Williams Walter - Upadek Imperium Strachu 1 - Praxis

Walter Jon Williams

Upadek Imperium Strachu Praxis Tłumaczyli: Grażyna Grygiel Piotr Staniewski

Spis treści STRONA TYTUŁOWA PROLOG JEDEN DWA TRZY CZTERY PIĘĆ SZEŚĆ SIEDEM OSIEM DZIEWIĘĆ DZIESIĘĆ JEDENAŚCIE DWANAŚCIE TRZYNAŚCIE CZTERNAŚCIE KALENDARZ

Wszystko, co ważne jest znane. Preambuła Praxis.

PROLOG Shaa był ostatnim ze swej rasy. Leżał na kanapie w Wielkim Azylu, olbrzymim, przykrytym kopułą budynku wydrążonym w wielkim granitowym płaskowyżu Górnego Miasta. Stąd rasa Shaa wyruszyła kiedyś na podbój imperium; stąd zarządzała losami miliardów. A teraz Shaa wrócili tu, by umrzeć. Ten Shaa nazywał się Antycypacja Zwycięstwa. Urodził się u zarania Praxis, gdy Shaa dopiero planowali swe podboje, ale jeszcze ich nie rozpoczęli, więc w ciągu swego długiego życia był świadkiem późniejszych triumfów i chwały. Inne rasy kolejno dostawały się w ich jarzmo i Shaa oraz ich parowie narzucali im jednolite zasady. Antycypacja Zwycięstwa już od wieków nie opuszczał Wielkiego Azylu. Cały czas otaczali go lokaje i oficjele, członkowie podległych ras, którzy przynosili raporty i prośby, i przekazywali jego rozkazy w najdalsze rejony dominiów. Służba myła i ubierała Shaa, utrzymywała wielką sieć komputerową, do której były podłączone jego nerwy, i przynosiła wykwintne jedzenie, by zadowolić jego słabnący apetyt. Shaa ani przez chwilę nie pozostawał sam, ale cały czas dręczyła go gorzka samotność. Nikt go już nie rozumiał. Z nikim nie mógł już dzielić wspomnień z czasów chwały. Wspomnienia tamtych dni nadal były żywe. Shaa wyraźnie pamiętał gorączkowe pragnienie parów, by wszystkich – nawet sam wszechświat – nagiąć do doskonałej prawdy Praxis. Pamiętał wspaniałe początkowe zwycięstwa, pamiętał, jak prymitywnych Naksydów zmieniono w gatunek podległy Shaa i jak podbito Terran, Tormineli, Lai-ownów i wiele innych ras. Jednak każdy podbój zmniejszał oczekiwania i studził zapał spalający Shaa. Każdą rasę należało najpierw kształcić do wyznaczonych jej zadań, starannie pielęgnować – tak jak z sadzonek hoduje się drzewa, których gałęzie trzeba podwiązywać, naginać i formować – by osiągnęły doskonałość i jedność z Praxis. Rasy podległe należało – jak drzewa – przycinać i formować. Używano do tego kul i batogów; obdzierano ze skóry; stosowano anihilujący ogień bomb antymaterii, powolne pustoszenie radiacją i jeszcze wolniej działający, bezlitosny głód. Wykonano olbrzymią pracę, brzemię odpowiedzialności było niezwykłe, wynik jednak wciąż niepewny. Gdyby tylko Shaa mieli więcej czasu! Wystarczyłoby jeszcze kilka tysiącleci na pielęgnację ogrodu doskonałości. Wówczas Antycypacja Zwycięstwa mógłby umrzeć w przeświadczeniu, że chlubne zadanie zostanie wypełnione. Lecz Shaa zabrakło czasu. Najpierw ustąpili najstarsi, pamięć ich zawiodła; nie stara pamięć – ta pozostała klarowna – ale pamięć nowsza, która nie mogąc zastąpić tej starej, nie znalazła miejsca w ich umysłach. Shaa nie potrafili przechować wspomnień o tym, jak rozkwitały ich własne marzenia. Stracili nie przeszłość, lecz teraźniejszość. Uciekali się do sztucznego wspomagania: potężne pamięci komputerowe podłączone do ich układu nerwowego przechowywały najdrobniejsze szczegóły ich życia. Z czasem jednak dostęp do tych pamięci stawał się coraz bardziej męczący i w końcu mozolny trud przestał się opłacać. Wielka konstelacja Shaa zaczynała więc gwiazda po gwieździe gasnąć. Potrafili zadawać śmierć bez trwogi – sami też nie bali się śmierci. Strapieni, że stali się zawadą w realizacji swych własnych snów, wybierali śmierć i robili to z całym rytuałem. Antycypacja Zwycięstwa był ostatni. Leżał na kanapie wśród wielkich maszyn, które pomagały mu przeszukiwać pamięć. Wiedział, że wkrótce musi obarczyć odpowiedzialnością kogoś innego. Jak mógł najlepiej, prowadził młodsze rasy jedynie słuszną drogą. W swoim czasie zarówno nagradzał ogromnymi bogactwami, jak i wymierzał straszliwe kary. Stworzył system, dzięki któremu

Praxis mogło być kontynuowane po jego śmierci, a imperium pozostanie stabilne. Miał nadzieję, że po jego śmierci nic się nie zmieni. Zupełnie nic. Nigdy.

JEDEN Oczywiście, zabiję się natychmiast po śmierci Wielkiego Pana. Kapitan Martinez, z trudem dotrzymując kroku długonogiemu Dowódcy Floty Enderby’emu, na te słowa aż się potknął. – Milordzie? – Kapitan odzyskał równowagę i podjął marsz z lewej strony dowódcy. Ich obcasy znów zgodnie stukały na wygładzonej, błyszczącej powierzchni z materiału asteroidalnego, wyściełającego pomieszczenia Centrum Dowodzenia. – Zgłosiłem się na ochotnika – oznajmił Enderby swym zwykłym, monotonnym tonem. – Moja rodzina musi mieć przedstawiciela na stosie pogrzebowym, a ja jestem najodpowiedniejszym kandydatem. Jestem u szczytu kariery, dzieci mam dobrze ustawione, a żona się ze mną rozwiodła. – Spojrzał na Martineza spod prostych białych brwi. – Dzięki śmierci moje imię i imię mojej rodziny będzie czczone wiecznie. Oraz pomoże wszystkim zapomnieć o finansowym skandalu, w jaki jest zamieszana twoja żona, pomyślał Martinez. Szkoda, że to małżonki Enderby’ego – zamiast Dowódcy Floty – nie można wykorzystać w charakterze rodzinnej ofiary. Szkoda, zwłaszcza dla Martineza. – Będzie mi pana brakowało, milordzie – stwierdził. – Rozmawiałem o panu z kapitanem Tarafahem – oznajmił Enderby. – Zgodził się wziąć pana na „Koronę” na stanowisko oficera łączności. – Dziękuję, milordzie – odparł Martinez. Tonem głosu starał się nie zdradzić głębokiego rozczarowania. Rodzina Martineza należała do parów – klanów umieszczonych przez Wielkich Panów, Shaa, nad wszelkimi stworzeniami. Choć wobec Shaa wszyscy parowie byli równi, sami parowie mieli na ten temat pogląd mniej idealny. Nie wystarczyło po prostu być parem – trzeba być właściwym rodzajem para. A Martinez z pewnością należał do tych niewłaściwych. Na odległej planecie Laredo klan Martinezów był wszechmocny, ale wśród parów wysokiej kasty, których pałace zdobiły Górne Miasto Zanshaa, tacy prowincjusze jak oni zupełnie się nie liczyli. Subtelne różnice pozycji nie miały podstawy prawnej, ale ich wpływ czuło się we wszystkich sferach społeczności parów. Pochodzenie Martineza dawało mu miejsce w akademii wojskowej parów, potem stopień oficerski, i na tym koniec. W ciągu sześciu lat służby osiągnął stopień porucznika. Jego ojcu, Marcusowi Martinezowi, ta sama droga zajęła kilkanaście lat – potem rozgoryczony podał się do dymisji, wrócił na Laredo i zajął się zbijaniem fortuny. Martinezowi był potrzebny wpływowy patron, dzięki któremu mógłby awansować. Sądził, że takim patronem stanie się Dowódca Floty Enderby, który doceniał jego zdolności i był gotów przymknąć oko na to, że jego podopieczny pochodzi z zapyziałej dziury i mówi z żałosnym akcentem. Martinez mimo wysiłku w żaden sposób nie mógł się pozbyć swej charakterystycznej wymowy. Co należy robić, gdy twój zwierzchnik zapowiada samobójstwo? – zastanawiał się Martinez. Próbować odwieść go od tej decyzji? – Tarafah to dobry oficer – zapewnił go Enderby. – Zajmie się tobą. Tarafah ma zaledwie stopień kapitana porucznika, pomyślał Martinez. Nawet gdyby uznał Martineza za najzdolniejszego oficera – co było mało prawdopodobne – nie miałby wpływu na jego awans. Mógłby tylko rekomendować go swemu szefowi, a ten z kolei miałby swych protegowanych i oczywiście oni byliby dla niego ważniejsi od Martineza.

Tkwię w gównie po pas, stwierdził Martinez w duchu. Chyba że uda mi się przekonać dowódcę, żeby się nie unicestwiał. – Milordzie… – Musiał przerwać, bo zbliżył się inny oficer, starszy dowódca eskadry Elkizer z towarzyszącymi osobami. Byli Naksydami, członkami pierwszego gatunku podbitego przez Shaa. Martinez stłumił rozdrażnienie, widząc, jak kicają po gładkiej podłodze. Przerwali mu teraz ważną rozmowę, a zawsze czuł się w ich obecności nieswojo. Może dlatego, że tak się dziwnie przemieszczali. Mieli sześć kończyn – cztery nogi i górną parę, która mogła pełnić rolę zarówno rąk, jak i nóg. Uznawali dwie prędkości: zerową oraz bardzo, bardzo dużą. Gdy szli, bez ustanku poruszali czterema stopami; stopy darły grunt, bez względu na rodzaj podłoża, nawet gdy nic to nie dawało, a kiedy chcieli przemieszczać się szczególnie szybko, opuszczali swe centauropodobne ciała i wykorzystywali również dwie przednie kończyny. Wówczas miotali się wężowymi ruchami – widok ten wywoływał u Martineza nieprzyjemny dreszcz. Ciała Naksydów pokrywały czarne karbowane łuski, ozdobione zmiennymi czerwonymi wzorami, które u Naksydów były środkiem porozumiewania się. Inne gatunki albo nie potrafiły rozszyfrować tego kodu, albo uważały go za bardzo trudny. Oficerowie mieli na sobie mundury kameleonowe, które wiernie odtwarzały zmienny wzór ciała. To umożliwiało Naksydom wzajemną komunikację. Na macierzystej planecie, w swym prymitywnym państwie, Naksydzi przemieszczali się w sforach prowadzonych przez dominującą jednostkę. Tutaj nadal hołdowali temu zwyczajowi. Odznaki stopni wojskowych były zbyteczne – wystarczyło obserwować język ciała i zachowanie Naksydów, by stwierdzić, którzy z nich są podwładnymi, a którzy dominantami: ci zachowywali się nieznośnie arogancko, niższe kasty natomiast służalczo się płaszczyły. Dowódca eskadry Elkizer czmychnął ku Dowódcy Floty Enderby’emu i gwałtownie się zatrzymał. Uniósł górną część ciała i poddańczym gestem odsłonił nagą szyję. Miało to znaczyć: „Jeśli chcesz, panie, zabij mnie”. Taki był we flocie poddańczy rytuał. Członkowie świty Elkizera – Martinez nazywał ich w duchu „stadem” – poszli w ślady swego przywódcy. Stojąc na baczność, sięgali Enderby’emu do brody – byli rozmiarów wielkiego psa. – Spocznijcie, milordowie! – powiedział Enderby uprzejmie, po czym zaczął wypytywać Elkizera, czy jego statki zostaną wyremontowane przed śmiercią Wielkiego Pana, a zatem przed samobójstwem Enderby’ego. Problem polegał na tym, że nikt nie wiedział, kiedy nastąpi śmierć Wielkiego Pana, choć wszyscy czuli, że stanie się to wkrótce. – Niczego nie można zostawiać przypadkowi – powiedział Enderby do Martineza, gdy ciepłokrwiste gady sobie poszły. – Mogę liczyć na twoją pomoc w przygotowaniach? – Naturalnie, milordzie – odparł Martinez. Cholera, pomyślał, trzeba będzie odłożyć spotkanie z Amandą Taen. – Nie znamy dnia, ale gdy nadejdzie, musimy być gotowi – stwierdził Enderby. Martinez poczuł, jak czaszkę przytłacza mu mokra, dżdżysta chmura depresji. – Tak, milordzie – odparł. *** W gabinecie Enderby’ego unosił się delikatny waniliowy zapach. Gabinet znajdował się w południowo-wschodnim rogu budynku Centrum Dowodzenia i dwie jego ściany stanowiło wielkie, wygięte okno. Panorama była wspaniała: w dole na bezkresne, ponure Dolne Miasto, w górze na okrążający całą planetę pierścień akceleratora Zanshaa – cienki srebrny, oświetlony słońcem łuk na tle zielonkawego nieba.

Enderby’emu jednak ten widok zawsze był obojętny. Biurko ustawił tyłem do wielkiego okna, przodem do wnętrza Centrum Dowodzenia, za którym dalej znajdował się prawie pusty Wielki Azyl Panów. Z tamtymi miejscami były związane jego obowiązki. Przebywając z dowódcą floty, Martinez nie mógł okazywać zachwytu widokiem. Enderby znakomicie potrafił demonstrować obojętność dla wszystkiego, co nie wiązało się bezpośrednio z pracą. Martinez łatwo się dekoncentrował i cały dzień mógłby się rozkoszować widokiem z okna. Był oficerem łączności przy Dowódcy Floty. Odpowiadał za przekazywanie wiadomości między Enderbym a podległymi mu jednostkami, na które składały się dziesiątki statków, należących do Floty Macierzystej, instalacje naziemne na Zanshaa i w innych miejscach układu, paramilitarna Służba Antymaterii obsługująca pierścień akceleratora, urządzenia, sprzęt treningowy, doki i magazyny na samym pierścieniu, windy transportujące personel i ładunki między planetą a pierścieniem. Do tego dochodziła łączność ze zwierzchnikami Enderby’ego w Zarządzie Floty i oczywiście skomplikowana sieć komunikacyjna, wiążąca te wszystkie elementy. Mimo licznych i złożonych zadań Martinez miał wiele wolnego czasu. Flota Macierzysta funkcjonowała zgodnie ze sprawdzonymi procedurami, które ustaliły się w ciągu tysięcy lat dominacji Shaa. Większość wiadomości, docierających do Martineza, nie wymagała uwagi Enderby’ego. Rutynowe raporty, informacje o zapasach i rekwizycjach, na temat konserwacji sprzętu, na temat adeptów i świeżych absolwentów akademii. Martinez załatwiał je, nie kierując ich nawet na ekran Enderby’ego. Specjalnie natomiast oznaczał mu przekazy od przyjaciół i klientów, doniesienia o ofiarach wypadków – wtedy Dowódca Floty zawsze załączał osobiste kondolencje – i, co najważniejsze, apelacje od wyroków za naruszenie dyscypliny czy za przestępstwa. Enderby poświęcał tym przypadkom wiele uwagi i niekiedy przesyłał prokuratorowi kilka ostrych, bezpośrednich zapytań, co skutkowało odstąpieniem od oskarżenia. W takich sytuacjach Martinez odczuwał ulgę. Napatrzył się na wymiar sprawiedliwości i wiedział, że działa brutalnie, a organa śledcze są leniwe. Gdyby jemu samemu przydarzyło się kiedyś otrzymać drakoński wyrok, bardzo by chciał, żeby jego sprawę przeglądał ktoś taki jak Enderby. Podczas służby Martineza na stanowisku asystenta dowódcy nie doszło do żadnej naprawdę krytycznej sytuacji, zakłócającej codzienną rutynę. Wypracowane procedury były bardzo efektywne. Jednak zwykła praca Martineza to nic w porównaniu z prywatnymi zajęciami Enderby’ego, które mu wypełniły cały dzisiejszy dzień. Martinez współpracował z Dowódcą Floty od miesięcy, ale nie miał pojęcia, jak skomplikowane jest jego życie. Enderby musiał wydać decyzje w tysiącach spraw, zrobić zapisy na rzecz przyjaciół, dzieci, krewnych, podwładnych i swych klientów. Był niesamowicie bogaty, choć dotychczas Martinez nie zdawał sobie z tego sprawy. Dowódca Floty mieszkał w skromnej kwaterze Centrum, ale w Górnym Mieście miał pałac, który zamknął po rozwodzie. Pałac chciał przekazać najstarszej córce, wysokiej urzędniczce w Ministerstwie Rybołówstwa, ale niektóre apartamenty miały być do dyspozycji innych dzieci na zawsze. Należało również rozdzielić resztę składników majątku Enderby’ego: konta bankowe, rachunki giełdowe, obligacje i nadzwyczaj skomplikowaną sieć instrumentów finansowych. Martinez siedział przy swoim biurku w gabinecie Enderby’ego i załatwiał te wszystkie zapisy, łącznie z rutynowymi komunikatami. Zdołał też przekazać osobistą wiadomość dla Amandy Taen, z błaganiem o przełożenie randki. Równie zajęty był sekretarz Enderby’ego, starszy porucznik Gupta, od lat pracujący dla dowódcy. Zajmował się innymi aspektami długiego, bogatego i skomplikowanego życia, które teraz miało dobiec końca.

Dowódcy Floty, odchodząc na emeryturę, mieli prawo rekomendować kilka osób na wyższe stanowiska. Jeśli teraz nawet taka lista powstała, to nie trafiła na biurko Martineza, a on wolał nie pytać Gupty, czy dotarła do niego. Bardzo chciał wiedzieć, czy znalazło się na niej nazwisko „Martinez”. W ciągu dnia odebrał jedną prywatną wiadomość. Nie od Amandy Taen – niestety – ale od swej siostry Vipsanii. Patrzyła na niego leniwie z displeju, odrzuciwszy wystudiowanym gestem ciemne włosy. – Na początku przyszłego miesiąca wydajemy przyjęcie – mówiła słodko. Gdy ostatnio z nią rozmawiał, też słyszał podobny ton, choć może nie tak wyrazisty. – Gareth, kochanie, bardzo byśmy chciały, żebyś przyszedł, ale przypuszczam, że będziesz zbyt zajęty. Martinez nie wysłał odpowiedzi. Dobrze znał swoją siostrę i wiedział, że właśnie usłyszał od niej polecenie, by z powodu nawału zajęć nie przychodził na przyjęcie. „Gareth, kochanie” – to była dla niego jednoznaczna wskazówka. Vipsania i dwie pozostałe siostry Martineza – Walpurga i Sempronia – pojawiły się na Zanshaa kilka miesięcy po tym, jak podjął tu służbę. Wynajęły pół starego pałacu Shelleyów i dały nura w miejscowe życie towarzyskie. Sempronia jakoby studiowała na uniwersytecie, a dwie pozostałe siostry miały się nią opiekować, ale jeśli pobierano jakieś nauki, to raczej nie z podręczników. Martinez pamiętał swoje trzy siostry jako dzieci – wprawdzie denerwujące, inteligentne, cwane, wredne, ale jednak dzieci. Wspaniałe młode kobiety, brylujące w Pałacu Shelleyów, wydawały się nie tylko dorosłe, lecz również pozbawione wieku, jak rzeźby nimf przy fontannie, wydawały się wieczne, żyjące poza czasem. Martinez mógł oczekiwać, że urządzając się w stolicy, zechcą skorzystać z jego wsparcia. Przybyły jednak z listami polecającymi i nie potrzebowały jego pomocy… w ogóle go nie potrzebowały. Straciły laredoński akcent, co Martinezowi się nie udało i jego wymowa przypominała o prowincjonalnym pochodzeniu rodziny, a to byłoby kłopotliwe w kręgu nowych, szpanujących przyjaciół sióstr. Martinez zastanawiał się czasami, czy czuje do swych sióstr awersję. Ale czyż nimfom przy fontannie zależy na tym, by je lubiano? One po prostu są. Enderby skończył pracę po zachodzie słońca. Srebrny pierścień akceleracyjny został połowicznie zasłonięty przez cień planety i teraz rysował się na niebie tylko łukiem świateł. Za ogromnym krzywym oknem nocne ptaki polowały na owady. Martinez spocił się pod pachami i kołnierzykiem ciemnozielonego munduru. Bolała go kość ogonowa. Marzył o prysznicu, o masażu i długich zwinnych palcach pani chorąży Taen. Enderby podpisał papierowe wersje pozostałych dokumentów i przyłożył odcisk swego kciuka. Tam, gdzie było to konieczne, Martinez i Gupta podpisali się jako świadkowie. Wreszcie Enderby wyłączył ekrany i wstał z fotela, przeciągając się powściągliwie z godnością właściwą jego urzędowi. – Dziękuję, panowie – powiedział i spojrzał na Martineza. – Poruczniku Martinez, zechce pan dopilnować, by dowódcom statków dostarczono zaproszenia. Martinez upadł na duchu. „Zaproszenie” musiało być – zgodnie ze zwyczajem – doręczone osobiście i żaden dowódca nie śmiał odmówić. Na spotkaniu zostaną omówione zadania floty w dniu śmierci Wielkiego Pana. – Tak jest, milordzie – odparł. – Zaniosę je do pierścienia, gdy tylko się wydrukują. Dowódca Floty spojrzał na Martineza łagodnymi brązowymi oczyma. – Nie musi pan tego robić osobiście. Proszę posłać któregoś z kadetów na służbie.

Przynajmniej nieco się zlitował. – Dziękuję, lordzie dowódco. Starszy porucznik Gupta wysłuchał na baczność podziękowań Enderby’ego, po czym wyszedł. Martinez włożył do drukarki specjalny gruby papier czerpany – przy jego produkcji użyto prawdziwego drewna – i wydrukował zaproszenia. Włożył je do koperty i uniósł wzrok na Enderby’ego: dowódca patrzył przez wielkie okno; twarz, oświetlona miriadami świateł z Dolnego Miasta, miała łagodny profil; we wzroku szefa Martinez dostrzegł niepewność, dziwną pustkę i zagubienie. Nareszcie Enderby mógł z okien swego biura podziwiać widok. Nie czekały go żadne obowiązki. Wszystko zostało załatwione. Martinez zastanawiał się, czy ktoś, kto osiągnął taki sukces, może czegoś w życiu żałować. Enderby pochodził wprawdzie z klanu z najwyższej kasty, ale przecież nie gwarantowało to dotarcia aż do pozycji Dowódcy Floty, choć ułatwiało awans. Był bogaty, przyczynił się do podniesienia prestiżu swego domu, dzieci miał dobrze ustawione. Żona przysparzała mu problemów, ale sprzeniewierzenie funduszy nie zbrukało jego samego, a Komisja Śledcza bardzo się starała, by usunąć wszelkie wątpliwości. Może ją kochał? – zastanawiał się Martinez. Małżeństwa wśród parów były zazwyczaj aranżowane przez rodzinę, ale czasami pojawiała się również miłość. Może w podobnej sytuacji żałuje się samej miłości, a nie małżeństwa. Nie czas jednak na spekulacje co do prywatnego życia szefa. Martinez musiał teraz użyć całej swej przebiegłości, całego czaru, jaki wcześniej szykował dla Amandy Taen. Teraz lub nigdy, pomyślał Martinez i zebrał się w sobie. – Milordzie? Enderby drgnął, zaskoczony, odwrócił się i rzekł: – Słucham, Martinez? – Powiedział pan coś przed chwilą. Nie zrozumiałem. Martinez nie wiedział, jak zacząć rozmowę, więc miał nadzieję, że kompromisowo obaj uznają, że to Enderby ją zaczął. – Rzeczywiście coś mówiłem? – Enderby pokręcił głową. – To prawdopodobnie nic ważnego. Martinez bił się z myślami, usiłując kontynuować rozmowę. – Służba ma przed sobą trudny okres – stwierdził. Enderby skinął głową. – Możliwe. Ale mieliśmy dość czasu, by się przygotować. – Będą nam potrzebni przywódcy, tacy jak pan, milordzie. Enderby lekceważąco wykrzywił usta. – Nie jestem jedyny. – Ośmielam się mieć inny pogląd, milordzie – odparł Martinez. Zrobił krok w stronę dowódcy. – Przez ostatnie miesiące miałem zaszczyt blisko z panem współpracować i mam nadzieję, że nie zostanę źle zrozumiany, jeśli powiem, że według mnie jest pan osobą o nadzwyczaj rzadkich talentach. Enderby’emu znów drgnęły usta. Uniósł brwi. – Nie współpracował pan z żadnym innym Dowódcą Floty, prawda? – Ale pracowałem z wieloma ludźmi, milordzie, oraz z wieloma parami. I… – Martinez był teraz w kropce, czuł, jak po pas tonie w bagnie; zaczerpnął tchu, nie ośmielając się przerwać – …i zorientowałem się, że większość z nich jest ograniczona, a pańskie horyzonty, milordzie, są znacznie szersze, znacznie bardziej wartościowe dla służby i… Martinez zamarł, gdy Enderby przeszył go wzrokiem. – Panie poruczniku, czy mógłby pan przejść do sedna sprawy?

– Sedno sprawy polega… chodzi o to, lordzie dowódco… – Wreszcie zdobył się na odwagę i dokończył: – Miałem nadzieję, lordzie dowódco, że uda mi się pana przekonać, by ponownie rozważył pan zamiar odejścia. Miał nadzieję, że zaskoczony Enderby spojrzy na niego łagodniej, może położy mu po ojcowsku dłoń na ramieniu i w zadumie zada pytanie: „Czy to naprawdę tak wiele dla pana znaczy?”. Jednak twarz szefa zastygła, jego plecy, już stalowe, jeszcze bardziej zesztywniały, pierś się uniosła. – Jak śmie pan podważać moją opinię? – Mówiąc to, opuścił dolną szczękę, odsłaniając równy biały rząd zębów. Martinez zaciskał pięści, aż paznokcie wpiły mu się w dłonie. – Milordzie, kwestionuję zamysł usunięcia znakomitego dowódcy w czasach tak krytycznych… – Nie rozumie pan, że ja nic nie znaczę?! – krzyknął Enderby. – Nic! Nie pojął pan elementarnej zasady naszej służby? My… to wszystko… – Gniewnie objął gestem okno, wszystko, co znajdowało się za przezroczystą szybą, miliony w Dolnym Mieście, wielki łuk antymaterii, statki i dalej stacje przy wormholach… – To wszystko śmiecie! – szepnął Enderby niecierpliwie, jakby nadmierne emocje sparaliżowały mu struny głosowe. – Śmiecie w porównaniu z prawdziwą, wieczną, jedyną rzeczą, która nadaje sens naszemu nędznemu życiu. – Enderby uniósł pięść i przez chwilę Martinez bał się, że szef go uderzy. – Za Praxis! – powiedział Enderby. – Tylko Praxis się liczy, ono jest całą prawdą, całym pięknem! – Znów uniósł pięść. – Dla tej wiedzy cierpieli nasi przodkowie. Za to nas biczowano! Miliony umarły w mękach, nim Wielcy Panowie wypalili tę prawdę w naszych umysłach. A jeśli dalsze miliony – nawet miliardy – muszą umrzeć, by podtrzymać słuszność Praxis, to naszym obowiązkiem jest zadać im śmierć. Martinez chciał się cofnąć, by uniknąć palącego spojrzenia dowódcy. Tylko siłą woli pozostał na swoim miejscu i uniósł brodę, odsłaniając gardło. Czuł padające na szyję kropelki śliny wściekłego szefa. – Wszyscy musimy umrzeć! – mówił Enderby. – Ale jedyna śmierć, która ma sens, to śmierć w służbie Praxis. Ponieważ jestem tym, kim jestem, w tym wyjątkowym momencie mam przywilej ponieść śmierć honorową, która przydaje znaczenia i mnie, i Praxis. Czy wiesz, jak rzadko to się zdarza? – Znów wskazał świat za oknem i te niewidzialne miliony. – Jak wielu z nich poniesie doniosłą śmierć? Właściwie nikt! Dowódca Floty Enderby zbliżył się do Martineza. – A pan chciałby pozbawić mnie doniosłej śmierci? Śmierci właściwej parom? A kimże pan jest, poruczniku Martinez? Martinez instynktownie znalazł właściwe słowa w chmurze strachu, ocieniającej jego umysł. Bardzo wcześnie nauczył się, że gdy zostanie zdemaskowany, powinien się przyznać i pokornie prosić o wybaczenie. Uczciwość – jak się przekonał – ma swój szczególny urok. – Bardzo przepraszam za tę sugestię, lordzie dowódco. Wykazałem egoizm i myślałem tylko o własnej korzyści. Enderby gniewnie patrzył na Martineza przez kilka chwil, po czym cofnął się o krok. – W ciągu paru następnych godzin postaram się zapomnieć o pańskim istnieniu, poruczniku. Niech pan dopilnuje, by dostarczono te listy. – Tak jest, lordzie dowódco. Martinez odwrócił się i ruszył do drzwi krokiem spokojnym, choć coś go pchało do biegu. Zobaczysz, czy kiedykolwiek znowu spróbuję uratować twoje nędzne życie, pomyślał. I do cholery

z Praxis. *** To obcy Shaa, Wielcy Panowie, narzucili ludzkości bezwzględne zasady etyczne – Praxis – gdy Ziemia się poddała po zniszczeniu bombami antymaterii Delhi, Los Angeles, Buenos Aires i kilkunastu innych miast. Ludzkość była drugim z inteligentnych gatunków, który poczuł bicz Shaa. Pierwszym byli centauroidalni, pokryci czarnymi łuskami Naksydzi – przed kapitulacją Ziemi byli już poskromieni i stanowili załogi na większości statków Shaa. Nikt nie wiedział, skąd Shaa pochodzili, a oni sami nie mówili otwarcie o swych dziejach. Planeta Zanshaa z miastem stołecznym Zanshaa najwyraźniej nie była ich planetą macierzystą, została tylko w czasach historycznych wybrana jako wygodne miejsce położone między ośmiu wormholowymi bramami, przez które Shaa mieli dostęp do swego imperium. „Rok” Shaa, równy 0,84 roku ziemskiego, nie miał nic wspólnego z okresem obrotu Zanshaa wokół jej gwiazdy, ani w ogóle z okresem obrotu jakiejś planety w ich imperium. Wszelkie odnośniki do miejsca pochodzenia Shaa zostały usunięte z archiwów, nim gatunki podporządkowane uzyskały do nich dostęp. Inną osobliwością był system datowania, zaczynający się od „Pokoju Praxis Jeden”, około 437 lat przed pojawieniem się Shaa nad macierzystą planetą Naksydów. Sugerowało to, że istniał czas, gdy Shaa jeszcze nie oddawali się Praxis, choć żaden Shaa tego nie chciał potwierdzić. Nie czcili również tego Shaa – jeśli to był Shaa – który pierwszy sformułował zasadę Praxis. Nie pamiętali również jego imienia. W jednym byli nieugięci: uważali, że wszystkie gatunki i sam fizyczny świat muszą się podporządkować zasadom Praxis. Kategorycznie zakazali używania i rozwijania całych gałęzi techniki – sztucznej inteligencji i świadomych maszyn, transformowania inteligencji istot żywych do postaci maszynowej czy elektromagnetycznej, konstruowania maszyn do manipulacji materii na poziomie molekularnym i atomowym. Manipulacji genetycznych również zabroniono – Shaa woleli wolniejszy proces doboru naturalnego, im bardziej pozbawiony sentymentów, tym lepiej. Zasady Praxis wdrażano z żelazną konsekwencją. Każdego, kto je naruszył, czekała kara śmierci, często okrutna i wykonywana publicznie, Praxis stanowiło bowiem, że „ci, którzy naruszyli podstawowe prawo, mają otrzymać karę nieproporcjonalnie surową do przestępstwa, by przykład oddziaływał na społeczeństwo”. Shaa i ich stronnicy nie wahali się użyć najbardziej trujących i destrukcyjnych broni: bombami antymaterii niszczyli niekiedy całe miasta za przestępstwa paru mieszkańców, a gdy kiedyś odkryto, że grupka Ziemian używa technik genetycznych do produkcji zarazy, która miałaby zabić Shaa, cała planeta została zbombardowana, zniszczona, a powstałe wskutek potężnych eksplozji chmury dymu i pyłu zasłoniły słońce, skazując tych, co przeżyli, na powolną śmierć w zimnej atmosferze, zatrutej promieniowaniem. Ci Ziemianie, którzy przetrwali, porażeni sposobem, w jaki Shaa niszczyli własnych poddanych, uznali się za niezwykłych szczęśliwców, że zbombardowana planeta nie była Ziemią. Takie przykłady odnosiły skutek. Po długiej agonii planety Dandaphis zakazy Praxis nigdy nie były łamane w tak radykalny sposób. Inne reguły Praxis odnosiły się do organizacji społecznej. Każda istota rozumna miała w imperium wyznaczone miejsce w ściśle określonej strukturze, w ramach hierarchicznej piramidy klanów. Parowie znajdowali się na szczycie. Ci na górze odpowiadali za dobro tych na dole, a warstwy niższe miały czcić parów i Shaa, okazując im uległe posłuszeństwo. Inna klauzula Praxis zabraniała istotom rozumnym „skazywania się na przekleństwo

nieśmiertelności” – osobliwy zakaz, gdyż Shaa byli nieśmiertelni. Rzadko ujawniali sposób myślenia, jaki przyświecał ich zakazom, ale Shaa otwarcie przyznawali, że ich własna nieśmiertelność to poważna pomyłka, i za pomocą karabinów, noży patroszących czy bomb z antymaterii niszczyli wszystkich, którzy szukali fizycznej nieśmiertelności dla siebie. Na temat samych siebie Shaa nic nie mówili. Zagadką pozostało, dlaczego te nieśmiertelne istoty, wyposażone w absolutną władzę, po kolei popełniały samobójstwa. Nie uważali swej śmierci za tragedię. – Żadna istota nie powinna być nieśmiertelna – tak kwitowali wszelkie pytania. Jakakolwiek była tego przyczyna, Wielcy Panowie postanowili kolejno umrzeć, a każda śmierć pociągała za sobą śmierć kilkudziesięciu lojalnych podwładnych. Teraz, w 12481 roku Pokoju Praxis, został tylko jeden Wielki Pan. Oczekiwano, że długo nie pożyje. *** Po drugiej stronie holu Centrum umieszczono mapę imperium – pokazywała wormhole prowadzące z Zanshaa do dominiów. Nie odzwierciedlała rzeczywistego układu gwiazd w rejonie Zanshaa; wormhole przeskakiwały pobliskie gwiazdy i w zasadzie mogły łączyć dwa dowolne punkty wszechświata. Wiele układów planetarnych, pokazanych na mapie, znajdowało się tak daleko od Zanshaa, że trudno było powiedzieć, czy w ogóle są związane z innymi częściami imperium. Wormhole biegły w czasoprzestrzeni – wormhol przeskakujący osiemset lat świetlnych mógł równocześnie przeskoczyć osiemset lat w przeszłość lub przyszłość, albo pokonać każdy dystans czasowy mieszczący się w tym zakresie. A przy tym nie występowały żadne paradoksy. Wskutek ograniczeń związanych z prędkością światła nie można było dostać się w pobliże innej gwiazdy dostatecznie szybko, by zmienić jej historię, chyba że wykorzystało się do tego wormhole, ale wówczas okazywało się, że Shaa już wcześniej odwiedzili to miejsce. Dominujący element dziejów: nie było ucieczki przed Shaa. Nie było ucieczki przed historią, w której Gareth Martinez występował jako prowincjonalny lord, obiekt pogardy wyższych sfer. Nie można się cofnąć w czasie i naprawić błędu polegającego na tym, że Dowódca Floty Enderby beszta Martineza. W żaden sposób nie dało się skorygować pomyłek Martineza, błędów cywilizacji i historii. Martinez musiał żyć z tym wszystkim. Pod lewą pachą niósł ciężkie, opasłe koperty z zaproszeniami od Enderby’ego. Przełożył je do prawej ręki. Szedł do służbówki kadetów, sprawdzając, czy na displeju na mankiecie nie wyświetliły się jakieś wiadomości. „Może innym razem”. Notka od Amandy Taen pokazała mu się na lewym rękawie kameleoformu. Nie dostał ani audio, ani wideo, więc nie potrafił stwierdzić, czy Amanda jest na niego wściekła, czy nie, ale najwidoczniej jeszcze go zupełnie nie skreśliła. Może ten błąd uda się naprawić. Nacisnął na rękawie srebrny guzik-kamerę i przesłał odpowiedź wideo i audio: „Teraz jestem wolny. Nie za późno na spotkanie? Jeśli już jest za późno, odezwę się jutro i będziemy mogli umówić się w innym terminie”. Kwiaty, pomyślał. Jeśli Amanda Taen nie odpowie, prześlę jej kwiaty i pisemne przeprosiny.

Wyłączył displej. Kameleonowa tkanina marynarki munduru przybrała zwykły ciemnozielony odcień, identyczny jak odcień nieba Zanshaa. Teraz, o tej późnej porze, w Centrum panował niewielki ruch. Stukanie obcasów Martineza na marmurowej podłodze dawało pogłos w wysokich pustych korytarzach. Przy drzwiach służbówki kadetów poprawił kołnierzyk z czerwonymi trójkątnymi naszywkami oficerskimi, usztywnił plecy i wszedł do środka. Czterej kadeci nie zauważyli go. Jak się spodziewał, oglądali transmisje sportowe na ekranach ściennych. Pamiętał ze swych kadeckich czasów, że sport był naturalnym hobby w wolnych chwilach i jeśli ktoś się nim nie interesował, nazywano go kujonem i uważano za dziwaka. Tu kujonów nie dostrzegł. Z jednej ściany dochodziły odgłosy futbolu, z drugiej – zapasów wolnej amerykanki, z trzeciej – wyścigu jachtów. Kadeci w rozchełstanych mundurach rozpierali się na kanapie zwróconej ku ścianie z wyścigami jachtów i popijali piwo z puszek. Z kadetami, którzy ukończyli jakąś akademię wojskową, ale nie mieli jeszcze żadnego doświadczenia zawodowego, zawsze był problem. Należało im znaleźć zajęcie, gdzie mogliby nabrać dojrzałości, nie czyniąc krzywdy sobie i innym. Zakładano, że przez trzy lata między dyplomem a egzaminami oficerskimi nabędą doświadczenia i zapoznają się z technicznymi aspektami zawodu. Najczęściej jednak wybierali atrakcyjniejszy program z trzech przedmiotów: przepijania, trwonienia i przegrywania wszelkich zasobów finansowych. Ludzie nazywali ich „szpanerami”. Martinez doskonale pamiętał, że też ulegał takim pokusom. Udało mu się uzyskać dyplom ze szpanerstwa, więcej – przekonał się, że jest w tym dobry, i tylko jakiś wewnętrzny głos, mówiący, że trzeba być kimś potrzebnym, uchronił go od stania się zupełnym pasożytem. Z braku użytecznego zajęcia kadeci z tego pokoju służyli jako gońcy. Zazwyczaj gdy ktoś potrzebował posłańca, dzwonił tutaj i wzywał kogoś do zabrania przesyłek. Dawało to któremuś z tych obiboków czas na dopicie drinka, poprawienie munduru i przeistoczenie się w coś na kształt sprawnego, posłusznego oficera. Martinez, przez nikogo niezauważony, stanął za kanapą. Umysł wypełniała mu błoga pewność własnej nieomylności. Wytropił norę leniuchów, którzy trwonili czas, zamiast myśleć o służbie. – Hołota! – ryknął. Kadeci nie mieli jeszcze przydziału i nie musiał się do nich zwracać „milordowie”, choć z pewnością należeli do kasty parów. Czterej kadeci – kobieta i trzech mężczyzn – zerwali się z kanapy, wyprostowali się i wyciągnęli szyje. – Milordzie! – odpowiedzieli. Martinez spojrzał na nich lodowato. Przed chwilą zwierzchnik odarł go z godności i szans, i teraz Martinez czuł silną ludzką potrzebę przekazania swego bólu innym osobom. Przez parę sekund milczał, czekając tylko, by kadeci się odprężyli, nim zorientują się, że mają przed sobą tylko porucznika, i to prowincjusza. Stali na baczność. Bogaty chłopczyk Foote – miał na głowie niesforny jasny kosmyk – powściągnął malujący mu się zwykle na twarzy wyraz pogardy; Chatterji – piegowata, rude włosy zebrane na karku w koński ogon. Martinez nie znał dwóch pozostałych. – Na którego przypada teraz kolej? – zniżył się wreszcie do zadania pytania. – Na mnie, milordzie – odparł jeden z nieznajomych. Był niski, szczupły, śniady, cuchnął piwem, które wylał sobie na pierś, podrywając się z kanapy. Martinez podszedł do chłopaka bliżej i spojrzał na niego z góry. Martinez był wysoki i wiedział, że patrzenie z góry się przydaje; ćwiczył je i potrafił dobrze to robić. – Nazwisko, gnido? – Silva, proszę pana. Martinez wręczył mu listy.

– Te listy mają być osobiście dostarczone na każdy statek stacjonujący w pierścieniu. Osobiście kapitanom lub ich adiutantom. Potwierdzenia na piśmie mają być zebrane i oddane do biura lorda dowódcy Enderby’ego. Spojrzał znacząco na piwną plamę na rozpiętej marynarce i koszuli kadeta. – Czy jest pan na tyle trzeźwy, by wykonać to zadanie, kadecie Silva? – Tak, milordzie! – Zapach jęczmienia i chmielu buchał z ust Silvy, ale mężczyzna się nie chwiał, choć pięty miał złączone, a Martinez górował nad nim jak wieża. Zatem młodzian nie był chyba aż tak pijany, by skompromitować siebie, Martineza i sztab Enderby’ego. – Najbliższy wahadłowiec do terminalu windy wyrusza za pół godziny – oznajmił Martinez. – Wystarczy czasu na prysznic i zmianę ubrania. – A po chwili dodał: – Chyba nie jesteś aż tak pijany i nie zrzygasz się w windzie, co, gnido? – Nie, milordzie. Martinez przekazywał mu listy. – No, ani mi się waż! Na wszelki wypadek włóż to do szczelnej torby. – Proszę wybaczyć, milordzie. Czy mógłbym coś powiedzieć? – odezwał się jeden z mężczyzn. Był to Jeremy Foote, postawny blondyn z kosmykiem niesfornych włosów z prawej strony głowy. Stał na baczność, a mówiąc, lekko przeciągał głoski. Mówił tak prawdopodobnie od kołyski; ten głos sygnalizował maniery i społeczną pewność siebie, kojarzył się z ekskluzywnymi palarniami, wyrafinowanymi balami maskowymi i zastępem dyskretnych służących. Martinez nie miał wstępu do takiego świata – choć należał do parów – chyba że wyprosiłby poparcie jakiegoś patrona z wyższej kasty. Martinez odwrócił się do niego. – Słucham, kadecie Foote. – Milordzie, ja mógłbym dostarczyć te listy – zaproponował Foote. Martinez dobrze go znał i wiedział, że za jego pozorną ofiarnością kryje się inny motyw. – A czemuż to jesteś dzisiaj taki dobry dla Silvy? – spytał. Foote pozwolił sobie na drobny bezczelny gest – dotknął kącika ust. – Mój wuj, milordzie, jest kapitanem „Bombardowania Delhi” – odparł. – Po dostarczeniu przesyłki mógłbym z nim zjeść małe śniadanko. Martinez pomyślał: przywołał koneksje rodzinne, to dla niego typowe. Do diabła z nim i z jego koneksjami. Przedtem Martinez miał zamiar udzielić kadetom krótkiego pouczenia na temat właściwego stroju i zachowania w pokoju służbowym i dać spokój, ale po odzywce Foote’a uzyskał aż nadto wystarczające usprawiedliwienie, by dać im wycisk. – Kadecie Foote, obawiam się, że kameralne rodzinne śniadanka musi pan odłożyć na później. – Martinez, wykonując gwałtowny ruch podbródkiem, wskazał Silvę, i znów wyciągnął ku niemu koperty. – Silva, niech pan zmierza na stację. A jeśli nie zdąży pan na najbliższą windę, proszę mi wierzyć, że się o tym dowiem. – Tak jest, milordzie. – Silva wziął koperty i czmychnął, zapinając po drodze mundur. – Jeśli chodzi o was, mam inne plany. – Martinez popatrzył kolejno na trzech pozostałych kadetów. – Zechciejcie się odwrócić i spojrzeć na wyścig jachtów. Kadeci wykonali przepisowy w tył zwrot. Tylko Chatterji chwiała się w obrocie po pijacku. Displej na ścianie dawał obraz trójwymiarowy. Sześć jachtów i planeta z księżycami były ukazane w przekonujący sposób na tle gwiezdnej pustki.

– Displej, wyłączyć dźwięk – polecił Martinez. Natychmiast ucichły komentarze sprawozdawców. – Wyłączyć futbol. Wyłączyć zapasy. Teraz, w ciszy, jachty wykonywały manewry wśród dwunastu księżyców Vandrith – gazowego giganta w żółtawe paski, piątej planety układu Zanshaa. Księżyce nie grały w zasadzie głównej roli w wyścigu; każdy jacht musiał natomiast przejść w pewnej odległości od serii satelitów krążących wokół księżyców. Wyścig łatwo mógłby zmienić się w matematyczne zadanie dla komputera nawigacyjnego. Aby temu zapobiec, satelitom zaprogramowano losową zmianę orbit, co zmuszało pilotów do stosowania improwizowanych rozwiązań. Testowano więc temperament pilotów, a nie prędkość jachtowych komputerów. Martinez interesował się wyścigami jachtów, zamierzał bowiem uprawiać tę dyscyplinę. Po pierwsze, mogła podnieść jego status społeczny; po drugie, sądził, że da mu radość. Zdobywał najwięcej punktów w symulacjach manewrów bojowych i jako kadet otrzymał srebrne naszywki pilota szalupy. Podczas służby na „Bombardowaniu Dandaphis” stale wygrywał w wyścigach szalup, a te nie różniły się zbytnio od jachtów sportowych – oba typy statków były oszczędnie zaprojektowane, składały się głównie z pojemnika na paliwo z antymaterii oraz z systemu podtrzymywania życia dla pojedynczego pilota. Martinez mógłby sobie pozwolić na prywatny jacht – dostawał od ojca hojną pensję, która mogłaby się powiększyć, gdyby taktownie o to poprosił. Małe łodzie to droga zabawka, wymagająca załogi naziemnej i stałej konserwacji. Ponadto Martinez musiałby zapisać się do jachtklubu, zapłacić wysokie wpisowe i składkę. Do tego dochodziły opłaty portowe, wydatki na paliwo i utrzymanie jachtu. Trzeba by się było również liczyć z faktem, że Martineza prawdopodobnie nie przyjęto by do najlepszych klubów, co uznałby za upokorzenie. Właśnie takie kluby sponsorowały zawody, które teraz transmitowano. Odłożył więc żeglarskie plany, doszedł bowiem do wniosku, że swój cel może osiągnąć dzięki związkom z Dowódcą Floty Enderbym. Ale dowódca odrzucił jego sugestię, by jednak zostać przy życiu, więc może czas znów pomyśleć o żeglarstwie. Uważnie spojrzał na ekran. Zawody przekazywano na żywo, ale w istocie z dwudziestominutowym opóźnieniem – tyle potrzebował sygnał na przebycie odległości Vandrith – Zanshaa. – Kadet Chatterji, czy możesz objaśnić strategię zawodnika numer dwa? – spytał Martinez. Chatterji oblizała wargi. – Objaśnić, milordzie? Martinez westchnął. – Po prostu powiedz, co robi pilot. Zawodnik numer dwa – na displeju nie podano nazwiska pilota, a Martinez nie rozpoznawał jaskrawych purpurowych malunków na kadłubie – obrócił właśnie statek i uruchomił główny silnik. – Milordzie, łódź hamuje – odparła Chatterji. – A czemuż ona hamuje? – Zmniejsza przyrost prędkości, delta v, żeby… żeby. – Kadet oblizała wargi. – Żeby lepiej manewrować – dokończyła niepewnie. – A jakiemu manewrowi ma służyć to hamowanie? Chatterji rozpaczliwie szukała wzrokiem odpowiedzi na ekranie. – Delta v zwiększa opcje, milordzie. – Wyrecytowała poznany na zajęciach z taktyki banał. – Słusznie – odparł Martinez. – Jestem pewien, że twój nauczyciel taktyki byłby z ciebie dumny, gdyby się dowiedział, że zapamiętałaś tę odrobinę wiedzy, którą usiłował ci wbić do głowy. Ale – ciągnął pogodnie – nasz pilot zmniejsza delta v i w ten sposób zmniejsza swoje opcje. Więc, kadet Chatterji, powiedz mi dlaczego.

Usilnie koncentrowała się na obrazie displeju, ale nie potrafiła odpowiedzieć. – Kadet Chatterji, sugeruję, byś powtórzyła sobie wiadomości z taktyki – powiedział Martinez. – Wytrwałość może się w końcu opłaci, ale w twoim wypadku wątpię w to. Ty, jak ci tam… – zwrócił się do kadeta, którego nie znał. – Parker, milordzie. – Może ty mógłbyś objaśnić Chatterji, na czym polega taktyka pilota. – Zmniejsza delta v, żeby złapała go grawitacja V9. – Tak nazywał się dziewiąty księżyc planety Vandrith; najbardziej wewnętrzny miał numer jeden. Shaa niezbyt się wysilali, by nadać obiektom astronomicznym interesujące lub poetyczne nazwy. – A dlaczego wchodzi w studnię grawitacyjną V9, Parker? – Zamierza wykorzystać efekt procy i wystrzelić w kierunku satelity w pobliżu V11, milordzie – wyjaśnił Parker. – A numer cztery… to będzie kapitan Chee… – Martinez rozpoznał niebiesko-srebrne malunki na kadłubie statku. – Dlaczego ona nie zmniejsza delta v? Dlaczego, wprost przeciwnie, przyśpiesza? – Chyba… – Parker przełknął ślinę. – Chyba próbuje zastosować inną taktykę. Martinez westchnął. – Ale dlaczego, powiedz, gnido? To przecież widać na displeju. To oczywiste. Parker na próżno przyglądał się ekranowi. Wtem nerwową ciszę przerwał głos kadeta Foote. – Milordzie, kapitan Chee przyśpiesza, bo chce całkowicie ominąć V9, przejść między V11 a satelitą i zdobyć punkty. Ponieważ V11 ma atmosferę, kapitan Chee spróbuje wykorzystać hamowanie w atmosferze, żeby zmniejszyć prędkość i w ostatniej chwili wykonać manewr w pobliżu satelity. Martinez obszedł Foote’a i warknął: – Kadecie Foote, nie przypominam sobie, żebym prosił pana o opinię! – Proszę, milordzie, o wybaczenie – odparł Foote przeciągle. Martinez ponuro uzmysłowił sobie, że Foote właśnie stał się gwiazdą tego spotkania. Martinez zamierzał postraszyć trochę pijanych wałkoni na służbie, ale Footemu udało się zmienić zasady gry. Jak to osiągnął? W powieściach dla dzieci zawsze występował łobuz dręczący młodszych kolegów, aż pojawiał się bohater, który wstawiał się za ofiarami. Foote uczynił gest w obronie Silvy i teraz uratował Parkera. A tym łobuzem jestem ja, pomyślał Martinez. Ja jestem złośliwym zwierzchnikiem, dręczącym podwładnych, by złagodzić żałosne poczucie własnej niższości. Foote mnie rozgryzł. Jeśli w tej scence mam grać rolę drania, to przynajmniej mogę zagrać ją dobrze, postanowił. – Parker powinien wiedzieć, że nie zawsze będziesz pod ręką, by wyciągać go z głupoty – zwrócił się do Foote’a. – Ale skoro już się odezwałeś, może zechcesz powiedzieć, czy manewr kapitan Chee się powiedzie. – Zrobi klapę, milordzie – odparł natychmiast Foote. – Zrobi klapę? – Martinez przedrzeźniał kadeta. – A dlaczego ma zrobić klapę? – Satelita księżyca V11 zmienił tor – ciągnął Foote tym samym tonem. – Ale Chee tego nie widziała, bo w tym czasie satelita był zasłonięty księżycem. Gdy to dostrzeże, będzie za późno na korektę błędu. – Teraz głos Foote’a stał się niemal przyjacielski. – Oczywiście kapitan Blitsharts chyba uwzględnił taką możliwość. Nie ma tak dużego przyśpieszenia, ale zostawił sobie więcej opcji. Martinez spojrzał na statek numer jeden i dostrzegł na kadłubie błyszczące czarne malunki w żółtawe paski – słynny znak rozpoznawczy Blitshartsa. Był on znakomitym żeglarzem, szpanerem

najwyższej klasy, znanym nie tylko z powodu swych zwycięstw, ale również dlatego, że zawsze brał do statku swego psa, czarnego retriwera o imieniu Pomarańcza. Na „Północnym Zbiegu” pies miał swoją własną koję akceleracyjną i Blitsharts twierdził, że zwierzę lubi duże przyśpieszenia. Rzeczywiście, mimo wielu przygód psu dotychczas nic złego się nie stało. Blitsharts miał również opinię żartownisia. Jakiś fan żeglarstwa zapytał go kiedyś, dlaczego woła na swego psa Pomarańcza. Blitsharts spojrzał na mężczyznę, unosząc ze zdziwieniem brwi nad łagodnymi piwnymi oczyma. – Bo to jest, oczywiście, jego imię – wyjaśnił. Tak, z pewnością w klubach jachtowych mają niezwykle wyrafinowane poczucie humoru, pomyślał Martinez. – Uważasz, że Blitsharts wygra? – spytał. – Sądząc po obecnej sytuacji, jest to bardzo prawdopodobne. – Blitsharts chyba nie jest twoim krewnym? – spytał Martinez. Po raz pierwszy Foote się zawahał. – Nie, milordzie – odparł. – Jak to wielkodusznie z twojej strony, że wspomniałeś w rozmowie jego nazwisko – rzekł Martinez i z satysfakcją zobaczył, jak uszy i kark kadeta czerwienieją. Chee wpadła w atmosferę V11 – statek, przedzierając się przez gęstwę węglowodoru, zostawiał za sobą ogon jonów. Kapitan dostrzegła zmianę pozycji satelity, ale za późno. Skręciła i zaczęła zużywać antymaterię, by dotrzeć dokładnie do celu. Musiała czuć w kościach to straszne przyśpieszenie, ale była o parę sekund spóźniona. Blitsharts natomiast wszedł w atmosferę jak zwykle w precyzyjnie wybranym momencie, przyśpieszył w kierunku satelity i bez trudności go minął. A potem przyśpieszał nadal, jego żagiew pchała go dalej obok celu. – Kadecie Foote, może zechcecie się z nami podzielić analizą obecnej taktyki Blitshartsa? – Oczywiście, milordzie. On… – Foote zamilkł. Statek Blitshartsa stał na olbrzymim ogonie ognia spalania materii z antymaterią i wypadał z płaszczyzny ekliptyki. Foote skonfundowany patrzył w ekran. Blitsharts oddalał się od swego kolejnego celu… od wszystkich celów. – On… on… – Foote szukał odpowiednich słów. – Cholera! – krzyknął Martinez i rzucił się do drzwi.

DWA Centrum Dowodzenia nie znajdowało się w skrzydle Ziemian, ale o tej godzinie służbę pełnili Ziemianie. Nie zauważyli żadnego wypadku do chwili, gdy Martinez wpadł do pokoju. Oficer dyżurny, porucznik Ari Abacha, siedział ze stopami opartymi na konsoli, na serwetkę rozpostartą na jego kolanach opadała idealna spirala skórki jabłka, które porucznik obierał specjalnym nożykiem. Trzej pozostali technicy drzemali przy monitorach śledzących pracę automatycznych systemów zarządzania ruchem. Martinez, śpiesząc do wolnej konsoli, odtrącił z przejścia nogi Abachy. Skórka osunęła się i Abacha się po nią schylił. Na jasno oświetlonym polu na jednym z jego displejów pochylali się futboliści. Martinez przypomniał sobie, że Abacha jest wielkim fanem Andironu. – Gare, o co chodzi? – pytanie Abachy dobiegło skądś z dołu, znad podłogi. – O Wyścig Vandrith. Jeden z jachtów żegluje bez sterowania. – Martinez opadł na fotel skonstruowany dla Lai-ownów. Wywołał displeje. – Taaak? Czyj? – spytał Abacha. – Blitshartsa. – O, cholera! – Abacha spojrzał rozszerzonymi oczyma, skoczył ze swego fotela, stanął za Martinezem i patrzył mu przez ramię. Stracono łączność z „Północnym Zbiegiem”, więc Martinez musiał ustalić pozycję jachtu za pomocą biernych detektorów na pierścieniu akceleracyjnym Zanshaa. Główny silnik jachtu został wyłączony i jacht zaczynał koziołkować. Sądząc po nieregularnej trajektorii, musiały działać silniki manewrowe. Możliwe, że Blitsharts usiłował bezskutecznie odzyskać kontrolę nad jachtem. Wszelkie korekty silnikowe powodowały jeszcze bardziej chaotyczne ruchy statku. Martinez pomyślał: to wszystko wydarzyło się ponad dwadzieścia cztery minuty temu, a opóźnienie stale się zwiększa, gdy „Północny Zbieg” gna ku galaktycznemu południu. Polecił komputerowi obliczyć, jakie przyśpieszenie działa na ciało Blitshartsa. Wynik obliczeń: maksymalne 7,4. Bardzo nieprzyjemne, ale człowiek może przy tym przetrwać, zwłaszcza żeglarz w szczytowej formie. Były szanse, że Blitsharts żyje. Odezwał się komunikator przy pulpicie Abachy. Abacha podszedł do swej konsoli i podłączył komunikator z displejem na rękawie munduru. – Centrala Dowodzenia. Porucznik Abacha. Z rękawa dobiegł głos: – Milordzie, tu Panjit Sesse z Sieci Zanshaa-Sport. Czy wie pan już, że jacht kapitana Blitshartsa koziołkuje bez sterowania? – Zajmujemy się tym problemem, owszem. Martinez słuchał rozmowy jednym uchem. Kazał komputerowi oszacować, gdzie znajdzie się „Północny Zbieg” za pół godziny, oraz polecił zamalować ten obszar promieniami lasera niskiej energii wychodzącymi z pierścienia. To mogłoby ułatwić wyśledzenie łodzi ekipom ratowniczym. – Kto nad tym pracuje, milordzie? – pytał dziennikarz. Abacha spojrzał na displeje znad ramienia Martineza. – Teraz porucznik Martinez. – Jak to, milordzie, tylko porucznik? – Jest asystentem Wysokiego Dowódcy Floty Enderby’ego – odparł Abacha niecierpliwym tonem. Wypadkiem zajmowało się dwóch parów, i to powinno wystarczyć. Martinez wezwał wszystkie statki, znajdujące się w odległości trzech godzin świetlnych od Yandrith. Najbliżej do Blitshartsa mieli uczestnicy zawodów, ale oni nadal się ścigali i żadna z ich

łodzi nie nadawała się jako statek ratowniczy. Z pewnością zauważyli brak Blitshartsa, ale prawdopodobnie byli zbyt zajęci, by poświęcić się analizie trajektorii jachtu, i może tylko z satysfakcją skonstatowali, że ubył im konkurent. Potężny tender, który przyholował jachty na Vandrith, musi najpierw pozbierać pozostałe jachty, a poza tym, jako statek zbudowany ku rozrywce, nie był przystosowany do skomplikowanych manewrów i dużych przyśpieszeń. Sygnał od Martineza mknąłby do nich dwadzieścia cztery minuty; w tym czasie Blitsharts nadal by żeglował na południe. Martinez przejrzał displej i znalazł to, czego szukał: „Bombardowanie Los Angeles”, wielki ciężki krążownik bombardujący, który właśnie skończył uzupełnianie zapasów w dokach pierścienia, a teraz ze stałym przyśpieszeniem 1,3 g leciał w kierunku bramy Wormholu Pięć przy Zanshaa, zmierzając do bazy Trzeciej Floty na Felarus. Obecnie poruszał się z prędkością 0,08 c po torze nieco skręconym na południe w stosunku do płaszczyzny ekliptyki i zmierzał prosto do wormholu. Przez następne 4,2 standardowej godziny łódź ratunkowa wystrzelona z „Los Angeles” mogła wykorzystać przynajmniej część prędkości krążownika, by przyśpieszyć ku „Północnemu Zbiegowi”. Niezbyt idealna pozycja dla wystrzelenia łodzi ratunkowej, ale nic lepszego nie było. Dowódca bombowca, starszy kapitan Kandinski, miał duszę żeglarza. „Los Angeles” był dobrze utrzymanym, odpucowanym statkiem, w biało-szare malunki z zewnątrz, za które Kandinski zapłacił z własnej kieszeni. Nawet szalupy i pociski miały błyszczący niebieskawy kolor. Może kapitan poczuje duchowy związek z Blitshartsem i jego pięknym jachtem? Martinez połączył konsolę komunikacyjną z displejem narękawnym. – Przekaz do „Los Angeles” – wydał komendę. – Status kodu: otwarty. Priorytet: bardzo pilny, osobisty do kapitana. – Tożsamość? – dopytywał się zautomatyzowany system łączności. – Gareth Martinez, porucznik, asystent lorda dowódcy Enderby’ego. – Aprobata – potwierdził system po krótkiej ciszy. – Czy może mi pan powiedzieć, jakie kroki przedsięwzięto? – Do uszu Martineza dotarł głos Sesse’a z displeju Abachy. Odezwał się dzwonek komunikatora; znów ktoś chciał rozmawiać. – Teraz jesteśmy bardzo zajęci – odparł Abacha. – Do widzenia. – Czy nie moglibyśmy przynajmniej posłuchać? – spytał Sesse gorączkowo. Martinez powoli przeczesał palcami swe ciemne włosy, skubnął kołnierzyk, by się upewnić, czy jest w porządku. – Przekaz wizyjny i foniczny – polecił. Czekał na pomarańczowe błyski na mankiecie, sygnalizujące rozpoczęcie transmisji. Spojrzał w guzikową kamerę na rękawie i powiedział: – Kapitanie Kandinski, tu porucznik Gareth Martinez ze sztabu lorda dowódcy Enderby’ego. Jacht „Północny Zbieg” pod dowództwem kapitana Ehrlera Blitshartsa stracił sterowanie i koziołkuje na południe od Vandrith. Nie mamy danych telemetrycznych, a ostatni sygnał od kapitana Blitshartsa otrzymaliśmy, nim zaczęły się problemy. Możliwe, że jeszcze żyje, ale nie jest w stanie odzyskać kontroli nad łodzią. Bardzo proszę, by – o ile pańska sytuacja na to pozwala – wysłał pan na ratunek przynajmniej jedną ze swych szalup. Przekażę panu ostatnie dane dotyczące kursu. Proszę jak najszybciej zawiadomić dowództwo o pańskich działaniach. Mówił porucznik Martinez z Dowództwa Operacyjnego. Przekazujemy dane. Wiadomość już była przesyłana do „Los Angeles” silnymi wojskowymi laserami komunikacyjnymi, ale przesunięty ku czerwieni sygnał dotrze do krążownika za dwadzieścia cztery minuty i tyle samo czasu zajmie droga informacji zwrotnej od Kandinskiego.

Martinez dołączył do wiadomości parametry rzeczywistego oraz przewidywanego kursu jachtu i zakończył transmisję. Spróbował odchylić się w krześle, przeznaczonym dla Lai-owna, i spadłby w tył, gdyby nie kiwnął się energicznie do przodu. Abacha rozmawiał z kolejnym dziennikarzem, ale przerwał w pół zdania i polecił konsoli: – Na bieżąco odbierać tylko łączność wojskową. Innych ustawić w kolejce po odpowiedzi. – Dobrze, milordzie. – I co teraz? – zwrócił się do Martineza. Ten wstał z krzesła i kopnął je na bok. – Godzinę lub więcej poczekamy na odpowiedź, a ty załatwiaj rozmowy od wszystkich fanów Blitshartsa. – Nagle przyszła mu do głowy pewna myśl: – Sądzę, że powinniśmy zawiadomić lorda dowódcę Enderby’ego. *** Martinez nie zauważył swego szefa wchodzącego do Centrali. Cały czas był zajęty analizą koziołkowania łodzi Blitshartsa, by ewentualna ekipa ratunkowa wiedziała, jak przycumować do jachtu. Optyczne systemy śledzące pierścienia nie były idealne do tego celu, potrafiły tylko złowić odbicia słońca Zanshaa na błyszczącej czarnej powierzchni jachtu, a te dane niezbyt nadawały się do dokładniejszej analizy. Nawet trójwymiarowe displeje w Centrali były za małe, żeby zobrazować szczegóły, jakich Martinez potrzebował do zbadania ruchów małej łodzi, lecącej tak daleko stąd. Martinez pobrał więc z magazynu nagłownik – przystosowany do potrzeb człowieka – i rzutował wirtualne środowisko do centrów wizualnych mózgu. Jego umysł zalała nieskończona, pusta ciemność, która zdawała się rozciągać na całe lata świetlne poza granice czaszki. Zbudował symulację z obrazem i danymi technicznymi jachtu, które pobrał z archiwów Rejestracji Pojazdów, korzystając z priorytetowego kodu Enderby’ego. Gdy już miał model „Północnego Zbiega” stworzył wirtualne słońce, świecące pod odpowiednim kątem i z odpowiednią intensywnością, po czym kazał modelowi koziołkować, aż pojawiły się odbicia, podobne do tych, które dostarczały mu optyczne detektory pierścienia. Uszczegółowi symulację, gdy zaczną nadchodzić odbicia z laserów przeszukujących, które skierował na przewidywaną trajektorię jachtu Blitshartsa. W normalnych warunkach standardowa szalupa powinna dość łatwo połączyć się z jachtem klasy „Północnego Zbiega”. Łodzie były mniej więcej tej samej wielkości i zbudowano je do podobnych zadań – bardzo szybkiego transportu jedynego pasażera w locie wymagającym gwałtownego przyśpieszania, hamowania i zmiany kursu. W przypadku jachtu chodziło o korekty trajektorii, by zwyciężyć w wyścigu; szalupa z kolei musiała jak najdłużej unikać ataku, by wykonać wyznaczone zadanie. Martinez przypuszczał, że dotychczas nie przeprowadzano takiego spotkania, jakie miało się teraz odbyć. Jacht wirował w sposób bardzo skomplikowany, jakby specjalnie chciał uniemożliwić wszelkie próby przechwycenia. Martinez przewidywał, że Blitsharts dość szybko straci przytomność. „Północny Zbieg” miał tylko jeden właz, który chaotycznie żyroskopował. Właz znajdował się przed środkiem ciężkości, wokół którego jacht koziołkował, i załoga łodzi ratunkowej w żaden sposób nie zdoła do niego zadokować. To tak, jakby ktoś próbował zaczepić się na końcu laski, którą wywija nieobliczalny dzieciak. Martinez bardzo się tym niepokoił; jego myśli kręciły się równie nerwowo jak koziołkujący jacht. Zbudował model standardowej szalupy i próbował podprowadzić ją w pobliże jachtu, ale widział tylko, jak w kolejnych, potencjalnie fatalnych kolizjach zderza się i odskakuje. Miał wrażenie, że gdyby się naprawdę postarał, mógłby się przyczynić do śmierci dwóch pilotów:

Blitshartsa i ratownika. Z rozważań wyrwał go zapach jabłka. Może to było jabłko Abachy, a może tylko skórka leżąca gdzieś w pobliżu. Przypomniał sobie, że od południa nic nie jadł – ponad pół doby temu. Zapisał symulację i zdjął nagłownik. – Ari – zwrócił się w stronę konsoli – czy zostało ci kawałek jabłka? Albo cokolwiek do jedzenia. I wtedy się zorientował, że osoba, która za nim stoi, ma zbyt wiele insygniów na mundurze jak na zwykłego porucznika. – Lordzie dowódco? Martinez zerwał się z krzesła, wysunął podbródek. W kroczu czuł dotkliwy ból – skutek siedzenia ponad godzinę na krześle skonstruowanym dla obcych. Lord Dowódca Enderby patrzył łagodnie na Martineza. – Niech pan sobie nie przeszkadza, poruczniku. – Tak jest, milordzie. Enderby spojrzał na displeje z symulacjami Martineza. – To chyba trudny problem? – Obawiam się, że tak, milordzie. – Martinez zacisnął zęby z bólu. Minęły emocje, które targały dowódcą podczas ich ostatniej rozmowy, i teraz szef był w swej dawnej skórze: chciał wiedzieć, co się dzieje w jego sztabie, ale szczegóły chętnie zostawiał osobnikom pośledniejszego szczebla. Martinez nigdy nie mógł się zorientować, czy takie działanie wynika z jego głębokiej głupoty, czy głębokiej mądrości. – Boję się, że to ostatni rejs Blitshartsa – powiedział Enderby. – Nie mam zamiaru pozwolić łodzi bojowej, by rozbiła się na kawałki w beznadziejnej akcji ratunkowej. – Mina Enderby’ego wyrażała lekki żal. Spojrzał na Martineza. – Niech pan zawiadomi intendenta i coś sobie zamówi, jeśli pan chce. Może się pan powołać na mnie. – Tak, milordzie. – Martinez sięgnął do displeju na rękawie, ale zawahał się przez chwilę. – Milordzie, chciałby pan coś przekąsić? – Nie, dziękuję. Już jadłem. Martinez poczuł teraz, że jest wściekle głodny. Zamówił zupę, sałatkę, kanapki i kubek kawy. Próbując się nie chwiać, odsunął krzesło Lai-ownów i zamienił je na ludzkie. Ostrożnie usiadł i spojrzał na zastygłą na displejach symulację. Czuł zapach jabłek. Odwrócił się ku konsoli Abachy. Abacha wpatrywał się w swoje displeje. Jego sztywne plecy i kark oraz ostentacyjne skupienie świadczyły o tym, że jest świadom obecności szefa tuż za swymi plecami. Na długim pulpicie obok leżała chusteczka Abachy, a na niej skręcona skórka jabłka. Martinez sięgnął po nią – miał odruch dbania o porządek w otoczeniu przełożonego – i zaczął się rozglądać, gdzie by ją wyrzucić. Spojrzał na skórkę tworzącą idealny kształt korkociągu, leżącą na białym tle chusteczki, po czym zamarł: do głowy wpadł mu nagle pewien pomysł. – Lordzie dowódco – powiedział powoli. – Chyba wiem, jak to należy zrobić. Caroline Sula rozbudzała się z koszmaru sennego, miała wrażenie, że dusi ją poduszka, że rośnie ciśnienie w nozdrzach i ustach oraz bolesny nacisk na piersi, gdy próbowała zaczerpnąć tchu… Obudziła się z krzykiem, rękami odganiała niewidzianego napastnika. Potem uświadomiła sobie, gdzie jest: siedzi przypięta do fotela pilota w szalupie. Teraz racjonalniej potraktowała ciemność, zacisnęła szczęki i napięła mięśnie karku, pchając do mózgu nasyconą tlenem krew. Ciemność, która

skosiła u niej pole widzenia, nieco ustąpiła i Caroline potrafiła dostrzec tuż przed sobą displeje kokpitu. Patrzył na nią ktoś zupełnie obcy, mówiąc: „Musisz się w to wkręcić”, wtedy główny silnik ponownie odpalił, statek jęknął w odpowiedzi, a strach znów rozbłysnął w Caroline, gdy ciemności ponownie zalały jej umysł. Za jakiś czas obudziła się, łapiąc dech, pokonując ciężar ton ołowiu przygniatającego jej klatkę piersiową. Skafander ciśnieniowy posiadał specjalne czujniki monitorujące stan zdrowia, a komputery w szalupie miały utrzymać pilota przy życiu, ale nie dostały instrukcji, by dbać o jego wygodę. W ciemnościach przesłaniających pole widzenia znajdował się owalny otwór, przez który wpadało nieco światła. Sula przesunęła ten otwór nad displej silnika i zobaczyła, że szalupa leci ze stałym przyśpieszeniem 6,5 g – komputer zapewne obliczył, że to przyśpieszenie optymalne, przy którym Sula przeżyje, a jednocześnie zostanie dostarczona do celu. Ciemność nieco ustąpiła z pola widzenia. Sula chwytała powietrze. Bardzo jej się chciało siusiu. Przenosząc wzrok na wskaźnik prędkości, miała wrażenie, że do obrotu gałki ocznej w oczodole będzie niezbędny łom. Przekonała się, że prędkość wynosi 0,076 prędkości światła. Niedobrze. To znaczyło, że podróż potrwa jeszcze długo. Brutalne przyśpieszanie wreszcie się skończyło. Ciśnienie wywierane na ciało Suli przez skafander – miękkie jak gąbka, lecz nieugięte jak stal – ustąpiło z obszaru rąk i nóg, do kończyn wracało mrowienie, gdy krew gromadziła się w mięśniach. Mrowienie w karku, spowodowane minifalami pulsującymi za pośrednictwem fotela akceleracyjnego, mającymi zapobiegać zastojowi krwi i odleżynom, zanikło, gdy kobieta zaczęła się unosić swobodnie w uprzęży. Miękkie ciemności wycofały się i mogła wypełnić płuca powietrzem. Sprawdziła stan swego organizmu. Tętno i ciśnienie krwi były podwyższone, ale nie osiągnęły wartości krytycznych. Podczas przyśpieszania nie dostała zawału – przydarzało się to nawet najbardziej sprawnym kadetom – nie nabawiła się żadnych nietypowych szmerów serca czy objawów arytmii. Kompozytowa tkanka powłoki statku zgrzytała i trzeszczała w odpowiedzi na ustanie tego nieprzerwanego przyśpieszania. Sula przejrzała displeje, potem uniosła dłoń, by przesłać wiadomość na „Los Angeles” i do Centrum Dowodzenia na Zanshaa. – Melduje kadet Sula. Po przyśpieszeniu optymalny stan parametrów. – A w duchu dodała: „Dziękuję, żeście mnie nie zabili”. Przeciągnęła się w fotelu akceleracyjnym, zmuszając leniwą krew do krążenia w opornych mięśniach. W ciasnym kokpicie szalupy większość miejsca zajmowała Sula w skafandrze. Przestrzeni było tu nawet mniej niż normalnie – to była łódź treningowa z dwoma fotelami, na wypadek, gdyby Blitshartsa należało wziąć na pokład. Zabawne, ale Sula zgłosiła się do tego zadania na ochotnika częściowo dlatego, by mieć trochę czasu dla siebie, z dala od statkowych kajut, gdzie stłoczeni kadeci siedzieli sobie na głowach. Teraz odkryła, że nawet tu, samotna w bezkresnym kosmosie, nie ma dość miejsca, by się przeciągnąć, prostując ramiona nad głową. Na panelu komunikacyjnym zapaliło się światło – sygnał, że nagrały się dla niej wiadomości. Sula zauważyła to już wtedy, gdy ustało przyśpieszanie, ale jakoś dotychczas nie chciało jej się wejść w interakcję ze strukturami dowodzenia. Włączyła displej i zobaczyła strumień danych z czujników pierścienia Zanshaa, śledzących jacht Blitshartsa; pokazywały, jak łódź koziołkuje. Druga wiadomość pochodziła z Centrum Dowodzenia

i dotarła do szalupy w dwóch egzemplarzach: jeden bezpośrednio z Centrum, drugi jako duplikat tego samego przekazu, który dostał oficer łączności „Los Angeles” i dla pewności wysłał kopię do szalupy. Sula odtworzyła nagranie. Zobaczyła młodego mężczyznę o ciemnych włosach i długiej szczęce. Na kołnierzyku miał sztabowe belki – znak, że jest pupilem lorda dowódcy – i Sula z miejsca poczuła do niego niechęć. Porucznik przemówił: – Tu porucznik Martinez z Centrum do pilota ratownika. Poddałem analizie parametry koziołkującej łodzi. Wyniki nie są zachęcające. – Symulacja lotu „Północnego Zbiega” pojawiła się na ekranie. Sula pochyliła się. Kapitan Blitsharts zrobił sobie niezły pasztet, pomyślała. Porucznik kontynuował: – Według mnie nie można podłączyć się do śluzy jachtu, która teraz jest zbyt wysunięta do przodu. W najlepszym wypadku taka próba skończyłaby się pokiereszowaniem, w najgorszym ratownik, Blitsharts oraz jego pies Pomarańcza ponieśliby śmierć. Ha, ha, ha, pupil lorda dowódcy ma poczucie humoru, pomyślała Sula. Wspaniale. – Wymyśliłem sposób podłączenia się do jachtu, a może nawet do włazu – mówił Martinez. – Musisz sprawić, by twoja łódź dokładnie naśladowała koziołkowanie jachtu Blitshartsa, a potem wejść ślizgiem w ten ruch obrotowy i dokonać połączenia. – Symulacja pokazywała teraz szalupę, która się kiwała i kołysała tak jak łódź Blitshartsa, po czym oba statki zaczęły sunąć razem, szalupa bardzo dokładnie dopasowała się do stożka spirali, jaką zataczał dziób „Północnego Zbiega”. – Musisz się w to wkręcić – powiedział Martinez i Sula przypomniała sobie, że już przedtem słyszała to polecenie na żywo, tylko że wówczas przez większość czasu była nieprzytomna. – W tej pozycji nie zdołasz dotrzeć do włazu – kontynuował Martinez – ale jak już się do niego przyczepisz, możesz użyć własnych silników manewrowych, by wygasić ruch jachtu Blitshartsa. Gdy jego łódź będzie pod kontrolą, możesz przesunąć naprzód swój statek i podłączyć się do włazu. Sula z powagą przypatrywała się symulacji, która właśnie pokazywała ten manewr. Wyglądał bardzo prawdopodobnie, ale Sula wiedziała z doświadczenia, że to, co na symulacji wydawało się realne, nie zawsze miało związek z rzeczywistością. Obraz przełączył się na Martineza. – Są dwa problemy – stwierdził. – Po pierwsze, silniki sterujące „Północnego Zbiega” włączają się sporadycznie i gdy przybędziesz na miejsce, koziołkowanie jachtu może się okazać jeszcze bardziej chaotyczne. Świetnie, pomyślała Sula. Zrobię wszystko idealnie, a tu włączą się silniki Blitshartsa i nastąpi kolizja. – Po drugie – Martinez nabrał tchu – chodzi o zachowanie przytomności. Gdy spróbujesz naśladować ruchy jachtu, twoja szalupa będzie poddana serii dużych przyśpieszeń, chaotycznych obrotów, kiwnięć i skrętów. Wiąże się to z poważnym niebezpieczeństwem utraty przytomności. No, wspaniale. Sula zamknęła oczy i oparła potylicę o wyściełane wnętrze hełmu. Ostatnie słowa Martineza rozbrzmiewały w słuchawkach: – To ty jesteś na miejscu. Całkowicie od ciebie zależy, czy podejmiesz się tego manewru. W imieniu lorda Dowódcy Floty Macierzystej przekazuję, że nikt nie będzie cię winić, jeśli dojdziesz do wniosku, że operacja jest zbyt ryzykowna. Sula otworzyła oczy. Lord Dowódca Floty Macierzystej… Nie wywierano żadnej presji. Musiała tylko wykonać zadanie – lub wykazać tchórzostwo, zabić się albo wszystko spieprzyć bez żadnej możliwości rehabilitacji – na oczach człowieka, który dowodził największą częścią floty, obroną stolicy i od którego zależała jej osobista przyszłość.

Wielkie dzięki. Z displeju uporczywie patrzył na nią Martinez. – Cały czas będę wysyłał aktualne dane z tutejszych czujników, ale oczywiście otrzymasz je ode mnie z godzinnym opóźnieniem. Bardzo żałuję, ale nie mogę udzielić ci zbyt dużej pomocy. W istocie możesz liczyć tylko na siebie. Powodzenia. Pojawił się pomarańczowy znak końca przekazu. Ręka Suli zastygła nad guzikiem transmisji. – Dziękuję za wysłanie mnie w misję, w której mogę albo samobójczo zginąć, albo okryć się niesławą. Może się tu pojawisz i sam wszystko zrobisz, jak jesteś taki mądry. – Sula dość długo trzymała uniesioną dłoń, nacisnęła guzik transmisji i powiedziała: – Kadet Caroline Sula do porucznika Martineza, Centrum Operacyjne. Wiadomość otrzymałam. Dziękuję. Gdyby była głupia, tak daleko by nie zaszła. *** Suli udało się zachować przytomność podczas następnego długiego przyśpieszenia, gdy jej szalupa zanurkowała nad biegunem północnym Vandrith i wykonała manewr procowy, dzięki któremu pomknęła na południe prosto w ślad Blitshartsa. Sulę bolały szczęki, tak mocno je cały czas zaciskała. Zaczęła otrzymywać dane od laserów śledzących „Północnego Zbiega” i mogła teraz uaktualnić Martinezową symulację koziołkującego jachtu. Do jego ruchu dołączyło dodatkowe kołysanie z pewnością musiały zadziałać silniki korekcyjne, co komplikowało całą akrobację. Zastanawiała się, co powoduje losowe uruchamianie silników. To, co widziała, nie miało sensu: jeśli zapuszczono automatyczny program korekcji nachylenia pionowego i poziomego, mający stabilizować tor łodzi, silniki korekcyjne musiałyby włączać się w sposób regularny i bardziej celowy, a w rezultacie oscylacje by zanikły, zamiast się zwiększać. A może Blitsharts próbuje od czasu do czasu interweniować? Budzi się na krótko i uruchamia silniki manewrowe, ale jest tak zdezorientowany, że tylko pogarsza sytuację. To też nie wyjaśniało wszystkiego, ale na razie Sula nie miała lepszej hipotezy. Przyglądała się symulacji. Zjadła parę odżywczych batonów i krótko się zdrzemnęła. Potem, gdy już nie była w stanie dłużej wytrzymać ciśnienia pęcherza, zsiusiała się do skafandra. Wydalanie – tego najbardziej nienawidziła. Skafander miał w kroczu grubą wkładkę absorbującą, wypakowaną warstwami hydrostatycznymi i bezmyślnie szczęśliwymi bakteriami, które przetworzą mocz w zdemineralizowaną wodę i nieszkodliwe sole. Sula wiedziała to wszystko, wiedziała też, że ją oczyszczą, że będzie „świeższa niż wcześniej” – tak to określała instrukcja obsługi skafandra. Wcześniej niż kiedy? – miała ochotę warknąć, nim ją upchali w gigantyczną, niezgrabną i sprawną również w próżni pieluchę. Gdybyż tylko dostarczyli mi toaletę jak się patrzy, to już sama bym sobie poradziła z odświeżeniem, i tyle, pomyślała. Nim szalupa się odwróciła, by rozpocząć hamowanie, Sula włączyła radary, chcąc mieć lepszy widok koziołkującego jachtu. Potem szalupa obróciła się, bardzo precyzyjnie ustawiła silniki i rozpoczęła hamowanie. Sula znów poczuła, że skafander delikatnie zaciska się wokół jej ramion i nóg, popychając krew do mózgu. Znów ciężar zwielokrotnionego przyśpieszenia przygniótł jej klatkę piersiową. Znów miała ciemność w oczach, a światło zawęziło się do małego tunelu prowadzącego prosto w przód.

Znowu poczuła poduszkę na twarzy, tłumiącą wpółuformowany krzyk. Blitsharts, pomyślała, już ty lepiej postaraj się być przy życiu. Enderby wcześnie poszedł do łóżka. O świcie przychodziła nowa zmiana – nie byli to ludzie, lecz Lai-owni, przedstawiciele nielotnego gatunku awian, wyżsi od ludzi, pokryci szarymi, przypominającymi pióra dropiatymi włosami, mieli groźne drapieżcze kły w wyciągniętych pyskach. Lai-ownom flota zawdzięczała jedyną bitwę kosmiczną w swej historii. Inne gatunki w imperium Shaa zostały skutecznie zbombardowane przez przeważające siły, operujące z bezpiecznego kosmosu. Nawet te ludy, które znały technikę kosmiczną – na przykład prymitywne narody-plemiona na Ziemi – nie miały na tyle rozwiniętych kosmicznych sił zbrojnych, by choć na chwilę powstrzymać Shaa. Dla Lai-ownów natomiast, którzy sami byli nielotami, kosmos stanowił przedłużenie ich naturalnego środowiska, przestworzy, gdzie szybowali ich przodkowie. Zasiedlili planety swego układu i zbudowali flotę do obrony swych terytoriów. Gdyby odkryli i potrafili wykorzystać wormhole, orbitujące wokół ich gwiazdy, to oni pierwsi skontaktowaliby się z Shaa, a nie odwrotnie. Gdy agresorzy wylali się przez wormhole układu, Lai-owni sprawili im cięgi. Byli urodzonymi taktykami, mózgi mieli przystosowane do operowania w środowisku trójwymiarowym. Wcześniej prowadzili wojny między sobą, dzięki czemu dysponowali doktryną taktyczną opartą na doświadczeniu. Ich jedyne upośledzenie polegało na tym, że mieli lekkie, puste w środku kości, co umożliwiało ich przodkom latanie, ale które nie wytrzymywały dużych przyśpieszeń niezbędnych podczas walk w kosmosie. Shaa sądzili, że pokonają opór obrońców w ciągu kilku godzin, lecz zniszczenie floty Lai-ownów zajęło im aż sześć dni, po czym przekazali żądanie kapitulacji. Bardzo ich zaskoczył jeden z pomysłów Lai-ownów: wykorzystanie szalupy, małego statku, który zaganiał atakujące pociski w kierunku celu i aktualizował ich instrukcje szybciej, niż mogły to zrobić duże statki, czyhające w oddaleniu o całe minuty świetlne. Szalupy były przydatne w planowaniu potyczek, ale tylko nieliczne przetrwały realną walkę. Jednak od czasu wojny z Lai-ownami kadeci zaczęli rywalizować o prawo noszenia srebrnych naszywek pilota szalupy, które stały się symbolem pozycji i przepustką do modnego i wytwornego świata żeglarzy. Zastanawiano się, jak wielu kadetów dążyłoby do zdobycia stopnia pilota szalupy, gdyby toczono prawdziwą wojnę. Martinez sądził, że niewielu. Gdy siedział z awianami w Centrum, pomyślał, że wolałby widzieć Lai-ownów, nie zaś ludzi jako załogę „Los Angeles”. Lai-own bez trudności potrafiłby przeprowadzić akcję ratunkową „Północnego Zbiega” według skomplikowanego planu Martineza i na pewno nie straciłby przy tym przytomności. Teraz zadanie wykonywał ktoś nieznany, zapewne jakiś niedoświadczony kadet. Martinez niemal żałował, że opracował ten plan, wystawiając ratownika na ryzyko. Podczas dłużącego się oczekiwania otrzymał dwie wiadomości. Pierwsza z „Los Angeles”: komunikowano, że na prośbę lorda dowódcy wysłano szalupę z misją ratowniczą. Druga z samej szalupy; krótki przekaz audio potwierdzający, że na szalupę dotarła informacja Martineza. Kadet Caroline Sula. Nazwisko Sula Martinez już słyszał, ale nie mógł sobie przypomnieć, gdzie. Widział Pałac Sulów w Górnym Mieście; zatem Sula to stara rodzina, parowie najwyższej rangi. Martinez jednak nie słyszał dotychczas, żeby inni członkowie tej rodziny pełnili jakieś funkcje w rządzie, w służbie cywilnej czy w wojsku, co było nietypowe dla ludzi o tak wysokim statusie.

Zastanawiał się, czy kadet była ostatnim członkiem klanu. Po chwili wahania pobrał jej akta, korzystając z kodu dostępu dowódcy Enderby’ego. Być może szef zażąda raportu na temat pilota szalupy. O rety! Martinez, oklapły ze zmęczenia, wyprostował się, by lepiej zobaczyć twarz Caroline Suli, która pojawiła się na displeju. Niezwykła twarz; blada, niemal przezroczysta skóra, szmaragdowe oczy, platynowe włosy do ramion; w kącikach ust igrał uśmieszek, jakby kobieta właśnie zamierzała powiedzieć fotografowi coś ironicznego. A kamera najwyraźniej ją lubiła. Martinez wywołał obraz trójwymiarowy i zaczął go obracać – z każdej strony Sula wyglądała korzystnie. Mam nadzieję, że nie jest zamężna, pomyślał natychmiast. A druga myśl: nawet gdyby była, niewiele mnie to obchodzi. Potem zauważył tytuł zdobiący jej oficjalny życiorys: Caroline, lady Sula. Dlaczego o niej nie słyszałem? – pomyślał. Przejrzał jej dane. Niezamężna – no dobrze. Pochodzenie z warstwy parów gwarantowało jej miejsce w akademii wojskowej. Uzyskiwała tam różne wyniki; na pierwszym roku słabe, na drugim lepsze, na trzecim celujące. Po dyplomie jej zwierzchnicy dobrze ją oceniali, mówiąc „inteligentna” i „skuteczna”, choć pojawiły się dwa komentarze o „niestosownym poczuciu humoru”. Po pierwszym roku zgłosiła się na ochotnika na trening pilota szalupy; otrzymała najwyższe oceny, a sprawność w dużych przyśpieszeniach i dezorientujących warunkach miała dobrą. Czytając to, Martinez nieco odetchnął. Doszedł do wniosku, że Sula bardzo się starała być dobrym, nawet wybitnym oficerem. Ale dlaczego? Parowie wyższej rangi uważali, że w złym stylu jest jakikolwiek cięższy wysiłek. Właściciel pałacu w Górnym Mieście powinien bez trudu wspinać się po szczeblach kariery. Martinez postanowił sprawdzić rodzinę Suli i znalazł odpowiedź. Rodziców Caroline – wysokich urzędników w Ministerstwie Robót Publicznych – oskarżono o sprzeniewierzenie milionów z zamówień rządowych. Przed dziewięciu laty wraz ze współpracownikami zostali wychłostani i pozbawieni członków podczas publicznej egzekucji w Dolnym Mieście. Ich dobra skonfiskowano, a resztę rodziny wygnano z Zanshaa. Martinez gwizdnął cicho. A więc Pałac Sulów nie należał już do rodziny. Może nic do niej nie należało. *** Kadet Caroline Sula obserwowała jacht, który obracał się i koziołkował w zimnej aksamitnej ciemności. Oświetliła statek reflektorami i dokładnie obserwowała jego korkociągi i zmiany kursu. Nie zauważyła żadnego podejrzanego uszkodzenia, żadnej rysy na błyszczącej powłoce. Przyczyna musiała być w środku. A niech to! Nadała szalupie kierunek osi rotacji jachtu – po tej linii musi wpełznąć, by się z nim połączyć. Zaryczały alarmy zbliżeniowe, ale Sula natychmiast je wyłączyła. Może słusznie, że zaryczały. Widok z tego miejsca nie był zachęcający. Rotujący dziób jachtu gwałtownie skakał ku Caroline w rytmie bicia jej serca. Postanowiła się nie wygłupiać i wziąć lekarstwo na chorobę lokomocyjną. Będzie senna, gdy działanie adrenaliny się zakończy, ale to lepsze niż wymioty. Albo śmierć. Załadowała iniektor standardowym środkiem przeciw mdłościom i przystawiła sobie powyżej arterii szyjnej. Zawahała się.

Mijały sekundy. Sula odstawiła iniektor. Ręka jej się trzęsła. Nie w ten sposób. Włożyła z powrotem iniektor do podręcznej apteczki i wyjęła dwa przylepce. Zdjęła hełm, z przylepców ściągnęła sterylne polimerowe zabezpieczenie i umieściła po jednym za każdym uchem. Przylepce wolniej działały, ale przynajmniej później nie będą jej dręczyć nocne koszmary. Usta jej wyschły. Wypiła łyk wody z rurki zamontowanej w oparciu fotela, poprawiła i zamknęła hełm i sięgnęła do konsoli komunikacyjnej, by przesłać swoje decyzje do Centrum Operacyjnego. Rozmyśliła się jednak. Była tu sama. To oni ją tu samą posłali. Do Centrum sygnał z prędkością światła biegnie stąd pół godziny, więc odpowiedź przyjdzie po godzinie. Nie pomogą jej w żaden sposób w wykonaniu zadania. „Masz się w to wkręcić”. Słowa przepłynęły przez umysł Suli. Roześmiała się. Właśnie, ty tam poruczniku Martinez. To dla ciebie. Nacisnęła guzik transmisji, przesyłając i audio, i wideo: – Kadet Sula do porucznika Martineza w Centrum Operacyjnym. Za chwilę podejmę próbę spotkania z „Północnym Zbiegiem”. Podczas całego manewru będę przesyłała dane telemetryczne. – Po chwili, marszcząc brwi do kamery, dodała: – Proszę mieć na uwadze, że nigdy się tak dotychczas nie wkręcałam. Zakończyła przekaz i ustawiła nadajniki na ciągłą transmisję do pierścienia Zanshaa parametrów swojego statku i pomiarów z radaru, ale zadbała o to, by nie przesyłać żadnych danych z wnętrza szalupy ani obrazów czy parametrów organizmu z czujników skafandra. Jeśli zemdleje, powie lub uczyni coś głupiego, zrobi w majtki czy z przerażenia odejdzie od zmysłów, przynajmniej lord dowódca Enderby nie będzie na to patrzył. Głęboko zaczerpnęła powietrza ze zbiornika w skafandrze próżniowym. Usta znów miała suche. Przerzuciła się na obraz wirtualny, by mieć lepszy widok na środowisko zewnętrzne. Kabina zniknęła z jej pola widzenia, zastąpiona przez wyraźny obraz z monitorów zewnętrznych, a na nałożonych na nich przeziernych displejach pojawiły się najważniejsze statkowe układy sterowania. Caroline od razu pomyślała, że popełniła błąd – w nadrealnym świecie wirtualnym obraz „Północnego Zbiega” był jeszcze bardziej niepokojący, a wrażenie, że wszystko dzieje się w jej mózgu, powodowało większe obawy, niż gdyby oglądała ten sam widok przez okna. Czuła ogrom jachtu, który jak maczuga zbliżał się w rytmie bicia jej serca, czuła czystą złośliwość, z jaką zdawał się po nią sięgać… Weź się w garść, powiedziała sobie w duchu. Stłumiła strach pulsujący w żyłach, zaczęła oddychać miarowo, by uspokoić serce walące jak młot pneumatyczny. Sięgnęła do kontrolek manewrujących w oparciach fotela. Próbowała oszacować okres kołysania dziobu „Zbiega”. Włączyła silniki sterujące. Jedna płaszczyzna ruchu na raz, pomyślała. Były trzy parametry manewrów: kołysanie, odchylenie w poziomie, odchylenie w pionie. Zaczęła od kołysania, lekko pchnęła kontrolkę w lewej dłoni. Uchem wewnętrznym poczuła zawroty głowy – statek zaczynał koziołkować, ale Sula go opanowała. Tor „Północnego Zbiega” przesunął się ku szalupie, względem której wydawał się mniej ekscentryczny. Sula cały czas koncentrowała się nie na jachcie, ale na displejach przeziernych i wskaźniku kołysania. Zwiększała parametr kołysania, aż osiągnął wartość, którą symulacja przewidywała dla jachtu Blitshartsa. Dobrze, choć to część najłatwiejsza. Ucho wewnętrzne dobrze dostosowało się do rotacji wokół jednej osi, ale gdy Sula zaczęła zmieniać odchylenia w pionie i w poziomie, kokpit – znajdujący się z przodu łodzi, podobnie jak w jachcie Blitshartsa – kręcił się i kiwał po nieregularnych łukach,

jakby przyczepiony do ciężarka zwariowanego wahadła. Zaczęła szturchać kontrolkę odchylenia pionu prawą ręką. Początkowo wrażenie było ledwo odczuwalne, ale zawroty głowy narastały, gdy dziób szalupy zaczął zataczać coraz obszerniejsze kręgi. W umyśle Suli rozdygotał się strach. Pomyślała, że jeśli nie wytrzyma tego długo, może nie zdążyć przeprowadzić stopniowego zwiększania odchyleń w obu kierunkach. Zrobię wszystko jednocześnie, pomyślała. Dodała odchylenie w poziomie, manipulując obiema rękami. Wzrok skoncentrowała wyłącznie na „Zbiegu”, ignorując szaleńczo wirujące gwiazdozbiory w tle. Skomplikowane ruchy jachtu względem szalupy zaczęły zanikać, aż wreszcie „Północny Zbieg” znieruchomiał w polu widzenia Suli, dziób przestał na nią wpadać i jacht zawisł nieruchomo na tle wirujących gwiazdozbiorów. Zawroty głowy serią przepływały przez czaszkę Suli jak nieubłagane fale powodziowe. Skafander zacisnął się delikatnie na jej rękach i nogach, wymuszając przepływ krwi z członków ciała. Pole widzenia się zawężało. Czas kończyć. Operowała kontrolkami, pchając swój statek rufą do przodu w stronę jachtu. Żołądek chciał jej wyskoczyć przez gardło – przełknęła ślinę i strząsnęła łzy, które nagle napłynęły jej do oczu. Jeszcze parę sekund, a zaczepi się chwytakami; mogłaby wtedy ustabilizować obie łodzie. Wtedy Sula zobaczyła rozkwitającą biel w światłach, które iluminowały widok, i nagły strach zalał jej żyły. Odpaliły silniki manewrowe – ale to silniki Blitshartsa. Dziób jachtu zaczął się kiwać. Przerażona, pchnęła obie kontrolki, chcąc umknąć, ale nastąpił potężny wstrząs, gdy tony jachtu natarły na szalupę, a potem huk i okropny trzask przebiegły po kadłubie. Odezwał się irytujący alarm. Przez kilka sekund Sula czuła w kościach przedłużające się połączenie obu statków, a potem nagle była wolna, uścisk „Zbiega” ustąpił. Jej pole widzenia zwęziło się, prawie wszystko w nim zniknęło. Po omacku walczyła z wahadłowym ruchem statku, usiłując zwalczyć zawroty głowy. Dopiero gdy czerń zaczęła ustępować, Sula była pewna, że ustabilizowała trajektorię szalupy, i znów zobaczyła displeje świata wirtualnego. Zatoki piekły ją od zgromadzonej w nich żółci. Sula wyłączyła alarm kolizyjny, zgasiła displeje wirtualne i znów miała widok swego kokpitu. Leżąc w fotelu akceleracyjnym, nabierała tchu, bardzo się starając nie zwymiotować. Prawdopodobnie pomogła jej w tym świadomość, że skafander nie radził sobie z tym tak dobrze jak z moczem. W końcu nudności ustąpiły; łomotanie serca również. Otworzyła hełm, wytarła pot z twarzy i dopiero wtedy przypomniała sobie, że należało przedtem sprawdzić, czy kadłub pozostał nienaruszony. Przejrzała displeje, włączyła diagnostykę szalupy – nie znalazła żadnych uszkodzeń. Potem sprawdziła displeje zewnętrza – na kadłubie szalupy widniała długa rysa, w miejscu gdzie zetknął się z nią jacht; niebieska farba, będąca dumą Kandinskiego, została zdrapana aż do bladej powłoki z żywicy syntetycznej. Sula ponownie wytarła twarz. Monitory zewnętrzne ustawiła na „Północnego Zbiega”, który, koziołkując, oddalał się powoli. Trajektoria jachtu zmieniła się: kolizja i silniki manewrowe sprawiły, że jego ruch stał się bardziej złożony. A niech to! Znów wytarła twarz, mając nadzieję, że wypadnie znośnie na wideo i że gdy wyśle następną wiadomość, Enderby nie zobaczy spanikowanej młódki o rozbieganych oczach. Włączyła panel komunikacyjny. Podparła podbródek, by jej nie drżała szczęka, a głos brzmiał pewniej. – Kadet Sula do Centrum Operacyjnego. Połączenie się nie udało, ponieważ podczas manewru

jacht Blitshartsa odpalił silniki. Doszło do kolizji, ale kadłub nie jest naruszony i systemy statku nie zostały uszkodzone. Ocenię aktualne parametry ruchu „Północnego Zbiega” i zdecyduję, czy można podjąć ponowną próbę połączenia. Przestała nadawać, obserwując jacht, rotujący w pustce kosmicznej. Uświadomiła sobie, że transmisja nie była włączona. Dane przesłane do Centrum pokażą, jak odpalające silniki Blitshartsa niszczą szanse spotkania. Nikt jej nie może winić za to, że nie ponowiła próby – przecież jacht koziołkował teraz jeszcze bardziej niebezpiecznie. Misja się nie udała i to nie była wina Suli. Musi tylko dokładniej zanalizować skomplikowany ruch jachtu i stwierdzić, że druga próba byłaby zbyt ryzykowna. A porażka to wina Blitshartsa. „Nikt nie obwini…”. Przynajmniej teraz – chyba jedyny raz w karierze wojskowej Caroline Suli – takie stwierdzenie będzie prawdziwe. Zupełnie spokojnie mogła wycofać się z misji. Przez długą chwilę nasłuchiwała odgłosów powietrza cyrkulującego w kokpicie. Jakoś nie widziała powodów do triumfu. Pchnęła kontrolki i pognała szalupę za jachtem. Ustawiła się na jego osi obrotu i uważnie wpatrywała w koziołkującego „Zbiega”. Istotnie, ruch był teraz bardziej skomplikowany i bardziej niebezpieczny. Jeśli ponowi próbę, tym razem musi to zrobić szybciej, a mózgowi dać więcej czasu na opracowanie planu, nim popadnie w zupełną dezorientację. Co to znaczy „jeśli”? – pytała się w duchu. Przecież się do tego nie weźmie. – Displej: przejdź w tryb wirtualny – wydała polecenie. W mózgu Suli powiększyła się przestrzeń, a widok kokpitu stał się niewyraźny. Jacht leciał w gwiezdną pustkę. – Displej: pokazuj tylko widok do odległości jednej sekundy świetlnej. Zgasły gwiazdy i jaśniejsza gwiazda Vandrith. Przedtem, gdy szalupa się kręciła, szalone gwiezdne tło rozpraszało uwagę Suli i wzmagało chorobę lokomocyjną. – Displej: zamrozić ruch. Displej: połącz wskaźnik z kontrolkami ręcznymi. Displej: ustaw wskaźnik na celu. Displej: przyłącz sztuczny horyzont jako cel wskaźnika. Displej: przywróć ruch. Displej: połącz kontrolki ręczne z silnikami manewrowymi. Dzięki tym ustawieniom Sula, używając kontrolek pozycji, mogła manipulować wirtualnym wskaźnikiem na displeju, przyłączając sztuczny horyzont – płaską siatkę o barwie fluoryzującego oranżu – do powłoki jachtu. Horyzont kręcił się teraz wraz z jachtem, wirował wokół niej jak szalona płaszczyzna. Za pomocą dalszych komend Sula zwęziła horyzont do paska – stał się pomarańczowym dywanem, prowadzącym prosto do miejsca na kadłubie „Północnego Zbiega”, gdzie Sula miała się podłączyć. – Displej: odwróć punkt widzenia. I od razu popatrzyła z oddali prosto w jacht i widziała tylko sztuczny horyzont, tańczący wokół niej. Displej nie pokazywał innych elementów, żadnych wielkich nadciągających groźnie dziobów. Sula musiała tylko zgrać ruchy szalupy ze sztucznym horyzontem, a potem iść do „Zbiega” po pomarańczowym dywanie. I oczywiście nie dać się po drodze zabić. To była trudna część zadania. Wtedy Sula uświadomiła sobie, że niezauważenie podjęła decyzję o ponowieniu próby. Gdyby zrezygnowała, miała doskonałe uzasadnienie – nie było żadnych przesłanek, by sądzić, że kapitan Blitsharts żyje, a ona sama mogła obawiać się wyniku akcji. A jednak, pomyślała. A jednak.

Może to kwestia uporu. Zamknęła hełm i uruchomiła panel komunikacyjny. – Kadet Sula do Centrum Operacyjnego. Spróbuję jeszcze raz. Zakończyła transmisję, ręce natychmiast powędrowały do kontrolek i nim zdążyła zmienić zdanie, zaczęła uruchamiać dysze korekcyjne. Tym razem wykonała to szybko, bez nadmiernej ostrożności z odchyleniami i kołysaniem, działała w trzech płaszczyznach jednocześnie. Nie myśl, tylko rób, powiedziała sobie w duchu. Zawroty głowy. Grawitacja szarpie ją za usta i policzki. Skafander zaciska się na kończynach. Sula koncentruje wzrok na tańczącym pomarańczowym pasie, całkowicie skupiona, by utrzymać ten pas nieruchomo w miejscu. Pomarańczowy horyzont poruszał się teraz tylko w dwóch płaszczyznach. Do gardła podszedł jej piekący kwas, zepchnęła go, zacisnęła szczękę i napięła mięśnie karku, by wtłoczyć krew do mózgu. Teraz horyzont poruszał się tylko w jednej płaszczyźnie, podskakiwał jak dziób łódki na falach. Suli udało się wygasić również ten ruch. Żołądek nagle podskoczył jej do gardła, ale wepchnęła go z powrotem na miejsce. – Displej: odwróć kąt. – Komenda wyszła z ust Suli jak wątła modlitwa. W jednej chwili kąt się odwrócił i Sula zobaczyła „Północnego Zbiega” znieruchomiałego na tle czerni, z pomarańczowym jaskrawym dywanem umocowanym z tyłu. Popchnęła obie kontrolki – jacht podpełznął bliżej. Sula czuła, jak przyśpieszenie wydziera jej łzy z oczu i rozmazuje po twarzy. Na szczęście łzy nie mogły zniekształcić wirtualnego obrazu w mózgu. Ale grawitacja to zrobiła. Pomarańczowy dywan nieco wypłowiał. Widzenie Suli ciemniało. Ledwo mogła dostrzec błyszczący czarny dziób „Zbiega”, wślizgujący się pod szalupę. Wyhamowała, mając nadzieję, że udało jej się zwolnić ruch statku do powolnego pełznięcia, i gdy jej pole widzenia nadal ciemniało, krzyknęła: – Zaczepy: wysunąć się! I jacht, i szalupa były wykonane z warstw żywicznego polimeru usztywnionego wzdłużnymi włóknami poliwęglowymi. Do tego materiału nie mogły przywrzeć chwytaki magnetyczne. Jednak wzdłuż kadłuba biegły pasy demagnetyzujące, naładowane elektrycznie, by odepchnąć promieniowanie. Nastąpił huk, gdy kadłuby dwóch statków się zetknęły. Nagłownik powiadomił Sulę, że chwytaki skutecznie przywarły. Sula, manipulując kontrolkami silników manewrowych, próbowała wygasić wariacki kołowrót obu statków w kosmicznej pustce. – Displej: zgaś sztuczny horyzont! Displej: pokaż płaszczyznę ekliptyki! – wykrzyczała zdławionym głosem. Układ dwóch złączonych łodzi miał oczywiście większą masę niż sama szalupa i ospałej reagował na sterowanie. Sula ledwie widziała płaszczyznę ekliptyki, choć zielona siatka, rzutowana do jej centrów wzroku, świeciła w górze, wokół, wszędzie… Gdy Sula pokonała zarzucający na boki ciężar połączonych łodzi, poczuła przerażenie: jeszcze coś dodatkowo stawiało opór. To silniki jachtu znów pracowały. A więc Blitsharts z nią walczył. Wściekłość na taką zdradę zalała jej serce. To ona z trudem stabilizuje chaotyczny ruch statku, robi wszystko, by nie stracić przy tym przytomności… Miała ochotę wyć z frustracji i gniewu. Szalupa trzęsła się i jęczała, gdy siły grawitacyjne walczyły w jej kadłubie. Nagle Sula triumfalnie krzyknęła, gdy zaczął powracać jej wzrok; zobaczyła, że płaszczyzna ekliptyki toczy się wokół niej nieskomplikowanym ruchem. Sterując silnikami, Sula wygasiła oscylacje statku. Zwycięstwo! Krata płaszczyzny znieruchomiała, wyciągnęła się jak dywan pod stopami, prowadzący od horyzontu do horyzontu.

Silniki statku Blitshartsa włączyły się po raz ostatni, ale Sula bez trudności dokonała korekty lotu, lekko tylko zirytowana na ten końcowy akt buntu. Odłączyła displej wirtualny i dopiero gdy strząsnęła łzy i pot z twarzy, dojrzała kokpit. Zmęczona nabierała tchu i walczyła ze zbuntowanym żołądkiem. Poprosiła o diagnostykę statku. Nie było uszkodzeń ani dziur w kadłubie, a antymateria bezpiecznie spoczywała w zasobniku. Sula uchyliła przyłbicę hełmu i wytarła twarz. Czuła piekący kwas w gardle i na języku. Popiła spory łyk wody. Może to uspokoi żołądek. Ponownie wytarła twarz, uruchomiła konsolę komunikacyjną i rozpoczęła transmisję. – Kadet Sula do Centrum Operacyjnego. Połączenie wykonano. Oba statki ustabilizowane. Za chwilę przyczepię się do śluzy „Północnego Zbiega” i spróbuję wejść. Po skończonej transmisji, przed dalszą akcją, nieco odetchnęła. Poczekała, aż ustąpią zawroty głowy, aż żołądek przestanie wyrywać się do gardła. Potem odłączyła chwytaki, przewróciła szalupę do góry dnem i przesunęła ją naprzód wzdłuż kadłuba jachtu, aż połączyły się dwie śluzy grzbietowe. Zamknęła przyłbicę i dotknęła guzika transmisji. – Tu znów kadet Sula. Udało mi się złączyć śluzy. Wchodzę na pokład „Północnego Zbiega”. Włączyła kamerę hełmu, by wszyscy w Centrum mieli ten sam widok co ona, wypięła się z fotela akceleracyjnego i uniosła w pozbawionej grawitacji kabinie. Starała się, by bezużytecznymi nogami nie zawadzić o jakieś kontrolki, obróciła się, odkręciła osłonę antyradiacyjną, blokującą wyjście z tyłu kokpitu, i wsunęła się do tunelu, łączącego kokpit z małą śluzą szalupy. Szczelnie zamknęła tunel za sobą, włączyła latarkę hełmu i wydała polecenie otwarcia zewnętrznego włazu. Właz posłusznie się odsunął, ukazując błyszczący grzbietowy właz statku Blitshartsa. Sula podryfowała do włazu, spojrzała na panel kontrolek i kazała się śluzie otworzyć. Urządzenia cicho wykonały polecenie. Sula podciągnęła się ku śluzie jachtu głową do przodu, postawiła stopy na jej brzegu i uchwyciła dźwignię, by otworzyć wejście. Dźwignia ani drgnęła. Panel kontrolek zaczął irytująco piszczeć. Sula spojrzała na displej śluzy i zaskoczenie zadzwoniło w jej nerwach. – Centrum! To może chwilę potrwać – powiedziała. – W środku panuje całkowita próżnia.

TRZY Na sercu Suli kładł się zimny ciężar. Wiedziała, co zastanie w środku. Wyłączyła alarm. – Muszę zamknąć i rozhermetyzować śluzę – przekazała swoim dalekim widzom. – Przy zamkniętym luku nie będziecie odbierać transmisji, więc zrobię nagranie i prześlę później. Zamknęła za sobą właz jachtu. Słyszała, jak powietrze z sykiem wpływa w próżnię; syk słabł, aż w śluzie nie pozostał żaden ośrodek mogący przenosić dźwięk. Sula zaparła się wygiętymi stopami o ściany śluzy i pociągnęła dźwignię. Wewnętrzny luk bezgłośnie otworzył się do środka i zaciął się na wpół otwarty. W „Zbiegu” – inaczej niż w szalupie – luk wychodził bezpośrednio do kokpitu. Sula, z hełmem zakleszczonym między lukiem a zrębnicą śluzy, zobaczyła tył fotela akceleracyjnego jachtu. Hełm Blitshartsa tkwił w uprzęży. Lewa ręka unosiła się nad kontrolkami silników, jakby gotowa opaść i zainicjować kolejny chaotyczny manewr. Sula przechyliła się i oświetlając sobie kokpit latarką hełmu, obejrzała wnętrze. Serce ścisnęło się jej z przerażenia. Wnętrze kabiny było gustowne, wystrój dostosowano do potrzeb pilota, by wszystko znajdowało się w zasięgu ręki, by wzrok się nie męczył. Kolorystyka: kość słoniowa z czerwonymi, zielonymi i żółtymi pasami. Teraz jednak kabina wyglądała tak, jakby ktoś porozbijał ją młotem. Na ścianach i przyrządach było pełno wgnieceń i rys. Zniszczone były nawet te instrumenty, które z założenia konstrukcyjnego miały przetrzymać wielkie przyśpieszenia. Co gorsza: na displejach były rozmazane włosy i farba przypominająca krew. Przerażona Sula pomyślała, że może Blitsharts został zamordowany. Ktoś go zaszlachtował – czym? Co mogło spowodować taką okropność? Próbowała odemknąć luk; poczuła rosnący opór. Jakiś obiekt upadł i wklinował się za luk, przeszkadzając w jego otwarciu. Sula na ślepo sięgnęła za drzwi dłonią w rękawiczce. Przeszkoda była początkowo poza jej zasięgiem i Sula musiała wzlecieć w śluzie i przesuwać dłonią po krawędzi luku. Bolały ją obite mięśnie, poruszanie się w skafandrze próżniowym sprawiało trudność. Oddech w hełmie chrypiał, na czole wystąpiły kropelki potu. Wreszcie Sula znalazła obiekt blokujący drzwi: był wilgotny, okrwawiony, włochaty i martwy. Pies Pomarańcza. Choć w stłuczonej masie krwawego mięsa nie dało się rozpoznać psa. Prawdopodobnie podczas koziołkowania jachtu biedne zwierzę było ciskane po kokpicie jak pocisk, poddane serii strasznych przyśpieszeń. To pies walił jak maczuga po wnętrzu jachtu, tłukąc instrumenty i rozmazując wszędzie własną krew. Uderzając w kontrolki silników manewrowych, powodował nieregularne ruchy jachtu. Odkrywszy Pomarańczę, Sula straciła nadzieję, że Blitsharts żyje. Znalazła go w fotelu akceleracyjnym, był przypięty, miał uniesioną przyłbicę, hełm otwarty na próżnię. To nie kapitan, to Pomarańcza uruchamiał silniki manewrowe. Twarz Blitshartsa, pomazana krwią psa, tkwiła nienaruszona za obramowaniem hełmu. Twarz miał ściągniętą, oskarżającą. Nie żył od pewnego czasu. Mówiono, że śmierć z niedotlenienia jest niezła, że gdy mózg cierpi na głód tlenu, człowiek odczuwa euforię, a ostatnie chwile są wypełnione ekstatyczną rozkoszą. Sula miała inne wspomnienia. Pamiętała skurcze ciała, walenie piętami, spazmy przepony, gdy płuca domagały się tlenu… Pamiętała swój płacz, gdy przyjaciółka walczyła o życie. Pamiętała trzymaną w dłoniach

poduszkę, miękką jak ciało. Poduszkę, którą przycisnęła do twarzy przyjaciółki, by wszystko zakończyć. *** Enderby wywołał Martineza z Centrali Operacyjnej na początku zmiany, ale pozwolił mu śledzić postępy akcji ratunkowej podczas przerw w wysyłaniu i rejestrowaniu korespondencji floty. Martinez oglądał więc na displejach, jak Sula hamuje swój statek, osiągając prędkość jachtu, jak podlatuje bliżej, by się lepiej przyjrzeć koziołkującemu „Zbiegowi”. Martinez miał nikłą nadzieję, że kadet Sula nie podejmie próby. Nie chciał, żeby ktoś zginął, realizując jego plan. Potem nadeszła wiadomość adresowana specjalnie do niego. Sula – a wyglądała przy tym bardzo atrakcyjnie, mimo przesłaniającej twarz przyłbicy – powiedziała: „Nigdy się tak dotychczas nie wkręcałam”, wyginając przy tym lekko brwi, a w jej zielonych oczach zapłonęły szelmowskie ogniki. Martinez sądził, że udało mu się stłumić wybuch śmiechu, ale gdy pochwycił karcące spojrzenie Enderby’ego, pokrył rozbawienie maską powagi. Twarz Suli zniknęła z displeju. Martinez obserwował sygnały telemetryczne, gdy Sula zaczynała manewry silnikami, próbując zsynchronizować ruch szalupy z koziołkowaniem jachtu. Zaciskał palce na wyimaginowanych kontrolkach. Serce skoczyło mu do gardła, gdy zobaczył, jak włączają się silniki „Zbiega” i jacht napiera na szalupę niczym olbrzymi wieloryb atakujący łódź rybacką. Uciekaj, uciekaj, myślał gniewnie i strach szarpnął mu nerwy, gdy doszło do zderzenia. Odetchnął dopiero, kiedy Sula już w bezpiecznej odległości ustabilizowała szalupę. – Spróbuję jeszcze raz – powiedziała. Wyglądała dość spokojnie w swym skafandrze, ale tym razem Martinez nie dostrzegł w jej oczach szelmowskiego ognika. Przekonała się, że nie ma żartów. Podziwiał u niej odwagę, ale zarazem rozpaczał z powodu jej lekkomyślności. Musiał przyznać, że pięknie to przeprowadziła. Tym razem szybciej – uczyła się na błędach – manewrowała szalupą we wszystkich trzech płaszczyznach równocześnie. Potem nastąpiło zbliżenie statków, walka z wielką siłą inercji koziołkującego jachtu, wreszcie triumfalny lot połączonych łodzi przez cichy wspaniały kosmos. Martinez miał ochotę tańczyć i krzyczeć z radości. Odruchowo spojrzał nawet na Enderby’ego, jakby pytając o pozwolenie, ale lord dowódca siedział cicho przy swoim biurku i lekko marszcząc czoło, myślał o tym, co widział na własnym displeju. Taniec nie był przewidziany w programie. Podczas następnej transmisji Sula wyglądała na wyczerpaną, siedziała oklapła w fotelu, włosy oblepiały jej spoconą twarz. Martinez wyobrażał sobie, jaką bitwę stoczyła ze sobą. Oczy odzyskały poprzedni blask i był to blask zwycięstwa. – Wchodzę na pokład. Bitwa się skończyła i teraz na deser została inspekcja jachtu. Gdy dotarła wiadomość, że w kokpicie Blitshartsa nie ma powietrza, Martinez przejął się tylko trochę. Miał parę godzin, by zanalizować sytuację, i doszedł do wniosku, że szanse, by żeglarz żył, są znikome. Kolejny raport dotarł po okresie ciszy, gdy luk śluzy odciął możliwość transmisji. – Blitsharts i pies nie żyją – nadawała Sula, znowu ze swej szalupy. Unosiła się tuż przed kamerą. – W kokpicie była nieszczelność, a on miał uniesioną przyłbicę i wyłączył prawie wszystkie alarmy w kabinie. Przypuszczam, że podczas wyścigu wszyscy tak robią – wyłączają alarmy zbliżenia, sygnały przyśpieszenia – i gdy zaczęło wyć ostrzeżenie o utracie hermetyczności, też je chyba uciszył,

nie zwracając uwagi, co to takiego. W pewnym momencie uwolnił psa z fotela akceleracyjnego, ale zapewne wtedy już nie był przy zdrowych zmysłach, musiał je stracić tuż przed rozpoczęciem tego wielkiego przyśpieszenia. – Chyba wzruszyła ramionami w skafandrze. – Po transmisji dołączam nagranie z wnętrza „Północnego Zbiega”. Kadet Caroline Sula kończy meldunek. Martinez obserwował to zafascynowany. Wypowiadając te słowa, kadet Sula była inną osobą niż kobieta, którą widział przedtem. Nie przypominała ani psotnego pilota, ani zmęczonego, zwycięskiego wojownika, ale osobę zagubioną, która znalazła się tam w nieodpowiednim czasie, jednocześnie starszą i młodszą – starszą, bo wydawała się zniszczona przez czas, krucha; młodszą, bo w jej spojrzeniu było coś bezbronnego, jak u zranionego dziecka. Czy miała przedtem aż tak wielką nadzieję, że Blitsharts żyje? Może go znała, a nawet kochała…? Martinez bardzo chciał jeszcze raz odtworzyć otrzymaną wiadomość, by lepiej zrozumieć, dlaczego reakcja Suli wydaje się tak przesadna. – Poruczniku Martinez – zwrócił się do niego Enderby. – Słucham, milordzie. – Martinez drgnął, zaskoczony. – Proszę przekazać kadet Suli moje gratulacje. Ten udany manewr wymagał zarówno umiejętności, jak i odwagi. Przez mózg Martineza przepłynęło zdziwienie. – Tak, milordzie. – Postanowiłem nadać jej Medal Zasługi… Drugiej Klasy – dodał Enderby po chwili wahania. Proszę przygotować mi odpowiednie dokumenty do końca dnia. – Tak jest, lordzie dowódco. A więc Enderby cały czas obserwował transmisję przy swoim biurku, jak zwykle nic nie dając po sobie poznać. – Proszę zredagować dokument dla Służby Informacyjnej Floty – polecił Enderby – i przesłać mi go do akceptacji. – Tak jest, milordzie. – A, i jeszcze coś… – Tak, milordzie? – W swojej wiadomości do kadet Suli proszę jej zwrócić uwagę na niestosowność pewnych sformułowań. Oficjalne raporty to nie miejsce dla płochych żartów. – Tak jest, milordzie. Martinez uświadomił sobie, że gdy staruszek odejdzie, będzie mu go brakowało. *** Enderby wcześniej zwolnił do domu Martineza i Guptę. Sam chciał obejrzeć mecz między załogami „Chwała Praxis” i „Najwyższa Prawda Praxis”, dwoma wielkimi okrętami klasy Praxis, należącymi do trzonu Floty Macierzystej. Dowódcy – podobnie jak kadeci – często byli fanatykami sportu i w zasadzie we flocie tylko sport miał cokolwiek wspólnego z rzeczywistą walką. Martinez czasami oglądał zawody, ale w tej chwili tęsknił tylko za prysznicem, łóżkiem i – jak o tym pomyślał – za drinkiem, który by mu pomógł rozluźnić mięśnie. Po drodze ze sztabu wstąpił do klubu młodszych oficerów. Spotkał tam Ari Abachę, posilającego się przed dyżurem w Centrum Operacyjnym. Abacha pomachał mu, zapraszając do baru, i Martinez usiadł, kuląc się z bólu od siedzenia w Centrali na krześle o nieludzkiej konstrukcji.

– Postawić ci drinka? – Dziękuje, Ari. Napiję się czegoś z tej piwniczki. Przed Martinezem postawiono kieliszek czerwonego wina. Był to jeden ze specjalnych kielichów w kształcie tulipana. Jego brzeżek wykonano z takiej samej świetlistej białej ceramiki, z jakiej zbudowano bar, i miał on ten sam bladozielony odcień co dywan – barwy dobrano tak, by wyraziściej prezentowały się oficerskie bluzy o ciemniejszym zielonym kolorze. – Właśnie, Gare. – Abacha powiedział to nienaturalnie ostrożnie. Martinez spojrzał na niego. – Tak, Ari? Abacha zaśmiał się. – Nie wiem… to cię może zezłościć… według mnie to nawet dość zabawne… ale stałeś się słynny. Martinez uniósł mocno zarysowane brwi. – Ja, słynny? – Właśnie. Pamiętasz, jak wczoraj ten typ z Sieci Zanshaa-Sport zadzwonił do Operacyjnej? Martinez poskrobał się po dwudniowym zaroście. – Panjit jakiś-tam, chyba tak? Abacha zaśmiał się nerwowo. – Tak, Panjit Sesse. Pamiętasz, robiło się gorąco… i chciałem faceta wyłączyć. Ale… on zasugerował, żebym cały czas mu przekazywał… i chyba nieświadomie tak zrobiłem. On wszystko słyszał. – Wszystko – powtórzył Martinez, usiłując sobie przypomnieć, czy nie powiedział wtedy czegoś szczególnie żenującego. – Wszystko aż do końca mojego dyżuru, gdy wyszedłem stamtąd. Wszystko szło do Sieci Sportowej. – A cenzorzy nie…? – Tak jakby tej nocy wzięli sobie wolne. Może oglądali mecz futbolu… Lodestone przeciw Andiron. Martinez testował sytuacje ostrożnie, jakby badał językiem bolący ząb. – Ja… my… czy powiedzieliśmy coś…? – Och nie. – Abacha się zaśmiał. – Nic takiego, za co by nas ciągali. Działałeś bardzo zdecydowanie, nadałeś najpierw wiadomość do Kandinskiego z żądaniem wysłania misji ratunkowej, dopiero potem poinformowałeś dowódcę Enderby’ego o sytuacji. Szorstki śmiech Martineza kiepsko naśladował śmiech Abachy. Martinez cały czas przeprowadzał w głowie kalkulacje. Czy Enderby wiedział? Jeśli nie, to ktoś musiał go powiadomić. Ale oczywiście Enderby musiał wiedzieć, że ktoś zażądał wysłania misji od Kandinskiego. Oby tylko informator Enderby’ego nie wiercił mu dziury w brzuchu, oby nikt podczas meczu futbolowego nie trącił go łokciem, mówiąc: „Doprawdy, Enderby, dajesz swoim asystentom za dużo swobody”. Ktoś jednak na pewno to zrobi. Flota żeglowała nie tyle w pustce międzygwiezdnej, co po morzu pogłosek, niespójnych informacji, spekulacji, plotek, interesów i spisków. Martinez nie dopytywał się, ale chcąc nie chcąc, znał wiele skandalicznych tajemnic, z których pewne – jeśli okazałyby się prawdziwe – mroziły krew w żyłach. Nikt się nie przejmował tym, czy były prawdziwe, czy nie – flota o nich wiedziała i tyle. Wiedziano, że Toshueen, Dowódca Floty Naksydów, rozczarowany swym synem, odciął mu głowę i zjadł ją; wiedziano, że Rafi, dowódca eskadry, kazał kadetom, by go wiązali i bili; wiedziano, że żona Enderby’ego… cóż, o żonie Enderby’ego wiedziano bardzo wiele. Martinez miał uzasadnione powody, by nie wierzyć tym opowieściom, ale to nie miało znaczenia.

Flota opowiadała o sobie różne historie, które od wieków brzmiały podobnie. We flocie istniała taka potrzeba i teraz pojawiła się nowa historia o tym, jak lord dowódca Enderby pozwolił, by jego własny asystent zrobił z niego durnia. Martinez zawsze miał nadzieję, że stanie się podmiotem jednej z takich opowieści, ale nie akurat takiego rodzaju. Czuł teraz, że awans wymknął mu się z rąk, odpłynął i jest poza jego zasięgiem. Ale poczucie żalu trwało tylko chwilę. Martinez był zbyt zmęczony, żeby odczuwać coś przez dłuższy czas. Pożegnał się z Abachą i pojechał taksówką do swojego mieszkania w Górnym Mieście. Zrzucił ubrania na podłogę – ordynans miał się nimi zająć – i padł na łóżko. Ordynans obudził go o zwykłej porze. Martinez zwlókł się z łóżka na śniadanie. Każdy porucznik miał prawo do dwóch ordynansów opłacanych przez hojną dla oficerów flotę, ale Martinez uważał, że pracy u niego jest najwyżej dla jednej osoby. U niego służył Khalid Alikhan, zbrojeniowiec o ponadtrzydziestoletniej służbie. Martinez uratował go od zwolnienia na emeryturę, gdy stary „Kryzys” został odesłany do demobilu; Alikhan, wysoki i poważny, miał stalowoszare włosy, podkręcone wąsy i hiszpańską bródkę preferowaną przez starszych chorążych i bosmanów. Jako służący sprawował się zadowalająco. Dbał o czystość i o mundury Martineza, ale nieszczególnie gotował, a jego maniery i wysławianie się były zgrzebne. To nie miało znaczenia – Martinez mógł zawsze nająć służących mających więcej ogłady, gdyby chciał urządzić przyjęcie, ale nieocenione było to, że Alikhan dzielił się z nim doświadczeniem i wiedzą, nabytymi przez trzydzieści lat służby w zbrojowniach okrętów. Alikhan znał mnóstwo krążących we flocie opowieści i nikt mu w tym nie potrafił dorównać. – Jest sporo wiadomości, milordzie – powiedział Alikhan, nalewając mu poranną kawę. – Zaczęły przychodzić wczoraj rano. Po tych słowach Martinez poczuł, że nadciągają pierwsze dziś chmury rozpaczy, że głowa zapada mu się w ramiona. – Dziennikarze? – Tak, lordzie. Alikhan przygotował mu na śniadanie płatki i marynowanego rybona. Galaretowaty rybon, rozpłaszczony na herbie Martinezów na talerzu, drżał zielonkawo w porannym świetle. – Milordzie, widziałem transmisję – powiedział Alikhan. – Kiedy pan przedwczoraj wieczór nie wracał, sprawdziłem w wideo, czy wystąpił jakiś kryzys, który pana zatrzymał. – Było ciekawie? – Martinez włożył płatki do ust. Rankami rzadko był na tyle rozbudzony, by delektować się śniadaniem, a to jedzenie smakowało tak jak zwykle. – Sprawozdawcy w zasadzie nie wiedzieli, jak to komentować – powiedział Alikhan – ale osoby mające prawdziwe doświadczenie… – miał na myśli flotę – …osoby, które rozumiały, co się dzieje, to było… – skinął z uznaniem ręką, złożywszy przy tym palce – …pełne napięcia. Bardzo interesujące. – Miejmy nadzieję, że lord dowódca nie wykaże zbytniego zainteresowania – rzekł Martinez ze złością. – Dojdzie do wniosku, że przynosi pan zaszczyt flocie, proszę pana – powiedział Alikhan. Najwyraźniej miał jednak wątpliwości równie silne co Martinez. – Może – przyznał Martinez. – Tymczasem odznaczył kadet Sulę… o mnie nie mówił nic. Marynowany rybon rozlał się po podniebieniu Martineza, więc popił go kawą. Alikhan ponownie napełnił mu kubek.

– Lordzie, ludzie się panem interesują – stwierdził. – I to jest to. – To chyba miłe, ale nie liczy się w służbie. – Ale ci ludzie mogą być… użyteczni. Coś w zachowaniu ordynansa sprawiło, że Martinez się usztywnił. – Co masz na myśli? – Przypominam sobie porucznika na starej „Chwale”, niejakiego Salazara. Na manewrach były problemy z jedną wyrzutnią pocisków – pocisk rozgrzewał się w lufie, rozsiewał promienie gamma po całej zbrojowni, mógł wybuchnąć… wtedy oficerem dyżurnym był Salazar, zajął się problemem i wydostał pocisk z lufy. To były wyrzutnie Mark 17, bardzo łatwo się psuły, jeśli się ich dobrze nie konserwowało, a tamta nie była konserwowana. To ogłosiła Komisja Śledcza… dwóch oficerów zwolniono ze służby, a starszy zbrojeniowiec i dwóch zbrojeniowców pierwszej klasy zostało zdegradowanych. – A więc potraktowano to poważnie – stwierdził Martinez. Przypuszczał, że zbrojeniowców dość często degradowano, ale jeśli zwolniono dwóch parów, zamiast przesunąć ich na podrzędne stanowiska, to znaczy, że zaniedbanie musiało być poważne. – Wielkie manewry floty zostały popsute – odparł Alikhan. – Lord dowódca Fanaghee… to starszy tego klanu Fanaghee, który dostał eskadrę Naksydów na Magarii… został upokorzony przed starszym dowódcą floty Elkayem. I oczywiście mogliśmy stracić „Chwałę”. Za popsucie „Wyprawy” obwiniano Mark 17 i rozesłano ostrzeżenia po flocie. – Rozumiem – rzekł Martinez. – A co z Salazarem? – Odznaczony, oczywiście… bohater chwili. Zdobył popularność. Ale zwróciłem uwagę na to, co zrobił z tą sławą. Martinez zapomniał o swoim śniadaniu. – A co takiego? – spytał. – Robiono z nim wywiady, a on zawsze chwalił dyscyplinę panującą we flocie pod dowództwem lorda Fanaghee, inspirujący przykład starszych oficerów oraz kompetencje instruktorów, którzy nauczyli go, jak obchodzić się z wyrzutniami pocisków. – Wszystkim schlebiał – stwierdził Martinez. – Porażkę zmienił w coś dla floty korzystnego. Fanaghee kazał go awansować na kapitana porucznika, choć zaledwie dziewięć miesięcy wcześniej Salazar uzyskał stopień porucznika. Martinez doszedł do wniosku, że z pewnością warto rozważyć taktykę Salazara. Spojrzał koso na Alikhana. – A co się stało z Salazarem? Nigdy o nim nie słyszałem. – Umarł parę miesięcy później, milordzie. Za duża dawka promieni gamma zalała wtedy zbrojownię. Przynajmniej w moim przypadku nie występowało promieniowanie gamma, pomyślał Martinez. – Nie mogę rozmawiać z dziennikarzami, jeśli przedtem nie wyjaśnię sprawy z lordem dowódcą – powiedział. – Radziłbym, żeby pan uzyskał pozwolenie, milordzie – przyznał mu rację Alikhan. – Niech diabli wezmą tego Abachę! To wszystko jego wina – rzekł Martinez. Alikhan tego nie komentował. Martinez skończył śniadanie. Doszedł do wniosku, że smakowało nie najgorzej. ***

Enderby pozwolił Martinezowi rozmawiać z dziennikarzami. Wiedział, że cenzura floty i tak będzie miała ostatnie słowo w sprawie tego, co zostanie przekazane opinii publicznej. Martinez złapał okazję, gdy Enderby został wezwany na naradę, a on miał tylko monitorować przepływ przekazów. Rozmawiał z kilkoma dziennikarzami ze swego komunikatora w biurze Enderby’ego. Powiedział im, że przykład Dowódcy Floty Enderby’ego i innych starszych oficerów był dla niego inspiracją, gdy planował misję ratunkową. To Enderby dopilnował, by Flota Macierzysta była wyszkolona, zdyscyplinowana i reprezentowała najwyższy poziom. To dzięki Enderby’emu flota była przygotowana na wszystko. – To chluba Praxis, że są jasno zdefiniowane szczeble odpowiedzialności – stwierdził. – Mam przydzieloną pracę i jestem odpowiedzialny przed lordem dowódcą, tak jak inni są odpowiedzialni przede mną. Gdy podejmuję się jakiegoś zadania, wiem, że lord dowódca zaufał mi, i robię wszystko, by wykonać zadanie zgodnie z jego oczekiwaniami. Dziennikarze wszystko pilnie notowali, choćby dlatego, że cenzorzy chętnie widzą takie stwierdzenia w relacjach. Pytali Martineza o jego życiorys, o historię rodziny. Na równi interesowała ich kadet Sula i los psa Pomarańczy. Chcieli wiedzieć, czy można by uzyskać wywiad u kadet Suli. – Zapytam ją – obiecał. – Ale przypominam, że ona nadal znajduje się w pewnej odległości stąd. Rozmowa nie potoczy się zbyt płynnie, bo odpowiedzi będą docierać po półgodzinie. Przekazał dziennikarzom tyle informacji o Suli, ile uważał za stosowne. Nie wspomniał o nędznym losie jej rodziców. Przesłał też jej zdjęcie, mając pewność, że wzbudzi duże zainteresowanie, a może nawet pożądanie. Gdy patrzył na zdjęcie, na jej wspaniałą twarz, zaczął coraz więcej myśleć o tej dziewczynie. Była daleko, gdzie nie docierał nawet najprostszy przekaz, samotna w statku bez udogodnień, za najbliższego sąsiada mając trupa. O czym myślała? – zastanawiał się. Ostatnia wysłana przez nią wiadomość – obraz kruchej, nieoczekiwanie postarzałej osoby – sugerował, że nie miała zbyt miłych myśli. Skoro ma w ogóle o czymkolwiek myśleć, niech myśli o Garethcie Martinezie. Sięgnął po swój komunikator, żeby wysłać do niej wiadomość. *** Sula leżała w ciemnościach kokpitu. Bała się zasnąć. Udało jej się przetrwać inspekcję w „Północnym Zbiegu”, powrócić przez śluzę do szalupy i nadać krótki raport do sztabu operacyjnego. Dobrze się sprawiła, gdy odczepiła jacht i przesunęła szalupę, znalazła lepsze miejsce ponownego mocowania chwytaków i uruchomiła główny silnik. „Północny Zbieg”, który stracił sterowność, a jego załoga zginęła, został odholowany przez statek floty. Był więc uratowanym wrakiem, własnością floty. Zadanie Suli polegało na doprowadzeniu jachtu na Zanshaa, gdzie zostanie sprzedany lub przerobiony na prywatny środek transportu dla któregoś z wyższych rangą dowódców floty. Włączyła łagodne przyśpieszanie, cały czas uważnie obserwując chwytaki magnetyczne. Z zadowoleniem odkryła, że dwa statki potrafią utrzymać przyśpieszenie równe 0,5 g, nim chwytaki zaczynały się naprężać. Pół g mogła zupełnie spokojnie wytrzymać – to była ulga dla obitych kości i poskręcanych mięśni, nadal obolałych po wcześniejszych, brutalnych przyśpieszeniach. W wyobraźni wytyczyła tor przy

założeniu takiego przyśpieszenia i rozpoczęła długą, długą podróż. Trzynaście i pół dnia do punktu zwrotnego, gdzie odwróci łódź i zacznie hamowanie z przyśpieszeniem 0,5 g przez następne trzynaście i pół dnia. Razem dwadzieścia siedem dni samotnej podróży w ciasnym pomieszczeniu… Komputer wyznaczył trasę, żagiew zapłonęła i Sula nie miała już nic do roboty. Wtedy jej umysł zaczęły oplatać zimne, powolne, koszmarne macki wspomnień… Najgorsze z tego było to, że wiedziała, co się dzieje. Wiedziała, że niedotlenione ciało Blitshartsa sprowadziło wspomnienia, których się najbardziej obawiała, przeszłość, którą chciała jak najgłębiej pogrzebać w wiecznej zmarzlinie swej osobowości, pogrzebać jak trupa. Od Zanshaa dzieliło ją dwadzieścia siedem dni. Dwadzieścia siedem dni w ciemnym kosmosie, samotna z nieżywym mężczyzną i żywymi wspomnieniami. Z tych dwóch rzeczy przyjemniejszym towarzystwem był trup. Zastanawiała się, czyby nie wziąć środka nasennego, ale bardzo się bała tych chwil, gdy środek jeszcze nie zaczynał działać, ciemności, która powoli osłania świadomość czarnymi skrzydłami, by potem pchnąć ją w przypływ nocy… To za bardzo przypominało duszenie. Wielokrotnie sprawdzała parametry statku, ale nie wykryła niczego podejrzanego, choć miała nadzieję, że powtarzanie tych czynności sprowadzi na nią pozbawiony marzeń sen. Oczywiście nic to nie pomogło. Była skazana na wspomnienia. Wspomnienia dziewczyny o imieniu Gredel. *** Jej najwcześniejsze wspomnienie: kuli się w ciemnościach, a za cienkimi drzwiami słyszy awanturę; Antony wrzeszczy na Neldę, słychać odgłosy ciosów, jakie zbiera Nelda, trzask ciskanych o ścianę mebli. Antony bardzo brutalnie obchodził się z meblami. Gredel – w odróżnieniu od wielu znanych sobie dzieci – znała swego prawdziwego ojca, ale to nie był Antony. Widziała ojca dwa razy, gdy pojawił się w fabsach w drodze do innego miejsca. I wówczas dał Neldzie pieniądze, a Nelda kupiła Gredel lody u Bonifacia w Maranie Town. Nelda opiekowała się Gredel, ponieważ matka Gredel, Ava, była zwykle nieobecna. Gdy przychodziła, przynosiła Neldzie pieniądze, ale Neldzie było to obojętne. Ava i Nelda chodziły razem do szkoły. – Twoja mama była piękna – powiedziała kiedyś Nelda. – Wszyscy ją kochali. – Spojrzała na Gredel, westchnęła, powoli pogłaskała ją po gładkim policzku. – Ty też będziesz miała ten sam problem. Dużo ludzi będzie się w tobie kochać, ale nikt z odpowiedniego powodu. Nelda mieszkała w fabsach, dzielnicy identycznych kamienic z prefabrykowanych elementów, na przedmieściach Maranie Town, w dół rzeki Iola. Żyli tu ludzie biedni, ale mieli przynajmniej pieniądze na czynsz. Ci, którzy pieniędzy nie mieli, spali na ulicach, a gdy aresztował ich patrol, byli wysyłani do wiejskich komun na terenach rolniczych Spannanu. Patrol jednak nie pojawiał się zbyt często w fabsach i niektórzy ludzie całymi latami żyli na ulicy. Ava, matka Gredel, spędziła pewien czas w komunie wiejskiej, nie dlatego, że nie miała pieniędzy, lecz dlatego, że była zamieszana w pewną sprawę związaną z ojcem Gredel. Ojca Gredel wprawdzie nie aresztowano, ale musiał na długo opuścić fabsy. Nelda wyjaśniła, że ojciec Gredel miał pewne powiązania i dlatego patrol go nie aresztował, ale nie okazały się skuteczne w przypadku

matki Gredel. – Ktoś musiał zapłacić i popadło na twoją mamę – stwierdziła Nelda. Gredel zastanawiała się, kto decydował o takich sprawach. Nelda powiedziała, że to bardzo skomplikowane, a ona i tak nie wie wszystkiego. Nelda pracowała jako elektryk – zawód dobrze opłacany, o ile była praca. Zwykle jednak Nelda nie miała pracy i zarabiała nielegalnym podłączaniem mieszkań do sieci elektrycznej. Antony – mężczyzna, który krzyczał i bił Neldę – był jej mężem. Rzadko pojawiał się w domu; wędrował od miasta do miasta, od jednej pracy do drugiej. Do fabsów wracał tylko wtedy, gdy nie miał pracy i potrzebował pieniędzy na wódkę. Gdy pił, należało mu schodzić z oczu. Matka Gredel, Ava, wróciła z wiejskiego zesłania, ale nie sprawiała wrażenia osoby, która wiele wycierpiała. Była piękna, złotowłosa, o alabastrowej cerze – jak Gredel, jej córka – i dużych niebieskoszarych oczach. Miała na sobie cudowne ubranie: niebieską bluzkę z podniesionym kołnierzem, który przechodził w połyskującą, zdobioną klejnotami siatkę na włosy, i dwukrotnie zawiniętą spódnicę, która podkreślała jej figurę. Długie, zakręcone paznokcie dłoni były pomalowane niebieskoszarym lakierem pasującym do koloru oczu. Otaczał ją piękny zapach – Gredel miała ochotę wdychać go cały czas. Matka Gredel już znalazła sobie kogoś, kto o nią dbał. Ava wzięła córkę na kolana i zasypała ją pocałunkami. Opowiedziała Gredel, co robiła na wsi. – Zajmowałam się przetwórstwem jedzenia. Prażyłam ziarno dla Naksydów i robiłam tofu dla Ziemian. Nie była to trudna praca, tylko nudna. Prace na farmach były przeważnie zautomatyzowane, wyjaśniła Ava. Na wsi nie potrzebowano zbyt wielu ludzi, dlatego tereny wiejskie były puste i ludność tłoczyła się w miastach, głównie w osiedlach takich jak fabsy. Gredel uwielbiała matkę, ale nigdy nie miała okazji z nią mieszkać. Mężczyźni, którzy troszczyli się o Avę – a przez te lata było ich kilku, wszyscy z „powiązaniami” – nie życzyli sobie w swoim otoczeniu żadnych dzieci, a gdy Ava żyła sama, nie chciała mieć córki przy sobie, bo wówczas trudniej by jej było znaleźć mężczyznę. Gredel doszła do wniosku, że aż tak bardzo nie tęskni za wspólnym życiem z matką. Mieszkała u Neldy, a Antony nie pojawiał się zbyt często. Nelda miała dwójkę własnych dzieci – syna i córkę – oraz opiekowała się jeszcze jednym chłopcem – Jakubem – synem innej znajomej. Po prostu lubiła towarzystwo dzieci. Dbała o to, żeby były nakarmione, ubrane i żeby chodziły do szkoły. Gredel lubiła szkołę, ponieważ poznawała inne miejsca poza fabsami. I w domu, i w szkole spędzała całe godziny przy displeju, korzystając z programów edukacyjnych; często samodzielnie wyszukiwała sobie informacje. Zajęcia przy terminalu miały zasadniczą zaletę: gdy Gredel siedziała cicho, Antony jej nie zauważał. Pewnego razu natknęła się na obraz Łuku Macedońskiego o trzech wieżach. Zachwyciła ją jego zdobna, dziwaczna architektura tak odmienna od estetyki fabsów, różna nawet od tego, co widziało się w Maranie. Gredel wywołała obraz trójwymiarowy i dokładniej przyjrzała się budowli. Jej wieże były zwieńczone pinaklami – miało się wrażenie, że zrobiono je z białego lukru – a poniżej w niszach stały Macedońskie Kolosy. Gredel, zaskoczona, przeczytała, że wszystkie Kolosy to Ziemianie. Ludwik XIV, Henryk VIII, Katon Starszy Cenzor, Szy Huang-ti, W. I. Lenin, Aleksander Macedoński, Mao Zedong, Marek Aureliusz, Konfucjusz… bohaterowie Ziemi, którzy przed przybyciem Shaa usiłowali wprowadzić coś w rodzaju Praxis – najdoskonalszej formy rządów. Ziemia – jak się dowiedziała – zwała się również Terra w jednym z martwych języków. Ziemia

miała widocznie mnóstwo różnych języków, co musiało sprawiać ludziom wiele trudności. To z Ziemi pochodzili przodkowie Gredel. Zafascynowała się Ziemią, która nie była zbyt ważną planetą w imperium Shaa, ponieważ większość z jej wormholowych bram nie prowadziła do żadnych użytecznych miejsc, ale przecież miliardy Ziemian mieszkało na tej planecie i w tamtym układzie planetarnym. Gredel, rozczarowana, odkryła, że większość ludzi na Ziemi żyła w osiedlach przypominających raczej fabsy niż Łuk Macedoński, ale znajdowały się tam również starożytne miasta niezwykle okazałe i piękne, jak Bizancjum, Nanjing, Sa-Suu, Lima… Zachłannie uczyła się wszystkiego, co dotyczyło Ziemi. Znała kolejne dynastie chińskie, imiona francuskich królów, wiedziała, jaka jest różnica miedzy moździerzem a haubicą. Oglądając wideo z Ziemianami, nauczyła się nawet mówić z ziemskim akcentem. Ava, odwiedziwszy ją kiedyś, stwierdziła ze zdziwieniem, że córeczka potrafi mówić o postaciach na dworze Kapetyngów tak, jakby mówiła o swych sąsiadach. Wśród kolegów zyskała przezwisko „Ziemianka”. Nie brzmiało to pochlebnie, ale Gredel się tym nie przejmowała. W fabsach nikt nigdy nie zajmował się niczym ciekawszym od historii Ziemi. W końcu jednak jej zainteresowanie Ziemią wygasło, ponieważ spełniła się przepowiednia Neldy. Gredel podrosła, wszyscy uznawali ją za piękną i – jak przewidywała Nelda – kochano się w niej, i to jedynie ze złych powodów. *** – Hej, Ziemianko! Ktoś tu się chce z tobą widzieć! Stoney był podniecony. Prawie zawsze był podniecony. Był jednym z poruczników Kulasa, chłopakiem, który porwał transport, który przyszedł morzem do portu Maranie, i sprzedał ładunek przez sklepiki Kulasa w fabsach. Stoney nosił filcowe buty i puchatą watowaną kurtkę z rządkami metalowych dzwoneczków, które podzwaniały przy każdym jego ruchu. Na głowie miał plastikowy hełm bez ronda. Tak ubierali się wszyscy Linkboje Kulasa, gdy chcieli zwrócić na siebie uwagę. Gredel weszła do pomieszczenia, wsparta na ramieniu Kulasa. Ubrał ją w sukienkę ze skóry krótkowłosego kantarana, wykończonej kołnierzem i mankietami z białej satyny. Miała na sobie ciężkie ceramiczne ozdoby, białe ze złotymi wstawkami, lśniące plastikowe buciki o guzowatej powierzchni, na wysokich obcasach. To był szczyt mody, przynajmniej w fabsach. Kulas lubił robić zakupy dla Gredel. Dwa lub trzy razy tygodniowo zabierał ją do sklepów i kupował ubrania. Kulas zasłużył sobie na to imię – kiedyś miał ułomność, z powodu której zaczął kuleć; gdy tylko zebrał pieniądze, natychmiast to naprawił, i gdy Gredel go spotkała, poruszał się jak książę, stawiając stopy z przesadną ostrożnością, jakby szedł po ryżowym papierze, nie chcąc go rozerwać. Według miary Shaa miał zaledwie dwadzieścia pięć lat, ale już dorobił się zastępu chłopaków i miał własne koneksje, które prowadziły aż do parów odpowiedzialnych za zarządzanie takimi miejscami, jak fabsy. Miał miliony, wszystko w gotówce poupychanej w różnych miejscach, trzy apartamenty i kilka sklepików, które rozprowadzały towar zdobyty przez jego ludzi. Miał również siedemnastoletnią przyjaciółkę zwaną Ziemianką. Proponował Gredel, by przeniosła się do jego apartamentu, ale ona została u Neldy. Właściwie nie wiedziała dlaczego. Może uważała, że potrafi obronić Neldę przed Antonym, a może przypuszczała, że gdy przeniesie się do apartamentu Kulasa, cały czas będzie musiała tylko czekać na jego wizyty, nie będzie mogła wychodzić na miasto, obawiając się, że Kulas się wścieknie, gdy po

przyjściu jej nie zastanie. Nie będzie mogła zapraszać swych przyjaciół, bo to też mogłoby zdenerwować Kulasa. Takie życie zawsze prowadziła Ava: gdzieś w jakimś mieszkaniu czekała na jakiegoś mężczyznę. Dlatego nigdy nie mogła spotykać się z córką wtedy, gdy tego pragnęła. Gredel chciała prowadzić inne życie. Nie wiedziała, jak to osiągnąć, ale wciąż o tym pamiętała i miała nadzieję, że kiedyś nauczy się tak żyć. Cały czas chodziła do szkoły. Codziennie po lekcjach czekał na nią samochód Kulasa i albo Kulas osobiście, albo któryś z jego chłopaków gdzieś ją zawozili. To, że Gredel chodziła do szkoły, Kulas traktował z rozbawieniem. – Mam dziewczynę uczennicę – mówił, śmiejąc się, a czasami, gdy musiał wyruszyć gdzieś ze swoimi chłopakami, przypominał jej, by odrobiła lekcje. Nie zostawiał jej jednak zbyt wiele czasu na naukę. Oceny Gredel spadały, a nawet groziło jej wylanie ze szkoły przed maturą. Dziś, w przededniu Święta Wiosny, Kulas zabrał Gredel na przyjęcie do Pandy. Był to jeden z Linkbojów Kulasa; zajmował się dystrybucją. Obsadził Stoneyem i jego załogą magazyn pełen wina importowanego z Cavado i leków czekających na wysyłkę do szpitala floty na pierścieniu Spannanu. Importowane wino słabo się sprzedawało – na coś tak wyrafinowanego nie było zapotrzebowania w fabsach – ale leki szybko znikały ze składów Pandy, więc wszyscy mieli powód do świętowania. – Chodź, Ziemianko! – przynaglał Stoney. – Musisz ją poznać. W nerwach Gredel zabrzęczało ostrzeżenie, gdy zobaczyła, jak uczestnicy przyjęcia patrzą na nią błyszczącymi oczami – najedli się czegoś wcześniej. W tych oczach było oczekiwanie, które się Gredel nie podobało. Puściła więc rękę Kulasa, wyprostowała się – nie chciała, by zobaczono, że się boi – i podeszła do Stoneya. – Ziemianko! To jest Caro – powiedział Stoney. Aż skakał z podniecenia. Gredel nie patrzyła tam, gdzie wskazywał Stoney, tylko lodowato, przeciągle spojrzała na niego – tak jej się wydał okropny. Gdy odwróciła głowę, pomyślała od razu: „Ona jest piękna”. – Ooo! – powiedziała po chwili, gdy dotarła do niej cała prawda. Caro patrzyła na nią, szeroko się uśmiechając. Miała długie złociste włosy, zielone oczy, cerę nieskazitelną, gładką jak śmietanka. – To twoja bliźniaczka! – krzyknął Stoney. – Twoja nieznana siostra! Gredel szeroko otwarła oczy, wszyscy goście śmiali się, a Caro tylko na nią patrzyła. – Naprawdę jesteś z Ziemi? – spytała. – Nie, jestem stąd – odparła Gredel. – Pomóż mi zbudować piramidę. – Dobrze, czemu nie. – Gredel wzruszyła ramionami. Caro miała na sobie krótką sukienkę i zniszczoną kurtkę z czarnymi metalowymi klamrami oraz buty za kolana. Drogie ubranie. Stała przy stole i ostrożnie ustawiała piramidę z kryształowych kieliszków. – Kiedyś widziałam, jak to się robi – powiedziała Caro. – Trzeba nalać wina do górnego kieliszka, a gdy się przeleje, wino napełnia niższe kieliszki. Jeśli się to zrobi odpowiednio, napełnią się wszystkie kieliszki i ani jedna kropla się nie rozleje. Caro mówiła przeciągle, jak parowie czy bogaci ludzie w wideo. – Nabrudzimy – prorokowała Gredel. – Nic nie szkodzi. – Caro wzruszyła ramionami. Gdy piramida była gotowa, Caro poprosiła Stoneya, by pootwierał butelki. Jego chłopcy ukradli je z magazynów w Maranie Port. Wino miało jasny srebrny kolor i w kieliszkach wyglądało jak rtęć.

Caro usiłowała nalewać ostrożnie, ale zgodnie z przewidywaniami narobiła strasznego bałaganu – wino z kieliszków lało się na blat stołu i na dywan. Caro dobrze się tym bawiła. Odstawiła ostatnią butelkę i zaprosiła gości do picia. Wzięli wypełnione po brzegi kieliszki, wznosili toasty, śmiali się i stukali szkłem. Wino ciągle lało się na dywan. Caro wzięła sobie kieliszek, jeden podała Gredel, potem wzięła jeszcze jeden dla siebie i zaprosiła ją na kanapę. Gredel ostrożnie spróbowała wina – w smaku miało coś subtelnego i nieokreślonego, co przywoływało myśli o wiosennym parku, o delikatnej świeżości drzew i kwiatów. Nigdy jeszcze nie piła takiego trunku. Gredel smak alkoholu wydał się zbyt uwodzicielski. Nie upiła drugiego łyka. – Czy my jesteśmy spokrewnione? – zapytała Caro. – Nie sądzę – odparła Gredel. Caro jednym haustem wypiła pół kieliszka. – Twój tata nigdy nie był na Zanshaa? Jestem prawie pewna, że mój nigdy tu nie przylatywał. – Urodę mam po mamie, a ona nigdzie nie wyjeżdżała – rzekła Gredel. – A ty jesteś z Zanshaa? – spytała zdziwiona. Caro wykrzywiła usta i wzruszyła ramionami. Gredel, uznawszy to za potwierdzenie, spytała: – Co robią twoi rodzice? – Zostali straceni – odparła Caro. – Bardzo mi przykro. – Rodzice Caro mieli najwyraźniej powiązania. Nic dziwnego, że Caro przestawała z tymi ludźmi tutaj. – Mnie też – powiedziała Caro, zaśmiawszy się krótko. Dopiła wino z pierwszego kieliszka, potem popróbowała trochę z drugiego. Spojrzała na Gredel. – Może o nich słyszałaś? Rodzina Sula – powiedziała. Gredel bezskutecznie usiłowała sobie przypomnieć, czy coś jej się kojarzy z tym nazwiskiem. – Niestety, nie – odparła. – To nic. Sula wiele znaczyli na Zanshaa, ale w prowincjach nie liczyli się zbytnio. Caro Sula wypiła zawartość swojego drugiego kieliszka, potem dwóch następnych z piramidy. – Zamierzasz to skończyć? – spytała, wskazując wino Gredel. – Nie piję dużo. – Dlaczego? – Nie lubię być pijana – odparła Gredel ostrożnie. Caro wzruszyła ramionami. – W porządku. – Opróżniła kieliszek Gredel i odstawiła go na podręczny stolik. – Nie twierdzę, że lubię być wstawiona – powiedziała tak, jakby właśnie się rozmyśliła. – Ale nie mogę też mówić, że tego nie lubię. Nie lubię tylko stać spokojnie – ciągnęła powoli. – Nieruchomo. Bez zmian. Nudzę się wtedy szybko i nie lubię spokoju. – W takim razie znalazłaś się we właściwym miejscu – rzekła Gredel. Ma bardziej spiczasty nos, pomyślała. Inny podbródek. W zasadzie nie jest aż tak do mnie podobna. Mogę się założyć, że dobrze by mi było w tej kurtce. – Mieszkasz tu w pobliżu? – spytała. Caro pokręciła głową. – W Maranie Town. – Chciałabym mieszkać w Maranie. Caro spojrzała na nią zdziwiona. – Dlaczego?

– Bo to… nie jest tutaj – Maranie to dziura. Nic specjalnego. Warto pojechać na Zanshaa. Albo Sandamar. Albo Esley. – Byłaś tam wszędzie? – Gredel niemal miała nadzieję, że usłyszy zaprzeczenie, ponieważ wiedziała, że sama nigdy się tam nie dostanie, najwyżej do Maranie Town, jeśli dopisze jej szczęście. – Byłam jako mała dziewczynka – odparła Caro. – Chciałabym mieszkać w Bizancjum – powiedziała Gredel. Caro spojrzała na nią. – Gdzie to jest? – Na Ziemi. Terra. – Terra to dziura – stwierdziła Caro. – Mimo to chciałabym tam pojechać. – Prawdopodobnie lepsza od Maranie Town. Ktoś zaprogramował muzykę taneczną i Kulas podszedł do Gredel, by z nią zatańczyć. Parę lat temu nie mógł nawet porządnie chodzić, ale teraz był dobrym tancerzem. Gredel lubiła z nim tańczyć, poddawać się jego zmiennym nastrojom w szybkich utworach, klejąc się do niego, gdy rytm zwalniał. Caro zatańczyła z kilkoma chłopcami, ale Gredel zauważyła, że Caro nie umie w ogóle tańczyć, tylko podryguje, prowadzona przez partnera. Po chwili Kulas odszedł, by pogadać z jednym ze swoich chłopaków, Ibrahimem, który jakoby znał w Maranie jakąś osobę mogącą pomóc w rozprowadzeniu kradzionego wina. Gredel znów usiadła na kanapie obok Caro. – Masz inny nos – stwierdziła Caro. – Wiem. – Ale jesteś ode mnie ładniejsza. Gredel myślała zupełnie coś innego. Zawsze jej mówiono, że jest piękna, i musiała przyjąć, że ludzie rzeczywiście tak sądzą, ale gdy spoglądała w lustro, widziała mnóstwo niedoskonałości. Z sąsiedniego pokoju dobiegł krzyk jakiejś dziewczyny i odgłos tłuczonego szkła. Nagle nastrój Caro zupełnie się zmienił – wściekle spojrzała w tamtą stronę, jakby wszystkich tu nienawidziła. – Czas zmienić muzykę – oznajmiła. Z kieszeni wyciągnęła iniektor medyczny. Spojrzała na displej, zaprogramowała parametr i przystawiła sobie iniektor do szyi, nad tętnicą. W Gredel zapaliły się błyski niepokoju. – Co to takiego? – spytała. – A co cię to obchodzi? – warknęła Caro. Z jej oczu biły zielone ogniki. Nacisnęła spust i w jednej chwili cała jej furia zniknęła, a na ustach pojawił się błogi uśmiech. – Już lepiej – stwierdziła. – Panda ma naprawdę dobry towar. – Opowiedz mi coś o Zanshaa – poprosiła Gredel. Caro pokręciła głową. – Nie. Mam stamtąd same złe wspomnienia. – Więc o Esley. – Dobrze. Wszystko, co pamiętam. Opowiedziała o czarnych granitowych szczytach i tumanach białego śniegu, które z gór stale zwiewał wiatr; i o włochatym Yormaku, który żył w górach, hodując równie włochate bydło; i o lodowcach sunących powoli, nie wiadomo jak długo, w dół górskich dolin; i o wysokich łąkach porośniętych wonnymi storczykami; i o rześkich jeziorach przejrzystych aż po dno. – Oczywiście byłam tylko w tym górskim uzdrowisku przez parę tygodni – wyjaśniła Caro. – Pozostałej części planety nie znam, możliwe, że to rozżarzona pustynia. Znów przyszedł Kulas, by potańczyć z Gredel, i gdy Gredel wróciła na kanapę, zastała Caro

nieprzytomną z iniektorem w dłoni. Dziewczyna jednak normalnie oddychała, uśpiona, z uśmiechem na wargach. Po chwili przyszedł Panda i chciał ją obmacywać, ale Gredel trzepnęła go po rękach. – O co ci chodzi? – spytał. – Nie zaczepiaj mojej siostry, gdy jest nieprzytomna – ostrzegła Gredel. Zaśmiał się niezbyt przyjemnie, ale dał spokój. Impreza dobiegła końca. Caro ciągle leżała nieprzytomna. Gredel poprosiła, by Kulas pomógł jej zanieść Caro do samochodu i odwieźć ją do mieszkania w Maranie Town. – A jeśli się nie obudzi, by nam podać dokładny adres? – narzekał Kulas. – Ten środek wcześniej czy później przestanie działać. – To może potrwać tydzień. Pojechał jednak w stronę Maranie Town. Gredel na tylnym siedzeniu usiłowała ocucić Caro. Dziewczyna obudziła się na chwilę i wymamrotała, że mieszka w Apartamentach Volta. Kulas gubił drogę, zaczął krążyć po dzielnicy Tormineli – stworzeń nocnych, które miały właśnie okres swojej największej aktywności. Kulas się złościł, gdy gapili się na niego wielkimi oczami. Gdy dotarli do apartamentów, Kulas był wściekły. Otworzył drzwi samochodu i dosłownie wywlókł Caro z auta na chodnik. Gredel wydostała się z samochodu, założyła sobie na ramiona rękę Caro, by pomóc jej wstać. Z budynku wyszedł portier. – Czy coś się stało lady Suli? – spytał. Kulas spojrzał na niego zdziwiony. Portier patrzył to na Gredel, to na Caro, zaskoczony ich podobieństwem, ale Gredel cały czas obserwowała tylko Caro. Lady Sula? – pomyślała. Zatem moja bliźniaczka należy do parów. Ach. Aha. *** Zimny dotyk iniektora medycznego. Przystawić do szyi. Potem syk… Kadet Sula rzucała się, wygrzebując się z koszmarnych wspomnień, jednak ich mroźne szpony wycofywały się z jej umysłu bardzo powoli. Na panelu błyskało światełko przy akompaniamencie cichego dźwięku. Nadchodzący przekaz. Dobrze. – Displej – rozkazała Sula. To był porucznik Martinez, mężczyzna z mocno zarysowaną, wysuniętą szczęką. – Kadet Sula, zastanawiałem się, czy nie czujesz się samotna. Zdziwienie wpakowało jej do gardła dziki śmiech. Samotna? Jak mógł coś takiego pomyśleć? – Przesyłam ci trochę rozrywki – powiedział Martinez. – Ze swoich osobistych zbiorów. Nie wiem, co lubisz, więc przesyłam rozmaite rzeczy. Jeśli mi powiesz, co ci odpowiada, spróbuję to wysłać. Uśmiechnął się. – Dobrej zabawy. – Po chwili dodał z wahaniem: – Dziennikarze ciągle mnie nagabują, chcą zrobić z tobą wywiad o akcji ratunkowej Blitshartsa. Lord dowódca dał pozwolenie, więc decyzja

należy do ciebie. Stałaś się tu sławna. Jego twarz znów pojaśniała. – Proszę powiedzieć, czy czegoś pani nie potrzeba. Postaram się to załatwić. Oczywiście poza ciepłą kąpielą. Transmisja się zakończyła. Sula spojrzała na displej komunikacyjny: światełko ciągle migało, czyli bufor ładował się skompresowanymi plikami audiowizualnymi. Rozrywka? Wszystko będzie lepsze niż leżenie tu w towarzystwie wspomnień. Obejrzała Spata w slapstikowej komedii „Ekstrawertyk” – był precyzyjny, a prosta fizyczność jego ruchów sprawiła jej radość. Obejrzała Loralee Pang i Lai-ownową Far-fraq w melodramatach „Doktor An-ku prowadzi dochodzenie” i „Doktor An-ku i tajemnicza czaszka”. Obejrzała Aimee Marchant w wyrafinowanej komedii „Manewry floty”, w której przedstawiono całkowicie nierealistyczny obraz życia na okręcie; „Zwariowane wakacje”, klasyczny obraz z Kulą Armatnią Li, Sula uznała za przereklamowany. Nie zdecydowała się na „Słuszność” i „Życie zła” – ponure analizy rozpaczy i przemocy nie były tym, czego obecnie potrzebowała, choć w takich dziełach cenzorzy nakazali umieścić szczęśliwe zakończenie. – Prześlij mi więcej Spate’a – poprosiła Martineza w prywatnym komunikacie. – A dziennikarze niech sobie idą w diabły. Martinez okazał się znawcą nieskomplikowanych komedii. Poza głównymi rzeczami Spate’a przesłał jej obraz „Wysoki i niski” z Diablikami i „Kto jest na płycie” z Mary Cheung. Gdy oglądała Spate’a w słynnym tańcu grzyba w „Plujce”, poczuła, że fala smutku zaczyna od niej odpływać, poganiana wiatrem śmiechu. Sula śmiała się do rozpuku, w jej brzuchu zagnieździł się skurcz jak pięść, łzy ciekły jej z oczu. Smutek ustąpił, zatamowała go, wepchnęła bezpiecznie za żelazny mur. Dziękuję ci, Martinez. Dziękuję za uratowanie mnie… od samej siebie, myślała.

CZTERY Poprzedniego wieczoru w pałacu Ngenich wydano przyjęcie i teraz służba jeszcze zdejmowała dekoracje. Z beczkowego sufitu opuszczono złote kwiaty szaj, każdy większy od człowieka; z kolumn, podpierających długie balkony, odwijano złoto-białe wstęgi. Grupa pokojowców, pod kierownictwem Daimonga w liberii, pucowała podłogę z ciemnoczerwonego marmuru. Ze stojącego przy drzwiach pojemnika na śmieci dochodziły zapachy perfum i zwiędłych kwiatów. Sądząc po resztkach, musiało się tu wczoraj tłoczyć sporo osób. Gdyby Martinez śledził kronikę towarzyską, przeczytałby rano entuzjastyczne opisy dekoracji, strojów i gości. Może Martinez powinien w kronice towarzyskiej przynajmniej zerknąć na listę gości i zastanowić się, kto zasłużył na zaproszenie, a kto nie, i dlaczego? Martinez sobie na takie zaproszenie nie zasłużył, choć należał do klientów lorda Ngeni. Ngeni i jego klan reprezentowali w stolicy interesy klanu Martinez. Jednak sam lord Ngeni nie był tu obecny – szef klanu Ngenich objął stanowisko gubernatora w Paycah, zostawiając sprawy klanu w rękach syna, lorda Pierre’a Ngeni. To on wydał wczoraj przyjęcie w pałacu. Martinez zmierzał właśnie do gabinetu lorda Pierre’a Ngeni. Majordomus prowadził go przez dziedziniec, na którym wśród równych rzędów zieleni stały ponadnaturalnej wielkości posągi przodków Ngeni. W poczekalni zobaczył grupkę petentów. Nie wszyscy z nich byli ludźmi i nie wszyscy wyglądali szacownie. Martinezowi nie kazano czekać. Należały mu się przynajmniej pewne względy. Pierre Ngeni – młody, barczysty, okrągłogłowy, o szczękach mastyfa – mówił głębokim barytonem. Podobnie jak ojciec, nosił ciemnoczerwony mundur, co oznaczało, że jest konwokatem – członkiem Konwokacji, z której wywodzili się najwyżsi administratorzy imperium i która miała prawo wnosić „petycje” do Shaa. Gdy petycja została przez Shaa zaaprobowana, zmieniała swój status – stawała się prawem. Zgromadzenie miało objąć zarząd nad imperium, gdy zakończy życie ostatni z Wielkich Panów. Dobrze skrojony mundur lorda Pierre’a nie był jednak ostatnim krzykiem mody. Pierre nie lubił szpanować, przeciwnie, był człowiekiem poważnym, oschłym, sprawiającym wrażenie zawsze zapracowanego. Na biurku miał porządnie ułożone stosy papierów, a dwoje sekretarzy robiło notatki na jego polecenie. – Witam, milordzie. – Pierre wstał zza biurka. – Witam lordzie konwokacie. – Martinez wyprężył się i uniósł podbródek, salutując osobie wyższej rangą. – Proszę, usiądź. Martinez usiadł na krześle o prostych plecach, wyraźnie zaprojektowanym tak, by zniechęcić petentów do zabierania czasu lordowi konwokatowi. Lord Pierre miał znacznie wygodniejszy fotel, którego poduszki westchnęły, gdy na nie opadł. Odchylił oparcie i lustrował Martineza łagodnymi piwnymi oczyma. – Widziałem pana w dzienniku – powiedział. – Akcja ratunkowa, którą pomógł pan przeprowadzić… dobrze o niej mówiono. – Dziękuję, lordzie Pierre. – Szkoda, że nie udało się sprowadzić żywego Blitshartsa lub choćby psa. – Zanshaa, a przynajmniej ziemska część społeczeństwa, okazywała spory żal z powodu śmierci psa Pomarańczy, chyba większy niż z powodu tragedii właściciela.

Martinez wzruszył ramionami. – Niestety, to nie od nas zależało – odparł. – Tak przypuszczam. – Po chwili milczenia Pierre się pochylił. – Co mogę dziś dla ciebie zrobić? – spytał rzeczowo. – Miałem nadzieję, milordzie, że uda się załatwić dla mnie inne stanowisko. Lord Pierre wydawał się zaskoczony. – O ile pamiętam – powiedział powoli – mój ojciec zrobił sporo, by zarekomendować pana lordowi dowódcy Enderby’emu. – Jestem mu za to bardzo wdzięczny, milordzie. Pierre patrzył teraz oskarżycielsko. – Ale nic z tego nie wyszło? Enderby czuł do ciebie antypatię? – Nic o tym nie wiem. – Martinez nastroszył się. – Chodzi o to, że lord dowódca Enderby postanowił pójść za ostatnim Shaa do wieczności. Powieki lorda Pierre’a zatrzepotały w wyrazie zdziwienia. – Aha, rozumiem. – Pogładził się po masywnej szczęce. To wysoce niedogodne po tym wszystkim, co zrobiliśmy. I nie potrafi pan wywnioskować, czy z łoża śmierci zarekomenduje pana w swojej petycji do awansu? – Nie mogę liczyć na żadną rekomendację – odparł Martinez ostrożnie. Zaciskał dłonie na kantach spodni. – Załatwił mi posadę oficera łączności na „Koronie”. Robota mniej więcej taka sama, jaką mam teraz, ale to mały statek i jego dowódca też pomniejszy… – Stanowisko znacznie mniej prestiżowe od adiutanta dowódcy Floty Macierzystej – dokończył Pierre. – Właśnie. – Tak jakby czynił wysiłki, by pana zdegradować. – Pierre znów patrzył oskarżycielsko. – Prawdopodobnie uważa, że przyszedł czas, bym podjął służbę na statku – stwierdził Martinez bez przekonania. – Zobaczę, co da się zrobić – powiedział Pierre. – Niestety, obecnie mam niewielkie wpływy we flocie. Moja cioteczna babka odeszła na emeryturę i teraz nie mamy w wojsku nikogo, kto byłby nam winien jakąś przysługę. – Nachmurzył się, ściszył głos, jakby mówił sam do siebie. – Gdyby chciał pan objąć stanowisko w służbie cywilnej, miałbym większe szanse coś znaleźć. – Byłbym bardzo wdzięczny za każde wsparcie – rzekł Martinez. – Może moja obecna… popularność… mogłaby coś pomóc. Lord Pierre zmarszczył brwi. Nagle oparł dłonie na podłokietnikach fotela, jakby zamierzał wstać i odprawić Martineza, i zaraz o nim zapomnieć, ale przemyślał sytuację i usadowił się wygodniej. – Co słychać u pana sióstr? – spytał. – Od czasu, gdy je pan tu wprowadził, widywałem je tu i ówdzie, ale nie miałem okazji z nimi porozmawiać. – Mają się dobrze – odparł Martinez. – Udzielają się w życiu towarzyskim stolicy. – Poczynił pan w stosunku do nich jakieś plany matrymonialne? Martinez był zaskoczony tym pytaniem. – No… nie – powiedział. – Żadnych planów. – Nie śmiałbym, dodał w duchu. – Mam krewnego, któremu pomogłoby małżeństwo – rzekł lord Pierre. – Też ma na imię Pierre, ale my zwracamy się do niego P.J. Martinez zamrugał. – Którą z sióstr masz na myśli, milordzie? Lord Pierre wzruszył ramionami. – To nieistotne, o ile posiada odpowiednie kompetencje. Ponadto przypuszczam, że pański ojciec lord znajdzie mu jakieś zatrudnienie na Laredo…?

W umyśle Martineza rozległy się donośne dzwonki ostrzegawcze. – Mógłbyś, milordzie, powiedzieć coś więcej o P.J.? Odpowiadając, lord Pierre kładł nacisk na pogodny charakter i urok osobisty kuzyna, lubianego przez wszystkich, którzy go znali. Martinez dopytywał się o szczegóły. P.J. nie ukończył studiów i nigdy nie zabiegał o tradycyjne dla parów kariery ani w służbie cywilnej, ani w wojsku. Prawdę mówiąc, nigdy nie pracował. Gdy te fakty wyszły na jaw, złość zaczęła niebezpiecznie kipieć w żyłach Martineza. A więc lord Pierre miał kuzyna nicponia, który roztrwonił odziedziczony majątek i swoim zachowaniem przynosił wszystkim wstyd, a teraz rodzina Martineza miałaby go przejąć od Ngenich. I co? Ma jeszcze okazywać wdzięczność za szansę wżenienia się w wyższą sferę! Pierre mówił o „kompetencjach” i o posadzie dla P.J. na prowincji – było jasne, że gdy ten osobnik zwiąże się już z rodziną, klan Martinezów miałby go utrzymywać. Martinez miał wielką ochotę wpakować tę propozycję z powrotem między idealne białe zęby lorda Pierre’a, ale powiedział: – Porozmawiam z siostrami, ale nie sądzę, żeby planowały teraz zamążpójście. Lord Pierre nieco się nachmurzył. – Chyba nie pozostawiacie im tej decyzji? Gdybyś był ich bratem, to na pewno byś się nie wtrącał, pomyślał Martinez, ale głośno stwierdził: – I tak wszystko zależy od naszego ojca. Jeśli sobie życzysz, milordzie, przekażę mu szczegóły. – Och… a może powinniśmy coś wymyślić, żeby wprowadzić P.J. w krąg ich znajomych. Siostry z pewnością często się bawią? – Wśród swoich – odparł Martinez. Lord Pierre się mylił, jeśli sądził, że Martinez zechce ciągać tego osobnika na przyjęcia do sióstr. Nie, pomyślał, ty musisz nas zaprosić tutaj do siebie, o czym dotychczas wyraźnie zapomniałeś. Zmarszczka na czole lorda Pierre’a pogłębiła się. Zamierzał odpowiedzieć, ale wtrącił się jeden z sekretarzy. – Lordzie konwokacie, proszę wybaczyć, że przerywam, ale właśnie otrzymałem sygnał, że Konwokacja ma się zebrać dziś po południu, za trzy godziny. Słysząc to, Martinez i lord Pierre odruchowo się wyprostowali. Konwokację mogła zwołać tylko jedna istota – Antycypacja Zwycięstwa, ostatni z Wielkich Panów. – Odwołaj moje pozostałe spotkania – polecił lord Pierre i wstając z fotela, zwrócił się do Martineza: – Wybacz, milordzie… Martinez również wstał. – Rozumiem. W tym czasie mógł istnieć tylko jeden powód zwołania Zgromadzenia – ostatni Wielki Pan miał ogłosić, kiedy się zabije. Martinez wyszedł z pałacu i ruszył pod górę w stronę Centrum Dowodzenia. Wiedział, że będzie tam potrzebny. – Czterdzieści jeden dni – mówił Martinez do kadet Suli. – W tym czasie wiadomość dotrze do najdalszego zakątka imperium i zostanie około dwudziestu dni na przygotowania. – A czterdzieści jeden to liczba pierwsza, znacząca liczba dla Shaa, którzy uwielbiali liczby pierwsze. Twarz Martineza pociemniała. – Mam czterdzieści jeden dni na znalezienie lepszego przydziału od tego, który załatwił mi Enderby. Sulę ogarnęło rozbawienie. Kłopoty starszych stopniem oficerów rzadko wzbudzały jej współczucie.

Martineza przynajmniej gdzieś przydzielono, choć może nie tam, gdzie marzył. Ona natomiast, po sprowadzeniu jachtu Blitshartsa do stoczni na stacji pierściennej przy Zanshaa, nie miała żadnych perspektyw. Swych nielicznych znajomych zostawiła na „Los Angeles”, a na Zanshaa znała tylko Martineza, a i to nie osobiście. Wojsko, w zależności od kaprysu, mogło ją wysłać gdziekolwiek albo nigdzie. Nie odpowiedziała Martinezowi. Nadal znajdowała się w odległości piętnastu minut świetlnych od Zanshaa i regularna wymiana zdań była niemożliwa. Transmisje Martineza przypominały raczej listy wideo; przeskakiwał sobie dowolnie z tematu na temat. Sula wysyłała znacznie krótsze odpowiedzi, ponieważ jej codzienne życie nie przynosiło interesujących zdarzeń. Wyraz twarzy Martineza stał się nieco bardziej przebiegły. – Jeśli masz jakąś hipotezę, co mogło spowodować przeciek w „Północnym Zbiegu”, mogłabyś mi to przesłać w uzupełnieniu raportu, który już od ciebie dostałem. A jeśli wykazałabyś nieco ambicji, mogłabyś włożyć skafander i spróbować to zbadać. W sprawie majątku Blitshartsa wszczęto już sprawę sądową. A to ciekawe, pomyślała Sula. Mimowolnie pochyliła się w fotelu, jej umysł już analizował różne warianty sytuacji. – Wydaje się, że Blitsharts był bankrutem, tkwił w długach – powiedział Martinez. – Grał na wyścigach, nie tylko na swoich własnych, i w obu wypadkach nie dopisywało mu szczęście. Wierzyciele szykowali się do przejęcia jachtu. To mógł być jego ostatni rejs. Wierzyciele wnieśli petycję, by flota przekazała im „Północnego Zbiega”. – „Figę dostaną”, to chyba wyrażała mina Martineza. Flota nie zamierza przekazywać wartościowego wraku, by zaspokoić prywatne interesy. – Jego towarzystwo ubezpieczeniowe wniosło petycję, by zbadać jacht, a lord Enderby chętnie ją uwzględnił. Jeśliby się okazało, że Blitsharts uszkodził własną łódź, by popełnić samobójstwo, ubezpieczyciel nie zechce zapłacić. Ale wierzyciele domagają się, by firma zapłaciła, bo wtedy pieniądze przeszłyby do nich, więc dopóki nie ma dowodu fizycznego ani za, ani przeciw, kwestię, jak Blitsharts umarł, rozstrzygnie sąd. Ciekawe, pomyślała Sula. Swoje ostatnie przyśpieszenie Blitsharts mógł tak skalkulować, by jacht wyleciał poza zasięg jakichkolwiek akcji ratunkowych, a chaotyczne koziołkowanie mogło mieć na celu uniemożliwienie dokowania. Te wszystkie okoliczności można by interpretować jako tuszowanie próby samobójczej. Nawet jeśli Blitsharts sam się zabił, trudno by to było udowodnić. Uszkodzenie statku mogło być bardzo subtelne, na przykład obluzowany łącznik w jednym miejscu lub prawie niezauważalna wada spojenia w innym. Wówczas nie znajdzie się dowodów celowego działania. Chyba że Blitsharts zrobił coś bardzo oczywistego, na przykład laserem ręcznym wyborował dziurę w kadłubie jachtu. – Oczywiście przyjaciele Blitshartsa natychmiast się przeciw temu zmobilizowali, są wściekli – kontynuował Martinez. – Ich głównym argumentem jest to, że Blitsharts nigdy by nie zrobił rozmyślnie czegoś tak okrutnego jak zamordowanie psa. Sula zareagowała na to drapieżnym uśmieszkiem. Jeśli Blitsharts był egotystą – a wszystko na to wskazywało – traktował psa jako jedyne przedłużenie swej osobowości i w ogóle się nad takimi kwestiami nie zastanawiał. – Właśnie – dodał Martinez po chwili milczenia, wzruszając ramionami – może uda ci się znaleźć coś, co rozwiąże zagadkę. Sula wiedziała, że za żadne skarby nie wejdzie ponownie na pokład jachtu, chyba że dostałaby bezpośredni rozkaz, ale i wówczas by się opierała. Zagadka – jeśli w ogóle istniała – mogła być rozwiązana bez niej.

Martinez zmienił temat. – Kończą mi się te rzeczy ze Spatem. Znalazłem jeszcze stary wywiad i prześlę go w tej transmisji. Dołączam też dwie komedie z Diabłami, jedna z nich to małe arcydzieło, oraz ostatnią inscenizacją „Oberona”. Do tego najnowsze plany pogrzebu Wielkiego Pana. – Patrzył teraz z lekkim rozbawieniem. – Mam nadzieję, że masz tam piękną pogodę. Gdy uporam się z obowiązkami, znowu coś ci wyślę. Ekran pociemniał. Sula pomyślała, żeby ponownie odtworzyć rozmowę, postanowiła jednak odłożyć to na później, gdy poczuje się bardzo samotna. Wszystkie jej zajęcia sprowadzały się do monitorowania silnika i układów podtrzymywania życia, wykonywania dwa razy dziennie ćwiczeń izometrycznych i konsumowania mdłych racji żywnościowych. Poza tym nie miała nic do roboty i oczywiście nigdzie nie mogła pójść. Szalupa była przeznaczona do kilkugodzinnych podróży, a nie do wielodniowych wypraw. Transmisje Martineza, które nadchodziły mniej więcej dwa razy dziennie, stanowiły jedyny kontakt z ludźmi, na jaki mogła liczyć do czasu, gdy w pobliżu pierścienia Zanshaa poprosi o instrukcje dokowania. Zastanawiała się, dlaczego Martinez tak się trudzi. Mężczyźni często dawali jej do zrozumienia, że jest atrakcyjna, ale przecież na Zanshaa były inne kobiety, a ponadto flirt z odległości godzin świetlnych to jednak przesada. Może jej współczuł, wiedząc, że jest wśród pustki i za całe towarzystwo ma zmumifikowanego w próżni trupa. A zresztą, co ją obchodzą jego motywy? Pokazywał się na ekranie dwa razy dziennie, przesyłał wiadomości, komentarze i trochę ludzkiego ciepła. Niczego w zamian nie chciał. Ponadto dostawała materiały rozrywkowe, które umilały jej czas w tych ciemnościach. Była głęboko wdzięczna Martinezowi i prawie przestała zwracać uwagę na jego akcent. *** – Byłabym bardzo wdzięczna, gdybyś przesłał mi coś do czytania – powiedziała Sula. – Nie mogę cały czas biernie oglądać komedii. To miłe, ale chciałabym czegoś konkretniejszego. Martinez popijał koktajl, patrząc na załączoną listę. „Piąta księga zagadek matematycznych” KwaZoi, „Sprawozdania Siedemnastej Konferencji w Quee-lang na temat Mapowania Teksturalnego i Przestrzeni Wormholowej”, „Porcelana ziemska z okresu przed podbojem. Azja”. Nie najlżejsza lektura. Zaczynał przypuszczać, że kadet Sula to pracuś. – Jeśli są za to jakieś opłaty, zwrócę ci koszty – powiedziała. Opłaty za pobranie tekstu były bardzo małe – a może w ogóle zerowe – ale to miło z jej strony, że jest w tych sprawach skrupulatna. Martinez spojrzał na displej: Sula leżała w fotelu akceleracyjnym bez hełmu i górnej części skafandra. Dolną część zostawiła na sobie prawdopodobnie w celach sanitarnych. Włosy zwisały w strąkach, pognieciona bluzka lepiła się od potu; dziewczyna wyraźnie potrzebowała prysznica, ale spojrzenie miała żywe, ciekawe i wyglądała znacznie lepiej od tej bladej upiornej istoty, która znalazła w jachcie martwego Blitshartsa. – Dziękuję ci za okazane mi zainteresowanie – kontynuowała. – Za wiadomości i wszystko, co mi przesyłasz. Mam nadzieję, że będę ci mogła wysłać rzeczy równie ciekawe i zabawne. Ale… – westchnęła krótko – wiadomości stąd są, niestety, dość nudne. Najbardziej ekscytujące wydarzenie dnia to ruch robaczkowy jelit i zaoszczędzę ci parametrów, chyba że masz wisielczy humor. A więc ciągle dowcipkuje, zauważył Martinez. To go podniosło na duchu i by to uczcić, pociągnął łyk koktajlu.

Sula przesunęła się w fotelu, z łatwością poruszała się w statkowej półgrawitacji. – Dzięki za informację o ubezpieczycielach i wierzycielach Blitshartsa. Nie zamierzam jednak opukiwać „Północnego Zbiega”. Nie chcę, żeby podczas oficjalnego śledztwa zarzucono, że nadgorliwa kadet zniszczyła dowody. – Uśmiechnęła się blado. – Mam nadzieję, że wybaczysz mi, że nie skorzystałam z okazji, by dla odmiany przesłać ci coś interesującego. Martinez wzruszył ramionami. Wiedział, że w analogicznej sytuacji wybrałby się na jacht z lupą i szczoteczką do zębów, by zbadać, co się w zasadzie stało z Blitshartsem. A przynajmniej z komputera pokładowego przesłałby wszystko, co się da. Może Sula nie przejawia tego typu ciekawości? – Jeszcze raz dziękuję, że się odezwałeś – rzekła Sula. – Postaram się wyszukać coś interesującego do następnej transmisji. – Wzrok Suli błyskawicznie przeniósł się poza kamerę. – Komputer, zakończ przekaz – powiedziała. Na ekranie pojawił się symbol oznaczający koniec transmisji. Martinez odchylił swe długie ciało w krześle, syknęły pneumatyczne zawieszenia. W swym apartamencie spędzał czas między końcem dyżuru a umówioną kolacją u sióstr. Chciał wysłać Suli odpowiedź, ale doszedł do wniosku, że nie wystarczy mu czasu! Dopił koktajl i już miał wygasić ekran, gdy odezwał się sygnał nadchodzącej wiadomości. Przyjął ją: miał przed sobą panią chorąży Amandę Taen. – Halo? – spytała. – Wróciłam na stację. – Gdy zobaczyła, że Martinez zgłosił się osobiście, na jej twarzy ukazał się szeroki uśmiech. Martinez poczuł się przez chwilę tak, jakby wypadał z szyn, kiedy próbował przestawić zwrotnicę z Suli na kobietę, za którą nie tak dawno się uganiał. Chorąży Taen niemal we wszystkim stanowiła kontrast kadet Suli. Sula jest bladą blondynką – Taen natomiast ma bujne, błyszczące kasztanowe włosy i różową cerę. O ile Martinez mógł się zorientować z przekazu wideo, Sula ma bardzo kobiecą, lecz raczej szczupłą figurę, zaś ciało Taen jest obfite, rzekłbyś: wybujałe. Taen emanowała łobuzerską gotowością do uciech, która otaczała ją jak chmura feromonów. Martinez przypuszczał, że raczej się nie zaznajomiła z „Piątą księgą zagadek matematycznych” KwaZoi. – Gdzie się podziewałaś? – spytał. – Konserwacja satelity. Jak zwykle. Chorąży Tean była zastępcą dowódcy małego statku, który konserwował i reperował setki satelitów komunikacyjnych i obserwacyjnych w układzie Zanshaa. Często musiała pełnić służbę przez wiele dni z rzędu, ale potem dostawała długie urlopy, które z nawiązką rekompensowały długie nieobecności. – Już jestem umówiony na dziś wieczór – powiedział Martinez. – A co robisz jutro? Tean uśmiechnęła się szeroko. Patrzyła tak bezpośrednio, że Martinez odebrał jej spojrzenie bardziej lędźwiami niż umysłem. – Nie mam żadnych planów – odparła. – Mam nadzieję, że ty coś dla nas planujesz. I Martinez zaproponował, żałując, że to nie Sula tu wylądowała i że to nie ona ma urlop. No cóż, pomyślał, flota, ustalając harmonogramy, nie liczy się z życzeniami młodszych oficerów. Amanda Taen znajdowała się blisko i postąpiłby jak głupiec, gdyby odmówił sobie tej jednej przyjemności tylko z tego powodu, że pół godziny świetlnej stąd znajduje się druga. ***

Po rozmowie z Amandą Taen przebrał się w półformalny wieczorowy strój – jego stylowe siostry nie uznawały całkiem swobodnych ubrań. Pojechał taksówką do starego Pałacu Shelleyów, gdzie panny Martinez prowadziły salon. Po drodze minął słynny pomnik Wielkiego Pana Przekazującego Praxis Innym Ludom: Shaa naturalnej wielkości – dwa razy wyższy od Ziemianina – stał na grubych nogach z głową w kształcie dziobu statku, uniesioną ku horyzontowi. Szare fałdy skóry zebranej artystycznie z wyciągniętego ramienia, które trzymało displej z wyrytą samą Praxis, zaczynającą się od dumnego, dość złowróżbnego oświadczenia: „Wszystko, co ważne, jest znane”. Przed Wielkim Panem klęczeli przedstawiciele podporządkowanych ras, zastygli w pozach wyrażających zdziwienie i zachwyt. Martinez przelotnie spojrzał na pomnik ponurym wzrokiem. Olbrzymi Pałac Shelleyów składał się z kilku połączonych galeriami i pasażami budynków, wznoszonych przez wieki w rozmaitych stylach architektonicznych. Rogate kamienne diabły skakały po dachach, a tuż obok strzelały smukłe metalowe abstrakcyjne konstrukcje w stylu Devis. Lord i lady Shelley mieszkali teraz w mniejszym, bardziej nowoczesnym domu na modniejszej ulicy, a frontową część swego pałacu wynajęli siostrom Martinez. Budynki z tyłu natomiast wykorzystywali jako przechowalnię starych domowników i ubogich krewnych – tych często się widywało, gdy krążyli po ogrodzie w podwórcu niczym starożytne duchy. Martineza wprowadziła do środka młoda służąca o nieatrakcyjnej urodzie – tutaj żadnej kobiecie nie pozwalano przyćmić sióstr Martinez. Wszedł do południowego salonu z widokiem na Dolne Miasto; zastał tam swoje siostry Vipsanię i Walpurgę. Wstały, by mógł je pocałować w policzki. – Napijesz się koktajlu? – zaproponowała Vipsania. – Owszem. – Przygotowałyśmy dzban niebieskiego melona. – Chętnie. Martinez wziął drinka – który nie był ani niebieski, ani nie zawierał melona – i zajął krzesło naprzeciw sióstr. Vipsania miała na sobie płową suknię, Walpurga turkusową, ale poza tym siostry były do siebie bardzo podobne, o oliwkowej cerze, jak Martinez, i ciemnych włosach i oczach. Rysy twarzy Vipsanii były może nieco ostrzejsze niż jej siostry, a Walpurga miała pełniejszą szczękę. Były wysokie, jak Martinez, i jak on zawdzięczały to długości tułowia, a nie nóg. Raczej efektowne niż piękne – tak by się je określiło. I inteligentne. Martinez nie rozumiał, jak może być z nimi spokrewniony. – Miałyśmy wiadomość od Rolanda – powiedziała Walpurga. – Przybywa na Zanshaa. Roland, starszy brat Martineza, miał odziedziczyć przywileje feudalne, jakimi cieszył się klan Martinezów na Laredo. – Po co? – spytał Martinez. – Przyjeżdża na końcowe chwile Wielkiego Pana. Martinez błyskawicznie dokonał obliczeń w pamięci. – Wiadomość z pewnością jeszcze nie dotarła do Laredo. – Nie. Ale on to przewidział. – Chce być przy śmierci? – zastanawiał się Martinez. – Chce być przy jej początku – powiedziała Vipsania. – Chce złożyć Konwokacji petycję w sprawie zasiedlenia Chee i Parkhursta. Oczywiście pod patronatem Martinezów. To jasne, choć niezwerbalizowane. Chee i Parkhurst były dwoma nadającymi się do zamieszkania światami, odkrytymi wieki temu

przez Agencję Eksploracji w szczytowym okresie odkryć planetarnych. Według bieżących danych do każdego z nich dało się dotrzeć tylko przez wormhole z układu Laredo. Oba przeznaczono do kolonizacji, ale gdy grupa Wielkich Panów topniała, ich ambicje malały. Ekspansja imperium została wyhamowana, a Agencję Eksploracji znacznie okrojono. Klan Martinezów od dawna miał ambicję sponsorowania kolonizacji tych dwóch niemal zapomnianych światów. Jako patroni trzech planet staliby się członkami najwyższych, najbardziej ekskluzywnych warstw parów. – Nie liczyłbym na to, że lordowie konwokaci zmienią szybko politykę Wielkich Mistrzów – odparł Martinez. Vipsania pokręciła głową. – Jest mnóstwo niedokończonych projektów. Oczywiście nie wszystkie planety mają być zasiedlone, ale trzeba obsadzić stanowiska, rozdzielić kontrakty, przyznać granty, wręczyć nagrody, zebrać zyski i wydać… Gdyby Rolandowi z pomocą lorda Pierre’a udało się znaleźć wystarczająco wielu sojuszników w Zgromadzeniu, projekt mógłby ruszyć. Martinez skrzywił się. – Mam nadzieję, że Roland potrafi wymóc na lordzie Pierze więcej niż ja. A skoro już mówimy o lordzie Pierze… mówił, że ma kuzyna P.J., który… – Gareth! Martinez wstał, gdy najmłodsza siostra Sempronia ruszyła ku niemu przez salon. Objęła go i mocno uścisnęła. On ją również uścisnął z wielką przyjemnością. Trzeba by się cofnąć o wiele pokoleń, by wytropić w rodzinie Martinezów geny, które stworzyły Sempronię. Jej faliste ciemnoblond włosy pojaśniały od słońca i stały się złotawe, a orzechowe oczy miały również złote plamki; włosy i oczy silnie kontrastowały z oliwkową cerą Martinezów. Nos miała zadarty, usta pełne, nogi długie. Tylko w tej siostrze Martinez poznawał tę żywą dziewczynkę, z jaką się rozstał wiele lat temu na Laredo. – O czym rozmawialiście? – spytała Sempronia. – Właśnie miałem wspomnieć o twoim małżeństwie – odparł Martinez. Sempronia spojrzała na niego wytrzeszczając oczy. – O moim małżeństwie? – Jednej z was, wszystko jedno której. Opowiedział o P.J., kuzynie lorda Pierre’a. – Nie widzę powodu, byśmy wchodzili w rodzinę, która nawet nie zaprasza nas do swego pałacu, zwłaszcza że facet zamierza całkowicie spaść na głowę teściów – zakończył. – My go w ogóle nie znamy – stwierdziła Vipsania i lekko zmarszczyła czoło. Zwróciła się do Walpurgi: – Wiemy coś o tym P.J.? – Towarzyskie zwierzę – powiedziała Walpurga. – Dość popularny… przystojny, dobrze ubrany, oczywiście z koneksjami. Mogę zapytać Felicję, ona będzie coś więcej o nim wiedziała. – Chyba nie traktujesz tego poważnie? – zaprotestował Martinez. Vipsania spojrzała na niego nachmurzona. – Na razie nie – odparła. – Ale rodzina Ngeni może być dla nas użyteczna w sprawie Chee i Parkhursta. – Są naszymi patronami. I tak muszą być dla nas użyteczni. – W takim wypadku musielibyśmy dzielić się z nimi wszystkimi zyskami – stwierdziła Walpurga. – Już taniej wyjdzie, jak przejmiemy od nich tego P.J. – Która z was zamierza poślubić tego wyrzutka społeczeństwa? – spytał Martinez. – Ja nie! – oznajmiła Sempronia. – Chodzę jeszcze do szkoły!

Martinez uśmiechnął się szeroko. – A to dobre! Vipsania coraz bardziej pochmurniała. – Są gorsze rzeczy od małżeństwa ze znanym, ustosunkowanym człowiekiem, nawet jeśli roztrwonił swoje fundusze – stwierdziła. – Więc ty za niego wyjdź – powiedziała Sempronia. Martinez stłumił uśmieszek. Sam nie ośmieliłby się tego zaproponować. Vipsania wzruszyła ramionami. – Niewykluczone. – Wyprzedzamy fakty – stwierdziła Walpurga. – Jeszcze nie znamy żadnych korzyści z tego małżeństwa. – Słusznie – przyznała Vipsania. – Nie zamierzam wiązać się z rodziną, która nie akceptuje nas towarzysko. – Odwróciła się do Martineza. – Co oznacza, Gareth, kochanie, że masz się skontaktować z lordem Pierre’em i poinformować go, że chcemy, by nas przedstawiono kuzynowi, a ponieważ z rodziny Ngenich znamy tylko Pierre’a, on musi dokonać prezentacji. – Świetnie – odparł Martinez. Może podziałały tak na niego dwa drinki – teraz niebieski melon, a przedtem koktajl w domu – ale Martinez musiał podzielić się tym, co mu właśnie przyszło do głowy. – To ty właśnie musisz się zaręczyć – powiedział do Sempronii. – W ten sposób wszystko się klei. Sempronia spojrzała na niego szeroko otwartymi oczami. – Ja go nie poślubię! Już mówiłam, że nie chcę! Martinez uśmiechnął się do niej znad kieliszka. – Nie powiedziałem „poślubić”. Powiedziałem, że masz się z nim zaręczyć. Vipsania zmrużyła oczy. – Wyjaśnij to, Gareth. – Cały sens zaręczyn z P.J. polega na uzyskaniu dostępu. Dostępu do kręgów Ngenich – rzekł. – A najlepszym sposobem dłuższego dostępu jest narzeczeństwo… długie narzeczeństwo. Vipsania zaczynała rozumieć. Powoli skinęła głową. – Mów dalej. – Nie ma powodu, dlaczego ty lub Walpurga nie miałybyście wyjść za mąż po krótkim narzeczeństwie, zwłaszcza gdy jest tu Roland – wyjaśniał Martinez. – Więc to Sempronia musi się zaręczyć z P.J., ponieważ będziemy nalegać, żeby nie wychodziła za mąż, póki nie skończy szkoły. – Spojrzał na Sempronię. – Proney, ile lat ci jeszcze zostało? – Dwa – odparła podejrzliwie Sempronia. – Z pewnością możesz zawalić kilka przedmiotów i przedłużyć to do trzech – stwierdził Martinez. – Potem do pełnego wykształcenia przydałaby się jeszcze magisterka. I oczywiście nasi prawnicy potrafią przeciągnąć negocjacje w sprawie kontraktu małżeńskiego na wiele lat. W oczach Vipsanii zabłysły ogniki. – A tymczasem… – A tymczasem – wtórował jej Martinez – uzyskamy dostęp do najbardziej ekskluzywnych kręgów Górnego Miasta. Roland podrzuci przywódcom Konwokacji swoje projekty planetarne, a jedna z was… – zwrócił się do Vipsanii i Walpurgi – z pewnością znajdzie sobie męża w tym środowisku. Prawdopodobnie wam obu się to uda, o ile was znam. I proszę, wybierzcie kogoś, kto zapewni mi awans lub pracę w sztabie, albo i to, i to. A potem… – Uśmiechnął się do Sempronii. – A w przypadku człowieka pokroju P.J. z pewnością znajdzie się jakiś powód zerwania zaręczyn. Nietrzeźwość w miejscu publicznym, brudny sekret z przeszłości, kochanka w szafie,

nieakceptowalna liczba własnych naturalnych dzieci… Chyba że – dodał Martinez po chwili – autentycznie się zakochasz w tym biednym bydlaku, ale wtedy osobiście zapakuję cię do skrzyni i wyślę na Laredo. Zapadła krótka cisza. Dziewczyny patrzyły na brata. Vipsania skinęła głową. – Proney, musimy to jeszcze omówić – zwróciła się do Sempronii. – Nie, nie musimy! – odparła Sempronia. Walpurga poparła Vipsanię: – Ależ tak, tak – powiedziała. – Nie mogę uwierzyć, że zmuszasz mnie do czegoś takiego! – powiedziała Sempronia do Martineza. – Nie zmuszam – oznajmił Martinez. – Gdyby to ode mnie zależało, wykopsałbym P.J. z tej planety za samą myśl o poślubieniu którejś z moich cennych siostrzyczek. Ale skoro Vipsania i Walpurga potraktowały to bardzo poważnie, doszedłem do wniosku, że najlepiej będzie, jak zminimalizują potencjalne szkody. – Wielkie dzięki. – Nie ma za co. – Martinez łyknął drinka. P.J., biedaczysko, nawet nie wie, w co się pakuje, pomyślał. Zadźwięczał dzwonek do drzwi i zaczęli napływać inni goście: prawnik o nazwisku Gellimar, bardzo szarmancki w stosunku do Vipsanii; dwie młode kobiety, znajome Sempronii ze szkoły; dwoje starszych krewnych lordostwa Shelleyów, mieszkających na tyłach pałacu i służących za przyzwoitki, w których obecności młode kobiety mogły zabawiać dżentelmenów; nieco spóźniony urzędnik z Ministerstwa Skarbu, Castro, który śledził zawody żeglarskie i był bardzo zainteresowany akcją ratunkową zaplanowaną przez Martineza. Martinez, demonstrując ruch wirowy „Północnego Zbiega”, umieścił luźno nóż stołowy między kciukiem a palcem wskazującym i wprawił go w skomplikowany ruch. Gdy spojrzał ponad stołem, widział zwrócone na siebie oczy Vipsanii. – Znasz dobrze lady Sulę? – spytała. Martineza zaskoczyło to pytanie. – Rozmawiamy od czasu do czasu – odparł. – Tylko że ona jest pół godziny świetlnej stąd. – Czy sądzisz, że przyszłaby do nas na przyjęcie? Martinez był coraz bardziej zdziwiony. – Zapytam ją. Uśmiechnął się. Siostry rzadko miewały takie pożyteczne pomysły. *** – Już chcesz mnie przedstawić swojej rodzinie? – powiedziała Sula. – Chyba powinno mi to pochlebiać. – Jej znużona twarz wyrażała autentyczne zadowolenie. – Będę zaszczycona. Oczywiście jeśli pozwolą mi obowiązki służbowe. Martinez uśmiechnął się. Czuł, jak wzbiera w nim radość. Był gotów przyznać, że siostry się jednak na coś przydają. Wysłuchał do końca krótkiej wiadomości od Suli, a potem sprawdził na displeju zegara, która godzina. Lord dowódca Enderby nie wróci szybko – wraz z Guptą poszedł na jedno z wielu niekończących się posiedzeń, gdzie planowano koniec Wielkiego Pana. Martineza zostawili samego, by nadzorował łączność. Miał trochę czasu, więc zadzwonił do lorda Pierre’a. Czuł się teraz tak, jakby mógł zmierzyć się z tuzinem lordów Pierre’ów. – Moje siostry zgodziły się, by przedstawiono je pańskiemu kuzynowi – powiedział.

Przez chwilę lord Pierre wydawał się zaintrygowany, jakby nie kojarzył, o czym Martinez mówi. Zaraz jednak jego oczy pojaśniały zrozumieniem. – Mam go przyprowadzić do… – Zawahał się. – Gdzie mieszkają twoje siostry? Martinez udał zdziwienie. Lord Pierre mu się nie wywinie. – Przecież nie może pan przyprowadzić P.J. do Pałacu Shelleyów na chłodną inspekcję – stwierdził. – Nie jest ogierem. – W gruncie rzeczy nim jest, pomyślał Martinez. – To pan musi grać rolę gospodarza. A ponieważ P.J. nie czułby się dobrze, gdyby moje siostry spadły na niego jak trzy Mojry, na przyjęciu powinno być nas co najmniej sześcioro. – Sześcioro? – Lord Pierre uniósł brwi. – Pan też chce przyjść? – Musi być przyzwoitka, nie sądzi pan? Między brwiami lorda Pierre’a pojawiła się zmarszczka. – Zamierza pan to aż tak formalnie potraktować? – To są moje siostry – oznajmił Martinez pryncypialnie. Nie do końca rozumiał te wszystkie procedury z przyzwoitkami. We flocie załatwiano to inaczej: na każdym statku były zainstalowane rury rekreacyjne. Jednak rodziny z tradycjami przywiązywały dużą wagę do tego, by ich linie krwi pozostały niezbrukane, i dopuszczały małżeństwa tylko z osobami, które miały certyfikat czystości. Lord Pierre machnął ręką na znak zgody. – Dobrze, sprawdzę swój terminarz i odezwę się do pana. – Dziękuję, lordzie konwokacie. – Martinez uśmiechnął się najsłodziej, jak potrafił. Potem nagrał kolejny towarzyski przekaz dla Suli i wysłał go wraz z „Piątą księgą zagadek matematycznych” i tomem „Porcelana ziemska z okresu przed podbojem. Azja”. *** Wrócił do mieszkania. Czekało na niego wieczorowe ubranie i wonny bukiet eskartori. Miał przecież randkę z Amandą Taen. Przypomniał sobie o tym z niejakim zdziwieniem. Tak był zajęty planami spotkania z Caroline Sulą i organizacją fikcyjnych zaręczyn Sempronii, że Amandę zepchnął w tył głowy. To niesprawiedliwe, pomyślał. I przez resztę wieczoru usiłował to naprawić. Kazał Alikhanowi przygotować na później mały zimny bufet i schłodzić wino musujące. Ordynans nie po raz pierwszy dostał takie polecenie, więc tylko skinął głową. Martinez ogolił się i przebrał w strój cywilny: marynarkę z galonami na mankietach i kołnierzu i w spodnie z elastycznymi strzemiączkami, które biegły pod podeszwą wypolerowanych butów – te wszystkie szczegóły świadczyły o podążaniu za modą, ale bez szpanerstwa. Zamówił taksówkę, by zabrać Amandę z kwatery chorążych. Amanda włożyła rudawą suknię nieostentacyjnie wyposażoną w osiągnięcia technologii materiałowej – strój podtrzymywał jej bujne kształty w odpowiednich miejscach, ale upychał je dyskretnie w rejonach, gdzie było to wskazane. Z przodu suknia sięgała skromnie aż po szyję, za to w ogóle nie miała pleców. Kasztanowe włosy były spięte długimi złotymi spinkami ze sztucznymi rubinami wielkości orzecha włoskiego – taniocha, ale w dużej ilości robiła wrażenie. Na palcach i szyi dziewczyny również połyskiwało złoto i skrzyły się rubiny. Amanda uśmiechnęła się olśniewająco. – Nie jestem zbyt oficjalnie ubrana? – Zupełnie nie. – Martinez położył rękę na nagich plecach kobiety i pomógł jej wsiąść do taksówki. Zabrał Amandę do Teatru Półcienia na farsę erotyczną. Ten rodzaj komedii ludzie uwielbiali,

innym rasom natomiast wydawał się niezrozumiały. Amanda śmiała się w pewnych momentach – Martinez spodziewał się, że dokładnie w tych miejscach będzie się śmiała. Po spektaklu zaprosił ją na kolację do górno-miejskiej restauracji nie najwyższej klasy – w takich przybytkach bywa sztywno i zbyt oficjalnie – ale do dużej, gwarnej knajpy z galeriami w górze, zabieganą obsługą i – jak go zapewniano – z wyśmienitym jedzeniem. Gdy wszedł do środka, zobaczył przy barze pijącego Ari Abachę, który na widok Amandy wzniósł w milczeniu kieliszek. Martinez jadł umiarkowanie, obserwując, jak Amanda pałaszuje stek z bizona. Myślał, że to przyjemnie spotkać dziewczynę o tak nieskrywanym apetycie. Potem zabrał ją do klubu na tańce, potem do swego mieszkania, a potem do łóżka. Gdy ściągnął z niej suknię, obfite ciało wprost wskoczyło mu w dłonie. Jak się spodziewał, było świetnie. Młoda zdrowa kobieta zwierzęco, zachłannie i ze śmiechem brała to, na co miała ochotę. Wieczór byłby doskonały, gdyby Martinez nie miał w tyle głowy obrazu Suli, jej oczu, głosu, wyobrażonej woni, jakiejś wyrafinowanej mieszaniny zapachu czystego ciała, bzu i podniecenia. Tymczasem Sula sama w cuchnącym kokpicie zastanawiała się, dlaczego Martinez nie przesłał swej zwykłej wieczornej wiadomości. Przyzwyczaiła się do jego głosu, który docierał dwa lub trzy razy dziennie, i teraz uświadomiła sobie, jak bardzo jej tego brakuje. Doszła do wniosku, że dowódca kazał mu pracować do późna, więc otworzyła plik na temat ziemskiej porcelany. Przez kilka godzin oglądała wazony, misy, dzbany, wszystkie starożytne, niewiarygodnie rzadkie i cenne. Wyobrażała sobie, jak dotyka tych cudownych przedmiotów, jak wodzi palcami po ich powierzchniach pokrytych emalią, spękanych lub gładkich. Pieściła nieosiągalne twory rąk ludzi nadzwyczaj utalentowanych, nieznanych i od dawna nieżywych.

PIĘĆ – Jest stary. Nie cierpię go. Ostry szept Sempronii zasyczał w uchu Martinezowi, który spojrzał ze współczuciem na najmłodszą siostrę. – Bardzo mi przykro, Proney. – Ciągle za mną łazi. Co zrobić, jeśli zechce mnie dotknąć. – Będziesz musiała to znosić. Myśl o rodzinie. Sempronia spojrzała na niego wściekle, zmrużywszy oczy. – Myślę o rodzinie. Myślę o tobie, bo to twoja wina. To ty wymyśliłeś całą intrygę. – Aaa… tu jesteś. – P.J. pojawił się przy Sempronii z drinkami w dłoniach. – Przyniosłem ci jeszcze jeden koktajl. Sempronia zwróciła się do niego z promiennym uśmiechem. – O, dziękuję! Jaki jesteś troskliwy. – Odstawiła swój nietknięty kieliszek i wzięła nowy. Martinez podziwiał, jak siostra świetnie sobie radzi w stresie. Znakomicie udawała radosną dziewczynę i Martinez musiał sobie przypominać, że zazwyczaj Sempronia naprawdę jest radosną młodą istotą. Tylko lekkie napięcie mięśni wokół oczu świadczyło o tym, że to gra, a nie autentyczny nastrój. P.J. nie zwracał szczególnej uwagi na to, czy ma do czynienia ze szczerymi reakcjami Sempronii. Jego własne zachowanie z pewnością było teatralne – teraz odgrywał rolę uprzejmego i troskliwego kawalera. Był wysoki, szczupły, elegancki. Wygięte w łuk brwi wyrażały rozbawienie. Nie miał charakterystycznej dla Ngenich potężnej głowy i mocnej szczęki. Nosił mały wąsik, a na wysokim czole pojawiły się już lekkie zakola. Martinez, nastawiony krytycznie, nie miał dotychczas specjalnych zastrzeżeń… może tylko te bransolety, a na klapach marynarki warkocz z odbarwionych ludzkich włosów – typowa ozdóbka szpanerów. P.J. spojrzał na Martineza. – Szkoda, że tak się skończyło z Blitshartsem, że nie mogłeś go uratować. – Właściwie uratowałem go, tylko że wtedy on już był martwy – odparł Martinez. Brwi P.J. uniosły się jeszcze wyżej. Zaśmiał się. – Blitsharts był dobrym facetem. Dowcipnym, jak ty. Sporo wygrałem, stawiając kiedyś na niego. – P.J. pokręcił głową. – Choć ostatnio szło mu gorzej. Nie miał szczęścia. – A więc oddajesz się hazardowi? – zauważyła Sempronia. „To dlatego potrzebujesz mojego posagu?” – pytała wzrokiem. P.J. wzruszył ramionami. – Lubię zagrać od czasu do czasu. Mężczyzna musi to robić, rozumiesz, spodziewają się tego po nim. – Czego jeszcze oczekuje się od mężczyzny? – spytała. Martinez widział, jak jej promienny uśmiech maskuje mściwe ogniki w oczach. Pytanie zaskoczyło P.J. – Nooo… żeby dobrze się ubierał, był towarzyski, miał ładne rzeczy. Sempronia wzięła go pod ramię. – Na pewno coś jeszcze. Powiedz mi o wszystkim. Martinez widział, jak Sempronia odprowadza P.J. na bok. Najwyraźniej zamierzała wyciągnąć od niego wszystkie nikczemne sekrety. P.J. drogo zapłaci za ambicje matrymonialne swojej rodziny. Natomiast on sam dobrze się bawił. Lord Pierre umieścił klan Martinezów na liście gości zaproszonych na wcześniej zaplanowaną kolację, a więc wkrótce Martinezowie będą siedzieli obok

ludzi, którzy normalnie byli poza ich zasięgiem. W tym wypadku chodziło o trzech konwokatów, sędziego Wysokiego Sądu, dowódcę Legionu Prawomyślności Metropolii Zanshaa, dowódcę floty w stanie spoczynku oraz – nie należących do Konwokacji – kapitana i dowódcę eskadry w służbie czynnej. Martinez miał na sobie mundur – choć zwykle nie wkładał go poza służbą – dzięki czemu od razu go rozpoznano. Kapitan i dowódca eskadry pytali o szczegóły akcji ratunkowej. Chętnie wyjaśniał. Zaczął opisywać, w jaki sposób wykorzystał symulację do zbadania ruchu „Północnego Zbiega”. – Szczegóły przedstawię później – obiecał, gdy zadzwoniono na obiad. Przede wszystkim zamierzał powiedzieć, jak podziwia dowódcę Enderby’ego za decyzję położenia kresu swemu życiu, i wspomnieć, że w związku z tym on sam, Martinez, zostaje bez posady. Podał ramię lady konwokatce i poprowadził ją z obwieszonego gobelinami salonu do jadalni wyłożonej drzewem, gdzie ze ścian patrzyły portrety wybitnych przodków rodu Ngenich, wykonane z mozaiki tysięcy kawałków różnych gatunków drewna. Gospodarz lord Pierre usadził Martineza między lady konwokatką a emerytowaną dowódcą floty – niską kobietą o ogorzałej skórze. Służący w liberiach zaczęli roznosić talerze z zupą. W powietrze wzniósł się zapach cebuli i pomidorów. Emerytowana dowódca floty – stryjeczna ciotka lorda Pierre’a – zlustrowała Martineza od stóp do głów. Na jej brodzie rosły kępki długich białych włosów. – To pan jest ten Martinez, który sprowadził Blitshartsa? – Tak. – Martinez ujął łyżkę, gotów zacząć opowieść o akcji ratunkowej. – Źle – powiedziała dowódca. – Szkoda, że pan to zrobił. – Nie rozumiem, milady. Dowódca floty spojrzała na niego gniewnie. – Teraz wyjdą na jaw rozmaite rzeczy, które powinny pozostać prywatną tajemnicą. Które zdyskredytują tego biedaka. Powinien mu pan dać umrzeć w spokoju. – Bez wątpienia, milady – rzekł cicho Martinez. Z dowódcą floty nie należało się spierać. Kobieta patrzyła teraz w talerz. – Mam nadzieję, że zupa jest dobra – wymamrotała. – Ostatnim razem przypalili cebulę. A więc poprzedni temat został zamknięty. Lady konwokatka, siedząca z drugiej strony Martineza, prowadziła skomplikowaną dyskusję na temat ustawy o ochronie złotonośnych wodorostów na HyOso. Po drugiej stronie stołu Martinez widział wyraźnie odprężonego P.J. obok Vipsanii. To lord Pierre na pewno ich tak posadził, uważając, że skoro Vipsania jest najstarsza, najbardziej jej zależy na zamążpójściu. Martinez jadł zupę, rozmyślając o Suli i Amandzie Taen. Widział się z Amandą dwukrotnie od czasu tamtej randki i zawsze dawało mu to takie samo zadowolenie, jak za pierwszym razem, ale nie zdołał usunąć Caroline Suli ze swego umysłu. Wkrótce ją zobaczy i z pewnością zdecyduje, co robić. *** Pod koniec długiego hamowania Sula przekazała „Północnego Zbiega” holownikom, które miały go doprowadzić na kwarantannę. Podleciała szalupą do wyznaczonego miejsca dokowania i gdy zaciski się zwarły, poczuła, jak grawitacja pierścienia pcha ją do tyłu, przypiera do fotela akceleracyjnego z pełną siłą, dwukrotnie większą od tej, jaka działała podczas podróży na Zanshaa. Sula poczekała, aż rura dokująca wysunie się i hermetycznie przyssie do luku śluzy. Wtedy zdjęła

hełm i z ulgą głęboko zaczerpnęła tchu. Instrukcja zalecała, by podczas dokowania małym statkiem pilot cały czas pozostawał w skafandrze próżniowym, i trzymanie zamkniętej przyłbicy wymagało sporej siły woli. Gdy już zsunęła hełm, wyłączyła szalupę i zabrała z komputera dwie małe folie z danymi, po czym włożyła je do kopert. Jedna folia zawierała dziennik pokładowy i znalazła się teraz w oficjalnej kopercie, która miała trafić do Biura Dokumentacji Floty; tam zostanie przejrzana i zarchiwizowana. Druga folia to informacje osobiste, rozmowy z Martinezem oraz wszystkie jego książki i przesyłki. Prywatne dane Sula włożyła do torebki z przyborami osobistymi, którą miała ze sobą w szalupie; teraz umieściła torebkę w szczelnej kieszeni skafandra. Pchnęła drzwi w tunel śluzy, objęła dłońmi uchwyt nad głową i zwlekła się z fotela. Śluza znajdowała się teraz „na dole” i Sula, niezgrabna w skafandrze, osunęła się tam, wyłączyła światła w kabinie pilota i szczelnie zamknęła za sobą drzwi. Nawet nie spojrzała pożegnalnie na wnętrze szalupy, szczęśliwa, że nie musi go już więcej oglądać. Luk otworzył się z sykiem, Sula wypełzła rurą dokującą i wychynęła w gotowalni o jednolitych białych ścianach i podłodze, by lepiej było widać brud czy skażenia. Czyjeś ręce pomogły jej wstać i dopiero gdy oparła się na stopach, zobaczyła, że to ręce Martineza. Miał na sobie mundur polowy. Szeroko się uśmiechał. Zawrót głowy odczuła uchem wewnętrznym. – Milordzie – powiedziała. – Witamy wśród ludzi, kadecie. – Poprowadził ją dwa kroki do przodu. Przystąpili do niej trzej sprzętowcy w sterylnych jednorazowych fartuchach i furażerkach i obojętnie zaczęli zdejmować z niej skafander. Martinez odebrał służbową kopertę z dziennikiem pokładowym. – To log? W takim razie zabieram. – Powinnam ją dostarczyć osobiście. – Wystawię pokwitowanie – rzekł Martinez. – Ma być dostarczona do Biura Prokuratury, a nie do Dokumentacji Floty. – Aha. – Na jacht już ruszyli prawnicy z papierami. I tak nic im to nie pomoże. Flota ma najlepszych prawników i jestem pewien, że już zapadła decyzja, który z wyższych oficerów dostanie nową zabawkę. Sprawne ręce otworzyły wszystkie kieszenie skafandra próżniowego, wyjęły przedmioty osobiste, narzędzia i niewielką butelkę powietrza. Zapas powietrza i recykler zostały odłączone od siedzenia, wentyle zablokowane, górna część skafandra oddzielona od dolnej. Sprzętowcy unieśli ramiona Suli i zdjęli górną połowę skafandra. Sula zorientowała się, że niezbyt przyjemnie pachnie. Opuściła ręce, gdy sprzętowcy zaczęli z niej zsuwać dolną część skafandra. Spojrzała na Martineza. – Mógłbyś się odwrócić? Odwrócił się, a sprzętowcy zdjęli z Suli skafander wraz z wkładką sanitarną. Martinez opuścił wzrok, wyjął ze swego pasa poduszeczkę danych i coś na niej napisał. Jeden ze sprzętowców wyciągnął przed siebie parę sterylnych kalesonów i Sula w nie weszła. Martinez nacisnął guzik i poduszeczka wypluła folię, którą Martinez podał Suli, wyciągając rękę do tyłu nad barkiem. – Twoje pokwitowanie. – Dziękuję. – Wzięła folię. – Możesz się już odwrócić. Odwrócił się. Patrzył z wyrazem

uprzejmego zainteresowania, jakby nie widział, że ma przed sobą nieumytą kobietę, o obwisłych mięśniach, tłustych włosach, ziemistej cerze, w przepoconym podkoszulku nie zmienianym od wielu dni. Sula musiała przyznać, że Martinez jest bardzo opanowany. – Załatwiłem ci pokój w kwaterach kadetów przy sztabie – powiedział. Oferta zrobiła na niej wrażenie. – Nie muszę mieszkać w pierścieniu? Dziękuję. – Wykorzystuję swoje przywileje, póki jeszcze pracuję w sztabie. Będziesz mogła wziąć prysznic i coś przegryźć, a potem mamy wizytę u mojego krawca. – U krawca? – Lord dowódca Enderby zamierza jutro uroczyście wręczyć ci odznaczenie. Nie możesz wystąpić w tym, co teraz masz na sobie. – Racja. – Odznaczenie? – pomyślała. – Mam w dokumentacji twój wzrost, wagę i inne dane. Krawiec uszył według tego mundur, ale potrzebna jest jeszcze ostatnia przymiarka. Sprzętowcy uklękli i włożyli jej kapcie na nogi, mocując wokół kostek elastyczne zapinki. Skafander wyniesiono – miał być sprawdzony, wyremontowany, wysterylizowany i złożony w magazynie. Nagle przyszła jej do głowy wątpliwość: – Nie muszę chyba występować w mundurze paradnym? – W długiej sukni, nie w mundurze. – Całe szczęście. Po tylu dniach w fotelu mam opuchnięte stopy i nie chciałabym teraz mierzyć nowych butów. A jakie to odznaczenie? – spytała. – Medal Zasługi Drugiej Klasy. Zostaniesz odznaczona z dziewięcioma innymi osobami. Potem przewidziano przyjęcie i wywiady z dziennikarzami. – Spojrzał na nią znacząco. – Z prasy żeglarskiej. Odpowiadaj na pytania wyczerpująco i swobodnie, ale gdybyś zechciała zwrócić uwagę na rolę mojego błyskotliwego planu, byłoby to dość sprawiedliwe. Sula spojrzała na niego. Ostatnie zdanie powiedział tonem żartobliwym, ale może z większym naciskiem, niż to było konieczne. – Chciałabym teraz wziąć prysznic – powiedziała. Wiedziała, że kabiny prysznicowe znajdują się przy sterylnych gotowalniach, a jej ciało domagało się mydła i gorącej wody. – Jasne. Tędy proszę. Poprowadził ją do przebieralni i uprzejmie przytrzymał dla niej drzwi. – Zajmie mi to trochę czasu – powiedziała. – Nie musisz się śpieszyć. – Uśmiechnął się. – Nawiasem mówiąc, załatwiłem ci urlop, zaczyna się za dwa dni i potrwa do śmierci Antycypacji Zwycięstwa, a potem i tak wszystkie urlopy zostaną skasowane. Znów się uśmiechnął i puścił drzwi, które zamykały się z lekkim przydechem. Sula odwróciła się i je przytrzymała. Spojrzał na nią, unosząc brwi. – Zawsze działasz tak skutecznie? – spytała. Pochylił głowę, zastanawiając się nad odpowiedzią. – Tak. Chyba tak. *** Sula w nowym mundurze, już po dekoracji medalem, siedziała w sztabowym klubie kadetów, gdzie na trzech ścianach wideo szła transmisja trzech różnych meczów futbolowych. Sula przysiadła na

fotelu z prętów z włókna węglowego i sączyła drinka o cytrynowym smaku. Kadet Jeremy Foote rozparł się w głębszym, wyściełanym fotelu. – Martinez? Chyba wpadłaś mu w oko – powiedział Foote. – W oko! – parsknął kadet Silva z kanapy. – Trzask! I kolejna dziewica ustrzelona. Silva jest już bardzo pijany, pomyślała Sula. – Dziewica? Chyba nie jesteś dziewicą? – powiedział Foote do Suli, unosząc brwi. – To byłoby oryginalne. – Jestem czysta jak pustka kosmiczna – odparła Sula i z rozbawieniem obserwowała twarz Foote’a, który usiłował zrozumieć, co miała na myśli. Wybrała klub kadetów, ponieważ należał do nielicznych miejsc w budynku sztabu, gdzie wpuszczano kadetów po służbie. Starsi oficerowie i politycy woleli pracować, pić i jeść bez widoku nieokrzesanych, źle wychowanych, pryszczatych i podpitych praktykantów. Sula zaczynała ich rozumieć po krótkim pobycie w towarzystwie kadeta Silvy. – Czy z Martinezem jest coś nie tak? – spytała. – Nie, jeśli jesteś atrakcyjna, kobieca i pracujesz w sklepie – odparł Foote. – Ma pieniądze, trochę uroku osobistego i ograniczone poczucie stylu. Na pewno swoim zwykłym towarzyszkom nie daje powodu do narzekań, ale na osobach o wyższej pozycji nie zrobi zbyt wielkiego wrażenia. – Spojrzał znacząco na Sulę. – Jestem pewien, że ty mogłabyś wybrać znacznie lepiej. – Troglodyta! – krzyknął Silva. – Tak go nazywamy! – Mówił teraz podnieconym głosem. – Gol! Widzieliście? Punkt dla „Korony”! Bramkarz nie obronił strzału głową! – Troglodyta? – spytała Sula. Foote uśmiechnął się niewyraźnie i odgarnął jasny kosmyk z czoła. – Chodzi o te jego krótkie nogi. I długie ręce. Zauważyłaś? Musi być reliktem jakiejś prymitywnej formy człowieka. – Jest przecież wysoki – oponowała Sula. – Bo ma długi tułów, ale nogi krótkie. – Skinął głową. – Zauważ, ma dobrego krawca. Odpowiednio skrojona marynarka to maskuje, ale nie może ukryć jego rąk, sięgających prawie do kolan. Odezwał się brzęczyk komunikatora. Foote kazał zamilknąć ścianom wideo, podniósł się z fotela i przyjął wiadomość. – Silva, w Biurze Floty jest przesyłka – powiedział. – Trzeba dostarczyć osobiście. Skoczysz, dobrze?! – Teraz kolej na ciebie – odparł Silva. Na twarzy Foote’a pojawiła się irytacja. – Silva, idź i tyle. – Jest remis dwa do dwóch – jęczał Silva, ale wstał, zapiął bluzę i ruszył do drzwi. – Oddech – przypomniał Foote. Rzucił mu mały srebrny pojemnik i Silva psiknął sobie w usta dawkę miętowego zapachu w aerozolu. Przed odejściem odrzucił pojemnik Foote’owi, który włożył go do kieszeni. – Robisz wszystko, żeby ułatwić życie swoim pijanym kolegom – zauważyła Sula, gdy Foote znów usiadł. – Przyjaciele powinni sobie pomagać – odparł. – A jeśli chodzi o picie… jakoś trzeba zabić nudę. A ja się zastanawiam, czy nie zająć się żeglarstwem. – Nagle przyszło mu coś do głowy. – A może oboje byśmy się tym zajęli? Pokazałaś prawdziwy talent, przechwytując „Północnego Zbiega”. Na pewno byłabyś dobra. Sula pokręciła głową.

– Nie interesuje mnie to. – Ale dlaczego? Zdobyłaś srebrne naszywki, więc na pewno musiałaś brać pod uwagę żeglarstwo. Flota będzie cię do tego zachęcała, bo to poprawia pilotaż. Foote nie sprawdził historii mojej rodziny, pomyślała Sula z ulgą. Należała autentycznie do kasty parów, choć klan Sula miał teraz tylko jednego członka – właśnie ją. Jej fundusz powierniczy mógł zapewnić skromny apartament w Górnym Mieście, ale nie wystarczyłby na utrzymanie jachtu. Mogła po prostu powiedzieć Footemu, że jeszcze nie otrzymała swojego spadku, ale nie chciała tego robić. Doszła do wniosku, że im mniej Jeremy Foote o niej wie, tym lepiej. – Już i tak za dużo czasu spędzam w małych łodziach – odparła. – Po co mi więcej? Do pokoju weszła ruda kadet i ze zdziwieniem spojrzała na Sulę. – Widziałam cię dziś rano w wideo – powiedziała. – Uratowałaś „Północnego Zbiega”. Foote przedstawił jej Ruth Chatterji, która chciała wiedzieć, czy lord dowódca Enderby jest tak ostry, jak o nim mówią. Sula odparła, że wygląda na surowego, ale wieszając medal na jej szyi, nie okazywał specjalnej brutalności. – Możesz powiedzieć, jak to wszystko wyglądało na „Północnym Zbiegu”? – dopytywała się Chatterji. – Czy to prawda, że Blitsharts miał zator i wyrzygał swoje płuca? Sula wstała. – Lepiej już sobie pójdę. Dzięki za chwilę pogawędki. – Spieszysz się na randkę z troglodem? – spytał Foote. Bezwładnie opadł w fotel, odchylił głowę i spod półprzymkniętych powiek patrzył na Sulę, gdy przechodziła obok. – Coś ci powiem. Mógłbym ci zaproponować prawdziwy wieczór – powiedział. – Jutro jem kolację z wujem. Jest kapitanem na „Bombardowaniu Delhi”. Zawsze chętnie poznaje obiecujących oficerów. Może ci się na coś przydać. Sula spojrzała w dół na Foote’a i słodko się uśmiechnęła. – Kapitan Foote z „Delhi”? – spytała. Zmarszczyła czoło, jakby usiłowała sobie coś przypomnieć. – Jest żeglarzem? – Tak. To on. Uśmiech na twarzy Suli zmienił się w wyraz niesmaku. – Nie wiem – odparła z wahaniem. – Zawsze uważałam żeglarzy za najnudniejszych ludzi na tym pieprzonym świecie. Zdziwiony Foote mrugał, Chatterji patrzyła zaskoczona, a w sercu Suli dzwoniła złośliwa satysfakcja. Jednak rozmowy z kadetami nie pozostały bez efektu. Gdy Martinez po nią przyszedł, odruchowo patrzyła na jego nogi, gdy kroczył przed nią korytarzem sztabu. Rzeczywiście, są może nieco przykrótkie, pomyślała. *** Vipsania uniosła kieliszek. – Nim przejdziemy do stołu, chciałabym wznieść toast na cześć naszego specjalnego gościa. Za lady Sulę, która tak dzielnie i fachowo odzyskała „Północnego Zbiega” wraz z ciałami kapitana Blitshartsa i Pomarańczy. Wznosząc toast i wypowiadając imię Suli, Martinez zdusił uczucie zawiści. To on przecież wymyślił ten plan. Nie mógł się spodziewać, że Vipsania zechce wznieść toast za niego. Przecież był tylko jej bratem.

Jednak zazdrość spłowiała i zmieniła się w podziw, gdy patrzył na Sulę stojącą w salonie pałacu. Szczupła, wyprostowana jak lanca, lekko się zaczerwieniła, wiedząc, że jest w centrum uwagi. Ciemnozielony kolor długiej bluzy podkreślał barwę intrygujących szmaragdowych oczu. Krawiec Martineza bardzo dobrze dopasował mundur, a kąpiel, nowa fryzura i umiarkowana dawka kosmetyków sprawiły cuda, poprawiając ziemistą cerę – skutek długiej podróży w ciasnej łodzi. Martinez zanurzył usta w kieliszku i zupełnie szczerze wypił za zdrowie Suli. Sula wzniosła swój kieliszek z bąbelkowaną wodą – od początku przyjęcia trzymała go w dłoniach – i powiedziała: – Chciałabym podziękować lady Vipsanii, lordowi Garethowi… – spojrzała na Martineza – i całemu klanowi Martinezów za łaskawą gościnność. Martinez skromnie powstrzymał się przed wzniesieniem kieliszka, gdy zebrani go pozdrawiali. Rozejrzał się po sali i zobaczył, jak P.J. Ngeni, stojący parę kroków z tyłu, pożera Sulę wzrokiem. – Nadzwyczajne! – wołał PJ. ponad głosami tłumu. – Cudowna dziewczyna! Martinez uśmiechnął się w duchu. Nie powiedzie ci się z tą dziewczyną, jeśli nie znasz dzieł KwaZoi, pomyślał. Przyjęcie sióstr Martinez wydawało się sukcesem. Martinez widział kilka osób, które spotkał poprzednio na obiedzie u lorda Pierre’a; P.J. przyszedł z dwoma kolegami, którzy z mniejszym od niego powodzeniem maskowali swoją czysto dekoracyjną naturę. Walpurga w rogu pokoju prowadziła wesołą rozmowę z adwokatem – reprezentantem interesów klanu Qian – którego poznała w Pałacu Ngenich. Przy drzwiach do ogrodu Sempronia mówiła coś do młodego ciemnego blondyna w zielonkawym mundurze porucznika floty. Sula natomiast – od kiedy przedstawiono ją gościom – stała się ośrodkiem zainteresowania kilku młodych mężczyzn, w tym dwóch szpanujących kolegów P.J. Martinez zastanawiał się, czy ruszyć jej na ratunek, ale gong na obiad wyzwolił go z kłopotu. Przy stole nie siedział przy Suli – posadzono ją między dwoma gośćmi, których siostry złowiły w Pałacu Ngenich – ale cały czas dobrze ją widział. Wysokie oparcie krzesła, wyrzeźbione ze starej, pociemniałej eskerskiej kości słoniowej stanowiło doskonałą oprawę bladej twarzy Suli. W sali wypełnionej innymi gośćmi, udekorowanej wyszukanymi bukietami, rozsiewającymi kwiatowe zapachy, obiektem najbardziej godnym oglądania była Caroline Sula. Martinez przechodził z jadalni do salonu, gdy Sempronia położyła mu dłoń na lewym ramieniu. – To twoja wina! – syknęła. – Nalega, żebym poszła z nim na spacer do ogrodu! – To miły ogród – stwierdził Martinez. – Ale nie wtedy, gdy jest tam P.J. – A poza tym to wina twoich sióstr – dodał Martinez. Spojrzała na niego wściekle. – Powinieneś mnie przed nimi bronić. Po co ma się braci? Gdy sobie poszła, Martinez pogawędził z paroma gośćmi i już miał pójść szukać Suli, gdy P.J. położył mu dłoń na prawym ramieniu. Co za symetria, pomyślał Martinez. – Możemy pogadać? – P.J. pogładził swój mały wąsik. – Naturalnie. – Poprosiłem twoją siostrę Sempronię, żeby… hmm… poszła ze mną na spacer do ogrodu – powiedział P.J. Martinez przylepił sobie uśmiech do twarzy. – Będzie przyjemnie. – Chodzi o to, że od razu… no… bardzo polubiłem Sempronię. Martinez skinął głową.

– To nic niezwykłego. Jest powszechnie lubiana. – Pomyślałem, że jeśli uda mi się zaprowadzić ją do ogrodu… mógłbym poprosić ją o rękę. – Głos mu osłabł. – By mnie poślubiła – wyjaśnił. – Nigdy inaczej nie myślałem. – Więc postanowiłem poprosić cię o radę. – P.J. spojrzał ufnie na Martineza. Martinez, patrząc na niego, zadawał sobie pytanie: jak P.J., który – wydawałoby się – prowadzi takie światowe życie, może tak brakować towarzyskiej pewności siebie. – O co chodzi? Nigdy się przedtem nie oświadczałeś kobiecie? – spytał Martinez. P.J. zarumienił się. – Owszem, ale tylko dla żartu. Nigdy nie proponowałem małżeństwa i… – zakasłał – tych wszystkich obowiązków i odpowiedzialności, i tak dalej. – Patrzył smętnie. – Masz coś przeciw temu, bym poprosił twoją siostrę o rękę? – spytał, patrząc na Martineza. – Nie. – Nie, byś „poprosił”. Gdybyś „poślubił”, musiałbym cię zastrzelić, pomyślał Martinez. Odpowiedź nie przyniosła P.J. ulgi. – Czy sądzisz, że… czy według ciebie droga Sempronia przyjmie moje oświadczyny? – Oblizał wargi. – Mam wrażenie, że mnie unika. – Spojrzał w kąt salonu, gdzie Sempronia nadal rozmawiała z młodym oficerem. – Jest tu jedną z gospodyń i ma sporo pracy – odparł Martinez. – Myślę, że jeśli ją poprosisz, odpowiedź cię zadowoli. – Czas wysłać P.J., by załatwił sprawę. Klepnął go po ramieniu. – Do dzieła! Odwagi! P.J. nie patrzył na Sempronię, tylko jakby w otchłań. – To bardzo miło z twojej strony. Dziękuję. Szedł do Sempronii, jak prowadzony na egzekucję. Martinez uśmiechnął się: żadne z tych dwojga nie chce wieść życia z drugim, ale człapią do zaręczyn, by zadowolić swoje rodziny. Wolał nie patrzeć na bolesny, choć nieznany wynik tej akcji, i rozejrzał się za Sulą. Zobaczył, że popija kawę – o cudzie! – bez towarzystwa admiratorów. – Nie musimy tu siedzieć cały wieczór – powiedział. – Znam jedno miłe miejsce w Dolnym Mieście. Sula odstawiła filiżankę na spodeczek. – Czy to nowy wzór kwiatowy Spenceware? – spytała. Martinez obejrzał deseń filiżanki – fiołki i delikatny fioletowy szlaczek – jakby je widział po raz pierwszy. – Nie wiem – odparł. – Wygląda… jak zwykła filiżanka. Sula spojrzała znad spodeczka. – Na odchodnym zapytam o to twoje siostry. Vipsania i Walpurga potwierdziły, że filiżanka rzeczywiście należy do nowej kolekcji Flora, i wylewnie dziękowały Suli za przyjście. Martinez wiedział, że obecność Suli, odznaczonej właśnie medalem, zapewni wzmiankę o przyjęciu w jutrzejszej kronice towarzyskiej. Siostrom o to przede wszystkim chodziło. Chciały, by ich dom zyskał potwierdzoną opinię miejsca modnego, nim rozpocznie się oficjalny okres żałoby po ostatnim Shaa, gdy aktywność towarzyska zamrze na cały rok. Martinez i Sula pojechali w dół kolejką linową do Dolnego Miasta. Przez przezroczysty dach wagonika patrzyli na wielkie przestrzenie olbrzymiej metropolii, która wznosiła się nad nimi i otaczała ich jak wielkie złotawe morze. Porywisty wiatr wzbudzał ciche jęki na ostrych krawędziach wagonika. Martinez spojrzał na stary Pałac Sulów, piętrzący się na skraju Górnego Miasta, z wyrazistą witrażową, świecącą niebiesko kopułą. Nagle odwrócił się do Suli,

wspomniawszy jej rodziców, którzy tak tragicznie umarli i stracili swoje dobra. Sula też patrzyła na pałac, ale twarz miała spokojną. Może po tylu latach nie poznawała tego miejsca? Martinez zabrał Sulę do kabaretu, znajdującego się za głównym kanałem, znalazł miejsce w cichym kącie i zamówił butelkę wina. Sula przykryła dłonią kieliszek i poprosiła o wodę gazowaną. – W ogóle nie pijesz? – spytał zdziwiony. – Nie. Kiedyś… miałam problemy z alkoholem – powiedziała ostrożnie. – O. – Zapadło milczenie. Wreszcie Martinez spojrzał na butelkę wina, którą trzymał w ręce. – Nie masz nic przeciwko temu, żebym się napił? Bo jeśli ci to przeszkadza… – Pij, ile chcesz. – Uśmiechnęła się blado. – Tylko nie licz na to, że cię zaniosę do domu. – Jak dotychczas nikt mnie nie musiał nosić. – Usiłował złagodzić niezręczną sytuację odrobiną brawury. Popijał wino, ale postanowił się ograniczyć. Pomyślał z niesmakiem, że mógłby się upić w obecności Suli. – Jesteś więc ekspertem od porcelany? Pamiętam, że przesłałem ci książkę na ten temat. – Jaki tam ze mnie ekspert. Po prostu się tym interesuję – odparła. Oczy jej pojaśniały. Z wyraźną ulgą opuściła śliski temat alkoholu. – Wiedziałeś, że porcelanę wynaleziono na Ziemi? A porcelana to wraz z temperacją stroju jedna z niewielu rzeczy, jakie Shaa uznali za cenny wkład ludzi do cywilizacji międzygwiezdnej. – Nie, nie wiedziałem. Czyżby przed podbojem Ziemi nie znano ceramiki? Sula zmrużyła oczy. – Oczywiście znano. Wytwarzali rozmaite rodzaje garnków, nawet kamionkowe, ale przeświecalna, szkliwiona ceramika z kaolinu i skalenia, prawdziwa porcelana, która dźwięczy, gdy postukać w nią palcem, została wynaleziona na Ziemi. – Sula mówiła to pouczającym tonem, wyraźnie rozczarowana ignorancją Martineza. Martinez nie lubił rozczarowywać pięknych kobiet, więc postanowił nie zadawać pytania o „temperację stroju”. Ostrożnie popijając wino, zdecydował się na bezpośredni komplement. – Przywodzisz mi na myśl porcelanę. Masz tak nadzwyczajną cerę, i gdy teraz patrzę bezpośrednio na ciebie, nie mogę oderwać oczu. Odwróciła wzrok, na jej ustach igrał dwuznaczny uśmiech. Zaśmiała się krótko, przechyliła głowę i spojrzała mu prosto w twarz. – A oczy mam jak szmaragdy, tak? Martinez szukał odpowiednich słów. – Zamierzałem powiedzieć: zielone jadeity. – To już lepiej. – Skinęła głową i znów odwróciła wzrok. – Opisy innych części ciała odłóżmy na później – powiedziała cicho. Perspektywa omawiania innych części ciała – teraz czy później – była jakąś pociechą. – Zbierasz porcelanę? Pokręciła głową. – Nie… teraz to niemożliwe. Mieszkam w kwaterze kadetów z pięcioma innymi pilotami szalup. Żadna porcelana by nie przetrwała. Martinez pomyślał: albo nie może sobie pozwolić na takie hobby, zwłaszcza z kadeckim żołdem. Nie wiedział, jakie dobra zostały jej po zgładzonych rodzicach. – Muzeum Sztuk Plastycznych ma całe skrzydło poświęcone porcelanie – powiedział. – Możemy się tam kiedyś wybrać, jeśli chcesz. – Już to widziałam. Od razu tam poszłam, gdy „Los Angeles” przyleciał tu na przegląd.

Zatem Martinez mógł wykreślić wycieczkę do muzeum ze swego terminarza. Choć bardzo miło byłoby oglądać porcelanę z ekspertem równie pięknym, co wystawione eksponaty. – Udało ci się znaleźć jakąś dobrą posadę? – spytała Sula. – Nie, jeszcze nie. – Czy to musi być stanowisko przy dowództwie? Martinez pokręcił głową. – Nie miałbym nic przeciwko służbie na statku. Ale wolałbym, żeby to był krok w górę, a nie do tyłu czy w bok. – Oparł ręce na stole i westchnął. – Chciałbym mieć okazję dokonania czegoś istotnego. Czuję dziwny wewnętrzny przymus, by choć trochę być użytecznym. Ale w wojsku to niełatwe. Są dni, kiedy trudno znaleźć w tym wszystkim jakiś sens. Wiesz, co mam na myśli? Sula spojrzała na niego i skinęła głową. – Jesteśmy w armii, która od trzech tysięcy czterystu lat nie prowadziła prawdziwej wojny, a nawet przedtem większość jej operacji polegała na zasypywaniu bombami bezbronnej ludności. Owszem, wiem, o co ci chodzi. – Przechyliła głowę, srebrzyście błyszczące włosy ocierały się o jej ramiona. – Czasami uda nam się przeprowadzić zgrabną akcje ratunkową, ale do tego nie potrzeba krążowników i okrętów bojowych. Te wszystkie olbrzymie statki to wspaniały środek wzmacniający nadętą wielkość i zadufanie kapitanów i dowódców floty, a wielkość i zadufanie trzymają w kupie całe imperium. Martinez zmrużył oczy. – To dość obcesowe. – Mogę być obcesowa. Doskonale rozumiem swoją pozycję. – Spojrzała na Martineza. – Znasz historię mojej rodziny? – Zajrzałem do twoich akt – odparł ostrożnie. – Więc wiesz, że jedyna dostępna dla mnie kariera to wojsko. Ale choć stoję na czele klanu, tego klanu nie ma, więc żadni wpływowi krewni nie pomogą mi w awansie. Samodzielnie mogę dojść do porucznika, jeśli zdam egzamin. Gdybym wszystkich zadziwiła swoim geniuszem, awansowałabym do kapitana porucznika, a do stopnia pełnego kapitana najwyżej na emeryturze. – Uśmiechnęła się lodowato. – Jedyna pociecha to to, że mogę mówić, co mi się podoba. – Zamyśliła się. – Chyba że… – Co takiego? – Jeśli nadzwyczajnie zdam egzamin. Czasami starsi oficerowie potrafią zainteresować się kadetem z pierwszego miejsca. Albo nawet z drugiego. Martinez skinął głową. Takie rzeczy się zdarzały. Nawet osoby z pospólstwa robiły karierę, jeśli znalazły właściwego opiekuna. – Życzę ci szczęścia – powiedział Martinez. – Mam nadzieję, że szczęście nie ma z tym nic wspólnego. Licząc na szczęście, nigdy nic nie osiągnęłam. – Doskonale – powiedział Martinez uprzejmie. – W takim razie niech ci szczęście nie sprzyja. – Dzięki – odparła z uśmiechem. – Ależ bardzo proszę. Po chwili milczenia Sula powiedziała: – Przez ostatnie dni, od kiedy przybyłam na Zanshaa, dostaję wiadomości od różnych ludzi, którzy twierdzą, że byli przyjaciółmi moich rodziców. – Pokręciła głową. – Żadnej z tych osób nie pamiętam. W ogóle niewiele pamiętam z tego okresu. – Powinnaś się z nimi spotkać. – Po co? – Mogliby ci pomóc. Może uważają, że są coś winni twoim rodzicom.

Sula zastanawiała się nad tym przez chwilę. Wzrok jej stwardniał. – Umarli niech zostaną umarłymi. Mam rację? *** Sula w duchu wściekała się na siebie. Wciąż mówiła niewłaściwe rzeczy. Spaprała spotkanie, i to tylko dlatego że nie umiała rozmawiać z mężczyzną, któremu się podobała. Kiedyś była inną osobą, a potem postanowiła już nigdy do tamtej postaci nie wracać; unikać wszystkiego – na przykład alkoholu – co mogłoby tamtą osobę przywołać z powrotem. Nie wiedziała jednak, jak stać się nową, inną osobą, i ciągle jej to nie wychodziło. Umarli niech zostaną umarłymi. Co za miła pogawędka w barze. Musiała się przywołać do porządku: przecież Martinez usiłował tylko pomóc. Oczywiście usiłował również zaciągnąć ją do łóżka. Nie były to widoki pozbawione uroku, choć od tak dawna zachowywała czystość, że nie była pewna, czy wie, co robić w łóżku. Swoim zachowaniem ukoronowałaby i tak spaprany wieczór. Martinez prawdopodobnie rozwiązałby ewentualne problemy, pomyślała. Pod tym względem można ufać jego skuteczności. Mogłaby równie dobrze się poddać. Cnota nie przynosiła jej widocznych korzyści, a Martinez i tak nie mógł już niczego zepsuć w jej życiu. Na szczęście – nim zdołała zupełnie zatruć rozmowę – rozpoczął się program rozrywkowy: na scenę weszła para śpiewaków z zespołem; zaczęli grać do tańca i Martinez był zadowolony, że to Sula poprosiła go do tańca, a nie on ją. Kiedyś lubiła tańczyć, ale w ostatnich latach miała okazję tańczyć tylko w akademii, a tam wszyscy, zdenerwowani, pocili się w mundurowych sukniach, skrępowani sztywną etykietą. Odzwyczaiła się od tańca dla przyjemności, ale na szczęście Martinez okazał się sprawnym partnerem – jego krępe, krótkie nogi dobrze się spisywały, oceniła – i jego sprawność kompensowała jej początkową niezręczność. Odkryła, że ma tendencję do podskakiwania na palcach, ale napominała się, że najważniejsze jest utrzymanie nisko środka ciężkości, i kazała sobie szybować, a nie podrygiwać jak podekscytowany młody pies. Sula była coraz płynniejsza w ruchach, coraz bardziej odprężona w ramionach Martineza. Ich ciała sunęły we wspólnej harmonii i Sula zauważyła, że z łatwością reaguje na najlżejszy dotyk partnera, najsubtelniejszy sygnał jego dłoni, bioder czy pleców. W powolnym tańcu jej ciało wpasowało się w jego ciało i z tej bliskości rozgrzana krew rumieniła jej skórę. Ta cała „czystość” zdawała się mieć coraz mniej sensu. Po godzinie tańca wyszli na zewnątrz, by ochłonąć. Gnające po niebie chmury zasłaniały pierścień Zanshaa, a porywy wiatru wyły na rogach budynków. Kanałem płynął statek wycieczkowy – ciemny, lecz o podkreślonych niebieskimi neonami konturach, wyglądał jak szkielet łodzi, jak gość z innej rzeczywistości. Martinez wytarł chusteczką pot z czoła i poluzował wysoki kołnierzyk munduru. – Następnym razem włożę cywilne ciuchy. – Dzięki, że przypomniałeś mi, jakie to przyjemne – powiedziała Sula. – Ostatnio bywałam tylko na formalnych balach… to już całe lata. – Służbowe potańcówki? – Spojrzał na nią. – Rzeczywiście, potrafią być zabójczo nudne. – Nagle oczy Martineza zaświeciły się: widząc oświetlony neonami statek, wpadł na pewien pomysł. – Wybrałabyś się na przejażdżkę kanałem? – Raczej…

– Chodź! – Wziął ją za rękę i zaczął biec. Ruszyła za nim; wiatr zwiał uśmiech z jej ust. Niedaleko znajdowała się przystań łodzi spacerowych. Pilnował ich starszawy Torminel. Martinez pokazał mu swój identyfikator i stróż zaprowadził ich do małej dwuosobowej łódki; z niewysokiego masztu zwisały pasma kolorowych świateł, a zwinięta do połowy markiza tworzyła daszek nad kanapą. Martinez wytarł chusteczką mokre siedzisko i pomógł Suli zejść z kamiennego nabrzeża – gdy weszła do łodzi, żywiczny kadłub zakołysał się, woda chlupnęła o obrośnięty mchem kamień. Usiedli obok siebie i Martinez wydał instrukcje automatycznemu pilotowi. Jod, wodorosty i mech, ptasie odchody, martwe szczątki i śmiecie unoszące się w chłodnej ciemnej wodzie – zapachy kanału podziałały na Sulę jak cios maczugą. Wróciły wspomnienia. Od dawna nie smakowała takiego powietrza. Nagle miała ochotę sprzeciwić się tej wycieczce, ale obok siedział Martinez, roześmiany, zadowolony, a ona nie chciała psuć wieczoru, skoro w końcu zaczął się układać tak dobrze. Cichy elektryczny silnik gładko przyśpieszył. Sula oparła się o ramię Martineza. – Za chwilę czeka nas piękny widok Górnego Miasta – szepnął jej do ucha. Wrzuć go do rzeki, powiedziała Gredel. W jej słowach płonęła uwięziona wieloletnia nienawiść. Górne Miasto zakrywały niskie chmury. Martinez psioczył, rozczarowany. – Muszę ci to pokazać innym razem. Chłodny wiatr przeniknął Sulę aż do kości. Pomyślała o ciele zsuwającym się w ciszy pod powierzchnię Ioli, światła uliczne drżały złotawo na rozszerzających się, gasnących kręgach, woda podnosiła się do linii ust i nosa, wznosiła w umyśle Suli niczym uparty przypływ pamięci, zapach rzeki, czasu i śmierci. *** Lady Sula? Nie była nawet lady Caro, była lady Sula. Nie była zwykłym parem – stała na czele całego klanu Sula. Kulas szybko się uspokoił – u niego wściekłość zawsze nadchodziła i ustępowała z prędkością błyskawicy – wziął Caro pod ręce i zaniósł ją do windy. Portier cały czas się przy nim krzątał. Gdy dojechali na ostatnie piętro, portier otworzył apartament Caro i Kulas wszedł do środka tak, jakby to on płacił tu czynsz. Zaniósł dziewczynę do sypialni, położył ją na łóżku i poprosił Gredel, by zdjęła jej wysokie buty, a sam okrywał ją pledem. Gredel nigdy go tak nie podziwiała jak w tym momencie. Postępował z dziwną delikatnością, jakby był parem, lordem dowódcą floty, uprzątającym ślady sekretnej misji. Portier nie pozwolił im zostać w mieszkaniu. Wychodząc, Gredel zobaczyła, że w apartamencie panuje okropny bałagan: wszędzie piętrzyły się stosy ubrań, na stołach stały kieliszki, butelki i brudne naczynia. – Chciałbym, żebyś tu jutro wróciła – powiedział Kulas, ruszając samochodem. – Chcę, żebyś została najlepszą przyjaciółką Caro Suli. Gredel miała identyczne zamiary, ale zaczęła się zastanawiać, jak to jest, że myśli Kulasa i jej biegną tym samym torem. – Po co? – Parowie są bogaci – stwierdził Kulas. – Może uda nam się coś z tego uszczknąć, a może nie. Co ważniejsze, parowie mają klucze do różnych rzeczy i może Caro otworzy dla nas jakieś drzwi. Nawet jeśli to tylko drzwi do jej rachunku bankowego, rzecz warta jest zachodu.

*** Zrobiło się bardzo późno, już niemal świtało, ale Kulas chciał zabrać Gredel do jednego ze swoich mieszkań. Mieli szybki pięciominutowy seks i z punktu widzenia Gredel nie warto było nawet zdejmować ubrania. Potem Kulas zawiózł ją do domu. Gdy tylko stanęła w drzwiach, od razu wiedziała, że Antony wrócił. Mieszkanie pachniało specyficznie mieszanką piwa, papierosów, ludzkiego samca i strachu. Gredel zdjęła od progu buty, by go nie obudzić, i bezszelestnie wsunęła się do łóżka. Mimo późnej godziny nie mogła zasnąć – rozmyślała o drzwiach i otwierających je kluczach. Kulas w zasadzie nie wiedział, czego mógłby chcieć od Caro. Instynkt podpowiadał mu, że Caro może być użyteczna, ułatwić znajomości. Gredel pojmowała to podobnie, ale oczekiwała czegoś innego. Bardzo zależało jej na wydostaniu się z fabsów. Caro mogłaby jej pokazać, jak to zrobić, jak się zachowywać, ubierać; wskazać drogę nie tylko z fabsów, ale w ogóle ze Spannanu. Unieść się ze stacji pierściennej do Esley, Zanshaa lub na Ziemię, do migotliwego życia, które – jak czuła – gdzieś wokół niej krąży, czeka na realizację, choć ona nie w pełni je sobie wyobraża. Obudziła się tuż przed południem, włożyła szlafrok i poszła do łazienki. We frontowym pokoju Antony oglądał wideo – dochodziły stamtąd odgłosy meczu zefirpiłki Festiwalu Wiosennego. Gredel skończyła toaletę i wróciła do swojego pokoju. Ubrała się, zrobiła makijaż i zaczęła szczotkować włosy, odwlekając moment, gdy będzie musiała wyjść ze swego azylu i stanąć twarzą w twarz z Antonym. W końcu uświadomiła sobie, co robi, i zła na siebie odłożyła szczotkę, wsadziła pieniądze do kieszeni żakietu i wyszła. Antony siedział na zapadniętej starej kanapie i oglądał mecz na ścianie wideo. Obok niego stał talerz z resztką kanapki. Antony był średniego wzrostu, miał szerokie ramiona, wypukły tors i wielkie dłonie. Wyglądał jak kloc, z którego wyrastają nogi. Stalowoszare włosy okalały łysą głowę, a małe oczka cały czas patrzyły podejrzliwie. Nie pił teraz i Gredel poczuła, że jej napięcie nieco ustępuje. – Cześć, Antony – powiedziała, idąc do drzwi wyjściowych. Spojrzał na nią złymi czarnymi oczyma. – Gdzie się wybierasz w takim stroju? – Odwiedzić przyjaciół. – Tego, co ci kupił te ciuchy? – Nie, kogoś innego. – Zatrzymała się i spojrzała mu w twarz. Pogardliwie wykrzywił usta. – Nelda mówi, że kurwisz się z jakimś Linkbojem. Dokładnie jak twoja matka. Złość zapłonęła w jej żyłach, ale Gredel ją zgasiła. – Nigdy się nie kurwiłam, ani razu. – Może nie za pieniądze – rzekł Antony. – Ale skąd te ciuchy. I biżuteria. – Gredel zaczerwieniła się. Antony znów obserwował mecz. – Lepiej sprzedawaj swój tyłek za forsę – wybełkotał. – Mogłabyś się dołożyć do swojego utrzymania. Żebyś mi ją ukradł, pomyślała. Już wychodziła, gdy doszedł ją pożegnalny cios Antony’ego: – Tylko nie wyjmuj implantu! Jak zajdziesz w ciążę, to fora ze dwora! Nie będę się zajmował jeszcze jednym cudzym dzieciakiem. Jakbyś się zajmował w ogóle jakimkolwiek dzieciakiem. Gredel wyszła, zaciskając pięści i z oczami gorejącymi wściekłością. Dzieci bawiące się w holu budynku zeszły jej z drogi.

Dopiero w pociągu, w połowie drogi do Maranie, gniew wreszcie usunął się w normalne szumiące tło. Gredel zastanawiała się, czy Caro będzie w domu i czy pamięta ubiegły wieczór. Teraz bez trudu znalazła Apartamenty Volty. Portier – inny niż wczoraj – otworzył drzwi i od razu odprowadził ją do windy. Z pewnością myślał, że ma do czynienia z Caro. – Dziękuję – powiedziała z uśmiechem, naśladując wymowę parów. Musiała długo i głośno pukać do drzwi, nim Caro je otworzyła. Caro, bosa, nadal miała na sobie krótką sukienkę z poprzedniego wieczoru oraz legginsy. Jej włosy zwisały w nieładzie, na policzku widniał ślad rozmazanego tuszu do rzęs. Wąskie, długie oczy otwarły się szeroko na widok Gredel. – Ziemianka. Cześć. – Portier wziął mnie za ciebie. Wstąpiłam, żeby zobaczyć, czy dobrze się czujesz. Caro otworzyła szerzej drzwi i wzruszyła ramionami, jakby chciała powiedzieć: Chyba widać, jak się czuję. – Wejdź – powiedziała i skierowała kroki do kuchni. W mieszkaniu nadal panował bałagan i zaduch. Caro nalała sobie wody z kranu. – W ustach mam smak sera – powiedziała. – Takiego żyłkowanego. Nie lubię tego gatunku. Piła wodę, a w tym czasie Gredel chodziła po pokoju. Niczego nie chciała dotykać, bojąc się, że to wszystko jest fantazją, która może zniknąć, gdy tylko dotknie palcami jakiegoś przedmiotu. – Chcesz gdzieś wyjść? – spytała w końcu. Caro odstawiła pustą szklankę na kuchenny blat zastawiony brudnymi naczyniami. – Najpierw muszę się napić kawy – powiedziała. – Mogłabyś pójść do kawiarni na rogu i przynieść mi kawę, a ja się w tym czasie przebiorę? – Masz przecież ekspres – zauważyła Gredel. Caro wpatrywała się w maszynę, jakby widziała ją po raz pierwszy. – Nie wiem, jak to działa – odparła. – Pokażę ci. – Nigdy się nie nauczyłam prac kuchennych. Nim się tu sprowadziłam, zawsze mieliśmy służących. Tutaj też miałam służącą, ale ostatnią nazwałam krową i ją wyrzuciłam. – Co to jest krowa? – spytała Gredel. – Są brzydkie, grube i głupie. Jak ta Barthe, którą zwolniłam. Gredel znalazła w szafce kawę i zaczęła szykować ekspres. – Krowy się je czy co? – spytała. – Tak, dają mięso. I mleko. – My mamy do tego waki. I zygi. I świnie i bizony, ale one dają tylko mięso. Gredel zrobiła dla obu kawę. Filiżanki były cienkie jak papier, delikatne, wewnątrz zdobił je platynowy pierścień i rysunek trzech czerwonych księżyców. Caro wzięła swoją filiżankę do łazienki i po chwili Gredel usłyszała szum prysznica. Popijając kawę, chodziła po apartamencie. Pokoje były ładne, ale nie przedstawiały sobą nic nadzwyczajnego. Kulas miał równie dobre mieszkania, choć nie w tak wytwornych domach. Był stąd widok na rzekę Iola, dwie przecznice dalej, ale perspektywę przesłaniały inne budynki, a ponadto okna zasnuwał brud. Gredel zaczął irytować panujący wszędzie bałagan, więc pozbierała i poukładała rozrzucone ubrania. Gdy wkładała brudne naczynia do zmywarki, z łazienki wyszła Caro ubrana w swobodne miękkie wełniane spodnie, bluzkę z wysokim kołnierzem i kamizelkę ze złotymi guzikami i mnóstwem naszytych kieszonek. Rozejrzała się zdziwiona. – Posprzątałaś! – Trochę.

– Nie musiałaś tego robić. – Nie miałam nic innego do roboty. – Gredel weszła do frontowego pokoju. Spojrzała na równo poukładane stosy ubrań na zagłówku kanapy i położyła dłoń na miękkim swetrze. – Masz ładne rzeczy – powiedziała. – To wspaniała wełna yormaków. – Spojrzała na Gredel. – Twoje ubrania… też są w porządku. – Kulas mi to kupił. Caro zaśmiała się. – Mogłam się domyślić, że to mężczyzna wybierał. A co masz im do zarzucenia? – chciała spytać Gredel. Nosiła to co wszyscy, tylko wyższej jakości. Nie zostały przechwycone w porcie Maranie – kupiono je w prawdziwym sklepie. Caro wzięła Gredel za rękę. – Zjedzmy śniadanie, a potem zabiorę cię na zakupy. Gdy wysiadły z windy, portier przyglądał im się dziwnie, Caro przedstawiła Gredel jako Margaux, swoją siostrę – bliźniaczkę z Ziemi; a Gredel, witając się z portierem, mówiła z ziemskim akcentem. Kłaniał się im głęboko. Godzinę później, w restauracji, Gredel była zaskoczona, gdy Caro poprosiła ją o zapłacenie za posiłek. – Moja rata przychodzi na początku miesiąca – powiedziała – a w tym miesiącu zapas pieniędzy się skończył. Kawiarnia nie sprzeda mi na krechę. – Idziemy przecież na zakupy? Caro uśmiechnęła się. – Ubrania mogę dostać na kredyt. Poszli do galerii, gdzie wytworne sklepy mieściły się pod ciągiem łukowatych sklepień z syntetycznej żywicy. Łuki były przezroczyste, ale w różnych kolorach, i sklepienie lśniło subtelnymi barwami, które łączyły się, mieszały i stapiały. Caro przedstawiła Gredel jako swoją siostrę i śmiała się, gdy Gredel mówiła z ziemskim akcentem. Natychmiast otoczyli ich sprzedawcy i subiekci, zwracali się do niej „lady Margaux”. Była zaskoczona i czuła się pochlebiona tym zainteresowaniem. Tak to jest być parem. Gdyby występowała tu jako zwykła Gredel, obsługa też byłaby przy niej, ale tylko po to, by pilnować, żeby nic nie ukradła. Galeria była przeznaczona nie tylko dla Terran; kupowali tu również Torminele i Naksydzi, i sybaryccy Cree, którzy spacerowali po sklepach, gwarząc swymi melodyjnymi głosami. Gredel nieczęsto widywała tylu nie-ludzi w jednym miejscu, ponieważ rzadko opuszczała część fabsów, w której żyli Terranie. Ale doszła do wniosku, że parowie stanowią niemal odrębny gatunek i mają więcej wspólnego ze sobą niż z resztą swego gatunku. Caro kupiła kostium dla siebie, a dla Gredel szykowną suknię z długą, ciągnącą się po ziemi peleryną, oraz dwuczęściowy peniuar. Gredel nie wiedziała, przy jakiej okazji mogłaby to nosić. Caro spojrzała na peniuar. – Zrobiony ze śliny robaków – powiedziała. – Słucham? – spytała Gredel, zaskoczona. – Ze śliny robaków. Nazywa się jedwab. Gredel czytała o jedwabiu, studiując historię Ziemi. Z szacunkiem dotknęła gładkiego materiału. – Myślisz, że pochodzi z Ziemi? – spytała. – Wątpię. Ziemia to dziura – powiedziała Caro lekceważąco. – Moją matkę wysłano tam kiedyś służbowo. Opowiadała mi. Caro wszystko kupowała na kredyt. Gredel zauważyła, że podpisuje kwity tylko „Sula”, bez

imienia i tytułu honorowego „lady”. Miała chyba otwarte rachunki we wszystkich sklepach galerii. Gdy Gredel podziękowała jej za prezenty, Caro rzekła: – Możesz się odwdzięczyć, kupując mi obiad. – Chyba nie byłoby mnie na to stać – odparła Gredel z powątpiewaniem. Caro roześmiała się. – W takim razie trzeba się nauczyć jeść ślinę robaków – powiedziała. Gredel zaintrygowało to, że wszyscy tak chętnie udzielają Caro kredytu. – Wiedzą, że warto – wyjaśniła Caro. – W końcu dostanę pieniądze. – Kiedy? – Jak skończę dwadzieścia dwa lata. Wtedy cały fundusz jest mój. – Znów się zaśmiała. – Ale i tak im nie zapłacę. Opuszczę planetę, będę we flocie, i niech mnie ścigają w kosmosie. To też wzbudziło zainteresowanie Gredel. W fabsach, jeśli ktoś nie spłacał kredytu, musiał się liczyć z poważnymi konsekwencjami. Może w sferze parów te sprawy też wyglądały inaczej. – Więc te pieniądze zostawili ci rodzice? – Nie jestem pewna – odparła z powątpiewaniem. – Moi rodzice zostali wplątani w jakąś grubą aferę, związaną z wykiwaniem dostawców rządowych na duże sumy, i wszystko stracili – posiadłości i pieniądze… – Poklepała się znacząco po szyi. – Wszystko. Wysłano mnie, bym zamieszkała z Jacobem Biswasem w Blue Lakes. – To była luksusowa dzielnica za Maranie Town. – Klan Biswas był klientem klanu Sula. Mój tata załatwił tu dla Biswasa posadę Zastępcy Zarządcy Portu. Nie wiem, czy te pieniądze dał mu tatuś, czy pochodzą od klientów lub przyjaciół taty, ale leżą w banku na pierścieniu Spannanu, a ja każdego miesiąca dostaję odsetki. – Nie mieszkasz już z Biswasem. Czy opuścił Spannan? – Nie, żyje tutaj. Rozwiódł się i ponownie ożenił, a ja nie potrafiłam się dogadać z jego nową żoną. Codziennie kłóciłyśmy się i biedny Jacob nie mógł tego dłużej znieść, więc znalazł mi apartament w Volta i mam tu pozostać do czasu wstąpienia do floty. Caro opowiedziała, że jej rodzina przez trzy pokolenia ma zakaz pracy w służbie cywilnej. To kara za przestępstwa rodziców, ale również ma to zapobiec kradzieży. Jednak jako osobie z parów przysługuje jej miejsce w akademii floty i takie poczyniono plany w stosunku do niej. – Nie widzę się we flocie – powiedziała Caro, kręcąc głową. – Wykonywać rozkazy, chodzić w mundurze… i ta cała dyscyplina. Zwariowałabym po dziesięciu dniach. Flota, flota, pomyślała Gredel. Flota mogłaby mnie zabrać ze Spannanu, przez bramy wormholi daleko do wspaniałych światów. Zanshaa, Esley, Ziemia… Olśniewająca perspektywa. Można nawet ścierpieć mundur. – Ja bym się na to natychmiast zgodziła. Caro spojrzała na nią. – Dlaczego? Gredel postanowiła uwypuklić korzyści praktyczne. – Dostajesz jedzenie i miejsce do spania. Opiekę medyczną i dentystyczną. I jeszcze ci za to płacą. Caro prychnęła pogardliwie. – Ty sobie idź do floty. – Poszłabym, gdybym mogła. Caro syknęła, zdegustowana. – A czemu nie? Możesz się zaciągnąć. – Nie przyjmą mnie. Moja matka ma przeszłość kryminalną. Flota mogła przebierać w kandydatach – było wielu chętnych do trzech darmowych posiłków dziennie – więc sprawdzano przeszłość i środowisko każdego z kandydatów.

Chyba że ktoś by popchnął sprawę, pomyślała Gredel. Na przykład jakiś par. W drodze powrotnej wzięły taksówkę, ale gdy kierowca podjeżdżał do krawężnika przy domu, Caro skuliła się na tylnym siedzeniu, zasłoniła się zaskoczoną Gredel i krzyknęła do kierowcy, by jechał dalej. – O co chodzi? – spytała Gredel. – Poborca. Przyszedł wziąć ode mnie pieniądze. Portier zwykle ich przegania, ale ten jest naprawdę uparty. Życie na kredyt nie było zatem tak wygodne, jak twierdziła Caro. Kierowca wysadził je w zaułku za budynkiem. Na tyłach domu znajdowała się zamknięta rampa towarowa. Caro otworzyła drzwi swoim kodem. Przy rampie stały małe mechaniczne wózki do wożenia mebli i cięższych rzeczy. Dziewczyny pojechały na górę windą towarową i w kuchni Caro poszukały czegoś do jedzenia. Znalazły tylko herbatniki i kawałek sera. – Masz u siebie coś do jedzenia? – spytała Caro. Gredel odpowiedziała z wahaniem i niechętnie: – Jedzenie mamy, ale mamy też Antony’ego. – A kto to taki? Gredel wyjaśniła jej wszystko i na twarz Caro wrócił wyraz niesmaku. – Gdyby się do mnie zbliżył, dostałby kopa w jaja – stwierdziła. – To by go nie powstrzymało na długo – odparła Gredel. – Zdzieliłby cię po twarzy. – Możemy się przekonać. – Caro wydęła wargi. – Mówię poważnie. Lepiej go nie rozzłościć. Mogę się założyć, że nawet chłopaki Kulasa mieliby z nim problemy. Caro pokręciła głową i zaśmiała się. – Niesłychane. Znasz kogoś, kto mógłby nam kupić coś do jedzenia? – Może Kulas? – To twój chłopak, ten wysoki? – Przyniósł cię tu wczoraj wieczorem. – Więc już się u niego zadłużyłam. – Caro zaśmiała się. – Czy dałoby się wyżebrać od niego obiad? Zwrócę mu pieniądze zaraz na początku miesiąca. Gredel zadzwoniła do Kulasa. Rozbawiony sytuacją, w jakiej obie się znalazły, obiecał, że zaraz przyjedzie. Gredel zrobiła kawę i podała ją w cieniutkich filiżankach. – Opowiedz mi o Kulasie – poprosiła Caro. – Ma powiązania, rozumiesz? Zna różnych ludzi, rozprowadza towary. Z portu do innych miejsc. Udostępnia ludziom po przyzwoitej cenie. Jeśli ktoś nie może dostać pożyczki, on udziela pożyczki. – To powinni chyba robić patroni klanów? – Czasami to robią, ale wiesz, te klany warstwy średniej same są zajęte swoimi interesami albo interesami przyjaciół, albo sojuszników, więc nie pożyczą pieniędzy komuś, kto stanowi dla nich konkurencję. A gdy rozkręca się jakaś firma, potrzebuje ochrony przed ludźmi, którzy już mają biznesy w danej dziedzinie, więc Kulas tego też się podejmuje. – To parowie powinni ochraniać ludzi – stwierdziła Caro. – Caro, ty jesteś pierwszą z parów, jakich widziałam na żywo, nie na wideo. Parowie nie przychodzą do takich miejsc, jak fabsy. Caro uśmiechnęła się ironicznie.

– Zatem Kulas robi dobre rzeczy? Nikogo nigdy nie skrzywdził, on tylko pomaga. Gredel nie od razu odpowiedziała. Wkraczały na teren, o którym wolała nie myśleć. Przypomniała sobie, jak Kulas kopał Moseleya, pamiętała towarzyszący temu głuchy odgłos chlupotania. Pamiętała, jak Kulas uderzył ją w twarz i jak jej czaszka dzwoniła. – Jasne, krzywdzi ludzi. Na ogół tych, którzy go okradają. Ale w gruncie rzeczy nie jest zły – dodała pośpiesznie. – Nie jest brutalem. Jest inteligentny. Używa swojej inteligencji. – Ho, ho, więc używał swojej… inteligencji… na tobie? Gredel zaczerwieniła się. – Kilka razy – odparła szybko. – Miewa napady złości, ale zawsze jest miły, kiedy się uspokoi, i kupuje mi różne rzeczy. – Ho, ho. Gredel próbowała nie najeżać się na poglądy Caro. Chłopcy bijali swoje dziewczyny, to normalne, chodziło tylko o to, czy potem przepraszali. – Kochasz go? – spytała Caro. – Może – odparła Gredel z wahaniem. – Mam nadzieję, że jest przynajmniej dobry w łóżku. Gredel wzruszyła ramionami. – Jest w porządku. To od niej oczekiwano seksu, uczono ją, że ma ładnie wyglądać; chodziła ze starszymi chłopakami, którzy mieli pieniądze. Nigdy jednak nie było to tak przyjemne, jak oczekiwała, choć na tyle przyjemne, że nie chciała z tym skończyć. – Kulas jest za młody, żeby był dobry w łóżku – stwierdziła Caro. – Potrzebujesz starszego mężczyzny, który by ci pokazał, co to seks. – Oczy jej zabłysły, zaśmiała się diabolicznie. – Jak mój Siergiej. Był naprawdę najlepszy. Pokazał mi wszystko, jeśli chodzi o seks. – Kto to taki? – Pamiętasz, powiedziałam ci, że Jake Biswas ożenił się po raz drugi. Jego szwagierka miała męża, Siergieja. Poznałam go na ślubie i przypadliśmy sobie do gustu. Ukradkiem chodziliśmy na schadzki. Stąd te wszystkie kłótnie w rodzinie. Dlatego musiałam się przeprowadzić do Maranie Town. – Był dużo starszy? – Gdzieś po czterdziestce. Gredel natychmiast poczuła czarną nienawiść. Takiego Siergieja rozerwałaby na strzępy pazurami i zębami. – To straszne – rzekła. – Jest obrzydliwy. Caro zaśmiała się cynicznie. – Na twoim miejscu nie mówiłabym tak. A Kulas ile ma lat? Jakie on ci sceny urządza? Słysząc to, Gredel czuła się tak, jakby dostała w twarz. Caro uśmiechnęła się do niej z lekką wyższością. – Jasne. Obie jesteśmy wzorem spokoju i zdrowia psychicznego – stwierdziła. Gredel postanowiła zmienić temat. – Jakie to piękne – powiedziała, podnosząc filiżankę. Caro patrzyła obojętnym wzrokiem. – Odziedziczyłam ten serwis. Trzy księżyce to herb klanu Sula. – Co oznacza? – Po prostu trzy księżyce. Może coś znaczy, ale nikt mi tego nie wyjaśniał. Do przyjścia Kulasa nastrój Caro znacznie się poprawił. Podziękowała mu za pomoc, jakiej jej udzielił poprzedniego wieczoru, i zaprowadziła ich oboje do tak wykwintnej restauracji, że Caro musiała podać swój odcisk kciuka, by wejść do środka. W menu nie było treściwych dań, tylko małe

przekąski, które goście pojadali przy wspólnym stole. Z częścią produktów Gredel spotkała się po raz pierwszy. Niektóre dania były wspaniałe, inne nie, a jeszcze inne zupełnie nie do przyjęcia. Caro i Kulas dobrze się rozumieją, zauważyła Gredel z ulgą. Caro mówiła z ożywieniem, a Kulas, pełen szacunku, żartował. Pod koniec posiłku sięgnął do kieszeni. Nerwy Gredel zaszczypały, gdy rozpoznała strzykawkę. – Panda prosił mnie, żeby cię zapytać, czy chcesz endorfinę. – Pamiętaj, że nie mam pieniędzy – odparła Caro. Kulas tylko wzruszył ramionami. – Dopiszę do twojego rachunku. „Przestań”, chciała krzyknąć Gredel. Ale Caro uśmiechnęła się zadowolona i wyciągnęła rękę po strzykawkę, którą trzymał Kulas. W ciągu następnych dni Gredel spędzała z Caro dużo czasu. Zależało na tym Kulasowi. Polubiła Caro. Chciała się od niej uczyć. Obserwowała, jak się ubiera, jak mówi, jak się porusza. Caro lubiła stroić Gredel jak lalkę, uczyła ją chodzenia i prowadzenia rozmowy właściwego lady Margaux, członkini parów. Gredel pracowała nad swoim akcentem, aż potrafiła dokładnie imitować sposób mówienia Caro. Caro nie umiała tak dobrze naśladować głosów i zawsze ją bawił ziemski akcent Gredel. Gredel uczyła się wszystkiego, co mogło ją wyprowadzić z fabsów. Caro chętnie udzielała lekcji. Może nie ma nic innego do roboty, myślała Gredel. Nie skończyła szkoły, ponieważ była parem i miała gwarantowane miejsce w akademii bez względu na oceny, a w Maranie Town nie miała raczej znajomych. Czasami odwiedzali ją przyjaciele z Blue Lakes – zwykle grupa dziewcząt. Rozmawiano wówczas o wydarzeniach w szkole, ale Gredel zauważyła, że Caro szybko się tym nudzi. – Chciałabym, żeby Siergiej się odezwał – powiedziała Caro. Siergiej jednak nie dzwonił, a Caro nie chciała robić tego pierwsza. – Teraz kolej na jego ruch – oznajmiła i wzrok jej stwardniał. Caro łatwo ulegała nudzie, a było to niebezpieczne, bo wtedy szukała wrażeń. Chciała iść na zakupy lub do klubu, albo wypijała kilka butelek wina lub butelkę wódki, albo wstrzykiwała sobie coś do żyły szyjnej. Czasami aplikowała sobie wszystkie te rozrywki naraz. Najbardziej jednak lubiła endorfiny. Narkotyki nie były nielegalne, choć podaż kontrolowano w rozmaity sposób, a cena była wysoka. Czarny rynek dostarczał leków po rozsądniejszych cenach, bez recept, bez śladów transakcji finansowych. Środki sprzedawane przez Linkbojów nie służyły tylko rozrywce. Na czarnym rynku Nelda zdobyła raz dla chorej Gredel lek antywirusowy oraz medykamenty szybkogojące, gdy Gredel złamała nogę. Zaoszczędziło jej to wydatków na konsultacje lekarza i aptekę. Gdy Caro szukała wrażeń, stawała się pobudzona, półdzika, poplątana ligatura napiętych nerwów i dominujących impulsów. Krążyła od sceny do sceny, od przyjęcia do klubu, do baru. W jednej chwili znakomicie się bawiła, a za moment potrafiła obrzucić obelgami nieznajome osoby. Zaraz na początku miesiąca Gredel przypomniała Caro o oddaniu długu Kulasowi. Caro tylko wzruszyła ramionami, ale Gredel nalegała. – To nie jest taki sam rodzaj pożyczki, jaką zaciągasz w butiku. Caro spojrzała na nią spod przymrużonych powiek. Gredel zaczęła się denerwować, ponieważ rozpoznała, że to wstęp do wybuchu gniewu. – Co masz na myśli? – Kiedy się nie płaci Kulasowi, zdarzają się różne rzeczy. – Na przykład? – spytała pogardliwie. – Na przykład… na przykład to, co stało się z Moseleyem. – Zrobiło jej się niedobrze na te

wspomnienia. – Moseley prowadził parę sklepów Kulasa, wiesz, Kulas sprzedawał za ich pośrednictwem zdobyty towar. I Kulas się zorientował, że Moseley podbiera mu zyski. I wtedy… – Pamiętała, jak Kulas wrzeszczał na Moseleya, potem chłopaki Kulasa przytrzymali Moseleya, a Kulas wymierzał mu ciosy w twarz i korpus. Potem nieprzytomny Moseley upadł, ale Kulas nadal go kopał. Nawet teraz Gredel słyszała głuche uderzenia butów. – Więc co się stało z Moseleyem? – pytała Caro. – Chyba umarł. – Gredel miała kamień w gardle. – Chłopaki nie rozmawiali ze mną o tym. Od tamtej pory nikt go nie widział. Teraz jego sklepy prowadzi Panda. – I Kulas by mi coś takiego zrobił? – spytała Caro. Z trudem wyobrażała sobie, że ktoś taki jak Kulas mógłby jej coś zrobić. Gredel się zawahała. – Raczej nie powinnaś dawać mu pretekstu. Jest nieprzewidywalny. – Dobrze, więc daj mu pieniądze. Caro podeszła do komputera i dała Gredel folię kredytową na pieniądze. Gredel zaniosła to Kulasowi. Speszony, spojrzał na kwit – obracał tylko gotówką – i poprosił Gredel, by zaniosła to z powrotem i żeby Caro zamieniła to na gotówkę. Następnego dnia Caro miała kaca i nie chciała, żeby jej przeszkadzano, więc podała Gredel kody do swojego rachunku gotówkowego. Aż tak łatwo poszło. Gredel zobaczyła, jaka suma wpłynęła na rachunek poprzedniego dnia, i aż dech jej zaparło. Osiemset czterdzieści zenitów. To by wystarczyło na roczne utrzymanie Neldy wraz z gromadką dzieci i jeszcze by zostało na codzienne popijawy Antony’ego. A Caro dostawała taką sumę co miesiąc. Gredel zaczęła nadzorować jej fundusze. Dopilnowała, by przynajmniej część wierzycieli otrzymała zwrot długu, i dbała o to, by w domu zawsze było jedzenie. Sprzątała mieszkanie, zbierała ubrania, które Caro wszędzie rozrzucała; wysyłała rzeczy do pralni, a gdy wracały, układała je w szafach. Caro traktowała to wszystko z rozbawieniem. – Gdy wstąpię do floty, możesz pójść ze mną. Zostaniesz moją służącą czy czymś takim – powiedziała. W sercu Gredel zapłonęła radość. – Wspaniale, ale będziesz musiała pociągnąć za sznurki, by mnie przyjęto… chodzi o przeszłość mojej matki i całą resztę. – Jakoś cię umieszczę – zapewniła Caro. Kulas, rozczarowany, słuchał, gdy Gredel, odwiedziwszy go w jednym z jego mieszkań, opowiadała o finansach Caro. – Osiemset czterdzieści. Tego nawet nie warto kraść. – Położył się na plecach i zasępiony patrzył w sufit. – Niektórych zabito za znacznie mniejsze sumy – zauważyła Gredel. – Za cenę butelki podłego wina. Kulas spojrzał na nią ostro niebieskimi oczyma. – Nie mówię o zabijaniu ludzi. Nie warto dać się samemu za to zabić, bo tak by się to prawdopodobnie zakończyło, gdybyś ukradła coś parowi. Nie warto próbować, póki Caro nie osiągnie dwudziestu dwóch lat. Wtedy dostanie cały spadek i wstąpi do floty. – Westchnął. – Szkoda, że już teraz nie jest we flocie. Gdyby miała przydział do portu, moglibyśmy ją wykorzystać i przejąć coś z dostaw dla floty. – Nie chcę jej okradać – stwierdziła Gredel.

Kulas, zamyślony, skubał sobie podbródek i kontynuował, jakby jej w ogóle nie słyszał. – Rozumiesz, założysz rachunek bankowy na nią, ale z twoimi odciskami kciuka. Potem przelewasz pieniądze Caro na swój rachunek, zamieniasz je na gotówkę i rozpływasz się w mroku. – Uśmiechnął się. – To powinno być proste. – Chyba mówiłeś, że nie warto. – Nie dla tych ośmiuset zenitów. Ale kombinuję, jak odzyskać to, co zainwestowałem. A więc Kulas nie zamierza ukraść pieniędzy – Gredel odetchnęła z ulgą. Nie chciała być złodziejem, okradać przyjaciółki. – Ona chyba nie ma tu żadnych pożytecznych znajomości – myślał na głos Kulas. – Dowiedz się czegoś o tych Biswasach. Mogą się na coś przydać. Gredel uznała tę prośbę za nieszkodliwą. Większość czasu spędzała poza domem Neldy – albo u Kulasa, albo w mieszkaniu Caro. U Neldy sprawy przybrały ponury obrót. Antony zamierzał chyba zostać tam na dłużej. Miał kłopoty z wątrobą i nie mógł dostać pracy. Gredel widywała Neldę ze świeżymi siniakami i zadrapaniami na twarzy. Czasami nawet dzieciaki były pobite. Niekiedy, gdy Gredel przychodziła wieczorem do domu, widziała nieprzytomnego Antony’ego na kanapie, z butelką ginu w ręce. Zdejmowała wtedy buty i przemykała się cicho, patrząc na niego z nienawiścią. Myślała: jak łatwo by go było załatwić, uderzyć butelką w głowę, walić, żeby już nigdy nikomu nie zrobił krzywdy. Kiedyś zastała Neldę całą we łzach. Antony zbił ją i zabrał pieniądze na czynsz, po raz drugi z rzędu. – Wyeksmitują nas – łkała Nelda. – Wyrzucą na bruk. – Nie martw się – oznajmiła Gredel zdecydowanie. Poszła do Kulasa i wszystko mu opowiedziała. Prosiła o pieniądze. – Nigdy cię o nic więcej nie poproszę – obiecała. Kulas wysłuchał, sięgnął do portfela i wręczył Gredel sto zenitów. – Wystarczy? – spytał. Gredel wahała się, czy wziąć banknot. – To więcej, niż potrzeba. Nie chcę brać aż tyle. Kulas włożył Gredel banknot w dłoń. Patrzył jej prosto w oczy. – Proszę, weź. Za resztę kup sobie coś ładnego. Gredel przepełniła wdzięczność. Łzy spłynęły jej po policzkach. – Dziękuję. Wiem, że na to nie zasługuję. – Przeciwnie – powiedział Kulas. – Zasługujesz na najlepsze rzeczy, Ziemianko. – Pocałował ją, usta oddawały smak soli. – Zanieś to administratorowi domu. Nie dawaj Neldzie, bo znów może jej zabrać. – Zaraz tam pójdę. – A czy… – Wzrok Kulasa stał się bardzo poważny. – Czy Antonym nie warto się zająć? Może trzeba go zachęcić, by się wyprowadził? Wiesz, o co mi chodzi. Gredel się wzdrygnęła. – Nie – odparła. – Nie… nie zostanie tam długo. – Pamiętaj, że jest taka opcja, dobrze? Gredel tylko skinęła głową. Zaniosła pieniądze administratorce, która miała biuro w tym samym budynku. Nachmurzona mała kobieta rozsiewała woń kapusty i cebuli. Gredel nalegała, by wydano jej kwit za dwa miesiące. Kobieta, zrzędząc, wypisała go. Wychodząc od niej, Gredel myślała o Kulasie: jest hojny, więc mnie kocha.

Szkoda, że musi umrzeć, powstała w jej głowie nieproszona myśl. Co najgorsze, Gredel wiedziała, że to prawda. Ludzie pokroju Kulasa nie żyli długo. Niewielu było starych Linkbojów – dlatego nie istniało określenie linkman. Zawsze kiedyś wpadali i ich zabijano. Ich najbliżsi – żony, kochanki, dzieci – też płacili. Dostawali wyrok na farmie pracy – jak Ava – albo karę śmierci. Kilka dni później rzeczywistość to potwierdziła: przyłapano Stoneya, gdy w porcie Maranie odbijał ładunek ogniw paliwowych. Po dwóch tygodniach zakończono proces i w następnym tygodniu wykonano wyrok. Kradzież własności prywatnej była zwykłym przestępstwem, nie zbrodnią przeciw Praxis, w stosunku do Stoneya nie zastosowano tortur – te były zarezerwowane dla tych, którzy złamali najwyższe prawo. Przypięto go jedynie do krzesła i uduszono garotą. Egzekucje pokazywał specjalny kanał wideo, transmitujący wykonywanie kar. Kulas kazał to swoim chłopcom oglądać. – Żeby byli ostrożniejsi – twierdził. Gredel nie chciała na to patrzeć. Poszła do Caro i – ku własnemu zdziwieniu – pomogła jej wypić butelkę wina. Caro, zachwycona tą chwilą słabości ze strony przyjaciółki, cały wieczór była czarująca, dziękowała wylewnie za wszystko, co Gredel dla niej zrobiła. Gredel wyszła od niej, czując się wspaniale, jak nigdy; wino śpiewało w jej żyłach. Nastrój euforii zgasł, gdy dotarła do mieszkania Neldy. Antony wrzeszczał na całe gardło. Na podłodze leżało połamane krzesło. Nelda miała podbite oko i płakała czerwonymi łzami. Gredel zamarła w drzwiach, potem chciała się prześlizgnąć do swojego pokoju, nie przyciągając uwagi Antony’ego. Bez powodzenia. Antony rzucił się ku niej, szarpnął ją za bluzkę na plecach. Gredel poczuła, jak materiał się drze. – Gdzie pieniądze? – krzyczał Antony. – Gdzie ta forsa, co ją dostajesz za sprzedawanie dupy? Gredel wyjęła portfel drżącymi rękami. – Masz! Weź! Antony grał według scenariusza numer jeden: potrzebował pieniędzy na wódkę i już zabrał Neldzie wszystko, co miała. Złapał portfel i wysypał monety na dłoń. Gredel poczuła jałowcowy zapach ginu, wydobywający się porami z ciała mężczyzny. Spojrzał tępo na pieniądze, cisnął portmonetkę na podłogę, monety włożył do kieszeni. – Sam wystawię cię na ulicę. Natychmiast. – Wielką łapą schwycił jej dłoń. – Dostanę za ciebie więcej niż te drobniaki. – Nie! – Przerażona Gredel usiłowała się wyrwać. Oczy Antony’ego zapłonęły złością. Zamachnął się drugą ręką. Gredel poczuła cios gdzieś w kościach. Zęby jej szczęknęły, straciła równowagę i usiadła na podłodze. Wtedy wkroczyła Nelda. Krzycząc, zacisnęła ręce na ramieniu Antony’ego i próbowała go odciągnąć, by nie zadał drugiego ciosu. – Nie bij dziecka! – zawodziła. – Głupia dziwko! – ryknął Antony i odwrócił się, by uderzyć Neldę w twarz. – Nigdy nie właź między mnie a nią! Odwracając się plecami do Gredel, popełnił wielki błąd. Zawrzała gniewem, żagiew wszechogarniającej anihilującej wściekłości pchnęła ją po leżącą w pobliżu broń – nogę krzesła, które Antony cisnął i rozwalił o podłogę. Gredel odbiła się piętami od podłoża, wstała i trzymając

nogę krzesła w obu rękach, wykonała zamach. Nelda wpatrywała się w Gredel, ułożyła usta w duże „O” i znów jęknęła. Antony zrozumiał to jako ostrzeżenie, zaczynał się odwracać, ale było za późno: drewniana pałka trafiła go w skroń; padł na jedno kolano. Noga krzesła, zrobiona ze skompresowanego dedgerowego włókna, złamała się nierówno i drzazga na końcu rozorała skórę Antony’ego. Gredel włożyła w swój krzyk całą tłumioną przez piętnaście lat nienawiść. Noga krzesła trafiła w łysą czaszkę i wielki mężczyzna zwalił się na podłogę jak worek kamieni. Gredel opadła kolanami na jego wypukły tors i znów uderzyła go kilka razy. Pamiętała odgłos, jaki wydawały buty Kulasa, kopiącego Moseleya, i bardzo chciała teraz usłyszeć ten sam dźwięk. Poszarpany koniec nogi wydzierał z ciała Antony’ego długie płaty skóry. Krew pryskała na podłogę i ściany. Nelda objęła Gredel ramionami, odciągając ją od nieprzytomnego mężczyzny. Dopiero widząc jej łzy, Gredel się powstrzymała. Antony oddychał, bulgocząc. Z ust ciekła mu stróżka krwi. – Co teraz zrobimy? – zawodziła Nelda, krążąc bezradnie po pokoju. – Co teraz zrobimy? Gredel doskonale znała odpowiedź na to pytanie. Wyjęła z portfela telefon, przeszła do swojego pokoju i zadzwoniła do Kulasa. Po dwudziestu minutach przyjechał z Pandą i trzema swoimi chłopakami. Popatrzył na zdemolowany pokój, na Antony’ego leżącego na podłodze, na Gredel, która stała nad nim z okrwawioną nogą krzesła w dłoni. – Co mamy zrobić? – spytał Kulas. – Możemy go wrzucić do pociągu. Albo do rzeki. – Nie! – Nelda skoczyła między Antony’ego i Kulasa. Łzy ciekły jej z oczu. Zwróciła się do Gredel: – Włóżcie go do pociągu. Proszę, kochanie, proszę. – Do pociągu – powtórzyła Gredel Kulasowi. – Obudzimy go na tyle, by mu powiedzieć, żeby nigdy nie wracał – powiedział Kulas. Wraz z chłopakami podnieśli ciężkie ciało mężczyzny i pociągnęli je do drzwi. – Gdzie jest winda towarowa? – spytał Kulas. – Pokażę ci. – Gredel poszła przodem. Administratorzy wcześnie chodzili spać i teraz w budynku panowała cisza, a korytarze były puste. Chłopaki Kulasa dyszeli, niosąc grubokościste ciało o napakowanych mięśniach. Dotarli do windy towarowej, cisnęli Antony’ego na podłogę. – Kulas… Spojrzał na nią. – Tak? Popatrzyła w jego wyrażające akceptację, niebieskie oczy. – Wrzuć go do rzeki – powiedziała. *** Coś unosiło się na wodzie i Sula odwróciła wzrok. Martinez wziął ją w ramiona, zaczął całować. Ona też go szybko, z roztargnieniem pocałowała. Drgnęła, gdy duża kropla deszczu pacnęła jej na wierzch dłoni. – Zimno ci? Zasunę markizę. Pchnął dźwignię i plastikowe zadaszenie łódki opadło, zasłaniając ich od wiatru. Nagle Suli zabrakło powietrza. Pochyliła się i krzycząc, odsłoniła daszek. – Co się stało? – pytał Martinez, zaskoczony. – Łódź! – rozkazała Sula. – Natychmiast płyń do brzegu! W jej piersi trzepotało przerażenie, jak podarty żagiel szarpany wiatrem. Krople deszczu padały

jej na twarz. Martinez wziął ją za rękę. – Co się stało? Dobrze się czujesz? – Nie! – krzyknęła i wyszarpnęła rękę. Łódź przybiła do brzegu i Sula skoczyła na suchy ląd. Otarła sobie łydkę o kamień, ale po chwili się wyprostowała i szybko ruszyła przed siebie. Martinez został z tyłu w rozkołysanej łodzi, dla równowagi rozłożył ramiona. – Co ja takiego zrobiłem?! – wołał osłupiały. Deszcz bił ją w twarz zimnymi małymi klapsami. – Nic! – rzuciła przez ramię i przyśpieszyła.

SZEŚĆ Katafalk ostatniego Wielkiego Pana sunął z bezgłośną glacjalną płynnością Bulwarem Praxis od Wielkiego Azylu na szczycie miejskiego akropolu do Leża Wieczności na odległym skraju wielkiej skały Górnego Miasta. Na szczycie olbrzymiego katafalku umieszczono wizerunek ostatniego Shaa o wymiarach dwukrotnie większych od rzeczywistych. Potężne ciało spoczywało w fałdach wymodelowanej luźnej szarej skóry; jego płasko zakończona głowa w kształcie dziobu statku wznosiła się jak ostaniec w odległej pustynnej krainie, skierowana w przyszłość, którą mógł dostrzec tylko ktoś posiadający mądrość Shaa. Dzień był szary. Martinezowi wydawało się, że stoi już wiele godzin. Miał na sobie paradny żałobny strój – pelerynę, z tkaniny w tłoczone wzory, epolety, buty oficerki oraz wysokie skórzane czako na głowie. W stroju żałobnym odwrócono służbowe kolory: zamiast zielonej bluzy i spodni ze srebrnymi guzikami i szamerunkiem bluza i spodnie były teraz w żałobnej bieli, a kołnierz, szamerunki, guziki i inne dodatki – zielone. Białą pelerynę z zielonym obramowaniem obciążono na rogach, by trzymała formę. Sztywno nakrochmalony mundur był nieprzyjazny, wysoki kołnierz ocierał Martinezowi podbródek; ciężkie buty paliły; czako ze srebrną plakietką tkwiło na jego czaszce jak kamień młyński. O udo obijała mu się pochwa sierpowatego paradnego noża, przeznaczonego do podrzynania gardeł podwładnym, w przypadku gdyby wywołali u niego niechęć. Kondukt sunął powoli. Za katafalkiem szedł zespół złożony z samych Cree – mieli zmotoryzowane dudniące kotły i dwustroikowe flety, na których wykonywały dziwną pieśń żałobną, przypominającą zawodzenie jakiegoś półdzikiego pradawnego stworzenia. Za nimi sunęła platforma, na niej rozmaite machiny – mówiono, że były podłączone do Antycypacji Zwycięstwa w czasie ostatniego okresu jego życia. Teraz przykryto je białymi całunami i miały spłonąć wraz z ostatnim Shaa, zabierając swe tajemnice na zawsze. Martinez uważał to za wielką stratę. Shaa zachowywali dużą dyskrecję co do swej anatomii, fizjologii, a przede wszystkim procesów myślowych. Każdy z nich, gdy schodził ze świata, był kremowany wraz z osobistą służbą i urządzeniami, a pozostali Shaa czuwali nad tym, by przestrzegano wszystkich procedur. To, co działo się pod tymi fałdami skóry i w głowach w kształcie statkowego dziobu, było tajemnicą samych Shaa. Ale teraz już żaden Shaa nie pozostawał przy życiu, by dopilnować, czy wszystkie dowody uległy zniszczeniu. Nadarzała się znakomita okazja do pośmiertnych oględzin, nawet jeśli nie miałaby to być dokładna sekcja zwłok. Gdyby organizacja pogrzebu zależała od Martineza, odłożyłby uroczystą procesję na wiele dni, a nawet miesięcy. W tym czasie doświadczeni anatomopatolodzy mogliby odkryć wszystkie tajemnice fizjologii Shaa, a najlepsi cybernetycy przebadać maszyny i sprawdzić, czy rzeczywiście są one magazynami pamięci Shaa. Ale on tu nie dowodził, więc sekrety Shaa umrą razem z ostatnim ich przedstawicielem. Dalej, za Antycypacją Zwycięstwa i jego maszynami, szli starsi żałobnicy ubrani w żałobne mundury o barwach odwróconych w stosunku do barw służbowych. Biel i ciemna czerwień lordów konwokatów, biało-brązowy służby cywilnej, biało-zielony floty. Każdą ze służb podzielono na gatunki, uszeregowane według starszeństwa w podległości. Najpierw postępowali Naksydzi – zakrzywiali swe długie ciała w lewo i prawo, próbując zachować powolne, uroczyste tempo. Za nimi szli Terranie, potem Torminele i tak dalej. Brakowało tylko Yormaków, którzy wieki temu otrzymali specjalną dyspensę, zezwalającą im na stałe pozostawanie na macierzystej planecie. Lord Pierre Ngeni szedł gdzieś wśród lordów konwokatów, ale Martinez go nie widział. Między

białymi mundurami floty dostrzegł starszego dowódcę floty Jarlatha, nowego dowódcę Floty Macierzystej. Był Torminelem. Wielkie, przystosowane do nocnego widzenia oczy, miał zasłonięte ciemnymi okularami, choć dzień był szary; jego pulchne futrzaste ciało pokrywała aż do podbródka żałobna biel. U tego gatunku kombinacja futra i skomplikowanego munduru mogła powodować śmiertelne w skutkach przegrzanie – w mniej formalnych okolicznościach torminelscy oficerowie nosili tylko kamizelki i krótkie spodnie – więc teraz prawdopodobnie mundur wyposażono w moduł chłodzący, który utrzymywał odpowiednią temperaturę ciała. Martinez wiedział, że na okres żałoby wielu Tormineli na stanowiskach wybieli swe szaro-czarne futra, żeby nie narażać się ciągle na udar cieplny. Martinez nic nie wiedział o dowódcy Jarlacie i wolałby w ogóle nie wiedzieć o jego istnieniu. Jarlath zastąpił Dowódcę Floty Enderby’ego i jutro Martinez musi usunąć z kołnierzyka czerwone sztabowe naszywki – oznakę, że jest wyższym oficerem. Za żałobnikami floty szły biało-niebieskie oddziały Służby Eksploracji, dalej czarno-złoty Legion Prawomyślności – tylko oni nie mieli na sobie żałobnych strojów, co symbolizowało fakt, że nawet pogrzeb nie przerwał ich nieustannego tropienia wrogów Praxis. Dalej sunęły ciała tych, którzy postanowili ruszyć w śmiertelną podróż za Wielkim Panem, przede wszystkim lady senior Konwokacji, najwyższej rangą osoby imperium niepochodzącej z Shaa. Jej katafalk przesuwał się powoli, wiatr rozwiewał mizerne pierzaste włosy na czubku ciała o pustych kościach. Za lady jechały mary urzędników cywilnych wysokiej rangi. Każdy z nich zażył dużą dawkę trucizny i prawdopodobnie zmarł w otoczeniu lojalnych członków rodziny, ceremonialnie wokół niego skupionych, po to, by się upewnić, że nadszedł koniec, lub by wlać mu w gardło truciznę, gdyby się opierał. Po raz pierwszy w życiu Martinez myślał z ulgą o tym, że jego klan nie należy do warstw najwyższych. Coś mu mówiło, że gdyby od jego rodziny oczekiwano poświęcenia jednego z jej członków, puchar wręczono by właśnie jemu. Brat Roland, prawdopodobny dziedzic Laredo, był osobą zbyt ważną, by umierać; siostry na ogół tworzyły jednolity front wobec wszelkich przeciwności losu; rada rodziny zapewne doszłaby do wniosku, że najmniej cenny jest nieszczęsny Gareth, bezużytecznie zatrudniony we flocie, bez szans, by pomóc innym członkom klanu w realizacji planów. Z ponurych myśli wyrwał go widok znajomego: P.J. Ngeni cały w bieli kroczył z niezwykle uroczystą miną na bezbarwnej twarzy. Wraz z innymi Ngenimi maszerował za marami członka ich klanu – starszego mężczyzny z dostojnym białym wąsem, w mundurze emerytowanego wyższego urzędnika służby cywilnej. Wydawało się dziwne, że Ngeni poświęcili tego człowieka, a oszczędzili Pierre’a J. Pobyt P.J. i Sempronii w ogrodzie pałacu Shelleyów zakończył się z pewnością większym sukcesem niż przejażdżka Martineza i Suli. Teraz Martinez musiał go traktować jak przyszłego szwagra. Gdyby nie wiedział, że to wszystko blaga, czułby się głęboko urażony, ale w obecnej sytuacji zachowywał się w stosunku do niego niemal uprzejmie. Czego nie można powiedzieć o Sempronii, która trzymała swego narzeczonego na dystans. Co sobie myślał P.J., zaręczony z dziewczyną, która robiła wszystko, by go unikać? Do uszu Martineza nie dotarła dotychczas jego opinia. Za katafalkami służby cywilnej sunęły mary floty. Dowódca Enderby, pozbawiony ostrej surowości, charakteryzującej go za życia, po śmierci był skurczony i posępny. Martinez poczuł przypływ smutku. Powinien był posłuchać mojej rady, pomyślał Martinez.

Córka Enderby’ego, schludna, w biało-brązowej szacie służby cywilnej, zeszła z miejsca obok Martineza i kroczyła za marami ojca, trzymając za rękę swą dziewięcio-, dziesięcioletnią córeczkę. Osławionej żony nigdzie nie było widać. – Oddział wystąp! – zawołał starszy kapitan z prawej strony Martineza. Martinez wystąpił wraz z innymi członkami rodziny i personelem Enderby’ego. Ta mała formacja – oficjalna rodzina nieboszczyka – zatoczyła niewielki łuk i ustawiła się w procesji za córką i wnuczką dowódcy, jego głównymi żałobnicami. Inne oddziały włączyły się do procesji. Martinez dostrzegł kadeta Foote’a. Rodzina Foote’a poświęciła więc jednego ze swoich dla chwały klanu. A jednak podniosłość tego zdarzenia nie uładziła niesfornego kosmyka kadeta. Martinez cieszył się, że wreszcie idzie, choć wszystko odbywało się w tempie lodowca. Nie pozwolono mu na naturalny krok – lodowcowa powaga pochodu nakazywała zawiesić stopę w powietrzu na jedną czy dwie sekundy i dopiero potem postawić ją na ziemi. Wyglansowane oficerki wyglądały olśniewająco i romantycznie, ale obutą nogę trudno było utrzymać w górze. Pozostałe części munduru też miały swoje wady. Gdy procesja mijała łuki między stojącymi przy ulicy pałacami, wiatr targał wysokim kapeluszem Martineza, a peleryna idącej obok osoby smagała go w twarz. Martinez zmrużył oczy i poprawił kapelusz; kapitan, maszerujący przy nim z prawej strony, spojrzał na niego koso. Przy każdym kroku pochwa zakrzywionego noża obijała się Martinezowi o prawe udo. Oddziały kadetów stały wzdłuż drogi, pilnowały porządku. Martinez odruchowo szukał wzrokiem jasnych włosów i błyszczących oczu kadet Suli. Nie dostrzegł jej i zganił się za to wypatrywanie. Ciągle pamiętał, jak się rozzłościł, gdy nagle go opuściła i został w łódce sam jak idiota. Nastrój mu się nie poprawił, gdy po powrocie do domu zobaczył przygotowaną przez Alikhana zimną kolację dla dwojga – idąc spać, bezceremonialnie wepchnął ją do lodówki. Do rana jego złość przeszła w rozdrażnienie, a potem jeszcze bardziej zblakła, gdy otrzymał od Suli wiadomość, napisaną na kompnotesie równym odręcznym pismem i wysłaną bezpośrednio, bez uprzedniej rejestracji na wideo. Prawdopodobnie Sula czuła się niezręcznie, nie chciała, by Martinez ją oglądał choćby na ekranie. „To całkowicie moja wina”, pisała. „Nie nadaję się do towarzystwa ani ludzi, ani zwierząt, więc resztę urlopu zamierzam spędzić z dala od stolicy, przygotowując się do egzaminów”. Musiało upłynąć jeszcze parę godzin, nim złość na tyle mu minęła, że postanowił odpowiedzieć Suli – jak ona, wysłał wiadomość odręczną, więc chyba było to zaraźliwe – że chętnie z nią porozmawia, gdy tylko ona wyrazi na to ochotę. Widocznie ochoty nie miała, bo mu nie odpisała. Znalazł pocieszenie u Amandy Taen, która w tym momencie okazała się odświeżająco nieskomplikowana. Nie widział Suli podczas długiego, powolnego marszu, ale akurat w tym nie było nic dziwnego. W tym czasie wszyscy kadeci, oficerowie, chorążowie i bosmani oraz rekruci mieli służbę, a jedynie mniejszość z nich w Górnym Mieście. W stanie gotowości byli również członkowie Legionu, policja wszystkich formacji i nawet tych kilku pozostałych jeszcze członków Służby Eksploracji. Strzeżono wszystkich miejsc publicznych, a uzbrojone plutony pilnowały końców wind, podwieszonych do pierścienia. Wszyscy byli w najwyższej gotowości do… do czegoś. Martinez zaczynał rozumieć, o co chodzi: nikt nie wiedział, czego oczekiwać po śmierci ostatniego przedstawiciela władzy, która przez dziesięć tysięcy lat sprawowała niekwestionowane rządy terroru. Przewidywano wybuch paniki i rozpaczliwych działań; masowych samobójstw, zamieszek,

powstań. Lord dowódca Enderby i inni starsi oficerowie rozkazali, by w razie potrzeby okręty były gotowe do natychmiastowej interwencji w każdym miejscu imperium. Martinez przypuszczał, że nic albo prawie nic się nie wydarzy. Owszem, znajdą się histerycy, próbujący popełnić samobójstwo, przeważnie bezskutecznie. Kilku osobników straci nad sobą panowanie, sądząc, że z odejściem ostatniego Shaa życie zmieni się w jarmark. Zapewne istnieli tacy ludzie, ale Martinez nigdy nikogo takiego nie spotkał. Większość czekała. Na ogół nie zdawano sobie w pełni sprawy, co oznacza śmierć Antycypacji Zwycięstwa. Potem przypomniał sobie, jak patrzył na mapę systemu wormholi imperium i myślał, że przed Shaa nie ma ucieczki. Może ja właśnie uciekłem, myślał. Może każdy uciekł. Może jakaś część brzemienia historii została zdjęta wszystkim z barków. Tak go to zagadnienie zaintrygowało, że prawie nie zwracał uwagi na rozciągniętą, powolną procesję i ocknął się dopiero, gdy doszła do celu, do Leża Wieczności – długiego mauzoleum, obłożonego marmurem, olśniewającym bielą jak lukier na torcie – gdzie Wielkich Panów kremowano i chowano na wieczność. Mauzoleum zbudowano w dole u podstawy długich białych schodów – sztucznego amfiteatru z pochylnią wiodącą ku dziwacznym trzypoziomowym lukom, stanowiącym wejście do budowli. Katafalk majestatycznie przesunął się po pochylni pod łuk, a żałobnicy rozstąpili się i zajęli miejsca, zgodnie z hierarchią, na wysokich schodach po obu stronach. Gdy ciało Enderby’ego przesunęło się pod łukiem, formacja Martineza znów przeszła na swoje miejsce za córką Enderby’ego i starszymi żałobnikami. Po prawej stronie Martinez widział Dolne Miasto, rozciągnięte pod nieokreślonym jesiennym niebem poznaczonym szybko sunącymi chmurami. Martinezowi było coraz zimniej. Powolny marsz go nie rozgrzał. Procesja sunęła dalej, aż wreszcie za ostatnim umarłym zamknęły się drzwi z oksydowanej stali, ozdobione wyszukanymi reliefami. Nastąpiła długa przerwa. Wszyscy stali karnie w równych szeregach; wiał zimny wiatr, łopotały płaszcze i peleryny. Wtem dał się słyszeć energiczny syk, jakby wiatr skierowano do wąskiego tunelu, i nagle z dachu mauzoleum buchnął gorący biały płomień, który się wyrwał i lizał jęzorem zielonkawe niebo. Martinez czuł ogólne westchnienie żałobniczego tłumu. Epoka Shaa dobiegła końca. Kolumna płomienia opadła, rzucając atomy Antycypacji Zwycięstwa w zimny wiatr. Wydano głośne komendy i żałobnicy się rozeszli. Martinez z kolegami krótko porozmawiali z córką Enderby’ego – etykieta nakazywała złożyć gratulacje, a nie kondolencje, dowódcy bowiem pozwolono umrzeć wraz z Wielkim Panem, ale Martinez wiedział, że jego powinszowania zabrzmiały dość żałobnie. Potem wycofał się drogą procesyjną przez Górne Miasto. Minął pałac Shelleyów – wiedział, że siostry i P.J. Ngeni wydają skromne przyjęcie dla brata, Rolanda, który dotarł tu przed trzema dniami. Trudno to nazwać przyjęciem, gdyż w dzień śmierci Shaa przyjęcie byłoby w złym stylu. Raczej stypa, czuwanie, a liczbę gości ograniczono do dwudziestu dwóch. Martinez do nich nie należał. Flotę postawiono w stan gotowości i Martineza czekał dyżur w Centrum, gdzie musiał obsługiwać łączność, gdyby zaszła sytuacja awaryjna. Potem odda identyfikator sztabowy, upoważniający do wejścia do budynku, potem pójdzie do domu i wręczy Alikhanowi marynarkę, by ordynans odpruł z kołnierzyka czerwone naszywki, przymocowane drobnym ściegiem.

Tego dnia Sula dowodziła oddziałem straży przy terminalu windy na pierwszym poziomie pierścienia akceleracyjnego Zanshaa. Pierścień zbudowano z dwóch sekcji – dolny fragment obracał się z taką samą prędkością, jak planeta poniżej, co nadawało mu małą grawitację. Używano go do generowania antymaterii oraz jako składowiska; tam przeprowadzono rozmaite rury i kable. Górny fragment ślizgał się po dolnym, jak sekundowa wskazówka sunie po tarczy zegara szybciej od godzinowej. Poruszał się z dziewięciokrotną geosynchroniczną prędkością, by utrzymywać standardową grawitację. W tej drugiej części znajdowały się doki, doki naprawcze i kwatery ludności pierścienia. Dwunastu rekrutów pod wodzą Suli wyposażono w paralizatory, a Sula miała pistolet na biodrze i zielonkawy hełm na głowie. Zastanawiała się, co miałaby zrobić ta żałosna drużyna, gdyby rozwścieczony tłum anarchistów ruszył z zewnętrznego pierścienia i chciał przejąć terminal – mogłaby najwyżej bezsensownie umrzeć, walcząc najdzielniej, jak potrafi. Nic się nie działo. Ruch cywilny zamarł, a wojskowego prawie nie było. Potem zmienił ich oddział Naksydów, uzbrojonych w karabiny i granatniki. Naksydzi nie żartują, pomyślała Sula. Zaprowadziła swój oddział do zewnętrznego pierścienia. Tam jej podkomendni zdali paralizatory, Sula oddała pistolet i zaczęła się zastanawiać, co ma dalej robić. Na czas żałoby zawieszono wszelkie rozrywki na planecie i poza nią, a wszystkie hotele były przepełnione żałobnikami, więc nie miała szans na znalezienie pokoju. W końcu poprosiła o kwaterę w schronisku dla kadetów w delegacji. Zastała tam kilku kadetów; popijali z jednej butelki i grali w kości. Pozwoliła im się upić, wygrała od nich pieniądze i poszła spać z rzadkim u niej poczuciem, że czegoś dokonała. *** – Milordzie, melduję się na pokładzie „Korony”. Martinez, z głową odrzuconą do tyłu przed nowym kapitanem, kierował wzrok prosto nad jego głowę, na błyszczącą za jego plecami potężną konstrukcję: na regale stało trofeum Floty Macierzystej, zdobyte właśnie przez „Koronę” podczas tego sezonu, skróconego z powodu śmierci ostatniego Shaa. Drugie trofeum Floty Macierzystej stało na specjalnej półce w rogu, przymocowane i zabezpieczone przed dużymi przyśpieszeniami. Trofeum za drugie miejsce stało na mniej eksponowanej półeczce. Inne pomniejsze nagrody – wszystkie zwieńczone świetlistymi kryształowymi postaciami futbolistów – tłoczyły się na biurku Tarafaha. – Spocznijcie, poruczniku Martinez – powiedział kapitan porucznik lord Fahd Tarafah. Martinez mógł opuścić podbródek i przyjrzeć się swemu nowemu dowódcy. Był mężczyzną przed trzydziestką, krępym, dobrze zbudowanym, miał starannie przyciętą bródkę. Na lewym rękawie marynarki, tuż nad mankietem, widniały stylizowane insygnia futbolu; cała załoga „Korony” miała prawo je nosić przez następny rok. – Zgłosił się pan do Garcii? – Tarafahowi chodziło o oficer pełniącą wachtę. – Tak, lordzie. Pokazała mi moją kwaterę i dała kod do sejfu. Po wachcie udzieli mi dokładniejszych informacji. – Bardzo pożyteczne będzie mieć dodatkowego oficera do pełnienia wacht. Czy pańskie rozkazy i wyniki zostały wprowadzone do komputera? – Tak, milordzie. Tarafah rozpiął kołnierzyk, wyjął spod koszuli swój kapitański klucz i wywołał na displej dane

Martineza. Wodził oczami z prawa na lewo, wreszcie zatrzymał wzrok niewątpliwie na tajnej ocenie talentów i cech charakteru Martineza, wystawionej przez jego poprzednich dowódców. Stanowiły trwały zapis i Martinez woził je wszędzie ze sobą, ale nie miał kodów, by je odczytać. – Jakie sporty uprawiał pan w akademii? – spytał Tarafah. Martinez spodziewał się, że to pytanie może go pogrążyć. – To absolutny fanatyk futbolu – wyjaśniał mu wcześniej zachwycony Ari Abacha, gdy Martinez spytał go o Tarafaha w klubie bosmanów. – Pociągnie za wszystkie sznurki, żeby tylko ściągnąć na swój statek najlepszych graczy, a jeśli sznurki nie pomogą, wykłada gotówkę. Plotka mówi, że kapitan lord Winfield dostał od niego nowy jacht za gwarantowany transfer nowego napastnika. Abacha szanował fanatyków futbolu we flocie i gdyby się z takim poświęceniem nie oddawał całkowitemu lenistwu, zostałby prawdopodobnie graczem, trenerem albo menedżerem, a tak tylko gromadził wszelkie informacje o futbolu. Statystyka, gracze, taktyka, menedżerowie i trenerzy. Ponadto znalazł sobie intratne uboczne zajęcie: organizował zakłady sportowe dla innych oficerów. Wygląd zewnętrzny „Korony” potwierdzał to, co mówił Abacha. Tarafah pomalował swój statek na zielono, ale nie zielenią nieba Zanshaa, lecz jasną zielenią trawy boiska futbolowego, z białym pasem dzielącym okręt wzdłuż, oraz z motywem piłki nożnej skaczącej po bokach kadłuba. „Korona” była zbyt małym statkiem, by wygenerować tak potężną drużynę. Przy nielicznej załodze – tylko sześćdziesiąt jeden osób – stworzenie pierwszorzędnej drużyny, jedenastu graczy plus rezerwowi, trenerzy i asysta, drużyny potrafiącej zdobyć Puchar Floty Krajowej we współzawodnictwie z załogami dziesięć razy liczniejszymi, wymagało poświęcenia i sporych zasobów. – Uprawiałem szermierkę i pływanie – odparł Martinez. W tych dyscyplinach jego długie ręce i względnie krótkie nogi dawały przewagę. Przypuszczał, że nie warto teraz wspominać o zdobyciu mistrzostwa szkoły w hiperturnieju – abstrakcyjnej grze pozycyjnej z komputerowo generowanym ustawieniem zawodników. Hiperturniej był przypuszczalnie nieco zbyt intelektualny dla Tarafaha i „Korony”. – Na „Koronie” uprawiamy futbol – oznajmił Tarafah. Takim samym tonem ktoś mógłby powiedzieć: „W «Legionie Prawomyślności» uprawiamy fanatyzm”, pomyślał Martinez. – Tak, milordzie. Wszyscy we flocie znają jakość drużyny „Korony”. Pośredni komplement, pomyślał Martinez. Trzeba zaczynać od małego, potem przesuwać się w górę, aż osiągnie się poziom pochlebstwa właściwy dla swego dowódcy. Komplement podziałał – dowódca przynajmniej poprosił Martineza, by usiadł. Martinez przysunął sobie krzesło, cały czas obserwując kapitana porucznika z należną atencją. Tarafah złożył ręce na biurku i nieco się pochylił. – Nie wierzę, poruczniku, żeby oficer mógł osiągnąć sukces w pojedynkę. Załoga statku to drużyna i sukces jednostki zależy od pozostałych osób. – Nadzwyczaj słuszna uwaga, milordzie. – Martinez próbował zasugerować, że nigdy przedtem nie słyszał podobnej myśli. – Dlatego oczekuję, że wszyscy na statku będą się przyczyniać do wspólnego dobra. By „Korona” pod każdym względem wypadała najlepiej: na manewrach, podczas inspekcji i na boisku. Każdy musi wykonywać swoje obowiązki. – Tak jest, milordzie – powiedział Martinez. – Dlatego oczekuję, by wszyscy wspierali drużynę. Dzięki drużynie wszyscy wypadamy dobrze. Podobnie: odpucowana boazeria i nieskazitelne podłogi dają wrażenie, że na statku wszystko jest na sto dwa. Rozumie pan?

– Tak, milordzie. W istocie – dodał Martinez – dlatego właśnie chcę bezpośrednio przyczynić się do sukcesu drużyny. Prawdopodobnie nie nadaję się na zawodnika, ale chyba mógłbym być jednym z trenerów lub menedżerem… Martinez zamilkł, ujrzawszy dezaprobatę na twarzy Tarafaha. – Ja osobiście trenuję drużynę i jestem również menedżerem – odparł. – A moim asystentem jest zbrojeniowiec Marcini. – Rozumiem, milordzie. – Martinez tracił nadzieje związane z tą podróżą. Zagrał ostatnią kartę: – Nawiasem mówiąc, zabieram na pokład tylko jednego ordynansa. Tarafah aż cofnął się, zaskoczony. – Chce pan, żeby pierwszy oficer przydzielił panu drugiego służącego? – Nie, ale pomyślałem, że jeśli z jakichś powodów potrzebowałby pan dodatkowego rezerwowego gracza, może go pan zatrudnić jako mojego drugiego ordynansa. – Aha. – Tarafah wyraźnie coś sobie kalkulował. – To może się przydać. Zamierzam wygrać Drugie Mistrzostwa Floty w przyszłym roku w Magarii. Martinez zdziwił się. – W Magarii? Lecimy aż tak daleko? – Tak. Zastąpimy „Nieugiętego”, który idzie do remontu. Ma pan sześć dni na załatwienie spraw osobistych i doprowadzenie swojego działu do najwyższego poziomu. – Tak jest, milordzie. Tarafah przesunął palcami po podkładce sensorycznej na biurku. – Skonfigurowałem panu klucz trzeciego porucznika. Proszę. Martinez wziął klucz na elastycznej taśmie. Zapowiada się bardzo długa podróż, pomyślał. *** – Wspaniale. Jestem pewien, że pani rodzice byliby dumni. – Cieszę się, że tak pan myśli – odparła Sula. – Nalać pani następnego drinka? – Dziękuję, mam wodę. Lord Durward Li dolał wody do kieliszka Suli, a sobie brandy. – Szkoda, że mamy żałobę – powiedział. – Zwykle są tu tłumy gości, ale teraz, niestety, tylko dwudziestu dwóch. – Dwudziestu dwóch – powtórzyła w zadumie Sula. – Zastanawiam się dlaczego. Shaa zawsze lubili bawić się liczbami pierwszymi. – Nie zna pani tej historii? Wieki temu, tuż po podboju Tormineli… Sula popijała wodę, słuchając gadaniny lorda Durwarda. Po rozstaniu z Martinezem uciekła ze stolicy do górskiego kurortu. Większość turystów chodziła po szlakach lub brała kąpiele w łaźniach, Sula natomiast rzadko opuszczała swój pokój i całe dnie przygotowywała się do egzaminów na stopień porucznika. Gdy miała dość wkuwania, gdy już nie mogła skupić wzroku na ekranie, kładła się na łóżku, zamykała oczy i usiłowała odpocząć. Pod powiekami miała obraz Martineza, stojącego na łodzi z rękoma rozłożonymi w geście rozdrażnienia. Głupia, głupia! Musi nauczyć się zachowania wśród ludzi. Przypomniała sobie o zaproszeniach, jakie otrzymała. Może Martinez ma rację, pomyślała. Przyjaciele rodziców mogliby pomóc, a poza tym chyba warto spotykać się nie tylko z osobami, które

zna ze służby. Jaki miała wybór? Salonik kadetów z Footem i jego kompanami? Przesłała usprawiedliwienia, że nie może skorzystać z zaproszeń przed pogrzebem Wielkiego Pana; zbyła w ten sposób tych, którzy chcieli ją mieć jako ozdobę przyjęcia, gdyż stała się ostatnio słynna. Potem trochę pobuszowała po publicznych bazach danych, szukając informacji na temat pozostałych zapraszających, i odkryła, że klan Li należał do klientów Sulów, a po ich upadku zapewnił sobie patronat klanu Chen. Przyjęła więc najpierw zaproszenie Lorda Durwarda. Li radzili sobie nieźle po śmierci lorda Suli. Nowy pałac, zbudowany na miejscu dawnego, stał przy Bulwarze Praxis. Fasadę obłożono jakimś bladym, półprzezroczystym, różowo żyłkowanym kamieniem i kiedy nocą zapalano lampy, wydawało się, że mury emanują własnym światłem, jakby budowla była żywą istotą. Gdy Sula weszła do holu recepcyjnego, pomyślała, że na ścianach wiszą kilimy i koronki, ale gdy bliżej się im przyjrzała, zobaczyła, że to kremowo-zielono-bladoczerwony marmur, którego rzeźbienie naśladowało draperie. W kamieniu precyzyjnie wykonano najdrobniejsze sploty. Ileż godzin ludzkiej pracy to wymagało! Salon mniej onieśmielał – miękkie kanapy, portrety koni i bukoliczne sceny na ścianach. Na szczęście między meblami zachowano szerokie odstępy, tak że trzej pozostali goście Naksydzi – lady Kushdai, konwokatka przybyła na pogrzeb Wielkiego Pana, i jej krewni – mogli się swobodnie poruszać. Sula podziwiała spękaną powierzchnię porcelanowych waz, wyższych od człowieka, które stały w rogach salonu. – Rozumie więc pani – kończył swój wywód Durward – to wszystko ma związek z Dwudziestoma Dwoma Męczennikami za Doskonałość Praxis. Każdy chciałby ich zaprosić na swoją stypę, by im pokazać, że ich ofiara nie poszła na marne. – Rozumiem – odparła Sula. – O! – Lord Durward uniósł rudawe brwi, spoglądając na drzwi, przez które wszedł kapitan floty z elegancką młodą kobietą pod ramię. – Zna pani mojego syna Richarda? – Uśmiechnął się. – Oczywiście, że go pani zna. Zapomniałem. Sula gorączkowo usiłowała sobie przypomnieć, gdzie mogła spotkać kapitana lorda Richarda Li. Był wyższy od ojca, ciemnowłosy, o gładkiej przystojnej twarzy z rodzaju tych, które zachowują młodzieńczy wygląd, gdy ich właściciel dawno już osiągnął wiek średni. – Caro – powiedział lord Richard, ujmując rękę Suli. – Jak miło cię widzieć po tylu latach. Sula czuła, że się jeży, i postanowiła nie dać nic po sobie poznać. – Caroline – poprawiła go. – Już nie jestem Caro. W kącikach oczu lorda Richarda igrało rozbawienie. – Ty mnie w ogóle nie pamiętasz. – Chyba nie. – Opanuj się, nakazała sobie. Ci ludzie chcą ci okazać przyjaźń. Lord Richard miał biały uśmiech i bardzo niebieskie oczy. – Wsadziłem cię na twojego pierwszego kucyka, w naszym ogrodzie na Meerii. – Ach, to ty? – Oczy Suli się rozszerzyły. – Chyba się aż tak nie zmieniłem. Uprawiasz jeszcze jeździectwo? – Już od wieków nie. Lord Richard spojrzał na swego ojca, potem na Sulę. – Ciągle mamy stajnie na Meerii. Gdybyś zechciała tam pojechać i trochę pojeździć, z radością byśmy cię gościli. Mamy też wspaniałe miejsca do wędkowania. Lord Durward skinął głową. – Dziękuję – odparła Sula. – Może kiedyś skorzystam z zaproszenia. Ale tyle czasu minęło…

Lord Richard zwrócił się do swej wysokiej zgrabnej towarzyszki o ciemnych migdałowych oczach i pięknych błyszczących, czarnych długich włosach. – To moja narzeczona lady Terza Chen, a to Caroline, lady Sula. – Bardzo mi miło. Widziałam panią na wideo. – Głos lady Terzy miał niskie, kojące brzmienie, a uścisk wyciągniętej niespiesznie dłoni był ciepły i serdeczny. Sula wiedziała, że za wcześnie na zazdrość, na nienawiść do tej kobiety za emanujący z niej luz, spokój i świadomość pozycji społecznej, ale jednak te uczucia dały o sobie znać. Spadaj, mała; sądzisz, że uda ci się wejść między mnie a mężczyznę, który mnie wsadził na mojego pierwszego w życiu kucyka? – pomyślała Sula. – Jaki piękny naszyjnik – powiedziała, bo akurat ta uprzejmość przyszła jej do głowy. Lord Richard zwrócił ku narzeczonej pełen uwielbienia wzrok. – Chciałbym powiedzieć, że ja go podarowałem, ale Terza sama go wybrała. Ma znacznie lepszy gust niż ja. Sula spojrzała na Richarda. – Szczęściarz z ciebie – stwierdziła. Ale nie znaczyło to, że chętnie nie popsułaby tego związku. Przystojny, dobrze zbudowany mężczyzna w mundurze konwokata prowadził lady Amitę, żonę lorda Durwarda. Przedstawiono go jako lorda Chen, ojca lady Terzy. Sula dość mgliście znała hierarchię parowskich klanów, ale rozumiała, że Chen są na szczycie. Lord Chen, lord Richard i lord Durward zaczęli się ścigać w komplementach dla lady Terzy, a Sula dodawała od siebie entuzjastyczne uprzejme uwagi. Potem lord Chen zwrócił się do Suli, wypowiadając kilka równie miłych zdań na temat jej rodziców oraz akcji ratunkowej „Północnego Zbiega”. Co za sympatyczne towarzystwo, pomyślała Sula. – Problem polega na tym, że sprawa „Północnego Zbiega” jeszcze się będzie dla mnie ciągnęła przez pewien czas – rzekła. – Musiałam złożyć zeznanie u prokuratora, ale nadal zawracają mi głowę adwokaci, reprezentujący ubezpieczyciela Blitshartsa. Chcą dowieść, że to było samobójstwo. – Ale nie było, prawda? – spytała lady Amita. – Nie znalazłam żadnych dowodów ani za, ani przeciw. – Sula starała się nie drżeć na wspomnienie widoku wnętrza jachtu. – To bardzo skomplikowane – powiedziała lady Amita – ale cieszę się, że to pani dostała medal, a nie ten okropny człowiek. – Jaki okropny człowiek, lady? – spytała Sula, zaintrygowana. – Ten, który gadał przez cały czas akcji ratunkowej. Miał taki straszny głos. – Och. – Sula zamrugała. – To lord Gareth Martinez – wyjaśniła. – W wiadomościach powtarzają, że jest parem. – Lady Amita mówiła to z ironiczną miną. – Ale nie wyobrażam sobie, żeby par miał tak okropny akcent. Z pewnością my nie znamy nikogo takiego. Miał głos przestępcy z „Nieprzekupnej Siódemki”. Lord Durward poklepał żonę po ramieniu. – Możecie mi wierzyć, że niektórzy z tych zdegenerowanych prowincjonalnych parów są gorsi od przestępców. – Lord Gareth jest zupełnie inny. – Sula odruchowo broniła Martineza. – Według mnie to prawdziwy geniusz – dodała szybko. Oczy lady Amity rozszerzyły się. – Naprawdę? Mam nadzieję, że nigdy nie natkniemy się na tego rodzaju geniuszy. Lord Durward spojrzał na nią dobrotliwie. – Moja droga, będę cię przed tym chronił.

Okazało się, że głównym punktem programu ma być pokaz talentów lady Terzy przed wybranymi członkami klanu Li oraz ich znajomymi. Po kolacji, podanej na zastawie neo-Gemmelware z motywami owoców i orzechów, zaproszono wszystkich na tyły pałacu do małego, przytulnego teatru, zbudowanego na kształt podwodnej groty. Na ścianach i proscenium tysiące muszelek tworzyły bogate wzory, a zielononiebieskie oświetlenie wzmacniało efekt naturalności. Lady Terza usiadła przed małym zespołem kameralnym i zagrała na harfie. Według oceny Suli grała bardzo dobrze, całkowicie skoncentrowana na muzyce, z twarzą skupioną, niemal zaciekłą – przeczyło to zewnętrznemu wizerunkowi, jaki demonstrowała wcześniej w salonie wobec rodziny i znajomych. Sula prawie nic nie wiedziała o muzyce kameralnej, zawsze traktowała ją z lekceważeniem jako gatunek muzyki, w której trzeba układać własne słowa. Ale Terza wykonywała utwór z takim oddaniem, że Sula pojmowała jego sens, czuła, że muzyka w nią wstępuje, pieści, stymuluje, przyżega nerwy, tańczy w żyłach. To dzięki temu, że Terza w szczególny sposób wstrzymywała oddech przed pauzą, potem zadowolona skłaniała głowę, gdy akord milkł, jej oczy patrzyły gdzieś w dal podczas skomplikowanego ataku na instrument, a w wolniejszych pasażach ruchy stawały się sugestywnie senne. Po zakończeniu utworu zapadła cisza, a potem Sula przyłączyła się do aplauzu. – Cieszę się, że miałam okazję zaprosić orkiestrę – wyznała lady Amita w czasie przerwy. – Podczas żałoby nie ma zbytniego popytu na muzyków. Dotychczas Sula nie zwróciła uwagi na ten aspekt żałoby. – To cenne, że dała im pani pracę – stwierdziła. – Terza mi to zasugerowała. Ma wśród muzyków wielu przyjaciół i martwi się o nich. – Na twarzy lady Amity pojawił się niepokój. – Oczywiście nie wyobrażamy sobie, żeby po ślubie spędzała tak wiele czasu z… – w porę powstrzymała się taktownie – z tym rodzajem ludzi. Przerwa się skończyła i orkiestra wznowiła grę. Sula obserwowała estradę, a potem spojrzała w drugi koniec widowni, gdzie siedzieli Maurice Chen z lordem Richardem i ze świecącymi oczami patrzyli na pełną wdzięku skupioną harfistkę. Sula przypuszczała, że jej własne dokonania nigdy nie wzbudzą takiego podziwu. Była dobrym pilotem i błyskotliwym matematykiem, ale zniszczyła wszelką nadzieję na związek z jedyną osobą, która potrafiła docenić ten szczególny zestaw talentów. To wcale nie oznaczało, że w ogóle miała jakieś poważne szanse z Martinezem, a już na pewno nie z kimś takim, jak lord Richard. Dawno odkryła, że swym wyglądem przyciąga pewnych mężczyzn do chwili, gdy ich rodzice odkrywają, że Sula nie ma pieniędzy ani perspektyw, i wtedy odciągają młodych ludzi gdzie indziej. I tak się dziwnie składało, że wówczas stawała się atrakcyjna dla ich ojców, którzy kiedyś ożenili się, by mieć dzieci lub przysłużyć się rodzinie, a teraz – owdowiali lub rozwiedzieni – szukali u schyłku życia nieco radości, pięknej towarzyszki przy boku, by wzbudzać zazdrość. Gdyby Sulę interesowali starsi mężczyźni, zapewne dobrze by się ustawiła, ale w ich skomplikowanym, pogmatwanym świecie byłaby zagubiona. Wyrastała w innym niż oni środowisku i miała mniej od nich doświadczenia. Nie wyobrażała sobie, że mogłaby grać rolę rozpieszczanej, głupiutkiej lalki wystawianej na pokaz, zabawnej w łóżku, którą odsyła się do sklepu albo fryzjera, gdy dzieje się coś ważniejszego. Służba we flocie była frustrująca i miała swoje złe strony, ale Sula jakoś to akceptowała. Gdyby nadarzyła się okazja, choćby cień szansy, we flocie Sula mogłaby zrobić karierę. Po koncercie przekazała Terzie wyrazy uznania. – Na jakim instrumencie grasz? – spytała harfistka. – Niestety, na żadnym. Terza okazała zdziwienie.

– Nie uczyłaś się gry w szkole? – Moja edukacja była… nieco nieregularna. To dodatkowo zdziwiło Terze. – Uczono cię w domu, lady Sula? Najwyraźniej nikt nie opowiedział jej o przeszłości Suli. – Chodziłam do szkoły na Spannanie, ale to nie była dobra szkoła, więc wcześnie ją opuściłam. W tonie jej głosu coś musiało zasugerować Terzie, że lepiej nie drążyć tematu. Sula uniosła filiżankę kawy. – To twarda porcelana Vigo, prawda? To doprowadziło do dyskusji na temat porcelany, a później do wycieczki po zbiorach rodzinnych – oprowadzał lord Richard. Nigdy nie zawadzi poznać młodego, uprzejmego starszego oficera, pomyślała Sula, i starała się powstrzymać odmówienia mu, że jest idiotą, gdy nieprawidłowo nazywał pewne eksponaty w swej kolekcji. Jednogłośnie wyznaczono lorda Akzada na seniora Konwokacji. Wybór był oczywisty, Akzad bowiem należał do szacownego klanu Naksydów, z którego wywodziły się zastępy wybitnych urzędników cywilnych i wysokich oficerów floty; Akzad przez większość życia służył w Konwokacji i był wyższym członkiem administracji poprzedniej lady senior. Spekulowano, dlaczego Akzad nie przeszedł na emeryturę albo nie popełnił samobójstwa wraz z innymi. Prywatnie konwokaci mówili między sobą, że Akzadowi bardziej zależało na najwyższym urzędzie niż na tym, by jego prochy spoczęły obok prochów Wielkich Panów. Przyznawano jednocześnie, że zasługiwał na ten urząd, że będzie administrował bez wstrząsów i innowacji. Konwokacja nie popierała pomysłów modernizacyjnych, zwłaszcza teraz, gdy obywatele czuli się niepewnie po śmierci Shaa i kontynuacja była jak najbardziej pożądana. Gdy ogłoszono wyniki, Maurice lord Chen, podniósłszy się z fotela, cały czas stał i bił brawo, gdy Akzad zajął miejsce na podium i bardzo uroczyście ubrano go w sztywną, wyszywaną złotymi nićmi togę lorda seniora, po czym wręczono mu bardzo długą różdżkę z polerowanej miedzi ze srebrnymi obręczami, służącą do przywoływania Konwokacji do porządku, do udzielania głosu i do włączania mikrofonów, które przekazywały słowa mówcy do sześciuset trzydziestu jeden członków Konwokacji. Za podium znajdowała się przezroczysta ściana ze wspaniałym widokiem Dolnego Miasta, z górującą daleko na horyzoncie Wieżą Apszipar. Sala posiedzeń Konwokacji znajdowała się w budynku w kształcie wachlarza, upchniętym pod skrzydłem Wielkiego Azylu, i była kamiennym amfiteatrem z fotelem lorda seniora w centralnym punkcie. Szarobiały granit akropolu, rzeźbiony w abstrakcyjne geometryczne wzory, był inkrustowany innymi kamieniami: marmurem, porfirem i lapisem. Każdy z konwokatów miał stosowne dla przedstawicieli swego gatunku siedzisko oraz pulpit i displej. Umilkły oklaski. Lord Akzad wygłaszał mowę inauguracyjną. Lord Chen usiadł i wertował swoją korespondencję. Gdy przyszła na niego kolej, wstał, pogratulował lordowi seniorowi i wyraził wiarę w rządy Akzada. Przy odrobinie szczęścia mógł liczyć na stanowisko kierownika wydziału lub szefa jakiegoś komitetu ważniejszego niż komitet Oceanografii i Zalesiania, któremu przewodniczył obecnie. Po długiej rundzie gratulacji zarządzono przerwę w obradach Konwokacji. Akzad potrzebował kilku dni na sformowanie gabinetu i obsadzenie stanowisk. Lord Chen, wychodząc z Sali, znalazł się przy lordzie Pierze Ngenim. Młody konwokat szedł ze

spuszczoną głową, nachmurzony wpatrywał się w podłogę, silnymi szczękami mełł jakąś myśl na proch. – Lordzie Pierre, mam nadzieję, że pański ojciec ma się dobrze – powiedział Maurice Chen. Pierre drgnął, zaskoczony, i podniósł wzrok. – Przepraszam, lordzie Chen, ale myślałem o… nieważne. Ojciec dobrze się czuje i chciałbym, żeby tu był. Byłby pewnym kandydatem do nowego rządu. Ja jestem, niestety, za młody. – Wczoraj spotkałem jednego z pańskich klientów, lorda Rolanda Martineza. – A, tak. – Ciężkie szczęki wykonały jeden obrót żarna. – Lord Roland. Przybył z Laredo. – Powiedział mi, że podróż trwała trzy miesiące. – Tak. – To chyba brat tego faceta, który pomógł Caro Suli w akcji ratunkowej „Blitshartsa”? Lord Pierre wyglądał tak, jakby miał atak niestrawności. – Jego brat, owszem. Lord Gareth. Maurice Chen pomachał znajomemu stojącemu po drugiej stronie holu. – Ten człowiek ma okropny akcent – stwierdził. – Obaj bracia. Siostry mówią delikatniej, ale bardziej natarczywie. – Żeni pan P.J. z jedną z tych sióstr, prawda, lordzie? Lord Pierre wzruszył ramionami. – P.J. musi się kiedyś ożenić. Martinezowie to najwięcej, na co może liczyć. Lord Chen poprowadził Pierre’a do klubu w holu, gdzie prawodawcy spotykali się z klientami lub rodziną, stłoczeni na miękkim dywanie przed barem. Przechwycił wzrokiem spojrzenie jednego z kelnerów i zamówił dwa razy to co zwykle. – Przypuszczam, że rodzina Martinezów jest bardzo bogata – powiedział. – I będąc tutaj, robią wszystko, żeby to okazać – odparł lord Pierre kwaśno. – Nie zauważyłem, żeby byli przy tym prostaccy. Nie popełniają raczej błędów typowych dla nuworyszy. Po chwili wahania lord Pierre przyznał mu rację. – Rzeczywiście żadnych faux pas – stwierdził. – Tylko ten akcent! – Lord Roland mówił mi, że nosi się z zamiarem otwarcia Chee i Pankhursta. Lord Pierre spojrzał ze zdziwieniem na swego rozmówcę. – Powiedział mi o tym zaledwie parę dni temu. Nie miałem czasu przyjrzeć się projektowi. – Mam wrażenie, że jest kompletny. – Powinien mi pozwolić na zaprezentowanie go ludziom, gdy go tylko przeanalizuję. Ci Martinezowie zawsze się śpieszą. – Lord Pierre pokręcił głową. – Nie mają cierpliwości, wyczucia okazji. W gorącej wodzie kąpani. Ojciec mi mówił, że tak samo było z ich ojcem, obecnym lordem Martinezem. – Lord Roland ma ograniczony czas na Zanshaa. Jestem pewien, że przed wyjazdem chce nadać bieg tej sprawie. I naprawdę dobrze się przygotował. Przyniesiono drinki. Lord Pierre uniósł kieliszek do ust, upił trochę, po czym spytał z wahaniem: – Lordzie Chen, dlaczego cię interesuje Roland Martinez? Lord Chen rozłożył ręce. – Po prostu wydaje mi się on bardzo… wnikliwym młodzieńcem. Rozpatrzył kilka projektów, które się z jakichś powodów zatkały, na przykład z powodu niepewnej sytuacji, bezwładności czy śmierci Wielkiego Pana. Uwzględnił stację na Choyon, która całe wieki temu powinna być rozbudowana do pełnego pierścienia antymaterii.

Wypukłe oczy lorda Pierre’a patrzyły nieruchomo na Maurice’a Chena. – Masz interesy frachtowe na Choyon – powiedział. – Mam też statki, które mógłbym wynająć na dłuższy czas do pomocy w zasiedlaniu Chee i Pankhursta. – Aha. – Lord Pierre, zamyślony, pociągnął długi łyk z kieliszka i wydawało się, że przełykając, żuje drinka. – Skoro już nabrałeś takiego zainteresowania klanem Martinezów – powiedział – to może byś jakoś pomógł lordowi Garethowi. – Lordowi Garethowi potrzebna jest pomoc? – Lordowi Garethowi potrzebny jest awans. Od kiedy moja stryjeczna babka przeszła na emeryturę, nie mam w rodzinie nikogo, kto byłby w stanie mu pomóc. – Zaciśnięte usta miały jakoby wyrażać uśmiech. – Ale ty, o ile pamiętam, masz w rodzinie dowódcę eskadry. – Siostrę Michi. – O ile pamiętam, twoja córka wychodzi za mąż za kapitana. – Ale lord Richard nie może nikogo awansować na szczebel dowódczy. Sam obecnie nie zajmuje żadnego stanowiska dowódczego. – Twoja siostra może to zrobić i robi takie rzeczy. – Niewykluczone, że może. – Lord Chen nie przedstawił kategorycznej deklaracji. – Zapytam ją, co jest w stanie zrobić. – Będę ci winien wdzięczność. – A ty już masz moją za pozwolenie, bym cię zanudzał tymi sprawami. – O, to nic takiego. Opuściwszy później salę klubu, Maurice Chen wspominał całą rozmowę i doszedł do wniosku, że sprawy poszły bardzo dobrze. Żeby teraz tylko opuścić tę Oceanografię i Zalesianie i dostać się do czegoś bardziej użytecznego! *** Sula wzniosła toast na cześć nowo mianowanego podporucznika lorda Jeremy’ego Foote’a i życzyła mu powodzenia. Mimo jej protestów Foote nalegał, by dała sobie napełnić kieliszek szampanem, więc teraz tylko zwilżyła usta i odstawiła naczynie. – Dziękuję – powiedział Foote. – Jestem wdzięczny, że wszyscy przybyliście na tę pożegnalną kolację. – Posłał promienny biały uśmiech. – Ciekawe, ilu by przyszło, gdyby nie była na mój koszt. Sula pozwoliła sobie na uśmiech, gdy goście – zgodnie z oczekiwaniami – wydali odgłosy rozbawienia. Byłoby nieuprzejmie odmówić Footemu. Flota nie zatrudniła jej nigdzie, jeśli nie liczyć noszenia przesyłek Dowództwa, więc każdego dnia, chcąc nie chcąc, pojawiała się w klubie kadetów. Foote kilkakrotnie usiłował zaciągnąć ją do łóżka oraz – równie bezskutecznie – zmusić do wykonania jego pracy, ale chyba zrozumiał, że nie jest zainteresowana tymi gierkami, więc zaczął ją traktować z braterskim pobłażaniem, w nadziei że ją zirytuje. Dotychczas udało im się przetrwać bez wbijania sobie wzajemnie sztyletów i doszła do wniosku, że jest to warte paru toastów – zwłaszcza że już nigdy więcej nie będzie musiała wznosić jakichkolwiek toastów na jego cześć. Musiała przyznać, że dobrze się prezentował w nowym białym mundurze z ciemnozielonymi mankietami i kołnierzem oraz z jasnym wąskim pasem podporucznika na epoletach. Foote nie zrobił nic tak niemodnego, jak zdawanie egzaminów porucznikowskich: jego wuj, starszy kapitan, dowódca „Bombardowania Delhi”, mógł corocznie awansować dwóch kadetów na stopień porucznika, o ile

tylko miał wakat na swoim statku, i Foote od dawna był przewidziany na jedno z miejsc. Jutro miał podjąć obowiązki oficera nawigacyjnego, a komputer oraz dobrze wyszkoleni podwładni mieli go oczywiście wspomagać, by nie skierował ciężkiego krążownika prosto w najbliższą gwiazdę. Foote wydał wspaniałe przyjęcie. Wynajął salę w osiemsetletniej restauracji Nowy Most, w Górnym Mieście, sprowadził sześcioosobowy zespół muzyczny, który grał tak żywiołowo, że aż drżała podłoga. Podano czternaście potraw, jak policzyła, a alkoholu było w bród. Kadet Parker chyba zamówił sobie kobietę wraz z jedzeniem i piciem – nigdy nie spotkała żadnej kobiety, która by za darmo ubrała się w taki sposób. Sula zastanawiała się, czy Foote płaci również za to. Gdy Foote zaczynał zbierać gości i wpychać ich pod długi stół, by mogli odśpiewać kanonem „Gratulacje” z „Lord Fizz ma urlop”, opuściła swoje miejsce, otworzyła wysokie drzwi i wyszła na balkon. Uchwyciła się barierki z kutego żelaza i polerowanego mosiądzu; z tyłu słyszała pijackie śpiewy, w dole widziała nocny miejski ruch. Parowie, pieszo lub jadąc, odbywali conocną rundę po przyjęciach, kolacjach i spotkaniach; służący, słaniając się ze zmęczenia, podążali do kolejki linowej, która zabierze ich do domów w Dolnym Mieście; grupa młodzieży szła tanecznym krokiem ku nocnej przygodzie. Sporo czasu upłynęło od chwil, kiedy Sula wraz ze znajomymi szukała podobnych przygód. Czy brakuje mi tego? – zastanawiała się. Czasami. Czasami bardzo jej tego brakowało. Raz spotkała Martineza, w „Imperialu” na przedstawieniu „Elegia na cześć Kho-So” – w okresie miesięcznej żałoby po śmierci Wielkiego Pana pozwalano najwyżej na tego rodzaju rozrywki. Sula siedziała w loży rodziny Li wraz z lady Amitą i jej znajomymi. Dostrzegła Martineza w fotelach amfiteatru poniżej, w towarzystwie kobiety o talii jak osa i błyszczących ciemnych włosach. A więc to jest jego typ, pomyślała, ale natychmiast pożałowała tego niesprawiedliwego sądu. Przecież Martinez jej okazywał, że mu się podoba, póki ona sama wszystkiego nie zepsuła. Nie sądziła, żeby ją zauważył. W czasie przerwy została w loży i rozmawiała z lady Amitą, a po zakończeniu przedstawienia opóźniała wyjście. Od tyłu objęły ją czyjeś ręce. Bezwolnie się odprężyła w tym uścisku, ale czar prysł, gdy odezwał się Foote: – Czujesz się samotna? Nie lubisz takich imprez? – Kiedyś lubiłam. Do siedemnastego roku życia. – Rozmawialiśmy o tobie. – Foote odgarnął jej włosy na bok i teraz mówił Suli prosto do ucha. – Zastanawialiśmy się, czy jesteś dziewicą. Postawiłem przeciw wszystkim, że nie. – Przegrałeś – oznajmiła Sula. Wyzwoliła się z objęć Foote’a i odwróciła twarzą ku niemu. Z dziką satysfakcją pomyślała: „Dobrze. A więc koniec z okresem ochronnym na ciebie”. Foote strzepnął niewidzialny pyłek ze swego nowego munduru i spojrzał na miasto. – To chyba twój dawny dom, tam przy kolejce linowej? Ten z niebieską kopułą. Sula nie patrzyła w tamtą stronę. – Przypuszczam, że tak – odparła. Spojrzał na nią. – Znam historię twojej rodziny. Sprawdziłem w archiwach. – Nie udawaj niemądrego. Ty byś coś sprawdził! Zapłaciłeś komuś za to. Foote był wyraźnie poirytowany, ale zaraz mu przeszło. – Powinniśmy zostać przyjaciółmi. Mógłbym ci pomóc. – Czyli twój wuj żeglarz. – Mógłby pomóc, jeśli go o to poproszę. A kiedyś również i ja będę mógł. Awansowano mnie tak szybko, jak to było legalnie dopuszczalne, a następne szczeble już się przygotowuje. Wtedy będę miał

możliwości pomagania. A ty nie masz patronów we flocie. Musisz zdobyć przyjaciół, bo inaczej utkniesz jako porucznik na całe życie. – Spojrzał na nią łagodnie. – Stoisz na czele jednego z najstarszych ludzkich klanów równie wybitnych jak mój klan. Byłoby niesprawiedliwością, żeby ktoś, kto ma takich przodków jak ty, nie doszedł do najwyższych stanowisk. Sula uśmiechnęła się. – A więc ile razy mam się z tobą spotkać w rurach do pieprzenia, żeby ta niesprawiedliwość została naprawiona? Foote otworzył, a potem zaraz zamknął usta. – Czy sześć razy w miesiącu wystarczy? – kontynuowała. – Możemy ustalić to w kontrakcie. Ale muszą też być zobowiązania z twojej strony… jeśli nie dostanę porucznika przy najbliższej legalnej okazji, płacisz mi karę… powiedzmy… dziesięć tysięcy zenitów? Dwadzieścia tysięcy, jeśli nie zostanę kapitanem porucznikiem. I tak dalej. Co ty na to? Mam pójść z tym do swojego prawnika? Foote odwrócił się w kierunku sali, gdzie za wysokimi szklanymi drzwiami bawili się jego goście. Oparł się plecami o żelazną barierkę i skrzyżował ramiona. Sula widziała jego przystojną twarz z profilu – nieporuszoną. – Nie wiem, dlaczego mówisz w ten sposób. – Po prostu uważam, że od samego początku wszystko powinno być jasne i zrozumiałe. A warunki umowy handlowej najlepiej spisać w kontrakcie. – Proponowałem tylko pomoc. Sula zaśmiała się. – Co tydzień dostaję takie oferty. Nawet lepsze od twojej. To gruba przesada, ale usprawiedliwiona okolicznościami, pomyślała Sula. Postanowiła sobie pójść, nim Foote się pozbiera. Poklepała go po rękawie gestem ironicznej pociechy i przez otwarte drzwi weszła do sali. Poza Parkerem i jego towarzyszką wszyscy wygramolili się już spod stołu. Muzycy grali hałaśliwie. Sula usiadła na swoim miejscu, sięgnęła po kieliszek z gazowaną wodą i wyczuła, że ktoś doprawił ją alkoholem. Ach ci rozbrykani młodzi, pomyślała znużona. Przez chwilę miała ochotę wypić drinka i jeszcze poprawić swoim nietkniętym szampanem. Ta myśl była bardzo kusząca. Sula pamiętała siebie, gdy ostatni raz się upiła. Uśmiechnęła się… tutaj obecnym ta osoba na pewno by się nie spodobała. Problem polegał na tym, że również ona by się sobie nie spodobała. Odstawiła kieliszek na stół i po chwili przewróciła go, wylewając zawartość na kolana siedzącego obok gościa. – Och, tak mi przykro – powiedziała. – Chciałby się pan zrewanżować? *** – Sygnał od statku flagowego, milordzie – powiedział Martinez. – „Druga dywizja, zmienić kurs w formacji na dwa-dwa-sie-dem przez jeden-dwa-zero przez zero-osiem-zero i przyśpieszyć do dwa koma osiem. Rozpocząć manewr o 27:10:000 czasu statkowego. – Łączność, potwierdzić – polecił Tarafah. Siedział w obrotowym fotelu akceleracyjnym pośrodku sterowni. W prostopadłościennym pomieszczeniu o wyściełanych ścianach panowała niezwykła cisza, przygaszone oświetlenie nie konkurowało z jarzącymi się barwnymi światłami różnych displejów – zielenią, pomarańczowym, żółtym i niebieskim. Przez otwartą przyłbicę swego hełmu Martinez czuł zapach oleju maszynowego, którym niedawno nasmarowano klatki akceleracyjne,

zmieszany z zapachem plastiku uszczelnień własnego skafandra. Siedział w fotelu za kapitanem i obserwował ciało Tarafaha tak sztywne z napięcia, że aż pręty klatki wibrowały w rytm jego naprężonych, drżących kończyn. – Tak jest, lordzie kaporze – powiedział Martinez. „Kapor”, przyjęty skrót od kapitan porucznik, w pośpiechu łatwiej się wymawiało niż pełny stopień Tarafaha. Tarafah wpatrywał się w displeje, jeden mięsień policzka drgał mu, co było widoczne, ponieważ kapitan nie miał na głowie hełmu – stanowiło to złamanie zasad, na które mógł sobie pozwolić tylko kapitan, ale oprócz niego prawie nikt inny z załogi. Skoncentrowany na odczytach, przypominał futbolistę, studiującego nową księgę z zasadami gry. Martinez zrozumiał, że kapitan usiłuje wykonać wyznaczony manewr, co nie było łatwe, gdyż tak wielu z najniezbędniejszych podoficerów niezawodowych, stanowiących zasadniczy trzon załogi, było bezużytecznymi osłami. Na szczęście Martinez miał u siebie tylko jednego osła, sygnalizatora pierwszej klasy, Sorensena, będącego również środkowym napastnikiem, gwiazdą „Korony”. Nie chodziło o to, że Sorensen nie chciał się nauczyć tego, co należało do jego oficjalnych obowiązków, przeciwnie, w odróżnieniu od innych piłkarzy był pogodny i chętny do współpracy, ale nie potrafił zrozumieć żadnych szczegółów technicznych. Nie, to nieprawda, pomyślał Martinez. Sorensen doskonale rozumiał skomplikowaną taktykę bocznych podań, wbudowaną przez Tarafaha w agresywną ofensywę drużyny „Korony”, a to było technicznie dość skomplikowane. Ponadto Martinez chylił czoło przed każdym, kto potrafił zrozumieć zawiłe zasady i precedensy, decydujące o interpretacji w Lidze Floty reguł spalonego. Chodziło jednak o to, że Sorensen nie potrafił zrozumieć niczego poza futbolem, do którego predestynowało go jakieś nadzwyczaj wybiórcze przeznaczenie. To wszystko nie miałoby większego znaczenia, gdyby Sorensena nie awansowano powyżej stopnia rekruta pierwszej kategorii. Tarafah chciał jednak podwyższyć płace swych zawodników, więc – poza grubymi sumami, jakie wręczał im pod stołem – promował ośmiu ze swych najlepszych graczy na specjalistów pierwszej kategorii. Niewątpliwie awansowałby ich aż na Specjalistów Mistrzów, gdyby ten stopień nie wymagał egzaminu, który przecież odsłoniłby ich całkowitą zawodową ignorancję. Jedynym wyjątkiem był starszy porucznik Koslowski, który wprawdzie grał na pozycji bramkarza, ale był chyba dość kompetentnym oficerem. Poza nim Martinez dysponował dziesięciu zawodnikami pierwszej linii oraz rezerwowym (drugim rezerwowym był bosman prosto ze wspaniale zakończonego sezonu w Akademii Cheng Ho). Do tego dochodził trener w przebraniu zbrojeniowca drugiej klasy. Dla sześćdziesięciojednoosobowej załogi wszyscy gracze stanowili spore obciążenie. Martinez zrozumiał, co kapitan Tarafah miał na myśli, mówiąc, że chce, by cała załoga się sprężyła: niezawodnicy mieli wykonywać zadania za futbolistów. Martinez łatwo by sobie poradził, gdyby chodziło o zdublowanie uprzejmego, lecz mało pojętnego Sorensena, ale ponieważ dla Tarafaha istniał tylko futbol, a pierwszy oficer był zawodnikiem, Martinez musiał wykonywać większość pracy za Koslowskiego i nawet za samego kapitana, czasami nawet pełnił podwójne wachty za nich i za siebie. Tak to wyglądało poza sezonem futbolowym i Martinez z przerażeniem myślał, co go czeka, gdy się zaczną rozgrywki. Zazdrościł również drugiemu oficerowi „Korony”, małej brązowoskórej Garcii. Nie nadawała się na futbolistę, a jej wymowę charakteryzował prowincjonalny akcent, prawie tak silny jak u Martineza; udało jej się jednak wkraść w łaski kapitana i zająć pozycję pierwszej fanki. Skutecznie nakłaniała statkowych nie-graczy, by oglądali mecze i dopingowali drużynę „Korony”, by

produkowali znaczki i proporczyki oraz wydawali przyjęcia na cześć zawodników. W ten sposób dostała się w kapitańskie kręgi, choć była zobowiązana do pełnienia wachty i wykonywania własnych zadań, jak również części pracy pierwszego oficera. – Pilot, obróć statek – polecił Tarafah. Nieco za wcześnie, pomyślał Martinez. Inne statki eskadry jeszcze się nie obróciły, ale to nic nie szkodzi. – Obracam statek – meldowała drugi pilot Anna Begay, pełniąca dziś obowiązki pierwszego pilota Kostanza, długonogiego pomocnika o owłosionych dłoniach, który, siedząc za nią na stanowisku pilota pomocniczego, wywołał sobie na displejach archiwalne wydania „Klasyki sportu”. „Korona” obróciła się wokół foteli akceleracyjnych, które zabujały się lekko w klatkach. Martinez wpatrywał się, skupiony, w displeje sygnałów. – Dwa-dwa-siedem przez jeden-dwa-zero przez zero-osiem-zero, lordzie kaporze – meldowała Begay. – Silniki przygotować się do przyśpieszania – polecił Tarafah. – Silniki gotowe – odparł Mabumba, chorąży drugiej klasy, który miał zajęcia z napędów, przygotowujące go do egzaminów na chorążego pierwszej klasy. Na policzku Tarafaha, obserwującego odczyty cyfrowe, drgnął mały mięsień. – Silniki, na moją komendę przyśpieszyć. – Po chwili, gdy liczniki wskazały 27:10:000, rozkazał: – Silniki, zapłon. Wszyscy poczuli, jak grawitacja uderza ich w klatki piersiowe, jak skafandry przeciążeniowe zaciskają się na ramionach i nogach, mimo to Mabumba przepisowo o tym zameldował. Wraz z narastaniem sił ciążenia fotele akceleracyjne przybrały nową pozycję i zaczęły wysyłać niewielkie impulsy falowe, które zapobiegały zastojowi krwi. Drugi oddział, dywizja Osiemnastej Eskadry Krążowników, ustawionych tak, by nie upiekły się wzajemnie swymi żagwiami, pognała w kierunku celu. Martinez zauważył, że Tarafah odprężył się, gdy silniki zostały uruchomione. Oczywiście nie istniało najmniejsze niebezpieczeństwo, że nie uruchomią się na rozkaz. Ponury, niecierpliwy główny inżynier Maheshwari miał je pod kontrolą – nawet jeśli uwzględni się fakt, że do jego oddziału przydzielono dwóch futbolistów, w tym jednego inżyniera pierwszej klasy, który przypuszczalnie dowodził własną wachtą. Problemy mogłyby się najwyżej pojawić przy odpalaniu pocisków. Ponieważ „Korona” nigdy nie musiała strzelać, zbrojownię wykorzystywano jako pożyteczne miejsce do upchnięcia nadmiarowych futbolistów, a oddział zbrojowni miał ich więcej niż inne oddziały. Teraz jednak pociski miały być rzeczywiście wystrzelone z wyrzutni konserwowanych i załadowanych przez fikcyjnych zbrojeniowców i Martinez wiedział, że jeśli coś nawali, to właśnie tam. Usiłował uprzedzić kłopoty, wysyłając swego ordynansa Alikhana do zbrojowni zamiast – jak zwykle – do kontroli uszkodzeń czy do sekcji medycznej. Alikhan odszedł na emeryturę w stopniu głównego zbrojeniowca i Martinez doszedł do wniosku, że ordynans przyda się „Koronie” w zbrojowni. Gdyby jednak coś miało się popsuć, Martinez miał nadzieję, że to nie będzie miało nic wspólnego z antymaterią. Spokojnie skonfigurował ekran, by mieć podgląd z kamery w zbrojowni. Wcisnął obraz w róg displeju, a potem szybko przeniósł się do swojej prawdziwej pracy, gdy na ekranach pojawił się nowy komunikat. – Wiadomość ze statku flagowego – zameldował. – Druga dywizja, zmienić kurs formacji na dwa-

dwa-siedem przez jeden-dziewięć-zero przez zero-osiem-zero, wykonać natychmiast. Dotknął podkładki, która miała przesłać współrzędne nowego kursu do kapitana, pilota, nawigatora i kontrolera maszynowni, co dawało pewność, że wszyscy otrzymają jednobrzmiącą informację i że nie zostanie ona zniekształcona podczas transmisji. – Łączność, potwierdzić – polecił Tarafah. – Silniki, wyłączyć napęd. – Silniki wyłączone, lordzie kaporze. – Nagle wszyscy, w uprzężach, stracili ciężar. – Pilot, obrócić statek. – Statek się obraca, lordzie kaporze. Nowy kurs dwa-dwa-siedem przez jeden-dziewięć-zero przez zero-osiem-zero. – Silniki. Uruchomić silniki. Znów wszyscy poczuli cios w splot słoneczny. Fotele kiwnęły się w swych klatkach. Kółko czyjegoś fotela zgrzytnęło metalicznie. – Silniki uruchomione, milordzie. – Zbyteczny meldunek. Znad ramienia Tarafaha Martinez zerknął na displeje nawigacyjne. Wszystkie statki drugiej dywizji zmieniły kurs we własnym rytmie i formacja tworzyła teraz nieco postrzępioną linię. „Korona” na jednym z końców linii szła prosto na wroga, zgodnie z planem. – Zbrojownia, przygotować się do wystrzelenia pocisków – rozkazał Tarafah. Martinez doszedł do wniosku, że gdyby Tarafah nie martwił się o to, czy któryś z jego nominalnych bosmanów go nie skompromituje, obecna operacja nie wiązałaby się w ogóle z żadnym napięciem. *** Martinez nie widział jeszcze Magarii, nowej bazy „Korony”. Zresztą nie była specjalnie warta oglądania. Została wybrana na znaczącą bazę floty nie dlatego, żeby planeta była jakoś szczególnie przyjazna, ale w jej układzie znajdowało się siedem użytecznych bram wormholowych, tylko o jedną mniej niż w układzie Zanshaa, i Druga Flota, przyczajona w węźle wormholi, mogła trzymać w ryzach znaczną część imperium. Magaria, gdy została odkryta, była piekielnie gorącą planetą, cała w kwaśnych chmurach, omiatana tajfunami, a tysiące lat majstrowania przy klimacie w zasadzie nie uczyniło z niej świata nadającego się do zasiedlenia. Ludność pierścienia akceleracyjnego Magarii przewyższała liczbę mieszkańców samej planety: kilka milionów osób żyło z pieniędzy, które przynosiło ze sobą wojsko, część pośredniczyła w wymianie ładunków w porcie. Parę miast, przycupniętych w sztucznych oazach w pobliżu terminali wind, gdzie chowały się przed burzami piaskowymi, oparło swą gospodarkę na dostawach dla floty i dostarczaniu rozrywki załogom. Mieszkańcami byli przeważnie Naksydzi, znacznie lepiej niż inne ludy przystosowani do gorącego i suchego klimatu. Tutejszym szefem floty była również Naksydka, starszy dowódca Fanaghee, słynąca z utrzymywania żelaznej dyscypliny. Rządziła z luksusowej siedziby na pokładzie „Majestatu Praxis”, jednego z olbrzymich okrętów wojennych klasy Praxis, który dysponował siłą ognia zdolną zmieść całą planetę, a starszym oficerom zapewniał wymagany zwyczajowo splendor. Ponieważ nikt nie wiedział, czego się spodziewać po śmierci ostatniego Shaa, grupy statków rozproszono po całym imperium, by dbały o porządek. Skoro teraz porządek panował – bez potrzeby interwencji ze strony floty – eskadry rozformowywano i przesuwano. Dwie eskadry dowódcy Fanaghee pojawiły się jako nowe na Magarii i dowódca rozkazała przeprowadzić serię manewrów: dwie eskadry Naksydów przeciwko trzem innym. Siły były w zasadzie równoważne, gdyż statki Naksydów miały cięższe uzbrojenie i w skład ich grupy wchodził jedyny duży pancernik.

„Korona” przybyła do bazy tuż po rozpoczęciu manewrów i Tarafah ku swemu zaniepokojeniu dowiedział się, że przydzielono go do drugiego zespołu, gdzie będzie najmniejszym statkiem. Pozostałe dwa to krążowniki średniej i małej klasy. Nieczęsto przeprowadzano manewry floty. Eskadry musiały wcześniej, przez co najmniej miesiąc, lecieć z dużym przyśpieszeniem, a po manewrach równie długo poddawać się opóźnianiu. Dotychczas Martinez uczestniczył w manewrach tylko raz, całe lata temu, jako młody kadet na „Dandaphis”. Ostre strzelanie, zwłaszcza bez wcześniejszej zapowiedzi, nie było mocną stroną Tarafaha. Martinez nie zdziwił się więc, gdy usłyszał napięcie w głosie kapitana, wydającego rozkazy zbrojeniowcowi. – Zbrojownia, to są ćwiczenia – mówił Tarafah zgodnie z zasadami. – Wycelować salwę w lecący z tyłu krążownik wroga. To są ćwiczenia. – To są ćwiczenia, lordzie. Salwa w lecący z tyłu krążownik wroga. – Zbrojownia, to są ćwiczenia. Odpalić pierwszą salwę. Zapadła krótka cisza, gdy wyrzutnia magnetyczna wystrzeliła pociski w kosmos – w sterowni nie odczuto oczywiście żadnych efektów odrzutu – po czym silniki sterujące na paliwo stałe wyprowadziły pociski na bezpieczną odległość, gdzie włączyły się silniki antymaterii. Po chwili kadet Kelly pomknęła za nimi w szalupie. – Pierwsza salwa w drodze, lordzie kaporze. Pierwsza szalupa w drodze. – Po chwili przerwy Kelly dodała: – To są ćwiczenia. Martinez spojrzał w róg swego ekranu, gdzie miał obraz ze zbrojowni. Nic się tam nie działo – dobry znak – a wszyscy zbrojeniowcy byli bezpiecznie pochowani w swych utwardzonych schronach. Pociski leciały po zaprogramowanych trajektoriach, za nimi gnała szalupa, która miała je pozbierać. Oczywiście nie eksplodują – chyba że w zbrojowni ktoś coś poważnie popsuł – ale efekty ich działania – zakładane efekty – zostaną zasymulowane. Choć i tak nie miało znaczenia to, co zrobiłyby pociski. Los wszystkich statków i ich pocisków został już przesądzony. Dowódca Floty Fanaghee i jej sztab przez wiele godzin opracowywali scenariusz manewrów w najdrobniejszych szczegółach. Dwie eskadry Naksydów – grające rolę „obrońców Praxis” miały utrzymać jedną z bram wormholi zagrożoną akcją „rebeliantów”; naturalnie Praxis i eskadry Fanaghee musiały triumfować. „Korona” wraz z drugą dywizją miały atakować lekką eskadrę wroga. Pierwsze salwy wystrzelone przez każdą ze stron powinny anihilować się nawzajem w symulowanych rozbryzgach promieniowania antymaterii, wprowadzając dezorientację czujników i maskując działania wrogów. W istocie pociski nie wybuchną, a konfuzja czujników zostanie zaprogramowana. Druga wraża salwa miała głównie paść ofiarą obrony bezpośredniej, ale ponieważ zostanie zdetonowana dość blisko „Korony”, zniszczy jedną ze zbrojowni, co wymusi opróżnienie jednego z zasobników antymaterii, a więc da to okazję do przeprowadzenia ćwiczeń służb technicznych fregaty. „Korona” będzie walczyła dalej: wystrzeli kilka dodatkowych serii pocisków, aż zostanie unicestwiona przez nadciągającą kanonadę ze statku flagowego dokładnie o godzinie 29:00:021. Cała bitwa mogłaby być załadowana do statkowych komputerów i rozegrana tak, że ani jeden oficer nie musiałby wydawać żadnego rozkazu, ale to było zabronione. Oficerowie powinni trenować wydawanie rozkazów, choć rozkazy znajdowały się już wcześniej w scenariuszu. – Zbrojownia, to są ćwiczenia. Wystrzelić drugą salwę. To są ćwiczenia. Oficerowie bardzo skrupulatnie przestrzegali wydawania właściwych rozkazów. Ich statki i oni sami zostaną potem ocenieni w zależności od tego, jak dokładnie realizowali plan. Celem manewrów nie było wyłonienie zwycięzcy, lecz tego, kto najlepiej wykona to, co mu kazano.

– To są ćwiczenia. Salwa druga w drodze, lordzie kaporze. To są ćwiczenia. Po informacji, że oddano dwie udane salwy, napięcie w sterowni zmalało. – Lekka eskadra wroga wystrzeliwuje pociski – meldowała nawigatornia. – Lecą po trajektoriach w naszym kierunku. Szacowany czas uderzenia za osiem koma cztery minuty. Pociski, o których była mowa, zostały wystrzelone kilka minut temu, ale z uwagi na ograniczoną do prędkości światła odpowiedź radaru, informacja dotarła do „Korony” dopiero teraz. – Rozlot, lordzie kaporze! – Nawigacja z powodzeniem udawała zaskoczenie. – Wróg stosuje rozlot! Oznaczało to, że eskadra, w którą celowano, dostrzegła nadciągające pociski i usiłowała teraz się rozproszyć. Chcąc mieć statki pod kontrolą, dowódca eskadry próbował jak najdłużej skupiać je wokół swego statku – zwykle w odległości jednej lub dwóch sekund świetlnych – ale zwarta grupa stanowiła łatwy cel i wróg jednym uderzeniem mógł zniszczyć parę statków. Kiedy się nie powinno, a kiedy należy wydać rozkaz o rozproszeniu? – to zagadnienie było stałym przedmiotem debat wśród bosmanów. Może starsi oficerowie też o tym dyskutowali – jeśli w ogóle o czymkolwiek dyskutowali – ale nie dawali nic po sobie poznać. Tarafah wpatrywał się w displeje, marszcząc czoło. – Zbrojownia, to są ćwiczenia. Zasilić lasery obrony bezpośredniej. – To są ćwiczenia, lordzie kaporze. Lasery obrony punktowej zasilone. Gdy nadciągnęła druga salwa wroga, lasery obrony punktowej wystrzeliły z małą mocą, być może trafiając nawet do celu. Trafione czy pudło – wiele dni przed wystrzeleniem salw zdecydowano, że pociski będą w większości zniszczone, więc zostały zdezaktywizowane. Trafiony czy nietrafiony, ale jeden z pocisków miał wedrzeć się poza tarczę obrony i wybuchnąć, a jego (symulowane) promieniowanie miało spalić układy sterowania drugiego silnika, wywołując potencjalny wyciek antymaterii, co wymagało opróżnienia zasobników w przestrzeń kosmiczną. Wśród innych uszkodzeń zaplanowano unieruchomienie całej baterii wyrzutni pocisków oraz zniszczenie wszystkich czujników po jednej stronie fregaty. Na displejach Martineza rozbłysła wiadomość. Z ulgą w sercu przekazywał ją Tarafahowi: – Ogólny komunikat ze statku flagowego „Majestat”. To określenie odróżniało go od ciężkiego krążownika, który był statkiem flagowym eskadry buntowników. – „Bombardowanie Kashmy” nie zdołał wystrzelić trzeciej szalupy. Wszystkie statki muszą postępować tak, jakby szalupa została wystrzelona. – Komunikat odebrany – powiedział Tarafah. Ledwo potrafił ukryć zadowolenie. A więc inny statek też coś popsuł, co więcej, to statek z własnej eskadry Fanaghee. „Korona” mogła z optymizmem patrzyć na dalszy przebieg manewrów. Nawet jeśli popełniliby poważny błąd, nie byliby w tym osamotnieni. Poważny błąd zdarzył się dwanaście minut później, gdy bateria ośmiu wyrzutni została w symulacji uszkodzona. Obecna załoga nie mogła jej teraz naprawić, gdyż silne, nieprzewidywalne przyśpieszenia ciskałyby ludźmi o grodzie, natomiast zbrojeniowcy, bezpieczni w swych schronach o grubych ścianach, wyjęli pociski z luf za pomocą zdalnie sterowanych robotów – potężnych maszyn, zbudowanych na wzór pająków, o wielu ramionach, które zakotwiczały się na słupach, zamocowanych w poliwęglowym szkielecie statku. Roboty mogły się przesuwać od słupa do słupa, wielkie ramiona stabilizowały je podczas przyśpieszeń, a tymczasem mniejsze odnóża mogły wykonywać powierzone zadanie. Wydawało się początkowo, że działania robotów przebiegają pomyślnie. Jeden z nich poruszał się bardzo wolno, ale precyzyjnie. Uszkodzone układy sterowania wymienił na prawidłowe i roboty

zaczynały wyszarpywać pociski z luf. Potem jedna z maszyn zaczepiła się o drugą i chcąc się uwolnić, rozpruła tamtej centralny zbiornik hydrauliczny. Wytrysnął stamtąd płyn w pozbawioną grawitacji komorę pocisków, wypełniając ją idealnymi niebieskimi kulkami, i drugi robot zdechł. Teraz oba były bezużyteczne – popsuta maszyna blokowała tę drugą, uniemożliwiając jej pracę. Martinez obserwował na monitorze całą scenkę z taką samą fascynacją, z jaką patrzyłby na katastrofę, której nie mógłby zapobiec. Futboliści, którymi Tarafah nafaszerował oddział zbrojowni, być może właśnie w tej chwili zakończyli karierę swego patrona. Martinez podniósł wzrok znad ekranu, by zawiadomić szefa, co się stało, ale się zawahał. Ze sterowni kapitan nie mógł naprawić tego, co się działo w zbrojowni. Prawdopodobnie bez tej wiedzy byłby szczęśliwszy. Ponadto nie powinienem przecież szpiegować w innych oddziałach, napomniał się Martinez. Nagle na obrazie ze zbrojowni zapanował ruch: małe postacie w skafandrach bezgrawitacyjnie rzuciły się do hangaru. Postać znajdująca się na czele chwyciła jedną ręką za słup i machając pozostałym, zachęcała ich do działania. Wyprostowana sylwetka i władcze gesty – Martinez rozpoznał swego ordynansa Alikhana. Emerytowany główny zbrojeniowiec usiłował naprawić uszkodzenie. Ile czasu minie do następnego przyśpieszenia? – zastanawiał się z przerażeniem Martinez. Nagle jego palce zaczęły uderzać w ekran, by wywołać scenariusz manewrów. Bez powodzenia. Cholera. Wszystko było chronione kluczem kapitańskim Tarafaha. Martinez patrzył na displeje i z frustracji zaciskał pięści. Dwie postacie w skafandrach z wysiłkiem wydobyły pocisk z lufy i teraz przenosiły go przez plątaninę robocich kończyn do hangaru zrzutowego. Pociski nie miały na szczęście antymaterii i były stosunkowo lekkie. Jak długo jeszcze? Martinez zaciskał zęby. Chciał krzyknąć: „Załoga w hangarze zbrojowni!”. To prawdopodobnie powstrzymałoby ewentualny manewr przyśpieszania. Nie. Żadne przyśpieszanie nie odbywało się bez rozkazu Tarafaha, a gdy kapitan wyda taki rozkaz, Martinez będzie miał czas na przekazanie wiadomości o niebezpieczeństwie. Na to liczył. Postać na rozstawionych nogach, zapierając się o cokół wyrzutni, wydobyła z lufy drugi pocisk. Na muskuły futbolistów można było liczyć. Na ekranach zapalił się komunikat: – Wiadomość od statku flagowego. – Martinez zorientował się, że się powtarza. – Drugi oddział, zmienić kurs na dwa-dwa-siedem przez trzy-jeden-zero przez dwa-osiem-zero. Przyśpieszyć do cztery koma pięć g. Wykonać o 28:01:000 czasu statkowego. Spojrzał na displej czasu. Pozostało sześć minut. Nigdy nie był bardziej wdzięczny przepisom nakazującym sprawdzenie szczelności hełmu. Dotknął kontrolek i powiedział do hełmowego mikrofonu: – Ordynans załogant Alikhan. Odpowiedź przyszła po paru sekundach. – Tak jest, lordzie? – Masz pięć minut do następnego przyśpieszania. Zapadła chwila ciszy; Alikhan oceniał szanse. – Zostały trzy pociski. Nie zdążymy. – Nie. Wycofaj ludzi do foteli akceleracyjnych, a ja powiem kapitanowi, co się stało. – Martinez spojrzał na beznadziejną sytuację, na niezręcznych członków załogi w skafandrach, którzy przenosili pocisk ponad plątaniną kończyn robotów, i powiedział: – Nie, zrób inaczej. Posadź kogoś przy kontrolkach robota. Pozostali niech wyjmą pociski z luf i potem niech włożą je w ramiona

manipulacyjne robotów. Robot może je trzymać aż do zakończenia manewru. W pociskach nie ma antymaterii, więc to jest bezpieczne. A gdy skończy się przyśpieszanie, przeniesiecie to ręcznie. – Tak jest, milordzie. – Alikhan szybko przerwał połączenie i od tej chwili Martinez obserwował akcję w milczeniu. Sam Alikhan zniknął z obrazu, prawdopodobnie przesunął się do układów sterowania pociskami i do kontrolek robota. Załoganci odemknęli śluzy, wyciągnęli pociski i ostrożnie przesuwali je ku funkcjonującemu robotowi. W ciągu kilku sekund ramiona robota pobrały pociski i zastygły. Postacie w skafandrach przeszły do zbrojowni, w stronę opancerzonych schronów. Martinez spojrzał na displej czasu – 26:51:101. Zostały dwie minuty. *** – Milordzie, tam w zbrojowni to był bałagan – mówił Alikhan, pucując Martinezowi drugą parę butów. – Nikt tym nie kierował, starszy zbrojeniowiec był tak pijany, że nie potrafił wydać żadnego sensownego rozkazu. Jeden z naszych dwóch zbrojeniowców stopnia pierwszego był futbolistą i również jeden ze zbrojeniowców stopnia drugiego. A dwaj kadeci, którzy zwykle pomagają, sympatyczni młodzi ludzie, naprawdę pojętni, zostali wepchnięci do szalup i wystrzeleni ze statku. – Cieszę się, że wpadłem na pomysł, żeby cię tam umieścić – rzekł Martinez. – Ale jednak mogłem spowodować twoją śmierć. Alikhan odłożył but i stuknął w nieaktywny komunikator na lewym mankiecie. – Miałem łączność z Maheshwarim. Odwołałby przyśpieszanie, gdyby ktoś z nas nadal był w zbrojowni. Martinez skinął głową. Starsi podoficerowie mieli własne sieci, własny wywiad, mieli swoje sposoby na przeżycie pod komendą oficerów, których we flocie umieszczono nad nimi. Jeśli znajdziesz specjalistę, który nie jest pijakiem, leniuchem, wariatem i zachował większość komórek mózgowych, to go trzymaj, powiedział kiedyś ojciec Martineza. I Martinez błogosławił go za tę radę. Nalał sobie whisky ze swego prywatnego zapasu, przechowywanego w barku z ciemnego drewna pod wąskim łóżkiem. Po przejęciu dowództwa Tarafah kazał wyłożyć boazerią kwatery oficerskie, swoją również. Ciemnobrązowy mahoń dopełniały mosiężne okucia i ciemna glazura w białoczerwone, geometryczne wzory. Kabina oficerów lekko pachniała cytrynowym środkiem czyszczącym, przynajmniej wtedy, gdy nie zalatywała pastą do polerowania mosiądzu. Martinez potrzebował whisky. Skończył podwójną wachtę w sterowni, gdy „Korona” zbierała swoje szalupy i wystrzelone pociski, a Tarafah ze starszym porucznikiem polecieli promem na statek flagowy, by złożyć raport innym kapitanom i dowódcy floty. Whisky przyjemnie paliła w gardle i Martinez czuł, jak nadwerężone mięśnie zaczynają się odprężać. – Cieszę się, że nie jesteśmy na prawdziwej wojnie – powiedział. – Wszystkich was zabiłyby promienie gamma. – Na prawdziwej wojnie siedzielibyśmy bezpiecznie w bunkrze i wykorzystywali inną baterię pocisków – stwierdził Alikhan. Martinez pogładził się palcem po brodzie. – Myślisz, że kapitan dowie się, co się wydarzyło? – Nie – odparł ordynans. – Roboty zreperowaliśmy, gdy tylko mogliśmy wyjść ze schronów. Zniszczony pocisk zostanie jakoś usunięty z inwentarza. Jest wiele sposobów na wykreślenie

pocisków. – To mnie nie pociesza – oznajmił Martinez. – Czy uważasz, że kapitan powinien się dowiedzieć? Czy kapitan powinien się dowiedzieć, że to właśnie my go uratowaliśmy w czasie manewrów? – to Martinez miał na myśli. Alikhan patrzył trzeźwym wzrokiem. – Bardzo bym nie chciał przyczyniać się do zakończenia kariery człowieka po trzydziestu latach służby tuż przed emeryturą. Winą obarczyliby głównego zbrojeniowca, a nie futbolistów. – Racja – odparł Martinez. Bardzo mu się nie podobała taka perspektywa, że nikt się nie dowie o jego sprytnym posunięciu. Gdyby jednak z jego powodu główny zbrojeniowiec został wyrzucony, Alikhan miałby mu to za złe, a uważał swego ordynansa za zbyt cenną osobę, by go obrażać. – No cóż, niech tak zostanie. Miejmy nadzieję, że „Korony” nie skierują na wojnę przed emeryturą starszego zbrojeniowca. – To mało prawdopodobne, lordzie. – Alikhan potarł wąsy knykciem. – „Korona” przeżyła gorsze dowództwo od Tarafahowego – stwierdził. – Bez obaw, wytrzyma i to. – Ale czy ja to wytrzymam? – Martinez westchnął. Sięgnął do mahoniowej skrzynki pod łóżkiem i wyciągnął butelkę whisky. – To ci pomoże w rozważaniach. Nie dziel się z nikim w zbrojowni. Alikhan z powagą przyjął butelkę. – Dziękuję, milordzie. Martinez dopił drinka i postanowił nie nalewać sobie nowego, przynajmniej na razie. Przykład głównego zbrojeniowca działał zbyt wymownie. – Szkoda, że to jedyna nagroda, jaką możesz otrzymać za uratowanie kapitana od kompromitacji. – To i tak więcej, niż zwykle otrzymuję – zauważył Alikhan z dwuznacznym uśmiechem. Zasalutował i wyszedł. Dwa dni później, po ostatnim ze spotkań, na których dowódcy ponownie rozgrywali przebieg manewrów, Dowódca Floty Fanaghee zapowiedziała Festiwal Sportu. Miał się odbyć na boiskach floty z udziałem drużyn z każdego statku. Futboliści „Korony” mieli rozegrać specjalny mecz z mistrzami Magarii z „Bombardowania Pekinu”. Tarafah zarządził intensywne treningi swojej drużyny natychmiast, nim statek zdążył jeszcze zadokować. Gdy po tej nocy Martinez zszedł z wachty, nie poprzestał na jednym drinku. Bank, zbudowany z granitu, był miniaturą Wielkiego Azylu; uwzględniono nawet kopułę. To miało chyba sugerować wieczne trwanie, ale teraz, po odejściu Wielkich Panów może sugerowało coś innego. Pan Wesley Weckman, menedżer trustu, młody człowiek o przedwcześnie poważnym sposobie bycia, nosił błyszczące buty nietypowego fasonu i modną bransoletę z ludzkich włosów, co sugerowało, że jego życie pozazawodowe nie jest aż tak spokojne. – Od czasu pani wstąpienia do akademii oprocentowanie utrzymało się na wysokości trzech procent rocznie – mówił. – A ponieważ zwróciła pani bankowi większość marży, z przyjemnością informuję, że całkowita suma przekracza teraz dwadzieścia dziewięć tysięcy zenitów i będę ją mógł pani przekazać, gdyż fundusz powierniczy ma termin płatności na pani dwudzieste trzecie urodziny. A więc za jedenaście dni. Wtedy będzie miała ponad dwudziestkę w latach ziemskich – znała kiedyś osobę, która przeliczała czas na ziemskie dni. Sula szybko oszacowała, co może sobie kupić za dwadzieścia dziewięć tysięcy zenitów: skromne mieszkanie w Górnym Mieście lub całą kamienicę w przyzwoitej części Dolnego Miasta; skromną willę z dużym terenem na wsi. Z tuzin strojów od najmodniejszych projektantów z Zanshaa. Albo autentyczny karmazynowy wazon – pompadour z manufaktury Vincennes – datowany na cztery

wieki przed podbojem Terry; akurat pojawi się na aukcji pod koniec miesiąca. Sula zrozumiała, że skoro porcelana osiąga takie ceny, bomby antymaterii musiały sporo jej wytłuc. Śmieszna fantazja: wszystkie odziedziczone pieniądze przeznaczyć na wazon. Ale Sula czuła, że ponieważ długo i ciężko pracowała, teraz zasługuje na odrobinę nieracjonalności. – Co muszę zrobić, żeby podjąć kapitał? – spytała. – Wypełnić formularze. Jeśli pani chce, mogę je teraz przygotować, a na pani urodziny decyzja się uprawomocni. Sula uśmiechnęła się. – Czemu nie. Weckman wydrukował potrzebne dokumenty i podał je Suli wraz z grubym piórem ze złotą stalówką. Zaktywizował czytnik odcisku kciuka i podsunął go Suli. – Mają państwo mój odcisk kciuka? – zapytała zdziwiona. – Sprzed tylu lat? Weckman spojrzał na ekran, by się upewnić. – Tak, oczywiście. – Nie pamiętam, żebym go składała. – Sula skrzyżowała nogi i położywszy na udach papiery, zaczęła je uważnie czytać. Potem przeniosła dokumenty na biurko i zawiesiła pióro nad linią, gdzie należało złożyć podpis, i zawahała się. – Proszę pana, i tak nie wiem, co mam zrobić z tymi pieniędzmi. – Bank zatrudnia kilku doradców inwestycyjnych – poinformował Weckman. – Mogę pani przedstawić panią Mandolin… widzę, że właśnie siedzi przy biurku. Sula zamknęła pióro. – Problem polega na tym, że jestem przejazdem. Nie wiem nawet, jakie zadanie teraz dostanę. – Położyła pióro na biurku przed Weckmanem. – Może po prostu zostawię całą sumę w funduszu powierniczym, przynajmniej do czasu awansu na porucznika. – W takim razie nie musi pani niczego wypełniać. – Czy mogłabym zatrzymać te papiery? – Naturalnie. Wstała, Weckman skłonił się, odprowadzając ją do drzwi. Co ja bym zrobiła z tym wazonem? – myślała. Nie mam nawet własnych kwiatów. Postanowiła ponownie odwiedzić dom aukcyjny i się pożegnać. Nie powinnam być aż tak głupia i pozwalać sobie na pewne marzenia, pomyślała. – Do rzeki z nim – powiedziała Gredel. – Postarajcie się tylko, żeby nie wypłynął. Kulas spojrzał na nią, w oczach miał dziwne współczucie. Objął ją i pocałował w policzek. – Postaram się dla ciebie. Wszystko będzie w porządku – obiecał. Nie, zrobisz znacznie więcej, pomyślała. Następnego ranka Nelda ją wyrzuciła. Spojrzała na nią spod grubego szarego plastra leczącego, którym zakleiła ranę na czole, i oznajmiła: – Po prostu nie mogę cię tu dłużej trzymać. Nie mogę. Przez chwilę Gredel zastanawiała się przerażona, czy przypadkiem ciało Antony’ego nie wypłynęło pod Starym Mostem Iola, ale zaraz zdała sobie sprawę, że nie o to chodzi. Poprzedniego wieczoru Nelda stanęła przed pytaniem, kogo bardziej kocha, Antony’ego czy Gredel. Wybrała Antony’ego, choć teraz już nie wchodził w rachubę. Gredel poszła do matki. Wszelkie zastrzeżenia Avy zniknęły, gdy tylko zobaczyła siniaka na

policzku córki. Gredel opowiedziała, co się wydarzyło, oczywiście nie pisnęła ani słowem o tym, co zrobił dla niej Kulas. Ava wzięła ją w ramiona i stwierdziła, że jest z niej dumna. Potem przez dłuższy czas rozmaitymi kosmetykami maskowała ciemną plamę na twarzy córki. Wreszcie zabrała ją do Maranie Town, na lody do Bonifacia. Ava, Kulas i Panda pomogli przenieść do mieszkania Avy rzeczy Gredel: pudła i naręcza ubrań, które Gredel dostała od Kulasa i Caro, bluzki, spodnie i spódnice, płaszcze i peleryny, kapelusze, buty, biżuterię. Już dawno te przedmioty wylały się z szafy w pokoju Gredel u Neldy, a teraz leżały starannie złożone na starym, wytartym dywanie. Na Pandzie zrobił wrażenie porządek, jaki Gredel utrzymywała w tym wszystkim. – Masz swój system – zauważył. Ava była obecnie w lepszej sytuacji niż zwykle. Jej mężczyzna był żonaty, odwiedzał ją w określonych regularnych terminach, i nie miał nic przeciwko temu, że spędzała wolny czas z rodziną czy znajomymi. Ava nie miała zbyt wielu znajomych – poprzedni mężczyźni nie pozwalali jej na to – więc bardzo chętnie przebywała teraz z córką. Kulas był rozczarowany, że Gredel nie chce się przenieść do któregoś z jego mieszkań. – Potrzebuję teraz matki – wyjaśniła, i to mu najwyraźniej wystarczyło. Nie chcę żyć z człowiekiem, którego wkrótce zabiją – tak to sobie tłumaczyła. Zastanawiała się jednak, czy jest zobowiązana żyć z człowiekiem, który dla niej zabił. Również Caro była rozczarowana. – Mogłabyś się przeprowadzić do mnie! – powiedziała. Gredel była tą propozycją zachwycona. – Nie miałabyś nic przeciwko temu? – Skądże! – zawołała Caro entuzjastycznie. – Byłybyśmy jak siostry! Robiły razem zakupy i wychodziły… zabawić się. Przez wiele dni Gredel napawała się ciepłem, z jakim traktowały ją matka i Caro. Cały czas przebywała z którąś z nich, tak że Kulas był zazdrosny, a przynajmniej udawał zazdrość. Kulasa trudno było czasami rozgryźć. – Caro cię porwała – powiedział półżartem w rozmowie telefonicznej. – Wyślę chyba swoich chłopaków, żeby cię odbili. Gdy do Avy przychodził jej mężczyzna, Gredel przenosiła się na noc do Caro. W obszernym łóżku było dużo miejsca. Przekonała się, że Caro nie tyle zasypia, co wprowadza się w stan śpiączki – ładuje endorfiny w iniektor i bierze jedną dawkę po drugiej, aż traci przytomność. Gredel obserwowała to z przerażeniem. – Po co to robisz? – spytała pewnej nocy, gdy Caro sięgnęła po iniektor. Caro spojrzała na nią wściekle. – Bo lubię – warknęła. – Bez tego nie zasnę. Gredel aż się cofnęła przed jej wzrokiem. Nie chciała, żeby Caro się na nią rzuciła, jak rzucała się na innych ludzi. Pewnego wieczoru Kulas zabrał je obie na imprezę. – Muszę zabrać również Caro, bo inaczej nigdy cię nie zobaczę – powiedział. Przyjęcie odbywało się z następującej okazji: Kulas pożyczył pieniądze na uruchomienie restauracji i klubu, ale ludzie nie potrafili prowadzić biznesu, więc go przejął; odziedziczył cały zapas wódki i wielką jak pokój lodówkę jedzenia; postanowił tego nie zmarnować i zaprosił prawie wszystkich swoich znajomych. Zapłacił kelnerom za dodatkowy wieczór pracy i oznajmił gościom, że jedzenie i picie jest za darmo.

– Dziś się bawimy, a jutro zaczynam szukać nowych zarządców. Później Gredel już nigdy nie uczestniczyła w tak wielkim przyjęciu z Kulasem i jego chłopakami. Obszerna sala, mnóstwo jedzenia, muzyka, rozbawieni ludzie; śmiech odbijał się od zardzewiałego, wzmocnionego stalowego sufitu – to nie była dekoracja, lecz pozostałość konstrukcji, która kiedyś musiała wytrzymywać ciężar potężnych maszyn. Gredel nie piła, ale była podochocona, mając wokół siebie tylu ludzi, którzy chłonęli nastrój zabawy wraz z mnóstwem darmowego alkoholu. Tańczyła, a jej umysł wirował wraz z ciałem, doskonale prowadzonym po parkiecie przez Kulasa, który poruszał się bardzo elegancko. Chłopak nachylił się i szepnął jej do ucha. – Ziemianko, przenieś się do mnie. – Na razie nie. – Z uśmiechem potrząsnęła głową. – Chcę się z tobą ożenić, mieć dzieci. Przyjemny dreszcz zagrał na kręgosłupie Gredel. Nie odpowiedziała, tylko objęła kark Kulasa i położyła mu głowę na ramieniu. Niezupełnie pojmowała, jak to jest, że zasługuje na tyle miłości. Kulas, Caro, matka wypełniali w niej jakąś przerażającą pustkę, której istnienia sobie nie uświadamiała, póki ci ludzie nie obdarzyli jej ciepłem i czułością. Kulas tańczył również z Caro, a raczej prowadził ją po parkiecie, ona zaś po swojemu podrygiwała. Dobrze się bawiła. Wypiła tylko parę butelek wina – co jak na nią było umiarkowanie – a przez resztę wieczoru tańczyła z Kulasem i jego chłopakami. Gdy wyszli z klubu, pocałowała Kulasa wylewnie, dziękując mu za zaproszenie. Kulas objął i ją, i Gredel. – Chciałem tylko, żeby moje piękne siostry zobaczyły dobrą zabawę. Zawieźli Caro do jej apartamentu, a potem zamierzali wrócić do fabsów i spędzić wczesny ranek w jednym z mieszkań Kulasa, ale w samochodzie Caro ociągała się, wysuwała do przodu z tylnego siedzenia, wkładając głowę i barki między Kulasa i Gredel. Przekomarzali się i zaśmiewali, a portier czekał w westybulu, aż lady Sula przejdzie przez drzwi. W końcu Kulas powiedział, że czas iść. – Po co macie jechać do fabsów? Możecie przespać się w moim łóżku, a ja zajmę kanapę – zaproponowała Caro. Kulas spojrzał na nią. – Nie chciałbym wyrzucać pięknej kobiety z łóżka. Caro zaśmiała się głośno, odwróciła i pocałowała Gredel w policzek. – To zależy od Gredel. Aha, pomyślała Gredel, zdziwiona i nie zdziwiona zarazem. Kulas, jak się wydawało, czekał na zwrot inwestycji. Gredel namyślała się chwilę, a potem wzruszyła ramionami. – Nie mam nic przeciwko temu. Zatem Kulas zabrał ją i Caro do apartamentu na górze i uprawiał seks z obiema. Gredel widziała blady tyłek swego chłopaka, podskakujący w górę i w dół nad ciałem Caro, i zastanawiała się, dlaczego patrzy na to obojętnie. Bo go nie kocham, doszła do wniosku. Gdybym go kochała, nie byłabym obojętna. A może Caro go kocha? – pomyślała. Może Caro zechciałaby zostać z nim w fabsach, a ona, Gredel, zajmie jej miejsce w akademii i poleci na Ziemię. Może takie rozwiązanie wszystkich by zadowoliło? ***

Następnego dnia, gdy Kulas wyszedł, Caro się usprawiedliwiała. – Byłam wczoraj okropna. Nie wiem, co sobie o mnie myślisz. – Nic takiego. – Gredel składała jej ubrania. Sprzątam po orgii, pomyślała. – Czasami jestem taka wstrętna. Na pewno podejrzewasz, że próbuję ci ukraść Kulasa. – Nie podejrzewam. Caro podeszła z tyłu do Gredel i objęła ją rękoma. Oparła głowę na jej ramieniu i szeptała głosem małej dziewczynki: – Wybaczysz mi? – Oczywiście – odparła Gredel. Nagle w Caro wstąpiła energia. Dziewczyna podskakiwała na dywanie, na którym Gredel porządkowała ubrania. – Wynagrodzę ci to! Zabiorę cię, gdzie tylko chcesz! Pójdziemy na zakupy? Gredel rozważała propozycję. Nie potrzebowała nowych rzeczy; te, które już miała, nieco ją przytłaczały, ale lubiła obserwować Caro, której sprawiało przyjemność kupowanie prezentów. Przyszła jej do głowy inna myśl. – Chodźmy do Godfreya. Oczy Caro zabłysły. – Świetnie! Dzień upłynął im wspaniale. Zbliżało się lato i lekkie powiewy docierały przez żaluzje do prywatnych pokojów Godfreya. Wietrzyk otaczał ciało Gredel kwiatowymi wonnościami. Zaczęły od łaźni parowej, potem przyszły maseczki i balsamy oraz masaż od czubka głowy do stóp. Po zabiegach odpoczywały na leżankach, rozmawiając i chichocząc, popijały sok owocowy, muskał je wietrzyk, a uśmiechnięte młode kobiety robiły im manikiur i pedikiur. Każdy centymetr kwadratowy skóry Gredel emanował latem i życiem. Po powrocie do Volty Caro dała jej jeden ze swoich strojów. Śliska luksusowa tkanina zsunęła się po gładziutkim, wymasowanym ciele Gredel. Gdy Kulas przyszedł, by je zabrać na miasto, Caro włożyła dłoń Gredel w dłoń chłopaka i odprowadziła ich do drzwi. – Bawcie się dobrze – powiedziała. – Nie pójdziesz z nami? – spytał. Caro tylko pokręciła głową i się zaśmiała. Zielonymi oczyma spojrzała w rozbawione oczy przyjaciółki – Gredel dostrzegła w nich sekrety, których Kulas nigdy nie posiądzie. Gdy Caro zamknęła za nimi drzwi, Kulas przystanął na chwilę i obejrzał się. – Czy ona się dobrze czuje? – spytał. – Tak – odparła Gredel. – Teraz chodźmy gdzieś potańczyć. Idąc do windy, miała wrażenie, że płynie, tak lekko sunęła po podłodze. Uświadomiła sobie, że jest szczęśliwa. Szczęście nigdy przedtem nie było jej domeną, ale teraz je miała. Wystarczyło tylko usunąć Antony’ego. Pierwsze rysy na tym błogostanie pojawiły się dwa dni później, gdy z powodu blokady kolejki z fabsów Gredel wróciła późno do apartamentów Volty. Caro chrapała w łóżku, ubrana w wyjściowy strój – prawdopodobnie nie mogła się doczekać przyjaciółki, bo na podłodze stała pusta butelka po winie, a przy jej prawej dłoni leżał iniektor. Gredel zawołała ją po imieniu, potem nią potrząsnęła, ale dziewczyna nie reagowała. Była blada, ciało miała chłodne, niebieskawe. Chrapnęła głośno, przeciągle, jakby nalegająco. Serce Gredel skoczyło. Wzięła iniektor i sprawdzała zawartość: analog endorfiny o nazwie fenyldorfina-zet. Kolejne chrapnięcie nagle się urwało; oddech Caro ustał. W żyłach Gredel ryknęło przerażenie.

Nigdy nie miała do czynienie z osobą, która przedawkowała, ale słyszała na ten temat opowieści krążące w fabsach. Na przykład, że należy włożyć ofierze do majtek, na genitalia, lód; gwałtowny chłód natychmiast ją obudzi. A może dotyczyło to tylko mężczyzn? Gredel uklęknęła okrakiem nad przyjaciółką i zaczęła ją mocno klepać po twarzy. Odgłosy uderzeń szarpały jej nerwy, ale Caro rozbudziła się, częściowo rozchyliła powieki i zaczerpnęła tchu. Gredel znów ją uderzyła. Caro jeszcze raz odetchnęła, zakasłała, całkowicie otworzyła oczy, które patrzyły nieprzytomnie jak martwe kamyki zielonego jaspisu; źrenice były tak zwężone, że ledwie można je było dostrzec. – Co… – powiedziała Caro. – Co ty…? – Musisz się obudzić. – Gredel zeszła z łóżka i pociągnęła przyjaciółkę za rękę. – Wstań i przejdź się ze mną po pokoju. Caro zaśmiała się leniwie. – Co to… Co… – Natychmiast wstawaj! Gredel zdołała ją podnieść. Caro z trudnością postawiła stopy, a Gredel objęła ją ramieniem pod pachami i zaczęła ciągnąć po podłodze. Caro zaśmiała się. – Niech grają! – zawołała chrapliwie. – Jeśli mamy tańczyć, potrzebujemy muzyki. Wydało jej się to tak zabawne, że aż zgięła się wpół ze śmiechu, ale Gredel ją wyprostowała, zaciągnęła do salonu i zaczęła z nią spacerować wokół kanapy. – Jesteś zabawna, Ziemianko – powiedziała Caro. – Zabawna, zabawna. – Z jej gardła wydobywał się bulgoczący śmiech. Ciało przyjaciółki już boleśnie ciążyło Gredel. – Pomagaj mi, Caro. – Zabawna Ziemianka. Gredel już nie mogła jej dłużej utrzymać. Położyła Caro na kanapie i poszła do kuchni nastawić ekspres do kawy. Gdy wróciła do salonu, Caro spała. Gredel klepnęła ją dwukrotnie po policzku. Caro otworzyła oczy. – Tak, Siergieju – powiedziała. – Rób wszystko, co chcesz. – Caro, musisz wstać. – Dlaczego się do mnie nie odzywasz? – spytała Caro. W oczach miała łzy. Gredel postawiła ją na nogi i znów zaczęła z nią spacerować. – Zadzwoniłam do niego. Już nie mogłam tego znieść i zadzwoniłam, ale on nie chciał rozmawiać. Jego sekretarz powiedział, że Siergiej wyszedł, ale po tonie głosu poznałam, że kłamie. Niepokój Gredel ustąpił dopiero po trzech czy czterech godzinach. Caro mogła chodzić samodzielnie i potrafiła mówić niemal normalnie, choć dość niepewnie. Gredel zostawiła ją na kanapie z filiżanką kawy, a sama weszła do sypialni. Znalazła tam trzy iniektory, wzięła też jeden z łazienki oraz patrony z fenyldorfiną-zet i z wszelkimi innymi narkotykami i wepchnęła wszystko pod ręczniki. Zamierzała to wynieść później, gdy Caro nie będzie widzieć. Chciała również wyrzucić alkohol, ale to by się za bardzo rzucało w oczy. Może kiedyś uda się wylać go do zlewu. – Przestałaś oddychać – wyjaśniła później przyjaciółce. – Musisz zerwać z narkotykami. Caro kiwała głową, popijając kawę. Źrenice nieco się rozszerzyły, oczy wyglądały prawie normalnie. – Przestałam nad tym panować – stwierdziła. – Nigdy w życiu nie byłam tak przerażona. Musisz przestać. – Nic mi nie będzie. Trzy dni później, w nocy, gdy Gredel zasypiała, Caro wyjęła iniektor i przystawiła go sobie do szyi. Przerażona Gredel wyszarpnęła jej iniektor z ręki.

– Caro! Obiecałaś, że przestaniesz. Caro uśmiechnęła się przepraszająco. – To nic takiego. Tamtego dnia byłam przygnębiona czymś, co się wtedy stało. I sprawy wymknęły mi się z rąk. Ale teraz już nie jestem przygnębiona. – Usiłowała wyjąć iniektor z dłoni Gredel. – Daj. Nic mi nie będzie. – Nie rób tego – błagała Gredel. Caro, śmiejąc się, uwolniła urządzenie z palców Gredel, przyłożyła je do szyi i nacisnęła wyzwalacz. Śmiała się, a Gredel czuła kamień w żołądku. – Widzisz, nic się nie stało – powiedziała Caro. Następnego dnia Gredel rozmawiała z Kulasem. – Przestań jej dostarczać towar. – A co to pomoże? Miała swoje źródła, nim nas poznała. A i tak jeśli chce, może pójść do apteki i kupić za pełną cenę. – Ujął ręce Gredel i spojrzał na nią z troską w niebieskich oczach. – Nie pomożesz jej. Wiesz, że nikt nie może pomóc tak zaawansowanemu narkomanowi. W nerwach Gredel zaśpiewał niepokój. Nie chciała, żeby słowa Kulasa były prawdziwe. Musi być bardzo ostrożna i obserwować Caro, by już nigdy nie dopuścić do wypadku. *** Szczęście Gredel wkrótce się skończyło, pierwszego upalnego dnia lata. Wróciły z Caro z zakupów zmęczone i spocone. Caro rzuciła rzeczy na kanapę i oznajmiła, że weźmie długą chłodną kąpiel. Idąc do łazienki, wzięła ze sobą z kuchni butelkę schłodzonego wina, po drodze otworzyła ją i częstowała Gredel, ale ta podziękowała. Z łazienki dobiegał odgłos cieknącej wody. Gredel nalała sobie oranżady z papai i nie mając nic lepszego do roboty, włączyła ścianę wideo. Dawali przedstawienie z życia floty, ale wszystkich żołnierzy, usiłujących stłumić rebelię, grali Naksydzi. Cały ich kunszt aktorski polegał na zmianie odcieni łusek i Gredel nic z tego nie rozumiała. Przypomniało jej się jednak, że Caro ma wstąpić do akademii, więc przerzuciła się na kanał z danymi, by zapoznać się z wymaganiami Akademii Cheng Ho, gdzie tradycyjnie studiowali przedstawiciele klanu Sula. Gdy Caro wyszła w płaszczu kąpielowym z łazienki, Gredel miała dla niej mnóstwo informacji. – Powinnaś znaleźć sobie krawca. Zobacz, ile mundurów ci potrzeba. – Na kolejnych stronach wideo pojawiały się postacie. – Ubrany, rozebrany – klikała Gredel. – Kombinezon na statek, planetarny mundur polowy, przepisowa suknia do kolacji, suknia paradna. Popatrz tylko na ten kapelusz! A Cheng Ho leży w strefie umiarkowanej, więc masz tu płaszcze i ciepłe buty na zimę, oraz ubrania do sportów, które chcesz uprawiać, i tonę innego sprzętu. Serwis obiadowy, gdybyś chciała wydać przyjęcie. Znaki heraldyczne klanu opcjonalne. Caro zdezorientowana patrzyła na ekran, jakby nie potrafiła skupić wzroku. – O czym ty mówisz? – spytała. – Gdy będziesz szła do akademii Cheng Ho. A przy okazji, czy wiesz, kto to był Cheng Ho? Sprawdziłam… to był… – Przestań bredzić. – Caro lekceważąco wykrzywiła usta. Gredel spojrzała na nią zdziwiona. – Nie idę do żadnej głupiej akademii. Wybij to sobie z głowy! Gredel patrzyła na nią uparcie.

– Ale przecież musisz. Od tego zależy twoja kariera, jedyna dostępna. Caro syknęła pogardliwie. – A po co mi kariera? Dobrze mi tak, jak jest. Dzień był gorący, Gredel czuła zmęczenie, nie wzięła kąpieli, chciało jej się pić, więc nie dostrzegła sygnałów ostrzegawczych, wyraźnych sygnałów, że będąc w łazience, Caro nie tylko wypiła butelkę wina, lecz również wzięła dawkę innych środków, które wyostrzyły jej nerwy i podkręciły nastrój. – Planowałyśmy to – upierała się Gredel. – Wstąpisz do floty, a ja zostanę twoim ordynansem. Obie wydostaniemy się z tej planety i… – Nie chcę dłużej słuchać tego durnego gadania! – wrzasnęła Caro tak głośno, że Gredel natychmiast zamilkła, a jej serce zaczęło bić głośniej od tego wrzasku. Oczy Caro ciskały zielone wściekłe błyski. – Myślisz, że wstąpię do floty? Tylko dla ciebie? Za kogo ty się uważasz? Stała nad Gredel i młóciła rękami, jakby ciskała jej w twarz kamienie. – Szwędasz się po moim mieszkaniu! Nosisz moje ubrania! Cały czas siedzisz na moich kontach bankowych! Gdzie są moje pieniądze? Moje pieniądze! – Nigdy… nigdy nie zabrałam ci ani centa – odparła Gredel z zaciśniętym gardłem. – Kłamiesz! – Caro uderzyła ją w twarz, co zabrzmiało głośniej od strzału z pistoletu. Gredel, zbyt zaskoczona, nie mogła nawet unieść dłoni do piekącego policzka. – Wszędzie cię widzę! – krzyczała Caro. – W całym swoim życiu! Mówisz mi, co robić, jak spędzać czas… nie mam nawet swoich przyjaciół. To wszystko twoi znajomi! – Podnosiła torby z ich dzisiejszymi zakupami i ciskała je w Gredel. Dziewczyna zasłaniała się, a gdy padały na podłogę, Caro znów je podnosiła i rzucała w Gredel, która w końcu wyłapywała je w powietrzu i gromadziła sobie na kolanach stos ubrań z luksusowych tkanin i ręcznie wyprawianej skóry. – Zabieraj swoje graty i wynoś się! – Caro schwyciła Gredel za ramię, szarpnęła ją z kanapy i ciągnęła do drzwi. Gredel przytrzymywała pakunki drugą ręką, ale część z nich spadła na podłogę. – Nie chcę cię więcej widzieć! Wynoś się! Wynoś! Wynoś! Drzwi zatrzasnęły się za Gredel. Stała w korytarzu, przyciskając paczki do piersi, jakby to było dziecko. Z mieszkania dochodziły odgłosy ciskanych o ziemię przedmiotów. Nie wiedziała, co ma robić. Miała ochotę otworzyć drzwi – znała szyfr zamka – wejść do środka, uspokoić Caro i wszystko jej wyjaśnić. Nie brałam pieniędzy, protestowała w duchu. Nigdy o nic nie prosiłam. Jakiś przedmiot mocno uderzył w drzwi, aż zadrżały we framudze. Więc nie będzie floty, pomyślała i straciła całą siłę w nogach, i zakręciło jej się w głowie. Zostanę już na Spannanie, w fabsach. Będę musiała… A jutro? Rano miałyśmy iść do nowego luksusowego sklepu. Idziemy czy nie? Co za absurdalne pytanie? Nagle opanowała ją wściekłość. Wściekłość na własną głupotę. Przecież nie będzie teraz naciskać Caro, gdy ta jest w takim nastroju. Poszła do mieszkania matki. Nie zastała jej, zostawiła tylko pakunki. Złość i rozpacz staczały bitwę w jej umyśle. Zadzwoniła do Kulasa i poprosiła go, by kogoś po nią przysłał. Potem przez cały wieczór dała się zabawiać. Rano poszła do apartamentów Volty, do Caro, na umówioną wcześniej godzinę. W holu panował tłok – jakaś rodzina się wprowadzała i jej rzeczy piętrzyły się na kilku wózkach opatrzonych pozłacanym emblematem Volty. Gredel przywitała portiera wystudiowanym tonem para. Zwracał się do niej „lady Sula”, odprowadzając ją do pustej windy. Przed drzwiami mieszkania Caro zawahała się. Wiedziała, że się poniża, i równie dobrze

wiedziała, że nie zasługuje na poniżenie. Ale tylko w tym upatrywała dla siebie nadzieję. Jakiż inny miała wybór? Zapukała. Nie dostała odpowiedzi, więc ponownie zapukała. Zza drzwi dobiegło szuranie stóp. Po chwili Caro otworzyła. Patrzyła na Gredel nieprzytomnymi oczyma przez zwisające strąki włosów. Tak jak wczoraj, gdy Gredel widziała ją po raz ostatni, była bosa i miała na sobie tylko płaszcz kąpielowy. – Po co pukasz? Wchodź – zaprosiła ją Caro i zostawiając drzwi uchylone, weszła do pokoju. Gredel ruszyła za nią. Serce nierówno waliło jej w piersi. Skrzydło drzwi blokowały rozbite butelki, poduszki, torby, potłuczone filiżanki z herbem klanu Sula. Również na stołach leżały butelki. Gredel wyczuła od Caro zapach jałowca, wydzielany wszystkimi porami skóry. – Strasznie się czuję – powiedziała Caro. – Wczoraj wieczorem miałam tego wszystkiego za dużo. Czy ona niczego nie pamięta, czy tylko udaje? – zastanawiała się Gredel. Caro wzięła dżin i gdy nalewała go sobie do szklanki na dwa palce, szyjka butelki grzechotała o ścianki. – Pozwól mi się pozbierać – powiedziała i wypiła. Gredel jakby nagle wszystko zrozumiała. Ona jest po prostu alkoholiczką, zwykłą cholerną pijaczką. Caro odstawiła szklankę, wytarła usta i zaśmiała się szorstko. – Teraz możemy się trochę zabawić – powiedziała. – Dobrze, chodźmy – odparła Gredel i pomyślała, że już chyba nigdy nie będzie im zabawnie. Może to wtedy zaczęła odczuwać nienawiść do Caro, a może tamten incydent tylko wyzwolił nienawiść i resentymenty, które stłumione rozwijały się od pewnego czasu. Teraz wystarczyło, że Gredel spędziła z Caro niecałą godzinę, a już miała nową pożywkę do nienawiści. Zaciskała zęby, obserwując jej beztroskę, a jej śmiech działał Gredel na nerwy. Puste, razem spędzane dni, bezsensowne włóczenie się po sklepach, restauracjach i klubach – myśląc o tym, miała ochotę krzyczeć. Nie znosiła tego sprzątania po niej, choć nadal to robiła. Zmienne nastroje Caro, nagłe przejścia od śmiechu do wściekłości i potem do naburmuszonego milczenia prowadziły Gredel niemal do załamania. Nawet okazywana przez Caro sympatia oraz impulsywna hojność zaczynały irytować. Po co ona tak się dla mnie stara? – zadawała sobie pytanie. O co jej chodzi? Potrafiła jednak zachować te myśli dla siebie i czasami łapała się na tym, że przeżywa chwile niekłamanej radości. Jak może we mnie współistnieć nienawiść i prawdziwe zadowolenie? – zastanawiała się. Podobnie jest z moją tak zwaną urodą. Na ludziach robiła wrażenie, ale Gredel czuła, że to nie chodzi o jej osobę. Miała życie wewnętrzne, całkowicie własne myśli i marzenia, niezależne od powłoki wyglądu zewnętrznego. Ale ludzie dostrzegali tylko powłokę, z nią się komunikowali, do powłoki czuli nienawiść, zazdrość lub pożądanie. Gredel w stosunkach z Caro wytworzyła jeszcze inny rodzaj powłoki – zbudowała zastępczą maszynę, choć nie zrobiła tego celowo. Była w tym nie mniej autentyczna, ale nie była sobą. Jej drugie „ja” nienawidziło Caro. Teraz to się stało jasne. Może Caro wyczuła wewnętrzne rozterki Gredel, ale nic nie dała po sobie poznać. W zasadzie rzadko była w takim stanie, by czynić wnikliwsze obserwacje. Przeszła z wina na mocniejsze alkohole, piła coraz więcej. Gdy chciała być pijana, pragnęła tego natychmiast – jak zawsze

wszystkiego – i mocne trunki jej to zapewniały. Demonstrowała coraz większe wahania nastroju. Zakazano jej wstępu do jednej z ekskluzywnych restauracji za głośne zachowanie, śpiewy i rzucenie talerzem w kelnera, który zwrócił jej uwagę. Wyproszono ją z klubu, bo w toalecie zaatakowała jedną z kobiet. Gredel nie wiedziała, o co im wtedy poszło, ale przez kilka dni Caro z dumą obnosiła się z podbitym okiem – siniaka zarobiła od bramkarza w klubie. Gredel przeważnie udawało się uniknąć złości Caro. Potrafiła dostrzec sygnały ostrzegawcze i nauczyła się manipulować jej nastrojem, zmieniać go i kierować nadciągającą złość z siebie na inny obiekt. Mimo tych złych doświadczeń przebywała teraz w towarzystwie Caro częściej niż przedtem. Kulas się ukrywał. Gredel dowiedziała się o tym pewnego dnia, gdy przysłał po nią Pandę, zamiast przyjechać samemu. Panda zawiózł ją do fabsów, ale nie do dzielnicy ludzi, lecz do części zamieszkanej przez Lai-ownów. W holu, gdy czekała na windę, wpatrywała się w nią rodzina olbrzymich ptaków. W powietrzu unosił się ostry zapach amoniaku. Kulasa zastała w małym mieszkaniu na ostatnim piętrze. Było z nim dwóch jego ochroniarzy i jeden Lai-own. Gdy weszła, awianin zaczął przestępować z nogi na nogę. Kulas, wyraźnie zdenerwowany, nie odezwał się do Gredel, tylko ruchem głowy zaprosił ją do następnego pokoju. Nagrzane słońcem, duszne pomieszczenie silnie pachniało amoniakiem. Kulas poprowadził ją do łóżka. Usiadła, on jednak nie mógł się odprężyć: chodził w kółko po wąskiej klitce krokiem nierównym, zdradzającym niepokój, potknięcia zakłócały jego zwykle eleganckie, pełne wdzięku ruchy. – Przepraszam za to wszystko – powiedział. – Ale coś się wydarzyło. – Patrol cię szuka? – Nie wiem. – Lekko krzywił usta. – Wczoraj zatrzymali Bourdelle’a. Aresztował go Legion Prawomyślności, a nie Patrol, więc zarzucają mu coś poważnego, zagrożonego egzekucją. Mamy wiadomość, że próbuje negocjować z biurem prefekta. – Usta Kulasa znów się skrzywiły. Linkboje nie negocjowali z prefektem: mieli przyjąć karę w milczeniu. – Nie wiemy, co im chce zaproponować – mówił Kulas. – Ale on ma link bezpośrednio do mnie i mógłby sprzedać albo mnie, albo któregoś z chłopaków. – Przystanął, podrapał się po brodzie. Jego czoło lśniło od potu. – Muszę się upewnić, że to nie chodzi o mnie. – Rozumiem – odparła Gredel. Kulas spojrzał na nią rozpalonym wzrokiem. – Od teraz nie wolno ci do mnie dzwonić. Ja też nie mogę do ciebie dzwonić. Nie możemy się razem pokazywać. Gdy będziesz mi potrzebna, poślę po ciebie do mieszkania Caro. Gredel spojrzała na niego. – Ale… kiedy? – Kiedy… będziesz… mi… potrzebna – powtórzył z naciskiem. – Nie wiem kiedy. Musisz tam czekać, gdy będę cię potrzebował. – Tak – odparła Gredel. W głowie jej się kręciło. – Będę tam. Usiadł obok niej na łóżku i ją objął. – Tęskniłem za tobą, Ziemianko. Bardzo cię teraz pragnę. Pocałowała go. Skórę miał rozpaloną. Czuła jego strach. Niezręcznymi palcami zaczął rozpinać jej bluzkę. Niedługo umrzesz, pomyślała Gredel. Chyba że ona odbędzie karę zamiast niego, tak jak Ava zapłaciła za przewinienia swego mężczyzny. Musi sama zacząć o siebie dbać, nim będzie za późno.

Gdy wychodziła od Kulasa, dał jej dwieście zenitów gotówką. – Nie mogę ci teraz niczego kupić, więc sama kup sobie coś ładnego na prezent ode mnie, dobrze, Ziemianko? Wspomniała zarzut Antony’ego, że puszcza się za pieniądze. Teraz nie mogłaby temu zaprzeczyć. Jeden z chłopaków Kulasa zawiózł ją do mieszkania matki. Gredel nie pojechała windą, lecz poszła piechotą schodami, by zyskać czas na refleksje. Docierając pod drzwi mieszkania, miała zarys pewnego pomysłu. Najpierw jednak musiała opowiedzieć matce o Kulasie i wyjaśnić, dlaczego musi się przenieść do Caro. – Oczywiście, kochanie. – Ava ścisnęła dłonie córki. – Oczywiście musisz iść. Ava wie, co znaczy lojalność wobec mężczyzny, myślała Gredel. Była aresztowana i skazana na lata zesłania na wieś za mężczyznę, którego prawie wcale potem nie widywała. Całe życie czekała samotnie na tego czy innego faceta. Była piękna, ale w jasnym świetle Gredel widziała pierwsze zmarszczki na twarzy matki, lekkie bruzdy w kącikach oczu i ust. Z latami się powiększą. Gdy zniknie uroda, znikną też mężczyźni. Ava uzależniła swój los od urody i od mężczyzn, a na dłuższą metę nie można było polegać ani na jednym, ani na drugim. Jeśli zostanę z Kulasem czy z innym chłopakiem, pójdę w ślady matki, myślała Gredel. Następnego ranka poszła z dwiema torbami do Caro. Caro spała tak głęboko, że nie reagowała na hałasy, gdy Gredel brała z sypialni jej portfel z identyfikatorem. Potem Gredel poszła do banku, gdzie otworzyła rachunek na nazwisko Caroline, lady Sula, i złożyła trzy czwarte sumy otrzymanej od Kulasa. Poproszono ją o odcisk kciuka – dała go.

SIEDEM – Milordzie? Oglądam przekazy i rekrut Lavoisier mówi coś o kapitanie… nie jestem pewna… Martinez spojrzał na displej na rękawie, z którego patrzyła gładka twarz kadet Seisho. – Zamierza zabić kapitana? Okaleczyć? Zaatakować albo odmówić wykonania rozkazów? – zapytał. Seisho zamrugała. – Nie, milordzie. To… bardziej osobiste. Bardziej osobiste? – zastanawiał się Martinez. Potem uznał, że lepiej się nie dowiadywać… – Jeśli nie mówi o ataku, zabójstwie, nieposłuszeństwie lub sabotażu, to nie jest spisek – oznajmił. – Przepuść to. Seisho skinęła głową. – Tak jest, milordzie. – Czy coś jeszcze? – Nie, milordzie. – Wobec tego do widzenia. Rękaw wrócił do zwykłej żałobnej bladości. Martinez zajął się swą normalną pracą – czy raczej pracą Koslowskiego. Pierwszy oficer poszedł z drużyną na trening, więc Martinez pełnił wachty za siebie i za niego. Współpraca z zespołem łączyła się nie tylko z zastępstwami na wachtach. Martineza wsadzono do piekielnej liczby komisji i przydzielono mu rozliczne obowiązki. Był Oficerem Działu Kultury i Biblioteki, Oficerem Służb Porządkowych i Oficerem Zabezpieczeń Kryptograficznych – kryptografia przynajmniej należała do jego specjalności. Był członkiem Komisji Doradczej do Spraw Mesy Oficerskiej i Komisji Doradczej do Spraw Mesy Załogi. Był w Komisji Pokładowej i Komisji Egzaminacyjnej dla Załogi, a także Komisji Kryptograficznej. Był w Komisji Wsparcia, która miała ulżyć ludziom w trudnej sytuacji, co oznaczało, że członkowie załogi wciąż go prześladowali opowiadaniami o swych nieszczęściach, w nadziei na otrzymanie pieniędzy. Na dodatek był także oficerem zobowiązanym do cenzurowania statkowej poczty – zadanie to chętnie spychał na Seisho i dwoje innych kadetów. W istocie przekazywał kadetom i kilku bardziej solidnym bosmanom jak najwięcej obowiązków, jednak wszystkie sprawy związane ze sprzętem i funduszami trzymał we własnych rękach. Obecnie zajmował się zapasami i funduszami mesy oficerskiej. Od trzech poruczników wymagano wnoszenia składek na mesę. Większość sum wydawano na alkohol i delikatesy, choć część pieniędzy niezbyt legalnie przeznaczano na utrzymanie stylowego stewarda mesy – w życiu cywilnym zawodowego kucharza. Spore sumy wydawano chyba na futbolowy totalizator, ale ponieważ „Korona” w tym sezonie odnosiła sukcesy i większość zakładów kończyła się wygraną, nie stwarzało to większych problemów. Problemem natomiast był stan magazynu. Mesa oficerska zapłaciła za sporo rzeczy, które zniknęły ze spiżarni. Możliwe, że podkradała je załoga. Jednak to mało prawdopodobne – zapasy trzymano osobno pod kluczem. Niewykluczone też, że podbierał je steward, który posiadał klucz. Ponieważ jednak większość artykułów zginęła w czasie, gdy „Korona” pozostawała zadokowana w stacji pierściennej Magarii, Martinez podejrzewał, że to sami oficerowie wynoszą te rzeczy, może na prezenty dla przyjaciółek na stacji bądź w naziemnych miastach przy windach. Dlaczego w takim razie oficerowie nie kwitowali zabranych produktów? Przecież sami za nie

zapłacili. Martinez widział je na własne oczy. Sam podpisywał ich przyjęcie. A teraz zniknęły. Postukał palcami w krawędź displeju. Chyba trzeba pogadać z Alikhanem. Guzik przy lewym mankiecie zaświergotał i Martinez, który podejrzewał, że to znowu Seisho, spojrzał gniewnie na displej i polecił mu połączyć rozmowę. – Martinez. O co chodzi? – Twarz, którą ujrzał na rękawie, odpowiedziała na jego gniewny grymas przepraszającym spojrzeniem. – Tutaj Dietrich sprzed śluzy, milordzie. Żandarmi przyprowadzili trzech naszych ludzi z przepustki. Dietrich był jednym z pary wartowników na służbie przy bramie do stacji pierściennej. – Czy są pijani? Dietrich spojrzał na coś poza polem widzenia kamery, a potem z powrotem na Martineza. – W tej chwili nie, milordzie. Martinez powstrzymał się od westchnienia. – Będę tam za minutę i pokwituję ich odbiór. Oto radości Oficera Służb Porządkowych. Ukrył znowu raporty z mesy w chronionym hasłem pliku i wstał. „Korona” cumowała dziobem do stacji pierściennej, co znaczyło, że przednia śluza znajdowała się „na górze” w stosunku do mostka, gdzie pełnił wachtę Martinez. W doku, w centralnym tunelu zamontowano dźwig pasowy, rodzaj ruchomej drabiny i Martinez skorzystał z niego w drodze do przedniej śluzy „Korony”. Pierwszy sprzętowiec Dietrich czekał w śluzie, w pełnym rynsztunku. Przy szerokim, purpurowym pasie miał broń, paralizator i kajdanki, a na ramieniu czerwoną elastyczną opaskę żandarma. – Zhou, Ahmet i Knadjian, pijaństwo i awantury. Aresztowani w barze, gdy dostawali łupnia od gangu z „Wściekłej Burzy”. Zhou, Ahmet i Knadjian. Martinez nie służył długo na statku, ale już wiedział, że ta trójka nie zasługuje na współczucie. Kiedy przeszedł długą pępowiną na stację, zobaczył trzech skutych rekrutów w porwanych ubraniach. Mieli podbite oczy i porozbijane wargi. Knadjianowi wyrwano chyba z czaszki garść włosów. Kiedy rekruci z „Wściekłej Burzy” z nimi skończyli, interweniujący żandarmi naksydzcy też chyba oberwali. Trzej nicponie spędzili noc w lokalnym areszcie i teraz ich zapach mniej więcej odpowiadał ich wyglądowi. O poborowych we flocie mówiono, z różnym zabarwieniem uczuciowym: twardogłowi, tranzytowcy, lub też – od dużych przyśpieszeń, które znosili – przygięci, pulpa lub naleśniki. Jak zwał, tak zwał, wszyscy mieli skłonność do wpadania w doskonale zdefiniowane wojskowe kategorie. Zhou, Ahmet i Knadjian należeli do kategorii, z którą wiązały się bijatyki, gry w kości, łupienie dostaw wojskowych i incydenty z kobietami o nikczemnym charakterze. Grali tradycyjne role i gdyby nie to, Martinez prawdopodobnie byłby bardziej zirytowany na całą trójkę. Zamiast tego czuł dystans i rozbawienie. Przeczytał listę zarzutów przekazaną przez pierwszego żandarma, który stał na baczność, cofnięty tak bardzo, jak to możliwe u Naksyda. Podpisał protokół, przedstawiony w formie elektronicznej na zbyt wielkim kompnotesie żandarma, oraz następny dokument, przekazujący odpowiedzialność za więźniów. Nagle spostrzegł niepokój Naksydów, reagowali na obecność kogoś za nim. Obrócił się. Dowódca eskadry Kulukraf, kapitan okrętu flagowego Fanaghee, maszerował po pierścieniu z grupą około dwudziestu oficerów. Martinez zorientował się, że naksydzcy żandarmi wiercą się, usiłując pokonać instynkt płaszczenia się w obecności kogoś o aż tak wysokiej randze. Martinez wysłał kopie elektroniczne dokumentów do swego stanowiska na „Koronie”, a następnie

zwrócił kompnotes żandarmowi. – Może pan im zdjąć kajdanki – powiedział do żandarma. – Tak jest, milordzie. Przygięci swobodnymi teraz rękami tarli nadgarstki. Zerkali z ukosa na żandarmów, jakby kusił ich pomysł, by dać im łupnia. Martinez postanowił przeciąć ten niebezpieczny tok myśli. – Macie dwadzieścia minut na prysznic i zameldowanie się u sprzętowca Chavesa po mundury. Kapitan wysłucha waszych wykrętów i wymierzy kary jutro rano. Ruszać się. Rekruci posłuchali. Które toalety trzeba wyczyścić, które mosiężne okucia wypolerować? – zastanawiał się Martinez z uśmiechem. Wszystkie, zdecydował. Zwrócił się znowu do szefa żandarmów. – Dziękuję, konstablu. Może pan… Zobaczył, że funkcjonariusz patrzący w stronę pierścienia stoi na baczność i salutuje, a inni żandarmi go naśladują. Martinez obrócił się na pięcie i też stanął na baczność. Dowódca eskadry Kulukraf podszedł bliżej i czarną, łuskowatą dłonią wskazywał luk „Korony”. Naksydzcy oficerowie spojrzeli w tamtą stronę, potem na displeje na rękawach, i znowu na Kulukrafa. Błyskali do siebie skomplikowanymi czerwonymi wzorami na piersiach. Ich kameleonowe bluzy przekazywały zmiany koloru paciorkowatych łusek. Milczeli. Kulukraf zignorował stojących na baczność przy rurze dokującej i poszedł dalej. Szybko poruszające się stopy uderzały w gumowany główny chodnik stacji pierściennej. Martinez przez chwilę patrzył za nimi, a potem zmienił postawę na „spocznij”. – Dziękuję, konstablu – powtórzył. – Może pan odejść. – Tak jest, milordzie. – Żandarm zasalutował, odwrócił się i ruszył za Kulukrafem, tłukąc stopami w pokład. To dziwne, myślał Martinez, patrząc na odchodzącego Kulukrafa. Naksydzki dowódca eskadry i jego oficerowie zatrzymali się przy następnym rękawie dokującym stacji, prowadzącym do lekkiego krążownika „Perigeum”. Powtórzyli całą procedurę: stali, patrzyli, robili notatki. – Dowódca eskadry był już tu wczoraj z inną paczką – wtrącił Dietrich. – Tak? – Martinez popatrzył na niego. – Czy wiesz, po co? – Nie mam pojęcia, lordzie poruczniku. Po prostu błyskali do siebie, tak jak dzisiaj. Martinez zastanawiał się, czy nie zaplanowano dużej niespodziewanej inspekcji. Ale we flocie tylko jakaś okropna świnia szykowałaby inspekcję na dwa dni przed Festiwalem Sportu. Właśnie. A nie można powiedzieć, żeby Fanaghee była znana z litości dla podwładnych. Martinez uznał, że na wszelki wypadek po cichu zawiadomi bosmanów, odpowiedzialnych za wydziały statku. Postanowił sprawdzić własny sprzęt komunikacyjny, zarówno podstawowy, jak i pomocniczy, i zagwarantować, by działał bez zarzutu, a podwładni prezentowali się wzorowo. *** – Czy mogę zamienić z panią kilka słów na osobności? Lord Richard Li był na przyjęciu jedyną prócz Suli osobą w mundurze w żałobnej bieli. Sula nosiła mundur tylko dlatego, że nie miała nic dostatecznie wykwintnego na tę okazję. Przypuszczała, że motywy lorda Richarda są inne. – Na osobności? – Sula popatrzyła na niego zaskoczona. – Tak, oczywiście. To Terza Chen, narzeczona lorda Richarda zaprosiła ją na tę imprezę w ich bogato dekorowanym pałacu, ale Terza w swój elegancki sposób gdzieś odpłynęła i zostawiła Sulę sam na sam z lordem Richardem. Lord Richard wziął Sulę pod rękę i zaprowadził do biblioteki, z dala od głównego holu.

Pomieszczenie wyłożono ciemnym drewnem rzeźbionym w liście ostrokrzewu, za szkłem stały starodawne, oprawione w skórę księgi. Ich delikatną zawartość chroniła mieszanka gazów szlachetnych. Sula miała ochotę rzucić się ku półkom, rozewrzeć zamki i pogrążyć się w orgii czytania. Na biurku znajdowała się mała fontanna. Woda ciurkała po kamykach i nadawała powietrzu lekki zapach morza. Lord Richard przez chwilę spoglądał na fontannę, a potem zwrócił się do Suli: – Słyszałem o postanowieniu sądu w sprawie „Północnego Zbiega”. Izba Dochodzeniowa Floty właśnie ogłosiła, że śmierć Blitshartsa to wypadek, wynik wadliwego złącza wodnego. – Niestety, to tylko pierwszy werdykt w sprawie „Północnego Zbiega” – odpowiedziała Sula. – Zanim firma ubezpieczeniowa wypłaci jakieś pieniądze, odwoła się. Powiedzą, że Blitsharts uszkodził złącze umyślnie. Tak więc utknę i będę przez lata składała zeznania, chyba że dostanę służbę na statku. Przez rzeźbioną twarz lorda Richarda przemknął uśmiech. – Właśnie wróciłem z Dowództwa. Dlatego jestem w mundurze. Nie ogłoszą tego przez kilka najbliższych dni, ale poinformowano mnie, że będę dowodził „Nieustraszonym”, kiedy opuści stocznię remontową. Mamy dołączyć do Drugiej Dywizji Krążowników we Flocie Macierzystej. – Gratuluję, milordzie. „Nieustraszony” był nowym ciężkim krążownikiem; kończył się właśnie jego pierwszy przegląd. Wszystko, co nie działało należycie podczas pierwszego lotu, zostało naprawione, wymienione lub przeprojektowane. Na tym etapie swej kariery lord Richard otrzymał doskonałą propozycję, dobrze świadczącą o zaufaniu, jakim darzył go Dowódca Floty, Jarlath. – Wiem, że odniesie pan sukces – rzekła Sula. – Dziękuję. – Lord Richard przechylił głowę, spoglądając na Sulę. Mała fontanna zagrała. – Wie pani, że kiedy obejmę dowództwo „Nieustraszonego”, mam awansować dwóch poruczników – oznajmił. – Ponieważ pani rodzina była przez wiele lat bardzo łaskawa dla mojej, chciałbym wobec tego oferować pani jedno z tych miejsc. Serce Suli z zaskoczenia zamarło na jeden takt. Promocje kapitańskie zazwyczaj były przedmiotem transakcji w rodzinach lub między rodzinami. „Ja dam awans twemu młodziakowi, a ty dopilnujesz, żeby mój kuzyn otrzymał kontrakt na dostawę przekaźników satelitarnych na Sandam”. Ale Sula nie miała niczego w zamian – ze strony lorda Richarda była to czysta grzeczność. Sula się zaczerwieniła – z wysiłkiem komponowała podziękowania. Układanie podziękowań nie było jej mocną stroną. – Dziękuję, lordzie Richardzie – powiedziała. – Bardzo… bardzo doceniam pański… pańskie zaufanie. Uśmiechnął się, błyskając idealnymi, białymi zębami. Sula zauważyła, że kiedy się uśmiechał, wokół oczu tworzyły mu się drobne zmarszczki. – Wobec tego uznajemy sprawę za załatwioną. – Ach… milordzie. – Poczuła, że znów się czerwieni. – Wie pan, że kuję do egzaminów. – Ach, tak. Cóż, teraz nie będzie to potrzebne. Może się pani bawić. Lord Richard kroczył już ku wyjściu po puszystym dywanie z Tupy. – Miałam zamiar zdobyć pierwszą lokatę, milordzie – oznajmiła Sula. Lord Richard zatrzymał się w pół kroku. – Doprawdy? – Ach… tak. – Wyobrażała sobie, że z jej policzków bije żar gwiazdy nowej. – Myśli pani, że ma szanse?

To kluczowe pytanie, pomyślała. Kadet, który zajął pierwszą lokatę – osiągnął najwyższą punktację we wszystkich egzaminach promocyjnych na poruczników, przeprowadzanych w imperium w danym roku – mógł być niemal pewien rozgłosu we flocie oraz zainteresowania jakiegoś patrona. Dla Suli otworzyłoby się wiele drzwi. Nie zależałaby całkowicie od poparcia lorda Richarda. – Zdawałam testy treningowe z bardzo dobrymi wynikami – wyjaśniła. – Choć oczywiście pierwsza lokata jest… nie da się tego przewidzieć. – Tak. – Zmarszczył czoło. – Egzaminy są za dziesięć dni, prawda? – Tak, milordzie. Nieznacznie wzruszył ramionami. – W takim razie moja oferta pozostanie aktualna. W ciągu najbliższych dziesięciu dni nie będę potrzebował poruczników, a jeśli dostanę osobę z pierwszą lokatą w roku 12481, wówczas „Nieustraszony” jedynie zyska na prestiżu. – Ja… dziękuję, milordzie. – Wyrazy wdzięczności nadal z trudem przechodziły jej przez gardło. Lord Richard ujął ją pod rękę i razem skierowali się ku wyjściu. – Powodzenia we wszystkim, Caro. Caroline. Nigdy nie wypadałem specjalnie dobrze na egzaminach, dlatego bardzo się ucieszyłem z oferty porucznikostwa, którą złożył mi wujek Otis. Sula przystanęła, zaskoczona wiadomością, że lord Richard nie był w czymś dobry, ale potraktowała ją jako przejaw skromności kapitana. Oboje wrócili na przyjęcie do lorda i lady Chen oraz ich dwudziestu gości. Terza podpłynęła do nich, spojrzała na Sulę i spytała: – Czy to już postanowione? – Lord Richard był bardzo uprzejmy – odparła Sula. – Tak się cieszę – powiedziała Terza i klasnęła dłonią o dłoń Suli. Sula nagle się zorientowała, że oferta awansu była pomysłem lady Terzy. – Pomoże ustawić cię zawodowo. – Okazuje się, że cała sprawa jest trochę bardziej skomplikowana – wtrącił lord Richard – ale lady Sula rozpocznie wspinaczkę po szczeblach kariery tak czy inaczej. I to bardzo szybko. Terza zawahała się, a potem uznała, że trzeba się uśmiechnąć. – O, to bardzo dobrze – skomentowała. Sula poczuła ostrzegawcze mrowienie, gdy dostrzegła lady Vipsanię Martinez, wspartą na ramieniu elegancko ubranego mężczyzny o cofniętej linii włosów. Oczy lady Vipsanii nieco się rozszerzyły na widok Suli, a potem dziewczyna podeszła z budzącą respekt godnością. Mężczyzna podążał jej śladem. – Lady Sula. Z pewnością pamięta pani narzeczonego Sempronii, lorda P.J. Ngeniego. Sula zupełnie nie pamiętała lorda P.J., ale powiedziała: – Oczywiście. Czy Sempronia jest tutaj? Na długiej twarzy P.J. pojawił się wyraz melancholii. – Tam, z oficerami. – P.J. wskazał głową róg sali. Sula obróciła się i zobaczyła Sempronię, rozmawiającą z dwoma mężczyznami w cywilu. – To oficerowie? – Nie rozpoznawała ich. – To zawsze są oficerowie – stwierdził P.J. ze wzrastającą melancholią. – Idź i przyprowadź ją, kochanie – poradziła Vipsania. Na pewno chciałaby porozmawiać z lady Sulą. – Jaka piękna suknia – powiedziała Sula. Rzeczywiście: jakaś starsza szwaczka prawdopodobnie oślepła, naszywając te tysiące paciorków. – Dziękuję. Żałowaliśmy, że nie mogłaś przybyć na nasze małe spotkanie. – Przez czoło Vipsanii

przebiegła leciutka zmarszczka zatroskania. – Wyjechałam z miasta – wyjaśniła Sula. – Kułam do egzaminów. – Ach. – Vipsania skinęła głową z widoczną satysfakcją. – Więc nie miało to żadnego związku z moim bratem. Serce Suli podskoczyło. – Z lordem Garethem? – Myślał, że czymś cię obraził. Czasami potrafi być okropnym idiotą. – Okropnym idiotą? – spytała Sempronia, gdy podeszła z P.J. – Przypuszczam, że rozmawiamy o Garecie? Sula postanowiła postawić sprawę jasno. – Nie obraził mnie – powiedziała wprost. – I jest całkowitym przeciwieństwem idioty. Sempronia zmrużyła orzechowe oczy. – Nienawidzę go – oświadczyła. – Nie powiem ani słowa na jego korzyść. Mówiąc to, uśmiechała się, ale jej oczy wcale się nie śmiały. Lord Richard wydawał się zarówno rozbawiony, jak i nieco zmieszany, że jest świadkiem rodzinnych dramatów. – Co masz przeciwko mojemu bliźniemu, oficerowi? – spytał w końcu. Sempronia obrzuciła go szybkim spojrzeniem. – To sprawa między mną a Garethem – odparła. – Czasami mam wrażenie, że wżeniam się w stado tygrysów – oznajmił P.J. – Będę musiał uważać na siebie w dzień i w nocy. Sempronia poklepała go po dłoni. – Zachowaj to wrażenie, kochanie, a doskonale nam się ułoży. P.J. poprawił wyłogi marynarki, szarpnął nieco kołnierz, jakby nagle zrobiło mu się za gorąco. – Lady Sula – wtrąciła Terza swym łagodnym głosem – Richard mówi, że interesujesz się porcelaną. Czy chciałabyś obejrzeć coś z naszych zbiorów? – Bardzo – oznajmiła Sula, szczęśliwa, że Terza taktownie zmieniła temat rozmowy. – I zastanawiam się – zaryzykowała – czy mogłabym rzucić okiem również na niektóre z waszych książek. Terza była nieco zdziwiona. – Och, książki. Naturalnie. – Czy macie jakieś książki pochodzące ze starej Terry? – Tak. Ale są napisane w językach, którymi już nikt nie włada. Sula uśmiechnęła się z zadowoleniem. – Będę uszczęśliwiona, mogąc obejrzeć choćby obrazki. *** Sprawa brakujących zapasów w mesie oficerskiej wyjaśniła się, kiedy Martinez wieczorem wszedł tam na filiżankę kawy i zastał kapitana porucznika Tarafaha, grzebiącego w stalowym wnętrzu szafki na jedzenie. Tarafah właśnie powrócił z drużyną z całodziennego treningu i wkładał dwie gomółki wędzonego sera do kosza trzymanego przez ordynansa. Martinez zauważył, że w koszu już są trzy butelki wina i dwie wyśmienitej brandy. – Milordzie? – zapytał Martinez. – Czy mogę panu pomóc? Tarafah obejrzał się przez ramię na Martineza, a potem skinął głową. – Może pan, lordzie poruczniku Martinez. – Sięgnął do szafki i wyciągał dwie butelki starego

kaszmentu. – Woli pan marynowany czy moczony w wermucie? – Marynowany, milordzie. – Martinez nie cierpiał tego produktu i chętnie by się go pozbył. Marynowany kaszment powędrował do kosza, a za nim kilka herbatników w puszkach, fioletowoczarny kawior z Cendis i klin niebieskiego sera. – To powinno wystarczyć – oznajmił z satysfakcją Tarafah, po czym kluczem kapitańskim zamknął ciężkie drzwi. Klucz kapitański otwiera spiżarkę mesy oficerskiej i szafkę z alkoholami, zauważył Martinez. Ciekawe. Zapach wędzonych serów popłynął z koszyka ustawionego na wąskim stole z drzewa czereśniowego, który służył trzem porucznikom „Korony” i jednemu czy dwóm gościom. Martinez wywołał rejestracje zapasów i wpisał nabytki kapitana na ekran mesy. – Milordzie? Czy pokwituje pan pobranie produktów? – Nie mogę pokwitować. Nie jestem członkiem mesy oficerskiej. To niewątpliwie odpowiadało prawdzie. Martinez pomyślał, że kapitan dokładnie zdaje sobie sprawę z tego, co robi. Nadszedł czas, pomyślał, na dyskretne śledztwo. – Czy zapasy kapitańskie zaczynają się wyczerpywać, milordzie? – Nie. Ja też tutaj mam swój wkład – dodał niedbale kapitan, chowając klucz do kieszeni marynarki mundurowej. – Jaki wkład, lordzie kapitanie? Tarafah spojrzał na niego, zniecierpliwiony. – Chodzi o przyjęcia dla oficerów „Niezłomnego”. Oni delegują urzędników i sędziów na mecze i warto, żeby byli naszymi przyjaciółmi. – Ach, rozumiem. – Główny sędzia jest przeczulony na punkcie ofsajdu. Musimy dbać o to, żeby był dla nas miły. – Tarafah przecisnął się obok Martineza do korytarza, wiodącego do jego własnej kabiny. – Koslowski, Garcia i ja wrócimy późno. Pan ma wachtę dziś wieczór, prawda? – Ach… nie, milordzie. – Ale Tarafah i ordynans już zniknęli, nim Martinez zdążył wytłumaczyć, że właśnie zszedł z podwójnej wachty i że wachtę wieczorem będzie pełnił główny zbrojeniowiec „Korony”, który upije się do nieprzytomności w sterowni. Wszystkie zadania na tamtej wachcie przejmie kadet Vonderheydte z pomocniczej sterowni, którą sobie przygotował niedaleko pępowiny. Ale Tarafaha i tak nie bardzo interesowały te układy. Martinez patrzył na znikające szerokie plecy kapitana, a potem wrócił do spiżarni i oznaczył wszystkie brakujące zapasy jako „datek na osobiste akcje dobroczynne kapitana”. Potem zapisał puszkę kawioru – ostatnią – pudełko makaronu, paczkę krakersów, butelkę wędzonej czerwonej papryki, kaczkę zalaną własnym smalcem, zestaw serów, parę butelek wina i butelkę brandy – z tych produktów przygotował sobie wspaniały zimny posiłek. To, czego nie spożył, schował w swojej kabinie. Jeśli ma płacić za ucztę innych, może przynajmniej wyprawić ucztę dla siebie. Nadzorująca egzamin Daimong wypełniła pomieszczenie lekkim zapachem zgnilizny swego nieprzerwanie umierającego i nieprzerwanie odradzającego się ciała. Pasy suchej, jasnoszarej skóry, lekkie niczym puste powłoki owadów, zwisały ze stawów i bardzo długiego, charakterystycznego dla Daimongów podbródka, a jej okrągłe, głęboko osadzone czarne oczy spoglądały na zgromadzonych kadetów z mieszaniną melancholii i czujności. – Urządzenia elektroniczne trzeba teraz wyłączyć – powiedziała swym melodyjnym głosem. –

Wszystkie urządzenia elektroniczne zostaną wykryte, a ich użytkownik zostanie napiętnowany jako oszust. Przeszmuglowanie urządzeń elektronicznych do sali egzaminacyjnej byłoby i tak trudne. Wszyscy kadeci – na sali byli sami Ziemianie – mieli na sobie czarne stroje egzaminacyjne z zielonkawymi pasami dla parów, a syntetyki bez oznaczeń dla pospólstwa. Kazali im się w to przebrać dopiero przed chwilą, a ich ubranie będzie przetrzymane w depozycie do końca dnia. Pozostała część ubioru składała się ze skórzanych pantofli i miękkiego okrągłego beretu, który, w przypadku parów, miał zielony pompon. Sula przypuszczała, że mogłaby przemycić nieco elektroniki w majtkach, ale zupełnie sobie nie wyobrażała, jak dokonałaby odczytu przez ściśle tkany czarny jedwab. Daimog sprawdziła wskazania na swych skanerach elektronicznych. Najwidoczniej wynik okazał się zadowalający, gdyż wydała polecenie: – Zaktywizujcie pulpity. Sula zrobiła to. Pytania egzaminacyjne istniały jedynie w formie elektronicznej i zostały załadowane do pulpitów dopiero chwilę temu przez samą nadzorującą. Chociaż przy rozwiązywaniu zadań można było korzystać z pulpitowego komputera, w jego pamięci nie znajdowały się żadne pomocne informacje i kadeci używali go tylko do obliczeń algebraicznych. Pierwszy był egzamin z matematyki – dla Suli drobiazg. Potem astrofizyka, z naciskiem na dynamikę wormholi, potem teoria i praktyka nawigacji, która łączyła w sobie matematykę i astrofizykę. We wszystkich tych dziedzinach Sula uważała się za dobrą. Następnego dnia plan egzaminu przewidywał historię, prawo wojskowe i inżynierię, przedmioty, w których czuła się pewnie. Ostatni dzień obejmował problemy taktyczne i jedyny przedmiot, którego się obawiała: „Praxis: teoria, historia i zastosowania”. To był, jak opowiadano w starym dowcipie, egzamin, gdzie zbyt wiele nieprawidłowych odpowiedzi mogło doprowadzić do wyroku śmierci. Mimo że Praxis miało być wieczne i niezmienne, w praktyce, w perspektywie czasu, obowiązujące interpretacje dryfowały i Sula odkładała studiowanie teorii Praxis na ostatnią chwilę, w nadziei że jej odpowiedzi odzwierciedlą bieżącą linię oficjalną. – Możecie kliknąć na pierwsze pytanie – powiedziała Daimong. – Na skończenie tego etapu macie dwie godziny i dwadzieścia sześć minut. Sula kliknęła i pojawiło się pytanie: W jakich okolicznościach tożsamość f(x) = f(xl) + (x-xl)[xl x2]+(x-xl)(x-x2)[xl x2 x3] + (x-xl)(x-x2)(x-x3)[xl x2 x3 x4] +R4(x) przybierze wartość następującą: f(xl) +(x-xl)[xl x2] + (x-xl)(x-x2))[xl x2 x3] + (x-xl)(x-x2)(x-x3)[xl x2 x3 x4] Odpowiedź była oczywista: kiedy x = xl, x2, x3 itd., a R4(x) znika. Sula podała tę odpowiedź. Potem przeczytała jeszcze raz pytanie, by się upewnić, czy nie ma w nim jakiegoś haczyka. Czy wszystkie pytania będą aż tak łatwe? – zastanawiała się. *** Podczas następnej popołudniowej warty w sterowni Martinez dokładnie sprawdził, czy displej, pokazujący obrazy z kamery bezpieczeństwa zewnętrznego, umieszczonej na zewnątrz śluzy, pracuje jak należy. Jeśli wysokie dowództwo zaplanowało na tę wachtę niespodziewaną inspekcję, Martinez

chciał widzieć inspektorów wcześniej. Do inspekcji przygotował się jak najlepiej. Opowiedział Koslowskiemu, pierwszemu porucznikowi, o swych podejrzeniach, a Alikhan zaalarmował starszych chorążych i podoficerów. W wyniku tych działań cała załoga „Korony” – przynajmniej ci nie związani z futbolem – wspomogli Zhou, Ahmeta i Knandiana we wściekłym polerowaniu wszystkich możliwych powierzchni szczotką, pastą lub woskiem cytrynowym. Wypolerowano nawet pociski w wyrzutniach, a wszystkie zadrapania zielonej jak trawa farby, pochodzące od automatycznych ładowarek, zostały usunięte. A teraz Martinez zobaczył grupę Naksydów. Czmychające, tupiące stopy jak zwykle niosły ich z szybkością rakiety po szerokim, gumiastym chodniku, na zewnętrznej stronie stacji pierściennej. Grupa zatrzymała się z kołysaniem przy śluzie „Niezłomnego”, następnego po „Koronie” – licząc w kierunku obrotu stacji – dokującego statku. Na displeju Martinez widział ich migające bluzy z tkaniny kameleonowej. Naksydzi patrzyli na śluzę „Niezłomnego” i na displeje swoich rękawów. Nie rozumiał, co robią, ale z pewnością nie przeprowadzali żadnej inspekcji. Martinez sięgnął do dżojstika, sterującego kamerą bezpieczeństwa, i przybliżył widok grupy Naksydów. Nie dowodził nią Kulukraf. Był tam starszy kapitan, kilku poruczników i – co dziwne – dwa razy więcej chorążych. Przechodzili tę samą procedurę, którą Martinez widział wczoraj – wskazywanie, narada, migotanie. Martineza zaintrygowała obecność w grupie starszych specjalistów. Po co byli potrzebni? Właśnie zamierzał przybliżyć obraz, aby rozróżnić naszywki specjalności na mundurach chorążych, kiedy grupa ruszyła. Przebierający gorączkowo stopami Naksydzi zniknęli z pola widzenia kamery. Martinez powiódł za nimi obiektywem i zobaczył, że zatrzymali się piętnaście kroków przed śluzą „Korony”. Kameleonowe bluzy już migotały czerwonymi wzorami. Martineza opanowała frustracja, że nie potrafi odczytać ich przekazów. Przypomniało mu się, że flota ma niedoskonały program tłumaczący z naksydzkiego języka wzorów. I że ten program prawdopodobnie zainstalowano na komputerach „Korony”. Wcisnął przełącznik „Nagrywanie”, z zamiarem odcyfrowania tej rozmowy później, a potem przybliżył obraz na tyle, że widział naszywki na rękawach chorążych, którzy trzymali się za swymi zwierzchnikami w podyktowanym szacunkiem oddaleniu. Naszywki zbrojeniowców, zauważył. Inżynierowie. I żandarmi, choć bez zwykłych czerwonych pasów i opasek na ramieniu, które nosili podczas służby. Czemu te trzy specjalności? Martinez przypuszczał, że zbrojeniowcy i inżynierowie mogą pomagać przy inspekcjach hangarów broni i maszynowni, ale nigdy nie widział ich podczas takich inspekcji. A po co w tym wszystkim żandarmi? Naksydzi przeszli zgodnie z ruchem obrotu do doku „Perigeum” i wykonali tę samą procedurę. Martinez śledził ich kamerą i zapisywał wzorce czerwonego migotania. A potem się zastanawiał, co też ci Naksydzi robią. Ze swojego stanowiska miał dostęp do większości kamer ochrony na stacji. Zaczął wyświetlać obrazy z tych kamer na innych displejach. Wokół pierścienia poruszały się inne naksydzkie patrole. Wszystkie zachowywały się tak, jak patrol w tej części doku, gdzie stacjonowała „Korona”. Lekki szwadron Terran miał własne grupy odwiedzających, tak samo jak ciężka dywizja obsadzona przez Daimongów. Przy stanowiskach, zajętych przez dwie dywizje naksydzkie, nie dostrzegało się żadnej niezwykłej aktywności. Jedynymi dokami, które odwiedzali Naksydzi, były te okupowane przez dywizje

nienaksydzkie, te, które w ostatnich manewrach nosiły nazwę „Buntownicy”. Zbrojeniowcy, myślał. Inżynierowie. I żandarmi. Jeśli ktoś chce wejść na pokład i przejąć statek, najpierw powinien zabezpieczyć pociski z zabójczymi głowicami z antymaterii, a do tego potrzeba zbrojeniowców. Inżynierowie są od zabezpieczenia silników, które wykorzystują niebezpieczną antymaterię jako paliwo i których płonącą żagiew można użyć jako broni. Oficerowie byliby potrzebni do obsadzenia sterowni i sterowni pomocniczej. A uzbrojeni wojskowi policjanci znacznie ułatwiliby całe zadanie. W myślach Martineza zadźwięczały dzwonki alarmowe. Zogniskował kamery bezpieczeństwa na grupy Naksydów i rozpoczął rejestrację obrazów. A potem zaczął szukać programu tłumaczącego migoczące naksydzkie komunikaty. Odkrył, że paciorkowe wzory nie tłumaczą się zbyt dobrze. Taki sposób komunikacji ewoluował, pomagając gromadom Naksydów w ściganiu ofiar w sawannie; był bardzo idiomatyczny i silnie zależny od kontekstu. Zawierał na przykład około dwudziestu pięciu sposobów migania „tak”, zależnie od sytuacji i adresata. Wzory mogły znaczyć cokolwiek – od prostego potwierdzenia do zdania: „Ten nędzny osobnik jest wstrząśnięty przenikliwością rozumowania jego ekscelencji”. Istniał również sztywny wzorzec symboli całkowicie jednoznacznych, stosowanych w sytuacjach militarnych, wymagających absolutnej jasności, ale ci Naksydzi ich teraz nie używali. Zdawało się, że prowadzą nieformalną rozmowę w slangu. Martinez uważał to za podejrzane, zwłaszcza że w grupie byli zarówno oficerowie, jak i szeregowcy. Naksydzi instynktownie płaszczyli się przed przywódcami stada, którzy z kolei zachowywali się wobec podwładnych z wysoce sformalizowaną arogancją: nie mógł sobie wyobrazić naksydzkich zwierzchników, rozmawiających z podwładnymi i używających podobnie nieformalnego języka. Martinezowi przychodziło do głowy jedyne wyjaśnienie takiego braku formalizmu i idiomatyczności migającego dialogu: Naksydzi dążyli do tego, by ich konwersacja była jak najmniej zrozumiała dla osób postronnych. Niemniej jednak coś przetłumaczyć się dało. Niejednokrotnie pojawiał się wzór, który oznaczał albo „odległe współrzędne”, „zapylony grunt”, albo „cel” – Martinez obstawiał „cel”. Inne wzorce były bardziej jednoznaczne: „ruszaj się szybko”, „zabezpiecz”, „rój”. Ten ostatni symbol – jak wyjaśniał program – oznaczał myśliwską taktykę polowania na grubego zwierza. Wiele wzorów wyrażało mniej więcej to: „Rozkazy waszej lordowskiej mości zostaną bezdyskusyjnie wypełnione” albo „Ten nędzny osobnik dziwuje się wielkości pańskiej…” – tu następowało coś, co znaczyło albo „tylne kwatery”, albo „drzewo gemel”. Oba te określenia raczej nie pasowały do sytuacji. Były inne odniesienia do „zimnego oceanu” i „sali dywanu”, zwroty tak idiomatyczne, że program tłumaczący odmówił przypisania im znaczeń. Jeśli chodzi o resztę, program nie chciał nawet zgadywać. Martinez śledził grupy Naksydów kamerami, aż zakończyli swą misję. Szeregowcy wrócili na swoje okręty, a oficerowie poszli na „Majestat Praxis”, flagowy statek Dowódcy Floty Fanaghee, prawdopodobnie, by złożyć raport. Martinez długo i ponuro patrzył na mnogie displeje. Rozmyślał. Potem zapisał wszystkie nagrania i tłumaczenia do swego pliku osobistego. Oczyścił ekrany i włączył displej na rękawie. – Kontakt z Alikhanem – polecił. Alikhan odpowiedział po kilku sekundach. – Milordzie. – Przyjdź natychmiast do sterowni pomocniczej. Zaraz tam będę. Alikhan nie okazał ani szczypty zdziwienia tym niezwykłym rozkazem. – Tak jest, milordzie.

Martinez wstał z fotela i rozejrzał się po sterowni. Przy stanowisku, które monitorowało systemy statku, siedział kadet Vonderheydte. Nachylony nad displejem prawdopodobnie cenzurował pocztę. Drugi sygnalista Blanchard z oddziału Martineza drzemał nad konsolą komunikacyjną. Poza nimi w sali nie było nikogo. – Vonderheydte. Drobny żółtowłosy kadet otrząsnął się i wyprostował. – Tak jest, lordzie poruczniku? – Do mego powrotu dowodzi pan wachtą. – Tak jest, dowodzę wachtą, milordzie. Martinez przesuwał swe displeje w górę, aż znalazły się na właściwych miejscach. Potem wyszedł z zamkniętej klatki dowodzenia i ruszył do wyjścia. Wahał się przez chwilę – Vonderheydte już wcześniej trzymał wachty, ale zwykle Koslowski lub Martinez przydzielali mu doświadczonego bosmana. – Vonderheydte – powiedział Martinez. – Milordzie? – Kontaktuj się ze mną, jeśli zajdzie coś niezwykłego lub ważnego. Zwłaszcza jeśli ktoś zażąda pozwolenia na wejścia na pokład. Będę w sterowni pomocniczej. Kadet zamrugał, zdziwiony. – Tak jest, milordzie. Martinez zjechał główną windą taśmową do sterowni pomocniczej, opancerzonej stacji bojowej przy rufie, mającej przejąć funkcje głównej sterowni, gdyby ta została zniszczona przez nieprzyjaciela lub wpadła w ręce buntowników. Zatrzymał się na chwilę przy luku, a potem poszedł trochę w bok, by sprawdzić sześć długich, niskich pomieszczeń, zwanych oficjalnie „izbami odnowy biologicznej”. Teraz nikt tam nie baraszkował, co nie dziwiło, gdyż cała pozostała na „Koronie” załoga zajmowała się czyszczeniem wszystkiego na złotawy połysk. Z pewnością gwarantowało to Martinezowi pozycję ulubieńca pulpy, gdy ludzie odkryją, że to jego pomysł. Poczekał, aż przyjdzie Alikhan, a potem otworzył sterownię pomocniczą swym porucznikowskim kluczem. Opancerzone drzwi zasunęły się za nimi, światła włączyły się automatycznie. Sterownia pomocnicza była mniejsza niż sterownia główna, stanowiska bardziej tu stłoczono, a zawieszone żyroskopowo fotele ustawiono bliżej siebie. Tym niemniej metalowe klatki błyszczały, a zapach pasty polerskiej unosił się w powietrzu. Jeszcze tego ranka pucowano całe pomieszczenie. – Chciałbym zasięgnąć twojej opinii, Alikhan – powiedział Martinez, przeciskając się między dwiema klatkami do jednego z foteli przy stanowisku łączności. – Siadaj tu z prawej strony, patrz na wideo i powiedz mi, co myślisz. Alikhan opadł na fotel i opuszczał displeje, aż znalazły się przed nim. Martinez otworzył swoje prywatne pliki i pokazał Alikhanowi maszerujące przed okrętami grupy Naksydów – oficerów, zbrojeniowców, inżynierów i żandarmów. Pokazał komputerowe tłumaczenia, ale ich nie komentował. – Jakie wnioski ci się nasuwają? – spytał. Alikhan patrzył na displeje, głębokie zmarszczki na twarzy jeszcze bardziej się pogłębiły. – Wolę nie spekulować na temat takich rzeczy, milordzie – oznajmił. – Mów. Naprawdę chcę, byś mi pomógł. Usta Alikhana poruszały się pod rozłożystymi wąsami. Westchnął i powoli skinął głową. – Chcą zająć statek, milordzie. – W głosie Alikhana było słychać strach, podniecenie, rozpacz i zdumienie. – Chcą zająć wszystkie statki Terran i Daimongów. Prawdopodobnie rano, kiedy

większość załóg będzie ze swymi drużynami na Magarii. W żyły Martineza wsączyła się ulga. Nie był sam w tym szaleństwie, miał sprzymierzeńca. – Ale dlaczego? – zapytał. – Czy to bunt? Czy też Fanaghee chce jakiś bunt powstrzymać? Alikhan pokręcił głową. – Nie mam pojęcia. – Eskadry Terran i Daimongów w czasie ćwiczeń nosiły nazwę „Buntownicy”. A ćwiczenia miały na celu utrzymanie bramy wormholu przed napastnikami. Czy spodziewają się kontrataku ze strony Floty Macierzystej, kiedy już zawładną Drugą Flotą? Alikhan obrócił się do Martineza. – We Flocie Macierzystej też są eskadry naksydzkie, milordzie. Martinez nie uwzględnił tego czynnika. Poczuł na plecach dotyk zimnych palców. – Tutaj Naksydzi to dwie piąte naszej siły – oznajmił i miał nadzieję, że to zabrzmiało optymistycznie. – We Flocie Macierzystej stanowią mniejszy odsetek. Alikhan starał się nie ujawniać swoją miną całkowitego braku nadziei. – To prawda, milordzie. Martinez odwrócił się ku displejom, spojrzał na postacie Naksydów maszerujących między stanowiskami dokowania. – Będę musiał powiedzieć o tym kapitanowi. Wyraz twarzy Alikhana się nie zmienił. – Kapitan może okazać się niezbyt… otwarty – zauważył. – Najpierw porozmawiam z Koslowskim, jeśli nadarzy się okazja. – A jeśli lord pierwszy oficer też będzie zaprzątnięty czym innym? Martinez miał ochotę gniewnie poderwać się z fotela i spacerować w kółko. Planowanie wychodziło mu najlepiej podczas ruchu. Ale w pokoju nie było dość miejsca między klatkami akceleracyjnymi, więc Martinez tylko wściekle oczyścił ekran z Naksydów. – Próbuję sobie przypomnieć, jakich oficerów znam na tej stacji – rzekł. – Salzman na „Sędzim Di”. Aragon i Mong na „Deklaracji”. Mukerji Młodszy na „Niezłomnym”. – Z frustracją uderzył pięścią w oparcie fotela. – To wszyscy, cholera – powiedział bardziej do siebie niż do Alikhana. – Byłem na kursie szyfrowania z Aideponem z „Bombardowania Utgu”, ale nie znam go zbyt dobrze. I w ogóle nie znam żadnego kapitana. Co gorsza… Alikhan przeciął ten potok słów spokojnym głosem. – Jak pan planuje skomunikować się z tymi oficerami, milordzie? Naksydzi mogą przechwytywać wiadomości. Martineza ogarnęła rozpacz. Rozejrzał się po małym opancerzonym pomieszczeniu. Nie mógł nawet wykorzystać łączności kodowanej: cała Druga Flota używała wspólnych kodów i Fanaghee lub jej pachołkowie zdołają przeczytać wszystko, co wyśle. Westchnął, potem wyprostował się w fotelu i położył dłonie na konsoli przed sobą, jak gdyby zamierzał wyprowadzić „Koronę” z doku. Na jego prawym rękawie skrzyła się piłka futbolowa, noszona przez mistrzów Floty Macierzystej. – Słusznie – stwierdził. – Więc jak ocalimy nasz statek? – Pan porozmawia z oficerami, a ja z resztą. Martinez spojrzał na niego. – To znaczy z kim? – Z Maheshwarim. Jeśli musielibyśmy uciekać, chciałbym, żeby podczas wyprowadzania statku z doku właśnie on dbał o maszyny. – Dobrze. I z…

Alikhan spojrzał niepewnie. – Chyba powinienem wybierać jedynie spośród tych, którzy jutro, w czasie ćwiczeń sportowych, pozostaną na statku? Martinez skinął głową. – Chwilowo przyjmijmy, że tak. Głos Alikhana nabrał pewności. – Czyli na tym koniec. Tylko Maheshwari jest dostatecznie… poważny, by docenić sytuację. Palce Martineza bębniły po konsoli. – Wysyłam ci kopię nagrań i tłumaczeń. Pokaż je Maheshwariemu. – Tak jest, milordzie. Martinez oczyścił ekran, odblokował displeje i odrzucił je w górę i na bok. Poczuł przypływ ogromnej ulgi: robił coś istotnego, walczył z realnym zagrożeniem. Zerwał się na nogi jak człowiek uciekający z więzienia. Wtedy uświadomił sobie, że teraz w planie ma rozmowę z kapitanem. Upadł na duchu. *** Kapitan porucznik Tarafah podniósł wzrok znad sałatki z ziaren okoby. – Ach, porucznik Martinez. Chciałem z panem porozmawiać. W sercu Martineza zapłonęła irracjonalna nadzieja. Tarafah z resztą drużyny właśnie wrócili z treningu. Kapitan, dwaj porucznicy, Koslowski i Garcia, oraz trener, główny zbrojeniowiec Mancini, zasiedli do posiłku przy stole kapitana. Nadal mieli na sobie dresy z jaskrawym emblematem „Korony” na piersiach. Na kapitańskim stole wśród porozstawianych butelek i zimnych zakąsek walały się schematy i dokumentacje rozgrywek. A teraz Tarafah rzeczywiście chciał z nim mówić. Martinez bał się, że zostanie zbesztany za zabieranie mu czasu, ale zdaje się, że sam kapitan trochę o nim myślał. – Tak, lordzie kaporze? Tarafah popatrzył na niego chłodno. – Kiedy zamustrowałeś się przy Zanshaa, zaoferowałeś, że przyjmiesz gracza na jednego ze swych służących – powiedział. – Jeśli pozwolisz, chciałbym wykorzystać tę ofertę. Martinez zdziwił się. Już od dawna uznał tamten swój pomysł za nieudany. – Oczywiście, lordzie kaporze – powiedział. – Doskonale. Naszym jedynym słabym punktem jest obrona, a Conyngham z „Sędziego Jeffreysa” zgodził się odstąpić nam jednego z obrońców. Będzie twoim ordynansem do czasu… hmm… gdy zdołamy go zatrudnić gdzie indziej. Aż awansuje na pierwszego specjalistę w oddziale jakiegoś biednego głupola, pomyślał Martinez. Miejmy nadzieję, że nie w moim. Ale oczywiście się zgodził, z największym entuzjazmem, na jaki mógł się zdobyć. – Kiedy wejdzie na pokład? – Za parę dni, byśmy mieli go na miejscu, gdy rozpocznie się sezon. – Bardzo dobrze, milordzie. Kucharz kapitana przyniósł główne danie, parujący rondel pachnący zielem angielskim oraz cebulą, i umieścił je przed kapitanem. – Ragout z wołowiny, lordzie kaporze – wyjaśnił, a potem spojrzał niepewnie na Martineza. – Czy mam przygotować nakrycie dla porucznika Martineza, milordzie? Tarafah obdarzył Martineza olśniewająco białym uśmiechem.

– Pewnie. Czemu nie? – Dziękuję, lordzie kaporze. Martinez usiadł w końcu błyszczącego mahoniowego stołu. Kapitański steward ułożył dla niego nakrycie i z karafki, która stała na środku stołu, nalał mu szklankę ciemnego ale. Pozostali byli w doskonałych nastrojach: dzisiejszy trening musiał im dobrze pójść. Martinez z trudem powstrzymywał swe dłonie od nerwowej zabawy sztućcami. Tarafah pochylił ogoloną głowę nad talerzem, spróbował ragout i podniósł wzrok na Martineza. Twarz płonęła mu entuzjazmem. – Lordzie Gareth – oznajmił. – Z przyjemnością stwierdzam, że przejrzałem wszystkie nagrania meczów „Pekinu” z ostatniego sezonu i teraz znam ich słaby punkt! W ostatnim sezonie ich lewy środkowy i lewy obrońca zostali trzykrotnie wyciągnięci ze swych pozycji w dokładnie taki sam sposób – i bramka za każdym razem! Nikt tego dotąd nie zauważył. – Wspaniale, milordzie – dodał mu ducha Martinez. – Niezwykła przenikliwość. – Więc dla nas oznacza to strategię: Sorensen do Villi, Villa do Yamany, Yamana do Sorensena, Sorensen do Digby’ego i gol! – Tarafah wymachiwał triumfalnie widelcem. – Ćwiczyliśmy to całe popołudnie. – Wspaniale, lordzie kaporze! Gratulacje! – Martinez podniósł swą szklankę. – Za naszego trenera! Tarafah uśmiechał się promiennie, a inni wznosili za niego toast. Martinez nabrał tchu. Z pewnością nie nadarzy się dogodniejszy moment. – A propos taktyki – zaczął. – Zauważyłem, że eskadry naksydzkie robią coś dziwnego. Czy mogę to panom pokazać? – Pokazać nam? – Tarafah znowu nachylił się nad talerzem. – Czy mogę wykorzystać ten tutaj displej? Nie czekając na pozwolenie, Martinez sięgnął nad różową głową pulchnego, łysego Manciniego i dotknął kontrolek ściennego ekranu. Uaktywnił swój displej na rękawie i sprzągł z nim displej ścienny. – W ciągu ostatnich trzech dni – powiedział Martinez – naksydzcy oficerowie robili niezwykły obchód nienaksydzkich rejonów dokowania. Przez pierwsze dwa dni dowódca eskadry Kulukraf oprowadzał grupy oficerów obok hangarów dokowania, a dzisiaj oficerowie przyprowadzili podoficerów. Oto nagrania, które zrobiłem dziś po południu. Demonstrował materiał dowodowy fragment po fragmencie, tak jak wcześniej pokazywał go Alikhanowi. Mówił, a inni w milczeniu jedli. Mancini i Garcia od czasu do czasu wykręcali szyje, by spojrzeć na displej za sobą. Na końcu Martinez zatrzymał scenę, w której naksydzki oficer pokazywał symbol „cel”, po czym zwrócił się do kapitana. – Lordzie kaporze, ciekawe, co pan o tym wszystkim myśli? Tarafah starł serwetką sos z bródki. – A powinienem coś o tym myśleć? – Wygląda na to, że oni coś ćwiczą – powiedziała z wahaniem Garcia. – I to manewr, który wymaga zbrojeniowców, inżynierów i żandarmów – zauważył Martinez. Koslowski, pierwszy oficer, spojrzał na niego nachmurzony. Długonogi, o wielkich dłoniach, miał budowę idealną na bramkarza. – Dziś rano mówiłeś mi, że to wszystko próby przed niespodziewaną inspekcją – przypomniał. Ledwie wypowiedział te słowa, kiedy Tarafah walnął dłonią w stół, aż podskoczyły talerze. – Tuż przed grą? Kiedy wszyscy myślimy o czym innym? Ta Fanaghee to złośliwy potwór. Będę musiał osobiście zrobić przegląd statku przed śniadaniem. A miałem nadzieję, że wtedy przeprowadzę ostatnią rozmowę z drużyną.

– Lord pierwszy oficer i ja przygotowywaliśmy się do inspekcji – oznajmił Martinez. – Kazałem ludziom cały dzień ciężko pracować. Tarafah wyglądał na nieco ułagodzonego. – To dobrze. Ale nadal nie mogę uwierzyć, że Fanaghee w ten sposób wykorzysta Festiwal Sportu. To po prostu nie w porządku! – Milordzie – wtrącił Martinez. – Nie wierzę już, że Naksydzi planują niespodziewaną inspekcję. Tarafah zamrugał. – Co? – zapytał. – Czemu w takim razie zawracasz nam głowę? Martinez usiłował powstrzymać język na wodzy. – Lordzie kaporze, nie potrzeba zbrojeniowców, inżynierów ani żandarmów przy inspekcji. – Zbrojeniowców potrzeba, by kontrolować zbrojownie. Inżynierów, by sterować silnikami, a żandarmów, by kontrolować załogę oraz oficerów. Tarafah zmarszczył brwi i usiłował rozszyfrować to, co usłyszał. – Tak, to prawda. Ale co chcesz przez to powiedzieć? Martinez zaczerpnął głęboko tchu. – Myślę, że Naksydzi chcą wejść na statek i go przejąć. Przejąć wszystkie statki, których jeszcze nie mają. Tarafah nachmurzył się zaintrygowany. – Czemu Fanaghee miałaby to robić? Ona nie potrzebuje przejmować naszych statków. Ona już nami dowodzi. Aby opanować nerwowe drżenie dłoni, Martinez zacisnął je mocno na gładkiej i śliskiej krawędzi stołu. – Może wierzy, że za chwilę wybuchnie rebelia, i działa tak, by ją zdławić w zarodku – powiedział. – Albo organizuje jakąś rebelię. Trener Mancini wykazał chyba większe zainteresowanie od kapitana. – Podczas Festiwalu Sportu? – zapytał opryskliwym tonem. – Powstanie podczas Festiwalu Sportu? – Najlepszy okres – stwierdził Martinez. – Większość załogi i wszyscy starsi oficerowie zejdą z okrętu, by obejrzeć zawody. – Przecież Naksydzi uczestniczą w festiwalu – wtrącił Koslowski. – Mają turniej lighumany i… – zawahał się – paru innych sportów, które uprawiają. – Podczas Festiwalu Sportu? – powtórzył Mancini. – Zepsuć rozgrywki i rozczarować kibiców? Niczego podobnie niedorzecznego w życiu nie słyszałem. – To nie ma sensu – powiedział Tarafah. – Po cóż Fanaghee miałaby dowodzić powstaniem? Osiągnęła szczyt kariery. Jest przecież Dowódcą Floty! – Nie wiem – odparł Martinez. Zawahał się, wiedział, że zabrzmi to niebezpiecznie absurdalnie. – Może to nie tylko Fanaghee, ale wszyscy Naksydzi podnoszą bunt. Wszyscy wybałuszyli na niego oczy. Potem Koslowski spuścił wzrok i pokręcił głową. Jego wargi wykrzywiały się w wąskim uśmiechu. – Wszyscy Naksydzi? – powiedział cicho. – To absurdalne. – Naksydzi są najbardziej prawowiernym gatunkiem Praxis – zauważył Tarafah. – W całej ich historii nie było ani jednego buntu. – Są zwierzętami stadnymi – stwierdził Koslowski. – Zawsze podporządkowują się władzy. – Nigdy nie zepsuliby futbolu – oznajmił Mancini i cmoknął, popijając piwo. – Więc cóż w takim razie robią? – zapytał Martinez. – Nie mam innego wyjaśnienia.

– Nie oznacza to, że ono nie istnieje – zauważył rozsądnie Koslowski. – Może Fanaghee postanowiła poćwiczyć swoich w przejmowaniu statków. Może to runda zapoznawcza dla nowo przybyłych? Tarafah z radością zgodził się ze swoim bramkarzem. – To bezużyteczne spekulacje – stwierdził. – Nie mam zamiaru wchodzić w zamysły Fanaghee czy Kulukrafa. Lordzie Gareth, doceniam pańską… pilność. Ale myślę, że dał się pan ponieść wyobraźni. – Lordzie kaporze – zaczął Martinez zrozpaczony – ja… – Może powinniśmy powrócić do czekającej nas jutro gry – przerwał mu Tarafah. – To bliższe naszym zainteresowaniom. Martinez miał ochotę cisnąć szklanką w twarz kapitana, ale zwalczył ten impuls. – Za zwycięski mecz! – Mancini podniósł szklankę. – Sorensen do Villi, Villa do Yamany, Yamana do Sorensena, Sorensen do Digby’ego i gol! Martinez wypił z innymi, a rozpaczliwe, bezgłośne wrzaski wypełniały mu czaszkę. Martinez zjadł niewiele. Kiedy kapitan zaproponował jeszcze jeden przegląd nagrań wideo z meczów „Pekinu”, Martinez przeprosił i poszedł do swej kabiny. Stamtąd nadał wiadomości do znajomych oficerów na stacji, proponując spotkanie w którymś z barów. Salzman nie odpowiedział. Ming odpowiedział, że żałuje, ale nie może; Aragon oznajmił, że uczestniczy w turnieju wushu na Festiwalu Sportu i chodzi wcześnie spać; podobnie Aidepone – przygotowywał się do jutrzejszej gry w fatugui; tylko Mukerji przyjął zaproszenie. Widząc przekaz i słysząc dźwięki w tle, Martinez zorientował się, że Mukerji już znajduje się w barze. Martinez dołączył do niego w „Jaskini Morderców”, ciemnym hałaśliwym przybytku, pełnym rozdzierającej muzyki i tańców. Mukerji kupił trzy kolejki drinków, a Martinez pokazywał mu na displeju rękawa manewry Naksydów i przedstawił swoją teorię. Mukerji objął przyjacielsko Martineza. – Zawsze cię uważałem za szalonego! – oznajmił radośnie. – Kompletny wariat! – Możesz o tym powiedzieć swemu kapitanowi! – Martinez przekrzykiwał muzykę. – Mogę przekazać ci dane! Może zdoła uratować statek! – Kompletny wariat! – powtórzył Mukerji. Wskazał na stojące przy barze dwie kadetki floty. – Jeśli to moja ostatnia noc na wolności, pragnę rozrywki – oznajmił. – Którą chcesz? Rudą czy tę drugą? Martinez przeprosił i wyszedł na stację pierścienną. Opary whisky wirowały mu w głowie. Może rzeczywiście jestem szalony, myślał. Żaden inny oficer nie uwierzył w moje hipotezy. Może mieli słuszność, że moje założenia są absurdalne. To bez sensu, żeby najbardziej posłuszny i prawowierny gatunek Praxis nagle się znarowił. Przyznawał w duchu, że nie lubi i nigdy nie lubił Naksydów. Przyznawał również, że to irracjonalne uprzedzenie. W obecności Naksydów – w przeciwieństwie do innych gatunków Praxis – zawsze czuł się nieswojo. Być może jego spaczony osąd zastąpił fakty. Znów pomyślał o tamtych grupach maszerujących w obu kierunkach szerokiej alei pierścienia i napełniła go zimna pewność. Nie. To on miał słuszność. Naksydzi chcieli przejąć statek. Możliwe, że kryło się za tym jakieś racjonalne wyjaśnienie – to nie rebelia, lecz jakaś przyczyna, która mu umknęła. Ale dojdzie do przejęcia statku. I jeśli ktoś ma temu przeszkodzić, to właśnie on, Martinez. Wrócił do swej kabiny na „Koronie” i wywołał Alikhana.

– Milordzie? – Nie udało się z kapitanem – powiedział Martinez. – Ani z nikim innym. Alikhan nie wyglądał na zdziwionego. – Rozmawiałem z głównym inżynierem – poinformował. – I co? – Maheshwari zgadza się z waszą lordowską mością – mówił ostrożnie, na wypadek, gdyby ktoś podsłuchiwał. Martinez odetchnął. Przynajmniej kogoś przekonał. – Bardzo dobrze – stwierdził. – Zawiadom mnie, jeśli… – Zamilkł, z poczuciem klęski, a potem dokończył: – Zawiadom mnie w razie czego. – Tak jest, milordzie. Martinez zgasił pomarańczowy symbol „Koniec przekazu”, który pojawił się na displeju jego rękawa. Ze świadomością, że może robi to wszystko po raz ostatni, zdjął ubranie, powiesił je w małej szafce i przygotował się do snu. Plany ocalenia „Korony” wirowały mu w głowie, mętne, beznadziejne. Sorensen do Villi, Villa do Yamany, Yamana do Sorensena, Sorensen do Digby’ego, pomyślał. I gol.

OSIEM Martinez wraz z większością załogi stał na brzegu stacji na zewnątrz śluzy, wiwatował i klaskał, gdy Tarafah wyprowadzał ze statku drużynę. Tarafah, w nieskazitelnym białym dresie, z herbem „Korony” na piersiach, z dystynkcjami kapitana porucznika na epoletach, uśmiechał się i machał ręką, jak gdyby właśnie wbiegał truchtem na stadion z tysiącami kibiców. Za nim, na czele graczy, szedł Koslowski. – Ko-ro-na, Ko-ro-na! – skandował tłum. Martinez bił brawo, aż zaczęły go piec dłonie. Drużyna pobiegła truchtem do stacji pociągu okrężnego, który miał ich zabrać do terminalu windy. Za nimi, kołysząc się jak kaczka, biegł – również truchtem – trener Mancini. Porucznik Garcia w nieformalnej żałobnej bieli, pohukiwała i wymachiwała czapką. – Chodźmy! – krzyczała. – Okażmy „Koronie” poparcie! Większość załogi, krzycząc, popłynęła za drużyną; na pokładzie zostali tylko wyznaczeni kadeci, a także Dietrich i jego partner Honga, obaj z przygnębionymi minami, że muszą bawić się w żandarmów, gdy reszta załogi wyrusza na miłą eskapadę. Dobrze im tak za to, że są wysocy i przystojni, pomyślał Martinez. Ponieważ strażnicy przy śluzie to ci członkowie załogi, których ludzie z zewnątrz widują najczęściej, Tarafah wybrał ich raczej ze względu na imponujący wygląd niż żandarmskie umiejętności. Natomiast porucznik Garcia pozostała w tyle. Wiwatowała i klaskała, kiedy załoga, tupiąc, biegła za drużyną. Potem obróciła się i podeszła do Martineza. – Weź to – powiedziała cicho i Martinez poczuł, że wciśnięto mu w dłoń coś ciepłego i metalowego. – Na wypadek, gdybyś się nie mylił. Martinez spojrzał na swą półotwartą dłoń, zobaczył klucz drugiego porucznika i zaschło mu w ustach. Zamknął dłoń na kluczu. – Koslowski nie ma przy sobie klucza podczas gry – powiedziała cicho Garcia. – Nie wiem, gdzie go trzyma. Może w swoim sejfie. Martinez zdołał skinąć głową. – Dziękuję. Garcia popatrzyła mu w twarz ciemnymi oczyma. – Jeśli przejmą flotę – powiedziała – wszystko wysadź. Statki, pierścień, wszystko. Patrzył w jej ciemne oczy. Nerwy lamentowały mu jak skrzypcowe struny tuż przed pęknięciem. – Rozumiem. Garcia szybko i nerwowo kiwnęła głową, po czym pobiegła za załogą. Martinez wypuścił powoli powietrze z płuc i patrzył na personel floty przepływający przy brzegu pierścienia. Ludzie śmiali się i pokrzykiwali, niosąc transparenty i proporce, obok kroczyli ich oficerowie, szczęśliwi, że pozwalają się załogom zabawić. To były ich pierwsze święta od chwili, gdy rozpoczął się okres żałoby, i wszyscy gotowali się do świetnej zabawy, już podekscytowani i pijani wolnością. Martinez obserwował ich i zastanawiał się, co by było, gdyby wbiegł między nich i zaczął krzyczeć: „Wracajcie na statki! Wybuchł bunt! Gdy zjedziecie na dół, na planetę, wszystko stracone!”. Co najwyżej wyśmiano by go. Jeśli by nie miał szczęścia, żandarmi daliby mu w łeb i powlekli do więzienia. Wysadź wszystko, pomyślał. Na statkach i stacji pierściennej były tysiące wojskowych i miliony cywilów, wszyscy by zostali rozerwani na strzępy lub spaleni na popiół – ale jedynie wówczas,

gdyby nie mylił się co do zamiarów Naksydów. Jeśli jego obawy były usprawiedliwione, wszystko już przepadło. Może z wyjątkiem „Korony”. Może przynajmniej ocali swój okręt. Włożył klucz Garcii do kieszeni, a potem odwrócił się do śluzy. Stali tam Dietrich i Hong, nadal wyprostowani w obecności oficerów, chorąży pierwszej klasy Saavedra – mężczyzna w średnim wieku, z wąsikiem, obciążony podwójnymi obowiązkami: sekretarza „Korony” i zaopatrzeniowca – oraz kadet Kelly, chuda, wysoka, niezręczna pilotka szalupy, która podczas nieobecności pijanego głównego zbrojeniowca kierowała działem uzbrojenia. – Kelly, Saavedra. Idę za wami. – Martinez ponaglał ich gestem. Dwójka posłusznie obróciła się i skierowała do śluzy. Martinez ruszył za nimi, a potem na chwilę zatrzymał się przy obu żandarmach. Dietrich i Hong stanęli na baczność, kiedy wykryli, że ich lustruje. – Chciałbym, abyście dobrze zrozumieli, że nikt nie może wejść na statek bez mego pozwolenia – oznajmił. – Tak jest, lordzie poruczniku – odpowiedzieli chórem, ze wzrokiem skierowanym w przód. – I mam na myśli naprawdę wszystkich – dodał z naciskiem. Miał nadzieje, że nie wygląda w tym momencie na fanatyka ani szaleńca. – Gdyby sam Antycypacja Zwycięstwa powstał z martwych i zażądał wpuszczenia na pokład, nie wpuszczajcie go bez mojego wyraźnego zezwolenia. Żandarmi zamrugali, zdziwieni. – Tak jest, lordzie poruczniku – powiedział Dietrich. Martinez powiódł po nich wzrokiem. Miał sucho w ustach, żywił nadzieję, że głos mu się nie załamie. – Co więcej – kontynuował – użyjecie całej niezbędnej siły, by zapobiec wejściu na pokład osoby, która nie uzyska mego pozwolenia. Zrozumieliście? – Tak, lordzie poruczniku. – Znowu odpowiedzieli chórem, choć Martinez zobaczył prawie całe białka ich oczu – widomy znak, że myślą, iż trzeci porucznik zwariował. – Chciałbym wydać wam również rozkaz specjalny – oznajmił Martinez. – Jeśli uznam, że musicie wycofać się ze stanowiska przez śluzę na statek, przekażę słowa „Buena Vista”. – Spojrzał na nich, a potem jeszcze raz powiedział ze specjalnym naciskiem. – „Buena”. „Vista”. Proszę, powtórzcie te słowa. – Buena Vista – odpowiedzieli chórem. – Buena Vista – powtórzył znowu Martinez. Nazwa domu na Laredo, gdzie się urodził, nazwa nadana przez jego romantyczną matkę, w starożytnym terrańskim języku, którym już nikt nie mówił, a teksty pisane rozumieli jedynie uczeni. W eterze między obydwoma żandarmami widział zawieszony niewidzialny napis, wyrażający przekonanie, że Martinez postradał zmysły. – Bardzo dobrze – zakończył Martinez. – Co pewien czas będę tu przysyłał Alikhana z kanapkami. Pamiętajcie, co powiedziałem. Od wnętrza „Korony” dzieliło Martineza czworo drzwi: dwoje przy śluzie pierściennej, gdzie stali na warcie Dietrich i Hong, i dwoje przy dziobowym luku fregaty. Między nimi przebiegała rura dokująca. Martinez pokonał te bariery i wszedł do swego królestwa. Królestwa z dziewiętnastu poddanymi, obecnymi tylko dlatego, że regulamin floty wymagał, żeby każdy okręt na służbie, nawet w doku, miał na pokładzie dostatecznie liczną załogę do manewrowania statkiem w razie nagłej potrzeby. Tuzin ludzi na pokładzie w założeniu utrzymywało okręt w gotowości. Resztę stanowili dwaj żandarmi i pełny personel kuchni, który w oczekiwaniu na niechybne zwycięstwo „Korony” przygotowywał suty uroczysty posiłek. Martinez wszedł do małej zbrojowni, posługując się swoim porucznikowskim kluczem. Potem

wezwał Alikhana i Maheshwariego. Czekając, pobrał za pokwitowaniem broń ręczną i przypiął ją do swego czerwonego żandarmskiego pasa. Wziął również broń dla Alikhana i Maheshwariego, a kiedy Alikhan przybył, wręczył mu pistolet, czerwoną żandarmską opaskę i hełm. – Chcę cię posłać do śluzy – powiedział. – Może trzeba chłopcom przypomnieć o dyscyplinie. – Tak jest, milordzie. – Alikhan spojrzał na arsenałowy komp-notes, podpisał pobranie broni i przycisnął kciuk do jej skanera identyfikacyjnego. – I jeszcze jedno – dodał Martinez. – Weź z szafki sprzętowców wszystko, co potrzebne do wiercenia w sejfie pierwszego porucznika. Alikhan skinął głową. – Mam to zrobić natychmiast, milordzie? – Nie. Włamanie się do sejfu pierwszego oficera w poszukiwaniu jego klucza było, obok innych przestępstw, zbrodnią główną i gdyby je wykryto, Oddział Spraw Kryminalnych i Legion Prawomyślności ścigałyby się, kto pierwszy zabije sprawcę. Martinez jeszcze nie zamierzał wkładać szyi w garotę kata. – Po prostu trzymaj gotowy sprzęt w kajucie lorda porucznika. Jeśli będziemy musieli wyrywać stąd z dużym przyśpieszeniem, lepiej będzie mieć potrzebne rzeczy pod ręką, a nie wlec je do kajuty Koslowskiego przy trzech i pół g. – Tak jest, milordzie. Przybył Maheshwari, stanął na baczność i zasalutował. Był małym człowieczkiem o mahoniowej skórze i posiwiałych skręconych włosach. Szpicbródkę i wąsy miał ufarbowane szczególnym odcieniem czerwieni. Martinez wręczył mu broń ręczną. – Mam nadzieję, że się na nic nie przyda – powiedział. – W moim oddziale nie będzie żadnych kłopotów – oznajmił Maheshwari, kiedy podpisał pobranie broni i zeskanował odcisk kciuka. – Ale nie mogę ręczyć za niektórych na statku. – Niedługo zarządzę ćwiczenia rozruchu silnika. Przygotowanie silników do zimnego startu trwa czterdzieści minut, prawda? Maheshwari błysnął olśniewającymi zębami wielkości kamyków. – Można to zrobić znacznie szybciej, milordzie. – Lepiej nie. Chciałbym, żeby ćwiczenia wyglądały jak najnormalniej. „Jak najnormalniej” było tu określeniem kluczowym. Żadne ćwiczenia nie będą normalne podczas Festiwalu Sportu. – Podłączenia elektryczne i transmisji danych są przerywane po trzech minutach i czterdziestu sekundach, o ile dobrze pamiętam – powiedział Martinez. – Zaczniemy ćwiczenia i zatrzymamy je po czterech minutach. – Proszę wybaczyć, milordzie – przypomniał Maheshwari – ale odłączanie wody i powietrza trwa cztery minuty dwadzieścia sekund. – Ach, słusznie. Więc zatrzymamy je po pięciu minutach. – Tak jest, milordzie. Przerwanie połączeń wodnych, powietrznych, elektrycznych i transmisji danych ze stacją pierścienną byłoby dla stacji pierwszym ostrzeżeniem, że „Korona” niespodziewanie opuszcza swe stanowisko. Martinez chciał jak najbardziej opóźnić to ostrzeżenie. Przynajmniej miał pewność, że w razie potrzeby zdoła wyjść z doku bez względu na to, czy silniki są gotowe, czy nie. Sześćset czterdzieści jeden lat temu, w Dowództwie Pierścienia na stacji pierściennej Zanshaa, wybuchł groźny pożar, który rozszerzył się na siedem przycumowanych

okrętów i zniszczył je razem z załogami. Statki nie mogły odcumować ani nawet zamknąć swych śluz bez pozwolenia Dowództwa Pierścienia, które zostało wypatroszone przez ogień. Od tego czasu regulaminy określały, że zagrożony okręt może odcumować bez pozwolenia i ma pełną kontrolę nad wrotami swoich śluz. Martinez mógł wyprowadzić „Koronę” z doku, pozostawało jedynie pytanie, czy potem inne okręty pozwolą jej na dalsze istnienie. Martinez starał się jak najlepiej udawać, że zachowuje niewzruszoną twarz wszechmocnego oficera, i nawet obdarzył głównego inżyniera pewnym siebie uśmiechem. – Życzę szczęścia, Maheshwari. – Panu również, lordzie poruczniku – odparł uprzejmie Maheshwari. Inżynier przyjął pozycję zasadniczą, zasalutował i wrócił do sterowni silników. Martinez zamknął zbrojownię i poszedł do centralnej windy taśmowej, która miała go zabrać do sterowni, a potem się zawahał. Dłoń trzymał na szerokim pasie z bronią ręczną i paralizatorem. Jeśli wejdzie do sterowni w takim rynsztunku, wszyscy uznają go za szaleńca. Gdyby Naksydzi nie podjęli żadnej akcji, albo gdyby ich działania miały racjonalne wyjaśnienie, cała załoga wiedziałaby przed końcem dnia o jego zachowaniu. Wystawiłby się na pośmiewisko. Stał w luku i już słyszał w duchu śmiech, śmiech rozbrzmiewający przez wszystkie lata jego służby. Co najmniej to go czekało, jeśli się mylił. Zachowanie Fanaghee i Kulukrafa mogło mieć wyjaśnienie całkiem niewinne albo przynajmniej racjonalne. Jeśli go nie dostrzegł, jeśli Naksydzi nie przygotowują buntu, już nigdy nie zazna spokoju. Cała historia stanie się jedną z tych legend floty, które się ciągną za daną osobą. Jak historia dowódcy eskadry Raffiego, który rozkazał kadetom, by go związali i zbili. Niekończąca się taśma windy centralnej przesuwała się z szelestem obok. Nagle bardzo zapragnął powrócić do magazynu broni, zostawić pistolet, pójść do kajuty ogólnej, oglądać mecz w wideo i wiwatować na cześć drużyny „Korony”. Do diabła z tym, pomyślał. I tak już jestem pośmiewiskiem prawie całej załogi. Postawił stopę na najbliższym szczeblu sunącym w dół, złapał się za szczebel powyżej i wszedł do korytarza centralnego. Wyszedł dwa pokłady poniżej i natychmiast zobaczył, że Zhou, awanturnik, którego przed dwoma dniami uwolnił z aresztu, czyści srebra w mesie oficerskiej, naprzeciwko sterowni. Wspaniale, pomyślał Martinez. Miał w załodze Zhou, Ahmeta, Knadjiana i inne podejrzane typy, które kapitan skazał na harówę w czasie meczu. Zhou, zajęty polerowaniem, spojrzał niepewnie na Martineza podbitymi oczyma, które rozszerzyły się, gdy zobaczył pas z pistoletem. Martinez skinął mu krótko głową i wmaszerował do sterowni. – Jestem w sterowni – ogłosił. – Oficer wachtowy jest w sterowni – powtórzył kadet Vonderheydte od swego stanowiska przy konsoli komunikacyjnej. W pomieszczeniu roznosił się kuszący zapach kawy z jego kubka. Martinez wszedł do zamkniętej klatki kapitana. – Stan? – zapytał. Vonderheydte, siedzący w klatce bezpośrednio z tyłu, zobaczył pas z pistoletem i jemu również rozszerzyły się oczy. – Uhm… Systemy statkowe w normie – zameldował. – I… tak. Zmywarka w kuchni dla załogi wysadziła bezpiecznik automatyczny. Właśnie badają dlaczego. – Dziękuję, Vonderheydte. – Odwrócił się od kadeta i usiadł w fotelu kapitana. Poduszki pod nim westchnęły. Poprawił pistolet, a potem ściągał znad głowy kapitańskie displeje, aż ze szczęknięciem ustawiły się na właściwym miejscu przed nim.

Przełączył jeden z displejów na kamerę ochrony. Załoganci nadal sunęli obok śluzy ku przystankowi kolejki na brzegu pierścienia. Nie zauważył nic nadzwyczajnego, ale tego właśnie oczekiwał. Coś zacznie się dopiero za kilka godzin, gdy załogi zjadą na powierzchnię planety, a wszyscy pozostali będą oglądać zawody… Usadowił się wygodniej. – Wkrótce rozpoczniemy ćwiczenia z rozruchu silników – oznajmił i wsłuchał się w głęboką, pełną zdumienia ciszę, która nastąpiła po tych słowach. *** Sorensen do Villi, Villa do Yamany, Yamana do Sorensena, Sorensen do Digby’ego – i gol. Martinez słyszał okrzyk Vonderheydte’a, gdy piłka przeleciała obok bramkarza „Pekinu” i utkwiła w siatce. Chorąży drugiej klasy Mabumba walił pięścią powietrze. Siedział przy konsoli inżynieryjnej i podekscytowany drugą bramką „Korony” chwilowo zapomniał o urazie do Martineza za ćwiczenia, podczas których musiał tkwić w sterowni, zamiast, wygodnie popijając piwo, oglądać mecz w kajucie chorążych. Maheshwari w sterowni silników miał zacząć odliczanie za pięć minut. Martinez bez wątpienia zyskał sobie dozgonną miłość całego oddziału inżynierii za zarządzenie ćwiczeń i trzymanie ludzi przy konsolach podczas turnieju. Wyszedł ze sterowni jedynie raz, by wraz z Alikhanem zanieść jedzenie, kawę i pociechę Dietrichowi i Hongowi, pełniącym wartę przy śluzie. Zapowiedział im wyraźnie, żeby wszystkie rozkazy od Alikhana traktowali jak jego własne. Obaj milczeli, ale ich miny sugerowały, że wszystko jest jasne: na statku znajduje się więcej niż jeden wariat. Później Martinez sprawdzał, czy są sposoby przesłania alarmu do innych części floty, może na Zanshaa. Sprawdziwszy w kartotekach Służby Eksploracji – odpowiedzialnej za stacje wormholowe, które zapewniały spójność imperium dzięki laserom komunikacyjnym, przekazującym dane i wiadomości od układu do układu – zorientował się, że nie ma możliwości wysłania czegokolwiek z układu Magarii. W ciągu ostatnich miesięcy, systematycznie i bez pośpiechu, załogi wszystkich tych stacji zostały zastąpione przez Naksydów. Istniała jeszcze jedna możliwość. Układ opuszczały również statki cywilne. Mógł do wszystkich wysłać wiadomość, z nadzieją, że przynajmniej niektóre informacje się wydostaną. Sprawdził nakresy nawigacyjne i odkrył, że w układzie jest szesnaście statków cywilnych. Sprawdził ich rejestry i po odrzuceniu trzech wielkich, zmierzających do wnętrza układu transportowców, należących do spółki „Pierwszy Aksjomat”, z siedzibą na Naxos, świecie macierzystym Naksydów, uzyskał listę statków, do których mógł się zwrócić. Powiadomi je we właściwym czasie. I nadal miał naziemną linię komunikacyjną do innych statków w doku floty. Może część z nich zdoła uratować. Na drugim displeju Martineza pojawiały się obrazy z innych kamer ochrony, zwłaszcza z naksydzkich rejonów stacji pierściennej. Enklawa floty była niemal opustoszała: wszyscy, nawet robotnicy cywilni, dostali bilety na Festiwal Sportu i mieli wolny dzień. Jedynymi żywymi istotami w obszarach floty były pary wartowników przy śluzach powietrznych. Trzeci displej pokazywał mecz piłki nożnej między drużynami „Korony” i „Pekinu”. Ofensywna strategia Tarafaha pomogła dotychczas wbić dwa gole i nie pozwoliła przeciwnikom na zdobycie

żadnych bramek. Martinez musiał podziwiać swego kapitana jako sportowego stratega, który był w tej dziedzinie naprawdę wspaniały i inspirujący. Czwarty, mniejszy displej przełączał się powoli między innymi zawodami rozgrywanymi w tym samym czasie. Jego przyjaciel Aragon z „Deklaracji” wygrał swój mecz wushu podwójnym chwytem w drugiej rundzie, ale drużynie Aidepone’a z „Utgu” nie wiodło się zbyt dobrze w fatugui – w tej grze zawodnicy Daimongówie trzymali w chudych jak zapałki kończynach przyrządy podobne do gigantycznych łyżek i ciskali nimi jajowatą piłką. Dwóch zawodników z drużyny Aidepone’a uznano za martwych, co w fatugui było stanem tymczasowym, ale obecnie ich przeciwnicy mieli przewagę liczebną i zarobili kilka punktów, a własna drużyna „nieboszczyków” ciągle się o nich potykała. Starszy Dowódca Floty Fanaghee siedziała na tronie z Kulukrafem i innymi swymi wyższymi oficerami na stadionie, gdzie dwie mistrzowskie drużyny Naksydów gorliwie rozgrywały lighumane, grę strategiczno-ruchową, która wyglądała jak nieprawdopodobne połączenie szachów i rugby. Gracze, niosący wielkie białe lub czarne transparenty brali udział w szatańsko subtelnych manewrach na trawiastym boisku, a co pewien czas wszystko rozpływało się w walkach i przemocy. Kamery wciąż wracały do Fanaghee, jakby chcąc wszystkim zademonstrować, że jest tu obecna i ogląda zawody, a nie, powiedzmy, szykuje bunt na pokładzie „Majestatu”. Akurat te obrazy miały dla Martineza znaczenie drugorzędne. Piąty, centralny displej nastawiono na nakres nawigacyjny. Martinez próbował znaleźć trasę ucieczki dla „Korony” po wyprowadzeniu jej z doku. Sytuacja nie wyglądała obiecująco. Bezpośrednia droga wormholowa do Zanshaa była zablokowana krążownikiem „Sędzia Kybiq”, który wyleciał ze stacji na Zanshaa przed trzema dniami. Jeśli nie liczyć Zanshaa, najbliższe skupisko floty stanowił sztab Floty Czwartej na Felarus, ale Fanaghee sprytnie zablokowała również i tę możliwość ciężkim krążownikiem „Bombardowanie Tunnagu”, odbywającym próbną podróż po remoncie. Martinez podejrzewał, że czas remontu ustalono bardzo precyzyjnie – dzięki temu Fanaghee miała pretekst, by nakazać krążownikowi opuszczenia doku. „Korona” będzie musiała wracać na Zanshaa drogą okrężną, przez Czwarty Wormhol Magarii, a potem przez ciąg innych wormholi, prowadzących przez układy niezaludnione lub słabo zaludnione. Zwiększy to czas podróży Martineza o dwadzieścia do czterdziestu dni, zależnie od tego, jak mocno Martinez zechce przyśpieszać. Prócz tego musiał się liczyć z możliwością, że kiedy już przyleci na Zanshaa, przekona się, że sama stolica została zdobyta przez rebeliantów. W takim wypadku mógłby wystrzelić wszystkie posiadane pociski ku stacji pierściennej Zanshaa, spróbować zniszczyć jak najwięcej zadokowanych tam statków przeciwnika, zanim sam zostanie zniszczony, a potem przejść do historii jako arcydureń. Planowanie trajektorii utrudniał mu fakt, że jako nawigator nie miał żadnego praktycznego doświadczenia. Odbył jedynie podstawowe szkolenie, i to dawno temu. Sprawdzał wszystko kilkakrotnie i intensywnie korzystał z komputera. Uświadomił sobie, że od pewnego czasu bezmyślnie gapi się na nakres. Sięgnął do przycisku interkomu, by zamówić dzbanek kawy z oficerskiego kubryku, kiedy jego uwagę przykuł jakiś ruch i ciarki przeszły mu po plecach. Jego drugi displej automatycznie przełączał się na obrazy z naksydzkiej części pierścienia. Nagle rozpoczął się tam ruch. Wzmożony ruch, i przed wszystkimi kamerami. Naksydzi wylewali się ze swych okrętów. Długie kolumny wyłaniały się ze statków, po czterech Naksydów w rzędzie. Wyprostował się z trudem w fotelu i stłumił ostrzegawczy krzyk, który już wyrywał mu się

z gardła. To się dzieje naprawdę, pomyślał. – Cholera! Cholera-cholera-cholera! – To klął Mabumba i dopiero po sekundzie osłupienia Martinez zrozumiał, że chorąży rozpacza z powodu bramki, którą właśnie strzelił „Pekin”. Martinez chciał dźgnąć przełącznik alarmu i nie trafił – jego ogromny kciuk przeniósł się nad celem i ześlizgnął po gładkiej powierzchni metalowej konsoli. Uderzył więc przełącznik całą dłonią i zdołał go przesunąć. Wściekłe, natarczywe syreny zabeczały na całym okręcie. Mabumba omal nie wyskoczył z fotela. Gapił się na Martineza dzikim, niedowierzającym wzrokiem. Martinez ujął nagłownik ze słuchawkami, wbudowanymi mikrofonami oraz rzutnikami wirtualnej rzeczywistości, osadził go na głowie i zapiął pasek pod brodą. Odczekał chwilę – musiał uspokoić rozdygotane nerwy – i zaczął mówić do mikrofonu. – Łączność – powiedział wstępnie do komputera. – Ogólne ogłoszenie do wszystkich na statku. Poczekał około pół sekundy i zaczął znowu: – Kwatery ogólne. Mówi oficer wachtowy. Wszyscy na stanowiska. Pomyślał, czy nie dodać słów: „To nie są ćwiczenia”, ale uznał, że to nie czas, by poddawał próbie łatwowierność załogi. Powtórzył ogłoszenie dwukrotnie, a potem wyłączył beczący alarm, który go tylko coraz bardziej denerwował. – Koniec komunikatu – oznajmił. – Łączność. Wezwać załoganta Alikhana. Miniaturowa twarz Alikhana pojawiła się na displeju. – Milordzie. – Potrzebuję cię przy śluzie. Być może zbliża się sytuacja Buena Vista. – Tak jest, milordzie. – Koniec przekazu. Martinez zaczął rekonfigurować displeje, by podłączyć więcej kamer ochrony i zobaczyć, co robią Naksydzi. Na bulwarze były ich setki. Pod dowództwem oficerów szli stłoczeni ku elektrycznym pociągom floty, używanym do przewożenia ludzi i sprzętu przez należące do floty obszary stacji pierściennej. Pierwsze pociągi właśnie ruszyły, gdy drzwi do sterowni rozsunęły się i do środka wkroczył praktykant nawigator Diem i pilot drugiej klasy Eruken. Patrzyli na Martineza, a na ich twarzach malowała się irytacja, ale też obawa o jego zdrowie psychiczne. – Czy mogę spytać, co się dzieje, milordzie? – odezwał się Eruken. – Jeszcze nie, pilocie. Zajmij swoje miejsce. Martinez myślał o zaalarmowaniu innych okrętów. W ten sposób uprzedziłby wprawdzie Naksydów, że coś podejrzewa, ale i tak było już za późno, by zmieniali plany. – Łączność – powiedział Martinez do Vonderheydte’a. – Daj mi kanał wspólny dla wszystkich okrętów. – Tak jest, milordzie. Nastąpiła chwila przerwy, a potem pokój wypełniły wycia tłumów i okrzyki bardzo podnieconego sprawozdawcy. Martinez wywnioskował, że bramkarz Koslowski właśnie znakomicie obronił bramkę. Tyczkowata kadet Kelly, która weszła i zajęła miejsce przy konsoli uzbrojenia, wzniosła radosny okrzyk. – Nie chcę meczu, Vonderheydte! – wrzasnął Martinez. – Daj mi pieprzony…! – Przepraszam, milordzie! – Vonderheydte musiał przekrzykiwać sprawozdawcę. – Ktoś transmituje mecz na wspólnym kanale.

– Daj więc kanał awaryjny. Rozległ się krótkotrwały szum, gdy przełączano kanały, a potem znowu zaryczał mecz. – Przepraszam, milordzie! Nadają mecz również na kanale awaryjnym! Martinez zacisnął pieści. – Jakikolwiek kanał. Ale już wiedział, że Vonderheydte znajdzie mecz na wszystkich kanałach. Martinez mógł próbować przekrzyczeć tłumy i sprawozdawcę swym ostrzeżeniem, ale któż by go usłyszał? – Łączność. Linie naziemne? – zapytał. Połączenia kablowe ze stacją pierścienną były nieruszone. – Linie naziemne nie działają, milordzie. – Co się dzieje? – spytał Mabumba cicho, ale wystarczająco głośno, by usłyszeli to wszyscy obecni. – Nasze linie łączności zostały przecięte – poinformował go Martinez. – Po prostu pomyślmy chwilę, kto mógł to zrobić i dlaczego. Pozostali w sterowni patrzyli na siebie oszołomieni. Zapadła cisza. W tej chwili Tracy i Clarke, dwie operatorki czujników, pojawiły się w sterowni i przeszły jak duchy do swych stanowisk, jakby opanowane nagle przez wyrzuty sumienia. Martinez wrzał nerwową energią. Nie chciał czekać, chciał już być w ruchu razem ze swoim statkiem. Wywołał Maheshwariego. – Milordzie? – Informuje cię, że się zaczęło. Maheshwari skinął głową. – Słyszałem sygnał alarmowy, milordzie. Martinez zdał sobie sprawę, że wywołał głównego inżyniera nie po to, by uspokoić jego nerwy, tylko swoje. Zwrócił się do maszynowni po pociechę, po kogoś, kto rozumie, dzięki komu sam czułby się mniej samotny w podejmowaniu decyzji. Nie pomagało. – Wstrzymanie za pięć minut – powiedział. Nic lepszego nie przyszło mu do głowy. – Koniec przekazu. Następnie wygasił ekran, ponieważ pierwsze sterowane komputerami pociągi mknęły już przez terrańskie obszary stacji. Nie zatrzymały się. Popędziły dalej, do obszaru Daimongów, gdzie skoncentrowano najpotężniejsze okręty, i zaczęły zwalniać. Guzik na rękawie Martineza cicho zagrał. Martinez odebrał rozmowę, a narękawny displej przesunął się i ukazał Alikhana. – Naksydzi przejeżdżają, milordzie. Naliczyłem dziewięć pociągów. – Wiem. Nawiasem mówiąc, wszystkie kanały łączności są odcięte lub zablokowane. – Czy wycofamy wartowników do wnętrza okrętu, milordzie? Martinez zawahał się i spojrzał na swe ekrany. Naksydzi wysiadali w obszarze Daimongów i kierowali się ku statkom w kolumnach trzydziesto – lub czterdziestoosobowych, dowodzonych przez oficerów. Nie rozwijali formacji bojowych, nie sprawiali też wrażenia, że chcą zastrzelić wartowników i szturmować śluzy. Jeszcze nie odkryli kart. To wszystko nadal mogło mieć inne racjonalne wytłumaczenie. I Martinez, mimo trwogi i adrenaliny płynącej w żyłach, nadal miał nadzieję, że takie wyjaśnienie istnieje. – Milordzie? – przypomniał się Alikhan. – Jeszcze nie – odparł Martinez. – Kiedy się zbliżą, graj na zwłokę. Staraj się utrzymać spokój.

Powiedz im, że musisz porozmawiać z oficerem wachtowym, i pójdź sam do śluzy. Ale nie wracaj na statek, lecz pilnuj zewnętrznego luku i bądź gotów do otwarcia go, kiedy podam sygnał Buena Vista. – Tak jest, milordzie – powiedział Alikhan po chwili wahania. – Koniec transmisji – oznajmił Martinez ze wzrokiem utkwionym w displejach. W obszarze Naksydów ładowano następne pociągi; kierowano je teraz do eskadry średniej wielkości. A w eskadrze średniej wielkości najmniejszym statkiem była „Korona” W obszarze Daimongów pierwsze kolumny Naksydów dotarły do śluz. Oficerowie dowodzący kolumną prowadzili rozmowy z wartownikami przy śluzach. Martinez czuł, jak jego nerwy zwijają się, naprężają i płoną. Stawiajcie opór, przynaglał w duchu Daimongów. Nie wpuszczajcie ich, stawiajcie opór. Przy „Bombardowaniu Kathungu”, w ciężkiej eskadrze, wartownicy zasalutowali, odstąpili na bok i obserwowali, jak Naksydzi wlewają się do środka. Wartownicy przy dwóch statkach po obu stronach „Kathunga” odstąpili na bok, gdy zobaczyli, jak Naksydzi wchodzą do okrętu flagowego. Kamera nad śluzą „Korony” ukazała zwalniający przed najbliższą stacją pociąg. Odkryte wagony były czarne od Naksydów. Martinez przełączał się od kamery do kamery na terytorium Daimongów: zajmowano co najmniej sześć okrętów. Przy innych śluzach chyba toczono grzeczne rozmowy. Martinez nigdzie nie dostrzegał oznak przemocy. Dał zbliżenie na jedną z naksydzkich kolumn. Przynajmniej połowa Naksydów nosiła ręczną broń. Nie, to nie była niespodziewana inspekcja. Na inspekcji nie nosi się broni. Guzik na rękawie znowu zagrał. To Alikhan. – Nadchodzą, milordzie. – Bardzo dobrze. Oczyść ekran, ale trzymaj ten kanał otwarty. Martinez skonfigurował swój własny displej narękawny tak, by nie przekazywał jego słów – dzięki temu mógł wydawać rozkazy niedostępne dla Naksydów przez urządzenia komunikacyjne Alikhana. Wywołał displej śluzy na swą konsolę dowodzenia i upewnił się, że ma przygotowane polecenia dla śluzy. Rzucił okiem na ekrany: Naksydzi zajęli przynajmniej dwa dalsze statki z eskadry Daimongów. Spojrzał na pierwszy displej, który ukazywał kolumnę poruszającą się ze zwykłym naksydzkim pośpiechem ku „Koronie”. Kolumna stanęła po naksydzku – jak wryta – przed dwoma wartownikami przy śluzie, a oficer dowodzący zasalutował krótko w odpowiedzi na pozdrowienia wartowników. Martinez zobaczył, że to tylko porucznik. Starsi oficerowie byli na zawodach, prezentowali się przed kamerą i podtrzymywali złudzenie, że wszystko idzie normalnie. – Porucznik Ondakaal – przedstawił się oficer. – Dowódca Floty Fanaghee rozkazała mi wejść na pokład waszego statku i przeprowadzić inspekcję. Słowa przenosiły się niezwykle wyraźnie przez urządzenie komunikacyjne Alikhana. – Czy lord porucznik ma podpisany rozkaz? – spytał Alikhan. – To nie jest naprawdę potrzebne. – Słowa Ondakaala ociekały arogancją jak kwasem. – Moje rozkazy pochodzą bezpośrednio od Dowódcy Floty. – Uprzejmie proszę o wybaczenie, lordzie poruczniku – odparł Alikhan – ale nie jest pan Dowódcą Floty i nie znajduje się pan w naszej hierarchii dowodzenia. Czy może pan mi dać rozkaz na piśmie, bym mógł go pokazać oficerowi wachtowemu? Głowa Ondakaala zakołysała się, gdy oglądał rękaw Alikhana i widział czerwone belki starszeństwa i oznakę głównego zbrojeniowca.

– Dobrze, główny zbrojeniowcu – odparł. – Jeśli nalegasz. Rozpiął bluzę, wyciągnął list i wręczył go Alikhanowi. – Jak widzisz, na liście jest pieczęć Dowódcy Floty – rzekł aroganckim tonem. – Rzeczywiście, milordzie – odparł Alikhan. – Proszę, niech pan ze swoją grupą chwilę poczeka, a ja pokażę ten list oficerowi wachtowemu. Alikhan cofnął się i otworzył śluzę, zanim Ondakaal czy ktoś z jego grupy zdołał zareagować. Martinez widział, jak Naksydzi się niecierpliwią, by ruszyć ku otwartym drzwiom, ale Alikhan zasunął je szybko i okazja minęła. – Czy mam otworzyć list, milordzie? – Alikhan dyszał, jakby przebiegł długi dystans, a nie kilka kroków. – Tak, zrób to czym prędzej. Martinez przejrzał displeje: ani jeden okręt Daimongów nie stawił oporu intruzom. Cała ciężka eskadra wpadła bez jednego strzału w ręce Naksydów. Za pośrednictwem kamery nad śluzą widział Ondakaala rozmawiającego z Dietrichem i Hongiem. Martinez nakazał displejowi przekazywanie również dźwięku. – Sami widzicie! – Ondakaal był coraz bardziej rozgniewany. – „Perigeum” wpuszcza inspektorów na pokład. Możecie równie dobrze odsunąć się i pozwolić nam wejść. – Obawiam się, że nie, milordzie. – Martinez pragnął pogratulować Dietrichowi, nie słów, lecz wyprostowanej postawy, świadczącej o tym, że barczysty mężczyzna nie usprawiedliwia się i nie zamierza ustąpić żądaniom Naksyda. – Mam bardzo wyraźne rozkazy nie wpuszczania nikogo na okręt bez pozwolenia oficera wachtowego – wyjaśnił Dietrich. – Odmawiacie wykonania rozkazu Dowódcy Floty! – stwierdził Ondakaal. – Pomachał ostentacyjnie ręką, wskazując na bok. – Sami widzicie, że „Niezłomny” wpuszcza na pokład specjalnych inspektorów! Na drugim kanale Alikhan czytał treść rozkazu Fanaghee. Rozkaz wydawał się prawdziwy. – Nie potrzebujemy tego – powiedział Martinez Alikhanowi. – Czekaj na Buena Vista. Ondakaal napastliwie przemawiał do wartowników. Martinez uznał, że już czas wybawić Dietricha i Honga, zanim zostaną zdominowani, i wcisnął przełącznik audio. – Co tu się dzieje? – zapytał ostro. – Kim do cholery jest pan, poruczniku, i dlaczego, do cholery, dręczy pan moich ludzi?! Reagując na władczy ton, Ondakaal odruchowo sprężył się do pozycji wyrażającej szacunek. – Jestem porucznik Ondakaal, milordzie – powiedział. – Starszy Dowódca Floty Fanaghee zażądała… – Czy może mi pan powiedzieć, co się dzieje? – ciągnął Martinez. – Łączność jest całkowicie zakłócana. Nie mogę nawet skorzystać z linii naziemnej. – Milordzie, nie mam poję… – Jedyny przekaz, który otrzymałem – przerwał Martinez – brzmiał: „Przygotować się do Buena Vista”. Może mi pan powiedzieć, co to znaczy „Przygotować się do Buena Vista?”. Zaskoczony Ondakaal nie zauważył szybkich spojrzeń, które wymienili Hong i Dietrich, ani subtelnej zmiany w ich postawie, kiedy zrozumieli te słowa i sprężali się, by skoczyć w tył i pomknąć do śluzy. – Milordzie, obawiam się, że nie wiem, co to znaczy – odparł Ondakaal. – Ale jeśli pan wpuści inspektorów na pokład, to ja…

– Buena Vista! – krzyknął Martinez. – Buena Vista! A potem przez interkom usłyszał Alikhana również wykrzykującego te słowa. Dietrich i Hong skoczyli w tył, poza pole widzenia. Ondakaal zdał sobie sprawę, co się dzieje, ale za późno: skoczył naprzód, jego chorążowie za chwilę podążyli za nim, ale najwyraźniej Alikhan zdążył zamknąć na czas drzwi śluzy, ponieważ Ondakaal wkrótce pojawił się w polu widzenia kamery bez obu terrańskich żandarmów. – Co to, do diabła, ma znaczyć? – zapytał ostro. – Niech się pan wytłumaczy, poruczniku! Martinez nagle zdał sobie sprawę, że doskonale się bawi. Nareszcie nie był prowincjuszem w świecie uprzywilejowanych arogantów ani młodszym porucznikiem, zależnym od przełożonych. Owszem, grał rolę, ale tej roli nie narzucili mu zwierzchnicy, sam ją wymyślił. Był jedyną osobą w promieniu stu lat świetlnych, która wiedziała, co się dzieje, i robił z Ondakaala durnia. Kiedy Ondakaal awanturował się z powodu wycofania wartowników, Martinez ściszył zewnętrzny kanał łączności i zwiększył głośność na swym prywatnym kanale z Alikhanem. – Alikhanie, gdzie jesteś? Czy wszyscy są bezpieczni? – Jesteśmy bezpieczni, milordzie, wszyscy trzej. Zamknęliśmy oboje drzwi śluzy i zjeżdżamy windą w rurze dokującej. – Bardzo dobrze. Kiedy znajdziecie się na pokładzie, zamknijcie szczelnie śluzę samej „Korony”. Dietrich i Hong mają ci oddać broń, odmontować windę centralną i zgłosić się na swoje stanowiska. Ty przejmiesz broń, a potem wykonasz specjalne zadanie. Włamanie do sejfu w kwaterze pierwszego porucznika. O tym zadaniu nie powinno się mówić głośno, jeszcze nie teraz. – Tak jest, milordzie – odpowiedział Alikhan. Martinez odwrócił się do Mabumby, który jakby zaczynał coś rozumieć i patrzył na niego z nabożną trwogą. Reakcja inżyniera wywołała u Martineza miły napływ próżnej dumy. – Silniki – powiedział – wznowić odliczanie. Mabumba drgnął, kiedy usłyszał skierowane do siebie polecenie, a potem odwrócił się do swej konsoli. – Odliczanie wznowione – oznajmił. Martinez zwrócił się do pilota drugiej klasy, Erukena: – Przygotować się do rozhermetyzowania i wycofania rury dokującej, natychmiast po zamknięciu śluzy „Korony”. Eruken zakrzątnął się przy konsoli. – Przygotowanie do rozhermetyzowania i wycofania rury dokującej. Martinez wzmocnił głos z zewnętrznego kanału, akurat na czas, by usłyszeć, jak Ondakaal znowu powołuje się na autorytet Dowódcy Floty i żąda wpuszczenia na pokład. – Lordzie poruczniku! – powiedział Martinez. – Niech się pan wytłumaczy! Dlaczego próbuje się pan włamać do śluzy „Korony”? – Wycofał pan wartowników! – krzyknął Ondakaal. – Co ma znaczyć ta zdrada? – Połączenia powietrzne i wodne wycofane – zameldował Mabumba ściszonym głosem, tak że Ondakaal nie mógł tego usłyszeć. – Zewnętrzne śluzy uszczelnione. – Wycofałem swych wartowników z powodu pańskich gróźb i obraźliwego zachowania – powiedział Martinez do Ondakaala. – Złożę o tym meldunek pańskiemu zwierzchnikowi. – Dowódca Floty Fanaghee zarządziła inspekcję pańskiego statku – oznajmił Ondakaal. – Nonsens! – odparł Martinez. – Nie słyszałem o żadnej inspekcji. – To niespodziewana inspekcja – upierał się Ondakaal. – Kiedy próbowałem to wyjaśnić pańskiemu głównemu zbrojeniowcowi… – Zewnętrzna śluza zamknięta – zameldował niemal szeptem Eruken, naśladując ściszony ton

Mabumby. Martinez położył dłoń na mikrofonie, by Ondakaal go nie podsłuchał. – Rozhermetyzować i wciągnąć rurę dokującą. Ostrzec załogę, by zabezpieczyła się przed zerowym ciążeniem. – Tak jest, lordzie poruczniku. – Wszystkie dysze manewrowe w zawieszeniach – zameldował Mabumba. – Ciśnienie w głowicach dyszy nominalne. – Nagle zawyła piskliwa syrena ostrzegawcza, po chwili zamilkła. – Przekazane ostrzeżenie o zerowym ciążeniu. – Jeśli pański główny zbrojeniowiec pokazał panu rozkaz Dowódcy Floty… – ciągnął Ondakaal. Martinez zdjął dłoń z mikrofonu. – Zbrojeniowiec Alikhan właśnie niesie rozkaz – poinformował go Martinez. – Kiedy go przeczytam, jestem pewien, że nie będzie żadnych trudności. Proszę zaczekać. Ondakaal umilkł. Ramiona zwisały mu po bokach w geście pełnej zakłopotania porażki. Uznał, że warto wierzyć, że rozkaz Fanaghee rozewrze śluzę „Korony”, ale jego postawa sugerowała zwątpienie w magiczne działanie dokumentu. – Rura dokująca wycofana – zameldował Eruken. – Statek na stuprocentowym zasilaniu wewnętrznym. Połączenia elektryczne odcięte. Zewnętrzne złącza zapieczętowane. Martinez spojrzał na własne displeje. Okręty Daimongów miały teraz przy śluzach naksydzkich wartowników, wartownicy Daimongowie zostali odsunięci lub aresztowani. Displeje informowały teraz o tym, co już wiedział. Zaczął rekonfigurować swoje displeje do startu silników i manewrowania. – Złącza do danych wycofane – powiedział Eruken. – Zewnętrzne porty danych zapieczętowane. Ondakaal poruszył się nagle, a potem pośpiesznie powiedział do displeju narękawnego coś, czego Martinez nie słyszał. Potem Ondakaal spojrzał zaskoczony w kamerę nad śluzą. – Wycofał pan połączenia powietrzne i wodne do swego statku! Co to ma znaczyć? Martinez pozwolił sobie na uśmieszek. – Izoluję się od stacji – oznajmił – aż pewne rzeczy zostaną wyjaśnione. – Nie ma pan do tego prawa! – wściekał się Ondakaal. – Musi pan otworzyć śluzę dla naszych inspektorów! – Proszę mi powiedzieć – odparł Martinez – dlaczego wprowadza pan na mój statek uzbrojone osoby. Do inspekcji nie potrzebuje pan broni, poruczniku. – To rozkaz Dowódcy Floty! Pan nie może kwestionować jej rozkazów! – Główne silniki w zawieszeniach – zameldował Mabumba. – Test zawieszenia pomyślny. Uruchomienie za dziesięć sekund. – Start – powiedział Martinez. – Start? – spytał Ondakaal. – Co ma znaczyć „start”? Martinez odłączył Naksyda. – Silniki gotowe do odpalenia na rozkaz – powiedział Mabumba. – Zaciski wycofane – zameldował Eruken. – Chwytaki magnetyczne zwolnione. „Korona” dokowała dziobem do zewnętrznej krawędzi zewnętrznego pierścienia akceleracyjnego Magarii, który obracał się dziewięć razy szybciej od planety w dole. Obroty pierścienia dostarczały siły odśrodkowej, która zapewniała ciążenie na statku. Aby się odłączyć, okręt nie potrzebował dysz manewrowych: musiał się jedynie odczepić, a usunięcie sił dośrodkowych wyrzucało fregatę w kosmos. Wskutek tego pozorne ciążenie na statku ustało. Dla Martineza pierwszą oznaką, że „Korona” odeszła od stacji, było to, że zaczął odpływać ze swego fotela; kiedy zorientował się, że zlekceważył

własne ostrzeżenie przed zerowym ciążeniem i nie wpiął się w fotel, natychmiast zajął się uprzężą. Klatki akceleracyjne w zawieszeniu kardanowym z lekka poskrzypywały, gdy ustało ciążenie. – Odłączenie od pierścienia – zameldował Eruken. – Oddaliliśmy się od „Perigeum”. – Stanowiska statków były lekko cofnięte względem siebie, więc „Korona” nie powinna zawadzić o rufę następnego okrętu cumującego przy pierścieniu, ale jednak wiadomość, że to niebezpieczeństwo już nie grozi, przynosiła ulgę. – Pilot, wyzerować nasz moment pędu – polecił Martinez. Nie chciał, by „Korona” nadal odpływała w kosmos, gdzie stanowiłaby idealny, wolno poruszający się cel. Zakładał, że Naksydzi nie wystrzelą swych pocisków z antymaterii, gdyż głowica z antymaterii, wybuchająca na szczycie „Korony”, zamieniłaby w parę nie tylko cel, ale również doki, wszystkie zacumowane okręty i kawał pierścienia akceleracyjnego. Ale do ataku przeciw „Koronie” mogły być wykorzystane okrętowe lasery obrony bezpośredniej, jak również promienie antyprotonowe, w które wyposażono większe jednostki. Prawdopodobnie lasery nie były wystarczająco silne, by zniszczyć fregatę, Martinez nie miał jednak takiej pewności co do promieni antyprotonowych, a każde uszkodzenie mogłoby zniweczyć jego plany. Obroną przed promieniami antyprotonowymi było silne pole magnetyczne, którego „Korona” i tak używała jako osłony przed zewnętrznym promieniowaniem. Martinez kazał włączyć pole, choć nie byłoby skuteczne przeciwko dokładnie wymierzonemu uderzeniu jednego z wrogich promieni. Martinez poczuł, jak lekko ściągają go paski uprzęży, a potem znowu unosił się w powietrzu. Eruken zdusił resztki momentu pędu „Korony” i teraz fregata płynęła razem z pierścieniem, obracającym się przed jej dziobem. – Pilocie, dysze manewrujące – polecił. – Lećmy prosto na południe od pierścienia. Znów poczuł szarpnięcie uprzęży. – Manewr w kierunku południowym, milordzie. Martinez nacisnął tastry. – Nawigacja – powiedział. – Wysyłam wam wykresy kursu do Wormholu Cztery. Proszę je wprowadzić do swych komputerów. – Ach… tak jest, milordzie. Diem patrzył na displeje w lekkim oszołomieniu i Martinez wspomniał, że to tylko praktykant, bez dyplomu drugiego nawigatora. Jeśli uwzględnić mnie, mamy w sterowni dwóch niedoświadczonych nawigatorów, pomyślał Martinez. Nie za dobrze jak na te okoliczności. Z tyłu rozległ się głos Vonderheydte’a i Martinez podskoczył – zapomniał, że tam ktoś siedzi. – Słyszę skargi kapitańskiego kucharza, milordzie – oznajmił. – Niska grawitacja rujnuje mu obiad. Mówi, że jego sos angielski znajduje się teraz na suficie. – Łączność, każ kucharzowi wszystko zapakować i iść na fotel akceleracyjny. Rozwiniemy kilka g. – Zwrócił się do Erukena: – Pilocie, daj sygnał załodze, by się przygotowała na ostre przyśpieszenie. Rozległo się przeraźliwe wycie syren, wędrujące w górę i w dół po skali częstotliwości. Załoganci czasami ginęli, dlatego że na czas nie dostali się do foteli akceleracyjnych, i Martinez chciał, by ostrzeżenie do wszystkich na pewno dotarło. Syreny umilkły, pozostawiając po sobie ziejącą ciszę. Diem z coraz bardziej rozpaczliwą miną spoglądał na diagram nawigacyjny. Eruken gapił się na kontrolki i przygryzał wargę. Mabumba zerkał przez ramię, chyba koncentrując wzrok na pistolecie, który prawie pozbawiony wagi spoczywał przy udzie porucznika. Martinez uświadomił sobie, że nikt z nich nie wie, co się dzieje. Inni na statku też nie wiedzą. – Łączność: ogłoszenie ogólne – powiedział, a kiedy znowu się odezwał, słyszał swój głos

nadlatujący echem z publicznego systemu komunikacyjnego statku. – Mówi porucznik Martinez ze sterowni – oznajmił. – Z przykrością was zawiadamiam, że kilka minut temu dokonano rewolty na pierścieniu Magarii. Buntownicy wykorzystali nieobecność wielu oficerów i członków załogi z powodu Festiwalu Sportu i zajęli większość okrętów na stacji. – Martinez oblizał wargi. – Prawdopodobnie wszystkie statki, prócz naszego. Teraz jest naszym obowiązkiem doprowadzenie „Korony” na Zanshaa, by ostrzec flotę i rząd przed niebezpieczeństwem ze strony buntowników, a także pomóc flocie w odzyskiwaniu utraconych okrętów. Takie są gołe fakty, pomyślał Martinez. Jednak jakoś czuł, że jego słowa nie brzmią odpowiednio. Prawdziwie wielki przywódca w tym momencie wygłosiłby inspirującą mowę, wzniecając w załodze zapał do wielkich czynów; dzięki swej elokwencji zdobyłby ich trwałą lojalność. Zastanawiał się, czy on, Gareth Martinez, mógłby kiedykolwiek stać się takim przywódcą. Cóż u diabła, myślał. Warto się o tym przekonać. – Jeszcze jedno – dodał. – Jako że buntownicy przejęli kontrolę nad pierścieniem Magarii, mają teraz dominującą władzę nad planetą. Dlatego musimy przyjąć, że kapitan Tarafah i reszta załogi są straceni, i mieć nadzieję, że jeńcy będą traktowani przyzwoicie… To dopiero radosne wieści, pomyślał w głębokiej ciszy, która zapanowała po jego słowach. Lepiej posiać odrobinę nadziei, zanim wszyscy popełnią samobójstwo lub obiecają sobie w duchu, że przyłączą się do buntu. – Na statku została nas tylko garstka – ciągnął Martinez. – Wyruszamy na spotkanie ogromnego niebezpieczeństwa. W ciągu miesięcy, które nam zajmie droga na Zanshaa, będziemy musieli odbywać dodatkowe wachty i pracować jeszcze ciężej, ale chciałbym, żebyście rozumieli, że kapitan i pozostali więźniowie będą trzymać za nas kciuki i życzyć nam sukcesu. Ponieważ to my jesteśmy teraz drużyną „Korony” – koroniarze to my. Teraz nasza kolej, by grać ostro i wbić decydującego gola. Koniec przekazu. Kiedy zakończył transmisję, miał ochotę skulić się w fotelu i czuł, że skóra płonie mu ze wstydu i upokorzenia. Co go opętało, by zamknąć mowę tymi okropnymi metaforami sportowymi? To nie była elokwencja, to był rodzaj obrzydliwego, fałszywego żargonu, na który przygięci odpowiedzą jedynie drwiną. Powinien tylko wygłosić komunikat o buncie i milczeć. Ale kiedy rozejrzał się po sterowni, zobaczył, że chyba poszło mu dobrze. Mabumba patrzył na swe displeje z wyrazem dość szczerego zdecydowania i nie rzucał już ukradkowych spojrzeń na pistolet Martineza. Eruken wyprostował się w fotelu i mocno trzymał kontrolki dysz. Nawet Tracy i Clarke – które poza patrzeniem na wykresy radarowe miały naprawdę mało do roboty – wyglądały na bardziej skupione na pracy; a Kelly, która jako oficer zbrojeniowy miała do roboty jeszcze mniej, wyglądała zdecydowanie radośnie. Tylko Diem był nieszczęśliwy, ale Diem nie słyszał przemowy, sparaliżowany strachem z powodu diagramu nawigacyjnego Martineza. Może załoga miała mniejsze wymagania co do przemówień niż mistrz retoryki w starej akademii Martineza. Displej narękawny zagrał i Martinez przyjął rozmowę. – Alikhan, milordzie. Zakończyłem tę małą misję, którą mi pan zlecił. Displej nie pokazywał twarzy Alikhana, lecz ziejącą fasadę sejfu Koslowskiego ze zdjętymi przednimi drzwiami. – Tak, Alikhanie? – spytał Martinez. – Nic, milordzie. Wynik negatywny.

Martinez poczuł, że trwoga gra mu na nerwach palcami z puchu. Flota przezornie odcięła młodszym porucznikom, takim jak on, swobodny dostęp do przerażającego arsenału „Korony”. Kapitan i każdy z poruczników nosili klucze z kodami, odblokowujące broń, ale by ją uruchomić, co najmniej trzy z tych kluczy musiały być obrócone jednocześnie. Nawet uzbrojenie obronne, lasery obrony bezpośredniej, bez trzech kluczy były bezużyteczne. A istniało duże prawdopodobieństwo, że okręty naksydzkie wkrótce zaczną go ostrzeliwać. – Czy sprawdziłeś we wszystkich innych miejscach? – spytał Martinez. – W szufladach? Pod materacem? – Tak, milordzie. W dalszym ciągu wynik ujemny. Mogę pójść do gabinetu kapitana i powtórzyć tę samą procedurę. – Nie, muszę przyśpieszać. – Może da mi pan dwie minuty? Przynajmniej zaniosę tam sprzęt. Kiedy zacznie się przyśpieszanie, mogę wskoczyć w stelaż kapitana. Nie będzie tak wygodny jak własna kanapa akceleracyjna, ale ujdzie. Na te parę godzin życia, które nam zostały, pomyślał Martinez. – Doskonale, masz dwie minuty. – Martinez przerwał transmisję. – Oddaliliśmy się od pierścienia – zameldował Eruken. – Pilocie, wyzeruj nasz moment pędu. – Wyzerować moment pędu, milordzie. – Dwie minuty do przyśpieszenia. Znacznik. – Znacznik dwie minuty do przyśpieszenia – powiedział Mabumba, ale Diem uniósł rękę, jak uczeń w szkole, proszący o pozwolenie na wyjście do toalety. – Milordzie? – powiedział. – Patrzyłem na pański diagram i… ach.. – Przesadny grymas wykrzywił szczupłą, bladą twarz, jak gdyby Diem oczekiwał, że dostanie po głowie za swoje przypuszczenia. – On jest nielegalny – oznajmił. – Pan… my… przelatujemy tak blisko pierścienia, że jest to niebezpieczne. Martinez spojrzał na niego i spróbował przydać swemu obliczu cechy wszechmocnego oficera. – Ale czy rzeczywiście mamy w coś uderzyć? – Ach… – Diem patrzył zmieszany na diagram. – Nie, tak dosłownie to nie. Bez zderzeń. Po prostu różne… problemy zbliżeniowe. – Więc trzymajmy się planu, Diem. – Odwrócił się do stanowiska inżynieryjnego. – Mabumba, daj załodze jednominutowe ostrzeżenie. – Tak jest, milordzie. – Znowu zawył sygnał ostrzegawczy, a głos Mabumby zagrzmiał na statku. – Minuta do przyśpieszenia. Jedna minuta. Za minutę, myślał Martinez, będę albo największym bohaterem, albo największym zbrodniarzem we flocie od czasów Taggarda z „Prawdy”. – Wszyscy biorą lekarstwa. Sięgnął po iniektor wetknięty w pochewkę pod podłokietnikiem fotela i wstrzyknął sobie w tętnicę szyjną narkotyk, który miał sprawić, że jego naczynia krwionośne zachowają elastyczność, oraz zapobiec zawałowi serca w czasie wysokich przyśpieszeń. Inni w sterowni zrobili to samo. – Eruken, wycofać reflektory radarowe. – Reflektory radarowe wycofane. Kompozytowy, gumiasty kadłub „Korony” nie odbijał w naturalny sposób radaru i by ułatwić pracę kontrolerom ruchu i nawigacji, fregatę zaopatrzono w kilka reflektorów radarowych. Martinez uznał, że wystawianie się na cel nie ma sensu.

– Dwadzieścia sekund do zapłonu – powiedział Mabumba. – Silniki, zapłon na znak diagnawu. – Zapłon na znak diagnawu, milordzie. – Dziesięciosekundowe ostrzeżenie, pilocie. Sygnał ostrzegawczy znowu zawył, jeżdżąc w górę i w dół skali częstotliwości. Martinez czuł, jak w odpowiedzi huczy mu krew. – Nawiasem mówiąc, nawigatorze – przekrzykiwał syrenę – może pan równie dobrze wyłączyć teraz ten alarm zbliżeniowy. I wtedy ogromny bucior kopnął go w plecy. To zastartowały silniki i „Korona” ruszyła w drogę.

DZIEWIĘĆ W jakich okolicznościach oficer może zarządzić natychmiastowe zabicie podwładnego? 1. Z rekomendacji właściwie wyznaczonego Sądu Śledczego. 2. Gdy podwładnego schwytano z bronią w ręku, walczącego przeciwko legalnemu rządowi. 3. Kiedy oficer jest w posiadaniu dowodu, że podwładny jest winien zbrodni głównej. 4. W dowolnych okolicznościach. Sula dotknęła pisakiem czwartej, poprawnej odpowiedzi, potem dotknęła ikony przyzywającej następne pytanie. Prawo wojskowe nie należało do jej najmocniejszych stron, ale na szczęście – dla wyniku testów – prawo wojskowe było tak drakońskie, że pozostawiało niewiele miejsca na błędy i swobodę interpretacji. Wiedziała również, że prawo to jest w praktyce o wiele mniej drakońskie. Niewielu kapitanów ścinało głowy swym podwładnym, gdyż w teorii każdy obywatel miał swego patrona, para, którego obowiązkiem była opieka nad klientem. Wielu parów nie przejmowało się swymi obowiązkami – Sula wiedziała o tym z własnego doświadczenia. Ale par mógł uznać, że któryś z jego klientów został niesprawiedliwie potraktowany, i wszcząć dochodzenie. Mógł z tego wyniknąć trwający przez dziesięciolecia proces cywilny. Kapitanowie, którzy chcieli srogo ukarać podwładnego, ubezpieczali się, wyznaczając Komisję Śledczą, a choć nie byli zobowiązani kierować się jej rekomendacjami, zazwyczaj brali je pod uwagę, unikając późniejszych kłopotów. Sula popędziła przez następne kilka pytań, bezpieczna w swej pewności, że na egzaminach wypada doskonale. Prawo wojskowe było jej najsłabszym przedmiotem, jeśli nie liczyć interpretacji Praxis, a jak dotychczas pytania nie sprawiały jej kłopotów. Pierwsze z nich z pewnością nie przekraczało jej umiejętności. Postukała w ekran trzonkiem pisaka i zastanawiała się nad następnym pytaniem, w którym chodziło o jurysdykcję – poza terenem właściwej bazy wojskowej – różnych militarnych i paramilitarnych organizacji na stacji pierściennej. Nagle drzwi do sali egzaminacyjnej otworzyły się z hukiem. – Hołoooota! Sula zawdzięczała latom mechanicznych treningów to, że jej umysł nadal analizował problem, choć ona sama skoczyła na nogi z wysoko uniesionym podbródkiem i odsłoniętym gardłem. – Jaśnie panie? – Nadzorująca Daimong wydawała się bardziej zmieszana od kadetów. – Dlaczego pan…? Przybyły był Terraninem i miał na sobie mundur pełnego kapitana. – Sytuacja awaryjna – wyjaśnił. – Egzaminy odwołano. Cały personel floty ma się udać na stanowiska. Ci, którzy nie mają bieżącego przydziału, meldują się w Dowództwie Pierścienia, Wydział Personalny. – Ale milordzie… – protestowała Daimong. – Już, hołoto! – Rozkaz kapitana został skierowany do kadetów, nie do nadzorującej egzamin. Kadeci tłoczyli się przy wyjściu. Problem jurysdykcji powoli blakł w umyśle Suli; rozglądała się wokół ze wzrastającym zdumieniem. Nadzorująca chyba nie wiedziała, co robić. Próbowała skontaktować się z kimś, używając swej konsoli komunikacyjnej, ale najwyraźniej bezskutecznie. Sytuacja awaryjna, pomyślała Sula, a potem pobiegła do garderoby, by zdjąć szatę i przebrać się w mundur. Inni kadeci wymieniali hałaśliwe uwagi, a umysł Suli nadal pracował, posługując się wzorcami testów egzaminacyjnych.

Egzaminy na porucznika zostały skasowane z następujących przyczyn: 1. Z powodu kaprysu wyższego oficera. 2. Ponieważ my tak mówimy. 3. Egzaminów na porucznika nigdy nie kasowano. Prawidłowa była oczywiście odpowiedź trzecia. Egzaminów na porucznika nigdy nie kasowano. Co oznaczało, że teraz dzieje się coś wielkiego. *** „Korona” zanurkowała i pomknęła wzdłuż południowej krawędzi pierścienia Magarii. Płonący ogon z unicestwianej materii utrudniał obserwację smukłego kształtu samej fregaty. Martinez czuł, że siły coraz głębiej wpychają go w fotel akceleracyjny, rozciągają w żelowej wyściółce, jakby wylepiały formę kawałkiem plasteliny. Pistolet, teraz bardzo ciężki, wbijał mu się w biodro, wywołując wściekły ból. Gdy „Korona” osiągnęła przyśpieszenie zbliżone do dziesięciu g, Martinez prawdopodobnie by zemdlał, ale „Korona” utrzymywała to przyśpieszenie tylko tak długo, aż w odpowiednim czasie osiągnęła szybkość ucieczki, gdy należało oddalić się od stacji pierściennej i wejść na kurs do Wormholu Cztery Magarii. Martinez wykorzystywał pierścień Magarii jako osłonę – wiedział, że Naksydzi do niego nie strzelą, bo będą się bali trafić w pierścień. A kiedy wyszedł spod osłony, mknął ku wormholowi, starał się, by krawędź pierścienia znajdowała się dokładnie pomiędzy „Koroną” a eskadrami naksydzkimi. Przyśpieszenie „Korony” spadło do sześciu g, co było męką dla załogantów, nie dlatego, że tracili przytomność, ale dlatego, że jej nie tracili i cierpieli w pełnej świadomości. Osiemnaście minut po ucieczce „Korony” Naksydzi się odezwali. – Milordzie, pilna wiadomość laserem komunikacyjnym – zadźwięczały w słuchawkach słowa Vonderheydte’a. – Od Dowództwa Pierścienia. Jedynie sygnał lasera komunikacyjnego mógł się przebić przez gorący plazmowy ogon „Korony”. – Powiedz im, by zaczekali. Będę rozmawiał osobiście – oznajmił Martinez. – Tak jest, milordzie. – Czy kanały radiowe między statkami nadal są zagłuszane? – Nie, milordzie. Zagłuszanie ustało około dwóch minut temu, gdy „Korona” prowadziła trzy do jednego. Martinez uśmiechnął się, ale tylko na chwilę, bo zaraz uświadomił sobie, dlaczego ustało zagłuszanie. Przejmowanie eskadr nienaksydzkich zakończono i dalsze przeszkadzanie atakowanym statkom w wysyłaniu komunikatów o rebelii nie miało już sensu. „Korona” była teraz naprawdę sama, we wrogim układzie. Odczekał dwie minuty – dwie dalsze minuty odwlekania nieuniknionego – i polecił Vonderheydte’owi przełączyć Dowództwo Pierścienia na jego displeje. Poczekał, aż mrugające światełko na konsoli poinformuje go, że jest odbierany. – Mówi Martinez – zameldował. Displej pokazywał, że rozmówcą jest Naksyd w mundurze starszego kapitana. Jego słowa były opóźniane tylko nieznacznie przez dzielącą ich odległość.

– Lordzie poruczniku Martinez – powiedział Naksyd. – Tu starszy kapitan Deghbal, dowodzący Pierścieniem Magarii. Opuścił pan pierścień bez pozwolenia i rozpoczął beztroskie manewry, które naraziły na niebezpieczeństwo pański statek i stację. Ma pan rozkaz natychmiastowego powrotu. – Myślałem, że stacją pierścienną dowodzi kapitan An-Char – odparł Martinez. – Kapitan An-Char jest nieosiągalny. – Słowa te wypowiedziano po nieznacznym wahaniu. – Ja dowodzę pierścieniem. Rozkazuję panu wracać. – Czy może mnie pan zapewnić, że lord porucznik Ondakaal jest aresztowany? – spytał Martinez. – Otworzył ogień do moich wartowników przy śluzie i jednego zranił. Powiedział, że statek ma zostać zajęty, a my wszyscy zabici. Deghbal wzdrygnął się nieco na te słowa i Martinez wiedział, że to bezczelne kłamstwo całkowicie zaskoczyło Naksyda. Każdy wybieg jest dobry, by zdezorientować Naksydów i wpakować Ondakaala w kłopoty. I co ważniejsze, zyskać na czasie. Opóźniać. Opóźnianie to w tej chwili mój główny cel, myślał Martinez. – Obecnie wszystko jest pod kontrolą – powiedział w końcu Deghbal. – Nie ma powodów do niepokoju. Może pan skierować „Koronę” na powrót do jej doku. Martinez wziął głęboki oddech, walcząc z ciążeniem uciskającym mu pierś. – Lordzie starkapie, miałem polecenie od swojego kapitana, żebym nie wpuszczał nikogo na statek bez jego wyraźnego rozkazu. Czy może mi pan dostarczyć taki rozkaz? Gniew wzmocnił odpowiedź Deghbala. – Pozwolenie pańskiego kapitana nie jest potrzebne! Sam mój rozkaz powinien wystarczyć! Martinez usiłował sprawiać wrażenie, że poważnie rozważa tę argumentację. Zrobił do kamery bardzo zasmuconą minę. – Wie pan, lordzie starkapie, naprawdę chciałbym dostać w tej sprawie rozkaz swego kapitana. – Jestem pana zwierzchnikiem! Musi pan słuchać moich rozkazów! Jeśli nie zostanę usłuchany, pociągnie to za sobą nieprzyjemne konsekwencje zarówno dla pana, jak i dla pańskiego statku! Martinez zastanawiał się, czy ktoś wcześniej naprawdę odmówił wykonania jakiegoś rozkazu Deghbala. Chyba nie. Miał nadzieję, że niesubordynacja to dla Deghbala zaskoczenie, a on, Martinez, zdoła to wykorzystać, i znowu usiłował sprawić wrażenie, że głęboko rozważa słowa starkapa. Potem nadał twarzy wyraz tępego, upartego zdecydowania. – Chcę mieć rozkaz kapitana Tarafaha – oświadczył. – Ufam, że on wie, co się naprawdę dzieje. – Skrzywił się do kamery. – Koniec przekazu. Za dobrze się bawię, pomyślał Martinez; wyobrażał sobie, jak Deghbal klnie na pomarańczowe „Koniec przekazu” na swoich displejach. A może jednak przesadziłem i zbyt go rozgniewałem? – zastanawiał się. I teraz Deghbal po prostu rozkaże wysłać za „Koroną” kanonadę pocisków sterowanych, by ją dopaść i zniszczyć. Spojrzał na Tracy i Clarke, które śledziły ekrany czujników. – Ekrany, jeśli zobaczycie ślady pocisków, dajcie mi znać natychmiast. Przyszpilone do swych foteli przez przyśpieszenie, Tracy i Clarke obróciły ku niemu twarze, a potem szybko skierowały wzrok z powrotem na displeje. Choć, o ile Martinez wiedział, kobiety nie były spokrewnione, wyglądały bardzo podobnie – ciemnowłose, młode, o szerokich ramionach. Martinez wywołał Alikhana, tym razem korzystając z systemu statku, a nie z displeju narękawnego. Używał więc mikrofonu w nagłowniku, zamiast mówić do guzika na rękawie. Guzik na rękawie Alikhana ukazywał jedynie sufit w kabinie Tarafaha. Była to jedyna dostępna perspektywa, gdyż Alikhan leżał w łóżku kapitana pod ciężarem sześciu g. – Udało się?

W głosie Alikhana słyszało się wysiłek osoby pokonującej duże ciążenie: – Doniosłem sprzęt do kabiny kapitana, milordzie. Ale zdążyłem tylko przeszukać biurko kapitana. Bezskutecznie. – Zmniejszę przyśpieszenie do dwóch g. Czy myślisz, że będziesz mógł posłużyć się tym… sprzętem? – Będę mógł, milordzie. – Dobrze. Koniec przekazu. – Podniósł głos, by usłyszał go Eruken. – Silniki. Zredukować przyśpieszenie do dwóch g. – Tak jest, milordzie. – W słowach Erukena zabrzmiała szczera ulga. Wściekłe przyśpieszenie zelżało, przy zmianie naprężeń konstrukcja „Korony” jęknęła. – Milordzie? – W nagłowniku Martineza rozległ się głos Vonderheydte’a. – Czy udzieli mi pan pozwolenia na użycie toalety? Piłem kawę podczas cenzurowania poczty i… Martinez wyszczerzył zęby w uśmiechu. Powszedniość zawsze prześwitywała pod dramatem. – Pozwolenia udzielono – oświadczył. – Na czas swojej nieobecności przekaż displeje komunikacyjne na moją konsolę. Bądź ostrożny. Poruszać się przy podwójnym ciążeniu to jak chodzić z kimś siedzącym na karku – rzecz możliwa, ale trzeba uważać. Zwichnięcia i złamania były powszechne, a Martinez nie mógł sobie pozwolić na choroby personelu. Statkowy „doktor” – w rzeczywistości farmaceuta drugiej klasy – pełnił także rolę lekarza drużyny i pozostawiono go na Magarii. Martinez nie chciał jednak mieć w sterowni zasikanej załogi. – Kto jeszcze potrzebuje toalety? Większość rąk uniosła się w górę. Wysokie przyśpieszenie było ciężką próbą dla pęcherzy. Skoro już o tym mowa, pomyślał Martinez, sam mógłbym skorzystać z toalety. Ogłosił załodze, że będzie miała trochę czasu na ablucje, ale przypomniał o niezbędnej ostrożności. Jeśli „Korona” przetrwa następnych kilka godzin, zapakuję załogę w skafandry próżniowe z utensyliami. Toaletę zdążyło odwiedzić czterech załogantów, kiedy Alikhan zameldował: – Otworzyłem sejf, milordzie. Bez rezultatów. Martineza ogarnęła ponura wściekłość. To niepowodzenie już w tej chwili mogło przesądzić o zagładzie całego statku. – Przeszukaj pomieszczenie – polecił. – A potem jego gabinet. – Tak jest, milordzie. Czy w gabinecie jest sejf? – Nie wiem. Jeśli jest, wiesz, co masz robić. Martinez poszedł do toalety jako ostatni. Pochylony pod ciężarem przyśpieszenia, właśnie przywlókł się z powrotem do sterowni, kiedy z Dowództwa Pierścienia nadeszła następna wiadomość. – To kapor, milordzie – ogłosił Vonderheydte radośnie, jakby wierzył, że sama elektroniczna obecność Tarafaha usunie nieporozumienia i rozwiąże wszystkie problemy „Korony”. – Czekać – polecił Martinez. Opuścił się łagodnie w fotel, zwolnił klatkę, by wahnęła się do wygodniejszej pozycji, potem obniżył sobie displeje. Zastanawiał się, czy gdyby w jakimś momencie rozmowy wrzasnął: „Gdzie jest twój klucz kapitański?!”, Tarafah miałby szanse odpowiedzieć, zanim buntownicy stłamsiliby go lub odłączyli. I czy Tarafah w ogóle by zechciał udzielić mu odpowiedzi na takie pytanie. A czy samo zadanie takiego pytania nie potwierdziłoby podejrzeń dowódców pierścienia, którzy natychmiast wystrzeliliby w stronę „Korony” salwę pocisków sterowanych?

Uznał, że lepiej nie pytać. – Mówi Martinez. Tarafah patrzył na niego gniewnie z displeju. Obraz trochę drgał i falował. Prawdopodobnie nadawano z rękawa jakiejś innej osoby, bo Tarafah był w dresie bez wbudowanego displeju. W tle Martinez słyszał gwar tłumu. Tarafah znajdował się w jakimś biurowym wnętrzu, a głos odbijał się od twardych ścian. Prawdopodobnie to jedno z pomieszczeń pod stadionem futbolowym. – Podobno odłączyłeś „Koronę” i przeleciałeś jak fajerwerk nad całym pierścieniem – mówił ostro Tarafah. Opóźniaj, nakazał sobie Martinez. – Słyszę, że „Korona” zwycięża trzy do jednego, milordzie. Przede wszystkim gratulacje, pański staranny plan przynosi efekty. – Teraz to już cztery do jednego. – W gniewnym głosie Tarafaha brzmiały nutki próżności. – Sorensen do Villi, Villa do Yamany, Yamana do Sorensena, Sorensen do Digby’ego i gol. Genialne, milordzie. – Dziękuję – powiedział niechętnie Tarafah. – Ale muszę wrócić do drużyny. Nie chcemy dostać drugiego gola w końcowych minutach. – Oczywiście, milordzie. Przykro mi, że oderwano pana od gry. – A mój statek. – Tarafah zmrużył oczy. – Co z moim statkiem? – Uzbrojeni Naksydzi próbowali zająć „Koronę”, milordzie. Musiałem wyprowadzić ją z doku. Tarafah spojrzał lekceważąco. – Wyjaśniono mi. To niespodziewana inspekcja. – Oni byli uzbrojeni, milordzie – odparł Martinez. – Po co inspektorom pistolety? I szturmowali wszystkie statki na stacji. Naksydzi. Sami Naksydzi. Z bronią. Wzrok Tarafaha powędrował poza pole widzenia kamery. – Czy to Naksydzi pana poinformowali, milordzie? – spytał łagodnie Martinez. – Czy z panem w tej chwili są tam Naksydzi? Tarafah, po chwili wahania, znów spojrzał twardo. – Oczywiście, że to Naksydzi – powiedział w końcu. – Ze sztabu Dowódcy Fanaghee. – Jego głos przybrał oskarżający ton. – Martinez, wciągnął pan w to Dowódcę Floty! Czy zdajesz sobie sprawę z konsekwencji?! – Tłum zaczął wiwatować. Po twarzy Tarafaha przemknął wyraz zniecierpliwienia. – Muszę wracać do gry. Teraz zawrócisz „Koronę” i przylecisz z powrotem na stację. Wszystko uporządkujemy, kiedy już tu będziesz. Martinez upadł na duchu. W tej właśnie chwili kończy się zabawa, pomyślał. – Mówi pan to dobrowolnie? Bez przymusu, bez nacisków? – Oczywiście – warknął Tarafah. – A teraz przyprowadź „Koronę” do krawędzi i wszystko załatwimy. – Tak jest, milordzie. – Martinez czuł gorycz na języku, świadomy tego, co będzie musiał teraz powiedzieć. Opóźniaj, powtarzał sobie w duchu. Czas jest najważniejszy. Opóźnienie wszystko usprawiedliwia. – Jeśli tylko przekaże mi pan hasło – oznajmił Tarafahowi – zawrócę statek i rozpocznę hamowanie. Tarafah już wstawał, gotów iść do swych piłkarzy, ale znowu spojrzał w kamerę. – Co takiego? – spytał. Martinez usiłował zachować bardzo poważną minę.

– Hasło. To hasło, które podał mi pan wczoraj wieczorem – wyjaśnił. Grymas frustracji przemknął przez twarz Tarafaha. – O czym mówisz, Martinez? – Pamięta pan? – spytał Martinez. W jego serce wkradały się smutek i trwoga, choć próbował mieć minę poważną i zdecydowaną. – Pamięta pan obiad? Kiedy mówiłem o swoich podejrzeniach co do ruchów Naksydów, powiedział pan, że nikt nie może wejść na pokład „Korony”, chyba że z pańskim hasłem. – Nigdy nie podawałem panu żadnego hasła! – oznajmił Tarafah. – O czym pan bredzi? Wydawał się szczerze zakłopotany. Smutek przygniatał Martineza jak powolne nieubłagane przeciążenie. Tarafah jeszcze nie rozumiał, jak straszliwie zdradził go Martinez. – Hasło, które mnie przekona, że jest pan wolny i nie działa pod przymusem – powiedział Martinez. – Musi mi pan podać hasło, milordzie, zanim będę mógł zawrócić „Koronę”. – Nigdy nie dawałem ci niczego… – Kamera skierowana na Tarafaha drgnęła. – Nic podobnego. Ja… – Przerwał, jego wzrok wybiegł poza ramy obrazu, potem znów wrócił. – Żądam, żebyś sprowadził „Koronę” na stację pierścienną. – Bez hasła? – spytał Martinez. Tym razem pozwolił sobie na okazanie smutku. – Rozumiem, lordzie kaporze. Koniec przekazu. Mógł prowadzić tę rozmowę jeszcze przez kilka rund, ale po prostu nie miał do tego serca. Kupił dodatkowy czas i zapłacił za niego swoim kapitanem. Wyciągnięcie hasła od Tarafaha zajmie trochę Naksydom, zwłaszcza że żadne hasło nie istniało. Przez chwilę Martinez wyobrażał sobie Tarafaha maltretowanego paralizatorem, bitego, skutego, zastrzelonego. Widział, jak Tarafah leży w kałuży krwi i przez zaciśnięte z bólu zęby powtarza, że nie ma żadnego hasła. Opóźniać. Martinez kupił trochę czasu i to było ważne. Znowu wywołał Alikhana. – Znalazłeś coś? – W gabinecie kapitana jest sejf, ale w środku są tylko dokumenty. – Czy przeszukałeś gabinet? – W tej chwili to robię, milordzie. – Wysłać ci kogoś do pomocy? – Milordzie, czy możesz jeszcze komuś ufać w takiej sprawie? Komu mogę ufać? – zastanawiał się Martinez. Klucze kapitańskie i porucznikowskie były najniebezpieczniejszymi przedmiotami na statku. Posiadanie klucza należącego do innej osoby traktowano jako zbrodnię główną – karą było obdzieranie ze skóry i ćwiartowanie. Czy na okręcie znajdował się jeszcze ktoś, kto naprawdę wierzył, że zdobycie kluczy jest niezbędne, i posłucha rozkazu? Martinez zaśmiał się, kiedy przyszła mu do głowy pewna możliwość. Sprawdził spis załogi, by zobaczyć, gdzie są stanowiska poszczególnych osób, a potem wywołał Zhou i Knadjiana. Obydwaj patrzyli na niego z displejów, a na ich posiniaczonych twarzach malowało się zaskoczenie. – Zameldujcie się Alikhanowi w gabinecie kapitana i wykonajcie jego polecenia – powiedział, jeszcze bardziej ich zaskakując. Wesołe nicponie „Korony” powinny świetnie się bawić, prując kajutę kapitana. – Milordzie! – Tracy, operatorka czujników, pisnęła nagle, zdziwiona. – „Ferogash” wystartował! To był krążownik, mniej więcej dwa razy większy od „Korony”. – Macie jego kurs? – spytał Martinez. – Jeszcze nie zapalił żagwi, milordzie. Po prostu oddzielił się od stacji pierściennej.

– Dacie mi znać, gdy się gdzieś konkretnie skieruje. – Tak jest, milordzie. Naksydzi planowali coś dla „Ferogasha” i Martinez przypuszczał, że „Korona” jest w tych planach. Po chwili zastanowienia wywołał Saavedrę, sekretarza kapitana. – Saavedra, rozumiesz naszą sytuację – powiedział. Saavedra spojrzał na niego ostrożnie, wargi miał zaciśnięte pod szerokimi krzaczastymi wąsami. – Rozumiem pańskie wyjaśnienia sytuacji, lordzie poruczniku. Martinez poczuł wyraźny brak sympatii dla chorążych, którzy czynią tego rodzaju retoryczne rozróżnienia. – Czy rozumiesz, że „Korona” jest w niebezpieczeństwie? – zapytał. – Że mogą do nas strzelać? Saavedra kiwnął głową. – Rozumiem, milordzie. – Aby aktywizować uzbrojenie obronne, potrzebuję klucza kapitana. Czy wiesz, gdzie kapitan go trzyma? Spojrzenie Saavedry stwardniało. Zacisnął szczęki. – Nie wiem, milordzie. – Czy jesteś pewien? To sprawa życia wszystkich ludzi na tym okręcie. – Nie wiem, gdzie jest klucz, milordzie. – Nigdy na niego nie natrafiłeś? Nigdy nie widziałeś, jak kapitan go zdejmował albo brał z szuflady lub sejfu…? – Klucz kapitański widziałem jedynie w tych przypadkach, gdy wisiał on na szyi kapitana. Martinez uznał, że nie lubi też chorążych, którzy używają nazbyt formalnego języka. Zastanawiał się, czy nie odwiedzić Saavedry i nie przestrzelić mu kolana, w nadziei, że może wycieknie stamtąd odpowiednie wspomnienie. Ale to tylko fantazja – nie śmiał opuszczać sterowni. Górę musi wziąć zdrowy rozsądek. – Chcę, byś pomyślał – naciskał Martinez. – Pomyśl, gdzie kapitan kładł wartościowe rzeczy. Gdzie mógł schować coś cennego. Wszystko, co ci się przypomni. Saavedra spojrzał wyniośle znad displeju. – Skonsultuję się ze swą pamięcią, milordzie. – Natychmiast się konsultuj! Koniec przekazu. – W głosie Martineza pobrzmiewał niesmak. Przez następnych czternaście minut „Ferogash” nadal nie wykonywał manewrów, tylko oddalał się od stacji. Alikhan meldował brak sukcesu – mimo współpracy obu pomocników – i Martinez sugerował, by ostukali boazerię oraz wypatroszyli kapitańską spiżarkę. Jeżeli gabinet miał wykładziny, radziłby je zerwać. Właśnie wtedy z Dowództwa Pierścienia nadszedł następny przekaz. – To Deghbal, milordzie – zameldował Vonderheydte. – Powiedz mu, żeby poczekał. Martinez odliczył półtorej minuty – na tyle się ośmielił, a potem odpowiedział: – Mówi Martinez, milordzie. Czarno-zielone oczy Deghbala błyszczały w światłach centrum dowodzenia. – Kapitan przypomniał sobie hasło, które panu dał – oznajmił. – Brzmi ono „ofsajd”. Martinez starał się, by jego twarz wyraziła ulgę, jakby w ogóle nie podejrzewał, że „ofsajd” to pierwsze słowo, jakie przyszło do głowy Tarafahowi, gdy w końcu ból stał się nie do zniesienia. – Dziękuję, milordzie – wydyszał Martinez. – A czy teraz mogę to słowo usłyszeć od samego lorda kapitana Tarafaha?

– Lord Tarafah nie jest dostępny – oznajmił Deghbal. – Wasza drużyna właśnie odniosła zwycięstwo, cztery bramki do jednej. Na boisku panuje zamęt. Wszyscy świętują. Nie zdołamy zlokalizować kapitana Tarafaha, nawet gdybyśmy chcieli. Martinez wysilił się na uśmiech, miał nadzieję, że przymilny. – Mimo wszystko chciałbym usłyszeć hasło od kapitana, jeśli mogę prosić. – Nie możesz! – rzucił ostro Deghbal. – To już za długo trwa. Natychmiast zawróci pan „Koronę” do doku. – Bardzo bym chciał usłyszeć te słowa od swego kapitana. – Powróci pan natychmiast! – Z krtani kapitana Deghbala wydobył się charkot, będący naksydzkim odpowiednikiem warczenia. – Dość już tych gier! – Deghbal nachylił się ku kamerze, szeroko rozchylił czarne paciorkowate wargi. – W razie nieposłuszeństwa każę ostrzelać twój statek. – Tylko dlatego, że chcę rozmawiać ze swoim kapitanem? – Z udawanym niedowierzaniem wytrzeszczył oczy. – Po prostu pozwólcie, bym usłyszał to słowo od kapitana, i wszystko będzie w porządku. – Wykonaj moje rozkazy albo licz się z konsekwencjami. – Deghbal stanął dęba jak koń, czarnozielone oczy płonęły. Martinez nic nie odpowiedział, po prostu odchylił się w fotelu i patrzył bez wyrazu w kamerę. Nie mógł wymyślić innego sposobu na opóźnienie biegu wydarzeń. On i Deghbal patrzyli na siebie długo, bardzo długo… Martinez odliczył osiem sekund. Potem Deghbal pogardliwie machnął dłonią. – Koniec transmisji. Pojawił się pomarańczowy symbol „Koniec transmisji” i Martinez kazał displejowi zniknąć. Teraz umrzemy, pomyślał. Ale nic się nie wydarzyło. Silniki „Korony” pracowały jeszcze przez dziewięć minut, zanim na stacji zaczęło się coś dziać. – „Ferogash” manewruje, milordzie! – To był głos Tracy. – „Ferogash” odpalił główne silniki! – odezwała się Clarke. Martinez próbował uspokoić serce, które nagle pogalopowało. – Jaki ma kurs? – Zero-zero-jeden na zero-zero-jeden na zero-zero-jeden. Kurs na północ, milordzie. Dwa g i przyśpiesza. Trzystatrzynastostopniowy kompas Shaa nie miał współrzędnej zerowej, lecz zaczynał się od jedności, jedynego wspólnego podzielnika każdego zbioru liczb pierwszych. Jedynka, oczywiście, symbolizowała Jedyną Słuszną Drogę Praxis. „Ferogash” ich nie gonił, kierował się na północ, by jak najszybciej oddzielić się od pierścienia i otworzyć ogień. – Wywołać załoganta Saavedrę – powiedział Martinez. Pogardliwie wyniosła twarz chorążego zaraz się pojawiła. – Zaraz zostaniemy ostrzelani przez krążownik dwukrotnie przewyższający nas mocą – powiedział Martinez. – Jeśli masz pojęcie, gdzie kapitan trzyma swój klucz, właśnie nadszedł czas, by mi o tym powiedzieć. – Nie mam pojęcia, lordzie poruczniku. Nie pragnąłem wiedzieć, gdzie kapitan trzyma swój klucz, i nie zwracałem na to uwagi. – Żagwie pocisków! – zawołała Clarke. – Trzy, pięć, sześć… osiem śladów pocisków, milordzie! – W naszym kierunku zmierza osiem pocisków – informował Martinez Saavedrę. – Jeśli coś wiesz na temat klucza, lepiej mi to powiedz.

Saavedra spoglądał na Martineza kamiennym wzrokiem. – Może się pan poddać, milordzie, i wrócić do bazy – rzekł. – Jestem pewien, że Dowódca Floty każe rozbroić pociski, jeśli usłucha pan jej polecenia. Zasadniczy, nieprzekupny sukinsyn, warknął w duchu Martinez. Przestrzelenie kolana to za mała kara dla niego. – Czternaście minut do detonacji, milordzie – powiedziała Tracy. – Masz niecałe czternaście minut, by pomyśleć o czymś, czego jeszcze nie próbowaliśmy – powiedział Saavedrze. – Potem możesz umrzeć razem z resztą załogi. – Westchnął i odwrócił się do Kelly. – Broń. Przygotujcie start jednej szalupy jako przynęty. – Tak jest, milordzie. – Zawahała się, a potem zwróciła swoje ciemne oczy na Martineza. – Milordzie, ach… a jak mam to zrobić? – Wypuścimy szalupę naszym kursem, ale z mniejszą szybkością. Miejmy nadzieję, że pociski namierzą szalupę, a nie nas. Bez klucza kapitańskiego Martinez mógł uruchomić tylko dwie szalupy. Niestety, były nieuzbrojone, więc bezużyteczne dla obrony, a szanse, że któryś z pocisków uzna szalupę za fregatę, były bliskie zeru. Kelly wpatrywała się w konsolę. – Myślę, że zdołam to zrobić, milordzie. – Doskonale. Powiedz mi, kiedy będziesz gotowa, a ja sprawdzę twoją robotę. Wydawała się podniesiona na duchu. – Tak jest, milordzie. Martinez wywołał Alikhana. – Czy próbowaliście ponownie przeszukać kabinę Koslowskiego? – Owszem, milordzie. – Macie w ogóle jakieś propozycje? – Żadnych, milordzie. – Więc dobrze. Wsadź swoich ludzi do klatek oficerskich. Mam zamiar kropnąć kilka g. – Zwrócił się do Mabumby: – Ostrzeżenie o przyśpieszeniu. – Tak jest, milordzie. Rozległo się ostrzegawcze wycie. Zwiększył przyśpieszenie „Korony” do sześciu g i próbował rozpaczliwie wymyślić sposób ucieczki. Ostre przyśpieszenie powinno go męczyć, ale w jego umyśle kipiały pomysły: radykalne manewry, fantazyjne improwizacje układów przynęt, samobójcze nurkowanie szalup w stację pierścienną. Wszystko bezcelowe. Jedyne, w czym odniósł sukces, to opóźnienie szybkości, z jaką zbliżały się pociski, dzięki czemu dał swej załodze kilka dodatkowych chwil życia. – Dwanaście minut, milordzie. – Przyśpieszenie „Korony” rosło. Znów parę chwil życia. Martinez zdał sobie sprawę, że jego umysł pędzi zbyt szybko, by stworzyć coś pożytecznego. Spróbował zwolnić obroty, przemyśleć wszystko, krok po kroku. Garcia powiedziała mu, że podczas gry w piłkę Koslowski nigdy nie nosił swego porucznikowskiego klucza. Koslowski był jedynym oficerem na „Koronie”, o którym Martinez na pewno wiedział, że nie wziął swego klucza. Należało się skoncentrować na Koslowskim. Rozsądne miejsce, w którym Koslowski mógłby przechowywać swój klucz, to był sejf w jego kabinie, ale Koslowski nie był taki rozsądny. Nie położył go również w żadnym innym oczywistym miejscu. Więc gdzie jeszcze mógłby go schować? Gdzie jeszcze chodzili oficerowie? Do mesy. Mesa. Tam właśnie oficerowie jedli i odpoczywali. Znajdowała się tam zamknięta spiżarka, gdzie trzymali swoje drinki i delikatesy.

Ale mesa była miejscem niepewnym, sprzątali ją różni ludzie, a steward mesy i kucharz mieli obydwaj klucze do spiżarki. Mesa? – to nieprawdopodobne. Może Koslowski dał klucz komuś, komu ufał? Ale wszyscy potencjalni kandydaci grali w drużynie. – Dziesięć minut, milordzie. Doskonale, myślał dalej Martinez, ale jeśli oficerowie nie mieli przy sobie kluczy, powinni je oddać kapitanowi. Jeśli więc założyć, że Koslowski zrobił to, co powinien, to gdzie Tarafah włożył ten klucz? Ani do żadnego ze swych sejfów, ani do biurka. Nie do szuflad. Nie pod materac czy pod specjalnie zamówioną mahoniową boazerię. Założył go… na szyję. Martinez upadł na duchu. Mógł wyobrazić sobie całą scenę: Tarafah zakłada przez głowę elastyczną taśmę i pakuje klucz pod dres, by razem z kluczem kapitańskim spoczywał na owłosionej piersi… Nie. Martinez zdecydowanie wyrzucił ten obraz z mózgu. Klucz musi być gdzieś indziej. – Dziewięć minut, milordzie. – Słowa rozbrzmiały na tle długiego, jękliwego drżenia, które przebiegło kadłub „Korony”. Czy Fanaghee przyjęłaby poddanie „Korony”? – zastanawiał się Martinez. Mógł bezpiecznie założyć, że chciałaby mieć „Koronę” z powrotem. Ale, co było dla niego istotniejsze, czy Fanaghee przyjęłaby kapitulację samego Martineza? Uznał, że nie. Jego krew prawdopodobnie nadal zdobiłaby ściany sterowni, gdy Fanaghee wprowadzałaby na pokład swego nowego kapitana. Może wszystkim byłoby łatwiej, gdybym po prostu strzelił sobie w łeb? – myślał Martinez. Nie. Precz z tą myślą. Gdzie jest klucz? Wyobraził sobie kajutę Koslowskiego: jest dokładnie taka, jak jego własna… mała; wąskie łóżko w zawieszeniu kardanowym; wielka szafa, w niej mnóstwo regulaminowych mundurów; skrzynia z rzeczami osobistymi, które oficer powinien zabierać ze sobą, gdy dostaje przydział na kolejne stanowiska; regał, małe biurko z wejściem komputerowym. Tam po prostu nie było miejsca, żeby coś ukryć. Kajuta była rzeczywiście mała. Wiedział, że kajuta kapitańska jest większa, choć nigdy w niej nie był. Przypuszczał jednak, że niewiele się różnią. I jeszcze gabinet kapitana. Biurko z dostępem do komputera. Sejf. Regał i trofea futbolowe. Trofea. Połyskujące przedmioty, stojące w jego gabinecie, zabezpieczone przed przeciążeniami. Kapitan Tarafah cenił je ponad wszystko, prawdopodobnie bardziej niż własną pozycję. Przedmioty, którymi codziennie się zachwycał, które prawdopodobnie sekretnie głaskał. Martineza tak zaabsorbowało wspomnienie trofeów, że nie usłyszał skierowanych do siebie słów. – Przepraszam? – powiedział w roztargnieniu. – Proszę powtórzyć. – Chyba skonfigurowałam szalupę, jak pan sobie życzył – powiedziała Kelly. – W porządku. Bądź przygotowana. Wywołał Alikhana. – Czy sprawdziłeś trofea? – Milordzie? – Czy zajrzałeś do trofeów? Trofea Floty Macierzystej to puchary, prawda? Wyczuwał gorycz w słowach Alikhana, choć wysiłek, spowodowany przeciążeniem sześciu g zniekształcał jego głos. – Nie, milordzie. Nie pomyślałem, żeby do nich zajrzeć. – Silniki! – krzyknął Martinez. – Zmniejszyć przyśpieszenie do jednego g!

– Zmniejszam przyśpieszenie do jednego g, milordzie – powtórzył Mabumba. Szkielet „Korony” jęknął, kiedy dręczący ją ciężar zniknął. Martinez zaczerpnął tchu, ciesząc się, że zrobił to bez wysiłku. Odetchnął z satysfakcją kilkanaście razy, a potem niecierpliwie zażądał informacji. – Znajdujesz coś, Alikhanie? – Teraz próbuję uchwycić pokrywkę, milordzie. Już… Sięgam do środka. Nastąpiła cisza. Nawet przez nieubłagane bębnienie swego serca Martinez słyszał metaliczny odgłos skrobania paznokci Alikhana o wnętrze pucharu. A potem usłyszał głębokie westchnienie Alikhana, westchnienie, które Martinezowi wydało się napełnione rozpaczą całego wszechświata… – Mam je obydwa, lordzie Gareth – powiedział Alikhan głosem pełnym cichej euforii. Przez chwilę beznadziejność nadal owijała całunem mózg Martineza, lecz zaraz wyparł ją triumf. Martinez chciałby krzyczeć z radości. – Uaktywnij displej na stanowisku kapitana! – polecił. – Wsuń jego klucz. Przygotuj się do obrócenia go na moją komendę. Uzbrojenie! Kelly! Łap! Kadet Kelly odwróciła się, kiedy Martinez wyjmował z kieszeni klucz Garcii. Miała promienną twarz, jakby płonącymi oczyma widziała Martineza, zstępującego z nieba na tęczowych obłokach. Kadet wyciągnęła swe długie, chude ręce i Martinez rzucił jej klucz. – Wsuń go i obróć na mój znak. – Tak jest, milordzie! Rozpiął bluzę i przez głowę ściągnął własny klucz. Wsunął klucz w srebrzysty metalowy otwór na swej konsoli dowodzenia. – Broń. Alikhan. Obróć na mój sygnał. Trzy. Dwa. Jeden. Już. Kelly uśmiechnęła się z zachwytem, kiedy konsola uzbrojenia włączyła się przed nią. Inne światło pojawiło się na konsoli Martineza, wskazując, że broń jest gotowa do użycia. – Alikhan, przejdź do klatki i wepnij się. – Tak jest, milordzie. I kiedy już w żyłach popłynęła mu płomienna ulga, zwrócił się do Kelly. – Zasilić lasery obrony! – zawołał. – To nie są ćwiczenia. – Tak się śpieszył, że musiał się powstrzymywać, by nie wywrzaskiwać tych słów jak wariat. – To nie są ćwiczenia – powtórzyła Kelly z szerokim, jasnym uśmiechem. – Zasilam lasery obrony bezpośredniej. – Aktywizować tylne radary. – Tylne radary zaktywizowane, milordzie. – To nie są ćwiczenia. Załadować antymaterią baterię pocisków jeden. – To nie są ćwiczenia. Ładuję antymaterią baterię pocisków jeden… pociski załadowane, milordzie. Pociski zostały załadowane paliwem z antymaterii, której każda jednostka składała się z zestalonego płatka antywodoru ostrożnie zaopatrzonego w nadmiar pozytonów, co pozwalało płatkowi zawisnąć w polu elektrostatycznym wewnątrz drobniutkiej, wytrawionej kości krzemowej. Ta konfiguracja była stabilna i utrzymywała się przez dziesięciolecia, a czipy miały tak niewielkie rozmiary – znacznie poniżej granicy rozdzielczości konwencjonalnych mikroskopów – że w masie zachowywały się jak ciecz. Antywodór służył do napędzania pocisku oraz był głowicą bojową – całe niezużyte przy podejściu paliwo wybuchało na końcu podróży. Takie samo paliwo antywodorowe wykorzystywała „Korona” do własnego napędu, choć duże okręty stosowały antywodór zawieszony w większych mikroczipach, które dostarczały większej

mocy silnikom. – Ekrany, jakie jest rozproszenie tej salwy? – zapytał Martinez. – Są skupione, milordzie – odpowiedziała Tracy. Martinez ściągnął radarowe ślady na swój displej. Nadchodzące pociski rzeczywiście szły grupą, leciały jak gdyby w formacji. Jeden pocisk „Korony” powinien wystarczyć, by je znokautować, ale może dla pewności lepiej odpalić dwa. Ściągnął na swoje displeje konsole broni i zaczął konfigurować pociski. – Z baterii jeden strzelimy salwami po dwa pociski – wyjaśnił Kelly. – Pierwsze zajmą się pociskami nadlatującymi. Następna dwójka będzie przyśpieszała, aż znajdzie się tuż przed pociskami przeciwnika, a potem wyłączy napęd i podryfuje przez rejon wybuchu. Wyjdzie z drugiej strony i podryfuje ku stacji, lecz na radarze będzie wyglądała jak złom z wybuchu – przynajmniej taką mam nadzieję. Następna para będzie pędziła bezpośrednio na stację pierścienną i prawdopodobnie zostanie zestrzelona, ale może odciągnie uwagę od drugiej pary. Czwartą parę zachowamy w rezerwie. Kelly najwyraźniej przytłoczyły te informacje. – Tak, milordzie – powiedziała w końcu. – Kiedy będziesz przeładowywała, załaduj przynętę do wyrzutni jeden. – Tak jest, milordzie. – Kelly naciskała klawisze. Na większym okręcie wszystkie te szczegóły opracowałby oficer taktyczny. Ale kiedy Martinez snuł plany, a jego palce tańczyły po displejach i naciskały tastery konsoli, przekonał się, że znowu świetnie się bawi. Rozkoszował się planowaniem i realizacją planów, a przede wszystkim małą niespodzianką, jaką szykował Naksydom. „Wysadź wszystko”. Słowa Garcii zabrzmiały echem w jego mózgu i poczuł, jak to wrażenie przyjemności zanika. Zamierzał zniszczyć nie tylko zbuntowanych Naksydów, były tam przecież jeszcze uwięzione przez nich załogi, a urządzenia wojskowe pierścienia zajmowały niewielką część tej olbrzymiej konstrukcji – mieszkały tam również miliony cywili. Wszyscy zginą, jeśli jego chytry plan się powiedzie. Przez chwilę oglądał w wyobraźni ponure sceny: błysk, ognista kula, snop promieni gamma; stacja pierścienna rozerwana, wiruje chaotycznie, oderwane od niej części lecą w przestrzeń, inne palą się w atmosferze lub ściągnięte przez liny windy uderzają w powierzchnię planety. – Trzy minuty, milordzie. – Słowa Tracy wyrwały go z zadumy. – To nie są ćwiczenia – powiedział. – Odpalić wyrzutnie jeden i dwa. – Jeden i dwa odpalone milordzie. To nie są ćwiczenia. – Po chwili, gdy szyny gaussowskie wyrzuciły pociski w przestrzeń, a same pociski zmieniły kierunek i uruchomiły napęd, meldowała: – Pociski wyrzucone, lecą planowo. Martinez widział na swoich displejach, jak pociski odlatują. – Broń, to nie są ćwiczenia. Odpalić trzy i cztery. Odpalono tę parę, potem następną. Pomyślnie. Martinez postanowił zwiększyć odległość między statkiem a wybuchającą antymaterią. – Silniki, alarm przyśpieszeniowy. – Zawyły syreny. – Alarm przyśpieszeniowy, milordzie. Martinez nakazał wznowienie sześciu g. Zobaczymy, jak na to zareagują, pomyślał, gdy ołowiany ciężar zgniatał mu pierś. Naksydzi musieli widzieć wystrzelenie pocisków i teraz już na pewno wiedzą, że „Korona” ma zęby. Musieli zrozumieć, że ich ciasna formacja ośmiu pocisków zostanie unicestwiona przez ogień „Korony”. Jednak na ocalenie naksydzkiej salwy nie było jeszcze za późno: mogli wysłać do każdego pocisku rozkaz zmiany trajektorii, nakazać im oddzielenie się od skupiska, żeby nie zostały

zniszczone jednocześnie. Ale nie nakazali. Pierwsza para pocisków „Korony” wybuchła dokładnie w środku wrogiej salwy i zniszczyła ją całą w ognistej plazmowej kuli, gdy eksplodujący antywodór uderzył w wolframową obudowę głowicy. Między „Koroną” a Magarią powstał dziki obłok wściekłej radiacji, nie pozwalając ani „Koronie”, ani Naksydom zobaczyć, co się dzieje po drugiej stronie. Radiacja stopniowo stygła. Przez słabnący obłok czujniki „Korony” wykryły płonące ogony pocisków cztery i pięć, mknących ku pierścieniowi. Następną rzeczą były również ogony pocisków kolejnej ośmiokrotnej salwy wystrzelonej z „Ferogasha”. – Dwadzieścia cztery minuty do uderzenia, milordzie. Martinez miał więc dość czasu, by się z nimi rozprawić. Dopiero po upływie czterech z tych minut radary „Korony” w końcu wykryły pociski trzy i cztery, z wygaszonymi żagwiami opadające ku przeciwnikowi. Ich szybkość wzrastała, gdyż do Magarii przyciągały je niewidoczne nici grawitacji. – Salwa przeciwnika nadal leci zgrupowana, milordzie. Naksydzi, kiedy ich pierwszy atak zawiódł, znowu próbowali takiej samej taktyki. Martinez miał tylko nadzieję, że będą się trzymali tej strategii. Patrząc na displeje, zdał sobie sprawę, że zarówno „Korona”, jak i Naksydzi do pewnego stopnia improwizują. Standardowe opracowania dotyczące taktyki floty zakładały, że obie strony będą się poruszać szybko, może nawet z prędkością będącą znaczącym ułamkiem prędkości światła, po dość zbieżnych trajektoriach. W podręcznikach zakładano, że największy problem to wykrycie dokładnego położenia wrogiego okrętu, ponieważ w czasie, gdy laserowa lub radarowa wiązka wykrywająca powracała do nadawcy, statki mogły znacząco zmienić tor lotu. Wchodzące w grę odległości sprawiały, że lasery dużej mocy stawały się bezużyteczne – przy 0,3 c uniknięcie promienia światła, który – choć szybko – biegł zawsze po prostej, nie wymagało wielkiego wysiłku. Dlatego działania zaczepne prowadzono za pomocą inteligentnych sterowanych pocisków, które potrafiły ścigać cel. Lasery stosowano jako broń ostatniego okopu – zwalczano nimi zbiegające na cel pociski przeciwnika. Lecąc, pociski manewrowały, przewidując zmiany lokalizacji celu oraz same unikając przeciwuderzeń. Prócz tego mogły manewrować za zasłonami wybuchów antymaterii, które skrywały je zarówno przed nieprzyjacielskimi, jak i własnymi eskadrami. Nigdy nie opracowano taktyki dla sytuacji, gdy jedna ze stron ucieka, startując z bezruchu, a druga stoi w miejscu i z bliskiej odległości, tylko nieznacznie przekraczającej sekundę świetlną, ostrzeliwuje pociskami coś, co wydaje się nieruchomym celem. Ironia losu polegała na tym, że problem taktyczny wydawał się tak elementarny, że cała wysublimowana taktyka, opracowywana przez stulecia, okazywała się bezużyteczna. W tych okolicznościach aż się prosiło użycie laserów wielkiej mocy, odległość bowiem była tak nieznaczna, że umknięcie im byłoby niemożliwe, ale lasery wielkiej mocy nie istniały. Pozostawało jedynie proste grzmocenie, gigant i karzeł okładający się pięściami z odległości kilkunastu centymetrów. Aby przetrwać, karzeł powinien myśleć szybko i działać zwinnie, skonstatował Martinez. Skonfigurował dwa pociski, by zniszczyć salwę przeciwnika. Zawahał się: jeden pocisk powinien do tego wystarczyć. Miał sześć ładunków do każdej baterii pociskowej, w sumie dziewięćdziesiąt sześć sztuk. Właśnie wykorzystał sześć. Nie wiedział, ile pocisków mają wraże eskadry, ale musiały ich być tysiące, a jeszcze więcej przechowywano w ogromnych magazynach stacji pierściennej Magarii. Prawdopodobnie może sobie pozwolić na wykorzystanie najwyżej jednego pocisku na atakującą salwę. Naksydzi na jeden jego pocisk mogą wystrzelić osiem własnych, a i tak będą mieli przewagę. Postanowił wystrzelić tylko jeden pocisk.

– Dwa dalsze ślady pocisków, milordzie. Martinez wywnioskował, że te akurat celują w jego pociski sześć i siedem, które skierował na pierścień. Przewidział, że pociski zostaną namierzone, i nie martwił się ich utratą. Wyznaczył punkty przecięcia trajektorii i postarał się wykorzystać tę informację: wystrzelił pocisk na salwę nieprzyjaciela i wymierzył czas w ten sposób, by trafił w nadchodzącą salwę, zanim wrogie przechwytywacze uderzą w jego własne pociski pięć i sześć. W tym momencie „Korona” – teraz ukryta za rozległym obłokiem radiacji, wytryskującej z miejsca destrukcji dziewięciu pocisków z antymaterii – zapuściła swoją przynętę, zmieniła kurs o dwadzieścia trzy stopnie w lewo, nadal w płaszczyźnie ekliptyki, i zwiększyła przyśpieszenie do dziesięciu g. Wszyscy na statku stracili przytomność. Kiedy obłok zaczął się rozpraszać, wrogie przechwytywacze uderzyły w Martinezowe pociski pięć i sześć, tworząc dwa obłoki skrywające, które przesłaniały „Koronę” przez kilka dalszych minut. Kiedy radiacja zaczęła się rozpraszać, systemy automatyczne wyłączyły silniki i „Korona” podryfowała. Naksydzi widzieli teraz na swych ekranach przynętę, pocisk skonfigurowany tak, by jego obraz radarowy miał mniej więcej te same rozmiary, co „Korona”, mknący ze stałym przyśpieszeniem sześć g na kursie „Korony”. Oczywiście ich radary zobaczą również „Koronę”, ale Martinez miał nadzieję, że nie uznają jej za coś interesującego. Stanie się zaledwie symbolem na ich ekranach, obiektem niewartym badań, w odróżnieniu od przynęty, która tak wyraźnie przyciągała uwagę. Może sklasyfikują go jako szczątek i dopiero gdy skonfigurują swoje czujniki tak, by pokazywały rzeczywisty rozmiar plamki radarowej, zobaczą, że ten obiekt ma rozmiary fregaty. Martinez pamiętał, że przez cały czas pociski trzy i cztery spadają cicho, dyskretnie ku Magarii. Trawiastozielone pociski z zabójczymi białymi futbolowymi piłkami wymalowanymi na dziobie. Kiedy czekał na odpowiedź Naksydów, włączył ogłoszenia ogólne i kazał wszystkim włożyć skafandry próżniowe. Otrzymał tylko odpowiedź od Maheshwariego. – Załoga maszynowni już jest w skafandrach, milordzie. Były to pierwsze słowa, które usłyszał od Maheshwariego od chwili, gdy „Korona” opuściła dok. – Bardzo dobrze – odparł Martinez z braku lepszej odpowiedzi. Wypiął się z uprzęży i wtłoczył w skafander, przechowywany w specjalnej szafce sterowni. Kiedy zrywał z siebie spodnie, napotkał pas z pistoletem i się zawahał. Mógł go zapiąć na skafandrze, ale uznał, że broń nie jest już potrzebna. Jego załoga – maleńkie królestwo, dziewiętnaście dusz – podjęła razem z nim to szalone przedsięwzięcie. Może dlatego, że nawykli słuchać rozkazów, może z powodu jego władczego opanowania w trudnej sytuacji… a może po prostu bali się, że użyje pistoletu. Ale teraz wszyscy zaangażowali się w jakiś sposób, a pistolet był nieporęcznym gratem, który już mu nabił siniaka na udzie. Zwinął pas z pistoletem i wepchnął do szafki na skafandry. Właśnie przyczepiał urządzenie sanitarne w dolnej części skafandra, gdy Clarke, która nadal obserwowała ekrany, podczas gdy jej partnerka wkładała skafander, nagle krzyknęła: – Ślady pocisków! Całe mnóstwo! Z „Ferogasha”, „Kashmy”, z „Majestatu”… wszystkie strzelają, milordzie! Martinez wbił się w skafander, rzucił do klatki dowodzenia, wywołał ekrany sensorów. Wszystkie naksydzkie statki wystrzeliły salwy dokładnie w tej samej chwili. – Czy któreś z nich kierują się na nas? – spytał Martinez. – Ach… za wcześnie, by to stwierdzić, milordzie. Martinez, wisząc w klatce, nadal podpinał

urządzenie sanitarne. Wraz z rozwojem sytuacji stało się oczywiste, że przynęta nie zadziałała. Z wystrzelonych stu sześćdziesięciu czterech pocisków zbyt wiele kierowało się bezpośrednio ku „Koronie”, a zbyt mało ku przynęcie. Naksydzi jednak popełnili błąd, wystrzeliwując jednocześnie tak wiele pocisków. Choć każdy statek starał się manewrować swymi pociskami już od startu, by nie leciały w formacji, jak salwa „Ferogasha”, jednak mimo to nadchodziły one jedną szeroką ławą i Martinez tak skonfigurował swą obronę, że zmiatał z próżni wiele wrogich pocisków pojedynczymi przechwytywaczami. Naksydzi powinni wysyłać salwy w odstępach dziesięciosekundowych, wtedy Martinez musiałby do ich przechwycenia użyć znacznie więcej pocisków. Obłoki radiacyjne rozkwitały na displejach, kiedy kontrogień „Korony” likwidował naksydzkie uderzenie. Przeżyło czternaście wrażych pocisków – wszystkie zostały unicestwione przez lasery obrony bezpośredniej „Korony”. Kadet Kelly miała dar do laserów – przewidywała zwroty pocisków i zręcznie je zestrzeliwała. Cała załoga sterowni była już w skafandrach, a „Korona” znowu przyśpieszała z sześciokrotnym przeciążeniem do Wormholu Cztery. Martinezowi pozostały osiemdziesiąt cztery pociski. Jego dwa pociski nadal spadały ku pierścieniowi Magarii. Obserwował je na monitorach z gorączkowym napięciem; jeśli choćby jeden trafi w cel, bunt się skończy i dobiegnie kresu życie około czterech czy pięciu milionów istot rozumnych. Widocznie Naksydzi w końcu zauważyli przynajmniej jeden z dwu spadających ku nim pakietów o rozmiarach pocisków, bo trafili pocisk cztery i go zniszczyli. Zawarta w nim antymateria rozbryznęła się w niekontrolowany wachlarz; nie wywołała nigdzie większej eksplozji, lecz utworzyła spektakularny obłok radiacyjny, który chyba zmylił wraże czujniki lub ich operatorów, bo pocisk trzy zdołał poddryfować bliżej. Uruchomił swój silnik i skierował się na cel – pierścienną stację floty. Lasery obronne odpowiedziały z opóźnieniem i przechwyciły nadlatujący pocisk zaledwie kilka sekund przed detonacją. Pocisk i tak wybuchł, trochę na północ od stacji pierściennej, tworząc kulę ognia prawie tak potężną, jak przy planowej detonacji. Martinez obserwował z napięciem, jak obłok radiacyjny sunie na stację pierścienną niczym fala zalewająca brzeg. – Ognia z baterii jeden – rozkazał. Z szyn wyskoczyło osiem pocisków, nakierowało się na pierścień i odpaliło. Gdy pociski przyśpieszały, Martinez wysłał im parametry celów. Znowu gryzł knykcie, obserwując, jak obłok radiacyjny wokół stacji powoli się rozprasza. Pierścień Magarii pozostał nietknięty. Cienka, błyszcząca, srebrzysta wstęga kręciła się wokół planety bez śladów uszkodzeń, bez widocznych pożarów czy ziejących dziur w konstrukcji. Nie nastąpił żaden odwet. Naksydzkie baterie pociskowe milczały. Lasery obrony bezpośredniej pierścienia – to one zdmuchnęły ośmiopociskową kanonadę Martineza, zniszczyły wszystkie pociski, zanim te zdołały zagrozić pierścieniowi. Ale podczas tych wydarzeń nie strzelił żaden statek. Martinez zastanawiał się oszołomiony, czy przypadkiem jakimś cudem nie zniszczył ich wszystkich. Mijały godziny. Kiedy ustało bezpośrednie zagrożenie, zmuszające do koncentracji na walce, Martinez przypomniał sobie o zamiarze wysłania wiadomości do reszty imperium. Tu w układzie statki cywilne były właśnie świadkami spektakularnej bitwy. Martinez wysłał im wszystkim wiadomość laserem komunikacyjnym, wyjaśniając, że naksydzcy buntownicy opanowali stację pierścienną i flotę, że wormholowe stacje przekaźnikowe również zostały przechwycone; prosił

kapitanów, żeby natychmiast po opuszczeniu układu Magarii poinformowały najbliższe jednostki floty. Upłynęło pięć godzin, zanim Martinez przekonał się, że nie wszyscy wrogowie są martwi. „Majestat Praxis”, statek flagowy Fanaghee, wystrzelił pełną salwę dwunastopociskową, a każdy pocisk mknął innym, pokrętnym torem ku „Koronie”. Mając różne tory, pociski nadlatywały w różnych momentach i dawały współpracującym Kelly i Martinezowi mnóstwo czasu na wyłapanie ich laserami obronnymi. Wyłapali wszystkie prócz jednego, który leciał na dotychczas bezużyteczną przynętę „Korony” i ją rozsadził. Pociski wystrzelone z obiektu nieruchomego nie zdążały nabrać dostatecznej szybkości, by skutecznie uniknąć obrony. Martinez i Kelly niszczyli je ze sportowym zapałem – Martineza cieszyła szczególna synchronizacja, z jaką wybierali i likwidowali cele. Radość sprawiał mu szeroki uśmiech dziewczyny, kiedy celowała i strzelała, i jej przyjemny kontralt, kiedy krzyczała triumfalnie. Gdy pozbyto się pocisków, Martinez kazał zredukować przyśpieszenie do pół g. Potem wywołał kucharzy i zapytał, czy zwycięska uczta „Korony” da się jeszcze uratować. Kucharze stwierdzili, że kolacja dla kapitana i oficerów, i przygotowane na nią delikatne sosy, które obficie przyozdobiły ściany kuchni podczas nieważkości, są raczej bezpowrotnie stracone, ale solidniejszy posiłek dla załogi prawdopodobnie będzie można odzyskać. Martinez kazał im przystąpić do pracy, a kiedy zameldowali, że odnieśli sukces, powiedział załogantom, że mogą zdjąć skafandry próżniowe i w kilku turach iść na kolację. Sam jadł w drugiej turze; przedtem wyznaczył Vonderheydte’a na oficera wachtowego i udzielił mu ścisłych instrukcji, by go zawołał w razie jakichkolwiek zmian. W drugiej turze jadło tylko ośmioro członków załogi, oficerowie i personel razem, w mesie dla personelu. Obsługiwali ich trzej kucharze. Kilkoro ucztujących robiło jednak mnóstwo hałasu, wszyscy w wyjątkowo dobrych nastrojach głośno wyrażali wdzięczność za uniknięcie niebezpieczeństwa. Tylko jeden załogant – sekretarz kapitana, Saavedra – zachowywał się cicho, mówił niewiele, chmurzył się nad talerzem i żuł z solennym rozmysłem. Martinez siedział naprzeciwko Kelly. Szczupła kadet nadal miała na twarzy ten sam szeroki uśmiech, z jakim gromiła nadlatujące pociski, i teraz wraz z Martinezem ponownie przeżywali ucieczkę, kolejne zestrzelone pociski. Upojeni szczęśliwie zakończoną bitwą i wspomnieniem wspólnego strachu, kreślili rękami w powietrzu tory strzałów. Mówili szybko, zdanie goniło zdanie. Żyję! – myślał Martinez. Po raz pierwszy rozkoszował się tym cudem. Żyję! – Ogromnie się bałem, że nie użyjesz klucza, kiedy ci go rzuciłem – powiedział Martinez. – Obawiałem się, że powołasz się na regulamin i odmówisz. – Kiedy pędziło na nas osiem pocisków? – Kelly się zaśmiała. – Jestem bardzo oddana regulaminowi, ale każde oddanie ma swoje granice. Żyję! – myślał Martinez. Radość pieniła mu się we krwi niczym szampan. Dołączył do Kelly w windzie, która wiozła ich na pokład sterowni. – Dziękuję – powiedział. – Dzięki, że tak dobrze ze mną współpracowałaś. – Proszę bardzo, milordzie. Winda stanęła na pokładzie sterowni. Martinez zaczął wychodzić, ale się zawahał. Dziki impuls zatrzepotał mu w piersiach. – Nie chciałbym cię urazić – powiedział – ale może zjechałabyś ze mną jeszcze jeden pokład w dół, i… ach, uczcilibyśmy to, że przeżyliśmy? Izby odnowy biologicznej mieściły się tuż za grodzią pod ich stopami. Kelly spojrzała na niego, zdziwiona.

– Nasze brzuszki są akurat teraz chyba trochę za bardzo wypchane? – odparła. – Możesz być na wierzchu – wyjaśnił Martinez. – W ten sposób nie przygniotę cię swoim ciężarem. Wybuchnęła krótkim, pełnym niedowierzania śmiechem i wyjrzała z windy na korytarz na zewnątrz, jak gdyby spodziewając się publiczności przy tej zaskakującej scence. – Cóż, lordzie poruczniku – powiedziała – mam faceta na Zanshaa, a wydaje mi się, że „Korona” tam wraca. – Rozumiem. – Ponadto zadawanie się z kimś starszym rangą to zły pomysł. – Rozsądna uwaga. – Skinął głową. Spojrzała na niego. Jej czarne oczy błyszczały, a szeroki uśmiech nadal był przyklejony do twarzy. – Wiesz co? – powiedziała. – Do diabła z tym. Już i tak złamaliśmy wszystkie zasady. – To prawda – przyznał Martinez. – Rzeczywiście. „Izby odnowy biologicznej” – stały przedmiot żartów zarówno we flocie, jak i poza nią – powstały nie w obleśnym umyśle jakiegoś flotowego tranzytowca, ale w efekcie konsternacji samych Wielkich Panów. Shaa, po podboju Terry, byli zakłopotani odmianami seksualności przejawianej przez nowo zdobyty gatunek, i rozsądnie nie podjęli żadnej próby ich ograniczenia. Nalegali natomiast, bez sentymentów i rzeczowo, na minimalizację skutków: każdej terrańskiej samicy wszczepiano implant antykoncepcyjny w wieku około czternastu lat. Kobieta, która osiągnęła wiek dwudziestu dwóch lat, wiek dojrzały, mogła w każdej chwili polecić lekarzowi usunąć implant. Młodsze kobiety musiały mieć na to pozwolenie jednego z rodziców lub opiekuna. Liczba niechcianych dzieci, choć nie całkiem zlikwidowana, została sprowadzona w ten sposób do znośnego poziomu. We flocie podejście do seksu było – jeśli to możliwe – jeszcze mniej sentymentalne. Chociaż oficjalnie utrzymywano, że obojętne jest, kto spółkuje z kim, w ciągu wieków pojawiły się obyczaje mające hamować przynajmniej niektóre popędy załogi. Dowódców zniechęcano do związków z podwładnymi – bano się wymuszeń czy faworyzowania. Źle widziano również związki oficerów i poborowych, zwłaszcza gdy służyli na tym samym okręcie; związek Martineza z panią chorąży Taen mieścił się doskonale w granicach tolerancji. Stosunki między kapitanem i osobą z załogi uważano nie tylko za pogwałcenie zwyczaju, ale również za zły znak. Oficerom zostawiano pewną furtkę: pozwalano im na trzymanie służących, z którymi rekreacja nie była limitowana. Ale taka sytuacja zdarzała się rzadziej, niż można było oczekiwać. Martinez przypuszczał, że życie z płatnym towarzyszem w ciasnocie okrętu wojennego zbyt przypominało najmniej atrakcyjne składniki małżeństwa, całą nudę i ograniczenia intymnego życia z osobą, od której po prostu nie można uciec, i to wszystko bez odprężenia i czaru odejścia od rutyny, doświadczanego z kochanką w jej własnej kwaterze. „Korona” miała osiem rur rekreacyjnych, dwie z nich – na dziobie – zarezerwowano dla oficerów. Martinez należycie zalogował się do izby rekreacyjnej, by Vonderheydte mógł go w razie potrzeby wywołać. W każdej chwili oczekiwał pocisków lub innych sytuacji awaryjnych i mało czasu pozostawało na pieszczoty czy czułości. Zdziwiła go zażartość własnych pragnień, nieoczekiwana furia pożądania. Kelly dzieliła te uczucia, zatracona w wybuchowej ekstazie niemal od początku. Chwytała go małymi piąstkami o czerwonych knykciach na końcu długich, szczupłych ramion. Żyję! – myślał Martinez. Żyję! Później, gdy głowa Kelly spoczywała na jego piersiach, zastanawiał się, na jak długie odprężenie ma sobie pozwolić. Bardzo chciał pozostać w rurowatym pokoiku, wypełnionym zapachami czystych prześcieradeł, z przytłumioną wonią środka dezynfekującego. Chciał zamknąć oczy i dać swym

posiniaczonym przeciążeniami mięśniom odrobinę wypoczynku pod małym ciężarem połowy ziemskiej grawitacji. Zastanawiał się też, ile statkowych rur rekreacyjnych zajmowali w tej chwili inni załoganci, świętujący wymiganie się od śmierci. Do pełnej czujności przywołało go nie wezwanie ze sterowni, ale pobliski trzask, odgłos taki, jakby rozwarła się nadmiernie wypełniona szafa. Po trzasku rozległ się długi, ryczący śmiech. No tak, tego akurat nie przewidywał. Ubrał się, opuścił rurę i poszedł za śmiechem do kajuty kapitana, gdzie zastał Zhou, Knadjiana i ich partnera w zbrodni, Ahmeta. Od wszystkich trzech, pijanych, niósł się zapach kapitańskiej wódy, a Zhou leżał na podłodze, dawno utraciwszy zdolność ruchów i mowy. – Hej, poruczniku! – zapraszał Ahmet, machając ręką. – Chodź, przyłącz się do nas! Przypomnieli Martinezowi, że istniały inne formy świętowania niż seks. Na polecenie Martineza włamali się wszędzie w poszukiwaniu klucza kapitańskiego, najwidoczniej również do kapitańskiego zapasu wódki. Kiedy na czas posiłku zwolniono ich z obowiązków, wrócili do miejsca, gdzie, jak wiedzieli, będą mogli się zalać do nieprzytomności. Martinez wywołał Alikhana. – Wsadź tych ludzi na fotele, przypnij ich, tylko tak, żeby nie mogli dotykać żadnych kontrolek – polecił. – Potem znajdź wszystkie butelki wódy na statku, daj je kucharzom, i dopilnuj, żeby zamknęli je na klucz. – Tak jest, milordzie. – To również dotyczy zapasów z mojej kajuty. I z kajuty Garcii. – Tak jest, milordzie. Pójdę tam natychmiast. Martinez na krótko wrócił do Kelly i zobaczył, że się ubrała i właśnie wkłada buty. Uścisnął z wdzięcznością jej stopę – kiedy nachylił się do rury, tylko tej części Kelly mógł dosięgnąć – i z całą szczerością podziękował dziewczynie za to, że mu towarzyszyła w świętowaniu. – To nie znaczy, że ja też nie miałam przyjemności – odparła. Wrócił do sterowni, poczekał chwilę na Kelly, a potem na czas dużych przeciążeń nakazał wszystkim włożenie skafandrów próżniowych. Pomyślał, że korzystając z bierności Naksydów, należy jak najbardziej się od nich oddalić. Wpakowanie trzech pijaków w skafandry i przypięcie ich zajęło około dziesięciu minut. Kucharze zabezpieczali kubryk nieco dłużej. Potem Martinez nakazał zwiększyć przyśpieszenie, tym razem do czterech g – uznał, że jego żołądek rzeczywiście jest trochę za bardzo napchany, by znieść sześciokrotne przeciążenie. Mijały godziny. Cały czas obsesyjnie studiował displeje i obserwując powolne wirowanie pierścienia Magarii wokół planety, spekulował na temat bierności Naksydów. – Milordzie – zameldowała Tracy ze swego stanowiska – „Sędzia Kybiq” zwiększa przyśpieszenie. „Kybiq” to krążownik, który Fanaghee ustawiła na drodze do Wormholu Jeden, blokujący ucieczkę „Korony” na Zanshaa. – Kieruje się do wormholu? – spytał Martinez, przeglądając rozmaite displeje, w poszukiwaniu tego, który pokazywał „Kybiqa” – Nie, milordzie. Leci ku Barbas. Barbas była planetą następną po Magarii, licząc od słońca, typ nieudanego gazowego giganta, wielka, ze stałym jądrem i atmosferą kipiącą wściekłymi burzami. W tej chwili znajdowała się prawie dokładnie między Magarią a Wormholem Jeden, na najbardziej bezpośredniej drodze ku Zanshaa. Przez następnych kilka miesięcy Barbas będzie się nadawała do manewrów procowych,

wykorzystywanych przez jednostki opuszczające układ Magarii do nabrania prędkości. – Czy zmienia jakoś kurs? – Nie, milordzie. Martinez znalazł na swoich displejach „Sędziego Kybiqa” i gdy się w niego wpatrywał, w głowie zaczęło mu narastać nerwowe podejrzenie. Dlaczego krążownik Naksydów zwiększał szybkość ku wormholowi? Cóż tak nagłego się zdarzyło, by lecieć na Zanshaa? Kilka minut pracy z komputerem nawigacyjnym pokazało, że podejrzenia Martineza były słuszne. „Kybiq” przyśpieszał od Magarii przez trzy dni i leciał teraz szybciej od „Korony”, mimo że nie stosował aż tak brutalnych przyśpieszeń. Możliwe, że krążownik zakręci przy bliższej półkuli Barbas i pomknie ku Wormholowi Jeden. Inna możliwość, znacznie bardziej prawdopodobna: „Sędzia Kybiq” w ostatniej chwili nieznacznie zmieni kurs i wykona pracowanie wokół dalszej półkuli Barbas, po czym skieruje się do Wormholu Cztery, by przechwycić „Koronę”. Komputer nawigacyjny przeprowadził obliczenia. Zależnie od wielkości przyśpieszenia, za cztery do pięciu dni „Kybiq” wykona manewr procowy, a potem upłynie następnych osiem do dziesięciu dni przed przechwyceniem. Martinez wyznaczył najmniej korzystny scenariusz. Jak ostro musi przyśpieszać, by prześcignąć krążownik na drodze do wormholu? Nie było źle. Aby wyprzedzić „Kybiqa” o pół dnia – nawet gdyby krążownik rozwinął miażdżące przyśpieszenie – Martinez musiałby utrzymać przeciętnie tylko trzy i osiem dziesiątych g przez najbliższe czternaście dni. Już w tej chwili je przekraczał, a wszedł w przyśpieszenie nawet wcześniej, zanim wiedział, że się z kimś ściga. Jednak nie chciał, by Naksydzi zorientowali się, że rozgryzł ich sztuczkę, więc przez następne trzy dni trzymał się regularnego rozkładu: rozwijał przyśpieszenie cztery g, z wyjątkiem pory posiłków, kiedy zmniejszał je do ziemskiego. Regularnie zwiększał przeciążenie do sześciu g, trzy razy dziennie, na pół godziny. Ciało go bolało, a chrząstki i ścięgna trzeszczały, gdy się ruszał, ale „Korona” – choć z załogą w nie najlepszej kondycji – trzymała się kursu. Kiedy „Kybiq” pokonał zakręt wokół Barbas – gdy znajdował się w studni grawitacyjnej planety, a jego nieszczęsna załoga była poddana przyśpieszeniom ponad jedenaście g – „Korona” miała już znaczną przewagę, a Martinez nawet ją powiększał, przedłużając okresy sześciokrotnego przeciążenia. „Kybiq” podkręcał przyśpieszenie, lecz „Korona” mogła zwiększać swoje proporcjonalnie, by zachować przewagę – krążownik i tak przegrywał wyścig, a Martinez czerpał spore pocieszenie z wiedzy, że choć cierpi razem ze swymi ludźmi, Naksydzi cierpią dotkliwiej. Jednak przeciążenia wyżymały organizm bezlitośnie. Martineza bolały wszystkie mięśnie, umysł miał przytępiony, źle spał, miał sugestywne, wstrętne sny, a w okresach jawy towarzyszył mu ołowiany ciężar i smród własnego niemytego ciała. Kiedy Naksydzi znowu otworzyli ogień, Martinez wiedział, że to przyznanie się do przegranej. Statki wokół stacji wystrzeliły sto dziewięćdziesiąt pocisków, a nieco później „Kybiq” oddał dwie salwy po trzydzieści dwa pociski oraz wyłączył przyśpieszenie, oficjalnie poddając wyścig. Tym razem kanonadę zaplanowano bardzo starannie. Każdy pocisk poruszał się po innym torze, a wszystkie trajektorie na przestrzeni jednej godziny zbiegały się na „Koronie” pod różnymi kątami. Zanim pociski dotrą do uciekającej fregaty, osiągną znacznie większą szybkość niż poprzednio i znacznie trudniej będzie je trafić. Na szczęście Martinez miał ponad dwa dni na zaplanowanie obrony. On, Kelly, Alikhan i inni załoganci o zacięciu technicznym naradzali się, przeprowadzali symulacje i analizy. Martinez rozpoczął kanonadę obronną, kiedy od pocisków dzieliło go pięć godzin, a jej wynik uprościł

sytuację, gdy nadeszła pora wykorzystania laserów. Tym razem był tak zmęczony, że rezultat walk niewiele go obchodził. Ekstaza pierwszego dnia ucieczki zanikła pod nieubłaganym przeciążeniem, a śmierć jawiła się jako wybawienie od znużenia i ciągłego wysiłku przy tak prostej czynności jak oddychanie. Displej wypełniały pogmatwane widoki eksplozji i obłoków zabójczej radiacji. Lasery obronne obsługiwali on, Kelly i wszyscy, którzy czuli, że to potrafią. W nieobsadzonych włączono automatykę: „Koronę” otaczała własna świetlna pajęczyna, w której każda radialna nić kończyła się wybuchem. W wątpliwych przypadkach Martinez wyrzucał pociski. Walka trwała godzinami, a naksydzkie pociski znikały jeden po drugim w płachtach płomieni i fontannach wściekłych promieni gamma. Przez puchnące, nieprzezroczyste obłoki leciały kolejne pociski. „Korona” musiała je zlokalizować i zniszczyć. Jej potężne radary pulsowały, próbując namierzyć kluczące paczki zabójczej antymaterii. Pociski podpełzały coraz bliżej. Przeciw pociski wyskakiwały z szyn wyrzutni. Lasery błyskały w ciemności. Martinez strzelał, ścierał pot z oczu, przeglądał dziko displeje, szukając następnej nadchodzącej głowicy, pewny, że coś przepuszcza. Nagle usłyszał zmęczone pohukiwanie Kelly – odwróciła ku niemu twarz ze zbladła wersją swego olśniewającego uśmiechu – i zdał sobie sprawę, że wygrał, że pocisków już nie ma, a „Korona” jest wolna. Polecił, by przyśpieszenie statku zmniejszono do połowy g i żeby podano posiłek. Nakazał otworzyć szafki z alkoholem i wydać każdemu, nawet trzem awanturnikom, kieliszek ich ulubionej trucizny. Wszyscy wznieśli okrzyk na jego cześć. Byli zmęczeni, ale wznieśli. Znużona duma zakwitła w jego piersi, gdy słuchał chóralnych okrzyków. Nie było mowy o rekreacji z Kelly: byli na to zbyt zmęczeni. Piętnaście dni i cztery godziny po opuszczeniu stacji przy Magarii „Korona” weszła do Wormholu Cztery i dokonała natychmiastowego przejścia do układu Paswal. Fregata miała dwudziestoosobową załogę, w tym porucznika dowódcę, i pozostało jej trzydzieści jeden pocisków. Podróżowała w tempie niecałych dwóch dziesiątych szybkości światła i oczekiwała przybycia do pierścienia Zanshaa za jakiś miesiąc, zależnie od schematu przyśpieszania i hamowania. W tej chwili Martinez nie chciał przyśpieszać ani hamować. Wysłał raport do wormholowej stacji przekaźnikowej z drugiej strony układu, starannie umył się pod prysznicem, zredukował dalej przyśpieszenie do jednej dziesiątej g i podryfował do snu we własnym łóżku, po raz pierwszy od chwili, gdy ukradł „Koronę” piętnaście dni temu, podczas Festiwalu Sportu.

DZIESIĘĆ Kapitan lord Richard Li był świadkiem chwili, która ocaliła Zanshaa i Flotę Macierzystą. Dowódca Floty Jarlath próbował gruntownie zbadać przyczyny opóźnień budowlanych w pierściennej stoczni, więc zwołał zebranie administratorów stoczni, cywilnych wykonawców i oficerów odpowiedzialnych za budowę i remont statków. Ich mętne odpowiedzi coraz bardziej go rozwścieczały. – Znacie swoją robotę czy nie? – spytał Jarlath ostro. Futro na jego twarzy podniosło się, zasłaniając rysy i upodobniając go do szczotki do włosów zaopatrzonej w parę ogromnych, złośliwych oczu. Lekkie seplenienie – efekt mówienia zza kłów – stało się bardziej złowieszcze niż komiczne. – Czemu w przypadku „Przeznaczenia” i „Odzyskania” przekroczono kosztorys? Czemu nie otrzymuję twardych terminów zakończenia pracy na „Nieustraszonym” i „Podziwianym”? Nie podano mu żadnych zobowiązujących dat. „To wszystko zależy w pewnym sensie od innych czynników” – było najlepszą odpowiedzią, jaką Dowódca Floty Macierzystej otrzymał na temat terminu oddania „Nieustraszonego”. Dokładnie tę samą odpowiedź słyszał lord Richard od chwili swojej nominacji. Jego statek wypełniał hałas, robotnicy, zapach gorącego metalu i łoskot stalowych kół na wielkich płatach plastikowej prowizorycznej wykładziny, ale nic nie zapowiadało zakończenia prac. Do lorda Richarda docierały oznaki zniecierpliwienia od wynajętej przez niego prywatnej firmy, która miała ozdobić kajuty oficerskie, zainstalować nowy kredens, serwantkę i bar, wyłożyć łazienkę ślicznymi szorstkimi kaflami, wybranymi przez Terze, i wymalować kadłub, szalupy i pociski jego osobistymi kolorami: subtelną burgundzką czerwienią delikatnie podkreśloną prążkami fioletu. Firma mogła zacząć prace dopiero po skończeniu remontu, a teraz złowieszczo powarkiwali, że jeśli te opóźnienia będą się ciągnąć, zostaną zmuszeni odłożyć prace na wiele miesięcy z powodu innych zobowiązań. Sytuacja stawała się zbyt niepokojąca. Lord Richard pomyślał, że nowy dowódca floty powinien mieć pojęcie, jak administruje się jego stocznią. – Ja nie jestem na odpowiednim szczeblu, by wyciągnąć od tych ludzi choćby jedną odpowiedź – rzekł Jarlathowi. – Ale panu muszą odpowiedzieć. Teraz widział, jak Dowódca Floty Macierzystej odkrywa, że również on nie jest na odpowiednim szczeblu. – Wezwę audytorów! – warknął Jarlath, idąc po drodze obrzeżnej ku terminalowi windy. – Z pewnością są tam kradzieże. Tylko wojskowa duma powstrzymuje mnie przed wezwaniem Legionu Prawomyślności! Jarlath kroczący gumiastą powierzchnią drogi przyciągał wzrok. Wybielił swe futro, by nie pocić się w formalnym ubraniu żałobnym, i miał na sobie jedynie białe spodenki i kamizelkę, obszyte zieloną służbową lamówką, ciężkie od insygniów. Jego potężne nogi i szerokie biodra z krągłym zadem napędzały ciało z celową energią, skierowaną obecnie na zlikwidowanie bałaganu w stoczniach. Lord Richard Li miał powody do samozadowolenia. Już wyobrażał sobie kąpiel na pokładzie „Nieustraszonego”: kafelki, błyszczące porcelanowe detale, armaturę z miedzi, wonną parującą wodę; on zanurza się w wannie… i wtedy Jarlath zobaczył starszego dowódcę eskadry Elkizera, swego podwładnego, i przerwał przyjemne fantazje lorda Richarda. Dowódca naksydzkiej eskadry ciężkich krążowników stał z grupą oficerów i żołnierzy przed masywnymi drzwiami śluzy prowadzącej do okrętu flagowego Jarlatha, „Chwały Praxis”. Elkizer

wskazywał śluzę, jego bluza z tkaniny kameleonowej błyskała, odtwarzając czarno-czerwone wzory paciorkowatych łusek. Jeden z Naksydów zauważył nadchodzącego Jarlatha i uprzedził o tym Elkizera. Czworonożne ciało Elkizera okręciło się w miejscu, dwie nogi postąpiły do przodu, dwie się cofnęły, a potem Naksyd wyprężył się na baczność. Jeden ostatni wzór mignął na kameleonowej bluzie. Jarlath stanął, zaskoczony, a potem pochylił głowę i znowu ruszył ku Elkizerowi. – Kogo nazywa pan „frajerem”? – zapytał. Lorda Richarda zaskoczyły słowa Jarlatha, choć zaskoczenie lorda Richarda było niczym w porównaniu z zaskoczeniem dowódcy Elkizera, który zakołysał się w tył w osłupieniu, z plecami wygiętymi niczym łuk. – Proszę o wybaczenie, Lordzie Dowódco Floty – zdołał wykrztusić. – Nie użyłem tego znaku. Jarlath stanął, górując nad Elkizerem, i zakołysał swą futrzastą głową. Kołysanie nie było oznaką zgody, ale rodzajem triangulacji, stosowanej przez jego nocny, mięsożerny gatunek do ustalania dokładnego położenia ofiary. – Milordzie, spędziłem trzy lata w Akademii Festopath, gdzie Torminele i Naksydzi dzielili sypialnię – zaseplenił Jarlath. – Możesz mi wierzyć, gdy mówię, że w ciągu tych trzech lat nauczyłem się wszystkich obraźliwych idiomów w naksydzkim słowniku, który to fakt bardzo mi pomógł, gdy służyłem jako Lord Prezydent Akademii kilka lat temu. – Rozchylił wargi, odsłaniając kły. – Łaskawie mi zatem wyjaśnij, co miałeś na myśli, kiedy błyskałeś: „Cisza. Nadchodzi frajer”. Elkizer zamarł na długą chwilę, nim zdołał powiedzieć: – Milordzie, ponownie potwierdzam. Nie użyłem tego znaku. – Wobec tego, jaki to był znak? Nastąpiła długa chwila ciszy. Elkizer gorączkowo szukał odpowiedzi. – Ten znak znaczy także „murawa” – powiedział w końcu. – Istotnie. Więc co chciałeś powiedzieć przez: „Nadchodzi murawa”? – Nie chciałem uchybić, milordzie. – Mnie? Czy murawie? – pytał wściekle Jarlath. Lord Richard obserwował tę konfrontację ze zdziwieniem i trwogą, nerwy przynaglały go do walki lub ucieczki. Naksydzi pochodzili od drapieżników, którzy biegali stadami, ale Torminele to niegdysiejsi samotni nocni myśliwi w gęstych lasach, wojowniczy, uparci, nie znający strachu. Lord Richard myślał, że Jarlath był wściekły, gdy rozmawiał z nadintendentem doków, ale teraz zrozumiał, że Jarlath wtedy jedynie nieco poskrobał powierzchnię swej wściekłości. Obym nigdy nie zirytował tego Torminela, mówił sobie w duchu lord Richard. Jarlath zdawał się dopiero teraz dostrzegać tłum Naksydów za Elkizerem, nietypową mieszankę wysokiej rangi oficerów i starszych podoficerów. – Co robią tutaj te osoby? – spytał ostro. – Co zamierzasz? – Milordzie – wyjaśnił Elkizer – to wycieczka zapoznawcza. Dla nowego personelu. Jarlath popatrzył na towarzystwo. – Widzę tu młodszego dowódcę eskadry Farniaiego, który służy we Flocie Macierzystej od sześciu lat. I kapitana Tirzita, który kiedyś był drugim oficerem tutaj, w Dowództwie Pierścienia. Kapitan Renzak – pan jest tutaj na drugiej turze służby, prawda? – Wielkie oczy Jarlatha wróciły do Elkizera. – Jestem zdziwiony, że ci oficerowie muszą zapoznawać się ze stacją pierścienną, na której mieszkali przez tyle lat. – Milordzie, chodzi o tych innych. Zapoznajemy ze stacją… tych innych – powiedział szybko

Elkizer. – Podoficerów? – spytał Jarlath. – Żandarmów? – Znowu zakołysał głową, celując w gardło Elkizera. – Proszę, niech pan porzuci wrażenie, że jestem pańskim frajerem lub murawą. Co pan naprawdę tu robi, lordzie dowódco? Nastąpiła potem długa cisza, a dla lorda Richarda stało się jasne, że Elkizer wystrzelał całą swoją amunicję i w zamku broni zostały mu jedynie płatki rdzy. – Milordzie, nie chcieliśmy okazać braku szacunku w stosunku do pana – powiedział w końcu Elkizer. – Myśleliśmy, że będzie pan w Centrum. Całe wybielone futro Jarlatha stało sztorcem, znowu kryjąc jego rysy twarzy. Wrzasnął, wydobył z siebie wysoki skowyt, jakim jego prehistoryczni przodkowie unieruchamiali swe ofiary. Lord Richard miał świadomość, że w promieniu stu kroków zaszokowany personel obraca się, by na nich spojrzeć. – Nie chcieli okazać braku szacunku! – wrzeszczał Dowódca Floty. – Stąd te podłe łgarstwa?! Stąd to dziwaczne zgromadzenie?! Stąd to myszkowanie za moimi plecami, kiedy myślisz, że jestem w swoim biurze na Zanshaa?! – Jarlath uniósł ciężką, białą pięść. – Coś pan knuje, milordzie. Elkizer przewrócił czarnymi na czerwonym tle oczami. – Milordzie, ja… – Nie dbam o twoje dalsze żałosne wyjaśnienia – oznajmił Jarlath nawet jeśli tym razem będzie to prawda. Jest dla mnie jasne, że ty i te inne… osobniki… coś knujecie, ponieważ macie za mało roboty. Dlatego twoja eskadra i eskadra dowódcy eskadry Farniaiego opuszczą stację pierścienną dziś o 17:00, by wziąć udział w manewrach. Które zaczną się od przyśpieszenia sześć g w kierunku Vandrith. Po nim nastąpi manewr procowy i cała seria gier wojennych między waszymi eskadrami. Gry, co do jednej, zostaną przygotowane przez mój sztab, tak by maksymalnie obciążyć wszystkie systemy statku, zwłaszcza załogę. – Milordzie! – powiedział Elkizer. – Nasze załogi są na przepustce! – Odwołać! Mają cztery godziny na powrót. – Jarlath znowu obnażył kły. – Do roboty! Naksydzi zaczęli się cofać, ich obute stopy uderzały w gumiastą nawierzchnię, choć korpusy pozostawały wyprostowane. – Milordzie – spróbował znowu Elkizer – zapomina pan o obiedzie… – Pieprzyć pański obiad – oznajmił Jarlath z satysfakcją i patrzył, jak Naksydzi odwrócili się i pomknęli tak szybko, jak tylko pozwalał im na to ich wierzgający chód. Przez następną godzinę lord Richard i przyboczni Jarlatha, uwięzieni w klatce windy nurkującej przez atmosferę ku powierzchni Zanshaa, musieli wysłuchiwać wściekłych słów Dowódcy Floty o fetorze nieuczciwości, którym zajeżdżało to dowództwo, o kompletnej zgniliźnie całej stoczni i o tym, jak ta zgnilizna zaraziła naksydzkie eskadry. – Dyscyplina! – mówił Jarlath. – Porządek! Posłuszeństwo! Od tej chwili to główne hasła Floty Macierzystej! – Odtąd Torminele przestają być dla mnie milutkimi futrzastymi tłuścioszkami – mówił tego wieczoru lord Richard do Terzy. – Doprawdy, widok wściekłego Jarlatha mrozi krew w żyłach. Obie naksydzkie eskadry, posłuszne rozkazom Jarlatha, po czterech godzinach opuściły pierścień Zanshaa, skierowały się ku Vandrith i rozpoczęły przykre przyśpieszenie zgodne z poleceniem Jarlatha. Elkizer nie miał innego wyjścia. Jego rozkład zajęć przewidywał rewoltę za cztery dni, wszyscy Naksydzi we flocie powstaliby w całym imperium w tym samym momencie. Jeśli zacząłby wcześniej, wiadomość o tym mogłaby dotrzeć do innych stacji i zanim Naksydzi zdołaliby uderzyć,

przedsięwzięto by środki zaradcze. Ponadto jego instrukcje podkreślały, że nie powinien uszkodzić Zanshaa ani jej pierścienia. Zanshaa to stolica imperium; to tu spoczywali Wielcy Panowie, obradowała Konwokacja i proklamowano Praxis. Zaatakowanie planety lub zniszczenie jej pierścienia nie wchodziło w grę, było bliskie bluźnierstwu. Chociaż wystrzelenie kanonady pocisków na dokującą Flotę Macierzystą było perspektywą kuszącą, taki atak zniszczyłby pierścień, a razem z nim prestiż Naksydów. Planował systematycznie. Jak wszyscy Naksydzi należący do spisku, Elkizer nie miał żadnego doświadczenia w kierowaniu rewolucją ani w toczeniu bitew. Przez ten brak doświadczenia czuł się bardzo niepewnie, więc próbował ułożyć obszerny plan, który nic nie pozostawia przypadkowi. Odmiennie od swej koleżanki Fanaghee na Magarii, Elkizer nie dowodził flotą na Zanshaa. Nie mógł po prostu zarządzić Festiwalu Sportu, który odciągnąłby starszych oficerów i większość załóg od statków. Zamiast tego Elkizer zaplanował wystawny obiad dla wszystkich starszych dowódców, kapitanów i poruczników, aby uczcić rocznicę Pierwszej Proklamacji Praxis na Sandam. Elkizer zamierzał uwięzić wszystkich starszych oficerów, w czasie gdy jego siły opanowałyby szturmem Dowództwo Pierścienia i wszystkie zadokowane okręty, po czym lord senior ogłosiłby Konwokacji nowy porządek w imperium. Lordowie konwokaci raczej by nie oponowali, wiedząc, że Naksydzi mają w rękach Flotę Macierzystą, stację pierścienną i tysiące pocisków z antymaterii. Elkizer zakładał, że największym niebezpieczeństwem jest ucieczka informacji. Zaplanował więc – tak jak Fanaghee na Magarii – wtajemniczanie stopniowe, jedynie w niezbędnym zakresie. Razem ze swoim sztabem obszedł stację pierścienną kilka razy, zaznaczając wszystkie cele, planując wszystkie nominacje. Potem oprowadzał następną grupę ludzi, kapitanów i ich głównych specjalistów i właśnie na tę grupę natknął się Dowódca Floty Jarlath. Gdyby w tym momencie plany Elkizera nie zostały całkowicie zrujnowane, każdy kapitan wprowadzałby w tajemnicę następnych, krąg poinformowanych powiększałby się stopniowo, aż objąłby setki. Żołnierze przejmujący statki przeważnie nie rozumieliby wszystkich skutków swych działań i dopiero po zakończeniu akcji Elkizer ogłosiłby triumfalnie swój komunikat. Plan przewidywał wiele ewentualności, ale nie uwzględniał wersji alternatywnej, na wypadek niepowodzenia. Nadszedł dzień powstania, a sił Elkizera nie było na miejscu. Powrót na Zanshaa oznaczałby samobójstwo, więc jego eskadry przeleciały obok Vandrith, zredukowały przyśpieszenie do wygodnego jednego g i leciały dalej, spokojnie i zdecydowanie kierując się ku Wormholowi Trzy przy Zanshaa. Kurs ten miał ich doprowadzić – po dodatkowych trzech wormholowych skokach – do spotkania z Dowódcą Floty Fanaghee na Magarii. Kiedy trzy godziny później ta strategia stała się jasna, Centrala była całkowicie zaskoczona. Oficer dyżurny nie chciał zawracać głowy Jarlathowi, natomiast wysłał do Elkizera zapytanie, dlaczego nie realizuje planu operacji. Sześć godzin później, kiedy nie ulegało już wątpliwości, że Elkizer nie zamierza odpowiadać ani słuchać rozkazów, w Konwokacji ogłoszono bunt i na pewien czas wszyscy zapomnieli o Elkizerze. Lord senior uniósł głowę i popatrzył na konwokatów wypełniających wielki amfiteatr. – Chociaż Konwokacja, zgodnie z porządkiem obrad dzisiejszego popołudnia, miała debatować o jednolitej strukturze taryf w imporcie lużanu z Antopone i Elvash, chciałbym skorzystać ze swego osobistego przywileju i poruszyć inną kwestię. Maurice, lord Chen podniósł wzrok znad swego pulpitu. Przeglądał właśnie listę gości na przyjęcie w Pałacu Chen. Ograniczenie liczby osób do dwudziestu dwóch stanowiło zarówno prowokację, jak i utrudnienie, gdyż niektórych osób nie można było zaprosić, co pociągało za sobą

ryzyko, że uznają to za obrazę. Nie będzie taryf? – pomyślał z roztargnieniem. Jego klan uczestniczył w imporcie lużanu z Elvash i byłby szczęśliwy, gdyby taryfy Antopone utrzymywały się na wysokim poziomie. Każde odroczenie głosowania pracowało na jego korzyść. Akzad, lord senior, wstał z fotela. Brzegi jego srebrnej, brokatowej szaty ciągnęły się po ziemi, kiedy z największą powolnością i majestatem, na jakie pozwalała mu naksydzka fizjologia, przechodził na przód podium, gdzie ujął w obie dłonie miedziano-srebmą pałeczkę niczym dzidę wycelowaną w zgromadzonych. – Chciałbym omówić sprawę dotyczącą przetrwania samego Praxis – oznajmił Akzad – ponieważ wielu osobom wydaje się, że samo Praxis jest w niebezpieczeństwie. Lord Chen zdziwił się. Zagrożenie Praxis? – Kiedy po raz pierwszy objawiono chwałę Praxis – ciągnął Akzad – było jasne, że początkowo nie wszystkie gatunki dojrzały, by docenić jej głębokie prawdy. Praxis pojmowali z początku jedynie Shaa, którzy w swej mądrości postanowili narzucić wizję doskonałości całemu istnieniu, najpierw mojemu gatunkowi, potem innym. Praxis bowiem opiera się przede wszystkim na odwiecznej zasadzie podporządkowania, na absolutnej przejrzystości wszelkich hierarchii władzy i odpowiedzialności. Shaa zrozumieli to jako pierwsi. Shaa byli nad nami wszystkimi, ale Shaa nadal służyli Praxis. Lord Chen, przytakując tym trywialnym uwagom, zaobserwował ruch wśród naksydzkich konwokatów. Kilkunastu z nich opuściło swe miejsca i posuwało się na przód sali charakterystycznym, zatrzymywanym w powietrzu, krokiem. Lord senior ciągnął przemowę: – Ale wraz z odejściem Wielkich Panów ten idealny układ został zastąpiony mniej idealnym. Zamiast ideału, w którym pierwsza otwarta na Praxis rasa narzucała swą wolę innym, mamy obecnie równorzędność ras przemawiających w Konwokacji. Kolejni Naksydzi ustawiali się przed podium lorda seniora. Lord Chen spojrzał na boki i zobaczył zaintrygowane miny na twarzach kolegów. – Gdzież jest podstawowa zasada podporządkowania? – pytał Akzad. – Gdzie hierarchie władzy? I dlatego, kiedy stało się jasne, że ostatni Shaa wkrótce umrze, założono na Naxas Komitet Ocalenia Praxis. Lord Chen siadł prosto. Zdumionym umysłem niechętnie analizował implikacje tego, co przed chwilą usłyszał. Inni byli szybsi: stary lord Said już zerwał się na nogi ze wściekłym grymasem na krzywonosej, wąsatej twarzy. Jako najstarszy reprezentant starego, głęboko konserwatywnego klanu, nie zamierzał milczeć, gdy wprowadzano tak radykalne innowacje, jak samozwańczy Komitet Ocalenia Praxis – przecież Praxis oddano pieczy samego Saida i innych lordów konwokatów. – Czy to spisek? – ostro zapytał Said. Jego słowa rozbrzmiewały wyraźnie w wielkiej sali. Akzad zignorował ten głos. – W celu ocalenia Praxis musimy odtworzyć zasadę podległości! Miejsce Shaa muszą zająć ci, którzy najdłużej i najmocniej obcowali z czystym Praxis! – Spisek! Spisek! – wołał Said. Inni powtarzali za nim. Jeden z delegatów Tormineli wskoczył na pulpit i zaczął wymachiwać futrzastą pięścią. Teraz przed podium stali już wszyscy naksydzcy konwokaci – sto pięćdziesiąt kilka osób. Pozostali zgromadzeni jakby osłupieli, część z nich stała, część sztywno siedziała w fotelach. – Nie ma pan głosu! – odparł Akzad, kierując pałeczkę na Saida. Chcąc przekrzyczeć hałas, dotknął jednego ze srebrnych pierścieni na pałeczce, zwiększając wzmocnienie swoich słów. – Dziś, w całym imperium, lojalni obywatele działają na rzecz ocalenia Praxis zgodnie z instrukcjami Komitetu! – oznajmił. – Okręty, stacje pierścienne i inne instalacje zostały przejęte! –

Półkolistym ruchem pałeczki ogarnął lordów konwokatów. – Macie wyraźny obowiązek usłuchać rozkazów Komitetu Ocalenia Praxis! Zajmijcie miejsca i poddajcie się mojemu dowództwu! To rozkaz! – Dość tego! – Wytrenowany w przemówieniach głos Saida zahuczał nad zgromadzeniem nawet bez wspomagania wzmacniaczy. – Nie wiem, co myślą inni, ale ja wiem, co mam robić, kiedy widzę zdrajcę! A potem, mimo swych osiemdziesięciu paru lat, siwogrzywy konwokat podniósł krzesło i wywijając nim nad głową, skierował się do przejścia. – Śmierć zdrajcom! – ryczał. Zgodnie z planem lord senior Akzad powinien przedstawić swoje żądania przy powszechnej wiedzy, że ma wsparcie setek pocisków z antymaterii w wyposażeniu latających w pobliżu eskadr Elkizera i Farniaiego. Akzad i jego zwolennicy wykazali wielką odwagę, wypełniając instrukcje Komitetu, mimo że dwie przyjazne eskadry były oddalone o cztery dni lotu w przeciążeniu i zmierzały w niewłaściwym kierunku, a wszystkimi pociskami nadal dysponowała flota. Pozbawiony przewagi wojskowej lord Akzad mógłby uzbroić siebie i swoich zwolenników, ale o broni instrukcje Komitetu nie wspominały, a Komitet wcale nie zamierzał masakrować konwokatów. Oczekiwał posłuszeństwa. Myśl, że lordowie konwokaci mogą opierać się im siłą, w ogóle nie zaświtała im w głowach. Akzad stanął więc przed Konwokacją uzbrojony tylko w odwagę i miedziano-srebmą pałeczkę. Kiedy lord Said pomaszerował przejściem i rzucił krzesłem w lorda seniora, Akzad stracił panowanie nad sytuacją. – Żądam, byście wracali na miejsca! – wołał. – Ci, którzy nie usłuchają, zostaną ukarani! Ale niewielu go słuchało. Za pierwszym krzesłem poleciały dalsze. Sam lord Chen, choć przez dłuższą chwilę miał poczucie nierealności, wziął swoje krzesło, pomaszerował pod trybunę i cisnął je na Naksyda w brokatowej szacie, tego, który stał na podium, machał pałeczką i bezskutecznie przywoływał do porządku. Nawet Naksydzi, stojący przed podium w geście solidarności ze swym przywódcą, nie wiedzieli, jak reagować – stali w milczeniu, nieruchomo, równie jak inni niezdolni pojąć, co się dzieje. Lord senior wydawał rozkazy i nie słuchano ich. Żaden z Naksydów nie widział wcześniej niczego podobnego. Nie wiedzieli, co robić. Przez czysty przypadek to właśnie krzesło lorda Chen trafiło lorda seniora w głowę i powaliło go na kolana. Wielu konwokatów zaryczało z aprobatą i lojaliści napłynęli na proscenium. Na tę groźbę Naksydzi w końcu zareagowali. Lord Chen, który stał z przodu amfiteatru i gapił się, zaskoczony własnym sukcesem, nagle został powalony na ziemię przez szarżującego Naksyda i tratowany przez tego czworonoga, poczuł mielące uderzenia naksydzkich butów. Bardzo boleśnie przygryzł sobie język. Poczucie nierealności zniknęło. Smakując w ustach własną krew, lord Chen zaczął walczyć o życie. Choć przynajmniej połowa konwokatów pozostała na swych miejscach lub uciekła, lojaliści nadal przeważali liczebnie nad Naksydami. Krzesła to broń nieskuteczna, lepsza jednak niż gołe ręce Naksydów. Lord Chen omal się nie udławił przytłaczającym fetorem gnijącego ciała, choć rzeczone ciało należało do wywijającego krzesłem Daimonga, który strącił Naksyda z lorda Chen. Było słychać krzyki, uderzenia, drapanie rozwścieczonego Torminela, podniecone kuranty głosów Daimongów. Lord Chen z trudem się podniósł, a potem napierające ciała pchnęły go ku podium.

Akzad znowu stał na nogach. Krzyczał i wywijał pałeczką, niepomny, że rana na głowie mu krwawi. Wydarzenia wymknęły się spod kontroli. Nawet strażnik stał zakłopotany: miał bronić Konwokacji przed intruzami, a nie uczestniczyć w bójce jednej grupki konwokatów przeciwko innej. – Na taras! – Lord Chen nadal słyszał wspaniały baryton Saida, wybijający się ponad harmider. – Weźcie ich na taras! Gniewni konwokaci przeciągnęli pobitych Naksydów przez szerokie drzwi amfiteatru. Stojące na tarasie meble odtrącono kopnięciami na boki i powleczono Naksydów do kamiennej balustrady. Przerzucani przez nią, spadali jakieś sto metrów w dół kamiennej skały. Akzad w porwanej szacie ceremonialnej poleciał z całą resztą oraz z kilkunastoma konwokatami-lojalistami, których albo tłum wyrzucił przypadkowo, albo zostali pociągnięci przez wczepionych w nich desperacko Naksydów. Lord Chen, dysząc, oparł się o balustradę. Zakręciło mu się w głowie, gdy patrzył na jatkę poniżej, na pokiereszowane centauroidalne ciała. Zbladła jego poprzednia furia, spoglądał w dół na martwych kolegów i ogarniało go zdumienie, nie tylko z powodu tych wydarzeń, ale z powodu swojej w nich roli. On, Maurycy, lord Chen, z klanu Chen. Klan ten zajmował miejsce na najwyższym szczycie imperialnej socjety przez tysiące lat i cały czas służył Konwokacji, reprezentował interesy swoje i swych klientów, pod pieczą stabilizującej potęgi Praxis. Nikt z klanu Chen nigdy nie uczestniczył w zamieszkach w izbie Konwokacji. Nikt z nich nigdy nie zabił gołymi rękami swego bliźniego konwokata. W długiej historii imperium podobne wydarzenia nie miały miejsca. To akt całkowicie bezprecedensowy. Lord Chen uświadomił sobie, że widzi w dole rozbite o kamienie nie tylko ciała legislatorów, ale sam stary porządek. – Musimy się znowu zebrać! – krzyczał Said. – Konwokacja musi się przekształcić! Lord Chen poszedł za innymi do sali Konwokacji. Na podium i wszędzie wokół leżały porozbijane meble, jak zbiorowisko starych kości. Konwokaci wybrali meble nadające się do użytku, resztę wzięli od kolegów, którzy uciekli lub zginęli. Lorda Saida okrzyknięto tymczasowym przewodniczącym, choć musiał prowadzić zebranie bez pałeczki lorda seniora, która gdzieś przepadła. Konwokacja natychmiast uchwaliła przez aklamację wyjęcie spod prawa Komitetu Ocalenia Praxis, choć nie wiedziano, gdzie ten komitet się mieści i jaki ma skład. Następne głosowanie ustaliło, że przynależność do tej organizacji będzie karana obcięciem członków. Potem ktoś zaproponował obdarcie ze skóry i wszczęto dyskusje nad zaletami obdzierania ze skóry i pozbawiania członków. Potem terrańska dama w porwanej bluzie mundurowej i z podbitym okiem wstała i zasugerowała, że skoro pierwszą partię zrzucono ze skały, z pozostałymi należy postępować tak samo. Konwokaci tak się w tej debacie zatracili, tak ich fascynowały prawa, które uchwalali, że dopiero po godzinie ktoś połączył się z Centrum Dowodzenia i powiadomił flotę o zagrożeniu imperium. A kiedy Dowódca Floty Jarlath został poinformowany, upłynęła następna godzina, zanim ktoś potrudził się powiadomić go o nieposłuszeństwie naksydzkich oddziałów. Imperium miało równie mało doświadczenia w tłumieniu buntów, jak Elkizer w ich wzniecaniu. Jarlath natychmiast nakazał swym trzem eskadrom krążowników wszczęcie pogoni za Elkizerem. Eskadry opuściły pierścień i pomknęły ku Vandrith z przyśpieszeniem ponad dziesięć g i niepełnymi załogami, jednak po niecałej godzinie Jarlath zdał sobie sprawę, że pościg nie ma szans, i statki odwołano. Jarlath zaczynał rozumieć, że być może sytuacja jest znacznie bardziej niebezpieczna, niż

przypuszczał. Dotarły do niego informacje o przemówieniu Akzada na temat Komitetu Ocalenia Praxis. Wywnioskował, że w całą sprawę jest zamieszanych wielu Naksydów. Przypomniał sobie Elkizera maszerującego wokół pierścienia z grupą starszych oficerów i żandarmów, i w przebłysku zdumienia pojął, że Elkizer przygotowywał przejęcie wszystkich statków nienaksydzkich. Flota liczyła trzysta czterdzieści jeden okrętów. Sześćdziesiąt osiem z nich – prawie dwadzieścia procent – miało kapitanów lub załogi naksydzkie. Osiem pełnych eskadr, od sześciu do dziesięciu okrętów każda, plus kilka rozproszonych okrętów, skierowanych do rozmaitych zadań. Z tych eskadr dwie stacjonowały przy Zanshaa we Flocie Macierzystej, dwie przy Magarii w Drugiej Flocie, jedna w Czwartej Flocie przy Harzapid, jedna w Trzeciej przy Felarus, jedna przy Naxas, macierzystym świecie Naksydów, i ostatnia przy Comador. Lasery komunikacyjne rozbłysnęły pilnymi wiadomościami dla dowódców flot i eskadr na Harzapid, Felarus i Comador. Dodatkowe przekazy skierowano do statków na bardziej odległych placówkach. Niektóre odpowiedzi nadejdą dopiero za parę dni, nawet jeśli zostaną wysłane z prędkością światła na stacjach przesyłowych przy bramach wormholowych. Jarlath podejrzewał, że kiedy już odpowiedzi nadejdą, nie będzie nimi zachwycony. Zawahał się przed przesłaniem wiadomości do Fanaghee na Magarii i do dowódcy na Naxas, ale po dalszym namyśle doszedł do wniosku, że milczenie nic nie da. Zapytał Naxas o jego status, a następnie wysłał do Fanaghee informację o buncie swych dwóch eskadr i rozkazał, by je przejęła. Potem znowu dodał w pamięci liczby i, tak jak za pierwszym razem, nie spodobały mu się. Uznał, że kluczem jest Magaria. Jeśli Fanaghee i jej siły pozostaną lojalne, imperium przetrwa nadchodzące wydarzenia. A jeśli nie? Cóż, Jarlath próbował zachować wiarę. Dopiero wtedy, dziewięć godzin od chwili, gdy Elkizer złamał rozkazy i ominął Vandrith, Jarlath wspomniał, że na stacji pozostał jeden naksydzki okręt, całkiem nowy krążownik „Przeznaczenie”, który miał być gotów za dziesięć dni – tak przynajmniej nadintendent stoczni twierdził już od miesiąca. Krążownik skompletował załogę i oficerów, ale musiano go odholować do wykończeniówki, wyposażyć w pociski, broń obronną i przetestować systemy napędowe pierwszymi ładunkami antymaterii. Jarlath rozkazał, by żandarmeria przejęła statek. Napotkali ogień z broni ręcznej statkowych oficerów. Załoga „Przeznaczenia” uciekła z pokładu na teren stoczni, gdzie zaczęła rzucać zmontowanymi naprędce bombami, zwykłymi i zapalającymi. Dopiero po dwóch godzinach otoczono ich i wystrzelano. Sprzęt i zapasy stoczni warte osiem milionów zenitów musiano spisać na straty. Wkrótce po złożeniu raportu o incydencie Jarlath otrzymał naganę za to, że zastrzelił buntowników, zamiast strącić ich ze skały, jak nakazywała uchwalona tego popołudnia ustawa Konwokacji. Tak zakończył się dzień pierwszy. Przez kilka następnych dni do Centrum napływały informacje. Wiadomość do Fanaghee dotarła po dwudziestu godzinach, a po następnych dwudziestu na Zanshaa powróciła jej odpowiedź. Fanaghee wyraziła zaniepokojenie z powodu buntu Elkizera i Farniaiego i oświadczyła, że wysyła Drugą Flotę, by przechwycić buntowników. – Bardzo dobrze, lordzie dowódco – powiedział lord konwokat Maurice Chen. Kiedy zobaczono, jak grzmotnął krzesłem w łeb przywódcę buntowników, uznano, że okazał kwalifikacje wojownika i jest godzien awansu z Oceanografii i Zalesiania do Zarządu Floty. – To ogromna ulga wiedzieć, że Magaria jest bezpieczna. – Tego nie wiem – odparł Jarlath. Gniewnie zwijał palcami swe futro w ciasne sznurki. – Nie

wiem, czy wierzyć raportowi Fanaghee. I czy w ogóle chciałbym jej wierzyć. Rozkazał, by Fanaghee dostarczyła szczegółowe raporty, dotyczące wszystkich swoich statków. Raporty miały być przekazane w formie wideo i referowane osobiście przez kapitanów odnośnych statków. To powinno wyjaśnić, czy kapitanowie mówią sami za siebie. Zgodnie ze swymi obawami na ten przekaz odpowiedzi nie uzyskał. Poinformował lorda Chen i pozostałych członków Zarządu Floty, że Magaria wpadła w ręce rebeliantów. Na Magarii stacjonowało pięć eskadr. Jeśli Naksydzi kontrolowali je wszystkie, siły Fanaghee będą teraz równie liczne jak pięć eskadr, które pozostały Flocie Macierzystej, a kiedy już dołączą do niej Elkizer i Farniai, będzie miała przewagę liczebną. Mógł właściwie porzucić próby odbicia Magarii. Może nawet będzie musiał je porzucić, by utrzymać Zanshaa. Następna wiadomość nadeszła z Trzeciej Floty przy Felarus. Jej naksydzka eskadra niespodziewanie opuściła stację, by przeprowadzić – według słów jej dowódcy – ćwiczenia szkoleniowe, a potem ostrzelała pozostałą część Trzeciej Floty, nadal cumującej przy stacji pierściennej. Promienie antyprotonowe – w zamyśle obrona przeciwpociskowa – wykorzystano do ataku, i to z bliskiej odległości. Okręty zostały rozerwane na strzępy, łącznie z ważną częścią stacji pierściennej. Naksydzka kanonada nie była tak ostra, jak mogłaby być, zatem napastnicy nieco się hamowali, może ze współczucia dla kolegów, a może dlatego, że zamierzali powrócić i opanować pierścień Felarus później. Mimo wstrzemięźliwości buntowników połowa okrętów Trzeciej Floty została rozbita, a reszta poważnie uszkodzona. Ponieważ dodatkowo zniszczono urządzenia remontowe stoczni, upłynie wiele miesięcy, nim jakikolwiek okręt Trzeciej Floty stanie do walki przeciwko buntownikom. Intrygującą wiadomość przysłał dowódca stacji pierściennej przy Comador. Naksydzka eskadra, która tu stacjonowała, opuściła stację i właśnie wylatywała z układu, odmawiając nawiązania łączności. Dowódca stacji pragnął się dowiedzieć, czy eskadra leciała na ćwiczenia, o których go nie poinformowano. Jarlath musiał założyć, że również Naxas została stracona. Tylko z Harzapid nadeszły dobre wieści. Dowódca jedynej naksydzkiej eskadry, tak samo niedoświadczony w planowaniu rebelii jak wszyscy inni we flocie i oddalony od porad Komitetu z Naxas, wmaszerował ze swymi zwolennikami do Dowództwa Pierścienia i publicznie oświadczył, że teraz on tu dowodzi. Otrząsnąwszy się ze zdziwienia, dowódca Czwartej Floty zorganizował atak i odzyskał Dowództwo Pierścienia. Niestety, spowodowało to następną bitwę z użyciem promieni antyprotonowych z bliskiej odległości. Teraz jednak lojaliści byli na to przygotowani. Statki Naksydów zostały zniszczone kosztem wyeliminowania jednej trzeciej sił lojalistów. Pozostało tam dosyć okrętów, by utworzyć dwie eskadry. Jarlath nakazał strącić wszystkich buntowników ze skały, a jeśli akurat nie byłoby odpowiedniej skały w pobliżu, zastrzelić. Zwycięstwo przy Harzapid dało Jarlathowi dwie dalsze eskadry. Cztery okręty, kiedyś uszkodzone, naprawiono i Jarlath nabrał otuchy. Naliczył najwyżej dziewięćdziesiąt wrogich okrętów, w tym pojedyncze statki wykonujące luźne zadania i eskadrę z Comador, stacji tak odległej, że eskadra renegatów mogła stamtąd dotrzeć do miejsca ewentualnej akcji dopiero po miesiącach. Uwzględnił także trzy eskadry zagarnięte przy Magarii, które nie zostały zajęte dla naksydzkich załóg i których dostosowanie do specjalnych wymagań centauroidalnego gatunku zajmie nieco czasu. Kiedy już Jarlath wezwie eskadrę Daimongów z Zerafan – zaledwie dziesięć dni drogi, przy brutalnym, maksymalnym przyśpieszeniu – będzie miał pięćdziesiąt cztery okręty we Flocie

Macierzystej, co powinno wystarczyć do utrzymania Zanshaa, aż do nadejścia dalszej pomocy. Laiownowska eskadra dowódcy Do-Faqa z Preowin powinna przybyć w ciągu czterdziestu dni – z konieczności musieli stosować znacznie łagodniejsze przyśpieszenie, z uwagi na mniej odporną budowę Lai-ownów. Można również zawezwać pojedyncze okręty, tyle, by na czas utworzyć eskadrę małych statków. Niestety, Czwartej Flocie przy Harzapid droga zajmie co najmniej trzy miesiące. Ale kiedy Czwarta Flota przyleci, Jarlath zyska rozsądną pewność, że ofensywa przeciw Magarii ma spore szanse powodzenia. Tymczasem Magaria bardzo go trapiła. Pierścień Magarii to ogromny arsenał pocisków, części zamiennych, zespół stoczni i urządzeń szkoleniowych, ośrodek znacznie przewyższający wszystkie inne placówki buntowników. Magaria posiadała również siedem bram wormholowych, którymi mogła przerzucać swe siły do większej części imperium. Gdyby Jarlath odbił Magarię, wyrwałby buntowi trzewia. Teraz organizował obronę Zanshaa. Wsiadł na swój gigantyczny okręt flagowy, wezwał załogi, wypełnił statki bronią, paliwem oraz zapasami i pięć dni po nieudanej rebelii Akzada wypuścił w kosmos wszystkie statki. Sam rozpoczął przyśpieszanie w kierunku Vandrith. Nie był to pościg za uciekającymi eskadrami Elkizera, ale raczej próba nadania Flocie Macierzystej pewnej prędkości początkowej, żeby, w wypadku ataku, wróg nie strzelał do nich jak do kaczek. W pierwszych dniach sytuacji nadzwyczajnej Sula znowu trafiła do ochrony terminalu windy, choć tym razem jej grupę uzbrojono nie w paralizatory, ale w pistolety automatyczne, a jeden wąsaty podoficer miał w swej pieczy wzniesiony na trójnogu karabin na antymaterię, do likwidacji pojazdów opancerzonych lub innych obiektów. Tylko personel wojskowy z ważnymi identyfikatorami mógł korzystać z windy, a Naksydom bezwarunkowo zabroniono wsiadania do niej. Oficjalnie nadawane wiadomości były mętne i sprzeczne. Wskazywały, że zdarzyło się coś takiego, że cenzorzy nie wiedzą już jak kręcić. Ustalona w końcu wersja głosiła, że lord senior i grupa jego zwolenników próbowali przechwycić rządy i zabili pewną liczbę konwokatów, ale wkrótce wszyscy buntownicy zostali strąceni ze skały przez oburzonych legislatorów. Zbuntowały się również dwie eskadry Floty Macierzystej, ale teraz już uciekały. Dowódca Floty Jarlath i reszta Floty Macierzystej wkrótce odlecą, by wywrzeć zemstę w imię ustalonego porządku. Sula przypuszczała, że to wersja prawdziwa lub prawie prawdziwa, z wyjątkiem części o bohaterskich konwokatach, osobiście zabijających zdrajców. Konwokacja nigdy nie załatwiała sama brudnej roboty, myślała. Czemu mieliby to robić teraz? Jednak wnikliwiej oglądając wiadomości, Sula mogła również wyciągać odmienne wnioski. Wiedziała, że załogę dwóch zbuntowanych eskadr stanowili Naksydzi. Lista zdradzieckich konwokatów zawierała jedynie Naksydów, a żaden konwokat, zamęczony w następstwie ich zdrady, nie był Naksydem. Suli zabroniono dopuszczać Naksydów do windy. Te wszystkie fakty skłaniały do przemyśleń. Suli, bystrzejszej w matematyce od Jarlatha, też nie podobały się pewne liczby. Po dwóch dniach warty na pustym zwykle terminalu windy Sula odebrała na swoim displeju narękawnym wezwanie od kapitana lorda Richarda Li. – Dzwonię, żeby ponowić swoją ofertę stanowiska na „Nieustraszonym” – oznajmił. – Kompletujemy załogę i spodziewam się, że opuścimy stację w ciągu kilku dni. – Zawahał się, a później dodał: – Nie słyszałem jeszcze tego oficjalnie, ale krąży plotka, że wasze wyniki egzaminów zostaną wyrzucone do kosza. Jeśli chciałabyś znowu stanąć do egzaminów, będziesz

musiała poczekać kilka miesięcy i ponownie składać papiery. Sulę ogarnęła gorycz beznadziei. – Rozumiem – odparła. Pozostawał jej niewielki wybór: albo gwizdać na karierę, albo zaakceptować ofertę lorda Richarda i pójść na wojnę. Jasne, że ci z doświadczeniem bojowym będą mieli większe szanse awansu. Lord Richard uśmiechnął się. – Zanim odpowiesz „tak” lub „nie”, muszę ci przekazać resztę złych nowin. Nie mogę cię wziąć na porucznika. Lord dowódca Jarlath nalega, by wszystkie załogi miały za dowódców doświadczonych oficerów – nie chce, by ktoś uczył się, wykonując zadania, gdy zależy od nich tak wiele istnień. Muszę przyznać, że się z nim zgadzam. Jeśli przyjmiesz moją propozycję, będziesz pilotem szalupy. – Patrzył z displeju na rękawie Suli z wyrazem twarzy, który uważał pewnie za dodający otuchy. – Dopilnuję, byś awansowała jak najszybciej – obiecał. – Następnym razem, gdy mój porucznik dostanie awans albo przeniesienie z „Nieustraszonego”, otrzymasz jego miejsce. Oczywiście, jeśli Sula przeżyje jako pilot szalupy. A podczas realnej wojny raczej nie należało na to liczyć. Mimo to stanowisko pod komendą obiecującego młodego oficera i perspektywa szybkiego awansu było najkorzystniejszą ofertą spośród tych, które prawdopodobnie dostanie. Z pewnością lepszą od pilnowania windy i myślenia o przekreślonym egzaminie. Zdołała się uśmiechnąć. – Pewnie – powiedziała. – Gdzie mam podpisać? Przynajmniej poleci daleko stąd, od trwającego procesu Blitshartsa, który razem z odwołaniami może się ciągnąć przez następne dziesięciolecie. Wszystkie zajęcia, jakie flota ostatnio przydzielała Suli, wymagały broni ręcznej. Pierwsze zadanie na pokładzie „Nieustraszonego” polegało na przekształceniu pracowników cywilnych w niewolników. Jarlath, po dwóch dniach buntu, wspomniał z wściekłością swoje doświadczenie w stoczni; wtedy powoływał się na „dyscyplinę! porządek! posłuszeństwo!” jako hasła swej administracji. Teraz uświadomił sobie, że „Nieustraszony” i przejęty krążownik „Przeznaczenie” są mu bardziej potrzebne niż przychylność personelu stoczni. Polecił więc kapitanom, by trzymali pracowników cywilnych na pokładzie, bez pozwolenia wyjścia, bez zgody na kontakty z przyjaciółmi i rodzinami, dopóki wykonana praca nie zadowoli kapitana. Kiedy lord Richard otrzymał to polecenie, zalało go poczucie złośliwej radości. Postawił uzbrojonych strażników przy lukach towarowych i osobowych i poinformował robotników, że jeśli nie ukończą prac przed wylotem „Przeznaczenia” ze stacji, zostaną zabrani na wojnę. Sula wystawiała warty w śluzach i wysłuchiwała litanii żałobnych przyczyn, dla których dana osoba musi opuścić statek. Przez te niekończące się procesje petentów straciła cierpliwość i przestała się litować nad uwięzionymi robotnikami. W końcu spojrzała na nich zimno zielonymi oczyma i oznajmiła: – Istnieją duże szanse, że zginę w walce. Dlaczego nie miałabym ze sobą wziąć kilku z was? Po tym oświadczeniu unikano jej. Jarlath wydał statkom z jednodniowym wyprzedzeniem rozkaz wylotu z Zanshaa. Gdy ogłosił decyzję, robotnicy zaczęli się gorączkowo uwijać. Przed startem Sula nadzorowała ludzi wnoszących pudła kapitańskich kafelków do ładowni, gdzie miały czekać do następnej okazji, kiedy „Nieustraszony” na kilka tygodni znajdzie się w doku. Lord Richard obserwował tę akcję ze smętną miną: położone ostatnio kafelki z materiału asteroidowego, pełne jaskrawych plam błyszczącego pirytu, niezbyt odpowiadały jego gustom; nie podobała mu się również boazeria w kabinie, w której

żółte drewno drzewa chesz zaakcentowano szlaczkiem szkarłatnego sztrasu ammana. Sula dość szybko doszła do wniosku, że lord Richard jest dobrym kapitanem. Odwiedził wszystkie oddziały statku. Porozmawiał ze wszystkimi, życzliwie, z uśmiechem w swych skośnych oczach. Potrafił odróżniać rzeczy ważne od nieważnych i rzadko czepiał się kogoś z powodu tych drugich. Całkowity kontrast z jej ostatnim kapitanem, Kandinskim, który udawał, że załoga w ogóle nie istnieje, chyba że w roli niedoskonałego mechanizmu do przecierania boazerii i polerowania kapitańskich sreber. Kandinski odzywał się do załogi jedynie po to, by udzielać nagan. „Nieustraszony” zdołał opuścić pierścień Zanshaa o czasie, razem z resztą Floty Macierzystej. Sula wylatywała stąd bez żalu. Stolica nie przyniosła jej szczęścia. Choć „Nieustraszony” nie zapowiadał się lepiej. *** – Konwokacja chce wiedzieć, kiedy zaatakuje pan Magarię – mówił starszy Dowódca Floty Tork, Daimong w podeszłym wieku, o długiej twarzy i żałobnej minie, która przeczyła energii, dodającej jednostajnej ostrości jego karylionowej mowie. Tork był przewodniczącym Zarządu Floty, jednym z czterech w tym ciele aktywnych lub emerytowanych oficerów obok czterech polityków cywilnych. Jarlath odchylił się w fotelu akceleracyjnym na pokładzie „Chwały Praxis”; holograficzne wizerunki członków Zarządu Floty przepływały mu przed oczyma. Nie prezentował się zwierzchnikom w najlepszej kondycji. Był zmęczony po czterech dniach ostrego przyśpieszania, a wybielone futro miało już czarno-szare odrosty. – Wróg ma nad nami przewagę liczebną – oznajmił. – Kiedy dołączą eskadry z Zerafan, będę dysponował pięćdziesięcioma czterema statkami. Kiedy Elkizer dołączy do Fanaghee, będzie miała pięćdziesiąt dziewięć statków, a możemy założyć, że eskadry z Naxas i Felarus dołączą do niej również. – Zakłada pan, że Fanaghee zdąży przed pańskim przybyciem dostosować wszystkie statki do wymagań Naksydów. – Milordzie, nie mogę sobie pozwolić na inne myślenie – oznajmił Jarlath. – I zakłada pan także, że Fanaghee zdoła obsadzić wszystkie zagarnięte okręty? Jarlath omawiał to już kilkanaście razy ze swymi sztabowcami. Teraz mózg rozsadzał mu tępy ból. – Jej personel będzie przepracowany, wykończony, ale można to zrobić – odparł. – Jeśli odciągnie załogi ze stacji pierściennej, będzie miała odpowiednią obsadę bojową na statkach, choć my będziemy skuteczniej naprawiać uszkodzenia. – Ale jeśli uszczupli ekipy stacji, nie będzie miała dokerów do przeróbek przejętych jednostek. – Może przywieźć robotników z planety. Większość mieszkańców Magarii to Naksydzi i musimy zakładać, że sympatyzują z wrogim Komitetem. – Zapomniał pan, że ma pan eskadrę pancerników. Jarlath zamknął znużone oczy. – Nie zapomniałem. – Ma pan sześć okrętów klasy Praxis, a wróg tylko jeden. – W głosie Torka pobrzmiewał metaliczny, triumfalny ton. – Każdy pancernik jest równy eskadrze! Więc wyślijmy same pancerniki i odnieśmy wspaniałe zwycięstwo, pomyślał ironicznie Jarlath, ale stłumił swój gniew. Zmęczonymi mięśniami rozwarł z wysiłkiem powieki. – Celny pocisk z antymaterii zniszczy pancernik równie łatwo jak fregatę – odparł. – Jesteś zbyt ostrożny, lordzie dowódco. Jarlath pozwolił, by dwukrotne przeciążenie odciągnęło mu wargi z kłów. Dosyć tego dobrego!

– Jeśli lordowie z Zarządu dadzą mi bezpośredni rozkaz ataku, pisemny rozkaz, oczywiście usłucham – oświadczył. Członkowie Zarządu zamilkli na długą chwilę. Potem przemówił lord Chen. – Proszę, niech pan zrozumie, że Konwokacja bardzo się niepokoi. Upadek Magarii skutecznie odciął nas od jednej trzeciej imperium. Wielu z nas ma przyjaciół, klientów i interesy w obszarze kontrolowanym przez buntowników. Sam lord Chen wydawał się bardzo zaniepokojony. Jarlath pamiętał, że spółka okrętowa lorda Chen prawdopodobnie miała wiele statków i ładunków w kosmosie kontrolowanym przez wroga. – Też mam przyjaciół po drugiej stronie Magarii – oznajmił. – Zmarnowanie Floty Macierzystej w niczym im nie pomoże. Kiedy zebranie się skończyło, Jarlath zastanawiał się, czy może to on się myli, a inni mają rację. Jedno wielkie uderzenie po Magarii mogło równie dobrze zakończyć bunt. Może Naksydzi nie są gotowi? Jarlath naprawdę chciał przeprowadzić ten atak, ale ocena sił nakazywała ostrożność. Osiem dni później silniki grzały, przyśpieszenie rosło, gdy Jarlath obracał statki dookoła Vandrith, by zawrócić ku Zanshaa. Leciał z szybkością jednej czternastej szybkości światła i w dalszym ciągu miał przyśpieszać i wykonywać manewry procowe, aż osiągnie przynajmniej 0,5 c, co wystarczy, by uniknąć natychmiastowego zniszczenia przez jakiś statek Fanaghee, wlatujący tu z Magarii z prędkością osiemdziesięciu procent szybkości światła. Wtedy właśnie nadeszła wiadomość z „Korony” od porucznika Martineza. Po ucieczce z Magarii do układu Paswal Martinez w końcu zdołał wysłać raport przez przekaźnik wormholowy, którego Fanaghee nie kontrolowała. Konwokacja odpowiedziała na te wiadomości ekstatyczną radością. Przegłosowano przyznanie Podziękowań Konwokacji dla Martineza i całej „Korony”. Każdy członek załogi zostanie odznaczony, a sam Martinez otrzyma Złoty Glob, najwyższe wojskowe odznaczenie imperium, nadawane wyłącznie przez Konwokację; nie wręczano go od ośmiuset lat. Martinezowi i jego potomkom przyznano prawo składania swych prochów w Wiecznym Leżu, obok Wielkich Panów. Pomnik „Korony” zostanie wzniesiony gdzieś w Górnym Mieście – dokładnej lokalizacji jeszcze nie ustalono. Konwokacja ponownie rozpatrzyła sprawę akcji ratowania kapitana Blitshartsa i uznała, że udział Martineza jest wart Medalu Zasługi Pierwszej Klasy. Ponieważ przyznanie medalu nie leżało w ich kompetencjach, zarekomendowali to Zarządowi Floty. Konwokacja przekazała również Zarządowi Floty zalecenie, by lorda Garetha Martineza natychmiast awansowano i dano mu dowództwo, odpowiadające jego nowej randze. – W takim razie możemy go zatwierdzić w „Koronie” – powiedział lord Chen. – Jest tam przecież wakat. – Ale czy słyszeliście, jak on mówi? – sprzeciwił się lord dowódca Pezzini, drugi z dwójki Terran w Zarządzie. – To mowa zupełnie nieodpowiednia dla osoby na tym stanowisku. Podobnego akcentu nie powinno się słyszeć poza maszynownią. – Jakkolwiek by mówił, jest parem – oznajmił lord dowódca Tork – a wszyscy parowie są równi względem Praxis. Pezzini się nadął, ale nauczył się nie dyskutować z Torkiem na temat Praxis. Poglądy Torka na temat Praxis były – jak samo Praxis – solidne, niezmienne i nieustępliwe, podobnie jak poglądy Torka na każdy inny temat. – Ponadto – wtrącił lord Chen – widzę z akt, że jego ostatni zwierzchnik, lord Enderby,

zarekomendował go w swym ostatecznym testamencie do awansu. Jak rozumiem, zwyczajem Zarządu jest, w miarę możności, uwzględnianie takich rekomendacji. – Gdybyśmy go nie awansowali – odezwał się ktoś inny – powstałaby niezręczna sytuacja. Nikt by go nie zatrudnił. Jakiż kapitan chciałby porucznika odznaczonego Złotym Globem? – Przegłosujmy wytyczne Konwokacji i lorda dowódcy Enderby’ego – powiedział Tork. – Stawiam wniosek, by porucznik lord Martinez został promowany do rangi kapitana porucznika, awans wchodzi w życie od dnia wybuchu buntu. Nie było głosów sprzeciwu, choć Pezzini unosił brwi. – Żaden z jego przodków nigdy nie awansował we flocie aż tak wysoko. Ustanawiamy tutaj precedens. Tork uniósł rękę, posyłając komisji słaby zapach swego nieprzerwanie gnijącego ciała. Chen w zamyśleniu sięgnął dłonią do brody i ukradkiem wciągnął zapach wody kolońskiej, którą wcześniej polał sobie nadgarstek. – Mamy więc głosować, czy kapitan porucznik Martinez otrzyma „Koronę”? – spytał Tork. – Czy też jeszcze będziemy nad tym dyskutować? – Dajmy mu statek, jeśli musimy – zgodził się Pezzini. – Ale czy możemy przydzielić mu posterunek z dala od stolicy? Nie chcę znowu słyszeć tego głosu, jeśli można by tego uniknąć. Inni zignorowali jego komentarz i głosowali „za”. Zarząd szybko załatwił pozostałe sprawy. Lord Chen starał się głosować tak jak członkowie komisji o najdłuższym stażu, choć zaczynało kiełkować w nim podejrzenie, że oni również niezupełnie rozumieją, co robią. Lord Chen miał ku temu podwójne przesłanki, ponieważ, odmiennie od większości oficerów floty w Zarządzie, zasiadał również w Konwokacji. Od dnia buntu Konwokacja obradowała niemal bez przerwy, co godzina uchwalała znaczące ustawy. Legionowi Prawomyślności i lokalnym siłom policji przyznano olbrzymie uprawnienia w zakresie aresztowań i przesłuchań. Służbę Antymaterii i Służbę Eksploracji zmilitaryzowano i podporządkowano flocie, która z zadowoleniem przyjęła to zwiększenie własnego znaczenia, ale jak dotychczas nie zdecydowała, co robić z nowymi departamentami rządowymi. Olbrzymie sumy przeznaczono na kontrakty wojskowe, nie tylko na zapasy i utrzymanie statków, ale również na budowę nowych, zastępujących statki już utracone, oraz pokrycie nieuniknionych strat bitewnych. Konstrukcja tylu statków wymagała poszerzenia i remontu starych stoczni, a także zbudowania nowych oraz stworzenia dodatkowych centrów szkolenia załóg. Ponadto potrzebne były zakłady remontowe statków i pracownicy do tych zakładów. Co więcej, pracę wykonywaną uprzednio przez Naksydów, teraz musiał wykonać ktoś inny. Zapowiadał się szeroki nabór robotników. Flota ledwo sobie radziła z tym ogromnym zadaniem. Wielkie sumy pieniędzy dokądś szły, a lord Chen był pewien jedynie tego, że żadna część tych funduszy do niego nie trafia. Posiadał stocznie, doskonale potrafiące budować okręty wojenne, ale wszystkie znajdowały się w części imperium kontrolowanej – jak zakładano – przez Naksydów. Świat, który lord Chen reprezentował w Konwokacji, był teraz rządzony przez buntowników, tak jak większość jego klientów i majątku. Jeśli Jarlath nie ruszy wkrótce Floty Macierzystej i nie odzyska utraconych rejonów, lorda Chen czeka ruina. – Czy mogę podnieść sprawę zgłaszaną mi w petycjach, które otrzymuję od swoich klientów i wyborców? – spytała lady San-torath. Była jedynym Lai-ownem w Komisji i reprezentowała w Konwokacji macierzystą planetę Lai-ownów, Hone-bar. – Z Hone-bar jest tyle samo do Magarii co do Zanshaa – powiedziała San-torath. – Mieszkańcy

Hone-bar bardzo chcą zachować lojalność w stosunku do Praxis, ale boją się wroga. Flota nie zrobiła nic, by ich chronić – w układzie Hone-bar jest tylko jeden okręt, lekki krążownik, który przechodzi rekonstrukcję i nie będzie gotowy przed upływem trzech miesięcy. – Jeśli będziemy bronić Hone-bar, osłabimy Zanshaa – stwierdził Tork. – Jeśli Hone-bar padnie bez walki – oznajmiła Lai-own – zaufanie wszystkich ludów do Konwokacji i jej rządu, zwłaszcza zaufanie Lai-ownów, zostanie poważnie naruszone. – To nie tylko Hone-bar – powiedziała lady Seekin. – Jeśli padnie Hone-bar, zagrozi to Hone Reach. Lord Chen czuł zimny dreszcz, a na plecach gęsią skórkę. Klan Chen wiele inwestował w Hone Reach, on sam był patronem kilku jej większych miast. Jeżeli Hone Reach upadnie, klan Chen czeka ogólna klapa. – Reach musi być chroniona – rzekł automatycznie lord Chen. – Nie możemy oddać Hone-Bar. – Nie ma żadnych oznak, że buntownicy ruszają na Hone-Bar – wtrącił ktoś. – Skąd mamy to wiedzieć, dopóki do tego nie dojdzie? – pytała lady San-torath. – Buntownicy nie wyślą nam informacji, dokąd się wybierają. – Mogliby zdobyć Hone-Bar jednym okrętem, a Reach małą eskadrą – zauważyła lady Seekin. – Z pewnością możemy wysłać im kilka statków do obrony, zwłaszcza że lord dowódca Jarlath nic z nimi nie robi. Lord Chen uprzytomnił sobie, że lady Seekin, Torminelka, jest z Devajjo, planety z obszaru samego Hone Reach. A więc on, ona, oraz lady San-torath są naturalnymi sprzymierzeńcami. Kto jeszcze? – zastanawiał się. Kto jeszcze może nam pomóc w obronie Hone Reach? Lord dowódca Pezzini, uświadomił sobie. Siostrzeniec lorda dowódcy, obecny lord Pezzini był patronem przynajmniej jednego z miast Devajjo. – Myślę, że powinniśmy zażądać od lorda dowódcy Jarlatha obrony Hone Reach – oświadczył lord Chen. – Zwłaszcza jeśli nie ma zamiaru w najbliższym czasie atakować Magarii. Pezzini zgodził się, lojalny wobec swej rodziny, ale nie pociągnął za sobą nikogo więcej z Zarządu. Chociaż w zasadzie cztery głosy nie wystarczały, by przeforsować wniosek w dziewięcioosobowym Zarządzie, niemniej Tork zgodził się przekazać Jarlathowi zatroskaną opinię Zarządu. – Jeśli buntownicy wyślą statki na Hone Reach, osłabią się w Magarii – zauważył Jarlath. Rozmawiał z Torkiem podczas przerwy na posiłek, kiedy przyśpieszenie „Chwały” zredukowano do ośmiu dziesiątych g i wrażenie ulgi walczyło w jego ciele i umyśle ze znużeniem i bólem. Siedział w wygodnym fotelu w swojej wspaniałej jadalni, spożywając w błogosławionej samotności delikatny posiłek. Chude mięso z dodatkiem wątróbki i pokrojonych w kostkę nereczek, wszystko we własnej parującej krwi, podgrzane do temperatury ciała. Tork pojawił się nad prawym ramieniem Jarlatha jako holograf, irytujące, małe widmo. Jeszcze bardziej irytujące było trzyminutowe opóźnienie między słowami Torka a jego własnymi odpowiedziami. Musiał obserwować, jak Tork nerwowo się kręci, gdy patrzy na Jarlatha przełykającego surowe mięso. Sytuacja nie była przyjemna ani dla jednego, ani dla drugiego. – Buntownicy przy Magarii mogą już teraz być słabi – wysunął przypuszczenie Tork. – Mało brakowało, a porucznik Martinez unieszkodliwiłby jednym pociskiem całą flotę Fanaghee. Może rzeczywiście poważnie ją uszkodził. – Nie mamy na to bezspornych dowodów. Tork nie czekał na odpowiedź Jarlatha. Postarał się ją przewidzieć i dodał własne postscriptum:

– Siły Fanaghee przez kilka dni nie odpowiedziały na atak Martineza. Żaden ze statków nie opuścił doku. – Kiedy wreszcie zareagowały, wystrzeliły przeszło dwieście pocisków – odparł Jarlath. – To nie jest akcja sił okaleczonych. – Strzelały tylko dwie oryginalne eskadry Fanaghee. Zajęte statki nie były gotowe. – Nie możemy zakładać, że nie są gotowe teraz. Zanim nadeszła odpowiedź lorda dowódcy Torka, Jarlath skończył swój posiłek i przeszedł do deseru, kilku kości pełnych szpiku. Wysysał zawartość, a resztę miażdżył tylnymi zębami trzonowymi. Mam jeszcze silne zęby, pomyślał. Zostało mi jeszcze wiele lat. – Lordzie dowódco Jarlath. – W głosie Torka zabrzmiał złowieszczy dysonans. – Musisz coś zrobić. Służyłem we flocie ponad czterdzieści lat i rozumiem pańskie motywy, nawet jeśli się z nimi nie zgadzam. Ale konwokaci nie myślą tak jak my. Oni chcą akcji teraz, a jeśli pan jej nie podejmie, mogą taką akcję nakazać, a kto wie, jaką formę przyjmą ich rozkazy? Słabość Hone-bar przestraszyła ich i obawiam się, że niektórzy – nawet ci z Zarządu – mogą nie myśleć logicznie. Tego popołudnia zabrakło tylko jednego głosu, żeby kazali panu wysłać część floty do pilnowania Hone-bar. Tork nachylił się ku kamerom; wyraz szarej twarzy miał jak zawsze żałobny, ale w jego głosie grała stłumiona pasja. – Hone-bar może się opowiedzieć za buntownikami po prostu ze strachu, a Reach pójdzie za nią, jeśli Hone-bar się podda. Niech się pan zlituje i wydzieli eskadrę do obrony Reach albo przypuści atak na Magarię, ufając, że pańskie okręty klasy Praxis unicestwią wroga. Osobiście wolałbym to drugie, ale zostawiam to pańskiej decyzji. Jarlath zastanawiał się nad tym apelem, kiedy jego trzonowce kruszyły szczególnie smakowitą kość szpikową. Błogosławiona niska grawitacja i doskonały posiłek dały mu poczucie ogólnej pomyślności. Postanowił zostawić Torka z wrażeniem, że ów coś osiągnął. – Chcę wypytać Martineza osobiście o wszystkie szkody, które mógł wyrządzić – oznajmił. – Tymczasem nakażę większe przyśpieszenie. Jeśli polecę na Magarię, muszę wlecieć tam szybko. Jarlath wydał rozkazy, nieświadomy tego, że właśnie przekroczył niewidzialną linię, linię między absolutną odmową udania się na Magarię a gotowością rozważenia ataku. Kiedy już przekroczył tę linię, przekonał się, że cofnąć się jest coraz to trudniej.

JEDENAŚCIE Podróż „Korony” na Zanshaa przebiegła dość przyjemnie. Zaraz na początku przeżyli jednak pewne napięcie, gdy Martinez wysłał raport do stacji przekaźnikowej na drugim końcu układu Paswal i poprosił o ostatnie informacje. Biuletyny o nieudanej rebelii na Zanshaa dotarły dopiero po wielu godzinach, a wraz z nimi informacje, że Flota Macierzysta nadal oddziela Naksydów od stolicy. „Korona” miała dokąd wracać. Gdy Martinez poznał sytuację, mógł się cieszyć ze stanowiska dowódcy. Ustanowił wachty i utrzymywał ułamkową grawitację, by załoga mogła wypocząć po rozpaczliwym, wyczerpującym piętnastodniowym przyśpieszaniu. Paswal był w zasadzie układem niezamieszkanym – wyjątek stanowiły dwie wormholowe stacje remontowo-przekaźnikowe. Martwe planety krążyły wokół jasnej, bardzo aktywnej energetycznie gwiazdy wewnątrz gromady kulistej. Nigdy nie określono, jaka jest dokładna lokalizacja Paswal w stosunku do innych obiektów imperium, ponieważ wormhole mogły prowadzić w dowolne miejsce kosmosu i praktycznie w dowolny punkt czasowy. Obrazy wideo świata zewnętrznego zachwycały: miliony ciasno upakowanych gwiazd klastra przypominały diamentową ścianę. W Paswalu nigdy nie panowała prawdziwa ciemność, lecz półcień, w którym pobliskie gorące gwiazdy skrzyły się jak klejnoty na tle brylantów. Martinez brał czasami wirtualną aparaturę, która rzutowała do mózgu widok zewnętrzny – wtedy zasypiał i budził się w świetlistości zewnętrznej nocy, a milion gwiazd wędrował w jego spokojnych snach. Dopiero po trzech dniach, ulegając pokusie, zajrzał do swych poufnych akt. Klucz kapitana Tarafaha udostępniał akta całej załogi. Martinez doszedł do wniosku, że skoro ma być kapitanem „Korony”, musi znać dane załogi. Zaczął – zacnie – od kadetów, potem przeszedł do chorążych i podoficerów, wreszcie do rekrutów. Niewiele znalazł niespodzianek, choć zaskoczyła go informacja, że kadet Vonderheydte zdążył się dwukrotnie ożenić i dwakroć rozwieść podczas swej krótkiej służby, która w sumie trwała niecałe trzy lata. Po tym pokazie prawości wywołał własne akta. Tarafah opisał go jako skutecznego oficera, „który pilnie wypełnia swoje obowiązki, ale potrzebuje więcej ogłady w sytuacjach towarzyskich”. A kiedyż to ja byłem w „sytuacji towarzyskiej” z kapitanem? – zastanawiał się, rozdrażniony. Kiedy Tarafah wyrobił sobie o mnie taką opinię? Miał ochotę usunąć tę uwagę, ale doszedł do wniosku, że to zbyt niebezpieczne. Ktoś mógłby sprawdzić daty i odkryć, że akta zostały zmodyfikowane już po tym, jak Tarafah dostał się w ręce wroga. Zirytowany, przeszedł do opinii Enderby’ego, dłuższej i bardziej szczegółowej. „Oficer nadzwyczaj uzdolniony”, podsumował dowódca. „Czeka go wybitna kariera, jeśli zdoła powstrzymać swoje ambicje, mające na celu uzyskanie nagród, które z czasem i tak mu przypadną w naturalny sposób”. Martinez przyznał, że to sprawiedliwa ocena. Z prawdziwą radością przeczytał końcowy testament Enderby’ego, w którym dowódca prosił, by Zarząd Floty awansował Martineza, gdy tylko będzie wakat na odpowiednim stanowisku. A więc staruszek mnie lubił i zrobił wszystko, by zapewnić mi awans… „z czasem”, pomyślał Martinez. Może to przeniesienie do Drugiej Floty na „Koronę” miało zwiększyć szanse Martineza, ponieważ wakaty pojawiały się znacznie częściej na odległych placówkach. W przypływie życzliwości dla całego świata Martinez był gotów przyznać rację tej tezie.

Żar zadowolenia towarzyszący temu odkryciu grzał Martineza przez pierwsze dni na stanowisku dowódcy. Siódmego dnia Martinez postanowił zakończyć wakacje załogi. Zwiększył przyśpieszenie do jednego g i zaczął regularne inspekcje poszczególnych oddziałów. Statkowym nicponiom – Ahmetowi, Zhou i Kandjianowi – kazał za karę naprawić uszkodzenia w kwaterach kapitana i pierwszego oficera. Podczas poszukiwania kluczy pomieszczenia zostały całkowicie zniszczone, więc naprawa potrwa przynajmniej do końca podróży. Prace musieli wykonywać w czasie wolnym, bo oczywiście Martinez przydzielił im również zwykłe wachty. Na nadzorcę tego procesu resocjalizacji wyznaczył Saavedrę, sekretarza kapitana, ponieważ wiedział, że pedantyzm Saavedry dodatkowo dokuczy złoczyńcom. Po kilku dniach panowania nowej władzy Martinez otrzymał wiadomość, że Konwokacja odznaczyła go Złotym Globem. Alikhan i Maheshwari zniknęli na parę godzin w warsztacie fregaty, a potem wieczorem przy kolacji wręczyli obiekt Martinezowi. W Salonie Sławy Muzeum Floty w Dolnym Mieście na Zanshaa Martinez widział Złoty Glob – wyglądał jak zdobiona maczuga, zwieńczona przezroczystą kulą wypełnioną gęstym złotawym płynem, który falował i wirował, reagując na każdy ruch, nawet na kroki widzów przechodzących obok gabloty. Fascynująca, skomplikowana chmura w środku kuli przypominała miniaturowego gazowego giganta, wzory zawinięte we wzory – nieskończony fraktalowy ciąg. Na Martinezie największe wrażenie robiło jednak to, że wyżsi oficerowie – nawet konwokaci – musieli stawać na baczność i salutować Złotemu Globowi, gdy spotkali jej posiadacza. Taką władzę potrafiłbym wykorzystać, nadużyć i polubić, pomyślał Martinez. – Pragniemy to panu ofiarować w podzięce za uratowanie nas i statku – powiedział Maheshwari, wręczając Martinezowi domorosłej produkcji kulę na puchatej poduszce. Nie był to zdobiony, magiczny Glob, który Martinez widział w Muzeum Floty, lecz zwykła platerowana piłka umieszczona na platerowanej podpórce, ale mimo to Martineza – zupełnie nieprzygotowanego – zalała fala zadowolenia, gdy załoga zaczęła entuzjastycznie klaskać. – Milordzie, zwyczaj chyba wymaga, by wygłosić mowę z tej okazji – powiedział Alikhan z niepokojącą wesołością. Martinez podejrzewał, że za uśmiechem ukrył skłonności sadystyczne. Wygłosił więc mowę, początkowo niemal mechanicznie. Podziękował załodze za szczery i życzliwy prezent. Gdyby Konwokacja wręczyła mu prawdziwy Glob, miałoby to dla niego mniejsze znaczenie niż ten oto dar. Podziękował również za to, że wykonywali jego rozkazy, choć rozsądek kazałby uznać go za szaleńca. – My rzeczywiście uważaliśmy pana za szaleńca, milordzie! – zawołał Dietrich. – Ale pan przecież miał taki wielki pistolet. Załoga powitała to wybuchem śmiechu. – No… cóż – powiedział Martinez – jeśli nie szanujesz oficera, szanuj przynajmniej jego pistolet. Nowy wybuch śmiechu. Na szczęście widownia była życzliwie nastawiona. Martinez doszedł do wniosku, że czas na otwarte pochwały. Szeroko omówił przymioty walecznej załogi – na ten temat jego wiedza była równie teoretyczna, jak wiedza słuchaczy. Odwaga, sprawność, wytrwałość oraz determinacja w obliczu przeciwności losu i niemal pewnej śmierci. Stwierdził, że załoga „Korony” posiada te wszystkie zalety w nadmiarze i nic by nie osiągnął bez jej współdziałania; nigdy ich nie zapomni i jest dumny, że służy z nimi na jednym okręcie. – Nawet z tobą – powiedział do Ahmeta ku ogólnej wesołości. Na zakończenie wyraził nadzieję, że załoga wspólnie doczeka końca wojny, powróci na Magarię, wypędzi naksydzkich buntowników ze stacji i uwolni kapitana oraz kolegów z „Korony”.

Wrócił na fotel i polecił Alikhanowi otworzyć szafkę z zapasami alkoholu, by wszyscy mogli wznieść toast za powrót na Magarię. Załoga przywitała to owacją. Następnego dnia otrzymał wiadomość, że awansowano go do stopnia kapitana porucznika i wyznaczono na dowódcę „Korony”. Alikhan odczepił epolety od zapasowego munduru Tarafaha i przymocował je do jednej z bluz Martineza; w niej Martinez pojawił się na kolacji. – Sądzę, że przy takiej okazji zwyczaj nakazuje wygłosić przemówienie, milordzie – powiedział Alikhan ze złowieszczą radością. Już wszystko powiedziałem, pomyślał Martinez, ale nie miał wyboru – musiał wstać i przemówić. Jeszcze dobitniej niż wczoraj sławił świetność załogi, uwypuklił czekające ją niebezpieczeństwa, a przyszły powrót na Magarię przedstawił jako akt triumfalny. Potem, wyczerpany, kazał otworzyć szafkę ze spirytualiami. Następnego dnia przyszła wiadomość od Zarządu Floty: Martinez został odznaczony Medalem Zasługi Pierwszej Klasy za udział w ratowaniu „Północnego Zbiega”. – Takie okazje nie wymagają zwyczajowego przemówienia – oświadczył zdecydowanie Alikhanowi, potem jednak polecił otworzyć szafkę z alkoholem, przy ogólnym aplauzie. Żeby jednak nie pomyślano, że zmienia „Koronę” w melinę pijaków i wałkoni, przeprowadził musztrę załogi oraz inspekcję kwater osobistych, hojnie rozdzielając nagany. Przyjaciele i rodzina słali gratulacje, przekazywane laserem komunikacyjnym ze stolicy. Lord Pierre Ngeni sformułował wiadomość pełną godności; Vipsania, Walpurga i brat Roland nadesłali ciepłe rodzinne powinszowania, P.J. – głupawe wideo, Amanda Taen – dość serdeczne życzenia. List wideo od Sempronii był nieco inny w tonie: – Ponieważ okazałeś się takim bohaterem, zamierzałam ci przebaczyć. Ale gdy spędziłam godzinę z P.J., zmieniłam zdanie. – Uniosła dłoń i pomachała koniuszkami palców. – Do zobaczenia. Gdy nic nie nadchodziło od Caroline Suli, zorientował się, że czegoś od niej oczekuje, i zdziwiło go, że tak dotkliwie odczuwa brak wiadomości. Chcąc się pocieszyć, zwrócił myśli ku sprawom patronatu – teraz, jako kapitan porucznik, miał prawo awansować corocznie jednego kadeta lub jednego oficera kontraktowego do stopnia podporucznika. Teraz brał pod uwagę Vonderheydte’a i Kelly, ale doszedł do wniosku, że zna ich niedostatecznie, choć z pierwszą z tych osób współpracował przez dwa miesiące, a z drugą poszedł do łóżka. Kelly – jak dowiedział się z akt – nie nadawała się na porucznika. Wykazała niezwykły talent jako zbrojeniowiec, ale ten statek był jej pierwszym przydziałem i powinna jeszcze nabrać doświadczenia przez rok lub dwa, nim będzie gotowa do objęcia obowiązków porucznika. Bardziej już nadawał się Vonderheydte. Służył najpierw jako pilot-nawigator, potem w oddziale inżynieryjnym, wreszcie zastępował Martineza w oddziale łączności. Martinez nie miał do niego żadnych zastrzeżeń, również inni oficerowie nie zgłaszali uwag. Vonderheydte był gotów do egzaminów i mógł pełnić wachtę. Jedyna wada: pochodził – jak Martinez – z prowincjonalnego klanu z Comador, więc było mało prawdopodobne, żeby klan Vonderheydte’ów kiedykolwiek mógł odwdzięczyć się za przysługę klanowi Martinezów. Poza tym Kelly mogłaby czuć się urażona awansem kolegi. Mogłaby uznać, że należą się jej u Martineza specjalne względy, ponieważ poszli razem do łóżka, ponieważ miała swoje ambicje lub… Tyle się zmieniło. Gdy Kelly i Martinez oddali się rekreacji, byli dwojgiem wyrzutków uciekających przed unicestwieniem. Teraz on został kapitanem, a ona była najmłodszym oficerem.

Rozważając te kandydatury, Martinez uświadomił sobie nagle, że nie bierze pod uwagę pewnej osoby, o której powinien był pomyśleć w pierwszej kolejności. Wezwał do siebie Alikhana i zaproponował mu stopień porucznika. – Odszedłem już na emeryturę, milordzie – rzekł Alikhan. – Służyłem trzydzieści lat. Zostałem pana ordynansem tylko po to, by sobie dorobić i mieć jakieś zajęcie. – Przypuszczam, że każdy emerytowany tranzytowiec, jeśli tylko nie jest kaleką, zostanie powołany do służby, więc problem nie polega na tym, czy służyć, czy nie, ale gdzie i w jakiej randze. Jeśli przyjmiesz awans na porucznika, doprowadzisz „Koronę” do dobrej formy, a gdy na dobre zechcesz odejść na emeryturę, będziesz w wyższej grupie płacowej. Przez chwilę wydawało się, że Alikhan poważnie rozważa propozycję, ale w końcu pokręcił głową. – Z całym szacunkiem, lordzie kaporze, nie widzę się w mesie przy stole z tymi wszystkimi młodymi oficerami. Ani ja, ani oni nie czulibyśmy się swobodnie. – „Korona” potrzebuje również głównego zbrojeniowca. – Nie, proszę pana – odparł Alikhan zdecydowanie. – Spędziłem w zbrojowniach trzydzieści lat. Jestem na emeryturze. Martinez wstał. – Mam przynajmniej nadzieję, że zostaniesz na swym obecnym stanowisku. – Oczywiście, lordzie kaporze. – Na twarzy Alikhana błąkał się pod wąsiskami uśmieszek. – Co bym zrobił bez swojego hobby? Martinez właściwie nie wiedział, jakie jest hobby Alikhana. Zaproponował stopień porucznika Maheshwariemu, ale inżynier bez wahania odrzucił ofertę. – Oficerowie muszą znosić za dużo gówna – odparł i równymi białymi zębami energicznie rozgryzał ostatnie słowo. Zostawał tylko Vonderheydte… o ile Martinez kogokolwiek chciałby awansować. Zawołał kadeta do swej kabiny; chciał wybadać jego oczekiwania i możliwości. Vonderheydte miał wkrótce przystąpić do egzaminów, jeśli pozwoliłyby mu na to obowiązki. Przed wybuchem rebelii uczył się przedmiotów, w których czuł się słabiej, ale potem był zbyt zajęty. – Sądzi pan, milordzie, że w ogóle będą jakieś egzaminy? – Nie wiem, ale warto założyć, że będą – odparł Martinez. Zaproponował, że ułoży mu program nauki oraz pomoże w niektórych przedmiotach. Potem go odprawił. Nie podjął decyzji co do awansu. Wezwał natomiast Kelly na podobną rozmowę i zasugerował, by uczyła się wspólnie z Vonderheydte’em. Roześmiała się głośno. – Kiedy? Mamy wyznaczone wachty tuż po sobie, na zmianę. – Rzeczywiście – przyznał Martinez. – Pomogę, gdy tylko będę mógł. – Po chwili dodał: – Szkoda, że choć mam tyle wakatów, nie mogę cię promować na podporucznika. Nie masz dostatecznego doświadczenia. – Cóż, szkoda, że buntownicy nie poczekali jeszcze rok. – Wzruszyła ramionami i spojrzała na Martineza. – Chcesz dać szanse Vonderheydte’owi? – Nie znam go zbyt dobrze. A co ty o nim sądzisz? – Kelly przyszła na „Koronę” po dyplomie i znała Vonderheydte’a lepiej niż Martinez. – Von byłby dobrym porucznikiem – stwierdziła. – Jest sumienny i darzy cię podziwem. – Naprawdę? – Martinez poczuł lekkie drgnienie próżności. Zaraz jednak przypomniał sobie o dwukrotnym małżeństwie Vonderheydte’a. – Czy wiesz coś o jego życiu osobistym? O jego żonach? – Miał więcej niż jedną? – spytała Kelly zdziwiona. – Czyli, jak sądzę, wspomina czasami tę

ostatnią. Ale… – ciągnęła ostrożnie – wolałabym nie powtarzać tego, o czym mówił mi w zaufaniu. – Nie proszę cię o złamanie tajemnicy – powiedział Martinez – ale czy nie usłyszałaś czegoś takiego, co by przemawiało przeciwko jego awansowi? Kelly z wyraźną ulgą przyjęła to, że Martinez nie naciska. – Nie, lordzie kaporze – odparła. – Dobrze, dziękuję – rzekł i nie zastanawiając się długo, dodał: – powinniśmy porozmawiać. O rekreacji… sprzed paru dni. Uśmiechnęła się zaciśniętymi wargami, jakby do siebie. – Zastanawiałam się, czy ty… no, mów. – Czy ja co? Kelly pokręciła głową. – Ty zacznij, milordzie. – Właśnie… – patrzył na nią – czy chciałabyś to powtórzyć? Teraz wybuchnęła śmiechem, takim niesamowitym szczekaniem, jakie słyszał, gdy zaproponował jej to po raz pierwszy. Po chwili dziewczyna spoważniała. – Lordzie kaporze, chyba wspominałam, że mam chłopaka na Zanshaa. Zbliżamy się tam. – Racja. – A ty jesteś teraz kapitanem i… – Przygryzła wargę. – To wszystko zmienia, prawda? – Owszem. Zapadła chwila ciszy. – Uwierz, że to mnie kusi – przyznała. – Ale lepiej tego nie róbmy. Uczucie ulgi walczyło w sercu Martineza z urażoną próżnością. Wolał widzieć siebie jako mężczyznę, któremu nie można się oprzeć, i niechętnie przyjmował dowody na to, że jest inaczej. Lubił Kelly, ale kochanka na pokładzie statku prawdopodobnie przysporzyłaby więcej problemów, niż był skłonny zaakceptować. – Masz nade mną przewagę, jeśli chodzi o dojrzałość – stwierdził. „Wykazuje wielką dojrzałość”, zapisał potem w jej aktach. I po raz pierwszy korzystając ze swej patronackiej mocy, wysłał do Zarządu Floty rekomendację, by Kelly odznaczono za opanowanie i waleczność podczas zestrzeliwania wrogich pocisków, i sugerował Order za Męstwo. Ciągle odwlekał decyzję, kogo awansować na porucznika. Myśli zaprzątała mu Caroline Sula. Potrzebowała awansu i mecenasa w armii, a przy tym jej przebieg służby był wzorowy. Trudno jednak było awansować kogoś, kto się nie odzywa. Zastanawiał się, czy nie przesłać jej propozycji, ale bał się odmowy lub – co gorsza – milczenia. W końcu flota zmusiła go do decyzji. Otrzymał wiadomość, że przydzielono mu uzupełnienie – szeregowców, głównie starych twardzieli odwołanych z emerytury oraz nowicjuszy świeżo ze szkoły treningowej, której większość z nich nawet nie ukończyła. Zgrupowani teraz na Zanshaa, zostaną potem zaokrętowani, gdy tylko statek przycumuje przy planecie. Martinez nic nie wiedział o dwóch z trzech przydzielonych poruczników, ale znał trzeciego, Sibbalda – jako kadet służył razem z nim. Poznał go wówczas jako nieprzyjaznego, sarkastycznego brutala, niekompetentnego, natomiast bardzo wprawnego w popełnianiu błędów i zwalaniu potem winy na innych. Martinez przesłał raport do floty, informując, że właśnie awansował kadeta Vonderheydte’a do stopnia porucznika, i choć z radością przyjąłby nowego pierwszego i drugiego oficera, z żalem stwierdza, że nie znajdzie miejsca dla porucznika Sibbalda. Potem poszedł do sterowni i powiadomił Vonderhydte’a o awansie. Tego popołudnia na Vonderheydte’a wypadł obowiązek wygłoszenia mowy. Martinez niezmiernie

się z niej cieszył. Nie otworzył szafki ze spiritualiami, ale i tak nie miało to znaczenia. – Podejrzewam, lordzie, że Zhou i Ahmet prowadzą bimbrownię – zameldował Alihkan następnego ranka, gdy składał pościel Martineza. – Skupują od kucharzy resztki i poddają je fermentacji. – Na pewno za zyski, które mają z gry w kości. – O tym małym biznesie już kiedyś Martinezowi doniesiono. – Bez wątpienia, milordzie. – Ciekawe, kiedy śpią. Martinez zastanawiał się przez chwilę, co zrobić z tymi nicponiami. – Póki nie ma problemów z pijaństwem, sugeruję, żeby bimbrownię nakryć dopiero pod sam koniec podróży – powiedział. – Wtedy wymierzymy karę i solidną grzywnę, a zyski z hazardu pójdą na fundusz rekreacyjny. Alikhan uśmiechnął się z aprobatą. – Tak jest, milordzie. – Daj mi znać, jeśli wpadniesz na pomysł, jak uwolnić kucharzy od nielegalnych dochodów. – Dobrze, milordzie – odparł Alikhan z szerokim uśmiechem. Po dwudziestu jeden dniach paswalski sferyczny Wormhol Numer Dwa przełknął „Koronę”, a na ostatnim odcinku podróży wytracano prędkość. Martinez chciał, by powrót na Zanshaa odbywał się znacznie łagodniej niż wylot z Magarii, i jeśli nie otrzymałby od floty innego rozkazu, zamierzał utrzymać przyjemne jedno g hamowania przez całą podróż. Z Paswal „Korona” przeszła do układu Loatyn, w którym osiem miliardów mieszkańców zasiedlało dwie planety i trzy księżyce. „Korona” przebywała tam tylko osiem dni potrzebnych na przeprawę między Wormholem Trzy i Dwa, i przez ten krótki okres była w układzie jedyną siłą lojalistyczną od czasu, gdy fregata „Mentor” odleciała na Zanshaa na samym początku stanu wyjątkowego. Podczas ostatniej godziny tranzytu do Wormholu Dwa załoga „Korony” była świadkiem inwazji wroga: osiem okrętów wyłoniło się z Wormholu Jeden. W zasadzie przybyły czternaście godzin wcześniej – odległość między Wormholami Jeden i Dwa przekraczała nieco czternaście godzin świetlnych – i leciały szybko, osiągając prawie czterdzieści procent prędkości światła. Rzut oka na mapę wormholi przekonywał, że to eskadra Naksydów z Felarus, gdzie stacjonowała Trzecia Flota. Cenzorzy zablokowali informację o losach Trzeciej Floty, ale gdy Martinez zobaczył eskadrę Naksydów, wszystkiego się domyślił. Ich przybycie było przykrym szokiem, ale Martinez ocenił, że nie ma szans, by go złapali, chyba że goniliby go aż do Zanshaa, ale wówczas musieliby stoczyć walkę z Flotą Macierzystą, która teraz nabierała prędkości, gorączkowo przyśpieszając po całym układzie. Przez stacje przekaźnikowe wormholu przesłał na Zanshaa wiadomość o eskadrze z układu Felarus. „Korona” zanurkowała do Wormholu Dwa i wychynęła w niezamieszkanym układzie Protipanu. Był to brązowy karzeł ledwo wykrywalny w spektrum widzialnym. Na wcześniejszym etapie ewolucji, gdy był rozdętym czerwonym gigantem, pochłonął wewnętrzne planety swego układu, planety pasa środkowego zmienił w gruz siłami napięcia grawitacyjnego oraz ugotował zamarzniętą atmosferę czterech planet zewnętrznych, zostawiając nagie skały. W efekcie układ składał się z pasa pustki w pobliżu gwiazdy, pierścieni skał w pasie środkowym i z lodu w dalszych rejonach. Najbardziej efektownym zjawiskiem Protipanu była olśniewająca czerwona chmura z odcieniami fioletu i niebieskiego. Zajmowała jedną trzecią nieba. Były to pozostałości supernowej, rozszerzające się ku Protipanu w tempie połowy prędkości światła, mające nadciągnąć za

osiemdziesiąt tysięcy lat. Chmura tworzyła na niebie olbrzymi płomienny pierścień, przypominający otwarte usta, gotowe połknąć brązowego karła. Dlatego nadano jej imię Paszcza. „Korona” znajdowała się w układzie Protipanu tylko cztery godziny – tyle zajął statkowi tranzyt między dwoma wormholami. Obsługa dwóch wormholowych stacji przekaźnikowych została uprzedzona o nadciągających Naksydach, ale tylko ci przy Wormholu Dwa, z drugiego końca, mieli szansę wydostać się z systemu przed najazdem Naksydów. Martinez nie wiedział, co właściwie Naksydzi robili ze stacjami przekaźnikowymi, zakładał jednak, że starają się je zająć i potem wykorzystują systemy łączności, które zapewniały spójność imperium. Z Protipanu „Korona” pognała dalej, spędziła dwa dni w Seizho i przez Czwarty Wormhol Seizho dała nura ku Zanshaa, do Floty Macierzystej, w bezpieczeństwo. Martinez doszedł do wniosku, że czas nakryć bimbrownię. *** Nadlecą za trzydzieści godzin, pomyślał Shushanik Severin. Tyle mam czasu na przygotowanie nieprzyjemnej niespodzianki. – Tu chorąży Severin na Protipanu Dwa – odpowiedział przez komunikator laserowy. – Dziękuję za ostrzeżenie, kapitanie Martinez. Gratulacje dla pana i „Korony”, i życzę wam wszystkim szczęścia. Severin nie mógł mieć pretensji do Martineza za ucieczkę przed ośmiokrotnie silniejszą eskadrą wroga, ale jednak szkoda, że on sam został na lodzie. Dwudziestoośmioletni Severin dowodził stacją przekaźnikową w Protipanu Dwa. Wraz z sześcioma podwładnymi zabezpieczali silne lasery komunikacyjne do transmisji sygnałów oraz olbrzymie wyrzutnie mas, używane do stabilizacji wormholu. W normalnych warunkach pełnili czteromiesięczną służbę, po czym dostawali czteromiesięczny urlop i gdy wybuchła rebelia, właśnie zaczęła się ich tura na posterunku. W nowej sytuacji harmonogramy pracy pozmieniano i teraz nie wiedzieli, jak długo tu zostaną. Obsługa wormholi należała do Służby Eksploracji. Agenda ta mogła się poszczycić wspaniałą historią, ale już od dawna nie zajmowała się eksploracją. W ciągu wieków, gdy Shaa się starzeli, umierali i tracili zainteresowanie ekspansją imperium, budżet agendy cały czas zmniejszano. Utrzymywanie wormholi oraz systemów łączności należało teraz do jej głównych zadań, a dwa pozostałe jeszcze statki eksploracyjne obsadzono kadetami, którzy budowali ducha, odtwarzając bohaterskie odkrycia z przeszłości. Severin nie oponowałby, gdyby wyznaczono go na dowódcę sondy w nowo odkrytym wormholu, ale do Służby Eksploracji przystąpił z powodu swojej ciotki dowódcy, która mogła mu zapewnić szybki awans. Płacono tu dobrze i Severin mógł sporo zaoszczędzić, gdyż podczas czteromiesięcznej misji na stacji nie ponosił żadnych wydatków. Odpowiadała mu ta praca w sprawnej małej grupie, a koledzy na Seizho znali się nawzajem i lubili. Nie wiedział, jak to będzie, gdy agenda zostanie zmilitaryzowana i włączona do floty na czas stanu wyjątkowego. Chyba mógłby się z tym pogodzić, o ile nie będzie musiał wykonywać zbyt wielu idiotycznych rozkazów grupki gnuśnych parów. My jesteśmy starszą instytucją i to oni powinni nas słuchać, pomyślał. Złapał się jednak na tym, że z niecierpliwością czeka na przydzielone zadanie. W dawnych czasach Służba Eksploracji byłaby na pierwszym froncie walki z rebeliantami. Nie chciałby spędzić całej wojny wpatrzony tylko w pusty owal Protipanu Dwa.

Protipanu Dwa był nietypowym wormholem: miał kształt torusa z dziurą pośrodku. Większość wormholi, będących osobliwymi pozostałościami z epoki formowania się wszechświata, była sferami, przedstawiając znany widok odwrócony-obraz-gwiazd-w-kulistym-akwarium – tak to prezentowano w elementarnych podręcznikach. Istniały również wormhole czworościenne, ośmiościenne i cylindryczne, ale Protipanu Dwa to jedyny używany obecnie wormhol torusokształtny. Znany żeglarz Minh nurkował kiedyś wielokrotnie swoim jachtem w dziurze w centrum i torem lotu obdziergał ją jak gigantyczną butonierkę. Severin bardzo lubił widok z okna swego centrum dowodzenia, ten dziwny pierścień innych gwiazd, widywanych z innych układów, unoszący się w kosmosie. Pozycja strażnika tego unikalnego wormholu w imperium napawała go dumą. Gdy otrzymał od „Korony” wiadomość, że nadciągają Naksydzi, oraz ile czasu pozostało do ich przylotu, zwołał naradę. – Uważam, że powinniśmy zaatakować wroga – oznajmił. – Powinniśmy zrobić coś doniosłego, godnego tradycji naszej służby. – Na przykład co? – spytał sceptycznie Gruust, drugi chorąży. Severin podał mu kawałek pikantnej kiełbaski czosnkowej, którą jadł, gdy dotarła wiadomość. – Powinniśmy przesunąć wormhol – stwierdził. Jednym z zadań stacji było utrzymywanie stabilności wormholu, która mogła ulec zakłóceniu, jeśli przez jakiś czas więcej masy wchodziło przez dziurę w jednym kierunku, niż wychodziło w drugim – zagadnienie marginalne, gdy cały ruch materii to wiatr słoneczny czy drobiny pyłu kosmicznego. Inna sprawa, jeśli pojawiał się ruch statków: jeśli więcej statków przelatywało przez wormhol w jedną stronę, wormhol mógł się zdeformować, przesunąć, a nawet zapaść. Na szczęście – dla stabilności całego imperium – łatwo było temu zapobiec: należało tylko dla równowagi władować odpowiednią ilość materii w przeciwnym kierunku. Każda stacja wormholowa miała wyrzutnię mas, która mogła wystrzelić olbrzymie, powleczone stalą bloki materii asteroidalnej, skierować je przez dziurę, umieszczając na orbicie wokół innej gwiazdy; tam go przechwytywano i w razie konieczności przesyłano z powrotem. Te pociski były tak masywne, że wyrzutnia nie mogła im nadać dużej prędkości, ale to nie było konieczne – liczył się właściwie wybrany moment, tak by żaden statek, zmierzający w stronę wormholu, nie spotkał lecącej z naprzeciwka skały. – Przesunąć wormhol? Można to zrobić? – spytał Gruust. – Sądzę, że tak. Gruust powoli żuł kiełbaskę. – To im popsuje szyki. Nie trafią do wormholu, a tam dalej nie ma planet, żeby mogli wokół nich zawrócić. Kilka miesięcy zajmie im hamowanie i powrót. Severin już myślał o następnym ruchu. – Spakujcie szalupę, a ja rozgrzeję cewki. Do egzaminów na swój stopień Severin musiał się sporo nauczyć z teorii wormholi i teraz z niej korzystał. Zaczął strzelać w kierunku wielkiego torusa ciężkimi, powolnymi kulami, jak na kręgielni, a potem dopiero zaczął obliczać, gdzie muszą trafić, by przesunąć wormhol po niebie. Sądził, że pierwsze strzały tylko nieznacznie zdestabilizują wormhol, ale potem już pójdzie łatwiej. Gdy przeprowadził obliczenia i wiedział, gdzie celować, rozpoczął regularny ostrzał. Dopiero wtedy połączył się ze zwierzchnikami w układzie Seizho, by spytać o pozwolenie na to, co już robi. Odpowiedź od oficerów z Seizho przyszła po czterech godzinach. Kategorycznie zabroniono destabilizacji wormholu, ale Severin już posłał w torus setki tysięcy ton gęstej materii i zaczynał wykrywać ruch.

Zapach czosnku anonsował Gruusta w sterowni. – Szalupa gotowa – meldował Gruust. Spojrzał na wielkie okna wyrzutni: właśnie w tej chwili kolejny gigantyczny pocisk sunął szynami w stronę dziwacznej dalekiej obręczy. – Może byś przez chwilę popilnował wyrzutni, a ja sprawdzę, czy moje rzeczy osobiste zapakowano do szalupy – poprosił Severin. Szalupa, wbrew nazwie, nie była aż tak ciasna. Przeznaczona do wygodnego transportu całej załogi na stację i z powrotem – a taka podróż trwała nieraz wiele miesięcy – miała kompletnie wyposażoną kuchnię, salę gimnastyczną, bibliotekę, wideotekę oraz płytotekę. Severin zaniósł do szalupy zapas ubrań izolacyjnych, pledów termicznych i ciepłych skarpet. Potem wrócił do sterowni. – Wormhol się rusza – meldował Gruust. – Wiem. Severin wystrzelił całą amunicję i wormhol przesunął się na odległość siedmiu średnic po diagonali od płaszczyzny ekliptyki. Teraz zwierzchnicy Severina słali nerwowe komunikaty, gdy zauważyli lecące w stronę ich układu pociski, olbrzymie jak pociągi towarowe. W końcu komunikaty zanikły – gdy wormhol zmienił pozycję, lasery na obu stacjach łączności straciły współosiowość. Severin z kolegami zjedli ostatni na stacji posiłek – makaron w sosie pomidorowym, doprawiony ostrymi suszonymi papryczkami chili; popili to ciemnym grzanym piwem, warzonym przez któregoś załoganta ze sprowadzanego przezeń na stację jęczmienia. W Służbie Eksploracji tradycyjnie rekompensowano sobie samotność dobrym jedzeniem. – Wiecie co? Sądzę, że nie powinniśmy opuszczać układu Protipanu – powiedział Severin. – Jeśli tu zostaniemy, wezmą nas do niewoli – stwierdził Gruust. – Nie chcę zostać na stacji – wyjaśnił Severin. – Moglibyśmy wsiąść do szalupy i wczepić się w jeden z tych kawałków gruzu, orbitujący w pobliżu. Dzięki temu będziemy mogli obserwować wroga, a gdy flota powróci, przekażemy nasze informacje. Kiedy buntownicy sobie stąd pójdą, powrócimy na stację. – Ale to potrwa wiele miesięcy! – zauważył ktoś z załogi. Severin pozwolił na krótką dyskusję – nie chciał dowodzić ludźmi, którzy kontestowaliby rozkaz siedzenia w szalupie przez trzy lub cztery miesiące. Nie nadużywając stanowiska, zdołał przekonać podwładnych, przyzwyczajonych przecież do życia w izolacji; przyznali, że pokrzyżowanie planów wroga warte jest tych dodatkowych niewygód. – Niestety, będzie zimno – zapowiedział Severin. – Żeby nas nie wykryto, zamierzam ustawić zasilanie łodzi na jak najmniejszym poziomie. – Powinniśmy zabrać koce termiczne. – Już to zrobiłem. Zapadła krótka cisza. – Przynajmniej po powrocie otrzymamy dużą wypłatę – powiedział Gruust z nadzieją w głosie. Przenieśli do szalupy półroczny zapas jedzenia i wystartowali. Severin już wybrał miejsce: asteroid żelazny 302948745AF. W układzie Protipanu skatalogowano najmniejsze nawet kawałki skał, stanowiły bowiem rezerwę amunicji do wyrzutni. Flotylla Naksydów wpadła do układu, zanim szalupa przywarła do swego nowego portu, ale Severin to przewidział i najostrzejsze hamowanie przeprowadził odpowiednio wcześniej. Teraz spokojnie dryfowali ku 302948745AF. Liczył na to, że uda im się przycumować do asteroidu, używając tylko silników manewrowych, bez spalania antymaterii, bo to przyciągnęłoby uwagę agresorów. Unosząc się w nieważkości, obserwował ze sterowni długie żagwie antymaterii, sunące ku

wormholowi. Naksydzi szybko się zbliżali; wprawdzie hamowali, ale nadal poruszali się z prędkością bliską połowie prędkości światła. Severin obliczył ich trajektorie – zmierzali tam, gdzie dotychczas był wormhol. To, że wormhol się przesunął, mogli przecież odkryć albo wzrokiem, albo obserwując deformację czasoprzestrzeni. Severin przekonywał się w duchu, że nie mieli przesłanek, by się tym w ogóle zajmować, gdyż wormhol od czasów odkrycia znajdował się zawsze w tym samym miejscu i Naksydzi nie mieli podstaw podejrzewać, że mógłby odpełznąć gdzieś w bok. Jednak gdy minuty płynęły i plamy świetlne się zbliżały, Severin czuł coraz większą suchość w ustach, a jego ręce na drążkach stabilizatora zaciskały się kurczowo. Wystarczyło, by Naksydzi nieco poprawili trajektorię, a zdołają wcelować w wormhol. W każdej chwili mogli dokonać korekty kursu… Wstrzymał oddech: eskadra Naksydów przemknęła, nawet nie zawadzając o wormhol. Nieliczna załoga szalupy wiwatowała. Severin wyobrażał sobie dezorientację Naksydów w ich sterowniach, gdy zrozumieli, co się stało. Rebelianci gwałtownie hamowali i Severin wiedział, że opóźnił ich plany o co najmniej trzy miesiące. Miał wewnętrzne poczucie zasłużonego triumfu. Nie strzelając ani razu, osłabił wroga, i jeśli nadarzy się okazja, ponownie spróbuje narobić szkód. *** Po rozmowie z Torkiem Jarlath wraz ze swymi ludźmi pracował nad planem ataku na Magarię i im głębiej analizował możliwości, tym większe widział szanse. Raporty Martineza, które dotarły z kilkudniowym opóźnieniem, nie zawierały zbyt wielu konkretnych informacji o szkodach, jakie mógł wyrządzić jego atak rakietowy, ale Jarlath zyskał pewność, że jakieś szkody na pewno powstały. Prawie wszystkie tarcze ochronne stacji pierścienia znajdowały się na jej zewnętrznym brzegu; zwrócone w stronę słońca miały osłaniać mieszkańców przed promieniowaniem słonecznym, a pociski „Korony” trafiły na północ od wewnętrznego pierścienia. Po-eksplozyjna fala neutronów i wysokoenergetycznych promieni gamma prawdopodobnie nie uszkodziła trwale statków, ale obsługa pierścienia i załogi, niezabezpieczone w schronach, otrzymały śmiertelną dawkę promieniowania. Martinez mógł spowodować masakrę wroga i szkody w szeregach personelu cywilnego pierścienia. Wiele ofiar było chyba również wśród pracowników stoczni i ważnych dla floty specjalistów. Zabezpieczony sprzęt wojskowy prawdopodobnie przetrwał, ale zapewne spaliły się zwykłe urządzenia elektroniczne stacji pierścienia, od systemów łączności, oświetlenia, generatorów aż do wózków elektrycznych, transportujących zaopatrzenie na statki. To wszystko znacznie utrudni Naksydom przeróbkę przechwyconych okrętów. Jeśli energicznie wkroczę, myślał Jarlath, jeśli Flota Macierzysta wtargnie tam na tyle szybko, że Fanaghee nie zdąży zmienić swych dyspozycji, może ją złapię na drzemce. Tylko gdyby poddała swe załogi tak niemiłosiernym przyśpieszeniom, jakie Jarlath zastosował na swoich statkach, mogłaby stawić czoło gwałtownemu wtargnięciu Floty Macierzystej. Ale on miał komplety w zespołach i jego ludzie jednak trochę wypoczywali, natomiast Fanaghee – jeśli przechwycone statki obsadziła załogami ze statków Naksydów – miała załogi jedynie szkieletowe. Gdy Jarlath spotka się z nimi w walce, będą zmacerowani w bezkształtną protoplazmę po miesiącu bezustannych wacht w wysokiej grawitacji; nie dorównają załogom Jarlatha w skuteczności i duchu bojowym. Nie

potrafią sprawnie naprawiać uszkodzeń. Trzy eskadry składają się ze statków dopiero niedawno dostosowanych do potrzeb Naksydów, więc systemy sterowania i możliwości tych okrętów nie będą im znane. Dysponują jednak pewną przewagą pozycyjną, myślał Jarlath. Barbas i Rinconell, dwie planety układu Magarii, akurat znajdą się po obu stronach Wormholu Jeden Magarii w odległości czterdziestu minut świetlnych od siebie. Fanaghee może kazać swym eskadrom procować między dwiema planetami lub między Barbas, Rinconell, Magarią i słońcem układu, więc statki osiągną dużą prędkość i zdolność ataku na flotę Jarlatha, gdy tylko ta wyłoni się z wormholu. Zespół Jarlatha opracował jednak ciąg manewrów, które miały zmniejszyć ewentualną przewagę pozycyjną Naksydów. Jarlath martwił się głównie o to, że wróg ma przewagę liczebną. Potem otrzymał wiadomość – również od Martineza – że wrażej eskadry z Felarus nie ma przy Magarii, ale jest przy Protipanu. A więc nie wszystkie statki wroga dołączyły do Fanaghee. Naksydzi najwyraźniej rozpraszają swoje siły, zamiast je koncentrować. Teraz zdobycie Magarii wydawało się zadaniem pilniejszym, należało bowiem zapobiec koncentracji rebeliantów. Wiadomość o pojawieniu się eskadry z Felarus w układzie Protipanu wywołała histerię w Konwokacji. Rebelianci rozpraszają siły, a więc wszędzie istnieje zagrożenie. Konwokacja zażądała, by Rada Kontroli Floty podjęła jakieś kroki. „By zabezpieczyć wszystkie miejsca” – powiedział Tork i zaklął. Postanowiono wysłać do Hone-bar siły, które uciszą przynajmniej część oponentów. Do tej misji wyznaczono eskadrę Lai-ownów z Preowin, która jeszcze nie przybyła na Zanshaa, oraz naprędce zestawioną eskadrę z pojedynczych statków, operujących w pobliżu stolicy, prowadzoną przez „Przeznaczenie” – pojmany krążownik Naksydów – zaadaptowany teraz dla Tormineli, którzy wkrótce zostaną umieszczeni na pokładzie. Do tej eskadry przydzielono „Koronę” pod dowództwem bohaterskiego, wielokrotnie odznaczonego kapitana porucznika Martineza.

DWANAŚCIE Martinez stał w dolnej części amfiteatru Konwokacji i czekał, aż umilkną brawa i wiwaty. Wzniósł Złoty Glob – tym razem autentyczną ciężką maczugę, zakończoną szklaną kulą z wirującym płynem – wzbudzając owacje konwokatów. Glob w połyskującym, wysadzanym klejnotami etui został wręczony Martinezowi przez Dowódcę Floty Torka, przewodniczącego Zarządu Floty. Akt ten poprzedziło przemówienie patrona, lorda Pierre’a Ngeni. Rodzina Martinezów, bracia i siostry, stali w galerii dla widzów i wiwatowali wraz z innymi. Martinez starał się, by jego uśmiech – a miał nadzieję, że jest to uśmiech człowieka mądrego i pewnego siebie – nie zmienił się w idiotyczne szczerzenie zębów. Sądził, że w znacznym stopniu mu się to udało. Po pewnym czasie wiwaty ucichły i teraz słyszał, jak głośno bije mu serce. Zaczerpnął tchu i zebrał się na odwagę. – Sądzę, milordzie, że zwyczajowo przy takich okazjach wygłasza się przemówienie – powiedział do lorda Saida, nowego lorda seniora. Wyobrażał sobie, jak słysząc te słowa, załoga „Korony” wyje z uciechy. Lord Said okazał zdziwienie, ale uprzejmie się zgodził. – Lordzie Martinez, bardzo proszę o wygłoszenie przemówienia do zgromadzenia parów. Martinez zwrócił się do konwokatów, ubranych w szaty barwy wina, do swej rodziny, do oficerów floty na galeriach, do lorda seniora i do Dowódcy Floty Torka, stojącego tuż przed nim. Jasne górne reflektory zmieniły wszystkich w ciemne postacie. A w wideo obserwowały go miliardy śledzących sprawozdanie osób. Po latach wysiłków, ciężkiej pracy, po tylu podjazdach i pokonaniu niebezpieczeństw osiągnął wreszcie chwilę chwały, chwilę, gdy całe imperium czekało na niego. I nie potrafił wykrztusić słowa. Ulotniły się piękne zdania, które układał sobie w głowie, czuł jedynie straszny ciężar, obecność tych wszystkich osobistości, czyhających tylko, by popełnił błąd i objawił się jako prowincjonalne zero, jakim przecież był. Cisza rozdziawiła paszczę. Martinez słyszał w uszach łomot swego serca. Z trudem otworzył usta i wypchnął z gardła słowa: – Lordowie konwokaci… – Rozpaczliwie patrzył na widownię, potem przeniósł wzrok na Saida i dowódcę Torka. – Lordzie seniorze, lordzie dowódco. – Spojrzeniem powędrował do galerii. – Przyjaciele. A gdy się przekonał, że potrafi wystąpić przed tłumem, słowa same napłynęły, początkowo zaledwie parę zdań, ale za nimi ruszyły dalsze. To szczęście, że już dwukrotnie miał okazję wygłosić przemówienie, teraz osiągnął właściwy rytm. Z łatwością przystosował uczucia do potrzeb konwokatów – oni też stoczyli bitwę, tu na miejscu, i mógł wysławiać ich odwagę, kompetencje i rzadki geniusz, jak poprzednio sławił załogę „Korony”. Finał przemówienia brzmiał tak naturalnie, jakby Martinez przez całe życie występował przed Konwokacją. – Czuję w głębi duszy – zakończył – że pod światłym przywództwem tego zgromadzenia, przy wsparciu tak odważnych i zdolnych załóg, jak ludzie z „Korony”, nasza szlachetna sprawa nie może ponieść porażki! Widownia wybuchła wiwatami, trwającymi dłużej niż poprzednio. Martinez przyjmował to z mądrym uśmiechem, wznosząc Złoty Glob.

I nawet jeśli nie podoba się wam mój akcent, musicie się z tym pogodzić, myślał. Potem odbyło się przyjęcie w pałacu Ngenich. Wnętrza, przystrojone setkami bukietów, pachniały kwiatami; migotliwe dekoracje w kształcie płatków śniegu – a nie było wśród nich dwóch jednakowych – zwisały z wysokich sufitów, rzucając srebrną poświatę na tłumy gości. Prawdziwy śnieg pokrył parapety okien, iskrzył się na gałęziach drzew w podwórcu. Pokoje i arkady wypełniali goście: konwokaci, starsi oficerowie floty i wysocy urzędnicy administracji. Nikt nie był w żałobie. Konwokacja postanowiła odwołać żałobę po ostatnim Wielkim Panu i znieść ograniczenia dotyczące zebrań towarzyskich. Oficjalne wyjaśnienie: sprawy rebelii stały się ważniejsze od żałoby. Martinez pomyślał, że gdyby był konwokatem, podałby inny powód: obecnie nie wiadomo by było, po kim się rozpacza. Po Wielkim Panu czy po ofiarach wojennych? Po uśmierconych naksydzkich buntownikach? Po utraconej stabilności i pokoju dawnego imperium? Towarzystwo nie musiało się już przejmować tym, jakich dwudziestu dwóch gości zaprosić, więc z radością odrzucono ograniczenia i korzystano z wszelkich przyjemności, jakie przynosiła zima i rebelia. W każdym razie Martinez z zadowoleniem znów nosił zielonkawy mundur. – Nie wiedziałem, że zamierzasz wygłosić przemówienie – powiedział lord Roland, starszy brat Martineza. – Chciałbym pewnego dnia zostać konwokatem – wyjaśnił Martinez. – Postanowiłem im pokazać, że potrafię przemawiać publicznie, że mogę się przydać, a Laredanie nie ślinią się, nie drżą i w stresie nie tracą opanowania. – W zasadzie to ja planowałem zostać pierwszym dokooptowanym konwokatem z Laredo – stwierdził Roland. Miał wyraźny laredoński akcent. Był nieco wyższy od Martineza, dzięki dłuższym nogom. – Mam nadzieję, że uznasz prawo starszeństwa. – Może – odparł Martinez – ale jeśli nie uznam, postaram się utorować ci drogę. Czas jest dobry, pojawiły się wakaty. Martinez nie był pewien, jak poważnie powinien potraktować własne słowa. Kapitan porucznik lord konwokat Gareth Martinez? W dniu takim jak ten wydawało się to możliwe. Konwokacja okazała hojność. Przyznali stoczniom na Laredo zamówienie na trzy fregaty i zagwarantowali znaczny zysk klanowi Martinezów i zależnym od niego klanom. Może po długim czasie plany lorda Martineza miały wreszcie przynieść owoce? Ojca Martineza zlekceważono we flocie i na Zanshaa; powrócił na Laredo, postanowił zostać bogaczem, żeby już nigdy nikt go nie śmiał lekceważyć. Stał się absurdalnie bogaty – nawet według standardów parów – i włączył do swego planu dzieci: miały przypuścić szturm na miasto i zburzyć mury społeczne. Jednak do tej pory Martinez sądził, że jest mało prawdopodobne zdobycie szacunku starych rodów, takich Ngenich czy Chen. Do tej pory. Od czasu rebelii wszystko wydawało się możliwe. Przybył lord Pierre Ngeni, wzniósł kieliszek na cześć Martineza i Złotego Globu. W odpowiedzi Martinez uniósł Glob, zobaczył kawałek ciała komandora Torka, zwisający z maczugi, oderwał go i upuścił na podłogę. – Rozmawiamy właśnie, że pierwszym konwokatem z Laredo powinien stać się jeden z pana klientów. Lord Pierre zawahał się. Teoretycznie to on reprezentował Laredo w Konwokacji przez związki patronacko-klienckie z klanem Martinezow, choć oczywiście lord Pierre nigdy nie był na Laredo i nigdy tam nie poleci. – Z pewnością – rzekł.

– Zawsze przydadzą się sprzymierzeńcy w Konwokacji – stwierdził Martinez. Lord Pierre zwrócił się do Rolanda. – Teraz, gdy wasze stocznie otrzymały kontrakty, wróci pan do domu? – Podróż potrwałaby trzy miesiące – odparł Roland – i do tego czasu wasze fregaty będą w połowie gotowe. Nie ma potrzeby, żebym tam siedział na miejscu, mój ojciec wszystkiego dopilnuje. – Roland uśmiechnął się. – Nie, zostanę jakiś czas w stolicy. Prawdopodobnie kilka lat. Lord Pierre nie wyglądał na zbyt uradowanego. – Ale ty, lordzie kapitanie – zwrócił się do Martineza – z pewnością wkrótce wyjeżdżasz. – Za dwa dni, by skompletować eskadrę. Niewiele rozmawiałem z nowymi oficerami. Ci, których widział, nie napawali go zachwytem. Siwy porucznik, który nie otrzymał awansu przez szesnaście lat; żółtodziób niewiele starszy od Vonderheydte’a. Z pewnością Martinezowi przydzielono trudne zadanie. – Myślisz, że Jarlath uderzy na Magarię? – spytał lord Pierre. – Wszyscy uważają, że tak. – Sądzę, że ma za mało ludzi – odparł Martinez. Roland blado się uśmiechnął. – Chyba mówiłeś, że nie możemy przegrać. – Możemy, jeśli się postaramy. Później, gdy dźwięki muzyki orkiestrowej popłynęły na salę balową, Martinez dotkliwie zatęsknił za Amandą Taen, zapragnął wziąć ją w ramiona. Ale oficer Taen była na statku i przez następny miesiąc będzie naprawiać satelity, a Martinez nie miał teraz czasu na tworzenie nowego związku. Gdy szedł do sali balowej, znalazł się obok P.J. Ngeniego. Twarz P.J. nabrała wyrazu permanentnej melancholii. Martinez przypuszczał, że to skutek częstych kontaktów z jego siostrami, i rozumiał, co tamten czuje. – Właśnie, Gareth – powiedział P.J. – Tak? – Wygłosiłeś fantastyczne przemówienie. – Dziękuję. – Sprawiło, że chcę… coś zrobić… wiesz, co mam na myśli. Coś pożytecznego, na wojnie. Martinez spojrzał na niego. – Chcesz wstąpić do floty? – Myślę, że ja raczej… no, co zrobić… – P.J. dotknął kołnierzyka. – Czy mógłbym poprosić cię o radę? W sprawie bardziej osobistej. Martinez uniósł brwi. – Oczywiście. – Zastanawiałem się, czy to normalne, że osoba… osoba z Laredo… na przykład młoda kobieta… jest… no… zachowuje towarzyską i uczuciową niezależność. Martinez stłumił uśmiech. – Oczywiście. Laredanie są znani ze swej niezależności. Myśli i charakteru. – Aha… właśnie… bo, wiesz… – P.J. zmarszczył czoło – ja jej prawie nie widuję. Chodzi o Sempronię. Tylko przy oficjalnych okazjach, całuje mnie w policzek i… ale ma własnych przyjaciół, spędza z nimi czas, a ja nigdy… Jasne, chodzi do szkoły, ma przyjaciół, chce jak najwięcej z nimi przebywać. Ja nie protestuję, ponieważ przez lata też zdobyłem swoich przyjaciół… – Brwi P.J. złączyły się. – Ale wielu jej przyjaciół to oficerowie, a oni nie chodzą do szkoły. Przez chwilę Martinez czuł niemal współczucie dla P.J. Potem przypomniał sobie, z kim rozmawia, i współczucie rozwiało się jak płatki kwiatów wiśni na wiosnę. – Powinieneś okazać cierpliwość – powiedział. – Sempronia to pieszczoszka całej rodziny,

przyzwyczajona do tego, że postępuje, jak chce. – Pocieszająco poklepał P.J. po ramieniu. – Po pewnym czasie doceni twoje zalety. A oficerowie… ona chce tylko nacieszyć się ich towarzystwem, nim wyruszą na wojnę. – Może tak. – P.J. zamyślił się. Następnego ranka po śniadaniu Martinez dowiedział się czegoś więcej o jednym z oficerów. Kiedy pakował aktówkę, przygotowując się do wyjścia na naradę, zwołaną przez nowego dowódcę eskadry, kapitana Farfanga z przeznaczenia”, ktoś nieśmiało zapukał do drzwi. – Tak? – To ja – usłyszał głos Sempronii, stłumiony przez grube na długość kciuka drzwi z drzewa tekowego. – Wejdź. Sempronia weszła z nieśmiałą miną. Zobaczyła, że brat ma rozpiętą bluzę, więc podeszła do niego i zaczęła zapinać guziki. Miała wzrok skupiony na pracy i zezowała przy tym zabawnie, a zębami lekko przygryzała dolną wargę. Skończyła, wygładziła kołnierzyk i cofnęła się o krok, oceniając rezultat. – Dziękuję – powiedział Martinez. – Nie ma za co. – Skrzyżowała ramiona i przypatrywała mu się uważnie. Martinez wziął z toaletki złoty medal na wstążce, przysługujący posiadaczowi Złotego Globu. – Chyba nie zamierzasz nosić ze sobą Globu? Martinez zawiesił sobie medal na szyi. – Noszenie Globu poza oficjalnymi okazjami byłoby zarozumialstwem. – Ależ Gareth, ty jesteś zarozumiały. Martinez postanowił okazać mądrość i nie odpowiadać na ten zarzut. – Co cię tu sprowadza, Proney? – Chciałabym… porozmawiać o jednym z twoich oficerów. – Chodzi o mojego oficera? – Nikkul Shankaracharya. Drugi oficer, podporucznik, z półrocznym stażem. Martinez widział się z nim przed dwoma dniami. Zamienili najwyżej kilkadziesiąt słów. Nosił mały wąsik, był nieśmiały. Przy pierwszym spotkaniu nie robił dużego wrażenia, choć Martinez miał silne poczucie, że ten człowiek będzie wymagał wiele pracy. – To twój przyjaciel? – spytał Martinez. Policzki Sempronii pokryły się rumieńcem. – Tak. Miałam nadzieję, że będziesz mógł się nim zaopiekować. – To moja praca – odparł Martinez. – Ale czy Shankaracharya potrzebuje opieki? Sempronia jeszcze mocniej się zaczerwieniła. – Jest utalentowany, ale nieśmiały i nie rozpycha się. Możesz go wdeptać w pokład i nawet tego nie zauważysz. – Więc obiecuję, że nie wdepczę go w pokład. – We wspomnieniach wywołał obraz Sempronii rozmawiającej z ciemnowłosym oficerem na przyjęciu na cześć Caroline Suli. Sempronia zerkała na boki. – On cię podziwia. Szukał wpływów przez swego patrona lorda Pezzini, by dostać się na „Koronę”. – Wykrzywiła usta w kształt litery S. – On cię oczywiście nie zna tak jak ja. Martinez podszedł do siostry, ujął ją pod brodę i spojrzał prosto w oczy. – Proney, czy Shankaracharya to ktoś bardzo ważny?

Usta Sempronii zacisnęły się do cienkiego konturu. Skinęła głową. Martinez pocałował ją w czoło. – W takim razie postaram się zrobić dla niego, co się da. Objęła go mocno. – Dobrze. Jeśli zaopiekujesz się Nikkulem, mogłabym ci wybaczyć tego P.J. Wybiegła z pokoju. Martinez skończył się pakować i zawołał służących, by znieśli jego rzeczy do taksówki, którą miał pojechać do stacji maglewu. Alikhana przy nim nie było i Martinez myślał ze spokojem, że teraz pod jego nieobecność ordynans dogląda „Korony”. Zarzucił sobie na jedno ramię płaszcz zimowy, Złoty Glob włożył do walizki. Szerokimi schodami zszedł do holu i pożegnał się z rodziną. Biały śnieg iskrzył się pod ciemnozielonym niebem Zanshaa. Do doków pierścienia antymaterii przycumowała zestawiona naprędce eskadra, do której należała „Korona”. Eskadra miała wylecieć następnego dnia z misją specjalną. Martinez nie znał celu, wiedział jedynie, że nie stanowią części Floty Macierzystej – zostali przydzieleni pod dowództwo Dofaqa, Lai-owna, a nie do Jarlatha. Martinez przypuszczał, że upłynie wiele dni ostrego przyśpieszania, nim się dowie, jakie są plany, chyba że kapitan Farfang raczy poinformować ich o wszystkim na naradzie. Okazało się jednak, że kapitan Farfang nie mógł o niczym poinformować, bo nie żył. – Kończono adaptację „Przeznaczenia”; ten statek Naksydów przerabiano na potrzeby Tormineli – mówiła podniecona Dalkieth, starsza porucznik w średnim wieku. Głos miała wysoki i miękki, lekko sepleniła. Był to głos dziecka kontrastujący z widokiem pooranej zmarszczkami twarzy. – Na końcu dostosowano kwatery załogi, więc twardziele spali na stacji i przyszli na statek dopiero ostatniej nocy, by dokonać końcowych regulacji środowiska. A wiesz, że Torminele z powodu swego futra wolą niższą temperaturę od Naksydów. – Więc to nie był sabotaż? – Jeśli był, to sabotażysta musiał znajdować się wśród załogi i zginął wraz z innymi. Kiedy zaprogramowali nowe temperatury, ktoś pomylił się o rząd wielkości i ochłodzono atmosferę „Przeznaczenia” do jednej dziesiątej tego, co powinno być. Martineza to zastanowiło. – Przecież temperatura powinna zmieniać się stopniowo, żeby… Och! – To jest to. Torminele mają odruch hibernacyjny – powiedziała Dalkieth. – Gdy się ochładza, zapadają w coraz głębszy sen, ale nawet hibernacja im nie pomoże przy temperaturze poniżej zera. Martinez zadrżał. – Wszyscy umarli? – Wszyscy. Stu dwudziestu paru umarło w kojach. – A strażnik w śluzie? – „Przeznaczenie” dopiero dziś miało uzyskać gotowość bojową. Strażników przydzieliła policja, nie pochodzili ze statku. Nikt nie wchodził na statek ani go nie opuszczał do dzisiejszego dnia. To wtedy odkryto warstwę lodu na ścianach i znaleziono zamarzniętych Tormineli – na ich futrach połyskiwała warstwa szronu. Martinez miał ochotę usiąść w fotelu i zadumać się nad strasznym, kapryśnym losem, który pozbawił eskadrę najbardziej masywnego statku wraz z jego dowódcą. Czekało go jednak dużo pracy. Dwóch trzecich załogi nie znał, te same proporcje dotyczyły oficerów. Według planów „Korona” i cała eskadra miały opuścić stację jutro. – Kto dowodzi eskadrą? – spytał. – Kamarullah jest najstarszym z kapitanów, ale nie wydano oficjalnego rozkazu. Wstał zza biurka, cały czas świadom, że za jego plecami na ścianie pysznią się trofea futbolowe. Kwatera Tarafaha została w końcu uporządkowana, Martinez się tam wprowadził, gdy na jego

żądanie zamonotowano potrójne zamki w szafce z alkoholem. – Rozumiem – odrzekł. – Inspekcje wydziałów o 26:00. – Rozkaz, lordzie kaporze. Zabrał na inspekcję Złoty Glob, nie oryginał, ale surowszy egzemplarz, wykonany przez Maheshwariego i Alikhana w warsztacie fregaty. Nie czułby się rozczarowany, gdyby załoga wysnuła wniosek, że kapitan bardziej sobie ceni ich prezent od nagrody Konwokacji. Wyniki inspekcji były nieco lepsze, niż oczekiwał, ale zdołał dojść zaledwie do połowy, gdy Vonderheydte poinformował go, że łączność otrzymała pilną prywatną wiadomość od dowódcy eskadry Do-faqa. Martinez odprawił przygiętych, również tych, których jeszcze nie sprawdził, i przyjął wiadomość w swoim gabinecie. Młodszy dowódca eskadry Do-faq dowodził eskadrą krążowników Lai-ownów, która od czasu rebelii leciała na Zanshaa z Preowin. Lai-owni mieli puste kości i mogli wytrzymać przyśpieszenie najwyżej dwóch g, a dowódca kazał przyśpieszać przez całą drogę. Gdy dotarli do Zanshaa, Do-faq nie zamierzał hamować, tylko okrążał układ po ekscentrycznym kole o dużym promieniu, potem chciał pomknąć do wyznaczonego przez flotę wormholu. Do tego czasu będzie zdalnie dowodzić swą lekką eskadrą, w skład której wchodziła „Korona”. Nie wiadomo, jak Do-faq wyobrażał sobie koordynację eskadr, gdyby miał stoczyć rzeczywistą walkę; eskadry miały przecież tak różne charakterystyki bojowe. Z drugiej strony Lai-owni byli znani jako piekielnie subtelni taktycy; dowiodła tego Lai-ownowska Wojna. Zresztą i te sprawy nie wchodziły w zakres obowiązków Martineza. Użył kapitańskiego klucza do odkodowania wiadomości, która pokonała sześć minut świetlnych między eskadrą a Zanshaa. Gdy obraz ukazał się na displeju, Martinez przekonał się, że Do-faq jak na swoje stanowisko jest młodzieńcem, o czym świadczyły ciemne, podobne do piór włosy po bokach spłaszczonej głowy – te włosy Lai-owni tracą w okresie pełnej dojrzałości. Szeroko osadzone oczy były złociste; szerokie usta, pełne kołkowatych zębów, były otoczone zmarszczkami – to efekt niemal trzydziestodniowego stałego przyśpieszania. – Lordzie kapitanie Martinez – mówił – proszę przyjąć moje gratulacje z okazji awansu i otrzymania Złotego Globu. Mam nadzieję, że pewnego dnia doznam zaszczytu osobistego spotkania z panem, o ile pozwolą mi na to obowiązki. Martinez rad słuchał tych uprzejmych słów. Zawsze miło jest się przekonać, że zwierzchnicy mają o nas dobrą opinię i są gotowi się nią podzielić. Był przyzwyczajony raczej do tego, że zwierzchnicy udawali, że go nie dostrzegają. Do-faq przykrył oczy błonami mrużnymi. – Strata „Przeznaczenia” zmusiła mnie do podjęcia kilku bolesnych decyzji. Między innymi doszedłem do wniosku, że lord kapitan Kamarullah nie nadaje się na dowódcę eskadry. Martinez całkowicie zaskoczony patrzył w ekran. Dotknął kontrolek: – Wezwać załoganta Alikhana do gabinetu kapitana. Do-faq mówił dalej zmęczonym głosem. – Jestem pewien, że pozostali kapitanowie, starsi od pana, są odpowiednimi osobami na te stanowiska. Nie mają jednak doświadczenia bojowego… nam wszystkim brakuje takiego doświadczenia. Wszystkim, z wyjątkiem pana. Błony mrużne cofnęły się z oczu Do-faqa. Martinez patrzył teraz w jasnozłote oczy lorda dowódcy. – Lordzie kapitanie Martinez, chciałbym wyznaczyć pana na dowódcę lekkiej eskadry – oznajmił Do-faq. – Zdaję sobie sprawę, że może pan to uznać za zbyt duże obciążenie, wobec problemów związanych z „Koroną”, gdy ma pan tylu nowych członków załogi i tyle trudności na nowym posterunku dowódczym. Może pan po prostu odmówić…

Martinez usłyszał pukanie do drzwi i zatrzymał wiadomość. Kazał Alikhanowi wejść i zapytał: – Co jest między Do-faqiem a Kamarullahem? Alikhan przez chwilę milczał, po czym cicho zasunął za sobą drzwi. – To się datuje od manewrów z siedemdziesiątego trzeciego, milordzie. Nastąpiło nieporozumienie co do sensu rozkazu i manewry się nie udały. Flota winiła za to Do-faqa, a Do-faq winił Kamarullaha, który był wówczas oficerem taktycznym na „Chwale”. A teraz ja znalazłem się między nimi, pomyślał Martinez, ale ta myśl go nie przygnębiła. Tak jak myśl o tym, że ma pod sobą nową, nieprzeszkoloną załogę, oficerów, których nie zna, perspektywę, że kapitanowie będą wściekli za to, że pominięto ich przy awansie; nie przerażał go też nieuchronny gniew Kamarullaha. Czuł natomiast uniesienie, buzowanie krwi i umysłu, gdy pojął, jakie czekają go wyzwania związane z propozycją Do-faqa. – Dziękuję ci, Alikhanie – rzekł i gdy ordynans wyszedł, powiedział do komunikatora: „Odpowiedź osobista do dowódcy eskadry Do-faqa” i nacisnął klucz szyfrowania. Pojawiło się światełko – znak, że wiadomość jest nagrywana. Martinez patrzył w kamerę, mając nadzieję, że jego twarz wyraża szczerość. – Obawiam się wprawdzie, że okazuje mi pan zbyt wiele zaufania, jestem jednak zaszczycony, że mogę przyjąć pańską propozycję. Ja i eskadra oczekujemy pańskich rozkazów. Omal nie powiedział „moja eskadra”, ale w ostatniej chwili się zreflektował. Doszedł do wniosku, że to byłoby właśnie zarozumialstwo. Drugą wiadomość nadesłał kapitan porucznik Kamarullah. Miał kwadratową twarz, wąsy i siwiejące skronie, co sugerowało, że gniew Do-faqa poważnie nadszarpnął jego karierą, gdyż zwykle kapitanów poruczników awansowano zanim posiwiały im włosy. – Mógł pan odmówić przyjęcia stanowiska dowódcy – oznajmił Kamarullah. – Proszę mi wybaczyć, kapitanie, ale wie pan, że wówczas Do-faq wyznaczyłby kogoś innego. – Wszyscy moglibyście odmówić – nalegał Kamarullah. – Gdyby cała eskadra zjednoczyła się przeciwko niemu, nie miałby wyboru. – Bardzo żałuję, że tak się to wszystko potoczyło, ale już przyjąłem ofertę lorda komandora. Kamarullah wykrzywił usta. – „Żałuję” – powtórzył. – Bez wątpienia. Martinez zimno patrzył na kapitana. – Spotkanie na śniadaniu kapitańskim na „Koronie” o godzinie 6:00 – powiedział. – Może pan przyjść ze swym pierwszym oficerem. Wyjmę z etui Złoty Glob, ten prawdziwy, żeby podkreślić swoją władzę, postanowił. A jeśli to nie wystarczy, walne nim Kamarullaha po łbie. Dwie godziny przed śniadaniem obudził go posłaniec, który przyniósł mu zapieczętowane rozkazy od Zarządu Floty. Martinez włożył szlafrok, pokwitował rozkazy, złamał pieczęć i przeczytał, gdzie mu kazano lecieć. Hone-bar. Do-faq zabierał dwie eskadry na Hone-bar, oddaloną o miesiąc. To da mu czas na doprowadzenie statku i eskadry do należytego poziomu. Wezwał stewarda i zamówił kawę. Potem zaczął planować. *** Flota Macierzysta cały czas leciała z dużym przyśpieszeniem, okrążając Zanshaa i Vandrith, potem

zrobiła szersze koło, zawierające Shaamah – słońce układu – oraz pozostałe planety. Dołączyła do niej eskadra Daimongów z Zerafan, która już poruszała się ze sporą prędkością i bez problemu zintegrowała się z siłami Jarlatha. Eskadra Lai-ownów pod dowództwem Do-faqa przybyła z Preowin; miała bronić stolicy pod nieobecność Floty Macierzystej. Po miesiącu morderczego przyśpieszania i sesji taktycznych ze sztabem oraz sesji wideo ze swymi kapitanami, po wielu symulacjach ataku, Jarlathowi nawet się nie śniło wstrzymywać swych zbrojnych mścicieli. Zbyt oburzająca wydała mu się perspektywa, że cały wysiłek mógłby pójść na marne. Zapytał o pozwolenie ataku na Magarię – chętnie mu go udzielono. Czterdzieści dni po wyjeździe z Zanshaa, podróżując z prędkością 0,56 c, Flota Macierzysta ostatni raz obleciała Vandrith i ruszyła do wormholu Zanshaa. Na trasie do Magarii czekały ją trzy takie przejścia. Cały czas musiała przyśpieszać i osiągnąć prędkość ponad 0,7 c, gdy po raz pierwszy zderzy się z flotą Fanaghee. Jarlath, zmęczony i udręczony bólem, był zadowolony ze swych planów taktycznych. Wiedział, że czeka go ciężka walka, ale zniknęły jego dotychczasowe wątpliwości i był pewien zwycięstwa. On sam i wszyscy, znający jego zamiary, nie zdawali sobie sprawy z tego, że plany Floty Macierzystej zakładały, iż przeciwnik popełnił poważne błędy, poniósł duże straty w załogach i sprzęcie i nie będzie ich w stanie uzupełnić. Założenia niebezpieczne – należało przecież uwzględnić to, że Naksydzi zapewne bardzo, bardzo długo przygotowywali ten pucz. *** Fanaghee dobrze wykorzystała dany jej czas. Niemal celne trafienie pocisku Martineza dotkliwie uszkodziło stację, ale jej nie zlikwidowało. Poeksplozyjny impuls elektromagnetyczny pomknął siecią komunikacyjną pierścienia i ją stopił. Z wyjątkiem „Ferogasha” wszystkie statki były w dokach, połączone kablami z systemem komunikacyjnym stacji, i impuls, przeniesiony kablami, uszkodził również statkowe układy komunikacyjne. Wojskowa sieć łączności powinna być zabezpieczona przed takim atakiem i budując stację, skonstruowano niezbędne zabezpieczenia, ale przez całe wieki zaniedbywano konserwację i teraz sztab Naksydów pozostawał dosłownie niemy. System ochrony Dowództwa Pierścienia ostatnio dodatkowo osłabiono podczas remontu, gdy rura chłodząca została wyprowadzona na zewnątrz bez właściwej ochrony przed błyskiem. Dowództwo Pierścienia było otoczone grubymi ekranami antyradiacyjnymi, ale zbiornik z chłodziwem i chłodnica znajdowały się poza pomieszczeniami Dowództwa, zupełnie niezabezpieczone przed nawałem neutronów i promieniowaniem gamma, wygenerowanym przez pocisk Martineza. Chłodziwo gwałtownie wyparowało, wyciekło do Sztabu Pierścienia i śmiertelnie poparzyło wszystkie obecne tam osoby, w tym starszą kapitan Deghbal. Katastrofę odkryto dopiero wiele godzin później: członkowie naksydzkiego personelu, naprawiwszy własne urządzenia, nie mogli się połączyć z Dowództwem Pierścienia, więc włamali się do opancerzonych pomieszczeń i zobaczyli, że Deghbal i jej załoga leżą nieżywi tam, gdzie zaskoczył ich trujący wyciek. To była największa szkoda. Na stacji ogłoszono alarm, zasadnicza część personelu znajdowała się w zabezpieczonych schronach na stacji lub na statkach. Przy konstrukcji innych schronów nie popełniono tego samego błędu, tak fatalnego dla Dowództwa Pierścienia. Promieniowanie zabiło kilku zagubionych cywilów, jeńców z przechwyconych statków, których zagnano do terminalu windy, gdzie czekali na transport na planetę, oraz strażników tych jeńców. „Ferogash” stracił czujniki, ale

nadal miał łączność. Ponieważ jednak nikt nie odpowiadał na jego komunikaty, przybrały one ton dość płaczliwy. Fanaghee doznała jedynie upokorzenia. Była w wagoniku windy, mknącym z planety w stronę pierścienia, gdy kontrolki pojazdu zostały zniszczone i Fanaghee, zostawiona na pastwę losu w troposferze Magarii, tkwiła tam bez łączności jedenaście godzin. Jednak w ciągu paru godzin wznowiono łączność między pozostałymi jednostkami floty. W ciągu paru dni trzy statki, wyczarterowane przez Pierwszy Aksjomat z Naksas, przycumowały przy stacji pierścienia i wypluły z siebie setki Naksydów, którzy obsadzili przechwycone statki. Większość tych załóg składała się albo z niedoświadczonych młodzików, albo z emerytów, powołanych na nowo do służby zaledwie parę godzin wcześniej, gdy powiedziano im, że teraz będą spełniali rozkazy nie Dowództwa czy Konwokacji, lecz Komitetu Ocalenia Praxis. Już przed przybyciem rekrutów całe zespoły pracowały nad adaptacją statków do potrzeb Naksydów. Nie chodziło tylko o zastąpienie foteli kanapami, należało również całkowicie przebudować wykorzystywane podczas walki antyradiacyjne pomieszczenia, by je dostosować do niższych Naksydów. Fanaghee i jej dwie eskadry oddzieliły się od stacji dwa dni po nadejściu posiłków i od tego czasu sterowała wydarzeniami ze swego statku flagowego „Majestat Praxis”. Eskadry zaczęły serię dużych przyśpieszeń między Magarią, Barbas i Rinconell; zamierzały utworzyć bastion, gdyby nastąpił odwet ze strony Floty Macierzystej z Zanshaa. Dołączyły do nich dwie eskadry pod dowództwem Elkizera – już leciały z dużą szybkością. I, kolejno, kończono przebudowę przechwyconych jednostek, które wcielono do obronnego kręgu Fanaghee. Eskadry z Felarus i Comador były zaangażowane gdzie indziej, ale Naxas wysłał połowę swej dziesięciostatkowej eskadry na Magarię, zostawiając pozostałe w odwodzie do obrony stolicy. Pojedyncze statki, wypełniające swe zadania w rozmaitych miejscach, również dotarły do sił Fanaghee. Teraz jej flota liczyła siedemdziesiąt okrętów. Oceniła, że Jarlath w pobliżu Zanshaa ma około pięćdziesięciu pięciu statków, nawet jeśli zawezwał Daimongów z Zarafan, i zastanawiała się nad atakiem. Zamordowanie Naksydów – konwokatów – bardzo ją wzburzyło; chciała również zemsty na buntownikach, których wróg obwołał bohaterami. Wyobrażała sobie karę znacznie bardziej malowniczą niż zrzucenie ze skały. Akcję opóźniały tylko przebudowane statki, które nie zdążyły jeszcze osiągnąć szybkości takiej, jak pozostałe jednostki w składzie floty Fanaghee, ale gdy szybkości wszystkich jednostek się wyrównają, chciała poprosić Komitet o pozwolenie na zajęcie Zanshaa. Tymczasem przygotowywała obronę. Kazała rozmieścić pozorne obiekty – przynęty, udające całe eskadry. Ktoś wlatujący do układu, obserwując przestrzeń na radarze, miał odnieść wrażenie, że w obszarze między planetami Rinconell i Barbas znajduje się flota trzykrotnie liczniejsza od rzeczywistej. Wszystkie statki musiały się obyć bez radarów – gdyby przybysz chciał zlokalizować obiekty, musiałby czekać tyle czasu, ile zajmuje wysłanie i przyjęcie odbitego sygnału, czyli wiele godzin. Fanaghee tak rozmieściła swoje eskadry, poruszające się po zamkniętych trajektoriach, że wróg, wynurzywszy się z Wormholu Jeden, musiał wpaść między strzelające dwie eskadry, jedną z przodu, drugą z tyłu. Przechwycone statki, obsadzone nowymi załogami, stopniowo nabierały prędkości. Już tylko dzień dzielił Fanaghee od wysłania prośby do Komitetu o pozwolenie na atak na stolicę, gdy ze stacji przekaźnikowej w odległym końcu Wormholu Jeden nadeszła wiadomość, że nadciąga Flota Macierzysta i leci bardzo szybko. Niewiele godzin później Flota Macierzysta przybyła i plany Fanaghee miały się sprawdzić

w działaniu.

TRZYNAŚCIE Sula z trudem przytomniała; w uszach miała natarczywe buczenie ze słuchawek, w sercu – paniczny strach. Przez chwilę młóciła rękami, czuła na twarzy dławiący nacisk poduszki, ale nagle jasno uświadomiła sobie, gdzie jest: w szalupie, a komputer pokładowy domaga się decyzji. Zacisnęła szczęki, wtłaczając krew do mózgu; odżywające zmysły zmusiła do koncentracji na displejach. Przełączyła się na wirtualne postrzeganie podstawowego displeju nawigacyjnego i teraz wewnątrz czaszki miała wymalowany kosmos – zadziwiająco pusty, z jednym słońcem, kilkoma planetami, garstką asteroidów i małymi abstrakcyjnymi punktami świetlnymi, reprezentującymi statki, a obok nich liczby oznaczające kierunek lotu, prędkość, masę i przyśpieszenie. Ze zdziwieniem stwierdziła, że nieważka unosi się w uprzęży. Silnik szalupy zgasł. Zamrugała, potrząsnęła głową, próbując zrozumieć informacje z komputera. Przynęty. Szalupę i kanonadę dwudziestu czterech pocisków wystrzelono w stronę przynęt, a komputer, analizując napływ danych z czujników, dopiero teraz to wywnioskował. Cholera, jeśli mam umrzeć – co jest dość prawdopodobne – wolałabym zabrać ze sobą kilku wrogów, pomyślała. Przed nią wisiało stado pocisków; ich większe przyśpieszenie początkowe sprawiło, że nadal się oddalały od szalupy, mimo że po odkryciu podstępu leciały bez napędu. Pytały ją o instrukcje. Sula przejrzała displeje, szukając innych celów. Miała ich mnóstwo w polu widzenia, ale które były rzeczywiste? Prześladował ją kwaśny zapach własnego ciała, stale obecny w skafandrze próżniowym. Po prawie dwóch miesiącach ciągłego przyśpieszania była poobijana, posiniaczona, wydrenowana z energii i apatyczna. Inni kadeci żartowali z jej zwyczaju aplikowania sobie narkotyków akceleracyjnych plastrami, a nie iniekcjami w szyję. Przezywali ją „Plasterek”. Na szczęście Jarlath zarządził dwudniową niemal nieważkość pod koniec długiego okresu przyśpieszania do Magarii. Chciał dać załogom czas na regenerację ducha i zebranie sił przed nadchodzącą bitwą. Sula albo obsesyjnie sprawdzała parametry szalupy, albo leżakowała w koi, czując, jak jej mięśnie i poskręcane na sznury ścięgna powoli tracą sztywność. Wiązało się to z prawie takim samym bólem jak poprzednio przyśpieszanie. Mięśnie nie chciały się odprężyć. Po godzinach ostrego lotu, gdy flota skoczyła przez wormhol Magarii, Sulę wystrzelono z „Nieustraszonego”; została poddana bezwzględnemu, niemal zabójczemu przyśpieszaniu. Teraz w nieważkości krew swobodnie krążyła w całym ciele i kończyny zaczynały być świadome własnego bólu. Sula usiłowała nie zwracać na to uwagi i z trudem próbowała zagonić umysł do analizy mnóstwa danych z displeju. Ostatnim razem leciała szalupą przez wiele dni, zamknięta, z trupem tuż obok. Tamto wielodniowe doświadczenie nie dało się zapomnieć. Wejście do szalupy i zamknięcie za sobą włazu wymagało wysiłku woli. Zmusiła umysł do koncentracji na displejach. Druga Eskadra Krążowników – dziewięć ciężkich krążowników, w tym „Nieustraszony” – prowadziła atak Floty Macierzystej, a teraz umykała przed puchnącym polem plazmy, wytworzonym przez wstępny ogień zaporowy Jarlatha – pociski wystrzelono przez wormhole, by eksplodowały przed flotą i zrobiły zamieszanie na wrażych ekranach radarowych. Ogień zaporowy miał dwa cele: zapobiec akcji rebelianckich pocisków oraz przesłonić wykonywany w ostatniej chwili manewr, którym Jarlath zamierzał zaskoczyć Naksydów. Jarlathowi był potrzebny uprzedzający ogień, by za ciężkimi krążownikami Drugiej Eskadry mogło polecieć dziesięć starszych krążowników Pierwszej

Eskadry. Teraz wynurzały się z chmury radiacyjnej, podążając kursem nieco odchylonym w stosunku do kursu eskadry przed nimi. Za krążownikami, ciągle wyłaniając się z pęczniejącej chmury plazmowej, szły pozostałe jednostki Floty Macierzystej. Szły wśród słupów ognia, wyrzucanych przez Pierwszą Eskadrę Pancerników. Jarlath miał nadzieję, że tych sześć olbrzymich statków klasy Praxis zdruzgocze wroga. Z przodu Naksydzi w zdumiewającej liczbie formacji lecieli po przeplatających się trajektoriach między Barbas a Rinconell. Na razie zaledwie kilka jednostek ukazało się wyraźnie. Naksydzi nie używali aktywnego radaru, a lojaliści Floty Macierzystej musieli czekać, aż ich własne radary wytropią wroga i zanalizują odbity sygnał, dając niezawodne namiary. Większość z nich okazała się przynętami. Sula też ścigała przynęty. Przeszukała poprzednie obrazy z czujników i odkryła, że ławica przynęt manewrowała, gdy „Nieustraszony” i inne krążowniki wyłoniły się spoza plazmowej zasłony, a szalupę Suli oraz pociski, które miała prowadzić, wystrzelono w stronę czegoś, co wyglądało na eskadrę małych statków, przygotowującą się do ataku na flanki. Radary Floty Macierzystej powoli ujawniały formacje wroga i Sula wyznaczyła trajektorie do najbliższych statków. Ale dwa prowadzące oddziały krążowników już wysłały w ich stronę kanonadę pocisków i dodawanie własnej siły ogniowej wydawało się Suli zupełnym marnotrawstwem. Postanowiła lecieć dotychczasowym kursem i poczekać na okazję. Wydała tylko rozkaz swoim pociskom: miały obrócić się i na krótko włączyć silniki, co spowoduje, że podryfują w kierunku jej szalupy i przestaną się oddalać. Ze swego miejsca obserwowała rozwój bitwy. Widziała na displejach coraz więcej eskadr wroga; widziała chmury gorącej plazmy i płonące wytryski promieni gamma po eksplodujących pociskach; widziała statki i zabójcze pociski w szykach bojowych, manewrujące pod osłoną ekspandującego promieniowania; widziała pociski wyłaniające się z chmur; widziała, jak wiązki antyprotonów błyskają w przestrzeni rozdzielającej statki i pociski. Dwie eskadry ciężkich krążowników manewrowały majestatycznie w pobliżu dwóch wrażych eskadr Naksydów. Czujniki szalupy uznały, że to osiemnaście statków pod dowództwem Elkizera i Farniaiego, dezerterów z Floty Macierzystej. Walczące floty szły po przecinających się kursach ku Barbas, by pracując wokół wielkiej planety, lecieć do wewnętrznego układu. – Rozlot – powiedziała do siebie cicho. – Rozlot natychmiast. Ale krążowniki nadal mknęły w formacji, oddalone zaledwie kilka sekund świetlnych od siebie, i podobnie zachowywał się nieprzyjaciel. Przestrzeń między nacierającymi na siebie eskadrami kipiała od radiacji, w której radary na próżno szukały obiektów. Rozbłyski promieni laserowych i antyprotonowych stały się ciągłym pulsowaniem ognia, jak sznury świątecznych fajerwerków. – Rozlot natychmiast. Krążowniki jakby ją usłyszały, zaczęły się oddzielać, statki obracały się, silniki nadawały im prędkość o różnych kierunkach. Sula nie widziała ostatniej nadchodzącej kanonady, tylko świetliste błyski, które spaliły wszystkie sensory na prawej burcie szalupy. Większość symboli na displeju zniknęła, w ich miejsce pojawiły się bledsze znaki, wskazujące pozycje czysto teoretyczne. Sula odebrała to jak cios pięścią w twarz – gdy w jej głowie zgasła część schematycznego świata, miała wrażenie, że umarła połowa jej mózgu. – Komputer, nałóż obraz z miernika promieniowania! – wydała rozkaz. W swoim głosie wyczuła panikę i usiłowała ją zdławić. Na szczęście miernik promieniowania działał i pokazywał powtarzające się fale promieniowania gamma, neutronów i krótko żyjących mezonów pi, dziwnego pokłosia kolizji między antywodorem

i zwykłą materią. Co chwila na diagramach pojawiały się piki – następstwa wspólnych eksplozji kilkunastu pocisków. Sula poczekała, aż promieniowanie zaniknie, potem przełączyła się na rezerwowe matryce wykrywaczy – konstruktorzy szalupy przewidzieli, że czujniki mogą wysiąść, i zaopatrzyli ją w wielokrotnie dublujące się systemy tych instrumentów. Te pokazywały teraz, że szalupa tkwi w bardzo gorącej, rozszerzającej się chmurze plazmy powstałej po wielokrotnych atakach pocisków. Mogły się tu znajdować również inne jednostki, ale maskowała je szalejąca wokół burza elektromagnetyczna. Sula czuła w uszach głośne pulsowanie, gdy natężała zmysły, usiłując nimi przeniknąć chmurę. Na pewno ktoś przeżył; na pewno w chmurze są jakieś statki, którym być może wysiadły czujniki i oprzyrządowanie, ale załoga nadal bezpiecznie siedzi w osłoniętych schronach… Mijały minuty. Sula lizała wargi suchym, ostrym jak tarka językiem. Puchnąca chmura plazmy traciła gęstość i temperaturę, i czujniki szalupy powoli odzyskiwały zdolność widzenia. Potem nagle szalupa wyskoczyła z chmury i w czaszce Suli rozjarzył się radarowy wszechświat. Serce jej skoczyło, gdy z chmury wynurzył się statek. Leciał po trajektorii Drugiej Eskadry. Za nim mknął inny statek. Sula przerzuciła się z displeju radarowego na optyczny, próbowała uzyskać jak największe zbliżenie widoku obu obiektów. Wpatrywała się z nadzieją i napięciem, dorównującym napięciu jej zawęźlonych mięśni. Jednym ze statków był na pewno nieustraszony”. Nie mogła ich jednak rozpoznać. Obraz optyczny był rozmyty i gdzie brakowało ostrości, komputer uzupełniał je wygenerowanymi przez siebie szczegółami. Na displeju działo się coś dziwnego: oba statki skrzyły się, jakby ciągnęły za sobą kometarne ogony iskier. Dopiero gdy Sula przełączyła się na obraz w podczerwieni, wszystko stało się jasne: krążowniki były gorące, wrzały energią cieplną. W żyłach Suli natomiast krew stygła, zmrożona rozpaczą. Sula nie znała temperatury topnienia odpornych, żywicowych kadłubów, ale przypuszczała, że ta temperatura została przekroczona. Gdyby w kosmosie był tlen, statki płonęłyby otwartym ogniem. Nawet gdyby załoga schowała się w schronach, zostałaby żywcem upieczona – ciepło promieniowało do wewnątrz. Sula drgnęła, gdy pierwszy statek wybuchł, a paliwo antymaterii rozpyliło chmurę promieni gamma. Zdążyła wyłączyć czujniki, by nie uległy uszkodzeniu, a gdy licznik promieniowania pokazał spadek wartości parametrów, ostrożnie je włączyła. Pierwszy statek został całkowicie unicestwiony, drugi tylko uderzony wielkim odłamkiem albo może masywnym impulsem promieni gamma i neutronów, gdyż koziołkował. Ze stygnącej plazmy nie wyłoniło się już nic więcej – jedynie chmura odłamków. Nikt nie ocalał, pomyślała Sula. Dziewiętnaście statków Floty Macierzystej zostało po prostu zmiecionych i to, że unicestwiono również osiemnaście statków rebelianckich, nie wydawało się w tej chwili szczególnie ważne. Unosząc się w uprzęży, usiłowała przetworzyć te informacje. Nie miała na statku prawdziwych przyjaciół. Tak jak wszyscy na statku, spędziła ostatnie kilka tygodni przypięta do fotela akceleracyjnego, walcząc o każdy oddech. Nie mogła twierdzić, że straciła wielu przyjaciół, ale przecież „Nieustraszony” był dla niej domem – innego nie posiadała – który teraz zniknął, a wraz z nim czterystu członków załogi. Zginął również lord kapitan Richard Li. Był w jakimś sensie jej patronem; teraz mogła się pożegnać z nadzieją na obiecany stopień porucznika. Wsadził mnie na mojego pierwszego kucyka, pomyślała z gorzkim uśmiechem. Co tam kucyk i porucznikostwo! Jeśli nie przeżyję kilku następnych godzin, nic nie ma znaczenia.

Cały czas jej mózg przeprowadzał obliczenia. Flota Macierzysta została zredukowana z pięćdziesięciu czterech statków do trzydziestu pięciu. Wrogowie mieli początkowo sześćdziesiąt, może dziewięćdziesiąt jednostek – ponieważ radar badał przestrzeń z prędkością światła, nie wszystkie jeszcze ujawniły się na displeju – obecnie zostało ich czterdzieści, może sześćdziesiąt. Średnia wynosi pięćdziesiąt. Pięćdziesiąt cztery do siedemdziesięciu dawało jednak nieco większe szanse niż trzydzieści pięć do pięćdziesięciu. Sula nie mogła się oprzeć wrażeniu, że właśnie obserwuje początek agonii Floty Macierzystej. Ciężka eskadra Naksydów oblatywała Barbas. Sula widziała podejrzanie duży jasny punkt; przypuszczała, że to „Majestat Praxis”, statek flagowy wroga. Teraz hamował. Z pewnością zamierzali pozwolić, by Flota Macierzysta ich wyprzedziła, po czym nawiązać bitwę. Sula rozważała wysłanie za nimi pocisków, ale oceniła, że byłoby to nieskuteczne. Samodzielnie nie mogła zaatakować całej eskadry, a Flotę Macierzystą miała gdzieś z tyłu, schowaną za puchnącą, stygnącą chmurą plazmy, która znaczyła destrukcję „Nieustraszonego”. Zaprogramowała umiarkowane przyśpieszenie dwóch g, i dla silników, i dla pocisków. Chciała się zbliżyć do Floty Macierzystej, a równocześnie opracować jakiś plan. Z plazmowej chmury za Sulą wyłoniły się dwie eskadry małych statków – fregaty i krążowniki. Czujniki szalupy zarejestrowały odbite od kadłuba promienie radarów. Nagle lekki krążownik wystrzelił pociski. Rakiety chemiczne zapłonęły i zgasły – zapaliły się jasne żagwie antymaterii. Sula śledziła kierunek ich lotu – jedna grupa atakowała te przynęty, które przedtem Sula ostrzelała swymi pociskami; druga zmierzała w stronę innej konstelacji przynęt. A trzecia prosto na szalupę. Sula krzyknęła, protestując, serce dudniło jej przeraźliwie. Odruchowo obróciła szalupę wokół środka ciężkości i ustawiła napęd na stałe sześć g. Kadłub jęknął, gdy silniki pokonywały bezwładność. Skafander zacisnął się łagodnie na nogach i rękach dziewczyny. Dopiero wtedy wysłała komunikatorem laserowym wiadomość do strzelającego statku, który leciał na czele oddziału. – Tu kadet lady Sula z „Nieustraszonego”. Ostrzelaliście mnie! Zdezaktywujcie swoje pociski! – Starała się wyedytować z głosu histerię, ale wątpiła, czy jej się to udało. Sfora pocisków nadciągała z przyśpieszeniem, któremu uciekająca szalupa nie mogła dorównać. Eskadra wystrzeliła nowe pociski – goniły za obiektami wytropionymi przez czujniki, bez względu na to, w jakiej odległości zlokalizowały dany obiekt. Oficer taktyczny statku najwidoczniej stracił głowę. Sula głosem wydawała rozkazy swej broni, manipulowała rękami. Trzy z jej dwudziestu czterech pocisków zaczęły ostro przyśpieszać, by powstrzymać niebezpieczeństwo. Kierujący ostrzałem dostrzegł zagrożenie dla swej kanonady i kazał się pociskom rozproszyć. Sula odpowiedziała: poleciła swoim pozostałym pociskom uciekać od floty, a następnie zaprogramowała szalupie olbrzymie przyśpieszenie, wiedząc, że potem straci świadomość. Gdy ciążenie chwyciło ją za gardło, poczuła, jak jej serce miota się w panice. Zdążyła wyłączyć czujniki, nim bezprzytomność wygrała z nią i z jej przerażeniem. Gdy zaprogramowane przyśpieszanie ustało, szczątkowe wspomnienie strachu pomogło Suli wydostać się z aksamitnej czerni nieświadomości. Skafander powoli uwalniał jej nogi i ramiona. Licznik promieniowania rejestrował skutki wielkiej eksplozji, odczyty pokazywały, że kadłub jest bardzo gorący. Sula słyszała warkot układu chłodzącego kabiny. Ponieważ niczego nie była w stanie zobaczyć, znów kazała szaleńczo przyśpieszać, a gdy ponownie się obudziła, stwierdziła, że

promieniowanie i temperatura opadły. Teraz postanowiła zaktywizować niektóre czujniki. Za szalupą zobaczyła wielki gorący kwiat wybuchu, przesłaniający pół kosmosu. Z chmury nie leciały za nią żadne pociski, a te, które ujawniły się na displeju, należały do niej. Ciągle miała włączony silnik; wreszcie chmura zaczęła się rozpraszać i Sula mogła go wyłączyć w nadziei, że szalupa, która nie przyśpiesza, nie jest atrakcyjnym celem ostrzału. Czuła wilgotne plamy pod pachami, w kroczu i między piersiami, a serce nadal jej waliło, jakby przynaglając do dalszej błyskawicznej ucieczki. Z rzednącej mgły radiacyjnej powoli wynurzały się pierwsze jednostki Floty Macierzystej. Krążownik flagowy wraz z eskadrą wystrzelił całą serię w stronę ciężkiej formacji Naksydów. Sula nie dawała temu atakowi wielkich szans, zwłaszcza że pociski okrążały Barbas, podążając w kilwaterze wroga, zamiast lecieć na skróty, co w tej konfiguracji miałoby sens. Potem druga ławica pocisków wypadła z szyn i wystartowała. W kierunku szalupy. Znowu! Zacięty gniew zagrał w nerwach Suli. Znów zaprogramowała swoje pociski i wysłała wiadomość do wszystkich szesnastu statków dwóch lekkich eskadr. W narastającej grawitacji tłoczyła słowa przeponą: – Słuchajcie, cholerni idioci! Tu lady Sula z „Nieustraszonego”. Już drugi raz do mnie strzelacie! – Wściekle spojrzała w kamerę i wrzasnęła: – Czy ja wyglądam na pieprzonego Naksyda?! Szczurze gówienka! Przestańcie panikować, weźcie się w garść i zawróćcie pociski! – Machnęła pięścią do kamery. – Mam nadzieję, dranie, że pożyję na tyle długo, by zaciągnąć was przed sąd wojenny! Dała upust złości i poczuła się lepiej, ale pociski nadal nadciągały. Zaprogramowała duże przyśpieszenie i wyłączyła czujniki. Potylicą walnęła o wyściełaną ściankę hełmu, poczuła bębniące po plecach drobne fale. Zacisnęła zęby, gotując się na dławiącą czerń, która już wpełzała jej do mózgu… Tym razem świadomość wracała opieszale – pobudka ze stanu nieprzytomności podobnego do śmierci. Dopiero po dłuższej chwili Sula zdołała się skupić na displejach, choć były rzutowane bezpośrednio do centrów wzrokowych w mózgu. Promieniowanie miało wysoką wartość, temperatura kadłuba również, ale jednak mniejszą niż po pierwszej kanonadzie. To dobrze, że kokpit zabezpieczono płytami przeciwradiacyjnymi, pomyślała. Gdy włączyła czujniki, zobaczyła za sobą chmurę plazmy, zasłaniającą pole bitwy. Ku szalupie nie nadlatywały żadne pociski; Suli zostało jeszcze osiemnaście własnych. Gdy chmury się w końcu rozproszyły, przekonała się, że lekkie eskadry już się nią nie interesują – teraz wszystkie szesnaście statków strzelało do Naksydów. Rejon po drugiej stronie Barbas kotłował się od naksydzkich pocisków, uderzających w pociski lojalistów. Zaprogramowała tor szalupy wokół Barbas, ale poprzednia ucieczka przed atakiem zepchnęła ją z najkorzystniejszego kursu i teraz Sula musiała zatoczyć szeroki łuk i mocno grzać, by dostać się na drogę ku słońcu Magarii, następnego etapu na pętli wokół układu. Minęły ponad dwie godziny od czasu, gdy przeszła wormhol. Wypiła trochę wody i zjadła połowę batonu – smakował czymś, co jakiś chemik uważał zapewne za smak truskawki, i Sula zrezygnowała z drugiej połowy. Jedząc, musiała odsunąć przyłbicę hełmu. Wtedy poczuła zapach gorąca, jakby niewyłączonego pieca. Dwie lekkie eskadry, podążające wewnętrznym łukiem wokół Barbas, wyprzedziły Sulę. Za nimi leciało sześć wielkich okrętów Jarlatha, dalej dywizje ciężkich i lekkich krążowników – sądząc po wybuchach pocisków za nimi, wdały się w pojedynki z prześladowcami. Lekkie eskadry strzelały teraz mniej regularnie – może sobie wreszcie uświadomiono, że zapasy

amunicji są ograniczone – ale przestrzeń między eskadrą Fanaghee a lojalistami nadal przesłaniały wybuchy plazmy, następujące bezpośrednio po sobie. Katastrofa nadeszła bardzo szybko. Sula zobaczyła jednostki lojalistów, stające w płomieniach, serie wielkich wybuchów na statkach i wśród nich. Żaden krążownik nie wylatywał z drugiej strony puchnącej chmury plazmy. Szesnaście statków właśnie zostało rozbitych w drobny mak. Sula, początkowo zaskoczona, teraz wpadła w złość. Miała ochotę krzyczeć, walić pięściami w zbrojone ściany kokpitu, ale zmusiła swój umysł do analizy sytuacji. Pociski przeleciały przez plazmową zasłonę niewykryte, pomyślała. Ale zaraz doszła do wniosku, że nie tak to wszystko przebiegało. Pociski wcale nie przyśpieszały; zostały wystrzelone, miały włączone silniki przez krótki czas – wtedy ich sygnatury były przesłonięte wybuchami plazmy – a potem przyczaiły się, dryfując w stronę nadlatujących krążowników. Gdyby krążowniki je zauważyły, zidentyfikowałyby pociski jako kosmiczne śmiecie. Pociski czekały, aż krążowniki je miną, a potem dopiero wybuchły. W taki sam sposób Martinez zaatakował pierścień Magarii, pomyślała Sula. Rozmieścił dryfujące pociski, bez napędu, by nikt na nie nie zwrócił uwagi. Fanaghee nauczyła się tej sztuczki od wroga. Teraz szanse Floty Macierzystej tragicznie zmalały: dziewiętnaście statków do pięćdziesięciu. Jarlath zdawał sobie z tego sprawę. Eskadra Pancerników podzieliła się na dwie grupy po trzy statki i rozpoczęła szybkie przyśpieszanie, by prześcignąć Fanaghee, której „Majestat” wspierało osiem ciężkich krążowników. Sula z podziwem obserwowała wzrastającą prędkość pancerników – ich załogi były z pewnością nieprzytomne i całe sterowanie przeprowadzały komputery. Doszła do wniosku, że warto wesprzeć wysiłki Jarlatha. Oddział pancerników musiał wyeliminować ciężką eskadrę wroga; inaczej z Magarii nikt by nie powrócił. Zaprogramowała przyśpieszenie szalupy i ruszyła kursem eskadry Naksydów; swoje pociski puściła falą przed szalupą. Znów zapłonęły silniki na antymaterię, grawitacja rozpłaszczyła Sulę w fotelu. Znowu Sula walczyła z nadciągającą utratą świadomości, aż ogarnęła ją ciemność. Obudziło ją buczenie w uszach i ból w klatce piersiowej. Nerwowo łapała powietrze; zrozumiała przyczynę bólu – to płuca pokonywały siłę ciężkości. Stopniowo zaczęła odbierać bodźce z otoczenia. Szukała czerwonych światełek na displejach i zobaczyła, że informują one o stanie jej organizmu. Wyprostowała się i zaklęła, zapominając, że displeje są w jej głowie i pochylając się, nie uzyska wyraźniejszego widoku. Poczekała, aż obraz się wyklaruje, potem odczytała, że napęd został wyłączony, gdyż skafander odkrył gwałtowny wzrost ciśnienia krwi, niebezpieczny nawet u zdrowej osoby. Ciało Suli zawodziło, poddane nadmiernemu ciążeniu. Sprawdziła bieżące parametry – były w normie. W nieważkości niebezpieczeństwo dla organizmu minęło, ale Sula w najbliższym czasie nie powinna ryzykować dużego przyśpieszania. Sprawdziła sytuację na zewnątrz szalupy: zobaczyła swoje pociski, nadal pędzące ku wrogowi. Teraz jednak wydawały się zbyteczne. Jarlath i eskadra pancerników toczyli bitwę, wyrzucając ogromne fale pocisków. Każdy statek klasy Praxis miał ponad sześćdziesiąt wyrzutni – wszystkie strzelały, tłocząc potężne salwy ze swoich olbrzymich magazynów. Statki Fanaghee odpowiadały. Wystrzeliły setki pocisków, na setkach różnych trajektorii; niemożliwe było ich śledzenie – leciały po prostych albo nawet po pętlach, jeśli dany pocisk miał atakować pod niespodziewanym kątem. Sula kazała swoim pociskom hamować. Postanowiła zachować je na ostateczny atak, jeśli zajdzie taka konieczność.

Burty jednostek Jarlatha pulsowały błyskami promieni antyprotonowych i statki zaczęły się od siebie oddalać. Dowódca, nauczony doświadczeniem po stracie dwóch eskadr, wiedział, że wszystko, co wygląda jak śmieć kosmiczny, może wybuchnąć. Najpierw eksplodowały dwa statki Floty Macierzystej. Sula krzyknęła z wściekłości, zrozpaczona, gdy dostrzegła wokół nich wybuchające kule ognia. Potem zginął statek flagowy Fanaghee, zasypany pociskami, oraz – w tej samej wściekłej kanonadzie – trzy krążowniki w pobliżu Suli. Obie strony straciły już zdolność obronną. Grad pocisków. Na przemian wściekłość, triumf, smutek i rozpacz miotały Sulą, gdy wybuchy antymaterii unicestwiały to przyjaciół, to wrogów. W tym szturmie wszystko zostało rozbite. Pierwsza Eskadra Pancerników przestała istnieć, ciężkie statki Fanaghee również. Została tylko szalupa Suli i osiemnaście pocisków dryfujących ku słońcu Magarii. Najwyraźniej nadszedł czas, by opuścić przestrzeń bitwy. Pozostało co najmniej czterdzieści statków Naksydów i najwyżej trzynaście z Floty Macierzystej, a może nawet mniej, gdyż za swoją szalupą Sula nadal widziała błyski. Musiała rozpędzić się wokół słońca Magarii, potem wokół Rinconell po drodze do Wormholu Jeden i na Zanshaa. Zdaje się, że jej jedyny udział w bitwie polegał na wysłaniu sześciu pocisków w samoobronie, by odeprzeć ostrzał jakiegoś idioty z własnego obozu. Poczuła ucisk w gardle na myśl o swej bezużyteczności. Powstrzymała łzy gorzkiego gniewu. Wokół siebie miała śmierć i zniszczenia, którym mogła tylko biernie się przyglądać. To gorsze od śmierci. Los odmówił jej nawet anihilacji. Mijały długie godziny. Zjadła trochę batonów, by podreperować siły, i wypiła suplement elektrolitów, by uzupełnić to, co wypociła. Gdy pędziła wokół słońca, omal nie straciła przytomności, ale udało jej się jednak zachować świadomość. Bitwa z tyłu zamarła. Może wszystkim już brakowało pocisków? Detektory szalupy odkryły, że pozostało sześć statków Floty Macierzystej, za którymi goniło wrogie stado. Sześć statków z pięćdziesięciu czterech, pomyślała Sula. Tego dnia zawaliło się wiele światów. W tym jej własny. Nienawidziła floty w takim samym stopniu, jak ją uwielbiała, ale flota zapewniała jej stabilność, ciągłość i tradycję, a ponadto takie przyziemne rzeczy, jak wikt i skromny żołd. To wszystko się właśnie skończyło. Sula unosiła się teraz w pustce, otoczona tylko cienką powłoką, przed nią kłębił się rój osiemnastu bezużytecznych, martwych pocisków. Ogarnęła ją czarna rozpacz. Sula czuła na twarzy dotyk jej lodowatych palców. To wszystko, co Sula zrobiła, to, czym była, skończyło się w taki właśnie sposób! Śmierć wiele mi zawdzięcza, pomyślała. Powinna dać mi więcej niż tę samotną podróż, samotne krążenie po wypełnionej zniszczeniem pustce. Śmierć i Sula znały się od dawna. Wydawało jej się, że śmierć powinna jednak okazać jej więcej przyjaźni. Gdy Gredel wróciła z banku, gdzie otworzyła rachunek na nazwisko lady Sula, zastała Caro z filiżanką porannej kawy w drżącej dłoni. Caro poszła z kawą do łazienki, wziąć długą kąpiel, która miała wypłukać z organizmu resztki alkoholu. W tym czasie Gredel podłożyła portmonetkę, uruchomiła połączenie komputerowe i na nowy rachunek przelała trochę pieniędzy Caro – tylko dziesięć zenitów – chcąc sprawdzić, czy system działa. Działał doskonale. Właśnie popełniłam przestępstwo, pomyślała. Przestępstwo, którego tropy prowadzą do mnie. Poprzednie czyny to zupełnie co innego.

Caro wyszła z łazienki. Razem z Gredel poszły do baru na śniadanie. Gredel opowiedziała o tym, że Kulas się ukrywa, i spytała Caro, czy mogłaby się do niej przenieść, żeby Kulas miał z nią łatwy kontakt. Caro była podekscytowana. Nigdy nie słyszała tak romantycznej historii. Romantycznej? – pomyślała Gredel. Raczej niewiarygodnie wstrętnej. Ale Gredel nie wyprowadzała jej z błędu; Caro nie była przecież w cuchnącej amoniakiem kamienicy Lai-ownów, w dusznym pokoiku, ze spoconym Kulasem. – Dziękuję – odparła Gredel. Wiedziała jednak, że Caro szybko się znudzi jej towarzystwem, będzie zniecierpliwiona, zła. Jeśli Gredel ma coś zrobić, musi to zrobić jak najszybciej. – Nie wiem, jak często Kulas będzie po mnie posyłał, ale mam nadzieję, że się to nie zdarzy w twoje urodziny – powiedziała. – Chciałabym je uczcić razem z tobą. Jak można było oczekiwać, na twarzy Caro pojawił się grymas. – Urodziny? Moje urodziny były zeszłej zimy. Właśnie wtedy ostatni raz byłam z Siergiejem. – Urodziny. – powiedziała Gredel z ziemskim akcentem. – Chodzi mi o te liczone w ziemskich latach – wyjaśniła i gdy grymas Caro stał się groźny, dodała szybko: – przeprowadziłam obliczenia, to taka zabawa. Twoje urodziny wypadają w następnym tygodniu. Kończysz piętnaście lat. – Gredel uśmiechnęła się. – Jesteśmy w takim samym wieku. Ja skończyłam piętnaście ziemskich lat krótko przedtem, nim się poznałyśmy. W zasadzie to nie była prawda. Urodziny Caro wypadały za trzy miesiące, ale Gredel wiedziała, że Caro nie wykona obliczeń. Może w ogóle nie wie, jak to zrobić. Caro nie wiedziała tylu rzeczy. Ta myśl sprawiła Gredel okrutną radość. Caro niczego nie wiedziała, nawet tego, że jest znienawidzona przez najlepszą przyjaciółkę. Nie wiedziała, że godzinę temu Gredel ukradła jej tożsamość i pieniądze, i znów to zrobi, kiedy tylko zechce. Dni, dziwnie chaotyczne, mijały dość przyjemnie. Gredel w końcu zrozumiała, jak to jest być osobą taką jak Caro, do niczego nieprzywiązaną, mieć całe dnie do wypełnienia i niczego szczególnego, czym można by je wypełnić, ot, najwyżej przelotnymi kaprysami. Gredel odczuwała teraz taką samą wolność i przynajmniej myślami odcięła się od wszystkiego, co znała. Przykładała starań, by zadowolić Caro; ta była teraz w dobrym nastroju, często się śmiała i ubierała Gredel jak lalkę. Gredel ukrywała pod przymilną maską pogardę. Caro tak łatwo ulegała manipulacji. Jakaś ty głupia, myślała. Dogadzanie Caro wiązało się jednak z kłopotami. Pewnego deszczowego dnia, gdy chłopak Kulasa zadzwonił po Gredel, ta akurat stała w dzielnicy Tormineli, usiłując kupić dla Caro pojemnik analogu endorfiny – z powodu upadku interesów Kulasa nie dostawała już tego towaru od Pandy. Gdy w końcu Gredel dotarła do łącznika i do kryjówki Kulasa – teraz przynajmniej było to w fabsach Terran – Kulas czekał na nią już od paru godzin i tracił cierpliwość. Złapał ją w łazience i bił, oskarżając; mówił, że musi być zawsze osiągalna, gdy tylko będzie jej potrzebował. Gredel leżała na plecach na łóżku, dając Kulasowi to, czego chciał. Myślała: jeśli się z tego nie wyrwę, całe moje życie będzie tak wyglądało. Patrzyła na pistolet, który Kulas trzymał na stoliku – na wszelki wypadek, gdyby ktoś wpadł nieproszony do pokoju – i kusiło ją, by chwycić broń i wypalić Kulasowi w łeb. Albo wypalić sobie w łeb. Albo wyjść na ulicę i strzelać we łby losowo. Nie, napominała się, trzymaj się planu. Kulas dał jej pięćset zenitów, chyba na przeprosiny. Wracała samochodem. Posiniaczony policzek puchł, między udami ściekał jej śluz Kulasa, w dłoni ściskała pieniądze i myślała, czyby nie zadzwonić do Legionu Prawomyślności z informacją, gdzie ukrywa się Kulas. Nie. Poprosiła chłopaka Kulasa, by podwiózł ją do apteki niedaleko mieszkania Caro.

Tam kupiła pudełko plastrów, które miały zlikwidować siniaki. Sprzedawczyni przy ladzie spojrzała na jej twarz ze współczuciem. – Coś jeszcze, maleńka? – Tak. Dwie fiolki fenyldorfiny-zet – powiedziała. Musiała wpisać ten zakup do Rejestru Narkotyków. Naskrobała nazwisko „Sula”. *** Caro z przerażeniem oglądała posiniaczoną Gredel. – Jak Kulas tu przyjdzie, kopnę go w jaja – odgrażała się. – Walnę go krzesłem. – Daj sobie spokój – rzekła Gredel zmęczonym głosem. Nie potrzebowała akurat teraz objawów lojalności ze strony Caro. Miotały nią sprzeczne uczucia. Nie chciała obudzić w sobie ponownej sympatii do Caro. Caro zaciągnęła Gredel do łazienki, oczyściła jej twarz, przycięła kawałki plastra i przyłożyła je do siniaków. Na drugi dzień siniaki się częściowo wchłonęły, guzy stęchły. Po usunięciu plastrów prawie ich nie było widać, a lekkie przebarwienia dały się zatuszować kosmetykami. Jednak w dalszym ciągu Gredel miała obolałą twarz, żebra i splot słoneczny, wszędzie, gdzie bił ją Kulas. Caro przyniosła z baru śniadanie i tak chodziła koło Gredel, że ta aż miała ochotę krzyczeć: jeśli chcesz mi pomóc, weź swój przydział do akademii, pójdziemy tam obie”. Ale Caro nie reagowała na myślowe rozkazy i gdy po południu otworzyła butelkę alkoholu, cała jej opiekuńczość minęła. Caro piła żubrówkę i Gredel zrozumiała teraz, skąd brał się specyficzny zapach fuzli, jaki wyczuwała od Caro przez ostatnie kilka dni. Do wieczora Caro prawie opróżniła butelkę, po czym usnęła na kanapie. Gredel miała lekkie poczucie satysfakcji: dobrze, że okoliczności ponownie jej uświadomiły, dlaczego nienawidzi swojej przyjaciółki. Następnego dnia wypadały rzekome urodziny Caro. Gredel skierowała do Caro myśl: masz ostatnią okazję, żeby wspomnieć akademię. Ale słowo „akademia” nie padło. – Chciałabym odwdzięczyć ci się za wszystko, co dla mnie zrobiłaś – rzekła Gredel. – Twoje urodziny będziemy obchodzić na mój koszt. – Objęła Caro. – Wszystko zaplanowałam. *** Zaczęły od Godfreya. Komplet zabiegów: masaż, kosmetyka twarzy, fryzjer. Lunch zjadły w bistro w południowej części galerii – wzięły grillowaną wakę z musującym serem na chrupiącym chlebku i sałatkę z piklowanych kwiatów dedgera. Ku zdziwieniu Caro Gredel zamówiła butelkę wina i nawet sama sobie trochę nalała. – Pijesz? Co za okazja? – powiedziała Caro zadowolona. – Toast na twoje urodziny – odparła Gredel. Na rauszu łatwiej pójdzie, pomyślała. Cały czas napełniała kieliszek Caro; sama sączyła wino niespiesznie. Tak opróżniły pierwszą butelkę. Gredel zabrała potem Caro do sklepów, kupiła jej letnią sukienkę z jedwabiu z wzorem w ptaki rhompe i kwiaty jennifer, oraz żakiet iskrzący się cekinami, złotem i zielenią – to kolory pasujące do włosów i oczu Caro. Kupiła również parę butów dla Caro i ubranie dla siebie. Zaniosły wszystko do domu. Caro wypiła parę kieliszków żubrówki, potem poszły na kolację do jednego z wykwintnych klubów. Caro miała tam jeszcze prawo wstępu, ale czujny kierownik sali dał im stolik z dala od wszystkich. Caro zamówiła koktajle, dwie butelki wina oraz drinki po posiłku.

Gredel kręciło się w głowie, choć piła niewiele. Jak musiała czuć się jej towarzyszka? Caro potrzebowała teraz dawki benzedryny, by dojść do klubu tanecznego, który był następnym przystankiem w planach Gredel, ale gdy tam weszła, trzymała się pewnie na nogach. Potańczyły trochę, ale Gredel wkrótce oświadczyła, że jest zmęczona. Spławiły więc przygodnych męskich adoratorów i taksówką wróciły do domu. Gredel poszła pod prysznic, a Caro po drinki. Benzedryna dostarczyła Caro mnóstwo energii, którą zużyła na dopicie butelki żubrówki. Gredel przebrała się w jedwabny szlafrok – prezent od Caro z początku ich znajomości – i do kieszeni włożyła dwie fiolki analogu endorfiny. Caro siedziała na kanapie. Oczy miała przejrzyste, ale mowę bełkotliwą. – Mam dla ciebie jeszcze jeden prezent – powiedziała Gredel, wyjmując fiolki z kieszeni. – Te chyba lubisz. Nie byłam pewna. Caro zaśmiała się. – Cały dzień mi dogadzasz, a teraz chcesz mi pomóc zasnąć! – Objęła Gredel ramieniem. – Ziemianko, jesteś moją najlepszą siostrą. Gredel czuła od niej zapach żubrówki, potu i perfum i próbowała kontrolować swoją nienawiść, choć serce przewracało jej się w piersiach. Caro włożyła do iniektora jedną fiolkę fenyldorfiny-zet i od razu wzięła zastrzyk. Powieki jej zatrzepotały, gdy endorfina zalała mózg. – Jak dobrze – wymamrotała. – Dobra z ciebie siostra. – Po kilku minutach przyjęła drugą dawkę. Coś cicho powiedziała, ale głos jej zupełnie osłabł. Po trzecim zastrzyku usnęła. Złociste włosy zakryły twarz Caro. Gredel wyjęła iniektor z bezwładnych palców. Odsunęła włosy z jej twarzy. – Chcesz jeszcze, siostrzyczko? Caro coś niezrozumiale mruknęła, usta wykrzywiły się w uśmiechu. Gdy Gredel wstrzyknęła jej w arterię szyjną kolejną dawkę, Caro z rozanielonym uśmiechem opadła na poduszki kanapy jak szczęśliwy szczeniak. Gredel wzięła przenośną konsolę komputera Caro, wywołała program bankowy, dyspozycję zamknięcia rachunku oraz formularz przelewu całego salda na konto, które wcześniej sobie założyła. Potem przygotowała list do zarządu funduszu powierniczego Caro w pierścieniu Spannanu, z poleceniem przelewu wszystkich dalszych wypłat na nowy rachunek. – Caro, potrzebny mi twój odcisk palca. Pogłaskała ją i zdołała przez chwilę przytrzymać nad konsolą, tak że kciuk dwukrotnie nacisnął na czytnik. Potem włożyła iniektor w palce Caro, która znów zrobiła sobie zastrzyk. Teraz jestem prawdziwym przestępcą, pomyślała Gredel. Zostawiłam komputerowy ślad, prowadzący bezpośrednio do mnie. Ale nie potrafiła realizować planu całkowicie mechanicznie. Zostawiła sobie furtkę. Caro musi tego chcieć, myślała. Nie dam jej więcej, jeśli odmówi. Caro westchnęła, wygodniej ułożyła się na poduszkach. – Chcesz jeszcze? – spytała Gredel. – Uhmmm. – Caro się uśmiechnęła. Gredel wyjęła iniektor z dłoni Caro i zaaplikowała jej kolejną dawkę. Pierwsza fiolka była już zużyta. Gredel włożyła drugą. Przed każdym zastrzykiem potrząsała dziewczyną i pytała, czy chce jeszcze. Caro wzdychała albo coś mamrotała uśmiechnięta, ale nie mówiła „nie”, więc Gredel aplikowała jej następne dawki. Druga fiolka się wyczerpała. Caro głośno chrapała, oddech z trudem wychodził przez usta, płuca

pompowały powietrze z wysiłkiem, czasem się zacinając. Gredel widziała już te objawy poprzednio, gdy Caro przedawkowała endorfiny. Wspomnienie tamtego dnia poderwało ją z kanapy. Zaczęła krążyć po mieszkaniu, rozcierając sobie ramiona, jakby nagle powiało chłodem. Chrapanie nie ustawało. Gredel odczuwała potrzebę aktywności – poszła do kuchni i zrobiła sobie kawę. W pewnym momencie chrapanie ucichło. Lodowaty dreszcz przebiegł po nerwach Gredel. Przez kuchenne drzwi spojrzała do salonu. Z kanapy zwisała zasłona złocistych włosów. To koniec, pomyślała Gredel. Nagle głowa Caro obróciła się, palce przeczesały włosy. Serce Gredel zamarło. Z kanapy dobiegło gulgotanie i ponowne chrapanie. Stojąc w drzwiach, Gredel czuła zimne przerażenie. Nie, to nie potrwa już długo, pomyślała. Nie potrafiła ustać spokojnie. Zaczęła robić porządki: nowe ubrania ułożyła w szafie, buty ustawiła na półce, pustą butelkę wrzuciła do kosza. Cały czas prześladowały ją odgłosy chrapania, czasem przerywane ciszą – wtedy Gredel zamierała. Nie, nie mogła tu dłużej przebywać. Włożyła buty, wyszła z mieszkania i windą towarową zjechała do piwnicy. Poszukała tam silnikowego wózka do przewożenia drobnych mebli i bagażu. W piwnicy stało dużo porzuconych rzeczy. Gredel znalazła mocną linę z włókna dedgeru, starą sprężarkę, kawałek brązu tak ciężki, że mógłby służyć sporej łodzi za kotwicę. Włożyła to wszystko do wózka i powiozła windą na górę. Pod drzwiami mieszkania słyszała chrapanie Caro, dochodzące zza emaliowanych stalowych drzwi. Drżącymi palcami wklepała kod do zamka. Caro nadal leżała na kanapie, chrapliwy oddech wydobywał się z jej gardła. Gredel szybko spojrzała na zegar. Ciemności niedługo się skończą, a były niezbędne do tego, co miało się teraz stać. Gredel siadła u stóp Caro, przytuliła poduszkę do jej klatki piersiowej i obserwowała oddech dziewczyny. Skóra Caro była blada, lepka. – Proszę – błagała ją Gredel cicho. – Proszę, umieraj. Proszę. Ale Caro nie umierała. Oddech ciągle nie ustawał i Gredel zaczynała go nienawidzić. Jak zwykle, pomyślała. Caro nawet nie może umrzeć porządnie, bez problemów. Gredel patrzyła na zegar ścienny – on patrzył na nią jak lufa karabinu. Przyjdzie świt, karabin wypali, pomyślała. Albo będę siedziała z trupem cały dzień, a tego nie zniosę. Oddech Caro zamarł – Gredel czuła, że jej oddech też zamiera. Po chwili Caro, charcząc, zaczerpnęła tchu i Gredel upadła na duchu. Zrozumiała, że dotychczasowe środki zawiodły. Będzie musiała dokończyć to własnoręcznie. Zniknęła złość, nienawiść, emocje, zostało tylko straszne zmęczenie i pragnienie, by się to wszystko skończyło. Już trzymała poduszkę przy piersiach – ciepłe pocieszenie w pokoju wypełnionym jedynie znojnym, szorstkim chrapaniem Caro. Gredel spojrzała na dziewczynę, w myślach prosiła ją: „Umieraj!”, ale Caro nie słuchała, tak jak nie reagowała na inne niewyrażone życzenia Gredel. Nagle Gredel bez świadomego rozkazu, jakby instynktownie, rzuciła się na kanapę, przycisnęła poduszkę do twarzy Caro i położyła się na niej całym ciężarem. Proszę, umieraj, myślała. Caro prawie się nie opierała. Jej ciało skręciło się, ręce uniosły, ale nie walczyły, po prostu opadły na plecy Gredel jakby w oziębłym uścisku. Gredel lepiej by się czuła, gdyby Caro stawiała opór. Miałaby jakiś punkt zaczepienia swej nienawiści. Ich ciała były blisko siebie i Gredel czuła szybkie powtarzające się kop-kop-kop przepony Caro,

próbującej wciągnąć powietrze. Szybki, wolny, szybki. Stopy Caro zadrżały. Ręce złożone na plecach Gredel zadygotały. Z oczu Gredel popłynęły łzy. Poczekała kilka minut, aż kopanie ustanie i Caro znieruchomieje. Dla pewności Gredel przyduszała poduszkę jeszcze przez moment. Gdy ją w końcu podniosła, zobaczyła bladą zimną rzecz zupełnie niepodobną do Caro. Teraz Caro była ciężarem, nie osobą, i dzięki temu to, co miało się wydarzyć, stawało się znacznie łatwiejsze. Przenoszenie bezwładnego ciała okazało się znacznie trudniejsze, niż Gredel przypuszczała. Gdy doniosła je do wózka, dyszała, a oczy piekły ją od potu. Przykryła ciało kapą z łóżka, dołożyła parę pustych walizek i pojechała wózkiem do windy towarowej. Zjechawszy na dół, zostawiła go na tyłach budynku. – Jestem Caroline, lady Sula – powtarzała sobie przygotowaną opowieść. – Przeprowadzam się do nowego mieszkania, bo maltretował mnie kochanek. – Na potwierdzenie swych słów miała dowód tożsamości, blaknące siniaki, a także Walizki – mógł je zobaczyć każdy – stojące obok przykrytych obiektów, których raczej nikt oglądać nie powinien. Nie musiała opowiadać swej historyjki. Kiedy prowadziła warkoczący wózek w dół do rzeki Iola, ulice były puste. Po obu stronach rzeki biegły drogi na wysokim nabrzeżu. Stąd schodziły pochylnie tuż nad brzeg. Gredel poprowadziła wózek po pochylni nad wodę. W tej porządnej części Maranie Town nie było łodzi mieszkalnych, żebraków, bezdomnych i nocnych rybaków. Mogła się tylko obawiać kochanków, szukających samotnego miejsca pod mostem, ale o tak późnej porze nawet kochankowie poszli do łóżka. Równie trudne jak załadowanie Caro na wózek było wyjęcie jej stamtąd, ale gdy przywiązane do sprężarki ciało znalazło się w rzece, pochłonęły je natychmiast ciemne wody i na powierzchni prawie nie pojawiły się zmarszczki. Na udramatyzowanym wideo Caro unosiłaby się przez chwilę na powierzchni, żegnając się ze światem – przejmujące ujęcie. Rzeczywista scena była inna: ciało pogrążyło się w ciszy, a drobne kręgi na wodzie zlikwidował prąd rzeki. Caro nie lubiła długich pożegnań. Gredel szła przy wózku z powrotem do apartamentów Volta. Kilka mijających ją samochodów zwolniło, ale się nie zatrzymały. W mieszkaniu próbowała zasnąć w łóżku, ale zapach Caro jej to uniemożliwił. Nie chciała korzystać z kanapy. Parę godzin przedrzemała niespokojnie w fotelu, w którym rano przebudziła się kobieta o nazwisku Caroline Sula. Przede wszystkim przesłała potwierdzenie do Akademii Chang Ho, że zamierza rozpocząć naukę. *** Pierwszego dnia spakowała dwie walizki i zawiozła je do Maranie Port, i poleciała wodolotem przez morze Krassowa do Vidalii. Stamtąd pociągiem ekspresowym dotarła na Skarpę Hayakh Wyżyny Quaylah; na wysokości zelżał dokuczliwy subtropikalny upał Kontynentu Równikowego. Planetarny pierścień antymaterii wisiał tam niemal bezpośrednio nad głową. W Paysecu – zimowym kurorcie, który miał się zapełnić dopiero po przejściu monsunu na północny wschód – znalazła niedrogie małe mieszkanko w Lus’trel i wynajęła je na dwa miesiące. Kupiła trochę odzieży. Nie były to ekstrawaganckie stroje, oferowane w galerii w Maranie Town, ale praktyczne polowe ubrania i buty do marszu. Znalazła krawca, który zaczął kompletować dla niej

garderobę niezbędną w akademii. Nie chciała, by zniknięcie lady Suli z Maranie Town wywołało zamieszanie w kręgach oficjalnych, więc wysłała wiadomość do Jacoba Biswasa, formalnego opiekuna Caro, informując, że chcąc skoncentrować się na przygotowaniach do akademii, przeniosła się do Lus’trel, bo w Maranie nie mogła się należycie skupić. Zawiadamiała również, że zrezygnowała z apartamentu w Maranie i Biswas może zabrać stamtąd wszystko, co uzna za stosowne. Nie ufała, że jej wcielenie w Caro wyda się wiarygodne komuś, kto dobrze znał Sulę, więc nie skorzystała z wideo i wiadomość posłała tylko w formie drukowanej. Biswas oddzwonił niemal natychmiast, ale nie odebrała ani tego telefonu, ani następnych. Potem w drukowanym liście przeprosiła go, że nie mogła odebrać telefonu, bo siedziała w bibliotece, gdzie spędza dużo czasu. Było w tym wiele prawdy. W sieci komputerowej opublikowano wymagania, większość zajęć udostępniono na plikach wideo, wiedziała więc, że ma wiele zaległości w prawie każdym przedmiocie. Pracowała ciężko. Odebrała tylko jeden telefon, gdy akurat była w mieszkaniu – mogła słuchać odpowiadarki i zorientowała się, że to Siergiej. Zgłosiła się, wyzywając go najpaskudniejszymi przekleństwami, a gdy minął jej początkowy gniew, staranniej dobierała określenia, smagając go słowami. Łkał; głośne zawodzenie skrzypiało w głośnikach. Należało mu się, pomyślała. Bardziej niepokoił ją Kulas. Spodziewała się, że w każdej chwili może wpaść do jej mieszkania i zażądać widzenia z Ziemianką. Nie pojawił się jednak. Ostatniego dnia jej pobytu na Spannanie Biswas nalegał, by przy windzie pierściennej odbyli osobiste spotkanie wraz z innymi członkami rodziny. Bardzo krótko obcięła włosy, włożyła mundur polowy akademii Cheng Ho, pokryła twarz maską kosmetyków. Nic dziwnego, że wyglądała na zupełnie inną osobę. Biswas był miły, serdeczny i nie zadawał pytań. Powiedział, że bardzo wydoroślała i jest z niej dumny. Podziękowała mu za uprzejmość i opiekę. Uścisnęła go, objęła córki, które ze sobą przyprowadził. Jego żona – siostra Siergieja – rozsądnie trzymała się z daleka. Później, gdy winda wiozła ją na pierścień Spannanu, gdy stałe przyśpieszenie wbiło ją w fotel, uświadomiła sobie, że to dzień urodzin Caro liczony w ziemskim czasie, ten prawdziwy. Prawdziwe urodziny, których Caro nie było dane świętować. *** Sula drgnęła, obudziła się i przez chwilę wydawało jej się, że zapach Caro wypełnia wnętrze szalupy. W oczach Suli zebrały się łzy. Gdy je wytarła, zobaczyła na displeju nowy widok. Pięć rozpędzonych obiektów wypadło zza oddalonej półkuli Barbas. Pięć statków z dużym przyśpieszeniem okrążało planetę pod nietypowym kątem. Sula zastanawiała się, czy lecą na Magarię. Nie, minęły ten punkt w sporej odległości. – Więc to tak! – powiedziała. Robiły pętlę wokół Barbas, by polecieć w kierunku Rinconell. Musiały zrobić przedtem całą serię dziwnych pętli wokół planety, by wejść na tę trajektorię. Teraz Sula zrozumiała, co chcą zrobić. Chciały wlecieć w przestrzeń między Wormholem Jeden a sześcioma pozostałymi przy życiu statkami Floty Macierzystej. Nastąpi kolizja kursów, wybuch i resztki floty zostaną zlikwidowane.

Pięć naksydzkich statków mogło przy tym również przepaść, jeśli lojalistom pozostało dość pocisków, ale w efekcie cała Flota Macierzysta zostałaby starta. Sula zaczęła gorączkowo wyznaczać trajektorie. Jej własne pociski wyprzedzały ją o jedną trzecią minuty świetlnej i instrukcje potrzebowały trochę czasu, by do nich dotrzeć. Nie chciała, by manewr został zauważony przez wrogów. Mogła go ukryć tylko w ten sposób, że odpaliłaby silniki, gdy pociski znajdą się za gazowym gigantem Rinconell. Niemal trzy godziny zajęło jej wyznaczenie trajektorii, trzykrotne sprawdzenie obliczeń i przekazanie poleceń do pocisków za pomocą lasera komunikacyjnego. Potem wyznaczyła własną trajektorię i parametry silnika. Szalupa nie potrafiła osiągnąć takiego przyśpieszenia, jak pociski, więc nie mogła podążać za nimi tym samym kursem. Cokolwiek nastąpi, znów będzie obserwatorem wydarzeń. Czekała. Po dziewięciu godzinach płowy gazowy gigant stał się wielkim półksiężycem na displejach; wtedy osiemnaście pocisków Suli wykonało precyzyjny obrót, wściekle odpaliło i ruszyło po nowych trajektoriach. Po paru sekundach ostro włączył się silnik szalupy i Sula zapadła w koszmarny sen. Czekanie się jednak opłaciło. Szaleńczo rozpędzone wokół Barbas statki Naksydów wyłoniły się z prędkością równą prawie połowie prędkości światła, a pociski leciały na nie z prędkością ponad 0,7 c. Łączna prędkość była tak wielka, że Naksydzi chyba nawet nie zdawali sobie sprawy z ataku, zorientowali się z wyprzedzeniem najwyżej paru sekund – za mało na zaktywizowanie systemów obrony. W głowie Suli zaśpiewała dzika, wściekła radość na widok osiemnastu pocisków eksplodujących wśród naksydzkich statków. Z wrogich okrętów zostały tylko odarte z elektronów atomy, świecące w ciemności intensywnie, lecz krótko. Sula nacisnęła guzik komunikatora i nadała na kanale ogólnym do Naksydów, do Floty Macierzystej, do rozproszonych, stygnących atomów, które przedtem były elementami „Nieustraszonego” i „Chwały Praxis”, do wszystkich rozrzuconych i straconych w krwawej jatce wokół Magarii. – Tu Sula! – krzyczała do nadajnika. – Sula to wszystko zrobiła! Zapamiętajcie moje imię! Zaprogramowała trajektorię szalupy do ucieczki przez wormhol.

CZTERNAŚCIE Szalupa dokonała tranzytu przez Wormhol Jeden Magarii. Pięć godzin później przejęło ją „Bombardowanie Delhi”. Sula, znużona, wypchnęła się ze swojej małej łodzi i gdy sprzętowcy pomogli jej wspiąć się do przebieralni, zobaczyła w mrocznym świetle, że ktoś na nią czeka. Serce jej skoczyło: rozpoznała Martineza. Zaraz jednak zorientowała się, że to tylko jej zmęczony mózg wywołał wspomnienie powitania po akcji ratunkowej „Północnego Zbiega”. Człowiek podszedł bliżej i Suli stanęły teraz przed oczami inne wspomnienia, te związane z Jeremym Footem. – To ty? – powiedziała i wybuchnęła śmiechem. Patrzył na nią niecierpliwie. Wyglądał o wiele mniej nieskazitelnie niż ostatnim razem, gdy go widziała na przyjęciu z okazji awansu. Był bez marynarki, w brudnej, podartej koszuli, z zawiniętymi rękawami. Przedramię miał czymś wysmarowane, a podobna słabsza smuga odcisnęła się na czole – umazał się, wycierając pot. Sprzętowcy wzięli jej hełm i odpięli rękawice. – Potrzebuję twoich folii z danymi – powiedział Foote z nieco słabszym niż zwykle akcentem. – Na polecenie pierwszego oficera. – Zapomniałam je zabrać z szalupy. Przepraszam. – Odwróciła się, by wrócić do rury dokującej. – Nie szkodzi. Ja je przyniosę – rzekł Foote. Wszedł do rury i zniknął na kilka chwil. Sprzętowcy unieśli ramiona Suli i ściągnęli z niej górną część skafandra. Zmarszczyła odruchowo nos, czując kwaśny zapach własnego ciała, nieświeżego potu, przerażenia, spalonej adrenaliny. Sprzętowcy zajęli się dolną połową jej skafandra. Foote wychynął z rury. – Odwróć się – powiedziała Sula do niego. Foote zrobił niezadowoloną minę. – Widziałem już kiedyś kobietę – stwierdził. – Ale nie mnie – odparła. – I nigdy nie zobaczysz. – W takim razie „odwróć się, milordzie” – powiedział, przeciągając głoski, ale się jednak odwrócił. Milczący sprzętowcy zdjęli z niej skafander i podali parę sterylnych kalesonów. – Zapomniałam o pańskim awansie, milordzie, przepraszam. – Włożyła kalesony i zawiązała troczki w pasie. – To chyba z powodu emocji, że znów pana widzę. W nagrodę zobaczyła, jak kamienna fasada oblicza sprzętowców nieco się kruszy. Mrugnęła do bliższego z nich – ten, zaskoczony, się uśmiechnął. Foote spojrzał z irytacją przez ramię, zobaczył, że jest ubrana, więc się odwrócił. – Pierwszy oficer mówi, że przedstawia cię do medalu. Powiedział, że nas uratowałaś. – Przekaż mu podziękowania – odparła Sula. – Ale to przecież kapitan powinien rekomendować odznaczenie? – Kapitan nie żyje – oznajmił Foote krótko. Kapitan Foote, żeglarz, który miał zapewnić Jeremy’emu systematyczne awanse. – Współczuję ci z powodu śmierci wuja. Foote ponuro kiwnął głową. – Zostaliśmy zdziesiątkowani – stwierdził. – Przydasz się remontowcom, jeśli nie jesteś ranna. – Potrzebne mi tylko jakieś buty i jestem do dyspozycji – powiedziała. „Bombardowanie Delhi” straciło kapitana, drugiego i trzeciego porucznika i wszystkich oficerów w dowództwie. Jedna trzecia statku, część dziobowa, uległa dekompresji, w magazynie zostało tylko kilkanaście pocisków, i tylko jedna szalupa – szalupa Suli. Ale „Delhi” jest w lepszym stanie niż pozostałe statki Floty Macierzystej, jeśli nie liczyć tamtych

pięciu, pomyślała Sula. Przez dwa dni cały czas zajmowała się naprawami: łatała, reperowała, wymieniała części i sprawdzała. Pod koniec drugiego dnia jej zespół uszczelnił hermetycznie obszar wokół sterowni i wdarł się tam, by wynieść ciała kapitana Foote’a i pozostałych osób. Mieli hełmy na głowach, więc się nie udusili, lecz zginęli w pożarze. W sterowni nie było materiałów palnych, ale nawet stal płonie w wysokiej temperaturze, a tam panował prawdziwy żar. Krople stopionego metalu ściekały po ścianach niczym łzy. Kruche szczątki zmarłych, węglowe wióry skulone jak embriony, włożono do toreb i zaniesiono do śluzy towarowej. Sula czuła się wśród zmarłych dziwnie swobodnie. Oglądała węgiel na swoich dłoniach. Wszyscy tak wyglądamy, jeśli by wypompować wodę, pomyślała. Pocieszył ją ten fakt. – Życie jest krótkie, ale Praxis jest wieczna. – Pierwszy porucznik czytał z księgi mowę pogrzebową. – Czerpmy pociechę i poczucie bezpieczeństwa z mądrości, że wszystko, co ważne, jest już znane. Zmarłych wyrzucono w kosmos. Potem pierwszy oficer wziął Sulę na stronę i oznajmił, że dowódca eskadry awansował ją na podporucznika, by obsadzić jeden z wakatów na „Delhi”. Doprawdy, nagradzają mnie za najbardziej niezwykłe rzeczy, pomyślała. Następnego dnia, gdy wyczerpana leżała na koi, podsłuchała kadetów omawiających wyniki testu. Kadet wypadła dobrze i była zadowolona, że wkrótce awansuje i nie będzie musiała zazdrościć Suli. Sula spojrzała na kobietę i wydało jej się, że ją poznaje. – Zaraz, zaraz, czy przypadkiem nie zdawałyśmy razem egzaminów na Zanshaa? – spytała. – Tych, które potem uznali za nieważne? Kadet spojrzała na nią zdziwiona. – Nie dostałaś powiadomienia? Zarząd postanowił, że egzaminy będą się liczyć. Bardzo potrzebują teraz oficerów. Zamiast egzaminów z Praxis opierają się na świadectwach lojalności od zwierzchników. – Aha – odparła Sula. Podciągnęła się do najbliższego displeju komputera, wywołała wyniki i przekonała się, że otrzymała najwyższą lokatę. Pomyślała o Caro Suli, pogrążającej się w rzece, w zimnych brązowych wodach, które się nad nią zamykały, zalewały jej nos i usta; zastanawiała się, czy rachunki są teraz wyrównane. Czy błyskotliwa kariera i kilka tysięcy zabitych Naksydów równoważą śmierć jednej bogatej, bezużytecznej dziewczyny? „Wszystkie ważne rzeczy są już znane”. Ale nie dotyczyło to odpowiedzi na powyższe pytanie. Później tego samego dnia nadzorowała grupę, przekładającą wiązkę kabli elektrycznych, które spaliły się podczas bitwy. Musieli zerwać podłogę w całym korytarzu kwatery kapitana Foote’a, by się dostać do kanału technicznego. Potem z najwyższą ostrożnością balansowali na rusztowaniach, by nie dotknąć biegnącej wzdłuż kabli rury z bardzo rozgrzanym chłodziwem, które odprowadzało ciepło z silników do sprężarek i wymiennika ciepła. W południe praca nie była jeszcze ukończona. Sula wysłała ludzi na obiad, a sama opuściła się na jeden z dźwigarów. Żar buchał, pot wystąpił jej na czoło. Balansowała na belce przez chwilę, przyglądała się swej prawej dłoni, zawijasom zdradzieckich linii papilarnych Gredel. Po policzku ściekały jej strużki potu. Wzięła głębszy oddech, pochyliła się i przycisnęła do rury prawy kciuk. To był wypadek, powtarzała sobie wyuczony tekst. Poślizgnęłam się na rurze i upadłam.

Przytrzymywała palec tak długo, aż poczuła swąd palonej skóry, i dopiero wtedy pozwoliła sobie na krzyk bólu. *** Cenzorzy, nieprzywykli do złych wiadomości, nie wiedzieli, jak potraktować informacje z Magarii. Początkowy raport Martineza donosił, że bitwa była wspaniałym triumfem, ale jakoś Magaria nie została zdobyta, W rezultacie Zanshaa postawiono w stan najwyższej gotowości. Wysłał wiadomość do Zarządu Floty, że jako dowódca eskadry prowadzącej działania ofensywne, musi wiedzieć, co się naprawdę stało. Powiedzieli mu. Gdy otrząsnął się z szoku, wykonał kilka obliczeń i ocenił, ile czasu zajmie Naksydom dotarcie do Zanshaa. Będą musieli hamować, uzupełnić uzbrojenie i paliwo w pierścieniu Magarii, a potem znowu przyśpieszać. Razem trzy miesiące. Za trzy miesiące, może trochę więcej, flota Naksydów będzie gotowa do rozpoczęcia bitwy o Zanshaa. „Korona” i jej Lekka Eskadra Czternasta pokonały ponad połowę drogi na Hone-bar. Przyśpieszanie, a potem hamowanie potrwałyby zbyt długo, więc Lekka Eskadra Czternasta miała zatoczyć łuk wokół słońca Hone-bar oraz większych planet układu i pracować z powrotem do stolicy. Najprawdopodobniej przybędą przed Naksydami, którzy posiadają więcej statków niż cała flota lojalistów. Martinez posłał wiadomość do Rolanda i sióstr, by pilnie zarezerwowali sobie lot na najbliższym statku na Laredo. Potem zajął się eskadrą. Zarządził serię wirtualnych manewrów. Załogi wszystkich statków uczestniczyły w tym samym scenariuszu. Grupował je w przeciwne drużyny; kazał stoczyć symulowaną bitwę z hipotetycznymi eskadrami Naksydów. Tak ich trenował, że Kamarullah zaczął skarżyć się na niego innym kapitanom. Tamtych mógł pocieszyć fakt, że „Korona” z nową, niedoświadczoną załogą wypadała zwykle kiepsko na manewrach, i Martinez zgrzytał zębami. Zresztą nie tylko on przejmował się „Koroną”. Podsłuchał kiedyś, jak Ahmet w rozmowie z Knadjianem klął tych cholernych nowicjuszy, którzy wszystko knocą, przeszkadzają i psują statkowi reputację. Szkoda, że Dalkieth nie jest bardziej ambitnym porucznikiem, że Shankaracharya i Vonderheydte mają tak mało doświadczenia, szkoda, że jestem rozdarty między dowodzeniem statkiem a trenowaniem eskadry, myślał Martinez. Na domiar złego Saavedra odkrył, że zakup dwóch ton mąki dla mesy – transakcja zaaprobowana przez Martineza – to zużyty olej maszynowy przeznaczony do natychmiastowego recyklingu. Ktoś sprzedawał na lewo zapasy floty i robił niezłe interesy, ale tą osobą nie był Martinez. Stracił na chwilę panowanie nad sobą. Idąc ze swego gabinetu do magazynu żywności, tak ryczał z gniewu, że nawet najtwardsi przygięci schodzili mu z drogi w bezpieczne miejsce. Gdy wieczorem robił wpis do logu, zastał migające światełko wiadomości i ze zdziwieniem przekonał się, że to wideo od Suli. Zobaczył, że Sula nosi epolety podporucznika – musiała więc zdać egzaminy. Jedną dłoń – zabandażowaną – złożyła na drugiej ręce. Widok jej lekko zaróżowionej, nieskazitelnej twarzy odebrał mu dech. Zielone oczy patrzyły z dziwną intensywnością, jakby w gorączce – może cały czas czuła ból? – A więc żyję – powiedziała. – Z mojego statku tylko ja przeżyłam. Wyłowił mnie „Delhi”. Oni też stracili dużo ludzi. – Zamilkła na chwilę i wtedy Martinez zdał sobie sprawę, że to Sula była tym

pilotem szalupy, który zniszczył całą wrogą eskadrę. W raporcie, jaki otrzymał z floty, nie wymieniano żadnych nazwisk. Sula oblizała wargi koniuszkiem języka. – Teraz ci powiem, czego się dowiedziałam: jestem drugim w kolejności szczęściarzem we wszechświecie. A wiesz, kto jest pierwszym? – Wyraziste zielone oczy zaświeciły. – Ty. Ty, Garecie Martinez. Dowódco „Korony”, posiadaczu Złotego Globu. – Uśmiechnęła się zaciśniętymi ustami. Nie słyszała nawet, że jestem dowódcą eskadry, nie ogłoszono tego, pomyślał Martinez, cały czas bardzo zdziwiony. – Gdy sobie to uświadomiłam, powzięłam pewne postanowienia – kontynuowała. – Oto pierwsze: dosyć biadolenia. Dosyć narzekań na zwierzchników, na brak patronatu, na niedostatek pieniędzy w porównaniu z innymi oficerami floty. Dosyć utyskiwania na swoją przeszłość – powtórzyła z naciskiem. – Dlaczego miałabym narzekać? Jestem przecież drugą szczęściarą w imperium. Pochyliła się nieco do kamery. – I ty też nie powinieneś narzekać. Gdy biadolisz, jesteś zabawny i mam ochotę się śmiać, ale ani nie miałeś powodów wcześniej ani nie masz ich teraz. Jesteś największym szczęściarzem na świecie, więc na co się skarżyć? Odchyliła się – ten ruch musiał jej sprawić ból, bo lekko się skrzywiła i wygodniej ułożyła chorą rękę. Spojrzała w kamerę. – Moje drugie postanowienie to cię odszukać, o ile będzie na to druga szansa i jeśli flota pozwoli. Dwójka takich jak my szczęściarzy wszystko może osiągnąć, prawda? – Uciekła wzrokiem od kamery. – Koniec transmisji – oznajmiła. Nie mogąc dojść do ładu z myślami, Martinez długo obserwował symbol „koniec transmisji”. Wyciągnął rękę, by wywołać ponownie wideo i obejrzeć je jeszcze raz, ale zaraz cofnął dłoń. Potem się zastanawiał, czyby nie odpowiedzieć, ale nie miał pojęcia, co miałby do przekazania. Odezwał się sygnał komunikatora. – Tu Martinez – zgłosił się Gareth. Patrzył w umęczoną twarz Kelly. – W zbrojowni kompletny miszmasz, milordzie. Chau totalnie rozkwasił jednego robota podczas rozładunku, teraz jest aresztowany za przywalenie Tippelowi w ryj, a my ciągle nie wiemy, co z tym robotem, blokuje wszystko, jest za duży i nie da się go przesunąć. „A co ja, do diabła, mam na to poradzić?” – chciał wrzasnąć, ale potem pomyślał „nie biadolić”, wstał od biurka i zajął się pracą. *** Paszcza rozdziawiła się – szeroka, czerwona, z krwawym odcieniem i delikatną koronką szronu, który wpełzł na połowę okna kokpitu szalupy. Oficer dyplomowany Severin przyzwyczaił się do zimna, do tego, że zamarza mu oddech, a z nosa stale cieknie katar. Przywykł do warstw ubrania, które miał na sobie nawet podczas snu, i do pledu termicznego, którym był okutany po wstaniu z łóżka; wyglądał w nim jak chory w szpitalnym namiocie tlenowym. Przyzwyczaił się do tego, że na ścianach szalupy skrapla się wilgoć, a w układzie Protipanu grasuje naksydzka eskadra. Osiem statków zakończyło bardzo, bardzo długie hamowanie i ponownie weszło do układu, rozpędzając się po wypoczynkowej orbicie wokół brązowego karła i planet zewnętrznych. Wiedzieli teraz, gdzie jest wormhol, ale nie okazywali chęci przejścia przez niego. Poprzednie ich plany uległy zmianie.

Naksydzi dostali wsparcie. Trzy dodatkowe okręty i dwa potężne frachtowce – te wyrzuciły na orbitę wokółsłoneczną wielkie kontenery, które miały być podjęte przez okręty. Severin przypuszczał, że zawierają żywność i paliwo. Frachtowce poleciały potem na spotkanie stacji przekaźnikowych, by je przejąć. Wkrótce Severin nie będzie miał możliwości wysłania wiadomości poza układ. Naksydzi wystrzelili przynęty na orbitę, nadając im skomplikowaną konfigurację wokół układu Protipanu. Komuś wlatującemu do układu trochę czasu zajmie odróżnienie celów prawdziwych od fałszywych. A ten czas może decydować o szansie przeżycia. Naksydzi coś kombinowali. Severin obserwował wszystko na displejach i robił notatki. Wrogowie mieli plany, a Severin zamierzał je rozpracować. Gdyby tylko potrafił coś poradzić na to marznięcie.

KALENDARZ O ile wiadomo, rok Shaa to dość arbitralnie ustalony okres, niezwiązany z orbitą żadnej planety ani z jakąś miarą w świecie naturalnym. Liczy sobie 0,84 roku ziemskiego, czyli 306,6 ziemskich dni. Caroline Sula, mająca 23 lata według miary Shaa, miała 20 lat ziemskich. Planety w imperium Shaa posiadają własny kalendarz, który służy wyznaczaniu lokalnych lat i pór roku, ale w oficjalnych sprawach stosuje się kalendarz imperialny, a nie lokalny. Rok Shaa jest podzielony na jednakowe, arbitralnie ustalone jednostki, a podział ten dowodzi uwielbienia Shaa dla liczb pierwszych. Rok składa się z 11 miesięcy po 27,9 ziemskiego dnia; każdy miesiąc ma 23 dni – każdy po 1,21 ziemskich dni. Dzień Shaa liczy 29 godzin, po 59,98 ziemskich minut; godzinę podzielono na 53 minuty, po 67,9 ziemskich sekund. Minuta Shaa to 101 sekund, każda po 0,67 sekund ziemskich. Nie istnieje odpowiednik „tygodnia”, choć wiele planet ma taką miarę czasu w swoich kalandarzach. W tej powieści zastosowano wyłącznie metrum Shaa, chyba że zostało to odrębnie zaznaczone. Czytelnik może się pocieszyć, że choć dzień Shaa jest nieco dłuższy od dwudziestoczterogodzinnego ziemskiego, to godzina i minuta są w przybliżeniu równe swym ziemskim odpowiednikom.

Spis treści STRONA TYTUŁOWA.. 1 PROLOG.. 4 JEDEN.. 5 DWA.. 22 TRZY.. 40 CZTERY.. 60 PIĘĆ.. 75 SZEŚĆ.. 105 SIEDEM... 148 OSIEM... 170 DZIEWIĘĆ.. 190 DZIESIĘĆ.. 216 JEDENAŚCIE.. 237 DWANAŚCIE.. 251 TRZYNAŚCIE.. 263 CZTERNAŚCIE.. 281 KALENDARZ.. 287