Wyklad 1

Wykład I

Rola spedycji w procesach handlowych i transportowych

Proces handlowy Poszukiwanie partnera handlowego – kryteria wyboru np. dostawcy (czynniki logistyczne), Faza negocjacji – ustalanie ceny, warunków dostawy, warunków płatności, Faza realizacji dostawy – proces transportowy (logistyczny), Faza potransakcyjna – realizacja płatności

Proces transportowy

Ciąg kolejno następujących czynności, stanowiących pewną całość, w wyniku których towar zostanie dostarczony odbiorcy w jak najsprawniejszy sposób

Proces transportowy czynności spedycyjne czynności przemieszczania (przewóz, przeładunek, składowanie przejściowe) czynności dodatkowe (np. magazynowanie długookresowe)

Organizacja i planowanie procesu transportowego – różne aspekty Opracowanie koncepcji przewozu (m.in. optymalizacja – np wybór sposobu przewozu: środek transportu, trasa, czas), Przygotowanie wszystkiego, co jest potrzebne do przewozu, Koordynacja procesu transportowego

Przygotowanie do przewozu – schemat ogólny Przygotowanie Środka transportu i kierowcy

Przygotowanie dokumentów

Przygotowanie przesyłki

List Przewozowy, ...

Prawidłowo zorganizowany proces transportowy i handlowy

Rola transportu i spedycji Efekty ekonomiczne przedsiębiorstw

Uzyskiwane przychody

Koszty

Transport

Efektywny transport to efektywna gospodarka Efektywność transportu

Czynniki zewnętrzne (warunki naturalne, infrastruktura)

Organizacja (m.in. Koordynacja)

Zasoby (tabor, wyposażenie, ludzie, systemy informacyjne)

Pojęcie spedycji J. Marzec „Spedycja jest to zarobkowe organizowanie przemieszczania ładunków w zastępstwie zleceniodawcy oraz wykonywanie związanych z tym czynności za wyjątkiem samego transportu i czynności dodatkowych.” T. Szczepaniak: „spedycja jest to zorganizowanie przemieszczania ładunków przy zastosowaniu odpowiednio dobranych środków transportu i sposobu przewozu, w wyniku czego następuje przesłanie ładunków od dostawcy do odbiorcy.”

Pojęcie spedycji T. Szczepaniak: „Spedycja to wszystkie czynności konieczne do przesłania ładunku, również te wynikające ze specjalnego życzenia zleceniodawcy ale z wyłączeniem samego przewozu.” W. Grzywacz: „Ułatwienie transportu.”

Istotną częścią działalności spedycyjnej jest praca koncepcyjna, występująca w mniejszym lub większym nasileniu w danym podmiocie, wymiana informacji między uczestnikami nie tylko procesu transportowego ale i handlowego i załatwianie wszelkiego rodzaju formalności, takich jak na przykład wypełnianie dokumentów transportowych i handlowych.

Uwarunkowania zewnętrzne Wymogi prawne

Właściwości przesyłki

Organizacja procesu spedycyjnego

Wymogi klienta

Właściwości środka transportu

Czynniki wpływające na czynności realizowane przez spedytora:

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7)

Ilość i rodzaj ładunku Cechy fizyczne i chemiczne ładunku Odległość (kraj przeznaczenia) Posiadana infrastruktura Polityka i czynniki społeczne Warunki pogodowe i klimatyczne Systemy prawne

Spedytor jest koordynatorem i organizatorem procesu transportowego. Odpowiednia organizacja procesu transportowego to stan, w którym wykonywanie wszystkich czynności spedycyjnych przez poszczególnych uczestników tego procesu odbywa się w ustalonej kolejności, w określony sposób i we wzajemnym powiązaniu ze sobą. Efektem tych działań powinny być: odpowiednia jakość i koszt

Koordynacja w transporcie międzynarodowym obejmuje przedsiębiorstwa i instytucje biorące udział w realizacji procesu transportowego w handlu zagranicznym

Cykl realizacji zlecenia spedycyjnego:

1) 2) 3) 4) 5) 6)

Przyjęcie zlecenia od klienta. Wybór przewoźnika. Wypisanie zlecenia na transport. Realizacja usługi. Wystawienie faktury. Przesłanie wymaganych dokumentów do klienta.

Czynności spedycyjne • Doradztwo, kalkulacje, Wybór środka transportu lub trasy przewozu • Sporządzanie umów o przewóz, sporządzanie dokumentów przewozowych • Ubezpieczenie ładunku • Zamówienie środka transportu • Udzielanie zleceń na wykonanie kontroli ilości, jakości oraz innych usług, Organizacja prac ładunkowych • Zgłoszenie towaru do odprawy celnej, składanie zabezpieczenia celnego, podstawienie ładunku do odprawy celnej;

Czynności spedycyjne c.d. • kompletowanie ładunku, pakowanie, znakowanie, cechowanie, sortowanie; • przeładunek i przygotowanie do przeładunku; • składowanie przejściowe; • odebranie przesyłki od przewoźnika • przekazanie przesyłki odbiorcy • rozpakowanie i uzdatnianie ładunku do odbioru • fakturowanie, rozliczanie i pobieranie należności • reklamacje • odbiór od odbiorcy zobowiązania zapłaty • sprzedaż przesyłki • cesja praw do przesyłki

Klasyfikacja spedycji wg obszaru działania Krajowa Międzynarodowa

19

Klasyfikacja spedycji wg ładunków Całopojazdowa Drobnicowa, Ładunków specjalistycznych (niebezpieczne, ponadnormatywne, i inne wymagające specjalnych warunków przewozu) 20

Klasyfikacja spedycji wg gałęzi Drogowa, Kolejowa, Portowo – morska, Lotnicza

21

Klasyfikacja spedycji wg zakresu działania Uniwersalna, Wyspecjalizowana (przykłady): „giełdy ładunkowe”, Obsługa portowa, Konsolidacja drobnych przesyłek Odprawy celne 22

Faza przemieszczania Dozorowanie Informowanie – śledzenie przesyłki Reagowanie na nieprawidłowości

Faza końcowa wyładunek pokwitowanie Sprawdzenie przesyłki Uregulowanie należności, ew. likwidacja, sprzedaż przesyłki Sporządzenie protokołu szkodowego

Faza końcowa - Analiza kosztów i przebiegu procesu transportowego wykrycie słabych punktów (jakościowych, czasowych, organizacyjnych, kosztowych), możliwość porównania osiągniętych efektów z przyjętymi założeniami, dostarczenie materiałów do prawidłowego sporządzenia następnych kalkulacji, umożliwienie podejmowania właściwych decyzji w następnych procesach spedycyjnych

Funkcje spedycji Doradcza Dokumentacyjna Organizacyjna Wykonawcza Bankowa Pośrednictwa Dystrybucyjna

Korzyści zleceniodawcy • Specjalizacja, większa efektywność, fachowe poradnictwo, Niższe koszty – efekt skali, Spedytor wybiera optymalne rozwiązanie z punktu widzenia czasu, kosztów i jakości, zna rynek transportowy, posiada sieć kontaktów i jest w stanie zaoferować wyższy poziom usług • Sporządzanie i kompletacja dokumentacji • Spedytor likwiduje problemy na styku klient - firma usługowa (np. przewoźnik) • Angażuje środki finansowe np. na zabezpieczenia celne, co umożliwia terminowe wykonanie formalności celno administracyjnych i skrócenie czasu pobytu ładunku w punktach odprawy celnej • Pomaga zdobywać nowe rynki zbytu

Korzyści przewoźnika • Marketing, sprzedaż • Krótszy czas postoju środka transportu pod załadunkiem • lepsze wykorzystanie ładowności środka transportu dzięki konsolidacji przesyłek drobnych • mniejsze szkody dzięki odpowiedniemu przygotowaniu przesyłki • skrócenie czasu wystawiania i kompletowania dokumentów

Korzyści przewoźnika • spedytor inwestuje w infrastrukturę i suprastrukturę • przewoźnik nie musi tworzyć działów, w których pracują osoby posiadające specjalistyczną wiedzę dotyczącą prawa handlowego, przepisów celnych, sanitarnych itd • możliwość pozyskania klientów dzięki wszechstronności i wiarygodności spedytora • spedytor odciąża przewoźnika od ściągania należności od wielu drobnych klientów • rozwija nowe usługi np. logistyczne, nowe formy przewozów - transport kombinowany

Historia rozwoju spedycji

Rozwój transportu – okres starożytność i średniowiecze Okres kapitalizmu i rewolucji przemysłowej

Potrzeba przewożenia dużych ilości towarów o niewielkiej wartości i zróżnicowanej strukturze różnorodne ładunki zarówno maszyn jak i masowo produkowane towary przemysłowe; produkty rolne na wzrastające rynki miejskie zwiększenie produktywności rolnictwa - więcej ludzi może się zajmować produkcją nie związaną z rolnictwem; surowiec na potrzeby budownictwa, kopalnictwa, hutnictwa, odlewni;

Nowe problemy ekonomiczne i organizacyjne związane z korzystaniem z transportu zorganizowanie transportu wymaga co raz większych kwalifikacji; potrzeba magazynowania towarów; potrzeba skoordynowania różnych gałęzi transportu