asteroidę dawno pochłonęła czerń kosmosu. To samo stało się z Ziemią. Jednak stał tam, beznamiętnie gapiąc się w pozostawioną za sobą drogę.

545

Statek powoli zaczął wychodzić z płaszczyzny Układu; promieniem grawitonowym odrzucał z kursu większe obiekty, chmury drobniejszych cząstek pozostawiając osłonom. Kierowali się w stronę jakiejś odległej gwiazdy. Czuł jak gdzieś w głębi skały emiter zaczyna powoli zwiększać swoją moc. Wkrótce przekroczy bezpieczną dla człowieka granicę ciągu. Do tego czasu wszyscy mieli zamknąć się w bezpiecznych komorach zero-inercji, a on nawet nie wiedział czy tego chce. Czy nie lepiej zaszyć się gdzieś i poczekać aż mordercze przyspieszenie zrobi swoje, skończyć wszystko nim zacznie się na dobre? Ale nie potrafił. Co sobie pomyślą rodzice, co p omyśli Iwen, gdy kiedyś ktoś odtworzy przy nim jego ostatnią rozmowę z Daelem? Zresztą, dorośli i tak zaraz by go znaleźli, przez pluskwę. Wbrew obietnicom Zefreda ta pamiątka po niewoli wciąż tkwiła w jego ciele. Coś w nim umarło, czuł to. Coś się zmieniło. Był pusty, jak wtedy gdy Dael odszedł za pierwszym razem, lecz w jego podświadomości, zakopana głęboko pod wspomnieniami, zawsze tkwiła nadzieja. Brak dowodów czynił ją nieśmiertelną. Dziś umarła naprawdę, wraz z nim. Nie znaleziono niczego, jedynie w tarczę jonomagnetyczną, wraz z okruchami myśliwców i powierzchni asteroidy złapała się odrobina DNA. Jego DNA. Został wykorzystany. Zrozumiał wszystko. Flota chciała, by ta ucieczka się udała, chcieli, by Dael się ujawnił. To tylko kolejna część gry, pomyślał, gry, w której znów ktoś zginął, tak jak on miał zginąć w szkole. Stał się zbędny, więc pozwolili mu uciec, wykorzystując jako prz ynętę w wychwytywaczu na znacznie większego zwierza. To się nigdy nie skończy. Co jest grą, a co rzeczywistością? Czy istnieje coś takiego jak rzeczywistość? Wszyscy nim grali, rzucali niczym zawodowi szulerzy wyszlifowaną kostką, z góry wiedząc co wypadnie. Jedyne o co się bili to o to kto ma wykonać rzut. Już wiedział, że nigdy nie będzie szczęśliwy. Jedyne szczęście jakiego dozna będzie tylko krótką, migotliwą iskrą w otchłani mroku kosmosu, a jej blask, choć ulotny i niepozorny, sprawi jedynie, że, jak dziś, zabolą go oczy. Bo zawsze gdy się do niej zbliży, gdy osiągnie swój wymarzony cel, wtedy będzie ktoś inny, ktoś na kim mu zależy i kto za to zapłaci, zamieniając wszystko w gorycz klęski. Dobrze znał smutek; rozpacz i ból były mu tak bliskie, że traktował ich jak wiernych przyjaciół, na których zawsze mógł liczyć, że będą w pobliżu. Od niedawna dołączyła do nich śmierć. Była z nim zaledwie od paru rozjaśnień, a wciąż czuł swobodę, z jaką zagościła w jego umyśle. Poczynała sobie z tak ogromną pewnością siebie, że zaczęło go to przerażać. Co z tego, że płakał. Przy tym co czuł, te łzy były niczym. W jego świadomości były nieszczere. Dael miał rację. Zbyt wiele czuł w sobie gniewu, zbyt często pozwalał, by stał się on napędem jego działań. Zrozumiał dlaczego Zem tak uważnie mu się przyglądał. Sprawdzał jak bardzo upodobnił się do swojego wroga. Sam, gdy już wiedział czego szukać, znalazł to bez trudu. Zarodek Anhela, skryty pod kruchą skorupą emocji, tylko czekał na właściwą chwilę. Przeraził się swojej nietrwałości, niestabilności, lecz rozumiał, iż taki właśnie miał być, na początku, zanim przekroczy linię. Czy mógł przekroczyć ją wtedy, w łazience? Czy potrzebny był czyn, a może wystarczyła sama wola i gotowość? Rząd kiedyś zadecydował – ma być żołnierzem. Nikt nie zostawił mu wyboru, nikt nie pytał. Po prostu to zrobili. O tym, że można żyć inaczej wiedział jedynie z opowiadań tych, którzy czegoś takiego zaznali. Gdyby nie Dael i Iwen nawet by go to nie obchodziło. Teraz wiedział – może wybrać i chce wybrać coś innego, lecz to mogło już nie wystarczyć. Być może było na to za późno. Być może był już kimś innym niż kiedyś, niż jeszcze dziś rano. Z milionów gwiazd w Galaktyce, padło akurat na tę, i na niego… Cóż mógł zrobić, mając niecałe jedenaście lat i cień rodzącej się świadomości, iż jego umysł był zaprogramowany do walki w obronie tego, czego najbardziej nienawidził? Jak mógł zmienić to kim, czym był? Nieważne co myślał, w co wierzył, szkoła była silniejsza. Zwycię-

546

żając ją, bezwiednie z nią przegrywał – bo nawet wtedy robił to, co miał robić. Na koniec, albo się podda, albo będzie walczył – i przegra. Czy mógł znienawidzić siebie za to jaki się stał? Słońce było już ledwie jasną plamką, może wielkości czubka paznokcia jego małego palca, niepozorną tarczką, różniącą się od miliardów innych gwiazd jedynie wielkością. Przyłożył palec do szyby, zasłaniając je. Jeśli nie, pomyślał, to tylko dlatego, że programowanie zostało zakończone. Jestem żołnierzem. Nawet jeśli chcę walczyć przeciwko tym, którzy takim mnie uczynili, to jestem nim. Wasza maszyna jest ustawiona, tylko czeka, by ktoś nacisnął przycisk.

547