Wolanie kukulki - Robert Galbraith

Przełożyła z angielskiego Anna Gralak

Wydawnictwo Dolnośląskie Wrocław 2013

Spis treści Okładka Strona tytułowa Spis treści Dedykacja Prolog Trzy miesiące później – Część pierwsza 1 2 3 4 5 6 7 Część druga 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Część trzecia 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Część czwarta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Część piąta

1 2 Epilog Dziesięć dni później Przypisy

Prawdziwemu Deeby’emu z podziękowaniami

Czemu się urodziłaś wraz ze śniegu nastaniem? Powinno było cię witać kukułki wołanie Albo winne grona, co w zieleni trwają Lub chociaż jaskółki, które się zbierają Do wyścigu ze światem, By nie umrzeć latem. Czemu umarłaś, nim owce skończyły skubanie? Powinno było cię żegnać jabłek z drzew spadanie, Gdy konika polnego koniec jest już blisko, A łan pszenny się zmienia w rozmokłe ściernisko I wiatr cicho zawodzi Bo słodycz odchodzi. Christina G. Rossetti, Elegia

PROLOG Is demum miser est, cuius nobilitas miserias nobilitat. Nieszczęśliwy ten, którego sława rozsławia jego nieszczęścia. Lucjusz Akcjusz, Telephus

Gwar na ulicy przypominał bzyczenie much. Tłum fotoreporterów za obstawionymi policją barierkami trzymał w pogotowiu długonose aparaty, a wydychane przez niego powietrze unosiło się jak para. Śnieg nieustannie padał na czapki i ramiona; palce w rękawiczkach przecierały szkło obiektywów. Od czasu do czasu rozlegało się niemrawe pstrykanie. To gapie urozmaicali sobie czas oczekiwania, robiąc zdjęcia ustawionego na środku ulicy białego płóciennego namiotu, widocznych za nim drzwi wysokiego apartamentowca z czerwonej cegły i balkonu na ostatnim piętrze, z którego wypadło ciało. Za zwartym tłumem paparazzich stały białe vany z olbrzymimi talerzami satelitarnymi na dachach, a dziennikarze, także z zagranicy, mówili do mikrofonów, przy których sterczeli dźwiękowcy w słuchawkach. Między nagraniami reporterzy przytupywali i ogrzewali ręce o gorące kubki z kawą przyniesione z zatłoczonej kawiarni kilka przecznic dalej. Dla zabicia czasu kamerzyści w wełnianych czapkach filmowali plecy fotoreporterów, balkon i namiot zasłaniający zwłoki. Potem ustawiali się do szerokich ujęć chaosu, który rozpętał się na spokojnej i zaśnieżonej ulicy Mayfair między szeregami lśniących czarnych drzwi otoczonych portykami z białego kamienia i sztucznie kształtowanymi krzewami. Wejście do budynku numer osiemnaście odgrodzono taśmą. Za nią, w korytarzu, przemykali funkcjonariusze policji, a wśród nich ubrani na biało eksperci z zakresu medycyny sądowej. Stacje telewizyjne podawały tę wiadomość już od kilku godzin. Po obu stronach ulicy tłoczyli się ludzie trzymani w bezpiecznej odległości przez policję. Niektórzy przyszli specjalnie, żeby popatrzeć, inni przystanęli w drodze do pracy. Wielu podnosiło telefony komórkowe, by przed odejściem porobić zdjęcia. Pewien młody mężczyzna, nie wiedząc, o który balkon chodzi, sfotografował wszystkie po kolei, nawet środkowy, zastawiony rzędem iglaków utrudniających dostęp każdemu, kto chciałby się przecisnąć między tymi trzema zadbanymi gęstymi kulami. Grupa dziewczyn przyniosła kwiaty i wśród kamer przekazała je policjantom, a ci, nie wiedząc jeszcze, gdzie je umieścić, ostrożnie ułożyli bukiety z tyłu policyjnej furgonetki, czując, jak obiektywy śledzą każdy ich ruch. Korespondenci przysłani przez całodobowe stacje informacyjne serwowali nieprzerwany strumień komentarzy i spekulacji skupiających się na kilku sensacyjnych faktach, do których udało im się dotrzeć. – ...około drugiej w nocy ze swojego apartamentu. Policję zawiadomił ochroniarz zatrudniony w budynku... – ...nic nie wskazuje na to, by szykowano się do zabrania ciała, więc niektórzy zaczynają spekulować... – ...żadnych informacji na temat tego, czy w chwili, gdy wypadała z balkonu, była sama... – ...ekipy weszły do środka w celu dokładnego przeszukania budynku. Namiot wypełnił się chłodnym światłem. Dwaj mężczyźni kucnęli przy zwłokach, gotowi włożyć je wreszcie do plastikowego worka. Z głowy wyciekło na śnieg trochę krwi. Twarz była roztrzaskana i opuchnięta, jedno oko zamieniło się w szparkę, a drugie w skrawek zmatowiałej bieli między nabrzmiałymi powiekami. Cekiny połyskujące na bluzce denatki w subtelnie zmieniającym się świetle stwarzały nieprzyjemne wrażenie ruchu, jakby znów

oddychała albo napinała mięśnie, szykując się do wstania. Odgłosy śniegu padającego na płócienny dach namiotu przypominały uderzenia opuszków palców. – Gdzie ta cholerna karetka? Komisarz Roy Carver coraz bardziej się denerwował. Był brzuchatym mężczyzną o twarzy koloru peklowanej wołowiny, a pod pachami jego koszuli widniały z reguły kręgi potu. Ograniczone zasoby cierpliwości komisarza wyczerpały się już wiele godzin temu. Tkwił tu prawie tak długo jak zwłoki. Tak bardzo zmarzły mu stopy, że ledwie je czuł, a z głodu kręciło mu się w głowie. – Będzie za dwie minuty – odpowiedział bezwiednie na pytanie przełożonego sierżant Eric Wardle, który wszedł właśnie do namiotu z komórką przyciśniętą do ucha. – Przed chwilą znalazłem dla niej miejsce. Carver coś burknął. Jego zły humor jeszcze bardziej pogarszało przekonanie, że Wardle’a cieszy obecność dziennikarzy. Miał wrażenie, że gdy kilka razy wychodzili z namiotu, chłopięco przystojny Wardle z gęstymi falowanymi brązowymi włosami, które teraz przyprószył śnieg, specjalnie zwlekał z powrotem. – Kiedy zabiorą zwłoki, zniknie stąd to całe towarzystwo – powiedział Wardle, nie odrywając wzroku od dziennikarzy. – Nikt nie zniknie, dopóki będziemy się zachowywać, jakby ta ulica była pieprzonym miejscem zbrodni – warknął Carver. Wardle nie odpowiedział na zaczepną aluzję, ale Carver i tak wybuchnął. – Ta żałosna kretynka skoczyła! Nikogo oprócz niej nie było w mieszkaniu. Jej sąsiadka, twój tak zwany świadek, naćpała się jak... – Jedzie – przerwał mu Wardle i ku zniesmaczeniu Carvera wyślizgnął się z namiotu, by wśród kamer zaczekać na karetkę. Wiadomość zepchnęła na dalszy plan doniesienia ze świata polityki, relacje z wojen i katastrof, a wszystkie jej wersje obfitowały w zdjęcia nieskazitelnej twarzy denatki i jej gibkiego, wyrzeźbionego ciała. W ciągu kilku godzin nieliczne znane fakty dotarły do milionów niczym wirus: publiczna kłótnia ze sławnym chłopakiem, samotny powrót do domu, usłyszane przypadkiem krzyki i na końcu śmiertelny lot... Chłopak uciekł do kliniki odwykowej, ale policja dalej robiła swoje. Tropiła tych, którzy spędzili z denatką wieczór poprzedzający jej śmierć. Wypełniono tysiące kolumn w gazetach i długie godziny telewizyjnych serwisów informacyjnych. Kobieta, która przysięgała, że tuż przed śmiercią modelki słyszała przypadkiem drugą kłótnię, też na chwilę zdobyła sławę i w nagrodę znalazła się na mniejszych zdjęciach obok podobizn pięknej zmarłej dziewczyny. Niestety, przy wtórze niemal słyszalnego jęku rozczarowania udowodniono jej kłamstwo. Ona także zaszyła się w klinice odwykowej, i to akurat wtedy, kiedy sławny główny podejrzany z niej wyszedł, jakby byli panem i panią z wilgotnościomierza w kształcie domku, którzy nigdy nie pokazują się na zewnątrz jednocześnie. W ięc jednak to było samobójstwo – po chwilowym zastoju historia znów lekko nabrała wiatru w żagle. Pisano, że denatka była niezrównoważona, rozchwiana emocjonalnie, że nie radziła sobie ze statusem wielkiej gwiazdy, w który wepchnęła ją egzotyczna uroda, że obracała się wśród niemoralnych bogaczy i zeszła przez nich na złą drogę, że nowy dekadencki styl życia wstrząsnął jej już i tak kruchą psychiką. Stała się bohaterką przesiąkniętej radością z cudzego nieszczęścia opowieści ku przestrodze, a ponieważ tak wielu felietonistów robiło aluzje do Ikara, „Private Eye” poświęciło temu specjalny artykuł. W końcu wrzawa ucichła i powiało nudą; nawet dziennikarze nie mieli już nic do dodania, choć i tak powiedzieli za dużo.

TRZY MIESIĄCE PÓŹNIEJ

CZĘŚĆ PIERWSZA

Nam in omni adversitate fortunae infelicissimum est genus infortunii, fuisse felicem. Spośród wszelkich przeciwności Fortuny największym nieszczęściem jest zaznać szczęścia. Boecjusz, O pocieszeniu, jakie daje filozofia (tłum. G. Kurylewicz, M. Antczak)

1 Choć w życiu dwudziestopięcioletniej Robin Ellacott zdarzały się dramatyczne i brzemienne w skutki chwile, jeszcze nigdy nie obudziła się z tak wyraźnym przeświadczeniem jak dzisiaj, że na zawsze zapamięta rozpoczynający się dzień. Tuż po północy Matthew, z którym była od wielu lat, oświadczył jej się pod pomnikiem Erosa na środku Piccadilly Circus. Po chwili niezmiernej ulgi, jaką poczuł, gdy się zgodziła, wyznał, że zamierzał poprosić ją o rękę w tajskiej restauracji, gdzie właśnie zjedli kolację. Ostatecznie jednak postanowił to zrobić z dala od milczącej pary, która siedziała przy stoliku obok i podsłuchiwała każde ich słowo. Dlatego mimo zapadającego mroku i protestów Robin, że obydwoje muszą wcześnie wstać, zaproponował spacer. W końcu spłynęło na niego olśnienie i zaprowadził swoją zdumioną dziewczynę na schody pod pomnik. Tam, rzucając dyskrecję na chłodny wiatr (co było do niego zupełnie niepodobne), przyklęknął na jedno kolano i oświadczył się w obecności trzech kloszardów, którzy siedzieli przytuleni na schodach, dzieląc się czymś, co wyglądało na butelkę denaturatu. Robin uznała to za najdoskonalsze oświadczyny w historii małżeństwa. Matthew miał nawet w kieszeni pierścionek z szafirem i dwoma brylantami, który teraz nosiła na palcu. Pasował idealnie i przez całą drogę do domu bez przerwy zerkała na spoczywającą na kolanie dłoń. Mieli teraz z Matthew historię do opowiadania, zabawną rodzinną anegdotę w rodzaju tych, jakie opowiada się dzieciom: obejmującą pokrzyżowane plany (była zachwycona, że Matthew to wszystko zaplanował) oraz spontaniczny gest, który uratował sytuację. Była zachwycona pijakami, księżycem i spanikowanym, roztrzęsionym Matthew klęczącym na jednym kolanie. Była zachwycona Erosem i starym brudnym Piccadilly, a także czarną taksówką, którą wrócili do domu w Clapham. W zasadzie była o krok od pokochania całego Londynu – spędziła tu już miesiąc, ale dotychczas nie poczuła do tego miasta sympatii. Blask pierścionka dodawał uroku nawet bladym i zaczepnym pasażerom stłoczonym wokół niej w wagonie metra. Gdy wychodząc na marcowy chłód na stacji Tottenham Court Road, pogłaskała kciukiem spód platynowej obrączki, ogarnęło ją niewyobrażalne szczęście na myśl o tym, że w porze lanczu będzie mogła kupić kilka czasopism dla przyszłych panien młodych. Kiedy omijała roboty drogowe na końcu Oxford Street i zerkała na trzymaną w ręku karteczkę, mężczyźni odprowadzali ją wzrokiem. Robin była ładna pod każdym względem: wysoka i apetycznie zaokrąglona, z długimi jasnorudymi włosami, które falowały, gdy energicznie szła przed siebie. Chłodne powietrze dodawało koloru jej bladym policzkom.

Właśnie rozpoczynała pierwszy z pięciu dni pracy na stanowisku sekretarki. Odkąd sprowadziła się do Matthew do Londynu, podejmowała się prac tymczasowych, ale to miało się już niedługo zmienić. Była umówiona na spotkania w sprawie „normalnej” pracy. Często największym wyzwaniem związanym z nijakimi tymczasowymi zleceniami okazywało się znalezienie biura. Londyn, w porównaniu z jej miasteczkiem w Yorkshire, wydawał się ogromny, skomplikowany i nieprzebyty. Matthew odradził jej chodzenie z nosem w mapie, żeby nie wyglądała jak bezradna turystka. Dlatego najczęściej polegała na mapkach nieporadnie rysowanych przez kogoś z agencji pracy tymczasowej. Wątpiła jednak, czy dzięki temu bardziej przypomina rodowitą mieszkankę Londynu. Metalowe barierki i ścianki z niebieskiego plastiku wokół placu budowy bardzo utrudniały orientację w terenie, gdyż zasłaniały połowę charakterystycznych obiektów narysowanych na jej karteczce. Przeszła przez rozkopaną ulicę przed wysokim biurowcem, opatrzonym na mapce nazwą „Centre Point” i z powodu gęstej siatki identycznych kwadratowych okien przypominającym olbrzymiego wafla z betonu, po czym ruszyła mniej więcej w kierunku Denmark Street. Znalazła tę ulicę właściwie przypadkiem, idąc wąską alejką o nazwie Denmark Place, która prowadziła do uliczki z rzędem kolorowych witryn pełnych gitar, keyboardów i najróżniejszych akcesoriów muzycznych. Wokół następnej dziury w asfalcie stały czerwonobiałe barykady i robotnicy w jaskrawych kurtkach powitali ją gwizdami. Udała, że nie słyszy. Spojrzała na zegarek. Jak zwykle wyszła wcześniej, w razie gdyby zabłądziła, więc dotarła do celu piętnaście minut przed czasem. Nijakie pomalowane na czarno drzwi, których szukała, mieściły się po lewej stronie 12 Bar Café. Nazwisko lokatora zajmującego lokal na drugim piętrze napisano na kawałku kartki w linię przyklejonym przezroczystą taśmą obok przycisku domofonu. W zwykły dzień, bez nowiutkiego pierścionka połyskującego na palcu, pewnie by się zniechęciła, ale dziś wyświechtana karteczka i drzwi obłażące z farby były, podobnie jak poprzedniego wieczoru kloszardzi, jedynie malowniczymi szczegółami na tle jej wielkiego romansu. Jeszcze raz spojrzała na zegarek (szafir zalśnił i serce zabiło jej mocniej; miała patrzeć na błysk tego kamienia do końca życia), a potem, w przypływie euforii, postanowiła zjawić się w biurze przed czasem i pokazać, że pali się do pracy, która tak naprawdę zupełnie jej nie obchodziła. Gdy wyciągnęła rękę w stronę domofonu, czarne drzwi z impetem otworzyły się od środka i na ulicę wybiegła jakaś kobieta. Przez jedną dziwnie nieruchomą sekundę patrzyły sobie prosto w oczy, szykując się na zderzenie. W ten uroczy poranek zmysły Robin były niezwykle wyczulone. Ułamek sekundy, w którym widziała tę białą twarz, wywarł na niej tak silne wrażenie, że chwilę później, kiedy zdołały uniknąć kontaktu, mijając się zaledwie o centymetr, i gdy kobieta w czerni wybiegła na ulicę, a potem skręciła za róg i zniknęła jej z oczu, Robin pomyślała, że mogłaby ją dokładnie narysować. Nie tylko ze względu na niespotykaną urodę twarzy, która zapisała jej się w pamięci, lecz z powodu malującej się na tej twarzy miny: wściekłej, a jednak dziwnie radosnej. Robin złapała drzwi, zanim zdążyły się zamknąć przed obskurną klatką schodową. Staromodne metalowe schody wznosiły się spiralnie wokół równie staroświeckiej windy kojarzącej się z klatką dla ptaków. Skupiając się na tym, by wysokie obcasy nie utknęły w ażurowych stopniach, Robin weszła na pierwsze piętro. Minęła drzwi z laminowanym i oprawionym w ramę plakatem z nazwą „Crowdy Graphics”. Dopiero gdy dotarła do przeszklonych drzwi na drugim piętrze, odkryła, czym zajmuje się firma, do której została wysłana jako sekretarka. Nikt z agencji jej tego nie powiedział. Na szybie w drzwiach wygrawerowano to samo nazwisko, które zobaczyła na kartce przy domofonie: C.B. Strike. Poniżej widniały słowa: „Prywatny detektyw”. Robin stała zupełnie bez ruchu, z lekko otwartymi ustami. Przez chwilę na jej twarzy malowało się zdumienie, którego nie zrozumiałby nikt ze znających ją osób, gdyż nikomu (nawet Matthew) nigdy nie zwierzyła się ze skrywanych ambicji towarzyszących jej od dziecka. I pomyśleć, że spotkało ją to akurat dzisiaj! Czuła się tak, jakby Bóg puścił do niej oko (co w pewien sposób także wiązała z magią tego dnia oraz z Matthew i pierścionkiem, mimo że jeśli się dobrze zastanowić, jedno nie miało z drugim nic wspólnego).

Delektując się chwilą, bardzo powoli podeszła do przeszklonych drzwi. Wyciągnęła lewą rękę (w tym słabym świetle spowitą szafirowym półmrokiem), lecz zanim dotknęła klamki, drzwi niespodziewanie się otworzyły. Tym razem jej się nie upiekło. Uderzyło w nią sto kilo niewidzącej rozmamłanej męskiej masy. Robin straciła równowagę i wyrzuciwszy gwałtownym ruchem torebkę, młócąc rękami powietrze, runęła do tyłu w pustkę śmiercionośnej klatki schodowej.

2 Strike zamortyzował siłę uderzenia. Słysząc przenikliwy krzyk, zareagował instynktownie: błyskawicznie wyciągnął rękę i chwycił kawałek ubrania razem z ciałem. Drugi krzyk bólu odbił się echem od kamiennych ścian, a Strike zdecydowanym szarpnięciem zdołał wciągnąć dziewczynę z powrotem na twardy grunt. Echo jej krzyków nadal pobrzmiewało na klatce schodowej. Zdał sobie sprawę, że sam też zawołał: – Jezu Chryste! Obolała dziewczyna stała oparta o drzwi i pojękiwała, zgięta w pół. Widząc przekrzywienie jej zgarbionej sylwetki oraz rękę, którą wsunęła głęboko pod klapę płaszcza, Strike pojął, że ocalił ją dzięki chwyceniu sporego kawałka jej lewej piersi. Większą część poczerwieniałej twarzy dziewczyny zakrywała gęsta falująca zasłona jasnych włosów, ale Strike zauważył łzy bólu wypływające z jej odsłoniętego oka. – O kurwa, przepraszam! – Jego donośny głos zawibrował na klatce schodowej. – Nie zauważyłem cię... Nie wiedziałem, że ktoś tu stoi... – Co się tam dzieje? – zawołał dziwny i stroniący od ludzi grafik z lokalu na pierwszym piętrze. Chwilę później dobiegły stłumione pretensje z góry świadczące o tym, że hałas zaniepokoił, a być może obudził kierownika baru z parteru. Jego mieszkanie na poddaszu znajdowało się nad agencją Strike’a. – Wejdź... Strike popchnął drzwi opuszkami palców, żeby uniknąć przypadkowego kontaktu z przytuloną do nich kobietą. – Wszystko w porządku? – zawołał grafik płaczliwym tonem. Strike zatrzasnął za sobą drzwi. – Nic mi nie jest – skłamała Robin drżącym głosem, nadal zgarbiona i z ręką na piersi. Stała plecami do Strike’a. Kilka sekund później wyprostowała się i odwróciła. Wciąż była oblana szkarłatnym rumieńcem i miała mokre oczy. Jej przypadkowy napastnik okazał się olbrzymem. Wzrostem i ogólną włochatością połączoną z lekko wystającym brzuchem przypominał niedźwiedzia grizzly. Jedno oko miał spuchnięte i sine, tuż pod brwią pękła mu skóra. Na lewym policzku i nad wymiętoszonym, rozchełstanym kołnierzykiem koszuli z prawej strony szyi w wypukłych i pobielałych na krawędziach śladach po paznokciach krzepła krew. – P-pan Strike? – wyjąkała. – Tak. – J-jestem tymczasowa. – Jaka? – Tymczasowa. Z Tymczasowych Rozwiązań. Nazwa agencji nie starła niedowierzania z jego zmaltretowanej twarzy. Gapili się na siebie nieprzyjaźnie, wytrąceni z równowagi. Podobnie jak Robin, Cormoran Strike wiedział, że ostatnie dwanaście godzin zapamięta jako przełomową noc w swoim życiu. I wyglądało na to, że Parki właśnie przysłały mu emisariuszkę w schludnym beżowym trenczu, by zadrwić z jego życia, które z bulgotem sunęło ku katastrofie. Nie potrzebował żadnej tymczasowej. Zwolnienie poprzedniczki Robin miało rozwiązać umowę. – Na ile cię przysłali? – N-na początek na tydzień – powiedziała Robin, której jeszcze nigdy nie witano z takim

brakiem entuzjazmu. Strike przeprowadził w głowie błyskawiczne obliczenia. Według wygórowanej stawki agencji pośrednictwa tydzień wepchnąłby jego zadłużenie jeszcze głębiej w rejony nieodwracalnych strat. Może nawet spowodowałby, że jego najważniejszy wierzyciel straciłby w końcu cierpliwość, do czego zresztą nieustannie robił aluzje. – Przepraszam na chwilę. Wyszedł z agencji przez przeszklone drzwi i od razu skręcił w prawo, do maleńkiej zawilgoconej toalety. Zamknął się na zasuwkę i wlepił wzrok w popękane i poplamione lustro nad umywalką. Twarz, która na niego patrzyła, nie była przystojna. Strike miał wysokie, wypukłe czoło, szeroki nos i gęste brwi młodego Beethovena, który zasmakował w boksowaniu, a coraz bardziej spuchnięte i sine oko tylko wzmacniało to skojarzenie. Przez gęste kręcone włosy, sprężyste jak dywan, miał w młodości mnóstwo przezwisk, wśród których był „Łonogłów”. Liczył sobie trzydzieści pięć lat, ale wyglądał starzej. Wcisnął korek do odpływu, napełnił popękaną i niedomytą umywalkę zimną wodą, nabrał powietrza i całkowicie zanurzył pulsującą bólem głowę. Nadmiar wody chlusnął mu na buty, ale nie zwrócił na to uwagi i skupił się na uldze, jaką sprawiło dziesięć sekund bezruchu z zamkniętymi oczami w lodowatej wodzie. W umyśle migały mu oderwane obrazy z poprzedniego wieczoru: wyjmowanie dobytku z trzech szuflad i wkładanie go do sportowej torby przy akompaniamencie wrzasków Charlotte; popielniczka, która trafiła go w łuk brwiowy, kiedy odwrócił się na progu; nocny marsz przez miasto do agencji, gdzie przespał parę godzin w fotelu przy biurku. A potem ostatnia obrzydliwa scena, gdy Charlotte wytropiła go wczesnym rankiem, by wbić ostatnie banderillas, czego nie udało jej się zrobić, zanim opuścił mieszkanie. Postanowienie, by pozwolić jej odejść, kiedy, podrapawszy mu twarz, wybiegła na korytarz. A na końcu chwila szaleństwa, gdy rzucił się w ślad za nią. Jego pościg skończył się równie szybko, jak się zaczął, za sprawą mimowolnej interwencji przypadkowej dziewczyny, którą następnie musiał ocalić, a potem udobruchać. Wynurzył się z zimnej wody przy wtórze zduszonego okrzyku i stęknięcia, z przyjemnie zdrętwiałą i lekko szczypiącą twarzą. Wytarł się zawieszonym na drzwiach ręcznikiem o teksturze kartonu i jeszcze raz wlepił wzrok w swoje ponure odbicie. Zadrapania, z których zmył krew, wyglądały teraz najwyżej jak odcisk pogniecionej poduszki. Charlotte pewnie już dotarła do metra. Wśród szalonych myśli, które kazały mu za nią pobiec, był strach, że rzuci się na tory. Raz, po wyjątkowo zaciekłej kłótni, kiedy mieli mniej więcej po dwadzieścia pięć lat, wspięła się na dach, a potem kołysała się, odurzona alkoholem, i przysięgała, że skoczy. Może powinien się cieszyć, że Tymczasowe Rozwiązanie zmusiło go do przerwania pościgu. Po porannej scenie, którą właśnie przeżył, nie można było zawrócić. Tym razem to był koniec. Odciągając przemoczony kołnierzyk od szyi, Strike popchnął zardzewiałą zasuwkę, wyszedł z toalety i wrócił do agencji. Na ulicy odezwał się młot pneumatyczny. Robin stała przed biurkiem zwrócona plecami do drzwi. Kiedy wchodził, pospiesznie odsunęła rękę od przodu płaszcza, więc od razu się domyślił, że znowu masowała sobie pierś. – Wszystko... Nic ci nie jest? – spytał Strike, starając się nie patrzeć na miejsce, które ucierpiało w wyniku ich zderzenia. – Przeżyję. Niech pan posłucha, jeśli nie jestem tu potrzebna, to sobie pójdę – oznajmiła z godnością. – Nie... Nie, nie ma mowy – odparł głos wydobywający się z ust Strike’a, choć właściciel słuchał go z obrzydzeniem. – Tydzień... Tak, będzie w sam raz. Hm... korespondencja jest tutaj... – Podniósł koperty z wycieraczki i rzucił je na puste biurko jak ofiarę przebłagalną. – No, otwórz to, jeśli możesz, odbieraj telefony i ogólnie trochę tutaj ogarnij... Hasło do komputera do Hatherill23, zapiszę ci... – Zrobił to, czując na sobie jej nieufne, powątpiewające spojrzenie. – Gotowe. Będę u siebie. Wszedł do sąsiedniego pomieszczenia, ostrożnie zamknął za sobą drzwi i stanął zupełnie

nieruchomo, gapiąc się na sportową torbę pod pustym biurkiem. Zawierała wszystko, co posiadał, gdyż wątpił, by kiedykolwiek miał jeszcze zobaczyć dziewięć dziesiątych swojego dobytku pozostawionego u Charlotte. Podejrzewał, że tamte rzeczy znikną jeszcze przed lanczem, podpalone, wyrzucone na ulicę, pocięte i zmiażdżone, oblane wybielaczem. Za oknem bez przerwy dudniło wiertło. A teraz jeszcze niemożność spłacenia astronomicznych długów, przerażające konsekwencje nieuchronnego upadku jego agencji, wiszące w powietrzu, nieznane, lecz z pewnością potworne następstwa jego odejścia od Charlotte. Strike był tak wyczerpany, że to wszystko przesuwało mu się przed oczyma jak jakiś potworny kalejdoskop nieszczęść. Nie zauważył, że odszedł od drzwi, ale nagle spostrzegł, że znowu siedzi w fotelu, w którym spędził ostatnią część nocy. Po drugiej stronie cienkiej ścianki działowej rozlegały się stłumione dźwięki. Tymczasowe Rozwiązanie bez wątpienia włączyło komputer i już wkrótce zauważy, że od trzech tygodni nie dostał ani jednego mejla w sprawie pracy. Potem, na jego własną prośbę, zacznie otwierać wszystkie ostateczne wezwania do zapłaty. Wyczerpany, obolały i głodny jeszcze raz osunął się twarzą na biurko, po czym zasłonił oczy i uszy rękami, żeby nie słyszeć, jak jakaś obca kobieta za ścianą odkrywa jego hańbę.

3 Pię ć minut później rozległo się pukanie do drzwi i Strike, który już prawie zasypiał, gwałtownie wyprostował się w fotelu. – Słucham? Jego podświadomość znowu splotła się z Charlotte. Ze zdziwieniem zobaczył, że drzwi otwiera ta obca dziewczyna. Zdjęła płaszcz, odsłaniając dopasowany, a nawet uwodzicielsko obcisły kremowy sweterek. – Tak? – odezwał się Strike, skupiając spojrzenie na linii jej włosów. – Przyszedł do pana klient. Mam go poprosić? – Kto przyszedł? – Klient, panie Strike. Wpatrywał się w nią przez kilka sekund, próbując przyswoić tę informację. – A, racja, w porządku... Nie, Sandro, daj mi, proszę, dwie minuty i dopiero wtedy go wpuść. Wycofała się bez słowa. Strike zmarnował najwyżej sekundę na zadanie sobie pytania, czemu mówi do niej Sandra, a potem zerwał się z miejsca i skupił na tym, żeby w mniejszym stopniu wyglądać i pachnieć jak człowiek, który spał w ubraniu. Zanurkował pod biurko, otworzył torbę, wyjął tubkę pasty do zębów i wycisnął siedmiocentymetrowy pasek wprost do otwartych ust. Potem zauważył, że krawat nasiąkł mu wodą z umywalki, a przód koszuli jest pochlapany krwią. Zdarł z siebie jedno i drugie, tak że guziki stuknęły o ścianę i szafę na dokumenty, wyciągnął z torby czystą, lecz bardzo pogniecioną koszulę i włożył ją na siebie, gorączkowo zapinając guziki grubymi palcami. Usunął z widoku torbę, którą wcisnął za pustą szafę na dokumenty, pospiesznie usiadł z powrotem za biurkiem i sprawdził, czy nie ma śpiochów w kącikach oczu. Cały czas się zastanawiał, czy ten tak zwany klient istnieje naprawdę i czy jest gotowy zapłacić za usługi detektywistyczne. Sunąc od półtora roku po spirali ruiny finansowej, zdążył się nauczyć, że żadna z tych rzeczy nie jest oczywista. Nadal ścigał dwóch klientów, którzy nie zapłacili rachunku, trzeci zaś odmówił wyłożenia choćby grosza, gdyż to, co Strike odkrył, nie przypadło mu do gustu. Sytuacja, w jakiej znalazł się Strike, nie pozwalała na wynajęcie adwokata – wpadał w coraz większe długi, a zmiana stawki czynszu w okolicy stawiała pod znakiem zapytania jego dalszy pobyt w lokalu znajdującym się w centrum Londynu. Brutalniejsze, bardziej bezwzględne metody odzyskiwania długów były teraz stałym elementem jego fantazji. Ujrzenie najbardziej zadowolonych z siebie dłużników drżących w cieniu kija bejsbolowego sprawiłoby mu ogromną przyjemność. Drzwi znowu się otworzyły. Strike pospiesznie wysunął palec z nosa i usiadł prosto, próbując sprawiać wrażenie człowieka bystrego, skupionego.

– Panie Strike, to jest pan Bristow. Za Robin wszedł potencjalny klient. Z wyglądu nieznajomy bardzo przypominał królika, jego krótka górna warga nie była w stanie zasłonić olbrzymich siekaczy. Miał rudawozłote włosy i sądząc po grubości szkieł w okularach, był krótkowidzem. Pierwsze wrażenie było jednak korzystne. Nosił pięknie skrojony ciemnoszary garnitur, a lśniący bladoniebieski krawat, zegarek i buty wyglądały na drogie. Na widok śnieżnobiałej gładkości koszuli przybysza Strike dwa razy bardziej przejął się mniej więcej tysiącem zagnieceń na własnej. Wstał, by Bristow mógł ujrzeć jego metr osiemdziesiąt siedem w całej okazałości, wyciągnął owłosioną rękę i spróbował odeprzeć konfekcyjną przewagę gościa, stwarzając wrażenie człowieka zbyt zajętego, żeby zawracać sobie głowę prasowaniem. – Cormoran Strike, miło mi. – John Bristow – powiedział mężczyzna, ściskając mu rękę. Jego głos zabrzmiał przyjemnie, kulturalnie i niepewnie. Spojrzenie zatrzymało się na spuchniętym oku Strike’a. – Czy mogę panom zaproponować herbatę albo kawę? – spytała Robin. Bristow poprosił o małą czarną kawę, ale Strike nie odpowiedział. Właśnie zauważył młodą kobietę o grubych brwiach ubraną w mało gustowny tweedowy kostium. Siedziała na wytartej sofie obok drzwi wejściowych. Ewentualność, że dwoje potencjalnych klientów zjawiło się w tej samej chwili, nie mieściła mu się w głowie. Chyba nie przysłali mu drugiej tymczasowej? – A dla pana, panie Strike? – spytała Robin. – Co? A, proszę czarną kawę z dwiema łyżeczkami cukru, Sandro – powiedział, zanim zdołał się powstrzymać. Zobaczył, jak tymczasowa sekretarka z grymasem na twarzy zamyka drzwi, i dopiero wtedy przypomniał sobie, że nie ma kawy, cukru ani nawet kubków. Bristow usiadł na miejscu wskazanym przez Strike’a i rozejrzał się po zapuszczonym pomieszczeniu z miną, która, jak obawiał się gospodarz, wyrażała rozczarowanie. Potencjalny klient wydawał się zdenerwowany, jakby miał coś na sumieniu, co Strike nauczył się już kojarzyć z podejrzliwymi mężami. Jednocześnie roztaczał wokół siebie subtelną atmosferę władzy, wytwarzaną przede wszystkim przez niewątpliwie drogi garnitur. Strike był ciekaw, w jaki sposób Bristow go znalazł. Raczej nie mógł mu go nikt polecić, gdyż jedyna klientka Strike’a nie miała (jak regularnie mu wyznawała, łkając w słuchawkę) żadnych przyjaciół. – Czym mogę służyć, panie Bristow? – spytał, siadając z powrotem w fotelu. – Chodzi o to, że... eee... W zasadzie zastanawiam się, czy... Chyba już się znamy. – Naprawdę? – Nie pamięta mnie pan, to było wiele lat temu... ale chyba przyjaźnił się pan z moim bratem Charliem. Z Charliem Bristowem. Zginął w wypadku, kiedy miał dziewięć lat. – A niech mnie – powiedział Strike. – Charlie... Tak, pamiętam. I rzeczywiście, pamiętał doskonale. Charlie Bristow należał do licznych przyjaciół, których Strike zgromadził w czasie swojego skomplikowanego wędrownego dzieciństwa. Ujmujący, szalony i zuchwały Charlie, przywódca najfajniejszej paczki w nowej szkole Strike’a w Londynie, rzucił jedno spojrzenie na ogromnego nowego chłopaka z ciężkim kornwalijskim akcentem i mianował go swoim najlepszym przyjacielem i porucznikiem. Tak rozpoczęły się dwa wspaniałe miesiące wielkiej przyjaźni i wielkiego rozrabiania. Strike, którego zawsze fascynowało sprawne funkcjonowanie domów innych dzieci wraz z ich zdrowymi, uporządkowanymi rodzinami i pokojami zamieszkiwanymi przez długie lata, zachował żywe wspomnienie wielkiego, luksusowego domu Charliego. Zapamiętał też długi, skąpany w słońcu trawnik, domek na drzewie i mrożoną lemoniadę serwowaną przez panią Bristow. A potem, pierwszego dnia po powrocie do szkoły z przerwy wielkanocnej, zaczął się koszmar: wychowawczyni powiedziała klasie, że Charlie już nie wróci, że nie żyje, że podczas pobytu w Walii jechał rowerem i spadł z krawędzi kamieniołomu. Nauczycielka była starą podłą suką i nie potrafiła się powstrzymać od dodania, że Charlie, jak zapewne wszyscy pamiętają, „często nie słuchał się dorosłych” i pojechał tam mimo „wyraźnego zakazu” zbliżania się do kamieniołomu, „być może żeby się popisać” – ale w tym momencie musiała zamilknąć, bo dwie dziewczynki w pierwszym rzędzie uderzyły w płacz. Od tego dnia, ilekroć Strike spoglądał na jakiś kamieniołom albo go sobie wyobrażał, miał

przed oczami rozpadającą się na kawałki roześmianą twarz jasnowłosego chłopca. Wcale by się nie zdziwił, gdyby się okazało, że wszyscy z dawnej klasy Charliego Bristowa też nadal czują strach przed wielką ciemną jamą, stromym urwiskiem i bezlitosnym kamieniem. – Jasne, pamiętam Charliego – powiedział. Grdyka Bristowa leciutko podskoczyła. – No tak. Widzi pan, chodzi o pańskie nazwisko. Doskonale pamiętam, jak Charlie o panu mówił w czasie tamtej przerwy świątecznej, zanim zginął: „Mój przyjaciel Strike”, „Cormoran Strike”. Niezwykłe, prawda? Skąd się właściwie wzięło pańskie nazwisko? Wie pan? Nigdzie indziej się z nim nie spotkałem. Bristow nie był pierwszym znanym Strike’owi człowiekiem, który chwytał się jakiegoś zastępczego tematu – pogody, opłaty za wjazd do centrum Londynu, swoich ulubionych gorących napojów – żeby odwlec rozmowę o tym, co go sprowadziło do agencji detektywistycznej. – Podobno ma coś wspólnego ze zbożem – odrzekł. – Z jakąś miarą objętości zboża. – Naprawdę? A nie ze strajkowaniem, ha, ha... Nie?... No dobrze. Widzi pan, kiedy szukałem kogoś, kto mógłby mi pomóc i zauważyłem pańskie nazwisko w książce telefonicznej – kolano Bristowa zaczęło podrygiwać – chyba może pan sobie wyobrazić, że, no cóż, to było niczym... niczym jakiś znak. Znak od Charliego, że postępuję słusznie. Jego grdyka podskoczyła, gdy przełknął ślinę. – Aha – niepewnie powiedział Strike, mając nadzieję, że nie został wzięty za medium. – Widzi pan, chodzi o moją siostrę – podjął Bristow. – Rozumiem. Wpadła w jakieś kłopoty? – Nie żyje. Strike w ostatniej chwili powstrzymał się od pytania: „Co? Ona też?”. – Przykro mi – powiedział ostrożnie. Bristow przyjął kondolencje gwałtownym pochyleniem głowy. – To... to nie jest dla mnie łatwe. Po pierwsze, powinien pan wiedzieć, że moja siostra nazywa się... nazywała się... Lula Landry. Wskrzeszona na krótką chwilę nadzieja, że oto zjawił się klient, runęła niczym granitowy kamień nagrobny i z bolesnym impetem wylądowała w żołądku Strike’a. Siedzący przed nim człowiek cierpiał na urojenia, o ile nie był kompletnie stuknięty. Prawdopodobieństwo, że ten królikowaty facet o ziemistej cerze powstał z tych samych zasobów genetycznych co brązowoskóra Lula Landry o smukłych nogach i nieskazitelnej urodzie, było równie małe jak szanse na znalezienie dwóch identycznych płatków śniegu. – Rodzice ją adoptowali – wyjaśnił ze spokojem Bristow, jak gdyby czytał w myślach Strike’a. – Wszyscy byliśmy adoptowani. – Uhm – mruknął Strike. Miał wyjątkowo dobrą pamięć. Wracając myślami do tego olbrzymiego, chłodnego, uporządkowanego domu i rozgrzanych słońcem połaci ogrodu, przypomniał sobie ospałą jasnowłosą matkę czyniącą honory domu przy stole piknikowym, daleki tubalny głos onieśmielającego ojca, opryskliwego starszego brata grzebiącego widelczykiem w placku owocowym i samego Charliego, który rozśmieszał matkę pajacowaniem. Ale nie widział tam żadnej dziewczynki. – Nie mógł pan poznać Luli – ciągnął Bristow, jakby znowu Strike wypowiedział swoje myśli na głos. – Rodzice adoptowali ją dopiero po śmierci Charliego. Kiedy do nas przyszła, miała cztery lata. Wcześniej przez dwa wychowywała się w domu dziecka. Ja miałem prawie piętnaście. Pamiętam do dziś, jak stałem na progu i patrzyłem na ojca, który niósł ją po podjeździe. Miała na głowie czerwoną wełnianą czapeczkę. Matka zachowała ją na pamiątkę. I nagle, ku przerażeniu Strike’a, John Bristow wybuchnął płaczem. Łkał w dłonie, przygarbiony, dygotał, a łzy i smarki wypływały mu między palcami. Ilekroć się wydawało, że już nad sobą zapanował, znów zanosił się szlochem. – Przepraszam... przepraszam... Jezu... Sapiąc i czkając, wycierał okulary od środka zwiniętą chusteczką, próbując dojść do siebie.

Otworzyły się drzwi i znowu pojawiła się Robin, tym razem z tacą. Bristow odwrócił głowę, ale jego ramiona nadal gwałtownie podskakiwały i drżały. Przez otwarte drzwi Strike znowu zobaczył kobietę w kostiumie siedzącą w sąsiednim pomieszczeniu. Tym razem mierzyła go nienawistnym spojrzeniem znad „Daily Express”. Robin postawiła na stole talerz z herbatnikami czekoladowymi, mlecznik, cukiernicę i dwie filiżanki, których Strike nigdy wcześniej nie widział, zareagowała na jego podziękowanie zdawkowym uśmiechem i odwróciła się w stronę wyjścia. – Zaczekaj, Sandro – powiedział. – Czy mogłabyś...? Wyjął z biurka kartkę i położył ją sobie na kolanie. Podczas gdy Bristow przełykał ślinę, Strike bardzo szybko i najwyraźniej, jak potrafił, napisał:

Podał kartkę Robin, a ona wzięła ją bez słowa i wyszła. – Przepraszam... Bardzo przepraszam – wykrztusił Bristow, kiedy drzwi się zamknęły. – Chodzi o to, że... Ja zazwyczaj nie... Już wróciłem do pracy, spotykam się z klientami... – Wziął kilka głębokich oddechów. Zaczerwienione oczy jeszcze bardziej upodobniły go do królika albinosa. Jego prawe kolano nadal podrygiwało. – Po prostu przechodzę trudne chwile – szepnął, znowu głęboko oddychając. – Lula... A moja matka umiera... Strike’owi ciekła ślinka na widok herbatników czekoladowych, bo czuł się tak, jakby nie jadł od wielu dni. Uznał jednak, że wydałby się gruboskórny, gdyby zaczął je chrupać w obecności dygoczącego, pociągającego nosem i wycierającego łzy Bristowa. Pneumatyczne wiertło na ulicy nadal dudniło jak karabin maszynowy. – Gdy Lula umarła, matka zupełnie się poddała. To ją dobiło. Rak już się cofał, ale wrócił. Podobno nic nie można zrobić, gdyż to już drugi raz. Po śmierci Charliego przeżyła załamanie. Ojciec myślał, że następne dziecko jej pomoże. Zawsze chcieli mieć córkę. Musieli się bardzo starać, żeby wzięto ich pod uwagę, ale Lula miała mieszane pochodzenie rasowe i trudno było znaleźć dla niej dom, więc – dokończył, tłumiąc szloch – udało im się ją zdobyć. Zawsze była pie-ękna. O-odkryto ją na Oxford Street, kiedy robiła zakupy razem z naszą matką. Zatrudniła ją Athena. To jedna z najbardziej prestiżowych agencji. Już jako siedemnastolatka Lula pracowała na pełnych obrotach. W chwili śmierci była warta około dziesięciu milionów. Nie wiem, czemu to wszystko panu mówię. Pewnie już pan wie. Wszyscy wiedzą, kim była Lula, a przynajmniej tak im się wydaje. Niezdarnie sięgnął po filiżankę. Tak bardzo trzęsły mu się ręce, że pochlapał kawą kant starannie wyprasowanych spodni. – Czego właściwie pan ode mnie oczekuje? – spytał Strike. Bristow drżącą ręką odstawił filiżankę na biurko, a potem mocno splótł dłonie. – Mówią, że moja siostra się zabiła. Ja w to nie wierzę. Strike przypomniał sobie zdjęcia z telewizji: czarny worek na noszach migoczący w błysku fleszów w chwili wnoszenia do karetki, fotoreporterów ściśniętych wokół ruszającego pojazdu i zbliżających aparaty do przyciemnionych szyb, białe światło odbijające się od czarnego szkła. Wiedział o śmierci Luli Landry więcej, niż zamierzał czy chciał, podobnie jak prawie każda obdarzona czuciem istota w Wielkiej Brytanii. Pod ciągłym ostrzałem tej historii człowiek zaczynał się nią interesować wbrew woli i zanim się obejrzał, był tak doskonale poinformowany, miał tak wyrobioną opinię o faktach związanych ze sprawą, że nie nadawałby się na ławnika. – Było dochodzenie, prawda? – Tak, ale policjant prowadzący sprawę od początku był przekonany, że to samobójstwo, tylko dlatego że Lula brała lit. Przeoczył mnóstwo spraw... Niektóre zauważyli nawet internauci.

Bristow niedorzecznie wycelował palcem w puste biurko Strike’a, na którym powinien był stać komputer. Rozległo się krótkie pukanie i drzwi znów się otworzyły. Do środka weszła Robin i podała Strike’owi złożoną karteczkę, a następnie się wycofała. – Pozwoli pan? – spytał Strike. – Czekałem na tę wiadomość. Rozłożył karteczkę na kolanie, żeby Bristow nie mógł zobaczyć treści pod światło, i przeczytał:

Strike pogniótł liścik i wrzucił go do kosza u swoich stóp. Zbaraniał. John Bristow nie był mitomanem, a jemu, Strike’owi, przysłano tymczasową sekretarkę, która wykazywała więcej inicjatywy i lepiej znała zasady interpunkcji niż wszystkie jej poprzedniczki. – Przepraszam, proszę mówić dalej – powiedział do Bristowa. – Wspomniał pan coś o dochodzeniu? – Tak – potwierdził Bristow, wycierając koniuszek nosa mokrą chusteczką. – No cóż, nie przeczę, że Lula miała problemy. W zasadzie mama przeszła przez nią piekło. Zaczęło się mniej więcej wtedy, kiedy umarł tata. Pewnie już pan to wszystko wie, Bóg mi świadkiem, że prasa wystarczająco się o tym rozpisywała... Wyrzucono ją ze szkoły za eksperymentowanie z narkotykami, wyjechała z Londynu, mama znalazła ją w jakiejś ruderze, gdzie mieszkała z narkomanami. Narkotyki doprowadziły do zaostrzenia problemów psychicznych. Lula uciekła z kliniki, sceny i awantury nie miały końca. Wreszcie zdiagnozowali u niej chorobę dwubiegunową i przepisali odpowiednie leki. Od tamtej pory wszystko było w porządku, pod warunkiem że brała tabletki. Nikt by się nie domyślił, że coś jej dolega. Nawet koroner przyznał, że brała leki, autopsja to potwierdziła. Ale policja i koroner widzieli w niej tylko dziewczynę cierpiącą na problemy psychiczne. Uparli się, że miała depresję, lecz mogę panu osobiście zaświadczyć, że wcale na nią nie chorowała. Widziałem się z nią rano w dniu jej śmierci i absolutnie nic jej nie dolegało. Doskonale jej się wiodło, zwłaszcza w życiu zawodowym. Właśnie podpisała kontrakt, który przyniósłby jej pięć milionów w ciągu dwóch lat. Poprosiła, żebym go przejrzał, to była cholernie dobra umowa. Projektant to jej serdeczny przyjaciel, nazywa się Somé. Domyślam się, że pan o nim słyszał. Grafik miała już zapełniony na całe miesiące, zbliżał się czas zdjęć w Maroku, a ona uwielbiała podróże. Sam pan widzi, że nie było najmniejszego powodu, by odebrała sobie życie. Strike uprzejmie pokiwał głową, ale w głębi ducha nie zrobiło to na nim żadnego wrażenia. Wiedział z doświadczenia, że samobójcy potrafią doskonale udawać zainteresowanie przyszłością, w której nie mają zamiaru uczestniczyć. Poranny różowy, szampański nastrój Luli Landry z łatwością mógł się zmienić w ponurą beznadzieję w ciągu dnia i połowy nocy poprzedzającej jej śmierć. Wiedział, że takie rzeczy się zdarzają. Pamiętał pewnego porucznika z Królewskiego Korpusu Karabinierów: facet obudził się w nocy po własnej imprezie urodzinowej, na której według zgodnych relacji wszystkich gości był prawdziwą duszą towarzystwa. Napisał liścik do rodziny, prosząc, żeby zadzwoniła po policję i nie wchodziła do garażu. Wiszące tam ciało znalazł jego piętnastoletni syn, który nie zauważył liścika, gdy biegł po rower. – To nie wszystko – odezwał się Bristow. – Są dowody, mocne dowody. Na przykład

zeznania Tansy Bestigui. – To ta sąsiadka, która mówiła, że słyszała kłótnię w mieszkaniu na górze? – Właśnie! Na chwilę przed wypadnięciem Luli przez balkon słyszała krzyki jakiegoś mężczyzny! Policja uznała jej zeznania za bzdury, tylko dlatego że... no cóż, ta kobieta zażyła kokainę. Ale to nie oznacza, że nie wiedziała, co słyszy. Tansy do dzisiaj twierdzi, że kilka sekund przed śmiercią Lula kłóciła się z jakimś mężczyzną. Wiem o tym, gdyż niedawno sam z nią rozmawiałem. Nasza kancelaria prowadzi jej sprawę rozwodową. Na pewno uda mi się ją namówić, żeby się do pana zgłosiła. Poza tym – dodał Bristow, mierząc Strike’a niespokojnym spojrzeniem i próbując ocenić jego reakcję – jest jeszcze nagranie z miejskiego monitoringu. Mniej więcej dwadzieścia minut przed śmiercią Luli w stronę Kentigern Gardens idzie jakiś mężczyzna, który potem ucieka stamtąd na złamanie karku. Nie ustalili, kto to był, nie udało im się natrafić na jego ślad. Bristow z nieco powściąganą skwapliwością wyjął z wewnętrznej kieszeni marynarki lekko pogniecioną czystą kopertę i podał ją Strike’owi. – Spisałem to wszystko. Dokładny czas i tak dalej. Wszystko. Zobaczy pan, że pasuje idealnie. Pojawienie się koperty ani trochę nie zwiększyło wiary Strike’a w trafność oceny Bristowa. Z takimi przypadkami miał już do czynienia: nabazgrane dowody samotniczych i chybionych obsesji, jednotorowe myślenie podporządkowane ulubionej teorii, skomplikowane harmonogramy ponaginane tak, by pasowały do wyssanych z palca scenariuszy. Prawnikowi drżała lewa powieka, jedno kolano podskakiwało, a trzymające kopertę palce wyraźnie się trzęsły. Przez kilka sekund Strike analizował te oznaki stresu na tle bez wątpienia ręcznie robionych butów Bristowa i zegarka Vacheron Constantin, który ukazał się na bladym nadgarstku podczas gestykulowania. Ten człowiek mógł i chciał wydawać pieniądze, być może wystarczająco długo, by Strike’owi udało się spłacić najbardziej zniecierpliwionego wierzyciela. Strike westchnął i przeklinając w duchu swoje sumienie, powiedział: – Panie Bristow... – Proszę mi mówić John. – John... Będę z tobą szczery. Branie od ciebie pieniędzy nie byłoby w porządku. Na bladej szyi Bristowa i na jego przeciętnej twarzy wykwitły czerwone plamy, lecz nie cofnął ręki z kopertą. – Jak to: nie byłoby w porządku? – Myślę, że śmierć twojej siostry została przeanalizowana najdokładniej, jak to możliwe. Każdy ruch policjantów śledziły miliony ludzi i media z całego świata. Na pewno starali się dwa razy bardziej niż zwykle. Samobójstwo to coś, z czym trudno się pogodzić... – Ja się z tym nie pogodzę. Nigdy się z tym nie pogodzę. Ona się nie zabiła. Ktoś ją zepchnął z balkonu. M ło t pneumatyczny za oknem nagle ucichł, więc głos Bristowa donośnie zadźwięczał w pokoju. Ta gwałtowna wściekłość przywodziła na myśl potulnego człowieka, któremu w końcu puściły nerwy. – Rozumiem. Jasne. Jesteś po ich stronie, tak? Następny pieprzony psycholog od siedmiu boleści! Charlie nie żyje, mój ojciec nie żyje, Lula nie żyje, a matka umiera. Straciłem wszystkich, więc nie potrzebuję detektywa, tylko terapeuty, który pomoże mi przeboleć stratę. Myślisz, że nie słyszałem tego od pieprzonych stu osób przed tobą? Bristow wstał, robiąc wrażenie mimo swoich króliczych zębów i plamistej skóry. – Jestem dosyć bogaty, Strike. Wybacz, że mówię o tym tak prostacko, ale to prawda. Ojciec zostawił mi spory fundusz powierniczy. Sprawdziłem aktualne stawki za tego typu usługi i z radością zapłaciłbym ci podwójnie. Podwójna stawka. Sumienie Strike’a, jeszcze niedawno twarde i nieelastyczne, osłabło pod wieloma ciosami losu, a teraz zaliczyło nokaut. Jego „ja” już pędziło w podskokach ku królestwu radosnych spekulacji: przez miesiąc pracy zarobiłby wystarczająco dużo, by zapłacić Tymczasowej i uregulować część zaległego czynszu; po dwóch miesiącach starczyłoby na spłatę co bardziej naglących długów... Po trzech pożegnałby się ze sporą

częścią debetu na koncie... Po czterech... Ale John Bristow już mówił przez ramię, gdyż właśnie szedł w stronę drzwi, ściskając i mnąc kopertę, której Strike nie chciał przyjąć. – Przyszedłem do ciebie ze względu na Charliego, ale wcześniej trochę o tobie poczytałem, nie jestem żadnym cholernym skończonym kretynem. Wydział do spraw Specjalnych żandarmerii wojskowej, prawda? Odznaczenia. Nie powiem, żeby twoje biuro zrobiło na mnie wrażenie. – Bristow już prawie krzyczał i Strike zauważył, że stłumione żeńskie głosy za ścianą nagle umilkły. – Ale widocznie się myliłem i stać cię na odrzucanie zleceń. Dobrze! Cholera, nie ma sprawy. Na pewno znajdę kogoś innego. Przepraszam, że zawracałem ci głowę!

4 Od paru minut rozmowa mężczyzn coraz wyraźniej dobiegała zza cienkiej ścianki działowej. Teraz, w nagłej ciszy, która nastąpiła po zamilknięciu młota pneumatycznego, słowa Bristowa słychać było doskonale. Wyłącznie dla zabawy, przez wzgląd na swój doskonały nastrój w tym szczęśliwym dniu, Robin starała się przekonująco grać rolę stałej sekretarki Strike’a i nie zdradzić dziewczynie Bristowa, że pracuje dla prywatnego detektywa dopiero od pół godziny. Najlepiej jak umiała ukryła zaskoczenie i podekscytowanie wywołane wybuchem kłótni za ścianą, ale bez względu na przyczynę konfliktu instynktownie wzięła stronę Bristowa. Praca Strike’a i jego podbite oko miały wprawdzie pewien szorstki urok, ale detektyw traktował ją fatalnie, a lewa pierś nadal j ą bolała. Odkąd na tle warkotu młota pneumatycznego dał się słyszeć głos mężczyzn za ścianą, dziewczyna Bristowa gapiła się na zamknięte drzwi. Była przysadzista, miała bardzo ciemne włosy ścięte na oklapłego pazia i brwi, które bez skubania tworzyłyby zapewne jedną całość, więc już z wyglądu wydawała się rozzłoszczona. Robin często zauważała, że ludzie mają tendencję do łączenia się w pary z kimś o zbliżonym poziomie atrakcyjności, choć oczywiście takie czynniki jak pieniądze często zapewniały partnera o znacznie lepszym wyglądzie. Robin urzekło, że Bristow, który, sądząc po eleganckim garniturze i prestiżowym miejscu zatrudnienia, mógł się zainteresować kimś o wiele ładniejszym, wybrał akurat tę dziewczynę – z pewnością serdeczniejszą i milszą, niż wskazywał jej wygląd. – Na pewno nie masz ochoty na kawę, Alison? – spytała. Dziewczyna rozejrzała się, zdziwiona, że ktoś się do niej odezwał, jakby w ogóle zapomniała o obecności Robin. – Nie, dzięki – odpowiedziała niskim, lecz zaskakująco melodyjnym głosem. – Wiedziałam, że się zdenerwuje – dodała z dziwną satysfakcją. – Próbowałam go odwieść od tego pomysłu, ale nie chciał mnie słuchać. Wygląda na to, że ten tak zwany detektyw właśnie mu odmawia. I dobrze robi. Widocznie zauważyła zdziwienie Robin, bo wyjaśniła z lekkim zniecierpliwieniem: – Byłoby lepiej dla Johna, gdyby przyjął do wiadomości fakty. Ona popełniła samobójstwo. Reszta rodziny się z tym pogodziła. Nie wiem, dlaczego on nie potrafi. Nie było sensu udawać, że Robin nie wie, o czym mowa. Wszyscy słyszeli, co się stało z Lulą Landry. Robin doskonale pamiętała, gdzie była, kiedy się dowiedziała, że w mroźną styczniową noc modelka skoczyła z balkonu: stała przy zlewozmywaku w kuchni w domu swoich rodziców. Wiadomość dotarła do niej przez radio i Robin wydała z siebie cichy okrzyk zdziwienia, a potem wybiegła z kuchni w koszuli nocnej, żeby powiedzieć o tym Matthew, który spędzał u niej weekend. Jak to możliwe, że porusza cię śmierć kogoś, kogo nawet nie znasz? Robin ogromnie podziwiała wygląd Luli Landry. Własna mleczna karnacja nie bardzo jej się podobała. Modelka była śniada, drobnokoścista, olśniewająca i wybuchowa. – Od jej śmierci minęło niewiele czasu. – Trzy miesiące – uściśliła Alison, potrząsając egzemplarzem „Daily Express”. – Czy ten człowiek w ogóle jest coś wart?

Robin zauważyła pogardę, z jaką Alison przyglądała się zapuszczonej i niezaprzeczalnie brudnej małej poczekalni. Przed chwilą na monitorze wyświetliła jej się nieskazitelnie czysta, wspaniała kancelaria, w której pracowała ta kobieta. Dlatego odpowiadając, kierowała się raczej szacunkiem dla samej siebie niż pragnieniem wzięcia Strike’a w obronę. – O, tak – odparła chłodno. – Mało kto może się z nim równać. Z miną kobiety, która codziennie ma do czynienia ze znacznie bardziej złożonymi i intrygującymi zadaniami, niż Alison mogłaby sobie wyobrazić, rozcięła różową kopertę ozdobioną wizerunkami kociąt. Tymczasem Strike i Bristow mierzyli się wzrokiem, stojąc po dwóch stronach gabinetu: jeden był wściekły, a drugi próbował znaleźć sposób, by zmienić stanowisko, nie tracąc przy tym szacunku do samego siebie. – Jedyne, na czym mi zależy, Strike – powiedział Bristow zachrypniętym głosem, jeszcze bardziej czerwieniejąc na twarzy – to sprawiedliwość. Podziałało to tak, jakby uderzył w boski kamerton: ostatnie słowo zadźwięczało w obskurnym pomieszczeniu, wywołując niedosłyszalną, ale donośną nutę w piersi Strike’a. Bristow znalazł płomyczek, który Strike osłaniał, gdy wszystko inne obracało się w pył. Rozpaczliwie potrzebował pieniędzy, ale Bristow dał mu inny, lepszy powód, by odrzucić skrupuły. – W porządku. Rozumiem. Naprawdę, John. Rozumiem. Wracaj i siadaj. Jeśli nadal chcesz skorzystać z mojej pomocy, chciałbym ci jej udzielić. Bristow spiorunował go wzrokiem. W biurze było słychać tylko dalekie pokrzykiwanie robotników na ulicy. – Chciałbyś, żeby twoja... eee, żona, tak?... do nas dołączyła? – Nie – odparł Bristow, ciągle jeszcze spięty i z ręką na gałce drzwi. – Alison uważa, że nie powinienem tego robić. W zasadzie nie wiem, czemu tu ze mną przyszła. Pewnie miała nadzieję, że mi odmówisz. – Usiądź, proszę. Przeanalizujmy to, jak należy. Bristow się zawahał, ale po chwili ruszył w stronę opuszczonego krzesła. Samokontrola Strike’a w końcu osłabła i sięgnął po herbatnika czekoladowego, którego w całości wepchnął do ust. Wyjął z szuflady biurka czysty notes, otworzył go zgrabnym ruchem, wziął długopis i zdążył połknąć herbatnika, zanim Bristow ponownie zajął miejsce. – Mam to wziąć? – spytał, wskazując kopertę, którą Bristow nadal ściskał. Prawnik podał mu ją, ale tak jakby nie był pewny, czy powinna trafić w ręce takiego człowieka. Strike, który nie chciał przetrząsać jej zawartości przy Bristowie, odłożył kopertę na bok i lekko przyklepał, co miało dowodzić, że stała się cennym elementem dochodzenia, a następnie przygotował się do pisania. – John, byłoby bardzo dobrze, gdybyś mógł w kilku słowach opisać, co zaszło w dniu śmierci twojej siostry. Strike, z natury metodyczny i skrupulatny, nauczył się prowadzić śledztwa zgodnie z rygorystycznymi standardami. Po pierwsze, należało pozwolić, by świadek sam przedstawił zdarzenia: nieskrępowany potok słów często ujawniał szczegóły, pozorne niekonsekwencje, które później okazywały się nieocenionymi dowodami. Po pierwszej fali wrażeń i wspomnień nadchodziła pora na rygorystyczne i precyzyjne pozyskiwanie i porządkowanie faktów: ludzi, miejsc, mienia... – Och – powiedział Bristow, który po gwałtownym wybuchu nie był pewien, od czego zacząć. – W zasadzie to nie... Niech się zastanowię... – Kiedy ją widziałeś po raz ostatni? – podpowiedział Strike. – To musiało być... Tak, rano w dniu jej śmierci. Doszło do... Szczerze mówiąc, pokłóciliśmy się, ale dzięki Bogu zdążyliśmy się pogodzić. – Która to była godzina? – Wczesna. Nie minęła jeszcze dziewiąta, jechałem do kancelarii. Może za piętnaście dziewiąta? – A o co się pokłóciliście? – Och, o jej chłopaka Evana Duffielda. Właśnie do siebie wrócili. Cała rodzina myślała, że to

już koniec i bardzo się cieszyliśmy. To okropny człowiek, narkoman chronicznie goniący za sławą. Miał na Lulę najgorszy wpływ, jaki można sobie wyobrazić. Możliwe, że traktowałem ją trochę za ostro, teraz to widzę. Była jedenaście lat młodsza ode mnie. Chciałem ją chronić, rozumiesz. Chyba czasami zachowywałem się jak despota. Ciągle mi powtarzała, że nie rozumiem. – Czego? – No cóż... wszystkiego. Miała mnóstwo problemów. Problemy z tym, że ją adoptowano. Z tym, że była czarna i dorastała w białej rodzinie. Mówiła, że mi było łatwiej... Sam nie wiem. Może miała rację. Oczy za okularami gwałtownie zamrugały. – W zasadzie ta kłótnia była dalszym ciągiem kłótni, którą zaczęliśmy poprzedniego dnia wieczorem przez telefon. Po prostu nie mogłem uwierzyć, że Lula okazała się taka głupia i wróciła do Duffielda. Kiedy ze sobą zerwali, poczuliśmy ogromną ulgę... No bo biorąc pod uwagę jej problemy z narkotykami, zadawanie się z narkomanem... – Nabrał powietrza. – Nie chciała o tym słyszeć. Jak zwykle. Wściekła się na mnie. Wydała nawet polecenie ochroniarzowi budynku, żeby następnego dnia rano nie wpuścił mnie na górę, ale, no cóż, Wilson i tak pozwolił mi wejść. Upokarzające – pomyślał Strike. – Być zdanym na litość portiera. – Nie pojechałbym tam – powiedział Bristow żałosnym tonem, a na jego chudej szyi znowu wystąpiły ciemne plamy – ale musiałem jej oddać kontrakt z Somém. Wcześniej prosiła, żebym go przejrzał, musiała go podpisać... Czasami zupełnie nie dbała o takie sprawy. W każdym razie raczej się nie ucieszyła, że wpuszczono mnie na górę, i znów się pokłóciliśmy, ale dość szybko nam przeszło. Uspokoiła się. Wtedy jej powiedziałem, że powinna odwiedzić mamę. Widzisz, mama właśnie wyszła ze szpitala. Przeszła histerektomię. Lula powiedziała, że chyba wpadnie do niej później, ale nie była pewna. Miała coś do załatwienia. Bristow wziął głęboki oddech. Jego prawe kolano znowu zaczęło podrygiwać, a dłonie z guzowatymi knykciami ocierały się o siebie, jakby je mył. – Nie chcę, żebyś myślał o niej źle. Ludzie uważali ją za egoistkę, ale była najmłodsza w rodzinie i dosyć rozpieszczona, a potem zachorowała i naturalnie znalazła się w centrum uwagi. Jeszcze później rzuciła się w wir tego niezwykłego życia, gdzie wszystko i wszyscy kręcili się wokół niej, ciągle ścigali ją paparazzi. To nie było normalne. – Nie – przyznał Strike. – W każdym razie powiedziałem Luli, że mama jest otumaniona lekami i cierpi, a ona odparła, że później postara się do niej wpaść. Wyszedłem. Podskoczyłem do kancelarii po akta od Alison, ponieważ tamtego dnia chciałem pracować u mamy, żeby jej dotrzymać towarzystwa. Przed południem zastałem u niej Lulę. Przez chwilę siedziała w sypialni, dopóki nie przyjechał wujek, a potem zajrzała do gabinetu, w którym pracowałem, żeby się pożegnać. Uścisnęła mnie, a później... Załamał mu się głos i Bristow utkwił wzrok w swoich kolanach. – Jeszcze kawy? – zaproponował Strike. Bristow pokręcił pochyloną głową. Chcąc mu dać chwilę, żeby mógł dojść do siebie, Strike wziął tacę i wyszedł. Gdy zjawił się w poczekalni, dziewczyna Bristowa podniosła głowę znad gazety i zmierzyła go nienawistnym spojrzeniem. – Jeszcze nie skończyliście? – spytała. – Jak widać nie – odpowiedział Strike, nie siląc się na uśmiech. Spiorunowała go wzrokiem, a on zwrócił się do Robin: – Mógłbym prosić o jeszcze jedną kawę...? Robin wstała i bez słowa wzięła od niego tacę. – O wpół do jedenastej John powinien być z powrotem w kancelarii – poinformowała Alison lekko podniesionym głosem. – Musimy stąd wyjść najpóźniej za dziesięć minut. – Będę to miał na uwadze – zapewnił ją beznamiętnie Strike, po czym wrócił do gabinetu, w którym Bristow siedział jak pogrążony w modlitwie, z pochyloną głową i złożonymi rękami. – Przepraszam – wymamrotał, kiedy Strike usiadł. – Nadal trudno mi o tym mówić.

– Nie ma sprawy – odrzekł Strike, znowu sięgając po notes. – Więc Lula odwiedziła matkę? O której to było? – Koło jedenastej. W czasie śledztwa ustalono, co zrobiła potem. Kazała się zawieźć do swojego ulubionego butiku, a potem wróciła do mieszkania. Była tam umówiona ze znajomą wizażystką i dołączyła do nich jej przyjaciółka Ciara Porter. Na pewno ją kojarzysz. To modelka. Ma bardzo jasne włosy. Na jednej z sesji występowały razem jako aniołki. Przypuszczam, że wiesz, o co chodzi: jeśli nie liczyć torebek i skrzydeł, były nagie. Po śmierci Luli Somé wykorzystał jedno z tych zdjęć w swojej kampanii reklamowej. Ludzie uznali, że to było niesmaczne. No więc Lula i Ciara spędziły u Luli popołudnie, a potem wyszły na kolację, gdzie spotkały Duffielda i jeszcze jakichś ludzi. Całą grupą przenieśli się do Uzi, tego klubu nocnego, i wyszli dopiero po północy. Tam Lula pokłóciła się z Duffieldem. Mnóstwo ludzi to widziało. Trochę się z nią szarpał, próbując ją zatrzymać, ale ostatecznie wyszła z klubu sama. Potem wszyscy myśleli, że to on ją wypchnął, ale okazało się, że ma żelazne alibi. – Został uwolniony od podejrzeń dzięki zeznaniom swojego dilera, prawda? – spytał Strike, nie przerywając pisania. – Właśnie. No więc... Lula wróciła do domu mniej więcej dwadzieścia po pierwszej. Sfotografowano ją, kiedy wchodziła do środka. Pewnie pamiętasz to zdjęcie. Potem wszędzie je pokazywano. Strike pamiętał: jedna z najczęściej fotografowanych kobiet, z pochyloną głową i spuszczonym wzrokiem, przygarbiona, mocno opleciona rękami, odwracała się od aparatu. Gdy w końcu stwierdzono samobójstwo, ten wizerunek nabrał makabrycznego wydźwięku: bogata i piękna młoda kobieta niespełna godzinę przed śmiercią usiłowała ukryć swoje nieszczęście przed obiektywami, które dotąd kokietowała i które tak ją uwielbiały. – Czy pod jej drzwiami zawsze stali fotoreporterzy? – Tak, zwłaszcza jeśli wiedzieli, że jest z Duffieldem, albo kiedy chcieli ją przyłapać, jak wraca pijana. Ale tamtego wieczoru nie przyszli wyłącznie dla niej. Miał się tam zatrzymać amerykański raper Deeby Macc. Jego wytwórnia płytowa wynajęła apartament pod Lulą. Ostatecznie nawet się tam nie zjawił. Gdy po całym budynku zaczęła się kręcić policja, łatwiej mu było pojechać do hotelu. Ale fotoreporterzy, którzy jechali za Lulą z Uzi, dołączyli do tych czekających na Macca przed wejściem do budynku, więc zebrał się tam spory tłum, tylko że niedługo potem wszyscy się rozeszli. Dostali cynk, że Macc przyjedzie dopiero za kilka godzin. Tamtej nocy było potwornie zimno. Padał śnieg. Temperatura spadła poniżej zera. Więc kiedy Lula runęła z balkonu, na ulicy było pusto. Bristow zamrugał i upił kolejny łyk zimnej kawy, a Strike pomyślał o paparazzich, którzy zniknęli, zanim zginęła Lula Landry. Ciekawe, pomyślał, za ile by poszło zdjęcie, na którym modelka popełnia samobójstwo. Pewnie można by od razu przejść na emeryturę. – John, twoja dziewczyna mówi, że musisz gdzieś być o wpół do jedenastej. – Co? Bristow najwyraźniej odzyskał zmysły. Spojrzał na drogi zegarek i wydał z siebie zduszony okrzyk. – Dobry Boże, nie miałem pojęcia, że siedzę tu tyle czasu. Co... co teraz? – spytał, sprawiając wrażenie lekko oszołomionego. – Przeczytasz moje zapiski? – Tak, jasne – zapewnił go Strike. – I odezwę się za parę dni, po przeprowadzeniu wstępnego rozpoznania. Przypuszczam, że będę miał wtedy o wiele więcej pytań. – W porządku – powiedział Bristow, niepewnie podźwigając się z miejsca. – Proszę, to moja wizytówka. W jakiej formie chciałbyś otrzymać wynagrodzenie? – Będzie super, jeśli zechcesz zapłacić za miesiąc z góry – powiedział Strike. Tłumiąc leciutkie ukłucie wstydu i przypominając sobie, że Bristow sam zaproponował podwójną stawkę, wymienił astronomiczną kwotę, która, ku jego ogromnej radości, nie skłoniła Bristowa do targowania się, spytania, czy przyjmuje karty kredytowe ani nawet do obiecania, że podrzuci pieniądze później, lecz jedynie do sięgnięcia po prawdziwą książeczkę czekową i długopis. – A gdyby, powiedzmy, jedna czwarta tej kwoty została wypłacona gotówką... – dodał

Strike, kusząc los, po czym osłupiał po raz drugi tego ranka, gdy Bristow odparł: – Zastanawiałem się, czy nie będziesz wolał... I odliczył plik pięćdziesiątek, który dorzucił do czeku. Otworzyli drzwi w chwili, gdy Robin miała właśnie wejść do środka z gorącą kawą dla Strike’a. Dziewczyna Bristowa wstała i złożyła gazetę z miną osoby, której kazano zbyt długo czekać. Wzrostem prawie dorównywała Bristowowi, miała potężną sylwetkę, niezadowoloną minę i duże, męskie dłonie. – Więc jednak się pan zgodził? – spytała Strike’a. Odniósł wrażenie, że kobieta podejrzewa go o chęć wykorzystania jej bogatego chłopaka. Bardzo możliwe, że miała rację. – Tak, John mnie zatrudnił – odparł. – No cóż – powiedziała opryskliwie. – Domyślam się, że jesteś zadowolony, John. Prawnik uśmiechnął się do niej, a ona westchnęła i poklepała go po ramieniu jak tolerancyjna, lecz lekko poirytowana matka. John Bristow podniósł rękę na pożegnanie i wyszedł z biura w ślad za swoją dziewczyną, a na metalowych schodach coraz ciszej pobrzmiewały ich kroki.

5 Strike odwrócił się do Robin, która usiadła z powrotem przy komputerze. Jego kawa stała na biurku obok ułożonych w rządek stosików starannie posortowanej korespondencji. – Dzięki – powiedział, upijając łyk. – Za informacje też. Czemu pracujesz jako tymczasowa? – Jak to: czemu? – spytała podejrzliwie. – Znasz ortografię i interpunkcję. Szybko się uczysz. Wykazujesz inicjatywę. Skąd wzięłaś filiżanki i tacę? Kawę i herbatniki? – Pożyczyłam to wszystko od pana Crowdy’ego. Obiecałam oddać przed lanczem. – Od kogo? – Pan Crowdy to sąsiad z dołu. Ten grafik. – I tak po prostu ci to dał? – Tak – powiedziała, nieco urażona. – Pomyślałam, że skoro zaproponowaliśmy klientowi kawę, powinniśmy mu ją zapewnić. Zaimek w liczbie mnogiej połechtał jego morale. – No cóż, taka zaradność zdecydowanie przewyższa wszystko, co do tej pory podsyłały tu Tymczasowe Rozwiązania, wierz mi. Przepraszam, że ciągle mówiłem do ciebie Sandra, tak miała na imię poprzednia dziewczyna. Jak się naprawdę nazywasz? – Robin. – Robin – powtórzył. – Rudzik. Łatwo zapamiętać. Przyszło mu do głowy, żeby zrobić żartobliwą aluzję do Batmana i jego niezawodnego pomagiera, ale ten słaby żarcik zastygł mu na ustach, bo twarz Robin poczerwieniała jak burak. Zbyt późno zdał sobie sprawę, że jego niewinne słowa mogły wzbudzić bardzo niefortunne skojarzenie. Robin pospiesznie obróciła fotel z powrotem w stronę monitora i Strike widział już tylko skrawek jej płonącego policzka. W jednej zastygłej chwili obopólnego zażenowania biuro skurczyło się do wielkości budki telefonicznej. – Muszę na chwilę wyskoczyć – odezwał się Strike, odstawiając niedopitą kawę, i wycofał się rakiem w kierunku drzwi, sięgając po wiszący obok nich płaszcz. – Jeśli ktoś zadzwoni... – Panie Strike, zanim pan wyjdzie, chyba powinien pan coś zobaczyć. Robin, wciąż zarumieniona, sięgnęła do sterty otwartych listów obok komputera i wzięła leżącą na wierzchu jaskraworóżową kartkę wraz z pasującą do niej kopertą, które wcześniej umieściła w czystej foliowej koszulce. Gdy ją podnosiła, Strike zauważył na jej palcu pierścionek zaręczynowy. – Ktoś grozi panu śmiercią – powiedziała. – A, tak – odparł Strike. – Nie ma się czym przejmować. Przychodzą średnio raz w tygodniu. – Ale...

– To niezadowolony były klient. Trochę stuknięty. Myśli, że zmyli mnie tą papeterią. – Nie powinien pan tego pokazać policji? – Żeby mieli się z czego śmiać? – To nie jest śmieszne, ktoś grozi panu śmiercią! – powtórzyła, a wtedy Strike zrozumiał, czemu włożyła list razem z kopertą do foliowej koszulki. Trochę go to wzruszyło. – Po prostu dorzuć go do pozostałych – odparł, pokazując stojącą w kącie szafę na dokumenty. – Gdyby naprawdę zamierzał mnie zabić, już by to zrobił. Znajdziesz tam jego listy z ostatniego półrocza. Poradzisz sobie sama, jeśli na chwilę wyjdę? – Jakoś wytrzymam – powiedziała, a jego rozbawił cierpki ton jej słów połączony z widocznym rozczarowaniem tym, że nikt nie zamierza zdjąć odcisków palców z ozdobionego kotkami listu pełnego pogróżek. – Jeśli będziesz mnie potrzebowała, numer mojej komórki jest na wizytówkach w górnej szufladzie. – W porządku – odparła, nie patrząc ani na szufladę, ani na niego. – A jeśli będziesz chciała wyjść na lancz, nie krępuj się. Gdzieś w biurku jest zapasowy klucz. – Okej. – No to do zobaczenia. Zatrzymał się tuż za przeszklonymi drzwiami, na progu maleńkiej zawilgoconej łazienki. Ciśnienie w jelitach zaczynało sprawiać mu ból, ale uznał, że Robin należą się pewne względy w podziękowaniu za jej zaradność i bezinteresowną troskę o jego bezpieczeństwo. Postanowił więc się wstrzymać i pójść do pubu. Na ulicy zapalił papierosa, skręcił w lewo i minąwszy zamknięty 12 Bar Café, przeszedł wąskim Denmark Place obok witryny z różnokolorowymi gitarami i ścian pokrytych łopoczącymi ulotkami, oddalając się od uporczywego dudnienia młota pneumatycznego. Okrążając zagruzowaną i rozkopaną ulicę tuż przy Centre Point, przemaszerował do Dominion Theatre po drugiej stronie ulicy. Przy wejściu stał olbrzymi złoty pomnik, który przedstawiał Freddiego Mercury’ego z pochyloną głową i uniesioną pięścią, kojarzącego się z jakimś pogańskim bogiem chaosu. Zdobiona wiktoriańska fasada pubu Tottenham wznosiła się nad gruzem i robotami drogowymi. Strike, przyjemnie świadomy obecności wielkiej kwoty pieniędzy w swojej kieszeni, wparował do środka i znalazł się w pogodnej wiktoriańskiej atmosferze mosiężnych okuć i lśniących, krętych ornamentów z ciemnego drewna. Niskie przepierzenia z matowego szkła, wiekowe skórzane ławy, barowe lustra w pozłacanych ramach, cherubiny i rogi obfitości opowiadały o niezawodnym, uporządkowanym świecie, który przyjemnie kontrastował z rozbebeszoną ulicą. Strike zamówił kufel doom bara i poniósł go w głąb prawie zupełnie opustoszałego pubu, a następnie, postawiwszy piwo na wysokim okrągłym stoliku pod pstrokatą szklaną kopułą sufitu, ruszył prosto do męskiej toalety, która mocno zalatywała moczem. Dziesięć minut później Strike, znacznie bardziej odprężony, był już o jedną trzecią bliżej końca kufla piwa, które pogłębiło jego zmęczenie. Kornwalijskie piwo smakowało domem, spokojem i dawno utraconym bezpieczeństwem. Dokładnie naprzeciwko niego wisiał ogromny i niewyraźny obraz, na którym tańczyła wiktoriańska dziewica z różami w dłoniach. Kokieteryjnie podrygując, spoglądała na niego zza deszczu płatków. Jej olbrzymie piersi były obleczone bielą i miała tyle wspólnego z prawdziwą kobietą co stolik, na którym stało jego piwo, albo co otyły facet z kucykiem obsługujący nalewaki za barem. Wszystkie myśli Strike’a popłynęły z powrotem ku Charlotte, która bez wątpienia była prawdziwa. Prawdziwa, piękna, niebezpieczna jak osaczona lisica, bystra, chwilami zabawna i – jak stwierdził najstarszy przyjaciel Strike’a – „popieprzona do szpiku kości”. Czy tym razem to był koniec, naprawdę koniec? Siedząc w kokonie zmęczenia, Strike wspominał sceny z poprzedniego wieczoru i ranka. W końcu zrobiła coś, czego nie potrafił wybaczyć, i wiedział, że gdy znieczulenie przestanie działać, ból bez wątpienia okaże się potworny. Tymczasem jednak należało się zmierzyć z praktyczną stroną tej zmiany. Dotychczas mieszkał u Charlotte, w jej stylowym, drogim dwupoziomowym mieszkaniu przy Holland Park

Avenue, a to oznaczało, że od drugiej w nocy dobrowolnie stał się bezdomny. (Po prostu zamieszkaj u mnie, Rudzielcu. Na litość boską, sam wiesz, że to dobre rozwiązanie. Będziesz mógł zaoszczędzić i rozkręcić interes, a ja o ciebie zadbam. Nie powinieneś wracać do zdrowia w samotności. Nie bądź niemądry, Rudzielcu... Już nikt nigdy nie nazwie go Rudzielcem. Rudzielec umarł). Po raz pierwszy w długiej i burzliwej historii ich związku to on odszedł od niej, a nie odwrotnie. Wcześniej Charlotte trzy razy mówiła: dość. Zawsze towarzyszyła im milcząca świadomość, że jeśli kiedykolwiek odejdzie Strike – jeśli to on uzna, że nie chce tego dłużej ciągnąć – rozstanie będzie miało zupełnie inny charakter niż wszystkie rozstania inicjowane przez Charlotte – tamte, choć bolesne i nieprzyjemne, nigdy nie wydawały się ostateczne. Wiedział, że Charlotte nie spocznie, póki się nie zemści, raniąc go najmocniej, jak tylko zdoła. Poranna scena, gdy wytropiła go w agencji, niewątpliwie stanowiła jedynie przedsmak tego, co miało nastąpić w najbliższych miesiącach, a nawet latach. Nie znał nikogo z większym apetytem na zemstę. Pokuśtykał do baru, zamówił drugi kufel i wrócił do stolika, by dalej snuć ponure myśli. Odejście od Charlotte postawiło go na skraju prawdziwego ubóstwa. Był tak bardzo zadłużony, że od śpiwora w bramie dzielił go jedynie John Bristow. Gdyby Gillespie zażądał zwrotu pożyczki, dzięki której Strike wpłacił zaliczkę za biuro, to detektywowi nie pozostałoby nic innego, jak tylko zacząć spać na ulicy. (Dzwonię, żeby sprawdzić, co u pana słychać, panie Strike, w tym miesiącu nie wpłynęła jeszcze pańska rata... Czy możemy się jej spodziewać w ciągu kilku najbliższych dni?) I wreszcie (skoro już zaczął się przyglądać niedoskonałościom swojego życia, czemu nie miałby przeprowadzić kompleksowej analizy?) ostatnio przybrał na wadze. Całe dziewięć i pół kilo. Czuł się z tego powodu nie tylko gruby i powolny, lecz także niepotrzebnie dodatkowo obciążał protezę nogi, którą teraz opierał na mosiężnym drążku pod stolikiem. Strike zaczynał lekko utykać tylko dlatego, że nadprogramowy ciężar doprowadził do otarcia. Długi spacer przez Londyn w środku nocy ze sportową torbą na ramieniu na pewno mu nie pomógł. Wiedząc, że zmierza ku nędzy, postanowił dotrzeć do celu w najtańszy sposób. Poszedł do baru po trzeci kufel. Wróciwszy do stolika pod kopułą, wyjął komórkę i zadzwonił do kumpla z londyńskiej policji, z którym przyjaźń połączyła go zaledwie kilka lat temu, ale za to w wyjątkowych okolicznościach. Tak jak Charlotte była jedyną osobą, która nazywała go Rudzielcem, tak komisarz Richard Anstis był jedynym człowiekiem nazywającym Strike’a Tajemniczym Bobem i właśnie to przezwisko wykrzyczał do słuchawki na dźwięk głosu przyjaciela. – Potrzebuję informacji – powiedział Strike. – Wal. – Kto prowadził sprawę Luli Landry? Szukając numeru telefonu, Anstis spytał Strike’a o interesy, prawą nogę i narzeczoną. Strike skłamał na temat wszystkich trzech. – Miło to słyszeć – odrzekł wesoło Anstis. – Okej, to numer Wardle’a. Gość jest w porządku. Zakochany w sobie, ale lepiej uderzyć do niego niż do Carvera. Carver to cipa. Mogę szepnąć Wardle’owi słówko. Jeśli chcesz, od razu do niego zadzwonię. Strike wyciągnął turystyczną ulotkę z drewnianego stojaka przy ścianie i zapisał numer Wardle’a obok zdjęcia Horse Guards. – Kiedy wpadniesz? – spytał Anstis. – Przyprowadź kiedyś Charlotte. – Tak, byłoby super. Zadzwonię. Na razie mam mnóstwo roboty. Rozłączywszy się, Strike na chwilę pogrążył się w myślach, a potem zadzwonił do kogoś, kogo znał o wiele dłużej niż Anstisa i kogo życie poprowadziło w zupełnie przeciwnym kierunku. – Dzwonię, bo chcę cię prosić o przysługę, stary – powiedział Strike. – Potrzebuję informacji. – Na jaki temat? – Ty mi powiedz. Szukam czegoś, czym mógłbym zachęcić glinę do współpracy. Rozmowa trwała dwadzieścia pięć minut. Składało się na nią wiele chwil milczenia, które

coraz bardziej się wydłużały i były coraz bardziej wymowne, aż w końcu Strike dostał przybliżony adres i dwa nazwiska, które też zapisał obok Horse Guards, oraz przestrogę, której nie zanotował, lecz przyjął zgodnie z duchem, w jakim najprawdopodobniej została wypowiedziana. Rozmowa zakończyła się w przyjaznym tonie i Strike, ziewając z szeroko otwartymi ustami, wybrał numer Wardle’a. Prawie natychmiast w słuchawce odezwał się donośny szorstki głos. – Wardle. – Witam. Jestem Cormoran Strike i... – Kto? – Cormoran Strike – powtórzył Strike. – Tak się nazywam. – A, jasne – powiedział Wardle. – Przed chwilą dzwonił Anstis. Jesteś tym prywatnym detektywem? Podobno chcesz porozmawiać o Luli Landry? – Zgadza się – potwierdził Strike i powstrzymując następne ziewnięcie, zaczął oglądać malunki na suficie: bachiczne hulanki, które gdy się przyjrzał, okazały się ucztą wróżek. Sen nocy letniej, człowiek z głową osła. – Ale najbardziej zależy mi na kartotece. Wardle się roześmiał. – To nie ja zawdzięczam ci pieprzone życie, koleś. – Mam informacje, które mogą cię zainteresować. Pomyślałem, że zrobimy wymianę. Nastąpiło krótkie milczenie. – Zakładam, że nie chcesz przeprowadzać tej wymiany przez telefon? – Zgadza się – potwierdził Strike. – Może miałbyś ochotę napić się gdzieś piwa po ciężkim dniu pracy? Strike zapisał nazwę pubu niedaleko Scotland Yardu i oznajmiając, że za tydzień (z braku szans na wcześniejszy termin) też mu pasuje, zakończył połączenie. Ale nie zawsze tak było. Jeszcze dwa lata temu potrafił zmusić do uległości świadków i podejrzanych. Był takim facetem jak Wardle: jego czas miał większą wartość niż czas większości osób, z którymi się zadawał, i to on mógł wybierać, kiedy i gdzie dojdzie do rozmowy oraz jak długo będzie trwała. Podobnie jak Wardle, nie potrzebował munduru – stale otaczała go aura biurokracji i prestiżu. A teraz był utykającym gościem w pogniecionej koszuli wykorzystującym dawne znajomości i próbującym ubijać interesy z policjantami, którzy kiedyś z radością odbieraliby od niego telefony. – Dupek – powiedział na głos do kufla rozbrzmiewającego echem. Trzecie piwo spłynęło mu do gardła z taką łatwością, że na dnie została już tylko resztka. Zadzwoniła jego komórka. Spojrzał na wyświetlacz i zobaczył numer agencji. Robin na pewno próbowała mu powiedzieć, że Peter Gillespie upomniał się o pieniądze. Od razu przełączył ją na pocztę głosową, opróżnił kufel i wyszedł. Na ulicy było jasno i zimno, chodnik zrobił się wilgotny, a kałuże mieniły się srebrem, bo po niebie przemykały chmury. Strike wyszedł z pubu, zapalił następnego papierosa i stał na progu Tottenham, zaciągając się i patrząc na robotników, którzy krążyli wokół dziury w ziemi. Gdy skończył palić, ruszył na spacer po Oxford Street, czekając, aż Tymczasowe Rozwiązanie pójdzie do domu i będzie mógł się spokojnie wyspać.

6 Robin odczekała dziesięć minut, aby się upewnić, że Strike nie zawróci, a potem wykonała kilka rozkosznych telefonów ze swojej komórki. Przyjaciółki przyjmowały wieść o jej zaręczynach albo piskiem, albo pełnymi zazdrości komentarzami i obie te reakcje sprawiały Robin wielką przyjemność. W porze lanczu pozwoliła sobie na godzinną przerwę, kupiła paczkę herbatników do zwrotu grafikowi (zakładając za Strike’a czterdzieści dwa pensy, gdyż w kasetce, czyli w oznakowanej puszce po ciastkach, nie znalazła pieniędzy) oraz trzy pisma dla przyszłych panien młodych. Gdy wróciła do pustej agencji, cała podekscytowana spędziła w szczęściu czterdzieści minut, oglądając bukiety i suknie ślubne. Kiedy jej samowolna przerwa na lancz dobiegła końca, Robin umyła filiżanki i tacę, po czym

oddała je panu Crowdy’emu razem z odkupionymi herbatnikami. Zauważywszy, z jaką gorliwością próbował ją zatrzymać rozmową podczas tej drugiej wizyty i jak błądził wzrokiem od jej ust do piersi, postanowiła go unikać przez resztę tygodnia. Strike nadal nie wracał. Szukając jakiegoś zajęcia, Robin uporządkowała zawartość szuflad w biurku, wyrzucając to, co uznała za odpadki zgromadzone przez inne tymczasowe sekretarki: dwie kostki zakurzonej czekolady mlecznej, spiłowany pilniczek do paznokci oraz mnóstwo karteczek z anonimowymi numerami telefonów i bazgrołami. Było tam też pudełko staromodnych metalowych klipsów do papieru, jakich jeszcze nigdy nie widziała, i pokaźna liczba czystych niebieskich notesików, które mimo braku zapisków roztaczały atmosferę biurokracji. Robin, obyta w biurowym świecie, podejrzewała, że zostały podprowadzone z szafki w jakiejś instytucji. Od czasu do czasu w agencji dzwonił telefon. Wyglądało na to, że jej nowy szef jest człowiekiem o wielu imionach. Jeden człowiek pytał o „Oggy’ego”, inny o „Żółwia”, a jakiś oschły urywany głos poprosił, żeby „pan Strike” jak najszybciej oddzwonił do pana Petera Gillespiego. Robin za każdym razem telefonowała na komórkę Strike’a, ale łączyła się jedynie z pocztą głosową. Zostawiła zatem wiadomości głosowe, zapisała nazwiska i numery rozmówców na samoprzylepnej karteczce, zaniosła ją do gabinetu Strike’a i starannie przykleiła do biurka. Za oknem bez końca dudnił młot pneumatyczny. Około drugiej sufit zaczął skrzypieć, gdyż uaktywnił się lokator z mieszkania piętro wyżej. Poza tym Robin była chyba sama w całym budynku. Po jakimś czasie osamotnienie połączone z czystą radością, która groziła rozerwaniem klatki piersiowej, ilekroć spojrzenie Robin padało na pierścionek na palcu lewej ręki, dodało jej odwagi. Zaczęła sprzątać i porządkować maleńkie pomieszczenie znajdujące się pod jej tymczasową kontrolą. Mimo ogólnego zapuszczenia i dominującego w biurze brudu Robin szybko odkryła wyraźną strukturę organizacyjną, która ucieszyła jej schludną i poukładaną naturę. Tekturowe teczki (dziwnie staromodne w epoce jaskrawego plastiku) ustawione na półkach za jej biurkiem uporządkowano chronologicznie, każda miała na grzbiecie napisany odręcznie numer seryjny. Otworzyła jedną z nich i zobaczyła, że metalowe klipsy służą do spinania luźnych kartek w poszczególnych teczkach. Większość materiałów w środku została spisana zwodniczym, trudnym do odczytania pismem. Może właśnie tak pracowała policja. Może Strike był kiedyś policjantem. W środkowej szufladzie szafy na dokumenty, obok cienkiego pliku umów o poufności, odkryła stertę różowych listów z pogróżkami, o których wspomniał Strike. Wyjęła jedną z umów i przeczytała: prosty formularz zobowiązywał sygnatariusza do powstrzymania się od rozmów na temat osób i informacji, z którymi mógł się zetknąć podczas pracy. Po zastanowieniu Robin starannie podpisała i opatrzyła datą jeden z egzemplarzy, zaniosła go do gabinetu Strike’a i położyła na biurku, żeby mógł dopisać swoje nazwisko w wykropkowanym miejscu. Złożywszy to jednostronne przyrzeczenie poufności, na nowo poczuła aurę tajemnicy, a nawet prestiżu, którą spodziewała się zastać za przeszklonymi drzwiami, zanim gwałtownie się otworzyły i Strike o mało nie zrzucił jej ze schodów. Gdy położyła formularz na biurku Strike’a, zauważyła sportową torbę wepchniętą w kąt za szafą na dokumenty. Spomiędzy ząbków otwartego suwaka wystawały skraj brudnej koszuli, budzik i woreczek z mydłem. Robin zamknęła drzwi, jakby przypadkiem zobaczyła coś krępującego i osobistego. Dodała do tego ciemnowłosą piękność, która rano wybiegła z budynku, rozliczne obrażenia Strike’a i coś, co z perspektywy czasu wyglądało na nieco spóźniony, lecz zdecydowany pościg. Robin, która od niedawna znajdowała się w radosnym stanie narzeczeństwa, była skłonna ogromnie współczuć każdemu, kto miał mniej fortunne życie miłosne niż ona – o ile ogromne współczucie mogło pomieścić wyjątkową przyjemność, którą czuła na myśl o własnym, niezrównanym raju. O piątej, wobec ciągłej nieobecności swojego tymczasowego szefa, Robin uznała, że może już iść do domu. Nucąc pod nosem, wypełniła kartę kontrolną, a kiedy zapinała płaszcz, zaczęła śpiewać. Potem zamknęła drzwi agencji, wsunęła zapasowy klucz przez szparę na listy i zachowując pewną ostrożność, ruszyła po metalowych schodach w stronę Matthew

i domu.

7 Strike spędził wczesne popołudnie w budynku University of London Union, gdzie mijając recepcję zdecydowanym krokiem i z lekko nachmurzoną miną, dotarł do pryszniców przez nikogo niezatrzymany i niepoproszony o legitymację studencką. Później zjadł w kawiarni czerstwą bułkę z szynką i tabliczkę czekolady. Następnie otępiały ze zmęczenia, paląc papierosy, snuł się od jednego taniego sklepu do drugiego, kupując za pieniądze od Bristowa kilka niezbędnych rzeczy, których potrzebował w związku z utratą mieszkania z utrzymaniem. Początek wieczoru zastał go zaszytego we włoskiej restauracji wraz z kilkoma ustawionymi przy barze pudłami; wolno sącząc piwo, w końcu prawie zapomniał, dlaczego zabija czas. Gdy wrócił do agencji, dochodziła ósma. O tej porze Londyn wydawał mu się najbardziej uroczy: dzień pracy dobiegł końca, okna pubów były ciepłe i lśniły jak klejnoty, na ulicach tętniło życie, a niezmordowana trwałość wiekowych budynków, złagodzona ulicznym oświetleniem, działała dziwnie pokrzepiająco. Widziałyśmy wielu takich jak ty, zdawały się kojąco mruczeć, kiedy kuśtykał po Oxford Street, niosąc pudło z łóżkiem polowym. Siedem i pół miliona serc biło w najbliższym sąsiedztwie, w tym falującym starym mieście, i wiele z nich cierpiało pewnie o wiele bardziej niż on. Mijając zamykane sklepy, gdy niebo nad głową przybierało kolor indygo, znużony Strike znajdował pocieszenie w bezmiarze i anonimowości. Wtaszczenie łóżka polowego po metalowych schodach na drugie piętro okazało się nie lada wyczynem i gdy Strike dotarł do drzwi opatrzonych jego nazwiskiem, ból w kikucie prawej nogi był już nie do zniesienia. Oparł się na chwilę, przenosząc cały ciężar ciała na lewą nogę i dyszał na szklane drzwi, patrząc, jak zachodzą mgłą. – Ty gruba cipo – powiedział na głos. – Ty stary zdychający dinozaurze. Wycierając pot z czoła, otworzył drzwi i przeciągnął swoje nabytki przez próg. W gabinecie odsunął biurko i rozstawił łóżko, rozwinął śpiwór i napełnił tani czajnik wodą z umywalki za przeszklonymi drzwiami. Czekała go kolacja w postaci zupki chińskiej w plastikowym kubku. Kupił ją dlatego, że przypomniała mu prowiant noszony kiedyś w plecaku z przydziałem – głęboko zakorzenione skojarzenie, łączące prowizoryczne kwatery z dehydratyzowanymi potrawami do zalania wrzątkiem, skłoniło go do odruchowego sięgnięcia po zupkę chińską. Kiedy woda w czajniku się zagotowała, wlał trochę do kubka i zjadł napęczniały makaron plastikowym widelcem zabranym z kawiarni w ULU. Siedząc w fotelu biurowym, spoglądał na prawie opustoszałą ulicę, na której końcu rozbrzmiewał o zmierzchu warkot samochodów, i słuchał upartego dudnienia basu w mieszczącym się dwa piętra niżej 12 Bar Café. Sypiał w gorszych miejscach: na kamiennej podłodze wielopiętrowego parkingu w Angoli i w zbombardowanej odlewni metalu, w której rozbili namioty, a rano po przebudzeniu wykasływali czarną sadzę. Najgorsza była zawilgocona sala sypialna w komunie w Norfolk, do której matka zawlekła jego i jedną z jego przyrodnich sióstr, kiedy on miał osiem, a ona sześć lat. Pamiętał miesiące spędzone w wygodnych, acz niemających nic wspólnego z komfortem szpitalnych łóżkach, przeróżne skłoty (też pomysł matki) i mroźne lasy, w których obozował podczas szkolenia wojskowego. W porównaniu z tym wszystkim łóżko polowe pod samotną nagą żarówką, choć wydawało się skromne i niezbyt zachęcające, było prawdziwym luksusem. Kupowanie niezbędnych rzeczy dla zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych wprawiło Strike’a w znajomy żołnierski stan, w którym robi się to, co należy, bez zadawania pytań i bez narzekań. Wyrzucił plastikowy kubek po makaronie, włączył lampkę i siadł przy biurku, przy którym Robin spędziła większość dnia. Gromadząc elementy nowej kartoteki – sztywną teczkę, czyste kartki, klips do papieru, notes, w którym robił notatki podczas rozmowy z Bristowem, ulotkę z Tottenham i wizytówkę Bristowa – zauważył porządek w szufladach, brak kurzu na monitorze komputera, zniknięcie

pustych filiżanek i śmieci oraz subtelny zapach pronto. Lekko zaintrygowany otworzył kasetkę na drobne i znalazł w niej liścik napisany starannym, zaokrąglonym pismem Robin, informujący go, że jest jej winien czterdzieści dwa pensy za herbatniki czekoladowe. Strike wyciągnął z portfela czterdzieści funtów, które dostał od Bristowa, i wsadził je do puszki. Po namyśle odliczył czterdzieści dwa pensy w bilonie i położył je na wierzchu. Następnie wziął jeden z długopisów, które Robin starannie ułożyła w górnej szufladzie, i zabrał się do pisania – płynnie i szybko, zaczynając od daty. Wyrwał notatki zrobione podczas rozmowy z Bristowem i wpiął je do kartoteki. Działania, które podjął do tej pory, w tym telefoniczne rozmowy z Anstisem i Wardle’em, zostały odnotowane, a numery ich telefonów zachowane (dane przyjaciela, który dostarczył przydatnych nazwisk i adresów, nie trafiły do akt). Na koniec Strike nadał nowej sprawie numer seryjny, który napisał na grzbiecie teczki obok hasła: „Nagła śmierć, Lula Landry”, zanim ją umieścił po prawej stronie półki. Wreszcie otworzył kopertę, która według Bristowa zawierała ważne tropy przeoczone przez policję. Odręczne pismo prawnika, staranne i płynne, przechylało się w lewo w ciasno zapełnionych wierszach. Tak jak zapowiedział Bristow, treść dotyczyła przede wszystkim człowieka, którego nazwał Biegaczem. Biegacz był wysokim czarnym mężczyzną z twarzą zasłoniętą szalikiem; został zarejestrowany na nagraniu z monitoringu w nocnym autobusie jeżdżącym z Islington w kierunku West Endu. Wszedł do tego autobusu mniej więcej pięćdziesiąt minut przed śmiercią Luli Landry. Następnie zauważono go na nagraniu z miejskiego monitoringu w Mayfair, gdy o 1.39 zmierzał w stronę domu Landry. Niedaleko kamery przystanął i najprawdopodobniej spojrzał na karteczkę („może z adresem albo mapką?” – dorzucił wyjaśniająco Bristow w swoich notatkach), a potem zniknął z kadru. Na nagraniu z tej samej kamery zarejestrowanym o 2.12 widać było Biegacza pędzącego w przeciwną stronę i znowu znikającego z kadru. „Biegł też inny czarny mężczyzna – może stał na czatach? Udaremniona próba kradzieży samochodu? W tym samym czasie za rogiem włączył się alarm samochodowy” – dopisał Bristow. Wreszcie, na kolejnym nagraniu z monitoringu „czarny mężczyzna bardzo przypominający Biegacza” szedł chodnikiem kilka kilometrów dalej, niedaleko Gray’s Inn Square, o poranku po śmierci Landry. „Twarz nadal zasłonięta” – napisał Bristow. Strike przerwał czytanie, żeby potrzeć powieki, i skrzywił się z bólu – zapomniał, że jedna z nich jest opuchnięta. Znajdował się teraz w stanie otępienia i niepokoju znamionującym prawdziwe wycieńczenie. Z przeciągłym westchnieniem zamyślił się nad notatkami Bristowa, ściskając we włochatej dłoni długopis, by dopisać własne spostrzeżenia. W kancelarii, która wyposażała swoich pracowników w eleganckie tłoczone wizytówki Bristow mógł interpretować prawo beznamiętnie i obiektywnie, ale zawartość koperty tylko potwierdziła opinię Strike’a, że jego klient podporządkował swoje życie prywatne niczym nieuzasadnionej obsesji. Bez względu na przyczynę, dla której Bristow tak bardzo zainteresował się Biegaczem – może skrycie bał się widma czarnego przestępcy siejącego postrach w mieście, a może miał jakiś inny, głębszy, bardziej osobisty powód – Strike’owi nie mieściło się w głowie, że policja nie przesłuchała Biegacza ani jego (może stojącego na czatach, może kradnącego samochód) towarzysza. Był pewny, że gliniarze mieli dobry powód, by wykluczyć tych ludzi z kręgu podejrzanych. Ziewając z szeroko otwartymi ustami, Strike przeszedł do drugiej strony notatek Bristowa.

– Ciekawe tylko, w jaki sposób – mruknął Strike, pocierając czoło – prześwietlił wzrokiem drzwi wejściowe i zobaczył, że ochroniarz siedzi w sraczu?

I założę się, że mu za to zapłaciłeś, pomyślał Strike, patrząc na numer telefonu ochroniarza zapisany pod ostatnim zdaniem. Odłożył długopis, którym zamierzał dopisać własne spostrzeżenia, i wpiął notatki Bristowa do kartoteki. Następnie wyłączył lampkę na biurku i pokuśtykał do toalety na korytarzu, żeby się wysikać. Umył zęby nad popękaną umywalką, zamknął przeszklone drzwi na klucz, nastawił budzik i zdjął ubranie. W neonowej poświacie ulicznych latarni Strike odpiął protezę i zsunął ją z bolącego kikuta, odchylając żelową wkładkę, która okazała się niewystarczającym zabezpieczeniem przed bólem. Położył sztuczną nogę obok ładującej się komórki, wślizgnął się do śpiwora i wyciągnąwszy się z rękami za głową, wlepił wzrok w sufit. Tak jak się obawiał, potworne zmęczenie ciała nie zdołało uspokoić szwankującego umysłu. Uaktywniło się też stare zakażenie. Nękało go, szarpało. Ciekawe, co ona teraz robi? Poprzedniego dnia wieczorem, w równoległym wszechświecie, był w pięknym mieszkaniu w najatrakcyjniejszej części Londynu z kobietą, na której widok każdy mężczyzna zaczynał spozierać na Strike’a z zazdrością połączoną z niedowierzaniem. – Czemu po prostu się do mnie nie wprowadzisz? Och, na litość boską, Rudzielcu, przecież to świetny pomysł. Czemu się w ogóle zastanawiasz? Od samego początku wiedział, że to błąd. Próbowali tego już wcześniej i za każdym razem było gorzej. – Jesteśmy zaręczeni, na litość boską, czemu nie chcesz ze mną zamieszkać? Mówiła rzeczy, które miały dowodzić, że gdy o mały włos nie straciła go na zawsze, zaszły w niej równie nieodwracalne zmiany jak w nim po tym, jak zostało mu tylko półtorej nogi. – Nie potrzebuję pierścionka. Nie wygłupiaj się, Rudzielcu. Musisz mieć pieniądze na rozkręcenie interesu. Zamknął oczy. Po dzisiejszym poranku nie mogło być odwrotu. Okłamała go o jeden raz za dużo i w zbyt poważnej sprawie. Ale analizował wszystko od początku jak dawno rozwiązane równanie, gdyż bał się, że popełnił jakiś podstawowy błąd. Skrupulatnie połączył ze sobą fakty: nieustannie przesuwany termin, odmowa zasięgnięcia porady farmaceuty albo lekarza, wściekłość, którą reagowała na każdą prośbę o wyjaśnienie, a potem nagły komunikat, że to koniec, bez choćby strzępu dowodu, że w ogóle coś było na rzeczy. W dodatku wszystkim podejrzanym okolicznościom towarzyszyła boleśnie zdobyta świadomość jej mitomanii, jej potrzeby prowokowania, szydzenia, wystawiania na próbę. – Nie waż mi się tu prowadzić żadnego pieprzonego śledztwa. Nie waż się traktować mnie jak jakiegoś naćpanego rekruta. Nie jestem żadną cholerną sprawą do rozwiązania. Twierdzisz, że mnie kochasz, a nie wierzysz mi na słowo nawet w takiej sprawie... Ale kłamstwa były wplecione w tkaninę jej bytu, jej życia, więc mieszkanie z tą kobietą i kochanie jej oznaczało powolne zaplątywanie się w nie, wyciąganie prawdy siłą, walkę

o utrzymanie punktu oparcia w rzeczywistości. Jak to możliwe, że ktoś, kto od najmłodszych lat czuł potrzebę sprawdzania, zdobywania pewności, wyłuskiwania prawdy z najbłahszych zagadek, mógł tak mocno i tak długo kochać dziewczynę, która kłamała z taką łatwością, z jaką inne kobiety oddychają? – To koniec – powiedział na głos. – Musiało do tego dojść. Ale nie chciał o tym mówić Anstisowi i nie czuł się na siłach mówić komukolwiek, jeszcze nie. W całym Londynie miał przyjaciół, którzy chętnie przyjęliby go w swoich domach, otworzyli przed nim pokoje gościnne i lodówki, skorzy do współczucia i pomocy. Ceną za te wszystkie wygodne łóżka i domowe posiłki byłoby jednak siedzenie przy stole w kuchni, gdy dzieci w czyściutkich piżamach poszłyby już spać, i ponowne przeżywanie obrzydliwej ostatniej bitwy z Charlotte, połączone ze współczuciem i litością oburzonych dziewczyn i żon kumpli. Wolał ponurą samotność, chińską zupkę i śpiwór. Wciąż czuł utraconą stopę oderwaną od nogi dwa i pół roku temu. Była tam, w śpiworze, jeśli chciał, mógł poprzebierać niewidzialnymi palcami. Mimo wyczerpania minęło sporo czasu, zanim w końcu zasnął, a przez wszystkie sny przewijała się Charlotte – przepiękna, wściekła i nawiedzona.

CZĘŚĆ DRUGA

Non ignara mali, miseris succurrere disco. Poznawszy nieszczęście, umiem nieszczęsnych przygarniać. Wergiliusz, Eneida (tłum. Z. Kubiak)

1 – „Mimo że śmierci Luli Landry poświęcono litry farby drukarskiej i długie godziny czasu antenowego, rzadko stawiano pytanie: Czemu ona nas w ogóle obchodzi?” „Oczywiście była piękna, a piękne dziewczyny napędzają sprzedaż gazet od czasów szrafowanych rozleniwionych syren Dany Gibsona w »New Yorkerze«”. „Poza tym była czarna, a raczej miała skórę w przepysznym odcieniu kawy z mlekiem, co, jak nam nieustannie powtarzano, było oznaką postępów w branży dbającej jedynie o powierzchowność. (Mam co do tego wątpliwości: może kawa z mlekiem była po prostu modna w tym sezonie? Czyżby branża odnotowała nagły napływ czarnych kobiet idących w ślady Landry? Czy jej sukces zrewolucjonizował nasze wyobrażenie o kobiecym pięknie? Czy czarne lalki Barbie sprzedają się teraz lepiej niż białe?)” „Rodzina i najbliżsi przyjaciele Landry są oczywiście zrozpaczeni i głęboko im współczuję. Jednak my, czytające i oglądające społeczeństwo, nie czujemy żadnego osobistego smutku, który uzasadniałby naszą przesadę. Młode kobiety codziennie umierają w »tragicznych« (czyli nienaturalnych) okolicznościach: w wypadkach samochodowych, z przedawkowania, a czasem dlatego, że się głodzą, usiłując sprostać ideałowi sylwetki lansowanej przez Landry i jej podobne. Czy z chwilą gdy zamkniemy gazetę, poświęcimy którejś z tych martwych dziewczyn o zwyczajnej twarzy coś więcej niż ulotną myśl?” Robin przerwała czytanie, żeby upić łyk kawy i odchrząknąć. – Jak na razie bardzo świętoszkowato – mruknął Strike. Siedząc na krawędzi biurka Robin, wpinał zdjęcia do otwartej teczki, numerował je i opisywał w indeksie na końcu. Robin wróciła do miejsca, w którym przerwała, i znów zaczęła czytać na głos tekst z monitora. – „Nasze nadmierne zainteresowanie, a nawet smutek, wymagają analizy. Można założyć, że przed śmiertelnym skokiem Landry dziesiątki tysięcy kobiet chętnie zamieniłyby się z nią miejscami. Szlochające dziewczyny kładły kwiaty pod wartym cztery i pół miliona funtów apartamentem Landry, gdy z ulicy zabierano jej roztrzaskane ciało. Czy choć jedna początkująca modelka porzuciła marzenia o tabloidowej sławie z powodu wzlotu i brutalnego upadku Luli Landry?” – Streszczaj się – powiedział Strike. – Nie ty, ona – dodał pospiesznie. – Bo autorką jest kobieta, prawda? – Tak, Melanie Telford – potwierdziła Robin, przesuwając tekst do początku, gdzie ukazało się portretowe zdjęcie blondynki w średnim wieku z obwisłymi policzkami. – Nie czytać dalej? – Nie, nie, czytaj. Robin jeszcze raz odchrząknęła i wróciła do czytania. – „Odpowiedź z całą pewnością brzmi nie”. Chodzi o te początkujące modelki, które miałyby się zniechęcić. – Tak, nadążam.

– No dobrze, więc... „Sto lat po Emmeline Pankhurst największym marzeniem pokolenia dojrzewających kobiet jest to, by zredukowano je do papierowej lalki, płaskiego, przeżywającego wyssane z palca przygody awatara, który skrywa tak wielki niepokój i cierpienie, że pozostaje mu tylko rzucić się z okna na trzecim piętrze. Wygląd jest wszystkim: projektant Guy Somé czym prędzej poinformował prasę, że Landry skoczyła w jednej z jego kreacji, a potem w ciągu dwudziestu czterech godzin po jej śmierci sprzedał wszystkie egzemplarze. Czy istnieje lepsza reklama niż Lula Landry, która postanowiła stanąć przed Stwórcą w ciuchu od Somégo?” „Nie, nie dlatego płaczemy, że straciliśmy tę młodą kobietę. Dla większości z nas była ona równie nieprawdziwa jak dziewczyny, które spłynęły z piórka Gibsona. Rozpaczamy z powodu wizerunku migoczącego w tabloidach i pismach o celebrytach, wizerunku sprzedającego nam ubrania, torebki i wyobrażenia o sławie. Wraz z odejściem Landry okazały się one puste i nietrwałe jak bańka mydlana. Gdyby starczyło nam uczciwości, musielibyśmy przyznać, że tak naprawdę tęsknimy za ekscytującymi wybrykami tej chudej jak kartka latawicy, gdyż nie możemy dłużej śledzić komiksu o jej życiu pełnym narkotyków, buntu, modnych ciuchów i niebezpiecznego chłopaka, z którym co rusz się rozstawała i ponownie schodziła”. „Wydawcy szmatławców karmiących się życiem sławnych ludzi z pewnością będą rozpaczali po jej śmierci dłużej niż większość z nas – wszak te gazety rozpisywały się o pogrzebie Landry z takim samym zapałem jak o ślubach innych sław. Dzięki nim mogliśmy zobaczyć przeróżnych celebrytów we łzach, podczas gdy dla rodziny zmarłej zarezerwowano najmniejsze zdjęcie ze wszystkich. Okazała się zaskakująco niefotogeniczna, sami rozumiecie”. „Niemniej słowa jednego z żałobników naprawdę mnie wzruszyły. Ta kobieta, odpowiadając na czyjeś pytania i prawdopodobnie nie zdając sobie sprawy, że ma do czynienia z dziennikarzem, wyjawiła, że poznała Landry w psychiatryku, gdzie bardzo się zaprzyjaźniły. Zajęła miejsce w ostatniej ławce, by pożegnać zmarłą, a potem równie cicho się wymknęła. W przeciwieństwie do wielu innych osób, które zadawały się z Landry za życia, nie sprzedała swojej historii. Fakt, że prawdziwa Lula Landry wzbudziła szczerą sympatię u zwyczajnej dziewczyny, można uznać za wzruszający. A jeśli chodzi o resztę z nas...” – Nie podaje nazwiska tej zwyczajnej dziewczyny z psychiatryka? – wtrącił się Strike. Robin w milczeniu przejrzała artykuł. – Nie. Strike podrapał się po niedokładnie ogolonej brodzie. – Bristow nie wspominał o żadnej przyjaciółce z ośrodka. – Myśli pan, że to ktoś ważny? – skwapliwie podchwyciła Robin, obracając się na fotelu, żeby na niego spojrzeć. – Warto byłoby porozmawiać z kimś, kto znał Landry z terapii, a nie z nocnych klubów. Strike poprosił Robin o wyszukanie w internecie informacji na temat Luli Landry tylko dlatego, że nie miał dla niej innych zadań. Zdążyła już zadzwonić do Derricka Wilsona, ochroniarza zatrudnionego w apartamentowcu, i umówiła Strike’a na spotkanie w piątek rano w Phoenix Café w Brixton. Pocztą przyszły dwie gazetki reklamowe i jedno ostateczne wezwanie do zapłaty. Nikt nie dzwonił, a wszystko, co można było ułożyć w porządku alfabetycznym, w stosiki albo według rodzaju i koloru, zostało już ułożone. Wczorajsza biegłość Robin w googlowaniu nasunęła Strike’owi pomysł wyznaczenia jej dość bezsensownego zadania. Mniej więcej od godziny czytała porozrzucane w internecie wzmianki i artykuły o Landry i bliskich jej osobach, a Strike porządkował stertę paragonów, rachunków za telefon i zdjęć związanych z jedyną sprawą, którą aktualnie prowadził, zanim przyszedł Bristow. – Może w takim razie poszukam czegoś więcej o tej dziewczynie? – podsunęła Robin. – Dobra – zgodził się Strike, skupiony na zdjęciu krępego łysiejącego mężczyzny w garniturze i bardzo dorodnej rudowłosej kobiety w obcisłych dżinsach. Facet nazywał się Geoffrey Hook, ale jego ruda towarzyszka w niczym nie przypominała pani Hook, która przed zjawieniem się Bristowa była jedyną klientką Strike’a. Strike wpiął zdjęcie do teczki pani Hook i oznaczył je numerem dwanaście, a Robin z powrotem odwróciła się w stronę

komputera. Przez chwilę panowała cisza, jeśli nie liczyć szeleszczenia zdjęć i stukania krótkich paznokci Robin w klawiaturę. Drzwi do gabinetu Strike’a zostały zamknięte, żeby zasłonić łóżko polowe i inne oznaki świadczące o zamieszkaniu. Powietrze było ciężkie od sztucznego zapachu cytryny, gdyż przed przyjściem Robin Strike obficie spryskał poczekalnię tanim odświeżaczem. Nie chcąc, żeby Robin doszukała się jakiegoś erotycznego podtekstu w jego decyzji o zajęciu miejsca na krawędzi jej biurka, udał, że po raz pierwszy zauważył jej pierścionek zaręczynowy, a potem przez pięć minut prowadził uprzejmą i celowo bezosobową rozmowę na temat jej narzeczonego. Okazało się, że od niedawna pracuje jako księgowy i ma na imię Matthew, że miesiąc temu Robin przeprowadziła się do Londynu z Yorkshire, żeby z nim zamieszkać, i że praca tymczasowa jest dla niej tylko przystankiem na drodze do stałego zatrudnienia. – Myśli pan, że uda się ją znaleźć na którymś z tych zdjęć? – spytała po chwili Robin. – Tę dziewczynę z psychiatryka. Pokazała mu ekran pełen zdjęć jednakowej wielkości. Na każdym z nich była co najmniej jedna osoba w ciemnym ubraniu i wszystkie szły w tym samym kierunku, spiesząc na pogrzeb. Tło zdjęć tworzyły barierki i rozmyte twarze ludzi z tłumu. Najbardziej uderzające było zdjęcie bardzo wysokiej bladej dziewczyny ze złotymi włosami ściągniętymi w kucyk, w nakryciu głowy z czarnej siatki i piór. Strike ją rozpoznał, gdyż znali ją wszyscy: nazywała się Ciara Porter i była modelką. To właśnie z nią Lula spędziła większość swojego ostatniego dnia wśród żywych i to z nią pozowała do jednych z najsławniejszych zdjęć w swojej karierze. W drodze na pogrzeb Porter wyglądała pięknie i ponuro. Najwidoczniej przyszła sama, gdyż żadne ramię nie podtrzymywało jej chudej ręki i na jej długich plecach nie spoczywała niczyja dłoń. Obok Porter znajdowało się zdjęcie pary opatrzone podpisem: „Producent filmowy Freddie Bestigui z żoną Tansy”. Bestigui miał posturę byka: krótkie nogi, szeroką wypukłą pierś i gruby kark. Siwe włosy obciął na jeża, jego twarz była zmiętoszoną masą fałd, worków i pieprzyków, a mięsisty nos sterczał w niej niczym guz. Mimo to Bestigui wyglądał imponująco w drogim czarnym płaszczu z chudą jak kościotrup młodą żoną u boku. Twarz Tansy była prawie całkiem zasłonięta postawionym futrzanym kołnierzem płaszcza i ogromnymi okrągłymi okularami przeciwsłonecznymi. Ostatnie zdjęcie w tym rzędzie przedstawiało „Guy Somégo, projektanta mody”. Chudy czarny mężczyzna miał na sobie granatowy surdut o udziwnionym kroju. Szedł z pochyloną głową i nie było widać jego miny, gdyż światło padało na ciemną głowę pod niewłaściwym kątem, ale trzy kolczyki z olbrzymimi brylantami w uchu zwróconym do fotografów odbijały światło i migotały niczym gwiazdy. Wyglądało na to, że podobnie jak Porter przybył sam i w kadrze tylko przypadkiem znalazła się też mała grupka żałobników niewarta uwiecznienia. Strike przysunął krzesło do monitora, uważając, by nie zbliżyć się do Robin nawet na długość ręki. Jedna z przypadkowych twarzy, która w połowie znalazła się poza kadrem, należała do Johna Bristowa. Można go było poznać po krótkiej górnej wardze i króliczych zębach. Bristow obejmował ramieniem pogrążoną w bólu starszą kobietę o siwych włosach. Miała zmizerniałą, trupio bladą twarz, naznaczoną głęboką rozpaczą. Za tą parą szedł wysoki wyniosły mężczyzna, wyglądający tak, jakby gardził otoczeniem, w którym się znalazł. – Nie widzę nikogo, kto by przypominał tę zwykłą dziewczynę – powiedziała Robin, przesuwając obraz w dół, żeby obejrzeć kolejne zdjęcia sławnych i pięknych ludzi ze smutnymi i poważnymi minami. – O, niech pan spojrzy... Evan Duffield. Duffield miał na sobie czarną koszulkę, czarne dżinsy i czarny płaszcz w wojskowym stylu. Włosy też miał czarne. Jasnoniebieskie oczy patrzyły prosto w obiektyw wycelowany w jego twarz o ostrych rysach i zapadniętych policzkach. Choć był wyższy od dwojga swoich towarzyszy, otaczających go z obu stron – przysadzistego mężczyzny w garniturze i wystraszonej starszej kobiety, która szła z otwartymi ustami i wykonywała gest, jakby chciała utorować drogę – w porównaniu z nimi wydawał się bezbronny. Cała trójka przypominała Strike’owi rodziców wyprowadzających z imprezy dziecko strute alkoholem.

Zauważył, że mimo zdezorientowanej, cierpiącej miny Duffield bardzo starannie pomalował oczy eyelinerem. – Niech pan spojrzy na te kwiaty! Duffield prześlizgnął się na górę monitora i zniknął, a Robin zatrzymała się na zdjęciu olbrzymiego wieńca w kształcie czegoś, co Strike początkowo wziął za serce, lecz później się zorientował, że to dwa zaokrąglone skrzydła anioła zrobione z białych róż. W zdjęcie wpasowano zbliżenie załączonego bileciku. – „Spoczywaj w pokoju, Aniele. Deeby Macc” – przeczytała na głos Robin. – Deeby Macc? Ten raper? Więc oni się znali? – Nie, raczej nie, ale przecież wynajął apartament w jej budynku i wspomniał o niej w paru piosenkach, prawda? Prasa była bardzo podekscytowana, kiedy wybrał właśnie to mieszkanie... – Jesteś dobrze poinformowana. – Och, wie pan, kolorowe pisma – odparła zdawkowo Robin, przesuwając ekran z powrotem w stronę zdjęć z pogrzebu. – Deeby. Co to za imię? – zastanawiał się na głos Strike. – To od jego inicjałów. D.B. – wyjaśniła. – Naprawdę nazywa się Daryl Brandon Macdonald. – Słuchasz rapu? – Nie – zaprzeczyła Robin, nadal wpatrując się w monitor. – Po prostu mam pamięć do takich rzeczy. Zamknęła przeglądane zdjęcia i znowu zaczęła stukać w klawiaturę. Strike wrócił do swoich fotek. Na następnej pan Geoffrey Hook przed stacją metra Ealing Broadway całował rudowłosą towarzyszkę, obmacując jej ogromny, obleczony grubym materiałem pośladek. – Na YouTube jest kawałek nagrania, niech pan popatrzy – odezwała się Robin. – Deeby Macc mówi o Luli po jej śmierci. – Zobaczmy – powiedział Strike, przesuwając krzesło o pół metra w stronę Robin i po namyśle cofając je o ćwierć. Małe niewyraźne nagranie w okienku o wymiarach siedem i pół na dziesięć centymetrów gwałtownie obudziło się do życia. Ogromny czarny mężczyzna w bluzie z kapturem ozdobionej na piersi pięścią z ćwieków siedział w czarnym skórzanym fotelu, zwrócony w stronę niewidocznej osoby przeprowadzającej wywiad. Miał gładko ogoloną głowę i okulary przeciwsłoneczne na nosie. – ...o samobójstwie Luli Landry? – zapytał dziennikarz z brytyjskim akcentem. – Zjebana sprawa, człowieku, zjebana sprawa – odpowiedział Deeby, przesuwając dłonią po gładkiej głowie. Mówił cichym, niskim i zachrypniętym głosem, nieznacznie sepleniąc. – Tak właśnie robią, żeby dopiąć swego: osaczają cię i wykańczają. Wszystko przez zazdrość, koleś. To te pieprzone pismaki wypchnęły ją przez okno. Niech spoczywa w spokoju. Teraz ma spokój. – Londyn zgotował ci dość wstrząsające powitanie – zauważył dziennikarz. – No wiesz, przecież ona przeleciała ci za oknem. Deeby Macc zwlekał z odpowiedzią. Siedział zupełnie nieruchomo i wpatrywał się w rozmówcę zza ciemnych okularów. Potem odrzekł: – Mnie tam nie było. A ktoś ci mówił, że byłem? Dał się słyszeć donośny nerwowy śmiech dziennikarza, pospiesznie stłumiony. – Broń Boże, ależ skąd, nie... Deeby odwrócił głowę w stronę kogoś stojącego poza kadrem. – Powinienem był przyjść z adwokatami? Dziennikarz ryknął pochlebczym śmiechem. Deeby znowu na niego spojrzał, ale się nie uśmiechał. – Deeby Macc – podsumował dziennikarz, z trudem łapiąc oddech. – Wielkie dzięki za rozmowę. W kadr wślizgnęła się wyciągnięta biała ręka. Deeby podniósł swoją, zaciśniętą w pięść. Biała dłoń zmieniła ułożenie i rozmówcy stuknęli się knykciami. Spoza kadru dobiegł czyjś

szyderczy śmiech. Nagranie się skończyło. – „To te pieprzone pismaki wypchnęły ją przez okno” – powtórzył Strike, odsuwając się z krzesłem na wcześniejsze miejsce. – Ciekawy punkt widzenia. Poczuł wibrowanie komórki w kieszeni spodni i sięgnął po telefon. Na widok imienia Charlotte dołączonego do nowego SMS-a wezbrała w nim adrenalina, jakby właśnie zauważył skradającego się drapieżnika. Jeśli chcesz zabrać rzeczy, nie będzie mnie w domu w piątek rano od 9 do 12.

– Co? – Miał wrażenie, że Robin coś powiedziała. – Mówię, że jest tu okropny tekst o jej biologicznej matce. – Okej. Czytaj. Wsunął komórkę z powrotem do kieszeni. Gdy znów pochylił wielką głowę nad kartoteką pani Hook, myśli dźwięczały mu w czaszce, jakby ktoś uderzył tam w gong. Charlotte działała z okrutnym rozmysłem, udawała spokój dojrzałego człowieka. Wyniosła ich niekończący się wyrafinowany pojedynek na nowy poziom, którego jeszcze nigdy nie osiągnęli ani nie wypróbowali: „No, zachowujmy się jak dorośli”. Może gdy przekroczy próg jej mieszkania, Charlotte zatopi mu nóż między łopatkami albo po wejściu do sypialni znajdzie jej zwłoki z podciętymi żyłami, w kałuży krzepnącej krwi naprzeciwko kominka. Głos Robin przypominał szum chodzącego w tle odkurzacza. Ponowne skupienie się na jej słowach wymagało wysiłku. –”... sprzedała romantyczną historię o swoim romansie z młodym czarnym mężczyzną wszystkim dziennikarzom z tabloidów, którzy byli gotowi zapłacić. W opowieści o Marlene Higson, jaką pamiętają jej dawni sąsiedzi, nie ma jednak ani krzty romantyzmu. »Przyjmowała klientów – mówi Vivian Cranfield, która mieszkała nad Higson w okresie, gdy ta zaszła w ciążę. – Mężczyźni przychodzili i wychodzili o każdej porze dnia i nocy. Nie miała pojęcia, kto jest ojcem córki, to mógł być każdy z nich. Nigdy nie chciała tego dziecka. Ciągle pamiętam, jak ta mała płakała na korytarzu, całkiem sama, kiedy jej matka była zajęta klientem. Takie maleństwo w pieluszce, ledwie umiało chodzić... Ktoś w końcu zadzwonił do opieki społecznej, i w samą porę. Adopcja to najlepsze, co spotkało tę dziewczynę«. Prawda bez wątpienia zszokuje Landry, która długo opowiadała prasie o swoim pojednaniu z utraconą przed laty biologiczną matką...”. To zostało napisane – wyjaśniła Robin – jeszcze przed śmiercią Luli. – Tak – powiedział Strike, gwałtownie zamykając teczkę. – Masz ochotę się przejść?

2 Kamery na drążkach wyglądały jak złowrogie pudełka po butach, każde z jednym ślepym czarnym okiem. Były zwrócone w przeciwnych kierunkach i gapiły się na całą Alderbrook Road, na której roiło się od pieszych i samochodów. Wzdłuż obu chodników ciągnęły się rzędy sklepów, barów i kawiarni. Piętrowe autobusy z warkotem sunęły w tę i we w tę po wydzielonych pasach. – To tutaj kamera uchwyciła Bristowowego Biegacza – zauważył Strike, odwracając się plecami do Alderbrook Road, żeby spojrzeć na znacznie spokojniejszą Bellamy Road, która między wysokimi wspaniałymi domami prowadziła ku mieszkalnemu sercu Mayfair. – Przebiegł tędy dwanaście minut po jej śmierci... To chyba najkrótsza droga z Kentigern Gardens. Jeżdżą tu nocne autobusy. Największe szanse na złapanie taksówki, chociaż podróż taksówką nie byłaby mądrym posunięciem, jeśli właśnie zamordowało się kobietę. Znowu zagłębił się w strasznie pogniecionej mapie. Raczej się nie obawiał, że ktoś go weźmie za turystę. Zważywszy na jego posturę, pomyślała Robin, na pewno by się tym nie przejął. W ciągu krótkiej kariery pracownicy tymczasowej kilka razy proszono Robin o zrobienie czegoś, co wykraczało poza warunki umowy dotyczące prowadzenia sekretariatu i dlatego zaproszenie na spacer trochę ją zaniepokoiło. Jednak z radością uniewinniła Strike’a, widząc,

że wcale nie ma zamiaru z nią flirtować. Długi spacer do Alderbrook Road odbył się w prawie całkowitym milczeniu. Strike najwidoczniej pogrążył się w myślach i od czasu do czasu zerkał na mapę. Ale gdy dotarli do kamer, powiedział: – Jeśli coś zauważysz albo przyjdzie ci do głowy coś, o czym nie pomyślałem – mów, dobra? To było całkiem emocjonujące: Robin szczyciła się swoim zmysłem obserwacji. Między innymi z tego powodu od dziecka miała ambicje, które ten wielkolud idący obok niej realizował na co dzień. Z inteligentną miną spojrzała w prawo i w lewo, próbując sobie wyobrazić, co mógł knuć tamten człowiek w samym środku śnieżnej, mroźnej nocy. – Tędy – powiedział jednak Strike, zanim zdążyła doznać jakiegokolwiek olśnienia, a potem ruszyli, ramię w ramię, wzdłuż Bellamy Road. Ulica lekko skręcała w lewo, biegnąc dalej obok mniej więcej sześćdziesięciu domów, które wyglądały prawie identycznie: miały lśniące czarne drzwi, krótkie poręcze po obu stronach białych czystych schodów i donice ze sztucznie kształtowaną roślinnością. Gdzieniegdzie było widać marmurowe lwy i mosiężne tabliczki, na których widniały nazwiska i kwalifikacje zawodowe. Za oknami na piętrze połyskiwały żyrandole, a raz za otwartymi drzwiami ukazała się ułożona w szachownicę podłoga, olejne obrazy w złotych ramach i georgiańskie schody. Strike szedł i rozmyślał o tym, co Robin znalazła rano w internecie. Tak jak podejrzewał, Bristow nie był do końca szczery, kiedy stwierdził, że policja nie kiwnęła palcem, by znaleźć Biegacza i jego pomagiera. Wśród obszernych i histerycznych doniesień prasowych, które przetrwały w sieci, znajdowały się skierowane do tych mężczyzn apele o zgłoszenie się do komisariatu, lecz najwyraźniej nie odniosły skutku. W przeciwieństwie do Bristowa Strike nie uznał żadnej z tych informacji za świadectwo niekompetencji policji ani za dowód na to, że zaniechano zbadania przekonującego tropu. Nagłe włączenie się alarmu samochodowego w porze ucieczki tych dwóch mężczyzn wskazywało, że mieli dobry powód, by nie kwapić się do rozmowy z policją. Ponadto Strike nie był pewny, czy Bristow wie, jaką jakość miewają nagrania z monitoringu, ale sam widział mnóstwo zamazanych czarno-białych obrazów, na których nie sposób dojrzeć twarzy. Poza tym zauważył, że Bristow nie wspomniał – ani w rozmowie, ani w zapiskach – o próbkach DNA pobranych w mieszkaniu jego siostry. Biorąc pod uwagę, że policja szybko wykluczyła Biegacza i jego przyjaciela z dalszego śledztwa, Strike przypuszczał, że nie znaleziono tam śladów DNA żadnej obcej osoby. Wiedział jednak, że człowiek żyjący urojeniami skwapliwie odrzuci takie błahostki jak wyniki badań DNA, zakładając zanieczyszczenie próbek albo zmowę. Ktoś taki widział to, co chciał zobaczyć, był ślepy na niewygodną, niepodważalną prawdę. Poranne szperanie w Google sugerowało też inny możliwy powód skupienia się Bristowa na Biegaczu. Jego siostra szukała swoich biologicznych korzeni i zdołała odnaleźć rodzoną matkę, która – nawet jeśli wziąć poprawkę na pogoń prasy za sensacją – była podejrzaną figurą. Rewelacje znalezione przez Robin w internecie bez wątpienia były nieprzyjemne nie tylko dla Landry, lecz także dla jej całej rodziny adopcyjnej. Czy przekonanie o tym, że Lula, która pod pewnymi względami miała w życiu mnóstwo szczęścia, wolała kusić los, wynikało jedynie z niezrównoważenia Bristowa (Strike nie potrafił przed sobą udawać, że zachowanie jego klienta jest całkowicie normalne)? Czy próbując poznać tajemnicę swojego pochodzenia, ściągnęła na siebie kłopoty? Czy obudziła demona dalekiej przeszłości, który dosięgnął ją i zabił? Czy to dlatego Bristowa tak bardzo zaniepokoił czarny człowiek, który znalazł się w pobliżu jego siostry? Strike i Robin wchodzili coraz głębiej w enklawę bogaczy, aż dotarli do skrzyżowania z Kentigern Gardens. Spowijała je aura onieśmielającego, odgrodzonego od reszty świata dobrobytu, taka sama jak ta na Bellamy. Stały tu wysokie wiktoriańskie domy z czerwonej cegły z kamiennymi profilami i ciężkimi frontonami zwieńczającymi cztery rzędy okien zaopatrzonych w kamienne balkoniki. Każde wejście okalał portyk z białego marmuru, a z chodnika prowadziły ku lśniącym czarnym drzwiom trzy białe stopnie. Wszystko było doskonale utrzymane wysokim kosztem, czyste i uporządkowane. Na ulicy stało tylko kilka samochodów. Mały znak informował, że przywilej parkowania przysługuje wyłącznie osobom

mającym zezwolenie. Budynek z numerem osiemnaście, którego już nie wyróżniała policyjna taśma i tłum dziennikarzy, z wdziękiem na powrót stopił się z sąsiedztwem. – Wypadła z balkonu na ostatnim piętrze – powiedział Strike. – Na moje oko to jakieś dwanaście metrów. Przyglądał się eleganckiej fasadzie. Robin zauważyła, że balkony na trzech ostatnich piętrach są płytkie, a między balustradą i wysokimi oknami ledwie starcza miejsca, żeby stanąć. – Problem w tym – ciągnął Strike, mrużąc oczy i wpatrując się w balkon wysoko nad ich głowami – że zepchnięcie kogoś z takiej wysokości wcale nie gwarantuje jego śmierci. – Och... Na pewno? – zaprotestowała Robin na myśl o okropnym locie z najwyższego balkonu ku twardej ulicy. – Zdziwiłabyś się. Przez miesiąc leżałem obok gościa z Walii, który spadł z budynku mniej więcej takiej wysokości. Pogruchotał sobie nogi i miednicę, miał mnóstwo krwotoków wewnętrznych, ale nadal jest wśród nas. Robin zerknęła na Strike’a, zastanawiając się, czemu spędził miesiąc w łóżku, ale on tego nie zauważył, bo właśnie wpatrywał się w drzwi wejściowe. – Domofon – mruknął, zauważywszy metalowy kwadrat z panelem przycisków. – I kamera nad drzwiami. Bristow o niej nie wspomniał. Może jest nowa. Stał tak kilka minut, analizując teorie na tle onieśmielającej, wzniesionej z czerwonej cegły fasady tej obłędnie drogiej fortecy. Czemu Lula w ogóle postanowiła tu zamieszkać? Spokojne, tradycyjne i wyniosłe Kentigern Gardens z pewnością było naturalnym środowiskiem przeróżnych bogaczy: rosyjskich i arabskich oligarchów, korporacyjnych gigantów dzielących swój czas między miasto i wiejskie posiadłości oraz bogatych starych panien, rozkładających się powoli w otoczeniu kolekcji dzieł sztuki. Uznał to za dziwny wybór stałego miejsca zamieszkania w wypadku dwudziestotrzylatki, która, zgodnie ze wszystkimi doniesieniami przeczytanymi rano przez Robin, obracała się w modnym, kreatywnym środowisku, a jej słynne wyczucie stylu więcej zawdzięczało ulicy niż salonom. – Wygląda na bardzo dobrze chroniony, prawda? – odezwała się Robin. – Prawda. Nawet bez tłumu paparazzich, którzy tu wystawali tamtej nocy. Strike oparł się o czarne ogrodzenie przed budynkiem numer dwadzieścia trzy i nadal gapił się na osiemnastkę. Okna w dawnej rezydencji Landry były większe niż te na niższych piętrach, a balkon, w przeciwieństwie do dwóch pozostałych, nie został ozdobiony sztucznie kształtowanymi iglakami. Strike wysunął z kieszeni paczkę papierosów i poczęstował Robin. Ta odmówiła ruchem głowy. Zdziwiła się, ponieważ nie widziała, żeby palił w agencji. Strike mocno się zaciągał i ze wzrokiem utkwionym w drzwi wejściowe powiedział: – Bristow uważa, że tamtej nocy ktoś wszedł i wyszedł niezauważony. Robin, która doszła już do wniosku, że budynek jest nie do zdobycia, spodziewała się jakiegoś szyderstwa pod adresem teorii Bristowa, ale się przeliczyła. – Jeśli tak – ciągnął Strike, nie odrywając oczu od drzwi – wszystko zostało zaplanowane, i to dobrze. Nikt nie mógłby przejść obok fotoreporterów, domofonu, ochroniarza, otworzyć zamkniętych drzwi i wyjść, licząc wyłącznie na fart. Problem w tym – podrapał się po brodzie – że ten stopień premedytacji nie pasuje do tak niechlujnego morderstwa. Robin uznała, że dobór przymiotnika był przejawem bezduszności. – Wypchnięcie kogoś przez balkon to coś, co się robi pod wpływem chwili – wyjaśnił Strike, jakby zauważył jej wewnętrzny grymas. – Krew uderza do głowy. Emocje biorą górę. Towarzystwo Robin okazało się pożyteczne i działało na niego kojąco, nie tylko dlatego, że chłonęła każde jego słowo i nie zadawała sobie trudu, by przerywać milczenie, lecz także dlatego, że ten mały szafirowy pierścionek na jej trzecim palcu przypominał zgrabnie postawioną kropkę: tylko dotąd i ani kroku dalej. Bardzo mu to odpowiadało. Mógł swobodnie szpanować w bardzo umiarkowany sposób, a to była jedna z niewielu przyjemności, jakie mu pozostały. – A jeśli morderca już był w środku? – To zdecydowanie bardziej prawdopodobne – powiedział Strike, a Robin poczuła się

ogromnie z siebie zadowolona. – W takim razie mamy do wyboru ochroniarza, Bestiguich lub jakąś nieznaną osobę, która schowała się w budynku przez nikogo niezauważona. Jeśli zabiło któreś z Bestiguich albo Wilson, odpada problem z wejściem i wyjściem. Musieliby tylko wrócić na swoje miejsce. Nadal istniało ryzyko, że Landry przeżyje, że jedynie się poturbuje i o wszystkim powie, ale niezaplanowana zbrodnia dokonana pod wpływem chwili brzmi o wiele sensowniej w połączeniu z którąś z tych osób. Kłótnia i pchnięcie na oślep. Strike palił papierosa i dalej przyglądał się fasadzie budynku, oceniając zwłaszcza odległość między oknami na pierwszym piętrze a tymi na trzecim. Myślał przede wszystkim o Freddiem Bestiguim, producencie filmowym. Zgodnie z informacjami znalezionymi przez Robin w internecie Bestigui spał, gdy Lula wypadła z balkonu dwa piętra wyżej. To właśnie żona Bestiguiego podniosła alarm, a potem uparcie twierdziła, że morderca nadal był na górze, a mąż stał obok niej, więc najwidoczniej nie uważała Bestiguiego za sprawcę. Niemniej to właśnie Freddie Bestigui był mężczyzną, który znajdował się najbliżej denatki w chwili jej śmierci. Strike wiedział z doświadczenia, że tylko laicy mają obsesję na punkcie motywu – na szczycie listy sporządzonej przez zawodowców plasowała się okazja. – Tylko po co ktoś miałby się z nią kłócić akurat w środku nocy? – spytała Robin, niechcący potwierdzając swój status laika. – Nigdy nie wypłynęły żadne pogłoski, że nie dogaduje się z sąsiadami, prawda? A Tansy Bestigui nie mogła tego zrobić, bo czy po wypchnięciu Luli przez balkon zbiegłaby po schodach i zawiadomiła ochroniarza? Strike, najwyraźniej pochłonięty własnymi myślami, nie odpowiedział od razu. Odezwał się dopiero po chwili: – Bristow skupia się na kwadransie po wejściu jego siostry do domu, kiedy fotoreporterzy już się rozeszli, a ochroniarz opuścił posterunek, bo źle się poczuł. Wtedy przez chwilę można było wejść do środka. Tylko skąd ktoś z zewnątrz mógł wiedzieć, że Wilson opuścił recepcję? Drzwi wejściowe nie są ze szkła. – Poza tym – inteligentnie wtrąciła Robin – musiałby znać kod, żeby je otworzyć. – Ludzie nie dbają o zasady bezpieczeństwa. Jeśli ochrona nie stosuje regularnie zmian kodu, może go poznać mnóstwo niepowołanych osób. Zajrzyjmy tam. W milczeniu poszli w prawo na koniec Kentigern Gardens, gdzie znaleźli wąską uliczkę biegnącą nieco ukośnie wzdłuż tylnej części apartamentowca Landry. Strike poweselał, kiedy się okazało, że uliczkę nazwano Serf’s Way [1]. Była wystarczająco szeroka, by mógł nią przejechać jeden samochód, bardzo dobrze oświetlona i bez kryjówek, gdyż po obu stronach brukowanej nawierzchni wznosiły się długie, wysokie i gładkie mury. W końcu dotarli do pary ogromnych automatycznie otwieranych drzwi garażowych, obok których przymocowano tablicę z wielkim napisem: „Teren prywatny”, broniącą wstępu do podziemnych miejsc parkingowych dla mieszkańców Kentigern Gardens. Kiedy Strike uznał, że znaleźli się mniej więcej na wysokości budynku numer osiemnaście, podskoczył, złapał się krawędzi muru i podciągnął, żeby spojrzeć na długi rząd małych, wypielęgnowanych ogródków. Między każdym skrawkiem równego i zadbanego trawnika a domem, do którego trawnik należał, widać było zacienione schodki prowadzące do piwnicy. Strike ocenił, że ktoś, kto chciałby się wspiąć po tylnej ścianie budynku, potrzebowałby drabiny albo wspólnika do asekuracji oraz mocnego sznura. Zsunął się po murze i cicho stęknął z bólu, lądując na protezie. – Nic się nie stało – powiedział, kiedy Robin wydała dźwięk mający wyrażać zaniepokojenie. Zauważyła, że Strike lekko utyka i zastanawiała się, czy przypadkiem nie skręcił nogi w kostce. Kuśtykanie po bruku nie wpłynęło dobrze na otarcie na końcu kikuta. W dodatku sztywna konstrukcja sztucznej kostki utrudniała chodzenie po nierównych nawierzchniach. Strike z żalem zadał sobie pytanie, czy rzeczywiście musiał się podciągać. Robin może i była ładna, ale nie dorastała do pięt kobiecie, którą właśnie opuścił.

3

– Jesteś pewna, że to detektyw? Każdy to potrafi. Każdy umie szukać informacji w internecie. Po długim dniu pracy, spotkaniu z uciążliwym klientem i trudnej rozmowie z nowym szefem Matthew czuł rozdrażnienie. Nie był zachwycony czymś, co wydało mu się naiwnym i nieuzasadnionym podziwem jego narzeczonej dla innego mężczyzny. – To nie on szukał w internecie – powiedziała Robin. – Ja szukałam, a on pracował nad inną sprawą. – W każdym razie to mi się nie podoba. Robin, on śpi w agencji. Nie wydaje ci się, że coś tu śmierdzi? – Już ci mówiłam: chyba właśnie się rozstał z partnerką. – Tak, jasne – powiedział Matthew. Robin postawiła jego talerz na swoim i szybkim krokiem poszła do kuchni. Była zła na Matthew i z niejasnych powodów zdenerwował ją też Strike. Podobało jej się poranne tropienie znajomych Luli Landry w sieci, ale gdy teraz spojrzała na to oczami Matthew, odniosła wrażenie, że Strike przydzielił jej bezsensowne zadanie dla zabicia czasu. – Słuchaj, przecież nic złego nie mówię – powiedział Matthew, stając w drzwiach. – Po prostu jakoś dziwnie to brzmi. I właściwie po co był ten popołudniowy spacerek? – To nie był żaden popołudniowy spacerek, Matt. Poszliśmy obejrzeć miejsce... Poszliśmy obejrzeć teren, na którym według klienta zdarzyło się coś ważnego. – Robin, nie musisz z tego robić takiej cholernej tajemnicy – roześmiał się Matthew. – Podpisałam umowę o poufności – warknęła przez ramię. – Nie mogę z tobą rozmawiać o sprawie. – „O sprawie”! Znowu parsknął kpiącym śmiechem. Robin chodziła po maleńkiej kuchni, układając produkty na półkach i trzaskając drzwiczkami szafek. Po chwili, obserwując jej figurę w ruchu, Matthew poczuł, że chyba zachował się niemądrze. Kiedy zsuwała resztki z talerza do kosza na śmieci, podszedł do niej od tyłu, objął ją, wtulił twarz w jej kark i pogłaskał pierś naznaczoną zostawionym niechcący przez Strike’a siniakiem, który nieodwołalnie zdyskredytował tego człowieka w oczach Matthew. Narzeczony wymruczał pojednawcze słowa w miodowe włosy, ale Robin odsunęła się od niego, żeby włożyć talerze do zlewu. Czuła się tak, jakby zakwestionowano jej wartość. Strike wydawał się zainteresowany tym, co znalazła w internecie. Pochwalił ją za zaradność i inicjatywę. – Ile rozmów w sprawie normalnej pracy masz w przyszłym tygodniu? – spytał Matthew, kiedy odkręciła kurek. – Trzy – zawołała, przekrzykując szum zimnej wody i zawzięcie szorując talerz. Zaczekała, aż Matthew wyjdzie do salonu, a potem zakręciła kurek. Zauważyła, że w oprawie pierścionka zaręczynowego utknął kawałek mrożonego groszku.

4 Strike dotarł do mieszkania Charlotte w piątek o wpół do dziesiątej. Uznał, że da jej to pół godziny na oddalenie się od domu, o ile naprawdę nie zamierzała się na niego zaczaić. Okazałe i dostojne białe budynki stojące wzdłuż szerokiej ulicy, platany, sklep mięsny wyglądający jak wyjęty z lat pięćdziesiątych, kawiarnie pełne przedstawicieli wyższych warstw klasy średniej, eleganckie restauracje – to wszystko zawsze wydawało mu się trochę nierzeczywiste i pretensjonalne. Może w głębi ducha od początku wiedział, że nie zagrzeje tu miejsca, że tu nie pasuje. Do chwili, w której otworzył drzwi, myślał, że zastanie ją w środku, lecz gdy tylko przekroczył próg, poczuł, że mieszkanie jest puste. Cisza miała ten martwy wydźwięk świadczący wyłącznie o obojętności niezamieszkanych pomieszczeń, a kiedy szedł korytarzem, jego kroki brzmiały obco i zbyt głośno. Na środku salonu stały cztery kartonowe pudła, otwarte, żeby mógł sprawdzić zawartość.

Wewnątrz były jego tanie i praktyczne rzeczy zebrane razem jak na wyprzedaży charytatywnej. Wyjął kilka z nich, by zajrzeć głębiej, ale wyglądało na to, że nic nie zostało roztrzaskane, podarte ani oblane farbą. Inni w jego wieku mieli domy, pralki, samochody, telewizory, meble, ogródki, rowery górskie i kosiarki do trawy – on miał cztery pudła gratów i zestaw niezrównanych wspomnień. Cichy pokój, w którym stał, świadczył o wyrobionym guście: zabytkowy dywan i bladoróżowe ściany, meble z ciemnego drewna i regały uginające się pod książkami. Jedyna zmiana, którą zauważył w porównaniu z niedzielą wieczorem, wiązała się ze szklanym stolikiem umieszczonym obok sofy. Wtedy było na nim zdjęcie jego i Charlotte roześmianych na plaży w St Mawes. Teraz z tej samej srebrnej ramki na zdjęcia uśmiechał się do Strike’a czarno-biały studyjny portret zmarłego ojca Charlotte. Nad kominkiem wisiał portret olejny ośmioletniej Charlotte. Ukazywał twarz florentyńskiego aniołka w chmurze długich ciemnych włosów. Była narzeczona Strike’a wychowała się w jednej z tych rodzin, które zlecają malarzom uwiecznienie swoich potomków: takie tło, od początku zupełnie mu obce, z czasem okazało się czymś w rodzaju groźnego obcego kraju. Nauczył się od Charlotte, że niekiedy pieniądze, o jakich on mógł tylko marzyć, współistnieją z brakiem szczęścia i okrucieństwem. Jej rodzina, mimo wytwornych manier, całego obycia i klasy, mimo erudycji i sporadycznej ekstrawagancji, była jeszcze bardziej szalona i pokręcona od jego własnej. Kiedy się poznali, stworzyło to między nimi mocną więź. Teraz, gdy patrzył na ten portret, przyszła mu do głowy dziwna oderwana myśl: że właśnie po to go namalowano, żeby pewnego dnia te ogromne orzechowo-zielone oczy ośmioletniej Charlotte patrzyły, jak on odchodzi. Czyżby wiedziała, jak będzie się czuł, krążąc po pustym mieszkaniu pod spojrzeniem jej olśniewającej podobizny z dzieciństwa? Czyżby zdawała sobie sprawę, że obraz wykona zadanie lepiej niż jej fizyczna obecność? Odwrócił się i przeszedł przez pozostałe pomieszczenia, ale nic tam na niego nie czekało. Każdy ślad, jaki mógł po nim pozostać – od nici do zębów po wojskowe buty – został usunięty i umieszczony w pudłach. Ze szczególną uwagą przyjrzał się sypialni, a ona odpowiedziała mu spokojnym i opanowanym spojrzeniem ciemnej drewnianej podłogi, białych zasłon i delikatnej toaletki. Łóżko, podobnie jak portret, wydawało się żywą, oddychającą istotą. „Przypomnij sobie, co się tutaj działo i co nigdy więcej się nie zdarzy”. Zaniósł cztery pudła na korytarz, jedno po drugim, a przy ostatnim kursie stanął twarzą w twarz z pogardliwie uśmiechniętym sąsiadem, który właśnie wychodził z domu. Facet nosił koszulki rugby z postawionymi kołnierzykami i na najmniejszy dowcip Charlotte reagował rżeniem, od którego dostawał zadyszki. – Generalne porządki? – spytał uszczypliwie. Strike zdecydowanym ruchem zatrzasnął mu drzwi przed nosem. Stojąc przed lustrem w przedpokoju, zsunął klucze z kółka i ostrożnie położył je na stoliku w kształcie półksiężyca obok misy z potpourri. Odbita w szkle twarz Strike’a była popękana i wyglądała jak brudna. Prawe oko nadal było spuchnięte, żółte i fioletoworóżowe. W ciszy dotarł do niego głos sprzed siedemnastu lat: „Kurwa, Strike, jakim cudem takiemu łonogłowemu menelowi jak ty udało się wyrwać taką sztukę?”. Kiedy stał w przedpokoju, którego już nigdy nie miał zobaczyć, ten wyczyn rzeczywiście wydał mu się nieprawdopodobny. Ostatnia chwila szaleństwa, krótka jak przerwa między uderzeniami serca, podobna do tej, która przed pięcioma dniami popchnęła go w pogoń za Charlotte: zostanie tu jednak i zaczeka, aż ona wróci, a potem ujmie jej idealną twarz w dłonie i powie: „Spróbujmy od nowa”. Tylko że już próbowali, a potem znowu, znowu i znowu. Po jakimś czasie pierwsza potężna fala wzajemnej tęsknoty cofała się i zawsze odsłaniała paskudny wrak przeszłości, którego mroczny cień kładł się na wszystkim, co usiłowali odbudować. Po raz ostatni zamknął za sobą drzwi. Rżący sąsiad zniknął. Strike zniósł cztery pudła po schodach, postawił je na chodniku i zaczekał na taksówkę.

5 Strike uprzedził Robin, że w ostatnim dniu jej pracy zjawi się w agencji później. Dał jej zapasowy klucz i powiedział, żeby sobie otworzyła. Swoboda, z jaką wymówił słowo „ostatni”, leciutko ją uraziła. Uświadomiła jej, że choć dobrze się dogadywali, aczkolwiek w powściągliwym i profesjonalnym tonie, choć jego agencja była teraz o wiele lepiej zorganizowana, a okropna toaleta za przeszklonymi drzwiami znacznie czystsza, choć domofon na dole wyglądał o niebo lepiej, gdyż zamiast tamtego świstka przyklejonego taśmą klejącą, pojawiło się starannie wydrukowane nazwisko w czystej foliowej koszulce (podważenie ramki zajęło jej pół godziny i kosztowało dwa złamane paznokcie), choć z wprawą odbierała telefony, choć inteligentnie rozmawiała o niemal na pewno nieistniejącym zabójcy Luli Landry – Strike odliczał dni do chwili, kiedy jej się pozbędzie. Nie było najmniejszych wątpliwości, że nie stać go na tymczasową sekretarkę. Miał tylko dwóch klientów i wszystko wskazywało na to, że (jak ciągle wspominał Matthew, jakby spanie w pracy było oznaką okropnego zwyrodnienia) jest bezdomny. Robin doskonale wiedziała, że z punktu widzenia Strike’a dalsze trzymanie jej w pracy nie ma najmniejszego sensu. Ale nie wyczekiwała poniedziałku. Wiedziała, że skierowano ją do jakiegoś dziwnego nowego biura (ktoś z Tymczasowych Rozwiązań już dzwonił i podał adres), do bez wątpienia schludnego, jasnego, tętniącego życiem miejsca pełnego rozplotkowanych kobiet, tak jak w większości tego rodzaju biur, zaangażowanych w zadania, które dla niej znaczyły mniej niż nic. Może i nie wierzyła w mordercę – wiedziała, że Strike też w niego nie wierzy – ale fascynował ją proces udowadniania, że nikt taki nie istnieje. Cały ten tydzień okazał się dla Robin bardziej ekscytujący niż kiedykolwiek byłaby skłonna wyznać narzeczonemu. To wszystko, nawet dzwonienie dwa razy dziennie do BestFilms, wytwórni filmowej Freddiego Bestiguiego, i słuchanie, jak po raz kolejny odmawiają jej połączenia z producentem, dało jej poczucie ważności, którego rzadko doświadczała w życiu zawodowym. Robin fascynowały mechanizmy działania umysłów innych ludzi, lecz pewien nieprzewidziany incydent zakończył jej uniwersytecką karierę w połowie studiów na psychologii. O wpół do jedenastej Strike’a nadal nie było w agencji, ale za to pojawiła się wielka kobieta z nerwowym uśmiechem na twarzy, ubrana w pomarańczowy płaszcz i fioletowy beret zrobiony na drutach. To była pani Hook. Robin kojarzyła jej nazwisko, gdyż należało do jedynej klientki Strike’a oprócz pana Bristowa. Posadziła panią Hook na zapadającej się sofie obok swojego biurka i przyniosła jej kubek herbaty (pod wpływem przedstawionego przez zawstydzoną Robin opisu lubieżnego pana Crowdy’ego z dołu Strike kupił tanie kubki i pudełko herbaty w torebkach). – Wiem, przyszłam za wcześnie – powiedziała po raz trzeci pani Hook, pijąc łyczkami wrzącą herbatę. – Wcześniej tu pani nie widziałam. Jest pani nowa? – Pracuję tu tymczasowo – odrzekła Robin. – Pewnie się pani domyśla, że chodzi o mojego męża – ciągnęła pani Hook, nie słuchając. – Przypuszczam, że bez przerwy widuje pani takie kobiety jak ja. Takie, które chcą poznać najgorszą prawdę. Wahałam się całe wieki. Ale lepiej wiedzieć, prawda? Lepiej wiedzieć. Myślałam, że zastanę Cormorana. Pracuje w terenie nad kolejną sprawą? – Zgadza się – powiedziała Robin, która podejrzewała, że tak naprawdę Strike robi raczej coś związanego z jego tajemniczym życiem prywatnym. Kiedy mówił, że się spóźni, wydawał się dziwnie spięty. – Wie pani, kto jest jego ojcem? – spytała pani Hook. – Nie wiem – odparła Robin, myśląc, że rozmawiają o mężu tej nieszczęsnej kobiety. – Jonny Rokeby – powiedziała pani Hook z rodzajem teatralnego zadowolenia. – Jonny Roke... Robin urwała w pół słowa, ponieważ w tej samej chwili zdała sobie sprawę, że pani Hook ma na myśli Strike’a i że za przeszklonymi drzwiami zamajaczyła jego zwalista postać. Zauważyła, że Strike taszczy coś bardzo dużego.

– Przepraszam panią na chwilę – powiedziała. – Co jest? – spytał Strike, wyglądając zza krawędzi kartonowego pudła, gdy Robin wybiegła za przeszklone drzwi i pospiesznie je za sobą zamknęła. – Przyszła pani Hook – szepnęła. – Ja pierdolę. Miała być za godzinę. – Wiem. Pomyślałam, że zanim ją pan przyjmie w gabinecie, będzie pan chciał, hm, trochę tam ogarnąć. Strike postawił kartonowe pudło na metalowej podłodze. – Najpierw muszę zabrać resztę pudeł z ulicy – powiedział. – Pomogę – zaproponowała Robin. – Nie, wrócisz do środka i zajmiesz ją miłą rozmową. Chodzi na kurs garncarstwa i myśli, że jej mąż sypia ze swoją księgową. Strike pokuśtykał na dół, zostawiając pudło obok przeszklonych drzwi. Jonny Rokeby – czy to możliwe? – Już jest w drodze, zaraz przyjdzie – oznajmiła wesoło Robin, zwracając się do pani Hook, po czym znowu zasiadła za biurkiem. – Pan Strike wspominał, że uczy się pani garncarstwa. Zawsze chciałam spróbować... Przez pięć minut Robin słuchała jednym uchem o poczynaniach klasy garncarskiej i o uroczym, wyrozumiałym młodzieńcu prowadzącym kurs. Potem przeszklone drzwi się otworzyły i wszedł Strike, już bez pudeł. Uśmiechnął się uprzejmie do pani Hook, a ona zerwała się z miejsca, żeby się z nim przywitać. – Och, Cormoran, twoje oko! – zawołała. – Ktoś cię uderzył? – Nie – powiedział Strike. – Proszę mi dać jeszcze chwilę, pani Hook, wyjmę pani kartotekę. – Wiem, że przyszłam za wcześnie, Cormoran, okropnie mi przykro... Przez całą noc nie zmrużyłam oka... – Wezmę pani kubek – powiedziała Robin, czym udało jej się na kilka sekund odwrócić uwagę klientki i Strike prześlizgnął się do gabinetu, tak że pani Hook nie zauważyła łóżka polowego, śpiwora i czajnika. Kilka minut później Strike zjawił się z powrotem, rozsiewając wokół siebie sztuczny zapach cytryny, i pani Hook, rzuciwszy Robin przerażone spojrzenie, zniknęła w jego gabinecie. Zamknęli za sobą drzwi. Robin znowu usiadła przy biurku. Zdążyła już otworzyć poranną korespondencję. Pokołysała się w obrotowym fotelu, a potem przysunęła do komputera i jak gdyby nigdy nic otworzyła Wikipedię. Następnie z udawaną obojętnością, jakby nie była świadoma tego, co knują jej palce, wpisała dwa wyrazy: Rokeby Strike. Od razu pojawiło się hasło poprzedzone czarno-białym zdjęciem człowieka, którego natychmiast rozpoznała: jego sława trwała od czterdziestu lat. Miał wąską twarz arlekina i dzikość w oczach, które łatwo było skarykaturować, gdyż lewe odrobinę zbaczało z kursu z powodu lekkiego zeza rozbieżnego. Rozdziawił usta, po twarzy ciekł mu pot, włosy fruwały wokół twarzy i wrzeszczał do mikrofonu. Jonathan Leonard „Jonny” Rokeby, ur. 1 sierpnia 1948 r., lider założonego w latach siedemdziesiątych zespołu rockowego The Deadbeats, nominowany do Rock and Roll Hall of Fame, wielokrotny zdobywca nagrody Grammy...

Strike w niczym go nie przypominał. Jedyne lekkie podobieństwo ograniczało się do asymetryczności oczu, która w wypadku Strike’a była przecież chwilowa. Robin przewijała w dół ...multiplatynowa płyta Hold It Back w 1975 r. Rekordowo długie tournée po Stanach Zjednoczonych przerwał nalot policji w Los Angeles zakończony aresztowaniem nowego gitarzysty Davida Carra, z którym...

aż wreszcie dotarła do życia prywatnego: Rokeby był trzykrotnie żonaty: ze swoją dziewczyną z Akademii Sztuk Pięknych Shirley Mullens (1969–1973), z którą ma córkę Maimie; z modelką, aktorką i aktywistką działającą w obronie praw człowieka Carlą Astolfi (19751979), z którą ma dwie córki: prezenterkę telewizyjną Gabriellę Rokeby i projektantkę biżuterii Daniellę Rokeby, oraz z producentką filmową Jenny Graham (od 1981 r. do dziś), z którą ma dwóch synów: Edwarda i Ala. Rokeby

ma też córkę Prudence Donleavy ze związku z aktorką Lindsey Fanthrope oraz syna Cormorana z aktywną w latach siedemdziesiątych supergroupie Ledą Strike.

W gabinecie za plecami Robin rozległ się przeszywający krzyk. Zerwała się z miejsca, gwałtownie odpychając fotel na kółkach. Krzyk stawał się coraz głośniejszy i bardziej przenikliwy. Robin dopadła do klamki i otworzyła drzwi gabinetu Strike’a. Pani Hook, już bez pomarańczowego płaszcza i fioletowego beretu, mająca na sobie dżinsy i coś, co wyglądało jak kwiecisty fartuch garncarza, rzuciła się na klatkę piersiową Strike’a i okładała ją pięściami, wydając z siebie odgłos czajnika, w którym gotuje się woda. Ten niemodulowany krzyk trwał bez końca, aż w końcu musiała nabrać powietrza, bo inaczej by się udusiła. – Proszę pani! – zawołała Robin, chwytając kobietę od tyłu za zwiotczałe ramiona i próbując uwolnić Strike’a od konieczności odepchnięcia jej. Pani Hook była jednak o wiele silniejsza, niż się wydawało. Wprawdzie przestała oddychać, ale nadal okładała Strike’a pięściami, aż w końcu, z braku innego wyjścia, chwycił ją za nadgarstki i zatrzymał je w powietrzu. W tej chwili pani Hook wyswobodziła się z jego luźnego uścisku i dla odmiany rzuciła się na Robin, wyjąc jak pies. Poklepując zapłakaną kobietę po plecach, Robin maleńkimi kroczkami wyprowadziła ją z powrotem do poczekalni. – Już dobrze, proszę pani, już dobrze – mówiła kojącym głosem, sadzając panią Hook na sofie. – Przyniosę kubek herbaty. Już dobrze. – Bardzo mi przykro, pani Hook – powiedział Strike oficjalnym tonem, stając na progu gabinetu. – Nikomu nie jest łatwo usłyszeć taką wiadomość. – M-myślałam, że to Valerie – zakwiliła pani Hook, chowając w dłoniach rozczochraną głowę i kołysząc się w przód i w tył na skrzypiącej sofie. – M-myślałam, że to Valerie, a n-nie moja własna... n-nie moja własna siostra! – Przyniosę herbatę! – szepnęła przerażona Robin. Już wychodziła z czajnikiem, gdy nagle przypomniała sobie, że zostawiła na monitorze historię życia Jonny’ego Rokeby’ego. Przybiegnięcie z powrotem i wyłączenie komputera w samym środku kryzysowej sytuacji wyglądałoby zbyt dziwnie, więc przyspieszyła kroku w nadziei, że Strike będzie zbyt zajęty panią Hook i niczego nie zauważy. Minęło czterdzieści minut, zanim pani Hook wypiła drugi kubek herbaty i wypłakała się w pół rolki papieru toaletowego gwizdniętego przez Robin z łazienki w korytarzu. Wreszcie wyszła, ściskając teczkę pełną obciążających zdjęć, zawierającą także ich spis z wyszczególnieniem czasu i miejsc, w których je zrobiono. Jej pierś nadal falowała i pani Hook wciąż wycierała oczy. Strike zaczekał, aż jego klientka zniknie na końcu ulicy, a potem, wesoło nucąc, wyszedł po kanapki dla siebie i Robin, które następnie zjedli przy jej biurku. Był to najbardziej przyjazny gest, jaki wykonał w ciągu wspólnie spędzonego tygodnia, ale według Robin kierowała nim wyłącznie świadomość, że wkrótce się jej pozbędzie. – Wiesz, że dzisiaj po południu idę porozmawiać z Derrickiem Wilsonem? – zagadnął. – Z ochroniarzem, który dostał rozwolnienia – powiedziała Robin. – Wiem. – Kiedy wrócę, już cię nie będzie, więc przed wyjściem podpiszę ci kartę kontrolną. I słuchaj, dzięki za... Strike skinął głową w stronę teraz już pustej sofy. – Och, nie ma sprawy. Biedna kobieta. – Tak. Ale już wcześniej go podejrzewała. Poza tym – podjął – dzięki za wszystko, co zrobiłaś w tym tygodniu. – To moja praca – odrzekła beztrosko. – Gdybym mógł sobie pozwolić na sekretarkę... Ale przypuszczam, że wylądujesz na dobrze płatnym stanowisku jako asystentka jakiejś grubej ryby. Nie wiedzieć czemu poczuła się urażona. – Nie takiej pracy szukam – odparła. Nastąpiła nieco kłopotliwa cisza.

Strike toczył małą wewnętrzną walkę. Wizja pustego biurka Robin w przyszłym tygodniu wydała mu się ponura. Jej towarzystwo okazało się przyjemnie niewymagające, a jej zaradność podziałała na niego ożywczo. Ale płacąc za towarzystwo jak jakiś bogaty i obrzydliwie wiktoriański magnat, bez wątpienia postępowałby żałośnie, a już na pewno rozrzutnie. Tymczasowe Rozwiązania były pazerne na prowizję. Robin okazała się luksusem, na który nie mógł sobie pozwolić. To, że nie spytała go o ojca (Strike zauważył na monitorze stronę Wikipedii poświęconą Jonny’emu Rokeby’emu), zrobiło na nim wrażenie, gdyż świadczyło o niezwykłej powściągliwości i było kryterium, według którego często oceniał nowo poznanych ludzi. Nie miało jednak żadnego wpływu na bezwzględną praktyczną stronę sytuacji: Robin musiała odejść. Wzbudziła w nim jednak uczucie bliskie temu, którym w wieku jedenastu lat obdarzył zaskrońca schwytanego w Trevaylor Woods i które skłoniło go do długiej, przeplatanej błaganiami kłótni z ciocią Joan: „Proszę, pozwól mi go zatrzymać... proszę...”. – Lepiej już pójdę – powiedział, podpisawszy jej kartę kontrolną i wyrzuciwszy do kosza pod biurkiem Robin papier po kanapkach razem z butelką po wodzie. – Dzięki za wszystko. Powodzenia w szukaniu pracy. Zdjął płaszcz z wieszaka i wyszedł na korytarz. Na szczycie schodów – dokładnie w tym samym miejscu, w którym ją uratował, po tym jak o mało jej nie zabił – gwałtownie się zatrzymał. Instynkt dopadł go jak psa w chuci. Drzwi za jego plecami głośno się zatrzasnęły i odwrócił głowę. Robin była czerwona. – Niech pan posłucha – powiedziała – moglibyśmy zawrzeć prywatną umowę. Ominiemy Tymczasowe Rozwiązania i zacznie mi pan płacić bezpośrednio. Zawahał się. – Agencje pośrednictwa nie lubią takich numerów. Wyrzucą cię. – Nieważne. W przyszłym tygodniu mam trzy rozmowy w sprawie stałej pracy. Jeśli nie będzie pan miał nic przeciwko temu, żebym się w związku z tym czasem urywała... – Jasne, nie ma sprawy – powiedział, zanim zdążył się powstrzymać. – W takim razie mogłabym zostać jeszcze na parę tygodni. Chwila milczenia. Rozsądek stoczył krótką, gwałtowną walkę z instynktem samozachowawczym i sympatią i został pokonany. – Dobra... w porządku. No to może jeszcze raz spróbuj porozmawiać z Freddiem Bestiguim. – Oczywiście – powiedziała Robin, ukrywając radość pod warstwą opanowania i profesjonalizmu. – Zatem do zobaczenia w poniedziałek po południu. Po raz pierwszy odważył się do niej uśmiechnąć. Pewnie powinien był się na siebie wkurzyć, ale wkroczył w chłodne wczesne popołudnie bez najmniejszego żalu, raczej z dziwnym poczuciem wskrzeszonego optymizmu.

6 Kiedyś Strike próbował policzyć szkoły, do których chodził w młodości. Doliczył się siedemnastu, ale przypuszczał, że o kilku zapomniał. Nie uwzględnił krótkiego okresu rzekomego kształcenia w domu – dwóch miesięcy, kiedy razem z matką i przyrodnią siostrą mieszkał w skłocie przy Atlantic Road w Brixton. Ówczesny chłopak jego matki, biały rastafariański muzyk, który przechrzcił się na Shumbę, uważał, że system szkolnictwa wzmacnia patriarchalne i materialistyczne wartości, jakimi nie powinny zostać skażone dzieci jego konkubiny. W czasie tych dwóch miesięcy domowego kształcenia Strike nauczył się przede wszystkim tego, że konopie indyjskie, nawet stosowane w celach duchowych, potrafią stępić umysł i przyprawić o paranoję. W drodze na spotkanie z Derrickiem Wilsonem nadłożył drogi i przeszedł przez Brixton Market. Rybi zapach zadaszonych arkad, kolorowe otwarte witryny supermarketów ze spiętrzonymi nieznanymi owocami i warzywami z Afryki i Indii Zachodnich, sklepy

z mięsem halal, zakłady fryzjerskie z olbrzymimi zdjęciami zdobionych warkoczyków i loków oraz witryny z długimi rzędami białych styropianowych głów w perukach – to wszystko sprawiło, że Strike cofnął się pamięcią o dwadzieścia sześć lat, do miesięcy spędzonych na włóczeniu się po ulicach Brixton z Lucy, młodszą przyrodnią siostrą, podczas gdy ich matka i Shumba leżeli odurzeni na brudnych poduszkach w skłocie i prowadzili mętne dyskusje na temat ważnych duchowych koncepcji, z którymi należy zapoznawać dzieci. Siedmioletnia Lucy marzyła o takich włosach, jakie miały młode Antylki. Podczas kończącej ich brixtońskie życie długiej podróży z powrotem do St Mawes siostra Strike’a, siedząc na tylnym siedzeniu morrisa minora wujka Teda i cioci Joan, wyraziła gorące pragnienie posiadania warkoczyków z koralikami. Strike pamiętał, jak ciocia Joan spokojnie przyznała, że to bardzo ładna fryzura, ale we wstecznym lusterku zobaczył zmarszczkę między jej ściągniętymi brwiami. Przez lata Joan z coraz mniejszym powodzeniem usiłowała się powstrzymywać w obecności dzieci od lekceważących uwag pod adresem ich matki. Strike nigdy się nie dowiedział, w jaki sposób wujek Ted odkrył, gdzie mieszkają. Pamiętał tylko, że pewnego popołudnia po powrocie do skłotu ujrzeli z Lucy postawnego brata matki stojącego na środku pokoju i grożącego Shumbie, któremu z nosa leciała krew. Dwa dni później Strike i Lucy byli z powrotem w St Mawes, w podstawówce, do której chodzili z przerwami przez lata. Wciąż mieli tych samych przyjaciół, jakby w ogóle nie wyjeżdżali, i szybko tracili akcent, jaki przyjmowali, żeby nie odróżniać się w miejscach, po których ciągała ich Leda. Strike nie potrzebował wskazówek, które Derrick Wilson podał Robin, gdyż od dawna znał Phoenix Café przy Coldharbour Lane. Czasem chodził tam z Shumbą i matką – do maleńkiego, pomalowanego na brązowo i przypominającego szopę lokalu. Jeśli nie przeszło się na wegetarianizm, tak jak Shumba i matka Strike’a, można było tam zjeść olbrzymie, pyszne ciepłe śniadanie – górę jajek i bekonu – oraz pić kubkami herbatę koloru drewna tekowego. Wszystko wyglądało prawie tak, jak zapamiętał: bar był zaciszny, przytulny i obskurny. W lustrach na ścianach odbijały się stoliki z laminatu imitującego drewno, poplamione ciemnoczerwone i białe płytki na podłodze oraz sufit koloru tapioki pokryty wytłaczaną tapetą. Przysadzista kelnerka w średnim wieku miała krótkie wyprostowane prostownicą włosy i dyndające kolczyki z pomarańczowego plastiku. Odsunęła się, żeby Strike mógł przejść obok kontuaru. Przy stole pod plastikowym zegarem z legendarnymi pasztecikami Pukka Pies siedział samotnie masywny Antylczyk i czytał magazyn „Sun”. – Derrick? – Tak... Jesteś Strike? Strike uścisnął dużą, suchą dłoń Wilsona i usiadł. Oszacował, że ochroniarz prawie dorównuje mu wzrostem. Rękawy sportowej bluzy Derricka napęczniały od mięśni i tłuszczu. Miał krótko ostrzyżone włosy i gładko ogoloną twarz o drobnych oczach w kształcie migdałów. Strike zamówił pie and mash z zabazgranej tablicy na ścianie w głębi lokalu i pomyślał z zadowoleniem, że te cztery funty i siedemdziesiąt pięć pensów będzie mógł wliczyć w koszty. – Tak, dają tu dobre pie’n’mash – powiedział Wilson. Karaibski zaśpiew dodawał lekkości jego londyńskiemu akcentowi. Wilson miał głęboki, spokojny i władczy głos. Strike pomyślał, że w uniformie ochroniarza na pewno budzi respekt. – Dzięki, że zgodziłeś się ze mną spotkać. John Bristow ma zastrzeżenia do wyników śledztwa w sprawie jego siostry. Wynajął mnie, żebym przyjrzał się dowodom. – Tak – powiedział Wilson. – Wiem. – Ile ci dał, żebyś ze mną porozmawiał? – spytał Strike, jak gdyby nigdy nic. Wilson zamrugał, a potem, nieco skruszony, zareagował gardłowym śmiechem. – Dwadzieścia pięć funcików – powiedział. – Ale skoro dzięki temu gość ma się lepiej poczuć... Co za różnica. Ona i tak już nie żyje. Pytaj, odpowiem na twoje pytania, nie ma sprawy. Zamknął „Sun”. Na okładce było zdjęcie Gordona Browna, wyczerpanego i z opuchniętymi oczami. – Pewnie już to wszystko mówiłeś policji – zaczął Strike, otwierając notes i kładąc go obok

talerza – ale chciałbym usłyszeć z pierwszej ręki, co zaszło tamtej nocy. – Jasne, nie ma problemu. Może dołączy do nas Kieran Kolovas-Jones – dodał Wilson. Najwidoczniej myślał, że Strike wie, o kim mowa. – Kto taki? – spytał Strike. – Kieran Kolovas-Jones. Był szoferem Luli. Też chce z tobą pogadać. – W porządku, świetnie – powiedział Strike. – Kiedy tu przyjdzie? – Bo ja wiem? Jest w robocie. Przyjdzie, jak będzie mógł. Kelnerka postawiła przed Strikiem kubek herbaty. Podziękował jej i sięgnął po długopis, ale zanim zdążył się odezwać, Wilson powiedział: – Pan Bristow mówił, że jesteś byłym wojskowym. – Tak – potwierdził Strike. – Mój siostrzeniec służy w Afganistanie – powiedział Wilson, sącząc herbatę. – W prowincji Helmand. – W którym pułku? – Jest łącznościowcem. – Od dawna? – Od czterech miesięcy. Jego matka nie może spać – powiedział Wilson. – Czemu odszedłeś z wojska? – Urwało mi nogę – wyznał Strike ze szczerością, której nie miał w zwyczaju. Była to zaledwie część prawdy, ale za to ta, którą najłatwiej przekazać obcemu człowiekowi. Mógł zostać. Chętnie by go zatrzymali, lecz utrata łydki i stopy tylko przyspieszyła decyzję dojrzewającą w nim od dwóch lat. Wiedział, że zbliża się decydujący moment i jeśli teraz nie odejdzie, potem będzie już zbyt ciężko zostawić armię i na powrót przystosować się do życia w cywilu. Z upływem lat wojsko cię kształtuje, prawie niezauważalnie, ściera cię, wygładza, tak byś łatwiej dał się porwać fali wojskowego życia. Strike nigdy się w niej do końca nie zanurzył i postanowił odejść, zanim to nastąpi. Mimo to wspominał Wydział do spraw Specjalnych z sentymentem, którego nie osłabiła utrata połowy nogi. Cieszyłby się, gdyby takie same nieskomplikowane uczucia towarzyszyły jego wspomnieniom o Charlotte. Wilson przyjął wyjaśnienie Strike’a powolnym kiwaniem głową. – Ciężka sprawa – powiedział głębokim głosem. – Nie najgorsza w porównaniu z tym, co spotkało innych. – Tak. Dwa tygodnie temu gość z plutonu mojego siostrzeńca wyleciał w powietrze. Wilson sączył herbatę. – Lubiłeś Lulę Landry? – spytał Strike, szykując się do pisania. – Często ją widywałeś? – Tylko jak wchodziła i wychodziła. Zawsze mówiła cześć, proszę i dziękuję, a to więcej, niż jest w stanie wydusić z siebie większość tych bogatych dupków – stwierdził lakonicznie. – Nasza najdłuższa rozmowa dotyczyła Jamajki. Lula zamierzała tam popracować. Pytała, gdzie się najlepiej zatrzymać, jak tam jest. Wziąłem od niej autograf dla mojego siostrzeńca Jasona na urodziny. Poprosiłem, żeby się podpisała na pocztówce, którą wysłałem do Afganistanu. Trzy tygodnie przed jej śmiercią. Po tamtej rozmowie zawsze pytała o Jasona, pamiętała, jak ma na imię, i wiesz, polubiłem ją za to. Bawię się w ochroniarza już szmat czasu. Niektórzy ludzie oczekują, że przyjmiesz za nich kulkę, a nie chce im się zapamiętać, jak ci na imię. Tak, ona była w porządku. Kelnerka przyniosła Strike’owi parujące pie and mash. Obaj mężczyźni powitali danie z szacunkiem chwilą ciszy, podziwiając górę jedzenia na talerzu. Strike poczuł, że cieknie mu ślinka. Sięgnął po sztućce. – Opowiesz mi, co się działo tej nocy, kiedy umarła Lula? – spytał. – O której wyszła z domu? Ochroniarz z namysłem podrapał się po przedramieniu, podciągając rękaw bluzy. Strike zauważył tatuaże: krzyże i inicjały. – Było już chyba po siódmej. Wcześniej wpadła do Luli jej przyjaciółka Ciara Porter. Kiedy wychodziły, minęły się z panem Bestiguim. Wryło mi się to w pamięć, bo coś powiedział do Luli. Nie dosłyszałem co. Ale jej się to nie spodobało. Poznałem po jej minie. – Jaką miała minę?

– Obrażoną – szybko odrzekł Wilson, jakby zawczasu przygotował odpowiedź. – No więc potem widziałem na monitorze, jak Lula i Porter wsiadają do samochodu. Mamy nad drzwiami kamerę. Jest podłączona do monitora w recepcji, żebyśmy widzieli, kto chce wejść. – Rejestruje obraz? Mogę zobaczyć nagranie? Wilson przecząco pokręcił głową. – Pan Bestigui nie chciał niczego takiego nad drzwiami. Żadnego nagrywania. Kupił mieszkanie jako pierwszy, zanim wyposażono budynek w system alarmowy, więc miał głos w tego typu sprawach. – Więc kamera nad drzwiami jest tylko zaawansowanym technicznie wizjerem? Wilson przytaknął. Tuż pod jego lewym okiem zaczynała się cienka blizna, która biegła na środek kości policzkowej. – Właśnie. No więc widziałem, jak dziewczyny wsiadają do samochodu. Tamtego wieczoru z Lulą nie jeździł Kieran, ten facet, który ma do nas dołączyć. On miał być szoferem Deeby’ego Macca. – Kto ją woził tamtej nocy? – Gość o imieniu Mick z Execars. Jeździła z nim już wcześniej. Widziałem, że kiedy samochód ruszył, obstąpili go fotoreporterzy. Węszyli wokół budynku od tygodnia, bo wiedzieli, że zeszła się z Evanem Duffieldem. – Co zrobił Bestigui po wyjściu Luli i Ciary? – Wziął ode mnie pocztę i poszedł po schodach do swojego mieszkania. Strike po każdym kęsie odkładał widelec i notował. – A czy potem ktoś wchodził albo wychodził? – Tak, dostawcy. Byli u Bestiguich, którzy tamtego wieczoru mieli gości. Zaraz po ósmej przyjechała jakaś amerykańska para, weszła pod jedynkę i wyszła koło północy. Poza tym nikt nie wchodził ani nie wychodził. Lula wróciła dopiero koło wpół do drugiej. Słyszałem, jak paparazzi przed budynkiem wołają ją po imieniu. Wtedy było ich już mnóstwo. Jedna zgraja przyjechała za nią z klubu nocnego, a druga już czekała na ulicy na Deeby’ego Macca. Miał się zjawić koło wpół do pierwszej. Lula zadzwoniła domofonem i wpuściłem j ą do środka. – Nie wpisała kodu? – Nie. Wkoło było tyle ludzi, że chciała wejść jak najszybciej. Darli się, popychali ją. – Nie mogła ich ominąć i dostać się do środka przez podziemny parking? – Tak, czasem tak robiła, kiedy była z Kieranem. Dała mu pilota do drzwi garażowych. Ale Mick nie miał pilota, więc musiała wejść od frontu. Przywitałem się i spytałem, czy bardzo pada, bo miała we włosach trochę śniegu. Cała się trzęsła w kusej sukieneczce. Powiedziała, że jest spory mróz, coś w tym rodzaju. Potem dorzuciła: „Mogliby się odpieprzyć. Zamierzają tu sterczeć całą noc?”. Chodziło jej o paparazzich. Wyjaśniłem, że czekają na Deeby’ego Macca. Spóźniał się. Wyglądała na wkurzoną. Potem weszła do windy i pojechała na swoje piętro. – Wyglądała na wkurzoną? – Na strasznie wkurzoną. – Jak ktoś, kto mógłby popełnić samobójstwo? – Nie – powiedział Wilson. – Jak ktoś, kto się zdenerwował. – I co było potem? – Potem – podjął Wilson – poszedłem na zaplecze. Zaczęło mi się przewracać w żołądku. Musiałem skorzystać z łazienki. Jak najszybciej, no wiesz. Złapałem to samo co Robson. On wylądował na zwolnieniu. Nie było mnie z piętnaście minut. Nie moja wina. W życiu nie miałem takiej sraczki. Kiedy podniósł się wrzask, siedziałem jeszcze w kiblu. Nie – poprawił się – najpierw usłyszałem huk. Głośny huk gdzieś daleko. Później skojarzyłem, że to musiało być ciało, to znaczy Lula, kiedy spadła. I wtedy podniósł się wrzask. Był coraz głośniejszy, zbliżał się po schodach. Podciągnąłem gacie i wybiegłem do holu, a tam zobaczyłem panią Bestigui. Trzęsła się, krzyczała, była w bieliźnie i zachowywała się, jakby jej odbiło. Mówiła, że Lula nie żyje, że jakiś facet, który był u niej w mieszkaniu, wypchnął ją przez balkon. Kazałem jej zostać na dole i wybiegłem na ulicę. Wtedy zobaczyłem Lulę. Leżała na środku ulicy, twarzą w śniegu.

Wilson pociągnął duży łyk herbaty i kołysząc kubek w wielkiej dłoni, powiedział: – Połowa głowy wgnieciona. Krew na śniegu. Domyśliłem się, że skręciła kark. I rzeczywiście... Skręciła. Strike poczuł, jak jego nozdrza wypełniają się charakterystycznym słodkim zapachem ludzkiego mózgu. Czuł go wiele razy. Nigdy się go nie zapomina. – Pobiegłem z powrotem – ciągnął Wilson. – W holu był już też pan Bestigui. Próbował zaciągnąć żonę na górę, żeby coś na siebie włożyła, ale ona dalej się darła. Kazałem im wezwać policję i mieć oko na windę, w razie gdyby morderca próbował z niej skorzystać. Poleciałem na zaplecze po zapasowy klucz i wbiegłem na górę. Na schodach nikogo nie było. Otworzyłem drzwi do mieszkania Luli... – Nie wziąłeś niczego do obrony? – wtrącił Strike. – Przecież myślałeś, że ktoś tam jest. Ktoś, kto właśnie zabił kobietę. Nastąpiło długie milczenie, dotychczas najdłuższe. – Nie wydawało mi się, żebym czegoś takiego potrzebował – powiedział w końcu Wilson. – Pomyślałem, że bez problemu dam mu radę. – Komu? – Duffieldowi – powiedział cicho ochroniarz. – Myślałem, że na górze jest Duffield. – Dlaczego? – Znał kod. Myślałem, że wszedł, kiedy byłem w łazience, i dostał się do mieszkania. Już wcześniej słyszałem ich kłótnię. Słyszałem, jak się wściekał. Tak. Myślałem, że ją wypchnął. Ale kiedy wszedłem do mieszkania, w środku było pusto. Zajrzałem do wszystkich pomieszczeń, ale nikogo nie zauważyłem. Nawet pootwierałem szafy. Okna w salonie były otwarte na oścież. Tamtej nocy temperatura spadła poniżej zera. Nie zamknąłem ich, niczego nie dotykałem. Wyszedłem i wcisnąłem przycisk windy. Drzwi od razu się otworzyły. Cały czas stała na piętrze Luli. Pusta. Zbiegłem na dół. Kiedy mijałem mieszkanie Bestiguich, byli już u siebie. Słyszałem ich: ona dalej się wydzierała, a on dalej na nią wrzeszczał. Nie wiedziałem, czy zadzwonili po policję. Chwyciłem komórkę, która leżała na kontuarze w recepcji, i znowu wyszedłem na ulicę, do Luli, bo, no wiesz, nie chciałem, żeby tam leżała sama. Miałem zamiar zadzwonić na policję z ulicy, upewnić się, że jadą. Ale zanim zdążyłem wcisnąć dziewiątkę, usłyszałem syrenę. Przyjechali szybko. – Wezwało ich któreś z Bestiguich? – Tak. On. Dwaj umundurowani gliniarze przyjechali pandą. – Okej – powiedział Strike. – Chcę wyjaśnić jedną sprawę: uwierzyłeś pani Bestigui, kiedy powiedziała, że słyszała mężczyznę w mieszkaniu na górze? – No jasne – powiedział Wilson. – Dlaczego? Wilson lekko zmarszczył brwi i zastanawiał się ze wzrokiem utkwionym w ulicę nad prawym ramieniem Strike’a. – Nie podała żadnych szczegółów, prawda? – dodał Strike. – Nie wspomniała, co robiła, kiedy usłyszała tego mężczyznę? Nie wyjaśniła, czemu nie śpi o drugiej w nocy? – Nie – powiedział Wilson. – Nigdy mi niczego nie wyjaśniała. Wiesz, chodziło o jej zachowanie. Wpadła w histerię. Trzęsła się jak galareta. W kółko powtarzała: „Tam jest jakiś facet, wypchnął ją”. Naprawdę się przeraziła. Tylko że tam nikogo nie było. Mogę ci przysiąc na życie moich dzieci. W mieszkaniu było pusto, w windzie było pusto, na schodach było pusto. Gdzie on się podział, skoro tam był? – Przyjechała policja – powiedział Strike, wracając myślami na tamtą ciemną, zaśnieżoną ulicę, do pogruchotanych zwłok. – Co było potem? – Kiedy pani Bestigui zobaczyła przez okno radiowóz, od razu zeszła na dół w szlafroku, a mąż wybiegł za nią. Wylazła na ulicę, na śnieg, i zaczęła się wydzierać, że w budynku jest morderca. Wokół pozapalały się światła. W oknach pojawiły się twarze. Obudziła pół ulicy. Ludzie wyszli na chodnik. Jeden z gliniarzy został przy zwłokach i wezwał przez radio wsparcie, a drugi wszedł do środka ze mną i z Bestiguimi. Kazał im wracać do mieszkania i czekać, a potem powiedział, żebym go oprowadził po budynku. Znowu wszedłem na ostatnie piętro. Otworzyłem drzwi do mieszkania Luli, pokazałem mu apartament, otwarte okno.

Rozejrzał się. Pokazałem też windę, która nadal stała na piętrze. Zeszliśmy po schodach. Spytał o środkowe mieszkanie, więc je otworzyłem zapasowym kluczem. Było ciemno i kiedy weszliśmy, uruchomił się alarm. Zanim zdążyłem znaleźć włącznik światła albo podejść do panelu alarmu, gliniarz wpakował się prosto na stolik na środku przedpokoju i strącił ogromny wazon z różami. Wazon się roztrzaskał, szkło, woda i kwiaty były na całej podłodze. Później mieliśmy przez to kupę problemów... Sprawdziliśmy mieszkanie. Było puste, zajrzeliśmy do wszystkich szafek, do każdego pokoju. Okna były zamknięte i zaryglowane. Wróciliśmy do holu. Tym razem przyjechali tajniacy. Chcieli klucze do siłowni w piwnicy, do basenu i parkingu. Jeden poszedł spisać zeznania pani Bestigui, drugi czekał przed budynkiem i wezwał większe wsparcie, bo na ulicę wychodziło coraz więcej sąsiadów. Połowa rozmawiała przez komórki, a niektórzy robili zdjęcia. Mundurowi próbowali ich zagonić z powrotem do domu. Padał śnieg, sypało naprawdę mocno... Przyjechali z zakładu medycyny sądowej i rozbili namiot nad zwłokami. Mniej więcej w tym samym czasie zjawiła się prasa. Policja odgrodziła taśmą pół ulicy, zablokowała dostęp radiowozami. Strike zmiótł z talerza resztki mash and pie. Odsunął go na bok, zamówił świeżą herbatę dla siebie i Wilsona i znowu sięgnął po długopis. – Ile osób pracuje w osiemnastce? – Jest trzech ochroniarzy: ja, Colin McLeod i Ian Robson. Pracujemy na zmianę, zawsze ktoś jest na posterunku, przez okrągłą dobę. Tamtej nocy miałem mieć wolne, ale Robson zadzwonił koło czwartej po południu i powiedział, że złapał grypę żołądkową i bardzo źle się czuje. Zgodziłem się zostać dłużej i przepracować następną zmianę. Miesiąc wcześniej poszedł mi na rękę, kiedy musiałem załatwić sprawę rodzinną. Miałem u niego dług wdzięczności. W ogóle nie powinno mnie tam wtedy być – powiedział Wilson i przez chwilę siedział w milczeniu, rozmyślając o tym, jak powinno było być. – Pozostali ochroniarze też lubili Lulę? – Tak, powiedzieliby ci to samo co ja. Miła dziewczyna. – Pracuje tam ktoś jeszcze? – Mamy dwie polskie sprzątaczki. Obie kiepsko mówią po angielsku. Niewiele się od nich dowiesz. Bazgrząc w jednym z notesów Wydziału do spraw Specjalnych podprowadzonym podczas którejś z ostatnich wizyt w Aldershot, Strike pomyślał, że Wilson złożył zeznania wyjątkowo dobre: zwięzłe, precyzyjne i szczegółowe. Bardzo nieliczne osoby odpowiadały na zadawane pytania, a jeszcze mniej umiało uporządkować myśli w taki sposób, by nie trzeba było wydobywać dalszych informacji za pomocą kolejnych pytań. Strike przywykł do wcielania się w rolę archeologa wśród ruin bolesnych ludzkich wspomnień. Stał się powiernikiem oprychów, zastraszał przerażonych, nęcił niebezpiecznych i zastawiał pułapki na przebiegłych. W wypadku Wilsona nie potrzebował żadnej z tych umiejętności i żałował, że taki świadek marnuje się na bezcelowe zgłębianie paranoi Johna Bristowa. Strike cierpiał jednak na nieuleczalną skrupulatność. Zrezygnowanie z rozmowy ze świadkiem było dla niego równie niewyobrażalne jak przeleżenie całego dnia w majtkach na łóżku polowym i oddawanie się paleniu. Wrodzona skłonność, wyszkolenie i szacunek nie tylko dla klienta, lecz także dla siebie owocowały drobiazgowym działaniem, za które był w wojsku równie mocno wychwalany co nienawidzony. – Czy możemy się na chwilę cofnąć i przeanalizować dzień poprzedzający jej śmierć? O której przyjechałeś do pracy? – O dziewiątej, jak zwykle. Zmieniłem Colina. – Prowadzicie rejestr osób wchodzących do budynku? – Tak, wpisujemy każdego, kto wchodzi i wychodzi, oprócz mieszkańców. W recepcji leży książka. – Pamiętasz, kto wchodził i wychodził tamtego dnia? Wilson się zawahał. – Wcześnie rano do Luli przyszedł jej brat, prawda? – podsunął Strike. – Ale zabroniła ci go wpuszczać? – Powiedział ci o tym? – spytał Wilson, jakby z ulgą w głosie. – Tak, zabroniła. Ale wiesz,

zrobiło mi się go żal. Chciał jej oddać umowę. Martwił się, więc go wpuściłem. – Czy do budynku wchodził ktoś jeszcze? – Tak, Lucynka już była w środku. To jedna ze sprzątaczek. Zawsze przychodzi o siódmej. Kiedy się zjawiłem, myła schody. Potem przyjechał gość z firmy ochroniarskiej, żeby zrobić przegląd alarmu. Wzywamy go raz na pół roku. Była mniej więcej dziewiąta czterdzieści, coś koło tego. – Znasz tego człowieka? – Nie, był nowy. Bardzo młody. Ciągle przysyłają kogoś innego. Pani Bestigui i Lula były jeszcze w domu, więc wpuściłem go do środkowego mieszkania, pokazałem panel i powiedziałem, żeby zaczął. Kiedy mu pokazywałem skrzynkę bezpiecznikową i przyciski alarmowe, wyszła Lula. – Widziałeś, jak wychodziła? – Tak, drzwi na korytarz były otwarte. – Przywitała się? – Nie. – Mówiłeś, że zazwyczaj się witała. – Chyba mnie nie zauważyła. Wyglądała, jakby się spieszyła. Jechała do chorej matki. – Skąd wiesz, skoro nie rozmawialiście. – Znam wyniki śledztwa – odrzekł zwięźle. – Pokazałem gościowi od alarmu, gdzie co jest i wróciłem na dół, a kiedy wyszła pani Bestigui, wpuściłem go do jej mieszkania, żeby tam też sprawdził system. Nie musiałem mu pomagać, we wszystkich mieszkaniach skrzynki bezpiecznikowe i przyciski alarmu są w tych samych miejscach. – Gdzie był pan Bestigui? – W pracy. Codziennie wychodzi o ósmej. Do kawiarni weszli trzej mężczyźni w kaskach i jaskrawożółtych kurtkach. Usiedli przy sąsiednim stoliku z gazetami pod pachą i w butach uwalanych błotem. – Jak myślisz, ile czasu nie było cię w recepcji, kiedy pomagałeś facetowi od alarmu? – W środkowym mieszkaniu spędziłem z nim jakieś pięć minut – powiedział Wilson. – W pozostałych po minucie. – Kiedy wyszedł? – Przed południem. Nie pamiętam dokładnie. – Ale jesteś pewny, że wyszedł? – No jasne. – Zjawił się ktoś jeszcze? – Przyjechało kilku kurierów, ale w porównaniu z tym, co się działo na początku tygodnia, było spokojnie. – Wcześniej mieliście duży ruch? – Tak, przychodziło mnóstwo osób, bo z Los Angeles miał przylecieć Deeby Macc. Ludzie z wytwórni płytowej kursowali pod dwójkę i z powrotem. Sprawdzali lokal, zapełniali lodówkę i takie tam. – Pamiętasz, co dostarczono tamtego dnia? – Paczki dla Macca i Luli. I róże. Pomogłem je wnieść po schodach, bo było ich mnóstwo. – Wilson rozłożył wielkie ręce, żeby pokazać rozmiary bukietu. – Ogromny wazon. Postawiliśmy go na stoliku w przedpokoju pod dwójką, a potem strącił go tamten gliniarz. – Mówiłeś, że wynikły z tego kłopoty. Co miałeś na myśli? – Pan Bestigui kupił je dla Deeby’ego Macca i kiedy się dowiedział, że wazon się stłukł, strasznie się wkurzył. Wrzeszczał jak opętany. – Kiedy to było? – Jeszcze przed odjazdem gliniarzy, jak próbowali przesłuchać jego żonę. – Właśnie zginęła kobieta, która chwilę wcześniej przeleciała za jego oknem, a on się martwił, że ktoś zbił wazon z kwiatami? – No – potwierdził Wilson, lekko wzruszając ramionami. – On już taki jest. – Zna Deeby’ego Macca? Wilson znowu wzruszył ramionami.

– Czy raper w ogóle zjawił się w tym mieszkaniu? Wilson zaprzeczył ruchem głowy. – Po tych wszystkich kłopotach zamieszkał w hotelu. – Na jak długo opuściłeś recepcję, żeby pomóc zanieść kwiaty pod dwójkę? – Na jakieś pięć minut, góra dziesięć. Potem już cały czas siedziałem na dole. – Wspomniałeś o paczkach dla Macca i Luli. – Tak, przyszły od jakiegoś projektanta. Dałem je Lucynce, żeby zaniosła do mieszkań. To były ubrania dla niego i torebki dla niej. – I jesteś pewny, że wszyscy, którzy tamtego dnia weszli do budynku, potem z niego wyszli? – Jasne – powiedział Wilson. – Wpisywali się do książki w recepcji. – Jak często zmieniacie kod na panelu przy drzwiach wejściowych? – Zmieniliśmy go po śmierci Luli, bo zdążyła go poznać połowa policji – powiedział Wilson. – Ale wcześniej przez trzy miesiące był taki sam. – Możesz mi go zdradzić? – Tysiąc dziewięćset sześćdziesiąt sześć – powiedział Wilson. – They think it’s all over?[2] – Właśnie – powiedział Wilson. – McLeod ciągle na to narzekał. Chciał go zmienić. – Jak myślisz, ile osób znało ten kod przed śmiercią Luli? – Niewiele. – Kurierzy? Listonosze? Facet od gazomierza? – Takich ludzi zawsze wpuszczamy, jak zadzwonią domofonem. Mieszkańcy zwykle nie korzystają z panelu, bo widzimy ich na monitorze i sami im otwieramy. Panel jest tylko na wypadek, gdyby nikogo nie było w recepcji. Czasem jesteśmy na zapleczu albo pomagamy komuś na górze. – I do każdego mieszkania jest inny klucz? – Tak. Systemy alarmowe też są osobne. – Alarm Luli był włączony? – Nie. – A basen i siłownia? Tam też jest alarm? – Tylko zamki. Wszyscy lokatorzy budynku dostają klucze do basenu i siłowni razem z kluczem do mieszkania. A do tego klucz do drzwi podziemnego parkingu. Te ostatnie są podłączone do alarmu. – Był uruchomiony? – Bo ja wiem? Kiedy go sprawdzali, miałem akurat wolne. Ale powinien być. Tamtego dnia facet z firmy ochroniarskiej sprawdził wszystkie alarmy. – Wszystkie drzwi były tamtej nocy zamknięte na klucz? Wilson się zawahał. – Nie wszystkie. Te na basen były otwarte. – Ktoś z niego wtedy korzystał? – Nie przypominam sobie. – Więc jak długo były otwarte? – Bo ja wiem? Nockę wcześniej pracował Colin. Powinien był je sprawdzić. – W porządku – powiedział Strike. – Pomyślałeś, że pani Bestigui słyszała Duffielda, bo już wcześniej wszczynał kłótnie z Lulą. Kiedy? – Niedługo przed ich rozstaniem, ze dwa miesiące przed jej śmiercią. Wyrzuciła go z mieszkania, a on kopał w drzwi i walił w nie pięściami. Próbował je wyważyć. Wyzywał ją. Poszedłem na górę, żeby go wyrzucić. – Użyłeś siły? – Nie musiałem. Na mój widok zabrał swoje rzeczy – kurtkę i buty, które za nim wyrzuciła – i po prostu minął mnie w drodze do drzwi. Był naćpany – powiedział Wilson. – Szklisty wzrok, no wiesz. Pocił się. Miał brudną koszulkę ubabraną gównem. Nigdy nie mogłem zrozumieć, co ona w nim, kurwa, widziała. O, idzie Kieran – dodał weselszym tonem. – Szofer Luli.

7 Do malutkiej kawiarni powoli wchodził mniej więcej dwudziestopięcioletni mężczyzna. Był niski, drobny i aż nazbyt ładny. – Cześć, Derrick – powiedział, witając się z ochroniarzem uściskiem dłoni zakończonym stuknięciem knykciami, i zajął miejsce obok Wilsona. Kolovas-Jones, dzieło sztuki zrodzone z tajemniczego koktajlu ras, miał oliwkowo-brązową skórę, wyrzeźbione kości policzkowe, lekko orli nos, ciemnoorzechowe oczy otoczone czarnymi rzęsami i zaczesane do tyłu proste włosy. Jego oszałamiającą urodę podkreślały klasyczna koszula i krawat. Szofer skromnie się uśmiechał, jakby świadomie próbował rozbroić innych mężczyzn, nie dopuszczając do tego, by poczuli do niego urazę. – Gdzie samochód? – spytał Derrick. – Przy Electric Lane. – Kolovas-Jones wskazał to miejsce kciukiem nad swoim ramieniem. – Mam jakieś dwadzieścia minut. O czwartej muszę być z powrotem w West Endzie. Jak leci? – dodał, wyciągając do Strike’a rękę, którą ten uścisnął. – Nazywam się Kieran Kolovas-Jones. A ty jesteś...? – Cormoran Strike. Derrick mówi, że masz... – Tak, tak – przerwał mu Kolovas-Jones. – Nie wiem, czy to ważne, pewnie nie. Policja miała to w dupie. Po prostu chcę o tym komuś powiedzieć, co nie? Nie twierdzę, że to nie było samobójstwo, rozumiesz – dodał. – Mówię tylko, że chciałbym coś wyjaśnić. Poproszę kawę, kochanie – rzucił w stronę kelnerki w średnim wieku, która pozostała obojętna, nieczuła na jego urok. – Co cię gnębi? – spytał Strike. – Zawsze ją woziłem, co nie? – powiedział Kolovas-Jones, zaczynając opowieść w sposób wskazujący na to, że wcześniej ją ćwiczył. – Zawsze prosiła o mnie. – Miała podpisaną umowę z twoją firmą? – No tak. Więc... – Wszystko przechodzi przez recepcję – wtrącił Derrick. – To jedna ze świadczonych przez nas usług. Jeśli ktoś chce samochód, dzwonimy do Execars, firmy Kierana. – Tak, ale zawsze prosiła o mnie – podkreślił jeszcze raz Kolovas-Jones. – Lubiliście się? – Tak, dobrze się dogadywaliśmy – powiedział Kolovas-Jones. – Nawet, no wiesz, nie mówię, że się do siebie zbliżyliśmy, ale... W sumie to tak, coś w tym rodzaju. Zaprzyjaźniliśmy się. To, co nas łączyło, wykraczało poza relacje szofera z klientem, co nie? – Wykraczało? Jak bardzo? – Nieee, nic z tych rzeczy – powiedział Kolovas-Jones z szerokim uśmiechem. – Nic z tych rzeczy. Strike zauważył, że szofer wcale nie był urażony sugestią, że ktoś brał pod uwagę inną możliwość. – Woziłem ją przez rok. Dużo rozmawialiśmy, no wiesz. Mieliśmy ze sobą mnóstwo wspólnego. Wywodziliśmy się z podobnych środowisk, co nie? – W jakim sensie? – W sensie mieszanego pochodzenia rasowego – uściślił Kolovas-Jones. – Moja rodzina była trochę dysfunkcyjna, co nie? więc wiedziałem, co przeżyła Lula. Nie znała wielu osób takich jak ona, a na pewno nie po tym, jak stała się sławna. No wiesz, ludzi, z którymi można naprawdę porozmawiać. – Nie potrafiła sobie poradzić ze swoim mieszanym pochodzeniem rasowym? – Czarna dziewczyna dorastała w białej rodzinie. Jak myślisz? – Miałeś podobne dzieciństwo? – Ojciec jest w połowie Antylczykiem, w połowie Walijczykiem; matka w połowie liverpoolką, w połowie Greczynką. Lula mi zazdrościła – powiedział, prostując się lekko na krześle. – Mówiła: „Cholera, przynajmniej wiesz, skąd pochodzisz, nawet jeśli pochodzisz zewsząd”. A na urodziny – dodał, jakby jeszcze nie przekazał Strike’owi wszystkiego, co uważał za ważne – dała mi kurtkę od Guy Somégo wartą z dziewięćset funciaków, co nie?

Wyraźnie oczekiwał od Strike’a jakiejś reakcji, więc detektyw pokiwał głową, zastanawiając się, czy Kolovas-Jones nie przyszedł tylko po to, by komuś opowiedzieć o swojej wielkiej zażyłości z Lulą Landry. – No więc w dniu jej śmierci – ciągnął zadowolony szofer – chociaż właściwie powinienem powiedzieć: w przeddzień, zawiozłem ją rano do jej matki, co nie? Nie była uszczęśliwiona. Nigdy nie lubiła tam jeździć. – Dlaczego? – Bo jej matka to zajebiście dziwna kobieta – powiedział Kolovas-Jones. – Raz woziłem je przez cały dzień, matka miała chyba urodziny. Kurwa, ta pani Yvette przyprawia człowieka o gęsią skórkę. Co drugie słowo do Luli: „Kochanie, moje kochanie”. A dawniej ciągle jej bruździła. Zajebiście dziwna i zaborcza kobieta. W ogóle przegięcie, co nie? W każdym razie tamtego dnia pani Yvette właśnie wyszła ze szpitala, więc nie zanosiło się na świetną zabawę, co nie? Lula nie wyczekiwała tego spotkania. Jeszcze nigdy nie widziałem jej takiej spiętej. W dodatku powiedziałem, że wieczorem nie będę mógł jej wozić, bo zamówił mnie Deeby Macc. To też jej nie ucieszyło. – Dlaczego? – Bo przecież lubiła, kiedy ją woziłem, co nie? – powiedział Kolovas-Jones, jakby miał do czynienia z półgłówkiem. – Pomagałem jej z dziennikarzami i w ogóle, czasami robiłem za ochroniarza, żeby mogła gdzieś wejść albo skądś wyjść. Leciutkim drgnięciem mięśni twarzy Wilson wyraził opinię na temat rzekomych zadatków Kolovasa-Jonesa na ochroniarza. – Nie mogłeś się zamienić z innym kierowcą i wozić ją, a nie Macca? – Mogłem, ale nie chciałem – wyznał Kolovas-Jones. – Jestem wielkim fanem Deeby’ego i chciałem go poznać. Właśnie dlatego Lula się wkurzyła. W każdym razie – pospiesznie wrócił do przerwanego wątku – zawiozłem Lulę do matki i czekałem, a potem... Właśnie o tym ci chciałem powiedzieć, co nie? Wyszła od matki i była jakaś dziwna. Jeszcze nigdy jej takiej nie widziałem, co nie? Nie odzywała się, w ogóle się nie odzywała. Jakby przeżyła szok albo coś w tym rodzaju. Potem poprosiła mnie o długopis i zaczęła coś pisać na niebieskiej kartce. Nic nie mówiła. W ogóle się nie odzywała. Tylko pisała. No więc zawiozłem ją do Vashti, bo umówiła się tam z przyjaciółką na lancz, co nie?... – Co to jest Vashti? Z jaką przyjaciółką? – Vashti to taki sklep, mówią na niego butik. Jest tam też kawiarnia. Modne miejsce. A ta przyjaciółka... – Kolovas-Jones zmarszczył brwi i zaczął pstrykać palcami. – Poznała ją w szpitalu, kiedy leczyła się z problemów psychicznych. Jak ona się, kurwa, nazywała? Kiedyś woziłem je obie. Jezu... Ruby? Roxy? Raquelle? Coś w tym rodzaju. Mieszkała w schronisku Świętego Elma w Hammersmith. Była bezdomna. W każdym razie Lula weszła do tego butiku, co nie? W drodze do matki wspominała, że zamierza tam zjeść lancz, ale minęło raptem piętnaście minut, a ona wyszła sama i kazała się zawieźć do domu. Zajebiście dziwne, co nie? A ta Raquelle czy jak jej tam – niedługo sobie przypomnę – nie wyszła razem z nią. Dawniej kiedy się spotykały, zawsze odwoziliśmy Raquelle do schroniska. W dodatku zniknęła niebieska kartka. I przez całą podróż do domu Lula nie odezwała się do mnie słowem. – Wspomniałeś policji o tej kartce? – Tak. Olali to – powiedział Kolovas-Jones. – Mówili, że to pewnie lista zakupów. – Pamiętasz, jak wyglądała? – Po prostu była niebieska. Jak papier listowy poczty lotniczej. Kolovas-Jones spojrzał na zegarek. – Za dziesięć minut muszę spadać. – Więc to wtedy po raz ostatni widziałeś Lulę? – Tak. Zaczął skubać skórkę przy paznokciu. – Jaka była twoja pierwsza myśl, kiedy usłyszałeś o jej śmierci? – Bo ja wiem? – powiedział Kolovas-Jones, gryząc skórkę, którą przed chwilą skubał. – Byłem w zajebistym szoku. Kto by się spodziewał? Przecież widziałem ją kilka godzin

wcześniej, co nie? Wszędzie pisali, że to Duffield, bo wcześniej pokłócił się z Lulą w klubie i tak dalej. Szczerze mówiąc, też myślałem, że to on. Dupek. – Poznałeś go? – Parę razy go woziłem – powiedział Kolovas-Jones. Zacisnął usta i zmarszczył nos, jakby poczuł smród. – Zrobił na tobie kiepskie wrażenie? – Jak dla mnie to beztalencie i głąb. – Kolovas-Jones z niespodziewaną wprawą przemówił beznamiętnym tonem, przeciągając samogłoski: – „Będziemy go jeszcze potrzebowali, Lules? Może niech lepiej zaczeka, co?” – Szofer gotował się ze złości. – Nigdy nie mówił bezpośrednio do mnie. Tępa, zasrana pijawka. – Kieran jest aktorem – wyjaśnił szeptem Derrick. – Na razie gram tylko role epizodyczne – uściślił Kolovas-Jones. – Na razie. I na chwilę zboczył z tematu, by szybko wymienić seriale telewizyjne, w których dotychczas wystąpił. W ocenie Strike’a przejawiał przy tym wyraźne pragnienie, by wypaść na kogoś lepszego, niż się czuł, a nawet by osiągnąć ten nieprzewidywalny, niebezpieczny stan zwany sławą, który odmienia każdego człowieka. To, że nie udzieliła mu się ona od pasażerów, których tak często woził na tylnym siedzeniu, musiało go (tak podejrzewał Strike) frustrować i być może rozwścieczać. – Kieran był na castingu u Freddiego Bestiguiego – powiedział Wilson. – Prawda, Kieran? – Prawda – potwierdził Kolovas-Jones z brakiem entuzjazmu, który wyraźnie świadczył o niepowodzeniu tej próby. – Jak do tego doszło? – zainteresował się Strike. – Normalnie – odparł Kolovas-Jones nieco wyniosłym tonem. – Mam agenta. – Nie udało się? – Postanowili pójść w innym kierunku – powiedział Kolovas-Jones. – Zmienili rolę. – Dobrze, no więc tamtej nocy odebrałeś Deeby’ego Macca z... Skąd? Z Heathrow? – Tak, z piątego terminalu – potwierdził Kolovas-Jones, najwyraźniej odzyskując kontakt z szarą rzeczywistością. Spojrzał na zegarek. – Słuchajcie, muszę już spadać. – Mogę cię odprowadzić do samochodu? – spytał Strike. Wilson wydawał się chętny, żeby pójść razem z nimi. Strike zapłacił rachunek za wszystkich i wyszli. Na chodniku poczęstował obu towarzyszy papierosem. Wilson odmówił, KolovasJones skorzystał. Kawałek dalej za rogiem, przy Electric Lane, stał zaparkowany srebrny mercedes. – Gdzie zawiozłeś Deeby’ego, kiedy już się zjawił? – spytał Strike Kolovasa-Jonesa, kiedy podeszli do samochodu. – Chciał jechać do klubu, więc go zawiozłem do Barrack. – O której tam dotarliście? – Bo ja wiem?... O wpół do dwunastej? Za piętnaście dwunasta? Był nakręcony. Powiedział, że nie chce mu się spać. – Czemu akurat do Barrack? – W piątek wieczorem grają tam najlepszy hip-hop w Londynie – powiedział Kolovas-Jones, trochę rozbawiony, jakby wszyscy o tym wiedzieli. – I widocznie mu się spodobało, bo wyszedł dopiero po trzeciej. – Zawiozłeś go do Kentigern Gardens, gdzie zobaczyliście policję, czy może...? – Wcześniej usłyszałem przez radio, co się stało – wyjaśnił Kolovas-Jones. – Kiedy Deeby wsiadł do samochodu, powiedziałem mu. Cała jego świta zaczęła gdzieś dzwonić, budząc ludzi z wytwórni płytowej. Próbowali zorganizować inny lokal. Załatwili mu apartament w Claridges. Zawiozłem go tam. Wróciłem do domu grubo po piątej. Włączyłem telewizor i oglądałem wiadomości na Sky. Nie mogłem, kurwa, uwierzyć. – Ciekawe, kto dał cynk paparazzim wystającym pod osiemnastką, że Deeby zjawi się dopiero za kilka godzin? Bo ktoś ich poinformował. To dlatego zmyli się z ulicy, zanim Lula

skoczyła. – Tak? Nie wiedziałem – odrzekł Kolovas-Jones. Nieznacznie przyspieszył kroku, dotarł do samochodu wcześniej niż jego dwaj towarzysze i otworzył drzwi. – Pewnie Macc miał ze sobą mnóstwo bagażu? Zostawił go u ciebie w samochodzie? – Nieee, wytwórnia płytowa przysłała wszystko kilka dni wcześniej. Deeby wyszedł z samolotu tylko z bagażem podręcznym i mniej więcej z dziesięcioma ochroniarzami. – Więc nie tylko ty ich woziłeś? – Wynajęli cztery samochody, ale Deeby jeździł ze mną. – Gdzie na niego czekałeś, kiedy był w klubie? – Na parkingu – odparł Kolovas-Jones. – Zaraz obok, przy Glasshouse Street. – Razem z trzema pozostałymi? – Koleś, w centrum Londynu nie znajdziesz czterech miejsc parkingowych obok siebie – powiedział Kolovas-Jones. – Nie wiem, gdzie zaparkowała reszta. Stojąc przy otwartych drzwiach od strony kierowcy, spojrzał na Wilsona, a potem znowu na Strike’a. – Czy to w ogóle ważne? – obruszył się. – Po prostu jestem ciekawy, jak to jest, kiedy wozisz klienta – wyjaśnił Strike. – To zajebiście nudna robota – odparł Kolovas-Jones z nagłym przypływem zdenerwowania. – Tak to jest. Wożenie to przeważnie czekanie. – Nadal masz pilota, którego ci dała Lula? Tego do podziemnego parkingu? – spytał Strike. – Co? – powiedział Kolovas-Jones, choć Strike mógłby przysiąc, że szofer usłyszał pytanie. Kolovas-Jones przestał już ukrywać lekką niechęć, która zdawała się obejmować nie tylko Strike’a, lecz także Wilsona przysłuchującego się bez słowa od chwili, gdy wtrącił, że KolovasJones jest aktorem. – Czy nadal masz... – Tak, mam go. Przecież dalej wożę pana Bestiguiego, co nie? – zniecierpliwił się KolovasJones. – Dobra, muszę jechać. Do zobaczenia, Derrick. Wyrzucił wypalonego do połowy papierosa na ulicę i wsiadł do samochodu. – Jeśli jeszcze coś sobie przypomnisz – powiedział Strike – na przykład jak się nazywała przyjaciółka, z którą Lula umówiła się w Vashti, zadzwoń do mnie, dobra? Podał Kolovasowi-Jonesowi wizytówkę. Szofer, który już zapinał pasy, wziął ją, nie patrząc. – Jestem spóźniony. Wilson podniósł rękę na pożegnanie. Kolovas-Jones zatrzasnął drzwi, zwiększył obroty silnika i z grymasem niezadowolenia na twarzy wyjechał z miejsca parkingowego. – Ma lekką obsesję na punkcie gwiazd – wyjaśnił Wilson, kiedy samochód się oddalał. Powiedział to takim tonem, jakby chciał przeprosić za młodszego kolegę. – Uwielbiał ją wozić. Stara się wozić wszystkich sławnych ludzi. Od dwóch lat ma nadzieję, że Bestigui obsadzi go w jakiejś produkcji. Strasznie się wkurzył, kiedy nie dostał tej roli. – A kogo miał grać? – Dilera. W jakimś filmie. Poszli razem w kierunku stacji Brixton, mijając grupkę czarnych uczennic w spódniczkach w niebieską kratę. Długie, ozdobione koralikami warkoczyki jednej z nich znowu przypomniały Strike’owi o jego siostrze Lucy. – Bestigui dalej mieszka w osiemnastce, prawda? – spytał Strike. – Tak – powiedział Wilson. – A pozostałe mieszkania? – Dwójkę wynajmuje ukraiński makler towarowy z żoną. Trójką interesuje się jakiś Rosjanin, ale jeszcze nie złożył oferty. – Mógłbym kiedyś wpaść i się rozejrzeć? – spytał Strike. W tym momencie przypominający proroka ze Starego Testamentu brodaty człowieczek w kapturze zastąpił im drogę i stojąc na środku chodnika, powoli wystawił język. – Nie ma sprawy. Wilson ukradkiem przebiegł wzrokiem po łydkach Strike’a i po chwili milczenia powiedział: Zadzwoń. Ale to będzie możliwe tylko pod nieobecność Bestiguiego,

sam rozumiesz. Facet lubi się awanturować, a ja nie chcę stracić pracy.

8 Świadomość, że w poniedziałek nie będzie w agencji sam, dodała pikanterii weekendowej samotności Strike’a, która dzięki temu stała się mniej frustrująca i nabrała wartości. Nie musiał składać łóżka polowego ani zamykać drzwi do gabinetu i mógł podtrzymywać funkcje życiowe swojego organizmu bez obawy, że kogoś zgorszy. Miał już dość zapachu sztucznej cytryny i gdy udało mu się otworzyć sklejone farbą okno za biurkiem, zimny czysty powiew dotarł do zatęchłych kątów dwóch małych pomieszczeń. Unikając wszystkich płyt, wszystkich piosenek, które przenosiły go z powrotem do straszliwych, ale i upojnych lat związku z Charlotte, wybrał Toma Waitsa i puścił go głośno na małym odtwarzaczu. Myślał, że już nigdy nie zobaczy tego urządzenia, ale znalazł je na dnie jednego z pudeł przyniesionych od Charlotte. Zajął się ustawianiem przenośnego telewizora z maleńką wbudowaną antenką, a potem wpakował brudne ubrania do czarnego worka na śmieci i poszedł do oddalonej o niecały kilometr pralni samoobsługowej. Po powrocie do agencji rozwiesił koszule i bieliznę na sznurku przeciągniętym wzdłuż jednej ze ścian gabinetu, a o trzeciej obejrzał mecz Arsenalu ze Spurs. Podczas wykonywania tych wszystkich przyziemnych czynności ciągle miał wrażenie, że towarzyszy mu widmo, które nawiedzało go w miesiącach spędzonych w szpitalu. Czaiło się w zakamarkach nędznego gabinetu i ilekroć przestawał się skupiać na tym, co akurat robił, słyszał jego szept. Namawiało go, by rozmyślał nad swoim upadkiem, wiekiem, ubóstwem, zrujnowanym życiem uczuciowym, bezdomnością. „Trzydzieści pięć lat – szeptało – i nic, czym można by się pochwalić po latach harówki, jeśli nie liczyć kilku kartonowych pudeł i ogromnych długów”. Widmo kierowało wzrok w stronę puszek z piwem kupionych w supermarkecie, w którym Strike znowu zaopatrzył się w zupki chińskie. Drwiło z niego, kiedy prasował koszule na podłodze. Później szydziło ze zwyczaju, który sobie narzucił – z palenia na ulicy, jakby dalej służył w wojsku, jakby ta nieistotna samodyscyplina mogła nadać formę i porządek bezkształtnej, tragicznej teraźniejszości. Zaczął więc palić przy biurku, piętrząc niedopałki w taniej blaszanej popielniczce, którą dawno temu zakosił z baru w Niemczech. Najważniejsze, że mam pracę, powtarzał sobie, płatną pracę. Arsenal pokonał Spurs i Strike poweselał. Wyłączył telewizor i przeciwstawiając się widmu, zasiadł za biurkiem, by wrócić do pracy. Mógł swobodnie zbierać i segregować dowody wedle własnego uznania, ale nadal działał zgodnie z protokołami Ustawy o postępowaniu karnym i dochodzeniach. Przekonanie, że ściga jedynie wytwór zaburzonej wyobraźni Johna Bristowa, nie miało żadnego wpływu na skrupulatność i staranność, z jakimi Strike spisywał notatki zebrane w czasie rozmów z Bristowem, Wilsonem i Kolovasem-Jonesem. O szóstej wieczorem, kiedy wciąż pracował na wysokich obrotach, zadzwoniła jego siostra Lucy. Była o dwa lata młodsza od Strike’a, ale zachowywała się tak, jakby czuła się starsza. Już we wczesnej młodości obarczyła się kredytem, statecznym mężem, trójką dzieci i uciążliwą pracą, ale wyraźnie łaknęła kolejnych obowiązków, jakby ciągle miała wrażenie, że jest za słabo zakotwiczona w rzeczywistości. Strike zawsze podejrzewał, że chciała udowodnić sobie i całemu światu, iż w niczym nie przypomina swojej postrzelonej matki, która ciągała ich oboje po kraju, od szkoły do szkoły, od domu do skłotu i namiotu, w pogoni za kolejną podnietą albo kolejnym mężczyzną. Z ośmiorga przyrodniego rodzeństwa Strike dzielił dzieciństwo jedynie z Lucy. Chociaż lubił ją bardziej niż kogokolwiek innego w swoim życiu, to jednak ich stosunki często pozostawiały wiele do życzenia, obciążone dawnymi lękami i sporami. Lucy nie potrafiła ukryć, że brat ją martwił i rozczarowywał. W rezultacie Strike nie palił się do wyznania siostrze prawdy o swojej obecnej sytuacji. Gdyby miał wybierać, wolałby pogadać z którymś z kumpli. – Tak, wszystko w porządku – skłamał, paląc przy otwartym oknie i patrząc na ludzi, którzy

wchodzili do sklepów i wychodzili z powrotem na ulicę. – Mam dwa razy więcej klientów niż zwykle. – Gdzie jesteś? Słyszę samochody. – W agencji. Muszę się uporać z papierkową robotą. – W sobotę? Co na to Charlotte? – Nie ma jej. Pojechała odwiedzić matkę. – Jak wam się układa? – Wspaniale – powiedział. – Na pewno? – Na pewno. Co u Grega? Przedstawiła mu krótkie streszczenie obowiązków służbowych męża, a potem znów przypuściła atak. – Gillespie dalej cię męczy o spłatę? – Nie. – Wiesz co, Stick – przezwisko z dzieciństwa źle wróżyło; próbowała go zmiękczyć – przyjrzałam się tej sprawie i myślę, że mógłbyś złożyć wniosek do British Legion o... – Kurwa, Lucy, ty znowu swoje... – wypalił, zanim zdążył się powstrzymać. – Słucham? Pełne urazy oburzenie w jej głosie zabrzmiało aż nazbyt znajomo. Zamknął oczy. – Luce, zrozum, nie potrzebuję pomocy British Legion. – Nie musisz unosić się dumą... – Co u chłopców? – W porządku. Słuchaj, Stick, moim zdaniem to po prostu skandal, że Rokeby nasyła na ciebie swojego prawnika. Nigdy w życiu nie dał ci złamanego grosza, powinien był to uznać za prezent. Przecież wie, przez co przeszedłeś i ile ma... – Interes się rozkręcił. Oddam mu tę forsę – uciął Strike. Na rogu kłóciła się para nastolatków. – Jesteś pewny, że wszystko w porządku między tobą i Charlotte? Czemu pojechała do matki? Myślałam, że się nie znoszą. – Ostatnio jakoś się dogadują – powiedział, a nastolatka wykonała kilka gwałtownych gestów, tupnęła nogą i odeszła. – Kupiłeś już pierścionek? – spytała Lucy. – Chyba radziłaś, żebym najpierw rozliczył się z Gillespiem? – Nie ma żalu, że nie dałeś jej pierścionka? – Wręcz przeciwnie – powiedział Strike. – Mówi, że go nie chce. Woli, żebym całe pieniądze włożył w interes. – Naprawdę? – zdziwiła się Lucy. Chyba zawsze myślała, że dobrze jej idzie ukrywanie głębokiej niechęci do Charlotte. – Zamierzasz przyjść na urodziny Jacka? – A kiedy to? – Stick! Wysłałam ci zaproszenie ponad tydzień temu! Przypuszczał, że Charlotte wsunęła je do jednego z pudeł, które wciąż czekały pod drzwiami na rozpakowanie, gdyż w agencji brakowało miejsca na cały dobytek Strike’a. – Jasne, przyjdę – powiedział. Istniało niewiele rzeczy, na które miał mniejszą ochotę. Rozmowa się skończyła, a on wrócił do komputera i pracował dalej. Wkrótce skompletował notatki z rozmowy z Wilsonem i Kolovasem-Jonesem, lecz ciągle czuł niedosyt. Od opuszczenia armii to była jego pierwsza sprawa, która wymagała czegoś więcej niż obserwacji, i chyba los zesłał mu ją po to, by codziennie przypominała Strike’owi, że nie ma już żadnej władzy i wpływów. Producent filmowy Freddie Bestigui, facet, który był najbliżej Luli Landry w chwili jej śmierci, schował się za murem anonimowych sługusów i pozostawał nieosiągalny. Poza tym Strike wciąż czekał na spotkanie z Tansy Bestigui, choć John Bristow z przekonaniem twierdził, że zdoła ją nakłonić do rozmowy. Z lekkim poczuciem bezradności i prawie tak silną pogardą dla swojej profesji, jaką przejawiał narzeczony Robin, Strike zwalczył dołujące przygnębienie, skupiając się na dalszych internetowych poszukiwaniach. Znalazł informacje o Kieranie Kolovasie-Jonesie:

szofer nie kłamał, kiedy mówił, że zagrał w odcinku The Bill, w którym wypowiedział dwa zdania („Drugi członek gangu... Kieran Kolovas-Jones”). Miał też agenta, na którego stronie znajdowało się małe zdjęcie Kierana wraz z krótką listą jego dokonań, obejmującą epizodyczne rólki w East Enders i Grze o życie. Zdjęcie Kierana na stronie Execars było o wiele większe. Stał na nim sam, w uniformie i czapce z daszkiem, i wyglądał jak gwiazda filmowa – najwidoczniej był najprzystojniejszym szoferem w ich szeregach. Za oknami wieczór przechodził w noc. Tom Waits mruczał i jęczał z przenośnego odtwarzacza w kącie, a Strike ścigał w cyberprzestrzeni cień Luli Landry, uzupełniając od czasu do czasu notatki zrobione podczas rozmów z Bristowem, Wilsonem i KolovasemJonesem. Nie udało mu się znaleźć profilu Landry na Facebooku, nic też nie wskazywało na to, by kiedykolwiek była na Twitterze. Ta odmowa zaspokajania wilczego apetytu fanów na informacje o jej prywatnym życiu zainspirowała innych do wypełnienia pustki. Stworzono niezliczone strony z reprodukcjami jej zdjęć i obsesyjnymi komentarzami na temat jej życia. Nawet jeśli tylko połowa zawartych tam informacji była prawdziwa, Bristow przedstawił Strike’owi jedynie częściową i złagodzoną wersję pędu jego siostry ku autodestrukcji – tendencji, która ujawniła się już na początku okresu dojrzewania, kiedy niespodziewanie umarł na zawał przybrany ojciec Luli sir Alec Bristow, brodacz o sympatycznym wyglądzie, który stworzył własną firmę Albris produkującą sprzęt elektroniczny. Po jego śmierci Lula uciekła z dwóch szkół, a z trzeciej została wyrzucona. Wszystkie były drogimi prywatnymi placówkami. Podcięła sobie żyły i współlokatorka z internatu znalazła ją w kałuży krwi. Mieszkała na ulicy, a potem policja znalazła ją w skłocie. Tajemnicza osoba prowadząca stronę LulaMyInspirationForeva.com twierdziła, że w tamtym okresie modelka przez jakiś czas zarabiała na życie prostytucją. Potem był pobyt w psychiatryku, do którego Lula trafiła na mocy Ustawy o zdrowiu psychicznym: zamknięty oddział dla młodych ludzi z poważnymi problemami i diagnoza choroby dwubiegunowej. Niespełna rok później, gdy Lula robiła z matką zakupy w sklepie odzieżowym na Oxford Street, doszło do bajkowego spotkania z łowcą nowych twarzy pracującym dla agencji modelek. Wczesne zdjęcia Landry ukazywały szesnastolatkę o twarzy Nefretete, zdolną przekazać obiektywowi niezwykłą mieszankę światowości połączonej z bezbronnością. Miała długie, chude nogi żyrafy i biegnącą po wewnętrznej stronie lewej ręki poszarpaną bliznę, na niektórych zdjęciach mocno eksponowaną. Zapewne redaktorzy działu mody uznali ją za ciekawy dodatek do nietuzinkowej twarzy. Niebywałe piękno Luli graniczyło z absurdem, a jej urokowi, który tak wysławiano, zarówno w treści zamieszczanych w prasie nekrologów, jak i na rozhisteryzowanych blogach, towarzyszyła reputacja osoby skłonnej do wybuchów złości i skrajnie impulsywnej. Prasa i opinia publiczna ją uwielbiały – i uwielbiały jej nienawidzić. Jedna dziennikarka określała ją jako „o dziwo miłą, obdarzoną niespotykaną naiwnością”; inna nazywała ją „wyrachowaną małą diwą, przebiegłą i twardą”. O dziewiątej Strike poszedł do Chinatown i kupił sobie kolację. Potem wrócił do agencji, zmienił Toma Waitsa na Elbow i zaczął szukać w sieci informacji o Evanie Duffieldzie, człowieku, który, jak wszyscy (łącznie z Bristowem) zgodnie uznali, nie zabił swojej dziewczyny. Zanim Kieran Kolovas-Jones dał upust zawodowej zazdrości, Strike nie miał pojęcia, dlaczego Duffield był sławny. Teraz odkrył, że były chłopak Luli zyskał rozgłos dzięki udziałowi w uznanym przez krytyków niezależnym filmie. Zagrał w nim postać łudząco podobną do samego siebie: uzależnionego od heroiny muzyka, którego nałóg popycha do kradzieży. Na fali świeżo zdobytej sławy swojego wokalisty zespół Duffielda wydał dobrze przyjętą płytę i rozpadł się w atmosferze wzajemnych uszczypliwości mniej więcej wtedy, gdy Duffield poznał Lulę. Podobnie jak jego dziewczyna, Duffield był niezwykle fotogeniczny. Wychodził dobrze nawet na nieretuszowanych, robionych teleobiektywami zdjęciach, włócząc się ulicami w brudnym ubraniu albo gdy z wściekłością rzucał się na fotoreporterów, co kilka razy mu się zdarzyło. Związek tych dwojga okaleczonych przez życie pięknych ludzi podziałał niczym

turbodoładowanie na fascynację, jaką dotąd budzili osobno: jedno zwiększało zainteresowanie drugim, a to z kolei obracało się przeciwko nim; jak w jakimś perpetuum mobile. Śmierć dziewczyny Duffielda jeszcze mocniej ugruntowała jego pozycję na firmamencie wielbionych, szkalowanych i ubóstwianych. Spowił go pewien mrok, jakiś fatalizm. Zarówno jego najzagorzalsi wielbiciele, jak i najzacieklejsi krytycy najwyraźniej czerpali przyjemność z tego, że jedną nogą w glanie był już na tamtym świecie, że jego pogrążenie się w rozpaczy i zapomnieniu wydawało się nieuniknione. A on bez skrępowania obnosił się ze swoimi słabościami. Przez kilka minut Strike wpatrywał się w kolejne maleńkie i rozedrgane nagranie na YouTube, na którym napruty jak stodoła Duffield głosem tak trafnie sparodiowanym przez Kolovasa-Jonesa bez końca ględził o tym, że śmierć to nic innego jak wyjście z imprezy, i w zawiły sposób dowodził, że nie ma sensu rozpaczać, jeśli trzeba opuścić imprezę, zanim się ona skończy. Wed ług rozlicznych doniesień w noc śmierci Luli Duffield wyszedł z klubu tuż po swojej dziewczynie i miał na głowie maskę wilka. Strike nie potrafił w tym dostrzec niczego więcej niż świadomej próby zwrócenia na siebie uwagi. Jego zeznania na temat tego, jak spędził resztę wieczoru, nie zadowalały internetowych twórców teorii spiskowych, ale najwidoczniej przekonały policję, że nie miał nic wspólnego z późniejszymi zajściami na Kentigern Gardens. Strike podążał abstrakcyjnym torem swoich myśli po wyboistym terenie stron serwisów informacyjnych i blogów. Tu i ówdzie natykał się na zaciekłe spekulacje, teorie na temat śmierci Landry wymieniające zignorowane przez policję tropy, które utwierdziły Bristowa w przekonaniu, że doszło do morderstwa. Na LulaMyInspirationForeva była długa lista „pytań bez odpowiedzi”: punkt piąty: „Kto odwołał paparazzich, zanim wypadła z balkonu?”; punkt dziewiąty: „Dlaczego nie ujawnili się mężczyźni z zasłoniętymi twarzami, którzy o drugiej w nocy oddalali się biegiem od jej mieszkania? Gdzie oni teraz są i kim byli?”; i punkt trzynasty: „Dlaczego w chwili śmierci Lula miała na sobie inne ubranie niż to, w którym wróciła do domu?”. Północ zastała Strike’a pijącego piwo z puszki i czytającego o wspomnianych przez Bristowa pośmiertnych kontrowersjach, których istnienia był w zasadzie świadomy już wcześniej, ale niezbyt go interesowały. Tydzień po tym, jak śledztwo zakończyło się stwierdzeniem samobójstwa, wybuchł skandal związany z reklamą produktów zaprojektowanych przez Guy Somégo. Przedstawiała ona dwie pozujące w brudnej uliczce modelki, które były całkiem nagie, jeśli nie liczyć torebek, apaszek i biżuterii rozmieszczonych w newralgicznych miejscach ich ciał. Landry siedziała na kuble na śmieci, Ciara Porter niedbale ułożyła się na ziemi. Obie miały przyczepione do ramion olbrzymie, zaokrąglone skrzydła aniołów: Porter białe jak u łabędzia, Landry w zielonkawoczarnym kolorze przechodzącym w połyskliwy brąz. Strike gapił się na to zdjęcie kilka minut, zastanawiając się, dlaczego twarz martwej dziewczyny tak nieodparcie przyciąga wzrok, jak ciemnoskórej modelce udało się zdominować zdjęcie. Dzięki niej scena ta mimo niedorzeczności i pretensjonalności stała się wiarygodna. Lula naprawdę wyglądała jak ktoś strącony z nieba za karę za zbytnią pazerność – za to, że tak bardzo pragnęła dodatków, które kurczowo ściskała. Ciara Porter mimo całego swojego alabastrowego piękna była dla niej najwyżej kontrapunktem: bladość i bierność upodabniały ją do posągu. Projektant Guy Somé ściągnął na siebie lawinę krytyki, chwilami brutalnej, gdy postanowił wykorzystać to zdjęcie. Wiele osób uznało, że próbuje zbić kapitał na niedawnej śmierci modelki, i prychało pogardliwie, gdy rzecznik Somégo zapewniał w jego imieniu o głębokiej sympatii, jaką projektant darzył Landry. Twórca LulaMyInspirationForeva twierdził, że Lula chciałaby, aby wykorzystano to zdjęcie, że Guy Somé był jej bliskim przyjacielem: „Lula kochała tego człowieka jak brata i chciałaby, żeby w taki sposób złożył ostatni hołd jej pracy i urodzie. To symboliczne ujęcie pozostanie wiecznie żywe. Dzięki niemu Lula będzie trwała we wspomnieniach tych, którzy ją kochali”. Strike dopił piwo i zastanowił się nad ostatnim wyrazem tego zdania. Nigdy nie potrafił zrozumieć tej domniemanej zażyłości odczuwanej przez fanów w stosunku do kogoś, kogo nie znali osobiście. W rozmowach ze Strikiem niektórzy ludzie nazywali jego ojca „starym

Jonnym” i szeroko się uśmiechali, jakby chodziło o ich przyjaciela. Powtarzali wyświechtane prasowe historyjki i anegdoty, jakby sami w nich uczestniczyli. Kiedyś w pubie w Trescothick Strike usłyszał od jakiegoś faceta: „Kurwa, znam twojego starego lepiej niż ty!”. Gość pamiętał nazwisko muzyka sesyjnego, który nagrał z Deadbeatsami ich najsławniejszy album i któremu Rokeby, jak wszyscy wiedzieli, wybił ząb, waląc go w złości końcówką saksofonu. Była pierwsza w nocy. Strike już prawie nie słyszał ciągłego stłumionego dudnienia gitary basowej dwa piętra niżej ani sporadycznych skrzypnięć i szumów dobiegających z mieszkania na poddaszu, gdzie kierownik baru korzystał z takich luksusów jak prysznic i domowe jedzenie. Mimo zmęczenia Strike nie był jeszcze gotów wślizgnąć się do śpiwora i dzięki dalszym internetowym poszukiwaniom udało mu się ustalić przybliżony adres Guy Somégo, a przy okazji odnotować niewielką odległość dzielącą Charles Street od Kentigern Gardens. Potem, jak człowiek, który po długiej zmianie w pracy automatycznie kieruje kroki do miejscowego pubu, wpisał na pasku adresowym www.arrse.co.uk. Nie wchodził na wojskowy serwis plotkarski, odkąd wiele miesięcy temu Charlotte przyłapała go na czytaniu tych stron i zareagowała tak, jak mogłyby zareagować inne kobiety na widok partnera oglądającego internetową pornografię. Wybuchła kłótnia o coś, co Charlotte odebrała jako jego tęsknotę za dawnym życiem połączoną z niezadowoleniem z obecnego. Strona przedstawiała wojskowy sposób myślenia w całej okazałości, opisany językiem, którym on także biegle się posługiwał. Były tam akronimy, które znał na pamięć, dowcipy niezrozumiałe dla ludzi z zewnątrz, najróżniejsze bolączki życia w kamaszach: od ojca skarżącego się na nękanie syna w szkole na Cyprze po obelgi pod adresem premiera po jego wystąpieniu przed komisją Chilcota. Strike przesuwał się od postu do postu i co chwila parskał śmiechem, lecz przez cały czas miał świadomość, że słabnie jego obrona przed widmem, którego oddech znowu czuł na karku. Kiedyś to był jego świat i Strike czuł się w nim szczęśliwy. Mimo wszystkich uciążliwości i trudów wojskowego życia, mimo że opuścił armię krótszy o pół nogi, nie żałował ani jednego dnia poświęconego służbie. A jednak nie należał do tych ludzi, nawet kiedy był wśród nich. Służył jako żółw, potem zamienił mundur na garnitur, ale u przeciętnego rekruta cały czas budził mniej więcej taki sam strach i taką samą niechęć. „Jeśli kiedykolwiek będziesz miał do czynienia z Wydziałem do spraw Specjalnych, mów: »Bez komentarza, żądam adwokata«. Wystarczy też zwykłe: »Dziękuję panom za uwagę«”. Strike jeszcze raz parsknął śmiechem, a potem gwałtownie zamknął stronę i wyłączył komputer. Był taki zmęczony, że odczepienie protezy zajęło mu dwa razy więcej czasu niż zwykle.

9 W piękny niedzielny poranek Strike znowu poszedł do ULU, żeby wziąć prysznic. Również tym razem, dzięki nadęciu się i wykrzywieniu twarzy w grymas, który studentom przychodzi naturalnie, przybrał wystarczająco groźny wygląd, by uniknąć pytań, i ze wzrokiem wbitym w podłogę przemaszerował obok recepcji. Snuł się w pobliżu szatni, czekając na spokojny moment, gdyż nie chciał brać prysznica w obecności przebierających się studentów. Sztuczna noga była na tyle charakterystyczna, że mógł zostać zapamiętany. Czysty i ogolony pojechał metrem do Hammersmith Broadway i rozkoszował się nieśmiałymi promieniami słońca przebijającymi przez przeszklony pasaż handlowy, którym wyszedł na ulicę. W oddali sklepy przy King Street pękały w szwach, zupełnie jakby była sobota. Był niedaleko tętniącego życiem i z gruntu bezdusznego centrum handlowego, ale wiedział, że od sennego, rustykalnego odcinka nabrzeża Tamizy dzieli go niespełna dziesięciominutowy spacer. Kiedy tak szedł w ulicznym gwarze, przypomniał sobie niedziele w Kornwalii z czasów dzieciństwa. Zamykano wtedy wszystko oprócz kościoła i plaży. W tamtych latach niedziela miała szczególny smak: rezonująca, rozszeptana cisza, pobrzękiwanie porcelany i zapach

sosu mięsnego, telewizja nudna jak pusta główna ulica i nieustanny szum fal, gdy razem z Lucy biegli na kamienistą plażę, zadowalając się najprostszymi atrakcjami. Kiedyś usłyszał od matki: „Jeśli Joan ma rację i skończę w piekle, to czeka mnie wieczna niedziela w przeklętym St Mawes”. Oddalając się od centrum handlowego ku Tamizie, Strike zadzwonił do swojego klienta. – John Bristow. – John, przepraszam, że zawracam ci głowę w czasie weekendu... – Cormoran? – powiedział Bristow, od razu przyjaźniej. – To żaden kłopot, naprawdę żaden kłopot! Jak ci poszło z Wilsonem? – Bardzo dobrze, okazał się bardzo przydatny, dzięki. Chciałem spytać, czy mógłbyś mi pomóc znaleźć przyjaciółkę Luli. Chodzi o dziewczynę, którą poznała w czasie terapii. Ma imię zaczynające się od R, podobne do Rachel albo Raquelle, i przed śmiercią Luli mieszkała w schronisku Świętego Elma w Hammersmith. Mówi ci to coś? Na chwilę zapadła cisza. Kiedy Bristow znowu się odezwał, pobrzmiewające w jego głosie rozczarowanie graniczyło z rozdrażnieniem. – O czym miałbyś z nią rozmawiać? Tansy zdecydowanie twierdzi, że głos, który słyszała na górze, należał do mężczyzny. – Ta dziewczyna nie interesuje mnie jako podejrzana, ale jako świadek. Zaraz po spotkaniu z tobą u matki Lula była umówiona z tą przyjaciółką w sklepie o nazwie Vashti. – No tak, wiem. Ustalili to w czasie śledztwa. Ale... Oczywiście znasz się na swojej robocie, tylko że... Naprawdę nie wiem, skąd ta dziewczyna miałaby wiedzieć, co zaszło tamtej nocy. Słuchaj... Cormoran, zaczekaj chwilę... Przyjechałem do matki i nie jestem tu sam... Poszukam spokojniejszego miejsca... Strike usłyszał dźwięki towarzyszące przemieszczaniu się, stłumione „przepraszam” i po chwili w słuchawce znowu zabrzmiał głos Bristowa. – Przepraszam, nie chciałem o tym rozmawiać przy pielęgniarce. Kiedy zadzwoniłeś, myślałem, że znowu ktoś chce mi powiedzieć o Duffieldzie. Od rana wydzwaniają do mnie znajomi. – W jakiej sprawie? – Widzę, że nie czytasz „News of the World”. Tam jest wszystko, razem ze zdjęciami: wczoraj Duffield ni stąd, ni zowąd zjawił się u mojej matki. Przed domem stali paparazzi. Narobili mnóstwo kłopotu i zdenerwowali sąsiadów. Byłem akurat z Alison, bo inaczej na pewno bym go nie wpuścił. – Czego chciał? – Dobre pytanie. Mój wujek Tony myśli, że pieniędzy, ale według Tony’ego ludziom zazwyczaj chodzi o pieniądze. W każdym razie jestem jej pełnomocnikiem, więc w tym zakresie nic nie ugrał. Bóg jeden wie, po co przyszedł. Szczęście w nieszczęściu, że mama chyba nie zdawała sobie sprawy, z kim ma do czynienia. Jest na bardzo silnych środkach przeciwbólowych. – Skąd prasa wiedziała, że się zjawi? – To też doskonałe pytanie – powiedział Bristow. – Tony uważa, że Duffield sam zadzwonił do gazet. – Jak się czuje twoja matka? – Niedobrze, bardzo niedobrze. Mówią, że może wytrzymać kilka tygodni albo... Albo w każdej chwili powinniśmy się spodziewać najgorszego. – Przykro mi to słyszeć – powiedział Strike. Mówił głośniej, bo właśnie przechodził pod wiaduktem, po którym jechały samochody. – No dobrze, jeśli przypadkiem sobie przypomnisz, jak się nazywa przyjaciółka, z którą Lula umówiła się w Vashti... – Wybacz, ale nadal nie rozumiem, czemu tak się nią interesujesz. – Lula poprosiła tę dziewczynę, żeby przyjechała do Notting Hill aż z Hammersmith, spędziła z nią piętnaście minut, a potem się rozstały. Dlaczego tylko piętnaście minut? Po co komu takie krótkie spotkanie? Pokłóciły się? Wszystkie nietypowe zdarzenia towarzyszące nagłej śmierci mogą mieć znaczenie. – Rozumiem – odparł z wahaniem Bristow. – Ale... No cóż, w wypadku Luli takie zachowanie

właściwie nie było niczym niezwykłym. Już ci mówiłem, że potrafiła być trochę... trochę samolubna. Pewnie uznała, że nawet tak krótkie spotkanie uszczęśliwi tę dziewczynę, to byłoby w jej stylu. Widzisz, ona często przeżywała chwilową fascynację różnymi osobami, a potem je porzucała. Rozczarowanie Bristowa obraną przez Strike’a drogą było tak wyraźne, że detektyw zdecydował się na dyplomatyczne posunięcie i podjął zawoalowaną próbę uzasadnienia olbrzymiego honorarium, które płacił mu klient. – Chciałem cię jeszcze zawiadomić, że jutro wieczorem spotkam się z jednym z policjantów z Wydziału Kryminalnego, którzy prowadzili tę sprawę. Nazywa się Eric Wardle. Mam nadzieję, że uda mi się zdobyć policyjną kartotekę. – Fantastycznie! – Bristow był chyba pod wrażeniem. – Sprawnie ci poszło! – No tak, wiesz, mam kontakty w policji. – Więc uda ci się wyjaśnić sprawę Biegacza! Przeczytałeś moje notatki? – Tak, bardzo mi się przydały – powiedział Strike. – Próbuję umówić cię w tym tygodniu na lancz z Tansy Bestigui, żebyś mógł z nią porozmawiać i osobiście usłyszeć jej zeznania. Zawiadomię twoją sekretarkę, dobrze? – Świetnie. Strike zakończył rozmowę i pomyślał, że przynajmniej znalazł podstawę dla przyjęcia zbędnej sekretarki, na którą nie było go stać: stworzył wrażenie profesjonalizmu. Okazało się, że schronisko Świętego Elma stoi tuż za hałaśliwym wiaduktem z betonu. Było zwyczajnym, niekształtnym i współczesnym kuzynem domu Luli w Mayfair: czerwona cegła, skromniejsze, przybrudzone białe okładziny, brak kamiennych schodów, brak ogródka, brak eleganckich sąsiadów, ale za to obdrapane drzwi wychodzące bezpośrednio na ulicę, złażąca z parapetów farba i atmosfera beznadziei. Utylitarny nowoczesny świat próbował się przedrzeć dalej, ale w końcu przycupnął żałośnie w miejscu, do którego zupełnie nie pasował, zaledwie dwadzieścia metrów od wiaduktu, tak że okna na górze wychodziły wprost na betonowe bariery i jadące bez końca samochody. Wielki srebrny domofon przy drzwiach i koszmarnie brzydka czarna kamera z kablami dyndającymi w drucianej klatce pod nadprożem nadawały całości charakterystyczny instytucjonalny posmak. Wychudzona dziewczyna z opryszczką w kąciku ust stała przed wejściem i paliła papierosa. Miała na sobie brudny męski pulower, w którym mogłaby się utopić. Opierała się o mur i tępo wpatrywała w centrum handlowe oddalone zaledwie o pięć minut spacerem, a kiedy Strike wcisnął przycisk domofonu, zmierzyła go spojrzeniem osoby pochłoniętej intensywnymi kalkulacjami. Najwyraźniej oceniała jego możliwości. Tu ż za drzwiami zaczynał się mały, zatęchły i brudny hol obity obskurną boazerią. Po prawej i lewej były zamknięte przeszklone drzwi, za którymi zauważył opustoszały korytarz i przygnębiające pomieszczenie z zasłanym ulotkami stolikiem, starą tarczą do gry w rzutki i ścianą obficie upstrzoną dziurami. Na wprost mieściła się osłonięta metalową kratą recepcja przypominająca kiosk. Kobieta za kontuarem żuła gumę i czytała gazetę. Kiedy Strike spytał, czy może porozmawiać z dziewczyną o imieniu podobnym do Rachel, która przyjaźniła się z Lulą Landry, recepcjonistka zareagowała podejrzliwie i wrogo. – Dziennikarz? – Nie. Przyjaciel przyjaciela. – No to powinien pan wiedzieć, jak ona ma na imię. – Rachel? Raquelle? Jakoś tak. Do kiosku wszedł łysiejący mężczyzna i stanął za podejrzliwą kobietą. – Jestem prywatnym detektywem – wyjaśnił Strike podniesionym głosem i łysy przyjrzał mu się z zaciekawieniem. – Oto moja wizytówka. Zatrudnił mnie brat Luli Landry i muszę porozmawiać z... – A, szukasz Rochelle? – wtrącił się łysy, podchodząc do kraty. – Nie ma jej tu, koleś. Wyprowadziła się. Koleżanka łysego, przejawiając lekkie poirytowanie w związku z jego gotowością do rozmowy ze Strikiem, ustąpiła miejsca za kontuarem i zniknęła z pola widzenia.

– Kiedy? – Będzie już kilka tygodni. Może nawet ze dwa miesiące. – Dokąd mogła pójść? – Nie mam pojęcia, stary. Pewnie znowu śpi na ulicy. Zjawiała się i znikała ładnych parę razy. Trudny charakter. Problemy psychiczne. Ale zaczekaj, może Carrianne coś wie. Carrianne! Hej! Carrianne! Trupio blada młoda dziewczyna ze strupem na ustach weszła do budynku, mrużąc oczy. – Co? – Widziałaś Rochelle? – Tą pieprzoną sukę? A niby czemu miałabym ją widzieć? – Więc nie widziałaś? – dopytywał łysy. – Nie. Masz szluga? Strike poczęstował ją papierosem, którego wsunęła sobie za ucho. – Gdzieś się tu kręci. Podobno Janine ją spotkała – powiedziała Carrianne. – Ze niby ma jakieś mieszkanie albo coś. Pieprzona fałszywa suka. I że niby Lula Landry wszystko jej zostawiła. Jasne! A po co ci Rochelle? – spytała Strike’a i od razu było widać, że jest ciekawa, czy w związku z tym da się z niego wycisnąć trochę forsy i czy przypadkiem nie nadałaby się zamiast Rochelle. – Po prostu mam kilka pytań. – O co? – O Lulę Landry. – A – powiedziała Carrianne i w jej kalkulujących oczach pojawił się błysk. – Aż tak to one się, kurwa, nie kumplowały. Nie wierz we wszystko, co pieprzy Rochelle, fałszywa suka. – Czemu fałszywa? – spytał Strike. – Bo ciągle, kurwa, kłamała. Pewnie zakosiła połowę tego, co niby dostała od Landry. – Nie przesadzaj, Carrianne – wtrącił delikatnie łysy za kontuarem. – One naprawdę się przyjaźniły – zapewnił Strike’a. – Landry przyjeżdżała po nią samochodem. To wywoływało – dodał, zerkając w stronę Carrianne – pewne napięcia. – Jakie, kurwa, napięcia? Na pewno nie z mojej strony – warknęła Carrianne. – Jak dla mnie Landry była pieprzoną nadętą suką. I wcale tak dobrze nie wyglądała. – Rochelle wspominała, że ma ciotkę w Kilburn – powiedział łysy. – Ale się nie lubią – zaznaczyła dziewczyna. – Mogę dostać nazwisko albo adres tej kobiety? – spytał Strike, lecz obydwoje przecząco pokręcili głowami. – Jak ma na nazwisko ta Rochelle? – Nie wiem. A ty, Carrianne? Przeważnie znamy ludzi tylko po imieniu – wyjaśnił Strike’owi. Niewiele więcej można było z nich wyciągnąć. Rochelle wyprowadziła się ze schroniska ponad dwa miesiące temu. Łysy wiedział tylko tyle, że przez jakiś czas chodziła do poradni w szpitalu Świętego Tomasza, ale nie miał pojęcia, czy jeszcze się tam pojawia. – Miała epizody psychotyczne. Bierze mnóstwo leków. – Gówno ją obeszło, że Lula umarła – odezwała się nagle Carrianne. – Miała to głęboko w dupie. Obaj mężczyźni spojrzeli na nią. Wzruszyła ramionami jak ktoś, kto po prostu powiedział bolesną prawdę. – Słuchajcie, jeśli Rochelle znowu się tu zjawi, dajcie jej moje namiary i poproście, żeby zadzwoniła. Strike podał im obojgu wizytówki, które zaczęli z zaciekawieniem oglądać. Odwróciwszy w ten sposób ich uwagę, zręcznie wyszarpnął przez małą szparę na dole kraty egzemplarz „News of the World”, czytany wcześniej przez kobietę żującą gumę, i ukrył go pod pachą. Potem wesoło się pożegnał i wyszedł. Było ciepłe wiosenne popołudnie. Strike ruszył w stronę Hammersmith Bridge. Bladozielona farba i złocone zdobienia mostu malowniczo połyskiwały w słońcu. Samotny łabędź unosił się na wodach Tamizy przy przeciwległym brzegu. Biura i sklepy wydawały się oddalone o setki kilometrów. Strike skręcił w prawo i ruszył deptakiem wzdłuż rzeki i rzędu niskich szeregowych budynków gdzieniegdzie wyposażonych w balkon albo porośniętych wisterią.

W Blue Anchor kupił sobie kufel piwa i usiadł na zewnątrz na zwróconej w stronę wody drewnianej ławce, plecami do szafirowo-białej fasady. Zapalił papierosa i otworzył gazetę na czwartej stronie, gdzie nad kolorowym zdjęciem Evana Duffielda (pochylona głowa, ogromny bukiet białych kwiatów w dłoni, łopoczące poły czarnego płaszcza) widniał nagłówek: DUFFIELD ODWIEDZA UMIERAJĄCĄ MATKĘ LULI. Historia była nijaka, w zasadzie okazała się jedynie rozbudowanym podpisem pod zdjęciem. Eyeliner i łopoczący szynel oraz lekko udręczona półprzytomna mina przywodziły na myśl Duffielda idącego na pogrzeb swojej zmarłej dziewczyny. W krótkim tekście pod zdjęciem nazwano go „zrozpaczonym aktorem i muzykiem Evanem Duffieldem”. W kieszeni Strike’a zawibrowała komórka. Wyjął ją i zobaczył, że dostał SMS-a z nieznanego numeru: News of the World” strona czwarta Evan Duffield. Robin.

Uśmiechnął się do małego wyświetlacza, a potem wsunął komórkę z powrotem do kieszeni. Słońce grzało go w głowę i ramiona. Mewy wrzeszczały, krążąc w powietrzu, i Strike, z miłą świadomością, że nigdzie się nie spieszy i nikt na niego nie czeka, postanowił posiedzieć na ławce w słońcu i przeczytać gazetę od deski do deski.

10 Robin stała, kołysząc się razem z resztą stłoczonych pasażerów. Jechała na północ linią Bakerloo. Wszyscy mieli napięte i smętne miny stosowne do poniedziałkowego poranka. Poczuła, że w kieszeni płaszcza wibruje jej telefon. Wydobyła go z trudem, wbijając łokieć w nieokreśloną miękką część ciała stojącego obok i ubranego w garnitur mężczyzny, któremu cuchnęło z ust. Kiedy zobaczyła, że wiadomość jest od Strike’a, na chwilę poczuła podekscytowanie, prawie tak wielkie jak wczoraj na widok zdjęcia Duffielda w gazecie. Potem przesunęła tekst na wyświetlaczu i przeczytała: Nie ma mnie. Klucz za spłuczką. Strike.

Nie włożyła telefonu z powrotem do kieszeni i dalej ściskała go w dłoni. Gdy klekoczący wagon sunął ciemnymi tunelami, starała się nie wdychać cuchnących wyziewów kluchowatego mężczyzny. Była rozgoryczona. Poprzedniego dnia zjedli z Matthew lancz w towarzystwie jego dwóch przyjaciół z uniwersytetu. Poszli do Windmill on the Common, ulubionego baru Matthew. Na widok zdjęcia Evana Duffielda w leżącym na stoliku obok otwartym egzemplarzu „News of the World” przejęta Robin przeprosiła towarzystwo w samym środku jednej z opowieści Matthew i wybiegła z baru, żeby napisać SMS-a do Strike’a. Później Matthew powiedział, że zachowała się niekulturalnie, a co gorsza – nie wyjaśniła, o co chodzi, i wolała niedorzeczną atmosferę tajemniczości. Robin mocno chwyciła pasek dla pasażerów, aby utrzymać równowagę, a gdy pociąg zwolnił i sąsiad ciężko na nią naparł, poczuła jeszcze większe rozgoryczenie i zaczęła mieć żal do obu mężczyzn: Matthew i Strike’a, a przede wszystkim do detektywa, którego najwidoczniej nie obchodziły nietypowe poczynania byłego chłopaka Luli Landry. Uliczny chaos i gruzy w drodze na Denmark Street, konieczność wydobycia klucza zza spłuczki i kolejna bezowocna rozmowa z wyniosłą dziewczyną z biura Freddiego Bestiguiego do reszty popsuły jej humor. Tymczasem Strike – choć nie miał o tym pojęcia – właśnie mijał miejsce, w którym rozegrały się najbardziej romantyczne chwile w życiu Robin. Tego ranka, gdy wyszedł od strony kościoła Świętego Jakuba i skierował się ku Glasshouse Street, na schodach pod pomnikiem Erosa roiło się od włoskich nastolatków. Wejście do klubu Barrack, który tak bardzo spodobał się Deeby’emu Maccowi, że raper spędził w nim kilka godzin tuż po wyjściu z samolotu z Los Angeles, dzielił od Piccadilly Circus zaledwie krótki spacer. Fasada wyglądała jak zrobiona z betonu, a nazwę wyeksponowano

ułożonymi pionowo lśniącymi czarnymi literami. Klub zajmował cztery kondygnacje. Tak jak Strike przypuszczał, nad drzwiami tkwiły kamery monitoringu o zasięgu, który według jego oceny obejmował większość ulicy. Okrążył budynek, zauważył wyjścia ewakuacyjne i narysował sobie schemat okolicy. Po drugiej długiej sesji w internecie poprzedniego wieczoru Strike uznał, że posiadł gruntowną wiedzę na temat zainteresowania Lulą Landry, które publicznie deklarował Deeby Macc. Raper wspomniał o modelce w tekstach trzech kawałków na dwóch osobnych płytach. Poza tym mówił w wywiadach, że Lula jest jego ideałem kobiety i bratnią duszą. Trudno było ocenić, jak poważnie należy traktować te słowa. W wypadku wszystkich drukowanych wywiadów należało brać poprawkę, po pierwsze, na cierpkie i pokrętne poczucie humoru rapera, i, po drugie, na zabarwiony strachem podziw, jaki najwyraźniej budził u wszystkich dziennikarzy. Macc, niegdyś członek gangu skazany na więzienie za wykroczenia z użyciem broni i narkotyków w jego rodzinnym Los Angeles, był teraz multimilionerem, który oprócz tego, że robił karierę muzyczną, prowadził kilka lukratywnych firm. Prasa bez wątpienia była „podekscytowana” – jak powiedziałaby Robin – gdy wyszło na jaw, że wytwórnia płytowa Macca wynajęła mu apartament pod mieszkaniem Luli. Zaciekle spekulowano, co może się zdarzyć, kiedy Deeby Macc znajdzie się zaledwie jedno piętro od rzekomej kobiety swoich marzeń, i jak ten nowy czynnik zakłócający wpłynie na niestabilny związek Landry z Duffieldem. Te wszystkie potencjalne scenariusze hojnie okraszano zmyślonymi komentarzami przyjaciół obu stron: „Już do niej dzwonił i zaprosił ją na kolację”, „Zaraz po przylocie Macca do Londynu Lula szykuje dla niego imprezkę w swoim mieszkaniu”. Spekulacje prawie całkiem przysłoniły lawinę komentarzy rozmaitych oburzonych felietonistów zwracających uwagę na to, że do kraju przybywa człowiek dwukrotnie skazany wyrokiem sądowym i (jak twierdzili) gloryfikujący w utworach swoją kryminalną przeszłość. Gdy Strike uznał, że ulice wokół Barrack nie mają mu już nic więcej do powiedzenia, ruszył dalej, zwracając uwagę na żółte linie na krawężnikach, ograniczenia dotyczące parkowania w piątek wieczorem i na pobliskie budynki, które też wyposażono w monitoring. Zebrawszy te wszystkie spostrzeżenia, uznał, że zasłużył na wrzucenie w koszty herbaty i bułki z bekonem, którymi uraczył się w małej kawiarence, czytając porzucony egzemplarz „Daily Mail”. Kiedy Strike zaczynał drugi kubek herbaty i był w połowie złośliwego opisu gafy premiera, który nie zdając sobie sprawy, że nadal ma włączony mikrofon, nazwał pewną starszą wyborczynię „bigotką” – zadzwoniła komórka. Tydzień temu Strike przełączał swoją niechcianą pracownicę tymczasową do poczty głosowej. Dzisiaj odebrał. – Cześć, Robin, jak leci? – W porządku. Dzwonię, żeby przekazać panu wiadomości. – Mów – powiedział Strike, wyjmując długopis. – Właśnie dzwoniła Alison Cresswell, sekretarka Johna Bristowa. Zarezerwowała w Cipriani stolik na jutro na pierwszą, żeby mógł pan poznać Tansy Bestigui. – Wspaniale. – Jeszcze raz dzwoniłam do wytwórni filmowej Freddiego Bestiguiego. Zaczynają się denerwować. Mówią, że jest w Los Angeles. Znowu zostawiłam w pana imieniu prośbę o kontakt. – Dobrze. – I ponownie dzwonił Peter Gillespie. – Uhm – mruknął Strike. – Mówił, że to pilne, i prosił, żeby jak najszybciej pan do niego oddzwonił. Strike miał ochotę powiedzieć, żeby sama oddzwoniła do Gillespiego i kazała mu się odpierdolić. – Dobra, oddzwonię. Słuchaj, mogłabyś mi przesłać SMS-em adres klubu nocnego Uzi? – Jasne. – I poszukać numeru gościa, który nazywa się Guy Somé[3]? To projektant. – Wymawia się „gi” – powiedziała Robin.

– Co? – Jego imię. Wymawia się z francuska: „gi”. – A, no dobra. Więc czy mogłabyś znaleźć jego numer? – Oczywiście – powiedziała Robin. – Zadzwoń do niego i spytaj, czy zechciałby ze mną porozmawiać. Wyjaśnij, kim jestem i kto mnie zatrudnił. – Dobrze. Strike zauważył, że Robin mówi oschłym tonem. Po paru sekundach domyślił się dlaczego. – Przy okazji: dzięki za wczorajszego SMS-a – powiedział. – Przepraszam, że nie odpisałem. Dziwnie by wyglądało, gdybym zaczął SMS-ować tam, gdzie akurat byłem. Gdybyś mogła też zadzwonić do Nigela Clementsa, agenta Duffielda, i poprosić o spotkanie, byłoby wspaniale. Jej wrogość natychmiast zniknęła, tak jak chciał. Gdy znowu się odezwała, mówiła znacznie cieplejszym tonem, który niemal graniczył z entuzjazmem. – Ale Duffield nie mógł tego zrobić, prawda? Ma żelazne alibi! – No cóż, zobaczymy – powiedział Strike, starając się, żeby to zabrzmiało złowieszczo. – Słuchaj, Robin, jeśli przyjdzie jeszcze jeden list z pogróżkami... zazwyczaj przychodzą w poniedziałek... – Tak? – podchwyciła skwapliwie. – Dołącz go do poprzednich – dokończył. Nie był pewny – to chyba niemożliwe, przecież Robin wydawała się taka kulturalna – ale miał wrażenie, że zanim się rozłączył, usłyszał niewyraźne: „No to chrzań się”. Reszta dnia upłynęła mu na nużących, ale niezbędnych pracach przygotowawczych. Kiedy Robin przysłała adres, obejrzał drugi klub nocny tego dnia, tym razem w South Kensington. Uzi okazało się zupełnie inne niż Barrack. Jego dyskretne wejście mogłoby uchodzić za drzwi eleganckiego prywatnego domu. Tam także zainstalowano kamery. Potem Strike pojechał autobusem na Charles Street, gdzie – był tego prawie pewny – mieszkał Guy Somé, i pokonał piechotą odcinek, który uznał za najkrótszą drogę z domu projektanta do mieszkania Landry. Późnym popołudniem znowu poczuł silny ból w nodze, więc zatrzymał się na odpoczynek i kolejne kanapki, a potem ruszył do Feathers niedaleko Scotland Yardu, gdzie miał się spotkać z Erikiem Wardle’em. Feathers też należał do pubów w wiktoriańskim stylu: olbrzymie okna sięgały prawie od podłogi do sufitu i wychodziły na wielki szary budynek z lat dwudziestych ozdobiony rzeźbami Jacoba Epsteina. Najbliższa z nich tkwiła nad drzwiami i gapiła się w okna pubu. Groźne siedzące bóstwo obejmował jego maleńki syn, który dziwacznie wyginał ciało, pokazując genitalia. Nadgryziona zębem czasu rzeźba już nie szokowała. Automaty w Feathers pobrzękiwały, podzwaniały i migały światełkami w barwach podstawowych. Zawieszone na ścianach i otoczone pikowaną skórą telewizory plazmowe pokazywały bez dźwięku mecz West Bromwich Albion z Chelsea, a w ukrytych głośnikach dudniła i jęczała Amy Winehouse. Nazwy piw namalowano na kremowej ścianie nad długim barem umieszczonym naprzeciwko prowadzących na piętro szerokich krętych schodów z ciemnego drewna z lśniącymi mosiężnymi poręczami. Strike musiał zaczekać, aż go obsłużą, miał więc czas, żeby się rozejrzeć. W pubie było pełno mężczyzn, w większości ostrzyżonych na jeża, ale wokół wysokiego stolika stały trzy dziewczyny z mandarynkową opalenizną. Co chwila odrzucały do tyłu zbyt mocno rozjaśnione i wyprostowane prostownicą włosy, miały na sobie krótkie, obcisłe i błyszczące sukienki i przestępowały z nogi na nogę, chwiejąc się na wysokich obcasach. Udawały, że nie wiedzą, iż jedyny samotny klient, przystojny mężczyzna o chłopięcym wyglądzie, ubrany w skórzaną kurtkę i siedzący na wysokim stołku barowym obok pobliskiego okna, przygląda im się wprawnym okiem. Strike kupił kufel doom bara i podszedł do tego znawcy kobiecych wdzięków. – Cormoran Strike – przedstawił się, stając przy stoliku. Wardle miał włosy, jakich Strike zazdrościł innym mężczyznom. Nikomu nie przyszłoby na myśl przezwać Wardle’a „Łonogłowem”. – Domyśliłem się, że to ty – powiedział policjant, ściskając mu dłoń. – Anstis mówił, że kawał

z ciebie faceta. Strike przysunął stołek barowy. – No to co dla mnie masz? – spytał bez wstępów Wardle. – W ubiegłym miesiącu niedaleko Ealing Broadway zadźgano pewnego gościa. Nazywał się Liam Yates. Był policyjnym informatorem, prawda? – Tak, dostał nożem w szyję. Ale wiemy, kto to zrobił – odparł Wardle, prychając z pogardą. – Podobnie jak połowa mętów w Londynie. Jeśli to ma być ta twoja informacja... – Ale nie wiecie, gdzie go znaleźć, prawda? Rzucając szybkie spojrzenie w stronę dziewczyn, które uparcie udawały, że tego nie widzą, Wardle wysunął notes z kieszeni. – Mów. – W Betbusters przy Hackney Road pracuje dziewczyna, która nazywa się Shona Holland. Wynajmuje mieszkanie dwie przecznice dalej. Właśnie ma u siebie nieproszonego gościa, Bretta Fearneya, który kiedyś tłukł jej siostrę. Najwidoczniej takim kolesiom jak on nie odmawia się przysługi. – Masz dokładny adres? – spytał Wardle, który zawzięcie notował. – Właśnie ci podałem nazwisko najemcy i połowę kodu pocztowego. Może spróbujesz się pobawić w detektywa? – I mówiłeś, że skąd o tym wiesz? – spytał Wardle, nadal pospiesznie bazgrząc w opartym na kolanie notesie. – Nie mówiłem – odparł ze spokojem Strike, sącząc piwo. – Ma się ciekawych przyjaciół, co? – Bardzo ciekawych. A teraz, działając w duchu wymiany... Wardle się roześmiał i schował notes do kieszeni. – Przecież mogłeś mi naopowiadać jakichś pieprzonych bzdur. – Nie naopowiadałem. Graj fair, Wardle. Policjant przez chwilę mierzył Strike’a wzrokiem, wyraźnie rozdarty między rozbawieniem i podejrzliwością. – No to czego potrzebujesz? – Mówiłem ci przez telefon: poufnych informacji o Luli Landry. – Nie czytasz gazet? – Powiedziałem: poufnych. Mój klient uważa, że doszło do przestępstwa. Twarz Wardle’a stężała. – Zwąchaliśmy się z tabloidem, co? – Nie – powiedział Strike. – Z jej bratem. – Z Johnem Bristowem? Wardle pociągnął duży łyk, skupiając spojrzenie na udach najbliżej stojącej dziewczyny. W jego obrączce odbiły się czerwone światełka flipera. – Ciągle ma obsesję na punkcie nagrania z monitoringu? – Wspomniał o nim – przyznał Strike. – Próbowaliśmy namierzyć tych dwóch czarnych gości – powiedział Wardle. – Opublikowaliśmy apel. Nikt się nie zgłosił. Nic dziwnego: mniej więcej w czasie, kiedy tam byli, włączył się alarm w samochodzie. Może próbowali się dostać do środka. Maserati. Bardzo gustowny wóz. – Myślisz, że to byli złodzieje samochodów? – Nie twierdzę, że zjawili się tam po to, żeby kraść samochody. Może skorzystali z nadarzającej się okazji? Co za wał zostawił maserati na ulicy? Ale dochodziła druga w nocy, temperatura spadła poniżej zera i nie potrafię znaleźć wielu niewinnych powodów, dla których dwaj goście postanowili się spotkać właśnie o tej porze na ulicy w Mayfair, gdzie, jak udało nam się ustalić, żaden z nich nie mieszka. – Nie wiadomo, skąd przyszli albo dokąd potem uciekli? – Jesteśmy pewni, że ten, który szedł w stronę mieszkania Landry tuż przed jej śmiercią i na którego punkcie Bristow ma obsesję, wysiadł z autobusu numer trzydzieści osiem na Wilton Street piętnaście po jedenastej. Nie wiadomo, co robił, zanim półtorej godziny

później minął kamerę na końcu Bellamy Road. Jakieś dziesięć minut po śmierci Landry znowu widać go na nagraniu: pędził po Bellamy Road i najprawdopodobniej skręcił w Weldon Street. Dwadzieścia minut później kamera na Theobalds Road zarejestrowała faceta mniej więcej odpowiadającego rysopisowi: wysokiego, czarnego, w kapturze na głowie i z twarzą zasłoniętą szalikiem. – Musiał szybko biec, skoro dotarł do Theobalds Road w dwadzieścia minut – zauważył Strike. – To niedaleko Clerkenwell, prawda? Jakieś trzy, cztery kilometry. A na chodniku był lód. – No tak, to mógł być ktoś inny. Nagranie było gównianej jakości. Bristow uznał, że zasłonięta twarz jest bardzo podejrzana, ale tamtej nocy temperatura spadła do dziesięciu stopni poniżej zera i sam poszedłem do pracy w kominiarce. W każdym razie bez względu na to, czy gość rzeczywiście był na Theobalds Road, nie zgłosił się nikt, kto by go rozpoznał. – A ten drugi? – Pokonał biegiem mniej więcej dwieście metrów Halliwell Street. Nie mam pojęcia, dokąd uciekł. – A skąd przyszedł? – Mógł przyjść zewsząd. Nie widać go na żadnym innym nagraniu. – A podobno mamy w Londynie dziesięć tysięcy kamer przemysłowych. – Ale jeszcze nie wszędzie. Kamery nie są rozwiązaniem naszych problemów, chyba że ktoś je serwisuje. Ta na Garriman Street była wyłączona, a na Meadowfield Road i na Hartley Street nie ma ani jednej. Jesteś taki jak wszyscy, Strike: chcesz swobód obywatelskich, kiedy mówisz swojej pani, że jesteś w pracy, a naprawdę idziesz na striptiz, ale kiedy ktoś próbuje sforsować okno w twojej łazience, domagasz się dwudziestoczterogodzinnego nadzoru. Nie można mieć jednego i drugiego. – Nie jestem ani za jednym, ani za drugim – powiedział Strike. – Po prostu pytam, co wiesz o drugim Biegaczu. – Zakutany po same oczy, tak jak jego kumpel. Widać tylko ręce. Gdybym był na jego miejscu i miałbym nieczyste sumienie w związku z maserati, zaszyłbym się w barze i poimprezował. Niedaleko Halliwell Street jest takie miejsce, nazywa się Bojo’s. Mógł tam wejść i wmieszać się w tłum ludzi. Sprawdziliśmy – dodał Wardle, ubiegając pytanie Strike’a. – Nikt nie rozpoznał faceta z nagrania. Przez chwilę pili w milczeniu. – Nawet gdybyśmy znaleźli tych dwóch – podjął Wardle, odstawiając kufel – moglibyśmy z nich wyciągnąć najwyżej to, że widzieli, jak Landry skacze. W jej mieszkaniu nie było żadnego obcego DNA. Nie odwiedził jej nikt, kogo nie powinno tam być. – Bristow nie kieruje się tylko nagraniami z monitoringu – powiedział Strike. – Rozmawiał też z Tansy Bestigui. – Nie wspominaj mi o pieprzonej Tansy Bestigui – zdenerwował się Wardle. – Będę musiał, bo według mojego klienta ona mówi prawdę. – Jeszcze jej się nie znudziło? Coś ci powiem o pani Bestigui, dobra? – Śmiało – odparł Strike, trzymając kufel ustawiony na wysokości klatki piersiowej. – Ja i Carver dotarliśmy na miejsce mniej więcej dwadzieścia, dwadzieścia pięć minut po tym, jak Landry uderzyła o asfalt. Mundurowi już tam byli. Tansy Bestigui wpadła w histerię: bełkotała, trzęsła się i krzyczała, że w budynku jest morderca. Mówiła, że koło drugiej wstała z łóżka i poszła zrobić siku. Dwa piętra wyżej usłyszała krzyki i za oknem zobaczyła spadające ciało Landry. A teraz słuchaj: okna w tych mieszkaniach są chyba trzyszybowe. Zaprojektowano je tak, żeby utrzymywały temperaturę w środku i odgradzały lokatorów od zgiełku pospólstwa. Kiedy ją przesłuchiwaliśmy, na ulicy było pełno radiowozów i sąsiadów, ale stojąc w mieszkaniu, domyśliłbyś się tego tylko po migających niebieskich światłach. Jakbyśmy byli w jakiejś pieprzonej piramidzie. No więc mówię do niej: „Jest pani pewna, że słyszała pani krzyki? Bo mam wrażenie, że to mieszkanie jest dźwiękoszczelne”. Nie dawała za wygraną. Przysięgała, że słyszała każde słowo. Według niej Landry krzyknęła coś w stylu: „Spóźniłeś się!”, a męski głos odpowiedział: „Kłamiesz, pieprzona suko!”. Nazywają to omamami słuchowymi – dodał Wardle. – Kiedy wciągasz za dużo koki, zaczynasz

słyszeć różne rzeczy i mózg wycieka ci nosem. Znowu pociągnął długi łyk piwa. – W każdym razie dowiedliśmy ponad wszelką wątpliwość, że nie mogła tego słyszeć. Następnego dnia przeniosła się z mężem do domu przyjaciół, żeby uniknąć dziennikarzy, więc postawiliśmy kilku gości w ich mieszkaniu, a na balkonie Landry faceta, który darł się na całe gardło. Nikt na pierwszym piętrze nie usłyszał ani słowa, a przecież byli całkiem trzeźwi i nasłuchiwali. Ale kiedy my dowodziliśmy, że pani Bestigui wygaduje głupoty, ona obdzwoniła pół Londynu, mówiąc, że jest jedynym świadkiem zamordowania Luli Landry. Prasa już zwęszyła temat, bo któryś z sąsiadów słyszał, jak Bestigui krzyczała o intruzie w budynku. Dziennikarze próbowali skazać Evana Duffielda, zanim zdążyliśmy jeszcze raz porozmawiać z panią Bestigui. Powiedzieliśmy jej, że naszym zdaniem nie mogła słyszeć tego, co rzekomo słyszała. Ale nie była skłonna przyznać, że to wszystko rozegrało się tylko w jej głowie. Miała już za dużo do stracenia: dziennikarze tłoczyli się pod jej drzwiami, jakby była nowym wcieleniem Luli Landry. No więc powiedziała: „Och, nie mówiłam? Otworzyłam okna. Tak, otworzyłam okna, żeby wpuścić trochę świeżego powietrza”. Wardle złośliwie się roześmiał. – A za oknem mróz i śnieg. – I była w bieliźnie, tak? – Wyglądała jak grabie z dwiema plastikowymi mandarynkami – powiedział Wardle, a uśmiech, jaki pojawił się na jego twarzy, uświadomił Strike’owi, że jego rozmówca nie po raz pierwszy robi to porównanie. – No więc sprawdziliśmy nową wersję: zdjęliśmy odciski i oczywiście okazało się, że nie otwierała okna. Na klamkach były tylko odciski zostawione rano przez sprzątaczkę, w przeddzień śmierci Landry. A kiedy przyjechaliśmy, okna były zamknięte i zaryglowane, więc można wyciągnąć tylko jeden wniosek, prawda? Pani Tansy Bestigui to pieprzona kłamczucha. Wardle opróżnił kufel. – Kupię ci jeszcze jedno – powiedział Strike i ruszył do baru, nie czekając na odpowiedź. Wracając do stolika, zauważył, że Wardle z zaciekawieniem zerka w stronę jego stóp. W innych okolicznościach mógłby walnąć protezą w nogę stolika i powiedzieć: „To ta”. Zamiast tego postawił na blacie dwa świeże piwa i porcję smażonych skórek wieprzowych na zimno, które ku jego rozdrażnieniu podano w małej białej kokilce. Wrócili do przerwanej rozmowy. – Ale Tansy Bestigui musiała widzieć, jak za oknem spada ciało Landry, prawda? Bo Wilson twierdzi, że tuż po tym, jak ciało Landry uderzyło o asfalt, usłyszał krzyk pani Bestigui. – Może i widziała, ale na pewno nie robiła siku. Poszła do łazienki, żeby wciągnąć dwie kreski koki. Znaleźliśmy je tam: usypane i gotowe. – Zostawiła je? – Tak. Prawdopodobnie zniechęciła się na widok spadającego ciała. – Okno jest widoczne z łazienki? – Jest, ale ledwo, ledwo. – Dotarliście tam dość szybko, prawda? – Mundurowi w jakieś osiem minut, a ja i Carver mniej więcej w dwadzieścia. – Wardle uniósł kufel, jakby chciał wznieść toast za skuteczność policji. – Rozmawiałem z Wilsonem, tym ochroniarzem – powiedział Strike. – Tak? Nieźle się spisał – powiedział Wardle z odrobiną protekcjonalizmu w głosie. – To nie jego wina, że akurat był w pracy. Ale niczego nie dotknął, a kiedy skoczyła, starannie przeszukał budynek. Tak, spisał się nie najgorzej. – On i jego koledzy trochę się lenili ze zmianą kodu do drzwi. – Jak wszyscy. Za dużo pinów i haseł do zapamiętania. Wiem, jak to jest. – Bristowa zainteresował ten kwadrans, kiedy Wilson siedział w kiblu. – Nas też interesował, mniej więcej przez pięć minut, dopóki się nie zorientowaliśmy, że pani Bestigui to ćpunka z parciem na szkło. – Wilson wspomniał, że drzwi na basen nie były zamknięte na klucz. – A może wyjaśnić, jak morderca dostał się na basen albo tam wrócił, skoro po drodze

musiałby minąć recepcję? Pieprzony basen! – powiedział Wardle – Prawie taki duży jak ten na mojej siłowni, a korzystają z niego raptem trzy pieprzone osoby. I jeszcze siłownia na parterze za recepcją. I pieprzony podziemny parking. Mieszkania wyłożone marmurem i innym gównem jak... jak w pieprzonym pięciogwiazdkowym hotelu. Policjant siedział i bardzo powoli kręcił głową nad tym nierównym podziałem dóbr. – Inny świat – podsumował. – Interesuje mnie środkowe mieszkanie – powiedział Strike. – Apartament Deeby’ego Macca? – ożywił się Wardle i Strike ze zdziwieniem zobaczył, jak twarz policjanta rozjaśnia się szczerym uśmiechem. – A co konkretnie? – Byłeś w nim? – Zajrzałem, ale wcześniej przeszukał je Bryant. Było puste. Okna zaryglowane, alarm włączony i sprawny. – Bryant to ten, który wpadł na stolik i zbił wazon z wielkim bukietem kwiatów? Wardle parsknął śmiechem. – Słyszałeś o tym, co? Pan Bestigui nie był uszczęśliwiony. O nie. Dwieście białych róż w kryształowym wazonie wielkości kubła na śmieci. Widocznie gdzieś przeczytał, że Macc prosi w umowach o białe róże. W umowach – powtórzył, jakby milczenie Strike’a sugerowało, że detektyw nie wie, o co chodzi. – Dołączają do umów listę rzeczy, które chcą zastać w garderobie. Myślałem, że kto jak kto, ale ty kojarzysz takie sprawy. Strike zignorował aluzję. Był zawiedziony, że Anstis nie wykazał większej dyskrecji. – Udało ci się dowiedzieć, czemu Bestigui sprezentował Maccowi te róże? – Po prostu się podlizywał. Prawdopodobnie chciał zaangażować Macca do jakiegoś filmu. Kiedy się dowiedział, że Bryant zbił wazon, wkurwił się jak jasna cholera. Darł się na całe gardło. – Nikogo nie zdziwiło, że przejął się bukietem kwiatów, kiedy jego sąsiadka leżała na ulicy z roztrzaskaną głową? – Bestigui to straszny pojeb – powiedział Wardle z przejęciem. – Przyzwyczajony do tego, że kiedy mówi, ludzie stają na baczność. Próbował nas wszystkich traktować jak swoich pracowników, aż w końcu do niego dotarło, że to kiepski pomysł. Ale tak naprawdę nie wydzierał się z powodu kwiatów. Chciał zagłuszyć swoją żonę, dać jej szansę wzięcia się w garść. Ciągle się wciskał między nią i każdego, kto usiłował ją przesłuchać. Ze starego Freddiego też jest kawał chłopa. – Czym się tak przejmował? – Im bardziej bełkotała i trzęsła się jak galareta, tym wyraźniej było widać, że jest naćpana. Pewnie wiedział, że gdzieś w mieszkaniu leży koka. Na pewno nie byłby zachwycony, gdyby do środka weszła policja, więc próbował odwrócić naszą uwagę napadem szału z powodu kwiatów za pięćset funtów. Czytałem gdzieś, że się z nią rozwodzi. Wcale mu się nie dziwię. Przywykł do tego, że dziennikarze chodzą wokół niego na paluszkach – bardzo lubi ich ciągać po sądach. Na pewno nie ucieszyło go to całe zainteresowanie, które wzbudziła jego żona, kiedy zaczęła kłapać jadaczką. Prasa kuła żelazo, póki gorące. Znowu wałkowała stare historie o tym, jak rzucał w podwładnych talerzami, jak bił ludzi na zebraniach. Podobno zapłacił poprzedniej żonie okrągłą sumę, żeby przestała opowiadać w sądzie o jego życiu seksualnym. W zasadzie wszyscy uważają go za skończonego dupka. – Nie podejrzewaliście go? – O, nawet bardzo. Był w pobliżu i ma na koncie akty przemocy. Ale taki scenariusz nie wydawał się prawdopodobny. Gdyby jego żona wiedziała, że to on, albo gdyby go nie było w domu w chwili śmierci Landry, założę się, że by nam o tym powiedziała. Kiedy przyjechaliśmy, zupełnie nad sobą nie panowała. Ale powiedziała, że jej mąż był w łóżku, a pościel wyglądała, jakby ktoś w niej spał. Poza tym gdyby zdołał się wymknąć niepostrzeżenie i wejść do mieszkania Landry, powstaje pytanie: jak minął Wilsona? Nie mógł pojechać windą, więc schodząc, natchnąłby się na ochroniarza. – Zatem wyklucza go następstwo zdarzeń? Wardle się zawahał. – No wiesz, właściwie to istnieje małe prawdopodobieństwo. Małe. Zakładając, że Bestigui

potrafi się poruszać o wiele szybciej niż większość mężczyzn w jego wieku i o jego posturze i że zaczął biec, gdy tylko wypchnął ją przez balkon. Ale nigdzie w mieszkaniu nie znaleźliśmy jego DNA, musiałby wyjść niezauważony przez żonę i na dodatek nie wiadomo, dlaczego Landry w ogóle miałaby go wpuścić. Wszyscy jej przyjaciele zgodnie twierdzą, że go nie lubiła. W każdym razie – Wardle dopił piwo – Bestigui należy do tych, którzy wynajmują płatnego zabójcę, jeśli chcą się kogoś pozbyć. Sam nie brudziłby sobie rąk. – Jeszcze po jednym? Wardle spojrzał na zegarek. – Ja stawiam – powiedział i ruszył w stronę baru. Trzy młode kobiety wokół wysokiego stolika zamilkły i łapczywie podążały za nim wzrokiem. Gdy Wardle mijał je z piwem, znacząco się do nich uśmiechnął. Patrzyły, jak z powrotem siada na stołku obok Strike’a. – Myślisz, że mordercą może być Wilson? – spytał Strike policjanta. – Raczej nie – odparł Wardle. – Nie zdążyłby zbiec na parter przed Tansy Bestigui. Nawiasem mówiąc, jego CV to stek bzdur. Zatrudnili go dlatego, że podał się za byłego policjanta, a nigdy u nas nie służył. – Ciekawe. A gdzie pracował? – Od lat poniewierał się po świecie ochroniarzy. Przyznał się, że jakieś dziesięć lat temu skłamał, żeby dostać pierwszą pracę, i od tego czasu po prostu nie zmieniał CV. – Odniosłem wrażenie, że lubił Landry. – Tak. Jest starszy, niż wygląda – powiedział bez związku Wardle. – Ma wnuki. Ci czarni z Karaibów starzeją się wolniej niż my, no nie? Nie dałbym mu więcej niż tobie. Strike zastanowił się mimochodem, na ile lat wygląda według Wardle’a. – Przysłaliście do mieszkania ekipę z zakładu medycyny sądowej? – Jasne – powiedział Wardle – ale tylko dlatego, że góra chciała wykluczyć wszelkie wątpliwości. My już w pierwszej dobie wiedzieliśmy, że to było samobójstwo. Ale wykonaliśmy dodatkową robotę, bo cały świat patrzył nam na ręce. Mówił to z kiepsko ukrywaną dumą. – Tamtego dnia rano w mieszkaniu była sprzątaczka. Seksowna Polka. Strasznie kaleczy angielski, ale za to zajebiście odkurza, więc odciski z całego dnia były piękne i wyraźne. Zero niespodzianek. – Wilson mógł zostawić odciski, kiedy po śmierci Landry przeszukiwał jej mieszkanie? – Tak, ale nie znaleźliśmy ich w żadnych podejrzanych miejscach. – Więc z tego, co wiesz, w chwili śmierci Landry w całym budynku były tylko trzy osoby. Powinien być jeszcze Deeby Macc, ale... – ...prosto z lotniska pojechał do nocnego klubu, zgadza się – dokończył Wardle. Jego twarz znowu rozjaśnił szeroki i mimowolny uśmiech. – Nazajutrz po jej śmierci przesłuchiwałem go w Claridges. Kawał chłopa. Jak ty – powiedział, spoglądając na pękaty tors Strike’a – tylko że w lepszej formie. – Strike przyjął to bez sprzeciwu. – Prawdziwy eksgangster. W Los Angeles ciągle lądował w pace. Nie chcieli mu dać wizy do Wielkiej Brytanii. Miał ze sobą całą świtę – ciągnął Wardle. – Mnóstwo ludzi w pokoju, sygnet na każdym palcu, tatuaże na szyjach. On był z nich największy. Gdyby go spotkać w ciemnej uliczce, można by się zajebiście wystraszyć. Ale okazał się dziesięć razy grzeczniejszy niż pieprzony Bestigui. Spytał, jak, u diabła, mogę pracować bez spluwy. Policjant promieniał. Strike’owi pozostawało tylko dojść do wniosku, że Eric Wardle, gliniarz z Wydziału Kryminalnego, ma na punkcie rapera takiego samego świra jak Kieran Kolovas-Jones. – Przesłuchanie nie trwało długo, facet dopiero co wyszedł z samolotu i jego noga nigdy nie postała w Kentigern Gardens. Rutynowe działania. Na koniec poprosiłem, żeby złożył autograf na swojej ostatniej płycie – dodał Wardle, jakby nie mógł się powstrzymać. – To go rozśmieszyło, był zachwycony. Moja pani chciała wystawić tę płytę na eBayu, ale wolałem zatrzymać... Wardle zamilkł z miną człowieka, który powiedział trochę więcej, niż miał zamiar. Rozbawiony Strike sięgnął po garść wieprzowych skórek.

– A Evan Duffield? – A, on – powiedział Wardle. Gwiezdny pył migoczący wokół relacji policjanta z przesłuchania Deeby’ego Macca natychmiast zniknął. Zastąpił go grymas niezadowolenia. – Naćpany zasraniec. Olewał nas od początku do końca. Nazajutrz po jej śmierci poszedł prosto na odwyk. – Czytałem. Gdzie? – Do Priory, a niby gdzie? Pieprzone wczasy. – Więc kiedy go przesłuchaliście? – Następnego dnia, ale najpierw musieliśmy go znaleźć. Jego ludzie utrudniali nam to, jak mogli. Tak samo jak ludzie Bestiguiego. Nie chcieli powiedzieć, co naprawdę robił. Moja pani – powiedział Wardle, krzywiąc się jeszcze bardziej – uważa, że on jest seksowny. Masz żonę? – Nie – powiedział Strike. – Anstis mówił, że odszedłeś z wojska, żeby wziąć ślub z jakąś kobietą, która wygląda jak supermodelka. – Co powiedział Duffield, kiedy w końcu go znaleźliście? – Ze mocno się pokłócili w tym klubie, w Uzi. Mnóstwo świadków. Ona wyszła, a on twierdzi, że jakieś pięć minut później pojechał za nią w pieprzonej masce wilka. Ten szajs zakrywa całą głowę. Jest kudłaty i bardzo realistyczny. Powiedział, że dostał ją po jakiejś sesji zdjęciowej. Mina Wardle’a świadczyła o pogardzie. – Lubił nosić tę maskę na ulicy, żeby wkurzać paparazzich. Więc kiedy Landry wyszła z Uzi, wsiadł do samochodu, bo na zewnątrz czekał na niego szofer, i pojechał do Kentigern Gardens. Szofer wszystko potwierdził. No dobra – zniecierpliwiony Wardle szybko się poprawił – potwierdził, że zawiózł do Kentigern Gardens człowieka w masce wilka i zakładał, że to był Duffield, ponieważ przypominał go wzrostem i budową ciała, był ubrany jak Duffield i mówił jego głosem. – Duffield nie zdjął maski w czasie jazdy? – Z Uzi do mieszkania Landry jedzie się tylko jakieś piętnaście minut. Nie, nie zdjął jej. To niedojrzały kutas. No więc Duffield zeznał, że później zobaczył paparazzich przed budynkiem i ostatecznie postanowił nie iść do Landry. Kazał się zawieźć do Soho, gdzie wysiadł z samochodu. Skręcił za róg do mieszkania swojego dilera przy d’Arblay Street i dał sobie w żyłę. – Ciągle w masce wilka na głowie? – Nie, tam ją zdjął – powiedział Wardle. – Diler, który nazywa się Whycliff, to były uczeń prywatnej szkoły, o wiele bardziej uzależniony niż Duffield. Złożył pełne zeznania, potwierdzając, że mniej więcej wpół do drugiej przyszedł do niego Duffield. Byli tam tylko we dwóch. Tak, wziąłem pod uwagę, że Whycliff mógł kłamać, żeby chronić Duffielda, ale kobieta z parteru słyszała dzwonek do drzwi i mówi, że widziała Duffielda na schodach. W każdym razie Duffield wyszedł od Whycliffa koło czwartej, znów w tej cholernej masce wilka, i polazł w stronę miejsca, gdzie spodziewał się zastać samochód z szoferem. Tylko że jego tam nie było. Szofer twierdził, że zaszło nieporozumienie, a Duffielda uważa za dupka. Powiedział to wyraźnie, składając zeznania. To nie Duffield mu płacił, samochód został wynajęty przez Landry. No więc Duffield, który nie miał przy sobie pieniędzy, poszedł piechotą aż do mieszkania Ciary Porter w Notting Hill. Znaleźliśmy kilka osób, które widziały idącego w tamtą stronę mężczyznę w masce wilka, a poza tym nagrała go kamera na całodobowej stacji benzynowej, gdy próbował wydębić pudełko zapałek od sprzedawczyni. – Widać jego twarz? – Nie, bo gdy z nią rozmawiał, odsunął maskę na czoło i widać tylko pysk wilka. Ale ona mówiła, że to był Duffield. Dotarł do Porter koło czwartej. Pozwoliła mu się przespać na kanapie i mniej więcej godzinę później dostała wiadomość o śmierci Landry. Obudziła go i mu powiedziała. Potem był ten cały cyrk i odwyk. – Szukaliście listu pożegnalnego? – spytał Strike. – Tak. W mieszkaniu nic nie było, w jej laptopie też, ale to mnie nie dziwi. Przecież zabiła się pod wpływem chwili, prawda? Cierpiała na chorobę dwubiegunową, właśnie się pokłóciła

z tym kretynem i to ją popchnęło... No, wiesz, co mam na myśli. Wardle spojrzał na zegarek i dopił piwo. – Muszę już iść. Zona będzie wściekła. Powiedziałem jej, że spóźnię się tylko pół godziny. Przesadnie opalone dziewczyny wyszły, ale żaden z nich tego nie zauważył. Na chodniku obaj zapalili papierosa. – Nienawidzę tego pieprzonego zakazu palenia – powiedział Wardle, zapinając skórzaną kurtkę pod samą szyję. – No więc umowa stoi? – spytał Strike. Trzymając papierosa w ustach, Wardle włożył rękawiczki. – No nie wiem. – Daj spokój, Wardle – powiedział Strike, dając policjantowi wizytówkę, którą ten wziął, jakby była gadżetem ze sklepu ze śmiesznymi artykułami. – Dałem ci Bretta Fearneya. Wardle zaśmiał mu się prosto w twarz. – Jeszcze nie. Wsunął wizytówkę Strike’a do kieszeni, wciągnął powietrze, wydmuchał je w stronę nieba, a potem rzucił masywniejszemu koledze spojrzenie łączące ciekawość z próbą oszacowania rozmówcy. – No dobra, w porządku. Jeśli dorwiemy Fearneya, dostaniesz kartotekę.

11 – Agent Evana Duffielda mówi, że jego klient nie odbiera już telefonów związanych z Lulą Landry i nie udziela na jej temat wywiadów – oznajmiła Robin nazajutrz rano. – Wyjaśniłam, że nie jest pan dziennikarzem, ale był niewzruszony. Ludzie Guy Somégo są bardziej opryskliwi niż ci od Freddiego Bestiguiego. Można by pomyśleć, że próbowałam się umówić na audiencję u papieża. – W porządku – powiedział Strike. – Sprawdzę, czy nie udałoby się do niego dotrzeć za pośrednictwem Bristowa. Robin po raz pierwszy widziała Strike’a w garniturze. Pomyślała, że wygląda jak zawodnik w drodze na posiedzenie Międzynarodowej Rady Rugby – wielki i elegancki w klasycznej ciemnej marynarce i stonowanym krawacie. Klęczał, szukając czegoś w jednym z kartonowych pudeł przyniesionych od Charlotte. Robin odwracała wzrok od jego spakowanego dobytku. W dalszym ciągu unikali wszelkich wzmianek o tym, że Strike mieszka w agencji. – Mam – powiedział, gdy w końcu w stercie korespondencji znalazł jaskrawoniebieską kopertę: zaproszenie na urodziny siostrzeńca. – O cholera – dodał po otwarciu. – Co się stało? – Nie napisała, ile on ma lat – powiedział Strike. – Mój siostrzeniec. Robin była ciekawa, jak wyglądają stosunki Strike’a z rodziną. Ponieważ jednak nigdy nie została oficjalnie poinformowana, że Strike ma liczne przyrodnie rodzeństwo, sławnego ojca i raczej niesławną matkę, powstrzymała się od pytań i dalej otwierała nieliczne przesyłki, które przyszły rano. Strike podniósł się z klęczek, odstawił pudło do kąta gabinetu i wrócił do poczekalni. – Co to? – spytał, zauważając na jej biurku kserokopię gazety. – Odbiłam to dla pana – powiedziała nieśmiało. – Był pan zadowolony z tamtego artykułu o Evanie Duffieldzie, więc... pomyślałam, że to też pana zainteresuje, jeśli jeszcze pan tego nie widział. Był to starannie przycięty artykuł o producencie filmowym Freddiem Bestiguim znaleziony poprzedniego dnia w „Evening Standard”. – Doskonale. Przeczytam go w drodze na lancz z jego żoną. – Niedługo byłą żoną – uściśliła Robin. – Wszystkiego dowie się pan z tego artykułu. Freddie Bestigui raczej nie ma szczęścia w miłości. – Bo z tego, co mówił Wardle, niełatwo go pokochać – powiedział Strike.

– Jak się panu udało namówić tego policjanta na rozmowę? – spytała Robin, nie potrafiąc powstrzymać ciekawości. Rozpaczliwie pragnęła nauczyć się czegoś więcej o metodach prowadzenia śledztwa. – Mamy wspólnego przyjaciela – wyjaśnił Strike. – Gościa, którego poznałem w Afganistanie. Teraz jest funkcjonariuszem londyńskiej policji, a wtedy służył w ochotniczej rezerwie sił zbrojnych. – Był pan w Afganistanie? – Tak. – Strike wkładał płaszcz, trzymając w zębach złożony artykuł o Freddiem Bestiguim i zaproszenie na urodziny Jacka. – Co pan tam robił? – Prowadziłem dochodzenie w sprawie żołnierzy poległych w akcji – odrzekł Strike. – Pracowałem w żandarmerii wojskowej. – Aha – powiedziała Robin. Żandarmeria wojskowa nie pasowała do wyobrażenia Matthew, który uważał Strike’a za szarlatana albo utracjusza. – Dlaczego odszedł pan ze służby? – Zostałem ranny – powiedział. W rozmowie z Wilsonem odsłonił brutalną prawdę o odniesionych obrażeniach, ale nie chciał być równie szczery wobec Robin. Już sobie wyobrażał jej przerażoną minę; nie potrzebował jej współczucia. – Nich pan nie zapomni oddzwonić do Petera Gillespiego – przypomniała mu Robin, kiedy wychodził. Jadąc metrem na Bond Street, Strike przeczytał skserowany artykuł. Freddie Bestigui odziedziczył fortunę po ojcu, który zarobił mnóstwo pieniędzy na transporcie towarów. Potem Freddie pomnożył majątek, produkując bardzo komercyjne filmy wyśmiewane przez poważnych krytyków. Producent właśnie procesował się z dwiema gazetami, które napisały, że zachował się nieprzyzwoicie w stosunku do młodej pracownicy. Zapłacił jej za milczenie. Oskarżenia, starannie obwarowane słowami w rodzaju „rzekomy” i „domniemany”, dotyczyły między innymi agresywnych umizgów o podłożu seksualnym i fizycznego zastraszania. Sformułowała je „osoba zaprzyjaźniona z rzekomą ofiarą”, a sama pokrzywdzona odmówiła wniesienia pozwu i nie chciała rozmawiać z dziennikarzami. O tym, że Freddie właśnie rozwodził się ze swoją żoną Tansy, wspomniano w ostatnim akapicie, kończąc go wzmianką, że zwaśnieni małżonkowie byli sąsiadami Luli Landry i przebywali w mieszkaniu, kiedy modelka odebrała sobie życie. Czytelnik odnosił dziwne wrażenie, że kłopoty Bestiguich mogły zaważyć na decyzji Landry o samobójstwie. Strike nigdy nie obracał się w gronie, które jadało w Cipriani. Dopiero idąc po Davies Street, gdy słońce grzało go w plecy i nadawało czerwonawego blasku widocznemu na wprost budynkowi z cegły, pomyślał, że byłoby dziwnie – choć nie mógł tego wykluczyć – gdyby natknął się tam na przyrodniego brata albo siostrę. Takie restauracje jak Cipriani były elementem codzienności prawowitych dzieci ojca Strike’a. Z trojgiem z nich Strike nie miał kontaktu, odkąd przechodził fizjoterapię w szpitalu Selly Oak. Gabi i Danni przysłały bukiet kwiatów. Raz zjawił się Al, który za głośno się śmiał i bał się spojrzeć na dolną połowę łóżka. Potem Charlotte parodiowała jego rżenie i skrzywioną minę. Dobrze jej szło. Nikt nie spodziewałby się poczucia humoru po tak pięknej dziewczynie, a była naprawdę zabawna. Wnętrze restauracji urządzono w stylu art déco: bar i krzesła były ze stonowanego polerowanego drewna, na okrągłych stolikach leżały bladożółte obrusy, a kelnerzy i kelnerki nosili białe marynarki i muchy. Strike od razu zauważył swojego klienta wśród pobrzękujących sztućcami i trajkoczących gości. Bristow siedział przy stoliku nakrytym dla czterech osób i ku zaskoczeniu Strike’a rozmawiał nie z jedną, lecz z dwiema kobietami. Obie miały długie, lśniące, brązowe włosy. Wyraz malujący się na króliczej twarzy Bristowa świadczył, że prawnik bardzo pragnie im się przypodobać albo je udobruchać. Na widok Strike’a Bristow zerwał się z miejsca, żeby go powitać, po czym przedstawił Tansy Bestigui, która bez uśmiechu wyciągnęła chudą zimną rękę, i jej siostrę Ursulę May, która ręki nie podała. W czasie zamawiania napojów i oglądania menu Bristow zachowywał

się nerwowo i gadał jak najęty, a siostry bezczelnie mierzyły Strike’a krytycznym spojrzeniem, do jakiego roszczą sobie prawo wyłącznie osoby z pewnej grupy społecznej. Obie były bez skazy, wymuskane jak lalki wielkości człowieka, które właśnie wyjęto z celofanowych pudełek: chude chudością bogatych dziewczyn, prawie bez bioder i ubrane w obcisłe dżinsy. Ich opalone twarze miały woskowy połysk widoczny zwłaszcza na czole, a długie lśniące ciemne grzywy były przedzielone przedziałkami i przycięte z dokładnością poziomnicy. Gdy Strike wreszcie postanowił wyjrzeć znad menu, Tansy zaczęła bez wstępów: – Naprawdę (wymówiła to: „napyrawdę”) jesteś synem Jonny’ego Rokeby’ego? – Tak wykazało badanie DNA – odparł. Nie wiedziała, czy jest zabawny, czy niegrzeczny. Jej ciemne oczy były osadzone trochę za blisko siebie, a botoks i wypełniacze zmarszczek nie zdołały zmazać z jej twarzy rozdrażnienia. – Słuchaj – powiedziała oschle – właśnie mówiłam Johnowi, że nie mam zamiaru znowu tego nagłaśniać, okej? Z radością ci powiem, co słyszałam, byłoby cudownie, gdybyś dowiódł, że miałam rację, ale nikomu nie wolno ci mówić o naszej rozmowie. Rozpięta u góry wąska jedwabna koszula Tansy Bestigui odsłaniała skrawek karmelowej skóry opinającej kościsty mostek, co dawało nieładny guzowaty efekt. Mimo tej chudości w wąskiej klatce piersiowej sterczał pełny, jędrny biust, jakby pożyczyła go na jeden dzień od bardziej zaokrąglonej przyjaciółki. – Mogliśmy się umówić w dyskretniejszym miejscu – powiedział Strike. – Nie, Cipriani jest w porządku, nikt cię tu nie zna. W ogóle nie jesteś podobny do ojca, prawda? Zeszłego lata poznałam go u Eltona. Freddie też go zna. Często widujesz Jonny’ego? – Spotkaliśmy się dwa razy – powiedział Strike. – Aha. Jej monosylabowa reakcja zawierała tyleż zaskoczenia co pogardy. Charlotte też miała takie przyjaciółki: lśniące włosy, kosztowne wykształcenie i ciuchy oraz nieodłączne przerażenie jej dziwną słabością do olbrzyma o zniszczonym wyglądzie. Natykał się na nie przez lata, telefonicznie albo osobiście: na ich urywane samogłoski, mężów maklerów i jawną opryskliwość, której Charlotte nigdy nie byłaby w stanie naśladować. – Moim zdaniem w ogóle nie powinna z tobą rozmawiać – wtrąciła nagle Ursula. Ton jej głosu i mina byłyby na miejscu, gdyby Strike był kelnerem, który właśnie zrzucił fartuch i nieproszony dosiadł się do stolika. – Moim zdaniem popełniasz duży błąd, Tanz. – Ursulo, Tansy po prostu... – zaczął Bristow. – To, co robię, to moja sprawa – warknęła Tansy na siostrę, jakby Bristow w ogóle się nie odezwał, jakby jego krzesło stało puste. – Powiem tylko, co słyszałam, nic więcej. Wszystko zostaje między nami. John się zgodził. Najwyraźniej ona też traktowała Strike’a jak służącego. Drażnił go nie tylko jej ton, ale i to, że Bristow bez porozumienia z nim dawał świadkowi jakiekolwiek gwarancje. Jak miał zachować w tajemnicy fakt, że usłyszał to wszystko od Tansy, skoro nikt inny nie mógł mu tego powiedzieć? Przez chwilę wszyscy czworo przesuwali wzrokiem po menu. Ursula odłożyła je pierwsza. Już opróżniła kieliszek wina. Nalała sobie następny i niespokojnie rozejrzała się po restauracji, na chwilę zatrzymując spojrzenie na jasnowłosym i mało znaczącym członku rodziny królewskiej. – Kiedyś przychodzili tu sami fantastyczni ludzie, nawet w porze lanczu. Cyprian woli ciągle chodzić do tego przeklętego Wiltons, pełno tam takich samych sztywniaków w garniturach jak on... – Cyprian to pani mąż? – spytał Strike. Przypuszczał, że boleśnie ją dotknie, jeśli przekroczy coś, co najwyraźniej traktowała jako niewidzialną granicę między nimi. Uważała, że siedzenie przy jednym stoliku nie uprawnia go do rozmowy z nią. Skrzywiła się, a Bristow pospiesznie przerwał krępujące milczenie: – Tak, Ursula jest żoną Cypriana Maya, jednego z naszych najważniejszych wspólników. – Dlatego jako członek rodziny mam zniżkę na rozwód – powiedziała Tansy z cierpkim

uśmiechem. – A jej były dostanie szału, kiedy Tansy znowu zacznie wtajemniczać prasę w ich prywatne życie – dodała Ursula, świdrując Strike’a ciemnymi oczami. – Próbują zawrzeć ugodę. Jeśli ta sprawa znowu wypłynie, może to zadecydować o wysokości jej alimentów. Więc lepiej bądź dyskretny. Strike ze sztucznym uśmiechem zwrócił się do Tansy: – A więc była pani w pewien sposób związana z Lulą Landry? Pani szwagier pracuje z Johnem? – Nikt nie zwracał na to uwagi – odparła znudzona. Znów zjawił się kelner, żeby przyjąć zamówienie. Kiedy odszedł, Strike wyjął notes i długopis. – Po co ci to? – spytała Tansy z nagłym przestrachem. – Nie chcę, żebyś cokolwiek zapisywał! John! – warknęła na Bristowa, który odwrócił się do Strike’a z zakłopotaną i skruszoną miną. – Cormoran, może mógłbyś ograniczyć się do słuchania i powstrzymać od robienia notatek? – Nie ma sprawy – odparł niezrażony Strike, wyciągając z kieszeni komórkę, którą zastąpił notes i długopis. – Pani Bestigui... – Możesz mi mówić Tansy – zaproponowała, jakby chciała w ten sposób zatrzeć niemiłe wrażenie wywołane zakazem notowania. – Bardzo dziękuję – powiedział Strike z ledwie wyczuwalnym sarkazmem. – Dobrze znałaś Lulę? – Och, prawie wcale. Mieszkała w naszym budynku zaledwie trzy miesiące. Mówiłyśmy sobie tylko „Cześć” i „Miłego dnia”. Nie interesowaliśmy jej, nie byliśmy wystarczająco modni. Szczerze mówiąc, mieszkanie obok niej było udręką. Bez przerwy paparazzi pod domem. Musiałam robić makijaż, nawet kiedy szłam na siłownię. – Przecież macie siłownię w budynku – zdziwił się Strike. – Chodzę na pilates do Lindsey Parr – odparła rozdrażniona Tansy. – Mówisz jak Freddie. On ciągle narzekał, że nie korzystam z udogodnień dostępnych w budynku. – A czy Freddie dobrze znał Lulę? – Prawie w ogóle, ale nie dlatego, że nie próbował jej poznać. Umyślił sobie, że nakłoni ją do aktorstwa. Ciągle ją do nas zapraszał. Nigdy nie przyszła. A kiedy wyjechałam z Ursulą tydzień przed śmiercią Luli polazł za nią do Dickiego Carbury’ego. – Nie wiedziałem – wtrącił zdumiony Bristow. Strike zauważył ukradkowy uśmieszek Ursuli skierowany do siostry. Miał wrażenie, że liczyła na wymianę porozumiewawczych spojrzeń, ale Tansy nie zareagowała. – Dowiedziałam się dopiero później – wyjaśniła Tansy Bristowowi. – Tak, Freddie wydębił od Dickiego zaproszenie. Była tam ta cała zgraja: Lula, Evan Duffield, Ciara Porter, całe to tabloidowe, ćpające modne towarzystwo. Freddie musiał strasznie odstawać. Wiem, jest tylko trochę starszy od Dickiego, ale wygląda jak dziadek – dodała kąśliwie. – Co mąż powiedział ci o tym weekendzie? – Nic. Dopiero kilka tygodni później dowiedziałam się, że tam był. Dickie się wygadał. Jestem pewna, że Freddie poszedł tam po to, żeby podlizać się Luli. – Chcesz powiedzieć, że Lula interesowała go w sensie erotycznym czy może...? – O tak, na pewno. Zawsze wolał ciemnowłose od blondynek. Ale tak naprawdę zależało mu na tym, żeby ściągnąć do swoich filmów trochę celebrytów. Doprowadza reżyserów do szału, próbując im wciskać takich ludzi. Chce zwrócić uwagę prasy. Na pewno miał nadzieję, że Lula zgodzi się zagrać w filmie. Wcale bym się nie zdziwiła – dodała Tansy z niespodziewaną przenikliwością – gdyby uknuł jakiś plan dotyczący jej i Deeby’ego Macca. Wyobraź sobie, jak by się o tym rozpisywali, skoro i bez tego robili wokół tych dwojga tyle zamieszania. Pod tym względem Freddie jest geniuszem. Pragnie rozgłosu wokół swoich filmów prawie tak samo, jak nie znosi go wokół siebie. – Zna Deeby’ego Macca? – Tylko jeśli go poznał po naszym rozstaniu. Przed śmiercią Luli się nie znali. Boże, Freddie był zachwycony, że Macc wprowadza się do budynku. Odkąd się o tym dowiedział, mówił

o obsadzeniu go w filmie. – W jakiejś konkretnej roli? – Nie wiem – powiedziała z rozdrażnieniem. – W jakiejkolwiek. Macc ma mnóstwo fanów. Freddie nie zamierzał przepuścić takiej okazji. Gdyby Deeby był zainteresowany, pewnie kazałby napisać rolę specjalnie dla niego. O, bardzo by mu nadskakiwał. Opowiadałby mu o swojej zmyślonej czarnoskórej babci. – W głosie Tansy pobrzmiewała pogarda. – Zawsze tak robi, kiedy poznaje sławnych czarnych ludzi: wmawia im, że w jednej czwartej jest Malajczykiem. No mówię wam, Freddie jest beznadziejny. – A nie jest w jednej czwartej Malajczykiem? – spytał Strike. Parsknęła drwiącym śmiechem. – Nie mam pojęcia. Nigdy nie poznałam dziadków Freddiego. Przecież on ma ze sto lat. Wiem, że powie wszystko, jeśli uzna, że można na tym zarobić. – Orientujesz się, czy cokolwiek wyszło z jego planów namówienia Luli i Macca do wystąpienia w filmie? – Lula na pewno poczuła się mile połechtana. Większość modelek zrobi wszystko, żeby udowodnić, że potrafią coś więcej niż tylko gapić się w obiektyw. Ale nigdy nie podpisała żadnej umowy, prawda, John? – O ile wiem, to nie – potwierdził Bristow. – Chyba że... Ale to co innego – wymamrotał i jego twarz znów pokryła się czerwonymi plamami. Zawahał się, a potem, w odpowiedzi na pytające spojrzenie Strike’a, wyjaśnił: – Dwa tygodnie temu pan Bestigui ni stąd, ni zowąd odwiedził moją matkę. Ona już bardzo niedomaga i... no cóż... nie chciałbym... Speszony spojrzał na Tansy. – Mów, co chcesz, nic mnie to nie obchodzi – powiedziała pani Bestigui z miną świadczącą o szczerej obojętności. Bristow dziwacznie wydął ściągnięte usta, zasłaniając na chwilę królicze zęby. – No cóż, chciał porozmawiać z moją matką o filmie poświęconym Luli. Udawał taktownego i wrażliwego. Prosił rodzinę o błogosławieństwo, oficjalne pozwolenie, no wiesz. Od śmierci Luli minęły zaledwie trzy miesiące... Mama była w najgłębszej rozpaczy. Niestety, kiedy się zjawił, mnie akurat nie było – dodał Bristow tonem sugerującym, że z reguły stoi na straży przy matce. – W pewnym sensie żałuję. Żałuję, że z nim nie porozmawiałem. Jeśli jego ludzie badają historię życia Luli, to – choć nie pochwalam tego pomysłu – mogli się przy okazji czegoś dowiedzieć, prawda? – Na przykład czego? – spytał Strike. – Czy ja wiem? Może czegoś o jej dzieciństwie? Zanim do nas trafiła. Przyszedł kelner i postawił przed nimi przystawki. Strike zaczekał, aż mężczyzna się oddali, i spytał Bristowa: – Próbowałeś sam porozmawiać z panem Bestiguim i sprawdzić, czy wie o Luli coś, czego nie wie rodzina? – To nie takie proste – powiedział Bristow. – Kiedy mój wujek Tony usłyszał o wizycie Bestiguiego, skontaktował się z nim i dał wyraz swemu oburzeniu z powodu nękania mojej matki. Słyszałem, że doszło do okropnej kłótni. Wątpię, żeby pan Bestigui zechciał jeszcze mieć do czynienia z kimś z mojej rodziny. Oczywiście sytuację dodatkowo komplikuje to, że Tansy korzysta z usług naszej kancelarii w sprawie rozwodowej. Nie ma w tym oczywiście nic dziwnego: należymy do najlepszych specjalistów w zakresie prawa rodzinnego, a ponieważ Ursula jest żoną Cypriana, Tansy od razu zwróciła się do nas... Ale pan Bestigui z pewnością nas za to nie polubił. Strike przez cały czas patrzył na Bristowa, ale uważnie śledził to, co się działo na obrzeżach jego pola widzenia. Ursula znowu skierowała w stronę siostry porozumiewawczy uśmieszek. Strike zastanawiał się, co ją tak bawi. Cokolwiek to było, czwarty kieliszek wina też z pewnością poprawiał jej humor. Strike skończył jeść przystawkę i odwrócił się do Tansy, która trącała widelcem prawie nietknięte jedzenie. – Jak długo mieszkaliście z mężem w osiemnastce, zanim wprowadziła się Lula? – Około roku.

– Czy kiedy się tam zjawiła, ktoś wynajmował środkowe mieszkanie? – Tak – powiedziała Tansy. – Przez pół roku mieszkała tam pewna para z Ameryki z synem, ale wróciła do Stanów na długo przed wprowadzeniem się Luli. Potem agencja nieruchomości nie znalazła nikogo chętnego. Recesja, rozumiesz. Te apartamenty kosztują krocie. No więc mieszkanie stało puste, dopóki wytwórnia płytowa nie wynajęła go dla Deeby’ego Macca. Uwagę Tansy i Ursuli przykuła kobieta, która przeszła obok ich stolika w czymś, co Strike uznał za zrobiony szydełkiem płaszcz o ekstrawaganckim kroju. – To płaszcz od Daumiera-Crossa – powiedziała Ursula, lekko mrużąc oczy nad kieliszkiem wina. – Jest lista, czeka się na niego z pół roku... – To Pansy Marks-Dillon – odparła Tansy. – Łatwo być jedną z najlepiej ubranych kobiet, jeśli twój mąż dostał pięćdziesiąt milionów. Freddie to największa sknera wśród bogaczy. Musiałam przed nim chować nowe rzeczy albo udawać, że to podróbki. Potrafił być taki małostkowy. – Zawsze wyglądasz cudownie – powiedział Bristow, rumieniąc się. – Słodki jesteś – odrzekła Tansy Bestigui znudzonym tonem. Przyszedł kelner, żeby zabrać talerze. – O czym to mówiliśmy? – spytała Tansy Strike’a. – A tak, o mieszkaniach. Miał się wprowadzić Deeby Macc... Tylko że się nie wprowadził. Freddie kupił mu róże, więc był wściekły, że Deeby się nie zjawił. Freddie to taki skąpy drań. – Dobrze znasz Derricka Wilsona? – spytał Strike. Zamrugała. – Przecież to ochroniarz w budynku. Czemu miałabym go znać? Wydaje się w porządku. Freddie zawsze powtarzał, że jest najlepszy z nich wszystkich. – Naprawdę? Dlaczego? Wzruszyła ramionami. – Nie wiem, musiałbyś spytać Freddiego. Powodzenia – dodała ze śmiechem. – Prędzej piekło zamarznie, niż Freddie zgodzi się z tobą porozmawiać. – Tansy – wtrącił Bristow, pochylając się lekko w jej stronę – może po prostu powiesz Cormoranowi, co słyszałaś tamtej nocy? Strike wolałby, żeby Bristow się nie odzywał. – No cóż – zaczęła Tansy. – Zbliżała się druga i zachciało mi się pić. Mówiła obojętnym, bezbarwnym tonem. Strike zauważył, że zmieniła pierwsze zdanie historii, którą opowiedziała policji. – Poszłam do łazienki po wodę i kiedy wracałam, idąc przez salon w stronę sypialni, usłyszałam krzyki. Ona, czyli Lula, zawołała: „Za późno, już to zrobiłam!”, a wtedy jakiś mężczyzna powiedział: „Kłamiesz, pieprzona suko” i... I wypchnął ją przez balkon. Widziałam, jak spada. I Tansy wykonała gest, który, jak domyślił się Strike, miał obrazować wymachiwanie rękami. Bristow odstawił kieliszek. Wyglądał, jakby go zemdliło. Przyniesiono danie główne. Ursula dalej piła wino. Ani Tansy, ani Bristow nie tknęli jedzenia. Strike sięgnął po widelec i zaczął jeść, starając się nie wyglądać jak ktoś, komu bardzo smakują puntarelle z anchois. – Zaczęłam krzyczeć – szepnęła Tansy – i nie mogłam przestać. Minęłam Freddiego, wybiegłam z mieszkania i pognałam na dół. Chciałam zawiadomić ochronę, że na górze jest mężczyzna, żeby go złapali. Wilson wybiegł z pomieszczenia na zapleczu. Powiedziałam mu, co się stało, a on, zamiast popędzić na górę, od razu wybiegł na ulicę, żeby obejrzeć Lulę. Cholerny dureń. Gdyby najpierw pobiegł na górę, pewnie by go złapał! Później przybiegł za mną Freddie i próbował mnie nakłonić, żebym weszła do mieszkania, bo nie byłam ubrana. Wrócił Wilson i powiedział, że ona nie żyje. Kazał Freddiemu wezwać policję. Freddie musiał zawlec mnie na górę, bo dostałam najprawdziwszej histerii, i zadzwonił pod 999 z naszego salonu. Później przyjechała policja. I nikt nie uwierzył w ani jedno moje słowo. Upiła łyczek wina, odstawiła kieliszek i cicho dodała: – Gdyby Freddie wiedział, że z tobą rozmawiam, dostałby szału. – Ale jesteś całkowicie pewna – wtrącił się Bristow – że słyszałaś na górze mężczyznę?

– Oczywiście, że jestem pewna – odrzekła Tansy. – Przecież właśnie to powiedziałam, prawda? Na pewno ktoś tam był. Zadzwoniła komórka Bristowa. – Przepraszam – mruknął. – Alison? Słucham! – powiedział do słuchawki. Strike słyszał głęboki głos sekretarki, ale nie był w stanie zrozumieć jej słów. – Przepraszam na chwilę – dodał Bristow z udręczoną miną, po czym odszedł od stolika. Na gładkich wypolerowanych twarzach sióstr pojawił się wyraz złośliwego rozbawienia. Znowu na siebie spojrzały, a potem ku zaskoczeniu Strike’a Ursula spytała: – Poznałeś Alison? – Przelotnie. – Wiesz, że są razem? – Tak. – Właściwie to trochę żałosne – powiedziała Tansy. – Jest z Johnem, ale tak naprawdę szaleje za Tonym. Znasz Tony’ego. – Nie – powiedział Strike. – To jeden z najważniejszych wspólników w kancelarii. Wiesz, wujek Johna. – Wiem. – Bardzo przystojny. Nie spojrzałby na Alison nawet za milion lat. Przypuszczam, że John jest dla niej nagrodą pocieszenia. Myśl o skazanym na klęskę zauroczeniu Alison najwyraźniej sprawiała siostrom wielką przyjemność. – Pewnie w kancelarii wszyscy o tym plotkują? – zagadnął Strike. – Jeszcze jak – powiedziała z zadowoleniem Ursula. – Cyprian mówi, że ona jest absolutnie żenująca. Zachowuje się przy Tonym jak piesek. Jej niechęć do Strike’a jakby się ulotniła. Nie zdziwiło go to. Mnóstwo razy zetknął się z takim zjawiskiem. Ludzie lubili mówić i od tej zasady było bardzo niewiele wyjątków. Cała sztuka polegała na skłonieniu ich do mówienia. Niektórym – Ursula bez wątpienia należała do tego grona – język rozwiązywał się po alkoholu. Inni lubili być w centrum uwagi. Spotkał też takich, którym wystarczała obecność drugiej istoty ludzkiej. Przedstawiciele innej podgrupy robili się gadatliwi tylko wówczas, gdy poruszano ich ulubiony temat: to mogła być ich niewinność albo cudza wina, ich kolekcja przedwojennych puszek po herbatnikach lub – jak w wypadku Ursuli May – beznadziejna namiętność zwykłej sekretarki. Ursula przyglądała się przez okno Bristowowi. Stał na chodniku i z przejęciem mówił do telefonu, chodząc w tę i we w tę. Język rozwiązał jej się na dobre. – Założę się, że wiem, o co chodzi – powiedziała. – Wykonawcy testamentu Conwaya Oatesa mają do kancelarii pretensje o zarządzanie jego sprawami. Wiesz, to ten amerykański finansista. Cyprian i Tony są strasznie wściekli. John biega i próbuje załagodzić sytuację. On zawsze ma przesrane. W tonie jej głosu więcej było jadu niż współczucia. Bristow wrócił do stolika, wydawał się podenerwowany. – Przepraszam, przepraszam. Alison chciała mi tylko coś przekazać – wyjaśnił. Kelner przyszedł zabrać talerze. Tylko Strike zjadł swoje danie. Kiedy mężczyzna znalazł się poza zasięgiem głosu, Strike powiedział: – Tansy, policja zdyskredytowała twoje zeznania, uznając, że nie mogłaś słyszeć tego, co twierdzisz, że słyszałaś. – No to się pomyliła, nie? – warknęła, natychmiast tracąc dobry humor. – Bo ja to słyszałam. – Przez zamknięte okno? – Było otwarte – powiedziała, nie patrząc nikomu w oczy. – Zrobiło się duszno. Otworzyłam okno, idąc po wodę. Strike był pewny, że jeśli zacznie drążyć ten temat, niczego więcej się od niej nie dowie. – Poza tym twierdzą, że brałaś kokainę. Tansy wydała z siebie ciche prychnięcie, krótki dźwięk świadczący o zniecierpliwieniu. – Słuchaj – powiedziała – wciągnęłam trochę przy kolacji. Zadowolony? I znaleźli ją w łazience, kiedy przeszukiwali mieszkanie. Dunne’owie to pieprzeni nudziarze. Każdy

wciągnąłby parę kresek, żeby wytrzymać cholerne anegdotki Benjy’ego Dunne’a. Ale głos na górze nie był wytworem mojej wyobraźni. Tam był człowiek, który zabił Lulę. Zabił ją! – powtórzyła Tansy, patrząc na Strike’a z wściekłością. – Jak myślisz, gdzie potem poszedł? – A skąd mam wiedzieć? John cię wynajął, żebyś to ustalił. Tamten facet jakoś się wymknął. Może wyszedł przez okno z tyłu. Może się schował w windzie. Może uciekł przez parking na dole. Cholera, nie wiem, jak się stamtąd wydostał. Wiem tylko, że tam był. – Wierzymy ci – wtrącił pospiesznie Bristow. – Wierzymy ci, Tansy. Cormoran musi zadać te pytania, żeby... Żeby uzyskać wyraźny obraz tego, co tam zaszło. – Policjanci zrobili wszystko, żeby mnie ośmieszyć – powiedziała Tansy, nie zwracając uwagi na Bristowa. – Przyjechali za późno i jego już nie było, więc oczywiście zatuszowali sprawę. Nikt, kto nie doświadczył ze strony dziennikarzy tego co ja, nie ma pojęcia, jakie to uczucie. Przeżyłam prawdziwe cholerne piekło. Poszłam do kliniki, żeby się od tego wszystkiego uwolnić. To, co prasa wyczynia w tym kraju, jest chyba nielegalne. A wszystko dlatego, że powiedziałam prawdę: właśnie to jest najśmieszniejsze. Powinnam była trzymać gębę na kłódkę, prawda? Trzymałabym, gdybym wiedziała, co mnie czeka. Obróciła wokół palca luźny pierścionek z brylantem. – Freddie spał, kiedy Lula spadła? – spytał ją Strike. – Tak. Zbliżyła rękę do twarzy i odgarnęła z czoła niewidoczne kosmyki włosów. Kelner znowu przyniósł menu i Strike musiał się wstrzymać z zadawaniem pytań, dopóki nie złożyli zamówienia. Tylko on poprosił o pudding. Reszta zadowoliła się kawą. – Kiedy Freddie wstał z łóżka? – spytał, zwracając się do Tansy po odejściu kelnera. – Jak to kiedy? – Mówisz, że gdy Lula spadła, twój mąż spał. Kiedy się obudził? – Gdy usłyszał mój krzyk – powiedziała, jakby to było oczywiste. – Przecież to ja go obudziłam. – Musiał się szybko ruszać. – Czemu? – Powiedziałaś: „Minęłam Freddiego, wybiegłam z mieszkania i pognałam na dół”. Więc twój mąż był w pokoju, zanim wybiegłaś, żeby powiadomić Derricka, co się stało? Chwila milczenia. – Zgadza się – powiedziała Tansy, jeszcze raz przygładzając nienagannie ułożone włosy i zasłaniając twarz. – Więc w jednej chwili głęboko spał, a już kilka sekund później siedział w pokoju? Z tego, co mówisz, wynika, że zaczęłaś krzyczeć i biec w zasadzie jednocześnie. Znowu ledwie zauważalna zwłoka. – Tak – powiedziała. – No... Właściwie to nie wiem. Chyba krzyczałam i na chwilę zamarłam bez ruchu... Po prostu byłam w szoku... Freddie wybiegł z sypialni, a wtedy go minęłam i popędziłam na korytarz. – Zatrzymałaś się, żeby mu powiedzieć, co się stało? – Nie pamiętam. Bristow zrobił minę, jakby znów chciał się odezwać. Strike uniósł dłoń, żeby go powstrzymać, ale Tansy skupiła się na innym wątku. Strike przypuszczał, że chce jak najszybciej odejść od tematu męża. – Długo się zastanawiałam, jak morderca dostał się do środka. Na pewno za nią wszedł, kiedy wróciła do domu, w czasie, gdy Derrick Wilson opuścił recepcję i poszedł do łazienki. Właściwie to uważam, że ten dureń Wilson powinien wylecieć za to z pracy. Pewnie poszedł się zdrzemnąć na zapleczu. Nie wiem, skąd morderca znał kod do drzwi, ale jestem przekonana, że wszedł właśnie wtedy. – Byłabyś w stanie rozpoznać głos mężczyzny, który krzyczał na Lulę? – Wątpię – powiedziała. – To był zwyczajny męski głos. Mógł należeć do kogokolwiek. W ogóle nie był charakterystyczny. Potem się zastanawiałam, czy to przypadkiem nie głos Duffielda – powiedziała, wpatrując się w Strike’a. – Już kiedyś słyszałam, jak wydzierał się

na korytarzu na górze. Wilson musiał go wyrzucić. Duffield próbował wyważyć drzwi do mieszkania Luli. Nigdy nie zrozumiem, co dziewczyna o jej wyglądzie robiła z kimś takim jak Duffield – dodała. – Niektóre kobiety uważają, że jest seksowny – wtrąciła Ursula, wlewając sobie do kieliszka resztę wina – ale mnie zupełnie nie pociąga. Jest po prostu obrzydliwy i okropny. – I nawet nie ma pieniędzy – dorzuciła Tansy, jeszcze raz obracając luźny pierścionek z brylantem. – Więc głos, który słyszałaś tamtej nocy, raczej nie należał do niego? – Tak jak powiedziałam: mógł należeć – zniecierpliwiła się, lekko wzruszając chudymi ramionami. – Ale on ma alibi, prawda? Mnóstwo ludzi zeznało, że w nocy, kiedy zamordowano Lulę, nie było go w pobliżu Kentigern Gardens. Część tego czasu spędził u Ciary Porter, prawda? Suka – dodała Tansy, zaciskając usta w uśmiechu. – Spała z chłopakiem swojej najlepszej przyjaciółki. – Spali ze sobą? – spytał Strike. – A jak myślisz? – roześmiała się Ursula, jakby zadał niewyobrażalnie naiwne pytanie. – Znam Ciarę Porter, występowała na dobroczynnym pokazie mody, który pomogłam zorganizować. Ma pusto w głowie i straszna z niej szmata. Podano kawę razem puddingiem o smaku toffee. – Przepraszam, John, ale Lula nigdy nie miała dobrego gustu, jeśli chodzi o przyjaciół – usprawiedliwiła się Tansy, sącząc espresso. – Oprócz Ciary przyjaźniła się jeszcze z tą Bryony Radford. No, może niezupełnie się przyjaźniły. W każdym razie w życiu bym komuś takiemu nie zaufała. – Kim jest ta Bryony? – spytał Strike, choć doskonale pamiętał, kto to taki. – Wizażystka. Strasznie zdziera, a w dodatku cholerna z niej suka – powiedziała Ursula. – Kiedyś skorzystałam z jej usług przed jednym z balów Fundacji Raisy Gorbaczowej, a potem wszystkim rozgada... Ursula gwałtownie zamilkła, odstawiła kieliszek i sięgnęła po kawę. Mimo że sprawa z pewnością nie miała najmniejszego związku z jego dochodzeniem, Strike był ciekaw, co takiego rozgadała Bryony. Chciał spytać, ale Tansy go zagłuszyła. – A, była jeszcze ta koszmarna dziewczyna, którą Lula ciągle do siebie zapraszała. Pamiętasz, John? Zwróciła się do Bristowa, ale on wyglądał, jakby nie wiedział, o kogo chodzi. – Wiesz, ta upiorna... Ta z ziemistą cerą. Lula czasami ją ze sobą przywlekała. Jakaś kloszardka. No bo... dosłownie śmierdziała. Kiedy korzystała z windy... potem było czuć. Lula zapraszała ją nawet na basen. Nie wiedziałam, że czarni umieją pływać. Bristow gwałtownie zamrugał i zrobił się czerwony. – Bóg jeden wie, co Lula w niej widziała – ciągnęła Tansy. – Och, na pewno ją pamiętasz, John. Taka grubaska. Zaniedbana. Wyglądała na lekko niedorozwiniętą. – Jakoś nie... – wymamrotał Bristow. – Masz na myśli Rochelle? – spytał Strike. – O, właśnie. Chyba tak miała na imię. W każdym razie była na pogrzebie – powiedziała Tansy. – Widziałam ją. Siedziała na samym końcu. Tylko nie zapominaj – dodała, przeszywając Strike’a spojrzeniem ciemnych oczu – że to wszystko ma zostać między nami. Nie mogę pozwolić, żeby Freddie dowiedział się o naszej rozmowie. Nie zamierzam po raz drugi przechodzić tego koszmaru z dziennikarzami. Bill, rachunek! – warknęła na kelnera. Potem bez słowa podała rachunek Bristowowi. Gdy siostry szykowały się do wyjścia, odrzucając na plecy lśniące ciemne włosy i wkładając drogie kurtki, do restauracji wszedł wysoki, chudy, mniej więcej sześćdziesięcioletni mężczyzna w garniturze. Rozejrzał się i ruszył prosto do ich stolika. Był siwowłosy i wytworny, nienagannie ubrany, a jego błękitne oczy emanowały chłodem. Szedł żwawym, zdecydowanym krokiem. – Co za niespodzianka – powiedział gładko, zatrzymując się między krzesłami sióstr. Żadne z trojga towarzyszy Strike’a nie widziało nadchodzącego mężczyzny i wszyscy oprócz detektywa zareagowali na jego przyjście zdziwieniem połączonym z czymś więcej niż

niechęć. Tansy i Ursula – która właśnie wyjmowała z torebki okulary przeciwsłoneczne – na ułamek sekundy zamarły. Tansy najszybciej doszła do siebie. – Cyprian! – zawołała, nadstawiając policzek do pocałowania. – Rzeczywiście, urocza niespodzianka! – Ursulo, kochanie, myślałem, że jesteś na zakupach? – powiedział Cyprian, patrząc na żonę i cmokając Tansy w oba policzki. – Wpadłyśmy na lancz, Cyps – odpowiedziała Ursula, ale zrobiła się czerwona i Strike wyczuł w powietrzu nieokreślone napięcie. Jasne oczy starszego mężczyzny przesunęły się po Strike’u i zatrzymały na Bristowie. – Tansy, myślałem, że twoją sprawą rozwodową zajmuje się Tony – powiedział Cyprian. – To prawda – potwierdziła Tansy. – Nie spotkaliśmy się w interesach, Cyps. Wyłącznie towarzysko. Uśmiechnął się lodowato. – Pozwólcie zatem, że was odprowadzę, moje drogie – powiedział. Po zdawkowym pożegnaniu z Bristowem siostry, zupełnie ignorując Strike’a, wyszły z mężem Ursuli z restauracji. – O co mu chodziło? – spytał Strike Bristowa, gdy zamknęły się za nimi drzwi. – To był Cyprian – wyjaśnił Bristow. Sprawiał wrażenie zdenerwowanego, niezdarnie obracał w dłoniach rachunek i kartę kredytową. – Cyprian May. Mąż Ursuli. Ważny wspólnik w kancelarii. Nie spodoba mu się, że Tansy z tobą rozmawiała. Ciekawe, skąd wiedział, gdzie jesteśmy. Pewnie wydusił to z Alison. – Dlaczego miałoby mu przeszkadzać, że rozmawiam z Tansy? – Tansy jest jego szwagierką – wyjaśnił Bristow, wkładając płaszcz. – Nie chce, żeby znowu się ośmieszyła. Pewnie dostanę straszny opieprz za to, że ją namówiłem na spotkanie z tobą. Przypuszczam, że Cyprian właśnie dzwoni do mojego wujka, żeby się poskarżyć. Strike zauważył, że Bristowowi trzęsą się ręce. Prawnik odjechał taksówką zamówioną przez kierownika sali. Strike oddalił się pieszo. Idąc, poluzował krawat i tak mocno zagłębił się w myślach, że wyrwał go z zadumy dopiero ryk klaksonu rozpędzonego samochodu, kiedy przechodził przez Grosvernor Street. Po tej pouczającej lekcji o zasadach bezpieczeństwa na ulicy Strike skierował się w stronę jasnego muru Elizabeth Arden Red Door Spa. Oparł się o niego i z dala od strumienia pieszych zapalił papierosa i wyjął komórkę. Przysłuchując się i przewijając, zdołał odnaleźć fragment zeznań Tansy, który dotyczył tego, co zaszło bezpośrednio przed śmiercią Luli. ”... w stronę sypialni, usłyszałam krzyki. Ona, czyli Lula, zawołała: »Za późno, już to zrobiłam!«, a wtedy jakiś mężczyzna powiedział: »Kłamiesz, pieprzona suko« i... I wypchnął ją przez balkon. Widziałam, jak spada”. Dał się słyszeć cichutki brzdęk, kiedy kieliszek Bristowa uderzył w blat. Strike przewinął jeszcze raz. ”... zawołała: »Za późno, już to zrobiłam!«, a wtedy jakiś mężczyzna powiedział: »Kłamiesz, pieprzona suko« i... I wypchnął ją przez balkon. Widziałam, jak spada”. Strike przypomniał sobie gest Tansy imitujący wymachiwanie rękami i zastygłe na jej twarzy przerażenie, kiedy o tym opowiadała. Wsunął komórkę z powrotem do kieszeni, wyjął notes i zaczął pisać. Strike miał już do czynienia z niezliczoną rzeszą kłamców. Umiał ich wyczuć i doskonale wiedział, że Tansy jest jedną z nich. Będąc w mieszkaniu, nie mogła słyszeć tego, co rzekomo słyszała. Dlatego policja uznała, że Tansy nie słyszała niczego. Wbrew swoim wcześniejszym przypuszczeniom i choć wszystkie dowody, które dotąd zgromadził, sugerowały samobójstwo Luli Landry, Strike był przekonany, że Tansy Bestigui naprawdę słyszała kłótnię przed śmiercią Landry. Tylko ta część jej opowieści brzmiała prawdziwie – ta prawda lśniła niczym światło pod fałszem, którym została okraszona. Strike odsunął się od muru i zaczął iść na wschód po Grosvenor Street, trochę bardziej uważając na samochody. Ciągle miał jednak przed oczami minę Tansy, wspominał ton jej głosu i nerwowe gesty towarzyszące relacji z ostatnich chwil życia Luli Landry.

Dlaczego miałaby mówić prawdę w najważniejszej sprawie, a w innych uciekać się do kłamstw, które łatwo zdyskredytować? Czemu miałaby kłamać na temat tego, co robiła, kiedy usłyszała krzyki w mieszkaniu Landry? Strike przypomniał sobie Adlera: „Kłamstwo nie miałoby sensu, gdyby prawda nie została uznana za niebezpieczną”. Dzisiaj Tansy przyszła na rozmowę ze Strikiem, podejmując ostatnią próbę znalezienia kogoś, kto jej uwierzy i jednocześnie przyjmie za dobrą monetę kłamstwa, które uparcie wplatała w swoje zeznania. Szedł szybko, prawie nie zwracając uwagi na kłujący ból w prawym kolanie. Wreszcie zauważył, że przeszedł całą Maddox Street i znalazł się na Regent. Czerwone markizy sklepu z zabawkami Hamleys lekko łopotały w oddali i Strike przypomniał sobie, że w drodze do agencji zamierzał kupić prezent na zbliżające się urodziny siostrzeńca. Prawie nie zwrócił uwagi na kolorowy, popiskujący i rozmigotany wir, w którym się znalazł. Chodził z piętra na piętro jak robot, nie przejmując się krzykiem, warkotem zabawkowych helikopterów ani kwikiem mechanicznych świnek przecinających mu drogę. W końcu, mniej więcej dwadzieścia minut później, zatrzymał się obok żołnierzyków HM Armed Forces, żeby odpocząć. Stał tam w zupełnym bezruchu i spoglądał na rzędy miniaturowych marines i spadochroniarzy, ale prawie ich nie widział. Był głuchy na szepty próbujących go ominąć chłopców i ich rodziców, zbyt wystraszonych, by poprosić dziwnego, olbrzymiego, gapiącego się przed siebie mężczyznę, żeby się przesunął.

CZĘŚĆ TRZECIA

Forsan et haec olim meminisse iuvabit. Może zaświta dzień, kiedy i to będziemy wspominali błogo. Wergiliusz, Eneida (tłum. Z. Kubiak)

1 W środę zaczął padać deszcz. Nastała londyńska pogoda – wilgoć i szarzyzna, za którą stare miasto prezentowało smętną fasadę: blade twarze pod czarnymi parasolkami, wieczną woń wilgotnych ubrań, miarowe nocne bębnienie kropli w okno agencji Strike’a. Deszcz, jaki padał w Kornwalii, był inny: niczym bat smagał szyby w oknach pokoju gościnnego cioci Joan i wujka Teda. Strike mieszkał miesiącami w ich w schludnym domku o zapachu kwiatów i ciasta, kiedy chodził do małej szkoły w St Mawes. Takie wspomnienia wyłaniały się z jego pamięci przed każdym spotkaniem z Lucy. Krople deszczu nadal żywiołowo tańczyły na parapetach w piątkowe popołudnie, kiedy Robin owijała w ozdobny papier miniaturowego spadochroniarza dla Jacka, a siedzący po drugiej stronie biurka Strike wypisywał jej czek za tydzień pracy, potrącając prowizję Tymczasowych Rozwiązań. Robin szykowała się do trzeciej w tym tygodniu rozmowy w sprawie „normalnej” pracy. Wyglądała schludnie i elegancko w czarnym kostiumie, z jasnozłotymi włosami upiętymi w kok. – Proszę bardzo – powiedzieli jednocześnie, kiedy Robin przesunęła w stronę Strike’a prezent idealnie zapakowany w papier z wzorem w małe statki kosmiczne, a Strike podał jej czek. – Dzięki – powiedział, biorąc paczkę. – Nie potrafię pakować prezentów. – Mam nadzieję, że mu się spodoba – odrzekła, chowając czek do czarnej torebki. – Ja też. Powodzenia na rozmowie kwalifikacyjnej. Zależy ci na tej pracy? – Jest dość atrakcyjna. Dział kadr w firmie konsultingowej w West Endzie – powiedziała bez entuzjazmu. – Dobrej zabawy na przyjęciu urodzinowym. Do zobaczenia w poniedziałek. Z powodu ciągłego deszczu pokuta, którą Strike sobie narzucił – schodzenie na papierosa na Denmark Street – stała się jeszcze bardziej uciążliwa. Detektyw stał w drzwiach budynku pod słabą osłoną występu nad nadprożem i zadawał sobie pytanie, kiedy wreszcie zerwie z nałogiem i weźmie się do roboty, żeby odzyskać formę, którą stracił wraz z wypłacalnością i domowym zaciszem. Kiedy tak stał, zadzwoniła jego komórka. – Pewnie się ucieszysz: cynk, który mi dałeś, okazał się przydatny – oznajmił Eric Wardle triumfalnym tonem. Strike słyszał rozmawiających w tle mężczyzn i warkot silnika. – Szybka akcja – powiedział. – No wiesz, nie próżnujemy. – Czyli dostanę to, na czym mi zależy? – Dzwonię właśnie w tej sprawie. Dzisiaj jest już trochę późno, ale podeślę ci to w poniedziałek. – Wolałbym wcześniej. Mogę zaczekać w agencji. Wardle nieprzyjemnie się roześmiał. – Przecież płacą ci od godziny. Myślałem, że będziesz wolał trochę to przeciągnąć. – Wolałbym zobaczyć tę kartotekę jeszcze dziś wieczorem. Jeśli mi ją podeślesz, będziesz

pierwszą osobą, której dam znać, gdy znowu dostanę jakiś cynk od starego kumpla. Zapadło krótkie milczenie i Strike usłyszał, jak jeden z mężczyzn w samochodzie Wardle’a mówi: – ...pieprzonej mordy Fearneya... – Dobra, w porządku – powiedział Wardle. – Podeślę ci to za jakiś czas. Ale raczej nie wcześniej niż o siódmej. Będziesz jeszcze w robocie? – Postaram się być – odparł Strike. Kartoteka dotarła trzy godziny później, kiedy jadł rybę z frytkami ze styropianowej tacki trzymanej na kolanach i oglądał londyńskie wieczorne wiadomości na przenośnym telewizorku. Kurier zadzwonił domofonem i Strike pokwitował odbiór sporej paczki ze Scotland Yardu. Kiedy ją otworzył, zobaczył grubą szarą teczkę pełną kserokopii. Zaniósł ją na biurko Robin i zaczął metodycznie analizować jej zawartość. Były tam zeznania osób, które widziały Lulę Landry ostatniego wieczoru jej życia, raport z badań próbek DNA pobranych w jej mieszkaniu, kserokopie stron prowadzonego przez ochronę rejestru gości, którzy przebywali w budynku numer osiemnaście w Kentigern Gardens, szczegółowe informacje o lekach przepisanych Luli w związku z chorobą dwubiegunową, raport z sekcji zwłok, wyniki jej badań lekarskich z ostatniego roku, billingi komórki i telefonu stacjonarnego oraz streszczenie zawartości laptopa modelki. Była tam także płyta DVD, na której Wardle nabazgrał: „Monitoring, dwaj Biegacze”. Napęd DVD w kupionym z drugiej ręki komputerze Strike’a od początku był popsuty, więc detektyw wsunął płytę do kieszeni płaszcza wiszącego obok przeszklonych drzwi i z notesem pod ręką wrócił do analizowania drukowanych materiałów z teczki. Za oknem nastała noc. Plama złotego światła lampki na biurku padała na kolejne kartki, kiedy Strike metodycznie czytał dokumenty, które doprowadziły policję do wysnucia wniosku o samobójstwie. Pośród suchych zeznań, szczegółowych harmonogramów i kserokopii etykietek z fiolek znalezionych w szafce łazienkowej Landry Strike tropił prawdę, którą wyczuł za kłamstwami Tansy Bestigui. Sekcja zwłok wykazała, że Lula zginęła w wyniku uderzenia o ziemię: skręciła sobie kark i doznała krwotoku wewnętrznego. Miała posiniaczone ramiona. Wypadła w jednym bucie. Zdjęcia zwłok potwierdziły informację znalezioną na LulaMyInspirationForeva, że po powrocie z klubu nocnego Landry się przebrała. Zamiast sukienki, w której ją sfotografowano, kiedy wchodziła do budynku, miała na sobie top z cekinami i spodnie. Strike skupił się na zmienianych zeznaniach Tansy Bestigui. Sąsiadka Luli Landry najpierw twierdziła, że wyszła z sypialni, żeby pójść do łazienki. Potem dodała, że otworzyła okno w salonie. Mówiła, że Freddie cały czas był w łóżku. Policja znalazła pół kreski kokainy na marmurowej obudowie wanny i foliowy woreczek z tym narkotykiem ukryty w paczce tamponów w szafce nad umywalką. Freddie Bestigui potwierdził, że w chwili śmierci Landry spał i obudził go krzyk żony. Powiedział, że kiedy wpadł do salonu, Tansy w samej bieliźnie minęła go biegiem. Przyznał, że wazon z różami, który kupił Maccowi i który został roztrzaskany przez niezdarnego policjanta, miał być powitalnym gestem ułatwiającym zapoznanie się z raperem. Owszem, Freddie z radością zawarłby z nim znajomość i, owszem, przeszło mu przez myśl, że Macc idealnie pasowałby do roli w powstającym właśnie thrillerze. To niewątpliwie szok związany ze śmiercią Landry wywołał tak przesadną reakcję na zniszczenie bukietu. Na początku Freddie uwierzył żonie, kiedy powiedziała, że przypadkiem usłyszała kłótnię na górze. Potem musiał jednak niechętnie zgodzić się z policją, że relacja Tansy była skutkiem zażycia kokainy. Jej nałóg wywoływał liczne napięcia w ich małżeństwie. Freddie przyznał, że wiedział o uzależnieniu żony, ale o przechowywanym w łazience zapasie narkotyku nie miał pojęcia. Następnie Bestigui zeznał, że on i Landry nigdy się nawzajem nie odwiedzali, a weekendowa impreza u Dickiego Carbury’ego (o której policja najwyraźniej dowiedziała się później, gdyż Freddiego przesłuchiwano dwa razy) nie pogłębiła ich znajomości. „Ona obracała się przede wszystkim w młodszym gronie, a ja spędziłem większość weekendu z Dickiem, który jest w moim wieku”. Zeznania Freddiego Bestiguiego były jak skalna ściana – nie do sforsowania bez specjalistycznego sprzętu.

Po przeczytaniu policyjnego raportu z tego, co zaszło w mieszkaniu państwa Bestiguich, Strike dopisał do swoich notatek kilka zdań. Zaciekawiły go resztki kokainy na obudowie wanny, a jeszcze bardziej sekundy, które nastąpiły po tym, gdy Tansy zauważyła za oknem spadającą i wymachującą rękami Lulę Landry. Oczywiście wiele zależało od rozkładu apartamentu Bestiguich (Strike nie znalazł w teczce żadnego planu ani szkicu), ale pewien stały element zmienianych zeznań Tansy nie dawał mu spokoju: kobieta cały czas twierdziła, że w chwili śmierci Landry jej mąż spał. Strike przypomniał sobie, jak zasłoniła twarz, udając, że odgarnia włosy, gdy zaczął drążyć tę kwestię. Ostatecznie uznał – wbrew opinii policji – że dokładne miejsce przebywania obojga Bestiguich w chwili śmierci Landry bynajmniej nie zostało ustalone. Wrócił do metodycznego przeglądania zawartości teczki. Zeznania Evana Duffielda w przeważającej części były zgodne z relacją Wardle’a. Duffield przyznał, że usiłował powstrzymać swoją dziewczynę od wyjścia z Uzi, chwytając ją za ramiona. Wyrwała mu się i wyszła, a on wkrótce za nią pojechał. Strike natknął się na jedno zdanie, którym przesłuchujący Duffielda policjant beznamiętnie podsumował jego zeznania na temat maski wilka: „Zawsze noszę maskę wilka, kiedy chcę uniknąć zainteresowania fotografów”. Krótkie zeznania szofera, który zabrał chłopaka Luli spod Uzi, potwierdziły relację Duffielda: kierowca najpierw zawiózł go do Kentigern Gardens, ale potem wykonał kurs na d’Arblay Street, gdzie zostawił Duffielda i odjechał. Niechęć szofera do Duffielda, o której wspomniał Wardle, nie została uwieczniona w suchej, rzeczowej relacji przedłożonej do podpisu w komisariacie. Zeznania Duffielda potwierdziły jeszcze dwie inne osoby: kobieta, która mówiła, że widziała, jak gwiazdor wchodził po schodach do mieszkania dilera, oraz Whycliff, czyli sam diler. Strike przypomniał sobie słowa Wardle’a, według którego Whycliff mógł skłamać, żeby chronić Duffielda. Kobieta z dołu mogła natomiast zostać przekupiona. Reszta świadków, którzy twierdzili, że widzieli Duffielda włóczącego się ulicami Londynu, w zasadzie widziała mężczyznę w masce wilka. Strike zapalił papierosa i jeszcze raz przeczytał zeznania Duffielda. Duffield był człowiekiem o gwałtownym usposobieniu. Przyznał, że usiłował zmusić Lulę do zostania w klubie. Siniaki na ramionach prawie na pewno były jego dziełem. Jeśli jednak wziął heroinę razem z Whycliffem, marne były szanse na to, że zdołał się wślizgnąć do budynku numer osiemnaście w Kentigern Gardens czy choćby wpaść w morderczą wściekłość. Strike wiedział, jak się zachowują ludzie uzależnieni od heroiny. W ostatnim skłocie, w którym mieszkał razem z matką, spotkał ich wielu. Ten narkotyk wywoływał u swoich niewolników bierność i uległość. Byli zupełnym przeciwieństwem krzyczących, agresywnych alkoholików albo nerwowych, owładniętych paranoją kokainistów. Strike miał okazję, zarówno w wojsku, jak i w cywilu, poznać ludzi uzależnionych od najróżniejszych substancji. Gloryfikowanie przez media nałogu Duffielda budziło w nim obrzydzenie. Heroina nie miała żadnego uroku. Matka Strike’a umarła na brudnym materacu w kącie i dopiero sześć godzin później ktoś to zauważył. Strike wstał, przeszedł przez poczekalnię i gwałtownym ruchem otworzył zroszone deszczem okno. Bas w 12 Bar Café zadudnił głośniej niż zwykle. Nadal paląc papierosa, detektyw spojrzał na koniec Denmark Street ku mieniącej się światłami samochodów i blaskiem kałuż Charing Cross Road, po której szli spiesznym krokiem lub zataczali się piątkowi imprezowicze z rozkołysanymi parasolkami, a ich śmiech zagłuszał odgłosy ruchu ulicznego. Strike zastanawiał się, kiedy znowu będzie mógł wyskoczyć w piątek na piwo z przyjaciółmi. Coś takiego kojarzyło mu się teraz z innym światem, z poprzednim wcieleniem. Stan dziwnego zawieszenia, w którym się teraz znajdował i w którym miał kontakt jedynie z Robin, nie mógł trwać wiecznie, ale Strike nie był jeszcze gotowy wrócić do normalnego życia towarzyskiego. Stracił wojsko, Charlotte i pół nogi. Czuł, że musi się przyzwyczaić do człowieka, jakim się stał, zanim będzie gotów wystawić się na zdziwienie i współczucie innych ludzi. Jaskrawopomarańczowy niedopałek spadł na ciemną ulicę i zgasł w rynsztoku. Strike zamknął okno, wrócił za biurko i zdecydowanym ruchem przysunął teczkę. Zeznania Derricka Wilsona nie wniosły niczego nowego. W kartotece nie było żadnej

wzmianki o Kieranie Kolovasie-Jonesie ani o tajemniczej niebieskiej kartce. Strike z zaciekawieniem przeszedł do zeznań dwóch kobiet, z którymi Lula spędziła swoje ostatnie popołudnie: Ciary Porter i Bryony Radford. Wizażystka zapamiętała, że Lula była wesoła i podekscytowana zbliżającym się przyjazdem Deeby’ego Macca. Porter zeznała jednak, że Landry „nie była sobą”, że wydawała się „przygaszona i niespokojna”, ale nie chciała rozmawiać o tym, co ją martwiło. W zeznaniach Porter Strike znalazł intrygujący szczegół, o którym dotychczas nie wiedział. Modelka twierdziła, że tamtego popołudnia Landry wyraźnie oznajmiła zamiar zostawienia „wszystkiego” bratu. Nie było kontekstu tej wypowiedzi, ale razem z resztą zeznań Ciary Porter składała się ona na obraz dziewczyny, którą wyraźnie coś dręczyło. Strike zastanawiał się, dlaczego jego klient nie wspomniał, że siostra zamierzała mu wszystko zostawić. Oczywiście Bristow miał już fundusz powierniczy. Być może szansa na zdobycie następnej olbrzymiej kwoty pieniędzy nie wydawała mu się tak istotna, jak wydawałaby się Strike’owi, który nigdy nie odziedziczył złamanego grosza. Strike ziewnął, zapalił kolejnego papierosa, żeby nie zasnąć, i zaczął czytać zeznania matki Luli. Jego klient mówił, że lady Bristow była po operacji otumaniona lekami i źle się czuła. Ona sama nie miała jednak najmniejszych wątpliwości, że jej córka była „najzupełniej szczęśliwa”, gdy tamtego ranka przyszła w odwiedziny, i że wyrażała jedynie zatroskanie stanem matki oraz jej szansami na powrót do zdrowia. Być może należało za to winić suchą, nieuwzględniającą niuansów prozę policyjnego protokolanta, lecz czytając zeznania lady Bristow, Strike odniósł wrażenie, że matka Luli z determinacją zaprzecza prawdzie. Tylko ona zasugerowała, że śmierć Luli mogła nastąpić wskutek nieszczęśliwego wypadku, że modelka poślizgnęła się na balkonie. Lady Bristow podkreśliła, że noc była mroźna. Strike pobieżnie przejrzał zeznania Bristowa, które pod każdym względem odpowiadały relacji przedstawionej mu przez klienta, i przeszedł do zeznań Tony’ego Landry’ego, wujka Johna i Luli. Tony Landry odwiedził Yvette Bristow dokładnie wtedy, kiedy była u niej Lula – w przeddzień śmierci tej ostatniej – i stwierdził, że siostrzenica zachowywała się „normalnie”. Potem pojechał do Oxfordu, gdzie uczestniczył w konferencji poświęconej międzynarodowym zmianom w prawie rodzinnym, i przenocował w hotelu Malmaison. Jego zeznaniom w sprawie miejsca pobytu towarzyszyły niezrozumiałe uwagi na temat rozmów telefonicznych. Szukając wyjaśnienia, Strike zajrzał do załączonych kopii billingów. W tygodniu poprzedzającym jej śmierć Lula prawie nie korzystała z telefonu stacjonarnego, a w przeddzień śmierci nie używała go wcale. Ostatniego dnia życia wykonała jednak aż sześćdziesiąt sześć połączeń z komórki. Najpierw, piętnaście po dziewiątej, zadzwoniła do Evana Duffielda. Potem, o dziewiątej trzydzieści pięć, do Ciary Porter. Następnie przez kilka godzin z nikim nie rozmawiała przez komórkę, ale o trzynastej dwadzieścia jeden zaczęła gorączkowo wydzwaniać na zmianę pod dwa numery. Jeden należał do Duffielda, a drugi – jak informowała drobna notatka w miejscu, gdzie pojawił się po raz pierwszy – do Tony’ego Landry’ego. Lula w kółko dzwoniła do tych dwóch mężczyzn. Co jakiś czas następowały mniej więcej dwudziestominutowe przerwy, podczas których nie dzwoniła do nikogo, a potem znowu zaczynała telefonować, bez wątpienia wciskając przycisk ponownego wybierania. Strike ustalił, że to gorączkowe wydzwanianie musiało się zacząć po powrocie do domu, gdy Lula była w towarzystwie Bryony Radford i Ciary Porter, ale żadna z nich o tym nie wspomniała. Strike wrócił do zeznań Tony’ego Landry’ego, które nie zawierały żadnej wskazówki mogącej wyjaśnić, czemu siostrzenica tak bardzo chciała się z nim skontaktować. Landry powiedział, że na konferencji miał ściszony telefon i dopiero znacznie później zauważył, że po południu siostrzenica usilnie próbowała się z nim skontaktować. Nie miał pojęcia, czego chciała, ale do niej nie oddzwonił, gdyż zanim zauważył nieodebrane połączenia, zrezygnowała z dalszych prób skontaktowania się z nim. Landry przypuszczał – słusznie, jak się okazało – że jego siostrzenica jest już w jakimś nocnym klubie. Strike ziewał co pięć minut. Zamierzał zrobić sobie kawę, ale zabrakło mu sił. Chciał się położyć, lecz ulegając nawykowi kończenia zaczętej pracy, spojrzał na kserokopie stron rejestru gości pokazujące, kto przebywał w budynku numer osiemnaście w przeddzień śmierci

Luli Landry. Staranna analiza podpisów i inicjałów ujawniła, że Wilson nie był tak skrupulatny, za jakiego zapewne uchodził w oczach swoich pracodawców. Zgodnie z tym, co powiedział Strike’owi, wejścia i wyjścia mieszkańców nie były odnotowywane. W rejestrze brakowało zatem informacji o Landry i państwie Bestiguich. Pierwszy wpis Wilsona dotyczył listonosza (dziesięć po dziewiątej), następny (dwadzieścia dwie po dziewiątej) „dostawy kwiatów do mieszkania nr 2” i wreszcie (za dziesięć dziesiąta) pojawienia się pracownika firmy ochroniarskiej Securibell. Nie wpisano, o której ten człowiek wyszedł. Poza tym (tak jak powiedział Wilson) dzień był spokojny. Ciara Porter przyjechała za dziesięć pierwsza, Bryony Radford pół godziny później. Radford potwierdziła swoje wyjście podpisem za dwadzieścia piąta, o siódmej Wilson odnotował przybycie pracowników firmy kateringowej do mieszkania Bestiguich, Ciara i Lula wyszły piętnaście po siódmej, a ludzie od kateringu piętnaście po dziewiątej. Strike był niepocieszony, że policja skserowała tylko stronę zapisaną w przeddzień śmierci Landry, gdyż miał nadzieję, że gdzieś w rejestrze gości znajdzie nazwisko nieuchwytnej Rochelle. Była już prawie północ, kiedy Strike skupił się na policyjnym raporcie dotyczącym zawartości laptopa Landry. Wyglądało na to, że szukano w nim przede wszystkim mejli sugerujących myśli lub zamiary samobójcze i że działania te nie przyniosły rezultatu. Strike pobieżnie przejrzał mejle wysłane i otrzymane przez Landry w ciągu dwóch ostatnich tygodni jej życia. Strike’owi, który obejrzał niezliczone zdjęcia nieziemskiej urody Landry, trudno było uwierzyć, że ta dziewczyna w ogóle istniała. Było to dziwne, ale prawdziwe. Wszechobecność jej twarzy sprawiła, że wizerunek Luli Landry – mimo jej wyjątkowej urody – stał się czymś abstrakcyjnym, pospolitym. Teraz z tych suchych czarnych znaków na papierze, ze zwięźle formułowanych wiadomości naszpikowanych dowcipami dla wtajemniczonych i przezwiskami, w spowitej mrokiem agencji powstała zjawa martwej dziewczyny. Mejle Luli Landry uświadomiły mu – raczej jego trzewiom niż mózgowi – coś, czego nie zdołały uświadomić liczne zdjęcia: że na tamtej zaśnieżonej londyńskiej ulicy w zderzeniu z ziemią zginęła prawdziwa żywa śmiejąca się i płacząca istota. Przewracając strony kartoteki, Strike miał nadzieję, że zauważy przemykający cień mordercy, a zamiast tego ukazał mu się duch samej Luli spoglądający na niego – jak niektóre ofiary brutalnych przestępstw – zza resztek swojego przerwanego życia. Strike zrozumiał, czemu John Bristow uparcie twierdził, że jego siostra nie miała myśli samobójczych. Dziewczyna, która pisała te słowa, sprawiała wrażenie serdecznej przyjaciółki, towarzyskiej, impulsywnej, zabieganej i zadowolonej z takiego życia. Uwielbiała swoją pracę i – jak wspomniał Bristow – cieszyła się na wyjazd do Maroka. Większość mejli wysyłała do projektanta Guy Somégo. Strike nie znalazł w nich żadnych informacji, które mogłyby go zainteresować – oprócz wesołego, poufałego tonu oraz jednej wzmianki na temat nietypowej przyjaciółki Luli: Giigii, czy mógłbyś znaleźć jakiś prezent urodzinowy dla Rochelle? Pliiiz! Zapłacę. Coś ładnego (nie bądź okropny). Na 21 lutego. Baaardzo ładnie proszę. Buziaki. Kukułka.

Strike pamiętał, że według twórcy LulaMyInspirationForeva Lula kochała Guy Somégo „jak brata”. Zeznania projektanta zajęły najmniej miejsca w kartotece. Somé spędził tydzień w Japonii i wrócił do Londynu w dniu śmierci Luli. Strike wiedział, że mieszkanie projektanta dzielił od Kentigern Gardens krótki spacer, ale policja najwidoczniej zadowoliła się oświadczeniem, że po powrocie do domu Somé położył się spać. Strike pamiętał jednak, że kamera monitoringu na Alderbrook Road nie zarejestrowałaby nikogo, kto zbliżyłby się do Kentigern Gardens od strony Charles Street. W końcu Strike zamknął kartotekę. Poruszając się z wysiłkiem po agencji, rozbierając się, zdejmując protezę i rozkładając łóżko polowe, myślał wyłącznie o tym, jak bardzo jest wyczerpany. Zasnął szybko, ukołysany jednostajnym buczeniem ruchu ulicznego, bębnieniem deszczu i nieśmiertelnym oddechem miasta.

2 W ogrodzie przed domem Lucy w Bromley rosła olbrzymia magnolia. Późną wiosną pokrywała trawnik warstwą płatków przypominających pogniecione chusteczki. Teraz, w kwietniu, wyglądała jak pierzasta chmura bieli, a płatki miały woskowy połysk kojarzący się z cienkimi plasterkami kokosa. Strike był tam zaledwie kilka razy, ponieważ wolał się spotykać z Lucy z dala od jej domu, gdzie zawsze wydawała się najbardziej udręczona, i unikać styczności ze szwagrem, do którego żywił raczej chłodne uczucia. Przywiązane do bramy balony wypełnione helem unosiły się na lekkim wietrzyku. Idąc po stromej ścieżce do drzwi i trzymając pod pachą zapakowany przez Robin prezent, Strike pocieszał się myślą, że wkrótce będzie po wszystkim. – A gdzie Charlotte? – spytała surowym tonem Lucy, gdy tylko otworzyła drzwi. Była niską blondynką o krągłej twarzy. Widoczny za nią przedpokój wypełniały kolejne duże balony z pozłacanej folii – tym razem w kształcie siódemek. Z niewidocznych zakątków domu dobiegały zakłócające podmiejski spokój krzyki, które mogły wyrażać zarówno radość, jak i ból. – Musiała pojechać na weekend do Ayr – skłamał Strike. – Po co? – spytała Lucy, odsuwając się, żeby mógł wejść. – Kolejny kryzys z siostrą. Gdzie Jack? – Wszyscy są z tyłu. Dzięki Bogu przestało padać, bo musielibyśmy siedzieć w środku – powiedziała Lucy, prowadząc go do ogródka za domem. Strike zobaczył swoich trzech siostrzeńców biegających po ogromnym trawniku razem z dwadzieściorgiem odświętnie ubranych chłopców i dziewczynek. Rozwrzeszczane dzieci bawiły się w grę polegającą na podbieganiu do słupków do krykieta, do których przyczepiono zdjęcia owoców. Pilnujący ich rodzice stali w słabym słońcu i pili wino z plastikowych kubków, a mąż Lucy, Greg, obsługiwał iPoda, stojąc za stołem na kozłach. Lucy podała Strike’owi piwo i prawie natychmiast pobiegła podnieść najmłodszego syna, który zaliczył bolesny upadek i darł się wniebogłosy. Strike nigdy nie chciał mieć dzieci. To była jedna z tych kwestii, w których zawsze zgadzali się z Charlotte, i zarazem jedna z przyczyn rozpadu jego innych związków. Lucy potępiała taką postawę i argumenty, którymi ją uzasadniał. Zawsze czuła się dotknięta, kiedy jego życiowe cele różniły się od jej życiowych celów, jakby podważał w ten sposób jej decyzje i wybory. – Jak leci, Corm? – zagadnął Greg, który przekazał kontrolę nad sprzętem muzycznym innemu ojcu. Szwagier Strike’a był specjalistą od kosztów budowlanych. Nigdy do końca nie wiedział, jakim tonem powinien się zwracać do brata żony i zazwyczaj decydował się na agresywną wesołkowatość, co działało Strike’owi na nerwy. – Gdzie twoja cudowna Charlotte? Chyba nie powiesz, że znowu ze sobą zerwaliście, co? Ha, ha, ha. Nie mogę za wami nadążyć. Jedna z dziewczynek została popchnięta i Greg pobiegł pomóc następnej matce w zmaganiach ze łzami i plamami z trawy. Bawiące się dzieci krzyczały i robiły bałagan. Wreszcie ogłoszono zwycięzcę. Pokonany zawodnik uderzył w płacz i trzeba go było udobruchać nagrodą pocieszenia wydobytą z czarnego worka na śmieci leżącego obok hortensji. Potem rozpoczęła się druga runda. – Cześć! – powiedziała jakaś stateczna mężatka, podchodząc do Strike’a. – Pewnie jesteś bratem Lucy! – Tak – potwierdził. – Słyszeliśmy o twojej biednej nodze – dodała, gapiąc się na jego buty. – Lucy informowała nas na bieżąco. Jejku, nic nie widać, prawda? Kiedy przyszedłeś, nawet nie zauważyłam, żebyś utykał. Zadziwiające, co potrafią dziś zdziałać lekarze. Pewnie nawet biegasz szybciej niż kiedyś! Chyba jej się wydawało, że Strike ma pod spodniami protezę z włókna węglowego jak paraolimpijczyk. Sączył piwo i silił się na sztuczny uśmiech.

Nagle na twarzy kobiety odmalowała się nieskrywana ciekawość. – Czy to prawda – spytała, pożerając go wzrokiem – że jesteś synem Jonny’ego Rokeby’ego? Cierpliwość Strike’a, która przypominała cienką nić, niepostrzeżenie naprężyła się do granic wytrzymałości i gwałtownie pękła. – A skąd mam, kurwa, wiedzieć? – warknął. – Może sama do niego zadzwonisz i spytasz? Kobieta wyglądała na osłupiałą. Kilka sekund później oddaliła się bez słowa. Zauważył, że rozmawia z inną kobietą, która zerkała w jego stronę. Znowu przewróciło się któreś dziecko. Rozbiło głowę o krykietowy słupek ozdobiony olbrzymim zdjęciem truskawki i wydało z siebie krzyk rozrywający bębenki w uszach. Korzystając z tego, że uwaga gości skupiła się na nowej ofierze, Strike wymknął się z powrotem do domu. Salon był nijaki, ale wygodny, wyposażony w trzyczęściowy komplet wypoczynkowy, impresjonistyczny obraz nad kominkiem oraz w oprawione w ramki i ustawione na regałach zdjęcia jego trzech siostrzeńców w zielonych szkolnych mundurkach. Strike ostrożnie zamknął drzwi, odcinając się od hałasu w ogrodzie, wyjął z kieszeni podesłaną przez Wardle’a płytę DVD, wsunął ją do odtwarzacza i włączył telewizor. Na telewizorze stało zdjęcie zrobione na przyjęciu z okazji trzynastych urodzin Lucy. Był na nim ojciec Lucy, Rick, ze swoją drugą żoną. Strike stał z tyłu, jak na wszystkich grupowych zdjęciach, odkąd skończył pięć lat. Miał jeszcze obie nogi. Obok niego stała Tracey, koleżanka z Wydziału do spraw Specjalnych, którą Lucy upatrzyła sobie na bratową. Później Tracey wyszła za ich wspólnego przyjaciela i niedawno urodziła im się córka. Strike zamierzał wysłać kwiaty, ale jakoś nie mógł się zebrać. Spuścił wzrok na ekran i wcisnął PLAY. Od razu zaczęło się niewyraźne nagranie z kamery monitoringu. Ulica była biała, a za obiektywem opadały wielkie płatki śniegu. Stuosiemdziesięciostopniowy kąt widzenia ukazywał skrzyżowanie Bellamy z Alderbrook Road. Z prawej strony nadszedł jakiś mężczyzna. Był wysoki, trzymał ręce głęboko w kieszeniach, mocno się opatulił i naciągnął na głowę kaptur. Na czarno-białym nagraniu jego twarz wyglądała dziwnie, płatała figla oczom: Strike miał wrażenie, że patrzy na białą dolną część twarzy i ciemną przepaskę na oczy, zanim rozum mu podpowiedział, że naprawdę to ciemna górna część twarzy i biały szalik naciągnięty na nos, usta i brodę. Na kurtce widniał jakiś znak, być może zamazane logo. Poza tym ubranie nie miało żadnych charakterystycznych cech. Gdy idący mężczyzna zbliżył się do kamery, pochylił głowę i prawdopodobnie spojrzał na coś, co wyjął z kieszeni. Kilka sekund później skręcił w Bellamy Road i zniknął z kadru. Cyfrowy zegar w prawym dolnym rogu ekranu wskazywał pierwszą trzydzieści dziewięć. Nagranie gwałtownie drgnęło. Znów ukazał się niewyraźny widok na to samo skrzyżowanie, teraz zupełnie puste. Obraz przysłaniały takie same ciężkie płatki śniegu, ale w prawym dolnym rogu była godzina druga dwanaście. Nagle pojawili się dwaj biegnący mężczyźni. Pierwszym był człowiek w białym szaliku na ustach, który wcześniej zniknął z kadru. Miał długie nogi i pracując rękami, szybko biegł z powrotem po Alderbrook Road. Drugi mężczyzna był niższy, chudszy, miał na głowie kaptur i czapkę. Kiedy pędził za pierwszym, coraz bardziej zostając w tyle, Strike zauważył jego ciemne dłonie zaciśnięte w pięści. Światło ulicznej latarni na chwilę padło na obrazek na plecach jego bluzy. W połowie Alderbrook Road mężczyzna gwałtownie skręcił w lewo i wbiegł w boczną uliczkę. Strike jeszcze raz puścił kilkusekundowe nagranie, a potem zrobił to ponownie. Nie zauważył, żeby biegnący nawiązali ze sobą jakikolwiek kontakt. Kiedy pędem oddalali się od kamery, nic nie wskazywało na to, by do siebie krzyczeli czy choćby spoglądali w swoją stronę. Wyglądało to tak, jakby każdy dbał tylko o własną skórę. Strike odtworzył nagranie po raz czwarty i po kilku próbach udało mu się je zatrzymać w chwili, gdy latarnia oświetliła wzór na bluzie mężczyzny biegnącego wolniej. Mrużąc oczy, Strike przysunął twarz do zamazanego obrazu. Po chwili wpatrywania się w ekran był już prawie pewny, że pierwszy wyraz kończył się na „ck”, ale drugi, który prawdopodobnie zaczynał się na J, okazał się niemożliwy do rozszyfrowania.

Strike wcisnął PLAY i odtworzył dalszą część nagrania, próbując dojrzeć, w którą uliczkę skręcił drugi mężczyzna. Trzy razy patrzył, jak biegacz odłącza się od towarzysza, i choć na ekranie nie było widać nazwy ulicy, to dzięki rozmowie z Wardle’em, Strike wiedział, że facet skręcił w Halliwell Street. Policja uznała, że pierwszy biegacz raczej nie mógł być mordercą, skoro poza kadrem zwąchał się z kumplem. Oczywiście zakładając, że w ogóle byli kumplami. Strike musiał jednak przyznać, że to, iż na nagraniu byli razem, na dodatek w taką pogodę i o takiej porze – podobnie jak ich niemal identyczne zachowanie – wyraźnie sugerowało współudział. Tym razem nie cofnął nagrania i patrzył, jak obraz gwałtownie przeskakuje, ukazując wnętrze autobusu. Do środka weszła jakaś dziewczyna. Jej twarz, nagrana przez kamerę umieszczoną nad kierowcą, była zniekształcona i mocno przyciemniona, ale dało się zauważyć jasną kitkę. Mężczyzna, który wszedł za nią, bardzo przypominał – z tego, co Strike zdołał dojrzeć – człowieka, który później szedł po Bellamy Road w stronę Kentigern Gardens. Był wysoki, miał kaptur na głowie i usta zasłonięte białym szalikiem, a górną część jego twarzy spowijał cień. Wyraźne było tylko logo na jego piersi: stylizowane GS. Nagranie zadrżało i ukazała się Theobalds Road. Jeśli idący szybkim krokiem człowiek był tą samą osobą, która jechała autobusem, to wcześniej musiał zdjąć biały szalik. Budową ciała i sposobem poruszania się bardzo przypominał tamtego mężczyznę. Strike pomyślał, że facet celowo pochyla głowę, żeby zasłonić twarz. Na zakończenie nagrania ukazał się czarny ekran. Strike siedział i wpatrywał się w niego, głęboko pogrążony w myślach. Nagle przypomniał sobie, gdzie jest, i z lekkim zdziwieniem zobaczył, że otaczają go żywe kolory i promienie słońca. Wyjął komórkę z kieszeni i zadzwonił do Johna Bristowa, ale połączył się z pocztą głosową. Zostawił wiadomość, mówiąc Bristowowi, że obejrzał nagrania z monitoringu i przeczytał policyjną kartotekę. Dodał, że chciałby się dowiedzieć jeszcze kilku rzeczy i spytał, czy mogliby się spotkać w następnym tygodniu. Potem zadzwonił do Derricka Wilsona i też połączył się z pocztą głosową. Powtórzył, że chciałby wpaść i obejrzeć wnętrze budynku numer osiemnaście przy Kentigern Gardens. Gdy zakończył połączenie, otworzyły się drzwi i do salonu wślizgnął się jego średni siostrzeniec Jack. Był zarumieniony i wyglądał na wyczerpanego. – Słyszałem, jak rozmawiasz – powiedział do Strike’a. Zamknął drzwi równie ostrożnie jak wcześniej jego wujek. – Nie powinieneś być w ogródku? – Przyszedłem się wysiusiać – wyjaśnił siostrzeniec. – Wujku, przyniosłeś mi prezent? Strike, który nie rozstał się jeszcze ze starannie zapakowaną paczką, podał ją jubilatowi i patrzył, jak niecierpliwe paluszki niszczą misterne dzieło Robin. – Fajnie – powiedział uradowany Jack. – Żołnierz. – Zgadza się – potwierdził Strike. – Ma pistolet i w ogóle. – Ma. – Też miałeś pistolet, jak byłeś żołnierzem? – spytał Jack, odwracając pudełko, żeby spojrzeć na zdjęcie zawartości. – Nawet dwa – powiedział Strike. – I dalej je masz? – Nie, musiałem oddać. – Szkoda – rzeczowo podsumował Jack. – Nie powinieneś się teraz bawić? – spytał Strike, gdy w ogródku na nowo rozbrzmiały piski. – Nie chcę – powiedział Jack. – Mogę go wyjąć? – Jasne. Gdy Jack z zapałem rozrywał pudełko, Strike wysunął z odtwarzacza płytę DVD od Wardle’a i włożył ją do kieszeni. Potem pomógł Jackowi uwolnić plastikowego spadochroniarza z więzów przytwierdzających go do kartonowej wkładki i włożyć mu do ręki pistolet. Lucy znalazła ich obu dziesięć minut później. Jack właśnie ostrzeliwał tylną część kanapy,

a Strike udawał, że oberwał w brzuch. – Na litość boską, Corm, to jego przyjęcie, powinien się bawić z innymi dziećmi! Jack, przecież mówiłam, że nie wolno otwierać prezentów. Podnieś go... Nie, będzie musiał tutaj zostać... Nie, Jack, pobawisz się nim później... Zresztą już prawie pora na podwieczorek... Zaczerwieniona i podenerwowana Lucy wypchnęła ociągającego się syna z salonu i z wyrzutem spojrzała na brata. Kiedy zaciskała usta, bardzo przypominała ciocię Joan, której nie łączyły więzy krwi z żadnym z nich. To chwilowe podobieństwo obudziło w Strike’u ducha współpracy, zupełnie nie w jego stylu. Przez resztę przyjęcia zachowywał się dobrze (według kryteriów Lucy): poświęcił się przede wszystkim zażegnywaniu konfliktów między rozbrykanymi dziećmi, a potem zabarykadował się za zastawionym galaretką i lodami stołem na kozłach, dzięki czemu uniknął rozmów ze wścibskimi, krążącymi po ogródku matkami.

3 W niedzielę wcześnie rano Strike’a obudziło dzwonienie komórki, która ładowała się na podłodze obok łóżka polowego. Dzwonił Bristow. Wydawał się spięty. – Odebrałem wczoraj twoją wiadomość, ale mama była w złym stanie. Dzisiaj pielęgniarka wzięła wolne popołudnie. Alison przyjdzie dotrzymać mi towarzystwa. Moglibyśmy się spotkać jutro w porze lanczu, jeśli nie masz innych planów. Jakieś postępy? – dodał z nadzieją. – Niewielkie – odrzekł ostrożnie Strike. – Słuchaj, gdzie jest laptop twojej siostry? – Tutaj, u mamy. Czemu pytasz? – Nie miałbyś nic przeciwko temu, żebym do niego zajrzał? – Nie – powiedział Bristow. – Przyniosę ci go jutro, dobrze? Strike uznał, że to dobry pomysł. Kiedy Bristow podał mu nazwę i adres swojej ulubionej restauracji niedaleko kancelarii i zakończył połączenie, Strike sięgnął po papierosy i palił na leżąco, przyglądając się wzorom na suficie tworzonym przez słońce, które przedzierało się między żaluzjami. Delektował się ciszą i samotnością, brakiem rozwrzeszczanych dzieci i Lucy wypytującej go przy akompaniamencie donośnych krzyków swojego najmłodszego syna. Czując niemal sympatię do swojej spokojnej agencji, zgasił papierosa, wstał i przyszykował się do wyjścia, by jak zwykle wziąć prysznic w ULU. Późnym wieczorem, po kilku kolejnych próbach, udało mu się w końcu dodzwonić do Derricka Wilsona. – Nie możesz wpaść w tym tygodniu – oznajmił ochroniarz. – Ostatnio pan Bestigui spędza dużo czasu w domu. Nie chcę stracić roboty, sam rozumiesz. Zadzwonię, jeśli nadarzy się okazja, dobra? Strike usłyszał w tle dzwonek domofonu. – Jesteś teraz w pracy? – zawołał, zanim Wilson zdążył się rozłączyć. Usłyszał, jak odwrócony od słuchawki ochroniarz mówi: – (Po prostu wpisz się do książki, koleś). Co powiedziałeś? – dodał głośniej Wilson, kierując pytanie do Strike’a. – Jeśli tam jesteś, czy mógłbyś poszukać w rejestrze gości nazwiska przyjaciółki, która czasem odwiedzała Lulę? – Jakiej przyjaciółki? – spytał Wilson. (Dobra, no to na razie). – Tej, o której mówił Kieran, tej z psychiatryka. Rochelle. Chcę się dowiedzieć, jak ma na nazwisko. – A, o nią ci chodzi – powiedział Wilson. – Dobra, przejrzę rejestr i zadzwonię... – A mógłbyś to zrobić teraz? Usłyszał westchnienie Wilsona. – W porządku. Zaczekaj. Dały się słyszeć nieokreślone dźwięki, postukiwanie i szuranie, a potem szelest przewracanych kartek. Czekając, Strike oglądał różne ubrania zaprojektowane przez Guy Somégo rozmieszczone na monitorze komputera.

– O, jest – odezwał się Wilson. – Ma na imię Rochelle... Nie mogę rozczytać... Wygląda jak Onifade. – Przeliterujesz? Wilson przeliterował i Strike zapisał nazwisko Rochelle. – Kiedy widziałeś ją tam po raz ostatni, Derrick? – Na początku listopada. (O, dzień dobry). Muszę już kończyć. Ochroniarz odłożył słuchawkę, nie czekając na podziękowanie, i detektyw wrócił do puszki piwa Tennent’s i kontemplowania nowoczesnych strojów dziennych zaprojektowanych przez Guy Somégo, a konkretnie do zapinanej na suwak bluzy z kapturem ze stylizowanymi złotymi literami GS u góry po lewej stronie. To logo pojawiało się na wszystkich ubraniach w męskiej kolekcji prêt à porter na stronie internetowej projektanta. Strike nie do końca wiedział, co to właściwie znaczy „prêt à porter”. Miał wrażenie, że wszystkie ubrania są „gotowe do noszenia”. Szybko doszedł jednak do wniosku, że bez względu na inne konotacje, to francuskie sformułowanie oznacza przede wszystkim coś „tańszego”. W drugiej części strony, zatytułowanej po prostu „Guy Somé”, znajdowały się bowiem ubrania, których ceny sięgały tysięcy funtów. Mimo usilnych starań Robin człowiek, który zaprojektował te rdzawoczerwone garnitury, wąskie krawaty z włóczki, minisukienki ozdobione kawałkami lustra i skórzane fedory, pozostawał głuchy na wszystkie prośby o rozmowę na temat śmierci jego ulubionej modelki.

4

– Ładna dziś pogoda. – Niech pan to przeczyta. Proszę. Był poniedziałek rano i Strike właśnie wypalił papierosa na skąpanej w słońcu ulicy, gdzie pogawędził z dziewczyną ze sklepu muzycznego naprzeciwko. Robin znowu miała rozpuszczone włosy. Najwidoczniej nie wybierała się dzisiaj na rozmowę kwalifikacyjną. Ten wniosek w połączeniu ze słońcem, które wyszło po deszczu, poprawił Strike’owi humor. Robin wyglądała jednak na spiętą. Stała za biurkiem i trzymała w ręce różową kartkę jak zwykle ozdobioną kociętami. – Jeszcze mu się nie znudziło? Strike wziął list i przeczytał go z szerokim uśmiechem na twarzy. – Nie rozumiem, dlaczego nie pójdzie pan na policję – powiedziała Robin. – To, czym on panu grozi... – Po prostu dołącz to do reszty – zbył ją Strike, rzucając list na biurko i grzebiąc w niewielkim stosiku korespondencji, która przyszła razem z nim. – No właśnie, to jeszcze nie wszystko – podjęła Robin, wyraźnie poirytowana jego postawą. – Przed chwilą dzwonili z Tymczasowych Rozwiązań. – Tak? Czego chcieli? – Pytali o mnie – powiedziała. – Chyba podejrzewają, że nadal tu pracuję. – I co im powiedziałaś? – Udawałam kogoś innego. – Główka pracuje. Kogo? – Przedstawiłam się jako Annabel. – Ludzie proszeni o wymyślenie na poczekaniu jakiegoś imienia zazwyczaj wybierają takie, które zaczyna się na A. Wiedziałaś o tym?

– Co będzie, jeśli tu kogoś przyślą? – Jak to co? – Zażądają pieniędzy od pana, nie ode mnie! Będą próbowali pana zmusić do uiszczenia opłaty rekrutacyjnej! Uśmiechnął się na widok jej szczerej obawy o to, że przyjdzie mu zapłacić za coś, na co go nie stać. Miał zamiar poprosić, żeby jeszcze raz zadzwoniła do biura Freddiego Bestiguiego, a potem przejrzała internetową książkę telefoniczną w poszukiwaniu mieszkającej w Kilburn ciotki Rochelle Onifade, ale zamiast tego powiedział: – W porządku, ulotnimy się z agencji. Przed spotkaniem z Bristowem zamierzałem zajrzeć do Vashti. Chyba będzie wyglądało naturalniej, jeśli pójdziemy tam we dwoje. – Do Vashti? Tego butiku? – ożywiła się Robin. – Tak. Kojarzysz go? Teraz to Robin się uśmiechnęła. Czytała o Vashti w kolorowych pismach. Ten butik był dla niej kwintesencją londyńskiego splendoru, miejscem, gdzie dziennikarze magazynów o modzie szukają fantastycznych ubrań, które potem prezentują czytelnikom – ubrań wartych półrocznej pensji Robin. – Słyszałam o nim – powiedziała. Strike zdjął z wieszaka płaszcz Robin i podał jej. – Będziemy udawali, że jesteś moją siostrą Annabel i pomagasz mi wybrać prezent dla żony. – O co chodzi temu facetowi, który grozi panu śmiercią? – spytała Robin, kiedy siedzieli obok siebie w wagonie metra. – Co to za jeden? Powściągała ciekawość, gdy chodziło o Jonny’ego Rokeby’ego i o ciemnowłosą piękność, która wybiegła z budynku pierwszego dnia pracy Robin, nigdy też nie wspomniała o łóżku polowym, ale chyba miała prawo zapytać o pogróżki? W końcu to ona otworzyła trzy różowe koperty i przeczytała nieprzyjemne, agresywne słowa nabazgrane między baraszkującymi kociętami. Strike nawet na nie nie spojrzał. – Facet nazywa się Brian Mathers – powiedział. – Zgłosił się do mnie w czerwcu, bo podejrzewał, że jego żona się puszcza. Chciał, żebym ją śledził, więc obserwowałem tę kobietę przez miesiąc. Zwyczajna babka: przeciętna uroda, kiepski gust i brzydka trwała ondulacja. Pracowała w księgowości dużej hurtowni dywanów. Dni powszednie spędzała w ciasnym biurze z trzema koleżankami, co czwartek grała w bingo, w piątek robiła w Tesco zakupy na cały tydzień, a w soboty chodziła z mężem do miejscowego Klubu Rotariańskiego. – To kiedy według niego miałaby się puszczać? – spytała Robin. Ich blade odbicia kołysały się w nieprzejrzystej czarnej szybie. Robin, którą jaskrawe oświetlenie pozbawiło kolorów, wyglądała starzej, lecz eterycznie, za to twarz Strike’a zrobiła się pobrużdżona i brzydsza. – W czwartki wieczorem. – A puszczała się? – Nie. Tak naprawdę chodziła grać w bingo ze swoją przyjaciółką Maggie, ale zauważyłem, że przez cztery kolejne czwartki specjalnie spóźniała się do domu. Żegnała się z Maggie i jeździła po mieście. Raz weszła do pubu i wypiła w samotności sok pomidorowy. Przycupnęła w kącie i wyglądała na onieśmieloną. Innego wieczoru przez czterdzieści pięć minut siedziała w samochodzie na końcu swojej ulicy, zanim wreszcie podjechała pod dom. – Po co? – spytała Robin, kiedy wagon z głośnym stukotem sunął długim tunelem. – Dobre pytanie, prawda? Chciała coś udowodnić? Próbowała go zdenerwować? Szydziła z niego? Karała go? Starała się trochę urozmaicić nudne małżeństwo? Co czwartek krótka zagadkowa nieobecność. Ten facet to straszny nerwus, więc od razu połknął przynętę. Doprowadzała go do szaleństwa. Był pewny, że żona raz w tygodniu spotyka się z kochankiem, a jej przyjaciółka Maggie zwyczajnie ją kryje. Sam też próbował ją śledzić, a potem doszedł do wniosku, że specjalnie poszła grać w bingo, bo odkryła, że jest obserwowana. – Powiedział mu pan prawdę? – Powiedziałem. Nie uwierzył. Strasznie się wkurzył, zaczął krzyczeć, że wszyscy się przeciwko niemu zmówili. Nie zapłacił rachunku. Bałem się, że zrobi jej jakąś krzywdę

i wtedy popełniłem poważny błąd. Zadzwoniłem do niej i powiedziałem, że jej mąż mnie wynajął, że ją śledziłem, że wiem o jej celowych spóźnieniach i że on jest u kresu wytrzymałości. Dodałem, że dla własnego dobra nie powinna go prowokować. Nic nie odpowiedziała i po prostu się rozłączyła. Okazało się, że regularnie sprawdzał jej komórkę. Zobaczył mój numer i wyciągnął oczywisty wniosek. – Że powiedział jej pan o śledztwie przeprowadzonym na jego zlecenie? – Nie, że skusiła mnie swoimi wdziękami i zostałem jej nowym kochankiem. Przerażona Robin zasłoniła usta rękami. Strike się roześmiał. – Czy większość pana klientów jest trochę szalona? – spytała Robin, kiedy z powrotem odsłoniła usta. – On tak, ale reszta jest po prostu zestresowana. – Miałam na myśli Johna Bristowa – wyjaśniła z wahaniem. – Jego dziewczyna uważa, że on żyje złudzeniami. Pan też pomyślał, że Bristow może być trochę... No, wie pan... Pomyślał pan, prawda? – spytała. – Słyszałyśmy przez drzwi – dodała nieco zawstydzona – jak mówił o „psychologu od siedmiu boleści”. – No tak – przyznał Strike. – Ale... możliwe, że zmieniłem zdanie. – Jak to? – spytała Robin, wytrzeszczając szaroniebieskie oczy. Pociąg zaczął gwałtownie hamować, za oknami migały postacie, które z każdą sekundą były mniej rozmazane. – Chyba nie chce pan powiedzieć, że...? Sugeruje pan, że on może mieć rację...? Że to naprawdę było...? – Wysiadamy. Pomalowany na biało butik, do którego zmierzali, stał w jednej z najdroższych dzielnic Londynu, przy Conduit Street, niedaleko skrzyżowania z New Bond Street. Jego kolorowe witryny skojarzyły się Strike’owi z ogromną bezładną zbieraniną niepotrzebnych rzeczy. Były tam zdobione koralikami poduszki i świeczki zapachowe w srebrnych świecznikach, skrawki artystycznie udrapowanego szyfonu, jarmarczne kaftany na pozbawionych twarzy manekinach i pękate, rażąco brzydkie torebki, a to wszystko rozpościerało się na popartowym tle, oddając konsumpcjonizmowi pstrokaty hołd, który drażnił zarówno siatkówkę Strike’a, jak i jego samego. Wyobrażał sobie Tansy Bestigui i Ursulę May, które ze znawstwem oglądają tu metki i z determinacją niemającą nic wspólnego z przyjemnością wybierają torebki ze skóry aligatora za czterocyfrowe kwoty, żeby opłaciły im się małżeństwa zawarte bez miłości. Stojąca obok Strike’a Robin też gapiła się na wystawę, ale w zasadzie nie widziała tego, na co patrzyła. Rano, kiedy Strike palił na dole, jeszcze zanim zadzwonili z Tymczasowych Rozwiązań, złożono jej telefonicznie ofertę pracy. Ilekroć o tym myślała – miała przyjąć lub odrzucić propozycję w ciągu najbliższych dwóch dni – czuła w żołądku silne ukłucie emocji. Próbowała sobie wmówić, że to radość, ale narastało w niej podejrzenie, że jednak strach. Powinna była przyjąć tę posadę. Wiele za tym przemawiało. Wcześniej uzgodnili z Matthew, o jaką pensję powinna zabiegać, i oferowano jej dokładnie tyle. Biuro było eleganckie i mieściło się w dogodnym miejscu w West Endzie. Mogliby z Matthew jadać razem lancz. Na rynku pracy panowała stagnacja. Powinna była się cieszyć. – Jak ci poszło na piątkowej rozmowie w sprawie pracy? – spytał Strike. Mrużąc oczy, patrzył na płaszcz z cekinami, który wydał mu się potwornie brzydki. – Chyba dość dobrze – odpowiedziała ogólnikowo. Przypomniało jej się podniecenie, które czuła zaledwie przed chwilą, kiedy Strike zasugerował, że jednak mogło dojść do morderstwa. Czy mówił poważnie? Robin zauważyła, że jej szef wpatruje się w zbieraninę różnych drobiazgów, jakby szukał wśród nich istotnych informacji. Była pewna (przez chwilę spojrzała na niego oczami Matthew i pomyślała jak Matthew), że to tylko poza przyjęta dla lepszego efektu albo wręcz dla szpanu. Matthew ciągle sugerował, że Strike jest oszustem. Najwidoczniej uważał, że bycie prywatnym detektywem to naciągana robota – tak jak bycie astronautą albo treserem lwów – i że normalni ludzie nie zajmują się takimi rzeczami. Robin pomyślała, że jeśli przyjmie posadę w dziale kadr, prawdopodobnie nigdy się nie dowie (chyba że pewnego dnia usłyszy o tym w wiadomościach), jak się zakończyło to

śledztwo. Dowodzenie, rozwiązywanie, łapanie, chronienie: czymś takim warto się zajmować, to ważne i fascynujące. Robin wiedziała, że Matthew uważa taką opinię za dziecinną i naiwną, ale nie potrafiła się powstrzymać. Strike odwrócił się plecami do wystawy i zaczął się przyglądać czemuś na New Bond Street. Robin zauważyła, że jego spojrzenie skupiło się na czerwonej skrzynce na listy przed sklepem Russell & Bromley. Ciemne prostokątne oko tej skrzynki łypało na nich z przeciwnej strony ulicy. – Dobra, chodźmy – powiedział w końcu Strike, odwracając się z powrotem do Robin. – Nie zapomnij, że jesteś moją siostrą i szukamy prezentu dla mojej żony. – A czego próbujemy się dowiedzieć? – Co tutaj robiły Lula Landry i jej przyjaciółka Rochelle Onifade w przeddzień śmierci Luli. Spotkały się tu tylko na piętnaście minut. Nie liczę na wiele. Minęły trzy miesiące i możliwe, że nikt niczego nie zauważył. Ale warto spróbować. Na parterze butiku Vashti królowały ubrania. Znak ze strzałką skierowaną ku górze drewnianych schodów informował, że kawiarnia i „life style” są na piętrze. Kilka kobiet szperało wśród wieszaków z lśniącej stali. Wszystkie były chude i opalone, miały długie, świeżo umyte i ułożone włosy. Ekspedientki tworzyły eklektyczne grono. Były ekscentrycznie ubrane i oryginalnie uczesane. Jedna z nich miała na sobie spódniczkę baletnicy i kabaretki. Układała ekspozycję z kapeluszy. Ku zaskoczeniu Strike’a Robin odważnie pomaszerowała właśnie do tej dziewczyny. – Cześć – powiedziała wesoło. – Macie na wystawie fantastyczny płaszcz z cekinami. Mogłabym przymierzyć? Ekspedientka miała burzę białych puszystych włosów o teksturze waty cukrowej, jaskrawo pomalowane oczy i zgolone brwi. – Jasne, nie ma sprawy – powiedziała. Okazało się jednak, że skłamała: wydobycie płaszcza z wystawy było wyjątkowo trudne. Należało go zdjąć z manekina i usunąć elektroniczne zabezpieczenie. Mimo upływu dziesięciu minut płaszcz nadal był na wystawie, a ekspedientka wezwała na pomoc dwie koleżanki. Tymczasem Robin krążyła po butiku i nie odzywając się do Strike’a, wybierała sukienki i paski. Kiedy w końcu przyniesiono z wystawy płaszcz z cekinami, wszystkie trzy ekspedientki zaangażowane w jego dostarczenie wydawały się zainteresowane dalszym losem kreacji i poszły z Robin do przymierzalni. Jedna ochoczo przejęła od Robin naręcze innych artykułów, a dwie pozostałe niosły płaszcz. Przebieralnie były skonstruowane z zasłon z grubego kremowego jedwabiu udrapowanych na żelaznych ramach i przypominały namioty. Kiedy Strike do nich podszedł, by przysłuchać się rozmowie, poczuł, że dopiero teraz zaczyna doceniać pełną gamę talentów swojej tymczasowej pracownicy. Robin wzięła do przymierzenia towary warte ponad dziesięć tysięcy funtów, a połowę tej kwoty kosztował płaszcz z cekinami. W normalnych okolicznościach nie starczyłoby jej odwagi, żeby to zrobić, ale dziś rano coś w nią wstąpiło: lekkomyślność i brawura. Zamierzała udowodnić coś sobie, Matthew, a nawet Strike’owi. Trzy asystentki krzątały się wokół niej, wieszały sukienki, wygładzały ciężkie fałdy płaszcza, a Robin wcale się nie przejmowała, że tak naprawdę nie stać jej nawet na najtańszy z pasków przewieszonych przez przedramię rudej dziewczyny z wytatuowanymi rękami i że żadna z tych ekspedientek nie dostanie prowizji, na której z pewnością im zależy. Nawet pozwoliła ekspedientce z różowymi włosami przynieść złoty żakiet, który – jak zapewniała dziewczyna – miał cudownie na Robin wyglądać i doskonale pasować do wybranej przez nią zielonej sukienki. Robin była wyższa od ekspedientek i gdy zmieniła trencz na płaszcz z cekinami, wszystkie wydały z siebie zduszony okrzyk i westchnęły z zachwytem. – Muszę pokazać bratu – powiedziała Robin, oceniając swoje odbicie krytycznym okiem. – To nie ma być dla mnie, tylko dla jego żony. Zdecydowanym krokiem wyszła zza zasłony, a ekspedientki podreptały za nią. Wszystkie bogate dziewczyny przy wieszakach odwróciły się i mrużąc oczy, spojrzały na Robin, a ona

śmiało spytała Strike’a: – I jak? Musiał przyznać, że płaszcz, który wydawał mu się taki ohydny, wyglądał na Robin lepiej niż na manekinie. Wykonała obrót w miejscu i poły zalśniły jak skóra jaszczurki. – W porządku – powiedział, zachowując męską powściągliwość. Ekspedientki pobłażliwie się uśmiechnęły. – No, całkiem ładnie. Ile kosztuje? – Niewiele jak na twoje możliwości – powiedziała Robin, kierując w stronę swoich służek figlarne spojrzenie. – Sandra będzie zachwycona – dodała z przekonaniem, zwracając się do Strike’a, który uśmiechnął się, zbity z tropu. – W końcu to jej czterdziestka. – Może go nosić do wszystkiego – gorliwie zapewniła dziewczyna z watą cukrową na głowie. – Jest bardzo uniwersalny. – No dobrze, przymierzę tę sukienkę od Cavallego – oznajmiła beztrosko Robin, zawracając w stronę przymierzalni. – Sandra kazała mi z nim pójść – wyjaśniła trzem ekspedientkom, kiedy pomagały jej zdjąć płaszcz i rozpinały wskazaną przez Robin sukienkę. – Chciała się upewnić, że znów nie zrobi jakiegoś głupstwa. Na trzydziestkę kupił jej najbrzydsze kolczyki świata. Kosztowały majątek, a ani razu nie wyjęła ich z sejfu. Robin nie miała pojęcia, skąd się jej biorą te pomysły. Mówiła jak natchniona. Zdjęła pulower oraz spódnicę i zaczęła naciągać na siebie obcisłą i zieloną jak trucizna sukienkę. Z każdym jej słowem Sandra stawała się coraz prawdziwsza: była trochę rozpieszczona, nieco znudzona i przy kieliszku wina skarżyła się bratowej na pozbawionego gustu brata (bankiera, pomyślała, choć Strike nie do końca odpowiadał jej wyobrażeniu na temat bankierów). – Powiedziała mi: Zabierz go do Vashti i przypilnuj, żeby szeroko otworzył portfel. O, jak ładnie. Było lepiej niż ładnie. Robin wpatrywała się w swoje odbicie. Nigdy w życiu nie miała na sobie niczego równie pięknego. Zielona sukienka miała magiczny krój optycznie zwężający talię, rzeźbiący w jej figurze łagodne krągłości i wydłużający białą szyję. Robin stała się serpentynitową boginią w połyskliwym viridianie. Wszystkie ekspedientki szeptały i wzdychały z uznaniem. – Ile ona kosztuje? – spytała Robin rudowłosą ekspedientkę. – Dwa tysiące osiemset dziewięćdziesiąt dziewięć – powiedziała dziewczyna. – Dla niego to jak za darmo – stwierdziła beztrosko Robin, wychodząc z przymierzalni, żeby się pokazać Strike’owi, który właśnie oglądał stertę rękawiczek na okrągłym stoliku. Na widok zielonej sukienki mruknął tylko: „No”. Ledwie na nią spojrzał. – Hm, może to nie jest kolor Sandry – powiedziała Robin, czując nagle zakłopotanie. Przecież Strike wcale nie był jej bratem ani jej chłopakiem. Może ją trochę poniosło: paradowała przed nim w obcisłej sukience. Wróciła do przymierzalni. Rozebrała się do stanika i majtek i powiedziała: – Kiedy Sandra była u was ostatnim razem, spotkała w kawiarni Lulę Landry. Mówiła, że na żywo wyglądała wspaniale. Jeszcze lepiej niż na zdjęciach. – O tak – przyznała dziewczyna z różowymi włosami, ściskając zaproponowany przez siebie złoty żakiet. – Bez przerwy do nas wpadała, widywałyśmy ją co tydzień. Przymierzy to pani? – Była tu w przeddzień swojej śmierci – dodała dziewczyna z watą cukrową na głowie, pomagając Robin włożyć złoty żakiet. – I to właśnie w tej przymierzalni. – Naprawdę? – powiedziała Robin. – Nie dopnie się w biuście, ale rozpięty też świetnie wygląda – powiedziała ruda. – Nie, nie będzie pasował. Sandra jest raczej trochę większa ode mnie – powiedziała Robin, bezlitośnie poświęcając figurę swojej fikcyjnej bratowej. – Przymierzę tę czarną sukienkę. Mówiła pani, że Lula Landry była tu w przeddzień swojej śmierci? – O tak – potwierdziła dziewczyna z różowymi włosami. – To takie smutne, naprawdę. Słyszałaś ją, prawda Mel? Wytatuowana ruda dziewczyna, która trzymała w górze czarną sukienkę ze wstawkami z koronki, wydała nieokreślony dźwięk. Robin zerknęła na jej odbicie w lustrze i zauważyła,

że dziewczyna nie ma ochoty rozmawiać o tym, co – przypadkiem lub nie – usłyszała tamtego dnia. – Rozmawiała z Duffieldem, prawda Mel? – nie odpuszczała gadatliwa różowowłosa dziewczyna. Robin zauważyła, że Mel marszczy brwi. Mimo tatuaży Mel mogła być szefową dwóch pozostałych dziewczyn. Najwyraźniej uważała, że do obowiązków ekspedientek należy także zachowanie dyskrecji co do rozmów prowadzonych w namiotach z kremowego jedwabiu. Za to jej koleżanki aż się rwały, żeby poplotkować, zwłaszcza z kobietą, która wydawała się bardzo chętna do wydawania pieniędzy brata. – Nic dziwnego, że słychać, co się dzieje w tych... w tych namiotach – powiedziała lekko zdyszana Robin, bo trzy ekspedientki właśnie połączyły siły, by wcisnąć ją w czarną koronkową sukienkę. Mel trochę się rozluźniła. – Tak, to prawda. A ludzie tu wchodzą i zaczynają gadać, co im ślina na język przyniesie. Nie da się tego nie słyszeć przez taki cienki materiał – powiedziała, wskazując sztywną zasłonę z surowego jedwabiu. – Kto jak kto, ale Lula Landry powinna była być trochę ostrożniejsza – wykrztusiła Robin, mocno ściśnięta koronkowo-skórzanym kaftanem bezpieczeństwa. – Ciągle chodzili za nią dziennikarze. – Właśnie – przyznała ruda. – Ja oczywiście nigdy nie powtarzam tego, co tu słyszę, ale przecież inni mogliby. Przymykając oko na to, że zapewnienia ekspedientki najwidoczniej nie dotyczyły plotkowania z koleżankami z pracy, Robin wyraziła uznanie dla tak rzadkiego poczucia przyzwoitości. – Ale pewnie musiała pani złożyć zeznania – powiedziała, obciągając sukienkę i szykując się do zapięcia suwaka. – Policja do nas nie przyszła – wyznała z rozżaleniem dziewczyna z włosami przypominającymi watę cukrową. – Mówiłam Mel, żeby sama poszła na komisariat i opowiedziała o tamtej rozmowie, ale ona nie chciała. – To nie było nic ważnego – zapewniła pospiesznie Mel. – Moje zeznania i tak by niczego nie zmieniły. Przecież jego tam nie było, prawda? Dowiedli tego. Strike podszedł do jedwabnej zasłony najbliżej, jak zdołał, starając się nie przyciągać podejrzliwych spojrzeń innych klientek i pozostałych sprzedawczyń. W przymierzalni różowowłosa dziewczyna siłowała się z suwakiem. Klatka piersiowa Robin powoli kurczyła się w gorsecie z fiszbinami. Nasłuchującego Strike’a zaniepokoiło, że następne pytanie jego sekretarki przypominało jęk. – Chce pani powiedzieć, że Evan Duffield nie był w mieszkaniu Luli w chwili jej śmierci? – Właśnie – potwierdziła Mel. – Więc to, co do niego wcześniej mówiła, nie ma znaczenia, prawda? Nie było go tam. Cztery kobiety przez chwilę oceniały odbicie Robin w lustrze. – Wątpię, żeby Sandra się w to wcisnęła – powiedziała Robin, patrząc, jak napięty materiał spłaszczył dwie trzecie jej piersi, podczas gdy pozostała, górna część wylała się na szyję. – A nie uważa pani – dodała, oddychając swobodniej, kiedy dziewczyna z włosami przypominającymi watę cukrową rozpięła suwak – że należało jednak powiedzieć policjantom, co mówiła, żeby sami mogli zadecydować, czy to było ważne? – Właśnie tak ci mówiłam, prawda Mel? – triumfowała różowowłosa dziewczyna. – Tak jej mówiłam. Mel natychmiast przeszła do obrony. – Przecież go tam nie było! Nie wszedł do jej mieszkania! Widocznie powiedział, że coś mu wypadło i chciał się wykręcić od spotkania, bo zaczęła go namawiać:, W takim razie przyjdź później, zaczekam, nic nie szkodzi. Pewnie i tak wrócę do domu dopiero koło pierwszej. Proszę, przyjdź. Proszę”. Błagała go. Poza tym w przymierzalni była z nią przyjaciółka. Ona wszystko słyszała. Na pewno powiedziała policji, prawda? Robin znowu wkładała połyskliwy płaszcz, byleby tylko się czymś zająć. Obracając się przed

lustrem, dodała, jakby po namyśle: – A jest pani pewna, że rozmawiała z Evanem Duffieldem? – Oczywiście, że tak – powiedziała Mel, jakby Robin obraziła jej inteligencję. – Kogo innego miałaby do siebie zapraszać w środku nocy? Mówiła tak, jakby bardzo jej zależało na tym spotkaniu. – Boże, te jego oczy – wtrąciła dziewczyna z włosami przypominającymi watę cukrową. – On jest taki cudowny. A do tego ma mnóstwo charyzmy. Kiedyś tu z nią przyszedł. Boże, seksowny facet. Dziesięć minut później, po zaprezentowaniu Strike’owi dwóch kolejnych kreacji i uzgodnieniu w obecności ekspedientek, że najlepiej wypadł płaszcz z cekinami, Robin zadecydowała (za przyzwoleniem sprzedawczyń), że nazajutrz, przed podjęciem ostatecznej decyzji, „brat” powinien przyprowadzić do butiku Sandrę. Strike zarezerwował płaszcz za pięć tysięcy funtów na nazwisko Andrew Atkinson, podał zmyślony numer telefonu i razem z Robin wyszli z butiku, żegnani z taką serdecznością, jakby już wydali pieniądze. Przeszli w milczeniu pięćdziesiąt metrów, a potem Strike zapalił papierosa i powiedział: – Jestem pod wielkim wrażeniem. Robin o mało nie pękła z dumy.

5 Strike i Robin rozstali się na New Bond Street. Robin wróciła metrem do agencji, żeby zadzwonić do BestFilms, poszukać ciotki Rochelle Onifade w internetowej książce telefonicznej i dalej unikać Tymczasowych Rozwiązań („Zamknij drzwi na klucz” – poradził jej Strike). Strike kupił gazetę i pojechał metrem do Knightsbridge, a potem, ponieważ miał mnóstwo wolnego czasu, poszedł piechotą do restauracji Serpentine Bar and Kitchen, którą Bristow wybrał na miejsce ich spotkania w porze lanczu. Przeszedł przez Hyde Park po usłanych liśćmi ścieżkach i piaszczystej drodze konnej Rotten Row. W metrze zanotował w skrócie to, co powiedziała Mel z Vashti, a teraz, wśród nakrapianej słońcem zieleni, błądził myślami, wspominając Robin w obcisłej zielonej sukience. Wiedział, że swoją reakcją wprawił ją w zakłopotanie, ale tamta chwila wydała mu się jakoś dziwnie intymna, a intymność była tym, czego najmniej teraz potrzebował, zwłaszcza w relacjach z Robin, która okazała się inteligentną i taktowną profesjonalistką. Lubił jej towarzystwo i doceniał szacunek, z jakim podchodziła do jego prywatnego życia, powściągając ciekawość. Schodząc z drogi rowerzyście, pomyślał, że dość rzadko spotykał się w życiu z takimi cechami, zwłaszcza u kobiet. Mimo to świadomość, że już wkrótce pozbędzie się Robin, była nieodłącznym elementem zadowolenia z jej obecności. Fakt, że niebawem miała odejść, wyznaczał – podobnie jak jej pierścionek – przyjemną granicę. Strike lubił Robin. Był jej wdzięczny, a po dzisiejszym poranku nawet mu imponowała, ale ponieważ miał dobry wzrok i nienaruszone libido, to ilekroć widział ją pochyloną nad komputerem, przypominał sobie, że Robin jest bardzo seksowną dziewczyną. Nie piękną jak Charlotte, niemniej jednak atrakcyjną. Nic nie uświadomiło mu tego brutalniej niż chwila, kiedy wyszła z przymierzalni w obcisłej zielonej sukience. W rezultacie dosłownie odwrócił wzrok. Oczyścił ją z wszelkich podejrzeń o celową prowokację, lecz jednocześnie doskonale wiedział, że dla własnego zdrowia psychicznego powinien utrzymywać chwiejną równowagę. Robin była teraz jedyną istotą ludzką, z którą miał stały kontakt, a poza tym nie lekceważył swojej podatności na uleganie pokusom. Co więcej, na podstawie pewnych uników i chwil wahania domyślił się, że narzeczonemu Robin nie spodobała się jej decyzja o opuszczeniu agencji pracy tymczasowej i zawarciu doraźnej umowy ze Strikiem. Ogólnie biorąc, najbezpieczniej było nie dopuszczać do zbytniego rozkwitu kiełkującej przyjaźni. Lepiej nie podziwiać otwarcie figury Robin w obcisłym dżerseju. Strike jeszcze nigdy nie był w Serpentine Bar and Kitchen. Restauracja na wodzie mieściła się w imponującym budynku, który najbardziej kojarzył mu się z futurystyczną pagodą. Gruby

biały dach wyglądał jak olbrzymia książka otwarta i położona okładką do góry. Podtrzymywały go złożone w harmonijkę szyby. Olbrzymia wierzba płacząca muskała bok budynku i powierzchnię wody. Z restauracji roztaczał się wspaniały widok na jezioro skąpane w promieniach słońca, więc mimo chłodu i lekkiego wiatru Strike wybrał stolik na zewnątrz, tuż nad wodą. Zamówił kufel doom bara i otworzył gazetę. Bristow spóźniał się już dziesięć minut. Nagle obok stolika Strike’a zatrzymał się wysoki, zadbany mężczyzna o lisim ubarwieniu. Miał na sobie drogi garnitur. – Pan Strike? Dobiegał sześćdziesiątki, miał bujne włosy, wyraźnie zarysowaną szczękę i wystające kości policzkowe. Przypominał drugorzędnego aktora obsadzonego w roli bogatego biznesmena w miniserialu. Strike, posiadacz doskonale wyszkolonej pamięci wzrokowej, natychmiast skojarzył przybysza z wysokim mężczyzną ze zdjęć, które Robin znalazła w internecie – z żałobnikiem sprawiającym wrażenie, jakby gardził otoczeniem na pogrzebie Luli Landry. – Nazywam się Tony Landry. Jestem wujkiem Johna i Luli. Mogę się przysiąść? Jego uśmiech był chyba najdoskonalszym przykładem nieszczerego towarzyskiego grymasu, jaki Strike kiedykolwiek widział: ograniczał się do obnażenia równych białych zębów. Landry zdjął płaszcz, powiesił go na oparciu krzesła naprzeciwko Strike’a i usiadł. – John musiał zostać trochę dłużej w kancelarii – wyjaśnił. Wietrzyk zmierzwił mu włosy, ukazując odsłonięte skronie. – Poprosił Alison, żeby uprzedziła pana telefonicznie. Właśnie przechodziłem obok jej biurka, więc pomyślałem, że przyjdę i przekażę wiadomość osobiście. Przy okazji będziemy mogli zamienić słowo na osobności. Przypuszczam, że i tak chciałby się pan do mnie zgłosić. Wiem, że powoli analizuje pan wszystkie kontakty mojej siostrzenicy. Wysunął z kieszeni na piersi okulary w stalowej oprawce, włożył je i przez chwilę czytał menu. Strike pił piwo i czekał. – Słyszałem, że rozmawiał pan z panią Bestigui – zagadnął Landry, odkładając menu. Zdjął okulary i wsunął je z powrotem do kieszeni marynarki. – Zgadza się – potwierdził Strike. – Tak. No cóż, Tansy bez wątpienia ma dobre intencje, ale powtarzając historię, która, jak dowiodła policja, nie mogła się wydarzyć naprawdę, raczej nie działa na swoją korzyść. Zdecydowanie nie działa na swoją korzyść – powtórzył złowieszczo. – Mówiłem to Johnowi. Powinien mieć na uwadze przede wszystkim dobro klientki kancelarii i działać w interesie Tansy. Poproszę terrinę z szynki i pietruszki – powiedział do przechodzącej obok kelnerki – a do tego wodę niegazowaną. Z butelki. No cóż, panie Strike – podjął – chyba najlepiej od razu przejdę do sedna. Z wielu ważnych powodów nie popieram roztrząsania okoliczności śmierci Luli. Pan zapewne się ze mną nie zgodzi. Zarabia pan na życie rozgrzebywaniem ohydnych okoliczności rodzinnych tragedii. Znowu posłał Strike’owi agresywny, pozbawiony wesołości uśmiech. – Nie twierdzę, że to dla mnie zupełnie niezrozumiałe. Wszyscy musimy się z czegoś utrzymywać i wiele osób bez wątpienia uznałoby moją profesję za równie pasożytniczą jak pańska. Dla naszego wspólnego dobra powinienem jednak przedstawić panu pewne fakty, których John prawdopodobnie postanowił nie ujawniać. – Zanim do tego przejdziemy – wtrącił Strike – co właściwie zatrzymało Johna w kancelarii? Jeśli nie da rady tu przyjść, umówimy się na kiedy indziej. Dziś po południu mam jeszcze inne spotkania. Czyżby dalej próbował rozwiązać ten problem z Conwayem Oatesem? Strike wiedział tylko tyle, ile usłyszał od Ursuli – że Conway Oates był amerykańskim finansistą – ale wzmianka o zmarłym kliencie kancelarii przyniosła pożądany skutek. Pompatyczność Landry’ego, jego pragnienie kontrolowania rozmowy i mina świadcząca o poczuciu wyższości natychmiast zniknęły, pozostawiając po sobie jedynie złość i niedowierzanie. – John panu... Czy byłby aż tak...? Przecież to poufne sprawy kancelarii! – Nie dowiedziałem się tego od Johna – sprostował Strike. – O zamieszaniu wokół majątku pana Oatesa wspomniała mi pani Ursula May. – Jestem bardzo zdziwiony – wybełkotał wyraźnie zakłopotany Landry. – Nigdy bym nie

przypuszczał, że Ursula... Ze pani May... – No więc czy John w ogóle się zjawi? A może dał mu pan zadanie, które zajmie całą przerwę na lancz? Z przyjemnością patrzył, jak Landry próbuje zapanować nad złością i odzyskać kontrolę nad sobą i nad rozmową. – John niedługo przyjdzie – powiedział w końcu Landry. – Jak wspomniałem, chcę panu przekazać na osobności pewne informacje. – Dobrze. W takim razie będę potrzebował tego – oznajmił Strike, wyjmując z kieszeni notes i długopis. Landry, tak jak wcześniej Tansy, wydał się urażony widokiem tych przedmiotów. – Notowanie nie będzie konieczne – oznajmił. – To, co zamierzam powiedzieć, nie ma związku, przynajmniej bezpośredniego związku, ze śmiercią Luli. Ściślej mówiąc – dodał pedantycznie – niczego nie wniesie do żadnej teorii z wyjątkiem tej o samobójstwie. – Mimo to – nie ustępował Strike – chciałbym skorzystać ze wspomagania pamięci. Landry zrobił taką minę, jakby zamierzał zaprotestować, ale ostatecznie się rozmyślił. – Niech panu będzie. Po pierwsze, powinien pan wiedzieć, że śmierć siostry mocno wstrząsnęła moim siostrzeńcem Johnem. – To zrozumiałe – powiedział Strike. Ustawił notes pod kątem, tak że prawnik nie mógł niczego przeczytać, i napisał „mocno wstrząsnęła”, robiąc notatkę wyłącznie po to, żeby zdenerwować Landry’ego. – Tak, naturalnie. I choć nigdy nie śmiałbym sugerować, że prywatny detektyw powinien odmówić klientowi działającemu pod wpływem stresu albo będącemu w depresji... Jak powiedziałem, wszyscy musimy z czegoś żyć... To w tym wypadku... – Myśli pan, że John to wszystko sobie uroił? – Nie ująłbym tego w taki sposób, ale mówiąc bez ogródek: tak. John stracił już więcej bliskich osób niż wielu ludzi w ciągu całego życia. Pewnie pan nie wie, że miał też brata... – Wiem. Charlie chodził ze mną do klasy. Dlatego John mnie zatrudnił. Landry przyglądał się Strike’owi z miną świadczącą o zaskoczeniu i dezaprobacie. – Chodził pan do Blakeyfield? – Krótko. Moja matka szybko zdała sobie sprawę, że nie stać jej na czesne. – Rozumiem. Nie wiedziałem o tym. Mimo wszystko może pan nie wiedzieć, że... John zawsze był... Użyjmy określenia mojej siostry: wyjątkowo spięty. Kiedy zginął Charlie, rodzice musieli zapewnić Johnowi pomoc psychologów. Nie uważam się za eksperta od zdrowia psychicznego, ale mam wrażenie, że po śmierci Luli w końcu naprawdę upadł na... – Niefortunny dobór słów, ale rozumiem, co ma pan na myśli – przerwał mu Strike, zapisując w notesie: „Bristowowi odbiło”. – Na jakiej podstawie doszedł pan do wniosku, że John upadł na głowę? – Cóż, wiele osób uznałoby ponowne wszczęcie dochodzenia za nieracjonalne i bezcelowe – powiedział Landry. Strike trzymał długopis w gotowości. Landry przez chwilę poruszał szczęką, jakby coś żuł, a potem dodał z naciskiem: – Lula cierpiała na chorobę dwubiegunową i wyskoczyła przez okno po kłótni ze swoim ćpającym chłopakiem. Nie ma w tym żadnej tajemnicy. To było dla nas wszystkich cholernie trudne, zwłaszcza dla jej nieszczęsnej matki, ale tak wygląda bolesna prawda. Jestem przekonany, że John przeżywa coś w rodzaju załamania nerwowego, i jeśli mogę mówić szczerze... – Proszę się nie krępować. – ...wasz układ utwierdza go w niezdrowym przeświadczeniu, że powinien dalej negować prawdę. – Czyli to, że Lula się zabiła? – Czyli opinię podzielaną przez policję, patologa i koronera. Z powodów, które pozostają dla mnie zagadką, John postanowił dowieść, że to było morderstwo. Nie mam pojęcia, dlaczego uznał, że wszyscy poczujemy się dzięki temu lepiej. – No cóż – odrzekł Strike – bliscy samobójców często mają poczucie winy. Wydaje im się,

zupełnie niesłusznie, że mogli im jakoś pomóc. Stwierdzenie, że doszło do morderstwa, oczyściłoby rodzinę z takiego poczucia winy, prawda? – Nikt z nas nie ma powodu, by czuć się winny – odparł Landry lodowatym tonem. – Lula już jako nastolatka miała zapewnioną najlepszą opiekę lekarską i wszelkie dobra materialne, na jakie było stać jej rodzinę adopcyjną. Panie Strike, gdybym miał użyć słów, które najlepiej określały moją adoptowaną siostrzenicę, powiedziałbym, że była rozpuszczona jak dziadowski bicz. Jej matka była gotowa dosłownie za nią umrzeć, ale raczej nie doczekała się za to wdzięczności. – Pańskim zdaniem Lula była niewdzięcznicą? – Do diabła, nie ma potrzeby, żeby pan to notował. A może robi pan te zapiski dla jakiegoś podłego szmatławca? Strike był ciekaw, czy Landry’emu pozostało jeszcze coś z manier, z którymi zasiadał do stolika. Kelnerka przyniosła terrinę. Landry jej nie podziękował i mierząc Strike’a wściekłym spojrzeniem, czekał, aż kobieta się oddali. Potem powiedział: – Pańskie węszenie może jedynie wyrządzić krzywdę. Kiedy odkryłem, co knuje John, dosłownie osłupiałem. Osłupiałem. – Nie dzielił się z panem wątpliwościami związanymi z teorią o samobójstwie? – Oczywiście był wstrząśnięty, jak my wszyscy, ale z całą pewnością nie przypominam sobie żadnych sugestii dotyczących morderstwa. – Jest pan zżyty z siostrzeńcem? – Co to ma do rzeczy? – Mogłoby wyjaśnić, dlaczego nie wtajemniczył pana w swoje zamiary. – Łączą mnie z Johnem poprawne i przyjacielskie relacje zawodowe. – Relacje zawodowe? – Tak, panie Strike: pracujemy razem. Czy poza kancelarią jesteśmy jak papużki nierozłączki? Nie. Ale obydwaj zaangażowaliśmy się w opiekę nad moją siostrą, lady Bristow, matką Johna, która jest nieuleczalnie chora. Nasze rozmowy poza kancelarią zwykle dotyczą Yvette. – John sprawia wrażenie oddanego syna. – Została mu już tylko Yvette, a to, że ona umiera, też nie wpływa dobrze na jego kondycję psychiczną. – Nie powiedziałbym, że została mu tylko matka. Jest przecież jeszcze Alison, prawda? – Wątpię, żeby to był poważny związek. – Być może jednym z powodów, dla których John mnie zatrudnił, jest pragnienie ustalenia prawdy przed śmiercią matki? – Prawda nie pomoże Yvette. Nikt nie lubi przyznawać, że zebrał to, co sam zasiał. Strike nie odpowiedział. Tak jak przypuszczał, prawnik nie zdołał się oprzeć pokusie i po chwili wyjaśnił: – Yvette zawsze miała niezdrowe podejście do macierzyństwa. Uwielbia niemowlęta. – Mówił to tak, jakby uwielbianie niemowląt było odrażające, jakby świadczyło o zboczeniu. – Gdyby znalazła wystarczająco jurnego mężczyznę, dołączyłaby do tych żenujących kobiet, które rodzą po dwadzieścioro dzieci. Dzięki Bogu Alec był bezpłodny. John o tym nie wspominał? – Powiedział, że sir Alec Bristow nie był jego biologicznym ojcem, jeśli o to pan pyta. Nawet jeżeli Landry poczuł się zawiedziony, że to nie on pierwszy przekazał tę informację, nie dał tego po sobie poznać. – Yvette i Alec adoptowali dwóch synów, ale moja siostra nie miała pojęcia, jak ich wychowywać. Mówiąc najprościej, jest fatalną matką. Żadnej kontroli, żadnej dyscypliny: wyłącznie zaspokajanie wszelkich zachcianek i uparte przymykanie oka na to, co działo się tuż pod jej nosem. Nie twierdzę, że to wszystko wina jej metod wychowawczych. Kto wie, jaki wpływ miały na te dzieci geny. Ale John zawsze był nadpobudliwym, przylepnym mazgajem, a Charlie wyrósł na strasznego łobuza i dlatego... Landry urwał w pół zdania, a na jego policzkach pojawiły się czerwone plamy. – I dlatego jeździł rowerem nad urwiskiem w kamieniołomie? – podsunął Strike.

Powiedział to, gdyż był ciekaw reakcji Landry’ego. Nie zawiódł się. Jego słowa podziałały tak, jakby zwęził się tunel, jakby gdzieś daleko zatrzasnęły się drzwi: jakby coś się skończyło. – Mówiąc bez ogródek: tak. I było już trochę za późno na krzyki, szarpanie Aleca i mdlenie. Gdyby miała u tych dzieci jakikolwiek posłuch, Charlie nie odważyłby się tak otwarcie jej sprzeciwiać. Byłem wtedy u nich – dodał Landry lodowatym tonem. – Przyjechałem na weekend. W niedzielę wielkanocną. Wybrałem się na spacer do wioski i kiedy wróciłem, już go szukali. Od razu ruszyłem w stronę kamieniołomu. Rozumie pan? Wiedziałem. Zabronili mu tam chodzić, więc na pewno tam był. – To pan znalazł ciało, prawda? – Tak. – To musiało być bardzo przygnębiające. – Było – przyznał Landry, ledwie poruszając ustami. – Było. – Po śmierci Charliego pańska siostra i sir Alec adoptowali Lulę? – To chyba najgłupsza rzecz, na którą kiedykolwiek zgodził się Alec Bristow – odrzekł Landry. – Już się przekonał, że Yvette jest okropną matką. Czy mogła się spisać lepiej, będąc matką w żałobie? Oczywiście zawsze chciała mieć córkę, którą mogłaby ubierać na różowo, więc Alec uznał, że to ją uszczęśliwi. Zawsze dawał Yvette wszystko, czego zapragnęła. Zadurzył się w niej, gdy tylko dołączyła do jego zespołu maszynistek. Był nieokrzesanym eastendczykiem, a Yvette zawsze miała słabość do mężczyzn pozbawionych ogłady. Strike zastanawiał się, co jest prawdziwym powodem złości Landry’ego. – Niezbyt dobrze dogaduje się pan z siostrą, panie Landry? – spytał. – Dogadujemy się doskonale. Po prostu nie jestem ślepy na jej wady, panie Strike, i wiem, że winę za większość tych przeklętych nieszczęść, które ją spotkały, ponosi wyłącznie ona sama. – Czy po śmierci Charliego pańska siostra i jej mąż mogli się ubiegać o adoptowanie następnego dziecka? – spytał Strike. – Śmiem twierdzić, że nie mogliby, gdyby Alec nie był multimilionerem – prychnął Landry. – Wiem, że stan psychiczny Yvette niepokoił urzędników, a w dodatku ona i jej mąż nie byli już wtedy najmłodsi. Wielka szkoda, że im nie odmówiono. Alec był jednak niezwykle zaradnym człowiekiem i miał mnóstwo najróżniejszych kontaktów z czasów, kiedy wspinał się po drabinie społecznej. Nie znam szczegółów, ale byłbym gotów się założyć, że ktoś dostał w łapę. Mimo to nie mogli liczyć na dziewczynkę rasy kaukaskiej. Alec wprowadził do rodziny kolejne dziecko o zupełnie nieznanym pochodzeniu, które miało być wychowywane przez pogrążoną w depresji histeryczkę niezdolną do trzeźwej oceny sytuacji. Nic dziwnego, że przyniosło to opłakane skutki. Lula okazała się tak samo niezrównoważona jak John i postrzelona jak Charlie, a Yvette najzwyczajniej nie miała pojęcia, jak nad nią zapanować. Notując – wyłącznie po to, żeby zagrać Landry’emu na nerwach – Strike zastanawiał się, czy obawy Bristowa związane z czarnoskórymi krewnymi Luli nie wynikają z przekonania o genetycznej predeterminacji. Bristow bez wątpienia miał okazję się zapoznać z poglądami wujka. Dzieci chłoną światopogląd swoich najbliższych na głębokim instynktownym poziomie. Strike czuł w kościach, na długo zanim usłyszał te słowa z czyichś ust, że jego matka różni się od innych matek, że jest w niej coś, czego należy się wstydzić (jeśli się przestrzega niepisanego kodeksu obowiązującego resztę dorosłych). – Domyślam się, że widział pan Lulę w przeddzień jej śmierci – powiedział Strike. Rzęsy Landry’ego były tak jasne, że wydawały się srebrne. – Słucham? – No tak... – Strike ostentacyjnie przerzucił kilka kartek notesu i zatrzymał się na pustej stronie. – Spotkał ją pan u swojej siostry, prawda? Kiedy Lula przyszła odwiedzić lady Bristow. – Kto panu to powiedział? John? – Wszystko jest w policyjnej kartotece. A to nieprawda? – Owszem, prawda. Ale nie rozumiem, jaki to ma związek z tematem naszej rozmowy. – Przepraszam, kiedy pan przyszedł, wspomniał pan, że spodziewał się spotkania ze mną. Myślałem, że chętnie odpowie pan na pytania.

Landry zrobił minę człowieka, który dał się wpuścić w maliny. – Nie mam nic do powiedzenia oprócz tego, co powiedziałem policji – oznajmił w końcu. – Czyli oprócz tego – podchwycił Strike, znowu przewracając kartki – że wspomnianego ranka wpadł pan do siostry z wizytą, spotkał u niej siostrzenicę, a potem pojechał do Oxfordu na konferencję poświęconą międzynarodowym zmianom w prawie rodzinnym? Landry znowu się zapowietrzył. – Zgadza się – powiedział w końcu. – O której godzinie przyjechał pan do siostry? – Musiało być koło dziesiątej – odrzekł Landry po krótkim namyśle. – I jak długo pan tam był? – Mniej więcej pół godziny. Może dłużej. Naprawdę nie pamiętam. – Stamtąd pojechał pan prosto na konferencję w Oxfordzie? Nad ramieniem Landry’ego Strike zauważył Johna Bristowa, który pytał o coś kelnerkę. Bristow wyglądał na zdyszanego i był trochę rozczochrany, jakby biegł. Trzymał pod pachą prostokątną skórzaną torbę. Rozejrzał się, lekko sapiąc, i kiedy zauważył tył głowy Landry’ego, Strike odniósł wrażenie, że na twarzy Bristowa odmalował się strach.

6 – Cześć, John – powiedział Strike, gdy jego klient podszedł do stolika. – Cześć, Cormoran. Landry nie spojrzał na siostrzeńca, tylko sięgnął po nóż i widelec, by odkroić pierwszy kęs terriny. Strike przesunął się z krzesłem, żeby zrobić Bristowowi miejsce naprzeciwko wujka. – Rozmawiałeś z Reubenem? – spytał Landry oschle siostrzeńca, kiedy już przełknął. – Tak. Powiedziałem, że wpadnę po południu i przedłożę mu dowody wszystkich wpłat i wypłat. – John, właśnie pytałem twojego wujka o poranek w przeddzień śmierci Luli. O to, w jakich godzinach był u twojej matki – powiedział Strike. Bristow zerknął na Landry’ego. – Interesuje mnie, co tam się działo – ciągnął Strike – bo według szofera, który odebrał stamtąd Lulę, sprawiała wrażenie przygnębionej. – Oczywiście, że była przygnębiona – warknął Landry. – Jej matka zachorowała na raka. – Operacja, której się poddała, miała ją wyleczyć, prawda? – Yvette przeszła histerektomię. Cierpiała. Nie wątpię, że widok matki w takim stanie zasmucił Lulę. – Długo tam z nią rozmawiałeś? Maleńkie wahanie. – Zamieniliśmy kilka słów. – A czy wy dwaj ze sobą rozmawialiście? Bristow i Landry nie spojrzeli na siebie. Zapadło dłuższe, kilkusekundowe milczenie, a potem odezwał się Bristow: – Pracowałem w gabinecie. Słyszałem, że przyszedł Tony i że rozmawia z mamą i Lulą. – Nie zajrzał pan do niego, żeby się przywitać? – zwrócił się Strike do Landry’ego. Landry spojrzał na detektywa lekko przekrwionymi jasnymi oczami wyzierającymi spomiędzy białych rzęs. – Wie pan, panie Strike, nikt tu nie musi odpowiadać na pańskie pytania – powiedział Landry. – Oczywiście, że nie – przyznał Strike, robiąc małą i nieczytelną notatkę. Bristow wpatrywał się w wujka. Po namyśle Landry zmienił zdanie. – Drzwi do gabinetu były uchylone i widziałem, że John ciężko pracuje. Nie chciałem mu przeszkadzać. Posiedziałem chwilę przy Yvette, ale była otumaniona lekami przeciwbólowymi, więc zostawiłem ją z Lulą. Wiedziałem – dodał z ledwie wyczuwalną złośliwością – że Yvette najbardziej zależy na towarzystwie Luli.

– Billingi Luli pokazują, że po wyjściu od matki wielokrotnie próbowała się z panem połączyć. Landry poczerwieniał. – Rozmawiał pan z nią przez telefon? – Nie. Miałem ściszoną komórkę. Byłem spóźniony na konferencję. – Ale komórki wibrują, prawda? Strike zastanawiał się, co jeszcze musi powiedzieć, żeby Landry wyszedł. Był pewny, że niewiele. – Spojrzałem na telefon, zobaczyłem, że dzwoni Lula, i uznałem, że to może poczekać – powiedział szorstko Landry. – Nie oddzwonił pan? – Nie. – Nie zostawiła panu żadnej wiadomości, wyjaśniając, o czym chce z panem porozmawiać? – Nie. – Dziwne, prawda? Chwilę wcześniej widzieliście się u jej matki i twierdzi pan, że nie zaszło między wami nic ważnego. Mimo to przez resztę popołudnia Lula próbowała się z panem skontaktować. Nie wydaje się panu, że miała do pana jakąś pilną sprawę? Albo że chciała kontynuować rozmowę, którą zaczęliście u jej matki? – Lula należała do tych dziewczyn, które dzwonią do człowieka trzydzieści razy pod rząd z najbłahszego powodu. Była rozpieszczona. Oczekiwała, że wszyscy będą stawali na baczność na sam dźwięk jej imienia. Strike spojrzał na Bristowa. – Czasami... rzeczywiście trochę taka była – mruknął jej brat. – John, myślisz, że twoja siostra była przygnębiona wyłącznie dlatego, że matka źle się czuła po operacji? – spytał Strike Bristowa. – Jej kierowca Kieran Kolovas-Jones zdecydowanie twierdzi, że wizyta u matki wywołała radykalną zmianę nastroju Luli. Zanim Bristow zdążył odpowiedzieć, Landry, zostawiając resztę jedzenia na talerzu, wstał i zaczął wkładać płaszcz. – Kolovas-Jones to ten dziwnie wyglądający kolorowy chłopak? – spytał, patrząc z góry na Strike’a i Bristowa. – Ten, który prosił Lulę, żeby załatwiła mu sesję modową albo rolę w jakimś filmie? – Tak, jest aktorem – potwierdził Strike. – W urodziny Yvette, jeszcze zanim zachorowała, miałem problem z samochodem. Lula i ten człowiek zaoferowali, że podwiozą mnie na przyjęcie. Kolovas-Jones przez większość drogi wiercił Luli dziurę w brzuchu, prosząc, żeby wpłynęła na Freddiego Bestiguiego i załatwiła mu przesłuchanie. Niezwykle nachalny młody człowiek. Zachowywał się bardzo poufale. Oczywiście – dodał – starałem się wiedzieć jak najmniej o życiu uczuciowym mojej siostrzenicy. Landry rzucił na stolik dziesięciofuntowy banknot. – Niedługo oczekuję cię w kancelarii, John. Stał, najwyraźniej czekając na odpowiedź, ale Bristow nie zwracał na niego uwagi. Wytrzeszczając oczy, wpatrywał się w zdjęcie w artykule, który Strike czytał przed przybyciem Landry’ego. Widniał na nim czarny żołnierz w mundurze 2. Batalionu Królewskiego Pułku Fizylierów. – Co? A, tak. Zaraz wracam – rzucił rozkojarzony w stronę wujka, który chłodno mu się przyglądał. – Przepraszam – dodał Bristow, zwracając się do Strike’a, kiedy Landry się oddalił. – Chodzi o to, że Wilson, no wiesz, Derrick Wilson, ten ochroniarz, ma siostrzeńca w Afganistanie. Przez chwilę... Boże, uchowaj... Ale nie, to nie on. Inne nazwisko. Okropna jest ta wojna, prawda? Czy warto za nią oddawać życie? Strike przeniósł ciężar z protezy na drugą nogę – mozolny marsz przez park nie najlepiej wpłynął na obolały kikut – i wydał z siebie nieokreślony pomruk. – Przejdźmy się – zaproponował Bristow, kiedy skończyli jeść. – Chciałbym jeszcze pooddychać świeżym powietrzem.

Bristow wybrał najkrótszą drogę do kancelarii, co wymagało pokonania kilku trawiastych odcinków, po których Strike wolałby nie iść, gdyż trawa wymagała większego nakładu sił niż asfalt. Gdy minęli fontannę zbudowaną na cześć księżnej Diany, szepczącą, pluskającą i tryskającą w długim kanale z kornwalijskiego granitu, Bristow nagle oznajmił, jakby Strike czekał na wyjaśnienie: – Tony nigdy za mną nie przepadał. Wolał Charliego. Podobno Charlie wyglądał jak Tony, kiedy był w jego wieku. – Nie mogę powiedzieć, żeby przed twoim przyjściem wypowiadał się o Charliem z sympatią. O Luli chyba też nie miał najlepszego zdania. – Przedstawił ci swoje poglądy na temat dziedziczności? – Nie wprost. – Nie? Zazwyczaj wcale się z nimi nie kryje. Uważał, że ani ze mnie, ani z Luli nie wyrośnie nic dobrego i to stworzyło między nami silną więź. Lula miała gorzej. Moi biologiczni rodzice przynajmniej byli biali. Trudno nazwać Tony’ego człowiekiem bez uprzedzeń. W ubiegłym roku miał aplikantkę z Pakistanu. Była jedną z najlepszych aplikantek, jakie kiedykolwiek przyjęliśmy, ale Tony się jej pozbył. – Dlaczego zacząłeś z nim pracować? – Kancelaria złożyła mi dobrą ofertę. To rodzinna firma: założył ją dziadek. Ale na mojej decyzji zaważyło co innego. Zresztą nikt nie chce być posądzany o nepotyzm. Jesteśmy jedną z najlepszych kancelarii w Londynie wyspecjalizowanych w prawie rodzinnym, a poza tym mama się ucieszyła, że idę w ślady dziadka. Czy wujek obrażał mojego ojca? – W zasadzie nie. Zasugerował tylko, że sir Alec mógł komuś dać w łapę, żeby dostać Lulę. – Naprawdę? – Bristow wydawał się zaskoczony. – Wątpię, żeby to była prawda. Lula wychowywała się w domu dziecka. Jestem pewny, że przestrzegano odpowiednich procedur. Na chwilę zapadła cisza. – A ty... – odezwał się nieco onieśmielony Bristow – wcale nie jesteś podobny do swojego ojca. Po raz pierwszy otwarcie dał do zrozumienia, że szukając prywatnego detektywa, zajrzał też do Wikipedii. – Nie jestem – przyznał Strike. – Za to bardzo przypominam wujka Teda. – Domyślam się, że ty i twój ojciec nie... Hm... Chodzi mi o to, że nie nosisz jego nazwiska. Strike nie miał za złe ciekawości człowiekowi, który pochodził z prawie tak samo nietypowej i okaleczonej rodziny jak on sam. – Nigdy go nie używałem – wyjaśnił. – Jestem owocem pozamałżeńskiej wpadki, która kosztowała Jonny’ego żonę i kilkumilionowe alimenty. Nie łączą nas bliskie stosunki. – Podziwiam cię – powiedział Bristow. – Żyjesz po swojemu. Nie jesteś od niego uzależniony. – Strike się nie odezwał, więc Bristow pospiesznie dodał: – Mam nadzieję, że nie masz mi za złe, że powiedziałem Tansy, kto jest twoim ojcem? To... pomogło mi ją namówić na tamtą rozmowę. Sławni ludzie robią na niej wrażenie. – Gdy chodzi o zdobycie zeznań świadków, wszystkie chwyty są dozwolone – powiedział Strike. – Mówisz, że Lula nie przepadała za Tonym. A mimo to robiła karierę pod jego nazwiskiem. – Och, nie, Landry to przecież panieńskie nazwisko mamy, ta decyzja nie miała nic wspólnego z Tonym. Mama była zachwycona. Poza tym jakaś inna modelka nazywała się Bristow, a Lula lubiła się wyróżniać. Omijali przejeżdżających rowerzystów, ludzi piknikujących na ławkach, wyprowadzających psy i jeżdżących na rolkach, a Strike starał się ukryć coraz wyraźniejsze utykanie. – Wiesz, Tony chyba nigdy nikogo tak naprawdę nie kochał – powiedział nagle Bristow, kiedy odsunęli się na bok, aby przepuścić dziecko w kasku kołyszące się na deskorolce. – Natomiast moja mama to bardzo ciepła osoba. Bardzo nas wszystkich kochała i czasem myślę, że Tony’emu się to nie podobało. Nie wiem dlaczego. Chyba taki już jest. Po śmierci Charliego pokłócił się z moimi rodzicami. Próbowali to przede mną ukryć, ale usłyszałem wystarczająco dużo. W zasadzie powiedział mamie, że wypadek Charliego to jej wina, że Charlie nikogo się nie słuchał. Mój tata wyrzucił Tony’ego z domu. Tak naprawdę mama

i Tony pogodzili się dopiero po jego śmierci. Ku radości Strike’a dotarli do Exhibition Road i jego utykanie stało się mniej widoczne. – Myślisz, że Lulę mogło coś łączyć z Kieranem Kolovasem-Jonesem? – spytał, kiedy przechodzili przez ulicę. – Nie, po prostu Tony wyciągnął najbardziej niesmaczny wniosek, jaki udało mu się wymyślić. Zawsze miał o Luli jak najgorsze zdanie. O, Kieran na pewno byłby bardzo chętny, ale Lula zakochała się w Duffieldzie. Niestety. Szli po Kensington Road: po lewej mieli pełen zieleni park, a potem weszli na terytorium białej sztukaterii, domów ambasadorów i uczelni państwowych. – Jak myślisz, czemu wujek nie chciał się z tobą przywitać, kiedy odwiedził siostrę w dniu jej wyjścia ze szpitala? Bristow wyglądał na bardzo skrępowanego. – Coś was poróżniło? – Nie... niezupełnie – powiedział Bristow. – Mieliśmy w pracy bardzo trudny okres. Nie... nie powinienem o tym mówić. To poufne informacje. – Miało to coś wspólnego z majątkiem Conwaya Oatesa? – Skąd wiesz? – spytał ostro Bristow. – Ursula ci powiedziała? – Coś tam wspomniała. – Jezu Chryste. Za grosz dyskrecji. Za grosz! – Twój wujek nie mógł uwierzyć, że pani May wykazała aż taką niedyskrecję. – Nie wątpię – odrzekł Bristow z pogardliwym śmiechem. – Chodzi o to, że... Cóż, na pewno mogę ci zaufać. Jesteśmy drażliwi na tym punkcie, bo w wypadku takiej kancelarii jak nasza, przyciągającej klientów z grubym portfelem, najmniejsza wzmianka o nieprawidłowościach finansowych oznacza śmierć. Conway Oates otworzył u nas spory rachunek. Wszystkie pieniądze nadal na nim są i nic złego im się nie stało, ale jego spadkobiercy to pazerna zgraja: twierdzą, że źle zarządzaliśmy aktywami. Zważywszy na to, jak niepewna jest sytuacja na rynku i jak niespójne polecenia wydawał pod koniec Conway, powinni się cieszyć, że w ogóle coś zostało. Cała ta sprawa denerwuje Tony’ego i... No cóż, mój wujek należy do ludzi lubiących zrzucać winę na innych. Urządzał sceny. Miałem nieprzyjemności. Ciągle mam nieprzyjemności ze strony Tony’ego. Na podstawie ledwie zauważalnej ociężałości, która coraz bardziej spowalniała kroki Bristowa, Strike domyślił się, że zbliżają się do kancelarii. – John, mam problem z dotarciem do dwóch ważnych świadków. Może mógłbyś mnie skontaktować z Guy Somém? Jego ludzie nie kwapią się, żeby mi to ułatwić. – Mogę spróbować. Zadzwonię do niego po południu. Uwielbiał Lulę. Myślę, że będzie chciał pomóc. – Poza tym jest jeszcze biologiczna matka Luli. – A tak – westchnął Bristow. – Mam gdzieś zapisane jej dane kontaktowe. Straszna kobieta. – Poznałeś ją? – Nie, mówię to na podstawie tego, co słyszałem od Luli i co pisały gazety. Lula postanowiła dotrzeć do swoich korzeni i Duffield chyba ją do tego zachęcał. Przypuszczam, że to właśnie on sprzedał tę historię dziennikarzom. Ona zawsze temu zaprzeczała... W każdym razie udało jej się odnaleźć tę kobietę, tę cała Higson, i dowiedziała się, że jej ojcem był jakiś student z Afryki. Nie wiem, czy to prawda. Ale Lula na pewno chciała coś takiego usłyszeć. Popuściła wodze wyobraźni: chyba zaczęła się uważać za zaginioną córkę jakiegoś ważnego polityka albo za plemienną księżniczkę. – Ale nie udało jej się odnaleźć ojca? – Nie wiem – powiedział Bristow, jak zwykle przejawiając entuzjazm dla każdej linii śledztwa mogącej wyjaśnić, kto był czarnym mężczyzną zarejestrowanym przez kamerę niedaleko jej mieszkania. – Nawet gdyby go znalazła, byłbym ostatnią osobą, której by o tym powiedziała. – Dlaczego? – Bo okropnie się kłóciliśmy o tę całą sprawę. Kiedy Lula szukała Marlene Higson, u naszej matki zdiagnozowano raka macicy. Powiedziałem Luli, że nie mogła sobie wybrać bardziej

bezdusznej chwili na rozpoczęcie szukania swoich korzeni, ale ona... No cóż, szczerze mówiąc, dla niej liczyły się tylko jej zachcianki. Kochaliśmy się – dodał Bristow, przesuwając ręką po zmęczonej twarzy – ale różnica wieku zawsze stała nam na drodze. Jestem pewny, że Lula próbowała szukać biologicznego ojca, bo najbardziej na świecie pragnęła znaleźć swoje czarne korzenie, swoją tożsamość. – Czy przed śmiercią nadal utrzymywała kontakt z Marlene Higson? – Sporadycznie. Miałem wrażenie, że Lula próbowała przerwać tę znajomość. Higson to upiorna kobieta. Bezwstydnie wyrachowana. Sprzedała historię Luli każdemu, kto chciał zapłacić, czyli, niestety, wielu ludziom. Mama była zdruzgotana całą tą sprawą. – Chciałem cię jeszcze spytać o dwie rzeczy. Prawnik chętnie zwolnił kroku. – Czy kiedy tamtego ranka byłeś u Luli, żeby jej oddać kontrakt z Somém, zauważyłeś kogoś, kto wyglądał na przedstawiciela firmy ochroniarskiej? Kto przyszedł sprawdzić alarmy? – Kogoś w rodzaju serwisanta? – Albo elektryka. Może miał na sobie kombinezon? Bristow zastanowił się, wykrzywiając przy tym usta, i jego królicze zęby wystawały jeszcze bardziej niż zwykle. – Nie pamiętam... Niech się zastanowię... Kiedy mijałem drzwi na drugim piętrze... Tak, jakiś człowiek grzebał w skrzynce w ścianie... O niego ci chodzi? – Chyba tak. Jak wyglądał? – Cóż, stał plecami do mnie. Nie widziałem. – Był z nim Wilson? Bristow się zatrzymał. Wyglądał na nieco zdezorientowanego. Troje elegancko ubranych prawników minęło ich szybkim krokiem, dwoje z nich niosło teczki. – Chyba – zaczął niepewnie – chyba byli tam razem i kiedy schodziłem po schodach, stali odwróceni do mnie plecami. Czemu pytasz? Czy to może mieć jakieś znaczenie? – Niekoniecznie – powiedział Strike. – Pamiętasz coś więcej? Na przykład kolor włosów albo skóry? – Obawiam się, że nie zwróciłem na to uwagi – powiedział jeszcze bardziej zdumiony Bristow. – Chyba... – znowu się skrzywił, usiłując się skupić – miał na sobie coś niebieskiego. I gdybym musiał się zdecydować, powiedziałbym, że był biały. Ale głowy za to nie dam. – To raczej nie będzie konieczne – powiedział Strike. – I tak mi pomogłeś. Wyjął notes, żeby sobie przypomnieć, o co jeszcze chciał spytać Bristowa. – A, tak. Według tego, co zeznała Ciara Porter, Lula zamierzała ci wszystko zostawić. – A – powiedział Bristow bez entuzjazmu. – O to chodzi. Znowu powoli ruszył w stronę kancelarii, a Strike poszedł za nim. – Komisarz Carver, jeden z policjantów badających tę sprawę, wspomniał mi, że Ciara tak powiedziała. Od początku był przekonany o samobójstwie i najwidoczniej uznał tę rzekomą rozmowę Luli z Ciarą za dowód na to, że moja siostra zamierzała ze sobą skończyć. Mnie takie rozumowanie wydało się dziwne. Czy samobójcy przejmują się testamentami? – Więc uważasz, że Ciara Porter zmyśla? – Nie, że zmyśla – powiedział Bristow. – Raczej przesadza. O wiele bardziej prawdopodobne, że Lula mówiła o mnie coś miłego, bo właśnie się pogodziliśmy po niedawnej kłótni, a Ciara, patrząc na to z perspektywy czasu, przyjęła, że Lula już wtedy planowała samobójstwo, i skojarzyła te słowa z testamentem. To niezbyt... rozgarnięta dziewczyna. – Ale szukano testamentu, prawda? – O tak, policja szukała bardzo dokładnie. My, to znaczy rodzina, wątpiliśmy, by Lula kiedykolwiek spisała testament. Jej prawnicy też o niczym takim nie wiedzieli, ale naturalnie policja przeprowadziła poszukiwania. Nic nie znalazła, a szukała wszędzie. – Załóżmy na chwilę, że Ciara Porter jednak nie przekręciła słów twojej siostry... – Ale Lula na pewno nie zostawiłaby wszystkiego wyłącznie mnie. Nigdy. – Dlaczego? – Bo w ten sposób pominęłaby naszą matkę, a to byłoby ogromnie krzywdzące – powiedział

Bristow z powagą. – Nie chodzi o pieniądze. Tata przed śmiercią dobrze mamę zabezpieczył. Raczej o wydźwięk, jaki miałaby taka decyzja. Testamenty potrafią ranić na przeróżne sposoby. Widziałem to wiele razy. – Czy wasza matka spisała testament? – spytał Strike. Bristow wydawał się zdumiony. – Chyba... Tak, sądzę, że tak. – Mogę spytać, kto jest spadkobiercą? – Nie widziałem tego testamentu – powiedział Bristow nieco oschłym tonem. – Jaki to ma...? – Wszystko ma związek, John. Dziesięć milionów funciaków to cholernie dużo forsy. Bristow wyglądał tak, jakby nie mógł się zdecydować, czy Strike zachował się nietaktownie, czy wręcz obraźliwie. Wreszcie powiedział: – Ponieważ nie mamy innych krewnych, przypuszczam, że głównymi beneficjentami jesteśmy Tony i ja. Prawdopodobnie mama wymieniła w testamencie także kilka organizacji dobroczynnych. Zawsze była dla nich hojna. Jak jednak z pewnością rozumiesz – dodał, a na jego chudej szyi pokazały się różowe plamy – nie spieszno mi poznać ostatnią wolę mamy, zważywszy na to, co musi nastąpić, by została wykonana. – Oczywiście – powiedział Strike. Dotarli do kancelarii Bristowa: surowego ośmiopiętrowego budynku, do którego wchodziło się ciemnym sklepionym przejściem. Bristow zatrzymał się obok wejścia i spojrzał na Strike’a. – Nadal uważasz, że mam urojenia? – spytał, kiedy minęły ich dwie kobiety w ciemnych kostiumach. – Nie – powiedział dość szczerze Strike. – Nie, nie uważam. Pospolite oblicze Bristowa trochę się rozchmurzyło. – Skontaktuję się z tobą w sprawie Somégo i Marlene Higson. A, byłbym zapomniał: laptop Luli. Naładowałem go, ale jest chroniony hasłem. Policjanci je ustalili i podali mojej mamie, ale ona nie może go sobie przypomnieć, a ja go nie znam. Może jest w kartotece? – dodał z nadzieją. – O ile pamiętam, raczej nie – powiedział Strike – ale nie powinienem mieć z tym większego problemu. Gdzie był ten laptop po śmierci Luli? – Zabrała go policja, a potem oddała mojej mamie. Prawie wszystkie rzeczy Luli leżą teraz u mamy. Nie była jeszcze w stanie zadecydować, co z nimi zrobić. Bristow podał Strike’owi torbę z laptopem i się pożegnał. Potem, wykonując ramionami ruch, jakby zbierał siły, wszedł po schodach i zniknął za drzwiami rodzinnej kancelarii.

7 Kiedy Strike szedł w stronę Kensington Gore, tarcie między końcem jego amputowanej nogi i protezą z każdym krokiem powodowało większy ból. Słabe słońce rozświetlało park w oddali. Pocąc się trochę w ciężkim płaszczu, Strike zadał sobie pytanie, czy dziwne podejrzenie, które nie dawało mu spokoju, jest czymś więcej niż tylko cieniem przesuwającym się w głębi błotnistej sadzawki: grą światła, iluzorycznym zjawiskiem na pomarszczonej wiatrem tafli wody. Czy te maleńkie zawirowania czarnego szlamu zostały wywołane przez jakiś oślizgły ogon, czy są jedynie skutkiem nic nieznaczących wyziewów gazu wydzielanego przez algi? Czy w mule czai się i kryje coś, czego bezskutecznie szukały cudze sieci? Idąc w stronę stacji Kensington, wszedł do Hyde Parku przez Queen’s Gate: zdobioną, pomarańczową od rdzy i opatrzoną królewskimi insygniami. Dzięki swojej nieuleczalnej spostrzegawczości zauważył na jednym filarze rzeźbę przedstawiającą łanię i jelonka, a na drugim – jelenia. Ludzie często zakładają istnienie symetrii i równości tam, gdzie ich nie ma. Takie same, a jednak zupełnie inne... Laptop Luli Landry coraz mocniej obijał się Strike’owi o nogę i detektyw wyraźnie utykał. Gdy za dziesięć piąta dotarł w końcu do agencji, obolały, zmęczony i sfrustrowany, Robin powitała go pasującą do kontekstu, a przez to nudną i nieuchronną wiadomością: wciąż nie udało jej się dotrzeć dalej niż do recepcjonistki w wytwórni filmowej Freddiego Bestiguiego,

a na dodatek nie znalazła w Kilburn nikogo, kto nosiłby nazwisko Onifade i korzystał z telefonu stacjonarnego. – Ciotka Rochelle oczywiście może mieć inne nazwisko, prawda? – zauważyła Robin, kiedy zapinała płaszcz, szykując się do wyjścia. Strike ze znużeniem przyznał jej rację. Klapnął na zapadającą się sofę, gdy tylko wszedł do agencji. Robin jeszcze nigdy nie widziała go w takim stanie. Wyglądał mizernie. – Nic panu nie jest? – Nie. Zjawili się z Tymczasowych Rozwiązań? – Nie – powiedziała Robin, ciasno zapinając pasek. – Może uwierzyli, że jestem Annabel? Starałam się mówić z australijskim akcentem. Uśmiechnął się. Robin zamknęła raport, który czytała, czekając na powrót Strike’a, odłożyła go na miejsce, życzyła Strike’owi miłego wieczoru i zostawiła go na sofie z laptopem leżącym obok na wytartych poduszkach. Kiedy kroki Robin ucichły, Strike sięgnął w stronę przeszklonych drzwi, żeby zamknąć je na zamek, a potem złamał własny zakaz palenia w agencji w dni powszednie. Z papierosem w zębach podciągnął nogawkę i odpiął pasek przytwierdzający protezę do uda. Potem zdjął z kikuta żelową wkładkę i przyjrzał się końcówce amputowanej piszczeli. Powinien był codziennie sprawdzać, czy na skórze nie pojawiają się otarcia. Zobaczył, że tkanka bliznowata jest zaogniona i ciepła. W łazience Charlotte stały w szafce najróżniejsze kremy i zasypki do pielęgnacji tego skrawka skóry wystawionego na działanie sił, z którymi w normalnych okolicznościach nie miałby styczności. Może wrzuciła puder dla niemowląt i oilatum do jednego z kartonów, których jeszcze nie rozpakował? Nie miał jednak siły tego sprawdzić, a poza tym nie chciał jeszcze zakładać protezy. Dlatego siedział na sofie i palił w zadumie, a pusta nogawka zwisała nad podłogą. Jego myśli krążyły wokół rodzin, nazwisk i podobieństw łączących tak na pozór odmienne dzieciństwa jak jego i Johna Bristowa. W historii rodziny Strike’a też występowały upiorne postacie: na przykład pierwszy mąż jego matki, o którym rzadko wspominała, ograniczając się do stwierdzenia, że od samego początku nienawidził małżeństwa. Ciocia Joan, która najlepiej pamiętała to, co Leda pamiętała najsłabiej, powiedziała, że osiemnastoletnia Leda uciekła od męża już po dwóch tygodniach, że jedynymi powodami jej małżeństwa ze Strikiem seniorem (który, według cioci Joan, przyjechał do St Mawes z wesołym miasteczkiem) były kupno nowej sukienki i zmiana nazwiska. Leda okazała się wierniejsza swojemu nietypowemu nowemu nazwisku niż któremukolwiek mężczyźnie. Przekazała je synowi, który nie miał okazji poznać jego pierwszego właściciela, gdyż ten zniknął na długo przed narodzinami nie swojego dziecka. Strike palił pogrążony w myślach, aż słońce za oknem zaczęło słabnąć i w agencji zapanował półmrok. W końcu Strike podźwignął się i stanął na jednej nodze, po czym trzymając się gałki w drzwiach i gzymsu na ścianie za przeszklonymi drzwiami, zaczął skakać w stronę pudeł, które nadal stały na korytarzu. Na dnie jednego z nich znalazł produkty dermatologiczne stworzone po to, by łagodzić pieczenie i kłucie na końcu amputowanych nóg, i podjął próbę naprawienia szkód zapoczątkowanych długim spacerem przez Londyn ze sportową torbą na ramieniu. Było jaśniej niż o ósmej dwa tygodnie temu. Nadal świeciło słońce, kiedy Strike usiadł po raz drugi w ciągu dziesięciu dni w Wong Kei – wysokiej chińskiej restauracji z białą fasadą i widokiem na salon gier zwany Play to Win. Ponowne przymocowanie protezy – nie mówiąc o przejściu piechotą przez Charing Cross Road – okazało się niezwykle bolesne, ale Strike gardził szarymi metalowymi kulami, które pozostały mu po pobycie w szpitalu Selly Oak. Jedząc makaron, przyglądał się komputerowi Luli Landry, który leżał otwarty na stoliku obok piwa. Ciemnoróżowa torba na laptopa miała wzór w kwiaty wiśni. Strike’owi nie przyszło do głowy, że ogromny, włochaty facet pochylony nad upiększonym, różowym i wyraźnie damskim przedmiotem może przedstawiać dziwny widok, ale wywołał znaczące uśmieszki na twarzach dwóch kelnerów w czarnych koszulkach. – Jak leci, Federico? – spytał blady, potargany młody człowiek, który przyszedł o wpół do dziewiątej. Mężczyzna opadł na krzesło naprzeciwko Strike’a. Miał na sobie dżinsy,

koszulkę z psychodelicznym wzorem, trampki Converse i skórzaną torbę przewieszoną ukośnie przez pierś. – Bywało gorzej – mruknął Strike. – Co u ciebie? Napijesz się czegoś? – Tak, piwa. Strike zamówił piwo dla swojego gościa, którego z dawno już zapomnianych powodów przywykł nazywać Śrubokrętem. Śrubokręt miał licencjat z informatyki i zarabiał o wiele lepiej, niż sugerował jego strój. – Właściwie to nie jestem głodny, po pracy zjadłem burgera – powiedział Śrubokręt, patrząc na menu. – Wystarczy mi zupa. Poproszę zupę wonton – dodał, zwracając się do kelnera. – Ciekawy wybór laptopa, Fed. – Nie jest mój – powiedział Strike. – Pracujesz nad jakąś sprawą? – Tak. Strike przesunął komputer w stronę Śrubokręta, który przyjrzał się urządzeniu z mieszaniną zainteresowania i lekceważenia charakterystyczną dla ludzi, dla których technologia nie jest złem koniecznym, lecz esencją życia. – Szajs – stwierdził wesoło Śrubokręt. – Gdzie się ukrywasz, Fed? Ludzie zaczynają się martwić. – Miło z ich strony – powiedział Strike z makaronem w ustach. – Ale niepotrzebnie. – Parę dni temu wpadłem wieczorem do Nicka i Ilsy. Byłeś tematem numer jeden. Mówili, że zszedłeś do podziemia. O, dzięki – powiedział, gdy podano zupę. – Tak, wydzwaniają do ciebie i ciągle odzywa się automatyczna sekretarka. Ilsa uważa, że masz kłopoty sercowe. Strike pomyślał, że najlepszym sposobem na poinformowanie przyjaciół o zerwanych zaręczynach może być skorzystanie z pośrednictwa Śrubokręta, któremu ta sprawa była całkowicie obojętna. Śrubokręt, młodszy brat jednego ze starych kumpli Strike’a, nie miał pojęcia o długiej i bolesnej historii związku Strike’a z Charlotte, a do tego wcale go ona nie interesowała. Strike chciał uniknąć współczucia i dociekania przyczyn swojej porażki, ale nie zamierzał wiecznie udawać, że nie rozstał się z Charlotte, więc przyznał, że Ilsa odgadła, na czym polega jego najważniejszy problem, i dodał, że byłoby lepiej, gdyby w związku z tym jego przyjaciele powstrzymali się od dzwonienia do mieszkania Charlotte. – Koszmar – powiedział Śrubokręt i przejawiając typowy dla siebie brak zainteresowania ludzkim cierpieniem, skupił się na technologicznych wyzwaniach. Wskazał komputer szpatułkowatym palcem i zapytał: – No więc co chcesz z tym zrobić? – Policja już mu się przyjrzała – wyjaśnił Strike, ściszając głos, mimo że byli ze Śrubokrętem jedynymi ludźmi w restauracji, którzy nie mówili po kantońsku – ale potrzebuję drugiej opinii. – Gliniarze mają dobrych techników. Wątpię, czy uda mi się znaleźć coś, czego oni nie znaleźli. – Może nie szukali tego, co trzeba – powiedział Strike – a może nie wiedzieli, że znaleźli coś ważnego. Chyba najbardziej interesowały ich ostatnie mejle. Już je widziałem. – No więc czego mam szukać? – Wszystkiego, co działo się ósmego stycznia albo bezpośrednio przed tym dniem. Ostatnich informacji wyszukiwanych w internecie, tego typu rzeczy. Nie znam hasła, ale wolałbym nie pytać o nie policji, chyba że nie będzie innego wyjścia. – Z hasłem nie powinno być problemu – powiedział Śrubokręt. Nie notował instrukcji w notesie, lecz zapisywał je w komórce. Śrubokręt był o dziesięć lat młodszy od Strike’a i rzadko sięgał po długopis. – A właściwie to czyj ten komputer? Strike mu powiedział. – Tej modelki? – zdziwił się Śrubokręt. – Kurczę! Zainteresowanie Śrubokręta istotami ludzkimi, nawet tymi martwymi albo sławnymi, było jednak drugorzędne wobec jego zamiłowania do rzadkich komiksów, nowinek technicznych i zespołów, o których Strike nigdy nie słyszał. Śrubokręt zjadł kilka łyżek zupy i przerwał milczenie, żeby wesoło zapytać, ile Strike zamierza mu zapłacić za tę robotę. Gdy informatyk wyszedł z różowym laptopem pod pachą, Strike pokuśtykał z powrotem

do agencji. Tego wieczoru starannie umył koniec prawej nogi, a następnie posmarował kremem podrażnioną i zaognioną bliznę. Po raz pierwszy od wielu miesięcy zażył środki przeciwbólowe, a potem wgramolił się do śpiwora. Leżąc i czekając na uśmierzenie piekącego bólu, zastanawiał się, czy powinien się umówić na wizytę u rehabilitanta, który teoretycznie miał go pod swoją opieką. Wielokrotnie przestrzegano go przed objawami zespołu niedokrwiennego, wroga ludzi po amputacji: przed ropiejącą skórą i opuchlizną. Zastanawiał się, czy przypadkiem właśnie nie zaobserwował pierwszych tego objawów. Przerażała go wizja powrotu na korytarze śmierdzące środkiem dezynfekującym, lekarzy przejawiających profesjonalne zainteresowanie tą jedną małą okaleczoną częścią jego ciała i dalszych maleńkich zmian protezy wymagających kolejnych wizyt w zamkniętym świecie białych fartuchów, świecie, który – miał taką nadzieję – opuścił już na zawsze. Bał się zaleceń dotyczących oszczędzania nogi, zaprzestania normalnej aktywności fizycznej. Bał się, że będzie musiał wrócić do chodzenia o kulach. Bał się przechodniów gapiących się na podpiętą nogawkę i piskliwych pytań dzieci. Jego komórka, jak zwykle ładująca się na podłodze obok łóżka polowego, wydała brzęczący dźwięk, który oznajmiał przyjście SMS-a. Ciesząc się, że coś odwróci jego uwagę od uporczywego bólu nogi, Strike pomacał w ciemności i podniósł telefon z podłogi. Czy mógłbyś na chwilę zadzwonić jeśli znajdziesz czas? Charlotte

Strike nie wierzył w jasnowidztwo ani w zdolności paranormalne, ale od razu przyszła mu do głowy irracjonalna myśl, że Charlotte w jakiś sposób wyczuła, co powiedział Śrubokrętowi – że oficjalnie ogłaszając ich rozstanie, szarpnął napięty niewidzialny sznur, który nadal go z nią wiązał. Gapił się na SMS-a, jakby to była jej twarz. Jakby na malutkim szarym wyświetlaczu można było zobaczyć jej minę. „Czy mógłbyś”. (Wiem, że nie musisz: ładnie cię proszę). „Na chwilę”. (Mam ważny powód, by chcieć z tobą porozmawiać, więc załatwimy to szybko i sprawnie; żadnych kłótni). „Jeśli znajdziesz czas” (Wyświadczam ci grzeczność, zakładając, że masz beze mnie co robić). Albo może: „Czy mógłbyś”. (Jeśli odmówisz, będziesz draniem, Strike, a już i tak wystarczająco mocno mnie zraniłeś). „Na chwilę”. (Wiem, że boisz się scen. Nie musisz się obawiać: po tej ostatniej, podczas której okazałeś się takim niewiarygodnym dupkiem, nie chcę mieć już z tobą do czynienia). „Jeśli znajdziesz czas”. (Bo powiedzmy sobie szczerze, zawsze musiałam ustępować miejsca wojsku i wszystkim innym cholernym sprawom, które były dla ciebie ważniejsze ode mnie). Czy teraz miał czas? – zastanawiał się, leżąc i cierpiąc z bólu, którego tabletki jeszcze nie przytępiły. Spojrzał na zegarek: było dziesięć po jedenastej. Najwidoczniej Charlotte jeszcze nie spała. Odłożył komórkę na podłogę, gdzie nadal się ładowała, i zasłonił oczy wielką włochatą ręką, żeby nie widzieć nawet pasków światła na suficie tworzonych przez przenikający między żaluzjami blask ulicznych latarń. Wbrew woli ujrzał Charlotte taką, jaka była, kiedy zobaczył ją po raz pierwszy w życiu: siedzącą samotnie na parapecie na studenckiej imprezie w Oxfordzie. Nigdy wcześniej nie widział kogoś równie pięknego i – sądząc po ukradkowych spojrzeniach niezliczonych par męskich oczu, zbyt głośnych śmiechach i słowach oraz licznych gestach kierowanych w stronę jej milczącej postaci – nie był w tym osamotniony. Patrząc w kierunku Charlotte, dziewiętnastoletni Strike poczuł taką samą potrzebę jak w dzieciństwie, kiedy w nocy w ogródku cioci Joan i wujka Teda spadł śnieg. Chciał, by jego stopy pierwsze zostawiły głębokie, ciemne ślady na kusząco równej powierzchni: chciał j ą poruszyć i wzburzyć. – Jesteś nawalony – ostrzegł go przyjaciel, kiedy Strike oznajmił, że zamierza podejść do tej dziewczyny i ją zagadnąć. Strike przyznał mu rację, po czym wychylił resztkę siódmego piwa i zdecydowanym krokiem podszedł do parapetu, na którym siedziała Charlotte. Niewyraźnie czuł, że wszyscy w pobliżu przyglądają się temu i być może czekają na śmieszną scenę, bo był ogromny, przypominał

boksującego Beethovena i całą koszulkę pochlapał sobie sosem curry. Kiedy podszedł, Charlotte spojrzała na niego dużymi oczami. Miała długie ciemne włosy, a rozpięta u góry bluzka ukazywała rowek między delikatnymi białymi piersiami. Dziwne koczownicze dzieciństwo Strike’a, pełne przeprowadzek i dołączania się do najróżniejszych grup dzieci i nastolatków, wyposażyło go w doskonały zestaw umiejętności społecznych: umiał się dopasować, rozśmieszać ludzi i prawie wszędzie zdobywać akceptację. Tego wieczoru odjęło mu jednak mowę, a język zesztywniał jak kołek. Pamiętał, że lekko się zataczał. – Chciałeś coś? – spytała. – Tak – powiedział. Odsunął koszulkę od torsu i pokazał jej sos curry. – Jak myślisz, czym najlepiej to wywabić? Wbrew swojej woli (widział, że próbuje się powstrzymać) Charlotte zachichotała. Jakiś czas później szanowny Jago Ross, adonis znany Strike’owi z widzenia i ze słyszenia, wkroczył do pokoju z grupą równie szlachetnie urodzonych przyjaciół i zastał Charlotte siedzącą obok Strike’a na parapecie i pochłoniętą rozmową. – Char, kochanie, popieprzyły ci się pokoje – powiedział Ross, domagając się swoich praw pieszczotliwie aroganckim tonem. – Impreza Ritchiego jest na górze. – Nie idę tam – oznajmiła, odwracając się do niego z uśmiechem. – Muszę pomóc Cormoranowi namoczyć koszulkę. W ten sposób publicznie rzuciła swojego absolwenta Harrow dla Cormorana. To była najwspanialsza chwila w życiu dziewiętnastoletniego Strike’a: na oczach wszystkich sprzątnął Menelaosowi sprzed nosa Helenę Trojańską. Był tak zaskoczony i szczęśliwy, że ten cud nie wydał mu się podejrzany i nawet się nad nim nie zastanowił. Dopiero później zdał sobie sprawę, że to, co wydawało się przypadkiem albo zrządzeniem losu, zostało przez nią starannie zaaranżowane. Wyznała mu to kilka miesięcy później: chcąc ukarać Rossa za jakieś przewinienie, umyślnie weszła do innego pokoju i czekała, aż ktoś – ktokolwiek – ją zagadnie. Strike był jedynie narzędziem tortur, którym chciała pognębić Rossa. Nazajutrz wcześnie rano przespała się ze Strikiem, powodowana chęcią zemsty i wściekłością, które omyłkowo wzięła za namiętność. W tamtej pierwszej nocy, zawierało się wszystko, co później ich od siebie oddalało i ponownie do siebie zbliżało: jej pęd ku autodestrukcji, jej lekkomyślność, jej chęć ranienia innych, przemożny pociąg, który czuła do Strike’a, oraz jej bezpieczna kryjówka w odizolowanym świecie, w którym się wychowała i którego wartościami pogardzała, jednocześnie je wyznając. Tak zaczął się związek, który doprowadził do tego, że piętnaście lat później Strike leżał na łóżku polowym, nękany bólem nie tylko fizycznym, i żałował, że nie może wymazać jej z pamięci.

8 Nazajutrz rano Robin po raz drugi zastała przeszklone drzwi zamknięte na zamek. Otworzyła je zapasowym kluczem, który powierzył jej Strike, podeszła do zamkniętych drzwi gabinetu, zatrzymała się i zaczęła nasłuchiwać. Kilka sekund później dotarło do niej trochę stłumione, lecz niedające się z niczym pomylić chrapanie. Stanęła przed delikatnym problemem. Mieli przecież ze Strikiem milczące porozumienie: nie wspominali ani o łóżku polowym, ani o innych oznakach świadczących o tym, że Strike mieszka w agencji. Robin przyniosła jednak swojemu tymczasowemu szefowi pilną wiadomość. Wahała się, rozważając strategie działania. Najprostszym rozwiązaniem była próba obudzenia Strike’a głośną krzątaniną, ale to mogłoby zbyt długo potrwać. Wiadomość nie powinna była czekać. Zatem Robin głęboko zaczerpnęła powietrza i głośno zastukała do drzwi. Strike od razu się obudził. Przez chwilę leżał zdezorientowany, patrząc na promienie słońca, które z wyrzutem wpadały przez okno. Potem sobie przypomniał, jak odłożył komórkę po przeczytaniu SMS-a od Charlotte, i od razu wiedział, że zapomniał nastawić budzik.

– Nie wchodź! – ryknął. – Zrobić panu herbaty? – zawołała Robin zza drzwi. – Tak... Tak, bardzo proszę. Zaraz po nią przyjdę – dodał głośno i po raz pierwszy pożałował, że nie założył w drzwiach gabinetu zamka. Jego sztuczna noga stała oparta o ścianę i miał na sobie tylko bokserki. Robin szybko się oddaliła, żeby napełnić czajnik wodą, a Strike, szamocząc się, wypełzł ze śpiwora. Błyskawicznie się ubrał, niestarannie zakładając protezę, zwinął śpiwór i cisnął go w kąt, a potem przesunął biurko z powrotem na miejsce. Dziesięć minut po przebudzeniu wkuśtykał do poczekalni, roztaczając silną woń dezodorantu, i zastał Robin przy biurku. Była czymś bardzo podekscytowana. – Pańska herbata – powiedziała, wskazując parujący kubek. – Wspaniale, dzięki. Daj mi jeszcze chwilę – odrzekł i wyszedł zrobić siku w łazience w korytarzu. Zapinając rozporek, zobaczył swoje odbicie w lustrze: miał wygniecioną koszulę i był nieogolony. Nie po raz pierwszy pocieszył się tym, że jego włosy wyglądają tak samo, bez względu na to, czy się czesze, czy nie. – Mam wiadomość – oznajmiła Robin, kiedy wrócił do agencji i jeszcze raz dziękując, sięgnął po kubek z herbatą. – Tak? – Znalazłam Rochelle Onifade. Opuścił kubek. – Żartujesz. Jak ci się, do diabła, udało...? – Zauważyłam w kartotece, że miała się leczyć w przychodni w szpitalu Świętego Tomasza – wyjaśniła z przejęciem Robin. Była zarumieniona i szybko wyrzucała z siebie słowa – więc wczoraj wieczorem zadzwoniłam do szpitala i podając się za nią, powiedziałam, że zapomniałam, o której mam wizytę. Dowiedziałam się, że o wpół do jedenastej w czwartek. Ma pan – Robin spojrzała na monitor komputera – pięćdziesiąt pięć minut. Dlaczego sam na to nie wpadł? – Jesteś genialna! Cholera, jesteś genialna... Poparzył sobie rękę gorącą herbatą i odstawił kubek na biurko. – Wiesz, gdzie dokładnie...? – Na oddziale psychiatrycznym w tylnej części głównego budynku – wyjaśniła podekscytowana Robin. – Niech pan zobaczy: wchodzi pan od strony Grantley Road, tam jest parking... Odwróciła do niego monitor, żeby pokazać plan szpitala Świętego Tomasza. Strike spojrzał na nadgarstek, ale jego zegarek nadal leżał w gabinecie. – Zdąży pan, jeśli natychmiast pan wyjdzie – ponagliła go Robin. – Tak... Wezmę swoje rzeczy. Strike popędził po zegarek, portfel, papierosy i telefon. Już prawie był na korytarzu i wpychał portfel do tylnej kieszeni spodni, gdy Robin powiedziała: – Cormoran... Nigdy wcześniej nie zwróciła się do niego po imieniu. Strike myślał, że właśnie to jest powodem jej lekkiego onieśmielenia, ale szybko zdał sobie sprawę, że Robin znacząco pokazuje w stronę jego pępka. Spojrzał w dół i zauważył, że krzywo zapiął guziki koszuli, odsłaniając kawałek brzucha, który był tak owłosiony, że przypominał czarną plecionkę z włókna kokosowego. – A... No tak... Dzięki... Robin uprzejmie odwróciła się w stronę monitora, a on rozpiął guziki i zapiął je jeszcze raz. – Do zobaczenia później. – Do widzenia – powiedziała z uśmiechem, patrząc, jak jej szef szybko się oddala. Po kilku sekundach wrócił lekko zdyszany. – Robin, musisz coś sprawdzić. Już trzymała długopis, gotowa do pisania. – Siódmego stycznia w Oxfordzie była konferencja dla prawników. Uczestniczył w niej wujek Luli Landry Tony. Miała jakiś związek z prawem rodzinnym. Wyszukaj wszystko, co się

da. Zwłaszcza na temat jego obecności. – Dobrze – powiedziała Robin, notując. – Dzięki. Jesteś genialna. I nierównym krokiem ruszył po metalowych schodach. Nucąc pod nosem, Robin usiadła przy biurku, ale gdy piła herbatę, część jej radości wyparowała. Miała małą nadzieję, że Strike weźmie ją na spotkanie z Rochelle Onifade, której cień goniła od dwóch tygodni. Minęły poranne godziny szczytu i tłum w metrze się przerzedził. Strike’a dalej bolał kikut, więc ucieszył się, gdy bez trudu znalazł miejsce siedzące. Przed wejściem do wagonu kupił w kiosku na stacji mocne miętówki i teraz ssał cztery naraz, próbując ukryć to, że nie zdążył umyć zębów. Pasta i szczoteczka nadal leżały schowane w sportowej torbie, choć byłoby znacznie wygodniej trzymać je na poobijanej umywalce w łazience. Znów zobaczył swoje odbicie, tym razem w przyciemnionym oknie wagonu – gęsty zarost i ogólnie niechlujny wygląd – i zadał sobie pytanie: skoro Robin już wie, że jej szef śpi w agencji, dlaczego wciąż udawał, że ma jakiś inny dom? Doskonała pamięć Strike’a i jego orientacja w terenie przydały się podczas szukania wejścia na oddział psychiatryczny szpitala Świętego Tomasza, przy którym bez najmniejszych problemów zjawił się tuż po dziesiątej. Przez pięć minut upewniał się, że automatyczne dwuskrzydłowe drzwi to jedyne wejście od strony Grantley Road, a potem usiadł na kamiennym murku na parkingu, mniej więcej dwadzieścia metrów dalej, skąd miał jak na dłoni wszystkich wchodzących i wychodzących. Wiedząc jedynie tyle, że dziewczyna, której szuka, jest bezdomna i z pewnością czarna, obmyślił po drodze strategię i doszedł do wniosku, że tak naprawdę pozostaje mu tylko jedna możliwość. Zatem gdy dwadzieścia po dziesiątej zobaczył wysoką, chudą, czarnoskórą dziewczynę, która szybkim krokiem zbliżała się do wejścia, zawołał (choć wydawała się zbyt zadbana, zbyt schludna): – Rochelle! Obejrzała się, żeby sprawdzić, kto woła, ale szła dalej i nic nie wskazywało na to, by imię Rochelle coś dla niej znaczyło. Zniknęła w budynku. Potem nadeszła jakaś białoskóra para, a następnie grupa ludzi w różnym wieku i różnych ras. Strike domyślił się, że to pracownicy szpitala, ale na wszelki wypadek znowu zawołał: – Rochelle! Niektórzy spojrzeli w jego stronę, ale natychmiast wrócili do przerwanej rozmowy. Pocieszając się, że stali bywalcy tego oddziału prawdopodobnie są przyzwyczajeni do dziwacznych zachowań spotykanych tu osób, Strike zapalił papierosa i czekał dalej. Minęło wpół do jedenastej, ale do budynku nie weszła żadna czarna dziewczyna. Rochelle albo opuściła wizytę, albo skorzystała z innego wejścia. Leciutki jak piórko wietrzyk łaskotał Strike’a w kark, kiedy detektyw siedział, palił, obserwował i czekał. Budynek szpitala był olbrzymi: wielkie betonowe pudło z prostokątnymi oknami. Na pewno z każdej strony umieszczono liczne wejścia. Strike wyprostował amputowaną nogę, która nadal go bolała, i jeszcze raz pomyślał, że chyba będzie musiał się skontaktować ze swoim rehabilitantem. Nawet w takiej odległości od szpitala czuł lekkie przygnębienie. Zaburczało mu w brzuchu. Gdy tu szedł, minął McDonalda. Pomyślał, że zje tam coś, jeśli nie znajdzie Rochelle do południa. Krzyknął: „Rochelle!” jeszcze dwa razy na widok czarnych kobiet, które wchodziły do budynku albo z niego wychodziły. Obie się obejrzały, ale tylko po to, żeby zobaczyć, kto woła. Jedna rzuciła mu nawet pogardliwe spojrzenie. Tuż po jedenastej ze szpitala wyszła niska, przysadzista czarnoskóra dziewczyna idąca trochę niezgrabnym, rozkołysanym i chybotliwym krokiem. Był absolutnie pewny, że wcześniej jej nie przeoczył – utwierdził go w tym nie tylko jej charakterystyczny sposób poruszania się, lecz także rzucające się w oczy krótkie sztuczne futerko w kolorze fuksji, które nie pasowało ani do jej wzrostu, ani do jej tuszy. – Rochelle! Dziewczyna zatrzymała się, odwróciła i mrużąc oczy, zaczęła się rozglądać w poszukiwaniu

osoby, która ją zawołała. Strike pokuśtykał w jej stronę, a ona zmierzyła go wrogim i – co zrozumiałe – nieufnym spojrzeniem. – Rochelle? Rochelle Onifade? Cześć, nazywam się Cormoran Strike. Możemy chwilę porozmawiać? – Zawsze włażę od strony Redbourne Street – wyjaśniła mu pięć minut później, kiedy podał jej nie do końca prawdziwy powód swoich poszukiwań. – A wylazłam tędy, bo miałam iść do McDonalda. Zatem poszli do McDonalda. Strike kupił dwie kawy oraz dwa duże ciastka i zaniósł do stolika obok okna, przy którym czekała zaciekawiona i podejrzliwa Rochelle. Była rażąco brzydka. Jej tłustą skórę koloru spalonej ziemi pokrywały trądzikowe krosty i blizny. Małe oczy były głęboko osadzone, a zęby krzywe i żółtawe. Chemicznie wyprostowane włosy miały dziesięciocentymetrowe czarne odrosty sąsiadujące z piętnastoma centymetrami jaskrawej miedzianej rudości. Obcisłe i przykrótkie dżinsy, lśniąca szara torebka i śnieżnobiałe trampki wyglądały na tanie. Ale miękkie sztuczne futerko, które Strike’owi wydawało się krzykliwe i nietwarzowe, było atrybutem zupełnie innej jakości: kiedy je zdejmowała, zauważył, że ma podszewkę z wzorzystego jedwabiu i metkę nie od Guy Somégo (którą spodziewał się zobaczyć, pamiętając mejla Luli Landry do projektanta), lecz pewnego Włocha, o którym słyszał nawet Strike. – Na pewno nie jesteś dziennikarz? – spytała niskim zachrypniętym głosem. Czekając przed szpitalem, Strike ustalił, czym najlepiej zdobyć przychylność Rochelle. – Nie, nie jestem dziennikarzem. Jak już wspomniałem, znam brata Luli. – To twój kumpel? – Tak. No, może niezupełnie kumpel. Zatrudnił mnie. Jestem prywatnym detektywem. Natychmiast zareagowała nieskrywanym strachem. – A po co chcesz ze mną gadać? – Nie ma się czego obawiać... – No to po co chcesz ze mną gadać? – Nie chodzi o nic strasznego. Po prostu John nie jest pewny, czy Lula popełniła samobójstwo. Strike domyślił się, że jedyne, co trzyma ją przy stoliku, to paniczny strach przed tym, jaki wniosek mógłby wyciągnąć, gdyby od razu uciekła. Ten strach był nieproporcjonalny do jego słów. – Nie ma się czego obawiać – zapewnił ją jeszcze raz. – Po prostu John chce, żebym jeszcze raz przyjrzał się okolicznościom sprawy i... – A co? Że niby mam coś wspólnego z jej śmiercią? – Nie, oczywiście, że nie. Po prostu mam nadzieję, że będziesz mi mogła powiedzieć, w jakim była stanie, co planowała przed śmiercią. Regularnie się widywałyście, prawda? Pomyślałem, że mógłbym się od ciebie dowiedzieć, co się działo w jej życiu. Rochelle zrobiła taką minę, jakby chciała coś powiedzieć, ale potem zmieniła zdanie i spróbowała się napić gorącej kawy. – Jak to? Jej brat myśli, że ona się nie zabiła? Że ją wypchnęli albo coś? – Dopuszcza taką możliwość. Wyglądała tak, jakby próbowała zrozumieć jego słowa, poukładać je sobie w głowie. – Nie muszę z tobą gadać. Nie jesteś prawdziwym gliną. – Tak, to prawda. Ale czy nie chciałabyś pomóc mi ustalić, co... – Skoczyła – oznajmiła z przekonaniem Rochelle Onifade. – Skąd ta pewność? – spytał Strike. – Wiem i już. – Mam wrażenie, że jej śmierć była szokiem prawie dla wszystkich, którzy j ą znali. – Miała depresję. No, brała na to leki. Jak ja. Czasem człowiek po prostu nie daje rady. To choroba. Na to się zapada – powiedziała, co w jej ustach zabrzmiało jak: „Na to się pada”. „Pada się” – pomyślał Strike i te słowa na chwilę odwróciły jego uwagę. Kiepsko spał. „Na to się pada”. Lula Landry padła i im wszystkim, łącznie z Rochelle, groziło to samo. Czasami chory pada powoli, tak jak matka Bristowa... Innym razem upadek następuje

zupełnie niespodziewanie, jak zderzenie z betonową ulicą, na której roztrzaskuje się czaszka. Strike był pewny, że jeśli wyjmie notes, Rochelle zamilknie albo wyjdzie. Dlatego zadawał pytania jakby mimochodem: pytał, jak trafiła do szpitala, jak poznała Lulę. Nadal była bardzo podejrzliwa i z początku odpowiadała monosylabami, ale powoli, stopniowo robiła się bardziej rozmowna. Historia jej życia budziła litość. Wykorzystywanie seksualne w dzieciństwie, dom dziecka, poważna choroba psychiczna, rodziny zastępcze i wybuchy agresji, które w szesnastym roku życia osiągnęły punkt kulminacyjny, skazując ją na bezdomność. Naprawdę zaczęto ją leczyć dopiero wtedy, kiedy trafiła do szpitala potrącona przez samochód. Jej dziwaczny sposób bycia prawie zupełnie uniemożliwiał leczenie obrażeń fizycznych i w końcu wezwano psychiatrę. Teraz zażywała leki, które pod warunkiem regularnego przyjmowania bardzo łagodziły objawy. Strike uznał za żałosne i wzruszające, że wizyta w przyszpitalnej przychodni, w której Rochelle poznała Lulę Landry, była dla tej dziewczyny główną atrakcją tygodnia. Mówiła z pewną sympatią o młodym lekarzu prowadzącym terapię grupową. – Więc właśnie tam poznałaś Lulę? – Jej brat ci nie mówił? – Nie wdawał się w szczegóły. – No. Chodziła na naszą grupę. Skierowali ją. – I zaczęłyście rozmawiać. – No. – Zaprzyjaźniłyście się? – No. – Bywałaś u niej w domu? Pływałaś w basenie? – A co? Nie wolno? – Tylko pytam. Trochę się rozluźniła. – Nie lubię pływać. Nie lubię moczyć twarzy. Siedziałam w jacuzzi. Łaziłyśmy też na zakupy i w ogóle. – Opowiadała ci kiedyś o swoich sąsiadach? O małżeństwie, które mieszkało w tym samym budynku? – O tych Bestiguich? Trochę. Nie lubiła ich. Ta baba to suka – powiedziała Rochelle z nagłą wściekłością. – Dlaczego tak mówisz? – Znasz ją? Patrzyła na mnie jak na śmiecia. – Co Lula o niej myślała? – Też jej nie lubiła, ani jej męża. Kawał mendy. – Jak to? – Tak to – zniecierpliwiła się Rochelle. Strike się nie odezwał, więc mówiła dalej: – Ciągle próbował ją do siebie ściągnąć, kiedy nie było jego żony. – Udało mu się? – Gdzie tam, kurwa – powiedziała Rochelle. – Pewnie często rozmawiałaś z Lulą? – No, na począ... Tak, gadałyśmy. Spojrzała przez okno. Nagły deszczyk zaskoczył przechodniów. Szybę w oknie pokryły przejrzyste krople. – Na początku? – podchwycił Strike. – Potem rozmawiałyście rzadziej? – Zaraz muszę spadać. Mam sprawy do załatwienia – oznajmiła dumnie Rochelle. – Tacy ludzie jak Lula – odrzekł Strike, badając grunt – bywają kapryśni. Źle traktują innych. Są przyzwyczajeni, że zawsze stawiają na swo... – Nie jestem niczyją służącą – zaperzyła się Rochelle. – Może właśnie dlatego cię polubiła? Może zobaczyła w tobie kogoś równego sobie, a nie kolejną pijawkę? – No, dokładnie – powiedziała udobruchana Rochelle. – Wcale mi nie imponowała. – To normalne, że chciała się z tobą zaprzyjaźnić: z kimś, kto twardo stąpa po ziemi...

– No. – ...a poza tym cierpiałyście na tę samą chorobę, prawda? Więc rozumiałyście się na poziomie niedostępnym dla większości ludzi. – I jestem czarna – dorzuciła Rochelle. – A ona też chciała czuć się czarna. – Rozmawiałyście o tym? – No pewnie – powiedziała Rochelle. – Chciała się dowiedzieć, skąd pochodzi, skąd się wzięła. – Wspominała ci, że próbuje odnaleźć swoich czarnoskórych przodków? – No pewnie. I... no tak. Było widać, że zamilkła w ostatniej chwili. – Udało jej się kogoś znaleźć? Ojca? – Nie. Nie znalazła go. Założę się, kurwa, że nie. – Naprawdę? – No. Naprawdę. Zaczęła pospiesznie jeść. Strike obawiał się, że dziewczyna sobie pójdzie, gdy tylko skończy. – Czy Lula była przygnębiona, kiedy w przeddzień jej śmierci spotkałyście się w Vashti? – No, była. – Powiedziała ci dlaczego? – Nie musiała mieć powodu. To choroba. – Ale wspomniała, że źle się czuje? – No – powiedziała Rochelle po krótkiej chwili wahania. – Miałyście zjeść razem lancz, prawda? – spytał. – Kieran powiedział, że ją tam zawiózł. Kieran Kolovas-Jones? Znasz go, prawda? Napięcie z jej twarzy zniknęło, kąciki ust lekko się uniosły. – No, pewnie, że go znam. Tak, miałyśmy się spotkać w Vashti. – Ale nie została na lancz? – Nie. Spieszyła się – powiedziała Rochelle. Pochyliła głowę, żeby napić się kawy i przy okazji zasłonić twarz. – Dlaczego po prostu do ciebie nie zadzwoniła? Przecież masz telefon, prawda? – Pewnie, że mam – warknęła obruszona i wyjęła z kieszeni futerka starą nokię oklejoną tandetnymi różowymi kryształkami. – Jak myślisz, czemu po prostu nie zadzwoniła i nie powiedziała, że jednak nie może się z tobą spotkać? Rochelle spiorunowała go wzrokiem. – Bo nie lubiła dzwonić. Ciągle ją podsłuchiwali. – Dziennikarze? – No. Już prawie zjadła ciastko. – Dlaczego dziennikarze mieliby się interesować tym, że Lula zrezygnowała z przyjazdu do Vashti? – Bo ja wiem? – Nie wydało ci się dziwne, że Lula przyjechała z tak daleka, żeby ci powiedzieć, że nie może zostać na lancz? – No, wydało. Nie – Rochelle nie mogła się zdecydować. Po chwili dodała z nagłą wylewnością: – Jak masz kierowcę, to ci wszystko jedno, nie? Jeździsz sobie, gdzie chcesz, nie musisz dopłacać, po prostu każesz się wieźć i tyle, nie? Przejeżdżała obok, no to wpadła, żeby mi powiedzieć, że nie zostanie dłużej, bo musi wracać do domu na spotkanie z tą pieprzoną Ciarą Porter. Gdy tylko przeklęła, zrobiła minę, jakby pożałowała, że straciła nad sobą panowanie, i zacisnęła usta, żeby to się więcej nie powtórzyło. – Nie zrobiła niczego więcej? Weszła do sklepu, powiedziała: „Nie mogę zostać na lancz, muszę wracać do domu, bo umówiłam się z Ciarą”, i wyszła? – No. Mniej więcej – powiedziała Rochelle.

– Kieran mówi, że kiedy się spotykałyście, zazwyczaj odwozili cię do schroniska. – No – potwierdziła. – Tego dnia była zajęta i tyle. Rochelle kiepsko szło ukrywanie rozżalenia. – Opowiedz mi, co się działo w sklepie. Przymierzałyście coś? – No – powiedziała Rochelle po chwili milczenia. – Lula przymierzała. – Znów lekkie wahanie. – Długą sukienkę od Alexandra McQueena. Facet się zabił i w ogóle – dodała zamyślona. – Weszłaś z nią do przymierzalni? – No. – Co tam się stało? – spytał Strike. Jej oczy przypomniały mu oczy byka, któremu kiedyś, jako mały chłopiec, stanął na drodze: były głęboko osadzone, zwodniczo spokojne i nieprzeniknione. – Ubrała kieckę – powiedziała Rochelle. – Nic poza tym? Do nikogo nie dzwoniła? – Nie. No, w sumie to tak. Może i dzwoniła. – Wiesz do kogo? – Nie pamiętam. Napiła się kawy, znowu zasłaniając twarz papierowym kubkiem. – Do Evana Duffielda? – Może. – Pamiętasz, co mówiła? – Nie. – Podsłuchała ją jedna z ekspedientek. Lula prawdopodobnie umawiała się z kimś na spotkanie u siebie w domu. Według ekspedientki miało się ono odbyć w środku nocy. – Tak? – Raczej nie mogło chodzić o Duffielda, skoro z nim była już umówiona w Uzi. – Dużo wiesz, co? – powiedziała. – Wszyscy wiedzą, że tamtego wieczoru spotkali się w Uzi – powiedział Strike. – Pisali o tym w gazetach. Rozszerzanie się i zwężanie źrenic Rochelle było niezauważalne, gdyż otaczały je czarne tęczówki. – No, chyba tak – przyznała. – Rozmawiała z Deebym Mackiem? – Nie! – zawołała ze śmiechem. – Nie znała jego numeru. – Sławni ludzie zazwyczaj nie mają kłopotu ze zdobyciem numerów innych sławnych ludzi – powiedział Strike. Rochelle spochmurniała. Spojrzała na pusty wyświetlacz swojej tandetnej różowej komórki. – Raczej nie miała jego numeru – powiedziała. – Ale słyszałaś, jak próbuje się z kimś umówić na spotkanie w środku nocy? – Nie – powiedziała Rochelle, unikając jego spojrzenia i kołysząc resztkę kawy w papierowym kubku. – Nic takiego nie pamiętam. – Zdajesz sobie sprawę, jakie to może być ważne? – spytał Strike, starając się, żeby nie zabrzmiało to jak groźba. – Możliwe, że Lula zginęła właśnie podczas tego spotkania. Policja o tym nie wie, prawda? Nikomu nie powiedziałaś? – Muszę iść – odrzekła, połykając ostatni kęs ciastka. Chwyciła tanią torebkę i rzuciła mu wściekłe spojrzenie. – Już prawie pora lanczu – powiedział. – Zjadłabyś jeszcze coś? – Nie. Mimo to stała w miejscu. Zastanawiał się, jak bardzo jest uboga, czy regularnie jada. Pod jej gburowatością kryło się coś, co go poruszyło: zadziorna duma, bezbronność. – No dobra – ustąpiła, rzucając torebkę na podłogę. Opadła z powrotem na krzesło. – Zjem Big Maca. Bał się, że kiedy pójdzie zamówić jedzenie, Rochelle zniknie, ale gdy wrócił z dwiema tacami, nadal siedziała przy stoliku. Nawet mruknęła „dziękuję”.

Spróbował innej taktyki. – Dość dobrze znasz Kierana, prawda? – spytał, pamiętając, jak się rozpromieniła na wspomnienie szofera. – No – powiedziała nieśmiało. – Często z nim jeździłyśmy. Zawsze ją woził. – Kieran mówi, że przed przyjazdem do Vashti Lula siedziała na tylnym siedzeniu i coś pisała. Pokazała ci to? A może dała? – Nie – odrzekła. Wepchnęła frytki do ust, a potem dodała: – Nic takiego nie widziałam. A co to było? – Nie wiem. – Może lista zakupów albo coś? – Tak, policja też tak myśli. Na pewno nie widziałaś u niej żadnej kartki, listu, koperty? – No, na pewno. Kieran wie, że ze mną rozmawiasz? – spytała Rochelle. – Tak, mówiłem mu, że zamierzam cię znaleźć. To on mi powiedział, że kiedyś mieszkałaś w schronisku Świętego Elma. Sprawiło jej to wyraźną przyjemność. – Gdzie teraz mieszkasz? – A co cie to? – warknęła z nagłą złością. – Nic. Po prostu prowadzę kulturalną rozmowę. W odpowiedzi Rochelle cicho prychnęła. – Teraz mam chatę w Hammersmith. Przez chwilę przeżuwała, a potem po raz pierwszy dostarczyła informacji z własnej inicjatywy. – Słuchaliśmy w samochodzie Deeby’ego Macca. Ja, Kieran i Lula. I zaczęła rapować: Nie chcę hydrochinonu, czarny do szpiku kości, Olewasz Deeby’ego, nie dożyjesz starości, Jeżdżę swoim ferrari – pierdolę Johari – wysoko trzymam głowę Starczy mieć szmal i gotowe – krzyczę do ciebie, psie! Wyglądała na zadowoloną z siebie, jakby właśnie mu pokazała, gdzie jest jego miejsce, jakby zamknęła mu usta. – To z płyty Jake On My Jack[4] – wyjaśniła. – Co to jest hydrochinon? – spytał Strike. – Rozjaśniacz skóry. Rapowaliśmy przy opuszczonych szybach – ciągnęła Rochelle. Jej nieładną twarz rozjaśnił ciepły uśmiech wywołany tym wspomnieniem. – Lula na pewno niecierpliwie czekała na przyjazd Deeby’ego Macca, prawda? – No – powiedziała Rochelle. – Wiedziała, że mu się podoba, cieszyła się z tego. Kieran też się podjarał i w ogóle, ciągle prosił, żeby Lula zapoznała go z Mackiem. Chciał go poznać. Jej uśmiech zniknął. Zaczęła posępnie skubać burgera, a potem spytała: – To wszystko, co chciałeś wiedzieć? Bo muszę spadać. Zaczęła łapczywie pożerać resztki posiłku, pakując jedzenie do ust. – Założę się, że Lula zabierała cię do mnóstwa fajnych miejsc? – No – powiedziała Rochelle z ustami wypełnionymi burgerem. – Byłaś z nią kiedyś w Uzi? – No. Raz. Rochelle połknęła jedzenie i zaczęła opowiadać o innych miejscach, w których bywała na początku przyjaźni z Lulą. Usilnie próbowała uniknąć posądzenia o to, że była oczarowana stylem życia multimilionerów, lecz mimo to jej słowa brzmiały jak romantyczna bajka. Lula wyrywała Rochelle z ponurego świata schroniska i terapii grupowej, by raz w tygodniu rzucać ją w wir drogiej zabawy. Strike zdał sobie sprawę, że usłyszał od Rochelle bardzo niewiele o Luli jako osobie, za to mnóstwo o Luli jako posiadaczce czarodziejskich plastikowych kart, którymi płaciło się za torebki, kurtki i biżuterię, oraz środków niezbędnych do tego, by Kieran zjawiał się regularnie niczym dżin i zabierał Rochelle ze schroniska. Rochelle z rozczuleniem

rozwodziła się o prezentach, które kupowała jej Lula, o sklepach, do których Lula ją zabierała, oraz o restauracjach i barach, do których razem chodziły – o miejscach pełnych znanych osób. Wyglądało jednak na to, że nie robiły one na Rochelle najmniejszego wrażenia. Do każdego nazwiska dodawała jakąś pogardliwą uwagę: „To kutas”, „Ona jest cała z plastiku”, „Nic specjalnego”. – Poznałaś Evana Duffielda? – spytał Strike. – A, jego – jej reakcja ociekała pogardą. – Kawał gnidy. – Poważnie? – No. Spytaj Kierana. Powiedziała to tak, jakby tworzyli z Kieranem parę rozsądnych obserwatorów, którzy obiektywnie spoglądali na kretynów zaludniających świat Luli. – W jakim sensie był gnidą? – Traktował ją jak szmatę. – Na przykład? – Sprzedawał informacje gazetom – powiedziała Rochelle, sięgając po ostatnie frytki. – Lula raz nas wszystkich przetestowała. Każdemu opowiedziała inną historię, żeby sprawdzić, które pojawią się w gazetach. Tylko ja trzymałam gębę na kłódkę. Cała reszta wypaplała. – Kogo tak przetestowała? – Ciarę Porter, tego Duffielda i Guya Summy’ego – Rochelle wymówiła imię i nazwisko projektanta po angielsku. – Potem ściemniała, że ten projektant się nie wygadał. Usprawiedliwiała go. Ale wykorzystywał ją tak samo jak reszta. – W jaki sposób? – Nie chciał, żeby pracowała dla innych. Chciał, żeby ciągle robiła dla jego firmy, żeby ją reklamowała. – A kiedy Lula odkryła, że może ci ufać... – No, wtedy mi kupiła telefon. Na chwilę zapadło milczenie. – Żeby mogła się ze mną kontaktować, kiedy zechce. Rochelle gwałtownym ruchem zabrała migoczącą różową nokię ze stolika i wepchnęła ją głęboko do kieszeni miękkiego różowego futerka. – Pewnie teraz musisz sama płacić rachunki? – spytał Strike. Myślał, że Rochelle każe mu się wypchać, ale ona powiedziała: – Jej rodzina jeszcze się nie skapowała, że dalej buli za mój telefon. Najwyraźniej sprawiło jej to nieco złośliwą przyjemność. – To futerko też dostałaś od Luli? – spytał Strike. – Nie – warknęła ze złością. – Sama se kupiłam, mam robotę. – Naprawdę? Gdzie się zatrudniłaś? – A co cie to? – spytała raz jeszcze. – Okazuję uprzejme zainteresowanie. Na jej szerokich ustach pojawił się na chwilę lekki uśmiech i znowu się uspokoiła. – Robię na drugą zmianę w sklepie obok mojej nowej chaty. – Mieszkasz w innym schronisku? – Nie – odparła, a on znowu wyczuł, że Rochelle zaczyna się okopywać, że nie chce się wdawać w szczegóły. Uznał, że nie powinien nadużywać jej cierpliwości. Zmienił taktykę. – Pewnie przeżyłaś szok, kiedy Lula umarła? – No. Jasne – odrzekła bez zastanowienia. Potem, zdając sobie sprawę, co powiedziała, postanowiła się wycofać: – Wiedziałam, że miała depresję, ale czegoś takiego nikt się nie spodziewał. – Więc twoim zdaniem nie planowała samobójstwa, kiedy spotkałyście się tamtego dnia? – Bo ja wiem? Za krótko ją widziałam, nie? – Gdzie byłaś, kiedy usłyszałaś o jej śmierci? – W schronisku. Kupa ludzi wiedziała, że ją znam. Janine mnie obudziła i powiedziała. – Od razu pomyślałaś, że to było samobójstwo? – No. Muszę już spadać. Spadam. Tym razem była zdecydowana i wiedział, że nie zdoła jej zatrzymać. Wślizgnęła się

z powrotem w groteskowe futerko i zarzuciła torebkę na ramię. – Pozdrów ode mnie Kierana. – Pozdrowię. – No to nara. Kołysząc się jak kaczka, wyszła z McDonalda. Nie obejrzała się za siebie. Strike patrzył, jak dziewczyna przechodzi za oknem ze spuszczoną głową i zmarszczonymi brwiami. Zniknęła mu z oczu. Przestało padać. Zamyślił się, przysunął do siebie jej tacę i zjadł dwie ostatnie frytki. Nagle wstał tak gwałtownie, że dziewczyna w bejsbolówce zbliżająca się do stolika, żeby wytrzeć blat, odskoczyła do tyłu, wydając z siebie cichy okrzyk. Strike szybko wyszedł z McDonalda i ruszył po Grantley Road. Rochelle stała na rogu, doskonale widoczna w futerku w kolorze fuksji wśród ludzi czekających na zielone światło przy przejściu dla pieszych. Paplała przez różową, ozdobioną świecidełkami nokię. Strike ją dogonił i wcisnął się między stojących za nią ludzi. Używał swojego cielska jak broni, na której widok wszyscy schodzili mu z drogi. – ...pytał, z kim się umawiała na tamten wieczór... no, i... Rochelle odwróciła głowę, żeby spojrzeć na ulicę, i zdała sobie sprawę, że tuż obok stoi Strike. Odsunęła komórkę od ucha i szybko się rozłączyła. – Czego znowu? – spytała agresywnie. – Z kim rozmawiałaś? – Nie twój zasrany interes! – powiedziała z wściekłością. Stojący obok piesi gapili się na nich w milczeniu. – Śledzisz mnie? – Jasne – powiedział Strike. – Słuchaj... Rozbłysło zielone światło i tylko oni dwoje nie ruszyli naprzód. Stali w miejscu potrącani przez innych przechodniów. – Dasz mi swój numer? Spojrzały na niego nieprzejednane oczy byka: nieprzeniknione, pozbawione wyrazu, tajemnicze. – A niby po co? – Kieran mnie prosił – skłamał. – Zapomniałem ci powiedzieć. Mówił, że chyba zostawiłaś w jego samochodzie okulary przeciwsłoneczne. Nie był pewny, czy ją to przekonało, ale po chwili podała mu numer, a on zapisał go na odwrocie jednej ze swoich wizytówek. – To wszystko? – warknęła. Potem przeszła przez ulicę i zatrzymała się na wysepce, gdzie znów paliło się czerwone światło. Strike pokuśtykał za nią. Wydawała się rozzłoszczona i zaniepokojona jego ciągłą obecnością. – Czego? – Chyba wiesz coś, o czym mi nie powiedziałaś, Rochelle. Spiorunowała go wzrokiem. – Weź to – dodał Strike, wyjmując z kieszeni płaszcza drugą wizytówkę. – Jeśli przyjdzie ci do głowy coś, o czym będziesz chciała mi powiedzieć, zadzwoń, dobrze? To numer mojej komórki. Nie odpowiedziała. – Jeśli Lula została zamordowana – ciągnął, podczas gdy przed nimi przejeżdżały rozpędzone samochody, a w rynsztoku u ich stóp połyskiwała woda – a ty coś wiesz, też może ci grozić niebezpieczeństwo ze strony mordercy. Parsknęła cichym, lekceważącym i pogardliwym śmiechem. Nie sądziła, że znajduje się w niebezpieczeństwie. Czuła się bezpieczna. Rozbłysło zielone światło. Rochelle potrząsnęła suchymi, sztywnymi włosami i przeszła przez ulicę. Była zwyczajna, przysadzista i brzydka, w jednej dłoni ściskała komórkę, a w drugiej wizytówkę Strike’a. Strike został sam na wysepce i odprowadzał Rochelle wzrokiem, czując bezsilność i niepokój. Może i nie sprzedawała informacji gazetom, ale nie wierzył, by kupiła futerko od znanego projektanta (które nadal wydawało mu się brzydkie)

za pieniądze zarobione w sklepie.

9 Skrzyżowanie Tottenham Court i Charing Cross Road w dalszym ciągu przedstawiało obraz zniszczenia: szerokie dziury w ulicy, prowizoryczne przejścia z białej płyty pilśniowej i budowlańcy w kaskach. Strike szedł wąskim chodnikiem odgrodzonym metalowymi barierkami, mijając warczące koparki, rozwrzeszczanych robotników i młoty pneumatyczne. Szedł i palił. Był zmęczony i obolały, bardzo wyraźnie czuł kłucie w nodze, brud na niemytym ciele i tłuste jedzenie zalegające w żołądku. Pod wpływem chwili wybrał okrężną drogę przez Sutton Row, z dala od stukania i warkotu robót drogowych, i zadzwonił do Rochelle. Połączył się z pocztą głosową – w słuchawce usłyszał jej zachrypnięty głos, więc numer był prawdziwy. Nie zostawił wiadomości. Wszystko, co chciał powiedzieć, powiedział podczas rozmowy. Czuł jednak niepokój. Trochę żałował, że nie śledził jej dalej, z ukrycia, i nie sprawdził, gdzie mieszka. Na Charing Cross Road, kuśtykając do agencji, przez chwilę w cieniu tunelu dla pieszych, przypomniał sobie, jak rano został obudzony przez Robin: taktowne pukanie, kubek herbaty, staranne unikanie wzmianki o łóżku polowym. Nie powinien był do tego dopuścić. Nie tylko podziwianie kobiecej figury w obcisłej sukience groziło intymnością. Nie chciał wyjaśniać, dlaczego śpi w miejscu pracy. Bał się osobistych pytań. A dopuścił do tego, że nazwała go po imieniu i zwróciła mu uwagę na krzywo zapięte guziki. Nie powinien był zaspać. Gdy wspinał się po metalowych schodach, mijając zamknięte drzwi Crowdy Graphics, postanowił, że przez resztę dnia będzie traktował Robin trochę chłodniej, żeby stworzyć przeciwwagę dla widoku swojego włochatego brzucha. Gdy tylko podjął tę decyzję, usłyszał piskliwy śmiech i z jego agencji dobiegły głosy dwóch mówiących jednocześnie kobiet. Strike zamarł bez ruchu, nasłuchując w panice. Nie oddzwonił do Charlotte. Próbował rozpoznać ton i modulację jej głosu. To byłoby w jej stylu: przyjść osobiście, oczarować jego tymczasową pracownicę, żeby zaprzyjaźnić się z sojuszniczką wroga, nabić głowę jego podwładnej własną wersją prawdy. Dwa głosy znów się roześmiały i nie był w stanie stwierdzić, do kogo należy ten drugi. – Cześć, Stick – powitał go wesoły ton, kiedy otworzył przeszklone drzwi. Jego siostra Lucy siedziała na zapadającej się sofie, trzymała kubek kawy obiema rękami, a wokół niej stały torby z Marksa & Spencera i Johna Lewisa. Widząc, że to jednak nie Charlotte, Strike poczuł ulgę skażoną mniejszą obawą: zastanawiał się, o czym Lucy i Robin mogły rozmawiać i jak dużo każda z nich wiedziała na temat jego prywatnego życia. Gdy uściskał siostrę, zauważył, że Robin znowu zamknęła drzwi do gabinetu, w którym zostawił łóżko polowe i sportową torbę. – Robin mówi, że poszedłeś się bawić w detektywa. – Lucy najwyraźniej była w doskonałym humorze, co często jej się zdarzało, kiedy wychodziła sama, nieskrępowana obecnością Grega i synów. – Tak. U nas, detektywów, to całkiem normalne – powiedział Strike. – Wybrałaś się na zakupy? – Tak, Sherlocku. – Masz ochotę wyskoczyć na kawę? – Właśnie ją piję, Stick – powiedziała, unosząc kubek. – Nie jesteś dziś zbyt spostrzegawczy. Czyżbyś trochę utykał? – Nie zauważyłem. – Widziałeś się ostatnio z panem Chakrabatim? – Całkiem niedawno – skłamał. – Jeśli nie ma pan nic przeciwko temu, panie Strike – wtrąciła się Robin, wkładając płaszcz – to pójdę na lancz. Jeszcze nie jadłam.

Podjęte przed chwilą postanowienie, by traktować ją z zawodowym froideur, wydało mu się teraz nie tylko zbędne, ale i nieuprzejme. Robin miała więcej taktu niż wszystkie kobiety, które znał. – Jasne, Robin, w porządku – odrzekł. – Miło było cię poznać, Lucy – powiedziała Robin. Pomachała na pożegnanie i zniknęła, zamykając za sobą przeszklone drzwi. – Podoba mi się ta Robin – zaczęła z przejęciem Lucy, kiedy na schodach ucichły kroki. – Wspaniała dziewczyna. Powinieneś się postarać i zatrudnić ją na stałe. – Tak, jest niezła – przyznał Strike. – Z czego tak się zaśmiewałyście? – Och, z jej narzeczonego. Trochę przypomina Grega. Robin mówi, że pracujecie nad ważną sprawą. Nie obawiaj się, była bardzo dyskretna. Mówi, że chodzi o podejrzane samobójstwo. Niezbyt przyjemna robota. Spojrzała na niego znacząco, ale wolał się nie zastanawiać, o co jej chodzi. – To dla mnie nie pierwszyzna. W wojsku też miałem do czynienia z samobójstwami. Wątpił jednak, by Lucy go słuchała. Już wzięła głęboki oddech. Wiedział, co się zbliża. – Stick, rozstaliście się z Charlotte? Lepiej mieć to za sobą. – Tak. – Stick! – Wszystko w porządku, Luce. Daję radę. Jej dobry humor zniknął jednak pod wielką falą wściekłości i rozczarowania. Strike cierpliwie czekał, wyczerpany i obolały, podczas gdy jego siostra dawała upust złości: od początku wiedziała, była wręcz pewna, że Charlotte znowu to zrobi. Zwabiła go, kiedy był z Tracey, przerwała jego fantastyczną karierę wojskową, odebrała mu wszelką pewność siebie, namówiła go, żeby się do niej wprowadził, a wszystko po to, żeby jeszcze raz go rzucić... – Sam to skończyłem, Luce – powiedział. – A z Tracey rozstałem się jeszcze zanim... – Równie dobrze mógłby rozkazać lawie, żeby się cofnęła: dlaczego nie potrafił zrozumieć, że Charlotte nigdy się nie zmieni, że wróciła do niego tylko zwabiona dramatyzmem sytuacji, przyciągnięta jego wypadkiem i jego medalem? Ta suka poudawała troskliwego anioła, a potem jej się znudziło. Była niebezpieczna i zepsuta. Mierzyła swoją wartość chaosem, który rozpętywała, chlubiła się bólem, który zadawała... – To ja ją zostawiłem, to była moja decyzja... – Gdzie teraz mieszkasz? Kiedy to się stało? Cholerna suka... Nie, Stick, przepraszam, nie zamierzam dłużej udawać. Całymi latami miałeś przez nią przesrane... O, Boże, Stick, czemu nie ożeniłeś się z Tracey? – Luce, proszę, nie rozmawiajmy o tym. Odsunął kilka toreb z Johna Lewisa – pełnych majteczek i skarpetek dla synów Lucy – i ciężko usiadł na sofie. Wiedział, że wygląda brudno i niechlujnie. Jego siostra zrobiła minę, jakby za chwilę miała zacząć płakać. Popsuł jej dzień zakupów. – Pewnie nic mi nie mówiłeś, bo wiedziałeś, że tak zareaguję? – powiedziała w końcu, głośno przełykając ślinę. – Możliwe. – Dobrze, przepraszam – odrzekła z wściekłością, a w jej oczach zalśniły łzy. – Ale ta suka, Stick... Boże, obiecaj mi, że już nigdy do niej nie wrócisz. Proszę, obiecaj mi. – Nigdy do niej nie wrócę. – Gdzie teraz mieszkasz? U Nicka i Ilsy? – Nie. Wynająłem małe mieszkanie w Hammersmith. (Było to pierwsze miejsce, jakie mu przyszło do głowy; kojarzyło mu się teraz z bezdomnością). – Kawalerkę. – Och, Stick... Wprowadź się do nas! Mignął mu przed oczami niebieski pokój gościnny i wymuszony uśmiech Grega. – Luce, dobrze mi tak, jak jest. Po prostu chcę się skupić na pracy i przez jakiś czas pobyć sam. Minęło następne pół godziny, zanim udało mu się jej pozbyć. Miała wyrzuty sumienia,

że straciła nad sobą panowanie. Przeprosiła, a potem próbowała się usprawiedliwić, co zakończyło się kolejną diatrybą pod adresem Charlotte. Gdy w końcu Lucy postanowiła wyjść, pomógł jej znieść torby. Na korytarzu udało mu się odwrócić jej uwagę od stojących obok drzwi pudeł z jego dobytkiem. Wreszcie wsadził siostrę do czarnej taksówki na końcu Denmark Street. Okrągła, umazana tuszem twarz Lucy spojrzała na niego przez tylną szybę. Zmusił się do uśmiechu i pomachał jej na pożegnanie. Potem zapalił następnego papierosa i pomyślał, że wyobrażenie Lucy o współczuciu wypada niekorzystnie w porównaniu z niektórymi technikami przesłuchań stosowanymi w Guantanamo.

10 Robin nabrała zwyczaju kupowania kanapek także dla Strike’a, jeśli był w agencji w porze lanczu. Potem brała należną kwotę z kasetki. Dziś jednak nie spieszyła się z powrotem. Lucy najwyraźniej niczego nie zauważyła, ale Robin widziała, jak niezadowolony był Strike, kiedy zastał je pochłonięte rozmową. Gdy wszedł do agencji, zrobił tak samo ponurą minę jak w dniu, kiedy się poznali. Robin miała nadzieję, że nie powiedziała Lucy czegoś, co mogłoby się nie spodobać Strike’owi. Lucy w zasadzie nie była wścibska, ale zadawała pytania, na które trudno było odpowiedzieć. – Poznałaś już Charlotte? Robin domyśliła się, że chodzi o oszałamiająco piękną byłą żonę albo dziewczynę Strike’a, którą minęła w drzwiach pierwszego dnia pracy. Trudno było uznać za „poznanie” kolizję, której cudem wtedy uniknęły, więc odpowiedziała: – Nie, nie poznałam. – Dziwne – Lucy nieszczerze się uśmiechnęła. – Jestem pewna, że ona chciałaby cię poznać. Z jakiegoś powodu Robin poczuła się zobowiązana do wyjaśnienia: – Jestem tu tylko chwilowo. – Nie szkodzi – powiedziała Lucy, która widocznie wyczytała w tej odpowiedzi więcej, niż Robin chciała wyrazić. Dopiero teraz, chodząc w tę i we w tę między półkami pełnymi czipsów, na które w zasadzie nie zwracała uwagi, Robin zrozumiała aluzję Lucy. Przypuszczała, że siostra Strike’a mogła chcieć jej schlebić, tylko że sama myśl o przystawiającym się Strike’u wydała się Robin skrajnie odstręczająca. („Matt, wierz mi, gdybyś go zobaczył... Jest olbrzymi i ma twarz jak zmaltretowany bokser. W ogóle nie jest przystojny, na pewno stuknęła mu już czterdziestka i... – na chwilę zamilkła, szukając epitetów, które mogłaby rzucić pod adresem wyglądu Strike’a – jego fryzura przypomina włosy łonowe”. Matthew pogodził się z jej dalszą pracą u Strike’a, dopiero kiedy Robin przyjęła posadę w firmie konsultingowej). Robin odruchowo sięgnęła po dwie paczki solonych czipsów z octem i ruszyła w stronę kasy. Jeszcze nie powiedziała Strike’owi, że za dwa i pół tygodnia odchodzi. Lucy porzuciła temat Charlotte tylko po to, żeby wypytać Robin, ile spraw przechodzi przez zapuszczoną małą agencję Strike’a. Robin udzielała wymijających odpowiedzi, gdyż intuicyjnie wyczuła, że skoro Lucy nie ma pojęcia o stanie finansów Strike’a, to najwidoczniej sam nie chciał jej wtajemniczyć. Mając nadzieję, że Strike wolałby, aby jego siostra myślała, że dobrze mu idzie, Robin wspomniała o bogatym kliencie. – Pewnie sprawa rozwodowa? – spytała Lucy. – Nie – odrzekła Robin. – Chodzi o... Podpisałam umowę o poufności i nie bardzo mogę... Poproszono go o ponowne zbadanie pewnego samobójstwa. – Boże, to musi być dla niego trudne – powiedziała Lucy dziwnym tonem. Robin poczuła się zakłopotana. – Nie mówił ci? Ludzie zazwyczaj o tym wiedzą. Nasza matka była znaną... groupie,

bo chyba tak je nazywają, prawda? – Uśmiech Lucy nagle wydał się sztuczny, a ton jej głosu, choć starała się, by był obojętny i beztroski, nabrał szorstkości. – W internecie jest wszystko. Takie czasy, prawda? Zmarła z przedawkowania i mówiono, że to było samobójstwo, ale Stick zawsze uważał, że zabił ją jej były mąż. Nigdy niczego nie udowodniono. Stick był wściekły. W każdym razie cała ta sprawa była wstrętna i odrażająca. Może właśnie dlatego ten klient wybrał Sticka. Domyślam się, że chodziło o przedawkowanie? Robin nie odpowiedziała, ale to i tak nie miało znaczenia. Lucy ciągnęła dalej, nie czekając na reakcję. – Wtedy Stick rzucił studia i zaciągnął się do żandarmerii wojskowej. Rodzina była bardzo zawiedziona. To naprawdę inteligentny facet. Nikt z nas nigdy nie studiował w Oxfordzie. Ale spakował się, wyjechał i zaciągnął do wojska. Chyba mu to odpowiadało. Doskonale tam sobie radził. Szczerze mówiąc, trochę mi żal, że odszedł ze służby. Mógł zostać, nawet mimo, no wiesz, swojej nogi... Robin nie zdradziła się nawet mrugnięciem, że jednak nie wie. Lucy sączyła kawę. – Gdzie dokładnie w Yorkshire się wychowałaś? Po tym pytaniu rozmawiało im się już przyjemnie, aż do chwili, w której zjawił się Strike, kiedy śmiały się z opowieści Robin o ostatniej wyprawie Matthew do DIY. Gdy Robin wracała do agencji z czipsami i kanapkami, zrobiło jej się jeszcze bardziej żal Strike’a. Jego małżeństwo – a jeśli nie był żonaty, jego poważny związek – właśnie się rozpadło. Spał w agencji. Został ranny na wojnie i właśnie się dowiedziała, że jego matka zmarła w niewyjaśnionych i podejrzanych okolicznościach. Nie próbowała przed sobą udawać, że jej współczucie nie jest podszyte ciekawością. Wiedziała, że niedługo na pewno poszuka w internecie informacji na temat śmierci Ledy Strike. Jednocześnie miała poczucie winy, że niechcący znowu dowiedziała się o Strike’u czegoś, czego nie powinna była wiedzieć, tak jak rano, kiedy przypadkiem odsłonił kawałek brzucha porośniętego czymś przypominającym zwierzęcą sierść. Był dumnym i niezależnym mężczyzną. Lubiła w nim te cechy i podziwiała go za nie, nawet jeśli środki, którymi je wyrażał – łóżko polowe, kartonowe pudła z dobytkiem pod drzwiami, puste opakowania po zupkach chińskich w koszu na śmieci – wywoływały drwiny takich osób jak Matthew, zakładających, że każdy, kto mieszka w nędznych warunkach, musi być rozrzutny albo nieudolny. Robin nie była pewna, czy ciężkawa atmosfera, którą odczuła po powrocie do agencji, jest jedynie wytworem jej wyobraźni. Strike siedział przed monitorem jej komputera i stukał w klawiaturę, a dziękując jej za kanapki, nie zrobił sobie dziesięciominutowej przerwy (jak to wcześniej czynił), żeby pogadać o sprawie Landry. – Będę potrzebował komputera jeszcze przez parę minut – powiedział, dalej stukając w klawiaturę. – Możesz usiąść na sofie? Robin zastanawiała się, czy Lucy powtórzyła Strike’owi, o czym rozmawiały. Miała nadzieję, że nie. Potem poczucie winy zaczęło ją drażnić. Przecież nie zrobiła nic złego. Na chwilę zdenerwowanie stłumiło jej wielką chęć dowiedzenia się, czy Strike znalazł Rochelle Onifade. – Aha! – ucieszył się Strike. Na stronie internetowej włoskiego projektanta znalazł futerko w kolorze fuksji, które rano miała na sobie Rochelle. Trafiło do sprzedaży zaledwie dwa tygodnie temu i kosztowało piętnaście tysięcy funtów. Robin czekała, aż Strike wyjaśni, co go tak ucieszyło, ale tego nie zrobił. – Znalazł ją pan? – spytała w końcu, kiedy Strike odwrócił się od komputera i odwinął kanapkę z folii. Strike opowiedział jej o spotkaniu z Rochelle, ale po entuzjazmie i wdzięczności, które rano skłoniły go do trzykrotnego nazwania jej „genialną”, nie został nawet ślad. Ton głosu Robin, kiedy przedstawiała mu wyniki swoich telefonicznych poszukiwań, był zatem równie chłodny: – Zadzwoniłam do Izby Adwokackiej i spytałam o konferencję w Oxfordzie siódmego stycznia – powiedziała. – Tony Landry był obecny. Udałam, że jestem kimś, kto go tam poznał,

i że zgubiłam wizytówkę. Strike nie wydawał się szczególnie zainteresowany informacją, której sam się domagał, i nie pochwalił Robin za inicjatywę. Ich rozmowa zakończyła się w atmosferze obopólnego niezadowolenia. Wizyta Lucy wyczerpała Strike’a. Chciał pobyć sam. Poza tym podejrzewał, że Lucy powiedziała Robin o Ledzie. Jego siostra bolała nad tym, że życie i śmierć ich matki spowijała raczej zła sława, lecz w pewnych chwilach czuła przemożną paradoksalną potrzebę rozmawiania o tym, zwłaszcza z obcymi ludźmi. Może było to coś w rodzaju jej wentyla bezpieczeństwa, gdyż w relacjach z przyjaciółmi z przedmieścia ukrywała swoją przeszłość pod szczelną pokrywą, a może próbowała przenieść działania bojowe na terytorium wroga: tak bardzo obawiała się tego, czego ludzie zdążyli się o niej dowiedzieć, że wolała zaspokoić ich chorobliwą ciekawość, jeszcze zanim ją poczują. Strike nie chciał jednak, by Robin dowiedziała się o jego matce, o jego nodze, o Charlotte ani o innych bolesnych kwestiach, które Lucy uparcie poruszała, ilekroć kontaktowała się z bratem. Zmęczony i rozdrażniony Strike niesprawiedliwie przelał na Robin swoją uogólnioną złość na kobiety, które z jakiegoś powodu nie umiały zostawić faceta w spokoju. Postanowił, że po południu pójdzie ze swoimi notatkami do Tottenham, gdzie będzie mógł posiedzieć i pomyśleć, przez nikogo nie niepokojony i niezasypywany pytaniami. Robin dotkliwie odczuła tę zmianę atmosfery. Biorąc przykład z jedzącego w milczeniu Strike’a, strzepnęła z siebie okruszki, a potem szybko i beznamiętnie przekazała mu poranne wiadomości. – Dzwonił John Bristow. Podał numer komórki Marlene Higson. Udało mu się dotrzeć do Guy Somégo, który zgodził się z panem porozmawiać o dziesiątej rano w czwartek w swojej pracowni przy Blunkett Street, jeśli taka pora panu odpowiada. To w Chiswick, niedaleko Strand-on-the-Green. – Super. Dzięki. Tamtego dnia nie zamienili ze sobą wielu słów. Strike spędził większość popołudnia w pubie i wrócił do agencji dopiero za dziesięć piąta. Oboje nadal byli skrępowani i po raz pierwszy ucieszył się, gdy Robin poszła do domu.

CZĘŚĆ CZWARTA

Optimumque est, ut volgo dixere, aliéna insania frui. Jak głosiło znane powiedzenie, najlepiej odnosić korzyści z szaleństwa innych. Pliniusz Starszy, Historia Naturalis

1 Wcześnie rano przed wizytą w pracowni Guy Somégo Strike poszedł do ULU, żeby wziąć prysznic, i ubrał się z niezwykłą dbałością. Dzięki przestudiowaniu strony internetowej projektanta wiedział, że Somé zachęca do kupowania i noszenia takich elementów garderoby, jak uszyte z postarzonej skóry kowbojskie ochraniacze na spodnie, krawaty z drucianej siatki i czarne opaski z rondem, które wyglądały jak stare meloniki z obciętą górą. Strike nieco przekornie włożył tradycyjny wygodny granatowy garnitur, w którym był w restauracji Cipriani. Pracownia mieściła się na północnym brzegu Tamizy, w budynku po dziewiętnastowiecznym opuszczonym magazynie. Połyskująca rzeka oślepiała Strike’a, kiedy próbował znaleźć nieoznakowane wejście. Na zewnątrz nic nie świadczyło o aktualnym przeznaczeniu budynku. W końcu Strike odkrył dyskretnie umieszczony dzwonek, nacisnął go i drzwi się otworzyły. W surowym, lecz przestronnym i widnym holu było chłodno od klimatyzacji. Po chwili rozległo się pobrzękiwanie i postukiwanie zapowiadające nadejście ubranej od stóp do głów na czarno dziewczyny z mnóstwem srebrnych bransoletek i włosami koloru pomidora. – O – powiedziała na widok Strike’a. – Jestem umówiony z panem Somém na dziesiątą – wyjaśnił. – Nazywam się Cormoran Strike. – O – powtórzyła. – Okej. Zniknęła w taki sam sposób, w jaki się zjawiła. Strike wykorzystał chwilę oczekiwania, by zadzwonić do Rochelle Onifade, co od ich rozmowy robił dziesięć razy dziennie. Nie odebrała. Minęła kolejna minuta i nagle Strike zobaczył nadchodzącego niskiego czarnoskórego mężczyznę o kocich ruchach, który zbliżał się bezgłośnie w trampkach na gumowej podeszwie. Szedł, kołysząc biodrami. Jeśli nie liczyć lekkich równoważących ruchów ramion, górna część jego ciała była prawie zupełnie nieruchoma, a ręce miał niemal sztywne. Guy Somé był niższy od Strike’a o blisko trzydzieści centymetrów i miał mniej więcej jedną setną jego tkanki tłuszczowej. Przód obcisłej czarnej koszulki projektanta został ozdobiony setkami maleńkich srebrnych ćwieków, które tworzyły z pozoru trójwymiarową podobiznę Elvisa, jakby klatka piersiowa Guy Somégo była gadżetem pin artu. Dodatkowym zaskoczeniem dla oka był wyraźnie zarysowany „kaloryfer” poruszający się pod obcisłą lycrą. Dopasowane szare dżinsy Somégo miały ledwie widoczny wzór w ciemne prążki, a jego trampki wyglądały jak zrobione z czarnego zamszu połączonego z lakierowaną skórą. Twarz projektanta dziwnie kontrastowała z jego jędrnym, szczupłym ciałem. Obfitowała w przesadne krągłości: wyłupiaste oczy kojarzyły się z rybą, bo spozierały jakby z boków twarzy. Policzki były zaokrąglone i lśniące niczym jabłka, a pełne usta tworzyły szeroki owal: mała głowa mężczyzny była prawie doskonałą kulą. Somé wyglądał jak postać wyrzeźbiona w miękkim hebanie ręką mistrza, który znudził się swoim kunsztem i zwrócił w stronę

groteski. Projektant wyciągnął rękę lekko zgiętą w nadgarstku. – Tak, widzę odrobinę Jonny’ego – powiedział, zadzierając głowę, żeby spojrzeć na twarz Strike’a. Mówił zniewieściałym głosem, w którym leciutko pobrzmiewał cockney. – Ale ty masz w sobie więcej z rzeźnika. Strike uścisnął mu dłoń. Projektant miał zaskakująco silne palce. Znowu zjawiła się pobrzękująca ruda dziewczyna. – Trudie, przez najbliższą godzinę będę zajęty, żadnych telefonów – powiedział do niej Somé. – Przynieś nam herbatę i jakieś ciacha, kochanie. Wykonał taneczny obrót i skinął na Strike’a, żeby poszedł za nim. Idąc pobielonym korytarzem, minęli otwarte drzwi i jakaś płaskolica Azjatka w średnim wieku spojrzała na Strike’a zza zwiewnego złotego materiału, który właśnie zarzucała na manekina. Pracowała w pomieszczeniu oświetlonym jak sala operacyjna, ale wypełnionym stołami do pracy ustawionymi blisko siebie i uginającymi się pod belami materiału. Ściany przypominały szeleszczące kolaże ze szkiców, zdjęć i notatek. Drobniutka blondynka ubrana w coś, co wydało się Strike’owi olbrzymią rurą z czarnego bandażu, otworzyła drzwi i przeszła na drugą stronę korytarza. Zmierzyła go takim samym zimnym i obojętnym spojrzeniem jak rudowłosa Trudie. Strike poczuł się nienormalnie wielki i włochaty; przypominał wełnistego mamuta, który usiłuje się wtopić w tłum kapucynek. Idący dostojnym krokiem projektant poprowadził Strike’a korytarzem, a następnie po spiralnych schodach ze stali i gumy. Na górze znajdowało się ogromne białe prostokątne biuro. Za rzędem panoramicznych okien po prawej stronie rozciągał się oszałamiający widok na Tamizę i jej południowy brzeg. Na pobielonych ścianach wisiały zdjęcia. Uwagę Strike’a przykuło olbrzymie czterometrowe powiększenie niesławnych Upadłych aniołów naprzeciwko biurka Somégo. Przyglądając mu się, zauważył jednak, że to inne ujęcie niż to, które było znane całemu światu. W tej wersji Lula śmiała się z odchyloną do tyłu głową: mocna kolumna jej szyi wznosiła się pionowo pośród długich włosów, które w wyniku tego rozbawienia zmieniły położenie, odsłaniając ciemny sutek. Ciara Porter patrzyła na Lulę i na jej twarzy też było widać zapowiedź śmiechu, ale Lula szybciej chwyciła dowcip: uwaga odbiorcy, tak jak w sławniejszej wersji zdjęcia, natychmiast skupiała się na niej. Zdjęcia Luli były także w innych miejscach – były wszędzie. Z lewej strony pozowała w grupie modelek w luźnych przezroczystych tęczowych sukienkach, potem ukazywała się z profilu, ze złotymi liśćmi na ustach i powiekach. Czy musiała się uczyć, jak pozować, żeby jej twarz tak dobrze wychodziła na zdjęciach, żeby tak pięknie wyrażała emocje? A może po prostu miała przejrzystą powierzchnię, spod której w naturalny sposób przebijały uczucia? – Klapnij sobie, gdzie chcesz – powiedział Somé, opadając na krzesło za usłanym szkicami biurkiem z ciemnego drewna i stali. Strike przysunął sobie krzesło zrobione z jednego kawałka wygiętego pleksiglasu. Na biurku leżała koszulka ze zdjęciem księżnej Diany jako kolorowej meksykańskiej Madonny połyskującej kawałkami szkła oraz koralikami i dopełnionej płonącym szkarłatnym sercem z lśniącego atłasu, na którym tkwiła przekrzywiona haftowana korona. – Podoba się? – spytał Somé, widząc, na czym skupiło się spojrzenie Strike’a. – O tak – skłamał detektyw. – Prawie wszędzie sprzedała się na pniu. Katolicy przysyłali mi nieprzyjemne listy. Joe Mancura miał taką na sobie w programie Joolsa Hollanda. Zastanawiam się nad zrobieniem Williama jako Chrystusa na zimowej koszulce z długim rękawem. Albo Harry’ego z fiutem zasłoniętym AK-47. Co o tym myślisz? Strike lekko się uśmiechnął. Somé założył nogę na nogę trochę bardziej zamaszyście, niż to było konieczne, i niespodziewanie zuchwałym tonem powiedział: – Więc Księgowy uważa, że ktoś mógł zabić Kukułkę? Zawsze nazywałem Lulę Kukułką – dodał niepotrzebnie. – Tak. Tylko że John Bristow jest prawnikiem. – Wiem, ale ja i Kukułka zawsze nazywaliśmy go Księgowym. No, w zasadzie to ja go tak nazywałem, a Kukułka czasem się przyłączała, jeśli akurat zebrało jej się na złośliwości. On

wiecznie wnikał w jej prowizje i próbował wydusić ze wszystkich ostatniego pensa. Pewnie płaci ci równowartość detektywistycznej płacy minimalnej? – Płaci mi podwójną stawkę. – A. No cóż, teraz, kiedy może się bawić pieniędzmi Kukułki, jest pewnie trochę hojniejszy. Somé zaczął obgryzać paznokieć, a Strike’owi przypomniał się Kieran Kolovas-Jones. Projektant miał też podobną budowę ciała: drobną, ale harmonijną. – No dobra, jestem świnią – powiedział Somé, wyjmując paznokieć z ust. – Nigdy nie lubiłem Johna Bristowa. Zawsze z jakiegoś powodu próbował kontrolować Kukułkę. Niechby się lepiej zajął własnym życiem! Niechby wyszedł z szafy! Słyszałeś, jak się rozpływa nad swoją mamusią? Poznałeś jego dziewczynę? Chyba ma większą brodę od niego. Wyrzucał z siebie słowa jednym nerwowym jadowitym strumieniem, przerywając go tylko po to, by otworzyć ukrytą szufladę biurka i wyjąć paczkę papierosów mentolowych. Strike zauważył wcześniej, że Somé obgryzł paznokcie do żywego mięsa. – To przez tę swoją rodzinę była taka popieprzona. Powtarzałem jej: „Olej ich, skarbie, żyj po swojemu”. Ale nie chciała. Cała Kukułka: niepotrzebnie marnowała czas i energię na straconą sprawę. Zaproponował Strike’owi białego papierosa, a gdy ten odmówił, podpalił swojego grawerowaną zapalniczką. Zatrzasnął jej wieczko i powiedział: – Szkoda, że sam nie zatrudniłem prywatnego detektywa. Nie przyszło mi to do głowy. Cieszę się, że ktoś to zrobił. Zwyczajnie nie mogę uwierzyć, że popełniła samobójstwo. Mój terapeuta twierdzi, że to zaprzeczenie. Dwa razy w tygodniu chodzę na terapię. Szkoda, że nie widać żadnej pieprzonej różnicy. Faszerowałbym się valium jak lady Bristow, gdybym mógł po nim projektować, ale po śmierci Kukułki spróbowałem i chodziłem jak zombie. Chyba tylko dzięki temu przetrwałem pogrzeb. Pobrzękiwanie połączone z grzechotaniem spiralnych schodów zapowiedziało Trudie, która wynurzyła się z podłogi w rytmicznych podskokach. Postawiła na biurku czarną lakierowaną tacę, na której stały dwie srebrne filigranowe rosyjskie filiżanki do herbaty. W każdej była bladozielona parująca mikstura z zatopionymi przyklapniętymi listkami. Na talerzu leżały cienkie jak wafle herbatniki, które wyglądały jak zrobione z węgla. Strike z nostalgią wspomniał pie and mash i herbatę o barwie mahoniu, którymi raczył się w Phoenix. – Dzięki, Trudie. I przynieś mi popielniczkę, kochanie. Dziewczyna się zawahała, wyraźnie miała ochotę zaprotestować. – Przynieś, powiedziałem! – warknął Somé. – Ja tu jestem pieprzonym szefem i jeśli zechcę, puszczę tę budę z dymem. Wyjmij baterie z pieprzonych czujników. Ale najpierw przynieś popielniczkę. W ubiegłym tygodniu włączył się alarm i uruchomił zraszacze na dole – wyjaśnił Strike’owi. – Dlatego teraz sponsorzy nie chcą, żeby ktokolwiek palił w budynku. Mogą sobie wsadzić ten zakaz w swoje małe ciasne tyłki. Głęboko się zaciągnął i wypuścił dym nosem. – Nie zadajesz pytań? A może po prostu siedzisz, przerażająco wyglądasz i czekasz, aż ktoś pęknie i wszystko wyzna? – Mogę pozadawać pytania – powiedział Strike, wyjmując notes i długopis. – Kiedy Lula zginęła, byłeś za granicą, prawda? – Wróciłem kilka godzin wcześniej. – Palce Somégo na papierosie lekko drgnęły. – Byłem w Tokio, przez osiem dni prawie nie spałem. Koło wpół do jedenastej wylądowałem na Heathrow z przeraźliwym pieprzonym dżetlagiem. Nie mogę spać w samolotach. Jeśli mam zginąć w katastrofie lotniczej, wolę być przytomny. – Jak się dostałeś z lotniska do domu? – Taksówką. Elsa spieprzyła rezerwację samochodu. Miał na mnie czekać szofer. – Kto to jest Elsa? – Dziewczyna, którą wylałem za spieprzenie rezerwacji samochodu. To była ostatnia pieprzona rzecz, której wtedy potrzebowałem: szukać taksówki o tak późnej porze. – Mieszkasz sam? – Nie. O północy leżałem w łóżku z Viktorem i Rolfem. To moje koty – dodał z leciutkim uśmiechem. – Połknąłem ambien, spałem kilka godzin i obudziłem się o piątej rano. Włączyłem

Sky News i zobaczyłem faceta w okropnej czapce z owczej skóry. Stał w śniegu na ulicy Kukułki i mówił, że ona nie żyje. Na pasku na dole ekranu też tak napisali. Somé głęboko się zaciągnął, a jego kolejnym słowom towarzyszyły kłęby dymu wydobywające się z ust. – Kurwa, o mało nie umarłem. Myślałem, że dalej śpię albo że obudziłem się w jakimś niewłaściwym pieprzonym wymiarze czy coś... Zacząłem do wszystkich dzwonić... Do Ciary, Bryony... Ich numery były zajęte. I cały czas patrzyłem na ekran, czekając aż zjawi się ktoś, kto powie, że zaszła pomyłka, że to nie była Lula. Modliłem się, żeby chodziło o tę bezdomną. O Rochelle. Zamilkł, jakby oczekiwał od Strike’a jakiegoś komentarza. Detektyw, który słuchał go i robił notatki, spytał, nie przestając pisać: – Znasz Rochelle, prawda? – Tak. Kiedyś Kukułka ją tu przyprowadziła. Ta pijawka wyciągała z niej wszystko, co się dało. – Dlaczego tak mówisz? – Nienawidziła Kukułki. Była kurewsko zazdrosna. Widziałem to, nawet jeśli Kukułka niczego nie zauważyła. Tej Rochelle zależało tylko na prezencikach, miała gdzieś, czy Kukułka żyje, czy nie. Tym lepiej dla niej, jak się okazuje... No więc im dłużej oglądałem wiadomości, tym wyraźniej czułem, że to jednak nie pomyłka. Normalnie się, kurwa, załamałem. Jego palce lekko zadrżały na śnieżnobiałym papierosie, którym właśnie się zaciągał. – Podobno jakaś sąsiadka słyszała kłótnię. Więc oczywiście pomyślałem, że to Duffield. Pomyślałem, że to on ją wypchnął przez ten balkon. Byłem gotowy opowiedzieć psom, jaki z niego kutas. Miałem zamiar stanąć w sądzie i zeznawać o charakterze tego skurwysyna. A jeśli z tego papierosa spadnie popiół – ciągnął tym samym tonem – to ta mała suka wyleci na bruk. Trudie jakby go usłyszała: jej szybkie kroki rozbrzmiewały coraz głośniej, aż w końcu znowu zjawiła się w pracowni. Dyszała i ściskała w ręku ciężką szklaną popielniczkę. – Dziękuję – powiedział Somé sarkastycznym tonem, kiedy postawiła ją przed nim i pospiesznie się oddaliła. – Dlaczego pomyślałeś, że to był Duffield? – spytał Strike, kiedy uznał, że Trudie jest już poza zasięgiem jego głosu. – A kogóż innego mogłaby wpuścić o drugiej w nocy? – Dobrze go znasz? – Nie najgorzej. Kawał frajera. – Somé sięgnął po miętową herbatę. – Dlaczego kobiety to robią? Kukułka też... Nie była głupia, właściwie to była bardzo bystra, więc co widziała w Evanie Duffieldzie? Powiem ci co – dodał, nie czekając na odpowiedź. – Poleciała na to pieprzenie o „zranionym poecie”, na te bzdety o „bólu istnienia”, na ten zasrany wizerunek „umęczonego geniusza, który nie ma siły wejść pod prysznic”. Niechby przynajmniej mył zęby, drań jeden. Nie jest żadnym pieprzonym Byronem. Somé z brzękiem odstawił filiżankę na biurko i lewą dłonią podtrzymał prawy łokieć, żeby opanować drżenie ręki i jeszcze raz głęboko się zaciągnąć. – Żaden facet nie zniósłby kogoś takiego jak Duffield. Tylko kobiety. Moim zdaniem to wypaczony instynkt macierzyński. – Myślisz, że byłby zdolny ją zabić? – Oczywiście, że myślę – odrzekł z lekceważeniem. – Oczywiście, że byłby. W nas wszystkich drzemie zdolność do zabijania, więc dlaczego Duffield miałby być wyjątkiem? Ma umysł podłego dwunastolatka. Potrafię sobie wyobrazić, jak dostaje szału, wpada we wściekłość, a potem po prostu... Ręką bez papierosa wykonał gwałtowny ruch, jakby kogoś popychał. – Kiedyś widziałem, jak na nią krzyczał. To było w ubiegłym roku, na moim przyjęciu po pokazie. Wszedłem między nich. Powiedziałem, żeby spróbował się wydrzeć na mnie. Może i jestem pedziem – powiedział Somé, nadając swojej krągłej twarzy wojowniczy wyraz – ale bez wahania postawiłbym się temu naćpanemu kutasowi. Na pogrzebie też zachował się

jak palant. – Naprawdę? – Tak. Słaniał się na nogach, był nawalony. Za grosz pieprzonego szacunku. Gdyby nie to, że sam też nafaszerowałem się prochami na uspokojenie, powiedziałbym mu, co o nim myślę. Udawał zdruzgotanego. Zasrany hipokryta. – Ani przez chwilę nie myślałeś, że to było samobójstwo? Somé utkwił w Strike’u wyłupiaste oczy. – Ani przez chwilę. Duffield mówi, że był u swojego dilera, przebrany za wilka. To ma być, kurwa, alibi? Mam nadzieję, że go sprawdzasz. Mam nadzieję, że w przeciwieństwie do policji nie jesteś oczarowany jego gwiazdorstwem. Strike przypomniał sobie, co Wardle mówił o Duffieldzie. – Nie wydaje mi się, żeby policjanci uważali go za czarującego. – W takim razie mają lepszy gust, niż sądziłem – skwitował Somé. – Skąd pewność, że to nie było samobójstwo? Przecież Lula cierpiała na problemy psychiczne, prawda? – Tak, ale mieliśmy umowę, jak Marilyn Monroe i Montgomery Clift. Przysięgliśmy sobie, że jeśli któreś z nas zacznie poważnie myśleć o skończeniu ze sobą, będziemy do siebie dzwonić. Zadzwoniłaby do mnie. – Kiedy po raz ostatni z nią rozmawiałeś? – Telefonowała do mnie w środę, gdy jeszcze byłem w Tokio – powiedział Somé. – Głuptasek, ciągle zapominała, że tam jest osiem godzin później. Była druga w nocy i miałem ściszony telefon, więc nie odebrałem, ale zostawiła wiadomość, która wcale nie kojarzyła się z samobójstwem. Posłuchaj. Znowu sięgnął do szuflady biurka, wcisnął kilka przycisków i wyciągnął komórkę w stronę Strike’a. Lula Landry przemówiła Strike’owi do ucha głośno i wyraźnie, trochę szorstkim i gardłowym głosem, naśladując cockneya Somégo: – Szysko gra, kochanieńki? Chcę ci o czymś powiedzieć. Nie jestem pewna, czy to ci się spodoba, ale to prawdziwy hicior i jestem tak zajebiście szczęśliwa, że muszę się tym z kimś podzielić, więc zadzwoń, jak tylko będziesz mógł, dobrze? Nie mogę się doczekać, cmok, cmok. Strike oddał telefon. – Oddzwoniłeś? Dowiedziałeś się, co to była za ważna wiadomość? – Nie. – Somé zgasił papierosa i natychmiast sięgnął po następnego. – Japońcy ciągali mnie ze spotkania na spotkanie. Za każdym razem, kiedy chciałem do niej zadzwonić, nie mogłem tego zrobić z powodu różnicy czasu. Zresztą... prawdę mówiąc, domyślałem się, co powie, i wcale mnie to, kurwa, nie cieszyło. Przypuszczałem, że zaszła w ciążę. Somé kilka razy pokiwał głową, trzymając papierosa w zębach. Potem go wyjął i powiedział: – Tak, pomyślałem, że ktoś jej zrobił dziecko. – Duffield? – Miałem zajebiście wielką nadzieję, że nie. Wtedy jeszcze nie wiedziałem, że do siebie wrócili. Nie odważyłaby się z nim zwąchać, gdybym był w kraju. Nie, zaczekała, aż wyjadę do Japonii, mała podstępna suka. Wiedziała, że go nienawidzę, a liczyła się z moim zdaniem. Ja i Kukułka byliśmy dla siebie jak rodzina. – Dlaczego pomyślałeś, że zaszła w ciążę? – Przez ten jej ton. Sam słyszałeś: była bardzo podekscytowana... Miałem przeczucie. Kukułka byłaby do tego zdolna i oczekiwałaby, że ucieszę się tak jak ona. Spieprzyłaby karierę sobie i mnie, bo liczyłem na to, że będzie reklamowała moją najnowszą linię dodatków... – Mówisz o kontrakcie na pięć milionów funtów, o którym wspomniał mi jej brat? – Tak. Założę się, że to Księgowy ją zmusił, żeby wycisnęła ze mnie jak najwięcej – powiedział Somé, znowu wpadając w złość. – Takie skubanie mnie zupełnie nie było w jej stylu. Wiedziała, że kolekcja będzie fantastyczna i udział w tej kampanii wyniósłby ją na całkiem nowy poziom. Powinno jej było

zależeć na czymś więcej niż tylko pieniądze. Wszyscy ją kojarzyli z moimi projektami: zadebiutowała w, Vogue’u”, pozując w mojej sukience „Jagged”. Kukułka uwielbiała moje ubrania, uwielbiała mnie, ale gdy ludzie osiągają pewien poziom, ciągle słyszą, że są więcej warci, aż w końcu zapominają, dzięki komu się tam znaleźli, i nagle wszystko zaczyna się kręcić wokół wysokości stawki. – Pewnie uznałeś, że jest tego warta, skoro zgodziłeś się zawrzeć kontrakt wart pięć milionów funtów. – No cóż, w zasadzie zaprojektowałem te dodatki dla niej, więc nie byłoby mi do śmiechu, gdybyśmy musieli wszystko odwołać przez pieprzoną ciążę. Już sobie wyobrażałem, jak po porodzie Kukułka zgłupieje, wszystko rzuci i nie będzie chciała się rozstać z tym pieprzonym dzieciakiem. Taka już była: ciągle szukała kogoś, kogo można pokochać, namiastki rodziny. Ci Bristowowie do reszty spieprzyli jej psychikę. Adoptowali ją jako zabawkę dla Yvette, która jest najbardziej przerażającą suką na świecie. – W jakim sensie? – Jest zaborcza. Chorobliwie. Nie spuszczała Kukułki z oczu, bo bała się, że zginie, tak jak ten dzieciak, na którego miejsce ją sobie kupili. Lady Bristow łaziła na wszystkie pokazy, każdemu wchodziła w paradę, aż w końcu zachorowała. Był jeszcze wujek, który traktował Kukułkę jak śmiecia, dopóki nie zaczęła zarabiać dużych pieniędzy. Wtedy zaczął ją trochę bardziej szanować. Wszyscy Bristowowie znają wartość szmalu. – To bogata rodzina, prawda? – W ogólnym rozrachunku Alec Bristow nie zostawił wcale tak dużo – oczywiście w porównaniu z prawdziwymi pieniędzmi. Takimi, jakie ma twój stary. Jak to możliwe – powiedział Somé, gwałtownie zbaczając z tematu – że syn Jonny’ego Rokeby’ego pracuje jako prywatny detektyw? – Bo taką ma pracę – odparł Strike. – Mów o Bristowach. Wyglądało na to, że Somé nie ma mu za złe tego panoszenia się. Wręcz przeciwnie, takie podejście Strike’a sprawiało mu chyba przyjemność – być może dlatego, że na co dzień nie miewał podobnych doświadczeń. – Kukułka wspomniała, że większość tego, co zostawił Alec Bristow, zawierała się w akcjach jego dawnej firmy, a w czasie recesji wartość Albris mocno spadła. Daleko mu do pieprzonego Apple’a. Kukułka jeszcze przed dwudziestką zarobiła więcej niż oni wszyscy razem wzięci. – To element tej pięciomilionowej kampanii? – spytał Strike, pokazując na wiszące za nim na ścianie olbrzymie zdjęcie Upadłych aniołów. – Tak – powiedział Somé. – Te futrzane torebki to był dopiero początek. Kukułka trzyma „Cashile”. Dałem im wszystkim afrykańskie imiona właśnie ze względu na nią. Miała fioła na punkcie Afryki. Ta dziwkowata biologiczna matka, którą skądś wytrzasnęła, powiedziała Luli, że jej ojciec był z Afryki, więc Kukułka dostała bzika. Chciała tam studiować, pracować jako wolontariuszka... Nieważne, że ta stara zdzira spała prawdopodobnie z mniej więcej pięćdziesięcioma Jamajcami. Afrykanin! – prychnął Guy Somé, gasząc niedopałek w szklanej popielniczce. – O, tu mi czołg jedzie. Ta suka mówiła Kukułce to, co Kukułka chciała usłyszeć. – A ty postanowiłeś wykorzystać to zdjęcie w kampanii, mimo że Lula właśnie...? – To miał być pieprzony hołd – wszedł mu w słowo Somé. – Nigdy nie wyglądała piękniej. To miał być pieprzony hołd dla niej, dla nas. Była moją muzą. Jeśli te dupki nie są w stanie tego zrozumieć, to pieprzyć ich, i tyle. Prasa w tym kraju jest gorsza niż ścierwo. Te pieprzone pismaki myślą, że każdy jest taki jak oni. – W przeddzień śmierci kurier dostarczył Luli jakieś torebki... – Tak, ode mnie. Wysłałem jej po jednym egzemplarzu z tych ze zdjęcia – powiedział Somé, wskazując reklamę końcem kolejnego papierosa – i tym samym kurierem podesłałem trochę ciuchów Deeby’emu Maccowi. – Zamówił je czy...? – Darmoszka, mój drogi – powiedział Somé, przeciągając samogłoski. – Po prostu dobry interes. Dwie bluzy z kapturem uszyte specjalnie dla niego i kilka dodatków. Taki lans nigdy nie szkodzi. – Włożył je kiedykolwiek?

– Nie wiem – powiedział Somé bardziej przygaszonym tonem. – Następnego dnia miałem większe problemy. – Widziałem na YouTube nagranie, w którym wystąpił w bluzie z takimi ćwiekami jak te – powiedział Strike, wskazując na tors Somégo. – Tworzyły pięść. – Tak, to była jedna z nich. Widocznie ktoś mu je potem przesłał do hotelu. Na jednej była pięść, a na drugiej pistolet i fragment tekstu na plecach. – Lula ci mówiła, że Deeby Macc wprowadza się do mieszkania pod nią? – O tak. Nie mogła się nacieszyć. Powtarzałem jej: mała, gdyby to o mnie wspomniał w trzech kawałkach, powitałbym go nago tuż za drzwiami wejściowymi. – Somé wydmuchnął nosem dwie długie smugi i spojrzał z ukosa na Strike’a. – Lubię takich szorstkich wielkoludów – powiedział – ale Kukułka nie. Starczy spojrzeć, z kim się prowadzała. Ciągle jej powtarzałem: przecież bez przerwy się podniecasz swoim pieprzonym pochodzeniem, znajdź sobie miłego czarnego chłopaka i się ustatkuj. Deeby zajebiście by się nadawał. Czemu nie. Na pokazie w ubiegłym sezonie kazałem jej iść po wybiegu do Butterface Girl[5] Deeby’ego. „Suko, nie dorastasz jej do pięt, spójrz w lustro, a zobaczysz brzydulę, daj sobie spokój i spuść wreszcie z tonu, przestań udawać pieprzoną Lulę”. Duffield był wściekły. Somé przez chwilę palił w milczeniu ze wzrokiem skupionym na ścianie ze zdjęciami. – Gdzie mieszkasz? – spytał Strike. – Tutaj? Już znał odpowiedź. – Nie, w Kensington, przy Charles Street – powiedział Somé. – Wprowadziłem się w ubiegłym roku. Zajebiście daleko od Hackney, wiem, ale zrobił się cyrk i musiałem się przeprowadzić. Za dużo kłopotu. Wychowałem się w Hackney – wyjaśnił – kiedy jeszcze byłem zwyczajnym Kevinem Owusu. Po wyprowadzce z domu zmieniłem nazwisko. Tak jak ty. – Nigdy nie nazywałem się Rokeby – powiedział Strike, przewracając kartkę w notesie. – Moi rodzice nie byli małżeństwem. – Wszyscy o tym wiemy, mój drogi – powiedział Somé z kolejnym przebłyskiem złośliwości. – W ubiegłym roku ubierałem twojego starego do sesji dla „Rolling Stone’a”: obcisły garnitur i sfatygowany melonik. Często się z nim widujesz? – Nie – powiedział Strike. – Zajebiście byś go postarzał, prawda? – zarechotał Somé. Powiercił się na krześle, zapalił kolejnego papierosa, wsadził go sobie w usta i mrużąc oczy, spojrzał na Strike’a zza kłębów mentolowego dymu. – Właściwie to dlaczego rozmawiamy o mnie? Wszyscy zaczynają ci opowiadać historię swojego życia, kiedy wyjmujesz ten notes? – Niektórzy. – Nie chcesz herbaty? Wcale ci się nie dziwię. Nie wiem, dlaczego piję to gówno. Mój stary padłby na zawał, gdyby poprosił o herbatę i dostał coś takiego. – Twoja rodzina dalej mieszka w Hackney? – Nie sprawdzałem – powiedział Somé. – Nie rozmawiamy. Widzisz, żyję w zgodzie z własnymi przekonaniami. – Jak myślisz, dlaczego Lula zmieniła nazwisko? – Bo nienawidziła swojej pieprzonej rodziny tak samo jak ja. Nie chciała, żeby ją dłużej kojarzono z tymi ludźmi. – Czemu w takim razie wybrała nazwisko wujka Tony’ego? – Bo nie jest sławny. I dobrze to brzmiało. Gdyby była Lulą Bristow, Deeby nie mógłby napisać Double LUB Mine[6], prawda? – Charles Street jest niedaleko Kentigern Gardens? – Jakieś dwadzieścia minut piechotą. Kiedy Lula powiedziała, że nie może dłużej wytrzymać w poprzednim mieszkaniu, chciałem, żeby wprowadziła się do mnie, ale się nie zgodziła. Wolała to pieprzone pięciogwiazdkowe więzienie, byleby tylko uniknąć dziennikarzy. To oni ją tam zapędzili. To oni są wszystkiemu winni. Strike przypomniał sobie słowa Deeby’ego Macca: „To te pieprzone pismaki wypchnęły ją przez okno”.

– Pokazała mi je. Mayfair, mnóstwo bogatych Rosjan, Arabów i takich drani jak Freddie Bestigui. Powiedziałem: Skarbie, nie możesz tutaj mieszkać; wszędzie marmur; marmur nie jest w naszym klimacie elegancki... Zupełnie jakby mieszkać we własnym grobie... Załamał mu się głos, lecz po chwili mówił dalej: – Od kilku miesięcy miała zajebisty ciężar na bani. O trzeciej w nocy jakiś natręt osobiście wrzucał jej listy przez szparę w drzwiach. Budził ją brzęk metalowej klapki. Pisał, że chce jej zrobić różne rzeczy, bała się. Potem zerwała z Duffieldem i pod jej drzwiami w kółko wystawali pieprzeni paparazzi. Odkryła, że założyli jej podsłuch w telefonie. A do tego znalazła tę sukę, swoją biologiczną matkę. To zaczęło ją przerastać. Chciała się od tego odciąć, poczuć się bezpieczna. Mówiłem, żeby się do mnie wprowadziła, ale wolała kupić to pieprzone mauzoleum. Wybrała je, bo przypominało fortecę. Ochrona dwadzieścia cztery godziny na dobę. Myślała, że tam wszyscy dadzą jej spokój, że nikt jej tam nie dosięgnie. Ale od początku nienawidziła tego mieszkania. Wiedziałem, że tak będzie. Odcięła się od wszystkiego, co lubiła. Kukułka uwielbiała kolor i hałas. Lubiła ulicę, lubiła spacerować, lubiła wolność. Jednym z powodów, dla którego policja odrzuciła hipotezę o morderstwie, były otwarte okna. Sama je otworzyła, na klamkach były tylko jej odciski palców. Ale ja wiem, dlaczego to zrobiła. Zawsze otwierała okna, nawet w trzaskający mróz, bo nie mogła znieść ciszy. Lubiła słuchać Londynu. Z głosu Somégo zniknęły resztki filuterii i sarkazmu. Projektant odchrząknął i mówił dalej: – Lula szukała czegoś prawdziwego. Bez przerwy o tym rozmawialiśmy. To było dla nas ważne. Właśnie dlatego zaprzyjaźniła się z tą Rochelle. Przypadek pod tytułem: „Nigdy nie wiadomo, co nam się może w życiu przydarzyć”. Kukułka myślała, że też by tak skończyła, gdyby nie była piękna; gdyby Bristowowie nie kupili jej jako maskotki dla Yvette. – Opowiedz mi o tym natręcie. – Psychol. Myślał, że są małżeństwem czy coś w tym rodzaju. W końcu dostał zakaz zbliżania się i sąd wysłał go na przymusowe leczenie psychiatryczne. – Wiesz, gdzie może być teraz? – Chyba wywieźli go z powrotem do Liverpoolu – powiedział Somé. – Policja już go sprawdziła. Podobno w noc jej śmierci był na oddziale zamkniętym. – Znasz Bestiguich? – Tylko z opowieści Luli: wiem, że on jest obleśny, a ona przypomina chodzącą figurę woskową. Nie musiałem jej poznawać. Znam ten typ. Bogate dziewczyny wydające forsę swoich brzydkich mężów. Przychodzą na moje pokazy. Chcą się ze mną przyjaźnić. Ale ja wolę uczciwe dziwki. – Tydzień przed śmiercią Lula była na weekendowej imprezie na wsi, gdzie zjawił się też Freddie Bestigui. – Tak. Słyszałem. Był na nią napalony – powiedział Somé lekceważącym tonem. – Ona też o tym wiedziała. Rozumiesz, dla niej to nie była pierwszyzna. Ale mówiła mi, że nigdy nie posunął się dalej niż do próby wejścia z nią do windy. – Nie rozmawiałeś z Lulą po tamtym weekendzie u Dickiego Carbury’ego, prawda? – Nie. A potem coś zrobił? Chyba nie podejrzewasz Bestiguiego? Somé wyprostował się na krześle i utkwił wzrok w Strike’u. – Kurwa... Freddie Bestigui? No tak, to gnida, przecież wiem. Jedna znajoma dziewczyna... no, właściwie to przyjaciółka przyjaciółki... pracowała dla jego wytwórni filmowej i próbował ją, kurwa, zgwałcić. Nie, nie przesadzam – zastrzegł Somé. – Dosłownie: zgwałcić. Trochę ją upił po pracy i przygwoździł do podłogi. Jedna z asystentek zapomniała komórki, zawróciła i to zobaczyła. Bestigui obu zapłacił za milczenie. Wszyscy radzili tej dziewczynie, żeby go pozwała, ale wzięła forsę i uciekła. Podobno też karał drugą żonę w jakiś dość popieprzony, perwersyjny sposób. Dlatego odeszła, zabierając trzy miliony. Zagroziła, że pójdzie z tym do gazet. Ale Kukułka nigdy nie wpuściłaby Freddiego Bestiguiego do mieszkania o drugiej w nocy. Jak już wspomniałem, nie była głupia. – Co wiesz o Derricku Wilsonie? – A kto to jest? – Ochroniarz, który miał służbę w noc śmierci Luli.

– Nic nie wiem. – Duży facet z jamajskim akcentem. – Pewnie to cię zszokuje, ale nie wszyscy czarni w Londynie znają się nawzajem. – Zastanawiałem się, czy kiedykolwiek z nim rozmawiałeś albo słyszałeś, jak mówi o nim Lula. – Nie, mieliśmy ciekawsze tematy niż ochroniarz. – A może wspominała o swoim szoferze, Kieranie Kolovasie-Jonesie? – Och, wiem, który to – powiedział Somé z lekko pogardliwym uśmieszkiem. – Wdzięczył się, kiedy tylko myślał, że patrzę przez okno. Ale żeby zostać pieprzonym modelem, musiałby urosnąć o jakieś metr pięćdziesiąt. – Czy Lula kiedyś z tobą o nim rozmawiała? – Nie, a po co miałaby o nim rozmawiać? – spytał zniecierpliwiony Somé. – On był jej szoferem. – Mówił, że się przyjaźnili. Wspomniał, że podarowała mu kurtkę twojego projektu. Wartą dziewięćset funciaków. – Wielkie mi, kurwa, coś – prychnął Somé z pogardą. – Płaszcze z mojej kolekcji idą za minimum trzy kawałki. Klepnę logo na dresach ortalionowych i sprzedają się na pniu, więc byłbym głupi, gdybym tego nie robił. – No tak, o to też miałem cię spytać – powiedział Strike. – To twoja linia prêt à porter, prawda? Somé wyglądał na rozbawionego. – Zgadza się. Ciuchy, które nie są szyte na miarę. Rozumiesz? Kupuje się je prosto z wieszaka. – Jasne. Dużo tego sprzedajesz? – Mnóstwo. Kiedy po raz ostatni byłeś w sklepie odzieżowym? – spytał Somé, błądząc wzrokiem po granatowej marynarce Strike’a. – I co to w ogóle jest: garnitur z demobilu? – Mówiąc „mnóstwo”, masz na myśli... – Można je kupić w eleganckich domach towarowych, butikach i przez internet – wyrecytował Somé. – Dlaczego pytasz? – Na nagraniu z monitoringu widać, że jeden z dwóch mężczyzn, którzy tamtej nocy biegli od strony mieszkania Luli, miał na sobie kurtkę z twoim logo. Głowa Somégo nieznacznie drgnęła w geście sprzeciwu i poirytowania. – On i milion innych osób. – Nie widziałeś...? – Nie oglądałem tego gówna – zaperzył się Somé. – Ciągle... ciągle o tym mówili i pisali. Nie chciałem o tym czytać, nie chciałem o tym myśleć. Powiedziałem, że mają to trzymać z dala ode mnie – dodał, kiwając dłonią w stronę schodów i swojego personelu. – Wiedziałem tylko, że ona nie żyje i że Duffield zachowuje się jak ktoś, kto ma coś do ukrycia. O nic więcej nie pytałem. To mi wystarczyło. – Okej, jeszcze jedno à apropos ubrań: na ostatnim zdjęciu, na tym, na którym widać ją wchodzącą do budynku, Lula ma na sobie sukienkę i płaszcz... – Tak, „Maribelle” i „Faye” – powiedział Somé. – Sukienka nazywała się „Maribelle”... – Jasne, zrozumiałem – przerwał mu Strike. – Ale w chwili śmierci była ubrana inaczej. Somé wyglądał na zaskoczonego. – Naprawdę? – Tak. Na policyjnych zdjęciach ciała... Somé gwałtownie podniósł rękę w odruchowym geście, jakby chciał czemuś zaprzeczyć albo się przed czymś obronić, a potem, ciężko oddychając, wstał i podszedł do ściany ze zdjęciami, z których spoglądała Lula: uśmiechnięta, smutna albo pogodna. Kiedy projektant znów odwrócił się w stronę Strike’a, jego wyłupiaste oczy były mokre. – Kurwa mać – powiedział cicho. – Nie mów tak o niej. – „Ciało”. Kurwa mać. Jesteś gruboskórnym draniem, wiesz? Nic, kurwa, dziwnego, że stary Jonny za tobą nie przepada. – Nie chciałem cię urazić – odrzekł spokojnie Strike. – Próbuję się tylko dowiedzieć, czy

przychodzi ci do głowy jakiś powód, dla którego przebrała się po powrocie do domu. W chwili śmierci miała na sobie spodnie i top z cekinami. – Skąd mam, kurwa, wiedzieć, dlaczego się przebrała? – spytał wściekły Somé. – Może zmarzła. Może... Nie, to, kurwa, śmieszne. Skąd miałbym wiedzieć? – Po prostu pytam – powiedział Strike. – Podobno wspomniałeś prasie, że zginęła w jednej z twoich sukienek. – To nie ja, nigdy tak nie mówiłem. Jakaś suka z brukowca zadzwoniła do pracowni i spytała o nazwę tej sukienki. Jedna ze szwaczek jej powiedziała, a wtedy dziennikarze zadzwonili do mojego rzecznika. Chcieli, żeby to wypadło tak, jakbym próbował się przy okazji zareklamować. Pizdy. Kurwa mać. – Mógłbyś mnie skontaktować z Ciarą Porter i Bryony Radford? Somé wyglądał na roztrzęsionego, zdezorientowanego. – Co? Jasne... Rozpłakał się jednak na poważnie. Nie tak jak Bristow, który głośno szlochał i przełykał ślinę, ale cicho: łzy spływały mu po ciemnych gładkich policzkach i kapały na koszulkę. Połknął ślinę i zamknął oczy, odwrócił się plecami do Strike’a, oparł czołem o ścianę i zadrżał. Strike czekał w milczeniu. W końcu Somé kilka razy wytarł twarz i znów na niego spojrzał. Nie skomentował swoich łez. Wrócił za biurko, usiadł i zapalił papierosa. Dwa lub trzy razy głęboko się zaciągnął i powiedział trzeźwym, pozbawionym emocji głosem: – Jeśli się przebrała, to dlatego, że spodziewała się odwiedzin. Lula zawsze ubierała się stosownie do okoliczności. Na pewno na kogoś czekała. – Też tak pomyślałem – powiedział Strike – ale nie jestem ekspertem w dziedzinie kobiet i ich ubioru. – Rzeczywiście – przyznał Somé i na jego twarzy pojawił się cień wcześniejszego złośliwego uśmiechu. – Nie wyglądasz na takiego eksperta. Chcesz porozmawiać z Ciarą i Bryony? – Przydałoby się. – W środę obie robią dla mnie sesję: Arlington Terrace 1 w Islington. Jeśli przyjdziesz koło piątej, będą mogły z tobą porozmawiać. – Miło z twojej strony. Dzięki. – Wcale nie próbuję być miły – powiedział cicho Somé. – Chcę się dowiedzieć, co tam zaszło. Kiedy zamierzasz porozmawiać z Duffieldem? – Gdy tylko go znajdę. – Myśli, że mu się upiekło, zasraniec. Pewnie się przebrała, bo wiedziała, że on się zjawi, prawda? Pokłócili się, ale i tak czuła, że za nią przyjedzie. Tylko że on nie zechce z tobą rozmawiać. – Zechce – powiedział Strike bez zastanowienia, chowając notes i spoglądając na zegarek. – Zająłem ci mnóstwo czasu. Jeszcze raz dzięki. Prowadząc Strike’a po spiralnych schodach, a potem bielonym korytarzem, Somé odzyskał część niedawnej pewności siebie. Kiedy ściskali sobie ręce w chłodnym, wyłożonym płytkami holu, na jego twarzy nie było już śladu smutku. – Zrzuć kilka kilogramów – powiedział na pożegnanie do Strike’a – a prześlę ci coś w rozmiarze XXL. Gdy za Strikiem zamykały się drzwi dawnego magazynu, detektyw usłyszał jeszcze, jak Somé woła do dziewczyny z pomidorowymi włosami: – Wiem, co ci chodzi po głowie, Trudie. Wyobrażasz sobie, jak bierze cię na ostro od tyłu, co? Zgadłem, skarbie? Duży i ostry żołnierzyk. Rozległ się piskliwy śmiech zszokowanej Trudie.

2 Pogodzenie się z milczeniem Strike’a było u Charlotte zachowaniem bez precedensu. Nie dzwoniła i nie przysyłała więcej SMS-ów. Utrzymywała pozory, że ich ostatnia obrzydliwa, gwałtowna kłótnia nieodwracalnie ją zmieniła, odarła z miłości i oczyściła z furii. Strike znał

jednak Charlotte tak dobrze jak zarazek krążący w jej krwiobiegu przez piętnaście lat: wiedział, że ta kobieta potrafi reagować na ból wyłącznie jak najdotkliwszym ranieniem tego, kto jej go zadał, i nie zważa przy tym na koszty. Co się stanie, jeśli odmówi wysłuchania jej i pozostanie nieugięty? To była jedyna strategia, której jeszcze nigdy nie próbował – i jedyne, co mu pozostało. Od czasu do czasu, kiedy odporność Strike’a słabła (późnym wieczorem, gdy leżał sam na łóżku polowym), infekcja znowu się zaogniała: następował nagły skok żalu oraz tęsknoty i wyobrażał sobie Charlotte z bliska, piękną, nagą, szepczącą słowa miłości; albo cicho płaczącą, mówiącą mu, że tak, jest podła, zepsuta, nieznośna, ale on jest czymś najlepszym i najprawdziwszym, co ją kiedykolwiek spotkało. W takich chwilach kilka przycisków, które wystarczyło wcisnąć, by porozmawiać z Charlotte, wydawało się zbyt kruchą barykadą przeciwko pokusie, i Strike czasami wypełzał ze śpiwora, w ciemności skakał na jednej nodze do pustego biurka Robin, włączał lampkę i ślęczał, nawet godzinami, nad raportem ze sprawy. Parę razy wcześnie rano próbował się połączyć z Rochelle Onifade, ale nigdy nie odebrała telefonu. W czwartek Strike wrócił na murek obok szpitala Świętego Tomasza i przez trzy godziny czekał w nadziei, że znów zobaczy Rochelle, ale się nie pojawiła. Polecił Robin zadzwonić do szpitala, lecz tym razem odmówili rozmowy na temat Rochelle i oparli się wszelkim próbom wyłudzenia jej adresu. W piątek rano Strike wrócił ze Starbucksa i zastał w agencji Śrubokręta, który siedział nie na sofie obok biurka Robin, lecz właśnie na biurku. Informatyk pochylał się nad nią, trzymając w ustach niezapalonego skręta, i najwidoczniej był zabawniejszy, niż Strike mógłby przypuszczać, bo Robin zaśmiewała się z lekką powściągliwością kobiety, która dobrze się bawi, ale zarazem chce jasno dać do zrozumienia, że bramka jest dobrze broniona. – Cześć, Śrubokręt – przywitał się Strike. Nieco strofujący ton jego głosu nie zdołał ani trochę utemperować płomiennej mowy ciała informatyka ani zmazać mu z ust szerokiego uśmiechu. – Jak leci, Fed? Przyniosłem ci twojego della. – Świetnie. Podwójna bezkofeinowa latte – powiedział Strike do Robin, stawiając kawę na biurku. – Gratis – dodał, kiedy sięgnęła do torebki. Przejawiała wzruszającą niechęć do płacenia za drobne przyjemności pieniędzmi z kasetki. Nie protestowała jednak w obecności gościa: podziękowała Strike’owi i wróciła do pracy, co wymagało wykonania drobnego obrotu na krześle w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, czyli odwrócenia się od obu mężczyzn. Błysk zapałki sprawił, że Strike przestał się wpatrywać w swoje podwójne espresso i skupił się na gościu. – Śrubokręt, w tej agencji obowiązuje zakaz palenia. – Co? Przecież kopcisz jak komin. – Nie tutaj. Chodź. Strike zaprowadził Śrubokręta do gabinetu i zdecydowanym ruchem zamknął za sobą drzwi. – Ona ma narzeczonego – powiedział, siadając za biurkiem. – Marnuję czas, tak? Ech, trudno. Daj mi znać, jeśli z zaręczyn nic nie wyjdzie. Ta dziewczyna jest w moim typie. – Ale ty chyba nie jesteś w jej. Śrubokręt znacząco się uśmiechnął. – Już ostrzysz sobie zęby, co? – Nie – powiedział Strike. – Po prostu wiem, że jej narzeczony gra w rugby i jest księgowym. Schludnym facetem z Yorkshire z kwadratową szczęką. W jego umyśle ukształtowało się zaskakująco wyraziste wyobrażenie Matthew, którego nie widział nawet na zdjęciu. – Nigdy nic nie wiadomo. Może nabierze ochoty, żeby go rzucić dla kogoś trochę bardziej przebojowego – powiedział Śrubokręt, kładąc laptopa Luli Landry na biurku i siadając naprzeciwko Strike’a. Miał na sobie lekko zeszmaconą bluzę, a na stopach rzymianki. Nastał

jak dotąd najcieplejszy dzień w roku. – Dobrze się przyjrzałem temu złomowi. Jak dużo szczegółów technicznych chcesz usłyszeć? – Żadnego, ale muszę wiedzieć, czy będziesz w stanie jasno przedstawić je w sądzie. Śrubokręt po raz pierwszy wydał się szczerze zaintrygowany. – Mówisz poważnie? – Bardzo poważnie. Będziesz w stanie przekonać obrońcę, że znasz się na swojej robocie? – No jasne. – W takim razie powiedz mi tylko to, co najważniejsze. Śrubokręt chwilę się wahał, próbując rozszyfrować minę Strike’a. W końcu zaczął: – Hasło to Agyeman. Zostało zmienione pięć dni przed jej śmiercią. – Przeliteruj. Śrubokręt przeliterował i ku zaskoczeniu Strike’a wyjaśnił: – To nazwisko. Ghańskie. Dodała do ulubionych stronę OSOA, Ośrodka Studiów Orientalistycznych i Afrykanistycznych. Tam je znalazłem. Popatrz. Gdy Śrubokręt mówił, jego zwinne palce stukały w klawiaturę. Otworzył wspomnianą stronę internetową. Miała jaskrawozieloną ramkę oraz sekcje poświęcone szkole, wiadomościom, kadrze, studentom, bibliotece i tak dalej. – Ale w chwili jej śmierci wyglądało to tak. Po następnej serii stukania ukazała się prawie identyczna strona, na której – jak wkrótce pokazał pędzący po monitorze kursor – znajdował się link do nekrologu jakiegoś J.P. Agyemana, zasłużonego emerytowanego profesora nauk politycznych specjalizującego się w Afryce. – Zapisała tę wersję strony – powiedział Śrubokręt. – A historia jej aktywności w internecie pokazuje, że w miesiącu poprzedzającym śmierć szukała w Amazonie jego książek. W ogóle szukała wtedy mnóstwa książek na temat afrykańskiej historii i polityki. – Są jakieś dowody, że zamierzała studiować w OSOA? – Nie, w każdym razie nie tutaj. – Jeszcze jakieś ciekawostki? – Poza tym zauważyłem tylko, że siedemnastego marca usunięto duży plik ze zdjęciami. – Skąd wiesz? – Istnieje oprogramowanie, które pomaga odzyskać dane nawet wtedy, kiedy właściciel jest przekonany, że usunął je z twardego dysku – wyjaśnił Śrubokręt. – A myślisz, że jak łapią tych wszystkich pedofilów? – Odzyskałeś je? – Tak. Nagrałem na to. – Podał Strike’owi pendrajwa. – Pomyślałem, że lepiej ich nie przywracać. – Słusznie... A te zdjęcia...? – Nic szczególnego. Po prostu zostały usunięte. Jak wspomniałem, przeciętny użytkownik nie zdaje sobie sprawy, że jeśli naprawdę chciałby coś ukryć, musi się napracować o wiele bardziej, niż tylko wcisnąć DELETE. – Siedemnasty marca – powiedział Strike. – Tak. Dzień Świętego Patryka. – Dziesięć tygodni po jej śmierci. – Może to policja – zasugerował Śrubokręt. – To nie policja – powiedział Strike. Po wyjściu Śrubokręta Strike pospieszył do poczekalni i usiadł za biurkiem, żeby obejrzeć zdjęcia usunięte z laptopa. Czuł zaciekawienie Robin, kiedy jej wyjaśniał, co odkrył Śrubokręt. Otworzył plik nagrany na pendrajwie. Kiedy na monitorze ukazywało się pierwsze zdjęcie, Robin przez ułamek sekundy bała się, że zobaczy coś okropnego: dowody przestępstwa albo zboczenia. Słyszała niedawno o ukrywaniu zdjęć w związku z okropnymi sprawami dotyczącymi wykorzystywania seksualnego. Jednakże kilka minut później Strike wyraził na głos jej własne odczucia: – Zwyczajne towarzyskie fotki.

Nie wydawał się tak rozczarowany jak Robin i trochę ją to zawstydziło. Czyżby chciała zobaczyć coś okropnego? Strike przesuwał obraz w dół, patrząc na zdjęcia rozchichotanych dziewczyn, innych modelek i gdzieniegdzie kogoś sławnego. Było tam kilka zdjęć Luli z Evanem Duffieldem: część zrobiona przez jedno z nich, trzymające aparat w wyprostowanej ręce. Od razu było widać, że obydwoje są naćpani albo pijani. Kilka razy pojawił się Somé. U jego boku Lula wyglądała sztywniej, sprawiała wrażenie bardziej przygaszonej. Na wielu zdjęciach Ciara Porter i Lula obejmowały się w różnych barach, tańczyły w klubach i chichotały na sofie w czyimś zatłoczonym mieszkaniu. – To Rochelle – powiedział nagle Strike, wskazując małą ponurą twarz wyzierającą spod pachy Ciary na grupowym zdjęciu. Załapał się na nie także Kieran Kolovas-Jones: stał na końcu i promieniał ze szczęścia. – Zrób coś dla mnie – powiedział Strike, kiedy skończył przeglądać wszystkie dwieście dwanaście zdjęć. – Obejrzyj je jeszcze raz i spróbuj zidentyfikować tych ludzi, przynajmniej tych znanych, żebyśmy mogli zacząć się zastanawiać, komu zależało na usunięciu tych zdjęć z jej laptopa. – Przecież tu nie ma nic obciążającego – zdziwiła się Robin. – Musi coś być – odrzekł Strike. Wrócił do swojego gabinetu, skąd zadzwonił do Johna Bristowa (na zebraniu, nie przeszkadzać; „Proszę mu powiedzieć, żeby jak najszybciej do mnie oddzwonił”), do Erica Wardle’a (poczta głosowa; „Chcę cię o coś zapytać w związku z laptopem Luli Landry”) i do Rochelle Onifade (tak na wszelki wypadek; brak odpowiedzi; brak szansy na zostawienie wiadomości: „Skrzynka głosowa przepełniona”). – Nadal nic nie wskórałam z panem Bestiguim – powiedziała Robin, kiedy Strike wyszedł z gabinetu i zastał ją prowadzącą poszukiwania związane z niezidentyfikowaną brunetką pozującą z Lulą na plaży. – Dziś rano znowu zostawiłam wiadomość, ale on po prostu nie oddzwania. Próbowałam wszystkiego. Podawałam się za najróżniejszych ludzi, mówiłam, że to pilne... Co pana tak bawi? – Zastanawiam się, dlaczego żadna z osób, które prowadziły z tobą rozmowy w sprawie pracy, nie zaproponowała ci posady – powiedział Strike. – Hm. – Robin lekko się zarumieniła. – Zaproponowały. Wszystkie. Przyjęłam ofertę działu kadr. – A. No tak – powiedział Strike. – Nie wspominałaś. Gratulacje. – Przepraszam. Myślałam, że mówiłam – skłamała Robin. – Więc zamierzasz odejść... Kiedy? – Za dwa tygodnie. – Aha. Domyślam się, że Matthew jest zadowolony. – Tak – powiedziała nieco zdziwiona. – Jest. Zupełnie jakby Strike wiedział, że Matthew nie jest zachwycony pracą swojej narzeczonej u detektywa. Ale to przecież niemożliwe: starała się w żaden sposób nie zdradzić, że w domu dochodzi z tego powodu do spięć. Zadzwonił telefon i Robin podniosła słuchawkę. – Agencja Cormorana Strike’a... Tak, a z kim mam przyjemność?... Dzwoni Derrick Wilson – powiedziała do Strike’a, podając mu słuchawkę. – Cześć, Derrick. – Pan Bestigui wyjechał na parę dni – poinformował Wilson. – Jeśli chcesz wpaść i rozejrzeć się w budynku... – Będę za pół godziny – powiedział Strike. Kiedy stał i sprawdzał kieszenie w poszukiwaniu portfela i kluczy, uświadomił sobie, że Robin, która dalej ślęczała nad niebudzącymi podejrzeń zdjęciami, wydaje się lekko zniechęcona. – Chcesz ze mną pojechać? – Tak! – ucieszyła się i chwytając torebkę, wyłączyła komputer.

3 Ciężkie pomalowane na czarno drzwi do budynku numer osiemnaście w Kentigern Gardens prowadziły do wyłożonego marmurem holu. Dokładnie naprzeciwko wejścia usytuowano ładną mahoniową recepcję, a po jej prawej stronie były schody, które zaraz zakręcały, znikając z pola widzenia (marmurowe stopnie, poręcz z mosiądzu i drewna), dalej wejście do windy z wypolerowanymi złotymi drzwiami i drzwi z ciemnego litego drewna osadzone w pomalowanej na biało ścianie. Na białej sześciokątnej bryle w rogu między tym wszystkim i drzwiami wejściowymi stała ogromna kompozycja z ciemnoróżowych orientalnych lilii w wysokich rurkowatych wazonach, a w ciepłym powietrzu unosił się ich ciężki zapach. Ściana po lewej stronie została obwieszona powiększającymi i tak już sporą przestrzeń lustrami, w których odbijali się oszołomieni Strike i Robin, drzwi do windy oraz nowoczesny żyrandol z sześcianami z kryształu. Lustra wydłużały recepcję, upodabniając ją do ogromnego kawałka wypolerowanego drewna. Strike przypomniał sobie słowa Wardle’a: „Mieszkania wyłożone marmurem i innym gównem jak... jak w pieprzonym pięciogwiazdkowym hotelu”. Robin stała obok i starała się nie wyglądać jak ktoś, kto jest pod wrażeniem. A więc tak żyli multimilionerzy. Ona i Matthew zajmowali dolne piętro bliźniaka w Clapham. Salon miał taką samą wielkość jak tu pomieszczenie przeznaczone dla odpoczywających ochroniarzy, od którego Wilson zaczął oprowadzanie. Starczyło tam miejsca tylko na stolik, dwa krzesła, gablotkę ze wszystkimi kluczami zapasowymi i następne drzwi prowadzące do maleńkiej toalety. Wilson miał na sobie czarny uniform z mosiężnymi guzikami przypominający mundur posterunkowego, a do tego czarny krawat i białą koszulę. – Monitory – pokazał Strike’owi, kiedy wyszli z zaplecza i przystanęli obok recepcji, gdzie stały cztery małe czarno-białe ekrany ukryte przed wzrokiem gości. Jeden ukazywał obraz z kamery nad drzwiami wejściowymi, zapewniając też ograniczony widok na ulicę, na drugim był równie opustoszały obraz podziemnego parkingu, na trzecim pusty ogródek za budynkiem z numerem osiemnaście (składający się z trawnika, kilku wymyślnych roślin i wysokiego muru, na który Strike niedawno się podciągnął), a na czwartym widać było wnętrze nieruchomej windy. Oprócz monitorów w recepcji były dwa panele sterowania zintegrowane z systemami alarmowymi w apartamentach mieszkańców oraz przy drzwiach prowadzących na basen i na parking, a także dwa telefony: jeden połączony z siecią zewnętrzną, a drugi wyłącznie z trzema mieszkaniami. – To – powiedział Wilson, pokazując na drzwi z litego drewna – wyjście na siłownię, basen i parking. Strike poprosił, żeby ich tam zaprowadził. Siłownia była mała, ale tak samo obwieszona lustrami jak hol, więc wydawała się dwukrotnie większa. Miała jedno okno z widokiem na ulicę i była wyposażona w bieżnię, wioślarza, stepper oraz zestaw hantli. Drugie mahoniowe drzwi prowadziły ku wąskim marmurowym schodom oświetlonym sześciennymi kinkietami, które zawiodły ich do położonego niżej niewielkiego pomieszczenia ze zwyczajnymi pomalowanymi drzwiami podziemnego parkingu. Wilson otworzył dwa zamki: z systemem blokującym i bębenkowy, a następnie włączył światło. Reflektory ukazały pomieszczenie prawie tak długie jak sama ulica, wypełnione wartymi miliony funtów bentleyami, jaguarami, ferrari, audi i bmw. W ścianie naprzeciwko co siedem metrów umieszczono drzwi podobne do tych, którymi przed chwilą weszli: były to tylne wejścia do poszczególnych budynków w Kentigern Gardens. Elektrycznie sterowane obrysowane srebrnawym naturalnym światłem drzwi garażowe od strony Serf’s Way znajdowały się tuż obok numeru osiemnastego. Robin zastanawiała się, o czym myślą dwaj milczący mężczyźni obok niej. Czy Wilson przywykł do niepospolitego życia tutejszych mieszkańców, do podziemnych parkingów, basenów i ferrari? I czy Strike myślał (tak jak ona), że ten długi rząd drzwi stwarzał możliwości, które wcześniej nie przyszły im do głowy: szanse potajemnego, niezauważonego czmychnięcia, ukrycia się i oddalenia na tyle różnych sposobów, ile było domów przy tej ulicy?

Po chwili zauważyła jednak liczne czarne nosy kamer wysunięte w regularnych odstępach z zacienionych górnych części ścian i przekazujące obraz niezliczonym ekranom. Czy to możliwe, by tamtej nocy nikt na nie nie patrzył? – Okej – powiedział Strike i Wilson poprowadził ich z powrotem ku marmurowym schodom, zamykając za sobą drzwi na parking. Znów zeszli po krótkich schodach. Z każdym krokiem coraz wyraźniej czuli zapach chloru, aż w końcu Wilson otworzył drzwi na dole i uderzyła w nich fala ciepłego, wilgotnego i przesyconego chemią powietrza. – To te drzwi były tamtej nocy otwarte? – spytał Strike Wilsona, który potaknął i nacisnął włącznik światła. Podeszli do szerokiego marmurowego obrzeża basenu osłoniętego grubą plastikową pokrywą. W głębi pomieszczenia też była lustrzana ściana. Robin zobaczyła ich odbicia: ubrani nie pasowali do namalowanych na suficie tropikalnych roślin i trzepoczących skrzydełkami motyli. Basen miał mniej więcej piętnaście metrów długości i na drugim końcu było sześciokątne jacuzzi, a za nim trzy przebieralnie z zamykanymi drzwiami. – Nie ma tu kamer? – spytał Strike, rozglądając się. Wilson przecząco pokręcił głową. Robin czuła, że pot szczypie ją w kark i pod pachami. Powietrze na basenie było ciężkie, więc z zadowoleniem ruszyła z powrotem po schodach, prowadząc dwóch mężczyzn do holu, w którym dla odmiany było przyjemnie i przestronnie. Pod ich nieobecność zjawiła się drobna młoda blondynka. Miała na sobie różowy fartuch, dżinsy i koszulkę. Niosła plastikowe wiadro pełne detergentów. – Derrick – powiedziała z ciężkim akcentem, kiedy ochroniarz wszedł po schodach. – Potrzeba klucza dla dwójka. – To Lucynka – powiedział Wilson. – Sprzątaczka. Dziewczyna obdarzyła Robin i Strike’a lekkim miłym uśmiechem. Wilson wszedł za kontuar i podał Lucynce klucz, a ona ruszyła po schodach, kołysząc wiadrem i kusząco kręcąc wypiętym tyłkiem w obcisłych dżinsach. Strike, czując na sobie ukradkowe spojrzenie Robin, niechętnie oderwał od niego wzrok. Poszli za Wilsonem do mieszkania numer jeden, które ochroniarz otworzył zapasowym kluczem. Strike zauważył w drzwiach staromodny wizjer. – To mieszkanie pana Bestiguiego – oznajmił Wilson, wyłączając alarm kodem wystukanym na panelu po prawej stronie drzwi. – Dziś rano Lucynka już tu była. Strike wyczuł pastę do podłóg i zauważył ślady kółek odkurzacza na białej wykładzinie w przedpokoju wyposażonym w mosiężne kinkiety i pięcioro nieskazitelnie białych drzwi. Dostrzegł też dyskretny panel alarmu na ścianie po prawej stronie, umieszczony prostopadle do obrazu, na którym rozmarzone kozy i wieśniacy unosili się nad niebieską wioską. Na czarnym lakowanym stoliku pod Chagallem stały wysokie wazony ze storczykami. – Gdzie jest Bestigui? – spytał Strike Wilsona. – W Los Angeles – odrzekł ochroniarz. – Wraca za dwa dni. W jasnym i dobrze oświetlonym salonie były trzy wysokie okna, a za każdym z nich mieścił się wąski kamienny balkonik. Ściany miały kolor błękitny jak porcelana Wedgwooda, a prawie wszystko inne było białe. Całość wyglądała nieskazitelnie, elegancko i zachowywała piękne proporcje. Tu też wisiał jeden wspaniały obraz: makabryczny, surrealistyczny, z uzbrojonym we włócznię mężczyzną w masce kosa stojącym ramię w ramię z szarym bezgłowym kobiecym torsem. Tansy Bestigui utrzymywała, że to właśnie w tym pomieszczeniu usłyszała kłótnię, która wybuchła dwa piętra wyżej. Strike podszedł do wysokich okien, zwracając uwagę na nowoczesne klamki, grubość szyb i zupełny brak ulicznego hałasu, mimo że jego ucho znajdowało się zaledwie centymetr od zimnego szkła. Balkon przy oknie był wąski i zastawiony przyciętymi na kształt stożków krzewami w donicach. Strike odsunął się od okna i ruszył w stronę sypialni. Robin została w salonie. Powoli obracała się w miejscu, podziwiając żyrandol z weneckiego szkła, pastelowy dywan w odcieniach bladego błękitu i różu, olbrzymi telewizor plazmowy, nowoczesny stół jadalniany

ze szkła i żelaza, żelazne krzesła z jedwabnymi poduszkami oraz małe srebrne objects d’art na szklanych stolikach i na białym marmurowym gzymsie kominka. Z lekkim smutkiem pomyślała o ikeowskiej sofie, z której była taka dumna. Potem, zawstydzona, przypomniała sobie łóżko polowe w gabinecie Strike’a. Napotykając spojrzenie Wilsona, powiedziała, bezwiednie powtarzając słowa Erica Wardle’a: – Inny świat, prawda? – Tak – przyznał. – Nie można by tu wychowywać dzieci. – To prawda – powiedziała Robin, która nie oceniła apartamentu pod takim kątem. Jej pracodawca wyszedł z sypialni wyraźnie zadowolony i pochłonięty ustalaniem jakiegoś szczegółu, a następnie zniknął w przedpokoju. Strike przekonał się, że najkrótsza droga z sypialni Bestiguich do łazienki prowadziła przez przedpokój i całkowicie omijała salon. Ponadto jedynym miejscem w mieszkaniu, z którego Tansy mogła widzieć śmiertelny upadek Luli Landry i zdać sobie sprawę z tego, co zobaczyła – okazał się salon. Wbrew słowom Erica Wardle’a, stojąc w łazience, miało się najwyżej częściowy widok na okno, za którym spadała Lula: zatem nocą nie sposób byłoby stwierdzić, czy spada człowiek, a tym bardziej go zidentyfikować. Strike wrócił do sypialni. Sądząc po stłoczonych na szafce nocnej fiolkach z tabletkami, szklankach i stertach książek, Bestigui, który miał teraz małżeński apartament wyłącznie dla siebie, spał po stronie najbliżej drzwi i przedpokoju. Strike zastanawiał się, czy tak samo było, kiedy mieszkał z żoną. Przeszklone drzwi prowadziły z sypialni do olbrzymiej garderoby. W środku pełno było włoskich garniturów i koszul od Turnbulla i Assera. Dwie płytkie przedzielone szuflady przeznaczono wyłącznie na złote i platynowe spinki do mankietów. Za stojakami na buty mieścił się sejf ukryty za przesuwanym panelem. – Tutaj to chyba już wszystko – powiedział Strike do Wilsona, wracając do salonu. Kiedy wychodzili, ochroniarz włączył alarm. – Znasz kody do poszczególnych mieszkań? – Tak – powiedział Wilson. – Na wypadek gdyby alarmy się uruchomiły. Weszli po schodach na drugie piętro. Stopnie tak ciasno okrążały szyb windy, że ciągle byli na zakręcie. Drzwi do mieszkania numer dwa wyglądały identycznie jak do mieszkania numer jeden, tylko że zostały uchylone. Ze środka dobiegał szum odkurzacza Lucynki. – Wprowadzili się tu teraz państwo Kolczakowie – powiedział Wilson. – Z Ukrainy. Przedpokój miał taki sam kształt jak piętro niżej oraz wiele podobnych elementów, w tym panel alarmu na ścianie umieszczony prostopadle do drzwi wejściowych. Zamiast wykładziną wyłożono go płytkami. Naprzeciwko drzwi wisiał nie obraz, lecz ogromne lustro w pozłacanej ramie, a na dwóch delikatnych wysokich drewnianych stolikach po jego obu stronach stały zdobione lampy od Tiffany’ego. – Róże od Bestiguiego stały na czymś takim? – spytał Strike. – Tak, na takim samym stoliku jak te – powiedział Wilson. – Odstawiono go z powrotem do salonu. – Ale wcześniej był tutaj, na środku przedpokoju, i stały na nim kwiaty? – Tak, Bestigui chciał, żeby Macc je zobaczył zaraz po wejściu do środka. Sam widzisz, że jest tu mnóstwo miejsca i spokojnie dałoby się je okrążyć. Nie było potrzeby ich przewracać. Ale tamten gliniarz był młody – dodał wyrozumiale Wilson. – Gdzie są przyciski alarmowe, o których wspominałeś? – spytał Strike. – Tutaj – powiedział Wilson, prowadząc go z przedpokoju w stronę sypialni. – Jeden jest obok łóżka, a drugi w salonie. – Są we wszystkich mieszkaniach? – Tak. Rozmieszczenie sypialni, salonu, kuchni i łazienki było identyczne jak w mieszkaniu numer jeden. Niektóre elementy wykończenia też były podobne, na przykład lustrzane drzwi do garderoby. Strike zajrzał do środka. Gdy otwierał szafy i oglądał damskie sukienki i płaszcze warte tysiące funtów, z sypialni wynurzyła się Lucynka niosąca pasek, dwa krawaty i kilka sukienek w foliowych workach prosto z pralni chemicznej.

– Cześć – zagadnął Strike. – Dzień dobry – odrzekła, podchodząc do szafy za jego plecami i wysuwając wieszak na krawaty. – Proszę przesunąć. Przesunął się. Lucynka była niska i bardzo ładna w zadziornym, dziewczęcym stylu. Twarz miała raczej płaską, nos zadarty i słowiańskie oczy. Starannie wieszała krawaty, a Strike jej się przyglądał. – Prowadzę śledztwo – powiedział. Potem przypomniał sobie, co mówił Eric Wardle: Lucynka strasznie kaleczyła angielski. – Jestem detektywem – spróbował jeszcze raz. – A. Detektyw. – Była tu pani w przeddzień śmierci Luli Landry? Dokładne przekazanie sensu tego pytania wymagało kilku prób. Kiedy sprzątaczka zrozumiała, o co chodzi, nie miała jednak najmniejszych oporów przed rozmową, byleby nie musiała przerywać układania ubrań. – Ja zawsze na początek myć schodów – powiedziała. – Pani Landry mówić bardzo głośno do swój brat. On krzyczeć, że ona dawać chłopak za dużo pieniądza, a ona bardzo zła. Ja sprzątać w mieszkanie dwa. Ono puste. Już czyste. Szybko. – Czy kiedy pani sprzątała, był tam Derrick z mężczyzną z firmy ochroniarskiej? – Derrick i...? – Facet od napraw? Facet od alarmu? – Tak, facet od alarmu i Derrick, tak. Strike słyszał, że Robin i Wilson rozmawiają w przedpokoju, w którym ich zostawił. – Czy po sprzątaniu włącza pani alarmy z powrotem? – Zrobić alarm? Tak – powiedziała. – Jeden dziewięć sześć sześć, tak jak drzwi, mówić Derrick. – Podał pani szyfr, zanim wyszedł z facetem od alarmu? Znowu musiał próbować kilka razy, zanim Lucynka zrozumiała pytanie, a kiedy mu się udało, wyglądała na zniecierpliwioną. – Tak, przecież mówić. Jeden dziewięć sześć sześć. – Więc kiedy tu pani posprzątała, włączyła pani alarm? – Zrobić alarm, tak. – A jak wyglądał ten facet od alarmu? – Od alarmu? Wyglądać? – Atrakcyjnie zmarszczyła brwi i nosek, a potem wzruszyła ramionami. – Twarz nie widzieć. Ale niebieskie... Całe niebieskie... – dodała, przesuwając wzdłuż ciała ręką, w której nie trzymała sukienek z pralni. – Kombinezon? – podpowiedział, ale zareagowała pustym spojrzeniem. – Okej, gdzie pani sprzątała później? – Numer jeden – odrzekła Lucynka, wracając do wieszania ubrań. Okrążyła Strike’a, żeby podejść do właściwych wieszaków. – Czyścić duże okna. Pani Bestigui rozmawiać na telefon. Zła. Smutna. Mówić, że nie chcieć dłużej kłamać. – Nie chciała kłamać? – powtórzył Strike. Lucynka potaknęła, stając na palcach, żeby odwiesić sukienkę sięgającą do podłogi. – Słyszałaś, jak pani Bestigui mówi przez telefon – powtórzył wyraźnie Strike – że nie chce dłużej kłamać? Lucynka jeszcze raz pokiwała głową. Miała szczere, niewinne spojrzenie. – Potem ona mnie zobaczyć i krzyczeć:, Wynocha, wynocha!”. – Naprawdę? Lucynka potaknęła i dalej wieszała ubrania. – Gdzie był pan Bestigui? – Nie tu. – Czy wiesz, z kim rozmawiała przez telefon? – Nie. – Po chwili, z przebiegłą miną, dodała jednak. – Kobieta. – Z kobietą? Skąd wiesz? – Krzyczeć, krzyczeć do telefon. Ja słyszeć kobieta. – Kłóciły się? Sprzeczka? Krzyczały na siebie? Głośno, tak?

Strike słyszał siebie, jak zaczyna mówić absurdalnym, spowolnionym językiem Anglika stojącego przed lingwistycznym wyzwaniem. Lucynka znowu pokiwała głową i wysunęła szuflady w poszukiwaniu miejsca dla paska, ponieważ już tylko on został jej w ręce. Gdy w końcu go zwinęła i odłożyła, wyprostowała się i poszła do sypialni. Strike ruszył za nią. Kiedy słała łóżko i robiła porządek na szafkach nocnych, ustalił, że tamtego feralnego dnia sprzątała mieszkanie Luli Landry na końcu, kiedy modelka pojechała odwiedzić matkę. Nie zauważyła niczego niezwykłego i nie zapamiętała żadnej niebieskiej kartki: ani czystej, ani zapisanej. Zanim skończyła, do recepcji dostarczono torebki od Guy Somégo i różne prezenty od projektanta dla Deeby’ego Macca. Na zakończenie tamtego dnia pracy zaniosła te rzeczy do mieszkań Luli i rapera. – A kiedy je tam położyłaś, znowu włączyłaś alarm? – Robić alarm, tak. – U Luli? – Tak. – I jeden dziewięć sześć sześć w mieszkaniu numer dwa? – Tak. – Pamiętasz, co zaniosłaś do mieszkania Deeby’ego Macca? Niektóre rzeczy musiała pokazać na migi, ale udało jej się wyrazić, że zapamiętała dwie bluzy, pasek, czapkę, jakieś rękawiczki i (pogmerała palcami przy nadgarstkach) spinki do mankietów. Zostawiwszy te rzeczy na regale w garderobie, żeby Macc nie mógł ich przeoczyć, włączyła alarm i poszła do domu. Strike bardzo jej podziękował i wystarczająco długo ociągał się z wyjściem, by jeszcze raz popodziwiać jej tyłek w obcisłych dżinsach, kiedy wygładzała kołdrę. Potem wrócił do przedpokoju, w którym czekali Robin i Wilson. Gdy wchodzili na trzecie piętro, Strike zweryfikował relację Lucynki z Wilsonem, który przyznał, że poinstruował serwisanta, by nastawił alarm na 1966, tak samo jak przy drzwiach wejściowych. – Po prostu wybrałem numer łatwy do zapamiętania dla Lucynki. Gdyby Macc zechciał, mógł go zmienić. – Pamiętasz, jak wyglądał ten serwisant? Mówiłeś, że był nowy. – Bardzo młody koleś. Włosy dotąd. Wilson wskazał nasadę szyi. – Biały? – Tak, biały. Chyba nawet się jeszcze nie golił. Dotarli do drzwi mieszkania numer trzy, niegdyś domu Luli Landry. Kiedy Wilson otworzył trzecie gładko pomalowane na biało drzwi zaopatrzone w szklisty wizjer wielkości kuli pistoletu, Robin poczuła dreszcz – strachu, podniecenia. Mieszkanie na samej górze różniło się od dwóch pozostałych: było mniejsze i jaśniejsze. Niedawno zostało urządzone w kremowych i brązowych barwach. Guy Somé powiedział Strike’owi, że poprzednia sławna lokatorka uwielbiała żywe kolory. Teraz apartament był bezosobowy jak pokój w modnym hotelu. Strike w milczeniu poprowadził wszystkich do salonu. Dywan nie był puszysty i wełniany jak wykładzina w mieszkaniu Bestiguiego, lecz utkany z szorstkiej juty w kolorze piasku. Strike przesunął po nim obcasem. Nie został żaden znak, żaden ślad. – Podłoga wyglądała tak samo, kiedy mieszkała tu Lula? – spytał Wilsona. – Tak. To ona wybrała ten dywan. Jest prawie nowy, więc go zostawili. Zamiast regularnie rozmieszczonych wysokich okien jak w poprzednich mieszkaniach, wyposażonych w trzy wąskie balkoniki, apartament na samej górze chlubił się dwuskrzydłowymi drzwiami prowadzącymi na jeden szeroki balkon. Strike otworzył je i wyszedł na zewnątrz. Jego zachowanie nie spodobało się Robin. Spojrzała na obojętną minę Wilsona, a potem odwróciła się i skupiła wzrok na poduszkach z czarno-białym nadrukiem, starając się nie myśleć, co zaszło w tym mieszkaniu trzy miesiące wcześniej.

Strike spoglądał w dół, na ulicę, i Robin pewnie by się zdziwiła, gdyby wiedziała, że jego myśli nie były tak chłodne i obojętne, jak założyła. Wyobrażał sobie kogoś, kto zupełnie stracił nad sobą panowanie; kogoś, kto podbiegł do Landry, drobnokościstej i pięknej, ubranej z myślą o spotkaniu z bardzo oczekiwanym gościem; mordercę owładniętego furią, który ją wlókł, popychał i w końcu, z brutalną siłą szaleńca o silnej motywacji, wypchnął przez balkon. Sekundy, które minęły, zanim spadła na asfalt przykryty złudnie miękką warstwą śniegu, musiały jej się wydawać wiecznością. Wymachiwała rękami, próbując się czegoś uchwycić w bezlitośnie pustym powietrzu, a potem, nie dostawszy szansy, by cokolwiek naprawić, wyjaśnić, by coś po sobie zostawić albo za coś przeprosić, pozbawiona luksusu, jakim jest świadomość zbliżającej się śmierci, skręciła kark. Umarli mogą mówić jedynie ustami tych, którzy nadal żyją, i za pośrednictwem pozostawionych po sobie śladów. Strike dostrzegł już żywą kobietę za słowami, które pisała do przyjaciół; usłyszał jej głos w przystawionej do ucha słuchawce. Teraz, spoglądając na ostatnią rzecz, którą widziała w życiu, poczuł dziwną bliskość ze zmarłą. Prawda powoli wyłaniała się z masy niepowiązanych ze sobą szczegółów. Brakowało mu tylko dowodu. Kiedy tak stał, zadzwoniła jego komórka. Na wyświetlaczu ukazało się nazwisko Johna Bristowa i jego numer. Strike odebrał. – Cześć, John. Dzięki, że oddzwaniasz. – Nie ma za co. Jakieś wieści? – spytał prawnik. – Możliwe. Poprosiłem eksperta, żeby obejrzał laptopa Luli. Odkrył, że po jej śmierci usunięto plik ze zdjęciami. Wiesz coś na ten temat? Odpowiedziała mu głucha cisza. Jedynie ciche dźwięki w tle po stronie Bristowa świadczyły o tym, że połączenie nie zostało przerwane. W końcu prawnik spytał zmienionym głosem: – Zostały usunięte już po jej śmierci? – Tak twierdzi ekspert. Strike patrzył na samochód, który powoli sunął ulicą w dole i przystanął w połowie jej długości. Z pojazdu wysiadła kobieta w futrze. – Ja... przepraszam – powiedział Bristow. Wydawał się bardzo wstrząśnięty. – Po prostu jestem... jestem w szoku. Może usunęła go policja? – Kiedy odebrałeś od nich laptopa? – Och... chyba jakoś w lutym. Na początku lutego. – Plik usunięto siedemnastego marca. – Ale... przecież to nie ma sensu. Nikt nie znał hasła. – No cóż, najwidoczniej ktoś znał. Powiedziałeś, że policja przekazała je twojej matce. – Moja matka z pewnością nie usunęłaby... – Nie sugeruję, że to zrobiła. Może zostawiła laptopa otwartego i włączonego? Albo podała komuś hasło? Pomyślał, że Bristow jest w kancelarii. Słyszał w tle ciche głosy, a gdzieś w oddali kobiecy śmiech. – To chyba możliwe – powiedział wolno Bristow. – Ale kto mógłby usunąć zdjęcia? Chyba że... Ale nie, to byłoby okropne... – Co takiego? – Chyba nie myślisz, że któraś z pielęgniarek mogła zabrać zdjęcia? Żeby je sprzedać jakiejś gazecie? Co za potworność... Pielęgniarka... – Ekspert wie tylko tyle, że je usunięto. Nie ma dowodów na to, by zostały skopiowane albo ukradzione. Ale tak jak mówisz – wszystko jest możliwe. – Kto inny... To znaczy naturalnie przeraża mnie myśl, że to mogła być pielęgniarka, ale kto inny mógłby to zrobić? Laptop był u mojej matki, odkąd zwróciła go policja. – John, czy wiesz o wszystkich osobach, które odwiedziły twoją matkę w ciągu ostatnich trzech miesięcy? – Chyba tak. To znaczy oczywiście nie mogę być pewny... – Nie możesz. Właśnie w tym problem. – Ale dlaczego... Po co ktoś miałby to robić?

– Przychodzi mi do głowy kilka powodów. W każdym razie bardzo by nam pomogło, gdybyś zapytał o to matkę, John. Spytaj, czy uruchamiała laptopa w połowie marca. Czy któryś z gości się nim interesował. – Dobrze... Spróbuję. – Z jakiegoś powodu Bristow wydawał się bardzo roztrzęsiony, prawie płakał. – Ona jest bardzo słaba. – Przykro mi – powiedział Strike oficjalnym tonem. – Niedługo się odezwę. Cześć. Wszedł z powrotem do mieszkania i zamknął drzwi na balkon, a potem zwrócił się do Wilsona: – Derrick, możesz mi pokazać, jak przeszukiwałeś budynek? W jakiej kolejności obejrzałeś wtedy pomieszczenia? Wilson chwilę się zastanowił. – Najpierw przybiegłem tutaj. Rozejrzałem się, zobaczyłem otwarte okno. Nie dotykałem go. Potem – skinął, żeby poszli za nim – zajrzałem tutaj... Idąc za dwoma mężczyznami, Robin zauważyła subtelną zmianę, która zaszła w sposobie, w jaki Strike rozmawiał z ochroniarzem. Zadawał proste, zwięzłe pytania, skupiając się na tym, co Wilson czuł, widział, słyszał i czego dotykał, kiedy krok po kroku przeszukiwał mieszkanie Luli. Dzięki wskazówkom Strike’a język ciała Wilsona też zaczął się zmieniać. Ochroniarz pokazał, jak opierał się o ościeżnice, wsuwał głowę do pomieszczeń, gwałtownie się rozglądał. Wchodząc do jedynej sypialni, poruszał się tak, jakby biegł w zwolnionym tempie. Czuł, że uwaga Strike’a niczym światło reflektora skupia się wyłącznie na nim. Opadł na kolana, pokazując, jak zajrzał pod łóżko. Dzięki Strike’owi przypomniał sobie, że u swoich stóp zauważył pogniecioną sukienkę. Ze skupioną miną poprowadził ich do łazienki i pokazał, jak się odwrócił, żeby zajrzeć za drzwi, a potem pobiec (prawie to zademonstrował, przesadnie poruszając rękami) z powrotem do drzwi wejściowych. – Później – podjął Strike, otwierając je i zapraszając Wilsona gestem na korytarz – wybiegłeś... – Wybiegłem – przyznał Wilson basowym głosem – i wcisnąłem przycisk windy. Udał, że to robi i że niecierpliwie popycha otwierające się drzwi, chcąc jak najszybciej zobaczyć, kto jest w środku. – Nikogo nie było... Więc pobiegłem na dół. – Co wtedy słyszałeś? – spytał Strike, idąc za nim. Żaden z mężczyzn nie zwracał uwagi na Robin, która zamknęła za sobą drzwi do mieszkania. – Gdzieś bardzo daleko... Krzyki Bestiguich... Skręciłem i... Wilson stanął jak wryty. Strike wyglądał tak, jakby się tego spodziewał. Też się zatrzymał. Rozpędzona Robin wpadła na niego, a gdy speszona zaczęła przepraszać, uciszył ją uniesieniem ręki. Pomyślała, że Wilson jest w transie. – I wtedy się poślizgnąłem – powiedział ochroniarz. Wydawał się wstrząśnięty. – Zapomniałem o tym. Poślizgnąłem się. Tutaj. Upadłem na tyłek. Tu była jakaś woda. Tutaj. Krople. O, tu. Pokazywał na schody. – Krople wody – powtórzył Strike. – Tak. – Nie śnieg? – Nie. – Nie mokre ślady stóp? – Krople, duże krople. O tutaj. Poślizgnąłem się. A potem po prostu wstałem i pobiegłem dalej. – Powiedziałeś o tych kroplach policji? – Nie. Zapomniałem. Dopiero teraz mi się przypomniało. Zapomniałem. Coś, co od początku nie dawało Strike’owi spokoju, w końcu się wyjaśniło. Westchnął z wielkim zadowoleniem i szeroko się uśmiechnął. Wilson i Robin patrzyli na niego zdumieni.

4 Zaczynał się ciepły i nijaki weekend. Strike znowu siedział przy otwartym oknie, palił i obserwował zgraje klientów sklepów przechodzące po Denmark Street. Trzymał na kolanach otwarty raport ze sprawy, na biurku leżał policyjny protokół. Strike tworzył w punktach listę elementów, które nadal wymagały wyjaśnienia, i przetrząsał gąszcz zgromadzonych już informacji. Przez chwilę wpatrywał się w zdjęcie drzwi do budynku numer osiemnaście zrobione rano po śmierci Luli. Była mała, lecz według niego istotna różnica między ówczesnym i obecnym wyglądem frontonu. Dwukrotnie siadał przy komputerze: raz po to, żeby poszukać agenta Deeby’ego Macca, a drugi raz po to, żeby sprawdzić cenę akcji Albris. Jego notes leżał obok otwarty na stronie pełnej skrótowych zdań i pytań napisanych gęstymi, spiczastymi literami. Kiedy zadzwoniła komórka, Strike przysunął ją do ucha, nie sprawdzając, kto jest na drugim końcu linii. – O, pan Strike – powiedział głos Petera Gillespiego. – Jak miło, że pan odebrał. – A, witaj, Peter – powiedział Strike. – Zmusza cię do pracy w weekendy, co? – Niektórzy z nas nie mają innego wyjścia, jak pracować w weekendy. W dni powszednie nie oddzwania pan na moje telefony. – Jestem zajęty. Pracuję. – Rozumiem. Czy to oznacza, że wkrótce możemy się spodziewać spłaty? – Tak sądzę. – Tak pan sądzi? – Tak – powiedział Strike. – W ciągu najbliższych kilku tygodni powinienem być w stanie coś wam dać. – Panie Strike, pańska postawa mnie zdumiewa. Zobowiązał się pan do zwrócenia panu Rokeby’emu pożyczki w miesięcznych ratach i obecnie pańskie zaległości sięgają... – Nie mogę oddać pieniędzy, których nie mam. Jeśli się wstrzymacie, oddam wszystko. Może nawet za jednym razem. – Obawiam się, że to nie wystarczy. Chyba że już teraz spłaci pan zaległą kwotę... – Gillespie – powiedział Strike, wpatrując się w bezchmurne niebo za oknem – obaj wiemy, że stary dobry Jonny nie pozwie swojego jednonogiego syna, bohatera wojennego, z powodu forsy, która nie starczyłaby jego lokajowi na pieprzone sole do kąpieli. Oddam mu dług z odsetkami w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. Jeśli zechce, będzie mógł sobie wsadzić tę forsę w tyłek i podpalić. Przekaż mu to, a teraz się ode mnie odpierdol. Strike się rozłączył i z zaciekawieniem zauważył, że wcale nie puściły mu nerwy i nadal jest w stosunkowo dobrym humorze. Pracował dalej, do późna, siedząc na krześle, które nazywał już teraz w myślach krzesłem Robin. Jego ostatnią czynnością przed położeniem się spać było trzykrotne podkreślenie słów „hotel Malmaison, Oxford” i otoczenie grubą kreską nazwiska „J.P. Agyeman”. Kraj człapał ku wyborom. W niedzielę Strike położył się wcześnie i oglądał na przenośnym telewizorku najświeższe gafy, wzajemne złośliwości kandydatów i porównywane w tabelach obietnice. We wszystkich serwisach informacyjnych panowała ponura atmosfera. Dług narodowy był tak ogromny, że aż trudny do wyobrażenia. Bez względu na wynik wyborów zbliżały się cięcia – głębokie, bolesne – i chwilami partyjni liderzy wraz z ich pokrętnymi wyjaśnieniami przypominali Strike’owi chirurgów, którzy choć sami nigdy nie czuli bólu, jaki miał go nękać, zapowiedzieli mu oględnie, że może doświadczać pewnego dyskomfortu. W poniedziałek rano Strike wyruszył na spotkanie w Canning Town, gdzie umówił się z Marlene Higson, biologiczną matką Luli Landry. Nakłonienie jej do rozmowy było najeżone trudnościami. Alison, sekretarka Bristowa, zadzwoniła do Robin i podała numer Marlene Higson. Strike zatelefonował do tej kobiety osobiście. Była wyraźnie zawiedziona, że nieznajomy głos w słuchawce nie należy do dziennikarza, ale początkowo wyraziła chęć spotkania się ze Strikiem. Potem dwa razy zadzwoniła do agencji: raz, by zapytać Robin, czy detektyw zwróci jej wydatki poniesione na podróż do centrum miasta (na co uzyskała negatywną odpowiedź) i drugi raz, mocno rozeźlona, by odwołać spotkanie. Po następnym

telefonie Strike’a bez większego przekonania zgodziła się z nim porozmawiać w pubie niedaleko swojego domu. Następnie jeszcze raz się wycofała, zostawiając opryskliwą wiadomość w poczcie głosowej. Wtedy Strike zadzwonił do niej po raz trzeci i powiedział, że jego zdaniem śledztwo weszło w ostatnią fazę, po której dowody zostaną przedstawione policji i bez wątpienia znowu wzbudzą ogromne zainteresowanie mediów. Dodał, że po namyśle doszedł do wniosku, iż skoro Marlene nie może mu pomóc, to rzeczywiście lepiej będzie nie narażać jej na kolejną lawinę dziennikarskich pytań. Marlene Higson natychmiast zaczęła się głośno domagać prawa do powiedzenia wszystkiego, co wie, i Strike przystał na spotkanie, zgodnie z jej wcześniejszą propozycją, w ogródku piwnym Ordnance Arms w poniedziałek rano. Pojechał metrem na stację Canning Town. Górowało nad nią Canary Wharf z eleganckimi, futurystycznymi budynkami przypominającymi lśniące metalowe bloki na horyzoncie. Ich wielkości, podobnie jak wielkości długu narodowego, nie sposób było ocenić z takiego dystansu. Po kilkuminutowym marszu Strike był już jednak tak daleko od błyszczącego i odzianego w garnitury świata korporacji, jak to tylko możliwe. Canning Town, wciśnięte między nadbrzeżne osiedla, w których wielu finansistów mieszkało w schludnych dizajnerskich futurystycznych domkach, oddychało ubóstwem i niedostatkiem. Strike znał tę dzielnicę z dawnych czasów, kiedyś mieszkał w niej jego stary przyjaciel, który dał mu cynk o miejscu pobytu Bretta Fearneya. Detektyw szedł po Barking Road, odwrócony plecami do Canary Wharf. Minął budynek z napisem „ZRYJ DLA INNYCH”, na którego widok zmarszczył brwi, i dopiero po chwili zdał sobie sprawę, że ktoś domalował R. Znalazł Ordnance Arms obok English Pawnbroking Company Ltd. Było ogromnym, niskim pubem pomalowanym farbą w kolorze złamanej bieli. Wnętrze urządzono rozsądnie i praktycznie: jedynymi elementami przypominającymi coś tak niepoważnego jak dekoracje były kolekcja drewnianych zegarów na ścianie koloru terakoty i wzorzysty czerwony dywan. Poza tym w środku znajdowały się dwa duże stoły bilardowe, długi, łatwo dostępny bar i mnóstwo wolnej przestrzeni dla stłoczonych klientów. Teraz, o jedenastej przed południem, w pubie było pusto, jeśli nie liczyć staruszka w kącie i wesołej barmanki, która zwracała się do jedynego klienta per Joey i wskazała Strike’owi drogę do ogródka. Ogródek piwny okazał się najbardziej ponurym z betonowych podwórek w okolicy. Były tam tylko kubły na śmieci i samotny drewniany stół, przy którym na białym plastikowym krześle siedziała kobieta. Skrzyżowała grube nogi i trzymała papierosa prostopadle do policzka. Wzdłuż górnej krawędzi muru ciągnął się drut kolczasty. Zaplątana w niego reklamówka szeleściła na lekkim wietrze. Za murem wznosił się ogromny blok. Był pomalowany na żółto, a na wielu balkonach sterczały dowody nędzy. – Pani Higson? – Mów mi Marlene, skarbie. Zmierzyła go znaczącym spojrzeniem i krzywo się uśmiechnęła. Była ubrana w różową koszulkę z lycry i zapinaną na zamek szarą bluzę z kapturem oraz legginsy kończące się kilka centymetrów nad gołymi szarobiałymi kostkami. Na nogach miała brudne japonki, a na palcach mnóstwo złotych pierścionków. Żółte włosy z kilkucentymetrowymi siwiejącymi brązowymi odrostami ściągnęła brudną frotką. – Napije się pani czegoś? – Niech bedzie carling, jak tak nalegasz. Sposób, w jaki wyginała ku niemu ciało, odsuwała kosmyki sianowatych włosów z zapuchniętych oczu, a nawet to, jak trzymała papierosa – wszystko było groteskowo kokieteryjne. Być może nie znała innego sposobu obcowania z samcem. Wydała się Strike’owi żałosna i jednocześnie odpychająca. – Czy byłam w szoku? – spytała Marlene Higson, kiedy Strike kupił im po piwie i przysiadł się do stolika. – I to w jakim! Jużem myślała, że znikła na dobre. Jak ją zabrali, o mało mi serce nie penkło, ale żem se pomyślała, że bedzie miała lepsze życie. Inaczej nie dałabym se rady. Myślałam, że dostanie to wszystko, czego żem sama nie miała. Wychowałam sie w bidzie, w prawdziwej bidzie. Nic żeśmy nie mieli. Nic. Odwróciła się od Strike’a i mocno zaciągnęła rothmanem. Gdy na skórze wokół papierosa

pojawiły się małe zmarszczki, jej usta wyglądały jak koci odbyt. – A Dezowi, rozumisz, mojemu chłopakowi, nie pasowało, że ona, no wiesz, była kolorowa, bo od razu wszyscy wiedzieli, że nie jest jego. One ciemnieją, rozumisz. Jak się urodziła, wyglądała jak biała. I tak bym jej nie oddała, ale żem se pomyślała, że tam bedzie miała lepiej. Myślałam, że nie bedzie za mną tęsknić, że jest za mała. Dałam jej dobry start i myślałam, że jak bedzie starsza, to se mnie znajdzie. I moje marzenie sie spełniło – dodała z koszmarnym patosem. – Przyszła i mnie znalazła. A teraz ci powiem coś naprawdę dziwnego, dobra? – ciągnęła, nie zaczerpnąwszy oddechu. – Tydzień przed tym, jak do mnie zadzwoniła, jeden mój koleś mówi:, Wiesz, do kogo jesteś podobna?”. Ja mu na to: „Nie gadaj głupot”, a on: „Powaga. Wkoło oczów i po brwiach”. Z nadzieją spojrzała na Strike’a, który nie potrafił się zmusić do odpowiedzi. Wydawało mu się niemożliwością, że twarz Nefretete pochodziła od tej szaro-fioletowej miazgi. – Widać to na zdjęciach, jak byłam młodsza – powiedziała Marlene z nutą urazy w głosie. – Chodzi o to, żem se myślała, że bedzie miała lepiej, ale oni ją wzieli i dali tym draniom, wybacz, że sie wyrażam. Gdybym wiedziała, bym se ją zatrzymała. No i tak żem jej powiedziała. Wtedy zaczeła płakać. Bym se ją zatrzymała i nigdy nie dała. Żeśmy se pogadały, a jak! Wszystko mi powiedziała. Z ojcem, z ser Alekiem, sie dogadywała. Wydawał sie w porządku. Ale ta matka to normalnie stuknięta suka. O tak. Piguły. Łykanie pigułów. Pierdolone bogate suki łykają se piguły na pierdolone nerwy. Mi Lula mogła sie wygadać, rozumisz. Bo to przecie więź, co nie? Nie da sie jej zerwać, to krew. Lula sie bała, co ta suka zrobi, jak sie dowie, że ona szuka prawdziwej mamy. Martwiła sie jak cholera, co ta krowa odstawi, jak dowiedzą sie o mnie gazety, bo jak sie jest takim sławnym jak Lula, to gazety wiedzą wszystko, no nie? Ale jak przy tym kłamią! Czasem pisali o mnie takie rzeczy, że dalej myśle, czy ich nie dać do sądu. Co to ja mówiłam? A, jej matka. Mówię do Luli: „Co sie martwisz, skarbie, jak na mój rozum, to i tak lepiej ci bedzie bez niej. A niech sie wkurza, jak nie chce, żebyśmy sie spotykały”. Ale Lula była dobra dziewczyna i odwiedzała ją z wyczucia obowiązku. Tak czy śmak miała własne życie i mogła se robić, co chciała, no nie? Ona i ten jej Evan. Mówiłam jej, że on mi nie podchodzi, żeby nie było – podkreśliła Marlene Higson, co wypadło jak karykatura rodzicielskiej surowości. – No bo jak? Narkotyki? Za dużo sie na to napatrzałam. Ale muszem przyznać, że pod spodem to słodki chłopak. Muszem to przyznać. Nie miał z tym nic wspólnego. Tyle ci powiem. – Poznałaś go? – Nie, ale raz do niego zadzwoniła, jak u mnie była, i słyszałam, jak se razem rozmawiajom, i była z nich taka słodka para. Nie, nie moge o nim powiedzieć złego słowa. Nie miał z tym nic wspólnego, już to udowodnili. Nie, nie powiem o nim złego słowa. Póki jest czysty, ma moje błogosławieństwo. Mówiłam jej: „Weź go przyprowadź, zobacze, czy sie nadaje”, ale nie przyprowadziła. Ciągle był zajęty. Pod tymi wszystkimi „minami” słodki z niego chłopak – powiedziała Marlene. – Widać na wszystkich zdjęciach. – Rozmawiała z tobą o swoich sąsiadach? – A, o tym Fredzie Bistigłi? No, mówiła mi o nim. Proponował jej role w filmach. Powiedziałam jej: „Czemu nie?”. Byłoby fajno. Nawet jak by jej nie podpasiło, to miałaby w banku następne pół miliona, no nie? Mimo braku słońca zmrużyła przekrwione oczy. Wyglądała tak, jakby na chwilę wpadła w trans, pochłonięta kontemplowaniem tak wysokich i oszałamiających kwot, że wykraczały poza jej zdolność pojmowania niczym wyobrażenie nieskończoności. Już samo mówienie o nich było jak smakowanie mocy pieniądza, jak obracanie w ustach marzeń o bogactwie. – Wspominała kiedykolwiek o Guy Somém? – A jakże, lubiła tego Gi. Był dla niej dobry. Osobiście wole bardziej klasyczne rzeczy. To nie mój styl. Jaskraworóżowa lycra, która ciasno opinała wałki tłuszczu wylewające się znad gumki legginsów, zadrżała, gdy Marlene pochyliła się i delikatnie zgasiła papierosa w popielniczce. – „On jest dla mnie jak brat”, mówiła, a ja jej na to: „Nie musisz udawać, że masz braci, możemy razem poszukać moich chłopców”. Ale jakoś nie była zainteresowana. – Twoich chłopców?

– Znaczy się synów, moje inne dzieci. No, po niej miałam jeszcze dwa: jednego z Dezem, a później jeszcze jednego. Zabrała mi je opieka, ale mówiłam Luli: „Z twoją kasiorą byśmy ich znaleźli, daj no mi troche, nie dużo, bo ja wiem, z pare kawałków, a ja se wynajme kogoś, kto ich poszuka, nie pisne słowa gazetom, dam se rade, nie bede cie w to mieszać. Ale jakoś nie była zainteresowana – powtórzyła Marlene. – Wiesz, gdzie są twoi synowie? – Zabrali ich, jak jeszcze byli w pieluchach, nie wiem, gdzie tera som. Miałam problemy. Nie bede ci kłamać, miałam cholernie ciężkie życie. I zaczęła rozwlekłą opowieść o swoim ciężkim życiu. Była to okropna historia usłana brutalami, nałogami, ciemnotą, zaniedbaniem i ubóstwem oraz zwierzęcym instynktem przetrwania, nakazującym pozbywać się dzieci, gdyż wymagały umiejętności, których Marlene nigdy nie posiadła. – Więc nie wiesz, gdzie są twoi dwaj synowie? – powtórzył Strike dwadzieścia minut później. – Nie, a niby skąd miałabym, kurwa, wiedzieć? – zdenerwowała się Marlene, u której jej własna historia wzbudziła rozgoryczenie. – Zresztą i tak jakoś nie była zainteresowana. Już miała białego brata, no nie? Zachciało jej sie czarnej rodziny. Takiej najbardziej chciała. – Pytała cię o swojego ojca? – No. Powiedziałam wszystko, com wiedziała. On był student z Afryki. Mieszkał se nade mną, o, tu zaraz, na Barking Road, razem z dwoma innymi. Teraz tam na dole jest salon bukmacherski. Był z niego bardzo przystojny chłopak. Pare razy mi pomógł z zakupami. W ustach Marlene Higson brzmiało to tak, jakby zaloty odbywały się w atmosferze iście wiktoriańskiej pruderii, jakby w pierwszych miesiącach znajomości pozwoliła afrykańskiemu studentowi najwyżej na uścisk ręki. – W kółko mi tak pomagał, no to któregoś razu zaprosiłam go do siebie, rozumisz, żeby podziękować i w ogóle. Nie jestem uprzedzona. Dla mnie wszystkie ludzie są takie same. Spytałam, czy chce herbatę, i tyle. A potem – powiedziała Marlene i wśród mętnych wspomnień o filiżankach i koronkowych serwetkach zadźwięczała brutalna rzeczywistość – skapowałam, że zaciążyłam. – Powiedziałaś mu? – No pewnie. Od razu zaczął gadać, jak to mi bedzie pomagał, jak przyjmnie odpowiedzialność i dopilnuje, żeby wszystko było jak trzeba. A potem były wakacje. Mówił, że wróci – powiedziała z pogardą. – I poszedł w długą. Jak oni wszyscy, nie? Co miałam zrobić? Pojechać do Afryki, żeby go szukać? Zresztą nie miałam z tym problemu. Nie złamał mi serca. Chodziłam już wtenczas z Dezem. Dzieciak mu nie przeszkadzał. Wprowadziłam sie do Deza niedługo po tym, jak Joe wyjechał. – Joe? – Tak miał na imię. Joe. Powiedziała to z przekonaniem, być może dlatego, że – jak pomyślał – powtarzała to kłamstwo tak wiele razy, że przychodziło jej z łatwością, automatycznie. – A jak miał na nazwisko? – Nie moge se, kurwa, przypomnieć. Jesteś taki sam jak ona. To było dwadzieścia pare lat temu. Mumumba – powiedziała, wcale niespeszona. – Albo jakoś tak. – A może Agyeman? – Nie. – Owusu? – No przecie mówie – zdenerwowała się. – Mumumba albo jakoś tak. – A nie Macdonald? Albo Wilson? – Jaja se robisz? Macdonald? Wilson? Z Afryki? Strike doszedł do wniosku, że związek z Afrykaninem nigdy nie doszedł do etapu przedstawienia się z nazwiska. – I mówisz, że był studentem? Gdzie studiował? – W koledżu – powiedziała Marlene. – Pamiętasz w którym?

– Cholera, nie wiem. Kopsniesz szluga? – dodała nieco bardziej pojednawczym tonem. – Tak, nie krępuj się. Zapaliła papierosa własną plastikową zapalniczką, zaciągnęła się z entuzjazmem, a potem, udobruchana darmowym tytoniem, powiedziała: – Chyba miał coś wspólnego z jakimś muzełum. Znaczy się, był z nim związany. – Był związany z jakimś muzeum? – No. Bo pamiętam, jak mi mówił: „Zechciej kiedyś wpaść do muzeum, gdy będę miał wolne”. Naśladowała afrykańskiego studenta w taki sposób, że brzmiał jak Anglik z wyższych sfer. Pogardliwie się przy tym uśmiechała, jakby taka forma spędzania wolnego czasu wydawała jej się absurdalna, dziwaczna. – Pamiętasz, które to było muzeum? – Muzełum... Anglii czy jakoś tak – powiedziała, a po chwili dodała ze zdenerwowaniem. – Jesteś taki sam jak ona. Jak mam to, kurwa, pamiętać po tylu latach? – Po tym jak wyjechał do domu już nigdy go nie widziałaś? – Nie. I nie czekałam. – Pociągnęła piwo. – Pewnie już nie żyje – dodała. – Dlaczego tak myślisz? – Jest w Afryce, no nie? – powiedziała. – Mogli go tam zastrzelić, nie? Albo umarł z głodu. Cokolwiek. Wiesz, jak tam jest. Strike rzeczywiście wiedział. Pamiętał zatłoczone ulice Nairobi, widok z góry na lasy deszczowe w Angoli, gdzie czubki drzew spowijała mgła, oraz nagłe, zapierające dech w piersiach piękno, kiedy śmigłowiec zawrócił i ukazał się wodospad na zielonym górskim zboczu. Pamiętał też Masajkę z niemowlęciem u piersi, która siedziała na skrzynce, gdy on drobiazgowo wypytywał o rzekomy gwałt, a Tracey stała obok i obsługiwała kamerę. – Wiesz może, czy Lula próbowała odnaleźć ojca? – No, próbowała – powiedziała Marlene lekceważącym tonem. – W jaki sposób? – Oglądała rejestry w koledżach – powiedziała Marlene. – Gdybyś zdołała sobie przypomnieć, gdzie studiował... – Nie wiem. Myślała, że znalazła to miejsce i tak dalej, ale jego nie znalazła, nie. Może przekręciłam nazwisko, sama nie wiem. Ciągle gadała tylko o nim, do wyrzygania: jak wyglądał, gdzie studiował. Mówiłam, że był wysoki, chudy i że niech sie lepiej cieszy, że ma uszy po mnie, a nie po nim, bo gdyby miała takie słoniowe jak on, nie wzieliby jej na żadną pieprzoną modelke. – Czy Lula kiedykolwiek opowiadała o swoich przyjaciołach? – No pewnie. Była tam taka mała czarna suka, Raquelle czy jak ona sie tam zwała. Pijawka wysysała z Luli, co się dało. O, dobrze sie urządziła. Kupa pieprzonych ciuchów, biżuteria i sama nie wiem, co, kurwa, jeszcze. Ta Raquelle nie wstydziła sie prosić. Marlene Higson pociągnęła nosem i dopiła piwo. – Poznałaś Rochelle? – A, to tak sie zwała? No, raz ją widziałam. Przyjechała se tu po Lulę pieprzonym samochodem z szoferem. Jak jakaś ważniaczka krzywiła sie na mnie zza tylnej szyby. Pewnie tera jej tego wszystkiego brakuje. Wyciskała z Luli, ile sie dało. Była jeszcze ta Ciara Porter – ciągnęła Marlene z jeszcze większą, o ile to w ogóle możliwe, nienawiścią. – Spała z chłopakiem Luli w tą noc, kiedy ona, kurwa, umarła. Paskudna pieprzona suka. – Znasz Ciarę Porter? – Czytałam to, kurwa, w gazetach. Pojechał do niej, no nie? Ten Evan. Jak sie pokłócił z Lulą. Pojechał do Ciary. Pieprzona suka. Kiedy Marlene mówiła, coraz wyraźniej było widać, że Lula zdecydowanie odgradzała biologiczną matkę od przyjaciół i że – pomijając krótką styczność z Rochelle – opinie i domysły Marlene na temat towarzystwa, w jakim obracała się Lula, opierały się wyłącznie na łapczywie pochłanianych doniesieniach prasowych. Strike przyniósł jeszcze po piwie i słuchał, jak Marlene opisuje przerażenie i szok, które przeżyła, gdy usłyszała (sąsiadka przybiegła do niej z wiadomością ósmego stycznia wczesnym rankiem), że jej córka wypadła przez balkon i się zabiła. Dzięki ostrożnie

zadawanym pytaniom Strike’owi udało się ustalić, że po raz ostatni Lula widziała się z Marlene dwa miesiące przed śmiercią. Potem Strike wysłuchał złorzeczeń Marlene, niezadowolonej z tego, jak rodzina adopcyjna Luli potraktowała ją po śmierci modelki. – Nie chcieli mnie tam, a najbardziej ten pieprzony wujek. Znasz go? Znasz? Pieprzonego Tony’ego Landry’ego? Zadzwoniłam do niego, żeby spytać o pogrzeb, i usłyszałam same pogróżki. A tak. Pieprzone pogróżki. Powiedziałam mu: „Jestem jej matką, musze tam być”. A on mi na to, że wcale nie jestem jej matką, że jej matką jest ta stuknięta suka lady Bristow. Ciekawe, mówie mu, bo pamiętam, że wypchnęłam ją ze swojej cipki. Wybacz, że tak ostro, ale takie jest życie. A on powiedział, że robie im problemy, bo gadam z prasą. Przecież to oni do mnie przyleźli – oznajmiła Strike’owi z wściekłością, celując palcem w blok za murem. – Prasa sama do mnie przylazła. Jasne, żem powiedziała swoją wersję tej pieprzonej historii. A co miałam nie powiedzieć? No, nie chciałam scen, nie na pogrzebie, nie chciałam niczego popsuć, ale nie zamierzałam sie chować. Poszłam i siadłam se na końcu. Widziałam tą pieprzoną Rochelle. Gapiła sie na mnie jak na śmiecia. Ale nikt mnie nie wyrzucił. Ta pieprzona rodzina dostała, co chciała. Mi nie dali nic. Nic. Nie tak chciałaby Lula, wiem to na pewno. Chciała, żebym coś dostała. Nie żeby mi zależało na forsie – dodała Marlene, udając dumę. – Nie chodziło mi o pieniądze. Nic nie może mi zwrócić córki: ani dziesięć, ani dwadzieścia milionów. Mówię ci, ona by sie wściekła, gdyby wiedziała, że nic nie dostałam – ciągnęła. – Tyle forsy do wzięcia. Ludzie nie mogą uwierzyć, kiedy im mówie, że nic nie dostałam. Brakuje mi na czynsz, a własna córka zostawiła miliony. Ale takie jest życie. Tylko bogaci sie bogacą, co nie? Nie potrzebowali tej forsy, ale nie pogardzili. Nie wiem, jak ten Landry może spać w nocy. Jego sprawa. – Czy Lula kiedykolwiek mówiła, że zamierza ci coś zostawić? Wspominała, że spisała testament? Marlene nagle się ożywiła, wietrząc szansę. – No pewnie, mówiła, że sie mną zaopiekuje, a jak! No, mówiła, że sie mną zajmie. Myślisz, że powinnam komuś o tym powiedzieć? Jakoś napomknąć czy coś? – Wątpię, żeby to cokolwiek zmieniło, chyba że zostawiła testament i coś ci w nim zapisała – powiedział Strike. Twarz Marlene znowu spochmurniała. – Te dranie pewnie go, kurwa, zniszczyły. Bo co? Może nie? Oni już tacy są. Ten wujek jest zdolny do wszystkiego.

5 – Bardzo mi przykro, że do pani nie oddzwonił – powiedziała Robin do słuchawki w oddalonej o jedenaście kilometrów agencji. – Pan Strike jest teraz niezwykle zajęty. Proszę podać nazwisko i numer, a dopilnuję, żeby do pani oddzwonił jeszcze dziś po południu. – Och, nie ma takiej potrzeby – odrzekła kobieta. Miała przyjemny, opanowany, lekko chropawy głos. Jej śmiech musiał brzmieć seksownie i prowokująco. – W zasadzie nie muszę z nim rozmawiać. Czy mogłaby mu pani przekazać wiadomość? Chciałam go po prostu uprzedzić. Boże, to jest... trochę krępujące. Wolałabym to zrobić inaczej... No cóż, nieważne. Czy może mu pani przekazać, że dzwoniła Charlotte Campbell i że zaręczyłam się z Jagiem Rossem? Nie chciałam, żeby Cormoran dowiedział się o tym od kogoś innego albo z gazety. Rodzice Jaga zamieścili wzmiankę w cholernym „Timesie”. Żenujące. – Och. Dobrze – powiedziała Robin i jej umysł nagle uległ paraliżowi, podobnie jak ręka trzymająca długopis. – Wielkie dzięki... Robin, prawda? Dzięki. Cześć. Charlotte rozłączyła się pierwsza. Robin odłożyła słuchawkę w zwolnionym tempie, czując dotkliwy niepokój. Nie chciała przekazywać tej wiadomości. Może i była jedynie posłańcem, ale czułaby się tak, jakby przypuszczała atak na postanowienie Strike’a o nieujawnianiu szczegółów prywatnego życia, na jego stanowcze unikanie wszelkich wzmianek o kartonach z dobytkiem, łóżku polowym i odkrywanych codziennie rano w koszu na śmieci resztek

wieczornych posiłków. Robin zastanawiała się, co powinna zrobić. Mogła zapomnieć przekazać informację i ograniczyć się do stwierdzenia, że powinien zadzwonić do Charlotte – niech ta kobieta sama załatwia swoją brudną robotę (Robin właśnie tak o tym myślała). Co jednak będzie, jeśli Strike nie oddzwoni i dowie się o zaręczynach od kogoś innego? Robin nie miała pojęcia, czy Strike i jego była (dziewczyna? narzeczona? żona?) nie mają przypadkiem całych zastępów wspólnych przyjaciół. Gdyby Robin rozstała się z Matthew i gdyby on zaręczył się z inną kobietą (już na samą myśl boleśnie ścisnęło ją w żołądku), wszyscy najbliżsi przyjaciele i członkowie rodziny czuliby się zobowiązani, by czym prędzej ją zawiadomić. Przypuszczała, że wolałaby zostać uprzedzona w jak najbardziej dyskretny i powściągliwy sposób. Blisko godzinę później, słysząc, jak Strike wchodzi po schodach, rozmawia przez komórkę i najwidoczniej jest w dobrym humorze, Robin poczuła ostre ukłucie paniki w żołądku, jakby zaraz miała przystąpić do egzaminu. Gdy otworzył przeszklone drzwi i zobaczyła, że wcale nie trzyma komórki, lecz rapuje pod nosem, poczuła się jeszcze gorzej. – Pierdolę konowałów i pierdolę Johari – mamrotał Strike, trzymając pudło z wentylatorem obrotowym. – Cześć. – Dzień dobry. – Pomyślałem, że nam się przyda. Duszno tutaj. – Tak, dobry pomysł. – Właśnie słyszałem w sklepie kawałek Deeby’ego Macca – poinformował ją Strike, stawiając wentylator w kącie i zdejmując kurtkę. – „Coś tam, coś tam i ferrari, pierdolę konowałów i pierdolę Johari”. Ciekawe, kto to jest ten Johari. Pewnie jakiś raper, z którym się nie lubią. Jak myślisz? – Nie – powiedziała Robin, żałując, że jest taki wesoły. – To pojęcie z psychologii. Okno Johari. Chodzi o to, jak dobrze znamy samych siebie i jak dobrze znają nas inni ludzie. Strike zastygł bez ruchu, wieszając kurtkę, i zdziwiony spojrzał na Robin. – Chyba nie wyczytałaś tego w magazynie „Heat”? – Nie. Studiowałam psychologię. Rzuciłam studia. Miała niejasne poczucie, że jeśli powie mu o jednej ze swoich osobistych porażek, w jakimś sensie wyrówna ich szanse, zanim przekaże złą wiadomość. – Rzuciłaś studia? – Wydawał się nietypowo zainteresowany. – Co za zbieg okoliczności. Ja też. No więc dlaczego „pierdolę Johari”? – Deeby Macc przeszedł w więzieniu terapię. Zainteresował się psychologią i dużo na ten temat czytał. O tym akurat wiem z gazet – dodała. – Jesteś kopalnią użytecznych informacji. Jej żołądek znowu zareagował tak, jakby stała w spadającej windzie. – Kiedy pana nie było, odebrałam telefon. Od Charlotte Campbell. Szybko na nią spojrzał i zmarszczył brwi. – Prosiła, żeby przekazać panu wiadomość, że – spojrzenie Robin prześlizgnęło się w bok i na chwilę zatrzymało na uchu Strike’a – zaręczyła się z Jagiem Rossem. Jej oczy nieuchronnie wróciły w stronę jego twarzy i poczuła potworny chłód. Jedno z najwcześniejszych i najbardziej wyrazistych wspomnień Robin dotyczyło dnia, w którym uśpiono ich psa. Była zbyt mała, żeby zrozumieć, co mówi ojciec. Ciągła obecność Bruna, ukochanego labradora jej najstarszego brata, wydawała jej się czymś oczywistym. Speszona powagą rodziców, spojrzała na Stephena w poszukiwaniu wskazówki, jak zareagować, i nagle straciła całe poczucie bezpieczeństwa, bo po raz pierwszy w ciągu swojego krótkiego życia zobaczyła, jak szczęście i zadowolenie znikają z małej, wesołej twarzy brata, jak usta mu bieleją i gwałtownie się otwierają. W ciszy, która poprzedziła jego potworny krzyk cierpienia, słyszała wycie nicości, a potem płakała, nieukojona w żalu, nie ze względu na Bruna, lecz z powodu przerażającego smutku brata. Strike nie odezwał się od razu. Dopiero po chwili z wyraźnym trudem powiedział: – Dobra. Dzięki. Wszedł do gabinetu i zamknął drzwi. Robin usiadła z powrotem za biurkiem, czując się jak kat. Nie była w stanie na niczym się

skupić. Myślała, żeby zapukać do drzwi i jeszcze raz zaproponować herbatę, ale się rozmyśliła. Przez pięć minut niespokojnie układała przedmioty na biurku, stale zerkając na zamknięte drzwi do gabinetu, a gdy w końcu znów się otworzyły, podskoczyła jak oparzona i zaczęła udawać, że pisze na klawiaturze. – Robin, wyskoczę na miasto – powiedział Strike. – Okej. – Jeśli nie wrócę przed piątą, możesz zamknąć. – Oczywiście. – Do zobaczenia jutro. Sięgnął po kurtkę i wyszedł zdecydowanym krokiem, który jednak nie zdołał jej zwieść. Roboty drogowe powiększały się jak rana. Z każdym dniem chaos się rozprzestrzeniał, podobnie jak tymczasowe konstrukcje stawiane dla bezpieczeństwa pieszych i umożliwiające im przedostanie się przez obszar zniszczenia. Strike niczego jednak nie zauważał. Szedł jak robot po chybotliwych deskach w stronę pubu Tottenham, który kojarzył mu się z ucieczką i schronieniem. Podobnie jak w Ordnance Arms, w Tottenham siedział tylko jeden klient: jakiś staruszek tuż obok drzwi. Strike kupił kufel doom bara i usiadł na jednym z niskich skórzanych miejsc przy ścianie, prawie bezpośrednio pod sentymentalną wiktoriańską dziewicą, która rozrzucała płatki róż – słodką, głupiutką i prostą. Pił, jakby piwo było lekarstwem, bez przyjemności, skupiony na rezultacie. Jago Ross. Pewnie spotykali się, kiedy jeszcze mieszkała ze Strikiem. Nawet Charlotte z całym jej hipnotyzującym wpływem na mężczyzn, z jej zadziwiającą umiejętnością manipulowania nimi, nie mogłaby przejść w ciągu zaledwie trzech tygodni od odnowienia znajomości do zaręczyn. Spotykała się z Rossem ukradkiem, przysięgając Strike’owi dozgonną miłość. To ukazało w zupełnie innym świetle bombę, którą mu zasunęła miesiąc przed rozstaniem, a także jej odmowę pokazania dowodu, przesuwany termin i nagłe ucięcie tematu. Jago Ross był już kiedyś żonaty. Miał dzieci. Do Charlotte dotarła pocztą pantoflową informacja, że ostro pił. Śmiała się ze Strikiem, że przed laty udało jej się w porę uciec. Mówiła, że szkoda jej jego żony. Strike kupił drugie piwo, a potem trzecie. Chciał utopić impuls strzelający jak ładunek elektryczny i nakazujący ją odnaleźć, nawrzeszczeć na nią, wszystko zdemolować i złamać Jagowi Rossowi szczękę. W Ordnance Arms niczego nie jadł, potem też nie, a w dodatku od dawna nie zdarzyło mu się wypić takiej ilości alkoholu podczas jednego posiedzenia. Wystarczyła zaledwie godzina nieprzerwanego, samotnego i desperackiego żłopania piwa, by kompletnie się upił. Gdy obok stolika stanęła szczupła blada postać, wybełkotał, że pomyliła faceta i stolik. – Nie, nie pomyliłam – oznajmiła Robin zdecydowanym tonem. – Też przyszłam się napić, mogę? Zostawiła go tępo wgapionego w torebkę, którą położyła na stołku. Torebka była pokrzepiająco znajoma: brązowa, trochę zniszczona. W agencji zazwyczaj wisiała na kołku obok płaszczy. Uśmiechnął się przyjaźnie i przepił do niej. – On chyba ma już dosyć – powiedział do Robin młody i nieśmiały barman, kiedy kupowała piwo. – Nie moja wina – odparła. Szukała Strike’a w pubie Intrepid Fox, gdyż mieścił się najbliżej agencji, w Molly Moggs, w Spice of Life i w Cambridge. Tottenham był ostatnim miejscem, do którego zamierzała zajrzeć. – Osochozi? – spytał ją Strike, kiedy usiadła. – O nic nie chodzi – powiedziała, sącząc małe piwo. – Po prostu chciałam się upewnić, że nic panu nie jest. – Niejes – wybełkotał Strike, a potem, dokładając starań, by zabrzmiało to wyraźnie, dodał: – Szysko forządku. – To dobrze.

– Łaśnie siętuję zaręszyny mojej naszeszonej – wyjaśnił, wznosząc kołyszącą się ręką toast jedenastym kuflem. – Wsale nie powinna go zosawiać. Nigdy go nie zosawiła – dodał głośno i wyraźnie. – Szaownego. Jaga. Rossa. Kóry jes nieszesiętną cipą. Ostatnie słowo prawie wykrzyczał. W pubie było już więcej ludzi niż wtedy, kiedy wchodził, i chyba większość z nich go usłyszała. Jeszcze zanim krzyknął, kierowano w jego stronę zaniepokojone spojrzenia. Jego ogromna postura w połączeniu z opadającymi powiekami i wojowniczą miną spowodowała, że powstał wokół niego mały zakazany rewir. Ludzie omijali jego stolik w drodze do łazienki, jakby był trzy razy większy niż w rzeczywistości. – Może się przejdziemy? – zaproponowała Robin. – Zjemy coś? – Wesz so? – powiedział, kładąc łokcie na stoliku. Pochylił się i o mało nie przewrócił swojego piwa. – Wesz so, Obin? – Słucham? – powiedziała, przytrzymując jego kufel. Nagle poczuła silną ochotę, żeby się roześmiać. Wielu klientów baru przyglądało im się z zaciekawieniem. – Bazo miła siebie zieszyna – powiedział Strike. – Pofasznie. Jeseś bazo miła. Zauażyłem – dodał z powagą, kiwając głową. – Taa. Zauażyłem. – Dziękuję – powiedziała z uśmiechem, starając się nie roześmiać. Usiadł wygodniej, zamknął oczy i powiedział: – Przeaszam. Jesem nafalony. – Tak. – Ostatnio rzachko mi się zarza. – Rozumiem. – Nis nie jadłem. – Może w takim razie pójdziemy coś zjeść? – Taa, szemu nie – powiedział, nadal z zamkniętymi oczami. – Poeziała mi, że jes wsiąży. – Aha – odrzekła Robin ze smutkiem. – Taa. Poeziała mi. A potem poeziała, żeusz nie. Naewno nie było moje. Nie zgazało się. Robin milczała. Nie chciała, żeby pamiętał, że jej to powiedział. Otworzył oczy. – Zosawiła go dla mje, a tera zosawiła go... nie, zosawiła mje dla jego... – Przykro mi. – ...zostawiła mje dla jego. Nje musi si byś szykro. Jeseś bazo miła. Wyjął papierosy z kieszeni i wsadził jednego do ust. – Tutaj nie wolno palić – przypomniała mu łagodnie. Barman, który najwidoczniej tylko czekał na ten moment, podszedł do nich szybkim krokiem. Wyglądał na zdenerwowanego. – Jeśli chcesz zapalić, musisz wyjść na zewnątrz – oznajmił głośno, zwracając się do Strike’a. Zaskoczony Strike spojrzał na niego mętnym wzrokiem. – W porządku – powiedziała Robin do barmana, sięgając po torebkę. – Chodź, Cormoran. Wstał. Był zwalisty, niezgrabny. Kołysząc się, wygramolił się z niewielkiej przestrzeni za stolikiem i z wściekłością spojrzał na barmana. Robin wcale nie była zdziwiona, że chłopak zrobił krok do tyłu. – Nie ma poszeby kszysześ – powiedział do niego Strike. – Nie ma poszeby. To zajewiście nierzeszne. – Okej, Cormoran, idziemy – powiedziała Robin, odsuwając się, żeby mógł przejść. – Chileszkę, Obin – powiedział Strike, unosząc wielką rękę. – Chileszkę. – O Boże – mruknęła Robin. – Bosowaeś kiezyś? – spytał Strike barmana, który wyglądał na przerażonego. – Cormoran, chodźmy. – Bo ja wyłem boserem. W fojsku, choleś. – Trudno uwierzyć – mruknął jakiś dowcipniś przy barze. – Cormoran, chodźmy – powiedziała Robin. Wzięła go pod rękę i ku jej ogromnej uldze potulnie z nią wyszedł. Czuła się tak jak wtedy, kiedy prowadziła olbrzymiego konia rasy Clydesdale w gospodarstwie wujka.

Gdy znaleźli się na świeżym powietrzu, Strike oparł się o jedno z okien Tottenham i bezskutecznie próbował podpalić papierosa. W końcu Robin musiała przejąć zapalniczkę. – Powinieneś coś zjeść – powiedziała, kiedy palił z zamkniętymi oczami, przechylając się lekko i wzbudzając w niej obawę, że się przewróci. – Od razu wytrzeźwiejesz. – Nie chse wyszeźwieś – wymamrotał Strike. Stracił równowagę i uniknął upadku tylko dzięki kilku szybkim krokom. – Chodź – powiedziała i poprowadziła go drewnianym mostkiem nad przepaścią w ulicy, na której terkoczące urządzenia i budowlańcy wreszcie ucichli i zniknęli na noc. – Obin, wieziałaś, że wyłem okserem? – Nie, nie wiedziałam – odrzekła. Zamierzała go zabrać z powrotem do agencji i tam dać mu coś do jedzenia, ale zatrzymał się przed barem z kebabami na końcu Denmark Street i wtoczył do środka, zanim zdążyła go zatrzymać. Siedząc na zewnątrz przy jedynym stoliku, zjedli kebaby i opowiedział jej o swojej karierze bokserskiej w wojsku, od czasu do czasu robiąc dygresję, żeby powtórzyć, jaka jest miła. Udało jej się go przekonać, żeby mówił ciszej. Alkohol, który w siebie wlał, nadal działał z pełną mocą, i jedzenie niewiele pomogło. Gdy poszedł do łazienki, był tam strasznie długo i zaczęła się martwić, że stracił przytomność. Spojrzała na zegarek i zobaczyła, że jest dziesięć po siódmej. Zadzwoniła do Matthew i powiedziała, że musi rozwiązać pilny problem w agencji. Nie wydawał się zadowolony. Strike wytoczył się z powrotem na ulicę, odbijając się po drodze od framugi. Usadowił się obok okna i znowu próbował zapalić papierosa. – Obin – powiedział, poddając się i spoglądając na nią. – Obin, wiesz so to jes ka... – czknął – ...kairos? – Kairos? – powtórzyła, mimo wszystko mając nadzieję, że nie ma to żadnego związku z seksem i że zdoła to jakoś wymazać z pamięci, zwłaszcza że właściciel baru z kebabami przysłuchiwał się ich rozmowie ze znaczącym uśmieszkiem. – Nie, nie wiem. Wracamy do agencji? – Niejesz, so to jes? – spytał, wpatrując się w nią badawczo. – Nie. – To fo gresku – wyjaśnił. Kairos. I to zaczy – gdzieś z czeluści zaprawionego alkoholem mózgu wydobył zadziwiająco wyraźne słowa: – To ważna chwila. Wyjątkowa chwila. Przełomowa chwila. „Proszę – pomyślała Robin – tylko mi nie mów, że właśnie ją przeżywamy”. – A wesz, Obin, jak fychlądała nasza, moja i Charlotte? – spytał, wbijając wzrok w jakiś niedaleki punkt w przestrzeni. Niezapalony papieros zwisał mu z dłoni. – To było chiedy wesza na oział. Długo leszałem w żbitalu i nie miałem z ją kontaktu od dóch lat. I nagle bez oszeżenia zoaszyłem ją w rzwiach, szyscy się owrócili i tesz ją zoaszyli, a ona weszła i bez słowa – zamilkł, żeby zaczerpnąć tchu i jeszcze raz czknął – i mje posałowała, po dóch latach, i zowu byliśmy razem. Sero sów. Kuwa, pięchne. Najpięchniejsza kobieta, jaką chiedycholwiek wiziałem. Najlesza chila w sałym moim pieszonym... pawopodobnie w sałym moim pieszonym żysiu. Przeaszam, Obin – dodał – że ówię „pieszonym”. Przeaszam się za to. Robin chciało się śmiać i jednocześnie płakać, choć nie wiedziała, dlaczego zrobiło jej się tak smutno. – Przypalić ci papierosa? – Wsaniała z siebie zieszyna, Obin, wesz? Niedaleko skrzyżowania z Denmark Street gwałtownie się zatrzymał, nadal kołysząc się jak drzewo na wietrze, i głośno jej oznajmił, że Charlotte nie kocha Jaga Rossa, że wszystko to tylko gra mająca na celu zranienie Strike’a najbardziej, jak to możliwe. Zanim doszli do czarnych drzwi budynku, w którym mieściła się agencja, Strike zatrzymał się jeszcze raz i podniósł obie ręce, żeby powstrzymać Robin od pójścia dalej. – Musisz iś do domu, Obin. – Tylko się upewnię, że bezpiecznie dotarłeś na górę. – Nie. Nie. Jusz szysko forządku. I moge rzygaś. Skoszę na jednej noze... – wybełkotał. – Nie zasz tego pieszonego starego kafału? Szy zasz? Wieszoś jusz pozałaś. Mófiłem si go?

– Nie wiem, o co ci chodzi. – Miejsza z tym, Obin. Iś do domu. Bede wyjotował. – Jesteś pewny, że... – Przeaszam, że siągle mófiłem pieszyć... Ze szeklinałem. Miła siebie zieszyna, Obin. Doizenia. Kiedy doszła do Charing Cross Road, odwróciła się i spojrzała na niego. Szedł z okropną, niezdarną determinacją bardzo pijanego człowieka w stronę obskurnych drzwi przy Denmark Street, by bez wątpienia zwymiotować w ciemnym zaułku, zanim dowlecze się na górę, do łóżka polowego i czajnika.

6 Nie zarejestrował chwili, w której sen przeszedł w jawę. Na początku leżał twarzą do dołu w onirycznej scenerii pełnej pogiętego metalu, gruzu i krzyków. Był zakrwawiony i nie mógł mówić. Po chwili leżał na brzuchu zlany potem, z twarzą przyciśniętą do łóżka polowego, jego głowa była kulą pulsującego bólu, a w otwartych ustach czuł suchość i obrzydliwy smak. Słońce, które wlewało się przez niezasłonięte okna, szorowało mu siatkówkę mimo zamkniętych powiek – jaskrawoczerwonych, z naczynkami rozpostartymi jak cieniutkie czarne sieci na maleńkich, szyderczych, pstrykających żarówkach. Był całkiem ubrany, nadal miał przymocowaną protezę. Leżał na śpiworze, jakby na niego upadł. Wspomnienia dźgały go w skronie jak odłamki szkła: przekonywanie barmana, że kolejne piwo to dobry pomysł, siedząca naprzeciwko i uśmiechająca się Robin. Czy naprawdę zjadł kebaba, będąc w takim stanie? Pamiętał, że w którymś momencie siłował się z rozporkiem, rozpaczliwie chciało mu się sikać, ale nie był w stanie wydobyć końca koszuli, który utknął w zamku. Wsunął pod siebie rękę – nawet tak niewielki ruch wzbudził w nim chęć jęknięcia albo zwymiotowania – i z pewną ulgą odkrył, że rozporek jest zapięty. Powoli, jak człowiek niosący na ramionach delikatną paczkę, podźwignął się do pozycji siedzącej i mrużąc oczy, rozejrzał się po jasno oświetlonym pomieszczeniu, nie mając pojęcia, która może być godzina ani nawet jaki jest dzień tygodnia. Drzwi między poczekalnią a gabinetem były zamknięte i nie słyszał za nimi żadnych odgłosów. Być może jego tymczasowa pracownica odeszła na dobre. Nagle zobaczył biały podłużny kształt na podłodze, tuż obok drzwi, wepchnięty z drugiej strony przez szparę na dole. Ostrożnie przyjął pozycję na czworaka i sięgnął po niego. To był list od Robin.

Przez pięć minut siedział na łóżku polowym w zupełnym bezruchu, trzymając list i zastanawiając się, czy za chwilę nie zwymiotuje, ale jednocześnie rozkoszując się ciepłem słońca na plecach.

Po czterech paracetamolach i szklance wody z alka-seltzer, która o mało nie rozstrzygnęła jego dylematu dotyczącego wymiotowania, nastąpiło piętnaście minut w obskurnej toalecie, odrażających zarówno dla nosa, jak i dla ucha. Przez cały czas pokrzepiała go jednak głęboka wdzięczność dla Robin, która postanowiła zostawić go samego. Po powrocie do poczekalni wypił jeszcze dwie butelki wody i wyłączył budzik, którego dźwięk sprawił, że jego pulsujący bólem mózg zabrzęczał w czaszce. Po chwili zastanowienia wybrał czyste ubranie, wziął z torby żel pod prysznic, dezodorant, maszynkę i krem do golenia oraz ręcznik, wydobył parę kąpielówek z dna jednego z kartonów stojących pod drzwiami, z drugiego wyjął szare metalowe kule, a potem pokuśtykał po metalowych schodach z małą torbą na ramieniu i kulami w drugiej ręce. W drodze na Malet Street kupił dużą tabliczkę czekolady Dairy Milk. Bernie Coleman, znajomy z korpusu medycznego, wyjaśnił mu kiedyś, że większość objawów związanych z potwornym kacem to skutek odwodnienia i hipoglikemii, nieuniknionych następstw długotrwałego wymiotowania. Strike jadł czekoladę, trzymając kule pod pachą, a każdy krok wstrząsał jego głową, która nadal bolała, tak jakby była ciasno owinięta drutem. Roześmiany bóg opilstwa jeszcze o nim jednak nie zapomniał. Strike, przyjemnie zobojętniały na rzeczywistość i inne istoty ludzkie, ruszył w stronę basenu w ULU, czując, że ma do tego święte prawo, i jak zwykle nikt go nie zatrzymał – nawet drugi i jedyny mężczyzna korzystający z szatni, który na chwilę zatrzymał spojrzenie na odczepianej przez Strike’a protezie i grzecznie odwrócił wzrok. Strike wepchnął sztuczną nogę do szafki razem z wczorajszym ubraniem i zostawiając drzwiczki otwarte, ponieważ nie miał drobnych, poszedł o kulach pod prysznic. Brzuch wylewał mu się znad gumki kąpielówek. Namydlając się, poczuł, że dzięki czekoladzie i paracetamolowi ból i mdłości zaczynają słabnąć. Po raz pierwszy poszedł na wielki basen. Pływali tam tylko dwaj studenci, obaj na szybkim torze. Mieli okulary i nie zwracali uwagi na nic oprócz własnej sprawności. Strike przeszedł na drugi koniec, ostrożnie położył kule obok drabinki i zsunął się na wolny tor. Jeszcze nigdy nie był w tak kiepskiej formie. Niezgrabny i przekrzywiony płynął przy krawędzi basenu. Chłodna, czysta woda koiła jego ciało i ducha. Dysząc, dotarł do końca i odpoczął, rozpościerając grube ręce na brzegu basenu. Dzieląc odpowiedzialność za swoje ciężkie ciało z pieszczącą je wodą, wpatrywał się w wysoki biały sufit. Małe fale, zwiadowcy wysyłani przez młodych sportowców po drugiej stronie basenu, łaskotały go w pierś. Potworny ból w głowie znikał w oddali, we mgle ukazywało się jaskrawe czerwone światełko. Czuł ostry, chemiczny zapach chloru, ale już nie zbierało mu się od niego na wymioty. Z determinacją, jak człowiek odrywający bandaż od zasychającej rany, wrócił do myśli, które próbował utopić w alkoholu. Jago Ross – pod każdym względem przeciwieństwo Strike’a: przystojny w stylu aryjskiego księcia, posiadacz funduszu powierniczego, urodzony po to, by zająć z góry ustalone miejsce w swojej rodzinie i na świecie. Mężczyzna zachowujący się z pewnością siebie, jaką daje dwanaście pokoleń dobrze udokumentowanego rodowodu. Piastował szereg wysokich stanowisk, miał uporczywy problem z alkoholem oraz był rozbestwiony jak rozmnażane na potęgę niezdyscyplinowane zwierzęta. Charlotte i Ross należeli do wąskiego grona arystokratów kształconych w prywatnych szkołach, w którym wszyscy znali się nawzajem, a ich rodziny połączone były pokoleniami małżeństw i starych szkolnych więzi. Kiedy woda chlupotała na jego owłosionej piersi, Strike spojrzał na siebie, Charlotte i Rossa z wielkiego dystansu, z drugiego końca teleskopu, i wyraźnie ujrzał łuk, po którym podążała ich historia: odzwierciedlał on codzienny niepokój Charlotte, jej pragnienie silnych emocji najczęściej wyrażające się destruktywnością. Charlotte w wieku osiemnastu lat zdobyła trofeum w postaci Jaga Rossa, najbardziej ekstremalnego przykładu tego typu człowieka, jaki zdołała znaleźć oraz (jak uważali jej rodzice) uosobienia wszelkich przywilejów. Być może uznała, że poszło jej zbyt łatwo i zbyt zgodnie z oczekiwaniami, bo następnie rzuciła go dla Strike’a, który mimo całej swojej inteligencji był przez rodzinę Charlotte nienawidzony i uważany za niedającego się sklasyfikować kundla. Po tych wszystkich latach kobiecie, która pragnęła gwałtownych emocji, pozostało jedynie nieustanne porzucanie Strike’a, a w końcu jedynym sposobem

gwarantującym jej odejście z największą pompą okazało się zatoczenie pełnego okrążenia z powrotem do miejsca, w którym się poznali. Strike pozwalał swojemu obolałemu ciału unosić się w wodzie. Ścigający się studenci nadal młócili rękami, pływając tam i z powrotem na szybkim torze. Znał Charlotte. Czekała, aż Strike przybędzie ją ocalić. To był jej ostatni, najokrutniejszy test. Nie popłynął z powrotem, lecz podskakiwał w wodzie, przesuwając się wzdłuż krawędzi i przytrzymując boku basenu tak jak w czasie fizjoterapii w szpitalu. Drugi prysznic był przyjemniejszy od pierwszego. Strike nastawił najcieplejszą wodę, jaką był w stanie wytrzymać, namydlił się, a potem odkręcił zimną, żeby spłukać pianę. Przymocował protezę i ogolił się przy umywalce, przewiązany w pasie ręcznikiem, a potem ubrał się z niezwykłą starannością. Nigdy wcześniej nie miał na sobie tego najdroższego garnituru i najdroższej koszuli. Dostał je od Charlotte na ostatnie urodziny: szaty odpowiednie dla jej narzeczonego. Pamiętał, jak się rozpromieniła, kiedy patrzył na swoje nieznajome, eleganckie odbicie w dużym lustrze. Od tamtej pory garnitur i koszula wisiały w pokrowcach, gdyż od listopada Strike i Charlotte rzadko gdzieś wychodzili. Jego urodziny były ich ostatnim naprawdę szczęśliwym wspólnie spędzonym dniem. Wkrótce potem ich związek znowu zaczął grzęznąć w starych znajomych żalach, w tym samym bagnie, w którym tonął już wcześniej i którego przysięgli unikać. Mógł spalić ten garnitur. Zamiast tego, z przekory postanowił go włożyć, odrzeć ze skojarzeń i zrobić z niego jedynie element ubioru. Krój marynarki go wyszczuplał i Strike wydawał się bardziej wysportowany. Białą koszulę zostawił rozpiętą pod szyją. W wojsku Strike słynął z tego, że potrafił niezwykle szybko wrócić do formy po nadmiernym spożyciu alkoholu. Mężczyzna gapiący się na niego z małego lustra był blady, miał podkrążone oczy, lecz dzięki włoskiemu eleganckiemu garniturowi wyglądał lepiej niż w ostatnich tygodniach. Wreszcie zniknęło limo pod okiem i zagoiły się szramy po paznokciach. Przezornie lekki posiłek, ogromne ilości wody, szybka ewakuacja do łazienki w barze, jeszcze więcej środków przeciwbólowych – i w końcu o piątej punktualne przybycie na Arlington Place 1. Gdy zapukał po raz drugi, drzwi otworzyła kobieta z siwymi włosami obciętymi na krótkiego pazia i w okularach w czarnej oprawce. Wyglądała na rozzłoszczoną. Wpuściła go z niechętną miną, a potem szybko oddaliła się po kamiennej podłodze holu w stronę wspaniałych schodów z poręczą z kutego żelaza. – Guy! – zawołała. – Przyszedł jakiś Strike! Po obu stronach holu znajdowały się pomieszczenia. Z lewej stała grupka ludzi, ubranych chyba wyłącznie na czarno i gapiących się w stronę silnego źródła światła, którego Strike nie widział, lecz które rozjaśniało ich urzeczone twarze. Właśnie z tego światła dumnym krokiem wyłonił się Somé. On też miał na nosie okulary, w których wyglądał starzej. Włożył workowate i postrzępione dżinsy, a jego białą koszulkę zdobiło oko. Wyglądało jakby płakało migoczącą krwią, która z bliska okazała się czerwonymi cekinami. – Będziesz musiał zaczekać – oznajmił oschle. – Bryony jest zajęta, a Ciarze zejdzie jeszcze kilka godzin. Możesz tutaj klapnąć, jeśli chcesz – wskazał pomieszczenie po prawej stronie, gdzie za drzwiami było widać krawędź stołu zastawionego tacami – albo zostać tutaj i patrzeć tak jak te bezużyteczne pojeby – dokończył, gwałtownie podnosząc głos i piorunując wzrokiem grupkę eleganckich młodych mężczyzn i kobiet wpatrzonych w źródło światła. Ludzie, o których mówił, rozpierzchli się bez słowa. Część z nich weszła do sali po drugiej stronie holu. – Na marginesie, ten garnitur jest lepszy od poprzedniego – dodał Somé z przebłyskiem dawnej figlarności. Potem pomaszerował tam, skąd przyszedł. Strike poszedł za projektantem i zajął miejsce zwolnione przez szorstko przegonionych obserwatorów. Pomieszczenie było podłużne i prawie puste, ale zdobione gzymsy, jasne, niczym nieobwieszone ściany i okna bez zasłon tworzyły atmosferę ponurego majestatu.

Druga grupa ludzi, w której znalazł się długowłosy fotograf pochylony nad aparatem fotograficznym, stała między Strikiem i sceną w głębi, oślepiająco oświetloną mnóstwem lamp łukowych i świetlistych ekranów. Umieszczono na niej oryginalną kolekcję starych zniszczonych krzeseł (jedno leżało na boku) i trzy modelki. Reprezentowały różne rasy, a nietuzinkowe proporcje ich twarzy i ciał plasowały się dokładnie między kategoriami dziwnych i imponujących. Kobiety były drobnokościste oraz niezdrowo szczupłe i Strike uznał, że wybrano je ze względu na jaskrawy kontrast między ich karnacjami i rysami twarzy. Na odwróconym tyłem krześle, jak Christine Keeler, siedziała czarna dziewczyna o skórze tak ciemnej jak u Somégo. Miała długie nogi w pomalowanych sprejem legginsach, afro na głowie i skośne, uwodzicielskie oczy, a od pasa w górę była naga. Nad nią stała euroazjatycka piękność o prostych czarnych włosach z asymetryczną grzywką, ubrana w białą koszulkę ozdobioną łańcuszkami, ledwie zasłaniającą łono. Z boku, opierając się samotnie o drugie krzesło, pozowała Ciara Porter: miała alabastrową skórę, długie jaśniutkie włosy i była ubrana w biały półprzezroczysty jednoczęściowy kombinezon, spod którego wyraźnie przebijały blade sterczące sutki. Wizażystka, prawie tak wysoka i chuda jak modelki, pochylała się nad czarnoskórą dziewczyną, przyciskając wacik do płatków jej nosa. Trzy modelki czekały w milczeniu, nie zmieniając póz, nieruchome jak na obrazie. Ich twarze były pozbawione wyrazu i puste, czekały na sygnał. Pozostałe osoby w pomieszczeniu (wyglądało na to, że fotograf ma dwóch asystentów, a Somému, który stał z boku i obgryzał paznokcie, towarzyszy rozzłoszczona kobieta w okularach) porozumiewały się cichymi pomrukami, jakby się bały, że zakłócą jakąś chwiejną równowagę. W końcu wizażystka podeszła do Somégo, który z przejęciem mówił do niej coś, czego nie było słychać, i żywo gestykulował. Potem wróciła na jasno oświetloną scenę i nie odzywając się do modelek, zmierzwiła i ułożyła w inny sposób długą grzywę Ciary Porter. Ciara nie dała po sobie poznać, że wie, iż jest dotykana, i tylko cierpliwie czekała w milczeniu. Bryony znów wycofała się w cień i spytała o coś Somégo. Odpowiedział jej wzruszeniem ramion i udzielił jakichś instrukcji. Bryony zaczęła się rozglądać i w końcu jej spojrzenie zatrzymało się na Strike’u. Spotkali się u stóp wspaniałych schodów. – Cześć – szepnęła. – Przejdźmy tam. Poprowadziła go do pomieszczenia po drugiej stronie holu, nieco mniejszego niż poprzednie. Dominował tam olbrzymi stół zastawiony bufetowym jedzeniem. Przed marmurowym kominkiem stało kilka długich wieszaków na kółkach zapełnionych ułożonymi według kolorów kreacjami zdobionymi cekinami, marszczeniami i piórami. Przepędzeni dwudziestokilkuletni obserwatorzy też się tam zebrali. Cicho gawędzili i bez entuzjazmu skubali mozzarellę i szynkę parmeńską z częściowo już opróżnionych półmisków oraz rozmawiali przez telefony albo się nimi bawili. Kiedy Strike wchodził razem z Bryony do małego pomieszczenia na zapleczu, gdzie urządzono prowizoryczny salon makijażu, kilkoro z nich zmierzyło Strike’a krytycznym spojrzeniem. Przed olbrzymim oknem z widokiem na zadbany ogródek stały dwa stoły z dużymi przenośnymi lustrami. Znajdujące się w pokoju czarne plastikowe pudła przypomniały Strike’owi sprzęt, z którym jego wujek Ted chodził łowić na muchę, tyle że szuflady Bryony wypełnione były kolorowymi pudrami i cieniami. Na rozłożonych na stołach ręcznikach leżały rzędy tubek i pędzelków. – Cześć – powtórzyła Bryony normalnym głosem. – Boże! Atmosfera taka gęsta, że można by ją kroić nożem, no nie? Guy jest perfekcjonistą, a to jego pierwsza poważna sesja od śmierci Luli, więc, sam rozumiesz, jest niesamowicie zdenerwowany. Miała ciemne zwichrzone włosy, ziemistą cerę i długie, trochę krzywe nogi w obcisłych dżinsach. Jej twarz, choć zbyt duża, wyglądała atrakcyjnie. Poza tym miała na sobie czarną koszulkę, kilka cienkich złotych łańcuszków na szyi, pierścionki na palcach, a na stopach coś, co wyglądało jak czarne skórzane baletki. Tego rodzaju obuwie zawsze działało na Strike’a nieco odstraszająco, gdyż kojarzyło mu się z pantoflami, które jego ciocia Joan nosiła w torebce, a przez to z haluksami i odciskami.

Strike zaczął wyjaśniać, po co przyszedł, ale Bryony mu przerwała: – Guy wszystko mi powiedział. Chcesz fajkę? Jeśli otworzymy okno, będziemy mogli tu zapalić. Mówiąc to, gwałtownym szarpnięciem otworzyła okno panoramiczne wychodzące prosto na brukowaną część ogródka. Zrobiła trochę miejsca na jednym z zagraconych stołów do makijażu i usadowiła się na nim. Strike usiadł na wolnym krześle i wyjął notes. – Okej, pytaj – powiedziała i nie dając mu szansy odezwania się, dodała: – W zasadzie ciągle myślę o tym popołudniu. To takie smutne. – Dobrze znałaś Lulę? – spytał Strike. – Tak, dość dobrze. Robiłam jej makijaż do kilku sesji, malowałam ją na imprezę dobroczynną fundacji Rainforest. Kiedy jej powiedziałam, że umiem nitkować brwi... – Co robić? – Nitkować brwi. To jak wyrywanie, tylko że nitkami. Strike nie potrafił sobie tego wyobrazić. – Aha... – ...poprosiła, żebym wyregulowała jej brwi u niej w domu. Paparazzi nie dawali jej spokoju, nawet kiedy szła do kosmetyczki. To było chore. No więc jej pomogłam. Bryony miała zwyczaj odrzucania przydługiej grzywki z oczu gwałtownym ruchem głowy, a do tego lekko chropawy głos. Odrzuciła włosy, przeczesała je palcami i spojrzała na niego zza grzywki. – Przyjechałam tam około trzeciej. Lula i Ciara nie mogły się doczekać Deeby’ego Macca. Babskie ploteczki, no wiesz. Nigdy bym nie zgadła, co się stanie. Nigdy. – Lula była podekscytowana? – Boże, jeszcze jak! A co myślisz? Jakbyś się czuł, gdyby ktoś, kto pisał o tobie piosenki... No, ale – dodała z lekko chropawym śmiechem – może tylko dziewczyny tak mają. On jest taki charyzmatyczny! Śmiałyśmy się z tego z Ciarą, kiedy robiłam Luli brwi. Potem Ciara poprosiła, żebym jej pomalowała paznokcie. W końcu im obu zrobiłam manikiur, więc w sumie spędziłam tam pewnie ze trzy godziny. Tak, wyszłam koło szóstej. – Więc powiedziałabyś, że Lula była podekscytowana? – Tak. No wiesz, była trochę rozkojarzona. Ciągle spoglądała na telefon. Kiedy robiłam brwi, leżał na jej kolanach. Wiedziałam, co to znaczy: Evan znowu ją zdradzał. – Tak mówiła? – Nie, ale wiedziałam, że jest na niego naprawdę wkurzona. Jak myślisz, czemu powiedziała Ciarze o swoim bracie? Ze zamierza mu wszystko zostawić? Takie rozumowanie wydało się Strike’owi naciągane. – Też słyszałaś, jak to mówiła? – Co? Nie, ale słyszałam o tym. To znaczy później. Ciara nam wszystkim powiedziała. Chyba kiedy Lula to mówiła, byłam w łazience. W każdym razie totalnie w to wierzę. Totalnie. – Dlaczego. Wyglądała na zdezorientowaną. – No... Lula naprawdę kochała brata, prawda? Boże, to zawsze było oczywiste. Chyba tylko na nim mogła naprawdę polegać. Wiele miesięcy wcześniej, mniej więcej kiedy po raz pierwszy rozstali się z Duffieldem, malowałam ją na pokaz Stelli i Lula wszystkim mówiła, że brat naprawdę ją wkurza, że bez przerwy opowiada o tym, jakim pasożytem jest Evan. I wiesz co, tego ostatniego popołudnia Evan znowu dał jej się we znaki, więc widocznie doszła do wniosku, że James... Jej brat ma na imię James, prawda?... Ze jej brat od razu go przejrzał. Zawsze wiedziała, że brat chce dla niej jak najlepiej, nawet jeśli bywał trochę apodyktyczny. Widzisz, nasza branża tak naprawdę opiera się na wyzysku. Każdy realizuje własny plan. – Jak myślisz, kto wiązał swoje plany z Lulą? – Mój Boże, wszyscy! – powiedziała Bryony, wykonując zamaszysty gest dłonią z papierosem, mający wskazywać wszystkie pomieszczenia w budynku. – Była najbardziej rozchwytywaną modelką, każdy chciał na tym skorzystać. To znaczy Guy... – Bryony zamilkła.

– No cóż, Guy jest biznesmenem, ale naprawdę ją uwielbiał. Po tej historii z natrętem chciał, żeby się do niego wprowadziła. Jeszcze nie doszedł do siebie po jej śmierci. Podobno chciał się z nią skontaktować za pośrednictwem jakiegoś medium. Margo Leiter mi powiedziała. Wciąż jest zdruzgotany i na dźwięk jej imienia reaguje płaczem. W każdym razie – podsumowała Bryony – to wszystko, co wiem. Nie przyszło mi do głowy, że tamtego popołudnia widzę ją po raz ostatni. Bo przecież... Mój Boże! – Czy kiedy... eee... nitkowałaś jej brwi, w ogóle wspominała o Duffieldzie? – Nie – powiedziała Bryony – ale to chyba normalne, skoro tak ją wkurzył? – Więc z tego, co pamiętasz, mówiła przede wszystkim o Deebym Maccu? – No... W zasadzie to mówiłyśmy o nim raczej ja i Ciara. – Ale cieszyła się na spotkanie z nim? – Boże, no pewnie. – Czy kiedy byłaś u Luli, widziałaś niebieską kartkę zapisaną jej charakterem pisma? Bryony jeszcze raz strząsnęła włosy na czoło i przeczesała je palcami. – Co? Nie. Nie, niczego takiego nie zauważyłam. A dlaczego pytasz? Co to było? – Nie wiem – powiedział Strike. – Sam chciałbym się dowiedzieć. – Nie, nie widziałam niczego takiego. Niebieska kartka, tak? Nie widziałam. – A zauważyłaś jakieś inne kartki zapisane jej charakterem pisma? – Nie, nie przypominam sobie żadnych kartek. Nie. – Potrząsnęła głową, odrzucając włosy z twarzy. – To znaczy możliwe, że coś tam leżało, ale przecież nie wszystkiemu się przyglądałam. W pokoju panował półmrok. Być może Strike’owi tylko się wydało, że Bryony się zarumieniła, ale z pewnością sobie nie uroił, że położyła prawą stopę na kolanie i zaczęła oglądać podeszwę skórzanych baletek w poszukiwaniu czegoś, czego tam nie było. – Szofer Luli, Kieran Kolovas-Jones... – A, ten ładniutki? – spytała Bryony. – Droczyłyśmy się z Lulą z jego powodu. Strasznie się w niej podkochiwał. Chyba teraz czasem wynajmuje go Ciara. – Bryony znacząco zachichotała. – Ciara ma opinię latawicy. Oczywiście nie można jej nie lubić, ale... – Kolovas-Jones mówi, że tamtego dnia po wyjściu od matki Lula pisała coś na niebieskiej kartce, siedząc na tylnym siedzeniu jego samochodu... – Rozmawiałeś już z matką Luli? Trochę dziwna kobieta. – ...i chciałbym się dowiedzieć, co to za kartka. Bryony wyrzuciła niedopałek przez okno i niespokojnie poruszyła się na stole. – Mogła napisać cokolwiek. – Zaczekał na nieuniknioną sugestię i nie zawiódł się. – Listę zakupów albo coś w tym rodzaju. – Tak, niewykluczone. Ale zakładając, że to był list pożegnalny... – Nie był... Przecież to niemądre... Prawda? Kto pisze list pożegnalny z tak dużym wyprzedzeniem, a potem się maluje i idzie tańczyć? To zupełnie bez sensu! – Przyznaję, nie brzmi to prawdopodobnie, ale dobrze by było wiedzieć, co napisała. – Może to nie miało żadnego związku z jej śmiercią? Może napisała list do Evana, żeby wiedział, jaka jest wkurzona, albo coś w tym rodzaju? – Wygląda na to, że zaczął ją wkurzać dopiero wieczorem. Zresztą po co pisałaby list, skoro mogła do niego zadzwonić i zamierzała się z nim później spotkać? – Nie wiem – zniecierpliwiła się Bryony. – Po prostu mówię, że to mogło być coś bez znaczenia. – I jesteś całkowicie pewna, że nie widziałaś tej kartki? – Tak, jestem pewna – powiedziała, wyraźnie czerwieniejąc. – Przyszłam tam do pracy, a nie po to, żeby grzebać w jej rzeczach. To wszystko? – Tak, to chyba wszystko, o co chciałem cię zapytać w związku z tamtym popołudniem – powiedział Strike – ale mogłabyś mi pomóc w innej sprawie. Znasz Tansy Bestigui? – Nie – powiedziała Bryony. – Tylko jej siostrę Ursulę. Kilka razy zatrudniła mnie przed dużymi imprezami. Okropna kobieta. – W jakim sensie? – Jedna z tym rozpieszczonych bogatych bab... A tak w ogóle – dodała Bryony, krzywiąc się

– daleko jej do takiej fortuny, jaką chciałaby mieć. Obie siostry Chillingham wyszły za staruchów z workami pieniędzy. To taka para rakiet naprowadzających się na forsę. Ursula myślała, że wychodząc za Cypriana Maya, wygrała los na loterii, ale on nie ma tyle pieniędzy, ile jej się marzy. Teraz Ursula dobiega czterdziestki, nie ma już takich możliwości jak kiedyś. Pewnie właśnie dlatego nie wymieniła go na inny model. Po chwili, najwyraźniej czując, że jej sarkazm wymaga wyjaśnienia, dodała: – Przepraszam, ale kiedyś oskarżyła mnie o to, że odsłuchiwałam jej pieprzone wiadomości głosowe. – Wizażystka splotła ręce na piersi i spiorunowała Strike’a spojrzeniem. – Litości! Rzuciła mi swoją komórkę i kazała zamówić taksówkę, nie mówiąc ani cholernego proszę, ani dziękuję. Mam dysleksję. Wcisnęłam nie ten przycisk, co trzeba, i już po chwili darła się na mnie jak wariatka. – Jak myślisz, dlaczego się tak zdenerwowała? – Pewnie dlatego, że usłyszałam, jak mężczyzna, który nie jest jej mężem, mówi jej, że leży w pokoju hotelowym i wyobraża sobie, jak robi jej minetę – powiedziała Bryony oschłym tonem. – Więc może jednak zmieni męża na inny model? – spytał Strike. – Wątpię – powiedziała Bryony, ale po chwili pospiesznie dodała: – Bo to była strasznie tandetna wiadomość. Mniejsza z tym. Słuchaj, muszę tam wracać, inaczej Guy się wścieknie. Wyszła. Strike zrobił dwie strony notatek. Bryony Radford okazała się bardzo niepewnym świadkiem, podatnym na sugestię i zakłamanym, ale wyjawiła mu o wiele więcej, niż wiedziała.

7 Zdjęcia trwały jeszcze trzy godziny. Strike czekał w ogródku, paląc i wypijając jeszcze więcej wody, aż wreszcie zapadł zmrok. Od czasu do czasu zaglądał do budynku, żeby sprawdzić, jak idą sprawy, ale wyglądało na to, że szły niezwykle powoli. Od czasu do czasu widział albo słyszał Somégo, który najwyraźniej był podenerwowany i opryskliwym tonem wydawał polecenia fotografowi albo jednemu z odzianych na czarno sługusów przemykających między wieszakami. Wreszcie, gdy już prawie minęła dziewiąta, a Strike zjadł kilka kawałków pizzy zamówionej przez ponurą i wyczerpaną asystentkę projektanta, Ciara Porter zeszła ze schodów, na których pozowała razem z dwiema koleżankami, i dołączyła do Strike’a w makijażowni, skąd Bryony właśnie zabierała swoje rzeczy. Ciara nadal miała na sobie sztywną srebrną minisukienkę, w której pozowała do ostatnich zdjęć. Była smukła i koścista, miała mlecznobiałą skórę i niewiele ciemniejsze włosy oraz błękitne, bardzo szeroko osadzone oczy. Wyprostowała niezwykle długie nogi w platformach przywiązanych do łydek długimi srebrnymi sznurkami i zapaliła marlboro light. – Boże, nie mogę uwierzyć, że jesteś synem Rokersa! – powiedziała z przejęciem, otwierając szeroko chryzoberylowe oczy i pełne usta. – To megadziwne! Znam go. W ubiegłym roku zaprosił mnie i Looly na premierę płyty Greatest Hits! Znam też twoich braci, Ala i Eddiego! Mówili, że mają starszego brata w wojsku! Boże. Obłęd. Skończyłaś, Bryony? – spytała znaczącym tonem. Wizażystka wyglądała tak, jakby zbieranie jej narzędzi pracy było bardzo męczące. Słysząc pytanie Ciary, wyraźnie przyspieszyła. Modelka paliła papierosa i przyglądała jej się w milczeniu. – No, to ja spadam – oznajmiła w końcu wesoło Bryony, zarzucając ciężką skrzynkę na ramię i biorąc do rąk walizki. – Do zobaczenia, Ciara. Do widzenia – dodała, zwracając się do Strike’a, po czym wyszła. – Cholernie wścibska dziewczyna, a do tego bardzo lubi plotkować – powiedziała Ciara do Strike’a. Odrzuciła do tyłu długie białe włosy, inaczej ułożyła źrebięce nogi i spytała: – Często widujesz Ala i Eddiego? – Nie – powiedział Strike. – A ta twoja mama... – powiedziała niezrażona Ciara, wypuszczając dym kącikiem ust. –

Chodzi mi o to, że ona, no wiesz, jest legendą. Dwa sezony temu Baz Carmichael zrobił całą kolekcję zatytułowaną „Supergroupie”, a inspirował się, no wiesz, wyłącznie Bebe Buell i twoją mamą. Spódnice maksi, koszule bez guzików i ciężkie buty. – Nie wiedziałem – powiedział Strike. – Och, to było... Znasz te wspaniałe słowa o sukienkach Ossiego Clarka: mężczyźni tak je lubili, bo żeby przelecieć dziewczynę, wystarczyło je, no wiesz, rozchylić. Przecież to, no wiesz, cała kwintesencja epoki twojej mamy. Znów potrząsnęła głową, żeby odsunąć włosy z oczu, i zaczęła mu się przyglądać, ale nie chłodnym i niekulturalnym krytycznym spojrzeniem Tansy Bestigui, lecz z zachwytem, który wydawał się szczery i otwarty. Nie mógł się zdecydować, czy modelka mówi poważnie, czy odgrywa jakąś rolę: w dokonaniu oceny przeszkadzała mu jej uroda, działającą jak gęsta pajęczyna, przez którą nie było jej wyraźnie widać. – Jeśli nie masz nic przeciwko temu, chciałbym spytać o Lulę. – Boże, jasne. Tak. Nie, naprawdę chcę ci pomóc. Kiedy się dowiedziałam, że ktoś bada tę sprawę, pomyślałam sobie, że, no wiesz, to dobrze. Wreszcie. – Naprawdę? – Boże, jasne. Cała ta sprawa to był dla mnie zajebisty szok. Normalnie nie mogłam uwierzyć. Dalej mam Lulę w telefonie, popatrz. Pogrzebała w olbrzymiej torebce i w końcu wyjęła z niej białego iPhone’a. Przewinęła listę kontaktów, pochyliła się nad Strikiem i pokazała mu imię „Looly”. Pachniała słodkimi i pieprznymi perfumami. – Ciągle myślę, że do mnie zadzwoni – powiedziała Ciara, nagle przygaszona, wsuwając telefon z powrotem do torebki. – Nie potrafię jej usunąć. Mam zamiar to zrobić, a potem, no wiesz, tracę odwagę. Wstała, niespokojnie podwinęła pod siebie nogę, usiadła z powrotem i przez kilka sekund paliła w milczeniu. – Spędziłaś z nią większość ostatniego dnia jej życia, prawda? – spytał Strike. – Kurwa, nawet mi nie przypominaj – powiedziała Ciara, zamykając oczy. – Przerabiałam to, no wiesz, z milion razy. Próbowałam zrozumieć, jak w ciągu kilku godzin tak cholernie szczęśliwa osoba może, no wiesz, stać się martwa. – Była cholernie szczęśliwa? – Boże, nigdy nie widziałam jej takiej szczęśliwej jak w tym ostatnim tygodniu. Wróciłyśmy ze zdjęć w Antigui dla, yogue’a”, zeszli się z Evanem i złożyli sobie uroczystą przysięgę. Fantastycznie jej się układało, była w siódmym niebie. – Byłaś świadkiem tej uroczystej przysięgi? – No jasne – powiedziała Ciara, wrzucając niedopałek do puszki po coli, gdzie zgasł z cichym syknięciem. – Boże, to było megaromantyczne. Evan totalnie ją tym zaskoczył u Dickiego Carbury’ego. Znasz Dickiego Carbury’ego, tego restauratora? Ma bajeczny dom w Costwolds i wszyscy pojechaliśmy tam na weekend. Evan kupił sobie i Luli takie same bransoletki od Fergusa Keane’a, przepiękne, z oksydowanego srebra. Zmusił nas wszystkich, żebyśmy po kolacji przyszli nad jezioro, mimo strasznego mrozu i śniegu, a potem wyrecytował wiersz, który dla niej napisał, i wsunął jej bransoletkę na rękę. Looly śmiała się jak wariatka, ale potem też wyrecytowała mu wiersz, który znała na pamięć. Walta Whitmana. To było – powiedziała Ciara z nagłą powagą – takie imponujące, mówię ci: idealny wiersz, który można wyrecytować, o tak. Wiesz, ludzie myślą, że modelki są głupie. – Znowu odrzuciła włosy na plecy i poczęstowała Strike’a papierosem, a potem sama zapaliła. – Już mnie to nudzi: ciągle muszę im wszystkim powtarzać, że czeka na mnie miejsce na filologii angielskiej w Cambridge. – Naprawdę? – spytał Strike, nie mogąc stłumić zaskoczenia w swoim głosie. – No – powiedziała, ładnie wydmuchując dym – ale wiesz, modeling idzie tak dobrze, że poczekam jeszcze rok. Ta praca stwarza wiele możliwości, wiesz? – Więc ta uroczysta ceremonia odbyła się... tydzień przed śmiercią Luli? – Tak – powiedziała Ciara. – W sobotę. – Tylko wymiana wierszy i bransoletek? Żadnych przysiąg, żadnego duchownego?

– Nie, to nie było prawnie wiążące ani nic z tych rzeczy. Po prostu, no wiesz, urocza, wspaniała chwila. No, pomijając Freddiego Bestiguiego, który był trochę uciążliwy. Ale przynajmniej – Ciara mocno się zaciągnęła – nie przywiózł tej swojej cholernej żony. – Tansy? – Tak, Tansy Chillingham. Suka. Nic dziwnego, że się rozwodzą. Żyli, no wiesz, totalnie osobno, nigdy się ich razem nie widywało. Prawdę mówiąc, w ten weekend Freddie nie był aż taki zły, jeśli wziąć pod uwagę jego paskudną reputację. Po prostu przynudzał, bo próbował się podlizać Looly, ale nie był taki obrzydliwy, jaki podobno potrafi być. Słyszałam, że obiecał jakiejś, no wiesz, totalnie naiwnej dziewczynie małą rolę w filmie... No, w sumie to nie jestem pewna, czy to prawda. – Ciara zrobiła zeza i przez chwilę wpatrywała się w koniuszek papierosa. – W każdym razie nigdy nie poszła z tym na policję. – Powiedziałaś, że Freddie był uciążliwy. W jakim sensie? – Boże, no wiesz, ciągle się naprzykrzał Looly, powtarzał, że świetnie wyglądałaby na ekranie i że, no wiesz, jej ojciec był wspaniałym gościem. – Sir Alec? – No jasne, że sir Alec. O mój Boże – powiedziała Ciara, wytrzeszczając oczy – gdyby Looly poznała swojego prawdziwego ojca, kompletnie by, no wiesz, oszalała! To było, no wiesz, marzenie jej życia! Nie, Freddie Bestigui mówił tylko, że znał sir Aleca wiele lat temu, że pochodzili, no wiesz, z tego samego rewiru czy czegoś tam w East Endzie, więc powinna go traktować jak, no wiesz, swojego ojca chrzestnego albo kogoś takiego. Chyba starał się być zabawny, ale nie był. W każdym razie wszyscy widzieli, że próbuje wykombinować, jak ją ściągnąć do filmu. Kiedy Looly i Evan składali sobie tę uroczystą przysięgę, zachowywał się jak palant. Ciągle krzyczał: „Zabieram pannę młodą!”. Był zalany. Przez całą kolację pił jak smok. Dickie musiał go uciszyć. Potem, po ceremonii, otworzyliśmy w domu szampana i Freddie wlał w siebie jeszcze ze dwie butelki oprócz tego, co już zdążył wyżłopać. Ciągle wrzeszczał do Looly, że byłaby z niej wspaniała aktorka, ale ona się tym nie przejmowała. Po prostu nie zwracała na niego uwagi. Siedziała na sofie przytulona do Evana i wyglądała jak... Nagle w obrysowanych czarną kredką oczach Ciary zalśniły łzy, które starła otwartymi ładnymi białymi dłońmi. – ...zakochana do szaleństwa. Była tak zajebiście szczęśliwa, nigdy nie widziałam jej szczęśliwszej. – Wieczorem w przeddzień śmierci Luli znowu spotkałyście Freddiego Bestiguiego, prawda? Minęłyście się z nim w holu, kiedy wychodziłyście z budynku. – Tak – potwierdziła Ciara, nadal wycierając oczy. – Skąd wiesz? – Od Wilsona. Ochroniarza. Odniósł wrażenie, że Bestigui powiedział do Luli coś, co jej się nie spodobało. – Tak. To prawda. Zapomniałam o tym. Freddie powiedział coś o Deebym Maccu, o tym, że Looly cieszy się na jego przyjazd, i dodał, że bardzo by chciał, żeby zagrali razem w filmie. Nie pamiętam, jak dokładnie to ujął, ale, no wiesz, zabrzmiało to jakoś sprośnie. – Czy Lula wiedziała, że Bestigui i jej adopcyjny ojciec się przyjaźnili? – Mówiła, że pierwszy raz o tym słyszy. W Kentigern Gardens zawsze trzymała się z dala od Freddiego. Tansy też nie lubiła. – Dlaczego? – Och, Looly nie interesowało to, no wiesz, czyj mąż ma największy jacht i inne tego typu pierdoły, nie chciała wchodzić w takie towarzystwo. Była zdecydowanie ponad to. Zupełnie inaczej niż siostry Chillingham. – Okej – powiedział Strike. – Mogłabyś mi opowiedzieć o tym popołudniu i wieczorze, które razem spędziłyście? Ciara wrzuciła następny niedopałek do puszki po coli, znów wywołując gwałtowne syczenie, i natychmiast zapaliła następnego papierosa. – No dobrze. Okej, niech się zastanowię. Spotkałyśmy się u niej po południu. Bryony przyszła jej zrobić brwi i w końcu zrobiła nam obu manikiur. Urządziłyśmy sobie takie, no wiesz, babskie popołudnie.

– W jakim była humorze? – Była... – Ciara się zawahała. – No wiesz, nie była aż taka szczęśliwa, jak wcześniej w tym tygodniu. Ale nie, na pewno nie chciała popełnić samobójstwa. – Jej szofer, Kieran, mówił, że kiedy odebrał ją z domu matki w Chelsea, zachowywała się dziwnie. – O Boże, jasne, wcale się nie dziwię. Jej mama miała raka, prawda? – Czy kiedy się spotkałyście, Lula mówiła ci o swojej matce? – Nie, w zasadzie to nie. To znaczy powiedziała, że niedawno u niej była, bo lady Bristow, no wiesz, czuła się trochę rozbita po operacji, ale wtedy nikt jeszcze nie myślał, że jej mama umrze. Ta operacja miała ją wyleczyć. – Czy Lula wymieniła jakiś inny powód, dla którego mogła być mniej szczęśliwa niż w poprzednich dniach? – Nie – powiedziała Ciara, powoli kręcąc głową, a jej białe włosy zsunęły się na twarz. Znowu zaczesała je palcami i mocno się zaciągnęła. – Rzeczywiście wydawała się trochę przybita, trochę rozkojarzona, ale myślałam, że to po wizycie u mamy. Miały dziwne stosunki. Lady Bristow była, no wiesz, naprawdę nadopiekuńcza i zaborcza. Przyprawiała Looly, no wiesz, o lekką klaustrofobię. – Czy kiedy byłyście razem Lula do kogoś dzwoniła? – Nie – powiedziała Ciara po krótkim namyśle. – Pamiętam, że często spoglądała na komórkę, ale nie przypominam sobie, żeby z kimś rozmawiała. Jeśli do kogoś dzwoniła, robiła to po cichu. Często wychodziła z pokoju. Sama nie wiem. – Bryony powiedziała, że Lula wydawała się podekscytowana przyjazdem Deeby’ego Macca. – Och, na litość boską – zniecierpliwiła się Ciara. – To wszyscy pozostali mieli fioła na jego punkcie: Guy, Bryony i... No, trochę nawet ja – przyznała z rozczulającą szczerością – ale Looly nie robiła z tego aż takiego wielkiego wydarzenia. Była zakochana w Evanie. Nie należy wierzyć we wszystko, co wygaduje Bryony. – Czy Lula miała ze sobą jakąś kartkę? Na przykład niebieską? Może coś na niej napisała? – Nie – powtórzyła Ciara. – A dlaczego pytasz? Co to było? – Jeszcze nie wiem – powiedział Strike. Nagle Ciara zrobiła minę, jakby raził ją piorun. – Boże... Chyba nie chcesz powiedzieć, że zostawiła list? O mój Boże. To by dopiero był pieprzony obłęd! Ale... nie! To by znaczyło, że, no wiesz, już wcześniej postanowiła się zabić. – Może chodziło o coś innego – powiedział Strike. – Na przesłuchaniu wspomniałaś, że Lula wyraziła zamiar zostawienia wszystkiego bratu, prawda? – Tak, zgadza się – potwierdziła Ciara z powagą, kiwając głową. – Tak. Guy przysłał Looly fantastyczne torebki z nowej kolekcji. Wiedziałam, że mi żadnej nie przyśle, chociaż też wystąpiłam w tej reklamie. W każdym razie rozpakowałam tę białą, „Cashile”, i, no wiesz, była po prostu piękna. Guy zaprojektował odpinaną jedwabną podszewkę i specjalnie dla Looly ozdobił ją cudownym afrykańskim wzorem. No więc spytałam: „Looly, zostawisz mi ją w spadku?”, tak dla żartu. A ona, no wiesz, naprawdę poważnie, odpowiedziała: „Zostawiam wszystko bratu, ale na pewno pozwoli ci wziąć, co tylko zechcesz”. Strike wypatrywał i nasłuchiwał czegoś, co mogłoby świadczyć, że Ciara Porter kłamie albo przesadza, ale te słowa przyszły jej z łatwością i wszystko wskazywało na to, że są szczere. – Dziwna odpowiedź, prawda? – spytał. – No, chyba tak – powiedziała Ciara, znowu odrzucając włosy z twarzy. – Ale Looly już taka była. Chwilami robiła się trochę ponura i dramatyzowała. Guy ciągle jej powtarzał: „Nie miej kuku na muniu, Kukułko”. W każdym razie – westchnęła Ciara – nie zrozumiała mojej aluzji. Miałam nadzieję, że po prostu da mi tę „Cashile”. Przecież miała cztery. – Byłyście bliskimi przyjaciółkami? – O Boże, no jasne, superbliskimi. Mówiła mi o wszystkim. – Kilka osób wspomniało, że niechętnie obdarzała ludzi zaufaniem. Bała się, że jej tajemnice dotrą do prasy. Słyszałem, że testowała ludzi, żeby się przekonać, komu może zaufać. – O tak, kiedy jej prawdziwa mama zaczęła o niej opowiadać, Looly, no wiesz, wpadła

w lekką paranoję. Raz nawet mnie spytała – powiedziała Ciara, lekceważąco machając papierosem – czy komukolwiek mówiłam, że wróciła do Evana. Litości! Przecież i tak nie zdołałaby tego utrzymać w tajemnicy. Wszyscy o tym mówili. Powiedziałam jej: „Looly, jedyną rzeczą gorszą od tego, że o nas mówią, jest to, że o nas nie mówią”. Oscar Wilde – dodała uprzejmie. – Ale Looly nie lubiła tej strony sławy. – Guy Somé uważa, że gdyby nie wyjechał z kraju, Lula nie zeszłaby się z Duffieldem. Ciara spojrzała w stronę drzwi i ściszyła głos. – To bardzo w stylu Guy. Był wobec Looly, no wiesz, strasznie nadopiekuńczy. Ubóstwiał ją, naprawdę ją kochał. Uważał, że Evan do niej nie pasuje, ale szczerze mówiąc, nie zna prawdziwego Evana. Jasne, no wiesz, Evan jest totalnie popieprzony, ale to dobry człowiek. Niedawno pojechał do lady Bristow. Spytałam: „Evan, po jakiego diabła wziąłeś na siebie taki ciężar?”. Bo wiesz, jej rodzina go nienawidziła. I co mi odpowiedział? „Po prostu chcę porozmawiać z kimś, kto tęskni za nią tak samo jak ja”. Smutne, prawda? Strike odchrząknął. – Prasa totalnie się uwzięła na Evana, to takie niesprawiedliwe, krytykują wszystko, co robi. – Tamtej nocy, kiedy zginęła Lula, Duffield do ciebie przyjechał, prawda? – Boże, no właśnie o tym mówię! – oburzyła się Ciara. – Pisali o tym tak, jakbyśmy się, no wiesz, pieprzyli albo coś! On nie miał pieniędzy, jego szofer zniknął, więc, no wiesz, przeszedł przez kawał Londynu, żeby u mnie przekimać. Spał na kanapie. Kiedy usłyszał o śmierci Looly, byliśmy razem. Uniosła papierosa do pełnych ust i mocno się zaciągnęła, patrząc na podłogę. – To było okropne. Nawet sobie nie wyobrażasz. Okropne. Evan... o mój Boże. A potem, kiedy Tansy Chillingham powiedziała, że słyszała kłótnię – dodała prawie szeptem – wszyscy mówili, że to on. Prasa dosłownie oszalała. To było obrzydliwe. Spojrzała na Strike’a i odsunęła włosy z twarzy. Ostre światło nad ich głowami wyraźnie ukazało jej idealne rysy. – Nie znasz Evana, prawda? – Nie. – A chcesz poznać? Możesz pójść razem ze mną. Powiedział, że wieczorem wybiera się do Uzi. – Byłoby wspaniale. – Cudnie. Zaczekaj chwilę. Zerwała się z miejsca i zawołała przez otwarte drzwi: – Guy, skarbie, mogę to włożyć na dzisiejszy wieczór? No, zgódź się. Idziemy do Uzi. Somé wszedł do małego pomieszczenia. Jego oczy za okularami wyglądały na zmęczone. – W porządku. Postaraj się, żeby robili ci zdjęcia. Zniszcz to, a podam twoją kościstą białą dupę do sądu. – Nie zniszczę. Zabieram Cormorana, zapoznam go z Evanem. Schowała papierosy do olbrzymiej torebki, w której najwyraźniej nosiła też rzeczy na zmianę, i zarzuciła ją na ramię. Na wysokich obcasach była tylko dwa centymetry niższa od detektywa. Somé spojrzał na Strike’a, mrużąc oczy. – Pamiętaj, żeby porządnie przycisnąć tego zasrańca. – Guy! – powiedziała Ciara z nadąsaną miną. – Nie bądź okropny. – I uważaj na siebie, panie Rokeby – dodał Somé z typową dla siebie złośliwością. – Ciara to okropna szmata, prawda, skarbie? I jest taka jak ja. Lubi dużych. – Guy! – zawołała Ciara, udając przerażenie. – Chodź, Cormoran. Na zewnątrz czeka szofer.

8 Zaskoczeniu

ostrzeżonego

zawczasu

Strike’a

na

widok

Kierana

Kolovasa-Jonesa

za kierownicą daleko było do zaskoczenia Kierana Kolovasa-Jonesa na widok Strike’a. Szofer stał przy otwartych tylnych drzwiach i był tylko lekko oświetlony przez światło z wnętrza samochodu, ale kiedy jego spojrzenie padło na towarzysza Ciary, Strike zauważył, jak Kolovasowi-Jonesowi na chwilę zmienia się wyraz twarzy. – Dobry wieczór – przywitał się Strike, okrążając samochód, żeby otworzyć sobie drzwi z drugiej strony i usiąść obok Ciary. – Kieran, znasz Cormorana, prawda? – powiedziała Ciara, zapinając pasy. Sukienka podjechała jej do samej góry długich nóg. Strike nie był do końca pewny, czy modelka ma cokolwiek pod spodem. Kiedy pozowała w białym kombinezonie, z pewnością była bez stanika. – Cześć, Kieran – powiedział Strike. Szofer skinął do Strike’a we wstecznym lusterku, ale się nie odezwał. Trzymał się ściśle roli szofera, co jak przypuszczał Strike, robił tylko w obecności detektywa. Samochód odjechał od krawężnika. Ciara znowu zaczęła grzebać w torebce. Wyjęła perfumy w spreju i obficie się nimi spryskała, zataczając szeroki krąg wokół twarzy i ramion. Potem pomalowała usta błyszczykiem. I cały czas mówiła: – Czego będę potrzebowała? Pieniędzy. Cormoran, bądź totalnym skarbem i włóż to do swojej kieszeni. Nie zamierzam nosić takich ciężkich rzeczy. – Podała mu pognieciony plik dwudziestek. – Słodki jesteś. Och, telefon też będzie mi potrzebny. Masz kieszeń na mój telefon? Boże, ale bałagan w tej torebce. Rzuciła ją na podłogę samochodu. – Wspomniałaś, że największym marzeniem Luli było odnalezienie prawdziwego ojca... – Boże, no pewnie. Bez przerwy o tym mówiła. Bardzo się napaliła, kiedy ta suka, jej biologiczna matka, powiedziała, że był z Afryki. Guy zawsze powtarzał, że to bzdury. Nienawidził tej baby. – Poznał Marlene Higson? – Och, nie, po prostu nienawidził, no wiesz, tego, że ona w ogóle się pojawiła. Zauważył, jak Looly się przejęła, i po prostu chciał ją chronić, oszczędzić jej rozczarowania. Następny obrońca, pomyślał Strike, kiedy samochód skręcił w ciemności za róg. Czyżby Lula była aż tak bezradna? Kolovas-Jones siedział sztywny, wyprostowany. Zerkał na twarz Strike’a częściej, niż to było konieczne. – Potem Looly myślała, że wpadła na jego trop, no wiesz, swojego prawdziwego ojca, ale ostatecznie całkiem się zniechęciła. Ślepa uliczka. Tak, to było bardzo smutne. Naprawdę myślała, że go znalazła, ale w końcu nic z tego nie wyszło. – Co to był za trop? – Miał coś wspólnego z koledżem. I z czymś, co usłyszała od matki. Looly myślała, że znalazła uczelnię, na której studiował, i poszła przejrzeć rejestr czy coś w tym rodzaju. Była z nią ta jej śmieszna przyjaciółka... – Rochelle? – podsunął Strike. Mercedes z warkotem sunął po Oxford Street. – Tak, Rochelle, zgadza się. Looly, biedactwo, poznała ją na odwyku albo czymś w tym rodzaju. Była dla niej, no wiesz, niesamowicie słodka. Zabierała ją na zakupy i w ogóle. W każdym razie go nie znalazły. To nie był ten koledż czy jakoś tak. Nie pamiętam. – Szukała mężczyzny o nazwisku Agyeman? – Chyba nigdy mi nie wspominała, jak on się nazywa. – Albo Owusu? Ciara ze zdumieniem zwróciła ku niemu swoje piękne jasne oczy. – Przecież to prawdziwe nazwisko Guy! – Wiem. – O, mój Boże – zachichotała Ciara. – Tata Guy nigdy nie uczył się w koledżu. Był kierowcą autobusu. Lał syna, bo Guy bez przerwy rysował sukienki. To z jego powodu Guy zmienił nazwisko. Samochód zwalniał. Długa kolejka szeroka na cztery osoby ciągnęła się wzdłuż chodnika, niknąc w dyskretnych drzwiach, które wyglądały jak wejście do czyjegoś domu. Przy białych

filarach stała grupka ubranych na ciemno ludzi. – Paparazzi – powiedział Kolovas-Jones, odzywając się po raz pierwszy. – Ciara, uważaj, jak będziesz wysiadała. Ześlizgnął się z miejsca kierowcy i okrążył samochód, podchodząc do tylnych drzwi po lewej stronie. Ale paparazzi już biegli: złowrodzy, ubrani na ciemno mężczyźni zbliżali się, unosząc długonose aparaty. Ciara i Strike weszli w błyski fleszy przypominające ostrzał z broni palnej. Siatkówki Strike’a nagle spowiła oślepiająca sadź. Pochylił głowę, instynktownie zacisnął rękę na szczupłym ramieniu Ciary Porter i poprowadził ją przed sobą ku czarnemu prostokątowi jak do jakiegoś schronienia. Drzwi otworzyły się przed nimi jak zaczarowane. Hordy stłoczone w kolejce zaczęły krzyczeć, protestując przeciwko takiej niesprawiedliwości i piszcząc z podniecenia. Po chwili błyski ustały i znaleźli się w środku, gdzie dudniły głośne industrialne dźwięki i uporczywy bas. – Wow! Masz świetny zmysł orientacji – powiedziała Ciara. – Ja zazwyczaj, no wiesz, odbijam się od bramkarzy i muszą mnie wepchnąć do środka. Strike nadal miał przed oczami fioletowe i żółte rozbłyski. Puścił jej ramię. Była taka blada, że w półmroku prawie świeciła. Potem kolejna grupka ludzi, którzy dostali się do środka, wepchnęła ich dalej w głąb klubu. – Chodź – powiedziała Ciara. Wsunęła mu w dłoń swoje gładkie, długie palce i pociągnęła za sobą. Kiedy przeciskali się przez gęsty tłum, odwracały się za nimi głowy. Obydwoje byli znacznie wyżsi niż większość klubowiczów. Strike zauważył coś, co wyglądało jak długie akwaria osadzone w ścianach. W środku unosiły się obiekty przypominające olbrzymie krople wosku, które skojarzyły mu się ze starymi lampami lava jego matki. Wzdłuż ścian stały długie obite czarną skórą ławki, a dalej, bliżej parkietu, usytuowano boksy. Trudno było ocenić wielkość klubu, bo w środku sprytnie porozwieszano lustra. W pewnej chwili Strike zobaczył własne odbicie: wyglądał jak elegancko ubrany osiłek za srebrnawą sylfidą, czyli Ciarą. Muzyka dudniła mu we wszystkich komórkach, wibrowała w głowie i ciele. Na parkiecie panował taki ścisk, że nawet przytupywanie i kołysanie się zakrawały na cud. Dotarli do wyściełanych drzwi pilnowanych przez łysego ochroniarza, który powitał Ciarę szerokim uśmiechem, odsłaniając dwa złote zęby, i wpuścił ich do ukrytej sali. Weszli do cichszego, lecz niewiele mniej zatłoczonego baru, najwidoczniej zarezerwowanego dla sławnych ludzi i ich przyjaciół. Strike zauważył ubraną w mini prezenterkę telewizyjną, aktora z oper mydlanych, artystę komediowego słynącego przede wszystkim z apetytu na seks oraz, w kącie po przeciwległej stronie, Evana Duffielda. Duffield miał na szyi chustę w czaszki i obcisłe czarne dżinsy. Siedział w rogu, na styku dwóch czarnych skórzanych ławek, z rękami rozłożonymi pod kątem prostym na oparciach z obu stron, w otoczeniu stłoczonych ludzi, w większości kobiet. Ciemne włosy sięgające do ramion utlenił na blond. Był blady i miał wychudzoną twarz, a pod jego jasnymi, turkusowymi oczami widniały ciemnofioletowe smugi. Grono Duffielda emanowało wręcz magnetyczną siłą. Strike wyczuł to w ukradkowych spojrzeniach, które kierowali w stronę tej grupki inni bywalcy, i w widocznej wokół niej pustej przestrzeni będącej wyrazem szacunku – szerszej orbicie niż te przyznawane innym. Strike zauważył też, że pozorna spontaniczność Duffielda i jego towarzyszy jest jedynie sprytną sztuczką: wszyscy wykazywali wzmożoną czujność polującego zwierzęcia połączoną z arogancją typową dla drapieżców. W odwróconym łańcuchu pokarmowym świata sławnych ludzi najchętniej tropiono duże bestie i to na nie polowano – to one dostawały za swoje. Duffield rozmawiał z jakąś seksowną brunetką. Rozchyliła usta i słuchała go, zaabsorbowana do granic śmieszności. Kiedy Ciara i Strike podeszli bliżej, detektyw zauważył, jak Duffield na ułamek sekundy odrywa wzrok od brunetki, prawdopodobnie po to, by przeprowadzić błyskawiczne rozpoznanie, ocenić poziom zainteresowania, które wzbudza u bywalców klubu, i dostępność innych atrakcji. – Ciara! – krzyknął aktor zachrypniętym głosem. Brunetka wyglądała na przygnębioną, kiedy Duffield żywo zerwał się z miejsca. Był chudy,

lecz dobrze umięśniony. Wyślizgnął się zza stolika, żeby objąć Ciarę, która w platformach przewyższała go o dwadzieścia centymetrów. Wypuściła dłoń Strike’a, żeby odwzajemnić uścisk. Przez jedną oszałamiającą chwilę odnosiło się wrażenie, że przywitaniu tych dwojga przygląda się cały bar. Potem ludzie się opamiętali i wrócili do swoich rozmów i drinków. – Evan, to jest Cormoran Strike – powiedziała Ciara. Przysunęła usta do ucha Duffielda i Strike bardziej zobaczył, niż usłyszał, jak dodaje: – Syn Jonny’ego Rokeby’ego! – Siemasz, koleś – powiedział Duffield, wyciągając rękę, którą Strike uścisnął. Podobnie jak inni niepoprawni kobieciarze, z którymi Strike się zetknął, Duffield miał lekko zniewieściałe maniery i głos. Być może długotrwałe obracanie się w towarzystwie kobiet prowadziło do feminizacji tego typu mężczyzn, a może był to ich sposób na rozbrajanie zwierzyny łownej. Duffield zatrzepotał dłonią, nakazując innym, żeby się przesunęli, i zrobili miejsce dla Ciary. Brunetka wyglądała na zawiedzioną. Strike znalazł sobie niski taboret i przysunął go do stolika. Spytał Ciarę, co chce do picia. – Ooch, przynieś mi Boozy-Uzi – powiedziała – i zapłać moimi pieniędzmi, skarbie. Jej drink mocno pachniał pernodem. Strike kupił sobie wodę i wrócił do stolika. Ciara i Duffield siedzieli już tak blisko, że prawie dotykali się nosami. Rozmawiali. Kiedy jednak Strike postawił napoje, Duffield spojrzał w jego stronę. – Czym się zajmujesz, Cormoran? Biznesem muzycznym? – Nie – powiedział Strike. – Jestem detektywem. – Nie gadaj – odrzekł Duffield. – Kogo tym razem zabiłem? Otaczająca go grupka pozwoliła sobie na cierpkie – albo nerwowe – uśmieszki, ale Ciara powiedziała: – Nie żartuj sobie, Evan. – Nie żartuję, Ciara. Jak będę żartował, na pewno zauważysz, bo to będzie zajebiście śmieszne. Brunetka zachichotała. – Mówiłem, że nie żartuję – warknął Duffield. Brunetka zrobiła taką minę, jakby dał jej w twarz. Reszta grupy mimo ścisku zdołała się nieco odsunąć i zajęła się własną rozmową. – Evan, nieładnie – obruszyła się Ciara, ale jej wyrzut raczej pieścił, niż żądlił. Strike zauważył jednak, że spojrzenie, którym obrzuciła brunetkę, nie miało niczego wspólnego ze współczuciem. Duffield zabębnił palcami o krawędź stolika. – Jakim konkretnie jesteś detektywem, Cormoran? – Prywatnym. – Evan, skarbie, Cormoran został wynajęty przez brata Looly... Ale Duffield najwidoczniej zauważył kogoś albo coś interesującego przy barze, bo zerwał się z miejsca i zniknął w tłumie. – Zawsze miał lekkie ADHD – powiedziała Ciara przepraszającym tonem. – Poza tym nadal jest bardzo, bardzo rozpieprzony po śmierci Looly. Naprawdę – podkreśliła, trochę zła, a trochę rozbawiona, kiedy Strike uniósł brwi i wymownie spojrzał w stronę ponętnej brunetki, która teraz z posępną miną tuliła w dłoni pustą szklankę po mojito. – Masz coś na swojej eleganckiej marynarce – dodała Ciara i pochyliła się, żeby to strzepnąć. Domyślił się, że chodziło o okruszki po pizzy. Wyczuł silny zapach słodko-ostrych perfum. Srebrny materiał jej sukienki był tak sztywny, że odstawał od ciała jak zbroja, zapewniając Strike’owi niczym nieprzysłonięty widok na drobne białe piersi i sterczące perłoworóżowe sutki. – Co to za perfumy? Gwałtownym ruchem podsunęła mu nadgarstek pod nos. – Nowy zapach Guy – powiedziała. – Nazywa się Éprise. To po francusku „zadurzona”, wiesz? – Aha – powiedział. Duffield wrócił z następnym drinkiem, rozsuwając tłum ludzi, którzy odwracali się za nim, zafascynowani aurą aktora. Jego nogi w obcisłych dżinsach wyglądały jak czarne wyciory do fajki, a ciemne smugi wokół oczu upodabniały go do rozmazanego pierrota.

– Evan, złotko – powiedziała Ciara, kiedy Duffield z powrotem usiadł – Cormoran bada sprawę... – Usłyszał za pierwszym razem – przerwał jej Strike. – Nie musisz powtarzać. Był pewny, że aktor usłyszał także to. Duffield szybko pił drinka i od czasu do czasu mówił coś do siedzących obok ludzi. Ciara wypiła trochę alkoholu i trąciła go łokciem. – Jak ci idzie praca nad filmem, skarbie? – Super. Wiesz. Diler ze skłonnościami samobójczymi. Nie muszę się wysilać. Uśmiechnęli się wszyscy oprócz samego Duffielda. Zabębnił palcami o stolik, a jego nogi podrygiwały do taktu. – Nuda – stwierdził. Mrużąc oczy, zaczął się wpatrywać w drzwi, a cała grupka przyglądała mu się z nietajonym pragnieniem, by – jak przypuszczał Strike – zechciał ich ze sobą zabrać. Duffield spojrzał na Ciarę, a potem na Strike’a. – Chcecie jechać do mnie? – Cudnie! – pisnęła Ciara i rzucając brunetce triumfalne kocie spojrzenie, wypiła drinka jednym haustem. Tuż za salą dla VIP-ów do Duffielda podbiegły dwie pijane dziewczyny. Jedna z nich podniosła bluzkę i błagała, żeby złożył jej autograf na piersiach. – Nie bądź wulgarna, skarbie – powiedział Duffield, przeciskając się obok niej. – Masz samochód, Cici? – krzyknął przez ramię, kiedy brnął przez tłum, nie zważając na piski i wyciągnięte w jego stronę palce. – Tak, skarbie! – zawołała. – Zadzwonię do szofera. Cormoran, kochanie, masz mój telefon? Strike zastanawiał się, co pomyślą paparazzi na zewnątrz na widok Ciary i Duffielda wychodzących razem z klubu. Modelka już krzyczała do telefonu. Dotarli do drzwi. – Zaczekajcie – powiedziała Ciara. – Jak podjedzie do wyjścia, puści mi SMS-a. Obydwoje z Duffieldem wyglądali na nieco zdenerwowanych. Byli czujni i skupieni jak zawodnicy szykujący się do wejścia na stadion. Telefon Ciary cicho zawibrował. – Okej, już jest – powiedziała. Strike odsunął się, żeby puścić ją i Duffielda przodem, a potem szybkim krokiem ruszył w stronę miejsca obok kierowcy. Duffield skąpany w oślepiającym świetle pstrykających fleszy, przy wtórze krzyków dobiegających z kolejki biegiem okrążył samochód i wskoczył na tylne siedzenie obok Ciary, której Kolovas-Jones przytrzymał drzwi. Strike zatrzasnął drzwi po swojej stronie, nie zważając na dwóch mężczyzn, którzy usiłowali wsunąć głowy do środka i pstrykali zdjęcia Duffieldowi i Ciarze. Powrót do samochodu zajął Kolovasowi-Jonesowi przesadnie dużo czasu. Strike czuł się tak, jakby wnętrze mercedesa było probówką, która wprawdzie została zamknięta, ale częste błyski fleszy wyraźnie ukazywały jej zawartość. Do szyb z boku i z przodu przyciskano obiektywy, w ciemności unosiły się nieprzyjazne twarze, a czarne postacie pędziły tam i z powrotem przed stojącym samochodem. Za eksplozją światła wzbierał szary tłum ludzi z kolejki, zaciekawionych i podekscytowanych. – Gazu, kurwa! – warknął Strike do Kolovasa-Jonesa, który zwiększył obroty silnika. Paparazzi zagradzający drogę cofnęli się, ale nie przestali robić zdjęć. – Pa, pa, pizdzielce – powiedział Evan Duffield na tylnym siedzeniu, kiedy samochód oddalił się od krawężnika. Paparazzi biegli jednak obok pojazdu i z obu stron trwała erupcja fleszy. Strike oblał się potem: nagle znowu znalazł się na żółtej drodze gruntowej w trzęsącym się na wybojach vikingu, pod afgańskim niebem przeszywanym dźwiękami przypominającymi sztuczne ognie. Zauważył jakiegoś młodego mężczyznę oddalającego się biegiem od drogi i ciągnącego za sobą małego chłopca. Nie zastanawiając się, krzyknął: „Hamuj!”, rzucił się do przodu i chwycił Anstisa, który od dwóch dni był świeżo upieczonym ojcem i siedział tuż za kierowcą. Ostatnie, co zapamiętał, to głośny protest Anstisa i niski metaliczny huk, gdy uderzył w tylne drzwi, zanim viking rozpadł się z rozrywającym bębenki trzaskiem, a świat zmienił się w mglistą niewyraźną plamę bólu i przerażenia. Mercedes skręcił w prawie pustą ulicę. Strike zdał sobie sprawę, że mocno zaparł się

nogami, aż rozbolały go mięśnie w łydce. W bocznym lusterku zauważył dwa motocykle. Na obu siedziały po dwie osoby, jechały za nimi. Księżna Diana i tunel w Paryżu; aparaty przystawione do przyciemnionych szyb odjeżdżającej karetki z ciałem Luli Landry – oba te obrazy przemknęły mu przez myśl, kiedy samochód sunął ciemnymi ulicami. Duffield zapalił papierosa. Strike zauważył kątem oka, że Kolovas-Jones krzywi się, widząc poczynania pasażera we wstecznym lusterku, ale powstrzymuje się od zaprotestowania. Po chwili Ciara zaczęła coś szeptać do Duffielda. Strike miał wrażenie, że usłyszał swoje imię. Pięć minut później znowu skręcili i ujrzeli następny tłumek odzianych na czarno paparazzich, którzy zaczęli błyskać fleszami i biec w stronę samochodu, gdy tylko się pojawił. Motocykle zatrzymały się tuż za pojazdem. Strike zauważył, jak czterej mężczyźni biegną, by uchwycić chwilę, w której otworzą się drzwi. Trysnęła adrenalina: wyobraził sobie, że wyskakuje z samochodu i wali paparazzich pięściami, a ci padają na beton, roztrzaskując swoje drogie aparaty. Duffield położył rękę na klamce i jakby czytając w myślach Strike’a, powiedział: – Rozwal im te pieprzone światełka, Cormoran, jesteś do tego stworzony. Otwarte drzwi, nocne powietrze i znowu te nieznośne błyski. Strike ruszył szybko jak byk, z pochyloną głową, skupiając wzrok na rozchwianych obcasach Ciary. Nie chciał dać się oślepić. Wbiegli po trzech stopniach, Strike na końcu, i to on zatrzasnął drzwi wejściowe przed nosem paparazzich. Poczuł się jak zwierzyna łowna i na chwilę zbliżyło go to do dwojga celebrytów. Maleńki, słabo oświetlony hol wydał mu się bezpieczny i przyjazny. Paparazzi dalej wydzierali się za drzwiami. Ich krótkie okrzyki przywodziły na myśl żołnierzy szykujących się do zajęcia budynku. Duffield gmerał przy drzwiach wewnętrznych, wsuwając do zamka kolejne klucze. – Jestem tu dopiero od dwóch tygodni – wyjaśnił, otwierając je w końcu pchnięciem ramienia. Tuż za progiem zdjął obcisłą kurtkę i rzucił ją na podłogę obok drzwi, a potem, kołysząc wąskimi biodrami tylko odrobinę mniej niż Guy Somé, poprowadził ich krótkim korytarzem do salonu i włączył światło. Oszczędny i elegancki szaro-czarny wystrój przytłaczały rupiecie, smród tytoniowego dymu i konopi oraz opary alkoholu. Strike’owi przypomniało się dzieciństwo. – Muszę się odlać – oznajmił Duffield. Znikając, wycelował kciukiem w przeciwną stronę i zawołał przez ramię: – Drinki są w kuchni, Cici. Ciara uśmiechnęła się do Strike’a i weszła do pomieszczenia wskazanego przez Duffielda. Strike rozejrzał się po pokoju, który wyglądał tak, jakby rodzice o nieskazitelnym guście zostawili go pod opieką nastolatka. Na wszystkich powierzchniach zalegały jakieś odpadki, często pod postacią nabazgranych notatek. Trzy gitary stały oparte o ścianę. Wokół zaśmieconego szklanego stolika do kawy umieszczono czarno-białe fotele zwrócone w stronę olbrzymiego telewizora plazmowego. Część resztek ze stolika spadła na czarny włochaty dywan na podłodze. Za wysokimi oknami i zwiewnymi szarymi zasłonami Strike dostrzegł zarys sylwetek paparazzich, którzy nadal krążyli pod latarnią. Duffield wrócił, zapinając rozporek. Zobaczył, że znalazł się sam na sam ze Strikiem i nerwowo się zaśmiał. – Rozgość się, wielkoludzie. Wiesz co, znam twojego starego. – Tak? – powiedział Strike, siadając w jednym z miękkich sześciennych foteli obitych skórą kucyka. – No. Gadałem z nim parę razy – odrzekł Duffield. – Spoko koleś. Sięgnął po gitarę, zaczął grać w kółko jakąś melodię, rozmyślił się i oparł instrument z powrotem o ścianę. Ciara wróciła z butelką wina i trzema kieliszkami. – Nie mógłbyś zatrudnić sprzątaczki, skarbie? – spytała Duffielda z dezaprobatą. – Wszystkie się poddają – odrzekł Duffield. Przeskoczył nad oparciem fotela i wylądował z rozłożonymi nogami. – Za grosz pieprzonej wytrzymałości. Strike odsunął śmieci na stoliku, żeby Ciara mogła postawić butelkę i kieliszki. – Myślałam, że wprowadziłeś się do Mo Innes – powiedziała, nalewając wino.

– No tak, ale nic z tego nie wyszło – odparł Duffield, przeczesując w poszukiwaniu papierosów to, co zostało na stoliku. – Stary dobry Freddie wynajął mi to mieszkanie tylko na miesiąc, na czas odwyku w Pinewood. Żebym trzymał się z daleka od miejsc, po których najbardziej lubiłem się włóczyć. Przesunął brudnymi palcami po czymś, co wyglądało jak paciorki różańca, po licznych pustych opakowaniach po papierosach z wydartymi kawałkami tekturki, trzech zapalniczkach (w tym jednej wygrawerowanej firmy Zippo), bibułkach do skrętów, splątanych kablach niepodłączonych do żadnych urządzeń, talii kart, obrzydliwej poplamionej chusteczce do nosa, rozmaitych pogniecionych brudnych kartkach, magazynie muzycznym ze zdjęciem Duffielda w nastrojowej czarno-białej aranżacji na okładce, otwartych i nieotwartych kopertach, parze wymiętych rękawiczek z czarnej skóry, dużej ilości rozrzuconych drobniaków oraz po samotnej spince do mankietu w kształcie malutkiego srebrnego pistoletu leżącej w pustej porcelanowej popielniczce na skraju tego pobojowiska. W końcu wydobył spod sofy miękką paczkę gitanów. Zapalił jednego, wypuścił długą smugę dymu w stronę sufitu i zwrócił się do Ciary, która usiadła na sofie prostopadle do obu mężczyzn i sączyła wino: – Mówią, że znowu się pieprzymy, Ci – powiedział, celując palcem w okno i krążących za nim cieni paparazzich. – Ciekawe, po co według nich zaprosiliśmy Cormorana – odrzekła Ciara, patrząc z ukosa na Strike’a. – Do trójkąta? – Dla ochrony – powiedział Duffield, mrużąc oczy i przyglądając się detektywowi. – Wygląda jak bokser. Albo gość walczący w klatce. Nie chcesz łyknąć czegoś mocniejszego, Cormoran? – Nie, dzięki – odrzekł Strike. – Jesteś AA czy na służbie? – Jestem na służbie. Duffield uniósł brwi i zarechotał. Wydawał się zdenerwowany, rzucał Strike’owi ukradkowe spojrzenia, bębnił palcami o szklany stolik. Kiedy Ciara spytała, czy znowu był u lady Bristow, wyraźnie mu ulżyło, że podsunęła jakiś temat. – O kurwa, nie. Raz wystarczy. Ja pierdolę, to było straszne. Biedna suka. Na pieprzonym łożu śmierci. – Ale to megamiłe z twojej strony, że tam pojechałeś, Evan. Strike czuł, że Ciara próbuje mu zaprezentować Duffielda od najlepszej strony. – Dobrze znasz matkę Luli? – spytał Duffielda. – Nie. Przed śmiercią Luli widziałem ją tylko raz. Nie akceptowała mnie. Nikt z rodziny Lu mnie nie akceptował. Bo ja wiem – nerwowo poruszył się na krześle – po prostu chciałem pogadać z kimś, kto naprawdę się przejął jej pieprzoną śmiercią. – Evan! – naburmuszyła się Ciara. – Przepraszam bardzo, ja się przejęłam jej śmiercią! – No tak... Wykonując jeden ze swoich dziwnie kobiecych, płynnych ruchów, Duffield skulił się w fotelu prawie do pozycji płodowej i mocno zaciągnął papierosem. Na stoliku za jego głową wisiało oświetlone stożkowatą lampką wielkie studyjne zdjęcie przedstawiające go z Lulą Landry i najwyraźniej zrobione podczas sesji modowej. Udawali, że się siłują na tle sztucznych drzew. Ona miała na sobie sięgającą do ziemi czerwoną sukienkę, a on dopasowany czarny garnitur i odsuniętą na czubek głowy włochatą maskę wilka. – Ciekawe, co by zrobiła moja mama, gdybym się przekręcił. Starzy załatwili mi sądowy zakaz zbliżania się do nich – poinformował Strike’a. – No, w zasadzie to przede wszystkim mój pieprzony ojciec. Bo parę lat temu buchnąłem im telewizor. Wiesz co? – dodał, wyciągając szyję w stronę Ciary – jestem czysty od pięciu tygodni i dwóch dni. – Cudownie, skarbie! Fantastycznie! – No – powiedział. Z powrotem się wyprostował. – Nie zamierzasz mi zadać jakichś pytań? – spytał Strike’a zaczepnym tonem. – Myślałem, że szukasz mordercy Lu. Jego brawurę umniejszało drżenie palców. Nogi zaczęły mu podrygiwać tak jak Johnowi Bristowowi. – Myślisz, że to było morderstwo? – spytał Strike. – Nie. – Duffield się zaciągnął. – No, może. Bo ja wiem. W każdym razie morderstwo brzmi

sensowniej niż pieprzone samobójstwo. Nie zabiłaby się, nie zostawiając dla mnie listu. Czekałem, no wiesz, aż znajdą jakiś list. Wtedy by do mnie dotarło, że to się stało naprawdę. Bo na razie to wszystko nie wydaje się prawdziwe. Nawet nie pamiętam pogrzebu. Byłem kompletnie zajebany. Tak się, kurwa, nawaliłem, że ledwie trzymałem się na nogach. Może gdybym sobie przypomniał pogrzeb, łatwiej byłoby mi to zrozumieć. Wsadził sobie papierosa w usta i zaczął bębnić palcami o krawędź szklanego stolika. Po chwili milcząca obserwacja Strike’a najwidoczniej wprawiła go w zakłopotanie. – No, spytaj mnie o coś – zażądał. – Właściwie to kto cię wynajął? – John, brat Luli. Duffield przestał bębnić. – Ten pazerny palant z kijem w dupie? – Pazerny? – Kurwa, miał obsesję na punkcie tego, na co wydawała swoje pieprzone pieniądze, jakby to była jego pieprzona sprawa. Bogaci zawsze myślą, że wszyscy pozostali to jebane pasożyty, nie zauważyłeś? Cała jej cholerna rodzina uważała mnie za pijawkę i, wiesz, po jakimś czasie – zbliżył palec do skroni i poruszał nim, jakby wiercił dziurę – to do niej trafiło, zasiało wątpliwości. Chwycił jedną z zapalniczek na stoliku i zaczął nią pstrykać, usiłując wykrzesać płomień. Strike patrzył na maleńkie niebieskie iskierki, które pojawiały się i znikały, a Duffield mówił dalej. – Chyba uważał, że byłoby jej lepiej z takim bogatym pierdolonym księgowym jak on. – On jest prawnikiem. – Mniejsza o to. Co za różnica. I tak wszystko sprowadza się do tego, żeby pomagać bogaczom trzymać łapę na największej forsie, na jakiej się da, no nie? Dostał od tatusia pierdolony fundusz powierniczy. Co go obchodzi, co jego siostra robi z własnymi pieniędzmi? – Czego konkretnie nie chciał, żeby kupowała? – Różnych klamotów dla mnie. Cała pieprzona rodzina była taka sama. Nie mieli nic przeciwko temu, żeby wydawała na nich, żeby wszystko zostało w pierdolonej rodzinie, to było w porządku. Lu wiedziała, że to wyrachowana zgraja pojebów, ale, jak już mówiłem, mieli na nią zajebiście duży wpływ. Nabijali jej głowę różnymi głupotami. Rzucił zepsutą zapalniczkę z powrotem na stolik, podciągnął kolana do piersi i z wściekłością zmierzył Strike’a spojrzeniem niepokojących turkusowych oczu. – Twój klient dalej myśli, że to zrobiłem, co? – Nie, nie sądzę – powiedział Strike. – W takim razie coś musiało się zmienić w tym jego wąskim, popieprzonym umyśle, bo podobno, zanim stwierdzili samobójstwo, łaził i wszystkim wmawiał, że to ja. Tylko że mam żelazne alibi, więc pieprzyć go. Pieprzyć ich wszystkich. Zniecierpliwiony i podenerwowany wstał, dolał sobie wina do prawie nietkniętego kieliszka, a potem zapalił następnego papierosa. – Co możesz mi powiedzieć o dniu, w którym zginęła Lula? – spytał Strike. – Chyba raczej o nocy? – Dzień poprzedzający jej śmierć też może się okazać bardzo ważny. Chciałbym ustalić kilka szczegółów. – Tak? No to pytaj. Duffield opadł z powrotem na fotel i znowu podciągnął kolana do piersi. – Lula wielokrotnie do ciebie dzwoniła od południa do szóstej wieczorem, ale nie odebrałeś telefonu. – Tak – potwierdził Duffield. Zaczął skubać jak dziecko małą dziurę na kolanie swoich dżinsów. – No, byłem zajęty. Pracowałem. Nad piosenką. Nie chciałem zmarnować weny. Starego dobrego natchnienia. – Więc nie wiedziałeś, że do ciebie dzwoniła? – No wyświetlił mi się jej numer. – Potarł nos, wyciągnął nogi, oparł je na szklanym stoliku, splótł ramiona i dodał: – Miałem ochotę dać jej nauczkę. Żeby się zastanawiała, co się ze mną dzieje.

– Dlaczego uznałeś, że zasługuje na nauczkę? – Przez tego pieprzonego rapera. Chciałem, żeby się do mnie wprowadziła, kiedy on będzie mieszkał w jej budynku. „Nie bądź niemądry, nie ufasz mi?” – Jego wersja głosu i mimiki Luli była przesadnie dziewczęca. – Powiedziałem jej: „To ty nie bądź, kurwa, niemądra. Udowodnij mi, że nie mam się czym przejmować, i wprowadź się do mnie”. Ale nie chciała. No więc pomyślałem: ja też mogę prowadzić takie pieprzone gierki, kochanie. Zobaczymy, jak to ci się spodoba. No i zaprosiłem do siebie Ellie Carreirę, trochę razem popisaliśmy, a potem zabrałem ją do Uzi. Lu nie miała, kurwa, prawa narzekać. To były tylko interesy. Tylko pisanie piosenek. Tylko przyjaźń, tak samo jak między nią i tym raperem gangsterem. – Nie wiedziałem, że w ogóle poznała Deeby’ego Macca. – Nie poznała, ale gość raczej się, kurwa, nie krył ze swoimi zamiarami, no nie? Słyszałeś tę jego piosenkę? Lu mało się nie posikała z radości. – „Suko, nie dorastasz jej do pięt...” – zaczęła rapować Ciara, ale uciszyło ją mordercze spojrzenie Duffielda. – Zostawiła jakieś wiadomości głosowe? – Tak, dwie. „Evan, zadzwoń do mnie. Proszę, to pilne. Wolę o tym nie mówić przez telefon”. Jak chciała się dowiedzieć, gdzie się podziewam, to zawsze było jej, kurwa, pilno. Czuła, że jestem wkurzony. Bała się, że zadzwonię do Ellie. Miała prawdziwy kompleks na punkcie Ellie, bo wiedziała, że się pieprzyliśmy. – Mówiła, że to pilne i że woli o tym nie rozmawiać przez telefon? – No, ale tylko po to, żebym oddzwonił. Jedna z jej gierek. Lu potrafiła być zajebiście zazdrosna. I zajebiście lubiła manipulować ludźmi. – Jak myślisz, czemu tamtego dnia wydzwaniała też do swojego wujka? – Jakiego wujka? – Nazywa się Tony Landry. Też jest prawnikiem. – Do niego?! Na pewno by do niego nie dzwoniła. Kurwa, nienawidziła go bardziej niż swojego brata. – Dzwoniła do niego wielokrotnie w tym samym czasie, w którym dzwoniła do ciebie. Zostawiła mu mniej więcej taką samą wiadomość jak tobie. Duffield podrapał się po nieogolonej brodzie brudnymi paznokciami i utkwił wzrok w Strike’u. – Nie wiem, o co chodziło. Może coś z jej mamą. Stara lady B. poszła do szpitala albo coś w tym rodzaju. – Nie przychodzi ci do głowy nic, co mogło się wydarzyć tamtego ranka i co uznała za sprawę związaną z wami dwoma albo mogącą was obu zainteresować? – Nie ma takiej sprawy, która mogłaby zainteresować mnie i jej pieprzonego wujka – powiedział Duffield. – Poznałem go. Interesują go tylko ceny akcji i tego typu pierdoły. – Może chodziło o coś związanego z nią, o coś osobistego? – Jeśli tak, na pewno nie dzwoniłaby do tego pojeba. Nie lubili się. – Dlaczego tak twierdzisz? – Miała do niego taki sam stosunek jak ja do swojego pieprzonego ojca. Obaj uważali, że jesteśmy gówno warci. – Mówiła ci o tym? – No jasne. On myślał, że jej problemy psychiczne to zwyczajna próba zwrócenia na siebie uwagi, przejaw złego zachowania. Że Lula udaje. I przysparza zmartwień matce. Kiedy zaczęła zarabiać forsę, zmienił się w wazeliniarza, ale ona mu niczego nie zapomniała. – A kiedy spotkaliście się w Uzi, nie powiedziała ci, po co dzwoniła? – Nie – odparł Duffield. Zapalił następnego papierosa. – Od początku była wkurwiona, bo zobaczyła, że jest ze mną Ellie. Wcale jej się to nie spodobało. Miała zjebany humor, no nie? Po raz pierwszy zwrócił się do Ciary, która smutno potaknęła. – W zasadzie ze mną nie rozmawiała – ciągnął Duffield. – Gadała głównie z Cici. – Tak – potwierdziła Ciara. – I nie wspominała o żadnych, no wiesz, zmartwieniach i w ogóle.

– Słyszałem od paru osób, że jej telefon był na podsłuchu... – zaczął Strike. – No jasne – wszedł mu w słowo Duffield. – Tygodniami słuchali naszych rozmów. Wiedzieli, gdzie się spotykamy i tak dalej. Skurwiele. Jak się połapaliśmy, zmieniliśmy numery i potem byliśmy zajebiście ostrożni, kiedy zostawialiśmy sobie wiadomości. – Więc gdyby Lula miała ci do przekazania coś ważnego albo smutnego, nie byłbyś zaskoczony, że wolałaby o tym nie mówić przez telefon? – Nie, ale gdyby to było takie zajebiście ważne, powiedziałaby mi w klubie. – Ale nie powiedziała? – Nie, przecież mówiłem: przez cały wieczór się do mnie nie odezwała. – W wyrzeźbionej szczęce Duffielda zadrgał mięsień. – Ciągle patrzyła na ten pieprzony telefon, żeby sprawdzić, która jest godzina. Wiedziałem, o co jej chodzi: chciała mnie wkurwić. Pokazywała, że nie może się doczekać, kiedy wróci do domu i pozna tego pieprzonego Deeby’ego Macca. Zaczekała, aż Ellie pójdzie do kibla, wstała, podeszła, żeby mi powiedzieć, że wychodzi, i dorzuciła, że bransoletkę mogę sobie wziąć z powrotem. Tą, którą jej dałem na naszej ceremonii. Rzuciła mi ją na stół. Wszyscy się, kurwa, gapili. No to sięgnąłem po bransoletkę i spytałem: „Podoba się komuś? Jest do wzięcia” i Lula się odpieprzyła. Zachowywał się tak, jakby Lula nie zginęła trzy miesiące temu, lecz jakby to wszystko wydarzyło się wczoraj i nadal była szansa na pojednanie. – Próbowałeś ją powstrzymać? – spytał Strike. Duffield zmrużył oczy. – Powstrzymać? – Świadkowie twierdzą, że złapałeś ją za ramiona. – Naprawdę? Nie pamiętam. – Wyrwała ci się i zostałeś w klubie, prawda? – Odczekałem dziesięć minut, bo nie zamierzałem jej dawać satysfakcji i gonić za nią na oczach tych wszystkich ludzi. Potem wyszedłem z klubu i kazałem szoferowi jechać do Kentigern Gardens. – W masce wilka na głowie – uzupełnił Strike. – No. Żeby te pieprzone mendy – skinął głową w stronę okna – nie mogły potem sprzedać zdjęć, na których wyglądam na nawalonego. Nienawidzą, jak zakrywasz twarz. Pozbawiasz ich możliwości zarobienia na ich pasożytnicze życie. Jeden próbował mi zdjąć wilczka, ale mu się nie udało. Wsiadłem do samochodu i mogli najwyżej pstryknąć parę zdjęć wilka pokazującego środkowy palec zza tylnej szyby. Dotarłem do Kentigern Gardens i okazało się, że tam jest jeszcze więcej paparazzich. Wiedziałem, że Lula już wróciła do domu. – Znałeś kod do drzwi? – No, dziewiętnaście sześćdziesiąt sześć. Ale wiedziałem, że zabroniła ochroniarzowi wpuszczać mnie na górę. Nie miałem zamiaru tam wchodzić, żeby pięć minut później wylecieć na pysk na oczach tej całej zgrai. Próbowałem do niej zadzwonić z samochodu, ale nie odebrała. Pomyślałem, że pewnie poszła na dół powitać pieprzonego Deeby’ego Macca w Londynie. No więc pojechałem do jednego gościa po środek przeciwbólowy. Zgasił papierosa na karcie do gry leżącej na krawędzi stolika i znowu zaczął szukać tytoniu. Strike, który nie chciał go wybijać z rytmu, poczęstował go papierosem. – O, dzięki. Dzięki. No, powiedziałem kierowcy, żeby mnie wysadził, i poszedłem odwiedzić kumpla, który później złożył wyczerpujące zeznania na potwierdzenie moich słów, jak mógłby powiedzieć wujek Tony. Potem trochę się włóczyłem, co widać na nagraniu z kamery na stacji benzynowej, i w końcu, bo ja wiem... koło trzeciej? Czwartej? – Wpół do piątej – podpowiedziała Ciara. – No, wpół do piątej przyszedłem przekimać u Ciary. Duffield ssał papierosa, patrząc na rozżarzony koniec, a potem wydmuchnął dym i wesoło podsumował: – No więc moja dupa jest kryta, nie? Strike’owi nie spodobało się jego zadowolenie. – Kiedy się dowiedziałeś, że Lula nie żyje? Duffield znowu przysunął kolana do piersi.

– Ciara mnie obudziła i to ona mi powiedziała. Nie mogłem... Kurwa, byłem... No... Kurwa mać. Oplótł głowę rękami i wbił spojrzenie w sufit. – Kurwa, nie mogłem... Nie mogłem w to uwierzyć. Nie mogłem w to, kurwa, uwierzyć. Przyglądający mu się Strike odniósł wrażenie, jakby Duffield dopiero teraz sobie uświadomił, że dziewczyna, o której mówił z taką nonszalancją i którą, jak sam wyznał, prowokował, wyśmiewał i kochał, odeszła naprawdę i definitywnie, że rozprysła się na miazgę na zaśnieżonym asfalcie i że nie da się już zmienić na lepsze ani jej, ani ich związku. Na chwilę twarz gapiącego się na biały sufit Duffielda nabrała groteskowego wyrazu, bo aktor wyglądał tak, jakby uśmiechał się od ucha do ucha. Był to grymas bólu, wysiłek konieczny, by zdusić łzy. Ukrył twarz w rękach, opierając czoło o kolana. – Och, skarbie – wzruszyła się Ciara, odstawiając z brzękiem kieliszek i sięgając w stronę jego kościstego kolana. – To mnie naprawdę rozpieprzyło – powiedział niewyraźnie Duffield zza swoich rąk. – To mnie rozpieprzyło do reszty. Chciałem się z nią ożenić. Kurwa, kochałem ją. Naprawdę. Kurwa, nie chcę o tym dłużej gadać. Zerwał się z miejsca i wyszedł z pokoju, ostentacyjnie pociągając nosem i wycierając go rękawem. – A nie mówiłam? – szepnęła Ciara do Strike’a. – Jest w totalnej rozsypce. – Czy ja wiem? Wygląda na to, że wyszedł na prostą. Od miesiąca nie bierze heroiny. – Właśnie. I nie chcę, żeby do niej wrócił. – Policja nie obeszłaby się z nim tak delikatnie jak ja. Jestem grzeczny. – Ale robisz taką okropną minę. Naprawdę: jakąś taką surową, jakbyś nie wierzył w ani jedno jego słowo. – Myślisz, że przyjdzie z powrotem? – Jasne, że przyjdzie. Proszę, bądź odrobinę milszy... Szybko odsunęła się od Strike’a, bo właśnie wracał Duffield. Miał ponurą minę i jego zniewieściały krok wyglądał trochę niepewnie. Aktor rzucił się na fotel, który wcześniej zajmował, i powiedział do Strike’a: – Skończyły mi się szlugi. Poczęstujesz mnie jeszcze jednym? Strike niechętnie – gdyż zostały mu tylko trzy – podał Duffieldowi papierosa, przypalił mu go, a potem spytał: – Możemy rozmawiać dalej? – O Luli? Możesz sobie rozmawiać, jeśli chcesz. Co jeszcze miałbym ci powiedzieć? Nic więcej nie wiem. – Dlaczego się rozstaliście? To znaczy za pierwszym razem. Bo już się domyśliłem, dlaczego cię rzuciła w Uzi. Kątem oka zauważył, że Ciara wykonuje mały gest oburzenia: najwidoczniej nie uznała tego pytania za „milsze”. – A co to ma, kurwa, do rzeczy? – Wszystko ma znaczenie – powiedział Strike. – Daje pojęcie o tym, co się działo w jej życiu. Pomaga wyjaśnić, dlaczego mogła postanowić się zabić. – Myślałem, że szukasz mordercy. – Szukam prawdy. No więc dlaczego się rozstaliście za pierwszym razem? – A niby czemu to takie, kurwa, ważne? – wybuchnął Duffield. Potwierdziły się przypuszczenia Strike’a: aktor miał gwałtowny i wybuchowy temperament. – Co? Próbujesz wykazać, że ten jej skok z balkonu to była moja wina? Co ma do tego nasze pierwsze rozstanie, głąbie? To było dwa pieprzone miesiące przed jej śmiercią. Kurwa, też mógłbym się nazwać detektywem i zadawać mnóstwo zjebanych pytań. Założę się, że dobrze się na tym zarabia, jeśli tylko znajdzie się jakiś popieprzony bogaty klient, no nie? – Evan, przestań – powiedziała przygnębiona Ciara. – Mówiłeś, że chcesz pomóc... – No, chcę pomóc, ale to, kurwa, niesprawiedliwe. – Jeśli wolisz nie odpowiadać, nie ma problemu – powiedział Strike. – Nikt cię do tego nie zmusza.

– Nie mam nic do ukrycia, ale to są, kurwa, prywatne sprawy, nie? Zerwaliśmy ze sobą – krzyknął – przez dragi i dlatego, że jej rodzina i przyjaciele nastawiali ją przeciwko mnie, i dlatego, że przez tych pieprzonych pismaków nikomu nie ufała. Przez tą całą presję. Wystarczy? Duffield zgiął palce, upodabniając swoje drżące dłonie do pazurów, i przycisnął je do uszu niczym słuchawki, jakby chciał nimi zmiażdżyć głowę. – Presja, pieprzona presja. To dlatego się rozstaliśmy. – Brałeś wtedy dużo narkotyków, prawda? – No. – A Luli się to nie podobało? – Wszyscy jej wmawiali, że to jej się nie podoba. – Na przykład kto? – Na przykład jej rodzina, na przykład pieprzony Guy Somé. Ta mała pedziowata cipa. – Co masz na myśli, mówiąc, że nikomu nie ufała z powodu prasy? – Kurwa, czy to nie oczywiste? Nie nasłuchałeś się o tym od starego? – Gówno wiem o swoim starym – odrzekł chłodno Strike. – Założyli jej podsłuch w pieprzonym telefonie, koleś, a wtedy człowiek zaczyna się zajebiście dziwnie czuć. Nie masz wyobraźni? Wpadła w paranoję, myślała, że ludzie sprzedają informacje na jej temat. Próbowała sobie przypomnieć, co mówiła przez telefon, a czego nie, i kto mógł donieść prasie. Popieprzyło jej się przez to w głowie. – Oskarżała cię, że sprzedajesz historie o niej? – Nie – warknął Duffield, a potem, równie gwałtownie dodał: – No, czasami. „Skąd wiedzieli, że tu będziemy, skąd wiedzieli, że ci to powiedziałam, bla, bla, bla”... Mówiłem jej, że to wszystko jest nieodłączną częścią sławy, ale ona myślała, że można zjeść ciastko i mieć ciastko. – Nigdy nie sprzedawałeś prasie informacji o Luli? Usłyszał, jak Ciara z sykiem wciąga powietrze. – Nie, kurwa, nie sprzedawałem – powiedział cicho Duffield, wytrzymując bez mrugnięcia spojrzenie Strike’a. – Nie, kurwa, nie sprzedawałem. Wystarczy? – Na jak długo się rozstaliście? – Mniej więcej na dwa miesiące. – I zeszliście się jakiś tydzień przed jej śmiercią? – No. Na imprezie u Mo Innes. – I czterdzieści osiem godzin później złożyliście sobie uroczystą przysięgę w domu Carbury’ego w Cotswolds? – No. – Kto wiedział, że to się stanie? – Nikt. To był spontan. Kupiłem bransoletki i tyle. Człowieku, to było piękne. – Naprawdę – potwierdziła Ciara ze smutkiem. – Ale ktoś, kto tam był, musiał powiedzieć prasie, bo bardzo szybko się o tym dowiedziała. – No, chyba tak. – Nie mieliście już wtedy telefonów na podsłuchu, prawda? Zmieniliście numery. – Kurwa, nie wiem. Spytaj te mendy ze szmatławców, które podsłuchują ludzi. – Czy Lula kiedykolwiek ci mówiła, że próbuje odnaleźć swojego ojca? – Przecież on nie żyje... Co? Masz na myśli tego prawdziwego? No, interesowała się nim, ale nic z tego nie wyszło, nie? Jej matka nie wiedziała, kim on był. – Nigdy ci nie wspominała, że udało jej się czegoś o nim dowiedzieć? – Szukała, ale nic nie wskórała, więc postanowiła studiować afrykanistykę. To miał być jej tatuś: cały pieprzony kontynent afrykański. Stał za tym ten jebany Somé, jak zwykle jątrzył. – W jaki sposób? – W każdy, który ją ode mnie odciągał, a ich do siebie zbliżał. Był w stosunku do niej zaborczym sukinsynem. Zakochał się w niej. Wiem, że to pedał – dodał zniecierpliwiony, kiedy Ciara zaczęła protestować – ale znałem już takich, którzy poczuli miętę do przyjaciółki. Przerżnąłby cokolwiek, jak to facet. Nie

spuszczał jej z oka. Jak nie chciała się z nim spotkać, dostawał napadu złości. Robił wszystko, żeby pracowała tylko dla niego. A mnie nienawidzi jak psa. I z wzajemnością, zasraniec jeden. Namawiał Lu na Deeby’ego Macca. Strasznie by się podjarał, gdyby zaczęła się z nim pieprzyć. Gdyby mnie olała. Chciałby usłyszeć wszystkie pierdolone szczegóły. Namówiłby ją, żeby go zapoznała, a potem gangster fotografowałby się w jego pieprzonych ciuchach. Ten Somé nie jest żadnym, kurwa, głupkiem. Ciągle ją wykorzystywał. Płacił jej mało albo wcale, a ona była na tyle głupia, że mu na to pozwalała. – Somé ci to dał? – spytał Strike, wskazując czarne skórzane rękawiczki na stoliku do kawy. Rozpoznał maleńkie złote logo z liter GS na mankiecie. – Co? Duffield pochylił się i palcem wskazującym podniósł jedną z rękawiczek. Kołysał ją sobie przed nosem i przyglądał jej się. – Kurwa, masz rację. W takim razie idą do śmieci. – Rzucił rękawiczkę w kąt. Uderzyła w porzuconą gitarę, wywołując głuchy, rezonujący akord. – Wziąłem je z tego planu zdjęciowego – wyjaśnił Duffield, pokazując na czarno-białą okładkę magazynu. – Somé nie dałby mi nawet pary znad swoich szczyn. Masz jeszcze szluga? – Skończyły mi się – skłamał Strike. – Evan, powiesz mi, dlaczego mnie tu zaprosiłeś? Zapadło długie milczenie. Duffield z wściekłością wpatrywał się w Strike’a, któremu intuicja podpowiadała, że aktor wie o jego kłamstwie w sprawie papierosów. Ciara też się w niego wpatrywała: miała lekko rozchylone usta, wyglądała jak piękne uosobienie bezgranicznego zdumienia. – Czemu myślisz, że chcę ci coś powiedzieć? – prychnął Duffield. – Wątpię, żebyś mnie tu zaprosił dla przyjemności przebywania w moim towarzystwie. – Bo ja wiem – powiedział Duffield złośliwym tonem. – Może miałem nadzieję, że jesteś zabawny jak twój stary? – Evan – syknęła Ciara. – W porządku, skoro nie masz nic do dodania... – odrzekł Strike, podźwigając się z fotela. Ku jego lekkiemu zaskoczeniu i widocznemu niezadowoleniu Duffielda Ciara odstawiła pusty kieliszek po winie i zaczęła rozplatać długie nogi, szykując się do wstania. – Dobra – powiedział szorstko Duffield. – Jest jedna sprawa. Strike opadł z powrotem na fotel. Ciara rzuciła Duffieldowi papierosa, a on podziękował jej mruknięciem. Modelka też usiadła, nie odrywając wzroku od Strike’a. – Mów – powiedział ten ostatni, kiedy Duffield bawił się zapalniczką. – No dobra. Nie wiem, czy to ma jakieś znaczenie – zaczął aktor – ale nie chcę, żebyś rozpowiadał, skąd masz tą informację. – Tego nie mogę obiecać – powiedział Strike. Duffield się skrzywił. Jego kolana bez przerwy podrygiwały, palił ze wzrokiem wbitym w podłogę. Strike zobaczył kątem oka, że Ciara otwiera usta, by coś wtrącić, i powstrzymał ją uniesieniem ręki. – No więc – odezwał się Duffield – dwa dni temu jadłem lunch z Freddiem Bestiguim. Poszedł do baru i zostawił na stoliku blackberry. – Duffield kopcił i podrygiwał. – Nie chcę wylecieć z roboty – dodał, patrząc na Strike’a z wściekłością. – Potrzebuję tej pieprzonej roli. – Mów dalej – powiedział Strike. – Dostał mejla. Zobaczyłem imię Lula. Przeczytałem go. – Aha. – Mejl był od jego żony. Napisała coś w stylu: „Wiem, że powinniśmy rozmawiać przez adwokatów, ale jeśli nie stać cię na więcej niż 1,5 miliona funtów, powiem wszystkim, gdzie byłam, kiedy zginęła Lula Landry, i jak tam trafiłam. Mam już dość prania twoich brudów. To nie jest pusta pogróżka. Zaczynam dochodzić do wniosku, że i tak powinnam powiedzieć policji”. Coś w tym rodzaju – powiedział Duffield. Zza zasłoniętego okna dobiegł stłumiony śmiech dwóch paparazzich. – To bardzo ważna informacja – powiedział Strike. – Dziękuję. – Nie chcę, żeby Bestigui się dowiedział, od kogo ją dostałeś. – Chyba nie będę musiał wymieniać twojego nazwiska – powiedział Strike, znowu wstając. –

Dzięki za wodę. – Zaczekaj, skarbie, idę z tobą – powiedziała Ciara, przyciskając telefon do ucha. – Kieran? Właśnie wychodzimy. Ja i Cormoran. Teraz. Evan, pa, pa, kochanie. Pochyliła się i pocałowała go w oba policzki. Duffield, który zaczął wstawać z krzesła, wyglądał na zagubionego. – Możesz przekimać tutaj, jeśli... – Nie, skarbie. Jutro po południu mam zdjęcia. Potrzebuję trochę snu dla urody – powiedziała. Na zewnątrz Strike’a znowu oślepiły flesze, ale tym razem paparazzi wydawali się zdezorientowani. Kiedy Strike pomógł Ciarze zejść po schodach i ruszył za nią do samochodu, któryś z nich krzyknął do niego: – Coś ty, kurwa, za jeden? Strike zatrzasnął drzwi z szerokim uśmiechem na ustach. Kolovas-Jones siedział już za kierownicą. Oddalili się od krawężnika, tym razem nikt ich nie ścigał. Gdy w milczeniu dotarli do następnej przecznicy, Kolovas-Jones spojrzał we wsteczne lusterko i spytał Ciarę: – Do domu? – Chyba tak. Kieran, włączysz radio? Posłuchałabym trochę muzyki – powiedziała Ciara. – Głośniej, skarbie. O, uwielbiam ten kawałek. Samochód wypełnił się dźwiękami Telephone Lady Gagi. Ciara odwróciła się do Strike’a i pomarańczowa poświata ulicznych latarni przemknęła po jej niezwykłej twarzy. Jej oddech pachniał alkoholem, a skóra słodkimi, pieprznymi perfumami. – Nie chcesz mnie o coś jeszcze zapytać? – Wiesz co? – powiedział Strike. – Właściwie to chcę. Po co ci odpinana podszewka w torebce? Wpatrywała się w niego przez kilka sekund, a potem głośno zachichotała, osunęła się na jego ramię i dała mu kuksańca. Była gibka i lekka. Opierając się o niego, powiedziała: – Jednak jesteś zabawny. – Ale po co ci ona? – Dzięki niej torebka jest, no wiesz, bardziej zindywidualizowana. Możesz ją do siebie dopasować: kupić parę podszewek i używać ich na zmianę. Możesz je wyjąć i nosić jak apaszki. Są piękne. Jedwab w prześliczne wzory. Suwak na rąbku jest bardzo rockandrollowy. – Interesujące – powiedział Strike, a Ciara przesunęła udo, opierając je lekko o jego nogę, i znowu wybuchnęła gardłowym śmiechem. „Call all you want, but there’s no one home”[7] – śpiewała Lady Gaga. Muzyka zagłuszała ich rozmowę, a oczy Kolovasa-Jonesa z nadmierną częstotliwością przesuwały się od drogi ku lusterku wstecznemu. Po chwili Ciara powiedziała: – Guy ma rację, naprawdę lubię dużych. Jesteś bardzo męski. I taki, no wiesz, szorstki. To seksowne. – Gdzie mieszkasz? – szepnęła przecznicę dalej, ocierając się jak kot o jego twarz jedwabistym policzkiem. – Śpię na łóżku polowym w swojej agencji. Znowu zachichotała. Bez wątpienia była trochę pijana. – Poważnie? – Tak. – Może w takim razie pojedziemy do mnie? Jej język był chłodny i słodki, smakował pernodem. – Spałaś z moim ojcem? – zdołał wykrztusić, gdy przywarła do niego pełnymi ustami. – Nie... Boże, nie... – Cicho zachichotała. – On farbuje włosy... Z bliska wyglądają jak, no wiesz, fioletowe... Nazwałam go kiedyś rockową śliwką... Dziesięć minut później wyraźny głos w głowie zaapelował do Strike’a, by nie pozwolił pożądaniu doprowadzić do upokorzenia. Detektyw zaczerpnął powietrza i wymamrotał:

– Mam tylko jedną nogę. – Nie wygłupiaj się... – Nie wygłupiam się... Drugą urwało mi w Afganistanie. – Biedactwo... – szepnęła. – Pomasuję ci ją. – No... to nie jest noga... Ale pomaga.

9 Robin wbiegła po szczękających metalowych schodach w tych samych butach na niskim obcasie, które miała na nogach poprzedniego dnia. Dwadzieścia cztery godziny wcześniej, gdy wkładała swoją najmniej gustowną parę obuwia z myślą o całodziennym chodzeniu, kołatało jej się w głowie słowo „dochodzenie”. Dzisiaj była tak podekscytowana tym, co osiągnęła w tych starych czarnych butach, że nabrały dla niej uroku szklanych pantofelków Kopciuszka. Nie mogła się doczekać, kiedy opowie Strike’owi o wszystkim, czego się dowiedziała, i skąpane w słońcu gruzowisko na Denmark Street pokonała prawie biegiem. Była pewna, że ich obopólna radość z jej poczynionych wczoraj w pojedynkę oszałamiających odkryć zupełnie przyćmi wszelkie skrępowanie po pijackiej eskapadzie Strike’a sprzed dwóch dni. Kiedy jednak dotarła na drugie piętro, gwałtownie się zatrzymała. Po raz trzeci zastała przeszklone drzwi zamknięte, a w agencji nie paliło się światło i było cicho. Weszła do środka i przeprowadziła szybki rekonesans. Drzwi do gabinetu były otwarte. Łóżko polowe Strike’a stało z boku starannie złożone. W koszu na śmieci nie było śladu po wieczornym posiłku. Monitor komputera był ciemny, a czajnik zimny. Robin doszła więc do wniosku, że Strike nie spędził (jak to ujęła na swój użytek) nocy w domu. Powiesiła płaszcz, potem wyjęła z torebki mały notes, włączyła komputer i po kilku minutach pełnego nadziei, lecz bezowocnego oczekiwania, zaczęła pisać streszczenie informacji zebranych poprzedniego dnia. W nocy prawie nie spała, gdyż nie mogła się doczekać, kiedy przekaże je wszystkie Strike’owi. Konieczność napisania ich na komputerze stanowiła gorzkie rozczarowanie. Gdzie on się podziewa? Gdy palce Robin śmigały po klawiaturze, przyszła jej do głowy potencjalna odpowiedź, która nie bardzo jej się spodobała. Może – skoro wieść o zaręczynach byłej tak bardzo go zdruzgotała – Strike pojechał błagać Charlotte, żeby nie wychodziła za tamtego mężczyznę? Czyż nie krzyczał na całą Charing Cross Road, że Charlotte nie kocha Jaga Rossa? Może jednak miał rację? Może Charlotte padła Strike’owi w ramiona i teraz się godzili, leżąc uśpieni i spleceni w domu albo mieszkaniu, z którego został wyrzucony cztery tygodnie temu? Robin przypomniała sobie zawoalowane pytania i insynuacje Lucy na temat Charlotte. Przypuszczała, że takie pojednanie nie wróżyłoby najlepiej bezpieczeństwu jej stanowiska pracy. „Tylko że to już bez znaczenia – przypomniała sobie, pisząc z wściekłością i z nietypowym dla siebie niechlujstwem. – Za tydzień stąd odchodzisz”. Ta świadomość jeszcze bardziej ją zdenerwowała. Oczywiście mogło być też tak, że Strike pojechał do Charlotte i został odrzucony. W takim razie sprawa jego miejsca pobytu stawała się bardziej nagląca i miała mniej wspólnego z jego życiem prywatnym. Co jeśli znowu – lecz tym razem przez nikogo niepilnowany i niechroniony – postanowił się zalać? Szybkie palce Robin zwolniły i zatrzymały się w pół zdania. Obróciła się na krześle i spojrzała na milczący telefon. Całkiem możliwe, że była jedyną osobą, która wiedziała, że Cormoran Strike nie jest tam, gdzie powinien być. Może należało zadzwonić na jego komórkę? A jeśli nie odbierze? Ile godzin powinna odczekać, zanim skontaktuje się z policją? Przyszło jej do głowy, żeby zadzwonić do Matthew do pracy i poprosić go o radę, ale ten pomysł szybko odrzuciła. Pokłócili się z Matthew, kiedy Robin bardzo późno wróciła do domu po odprowadzeniu pijanego Strike’a z pubu Tottenham do agencji. Matthew znowu jej zarzucił, że jest naiwna, łatwowierna i łasa na opowieści o tym, jak ciężkie jest życie, że Strike’owi zależy tylko na taniej sekretarce i stosuje szantaż emocjonalny, żeby osiągnąć swój cel, że prawdopodobnie żadna Charlotte nie istnieje, że to wszystko jest tylko jedną wielką

sztuczką, by wzbudzić współczucie Robin i korzystać z jej usług. Wtedy Robin puściły nerwy i oznajmiła Matthew, że jeśli ktokolwiek ją szantażuje, to wyłącznie on: ciągłym gadaniem o pieniądzach, które powinna zarabiać, i sugerowaniem, że rozmienia się na drobne. Czyżby nie zauważył, że praca u Strike’a sprawia jej przyjemność? Czy nie przyszło mu do tej niewrażliwej, tępej głowy księgowego, że przeraża ją cholernie żmudna robota w dziale kadr? Matthew zaniemówił, a potem (choć zarezerwował sobie prawo do dalszego potępiania Strike’a) zaczął ją przepraszać. Robin – zwykle ugodowa i miła – potraktowała go jednak z dystansem i dalej była zła. Zawarty nazajutrz rano rozejm był zabarwiony niechęcią, głównie ze strony Robin. Teraz, w ciszy, wpatrzona w telefon, Robin poczuła, jak część złości na Matthew przelewa się na Strike’a. Gdzie on się podziewa? Co robi? Czemu swoim zachowaniem potwierdza oskarżenia Matthew o brak odpowiedzialności? Ona jest tutaj, trwa na posterunku, a on pewnie ugania się za swoją byłą i w ogóle nie przejmuje ich sprawą... ...jego sprawą... Na schodach rozległy się kroki. Robin pomyślała, że chyba rozpoznaje ledwie wyczuwalną nierówność chodu Strike’a. Czekała, mierząc drzwi wściekłym spojrzeniem, aż nabrała pewności, że idący minął pierwsze piętro. Potem zdecydowanie obróciła krzesło z powrotem w stronę monitora i znowu zaczęła stukać w klawiaturę, czując, jak szybko bije jej serce. – Dzień dobry. – Cześć. Zaszczyciła Strike’a przelotnym spojrzeniem, nie przerywając pisania. Wyglądał na zmęczonego. Był nieogolony i nietypowo dobrze ubrany. Od razu utwierdziła się w przekonaniu, że próbował się pogodzić z Charlotte – i wszystko wskazywało na to, że mu się udało. W dwóch następnych zdaniach roiło się od literówek. – Jak leci? – spytał Strike, zauważając zacięty profil Robin i jej chłodne powitanie. – W porządku – powiedziała. Zamierzała położyć przed nim idealnie napisany raport, a potem z lodowatym spokojem omówić swoje odejście ze stanowiska. Mogła zasugerować, by zatrudnił kolejną tymczasową pracownicę jeszcze w tym tygodniu, żeby przed zakończeniem współpracy zdążyła przekazać następczyni zasady codziennego funkcjonowania agencji. Strike, który kilka godzin wcześniej w pięknym stylu przezwyciężył prześladującego go pecha i od miesięcy nie był w tak doskonałym humorze, nie mógł się doczekać, kiedy znowu zobaczy swoją sekretarkę. Nie miał zamiaru raczyć jej opowieścią o swojej nocnej eskapadzie (w każdym razie nie o tym, co tak bardzo pomogło mu podbudować poturbowane ego), gdyż o tego typu sprawach mówił z natury niewiele, a poza tym liczył, że uda mu się zachować resztki granic, które runęły wskutek spożycia ogromnych ilości doom bara. Planował jednak w elokwentny sposób przeprosić Robin za swoje ekscesy sprzed dwóch dni, wyrazić wdzięczność i przedstawić jej ciekawe wnioski, które wyciągnął z wczorajszych rozmów. – Napijesz się herbaty? – Nie, dzięki. Spojrzał na zegarek. – Spóźniłem się tylko jedenaście minut. – To, o której przychodzisz, to twoja sprawa. Chciałam powiedzieć, że – próbowała się wycofać, gdyż w jej tonie zabrzmiała jawna wrogość – to nie moja sprawa, co... kiedy przychodzisz do pracy. Przerobiła w myślach liczne pokrzepiające i wielkoduszne odpowiedzi na wyimaginowane przeprosiny Strike’a za pijackie ekscesy sprzed dwóch dni i teraz jego zachowanie wydało jej się niesmaczne, jakby nie czuł żadnego wstydu ani wyrzutów sumienia. Strike zajął się czajnikiem i kubkami, a kilka minut później postawił obok niej parującą herbatę. – Mówiłam, że nie... – Mogłabyś na chwilę zostawić ten ważny dokument? Chcę ci coś powiedzieć. Zapisała raport, wciskając kilka klawiszy, i odwróciła się w stronę Strike’a, splatając ręce na piersi. Strike usiadł na starej sofie.

– Chciałem cię przeprosić za przedwczorajszy wieczór. – Nie ma potrzeby – powiedziała cicho ze ściśniętym gardłem. – Owszem, jest. Nie bardzo pamiętam, co robiłem. Mam nadzieję, że nie byłem odrażający. – Nie byłeś. – Pewnie przekazałem ci sedno sprawy. Moja była narzeczona właśnie zaręczyła się ze swoim dawnym chłopakiem. Zaledwie trzy tygodnie po naszym rozstaniu wsunęła na palec następny pierścionek. To tylko taka figura retoryczna. Tak naprawdę nigdy jej nie kupiłem pierścionka. Nie miałem pieniędzy. Z jego tonu Robin wywnioskowała, że nie doszło do pojednania. Gdzie w takim razie spędził noc? Rozplotła ręce i odruchowo sięgnęła po herbatę. – Odnalezienie mnie w pubie nie leżało w zakresie twoich obowiązków, ale prawdopodobnie dzięki tobie nie zasnąłem w rynsztoku i nikogo nie pobiłem, więc bardzo ci dziękuję. – Nie ma sprawy – powiedziała Robin. – I dzięki za alka-seltzer – dodał Strike. – Pomogło? – spytała sztywno. – O mało wszystkiego nie wyrzygałem – odrzekł, wymierzając pięścią lekki cios zapadającej się sofie – ale jak już zadziałało, bardzo pomogło. Robin się roześmiała i Strike przypomniał sobie liścik, który wsunęła mu pod drzwiami, kiedy spał, oraz taktowny sposób, w jaki usprawiedliwiła swoją nieobecność. – Nie mogę się doczekać, kiedy usłyszę, czego się wczoraj dowiedziałaś – skłamał. – Nie trzymaj mnie dłużej w niepewności. Robin rozkwitła jak lilia wodna. – Właśnie to pisałam... – Przekaż mi wszystko ustnie, a streszczenie możesz później włożyć do kartoteki – powiedział Strike, notując w myślach, że jeśli informacje okażą się nieprzydatne, łatwo będzie usunąć kartkę. – Okej – powiedziała Robin. Była przejęta i jednocześnie zdenerwowana. – No więc, jak napisałam w liście, zauważyłam, że chcesz się przyjrzeć profesorowi Agyemanowi i hotelowi Malmaison w Oxfordzie. Strike przytaknął, wdzięczny za przypomnienie, bo nie był w stanie skojarzyć szczegółów listu przeczytanego jeden raz w otchłani obezwładniającego kaca. – No i – ciągnęła Robin, ledwie łapiąc oddech – najpierw poszłam na Russell Square, do OSOA, Ośrodka Studiów Orientalistycznych i Afrykanistycznych. Miałeś go w swoich notatkach, prawda? – dodała. – Sprawdziłam na mapie. Można stamtąd dojść piechotą do British Museum. O tym też wspomniałeś w zapiskach. Strike znowu potaknął. – Poszłam tam i udawałam, że piszę pracę dyplomową o polityce w krajach afrykańskich. Powiedziałam, że szukam informacji na temat profesora Agyemana. Skierowano mnie do bardzo uczynnej sekretarki z Wydziału Polityki, która kiedyś z nim pracowała. Dała mi mnóstwo materiałów na jego temat, w tym bibliografię i krótką biografię. Robił licencjat w OSOA. – Naprawdę? – Tak – powiedziała Robin. – I zdobyłam jego zdjęcie. Wyjęła z notesu kserokopię i podała ją Strike’owi. Zobaczył czarnego mężczyznę o podłużnej twarzy z wysokimi kośćmi policzkowymi. Profesor miał krótko ostrzyżone siwiejące włosy, brodę i okulary w złotej oprawce opierające się na wielkich uszach. Strike wpatrywał się w niego dłuższą chwilę. – Chryste – powiedział w końcu. Robin czekała, zachwycona. – Chryste! – powtórzył Strike. – Kiedy umarł? – Pięć lat temu. Sekretarka posmutniała, kiedy o tym mówiła. Powiedziała, że był bardzo mądrym, a do tego życzliwym, przemiłym człowiekiem. Wiernym chrześcijaninem. – Miał jakąś rodzinę? – Tak. Zostawił żonę i syna.

– Syna – powtórzył Strike. – Tak – potwierdziła Robin. – Służy w wojsku. – W wojsku – powtórzył Strike jak jej głębokie, smętne echo. – Co ty powiesz. – Jest w Afganistanie. Strike wstał i zaczął krążyć po poczekalni, trzymając w ręce zdjęcie profesora Josiaha Agyemana. – Nie wiesz, w którym pułku? Zresztą nieważne, sam się dowiem – powiedział. – Pytałam – powiedziała Robin, zaglądając do notatek – ale nie do końca zrozumiałam... Czy istnieje pułk, który nazywa się „saperzy” albo... – Wojskowy korpus inżynieryjny – powiedział Strike. – Mogę to wszystko sprawdzić. Zatrzymał się obok biurka Robin i jeszcze raz spojrzał na twarz profesora Josiaha Agyemana. – Pochodził z Ghany – powiedziała Robin – ale do śmierci mieszkał z rodziną w Clerkenwell. Strike oddał jej skserowane zdjęcie. – Nie zgub tego. Cholernie dobrze się spisałaś, Robin. – To jeszcze nie wszystko – powiedziała. Była zarumieniona, podekscytowana i próbowała powstrzymać uśmiech. – Po południu pojechałam pociągiem do Oxfordu, do Malmaison. Wiesz, że urządzili ten hotel w dawnym więzieniu? – Naprawdę? – powiedział Strike, opadając z powrotem na sofę. – Tak. W dodatku jest całkiem przyjemny. W każdym razie pomyślałam, że podam się za Alison i sprawdzę, czy Tony Landry czegoś tam nie zostawił albo coś... Strike sączył herbatę i pomyślał, że zjawienie się sekretarki z taką misją trzy miesiące po fakcie wydało się pewnie bardzo mało wiarygodne. – Okazało się, że to był błąd. – Naprawdę? – spytał, starając się zachować neutralny ton. – Tak, bo siódmego Alison była w Malmaison i szukała Tony’ego Landry’ego. To było strasznie żenujące, jedna z dziewczyn w recepcji pracowała tam tego dnia i ją zapamiętała. Strike opuścił kubek. – O – powiedział – bardzo ciekawe. – Wiem – podekscytowała się Robin. – No więc musiałam bardzo szybko myśleć. – Powiedziałaś, że nazywasz się Annabel? – Nie – odrzekła prawie ze śmiechem. – Powiedziałam: „No dobrze, w takim razie wyznam prawdę. Jestem jego dziewczyną”. I trochę popłakałam. – Popłakałaś? – W zasadzie nie musiałam się za bardzo zmuszać – odrzekła nieco zaskoczona Robin. – Od razu weszłam w rolę. Powiedziałam, że podejrzewam go o romans. – Ale chyba nie z Alison? Jeśli ją widzieli, na pewno by nie uwierzyli... – Nie. Dodałam, że moim zdaniem Tony wcale nie był wtedy w hotelu... W każdym razie zrobiłam małą scenę. Dziewczyna, która rozmawiała z Alison, wzięła mnie na stronę i próbowała uspokoić. Mówiła, że nie wolno im udzielać informacji o gościach, że obowiązuje ich regulamin, bla, bla, bla... No wiesz. Ale żebym przestała płakać, w końcu powiedziała, że zameldował się szóstego wieczorem, a wymeldował ósmego rano. Zapamiętała go, bo na koniec zrobił awanturę z powodu gazety, którą dostał do pokoju. Więc na pewno tam był. Spytałam, no wiesz, trochę histerycznie, skąd może mieć pewność, że to był on, a wtedy szczegółowo mi go opisała. Wiem, jak wygląda Tony Landry – dodała Robin, zanim Strike zdążył spytać. – Sprawdziłam przed wyjściem. Jego zdjęcie jest na stronie internetowej kancelarii Landry, May, Patterson. – Jesteś wspaniała – powiedział Strike. – A ta cała sprawa wydaje mi się cholernie podejrzana. Co mówiła ta recepcjonistka na temat Alison? – Ze przyjechała i chciała się z nim widzieć, ale go nie zastała. Musiała się zadowolić potwierdzeniem, że się u nich zatrzymał. Potem pojechała. – Bardzo dziwne. Na pewno wiedziała, że Landry jest na konferencji. Dlaczego nie pojechała najpierw tam?

– Nie wiem. – Czy ta życzliwa pracownica hotelu widziała go między zameldowaniem się i wymeldowaniem? – Nie – powiedziała Robin – ale wiemy, że był na konferencji, prawda? Sprawdziłam to, pamiętasz? – Wiemy, że podpisał listę i prawdopodobnie wziął plakietkę z nazwiskiem. A potem pojechał z powrotem do Chelsea, żeby zobaczyć się ze swoją siostrą lady Bristow. Dlaczego? – No... była chora. – Na pewno? Właśnie przeszła operację, która miała ją wyleczyć. – Histerektomię – uściśliła Robin. – Wątpię, żeby po czymś takim czuła się cudownie. – No więc mamy faceta, który nie przepada za swoją siostrą, słyszałem to z jego własnych ust; wie, że właśnie przeszła operację ratującą życie i że są przy niej jej dzieci. Dlaczego tak pilnie chce się z nią zobaczyć? – No cóż – powiedziała Robin z nieco mniejszym przekonaniem – chyba... właśnie wyszła ze szpitala... – Prawdopodobnie wiedział, że z niego wyjdzie, zanim pojechał do Oxfordu. Dlaczego więc nie został w Londynie i nie złożył jej wizyty, skoro tak bardzo mu na tym zależało? Później mógł zdążyć na popołudniową część konferencji. Po co miałby pokonywać osiemdziesiąt kilometrów, nocować w pluszowym więzieniu, iść na konferencję, podpisywać listę i wracać do Londynu? – Może odebrał telefon i dowiedział się, że jego siostra źle się poczuła albo coś w tym rodzaju? Może zadzwonił John Bristow i poprosił Landry’ego, żeby przyjechał? – Bristow nigdy nie wspominał, że zapraszał wujka do domu matki. Przypuszczam, że byli wtedy w nie najlepszych stosunkach. Obaj kręcą w związku z tą wizytą Landry’ego. Żaden z nich nie lubi o niej rozmawiać. Strike wstał i zaczął chodzić w tę i we w tę, lekko utykając, ale prawie nie zauważał bólu w nodze. – Nie – powiedział w końcu. – Gdyby Bristow zadzwonił do siostry, która najwyraźniej była oczkiem w głowie matki, miałoby to sens. Proszenie o przyjazd brata matki, który przebywał poza miastem i bynajmniej za nią nie przepadał, a do tego musiałby pokonać szmat drogi, żeby się z nią zobaczyć... Coś tu nie gra. W dodatku okazuje się, że Alison szukała Landry’ego w tym hotelu w Oxfordzie. To był dzień powszedni. Robiła to z własnej inicjatywy czy ktoś ją posłał? Zadzwonił telefon. Robin podniosła słuchawkę. Ku zaskoczeniu Strike’a natychmiast zaczęła naśladować bardzo oficjalny australijski akcent. – Oj, przykro mi, nje ma jej... Nje... Nje... Nje wiem, gdzie jest... Nje... Nazywam sję Annabel... Strike cicho się zaśmiał. Robin spojrzała na niego, udając cierpienie. Po blisko minucie silenia się na australijski akcent odłożyła słuchawkę. – Tymczasowe Rozwiązania – wyjaśniła. – Zatrudniam mnóstwo Annabel. Ta ostatnia brzmiała bardziej, jakby była z RPA niż z Australii. – Teraz chciałabym się dowiedzieć, co się z tobą wczoraj działo – powiedziała Robin, nie będąc w stanie dłużej ukrywać zaciekawienia. – Spotkałeś się z Bryony Radford i z Ciarą Porter? Strike streścił jej wydarzenia poprzedniego wieczoru, pomijając jedynie to, co nastąpiło po wizycie w mieszkaniu Evana Duffielda. Szczególny nacisk położył na słowa Bryony Radford, która stanowczo twierdziła, że to z powodu dysleksji usłyszała wiadomości głosowe Ursuli May; na wielokrotne zapewnienia Ciary Porter, że Lula oznajmiła jej zamiar zostawienia wszystkiego bratu; na rozdrażnienie Evana Duffielda z powodu ciągłego zerkania Luli na zegarek, kiedy była w Uzi; oraz na mejla z pogróżkami wysłanego przez Tansy Bestigui do męża, z którym właśnie się rozwodziła. – Więc gdzie naprawdę była Tansy? – spytała Robin, która wysłuchała całej relacji Strike’a ze schlebiającym mu zainteresowaniem.

– Gdyby udało nam się dowiedzieć... – O, jestem pewny, że wiem, gdzie była – przerwał jej Strike. – Cała trudność polega na nakłonieniu jej, żeby się do tego przyznała, bo Tansy boi się stracić szanse na wielomilionową ugodę z Freddiem. Sama też domyślisz się prawdy, jeśli tylko jeszcze raz uważnie przejrzysz policyjne fotki. – Ale... – Obejrzyj zdjęcia frontu budynku zrobione rano po śmierci Luli, a potem przypomnij sobie, jak wyglądał, kiedy tam byliśmy. To będzie dobry trening detektywistyczny. Robin poczuła wielki przypływ podekscytowania i szczęścia, natychmiast stłumiony przez zimne ukłucie żalu, gdyż już wkrótce miała odejść do działu kadr. – Muszę się przebrać – powiedział Strike, wstając. – Mogłabyś jeszcze raz zadzwonić do Freddiego Bestiguiego? Zniknął w gabinecie, zamknął za sobą drzwi i zmienił swój szczęśliwy garnitur (pomyślał, że właśnie tak będzie go odtąd nazywał) na starą wygodną koszulę i bardziej obszerne spodnie. Kiedy w drodze do łazienki mijał biurko Robin, trzymała słuchawkę i miała czujną, lecz znudzoną minę kogoś, komu kazano czekać przy telefonie. Strike umył zęby nad popękaną umywalką, rozmyślając o tym, o ile łatwiej będzie mu się żyło z Robin, skoro już milcząco przyznał, że mieszka w agencji. Po powrocie zobaczył, że już odłożyła słuchawkę i wygląda na zrezygnowaną. – Wątpię, żeby dalej zawracali sobie głowę przekazywaniem moich wiadomości – pożaliła się Strike’owi. – Mówią, że jest w Pinewood Studios i że nie wolno mu przeszkadzać. – Trudno. Przynajmniej wiemy, że wrócił do kraju – powiedział Strike. Wyjął z szafy na dokumenty raport śródokresowy, opadł z powrotem na sofę i w milczeniu zaczął dopisywać notatki z wczorajszych rozmów. Robin obserwowała go kątem oka, zafascynowana drobiazgowością, z jaką zestawiał swoje wnioski i starannie zapisywał: jak, gdzie i od kogo uzyskał poszczególne informacje. – Przypuszczam – powiedziała po długim milczeniu, w czasie którego dzieliła swój czas między ukradkowe obserwowanie Strike’a przy pracy i przyglądanie się zdjęciu na Google Earth frontu budynku numer osiemnaście w Kentigern Gardens – że musisz się bardzo starać, żeby o niczym nie zapomnieć. – Nie tylko o to chodzi – odrzekł Strike, nie przerywając pisania i nie podnosząc głowy. – Nie chcę dać obronie żadnego punktu zaczepienia. Mówił tak spokojnie i rzeczowo, że Robin przez kilka minut zastanawiała się nad implikacjami jego słów, na wypadek gdyby opacznie je zrozumiała. – To znaczy... w ogóle? – spytała w końcu. – Z zasady? – Nie – odrzekł Strike, pisząc dalej. – Chodzi o to, że nie chcę, aby osobie, która zabiła Lulę Landry, uszło to na sucho. Jeśli na procesie jej obrońca wykaże, że nie potrafię właściwie archiwizować materiałów, poda w wątpliwość moją wiarygodność jako świadka. Strike znowu się popisywał i doskonale o tym wiedział, ale nie umiał się powstrzymać. Czuł, że jest na fali. Ktoś mógłby uznać znajdowanie powodów do radości w śledztwie w sprawie morderstwa za niesmaczne, ale on lubił szukać humoru w mroczniejszych miejscach. – Mogłabyś wyskoczyć po kanapki? – dodał, tylko po to, by móc z zadowoleniem spojrzeć na jej zdumioną minę. Pod jej nieobecność dokończył pisanie. Gdy miał zadzwonić do starego kumpla z Niemiec, Robin wpadła do agencji, trzymając dwie zapakowane kanapki i gazetę. – Na pierwszej stronie „Standard” jest twoje zdjęcie! – wydyszała. – Co? Zdjęcie przedstawiało Ciarę idącą za Duffieldem do jego mieszkania. Ciara wyglądała oszałamiająco. Na ułamek sekundy Strike cofnął się do wpół do trzeciej w nocy, gdy leżała pod nim biała i naga z rozłożonymi na poduszce długimi jedwabistymi włosami jak u syreny, szeptała i jęczała. Skupił się na teraźniejszości: zdjęcie ukazywało go tylko w połowie. Jedną rękę miał uniesioną, żeby paparazzi trzymali się z daleka. – Wszystko w porządku – powiedział do Robin, wzruszając ramionami i oddając jej gazetę. –

Myślą, że jestem ochroniarzem. – Tu jest napisane – odrzekła Robin, otwierając „Standard” – że o drugiej wyszła od Duffielda razem ze swoim ochroniarzem. – No widzisz. Robin wpatrywała się w niego bez słowa. Jego relacja z nocnych wydarzeń urwała się w momencie, kiedy razem z Duffieldem i Ciarą był w mieszkaniu aktora. Rozliczne informacje, które jej przekazał, tak bardzo ją zaciekawiły, że zapomniała spytać, gdzie spał. Była przekonana, że Ciara została u Duffielda. Zjawił się w agencji w ubraniu, które miał na zdjęciu. Robin odwróciła się i zaczęła czytać artykuł na drugiej stronie. Autor wyraźnie sugerował, że Ciara i Duffield urządzili sobie miłosne spotkanko, a domniemany ochroniarz czekał w korytarzu. – Na żywo też tak oszałamiająco wygląda? – spytała Robin z nieprzekonującą obojętnością, składając „Standard”. – Też – powiedział Strike. Zastanawiał się, czy tylko mu się wydaje, że ta jedna sylaba naprawdę zabrzmiała jak przechwałka. – Wolisz z serem i piklami czy z jajkiem i majonezem? Robin wybrała na chybił trafił i wróciła za biurko, żeby zjeść. Jej nowa hipoteza na temat miejsca, w którym Strike spędził noc, przysłoniła nawet ekscytację związaną z postępami śledztwa. Wiedziała, że trudno jej będzie pogodzić wyobrażenie znękanego romantyka z faktem, że Strike właśnie (to wydawało się nieprawdopodobne, ale przecież sama słyszała jego żałosną próbę ukrycia dumy) przespał się z supermodelką. Znowu zadzwonił telefon. Strike z pełnymi ustami podniósł rękę, żeby powstrzymać Robin, po czym przełknął kęs kanapki i sam sięgnął po słuchawkę. – Cormoran Strike. – Strike, mówi Wardle. – Cześć, Wardle, jak leci? – W zasadzie niezbyt dobrze. Właśnie wyłowiliśmy z Tamizy zwłoki z twoją wizytówką w kieszeni. Zastanawiam się, co możesz nam o nich powiedzieć.

10 Strike, po raz pierwszy, odkąd zabrał swój dobytek z mieszkania Charlotte, uznał, że może sobie pozwolić na taksówkę. Gdy samochód toczył się w stronę Wapping, detektyw obojętnie patrzył, jak rośnie opłata na taksometrze. Kierowca koniecznie chciał mu wyjaśnić, dlaczego Gordon Brown jest pieprzoną porażką. Strike siedział w milczeniu przez całą drogę. Nie była to pierwsza kostnica, którą odwiedził, i bynajmniej nie po raz pierwszy miał ujrzeć czyjeś zwłoki. Prawie całkiem uodpornił się na spustoszenie, jakie sieją kule, na poszarpane, porozrywane i roztrzaskane ciała z wnętrznościami odsłoniętymi jak towar w sklepie mięsnym, lśniącymi i zakrwawionymi. Strike nigdy nie miał delikatnego żołądka. Nawet najbardziej okaleczone zwłoki, zimne i białe w szufladach chłodni, przestawały budzić grozę i powszedniały człowiekowi wykonującemu taką pracę jak on. Tylko ciała, które widział nieostygłe, nieprzygotowane, niechronione biurokracją i procedurami, ożywały i pełzały w jego snach. Jego matka w zakładzie pogrzebowym w swojej ulubionej sięgającej do ziemi sukience z rozszerzanymi rękawami, wyniszczona mimo młodego wieku, z zakrytymi śladami po igłach. Sierżant Gary Topley na zakrwawionym piachu na tamtej afgańskiej drodze z nienaruszoną twarzą, lecz bez ciała poniżej klatki piersiowej. Leżąc na rozgrzanej ziemi, Strike starał się nie patrzeć na pustą twarz Gary’ego. Bał się spojrzeć w dół i sprawdzić, ile ciała sam stracił... Tak szybko jednak zapadł w nicość, że nie zdążył pochylić głowy i zrobił to dopiero, gdy ocknął się w szpitalu polowym... Na nagiej ścianie z cegły w małej poczekalni w kostnicy wisiała reprodukcja impresjonistycznego obrazu. Strike skupił na niej wzrok, zastanawiając się, gdzie ją już widział, i w końcu sobie przypomniał, że taka sama wisi nad kominkiem u Lucy i Grega. – Pan Strike? – zwrócił się do niego siwowłosy pracownik kostnicy w białym fartuchu

i lateksowych rękawiczkach, wyglądając zza drzwi. – Proszę wejść. Kustosze zwłok prawie zawsze byli wesołymi, miłymi mężczyznami. Strike poszedł za tym człowiekiem do chłodnego, jaskrawo oświetlonego, olbrzymiego i pozbawionego okien pomieszczenia, w którym wzdłuż ściany z prawej strony ciągnęły się rzędy dużych stalowych chłodziarek. Podłoga wyłożona płytkami nachylała się lekko ku centralnemu odpływowi. Światło było oślepiające. Każdy dźwięk odbijał się echem od twardych i lśniących powierzchni, więc ich kroki brzmiały tak, jakby do środka wchodziła grupa mężczyzn. Obok metalowego wózka podstawionego pod drzwi chłodni stali dwaj funkcjonariusze z wydziału kryminalnego: Wardle i Carver. Pierwszy na widok Strike’a skinął głową i niewyraźnie się przywitał; drugi – brzuchaty, z plamami na twarzy i ramionami pokrytymi łupieżem – tylko mruknął. Pracownik kostnicy pociągnął za grubą metalową rączkę w drzwiach chłodni. Ukazały się czubki głów trzech nieznanych osób ułożonych jedna nad drugą i przykrytych białymi prześcieradłami, które wskutek częstego prania zrobiły się wiotkie i delikatne. Mężczyzna spojrzał na plakietkę przyczepioną do prześcieradła przykrywającego głowę pośrodku. Nie było tam nazwiska, lecz jedynie nabazgrana wczorajsza data. Zręcznie wysunął ciało na długiej tacy z prowadnicami, którą następnie z wprawą umieścił na podstawionym wózku. Strike zauważył, jak Carver zaciska zęby i robi krok do tyłu, by pracownik kostnicy mógł odsunąć wózek od drzwi chłodni. Huknęło, trzasnęło i pozostałe zwłoki zniknęły im z oczu. – Nie zawracajmy sobie głowy przechodzeniem do drugiego pomieszczenia, skoro jesteśmy tutaj sami – powiedział dziarsko pracownik kostnicy. – Najlepsze światło jest na środku – dodał, ustawiając wózek tuż obok odpływu i odchylając prześcieradło. Ukazało się ciało Rochelle Onifade, wzdęte i nabrzmiałe. Z jej twarzy na zawsze zniknęła podejrzliwość, zastąpiona czymś w rodzaju tępego zdziwienia. Z krótkiego opisu, który Wardle przekazał przez telefon, Strike dowiedział się, że po odsunięciu prześcieradła zobaczy właśnie tę dziewczynę, ale okropna bezbronność martwego człowieka poraziła go na nowo, kiedy spoglądał na ciało o wiele mniejsze niż wtedy, gdy Rochelle siedziała naprzeciwko niego, jadła frytki i zatajała informacje. Strike przeliterował jej nazwisko, żeby pracownik kostnicy i Wardle prawidłowo je napisali: pierwszy na plakietce, a drugi w notesie. Podał też jej jedyny adres, jaki znał: schronisko dla bezdomnych Świętego Elma w Hammersmith. – Kto ją znalazł? – Policja rzeczna wyłowiła ją wczoraj późnym wieczorem – powiedział Carver, odzywając się po raz pierwszy. W jego głosie z południowolondyńskim akcentem wyraźnie pobrzmiewała wroga nuta. – Zwykle mijają mniej więcej trzy tygodnie, zanim ciała wypłyną na powierzchnię, co? – dodał, kierując te słowa, które były raczej stwierdzeniem niż pytaniem, do pracownika kostnicy. Mężczyzna zareagował cichym, ostrożnym odkaszlnięciem. – Przyjmuje się taką średnią – powiedział – ale wcale bym się nie zdziwił, gdyby się okazało, że w tym wypadku upłynęło mniej czasu. Pewne oznaki świadczą o... – Tak, jasne, usłyszymy to wszystko od patologa – zlekceważył go Carver. – To nie mogły być trzy tygodnie – powiedział Strike i pracownik kostnicy zsolidaryzował się z nim lekkim uśmiechem. – Dlaczego? – warknął Carver. – Bo wczoraj minęły dwa tygodnie od dnia, kiedy kupiłem jej burgera i frytki. – Otóż to – wtrącił się pracownik kostnicy, potakując nad ciałem i patrząc na Strike’a. – Zamierzałem powiedzieć, że duża ilość węglowodanów spożyta przed śmiercią może wpłynąć na wypór ciała. Przy pewnym stopniu wzdęcia zwłok... – To wtedy dałeś jej wizytówkę? – spytał Wardle Strike’a. – Tak. Dziwię się, że jest jeszcze czytelna. – Była razem z kartą Oyster w plastikowej osłonce w tylnej kieszeni dżinsów. Plastik ją ochronił. – Co miała na sobie denatka? – Puchate różowe sztuczne futerko. Jakby obdarła Muppeta ze skóry. A poza tym dżinsy

i adidasy. – Była ubrana tak samo jak wtedy, kiedy kupiłem jej tego burgera. – W takim razie zawartość żołądka powinna udzielić dokładnych... – zaczął pracownik kostnicy. – Ma jakichś krewnych? – spytał oschle Carver, zwracając się do Strike’a. – Ciotkę w Kilburn. Nie wiem, jak ona się nazywa. Spomiędzy nie do końca zamkniętych oczu Rochelle wyzierały skrawki połyskujących gałek ocznych. Miały charakterystyczny dla topielców jasny kolor. W załamaniach obok płatków nosa pozostały ślady krwistej piany. – Jak wyglądają jej ręce? – spytał Strike pracownika kostnicy, bo Rochelle została odkryta tylko do klatki piersiowej. – Mniejsza o ręce – warknął Carver. – To wszystko, dzięki – powiedział głośno do pracownika kostnicy, a jego głos odbił się echem w pomieszczeniu. Potem Carver zwrócił się do Strike’a: – Chcemy zamienić z tobą słowo. Samochód czeka na zewnątrz. Pomagał policji w śledztwie. Strike przypomniał sobie, jak będąc małym chłopakiem, usłyszał to zdanie w wiadomościach. Miał wtedy obsesję na punkcie wszystkich aspektów policyjnej pracy. Za to dziwne jak dla dziecka zainteresowanie matka zawsze winiła swojego brata Teda, byłego żandarma i istną skarbnicę (według Strike’a) pasjonujących opowieści o podróżach, tajemnicach i przygodach. „Pomagać policji w śledztwie”: jako pięciolatek Strike wyobrażał sobie szlachetnego obywatela, który bezinteresownie poświęca swój czas i energię, by wspierać policję, a ta wyposaża go w szkło powiększające oraz pałkę i pozwala mu działać pod osłoną fascynującej anonimowości. Rzeczywistość wyglądała inaczej: mały pokój przesłuchań i kubek kawy z automatu przyniesiony przez Wardle’a, który wprawdzie traktował Strike’a bez wrogości sączącej się ze wszystkich porów w ciele Carvera, lecz nie przejawiał najmniejszego śladu dawnej sympatii. Strike podejrzewał, że przełożony Wardle’a nie ma pojęcia o skali ich wcześniejszych kontaktów. Na małej czarnej tacce postawionej na podrapanym biurku leżało siedemnaście pensów, klucz do zamka bębenkowego i obleczona w plastik karta Oyster. Wizytówka Strike’a była wyblakła i pomarszczona, ale wciąż czytelna. – Co z jej torebką? – spytał Strike Carvera, który siedział po drugiej stronie biurka, podczas gdy Wardle stał oparty o szafę na dokumenty w kącie. – Szara, tania, wyglądała, jakby była z plastiku. Nie znalazła się, prawda? – Pewnie zostawiła ją w skłocie czy gdzie tam, kurwa, mieszkała – burknął Carver. – Samobójcy zwykle nie pakują się przed skokiem. – Wątpię, czy to był skok – odrzekł Strike. – Co ty powiesz? – Chciałem zobaczyć jej ręce. Powiedziała mi, że nie znosiła mieć mokrej twarzy. Kiedy ludzie szamoczą się w wodzie, usytuowanie ich rąk... – No, miło wysłuchać opinii eksperta – przerwał mu Carver z miażdżącym sarkazmem. – Wiem, kim jesteś, Cormoranie Strike. Carver rozparł się na krześle i splótł ręce za głową, odsłaniając zaschnięte plamy potu pod pachami. Nad biurkiem rozeszła się ostra, kwaśna, cebulowa woń ludzkiego ciała. – Był w Wydziale do spraw Specjalnych – wtrącił Wardle, nie odsuwając się od szafy na dokumenty. – Wiem – warknął Carver, unosząc nastroszone brwi przyprószone łupieżem. – Słyszałem od Anstisa całą tę historię o pieprzonej nodze i medalu za ocalenie życia. Bardzo barwne CV. Carver opuścił ręce, pochylił się i splótł dłonie na biurku. Jego przywodząca na myśl peklowaną wołowinę cera i fioletowe worki pod oczami prezentowały się niekorzystnie w świetle jarzeniówek. – Wiem, kim jest twój stary i w ogóle. Strike podrapał się po nieogolonej brodzie. Czekał. – Chciałbyś być taki bogaty i sławny jak tatko, co? O to ci chodzi? Carver miał jasnoniebieskie przekrwione oczy, które Strike’owi zawsze (odkąd poznał

w pułku spadochroniarzy majora z takimi właśnie oczami, wydalonego ze służby za spowodowanie poważnych obrażeń ciała) kojarzyły się z cholerycznym, gwałtownym usposobieniem. – Rochelle nie skoczyła. Lula Landry też nie. – Brednie! – krzyknął Carver. – Właśnie rozmawiasz z dwoma facetami, którzy dowiedli, że Landry popełniła samobójstwo. Przeczesaliśmy każdy kawałeczek pieprzonych dowodów grzebieniem o zajebiście gęstych zębach. Wiem, co knujesz. Próbujesz wydusić z tego nieszczęsnego palanta Bristowa najwięcej, jak się da. Co się tak, kurwa, uśmiechasz? – Myślę o tym, na jakiego dupka pan wyjdzie, kiedy wiadomość o tej rozmowie dotrze do prasy. – Nie waż mi się, kurwa, grozić prasą, głąbie! Tępa, szeroka twarz Carvera była napięta. Gniewne niebieskie oczy wyraźnie odznaczały się na fioletowo-czerwonym obliczu. – Wpakowałeś się w wielkie kłopoty, koleś, i ani sławny tatko, ani sztuczna noga i sukcesy na wojnie cię z nich nie wyciągną. Skąd mamy wiedzieć, że ta nieszczęsna suka nie skoczyła dlatego, że ją nastraszyłeś? Była chora psychicznie, prawda? Może jej wmówiłeś, że zrobiła coś złego? Byłeś ostatnią osobą, która widziała ją żywą, koleś. Nie chciałbym być teraz w twojej skórze. – Rochelle przeszła przez Grantley Road i zniknęła mi z oczu. Była tak samo żywa jak pan teraz. Na pewno znajdzie się ktoś, kto ją później widział. Nikt by nie zapomniał takiego futerka. Wardle odsunął się od szafy na dokumenty, przystawił do biurka twarde plastikowe krzesło i usiadł. – W takim razie – powiedział do Strike’a – wysłuchajmy twojej teorii. – Szantażowała zabójcę Luli Landry. – Co ty pieprzysz! – warknął Carver, a Wardle prychnął z lekko pretensjonalnym rozbawieniem. – Dzień przed śmiercią – powiedział Strike – Landry spotkała się z Rochelle na piętnaście minut w butiku w Notting Hill. Zaciągnęła Rochelle prosto do przymierzalni, gdzie do kogoś zadzwoniła i błagała, żeby do niej przyszedł w środku nocy. Jedna z ekspedientek usłyszała tę rozmowę, była w przymierzalni obok, oddzielona tylko zasłoną. Dziewczyna nazywa się Mel, ma rude włosy i tatuaże. – Ludzie wygadują straszne głupoty, kiedy w grę wchodzą celebryci – powiedział Carver. – Nawet jeśli Landry do kogoś dzwoniła z przymierzalni – powiedział Wardle – to na pewno do Duffielda albo do wujka. Jej billingi pokazują, że tamtego popołudnia dzwoniła tylko do nich. – Do czego była jej potrzebna Rochelle? – spytał Strike. – Po co ciągnęła przyjaciółkę aż do przymierzalni? – Kobiety tak mają – powiedział Carver. – One nawet sikają w stadzie. – Zróbcie użytek ze swojej pieprzonej inteligencji: dzwoniła z telefonu Rochelle – tłumaczył poirytowany Strike. – Przetestowała wszystkich znajomych, żeby sprawdzić, kto rozmawia o niej z dziennikarzami. Okazało się, że tylko Rochelle trzyma gębę na kłódkę. Landry uznała, że może tej dziewczynie zaufać, kupiła jej komórkę, zarejestrowała ją na nazwisko Rochelle, ale sama płaciła rachunki. Jej telefon był na podsłuchu, prawda? Wpadała w paranoję, myślała, że ludzie ją podsłuchują i donoszą gazetom, więc kupiła nokię i zarejestrowała ją na kogoś innego, żeby sobie zapewnić całkowicie bezpieczny i dostępny w każdej chwili środek komunikacji. Oczywiście nie musi to wykluczać jej wujka ani Duffielda, bo dzwonienie do nich z tego drugiego numeru mogło być jakimś ustalonym wcześniej sygnałem. Albo korzystała z numeru Rochelle, żeby porozmawiać z kimś zupełnie innym: z kimś, o kim nie mogła się dowiedzieć prasa. Mam numer komórki Rochelle. Dowiedzcie się, w jakiej była sieci, i będziecie mogli to wszystko sprawdzić. Korzystała z różowej nokii ozdobionej kryształkami, ale jej pewnie nie znajdziecie. – Bo leży na dnie Tamizy – powiedział Wardle. – Oczywiście, że nie – odrzekł Strike. – Ma ją morderca. Na pewno ją zabrał, zanim

wepchnął Rochelle do rzeki. – Co ty pierdolisz! – wyśmiał go Carver, a Wardle, który wydawał się, wbrew zdrowemu rozsądkowi, zainteresowany, pokręcił głową. – Dlaczego Landry chciała, żeby podczas tej rozmowy przez telefon była przy niej Rochelle? – powtórzył Strike. – Dlaczego nie zadzwoniła z samochodu? Dlaczego bezdomna i prawie pozbawiona środków do życia Rochelle nigdy nie sprzedała żadnych informacji o Landry? Dostałaby za nie sporo szmalu. Dlaczego nie zrobiła tego po śmierci Landry, kiedy nie mogła jej już zaszkodzić? – Z przyzwoitości? – podsunął Wardle. – Tak, to jeden z możliwych powodów – powiedział Strike. – Drugi jest taki, że wystarczała jej kasa z szantażowania mordercy. – Bred-nie! – jęknął Carver. – Tak? To muppetowe futerko, w którym ją wyłowili, kosztowało półtora tysiaka. Chwila milczenia. – Pewnie dostała je od Landry – powiedział Wardle. – W takim razie Landry udało się kupić coś, czego w styczniu nie było jeszcze w sprzedaży. – Była modelką, miała znajomości w branży... A w ogóle po co to całe pieprzenie – warknął Carver, zły na samego siebie. – Dlaczego – odrzekł Strike, opierając się na przedramionach i zanurzając w miazmatach otaczającego Carvera smrodu – Lula Landry specjalnie przyjechała do tego butiku zaledwie na piętnaście minut? – Spieszyła się. – Więc po co w ogóle przyjechała? – Nie chciała sprawić zawodu tej dziewczynie. – Kazała Rochelle przejechać pół miasta. Bezdomnej dziewczynie bez grosza przy duszy, dziewczynie, którą po spotkaniu zazwyczaj odwoziła do schroniska samochodem z szoferem. Zaciągnęła ją do przymierzalni i po piętnastu minutach wyszła, nie martwiąc się o to, jak Rochelle wróci do Hammersmith. – Rozpieszczona suka. – Więc dlaczego w ogóle się zjawiła? Może z jakiegoś powodu uznała, że warto. A jeśli jednak nie była rozpieszczoną suką, musiała się znajdować w takim stanie emocjonalnym, w którym człowiek zachowuje się w nietypowy sposób. Mamy świadka, który twierdzi, że Lula błagała kogoś przez telefon, żeby do niej przyszedł po pierwszej w nocy. Poza tym jest jeszcze niebieska kartka, którą miała przed wejściem do Vashti i której rzekomo nikt później nie widział. Co z nią zrobiła? Dlaczego pisała, siedząc w samochodzie przed spotkaniem z Rochelle? – To mogła być... – zaczął Wardle. – To nie była żadna pieprzona lista zakupów – jęknął Strike, uderzając pięścią w biurko – i żaden samobójca nie pisze listu pożegnalnego na osiem godzin przed śmiercią, wybierając się do klubu. Napisała pieprzony testament, nie rozumiecie? Zabrała go do Vashti, żeby pokazać Rochelle... – Brednie! – powtórzył Carver, ale Strike nie zwracał na niego uwagi i kierował swoje słowa do Wardle’a. – ...a to pasuje do zeznań Ciary Porter, która powiedziała, że Landry postanowiła zostawić wszystko bratu, prawda? Po prostu zadbała o aspekt prawny. Już wcześniej nosiła się z takim zamiarem. – Dlaczego nagle spisała testament? Strike się zawahał i odsunął od biurka. Carver zmierzył go chytrym spojrzeniem. – Zabrakło wyobraźni? Strike wypuścił powietrze, przeciągle wzdychając. Ciężka noc zaprawionej alkoholem nieświadomości, przyjemne ekscesy następnej nocy oraz pół kanapki z serem i piklami w ciągu dwunastu godzin – czuł się wypruty, wyczerpany. – Gdybym miał twarde dowody, tobym je wam przyniósł. – U osób blisko związanych z samobójcą rośnie prawdopodobieństwo popełnienia

samobójstwa, wiedziałeś o tym? Ta Raquelle chorowała na depresję. Miała zły dzień, przypomniała sobie, jak skończyła jej koleżanka, i poszła za jej przykładem. A zatem wracamy do ciebie, koleś: prześladujesz ludzi i popychasz ich... – ...do ostateczności, tak, jasne – wszedł mu w słowo Strike. – Ciągle to słyszę. Zajebiście niesmaczne sformułowanie w tej sytuacji. A co z zeznaniami Tansy Bestigui? – Ty znowu swoje, Strike? Udowodniliśmy, że nie mogła niczego słyszeć – powiedział Wardle. – Udowodniliśmy ponad wszelką wątpliwość. – Wcale nie – odparł Strike. Wreszcie, kiedy najmniej się tego spodziewał, puściły mu nerwy. – Całą sprawę oparliście na jednej wielkiej pieprzonej fuszerce. Gdybyście potraktowali Tansy Bestigui poważnie, przycisnęli ją i zmusili do powiedzenia całej prawdy, Rochelle Onifade nadal by żyła. Rozwścieczony Carver trzymał Strike’a w komisariacie jeszcze przez godzinę. W ostatnim akcie pogardy kazał Wardle’owi dopilnować, by „Rokeby junior” wyniósł się z budynku. Wardle bez słowa odprowadził Strike’a do wyjścia. – Musisz coś dla mnie zrobić – powiedział Strike, przytrzymując drzwi, za którymi widać było ciemniejące niebo. – Już dość ode mnie dostałeś, koleś – powiedział Wardle z cierpkim uśmiechem. – Przez ciebie – dodał, pokazując kciukiem przez ramię w stronę wściekłego Carvera – będę się z nim użerał kilka dni. Mówiłem ci, że to było samobójstwo. – Wardle, jeśli ktoś nie dorwie tego pojeba, niebezpieczeństwo grozi jeszcze dwóm osobom. – Strike... – A jeśli przyniosę ci dowód, że kiedy Lula zginęła, Tansy Bestigui wcale nie była w swoim mieszkaniu? Ze była w miejscu, z którego mogła wszystko słyszeć? Wardle spojrzał na sufit i na chwilę zamknął oczy. – Jeśli masz dowód... – Nie mam, ale zdobędę go w ciągu dwóch dni. Minęli ich dwaj rozmawiający, roześmiani mężczyźni. Wardle pokręcił głową. Wyglądał na poirytowanego, ale nie odszedł. – Jeśli chcesz coś od policji, zadzwoń do Anstisa. To on ma u ciebie dług. – Anstis nie może tego dla mnie zrobić. Muszę zadzwonić do Deeby’ego Macca. – Co takiego, kurwa? – Słyszałeś. Ode mnie nie odbierze, prawda? Ale z tobą pogada. Masz władzę i wygląda na to, że cię polubił. – Chcesz powiedzieć, że Deeby Macc wie, gdzie była Tansy Bestigui, kiedy zginęła Lula Landry? – Nie, jasne, że nie, do cholery. Był wtedy w Barrack. Chcę się dowiedzieć, jakie ubrania przesłano mu z Kentigern Gardens do Claridges, a konkretnie, co dostał od Guya Somégo. W rozmowie z Wardle’em Strike wymówił imię projektanta po angielsku. – Chcesz... Ale dlaczego? – Dlatego że jeden z gości zarejestrowanych przez kamerę miał na sobie bluzę Deeby’ego. Na twarzy Wardle’a, przez chwilę zaciekawionej, znowu odmalowało się rozdrażnienie. – Te ciuchy są wszędzie – powiedział po chwili. – Ciągle widzę inicjały GS. Na dresach ortalionowych. Na zwykłych dresach. – Ta bluza została uszyta specjalnie dla niego, jest tylko jedna taka na całym świecie. Zadzwoń do Deeby’ego i spytaj, co dostał w tej paczce. Niczego więcej nie potrzebuję. Po czyjej stronie chciałbyś być, jeśli się okaże, że mam rację, Wardle? – Nie groź mi, Strike... – Nie grożę ci. Myślę o wielokrotnym mordercy, który chodzi sobie na wolności i planuje następną zbrodnię. A jeśli przejmujesz się dziennikarzami, to, wierz mi, raczej nie będą łaskawi dla kogoś, kto obstaje przy teorii o samobójstwie, kiedy pojawia się następny trup. Zadzwoń do Deeby’ego Macca, Wardle, zanim zginie ktoś jeszcze.

11 – Nie – powiedział Strike z naciskiem, rozmawiając wieczorem przez telefon. – To si ę robi niebezpieczne. Obserwacja nie mieści się w zakresie obowiązków sekretarki. – Podobnie jak wizyta w OSOA i w hotelu Malmaison w Oxfordzie – zauważyła Robin – ale wydawałeś się dość zadowolony z tego, czego się tam dowiedziałam. – Nie będziesz nikogo śledziła, Robin. Zresztą wątpię, czy Matthew byłby tym zachwycony. Zabawne, pomyślała Robin, siedząc w szlafroku na łóżku i trzymając przy uchu telefon: Strike nigdy nie widział jej narzeczonego, ale zapamiętał, jak ma na imię. Z jej doświadczenia wynikało, że mężczyźni zazwyczaj nie zadają sobie trudu, by gromadzić takie informacje. Matthew często zapominał imiona innych ludzi. Nie pamiętał nawet, jak ma na imię jego urodzona niedawno siostrzenica. Robin przypuszczała jednak, że Strike szkolił się w zapamiętywaniu takich szczegółów. – Nie potrzebuję pozwolenia Matthew – oświadczyła. – Zresztą nic mi nie grozi. Bo chyba nie myślisz, że Ursula May kogokolwiek zabiła... (Na końcu zdania zawisło niewypowiedziane: „prawda?”). – Nie, ale nikt nie powinien się dowiedzieć, że interesują mnie jej poczynania. Morderca mógłby się zdenerwować, a nie chcę, żeby następna osoba spadła z dużej wysokości. Robin słyszała, jak pod cienkim materiałem szlafroka łomocze jej serce. Wiedziała, że Strike jej nie zdradzi, kto jest według niego mordercą. Właściwie to trochę bała się poznać odpowiedź, mimo że nie była w stanie myśleć o niczym innym. To ona zadzwoniła do Strike’a. Minęło kilka godzin, odkąd dostała SMS-a, w którym napisał, że wezwano go do Scotland Yardu, i poprosił, żeby o piątej zamknęła agencję. Martwiła się. – Zadzwoń do niego, skoro inaczej nie będziesz w stanie zasnąć – powiedział Matthew. W zasadzie nie był zły i starał się nie dawać do zrozumienia, że choć nie zna szczegółów sprawy, zdecydowanie trzyma stronę policji. – Słuchaj, chcę cię o coś prosić – dodał Strike. – Z samego rana zadzwoń do Johna Bristowa i powiedz mu o Rochelle. – Dobrze – odrzekła Robin, wpatrując się w wielkiego pluszowego słonia, którego dostała od Matthew na ich pierwsze wspólne walentynki przed ośmioma laty. Darczyńca siedział teraz w salonie i oglądał Newsnight. – Co zamierzasz? – Wybieram się do Pinewood Studios, żeby zamienić kilka słów z Freddiem Bestiguim. – Jak to? – zdziwiła się Robin. – Nie wpuszczą cię do niego. – Wpuszczą, wpuszczą – powiedział Strike. Kiedy Robin się rozłączyła, Strike przez chwilę siedział bez ruchu w ciemnym gabinecie. Myśl o nadtrawionym posiłku z McDonalda leżącym we wzdętych zwłokach Rochelle nie powstrzymała go od skonsumowania dwóch Big Maców, dużej porcji frytek i McFlurry’ego w drodze powrotnej ze Scotland Yardu. Bulgotanie w jego żołądku przeplatało się teraz ze stłumionym dudnieniem basu w 12 Bar Café, którego Strike ostatnio już prawie nie zauważał. Ten dźwięk równie dobrze mógłby być jego pulsem. Zabałaganione, pełne dziewczęcych drobiazgów mieszkanie Ciary Porter, jej szerokie jęczące usta i długie nogi ciasno oplecione wokół jego pleców należały już do innego, dawno zakończonego życia. Teraz wszystkie myśli Strike’a krążyły wokół przysadzistej, pozbawionej wdzięku Rochelle Onifade. Pamiętał, jak pospiesznie rozmawiała przez telefon niespełna pięć minut po ich spotkaniu, ubrana w te same rzeczy, w których wyłowiono ją z rzeki. Był przekonany, że wie, co się stało. Rochelle zadzwoniła do mordercy i powiedziała, że właśnie zjadła lancz z prywatnym detektywem. Za pośrednictwem migoczącego różowego telefonu umówili się na spotkanie, a wieczorem, po kolacji albo drinku, poszli w ciemności na spacer nad rzekę. Pomyślał o Hammersmith Bridge, bladozielonym i złotym, stojącym w dzielnicy, w której rzekomo znalazła mieszkanie: o słynnym miejscu samobójców, o obniżonych bokach konstrukcji i wartkiej Tamizie w dole. Rochelle nie umiała pływać. Wieczór. Dwoje kochanków przepycha się w żartach, przejeżdża samochód, rozlega się krzyk, a potem plusk. Czy ktokolwiek by to zauważył? Nie – jeśli morderca miał nerwy ze stali i odrobinę szczęścia. A ten morderca wykazał już

ogromną odporność na stres oraz zadziwiające i ryzykowne zaufanie do sprzyjającego losu. Ze względu na to pyszałkowate przecenianie swoich możliwości, czyniące ze ściganego przez Strike’a mordercy tak nietypowego przestępcę, obrońca z pewnością postawi na ograniczoną poczytalność. Może faktycznie, pomyślał Strike, była w tym jakaś patologia, jakieś dające się sklasyfikować szaleństwo – ale psychologia niewiele go obchodziła. Podobnie jak John Bristow, chciał sprawiedliwości. W ciemnym gabinecie jego myśli nagle i niepotrzebnie popłynęły ku przeszłości, do śmierci dotyczącej go najbardziej. Do tej, która – jak niesłusznie uważała Lucy – ciążyła nad każdym śledztwem Strike’a, zabarwiała każdą rozpracowywaną przez niego sprawę: do morderstwa, które podzieliło życie jego i Lucy na dwie epoki, wiążąc wszystkie wspomnienia albo z tym, co działo się przed śmiercią ich matki, albo z tym, co nastąpiło potem. Lucy myślała, że Strike uciekł i wstąpił do żandarmerii właśnie z powodu śmierci Ledy, że skłoniło go do tego niezachwiane przekonanie o winie ojczyma, że wszystkie zwłoki, które widział w ciągu swojej kariery zawodowej, musiały mu przypominać o matce, że każdy morderca, z jakim się stykał, musiał mu się kojarzyć z ich ojczymem, że badanie śmierci innych ludzi było dla niego wiecznym aktem samooczyszczenia. Jednakże Strike marzył o takiej karierze na długo przed tym, zanim w ciało Ledy wbiła się ostatnia igła, na długo przed tym, zanim zrozumiał, że jego matka (jak wszyscy inni ludzie) jest śmiertelna i że morderstwa to coś więcej niż zagadki do rozwiązania. To Lucy nie mogła zapomnieć, to ona żyła w roju wspomnień przypominających trumienne muchy, to ona projektowała na wszystkie nienaturalne śmierci razem i każdą z osobna sprzeczne emocje, które wywołało w niej przedwczesne odejście ich matki. Tego wieczoru Strike przyłapał się jednak na tym, co według Lucy robił bez przerwy: wspominał Ledę i kojarzył jej śmierć z rozpracowywaną sprawą. „Leda Strike, supergroupie”. Właśnie tak została opisana pod swoim najsławniejszym zdjęciem – jedynym, na którym rodzice Strike’a pozowali razem. Na czarno-białej fotce widać było jej twarz w kształcie serca, lśniące ciemne włosy i oczy marmozety, a dalej, oddzielony od niej marszandem oraz playboyem z wyższych sfer (pierwszy zginął z własnej ręki, drugiego zabiło AIDS) i Carlą Astolfi, drugą żoną jego ojca, stał sam Jonny Rokeby, androgyniczny i nieokiełznany: włosy miał prawie tak długie jak Leda. Trzymali kieliszki do martini i papierosy, z ust modelki ulatywała smużka dymu, ale jego matka wyglądała najbardziej stylowo z nich. Chyba wszyscy oprócz Strike’a uznali śmierć Ledy za godny ubolewania, lecz wcale niezaskakujący skutek niebezpiecznego życia kpiącego z norm społecznych. Nawet ci, którzy znali ją najlepiej i najdłużej, wydawali się zadowoleni, że sama wstrzyknęła sobie zabójczą dawkę wykrytą w jej ciele. Prawie jednogłośnie uznano, że jego matka za bardzo zbliżyła się do odrażającej krawędzi życia i można się było spodziewać, że pewnego dnia z niej spadnie i się zabije, że skończy sztywna i zimna w brudnej pościeli. Nikt nie potrafił wyjaśnić, dlaczego to zrobiła, nawet wujek Ted (milczący i zdruzgotany opierał się o zlewozmywak w kuchni) ani ciocia Joan (z zaczerwienionymi oczami, ale rozeźlona, siedziała przy małym stole w kuchni, obejmując dziewiętnastoletnią Lucy, która łkała jej w ramię). Przedawkowanie po prostu wpisywało się w trend rządzący życiem Ledy, w skłoty, w muzyków i w szalone imprezy, w nędzę jej ostatniego związku i domu, w ciągłą obecność narkotyków w jej najbliższym otoczeniu, w jej lekkomyślną pogoń za dreszczem emocji i hajem. Tylko Strike spytał, czy ktokolwiek słyszał o tym, by jego matka zaczęła dawać sobie w żyłę. Tylko on widział różnicę między jej słabością do konopi i nagłym upodobaniem do heroiny. Tylko jego gnębiły pytania bez odpowiedzi i tylko on zauważył podejrzane okoliczności. Ale był dwudziestoletnim studentem i nikt go nie słuchał. Po procesie i wyroku Strike się spakował i wszystko zostawił za sobą: krótkotrwałe zainteresowanie prasy, rozczarowanie cioci Joan zrozpaczonej z powodu zakończenia przez niego oksfordzkiej edukacji, Charlotte, osamotnioną i rozsierdzoną jego zniknięciem, już sypiającą z kimś innym, krzyki i sceny urządzane przez Lucy. Mając oparcie jedynie w wujku Tedzie, zniknął w armii i odnalazł tam życie, jakiego nauczyła go Leda: ciągłe przeprowadzki, poleganie wyłącznie na sobie i nieustanny urok nowości. Dziś wieczorem chcąc nie chcąc ujrzał jednak w swojej matce duchową siostrę pięknej,

nieustannie zabiegającej o uwagę i skłonnej do depresji dziewczyny, która roztrzaskała się na zamarzniętym asfalcie, oraz nieatrakcyjnej bezdomnej autsajderki leżącej teraz w kostnicy. Leda, Lula i Rochelle nie były takimi kobietami jak Lucy czy jego ciocia Joan. Nie zachowywały wszelkich środków ostrożności, by ustrzec się przemocy i nieszczęśliwego wypadku. Nie zakotwiczały się w życiu hipotekami i wolontariatem, rozważnymi mężami ani czystymi dziećmi na utrzymaniu: ich śmierci nie uznawało się zatem za „tragiczną” w takim sensie, w jakim tragiczna byłaby śmierć statecznych i szanowanych gospodyń domowych. Jakże łatwo wykorzystać czyjeś skłonności do autodestrukcji, jak łatwo strącić kogoś takiego w niebyt, a potem się odsunąć, wzruszyć ramionami i przyznać, że to nieuchronny skutek chaotycznego, tragicznego życia. Prawie wszystkie fizyczne dowody na to, że Lula została zamordowana, już dawno zniknęły rozdeptane albo przykryte mocno sypiącym śniegiem. Najbardziej przekonującym dowodem, jaki zdobył Strike, było przecież niewyraźne czarno-białe nagranie przedstawiające dwóch mężczyzn, którzy uciekali z miejsca zbrodni: dowód pobieżnie obejrzany i odrzucony przez policję przekonaną, że nikt nie mógł wejść do budynku, że Landry popełniła samobójstwo i że na nagraniu widać jedynie parę przypadkowych złodziejaszków o niecnych zamiarach. Strike wstał i spojrzał na zegarek. Było wpół do jedenastej, ale wiedział, że człowiek, z którym chciał porozmawiać, jeszcze nie śpi. Włączył lampkę na biurku, sięgnął po komórkę i wybrał numer – tym razem w Niemczech. – Oggy! – zawołał brzękliwy głos w słuchawce. – Kurwa, co u ciebie? – Mam do ciebie sprawę, stary. I poprosił, by porucznik Graham Hardacre wyszukał wszystko, co zdoła znaleźć na temat niejakiego Agyemana z wojskowego korpusu inżynieryjnego, nieznanego z imienia i stopnia – ze szczególnym uwzględnieniem terminów, w jakich służył w Afganistanie.

12 Był to dopiero drugi samochód, jaki prowadził, odkąd stracił nogę. Wcześniej próbował jeździć lexusem Charlotte, ale dziś, starając się, by nic nie odzierało go z męskości, wynajął hondę civic z automatyczną skrzynią biegów. Podróż do Iver Heath zajęła mu niecałą godzinę. Wstęp do Pinewood Studios zapewnił sobie dzięki połączeniu szybkiej gadki, zastraszenia i machnięcia prawdziwym, choć już nieaktualnym oficjalnym dokumentem. Ochroniarz, początkowo niewzruszony, ustąpił w starciu z nonszalancką pewnością siebie Strike’a, słowami, Wydział do spraw Specjalnych” i odznaką ze zdjęciem. – Jest pan umówiony? – spytał Strike’a, siedząc trzydzieści centymetrów wyżej w budce obok elektronicznego szlabanu i trzymając rękę na słuchawce. – Nie. – W jakiej sprawie pan przyjechał? – W sprawie pana Evana Duffielda – powiedział Strike i zobaczył, jak ochroniarz krzywi się, odwraca i mamrocze do słuchawki. Mniej więcej minutę później Strike dostał niezbędne wskazówki i wjechał do środka. Jadąc nieco krętą drogą, okrążył budynek studia i jeszcze raz pomyślał o tym, jak sprytnie można wykorzystać powszechnie znaną skłonność niektórych ludzi do chaosu i autodestrukcji. Zaparkował kilka rzędów za mercedesem stojącym na miejscu pod tabliczką z napisem: PRODUCENT FREDDIE BESTIGUI, bez pośpiechu wysiadł z samochodu, obserwowany przez szofera Bestiguiego we wstecznym lusterku, i wszedł przeszklonymi drzwiami prowadzącymi ku nijakim schodom. Zbiegał po nich młody mężczyzna wyglądający jak nieco schludniejsza wersja Śrubokręta. – Gdzie znajdę pana Bestiguiego? – spytał go Strike. – Drugie piętro, pierwsze drzwi po prawej. Był równie brzydki jak na zdjęciach: kark miał gruby jak u byka i blizny po trądziku. Siedział za biurkiem w głębi pomieszczenia oddzielonego szklaną ścianą i z grymasem

na twarzy patrzył na monitor komputera. W sekretariacie było gwarno i tłoczno, przy biurkach siedziały atrakcyjne młode kobiety. Na kolumnach wisiały plakaty filmowe, a obok harmonogramów zdjęć – fotografie psów i kotów. Ładna dziewczyna najbliżej drzwi, która miała przy ustach mikrofon podłączony do centrali telefonicznej, spojrzała na Strike’a i powiedziała: – Dzień dobry, w czym mogę pomóc? – Przyszedłem do pana Bestiguiego. Proszę się nie trudzić. Sam wejdę. Zanim zdążyła odpowiedzieć, już był w gabinecie. Bestigui podniósł głowę. Jego oczy wydawały się maleńkie w napuchniętej twarzy, a smagła cera usiana była czarnymi pieprzykami. – Coś ty za jeden? Już wstawał, zaciskając grube palce na krawędzi biurka. – Nazywam się Cormoran Strike. Jestem prywatnym detektywem. Wynajął mnie... – Elena! – Bestigui przewrócił filiżankę z kawą. Płyn rozlał się na polerowanym drewnie i dokumentach. – Wypierdalaj stąd! Won! WON! – ...brat Luli Landry John Bristow... – ELENA! Ładna chuda dziewczyna w słuchawkach wbiegła do gabinetu i dygocząc, stanęła obok Strike’a. Była przerażona. – Wezwij ochronę, ty tępa suko! Wybiegła z powrotem. Bestigui, który mierzył najwyżej metr sześćdziesiąt pięć, wytoczył się zza biurka. Nie bał się olbrzymiego Strike’a niczym pitbull, który zobaczył na swoim podwórku rottweilera. Elena zostawiła otwarte drzwi. Pracownicy sekretariatu zaglądali do środka wystraszeni, zahipnotyzowani. – Od tygodni próbuję się z panem skontaktować, panie Bestigui... – Wpieprzyłeś się w niezłe kłopoty, przyjacielu – powiedział Bestigui, zbliżając się z wysuniętą żuchwą i rękami gotowymi do walki. – ...żeby porozmawiać o nocy, w której zginęła Lula Landry. Wzdłuż szklanej ściany po prawej stronie biegli dwaj mężczyźni w białych koszulach zaopatrzeni w krótkofalówki. Byli młodzi, wysportowani i wydawali się spięci. – Zabierzcie go stąd! – ryknął Bestigui, wskazując Strike’a, gdy ci dwaj zderzyli się w drzwiach i wpadli do środka. – Przede wszystkim – ciągnął Strike – o tym, gdzie dokładnie znajdowała się pańska żona Tansy, kiedy Lula wypadła przez balkon... – Zabierajcie mi go stąd i dzwońcie po pieprzoną policję! Jak on się tu dostał? – ...ponieważ widziałem zdjęcia, które uwiarygodniają zeznania pańskiej żony. Zabieraj łapy – dodał Strike, zwracając się do młodszego z ochroniarzy, który ciągnął go za ramię – albo wyrzucę cię przez to okno. Ochroniarz nie puścił, ale spojrzał na Bestiguiego w oczekiwaniu na instrukcje. Producent świdrował Strike’a wzrokiem. Zaciskał i rozluźniał swoje ręce oprycha. Po dłuższej chwili powiedział: – Ale z ciebie zasraniec. Nie kazał jednak czekającym ochroniarzom wywlec Strike’a z pokoju. – Fotograf stał na chodniku naprzeciwko pańskiego mieszkania ósmego stycznia wcześnie rano. Facet nie ma pojęcia, co uwiecznił. Jeśli nie chce pan o tym rozmawiać, nie ma sprawy. Porozmawia pan z policją albo z prasą, nic mnie to nie obchodzi. Ostatecznie wyjdzie na to samo. Strike zrobił kilka kroków w stronę drzwi. Zaskoczyło to ochroniarzy, którzy nadal trzymali go za ramiona, i przez chwilę wyglądali tak, jakby chcieli go zatrzymać. – Wynocha – rozkazał Bestigui swoim pachołkom. – Dam znać, jeśli będę was potrzebował. Zamknijcie za sobą drzwi. Wyszli. Gdy drzwi się zamknęły, Bestigui powiedział: – Dobra, kimkolwiek, kurwa, jesteś, masz pięć minut. Nie czekając na zaproszenie, Strike usiadł na jednym z czarnych skórzanych foteli

ustawionych naprzeciwko biurka, a producent wrócił na miejsce po drugiej stronie, mierząc go surowym, chłodnym spojrzeniem, przypominającym to, którym obrzuciła Cormorana ostatnia żona producenta. Było badawcze jak u zawodowego hazardzisty. Bestigui sięgnął po paczkę cygaretek, przysunął sobie szklaną popielniczkę i zapalił cygaretkę złotą zapalniczką. – No dobra, posłuchajmy, co widać na tych rzekomych zdjęciach – powiedział, mrużąc oczy jak filmowy mafioso za chmurami gryzącego dymu. – Sylwetkę kobiety kucającej na balkonie pańskiego apartamentu – powiedział Strike. – Wygląda, jakby była naga, ale obaj wiemy, że miała na sobie bieliznę. Bestigui przez kilka sekund mocno się zaciągał, a potem wysunął cygaretkę z ust i powiedział: – Bzdury. Z ulicy nikt by tego nie zobaczył. Dół balkonu jest z kamienia. Pod takim kątem niczego nie widać. Blefujesz. – W salonie paliło się światło. Widać zarys sylwetki przez szczeliny w kamieniu. Oczywiście wtedy na balkonie było dość miejsca, bo iglaki postawił pan później, prawda? Ludzie nie mogą się powstrzymać od majstrowania przy miejscu zbrodni, nawet jeśli im się upiekło – dodał Strike gawędziarskim tonem. – Chciał pan stworzyć wrażenie, że nikt nie mógłby przycupnąć na tym balkonie, prawda? Ale nie da się cofnąć rzeczywistości i przerobić jej w Photoshopie. Pańska żona mogła bez trudu usłyszeć, co się stało na balkonie na trzecim piętrze tuż przed śmiercią Luli Landry. Oto, co według mnie zaszło – ciągnął Strike, podczas gdy Bestigui dalej mrużył oczy w dymie cygaretki. – Pokłócił się pan z żoną, kiedy kładła się do łóżka. Może znalazł pan jej ukryty zapas koki w łazience albo zaskoczył ją pan na wciąganiu kreski. Uznał pan zatem, że zamknięcie jej na balkonie w mroźną noc będzie odpowiednią karą. Ktoś mógłby spytać, dlaczego grupa paparazzich na ulicy nie zauważyła półnagiej kobiety, która została wypchnięta na balkon tuż nad ich głowami, ale śnieg sypał bardzo mocno, tupali nogami, starając się utrzymać krążenie krwi, i wpatrywali się w koniec ulicy, czekając na Lulę i Deeby’ego Macca. A Tansy nie robiła hałasu, prawda? Kucnęła i czekała. Nie chciała pokazywać się półnaga trzydziestu paparazzim. Może nawet wypchnął ją pan w tej samej chwili, w której zza rogu wyjechał samochód Luli. Z pewnością nikt nie patrzył na pańskie okna, kiedy zjawiła się Lula Landry w kusej sukieneczce. – Ale z ciebie zasraniec – powtórzył Bestigui. – Nie masz żadnych zdjęć. – Nigdy nie twierdziłem, że je mam. Mówiłem, że je widziałem. Bestigui wyjął cygaretkę z ust, ale po chwili postanowił się jednak nie odzywać i włożył ją z powrotem. Strike czekał, lecz gdy stało się jasne, że Bestigui nie zamierza skorzystać z możliwości wypowiedzenia się, detektyw mówił dalej: – Tansy na pewno zaczęła stukać w okno natychmiast po tym, jak przeleciała obok niej spadająca Landry. Nie przypuszczał pan, że żona będzie krzyczeć i walić w szybę, prawda? Rzecz jasna, nie chciał pan, żeby ktokolwiek był świadkiem pańskiego znęcania się nad nią, więc jej pan otworzył. Minęła pana biegiem i wrzeszcząc na całe gardło, popędziła na korytarz i po schodach, żeby zawiadomić Derricka Wilsona. W tym momencie wyjrzał pan zza balustrady i zobaczył Lulę Landry, która leżała martwa na ulicy. Bestigui powoli palił, nie odrywając oczu od twarzy Strike’a. – To, co zrobił pan później, może się wydać ławie przysięgłych dość obciążające. Nie zadzwonił pan na policję. Nie ruszył pan za przemarzniętą, rozhisteryzowaną żoną. Nawet nie pobiegł pan i nie spuścił w kiblu koki, choć wiedział pan, że leży na widoku w łazience, ale akurat to ława przysięgłych może uznać za bardziej zrozumiałe. Nie, zanim pobiegł pan za żoną albo zadzwonił na policję, wytarł pan okno. Nie znaleziono żadnych odcisków świadczących o tym, że Tansy przyciskała dłonie od zewnątrz, prawda? Dla pana najważniejsze było dopilnowanie, by nikt nie mógł udowodnić, że wypchnął pan żonę na balkon w dziesięciostopniowy mróz. Zdążył pan już sobie wyrobić fatalną, odrażającą opinię człowieka zdolnego do napaści na tle seksualnym i znęcania się nad kobietą, w powietrzu wisiała groźba procesu wytoczonego przez młodą pracownicę, więc nie zamierzał pan podsuwać prasie ani prokuratorowi dodatkowego dowodu, prawda? Dopiero kiedy zadbał pan o usunięcie z szyby odcisków żony, pobiegł pan na dół i zmusił ją do powrotu

do mieszkania. Przed przyjazdem policjantów miał pan mało czasu, ale udało się ją panu zastraszyć i zmusić do milczenia na temat tego, gdzie była w chwili śmierci Landry. Nie wiem, co jej pan obiecał albo czym zagroził, ale podziałało. Nadal nie czuł się pan jednak zupełnie bezpieczny, bo pańska żona była tak wstrząśnięta i przerażona, że mogła się wygadać. Dlatego próbował pan odwrócić uwagę policji awanturą z powodu kwiatów strąconych ze stolika w mieszkaniu Deeby’ego Macca. Miał pan nadzieję, że Tansy weźmie się w garść i dotrzyma słowa. Dotrzymała, prawda? Bóg jeden wie, ile to pana kosztowało, żeby pozwoliła prasie zmieszać ją z błotem. Pogodziła się z etykietką zamroczonej koką mitomanki. Trzymała się bajeczki o tym, jak usłyszała kłótnię Landry z mordercą, mimo że dzieliły ją od nich dwa piętra i dźwiękoszczelne okna. Myślę – dodał Strike – że gdy dowie się o dowodach w postaci zdjęć, z radością ujawni prawdę. Pewnie jej się wydaje, że pieniądze kocha ponad wszystko, ale gryzie ją sumienie. Jestem przekonany, że dość szybko pęknie. Bestigui wypalił cygaretkę do ostatnich milimetrów. Powoli zgasił ją w czarnej szklanej popielniczce. Mijały długie sekundy. Przez szklaną ścianę obok przenikały do środka dźwięki z sekretariatu: głosy, dzwonienie telefonu. Bestigui wstał i opuścił płócienne rolety, zasłaniając szklaną ścianę, żeby nie mogła ich zobaczyć żadna z zestresowanych dziewczyn w sekretariacie. Usiadł z powrotem i w zamyśleniu przesunął palcami po bruzdowatej powierzchni dolnej części twarzy, spoglądając to na Strike’a, to na gładkie kremowe tło, które przed chwilą stworzył. Strike niemal widział, jak producentowi ukazują się różne możliwości działania, jakby tasował talię kart. – Zasłony były zaciągnięte – powiedział w końcu Bestigui. – Z wnętrza wydobywało się za mało światła, żeby było widać kobietę ukrywającą się na balkonie. Tansy nie zmieni swojej wersji. – Nie dałbym za to głowy – powiedział Strike, wyciągając nogi. Nadal dokuczała mu proteza. – Kiedy jej uświadomię, że w prawniczym języku to, czego się państwo dopuścili, nazywa się „zmową w celu udaremnienia prawidłowego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości”, i że może uniknąć pójścia do mamra, jeśli wreszcie posłucha głosu sumienia; gdy dorzucę współczucie, jakie z pewnością wzbudzi w społeczeństwie ofiara przemocy domowej, oraz pieniądze, które może otrzymać za wyłączne prawa do opublikowania tej historii; gdy zda sobie sprawę, że będzie mogła zeznawać w sądzie, że wreszcie jej uwierzą i że zdoła doprowadzić do skazania człowieka, który po usłyszanej przez nią kłótni zamordował jej sąsiadkę... Panie Bestigui, chyba nawet pan nie ma wystarczająco dużo pieniędzy, żeby zamknąć jej usta. Szorstka skóra wokół ust Bestiguiego drgnęła. Sięgnął po paczkę cygaretek, ale niczego z niej nie wyjął. Zapadło długie milczenie, w czasie którego bez przerwy obracał paczkę w palcach. Wreszcie powiedział: – Do niczego się nie przyznaję. Wynocha. Strike się nie poruszył. – Wiem, że spieszno panu zadzwonić do adwokata – powiedział – ale chyba pan nie zauważył pozytywnych stron tej sytuacji. – Mam cię dość. Powiedziałem: wynocha. – Konieczność wyznania, co zaszło tamtej nocy, faktycznie będzie nieprzyjemna, ale to i tak lepsze niż bycie głównym podejrzanym w sprawie o morderstwo. Odtąd powinno panu zależeć na wyborze mniejszego zła. Jeśli wykrztusi pan z siebie prawdę, oczyści się pan z podejrzeń o morderstwo. Udało mu się wzbudzić zainteresowanie Bestiguiego. – Pan nie mógł tego zrobić – ciągnął Strike – bo gdyby to pan wypchnął Landry przez balkon dwa piętra wyżej, nie wpuściłby pan Tansy z powrotem do środka kilka sekund po tym, jak ciało runęło na ulicę. Myślę, że zamknął pan żonę na balkonie, poszedł do sypialni, położył się wygodnie i spoglądał na zegarek. Policja powiedziała, że łóżko wyglądało tak, jakby ktoś w nim spał. Raczej nie zamierzał pan zasnąć. Gdyby pańska żona spędziła na balkonie za dużo czasu, odpowiadałby pan za spowodowanie śmierci. Nic dziwnego, że zdaniem Wilsona

trzęsła się jak galareta. Prawdopodobnie była we wczesnej fazie hipotermii. Znowu zapadła cisza, jeśli pominąć leciutkie bębnienie grubych palców Bestiguiego o krawędź biurka. Strike wyjął notes. – Czy teraz jest pan gotowy odpowiedzieć na kilka pytań? – Spierdalaj! Producent nagle wpadł we wściekłość, którą dotąd tłumił: wysunął żuchwę i przygarbił się, tak że jego ramiona zrównały się z uszami. Strike wyobraził sobie, że Bestigui wygląda tak samo, kiedy rzuca się na swoją wychudzoną, naćpaną żonę wyciągającą ręce w obronnym geście. – To pan wpakował się w gówno – powiedział spokojnie Strike – i teraz wyłącznie od pana zależy, jak głęboko w nim pan ugrzęźnie. Może pan wszystkiemu zaprzeczać, walczyć w sądzie z żoną i dziennikarzami, a potem skończyć w pudle za krzywoprzysięstwo i utrudnianie pracy policji. Albo może pan zacząć współpracować już teraz, zyskując wdzięczność i przychylność rodziny Luli. Doskonale świadczyłoby to o wyrzutach sumienia, co będzie bardzo mile widziane, gdy przyjdzie pora prosić w sądzie o łaskę. Jeśli pańskie informacje pomogą schwytać mordercę Luli, moim zdaniem spotka pana najwyżej reprymenda sędziego. To policja zbierze prawdziwe cięgi od opinii publicznej i prasy. Bestigui chrapliwie oddychał, ale najwyraźniej rozważał słowa Strike’a. W końcu warknął: – Nie ma żadnego pieprzonego mordercy. Wilson nikogo na górze nie znalazł. Landry skoczyła – powiedział z lekkim, lekceważącym ruchem głowy. – Była małą pojebaną ćpunką, tak samo jak moja pieprzona żona. – Właśnie że był morderca – odrzekł Strike – i dzięki panu mu się upiekło. Coś w twarzy Strike’a zdusiło wyraźną chęć Bestiguiego, żeby zadrwić. Gdy myślał o tym, co właśnie usłyszał, jego oczy przypominały szparki z onyksu. – Słyszałem, że zależało panu na tym, żeby Lula zagrała w filmie. Bestigui wydał się zaniepokojony zmianą tematu. – To był tylko taki pomysł – mruknął. – Była dziwadłem, ale za to zajebiście pięknym. – Miał pan ochotę namówić ją na wystąpienie u boku Deeby’ego Macca? – Taka para to maszynka do robienia pieniędzy. – A ten film, który chciał pan nakręcić po jej śmierci? Jak to się nazywa, biografia filmowa? Podobno Tony Landry nie był zachwycony takim pomysłem. Ku zaskoczeniu Strike’a na spuchniętej twarzy Bestiguiego odmalował się uśmiech satyra. – Kto ci tak powiedział? – To nieprawda? Bestigui po raz pierwszy poczuł, że ma przewagę nad swym rozmówcą. – Nie, nieprawda. Anthony Landry dość wyraźnie dał mi do zrozumienia, że po śmierci lady Bristow z radością ze mną o tym porozmawia. – Więc nie był zły, kiedy do pana zadzwonił w tej sprawie? – „Pod warunkiem że temat zostanie potraktowany ze smakiem, bla, bla, bla...” – Dobrze pan zna Tony’ego Landry’ego? – Słyszałem o nim. – W jakim kontekście? Bestigui podrapał się po brodzie i uśmiechnął się pod nosem. – Wiem, reprezentuje pańską żonę w sprawie rozwodowej. – Na razie tak – powiedział Bestigui. – Myśli pan, że Tansy zamierza z niego zrezygnować? – Może będzie musiała – powiedział Bestigui i jego uśmiech zmienił się w chytre spojrzenie zadowolonego z siebie człowieka. – Konflikt interesów. Zobaczymy. Strike zajrzał do notesu, zastanawiając się i chłodno kalkulując niczym utalentowany pokerzysta, jak bardzo ryzykowne jest wykorzystanie pewnego wątku, skoro nie ma się żadnych dowodów na jego prawdziwość. – Mam rozumieć – spytał, podnosząc głowę – że dowiedział się pan o romansie Landry’ego z żoną wspólnika i zagroził wykorzystaniem tej informacji? Zaskoczony Bestigui na chwilę oniemiał, a potem ryknął ordynarnym, agresywnym

śmiechem. – To też wywęszyłeś? – Jak pan to odkrył? – Wynająłem kogoś takiego jak ty. Myślałem, że to Tansy kręci na boku, ale okazało się, że tylko zapewnia alibi swojej pieprzonej siostrze, kiedy ta zabawia się z Tonym Landrym. Rozwód Mayów to będzie zajebista rozrywka. Wielcy adwokaci po obu stronach. Koniec starej rodzinnej kancelarii. Cyprian May nie jest takim frajerem, na jakiego wygląda. Reprezentował moją drugą żonę. Jak to się zacznie, chyba, kurwa, pęknę ze śmiechu. Prawnicy dla odmiany będą próbowali wyruchać się nawzajem. – Zyskał pan możliwość wywarcia nacisku na adwokata pańskiej żony, prawda? Bestigui złośliwie się roześmiał za kłębami dymu. – Na razie żadne z nich nie ma pojęcia, że o tym wiem. Czekam na dobry moment, żeby im powiedzieć. Nagle Bestigui przypomniał sobie, że teraz Tansy może być w posiadaniu jeszcze groźniejszej broni podczas ich rozwodowej bitwy i z jego bruzdowatej twarzy zniknął uśmiech, pozostawiając na niej jedynie gorycz. – Jeszcze jedna sprawa – powiedział Strike. – Czy w noc śmierci Luli, kiedy pobiegł pan za żoną do recepcji, a potem zaprowadził ją z powrotem na górę, słyszał pan coś na zewnątrz? – Przecież cały czas, kurwa, twierdzisz, że z mojego mieszkania niczego nie słychać, kiedy okna są zamknięte! – warknął Bestigui. – Nie mówię o ulicy, mam na myśli korytarz. Domyślam się, że Tansy robiła dużo hałasu i trudno było cokolwiek usłyszeć, ale zastanawiam się, czy kiedy już obydwoje byliście w mieszkaniu i próbował ją pan uspokoić, nie usłyszał pan przypadkiem jakichś odgłosów za drzwiami? Czy Tansy za bardzo krzyczała? – Darła się jak popieprzona – powiedział Bestigui. – Niczego nie słyszałem. – Zupełnie niczego? – Niczego podejrzanego. Tylko Wilsona przebiegającego za drzwiami. – Wilsona. – No. – Kiedy? – Wtedy. Po powrocie do mieszkania. – Natychmiast po zamknięciu drzwi? – No. – Przecież Wilson pobiegł na górę, kiedy jeszcze byliście w recepcji, prawda? – No. Bruzdy na czole i wokół ust Bestiguiego nagle się pogłębiły. – W takim razie kiedy wchodził pan do swojego mieszkania na pierwszym piętrze, Wilson musiał już być poza zasięgiem wzroku i słuchu? – No... – A pan usłyszał kroki na schodach natychmiast po zamknięciu drzwi? Bestigui nie odpowiedział. Strike widział, jak producent po raz pierwszy łączy ze sobą te informacje. – Usłyszałem... no... kroki. Ktoś biegł. Po schodach. – Tak – powiedział Strike. – Jest pan w stanie stwierdzić, ile tam było osób? Jedna czy dwie? Bestigui zmarszczył brwi i oderwał wzrok od detektywa, kierując spojrzenie w zwodniczą przeszłość. – Chyba... jedna. Więc pomyślałem, że to Wilson. Ale to niemożliwe... Wilson dalej był na trzecim piętrze, przeszukiwał mieszkanie... bo potem usłyszałem, jak zbiega... Dzwoniłem po policję i słyszałem, jak biegnie obok drzwi... Zapomniałem o tym – dodał Bestigui i przez ułamek sekundy wydawał się wręcz bezbronny. – Zapomniałem. Tyle się działo. Tansy krzyczała. – I oczywiście myślał pan o własnej skórze – dokończył z werwą Strike, wkładając notes i długopis do kieszeni i wstając ze skórzanego fotela. – No, nie będę panu zajmował więcej

czasu. Pewnie chce pan jak najszybciej zadzwonić do adwokata. Bardzo mi pan pomógł. Przypuszczam, że spotkamy się w sądzie.

13 Następnego dnia do Strike’a zadzwonił Eric Wardle. – Rozmawiałem z Deebym – oznajmił szorstko. – No i? – powiedział Strike, kiwając do Robin, żeby podała kartkę i długopis. Siedzieli razem przy jej biurku, racząc się herbatą oraz ciastkami, i rozmawiali o ostatnich pogróżkach Briana Mathersa, który obiecywał, zresztą nie po raz pierwszy, że rozpruje Strike’owi brzuch i naszcza mu na wnętrzności. – Dostał od projektanta uszytą specjalnie dla niego bluzę z kapturem. Z przodu był pistolet z ćwieków, a na plecach dwie linijki z jego piosenki. – Tylko jedną? – Tak. – Coś jeszcze? – spytał Strike. – Zapamiętał pasek, wełnianą czapkę i spinki do mankietów. – Nie było rękawiczek? Wardle zamilkł, być może żeby sprawdzić w notatkach. – Nie, o rękawiczkach nie wspomniał. – No to wszystko jasne – powiedział Strike. Wardle milczał. Strike czekał, aż policjant albo się rozłączy, albo przekaże jeszcze jakieś informacje. – Badanie przyczyny zgonu jest w czwartek – powiedział nagle Wardle. – Zgonu Rochelle Onifade. – Aha – mruknął Strike. – Nie wydajesz się zbytnio zainteresowany. – Bo nie jestem. – Jeszcze niedawno byłeś pewny, że to morderstwo. – Nadal tak uważam, ale badanie przyczyny zgonu tego nie dowiedzie. Nie wiesz przypadkiem, kiedy pogrzeb? – Nie – zdenerwował się Wardle. – A co to ma do rzeczy? – Pomyślałem, że chyba pójdę. – Po co? – Miała ciotkę, pamiętasz? – powiedział Strike. Wardle się rozłączył i Strike przypuszczał, że wzbudził w policjancie niesmak. Tego samego ranka zadzwonił Bristow, który powiedział Strike’owi, gdzie i kiedy będzie pogrzeb Rochelle. – Alison udało się wszystkiego dowiedzieć – powiedział detektywowi przez telefon. – Jest superkompetentna. – Z pewnością – powiedział Strike. – Też tam będę. Jako przedstawiciel Luli. Powinienem był pomóc tej Rochelle. – Myślę, że od początku było wiadomo, jak to się skończy, John. Przyjedzie z tobą Alison? – Mówi, że chciałaby – odrzekł Bristow, choć bynajmniej nie wydawał się zachwycony takim pomysłem. – Zatem do zobaczenia. Mam nadzieję, że uda mi się porozmawiać z ciotką Rochelle. Kiedy Strike powiedział Robin, że dziewczynie Bristowa udało się zdobyć informacje na temat czasu i miejsca pogrzebu, wydała się urażona. Sama, na prośbę Strike’a, bezskutecznie próbowała się tego dowiedzieć i chyba poczuła się pokonana. – Nie wiedziałem, że tak bardzo lubisz rywalizować – ciągnął rozbawiony Strike. – Nie przejmuj się. Chyba nie miałyście równych szans. – Jak to? Strike patrzył na nią bez słowa i nad czymś się zastanawiał.

– Jak to? – powtórzyła trochę podejrzliwie. – Chcę, żebyś ze mną pojechała na ten pogrzeb. – Aha – powiedziała Robin. – Okej. Dlaczego? Myślała, że usłyszy, iż pojawienie się w parze będzie wyglądało naturalniej, tak samo jak wspólna wizyta w butiku Vashti. Strike odrzekł jednak: – Chciałbym, żebyś coś tam zrobiła. Kiedy jasno i zwięźle wyjaśnił, co ma na myśli, Robin wyglądała na kompletnie zdezorientowaną. – Ale po co? – Nie mogę powiedzieć. – Dlaczego? – Tego też wolałbym nie mówić. Robin nie patrzyła już na Strike’a oczami Matthew. Nie zastanawiała się, czy jej szef blefuje, zgrywa się albo udaje mądrzejszego, niż jest. Teraz też odrzuciła hipotezę, że celowo jest taki tajemniczy. Mimo to powtórzyła, jakby nie była pewna, czy dobrze usłyszała: – Brian Mathers? – Tak. – Ten, który ci grozi śmiercią? – Tak. – Na litość boską – zaczęła Robin – co Brian Mathers może mieć wspólnego ze śmiercią Luli Landry? – Nic – powiedział zupełnie szczerze Strike. – Na razie. W krematorium w północnym Londynie, gdzie trzy dni później odbywał się pogrzeb Rochelle, było chłodno, anonimowo i przygnębiająco. Wszystko wydawało się idealnie bezwyznaniowe: poczynając od ławek z ciemnego drewna oraz pustych ścian, starannie ogołoconych z wszelkich akcesoriów religijnych, a kończąc na abstrakcyjnym witrażu w oknie – mozaice małych połyskujących kwadracików. Siedząc na twardym drewnie, podczas gdy mistrz ceremonii płaczliwym głosem nazywał Rochelle „Roselle”, a drobny deszczyk zostawiał cętki na krzykliwym patchworkowym oknie, Strike zrozumiał, na czym polega urok złoconych cherubinków i gipsowych świętych, gargulców i aniołów ze Starego Testamentu oraz wysadzanych drogimi kamieniami złotych krucyfiksów – wszystkiego, co mogłoby przydać tej ceremonii aury majestatu i wzniosłości, solennej obietnicy życia po śmierci albo nadać wartość takiemu życiu, jakie wiodła Rochelle. Martwa dziewczyna zakosztowała ziemskiego raju: usłanego dizajnerskimi towarami, celebrytami, z których można szydzić, oraz przystojnymi szoferami, z którymi można pożartować, i marzenie o tym wszystkim doprowadziło ją tutaj: do siedmiorga żałobników i mistrza ceremonii, który nie pamiętał jej imienia. Cały pogrzeb cechowała żenująca bezosobowość, wyczuwało się lekkie zakłopotanie, starannie unikano faktów z życia Rochelle. Najwyraźniej nikt nie czuł się uprawniony do zajęcia miejsca w pierwszym rzędzie. Nawet otyła czarnoskóra kobieta w grubych okularach i zrobionej na drutach czapce, prawdopodobnie ciotka Rochelle, postanowiła usiąść w trzeciej ławce, z dala od taniej trumny. Zjawił się łysiejący pracownik schroniska dla bezdomnych. Miał na sobie rozpiętą pod szyją koszulę i skórzaną kurtkę. Za nim siedział starannie ubrany młody Azjata o gładkiej twarzy, który – jak przypuszczał Strike – był psychiatrą prowadzącym terapię grupową Rochelle. Strike w starym granatowym garniturze i Robin w czarnej spódnicy i żakiecie, które wkładała na rozmowy w sprawie pracy, siedzieli na samym końcu. Po drugiej stronie przejścia usadowili się ponury i blady Bristow oraz Alison w mokrym dwurzędowym czarnym płaszczu przeciwdeszczowym, który lekko połyskiwał w zimnym świetle. Rozsunęły się tanie czerwone zasłony, trumna zniknęła im z oczu i topielicę pochłonął ogień. Milczący żałobnicy w głębi sali wymienili zbolałe, skrępowane uśmiechy. Zwlekali z wyjściem, starając się nie dodawać niestosownego pośpiechu do innych niedoskonałości ceremonii. Ciotka Rochelle, która roztaczała aurę ekscentryczności graniczącej z brakiem równowagi

psychicznej, przedstawiła się jako Winifred, a następnie głośno, z oskarżycielską nutą, dodała: – W pubie som kanapki. Myślałam, że bedzie wincyj ludzi. Poprowadziła żałobników na zewnątrz, jakby nie brała pod uwagę sprzeciwu, a następnie ruszyła w stronę Red Lion. Sześć pozostałych osób poszło za nią, pochylając głowy przed deszczem. Obiecane kanapki, suche i nieapetyczne, leżały na metalowej aluminiowej tacce przykrytej folią do żywności na stoliku w rogu obskurnego pubu. W którymś momencie w drodze do Red Lion ciotka Winifred zdała sobie sprawę, kim jest John Bristow, i teraz bezlitośnie go osaczyła, przygwożdżając do baru i bez przerwy trajkocząc. Bristow odpowiadał, ilekroć pozwoliła mu coś wtrącić, ale z biegiem czasu spojrzenia, które nieustannie kierował w stronę Strike’a rozmawiającego z psychiatrą Rochelle, stawały się coraz częstsze i bardziej rozpaczliwe. Psychiatra odpierał wszelkie próby Strike’a zaangażowania go w rozmowę na temat prowadzonej przez siebie terapii grupowej i w końcu na pytanie o ewentualne zwierzenia Rochelle odpowiedział uprzejmym, lecz zdecydowanym przypomnieniem o obowiązującej go tajemnicy zawodowej. – Czy jej samobójstwo pana zaskoczyło? – Nie, niespecjalnie. Widzi pan, Rochelle miała ze sobą mnóstwo kłopotów, a śmierć Luli Landry była dla niej ogromnym ciosem. Wkrótce po tych słowach psychiatra pożegnał się ze wszystkimi i wyszedł. Robin, która przy małym stoliku przy oknie próbowała nawiązać rozmowę z odpowiadającą monosylabami Alison, w końcu się poddała i poszła do toalety. Strike przeszedł przez niewielką salę i usiadł na miejscu zwolnionym przez Robin. Alison obrzuciła go nieprzyjaznym spojrzeniem, a potem wróciła do przyglądania się Bristowowi, przed którym nadal perorowała ciotka Rochelle. Alison nie rozpięła zroszonego deszczem płaszcza. Na stoliku przed nią stał mały kieliszek czegoś, co wyglądało na porto, a na jej ustach błądził nieco pogardliwy uśmieszek, jakby uważała takie otoczenie za obskurne i niestosowne. Gdy Strike próbował znaleźć odpowiednie słowa na rozpoczęcie rozmowy, niespodziewanie powiedziała: – Dzisiaj rano John miał być na zebraniu z udziałem wykonawców testamentu Conwaya Oatesa. Zostawił to Tony’emu. Tony jest strasznie wściekły. Jej ton sugerował, że Strike w jakimś sensie ponosi za to odpowiedzialność i że powinien wiedzieć, ile narobił kłopotu. Upiła łyczek porto. Jej włosy smętnie zwisały, sięgając do ramion, a kieliszek w dużych dłoniach wydawał się mniejszy niż w rzeczywistości. Mimo brzydoty, która z innych kobiet zrobiłaby szare myszki, Alison najwyraźniej miała bardzo wysokie mniemanie o sobie. – Nie uważasz, że przyjście Johna na pogrzeb było miłym gestem? – spytał Strike. Alison pogardliwie prychnęła, co miało symbolizować śmiech. – Przecież nawet nie znał tej dziewczyny. – W takim razie dlaczego tu z nim jesteś? – Tony mnie poprosił. Strike zauważył przyjemne onieśmielenie, z którym wymówiła imię szefa. – Dlaczego? – Żebym miała Johna na oku. – Tony uważa, że trzeba Johna pilnować? Nie odpowiedziała. – John i Tony się tobą dzielą, prawda? – Co? – spytała ostro. Ucieszył się, że wytrącił ją z równowagi. – Dzielą się twoimi usługami. Sekretarskimi. – A... och, nie. Pracuję dla Tony’ego i Cypriana. Jestem sekretarką wspólników. – Aha. Ciekawe skąd mi przyszło do głowy, że jesteś też sekretarką Johna. – Pracuję na zupełnie innym szczeblu – odparła Alison. – John korzysta z usług maszynistek. W pracy nie mamy ze sobą nic wspólnego.

– Jednak romans rozkwitł mimo dzielących was pięter. Zareagowała na jego żart jeszcze bardziej pogardliwym milczeniem. Chyba uważała Strike’a za osobnika chamskiego z natury, za kogoś, kto nie zasługuje na kulturalne potraktowanie, żyjącego poza nawiasem społeczeństwa. Pracownik schroniska stał samotnie w kącie i częstował się kanapkami. Było widać, że zwleka z ulotnieniem się tylko dlatego, że tak nakazuje przyzwoitość. Robin wyszła z toalety i natychmiast została przechwycona przez Bristowa, który najwyraźniej potrzebował pomocy, by poradzić sobie z ciotką Winifred. – Długo jesteś z Johnem? – spytał Strike. – Kilka miesięcy. – Byliście ze sobą jeszcze przed śmiercią Luli, prawda? – Zaprosił mnie na randkę niedługo po pogrzebie – powiedziała. – Na pewno był wtedy w fatalnym stanie. – Zupełnie się załamał. Nie zabrzmiało to współczująco, lecz nieco pogardliwie. – Flirtował z tobą wcześniej? Strike myślał, że Alison nie odpowie, ale się pomylił. Udawała obojętność, lecz w jej słowach wyraźnie dało się wyczuć zadowolenie z siebie i dumę. – Przyszedł na górę do Tony’ego. Tony był zajęty, więc John zaczekał w moim sekretariacie. Zaczął opowiadać o swojej siostrze i emocje wzięły nad nim górę. Dałam mu chusteczki, a potem on zaprosił mnie na kolację. Strike pomyślał, że mimo wyraźnie letnich uczuć, jakie żywiła do Bristowa, wydawała się dumna z jego zainteresowania. Było dla niej czymś w rodzaju trofeum. Strike zastanawiał się, czy zanim zjawił się zrozpaczony John Bristow, ktokolwiek zaprosił Alison na randkę. Doszło do zderzenia dwóch osób w niezdrowym, trudnym położeniu: ona dała mu chusteczki, a on zaprosił ją na kolację. Pracownik schroniska zapinał kurtkę. Napotkał spojrzenie Strike’a i pomachał mu na pożegnanie, a potem wyszedł, do nikogo się nie odzywając. – Co wielki szef sądzi o tym, że jego sekretarka umawia się z jego siostrzeńcem? – Tony nie ma żadnego wpływu na to, co robię prywatnie – powiedziała. – Racja – przyznał Strike. – Zresztą kto jak kto, ale on nie powinien mieć nic przeciwko łączeniu interesów z przyjemnością, prawda? Przecież sam sypia z żoną Cypriana Maya. Alison, którą na chwilę zwiódł jego swobodny ton, otworzyła usta, żeby odpowiedzieć, i wtedy dotarło do niej znaczenie jego słów, odbierając jej całą pewność siebie. – To nieprawda! – powiedziała z wściekłością. Płonęły jej policzki. – Kto ci to powiedział? To kłamstwo. Wierutne kłamstwo. To nieprawda. Nieprawda. Usłyszał pobrzmiewający w jej protestach głos przerażonego dziecka. – Czyżby? Dlaczego w takim razie siódmego stycznia Cyprian May posłał cię do Oxfordu, żebyś znalazła Tony’ego? – To... chodziło wyłącznie o... Po prostu zapomniał dać Tony’emu do podpisu jakieś dokumenty. – A nie skorzystał z faksu ani z usług kuriera, ponieważ...? – To były bardzo poufne dokumenty. – Alison – powiedział Strike, rozkoszując się jej zdenerwowaniem – obydwoje wiemy, że to bzdura. Cyprian pomyślał, że Tony zaszył się gdzieś z Ursulą, prawda? – Nie! Wcale nie! Przy barze ciotka Winifred wymachiwała rękami jak wiatrak, tłumacząc coś Bristowowi i Robin, którzy słuchali jej z zastygłymi na twarzach uśmiechami. – Znalazłaś go w Oxfordzie, prawda? – Nie, bo... – O której tam dotarłaś? – Mniej więcej o jedenastej, ale nie... – Cyprian wysłał cię tam, gdy tylko zjawiłaś się w pracy, prawda? – Dokumenty wymagały pilnego podpisania.

– Ale nie znalazłaś Tony’ego ani w hotelu, ani na konferencji? – Minęłam się z nim – powiedziała wściekła i zrozpaczona – bo wrócił do Londynu, żeby odwiedzić lady Bristow. – A – skwitował Strike. – No tak. Trochę dziwne, że ani tobie, ani Cyprianowi nie wspomniał, że będzie w Londynie, prawda? – Nie – odparła, podejmując bohaterską próbę odzyskania utraconej wyższości. – Mogliśmy się z nim skontaktować. Miał przy sobie komórkę. To nie miało znaczenia. – Zadzwoniłaś do niego na komórkę? Nie odpowiedziała. – Zadzwoniłaś, ale nie odebrał? Sączyła porto i uparcie milczała. – No cóż, odebranie telefonu od sekretarki w trakcie bzykanka popsułoby nastrój. Pomyślał, że Alison poczuje się urażona – nie rozczarował się. – Jesteś obrzydliwy. Naprawdę obrzydliwy – powiedziała niewyraźnie. Policzki poczerwieniały jej z pruderii, którą próbowała ukryć za udawaną wyższością. – Mieszkasz sama? – spytał ją. – A co to ma do rzeczy? – zdziwiła się, zupełnie wytrącona z równowagi. – Tak się tylko zastanawiam. Więc nie widzisz niczego dziwnego w tym, że Tony zameldował się w hotelu w Oxfordzie, rano wrócił do Londynu, a potem jeszcze raz pojechał do Oxfordu, by nazajutrz się wymeldować? – Wrócił do Oxfordu, żeby po południu wziąć udział w konferencji – odrzekła uparcie. – Czyżby? Zostałaś tam i go widziałaś? – Był tam – powiedziała wymijająco. – Masz jakiś dowód, prawda? Zamilkła. – Powiedz mi – ciągnął Strike – wolisz myśleć, że Tony przez cały dzień był w łóżku z Ursulą czy że pokłócił się z siostrzenicą? Przy barze ciotka Winifred poprawiała wełnianą czapkę i przewiązywała się paskiem. Wyglądało na to, że szykuje się do wyjścia. Alison przez kilka sekund toczyła ze sobą walkę, a potem, z miną człowieka pozbywającego się czegoś, co od dawna mu ciążyło, z wściekłością szepnęła: – Oni nie mają romansu. Wiem, że go nie mają. To niemożliwe. Ursuli zależy tylko na pieniądzach, tylko one się dla niej liczą, a Tony ma mniej niż Cyprian. Ursula by go nie chciała. Nie chciałaby go. – O, nigdy nic nie wiadomo. Może fizyczna namiętność przysłoniła jej merkantylne skłonności – powiedział Strike, przyglądając się Alison. – Takie rzeczy się zdarzają. Facetowi trudno to ocenić, ale Tony jest całkiem przystojny, prawda? Ujrzał jej jawny ból, jej wściekłość. Gdy ponownie się odezwała, mówiła ze ściśniętym gardłem: – Tony ma rację... Wykorzystujesz... Chcesz z niego wydusić najwięcej, jak się da... John dziwnie się zachowuje... Lula skoczyła. Skoczyła! Zawsze była niezrównoważona. John jest taki sam jak jego matka: histeryzuje, wyobraża sobie różne rzeczy. Lula brała narkotyki, właśnie taka była: nie kontrolowała się, ciągle sprawiała problemy i usiłowała zwrócić na siebie uwagę. Była rozpuszczona. Szastała pieniędzmi. Mogła mieć, co tylko chciała, kogo tylko chciała, ale dla niej to było za mało. – Nie wiedziałem, że ją znałaś. – Ja... Tony mi o niej opowiadał. – Szczerze jej nie lubił, prawda? – Po prostu ją przejrzał. Była do niczego. Niektóre kobiety – pierś Alison gwałtownie unosiła się i opadała pod bezkształtnym płaszczem przeciwdeszczowym – już takie są. Chłodny wiaterek przeciął stęchłe powietrze w pubie, gdy ciotka Rochelle otworzyła drzwi. Bristow i Robin dalej niewyraźnie się uśmiechali, a kiedy drzwi wreszcie się zamknęły, z ulgą wymienili spojrzenia. Barman zniknął. W małym pomieszczeniu zostali tylko we czworo. Strike dopiero teraz

zwrócił uwagę, że w tle słychać balladę z lat osiemdziesiątych: The Power of Love Jennifer Rush. Bristow i Robin podeszli do stolika. – Myślałem, że chciałeś porozmawiać z ciotką Rochelle – powiedział Bristow z miną pokrzywdzonego, jakby na darmo przeszedł katusze. – Nie aż tak, żeby za nią biec – odrzekł wesoło Strike. – Możesz mi przekazać, co mówiła. Widząc miny Robin i Bristowa, Strike czuł, że obydwoje uważają jego postawę za dziwnie niefrasobliwą. Alison szukała czegoś w torebce, ukrywając twarz. Deszcz ustał, chodniki były śliskie, a ponure niebo groziło nową ulewą. Dwie kobiety w milczeniu szły przodem, a Bristow z powagą relacjonował Strike’owi wszystko, co zapamiętał z rozmowy z ciotką Winifred. Strike jednak go nie słuchał. Wpatrywał się w plecy dwóch kobiet. Obie były ubrane na czarno – przypadkowemu obserwatorowi mogły się wydać podobne, prawie takie same. Strike przypomniał sobie rzeźby po obu stronach Queen’s Gate: wcale nie identyczne, mimo założeń czynionych przez leniwe oczy. Osobnik męski, osobnik żeński – owszem, ten sam gatunek, ale coś zupełnie innego. Gdy zobaczył, że Robin i Alison zatrzymują się obok bmw, domyślił się, że to samochód Bristowa, zwolnił kroku i przerwał rozwlekły Bristowowy opis burzliwych stosunków rodzinnych Rochelle. – John, muszę cię o coś spytać. – Pytaj. – Mówisz, że rano w przeddzień śmierci Luli słyszałeś, jak twój wujek wchodzi do mieszkania twojej matki. – Zgadza się. – Jesteś absolutnie pewny, że mężczyzna, którego słyszałeś, to był Tony? – Oczywiście. – Ale go nie widziałeś? – No... – nagle na króliczej twarzy Bristowa odmalowało się zdziwienie – ...nie, nie... nie sądzę, żebym go widział. Ale słyszałem, jak wchodzi. Słyszałam jego głos w korytarzu. – A nie wydaje ci się, że po prostu uznałeś, że to był Tony, dlatego że się go tam spodziewałeś? Znowu zapadło milczenie. Po chwili Bristow spytał zmienionym głosem: – Chcesz powiedzieć, że Tony’ego tam nie było? – Po prostu chcę ustalić, jak bardzo jesteś pewny, że tam był. – No cóż... do tej chwili nie miałem żadnych wątpliwości. Nikt oprócz niego nie dostał klucza do mieszkania mojej matki. To nie mógł być nikt inny jak Tony. – Więc słyszałeś, że ktoś otworzył sobie drzwi. Rozległ się męski głos. Rozmawiał z twoją matką czy z Lulą? – Hm. – Olbrzymie siekacze Bristowa były doskonale widoczne, kiedy zastanawiał się nad odpowiedzią. – Usłyszałem, jak wchodzi. Potem chyba rozmawiał z Lulą... – Słyszałeś, jak wychodzi? – Tak. Słyszałem, jak idzie korytarzem, a potem trzasnęły drzwi. – Czy kiedy Lula się z tobą żegnała, wspomniała o wizycie Tony’ego? Znowu zapadło milczenie. Bristow zbliżył rękę do ust i się zastanawiał. – Lula... uściskała mnie, to wszystko. Chyba... Tak, chyba powiedziała, że rozmawiała z Tonym. A może nie? Może zakładam, że z nim rozmawiała, bo tak myślałem...? Ale jeśli to nie był mój wujek, to kto? Strike czekał. Bristow wpatrywał się w chodnik i myślał. – Nie, to musiał być on. Lula musiała tego kogoś widzieć i jego obecność nie wydała jej się niczym niezwykłym. Kto inny mógłby tam przyjść, jeśli nie Tony? Kto inny miałby klucz? – Ile jest tych kluczy? – Cztery. – To dużo. – No cóż, ja, Lula i Tony mamy po jednym. Mama chciała, żeby każde z nas mogło swobodnie wchodzić i wychodzić, zwłaszcza kiedy zachorowała.

– I te wszystkie klucze nadal są na swoim miejscu? – Tak... w każdym razie tak mi się wydaje. Przypuszczam, że klucz Luli wrócił do mojej mamy razem z innymi rzeczami. Tony nadal ma swój. Ja też, a klucz mamy... Pewnie jest gdzieś w mieszkaniu. – Więc o ile ci wiadomo, żaden klucz nie zginął? – Nie. – I żadne z was nigdy nikomu go nie pożyczało? – Mój Boże, a po co mielibyśmy to robić? – Ciągle myślę o tym pliku ze zdjęciami usuniętym z laptopa Luli, kiedy był w mieszkaniu twojej matki. Jeśli gdzieś krąży kolejny klucz... – To niemożliwe – powiedział Bristow. – To... Ja... Dlaczego mówisz, że Tony’ego tam nie było? Musiał tam być. Widział mnie przez uchylone drzwi. – Wracając od Luli, pojechałeś do kancelarii, prawda? – Tak. – Po jakieś dokumenty? – Tak. Tylko wbiegłem i je zabrałem. Spieszyłem się. – Więc do matki dotarłeś o...? – Najpóźniej o dziesiątej. – A kiedy zjawił się ten mężczyzna? – Chyba... mniej więcej pół godziny później. Naprawdę nie pamiętam. Nie patrzyłem na zegarek. Ale dlaczego Tony miałby mówić, że tam był, jeśli go nie było? – No cóż, skoro wiedział, że będziesz pracował w domu, mógł powiedzieć, że tam był, nie chciał ci przeszkadzać i poszedł prosto do twojej matki. Domyślam się, że w zeznaniach potwierdziła jego obecność? – Tak sądzę. Tak. Chyba tak. – Ale nie jesteś pewny? – Wątpię, żebyśmy kiedykolwiek o tym rozmawiali. Mama była otumaniona lekami i bardzo ją bolało. Tamtego dnia dużo spała. A nazajutrz przyszła wieść o Luli... – Nigdy nie wydało ci się dziwne, że Tony nie wszedł do gabinetu, żeby z tobą porozmawiać? – Nie było w tym nic dziwnego – odrzekł Bristow. – Wściekał się na mnie z powodu sprawy Conwaya Oatesa. Bardziej bym się zdziwił, gdyby zaczął ze mną gawędzić. – John, nie chcę cię niepokoić, ale wydaje mi się, że ty i twoja matka możecie być w niebezpieczeństwie. Nerwowy śmiech Bristowa przypominający beczenie kozy zabrzmiał słabo i nieprzekonująco. Strike widział Alison stojącą pięćdziesiąt metrów dalej: splotła ręce na piersi i ignorując Robin, obserwowała jego i Johna. – Nie... nie mówisz poważnie? – powiedział Bristow. – Mówię bardzo poważnie. – Ale... Czy... Cormoran, chcesz powiedzieć, że wiesz, kto zabił Lulę? – Tak, chyba wiem... Lecz zanim zamknę sprawę, muszę jeszcze porozmawiać z twoją matką. Bristow wyglądał tak, jakby żałował, że nie potrafi wypić zawartości umysłu Strike’a. Jego krótkowzroczne oczy przyglądały się każdemu skrawkowi twarzy detektywa, a oblicze przybrało wystraszony, błagalny wyraz. – Muszę przy tym być – powiedział. – Ona jest bardzo słaba. – Oczywiście. Może jutro rano? – Tony będzie wściekły, jeśli znowu zwolnię się z pracy. Strike czekał. – W porządku – powiedział Bristow. – W porządku. Jutro o wpół do jedenastej.

14

Nazajutrz rano było rześko i słonecznie. Strike pojechał metrem do wytwornego i zielonego Chelsea. Tej części Londynu prawie nie znał, gdyż Leda nigdy, nawet w najbardziej rozrzutnych fazach, nie zdołała znaleźć punktu zaczepienia w pobliżu szpitala Royal Chelsea, bladego i dostojnego w wiosennym słońcu. Franklin Row okazała się atrakcyjną ulicą, na której tak jak w Kentigern Gardens królowała czerwona cegła: były tu platany i otoczona barierkami ogromna połać trawy, na której zgraja dzieci z podstawówki w jasnoniebieskich koszulkach z aerteksu i granatowych szortach bawiła się pod okiem nauczycieli w dresach. Wesołe okrzyki dzieci przerywały spokojną ciszę zakłócaną jedynie śpiewem ptaków. Ulicą nie przejechał żaden samochód, kiedy Strike z rękami w kieszeniach szedł chodnikiem w stronę domu lady Yvette Bristow. Na ścianie obok częściowo przeszklonych drzwi umiejscowionych za czterema białymi schodkami z kamienia zobaczył staromodny bakelitowy panel z dzwonkami. Upewnił się, że nazwisko lady Yvette Bristow wyraźnie widnieje obok mieszkania E, po czym wycofał się na chodnik i czekał w łagodnym cieple, rozglądając się po ulicy. Minęło wpół do jedenastej, ale John Bristow się nie zjawił. Na skwerze nadal było pusto, nie licząc dwadzieściorga dzieci biegających między obręczami i kolorowymi pachołkami za barierką. Za piętnaście jedenasta w kieszeni Strike’a zawibrowała komórka. Przyszedł SMS od Robin: Właśnie dzwoniła Alison i powiedziała, że JB zatrzymały pilne obowiązki. Nie chce, żebyś rozmawiał z jego matką pod jego nieobecność.

Strike natychmiast wysłał SMS-a do Bristowa: Długo musisz zostać w pracy? Są jakieś szanse, żebyśmy załatwili to jeszcze dzisiaj?

Gdy tylko wysłał SMS-a, zaczął dzwonić telefon. – Tak, słucham? – powiedział Strike. – Oggy? – rozległ się brzękliwy głos Grahama Hardacre’a aż z Niemiec. – Mam informacje o Agyemanie. – I niesamowite wyczucie czasu. – Strike wyjął notes. – Mów. – To porucznik Jonah Francis Agyeman z wojskowego korpusu inżynieryjnego. Dwadzieścia jeden lat, kawaler, ostatni okres służby za granicą rozpoczął jedenastego stycznia. Wraca w czerwcu. Najbliższa krewna: matka. Brak rodzeństwa, brak dzieci. Strike zapisał to wszystko w notesie, trzymając komórkę między żuchwą i ramieniem. – Jestem twoim dłużnikiem, Hardy – powiedział, chowając notes. – Nie masz przypadkiem jego zdjęcia? – Mogę ci je wysłać mejlem. Strike podał Hardacre’owi swój służbowy adres mejlowy i po rutynowej wymianie uprzejmości życzyli sobie nawzajem wszystkiego dobrego i się rozłączyli. Była za pięć jedenasta. Strike czekał z telefonem w ręce na spokojnym zielonym skwerze, podczas gdy dokazujące dzieci bawiły się wśród obręczy i woreczków z grochem, a maleńki srebrny samolot rysował na niebieskofioletowym niebie grubą kreskę. Wreszcie, przy akompaniamencie świergotu wyraźnie rozbrzmiewającego na cichej ulicy, przyszła odpowiedź Bristowa: Dzisiaj nie ma szans. Musiałem jechać do Rye. Może jutro?

Strike westchnął. – Przykro mi, John – mruknął, po czym wszedł po schodach i zadzwonił do mieszkania lady Bristow. W holu na dole – cichym, przestronnym i słonecznym – wyczuwało się lekko przygnębiającą atmosferę współwłasności, której nie były w stanie rozwiać nawet wazon w kształcie wiadra z suszonymi kwiatami, jasnozielony dywan i ściany pomalowane na bladożółty kolor, prawdopodobnie wybrany ze względu na jego nienarzucający się charakter. Tak jak

w Kentigern Gardens, była tam winda, tyle że z drewnianymi drzwiami. Strike postanowił wejść po schodach. Budynek wydawał się trochę zaniedbany, co jednak w żaden sposób nie umniejszało dyskretnej aury bogactwa. Drzwi do mieszkania na ostatnim piętrze otworzyła uśmiechnięta antylska pielęgniarka z Macmillana, która wcześniej wpuściła Strike’a domofonem. – Nie jest pan panem Bristowem – zauważyła wesoło. – Nie, nazywam się Cormoran Strike. John jest w drodze. Wpuściła go do środka. Przedpokój lady Bristow był przyjemnie zagracony, ozdobiony spłowiałą czerwoną tapetą i wypełniony akwarelami w starych pozłacanych ramach. W stojaku na parasole tkwiło mnóstwo drewnianych lasek, a na rzędzie wieszaków wisiały płaszcze. Strike spojrzał w prawo i ujrzał skrawek gabinetu na końcu korytarza: ciężkie drewniane biurko i obrotowe krzesło zwrócone oparciem do drzwi. – Zechce pan zaczekać w salonie? Sprawdzę, czy lady Bristow może pana przyjąć. – Tak, oczywiście. Wszedł przez wskazane drzwi do uroczego pokoju z bladożółtymi ścianami, wzdłuż których ustawiono regały pełne książek i zdjęć. Na stoliku obok wygodnej, obitej perkalem sofy stał staromodny telefon z tarczą. Strike upewnił się, że pielęgniarka go nie widzi, po czym zsunął słuchawkę z widełek i ułożył ją w dyskretnie przekrzywionej pozycji. Niedaleko wykuszowego okna na bonheur du jour stało ogromne zdjęcie w srebrnej ramce ukazujące sir Aleca Bristowa i jego żonę w dniu ślubu. Pan młody wyglądał na znacznie starszego od małżonki: był krągłym, uśmiechniętym mężczyzną z brodą. Panna młoda była chuda, jasnowłosa i miała ładną, ale nijaką twarz. Udając, że podziwia zdjęcie, Strike odwrócił się plecami do drzwi i wysunął małą szufladę z delikatnego sekretarzyka z wiśniowego drewna. W środku leżała elegancka jasnoniebieska papeteria i pasujące do niej koperty. Zamknął szufladę. – Panie Strike, może pan wejść. Wrócił do wytapetowanego na czerwono przedpokoju, minął krótki korytarz i znalazł się w ogromnej sypialni, w której dominowały biel i kolor bladozielonkawoniebieski, a wszystko stwarzało wrażenie elegancji i dobrego gustu. Dwoje uchylonych drzwi z lewej strony prowadziło do małej łazienki i pomieszczenia, które najprawdopodobniej było ogromną garderobą. Meble były delikatne i zaprojektowane na modłę francuską. Elementy świadczące o ciężkiej chorobie – kroplówka na metalowym stojaku, czysty i lśniący basen ustawiony na komodzie obok całej gamy leków – kłuły w takim otoczeniu w oczy. Umierająca kobieta miała na sobie grubą lizeskę w kolorze kości słoniowej i odpoczywała w pozycji półleżącej, pomniejszona przez rzeźbione drewniane łoże i liczne białe poduszki. Po młodzieńczej urodzie lady Bristow nie został już żaden ślad. Pod cienką skórą, błyszczącą i złuszczoną, wyraźnie odznaczały się kości szkieletu. Kobieta miała zapadnięte, załzawione i zamglone oczy, a wśród jej siwych, cienkich włosów, delikatnych jak u dziecka, widać było duże różowe kawałki skóry na głowie. Wychudzone ręce leżały bezwładnie na kołdrze, spod której wystawał cewnik. W pomieszczeniu prawie wyczuwało się obecność śmierci, jakby tam stała i cierpliwie, grzecznie czekała za zasłoną. Powietrze było przesiąknięte delikatnym zapachem kwiatu lipy, któremu jednak nie udało się całkowicie przysłonić woni środka odkażającego i rozkładu. Te zapachy przypominały Strike’owi szpital, w którym leżał bezsilny miesiącami. Drugie wykuszowe okno było uchylone. Do pokoju docierały dalekie okrzyki bawiących się dzieci i ciepłe świeże powietrze. Za szybą roztaczał się widok na najwyższe gałęzie zielonych, skąpanych w słońcu platanów. – Jest pan tym detektywem? Mówiła słabym, drżącym głosem, trochę niewyraźnie. Strike, który był ciekaw, czy Bristow powiedział matce prawdę na temat jego profesji, ucieszył się, że jednak tak. – Zgadza się, jestem Cormoran Strike. – Gdzie John? – Coś go zatrzymało w kancelarii. – Znowu – mruknęła, a potem dodała: – Tony jest wobec niego bardzo wymagający. To niesprawiedliwe. – Spojrzała na niego mętnym wzrokiem i lekko unosząc palec, wskazała

małe pomalowane krzesło. – Proszę, niech pan usiądzie. Wokół jej wyblakłych tęczówek zauważył śnieżnobiałe linie. Gdy usiadł, zobaczył na szafce nocnej dwa oprawione w srebrne ramki zdjęcia. Doświadczył czegoś, co przypominało wstrząs elektryczny: spostrzegł, że patrzy w oczy dziesięcioletniego Charliego Bristowa o pucołowatej twarzy i fryzurze trochę na czeskiego piłkarza. Charlie zastygł na zawsze w latach osiemdziesiątych, w szkolnej koszuli z długim spiczastym kołnierzykiem i olbrzymim węzłem krawata. Wyglądał dokładnie tak jak wtedy, kiedy machał na pożegnanie swojemu najlepszemu przyjacielowi Cormoranowi Strike’owi, myśląc, że po przerwie wielkanocnej znowu się spotkają. Obok zdjęcia Charliego stało drugie, mniejsze. Przedstawiało śliczną małą dziewczynkę z długimi czarnymi puklami i dużymi brązowymi oczami, ubraną w granatowy szkolny mundurek: Lulę Landry w wieku najwyżej sześciu lat. – Mary – powiedziała lady Bristow, nie podnosząc głosu, i do sypialni pospiesznie weszła pielęgniarka. – Czy mogłabyś podać panu Strike’owi... Kawę? Herbatę? – spytała go, a on cofnął się o dwadzieścia pięć lat i znalazł w słonecznym ogrodzie Charliego Bristowa, w towarzystwie jego uprzejmej jasnowłosej matki i mrożonej lemoniady. – Chętnie napiję się kawy, bardzo dziękuję. – Najmocniej przepraszam, że nie mogę jej panu podać osobiście – powiedziała lady Bristow, gdy pielęgniarka wyszła ciężkim krokiem – ale jak pan widzi, jestem teraz całkowicie zależna od uprzejmości obcych ludzi. Tak jak nieszczęsna Blanche Dubois. Na chwilę zamknęła oczy, jakby chciała się skupić na jakimś wewnętrznym bólu. Zastanawiał się, jak dużo bierze leków. Pod jej uprzejmością wyczuł leciutką nutę goryczy przypominającą woń rozkładu, której nie zdołał stłumić zapach kwiatu lipy. Zastanowiło go to, gdyż pamiętał, jak Bristow mówił, że przez większość czasu jest przy matce i nieustannie jej nadskakuje. – Dlaczego nie ma Johna? – spytała jeszcze raz lady Bristow z zamkniętymi oczami. – Coś go zatrzymało w kancelarii – powtórzył Strike. – A, tak. Tak, przecież pan mówił. – Lady Bristow, chciałbym pani zadać kilka pytań i z góry przepraszam, jeśli wydadzą się one pani zbyt osobiste lub przygnębiające. – Jeśli przeszło się tyle co ja – odrzekła cicho – niewiele może jeszcze człowieka zranić. Mówmy sobie na ty. – Dziękuję. Nie będzie ci przeszkadzało, jeśli porobię notatki? – Nie, ależ skąd – powiedziała, a potem bez większego zainteresowania patrzyła, jak Strike wyjmuje notes i długopis. – Jeśli pozwolisz, chciałbym zacząć od tego, jak Lula trafiła do twojej rodziny. Czy kiedy ją adoptowaliście, wiedziałaś cokolwiek o jej pochodzeniu? Leżąc z bezwładnymi rękami na kołdrze, lady Bristow wyglądała jak uosobienie bezradności i bierności. – Nie – odrzekła. – Niczego nie wiedziałam. Może Alec coś wiedział, ale nawet jeśli tak, nigdy mi o tym nie mówił. – Dlaczego uważasz, że mąż mógł coś wiedzieć? – Alec zawsze starał się wszystko dogłębnie analizować – powiedziała, uśmiechając się lekko na wspomnienie męża. – Wiesz, odnosił ogromne sukcesy w biznesie. – Ale nigdy nie wspominał o biologicznej rodzinie Luli? – Och, nie, nie zrobiłby tego. – Uznała sugestię Strike’a za niedorzeczną. – Widzisz, chciałam, żeby Lula była moja, tylko moja. Nawet jeśli Alec coś wiedział, to mnie chronił. Nie zniosłabym świadomości, że pewnego dnia ktoś może przyjść i mi ją odebrać. Już straciłam Charliego i bardzo chciałam mieć córkę. Myśl, że ją też mogłabym stracić... Pielęgniarka wróciła z tacą, dwiema filiżankami i talerzem czekoladowych herbatników z kremem. – Kawa – oznajmiła wesoło, stawiając ją obok Strike’a na bliższej szafce nocnej – i herbata rumiankowa. Potem znów pospiesznie wyszła. Lady Bristow zamknęła oczy. Strike upił łyk czarnej kawy

i powiedział: – Na rok przed śmiercią Lula zaczęła szukać swoich biologicznych rodziców, prawda? – Tak – potwierdziła lady Bristow, nie otwierając oczu. – Zaraz po tym, jak zdiagnozowano u mnie raka. Nastąpiło milczenie, w czasie którego Strike z cichym brzękiem odstawił filiżankę, a przez otwarte okno wleciały dalekie wesołe okrzyki dzieci na skwerze. – John i Tony byli na nią bardzo, bardzo źli – powiedziała lady Bristow. – Uważali, że nie powinna szukać biologicznej matki, gdy ja jestem taka chora. Guz był już duży, kiedy lekarze go znaleźli. Od razu musiałam iść na chemioterapię. John był dla mnie bardzo dobry: woził mnie do szpitala, był przy mnie w najgorszych chwilach. Nawet Tony mnie wspierał. Ale Luli zależało chyba wyłącznie na... – Lady Bristow westchnęła i otworzyła wyblakłe oczy, szukając nimi twarzy Strike’a. – Tony zawsze powtarzał, że Lula była bardzo rozpuszczona. Obawiam się, że to moja wina. Widzisz, straciłam Charliego. Robiłam dla niej wszystko, co w mojej mocy. – Czy Lula zdołała się czegoś dowiedzieć o swojej biologicznej rodzinie? – Niestety, nie wiem. Chyba się domyślała, jaką mi tym sprawia przykrość. Niewiele mi mówiła. Oczywiście pamiętam, że odnalazła matkę, bo potem dziennikarze tak okropnie się o tym rozpisywali. Ta kobieta była dokładnie taka, jak przewidział Tony. Nigdy nie chciała Luli. Odrażająca, odrażająca istota – szepnęła lady Bristow. – Ale Lula i tak się z nią spotykała. Ja w tym czasie miałam chemioterapię. Straciłam włosy... Zamilkła. Strike czuł się – a ona być może tak o nim pomyślała – jak brutal, kiedy zaczął drążyć dalej: – A co z jej biologicznym ojcem? Czy kiedykolwiek wspominała, że dotarła do jakichś informacji na jego temat? – Nie – odrzekła lady Bristow słabym głosem. – Nie pytałam. Miałam wrażenie, że po odnalezieniu tej okropnej matki zarzuciła poszukiwania. Nie chciałam o tym rozmawiać. To było zbyt przykre. Chyba zdawała sobie z tego sprawę. – Czy kiedy widziałaś ją po raz ostatni, nie wspominała o swoim biologicznym ojcu? – naciskał Strike. – Och, nie – powiedziała miękkim głosem. – Nie. Widzisz, to była niezbyt długa wizyta. Pamiętam, że gdy tylko się zjawiła, zastrzegła, że wpadła tylko na chwilę. Była umówiona ze swoją przyjaciółką Ciarą Porter. Jej rozżalenie dotarło do niego leciutko jak zapach obłożnie chorej osoby, który wydzielała: trochę zatęchły, trochę przejrzały. Miała w sobie coś, co skojarzyło mu się z Rochelle. Choć trudno byłoby znaleźć dwie bardziej różniące się od siebie kobiety, łączyło je to, że obie chowały urazę ludzi pokrzywdzonych i zaniedbanych. – Pamiętasz, o czym rozmawiałyście tego dnia? – Cóż, musisz wiedzieć, że podano mi bardzo silne środki przeciwbólowe. Przeszłam niezwykle ciężką operację. Nie pamiętam wszystkich szczegółów. – Ale pamiętasz odwiedziny Luli? – spytał Strike. – O, tak – powiedziała. – Obudziła mnie, bo wcześniej spałam. – Pamiętasz, o czym rozmawiałyście. – O mojej operacji, rzecz jasna – powiedziała z ledwie wyczuwalną oschłością. – A później trochę o jej starszym bracie. – O jej starszym...? – O Charliem – uściśliła z żalem lady Bristow. – Opowiedziałam jej o dniu, w którym zginął. Wcześniej w zasadzie nigdy jej o tym nie mówiłam. To był najgorszy, naprawdę najgorszy dzień w moim życiu. Strike wyobraził ją sobie, leżącą plackiem na łóżku i trochę otumanioną, jednocześnie rozżaloną, próbującą zatrzymać niechętną córkę mówieniem o swoim bólu, a później o zmarłym synu. – Skąd miałam wiedzieć, że już nigdy więcej jej nie zobaczę? – szepnęła lady Bristow. – Nie zdawałam sobie sprawy, że niedługo stracę drugie dziecko. Jej przekrwione oczy wypełniły się łzami. Zamrugała i dwie duże łzy wypłynęły na jej

zapadnięte policzki. – Czy mógłbyś zajrzeć do tej szuflady – szepnęła, wskazując wysuszonym palcem szafkę nocną – i wyjąć z niej moje proszki? Strike wysunął szufladę i ujrzał w środku mnóstwo białych fiolek o różnych kształtach i z różnymi etykietkami. – Które...? – Obojętnie. Wszystkie są takie same – powiedziała. – Wyjął jedną z fiolek. Była wyraźnie opatrzona napisem: „Valium”. Lady Bristow miała go tam tyle, że mogłaby przedawkować dziesięć razy. – Zechciałbyś wyjąć dwie pigułki? – poprosiła. – Popiję je herbatą, jeśli już trochę ostygła. Podał jej proszki i filiżankę. Kobiecie drżały ręce. Musiał jej przytrzymać spodek i nasunęło mu się niestosowne skojarzenie z księdzem podającym komunię. – Dziękuję – mruknęła i ponownie oparła się na poduszkach, a gdy Strike odstawiał jej filiżankę na szafkę nocną, utkwiła w nim załzawione oczy. – John zdaje się wspominał, że znałeś Charliego. – Tak, to prawda – powiedział Strike. – Wciąż go pamiętam. – Oczywiście, że tak. Był przeuroczym dzieckiem. Wszyscy tak mówili. Najsłodszy chłopczyk, jakiego kiedykolwiek widziałam. Codziennie za nim tęsknię. Za oknem piszczały dzieci, szumiały platany, a Strike pomyślał, jak wyglądał ten pokój w zimowy poranek kilka miesięcy temu, gdy gałęzie drzew były jeszcze nagie, a Lula Landry siedziała tu gdzie on teraz, być może wpatrywała się pięknymi oczami w zdjęcie nieżyjącego Charliego i słuchała potwornej opowieści matki otumanionej lekami. – W zasadzie nigdy wcześniej nie rozmawiałam o tym z Lulą. Chłopcy poszli jeździć rowerami. Usłyszeliśmy wrzask Johna, a potem Tony krzyczał, krzyczał... Długopis Strike’a nie wszedł jeszcze w kontakt z kartką. Detektyw wpatrywał się w twarz umierającej kobiety, a ona mówiła: – Alec nie pozwolił mi spojrzeć, nie dopuszczał mnie w pobliże kamieniołomu. Kiedy mi powiedział, co się stało, zemdlałam. Myślałam, że umrę. Chciałam umrzeć. Nie mogłam zrozumieć, dlaczego Bóg temu nie zapobiegł. Potem zaczęłam myśleć, że chyba sobie na to wszystko zasłużyłam – dodała lady Bristow z nieobecnym wyrazem twarzy, skupiając wzrok na suficie. – Zastanawiałam się, czy to nie jest kara. Dlatego że za bardzo kochałam te dzieci. Rozpuściłam je. Nie potrafiłam im niczego odmówić. Charliemu, Alecowi i Luli. Tak, to na pewno kara, bo w przeciwnym razie to wszystko byłoby zbyt okrutne, prawda? Zmuszanie mnie, żebym znowu przechodziła przez tę tragedię. Strike nie miał gotowej odpowiedzi. Lady Bristow budziła litość, ale poczuł, że nie potrafi jej współczuć nawet w takim stopniu, na jaki być może zasługiwała. Leżała umierająca, spowita niewidzialną szatą męczeństwa, pokazywała mu swoją bezradność i bierność niczym ozdoby, a on czuł przede wszystkim zniesmaczenie. – Tak bardzo chciałam Lulę – ciągnęła lady Bristow – ale ona chyba nigdy nie... Była uroczym maleństwem. Przepięknym. Zrobiłabym dla tej dziewczynki wszystko. Ale nie kochała mnie tak jak Charlie i John. Może było za późno. Może za późno ją adoptowaliśmy. Kiedy do nas przyszła, John z początku był zazdrosny. Śmierć Charliego go załamała... Ale w końcu zostali bardzo bliskimi przyjaciółmi. Bardzo bliskimi. Na jej cienkiej jak papier skórze na czole pojawiła się maleńka zmarszczka. – Więc Tony bardzo się pomylił. – W jakiej sprawie? – spytał cicho Strike. Palce lady Bristow zadrżały na kołdrze. Przełknęła ślinę. – Tony uważał, że nie powinniśmy adoptować Luli. – Dlaczego? – zapytał Strike. – Nigdy nie lubił żadnego z moich dzieci – powiedziała Yvette Bristow. – Mój brat to bardzo surowy człowiek. Bardzo oschły. Po śmierci Charliego mówił potworne rzeczy. Alec go uderzył. To nie była prawda. To, co mówił Tony, nie było prawdą. Jej mleczne oczy ześlizgnęły się na twarz Strike’a i odniósł wrażenie, że na chwilę ujrzał kobietę, jaką musiała być, zanim przeminęła jej uroda: trochę przylepną, trochę dziecinną,

całkowicie zależną, ogromnie kobiecą istotę chronioną i rozpieszczaną przez sir Aleca starającego się spełniać wszystkie jej życzenia i zachcianki. – A co mówił Tony? – Okropne rzeczy o Johnie i Charliem. Potworne rzeczy. Nie chcę ich powtarzać – dodała słabym głosem. A potem, kiedy się dowiedział, że adoptujemy Lulę, zadzwonił do Aleca i powiedział, że nie powinniśmy tego robić. Alec był wściekły – szepnęła. – Zakazał Tony’emu wstępu do naszego domu. – Powiedziałaś o tym wszystkim Luli, kiedy tamtego dnia cię odwiedziła? – spytał Strike. – Powiedziałaś jej o Tonym, o tym, co mówił po śmierci Charliego i kiedy ją adoptowaliście? Chyba wyczuła wyrzut w jego głosie. – Nie pamiętam dokładnie, co jej mówiłam. Właśnie przeszłam bardzo ciężką operację. Byłam trochę otumaniona tymi wszystkimi lekami. Nie pamiętam teraz, co dokładnie jej powiedziałam... Nagle zmieniła temat: – Ten chłopiec przypominał mi Charliego. Chłopak Luli. Ten przystojny. Jak on się nazywa? – Evan Duffield? – Właśnie. Wiesz, jakiś czas temu mnie odwiedził. Całkiem niedawno. Nie pamiętam dokładnie... Tracę poczucie czasu. Dają mi teraz tyle leków. Ale przyjechał się ze mną zobaczyć. To takie miłe z jego strony. Chciał porozmawiać o Luli. Strike przypomniał sobie, jak Bristow twierdził, że jego matka nie miała pojęcia, kim jest Duffield, i zastanawiał się, czy lady Bristow przypadkiem nie grała z synem w jakąś grę, udając bardziej otumanioną, niż naprawdę była, by pobudzić jego instynkt opiekuńczy. – Gdyby Charlie żył, też byłby taki przystojny. Może zostałby piosenkarzem albo aktorem. Uwielbiał występować, pamiętasz? Było mi bardzo żal tego Evana. Płakał tu ze mną. Powiedział, że podejrzewał ją o romansowanie z innym mężczyzną. – Z kim? – Z tym piosenkarzem – odrzekła oględnie lady Bristow. – Z tym, który pisał o niej piosenki. Kiedy jest się młodym i pięknym, bywa się bardzo okrutnym. Zrobiło mi się niezwykle żal tego chłopca. Wyznał, że ma poczucie winy. Powiedziałam, że niepotrzebnie. – Dlaczego miał poczucie winy? – Dlatego że nie wszedł do jej mieszkania. Ze go tam nie było, że nie zapobiegł jej śmierci. – Yvette, czy moglibyśmy się na chwilę cofnąć do dnia poprzedzającego śmierć Luli? Wyglądała na urażoną. – Obawiam się, że nic więcej nie pamiętam. Powiedziałam ci już wszystko. Właśnie wyszłam ze szpitala. Nie byłam sobą. Dali mi mnóstwo środków przeciwbólowych. – Rozumiem. Chciałem się tylko dowiedzieć, czy pamiętasz, że tego dnia był tutaj twój brat Tony. Nastąpiła chwila milczenia i Strike zauważył, że zmizerniała twarz lady Bristow lekko tężeje. – Nie, nie przypominam sobie, żeby Tony tu był – powiedziała w końcu lady Bristow. – Wiem, mówi, że był, ale nie pamiętam, żeby przychodził. Może spałam. – Twierdzi, że był tu w tym samym czasie co Lula – powiedział Strike. Lady Bristow leciutko wzruszyła kruchymi ramionami. – Może i tak – powiedziała – ale ja tego nie pamiętam. – Potem dodała podniesionym głosem: – Mój brat jest dla mnie o wiele milszy, odkąd wie, że umieram. Często mnie teraz odwiedza. Oczywiście nieustannie oczernia Johna. Jak zwykle. Ale John zawsze był dla mnie bardzo dobry. Kiedy zachorowałam, robił dla mnie takie rzeczy... Rzeczy, których nie powinien musieć robić żaden syn. Już raczej Lula... ale ona była rozpuszczoną dziewczyną. Kochałam ją, lecz potrafiła być samolubna. Bardzo samolubna. – Więc tego ostatniego dnia, kiedy po raz ostatni widziałaś Lulę... – zaczął Strike, uparcie wracając do głównego tematu, ale lady Bristow mu przerwała: – Kiedy wyszła, było mi bardzo smutno – powiedziała. – Naprawdę bardzo smutno. Zawsze tak reaguję na rozmowy o Charliem. Widziała, jaka jestem przygnębiona, ale i tak pojechała spotkać się z przyjaciółką. Musiałam wziąć proszki i zasnęłam. Nie, nie widziałam Tony’ego.

Nie widziałam nikogo innego. Może mówić, że tu był, ale ja pamiętam dopiero Johna, który obudził mnie z kolacją na tacy. John był wściekły. Zbeształ mnie. – Dlaczego? – Uważa, że łykam za dużo pigułek – powiedziała lady Bristow jak mała dziewczynka. – Wiem, że chce dla mnie jak najlepiej, biedny John, ale nie zdaje sobie sprawy... Nie potrafi... Doświadczyłam w życiu tyle bólu. Tamtego wieczoru długo przy mnie siedział. Rozmawialiśmy o Charliem. Był u mnie prawie do rana. A kiedy my rozmawialiśmy – dodała, ściszając głos do szeptu – Lula wypadła... wypadła przez balkon. Więc rano to John przekazał mi tę wiadomość. O świcie zapukała policja. John przyszedł do sypialni, żeby mi o tym powiedzieć i... Przełknęła ślinę i pokręciła głową. Była słaba, ledwie żywa. – Dlatego wrócił rak, ja to wiem. Są jakieś granice bólu, który można wytrzymać. Mówiła coraz niewyraźniej. Gdy sennie zamknęła oczy, zastanawiał się, ile valium wzięła wcześniej. – Yvette, czy mógłbym skorzystać z łazienki? – spytał. Wyraziła zgodę lekkim, półprzytomnym kiwnięciem głową. Strike wstał, po czym szybko i zaskakująco cicho jak na mężczyznę o jego posturze, wszedł do garderoby. Wzdłuż ścian ciągnęły się rzędy mahoniowych drzwi sięgających do sufitu. Otworzył jedne z nich i spojrzał na przeciążone wieszaki pełne sukienek i płaszczy, na górną półkę usłaną torebkami i kapeluszami, wdychając stęchłą woń starych butów i tkanin, która mimo widocznej kosztowności tych rzeczy przywodziła na myśl stary sklep z odzieżą z drugiej ręki. Cicho otwierał i zamykał kolejne drzwi, aż w końcu, za czwartym razem, ujrzał stos nowiuteńkich torebek w różnych kolorach upchniętych na najwyższej półce. Sięgnął po niebieską, zupełnie nową i lśniącą. Zauważył logo GS i jedwabną podszewkę połączoną z wnętrzem torebki zamkiem. Przebiegł po niej palcami, docierając do wszystkich zakamarków, a następnie zręcznie odłożył ją na półkę. Potem wyjął białą: podszewka miała wzór w stylizowane afrykańskie motywy. Znowu przebiegł po niej palcami, a następnie ją odpiął. Podszewka, tak jak mówiła Ciara, zmieniła się w apaszkę z metalowym rąbkiem i odsłoniła wnętrze torebki z białej skóry. Początkowo niczego tam nie zauważył, ale kiedy się przyjrzał, ukazał mu się jasnoniebieski pasek wyzierający spod sztywnej prostokątnej, obszytej materiałem wkładki nadającej kształt podstawie torebki. Uniósł wkładkę i pod spodem zobaczył złożoną jasnoniebieską kartkę zabazgraną niestarannym pismem. Szybko odłożył torebkę na półkę, wciskając do środka zmiętą podszewkę, i wyjął z wewnętrznej kieszeni marynarki czysty foliowy woreczek, do którego włożył otwartą jasnoniebieską kartkę. Zamknął mahoniowe drzwi i zaczął otwierać kolejne. Za przedostatnimi był sejf z panelem cyfrowym. Strike wyjął z kieszeni marynarki drugi foliowy woreczek, nasunął go na dłoń i zaczął wciskać przyciski, ale zanim skończył, usłyszał jakiś odgłos na zewnątrz. Pospiesznie wsadził pognieciony woreczek z powrotem do kieszeni, jak najciszej zamknął drzwi szafy i wrócił do sypialni, gdzie zastał pielęgniarkę z Macmillana pochyloną nad Yvette Bristow. Kobieta odwróciła się, gdy usłyszała, jak nadchodzi. – Pomyliłem drzwi – skłamał Strike. – Myślałem, że tu jest łazienka. Wszedł do małej łazienki i zamknął drzwi, a potem, z myślą o pielęgniarce, spuścił wodę i odkręcił kran. Przy okazji przeczytał testament Luli Landry nabazgrany na papeterii jej matki i widziany przez Rochelle Onifade. Gdy wyszedł z łazienki, Yvette Bristow wciąż leżała z zamkniętymi oczami. – Śpi – wyjaśniła cicho pielęgniarka. – Bardzo często śpi. – Tak – powiedział, słysząc krew pulsującą w uszach. – Proszę ją ode mnie pożegnać, kiedy się obudzi. Muszę już iść. Poprowadziła go korytarzem. – Lady Bristow jest chyba bardzo chora – dodał Strike. – O, tak – przyznała pielęgniarka. – Może umrzeć w każdej chwili. Jest bardzo słaba.

– Chyba zostawiłem... – zaczął Strike, skręcając w lewo, do żółtego salonu, w którym niedawno był. Oparł się o sofę, żeby zasłonić pielęgniarce widok, i ostrożnie odłożył na miejsce słuchawkę, którą wcześniej zsunął z widełek. – O, jest – powiedział, udając, że bierze coś małego i wkłada to do kieszeni. – Bardzo dziękuję za kawę. Gdy dotknął klamki, odwrócił się, żeby spojrzeć na pielęgniarkę. – Chyba jeszcze nigdy nie była aż tak uzależniona od valium, prawda? – spytał. Niczego niepodejrzewająca, ufna pielęgniarka uśmiechnęła się z wyrozumiałością. – Tak, ale teraz to już jej nie może zaszkodzić. Oczywiście – dodała – powiedziałam lekarzom, co o tym myślę. Z etykietek na opakowaniach wynika, że trzej lekarze od lat wypisywali jej recepty. – Bardzo nieprofesjonalne – przyznał Strike. – Jeszcze raz dziękuję za kawę. Do widzenia. Ruszył po schodach, wyjmując komórkę z kieszeni. Był tak uradowany, że nie patrzył pod nogi. Za zakrętem zawył z bólu, gdyż sztuczna stopa zsunęła się ze stopnia, noga wygięła się w kolanie, runął jak kłoda i spadł z sześciu schodków. Wylądował bezładnie na dole z potwornym, przeszywającym bólem w stawie i na końcu kikuta, jakby dopiero co stracił nogę, jakby rana jeszcze się nie zagoiła. – Kurwa. Kurwa! – Nic panu nie jest? – zawołała pielęgniarka z Macmillana, wychylając się na górze przez poręcz. Miała komicznie odwróconą twarz. – Wszystko w porządku... W porządku! – zawołał. – Po ślizgnąłem się! Proszę się nie martwić! Kurwa, kurwa, kurwa – jęknął pod nosem, dźwigając się na nogi i przytrzymując słupka poręczy, gdyż bał się obciążać protezę. Pokuśtykał na dół, starając się jak najbardziej opierać o poręcz. Przeszedł przez hol, w zasadzie podskakując na jednej nodze, i uwiesił się na ciężkich frontowych drzwiach, by wygramolić się w stronę zewnętrznych schodów. Bawiące się dzieci niknęły w oddali biało-granatowym sznurem, wracając do szkoły na lancz. Strike stał, opierając się o ciepłe cegły, potoczyście siebie przeklinał i zastanawiał się, jak wielką zrobił sobie krzywdę. Ból był potworny, a skóra, już wcześniej podrażniona, piekła go tak, jakby pękła. Płonęła pod żelową wkładką, która miała ją chronić. Perspektywa dotarcia piechotą aż do stacji metra wydała mu się nader mało kusząca. Usiadł na najwyższym stopniu i zadzwonił po taksówkę. Następnie wykonał kilka innych telefonów: najpierw do Robin, potem do Wardle’a, a następnie do kancelarii Landry, May, Patterson. Zza zakrętu wyłoniła się czarna taksówka. Strike podźwignął się z miejsca i kuśtykając chodnikiem coraz bardziej obolały, po raz pierwszy sobie uświadomił, że te dostojne czarne pojazdy przypominają miniaturowe karawany.

CZĘŚĆ PIĄTA

Felix quipotuit rerum cognoscere causas. Szczęśliwy, kto mógł poznać treść rzeczy bogatą. Wergiliusz, Georgiki (tłum. A.L. Czerny)

1 – Zastanawiam się – powiedział powoli Eric Wardle, spoglądając na testament w foliowym woreczku – dlaczego najpierw nie pokazałeś tego swojemu klientowi. – Pokazałbym, ale on pojechał do Rye – odrzekł Strike – a sprawa jest pilna. Już ci mówiłem, usiłuję zapobiec kolejnym morderstwom. Mamy do czynienia z szaleńcem, Wardle. Pocił się z bólu. Nawet kiedy siedział w promieniach słońca przy oknie w Feathers i namawiał policjanta do działania, zastanawiał się, czy spadając ze schodów po wyjściu od Yvette Bristow, przypadkiem nie zwichnął nogi w kolanie albo nie złamał tego małego kawałka piszczeli, który mu pozostał. Nie chciał gmerać przy nodze w taksówce, która teraz czekała na niego przed pubem. Taksometr miarowo pożerał zaliczkę Bristowa, a Strike nie mógł liczyć na następną ratę, gdyż jeszcze dziś miało nastąpić aresztowanie – pod warunkiem, że Wardle zechce się ruszyć. – Przyznaję, to mógł być motyw... – Mógł? – powtórzył Strike. – Mógł? Dziesięć milionów mogło być motywem? Do kurwy nędzy... – ...ale potrzebuję dowodu, który przejdzie w sądzie, a takiego mi nie przyniosłeś. – Właśnie ci powiedziałem, gdzie możesz go znaleźć! Czy choć raz się pomyliłem? Mówiłem, że jest pieprzony testament i okazało się, że miałem, kurwa, rację – Strike dźgnął palcem foliowy woreczek. – Załatw nakaz! Wardle potarł policzek swojej przystojnej twarzy, jakby rozbolał go ząb, i marszcząc brwi, spojrzał na testament. – Jezu Chryste – zniecierpliwił się Strike. – Ile razy mam ci jeszcze powtarzać? Tansy Bestigui była na balkonie, słyszała, jak Landry mówi: „Już to zrobiłam”... – Stąpasz po bardzo kruchym lodzie, koleś – powiedział Wardle. – Obrona ściera kłamiących świadków na miazgę. Kiedy Bestigui się dowie, że nie ma żadnych zdjęć, wszystkiemu zaprzeczy. – Niech zaprzecza! Tansy tego nie zrobi. Zresztą i tak już dojrzała do wyjawienia prawdy. Ale jeśli okażesz się cipą i nie kiwniesz w tej sprawie palcem, Wardle – powiedział Strike, czując zimny pot na plecach i ostry ból w tym, co zostało z jego prawej nogi – i zginie jeszcze ktoś, kto był blisko związany z Landry, pójdę prosto do pieprzonych dziennikarzy. Powiem im, że dostarczyłem ci wszystkie informacje, jakie zebrałem, i że miałeś zajebistą okazję, żeby przyskrzynić mordercę. Zbiję kupę kasy, sprzedając prawa do tej historii. Możesz to przekazać Carverowi. Masz – dodał, przesuwając w stronę Wardle’a kawałek kartki, na której napisał kilka sześciocyfrowych liczb. – Zacznij od tego. A teraz zdobądź ten pieprzony nakaz. Popchnął w stronę Wardle’a także testament Luli i zsunął się z wysokiego stołka barowego. Przejście z pubu do taksówki było istną męczarnią. Im bardziej obciążał prawą nogę, tym ból był potworniejszy.

Poczynając od godziny trzynastej, Robin dzwoniła do Strike’a co dziesięć minut, ale nie odbierał. Zadzwoniła jeszcze raz, kiedy wciągając się obiema rękami po poręczy metalowych schodów, z ogromnym trudem wspinał się do agencji. Usłyszała dźwięk jego telefonu odbijający się echem na klatce schodowej i wybiegła na korytarz. – Wreszcie! Dzwonię i dzwonię, jest mnóstwo... Co się stało? Nic ci nie jest? – Wszystko w porządku – skłamał. – Nie, jesteś... Co z tobą? Zbiegła do niego po schodach. Był blady, spocony i pomyślała, że wygląda, jakby mu się zbierało na wymioty. – Piłeś? – Nie, do cholery, nie piłem! – warknął. – Po prostu... Przepraszam, Robin. Trochę mnie boli. Muszę usiąść. – Co się stało? Pozwól... – Nie trzeba. Nic mi nie dolega. Poradzę sobie. Powoli dowlókł się na drugie piętro i bardzo ciężkim krokiem poczłapał w stronę starej sofy. Kiedy na nią opadł, Robin odniosła wrażenie, że usłyszała trzask dobiegający z głębi mebla, i pomyślała: „Będziemy musieli kupić nową”. A po chwili: „Przecież stąd odchodzę”. – Co się stało? – powtórzyła. – Spadłem ze schodów – powiedział Strike, lekko dysząc. Nadal miał na sobie płaszcz. – Jak skończony palant. – Z jakich schodów? Wynurzył się z odmętów swoich katuszy i szeroko uśmiechnął na widok jej miny, która wyrażała trochę przerażenia i trochę podekscytowania. – Z nikim się nie szamotałem, Robin. Po prostu się poślizgnąłem. – A, rozumiem. Jesteś trochę... blady. Na pewno nic ci się nie stało? Mogłabym zadzwonić po taksówkę. Chyba powinieneś pójść do lekarza. – To nie jest konieczne. Są tu gdzieś jeszcze tabletki przeciwbólowe? Przyniosła mu wodę i paracetamol. Połknął proszki, a potem rozprostował nogi, skrzywił się i zapytał: – Co nowego? Dostałaś zdjęcie od Grahama Hardacre’a? – Tak – powiedziała, szybko podchodząc do komputera. – Patrz. Przesunęła myszkę, kliknęła i monitor wypełniło zdjęcie porucznika Jonaha Agyemana. Przyglądali się w milczeniu twarzy młodego mężczyzny, którego niezaprzeczalnej urody nie umniejszały nawet ogromne uszy odziedziczone po ojcu. W szkarłatno-czarno-złotym mundurze było mu do twarzy. Miał nieco krzywy uśmiech, wysokie kości policzkowe, kwadratową szczękę i ciemną skórę z czerwonym odcieniem przypominającym świeżo zaparzoną herbatę. Emanował naturalnym urokiem, który miała także Lula Landry: tą nieokreśloną cechą sprawiającą, że ludzie zatrzymywali wzrok na ich zdjęciach. – Wygląda całkiem jak ona – powiedziała Robin ściszonym głosem. – Tak. Działo się coś jeszcze? Robin natychmiast oderwała się od komputera. – Boże, i to dużo... Pół godziny temu zadzwonił John Bristow. Mówił, że bezskutecznie próbuje się z tobą skontaktować. I trzy razy telefonował Tony Landry. – Tak myślałem. Co chciał? – Był zupełnie... To znaczy za pierwszym razem chciał z tobą rozmawiać, a kiedy powiedziałam, że cię nie ma, rozłączył się, zanim zdążyłam podać numer twojej komórki. Za drugim razem powiedział, że masz do niego natychmiast zadzwonić, ale rzucił słuchawkę, zanim zdążyłam go poinformować, że jeszcze nie wróciłeś. Za trzecim razem... No cóż, bardzo się zdenerwował. Krzyczał na mnie. – Mam nadzieję, że nie był chamski – powiedział Strike z gniewną miną. – W zasadzie nie. Nie w stosunku do mnie... Chodziło mu o ciebie. – Co mówił? – To nie miało większego sensu: nazwał Johna Bristowa „głupim kutasem”, a potem

wrzeszczał coś o Alison. Chyba odeszła z pracy, a on z jakiegoś powodu uważa, że się do tego przyczyniłeś. Krzyczał, że cię pozwie, mówił coś o zniesławieniu i różnych innych sprawach. – Alison odeszła z pracy? – Tak. – Wspomniał dokąd...? Nie, jasne, że nie. Skąd miałby wiedzieć – dokończył, mówiąc raczej do siebie niż do Robin. Spojrzał na swój nadgarstek. Wyglądało na to, że kiedy spadał ze schodów, uderzył w coś ręką, bo jego tani zegarek zatrzymał się na za piętnaście pierwsza. – Która godzina? – Za dziesięć piąta. – Już? – Tak. Potrzebujesz czegoś? Mogę zostać trochę dłużej. – Nie, musisz już iść. Powiedział to takim tonem, że zamiast pójść po płaszcz i torebkę, Robin zastygła w miejscu. – Spodziewasz się kogoś? Strike był zajęty gmeraniem przy nodze, tuż pod kolanem. – Nie. Po prostu ostatnio i tak robiłaś dużo nadgodzin. Założę się, że Matthew będzie zadowolony, jeśli dla odmiany wrócisz o czasie. Nie było szans na dopasowanie protezy przez nogawkę. – Robin, proszę, idź już – dodał, podnosząc głowę. Zawahała się, ale potem poszła po płaszcz i torebkę. – Dzięki – powiedział. – Do zobaczenia jutro. Wyszła. Czekał z podwinięciem nogawki, aż na schodach rozlegną się jej kroki, ale ich nie usłyszał. Przeszklone drzwi otworzyły się i znowu zobaczył Robin. – Ktoś ma tu przyjść – powiedziała, trzymając rękę na krawędzi drzwi. – Prawda? – Może – odrzekł Strike. – Ale to bez znaczenia. Widząc jej napiętą, zaniepokojoną twarz, zmusił się do uśmiechu. – Nie przejmuj się mną. – Mina Robin ani trochę się nie zmieniła, więc dodał: – Wiesz, w wojsku trochę boksowałem. Robin o mało się nie roześmiała. – Tak, wspominałeś. – Naprawdę? – Wielokrotnie. Tamtego wieczoru, kiedy... no wiesz. – A. Racja. No cóż, mówiłem prawdę. – Ale na kogo...? – Matthew miałby mi za złe, gdybym ci powiedział. Idź do domu, Robin. Do zobaczenia jutro. Tym razem, choć z ociąganiem, w końcu wyszła. Zaczekał, aż rozlegnie się trzask drzwi na dole, podwinął nogawkę, zsunął protezę, po czym obejrzał spuchnięte kolano i koniec kikuta, który był zaogniony i siny. Zastanawiał się, co dokładnie sobie uszkodził, ale dziś wieczorem i tak nie miał czasu iść z tym problemem do specjalisty. Trochę żałował, że nie poprosił Robin o przyniesienie czegoś do jedzenia. Niezdarnie skacząc na jednej nodze i przytrzymując się biurka, szafy na dokumenty i oparcia sofy, zdołał sobie zaparzyć kubek herbaty. Wypił ją, siedząc na krześle Robin, i zjadł pół paczki herbatników digestives, przyglądając się przez większość czasu twarzy Jonaha Agyemana. Paracetamol nawet odrobinę nie złagodził bólu w nodze. Po zjedzeniu ostatniego herbatnika Strike spojrzał na komórkę. Miał wiele nieodebranych połączeń od Robin i dwa od Johna Bristowa. Liczył na to, że z trzech osób, które tego wieczoru mogą się zjawić w jego agencji, najpierw przyjdzie Bristow. Jeśli policja chciała konkretnego dowodu, że doszło do morderstwa, był go w stanie dostarczyć właśnie jego klient (choć być może nie zdawał sobie z tego sprawy). Gdyby jednak najpierw zjawił się Tony Landry albo Alison Cresswell... „Wtedy musiałbym szybko podejmować decyzje i uważać, żeby...” – pomyślał, po czym parsknął cichym śmiechem, gdyż przyszło mu do głowy sformułowanie: „nie stracić gruntu pod nogami”.

Minęła jednak szósta, potem wpół do siódmej, ale domofon milczał. Strike wtarł jeszcze trochę kremu w kikut i założył protezę, co okazało się istną torturą. Pojękując z bólu, wkuśtykał do gabinetu, ciężko opadł na krzesło i, dając za wygraną, odpiął sztuczną nogę. Następnie położył głowę na przedramionach, zamierzając jedynie dać odpocząć zmęczonym oczom.

2 Odgłos kroków na metalowych schodach. Strike gwałtownie się wyprostował. Nie wiedział, czy spał pięć minut, czy może pięćdziesiąt. Ktoś zastukał do przeszklonych drzwi. – Otwarte! – zawołał i upewnił się, że odpiętą protezę zasłania nogawka. Ku niezmiernej uldze Strike’a do gabinetu wszedł John Bristow. Mrugał za grubymi szkłami okularów i wyglądał na zdenerwowanego. – Cześć, John. Wejdź, usiądź. Ale Bristow nie odpowiedział na powitanie. Miał czerwone plamy na twarzy i był równie wściekły jak tamtego dnia, kiedy Strike odmówił przyjęcia zlecenia. Nie usiadł, tylko zacisnął ręce na oparciu krzesła naprzeciwko biurka. – Mówiłem ci – zaczął, celując w Strike’a kościstym palcem, a jego chuda twarz na przemian robiła się czerwona i bladła – mówiłem bardzo wyraźnie, żebyś nie rozmawiał z moją matką pod moją nieobecność! – Wiem, John, ale... – Jest niewyobrażalnie przybita. Nie wiem, co jej powiedziałeś, ale dziś po południu płakała i szlochała w słuchawkę! – Przykro mi to słyszeć. Nie wyglądała, jakby miała coś przeciwko moim pytaniom, kiedy... – Jest w okropnym stanie! – zawołał Bristow, błyskając króliczymi zębami. – Jak śmiałeś do niej pójść beze mnie? Jak śmiałeś? – Poszedłem tam dlatego, John, że, jak wspomniałem po pogrzebie Rochelle, chyba mamy do czynienia z mordercą, który znowu może zabić – powiedział Strike. – Sytuacja jest niebezpieczna i chcę jak najszybciej zakończyć tę sprawę. – Ty chcesz ją zakończyć? A myślisz, że jak ja się czuję? – krzyknął Bristow. Głos mu się załamał i przeszedł w falset. – Masz pojęcie, co narobiłeś? Moja matka jest zdruzgotana, a moja dziewczyna zniknęła bez śladu, co według Tony’ego też ma związek z tobą! Co zrobiłeś Alison? Gdzie ona jest? – Nie wiem. Próbowałeś do niej zadzwonić? – Nie odbiera. Co tu się, do diabła, dzieje? Przez cały dzień szukałem wiatru w polu, a po powrocie... – Szukałeś wiatru w polu? – powtórzył Strike, ukradkiem przesuwając nogę, żeby proteza stała prosto. Bristow opadł na krzesło naprzeciwko biurka. Ciężko oddychał i mrużąc oczy, przyglądał się Strike’owi w jaskrawym wieczornym świetle wpadającym przez okno za plecami detektywa. – Dzisiaj rano – powiedział z wściekłością – ktoś zadzwonił do mojej sekretarki, podając się za naszego bardzo ważnego klienta z Rye, i domagał się pilnego spotkania. Pokonałem szmat drogi, a na miejscu dowiedziałem się, że klient wyjechał z kraju i tak naprawdę nikt do mnie nie dzwonił. Mógłbyś opuścić żaluzje? – dodał, podnosząc rękę, żeby osłonić oczy – Nic nie widzę. Strike pociągnął za sznurek i żaluzje spadły z cichym stukotem, spowijając ich obu chłodnym półmrokiem w delikatne paski. – Bardzo dziwna historia – powiedział Strike. – Prawie jakby ktoś chciał cię wywabić z miasta. Bristow nie odpowiedział. Patrzył na Strike’a z wściekłością, jego klatka piersiowa gwałtownie unosiła się i opadała. – Mam tego dość – oznajmił niespodziewanie. – Zrywam umowę. Możesz zatrzymać

pieniądze, które ci dotąd zapłaciłem. Teraz muszę się skupić na matce. Strike wysunął komórkę z kieszeni, wcisnął kilka przycisków i położył ją sobie na kolanach. – Nawet nie chcesz wiedzieć, co dzisiaj znalazłem w garderobie twojej matki? – Wszedłeś do... Wszedłeś do garderoby mojej matki?! – Tak. Chciałem zajrzeć do tych nowiutkich torebek, które Lula dostała w przeddzień śmierci. – Ty... Ty... – zaczął się jąkać Bristow. – Te torebki mają odpinane podszewki. Dziwaczny pomysł, prawda? Pod podszewką białej znalazłem ukryty testament napisany odręcznie przez Lulę na niebieskiej papeterii twojej matki. Ten, który widziała Rochelle Onifade. Przekazałem go policji. Bristow oniemiał. Przez kilka sekund nie był w stanie wydusić z siebie słowa. Wreszcie szepnął: – Ale... Co w nim napisała? – Ze wszystko, cały majątek, zostawia swojemu bratu porucznikowi Jonahowi Agyemanowi z korpusu inżynieryjnego. – Jonahowi... Komu? – Spójrz na monitor w poczekalni. Znajdziesz tam jego zdjęcie. Bristow wstał i poruszając się jak lunatyk, podszedł do komputera w sąsiednim pomieszczeniu. Strike patrzył, jak monitor ożywa po przesunięciu myszką. Ukazała się na nim przystojna twarz Agyemana z sardonicznym uśmiechem pozującego w nieskazitelnym mundurze galowym. – O mój Boże – powiedział Bristow. Wrócił do gabinetu i usiadł na krześle, gapiąc się na detektywa. – Ja... Nie mogę w to uwierzyć. – To człowiek, którego zarejestrowała kamera monitoringu, gdy uciekał z miejsca zbrodni w noc śmierci Luli – powiedział Strike. – Był akurat na przepustce i zatrzymał się w Clerkenwell u owdowiałej matki. Na nagraniu z Theobalds Road widać go wracającego do domu. Bristow głośno wciągnął powietrze, wydając z siebie zduszony okrzyk. – Wszyscy mówili, że mam urojenia – powiedział podniesionym głosem. – Ale nie miałem żadnych cholernych urojeń! – Nie, John, nie miałeś urojeń – przyznał Strike. – To nie były urojenia. Raczej kompletnie ci odbiło. Zza zasłoniętego okna dobiegały odgłosy Londynu żyjącego przez okrągłą dobę: warkot i burczenie, trochę ludzkie, trochę mechaniczne. Natomiast w gabinecie Strike’a było słychać jedynie urywany oddech Bristowa. – Słucham? – spytał absurdalnie grzecznym tonem. – Co powiedziałeś? Strike się uśmiechnął. – Powiedziałem, że kompletnie ci odbiło. Zamordowałeś siostrę, upiekło ci się, a potem poprosiłeś mnie o ponowne zbadanie jej śmierci. – Ty... Chyba nie mówisz poważnie. – Ależ mówię. Od początku było dla mnie jasne, że osobą, która najbardziej skorzystała na śmierci Luli, jesteś ty, John. Kiedy matka wyzionie ducha, dostaniesz dziesięć milionów funciaków. Sumka nie do pogardzenia, prawda? Choć tak bardzo lubisz się chwalić funduszem powierniczym, moim zdaniem masz teraz niewiele więcej niż pensję. Akcje Albris są warte najwyżej tyle co papier, na którym zostały wydrukowane, prawda? Bristow wpatrywał się w niego przez dłuższą chwilę. Potem trochę się wyprostował i spojrzał na łóżko polowe w kącie oparte o ścianę. – Śmiesznie to brzmi w ustach człowieka, który właściwie jest kloszardem i śpi w miejscu pracy. – Bristow mówił spokojnym i szyderczym tonem, ale wyjątkowo szybko oddychał. – Wiem, że masz o wiele więcej pieniędzy niż ja – powiedział Strike – ale jak słusznie zauważyłeś, nie ma to nic do rzeczy. Dodam tylko, że ja jeszcze nie zniżyłem się do defraudowania pieniędzy klientów. Ile forsy Conwaya Oatesa zdążyłeś ukraść, zanim Tony zauważył, co knujesz?

– Och, teraz nazywasz mnie jeszcze malwersantem? – odparł Bristow ze sztucznym śmiechem. – Bo chyba nim jesteś – powiedział Strike. – Ale dla mnie to bez znaczenia. Nie obchodzi mnie, czy zabiłeś Lulę dlatego, że musiałeś oddać podprowadzone pieniądze, że pragnąłeś jej milionów, czy dlatego, że jej nienawidziłeś. Za to ława przysięgłych z pewnością będzie chciała się tego dowiedzieć. Ławnicy zawsze mają fioła na punkcie motywu. Kolano Bristowa znowu zaczęło podrygiwać. – Jesteś niezrównoważony – powiedział do Strike’a, jeszcze raz parskając wymuszonym śmiechem. – Znalazłeś testament, w którym Lula zostawia wszystko nie mnie, tylko temu człowiekowi. – Wyciągnął palec w stronę poczekalni, w której widział zdjęcie Jonaha. – Mówisz, że ten sam człowiek został zarejestrowany przez kamerę, kiedy szedł w stronę mieszkania Luli w noc jej śmierci, a dziesięć minut później pędził biegiem z powrotem. Mimo to oskarżasz mnie. Mnie. – John, jeszcze zanim do mnie przyszedłeś, wiedziałeś, że na tym nagraniu jest Jonah. Rochelle ci powiedziała. Była w Vashti, kiedy Lula dzwoniła do Jonaha i umawiała się z nim na spotkanie. Wiedziała, że Lula spisała testament, w którym wszystko mu zostawiła. Rochelle przyszła do ciebie, powiedziała ci o tym i zaczęła cię szantażować. Chciała pieniędzy na mieszkanie i drogie ciuchy. Obiecała, że w zamian będzie trzymała gębę na kłódkę i nikomu nie powie, że to nie ty jesteś prawowitym spadkobiercą Luli. Nie zdawała sobie sprawy, że zabiłeś siostrę. Myślała, że to Jonah wypchnął ją przez balkon. A gdy zobaczyła testament, w którym nie figurowała, i w dodatku ostatniego dnia życia Lula zostawiła ją samą w butiku – była wystarczająco rozgoryczona, żeby nie przejmować się mordercą, który pozostał na wolności. Zależało jej tylko na pieniądzach. – Wierutne bzdury. Oszalałeś. – Ze wszystkich sił starałeś się nie dopuścić do tego, żebym odnalazł Rochelle – ciągnął Strike, jakby nie słyszał Bristowa. – Udawałeś, że nie wiesz, jak ona się nazywa ani gdzie mieszka. Kiedy uznałem, że może się przydać w śledztwie, twierdziłeś, że to niedorzeczne, i usunąłeś zdjęcia z laptopa Luli, żebym nie zobaczył, jak ona wygląda. Jasne, bo mogła mnie od razu naprowadzić na człowieka, którego próbowałeś wrobić w morderstwo; poza tym wiedziała o testamencie pozbawiającym cię spadku, a twoim nadrzędnym celem było zachowanie istnienia testamentu w tajemnicy, znalezienie go i zniszczenie. W zasadzie to trochę zabawne, że przez cały czas leżał w garderobie twojej matki. Tylko co by ci z tego przyszło, John? Wiedziałeś, że Jonah został poinformowany o zamiarze Luli. Na dodatek, choć nie miałeś o tym pojęcia, był jeszcze jeden świadek, który wiedział o istnieniu testamentu: wizażystka Bryony Radford. Strike zobaczył, jak język Bristowa przebiega po ustach, zwilżając wargi. Wyczuwał strach prawnika. – Bryony nie chce przyznać, że grzebała w rzeczach Luli, ale widziała testament w jej mieszkaniu, zanim twoja siostra zdążyła go schować. Tylko że Bryony ma dysleksję. Pomyślała, że „Jonah” to „John”. Powiązała to ze słowami Ciary, która twierdziła, że Lula zamierza zostawić wszystko bratu, i doszła do wniosku, że nie musi nikomu mówić, co po cichu odkryła, bo ty i tak dostaniesz pieniądze. Chwilami miałeś piekielne szczęście, John. Ale komuś o tak wypaczonym umyśle jak twój najlepszym rozwiązaniem trudnej sytuacji wydało się oczywiście wrobienie Jonaha w morderstwo. Gdyby dostał dożywocie, nie miałoby znaczenia, czy testament się znajdzie ani czy on lub ktokolwiek inny wiedział o tej niebieskiej kartce. Pieniądze i tak trafiłyby do ciebie. – Bzdura – wykrztusił Bristow. – Powinieneś dać sobie spokój z pracą detektywa i zająć się pisaniem fantasy, Strike. Nie masz najmniejszych dowodów na to, o czym mówisz... – Owszem, mam – przerwał mu Strike i Bristow natychmiast zamilkł. W półmroku było wyraźnie widać jego bladą twarz. – Nagranie z monitoringu. – Przecież właśnie powiedziałeś, że widać na nim Jonaha Agyemana uciekającego z miejsca zbrodni! – Kamera uchwyciła jeszcze kogoś. – Więc miał wspólnika... Ktoś stał na czatach.

– Ciekawe, na jaką psychiczną przypadłość postawi twój adwokat – powiedział cicho Strike. – Narcyzm? Coś w rodzaju kompleksu Boga? Wydaje ci się, że jesteś nietykalny, prawda? Uważasz się za geniusza, przy którym reszta to szympansy? Ten drugi mężczyzna uciekający z miejsca zbrodni to nie był wspólnik Jonaha, nie stał na czatach ani nawet nie chciał ukraść samochodu. On nawet nie był czarny. To biały mężczyzna w czarnych rękawiczkach. To byłeś ty. – Nie – powiedział Bristow. W tym jednym słowie wyraźnie pobrzmiewała panika, lecz po chwili prawnik z ledwie widocznym wysiłkiem znowu wykrzywił twarz w pogardliwym uśmiechu. – To nie mogłem być ja. Byłem wtedy w Chelsea u matki. Przecież ci mówiła. Tony mnie tam widział. Byłem w Chelsea. – Twoja matka to uzależniona od valium ciężko chora kobieta, która przez większość dnia śpi. Pojechałeś do Chelsea dopiero po tym, jak zabiłeś Lulę. Podejrzewam, że wcześnie rano wszedłeś do sypialni matki, przestawiłeś jej zegarek, a potem ją obudziłeś, udając, że przyszła pora kolacji. Uważasz się za genialnego przestępcę, John, ale takie numery robiło milion osób przed tobą. Po prostu mało komu udawało się wszystkich nabrać. Twoja matka zażywa tyle opiatów, że nie bardzo wie, jaki jest dzień tygodnia. – Cały czas byłem w Chelsea – powtórzył Bristow. Jego kolano dalej podrygiwało. – Spędziłem tam cały dzień i tylko na chwilę wyskoczyłem do kancelarii po dokumenty. – Wziąłeś rękawiczki i bluzę z kapturem z mieszkania pod apartamentem Luli. Widać cię w nich na nagraniu z kamery – ciągnął Strike, nie zważając na jego słowa. – I to był wielki błąd. Ta bluza jest wyjątkowa. Nie ma takiej drugiej na świecie. Guy Somé zaprojektował ją specjalnie dla Deeby’ego Macca. Mogła pochodzić tylko z mieszkania pod apartamentem Luli, więc już wiemy, gdzie się ukryłeś. – Nie masz najmniejszych dowodów – powiedział Bristow. – Czekam na dowody. – Oczywiście, że czekasz – odrzekł Strike. – Niewinny człowiek nie siedziałby tutaj i tego nie słuchał. Już dawno by stąd wyszedł. Ale bez obawy. Mam dowód. – Niemożliwe – wychrypiał Bristow. – Motyw, środki i okazja, John. Miałeś je wszystkie. Zacznijmy od początku. Nie zaprzeczasz, że z samego rana zjawiłeś się u Luli... – Oczywiście, że nie zaprzeczam. – ...bo cię tam widziano. Ale wątpię, czy Lula kiedykolwiek dała ci kontrakt, z którym rzekomo do niej poszedłeś. Myślę, że potem go zwędziłeś. Wilson pozwolił ci wejść na górę i kilka minut później pokłóciłeś się z Lulą. Nie wpuściła cię do mieszkania. Nie mogłeś udawać, że nic się nie stało, bo słyszała was sprzątaczka. Miałeś szczęście: Lucynka kiepsko mówi po angielsku i potwierdziła twoją wersję, przekonana, że byłeś wściekły, bo Lula zeszła się ze swoim chłopakiem, pasożytem i narkomanem. Myślę jednak, że tak naprawdę pokłóciliście się dlatego, że nie chciała ci dać pieniędzy. Wed ług jej wszystkich co bardziej rozgarniętych przyjaciół słynąłeś z tego, że zazdrościłeś jej fortuny. Ale tamtego dnia musiałeś rozpaczliwie potrzebować forsy, skoro wdarłeś się do budynku i zacząłeś się z nią kłócić. Czyżby Tony zauważył braki na koncie Conwaya Oatesa? Musiałeś je szybko uzupełnić? – Bezpodstawne spekulacje – powiedział Bristow. Jego kolano nadal podrygiwało. – O tym, czy są bezpodstawne, zadecyduje sąd – odrzekł Strike. – Nigdy nie zaprzeczałem, że pokłóciłem się z Lulą. – Kiedy odmówiła wypisania czeku i zatrzasnęła ci drzwi przed nosem, zszedłeś po schodach i zobaczyłeś otwarte drzwi do mieszkania numer dwa. Wilson i facet z Securibell byli zajęci systemem alarmowym, a Lucynka już sprzątała. Prawdopodobnie odkurzała i hałas ułatwił ci przemknięcie obok tych dwóch mężczyzn. W zasadzie niewiele ryzykowałeś. Gdyby się odwrócili i cię zobaczyli, udałbyś, że chcesz podziękować Wilsonowi za wpuszczenie na górę. Przeszedłeś przez przedpokój, kiedy oni sprawdzali skrzynkę bezpiecznikową, i schowałeś się gdzieś w tym dużym apartamencie. Jest tam mnóstwo miejsca. W pustych szafach. Pod łóżkiem. Bristow milcząco kręcił głową, wszystkiemu zaprzeczając. Strike ciągnął tym samym rzeczowym tonem:

– Pewnie usłyszałeś, jak Wilson mówi Lucynce, żeby włączyła alarm, wciskając 1966. W końcu Lucynka, Wilson i facet z Securibell wyszli, a ty zostałeś sam. Niestety, miałeś pecha, bo Lula też wyszła z domu, więc nie mogłeś wrócić na górę i spróbować ją zmusić, żeby wyłożyła forsę. – Bujdy – powiedział prawnik. – Nigdy w życiu nie byłem w mieszkaniu numer dwa. Pożegnałem się z Lulą i pojechałem do kancelarii po dokumenty... – Od Alison. Czy nie tak mówiłeś, kiedy po raz pierwszy opowiadałeś mi o tamtym dniu? – spytał Strike. Na żylastej szyi Bristowa znowu zakwitły różowe plamy. Po chwili wahania odchrząknął i powiedział: – Nie pamiętam, czy... Wiem tylko, że byłem tam bardzo krótko. Chciałem jak najszybciej wrócić do matki. – Jak myślisz, John, jak to będzie wyglądało w sądzie, kiedy Alison zacznie zeznawać i powie ławie przysięgłych, że poprosiłeś, by dla ciebie skłamała? Odegrałeś przed nią zrozpaczonego, załamanego brata, a potem zaprosiłeś ją na kolację. Ta żałosna kretynka, myśląc, że dzięki temu Tony ujrzy w niej kobietę godną zainteresowania, tak bardzo się ucieszyła, że zgodziła się z tobą pójść. Kilka randek później przekonałeś ją, by powiedziała, że byłeś w kancelarii rano w przeddzień śmierci Luli. Po prostu uznała, że za bardzo się przejmujesz i masz paranoję, prawda? Przecież jej ubóstwiany Tony, który rzekomo widział cię później u swojej siostry, zapewnił ci żelazne alibi. Doszła do wniosku, że może sobie pozwolić na małe kłamstewko, skoro dzięki temu się uspokoisz. Ale tamtego dnia Alison nie było w kancelarii, John. Nie mogła ci dać żadnych dokumentów. Cyprian zaraz po przyjściu do pracy wysłał ją do Oxfordu, żeby odszukała Tony’ego. Po pogrzebie Rochelle zacząłeś się trochę denerwować, bo zdałeś sobie z tego sprawę, prawda? – Alison jest niezbyt rozgarnięta – powiedział powoli Bristow, pocierając dłonie, jakby je mył. Jego kolano wciąż nerwowo podrygiwało. – Widocznie pomyliła daty. Wszystko wskazuje na to, że doszło do nieporozumienia. Nigdy jej nie prosiłem, by mówiła, że widziała mnie w kancelarii. Czyli mamy jej słowo przeciwko mojemu. Może próbuje się na mnie zemścić, bo właśnie ze sobą zerwaliśmy. Strike się roześmiał. – O, z pewnością cię rzuciła, John. Po tym jak moja asystentka zadzwoniła do ciebie dziś rano, żeby zwabić cię do Rye... – Twoja asystentka?! – No jasne. Przecież nie chciałem, żebyś był w pobliżu, kiedy będę przeszukiwał mieszkanie twojej matki. To Alison podała nam nazwisko tego klienta. Bo widzisz, zadzwoniłem do niej i o wszystkim powiedziałem. Także o tym, że Tony sypia z Ursulą May, że mam na to dowód i że niedługo zostaniesz aresztowany pod zarzutem morderstwa. Chyba ją przekonałem, że powinna sobie poszukać nowego chłopaka i nowej pracy. Mam nadzieję, że pojechała do matki do Sussex, tak jak jej doradziłem. Trzymałeś się z Alison, bo zależało ci na mocnym alibi i dzięki niej mogłeś się dowiedzieć, co myśli Tony, którego tak bardzo się boisz. Ale ostatnio zacząłem się martwić, że mogłaby przestać być ci potrzebna i spaść z dużej wysokości. Bristow próbował znów parsknąć szyderczym śmiechem, ale dźwięk, który z siebie wydobył, zabrzmiał sztucznie i głucho. – Więc wygląda na to, że nikt nie widział, jak tamtego ranka wpadłeś do kancelarii po dokumenty – ciągnął Strike. – Nadal ukrywałeś się w środkowym apartamencie w Kentigern Gardens osiemnaście. – Wcale nie. Byłem w Chelsea, u matki – powiedział Bristow. – Wtedy jeszcze raczej nie zamierzałeś zabić Luli – podjął Strike, nie zważając na Bristowa. – Pewnie po prostu chciałeś ją przycisnąć, kiedy wróci do domu. Tego dnia nikt nie oczekiwał cię w kancelarii, bo miałeś pracować w domu, dotrzymując towarzystwa chorej matce. Lodówka była pełna i wiedziałeś, jak wyjść, żeby nie włączył się alarm. Miałeś doskonały widok na ulicę, więc gdyby nadjechał Deeby Macc ze swoją świtą, spokojnie zdążyłbyś wyjść i zjawić się w holu z jakąś bajeczką o tym, że czekałeś na siostrę u niej w mieszkaniu. Było

tylko jedno niewielkie ryzyko: do apartamentu mogli przyjść jacyś dostawcy. Ale przed nimi też zdołałbyś się ukryć: kiedy wniesiono do środka ogromny wazon z kwiatami, nikt cię nie zauważył, prawda? Podejrzewam, że właśnie wtedy zaczęła w tobie kiełkować myśl o morderstwie. Spędziłeś tyle godzin sam, w luksusie. Wyobrażałeś sobie, jak by to było cudownie, gdyby Lula, której nie podejrzewałeś o spisanie testamentu, nagle umarła? Na pewno wiedziałeś, że bez problemu uda ci się wykiwać chorą matkę, zwłaszcza że potem miałaby tylko ciebie. A to samo w sobie musiało ci się wydawać wspaniałe, prawda, John? Bycie jedynym dzieckiem, które jej pozostało. Koniec z ciągłym przegrywaniem z ładniejszym, bardziej uroczym rodzeństwem. Mimo coraz głębszego mroku Strike widział wystające zęby Bristowa i baczne spojrzenie jego słabych oczu. – Bez względu na to, jak bardzo nadskakiwałeś matce i grałeś oddanego syna, nigdy nie byłeś dla niej najważniejszy, prawda? Zawsze najbardziej kochała Charliego. Wszyscy go kochali, nawet wujek Tony. A co się stało, kiedy Charlie zginął? Myślałeś, że wreszcie znajdziesz się w centrum uwagi, ale zjawiła się Lula i wszyscy zaczęli się martwić o Lulę, troszczyć się o Lulę i zachwycać się Lulą. Matka nie ma nawet twojego zdjęcia przy łożu śmierci. Wystarczyły jej fotki Charliego i Luli. Tylko ich dwoje kochała. – Pierdol się – warknął Bristow. – Pierdol się, Strike. Co ty w ogóle możesz wiedzieć? Twoja matka była kurwą. Na co umarła? Na trypra? – Jak miło – powiedział z uznaniem Strike. – Właśnie miałem spytać, czy interesowałeś się moim życiem prywatnym, kiedy szukałeś jakiegoś naiwniaka, którym można by manipulować. Pewnie doszedłeś do wniosku, że biedny, pogrążony w żałobie John Bristow wzbudzi we mnie szczególną sympatię, skoro moja matka umarła młodo i w podejrzanych okolicznościach. Myślałeś, że będziesz mógł na mnie grać jak na pieprzonych skrzypcach... Ale mniejsza o to, John. Podejrzewam, że jeśli twoim adwokatom nie uda się znaleźć dla ciebie odpowiedniego zaburzenia osobowości, będą próbowali zrzucić całą winę na twoje dzieciństwo. Niekochany. Zaniedbywany. Przyćmiewany. Zawsze czułeś się pokrzywdzony, prawda? Od razu to zauważyłem, kiedy zjawiłeś się u mnie w agencji: tak poruszająco uderzyłeś w płacz na wspomnienie Luli wnoszonej po podjeździe do twojego domu, do twojego życia. Rodzice nawet cię ze sobą nie wzięli, kiedy po nią pojechali, prawda? Zostawili cię w domu jak psa. Syna, który po śmierci Charliego przestał im wystarczać. Syna, który znowu miał zostać zepchnięty na drugi plan. – Nie muszę tego słuchać – szepnął Bristow. – W każdej chwili możesz wyjść – powiedział Strike, wpatrując się w spowite mrokiem okulary Bristowa, za którymi nie było już widać oczu. – Więc dlaczego tego nie robisz? Prawnik siedział jednak dalej, pocierał dłonie, jakby je mył, i podrygiwało mu kolano. Czekał na dowód. – Czy za drugim razem było łatwiej? – spytał cicho detektyw. – Łatwiej było zabić Lulę niż Charliego? Zobaczył białe obnażone zęby. Bristow otworzył usta, ale nie wydobył się z nich żaden dźwięk. – Tony wie, że ty to zrobiłeś, prawda? Chrzaniłeś mi o tym, jak bezwzględnie i okrutnie zachował się po jego śmierci. Tony tam był. Widział, jak odjeżdżasz rowerem z miejsca, gdzie zepchnąłeś Charliego, który nie zdołał się oprzeć wyzwaniu i wjechał na krawędź. Tony zobaczył martwego Charliego na dnie kamieniołomu i powiedział waszym rodzicom o swoich podejrzeniach, prawda? To dlatego twój ojciec go uderzył. Dlatego twoja matka zemdlała. Dlatego potem Tony dostał zakaz wstępu do waszego domu: wcale nie powiedział twojej matce, że wychowała młodocianych przestępców; powiedział, że wychowuje psychopatę. – To jest... Nie – zaskrzeczał Bristow. – Nie! – Ale Tony nie był w stanie zmierzyć się z rodzinnym skandalem. Milczał. Trochę jednak spanikował, kiedy się dowiedział, że twoi rodzice adoptują dziewczynkę, prawda? Zadzwonił do nich i próbował ich od tego odwieść. Przyznasz, że jego obawy były uzasadnione. Przypuszczam, że zawsze trochę się go bałeś. Co za pieprzona ironia, że to właśnie on

zapędził się w kozi róg i musiał ci dać alibi po śmierci Luli. Bristow nic nie mówił. Bardzo szybko oddychał. – Tony musiał udawać, że tamtego dnia był gdzieś indziej niż w hotelu, w którym zaszył się z żoną Cypriana Maya, więc powiedział, że wrócił do Londynu, żeby odwiedzić chorą siostrę. Potem zdał sobie sprawę, że musiałby tam wtedy spotkać ciebie i Lulę. Jego siostrzenica nie żyła, więc nie mogła zaprzeczyć jego słowom. Nie miał innego wyjścia, jak tylko udawać, że widział cię przez uchylone drzwi do gabinetu, ale z tobą nie rozmawiał. A ty potwierdziłeś jego wersję. Obaj kłamaliście jak najęci, zastanawiając się, co knuje ten drugi, ale za bardzo się baliście, żeby kwestionować nawzajem swoje zeznania. Tony prawdopodobnie sobie obiecywał, że zaczeka z konfrontacją, aż umrze twoja matka. Być może właśnie w taki sposób uciszał sumienie. Mimo to martwił się na tyle mocno, że poprosił Alison, by miała cię na oku. Ty tymczasem wstawiałeś mi kit o tym, jak Lula cię uściskała i zanim wyszła od matki, doszło między wami do wzruszającego pojednania. – Byłem tam – powiedział Bristow chrapliwym szeptem. – Byłem u mamy. Jeśli Tony skłamał, to jego sprawa. Nie możesz udowodnić, że mnie też tam nie było. – Nie zajmuję się dowodzeniem, że czegoś nie było, John. Mówię tylko, że straciłeś wszystkie alibi oprócz tego, które zapewniła ci uzależniona od valium matka. Przypuśćmy jednak, czysto teoretycznie, że gdy Lula składa wizytę otumanionej lekami matce, a Tony pieprzy Ursulę w jakimś hotelu, ty nadal ukrywasz się w mieszkaniu numer dwa i zaczynasz obmyślać odważniejsze rozwiązanie swoich problemów z dopływem gotówki. Czekasz. W pewnym momencie, nie chcąc zostawiać odcisków palców, wkładasz czarne skórzane rękawiczki z garderoby Deeby’ego. A to już mi trochę śmierdzi. Prawie jakbyś rozważał możliwość użycia siły. Wreszcie wczesnym popołudniem Lula wraca do domu, ale masz pecha, bo, jak bez wątpienia widzisz przez wizjer, są z nią przyjaciółki. Teraz – ciągnął Strike, coraz surowszym tonem – obciążające cię argumenty naprawdę nabierają wagi. „To był wypadek, trochę się szamotaliśmy, byliśmy na balkonie i...” Nieumyślne spowodowanie śmierci mogłoby przejść w sądzie, ale ty postanowiłeś zaczekać, aż koleżanki Luli wyjdą. Człowiek, któremu nie chodzi po głowie nic gorszego niż zastraszenie siostry i zmuszenie jej do wypisania czeku na dużą kwotę, też by zaczekał, aż ona znowu zostanie sama. Ale ty już tego próbowałeś i nie podziałało. Czemu zatem do niej nie poszedłeś, kiedy prawdopodobnie była w lepszym humorze, i nie spróbowałeś czegoś wskórać, wykorzystując krępującą obecność jej przyjaciółek w sąsiednim pokoju? Może dałaby ci pieniądze, byleby się ciebie pozbyć? Strike prawie wyczuwał fale strachu i nienawiści bijące od postaci, która ginęła w mroku po drugiej stronie biurka. – Nie – dodał. – Wolałeś zaczekać. Czekałeś przez cały wieczór, widziałeś, jak Lula wychodzi z budynku. Wtedy byłeś już pewnie mocno wkurzony. Miałeś czas, żeby z grubsza ułożyć plan. Obserwowałeś ulicę. Doskonale wiedziałeś, kto jest w budynku, a kogo nie ma. Wykombinowałeś, że uda ci się zniknąć niepostrzeżenie i wszystkich przechytrzyć. I nie zapominajmy, że już kiedyś zabiłeś. A to wiele zmienia. Bristow wykonał ruch trochę gwałtowniejszy niż zwykłe wzdrygnięcie się. Strike napiął mięśnie, ale Bristow nie wstał. Detektyw zdawał sobie sprawę, że nieprzymocowana proteza jedynie opiera się o jego nogę. – Patrzyłeś przez okno i widziałeś, że Lula wraca do domu sama. Ale przed budynkiem dalej stali paparazzi. Pewnie ogarnęła cię rozpacz, prawda? Wtedy, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, jakby wszechświatowi zależało wyłącznie na tym, by pomóc Johnowi Bristowowi, wszyscy zniknęli. Jestem przekonany, że stały szofer Luli dał cynk dziennikarzom. To człowiek, któremu zależy na dobrych kontaktach z prasą. No więc na ulicy zrobiło się pusto. Nadszedł twój moment. Włożyłeś bluzę Deeby’ego. Poważny błąd. Ale musisz przyznać, że tamtego wieczoru tyle razy miałeś farta, że coś musiało pójść nie tak. Następnie – i za to należy ci się moje uznanie, bo długo mnie to zwodziło – wyjąłeś z wazonu kilka białych róż, prawda? Wytarłeś łodygi dość starannie, ale nie aż tak dokładnie, jak powinieneś, i wyniosłeś kwiaty z mieszkania numer dwa. Zostawiłeś uchylone drzwi i ruszyłeś w stronę apartamentu siostry. Nie zauważyłeś, że po drodze kapnęło z kwiatów kilka kropel wody. Później poślizgnął się na niej Wilson. Stanąłeś przed drzwiami Luli i zapukałeś.

Co zobaczyła, kiedy spojrzała przez wizjer? Białe róże. Stała na balkonie, szeroko otworzyła okna, wyglądała i wyczekiwała odnalezionego niedawno brata, który miał nadejść ulicą, ale okazało się, że jednak go przeoczyła! Podekscytowana otworzyła drzwi, a ty wtargnąłeś do środka. Bristow siedział bez ruchu. Nawet kolano przestało mu podrygiwać. – Zabiłeś ją w taki sam sposób, w jaki zabiłeś Charliego, i tak samo jak później zamordowałeś Rochelle: popchnąłeś ją, mocno i szybko, może nawet podniosłeś. Zaskoczyłeś ją tym, prawda? Tak samo jak tamtych dwoje. Krzyczałeś, że nie dała ci pieniędzy, że ci ich odmówiła, tak samo jak rodzice odmawiali ci miłości, prawda, John? Zawołała w odpowiedzi, że nie dostałbyś ani grosza, nawet gdybyś ją zabił. Kiedy się szamotaliście i ciągnąłeś ją przez salon w stronę balkonu, powiedziała ci, że ma innego brata, prawdziwego, który właśnie do niej idzie, i że wszystko mu zapisała. „Za późno, już to zrobiłam!” – zawołała. A ty nazwałeś ją kłamliwą pieprzoną suką i wypchnąłeś przez balkon. Bristow prawie przestał oddychać. – Przypuszczam, że wcześniej upuściłeś róże pod jej drzwiami. Wybiegłeś z mieszkania, podniosłeś je, popędziłeś po schodach z powrotem do apartamentu numer dwa i pospiesznie wsadziłeś do wazonu. Kurwa, miałeś farta. Gliniarz przez przypadek strącił ten wazon, a róże były jedynym elementem świadczącym o tym, że ktoś przebywał w mieszkaniu. Nie ułożyłeś ich tak jak w kwiaciarni, bo musiałeś jak najszybciej uciec z budynku. Następne minuty wymagały mocnych nerwów. Nie przypuszczałeś, że ktoś natychmiast podniesie alarm, ale Tansy Bestigui była na balkonie piętro niżej. Usłyszałeś jej krzyk i zrozumiałeś, że masz jeszcze mniej czasu, niż ci się wydawało. Wilson wybiegł do Luli na ulicę, a ty, czekając przy drzwiach i obserwując przez wizjer, zobaczyłeś, jak biegnie po schodach na drugie piętro. Włączyłeś alarm, wymknąłeś się z mieszkania i powoli wyszedłeś na klatkę schodową. Państwo Bestigui wrzeszczeli na siebie za drzwiami. Pobiegłeś na dół. Słyszał cię Freddie Bestigui, ale on miał wtedy inne zmartwienia na głowie. W holu było pusto. Wybiegłeś na ulicę, gdzie mocno sypał śnieg. I pognałeś przed siebie, prawda? Kaptur na głowie, zakryta twarz, pracujące w biegu ręce w rękawiczkach. Na końcu ulicy zobaczyłeś innego mężczyznę, który na złamanie karku uciekał z miejsca, gdzie zobaczył śmierć swojej siostry. Nie znaliście się. Wątpię, żebyś miał czas się zastanowić, kto to taki. Wtedy jeszcze o tym nie myślałeś. W ciuchach zwędzonych Deeby’emu Maccowi pobiegłeś najszybciej, jak mogłeś, minąłeś kamerę monitoringu, która zarejestrowała was obu, a potem popędziłeś po Halliwell Street, gdzie znów dopisało ci szczęście, bo nie było więcej kamer. Przypuszczam, że wyrzuciłeś bluzę i rękawiczki do kosza, a potem złapałeś taksówkę. Policji nie przyszło do głowy, żeby szukać białego elegancko ubranego mężczyzny, widzianego w mieście tamtej nocy. Pojechałeś do matki, przygotowałeś jej coś do jedzenia, cofnąłeś zegarek i obudziłeś ją. Nieźle, John. Nadal jest przekonana, że rozmawialiście sobie o Charliem w chwili, w której Lula skoczyła z balkonu. Upiekło ci się. Było cię stać, by do końca życia płacić Rochelle za milczenie. Miałeś mnóstwo szczęścia, bo przecież Jonah Agyeman mógł zginąć w Afganistanie. Na to zresztą liczyłeś, ilekroć w gazecie ukazywało się zdjęcie jakiegoś czarnoskórego żołnierza, prawda? Ale wolałeś się nie zdawać na szczęście. Jesteś pokręconym, zarozumiałym sukinsynem, więc uznałeś, że możesz to rozegrać lepiej. Zapadło długie milczenie. – Nie masz dowodów – powiedział w końcu Bristow. W agencji było już tak ciemno, że Strike widział jedynie zarys jego sylwetki. – Żadnych dowodów. – Obawiam się, że się mylisz – powiedział Strike. – Myślę, że policja ma już nakaz. – Jaki nakaz? – spytał Bristow i wreszcie poczuł się na tyle pewny siebie, żeby się roześmiać. – Żeby przeszukać londyńskie kosze na śmieci w poszukiwaniu bluzy wyrzuconej trzy miesiące temu? – Nie. Żeby zajrzeć do sejfu twojej matki, rzecz jasna. Strike zastanawiał się, czy zdoła wystarczająco szybko podnieść żaluzje. Był daleko od włącznika światła, a w agencji panowała już ciemność. Nie chciał spuszczać z oka spowitej mrokiem postaci Bristowa. Był pewny, że trzykrotny morderca nie przyszedł nieprzygotowany.

– Podsunąłem im kilka kodów – podjął Strike. – Jeśli okażą się niedobre, pewnie będzie trzeba wezwać eksperta. Ale gdybym miał się założyć, postawiłbym na 030483. Rozległ się szelest, mignęła blada dłoń i Bristow rzucił się na niego. Koniec noża drasnął pierś Strike’a, gdy ten pchnął Bristowa na bok. Prawnik zsunął się z biurka, odwrócił i znowu zaatakował. Tym razem Strike runął do tyłu z krzesłem, uwięziony między ścianą i biurkiem, a Bristow znalazł się na nim. Strike trzymał Bristowa za nadgarstek, ale nie widział noża: było zupełnie ciemno. Wyprowadził cios, trafiając Bristowa mocno w podbródek, aż prawnikowi odskoczyła głowa i spadły okulary. Uderzył jeszcze raz i Bristow wyrżnął o ścianę. Strike próbował usiąść. Dolna część ciała Bristowa przygwoździła do podłogi jego potwornie bolący kikut, a nóż mocno dźgnął go w ramię. Strike poczuł, jak ostrze przecina ciało, wypływa ciepła krew i przeszywa go okropny piekący ból. Na tle okna zobaczył niewyraźną sylwetkę Bristowa unoszącego rękę. Podźwignął się mimo przytłaczającego go ciężaru, odparł drugi cios noża i z ogromnym wysiłkiem zdołał zrzucić z siebie napastnika. Gdy próbował przyszpilić Bristowa, proteza wyślizgnęła się z nogawki. Gorąca krew pryskała na wszystko wokół. Nie miał pojęcia, gdzie podział się nóż. Biurko przewróciło się pod ciężarem nacierającego Strike’a, a gdy ukląkł zdrowym kolanem na chudej klatce piersiowej Bristowa i zaczął macać niezranioną ręką w poszukiwaniu noża, światło rozszczepiło jego siatkówki i rozległ się krzyk kobiety. Oślepiony Strike zauważył nóż, który zbliżał się do jego brzucha. Chwycił leżącą z tyłu protezę i rąbnął nią Bristowa w twarz jak pałką: raz, drugi... – Przestań! Cormoran, PRZESTAŃ! ZABIJESZ GO! Strike zgramolił się z Bristowa, który już się nie ruszał. Rzucił protezę na podłogę i położył się na plecach obok przewróconego biurka, ściskając zakrwawione ramię. – Przecież – wydyszał, nie widząc Robin – kazałem ci iść do domu. Ale ona już była przy telefonie. – Proszę tu przysłać policję i karetkę! – I zamów taksówkę – wychrypiał Strike z podłogi. Zaschło mu w gardle od tak długiego mówienia. – Nie zamierzam jechać do szpitala razem z tym zasrańcem. Wyciągnął rękę, sięgając po komórkę, która leżała kilkadziesiąt centymetrów dalej. Wyświetlacz był roztrzaskany, ale wciąż nagrywała.

EPILOG

Nihil est ab omni Parte beatum. Szczęście ma zawsze swoje ciemne strony. Horacy, Do Pompejusza Grosfusa (tłum. A. Ważyk)

Dziesięć dni później Brytyjska armia wymaga od żołnierzy podporządkowania służbie osobistych potrzeb i więzi międzyludzkich, co dla cywila jest prawie niepojęte. Armia nie uznaje żadnych celów wyższych niż ona sama. Niedające się przewidzieć kryzysowe momenty życia – narodziny i śmierć, śluby, rozwody i choroby – ogólnie biorąc, nie powodują w militarnych planach większych zakłóceń niż kamienie stukające o spód czołgu. Zdarzają się jednak wyjątkowe okoliczności i właśnie ze względu na nie skrócono drugi okres służby porucznika Jonaha Agyemana w Afganistanie. Stołeczna policja zwróciła się o pilne odesłanie żołnierza do kraju i choć armia raczej nie stawia celów policji wyżej od własnych, w tym wypadku była gotowa pomóc. Okoliczności śmierci siostry Agyemana budziły międzynarodowe zainteresowanie i burza, jaka rozpętała się w prasie wokół nieznanego dotąd sapera, została uznana za niekorzystną zarówno dla niego samego, jak i dla armii, w której służył. Dlatego wsadzono Jonaha do samolotu i odesłano do Wielkiej Brytanii, gdzie armia robiła co w jej imponującej mocy, by osłonić go przed wygłodniałą prasą. Znaczna część czytającego gazety społeczeństwa przypuszczała, że porucznik Agyeman będzie zachwycony: po pierwsze, powrotem do domu z Afganistanu, a po drugie, czekającym go bogactwem, które wykraczało poza jego najśmielsze wyobrażenia. Młody żołnierz, z którym Cormoran Strike spotkał się w pubie Tottenham na lanczu dziesięć dni po aresztowaniu mordercy Luli, zachowywał się jednak niezbyt przyjaźnie i chyba nadal był w szoku. Ci dwaj mężczyźni, choć w różnych okresach, żyli takim samym życiem i narażali się na taką samą śmierć. Była to więź, której nie jest w stanie zrozumieć żaden cywil. Przez pół godziny rozmawiali wyłącznie o wojsku. – Byłeś w Wydziale do spraw Specjalnych, tak? – spytał Agyeman. – Mogłem się domyślić, że ktoś taki spieprzy mi życie. Strike się uśmiechnął. Nie uznał tego za niewdzięczność, mimo że szwy w ręce boleśnie naciągały skórę, ilekroć podnosił kufel. – Mama chce, żebym odszedł ze służby – dodał żołnierz. – Ciągle powtarza, że to jedyna dobra rzecz, jaka może wyniknąć z tego całego zamieszania. Była to pierwsza niewyraźna aluzja dotycząca powodu, dla którego się spotkali i dla którego Jonah nie był teraz tam, gdzie powinien: ze swoim pułkiem, w życiu, które sobie wybrał. Potem nagle zaczął mówić, jakby czekał na Strike’a od miesięcy. – Mama nie wiedziała, że tata miał inne dziecko. Nie powiedział jej. Nie był pewny, czy ta cała Marlene mówiła prawdę o ciąży. Wyznał mi to tuż przed śmiercią, kiedy wiedział, że zostało mu już tylko kilka dni. „Nie martw tym matki – dodał. – Mówię ci to tylko dlatego, że umieram. Nie jestem pewny, czy przypadkiem nie masz jakiegoś przyrodniego

rodzeństwa”. Powiedział, że tamta kobieta była biała i że gdzieś zniknęła. Może usunęła ciążę. Ja pierdolę! Musiałbyś znać mojego tatę. Nigdy nie opuścił mszy w niedzielę. Przyjął komunię na łożu śmierci. W życiu bym się czegoś takiego nie spodziewał. Nigdy. Nie zamierzałem wspominać mamie o romansie taty. Ale pewnego dnia zadzwonił telefon. Dzięki Bogu byłem akurat na przepustce. Później Lula mówiła – dodał, nieśmiało wymawiając jej imię, jakby nie był pewny, czy ma do tego prawo – że rozłączyłaby się, gdyby odebrała moja mama. Nie chciała nikogo ranić. Wydawała się w porządku. – Chyba była w porządku – powiedział Strike. – No... Ale, ja pierdolę, to było dziwne. Uwierzyłbyś, gdyby zadzwoniła do ciebie jakaś supermodelka i powiedziała, że jest twoją siostrą? Strike pomyślał o pokręconej historii swojej rodziny. – Chyba tak – odrzekł. – No, może i racja. Po co miałaby kłamać? W każdym razie tak sobie pomyślałem. Dałem jej numer komórki i kilka razy rozmawialiśmy, kiedy mogła się spotkać ze swoją przyjaciółką Rochelle. Zorganizowała wszystko tak, żeby prasa o niczym się nie dowiedziała. To mi pasowało. Nie chciałem martwić matki. Agyeman wyjął paczkę papierosów Lambert and Butler i nerwowo obracał ją w palcach. Pewnie kupił je tanio, pomyślał Strike, przypominając sobie z ukłuciem żalu wojskowe służby aprowizacyjne. – No więc zadzwoniła do mnie w przeddzień... w przeddzień tego, co się stało – ciągnął Jonah – i błagała, żebym do niej przyszedł. Wcześniej powiedziałem, że na tej przepustce nie dam rady się z nią spotkać. Człowieku, ta sytuacja mnie przerastała. Moja siostra jest supermodelką. Mama martwiła się, że jadę do Helmand. Nie mogłem jej na dodatek powiedzieć, że tata miał dziecko. Jeszcze nie. Więc powiedziałem Luli, że nie dam rady się z nią spotkać. Błagała, żebym do niej przyszedł przed wyjazdem. Wydawała się przygnębiona. Powiedziałem, że może uda mi się wpaść później, no wiesz, kiedy mama już się położy. Udałbym, że idę na szybkie piwo z kumplem albo coś w tym rodzaju. Lula powiedziała, żebym przyszedł naprawdę późno, tak o wpół do drugiej. No i poszedłem do niej – ciągnął Jonah, nerwowo drapiąc się po karku. – Kiedy byłem na skrzyżowaniu... zobaczyłem, jak spada. Przesunął ręką po ustach. – Uciekłem. Po prostu uciekłem. Do diabła, nie wiedziałem, co o tym myśleć. Nie chciałem tam być, nie chciałem musieć się z czegokolwiek tłumaczyć. Wiedziałem, że miała problemy psychiczne i pamiętałem, że przez telefon wydawała się smutna. Zastanawiałem się, czy zwabiła mnie po to, żebym zobaczył, jak skacze. Potem nie mogłem spać. Szczerze mówiąc, cieszyłem się, że będę w Afganistanie. Z dala od tej całej pieprzonej burzy w mediach. W pubie panował gwar, mnóstwo klientów przyszło na lancz. – Przypuszczam, że tak bardzo zależało jej na spotkaniu z tobą, dlatego że wcześniej rozmawiała z matką – powiedział Strike. – Lady Bristow połknęła dużo valium. Pewnie chciała wziąć córkę na litość i zatrzymać ją u siebie na trochę dłużej, więc wyjawiła jej, co przed laty Tony powiedział o Johnie: że to John zepchnął swojego młodszego brata Charliego z krawędzi kamieniołomu. Dlatego Lula była taka przygnębiona, kiedy wyszła od matki, i dlatego usiłowała się dodzwonić do wujka i zapytać, czy to prawda. Poza tym chyba rozpaczliwie chciała się z tobą zobaczyć, bo potrzebowała kogoś, kogokolwiek, kogo mogłaby obdarzyć miłością i zaufaniem. Jej matka miała trudny charakter i była umierająca, wujka nienawidziła i właśnie usłyszała, że jej brat jest mordercą. Pewnie wpadła w rozpacz. I chyba się bała. W przeddzień jej śmierci Bristow próbował wtargnąć do jej mieszkania i wyłudzić od niej pieniądze. Pewnie się zastanawiała, co robić. Pub rozbrzmiewał gwarem rozmów i pobrzękiwaniem szklanek, ale głos Jonaha zabrzmiał wyraźnie. – Cieszę się, że złamałeś temu draniowi szczękę. – I nos – dodał wesoło Strike. – Dobrze, że dźgnął mnie nożem, bo inaczej trudno byłoby mi się powołać na „uzasadnione użycie siły”. – Przyszedł uzbrojony – powiedział z namysłem Jonah. – Jasne, że tak – odrzekł Strike. – Poleciłem swojej sekretarce, żeby na pogrzebie Rochelle

wspomniała mu o pogróżkach, które dostaję od czubka chcącego mnie rozpłatać nożem. To zaszczepiło w głowie Bristowa pewną myśl. Wykombinował, że w razie czego spróbuje obarczyć winą za moją śmierć starego biednego Briana Mathersa. Potem pewnie poszedłby do domu, pomajstrował przy zegarze matki i znowu usiłowałby wykręcić ten sam numer. Ma nierówno pod sufitem. Ale to nie znaczy, że nie jest sprytnym sukinsynem. Ich rozmowa w zasadzie dobiegła końca. Kiedy wyszli z pubu, Agyeman, który nerwowo nalegał na zapłacenie rachunku, nieśmiało zaproponował pieniądze Strike’owi, gdyż skromna egzystencja detektywa została szeroko opisana przez media. Strike odrzucił propozycję, ale nie czuł się urażony. Widział, że młody saper usiłuje przywyknąć do myśli o swojej nowej fortunie, że ugina się pod odpowiedzialnością, pod związanymi z tym wszystkim oczekiwaniami, zainteresowaniem, jakie wzbudza, i decyzjami, jakie to za sobą pociąga. Że jest o wiele bardziej przerażony niż szczęśliwy. Do tego dochodziła oczywiście potworna i ciągła świadomość, w jaki sposób zdobył te miliony. Strike przypuszczał, że myśli Jonaha Agyemana śmigają teraz jak wściekłe od jego towarzyszy broni w Afganistanie do wyobrażeń o sportowych samochodach i wspomnień przyrodniej siostry leżącej martwej na śniegu. Któż lepiej od tego żołnierza rozumiał, jak kapryśny bywa los przypominający przypadkowe rzucenie kostką? – Nie wywinie się, prawda? – spytał nagle Agyeman, kiedy już mieli się pożegnać. – Nie, jasne, że nie – uspokoił go Strike. – Gazety jeszcze do tego nie dotarły, ale w sejfie jego matki policja znalazła komórkę Rochelle. Nie śmiał się jej pozbyć. Zmienił kod do sejfu, żeby nikt oprócz niego nie mógł się dostać do środka. 030483. Niedziela wielkanocna tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego trzeciego roku. Dzień, w którym zabił mojego kumpla Charliego. To był ostatni dzień pracy Robin. Strike chciał, żeby poszła z nim do pubu na spotkanie z Jonahem Agyemanem, do którego odnalezienia tak bardzo się przyczyniła, ale wolała zostać w agencji. Strike miał wrażenie, że celowo odgradza się od sprawy, od pracy, od niego. Po południu był umówiony w Ośrodku dla Osób po Amputacji przy szpitalu Królowej Marii. Wiedział, że kiedy wróci z Roehampton, Robin już nie będzie. Matthew zabierał ją na weekend do Yorkshire. Kiedy Strike kuśtykał z powrotem do agencji przez trwający dalej chaos prac budowlanych, zastanawiał się, czy po dzisiejszym dniu kiedykolwiek zobaczy jeszcze swoją tymczasową sekretarkę – i wątpił w to. Jeszcze nie tak dawno tymczasowość ich współpracy była jedynym powodem, dla którego pogodził się z jej obecnością, ale teraz wiedział, że będzie mu jej brakowało. Pojechała z nim taksówką do szpitala i owinęła jego krwawiące ramię swoim płaszczem. Burza, jaka rozpętała się w mediach wokół aresztowania Bristowa, bynajmniej nie zaszkodziła interesom Strike’a. Wiedział, że niebawem naprawdę może potrzebować sekretarki. Rzeczywiście – gdy z wysiłkiem wchodził na drugie piętro, usłyszał głos Robin rozmawiającej przez telefon: – ...spotkanie na wtorek. Obawiam się, że pan Strike jest zajęty przez cały poniedziałek... Tak... Oczywiście... W takim razie zapiszę pana na jedenastą. Tak. Dziękuję. Do widzenia. Kiedy Strike wszedł do agencji, Robin obróciła się na krześle i spytała: – Jaki był ten Jonah? – Miły facet – odrzekł Strike, siadając na zapadłej sofie. – Sytuacja trochę go przerasta. Ale gdyby nie on, te dziesięć milionów dostałoby się Bristowowi, więc musi sobie jakoś poradzić. – Kiedy cię nie było, dzwoniło trzech potencjalnych klientów – powiedziała Robin – ale ten ostatni trochę mnie niepokoi. Możliwe, że to kolejny dziennikarz. O wiele bardziej interesowałeś go ty niż jego własny problem. Było sporo takich telefonów. Prasa z radością rzuciła się na historię, w której było w bród sensacji i wszystkiego, co dziennikarze kochają najbardziej. Sam Strike bardzo często występował w gazetach. Zdjęcie, które najczęściej zamieszczano – i z którego był zadowolony – zostało zrobione dziesięć lat temu, kiedy jeszcze służył w żandarmerii wojskowej. Pismaki wygrzebały jednak także zdjęcie gwiazdy rocka, jego żony i supergroupie.

Rozpisywano się o niekompetencji policji. Zrobiono zdjęcie Carverowi, jak pospiesznie szedł ulicą w łopoczącym rozpiętym płaszczu i z wyraźnie widocznymi plamami potu na koszuli. Za to Wardle’a, przystojnego Wardle’a, który pomógł Strike’owi przyskrzynić Bristowa, traktowano na razie pobłażliwie, co zawdzięczał zwłaszcza dziennikarkom. Media znowu żywiły się przede wszystkim zwłokami Luli Landry. Rozliczne wersje historii obfitowały w zdjęcia nieskazitelnej twarzy zmarłej modelki i jej gibkiego, wyrzeźbionego ciała. Robin coś mówiła. Strike nie słyszał co, gdyż jego uwaga skupiła się na rwącym bólu w ręce i nodze. – ...notkę na temat wszystkich kartotek i twojego terminarza. Wiesz, że teraz będziesz kogoś potrzebował. Sam nie dasz sobie z tym wszystkim rady. – Nie dam – przyznał, podźwigając się z miejsca. Zamierzał to zrobić później, kiedy będzie wychodziła, ale równie dobrze mógł załatwić tę sprawę już teraz, a przy okazji miał pretekst, żeby wstać z sofy, która była strasznie niewygodna. – Słuchaj, Robin, właściwie to jeszcze ci nie podziękowałem... – Podziękowałeś – zapewniła pospiesznie. – W taksówce w drodze do szpitala... Zresztą nie ma za co dziękować. Było mi tutaj naprawdę miło. W zasadzie wspaniale. Pokuśtykał do gabinetu i nie usłyszał, że zadrżał jej głos. Prezent leżał schowany na dnie sportowej torby. Opakowanie wyglądało fatalnie. – Proszę – powiedział. – To dla ciebie. Bez twojej pomocy nie dałbym rady. – Och – odrzekła Robin ze ściśniętym gardłem, a łzy, które popłynęły jej po policzkach wzruszyły go i jednocześnie trochę zaniepokoiły. – Nie trzeba było... – Otwórz w domu – powiedział, lecz było już za późno. Opakowanie dosłownie rozpadało jej się w rękach. Papier się rozdarł i na biurko wyślizgnęło się coś zielonego jak trucizna. Robin wydała z siebie zduszony okrzyk. – Kupiłeś... O mój Boże, Cormoran... Podniosła sukienkę, którą z takim zachwytem przymierzała w Vashti. Kiedy mu się znad niej przyglądała, była zarumieniona i błyszczały jej oczy. – Nie stać cię na to! – Właśnie że stać – powiedział, opierając się o ściankę działową, co było odrobinę wygodniejsze niż siedzenie na sofie. – Interes się rozkręcił. Byłaś niesamowita. Twój nowy pracodawca to szczęściarz. Gorączkowo wycierała oczy rękawami bluzki. Wstrząsnął nią szloch i wymknęły jej się jakieś niezrozumiałe słowa. Sięgnęła na oślep po chusteczki, które kupiła za drobne z kasetki, spodziewając się kolejnych klientek w rodzaju pani Hook. Wydmuchała nos, wytarła oczy i trzymając na kolanach wiotką, zapomnianą sukienkę, powiedziała: – Nie chcę stąd odchodzić! – Nie stać mnie na ciebie, Robin – odparł beznamiętnie. Nie żeby o tym nie myślał. Poprzedniego wieczoru leżał na łóżku polowym i przeprowadzał w głowie obliczenia, próbując sformułować ofertę, która nie będzie wyglądała jak kpina w porównaniu z płacą zaproponowaną Robin przez firmę konsultingową. Niestety, nie było go stać na sekretarkę. Nie mógł dłużej odwlekać spłaty największego ze swoich długów. Czekała go podwyżka czynszu i musiał wreszcie przestać spać w agencji. Jego krótkoterminowe perspektywy ogromnie się poprawiły, ale dalsza przyszłość pozostawała niepewna. – Nie oczekiwałabym od ciebie tyle, ile zaproponowali mi w kadrach – powiedziała niewyraźnie Robin. – Nie byłbym w stanie zbliżyć się do tej kwoty – odrzekł Strike. (Ale Robin znała stan finansów Strike’a prawie tak dobrze jak on i domyśliła się, na ile może liczyć. Poprzedniego wieczoru, kiedy Matthew zastał ją we łzach, rozpaczającą z powodu rychłego odejścia z pracy, powiedziała mu, ile według niej mógłby zaoferować Strike. – Przecież nie złożył ci żadnej oferty – odparł Matthew. – Prawda? – Nie, ale gdyby złożył... – No cóż, to zależy od ciebie – powiedział sztywno Matthew. – Twój wybór. Sama musisz zdecydować. Wiedziała, że Matthew nie chce, żeby dalej pracowała u Strike’a. Spędził wiele godzin

na pogotowiu, kiedy zszywali Strike’a, i czekał, aż będzie mógł ją zabrać do domu. Dość oficjalnym tonem powiedział jej, że wykazując tyle inicjatywy, bardzo dobrze się spisała, ale od tamtej pory zachowywał się chłodno i z lekką dezaprobatą, zwłaszcza kiedy ich przyjaciele dopytywali się o poufne szczegóły informacji przeczytanych w gazetach. Ale chyba polubiłby Strike’a, gdyby się poznali? Poza tym sam powiedział, że decyzja należy do niej...) Robin trochę się wyprostowała, jeszcze raz wydmuchała nos i powiedziała Strike’owi ze spokojem lekko zakłóconym małą czkawką, za ile byłaby gotowa u niego zostać. Minęło kilka sekund, zanim odpowiedział. Było go stać akurat na kwotę, którą wymieniła: odbiegała o pięćset funtów od tej, którą sam wyliczył i na którą mógł sobie pozwolić. Jakkolwiek by na to patrzeć, Robin była skarbem i nie zdołałby jej nikim zastąpić za taką cenę. W tej beczce miodu była jednak łyżka dziegciu... – Na tyle mnie stać – powiedział. – Tak, tyle mógłbym ci płacić. Zadzwonił telefon. Rozpromieniona Robin podniosła słuchawkę i radość w jej głosie brzmiała tak, jakby wyczekiwała tej rozmowy od wielu dni. – O, dzień dobry, panie Gillespie! Jak się pan miewa? Pan Strike właśnie wysłał panu czek, dziś rano osobiście wrzuciłam kopertę do skrzynki... Wszystkie zaległe płatności, tak, a nawet trochę więcej... Och, nie, pan Strike stanowczo twierdzi, że chce spłacić tę pożyczkę... To bardzo miło ze strony pana Rokeby’ego, ale pan Strike wolałby ją spłacić. Ma nadzieję, że uda mu się zwrócić resztę w ciągu kilku najbliższych miesięcy... Godzinę później Strike siedział na twardym plastikowym krześle w Ośrodku dla Osób po Amputacji. Wyciągnął przed siebie okaleczoną nogę i pomyślał, że gdyby wiedział, iż Robin zostanie, nie kupiłby jej tej zielonej sukienki. Był pewny, że taki prezent nie zapewni mu przychylności jej narzeczonego, zwłaszcza gdy Matthew ją w niej zobaczy i usłyszy, że wcześniej pokazała się w tej kreacji Strike’owi. Westchnął i sięgnął po egzemplarz „Private Eye” leżący na stoliku obok. Gdy lekarz specjalista wywołał go po raz pierwszy, Strike nie zareagował. Zagłębił się w lekturze strony z nagłówkiem „Bzdety o Landry”, na której roiło się od przykładów dziennikarskiej przesady związanej ze sprawą, którą rozwiązał razem z Robin. Tak wielu felietonistów robiło aluzje do Kaina i Abla, że magazyn poświęcił temu obszerny artykuł. – Pan Strick? – zawołał lekarz po raz drugi. – Pan Cameron Strick? Strike podniósł głowę i szeroko się uśmiechnął. – Strike – powiedział wyraźnie. – Nazywam się Cormoran Strike. – Och, najmocniej przepraszam... Tędy proszę... Gdy Strike kuśtykał za lekarzem, z jego podświadomości wynurzyło się zdanie, które przeczytał dawno temu, zanim po raz pierwszy zobaczył zwłoki, zachwycił się wodospadem w afrykańskich górach i obserwował zmieniającą się twarz mordercy, do którego dociera, że został złapany. „Stałem się imieniem”. – Proszę się położyć i odpiąć protezę. Skąd znał to zdanie? Położył się i marszcząc brwi, utkwił wzrok w suficie. Nie zwracał uwagi na lekarza, który pochylał się nad tym, co zostało z nogi Strike’a, mamrotał pod nosem, oglądał i delikatnie trącał kikut palcami. Minęło kilka minut, zanim Strike wydobył z pamięci wersy, których nauczył się dawno temu. Nie mogę przestać wędrować: chcę wypić Aż do dna życie. Zawsze się cieszyłem Mocno, cierpiałem mocno – albo z tymi, Co mnie kochali, albo sam: na brzegu I w deszczu, którym dręczyły Hyjady Morze zamglone. Stałem się imieniem...[8]

Przypisy [1] Droga Chłopa Pańszczyźnianego lub Niewolnika [przypisy pochodzą od tłumaczki]. [2] Nawiązanie do popularnego w Wielkiej Brytanii wyrażenia użytego w 1966 roku przez komentatora sportowego BBC Kennetha Wolstenhome’a pod koniec finałowego meczu mistrzostw świata w piłce nożnej. Kibice zaczęli wbiegać na murawę tuż przed końcem meczu i komentator zawołał: „Myślą, że to już koniec!”. Anglia zdobyła mistrzostwo, wygrywając z Niemcami. [3] Strike wymawia imię projektanta po angielsku – gai. [4] Telefon do psa. [5] Paskuda – dziewczyna o ładnej figurze i brzydkiej twarzy. [6] L.L., będziesz moja. [7] Dzwoń sobie, ile chcesz, nikogo nie ma w domu. [8] Fragment Ulissesa A. Tennysona w przekładzie Z. Kubiaka.