Diuna 1 -Frank Herbert

Frank Herbert

Diuna przekład : Marek Marszał

Rozdział 1 Pocz tek to czas dla podj cia najbardziej pedantycznych stara , by wszystko znajdowało si na swoim miejscu. O tym wie ka da siostra Bene Gesserit. Rozpoczynaj c studia nad yciem Muad'Diba postaraj si wi c najpierw umie ci go w czasie: urodził si w 57 roku Padyszacha Imperatora Szaddama IV. A szczególnie postaraj si osadzi Muad'Diba w miejscu: planeta Arrakis. Niechaj nie zwiedzie ci to, e urodził si na Kaladanie i tam prze ył pierwsze pi tna cie lat. Arrakis, planeta zwana Diun , pozostanie jego miejscem po wsze czasy. z "Ksi gi o Muad'Dibie" pióra ksi niczki Irulan W tygodniu poprzedzaj cym ich wyjazd na Arrakis, gdy ledwie ju mogli wytrzyma szale stwo całej tej ko cowej bieganiny, stara kobieta przybyła z wizyt do matki chłopca Paula. Ciepła noc otulała Zamek Kalada ski i ta staro ytna kupa kamienia, od dwudziestu sze ciu pokole słu ca za dom rodowi Atrydów, ton ła w aurze wystygłej ła ni, jak otaczała si na zmian pogody. Staruch wprowadzono bocznym wej ciem przez sklepiony korytarz obok sypialni Paula, pozwalaj c jej zajrze na chwil do le cego w łó ku chłopca. W pół wietle dryfowej lampy, przyciemnionej i spuszczonej nisko nad podłog , rozbudzony chłopiec zobaczył w drzwiach masywn posta kobiety stoj cej o krok przed jego matk . Posta wied mowatej zjawy - włosy jak zmierzwiona paj czyna kryły jej rysy w ciemno ci, oczy migotały jak klejnoty. - Czy nie za mały na swój wiek, Jessiko? - spytała. Jej głos skrzypiał i brz czał niczym rozstrojona baliseta. - Jak wiadomo, Atrydzi pó no zaczynaj rosn , Wasza Wielebno odpowiedział delikatny kontralt matki Paula.

-

- Tak mówi , tak mówi - zaskrzypiała stara. - Jednak ma ju pi tna cie lat. - Tak, Wasza Wielebno . - Nie pi i słucha - powiedziała stara. - Mały chytry gałgan. - Zachichotała. - Ale tron wymaga chytro ci. I je li on rzeczywi cie jest Kwisatz Haderach... hmmm... Po ród cieni wokół łó ka Paul mru ył powieki w najcie sze szparki. Wydawało mu si , e dwa ptasio bystre owale - renice staruchy - zagl daj c mu do oczu rozszerzaj si i wiec . - pij dobrze, mały chytrusku - powiedziała stara. - Musisz zebra wszystkie siły na jutrzejsze spotkanie z gom d abbar. I wypchn wszy jego matk znikn ła za drzwiami zamykaj c je solidnym trza ni ciem.

2

Paul le ał zachodz c w głow , co to takiego gom d abbar. W całym zamieszaniu przeprowadzki stara była najwi kszym dziwem, jaki ogl dał. Wasza Wielebno . I to, e do matki mówiła "Jessiko", jak do zwykłej słu ebnej dziewki, a nie do tej, któr była - damy Bene Gesserit, ksi cej konkubiny, matki ksi cego syna. Mo e ten gom d abbar ma jaki zwi zek z Arrakis, o, czym powinienem wiedzie , zanim tam pojedziemy? - zastanawiał si . Przesylabizował dziwne słowa: gom d abbar... kwisatz haderach. Ile jeszcze musi si nauczy ! Arrakis b dzie tak zupełnie inna ni Kaladan, e a kr ciło mu si w głowie od nawału nowych faktów. Arrakis - Diuna - Pustynna Planeta. Thufir Hawat, mistrz assassinów ojca to wyja nił: ich miertelny wróg, Harkonnenowie, dostali planet w pseudolenno i siedzieli na niej przez osiemdziesi t lat na mocy układu z kompani KHOAM, wydobywaj c geriatryczn przypraw melan . Teraz Harkonnenowie opuszczali Arrakis, oddan w całkowite lenno rodowi Atrydów; było to bezsprzeczne zwyci stwo ksi cia Leto. Jednak e, mówił Hawat, z tej przyczyny zagra a im miertelne niebezpiecze stwo, poniewa ksi Leto cieszy si popularno ci w ród wy szych rodów Landsraadu. Popularny człowiek wzbudza zawi pot nych powiedział Hawat. Arrakis - Diuna - Pustynna Planeta. Zapadł w sen, który go przeniósł do arraka skiej jaskini; dookoła w mdłym wietle kul wi toja skich snuł si tłum milcz cych postaci. Było tam uroczy cie jak w katedrze, a on wsłuchiwał si w cichy szmer spadaj cych kropli wody: kap... kap... kap... Nawet ni c Paul wiedział, e gdy si obudzi, b dzie wszystko pami tał. Nigdy nie zapominał snów-przepowiedni. Sen rozwiał si . Na wpół rozbudzony, wiadom ciepła własnego łó ka Paul rozmy lał... rozmy lał. Ten wiat Zamku Kalada skiego, bez zabaw, bez rówie ników... mo e i nie warto egna go z alem. Jego nauczyciel doktor Yueh napomkn ł, e na Arrakis nie przestrzegano zbyt rygorystycznie klasowego faufreluches. Na planecie nale li schronienie ludzie pustyni, nie potrzebuj cy kaidów ani baszarów nad sob : ludzie - lotne piaski, zwani Fremenami, pomijani we wszystkich rejestrach Cenzusu Imperialnego. Arrakis - Diuna - Pustynna Planeta. Odczuwaj c niepokój wewn trzny Paul zdecydował si na jedno z wicze koncentracyjno - relaksacyjnych, jakich nauczyła go matka. Trzy po pieszne oddechy wyzwoliły reakcj : porwał go swobodny strumie wiadomo ci...teraz wiadoma koncentracja...zwi kszy przepustowo aorty...unikn mechanizmu pod wiadomej koncentracji...by wiadomym wiadomie...wzbogacona krew tłoczy si do przeci onych obszarów ciała...sam instynkt nie wystarczy do

3

pokonania progów po ywienia - bezpiecze stwa - wolno ci... wiadomo zwierz cia nie si ga poza dan chwil ani idei, e jego ofiary mog wygin ...zwierz niszczy, nie tworzy... jego pop dy trzymaj si progu dozna zmysłowych i unikaj percepcji... istota ludzka potrzebuje siatki percepcyjnej, przez któr patrzy na swój wszech wiat...kierowana wol koncentracja wiadoma, oto co tworzy ow siatk ...obieg impulsów nerwowych i krwinek daje ciału integralno zgodn z najgł bsz wiadomo ci potrzeb komórki...wszystkie rzeczo-komórko-istoty s nietrwałe...trzeba osi gn trwało obiegu wiadomo ci... Jeszcze raz i jeszcze raz, i jeszcze wałkowała si ta lekcja w swobodnym strumieniu wiadomo ci Paula. Wyczuwaj c przez zamkni te powieki, e ółte promienie witu dotkn ły parapetu okiennego, otworzył oczy i zapatrzony w znajomy ornament wiatłocieni na suficie sypialni przysłuchiwał si na nowo podj tej krz taninie i hałasom na zamku. Otworzyły si drzwi od korytarza i zajrzała matka - czarna wst ka przytrzymywała jej miedzianobr zowe włosy; niewzruszone zielone oczy w owalnej twarzy patrzyły z powag . - Nie pisz - powiedziała. - Wyspałe si ? - Tak. Obserwuj c jej wysok posta zauwa ył oznaki napi cia w ramionach, kiedy wybierała mu ubranie z szafy. Kto inny by to przeoczył, ale ona wy wiczyła go w Metodzie Bene Gesserit - w najdrobniejszych niuansach postrzegania. Odwróciła si do niego trzymaj c półurz dow marynark w r kach. T z czerwonym jastrz biem Atrydów nad kieszeni na piersi. - Po piesz si - powiedziała. - Matka Wielebna czeka. - niła mi si kiedy - powiedział Paul. - Kto to jest? - Była moj nauczycielk w szkole Bene Gesserit. Obecnie jest Prawdomówczyni Imperatora. I.. - zawahała si - Paul, musisz jej opowiedzie swoje sny. - Opowiem. Czy to dzi ki niej mamy Arrakis? - Nie m a m y Arrakis! Jessika strzepn ła pyłek ze spodni, powiesiła je obok marynarki na wieszaku przy jego łó ku. - Nie ka czeka na siebie Matce Wielebnej. Paul usiadł i r kami obj ł kolana. - Co to jest gom d abbar? Po raz wtóry dzi ki naukom matki dostrzegł jej wła ciwie niedostrzegalne wahanie, nieposłusze stwo nerwów, które odczytał jako strach. Jessika podeszła do okna, odsun ła story, zapatrzyła si na szczyt Sjubi za nadrzecznymi sadami.

4

- Dowiesz si ... ju wkrótce. - Zdumiał go l k w jej głosie. Nie odwracaj c si Jessika powiedziała: - Matka Wielebna oczekuje ci w moim saloniku. Po piesz si , prosz . Matka Wielebna Gaius Helen Mohiam siedziała na wy ciełanym krze le obserwuj c zbli anie si matki z synem. Okna znajduj ce si z jej prawej, i z jej lewej strony wychodziły na południowe zakole rzeki i zielone pola uprawne wło ci Atrydów, lecz Matki Wielebnej nie interesowały krajobrazy. Tego ranka odczuwała swoje lata jako co wi cej ni tylko drobn dokuczliwo . Winiła za to podró i kontakty z t obmierzł Gildi Planetarn z jej sekretami. Ale czekaj ce j tutaj zadanie wymagało osobistej interwencji Bene Gesserit Jasnowidz cej. Nawet prawdomówczyni Padyszacha Imperatora nie mogła uchyli si od odpowiedzialno ci, kiedy wzywały obowi zki. Piekło by pochłon ło t diablic Jessik ! - pomy lała Matka Wielebna. Gdyby to urodziła nam córk , jak miała nakazane. Jessika zatrzymała si trzy kroki przed krzesłem składaj c lekki dyg - ledwie mu ni cie r bka sukni lew dłoni . Paul wykonał oszcz dny ukłon, którego nauczył si od swego mistrza ta ca na wypadek, gdy nie jest si pewnym pozycji drugiej osoby. Subtelno ci powitania Paula nie uszły uwagi Matki Wielebnej. - Jest ostro ny, Jessiko - powiedziała. Palce Jessiki dotkn ły ramienia Paula, zacisn ły si na nim. Przez moment czuł w nich pulsowanie strachu. Opanowała si w mgnieniu oka. - Tak go nauczono, Matko Wielebna. Czego ona si boi? - nie mógł zrozumie Paul. Stara. kobieta zmierzyła go krótkim, gestaltycznym błyskiem oka: owal twarzy Jessiki, ale ko ci masywne... włosy - krucza czer ksi cia, za to brwi po dziadku ze strony matki, którego imienia nie wolno wspomina , jak równie i ten cienki, dumny nos; kształt zielonych, hardo spogl daj cych oczu: jak u Starego Ksi cia, nie yj cego dziadka od strony ojca. Tak, był kiedy m czyzna doceniaj cy pot g brawury, nawet w mierci - pomy lała Matka Wielebna. - Nauka to jedno - powiedziała - a pierwiastek pierwotny drugie. Zobaczymy. Starcze oczy rzuciły twarde spojrzenie na Jessik . - Zostaw nas samych. Zalecam duchowe medytacje. Jessika zdj ła dło z ramienia Paula. - Wasza Wielebno , ja... - Jessika, wiesz, e to musi si sta . Paul, zaintrygowany, podniósł oczy na matk .

5

- Tak... oczywi cie - powiedziała. Z kolei obrócił spojrzenie na Matk Wielebn . Grzeczno i wyra ny strach matki przed t staruch nakazywały ostro no . Gniewał go jednak l k, który wyczuwał w matce. - Paul... - Jessika odetchn ła gł boko - próba, do jakiej za chwil przyst pisz... jest dla mnie wa na. - Próba? - popatrzył na ni . - Pami taj, e jeste synem ksi cia - powiedziała. Odwróciła si gwałtownie i wymaszerowała z pokoju wielkimi krokami, z suchym szelestem sukni. Zatrzasn ły si za ni drzwi. Tłumi c gniew Paul stan ł twarz w twarz ze star kobiet : - Czy odprawia si ja nie pani Jessik jak słu ebn dziewk ? U miech zadrgał w k cikach pomarszczonych ze staro ci ust. - Ja nie pani Jessika b y ł a , chłopcze, moj słu ebn dziewk w szkole przez czterna cie lat. - Pokiwała głow . - I to w dodatku dobr . A teraz podejd tu! Rozkaz był jak ci cie biczem. Posłuchał, zanim zdał sobie z tego spraw . U ywa na mnie Głosu - pomy lał. Zatrzymał si na skinienie starej, staj c przy jej kolanach. - Widzisz to? - zapytała. Z fałd togi dobyła zielony metalowy sze cian o boku około pi tnastu centymetrów. Odwróciła go i Paul zauwa ył, e nie ma on jednej ciany, tylko otwór - czarny i dziwnie straszny. Ani odrobina wiatła nie przenikała owej ziej cej czerni. - Włó praw r k do pudełka - powiedziała. Strach przeszył Paula. Zacz ł si cofa , ale usłyszał głos starej: - To tak si słucha matki? Zajrzał w ptasio bystre renice. Powolutku, pod wpływem wewn trznego nakazu, któremu nie był w stanie si przeciwstawi , wło ył dło do pudełka. Najpierw poczuł chłód, kiedy czer zamkn ła si na jego dłoni, nast pnie gładki metal pod palcami i mrowienie, jakby dło mu zdr twiała. Rysy starej kobiety przybrały drapie ny wyraz. Podniosła praw r k znad skrzynki, zatrzymuj c j przy szyi Paula. Dostrzegł w niej błysk metalu i pocz ł odwraca si w tym kierunku. - Nie ruszaj si ! - warkn ła. Znowu u ywa Głosu! Skoncentrował si ponownie na jej twarzy.

6

- Trzymam przy twej szyi gom d abbar - powiedziała. - Gom d abbar, czyli wróg ostateczny. To igła z kropl trucizny na czubku. Aaaach! Nie ruszaj si , bo poczujesz jej działanie. Paul próbował przełkn bez liny. Nie mógł odwróci uwagi od pomarszczonej, starczej twarzy, błyszcz cych oczu, bladych dzi seł nad srebrzystymi z bami z metalu, połyskuj cymi przy ka dym słowie. - Syn ksi cia musi si zna na truciznach - powiedziała. - To znak naszych czasów, h ? Pi min do zatruwania nam napojów, aumas do zatruwania nam jedzenia. Trucizny natychmiastowe i powolne, i wszystkie po rednie mi dzy nimi. Oto nie znana ci trucizna: gom d abbar. Zabija wył cznie zwierz ta. Duma przemogła w Paulu strach. - O mielasz si sugerowa , e ksi

cy syn jest zwierz ciem? - zapytał.

- Sugeruj , powiedzmy, e mo esz by człowiekiem - powiedziała. - Spokojnie! Ostrzegam, by nie próbował si wyrywa . Stara jestem, lecz moja r ka zd y ci wsadzi t igł w szyj , nim uciekniesz. - Kim jeste ? - wyszeptał. - Jak zwiodła moj matk , e zostawiła mnie z tob samego? Czy przysłali ci Harkonnenowie? - Harkonnenowie? Co te ty wygadujesz! A teraz b d cicho. Suchy palec dotkn ł jego szyi i Paul opanował odruch, by odskoczy . - Dobrze - powiedziała. - Przeszedłe pierwsz prób . A oto jak wygl da reszta: je li wyjmiesz r k z pudełka, umrzesz. To jedyna zasada. Trzymaj r k w rodku, a b dziesz ył. Je li j zabierzesz, umrzesz. Paul zaczerpn ł tchu, by uspokoi dr enie. - Gdy krzykn , słu ba dopadnie ci w par sekund i ty umrzesz. - Słu ba nie przejdzie przez drzwi, bo twoja matka stoi za nimi na stra y. Mo esz mi wierzy . Ona przeszła t prób . Teraz twoja kolej. Czuj si zaszczycony. Nie cz sto stosujemy j do dzieci płci m skiej. Pod wpływem ciekawo ci strach zmniejszył si na tyle. e Paul zdołał nad nim zapanowa . W głosie starej kobiety słyszał prawd , nie miał co do tego adnych w tpliwo ci. Je li matka stoi tam na stra y... je li to naprawd próba... Zreszt cokolwiek by to było, wiedział, e wpadł w pułapk , któr stanowi ta dło przy jego szyi: gom d abbar. Przywołał na pami responsorium litanii przeciwko strachowi z obrz dku Bene Gesserit, której nauczyła go matka. - "Nie wolno si ba . Strach zabija dusz . Strach to mała mier , a wielkie unicestwienie. Stawi mu czoło. Niechaj przejdzie po mnie i przeze mnie. A kiedy przejdzie, obróc oko swej ja ni na jego drog . Któr dy przeszedł strach, tam nie ma nic. Jestem tylko ja". Czuj c powracaj cy spokój powiedział:

7

- Ko cz z tym, starucho. - Starucho! - warkn ła. - Odwagi nie mo na ci odmówi . Dobrze, zobaczymy, zadufku. Nachyliła si nisko, ciszaj c głos prawie do szeptu. - Poczujesz ból tej dłoni w pudełku. Ból. Ale cofnij r k , a dotknie twej szyi gom d abbar - mier przyjdzie szybko jak opadni cie katowskiego topora. Zabierzesz r k , a gom d abbar zabierze ciebie jak swego. Rozumiesz? - Co jest w pudełku? - Ból. Poczuł silniejsze mrowienie w dłoni, zacisn ł mocno wargi. Jak co takiego mo e by prób ? - zastanawiał si . Do mrowienia doł czyło si sw dzenie. - Słyszałe - powiedziała stara - o tym, e zwierz ta odgryzaj sobie ko czyn , by umkn z potrzasku? To zwierz ca sztuczka. Człowiek wytrzyma sidła, zniesie ból, uda mier , by zabi my liwego usuwaj c zagro enie dla swego gatunku. Mrowienie przeszło w ledwo odczuwalne szczypanie. - Po co to robisz? - spytał. - By ustali , czy jeste człowiekiem. Cicho b d . Paul zwin ł lew dło w pi , gdy w drugiej nasiliło si pieczenie. Narastało po woli: fala ciepła za fal ... fala za fal . Czuł, jak paznokcie wbijaj mu si w dło wolnej r ki. Próbował rozprostowa przypiekane palce, lecz nie mógł nimi poruszy . - Pali - wyszeptał. - Cicho! Pulsuj cy ból przenikał do ramienia. Pot wyst pił mu na czoło, ka de włókno , jego ciała krzyczało wniebogłosy, by zabrał r k z tej płon cej czelu ci...jednak... gom d abbar. Nie odwracaj c głowy usiłował obróci oczy na ow upiorn igł znieruchomiał przy jego szyi. Zachłystywał si powietrzem, chciał uspokoi oddech i nie mógł. Ból! Cały jego wiat znikn ł prócz konaj cej w, m czarniach dłoni i starczej twarzy, wpatrzonej w niego z odległo ci paru centymetrów. Wargi mu tak wyschły, e miał trudno ci z ich rozdzieleniem. Pal si ! Pal si ! Wydawało mu si , e czuje, jak skóra zwija si i czernieje na konaj cej dłoni, ciało przepala si i odpada, obna aj c gołe zw glone ko ci.

8

Stop! Ból ustał jak za dotkni ciem ró d ki. Paul był zlany potem, prawa r ka mu dygotała. - Dosy - wymamrotała stara. - Kull Wahad! adna dziewczynka tyle nie wytrzymała. Chyba pragn łam twej pora ki. Odchyliła si w tył zabieraj c gom d abbar. - Wyci gnij r k ze skrzynki i spójrz na ni , młoda ludzka istoto. Pokonuj c bolesne dr enie Paul utkwił oczy w bez wietlnej pustce, w której jego r ka wydawała si przebywa z własnej woli. Wspomnienie bólu parali owało wszelki ruch. Rozum mówił mu, e z pudełka wyjmie osmalony kikut. - No, wyjmuj! - warkn ła. Wyszarpn ł dło ze skrzynki i zagapił si na ni osłupiały. Nic. Ani ladu po m czarni. Podniósł dło , obrócił j na drug stron , poruszył palcami. - Nerwoból indukcyjny - powiedziała. - Nie mog okalecza wszystkich potencjalnych istot ludzkich dokoła. Ale s tacy, co du o by dali za sekret tej skrzynki. Ukryła pudełko w fałdach togi. - Ale ból... - zacz ł. - Ból! - prychn ła wzgardliwie. - Człowiek potrafi zapanowa nad ka dym nerwem swego ciała. Odczuł ból lewej dłoni, rozprostował zaci ni te palce, spojrzał na cztery krwawe lady po wbitych w ciało paznokciach. Opu cił r k , popatrzył na star kobiet . - Zrobiła to kiedy mojej matce? - Przesiewałe kiedy piasek przez sito? - odpowiedziała pytaniem. Pod wpływem szoku wywołanego tym nie zwi zanym z tematem pytaniem umysł Paula osi gn ł stan wy szej wiadomo ci. Piasek przez sito. Paul skin ł głow . - My Bene Gesserit przesiewamy ludzi, by wyłowi człowieka - powiedziała. Podniósł praw r k przywołuj c wspomnienie katuszy. - I to wszystko, co w tym jest, ból? - Obserwowałam ci w bólu, chłopcze. Ból jest zaledwie osi próby. Matka opowiadała ci o naszych metodach obserwacji. Widz w tobie znamiona jej nauki. Nasz test to moment krytyczny plus obserwacja.

9

Jej ton to potwierdzał, wi c powiedział: - To prawda! Wlepiła w niego spojrzenie. On wyczuwa" prawd ! Czy bym był tym jedynym: Czy by naprawd miał nim by ? Opanowała podniecenie upominaj c sam siebie: nadzieja przesłania jasno widzenia. - Wiesz, kiedy ludzie wierz w to, co mówi ? - powiedziała. - Wiem. - W jego głosie pobrzmiewały echa nabytej w wielokrotnych próbach pewno ci. Słysz c je powiedziała: - Mo e i jeste Kwisatz Haderach. Si d , mały bracie, tu, u moich stóp. - Wol sta . - Twoja matka siedziała kiedy u moich stóp. - Nie jestem swoj matk . - Nienawidzisz nas troszeczk , co? Spojrzawszy w stron drzwi zawołała: Jessika! W rozwartych drzwiach stan ła Jessika obrzucaj c pokój surowym spojrzeniem. Złagodniała na widok Paula. Zdobyła si na słaby u miech. - Jessiko, czy ty kiedykolwiek przestała mnie nienawidzi ? - zapytała stara kobieta. - Kocham ci i nienawidz zarazem - powiedziała Jessika. - Nienawidz za cierpienia, których nigdy nie zapomn . Kocham za... . - Wystarczy goły fakt - powiedziała stara cieplejszym głosem. - Mo esz ju wej , tylko si nie odzywaj. Zamknij drzwi i pilnuj, by nikt nam nie przeszkadzał. Jessika weszła do pokoju, zamkn ła drzwi i oparła si o nie plecami. Mój syn yje - pomy lała. - Mój syn yje i jest... człowiekiem. Wiedziałam, e jest... ale... on yje. Teraz mog y dalej. - Pod plecami czuła dotyk drzwi, twardy i rzeczywisty. Wszystko w tym pokoju było dotykalne i wyczuwalne zmysłami. Mój syn yje: Paul spojrzał na matk . Mówiła prawd . Pragn ł umkn i w samotno ci przemy le to, czego do wiadczył, jednak wiedział, e nie mo e odej , dopóki go nie odprawi . Starucha zyskała nad nim władz . Matka przeszła tak sam prób . W tym wszystkim musiało kry si jakie straszne przeznaczenie... ból i strach s straszne. Rozumiał straszne przeznaczenia. Parły na przekór wszystkiemu. Stanowiły swoj własn konieczno . Paul u wiadamiał sobie, e dostał si w tryby strasznego przeznaczenia. Jeszcze nie wiedział jakiego. - Pewnego dnia, chłopcze - powiedziała stara - mo e i ty b dziesz musiał tak sta za drzwiami. Nie jest to takie proste.

10

Paul spu cił oczy na dło , która poznała ból, potem podniósł je na Matk Wielebn . W brzmieniu jej głosu było teraz co , czego nie spotkał w adnym ze znanych mu głosów, Słowa miały jasne kontury. Były ostre. Odnosił wra enie, e o cokolwiek by j zapytał, usłyszy odpowied , która wyniesie go ponad jego cielesn powłok ku czemu wy szemu. - Po co poddajesz ludzi próbie człowiecze stwa? - By ich uwolni . - Uwolni ? - Kiedy ludzie scedowali my lenie na maszyny z nadziej , e dzi ki temu b d wolni. Ale umo liwili tylko innym ludziom i ich maszynom ujarzmienie siebie. - "Nie b dziesz czynił machin na obraz i podobie stwo umysłu człowieka" zacytował Paul. - Wprost z D ihad Kamerdy skiej i Biblii Protestancko-Katolickiej powiedziała. - Lecz to, co głosi B.P.K., winno brzmie : "Nie b dziesz czynił machin udaj cych umysł człowieka". Czy studiowałe u mentata w twej słu bie? - Studiowałem u Thufira Hawata. - Wielka Rewolta zmusiła tym umysły istot ludzkich do rozwoju. Powstały szkoły rozwijaj ce talenty człowieka. - Szkoły Bene Gesserit? Przytakn ła. - Z owych staro ytnych szkół pozostały do dzi dwie najwa niejsze: Bene Gesrit i Gildia Planetarna. Gildia, jak s dzimy, kładzie nacisk na prawie czyst matematyk . Bene Gesserit zajmuje si innymi sprawami. - Polityk . - Kull Wahad - zawołała stara. Rzuciła surowe spojrzenie na Jessik . - Ja mu nie mówiłam, Wasza Wielebno

- powiedziała Jessika.

Matka Wielebna ponownie skupiła uwag na Paulu. - Wpadłe na to nie maj c prawie adnych poszlak - zauwa yła. - Rzeczywi cie polityk . Pierwszymi szkołami Bene Gesserit kierowali ci, którzy dojrzeli potrzeb stałej ci gło ci w sprawach ludzkich. Zrozumieli, e takiej ci gło ci nie b dzie bez oddzielenia rasy ludzkiej od rasy zwierz cej - w celach rozrodczych. Nagle słowa starej utraciły dla Paula sw szczególn ostro . Obraziły w nim to co , co jego matka nazywała instynktem prawo ci. Nie eby go Matka Wielebna okłamywała. Było jasne, e ona wierzy w swoje słowa. Chodziło o rzecz istotniejsz , , zwi zan z jego straszliwym przeznaczeniem. Powiedział:

11

- A matka mówiła mi, e wiele absolwentek szkół Bene Gesserit nie zna swojego pochodzenia. - Zapisy linii genetycznych zawsze zostaj w naszych rejestrach - powiedziała. Twoja matka wie, e pochodzi albo od Bene Gesserit, albo te jej ród sam z siebie był do przyj cia. - Dlaczego wi c nie mo e zna swoich rodziców? - Niektóre znaj ... Wiele nie zna. Mogły my, na przykład, planowa skrzy owanie jej z bliskim krewnym, by uzyska dominant pewnej cechy genetycznej. Powodów jest wiele. Znów Paul. odczuł obraz prawo ci. - Sporo na siebie bierzecie - rzekł. Matka Wielebna zagapiła si na niego w zamy leniu: czy by usłyszała krytycyzm w jego głosie? - D wigamy ci kie brzemi - powiedziała. Paul czuł, e coraz bardziej wychodzi z szoku wywołanego prób . Spojrzał prosto w jej taksuj ce oczy i powiedział: - Twierdzisz, e mog by Kwisatz Haderach. Co to jest, człowieczy gom d abbar? - Paul - powiedziała Jessika - nie wolno ci przemawia takim tonem do... - Ja to załatwi , Jessiko - przerwała stara. - Otó , chłopcze, czy słyszałe o serum prawdomówczyni? - Za ywacie je, by rozwin

dar wykrywania kłamstwa. Wiem to od matki.

- Widziałe kiedy trans prawdy? Pokr cił głow . - Nie. - Serum jest niebezpieczne - powiedziała - ale daje szósty zmysł. Kiedy dar '?°' serum spłynie na prawdomówczyni , mo e ona zobaczy wiele miejsc w swej pami ci, w pami ci swego ciała. Widzimy tyle dróg przeszło ci... lecz s to jedynie drogi kobiece. - Nuta smutku zago ciła w jej głosie. - Ale jest miejsce, którego nie no e zobaczy adna prawdomówczyni. Odpycha nas ono, przera a. Mówi si , e pewnego dnia pojawi si m czyzna i odnajdzie w darze serum swoje wewn trzne widzenie. Zobaczy to, czego my nie mo emy - zarówno kobiec , jak i m sk przeszło . - Wasz Kwisatz Haderach? - Tak, ten, który jest w wielu miejscach naraz: Kwisatz Haderach. Wielu m czyzn za yło serum... bardzo wielu, ale adnemu si to nie udało.

12

- Za yli i zawiedli, wszyscy? - Och, nie! - Potrz sn ła głow . - Za yli i umarli.

13

Rozdział 2 Próbowa zrozumie Muad'Diba bez zrozumienia jego miertelnych wrogów Harkonnenów to próbowa zobaczy Prawd nie znaj c Kłamstwa. Jest to próba ujrzenia wiatła bez poznania Ciemno ci. To niemo liwe. z "Ksi gi o Muad'Dibie" pióra ksi niczki Irulan . Cz ciowo skryty w cieniu globus plastyczny wirował popychany migoc c od pier cieni pulchn dłoni . Globus tkwił na zmiennokształtnym stojaku pod jedn z cian pozbawionego okien pokoju, którego pozostałe ciany stanowiły ró nobarwn mozaik rulonów, ta m oraz szpul. Pokój rozja niało wiatło ze złotych kul wisz cych w przeno nych polach dryfowych. Po rodku pokoju stało elipsoidalne biurko o zielonkawo-ró owym blacie ze skamieniałego drzewa elakka. Otaczały je stałokształtne fotele dryfowe, z których dwa były zaj te. W jednym siedział ciemnowłosy młodzieniec lat około szesnastu, o okr głej twarzy i ponurym spojrzeniu. W drugim smukły, niewysoki m czyzna o zniewie ciałych rysach. Zarówno młodzieniec, jak i m czyzna gapili si na globus i na prawie schowanego za nim wła ciciela dłoni. Spod globusa dobiegł chichot. Chichoty przeszły w basowy głos, który zahuczał: - Oto i ona, Piter, najwi ksza pułapka w historii ludzko ci. I ksi w ni wpadnie. Czy nie jest wspaniałe to, co robi ja, baron Vladimir Harkonnen? - Zapewne, baronie - powiedział m czyzna słodkim tenorem o melodyjnym brzmieniu. Pulchna dło spocz ła na globusie wstrzymuj c jego obrót. Teraz wszystkie oczy w pokoju skupiły si na nieruchomej powierzchni i spostrzegły, e jest to rodzaj globusa robionego dla bogatych kolekcjonerów lub gubernatorów planet Imperium. Nosił znami imperialnego r kodzieła. Linie południków i równole ników sporz dzone z cieniutkiego jak włos platynowego drutu. Czapy polarne wyło one najczystszymi mlecznymi diamentami. Pulchna dło przesun ła si wodz c po detalach powierzchni. - Prosz was, obserwujcie - zahuczał bas. - Obserwujcie uwa nie, Piter i ty te , mój kochany Feydzie-Rautho: od sze dziesi tego stopnia szeroko ci północnej po siedemdziesi ty południowej - jakie rozkoszne zmarszczki. A ich barwa - czy nie przywodzi wam na my l słodkich karmelków? I nigdzie nie ujrzycie bł kitu jezior ani rzek, ani mórz. A te urocze czapy polarne - jak e malusie kie. Czy kto mógłby si pomyli co do tego miejsca? Arrakis! Zaiste unikalna. Unikalne tło dla unikalnego zwyci stwa. U miech zaigrał na ustach Pitera. - I pomy le , baronie: Padyszach Imperator wierzy, e oddał ksi ciu tw przyprawow planet .

14

- Bezsensowna uwaga - zahuczał baron. - Mówisz to po to, by skonfundowa małoletniego Feyda-Rauth , a nie widz potrzeby konfundowania mojego bratanka. Młodzieniec o markotnej twarzy poprawił si w fotelu, wygładził fałd na swych czarnych trykotach. Wyprostował si usłyszawszy dyskretne pukanie do drzwi za swoimi plecami. Piter odkleił si od fotela, podszedł do drzwi i uchylił je na tyle tylko, by przez szpar przej tulej pocztow . Zamkn ł drzwi, rozwin ł rulon i przebiegł go wzrokiem. Zachichotał. Raz i drugi. - No i co? - zapytał baron. - Głupiec odpowiedział nam, baronie! - A kiedy to Atryda przepu cił okazj do wielkopa skiego gestu? Co pisze? - Jest w najwy szym stopniu ordynarny, baronie. Zwraca si do ciebie per "Harkonnen", adnych "Sire et cher cousin", adnych tytułów, nic. - To dobre nazwisko - odburkn ł baron, którego głos zdradzał niecierpliwo . Wi c co pisze drogi Leto? - Pisze: Odrzucam propozycj spotkania. Wielekro doznałem twojej zdrady, co dla nikogo nie jest tajemnic . - I? - ponaglił baron. - Pisze: S jeszcze w Imperium wyznawcy sztuki kanly. Podpisał: Leto, ksi na Arrakis. Piter wybuchn ł miechem. - Na Arrakis! O rany! A to ci heca. - Cicho b d , Piter - powiedział baron i miech umilkł jak uci ł. - A wi c kanly? - spytał baron. - Wendeta, h ? I u ywa tego pi knego, starego, obrosłego w tak bogat tradycj słowa, by nie było w tpliwo ci, o co mu chodzi. - Wyci gn łe dło do zgody - powiedział Piter. - Formalno ci stało si zado . - Za du o mówisz jak na mentata, Piter - powiedział baron. I pomy lał: Musz si szybko pozby tego człowieka. Jak na swoj u yteczno , yje ju za długo. Spojrzał przez pokój na swego mentata assassina dostrzegaj c cech przez wi kszo ludzi zauwa an od pierwszego wejrzenia: oczy - ocienione szczeliny bł kitu w bł kicie, oczy zupełnie pozbawione białka. U miech przykleił si do twarzy Pitera. Przypominała mask z grymasem pod owymi oczami jak dziury. - Ale , baronie! wiat nie widział pi kniejszej zemsty. Nie mo na przymyka oczu na plan najbardziej wyrafinowanej intrygi: zmusi Leto do zamiany

15

Kaladanu na Diun . I to bez adnego, wyboru, bo tak rozkazuje Imperator. Ale z ciebie artowni , baronie! Głos barona był zimny. - G ba ci si nie zamyka, Piter: - Ale jestem szcz liwy, baronie. Podczas gdy ty...ty jeste po prostu zazdrosny. - Piter! - Aha, baronie! Czy to nie godne ubolewania, e sam nie byłe w stanie wymy li tej wybornej intrygi? - Którego dnia ka

ci udusi , Piter.

- Ale niew tpliwie, baronie. Enfin! Ale dobry uczynek nigdy nie pójdzie na marne, h ? - Na pałe si werity czy semuty, Piter? - Prawda bez strachu zaskakuje barona - powiedział Piter. Jego ci gni ta twarz przypominała karykaturaln mask zamy lenia. - Ach, ach! Ale widzisz, baronie, ja jako mentat wiem, kiedy wy lesz do mnie kata. B dziesz zwlekał tak długo. dopóki jestem przydatny. Wcze niejszy ruch byłby marnotrawstwem, a ja jestem jeszcze bardzo po yteczny. Wiem, czego si nauczyłe na tej cudownej planecie Diunie - nie marnowa niczego. Nieprawda , baronie? Baron nie spuszczał z Pitera wzroku. Feyd-Rautha wiercił si w fotelu. Zwa nieni durnie! - my lał. - Stryj nie potrafi otworzy ust do swego mentata, eby nie wywoła awantury. Czy im si wydaje, e nie mam nic lepszego do roboty, jak tylko wysłuchiwa ich kłótni? - Feyd - powiedział baron - zapraszaj c ci tu przykazałem ci, eby słuchał i uczył si . Czy uczysz si ? - Tak, stryju. - Jego głos był przezornie słu alczy. - Czasami Piter mnie zadziwia - powiedział baron. - Ja sprawiam ból z konieczno ci, ale on...przysi gam, e znajduje w tym prawdziw przyjemno . Je li o mnie chodzi, lituj si nad nieszcz snym ksi ciem Leto. Niebawem doktor Yueh wyst pi przeciw niemu i to b dzie koniec wszystkich Atrydów. Ale Leto na pewno zrozumie, kto wydał polecenie uległemu doktorowi... i wiadomo tego b dzie dla niego nie do zniesienia. - Wi c dlaczego nie poleciłe doktorowi cicho i sprawnie wsun mi dzy ebra'? - zapytał Piter. - Mówisz o lito ci, a...

mu chand ar

- Ksi m u s i wiedzie , e gotuj mu zgub - powiedział baron. - I musz si o tym dowiedzie pozostałe rody wysokie. Ta wiadomo sparali uje je na troch .

16

Zyskam wi kszy margines manewru. Konieczno mi si podoba .

jest oczywista, jednak nie musi

- Margines manewru - za miał si szyderczo Piter. - Ju spoczywa na tobie wzrok Imperatora, baronie. Zbyt miało sobie poczynasz. Pewnego dnia Imperator przy le tu na Giedi Prime jeden czy dwa legiony sardaukarów i taki b dzie koniec barona Vladimira Harkonnena. - Chciałby tego do y , Piter, nieprawda ? - spytał baron. - Z rozkosz patrzyłby , jak korpus sardaukarów łupi moje miasta i pl druje ten zamek. Sprawiłoby ci to prawdziw rado . - Czy by baron tego nie wiedział? - wysyczał Piter. - Ty powiniene by baszarem korpusu - powiedział baron. - Za bardzo kochasz krew i ból. Chyba zbyt pochopnie przyrzekłem ci łupy z Arrakis. Piter zrobił pi osobliwie drobnych kroczków na rodek pokoju, stoj c tu za plecami Feyda-Rauthy. Zapanowała sztywna atmosfera napi cia, a młodzieniec zerkn ł niespokojnie na Pitera. - Nie igraj z Piterem, baronie - powiedział mentat. - Przyrzekłe mi lady Jessik . Przyrzekłe mi. - Na co, Piter'? - zapytał baron. - Na ból? Piter wpatrywał si w niego przedłu aj c cisz . Feyd-Rautha odsun ł si z dryfowym fotelem na bok. - Stryju, czy musz tu siedzie ? Powiedziałe , e... - Mój kochanie ki Feyd-Rautha si niecierpliwi - powiedział baron. Przesun ł si w ród cieni za globusem. I ponownie skierował sw uwag na mentata. - A dziecko, ksi

tko Paul, mój drogi Piterze?

- Pułapka go złapie dla ciebie, baronie - zamruczał Piter. - Nie o to pytam - powiedział baron. - Pomnisz, e przepowiedziałe , i czarownica Bene Gesserit urodzi ksi ciu córk . Pomyliłe si , co, mentacie? - Niecz sto si myl , baronie - rzekł Piter i po raz pierwszy w głosie jego przyczaił si strach. - Przyznaj: niecz sto si myl . I sam wiesz, e te Bene Gesserit rodz przewa nie córki. Nawet mał onka Imperatora wydała na wiat same dziewczyny. - Stryju - odezwał si Feyd-Rautha - powiedziałe , e tutaj b dzie co wa nego, co ja...

17

- Posłuchaj mego bratanka - powiedział baron. - Ma aspiracje do panowania nad moj baroni , a nie potrafi panowa nad sob . Baron poruszył si za globusem - cie w ród cieni. - No wi c, Feydzie-Rautho Harkonnen, wezwałem ci tutaj maj c nadziej , e nauczysz si nieco m dro ci. Czy obserwowałe naszego poczciwego mentata? Powiniene si czego nauczy z tej wymiany zda . - Ale, stryju... - Najsprawniejszy menfat, ten nasz Pitet:, nie uwa asz, Feyd? - Tak, ale... . - Ach! Zaiste ale! Ale zjada za du o przyprawy, je j jak cukierki. Spójrz na jego oczy! Jakby przybył prosto z arraka skiego obozu pracy. Sprawny ten Piter, ale jednak uczuciowy i skory do wybuchów porywczo ci. Sprawny, ale jednak mo e si myli . Głos Pitera brzmiał cicho i pos pnie: - Czy wezwałe mnie tutaj, baronie, by zdyskredytowa moj sprawno ? - Zdyskredytowa twoj sprawno ? Znasz mnie chyba lepiej, Piter. Chciałbym jedynie, aby mój bratanek zrozumiał ograniczenia mentata. - Czy ju szkolisz mego nast pc ? - Zast pi c i e b i e ? Ale , Piter, gdzie znalazłbym drugiego mentata z twoj przebiegło ci i jadem? - W tym samym miejscu, gdzie mnie znalazłe , baronie. - Mo e i powinienem, skoro ju o tym mówimy. - Baron zamy lił si . - Narawd robisz ostatnio wra enie niezrównowa onego. A ile przyprawy zjadasz! - Czy moje przyjemno ci s zbyt kosztowne, baronie? Czy masz co przeciw - Mój drogi Piter, twoje przyjemno ci s tym, co ci ze mn wi e. Jak e mógł si im sprzeciwia ? Ja tylko chciałbym, aby mój bratanek to w tobie zauwa ył. - Wi c jestem na scenie - powiedział Piter. - Mam zata czy ? Mam zaprezentowa swoje rozmaite umiej tno ci dostojnemu Feydowi-Rau... - Wła nie - przerwał baron. - Jeste na scenie. A teraz b d cicho. Zerkn ł na Feyda-Rauth odnotowuj c kształt ust bratanka, pełne i wydatne wargi, genetyczne znami Harkonnenów, teraz lekko wykrzywione grymasem rozbawienia. - To jest mentat, Feyd. Został wyszkolony i uwarunkowany do pełnienia okre lonych obowi zków. Nie da si jednak przeoczy faktu, e jest to opakowane

18

ludzkim ciałem. Powa na wada. Czasami my l , e staro ytni protopla ci ze swymi my l cymi machinami mieli słuszn ide . - To były zabawki w porównaniu ze mn - warkn ł Piter. - Ty sam, baronie, dałby rad ich machinom. - By mo e - powiedział baron. - No dobrze... - Odetchn ł gł boko, bekn ł. Teraz, Piter, przedstaw mojemu bratankowi w ogólnym zarysie istotne elementy naszej kampanii przeciwko rodowi Atrydów. B d tak uprzejmy i poka , co potrafisz jako mentat. - Baronie, ostrzegałem ci przed powierzaniem komu tak młodemu tych informacji. Moje obserwacje... - Ja b d o tym decydował - rzekł baron. - Daj ci polecenie, mentacie. Zaprezentuj jedn ze swych ró norodnych umiej tno ci. - No wi c dobrze - powiedział Piter. Wyprostował si przyjmuj c dziwnie godn postaw , niczym mask , lecz tym razem okrywaj c całe ciało. - Za par standardowych dni-cały dwór ksi cia Leto zaokr tuje si na galeon Gildii Planetarnej udaj cy si na Arrakis. Gildia wysadzi ich raczej w mie cie Arrakin ni w naszym mie cie Kartago. Mentat ksi cia, Thufir Hawat, dojdzie do słusznego wniosku, e Arrakin jest łatwiejsze do obrony. - Słuchaj uwa nie, Feyd - odezwał si baron. - Obserwuj plany wewn trz planów w planach. Feyd-Rautha skin ł głow , my l c: To ju lepiej. Stary potwór dopuszcza mnie w ko cu do sekretów. Rzeczywi cie chyba zamierza uczyni mnie swoim dziedzicem. - Istnieje kilka rozbie nych mo liwo ci - powiedział Piter. - Ja twierdz , e ród Atrydów uda si na Arrakis. Nie mo emy jednak zignorowa ewentualno ci, e zawarł z Gildi kontrakt na wywiezienie go w bezpieczne miejsce poza ksi System. Inni w podobnych okoliczno ciach zostawali rodami renegackimi, zabierali rodzinne arsenały atomowe i tarcze i uciekali poza Imperium. - Ksi

jest na to zbyt dumnym człowiekiem - powiedział baron.

- To jest ewentualno ten sam.

- odparł Piter. - Jednak ostateczny rezultat byłby dla nas

- Nie, nie byłby! - warkn ł baron. - On musi umrze , a jego linia wygasn : - Prawdopodobie stwo tego jest znikome - powiedział Piter. - Kiedy ród ma si sprzeniewierzy , czynione s pewne przygotowania. Ksi sprawia wra enie, jakby niczego takiego, nie robił. - Tak - westchn ł baron. - Jed dalej, Piter.

19

- W Arrakin - ci gn ł Piter - ksi dom hrabiego i hrabiny Fenring.

z rodzin zajm rezydencj , do niedawna

- Ambasadora u przemytników - zachichotał baron. - Ambasadora u kogo? - zawołał Fevd-Raurha - Twój stryj artuje - powiedział Piter. - Nazywa hrabiego Fenringa ambasadorem u przemytników, wskazuj c na udział Imperatora w przemytniczych operacjach na Arrakis. Feyd-Rautha obrócił na stryja zaintrygowane spojrzenie. - Dlaczego? - Nie b d t py, Feyd - warkn ł baron. - Jak mo e by inaczej, dopóki Gildia znajduje si praktycznie poza imperialn kontrol ? Jak e inaczej poruszaliby si szpiedzy i assassini? Wargi Feyda-Rauthy wydały bezd wi czne "Oooch". - W rezydencji zorganizowali my dywersj - powiedział Piter. - B dzie zamach na ycie dziedzica Atrydów, zamach, który mo e si powie . - Piter - zagrzmiał baron - chcesz powiedzie ... - Chc powiedzie , e wypadki si zdarzaj - rzekł Piter. - A zamach musi wygl da powa nie. - Och, ale chłopiec ma takie słodkie młode ciało - powiedział baron. Oczywi cie, jest potencjalnie bardziej niebezpieczny od ojca... po tym wyszkoleniu przez matk czarownic . Przekl ta kobieta. W porz dku, dalej, Piter. - Hawat odgadnie, e podstawili my mu naszego agenta - podj ł Piter. Rzucaj cym si w oczy podejrzanym jest doktor Yueh, istotnie nasz agent. Ale Hawat przeprowadził ledztwo i odkrył, e nasz doktor jest absolwentem Akademii Suk z uwarunkowaniem imperialnym - rzekomo wystarczaj co bezpiecznym, by piel gnowa samego Imperatora. Wielk wag przywi zuje, si do uwarunkowania imperialnego. Zakłada si , e najwy szego uwarunkowania nie da si usun bez u miercenia osobnika. Jednak e, jak to kto kiedy zauwa ył, maj c odpowiedni d wigni , mo na podnie planet . Znale li my d wigni , która podniosła doktora. - Jak? - zapytał Feyd-Rautha. Ten temat go zafascynował. Wszyscy wiedzieli, e uwarunkowania imperialnego złama si nie da. - Innym razem - powiedział baron. - Dalej, Piter.

20

- W miejsce Yuego - rzekł Piter - postawili my na drodze Hawata wyj tkowo interesuj cego podejrzanego. Sama zuchwało podejrzenia zwróci na ni uwag Hawata. - Na ni ? - spytał Feyd-Rautha. - Lady Jessik we własnej osobie - powiedział baron. - Czy to nie wspaniałe? - zapytał Piter: - Hawat b dzie miał mózg tak przepełniony t perspektyw , e nadw tli to funkcjonowanie mentata. Mo e nawet próbowa j zabi . Piter zmarszczył czoło i dodał: - Ale nie s dz , aby mu si to udało. - Nie chcesz, aby mu si udało, co? - zapytał baron. - Nie rozpraszaj mnie - odparł Piter. - Podczas gdy Hawat zajmie si lady Jessik , jeszcze bardziej odwrócimy jego uwag buntami w kilku garnizonach i tym podobnymi rzeczami. Bunty zostan stłumione. Ksi musi wierzy , e si nie le zabezpieczył. Gdy nadejdzie odpowiednia chwila, damy znak Yuemu, wtargniemy naszymi głównymi siłami...hm... - Dalej, powiedz mu wszystko - odezwał si baron. - Wtargniemy wzmocnieni dwoma legionami sardaukarów przebranych w barwy Harkonnenów. - Sardaukarzy! - sapn ł Feyd-Rautha. Jego my li pobiegły ku strasznym oddziałom imperialnym, bezlitosnym zabójcom, ołnierzom-fanatykom Padyszacha Imperatora. - Widzisz, jak ci ufam, Feyd - powiedział baron. - Je li najmniejsza wzmianka o tym kiedykolwiek dotrze do jakiego wysokiego rodu, wtedy Landsraad mo e si zjednoczy przeciwko rodowi imperialnemu i powstanie chaos. - Sedno sprawy - powiedział Piter - tkwi w tym: skoro u ywa si rodu Harkonnenów do odwalania brudnej roboty Imperium, zdobywamy faktyczn przewag . Niebezpieczna to przewaga, co prawda, lecz umiej tnie wykorzystana przysporzy rodowi Harkonnenów wi kszych bogactw, ni li posiada jakikolwiek inny ród w Imperium. - Nie masz poj cia, o jak wielkie tu chodzi bogactwo - powiedział baron. - Nawet w naj mielszych wyobra eniach. Przede wszystkim, b dziemy mieli nie kwestionowany mandat do zarz du kompanii KHOAM. Feyd-Rautha kiwn ł głow . Chodziło o bogactwo. KHOAM stanowiła klucz do bogactwa; z racji mandatu ka dy szlachetny ród ci gn ł z kas kompanii, ile si dało. Mandaty KHOAM - były one rzeczywistym potwierdzeniem politycznego

21

znaczenia w Imperium, przemijaj cego wraz z utrat liczby głosów w Landsraadzie. - Ksi Leto - mówił Piter - mo e szuka schronienia u garstki freme skiej hołoty na obrze ach pustyni. B d te mo e podj prób wysłania rodziny w t złudn kryjówk . Lecz t drog blokuje mu jeden z agentbw Jego Wysoko ci, ekolog planety. Mo e go pami tasz, Kynes. - Feyd go pami ta - powiedział baron. - Ko cz z tym. - Jako nie piejesz z rado ci, baronie - powiedział Piter. - Ko cz z tym, rozkazuj ci! - rykn ł baron. Piter wzruszył ramionami. - Je eli sprawy potocz si zgodnie z planem - powiedział - ród Harkonnen otrzyma Arrakis w zast pcze lenno w czasie standardowego roku. Twój stryj dostanie na to lenno dyspens . Jego osobisty przedstawiciel b dzie rz dził Arrakis. - Dalsze zyski - powiedział Feyd-Rautha. - Istotnie - potwierdził baron. I pomy lał: tego wymaga sprawiedliwo . To my ujarzmili my Arrakis... prócz garstki freme skich kundli kryj cych si na skraju pustyni... i grupki nieszkodliwych przemytników przypisanych do planety prawie tak mocno jak tubylcza siła robocza. - I wysokie rody b d wiedziały, e to baron zniszczył Atrydów - powiedział Piter. - Tak, b d wiedziały. - B d wiedziały - wyszeptał baron. - Najpi kniejsze z tego wszystkiego - ci gn ł Piter - jest to, e ksi wiedział. Wie ju teraz. Ju przeczuwa pułapk .

te b dzie

- To prawda, e ksi wie - powiedział baron i jego głos zabrzmiał nut smutku. - Nie mógł nie wiedzie ...tym wi ksza szkoda. Baron wyszedł spoza globusa Arrakis. Kiedy wynurzył si z cieni, jego posta , wypasiona i tłusta, ukazała si w całej okazało ci. Nieznaczne wypukło ci pod fałdami ciemnej szaty zdradzały, e cały ten tłuszcz d wigaj , głównie przeno ne dryfy nało one jak uprz na jego ciało. W rzeczywisto ci wa ył ze dwie cie standardowych kilogramów, ale jego stopy uniosłyby z tego nie wi cej ni pi dziesi t. - Jestem głodny - zahuczał baron i potarł upier cienion dłoni swe wydatne wargi, oczami ukrytymi w fałdach tłuszczu spogl daj c z góry na Feyda-Rauth . - Po lij po jedzenie, mój kochany. Zjemy przed spoczynkiem.

22

Rozdział 3 Tak rzekła w. Alia-od-No a: "Matka Wielebna musi ł czy uwodzicielskie sztuczki kurtyzany z niepokalanym majestatem dziewicy bogini, utrzymuj c te przymioty w harmonii dopóty, dopóki dopisz jej siły młodo ci. Jako e gdy młodo i uroda przemin , odkryje ona, i miejsce po rodku, kiedy zaj te przez harmoni , stało si krynic sprytu i zaradno ci". z "Muad'Dib, przypisy o rodzinie" ksi niczki Irulan - A wi c, Jessiko, co masz na swoje usprawiedliwienie! - spytała Matka Wielebna. Na Zamku Kalada skim dzie próby Paula, chylił si ku zachodowi. Dwie kobiety pozostały same w saloniku, gdy on czekał obok w d wi koszczelnej Komnacie Medytacji. Jessika stała na wprost południowych okien. Niewidz cymi oczami spogl dała na g stniej ce kolory wieczoru za ł k i rzek . Słyszała nie słysz c pytania Matki Wielebnej. Kiedy odbyła si inna próba - jak e wiele lat temu. Chuda jak patyk dziewczynka o włosach koloru miedzi, z ciałem rozdartym wichrami dojrzewania, weszła do studia Matki Wielebnej Gaius Helen Mohiam, Cenzorki Przeło onej Akademii Bene Gesserit na Wallach IX. Jessika spojrzała w dół na swoj praw dło , rozprostowała palce; o yła w niej pami bólu, trwogi, gniewu. - Biedny Paul - wyszeptała. - Pytałam o co , Jessiko! Głos starej kobiety był oschły, władczy. - Co? Och... - Jessika otrz sn ła si ze wspomnie przeszło ci i odwróciła twarz do Matki Wielebnej, siedz cej plecami do kamiennej ciany mi dzy dwoma zachodnimi oknami. - Co mam ci powiedzie ? - Co masz mi powiedzie ? Co masz mi powiedzie ? - starczy głos rozbrzmiewał tonem szyderczego przedrze niania. - No i urodziłam syna! - wybuchn ła Jessika. I zrozumiała, e celowo sprowokowano j do tego wybuchu. - Przykazano ci rodzi Atrydom same córki. - To znaczyło dla niego bardzo wiele - broniła si Jessika. - A ty w swej pysze pomy lała , e wydasz na wiat Kwisatz Haderach! - Przeczuwałam tak mo liwo .

23

- My lała jedynie o tym, e ksi pragnie syna - warkn ła stara. - A jego pragnienia si tutaj nie licz . Mo na było wyda córk Atrydów za dziedzica Harkonnenów i załata dziur . Beznadziejnie pokomplikowała sprawy. Mo emy teraz straci oba drzewa genealogiczne. - Nie jeste cie nieomylne - powiedziała Jessika. Skrzy owała wzrok z nieruchomym spojrzeniem starych oczu. Po chwili stara kobieta zamruczała: - Co si stało, to si nie odstanie. - lubowałam nigdy nie ałowa swej decyzji - powiedziała Jessika. - Jak e szlachetnie - zadrwiła Matka Wielebna. - Nic nie ałowa . Inaczej za piewasz jako zbieg z Cen wyznaczon na sw głow , kiedy wszystkie dłonie podnios , si przeciwko tobie i b d nastawa na ycie twoje i twojego syna. Jessika pobladła. - Czy nie ma innego wyj cia? - Innego wyj cia? I to pyta Bene Gesserit? - Pytam jedynie, co widzisz w przyszło ci przy pomocy swych nadzwyczajnych talentów. - Widz w przyszło ci to; co widziałam w przeszło ci. Wiesz, jak wiat si toczy. Rodzaj ludzki wiadom jest swej miertelno ci i l ka si , by jego dziedziczno nie uległa stagnacji. Ma to we krwi - ów p d do krzy owania linii genetycznych bez adnego planu. Imperium, kompania KHOAM, wszystkie rody wysokie jak unoszone na falach patyki. - KHOAM - mrukn ła Jessika. - Przypuszczam, e ustalono ju nowy rozdział łupów z Arrakis. - Czym e jest KHOAM, jak nie wiatrowskazem zaledwie naszych czasów. Imperator ze swoimi przyjaciółmi dysponuj obecnie pi dziesi cioma dziewi cioma, przecinek sze dziesi t pi procentami głosów zarz dzaj cych. Niew tpliwie licz si zyski i gdy pozostali zw sz takie same korzy ci, nale y si spodziewa , e liczba jego głosów wzro nie. To jest mechanizm historii, dziewczyno. - To jest niew tpliwie to, czego mi teraz potrzeba - powiedziała Jessika. Wykładu z historii. - Nie podkpiwaj, dziewczyno! Wiesz równie dobrze. jak ja, jakie siły nas otaczaj . Mamy cywilizacj na bazie trójk ta: dwór imperialny we wzajemnej przeciwwadze z rodami wysokimi Landsraadu, a pomi dzy nimi Gildia ze swoim przekl tym monopolem na komunikacj mi dzygwiezdn . W polityce trójk t jest najmniej stabiln konstrukcj . Byłoby i tak nie najlepiej, nawet bez kłopotów z feudaln kultur handlow , która odwraca si od wi kszo ci nauk.

24

- Patyki niesione przez fale - powiedziała Jessika z gorycz . - A ten patyk tutaj to jest ksi Leto, a ten drugi to jego syn, a tamten to... - Och, zamknij si , dziewczyno. Wdała si w to wiedz c, na jak cienkiej ta czysz linie. - "Jestem Bene Gesserit; istniej , aby słu y " - zacytowała Jessika. - Prawda - powiedziała stara kobieta. - A teraz mo emy liczy jedynie na unikni cie powszechnej po ogi i ocalenie tego, co si da, z kluczowych linii genealogicznych. Jessika przymkn ła oczy czuj c łzy cisn ce jej si pod powieki. Przezwyci yła wewn trzne rozdygotanie, dr enie, nierównomierny oddech, oszalały puls, potnienie dłoni. Po chwili odezwała si : - Zapłac za swój bł d. - I twój syn zapłaci z tob . - B d go chroni , jak tylko potrafi . - Chroni ! - warkn ła stara kobieta. - Dobrze wiesz, czym to grozi! Je li za bardzo b dziesz chroniła swego syna, Jessiko, to nie b dzie miał nawet tyle siły, by wypełni jakiekolwiek przeznaczenie. Jessika odwróciła si , spojrzała za okno na zapadaj ce ciemno ci. - Czy jest a tak okropna, owa planeta Arrakis? - Wystarczaj co, cho niezupełnie. Missionaria Protectiva nieco j zmi kczyła. Matka Wielebna d wign ła si z krzesła, wygładziła fałd togi. - Wezwij chłopca. Niedługo musz jecha . - Naprawd musisz? Głos starej kobiety złagodniał. - Jessika, dziecko, chciałabym zaj twoje miejsce i wzi siebie. Ale ka da z nas musi i w swoj stron .

twoje cierpienia na

- Wiem. - Jeste mi tak droga jak własna córka, ale nie mog dopu ci , by kolidowało to z obowi zkiem. - Rozumiem...konieczno .

25

- Jessiko, obie wiemy, co zrobiła i dlaczego to zrobiła . Ale yczliwo zmusza mnie do wyznania, e mała jest szansa, aby twój chłopiec był Integralno ci Bene Gesserit. Nie mo esz pozwoli sobie na zbyt wielkie nadzieje. Jessika starła łzy z k cików oczu. W tym ge cie był gniew. - Sprawiła , e znowu czuj si jak mała dziewczynka recytuj ca sw pierwsz lekcj . Z trudem wydusiła z siebie słowa: - "Istoty ludzkie nie mog nigdy podda si zwierz tom". Wstrz sn ł ni tłumiony szloch, dodała cicho: - Jestem taka samotna. - To powinna by jedna z prób - powiedziała stara kobieta. - Ludzie s prawie zawsze samotni. Wezwij teraz chłopca. Miał długi, straszny dzie . Lecz miał te i czas na przemy lenia i zapami tanie, a ja musz go jeszcze wypyta o te jego sny. Jessika kiwn ła głow , podeszła do drzwi Komnaty Medytacji, otworzyła je. - Paul, wejd ju , prosz . Paul wyłonił si z zawzi t opieszało ci . Patrzył na swoj matk jak na obc osob . Posłał przyczajone spojrzenie Matce Wielebnej, ale tym razem skłonił głow jak równy równemu. Słyszał, jak matka zamyka drzwi za jego plecami. - Młodzie cze - powiedziała stara - wró my do sprawy twych snów. - Czego chcesz? - Co noc masz sny? - Nie takie, które by warto zachowa w pami ci. Potrafi zapami ta ka dy sen, ale jeden jest tego wart, a inny nie. - Jak je rozró niasz? - Po prostu wiem. Stara popatrzyła si na Jessik i ponownie na Paula. - Co ci si

niło ostatniej nocy? Czy warto było to zapami ta ?

- Tak. - Paul zamkn ł oczy. - niła mi si jaskinia... i woda... i dziewczyna w jaskini, bardzo chuda z ogromnymi oczami. Oczy jej s całe bł kitne, nie ma w nich białek. Mówi do niej, opowiadam jej o tobie, o spotkaniu z Matk Wielebn na Kaladanie. Paul otworzył oczy. - A to, co opowiadasz tej obcej dziewczynie o spotkaniu ze mn , czy to si dzisiaj wydarzyło?

26

Paul zastanawiał si nad tym przez chwil . - Tak. Mówi dziewczynie, e przybyła i wycisn ła na mnie pi tno obco ci. Pi tno obco ci - wyszeptała stara i ponownie jej spojrzenie pow drowało od Paula do Jessiki i z powrotem do chłopca. - Powiedz mi teraz szczerze, Paul, czy cz sto ni ci si rzeczy, które potem zdarzaj si dokładnie tak, jak ci si niły. - Tak. A ta dziewczyna niła mi si ju przedtem. - Och? Znasz j ? - Poznam. - Opowiedz mi o niej. Paul znowu zamkn ł oczy. - Siedzimy w jakim zak tku ukrytym w ród skał. Ju prawie noc, ale jest gor co i widz łachy piasku za szczelin w skałach. My...czekamy na co ...na to, bym poszedł spotka si z jakimi lud mi. Ona jest przestraszona, lecz stara si to ukry przede mn , a ja jestem podekscytowany. I ona mówi: opowiedz mi o wodach swojej planety, Usul. Paul otworzył oczy. - Czy to nie dziwne? Moj planet jest Kaladan. Nigdy nie słyszałem nawet o planecie Usul. - Czy jest co jeszcze w tym nie, Paul? - ponagliła go Jessika. - Tak. Ale mo e to mnie ona nazywała Usulepn - rzekł Paul. - Wła nie mi to przyszło do głowy. Jeszcze raz przymkn ł oczy. - Prosi mnie, bym jej opowiedział o wodach. A ja bior j za r k i mówi , e powiem jej wiersz. I recytuj jej wiersz, ale musz tłumaczy niektóre słowa, jak pla a i przybój, i morszczyn, i mewy. - Jaki wiersz? - spytała Matka Wielebna. Paul otworzył oczy. - Zwyczajny, jeden z lirycznych trenów Gurneya Hallecka na smutn godzin . Za plecami Paula Jessika zacz ła deklamowa : Wci

widz nad pla

ogniska słony dym

I cienie pod sosnami Skamieniałe Mewy pi na grz dzie ziemi,

27

Biel na zieleni... Wiatr idzie przez rz dy drzew Cienie kołysze. Wzbijaj si mewy, Mkn I krzycz w niebiosach. A ja wiatr słysz Pla

wiej cy z ukosa I przybój,

I widz , e nasz ogie Spopielił morszczyn. - To wła nie ten - powiedział Paul. Stara kobieta wpatrywała si w Paula dłu sz chwil . - Młody człowieku, jako Cenzorka Bene Gesserit poszukuj Kwisatz Haderach, m czyzny, który rzeczywi cie mo e zosta jednym z nas. Twoja matka widzi , tak mo liwo w tobie, ale ona patrzy oczyma matki. Mo liwo widz i ja, ale nic ponadto. Umilkła i Paul zrozumiał, e chce, aby przemówił. Przeczekał j . Niebawem powiedziała: - Zreszt jak sobie chcesz. S w tobie gł bie, za to r cz . - Czy mog ju odej ? - Nie chcesz wysłucha , co Matka Wielebna ma ci do powiedzenia o Kwisatz Haderach? - spytała Jessika. - Powiedziała, e ci, co ubiegali si o to, pomarli. - Ale mog ci udzieli paru wskazówek, gdzie szuka przyczyn ich pora ki odezwała si Matka Wielebna. Mówi o wskazówkach - pomy lał Paul. - Niczego naprawd nie wi . I powiedział: - Wi c udziel mi wskazówek. - I zgi , przepadnij dla mnie - kwa ny u miech pojawił si w siatce zmarszczek na starczej twarzy.

28

- Niech ci b dzie: "Kto si poddaje, ten panuje". Zdumiał si , e mówi o tak podstawowych sprawach, jak dialektyka znaczenia. Czy ona my li, e matka go niczego nie nauczyła? - To jest wskazówka? - spytał. - Nie jeste my tu po to, by igra ze słowami i ich znaczeniem - powiedziała stara. - Wierzba poddaje si wiatrom i wiedzie jej si dobrze, a pewnego dnia zmienia si w cian wierzb odporn na wiatry. To jest przeznaczenie wierzby. Paul wybałuszył na ni oczy. Powiedziała "przeznaczenie" i poczuł, e go to słowo poraziło, powtórnie napi tnowało strasznym przeznaczeniem. Nagle ogarn ł go gniew: nad ta stara wied ma z g b pełn frazesów. - Uwa asz, e mog by tym Kwisatz Haderach - powiedział. - Mówisz o mnie, lecz nie rzekła ani słowa o tym, co zrobi dla ratowania mojego ojca. Słyszałem twoj rozmow z matk . Mówisz o nim tak, jakby był martwy. Otó nie jest! - Gdyby mo na było cokolwiek dla niego zrobi , zrobiliby my z pewno ci warkn ła stara. - Mo e uda si co zrobi dla ciebie. W tpliwe, lecz niewykluczone. Ale dla twojego ojca - nic. Gdyby si nauczył przyjmowa to jako fakt, opanowałby prawdziw lekcj Bene Gesserit. Paul dostrzegł, jak słowa te wstrz sn ły matk . Utkwił w starej pełne nienawi ci spojrzenie. Jak mogła powiedzie co takiego o jego ojcu? Sk d miała tak pewno ? Kipiał ze zło ci. Matka Wielebna spojrzała na Jessik . - Uczyła go metody, widziałam oznaki tej nauki. Na twoim miejscu zrobiłabym to samo i niech diabli wezm reguły. Jessika skin ła głow . - Teraz nalegam - powiedziała stara - by zignorowała formalny porz dek szkolenia. Jego własne bezpiecze stwo wymaga Głosu. Ma ju dobre pocz tki, ale obie wiemy, jak wiele potrzebuje... i to rozpaczliwie. Podeszła do Paula, popatrzyła na niego z góry. - egnaj, młoda ludzka istoto. Mam nadziej , e ci si uda. A je li nie, có , jeszcze nam si kiedy powiedzie. Podniosła oczy na Jessik . Mrugn ły porozumiewawczo do siebie. Po czym stara kobieta wypłyn ła z pokoju w szele cie togi rzuciwszy za siebie ostatnie spojrzenie. Pozbyła si ju z my li i pokoju, i jego lokatorów. Lec Jessice mign ła w przelocie twarz Matki Wielebnej. Na pomarszczonych policzkach l niły łzy. Te łzy odbierały odwag bardziej ni jakiekolwiek słowo czy znak, jaki wymieniły tego dnia mi dzy sob .

29

Rozdział 4 Przeczytali cie, e Maud'Dib nie miał na Kaladanie towarzyszy zabaw w ród rówie ników. Zbyt wiele groziło mu niebezpiecze stw. Za to miał Muad'Dib wspaniałych towarzyszy w ród nauczycieli. Był tam Gurney Halleck, trubadurwojownik. B dziecie mieli okazj za piewa sobie kilka piosenek Gurneya w trakcie lektury tej ksi ki. Był tam Thufir Hawat, stary mentat, mistrz assassinów, budz cy strach w sercu samego Padyszacha Imperatora. Był tam Duncan Idaho, mistrz miecza klanu Ginaz; był doktor Wellington Yueh, imi czarne w historii zdrady, lecz wietlane w nauce; i lady Jessika wprowadzaj ca syna w metod Bene Gesserit, no i oczywi cie ksi Leto, którego ojcowskie zalety długo pozostawały nie dostrze one. z "Historii dzieci stwa Muad'Diba" pióra ksi niczki Irulan Thufir Hawat wsun ł si do sali treningowej zamku Kaladan i bezgło nie zamkn ł za sob drzwi. Chwil stał nieruchomo - czuł si stary, znu ony i połamany. Bolała go blizna na lewej nodze, rozpłatanej kiedy w słu bie Starego Ksi cia. To ju trzy pokolenia - pomy lał. Spojrzał przez wielki pokój zalany jasno ci południa płyn c ze wietlików w suficie, zobaczył chłopca siedz cego tyłem do drzwi, zatopionego w rozło onych na stole mapach i papierach. Ile razy mam powtarza temu chłopakowi, eby nigdy nie rozsiadał si plecami do drzwi? Odchrz kn ł. Paul trwał pochylony studiuj c dalej swoje papiery. Cie chmury przesun ł si po wietlikach. Hawat odchrz kn ł ponownie. Paul wyprostował si i nie odwracaj c głowy powiedział: - Wiem. Siedz plecami do drzwi. Hawat skrył u miech, przemaszerował przez sal . Paul podniósł oczy na posiwiałego, starego m czyzn , który zatrzymał si przy rogu stołu. Oczy Hawata były dwiema sadzawkami czujno ci na ciemnej, pokrytej gł bokimi bruzdami twarzy. - Słyszałem ci , jak szedłe korytarzem - powiedział Pauł. - I słyszałem, jak otwierałe drzwi. - Takie d wi ki mo na na ladowa . - Zauwa yłbym ró nic . Pewnie tak - pomy lał Hawat. - Ta jego matka czarownica kształci go gruntownie, to wida . Ciekawe, co na to jej nieoceniona szkoła? Mo e dlatego wła nie przysłali star cenzork - by dyscyplin nauczy nasz ja nie pani Jessik moresu. Hawat wysun ł krzesło na wprost Paula, siadł twarz w kierunku drzwi. Zrobił to ostentacyjnie, po czym odchylił głow do tyłu i obj ł spojrzeniem sal . Po wysłaniu wi kszo ci sprz tów na Arrakis uderzyła go nagle jej dziwaczno i obco . Został stół treningowy i fechtunkowe zwierciadło z zamarłymi pryzmatami, przy nim wiczebny manekin, cały wywatowany i w łatach,

30

wygl daj cy jak staro ytny piechur, pokiereszowany i okaleczony na wojnach. To ja tam stoj - pomy lał Hawat. - O czym tak my lisz, Thufir? - spytał Paul. Hawat spojrzał na chłopca. - My lałem o tym, e wkrótce nikogo z nas tu nie b dzie i e prawdopodobnie ju nigdy nie zobaczymy, tego pokoju. - I to ci smuci? - Smuci? Nonsens! Smutek jest w rozstaniu z przyjaciółmi. Miejsce to tylko miejsce. - Obrzucił wzrokiem mapy na stole. - Za Arrakis to po prostu jeszcze jedno miejsce. - Ojciec polecił ci wysondowa mnie? Hawat spochmurniał. Chłopak był niesłychanie spostrzegawczy. Kiwn ł głow . - Uwa asz, e byłoby ładniej z jego strony, gdyby pofatygował si osobi cie, ale wiesz przecie , jak jest zaj ty. Wpadnie pó niej. - Przegl dam materiały o huraganach na Arrakis. - Huragany. Ach tak. - Wygl daj na nieliche. - "Nieliche" to za mało powiedziane. Owe huragany rozp dzaj si po sze ciu czy siedmiu tysi cach kilometrów równiny, karmi c si wszystkim, co przydaje impetu - sił Coriolisa, innymi huraganami, wszystkim, cokolwiek ma w sobie cho by gram energii. Potrafi rozhula si do siedmiuset kilometrów na godzin , zabieraj c po drodze wszystko, co si sypie - piasek, pył, wszystko. Potrafi wytrawi ciało do ko ci, a ko ci rozsieka na igły. - Dlaczego nie maj tam regulacji pogody? - Arrakis na specyficzne problemy, koszty s tam wy sze, a wi c utrzymanie i tak dalej. Gildia da potwornej sumy za nadzór satelitarny, za lód twojego ojca nie jest z tych wielkich i bogatych, chłopcze. Wiesz przecie . - Czy widziałe kiedy Fremenów? Umysł chłopaka miota si dzi na wszystkie strony - pomy lał Hawat. - Jak ciebie widz - powiedział. - Niewiele si ró ni , od mieszka ców niecek i grabenów. Wszyscy nosz owe obszerne, powiewaj ce szaty. I mierdz pod niebiosa w ka dej zamkni tej przestrzeni. To z powodu tych strojów - nazywaj je filtrfrakami - które odzyskuj wod wydalan przez ciało. Paul przełkn ł lin , nagle wiadom wilgoci w ustach i przypomniał mu si sen o pragnieniu. Ogarn ło go uczucie pustki na my l o ludziach, którzy tak łakn

31

wody, e zamykaj obieg wilgoci własnego ciała. - Tam woda jest-bezcenna powiedział. Hawat skin ł głow . Mo e wła nie to robi - my lał - mo e i daj mu do zrozumienia, jak gro nym przeciwnikiem mo e by ta planeta. To szale stwo pcha si na ni nie pami taj c o tej przestrodze. Paul podniósł oczy na wietlik i u wiadomił sobie, e zacz ło pada . Ujrzał, jak szare metaszkło coraz bardziej zachodzi wilgoci . - Woda - powiedział. - Zobaczysz, co znaczy woda - powiedział Hawat. - Jako syn ksi cia nigdy nie zaznasz jej braku, ale zobaczysz m ki pragnienia wsz dzie wokół siebie. Paul zwil ył j zykiem wargi cofaj c si my l o tydzie do owego przedpołudnia próby przed Matk Wielebn . Ona te powiedziała co o usychaniu z pragnienia. "Poznasz ałobne równiny" - mówiła - "pustkowia, które s jałowe, jałow pustk , gdzie nie ma nic prócz przyprawy i czerwi pustyni. Nama cisz oczodoły, by osłabi blask sło ca. Schronieniem ci b dzie ka da dziura z dala od wiatru i obcych oczu. B dziesz podró ował na własnych dwóch nogach bez statku, bez pojazdu, bez wierzchowca". Paula bardziej usidlił jej ton - monotonnie rozkołysany - ni słowa. "Kiedy zamieszkasz na Arrakis" - mówiła - ziemia b dzie pusta. Ksi yce b d ci przyjaciółmi, sło ce wrogiem". I poczuł, jak opu ciwszy posterunek przy drzwiach matka staje u jego boku. Patrzy na Matk Wielebn i pyta: ,;Nie widzisz adnej nadziei, Wasza Wielebno ?" "Dla ojca nie". - I stara gestem ucisza Jessik spogl daj c z góry na Paula. "Wyryj to sobie w pami ci, chłopcze: wiat wspiera si . na czterech filarach..." - Podniosła cztery palce z wielkimi knykciami. - "Na naukach m drych, na sprawiedliwo ci wielkich, na modlitwach prawych i waleczno ci dzielnych. Ale to wszystko jest niczym..." - zwin ła palce w pi - "bez władcy znaj cego sztuk władania. Przyjmij to jako nauk tradycji, w jakiej zostałe wychowany". Tydzie min ł od tamtego przedpołudnia z Matk Wielebn . Jej słowa dopiero zaczynały w pełni dociera do Paula. Siedz c teraz w sali treningowej z Thufirem Hawatem poczuł bolesne ukłucie strachu. Spojrzał przez stół na zmarszczone brwi mentata. - Gdzie to tym razem bujałe w obłokach? - zapytał Hawat. - Widziałe Matk Wielebn ? - T j dz prawdomówczyni z Imperium? - Oczy Hawata o ywiły si ciekawo ci . - Widziałem. - Ona... - Paul zawahał si , stwierdzaj c, e nie potrafi opowiedzie Hawatowi o swojej próbie. Zahamowania tkwiły w nim gł boko.

32

- Tak? Co ona? Paul odetchn ł dwukrotnie pełn piersi . - Ona powiedziała pewn rzecz. Zamkn ł oczy przywołuj c słowa, a kiedy zacz ł mówi , nie wiadomie przybrał ton głosu starej kobiety: - "Ty, Paul Atryda, potomek królów, syn ksi cia, musisz nauczy si włada . Jest to co , czego nie nauczył si aden z twoich przodków". - Paul otworzył oczy. To mnie rozzło ciło i powiedziałem, e mój ojciec włada cał planet . A ona na to: "On j traci". I wtedy ja powiedziałem, e ojciec dostaje bogatsz planet . A ona: "J te straci". I chciałem biec, i ostrzec ojca, ałe ona powiedziała, e ju został ostrze ony - przez ciebie, matk , przez wielu ludzi. - To prawda - mrukn ł Hawat. - Wi c dlaczego wyje d amy? - zapytał Paul. - Bo tak ka e Imperator. I poniewa jest nadzieja. wbrew temu, co ta j dzadonosicielka powiedziała. Co jeszcze wytrysn ło z owej antycznej krynicy m dro ci? Paul spu cił oczy na sw praw dło zwini t w pi pod stołem. Sił woli zmusił mi nie do powolnego rozlu nienia. Ona jako ma mnie w gar ci pomy lał. Ale jak? - Zapytała mnie, co to znaczy włada - rzekł Paul. - Wi c jej powiedziałem, e to znaczy rozkazywa . A ona odparła, e musz si czego oduczy . Tutaj trafiła bez pudła - pomy lał Hawat. Skin ł głow Paulowi, by mówił dalej. - Powiedziała, e władca musi nauczy si przekonywa , a nie zmusza . e musi wyło y na stół swój najbielszy obrus, by przyci gn najlepszych ludzi. - A jak ona sobie wyobra a, e twój ojciec przyci gn ł takich ludzi jak Duncan i Gurney? - zapytał Hawat. Paul wzruszył ramionami. - Nast pnie dodała, e władca musi si nauczy j zyka swojego wiata, odmiennego dla ka dej planety. S dziłem wi c, e chodzi jej o to, e na Arrakis nie mówi galach, lecz ona powiedziała, e chodzi o co zupełnie innego. Powiedziała, e chodzi jej o j zyk kamieni i tego, co ro nie, j zyk, jakiego nie słyszy si uszami. A ja jej wyja niłem, e to wła nie doktor Yueh nazywa tajemnic ycia. Hawat roze miał si bezgło nie. - Jak ona to przełkn ła?

33

- Wygl dała na w ciekł . Powiedziała, e tajemnica ycia nie jest problemem do rozwi zania, lecz rzeczywisto ci do prze ycia. Strzeliłem jej wi c pierwszym prawem mentata: "Nie mo na zrozumie procesu przez zatrzymanie go. Zrozumienie musi pod a z biegiem procesu, musi przył czy si i płyn razem z nim". Wydaje. si , e tym j usatysfakcjonowałem. Chyba ju mu przechodzi - pomy lał Hawat - ale ta stara j dza nastraszyła go nie na arty. Po co to zrobiła? - Thufir - zapytał Paul - czy Arrakis b dzie taka zła, jak ona mówi? - Nic nie mo e by a tak złe - powiedział Hawat i u miechn ł si na sił . We my na przykład tych Fremenów, pariasów pustyni. Na podstawie wst pnej, szacunkowej analizy mog ci powiedzie , e jest ich du o, du o wi cej, ni podejrzewa Imperium. Ludzie yj tam, chłopcze, całe mnóstwo ludzi i... - Hawat przytkn ł ylasty palec do oka - oni w ciekle nienawidz Harkonnenów. Tylko o tym ani mru mru, chłopcze. Mówi ci to tylko jako pomocnik ojca. - Ojciec mówił mi o Salusa Secundus. Wiesz, Thufir, to wygl dało na Arrakis... mo e nie a tak le, ale bardzo podobnie. - Niewiele w istocie wiemy o dzisiejszej Salusa Secundus - powiedział Hawat. Jedynie jaka była dawno temu... z grubsza. Lecz z tego, co wiadomo, masz racj . - Czy Fremeni nam pomog ? - Niewykluczone. - Hawat wstał. - Lec dzi na Arrakis. Tymczasem uwa aj na siebie przez wzgl d na starego człowieka, który ma do ciebie słabo , dobrze? Przejd tu na drug stron jak grzeczny chłopiec i si d twarz do drzwi. Nie my l , eby ci co groziło na zamku, tylko chciałbym, aby nabrał tego nawyku. Paul wstał z krzesła, obszedł stół dokoła. - Dzisiaj wyje d asz? - Dzi to dzi , a jutro ty pójdziesz w moje lady. Nast pnym razem spotkamy si ju na ziemi twego nowego wiata. Złapał praw r k Paula za biceps. - R k do no a mamy zawsze woln , no nie? I tarcz na maksimum. Pu cił r k Paula, klepn ł go w rami , zakr cił si na pi cie i szybkim krokiem pomaszerował w stron drzwi. - Thufir! - krzykn ł Paul. Hawat odwrócił si w otwartych drzwiach. - Nie siadaj tyłem do adnych drzwi - powiedział Paul. U miech rozlał si na pomarszczonej, starej twarzy.

34

- Tego nie zrobi , chłopcze. Mo esz mi wierzy . I wyszedł delikatnie zamykaj c za sob drzwi. Paul siadł tam, gdzie przedtem siedział Hawat i uporz dkował swoje papiery. Jeszcze tylko jeden dzie pomy lał. Rozejrzał si po sali. - Wyprowadzamy si . Znienacka my l o wyje dzie nabrała kształtów realnych jak nigdy dot d. Przypomniał sobie co jeszcze, co stara mówiła o wiecie jako sumie wielu rzeczy: ludzi, ziemi, tego, co ro nie, ksi yców, przypływów, sło c - tej nieznanej sumie zwanej natur , b d cej podsumowaniem bez adnego poczucia tera niejszo ci. I zamy lił si : Co to jest " t e r a n i e j s z o "? Drzwi naprzeciwko Paula otworzyły si z hukiem i wtoczył si przez nie brzydki wielkolud, poprzedzany nar czem or a. - Co widz , Gurney Halleck - zawołał Paul - awansowałe na zbrojmistrza? Halleck zamkn ł drzwi obcasem. - Wolałby , bym przyszedł pobawi si z tob , wiem. Zlustrował pokój dostrzegaj c, e byli ju w nim ludzie Hawata, przeczesali wszystko i upewnili si , e jest bezpieczny dla syna ksi cia. Wsz dzie wokoło dostrzegał ledwo uchwytne zakodowane znaki. Paul obserwował, jak zataczaj cy si brzydal z ładunkiem broni wprawia si ponownie w ruch bior c kierunek na stół treningowy, dostrzegł przewieszon przez rami Gurneya dziewi ciostrunow baliset z piórkiem wetkni tym mi dzy struny na ko cu gryfa. Halleck rzucił bro na stół treningowy i uło ył j w szeregach: rapiery, sztylety, chand ary, głuszaki na zwolnione kule, pasy tarczowe. Biegn ca przez cał brod blizna po knwawinie skr ciła si , kiedy ju odwrócony wyszczerzył z by z ko ca sali. - Wi c dla mnie nie masz nawet "dzie dobry", młode diabl ? A na jaki znowu odcisk nadepn łe staremu Hawatowi? Min ł mnie w korytarzu jak człowiek biegn cy na pogrzeb swego wroga. Paul u miechn ł si szeroko. Ze wszystkich ludzi swego ojca najbardziej lubił Gurneya Hallecka. Znał nastroje, arty i humory tego olbrzyma, którego uwa ał bardziej za swego przyjaciela; ni za wynaj ty rapier. Halleck przerzucił do przodu baliset , zacz ł j stroi . - Nie chcesz gada , nie gadaj - powiedział. Paul wstał, wyszedł na rodek pokoju, wykrzykn ł: - Có to. Gurney, przychodzimy w czas walki i zabieramy si do muzykowania? - Dzisiaj mamy, widz , dzie zwracania si bez szacunku do starszych powiedział Halleck. Spróbował strun instrumentu, kiwn ł głow . - Gdzie Duncan Idaho? - spytał Paul. - Miał mnie uczy władania broni .

35

- Duncan odjechał wiod c drugi rzut na Arrakis - powiedział Halleck. Z wszystkiego ostał ci si jedynie nieszcz sny Gurney wracaj cy prosto z pola walki, który rwie si do muzyki. Tr cił nast pn strun , nastawił ucha, u miechn ł si . - Zreszt rada postanowiła, e tak n dznego wojaka jak ty najlepiej b dzie nauczy muzykowania, aby nie zmarnował sobie ycia do reszty. - No to za piewaj mi pie powinno robi .

- powiedział Paul. - Chc zobaczy , jak si tego n i e

- Cha, cha, cha - Gurney wybuchn ł miechem i machn ł "Pi kne Galatki", tylko piórko migało jak rozmazana plama na strunach, kiedy piewał: Aaach, pi kne Galatki Dadz za szmatki, Za wod za Arrakanki! Lecz nasze licznoty Daj z ochoty, Bo lubi to Kaladanki! - Nie le jak na tak kiepsk do instrumentu r k - powiedział Paul - ale je li moja matka usłyszy, jakie wy piewujesz na zamku wi stwa, udekoruje twoimi uszami zewn trzny mur. Gurney poci gn ł si za lewe ucho. - Dekoracja z nich te kiepska, okropnie si zszargały od podsłuchiwania przy dziurkach od klucza, jak pewien znajomy mi chłopak wiczy jakie dziwne przy piewki na swojej balisecie. - Zapomniałe ju , widz , jak to miło, gdy kto ci nasypie piasku do łó ka powiedział Paul. ci gn ł ze stołu pas tarczowy zapinaj c go jednym ruchem na biodrach. - A wi c stawaj do walki! Oczy Hallecka rozszerzyły si w udanym zdziwieniu. - A wi c to tak! To twoja wredna dło dokonała owego czynu! Bro si dzi , młody panie, bro si . - Porwał rapier, wywin ł nim w powietrzu. - Jestem demonem zemsty! Paul podniósł bli niaczy rapier, zgi ł w dłoniach kling , stan ł w aguile z jedn nog wysuni t do przodu. Przybrał pełn namaszczenia poz komicznie parodiuj c doktora Yuego.

36

- Ale gamonia przysyła mi ojciec do białej broni - zadeklamował Paul. Gamoniowaty Gurney Halleck zapomniał podstawowych zasad walki z uzbrojonym i chronionym tarcz przeciwnikiem. Paul trzasn ł wył cznikiem siły w pasie, poczuł wierzbienie g siej skóry na czole i wzdłu pleców od pola ochronnego, usłyszał charakterystyczne zmatowienie przefiltrowanych przez tarcz zewn trznych odgłosów. - Walcz c z tarcz poruszamy si szybko w obronie, powoli w natarciu powiedział. - Natarcie ma na celu wył cznie sprowokowanie przeciwnika do zrobienia fałszywego kroku, wystawienie go na miertelny cios. Tarcza odwraca szybkie pchni cie, przyjmuje powolny chand ar! Paul prztykn ł kling , wykonał błyskawiczn fint i uciekł rapierem do tyłu sposobi c si do zwolnionego pchni cia tak mierzonego w czasie, by zwiodło lepy system obronny tarczy. Halleck obserwował akcj , w ostatniej chwili zrobił wier obrotu, przepuszczaj c st piony koniec rapiera koło swej piersi. - Szybko znakomita - powiedział. - Lecz byłe szeroko otwarty na sparowanie pchlim sztychem do dołu. Paul odst pił do tyłu, zmarkotniały. - Powinienem spra ci tyłek za takie roztrzepanie - powiedział Halleck. Wzi ł ze stołu goły chand ar i podniósł go do góry. - Co takiego w dłoni przeciwnika mo e ci utoczy krwi. Jeste poj tnym uczniem jak aden, lecz ostrzegałem ci , aby nawet w zabawie nie dopu cił człowieka ze mierci w dłoni za zasłon . - Chyba nie jestem dzi w odpowiednim nastroju - powiedział Paul. - W nastroju? - Głos Hallecka zdradzał w ciekło nawet przez filtr tarczy. Co ma do tego n a s t r ó j ? Walczysz, kiedy zachodzi konieczno , bez wzgl du na nastroje. Nastrój mo na mie do przeja d ki na koniu, do dziewczyny czy gry na balisecie. Ale nie do walki. - Bardzo mi przykro, Gurney. - Za mało ci przykro! Halleck o ywił swoj tarcz , pochylił si z chand arem w wysuni tej do przodu lewej r ce i z rapierem wysoko uniesionym w prawej. - Teraz, powiadam ci, bro si naprawd ! Daj c ogromnego susa w bok i drugiego przed siebie, zaatakował z furi . Paul cofn ł si , paruj c. Słyszał trzaski pola, kiedy kraw dzie tarcz starły si i odepchn ły nawzajem, czuł mrowienie naelektryzowanej od tego zetkni cia skóry. Co op tało Gurneya - zadawał sobie pytanie. - On tego nie udaje! Paul zrobił ruch lew r k , z pochwy u nadgarstka spu cił sztylet do swej dłoni.

37

- Zorientowałe si , e potrzebna ci ekstra klinga, co? - mrukn ł Gurney. Czy by zdrada? - zdumiał si Paul. - To niepodobne do Gurneya! Walczyli dokoła sali - pchni cie i parada, zwód i kontrriposta. Wewn trz ochronnych b bli powietrze st chło od oddechów, nie była go w stanie wymieni powolna cyrkulacja wzdłu brzegów tarcz. Po ka dym zetkni ciu si tarcz coraz silniej czu było ozon. Paul nadal si cofał, ale teraz kierował swój odwrót na stół treningowy. Je li zdołam obróci go przy stole, poka mu sztuczk - pomy lał. Jeszcze krok, Gurney. Gurney zrobił krok. Paul sparował zasłon usuwaj c w dół, dojrzał, jak rapier Hallecka zawadza o kraw d stołu. Zszedł z linii wier obrotem, zadał górne pchni cie rapierem i podjechał sztyletem do szyi Hallecka. Zatrzymał ostrze na centymetr od yły szyjnej. - Tego szukasz? - wyszeptał. - Popatrz w dół, chłopcze - wysapał Gurney. Paul usłuchał, zobaczył wsuni ty pod brzeg stołu chand ar Hallecka, niemal przytkni ty czubkiem do swego krocza. - Razem by my poszli do nieba - powiedział Halleck. - Ale przyznam, e nieco lepiej walczyłe , gdy zostałe przyci ni ty. Zdaje si , e tym razem n a s t r ó j ci nieco dopisał. - I wyszczerzył z by w wilczym u miechu. - Ale na mnie napadłe - powiedział Paul. - Czy rzeczywi cie ci łby do krwi? Halleck cofn ł chand ar, wyprostował si . - Gdyby walczył cho odrobin poni ej swych mo liwo ci. Zrobiłbym ci niezł krech , długo by j pami tał. Nie pozwol , by mój ulubiony adept padł z r ki pierwszego harkonne skiego łaz gi, jaki stanie mu na drodze. Paul wył czył tarcz , oparł si o stół dla złapania oddechu. - Nale ała mi si , Gurney. Lecz ojciec by si pogniewał, gdyby mnie zranił. Ja nie pozwol z kolei, by ciebie karano za moje potkni cia. - Je li o to chodzi - powiedział Halleck - było ono i moim potkni ciem. I nie martw si niepotrzebnie o jedn czy dwie blizny zarobione podczas treningu. Ciesz si , e masz ich tak mało. A co do twego ojca, to ksi ukarze mnie, je li mi si nie uda zrobi z ciebie r bacza pierwszej klasy. I to by ju było moje potkni cie, gdybym nie wyja nił sprawy owego nastroju, w jaki nagle popadłe . Paul wyprostował si , z powrotem wło ył sztylet do pochwy nad nadgarstkiem. - To, co tutaj robimy. to niezupełnie s

arty - powiedział Halleck.

Paul skin ł głow . Zadziwiła go nietypowa dla Gurneya grobowa mina, gł bia jego miertelnej powagi. Spojrzał na krwawinow blizn koloru buraka

38

przecinaj c brod m czyzny i przypomniał sobie, jak to Gurney zarobił j od Bestii Rabbana w niewolniczych sztolniach Harkonnenów na Giedi Prime. I poczuł nagły wstyd, e cho przez chwil zw tpił w Gurneya. Po czym przyszło mu na my l, e powstaniu blizny Hallecka towarzyszył ból - by mo e ból równie wielki, jak ten, który zadawała mu Matka Wielebna. Odsun ł od siebie ow my l, przejmowała chłodem ich wiat. - Chyba jednak miałem nadziej , e sobie po artujemy - powiedział. - Wszystko dokoła jest ostatnio takie powa ne. Halleck odwrócił si , aby ukry wzruszenie. Piekły go od czego oczy. Ból wzbierał w nim jak wrzód, i to było wszystko, co mu pozostało po jakim utraconym wczoraj, z którego odarł go czas. Jak e wcze nie ten dzieciak musi sta si m czyzn - pomy lał Halleck. - Jak e wcze nie musi odcyfrowa ow formuł w gł bi własnego umysłu, ów cyrograf brutalnej przestrogi, po to, by zgłosi ten nieunikniony fakt w nieuniknionych słowach: "Melduj si jako najbli szy krewny". Halleck powiedział nie odwracaj c si : - Wyczuwałem w tobie ch do zabawy, chłopcze, i niczego gor cej nie pragn łem, jak przył czy si do niej. Ale zabawa si sko czyła. Jutro wyruszamy na Arrakis, Arrakis jest naprawd . Harkonnenowie s naprawd . Paul dotkn ł czoła kling trzymanego pionowo rapiera. Halleck odwrócił si , dostrzegł salut, przyj ł go kiwni ciem głowy. R k wskazał wiczebny manekin. - Popracujemy teraz nad twoim refleksem. Chc widzie , jak dajesz tej kukle do wiwatu. B d ni sterował z tego miejsca, sk d cał akcj b d miał jak na dłoni. I ostrzegam, e dzisiaj wypróbuj nowe riposty. Takiego ostrze enia nie spodziewaj si od prawdziwego przeciwnika. Paul wspi ł si na palce, przeci gn ł dla rozlu nienia mi ni. Nagłe u wiadomienie sobie, e wkroczył w ycie pełne gwałtownych zmian, wprawiło go w nastrój uroczystej powagi. Podszedł do manekina, klepn ł sztychem rapiera wył cznik na piersi kukły, poczuł parcie jej ochronnego pola na rapier. - En garde! - zawołał Halleck i manekin ruszył do ataku. Paul uruchomił swoj tarcz , sparował i zaripostował. Halleck przygl dał si manipuluj c urz dzeniem steruj cym. Jego duch jakby rozdzielił si na dwie cz ci: jedn wyczulon na potrzeby walki szkoleniowej i drug kołuj c jak uprzykrzona mucha. Jestem jak dobrze wyprowadzone drzewo owocowe - my lał. - Uginam si od dobrze prowadzonych uczu i zdolno ci, zaszczepionych na mnie co do jednego i wszystkie one czekaj , eby kto inny je zebrał. - Z jakiego powodu przypomniała mu si młodsza siostra, jej twarz elfa stan ła mu przed oczami. Ale teraz ona ju nie yła...zmarła w burdelu dla ołdactwa Harkonnenów. Lubiła bratki...a mo e to były stokrotki? Nie pami tał. Martwiło go to, e nie pami ta.

39

Paul zablokował powolne pchni cie manekina, wzniósł lew r k w entretisser. Co za sprytny mały diabeł! - pomy lał Halleck, teraz całkowicie pochłoni ty przeplatank ruchów r ki Paula. - wiczył i uczył si na własn r k . To nie jest w stylu Duncana, i ja go te na pewno tego nie nauczyłem. Ta my l jedynie pogł biła smutek Hallecka. Zaraziłem si nastrojem stwierdził. I zacz ł si zastanawia nad Paulem, czy chłopak kiedykolwiek po ród nocy nie nasłuchiwał z przera eniem czyjego łkania w poduszk . Gdyby yczenia były jak ryby, wszyscy stawialiby sieci - wyszeptał. Było to powiedzenie jego matki i si gał po nie zawsze wtedy, gdy ogarniał go mrok jutra. Po czym przyszło mu na my l, e có to jest za dziwaczne powiedzenie do zabrania na planet , która nigdy nie widziała mórz ani ryb.

40

Rozdział 5 YUEH (yu e), Wellington (wel-ing-tun), Stdrd 10082-10191; doktor medycyny z Akademii Suk (rok uko czenia: Stdrd 10112); ona: Wanna Marcus B. G. (Stdrd 10092-10186?): znany przede wszystkim jako zdrajca ksi cia Leto Atrydy (porównaj: Bibliografia Aneks VII p.t. "Warunkowanie imperialne" oraz "Zdrada, Wielka"). z ,.Małej Encyklopedii Muad'Diba" opracowanej przez ksi niczk Irulan Chocia Paul słyszał, jak doktor Yueh wchodzi do sali, w jego krokach wyczuwaj c chłodne wyrachowanie, dalej le ał twarz w dół, rozci gni ty na stole po odej ciu masa ysty. Czuł si cudownie wypocz ty po treningu z Gurnyem Halleckiem. - To wida , e ci dobrze - odezwał si Yueh powolnym, piskliwym głosem. Paul uniósł głow , spojrzał na sztywn posta stoj c w odległo ci kilku kroków, jednym rzutem oka obj ł wymi t szat , kanciast brył głowy z purpurowymi wargami i obwisłym w sem, wytatuowany na czole romb uwarunkowania imperialnego, długie czarne włosy uj te nad lewym ramieniem w srebrny pier cie Akademii Suk. - Ucieszy ci pewnie wiadomo , e nie mamy dzi czasu na normalne zaj cia powiedział Yueh. - Twój ojciec b dzie tu niebawem. Paul siadł. - Za to załatwiłem dla ciebie przegl dark ksi gofilmów i par lekcji w czasie drogi na Arrakis. - Och. Paul zacz ł wci ga na siebie ubranie. Perspektywa wizyty ojca wprawiła go w stan podniecenia. Sp dzili razem tak niewiele czasu, od kiedy Imperator nakazał przej w lenno Arrakis. Yueh zbli ył si do załamanego w kształcie litery L stolika, my l c: Jak e ten chłopiec rozrósł si w przeci gu tych ostatnich paru miesi cy. Có za marnotrawstwo! Och, có za bolesne marnotrawstwo. 1 sam siebie upomniał: Nie wolno mi si załama . To, co robi , robi po to, aby mie pewno , e moja Wanna nie b dzie dłu ej cierpiała w łapach harkonne skich bestii. Paul doł czył do niego przy stoliku, dopinaj c bluz . - Co b d studiował w drodze? - Ooooch, l dowe formy ycia na Arrakis. Wygl da na to, e planeta stała si łaskawsza dla pewnych stworze l dowych. Nie wiadomo jakim cudem. Po przybyciu musz poszuka ekologa planetarnego, niejakiego doktora Kynesa, i

41

zaofiarowa mu swoj pomoc w badaniach. I Yueh pomy lał: Co ja wygaduj ? Bawi si w hipokryt nawet przed sob samym. - B dzie co o Fremenach? - zapytał Paul. - Fremenach? - Yueh zab bnił palcami po stole, zauwa ył, e Paul przypatruje si jego nerwowemu tikowi, schował r k . - Mo e masz co o całej populacji Arrakis - powiedział Paul. - Tak, owszem - odparł Yueh. - Ludno dzieli si na dwie główne warstwy: Fremenów, oni stanowi jedn grup , i pozostałych, czyli mieszka ców grabenu, niecki i panwi. Mówiono mi, e mieszane mał e stwa zdarzaj si mi dzy nimi. Kobiety z osad grabepu i panwi wol m ów Fremenów; ich m czy ni wol za ony Fremenki. Maj tam porzekadło: "Blichtr płynie z miast, m dro z pustyni". - Czy masz ich na zdj ciach? - Postaram si co dla ciebie znale . Najciekawsz cech , oczywi cie, s ich oczy, całkowicie bł kitne, bez białek. - Mutacja? - Nie, to si wi e z nasyceniem krwi melan em. - Fremeni musz by dzielni, skoro yj na skraju pustyni. - Wszystko na to wskazuje - powiedział Yueh. - Oni układaj ody do swych no y. Ich kobiety s równie szalone jak m czy ni. Nawet dzieci Fremenów s gwałtowne i niebezpieczne. Przypuszczam, e nie b dzie ci wolno zadawa si z nimi. Paul nie spuszczał oczu z Yuego, odkrywaj c w tych paru migawkach o Fremenach wyzieraj c ze słów pot g , która przykuła cał jego uwag . Có za sojusznicy do pozyskania! - A czerwie? - zapytał. - Co? - Chciałbym dowiedzie si czego wi cej o czerwiach pustyni. - Aaaach, niew tpliwie. Mam ksi gofilm z małym osobnikiem, zaledwie sto dziesi metrów długo ci i dwadzie cia dwa metry rednicy. Sfilmowano go w północnych szeroko ciach geograficznych. Wiarygodni wiadkowie donosz o czerwiach długo ci ponad czterystu metrów, a s powody, by wierzy w istnienie jeszcze wi kszych. Paul zerkn ł na rozło on na stole map północnych szeroko ci Arrakis w rzucie sto kowym.

42

- Pas pustyni i południowe regiony podbiegunowe zaznaczono jako bezludne. Czerwie? - I samumy. - Lecz ka de miejsce mo na przystosowa dla ludzi. - Je li to ekonomicznie wykonalne - powiedział Yueh. - Arrakis ma mnóstwo kosztownych zagro e . Przygładził obwisłe w sy. - Zaraz tu b dzie twój ojciec. Nim odejd , chc ci da upominek, co , na co natkn łem si przy pakowaniu. Poło ył na stole czarny prostok t nie wi kszy od koniuszka kciuka Paula. Paul spojrzał na przedmiot. Widz c, e chłopiec po niego nie si ga, Yueh pomy lał: jaki on ostro ny. - To bardzo stara Biblia Protestancko-Katolicka, sporz dzona dla podró uj cych w kosmosie. aden ksi gofilm; prawdziwy druk, na papierze włókiennym. Ma własny powi kszalnik i instalacj ładunku elektrostatycznego. Wzi ł Bibli do r ki: zademonstrował. - Ładunek utrzymuje ksi k w pozycji zamkni tej, przeciwdziałaj c spr ynie rozwieracza okładek. Naciskasz kraw d - o, tak - i wybrane przez ciebie stronice odpychaj c si wzajemnie otwieraj ksi k . - Jakie to male kie. - Ale ma tysi c osiemset stron. Przy czytaniu naciskasz kraw d - tak i tak i ładunek przechodzi do przodu, strona po stronie. Nigdy nie dotykaj palcami samych stronic. Splot włókien jest zbyt delikatny. Zamkn ł ksi eczk , wr czył j Paulowi. - Spróbuj. Przygl daj c si , jak Paul manipuluje regulacj stronic, Yueh pomy lał: robi to dla spokoju własnego sumienia. Darowuj mu religijne moratorium, zanim go zdradz . ebym mógł sobie powiedzie , e on odszedł tam, dok d ja pój nie mog . - Musiano j zrobi jeszcze przed ksi gofilmami - powiedział Paul. - Ma swoje lata. Niech to pozostanie nasz tajemnic , co? Twoi rodzice mogliby uwa a , e jest zbyt drogocenna dla kogo tak młodego. I Yueh pomy lał: jego matka niew tpliwie zastanowiłaby si nad moimi motywami. - Có ... - Paul zamkn ł ksi k , trzymaj c j w dłoni. - Je eli jest tak cenna...

43

- Potraktuj to jako kaprys starego człowieka - powiedział Yueh. - Dano mi j , kiedy byłem bardzo młody. - Musz złowi go zarówno na ducha, jak i na zachłanno - pomy lał. - Otwórz j na czterysta sze dziesi tej siódmej stronie Kalimy, na słowach: "Z wody powstaje wszelkie ycie". Miejsce jest zaznaczone lekk rys na kraw dzi okładki. Paul pomacał okładk wykrywaj c dwie rysy, w tym jedn płytsz . Nacisn ł j i ksi eczka otworzyła mu si w dłoni, powi kszalnik najechał na swoje miejsce. - Przeczytaj na głos - powiedział Yueh. Paul zwil ył wargi i zacz ł czyta : - "Zastanówcie si nad faktem, e głuchy nie słyszy. A zatem jaka to głuchota jest udziałem nas wszystkich? Jakich brakuje nam zmysłów, e nie widzimy i nie słyszymy innego wiata, który nas otacza. Có jest takiego wokół nas, e nie..." - Zamilcz! - wycharczał Yueh. Paul przerwał wpatruj c si w niego ze zdumieniem. Yueh zamkn ł powieki staraj c si odzyska panowanie nad sob . - Jaki zły duch rozchylił ksi k na ulubionym wersecie mojej Wanny? - Otworzył oczy i napotkał wlepione w siebie spojrzenie Paula. - Przepraszam - powiedział. - To był ulubiony werset... mojej... zmarłej ony. Chciałem, eby przeczytał zupełnie inny. Ten budzi... bolesne wspomnienia. - S dwie rysy - powiedział Paul. Naturalnie - pomy lał Yueh. - Wanna zaznaczyła swój ulubiony passus. Jego palce s wra liwsze od moich i odnalazły jej znaki. lepy przypadek, nic wi cej. - Mo liwe, e ksi ka ci zainteresuje - powiedział. - Jest w niej sporo historycznej prawdy, jak równie zdrowej etyki filozoficznej. Paul popatrzył z góry na ksi eczk - co za male stwo. A jednak mie ciła w sobie tajemnic .... co si stało, kiedy z niej.. czytał. Poczuł, jak co targn ło jego strasznym przeznaczeniem. - Lada chwila przyjdzie tu twój ojciec - powiedział Yueh. - Odłó Bibli , si gaj po ni w wolnej chwili. Paul dotkn ł kraw dzi okładek tak, jak pokazywał mu Yueh. Ksi ka zamkn ła si . Wsun ł j pod bluz . Po tym, jak Yueh na niego rykn ł, obawiał si przez moment, e doktor za da oddania ksi ki. - Dzi kuj ci za twój dar, doktorze Yueh - powiedział oficjalnym tonem. B dzie on nasz tajemnic . Je eli jest co , czego pragniesz ode mnie, jaki podarunek czy przysługa, prosz , nie wahaj si tego wymieni .

44

- Ja... nie potrzebuj niczego - odparł Yueh. Po co tu stoj zn caj c si nad samym sob ? - my lał. I torturuj c tego nieszcz snego chłopca... chocia on jeszcze o niczym nie wie. Oooch! Przekl te harkonne skie bestie! Dlaczego wła nie mnie wybrały na swego złego ducha?

45

Rozdział 6 Jak podej do studiów nad ojcem Muad'Diba? Człowiekiem nadzwyczajnej serdeczno ci, a zarazem zaskakuj co ozi błym był ksi Leto Atryda. Jednak e wiele faktów otwiera drog do tego ksi cia: bezgraniczna miło do jego pani Bene Gesserit; marzenia, jakie roił w imieniu swego syna; oddanie, z jakim słu yli mu ludzie. Oto on - m czyzna usidlony przez los, samotna posta , której blask przygasł, przesłoni ty chwał syna. Atoli trzeba postawi pytanie: Czym e jest syn, jak nie przedłu eniem ojca? Z -Muad'Dib, uwugi o rodzinie" pióra ksi niczki Irulan Paul ledził wkroczenie ojca do sali treningowej, patrzył, jak stra przyboczna rozstawia si za drzwiami. Jeden z ludzi zamkn ł drzwi. Paul jak zawsze wyczuwał w ojcu kwintesencj obecno ci, kogo całkowicie obecnego tu, gdzie jest. Ksi był wysoki, cer miał oliwkow . Ostro rysów jego poci głej twarzy łagodziły jedynie ciemnoszare oczy. Nosił czarny polowy mundur z czerwonym jastrz biem herbowym na piersi. Jego w sk tali opinał posrebrzany pas tarczy, pokryty patyn od cz stego u ywania. - Bardzo jeste zaj ty, synu? Doszedłszy do stołu w kształcie L rzucił okiem na rozło one tam papiery, omiótł pokój spojrzeniem i zatrzymał je na Paulu. Był zm czony, wyczerpany ci głym ukrywaniem tego zm czenia. Musz wykorzysta ka d okazj , by odpocz w czasie podró y na Arrakis - pomy lał. - Tam nie b dzie ju takiej okazji. - Nie bardzo - powiedział Paul. - Wszystko jest takie... - wzruszył ramionami. - Tak. Wi c jutro odlatujemy. Dobrze b dzie urz dzi si ju w nowym domu i zostawi za sob cały ten kram. Paul kiwn ł głow , znienacka przytłoczony wspomnieniem słów Matki Wielebnej: "...dla ojca - nic". - Ojcze - powiedział - czy Arrakis jest tak gro na, jak wszyscy mówi ? Ksi zmusił si do niedbałego gestu, przysiadł na skraju stołu, u miechn ł si . W jego umy le powstał gotowy schemat rozmowy - co , co mogłoby posłu y zagrzaniu ludzi przed bitw . Schemat zamarł, nim został ubrany w słowa, pod wpływem my li: to jest mój syn. - Jest gro na - przyznał. - Hawat mówi, e mamy plany wobec Fremenów - powiedział Paul. Dlaczego nie powtórz mu, .co mówiła stara? - nie mógł poj . - W jaki sposób zamkn ła mi usta?

46

Ksi

zauwa ył przygn bienie syna i powiedział:

- Hawat jak zwykle widzi tylko główn szans . A to nie wszystko. Ja widz równie Konsorcjum Honnete Ober Advancer Mercantiles - kompani KHOAM. Daj c mi Arrakis Jego Wysoko jest zmuszony da nam mandat do zarz du KHOAM... korzy nie bez znaczenia. - KHOAM kontroluje przypraw - powiedział Paul. - Za Arrakis z jej przypraw jest nasz bram do KHOAM - mówił dalej ksi . - KHOAM to co wi cej ni melan . - Czy ostrzegała ci Matka Wielebna? - nie wytrzymał Paul. Zacisn ł liskie od potu dłonie w pi ci. Od wysiłku, jakiego potrzebował, by. zada to pytanie. - Hawat opowiadał, e nastraszyła ci ostrzegaj c przed Arrakis - rzekł ksi - Nie pozwól, by kobiece l ki zam ciły ci w głowie. Nie ma kobiety, która by chciała narazi na niebezpiecze stwo swoich bliskich. A w tych przestrogach widz dło twej matki. Potraktuj je jako przejaw jej miło ci do nas.

.

- Czy ona wie o Fremenach? - Tak, i o wielu innych sprawach. - O czym jeszcze? Prawda mogłaby okaza si gorsza, ni on sobie wyobra a - pomy lał ksi ale nawet gro ne fakty s cenne dla kogo , kogo nauczono sobie z nimi radzi . 1 to jest wła nie ta dziedzina, w której niczego nie oszcz dzono memu synowi: jak radzi sobie z niebezpiecznymi faktami. Trzeba to jednak złagodzi , jest młody. - Niewiele produktów omija KHOAM - powiedział. - Dłu yca, osły, konie, krowy, tarcica, obornik, rekiny, skóry wielorybie - najpospolitsze i najbardziej egzotyczne...nawet nasz skromny ry pundi z Kaladanu. Gildia przewiezie jak leci dzieła sztuki z Ekaz, maszyny z Richesse i z Ix. Wszystko za blednie przy melan u. Za gar przyprawy kupisz dom na Tupile. Jej si nie da wyprodukowa , j si musi wydobywa na Arrakis. Jest unikalna i ma autentyczne wła ciwo ci leku geriatrycznego. - I teraz my ni dysponujemy? - Do pewnego stopnia. Lecz wa ne jest, by bra pod uwag wszystkie rody zale ne od dochodów KHOAM. Nie zapominaj o astronomicznej skali tych zysków płyn cych z obrotu tylko jednym towarem - przypraw . Wyobra sobie, co by si stało, gdyby z jakiego powodu spadło wydobycie przyprawy. - Ktokolwiek zgromadził zapasy melan u, byłby wygrany. Wszyscy inni pozostaj na lodzie.

47

Ksi pozwolił sobie na moment ponurej satysfakcji spogl daj c na syna doceniał przenikliwo i naukow , rzetelno jego spostrze enia. Potwierdził skinieniem głowy. - Harkonnenowie gromadz zapasy od ponad dwudziestu lat. - Chodzi im o zmniejszenie wydobycia przyprawy i zrzucenie winy na ciebie. - Chc , aby imi Atrydów stało si niepopularne - powiedział ksi . - Pomy l o rodach Landsraadu, które mnie w pewnej mierze uwa aj za swego przywódc , nieoficjalnego rzecznika. Pomy l, jak by one zareagowały, gdyby si okazało, e jestem odpowiedzialny za powa ny spadek ich dochodów. Ostatecznie bli sza koszula ciału i do diabła z Wielk Konwencj ! Nie pozwolimy, by kto nas rujnował! Nieprzyjemny u miech wykrzywił wargi ksi cia. - Odwróciliby si tyłem bez wzgl du na to, jak by mnie wyka czano. - Nawet gdyby zaatakowano nas broni j drow ? - Po co a taki skandal. Po có otwarcie gwałci Konwencj . Lecz poza tym prawie wszystkie chwyty dozwolone... mo e nawet pył radioaktywny i lekkie zatrucie gleby. - Wi c dlaczego si w to pakujemy? - Paul! - ksi z dezaprobat spojrzał na syna. - Pierwszy krok do omini cia pułapki to u wiadomi sobie, gdzie ona jest. To przypomina pojedynek, synu, tylko na wi ksz skal : finta wewn trz finty w fincie...pozornie bez ko ca. Trzeba to rozwikła . Wiedz c, e Harkonnenowie gromadz zapasy melan u, stawiamy kolejne pytanie: kto jeszcze to robi? Odpowied daje list naszych wrogów. - Kto? - O niektórych rodach wiemy, e s nam nieprzyjazne, niektóre uwa amy za przyjazne. Nie musimy bra ich pod uwag w tej chwili, poniewa jest kto inny nieporównanie wa niejszy: nasz ukochany Padyszach Imperator. Paul próbował przełkn

nagł sucho

w ustach.

- Nie mógłby zwoła Landsraadu, ujawni ... - Ujawni swojemu przeciwnikowi, e wiemy, w której r ce ma nó ? Ale , Paul, teraz my ten nó w i d z i m y. Kto wie, gdzie mo e nast pnie zosta przerzucony? Przedkładaj c to Landsraadowi wywołamy jedno wielkie zamieszanie. Imperator zaprzeczy. Któ by mu zadał kłam? Zyskaliby my jedynie troch czasu ryzykuj c chaos. A sk d by wyszedł nast pny atak? - Wszystkie rody mogłyby zacz

gromadzi zapasy przyprawy.

- Przeciwnicy wcze niej wystartowali, maj za du prze cign .

48

przewag , by ich

- Imperator - powiedział Paul. - To znaczy sardaukarzy. - Przebrani w mundury Harkonnenów, rzecz jasna - dodał ksi fanatyczni ołnierze tym niemniej.

. - Ale

- Co mog nam pomóc Fremeni przeciwko sardaukarom? - Hawat mówił ci o Salusa Secundus? - Wi ziennej planecie Imperatora? Nie. - A je eli jest ona czym wi cej ni wi zieniem Imperatora, Paul? Istnieje takie nigdy nie postawione gło no pytanie dotycz ce Korpusu Imperialnego Sardaukarów: sk d oni si bior ? - Z wi ziennej planety? - Sk d pochodz . - A owe posiłkowe zaci gi wymagane przez Imperatora od... - W to wła nie mamy wierzy , e sardaukarzy s po prostu rekrutami Imperatora, od młodych lat szkolonymi do perfekcji. Słyszy si sporadyczne plotki o szkoleniowych kadrach Imperatora, lecz równowaga naszej cywilizacji si nie zmienia: po jednej stronie siły militarne wy szych rodów Landsraadu, sardaukarzy i ich posiłkowe zaci gi po drugiej. I ich posiłkowe zaci gi, Paul. Sardaukarzy s sardaukarami. - Ale wszystkie doniesienia o Salusa Secundus mówi , e planeta jest piekłem! - Niew tpliwie jest. Lecz gdyby zamierzał wychowa ludzi twardych, mocnych, zaciekłych, to jakie warunki rodowiska naturalnego by im stworzył? - Jak mo na zyska lojalno

takich ludzi?

- S na to wypróbowane sposoby: wygrywanie ich oczywistej wiadomo ci, e s lepsi, mistycyzm tajnego przymierza, duch wspólnie dzielonej niedoli. To si da zrobi . To si dało zrobi na wielu planetach w wielu okresach. Paul przytakn ł ruchem głowy, ani na moment nie odrywaj c wzroku od twarzy ojca. Czuł. e zanosi si na jak rewelacj . - We my Arrakis - mówił ksi - je li wyj poza miasta i osady garnizonowe, jest ona nie mniej strasznym miejscem od Salusa Secundus. Paulowi rozszerzyły si

renice.

- Fremeni! - Mamy tam potencjalny korpus równie silny i straszliwy jak sardaukarzy. Trzeba b dzie cierpliwo ci, by ich potajemnie wykorzysta oraz maj tku na odpowiednie ich wyposa enie. Ale Fremeni tam s i jest tam przyprawowe bogactwo. Rozumiesz teraz, dlaczego pakujemy si w Arrakis wiedz c, e jest ona pułapk ?

49

- Czy Harkonnenowie nie wiedz o Fremenach? - Harkonnenowie naigrawali si z Fremenów, polowali na nich dla sportu, nigdy nie zadaj c sobie trudu, by ich chocia by policzy . Znamy polityk Harkonnenów wobec ludno ci planet: jak najmniej ło y na jej utrzymanie. Metaliczne nitki w godle jastrz bia na piersi ojca Paula zal niły, kiedy ksi zmieniał pozycj . - Teraz rozumiesz? - Obecnie prowadzimy negocjacje z Fremenami - powiedział Paul. - Wysłałem misj pod dowództwem Duncana Idaho - potwierdził ksi . Dumny i bezwzgl dny człowiek ten Duncan, ale rozmiłowany w prawdzie. My l , e Fremeni b d go podziwia . Przy odrobinie szcz cia mo e i nas os dz według niego: Duncan bez skazy. - Duncan bez skazy - powtórzył Paul - i Gurney waleczny. - Trafnie ich nazywasz - powiedział ksi . Za Paul pomy lał: Gurney jest jednym z tych, których miała na my li Matka Wielebna, mówi c o "waleczno ci dzielnych", on jest obro c wiatów. - Gurney mówił, e byłe dzisiaj dobry w fechtunku - rzekł ksi

.

- Mnie powiedział co innego. Ksi

roze miał si na całe gardło.

- Domy lam si , e Gurney jest sk py w pochwałach. Mówi, e posiadasz finezyjne wyczucie ró nicy - to jego własne słowa - pomi dzy ostrzem a sztychem. - Gurney uwa a, e nie ma artyzmu w zabiciu Sztychem, e nale y to zrobi ostrzem klingi. - Gurney jest romantykiem - mrukn ł ksi . To gadanie syna o zabijaniu nagle go zdenerwowało. - Wolałbym, eby nigdy nie musiał zabija ...ale gdy zaistnieje potrzeba, zrób to, jak si da - sztychem czy ostrzem, wszystko jedno. Popatrzył w gór na wietlik, o który dzwonił deszcz. Id c za spojrzeniem ojca Paul pomy lał o mokrych niebiosach nad głow , rzeczy według wszelkich danych nigdy nie spotykanej na Arrakis i ta refleksja o niebiosach wywiodła go duchem w przestrze poza nimi. - Czy statki Gildii rzeczywi cie s ogromne? Ksi

przyjrzał si synowi.

- Pierwszy raz opu cisz planet - powiedział. - Tak, s du e. Polecimy galeonem, bo droga daleka. Galeon jest rzeczywi cie ogromny. Wszystkie nasze fregaty i pojazdy dadz si wcisn w male ki zakamarek ładowni; b dziemy zaledwie drobnym podpunktem w manife cie statku. "

50

- I nie b dziemy mogli opu ci naszych fregat? - To wchodzi w cen płacon za gwarancje Gildii. Obok nas mogłyby le e statki Harkonnenów i nic nam by nie groziło z ich strony. Harkonnenowie nie s tacy głupi, by nara a swoje przywileje przewozowe. - B d obserwował nasze ekrany i spróbuj wypatrzy Gildianina. - Nie wypatrzysz. Gildianina nie widzieli nawet jego wła ni agenci. Gildia strze e swego odosobnienia równie zazdro nie jak monopolu. Nie rób niczego, co by zaszkodziło naszym przywilejom przewozowym, Paul. - My lisz, e oni chowaj si , poniewa ulegli mutacji i ju nie wygl daj jak ludzie? - Kto wie? - ksi wzruszył ramionami. - Tej zagadki chyba nie rozwi emy. Mamy bardziej pal ce problemy, w ród nich ciebie. - Mnie? - Matka chciała, abym to ja ci o tym powiedział, synu. Widzisz...ty prawdopodobnie posiadasz zdolno ci mentata. Paul wytrzeszczył oczy na ojca, nie mog c przez moment wydoby głosu. - Mentata? Ja? Ale ja... - Hawat to potwierdza, synu. To prawda. - Ale ja s dziłem, e szkolenie mentata musi si zaczyna w okresie niemowl cym i nie wolno mu o tym powiedzie , gdy mogłoby to powstrzyma pocz tkowe... Urwał, bo wszystko co do tej pory prze ył, ze rodkowało si w jednej błyskawicznej kalkulacji. - Tak - powiedział. - Przychodzi dzie - rzekł ksi - kiedy potencjalny mentat musi si dowiedzie , co si dzieje. To ju si dalej nie mo e dzia bez niego. Mentat musi współuczestniczy w podj ciu decyzji, czy i dalej, czy da sobie spokój ze szkoleniem. Jedni s w stanie i dalej, inni nie. Jedynie potencjalny mentat mo e znale w sobie wła ciw odpowied . Paul potarł brod . Wszystkie dodatkowe nauki Hawata i matki - mnemonika, koncentracja wiadomo ci, opanowanie mi ni, wyostrzenie zmysłów, j zyki i niuanse głosów - to wszystko zaskoczyło w nowego rodzaju wiadomo wewn trz jego umysłu. - Pewnego dnia zostaniesz ksi ciem, synu - powiedział jego ojciec. - Ksi mentat - to byłoby wspaniałe. Czy mo esz si zdecydowa teraz...czy potrzeba ci troch czasu?

51

W odpowiedzi Paula nie było wahania. - B d si dalej szkolił. - Zaiste wspaniale - wyszeptał ksi i Paul zobaczył u miech dumy na obliczu ojca. Wstrz sn ł nim ten u miech. Ze szczupłej twarzy ksi cia wyjrzała szczerz ca z by czaszka. Paul zamkn ł oczy czuj c, jak budzi si w nim ponownie jego straszne przeznaczenie. Mo e bycie mentatem jest straszliwym przeznaczeniem - pomy lał. Lecz nawet kiedy si uczepił tej my li, jego nowa wiadomo zaprzeczyła temu.

52

Rozdział 7 Z pojawieniem si lady Jessiki na Arrakis w pełni zaowocował system Bene Gesserit rozsiewania za po rednictwem Missionaria Protectiva mitotwórczych ziaren. Od dawna doceniano m dro w omotaniu znanego wszech wiata siatk proroctw maj c chroni personel Bene Gesserit, ale nigdy nie widzieli my condicio-utextremis z idealniejszym poł czeniem osoby i przygotowanego gruntu. Prorocze legendy przyj ły si na Arrakis do tego stopnia, e przyswojono je z etykietami (ł cznie z Matk Wielebn , suplikacjami i responsem oraz wi kszo ci Szari-a z panoplia propheticus). Uwa a si te teraz powszechnie, e utajone zdolno ci lady Jessiki zostały skandalicznie nie docenione. Z "Analizy: Kryzys Arraka ski" pióra ksi niczki Irulan Wsz dzie wokół lady Jessiki - zwalony w rogach ogromnego arraki skiego westybulu, spi trzony na dziedzi cu - zalegał spakowany dorobek ich ycia: pudła, kufry, kartony, skrzynie, niektóre cz ciowo rozpakowane. Słyszała, jak tragarze z miejscowej spedycji Gildii składaj u wej cia kolejny ładunek. Jessika stała po rodku westybulu. Powolutku zacz ła si obraca w miejscu, wodz c wzrokiem po ocienionych rze bieniach u góry, po p kni ciach i gł bokich wn kach okiennych dokoła. Swym anachronicznym ogromem pomieszczenie przypominało jej refektarz e ski w szkole Bene Gesserit. Tylko e w szkole sprawiało to przytulne wra enie. Tutaj nic jeno zimny kamie . Jaki architekt si gn ł do bardzo odległej historii po te cienne przypory i mroczne draperie, pomy lała. Dwa pi tra ponad ni wznosiły si sklepienia sufitu z olbrzymimi belami rozporowymi, które - była pewna - zostały przywiezione na Arrakis z przestrzeni kosmicznej za monstrualn cen . adna planeta tego systemu nie zrodziła drzew na wyrobienie takich belek, chyba e były one imitacj drewna. Nie wydawało jej si to prawdopodobne. Znajdowała si w rz dowej rezydencji z okresu Starego Imperium. Wtedy koszty nie miały wi kszego znaczenia. Wszystko to zostało wzniesione przed Harkonnenami i ich now metropoli Kartagin - tandetnym i jarmarcznym miastem za Ziemi Skalist , jakie dwie cie kilometrów na północny wschód. M drze post pił Leto wybieraj c to miejsce na siedzib swego rz du. Nazwa Arrakin miała dobre, wypełnione tradycj brzmienie. I miasto było mniejsze, łatwiejsze do zaprowadzenia porz dku i obrony. Ponownie rozległ si łoskot wyładowywanych w bramie skrzy . Jessika westchn ła. Na prawo od niej stał oparty o pudło portret ojca ksi cia. Poszarpany sznurek pakowy zwisał z niego niczym ozdoba. Kawałek tego sznurka ci gle jeszcze tkwił w zaci ni tej dłoni Jessiki. Obok malowidła le ała czarna głowa byka zamocowana na wypolerowanej desce. Głowa tworzyła ciemn wysp w morzu, papierowych opakowa . Le ała desk do podłogi i l ni ce nozdrza byka sterczały ku sufitowi, jakby zwierz miało za chwil rykn i rzuci wyzwanie w t rozlegaj c si echem sal . Jessika zastanawiała si , pod wpływem jakiego

53

nakazu odpakowała najpierw te dwie rzeczy - głow i malowidło. Wiedziała, e w jej działaniu było co symbolicznego. Od dnia, w którym nabywcy ksi cia zabrali j ze szkoły, nigdy jeszcze nie czuła si tak wystraszona i niepewna siebie. Głowa i malowidło. Oba przedmioty pot gowały w niej uczucie zagubienia. Zadr ała podnosz c oczy na wysoko umieszczone okna szczelinowe. Nadal było wczesne popołudnie i w tych szeroko ciach geograficznych niebo wydawało si czarne i zimne, o ile ciemniejsze od ciepłego bł kitu nad Kaladanem. Przeszył j dreszcz nostalgii. Jak e daleko od Kaladanu. - Jeste ! Głos nale ał do ksi cia Leto. Odwróciła si błyskawicznie i ujrzała, jak przekracza łukowe przej cie z sali jadalnej. Jego czarny mundur polowy z czerwonym jastrz biem na piersi sprawiał wra enie zakurzonego i wymi tego. - A ju my lałem, e si zgubiła w tej szkaradnej siedzibie - powiedział. - Zimno tu - odparła. Patrzyła na jego wysok posta , na ciemn cer , przywodz c jej na my l gaje oliwne i złote promienie sło ca na lazurowej toni. Szaro jego oczu przypominała dym ogniska, ale twarz była drapie na: w ska, pełna ostrych k tów i powierzchni. Pier jej cisn ł nagły strach przed nim. Stał si brutalny i bezwzgl dny, od kiedy zdecydował si usłucha rozkazu Imperatora. - Całe miasto jest odpychaj co zimne - dodała. - To brudna, zapiaszczona mała garnizonowa mie cina - zgodził si . - Ale zmienimy j . - Rozejrzał si po sali. - To s pomieszczenia publiczne dla oficjalnych uroczysto ci. Dopiero co ogl dałem apartamenty mieszkalne w południowym skrzydle. S o wiele milsze. Podszedł bli ej i dotkn ł jej ramienia, napawaj c si jej majestatycznym wygl dem. I po raz który z kolei zastanowił si nad tajemnic jej pochodzenia mo e jaki ród renegacki? Jaka czarna owca w rodzinie królewskiej? Wygl d miała bardziej królewski ni własne potomstwo Imperatora. Pod naciskiem jego spojrzenia na wpół odwróciła si od niego, ukazuj c profil. Zdał sobie spraw , e jej uroda nie skupiła si w adnym okre lonym szczególe. Owalna twarz pod kopuł włosów koloru wypolerowanego br zu. Szeroko rozstawione oczy, zielone i przejrzyste jak poranne niebo nad Kaladanem. Nos mały, usta szerokie i pełne. Zgrabna cho szczupła - jej okr gło ci - nikn ły przy wysokiej, smukłej figurze. Przypomniał sobie, e zatrudnione w szkole siostry przezywały j chudzielcem, jak mu powiedzieli jego agenci handlowi. Ale ten jej obraz był przesadnym uproszczeniem. Jessika ponownie wniosła królewskie pi kno do rodu Atrydów. Cieszył si , e Paul j uwielbia. - Gdzie Paul? - zapytał.

54

- Ma lekcj z Yuem gdzie w budynku. - Pewnie w południowym skrzydle - powiedział. - Wydawało mi si , e słysz głos Yuego, ale nie miałem czasu tam zajrze . Zerkn ł na ni spod oka, z wahaniem. - Wła ciwie wpadłem tutaj tylko po to, by zawiesi klucz od Zamku Kalada skiego w sali jadalnej. Zaparło jej dech, o mało nie wyci gn ła r k do niego. Zawieszenie klucza w czynno ci tej była ostateczno . Lecz ani pora, ani miejsce nie sprzyjały dodawaniu sobie wzajemnie otuchy. - Widziałam nasz flag na dachu, jak wchodzili my - powiedziała. Rzucił okiem na portret swego ojca. - Gdzie zamierzała to powiesi ? - Gdzie tutaj. - Nie. Słowo zabrzmiało sucho i nieodwołalnie i zrozumiała, e tylko uciekaj c si do wybiegu mogła mu to wyperswadowa , bo otwarty spór niczego tu nie da. Mimo to musiała próbowa , cho by akt ten miał jej tylko przypomnie , e ksi cia nie oszuka. - Panie mój - odezwała si - gdyby tylko... - Odpowied niezmiennie brzmi: nie. A wstyd, jak ci prawie we wszystkim ust puj , ale w tej sprawie nie ust pi . Wracam wła nie z jadalni, gdzie s ... - Panie mój! Błagam. - Wybór jest pomi dzy twoj niestrawno ci a moj dum rodow , moja droga - powiedział. - B d wisiały w jadalni. Westchn ła. - Tak, mój panie. - Mo esz wróci do zwyczaju jadania w swoich pokojach, kiedy to b dzie mo liwe. Oczekuj ci na przynale nym ci miejscu jedynie przy oficjalnych okazjach. - Dzi kuj , mój panie. - I daj spokój z cał t ozi bło ci i oficjalnym tonem! B d wdzi czna, e si z tob nigdy nie o eniłem. Wtedy siedzenie ze mn za stołem przy ka dym posiłku byłoby twoim o b o w i z k i e m.

55

Twarz jej pozostała nieruchoma, skłoniła głow . - Hawat umie cił ju nasz własny wykrywacz trucizny nad stołem w jadalni powiedział. - W twoim pokoju znajduje si przeno ny. - Przewidywałe ten...konflikt - powiedziała. - Moja droga, my l te o twojej wygodzie. Naj łem słu b . Miejscowi, ale Hawat dobrał ich starannie - wszyscy s Fremenami. Wystarcz do czasu, kiedy b dziemy mogli zwolni naszych ludzi z innych obowi zków. - Czy komukolwiek st d mo na ufa ? - Ka demu, kto nienawidzi Harkonnenów. Mo e nawet zechcesz zatrzyma na stałe ochmistrzyni , nazywa si Szadout Mapes. - Szadout - powtórzyła Jessika. - Freme ski tytuł? - Powiedziano mi, e to znaczy "czerpi ca ze studni" ; ma to raczej wa ne tutaj podteksty. Mo e nie zrobi na tobie wra enia typowej słu cej, ale Hawat wyra a si o niej z uznaniem na podstawie raportów Duncana. Obaj s przekonani, e ona pragnie u nas słu y , dokładniej: pragnie słu y tobie. - Mnie? - Fremeni dowiedzieli si , e jeste Bene Gesserit - powiedział. - Tutaj kr legendy o Bene Gesserit. Missionaria Protectiva - pomy lała Jessika. - Nie omin

adnego miejsca.

- Czy to znaczy, e Duncanowi si powiodło? - spytała. - Czy Fremeni zostan naszymi sojusznikami? - To jeszcze nic pewnego - powiedział. - Duncan uwa a, e chc si nam troch przypatrze . Obiecali jednak e wstrzyma si od nalotów na nasze pograniczne osady na czas obecnego rozejmu. Ma to wi ksze znaczenie. ni mogłoby si wydawa . Hawat mówi, e Fremeni byli jak cier wbity gł boko w bok Harkonnenów, e rozmiary ich najazdów stanowiły pilnie strze on tajemnic . Imperator nie piałby z zachwytu na wie o wojskowej niewydolno ci Harkonnenów. - Ochmistrzyni Fremenka - zadumała si Jessika, wracaj c do tematu Szadout Mapes. - Całe oczy b dzie miała bł kitne. - Nie daj si zwie wygl dem tych ludzi - powiedział ksi . - Tkwi w nich gł boko siła i zdrowa ywotno . My l , e maj wszystko, czego nam trzeba. - To niebezpieczna gra - powiedziała. - Nie roztrz sajmy tego na nowo - uci ł. U miechn ła si z wysiłkiem.

56

- To pewne, e ko ci zostały rzucone. Zaaplikowała sobie skrócony obrz d uspokojenia - dwa gł bokie oddechy, rytualny namysł. Po chwili spytała: - Czy jaki pokój mam zatrzyma specjalnie dla ciebie? - Którego dnia musisz mnie nauczy , jak to si robi - powiedział. - W jaki sposób odsuwasz na bok troski i zabierasz si do zaj praktycznych. To musi by co z Bene Gesserit. - To co kobiecego - powiedziała. U miechn ł si . - A wi c przydzielamy pokoje: nie zapomnij o obszernym gabinecie dla mnie tu przy sypialni. Tutaj b dzie wi cej papierkowej roboty ni na Kaladanie. Pokój na wartowni , oczywi cie. To by było wszystko. Nie martw si o bezpiecze stwo rezydencji. Ludzie Hawata przeczesali j skrupulatnie. - Nie w tpi . Rzucił okiem na zegarek. - I mogłaby dopilnowa , aby wszystkie nasze chronometry przestawiono na miejscowy czas arraka ski. Wyznaczyłem technika do tego zaj cia. Zjawi si lada chwila. Odgarn ł jej pasmo włosów z czoła. - Musz ju wraca na l dowisko. Za moment spodziewamy si drugiego promu z odwodami personelu. - Nie mógłby ich przyj zm czony.

Hawat, panie mój? Wydaje si , e jeste bardzo

- Zacny Thufir jest jeszcze bardziej zapracowany ni ja. Wiem, e ta planeta jest dotkni ta plag intryg harkonne skich. Poza tym musz wyperswadowa niektórym wyszkolonym poszukiwaczom ch odjazdu. Maj opcj , rozumiesz, przy zmianie lenna, za ten planetolog ustanowiony przez Imperatora i Landsraad na S dziego Zmiany nie da si kupi . Zezwala im optowa . Około o miuset wyszkolonych najemników czeka na odlot promem kosmicznym, a na orbicie czeka towarowiec Gildii. - Panie mój... - urwała z wahaniem. - Tak? Nie da si odci gn od prób zapewnienia nam bezpiecze stwa na tej planecie pomy lała. - A ja nie jestem w stanie u y wobec niego swoich sztuczek. - O której godzinie yczysz sobie, eby podano obiad? - spytała.

57

Nie to chciała powiedzie - pomy lał. - Ach, moja Jessiko, eby my tak znale li si gdzie indziej, gdziekolwiek, byle z dala od tego straszliwego miejsca - sami, tylko we dwoje, bez adnych zmartwie . - Zjem w oficerskiej mesie na l dowisku - odparł. - Nie spodziewaj si mnie dzi wcze niej ni dopiero bardzo pó nym wieczorem. I...och, wkrótce przy l samochód stra niczy po Paula. Chc , by wzi ł udział w naszej radzie strategicznej. Odchrz kn ł, jakby chciał co jeszcze powiedzie , po czym obrócił si znienacka na pi cie i pomaszerował do wyj cia, sk d dochodziły odgłosy zwalania kolejnych skrzy . Raz jeszcze doleciały stamt d jego słowa, wypowiedziane tonem władczym i lekcewa cym, jakim zawsze zwracał si do słu by, kiedy si spieszył: - Lady Jessika jest w Wielkiej Sali. Id do niej natychmiast. Usłyszała trza ni cie drzwi wyj ciowych. Jessika odwróciła si , staj c naprzeciwko portretu ojca Leto. Namalował go sławny artysta Albe, gdy Stary Ksi był w rednim wieku. Sportretowany został w kostiumie matadora z purpurow peleryn przerzucon przez lewe rami . Twarz miał młod , niewiele starsz od obecnej twarzy Leto, z tymi samymi drapie nymi rysami, z tym samym spojrzeniem szarych oczu. Zacisn ła pi ci u boków spogl daj c z furi na obraz. - Zgi , przepadnij! Zgi , przepadnij! Zgi , przepadnij! - wyszeptała. - Jakie s twoje rozkazy, szlachetnie urodzona? Głos był kobiecy, cienki i metaliczny. Jessika odwróciła si i zmierzyła wzrokiem ylast , siwowłos kobiet w bezkształtnej, workowatej sukni koloru podda czego br zu. Zauwa yła, e kobieta jest pomarszczona i wyschni ta, jak wszyscy w tłumie witaj cych ich tego ranka w drodze z l dowiska. Jessika pomy lała, e wszyscy tubylcy, jakich tu zobaczyła, sprawiaj wra enie zagłodzonych i wysuszonych jak liwki. A mimo to Leto uwa ał, e s silni i ywotni. No i te oczy, jak eby nie - ów nalot najgł bszego, najciemniejszego bł kitu bez ladu białka - sekretne i tajemnicze. Jessika zmusiła si do odwrócenia wzroku. Kobieta sztywno skłoniła głow . - Nazywaj mnie Szadout Mapes, szlachetnie urodzona. Czekam na twoje rozkazy. - Mo esz si do mnie zwraca "moja pani" - powiedziała Jessika.. - Nie jestem szlachetnie urodzona. Jestem konkubin przypisan ksi ciu Leto. Znów ten dziwny skłon głowy, po którym kobieta przeszyła Jessik chytrym, badawczym spojrzeniem. - A wi c ma on ?

58

- Nie ma i nigdy nie miał. Ja jestem jedyn ...towarzyszk ksi cia, matk jego prawowitego dziedzica. Mówi c to Jessika miała si w duchu z dumy kryj cej si za jej słowami. Co to powiedział wi ty Augustyn? - spytała sam siebie. "Umysł rozkazuje ciału i ono jest posłuszne. Umysł rozkazuje sobie samemu i natrafia na opór". Tak, ostatnio opór jest coraz silniejszy. Chciałabym zaszy si w mysiej dziurze. Przedziwny krzyk rozległ si na drodze pod murami budynku. - Suu-suu-suuk! Suu-suu-suuk! - Po czym: - Ikut-ej! Ikut-ej! - I znowu: Suusuu-suuk! - Co to jest? - zapytała Jessika. - Słyszałam to kilka razy dzi rano, kiedy przeje d ali my ulicami. - To po prostu sprzedawca wody, moja pani. Ale ty nie masz potrzeby interesowa si takimi jak oni. Masz tu cystern mieszcz c pi dziesi t tysi cy litrów wody i pilnujemy, by była ona zawsze pełna. Spu ciła oczy na swoj sukni . - No prosz , spójrz tylko, moja pani, nawet nie musz tutaj nosi swego filtrfraka. - Zachichotała. - A przecie yj ! Jessika wahała si - chciała wypyta t Fremenk , potrzebuj c informacji, które by stanowiły jakie wskazówki. Lecz zaprowadzenie porz dku na zamku było pilniejsze. Zmieszała si na my l o tym, e woda stanowi główny miernik bogactwa. - M mówił mi o twym przydomku, Szadout. Rozpoznałam to słowo. Jest bardzo stare. - Wi c znasz stare j zyki? - spytała Mapes i czekała w dziwnym napi ciu. - J zyki to pierwsza lekcja Bene Gesserit - powiedziała Jessika. - Znam Bhotani D ib i Chakobsa; i wszystkie j zyki łowców. Mapes kiwn ła głow . - Tak jak głosi legenda. Po co ja gram t komedi ? - zadawała sobie pytanie Jessika. Lecz zawiłe i zniewalaj ce były cie ki Bene Gesserit. - Znam Mroczne Sprawy i drogi Wielkiej Macierzy - powiedziała Jessika. Dostrzegała coraz czytelniejsze sygnały w reakcjach i postawie Mapes, zdradzaj ce j drobne znaki. - Miseces pred ia - odezwała si w j zyku Chakobsa. - Andral t're pera! Trada cik buscakri miseces perakri...

59

Mapes zrobiła krok w tył, jakby gotuj c si do ucieczki. - Wiem o wielu sprawach - powiedziała Jessika. - Wiem, e zrodziła dzieci i e straciła ukochane osoby, e ukryła si w trwodze, e przelała krew i e j jeszcze przelejesz. Wiem wiele rzeczy. Mapes powiedziała cichym głosem: - Nie chciałam ci obrazi , moja pani. - Mówisz o legendach i poszukujesz odpowiedzi - powiedziała Jessika. Strze si odpowiedzi, jakie mo esz znale . Wiem, e przyszła z broni w zanadrzu, gotowa przela krew. - Moja pani, ja... - By mo e nawet moj - ci gn ła Jessika - lecz czyni c to sprowadziłaby wi cej nieszcz cia, ni , potrafisz sobie wyobrazi w swych najczarniejszych obawach. S rzeczy gorsze od mierci, nawet od mierci całego ludu. - Moja pani! - błagała Mapes. Wydawało si , e za chwil padnie na kolana. Bro przesłano jako dar dla c i e b i e, gdyby si okazała T Jedyn . - I jako narz dzie mej mierci, gdyby si okazało inaczej - dodała Jessika. Czekała pozornie rozlu niona, co czyniło wyszkolone Bene Gesserit tak straszliwymi w walce. Teraz zobaczymy, jaka b dzie decyzja - pomy lała. Z wolna Mapes si gn ła za dekolt sukni i wyci gn ła ciemn pochw . Wystawała z niej czarna r koje z gł bokimi łobieniami na palce. Uj wszy pochw jedn dłoni , a r koje drug , dobyła nó i uniosła w gór mlecznobiałe ostrze. Wydawało si , e wieci ono i migoce własnym wiatłem. Dwusieczna jak chand ar klinga miała pewnie dwadzie cia centymetrów długo ci. - A to znasz, moja pani? - zapytała Mapes. To mogło by - jak wiedziała Jessika - tylko jedno, legendarny krysnó Arrakis, ostrze, które nigdy nie opu ciło planety, znane jedynie z pogłosek i fantastycznych plotek. - To jest krysnó . - Nie wymawiaj tego tak niefrasobliwie - powiedziała Mapes. - Czy znasz sens tego słowa? W tym pytaniu jest haczyk - pomy lała Jessika. - To jest powód, dla którego ta Fremenka przyj ła u mnie słu b - aby zada to jedno pytanie. Moja odpowied mo e popchn na drog przelewu krwi...albo...albo co? Ona da ode mnie odpowiedzi: co znaczy ten nó . Ona nazywa si Szadout w j zyku Chakobsa. Nó to w Chakobsa " mierci stworzyciel". Zaczyna si denerwowa . Musz ju odpowiedzie . Zwłoka jest równie niebezpieczna jak niewła ciwa odpowied .

60

- To jest stworzyciel... - Ejjiiii! - zaskowytała Mapes. W jej głosie był al i jednocze nie uniesienie. Dygotała tak silnie, e ostrze no a rzucało ogniste błyski na cały pokój. Jessika czekała w bezruchu. Zamierzała powiedzie , e nó jest stworzycielem mierci, a nast pnie dorzuci staro ytne słowo, lecz wszystkie zmysły ostrzegały j teraz, jej cała dogł bnie wytrenowana czujno , wydobywaj ca znaczenia z najbardziej zdawkowego drgnienia mi ni. Słowem-kluczem był... s t w o r z y c i e l. Stworzyciel? Stworzyciel. Ci gle jeszcze Mapes trzymała nó , jakby go miała za chwil u y . - S dziła - powiedziała Jessika - e ja, znaj ca tajemnice Wielkiej Macierzy, nie poznałabym stworzyciela? Mapes opu ciła nó . - Moja pani, kiedy obcuje si z proroctwem tak długi czas, chwila objawienia jest szokiem. Jessika pomy lała o proroctwie - o Szari-a i całej panoplia propheticus, o jakiej Bene Gesserit z Missionaria Protectiva zrzuconej tu całe stulecia temu, zapewne dawno ju zmarłej, która jednak osi gn ła swój cel: zaszczepiła tym ludziom mit dla ochrony sióstr Bene Gesserit, gdyby pewnego dnia która znalazła si w opałach. Có , ten dzie nadszedł. Mapes wsun ła nó z powrotem do pochwy. - To jest nietrwałe ostrze, moja pani. No je przy sobie. Wystarczy, e b dzie dłu ej ni tydzie z dala od ciała, a zacznie si rozpada . On jest twój, ten z b shai-huluda, na całe twoje ycie. Jessika wyci gn ła r k , zaryzykowała zagranie: - Mapes, schowała bezkrwawe ostrze. Mapes zaparło dech, upu ciła nó w pochwie na dło Jessiki i rozerwała br zowy stanik zawodz c: - Bierz wod mojego ycia! Jessika wyj ła nó z pochwy. Ale l nił! Skierowała czubek klingi w stron Mapes i zauwa yła, jak kobiet ogarnia strach wi kszy ni strach przed mierci . Czy by trucizna w sztychu? - pomy lała: Odchyliła sztych do góry, ostrzem klingi delikatnie drasn ła Mapes nad lew piersi . Wypłyn ła g sta krew, która prawie natychmiast zakrzepła. Ultraszybka koagulacja - pomy lała Jessika. - Mutacja zatrzymuj ca wilgotno ? Wsun ła ostrze do pochwy. - Zapnij sukienk , Mapes - powiedziała. Mapes usłuchała dr c na całym ciele. Pozbawione białka oczy wlepione były w Jessik .

61

- Nasza jeste - wymamrotała. - Jeste T Jedyn . Rozległ si łoskot towarzysz cy kolejnemu wyładunkowi przy bramie. Mapes szybko porwała tkwi cy w pochwie nó i wsun ła go Jessice za stanik. - Ka dego, kto ujrzy ten nó , trzeba oczy ci lub zabi ! - warkn ła. - W i e s z o tym, moja pani! Teraz wiem - pomy lała Jessika. Tragarze odjechali nie wchodz c do Wielkiej Sali. Mapes uspokoiła si . - Nie oczyszczeni, którzy widzieli krysnó , nie mog ywi opu ci Arrakis. Nigdy o tym nie zapomnij, moja pani. Powierzono ci krysnó . - Odetchn ła gł boko. - Teraz sprawa musi si toczy własnym torem. Nie mo na tego przy pieszy . Spojrzała na spi trzone stosy skrzy i zwalone na kup wokół nich rzeczy. - A mamy tu sporo roboty dla zabicia czasu. Jessika biła si z my lami. Sprawa musi si toczy własnym torem. Była to formuła typowa dla zakl magicznych Missionaria Protectiva - "Nadej cie Matki Wielebnej wolno wam nios cej". Ale ja nie jestem Matk Wielebn pomy lała Jessika. I zaraz potem: Wielka Macierzy! I t tu wsadzili! To dopiero musi by upiorne miejsce! Mapes zapytała zdawkowym tonem: - Od czego ka esz mi zacz , moja pani? Instynkt ostrzegł Jessik , by podtrzymała ów oboj tny ton. Powiedziała: - Tam stoi portret Starego Ksi cia, trzeba go zawiesi na bocznej cianie w jadalni. Łeb byka musi pój na cian z drugiej strony naprzeciwko malowidła. Mapes podeszła do głowy byka. - Ale to zwierz musiało by wielkie, eby nosi taki łeb - powiedziała. Nachyliła si . - B d musiała to najpierw oczy ci , nieprawda , moja pani? - Nie. - Przecie rogi lepi mu si od brudu. - To nie brud; Mapes. To krew ojca naszego ksi cia. Te rogi zostały spryskane przezroczystym utrwalaczem w par godzin po tym, jak owo zwierz zabiło Starego Ksi cia. Mapes podniosła si . - Ach tak! - powiedziała.

62

- To tylko krew - rzekła Jessika. - I do tego stara. We sobie teraz kogo do pomocy przy zawieszaniu. Te paskudztwa s ci kie. - My lała , e krew robi na mnie wra enie? - spytała Mapes. - Pochodz z pustyni i widziałam wiele krwi. - To... to wida - powiedziała Jessika. - W tym troch swojej własnej - dodała Mapes. - Wi cej, ni upu ciła mi swym lekkim dra ni ciem. - Wolałaby , ebym ci ła gł biej? - Ach, nie! I tak wody ciała ledwo starcza, eby ni jeszcze szafowa na powietrzu. Zrobiła to, co nale ało. I Jessika uwa aj c na słowa i sposób wyra ania si podchwyciła znaczenia ukryte w okre leniu "woda ciała". Znów odczuła przygn bienie na my l o tym, czym jest woda na Arrakis. - Gdzie mam porozwiesza na cianach sali jadalnej te cacka, moja pani? zapytała Mapes. Wci

praktyczna, ta Mapes - pomy lała Jessika.

- Zrób, jak uwa asz, Mapes - odpowiedziała. - To prawie bez ró nicy. - Jak sobie yczysz, moja pani. Mapes schyliła si i zacz ła odwija głow z papierów i sznurków. - Zabiło si Starego Ksi cia, co? - zamruczała. - Czy mam wezwa ci tragarza do pomocy? - zapytała Jessika. - Dam sobie rad , moja pani. Tak, da sobie rad - pomy lała Jessika. - To tkwi w tym freme skim stworzeniu: instynkt radzenia sobie. Poczuła chłód pochwy krysno a pod stanikiem, wyobraziła sobie długi ła cuch knowa Bene Gesserit, do którego zostało tutaj doł czone kolejne ogniwo. Dzi ki owym knowaniom przetrwała w krytycznej chwili. "Nie mo na tego przy pieszy " - powiedziała Mapes. A jednak wyczuwało si tu jakie tempo na złamanie karku, które napełniało Jessik złym przeczuciem. I ani wszystkie przygotowania Missionaria Protectiva, ani dokonana przez nie dowierzaj cego niczemu Hawata inspekcja tej zwie czonej blankami kamiennej budowli nie mogły rozwia tego przeczucia. - Kiedy to pozawieszasz, zacznij rozpakowywa skrzynie - powiedziała Jessika. - Który z tragarzy przy bramie ma wszystkie klucze i wie, gdzie maj i rzeczy. We od niego klucze i list . Gdyby powstały jakie w tpliwo ci, b d w południowym skrzydle.

63

- Jak sobie yczysz, moja pani. Odchodz c Jessika pomy lała: Hawat mo e uwa a , e ta rezydencja jest bezpieczna, ale w tym domu jest co złego. Czuj to. Ogarn ła j nagła potrzeba zobaczenia si z synem. Ruszyła w kierunku sklepionego wyj cia na korytarz prowadz cy do sali jadalnej i skrzydeł mieszkalnych. Szła coraz szybciej, prawie ju biegła. Mapes przerwała zdzieranie opakowania z głowy byka i spojrzała na plecy odchodz cej postaci. - To ONA z cał pewno ci - wymruczała. - Biedactwo.

64

Rozdział 8 "Yueh! Yueh! Yueh!" - brzmi refren. - "Milion mierci za mało było dla Yuego!" z "Historii dzieci stwa Muad'Diba" pióra ksi niczki Irulan Drzwi stały otworem i Jessika przest piła je, wkraczaj c do pokoju o ółtych cianach. Z lewej strony ci gn ła si niska, obita czarn skór ława, przy niej dwa puste regały; p kate boki wisz cej flaszki na wod obrastał kurz. Pod praw cian , przy drugich drzwiach, stało wi cej regałów, oraz biurko z Kaladanu i trzy krzesła. Pod oknami dokładnie na Wprost Jessiki stał odwrócony do niej plecami doktor Yueh, zapatrzony na wiat za szyb . Po cichutku Jessika zrobiła nast pny krok w gł b pokoju. Zauwa yła, e Yueh ma wymi t marynark z biał smug na lewym łokciu, jakby doktor oparł si o kred . Od tyłu wygl dał jak bezcielesny pajac w za du ej czarnej odzie y, zawieszona w powietrzu karykatura czekaj ca na poruszenie sznurkami przez animatora. ycie było jedynie w kanciastej głowie o długich, hebanowych włosach uj tych na ramieniu w srebrny pier cie Akademii Suk - obracaj cej si nieznacznie w lad za jakimi poruszeniami na dworze. Ponownie rozejrzała si po pokoju nie znajduj c ladu syna. Wiedziała jednak, e zamkni te drzwi z prawej strony prowadz do niewielkiej sypialni, na któr Paul wyraził ochot . - Dzie dobry, doktorze Yueh - powiedziała. - Gdzie jest Paul? Yueh skin ł głow jakby pod adresem kogo za oknem i nie odwracaj c si , powiedział nieobecnym tonem: - Twój syn był zm czony, Jessiko. Odesłałem go do s siedniego pokoju, by odpocz ł. Nagle zesztywniał, odwrócił si raptownie, w sy opadły mu na purpurowe wargi. - Wybacz, moj pani! My lami byłem bardzo daleko...ja...nie chciałem, eby to zabrzmiało tak poufale. U miechn ła si , wyci gaj c praw dło . Przez chwil obawiała si , e on mo e ukl kn . - Daj spokój, Wellington. - eby tak si odezwa do ciebie...ja.... - Znamy si ju sze lat - powiedziała. - Najwy szy czas, by w cztery oczy da sobie spokój z etykiet minionego okresu. Yueh zdobył si na w tły u miech. Wygl da na to, e mi si udało. Teraz ona b dzie uwa ała, e wszystko, cokolwiek jest w moim zachowaniu niezwykłego, wynika z zakłopotania. Nie b dzie doszukiwa si gł bszych motywów, skoro ju zna odpowied .

65

- Zdaje si , e bujałem w obłokach - powiedział. - Obawiam si , e kiedy tylko...robi mi si ciebie szczególnie al, my l o tobie jako o...no, Jessice. - al ci mnie? Dlaczego u licha? Yueh wzruszył ramionami. Dawno temu zdał sobie spraw , e w przeciwie stwie : do jego Wanny Jessika nie była obdarzona całkowitym prawdomówstwem. Mimo to zawsze w obecno ci Jessiki trzymał si prawdy, je li tylko si dało. Tak było bezpieczniej. - Widziała t planet , moja...Jessiko. - Zaj kn ł si przy imieniu, ale brn ł dalej. - Jak e jałowa po Kaladanie. I ci ludzie! Te mieszczki, które mijali my po drodze, zawodz ce pod swymi zasłonami. Jak one na nas patrzyły! Zło yła r ce na piersiach wyczuwaj c tam krysnó , ostrze wytoczone, je li wierzy pogłoskom, z z ba czerwia pustyni. - Po prostu dlatego, e jeste my dla nich obcy - inni ludzie, inne obyczaje. Znali jedynie Harkonnenów. - Omin ła go spojrzeniem wygl daj c przez okno. - Co tam wypatrzyłe na dworze? - Ludzi. Jessika przeszła przez pokój staj c u jego boku, spojrzała na lewo w stron fasady budynku, tam gdzie gapił si Yueh. Zobaczyła dwadzie cia drzew palmowych rosn cych w rz dzie, a pod nimi wymiecion do czysta goł ziemi . Tarczowy parkan odgradzał je od drogi, któr przechodzili ludzie w burnusach. Pomi dzy sob a lud mi Jessika wyłowiła ledwo uchwytne migotanie w powietrzu - od tarczy domowej i zacz ła studiowa tłum przechodniów zastanawiaj c si , dlaczego tak zainteresowali Yuego. Pojawiła si prawidłowo i Jessika a przycisn ła dło do policzka: spojrzenia, jakimi przechodnie mierzyli drzewa palmowe! Zobaczyła w nich zawi , troch nienawi ci...a nawet uczucie nadziei. Wszyscy wlepiali w owe drzewa oczy z tym samym wyrazem. - Wiesz, co oni my l ? - zapytał Yueh. - Uprawiasz czytanie w my lach? - W ich my lach - powiedział. - Oni spogl daj na te drzewa i my l : "Tam jest nas stu". To wła nie my l . Obróciła ku niemu zaintrygowan twarz. - Dlaczego? - To s daktylowce - powiedział. - Jedna palma daktylowa potrzebuje czterdzie ci litrów wody dziennie. A człowiek zaledwie osiem. Przeto palma równa si pi ciu ludziom. Tam jest dwadzie cia palm - stu ludzi. - Lecz niektórzy z tych ludzi spogl daj na drzewa z nadziej .

66

- Oni maj jedynie nadziej , e spadnie troch daktyli, tyle e to nie sezon. - Spogl damy na t planet zbyt krytycznym okiem - powiedziała. - Ona jest naszym niebezpiecze stwem, lecz i nadziej zarazem. Na przyprawie mo emy si wzbogaci . Z pełn kies mo emy urz dzi ten wiat, jak nam si spodoba. I za miała si w duchu sama z siebie: Kogo ja usiłuj przekona ? miech przedarł si przez kr g jej my li, kruchy, niewesoły. - Ale bezpiecze stwa si nie kupi - powiedziała. Yueh odwrócił si od niej, by nie widziała jego twarzy. Gdyby tylko mo na było nienawidzi tych ludzi, zamiast ich kocha ! Swoim zachowaniem Jessika pod wieloma wzgl dami przypominała mu Wann . Jednak owa my l narzucała swoje własne rygory umacniaj c go w d eniu do wyznaczonego celu. Kr te s drogi okrucie stwa Harkonnenów. Mo e Wanna yje. On musi si przekona . - Nie martw si o nas, Wellington - powiedziała Jessika. - To nasza sprawa, nie twoja. Ona my li, e ja si martwi o ni ! Mruganiem powstrzymał łzy. I martwi si , oczywi cie. Ale ja musz stan przed szata skim baronem po wykonaniu zadania i wykorzysta swoj jedyn szans uderzenia wtedy, gdy jest najsłabszy w momencie jego triumfu! - Westchn ł. - Nie obudz Paula, je li do niego zajrz ? - spytała. - Bynajmniej. Dałem mu rodek uspokajaj cy. - Dobrze znosi zmian ? - Jest tylko nieco osłabiony. I podekscytowany, ale który pi tnastolatek by nie był w tej sytuacji. - Podszedł do drzwi, otworzył je. - Tutaj jest. Pod ywszy za nim Jessika zajrzała w półmrok sypialni. Na w skim łó ku polowym Paul le ał z jedn r k schowan pod cienkim przykryciem, drug odrzucił za głow . Listewki aluzji w oknie przy łó ku tkały kanw cieni na jego twarzy i kocu. Jessika zapatrzyła si na syna, na owal twarzy jak e podobny do jej własnego. Ale włosy miał po ksi ciu - koloru w gla i niesforne. Długie rz sy zakrywały ółtawozielone oczy. Jessika u miechn ła si czuj c, jak opuszczaj j obawy. Znienacka uderzyło j dziedziczne pi kno w rysach twarzy syna matczyny kształt oczu i rysunek twarzy, ale ostre linie ojca wyzierały z tego rysunku jak wyłaniaj ca si z dzieci stwa dojrzało . Pomy lała o rysach chłopca jako przecudownym efekcie wyklarowania przypadkowych kombinacji niesko czonych ła cuchów zbiegów okoliczno ci spotykaj cych si w tym ogniwie. Pod wpływem owej my li zapragn ła ukl kn przy łó ku i wzi syna w ramiona, powstrzymała j tylko obecno Yuego. Cofn ła si , zamkn ła cicho drzwi.

67

Yueh dawno ju wrócił pod okno nie mog c znie widoku spojrzenia, jakim Jessika mierzyła syna. Dlaczego Wanna nie dała mi dzieci? - zadawał sobie pytanie. Jako lekarz wiem, e nie istniała adna fizyczna przyczyna. Czy by dla jakich racji Bene Gesserit? Mo e wyznaczono jej inne zadanie? Jakie to znowu zadanie? Kochała mnie, to pewne. Po raz pierwszy przyszło mu do głowy, e mo e jest on fragmentem o wiele zawilszego i bardziej skomplikowanego układu, ni potrafi ogarn swoim umysłem. Jessika stan ła przy nim. - Ile cudownej beztroski we nie dziecka - odezwała si . Odpowiedział machinalnie: - Gdyby jeszcze doro li potrafili si tak zapomnie . - Gdyby... - Gdzie my to zaprzepaszczamy? - wyszemrał. Spojrzała na niego pochwyciwszy zastanawiaj ce brzmienie jego głosu, ale duchem była wci przy Paulu, rozmy laj c nad nowymi rygorami jego nauczania tutaj, nad zmianami w jego obecnym yciu - jak e ró nym od ycia, jakie kiedy dla niego zamy lali. - My rzeczywi cie co zaprzepaszczamy - powiedziała. Wyjrzała w prawo na skarp z garbami sfatygowanych przez wiatr szarozielonych krzaków - zakurzone li cie i wyschni te, szponiaste gał zie. Zanadto ciemne niebo zawisło nad skarp jak kleks, a mleczny blask sło ca Arrakis nadawał krajobrazowi srebrzystej po wiaty - jak wiatło ukrytego pod jej stanikiem krysno a. - Niebo jest takie ciemne - powiedziała. - Cz ciowo z braku wilgoci. - Woda! - fukn ła. - Wszystko, co tutaj zaczniesz, sko czy si na braku wody! - Jest to najwi ksza tajemnica Arrakis - powiedział. - Dlaczego tutaj jest tak mało wody? S przecie skały wulkaniczne. Jest kilkana cie ródeł energii, które mog wymieni . Jest lód polarny. Mówi si , e nie mo na wierci na pustyni - huragany i piachopływy niszcz instalacje szybciej, ni si je montuje, o ile wcze niej jeszcze nie dopadn ci czerwie. Nigdy nie natrafiono tam na lad wody, tak czy owak. Lecz tajemnica, Wellington, prawdziwa tajemnica, to studnie wywiercone w tutejszych basenach i nieckach. Czytałe o nich? - Na pocz tku strumyczek i na tym koniec.

68

- Lecz, Wellington, to jest dopiero tajemnica. Była woda. Woda wysycha. I nigdy ju nie ma tam wody. Jednak e drugie wiercenie tu obok daje ten sam efekt: strumyczek, który si urywa. Czy nigdy to nikogo nie zaciekawiło? - To jest ciekawe - powiedział. - Podejrzewasz jakie procesy yciowe? Czy nie wyszłoby to w próbkach rdzenia? - Co by wyszło? Obca substancja ro linna...albo zwierz ca? Kto by j rozpoznał? Odwróciła si ponownie do skarpy. - Woda zostaje zatrzymana. Co zatyka jej uj cie. To podejrzewam. - Mo e przyczyna jest znana - powiedział. - Harkonnenowie pozamykali dost p do wielu ródeł informacji na temat Arrakis. Mo e mieli powód, aby to ukry . - Jaki powód? - zapytała. - A poza tym jest wilgo w atmosferze. Bardzo niewiele, na pewno, ale troch jest. To główne ródło tutejszej wody, zbieranej przez oddzielacze wiatru i osadniki. Sk d si bierze ta wilgo ? - Z czap polarnych? - Zimne powietrze absorbuje niewiele wilgoci, Wellington. Jest tu za kurtyn Harkonnenów wiele spraw, które a si prosz bli szego zbadania i nie wszystkie wi si bezpo rednio z przypraw . - Rzeczywi cie jeste my za kurtyn Harkonnenów - powiedział. - Mo e by... Urwał, spostrzegłszy raptown intensywno , z jak patrzyła na niego. - Czy co si stało? - Sposób w jaki mówisz "Harkonnenowie" - powiedziała. - Nawet w głosie mojego ksi cia nie ma tyle jadu, kiedy wymawia on to znienawidzone imi . Nie wiedziałam, e masz osobiste powody, by ich nienawidzi , Wellington. Wielka Macierzy! Obudziłem w niej podejrzenia! - pomy lał. - Teraz musz u y wszelkich wybiegów, jakich nauczyła mnie Wanna. Mam tylko jedno wyj cie: powiedzie jak najwi cej prawdy. - Nie wiedziała , e moja ona, moja Wanna - wzruszył ramionami, niezdolny mówi z powodu nagłego skurczu w gardle. - Oni... Słowa uwi zły mu w krtani. Wpadł w popłoch, zacisn ł mocno powieki, nic prawie nie czuj c prócz agonii w piersi, dopóki jaka dło nie dotkn ła delikatnie jego ramienia. - Wybacz mi - powiedziała Jessika. - Nie miałam zamiaru otwiera starych ran.

69

I pomy lała: A to bydlaki! Jego on była Bene Gesserit - wida to w nim jak na dłoni. I oczywi cie Harkonnenowie j zamordowali. Oto kolejna nieszcz sna ofiara zł czona cheremem nienawi ci z Atrydami. - Przepraszam - powiedział. - Nie mog o tym mówi . Otworzył oczy zdaj c si na wewn trzn wiadomo rozpaczy. To przynajmniej była prawda. Jessika wodziła po nim spojrzeniem zatrzymuj c je na wystaj cych ko ciach policzkowych, na ciemnych cekinach sko nych oczu jak migdały, na kremowej cerze, na sznureczkach w sów zwisaj cych nad purpurowymi wargami niczym portal, na w skim podbródku. Zauwa yła, e bruzdy na czole i policzkach wiadczyły tyle o wieku co o troskach. Ogarn ł j gł boki afekt do niego. - ałuj , e ci sprowadzili my, Wellington, w to niebezpieczne miejsce powiedziała. - Przyjechałem z własnej woli - odparł. I to tak e była prawda. - Ale cała ta planeta jest pułapk Harkonnenów. Musisz o tym wiedzie . - Trzeba czego wi cej ni pułapki, by schwyta ksi cia Leto - powiedział. I to tak e była prawda. - Mo e powinnam bardziej w niego wierzy - rzekła. - Jest genialnym taktykiem. - Zostali my wyrwani z korzeniami. Dlatego czujemy si niepewnie. - A jak e łatwo jest zabi wykorzenion ro lin - powiedziała. - Szczególnie kiedy si wsadzi j we wrog gleb . - Czy na pewno ta gleba jest wroga? - Były rozruchy na tle wody, gdy si rozniosło, jak wiele ludzi ksi tu sprowadza - powiedziała. - Ustały dopiero wtedy, kiedy miejscowi dowiedzieli si , e instalujemy nowe oddzielacze wiatru i skraplacze, by przej ły to brzemi . - Wody jest tu tylko tyle, eby utrzyma ludzi przy yciu - powiedział. - Oni wiedz , e je li ich przyb dzie, a nie zwi kszy si ilo wody do picia, jej cena pójdzie w gór i najbiedniejsi poumieraj . Ale ksi rozwi zał ten problem. Rozruchy wcale nie musz wiadczy o trwałej wrogo ci do niego. - I stra e - powiedziała. - Wsz dzie stra e. I tarcze. Gdzie spojrze , wsz dzie wida t mgiełk . Inaczej yli my na Kaladanie. - Dajmy tej planecie szans - powiedział. Lecz Jessika ponownie skierowała kamienne spojrzenie za okno. - Czuj mier w tym zamku - rzekła. - Hawat wyprawił tutaj przodem swych agentów w sile batalionu. Tamci gwardzi ci na zewn trz to jego ludzie. Tragarze

70

to jego ludzie. Ze skarbca bez adnych wyja nie pobiera si wielkie sumy. A to oznacza tylko jedno: łapówki w wysokich sferach. - Potrz sn ła głow . - Dok d kroczy Thufir Hawat, tam idzie mier i zdrada. - Oczerniasz go. - Oczerniam? Ja go wychwalam. mier i zdrada, to teraz nasza jedyna nadzieja. Ja po prostu nie mam złudze co do metod Thufira. - Powinna ...mie pełne r ce roboty. Nie zostawi sobie ani chwili na takie niezdrowe... - Roboty! A co innego zabiera mi prawie wszystkie chwile, Wellington? Jestem sekretark ksi cia, mam tyle roboty, e codziennie dowiaduj si , co nowego b dzie mi sp dza sen z powiek, a jemu nawet nie przyjdzie do głowy, e wiem o tym. - Zacisn ła wargi i powiedziała bezbarwnym głosem: - Czasami zastanawiam si , na ile moje handlowe wykształcenie zawa yło, e jego wybór padł na mnie. - Jak mam to rozumie ? Uderzył go jej cyniczny ton, gorycz, jakiej nigdy przed nim nie ujawniła. - Nie s dzisz, Wellington, e zwi zana miło ci sekretarka jest o niebo pewniejsza. - To jest poroniony pomysł, Jessiko. Reprymenda sama przyszła mu na usta. Uczucia ksi cia do jego konkubiny nie budziły w tpliwo ci. Wystarczyło tylko spojrze , jak wodzi za ni oczami. Westchn ła. - Masz racj . Poroniony. Ponownie obj ła si ramionami przyciskaj c do ciała pochw z krysno em i my l c o zwi zanej z nim nie zako czonej sprawie. - Wkrótce poleje si obficie krew - powiedziała. - Harkonnenowie nie spoczn , dopóki nie legn w grobie, albo oni, albo mój ksi . Baron nie mo e zapomnie , e Leto jest spokrewniony z królewskim rodem - niewa ne jak daleko - podczas gdy, godno ci Harkonnenów pochodz z kiesy KHOAM. Ale zadra, która tkwi w nim gł boko do dzi , to wiadomo , e po bitwie pod Corrin jeden z Atrydów skazał Harkonnena na banicj za tchórzostwo. - Dawna wendeta - mrukn ł Yueh. I poczuł chwilowy przypływ zapiekłej nienawi ci. Wpadł w sidła tamtej dawnej wendety, która zabiła jego Wann , czy co gorsza - wydała j na tortury Harkonnenów do czasu, a jej m spełni ich dania. Dawna wendeta omotała go, a ci ludzie byli cz ci tej morderczej gry. Na ironi zakrawało, e taka mier mogłaby rozkwita tutaj na Arrakis, jedynym we wszech wiecie ródle yciodajnego melan u, dawcy zdrowia.

71

- O czym my lisz? - spytała. - My l , e za przypraw daj ju na wolnym rynku sze set dwadzie cia tysi cy solaris za dekagram. Za takie bogactwo mo na mie wiele rzeczy. - Czy i ty nie jeste wolny od chciwo ci, Wellington? - To nie chciwo . - A co? Wzruszył ramionami. - Banał. - Spojrzał na ni . - Pami tasz smak swej pierwszej przyprawy? - Smakowała jak cynamon. - Lecz nigdy dwa razy tak samo - powiedział. - Ona jest jak ycie, za ka dym razem, kiedy jej kosztujesz, ukazuje inn twarz. Niektórzy utrzymuj , e przyprawa wywołuje smakowy odruch warunkowy. Przekonuj c si , e to mu dobrze robi, ciało przyjmuje smak jako przyjemny - z lekka euforyczny. I tak, jak ycia, nigdy nie uda si przyprawy wiernie zsyntetyzowa . - My l , e m drzej by my zrobili uchodz c jako renegaci poza granice Imperium - powiedziała. Zorientował si , e go nie słucha, zastanowił si gł boko nad jej słowami. Tak, dlaczego nie zmusiła ksi cia, aby tak zrobił? Mo e go zmusi dosłownie do wszystkiego. Zacz ł mówi szybko, poniewa była w tym prawda i okazja do zmiany tematu: - Czy uznasz to za zuchwało pytanie?

z mojej strony... Jessiko, je li zadam ci osobiste

Przytuliła si do wystaj cego parapetu przeszyta niewytłumaczalnym niepokojem. - Oczywi cie, e nie. Jeste ...moim przyjacielem. - Dlaczego nie zmusiła ksi cia, by ci po lubił? Odwróciła si , z podniesion głow , z ogniem w oczach. - Zmusi go do po lubienia mnie? Ale... - Nie powinienem był pyta - powiedział. - Nie. - Wzruszyła ramionami. - Istniej po temu wa ne racje polityczne: dopóki mój ksi jest wolny, co poniektóre z wysokich rodów mog nadal liczy na koligacj . Poza tym... - westchn ła. - Motywowanie ludzi, naginanie ich do swojej woli wytwarza w nas cyniczny stosunek do człowiecze stwa. Poni a ono wszystko, czego dotknie. Gdybym go zmusiła do tego... to jakby nie on to zrobił.

72

- Co takiego mogłaby powiedzie moja Wanna - wyszeptał. I to tak e był prawda. Zakrył dłoni usta, przełykaj c nerwowo. Nigdy nie był bli ej wyznania, wyspowiadania si przed ni ze swojej potajemnej roli. Jessika odezwała si , niwecz c ów moment. - Poza tym, Wellington, ksi to w istocie dwóch ludzi. Jednego z nich bardzo kocham. Jest uroczy, dowcipny, delikatny...czuły - ma to wszystko, czego mo e kobieta zapragn . Lecz tamten drugi m czyzna jest zimny, gruboskórny, władczy, egoistyczny - ostry i okrutny jak zimowy wiatr. To człowiek ukształtowany przez ojca. Twarz jej si wykrzywiła. - Szkoda, e ten staruch nie zmarł, gdy narodził si mój ksi ! W ciszy, jaka zapadła mi dzy nimi, dał si słysze szmer story muskanej powiewem wentylatora. Po chwili odetchn ła pełn piersi i powiedziała: - Leto ma racj , te pokoje s milsze od tamtych w pozostałej cz ci domu. Odwróciwszy si omiotła spojrzeniem pomieszczenie. - Gdyby nie miał nic przeciwko temu, Wellington, chc jeszcze raz obej skrzydło, zanim wyznacz kwatery.

to

Kiwn ł głow . - Ale oczywi cie. I pomy lał: Gdyby tylko istniał jaki sposób, by nie wykona tego, co musz uczyni . Jessika opu ciła ramiona, wyszła na korytarz i przystan ła na moment bij c si z my lami. Przez cały czas naszej rozmowy on co ukrywał, co w sobie dusił. By nie zrani moich uczu , zapewne. To dobry człowiek. Ponownie opadły j w tpliwo ci i mało nie zawróciła, by w konfrontacji z Yuem wydrze z niego to, co zataił. Ale bym go jedynie zawstydziła, przestraszyłby si widz c, jak łatwo go rozszyfrowa . Powinnam pokłada wi cej ufno ci w swoich przyjaciołach.

73

Rozdział 9 Wielu podkre la szybko , z jak Muad'Dib przyswoił sobie wymogi Arrakis. Bene Gesserit znaj oczywi cie ródła tej szybko ci. Innym mo emy powiedzie , e Muad'Dib uczył si pr dko, poniewa najpierw przeszedł szkolenie, jak si uczy . A najpierwsz ze wszystkich otrzymał lekcj podstawowej wiary, e mo e si nauczy . Szokuje odkrycie, jak wielu ludzi nie wierzy, e mog si nauczy , a o ile wi cej uwa a, e nauka jest trudna. Muad'Dib wiedział, e ka de zdarzenie niesie jak lekcj . z Człowiecze stwa Muad'Dibd" pióra ksi niczki Irulan Paul le ał na łó ku i udawał, e pi. Z łatwo ci schował w dłoni tabletk nasenn Yuego udaj c, e j popija. Pohamował miech. Nawet matka uwierzyła, e pi. Pragn ł zerwa si i wyprosi u niej pozwolenie na w drówk po pałacu, ale zdawał sobie spraw , e ona si nic zgodzi. Wszystko było jeszcze w zbytniej rozsypce. Nie. Tak jest najlepiej. Wymykaj c si bez pytania nie złami zakazów, no i zostan w budynku, gdzie jest bezpiecznie. Słyszał rozmow matki i Yuego w drugim pokoju. Ich słowa docierały niewyra nie - co o przyprawie... o Harkonnenach. Głosy wznosiły si i opadały. Uwag Paula zaprz tn ło rze bione wezgłowie łó ka - przytwierdzona do ciany imitacja wezgłowia kryła układ sterowania urz dzeniami w pokoju. W drewnie przedstawiono ryb wyskakuj c ponad wypukłe, br zowe fale. Wiedział, e kiedy naci nie jedyne widoczne oko ryby, zapal si dryfowe lampy w pokoju. Przekr cenie jednej z Fal regulowało wentylacj . Innej - temperatur . Paul po cichutku siadł na łó ku. Z lewej strony pod cian stał wysoki regał. Mo na go było odsun na bok i wtedy ukazywała si szafa z szufladami z jednej strony. Klamka drzwi na korytarz imitowała dr ek ornitoptora. Pokój urz dzono jakby z zamiarem oczarowania Paula. Pokój i ta planeta. Przypomniał sobie ksi gofilm, który pokazał mu Yueh "Arrakis: O rodek Do wiadczalny Botaniki Pustyni Jego Imperatorskiej Mo ci". Ksi gofilm był stary, sprzed odkrycia przyprawy. W pami ci Paula przemkn ły nazwy, ka da ze swym obrazem odci ni tym mnemotechnicznym rytmem ksi gi: saguaro, o li rzep, palma daktylowa, werbena piaskowa, nocna wieca, kaktus baryłkowaty, Jucca brevifolia. Cotinus coggyria. Covillea mexicana...lis, vulpes macrotis, jastrz b pustynny, skoczek pustynny... Nazwy i obrazy, nazwy i obrazy z ziemskiej przeszło ci człowieka - a wiele nigdzie indziej ju nie spotykanych we wszech wiecie, tylko tutaj, na Arrakis. Trzeba si uczy o tylu nowych rzeczach - o przyprawie. I o czerwiach pustyni. W s siednim pokoju trzasn ły drzwi. Paul usłyszał kroki matki oddalaj ce si w gł b korytarza. Wiedział, e doktor Yueh znajdzie sobie co do czytania i zostanie w przyległym pokoju. Nadszedł ju moment, by wyruszy na eskapad .

74

Paul wykradł si z łó ka i skierował kroki do regału otwieraj cego si na szaf . Przystan ł słysz c szmer za plecami, odwrócił si . Rze bione wezgłowie łó ka opadło na miejsce, z którego si podniósł. Paul zamarł i bezruch ocalił mu ycie. Spoza wezgłowia wysun ł si male ki grot-go czak, najwy ej pi ciocentymetrowej długo ci. Paul rozpoznał to w mgnieniu oka - pospolit , skrytobójcz bro , o której uczono od male ko ci ka de dziecko krwi królewskiej. Drapie na, metalowa drzazga, sterowana z bliska czyj r k i okiem. Potrafiła zary si w ruchomym ciele i po nitkach nerwów utorowa sobie drog do najbli szego z ywotnych narz dów. Go czak uniósłszy si przejechał bokiem przez pokój tam i z powrotem. Paul uzmysłowił sobie, co wie na jego temat: ograniczenia grota-go czaka: kompresja pola dryfowego zakłóca widzenie oka przeka nika. Skóro nic prócz nikłego o wietlenia pokoju nie odzwierciedla mu celu, operator b dzie kierował si ruchem - jakimkolwiek. Tarcza le ała na łó ku. Lance laserowe str cały go czaki, ale były kosztowne i notorycznie si psuły, a poza tym zawsze istniała gro ba wybuchu fajerwerku, gdyby wi zka laserowa przeci ła aktywn tarcz . Atrydzi wierzyli w osobiste tarcze i przytomno umysłu. Zastygły w katatonicznym prawie bezruchu Paul wiedział, e teraz jedynie przytomno umysłu pozostała mu, eby stawi czoło niebezpiecze stwu. l Grot-go czak wzniósł si o dalsze pół metra. Kołysał si tam i z powrotem w smugach wiatła, przeszukuj c pokój na wszystkie strony. Musz próbowa go złapa - pomy lał Paul. - B dzie liski na spodzie od pola dryfowego. Musz go mocno chwyci . Go czak opadł pół metra, zjechał na lewo i zawróciwszy okr ył łó ko. Dobiegało od niego ciche buczenie. Kto tym dra stwem steruje? - głowił si Paul. - Musi by niedaleko. Mógłbym krzykn na Yuego, ale to go dopadnie, jak tylko otworzy drzwi. Za jego plecami zaskrzypiały drzwi od korytarza. Kto w nie zapukał. Otworzyły si . Grot-go czak mign ł mu koło głowy w kierunku ruchu. Prawa r ka Paula wystrzeliła do przodu i w dół, chwytaj c mierciono ne narz dzie. Go czak buczał i skr cał si w rozpaczliwie zaci ni tej na nim dłoni. Paul zamachn ł si i z gwałtownego półobrotu trzasn ł nosem drzazgi w metalow płyt drzwi. Usłyszał chrupni cie zmia d onego na czubku oka i go czak zamarł w jego dłoni. Mimo to dla pewno ci nie popu cił chwytu. Podniósł wzrok i napotkał czysty bł kit otwartego spojrzenia Szadout Mapes. - Twój ojciec przysyła po ciebie - powiedziała. - W sieni czekaj ludzie z eskorty. Paul kiwn ł głow skupiaj c wzrok i uwag na obcej kobiecie w słu ebnym br zie workowatej sukni. Spogl dała teraz na przedmiot zaci ni ty w jego dłoni. - Słyszałam o czym takim - powiedziała. - Zabiłby mnie, prawda?

75

Musiał przełkn , nim zdołał przemówi . - To ja... byłem celem: - Ale szło na mnie. - Bo si ruszała . Zastanawiał si : Kim jest to stworzenie? - Zatem uratowałe mi ycie - powiedziała. - Uratowałem ycie nam obojgu. - Wygl da na to, e mogłe mnie zostawi na pastw tego czego , a sam uciec. - Kim jeste ? - zapytał. - Szadout Mapes, ochmistrzyni. - Sk d wiedziała , gdzie mnie znale ? - Twoja matka mi powiedziała. Spotkałam j przy schodach do magicznego w ko cu korytarza. - Wskazała na prawo. - Ludzie twojego ojca nadal czekaj . To b d ludzie Hawata - pomy lał. - Musimy znale urz dzenia.

operatora tego

- Id do ludzi mojego ojca. Powiedz im. e złapałem grota-go czaka w budynku i eby si rozeszli na poszukiwanie operatora. Ka im natychmiast otoczy pałac i teren. B d wiedzieli, jak si do tego zabra . To musi by kto obcy. - Zadumał si : A mo e to ona Ale był przekonany, e nie. Go czakiem kto kierował, gdy wchodziła. - Zanim zrobi , co ka esz, młodzie cze - powiedziała Mapes - musimy wyrówna nasze rachunki. Zło yłe na mnie brzemi wody, a nie za bardzo mam ochot je d wiga . Lecz my, Fremeni, spłacamy długi i wdzi czno ci, i nikczemno ci. I wiadomo nam, e w ród was jest zdrajca. Nie wiemy kto, ale e istnieje, za to dajemy głow . Jego to zapewne r ka prowadziła ten krajak ciała. Paul przyj ł to w milczeniu: "zdrajca". Nim zd ył si odezwa , nieznajoma kobieta odwróciła si i pobiegła z powrotem do wyj cia. Przyszło mu na my l, by j przywoła , ale było w niej co takiego, co mu mówiło, e j tym urazi. Powiedziała, co było jej wiadome, i teraz zamierzała zrobi , co "kazał". Lada chwila dom zaroi si lud mi Hawata. Wrócił pami ci do innych fragmentów owej dziwnej rozmowy: "magiczny pokój". Spojrzał w lewo we wskazanym przez ni kierunku. "My, Fremeni". A wi c to była Fremenka. Zatrzymał si na mrugni cie mnemotechnicznej migawki, rejestruj cej w jego pami ci obraz jej twarzy: pomarszczone jak liwka, ciemnobr zowe rysy, bł kitne w bł kicie oczy bez odrobiny białka. Doł czył imi : Szadout Mapes.

76

Nadal ciskaj c strzaskany go czak zawrócił w gł b pokoju, lew r k zgarn ł pas tarczowy z łó ka, owin ł go wokół bioder i dopi ł ju w biegu, w drodze z pokoju i dalej korytarzem w lewo. Powiedziała, e gdzie tutaj jest jego matka...schody..."magiczny pokój".

77

Rozdział 10 Có takiego podtrzymywało lady Jessik w godzinie próby'' Zastanówcie si gł boko nad aforyzmem Bene Gesserit, a mo e zrozumiecie: "Ka da przebyta do ko ca droga prowadzi dokładnie donik d. Wdrap si na gór tylko tyle, by sprawdzi , e jest gór . Nie zobaczysz góry z jej szczytu". z "Muad'Dib, uwagi o rodzinie" pióra ksi niczki Irulan W ko cu południowego skrzydła Jessika natkn ła si na metalowe schody wznosz ce si spiral do owalnych drzwi. Zerkn ła za siebie na korytarz i ponownie na drzwi. Owalne? - zdumiała si . Co za dziwny kształt drzwi domowych. Za oknami pod spiral schodów widziała ogromne białe sło ce Arrakis chyl ce si ku wieczorowi. Długie cienie przeszywały korytarz. Zwróciła uwag na schody. Ostre boczne wiatło wydobyło grudki wyschni tej ziemi na a urowym metalu stopni. Jessika poło yła dło na por czy, zacz ła wchodzi . Por cz była chłodna pod dotykiem przesuwaj cej si dłoni. Stan ła pod drzwiami, ujrzała, e nie maj klamki, za tam, gdzie powinna si znajdowa , widniało lekkie wkl ni cie. Przecie nie zamek papilarny - powiedziała sama do siebie. Zamek papilarny musi by nastrojony do kształtu i linii dłoni jednego osobnika. Jednak wygl dało to na zamek papilarny. Istniały za sposoby otworzenia ka dego zamka papilarnego nauczono j tego w szkole. Jessika obejrzała si dla pewno ci, e nikt jej nie obserwuje, przycisn ła dło do wgł bienia w drzwiach, odwróciła si i ujrzała Mapes u stóp schodów. - Ludzie w Wielkiej Sali mówi , e ksi przysyła ich po młodego panicza Paula - powiedziała Mapes. - Maj ksi cy sygnet i gwardzista ich zidentyfikował. Spojrzała na drzwi i z powrotem na Jessik . Ostro na ta Mapes pomy lała Jessika. - Dobry to znak. - Jest w pi tym pokoju licz c od tego ko ca korytarza, taka mała sypialnia powiedziała. - Gdyby miała kłopot z obudzeniem go, wezwij z s siedniego pokoju doktora Yuego. Paul mo e potrzebowa czego na przebudzenie. Ponownie Mapes rzuciła przenikliwe spojrzenie na owalne drzwi i Jessice wydało si , e wyczytała w jej oczach odraz . Nim zd yła zapyta o drzwi i co kryły, Mapes zawróciła i w po piechu odeszła korytarzem. Hawat por czył za ten dom - pomy lała Jessika. - Nie mo e tu by nic szczególnie okropnego. Pchn ła drzwi. Otworzyły si do wewn trz na małe pomieszczenie z drugimi owalnymi drzwiami naprzeciwko. Drugie drzwi miały jako klamk obr cz koła. luza powietrzna! - poj ła Jessika. Spojrzała w dół i zobaczyła podpórk do drzwi, która upadła na podłog male kiego pokoiku. Podpórka nosiła własnor czny znak Hawata. Drzwi podparto i zostawiono otwarte. Kto pewnie przypadkowo zwalił podpórk nie zdaj c sobie sprawy, e

78

drzwi zewn trzne zamkn si na zatrzask papilarny. Przest piła kraw d wchodz c do małego korytarzyka. Po co w domu luza powietrzna? - nie mogła zrozumie . I nagle przyszły jej na my l egzotyczne stworzenia pozamykane w sztucznych klimatach. Sztuczny klimat! To miałoby sens na Arrakis, gdzie najbardziej -sucholubne porosty spoza planety wymagały nawadniania. Drzwi za jej plecami zacz ły si zamyka . Złapała je i zablokowała otwarte dr kiem zostawionym przez Hawata. Ponownie stan ła przed wewn trznymi drzwiami i obr cz rygluj c - teraz zauwa yła zatart inskrypcj wyryt w metalu ponad kołem. Rozpoznaj c słowa w j zyku galach, odczytała: "Człowieku! Oto cudowna cz stka bo ego wiata; zatem sta przed ni i naucz si miłowa doskonało Najwy szego Przyjaciela Twego". Jessika naparła na koło. Obróciło si w lewo i wewn trzne drzwi uchyliły si . Łagodny powiew musn ł jej policzek, poruszył włosami. Poczuła zmian w powietrzu, jego bogatszy aromat. Otworzyła drzwi na o cie zapuszczaj c przez nie spojrzenie w g szcz zielono ci zalanej ółtym, blaskiem. ółte sło ce? zdziwiła si . I po chwili: Szkło filtracyjne! Przest piła próg i drzwi zatrzasn ły si za ni . - Oran eria mokrej planety - wyszeptała. Zewsz d otaczały j doniczkowe ro liny i nisko przyci te drzewa. Poznała mimoz , kwitn c pigw , sondagi, zielono ukwiecon pleniscent , akarso w zielone i białe pasy...ró e... Nawet ró e! Nachyliła si nad gigantycznym ró owym kwiatem wdychaj c jego wo , po chwili wyprostowała si i przyjrzała pomieszczeniu. Pochwyciła miarowy szmer. Rozdzieliła g szcz zachodz cych na siebie li ci i skierowała spojrzenie na rodek pokoju. Ujrzała niziutk fontann . Regularny szmer pochodził od snuj cego si i rozszczepiaj cego łuku wody, która spadała do metalowej misy z głuchym odgłosem galopady. Jessika poddała si krótkiemu wiczeniu na wyostrzenie zmysłów i rozpocz ła metodyczny obchód po obwodzie pokoju. Na oko miał on około dziesi ciu metrów kwadratowych. Z jego poło enia ponad szczytem korytarza oraz po subtelnych ró nicach w konstrukcji zorientowała si , e został pobudowany na dachu tego skrzydła długo po tym, jak wzniesiono oryginaln budowl . Przystan ła na południowych obrze ach pokoju przed szerok tafl szkła filtracyjnego, rozgl daj c si wokoło. Cała powierzchnia u ytkowa w tym pokoju była zapchana egzotycznymi ro linami z wilgotnego klimatu. Co zaszele ciło w zieleni. Jessika zastygła w napi ciu, lecz zaraz spostrzegła prosty zegarowy serwok o ramionach z rur i w a. Jedno rami uniosło si , wyrzuciło drobniutko rozpylony strumie wody, która okryła mgł jej policzki. Rami zło yło si , a ona spojrzała, co zostało zroszone: to była papro drzewiasta. Wsz dzie woda w tym pomieszczeniu - na planecie, gdzie woda jest najcenniejsz esencj ycia. Marnotrawstwo wody tak ra ce, e w Jessice zamarło serce. Wyjrzała na po ółcone filtrem sło ce. Uczepiło si nisko nad szczerbatym horyzontem ponad cianami urwisk tworz cymi fragment olbrzymiego skalnego wypi trzenia znanego jako Mur Zaporowy.

79

Szkło filtracyjne - pomy lała. - Aby przemieni białe sło ce w co łagodniejszego i bli szego. Któ mógł wybudowa takie pomieszczenie? Leto? To do niego podobne, taka niespodzianka jako podarunek dla mnie - tylko e nie było na to czasu. I miał na głowie powa niejsze sprawy. Przypomniały jej si doniesienia, e wiele arraka skich domów izolowano luzami powietrznymi w drzwiach i oknach dla zachowania i odzyskiwania wilgoci wn trzy. Leto powiedział, e zignorowanie takich rodków ostro no ci w ich domu jest wiadom deklaracj pot gi i bogactwa, bowiem ich drzwi i okna zabezpieczono jedynie przed wszechobecnym pyłem. Lecz ten pokój deklarował co o wiele bardziej znacz cego ni brak wodnych uszczelnie drzwi wej ciowych. Oceniała, e to pomieszczenie rekreacyjne zu ywało ilo wody wystarczaj cych do utrzymania tysi ca osób na Arrakis - by mo e wi cej. Jessika przeszła wzdłu okna, nie odrywaj c oczu od wn trza oran erii. Dzi ki zmianie pozycji dostrzegła przy fontannie metaliczny blat na wysoko ci stołu, a na nim mign ł jej biały notatnik i stylograf, cz ciowo przesłoni te zwisaj cym wachlarzowatym li ciem. Podeszła do stolika, zauwa aj c na nim inskrypcje Hawata, zapoznała si z tre ci zapisanej kartki. Do lady Jessiki Oby to miejsce dało ci tyle szcz cia, ile mnie dawało. Prosz , pozwól, aby ten pokój przekazał lekcj , jakiej nauczyli my si od tych samych nauczycieli: blisko po danej rzeczy kusi człowieka, by uległ słabo ciom. Na drodze tej czyha zguba. Z najlepszymi yczeniami Margot lady Fenring

Jessika pokiwała głow przypominaj c sobie, e Leto wymieniał hrabiego Fenringa jako poprzedniego namiestnika Imperatora na Arrakis. Lecz natychmiastowej uwagi wymagała zaszyfrowana w li cie informacja, której sposób uło enia mówił, e jej autorka te jest Bene Gesserit. Przelotna my l napełniła Jessik gorycz : hrabia po lubił swoj pani . Owa my l kołatała si jeszcze w jej głowie, gdy ju Jessika pochylała si szukaj c ukrytej wiadomo ci. Musiała tu by . Pozostawiony na widoku list zawierał kodowy zwrot, jaki ka da Bene Gesserit nie zwi zana zakazem szkoły miała obowi zek przekaza drugiej Bene Gesserit, kiedy wymagały tego okoliczno ci. "Na drodze tej czyha zguba". Jessika zmacała spód listu, przejechała dłoni po powierzchni kartki w poszukiwaniu kropek kodu. Nic. Przebiegła badawczymi palcami brzeg notatnika. Nic. Odło yła list tak, jak go znalazła, odczuwaj c nagl c presj . Co w pozycji listu? - zastanowiła si . Ale Hawat prze ukuwał ten pokój i niew tpliwie poruszył list. Spojrzała na li ponad kartk . Li ? Pukn ła palcem po spodzie li cia, wzdłu kraw dzi, po szypułce. Jest tutaj! Palce odnalazły delikatne punkciki szyfru, przebiegły tekst jednym poci gni ciem:

80

"Twój syn i ksi s o krok od zguby. Jak sypialni urz dzono tak, by skusiła twego syna. H naszpikował j mierciono nymi pułapkami przeznaczonymi do wykrycia, zostawiaj c jedn , która mo e uj uwagi". Jessika powstrzymała odruch, by natychmiast biec do Paula; nale ało zapozna si z tre ci przesłania do ko ca. Jej palce migały po kropkach: "Nie orientuj si dokładnie w charakterze zagro enia, ale wi e si to jako z łó kiem. Gro ba dla twego ksi cia ma zwi zek ze zdrad którego z zaufanych towarzyszy lub adiutantów. H zamierza zrobi z ciebie podarunek dla jakiego sługusa. O ile wiem, ta oran eria jest bezpieczna. Wybacz, e nie jestem w stanie powiedzie wi cej. Moje ródła .informacji s sk pe, jako e mój hrabia nie zaprzedał si H. Musz ko czy . MF". Jessika odepchn ła li od siebie, obróciła si , by gna z powrotem do Paula. W tym momencie otworzyły si z trzaskiem drzwi luzy powietrznej. Wpadł przez próg Paul ciskaj c co w prawej dłoni, zatrzasn ł drzwi za sob . Ujrzawszy matk przedarł si do niej pomi dzy li mi, rzucił okiem na fontann , wło ył dło z zaci ni tym w niej przedmiotem pod strug wody. - Paul! - Złapała go za rami nie spuszczaj c oczu z jego r ki. - Co to? Mówił oboj tnie, ale w jego tonie wyczula wysiłek: - Grot-go czak. Złapałem go w swoim pokoju i zgniotłem mu nos, ale ostro no nie zawadzi. Woda powinna go załatwi . - Zanurz go! - rozkazała. Usłuchał. Po chwili powiedziała: - Zabierz r k . Zostaw to w wodzie. Wyci gn ł dło i otrz saj c z niej wod spogl dał na nieruchomy kawałek metalu w fontannie. Jessika odłamała łodyg ro liny i szturchn ła ni morderczy o cie . Był martwy. Upu ciła łodyg do wody"popatrzyła na Paula. Mierzył wzrokiem pokój z przenikliw natarczywo ci , w której rozpoznała Metod B. G. - W tym pomieszczeniu mo na wszystko ukry - powiedział. - Mam powody uwa a , e jest bezpieczne - odparła. - Mój pokój te miał by bezpieczny. Hawat powiedział... - To był grot-go czak - przypomniała mu. - To za oznacza, e wewn trz budynku musiał by kto , kto nim sterował. Wi zka prowadz ca grot ma ograniczony zasi g. Mogli t zabawk przeszmuglowa tutaj po inspekcji Hawata. Ale my lała o wiadomo ci z li cia: "...zdrada którego z zaufanych towarzyszy lub adiutantów". Nie Hawat przecie . Och, z pewno ci nie Hawat.

81

- Ludzie Hawata wła nie przeszukuj dom - powiedział. - Ten go czak omal nie trafił starej kobiety, która przyszła mnie obudzi . - Szadout Mapes - powiedziała Jessika przypominaj c sobie spotkanie na schodach. - Ojciec wzywa ci na... - Z tym mo emy zaczeka - przerwał jej Paul. - Dlaczego uwa asz, e ten pokój jest bezpieczny? Wskazała na list i opowiedziała mu o nim. Odpr ył si z lekka. Lecz Jessiki nie opu ciło wewn trzne napi cie. Grot-go czak! Matko Miłosierna! Tylko swemu wyszkoleniu zawdzi czała to, e nie dostała napadu histerii. Paul powiedział jakby chodziło o zwykł rzecz: - To oczywi cie Harkonnenowie. Musimy sko czy z nimi. Rozległo si pukanie do drzwi luzy powietrznej - kto wystukał hasło korpusu Hawata. - Wej

- zawołał Paul.

Drzwi stan ły otworem i do rodka zajrzał wysoki m czyzna w mundurze Atrydów z insygniami Hawata na czapce. - O, jeste , sir - rzekł. - Ochmistrzyni powiedziała, e tu b dziesz. Rozejrzał si po pokoju. - W piwnicy była kamienna pryzma, a w niej nakryli my człowieka. Miał konsol go czaka. - Chc by przy przesłuchaniu - powiedziała Jessika. - Przykro mi, o pani. Uszkodzili my go w trakcie wyci gania. Umarł. - Nie ma po czym go zidentyfikowa ? - Jeszcze nic nie znale li my, o pani. - Czy to był kto miejscowy? - zapytał Paul. Jessika skin ła głow doceniaj c bystro pytania. - Wygl dał na miejscowego - powiedział człowiek Hawata. - Wydaje si , e wsadzili go do tej pryzmy z gór miesi c temu i zostawili, by czekał w niej na nasze przybycie. Kamie i zaprawa w miejscu, gdzie przedostał si do piwnicy, były nie naruszone, kiedy badali my wczoraj dom. R cz za to sw reputacj . - Nikt nie kwestionuje twej sumienno ci. - Ja j kwestionuj , o pani. Powinni my u y sond akustycznych tam na dole. - Rozumiem, e wła nie teraz to robicie - powiedział Paul.

82

- Tak, sir. - Przeka mojemu ojcu, e si spó nimy. - Tak jest, sir. - Zerkn ł na Jessik . - Jest rozkaz Hawata, by w takich okoliczno ciach jak te otoczy młodego pana stra w bezpiecznym miejscu. Ponownie rozejrzał si po pokoju. - Co to za pomieszczenie - Mam powody uwa a , e jest bezpieczne - powiedziała. - Sprawdzili my je oboje, Hawat i ja. - Postawi tu zatem wart pod drzwiami, pani, póki nic przeczeszemy pałacu jeszcze raz. Skłonił si , zasalutował Paulowi i wycofał si tyłem zatrzaskuj c za sob drzwi. Paul przerwał nagł cisz : - Nie lepiej, eby my pó ni j sami przeszukali dom? Twoje oczy potrafi zobaczy rzeczy, które umkn innym. - To skrzydło było jedynym miejscem, którego nie zbadałam - powiedziała. Odło yłam to na pó niej, poniewa ... - Poniewa Hawat zaj ł si nim osobi cie - doko czył. Spojrzała mu w twarz. - Nie ufasz Hawatowi? - spytała. Ufam, ale on si starzeje...jest przepracowany. Mogliby my ul y mu troch . - To by go tylko upokorzyło i zmniejszyło jego sprawno - powiedziała. Mucha si nie dostanie do tego skrzydła, jak on o tym usłyszy. B dzie mu wstyd, e... Musimy poczyni własne kroki - powiedział Paul. - Hawat słu y z honorem ju trzeciemu pokoleniu Atrydów - odparła. Zasługuje na wszelki szacunek i zaufanie, na jakie nas sta ...po wielekro . - Kiedy ojcu nie podoba si co , co robisz, mówi "Bene Gesserit!", jakby to było przekle stwo. - A co takiego nie podoba si we mnie twemu ojcu? - Kiedy si z nim spierasz. - Nic jeste swoim ojcem, Paul. I Paul pomy lał: Zmartwi j , ale musz jej powiedzie , co ta baba Mapes naplotła o zdrajcy w ród nas. - Co ty ukrywasz? - spytała Jessika. - To do ciebie niepodobne, Paul. Wzruszył ramionami i zrelacjonował rozmow z Mapes. A Jessika pomy lała o li ciu z informacj . Nagle podj ła decyzj ; pokazała li Paulowi i zakomunikowała mu tre ostrze enia.

83

- Ojciec musi si natychmiast o tym dowiedzie - powiedział. - Zakoduj wiadomo i wy l mu radiogram. - Nic. Zaczekasz, a b dziesz z nim w cztery oczy. O tym musi wiedzie jak najmniej osób. - Chcesz powiedzie , e nic powinni my ufa nikomu? - Jest jeszcze inna mo liwo . Tu mo e chodzi tylko o to, by ta wiadomo do nas dotarła. Ludzie, którzy nam j przekazali, mo e i wierz w jej prawdziwo , ale kto wie, czy dotarcie do nas nie było jedynym zadaniem tej informacji. Wyraz ponurej zawzi to ci nie schodził z twarzy Paula. - By zasia nieufno sposób - powiedział.

i podejrzliwo

w naszych szeregach i osłabi nas w ten

- Musisz zawiadomi ojca na osobno ci i na wietli mu spraw pod tym k tem. - Rozumiem. Odwróciła si do tafli szkła filtracyjnego, zapatrzyła si w stron południowozachodni , gdzie zapadało sło ce Arrakis - ółta kula tu nad skalnymi urwiskami. Paul odwrócił si wraz z ni . - Ja te nie my l ; e to Hawat. Czy by Yueh? - Nie jest ani adiutantem, ani towarzyszem - powiedziała. - I mog ci zapewni , e nienawidzi Harkonnenów równie zawzi cie jak my. Paul skierował sw uwag ku urwiskom. I na pewno nie Gurney... ani Duncan. Mo e który z podadiutantów? Wykluczone. Wszyscy oni pochodz z rodzin od pokole nam wiernych - i nic bez powodów. Jessika potarła czoło, była zm czona. Ile tutaj niebezpiecze stw! Zatopiła spojrzenie w przefiltrowany na ółto pejza ; zacz ła go studiowa . Poza ksi cymi wło ciami rozci gał si ogrodzony wysokim parkanem teren składowiska, na nim rz dy przyprawowych silosów, a wokół nich szczudłono ne wie e stra nicze rozstawiły si jak chmara naje onych paj ków. Ogarniała wzrokiem przynajmniej dwadzie cia składowisk z silosami ci gn cymi si po urwiska Muru Zaporowego - silos za silosem jakby ku tykały przez basen. Przefiltrowane sło ce z wolna zapadło si pod horyzont. Wyprysły gwiazdy. Zauwa yła jedn jasn gwiazd tak nisko nad horyzontem, e migotała w wyra nym, regularnym rytmie - mrugaj ce wiatełko: mig - mig - mig mig mig... Paul poruszył si przy niej w mrocznym pokoju. Lecz Jessika skoncentrowała si na tej pojedynczej gwie dzie u wiadamiaj c sobie, e jest ona zbyt nisko, e to wiatło musi dochodzi ze cian Muru Zaporowego. Kto sygnalizuje. Spróbowała odczyta wiadomo , ale był to kod, jakiego si nigdy nie uczyła. Inne wiatełka rozbłysły w dole na równinie pod urwiskami: male kie ółto ci rozsiane na tle

84

granatowej nocy. I w lewo od nich jedno wiatło rozjarzyło si ja niej i na ubocza, zacz ło mruga urwiskom bardzo szybko: migni cie, migotanie, mig! I zgasło. Fałszywa gwiazda w urwisku odmrugała natychmiast. Sygnały...Napełniły j one złym przeczuciem. Dlaczego u yto wiateł do sygnalizacji przez basen? - postawiła sobie pytanie. Dlaczego nie korzystali z sieci ł czno ci? Odpowied nasuwała si sama: sie telekomunikacyjna była ju z pewno ci na podsłuchu agentów ksi cia Leto. Sygnały wietlne mogły oznacza tylko jedno: e wiadomo ci przesyłali sobie jego wrogowie - agenci Harkonnenów. Za plecami usłyszeli pukanie do drwi i głos człowieka Hawata: - Wszystko w porz dku, sir...pani. Czas wyprawi młodego pana do ojca.

85

Rozdział 11 Mówi si , e ksi Leto zamkn ł oczy na gro by Arrakis, e zrobił nierozwa ny krok w przepa . Czy nie bli sze prawdy b dzie, je li powiemy, e yj c tak długo w obliczu najwy szego zagro enia, nic docenił zmiany w jego nat eniu? A mo e wiadomie po wi cił siebie, aby jego synowi przypadło lepsze ycie? Wszystkie fakty wskazuj , e ksi był człowiekiem, którego niełatwo wywie w pole. z ..Muad'Dib, komentarze o rodzinie" pióra ksi niczki Irulan Ksi Leto Atryda wsparł si o parapet wie y kontrolnej l dowiska pod Arrakin. Pierwszy ksi yc nocy - płaska, srebrna moneta - wisiał ju całkiem wysoko ponad południowym horyzontem. Pod nim z bate ciany Muru Zaporowego połyskiwały za mgiełk pyłu jak sp kany lukier. Z lewej strony jarzyły si we mgle wiatła Arrakin - ół ...biel...granat. Pomy lał o obwieszczeniach opatrzonych jego podpisem i rozlepionych teraz po wszystkich zaludnionych miejscach planety: "Nasz Najja niejszy Padyszach Imperator nakazał mi wzi we władanie t planet i poło y kres wszelkim wa niom". Ich ceremonialna formuła przepełniła go uczuciem osamotnienia. Kto si nabrał na ten d ty legalizm? Na pewno nie Fremeni. Ani rody niskie maj ce w swych r kach handel wewn trzny Arrakis...i b d ce prawi co do jednego lud mi Harkonnenów. Targn li si na ycie mojego syna! Trudno mu było opanowa w ciekło . Zobaczył wiatła jad cego pojazdu zbli aj ce si do l dowiska od strony Arrakin. Miał nadziej , e był to transporter gwardii i wojska przywo cy Paula. Zwłoka była irytuj ca, chocia wiedział, e wynikła z ostro no ci porucznika w słu bie Hawata. Targn li si na ycie mojego syna! Potrz sn ł głow , by op dzi si od złych my li, obejrzał si na l dowisko, gdzie pi z jego własnych fregat tkwiło na obwodzie niczym stra nicy z monolitu. Lepsza ostro na zwłoka ni ... To był dobry porucznik, przypomniał sobie. Człowiek wyznaczony do awansu, całkowicie oddany. "Nasz Najja niejszy Padyszach Imperator..." Gdyby tylko mieszka cy tego podupadłego garnizonowego miasta, zobaczyli prywatny list Imperatora do swego "Szlachetnie Urodzonego Ksi cia" pogardliwe aluzje do zakwefionych m czyzn i kobiet...ale czegó wi cej mo na oczekiwa od dzikusów, których najgor tszym marzeniem jest y poza bezpiecznym ładem faufreluches?" Ksi czuł w tym momencie, e jego własnym najgor tszym marzeniem jest poło enie kresu wszystkim ró nicom klasowym i eby zapomnie na zawsze o morderczym ładzie. Spojrzał w gór ponad pyłem na nieruchome gwiazdy i pomy lał: Wokół jednego z owych

86

male kich wiatełek kr y Kaladan...lecz ja nigdy wi cej nie zobacz swojego domu. Z t sknoty za Kaladanem poczuł nagły ból w piersi. Czuł, e ból nie wzi ł si z niego samego, e dosi gn ł go z Kaladanu. Nie mógł zmusi si do nazwania tej wyschni tej, jałowej ziemi swoim domem i w tpił, by kiedykolwiek był w stanie. Musz maskowa swoje uczucia - pomy lał. - Dla dobra chłopaka. Je li kiedykolwiek ma mie dom, musi to by tutaj. Ja mog uwa a Arrakis za piekło, do którego dostałem si przed mierci , lecz on musi odszuka tutaj co , w czym znajdzie natchnienie. Co musi by tutaj! Ogarn ła go fala lito ci nad samym sob , wzgardzonej i odrzuconej natychmiast i przyłapał si na tym, e z jakiego powodu czepia si jego pami ci dwuwiersz z kasydy przytaczanej cz sto przez Gurneya Hallecka:

W pier łapi oddech Czasu, za którym opadł piach... No tak, Gurney znajdzie tutaj sporo opadaj cego piachu, pomy lał ksi . Centralne pustkowie za tymi oszkliwionymi ksi ycem urwiskami było pustyni : naga skała, wydmy i tumany pyłu - nie zbadane pustkowie z grupkami Fremenów tu i ówdzie, na skraju, a mo e i rozsianymi po tej pustyni. Je li cokolwiek miało zapewni przyszło Atrydom, mogli to zrobi wła nie Fremeni. Pod warunkiem, e Harkonnenowie nie zarazili ich swoimi krwawymi intrygami. Targn li si na ycie mojego syna! Zgrzytliwy, metaliczny łoskot wprawił wie w wibracj , zatrz sł balustrad pod r kami ksi cia. Przeciwpodmuchowe osłony zapadły przed nim odcinaj c widok. Prom przybywa - pomy lał. Pora zej i zabra si do roboty. Zawrócił ku schodom za swoimi plecami, ruszył na dół do wielkiej sali przylotów, staraj c si odzyska spokój podczas schodzenia i przygotowa twarz na nadchodz ce spotkanie. Targn li si na ycie mojego syna! Ludzie tłoczyli si ju z l dowiska do rodka, kiedy dotarł do nakrytej ółt kopuł hali. Nios c zarzucone na ramiona marynarskie worki pokrzykiwali i dokazywali jak uczniowie wracaj cy z kolonii. - Hej! Wyczuwasz to pod swoimi platfusami? To ci dopiero ci enie, brachu! - Ile tu maj stałej grawitacyjnej? Czuje si wag . - Dziewi

dziesi tych G, jak stoi w ksi gach.

Bezładny gwar słów wypełnił ogromn sal .

87

- Przyjrzałe si dobrze tej dziurze podczas l dowania? Gdzie le y cały ten szmal, jaki miał na nas czeka ? - Harkonneny zwin ły go ze sob ! - Ja pod gor cy prysznic i buch do łó ka! - Nie słyszałe , idioto? Tutaj nie ma pryszniców. Szorujesz dup piaskiem! - Hej! Mordy w kubeł! Ksi

!

Ksi wyszedł z klatki schodowej na ucichł nagle sal . Gurney Halleck kroczył przy skraju tłumu; na jednym ramieniu niósł torb , w drugiej r ce ciskał gryf swej dziewi ciostrunowej balisety. Miał długopalce dłonie z wielkimi kciukami, zdolne do drobnych ruchów, którymi dobywał tak. delikatn muzyk z balisety. Ksi obserwował Hallecka podziwiaj c zwalistego brzydala, zauwa ył lustrzane refleksy renic, a w nich błysk barbarzy skiego zrozumienia. Oto człowiek, który ył poza faufreluches, przestrzegaj c ich jednocze nie w ka dym przykazaniu. Jak to go Paul nazwał? ,.Gurney Waleczny". Kosmyki jasnych cienkich włosów snuły si po wyłysiałej miejscami głowie. Szerokie usta wykrzywił w wesołym u miechu, a blizna po chla ni ciu krwawinowym biczem ruszała si , jakby yła własnym yciem. Z całej jego postaci biła niedbała, nied wiedzia siła. Podszedł do ksi cia, schylił si w ukłonie. - Gurney - powiedział ksi

.

- Mój panie - Gurney wyci gn ł baliset w kierunku ludzi na sali. - To ju reszta. Wolałbym przyby z pierwszym rzutem, ale... - Zostało dla ciebie jeszcze troch Harkonnenów - powiedział ksi mn na stron , to pogadamy.

. - Chod ze

- Rozkazuj, mój panie. Przenie li si do alkowy koło sprzedaj cego wod automatu ze szczelin na monety, podczas gdy ludzie kr cili si nerwowo po ogromnej poczekalni. Halleck cisn ł torb w k t, nie wypuszczaj c z r ki balisety. - Ilu ludzi mo esz da Hawatowi? - zapytał ksi

.

- Czy Thufir jest w tarapatach, Sire? - Stracił zaledwie dwóch agentów, ale jego stra przednia wspaniale rozpracowała cał tutejsz siatk Harkonnenów. Je li b dziemy działa szybko, zapewnimy sobie niejakie bezpiecze stwo, tak potrzebn nam chwil wytchnienia. On chce tylu ludzi, ilu tylko mo esz zwolni - ludzi, którzy nie zawahaj si popracowa i no em. - Mog mu da trzy setki moich najlepszych - powiedział Halleck. - Gdzie mam ich odesła ? - Do głównej bramy. Czeka tam agent Hawata, który ich przejmie.

88

- Mam si tym zaj

natychmiast, Sire?

- Za chwil . Mamy jeszcze jeden kłopot. Komendant l dowiska pod jakim pretekstem zatrzyma tu prom do witu. Galeon Gildii, którym przybyli cie. Ieci dalej w swoich interesach, za prom ma spotka si z towarowcem zabieraj cym st d ładunek przyprawy. - Naszej przyprawy, panie? - Naszej przyprawy. Ale prom zabierze równie niektórych poszukiwaczy przyprawy starego re imu. Optowali za wyjazdem przy zmianie lenna, a S dzia Zmiany im nie zabrania. To cenni pracownicy Gurney, jest ich około o miuset. Do odlotu promu musisz namówi cz z nich, by zaci gn łi si do nas. - Jak mocno namawia , Sire? - Zale y mi na ich dobrowolnej współpracy, Gurney. Ci ludzie posiadaj niezb dne nam do wiadczenie i umiej tno ci. Fakt, e odlatuj , sugeruje, i nie s cz ci machiny Harkonnenów. Hawat jest przekonany, e w grupie b dzie paru podstawionych łotrów, ale on widzi assassinów w ka dym cieniu. - W swoim yciu Thufir wypatrzył kilka wielce obiecuj cych cieni, panie. - S i takie, których nie wypatrzył. Ale moim zdaniem podrzucenie takich kukułczych jaj w ten tłum odje d aj cych to za du o jak na wyobra ni Harkonnenów. - Mo liwe, Sire. Gdzie s ci ludzie? - Pi tro ni ej, w poczekalni na dole. Proponuj , aby zszedł na dół i zagrał ze dwie chwytaj ce za serce melodie, po czym ich przyci niesz. Mo esz ofiarowa kierownicze stanowiska dla posiadaj cych kwalifikacje. Zaproponuj płace wy sze o dwadzie cia procent ni dostawali u Harkonnenów. - Tylko dwadzie cia, Sire? Znam siatk płac Harkonnenow. A w oczach ludzi z ko cow odpraw w kieszeniach, i gor czk podró y w sercach... no có , Sire... dwadzie cia, procent to raczej słaba pokusa do pozostania. Leto powiedział ze zniecierpliwieniem: - Wi c sam decyduj o ka dym przypadku z osobna. Pami taj tylko, e skarbiec nie jest bez dna. Tam, gdzie zdołasz, trzymaj si dwudziestu procent. Zale y nam szczególnie na melan erach, przepatrywaczach pogody, diunidach - na wszystkich obytych z otwartymi piaskami. - Rozumiem, Sire. "Przyb d spragnieni gwałtu: chmar nadlec jako wschodni wiatr i b d zbiera , co piach wi zi". - Bardzo wzruszaj cy cytat - powiedział ksi . - Przeka swój oddział adiutantowi. Niech przeprowadzi krótkie przeszkolenie z re imu wody, po czym

89

zakwateruje ludzi na noc w barakach przy l dowisku. I nie zapomnij o ludziach dla Hawata. - Trzy setki najlepszych. Sire. - Gurney podniósł swój marynarski worek. Gdzie mam si meldowa po wykonaniu zada ? - Zaj łem pokój konferencyjny na górze. Odb dziemy tam narad sztabow . Chc ustali nowy system rozmieszczenia sił na planecie, poczynaj c od rozlokowania brygad pancernych. Halleck zatrzymał si w pół obrotu, spojrzał Leto w oczy. - Spodziewasz si t e g o rodzaju kłopotu, Sire? My lałem, e jest tutaj S dzia Zmiany. - I otwartej walki i podchodów - powiedział ksi zanim b dziemy to mieli za sob .

. - Popłynie tu rzeka krwi,

- "A woda, któr czerpiesz z rzeki, w krew si przemieni na jałowej ziemi"wyrecytował Halleck. Ksi

westchn ł.

- Wracaj jak najpr dzej, Gurney. - Doskonale, panie. - Pr ga po biczu zafalowała od szerokiego u miechu. "Sy cie oczy, bom jak dziki osioł pustyni krocz cy do swej pracy". Odwrócił si . wymaszerował na rodek sali, przystan ł, by wyda rozkazy, po piesznie przecisn ł si przez tłum ludzi. Leto pokr cił za nim głow . Halleck nie przestawał go zdumiewa - głowa nabita pie niami, sentencjami i kwiecistymi aforyzmami...a serce assassina, gdy przychodzi mie do czynienia z Harkonnenami. Wkrótce Leto ruszył wolnym krokiem na ukos przez sal w stron windy, przyjmuj c honory niedbałym machni ciem r ki. Zauwa ył człowieka z korpusu propagandy, zatrzymał si , przekazuj c mu wiadomo do podania ludziom przez radiow zeł: ci, którzy przywie li ze sob kobiety, oczekiwali zapewnienia, e s one bezpieczne i gdzie je mo na znale . Pozostali chcieliby wiedzie , e tutejsza ludno okazuje si szczyci wi ksz liczb kobiet ni m czyzn. Ksi klepn ł człowieka z propagandy po ramieniu, znak, e wiadomo ma bezwzgl dne pierwsze stwo i ma by nadana natychmiast, po czym ruszył dalej przez sal . Kiwał ludziom głow w ukłonie, u miechał si , wymienił uprzejmo ci z młodszym oficerem. Władza musi zawsze sprawia wra enie pewnej siebie my lał. D wiga całe to brzemi zaufania na barkach, kiedy jest si w krytycznym poło eniu, i nigdy tego po sobie nie pokaza . Wydał westchnienie ulgi, kiedy wchłon ła go winda i mógł odwróci si , i stan twarz do bezosobowych drzwi. Targn li si na ycie mojego syna!

90

Rozdział 12 Ponad wyj ciem na płyt l dowiska Arrakin widnieje toporny, jakby prymitywnym narz dziem ciosany napis, którego słowa Muad'Dib miał pó niej powtarza wiele razy. Zobaczył je owej pierwszej nocy na Arrakis, kiedy przywieziono go na ksi ce stanowisko dowodzenia, aby wzi ł udział w pierwszej naradzie pełnego sztabu swego ojca. Słowa zawierały pro b do tych. co opuszczaj Arrakis, lecz zapadły mrocznym ci arem w serce chłopca, który dopiero co umkn ł spod skrzydeł mierci. Brzmiały: "O wy, którzy wiecie, jak tutaj cierpimy, nie zapomnijcie o nas w waszych modlitwach". z "Krótkiej historii Muad'Diba" pióra ksi niczki Irulan Cała teoria sztuki wojennej sprowadza si do obliczenia ryzyka - powiedział - lecz kiedy przychodzi do ryzykowania własn rodzin , element kalkulacji ksi rozmywa si w...innych sprawach. Wiedział, e nie panuje nad swym gniewem tak dobrze, jak powinien, odwrócił si i wielkimi krokami przemierzył długo ogromnego stołu tam i z powrotem. i Paul znajdowali si sami w sali konferencyjnej l dowiska. Był to pokój z Ksi głuchym pogłosem, wyposa ony jedynie w długi stół, trójno ne antyczne krzesła stoj ce wokół niego, tablic na mapy oraz projektor w drugim ko cu pokoju. Paul siedział przy stole pod tablic . Opowiedział ojcu przygod z grotemgo czakiem i przekazał informacje o gro cej mu zdradzie. Ksi

zatrzymał si naprzeciwko Paula, waln ł w stół:

- Hawat mówił mi, e dom jest bezpieczny! Paul odezwał si niepewnie: - Ja te byłem zły...z pocz tku. I obwiniałem Hawata. Lecz ten atak wyszedł spoza pałacu. Był prosty, sprytny i bezpo redni. I powiódłby si , gdyby nie wyszkolenie, jakie przeszedłem pod kierunkiem twoim i wielu innych, ł cznie z Hawatem. - Bronisz go? - zapytał ksi

.

- Tak. - On si starzeje. Ot co. Powinien... - Jest m dry ogromnym do wiadczeniem - powiedział Paul. - Ile pomyłek Hawata mo esz wymieni ? - To ja powinienem go broni - powiedział ksi

. - Nie ty.

Paul u miechn ł si . Leto przysiadł u szczytu stołu, obj ł syna ramieniem. Ostatnio...wydoro lałe , synu.

91

Zabrał r k . Odpowiedział u miechem na u miech syna. - Cieszy mnie to. Hawat sam si ukarze. Wi kszy b dzie jego gniew na siebie samego z tego powodu ni gniew nas obu razem wzi ty. Paul spojrzał na pociemniałe okna za tablic map, zatopił wzrok w czerni nocy. wiatło sali odbijało si od balustrady balkonu za oknami. Dostrzegł ruch i rozpoznał sylwetk stra nika w mundurze Atrydów. Przeniósł spojrzenie na biał cian za plecami ojca, nast pnie w dół ku błyszcz cej powierzchni stołu, zauwa aj c na niej swoje własne dłonie zaci ni te w pi ci. Drzwi naprzeciwko ksi cia rozwarły si gwałtownie. Wkroczył przez nie Thufir Hawat starzej wygl daj cy i bardziej jakby ylasty ni zwykle. Przeszedł cał długo stołu, zatrzymał si na baczno twarz w twarz z Leto. - Panie mój - odezwał si mówi c do jakiego punktu ponad głow Leto dowiedziałem si wła nie, jak ci zawiodłem. Zachodzi konieczno zło enia przeze mnie rezyg... - Och, siadaj i przesta si wygłupia - przerwał mu ksi . Wskazał krzesło naprzeciwko Paula. - Je eli si pomyliłe , to przeceniaj c Harkonnenów. Ich prostackie umysły wyjechały z prostack zagrywk . Nie brali my pod uwag prostackich zagrywek. Syn mój zadał sobie wiele trudu, by mi dowie , e wyszedł z tego głównie dzi ki twoim naukom. Tutaj mnie nie zawiodłe . Poklepał oparcie wolnego krzesła. - Siadaj, mówi ! Hawat osun ł si na krzesło. - Ale... - Nie chc wi cej o tym słysze - powiedział ksi . - Incydent nale y do przeszło ci. Mamy pilniejsze sprawy. Gdzie reszta? - Prosiłem ich, by zaczekali za drzwiami, kiedy ja... - Zawołaj ich. Hawat popatrzył Leto prosto w oczy. - Sire, ja... - Ja wiem, kto jest moim prawdziwym przyjacielem, Thufir - powiedział ksi - Zawołaj ludzi. Hawat przełkn ł lin . - Tak jest, mój panie.

92

.

Obróciwszy si w krze le zawołał w stron otwartych drzwi: - Gurney, wprowad ich. Halleck wprowadził do pokoju korowód ludzi, na przedzie oficerowie sztabowi z ponur powag na twarzach, za nimi młodsi asystenci i eksperci tryskaj cy zapałem. Krótkotrwałe odgłosy szurania rozeszły si echem po sali, kiedy ludzie zajmowali miejsca. Delikatny aromat stymulacyjnej rachag unosił si nad stołem. - Jest kawa, je li kto ma ochot - powiedział ksi . Popatruj c po swoich ludziach pomy lał: Dobra z nich ekipa. Ten rodzaj wojny mógł bardziej człowieka wyko czy . Czekał, a przyniesiono z s siedniego pokoju i podano kaw , dostrzegaj c na niektórych twarzach oznaki zm czenia. Wkrótce przywdział sw mask spokoju i kompetencji, powstał i zastukał w blat knykciami dla przywołania uwagi. - A wi c, panowie - powiedział - nasza cywilizacja popadła zdaje si tak dalece w nałóg inwazji, e nawet nie mo emy wykona prostego rozkazu Imperium, eby si nie napatoczy na stare zwyczaje. Rozległy si zduszone miechy dokoła stołu i Paul zdał sobie spraw , e jego ojciec powiedział dokładnie wła ciw rzecz dokładnie wła ciwym tonem, aby poprawi nastrój na sali. Nawet lad znu enia w jego głosie był na miejscu. - My l , e najpierw powinni my si dowiedzie , czy Thufir mo e cokolwiek dorzuci do swego raportu o Fremenach. Thufir? Hawat podniósł oczy. - Mam pewne ekonomiczne sprawy do przestudiowania po moim ogólnym raporcie, Sire, ale mog ju powiedzie , e Fremeni zaczynaj coraz bardziej wygl da na takich sojuszników, jakich potrzebujemy. Chc nabra pewno ci, e mog nam zaufa , lecz wydaj si post powa szczerze. Przysłali nam podarunek - filtrfraki ich własnego wyrobu... mapy pewnych rejonów pustyni, na których pozostały punkty oporu Harkonnenów... - Spojrzał wzdłu stołu. - Doniesienia ich wywiadu okazały si absolutnie wiarygodne i pomogły nam znacznie w naszych stosunkach z S dzi Zmiany. Przysłali równie nieco drobiazgów - bi uteri dla lady Jessiki, przypraw , alkohole, słodycze, leki. Moi ludzie to teraz przetrz saj . Wydaje si , e nie ma adnego podst pu. - Podobaj ci si oni, Thufir? - zapytał kto z ko ca stołu. Hawat obrócił si twarz do pytaj cego. - Duncan Idaho twierdzi, e nale y tych ludzi podziwia . Paul zerkn ł na ojca, potem znowu na Hawata i zaryzykował pytanie: - Masz jak

informacj , ilu jest Fremenów''

Hawat spojrzał na Paula.

93

- Na podstawie przetwórstwa ywno ci i innych dowodów Idaho oblicza kompleks jaski , w którym przebywał, na ogółem jakie dziesi tysi cy ludzi. Ich przywódca powiedział, e ma pod sob sicz składaj c si z dwóch tysi cy ognisk domowych. Mamy powody przypuszcza , e takich siczowych społeczno ci jest sporo. Wygl da na to, e wszystkie składaj hołd komu , kto zwie si Liet. - To co nowego - powiedział Leto. - Mo e tu si myl , Sire. S pewne poszlaki, e ów Liet mógłby si okaza miejscowym bóstwem. Kto inny, z dalszego miejsca, odchrz kn ł i zapytał: - Czy to pewne, e prowadz interesy z przemytnikami? - W czasie pobytu Idaho w siczy wyruszyła stamt d karawana przemytników obładowana przypraw . U ywali jucznych zwierz t i wskazywali, e maj przed sob osiemnastodniow w drówk . - Przemytnicy jakby podwoili swoje operacje w tym niespokojnym okresie powiedział ksi . - Trzeba si nad tym dobrze zastanowi . Nic powinni my zbytnio przejmowa si startami nie posiadaj cych koncesji fregat z naszej planety, zawsze tak było. Ale całkowicie straci je z oczu byłoby niedobrze. - Masz jaki plan, Sire? - zapytał Hawat. Ksi

popatrzył na Hallecka.

- Gurney, chc , aby powiódł delegacj -poselstwo, je li wolisz, w celu nawi zania kontaktów z tymi romantycznymi biznesmenami. Powiesz im, e przymkn oczy na ich działalno , dopóki składa mi b d ksi c dziesi cin . Nasz Hawat szacuje, e przekupstwo i dodatkowe oddziały wojowników kosztowały ich cztery razy tyle. - Co b dzie, je li Imperator to wyniucha? - zapytał Halleck. - Jest bardzo zazdrosny o swoje zyski z KHOAM, mój panie. Leto u miechn ł si . - Cał dziesi cin zło ymy otwarcie w banku na konto Szaddama IV, a odejmiemy j legalnie z sumy płaconej przez nas na utrzymanie pomocniczych zaci gów wojskowych. Niech Harkonnenowie spróbuj to ugry ? I przy okazji oskubiemy paru miejscowych, którzy wzbogacili si w systemie Harkonnenów. Koniec z łapówkami! Halleck wykrzywił usta w u miechu. - Ach, mój panie, jaki pi kny cios poni ej pasa. Chciałbym zobaczy oblicze barona, kiedy si o tym dowie. Ksi

zwrócił si do Hawata:

- Thufir, masz te ksi gi rachunkowe, o których mówiłe . e mo esz je kupi ?

94

- Tak, mój panie. S szczegółowo badane nawet w tej chwili. Wszelako przerzuciłem je i mog poda pierwsz przybli on ocen . - Wi c podaj. - Harkonnenowie wyci gali st d dziesi trzydzie ci dni standardowych.

miliardów solaris co trzysta

Zduszone westchnienie obiegło stół. Nawet zdradzaj cy pewne znudzenie młodsi asystenci wyprostowali si i wymienili spojrzenia szeroko otwartych oczu. Halleck zamruczał: - "Albowiem b d czerpa z obfito ci mórz i bogactwa, jakie piasek kryje". - Widzicie, panowie - powiedział Leto. - Czy jest tu kto na tyle naiwny, by wierzył, e Harkonnenowie grzecznie spakowali swoje manatki i odeszli tylko dlatego, e tak przykazał Imperator? Nast piło ogólne kr cenie głowami, szmer potakiwa . - Wszystko musimy bra z mieczem w dłoni - powiedział Leto. - Dobry moment na sprawozdanie o sprz cie - zwrócił si do Hawata. - Ile nam zostawili piachog sieników, niwiarek, przetwórni przyprawy i czego tam jeszcze? - Pełny inwentarz, jak stoi wypisane w imperialnym remanencie zbilansowanym przez S dziego Zmiany, mój panie. Hawat skin ł na asystenta, ten podał mu prospekt, który Hawat otworzył przed sob na stole. - Zapomnieli doda , e mniej ni połowa g sieników jest na chodzie, e zaledwie około jedna trzecia ma zgarniarki na dolot do przyprawowych piasków e wszystko, co nam Harkonnenowie zostawili, lada chwila runie i rozleci si na kawałki. B dziemy mieli szcz cie, je li uruchomimy połow sprz tu, a jeszcze wi ksze, je li czwarta cz urz dze popracuje chocia pół roku. - Prawie tak, jak przypuszczali my - powiedział Leto. - Jak si przedstawia dokładne zestawienie podstawowego sprz tu? Hawat spojrzał w swój prospekt. - Około dziewi ciuset trzydziestu niwnych kombajnów gotowych ruszy za par dni. Około sze ciu tysi cy dwustu pi dziesi ciu ornitopterów do poszukiwa , zwiadu i obserwacji pogody...zgarniarek nieco poni ej tysi ca. - Czy nie byłoby taniej - powiedział Halleck - wznowi negocjacje z Gildi co do zezwolenia na wprowadzenie na orbit fregaty w charakterze satelity meteorologicznego? Ksi

spojrzał na Hawata.

- Nic nowego w tej sprawie, co, Thufir?

95

- Na razie musimy szuka innych rozwi za - powiedział Hawat. - Agent Gildii niczego z nami tak naprawd nie negocjował. Dawał jedynie do zrozumienia jak mentat mentatowi - e cena jest poza naszym zasi giem i pozostanie taka bez wzgl du na to, jak wysoko zajdziemy. Naszym zadaniem jest dowiedzie si dlaczego, zanim ponownie go zaczepimy. Jeden z asystentów Hallecka w gł bi sali wykr cił si na krze le i warkn ł: - I to ma by sprawiedliwo ! - Sprawiedliwo ? - ksi zmierzył go wzrokiem. - Kto szuka sprawiedliwo ci? Zaprowadzimy nasz własn sprawiedliwo . Zaprowadzimy j tutaj na Arrakis - zwyci aj c albo gin c. Czy ałujesz, sir, e zwi załe z nami swój los? M czyzna wpatrywał si przez chwil w ksi cia. - Nie, Sire. Nie mogłe nie przyj najbogatszego w naszym wszech wiecie planetarnego ródła dochodu...a mnie nie pozostawało nic innego, jak pój za tob . Przepraszam za wybuch, ale... - Wzruszył ramionami. - Wszyscy chyba czasami odczuwamy rozgoryczenie. - Rozgoryczenie to ja rozumiem - powiedział ksi . - Ale przesta my u ala si na sprawiedliwo , dopóki mamy r ce i mo emy nimi włada . Czy kto jeszcze ywi rozgoryczenie? Je li tak, niech mówi. To jest przyjacielska narada, gdzie ka dy mo e powiedzie , co mu le y na sercu. Halleck poruszył si . - S dz , e to, co nas gryzie, Sire, to brak jakichkolwiek ochotników z innych wielkich rodów. Nazywaj ci Leto Sprawiedliwym i przysi gaj ci wieczn przyja , byle tylko ich to nic nie kosztowało. - Jeszcze nie wiedz , kto wygra t zmian - powiedział ksi . - Wi kszo rodów doszła do maj tku dzi ki unikaniu ryzyka. Nie mo na ich za to tak naprawd wini , mo na nimi co najwy ej pogardza . - Spojrzał na Hawata. Mówili my o sprz cie. Czy zechciałby wy wietli kilka maszyn, eby ludzie zapoznali si z tymi urz dzeniami. Hawat kiwn ł głow , dał znak asystentowi przy projektorze. Trójwymiarowe solido pojawiło si na powierzchni stołu w odległo ci około jednej trzeciej blatu od ksi cia. Niektórzy z dalszych miejsc powstawali, by lepiej widzie . Paul wychylił si do przodu obserwuj c maszyn . Mierzona skal male kich figurek ludzkich dokoła, miała ze sto dwadzie cia metrów długo ci i około czterdziestu szeroko ci. W ogólnych zarysach był to długi, insektowaty korpus poruszaj cy si na układach niezale nych szerokich kół. - To jest kombajn niwny - wyja nił Hawat. - Wybrali my do projekcji taki w dobrym stanie. Jest tu jeden zestaw linowłókowy przywieziony przez pierwsz ekip ekologów imperialnych, ale wci jeszcze na chodzie...chocia nie mam poj cia jak...ani po co.

96

- Je eli to ten zwany "Star Mari ", to nale y on do muzeum - powiedział który z asystentów. - My l , e Harkonnenowie utrzymywali go jako rodzaj kary, miecza zawieszonego nad głowami robotników. B d grzeczny, bo przydzielimy ci na "Star Mari ". Dokoła rozległy si chichoty. Paul nie brał udziału w tej wesoło ci, jego uwag zaprz tała projekcja i pytanie wypełniaj ce my li. Wskazał obraz na stole i powiedział: - Thufir, czy istniej piaskowe czerwie tak wielkie, by mogły to połkn w cało ci? Nad stołem raptownie zapadła cisza. Ksi zakl ł pod nosem, ale po chwili pomy lał: Nie, oni musz stawi czoło tutejszej rzeczywisto ci. - W gł bi pustyni yj . czerwie, które mog wzi cały ten kombajn na jeden z b - powiedział Hawat. - Tutaj bli ej Muru Zaporowego, gdzie prowadzi si wi kszo prac wydobywczych, jest te mnóstwo czerwi zdolnych uszkodzi taki kombajn i spokojnie go po re ot, tak sobie. - Dlaczego nie stosuje si osłon? - zapytał Paul. - Według doniesie Idaho - powiedział Hawat - w pustyni tarcze s niebezpieczne. Tarcza na ciało ludzkie zwabia wszystkie czerwie w promieniu setek kilometrów. Zdaje si , e dostaj od niej amoku. Tak twierdz , Fremeni i nie ma powodu im nie wierzy . Idaho nie widział adnych ladów wyposa enia siczy w tarcze. - W ogóle adnych? - zapytał Paul. - Byłoby ci ko ukry tak rzecz w wyposa eniu kilku tysi cy ludzi powiedział Hawat. - Idaho miał wolny wst p do ka dego zakamarka siczy. Nie zobaczył adnej tarczy ani ladów ich u ycia. - To dziwne - rzekł ksi

.

- To pewne, e Harkonnenowie mieli tu mnóstwo tarcz - powiedział Hawat. Mieli składy remontowe we wszystkich garnizonach wojskowych, a ich, ksi gi rachunkowe wykazuj du e wydatki na naprawy tarcz i cz ci zamienne. - Czy to mo liwe, eby Fremeni mieli sposób neutralizowania tarcz? - spytał Paul. - Nie wydaje si to prawdopodobne - odparł Hawat. - Teoretycznie jest to mo liwe, oczywi cie - przeciwny ładunek elektrostatyczny o wymiarach hrabstwa ma rzekomo dokaza tej sztuki, ale nikt tego nigdy jeszcze nie był w stanie wypróbowa . - Słyszeli my ju wcze niej o tym - powiedział Halleck. - Przemytnicy s w za yłej komitywie z Fremenami i zdobyliby takie urz dzenie, gdyby było osi galne. I bez adnych sporów znale liby na nie zbyt równie poza planet .

97

- Nie podoba mi si brak odpowiedzi w tak istotnej sprawie - rzekł Leto. Thufir, chc , aby nadał bezwzgl dny priorytet rozwi zaniu tej zagadki. - Ju si tym zajmujemy, mój panie. - Odchrz kn ł. - Aha, Idaho powiedział jedn rzecz: powiedział, e nie mo na si pomyli , je li chodzi o stosunek Fremenów do tarcz. Powiedział, e najcz ciej miej si z nich. Ksi

zmarszczył brwi. Nagle stwierdził:

- Tematem dyskusji jest sprz t do wydobywania przyprawy. Hawat dał znak r k asystentowi za projektorem: solido kombajnu niwnego ust piło miejsca projekcji skrzydlatej machiny, przy której figurki ludzkie wygl dały jak mrówki. - Zgarniarka - poinformował Hawat. - Wła ciwie jest to wielki" ornitopter maj cy jedno zadanie . donie kombajn na bogate w przypraw piaski, a nast pnie ratowa go, kiedy zjawi si czerw pustyni. One zjawiaj si zawsze. Zbiór przyprawy odbywa si na zasadzie: dopa , nachapa si i wia , z czym si da. - Pasuje jak ulał do moralno ci Harkonnenów - powiedział ksi . miech był raptowny i zbyt gło ny. W soczewce projektora ornitopter zast pił zgarniark . - Te ornitoptery s do konwencjonalne - mówił Hawat. - Zasadnicze modyfikacje dotyczyły zwi kszenia zasi gu. Dodatkowych stara wymagało zabezpieczenie najwa niejszych elementów przed piaskiem i pyłem. Zaledwie co trzydziesty ma osłon - by mo e zmniejszono ci ar o wag generatora tarczy, eby uzyska wi kszy zasi g. - Nic podoba mi si to pomniejszanie roli tarcz - zamruczał ksi . A pomy lał: Czy to jest sekret Harkonnenów? Czy to znaczy, e nie b dziemy mogli nawet uciec w osłoni tych fregatach, gdyby wszystko obróciło si na nasz niekorzy ? Potrz saj c energicznie głow , by odegna te my li, powiedział gło no: Przejd my do kosztów wydobycia. Ile wyniesie nasz zysk? Hawat przerzucił dwie kartki w swoim zeszycie. - Po wycenie remontów i sprz tu na chodzie dokonali my wst pnej kalkulacji kosztów eksploatacyjnych. Za podstaw przyj li my naturalnie fundusz pomniejszony o koszty amortyzacji dla zapewnienia wyra nego marginesu bezpiecze stwa. Przymkn ł oczy w mentackim półtransie i zacz ł: - Koszty konserwacji i płace za Harkonnenów nie przekraczały czternastu procent. B dziemy mogli mówi o szcz ciu, gdy uzyskamy trzydzie ci procent na pocz tek. Uwzgl dniaj c nowe inwestycje i czynniki wzrostu ł cznie z odsetkami KHOAM i kosztami wojskowymi, nasz zysk skurczy si do bardzo w skiej mar y sze ciu-siedmiu procent, dopóki nie zdołamy wymieni zu ytego

98

sprz tu. Potem b dziemy w stanie podnie mar zysku do dwunastu-pi tnastu procent jej wła ciwego poziomu. Otworzył oczy. - Chyba, e mój pan yczy sobie przej metody Harkonnenów. - Walczymy o solidn i trwał baz planetarn - powiedział ksi zadowoli wysoki procent ludno ci, zwłaszcza Fremenów.

. - Musimy

- Fremenów przede wszystkim - zgodził si Hawat. - Nasze panowanie nad Kaladanem - mówił ksi - opierało si na pot dze morskiej i powietrznej. Tu musimy zbudowa co , co pozwol sobie nazwa pot g pustynn . Mo e ona obejmowa siły powietrzne, ale niewykluczone, e nie musi. Zwracam uwag na brak tarcz w ornitopterach. - Pokr cił głow . Harkonnenowie werbowali cz swego kluczowego personelu pora planet . My si nie odwa ymy pój na to. Ka da przybywaj ca grupa miałaby swój kontyngent prowokatorów. - A wi c b dziemy si musieli zadowoli o wiele mniejszym zyskiem i skromniejszymi zbiorami - powiedział Hawat. - Nasza produkcja w pierwszych dwóch sezonach b dzie ni sza o jedn trzeci od redniej Harkonnenów. - No i mamy dokładnie to - rzekł ksi - czego mogli my si spodziewa . Musimy szybko ruszy Fremenów. Chciałbym dysponowa pi cioma pełnymi batalionami wojsk freme skich przed najbli szym bilansem KHOAM. - To niewiele czasu, Sire - powiedział Hawat. - Dobrze wiesz, e mamy niewiele czasu. Oni si tu pojawi przy najbli szej okazji, wraz z sardaukarami w harkonne skich mundurach. Ilu ich, twoim zdaniem, zostanie wyekspediowanych, Thufir? - Wszystkiego cztery do pi ciu batalionów, Sire. Nie wi cej, przy takich opłatach, jakie Gildia liczy za przewóz wojska. - Zatem pi batalionów Fremenów plus własne nasze siły powinny wystarczy . Urz d my przed Zgromadzeniem Landsraadu defilad kilku pojmanych sardaukarów, a sprawy b d si miały zupełnie inaczej - bez wzgl du na zyski. - Doło ymy wszelkich stara , Sire. Paul obrzucił ojca spojrzeniem i zatrzymał oczy na Hawacie, zdaj c sobie nagle spraw z s dziwego wieku mentata, uprzytomniaj c sobie, e stary człowiek słu y Atrydom od trzech pokole . Stary. Wida to było w łzawym blasku piwnych oczu, w policzkach pomarszczonych i ogorzałych od egzotycznych klimatów, w opadaj cym łuku ramion, w cienkiej kresce ust zabarwionych sokiem sapho na kolor urawiny. Tak wiele zale y od jednego starego człowieka - pomy lał Paul. - Znajdujemy si obecnie w stanie wojny assassinów - powiedział ksi - ale nie doszła ona jeszcze do zenitu. Thufir, jak wygl da tutejsza organizacja Harkonnenów.

99

- Wyeliminowali my dwustu pi dziesi ciu dziewi ciu ich prowodyrów, mój parcie. Pozostały nie wi cej ni trzy komórki Harkonnenów - w sumie mo e ze stu ludzi. czy to

- Te wyeliminowane przez ciebie sługusy Harkonnenów - zapytał ksi klasa posiadaczy? - Wi kszo

była dobrze sytuowana, mój panie, z warstwy przedsi biorców.

- Chc , by sfałszował wiadectwa hołdu opatrzone podpisem ka dego z nich powiedział ksi . - Kopi złó u S dziego Zmiany. Zajmiemy legalistyczne stanowisko, e przebywali oni na fałszywym hołdzie. Skonfiskuj ich własno , zabierz wszystko, eksmituj rPdziny. 1 dopilnuj, eby Korona dostała swoje dziesi procent. To musi by absolutnie zgodne z prawem. Thufir u miechn ł si odsłaniaj c zabarwione na czerwono z by za karminowy-mi wargami. - Krok godny twego przodka, mój panie. Wstyd mi, e pierwszy na to nie wpadłem. Halleck spojrzał z dezaprobat ponad stołem i przyłapał Paula z gł bokim marsem na czole. Fałszywy krok - my lał Paul. - To tylko zmusi pozostałych do stawiania tym zacieklejszego oporu. Na poddaniu si niczego nie zyskuj . Znał aktualnie obowi zuj c w kanly konwencj , .która nie chroniła własno ci, lecz tego rodzaju posuni cie zamiast doprowadzi do zwyci stwa, mogło ich równie dobrze zgubi . - "Obcy byłem w obcej krainie" - zacytował Halleck. Paul wlepił w niego oczy rozpoznaj c werset z Biblii P. K., dumaj c: Czy by równie i Gurney chciał poło y kres podst pnym intrygom? Ksi

spojrzał w ciemno

za oknami i z powrotem na Hallecka.

- Gurney, ilu z tamtych piachmistrzów namówiłe do pozostania z nami? - Dwustu osiemdziesi ciu sze ciu, Sire. My l , e powinni my ich łapa i uwa a si za szcz ciarzy. Wszyscy reprezentuj przydatne specjalno ci. - Tylko tylu? - ksi

wyd ł wargi. - No có , przeka dalej wiadomo

do...

Przerwał mu hałas w drzwiach. Duncan Idaho przecisn ł si przez wart , szybkim krokiem doszedł do ko ca stołu i nachylił si do ucha ksi cia. Leto odsun ł go gestem. - Mów gło no, Duncan. Widzisz, e obraduje tu sztab. Paul przypatrywał si pilnie Idaho dostrzegaj c kocie ruchy, szybko refleksu, cechy, które czyniły ze tak niedo cigłego nauczyciela fechtunku. Ciemna, kr gła twarz Idaho odwróciła si do Paula, oczy mieszka ca jaskini nie dały znaku, e go

100

zauwa aj , za to Paul zauwa ył podniecenie pod mask spokoju. Idaho spojrzał wzdłu stołu. - Wzi li my oddział harkonne skich najemników przebranych za Fremenów. Sami Fremeni przysłali nam kuriera z ostrze eniem przed oszuka cz band . Podczas ataku okazało si jednak, e Harkonnenowie urz dzili zasadzk na kuriera Fremenów rani c go ci ko. Zmarł, kiedy wie li my go tutaj, by zaj li si nim nasi lekarze. Widziałem, w jakim stanie był ten człowiek, wi c zatrzymałem si , by zobaczy , co mog dla niego zrobi . Zaskoczyłem go, kiedy usiłował odrzuci co daleko od siebie. Idaho spu cił wzrok na Leto. - Nó , mój panie, którego podobnego nigdy nie widziałe . - Krysnó ? - spytał kto . - Nie ma co do tego adnych w tpliwo ci - odparł Idaho. - Mlecznobiały i jarz cy si jak gdyby własnym wiatłem: Si gn ł pod bluz , wydobył pochw z wystaj c z niej czarn , karbowan r koje ci . - Zostaw to ostrze w pochwie! Głos doleciał z otwartych drzwi w ko cu sali, wibruj cy i przenikliwy głos, który unieruchomił ich wszystkich z wytrzeszczonymi oczami. W progu stała wysoka, owini ta burnusem posta , odgrodzona skrzy owanymi mieczami stra y. Cienka, br zowa szata spowijała j całkowicie, z wyj tkiem szpary mi dzy kapturem a czarn przesłon , ukazuj cej zupełnie bł kitne oczy - bez ladu białka. - Pozwól mu wej

- wyszeptał Idaho.

- Przepu ci tego człowieka - powiedział ksi . Po chwili wahania gwardzi ci opu cili miecze. Posta wpłyn ła do sali, staj c naprzeciwko ksi cia. - To jest Stilgar, wódz siczy, w której przebywałem, przywódca tych, którzy ostrzegli nas przed zamaskowan band - powiedział Idaho. - Witaj, sir - rzekł Leto. - Dlaczegó to nie powinni my dobywa z pochwy tego ostrza? Stilgar spojrzał na Idaho. - Ty przestrzegałe w ród nas obyczajów czysto ci i honoru. Tobie pozwoliłbym patrze na ostrze nale ce do człowieka, któremu po pieszyłe z pomoc . Omiótł wzrokiem reszt ludzi w pokoju. - Ale nie znam tych pozostałych. Czy dopu ciłby , by zbrukali prawy or ? - Jestem ksi ostrze?

Leto - powiedział ksi

. - Czy mnie pozwoliłby zobaczy to

101

- Pozwol ci zasłu y na prawo dobycia go z pochwy - powiedział Stilgar, a kiedy wokoło rozległ si szmer protestów, uniósł szczupł dło poznaczon ciemnymi yłami. - Przypominam, e to jest ostrze tego, który wam okazał sw przyja

.

W wyczekuj cej ciszy Paul wpatrywał si w tego człowieka, czuł bij c odniego sił . Miał przed sob przywódc - przywódc Fremenów. Kto po przeciwnej stronie w pobli u rodka stołu zamruczał: - Co to za jeden, by nam dyktował, jakie mamy prawa na Arrakis? - Mówi , e ksi Leto Atryda panuje w zgodzie z poddanymi - rzekł Fremen. - Przeto powiem wam, jaki jest u nas obyczaj: na tych, którzy widzieli krysnó , spada pewna odpowiedzialno . - Rzucił mroczne spojrzenie w stron Idaho. - S nasi. Nigdy nie wolno im opu ci Arrakis bez naszej zgody. Halleck, a za nim wielu innych zacz ło si podnosi z gniewem na twarzach. Halleck powiedział: - Ksi

Leto decyduje, czy...

- Chwileczk - przerwał Leto i sama łagodno jego tonu ich powstrzymała. Ta sytuacja nie mo e si wymkn spod kontroli - pomy lał. Zwrócił si do Fremena. - Sir, powa am i szanuj osobist godno ka dego człowieka, który szanuje moj godno . Jestem rzeczywi cie twoim dłu nikiem, a ja z a w s z e spłacam swoje długi. Je li wasz zwyczaj wymaga, by ten nó nie opu cił tutaj pochwy, zatem tak ma by z m o j e g o rozkazu. I je li jest jakikolwiek inny zwyczaj, pozwalaj cy nam uhonorowa tego człowieka poległego w naszej słu bie, wystarczy, by go tylko wymienił. Fremen wlepił w ksi cia spojrzenie, nast pnie z wolna odsun ł na bok swoj zasłon , odkrywaj c w ski nos i pełne usta okolone połyskliw czarn brod . Nie piesznie nachylił si nad brzegiem stołu i splun ł na politur . Ludzie zacz li zrywa si od stołu, gdy głos Idaho jak grzmot przetoczył si po sali: - Sta ! W pełnej napi cia ciszy Idaho rzekł: - Dzi kujemy ci, Stilgarze, za dar wilgoci twego ciała. Przyjmujemy go w duchu, w jakim został zło ony. I Idaho splun ł na stół ksi ciu pod nosem, za na stronie powiedział: - Nie zapominaj, jak cenna jest tutaj woda, Sire. To był dowód szacunku. Leto osun ł si z powrotem na swoje krzesło, dojrzał wpatrzone w- siepie oczy Paula i ponury u miech na twarzy syna, wyczuwał powolne opadanie napi cia w

102

miar , jak zrozumienie docierało do jego ludzi za stołem. Fremen utkwił oczy w Idaho. - Dobrze wypadłe w mej siczy, Duncanie Idaho. Czy lubowałe hołd ksi ciu? - Pyta mnie, czybym si nie zaci gn ł do niego, Sire - powiedział Idaho. - Zaakceptowałby podwójny hołd? - spytał Leto. - Chcesz, abym z nim poszedł, Sire? - Chc , aby sam podj ł w tej sprawie decyzj - powiedział Leto i nie udało mu si ukry nacisku w głosie. Idaho przyjrzał si bacznie Fremenowi. - Wzi łby mnie pod takim warunkiem, Stilgarze? Czasami musiałbym wraca na słu b do mego ksi cia. - Dobrze walczysz i zrobiłe wszystko, co mogłe , dla naszego przyjaciela powiedział Stilgar. Popatrzył na Leto. - Niechaj tak b dzie: ten człowiek, Idaho, zatrzymuje krysnó , który ma w dłoni, na znak swej przynale no ci do nas. Musi podda si , oczywi cie, oczyszczeniu i dopełni rytuału, ale to da si zrobi . B dzie on i Fremenem, i ołnierzem Atrydów. Istnieje na to precedens: Liet słu y dwóm panom. - Duncan? - spytał Leto. - Rozumiem, Sire - powiedział Idaho. - A zatem postanowiono - powiedział ksi

.

- Twoja woda jest nasza, Duncanie Idaho - powiedział Stilgar. - Ciało naszego przyjaciela zostaje przy twoim ksi ciu. Jego woda jest wod Atrydów. To jest lub mi dzy nami. Leto westchn ł, zerkn ł na Hawata, wymieniaj c spojrzenia ze starym mentatem. Hawat kiwn ł głow z wyrazem zadowolenia na twarzy. - B d czekał na dole - powiedział Stilgar - a Idaho po egna si ze swoimi przyjaciółmi. Turok - takie było imi naszego zmarłego przyjaciela. Pami tajcie je kiedy przyjdzie czas uwolni jego dusz . Jeste cie przyjaciółmi Turoka. Stilgar zawrócił do wyj cia. - Nie zostaniesz ani chwili? - zapytał Leto. Fremen obejrzał si , niedbałym ruchem wtykaj c czarczaf, co pod nim majstruj c. Paulowi mign ła jakby cienka rurka, nim czarczaf opadł na swoje miejsce. - Czy jest powód, bym został? - zapytał Fremen. - Przyjmiemy ci z honorem - powiedział ksi

103

.

- Honor wymaga, bym si znalazł wkrótce gdzie indziej - powiedział Fremen. Rzucił jeszcze jedno spojrzenie na Idaho, zakr cił si i przemaszerował mi dzy stra ami w drzwiach. - Je eli inni Fremeni s do niego podobni, dobrze nam b dzie ze sob powiedział Leto. Idaho odezwał si bezbarwnym głosem: - On jest niezł próbk , Sire. - Wiesz, co masz robi , Duncan? - Jestem twoim ambasadorem w ród Fremenów, Sire. - Wiele od ciebie zale y, Duncan. B dziemy potrzebowali pi ciu batalionów tych ludzi, nim spadn na nas sardaukarzy. - To nie b dzie takie proste, Sire. Fremeni to raczej niezale ne towarzystwo. Idaho chwil bił si z my lami. - I jeszcze jedno, Sire. Który z ogłuszonych przez nas najemników próbował odebra to ostrze naszemu zmarłemu freme skiemu przyjacielowi. Najemnik twierdzi, e Harkonnenowie wyznaczyli milion solaris w nagrod dla ka dego, kto dostarczy pojedynczy krysnó . Leto uniósł brod w wyra nym zaskoczeniu. - Dlaczego tak im strasznie zale y na jednym z tych no y? - Ostrze jest wytoczone z z ba czerwia pustyni, jest znamieniem Fremena, Sire. Maj c je przy sobie bł kitnooki człowiek mógłby przenikn do ka dej siczy na tej ziemi. Mnie by zakwestionowano, chyba, ebym był znany. Nie wygl dam na Fremena. Ale... - Piter de Vries - powiedział ksi

.

- Człowiek diabelskiej chytro ci, mój panie - rzekł Hawat. Idaho wsun ł tkwi cy w pochwie nó pod bluz . Strze tego no a - powiedział ksi

.

- Rozumiem, mój panie. - Poklepał umieszczony w pasie nadbiornik. Zamelduj si jak najszybciej. Thufir ma mój kod wywoławczy. U ywajcie j zyka walki. Zasalutował, wykr cił si na pi cie i po pieszył w lad za Fremenem. Usłyszeli dudnienie jego oddalaj cych si korytarzem kroków. Leto i Hawat popatrzyli na siebie porozumiewawczo. U miechali si . - Mamy du o roboty, Sire - powiedział Halleck. - I ja ci od niej odrywam. - Mam sprawozdanie o bazach wypadowych - powiedział Hawat. - Czy przedstawi je innym razem, Sire?

104

- Długo to potrwa? - Nie. jak na wprowadzenie. W ród Fremenów kr pogłoski, e tutaj na Arrakis zbudowano ponad dwie cie takich baz w czasach Stacji o wiadczalnych Botaniki Pustyni. Wszystkie podobno porzucono, ale mówi si , e przed opuszczeniem zostały zaplombowane. - Ze sprz tem? - Tak mi donosił Duncan. - Gdzie s poło one? - Na to pytanie - rzekł Hawat - odpowiadaj niezmiennie: Liet wie. - Bóg wie - mrukn ł Leto. - Mo e nie bóg, Sire - powiedział Hawat. - Słyszałe to imi z ust Stilgara. Czy mógł on mie na my li konkretn osob ? - Słu y dwóm panom - powiedział Halleck. - To brzmi jak cytat religijny. - A ty si na tym znasz - powiedział ksi

.

Halleck u miechn ł si . - Ten S dzia Zmiany- rzekł Leto - ów Ekolog Imperialny, Kynes...nie wiedziałby, gdzie s te bazy? - Sire - przestrzegł Hawat - ten Kynes jest urz dnikiem imperialnym. - I znajduje si bardzo daleko od Imperatora - powiedział Leto. - Potrzebuj tych baz. Mog by pełne materiałów i rozporz dzaj c nimi mogliby my wyremontowa nasze urz dzenia wydobywcze. - Sire! - powiedział Hawat. - Te bazy prawnie nadal stanowi własno Królewskiej Mo ci.

Jego

- Tutejszy klimat jest wystarczaj co surowy, by wszystko uległo zniszczeniu powiedział ksi . - Zawsze mo emy zwali na pogod . Zabierz si do tego Kynesa i przynajmniej dowiedz si , czy bazy istniej . - Zarekwirowa je byłoby niebezpiecznie - powiedział Hawat. - Duncan jedn spraw stawiał jasno: bazy, czy te ich idea, maj dla Fremenów jakie ukryte znaczenie. Zajmuj c bazy mo emy ich zrazi . Paul rozejrzał si po twarzach otaczaj cych ich ludzi i zauwa ył napi cie, z jakim chłon li ka de słowo. Wygl dali na mocno zaniepokojonych stanowiskiem jego ojca. - Usłuchaj go, ojcze - odezwał si Paul cichym głosem. - To prawda, co on mówi. - Sire - rzekł Haw t - owe bazy mogłyby nam dostarczy materiałów do

105

wyremontowania ka dej sztuki pozostawionego nam sprz tu, tyle e ze wzgl dów strategicznych mog pozostawa poza naszym zasi giem. Nie róbmy pochopnego kroku, dopóki si czego wi cej nie dowiemy. Kynes posiada arbitra owe pełnomocnictwa Imperium. Nie wolno nam o tym zapomina . I cieszy si szacunkiem Fremenów. - Wi c zrób to delikatnie - powiedział ksi te bazy istniej .

. - Chciałbym jedynie wiedzie , czy

- Jak sobie yczysz, Sire - Hawat opadł na oparcie krzesła, spu cił wzrok. - No wi c dobrze - powiedział ksi . - Wiemy, co nas czeka, robota. Zostali my do niej przeszkoleni. Mamy niejakie do wiadczenie. Znamy wysoko zapłaty, za alternatywa jest do jasna. Zadania dla wszystkich zostały wyznaczone. Spojrzał na Hallecka. - Gurney, najpierw zajmij si t afer przemytnicz . - "Udam si do nieposłusznych, co niego cinn zamieszkuj ziemi " zadeklamował Halleck. - Którego dnia przyłapi tego człowieka na braku porzekadła i b dzie wygl dał jak bez gaci - o wiadczył ksi . Chichoty rozeszły si echem wokół stołu; ale Paul słyszał w nich przymus. Ksi zwrócił si do Hawata: - Załó na tym pi trze jeszcze jedno stanowisko dowodzenia dla wywiadu i ł czno ci, Thufir. Kiedy z tym sko czysz, b d chciał si z tob zobaczy . Hawat wstał, rozgl daj c si po sali, jakby szukał wsparcia. Odwrócił si i wyprowadził procesj z pokoju. pozostali po pieszyli hurm , szuraj c w bałaganie krzesłami i tworz c niewielkie zatory. Sko czyło si to bałaganem - pomy lał Paul wpatruj c si w plecy wychodz cych na ko cu. Jak dot d Sztab zawsze rozchodził si w pełnym werwy animuszu. To spotkanie jakby przeciekło mi dzy palcami, wyczerpuj c si we własnych niedomaganiach, a uwie czyła je rozbie no zda . Po raz pierwszy Paul dopu cił do wiadomo ci realn mo liwo kl ski, licz c si z ni nie ze strachu ani pod wpływem ostrze e w rodzaju krakania starej Matki Wielebnej, lecz zmuszony do tego własn ocen sytuacji. Ojciec jest zdesperowany - przyznał w duchu. Sprawy nie tocz si po naszej my li. Za Hawat - Paul przypomniał sobie zachowanie starego mentata w trakcie konferencji - drobne wahania. oznaki zaniepokojenia. Hawata co gn biło skrycie. - Najlepiej pozosta tu na reszt nocy, synu - powiedział ksi niebawem wstanie wit. Zawiadomi matk . Podniósł si z wolna, oci ale.

106

. - I tak

- Zestaw sobie par krzeseł i wyci gnij si na nich, by troch rozprostowa ko ci. - Nie jestem bardzo zm czony, sir. - Jak sobie yczysz. Ksi zało ył r ce do tyłu, zacz ł spacerowa tam i z powrotem wzdłu stołu, Jak zwierz w klatce - pomy lał Paul: - Przedyskutujesz ewentualno

zdrady z Hawatem? - spytał Paul.

Ksi zatrzymał si naprzeciwko syna po drugiej stronie stołu, jego słowa były skierowane do ciemnych okien. - Omawiali my t ewentualno

wiele razy.

- Tamta stara kobieta wygl dała na bardzo pewn swego - powiedział Paul. I wiadomo , jak matka... - Podj li my rodki ostro no i - o wiadczył ksi . Rozejrzał si po sali i Paul dostrzegł panik zaszczutego stworzenia w jego oczach. - Zosta tutaj. Chciałbym omówi z Thufirem par spraw zwi zanych ze stanowiskami dowodzenia. Zakr cił si i wyszedł z pokoju lekko skin wszy wartownikom w drzwiach. Paul wpatrywał si w miejsce, w którym przed chwil stał jego ojciec. Przestrze była ju pusta, zanim ksi wyszedł z pokoju. I przypomniało mu si ostrze enie starej: "...dla ojca - nic".

107

Rozdział 13 Owego pierwszego dnia kiedy MuadDib ze sw rodzin jechał ulicami Arrakin, niektórzy ludzie na trasie przejazdu przypomnieli sobie legendy i przepowiedni i podnie li krzyk: ,.Mahdi!" Lecz ich okrzyk był bardziej pytaniem, ni obwieszczeniem, gdy jak dot d mogli jedynie ywi nadziej , e jest on tym zapowiedzianym Lisanem al-Gaibem. Głosem Spoza wiata. Uwag ich przyci gn ła równie matka, albowiem słyszeli o niej; e jest Bene Gesserit, a wi c - co dla nich było oczywiste - drugim Lisanem al-Gaibem. z " Krótkiej historii MuadDiba"pióra ksi niczki Irulan Thufira Hawata zastał ksi w k cie pokoju, do którego drog wskazał mu stra nik. Z przyległego pomieszczenia docierały odgłosy krz taniny ludzi rozgl dał si dokoła, gdy Hawat zakładaj cych ł cza telekomunikacyjne: Ksi podnosił si od zawalonego papierami stołu. Była to mała izolatka o zielonych cianach, w której prócz stołu znajdowały si jeszcze trzy dryfowe krzesła z po piesznie zdartymi z nich ,.H" Harkonnenów, co pozostawiło nie dobarwione łaty. - Krzesła s zdobyczne, ale zupełnie bezpieczne - powiedział Hawat. - Gdzie jest Paul, Sire? - Zostawiłem go w sali konferencyjnej. Mam nadziej, e tam troch odpocznie z dala od mojej absorbuj cej osoby. Hawat kiwn ł głow , pow drował pod drzwi przyległego pokoju i zamkn ł je, odcinaj c elektrostatyczne szumy i elektroniczne trzaski. - Thufir - powiedział Leto - zapasy przyprawy Imperium i Harkonnenów nie daj mi spokoju. - Mój Panie? Ksi

wyd ł wargi.

- Składy s nara one na zniszczenie. - Podniósł r k , gdy Hawat chciał co powiedzie . - Nie bierz pod uwag skarbu Imperatora. On by si po cichu ucieszył z tarapatów Harkonnenów. A czy baron mo e protestowa , je li ulegnie zniszczeniu co , do posiadania czego nie mo e si otwarcie przyzna ? Hawat pokr cił głow . - Mamy mało ludzi na zbyciu, Sire. - We cz ludzi Idaho. A mo e jacy Fremeni mieliby ochot na wycieczk pozy planet . Rajd na Giedi Prime - z takiej dywersji płyn taktyczne korzy ci, Thufir.

108

- Twoja wola, mój panie. - Hawat odwrócił si , a ksi , widz c oznaki. zdenerwowania u starego człowieka, pomy lał: Mo e podejrzewa, e mu nie ufam. Musi wiedzie o moich prywatnych informacjach o zdrajcach. Tak, najlepiej od razu rozproszy jego obawy. - Thufir - rzekł - musimy omówi jeszcze jedn spraw , jako e nale ysz do niewielu ludzi, których darz całkowitym zaufaniem. Obaj wiemy, jak trzeba si mie nieustannie na baczno ci, by nie dopu ci do infiltracji naszych sił przez zdrajców... ale mam dwa nowe doniesienia. Hawat obrócił si , wlepił w niego spojrzenie. Leto za powtórzył przyniesione przez Paula historie. Wiadomo ci te, zamiast wprawi go w stan wyt onej koncentracji mentackiej, wzmogły jedynie podniecenie Hawata. Leto przygl dał si uwa nie staremu człowiekowi. - Ukrywasz co , stary druhu - odezwał si po chwili. - Powinienem si był domy li w trakcie narady, kiedy siedziałe jak na szpilkach. Có to jest takie trefne, e nie mogłe wygarn tego przed całym sztabem? Zabarwione sapho wargi Hawata ci gni te były w sztywn prost lini , z biegn cymi ku niej drobniutkimi zmarszczkami. Nie straciły swej pomarszczonej sztywno ci, gdy powiedział: - Panie mój, zupełnie nie wiem, jak to poruszy . - Wiele blizn nosimy jeden za drugiego, Thufir - powiedział ksi ze mn mo esz poruszy ka dy temat

. - Wiesz, e

Hawat nie spuszczał z niego oczu. Takiego go wła nie lubi najbardziej my lał. - Oto jest człowiek honoru, godzien mej wierno ci i słu by do ostatniej kropli krwi. Dlaczego musz go zrani ? - No wi c? - ponaglił Leto. Hawat wzruszył ramionami. - Chodzi o strz pek listu. Znaleziony przy kurierze Harkonnenów. List był przeznaczony dla agenta imieniem Pardee. Mamy wszelkie powody mniema , e Pardee stał na czele tutejszego podziemia Harkonnenów. Ten list - on mo e mie albo ogromne konsekwencje, albo adnych zgoła. Zale y; jak go tłumaczy . - Co jest takiego dra liwego w li cie? - W strz pku listu, mój panie. Niekompletnym. Był na minimikrofilmie z doł czon jak zwykle kapsuł niszcz c . Wstrzymali my działanie kwasu na moment przed całkowitym wymazaniem tekstu, ocalaj c fragment zaledwie. Fragment ów jednak e jest wyj tkowo sugestywny. - Tak? Hawat potarł wargi:

109

- Mówi on: "...eto nigdy nie b dzie podejrzewał, a kiedy spadnie na niego cios z ukochanej r ki, ju samo to winno go zgubi ". List opatrzony był własn piecz ci barona, a jej autentyczno sprawdziłem. - Twoje podejrzenia s oczywiste - powiedział ksi zimny.

i nagle głos jego zrobił si

- Pr dzej uci łbym sobie własne r ce, ni ciebie zranił - powiedział Hawat. Panie mój, a co je li... - Lady Jessika - rzekł Leto czuj c, jak ogarnia go w ciekło . - Nie mogłe wydusi faktów z tego Pardee? - Na nieszcz cie Pardeeego nie było ju w ród ywych, kiedy przej li my kuriera. Kurier nie wiedział, jestem pewny, co przewoził. - Rozumiem. Leto potrz sn ł głow . Có za liska sprawa - my lał. - Niemo liwe, by co w tym było. Znam swoj kobiet . - Mój panie, je li... - Nie! - warkn ł ksi

. - W tym jest jaka pomyłka, która...

- Nie wolno nam tego zlekcewa y , mój panie. - Ona jest ze mn szesna cie lat! Okazji ku temu było bez liku, sam zreszt sprawdziłe szkoł i t kobiet ! Hawat powiedział z gorycz : - Wiadomo o sprawach, które mi umkn ły. - To niemo liwe, mówi ci! Harkonnenowie chc zniszczy ród Atrydów ł cznie z Paulem. Raz ju próbowali. Czy kobieta byłaby zdolna spiskowa przeciwko własnemu swemu synowi? - Mo e ona nie spiskuje przeciwko własnemu synowi. A wczorajszy zamach mógł by sprytn mistyfikacj . - Nic mógł by mistyfikacj . - Sire, ona ma nie zna swego pochodzenia, ale gdyby tak je znała? I gdyby tak była sierot , załó my, przez Atryd ? - Zrobiłaby to ju dawno temu. Trucizna w szklance...sztylet w ród nocy. Któ miał lepsz okazj ? - Harkonnenowie zamierzaj ci z n i s z c z v , mój panie. A nie po prostu zabi . W kanty istnieje gama subtelnych rozró nie . Ta mo e by dziełem sztuki w ród wendet.

110

Ksi ciu opadły ramiona. Przymkn ł oczy, wygl dał jak stary, zm czony człowiek. To niemo liwe - my lał. - Ta kobieta otworzyła dla mnie swoje serce. - Gdzie lepszy sposób zniszczenia mnie nad rzucenie podejrze na kobiet , któr kocham? - zapytał. - Brałem tak mo liwo pod rozwag - powiedział Hawat. - Mimo to... Ksi otworzył oczy i utkwił je w Hawacie my l c: niech on b dzie podejrzliwy. Podejrzliwo to jego fach, nie mój: Mo e gdy sprawi wra enie, e w to wierz, kto inny popełni nieostro no . - Co radzisz? - wyszeptał ksi

.

- Na razie stał inwigilacj , mój panie. Powinna by pod nadzorem o ka dej porze dnia i nocy. Postaram si , by robiono to dyskretnie. Idaho byłby idealnym kandydatem do tej roboty. Mo e za jaki tydzie ci gniemy go z powrotem. W oddziale Idaho szkolimy młodego człowieka, który go doskonale mo e zast pi u Fremenów. To urodzony dyplomata. - Nie nara aj na szwank naszego przyczółka u Fremenów. - Rzecz jasna, Sire. - A co z Paulem? - Chyba mogliby my zaalarmowa doktora Yuego. Leto odwrócił si plecami do Hawata. - Rób, jak uwa asz. - Zachowam ostro no , mój panie. Na to przynajmniej mog liczy - pomy lał Leto. - Przejd si . Gdyby mnie potrzebował, b d na terenie. Stra ci... - Mój panie, zanim odejdziesz, mam tu wycinek filmowy, z którym powiniene si zapozna . Pierwsza próba analizy freme skiej religii. Przypominasz sobie, e prosiłe mnie o sprawozdanie na ten temat? Ksi

przystan ł i nie odwracaj c si powiedział:

- Nie mo esz z tym zaczeka ? - Oczywi cie, mój panie. Pytałe jednak, co oni wykrzykiwali. To było "Mahdi!" Kierowali to okre lenie do młodego pana. Kiedy... - Do Paula? - Tak, mój panie. Maj tutaj legend , przepowiedni , e objawi si im jaki wódz, dziecko pewnej Bene Gesserit, aby poprowadzi ich ku prawdziwej wolno ci. Jeszcze jedna wersja znanego schematu mesjasza.

111

- Oni my l , e Paul jest tym...tym... - Maj jedynie nadziej , mój panie. Hawat wyci gn ł kapsuł z wycinkiem filmu. Ksi kieszeni.

j przyj ł, wsadził do

- Pó niej sobie to obejrz . - Oczywi cie, mój panie. - Teraz potrzebny mi jest czas do...namysłu. - Tak, mój panie. Ksi gł boko odetchn ł, westchn ł i wyszedł z pokoju wielkimi krokami. Na korytarzu skr cił w prawo i zacz ł i powoli z r kami zało onymi do tyłu, nie zwracaj c uwagi, gdzie si znajduje. Mijał korytarze i schody, balkony i sale; ludzie salutowali i odsuwali si na bok, robi c mu przej cie. Po pewnym czasie powrócił do sali konferencyjnej, któr zastał w ciemno ciach, Paul za spał na stole narzucony płaszczem stra nika, z marynarskim workiem zamiast poduszki. po cichu przeszedł przez cał długo sali, na balkon wychodz cy na Ksi l dowisko. W rogu balkonu wartownik wypr ył si na baczno , poznaj c ksi cia w nikłym odblasku wiateł l dowiska. - Spocznij - zamruczał ksi . Oparł si o zimny metal balustrady. Spokój przed witu ogarn ł pustynny basen. Ksi spojrzał w gór . Prosto nad głow gwiazdy tworzyły cekinow wst g , rozpostart na tle niebieskawej czerni. Nisko nad południowym horyzontem drugi ksi yc nocy wyzierał z leciutkiej mgiełki pyłu - niedowiarek ksi yc, spogl daj cy na cynicznym blaskiem. Ksi zapatrzył si , jak ksi yc nurkuje pod Mur Zaporowy srebrz c jego urwiska i w nagłym zag szczeniu mroku poczuł zi b. Zadr ał. Przeszył go gniew. Po raz ostatni Harkonnenowie mi bru d i judz , i poluj na mnie - pomy lał. - Gnoje o mentalno ci hycla. Tutaj stawi im czoło! I pomy lał z nut smutku: Musz panowa okiem i szponem - jak jastrz b w ród po ledniejszego ptactwa. Jego dło nie wiadomie musn ła emblemat jastrz bia na bluzie. Noc na wschodzie zrodziła smug wietlnej szaro ci, a po niej perłow opalizacj , która przy miła gwiazdy. Nadci gn ł wit szerokim zamachem rozkołysanego dzwonu uderzaj c w horyzont. Była to scena takiej pi kno ci, e ksi zapomniał o bo ym wiecie. S rzeczy niepowtarzalne - pomy lał. Nigdy nie wyobra ał sobie, e mo e by tutaj cokolwiek tak pi knego. jak ten zgruchotany, czerwony horyzont z purpur i ochr urwisk. Poza l dowiskiem, gdzie sk pa nocna rosa tchn ła ycie w pieszne nasiona Arrakis, ujrzał ogromne łany czerwonego kwiecia i przecinaj cy je wyra ny trakt fioletu...jak lad gigantycznych stóp. - Pi kny poranek, Sire - powiedział stra nik. - Tak, pi kny - kiwn ł głow ksi zastanawiaj c si : by mo e ta planeta potrafi zauroczy . By mo e potrafi sta si prawdziwym domem dla mego syna. Nagle zobaczył postacie ludzkie wkraczaj ce na pola kwiatów, omiataj ce je

112

dziwacznymi, przypominaj cymi kosy narz dziami - e cy rosy. Woda jest tak cenna tutaj, e nawet ros trzeba zbiera . I potrafi te by ta planeta miejscem upiornym - pomy lał ksi .

113

Rozdział 14 Chyba nie ma straszliwszego ol nienia nad to, w którym odkrywasz, i twój ojciec jest człowiekiem w ludzkim ciele. z My li zebranych MuadDiba" opracowanych przez ksi niczk Irulan - Paul, nienawidz tego, co robi , ale nie mam wyj cia - powiedział ksi . Stał pod przeno nym wykrywaczem trucizny wniesionym do sali konferencyjnej na czas niadania. Sensorowe macki urz dzenia zwisały bezwładnie nad stołem, przywodz c Paulowi na my l jakiego nieznanego owada, który wła nie zdechł przed chwil . Uwag ksi cia pochłaniało l dowisko za oknami i kł bi cy si nad nim tuman pyłu na tle porannego nieba. Paul miał przed sob przegl dark z krótkim wycinkiem filmu na temat religijnych praktyk Fremenów. Materiał zebrany przez jednego z ekspertów Hawata bulwersował Paula aluzjami do jego osoby. "Mahdi!" "Lisan al-Gaib!" Zamykaj c oczy słyszał jeszcze okrzyki tłumów. A wi c to na to czekaj pomy lał. I przyszły mu na pami słowa Matki Wielebnej: "Kwisatz Haderach". Na ich wspomnienie o yły w nim emocje straszliwego przeznaczenia, mrocz c ten obcy wiat poczuciem swojsko ci, której nie pojmował. - Nienawidz - powiedział ksi

.

- Co masz na my li, sir? Leto odwrócił si spogl daj c z góry na syna. - Bowiem Harkonnenowie zamierzaj mnie zwie rzucaj c podejrzenie na twoj matk . Nie wiedz , e pr dzej bym podejrzewał samego siebie. - Nie rozumiem, sir. Leto ponownie spojrzał za okna. Białe sło ce płon ło ju całkiem wysoko w kwadrancie przedpołudnia. Mleczne wiatło wydobywało kipiel obłoków pyłu wsypuj cego si do lepych kanionów, którymi ponacinany był Mur Zaporowy. Nie piesznie, cichym od hamowanego gniewu głosem, ksi opowiedział Paulowi o tajemniczym li cie. - Równie dobrze mnie mógłby podejrzewa - powiedział Paul. - Oni musz uzna , e im si udało - rzekł ksi . - Musz s dzi , e jestem taki głupi. I musi na to wygl da . Nawet twoja matka nie powinna wiedzie o mistyfikacji.

114

- Ale sir! Dlaczego? - Reakcja twojej matki nie mo e by udawana. Och, ona potrafi doskonale udawa ...lecz zbyt wiele od tego zale y. Mam nadziej wykurzy zdrajc z nory. Powinno im si wydawa , e zostałem kompletnie wyprowadzony w pole. Zadanie jej w ten sposób bólu jest konieczne, by omin ło j wi ksze cierpienie. - Dlaczego mnie o tym mówisz, ojcze Mog si zdradzi . - Na ciebie nie b d patrze pod tym k tem. Dotrzymasz tajemnicy. Musisz dotrzyma . Przybli ył si do okien i mówił odwrócony tyłem. - W ten sposób, gdyby mnie si co stało, ty b dziesz mógł jej powiedzie prawd : e nigdy w ni nie zw tpiłem, nawet na mgnienie oka. Chciałbym, eby ona o tym wiedziała. W słowach ojca Paul wyczytał my li o mierci, powiedział po piesznie: - Nic ci si nie stanie, sir. Oni... - Cicho b d , synu. Paul nie spuszczał oczu z pleców ojca, dostrzegaj c zm czenie w nachyleniu szyi, w linii ramion, w zwolnionych ruchach. - Jeste po prostu zm czony, ojcze. - J e s t e m zm czony - zgodził si ksi . - Jestem moralnie zm czony. Pewnie dopadła mnie wreszcie melancholia degeneracji wielkich rodów. A byli my kiedy tak mocnymi lud mi. Paul odezwał si z nagłym rozdra nieniem: - Nasz ród si nie zdegenerował. - Nie? - ksi odwrócił si twarz do syna, ukazuj c ciemny kr gi pod chłodnymi oczami; na ustach miał cyniczny grymas. - Powinienem był po lubi tw matk , uczyni jat moj ksi n . Ale...mój wolny stan daje jeszcze pewnym rodom nadziej na mo liwo koligacji ze mn przez ich córki na wydaniu. - Wzruszył ramionami. - Wi c ja... - Matka mi to wytłumaczyła. - Wódz niczym tak nie zdobywa serc, jak imponowaniem brawur - powiedział ksi . - Przeto obnosz si z t swoj brawur . - Jeste dobrym przywódc - zaprotestował Paul. - Dobrym władc . Ludzie id za tob ch tnie i z miło ci .

115

- Mam jeden z najlepszych korpusów propagandy - powiedział ksi . Znowu zaton ł spojrzeniem w basenie. - Tu na Arrakis mamy wi ksz szans , ni mogłoby podejrzewa Imperium. A jednak czasami przychodzi mi do głowy, e lepiej byłoby uciec, zosta renegatem. Czasami chciałbym, by my pogr yli si w anonimowo ci rzesz ludzkich, mniej wystawieni na... - Ojcze! - Tak, j e s t e m zm czony - powiedział ksi . - Czy wiedziałe , e owad przyprawy wykorzystujemy jako surowiec, i e mamy ju własn fabryk do produkcji podło a filmów? - Sir? - Nie mo e nam zabrakn folii podło owej - powiedział ksi . - Jak e tu bez niej zalewa wsie i miasta nasz informacj ? Ludzie musz si dowiedzie , jak dobrze nimi rz dz . Sk d by wiedzieli, gdyby my im nie donosili? - Powiniene troch odpocz Ponownie ksi

- powiedział Paul.

stan ł twarz w twarz z synem.

- O mało nie zapomniałem wymieni jeszcze jednej zalety Arrakis. Tutaj we wszystkim jest przyprawa. Oddychasz ni i jesz j prawie we wszystkim. I dochodz do wniosku, e daje ona pewn naturaln odporno na niektóre z najbardziej popularnych trucizn z Poradnika Assassina. Za konieczno liczenia ka dej kropli wody sprawia, e cały przemysł spo ywczy - hodowla dro d y, hydroponika, chemia spo ywcza, wszystko - znajduje si pod naj ci lejszym nadzorem. Nie mo emy wymordowa znacznej cz ci naszej populacji za pomoc trucizny - ani te nie mo na nas w ten sposób zaatakowa . Arrakis czyni nas moralnymi i etycznymi. Paul chciał co powiedzie , ale ksi

nie dopu cił go do głosu.

- Musz si przed kim wygada , synu - rzekł z westchnieniem. Zerkn ł przez rami na wypalony krajobraz, z którego znikn ły ju teraz nawet i kwiaty stratowane przez e ców rosy, zwarzone przedpołudniowym sło cem. - Na Kaladanie władali my przy pomocy pot gi morskiej i powietrznej powiedział ksi . - Tutaj musimy dochrapa si pot gi pustynnej. Oto twoje dziedzictwo; Paul. Co z tob b dzie, je li mnie zabraknie Nie, nie zostaniesz głow rodu renegatów, lecz partyzantem - uciekaj cym, ciganym. Paul rozpaczliwie szukał słów, nie wiedz c, co powiedzie . Nigdy nie widział swojego ojca a tak przybitego. - Kto chce utrzyma Arrakis - mówił ksi - staje przed podj ciem decyzji, których cen mo e si okaza własna godno . Wskazał za okno na zielono-czarny sztandar Atrydów zwisaj cy martwo z masztu na skraju l dowiska.

116

- Ten chlubny sztandar mo e sta si symbolem wielu strasznych rzeczy. Paul przełkn ł sucho w ustach. W słowach ojca była beznadziejno , przeczucie nieuchronnego losu, które zostawiło ci ar pustki w piersi chłopca. Ksi wyj ł z kieszeni tabletk przeciw zm czeniu i połkn ł j nie popijaj c. - Siła i strach - powiedział. - Narz dzia dyplomacji. Musz przykaza , by poło ono silniejszy nacisk na twoje szkolenie partyzanckie. W tym wycinku filmu - nazywaj ci tam "Mahdi" - "Lisan al-Gaib" - to mo e sta si dla ciebie ostatni desk ratunku. Paul wpatrywał si w ojca dostrzegaj c, jak pod wpływem tabletki prostuj si mu ramiona, ale w pami ci miał jego słowa pełne l ku i niepewno ci. - Co zatrzymało ekologa? - wymamrotał ksi przysłał go wcze nie.

117

. - Mówiłem Hawatowi, eby

Rozdział 15 Pewnego dnia ojciec mój, Padyszach Imperator, wzi ł mnie za r k i wyczułam dzi ki metodom, jakich nauczyła mnie matka, e co go gn bi. Powiódł mnie przez Sal Portretow do portretu ksi cia Leto Atrydy. Zauwa yłam silne podobie stwo mi dzy nimi - moim ojcem a tym m czyzn na portrecie - obaj mieli poci głe, arystokratyczne twarze o ostrych rysach. którym ton nadawało spojrzenie zimnych oczu. "Córko-ksi niczko" - powiedział mój ojciec - " ałuj , e nie była starsza, kiedy nadeszła pora wyboru kobiety dla tego m czyzny". Mój ojciec liczył wtedy siedemdziesi t jeden lat i nie wygl dał starzej od człowieka na portrecie, ja za miałam lat zaledwie czterna cie, ale pami tam, jak zrozumiałem w tamtym momencie, e ojciec potajemnie pragn ł mie ksi cia za syna i czuł awersj do politycznych układów, które uczyniły ich wrogami. z "W domu mojego ojca" pióra ksi niczki Irulan Pierwsze spotkanie z lud mi, których przykazano mu zdradzi , wstrz sn ło doktorem Kynesem. Chlubił si tym, e jako uczony uwa ał legendy jedynie za interesuj ce przesłanki do zrozumienia kulturowych korzeni. Ale chłopak pasował jak ulał do staro ytnej przepowiedni. Miał "oczy, które widziały" i wyczuwało si w nim "ukryt prawo ". Wyrocznia pozostawiła oczywi cie pewn swobod - co do kwestii, czy Bogini Matka przywiedzie Mesjasza ze sob , czy zrodzi go na miejscu. Jednakowo istniała zadziwiaj ca zgodno przepowiedni z osobami. Spotkali si pó nym rankiem pod budynkiem zarz du l dowiska Arrakin. Nie oznakowany ornitopter przycupn ł opodal w pogotowiu startowym, brz cz c cicho jak ospały owad. Z obna onym mieczem stał przy nim gwardzista Atrydów w lekkiej dystorsji powietrza od okalaj cej go tarczy. Kynes u miechn ł si szyderczo na widok konturów tarczy i pomy lał: tutaj Arrakis szykuje im niespodziank . Planetolog podniósł r k daj c znak Fremenom ze swojej stra y przybocznej, by pozostali w tyle. Sam pomaszerował prosto do wej cia budynku ciemniejszego otworu w powleczonej plastikiem skale. Jak e odsłoni ty jest ten monolityczny budynek - pomy lał. O ile lepsza jest jaskinia. Ruch w wej ciu zwrócił jego uwag . Zatrzymał si wykorzystuj c ten moment, by poprawi sobie burnus i fałd na lewym ramieniu filtrfraka. Drzwi wej ciowe rozwarły si na o cie . Gwardzi ci Atrydów wysypali si po piesznie, co do jednego uzbrojeni po z by - w głuszaki na moderacyjne kule, miecze, tarcze. Za nimi nadchodził wysoki m czyzna o jastrz bich rysach, ciemnoskóry i ciemnowłosy. Miał na sobie d ubb z herbem Atrydów na piersi i nosił j w sposób zdradzaj cy brak obycia z tego rodzaju ubiorem. Poła d ubby czepiała mu si nogawek filtrfraka. Tkaninie brakowało rozbujanego w rytmie kroków falowania.

118

U boku m czyzny szedł młodzieniec z równie ciemnymi włosami, lecz pełniejszy na twarzy. Mały był na te swoje pi tna cie lat, o których Kynes wiedział. Ale w młodym człowieku wyczuwało si majestat i niewzruszon pewno siebie, jakby dokoła widział i rozpoznawał rzeczy dla innych niedostrzegalne. A płaszcz identycznego co u ojca kroju le ał na nim z niedbał swobod , sprawiaj c wra enie, e chłopiec nosił takie okrycie od urodzenia. "Mahdi wiadom b dzie spraw niewidzialnych dla innych" - głosiła wyrocznia. Kynes potrz sn ł głow przekonuj c sam siebie: ludzie, jak ludzie. Z tymi dwoma i jak oni w ubiorze pustynnym zbli ał si człowiek Kynesowi znajomy - Gurney Halleck. Kynes wci gn ł gł boko powietrze tłumi c niech do HalIccka, który udzielił mu poucze , jak si nale y zachowywa w obecno ci ksi cia i ksi cego dziedzica. Wolno ci zwraca si do ksi cia .,mój panie" albo "Sine". "Szlachetnie urodzony" te ujdzie, ale to zwrot na bardziej oficjalne okazje. Do syna mo na mówi "młody panie" albo .,mój panie". Ksi jest człowiekiem wielce wyrozumiałym, ale nie znosi zbytniej poufało ci. Obserwuj c zbli aj c si grup Kynes pomy lał: bardzo pr dko dowiedz si , kto jest panem Arrakis. Kaza jakiemu mentatowi maglowa mnie przez pół nocy? Spodziewa si po mnie, e ich nabior na inspekcj przyprawowych piasków? Cel pyta Hawata nie uszedł uwagi Kynesa. Oni chc imperialnych baz. I nie ulegało w tpliwo ci, e o bazach dowiedzieli si od Idaho. Ka Stilgarowi odesła temu ksi ciu głow Idaho - obierał sobie Kynes. Ksi cy orszak znajdował si teraz zaledwie o par kroków, piasek chrz cił pod podeszwami butów pustynnych. Kynes schylił głow w ukłonie. - Mój panie, ksi

.

Zbli aj c si do samotnej postaci m czyzny stoj cego w s siedztwie ornitoptera Leto przygl dał mu si z uwag : wysoki, szczupły, odziany na pustynn modł w lu ny płaszcz. filtrfrak i buty z krótkimi cholewami. Zarzucony na plecy kaptur ze zwisaj cym u boku czarczafem wystawiał na widok rudoblond włosy i rzadk brod . Oczy spod krzaczastymi brwiami były owym niezgł bionym bł kitem w bł kicie. W jego oczodołach zna było resztki ciemnego barwnika. - Ty jeste ekologiem - powiedział ksi

.

- My tutaj wolimy stary tytuł, mój panie - odparł Kynes. - Planetologiem. - Jak sobie yczysz - powiedział ksi . - Synu, to jest S dzia Zmiany, arbiter w sporze, człowiek, który z urz du ma czuwa tutaj nad przestrzeganiem norm obj cia przez nas we władanie tego lenna. - Zerkn ł na Kynesa. - A to jest mój syn. - Mój panie - powiedział Kynes. - Jeste Fremenem? - spytał Paul. Kynes u miechn ł si .

119

- Przyjmuje mnie i sicz i wioska, młody panie. Ale jestem Imperialnym Planetologiem w słu bie Jego Królewskiej Mo ci. Paul skin ł głow - był pod wra eniem bij cej od m czyzny siły. Halleck wskazał Paulowi Kynesa z górnego okna budynku zarz du: To ten m czyzna stoj cy w eskorcie fremenów, co idzie teraz w stron ornitoptera: Paulowi mign ły przelotnie w lornetce dumne, proste usta i wysokie czoło Kynesa. Halleck zamruczał Paulowi do ucha: - Dziwaczny facet. Wysławia si krótko, w złowato, bez owijania w bawełn . A ksi

za ich plecami powiedział:

- Typowy naukowiec. Teraz, stoj c zaledwie o par stóp od tego człowieka, Paul wyczuwał w nim moc, emanacj osobowo ci obdarzonej wrodzon charyzm przywódcy, jakby w yłach Kynesa płyn ła królewska krew. - Rozumiem, e tobie winni my podzi kowanie za nasze filtrfraki i te płaszcze powiedział ksi . - Mam nadziej , e le dobrze, mój panie - rzekł Kynes. - To robota freme ska, a wielko ich jest jak najbli sza wymiarów, które mi podał twój człowiek, obecny tu Halleck. - Zaniepokoiło mnie twoje stwierdzenie, e nie zabierzesz nas w pustyni , je li nie zało ymy tych strojów - powiedział ksi . - Mo emy wzi du o wody. Nie wybieramy si na długi lot i b dziemy mieli powietrzn osłon ; eskort , jak widzisz w tej chwili nad głow . Nie wydaje si prawdopodobne, by my przymusowo l dowali. Kynes przeszył go spojrzeniem, mierz c nap czniałe wod ciało. Powiedział ozi ble: - Na Arrakis nigdy nie mówi si o prawdopodobie stwach. Mówi si o lepym przypadku. Halleck naje ył si . - Do ksi cia nale y si zwraca "mój panie" albo "Sire"! Leto zrobił sekretny znak dłoni , by dał on spokój; powiedział: - Nasze zwyczaje s tu nowe, Gurney. Musimy bra to pod uwag . - Twoja wola, Sire. - Jeste my twymi dłu nikami, doktorze Kynes - powiedział Leto. - Te ubiory i troska o nasze dobro nie pójd . w niepami .

120

Paul przypomniał sobie werset z Biblii P. K. i pod wpływem chwili wyrecytował: - "Dar jest błogosławie stwem ofiarodawcy" W martwym powietrzu słowa zahuczały z nienaturaln dono no ci . Freme ska eskorta, któr Kynes zostawił w cieniu pod budynkiem zarz du, zerwała si z kucek na równe nogi szemrz c w wyra nym podnieceniu. Jeden z nich krzykn ł: - Lisan al-Gaib! Kynes obrócił si jak uk szony w ich stron , zrobił krótki, błyskawiczny ruch dłoni i machni ciem r ki odprawił swoj eskort . Sarkaj c mi dzy sob cofn li si i powlekli za róg budynku. - Nader ciekawe - powiedział Leto. Kynes zmierzył twardym, piorunuj cym spojrzeniem ksi cia i Paula. - Wi kszo tubylców to zabobonna gromada. Nie zwracajcie na nich uwagi. Nie maj złych intencji. Ale my lał o słowach wyroczni: "Powitaj was wi tymi Słowy i błogosławie stwem b d wasze dary". Opinia Leto o Kynesie, w cz ci oparta na krótkim ustnym raporcie Hawata (ostro nym i pełnym podejrze ) skrystalizowała si nagle: ten człowiek j e s t Fremenem. Kynes przybył z eskort Fremenów, co mogło oznacza po prostu, e Fremeni sprawdzaj swoje nowe prawo do swobodnego przebywania na terenie miast, lecz wygl dało to na kompani honorow . A s dz c z zachowania, Kynes był człowiekiem dumnym, przywykłym do wolno ci, którego j zyk i maniery trzymały na wodzy jedynie jego własne uprzedzenia. Pytanie Paula było na miejscu i na temat. Kynes zasymilował si . - Czy nie powinni my rusza , Sire? - zapytał Halleck. Ksi

przytakn ł skinieniem głowy.

- Sam poprowadz swój ornitopter. Kynes niech si dzie ze mn z przodu, by pokazywa mi drog . Ty i Paul zajmijcie tylne siedzenia. - Jeszcze chwilk - powiedział Kynes. - Za pozwoleniem, Sire, musz sprawdzi stan zabezpieczenia waszych ubiorów. Ksi

zamierzał co odpowiedzie , ale Kynes ponaglił:

- Chodzi o moje własne ciało tak samo jak o twoje... mój panie. Doskonale zdaj sobie spraw , czyje poder n gardło, je li wam dwóm co si przytrafi pod moj opiek .

121

Ksi zmarszczył brwi. Co za dra liwy moment! Je eli odmówi , gotów si obrazi . A to mo e by człowiek o bezcennej dla mnie warto ci. Mimo to... wpu ci go za m tarcz , zezwoli na dotykanie mej osoby, gdy tak niewiele o nim wiem? My li te przemkn ły mu przez głow błyskawicznie, decyzja przyszła tu po nich. - Oddajemy si w twoje r ce - powiedział ksi . Zrobił krok do przodu otwieraj c płaszcz, dostrzegł, e Halleck przenosi ci ar ciała na palce, zebrany w sobie i czujny, ale nie rusza si z miejsca. - I gdyby był taki uprzejmy - dodał ksi z wdzi czno ci przyjm obja nienia dotycz ce tego stroju od kogo , kto yje z nim na co dzie . - Oczywi cie - powiedział Kynes. Zmacał pod płaszczem u góry uszczelki ramienne, mówi c w trakcie sprawdzania stroju. - Podstaw jest mikroprzekładka wysokiej wydajno ci system filtracyjny i wymiany ciepła. Dopasował uszczelki ramion. - Warstwa stykaj ca si ze skór jest porowata. Po ochłodzeniu ciała przenika przez ni pot...prawie naturalny proces parowania. Nast pne dwie warstwy... Kynes mocniej ci gn ł pier - zawieraj włókna wymiany ciepła i osadniki soli. Sól jest odzyskiwana. Na dany znak ksi

podniósł ramiona.

- Nader ciekawe - powiedział. - Oddycha gł boko - rzekł Kynes. Ksi wykonał polecenie. Kynes przygl dał si uszczelkom pod pachami, jedn poprawił. - Ruchy ciała, szczególnie przy oddychaniu - powiedział - i w cz ci działanie osmotyczne dostarczaj siły pompuj cej. Poluzował z lekka ci gacz piersi. - Odzyskana woda przepływa do kieszeni łownych, z których czerpie si j przez t rurk w chom tku na szyi. Ksi

przycisn ł brod do piersi, by zobaczy wylot rurki.

- Skuteczne i wygodne - powiedział. - wietne rozwi zanie techniczne. Kynes przykl kn ł, zbadał uszczelki nóg. - Mocz i fekalia przetwarzane s w podkładkach udowych - powiedział i wstał, sprawdził szczelno kołnierza, uniósł na nim osobn klap . - W otwartej pustyni nosi: si ten filtr na twarzy, a t rurk zako czon uszczelniaj cymi wtykami w nozdrzach. Wdech przez filtr naustny, wydech przez rurk nosow . W dobrze działaj cym freme skim stroju tracimy nie wi cej ni naparstek wilgoci dziennie, nawet je li si ugrz nie w sercu Wielkiego Ergu.

122

- Naparstek dziennie - powtórzył ksi naczółka stroju i powiedział:

. Kynes docisn ł palec do podkładki

- Tu czasami troch uwiera. Je li b dzie obciera , prosz mi powiedzie . Mógłbym to nieco cia niej dopasowa . - Dzi kuj - powiedział ksi . Poruszył ramionami, gdy Kynes si cofn ł, i poczuł, e wszystko le y na nim lepiej: bardziej przylega i mniej dra ni. Kynes zwrócił si do Paula. - Teraz kolej na ciebie, zuchu. Dobry człowiek, ale musi si nauczy odpowiednio do nas zwraca - pomy lał ksi . Paul stał biernie, kiedy Kynes sprawdzał mu ubiór. Miał dziwne uczucie w trakcie nakładania tego stroju o pomarszczonej liskiej powierzchni. W jego przed wiadomo ci była absolutna pewno , e nigdy przedtem nie nosił filtrfraka. Mimo to ka de doci gni cie przylepnych patek pod niedo wiadczonym okiem Gurneya wydawało mu si naturalne, instynktowne. Gdy ci gn ł si w piersi, by uzyska maksymalne działanie pompuj ce przy oddechu, wiedział, co robi i dlaczego. Gdy ci le dopasował patki szyjne i naczółka, wiedział, e zrobił to, by nie dopu ci do powstania obtarcia i p cherzy. Kynes wyprostował si i cofn ł z zaintrygowan min . - Nosiłe ju kiedy filtrfrak? - zapytał. - Mam go na sobie po raz pierwszy. - A wi c kto ci go dopasował? - Nie. - Twoje pustynne buty s przewi zane na ukos w kostkach. Kto ci tak kazał zrobi ? - Wydawało mi si ... e tak trzeba. - Bo rzeczywi cie tak trzeba. I Kynes pocieraj c policzek wspomniał słowa legendy: "On b dzie znał wasze zwyczaje, jakby si do nich urodził". - Tracimy czas - powiedział ksi . Wskazał w stron czekaj cego ornitoptera i ruszył przodem, oddaj c wartownikowi salut kiwni ciem głowy. Wdrapał si do rodka, zapi ł pasy bezpiecze stwa, sprawdził stery i przyrz dy. Statek skrzypiał, kiedy pozostali gramolili si na pokład. Kynes zapi ł swoje pasy i zwrócił uwag na komfort wn trza statku: puchowy luksus szarozielonej tapicerki, wiatła przyrz dów i smak przefiltrowanego i nawil onego powietrza w płucach, gdy po zatrza ni ciu drzwi o yły z furkotem wentylatory. Jak w łó ku - pomy lał.

123

- Wszystko gotowe, Sire - powiedział Halleck. Leto podał nap d na skrzydła, poczuł, jak wznosz si i opadaj - raz i drugi. Po dziesi ciu metrach byli w powietrzu ze skrzydłami usztywnionymi w poło eniu na płask, a silniki w ogonie z szumem wypychały ich w stromym wznoszeniu do góry. - Południowy wschód za Murem Zaporowym - powiedział Kynes. - Tam wła nie zaleciłem waszemu piachmistrzowi skierowa sprz t. - Dobrze. Ksi wszedł wira em w szyk swej powietrznej osłony, której statki zajmowały pozycje ubezpieczaj ce, gdy kierował si na południowy wschód. - Projekt i wykonanie tych filtrfraków wiadcz o wysokim poziomie my li technicznej - powiedział. - Którego dnia mog wam pokaza wytwórni w siczy - powiedział Kynes. - B dzie to dla mnie interesuj ce - rzekł ksi w niektórych miastach garnizonowych.

. - Wiem, e fraki wyrabia si te

- Nieudolne imitacje - odparł Kynes. - Ka dy dbaj cy o własn skór diunida nosi frak Fremenów. - I dzi ki temu nie traci wi cej ni naparstek wody dziennie? - W sprawnym filtrfraku, przy doci ni tej pokrywie naczółka, z wszystkimi uszczelkami w porz dku, tracimy wod głównie przez dłonie - powiedział Kynes. Mo na zało y frakowe r kawice, je li to, co robimy, nie wymaga precyzji, lecz wi kszo Fremenów na otwartej pustyni naciera sobie dłonie sokiem z li ci Covillea mexicana. On powstrzymuje pocenie. Ksi spojrzał w lewo na pop kany w dole krajobraz Muru Zaporowego - na rozpadliny udr czonej skały, na plamy ółtawego br zu porozrywane czarnymi liniami uskoków. Jakby kto upu cił ten l d z niebios i zostawił tam, gdzie si roztrzaskał. Przeci li płytki basen z wyra nymi konturami szarej łachy piasku rozlewaj cej si po nim z południowego wylotu kanionu. J zory piachu wpadały do basenu such delt zarysowan na tle ciemniejszej skały. Kynes opadł na oparcie my l c o bogatych w wod ciałach, jakie wymacał pod filtrfrakami. Na płaszczach nosili pasy tarczowe, u bioder głuszaki na zwolnione pociski, z szyi zwisały im na sznurkach alarmowe nadajniki wielko ci monety. Obaj, ksi i syn, mieli no e w pochwach na nadgarstkach, a te pochwy były nie le podniszczone. Ci dudzie zafrapowali Kynesa dziwn kombinacj mi kko ci i zbrojnej siły. W ich postawie było co zupełnie niepodobnego do Harkonnenów. - Kiedy przyjdzie ci zameldowa Imperatorowi o zmianie tutejszego rz du, czy powiesz, e przestrzegali my prawa? - spytał Leto. - Harkonnenowie odeszli, wy przyszli cie - powiedział Kynes. - I wszystko jest w porz dku?

124

Na chwil mi nie szcz ki Kynesa st ały, zdradzaj c jego podenerwowanie: - Jako planetolog i S dzia Zmiany jestem bezpo rednio poddanym Imperium... mój panie. Ksi

u miechn ł si ponuro.

- Przecie obaj jeste my realistami. - Pragn przypomnie , e Jego Wysoko

popiera to, co tu robi .

- Rzeczywi cie? A wła ciwie co tutaj robisz? W chwili krótkiej ciszy Paul pomy lał: Za mocno naciska tego Kynesa.. Zerkn ł na Hallecka, ale minstrel-wojownik ogl dał pustynny pejza . Kynes powiedział sztywno: - Oczywi cie mowa o moich obowi zkach planetologa. - Oczywi cie. - Przewa nie zajmuj si biologi suchego rodowiska i botanik ...troch bada geologicznych: wiercenia skorupy i analiza. Nigdy nie wyczerpie si do ko ca mo liwo ci całej planety. - Czy równie zajmujesz si badaniami przyprawy? Kynes zwrócił si do ksi cia i Paul zauwa ył tward lini policzka tego m czyzny. - Dziwne pytanie, Sire. - Miej na uwadze, Kynes., e teraz to moje lenno. Moje metody ró ni si od metod Harkonnenów. Nie obchodz mnie twoje badania nad przypraw , dopóki mam udział w twoich odkryciach. - Spojrzał na planetologa. - Harkonnenowie byli przeciwni badaniom przyprawy, nieprawda ? Kynes nie odpowiedział, odwzajemniaj c spojrzenie. - Mo esz mówi bez ogródek - odezwał si ksi

- bez obawy o swoj skór .

- Dwór imperialny jest rzeczywi cie bardzo daleko - zamruczał Kynes. A pomy lał: Czego ten nasi kni ty wod mi czak si spodziewaj Czy wydaje mu si , e jestem a tak głupi, by słu y intruzowi? Ksi

parskn ł miechem i skupił si na trzymaniu kursu.

- Wyczuwam nut goryczy w twoim głosie, sir. Wtargn li my tutaj z nasz hałastr obłaskawionych morderców, tak? I spodziewamy si , e natychmiast dostrze esz, i jeste my ró ni od Harkonnenów.

125

- Czytałem propagandówki, jakimi zalewacie sicz i wioski - rzekł Kynes. "Kochajcie dobrego ksi cia!" Wasz korpus prop... - Ej e! - warkn ł Halleck. Oderwał wzrok od okna, pochylił si do przodu. Paul poło ył mu dło na ramieniu. - Gurney! - powiedział ksi Harkonnenami.

. Obejrzał si . - Ten człowiek był długo pod

Halleck opadł na oparcie fotela. - Aha. - Twój człowiek, Hawat, jest subtelny - powiedział Kynes - ale jego cel był do jasny. - Udost pnisz nam wi c owe bazy - zapytał ksi

.

Kynes uci ł oschle: - S własno ci Jego Królewskiej Mo ci. - Nie s wykorzystywane. - Ale mog by . - Jego Królewska Mo

te tak my li?

Kynes rzucił ksi ciu złe spojrzenie. - Arrakis byłaby, rajem, gdyby jej władcy dostrzegali co wi cej prócz rycia za przypraw ! Nie odpowiedział na moje pytanie - pomy lał ksi

.

- Jak planeta ma si sta rajem bez pieni dzy? - zapytał. - Có po pieni dzach, skoro nie da si kupi tego, co potrzeba? Ach tak! - pomy lał ksi

. I powiedział:

- Porozmawiamy o tym innym razem. Chyba zbli amy si ju do kraw dzi Muru Zaporowego. Mam trzyma kurs? - Trzyma kurs - wymamrotał Kynes. Paul wyjrzał przez okno. Pod nimi sp kany grunt zaczynał opada wzburzonymi falami ku gołej skalnej płaszczy nie i ostremu jak nó szelfowi. Za szelfem półksi ycowe paznokcie wydm szły a po horyzont, z tu i ówdzie rozmazan w dali plamk , ciemniejszym kleksem mówi cym o czym ; co nie było piaskiem. By mo e wychodniami warstwy skalnej. W tym st ałym od upału powietrzu Paul nie był niczego pewny.

126

- Czy tam na dole s jakie ro liny? - zapytał. - Troch - powiedział Kynes. - W strefie ycia na tej szeroko ci wyst puje przewa nie to, co nazywamy drugorz dnymi złodziejami wody, przystosowanymi do wzajemnego ograbiania si z wilgoci, pochłaniaj cymi ladow ros . Pewne rejony pustyni obfituj w ycie. Ale wszystko, co yje,, posiadło sztuk przetrwania w tych trudnych warunkach. Znalazłszy si tam na dole musisz na ladowa owo ycie albo zgin . - To znaczy okrada innych z wody? - zapytał Paul. Sama idea napełniła go oburzeniem, co zdradzał jego głos. - Robi si to - powiedział Kynes - ale niezupełnie o to mi chodziło. Widzisz, mój klimat wymaga specyficznego podej cia do wody. Nie zapomina si o niej ani na chwil . Nie marnuje si niczego, co zawiera w sobie wilgo . A ksi

pomy lał: mój klimat!

- Skr na wiatr dwa stopnie bardziej na południe, mój panie - powiedział Kynes. - Z zachodu idzie wichura Ksi skin ł głow . Sam zauwa ył kł by br zowego pyłu. Poło ył w zakr t ornitopter i zobaczył, jak skrzydła eskorty przechylaj si w wira u, by go nie zgubi , i odbijaj mleczn pomara czowo załamanego w pyle wiatła. - Dzi ki temu powinni my obej bezpiecznie czoło huraganu - rzekł Kynes. Taki piasek musi by niebezpieczny, kiedy si w niego wleci - zauwa ył Paul. Czy rzeczywi cie przecina on najtwardsze metale? - Na tej wysoko ci to nie jest piasek, tylko pył - wyja nił Kynes. Niebezpiecze stwo, jakie on stwarza, to brak widoczno ci, turbulencja, zatkanie wlotów. - Czy zobaczymy dzi samo wydobywanie przyprawy? - spytał Paul. - Bardzo mo liwe - odparł Kynes. . Paul zagł bił si w fotelu. Za pomoc pyta i nad wiadomo ci dokonał czego , co jego matka nazywała "rejestracj " osobnika. Znał teraz Kynesa na pami barw głosu, ka dy szczegół twarzy i gestu. Nienaturalna fałda lewego r kawa mówiła o no u w pochwie na ramieniu. Talia była dziwnie wybrzuszona. Słyszał, e ludzie pustyni nosz w pasie szarf , za któr wtykaj niezb dne drobiazgi. Mo e wybrzuszenie pochodziło od takiej szarfy, bo na pewno nie od ukrytego pasa tarczy. Miedziana zapinka z wygrawerowanym wizerunkiem zaj ca spinała kołnierz jego płaszcza. Drug , mniejsz , z podobnym wizerunkiem miał przy zarzuconym na plecy kapturze. Halleck odwrócił si w fotelu obok Paula, si gn ł do przedziału w ogonie i wyci gn ł swoj baliset . Kynes obejrzał si , kiedy Halleck stroił instrument, po czym wrócił do obserwowania kursu.

127

- Czego chciałby posłucha , młody panie? - zapytał Halleck. - Sam co wybierz, Gurney - powiedział Paul. Halleck przysun ł ucho do pudła rezonansowego, wzi ł akord i za piewał cichutko:

Nasi ojce jedli mann pustyni, w arze miejsc, gdzie lataj cyklony. Panie, zbaw nas od strasznej ziemi! Zbaw nas...aaach, zbaw nas od martwej, suchej ziemi. Kynes zerkn ł na ksi cia i powiedział: - Podró ujesz z małym zaiste oddziałem stra y, mój panie. Czy wszyscy twoi ludzie posiadaj tak wiele talentów? - Gurney? - ksi roze miał si . - Gurney jest jedyny w swoim rodzaju. Lubi go mie przy sobie dla jego oczu. Niewiele przegapi . Planetolog zmarszczył czoło. Nie gubi c rytmu swej melodii Halleck do piewał:

Bo jam jest jak sowa pustyni, o! O tak! Jam jest jak sowa pus-ty-ni! Ksi si gn ł w dół. wyj ł z tablicy przyrz dów mikrofon, wł czył go kciukiem, powiedział: - Dowódca do Eskorty Gemma. Obiekt lataj cy w godzinie dziewi tej, sektor B. Jak z rozpoznaniem? - To tylko du y ptak - powiedział Kynes i dodał: - Masz bystre oczy. - Eskorta Gemma. Obiekt zbadany w pełnym powi kszeniu. To jest du y ptak. Paul spojrzał we wskazanym kierunku, dostrzegł odległy punkt, kropk w przerywanym ruchu, i u wiadomił sobie, jak przewra liwiony musi ego ojciec. Wszystkie zmysły w pełnym pogotowiu. - Nie zdawałem sobie sprawy, e spotyka si takie wielkie ptaki tak daleko w gł bi pustyni - powiedział ksi .

128

- To zapewne orzeł - powiedział Kynes. - Wiele stworze zaadaptowało si do tego miejsca. Ornitopter przemkn ł nad nag skaln równin . Paul spojrzał w dół z wysoko ci dwóch tysi cy metrów, zobaczył pomarszczony cie ich statku i eskorty. Grunt pod nimi wygl dał płasko, lecz zmarszczki cienia wiadczyły o czym przeciwnym. - Czy kto wyszedł kiedy z pustyni? - zapytał ksi

.

Halleck przestał gra . Nachylił si , by uchwyci odpowied . - Nie z gł bokiej pustyni - powiedział Kynes. - Ludzie wychodzili z drugiej strefy wiele razy. Prze yli dzi ki temu, e szli przez skaliste obszary, gdzie rzadko zapuszczaj si czerwie. Ton głosu Kynesa przykuł uwag Paula. Czuł, e wszystkie jego zmysły zostały zaalarmowane tak, jak je wyszkolono. - Aach, czerwie - powiedział ksi

. - Musz kiedy zobaczy czerwia.

- Mo e dzisiaj zobaczysz - powiedział Kynes. - Gdziekolwiek jest przyprawa, tam s czerwie. - Zawsze? - spytał Halleck. - Zawsze. - Czy istnieje zwi zek mi dzy czerwiem a przypraw ? - spytał ksi

.

Kynes obrócił si i Paul zobaczył zasznurowane usta, gdy przemówił: - One broni piasków przyprawnych. Ka dy czerw ma okre lone...terytorium. Je li chodzi o przypraw ...kto wie? Zbadane przez nas okazy czerwi ka podejrzewa zło one chemiczni przemiany wewn trzni. Znajdujemy lady kwasu chlorowodorowego w przewodach anatomicznych, bardziej zło one zwi zki kwasowe w innych miejscach. Polecam swoj monografi na ten temat. - I tarcza nie jest adn obron ? - spytał ksi

.

- Tarcze! - zadrwił Kynes. - Wł cz tarcz w strefie czerwia, a przypiecz tujesz swój los. Czerwie ignoruj granice terytoriów, ci gaj z oddali, by zaatakowa tarcz . aden człowiek nosz cy tarcz nie prze ył nigdy takiego ataku. - Wi c w jaki sposób chwyta si czerwie? - Pora enie ka dego pier cienia z osobna pr dem wysokiego napi cia jest jedynym znanym sposobem na zabicie b d pojmanie czerwia w cało ci powiedział Kynes. - Mo na je oszołomi i porozrywa materiałami wybuchowymi, lecz ka dy pier cie yje niezale nym yciem. Oprócz energii atomowej nie znam adnego materiału wybuchowego o sile dostatecznej, by zabi du ego czerwia. One s niewiarygodnie odporne.

129

- Dlaczego nie próbowano ich wyt pi ? - zapytał Paul. - To zbyt kosztowne - powiedział Kynes. Zbyt wielki obszar na tak operacj . Paul odchylił si do tyłu w swoim k cie. Jego zmysł prawdy, wra liwo na odcienie tonu mówiły mu, e Kynes kłamie i wypowiada półprawdy. I pomy lał: Je li zachodzi relacja mi dzy przypraw a czerwiami, wyt pienia czerwi zniszczyłoby przypraw . - Niebawem nikt ni b dzie musiał wychodzi z pustyni - powiedział ksi . Wystarczy pstrykn tymi małymi nadajniczkami na naszych szyjach i ratunek jest w drodze. Niedługo b d je nosili wszyscy nasi robotnicy. Organizujemy specjaln słu b ratownicz . - Wielce chwalebne - powiedział Kynes. - Twój ton wiadczy, e si z tym nie zgadzasz - powiedział ksi

.

- Nie zgadzam? Oczywi cie, e si zgadzam, ale z tego niewiele b dzie po ytku. Elektryczno statyczna z burz piaskowych zagłusza wiele sygnałów. Nadajniki milkn od zwarcia. Ju ich tu próbowano, nie wiecie? Arrakis jest okrutna dla sprz tu. I je li czerw na kogo poluje, czasu jest niewiele. Cz sto ma si nie wi cej ni pi tna cie do dwudziestu minut. - Co by radził? - zapytał ksi

.

- Pytasz mnie o rad ? - Jako planetologa, tak. - Posłuchasz mojej rady? - Je li sensowna... - Doskonale, mój panie. Nigdy nic podró uj samotnie. Ksi

odwrócił si od przyrz dów.

- To wszystko? - To wszystko. Nigdy nie podró uj samotnie. - A je eli człowiek zgubi si w burzy i b dzie zmuszony l dowa ? - zapytał Halleck. - Czy mo e co zrobi ? - "Co " to bardzo ogólne sformułowanie. - Co t y by zrobił? - zapytał Paul. Kynes spojrzał na niego zimnym wzrokiem i odwrócił si z powrotem do ksi cia. - Pami tałbym o ochronie mego filtrfraka przed uszkodzeniem. Poza stref czerwia lub w skałach zostałbym przy statku. Gdybym wyl dował na otwartych piaskach, zwiewałbym od statku co sił w nogach. Wystarczy odległo

130

około tysi ca metrów. Potem ukryłbym si pod płaszczem. Czerw dopadłby statku, a mnie mo e by przegapił. - Co potem? - zapytał Halleck. Kynes wzruszył ramionami. - Czeka , a czerw odejdzie. - To wszystko? - zapytał Paul. - Jak ju nie ma czerwia, mo na spróbowa wyj - powiedział Kynes. - Trzeba i ostro nie, omijaj c graj ce piaski i baseny z pyłopływami, w stron najbli szej strefy skał. Takich stref jest wiele. Jest szansa na powodzenie. - Graj ce piaski? - zapytał Halleck. - Piasek w stanie zag szczenia - wyja nił Kynes. - Najl ejsze st pni cie wprawia je w dudnienie. To zawsze ci ga czerwie. - A basen pyłopływu? - zapytał ksi

.

- Ró ne zapadliska w pustyni przez stulecia wypełniły si pyłem. Niektóre s tak rozległe, e maj pr dy i pływy. Wszystkie pochłon tego, kto nieopatrznie tam wejdzie. Halleck oparł si wygodnie, wzi ł akord na balisecie. Po chwili za piewał:

Tam goni dzikie bestie pustyni, dybi na niewini tek szeregi, Oooch, nie ku bogów pustyni, bo znajdziesz si w elegii. Pułapki tej... Urwał, wychylaj c si do przodu. - Kurzawa przed nami, Sire. - Widz , Gurney. - Tego wła nie szukamy - powiedział Kynes. Paul wyci gn ł szyj , by zerkn w przód, dojrzał kł bi c si ółt chmur nisko nad powierzchni pustyni, jakie trzydzie ci kilometrów przed sob .

131

- To jeden z waszych g sieników - powiedział Kynes. - Jest na powierzchni, co znaczy, e trafił na przypraw . Chmura to piasek wydmuchiwany po odwirowaniu przyprawy. Nie ma drugiej takiej chmury na wiecie. - Statek nad ni - powiedział ksi

.

- Widz dwa...trzy...cztery szperacze - rzekł Kynes. - Wypatruj znaku czerwia. - Znaku czerwia? - zapytał ksi

.

- Fali piaskowej sun cej na g sienik. B d te mieli sondy sejsmiczne na ziemi. Czasami czerwie w druj zbyt gł boko, by fala si pokazała - Kynes obiegł spojrzeniem niebo dokoła. - W pobli u powinna by zgarniarka, ale jej nie widz . - Czerw przychodzi zawsze, co? - zapytał Halleck. - Zawsze. Paul wychylił si przed siebie, dotkn ł ramienia Kynesa. - Jak du e terytorium obstawia czerw? Kynes zmierzył go kosym spojrzeniem. Ten dzieciak nie przestaje zadawa dorosłych pyta . - To zale y od rozmiarów czerwia. - Jaki jest rz d wielko ci? - zapytał ksi

.

- Du e mog zajmowa trzysta i czterysta kilometrów kwadratowych. Małe... nadepn ł na hamulce strumieniowe. Statkiem szarpn ło, Przerwał, gdy ksi silniki w ogonie zaszeptały i ucichły. Szcz tkowe skrzydła wydłu yły si , zagarn ły powietrze. Statek zamienił si w pełny ornitopter, kiedy ksi przechylał go w zakr t, utrzymuj c skrzydła w łagodnym łopocie i wskazuj c lew r k w dal na wschód poza g sienikowy kombajn. - Czy to jest znak czerwia? Kynes przechylił si przez ksi cia, by spojrze . Paul i Halleck skupili si razem wygl daj c w tym samym kierunku i Paul zauwa ył, jak ich eskorta zaskoczona nagłym manewrem. pomkn ła naprzód i teraz zawraca. G sienikowy kombajn znajdował si w prostej linii przed nimi, w odległo ci jeszcze około trzech kilometrów. Tam gdzie wskazał ksi , dukty sierpowatych wydm cieliły si cieniowanymi zmarszczkami po horyzont, a przecinaj c je prost , nadbiegaj c z dali lini , sun ł podłu ny, ruchomy pagórek - fala piasku. Paulowi przypominało to lustro wody, które zakłóca płyn ca tu pod jej powierzchni wielka ryba. - Czerw - powiedział Kynes. - Du y. Cofn ł si w fotelu, chwycił z tablicy. rozdzielczej mikrofon, przerzucił selektor na inn cz stotliwo . Wpatruj c si w siatk współrz dnych na wałkach pod sufitem kabiny, powiedział do mikrofonu:

132

- Wzywam g sienik dziewi tk Delta Ajax. Ostrzegawczy znak czerwia. G sienik dziewi tka Delta Ajax. Ostrzegawczy znak Czerwia. Prosz potwierdzi . Czekał. Z gło nika dobiegały trzaski, po czym głos: - Kto wzywa dziewi tki Delta Ajax? Odbiór. - Nie wygl da, eby si tym specjalnie przej li - zauwa ył Halleck. Kynes odezwał si do mikrofonu: - Nie rejestrowany lot około trzech kilometrów na północny wschód od was. Znak czerwia na przechwytuj cym kursie, namiar wasza pozycja, przypuszczalny kontakt dwadzie cia pi minut. Inny głos zabuczał w gło niku: - Tu szperacz dozorowiec. Potwierdzam namiar. Zosta cie na nasłuchu do zliczenia kontaktu. Zapadła cisza, po czym: - Kontakt za dwadzie cia sze rejestrowanym locie Odbiór.

minut zero zero. Kto jest w tym nie

Zerwawszy z siebie pasy, Halleck rzucił si do przodu mi dzy Kynesa i ksi cia. - Czy to normalna cz stotliwo

robocza, Kynes.

- Tak. A bo co? - Kto jest na nasłuchu? - Tylko załogi pracuj ce w tym rejonie. To zmniejsza interferencj . Gło nik zatrzeszczał i ponownie usłyszeli: - Tu dziewi tka Delta Ajax. Kto bierze premi za ten znak? Odbiór. Halleck zerkn ł na ksi cia. - Przyznaje si premi zale n od urobku przyprawy dla tego, kto pierwszy ostrze e przed czerwiem - powiedział Kynes. - Oni chc wiedzie ... - Powiedz im, kto pierwszy dostrzegł tego czerwia - rzekł Halleck. Ksi kiwn ł głow . Kynes chwil bił si z my lami, po czym podniósł mikrofon: - Premia szperacza dla ksi cia Leto Atrydy. Ksi

Leto Atryda. Odbiór.

Głos w gło niku był bezbarwny i cz ciowo zniekształcony zakłóceniami atmosferycznymi. - Zrozumieli my i dzi kujemy.

133

- A teraz powiedz im, by podzielili premi mi dzy siebie - rozkazał Halleck. Powiedz im, e takie jest yczenie ksi cia. Kynes wzi ł gł boki oddech. - Ksi Odbiór.

yczy sobie, eby premi rozdzieli w ród załogi. Słyszycie mnie?

- Słyszymy i dzi kujemy - powiedział gło nik. - Zapomniałem nadmieni - wtr cił ksi jako rzecznik prasowy.

- e Gurney to równie wielki talent

Kynes łypn ł zaintrygowanym okiem na Hallecka. - W ten sposób ludzie zobacz , e ksi troszczy si o ich bezpiecze stwo rzekł Halleck. - Wie si rozniesie. To było na roboczej cz stotliwo ci obszaru; niepodobna, by odbierali j agenci Harkonnenów. - Zerkn ł przez okno na powietrzn osłon . - I jeste my w niemałej sile. Warto było zaryzykowa . Ksi wprowadził statek w zakr t kieruj c go na tuman piasku buchaj cego z g sienikowego kombajnu. - Co teraz b dzie? - Gdzie w pobli u znajduje si zgarniarka - powiedział Kynes - Nadleci i zabierze g sienik. - A je li zgarniarka si rozbije? - spytał Halleck. - B dzie o jedn maszyn mniej - odparł Kynes. - Zejd nisko nad g sienik, mój panie, to ci zainteresuje. Ksi popatrzył spode łba i zaj ł si sterami, poniewa weszli w turbulencj powietrza nad g sienikiem. Paul spojrzał w dół i zobaczył rzygaj ce nadal piaskiem metalowo-plastikowe monstrum pod nimi. Wygl dało jak ogromny br zowo-niebieski uk z mnóstwem szerokich g sienic na rozpostartych wokoło ramionach. Na przedzie spostrzegł odwrócony lejek gigantycznego ryja wetkni ty w ciemny piasek. - Bogate zło e przyprawy, s dz c po barwie - powiedział Kynes. - Nie przerw pracy a do ostatniej chwili. Ksi dał wi cej mocy na skrzydła, usztywnił je, by stromiej opadały podczas schodzenia w kołuj cym lizgu nad g sienik. Rzut oka w lewo i w prawo upewnił go, e osłona pozostała na tym samym pułapie kr c nad jego głow . Paul przypatrzył si dokładnie ółtemu obłokowi buchaj cemu z wylotów dmuchaw g sienika i wzrokiem odszukał w pustyni nadci gaj cy znak czerwia. - Czy nie powinni my słysze wezwania zgarniarki? - zapytał Halleck. - Zwykle maj skrzydło na innej cz stotliwo ci - powiedział Kynes.

134

- Czy na wszelki wypadek nie powinni mie dwóch zgarniarek na ka dy g sienik? - nie wytrzymał ksi . - Na tej maszynie w dole b dzie pewnie dwudziestu sze ciu ludzi, nie mówi c ju o cenie urz dzenia. Kynes powiedział: - Nie macie tyle dod... Nie doko czył, gdy gło nik wybuchn ł roze lonym głosem: - Nikt nie widzi skrzydła? Nie zgłasza si . Gło nik wypełniły zakłócaj ce trzaski, które zagłuszył nagle sygnał przeci enia; potem cisza i znowu ten sam głos: - Meldowa numerami! Odbiór. - Tu szperacz dozorowiec. Ostatni raz widziałem skrzydło do wysoko, kr yło oddalaj c si na północny zachód. Nie widz go teraz. Odbiór. - Szperacz pierwszy: wynik negatywny. Odbiór. - Szperacz drugi: wynik negatywny. Odbiór. - Szperacz trzeci: wynik negatywny. Odbiór. Cisza. Ksi spojrzał w dół. Cie jego własnego statku przesuwał si wła nie nad g sienikiem. - Tylko cztery szperacze, zgadza si ? - Zgadza - potwierdził Kynes. - Pi w naszej eskadrze - powiedział ksi . - Nasze statki s wi ksze. Mo emy upcha dodatkowo trójk do ka dego. Ka dy z ich szperaczy powinien by w stanie oderwa si od ziemi z dwójk . Paul wykonał rachunek w pami ci i zauwa ył: - Zostaje trzech. - Dlaczego nie maj po dwie zgarniarki na ka dy g sienik? - warkn ł ksi

.

- Nie macie tyle dodatkowego sprz tu - powiedział Kynes. - Tym bardziej powinni my chroni ten, który posiadamy! Gdzie mogła si zawieruszy zgarniarka? - spytał Halleck. - Mogła gdzie przymusowo wyl dowa poza zasi giem wzroku - odparł Kynes. Ksi

złapał mikrofon, zawahał si z kciukiem zwieszonym nad przyciskiem.

- Jak oni mogli straci z oczu zgarniark ?

135

- Cał uwag skupiaj na ziemi wypatruj c znaku czerwia - powiedział Kynes. Ksi wgniótł kciukiem przycisk, powiedział do mikrofonu: Mówi wasz ksi . Schodzimy do l dowania, by zabra załog dziewi tki Delta Ajax. Rozkazuj to samo szperaczom. Szperacze siadaj po wschodniej stronie. My zajmiemy zachodni . Odbiór. Si gn ł do tablicy rozdzielczej, wcisn ł własn cz stotliwo dowodzenia i powtórzywszy rozkaz swej osłonie powietrznej oddał mikrofon Kynesowi. Kynes wrócił na cz stotliwo robocz i z gło nika bluzn ło: - ...prawie pełn ładowni przyprawy! Mamy prawie pełn ładowni ! Nie mo emy tego zostawi dla jakiego cholernego czerwia! Odbiór. - Do cholery z przypraw ! - warkn ł ksi powiedział:

. Wyrwał z powrotem mikrofon i

- Przyprawy nam nie zabraknie. Dla trzech spo ród was nie starczy miejsc w naszych statkach. Ci gnijcie losy albo jako inaczej ustalcie, kto ma lecie . Ale lecicie, i to jest rozkaz! Ponownie wbił Kynesowi w dłonie mikrofon i wymamrotał "przepraszam", gdy Kynes zamachał stłuczonym palcem. - Ile czasu? - spytał Paul. - Dziewi

minut - powiedział Kynes.

- Ten statek ma wi ksz moc od reszty - rzekł ksi . - Je li wystartujemy na silniku przy trzech czwartych skrzydeł, mo emy wcisn dodatkowego człowieka. - Piasek jest grz ski - powiedział Kynes. - Z czterema dodatkowymi lud mi na pokładzie mogliby my przy starcie silnikiem połama skrzydła, Sire - rzekł Halleck. - Nie na tym statku - rzucił ksi . Poci gn ł stery na siebie siadaj c lizgowym lotem obok g sienika. Skrzydła przechyliły si , wyhamowały ornitopter, który zarył si płozami nie dalej ni dwadzie cia metrów od kombajnu. G sienik był teraz cichy, przestał rzyga piaskiem z odpowietrzników. Dobiegał od niego jedynie słaby, mechaniczny pomruk, który stał si bardziej uchwytny dla ucha, kiedy ksi otworzył drzwi po swojej stronie. Uderzył ich natychmiast w nozdrza zapach cynamonu - ci ki, gryz cy. Z gło nym łopotem szperacz osiadł lizgiem na piasku z drugiej strony g sienika. Eskorta pikowała, by l dowa w jednej linii z ksi ciem. Wygl daj c na kombajn Paul ujrzał, jak zmalały przy nim wszystkie. ornitoptery komary przy drapie nym uku. - Gurney, wyrzu cie z Paulem tamto tylne siedzenie - polecił ksi . Własnor cznie skr cił korb skrzydła do trzech czwartych, ustawił ich k t, sprawdził stery silników gondoli.

136

- Dlaczego, u diabła, nie wyła

z tej maszyny?

- Licz , e poka e si zgarniarka - powiedział Kynes. - Maj jeszcze par minut. Uciekł spojrzeniem na wschód. Wszyscy obejrzeli si w tym samym kierunku, ale nie wypatrzyli adnego znaku czerwia, tylko w powietrzu czuło si ci ar pełnego napi cia niepokoju. Ksi wzi ł mikrofon, wł czył cz stotliwo dowodzenia i powiedział: - Dwóch z was wyrzuci generatory tarcz. Po kolei. W ten sposób zabierzecie jeszcze po jednym człowieku. Nie zostawimy nikogo temu potworowi. - Przerzucił si z powrotem na cz stotliwo robocz i warkn ł: - No dobra, wy w dziewi tce Delta Ajax! Wyłazi ! Ju ! To rozkaz waszego ksi cia! W podskokach, bo wezm rusznic laserow i potn ten g sienik na kawałki! Na przodzie kombajnu odskoczyła pokrywa luku, z tyłu druga, jeszcze jedna na szczycie. Ludzie wysypali si zje d aj c i staczaj c si w dół na piasek. Ostatni wyłonił si wysoki m czyzna w połatanym płaszczu roboczym. Zeskoczył na g sienic , potem na ziemi . Ksi odwiesił mikrofon na tablic i wychyliwszy si na płat skrzydła zawołał: - Po dwóch ludzi do ka dego z waszych szperaczy! M czyzna w połatanym płaszczu zacz ł dzieli swoj załog na dwójki, popychaj c je w kierunku czekaj cych po drugiej stronie statków. - Czterech tutaj! - krzykn ł ksi . - Czterech do statku za mn ! - wskazał palcem na ornitopter eskorty zaraz za swoim. Gwardzi ci wyrywali wła nie z niego generator tarczowy. - I czterech do, tamtego statku dalej. - Wskazał na drugi eskortowiec pozbawiony ju generatora. - Po trzech do ka dego z pozostałych. Biegiem, szczury piaskowe! Wysoki m czyzna doko czywszy podziału swej załogi brn ł przez piasek, prowadz c trzech towarzyszy. - Słysz czerwia, ale go nie widz - powiedział Kynes. Nagle usłyszeli to wszyscy pozostali - lizgowy pochrz st, daleki, lecz coraz bli szy. - Partacka robota - mrukn ł ksi . Wokoło statki zacz ły podrywa si z piasku. Przypominało to ksi ciu obrazek z d ungli na jego rodzimej planecie; nagłe wyj cie na por b i cierwniki zrywaj ce si w niebo od padliny bawołu. Przyprawiarze dobrn li do burty ornitoptera i zacz li włazi do rodka za plecami ksi cia. Halleck pomagał wci gaj c ich do tyłu. - Włazimy, chłopaki! - rzucił. - Raz, dwa! Wci ni ty przez zapoconych m czyzn w k t Paul wdychał lepk wo strachu; zobaczył, e dwaj z nich mieli marnie spasowane przy szyjach filtrfraki.

137

Zatrzymał informacj w pami ci, by zapobiec temu na przyszło . Ojciec b dzie musiał zarz dzi ostrzejsze rygory w zwi zku z filtrfrakami. Ludzie nabieraj skłonno ci do fuszerki, je li si nie pilnuje takich spraw. Ostatni człowiek wpadł na tył zdyszany, wołaj c: - Czerw! Jest tu , tu ! Odpalajcie! Ksi

usadowił si w fotelu i powiedział nachmurzony:

- Mamy jeszcze prawie trzy minuty według pierwotnego zliczenia kontaktu. Zgadza si , Kynes? - Zatrzasn ł i sprawdził drzwi. - Prawie co do joty, mój panie - powiedział Kynes i pomy lał: Opanowany typ, ten ksi . kiwn ł głow , - Tutaj wszystko w porz dku, Sire - zameldował Halleck. Ksi prze ledził start swego ostatniego eskortowca. Ustawił zapłon, jeszcze raz zerkn ł na skrzydła i przyrz dy, wcisn ł kolejno zapłonu. Start wgniótł ksi cia i Kynesa gł boko w fotele, sprasował ludzi w ogonie. Kynes obserwował, w jaki sposób ksi operuje sterami - delikatnie, pewnie. Ornitopter oderwał si ju zupełnie studiował przyrz dy, obejrzał si w jedn i drug stron na od ziemi, ksi skrzydła. - Jest bardzo ci ki, Sire - powiedział Halleck. - W granicach tolerancji dla tego statku - odparł ksi . - Chyba nie my lałe powa nie, e naraziłbym na szwank jego ładunek, co, Gurney? - Ani przez chwil , Sire. Ksi przechylił statek w długim, łagodnym wira u wzbijaj c si nad g sienikiem. Wgnieciony w k t pod oknem Paul wlepiał oczy w ucichł maszyn na piasku. Znak czerwia urwał si jakie czterysta metrów od g sienika. Piasek wokół kombajnu zafalował. - Czerw znajduje si teraz pod g sienikiem - powiedział Kynes. - Za chwil b dziecie wiadkami czego , co niewielu ogl dało. Drobiny pyłu za miły piach przy g sieniku. Wielka machina zacz ła chyli si na praw stron . Tam z jej prawej strony formował si gigantyczny lej wiruj cego piasku. Wirował coraz szybciej i szybciej. Teraz piach i pył wypełniały powietrze w promieniu setek metrów. 1 wtedy go zobaczyli! Z piasku wynurzył si przepastny otwór. wiatło słoneczne zamigotało na połyskliwych, białych ostrokołach. w jego gł bi. Paul ocenił, e rednica otworu przynajmniej dwukrotnie przekracza długo g sienika. Patrzył, jak maszyna osuwa si do rozwarcia w kipieli piasku i pyłu. Otwór wycofał si .

138

- Bogowie, co za potwór! - wyszeptał m czyzna obok Paula. - Zagarn ł cał nasz cholern przypraw ! - warkn ł inny. - Kto za to zapłaci - powiedział ksi

. - Obiecuj wam.

Po determinacji w głosie ojca Paul odgadł jego gł boki gniew. Odnalazł go te i w sobie. To było karygodne niedbalstwo! W ciszy, jaka zapadła, dosłyszeli głos Kynesa: - Niech b dzie błogosławiony Stworzyciel i Jego woda - wyszeptał Kynes. Błogosławione Jego przybycie i odej cie. Niechaj Jego droga oczy ci wiat. Niech zachowa On wiat dla Swych ludzi. - Co tam mruczysz? - spytał ksi . Ale Kynes zachował milczenie. Paul rozejrzał si po stłoczonych wokół siebie ludziach. Patrzyli z l kiem na tył głowy Kynesa. Jeden wyszeptał: - Liet. Kynes obejrzał si rzucaj c gro ne spojrzenia. M czyzna schował si , skonsternowany. Kto z uratowanych ludzi pocz ł kasła - sucho, rozdzieraj co. Po chwili wykrztusił: - Niech piekło pochłonie t diabeln dziur ! Wysoki diunida, który ostatni opu cił g sienik, powiedział: - Nie gadaj tyle, Coss. To le robi na kaszel. Poruszył si w ród m czyzn, a wypatrzył pomi dzy nimi tył głowy ksi cia Leto. - R cz , e ksi Leto. Tobie to składamy dzi ki za ycie. Byli my o krok od mierci, zanim si zjawiłe . - Sied cicho, człowieku, i daj ksi ciu prowadzi statek - mrukn ł Halleck. Paul zerkn ł na niego. On sam równie widział zmarszczki na szcz ce ojca. Kiedy ksi był w ciekły, nale ało chodzi na palcach. Leto zacz ł wyprowadza przechylony ornitopter o szerokiego wira u, wstrzymał si widz c, e znowu co si rusza na piasku. Czerw wycofał si w gł biny, a teraz w pobli u dawnego miejsca g sienika widoczne były dwie sylwetki uchodz ce od leja w piachu na północ. Wydawało si , e lizgaj si one po powierzchni ledwie wzbijaj c pył za sob . - Co ta za jedni tam w dole? - warkn ł ksi

.

- Dwaj faceci, którzy zabrali si na przeja d k , seer - odparł diunida. - Dlaczego nie wspomniano o nich ani słowem? - Zrobili to na własne ryzyko, seer.

139

- Mój panie - powiedział Kynes - ci ludzie wiedz , jak niewiele mo na zrobi dla ofiar pustyni w krainie czerwia. - Wy lemy po nich statek z bazy - uci ł ksi

.

- Jak sobie yczysz, mój panie - rzekł Kynes. - Ale kiedy statek tutaj dotrze, prawdopodobnie nic b dzie kogo ratowa . - Wy lemy statek tak czy owak - odparł ksi

.

- Byli prawie dokładnie tam, gdzie wyszedł czerw - powiedział Paul. - Jak oni uciekli? - ciany krateru osuwaj si i st d złudna ocena odległo ci - powiedział Kynes. - Marnujemy tu paliwa, Sire - o mielił si zauwa y Halleck. - Nie da si ukry , Gurney. Ksi zawrócił statek w kierunku Muru Zaporowego. Jego eskorta zeszła z kr enia pozycyjnego zajmuj c stanowiska nad nimi i na skrzydłach. Paul rozmy lał nad tym, co powiedzieli diunida i Kynes. Wyczuwał półprawdy, zwyczajne kłamstwa. Tamci ludzie na piasku lizgali si po nim z tak pewno ci , posuwali si w wyra nie przemy lany sposób, aby unikn ponownego wywabienia czerwia z jego czelu ci. Fremeni - pomy lał Paul. - Któ inny czułby si tak pewnie na powierzchni piasku? Kogó innego mo na była spokojnie pozostawi samemu sobie - bo nic mu nie groziło? Oni potrafi tu y ! Umiej przechytrzy czerwia! - Co robili Frcmcni na tym g sieniku? - zapytał Paul. Kynes odwin ł si da tyłu. Wysoki diunida wbił w Paula szeroko otwarte oczy bł kit w ród bł kitu w bł kicie. - Co to za chłopak? - zapytał. Halleck przesun ł si staj c mi dzy nim a Paulem. - To Paul Atryda, ksi

cy dziedzic.

- Czemu plecie, e na naszej landarze byli Fremeni? - Tak wygl dali - powiedział Paul. Kynes prychn ł. - Fremenów nic poznaje si po wygl dzie! Zmierzył diunid wzrokiem. - Ty, co to byli za ludzie? - Kumple jednego z naszych - powiedział diunida. - Zwyczajni kumple z wioski, chcieli zobaczy piaski przyprawne.

140

Kynes odwrócił głow . - Fremeni! - Ale wspomniał słowa wyroczni: "Lisan al-Gaib przejrzy wszelkie wybiegi". - Oni s ju martwi pewnikiem, młody paniczu - powiedział diunida. - Nie powinni my si le o nich wyra a . Jednak Paul słyszał fałsz w ich głosach, czuł gro b , która sprawiła, e Halleck instynktownie przyj ł obronn pozycj . Powiedział oschle: - Wybrali sobie straszliwe miejsce na mier . Nie odwracaj c si Kynes rzekł: - Kiedy Bóg wyznacza jakiej istocie miejsce mierci, sprawia On, by potrzeby j w owe miejsce przywiodły. Leto obrócił twarde spojrzenie na Kynesa. A Kynes odwzajemniaj c to spojrzenie poczuł si zakłopotany tym, czego tutaj był wiadkiem. Tego ksi cia bardziej obchodzili ludzie ni przyprawa. Zaryzykował yciem własnym i yciem własnego syna dla ratowania ludzi. Machn ł r k na strat g sienika. Zagro enie ycia ludzi wprawiło go we w ciekło . Takiemu przywódcy jest si wiernym na mier . Trudno go pobi . Wbrew własnej woli i wszystkim poprzednim os dom Kynes przyznał si przed sob : Podoba mi si ten ksi .

141

Rozdział 16 Wielko to chwilowe prze ycie. Nigdy nie bywa racjonalna. Poniek d zale y od mitotwórczej wyobra ni rodzaju ludzkiego. Człowiek prze ywaj cy wielko musi czu mit, w którym istnieje. Musi odbija to, co na pada. I musi umie mia si z siebie. Tylko tak wyzwoli si od wiary we własne aspiracje. miech jest wszystkim, co pozwala mu porusza si wewn trz siebie. Bez miechu nawet chwilowa wielko zniszczy człowieka. z "My li zebranych MuadDiba" w opracowaniu ksi niczki Irulan W sali jadalnej wielkiego pałacu Arrakin zapalono dryfowe lampy na wypadek wczesnych ciemno ci. Rzucały ółte łuny ku górze na czarny łeb byka i jego zakrwawione rogi, i na mrocznie połyskuj cy portret olejny Starego Ksi cia. Pod owymi talizmanami ja niało białe płótno po ród refleksów wypolerowanych atrydzkich sreber rozstawionych w pedantycznym szyku na ogromnym stole małe archipelagi nakry czekaj cych przy kryształowych szklanicach, wszystko rozmieszczone w kwadraty przed ci kimi, drewnianymi krzesłami. Klasyczny centralny kandelabr pozostał nie zapalony, a jego splataj ce si w górze z cieniami ła cuchy chowały mechanizm wykrywacza trucizny. Zatrzymuj c si w drzwiach, by sprawdzi stan przygotowa , ksi my lał o wykrywaczu trucizny i znaczeniu tego urz dzenia w jego sferach. Wszystko podci gni te pod szablon. Mo na nas przykroi według j zyka - precyzyjnych i subtelnych okre le na perfidne sposoby udawania mierci. Czy dzi wieczorem kto spróbuje chaumurky - trucizny w napoju. Czy raczej b dzie to chaumas trucizna w jedzeniu? Potrz sn ł głow . Przy ka dym talerzu na długim stole znajdowała si karafka z wod . Wody na stole wystarczyłoby, jak oszacował ksi , do utrzymania przy yciu biednej arraki skiej rodziny przez ponad rok. Po obu stronach drzwi, w których si zatrzymał, stały szerokie umywalniane misy z bogato zdobionej, ółtej i zielonej glazury. Do ka dej misy był osobny wieszak z r cznikami. Jest tu taki zwyczaj wyja niła ochmistrzyni e wchodz cy go cie ceremonialnie zanurzaj dłonie w misie, wychlapuj par fili anek wody na podłog , wycieraj dłonie w r cznik, a r czniki rzucaj w rosn c pod drzwiami kału . Po przyj ciu u bramy zbieraj si ebracy, którym dawano wyci ni t z r czników wod . Jak e typowe dla lenna Harkonnenów - pomy lał ksi . - Wszelkie mo liwe do wymy lenia upodlenia ducha. - Odetchn ł gł boko czuj c, jak zalewa go w ciekło . - Od dzisiaj koniec z tym zwyczajem! - mrukn ł. Po drugiej stronie dostrzegł kobiet ze słu by - jedn z owych poleconych przez ochmistrzyni łykowatych bab - pał taj c si przy drzwiach od kuchni. Przywołał j gestem r ki. piesz c do niego wokół stołu wysun ła si z cieni i zobaczył twarz jak skórzan podeszew, oczy bł kitne w bł kicie.

142

- Mój pan sobie yczy? Głow pochyliła, spu ciła oczy. Machn ł r k . - Usun

te misy i r czniki.

- Ale ...Szlachetnie Urodzony... - Podniosła spojrzenie, usta były rozdziawione. - Wiem o zwyczaju! - warkn ł. - Zabierz te misy do wej cia. Kiedy b dziemy jedli i dopóki nie sko czymy, ka dy ebrak, który si zgłosi; ma dosta pełen kubek wody. Jasne? Grymas jej wysuszonej twarzy wyra ał wzburzenie...konsternacj , zło ...W przebłysku intuicji Leto zdał sobie spraw , e musiała nosi si z zamiarem sprzeda y wy ymków wody z podeptanych r czników, eby wycisn par groszy z przybyłych pod drzwi n dzarzy. Mo liwe, e to równie był zwyczaj. Nachmurzył si i burkn ł: - Stawiam gwardzist , by przypilnował, eby moje rozkazy zostały wykonane co do joty. Zakr cił si na pi cie i wielkimi krokami zawrócił w korytarz do Wielkiej Sali. Wspomnienia n kały jego pami jak mamrotanie bezz bnych staruch. Przypomniały mu si otwarte wody i fale - dni trawy miast piasku - oszołamiaj ce wiosny, które przemkn ły obok niego jak niesione ,huraganem li cie. Wszystko przemin ło. Starzej si - pomy lał. - Poczułem zimn dło swojej miertelno ci. I to w czym? W chciwo ci starej kobiety. W Wielkiej Sali lady Jessika stanowiła. o rodek mieszanego towarzystwa zebranego przy kominku. ywe płomienie trzaskały rzucaj c migotliwe, pomara czowe błyski na klejnoty i koronki, na bogate tkaniny. W grupie rozpoznał producenta filtr- fraków a z Kartagin, importera sprz tu elektronicznego i spedytora wody, który miał letni rezydencj w pobli u swej wytwórni na czapie polarnej, przedstawiciela Banku Gildii (szczupły typ, trzymaj cy si nieco na uboczu), hurtownika cz ci zamiennych dla urz dze do eksploatacji przyprawy, chud i zimn kobiet , której usługi przewodniczki dla go ci spoza planety słu yły rzekomo za przykrywk ró norodnej działalno ci przemytniczej, szpiegowskiej i szanta u. Wi kszo obecnych na sali kobiet sprawiała wra enie odlanych według okre lonego modelu - strojne, w ka dym calu szykownie, z dziwn domieszk nieuchwytnej zmysłowo ci. Jessika nawet gdyby nie była gospodyni , przy miłaby to całe towarzystwo - pomy lał. Nie nosiła adnej bi uterii i zdecydowała si na ciepłe kolory - dług sukni w odcieniu niemal ognia i ciemnobr zow wst k w miedzianych włosach. Zrozumiał, e było to delikatne wyzwanie pod jego adresem, wyrzut z powodu jego ozi błego ostatnio zachowania. Wiedziała doskonale, e w tych kolorach podoba mu si najbardziej - e jawi mu si szelestem ciepłych barw. W pobli u, bardziej oskrzydlaj c grup , ni wchodz c w jej skład, stał Duncan Idaho w l ni cym paradnym mundurze, bez wyrazu na nieodgadnionej twarzy, ze starannie zaczesanymi czarnymi lokami. Został odwołany od Fremenów i otrzymał rozkazy od Hawata: "Pod pretekstem ochrony lady Jessiki b dziesz j miał stale na oku".

143

Ksi rozejrzał si po sali. W rogu otaczał Paula nadskakuj cy mu tłumek złotej młodzie y Arrakin i trzymaj cy si nieco na uboczu trzej oficerowie gwardii pałacowej. Uwag ksi cia szczególnie przyci gn ły młode panny. Jak wspaniał parti stanowiłby ksi cy dziedzic. Lecz Paul traktował je wszystkie równo, z arystokratyczn rezerw . Dobrze b dzie nosił tytuł - pomy lał ksi i u wiadomił sobie z uczuciem nagłego chłodu, e jest to jego kolejna my l o mierci. Paul zobaczył ojca w drzwiach, umkn ł oczami przed jego spojrzeniem. Obejrzał sobie zbitych w gromadki go ci, upier cienione palce ciskaj ce drinki (i dyskretne próby dokonywane za pomoc miniaturowych zdalnie sonduj cych wykrywaczy). Patrz c na twarze tych paplaj cych ludzi Paul poczuł do nich gwałtown odraz . Tanie maski nało one na gnij ce my li - bełkot głosów dla zagłuszenia ciszy krzycz cej w ka dej piersi. Jestem w zgorzkniałym nastroju pomy lał i zastanowił si , co by na to powiedział Gurney. Znał przyczyny swego nastroju. Nie chciał wyst powa w obecnej roli, lecz ojciec był stanowczy. - Masz pozycj , masz stanowisko. Dorosłe ju do tego. Jeste prawie m czyzn . Paul zauwa ył, e ojciec opuszcza drzwi, rozgl da si po sali, a nast pnie podchodzi do towarzystwa otaczaj cego Jessik . Leto nadszedł, kiedy spedytor wody zapytywał: - Czy to prawda, e ksi ma zamiar wprowadzi nadzór pogody? Ksi odezwał si zza jego pleców: - Nie wybiegali my my l a tak daleko, sir. M czyzna odwrócił si odsłaniaj c dobroduszne, kr głe oblicze, ciemne od opalenizny. - Aach, ksi

- powiedział. - Brakowało nam was.

Leto spojrzał na Jessik . - Musiałem załatwi pewn spraw . Zwracaj c si ponownie do spedytora wyja nił, co zarz dził z umywalnianymi misami, dodaj c: - Co do mnie, koniec ze starym zwyczajem. - Czy to ksi

cy rozkaz, panie? - spytał m czyzna.

- Pozostawiam to waszemu własnemu...hm...sumieniu - odparł ksi . Obejrzał si , zobaczył id cego w stron towarzystwa Kynesa. Która z kobiet powiedziała: - Moim zdaniem, to gest wiadcz cy o hojno ci, rozdawanie wody tym... Kto j uciszył. Ksi patrzył na Kynesa - zauwa ył, e planetolog zało ył staromodny, ciemnobr zowy mundur z epoletami imperialnego urz dnika

144

pa stwowego i z drobn łezk ze złota na kołnierzu, dystynkcj szar y. Spedytor wody zapytał roze lony: - Czy ksi

posuwa si do krytyki naszych zwyczajów?

- Ten zwyczaj został zmieniony - powiedział Leto. Skin ł głow Kynesowi, dostrzegł chmur na czole Jessiki i pomy lał: Nie pasuje do niej chmurna mina, ale - podsyci plotki o nieporozumieniach mi dzy nami. - Za pozwoleniem ksi cia - powiedział spedytor wody - chciałbym zasi gn dodatkowych informacji o zwyczajach. Leto posłyszał z nagła przymilny ton w głosie m czyzny, zauwa ył wyczekuj c cisz w towarzystwie, głowy, które zacz ły odwraca si w ich stron . - Czy to ju nie czas na obiad? - spytała Jessika. - Lecz nasz go ma jakie pytania,- powiedział Leto. I utkwił wzrok w spedytorze wody przygl daj c si okr głemu obliczu m czyzny, jego wielkim oczom i grubym wargom. Przypomniało mu si memorandum Hawata: "...i człowiekiem, na którego trzeba uwa a , jest ten ich spedytor wody - Lingar Bewt, zapami taj to imi . Harkonnenowie wykorzystywali go, ale nigdy nie mieli nad nim całkowitej władzy". - Wodne zwyczaje s tak interesuj ce... - powiedział Bewt i na jego ustach pojawił si u miech. - Mnie ciekawi, co zamierzacie zrobi z dobudowan do tego pałacu oran eri . Czy nadal b dziecie kłu ni ludzi w oczy, panie? Leto wstrzymywał gniew wpatruj c si w m czyzn . Bił si z my lami. Rzucenie ksi ciu r kawicy w jego własnej siedzibie wymagało odwagi, szczególnie teraz, gdy mieli podpis Bewta na wasalnej umowie. Wymagało równie wiadomo ci własnej siły. Woda była tu istotnie ródłem siły. Gdyby na przykład instalacje wodne były zaminowane; gotowe do wysadzenia na dany znak... Ten człowiek wydawał si zdolny do takiej rzeczy. Zniszczenie instalacji wodnych zniszczyłoby równie Arrakis. To mógł by ów miecz Damoklesa, który Bewt trzymał i nad głowami Harkonnenów. - Pan mój, ksi , i ja mamy inne zamierzenia co do tej oran erii - powiedziała Jessika. U miechn ła si do Leto. - Zamierzamy j zachowa , oczywi cie, ale wył cznie w powiernictwie i dla ludno ci Arrakis. Marzy nam si , e nadejdzie dzie , kiedy uda si zmieni na tyle tutejszy klimat, e takie ro liny b d rosły w gruncie w dowolnym miejscu. Moja ty błogosławiona - pomy lał Leto. - Ciekawe, jak to strawi nasz spedytor wody. - Twoje zainteresowanie wod i nadzorem pogody jest zrozumiałe - powiedział ksi . - Ale radziłbym ci zró nicowa posiadane akcje. Pewnego dnia woda przestanie by tak cennym towarem na Arrakis.

145

I pomy lał: Hawat musi zdwoi wysiłki, by przenikn do organizacji tego Bewta. I natychmiast trzeba si zaj awaryjnymi urz dzeniami wodnymi. aden miecz Damoklesa nie b dzie wisiał nade mn . Bewt kiwn ł głow , nadal z u miechem na ustach. - Chwalebne marzenie, mój panie. Odst pił na krok. Uwag Leto przykuł wyraz twarzy Kynesa. Człowiek ten nie odrywał oczu od Jessiki. Wydawał si zauroczony - jak zakochany m czyzna, albo człowiek pogr ony w religijnym transie. Rozum Kynesa ugi ł si wreszcie pod słowami przepowiedni: "I b d dzieli z wami najgor tsze wasze marzenie". Zwrócił si wprost do Jessiki: - Czy przynosisz skrócenie drogi? - Ach, doktor Kynes - powiedział spedytor wody. - Przerwał pan włócz g ze swymi bandami Fremenów. Jak e łaskawie z pa skiej strony. Kynes obj ł Bewta nieodgadnionym spojrzeniem, powiedział: - Mawiaj na pustyni, e posiadanie wielkiej ilo ci wody mo e porazi człowieka fataln lekkomy lno ci . - Na pustyni maj wiele dziwacznych porzekadeł, stwierdził Bewt, ale lego głos zdradzał niepokój. Jessika podeszła do Leto, wsun ła mu r k pod rami , by zyska na czasie i ochłon . Kynes powiedział: "...skrócenie drogi". W dawnej mowie wyra enie tłumaczyło si na "Kwisatz Haderach". Dziwne pytanie planetologa przeszło jakby nie zauwa one przez pozostałych i teraz Kynes nachylał si ku jednej z dam do towarzystwa, słuchaj c kokieteryjnego szeptania. Kwisatz Haderach - pomy lała Jessika.: - Czy by nasza Missionaria Protectiva zaszczepiła tutaj i t legend ? Ta my l podsyciła ukryte nadzieje, jakie wi zała z Paulem. On mo e by Kwisatz Haderach. On mo e by . Przedstawiciel Banku Gildii wdał si w konwersacj ze spedytorem wody i głos Bewta wzniósł si ponad szmer podj tych na nowo rozmów: - Wielu próbowało zmieni Arrakis. Ksi zobaczył, e słowa te jakby przeszyły Kynesa - wyprostowuj c go gwałtownie i odrzucaj c od flirtuj cej kobiety. W niespodziewanej ciszy pałacowy gwardzista w liberii lokaja odchrz kn ł za plecami Leto i powiedział: - Podano do stołu; mój panie. Ksi

skierował pytaj ce spojrzenie na Jessik .

- Tutejszy zwyczaj nakazuje gospodarzowi i gospodyni pod a do stołu za go mi - powiedziała z u miechem. - Zmienimy równie i ten zwyczaj, mój panie?

146

- To wygl da na przystojny obyczaj. Zachowamy go na razie - rzekł chłodno. Trzeba podtrzymywa złudzenie, e podejrzewam j o zdrad - pomy lał. Zerkn ł na defiluj cych przed nim go ci. Ciekawe, który z was wierzy w to kłamstwo? Jessika wyczuwaj c jego rezerw zastanowiła si nad ni jak ju nieraz w minionym tygodniu. Zachowuje si jak człowiek, który walczy sam z sob my lała. Czy to dlatego, e post piłam pochopnie wydaj c przyj cie? Ale przecie on wie, jak wa ne jest, eby my stworzyli wspóln płaszczyzn towarzysk dla naszych i miejscowych notabli i innych ludzi. Jeste my dla nich wszystkich namiastk ojca i matki. A nic nie umacnia tej wiadomo ci silniej ni takiego rodzaju wi towarzyska. Obserwuj c przechodz cy dwuszereg go ci Leto wspomniał, co Thufir Hawat powiedział na wiadomo o tej imprezie: "Sire! Zabraniam!". Ponury u miech przemkn ł przez usta ksi cia. Có to była za scena. I kiedy ksi pozostał nieugi tyw sprawie swojego udziału w obiedzie, Hawat potrz sn ł głow . "Mam co do tego złe przeczucia, mój panie" - powiedział. "Na Arrakis sprawy tocz si zbyt szybko. To niepodobne do Harkonnenów. Zupełnie do nich niepodobne". Paul min ł ojca prowadz c wy sz od siebie o pół głowy pann . Rzucił mu kwa ne spojrzenie, przytakn ł kiwni ciem głowy czemu , co powiedziała panna. - Jej ojciec wyrabia filtrfraki - odezwała si Jessika. - Mówi , e tylko dure wybrałby si w gł b pustyni maj c na grzbiecie który z wyrobów tego człowieka. - Kim jest ten m czyzna przed Paulem z blizn na twarzy? - spytał ksi przypominam go sobie.

. Nie

- Naj wie szy dodatek do listy - wyszeptała. - Gurney zorganizował zaproszenie. Przemytnik. - Gurney zorganizował? - Na moje danie. Hawat zatwierdził, chocia wydaje mi si . e patrzył na to nieco krzywym okiem. Przemytnik nazywa si Tuek, Esmar Tuek. To gruba ryba w tym fachu. Znaj go tu wszyscy. Bywa na przyj ciach w wielu domach. - Co on tu robi? - Ka dy z obecnych zada sobie to pytanie - powiedziała. - Tuek zasieje w tpliwo ci i podejrzenia sam swoj obecno ci . Posłu y równie za ostrze enie, e jeste gotów w walce z korupcj oprze si nawet na przemytnikach. Ten argument trafił zdaje si do Hawata. - Zdaje si , e nie trafia do mnie. Skin ł głow przechodz cej parze, zobaczył, e przed nimi zostało zaledwie kilkoro go ci. - Dlaczego nie zaprosiła jakich Fremenów?

147

- Jest Kynes - powiedziała. - Tak, jest Kynes. Przygotowała dla mnie jeszcze jakie drobne niespodzianki? Powiódł J na koniec procesji go ci. - Cała reszta to ju nic nadzwyczajnego - powiedziała. Mój drogi - my lała czy nie widzisz, e ten przemytnik ma pod sob szybkie statki, e mo na go przekupi ? Musimy mie wyj cie, drog ucieczki z Arrakis, gdy wszystko inne nas tutaj zawiedzie. Kiedy zjawili si w sali jadalnej, uwolniła r k i pozwoliła Leto zaprowadzi si na miejsce. Ksi poszedł w swój koniec stołu. Lokaj podsun ł mu krzesło. Wszyscy pozasiadali w ród szelestu tkanin i szurania krzeseł, tylko ksi pozostał na nogach. Dał znak r k i pałacowi gwardzi ci w liberiach słu by cofn wszy si stan li na baczno . W sali zapadła niezr czna cisza. Jessika patrz c przez cał długo stołu spostrzegła lekkie dr enie k cików ust Leto i ciemny rumieniec gniewu na jego policzkach. Co go tak rozzło ciło? - zadała sobie pytanie. - Przecie chyba nie zaproszenie przeze mnie tego przemytnika. - Niektórzy kwestionuj zmian zwyczaju umywalnianych mis - powiedział Leto. - Chciałem w ten sposób pokaza , e wiele rzeczy si zmieni. Przy stole zaległo kłopotliwe milczenie. Im si wydaje, e jest pijany przemkn ło Jessice przez my l. Leto uniósł puchar wody, d wign ł go wysoko nad głow , gdzie dryfowe lampy krzesały z niego refleksy wiatła. - Jako Kawaler Imperium - powiedział - wznosz zatem toast na wasz cze . Wszyscy złapali za swoje puchary, wszystkie oczy skupiły si na ksi ciu. W ród nagłego bezruchu zbł kany powiew przywiał ze słu bowego przej cia do kuchni lamp dryfow . Cienie zata czyły na krogulczych rysach, ksi cia. - Jestem tu i tu zostan ! - rzucił krótko ksi . Puchary zastygły, w pół drogi do nie opu cił r ki. ust, wstrzymane, jako e ksi - Toast mój jest wyrazem jednej z owych jak e bliskich naszym sercom maksym: "Pieni dz d wigni post pu! Fortuna wsz dzie si toczy!" Umoczył usta w wodzie. Reszta poszła w jego lady. Wymieniano pytaj ce spojrzenia. - Gurney! - zawołał ksi

.

Z alkowy w ko cu sali za Leto dobiegł głos Hallecka: - Jestem, mój panie. - Zagraj akompaniament, Gurney. Z alkowy poszybowały ku sali minorowe d wi ki balisety. Na przyzwalaj ce skinienie ksi cia słu ba zacz ła stawia na stole półmiski z potrawami: zaj cem

148

pustynnym pieczonym w sosie cepeda, aplomage sirian, czukka w polewie, kawa z melan em (intensywna, cynamonowa wo przyprawy rozeszła si w powietrzu nad stołem), prawdziwe pot-a-oie do musuj cego wina z Kaladanu. Leto w dalszym ci gu nie siadał: Kiedy go cie czekali z uwag podzielon mi dzy potrawy a stoj cego ksi cia, Leto powiedział: - W zamierzchłej epoce do obowi zków gospodarza nale ało zabawianie go ci własnymi popisami. - Knykcie mu zbielały, tak zapami tale ciskał puchar z wod . Ja nie umiem piewa , za to dedykuj wam słowa pie ni Gurneya. Potraktujcie to jako jeszcze jeden toast, toast za tych wszystkich, którzy sw mierci opłacili nasze przybycie na Arrakis. Ze wszystkich stron stołu rozległy si odgłosy nerwowego poruszenia. Jessika spu ciła wzrok, zerkaj c na najbli szych s siadów. Przy niej siedział kr głolicy spedytor wody ze swoj kobiet , blady i surowy przedstawiciel Banku Gildii (wygl dał jak strach na wróble ze wzrokiem wbitym w Leto), Tuek o kanciastej, poznaczonej bliznami twarzy, ze spuszczonymi bł kitnymi w bł kicie oczami. - "Sta my, bracia, w ród poległej braci - zaintonował ksi . - Jedno ycie i mier jedn mamy. Duchy zawsze pójd razem z nami. Sta my, bracia, w ród poległej braci, czas obłudy odrzu my za siebie. Ich nie strasz ju pokusy losu. Sta my, bracia, w ród poległej braci. A gdy czas nasz si w miechu pogrzebie, nie wystrasz nas pokusy losu". Głos ksi cia przebrzmiał z t ostatni linijk ; Leto poci gn ł gł boki łyk ze szklanicy i odstawił j z trzaskiem na stół. Woda prysn ła przez kraw d na obrus. Inni wypili w kr puj cej ciszy. Ponownie ksi podniósł szklanic , lecz tym razem opró nił j do reszty na podłog , wiedz c, e pozostali musz zrobi to samo. Pierwsza poszła w jego lady Jessika. Na moment wszyscy skamienieli, nim zacz to opró nia puchary. Jessika zauwa yła, e siedz cy przy ojcu Paul obserwuje reakcje współbiesiadników. J sam równie zafascynowało to, co ujawniły ich reakcje szczególnie kobiet. Była to czysta, pitna woda, adne pomyje z namoczonego r cznika. Niech , by j tak po prostu wyla , przejawiała si w dr eniu r k, grze na zwłok , nerwowych chichotach...tak e w gwałtownym spełnieniu powinno ci. Jaka kobieta upu ciła swój puchar i patrz c w drug stron czekała, a go podniesie jej partner. Szczególn uwag Jessiki zwrócił jednak Kynes. Planetolog zawahał si , a nast pnie przelał wod do pojemnika pod marynark . U miechn ł si do Jessiki widz c, e go obserwuje, i wzniósł pusty puchar przepijaj c do niej w niemym toa cie. Wydawał si zupełnie nic skr powany tym, co zrobił. Muzyka Hallecka nadal szybowała przez sal , lecz zeszła z minorowej tonacji, rytmiczna uraz i ywa, jakby graj cy starał si poprawi nastrój. - Rozpocznijmy bankiet - powiedział ksi

i osun ł si na swoje krzesło.

Jest rozdra niony i brak mu pewno ci - pomy lała Jessika. - Strata owego g sienikowego kombajnu zraniła go dotkliwiej, ni powinna. W tym musi by co

149

wi cej ni ta strata. Zachowuje si jak desperat. Wzi ła widelec licz c, e w tym ruchu rozładuje si jej własna gorycz. Czemu . by nie? Jest zdesperowany. Na pocz tku powoli, pó niej ze wzrastaj cym o ywieniem, bankiet rozkr cał si . Producent filtrfraków pogratulował Jessice kuchmistrza i wina. - Jedno i drugie przywie li my z Kaladanu - powiedziała. - Wyborne! - powiedział kosztuj c czukki. - Po prostu wyborne. I zupełnie nie czuje si melan u. Ta przyprawa we wszystkim staje ju człowiekowi w gardle. Przedstawiciel Banku Gildii spojrzał przez stół na Kynesa. - Rozumiem, doktorze Kynes, e kolejny kombajn g sienikowy padł łupem czerwia. - Wie ci rozchodz si szybko - powiedział ksi

.

- A wi c to prawda? - zapytał bankier przenosz c spojrzenie na Leto. - Oczywi cie, e prawda! - warkn ł ksi . - Ta, przekl ta zgarniarka gdzie si zapodziała. Nie rozumiem, jak to mo liwe, eby zgin ło co tak wielkiego! - Kiedy nadci gn ł czerw, nie było czym sprz tn Kynes. - Nie rozumiem, jak to mo liwe! - powtórzył ksi

g sienika - powiedział .

- Nikt nie zauwa ył odej cia zgarniarki? - spytał bankier. - Szperacze zwykle nie odrywaj oczu od piasku - powiedział Kynes. Interesuj ich przede wszystkim znaki czerwia. Załoga zgarniarki liczy z reguły czterech ludzi - dwóch pilotów i dwóch odkomenderowanych czeladników. Je li jeden, a mo e i dwóch członków tej załogi zostało opłaconych przez wrogów ksi cia... - Aaach, rozumiem - rzekł bankier. - A wy, jako S dzia Zmiany, czy wnosicie protest? - B d musiał starannie przemy le swoje stanowisko - odparł Kynes - ale na pewno nie b d omawiał tej sprawy przy stole. I pomy lał: A to blady szkielet człowieczy! Wie, e zostałem poinstruowany, by ignorowa tego rodzaju pogwałcenie prawa. Bankier u miechn ł si , powrócił do jedzenia. Jessika siedziała rozpami tuj c jeden z wykładów ze swoich szkolnych dni w Bene Gesserit. Tematem był wywiad i kontrwywiad. Prowadziła wykład pulchna Matka Wielebna o figlarnej twarzy, jej wesolutki głos dziwnie kontrastował z tematem. "Jedno warto pami ta o ka dej szkole wywiadu czy te kontrwywiadu - e istnieje podobny wzorzec podstawowych zachowa u wszystkich jej absolwentów. Ka da zamkni ta dyscyplina wyciska swoje pi tno, swój model na studentach.

150

Ten model poddaje si analizie i prognozowaniu. Tak wi c schematy motywacyjne b d zbli one u wszystkich agentów wywiadu. To znaczy: b d wyst powały pewne typy motywacji, które s podobne pomimo odmiennych szkół czy przeciwstawnych celów. Na wst pie zapoznacie si z metod wyodr bniania tego elementu do celów analizy - najpierw poprzez schematy indagacji, które zdradzaj wewn trzne nastawienie pytaj cego, nast pnie poprzez dokładn obserwacj jego nastawienia my lowo-j zykowego. Zobaczycie, jak proste oka e si dla was okre lenie korzeni j zykowych badanych osobników, oczywi cie na podstawie zarówno modulacji głosu, jak i sposobu wysławiania si ". Siedz c teraz przy stole ze swoim synem, ksi ciem i z go mi i słuchaj c przedstawiciela Banku Gildii, Jessika poczuła dreszcz zrozumienia: ten człowiek był szpiegiem Harkonnenów. Miał sposób wysławiania si zrodzony na Giedi Prime - chytrze maskowany, ale dla jej wy wiczonej wiadomo ci przejrzysty, jakby sam si ujawnił. Czy to znaczy, e nawet Gildia stoi po przeciwnej Atrydom stronie? - zastanawiała si . Ta my l była szokuj ca, wi c Jessika ukryła swoje uczucie polecaj c poda nast pn potraw . Przez cały czas nasłuchiwała, czy ten człowiek wie zdradzi si ze swoim celem. Zmieni temat rozmowy na co pozornie niewinnego, ale o złowieszczych podtekstach - pomy lała. - To jego schemat działania. Bankier przełkn ł, poci gn ł łyk wina, roze miał si z czego , co powiedziała kobieta po jego prawej stronie. Wydawało si , e przez moment słucha m czyzny po drugiej stronie stołu, który wyja niał ksi ciu, i rodzime ro liny Arrakis nie maj kolców. - Lubi ogl da ptaki w locie nad Arrakis - powiedział bankier kieruj c swoje słowa do Jessiki. - Wszystkie nasze ptaki s oczywi cie padlino erne, a wiele z nich zostawszy krwiopijcami egzystuje bez wody. Córka producenta filtrfraków siedz ca pomi dzy Paulem a swoim ojcem w drugim ko cu stołu wykrzywiła sw ładniutk buzi w grymasie dezaprobaty. - Och, Suu-suu, mówisz o takich okropnych rzeczach... Bankier u miechn ł si . - Nazywaj mnie Suu-suu, poniewa jestem doradc finansowym Zwi zku Kramarzy Wodnych. - A kiedy Jessika dalej wpatrywała si w niego bez komentarza, dodał: - Od zawołania sprzedawców wody: Suu-suu-suuk! Na ladował okrzyk z tak wierno ci , e spowodował wybuchy wesoło ci w wielu miejscach wokół stołu. Jessika pochwyciła chełpliwy ton w jego głosie, lecz przede wszystkim odnotowała, i towarzysz ca mu młoda kobieta na dany sygnał wypowiedziała ustalon kwesti . Dostarczyła ona bankierowi pretekstu do wygłoszenia tego, co powiedział. Spojrzała na Lingara Bewta.. Magnat wodny miał ponur min ; skoncentrował si na jedzeniu. Jessika u wiadomiła sobie sens

151

słów bankiera: "Ja równie mam w gar ci owo kluczowe ródło pot gi na Arrakis - wod ". Paul zauwa ył fałsz w głosie swego s siada, zobaczył, e matka ledzi rozmow z napi ciem Bene Gesserit. Pod wpływem impulsu zdecydował si dola oliwy do ognia, o ywi wymian zda . Sam zwrócił si do bankiera. - Chcecie powiedzie , sir, e te ptaki s kanibalami? - Dziwne pytanie, młody paniczu - odparł bankier. - Ja powiedziałem jedynie, e one pij krew. To nie musi by krew ich własnego gatunku, nieprawda ? Pytanie n i e było dziwne - rzekł Paul i Jessika posłyszała w jego głosie wyra n nut zimnej riposty ze swoich nauk. - Wi kszo wykształconych ludzi wie, e najwi ksze zagro enie bytu ka dego młodego organizmu wychodzi od jego własnego gatunku. Nie piesznie nadział na widelec k s z talerza swego rozmówcy i wło ył do ust. - Jedz z jednej miski. Maj te same podstawowe potrzeby. Bankier zesztywniał, popatrzył spode łba na ksi cia. - Nie daj si nabra na dziecinny widok mojego syna - powiedział ksi . I u miechn ł si . Jessika rozejrzała si po zebranych i stwierdziła, e Bewt rozpromienił si , e obaj, Kynes i przemytnik Tuek, szczerz z by. - Jest to prawo ekologii - powiedział Kynes - które młody panicz wydaje si całkiem nie le rozumie . Walka pomi dzy ywymi organizmami toczy si o woln energi systemu. Krew jest wydajnym ródłem energii. Bankier odło ył widelec i powiedział wyra nie zły: - Podobno freme ska hołota pije krew swoich umrzyków. Kynes pokr cił głow odpowiadaj c tonem wykładowcy: - Nie krew, sir. Ale cała woda w człowieku ostatecznie nale y do jego ludzi, do jego plemienia. To konieczne, kiedy si yje na pograniczu Wielkiej Równi. Wszelka woda jest tam drogocenna, za ciało ludzkie składa si z wody w około siedemdziesi ciu procentach swej wagi. Zmarły z cał pewno ci ju jej nie potrzebuje. Bankier poło ył obie r ce obok talerza na stole i Jessika odniosła wra enie, e odepchnie si nimi zaraz i podniesie z w ciekło ci . Kynes spojrzał na Jessik . - Wybacz, o pani, e roztrz sałem tak nieprzyjemny temat przy stole, ale powiedziano ci nieprawd i wymagała ona sprostowania. - Przestajesz tak długo z Fremenami, e a zatraciłe wszelki takt - warkn ł bankier.

152

Kynes ze spokojem przypatrywał si pobladłej twarzy. - Wyzywasz mnie, sir? Bankier skamieniał. Przełkn ł lin i z wysiłkiem powiedział: - Sk d e znowu. Nie dopu ciłbym si takiej obrazy naszego gospodarza i gospodyni. Jessika pochwyciła strach w głosie m czyzny, widziała strach na jego twarzy, w przyspieszonym oddechu, w pulsowaniu yły na czole. Ten człowiek bał si panicznie Kynesa. - Nasi gospodarze sami s w stanie zdecydowa , kiedy zostali obra eni, a kiedy nie. To dzielni ludzie, którzy rozumiej , co znaczy broni honoru. My wszyscy mo emy za wiadczy o ich odwadze, cho by na podstawie faktu, e s tutaj...teraz...na Arrakis. Jessika widziała, e Leto bawi si tym doskonale. Czego nie mo na było powiedzie o wi kszo ci biesiadników. Ludzie siedzieli gotowi zerwa si w ka dej chwili od stołu, z r kami schowanymi pod obrusem. Dwa rzucaj ce si w oczy wyj tki stanowili Bewt, który otwarcie cieszył si zmieszaniem bankiera, oraz przemytnik Tuek, który jak gdyby wyczekiwał od Kynesa znaku. Jessika zobaczyła, e Paul spogl da na Kynesa z podziwem. - No wi c? - powiedział Kynes. - Nie chciałem nikogo obrazi - wymamrotał bankier. - Je li obraziłem, prosz przyj moje przeprosiny. - Z ochot zło one, z ochot Jessiki i z powrotem zabrał si zauwa yła, e i przemytnik si robił wra enie gotowego pój mi dzy Kynesem a Tuekiem.

przyjmuj - powiedział Kynes. U miechn ł si do do jedzenia, jakby nic nie zaszło. Jessika odpr ył. Odnotowała w pami ci: człowiek ten w sukurs Kynesowi. Istnieje jakie porozumienie

Leto bawi c si widelcem patrzył z namysłem na Kynesa. Zachowanie ekologa dowodziło zmiany jego stosunku do rodu Atrydów. W trakcie ich wycieczki przez pustyni wydawał si ozi blejszy. Jessika gestem zarz dziła podanie nast pnych da i napojów. Pokazali si lokaje z langues de lapins de garenne - z czerwonym winem i sosem grzybowodro d owym. Rozmowy o ywały z wolna, lecz Jessika słyszała w nich niepokój i chłód; zobaczyła, e bankier je w pos pnym milczeniu. Kynes zabiłby go bez mrugni cia okiem pomy lała. I zdała sobie spraw , e postawa Kynesa wyra ała jego bezceremonialne podej cie do zabijania. Był on urodzonym zabójc i odgadywała, e to jest freme ska cecha. Jessika zwróciła si do producenta filtrfraków po swej lewej r ce. - Nie mog si nadziwi wa no ci wody na Arrakis.

153

- Jest bardzo wa na - zgodził si . - Co to za potrawa? Wy mienita. - J zyki dzikich królików w specjalnym sosie - powiedziała. - Bardzo stary przepis. - Musz mie ten przepis - rzekł m czyzna. Skin ła głow . - Dopilnuj , eby cie go dostali. Kynes popatrzył na Jessik . - Przybywaj cy na Arrakis cz sto nie doceniaj znaczenia, jakie ma tutaj woda powiedział. - Tu stykamy si z zasad minimum. Pochwyciwszy badawcz nut w jego głosie, powiedziała: - W skim gardłem wzrostu jest ten artykuł pierwszej potrzeby, który wyst puje w najmniejszej ilo ci. I, naturalnie, ów najmniej korzystny czynnik dyktuje tempo wzrostu. - Niecz sto widuje si członków wielkiego rodu wiadomych zagadnie planetologicznych - powiedział Kynes. - Czynnikiem najmniej sprzyjaj cym yciu na Arrakis jest woda. I prosz pami ta , e sam "wzrost" jako taki mo e stanowi okoliczno niesprzyjaj c , je li nie jest traktowany z najwi ksz ostro no ci . Jessika czuła, e słowa Kynesa maj ukryte znaczenie, ale wiedziała, e ono si jej wymyka. - Wzrost - powtórzyła. - Chce pan powiedzie , e Arrakis mogłaby mie normalny obieg wódy niezb dny ludziom do ycia w korzystniejszych warunkach? - Niemo liwe! - rzucił magnat wodny. Jessika zwróciła si do Bewta. - Niemo liwe? - Na Arrakis niemo liwe - powtórzył. - Nie słuchajcie tego marzyciela. Wszystkie wyniki do wiadcze laboratoryjnych s przeciwko niemu. Kynes zmierzył Bewta spojrzeniem;- Jessika zauwa yła, e inne rozmowy wokół nich urwały si , za ludzie skupili uwag na tej nowej wymianie zda . - Wyniki do wiadcze laboratoryjnych przysłaniaj nam bardzo prosty fakt powiedział Kynes.- A mianowicie, e mamy tutaj do czynienia ze zjawiskami zrodzonymi i istniej cymi pod gołym niebem, gdzie ro liny i zwierz ta wiod normaln egzystencj . - Normaln ! - parskn ł Bewt. - Na Arrakis nic nie jest normalne! - Wr cz przeciwnie - powiedział Kynes. - Mo na by tu o ywi okre lone współzale no ci, a reszta to ju proces automatyczny. Trzeba jedynie rozumie ograniczenia planety i działaj ce na ni siły.

154

- To si nigdy nie uda - rzekł Bewt. Ksi w nagłym ol nieniu ustalił moment, kiedy zmieniło si nastawienie Kynesa: było to wtedy, gdy Jessika powiedziała o zachowaniu w depozycie dla Arrakis ro lin z oran erii. - Czego potrzeba, aby uruchomi ten proces automatyczny, doktorze Kynes? zapytał Leto. - Je li doprowadzimy do tego, by trzy procent powierzchni Arrakis zaj ł ywioł ro lin zielonych, wytwarzaj cych zwi zki w gla jako składniki pokarmowe, uruchomimy system obiegu - odparł Kynes. - Woda to jedyny problem? - zapytał ksi sam był podekscytowany.

. Wyczuwał podniecenie Kynesa,

- Woda przytłacza inne problemy - powiedział Kynes. - Ta planeta ma du o tlenu bez elementów towarzysz cych mu w naturze - rozległych połaci szaty ro linnej i obfitych ródeł nie zwi zanego dwutlenku w gla, czyli takich na przykład zjawisk, jak wulkany. Tutaj nad rozległymi połaciami pustyni zachodz nienaturalne reakcje chemiczne. - Czy macie wst pny projekt? - Mieli my du o czasu na odtworzenie efektu Tansleya - do wiadczenia w małych zespołach na skal amatorsk , z których moja nauka mo e teraz czerpa robocze dane - wyja nił Kynes. - Tu nie ma tyle wody - o wiadczył Bewt. - Tu po prostu nie ma tyle wody. Mistrz Bewt jest ekspertem od wody - powiedział Kynes. U miechn ł si i waln ł z zamachem praw r k w stół. powrócił do przerwanego obiadu. Ksi - Nie!

dam odpowiedzi! Czy jest dosy wody, doktorze Kynes?

Kynes wbił oczy w talerz. Jessika ledziła gr emocji na jego twarzy. Doskonale si maskuje - pomy lała, ale maj c go ju zarejestrowanego widziała, e Kynes ałuje swoich słów. - Czy jest dosy wody? - zapytał ksi

.

- Mo e...jest - odparł Kynes. Udaje niepewno - pomy lała Jessika. Swym przenikliwym zmysłem prawdy Paul chwycił zasadniczy motyw i ledwo si opanował wezwawszy na pomoc całe swoje wyszkolenie. Wody jest dosy ! Tylko Kynes nie chce, by si o tym dowiedziano. - Nasz planetolog ma wiele interesuj cych snów - powiedział Bewt. - ni wraz z Fremenami o przepowiedniach i mesjaszach.

155

W paru miejscach za stołem rozległy si chichoty. Jessika zliczyła je: przemytnik, córka producenta filtrfraków, Duncan Idaho, tajemnicza dama do towarzystwa i m tnych interesów.. Osobliwie tu si rozkłada napi cie dzi wieczorem - wmy lała. Za du o dzieje si rzeczy, o których nie mam poj cia. B d musiała znale sobie nowe ródła informacji. Ksi przesun ł spojrzenie z Kynesa na Bewta, z niego za na Jessik . Czuł si dziwnie zawiedziony, jakby go omin ło co istotnego. - Mo e jest - zamruczał. Kynes powiedział szybko: - Mo e powinni my omówi to kiedy indziej, mój panie. Jest tak wiele... Planetolog umilkł, gdy drzwiami słu bowymi wpadł umundurowany ołnierz Atrydów i po przej ciu stra y pospieszył do ksi cia. Nachylił si szepcz c mu co do ucha. Jessika rozpoznawszy na czapce insygnia korpusu Hawata skryła niepokój. Odwróciła si do towarzyszki producenta filtrfraków, drobnej, ciemnowłosej kobiety o lalkowatej buzi, z kurzymi łapkami w k cikach oczu. Prawie nie tkn ła jedzenia, moja kochana - powiedziała. - Czy mog co dla ciebie zamówi ? - Nie bardzo chce mi si je . - Kobieta zerkn ła na producenta filtrfraków, nim odpowiedziała. Ksi podniósł si gwałtownie i staj c obok swego ołnierza przemówił ostrym tonem komendy: - Zosta cie na miejscach; wszyscy. Musicie mi wybaczy , ale pewna sprawa wymaga mojej obecno ci. - Odst pił na bok. - Paul, b d łaskaw i przejmij ode mnie obowi zki gospodarza. Paul wstał; pragn ł zapyta ojca, dlaczego odchodzi, ale wiedział, e musi okaza wielkopa skie maniery. Obszedł stół a do krzesła ojca i usiadł. Ksi odwrócił si do alkowy, w której przebywał Halleck. - Gurney, zajmij, prosz , miejsce Paula przy stole. Nie mo e by nieparzystej liczby go ci. Po bankiecie mo e b d chciał, by odprowadził Paula do SD na l dowisku. Czekaj na moje wezwanie. Halleck wychylił si z alkowy odziany w galowy mundur; ze sw nied wiedziowat brzydot wydawał si nie na miejscu w ród błyszcz cych kobiecych strojów: Odstawił baliset pod cian , pow drował do krzesła zajmowanego dot d przez Paula i zaj ł miejsce. - Nie ma powodu do niepokoju - powiedział ksi - ale zmuszony jestem prosi , aby nikt nie wychodził, zanim nasza stra nie uzna tego za bezpieczne. Włos wam nie spadnie z głowy, dopóki tu jeste cie, my za wyja nimy t drobnostk bardzo szybko. Paul wyłowił w wypowiedzi ojca słowa kodu: "niepokój -stra - bezpieczne szybko". Problem dotyczył bezpiecze stwa, nie walki zbrojnej. Zauwa ył, e

156

matka odebrała t sam informacj . Oboje odetchn li. Ksi skłonił nieznacznie głow , zrobił w tył zwrot i wymaszerował przez słu bowe drzwi, z depcz cym mu po pi tach ołnierzem. Paul zabrał głos: - Prosz nie przerywa sobie obiadu. Wydaje mi si , e doktor Kynes mówił co o wodzie. - Czy mo emy pomówi o tym innym razem? - spytał Kynes: - Ale prosz bardzo - powiedział Paul. I Jessika z dum zauwa yła dostoje stwo swego syna, dojrzałe poczucie pewno ci siebie. Bankier wzniósł swój puchar wody i skin ł nim w stron Bewta. - Nikt z nas, obecnych tutaj, nie dorówna mistrzowi Lingarowi Bewtowi w gładkich słowach. Kto mógłby uzna , e ma on aspiracje przynale enia do wielkiego rodu. No, mistrzu Bewt, wznie cie toast. Pewnie macie w zanadrzu mnóstwo m dro ci dla chłopca, którego nale y traktowa jak m czyzn . Jessika zwin ła pod stołem praw dło w pi . Dostrzegła sygnał migowy przechodz cy od Hallecka do Idaho; zobaczyła, jak gwardzi ci zajmuj najdogodniejsze dla ochrony pozycje. Bewt utkwił w bankierze jadowite spojrzenie. Paul zerkn ł na Hallecka, obj ł wzrokiem swoje stra e w gotowo ci obronnej, zatrzymał oczy na bankierze, a ten opu cił puchar wody. - Kiedy na Kaladanie - powiedział - widziałem zwłoki utopionego rybaka. My... - Utopionego ? - To był głos córki producenta filtrfraków. Paul zawahał si . - Tak. Zanurzonego w wodzie, a umarł. Utopionego. - Có za interesuj cy rodzaj mierci - wyszeptała. U miech Paula zrobił si zimny. Ponownie zwrócił si do bankiera. - Interesuj c rzecz w tym człowieku były rany na ramionach, spowodowane kolcami butów innego rybaka. Topielec był jednym z wielu na łodzi - statku do podró owania po wodzie, który zaton ł...zatopił si pod wod . Jaki rybak, który pomagał wyłowi ciało, powiedział, e wiele razy widywał lady podobne do ran owego człowieka. wiadczyły one o tym, e jeden ton cych rybaków próbował stan na ramionach tego biedaka usiłuj c dosi gn powierzchni...dosi gn powietrza. - Dlaczego to jest interesuj ce? - zapytał bankier. - Z powodu uwagi zrobionej wtedy przez mego ojca. Powiedział on, e mo na zrozumie ton cego człowieka, który wdrapuje ci si na ramiona, by ratowa własne ycie...chyba e dzieje si to w salonie. Paul zawiesił głos na tyle, by bankier dojrzał, co si

157

wi ci.

- I chyba e, powinienem doda , dzieje si to przy biesiadnym stole. Nagła cisza zmroziła sal . To było zbyt pochopne - pomy lała Jessika. Ten bankier mo e mie wystarczaj c pozycj , by wyzwa mego syna na pojedynek. Spostrzegła, e Idaho jest gotów do natychmiastowego działania. Gwardia pałacowa czekała w pogotowiu. Gurney Halleck nie spuszczał z oka m czyzn po przeciwnej stronie stołu. - Ho-ho-ho-o-o-o! To przemytnik Tuek, z odrzucon do tyłu głow , zanosił si miechem. Na twarzach biesiadników pojawiły si ukradkowe u mieszki. Bewt szczerzył z by od ucha do ucha. Bankier odepchn ł si z krzesłem do tyłu wbijaj c w Paula w ciekłe spojrzenie. Kynes powiedział: - Ka dy k sa Atryd na własny rachunek. - Czy obra anie go ci jest zwyczajem Atrydów? - zapytał bankier. Zanim Paul zd ył odpowiedzie , Jessika wychyliła si do przodu. - Sir! Musimy przejrze gr tej kreatury. Czy jest tutaj, by dopa wspólników. - my lała.

Paula? Czy ma

- Mój syn paraduje w pospolitej szacie, a wy utrzymujecie, jakoby została skrojona na wasz miar - spytała. - Có za fascynuj ca rewelacja. Zsun ła dło w dół po nodze, do krysno a w przypi tej nad kostk pochwie. Bankier przeniósł na ni swoje w ciekłe spojrzenie. Oczy go ci umkn ły od Paula i Jessika zobaczyła, jak syn odsuwa si od stołu, by mie swobod ruchów. Skoncentrował si na słowie-kluczu "szata"; przygotuj si do walki. Kynes skierował abstrakcyjne spojrzenie na Jessik , przesyłaj c Tuekowi dyskretny sygnał dłoni . Przemytnik d wign ł si na nogi, wzniósł puchar. - Ja wznios toast - powiedział. - Za młodego Paula Atryd , z pozoru jeszcze chłopca, ale m czyzn z czynów. Po co si wtr caj ? - zastanawiała si Jessika. Bankier wlepił teraz oczy w Kynesa i Jessika zobaczyła powracaj ce na twarz agenta przera enie. Jak stół długi ludzie zaczynali odpowiada na toast. Gdzie Kynes wska e, tam ludzie id pomy lała. - Powiedział nam, e jest po stronie Paula. Sk d bierze si jego władza? Niemo liwe, eby z tego, i jest S dzi Zmiany. To jest przej ciowe. I na pewno nie z tego, e jest urz dnikiem pa stwowym. Zdj ła dło z r koje ci krysno a, podniosła swoj szklanic do Kynesa, który odpowiedział tym samym

158

gestem. Tylko Paul i bankier - (Suu-suu! Có za idiotyczny przydomek! pomy lała) - pozostawali z pustymi r koma. Bankier nic odrywał oczu od Kynesa. Paul wpatrywał si we własny talerz. Załatwiłem to, jak nale ało - my lał. Dlaczego oni si mieszaj Rzucił ukradkowe spojrzenie na głowy go ci po drugiej stronie stołu. - W naszych sferach ludzie nie powinni si tak łatwo obra a . Cz sto jest to równoznaczne z samobójstwem. - Spojrzał na sw s siadk , córk producenta filtrfraków. - Nie s dzi pani - Och, tak. Tak. Oczywi cie. Za du o jest gwałtu. Niedobrze mi si od tego robi. I wiele razy nikt nikogo nie zamierza obrazi , a ludzie mimo wszystko umieraj . To nie ma sensu. - Rzeczywi cie nie ma - powiedział Halleck. Ujrzawszy blisk perfekcji gr dziewczyny, Jessika u wiadomiła sobie: Ta mała kobietka z kurzym mó d kiem wcale nie jest mał kobietk z kurzym mó d kiem. Dostrzegła lini ataku i zrozumiała, e Halleck równie j wykrył. Zamierzali złapa Paula na seks. Jessika odpr yła si . Prawdopodobnie jej syn pierwszy to zauwa ył jego szkolenie nie pomin ło tak oczywistego gambitu. Kynes zwrócił si do bankiera: - Czy nie kolej teraz na nast pne przeprosiny? Bankier przesłał mdły u miech Jessice. - O pani, obawiam si , e nadu yłem waszych win. Serwujecie mocne trunki, do czego ja nie jestem przyzwyczajony. Jessika wyczuła jad w jego tonie i odpowiedziała słodko: - Spotkania obcych wymagaj wielkiej tolerancji dla odmiennych obyczajów i wychowania. - Dzi kuj , o pani. Ciemnowłosa towarzyszka producenta filtrfraków nachyliła si ku Jessice. - Ksi mówił, e tutaj nam nic nie grozi. Spodziewam si , e nie wró y to dalszych walk. Polecono jej skierowa rozmow na te tory - pomy lała Jessika. - Pewnie oka e si , e to nie wa nego - powiedziała. - Ale tyle jest obecnie drobiazgów wymagaj cych obecno ci ksi cia. Dopóki Atrydzi i Harkonnenowie pozostaj na stopie wojennej, ostro no ci nigdy nie za wiele. Ksi poprzysi gł kanly. Nie pozostawi oczywi cie przy yciu adnego agenta Harkonnenów na Arrakis. Spojrzała na agenta banku Gildii. - Naturalnie, ma za sob Konwencj . Przeniosła spojrzenie na Kynesa. - Czy tak nie jest, doktorze Kynes!

159

- Naturalnie - powiedział Kynes. Producent filtrfraków odci gn ł swoj partnerk delikatnie do tyłu. Obejrzała si na niego. - Chyba teraz co zjem - powiedziała. - Mam ochot na odrobin tej potrawy z ptaka podanej poprzednio. Jessika skin ła słu cemu i zwróciła si do bankiera: - A pan, sir, mówił poprzednio o ptakach i ich zwyczajach. Odkrywam tyle interesuj cych rzeczy zwi zanych z Arrakis. Powiedzcie mi, gdzie znajduje si przypraw Czy poszukiwacze chodz w gł b pustyni - Och, nie, moja pani. Niewiele wiemy o gł bokiej pustyni. A prawic nic o regionach południowych. - Powiadaj , e ogromna yła macierzysta przyprawy ma si znajdowa w południowych regionach - rzekł Kynes - ale podejrzewam w tym wytwór fantazji istniej cy wył cznie w pie ni. Niektórzy miali poszukiwacze przyprawy rzeczywi cie zapuszczaj si od czasu do czasu na obrze a pasa centralnego, ale to jest wyj tkowo niebezpieczne - niepewna nawigacja, cz ste samumy, straty w ludziach rosn zastraszaj co im dalej od baz Muru Zaporowego prowadzi si operacje. Ustalono, e zap dzanie si zbyt daleko na południe nie jest opłacalne. Mo e gdyby my mieli satelit meteorologicznego... Bewt podniósł wzrok. - Powiadaj - odezwał si z ustami pełnymi jedzenia - e zapuszczaj si tam Fremeni, e oni w druj , gdzie chc , i e wykryli wysi ki i haust-studnie nawet na południowych szeroko ciach. - Wysi ki i haust-studnie - zapytała Jessika. - Wyssane i palca plotki, moja pani - powiedział szybko Kynes. - Takie rzeczy spotyka si na innych planetach, nie na Arrakis. Wysi k to miejsce, w którym woda przes cza si na powierzchni albo wystarczaj co blisko powierzchni, by mo na było do niej dotrze kopi c według pewnych znaków. Haust-studnia jest form wysi ku, z którego ci gnie si wod przez słomk ...tak powiadaj . Jest jakie oszustwo w jego słowach - pomy lała Jessika. Dlaczego kłamie? - zastanawiał si Paul. - Jakie to interesuj ce - powiedziała Jessika. I pomy lała: Powiadaj ... Co za dziwna maniera j zykowa. Gdyby tylko wiedzieli, jak ona zdradza ich zale no od przes dów. - Słyszałem o waszym powiedzeniu - zabrał głos Paul - e blichtr płynie z miast, m dro z pustyni.

160

- Arrakis zna wiele powiedze - odparł Kynes. Zanim Jessika zd yła sformułowa nowe pytanie, nachylił si nad ni słu cy z listem. Otworzyła go, zobaczyła charakter pisma i znaki szyfru ksi cia. Przebiegła po nich wzrokiem. le słowa otuchy. Sprawa, - Wszystkich was ucieszy wiadomo , e nasz ksi która go wezwała, jest załatwiona. Znaleziono zaginion zgarniark powiedziała. W ród załogi był agent Harkonnenów, który sterroryzował pozostałych i odleciał maszyn do bazy przemytników z nadziej , e j tam sprzeda. Zarówno ten człowiek, jak i maszyna zostały przekazane naszym siłom. Skłoniła głow przed Tuekiem. Przemytnik odkłonił si . Jessika zło yła pismo, wsun ła je do r kawa. - Ciesz si , e nie doszło do otwartej bitwy - powiedział bankier. - Ludzie maj tak wielk nadziej , e Atrydzi przynios pokój i dobrobyt. - Szczególnie to drugie - dorzucił Bewt. - Czy zjemy ju deser? - zapytała Jessika. - Poleciłam naszemu kuchmistrzowi przygotowa kalada sk legumin : ry pen-czi w sosie dolsa. - To brzmi wspaniale - powiedział producent filtrfraków. - Czy mógłbym dosta przepis? - Ka dy, jaki tylko pan zechce - odparła Jessika, rejestruj c sobie tego człowieka w pami ci, by pó niej wspomnie o nim Hawatowi. Producenta filtrfraków, boja liwego, małego karierowicza, mo na było łatwo kupi . Wokół Jessiki podj to rozmowy towarzyskie. - Jaki liczny materiał... - Zamówił opraw odpowiedni do kamienia... - Mogliby my si pokusi o wzrost produkcji w nast pnym kwartale... Jessika utkwiła spojrzenie w talerzu rozmy laj c nad zakodowanym fragmentem listu: "Harkonnenowie próbowali przemyci transport rusznic laserowych. Przechwycili my je. Mo e to znaczy , e powiodło im si z innymi transportami. Na pewno znaczy,. e nie przywi zuj wi kszego znaczenia do tarcz. Podejmijcie odpowiednie rodki ostro no ci". Rusznice laserowe zaprz tn ły my li Jessiki. Rozpalone do biało ci wi zki promieni niszczycielskiego wiatła mogły przeci ka d ze znanych substancji pod warunkiem, e nie osłaniała jej tarcza. Tym, e sprz enie zwrotne z tarcz wysadziłoby i rusznic , i tarcz , Harkonnenowie nie przejmowali si . Dlaczego? Eksplozja tarczy z rusznic laserow była zmienn niebezpieczn ; mogła by pot niejsza od j drowej lub mogła zabi wył cznie strzelca i jego osłoniony cel. Niewiadome w tym wszystkim przepełniły j niepokojem. Usłyszała Paula:

161

- Ani przez chwil nie w tpiłem, e odnajdziemy zgarniark . Jak mój ojciec zabiera si ju do czego , doprowadza rzecz do ko ca. Ta prawda zaczyna powoli dociera do Harkonnenów. Przechwala si - pomy lała Jessika. A nie powinien. Nie ma prawa do przechwałek nikt, kto b dzie spa tej nocy gł boko pod powierzchni ziemi, z obawy przed rusznicami laserowymi.

162

Rozdział 17 Nie ma ucieczki - płacimy za gwałty naszych przodków. z "My li zebranych MuadDiba" w opracowaniu ksi niczki Irulan Usłyszawszy krzyki w Wielkiej Sali, Jessika zapaliła nocn lampk . Jej zegara nie przestawiono na czas miejscowy, wi c musiała odj dwadzie cia jeden minut, by ustali , e jest około drugiej w nocy. Krzyki były gło ne i chaotyczne. Czy by atak Harkonnenów? - zastanawiała si . Wy lizn wszy si z łó ka sprawdziła na ekranach monitorów miejsca pobytu swej rodziny. Ekran ukazał pogr onego we nie Paula w gł bokiej piwnicy po piesznie przerobionej dla niego na sypialni . Do jego kwatery z pewno ci nie przenikał hałas. Sypialnia ksi cia była pusta, po ciel nie tkni ta. Czy by przebywał ci gle na SD l dowiska? Jeszcze nie zało ono monitorów na front budynku. Jessika znieruchomiała po rodku sypialni, nasłuchuj c. Jeden głos wydzierał si bez ładu i składu. Inny wołał doktora Yuego. Znalazła szlafrok, narzuciła go na ramiona, wsun ła stopy w pantofle, do łydki przypi ła krysnó . Znowu jaki głos wzywał Yuego. Owi zała si paskiem i wyszła na korytarz. Nagle poraziła j my l: A je li to Leto jest ranny... Korytarz wydawał si ci gn bez ko ca pod jej biegn cymi stopami. Skr ciwszy pod zamykaj cym go łukiem przefrun ła przez sal jadaln i krucht , wpadła do Wielkiej Sali, któr zastała zalan wiatłem wszystkich lamp dryfowych, rozjarzonych do maksimum. Na prawo przy drzwiach frontowych ujrzała dwóch ludzi ze stra y pałacowej trzymaj cych mi dzy sob Duncana Idaho. Głowa opadła mu na pier , raptowna cisza zaległa nad t scen . Jeden ze stra ników powiedział z wyrzutem do Idaho: - Widzisz, co narobiłe ? Obudziłe lady Jessik . Za plecami m czyzn falowały ogromne kotary wskazuj c, e zostawili otwarte drzwi. Stoj ca z boku Mapes mierzyła Idaho zimnym spojrzeniem. Miała na sobie dług br zow szat z wij cym si ornamentem na kraju. Jej stopy tkwiły w nie zasznurowanych butach pustynnych. - No i obudziłem lady Jessik - wymamrotał Idaho. Wzniósłszy oczy do sufitu, zaryczał: - ...pierwszy raz mój miecz si okrwawił na Grumman! Wielka Macierzy! On jest pijany! - pomy lała Jessika. Ponury grymas wykrzywiał smagł , okr gł twarz Idaho. Ziemia przylgn ła mu do k dzierzawych jak futro czarnego kozła włosów. Wydarta w bluzie dziura odsłaniała gors wieczorowej koszuli, któr wcze niej miał na bankiecie. Jessika zbli yła si do niego. Gwardzista skłonił si , nie wypuszczaj c Idaho z uchwytu.

163

- Nie wiedzieli my, co z nim pocz , moja pani. Awanturował si pod bram i nie chciał wej do rodka. Bali my si , e mog nadej tutejsi i go zobaczy . To byłoby niewskazane. Zepsułoby nam opini . - Gdzie on si podziewał? - spytała Jessika. - Odprowadzał do domu jak Hawata.

panienk z przyj cia, moja pani. Z rozkazu

- Któr panienk ? - Któr z dziewczynek do towarzystwa. Wiesz, o co chodzi, moja pani? Zerkn ł na Mapes i ciszył głos. - Do szczególnej inwigilacji dam zawsze bierze si Idaho. Owszem, bierze si - pomy lała Jessika. - Ale dlaczego on jest pijany? Ze zmarszczonymi brwiami zwróciła si do Mapes: - Mapes, przynie co na pobudzenie. Najlepiej kofein . Mo e zostało troch kawy z przypraw ? Mapes wzruszyła ramionami i pod yła do kuchni. Jej nie zasznurowane buty pustynne człapały - człap-człap - po kamiennej posadzce. Idaho odwrócił chwiejn głow , by spojrze z ukosa na Jessik . - Zabiłem wi cej nisz szysta luzi dla ksi cia - wybełkotał. - Ja chc tylko wie e , dlaszego tu jes-stem. Nie mog tu y potziemio. Nie mog tu y natziemio. So to za miejsce, ee? Uwag Jessiki zwrócił d wi k dochodz cy z bocznego korytarza. Odwróciwszy si zobaczyła Yuego, szedł ku nim wymachuj c trzyman w lewej r ce torb lekarsk . Był kompletnie ubrany, wydawał si bledszy i jakby przem czony. Na jego czole ostro odcinał si romb tatua u. - Poszsiwy konował! - wrzasn ł Idaho. - Chto ty, wale? Łubek i czopek? Zwrócił si bełkotliwie do Jessiki: - Robie ssiebie uh cholerneho uh idiote, uh? Jessika spojrzała krzywo zastanawiaj c si w milczeniu: dlaczego Idaho miałby si upi ? Dosypano mu czego ? - Za du o przyprawnego piwa - rzekł Idaho usiłuj c stan

prosto.

Mapes wróciła z paruj c fili ank w dłoniach, przystan ła niezdecydowana za Yuem. Popatrzyła na Jessik , która pokr ciła głow . Yueh postawił torb na podłodze, pochylił głow w ukłonie przed Jessik . - Przyprawne piwo, co? - powiedział. - Nalepsze dara swo, jakie piłem w y u - stwierdził Idaho. Spróbował stan na baczno . - erfszy ras mój miesz sie skrwawił na Grumman! Zabiłem Harkon...Harkon... zabiłem tla mego ksi cia.

164

Yueh obejrzał si na fili ank w dłoni Mapes. - Co to jest? - Kofeina - powiedziała Jessika. Yueh wzi ł fili ank , podsun ł j Idaho. - Wypij to, chłopcze. - Nie chse nis wiesej pi . - Wypij, mówi . Idaho wyci gn ł głow do Yuego i poleciał krok w przód poci gaj c za sob stra ników. - Mam po ziurki w nosie podlizywania si Imperium wiata, doktorze. Jeden ras załatwimy rzesz po mojemu. - Jak to wypijesz - powiedział Yueh. - To tylko kofeina. - Rospieprzone jak wszystko tutaj! Cholerne sło se jessa jasne. Nis tu nie ma nolmarnego korolu. Nis tu nie gra albo... - No có , mamy teraz noc - powiedział Yueh; próbował mu perswadowa . Wypij to jak grzeczny chłopak. Poczujesz si lepiej. - Nie chse poszu sie lepiej! - Nie mo emy namawia go przez cał noc - odezwała si Jessika. Tu trzeba kuracji wstrz sowej - przyszło jej na my l. - Nie ma potrzeby, eby tu czekała, moja pani - powiedział Yueh. - Dam sobie z tym rad . Jessika pokr ciła głow . Post piła o krok, wymierzyła Idaho siarczysty policzek. Zatoczył si w tył razem ze swoimi stra nikami, przeszywaj c j nienawistnym spojrzeniem. - Kto si zachowuje w ten sposób w domu swego ksi cia - powiedziała. Wyrwała Yuemu fili ank z r k rozlewaj c cz jej zawarto ci i podetkn ła j Idaho. Wypij natychmiast! To rozkaz! Idaho wyprostował si raptownie, spojrzał na ni wilkiem. Powiedział powoli, ze starann i wyra n dykcj : - Ja nie słucham rozkazów parszywego szpiega Harkonnenów. Yueh odwrócił si do Jessiki jak uderzony. Pobladła na twarzy, ale kiwała ze zrozumieniem głow . Wszystko stało si jasne: oderwane strz pki znacze , jakie przez te par minionych dni chwytała w słowach i zachowaniu ludzi wokół siebie, teraz dały si zło y w cało . Poczuła, jak ro nie w niej gniew, tak ogromny, e chyba od niego p knie. Si gn ła do najgł bszych zasobów swojego wyszkolenia

165

Bene Gesserit, by uspokoi puls i wyrówna oddech. Nawet i wtedy wsz dzie widziała strzelaj ce płomienie. "Do inwigilacji dam zawsze bierze si Idaho!" Przeszyła Yuego spojrzeniem. - Wiedziałe ? - spytała. - Ja...słyszałem pogłoski, moja pani. Ale nie chciałem przysparza ci zmartwie . - Hawat! - warkn ła. - Dawa mi w tej chwili Thufira Hawata! - Ale, moja pani... - Natychmiast! To, musi by Hawat - my lała. - Takie podejrzenie nie mogło wyj innego, bo odrzucono by je w jednej chwili.

od nikogo

Idaho potrz sn ł głow , wymamrotał: - Wszystko, cholera, wyszczekałem. Jessika spu ciła wzrok na fili ank w swej dłoni i nagle chlusn ła jej zawarto Idaho w twarz. - Zamknijcie go w jakim go cinnym pokoju we wschodnim skrzydle - poleciła. - Niech to ode pi. Dwaj stra nicy wpatrywali si w ni nieszcz liwymi oczami. Jeden z nich powiedział: - Mo e lepiej zabierzmy go gdzie indziej, o pani. Mogliby my... - On musi by tutaj! - warkn ła Jessika. - Musi tu pełni słu b . - Głos jej wezbrał gorycz . - Jest taki dobry w pilnowaniu dam. Stra nik przełkn ł lin . - Czy wiecie, gdzie jest ksi moja pani.

? - zapytała. - Jest na stanowisku dowodzenia,

- Z Hawatem? - Hawat jest w mie cie, moja pani. - Sprowad cie mi natychmiast Hawata - poleciła Jessika. - B d czekała na niego w salonie. - Ale, moja pani... - Je li zajdzie potrzeba, wezw ksi cia - powiedziała. - Mam nadziej , e to nie b dzie konieczne. Nie chciałabym go tym niepokoi .

166

- Tak jest, moja pani. Jessika wcisn ła pust fili ank w dłonie Mapes, natykaj c si na pytaj ce wejrzenie bł kitnych w bł kicie oczu. - Mo esz wraca do łó ka, Mapes. - Na pewno nie b d potrzebna? Jessika u miechn ła si ponuro. - Na pewno. - Mo e by zaczeka z tym do jutra - odezwał si Yueh. - Dałbym ci rodek nasenny i... - Wracaj do siebie i daj mi załatwi to samej. - Poklepała go po ramieniu, by złagodzi ostro tonu. - To jedyny sposób. Odwróciła si raptownie i z głow uniesion wysoko oddaliła si dumnym krokiem w gł b pałacu do swoich pokojów. Zimne mury...korytarze...znajome drzwi... Otworzyła je szarpni ciem, wkroczyła do rodka i trzasn ła za sob drzwiami. Przystan ła wlepiaj c spojrzenie w pustk tarcz na oknach swego salonu. Hawat! Czy by go Harkonnenowie kupili? Zobaczymy. Podeszła do gł bokiego, staromodnego fotela obitego haftowan skór ze szlaga i przeci gn ła fotel na takie miejsce, by mie drzwi na oku. Z nagł sił u wiadomiła sobie obecno pochwy z krysno em. Odpi ła pochw i z nogi przeniosła j na przedrami ; sprawdziła, jak wysuwa si nó . Raz jeszcze obrzuciła spojrzeniem pokój, na wszelki wypadek utrwalaj c wszystko dokładnie w pami ci: szezlong blisko k ta, pod cian zwykłe krzesła, dwa niskie stoliki, cytra na stojaku pod drzwiami do sypialni. Lampy dryfowe płon ły bladoró owym wiatłem. Przygasiła je, zasiadła w fotelu, pogładziła obicie ciesz c si , e na tak okazj ma krzesło o królewskiej dostojno ci. Niechaj teraz wchodzi - pomy lała. - Co b dzie, to b dzie. I na sposób Bene Gesserit przygotowała si na oczekiwanie, mobilizuj c cierpliwo , oszcz dzaj c siły. Szybciej, ni si spodziewała, zabrzmiało pukanie do drzwi i na wezwanie z jej strony wkroczył Hawat. Nie wstaj c z fotela patrzyła na niego, widz c krucho otoczki narkotycznego o ywienia w jego ruchach, a pod ni zm czenie. Starcze załzawione oczy Hawata połyskiwały. Jego skóra jak rzemie wydawała si lekko ółtawa w tym o wietleniu, a na r kawie władaj cej no em r ki widniała poka nych rozmiarów mokra plama. Jessik doleciał zapach krwi. Wskazała dłoni jedno z krzeseł o prostych oparciach. - Przynie to krzesło i usi d naprzeciw mnie. Hawat ukłonił si i wykonał polecenie. Co za pijany dure z tego Idaho! pomy lał. ledził bacznie twarz Jessiki zastanawiaj c si , jak tu wybrn z tej

167

sytuacji. - Dawno ju nale ało oczy ci mi dzy nami atmosfer - powiedziała Jessika. - Co trapi moj pani ? - Usiadł i poło ył dłonie na kolanach. - Nie udawaj niewini tka! - rzuciła zimno. - Je eli Yueh ci nie powiedział, dlaczego ci wezwali my, to zrobił to jeden z twoich szpiegów spo ród mojej słu by. Czy nie powinni my by szczerzy ze sob przynajmniej na tyle? - Jak sobie yczysz, moja pani. - Najpierw odpowiedz mi na jedno pytanie. Czy teraz jeste agentem Harkonnenów? Hawat uniósł si do połowy z krzesła, twarz mu pociemniała z w ciekło ci. - O mielasz si a tak mnie obra a ? - Siadaj - powiedziała. - Ty mnie tak obraził. Hawat z wolna opadł na krzesło. A Jessika, czytaj c w jego twarzy tak dobrze jej znane oznaki, pozwoliła sobie na gł bokie westchnienie. To nie Hawat. - Teraz wiem, e pozostałe wierny memu ksi ciu - powiedziała. - Jestem przeto gotowa wybaczy ci, twój afront wobec mojej osoby. - Czy co tu jest do wybaczania? Jessika zmarszczyła brwi. Czy mam wyci gn swój atut? - zastanawiała si . - Czy mam mu powiedzie o córce ksi cia, któr w. sobie nosz od kilku tygodni? Nie... Sam Leto o tym nie wie. To by mu jedynie skomplikowało ycie, odwróciło jego uwag w chwili, kiedy musi si skoncentrowa na naszym przetrwaniu. Jeszcze czas na wykorzystanie tego atutu. - Prawdomówczyni by rozwi zała ten problem - rzekła - ale nie mamy prawdomówczyni z dyplomem Wysokiej Rady. - No wła nie. Nie mamy prawdomówczyni. - Czy jest w ród nas zdrajca? - zapytała. - Analizowałam naszych ludzi z wielk uwag . Kto mo e by zdrajc ? Nie Gurney. Na pewno nie Duncan. Ich adiutanci nie zajmuj odpowiednich pozycji strategicznych, by bra ich pod uwag . I nie ty, Thufir. Nic mo e to by Paul. Ja w i e m , e to nie ja. A zatem doktor Yueh? Czy mamy go wezwa i podda próbie? - Wiesz, e to czczy gest - powiedział Hawat. - On jest uwarunkowany przez Akademi . To z kolei ja wiem na pewno. - Nie mówi c o tym, e jego on była Bene Gesserit, zamordowana przez Harkonnenów - powiedziała Jessika.

168

- Wi c to tak z ni było... - Nie słyszałe nienawi ci w jego głosie, gdy wymawia imi Harkonnenów? spytała Jessika. - Wiesz, e nie mam ucha. - Co ci gn ło na mnie to podłe podejrzenie - spytała. - Stawiasz pani swego sług w sytuacji bez wyj cia. Jestem lojalny przede wszystkim wobec ksi cia. - Gotowa jestem wiele wybaczy z powodu tej lojalno ci - rzekła. - I znowu musz zapyta : czy jest co do wybaczania? - Pat? - zapytała. Wzruszył ramionami. - Pomówmy wi c przez chwil o czym innym - powiedziała. - Duncan Idaho, wspaniały wojownik, którego talenty do ochrony i inwigilacji s w takiej renie. Dzi w nory przeholował z czym , co nazywaj piwem przyprawnym. Otrzymuj raporty, e inni nasi ludzie równie doprawiaj si t mikstur . Czy to prawda? - Masz swoje raporty, moja pani. - Ano mam. Czy nie uwa asz tego picia za symptomatyczne, Thufir? - Moja pani mówi zagadkami. - To wykorzystaj swoje zdolno ci mentackie - rzuciła sucho. - Co jest z Duncanem i reszt ? Mog ci powiedzie w czterech słowach: oni nie maj domu. Wycelował palec w podłog . - Arrakis, oto ich dom. - Arrakis to niewiadoma! Ich domem był Kaladan, ale my ich wyrwali z korzeniami. Oni nie maj domu. I boj si , e ksi ich zawodzi. Zesztywniał. - Takie słowa w ustach którego z moich ludzi stanowiłyby wystarczaj cy powód do... . - Och, przesta . Thufir. Czy to defetyzm albo zdrada ze strony lekarza, je li stawia wła ciw diagnoz ? Moj jedyn intencj jest wyleczenie choroby. - Mnie ksi

poruczył takie sprawy.

- Ale rozumiesz chyba, e i ja ywi pewne do oczywiste zainteresowanie post pami tej choroby - powiedziała. - A mo e nawet przyznali mi pewne zdolno ci w tej materii.

169

Czy b d zmuszona wstrz sn nim ostro? - zastanawiała si . - Potrzebny mu solidny wstrz s, co , co go wysadzi i siodła. - Ró nie mo na sobie tłumaczy powody twego zainteresowania - Hawat wzruszył ramionami. - Wi c ju mnie skazałe ? - Sk d e znowu, moja pani. Ale nie mog sobie pozwoli na adne ryzyko w naszej obecnej sytuacji. - Wrogowie mego syna przenikn li pod twoim nosem do samego domu powiedziała. - Kto wtedy ryzykował? Krew napłyn ła mu do twarzy. - Zło yłem ksi ciu rezygnacj . - A mnie czy zło yłe rezygnacj ... albo Paulowi Teraz był otwarcie rozdra niony, co zdradzał przyspieszony oddech, rozd te nozdrza, nieust pliwe spojrzenie. Widziała bicie pulsu na jego skroni. - Jestem człowiekiem ksi cia - wycedził. - Nie ma zdrajcy - powiedziała. - Grozi nam co innego. Mo e ma to jaki zwi zek. z rusznicami laserowymi. Mo e oni zaryzykuj i par rusznic z mechanizmami zegarowymi wymierz z ukrycia w tarcze pałacowe. Mo e... - A kto by po odpaleniu odró nił, czy nie była to eksplozja j drowa - zapytał. Nie, moja pani. Oni nie zaryzykuj nic a tak nielegalnego. Promieniowanie zostaje. Trudno zatrze lady. Nie. Oni nie narusz podstawowych konwencji. To musi by zdrajca. - Jeste człowiekiem ksi cia - powiedziała z szyderczym u miechem. - Chciałby go zniszczy próbuj c go ocali ? Odetchn ł gł boko i dopiero potem odpowiedział: - Je li jeste niewinna, przyjmij moje najpokorniejsze przeprosiny. - Spojrzyjmy teraz na ciebie, Thufir - powiedziała. - Człowiek cieszy si yciem, kiedy ma swoje miejsce, kiedy wie, gdzie jest jego miejsce w porz dku wszechrzeczy. Zniszczy miejsce, to zniszczy człowieka. Spo ród wszystkich tych, co kochaj ksi cia, Thufir, nam dwojgu najłatwiej jest zniszczy sobie to miejsce nawzajem. Czyi nie mogłabym podejrze pod twoim adresem wyszepta ksi ciu w nocy do ucha W chwili, kiedy byłby najpodatniejszy na takie szepty, Thutir Czy musz ci to ja niej zobrazowa ? - Grozisz mi - warkn ł.

170

- Sk d e znowu. Ja po prostu zwracam twoj uwag , e kto atakuje porz dek naszego ycia. Sprytnie i diabolicznie. Proponuj odeprze ten atak wprowadzaj c taki ład do naszego ycia. by tego rodzaju ciernie nic znalazły w nim najmniejszej szczeliny. - Oskar asz mnie o rozsiewanie szeptem bezpodstawnych podejrze - Bezpodstawnych, tak. - I odpowiesz kontrszeptami? - To t w o j e ycie składa si z szeptów, nie moje, Thufir. - Wi c podajesz w w tpliwo

moje kwalifikacje?

Westchn ła. - Thufir, chc , aby przeanalizował swoje emocjonalne zaanga owanie w t spraw . Człowiek jest z natury zwierz ciem bez logiki. Twoja projekcja logiki na wszystkie sprawy jest nienaturalna, ale niestety nieodzowna z racji swej u yteczno ci. Jeste uciele nieniem logiki, mentatem. Jednakie twoje rozwi zania problemów to koncepcje w bardzo dosłownym sensie wyrzucane przez ciebie na zewn trz, gdzie trzeba je gruntownie bada , roztrz sa i prze wietla ze wszystkich stron. - Chcesz mnie teraz uczy mego fachu? - spytał nawet nie staraj c si ukry lekcewa enia w głosie. - Cokolwiek jest poza tob , mo esz to zobaczy i zastosowa do tego swoj logik - powiedziała. - Lecz taki ju mamy charakter, e przy zetkni ciu z problemami osobistymi okazuje si , i te najintymniejsze sprawy jest nam najtrudniej wydoby na wiatło naszej logiki. Zaczynamy si pl ta i winimy wszystko prócz rzeczywistego mola, który tkwi gdzie gł boko i nas gryzie. - Usiłujesz z premedytacj podkopa we mnie wiar w moje mo liwo ci mentata - wychrypiał. - Gdybym przekonał si , e który z naszych ludzi próbuje t metod sabotowa oboj tne jak bro z naszego arsenału, zdemaskowałbym go i zabił bez wahania. - Najlepsi mentaci przejawiaj zdrowy respekt dla współczynnika bł du w swych obliczeniach - rzekła. - Nigdy nie twierdziłem inaczej! - Wi c nie lekcewa symptomów, jakie oboje widzimy: pija stwo w ród ludzi, kłótnie - plotkuj i rozsiewaj niesamowite pogłoski o Arrakis; ignoruj najprostsze... . - Bezczynno , nic wi cej - rzekł Hawat. - Nie staraj si odwróci mojej uwagi próbuj c z prostej rzeczy robi tajemnic .

171

Przygl dała mu si my l c o ołnierzach ksi cia w koszarach, o ludzkich niedolach ocieraj cych si o siebie, tak e powstawało niemal wyczuwalne napi cie i zapach jak z przepalonej izolacji. Upodabniaj si do ołnierzy z przedgildyjskiej legendy my lała. - Jak ołnierze zagubionego łowcy gwiazd Ampolirosa, przykuci do swych dział, wiecznie w po cigu, wiecznie w pogotowiu i wiecznie nie przygotowani. Dlaczego nigdy nie wykorzystałe w pełni moich umiej tno ci w swej słu bie dla ksi cia? - zapytała. - Obawiasz si rywala? Wlepił w ni rozpalone spojrzenie starczych oczu. - Wiem co nieco o szkoleniu, jakie przechodzicie wy, Bene Gesserit... Urwał nachmurzony. - miało, doko cz - powiedziała - wied my Bene Gesserit. - Wiem co nieco o prawdziwym szkoleniu, jakie przechodzicie - podj ł. Widz , jak to wyłazi z Paula. Nie dam si nabra na to, co wasze szkoły głosz publicznie: e istniejecie, by tylko słu y . Wstrz s musi by gwałtowny i on ju prawie do tego dojrzał - pomy lała. - Słuchasz mnie uwa nie w Radzie - powiedziała - a jednak rzadko liczysz si z moimi opiniami. Dlaczego? - Nie ufam motywom waszej Bene Gesserit. Mo esz sobie my le , e potrafisz przejrze człowieka na wylot, mo esz sobie m y 1 e , e potrafisz zmusi człowieka, by zrobił dokładnie to, czego ty... - Jeste nieszcz snym głupcem, Thufir! - wybuchn ła. - Prawda dalece przekracza wszelkie pogłoski o naszych szkołach, jakie dotarły do twych uszu. Je li zechc zniszczy ksi cia... lub ciebie, lub inn dowoln osob w zasi gu mej r ki, nie powstrzymasz mnie przed tym. Dlaczego pozwalam, by pycha dyktowała mi takie słowa? - pomy lała. - Nie tak mnie szkolono. Nie tak miałam nim wstrz sn . Hawat wsun ł dło pod bluz i dotkn ł miniaturowego wyrzutnika zatrutych bolców. Nie nosi tarczy - pomy lał. - Czy to brawura z jej strony? Mógłbym j teraz zabi ...ale, aaach, jakie konsekwencje, gdybym si mylił. Jessika widziała ruch jego r ki w stron kieszeni. Powiedziała: - Módlmy si , by nigdy nie było mi dzy nami gwałtu. - Słuszna modlitwa - zgodził si . - Tymczasem szerzy si w ród nas choroba - rzekła. - Musz zapyta ci ponownie: czy nie sensowniej pos dza Harkonnenów, e to oni zasiali owo podejrzenie, by nas skłóci ?

172

- Wygl da na to, e znów wrócili my do pata - odparł Hawat. Westchn wszy pomy lała: prawie do tego dojrzał. - Ksi i ja jeste my namiastk ojca i matki dla naszych ludzi - powiedziała. Taka pozycja... - Nie po lubia ci - rzekł Hawat. Zmusiła si do zachowania spokoju, przyznaj c w duchu: dobra riposta. - Ale nie po lubi adnej innej - odparła. - Tak długo, dopóki ja yj . I jeste my t namiastk , jak powiedziałam. By zburzy ów naturalny porz dek naszego ycia, by go zakłóci , zniszczy nas i ogłupi - kto, stanowi najpot niejszy cel dla Harkonnenów? Wyczuł, do czego zmierza, ci gn ł brwi w ponurym grymasie. - Ksi ? - zapytała. - Atrakcyjny cel, owszem, ale nikt, z wyj tkiem by mo e Paula, nie jest lepiej strze ony. Ja Kusz ich niew tpliwie, ale musz wiedzie , e Bene Gesserit s trudnymi celami. I e jest cel lepszy, kto , czyje obowi zki, sił rzeczy tworz monstrualn , lep plamk . Kto , dla kogo podejrzliwo jest czym równie naturalnym jak oddychanie. Kto , kto całe swoje ycie opiera na insynuacji i tajemnicy. - Wystrzeliła ku niemu praw dło . - Ty! Hawat poderwał si z krzesła. - Nie odprawiłam ci , Thufir! - wybuchn ła. Stary mentat niemal e zwalił si z powrotem na. krzesło, tak raptownie mi nie odmówiły mu posłusze stwa. U miechn ła si niewesoło. - Teraz wiesz co nieco o prawdziwym szkoleniu, jakie przechodzimy powiedziała. Hawat starał si przełkn lin , której nie miał w gardle. Jej rozkaz był królewski, nieodwołalny; nadała mu ton i modulacj , której absolutnie nic sposób si było oprze . Usłuchał, zanim reakcja ciała doszła do jego mózgu. Nic nie mogło powstrzyma tej reakcji - ani logika, ani ogie gniewu... nic. To, co ona zrobiła, wiadczyło o zmysłowej, intymnej znajomo ci osoby, do której skierowano rozkaz, o dominacji tak gł bokiej, jakiej istnienie wydawało mu si niemo liwe. - Powiedziałam ci uprzednio, e powinni my zrozumie si nawzajem - rzekła. Miałam na my li, e to ty winiene zrozumie mnie. Ja ciebie ju rozumiem. I powiem ci teraz, e twoja lojalno wobec ksi cia to jedyne, co zapewnia ci bezpiecze stwo z mojej strony. Zwil ył j zykiem wargi nie spuszczaj c z niej oczu.

173

- Gdybym chciała mie marionetk , ksi by mnie po lubił - powiedziała. Nawet mogłoby mu si wydawa , e zrobił to z własnej nieprzymuszonej woli. Hawat spu cił głow ; patrzył ku górze przez rzadkie rz sy. Jedynie elazna siła woli powstrzymywała go od wezwania stra y. elazna siła woli... i teraz ju podejrzenie, e ta kobieta mo e do tego nie dopu ci . Skóra mu cierpła, gdy wspominał, jak ona nim zawładn ła. W chwili takiego wahania mogła doby broni i zabi ! Czy ka dy człowiek ma tak lep plamk ? - zastanawiał si . - Czy ka dego z nas mo na zmusi do działania, zanim potrafimy stawi opór Ta my l przyprawiła go o zawrót głowy. Kto powstrzymałby osob obdarzon tak sił - Mign ła ci pi w r kawiczce Bene Gesserit - powiedziała. - Niewielu z tych, co j widzieli, yje. A to, co zrobiłam, jest dla nas rzecz do trywialn . Nie znasz całego mojego arsenału. Zastanów si nad tym. - Dlaczego wi c nie pójdziesz zniszczy wrogów ksi cia? - zapytał. - Co chcesz, ebym zniszczyła? Chciałby , ebym zrobiła z naszego ksi cia kalek , eby wiecznie opierał si na mnie, jak na kuli - Ale z tak władz ... - Władza to obosieczny, miecz, Thufir - powiedziała. - My lisz: jak e jej łatwo posłu y si człowiekiem jako narz dziem do zadania ciosu w samo serce wroga. Tak, Thufir, nawet w twoje serce. Có bym jednak osi gn ła Gdyby Bene Gesserit tego nadu ywały, czy wszystkie nie byłyby podejrzane. Nie chcemy tego, Thufir. Nic chcemy same si zgubi . - Pokiwała głow . - My naprawd istniejemy tylko po to, by słu y . - Nie potrafi ci odpowiedzie - rzekł. - Wiesz, e nie potrafi . - Nie powiesz nikomu ani słowa o tym, co tu zaszło. To wiem, Thufir. - Moja pani... - Stary człowiek znowu próbował przełkn lin . Pomy lał: Ma ogromne moce, zgoda. Ale czy te moce nic zrobiłyby z niej Jeszcze gro niejszego narz dzia Harkonnenów? - Przyjaciele mog zniszczy ksi cia równie szybko, jak jego wrogowie powiedziała. - Ufam, e teraz dotrzesz do sedna tego podejrzenia i usuniesz je. - Je li oka e si bezpodstawne. - Je li - zadrwiła. - Je li - powtórzył. - Jeste uparty. - Ostro ny - powiedział - i wiadom współczynnika bł du. - Wi c zadam ci now zagadk . Co oznacza według ciebie, e stoisz przed drugim człowiekiem, zwi zany i bezbronny, i ten drugi człowiek trzyma nó na

174

twoim gardle - a jednak wstrzymuje si od zabicia ciebie, uwalnia ci z wi zów i daje ci nó , by go u ył wedle własnego yczenia? - Podniosła si z fotela i odwróciła do niego plecami. - Mo esz ju odej , Thufir. Stary mentat wstał, niepewnie przesuwaj c dło ku mierciono nej broni pod bluz . Przypomniała mu si arena i ojciec ksi cia (który był odwa ny, cokolwiek by o nim powiedzie ), i pewna korrida dawno temu: dzika, czarna bestia z pochylon głow , nieruchoma i ogłupiała. Stary Ksi odwrócił si plecami do rogów, z mulet elegancko przerzucon przez rami , podczas gdy z ló sypały si owacje. Byk to ja, a ona jest matadorem - pomy lał Hawat. Cofn ł r k , spojrzał na l ni c od potu pust dło . I wiedział, e bez wzgl du na ostateczn wymow faktów nigdy nie zapomni tej chwili ani nie straci uczucia najwy szego podziwu dla lady Jessiki. Odwrócił si i bezszelestnie opu cił pokój. Jessika przesun ła wzrok z odbicia w szybie okna, odwróciła si i wpatrzyła w zamkni te drzwi. - Teraz si zacznie.- wyszeptała.

175

Rozdział 18 Czy walczysz z marami? Czy wojujesz z cieniami Czy poruszasz si jak we nie? Czas si oddalił. ycie ci skradli. Wszystko zmarnotrawił. Twój obł d ci zabił. Lament z pogrzebu D amisa na Równinie ałobnej według "Pie ni MuadDiba" zebranych przez ksi niczk Irulan Leto przystan ł w foyer swego dworu studiuj c bilecik w wietle osamotnionej lampy dryfowej. Do witu brakowało Jeszcze paru godzin, a zm czenie dawało o sobie zna . Freme ski goniec dostarczył bilecik na odwach wła nie w chwili, kiedy ksi przybył ze stanowiska dowodzenia. Bilecik mówił: "Słup dymu dniem, kolumna ognia noc ". Podpisu nic było. Co to znaczy? zastanawiał si . Goniec znikn ł nie czekaj c na odpowied , zanim mo na go było wypyta . Wsi kł w noc niby urny dym. Leto wepchn ł kartk do kieszeni bluzy zamierzaj c pokaza j pó niej Hawatowi. Odgarn ł kosmyk włosów z czoła, z westchnieniem wci gn ł powietrze. Pigułki przeciw zm czeniu przestawały działa . Od bankietu min ły dwa długie dni, a jeszcze wi cej od ostatniego snu. Do wszystkich kłopotów wojskowych doszła niepokoj ca sesja z Hawatem, Jego sprawozdanie ze spotkania z Jessik . Mam obudzi Jessik ? - bił si z. my lami. - Nie ma sensu bawi si i ni dalej w ciuciubabk . A mo e jednak? Niech go diabli, tego choler Duncana Idaho! Pokr cił głow . Nie, nie Duncana. Zrobiłem głupstwo nie zwierzaj c si od razu Jessice z tajemnicy. Musz to zrobi teraz, zanim stanie si co gorszego. Decyzja poprawiła mu samopoczucie i z foyer po pieszył przez Wielk Sal i korytarz do skrzydła mieszkalnego rodziny. Zatrzymał sio na zakr cie, tam gdzie korytarz rozwidlał si ku pomieszczeniom słu by. Gdzie z korytarza słu bowego doleciało osobliwy kwilenie. Leto poło ył lew dło na wył czniku tarczy w pasie, wsun ł chand ar do prawej. Nó przywrócił mu poczucie pewno ci siebie. Niesamowity d wi k przeszywał dreszczem. Kln c niedostateczne o wietlenie ksi po cichu zagł biał si w słu bowy korytarz. Co jakie osiem metrów wisiały w nim najmniejsze z dryfówek przygaszone do minimum. Ciemne kamienie murów pochłaniały wiatło. Z mroku przed nim wyłonił si niewyra ny, rozmazany po podłodze kleks. Leto przystan ł, o mało nie wł czaj c tarczy, powstrzymał si jednak, by nie kr powa sobie ruchów i nie przyt pia słuchu... a poza tym przechwycenie transportu rusznic laserowych napełniło go nie rozwianymi ci gle w tpliwo ciami.

176

Bezgło nie zbli ył si do szarego kleksa, zobaczył, e to ludzka posta , m czyzna, obrócony twarz do posadzki. Leto odwrócił go stop , z no em w pogotowiu, i nachylił si blisko, by dojrze rysy w nikłym wietle. To był ten przemytnik, Tuek, z wilgotn plam na piersi. Z martwych renic wyzierała ciemna pustka. Leto dotkn ł plamy - była ciepła. Jak mógł tutaj zgin ten człowiek - zadawał sobie pytanie. Kto go zabił? Kwil cy d wi k rozlegał si tu gło niej. Dochodził z przodu, z gł bi odgał zienia korytarza prowadz cego do siłowni, gdzie mie cił si generator głównej tarczy pałacu. Z dłoni na wył czniku w pasie, z wysuni tym chand arem, ksi wymin ł ciało, zapu cił si w korytarz i zza rogu wyjrzał w stron siłowni generatora tarczy. Par kroków od niego widniał rozlany na podłodze drugi kleks. Ksi od razu zorientował si , e ma przed sob ródło hałasu. Kształt pełzn ł ku niemu z bolesnym mozołem, dysz c ci ko i co mamrocz c. Leto stłumił nagły skurcz strachu, przemkn ł do bocznego korytarza i kucn ł przy czołgaj cej si postaci. Była to Mapes, freme ska ochmistrzyni, z ubraniem w nieładzie, z włosami rozsypanymi po twarzy. Zmatowiały połysk ciemnej plamy rozszerzał si z dotkn ł jej ramienia i Mapes uniosła si na łokciach, z pleców na bok. Ksi odchylon głow przygl daj c mu, si ocienionymi czerni renicami bez wyrazu. - To ty... - wydyszała. - Zabił...stra nika...posłano... wezwa ...Tueka...uciekaj...moja pani...ty...ty...tutaj...nie... Zwaliła si na twarz, a jej głowa zadudniła o kamienie. Leto poszukał palcami pulsu na skroni. Nie znalazł. Spojrzał na plam : Mapes d gni to w plecy. Kto? Prze ywał gonitw my li. Czy chciała mu powiedzie , e kto zabił stra nika? A Tuek...czy Jessika posłała po Tueka? Po co Zacz ł si podnosi . Ostrzegł go szósty zmysł. mign ł r k do wył cznika tarczy - za pó no. Parali uj cy wstrz s odrzucił mu r k na bok. Poczuł w niej ból, zobaczył stercz cy z r kawa bolec, wyczuwał pora enie rozchodz ce si stamt d w gór ramienia. Z bolesnym wysiłkiem uniósł głow spogl daj c w gł b korytarza. W otwartych drzwiach siłowni stał Yueh. Twarz wieciła mu ółtym odblaskiem pojedynczej, ja niejszej dryfówki nad drzwiami. Cicho było w pokoju za jego plecami - adnego szmeru generatorów. Yueti! - pomy lał Leto. - Dokonał sabota u pałacowych generatorów! Jeste my bezbronni. Yueh pocz ł si zbli a do niego wsuwaj c do kieszeni bolcówk . Leto stwierdził, e mo e jeszcze mówi , wydyszał: - Yueh! Jakim cudem? Po czym parali dosi gn ł jego nóg i Leto osun ł si na podłog , podpieraj c plecami kamienn cian . Twarz Yuego nosiła wyraz smutku, kiedy pochylał si i dotykał czoła Leto. Ksi zorientował si , e odczuwa dotkni cie, ale jak e dalekie...przyt pione.

177

- Narkotyk w bolcu działa selektywnie - powiedział Yueh. - Mo esz mówi , jakkolwiek ci to odradzam. Zajrzał w gł b korytarza i znowu nachylił si nad Leto, wyci gn ł bolec, odrzucił go na bok. Brz k bolca na kamieniach był nikły i odległy dla uszu ksi cia. To nie mo e by Yueh - pomy lał ksi . - On jest uwarunkowany. - Jak? - szepn ł Leto. - Przykro mi, mój drogi ksi , ale istniej sytuacje, których nakazy s silniejsze od tego. - Dotkn ł wytatuowanego rombu na czole. - Mnie samego zadziwia to przełamanie mojej piro wiadomo ci, lecz pragn zabi człowieka. Tak, rzeczywi cie tego pragn . Nie cofn si przed niczym, aby dopi swego. Spojrzał z góry na ksi cia. - Och, nie ciebie, mój drogi ksi . Barona Harkonnena. Ja pragn zabi -barona. - Bar...ona Har... - Cicho b d , prosz , mój biedny ksi . Nie mam wiele czasu. Tamten kieł, który wstawiłem ci po upadku w Narcel - otó ten kieł musimy wymieni . Za chwil u pi ci i wymieni ten z b. - Otworzył dło i wpatrzył si w co le cego na niej. To idealny duplikat; nader kunsztownie nadano jego rdzeniowi kształt nerwu. Ujdzie zwykłym wykrywaczom, a nawet powierzchownemu badaniu. Lecz je li go mocno przygry , trza nie korona. Potem wystarczy silnie dmuchn i powietrze wokół nas wypełnia si truj cym gazem, miertelnie truj cym. Spogl daj c w gór na Yuego widział Leto szale stwo w oczach m czyzny, krople potu na jego czole i brodzie. - I tak mier ci pisana, mój biedny ksi - mówił Yueh. - Ale zanim umrzesz, zbli ysz si do barona. On b dzie my lał, e jeste oszołomiony narkotykami, i wykluczy ostatni prób ataku z twojej strony. I b dziesz oszołomiony - i zwi zany. Ale atak mo e przybiera przedziwne formy. A ty b dziesz pami tał o Leto Atrydo. B dziesz pami tał o z bie. tym z bie. O z bie, ksi Stary doktor pochylał si coraz ni ej i ni ej, a wreszcie jego twarz i obwisłe w sy przesłoniły w skie pole widzenia Leto. - Z b - szepn ł Yueh. - Dlaczego? - wyszeptał Leto. Yueh opadł przy ksi ciu na kolano. - Dobiłem szejta skiego targu z baronem. I musz mie pewno , e on dotrzymał swojej cz ci umowy. Kiedy si z nim zobacz , b d wiedział. Kiedy spojrz na barona, b d w i e d z i a ł . Ale ja nigdy nie stan przed jego obliczem bez okupu. Ty jeste tym okupem, mój biedny ksi . I b d wiedział, kiedy go zobacz . Moja biedna Wanna nauczyła mnie wielu rzeczy, a jedn z nich jest dostrzeganie nagiej prawdy w chwilach wielkiego napi cia. Nie umiem tego robi za ka dym razem, lecz gdy zobacz barona - b d w i e d z i a ł .

178

Leto starał si spojrze w dół na z b w dłoni Yuego. Miał wra enie, e to si dzieje w koszmarze sennym - to nie mogła by jawa. Purpurowe wargi Yuego wykrzywiły si ku górze. - Ja si nie znajd dostatecznie blisko barona, inaczej sam bym to zrobił. O, nie. Zatrzymaj mnie w bezpiecznej odległo ci. Lecz ty...ach, otó to! Ty, moja cudowna bro ! B dzie chciał mie ci blisko. Potriumfowa nad tob , popyszni si nieco. Leto czuł si niemal zahipnotyzowany widokiem mi nia z lewej strony szcz ki Yuego. Mi sie skr cał si przy ka dym słowie m czyzny. Yueh nachylił si ni ej. - A ty, mój poczciwy ksi , mój drogocenny ksi , ty musisz pami ta . o tym z bie. - Pokazał go trzymaj c mi dzy kciukiem a palcem wskazuj cym. - On jest wszystkim, co ci pozostało. Usta Lyto poruszyły si bezgło nie, znowu spróbowały: - Odmawiam. - Aach, nie! Nie mo esz odmówi ! Poniewa w rewan u za t drobn przysług ja zrobi co dla ciebie. Ocal twojego syna i twoj kobiet . Nikt inny tego nie dokona. Mo na ich wysła w takie miejscy, gdzie aden Harkonnen ich nie dosi gnie. - Jak...ich...ocali ? - wyszemrał Leto. - Zrobi tak, by wydawało si , e nie yj , ukry ich w ród ludzi, którzy dobywaj no a na d wi k imienia Harkonnen, którzy nienawidz Harkonnenów tak bardzo, e spal krzesło, na którym siedział Harkonnen, zasol ziemi , po której Harkonnen przeszedł. - Dotkn ł szcz ki Leto. - Czujesz tam cokolwiek? Ksi stwierdził, e nie mo e odpowiedzie . Odczuł dalekie szarpni cie, zobaczył dło Yuego unosz c do góry ksi cy sygnet. - To dla Paula - powiedział Yuch. - Niebawem stracisz przytomno . egnaj, mój biedny ksi . Kiedy si spotkamy nast pnym razem, nic b dziemy mieli czasu na rozmow . Chłodna dr twota rozeszła si od szcz ki po policzkach Leto. Mroczny korytarz skurczył si do rozmiarów szubka szpilki z ze rodkowan w nim purpur warg Yuego. - Pami taj o z bie! - sykn ł Yuch. - Z b!

179

Rozdział 19 Powinna istnie szkoła goryczy. Ludziom potrzeba ci kiego ycia i ucisku, eby nabrali t yzny psychicznej. z "My li zebranych MuadDiba" w opracowaniu ksi niczki Irulan Jessika przebudziła si po ród ciemno ci, wyczuwaj c ostrze enie w otaczaj cej j martwocie. Nic mogła zrozumie , dlaczego jej duch i ciało s takie niemrawy. Ciarki strachu przybiegały jej po nerwach. Chciała usi i zapali wiatło, ale co jakby odwlekało decyzj . Własny usta wydawały si jej...obce. Łup-łup-łup-łup! - Stłumiony d wi k bez kierunku w tyj ciemno ci. Nic wiadomo gdzie. Moment wyczekiwania był nabrzmiały czasem, szelestem drgnie k liwych jak igły. Zacz ła odczuwa swoje ciało, zdała sobie spraw z wi zów na kostkach i nadgarstkach, z knebla w ustach. Le ała na boku, z r kami zwi zanymi na plecach. Zbadała wi zy, zrozumiała, e to włókno krimskellowe; e tylko zakleszcz si mocniej od jej szarpania. I wreszcie przypomniała sobie. Co si poruszyło w ciemno ci jej sypialni, co mokrego i gryz cego chlusn ło jej w twarz. wypełniło usta; Pochwyciły j jakie r ce. Nabieraj c tchu - jeden wdech - wyczuła w wilgoci narkotyk. wiadomo uchodziła, pogr aj c j w czarnym pudle przera enia. Stało si - pomy lała. - Jak e łatwo było pokona Bene Gesserit. Wystarczy ta tylko zdrada. Hawat miał racj . Pilnowała si , by nie napr a wi zów. - To nie jest moja sypialnia - my lała. Przenie li mnie gdzie indziej. - Z wolna wzi ła si w gar . Dotarł do niej zapach jej własnego kwa nego potu, z chemicznn przymieszk trwogi. Gdzie jest Paul? - zapytała sam siebie. - Mój syn - co z nim zrobili? Spokój. Narzuciła go sobie: za pomoc staro ytnych praktyk. Lecz przera enie pozostało, jak e blisko. Leto ? Gdzie jeste , Leto? Wyczuła ubywanie ciemno ci. Rozpocz ło si od cieni. Wymiary rozdzieliły si . zamieniaj c w nowe ciernie wiadomo ci. Biel. Szpara pod drzwiami. Le na podłodze. Kto chodzi. Wyczuła to przez podłog . Jessika zdusiła w sobie wspomnienie strachu. - Musz zachowa spokój, czujno , gotowo . By mo e b d miała tylko jedn szans . - Znów narzuciła sobie wewn trzny spokój. Bezładne bicie serca wyrównało si , kształtuj c czas. Odliczyła w tył. Byłam nieprzytomna z godzin . Zamkn ła oczy skupiaj c uwag na zbli aj cych si krokach. Czterech ludzi. Odmierzała ró nice w ich krokach. Musz udawa , e nadal jestem nieprzytomna. Rozlu niła si na zimnej podłodze badaj c gotowo swego ciała; usłyszała otwieranie drzwi i przez powieki wyczuła dopływ wiatła. Kroki przybli yły si : kto nad ni stał.

180

- Obudziła si - zahuczał basowy głos. - Nie udawaj. Otworzyła oczy. Stał nad ni baron Vladimir Harkonnen. Rozpoznała piwniczne pomieszczenie, w którym sypiał Paul, pod cian zobaczyła jego łó ko puste. Stra nicy wnie li lampy dryfowe, rozmie cili je w pobli u otwartych drzwi. Za nimi jarzyło si wiatło w korytarzu kłuj c j w oczy: Podniosła spojrzenie na barona. Miał na sobie ółt pelerynk wzdymaj c si na przeno nych dryfkach. Tłuste policzki cherubina wydymały si ,jak dwa jabłka pod czarnymi oczami paj ka. - Czas działania narkotyku był wyliczony - zadudnił. - Wiedzieli my, kiedy zaczniesz z tego wychodzi , co do minuty. Jak to mo liwe? - zdziwiła si . - Musieliby zna dokładnie moj wag , mój metabolizm. moje...Yueh! - Jaka szkoda, e musisz pozosta zakneblowana - powiedział baron. Mogliby my odby jak e interesuj c rozmow . To mógł by tylko Yueh - pomy lała. - Jakim cudem? Baron zerkn ł przez rami na drzwi. - Wejd , Piter. Nigdy przedtem nie spotkała m czyzny, który stan ł przy baronie, ale twarz była jej znajoma - i człowiek te : Piter de Vries, mentat - assassin. Przygl dała mu si uwa nie - jastrz bie rysy, atramentowobł kitne oczy, wskazuj ce na pochodzenie z Arrakis, czemu przeczyły jednak subtelno ci w sposobie poruszania si i postawie. I ciało zbytnio nasycone wod . Był wysoki, lecz szczupły, a co nieuchwytnego w nim nasuwało my l o zniewie ciało ci. - Jaka szkoda, e nie mo emy odby rozmowy, moja droga lady Jessiko powiedział baron. - Jednak e jestem wiadom twoich talentów. - Spojrzał na mentata. - Nieprawda , Piter? - Jako rzeczesz, baronie - odparł m czyzna Głos był tenorowy. Poraził jej stos pacierzowy lal zimna. Nigdy nie słyszała tak zimnego głosu. Do ka dej Bene Gesserit głos ten wołał: "morderca!" - Przygotowałem dla Pitera niespodziank - rzekł baron. - On my l-i, e przyszedł tu po odbiór swojej nagrody - ciebie, lady Jessiko. Ale ja pragn co zademonstrowa : e .tak naprawd to on ciebie nie chce. - Igrasz ze mn , baronie? - spytał Piter i u miechn ł si . Na widok tego u miechu Jessik zdumiało, e baron nie wyci ga no a w obronie przed owym Piterem. Po chwili poprawiła si . Baron nie mógł odczyta tego u miechu. Nie miał za sob szkolenia.

181

- Pod wieloma wzgl dami Piter jest naiwny jak dziecko - powiedział baron. Nie przyjmie do wiadomo ci, co z ciebie za miertelnie niebezpieczne stworzenie, lady Jessiko. Pokazałbym mu, ale byłaby to lekkomy lno - baron u miechn ł si do Pitera, którego twarz przybrała wyczekuj c mask . - Ja wiem, czego Piter chce naprawd . Piter chce władzy. - Obiecałe , e mog sobie wzi

t kobiet - powiedział Piter.

Tenorowy głos stracił nieco ze swej chłodnej rezerwy. Jessika uchwyciwszy tonacj głosu m czyzny poddała si wewn trznemu dr eniu. Jak baron mógł zrobi takie zwierz ze swego mentata? - Daj ci wybór, Piter - rzekł baron. - Jaki wybór? Baron pstrykn ł tłustymi paluchami. - Ta kobieta i wygnanie poza Imperium albo władasz w moim imieniu Atrydzkim Ksi stwem Arrakis według swych upodoba . Jessika obserwowała paj cze oczy barona widruj ce Pitera. - Mógłby , zosta tu ksi ciem we wszystkim, prócz tytułu - powiedział baron. Czy zatem mój Leto nie yje? - pomy lała Jessika. Czuła, jak bezgło ny lament wzbiera gdzie w jej mózgu. Baron nie spuszczał oczu z mentata. - Zrozum siebie, Piter. Chcesz jej, poniewa była kobiet ksi cia, symbolem jego władzy: pi kna, u yteczna, wysoce wyszkolona do swej roli. Ale całe ksi stwo, Piter! To wi cej ni symbol, to rzeczywisto . Maj c ksi stwo mo esz mie wiele kobiet... i co wi cej. - Nie dworujesz sobie z Pitera? Baron odwrócił si do niego z baletow gracj , jak dawały mu dryfy. - Dworuj ? Ja? Pami taj: ja rezygnuj z chłopca. Słyszałe , co zdrajca powiedział o jego edukacji. Oni s tacy sami - i matka, i syn - miertelnie niebezpieczni. Baron u miechn ł si . - Musz ju i . Przy l stra nika, którego zatrzymałem na t chwil . Jest głuchy jak pie . B dzie miał rozkaz konwojowania was przez pierwszy etap podró y na wygnanie. Zrobi porz dek z t kobiet , gdy zobaczy, e jej ulegasz. Nie pozwoli ci wyj jej knebla, dopóki nie opu cicie Arrakis. Je eli zdecydujesz si na pozostanie, ma inne rozkazy. - Nie musisz odchodzi - powiedział Piter. - Ja ju wybrałem. - Cha! Cha! Cha! - zarechotał baron. - Tak pr dka decyzja mo e oznacza tylko jedno. - Wezm ksi stwo - powiedział Piter.

182

Czy Piter nie wie, e baron go okłamuje? - my lała Jessika. - No tak, ale sk d mo e wiedzie ? Jest zdegenerowanym mentatem. Barom spu cił wzrok na Jessik . - Czy to nie cudowne, e znam tak dobrze Pitera? Zało yłem si z moim zbrojmistrzem, e Piter wybierze ksi stwo. Ha! No, id ju . Tak jest lepiej. Ba, znacznie lepiej. Ty to rozumiesz, lady Jessiko? Nie ywi do ciebie urazy. To konieczno . Znacznie lepiej, e tak si stało. Tak. W gruncie rzeczy nie kazałem ci zlikwidowa . Kiedy mnie zapytaj , co si z tob stało, wybrn z tego za pomoc prawdy. - Wi c mnie to zostawiasz? - spytał Piter. - Stra nik, którego ci przysyłam, jest na twoje rozkazy - rzekł baron. Cokolwiek ma si sta , pozostawiam to tobie. - Utkwił wzrok w Piterze. - Tak. Ja o niczym nie wiem. Zaczekasz, a odejd , zanim zrobisz to, co musisz zrobi . Tak. Có ... ach, tak. Tak. Dobrze. Boi si przesłuchania przez prawdomówczyni - pomy lała Jessika. - Któr ? Aaach, Matk Wielebn Gaius Helen, rzecz jasna! Skoro wie, e musi stawi czoło jej pytaniom, to jak nic Imperator mara w tym palo. Aaach, mój nieszcz sny Leto! Po raz ostatni baron rzucił okiem na Jessik , odwrócił si i wymaszerował z piwnicy. Odprowadzaj c go wzrokiem pomy lała: Jest tak, jak przestrzegała Matka Wielebna - zbyt pot ny przeciwnik. Weszli dwaj harkonne scy ołnierze. Za nimi trzeci z twarz jak jedna wielka szrama. Zatrzymał si w drzwiach z laserow rusznic w dłoni. To ten głuchy pomy lała Jessika studiuj c pokryt szramami twarz. - Baron wie, e mogłabym u y Głosu na ka dego innego człowieka. Szrama spojrzał na Pitera. - Na noszach przed drzwiami mamy chłopaka. Co z nim zrobi ? Piter odezwał si do Jessiki: - Zamierzałem trzyma ci w szachu tym, e mamy w r kach syna, ale zaczynam widzie , e nic by z tego nie wyszło. Pozwoliłem, by emocje wzi ły gór nad rozumem. Zła to polityka jak na mentata. Spojrzał na dwóch pierwszych ołnierzy obracaj c si tak, by głuchy mógł czyta z jego warg. - Zabierzcie ich na pustyni , jak zdrajca radził zrobi z chłopcem. Jego pomysł jest dobry. Czerwie zniszcz wszelkie lady. Ich ciała musz znikn na zawsze. - Nie chcesz ich sam załatwi ? - zapytał Szrama. Czyta z warg - pomy lała Jessika. - Bior przykład z mojego barona - rzekł Piter. - Zabierzcie ich tam, gdzie mówił zdrajca.

183

Jessika złowiła chrapliw , mentack modulacj w głosie Pitera. On te si boi prawdomówczyni - pomy lała. Piter wzruszył ramionami, odwrócił si i poszedł do wyj cia. Tam przystan ł niezdecydowanie i Jessika s dziła, e zawróci, by spojrze na ni po raz ostatni, lecz on wyszedł nie obejrzawszy si za siebie. - Co do mnie, to nie podoba mi si perspektywa spotkania z ow prawdomówczyni po robocie tej nocy - dowiedział Szrama. - Masz słabe szanse nadzia si kiedykolwiek na t star j dz - odparł jeden z dwójki ołnierzy. Zaszedł Jessik od głowy, pochylił si nad ni . - Nie odwalimy roboty stoj c tutaj i trzaskaj c dziobami. Łap j za nogi i... - Czemu by nie zar n

ich tutaj? - zapytał Szrama.

- Za du o babrania si . Chyba, e chcesz ich udusi . Ja to lubi czyst , prost robot . Wyrzuci ich na pustyni, jak mówił zdrajca, tu i ówdzie skaleczy , zostawi dowody czerwiom. adnego potem sprz tania. - Taak...dobra, chyba masz racj - stwierdził Szrama. Jessika przysłuchiwała si im, patrz c, rejestruj c. Lecz knebel blokował jej Głos i na dodatek trzeba było uwzgl dni jednego głuchego. Szrama wsun ł rusznic do olstra, wzi ł Jessik za nogi. Podnie li j jak worek m ki, przemanewrowali przez drzwi i cisn li na podtrzymywane dryfow boj nosze z drug sp tan postaci . Kiedy j przekr cili układaj c na noszach, zobaczyła twarz swego towarzysza: Paul! Był zwi zany, ale bez knebla. Twarz jego znajdowała si nie dalej ni dziesi centymetrów od jej twarzy, oczy miał zamkni te, oddech równy. Jest pod działaniem narkotyku pomy lała. ołnierze chwycili nosze i powieki Paula uniosły si na moment - ciemne szczeliny popatrzyły na ni . Oby tylko nie próbował Głosu! - modliła si . - Głuchy stra nik! Paul zamkn ł oczy. wicz c wiadome oddychanie uspokajał swój umysł, słuchał zwyci zców. Ten głuchy stanowił problem, ale Paul panował nad swoj rozpacz . Uspokajaj cy my li rytuał Bene Gesserit wpojony mu przez matk przywrócił równowag i gotowo wykorzystania najmniejszej okazji. Szparkami oczu Paul po raz drugi badał twarz matki. Wygl dało na to, e jest bez obra e , aczkolwiek zakneblowana. Zastanawiał si , kto mógł j pojma . Jego własne dostanie si do niewoli było całkiem proste - zasn ł w łó ku z przepisan przez Yuego tabletk , a obudził si przywi zany do tych noszy. Mo liwe, e co podobnego spotkało i j . Logika wskazywała, e zdrajc jest Yueh, ale wstrzymywał si z ostateczn decyzj . Trudno to było zrozumie - doktor Akademii Suk zdrajc . Nosze przechyliły si z lekka, gdy ołnierze Harkonnenów lawirowali nimi w drzwiach wychodz c w rozgwie d on noc. Uryfowa boja zachrobotała o podjazd, po czym znale li si na piasku, który chrz cił pod stopami. W górze zamajaczyło skrzydło ornitoptera przysłaniaj c gwiazdy. Nosze osiadły na ziemi. renice Paula dostosowały si do nikłego wiatła. W człowieku, który otworzył

184

drzwi ornitoptera i zagl dał do rodka w zielony od iluminowanej tablicy przyrz dów mrok, rozpoznał głuchego wojaka. - To dla nas ten ornitopter? - spytał i odwrócił si , by zobaczy wargi swego towarzysza. - To ten, co zdrajca powiedział, e jest przystosowany do latania w pustyni odpowiedział ołnierz. Szrama pokiwał głow . - Ale to jeden z tych ł cznikowych liliputów. Nic wi cej w nim miejsca ni dla nich i dwóch z nas. - Dwóch wystarczy - powiedział noszowy podchodz c blisko i ukazuj c wyra nie wargi. - Dalej ju damy sobie rad , Kinet. - Baron kazał mi si upewni co do losu tych dwojga. - O co was boli głowa? - odezwał si drugi ołnierz zza noszowego. - To czarownica Bene Gesserit - powiedział głuchy. - One posiadaj wielkie moce. - Aaach... - Noszowy zrobił znak pi ci przy uchu. - To ona taka, h ? Wiem o co ci biega. ołnierz za jego plecami odchrz kn ł. - Niezadługo b dzie straw czerwia. My l , e nawet czarownicy Bene Gesserit zabraknie mocy na takiego du ego robala. Co, Czigo? - Szturchn ł noszowego. - Ano - przytakn ł noszowy. Zawrócił do noszy, chwycił Jessik za rami . - Chod , Kinet. Mo esz si zabra , skoro chcesz si przekona , jak to b dzie. - Miło, e mnie zaprosił, Czigo - powiedział Szrama. Jessika poczuła, jak j podnosz , zawirował cie skrzydła, wyszły gwiazdy. Wepchni to j na tył ornitoptera, sprawdzono p ta z włókna krimskellowego i przymocowano pasami. Obok niej wci ni to Paula, przywi zuj c go dokładniej; zauwa yła, e jego wi zy s ze zwyczajnego sznura. Szrama, ów głuchy, zwany Kinetem, zaj ł miejsce z przodu. Noszowy, ten którego wołali Czigo, przeszedł dokoła i zaj ł drugie przednie siedzenie. Kinet zamkn ł drzwi po swojej stronie i nachylił si ku przyrz dom. Ornitopter wystartował z szarpni ciem składanych skrzydeł, kieruj c si na południe poza Mur Zaporowy. Czigo klepn ł swego kompana po ramieniu. - Mo e obró si i miej tych dwoje na oku? - Na pewno wiesz, dok d lecie ? - Kinet ledził wargi Czigo.

185

- Słyszałem, co mówił zdrajca, tak jak i ty. Kinet odkr cił si z fotelem. Jessika dostrzegła migotliwy odblask gwiazd na rusznicy laserowej w jego dłoni. wietlisto cian wn trza ornitoptera w miar akomodacji jej oczu jakby zyskiwała na iluminacji, lecz szramy na twarzy stra nika pozostały zamazane. Jessika sprawdziła pas ,swojego fotela odkrywaj c, e jest obluzowany. Lew r k wymacała chropowato na pasie, zrozumiała, e został on prawie przeci ty, e trza nie przy nagłym szarpni ciu. Czy by kto był w tym ornitopterze i przygotował go dla nas? - zdziwiła si . Kto? Powoli wypl tała swoje sp tane stopy spod nóg Paula. - A wstyd zmarnowa tak ładn kobit - odezwał si Szrama. - Miałe ju jakie szlachetnie urodzone? Odwrócił si , by widzie pilota. - Nie wszystkie Bene Gesserit s szlachetnie urodzone - powiedział pilot. - Ale wszystkie wygl daj jak damy. Widzi mnie dosy wyra nie - pomy lała Jessika. Podci gn ła zwi zane nogi na fotel i zwin ła si w kusz cy kł bek nie spuszczaj c Szramy z oka. - Ta tutaj jest naprawd ładna - powiedział Kinet. - Oblizał wargi. - Jasne, e to wstyd. - Spojrzał na Czigo. - Czy ty my lisz o tym, co ja my l , e ty my lisz? - zapytał pilot. - Kto si dowie? - rzekł stra nik. - Potem... - Wzruszył ramionami. - Ja po prostu nie podłapałem nigdy ja nie pani. Mo e nie b d ju miał drugiej takiej okazji. - Spróbuj tylko tkn moj matk ... - zazgrzytał z bami Paul i utkwił w Szramie nienawistne spojrzenie. - Hej! - pilot roze miał si . - Szczeni dało głos. Ale jeszcze nie ma kłów. Jessika za pomy lała: Paul przesadza z wysoko ci głosu. Ale mo e si uda. Lecieli dalej w milczeniu. Nieszcz ni durnie - my lała przypatruj c si swym stra nikom i wspominaj c słowa barona. Zostan wymordowani, jak tylko zamelduj o wykonaniu swego zadania. Baron nie yczy sobie adnych wiadków. Ornitopter przechylił si w wira u nad południow kraw dzi Muru Zaporowego i Jessika ujrzała pod nimi przestrze piasku i ksi ycowych cieni. - Starczy tego latania - powiedział pilot. - Zdrajca mówił, by wyrzuci ich na piasek byle gdzie pod Murem Zaporowym. Zni ył statek ku wydmom w długim, stromym nurkowaniu, wyrównał ci ko nad powierzchni pustyni. Jessika zauwa yła, e Paul rozpoczyna rytmiczne oddychanie - wiczenie uspokajaj ce. Zamkn ł oczy, nast pnie otworzył. Jessika

186

wpatrywała si we nie mog c przyj my lała. Je eli zawiedzie...

mu z pomoc . Jeszcze nie posiadł Głosu -

Ornitopter dotkn ł piasku w lekkim przechyle i Jessika, spogl daj c za siebie na północ ponad Mur Zaporowy, dostrzegła tam wysoko cie skrzydeł trzymaj cych si poza zasi giem wzroku. Kto leci za nami - pomy lała. - Kto? I zaraz przyszło jej do głowy: Ci, którym baron kazał obserwowa tych dwóch. A obserwatorzy te b d mieli obserwatorów. Czigo wył czył rotory skrzydeł. Opadła ich cisza. Jessika odwróciła głow . Przez okno za Szram widziała mglist po wiat wschodz cego ksi yca i wyłaniaj cy si z pustyni oszroniony wieniec skał. Wyostrzone piaskiem granie rysowały jego ciany. Paul odchrz kn ł. - No jak, Kinet? - powiedział pilot. - Bo ja wiem, Czigo. Czigo odwrócił si . - Aaach, popatrz. - Si gn ł r k do spódnicy Jessiki. - Usu jej knebel - zakomenderował Paul. Jessika czuła, jak te słowa tocz si w powietrzu. Barwa i ton bez zarzutu rozkazuj cy, twardy. Głos mógłby by nieco ni szy, ale i tak mie cił si w spektrum tego człowieka. Czigo si gn ł do ta my na ustach Jessiki i rozsupłał w zeł knebla. - Przesta ! - rozkazał Kinet. - Och, zamknij dziób - powiedział Czigo. - R ce ma zwi zane. Rozpl tał w zeł i ta ma odpadła. Oczy mu si za wieciły, kiedy wlepił je w Jessik . Kinet poło ył dło na ramieniu pilota. - Słuchaj no, Czigo, nie ma potrzeby... Jessika wykr ciła szyj , wypluła knebel. Nastroiła głos na niskie, intymne tony. - Panowie! Nie ma potrzeby bi si o mnie. Jednocze nie poruszyła swoimi kr gło ciami na u ytek Kineta. Widz c, jak obaj sztywniej , poznała, e w tym momencie ju s przekonani o konieczno ci walki. To wystarczyło, by ich skłóci . W my lach ju si o ni b i 1 i . Twarz trzymała wysoko, w łunie od instrumentów dla pewno ci, e Kinet odczyta z jej warg to, co mówi. - Nie kłó cie si . Odsun li si jeden od drugiego, popatruj c po sobie ukradkiem. - Czy w ogóle warto walczy o kobiet ? - spytała.

187

Przez wypowiedzenie tych słów, przez sam swoj obecno zrobiła si po stokro warta ich walki. Paul zacisn ł usta zmuszaj c si do zachowania milczenia. Wykorzystał swoj jedyn szans skutecznego u ycia Głosu. Teraz wszystko zale ało od jego matki, której do wiadczenie dalece przerastało jego własne. - Taak - rzekł Szrama. - Nie ma potrzeby walczy o... Dło jego mign ła do szyi pilota. Napotkała odprysk metalu, który uderzył go w rami i przedłu aj c swoj drog trzasn ł Kineta w pier . Szrama j kn ł, osun ł si plecami na drzwi. - My lał, e trafił na jakiego frajera, który nie zna tej sztuczki - powiedział Czigo. Cofn ł r k ujawniaj c nó . Ostrze połyskiwało w odblasku ksi yca. - Teraz co do szczeniaka. - powiedział i nachylił si do Paula. - Nie ma potrzeby - wyszeptała Jessika. Czigo znieruchomiał, niezdecydowany. - Nie zale y; ci na mojej współpracy? - zapytała Jessika. - Daj chłopcu szans . Jej wargi wywin ły si w szyderczym u miechu. - B dzie miał mizern szans tam w tym piachu. Daj mu j , a... - U miechn ła si . - Przekonasz si , e ci dobrze wynagrodz . Czigo rozejrzał si na boki, ponownie zatrzymał spojrzenie na Jessice. - Słyszałem, co mo e spotka faceta w tej pustyni - powiedział. - Nó to mo e łaska dla chłopca. - Czy rzeczywi cie prosz o tak wiele - upierała si Jessika. - Próbujesz mnie wykiwa - wymamrotał Czigo. - Nie chc patrze na mier swego syna - powiedziała Jessika. - Czy to nazywasz kiwaniem? Czigo cofn ł si , łokciem zwolnił zatrzask drzwi. Pochwycił Paula, przeci gn ł go przez fotel i do połowy wywiesił za drzwi, trzymaj c nó w pogotowiu. - Co zrobisz, jak ci przetn sznurki, szczeniaku? - Odejdzie st d natychmiast w stron tamtych skał - rzekła Jessika. - Tak b dzie, co, szczeniaku? - spytał Czigo. Głos Paula był odpowiednio burkliwy. - Tak.

188

Nó opadł, przecinaj c mu wi zy na nogach. Paul wyczuł na plecach r k , która miała go zepchn w dół na piasek, udał, e zatoczył si na futryn drzwi, szukaj c oparcia obrócił si , jakby łapał równowag , i wzi ł zamach praw nog . Du y palec stopy został wymierzony z precyzj przysparzaj c chluby wieloletniemu szkoleniu Paula, jak gdyby cały efekt tego szkolenia przypadł na ten moment. Jakby wszystkie mi nie ciała brały udział w tym wysiłku. Palec uderzył w mi kk cz brzucha Czigo, tu pod mostkiem, z przera liw sił przebił si ku górze ponad w trob i przez przepon , mia d c praw komor serca m czyzny. Stra nik wrzasn ł bulgotliwie i zwalił si plecami na fotele. Nie mog c u y r k Paul nie powstrzymał swego upadku na piasek - wyl dował przewrotk , która zamortyzowała sił uderzenia i postawiła go na nogi. Zanurkował z powrotem do kabiny, odnalazł nó i przytrzymał go w z bach. dopóki matka nie przepiłowała swoich wi zów. Wtedy wzi ła od niego ostrze i uwolniła mu r ce. - Ja bym go załatwiła - powiedziała. - Musiałby przeci lekkomy lne ryzyko. - Dostrzegłem sposobno

moje p ta. To było

i skorzystałem z niej - rzekł.

Posłyszała twardy ton w jego opanowanym głosie. - Na suficie kabiny nagryzmolony jest znak rodu Yuego - powiedziała. Spojrzał w gór i przyjrzał si zawijasom. - Wysi d my i zbadajmy ten statek - powiedziała. - Pod siedzeniem pilota jest jaki tobół. Wyczułam go, jak wsiadali my. - Bomba? - W tpi . Tutaj jest co dziwnego. Paul zeskoczył na piasek, Jessika za nim. Kiedy si odwróciła i si gn ła pod fotel po tajemniczy pakunek, widziała stopy Czego przy swojej twarzy poczuła wilgo na tobołku i zrozumiała, e to krew pilota. Co za marnotrawstwo pomy lała i u wiadomiła sobie, e to arraka ski sposób my lenia. Paul rozejrzał si wokoło, dostrzegł skaln skarp , która wyrastała z pustyni, jak wyrasta pla a z morza, a ponad ni powyrzynani wiatrem palisady. Odwrócił si , gdy matka d wign ła pakunek z ornitoptera, i ujrzał, e spogl da ponad wydmami w stron Muru Zaporowego. Kieruj c tam wzrok, by zobaczy , co przyci gn ło jej uwag , spostrzegł pikuj cy na nich inny ornitopter i zdał sobie spraw , e nie b d mieli czasu na uprz tni cie zwłok i ucieczk . - Uciekaj, Paul! - krzykn ła Jessika. - Harkonnenowie!

189

Rozdział 20 Arrakis naucza filozofii no a - odr bujemy to, co niekompletne i mówimy: "Teraz jest kompletne, poniewa tutaj si ko czy". z "My li zebranych Muad'Diba" w opracowaniu ksi niczki Irulan M czyzna w harkonne skim mundurze zatrzymał si raptownie u wylotu korytarza, zmierzył spojrzeniem Yuego, obejmuj c tym samym rautem oka ciało Mapes, rozci gni t posta ksi cia i stoj cego nad nimi doktora. M czyzna trzymał rusznic laserow w prawej dłoni. Biło od tego człowieka pierwotne okrucie stwo, brutalno i drapie no , które przejmowały Yuego dreszczem. Sardaukar - pomy lał. Baszar, s dz c po wygl dzie. Pewnie jeden z imperatorskich wysłanników, przybyły, eby mie na oku na bieg wypadków. aden mundur ich nie ukryje. - Jeste Yueh - powiedział m czyzna. Popatrzył z namysłem na obr cz Akademii Suk we włosach doktora, potem na romb tatua u, wreszcie spojrzał mu prosto w oczy. - Jestem Yueh - powiedział doktor. - Mo esz si odpr y , Yueh - rzekł m czyzna. - Przybyli my, jak tylko spu ciłe osłony domu. Panujemy nad sytuacj . Czy to jest ksi ? - To jest ksi

.

- Martwy. - Tylko nieprzytomny. Radz ci go zwi za . - Ty załatwiłe tych pozostałych. - Obejrzał si w gł b korytarza, gdzie le ało ciało Mapcs. - Tym wi ksza szkoda - zamruczał Yueh. - Skoda! - powiedział drwi co sardaukar. Zbli ył si i spojrzał z góry na Leto. - Wi c to jest ów wielki Czerwony Ksi

.

Gdybym przedtem miał w tpliwo ci kim jest ten człowiek, ju bym ich nic miał - pomy lał Yueh. - Tylko Imperator nazywa Atrydów czerwonymi ksi tami. Sardaukar si gn ł w dół, odci ł godło czerwonego jastrz bia od munduru Leto. - Mała pami tka - powiedział. - Gdzie jest ksi - Nic ma go na palcu - odparł Yueh. - To widz ! - warkn ł sardaukar.

190

cy sygnet

Yueh zdr twiał, przełkn ł lin . Je eli mnie przydusz , je eli ci gn prawdomówczyni , to dowiedz si o pier cieniu i o przygotowanym ornitopterze i wszystko przepadnie. wysyłał go ca z pier cieniem na znak, e rozkaz pochodzi - Czasami ksi bezpo rednio od niego - powiedział Yueh. - Diablo zaufani musieli by ci go cy - mrukn ł sardaukar. - Nie zwi esz go: - odwa ył si zapyta Yueh. - Jak długo b dzie nieprzytomny - Ze dwie godziny. Nie odmierzyłem tak dokładnie jego dawki, jak dla kobiety i chłopca. Sardaukar tr cił ksi cia ko cem stopy. - Czego tu si ba , nawet gdyby toto było przytomne. Kiedy obudz si kobieta i chłopiec - Za jakie dziesi

minut.

- Tak szybko - Powiedziano mi, e zaraz przyb dzie baron ze swoimi lud mi. - I przyb dzie. Czekaj na zewn trz, Yueh. - Rzucił mu twarde spojrzenie. - Ju ! Yueh zerkn ł na Leto. - Co z... - Zostanie dostarczony baronowi w cało ci i sp tany jak jagni na ro nie. Ponownie sardaukar popatrzył na romb wytatuowany na czole Yuego. - Wiedz o tobie; nic ci si nie powinno sta w korytarzach. Nie mamy wi cej czasu na pogaduszki, zdrajco. Słysz , e pozostali nadchodz . Zdrajco - pomy lał Yueh. Spu cił oczy i przecisn ł si obok sardaukara, maj c przedsmak tego, jak zapami ta go historia: "Yueh zdrajca". W drodze do głównego wyj cia mijał coraz wi cej ciał i zerkał na nie z przera eniem, e które z nich oka e si Paulem lub Jessik . Wszyscy byli z gwardii pałacowej lub nosili mundury Harkonncnów. Nadbiegły zaalarmowane stra e Harkonnenów, kiedy z frontowych drzwi wyszedł w rozja nion płomieniami noc. Aby o wietli budynek, podpalono przydro ne palmy. Czarny dym z u ytych do podpałki materiałów zapalnych bił do góry przez pomara czowe j zyki ognia. - To zdrajca - powiedział kto . - Baron b dzie chciał ci niebawem widzie - powiedział inny.

191

Musz dosta si do ornitoptera - my lał Yueh. - Musz wło y ksi cy sygnet tam, gdzie Paul go odnajdzie. - I przeszył go strach. - Je li Idaho mnie podejrzewa albo straci cierpliwo - o ile nie czeka i nie uda si dokładnie tam, gdzie mu kazałem - Jessika i Paul nie uratuj si z pogromu. Zostan pozbawiony najmniejszego cho by pocieszenia za swój czyn. Harkonne ski wartownik pu cił jego rami . - Zaczekaj tam na uboczu - powiedział. Nagle Yueh zobaczył, e go odtr cono w tym miejscu zniszczenia, e mu niczego nie oszcz dzono, nie okazano odrobiny lito ci. Idaho nie mo e zawie ! - Hej, ty, nie pl cz si pod nogami! - wpadaj c na niego warkn ł inny stra nik. Wykorzysta to mnie umieli, a nie umiej si zdoby na to, eby mnie cierpie pomy lał Yueh. Wyprostował si , gdy odepchni to go na bok, odzyskał nieco swej godno ci. - Czekaj na barona! - warkn ł oficer gwardii. Yueh kiwn ł głow , przeszedł ze wiadom nonszalancj wzdłu frontu budynku, skr cił za róg w cie , z dala od widoku płon cych palm. Szybko, ka dym krokiem zdradzaj c podniecenie, dotarł na tylny dziedziniec pod oran eri , gdzie czekał ornitopter podstawiony, by zabra Paula i jego matk . Wartownik stał w otwartych drzwiach z tyłu domu, patrz c na o wietlony hall i tłocz cych si tam ludzi, którzy przeszukiwali pokój za pokojem. Jak e byli pewni siebie! Trzymaj c si cienia Yueh obszedł dokoła ornitopter i uchylił drzwi w zasłoni tej przed wartownikiem burcie. Pod przednim siedzeniem wymacał ukryty tam przez siebie fremsak, podniósł klap i wsun ł do rodka dło z ksi cym sygnetem. Natkn ł si na szeleszcz cy papier przyprawowy swojego listu, wcisn ł pier cie w kartk . Wyj ł r k i zapi ł fremsak. Zamkn ł delikatnie drzwi ornitoptera; t sam drog przedostał si do naro nika pałacu i skr cił za róg pod płon ce drzewa. Po raz drugi wyłonił si w wietle buchaj cych płomieniami palm. Otulił si płaszczem, zatopił spojrzenie w płomieniach. Niebawem b d wiedział. Niebawem stan przed baronem i b d wiedział. A baron...baron napotka niewielki z b.

192

Rozdział 21 Legenda głosi, e kiedy ksi Leto Atryda umierał, meteor przeci ł nieboskłon ponad jego rodowym pałacem na Kaladanie. Ksi niczka Irulan: "Wst p do historii dzieci stwa Muad'Diba" Baron Vladimir Harkonnen stał przed bulajem zacumowanej lichtugi, w której zało ył stanowisko dowodzenia. Przez bulaj widział roz wietlon płomieniami noc nad Arrakin. Uwag skupił na odległym Murze Zaporowym, gdzie jego tajna bro dokonywała swego dzieła. Artyleria tufowa. Armaty nadgryzały groty, do których wycofali si wojownicy ksi cia, by w nich broni si do ostatka. Powolny rytm uk sze pomara czowej łuny, kaskady kamienia i pyłu w krótkich iluminacjach grzebały ludzi ksi cia osaczonych jak zwierz ta w norach, skazuj c ich na mier głodow . Baron wyczuwał odległe t pni cia - dudnienie dochodz ce do za po rednictwem metalu statku: łup...łup. I znów: łłłup...łłłup! Komu przyszłoby do głowy wskrzesza artyleri w epoce tarcz? Ta my l była chichotem jego duszy. Mo na było przewidzie , e ludzie ksi cia zwiej do tych grot. Za Imperator doceni spryt, z jakim ocaliłem przed stratami nasz wspóln armi . Poprawił jeden z male kich dryfów chroni cych jego otyłe ciało przed wpływem siły ci enia. U miech zmarszczył mu usta, napi ł fałdy podbródka. al marnowa takich wojowników jak ołnierze ksi cia - pomy lał. U miechn ł si szerzej pod swoim adresem. - al powinien by okrutny! - Pokiwał głow . Niepowodzenie jest kosztowne z definicji. Przed człowiekiem, który potrafi podejmowa wła ciwe decyzje, cały wszech wiat stoi otworem. Niepewne króliki nale ało wykurzy do nor, zmusi do ucieczki. Jak e by inaczej nimi rz dzi i je hodowa ? Wyobraził sobie swoich ołnierzy jako pszczoły zaganiaj ce króliki. I pomy lał: Dzie słodko nuci, kiedy masz do pszczół, które na ciebie pracuj . Za jego plecami otworzyły si drzwi. Baron przyjrzał si bacznie odbiciu w czarnym od nocy bulaju, nie odwracaj c głowy. Do pokoju w lizn ł si Piter de Vries, któremu po pi tach deptał Umman Kudu, kapitan stra y przybocznej barona. Tu za drzwiami zrobił si ruch - t pawe oblicza członków jego gwardii wyra ały przezorn boja w obecno ci barona. Baron odwrócił si . Piter przyło ył palec do pukla włosów w artobliwym salucie. - Dobre wie ci, mój panie. Sardaukarzy dostarczyli ksi cia. - To oczywiste, e dostarczyli - zahuczał baron. Przyjrzał si mrocznej masce nikczemno ci na zniewie ciałej twarzy Pitera. I jego oczom: tym cienistym szparkom najbł kitniejszego bł kitu w bł kicie. Musz si go wkrótce pozby - pomy lał baron. Osi gn ł ju niemal punkt krytyczny

193

swego ycia: wła ciwie przestał by u yteczny, a stał si gro ny dla mojej osoby. Najpierw musi jednak e zasłu y sobie na, nienawi ludno ci Arrakis. Wtedy powitaj tu mego kochanego Feyda-Rauth jak zbawiciela. Baron przeniósł spojrzenie na kapitana stra y, Ummana Kudu - na uchwy jak imadło i podbródek jak szpic buta - kapitanowi mo na było ufa , poniewa znane były jego nałogi. - Najpierw gdzie jest zdrajca, który wydał mi ksi cia? - zapytał baron. - Musz da zdrajcy nagrod . Piter okr cił si jak baletnica, skin ł komu za drzwiami. Mign ło tam przez moment co czarnego i wkroczył Yueh. Zbli ał si sztywno, jak marionetka. W sy mu obwisły po obu stronach rubinowych warg. Jedynie postarzałe oczy wydawały si ywe. Zrobiwszy trzy kroki Yueh zatrzymał si posłusznie na skinienie Pitera i nie ruszaj c si z miejsca spogl dał przez pust przestrze na barona. - Aaach, doktor Yueh. - Mój pan Harkonnen. - Słysz , e wydałe nam ksi cia. - Moja cz

umowy, mój panie.

Baron popatrzył na Pitera. Piter kiwn ł głowi: Baron z powrotem zwrócił oczy na Yuego. - Litera umowy, co? A ja... - Wypluł z siebie słowa: - ...Co ja miałem zrobi w zamian? - Pami tacie bardzo dobrze, mój panie Harkonnen. I Yueh znalazł czas do namysłu, słysz c ju ogłuszaj c cisz zatrzymanych w swoim umy le zegarów. Dostrzegał ledwo uchwytne znaki w zachowaniu barona. Wanna w rzeczywisto ci nie yła - odeszła tam, gdzie jej nie dosi gn . Inaczej bowiem nadal trzymaliby w gar ci słabego doktora. Zachowanie barona zdradzało, e tak nie jest, e to si sko czyło. - Pami tam? - zapytał baron. - Obiecałe wybawi moj Wann od katuszy. Baron pokiwał głow . - Ach, tak. Teraz sobie przypominam. Obiecałem. Taka była moja obietnica. W ten sposób przełamali my warunkowanie imperialne. Nie mogłe znie widoku swojej czarownicy Bene Gesserit wij cej si we wzmacniaczach bólu Pitera. Có , baron Vladimir Harkonnen zawsze dotrzymuje obietnic. Powiedziałem ci, e uwolni j od m czarni i pozwol ci do niej i . Wi c niech tak si stanie. R k skin ł Piterowi.

194

Bł kitne oczy Pitera przybrały szklisty wyraz. Jego błyskawiczny ruch miał w sobie koci płynno . Nó błysn ł w dłoni niczym pazur, zatapiaj c si w plecach Yuego. Stary człowiek zesztywniał, ani przez moment nie spuszczaj c wzroku z barona. - Wi c id do niej! - wypluł z siebie baron. Yueh stał słaniaj c si na nogach. Jego wargi poruszały si ze starann precyzj , a głos rozbrzmiewał w osobliwie odmierzanej kadencji. - My lisz... e... mnie... zni...szczyłe . My lisz... e ... nie...wie...działem...co... kupiłem...za...moj ... Wann . Upadł. Nie zgi ł si , ani nie zwiotczał. Jakby run ło drzewo. - Wi c id do niej - powtórzył baron. Lecz jego słowa sprawiały wra enie słabego echa. Yueh napełnił go złym przeczuciem. Podniósł wzrok na Pitera, przygl daj c si , jak wyciera ostrze w kawałek szmaty, obserwuj c wyraz rozmarzenia i satysfakcji w bł kitnych oczach. - A wi c to tak on zabija własnymi r kami - pomy lał baron. - Warto wiedzie . - Wydał nam ksi cia? - zapytał. - Ale oczywi cie, mój panie - powiedział Piter. - Wi c dawajcie go tutaj! Piter spojrzał na kapitana stra y, który posłusznie obrócił si na pi cie. Baron popatrzył z góry na Yuego. Ze sposobu, w jaki ten człowiek padł, mo na by podejrzewa , e miał twarde drzewo d bowe zamiast ko ci. - Nigdy nie potrafiłem przełama si i zaufa zdrajcy - rzekł baron. - Nawet zdrajcy, którego sam stworzyłem. Rzucił okiem na przesłoni ty całunem nocy bulaj. Wiedział ju , e ta cała czarna cisza na zewn trz nale y do niego. Usta ostrzał artyleryjski grot Muru Zaporowego, podziemne pułapki były odci te. Zupełnie niespodziewanie baron nie mógł sobie wyobrazi nic pi kniejszego od owej całkowitej pustki czerni. Chyba e byłaby to biel na czerni. Biel srebra na czerni. Biel porcelany. Ale uczucie niepewno ci nadal go nie opuszczało. Co miał na my li ten stary dure doktor? Oczywi cie wiedział zapewne, co go w ko cu czeka. Ale to jego gadanie o tym rzekomym zniszczeniu: "My lisz, e mnie zniszczyłe ". O co mu chodziło? - Ksi Leto Atryda przest pił próg pokoju. R ce miał sp tane kajdanami, orl twarz pobrudzon ziemi . Jego mundur był rozdarty w miejscu, sk d kto oderwał insygnia. W talii wisiały strz py wi za pasa tarczy, który usuni to bez odpinania go od munduru. Oczy ksi cia miały szklisty, obł kany wyraz.

195

- No, no, no - powiedział baron. Zawahał si bior c gł boki oddech. Wiedział, e przemówił zbyt gło no. Ten moment, z dawna wymarzony, stracił nieco ze swego smaczku. Niech piekło pochłonie przekl tego doktora na cał wieczno ! - Przypuszczam, e poczciwego ksi cia uraczono narkotykiem - powiedział Piter. - W ten sposób Yueh go dla nas złapał. - Piter zwrócił si do ksi cia. - Czy nie jeste uraczony narkotykiem, mój drogi ksi ? Głos dochodził z wielkiej dali. Leto czuł ła cuchy, ból mi ni, sp kane wargi, piek ce policzki, suchy posmak pragnienia jak szelest piasku w ustach. Ale d wi ki były stłumione otulaj c je wat . A przez t wat widział jedynie mgliste zarysy. - Co z kobiet i chłopcem, Piter? - spytał baron. - Jeszcze nie ma wiadomo ci? Piter przesun ł j zykiem po wargach. - Ty co wiesz? - burkn ł baron. - Co Piter obejrzał si na kapitana stra y i znów spojrzał na barona. - Ludzi wysłanych do -wykonania tej roboty, mój panie...hm...ich...hm...odnaleziono. - No wi c, melduj , e wszystko w porz dku? - S martwi, mój panie. - Oczywi cie, e s ! Ja chc tylko wiedzie , co... - Byli martwi, kiedy ich znaleziono, mój panie. Twarz barona posiniała. - A kobieta i chłopiec? - Ani ladu, mój panie, ale był tam czerw. Zjawił si w trakcie badania tego miejsca. By mo e jest tak, jak sobie yczyli my...wypadek. Mo liwe, e... - Nas nie interesuj mo liwo ci, Piter. Co z tym brakuj cym ornitopterem? Mówi to co mojemu mentatowi? - Który z ludzi ksi cia bez w tpienia nim uciekł, mój panie, zabił naszego pilota i uciekł. - Który z ludzi ksi cia? - To była czysta, cicha robota, mój panie. By mo e Hawat albo ten typ Halleck. A mo e Idaho. Lub którykolwiek z najwy szych adiutantów.

196

- Same mo liwo ci... - mrukn ł baron. Spojrzał na słaniaj c si , zamroczon posta ksi cia. - Panujemy nad sytuacj , mój panie. - Nie, nie panujemy! Gdzie jest ten kretyn planetolog? Gdzie jest ten typ Kynes? - Mamy wiadomo ci, gdzie go znale ; posłano po niego, mój panie. - Nie podoba mi si sposób, w jaki pomaga nam sługa Imperatora - burkn ł baron. Kokon waty oddzielał słowa, lecz niektóre z nich zapłon ły w umy le Leto. Kobieta i chłopiec - ani ladu. Paul z Jessik uciekli. I nie znane były ci gle losy Hawata, Hallecka i Idaho. Jeszcze była nadzieja. - Gdzie jest ksi

cy sygnet. - spytał baron. - Nie ma go na palcu.

- Sardaukarzy mówi , e go nie miał przy sobie w chwili pojmania - powiedział kapitan stra y. - Za wcze nie zabiłe doktora - rzekł baron. - To był bł d. Powiniene mnie ostrzec, Piter. Post piłe zbyt pochopnie z punktu widzenia dobra naszego przedsi wzi cia. - Nachmurzył si . - Mo liwo ci! W umy le Leto pl tała si sinusoidaln fal jedna my l: Paul i Jessika uciekli! I co tam jeszcze było w jego pami ci: Umowa! Prawie j sobie przypominał. Z b! Pami tał teraz jej cz : kapsułka z gazem truj cym w formie sztucznego z ba. Z b ma w ustach. Wystarczy tylko przygry go mocno. Jeszcze nie! Ten kto polecił mu zaczeka , a znajdzie si blisko barona. Kto mu polecił? Nie mógł sobie przypomnie . - Jak długo on b dzie w takim stanie? - zapytał baron. - Mo e jeszcze godzin , mój panie. - Mo e... - mrukn ł baron. Ponownie odwrócił si do czarnego okna. - Jestem głodny. To jest baron, tamten rozmazany, szary kształt - pomy lał Leto. Kształt ta czył na wszystkie strony, chwiej c si w takt kołysania pokoju. A pokój rozszerzał si i kurczył. Rozja niał si i ciemniał. Otulał to czerni , to biel . Czas stał si dla ksi cia sekwencj warstw, przez które wypływał na powierzchni . Musz czeka . Tam jest stół. Leto widział stół całkiem wyra nie. I opasłego, tłustego człowieka po drugiej stronie stołu; przed nim resztki posiłku. Leto poczuł, e siedzi na krze le naprzeciwko tłustego człowieka, czuł ła cuchy, pasy, które utrzymywały jego mrowi ce ciało na krze le. Był wiadom upływu czasu, ale jego wymiar mu umkn ł.

197

- Przypuszczam, ze on dochodzi do siebie, baronie. Jedwabisty ten głos. To był Piter. - Widz to, Piter. - Dudni cy bas: baron. Zmysły Leto odbierały otoczenie z coraz wi ksz ostro no ci . Krzesło pod nim zrobiło si twarde, wi zy mocniej wrzynały si w ciało. I widział ju wyra nie barona. ledził w drówk dłoni tego człowieka, ich wymuszone ruchy: dotkni cie brzegu talerza, ły ki, wodzenie palcem po fałdzie brody. Leto obserwował poruszaj c si dło zafascynowany. - Słyszysz mnie, ksi Leto? - rzekł baron. - Wiem, e mnie słyszysz. Chcemy si od ciebie dowiedzie , gdzie znale twoj konkubin i dziecko, które z ni spłodziłe . Uwagi Leto nie umkn ł aden znak; za słowa napełniły go spokojem. Wi c to prawda: nie maj Paula i Jessiki. - To nie dziecinna zabawa - mrukn ł baron. - Musisz o tym wiedzie . Pochylił si ku Leto, zagl daj c mu badawczo w twarz. Bolało barona, e nie mo e tego załatwi prywatnie, tylko mi dzy nimi dwoma. Dopuszczenie innych do ogl dania członka rodziny królewskiej w takich opałach ustanawiało niekorzystny precedens. Leto czuł, e wracaj mu siły. I pami o sztucznym z bie sterczała teraz w jego umy le jak strzelista wie a w płaskim pejza u. Kapsuła w kształcie nerwu wewn trz owego z ba - gaz truj cy - pami tał, kto wło ył mierciono n bro w jego usta. Yueh. Zamglone narkotykiem wspomnienie bezwładnego ciała, wleczonego przy nim w tym pomieszczeniu unosiło si jak opary w pami ci Leto. Wiedział, e to był Yueh. - Czy słyszysz ten hałas, ksi

Leto? - zapytał baron.

Do Leto dotarł skrzekliwy d wi k, gardłowe kwilenie czyjej m ki. - Złapali my jednego z twoich ludzi przebranego za Fremena - powiedział baron. - Przejrzeli my t maskarad z dziecinn łatwo ci : oczy, jak wiesz. On si upiera, e został wysłany mi dzy Fremenów na przeszpiegi. Mieszkałem jaki czas na tej planecie, cher cousin. Nie szpieguje si tej łachmaniarskiej, pustynnej hałastry. Powiedz mi, czy kupiłe ich pomoc? Czy wysłałe do nich swoj kobiet i syna? Leto poczuł ucisk strachu na piersi. Je li Yueh wysłał ich do pustynnego ludu... to nie zaprzestan ich tropi , a znajd . - No, dalej - powiedział baron. - Nie mamy wiele czasu, a ból jest pr dki. Prosz , nie doprowadzaj do tego, mój drogi ksi .

198

Baron podniósł oczy na Pitera stoj cego przy ramieniu Leto. - Piter nie ma tutaj swoich wszystkich narz dzi, ale nie w tpi , e sta go na improwizacj . - Czasami improwizacja jest najlepsza, baronie. Jaki jedwabisty, ujmuj cy głos! - Leto słyszał go przy samym uchu. - Miałe plan na wypadek zagro enia - rzekł baron. - Dok d została wysłana twoja kobieta i chłopiec? - Spojrzał na dło Leto. - Zgin ł twój pier cie . Czy ma go chłopie ? - Baron podniósł wzrok spogl daj c Leto w oczy. - Nie odpowiadasz - powiedział. - Czy chcesz mnie zmusi do zrobienia rzeczy, której nie chc zrobi ? Piter zastosuje proste, bezpo rednie metody. Zgadzam si , e one s czasami najlepsze, ale nie jest to najlepsze, eby ty został im poddany. - Mo e gor cy łój na grzbiet albo na powieki - powiedział Piter. - Mo e na inne cz ci ciała. Jest to szczególnie skuteczne, kiedy osobnik nie wie, gdzie łój kapnie nast pnym razem. To dobry sposób i jest co pi knego w deseniu ropno-białych p cherzy na gołej skórze, co, baronie - Wy mienite - powiedział baron, a jego głos zabrzmiał szorstko. Jakie wra liwe palce! - Leto ledził tłuste r ce, klejnoty połyskuj ce na niemowl co pulchnych dłoniach - ich nieustann w drówk . Odgłosy m czarni dochodz ce przez drzwi za jego plecami szarpały nerwy ksi cia. Kogo oni złapali? - zastanawiał si . - Miał eby to by Idaho? - Wierz mi, cher cousin - rzekł baron. - Nie chc , aby do tego doszło. - Pomy l o nerwokurierach piesz cych po pomoc, która nie mo e nadej powiedział Piter. - W tym jest co ze sztuki, pojmujesz. - Jeste nadzwyczajnym artyst - warkn ł baron. - A teraz miej troch przyzwoito ci i zamknij si . Leto nagle przypomniał sobie co , co Gurney Halleck powiedział kiedy na widok fotografii barona: "I stan wszy na piasku pla y ujrzałem z morza powstaj c besti ...a na jej łbach wypisane blu nierstwo". - Tracimy czas, baronie - powiedział Piter. - By mo e. Baron pokiwał głow . - Wiesz, mój drogi Leto, e w ko cu nam powiesz, gdzie oni s . Istnieje poziom bólu, który jest twoj cen . On ma najprawdopodobniej racj - my lał Leto. - Gdyby nie z b...i fakt, e ja naprawd nie wiem, gdzie oni s ...

199

Baron wzi ł plaster mi sa, wcisn ł k sek do ust, pogryzł powoli i przełkn ł. Musimy spróbowa z innej beczki - pomy lał. - Przyjrzyj si tej bezcennej osobie, która zaprzecza, e mo na j kupi powiedział. - Przyjrzyj mu si , Piter. I baron zamy lił si : Tak! Obejrzyj go sobie. tego m czyzn , który wierzy, e nic jest na sprzeda . Zobacz go, tego wi nia milionów cz stek własnego jestestwa, sprzedawanych po trochu z ka d sekund jego ycia! Postaw go na nogi i potrz nij. a w rodku zagrzechocze. Bo jest pusty! Wyprzedany! Co za ró nica, jak on umrze Chrapliwe krzyki w dalszym planie ustały. Baron zobaczył, jak Umman Kudu. kapitan stra y, pojawia si w drzwiach po drugiej stronie pokoju i kr ci głow . Jeniec nie udzielił danej informacji. Kolejne niepowodzenie. Czas sko czy zabaw z tym durnym ksi ciem, z tym głupim, mi kkim idiot , nie zdaj cym sobie sprawy, jakie piekło goreje tu przy nim - zaledwie na grubo nerwu od niego. My l ta uspokoiła barona, przełamuj c jego opory przed wydaniem osoby królewskiego rodu na tortury. Zobaczył nagle siebie w roli chirurga dokonuj cego za pomoc no yczek nieprzeliczonych wiwisekcji - odkrawania głupcom masek, by wyjrzało spod nich piekło. Króliki, wszyscy to króliki. A jak truchlej ze strachu na widok drapie cy! Leto spogl dał przez stół dziwi c si , dlaczego zwleka. Z b szybko poło yłby kres temu wszystkiemu. Dobre jednak było to jego ycie, ogólnie wzi wszy. Zorientował si , e wspomina latawiec antenowy, szybuj cy na sznurku wysoko w perłowo-bł kitnych niebiosach Kaladanu, i Paula miej cego si rado nie na ten widok. I przypomniał sobie zachód sło ca tutaj na Arrakis - pokolorowane warstwy Muru Zaporowego, zaksamitniałe w pylistym omgleniu. - Wielka szkoda - zamruczał baron. Odsun ł si od stołu, uniósł z lekka w swych dryfach i znieruchomiał niezdecydowany, widz c zmian w ksi ciu. Zobaczył, e wci ga on gł boko powietrze, zarys jego szcz k twardnieje i marszcz si mi nie, gdy ksi zaciska z by jak imadło. Ale si mnie boi! - pomy lał. Pora ony strachem, e baron mo e mu umkn . Leto zgryzł raptownie kapsułk z ba; poczuł, jak j kruszy. Otworzył usta, wydmuchn ł gryz cy opar, którego powstawanie czuł na j zyku. Baron zmalał mu. widział jego posta jakby w oddalaj cym si wylocie tunelu. Usłyszał sapni cie przy swoim uchu - tego o jedwabistym głosie: - Pitera. Jemu te si dostało! - Piter! Co jest. Dudni cy głos huczał hen w oddali. Leto poczuł, jak wspomnienia przetaczaj si przez jego pami starczym mamrotaniem bezz bnych wied m. Pokój, stół,

200

baron, para przera anych oczu - bł kit w bł kicie - wszystko zacie niło si wokół niego w zrujnowanej symetrii. Był jaki człowiek z brod jak szpic buta, padaj cy człowiek-zabawka. Człowiek-zabawka miał złamany nos, przekrzywiany w lewo zepsuty metronom na zawsze zastygły na starcie. Leto usłyszał odgłos tłuczonej porcelany - jak e daleki - niby grzmot. Jego wiadomo była jak wiadro; w które wpadło wszystko: ka dy krzyk, ka dy szept, ka da...cisza. Pozostała mu jedna my l. Widział j w bezkształtnym wietle na promieniach czerni: Dzie , który kształtuje ciało, ciało, które kształtuje dzie . My l poraziła go sw pełni , której jak wiedział, nigdy ju nie zrozumie. Cisza. Baron opierał si plecami u swoje sekretne drzwi, o swoj mysi dziur za stołem. Zatrzasn ł je, by si oddzieli od pokoju pełnego trupów. Jego zmysły odbierały kr c ce si dokoła stra e. Czy ja to wci gn łem do płuc. - zadawał sobie pytanie. Oboj tne, co to było - czy i mnie si dostało. Powracał mu słuch... i zdolno rozumowania. Słyszał wykrzykiwane przez kogo rozkazy: maski gazowe...nie otwiera drzwi...wł czy dmuchawy. Inni padli szybko - pomy lał. - Ja nadal stoj . Nadal oddycham. Co za piekło! Niewiele brakowało! Mógł ju teraz analizowa sytuacj . Jego tarcza była wł czona na nisk aktywno , lecz mimo to wystarczaj c , by zwolni wymian cz steczek przez osłon . I odsuwał si od stołu...tu, oraz sapni cie pora onego Pitera, które sprawiło, e kapitan stra y rzucił si ku niemu na własn zgub . Przypadek i ostrze enie w postaci westchnienia umieraj cego człowieka - oto co go ocaliło. Baron nie mi adnej wdzi czno ci dla Pitera. Dure sam si dał zabi . I ten idiota kapitan stra y! Powiedział, e prze wietlił ka dego przed doprowadzeniem do barona! Jak to mo liwe, eby ksi ... Bez adnego ostrze enia. Nawet wykrywacz trucizny nad stołem... a potem było ju za pó no. Jak, to si stało Có , teraz to ju bez znaczenia pomy lał baron, coraz pewniejszy siebie. - Nast pny kapitan stra y zacznie od znalezienia odpowiedzi na te pytania. Zdał sobie spraw z zamieszania w ko cu korytarza - za zakr tem, pod drugimi drzwiami do owej celi mierci. Odepchn ł si od swoich prywatnych drzwi, popatrzył po sługusach wokół siebie. Stali gapi c si w przestrze przed siebie, w milczeniu, w oczekiwaniu na reakcj barona. Czy baron b dzie si gniewał? U wiadomił sobie, e od jego ucieczki z tego strasznego pokoju upłyn ło zaledwie par sekund. Niektórzy stra nicy trzymali bro wycelowan w drzwi. Inni kierowali swoj wrogo w stron pustego korytarza prowadz cego do hałasów za zakr tem w prawo. Zza rogu wyszedł m czyzna z mask gazow , dyndaj c mu u szyi na paskach, z oczami bacznie wpatrzonymi w wykrywacze trucizny rozstawione rz dem w korytarzu. Miał ółte włosy, twarz płask , oczy zielone. Wokół jego ust o grubych wargach rozchodziły si promieni cie gł bokie zmarszczki. Wygl dał jak stworzenie wodne, zupełnie nie na miejscu w ród tych, co chodz po ziemi. Baron wpatrywał si w nadchodz cego m czyzn , przypominaj c sobie jego imi : Nefud. Iakin Nefud. Kapral stra y. Nefud miał

201

nałogow słabo do semuty, kombinacji narkotyczno-muzycznej działaj cej na najgł bsz pod wiadomo . Była to po yteczna informacja. M czyzna stan ł przed baronem, zasalutował. - Korytarz czysty, mój panie. Obserwowałem sytuacj z zewn trz i zorientowałem si , e to musi by gaz truj cy. Wentylatory twego pokoju ci gn powietrze z tych korytarzy. Zerkn ł do góry na wykrywacz nad głow barona. - Ani odrobina tego paskudztwa si nie wymkn ła. Oczy cili my ju pokój. Czekam na rozkazy. Baron rozpoznał głos m czyzny - to on wykrzykiwał polecenia. Sprawny jest ten kapral - pomy lał. - Tamci wszyscy s martwi? - zapytał. - Tak, -mój panie. Có , musimy dokona poprawek - pomy lał baron. - Najpierw - powiedział - pozwól, e ci pogratuluj , Nefud. Jeste nowym kapitanem mojej stra y. I mam nadziej , e we miesz sobie do serca lekcj , jak stanowi los twojego poprzednika. Baron przygl dał si , jak jego słowa zapadaj w wiadomo ci wie o promowanego gwardzisty. Nefud wiedział, e ju nigdy nie zabraknie mu semuty. Skłonił głow . - Pan mój wie, e całkowicie po wi c si sprawie jego bezpiecze stwa. - Tak. Ale do rzeczy. Podejrzewam; e ksi miał co w ustach. Znajdziesz to, sprawdzisz, jak zostało u yte, kto mu to pomógł tam wło y . Podejmiesz wszelkie rodki... Urwał - a tok jego my li poszedł w rozsypk z powodu awantury, jaka wybuchła w korytarzu za jego plecami: stra nicy przy drzwiach windy z ni szych pokładów fregaty próbowali nie przepu ci wysokiego pułkownika baszara, który przed chwil si z niej wyłonił. Baron nie wiedział, sk d zna twarz pułkownika baszara: w sk , z ustami jak przeci cie w skórze, z bli niaczymi atramentowymi plamkami w miejscu oczu. - Łapy przy sobie, bando cierwojadów! - rykn ł m czyzna odrzucaj c od siebie stra ników na boki. Aaach, jaki sardaukar - pomy lał baron. Pułkownik baszar pod ał wielkimi krokami w stron barona, którego oczy zw ziły si pod wpływem złego przeczucia. Oficerowie sardaukarów napawali go niepokojem. Wszyscy oni z

202

wygl du sprawiali wra enie krewnych ki cia... wi tej pami ci ksi cia. A ich maniery wobec barona! Pułkownik baszar zatrzymał si pół kroku przed baronem, z r kami na biodrach. Za nim w nerwowej niepewno ci czaili si stra nicy. Uwagi barona nie uszedł fakt, e sardaukar nie oddał mu honorów i ze zachowywał si lekcewa co, i jego niepokój wzrósł. Na miejscu był zaledwie jeden legion sardaukarów - czyli dziesi brygad jako wsparcie dla harkonne skich legionów, ale baron nie ywił złudze . Ów legion mógł z powodzeniem napa i pobi Harkonnenów. - Powiedz swoim ludziom, e maj mi nie przeszkadza w spotkaniu z tob warkn ł sardaukar. - Moi ludzie dostarczyli ci ksi cia, nim zd yłem omówi z tob jego los. Zrobimy to teraz. - A wi c? - Było to ozi ble wywa one słowo i baron poczuł si z niego dumny. - Mój Imperator polecił mi upewni si , e jego królewski krewniak umrze przyzwoicie, bez m czarni - rzekł pułkownik baszar. - Takie wła nie otrzymałem rozkazy od władz imperialnych - skłamał baron. S dzisz, e bym si do nich nie zastosował? - Mam zameldowa mojemu Imperatorowi, co widziały moje oczy - rzekł sardaukar. - Ksi

ju nie yje - uci ł baron i odprawił natr ta gestem.

Ale pułkownik baszar nadal tkwił przed baronem. Najmniejszym drgnieniem powieki czy mi nia nie potwierdził, e przyj ł odpraw do wiadomo ci. - Jak? - warkn ł. Doprawdy.- pomy lał baron - tego ju za wiele. - Z własnej r ki, je li ju musisz wiedzie - odparł. - Za ył trucizn . - Obejrz ciało - rzekł pułkownik baszar. Baron wzniósł oczy do sufitu z udan irytacj ; miał gonitw my li. Przekle stwo! Ten sokolooki sardaukar zobaczy pomieszczenie, zanim cokolwiek zmienimy! - Teraz - warkn ł sardaukar. - Musz to wszystko zobaczy na własne oczy. Nie da si temu zapobiec - zdał sobie spraw baron. Sardaukar zobaczy wszystko. B dzie wiedział, e ksi zabił Harkonnenowi ludzi... e sam baron najprawdopodobniej o włos unikn ł mierci. wiadczyły o tym resztki obiadu na stole i trup ksi cia naprzeciwko, w ród otaczaj cych go ladów zniszczenia. To nieuniknione, nie da si temu zapobiec. - Nie dam si zby - burkn ł pułkownik baszar.

203

- Nikt ci nie próbuje zby - powiedział baron i spojrzał w obsydianowe oczy sardaukara. - Nie mam nic do ukrycia przed swym Imperatorem. - Skin ł głow Nefudowi. - Prosz natychmiast pokaza wszystko pułkownikowi baszarowi. Wprowad go przez drzwi, za którymi stałe , Nefud. - Prosz t dy, sir - powiedział Nefud. Nie piesznie, wynio le, sardaukar obszedł barona, przepchn ł si przez stra e. To jest nie do zniesienia - pomy lał baron. - Teraz Imperator dowie si ; jak strzeliłem gaf . Poczyta to za oznak słabo ci. Dr cz ca była wiadomo , e Imperator i jego sardaukar maj podobn pogard dla słabo ci. Baron zagryzał doln warg pocieszaj c si , e Imperator nie dowiedział si przynajmniej o atrydzkim rajdzie na Giedi Prime i zniszczeniu harkonne skich zasobów przyprawy. Do cholery z tym szczwanym ksi ciem! Baron ledził oddalaj ce si plecy aroganckiego sardaukara i kr pego,. kompetentnego Nefuda. - Musimy dokona poprawek - my lał. Trzeba raz jeszcze ustanowi Rabbana nad t przekl t planet Bez adnych hamulców. Musz przela swoj własn harkonne sk krew, by przygotowa Arrakis na odpowiednie przyj cie FrydaRauthy. Przekl ty Piter! Zachciało mu si gin , zanim z nim sko czyłem - baron westchn ł. - I musz zaraz posła na Tleielex po nowego mentata. Niew tpliwie maj ju dla mnie gotowego. Jaki gwardzista zakasłał w pobli u. Baron zwrócił si do tego człowieka. - Jestem głodny. - Tak jest, mój panie. - I pragn si rozerwa , zanim posprz tacie ten pokój i przygotujecie dla mnie wyja nienie jego sekretów - zagrzmiał. Gwardzista spu cił oczy. - Jakiej rozrywki mój pan sobie yczy? - B d w swoich sypialniach - powiedział baron. - Przyprowad cic mi owego młodzie ca, kupionego na Gamoni, tego z pi knymi oczami. Nic ałujcie mu narkotyku. Nic mam ochoty si z nim szarpa . - Tak jest, mój panie. Baron odszedł do swoich komnat tanecznym krokiem niesiony dryfami. Tak pomy lał. - tego z pi knymi oczami, tego, który tak bardzo przypomina młodego Paula Atryd .

204

Rozdział 22 O morza Kaladanu, O ludzie ksi cia Leto Wie a Leto upadła. legła na wieki... z "Pie ni u Muad'Dibie" zebranych przez ksi niczk Irulan Paul miał wra enie, e cała jego przeszło , ka de prze ycie sprzed tej nocy jest osypuj cym si w klepsydrze piaskiem. Obj wszy kolana siedział przy matce w małej budce z tkaniny i plastiku - filtrnamiocie, pochodz cym. podobnie jak i ubiory, które mieli na sobie, z pozostawionej w ornitopterze sakwy. Paul nie miał w tpliwo ci, kto j tam podło ył, kto wyznaczył kurs ornitoptera wioz cego ich w charakterze je ców: Yueh. Zdrajca doktor wysłał ich prosto w ramiona Duncana Idaho. Paul wygl dał przez przezroczyst cz filtrnamiotu na ksi ycowe zjawy skał urozmaicaj ce miejsce, w którym ukrył ich Idaho. eby chowa si jak dziecko teraz, kiedy jestem ksi ciem - pomy lał. Odczuwał gorycz tej my li, lecz nic mógł odmówi słuszno ci temu, co zrobili. Tej nocy co si stało z jego wiadomo ci - wszelkie wydarzenia i zjawiska wokół siebie widział ze szczególn ostro ci . Czuł, z nie jest w stanic powstrzyma napływu danych ani chłodnej precyzji, z jak ka da nowa pozycja wzbogacała jego wiedz , podczas gdy wiadomo stawało si o rodkiem kalkulacji. Do mo liwo ci mentata doszło co jeszcze. Paul cofn ł si my l do momentu bezsilnej w ciekło ci, gdy z gł bi nocy spadł na nich obcy ornitopter pikuj c nad pustyni w ród wycia wiatru w skrzydłach jak gigantyczny jastrz b. Wtedy to w wiadomo ci Paula zaszło owo co . lizgaj c si po piaskowej redlinie ornitopter kierował si na uciekaj ce postacie matki i jego. Pami tał wo spalonej siarki od tarcia płóz ornitoptera o piasek. Matka odwróciła si - w oczekiwaniu na - wiedział to dobrze - wymierzon w nich luf rusznicy laserowej w r kach harkonne skich ołdaków i rozpoznała Duncana Idaho wychylonego z otwartych drzwi ornitoptera. - Szybko! Znak czerwia z południa! - wołał, Ale Paul odwróciwszy si wiedział od razu, kto pilotuje ornitopter. Nagromadzenie drobnych szczegółów w sposobie pilota u i zetkni cia z ziemi poszlak tak drobnych, e nawet jego matka ich nic wykryła - powiedziało Paulowi dokładnie, kto siedzi za sterami. W drugim k cie filtrnamiotu poruszyła si Jessika. - Mo e by tylko jedno wytłumaczenie - powiedziała. - Harkonnenowie wi zili on Yuego. On nienawidził Harkonnenów! Co do tego nie mog si myli . Czytałe jego list. Ale dlaczego ocalił nas z pogromu

205

Dopiero teraz widzi te rzeczy, i to kiepsko - pomy lał Paul. Wstrz sn ło nim to odkrycie. Sam przyj ł ten fakt mimochodem, kiedy czytał list doł czony do ksi cego sygnetu w sakwie. "Nie próbujcie mi wybacza " - pisał Yueh. - "Nie chc waszego przebaczenia. Moje brzemi jest ju dostatecznie ci kie. To, co uczyniłem, uczyniłem bez złej woli ani nadziei na zrozumienie u innych. To jest mój własny tahaddi al-buhran, moja ostateczna próba. Daj wam ksi cy sygnet Atrydów na znak, e pisz prawd . Kiedy b dziecie to czytali, ksi e Leto ju nie b dzie ył. Znajd cie pociech w mym zapewnieniu, e ten którego nienawidzimy nade wszystko, umarł wraz z nim". Brakowało adresu i podpisu, ale nie mo na si było pomyli co do tego, czyje s te znajome gryzmoły. Przypominaj c sobie list, Paul prze ył raz jeszcze rozpacz tamtej chwili - uczucie ostre i bolesne, którego doznawał jak gdyby poza swoj now wyostrzon wiadomo ci . Przeczytał, e jego ojciec nie yj , wiedział, e te słowa mówi prawd , lecz odczuwał je jedynie jako kolejn informacj , któr nale ało wprowadzi do swej pami ci i w odpowiednim momencie wykorzysta . Kochałem ojca - my lał Paul i wiedział, e tak było naprawd . - Powinienem go opłakiwa . Powinienem co czu . - Ale czuł tylko jedno: oto wa ny fakt. Podobny do wszystkich innych faktów. Przez cały czas jego umysł gromadził wra enia zmysłów, ekstrapoluj c, kalkuluj c. Wróciły do Paula słowa Hallecka: "Nastrój to co potrzebnego do przeja d ki na koniu albo do amorów. Walczysz, kiedy zachodzi konieczno , bez wzgl du na nastrój". Mo e o to chodzi - pomy lał. - Opłacz ojca pó niej...kiedy przyjdzie pora. Jednak chłodna precyzja go nic opuszczała. Domy lał si , e ta nowa wiadomo to dopiero pocz tek, e ona wrasta. Wypełniło go przeczucie strasznego przeznaczenia. którego doznał po raz pierwszy podczas próby z Matk Wielebn Gaius Helen Muhiam. Jego prawa dło - dło , zapami tanego bólu - mrowiła i pulsowała. Czy na tym wła nie polega bycie Kvisatz Haderach? - zachodził w głow Paul. - Przez chwil my lałam, e Hawat znowu nas zawiódł - powiedziała Jessika. My lałam, e mo e Yueh nie był doktorem Suk. - Był wszystkim, czym my leli my, e jest... i czym wi cej - rzekł Paul. I pomy lał: Dlaczego tak opornie docieraj do niej te sprawy. - Je li Idaho nie dotrze do Kynesa, b dziemy... - On nie jest nasz ostatni nadziej - powiedziała. - Nic takiego nie sugerowałem - odparł. Usłyszała twardo stali w jego głosie, władczy ton i spojrzała na przez szar ciemno filtrnamiotu. Sylwetka Paula rysowała si na tle posrebrzonych ksi ycem skał widocznych za przezroczyst cian filtrnamiotu. - Inni ludzie twego ojca ju pouciekali - powiedziała. - Musimy ich pozbiera , odszuka ...

206

- B dziemy polega na sobie - rzekł. - Najpilniejsz dla nas spraw jest bro j drowa naszego rodu. Musimy j zabra , nim zostanie znaleziona przez Harkonnenów. - Nie wydaje mi si , by j odnale li w takim ukryciu: - Nie wolno tego zda na przypadek. Szanta za pomoc broni j drowej rodu, zagro enie planecie i jej przyprawie. oto co mu chodzi po głowie - pomy lała. - Ale jedyne, na co mo e potem liczy , to ucieczka w anonimowo banicji. Słowa matki wywołały u Paula drugi ci g my li - trosk ksi cia o tych wszystkich ludzi, których utracili tej nocy. Ludzie to faktyczna siła wielkiego rodu - pomy lał Paul. I wspomniał słowa Hawata: "Smutne jest rozstanie z lud mi; miejsce to tylko miejsce". - U ywaj sardaukaróv - powiedziała Jessika. Musimy zaczeka , a sardaukarzy zostan wycofani. - Chc nas uwi zi mi dzy pustyni a sardaukarami - powiedział Paul. Zamierzaj nie pozostawi adnych atrydzkich niedobitków: totalna eksterminacja. Nie licz na to, e ktokolwiek z naszych ludzi zdoła uciec. - Nie mog ci gn Imperatora.

tego bez ko ca ryzykuj c wyj cie na jaw udziału

- Nie mog ? - Jacy nasi ludzie musz uciec. - Musz ? Jessika odwróciła głow , przera ona sił zawzi to ci w głosie swego syna, kiedy mówił precyzyjnie wa c szanse. Wyczuwała, e Paul umysłowo wysforował si przed ni , e widzi teraz wi cej pod niektórymi wzgl dami od niej. Sanu pomogła szkoli inteligencj , która. tego dokonała, a teraz poczuła strach przed ni . Pod yła my l ku utraconemu azylowi u boku ksi cia i łzy zapiekły j w oczach. Tak to ju musi by , Leto - pomy lała. - Czas miło ci, i czas łez. - Wsparła dło na brzuchu skupiaj c cał wiadomo na płodzie, który nosiła. - Mam atrydzk córk , któr przykazano mi zrodzi , ale Matka. Wielebna nie miała racji: córka nie ocaliłaby mojego Leto. To dziecko to jedynie pomost ycia przerzucony ze rodka mierci w przyszło . Pocz łam z instynktu, a nie z posłusze stwa. - Spróbuj jeszcze raz nastawi odbiornik ogólnej emisji - powiedział Paul. Umysł pracuje dalej nie zwa aj c na to, e próbujemy go powstrzyma pomy lała Jessika. Znalazła male ki odbiornik zostawiony im przez Idaho, pstrykn ła wył cznikiem. Na skali aparatu rozjarzyło si zielone wiatełko. Z gło nika dobiegało blaszane skrzeczenie. ciszyła, przeleciała przez pasma. Do namiotu wdarł si głos mówi cy w j zyku bojowym Atrydow:

207

- ...do tyłu i przegrupowa si na grani. Fedor melduje, e w Karthago nikt nie ocalał, a Bank Gildii złupiono. Karthago - pomy lała Jessika. - To było gniazdo Harkonnenów. - To s sardaukarzy - powiedział głos. - Uwaga na sardaukarów w mundurach Atrydów. Oni s ... Gło nik wypełniły wrzaski, po nich zaległa cisza. - Spróbuj innego pasma - powiedział Paul. - Zdajesz sobie spraw , co to znaczy? - spytała Jessika. - Spodziewałem si tego. Chc , by Gildia winiła nas za zniszczenie jej banku. Maj c Gildi przeciwko sobie jeste my na Arrakis w potrzasku. Daj inne pasmo. Zwa yła jego słowa: "Spodziewałem si tego". Co si z nim stało? Jessika z wolna wróciła do aparatu. W miar jak przesuwała selektor pasm, łapali odgłosy walki, które rozpoznawała w zawołaniach w bojowym j zyku .Atrydów: "...wycofa si ... spróbujcie si przegrupowa w...odci ci w grocie przy..." Nie mo na si było pomyli co do zwyci skiego upojenia pobrzmiewaj cego w harkonne skim szwargocie wylewaj cym si z pozostałych pasm. Ostre komendy, meldunki z walk. Za mało było tego Jessice, by mogła zarejestrowa i zrozumie ten j zyk, ale ton był oczywisty. Zwyci stwo Harkonnenów. Paul potrz sn ł sakw u swego boku; usłyszał bulgot dwóch literjonów wody. Wzi ł gł boki wdech, podniósł oczy na skalne bastiony zarysowane za przezroczyst cian namiotu na tle gwiazd. Lew dłoni namacał zwieracz plomby wej ciowej namiotu. - Wkrótce b dzie wita - powiedział. - Mo emy czeka na Idaho przez cały dzie , ale ju nie przez nast pn noc. W pustyni trzeba podró owa noc i odpoczywa w cieniu za dnia. Zapami tana nauka sama znalazła drog do wiadomo ci Jessiki: "Człowiek przebywaj cy w cieniu na pustyni bez filtrfraka potrzebuje pi litrów wody dziennie do zachowania wagi ciała". Odczuwaj c mi kk gład filtrfraka na ciele my lała, jak dalece od tych ubiorów zale y ich ycie. - Je eli st d odejdziemy, Idaho nas nie znajdzie - powiedziała. - S sposoby na zmuszenie ka dego człowieka do mówienia - rzekł Paul. Je eli Idaho nie powróci do witu, musimy liczy si z tym, e go schwytano. Jak długo, my lisz, mógłby wytrzyma ? Pytanie nie wymagało odpowiedzi, wi c siedziała w milczeniu. Paul rozpi ł sakw , wyci gn ł filigranowy mikroleksykon z fiszk jarzeniow i szkłem powi kszaj cym. Na stronicach leksykonu rozjarzyły si zielono-pomara czowe słowa: "literjony, filtrnamiot, kapsułki energetyczne, odłówki, piachochrapy, lorneta, repsak do filtrfraka, barwolwer, nieckograf, filtrwtyki, parakompas, haki stworzyciela, dudniki, fremsak, kolumna ognia..."

208

Ile ich trzeba, tych przedmiotów, eby prze y w pustyni. Po chwili odło ył Icksykon na podłog . - Dok d tu pój , u licha - zapytała Jessika. - Ojciec mówił o pot dze p u s t y n i - powiedział Paul. - Harkonnenowie nic mog bez niej włada t planet . Ale oni t planet nigdy nic władali i włada nie b d . Nawet z dziesi cioma tysi cami legionów sardaukarów. - Paul, chyba nie masz na my li... - Mamy w r ku wszystkie dowody - powiedział. - Wła nie tu w tym namiocie: sam namiot, ta sakwa i jej zawarto . Filtrfraki. Wiemy, e Gildia da prohibicyjnej ceny za satelity meteorologiczne. Wiemy, e... . - Co maj do tego satelity meteorologiczne - spytała. - Przecie one nic mog ... Urwała. Paul wyczuwał nadgorliwo swego umysłu. Kiedy rejestrował jej reakcje obserwuj c najdrobniejsze szczegóły. - Wła nie to widzisz - powiedział. - Satelity obserwuj teren pod sob . W gł bokiej pustyni s rzeczy, który nie znios cz stych ogl dzin. - Chcesz powiedzie , e włada t planet sama Gildia! Jak e była mało bystra. - Nie!- powiedział. - Fremeni! Oni płac Gildii za ukrycie przed wiatem, w walucie dost pnej bez ograniczenia dla ka dego, kto włada pot g pustyni - w przyprawie. To ju nawet nie jest kolejne przybli enie rozwi zania. To zwykła arytmetyka. Mo esz mi wierzy . - Paul - powiedziała Jessika. - jeszcze nie jeste mentatem, nie mo esz wiedzie na pewno... - Nigdy nie b d mentatem - odparł. - Jestem czym innym... wynaturzeniem. - Paul! Jak mo esz wygadywa takie... - Daj mi spokój! Odwrócił si od niej, zatapiaj c spojrzenie w nocy. Dlaczego nie mog płaka ! my lał. - Czuł, e ka d cz steczk swej istoty łaknie tej ulgi, która miała mu by odmówiona na zawsze. Jessika nigdy nie słyszała takiej rozpaczy w głosie syna. Pragn ła wyci gn do niego ramiona, obj go, ukoi , pomóc mu - ale czuła, e nic nie mo e zrobi . Sam musiał rozwi za swój problem. Wpadła jej w oko le ca mi dzy nimi na podłodze namiotu fiszka jarzeniowa leksykonu z fremsaka. Podniósłszy j zerkn ła na wklejk i przeczytała: "Przewodnik po przyjaznej pustyni, miejscu yciem kipi cym. Tu s ajat i burhan ycia. Miej wiar , a al-Lat nigdy ci nie spali".

209

To brzmi jak Ksi ga Azhara - pomy lała, przypominaj c sobie swoje studia nad Wielkimi Tajemnicami. - Czy by na Arrakis bawił Manipulator Religii Paul wyj ł z sakwy parakompas, po czym odło ył go z powrotem. - Zastanów si nad tymi wszystkimi freme skimi instrumentami o specjalnym przeznaczeniu - powiedział. - S niedo cigłe w swej m dro ci. Przyznaj to? Kultura, która stworzyła te przedmioty, zdradza gł bie, jakich nikt nie podejrzewał. Oci gaj c si , nadal zaniepokojony szorstko ci jego głosu, Jessika powróciła do ksi ki, studiuj c ilustracj gwiazdozbioru z arraka skiego nieba: "Muad'Dib: mysz". I zwróciła uwag , e ogon tej myszy wskazuje na północ. Paul wpatrywał si w mrok namiotu na majacz ce niewyra nie poruszenia matki, które zdradzała jarzeniowa fiszka leksykonu. Teraz jest pora, by spełni yczenie ojca - pomy lał. - Musz przekaza jej t wiadomo teraz, kiedy ma czas na łzy. Pó niej łzy b d nam przeszkadza . - Precyzja tej logiki wstrz sn ła nim samym.. - Matko - powiedział. - Ta k? Usłyszała zmian w jego głosie, poczuła chłód wewn trzny od samego tonu. Nigdy nie spotkała si z tak zimnym opanowaniem. - Mój ojciec nie yje. Odszukała w sobie i skojarzyła fakt i faktem i z jeszcze jednym faktem metoda Bele Gesserit szacowania danych - i wtedy do niej dotarło: uczucie potwornej straty. Kiwn ła głow , niezdolna odezwa si . - Mój ojciec kiedy mi polecił - powiedział Paul - przekaza ci wiadomo na wypadek, gdyby mu si co stało. Obawiał si , e mogła uwierzy , e ci nie ufał. Tamto bezsensowne podejrzenie - pomy lała. - Chciał, by wiedziała, e nigdy ci nie podejrzewał - rzekł Paul i wyja nił tamt gr , dodaj c: - Chciał, by wiedziała, e zawsze ufał ci bezgranicznie. e zawsze kochał ci i miłował. Powiedział, e pr dzej by zw tpił w siebie samego, i ałował tylko jednej rzeczy - e nigdy nie uczynił ci swoj ksi n . Otarła łzy spływaj ce jej po policzkach i pomy lała: Co za idiotyczne marnotrawstwo wody! Ale odgadła, czym jest ta my l: prób ucieczki od rozpaczy w gniew. - Leto, mój Leto - my lała. - Có za straszne krzywdy wyrz dzamy tym, których kochamy! Gwałtownym ruchem zgasiła fiszk jarzeniow male kiego leksykonu. Wstrz sn ł ni szloch. Paul wsłuchiwał si w rozpacz matki i czuł w sobie pustk . Nie ma we mnie rozpaczy - pomy lał. - Dlaczego? Dlaczego? Odczuwał niemo no oddania si rozpaczy jako straszn ułomno .

210

"Czas brania i czas tracenia" - powtarzała sobie W duchu Jessika cytuj c za Bibli P. K. "Czas posiadania i czas odrzucania; czas na miło i czas na nienawi ; czas wojny i czas pokoju". My l Paula poszybowała naprzód ze sw lodowat precyzj . Paul dojrzał przed nimi aleje wiod ce przez t wrog planet . Nawet bez zaworu bezpiecze stwa w formie snu zogniskował swoj prorocz wiadomo , traktuj c to jako rachunek najprawdopodobniejszych wariantów przyszło ci, ale z dodatkow otoczk tajemnicy jakby zanurzał si my l w jak bezczasow stref i do wiadczał pr dów przyszło ci. Znienacka, jakby znajduj c niezb dny klucz, jego umysł zdobył nast pn przeł cz w wiadomo ci. Poczuł, jak chwyta si z całych sił tego nowego poziomu, jak czepia si kurczowo ryzykownego oparcia i rozgl da dokoła. Znalazł si jakby we wn trzu kuli, z której rodka promieni cie rozchodziły si drugi... jednak e ten obraz tylko w przybli eniu oddawał owo dognanie. Przypomniał sobie chust z gazy, któr porwał kiedy wiatr, i teraz odczuwał przyszło jako co wij cego si po powierzchni równie faluj cej i niestałej jak niesiona wiatrem chusta. Zobaczył ludzi. Czuł ar i chłód nieprzebranych mo liwo ci. Poznał imiona i miejsca, prze ywał niezliczone emocje, przepatrywał dna niezliczonych, niezbadanych przepa ci. Miał czas, by sondowa i bada , i smakowa , ale nie miał czasu, by kształtowa . Całe to co było widmem szans od najodleglejszej przeszło ci po najodleglejsz przyszło , od najmniej prawdopodobnego po najprawdopodobniejsze. Ujrzał sw własn mier w nieprzeliczonych postaciach. Ujrzał nowe planety, nowe cywilizacje. Ludzi. Ludzi. Zobaczył ich w takich rojowiskach, e nie mie cili si w adnym spisie, a jednak jego umysł ich skatalogował. I nawet Gildian. I pomy lał: Gildia - tam znalazłoby si dla nas miejsce, moj odmienno przyj to by jako rzecz swojsk i cenn , zawsze znalazłaby si dla nas niezb dna ju teraz przyprawa. Lecz odrzucała go perspektywa sp dzenia ycia na bł dzeniu-my l -po-omackuw ród-mo liwych-przyszło ci, w charakterze latarni dla przemierzaj cych kosmos statków. Jednak e b y ł a to jaka droga. I po spotkaniu Gildian w prawdopodobnej przyszło ci rozpoznał swoj własn odmienno . Mam inny rodzaj widzenia. Widz innego rodzaju terytorium: dost pne cie ki, Zrozumienie przyniosło spokój, ale i obaw zarazem - tak wiele miejsc w owym innego rodzaju terytorium osuwało si lub wychodziło z jego pola widzenia. Doznanie to opu ciło go równie szybko, jak nadeszło, i Paul zdał sobie spraw , e całe prze ycie zmie ciło si w odst pie uderze serca. Lecz jego własna

211

wiadomo sposób.

została wywrócona do góry nogami, rozja niła si w straszliwy

Rozejrzał si wokoło. Noc nadal okrywała filtrnamiot schowany w skalnej kryjówce. Nadal słycha było szloch matki. Nadal odczuwał brak w sobie rozpaczy...to puste miejsce odgrodzone gdzie od jego umysłu, który pracował bez przerwy równym rytmem - przetwarzaj c dane, licz c, dostarczaj c odpowiedzi na sposób podobny do działania mentata. Paul zorientował si , e posiada teraz bogactwo danych, jakie niewiele podobnych mu umysłów kiedykolwiek ogarn ło. Jednak nie uczyniło to owego pustego miejsca l ejszym do zniesienia. Czuł, e co musi si rozpa . Jakby uruchomiono w jego wn trzu tykaj cy mechanizm bomby zegarowej. Tykanie nie ustawało pod aj c ku własnemu przeznaczeniu, niezale nie od jego woli. Odmierzało najmniejsze nawet zmiany wokół niego ułamkowy spadek temperatury, lekk zmian wilgotno ci, drog owada ła cego po dachu ich filtrnamiotu, uroczyste nadci ganie witu na rozgwie d onym skrawku nieba, widocznym za przezroczyst cian namiotu. Pustka była nie do wytrzymania. To, e wiedział, jak został wprawiony w ruch mechanizm zegarowy, nie miało adnego znaczenia. Potrafił zajrze we własn przeszło i zobaczy sam pocz tek: szkolenie, wyostrzenie zdolno ci, subtelna presja wyrafinowanych dyscyplin, nawet otarcie si o Bibli P. K. w krytycznym momencie... i, na samym ko cu, obfity zastrzyk przyprawy. Potrafił te spojrze w przód - w najstraszliwszy kierunek - i ujrze , dok d to wszystko wiedzie. Jestem potworem! - pomy lał. - Wyrodkiem! - Nie - powiedział. I gło niej: - Nie. Nie! N i e! Spostrzegł, e wali pi ciami w podłog namiotu. (Oboj tna cz ja ni Paula odnotowała to jako interesuj cy emocjonalny element danych i wprowadziła do oblicze ). - Paul! Była przy nim matka, ujmowała go za r ce: szara plama jej twarzy wychylała si ku niemu. - Paul, co ci jest? - Ty! - Jestem przy tobie - powiedziała. - Wszystko. b dzie dobrze. - Co ty mi zrobiła? Z nagł jasno ci umysłu wyczuła niektóre podteksty jego pytania. - Wydałam ci na wiat - rzekła.

212

Tyle instynktownie, co na podstawie subtelnej wiedzy odpowiedziała dokładnie tak, jak nale ało, by go uspokoi . Poczuł obj cia jej ramion, skupił si na mglistym zarysie jej twarzy. (Jego rozp dzony umysł dostrzegł w nowym wietle pewne genetyczne cechy w strukturze tej twarzy - poszlaki zostały dodane do reszty informacji i wyskoczył wynik ko cowego sumowania). - Pu

mnie - powiedział.

Słysz c stalowy ton w jego głosie usłuchała. - Zechcesz powiedzie mi, co ci jest, Paul? - Czy wiedziała , co robisz, kiedy mnie szkoliła ? - zapytał. Nie ma ju

ladu po dzieci stwie w tym głosie - pomy lała.

- Przy wiecała mi nadzieja wszystkich rodziców: e b dziesz...lepszy, inny. - Inny? Uderzyła j gorycz, z jak to powiedział. - Paul, ja... - zacz ła. - Ty nie chciała syna! - powiedział. - Ty chciała Kwisatz Haderach! Chciała m skiej Bene Gesserit! Wzdrygn ła si od nagromadzonej w nim ółci. - Ale , Paul... - Czy kiedykolwiek uzgadniała to z moim ojcem? Mówiła łagodnie pod wpływem nie wygasłej rozpaczy: - Czymkolwiek jeste , Paul, to jest to tak samo dziedzictwo twego ojca, jak i moje. - Ale nie szkolenie - powiedział. - Nie rzeczy, które...rozbudziły...licho. - Licho? - Jest tutaj. - Poło ył dło na głowie, a nast pnie na piersi. - We mnie. Gna coraz dalej i dalej, i dalej, i... - Paul! Słyszała wzbieraj c w jego głosie histeri . - Wysłuchaj mnie - powiedział. - Chciała , by Matka Wielebna dowiedziała si o moich snach? Posłuchaj teraz zamiast niej. niłem wła nie na jawie. Wiesz dlaczego?

213

- Musisz si uspokoi - powiedziała. - Je li co ... - Przyprawa - rzekł. - Jest tutaj we wszystkim, w powietrzu, w glebie, w po ywieniu. Przyprawa g e r i a t r y c z n a . Jest to narkotyk prawdomówczyni. To trucizna! Zesztywniała. Głos jego przycichł i Paul powtórzył: - Trucizna...jak e subtelna...jak e zdradliwa...jak e nieodwracalna. Ona ci nawet nie zabije, chyba e przestaniesz j za ywa . Nie mo emy opu ci Arr-akis, chyba e zabierzemy cz Arrakis ze sob . Potworny despotyzm jego głosu wykluczał wszelk dyskusj . - Ty i przyprawa - mówił Paul. - Przyprawa zmienia ka dego, kto za ywa j w takich ilo ciach, ale to dzi ki tobie mogłem dopu ci t zmian do wiadomo ci. Nie mog zostawi jej w pod wiadomo ci, gdzie taki niepokój daje si wygłuszy . Ja J widz . - Paul, ty... - Ja j w i d z ! - powtórzył. Słyszała szale stwo w .jego głosie, nie wiedziała, co robi . Ale kiedy odezwał si znowu, spostrzegła, e wraca mu zimne opanowanie. - Jeste my w potrzasku. Jeste my w potrzasku - przyznała w my li. I przyj ła zawart w jego słowach prawd . aden nacisk Bene Gesserit, aden wybieg ani podst p nie mogły ich oderwa i uwolni całkowicie od Arrakis - przyprawa wywoływała uzale nienie. Jej ciało poj ło ten fakt na długo przed obudzeniem si umysłu. A wi c tutaj sp dzimy ycie - pomy lała. - W tym piekle. To miejsce jest gotowe na nasze przyj cie, je li tylko zdołamy si ustrzec Harkonnenów. I moja rola nie podlega adnej w tpliwo ci. Jestem klacz zarodow , która ma zachowa lini tak wa n dla planu Bene Gesserit. - Musz ci opowiedzie o moim nie na jawie - powiedział Paul (teraz w jego głosie była w ciekło ). - Dla pewno ci, e przyjmiesz moje słowa, powiem ci najpierw, e wiem, i urodzisz tutaj na Arrakis córk , moj siostr . Jessika odepchn ła si dło mi od podłogi namiotu, wje d aj c plecami w półkolist cian namiotu, aby opanowa nagły skurcz strachu. Wiedziała, e jej brzemienno ci Jeszcze nie wida . Jedynie trening Bene Gesserit, pozwalał jej odbiera pierwsze nikłe sygnału ciała, odkry istnienie parotygodniowego zaledwie embriona. - Tylko by słu y - wyszeptała czepiaj c si dewizy Bene Orsscrit. - Istniejemy tylko, by słu y .

214

- Znajdziemy dom u Fremenów - powiedział Paul - w ród których wasza Missionaria Protectiva przygotowała nam schronienie. Przygotowali nam drog w pustyni - powiedziała sobie Jessika. - Ale sk d on mo e wiedzie o Missionaria Protectiva Coraz trudniej przychodziło jej zapanowa nad strachem przed przemo ny dziwno ci Paula. Przygl dał si jej mrocznej sylwetce, dzi ki swej nowej wiadomo ci widz c jej ka d reakcj , równie ten strach, jakby jej posta naszkicowano liniami o lepiaj cego wiatła. Zrobiło mu si jej al. - Trudno mi opowiedzie ci o rzeczach, który mog si tutaj wydarzy powiedział. - Trudno mi opowiedzie o nich nawet sobie, chocia je widziałem. Ten z m y s ł przyszło ci... wydaje si , e ja nad nim nie panuj . Tu co si po prostu dzieje. Najbli sz przyszło ...rok powiedzmy...mog co z tego dojrze : droga tak szeroka jak Aleja Centralna na naszym Kaladanie. Niektórych miejsc nie widz ... miejsc zacienionych.. jakby droga biegła z drugiej strony pagórka...( i znowu pomy lał o chu cie na wietrze)... ma te odnogi... Zamilkł na wspomnienie tego widzenia. aden proroczy sen, adne do wiadczenie jego ycia nie przygotowało go na ten zmysł wiadomo ci rozchodz cej si na zewn trz jak p czniej ca ba ka... przed która ust puje czas... Jessika odnalazła wył cznik Liszki jarzeniowej namiotu: wł czyła j . Nikłe zielony wiatło oddaliło cienie. koj c jej strach. Utkwiła wzrok w twarzy Paula, w jego oczach... zapatrzonych do wewn trz. I poj ła, gdzie uprzednio spotkała si z takim wyrazem twarzy: w filmach o kl skach ywiołowych - na twarzach dzieci, które zaznały głodu albo strasznej krzywdy. Oczy miał jak studnie, usta jak prosta kreska, policzki zapadni te. To jest wyraz straszliwej wiadomo ci my lała u kogo , kto musiał zrozumie własn miertelno . Tak, dzieci stwo ma ju za sob . Podstawowe znaczenie słów Paula zacz ło dominowa w jej my lach. spychaj c na bok wszystko inne. On potrafi patrze naprzód, w ten sposób mog si uratowa . - Istnieje sposób unikni cia Harkonnenów - powiedziała. - Harkonnrnów! - powtórzył z szyderstwem w głosie. - Wyrzu te zwyrodniałe istoty ludzkie z my li. Wpatrzył si w matk , studiuj c rysy jej twarzy w wietle fiszki jarzeniowej. Te rysy j zdradzały. Powiedziała: - Nie powiniene wyra a si o ludziach jako o istotach ludzkich bez... - Nie b d taka pewna, e wiesz, gdzie przebiega granica - przerwał. - Nosimy w sobie nasz przeszło . I, matko maja, jest co , o czym nie wiesz, a powinna , my jeste my Harkonnenami.

215

Z jej umysłem stało si co strasznego: zgasł, jakby si zamkn ł przed wszelkimi doznaniami. Lecz głos Paula biegł dalej w tym nieubłaganym rytmie, wlok c go za sob . - Kiedy przy najbli szej okazji znajdziesz lustro, przyjrzyj si swojej twarzy, przyjrzyj si mojej teraz. Znajdziesz w niej lady, je eli nie zamkniesz na nie oczu. Spójrz na moje dłonie, układ ko ci. A je li nic z tego ci nie przekona, to uwierz mi na słowo. Schodziłem przyszło , widziałem wiadectwa, patrzyłem na miejsce, mam wszystkie dane. Jeste my Harkonnenami. - Jak ... zaprza cz gał zi rodu - powiedziała. - O to chodzi, nieprawda Jaki kuzyn Harkonnen, który... - Jeste rodzon córk barona - rzekł i obserwował, jak przycinka dłonie do ust. - Baron zakosztował wiele uciech w młodo ci i kiedy pozwolił si uwie . Ale został uwiedziony dla genetycznych celów Bene Gesserit, przez jedn z was. Sposób, w jaki wymówił "was", odczuła jak policzek. Lecz o ywiło to jej umysł i nie mogła zaprzeczy jego słowom. Tak wiele lepych zaułków w labiryncie jej przyszło ci otworzyło si teraz i powi zało w cało . dana przez Bene Gesserit córka - nie po to, by poło y kres starej wa ni Atrydów z Harkonnenami, lecz dla umocnienia jakiego genetycznego czynnika w ich rodach. Jakiego? Po omacku szukała odpowiedzi. Jakby zagl daj c do wn trza jej umysłu Paul powiedział: - One my lały, e si gaj po mnie. Jednak ja nie jestem tym, czego oczekiwały, w dodatku zjawiłem si przed swoim czasem. I o n e o tym nie wiedz . Jessika zatkała dło mi usta. Wielka Macierzy! On jest Kwisatz Haderach! Poczuła si grz d nim obna ona, u wiadamiaj c sobie w tym momencie, e spogl daj na ni oczy, przed którymi niewiele mogło si ukry . I wiedziała, e to jest wła nie przyczyna jej l ku. - Ty my lisz, e jestem Kwisatz Haderach - powiedział. - Wybij to sobie z głowy. Jestem czym nieoczekiwanym. Musz da zna której ze szkół - pomy lała. - Ceduła doboru mo e wykaza , co si stało. - Dowiedz si o mnie, jak ju b dzie za pó no - powiedział. Próbowała odwróci jego uwag , opu ciła r ce i zapytała: - Czy znajdzie si dla nas miejsce w ród Fremenów? - Fremeni maj powiedzenie pochodz ce od shai-lauluda, Praojca Wieczno ci rzekł. - Mówi : "B d gotów cieszy si tym, co napotkasz". I pomy lał: Owszem, matko moja, w ród Fremenów. Nabawisz si bł kitnych oczu i odcisków pod swym licznym noskiem od rurki filtrfraka...i zrodzisz moj siostr w. Ali od No a.

216

- Je eli nie jeste Kwisatz Haderach - powiedziała Jessika - to co... - W aden, sposób nie mogła wiedzie - rzekł. - Nie uwierzysz w to, dopóki nie zobaczysz. I pomy lał: Jestem nasieniem. Nagle poj ł, jak yzny jest grunt, na który go rzucono, i wraz z t wiadomo ci ogarn ło go straszliwe przeznaczenie, wpełzaj c przez puste miejsce w jego jestestwie, gro c mu zadławieniem z rozpaczy. Na drodze przed sob widział dwie główne odnogi - na jednej stawał przed nikczemnym starym baronem i mówił: "Cze , dziadku". My l o tej cie ce i o tym, co go na niej czeka, zemdliła go. Druga cie ka składała si z długich odcinków szarej ciemno ci, z wyj tkiem wybuchów przemocy. Widział tam religi wojowników, płomie ogarniaj cy wszech wiat, i zielono-czarn flag Atrydów powiewaj c na czele fanatycznych legionów, upojonych przyprawowym trunkiem. Był tam Gurney Halleck i garstka innych ludzi ojca - ałosna garstka - wszyscy naznaczeni symbolem jastrz bia ze wi tyni czaszki jego ojca. - Nie mog i t drog - wyszeptał Paul. - Tego w gruncie rzeczy chc wła nie stare wied my z waszych szkół. - Nie rozumiem ci , Paul - powiedziała matka. Nie odzywał si - my lał jako nasienie, którym był, my lał ze wiadomo ci gatunku, której po raz pierwszy do wiadczył jako straszliwego przeznaczenia. Odkrył, e dłu ej nie potrafi nienawidzi Bene Gesserit czy Imperatora, ani nawet Harkonnenów. Porwało ich wszystkich d enie gatunku do odnowy rozproszonego dziedzictwa, do krzy owania, mieszania i ł czenia linii genetycznych w nowe wielkie zlewisko genów. Za gatunek znał na to tylko jeden skuteczny sposób - odwieczny, wypróbowany i niezawodny sposób, który obalał wszystko na swej drodze: d ihad. Z cał pewno ci nie mog wybra tej drogi - my lał. Lecz znów widział oczami duszy wi tyni czaszki ojca i przemoc, z zielono-czarn flag powiewaj c nad tym wszystkim. Jessika odchrz kn ła, zaniepokojona jego milczeniem. - Wi c Fremeni zapewniaj nam azyl? Podniósł oczy; poprzez zielono o wietlony namiot wpatruj c si w dziedziczne patrycjuszowskie rysy jej twarzy. - Tak - powiedział. - To jedna z dróg. - Kiwn ł głow . - Tak. Oni nazw mnie...Muad'Dib, Ten Kto Wskazuje Drog . Tak... tak wła nie b d mnie nazywa . Zamkn ł oczy i pomy lał: Teraz, mój ojcze, mog ci opłakiwa . I poczuł spływaj ce mu po policzkach łzy.

217

Rozdział 23 Kiedy mój ojciec, Padyszach Imperator. dowiedział si o mierci ksi cia Leto i jej okoliczno ciach, wpadł we w ciekło , jakiej nigdy do tej pory nie widzieli my u niego. Oskar ał moj matk i umow zmuszaj c go do osadzenia Bene Gesserit na ironie. Oskar ał Gildi i nikczemnego starego barona. Oskar ał ka dego, kto mu si nawin ł, mnie nawet nie wył czaj c, bo, jak mówił, byłam czarownic jak wszystkie inne. A kiedy usiłowałam go pocieszy , mówi c, e przeprowadzono to podług starodawnego prawa samozachowania, szanowanego nawet przez najdawniejszych władców, wy miał mnie szyderczo i zapytał, czy uwa am go za mi czaka. Wtedy zrozumiałam, e do furii doprowadził go nie al po zmarłym ksi ciu, lecz to; co owa mier oznaczała dla królewskiej krwi. Kiedy wracam do tego pami ci , my l , e równie mój ojciec mógł posiada pewien dar czytania przyszło ci, poniewa bez w tpienia linia jego i Muad Diba miały wspólnych przodków. "W domu mojego ojca" pióra ksi niczki Irulann - Teraz Harkonnen zabije Harkonnena - wyszeptał Paul. Obudził si na krótko przed zapadni ciem nocy, w pozycji siedz cej w uszczelnionym i zaciemnionym filtrnamiocie. Gdy to mówił, słyszał niewyra ne ruchy matki dochodz ce stamt d, gdzie spala oparta o przeciwległ cian namiotu. Rzucił okiem na czujnik zbli eniowy na podłodze, sprawdzaj c tarcze o wietlone w mroku luminoforami. - Wkrótce nadejdzie noc - powiedziała jego matka. - Mo e by podniósł burty namiotu? Od dłu szego czasu Pani zdawał sobie spraw , ze jej oddech si zmienił, ze zachowuje w ciemno ci milczenie, a upewni si , e on nie pi. - Podniesienie burt nic nie da - powiedział. - Była burza. Piasek przykrył namiot. Odkopi nas niebawem. - Wci

ani ladu Duncana?

- Ani ladu. Pani bezwiednie potarł ksi cy sygnet na kciuku i zadygotał w przypływie nagłej w ciekło ci na sam substancj planety, która przyczyniła si do zamordowania jego ojca. - Słyszałam nadci ganie burzy - powiedziała Jessika. Te nic nie znacz ce słowa matki pomogły mu nieco w odzyskaniu spokoju. Skupił pami na burzy, kiedy to ogl dał, jak si zaczynała za przezroczyst ciank ich filtrnamiotu - delikatne nitki pasku przebiegaj ce basen, po czym

218

strugi i warkocze pruj ce niebiosa. Zapatrzył si na skaln iglic , która na jego oczach zmieniała kształt pod tym uderzeniem, przechodz c w niski klin barwy cheddara. Piach nawiewany do basenu przy mił niebo m tnym curry, a nast pnie odci ł wszelkie wiatło przykrywaj c namiot. Kabł ki namiotu raz jeden skrzypn ły przejmuj c nacisk i zapadła cisza przerywana jedynie stłumionym sapaniem chrap, których miechy tłoczyły z zewn trz powietrze. - Sprawd jeszcze raz odbiornik - powiedziała Jessika. - Nie ma sensu, i Wymacał wodowód filtrfraka w chom tku na szyi, nabrał ciepławy haust w usta i pomy lał, e oto zaczyna prawdziw arraka sk egzystencj - yj c wilgoci odzyskan ze swego własnego wydechu i ciała. Jałowa i bez smaku była ta woda, lecz przynajmniej przepłukał gardło. Jessika słyszała, jak Paul pije, poczuła przyleganie gładzi własnego filtrfraka do ciała, ale swego pragnienia nie przyj ła do wiadomo ci. Godz c si na nie nale ałoby szeroko otworzy oczy na straszliwe rygory Arrakis, na której musz strzec nawet ladowych ilo ci wilgoci, troszczy si o par kropel z odłówek namiotu, odmawia sobie oddechu pod gołym niebem. O ile łatwiej zapa z powrotem w sen. Lecz tego dnia co jej si przy niło, kiedy zasn ła, i wspomnienie zwidu przyprawiło j o dr enie. Zanurzała swe u pione dłonie w rzece piasku, gdzie wypisano imi : "Ksi Leto Atryda". Piach zasypywał imi , a ona krz tała si , by je odtworzy , lecz zanim doszła do ostatniej litery, zacierała si pierwsza. Piasek nie chciał si zatrzyma . Jej sen przeszedł w zawodzenie: coraz dono niejsze i dono niejsze. W d wi ku tego bezsensownego zawodzenia cz jej pami ci rozpoznała jej własny głos, kiedy była male kim dzieckiem, niemowl ciem niemal. Jaka kobieta, niezbyt wyra na w pami ci, oddalała si . Moja nieznana matka - pomy lała Jessika. - Bene Gesserit. która mnie zrodziła i oddała siostrom, poniewa tak jej przykazano zrobi . Czy była zadowolona, e pozbywa si harkonne skiego dziecka? - Ich czuły punkt, w który trzeba uderza , to przyprawa - powiedział Paul. Jak on mo e my le w takiej chwili o ataku? - zadała sobie pytanie. - Cała planeta ugina si od przyprawy - odparła. - Jak mo na ich tu uderzy ? Słyszała, jak si porusza, doszło j szuranie sakwy wleczonej po podłodze namiotu. - Na Kaladanie była to pot ga morska i powietrzna - rzekł. - Tutaj jest pot ga pustynna. Kluczem s Fremeni. Jego głos doleciał spod zwieracza namiotu. Dzi ki szkoleniu Bene Gesserit rozpoznała w jego tonie nie przetrawion uraz do siebie. Przez całe ycie uczono go nienawi ci do Harkonnenów - pomy lała. - Teraz odkrył, e sam jest Harkonnenem... przeze mnie. Jak e mało mnie zna! Byłam jedyn kobiet

219

ksi cia. Przyj łam jego ycie i jego warto ci, a po zlekcewa enie rozkazów Bene Gesserit. Pod dotkni ciem Paula rozja niła si fiszka jarzeniowa, wypełniaj c kopulast przestrze zielonym promieniowaniem. Paul kucn ł przy zwieraczu, kaptur filtrfraka miał przystosowany do otwartej pustyni - czoło zasłoni te, filtr naustny zało ony, dopasowane wtyki nosowe. Tylko jego ciemne oczy były widoczne: w ski pasek twarzy, która raz jeden skierowała si ku niej i odwróciła. - Przygotuj si na otwart przestrze - powiedział stłumionym przez filtr głosem. Jessika nasun ła filtr na usta. zaj ła si sposobieniem kaptura, ledz c jak Paul zrywa plomb namiotu. Piasek zachrz cił przy otwieraniu zwieracza, z chropowatym szumem sypał si do namiotu, zanim Paul unieruchomił ziarenka za pomoc kondensatora statycznego. Po przywróceniu aparatem statyki ziaren w cianie piasku pozostała wyrwa. Paul wy lizn ł si i Jessika towarzyszyła mu słuchem w jego drodze na powierzchni . Co tam zastaniemy? - zastanawiała si . Harkonne skie oddziały i sardaukarzy - to s niebezpiecze stwa, jakich nale y si spodziewa . Lecz co z niebezpiecze stwami nieznanymi? Pomy lała o kondensatorze statycznymi innych dziwnych instrumentach w sakwie. Wszystkie te przyrz dy stały si nagle w jej umy le symbolami zagadkowych niebezpiecze stw. Poczuła niebawem gor ce tchnienie pustyni, na policzkach ponad filtrem, gdzie pozostały odsłoni te. - Podaj sakw . Głos Paula cichy był i ostro ny. Zerwała si posłusznie i przywlokła sakw po podłodze, słuchaj c bulgotania literjonów wody. Podniósłszy oczy ujrzała sylwetk Paula rysuj c si na tle gwiazd. - Daj - rzekł. I chwyciwszy wyci gni t r k sakw wywindował j na gór . Teraz widziała jedynie kr g gwiazd. Wygl dały jak wietlne ostrza broni wymierzonej w ni z nieba. Deszcz meteorów przeci ł ten jej skrawek nocy. Meteory jawiły jej si jak ostrze enie, jak pr gi tygrysie albo jak wietliste kamienie nagrobne, cinaj ce krew w jej yłach. Zimny dreszcz j przeszedł na wspomnienie ceny wyznaczonej za ich głowy. - Po piesz si - powiedział Paul. - Chc zwin

namiot.

Struga piachu z powierzchni musn ła jej lew r k . Ile ziarenek piasku zmie ci si na dłoni? - zastanawiała si . - Pomóc ci? - zapytał Paul. - Nie.

220

Przełkn wszy w zaschni tym gardle wsun ła si do otworu, piach o skondensowanej g sto ci zachrz cił pod jej dło mi. Paul wyci gn ł i podał jej rami . Stan ła przy nim na gładkiej łasze pustyni, rozgl daj c si wokoło. Piasek prawie po brzegi wypełniał basen, z którego pozostały tylko niewyra ne kraw dzie skalnego wie ca. Zapu cił si dalej w ciemno swymi wyszkolonymi zmysłami. Szelesty drobnych zwierz t. Ptaki. Zawał wypartego piasku, a w nim słabe odgłosy jakiego stworzenia. Składanie namiotu przez Paula i jego powrót na powierzchni . Noc ust piła przed blaskiem gwiazd na tyle jedynie, by gro ba wychyliła si z ka dego cienia. Jessika wpatrywała si w plamy czerni. Czer jest o lepłym wspomnieniem - pomy lała. - Nasłuchujemy głosów sfory, okrzyków tych, którzy polowali na naszych przodków w tak zamierzchłej przeszło ci, e pami taj ja tylko najprymitywniejsze komórki naszego ciała. Uszy widz . Nozdrza widz . ! - Za chwil Pani stan ł przy niej mówi c: - Duncan mi powiedział, e je li go złapi , wytrzyma... do tego czasu. Musimy ju st d uchodzi . Zarzucił sakw na rami , podszedł do płytkiego obrze a basenu. Wspi ł si na skaln półk wychodz c na otwart pustyni w dole. Jessika machinalnie poszła w jego lady, u wiadamiaj c sobie, e teraz yje w orbicie swego syna. Poniewa moja rozpacz jest teraz ci sza od piasku oceanów - pomy lała. - Ta planeta wyjałowiła mnie ze wszystkiego prócz celu, który jest najdawniejszy: jutrzejsze ycie. Teraz yj , aby ył mój młody ksi i maj ca dopiero przyj na wiat córka. Odnosz c wra enie, e piasek czepia si jej stóp, dobrn ła do Paula. Spogl dał ku północy, ponad pasmem skał. zapatrzony na odległy szaniec. Skalny profil przypominał z daleka antyczny pancernik morski na tle gwiazd. Jego długa strzała unosiła si na niewidzialnej lali lasem bumerangowych anten, odchylonymi w tył kominami, wypi trzeniem w kształcie litery pi na rufie. Ponad t sylwet wystrzelił pomara czowy blask, rozszczepiony o lepiaj c lini purpury, która bita we z nieba. Druga linia purpury! I drugi wybuch pomara czowej jasno ci! Wygl dało to jak staro ytna bitwa morska i dawny ogie artylerii: nie mogli oderwa oczu od tego widoku.

221

- Kolumny ognia - wyszeptał Paul. Kr g czerwonych lepiów wzbił si nad odległ skał . Nitki purpury haftowały niebo. - Płomienie z dysz silników i rusznice laserowe - powiedziała Jessika. Poczerwieniały od pyłu pierwszy ksi yc Arrakis wzniósł si z lewej strony powy ej horyzontu i dostrzegli sun c tamt dy burz - ruchom wst g ponad pustyni . - To musz by harkonne skie ornitoptery tropi ce naszych - powiedział Paul. - Szatkuj pustyni w taki sposób... jakby dla pewno ci, e rozdeptano wszystko, co tam było... jak rozdeptuje si gniazdo skorpionów. - Albo gniazdo Atrydów - powiedziała Jessika. - Musimy szuka osłony - rzekł Paul. - Skierujemy si na południe i b dziemy trzyma si skał. Je li nas złapi w otwartym terenie... - Odwrócił si poprawiaj c sakw na ramieniu. - Morduj wszystko, co si rusza. Zrobił jeden krok wzdłu kraw dzi i w tym momencie usłyszał cichy wist szybuj cego statku, ujrzał ciemne sylwetki ornitopterów ponad głow .

222

Rozdział 24 Ojciec powiedział mi kiedy , e poszanowanie prawdy mo na by wła ciwie uzna za podstaw wszelkiej moralno ci. Co nie mo e wyłoni si z niczego - powiedział. Jest to gł boka my l, kiedy zrozumiemy, jak niestała mo e by "prawda". z "Rozmowy z Muad Dibem" pióra ksi niczki Irulan - Zawsze szczyciłem si , e widz rzeczy takimi, jakie s naprawd - rzeki Thufir Hawat. - To jest przekle stwo bycia mentatem. Nie mo esz powstrzyma si od analizowania danych. - Starcza, pomarszczona twarz wydawała si spokojna, kiedy mówił. Poplamione sapho wargi wyci gn ły si w prost lini , od której promienie zmarszczek rozchodziły si ku górze. Przed Hawalem przykucn ł człowiek w burnusie, najwyra niej nie wzruszony jego słowami. Obaj przycupn li pod skalnym nawisem wychodz cym na rozległ , płytk nieck . Brzask rozlewał si ponad zwichrowan lini klifów po drugiej stronie niecki. Zimno było pod nawisem - suchy, przenikliwy zi b, który pozostał po nocy. Tu przed witem powiał ciepły wiatr, ale teraz było zimno. Hawat słyszał za sob dzwonienie z bami w ród garstki ołnierzy pozostałych mu w oddziale . Człowiek siedz cy na pi tach naprzeciwko Hawata był to Fremen, który przeprawił si przez nieck w szarówce przed witu, prze lizguj c si po piasku i wtapiaj c w wydmy tak, e ledwo było wida , jak si porusza. Fremen dotkn ł palcem piasku, nakre lił na nim jaki rysunek. Wygl dało to jak miska z wylatuj c z niej strzał . - Tam jest mnóstwo harkonne skich patroli - powiedział. Podniósł palec wskazuj c w gór ponad urwisko, którym Hawat zszedł ze swoimi lud mi. Hawat kiwn ł głow . Mnóstwo patroli, owszem. Jednak ci gle nie wiedział, czego chce ten Fremen, i to go m czyło. Mentackie wyszkolenie powinno obdarzy człowieka zdolno ci dostrzegania motywów. To była najgorsza noc w yciu Hawata. Przebywał w Tsimpo, osadzie garnizonowej. buforowej stanicy na przedpolach byłej metropolii Kartago, kiedy zacz ły napływa meldunki o ataku. Z pocz tku pomy lał: to rajd. Harkonnenowie przeprowadzaj rekonesans. Lecz meldunek gonił za meldunkiem - coraz szybciej i szybciej. W Kartago wyl dowały dwa legiony. Pi legionów - pi dziesi t brygad! - atakuje główn baz ksi cia w Arrakin. Legion w Arsunt. Dwa pułki w Szczerbatej Skale. Po czym doniesienia zrobiły si bardziej szczegółowe - w ród napastników s imperialni sardaukarzy przypuszczalnie dwa legiony, i stało si jasne, e naje d cy wiedzieli dokładnie, gdzie jak sił zbrojn wysła . Dokładnie! Wspaniały wywiad. W ciekła furia narastała w duszy Hawata zagra aj c wr cz sprawnemu funkcjonowaniu jego mentackich zdolno ci. Skala ataku poraziła jego umysł jak fizyczny cios.

223

Kryj c si teraz pod załomem skalnym w pustyni, pokiwał do siebie głow , owin ł si w porozdzieran i poci t bluz , jakby chciał odeprze zimne cienie. S k a l a a t a k u. Zawsze liczył si z tym, e przeciwnik wynajmie od Gildii przygodn lichtug na rozpoznawczy rajd. To było do pospolite posuni cie w tego rodzaju wojnie mi dzy dwoma rodami. Lichtugi l dowały i startowały z Arrakis regularnie przewo c przypraw dla rodu Atrydów. Hawat zabezpieczył si odpowiednio przed sporadycznymi nalotami fałszywych lichtug przyprawowych. W decyduj cym ataku nie spodziewano si wi cej ni dziesi ciu brygad. Tymczasem na Arrakis wyl dowało ponad dwa tysi ce statków według ostatniego szacunku nie tylko lichtugi. lecz fregaty, patrolowce, monitory, łamacze. transportowce, szalandy... Z gór sto brygad - dziesi legionów! Cały dochód z pi dziesi cioletniego wydobycia przyprawy na Arrakis mo e by pokrył koszt takiego przedsi wzi cia. Mo e. Nie doceniłem lego, ile baron był skłonny wyda na wojn z nami - pomy lał Hawat. - Zawiodłem mego ksi cia. Z kolei sprawa zdrajcy. Zostało mi jeszcze tyle ycia, by dopilnowa , eby j uduszono! - pomy lał. - Powinienem był zabi t wied m Bene Gesserit, kiedy miałem okazj . W jego umy le nie było w tpliwo ci, kto ich zdradził - lady Jessika. - Wasz człowiek Gurney Halleck z cz ci swego oddziału jest bezpieczny u naszych przyjaciół przemytników - powiedział Fremen. - To dobrze. Wi c Gurney, wyrwie si z tej piekielnej planety. Nie wszyscy my przepadli. Hawat obejrzał si na bezładn grup swoich ludzi. Rozpocz ł t wła nie ostatnia noc z trzema setkami doborowych ołnierzy. Pozostało z nich równo dwudziestu, z tego połowa rannych. Niektórzy spali teraz na stoj co, wsparci o skał lub rozci gni ci pod ni na piasku. Ich ostatni ornitopter, którego u ywali jako poduszkowca do przewozu rannych. odmówił posłusze stwa tu przed witem. Poci li go rusznicami laserowymi i ukryli kawałki, po czym przeprawili si w dół do tej kryjówki na kraw dzi basenu. Hawat z grubsza tylko wiedział, gdzie si znajduje - jakie dwie cie kilometrów na południowy wschód od Arrakin. Główne trakty mi dzy Murem Zaporowym a komunami siczy le ały gdzie na południe od nich. Fremen naprzeciwko Hawata odrzucił na plecy kaptur z kołpakiem swego filtrfraka, odsłaniaj c rudawoblond włosy i brod : Włosy były zaczesane prosto do tyłu od wysokiego, w skiego czoła. Miał on nieodgadnione, całe bł kitne oczy od diety przyprawnej. Brod i w sy z jednej strony ust splamiła krew, włosy w tym miejscu zbiły si pod naciskiem p tli chwytowodu z wtyków nosowych. M czyzna wyj ł wtyki i na nowo je dopasował. Potarł blizn przy nosie.

224

- Je li b dziecie przekraczali nieck w nocy - powiedział Fremen - to nie wolno wam u ywa tarcz. W murze jest wyrwa.... - Obróciwszy si na pi tach wskazał na południe : - ... tam, i otwarty piasek a po erg. Tarcze zwabi ... - zawahał si czerwia. One niecz sto tu przychodz , ale tarcza za ka dym razem jakiego sprowadzi. Powiedział: czerw - my lał Hawat. - Zamierzał powiedzie co innego. Co? czego on od nas chce? Hawat westchn ł. Nie przypominał sobie, by kiedykolwiek przedtem był a tak zm czony. Było to zm czenie mi ni, którego energia w pastylkach nie mogła u mierzy . Przekl ci sardaukarzy! Z samooskar ycielsk gorycz przyjmował my li o ołnierzach - fanatykach i zdradzie imperialnej, któr reprezentowali. Jego własna mentacka ocena danych mówiła mu, jak niewielk miał szans przedstawienia kiedykolwiek dowodu tej zdrady przed Wysok Rad Landsraadu, gdzie mogła by wymierzona sprawiedliwo . - Chcesz i

do przemytników? - zapytał Fremen.

- Czy to mo liwe? - Droga jest długa. "Fremeni nie lubi mówi nie" - powiedział mu kiedy Idaho. - Jeszcze mi nie powiedziałe , czy twoi ludzie mog pomóc moim rannym rzekł Hawat. - Oni s ranni. Ta sama przekl ta odpowied za ka dym razem! - Wiemy, e oni s ranni! - warkn ł Hawat. - Nie o to... - Ciszej, przyjacielu - ostrzegł Fremen. - Co mówi twoi ranni? Czy w ród nich s tacy, którzy potrafi dostrzec potrzeb wody twego plemienia? - Nie mówimy o wodzie - powiedział Hawat. - Mówimy... - Potrafi zrozumie twoje opory - wtr cił Fremen. - To s twoi przyjaciele, twoi współplemie cy. Czy macie wod ? - Za mało. Fremen wskazał na tunik Hawata, na wyzieraj c przez ni skór . - Zaskoczyli was w siczy, bez filtrfraków. Musisz podj przyjacielu. Czy mo emy wynaj

wodn decyzj ,

was do pomocy?

Fremen wzruszył ramionami. - Nie macie wody. - Zerkn ł na gromadk za Hawatem. - Ilu swych rannych by przeznaczył?

225

Hawat zamilkł, wpatruj c si w tego człowieka. Jako mentat dostrzegał, e komunikacja mi dzy nimi jest przesuni ta w fazie. Brzmienie słów nie wi zało si tu w zwykły sens. - Jestem Thufir Hawat - powiedział. - Mam prawo wyst powa w imieniu mojego ksi cia. Daj teraz promes wy ogrodzenia za wasz pomóc. Potrzebuj pomocy w ograniczonym zakresie, gdy chc trzyma swój oddział tylko dopóty, dopóki nie zabij zdrajcy, któremu wydaje si , e uszedł zemsty. Chcesz naszego udziału w wendecie? - Z wendet poradz sobie sam. Chc by wolny od odpowiedzialno ci za swych rannych, by móc si ni zaj . Fremen spojrzał spode łba. - Jak mo esz ty odpowiada za swoich rannych? Oni sami odpowiadaj za siebie. Chodzi o wod , Thufirze Hawacie. Chciałby , bym wzi ł t decyzj na siebie? M czyzna poło ył dło na ukryte pod burnusem broni. Hawat spr ył si . Czy by zdrada? - przemkn ło mu przez głow . - Czego si boisz? - zapytał Fremen. A niech e ich z t

enuj ca szczero ci ! Hawat odezwał si ostro nie:

- Za moj głow wyznaczona jest nagroda. - Aaach. - Fremen zdj ł r k z no a. - My lisz, e mamy u siebie bizantyjsk korupcj . Nie znasz Fremenów. Harkonnenom nie wystarczy wody, by kupi najmniejsze dziecko spo ród nas. Za to starczyło im na zapłacenie Gildii za przelot z gór dwóch tysi cy okr tów wojennych - pomy lał Hawat. I wielko tej zapłaty nadal przyprawiała go o zawrót głowy. - I wy, i my wojujemy z Harkonenami - rzekł Hawat. - Czy nie powinni my dzieli problemów i trudów prowadzenia walki? - Dzielimy je - powiedział Fremen. - Widziałem ci w boju z Harkonnenami. Dobry jeste . Były chwile, kiedy pragn łem, by stał przy mnie rami w rami . - Wska , gdzie i kiedy mam stan

przy tobie - rzekł Hawat.

- Kto wie? - spytał Fremen. - Wojska Harkonnenów s wsz dzie. Ale ty ci gle nie podj łe wodnej decyzji ani nie zło yłe jej w r ce swoich rannych. Musz by ostro ny - powiedział sobie Hawat. - Jest w tym co , czego nie rozumiem.

226

- Czy mógłby zapozna mnie z waszym zwyczajem, ze zwyczajem arraka skim? - zapytał. - My lenie obcego - w glosie Fremena kryła si drwina. Wskazał na północny zachód poza szczyt urwiska. - Obserwowali my ci , jak przechodzisz piasek tej nocy. - Opu cił r k . - Prowadzisz swój odział po zawietrznych zboczach wydm. Niedobrze. Nie macie filtrfraków, wody. Długo nie poci gniecie. - Niełatwo jest nabra zwyczajów Arrakis - powiedział Hawat. - Prawda. Ale zabili my paru Harkonnenów. - Co wy robicie ze swoimi rannymi, pytał Hawat. - Czy człowiek nie wie, kiedy jest wart ratowania? Twoi ranni wiedz , e nie macie wody. - Przekrzywił głow spogl daj c z ukosa na Hawata. - Bezspornie jest to czas na wodn decyzj . Ranni tak samo jak i zdrowi musz troszczy si o przyszło plemienia. Przyszło plemienia - pomy lał Hawat. - Plemienia Atrydów. W tym jest sens. - Odwa ył si na pytanie, którego unikał: - Wiecie co o moim ksi ciu lub jego synu? Nieodgadnione bł kitne oczy wpatrywały si znad piasku w Hawata. - Co ? - Co o ich losie! - burkn ł Hawat. - Los jest laki sam dla wszystkich - powiedział Fremen. - Mówi , e twój ksi spotkał swój los. Co si tyczy Lisana al - Gaiba, jego syna, to wszystko jest w r kach Lieta. Liet jeszcze nie powiedział. Znalem odpowiedz bez pytania - pomy lał Hawat. Obejrzał si na swoich ludzi. Wszyscy ju si obudzili. Wszyscy słyszeli. Wpatrywali si w piaszczyst dal ze zrozumieniem w twarzach: nie było dla nich powrotu na Kaladan, a teraz nie ma dla nich miejsca na Arrakis. Hawat zwrócił si do Fremena. - Wiesz co o Duncanie Idaho? - Przebywał w wielkim domu, kiedy opadła tarcza - powiedział Fremen. słyszałem... nie wi cej. Zrzuciła tarcz i wpu ciła Harkonnenów - my lał Hawat. - To ja siedziałem plecami do drzwi. Jak ona mogła zrobi co podobnego, skoro oznacza to równie podniesienie r ki na własnego syna? Lecz... któ wie, jakimi drogami chadzaj my li wiedzmy Bene Gesserit... je li mo na je nazwa my lami. Hawat spróbował przełkn lin . - Kiedy b dziesz, co wiedział o chłopcu?

227

- Niewiele wiemy o tym, co wydarzyło si w Arrakin - powiedział Fremen. Wzruszył ramionami. - Kto wie? - Masz - mo liwo ci zdobycia informacji ? - Mo e. - Fremen potarł blizn przy nosie. - Powiedz mi.Thufirze Hawacie, czy znasz si na tej wielkiej broni u ywanej przez Harkonnenów? Artyleria - pomy lał z gorycz Hawat. - Kto by przypu cił, e u yj artylerii w epoce tarcz? - Chodzi ci o artyleri , której u yli do zamkni cia naszych ludzi w grotach powiedział. - Znam... teoretycznie tak bro miotaj c . - Ka dy człowiek, który wyceluje si do groty maj cej jedno tylko wej cie, zasługuje na mier - rzekł Fremen. - Dlaczego pytasz o t bro ? - Liet sobie tego yczy. Czy tego wła nie chce od nas? - zastanawiał si Hawat. - Przyszedłe tu w poszukiwaniu informacji o wielkich działach? - zapytał. - Liet yczył sobie zobaczy takie działo na własne oczy. - Wi c powinni cie pój

i po prostu jedno sobie wzi

- zadrwił Hawat.

- Tak - rzekł Fremen. - Jedno wzi li my. Trzymamy je w ukryciu, gdzie Stilgar mo e je zbada i gdzie Liet mo e je sobie obejrze na własne oczy, je li zechce. Ale ja w tpi , by zechciał. Kiepska konstrukcja dla Arrakis. - Wy... wzi li cie działo? - spytał Hawat. - To była dobra walka - powiedział Fremen. - Stracili my jedynie dwóch ludzi, a przelali my wody wi cej ni setki. Przy ka dym dziale byli sardaukarzy - my lał Hawat. Ten pustynny szaleniec jakby nigdy nie mówi o stracie dwóch ludzi przeciwko sardaukarom! - Nie straciliby my tych dwóch gdyby nie ci inni walcz cy obok Harkonnenów powiedział Fremen. - Niektórzy z nich s dobrymi wojownikami. Jeden z ludzi Hawata przyku tykał i spojrzał z góry na przykucni tego Fremena. - Mówisz o sardaukarach? - On mówi o sardaukarach - powiedział Hawat. - Sardaukarzy! - rzekł Fremen i jakby rado pojawiła si w jego głosie. Aaach, wi c to oni! Dobra zaiste była to noc. Sardaukarzy, który legion? Wiecie?

228

- My... nie wiemy - powiedział Hawat. - Sardaukarzy - zadumał si Fremen.. - Jednak nosz strój Harkonnenów. Czy to nie dziwne? - Imperator nie yczy sobie, by si dowiedziano, e wojuje z wysokim rodem powiedział Hawat. - Ale t y wiesz, e oni s sardaukarami. - A kim ja jestem? - zapytał cierpko Hawat. - Jeste Thulirem Hawatem - rzeczowo odparł m czyzna. - Có , dowiedzieliby my si o tym w swoim czasie. Trzech z nich wysłali my jako je ców na przesłuchanie do ludzi Lieta. Ordynans Hawata przemówił powoli, z niedowierzaniem w ka dym słowie: - Wy... pojmali cie sardaukarów? - Trzech tylko - powiedział Fremen. - Dobrze si bili. Gdyby my tylko mieli czas zwi za si z tymi Fremenami - my lał Hawat. Gorzka rozpacz wypełniała jego umysł. Gdyby my tylko zd yli wyszkoli ich i uzbroi . Wielka Macierzy, có . by my mieli za sił bojow ! - Mo e ty zwlekasz z powodu troski o Lisana al - Gaiba - rzekł Fremen. - Je eli on jest prawdziwym Lisanem al - Gaibem, nie mo e go spotka nie złego. Nie łam sobie głowy nad spraw , której si nie da rozstrzygn . - Ja słu ... Lisanowi al - Gaibowi - powiedział Hawat. - Jego dobro jest moj spraw . lubowałem to sobie. - lubowałe jego wodzie? Hawat zerkn ł na swego ordynansa, który ci gle gapił si na Fremena, i znowu przyjrzał si przykucni tej postaci. - Jego wodzie, tak. - Pragniesz powróci do Arrakin, do miejsca jego wody? - Do... tak, do miejsca jego wody. - Dlaczego od razu nie powiedziałe , e to sprawa wody? Fremen wstał, osadził szczelnie swe nosowe wtyki. Hawat ruchem głowy nakazał ordynansowi wraca do oddziału. Człowiek usłuchał ze znu onym wzruszeniem ramion. Hawat usłyszał przyciszone głosy ołnierzy. Fremen powiedział: - Zawsze jest droga do wody.

229

Za plecami Hawala jaki

ołnierz zakl ł. Ordynans zawołał:

- Thufir! Arkie umarł. Fremen podniósł pi

do uch .

- lub wody! To jest znak! - Wbił spojrzenie w Hawata. - Mamy w pobli u miejsce do przyjmowania wody. Czy wezwa moich ludzi? Ordynas podszedł ponownie do Hawata. - Thufir, paru ludzi pozostawiło ony w Arrakin. Oni... no wiesz, jak to jest - w takiej chwili. Fremen ci gle trzymał pi

przy uchu.

- Czy to jest lub wody, Thufirze Hawacie? - zapytał. My li wirowały w głowie Hawata. Wyczuł ju , ku czemu zmierzaj słowa Fremena. lecz obawiał si reakcji umordowanych ludzi spod nawisu skalnego, kiedy to do nich dotrze. - lub wody - powiedział. - Niechaj poł cz si nasze plemiona - rzekł Fremen i opu cił pi

.

Jakby to był sygnał, czterech ludzi zsun ło si po skałach z góry i zeskoczyło koło nich. Pomkn li w gł b pod nawis, owin li zmarłego człowieka obszernym burnusem, podnie li go i z trudem pu cili si biegiem w prawo, wzdłu ciany urwiska. Fontanny pyłu wzbijały si wokół ich migaj cych stóp. Zanim utrudzeni ludzie Hawata zdołali ochłon , było ju po wszystkim. Grupka z ciałem zwieszonym jak tobół w spowijaj cej je szacie znikn ły za załomem urwiska. Jeden z ludzi Hawata krzykn ł: - Dok d oni bior Arkiego? On był... - Zabieraj go do... do pogrzebania - powiedział Hawat. - Fremeni nie grzebi swoich zmarłych! - warkn ł ów człowiek. - Nie próbuj z nami adnych numerów, Thufir. Wiemy, co oni robi . Arkie był jednym z... - Raj stoi otworem przed człowiekiem, którzy zmarł słu c Lisanowi al Gaibowi - powiedział Fremen. - Je li, jak mówisz, słu ycie Lisanowi al - Gaibowi, to po co wznosi ałobne okrzyki? Pami tego, kto tak zgin ł, y b dzie dopóty, dopóki yje pami ludzka. Lecz ludzie Hawata zbli ali si z twarzami wykrzywionymi gniewem. Jeden miał zdobyczn rusznic laserow . Si gn ł po ni . - Zosta na miejscach! - rzucił Hawat. Przemógł chorobliwe znu enie, jakie opanowało jego mi nie. - Ci ludzie szanuj naszych zmarłych. Obyczaje si ró ni , ale sens jest ten sam.

230

- Oni zamierzaj przerobi Arkiego na wod - warkn ł człowiek z rusznic laserow . - Czy chodzi o to, e twoi ludzie pragn uczestniczy ceremonii? - spytał Fremen. On nawet nie widzi problemu - pomy lał Hawat. Naiwno przera aj ca.

tego Fremena była

- Niepokoj si o towarzysza, którego darzyli szacunkiem - powiedział. - Potraktujemy waszego towarzysza z takim samym szacunkiem, z jakim traktujemy swoich własnych - rzekł Fremen. - To jest lub wody. Znamy obrz dek. Ciało człowieka stanowi jego własno ; woda nale y do plemienia. M czyzna z rusznic laserow zrobił nast pny krok i Hawat odezwał si pr dko: - Czy teraz udzielicie pomocy naszym rannym? - Nie kwestionuje si lubu wody - odparł Fremen. - Zrobimy dla was to, co plemi robi dla swoich. Najpierw musimy was wszystkich odzia i zatroszczy si o rzeczy pierwszej potrzeby. M czyzna z rusznic zawahał si , Ordynans Hawata zapytał: - Czy my płacimy za pomoc wod ... Arkiego? - Nie płacimy - powiedział Hawat. - Przył czyli my si do tych ludzi. - Obyczaje si ró ni - mrukn ł kto z jego oddziału. Hawat poczuł odpr enie. - I oni nam pomog dotrze do Arrakin? - B dziemy zabija Harkonnenów - powiedział Fremen. Wyszczerzył z by w u miechu. - I sardaukarów. Cofn ł si o krok, przytkn ł do uszu zwini te w tr bki dłonie i odchylił głow do tyłu, nasłuchuj c. Po chwili opu cił r ce. - Nadlatuje statek - powiedział. - Ukryjcie si pod skał i nie ruszajcie si . Na skinienie Hawata jego ludzie wykonali polecenie. Fremen uj ł Hawata za rami , poci gn ł go w tył za innymi. - B dziemy walczy , gdy przyjdzie pora - powiedział. Si gn ł pod swe szaty, wydobył miniaturow klatk , wyj ł z niej jakie stworzenie. Hawat poznał male kiego nietoperza. Nietoperz obrócił gówk i Hawat zobaczył jego bł kitne w bł kicie oczy. Fremen pogłaskał nietoperza, uspokajaj c go, nuc c mu. Nachylił si nad głow zwierz cia, pozwolił, by kropla

231

liny z jego j zyka spadła do wyci gni tego ku górze pyszczka nietoperza. Nietoperz rozpostarł skrzydła, lecz pozostał na otwartej dłoni Fremena. M czyzna wzi ł mikroskopijn rurk i trzymaj c j przy głowie nietoperza wierkał do rurki: po czym uniósłszy stworzenie wysoko wyrzucił je w powietrze. Nietoperz, zanurkował oddalaj c si przy urwisku i znikn ł. Fremen zło ył klatk i wcisn ł j pod burnus. Ponownie przechylił głow , nasłuchuj c. ... - Przeczesuj pogórze - powiedział. - Ciekawe, kogo tam szukaj nad nami. - Wiadomo, e wycofali my si w tym kierunku - powiedział Hawat. - Nie nale y zakłada , e jest si wył cznym obiektem polowania - rzekł Fremen. - Obserwuj przeciwległy brzeg basenu. Co zobaczysz. Czas mijał. Niektórzy ludzie Hawata wiercili si , poszeptuj c. - Zachowujcie si cicho jak mysz pod miotł - sykn ł Fremen. Hawat dostrzegł ruch pod przeciwległym urwiskiem - przemykaj ce plamki br zu na br zie. - Mój mały przyjaciel zaniósł wiadomo - powiedział Fremen. - Dobry z niego posłaniec, dniem czy noc . B d nieszcz liwy, je li go strac . Ruch po drugiej stronie niecki zamarł. Na całym cztero - czy pi ciokilometrowym obszarze piasku nie pozostało nie prócz wzrastaj cego aru rozedrganych słupów wznosz cego si powietrza, - Teraz ani mru - mru - wyszeptał Fremen. Rz d mozolnie brn cych sylwetek wyłonił si przeciwległego urwiska, kieruj c si na przełaj przez nieck . Hawatowi wygl dały one na Fremenów, ale na jak dziwnie bezmy ln band . Naliczył sze ciu ludzi w limaczym tempie wlok cych si przez wydmy. "Klap - klap" skrzydeł ornitoptera rozległo si z góry w prawo od oddziału Hawata. Statek przeleciał nad kraw dzi urwiska - był to atrydzki ornitopter pomalowany bojowymi barwami Harkonnenów. Ornitopter zapikował na przekraczaj cych nieck ludzi. Gromadka zatrzymała si na grzbiecie wydmy, łami c szyk. Ornitopter zatoczył nad nimi jedno niewielkie koło i zawrócił l duj c w tumanach pyłu przed Fremenami. Pi ciu ludzi wysypało si z ornitoptera i Hawat dojrzał odsiewaj ce pył migotanie ich tarcz, w ruchach za doskonał biegło sardaukarów. - Aaajaj! U ywaj swoich idiotycznych tarcz - zasyczał Fremen u boku Hawata. Spojrzał w kierunku otwartej południowej ciany niecki. - Sardaukarzy - szepn ł Hawat. - To dobrze.

232

Sardaukarzy podchodzili do czekaj cej grupy Fremenów okr aj c ich półkolem. Fremeni stali w zbitej gromadce, na pozór oboj tnie. Znienacka, z piasku za obiema grupami. wyro li nowi Fremeni. Znale li si pod brzuchem, a ju za chwil we wn trzu ornitoptera. Tam gdzie dwa pierwsze oddziały spotkały si na grzbiecie wydmy, chmura pyłu cz ciowo przesłoniła gwałtowne zamieszanie. Niebawem pył opadł. Tylko Fremeni, stali na nogach. - Zostawili jedynie trzech ludzi w ornitopterze - powiedział Fremen obok Hawata. - To bardzo dobrze. Nie s dz , by my uszkodzili statek podczas ataku. Jeden z ludzi za plecami Hawata wyszeptał: - To byli sardaukarzy! - Zauwa yłe , jak dobrze walcz ? - zapytał Fremen. Hawat odetchn ł gł boko. Dokoła czuł wo wypalonego pyłu. spiekot , sucho . Tonem dorównuj cym tej sucho ci powiedział: - Tak, oni rzeczywi cie dobrze walcz . Zdobyty ornitopter poderwał si uko nym uderzeniem skrzydeł, wzbił si i nabieraj c ze zło onymi skrzydłami wysoko ci, strom wiec poszedł na południe. Wi c ci Fremeni potrafi równie pilotowa ornitoptery - pomy lał Hawat. Na odległej wydmie jaki Fremen machn ł prostok tem zielonego materiału raz... drugi. - Idzie ich wi cej! - warkn ł Fremen koło Hawata. - Przygotujcie si . Miałem nadziej , e zabierzemy si st d bez dalszych zgrzytów. Zgrzytów! - pomy lał Hawat. Ujrzał od zachodu dwa nowe ornitoptery pikuj ce z wysoka na obszar piasku nagle opustoszały po znikni ciu Fremenów. Jedynie osiem plam bł kitu - ciała sardaukarów w harkonne skich mundurach pozostało na placu boju. Jeszcze jeden ornitopter wyszedł lotem lizgowym spoza ciany urwiska nad głow Hawata. Hawatowi zaparło dech na widok olbrzymiego transportowca. Szybował z powoln oci ało ci na skrzydłach rozpostartych w pełnym obci eniu - jak wielki ptak zlatuj cy do gniazda. Purpurowa nitka wi zki rusznicy laserowej strzeliła od jednego z nurkuj cych w oddali ornitopterów. Smagn ła piasek wzbijaj c cienk smug pyłu. - Tchórze! - Fremen zazgrzytał z bami nad uchem Hawatowi. Transportowiec wzi ł kurs na plam niebiesko odzianych ciał. Jego skrzydła rozjechały si na maksymaln rozpi to i zacz ły podwija si w po piesznym hamowaniu.

233

Uwag Hawata przyci gn ł od południa błysk sło ca na metalu - orpitopter wal cy stamt d lotem nurkowym na pełnym gazie silnika, ze skrzydłami zło onymi płasko po bokach, w złotawym rozbłysku płomienia z. dysz na tle ciemnej, srebrzystej szaro ci nieba. Jak strzała pikował na transportowiec, nie osłoni ty ze wzgl du na blisko rusznic laserowych. Pikuj cy ornitopter wyr n ł prosto w transportowiec. Grzmot ognia wstrz sn ł basenem. Z okalaj cych go urwisk potoczyły si kamienie. Gejzer pomara czowej czerwieni wystrzelił z piasku pod niebo w miejscu, gdzie znajdował si transportowiec i towarzysz ce mu ornitoptery - wszystko stan ło w płomieniach. To był ów Fremen, który odleciał zdobycznym ornitopterem - pomy lał Hawat. - wiadomie po wi cił si , by zniszczy transportowiec. Wielka Macierzy! Kim e s ci Fremeni? - Rozs dna wymiana - powiedział przy nim Fremen. - W tym transportowcu było pewnie ze trzy setki ludzi. Teraz musimy zaj si ich wod i poczyni plany zdobycia innego statku. Podniósł si , aby wyj

spod skalnego dachu ich kryjówki.

Deszcz niebieskich mundurów opadaj cych z niskodryfow powolno ci lun ł przed nim ze szczytu urwiska. W jednej chwili Hawat poznał sardaukarów. Dostrzegł okrutne twarze zastygłe w bojowym szale, zobaczył, e nie maj tarcz i e ka dy trzyma nó , w jednej r ce, a głuszak w drugiej. Ci ni ty nó trafił freme skiego przyjaciela Hawata w gardło; Fremen wygi ł si w tył, a potem zwalił twarz do ziemi. Hawat miał tylko czas na wyci gni cie własnego no a, nim pocisk głuszaka zwalił go z nóg w ciemno .

234

Rozdział 25 Muad Dib rzeczywi cie widział przyszło , ale musimy zdawa sobie spraw z ogranicze tej mocy. Pomy lmy o wzroku. Mamy oczy, a jednak nie widzimy bez wiatła. Gdy znajdujemy si na dnie kotliny, nie si gamy wzrokiem poza swoja kotlin . Dokładnie tak samo Muad Dib - nie zawsze mógł swobodnie szybowa spojrzeniem przez tajemniczy teren. Mówi on nam, e pojedyncza, drobna prorocza decyzja, by mo e wybór jednego okre lonego słowa, jest w stanie zmieni przyszło . Mówi on nam: "Wizja czasu jest szeroka, lecz kiedy si przez ni przechodzi, czas staje si w skimi drzwiami". I zawsze zwalczał on pokus wybrania łatwego, bezpiecznego kierunku, przestrzegaj c: "Owa cie ka prowadzi stale w dół, do stagnacji". z "Przebudzenia Arrakis" pióra ksi niczki Irulan Gdy ornitoptery wychyn ły z gł bi nocy ponad ich głowami. Paul schwycił matk za rami . - Stój! - rzucił ostro. Wtedy ujrzał w blasku ksi yca statek prowadz cy, charakterystyczne podwini cie skrzydeł przy hamowaniu do l dowania, brawurow gr dłoni na sterach. - To jest Idaho - wyszeptał. Statek wraz z eskort siadł w basenie jak stado kuropatw zlatuj cych na l gowisko. Jeszcze nie opadł kurz, kiedy Idaho biegł ju do nich po piasku. Za nim pod ały dwie sylwetki we freme skich burnusach. Paul rozpoznał jedn : wysoki, z brod rudoblond - Kynes. - T dy! - zawołał Kynes i skr cił w lewo. W tyle za Kynesem inni Fremeni zarzucili plandeki na swe ornitoptery. Statki zmieniły si w rz d płaskich wydm. Idaho zarył si nogami w piasku przed Paulem. zasalutował. - Mój panie, Fremeni maja w pobli u tymczasow kryjówk , gdzie my... - Co si tam za wami dzieje? - Paul wskazał w kierunku zam tu ponad odległym klifem: płomienie z dysz silników, wi zki rusznic laserowych siek ce powierzchni pustyni. Rzadki u Idaho u miech zago cił na jego okr głej, łagodnej twarzy. - Mój panie... Sire. zostawiłem im male k niespo... O lepiaj co białe wiatło - jasne jak sło ce - zalało pustyni , rysuj c ich cienie na skalnym wyst pie.

235

Chwyciwszy dło Paula i rami Jessiki Idaho jednym zamaszystym szarpni ciem zwalił si z nimi ze skalnej półki na dno basenu. Razem rozci gn li si na piasku, gdy ponad ich głowami zagrzmiał łoskot eksplozji. Jej fala uderzeniowa zmiotła odłamki kamienia z opuszczonej przez nich półki. Idaho siadł, otrzepuj c si z piasku. - To nie arsenał j drowy rodu! - powiedziała Jcssika. - My lałam... - Zostawiłe za sob nastawion tarcz - rzekł Paul. - Wielk tarcz na pełn moc - o wiadczył Idaho. - Wi zka rusznicy laserowej musn ła j i... - wzruszył ramionami. - Fuzja subatomowa - powiedziała Jessika. - To niebezpieczna bro . - Nie bro , moja pani, obrona. Tamta hołota pomy li teraz dwa razy, zanim u yje rusznic laserowych. Fremeni z ornitopterów stan li nad nimi. Jeden zawołał ciszonym głosem: - Czas zej

w ukrycie, przyjaciele.

Paul - podniósł si na nogi. podczas gdy Idaho pomagał wsta Jessice. - Ten wybuch przyci gnie powszechn uwag , Sire - odezwał si Idaho. "Sire" - pomy lał Paul. Jak e dziwnie brzmiało to słowo w odniesieniu do mego. To ojciec zawsze był "Sire". Poczuł, jak na chwil nachodzi go moc jasnowidzenia, ujrzał siebie pora onego barbarzy sk wiadomo ci rasy ludzkiej, która spycha wszech wiat człowieka w stron chaosu. Wizja przyprawiła Paula o wewn trzny dygot - dał si prowadzi Idaho wzdłu kraw dzi basenu do skalnego wyst pu. Fremeni za pomoc swoich kondensatorów otwierali tam przej cie w gł b piasku. - Czy mog ponie

ci sakw . Sire? - zapytał Idaho.

- Nie jest ci ka, Duncan - powiedział Paul. - Nie masz tarczy osobistej - zauwa ył Idaho. - Chciałby moj ? - Spojrzał na klif w oddali. - Chyba wi cej nie zobaczymy tu rusznic laserowych w akcji. - Zatrzymaj sw tarcz , Duncan. Twoje prawe rami stanowi dla mnie dostateczn ochron . Jessika zauwa yła, jakie wra enie zrobiła ta pochwała na Idaho, jak przysun ł si bli ej Paula. Ale nieomylnie mój syn post puje ze swoimi lud mi - pomy lała. Fremeni usun li czop skalny, otwieraj c wej cie do naturalnego pustynnego kompleksu podziemi. Zaci gni to osłon maskuj c na otwór.

236

- T dy - wskazał jeden z Fremenów i sprowadził ich skalnymi stopniami w ciemno . Osłona zatrzymała blask ksi yca za nimi. W przedzie o ywiła - si nikła, zielona po wiata, dobywaj c z mroku schody, ciany skalne, zakr t w lewo. Ze wszystkich stron otaczali ich teraz Fremeni w burnusach, piesz cy w dół. Skr cili za róg. napotkali drugi tunel wiod cy uko nie w gł b. Ko czył si surow komor groty. Przed nimi stał Kynes z odrzuconym do tylu kapturem d ubby. W zielonym wietle połyskiwał kołnierz jego filtrfraka. Długie włosy i broda były w nieładzie. Bł kitne oczy bez białek były sam ciemno ci pod krzaczastymi brwiami. W owej chwili spotkania Kynes dziwił si sobie: Dlaczego ja pomagam tym ludziom? To najniebezpieczniejsze ze wszystkiego, co kiedykolwiek zrobiłem. To mo e mnie zgubi wraz z nimi. Wówczas spojrzawszy Paulowi prosto w twarz, ujrzał chłopca, który zapanował nad rozpacz i przybrał postaw m czyzny, maskuj c wszystko prócz pozycji, jak teraz musiał przyj - ksi cia, I Kynes zdał sobie w tym momencie spraw , e ksi stwo istnieje ci gle i wył cznie za spraw tego młodzie ca - i nie była to sprawa, któr dałoby si zlekcewa y . Jessika jednym rzutem oka ogarn ła komor , rejestruj c j swymi zmysłami Bene Gesserit - laboratorium, pracownia pełna zakamarków w dawnym stylu.. - To jedna z Imperialnych Do wiadczalnych Stacji Ekologicznych, które mój ojciec chciał mie jako bazy wypadowe - powiedział Paul. Jego ojciec chciał! - pomy lał Kynes. W dalszym ci gu nie mógł si sobie nadziwi . Czy ja zgłupiałem, ze pomagam tym zbiegom? Po co to robi ? Tak łatwo mo na by ich teraz uj , kupi za nich zaufanie Harkonnenów. Paul poszedł w lady matki, w gestaltyczncj lustracji pomieszczenia obejmuj c wzrokiem ciany z litej skaty i stół warsztatowy pod jedn z nich. Na stole stały szeregi instrumentów - rozjarzone tarcze, przewodowe strugi rusztowe ze stercz cym rowkowanym szkłem. Zapach ozonu przenikał pomieszczenie. Kilku Fremenów min ło ich znikaj c za załomem komory, sk d doleciały nowe d wi ki - kaszlni cia silnika, wizg pasów nap dowych i licznych przekładni. Paul spojrzał w gł b komory, dostrzegł spi trzone pod cian klatki z male kimi zwierz tkami. - Rozpoznałe prawidłowo to pomieszczenie - powiedział Kynes. Do czego by wykorzystał takie miejsce. Paulu Atrydo? - Do uczynienia tej planety miejscem odpowiednim dla istot ludzkich - odparł Paul. Mo e wła nie dlatego im pomagam - pomy lał Kynes. Odgłosy maszynerii raptownie przeszły w buczenie i ucichły. W tej d wi kowej pró ni rozległ si cienki zwierz cy pisk z klatek. Urwał si gwałtownie, jakby w

237

za enowaniu. Paul zwrócił ponownie uwag na klatki, zobaczył, e te zwierz ta to br zowoskrzydłe nietoperze. Od bocznej ciany przez klatki ci gn ł si automatyczny karmnik. Z niewidocznego kata groty wyszedł Fremen i zwrócił si do Kynesa: - Liet, urz dzenia generatora pola nie działaj . Nie jestem w stanie zamaskowa nas przed czujnikami zbli eniowymi. - Dasz rad to naprawi ? - zapytał Kynes. - Nie od razu. Cz ci... - wzruszył ramionami. - No dobrze - powiedział Kynes. - Obejdziemy si zatem bez maszynerii. Wyci gnijcie r czn pomp powietrza na powierzchni . - Tak jest. M czyzna oddalił si po piesznie. Kynes zwrócił si ponownie do Pani : - Dałe dobr odpowied . Jessika odnotowała swobodne dudnienie głosu tego człowieka. To był głos królewski, przywykły do wydawania rozkazów. I nie przeoczyła tego, e zwracano si do niego Liet. "Liet" było to freme skie alter ego, druga twarz układnego planetologa. - Jeste my w najwy szym stopniu wdzi czni za twoj pomoc, doktorze Kynes powiedziała. - Hmmm, zobaczymy - rzekł Kynes. Skin ł głow jednemu ze swych ludzi. Kawa przyprawowa do mojej kwatery. Szamir. - Tak jest, Liet. Kynes wskazał sklepione przej cie w bocznej cianie komory. - Czy mo na prosi ? Jessika pozwoliła sobie na królewskie" skinienie głow przed skorzystaniem z zaproszenia. Spostrzegła, e Paul daje dłoni znak Idaho, polecaj c mu zaci gn tu wart . Długie na dwa kroki przej cie za ci kimi drzwiami prowadziło do kwadratowego gabinetu, o wietlonego złotawymi kulami wi toja skimi. Wchodz c Jessika przejechała dłoni po drzwiach, ze zdumieniem rozpoznaj c plastal. Paul zrobił trzy kroki w gł b pokoju i rzucił sakw na podłog . Usłyszał, jak drzwi si za nimi zamykaj , z uwag przyjrzał si pomieszczeniu - około o miu na osiem metrów, ciany z naturalnej skały barwy curry, z wyj tkiem metalowych szafek kartoteka z prawej strony. rodek pokoju zajmował niski stół przykryty blatem z mlecznego szkła, mieni cego si ółtymi p cherzykami. Otaczały go cztery dryfowe krzesła.

238

Kynes obszedł Paula, podsun ł krzesło Jessice. Usiadła obserwuj c, w jaki sposób jej syn bada ten pokój. Pani stał jeszcze przez, chwil . Ledwo uchwytna anomalia pr dów powietrza odkryła przed nim obecno sekretnych drzwi za szafkami kartoteki po prawej r ce. - Czy zechcesz usi

, Paulu Atrydo? - zapytał Kynes.

Jak starannie omija mój tytuł - pomy lał Paul. Lecz przyj ł krzesło i w milczeniu czekał, a Kynes zajmie swoje miejsce. - Przeczułe , e Arrakis mogłaby by rajem - powiedział Kynes. - Jednak, jak widzisz. Imperium przysyła tu wył cznie swych wyszkolonych najemnych zbirów, swych łowców przyprawy! Paul podniósł kciuk z ksi

cym sygnetem.

- Widzisz ten pier cie ? - Tak. - Wiesz, co on znaczy? Jessika obróciła si gwałtownie wytrzeszczaj c oczy na swego syna. - Twój ojciec le y martwy w ruinach Arrakin - powiedział Kynes. - Formalnie ty jeste ksi ciem. - Jestem ołnierzem Imperium - powiedział Paul. - "Formalnie" najemnym zbirem. Kynes pociemniał na twarzy. - Nawet gdy sardaukarzy Imperatora stoj nad ciałem twojego ojca? - Sardaukarzy to jedna sprawa, a legalne ródło mojej władzy to druga - rzekł Paul. - Arrakis ma swój własny sposób okre lania, kto chodzi w aureoli władzy powiedział Kynes. Za Jessika ogl daj c si na Kynesa pomy lała: W tym człowieku jest stal, przez nikogo nie rozhartowana, a my potrzebujemy stali. Paul robi niebezpieczn rzecz. - Sardaukarzy na Arrakis s miar tego, jak bardzo nasz najukocha szy Imperator bał si mego ojca. Teraz ja dostarcz Imperatorowi powodów do strachu przed... - Chłopcze - powiedział Kynes - s sprawy, których ty nie... - Zwracaj si do mnie "Sire" albo "mój panie" - przerwał Paul. Nie tak ostro - pomy lała Jessika.

239

Kynes wlepił oczy w Pani i Jessika dostrzegła w nich błysk podziwu, a i rozbawienie te było w spojrzeniu planelologa. - Sire - powiedział Kynes. - Jestem ko ci w gardle dla Imperatora - rzekł Paul. - Jestem ko ci w gardle dla wszystkich, którzy podzieliliby si Arrakis jak łupem. Dopóki yj , nie przestan by tak ko ci w gardle, a si mn zadławi na mier ! - Słowa - powiedział Kynes. Paul nie spuszczał z niego oczu. Po chwili rzekł; - Macie tu mit o Lisanie al - Gaibie - Głosie z Innego wiata - który ma powie Fremenów do raju. Twoi ludzie maj ... - Zabobony! - rzekł Kynes. - By mo e - zgodził si Paul. - A mo e i nie. Zabobony maj czasami dziwne korzenie, a jeszcze dziwniejsze gał zie. - Masz. jaki plan - powiedział Kynes. - To wida ... Sire. - Czy twoi Fremeni mogliby mi dostarczy niezbitego dowodu, e s tutaj sardaukarzy w mundurach Harkonnenów? - Niewykluczone. - Imperator z powrotem postawi tu u władzy Harkonnenów - powiedział Paul. Mo e nawet Besti Rabbana. Niech mu b dzie. Jak Ju Jego Wysoko zabrnie za daleko, by wykr ci si od winy. niechaj zajrzy mu w oczy widmo Aktu Szczegółowego przed Lansraadem. Niech odpowie tam, gdzie... - Paul! - powiedziała Jessika. - Zakładaj c, e Wysoka Rada Landsraadu rozpatrzy twoj spraw - rzekł Kynes - rezultat mo e by tylko Jeden: powszechna wojna mi dzy Imperium a wysokimi rodami. - Chaos - powiedziała Jessika. - Aleja bym przedstawił swoj spraw Imperatorowi - powiedział Paul - daj c mu alternatyw dla chaosu. Jessika odezwała si bezbarwnym głosem: - Szanta ? - Jedno z narz dzi dyplomacji, jak sama mówiła - powiedział Paul i Jessika usłyszała w jego głosie zawzi to . - Imperator nie ma synów, tylko same córki. - Mierzyłby do tronu? - spytała Jessika.

240

- Imperator nie zaryzykuje obrócenia w perzyn Imperium przez wojn totaln - powiedział Paul. - Planety w ruinie, powszechny zam t... tego on nie zaryzykuje. - Proponujesz desperack zagrywk - powiedział Kynes. - Czego si najbardziej boj wysokie rody Landsraadu? - zapytał Paul. - Boj si najbardziej tego, co wła nie dzieje si tu na Arrakis: e sardaukarzy wytłuk je po kolei. Dlatego wła nie istnieje Landsraad. To jest spoiwo Wielkiej Konwencji. Tylko razem mog si przeciwstawi siłom imperialnym. - Ale one s ... - Oto czego si boj - ci gn ł Paul. - Arrakis stanie si zbiorowym krzykiem. Ka dy z nich zobaczy w moim ojcu siebie - odci tego od stada i zabitego. Kynes zwrócił si do Jessiki: - Powiódłby si jego plan? - Nie jestem mentatem - powiedziała Jessika. - Ale jeste Bene Gesserit. Rzuciła mu badawcze spojrzenie. - Jego plan ma mocne i słabe strony... jak ka dy plan na takim etapie. Powodzenie planu tyle samo zale y od wykonania, co od koncepcji. - "Prawo jest najwy sz nauk " - zacytował Paul. - Tak jest napisane nad drzwiami Imperatora. Proponuj pokaza mu prawo. - Ja za nie jestem pewien, czy mog zaufa osobie, która wykoncypowała ten plan - powiedział Kynes. - Arrakis ma swój własny plan, który my... - Z tronu - przerwał Paul - mógłbym zamieni Arrakis w raj jednym skinieniem r ki. To jest moneta, jak oferuj za twoje poparcie. Kynes zesztywniał. - Moja lojalno

nie jest na sprzeda . Sire.

Paul utkwił w nim spojrzenie ponad stołem, zderzaj c si z zimnym płomieniem owych bł kitnych w bł kicie oczu, przygl daj c si brodatej twarzy, władczej minie. Cierpki u miech przemkn ł po wargach Paula. - Dobrze powiedziane. Przepraszam. Kynes patrzył mu prosto w oczy i po chwili rzekł: - aden Harkonnen nigdy nie przyznał si do bł du. Mo e wy, Atrydzi, nie jeste cie tacy jak oni.

241

- Mo e to by bł d w ich podstawowej edukacji - rzekł Paul . - Mówisz, e nie jeste na sprzeda , lecz ja wierz , e mam monet , któr przyjmiesz. Za twoj wierno lubuj ci moj wierno ... całkowit . Syn mój ma atrydzk szczero - pomy lała Jessika. - Ma ów kolosalny, prawie naiwny honor. Có to za pot na doprawdy siła. - Widziała, e słowa Paula wstrz sn ły Kynesem. - To jest nonsens - powiedział Kynes. - Jeste zaledwie chłopcem i... - Jestem ksi ciem - rzeki Paul. - Jestem Atryd . aden Atryda nigdy nie złamał takiego lubu. Kynes przełkn ł lin . - Kiedy mówi : całkowit - powiedział Paul - oznacza to: bez granie. Oddałbym za ciebie ycie. - Sire! - rzekł Kynes; słowo to samo si wyrwało, a Jessika zauwa yła, e nie mówi ju do pi tnastoletniego chłopca, lecz do m czyzny, do suwerena. Teraz Kynes traktował to słowo na serio. W tej chwili oddałby za Paula ycie pomy lała. - Jak Atrydzi to robi , tak szybko, z tak łatwo ci ? - Wiem, e mówisz to powa nie - rzekł Kynes. - Jednak Harkon... Drzwi za plecami Paula rozwarły si z trzaskiem. Obrócił si jak oparzony na kł bowisko walki w przej ciu - krzyki, szcz k stali, wykrzywione twarze jak woskowe maski. Z matk u boku Paul skoczył do drzwi, dojrzał blokuj cego przej cie Idaho i jego nabiegłe krwi oczy widoczne przez zamglenie tarczy, a nad nimi dłonie jak szpony, ruchliwe półkola stali bezskutecznie r bi ce w tarcz . Pomara czowy płomie strzelił z wylotu głuszaka i odbił si od tarczy. Klingi Idaho były wsz dzie, migaj ce, ociekaj ce czerwieni . I zaraz Kynes znalazł si przy Paulu, wspólnym ci arem naparli na drzwi. Po raz ostatni mign ł Paulowi Idaho, stawiaj cy czoło mrowili harkonne skich mundurów - jego błyskawiczne, kontrolowane zwody, czerwony wykwit - mierci w czarnych jak u kozła włosach. Po czym drzwi zamkni to i rozległ si trzask, gdy Kynes je ryglował. - Wygl da na to, e si zdecydowałem - powiedział Kynes. - Kto wykrył twoj maszyneri przed zało eniem osłony - stwierdził Paul Odci gn ł matk od drzwi, w jej oczach dostrzegł rozpacz. - Powinienem był spodziewa si kłopotów, kiedy nie nadeszła kawa powiedział Kynes. - Masz tutaj ukryte wyj cie - odezwał si Paul. - Mo e skorzystamy z niego? Kynes zaczerpn ł tchu.

242

- Drzwi powinny wytrzyma przynajmniej dwadzie cia minut wszystko, z wyj tkiem rusznicy laserowej. - Nie u yj rusznicy z obawy, e mamy z tej strony tarcz - powiedział Paul. - To byli sardaukarzy w harkonne skich mundurach - wyszeptała Jessika. Słyszeli teraz walenie, rytmiczne uderzenia w drzwi. Kynes wskazał szafki pod cian z prawej strony. - T dy - powiedział. Podszedł do pierwszej szalki, otworzył szuflad , pomanipulował znajduj c si w rodku d wigni . Cała ciana szafek otwarła si na o cie , odsłaniaj c czarny wylot tunelu. - Te drzwi to równie plastal - rzekł Kynes. - Byłe dobrze przygotowany - powiedziała Jessika. - yjemy pod Harkonnenami od osiemdziesi ciu lat. Wprowadził ich w ciemno , zamkn ł drzwi. W raptownej czerni Jessika zobaczyła przed sob wietln strzałk na podłodze. Z tyłu dobiegł głos Kynesa. - Tu si rozdzielimy. Ta zapora jest mocniejsza. Wytrzyma przynajmniej przez godzin . Id cie po strzałkach na podłodze takich jak ta. B d gasły po waszym przej ciu. Prowadz przez labirynt do zapasowego wyj cia, gdzie ukryłem ornitopter. Dzisiejszej nocy nad pustyni przechodzi samum. Wasz jedyn szans jest dopa go, wej w pułap burzy, poszybowa z ni . Moi ludzie dokonuj tego kradn c ornitoptery. Je li utrzymacie si na karku wichury, jeste cie ocaleni. - Co z tob ? - zapytał Paul. - Ja spróbuj umkn inn drog . Je li mnie złapi ... có , nadal jestem imperialnym planetologiem. Mog twierdzi , e byłem waszym je cem. Zmyka jak tchórze - pomy lał Paul. - Ale jak inaczej mog ojca?

y , by pom ci

Odwrócił si twarz do drzwi. Jessika usłyszała jego ruch. - Duncan nie yje, Paul. Widziałe t ran , nic nie mo esz dla niego zrobi . - Pewnego dnia zapłac mi za nich wszystkich - powiedział Paul. - Nie zapłac , je li si teraz nie po pieszysz - rzekł Kynes. Paul poczuł dło m czyzny na ramieniu. - Gdzie si spotkamy. Kynes? - zapytał.

243

- Roze l Fremenów, by was szukali. Droga samumu jest znana. Teraz pieszcie si i oby Wielka Macierz dała wam chy o i szcz cie. Usłyszeli szuranie w ciemno ci. Kynes odchodził. Jessika odnalazła dło Paula. poci gn ła go łagodnie. - Nie mo emy si zgubi - powiedziała. - Tak. Min ł za ni pierwsz strzałk , widz c, jak robi si czarna pod dotkni ciem ich stóp. Dalej wabiła druga. Przekroczyli j . zobaczyli, jak ga nie, przed sob mieli nast pn strzałk . Biegli teraz. Plany w rodku planów wewn trz planów w planach - my lała Jessika. - Czy obecnie stali my si cz ci planu kogo innego? Strzałki wiodły ich przez - zakr ty, koło bocznych, niewyra nie tylko wyczuwalnych w nikłej luminescencji odnóg. Droga przez pewien czas prowadziła uko nie w dół, nast pnie w gór , stale w gór . W ko cu pokonali schody, skr cili za róg i zatrzymali si w miejscu przed rozjarzonym murem z ciemn d wigni widoczn na samym rodku. Paul przycisn ł d wigni . Mur ust pił przed nimi. Zabłysło wiatło ukazuj c wyciosan w skale grot z przycupni tym po rodku ornitopterem. Za statkiem majaczyła gładka, szara ciana z rysunkiem drzwi. - Dok d poszedł Kynes? - spytała Jessika. - Post pił tak. jak ka dy wytrawny dowódca partyzancki - powiedział Paul. Rozdzielił nas na dwie grupy i tak to zorganizował, eby sam nie mógł wyjawi , gdzie jeste my, gdyby go złapali. Naprawd nie b dzie wiedział. Poci gn ł Jessik do groty zauwa aj c przy tym, e ich stopy wzbijaj pył z podłogi. - Nikogo tu nie było od dawna - powiedział. - Wydawał si ula , e Fremeni nas odnajd - rzekła. - Podzielam t ufno . Paul pu cił jej r k , podszedłszy do lewych drzwi ornitoptera; otworzył je i zło ył w tyle swoj sakw . - Ten statek ma osłon przed czujnikiem zbli eniowym - rzekł. - Tablica przyrz dów kryje zdalne sterowanie bram , sterowanie wiatła. Osiemdziesi t lat pod Harkonnenami nauczyło ich sumienno ci. Jessika oparła si z drugiej strony o burt statku, t pi c oddech. - Harkonnenowie pozostawi oddział osłony w tym rejonie - powiedziała. - Nie s głupcami. - Odwołała siekło swego wyczucia kierunku, wskazała na prawo. Ogl dany przez nas samum jest tutaj.

244

Paul kiwn ł głow , walcz c z nagł niech ci do wyruszenia. Znał jej przyczyn , co nie podtrzymywało go na duchu. Gdzie w ci gu nocy min ł krytyczny punkt zapuszczaj c si w nieznane. Otaczaj ce ich terytorium czasu było mu znajome, lecz tu - i - teraz jawiło si jako miejsce zagadkowe. Było to tak. jakby spogl dał na siebie znikaj cego w gł bi kotliny. Z niezliczonych cie ek wychodz cych z owej kotliny niektóre mogły z powrotem wywie niejakiego Pani Atryd na wiatło, lecz wi kszo nie. - Im dłu ej zwlekamy, tym lepiej oni b d przygotowani - powiedziała Jessika. - Wsiadaj i zapnij pasy. Doł czył do niej wewn trz ornitoptera, ci gle borykaj c si z my l , e tego " lepego" dna nie widział w adnej proroczej wizji. I doznał wstrz su uprzytamniaj c sobie, e pokłada coraz wi ksze zaufanie w proroczej pami ci, co osłabiło go w obecnej krytycznej, sytuacji. "Je eli ufasz jedynie swoim oczom, twoje pozostałe zmysły słabn ". Był to aksjomat Bene Gesserit. Odniósł go teraz do siebie, obiecuj c sobie nigdy wi cej nie wpa w ow pułapk ... je eli wyjdzie z tego cało. Zapi ł pasy bezpiecze stwa, upewnił si , e matka jest zabezpieczona, sprawdził statek. Skrzydła były rozpostarte na cał szeroko w pozycji spoczynku, ich delikatne, metalowe przepi ty rozci gni te. Dotkn ł d wigni wci gnika, obserwuj c, jak skrzydła skracaj si do startu na ci nieniu ładowania silnika, tak jak go uczył Gurney Halleck. Przeł cznik rozrusznika przesun ł si bez oporu. Tarcze na tablicy przyrz dów o yły z chwil naładowania podwieszonych gondoli silników. Turbiny rozpocz ły swój cichy syk. - Gotowa? - zapytał. - Tak. Dotkn ł zdalnego sterowania wiatła. Okryła ich ciemno . Jego dłonie były cieniami na tle pod wietlonych tarcz, kiedy zwolnił zdalne otwieranie bramy. Przed nimi rozległ si zgrzyt. Szmer kaskady piachu rozpłyn ł si w cisz . Niesiony powiewem pył musn ł mu policzki. Pani domkn ł swoje drzwi czuj c nagły przypływ napi cia. Szeroki zagon przymglonych pyłem gwiazd pojawił si w obramowaniu prostok ta czerni tam, gdzie była ciana bramy. Za ni gwiezdny blask zarysował kontury skalnej półki, złud zmarszczek na piasku. Paul wcisn ł na tablicy rozjarzony przeł cznik sekwencji startowej. Skrzydła trzepn ły do dołu i w tył wyrzucaj c ornitopter z jego gniazda, kiedy skrzydła zamkn ły siew pozycji wznoszenia, z gondoli silników popłyn ła moc. Jessika dło mi spoczywaj cymi leciutko na dwusterze wyczuwała pewno ruchów swego syna. Bała si , a mimo to przepełniała j rado . Teraz nasz jedyn nadziej s umiej tno ci Paula - pomy lała. Jego. młodo i refleks. Paul zwi kszył moc gondoli odrzutowych. Ornitopter poło ył si w wira u wciskaj c ich w lotcie, za przed nimi wyrósł na tle rozgwie d onego nieba ciemny mur. Paul dodał siatkowi skrzydeł, dodał mocy. Kolejna seria wznosz cych uderze skrzydłami i wyszli ponad skały - oszronione srebrem

245

załamania i wyst py w blasku gwiazd. Poczerwieniały w kurzu drugi ksi yc pokazał si nad horyzontem z prawej strony, oznaczaj c kontury wst gowego toru samumu. Dłonie Paula zata czyły na sterach. Skrzydła skurczyły si w kikuty. Siła od rodkowa poci gn ła ich ciała, kiedy statek wykonał ostry wira . - Ognie silników za nami! - powiedziała Jessika. - Widziałem je. Paul popchn ł d wigni mocy. Skoczywszy jak spłoszone zwierz ornitopter run ł na południowy zachód ku samumowi i ogromnej krzywi nie pustyni. W niedalekiej odległo ci Paul widział rozrzucone cienie,, wskazuj ce, gdzie ko czyło si pasmo skał z systemem podziemi pod wydmami. Dalej ci gn ły si o wietlone ksi ycem paznokcie cieni - wydmy malej ce jedna za drug . Za ponad horyzontem pi trzył si płaski ogrom samumu jak wał na tle gwiazd. Co wstrz sn ło ornitopterem. - Wybuch pocisku! - Jessice zaparło dech. - Stosuj jaki rodzaj broni balistycznej. Ujrzała nagle drapie ny u miech na twarzy Paula. - Zdaje si , e unikaj rusznic laserowych - powiedział. - Przecie my nie mamy tarcz! - A oni wiedz o tym? Ornitopter zadygotał ponownie. Paul obejrzał si do tyłu. - Tylko jeden z nich wydaje si dostatecznie szybki, by nas nie zgubi . Wrócił do pilnowania kursu, patrz c jak ciana burzy piaskowej ro nie przed nimi. Pi trzyła si jak namacalna opoka. - Wyrzutnie pocisków, rakiety, cały antyczny arsenał, to jedna z rzeczy, jak damy Fremenom - wyszeptał Paul. - Samum - powiedziała Jessika. - Czy nie powiniene skr ci ? - Co ze statkiem za nami? - Dogania nas. - Teraz! Paul skrócił skrzydła, z ostrym przechyłem skr cił na lewo w zwodniczo leniw kipiel wału burzy, czuj c, jak siła od rodkowa ci ga mu policzki.

246

Wydawało im si , - e szybuj w ospałym, g stniej cym coraz bardziej kł bowisku pyłu, które na koniec przesłoniło pustyni i ksi yc. O wietlony jedynie zielon po wiat tablicy przyrz dów statek zmienił si w długi, horyzontalny poszum ciemno ci. Przez głow Jessiki przemykały wszystkie znane jej ostrze enia przed takimi samumami - e tn metal jak masło, wytrawiaj ciało i wy eraj ko ci. Poczuła uderzenie za mionego pyłem wiatru. Okr cił nimi. podczas gdy Paul zmagał si ze sterami. Zobaczyła, e odcina moc, po czym statek próbuje stan d ba. Metal syczał i dygotał wokół nich. - Piasek! - krzykn ła Jessika. W odblasku przyrz dów zobaczyła przecz cy ruch jego głowy. - Mało piasku na tej wysoko ci. Czuła jednak, e zapadaj si gł biej w wir. Paul wysun ł skrzydła na pełn długo szybowania, słyszał, jak trzeszcz od napr enia. Nie odrywał oczu od przyrz dów, szybuj c instynktownie, walcz c o wysoko . D wi k ich przelotu przycichł. Ornitopter zacz ł przechyla si na lewe skrzydło. Paul skupił si na rozjarzonej kuli w obr bie krzywej poło enia i .pokonuj c opór statku wyrównał lot. Jessika miała niesamowite uczucie, e stoj w miejscu, e wszelki ruch jest na zewn trz. Niewyra na buro napływaj ca do okien, hucz cy gwizd, przypominały jej o - pot gach wokoło. Wichury do siedmiuset i o miuset kilometrów na godzin - pomy lała. Napływ adrenaliny rozstrajał jej nerwy. "Nie wolno si ba " - powtórzyła sobie bezgło nie słowa litanii Bene Gesserit. - "Strach zabija dusz ". Z wolna długie lata szkolenia wzi ły gór . Powrócił spokój. - Trzymamy tygrysa za ogon - wyszeptał Paul. - Nie mo emy zej w dół, nie mo emy l dowa ... i nie wierz , ebym był w stanie wywindowa nas z tego do góry. B dziemy musieli to przetrzyma . Spokój z niej uszedł, Jessika poczuła, e dzwoni z bami, zacisn ła szcz ki. Wtem usłyszała głos Paula, cichy i opanowany, odmawiaj cy litani : "Strach zabija dusz . Strach to mała mier , a wielkie unicestwienie. Stawi mu czoło. Niechaj przejdzie po mnie i przeze mnie. A kiedy przejdzie, obróc oko swej ja ni na jego drog , któr dy strach przeszedł, tam niczego nie b dzie. Tylko ja pozostan ".

247

Rozdział 26 Czym gardzisz? Po tym pozna , kim jeste naprawd . ze "Szkiców o Muad'Dibie"ksi niczki Irulan - Nie yj , baronie - powiedział Iakin Nefud, kapitan stra y. I ta kobieta i chłopiec z cał pewno ci nie yj . Baron Vladimir Harkonnen siedział w nocnych dryfach swojej prywatnej kwatery. Poza t kwater , otaczaj c j jak wieloskorupkowe jajo, rozci gała si kosmiczna fregata, w której osiadł na Arrakis. Jednak e tutaj, w jego komnatach, surowy metal statku był przybrany draperiami, obiciami z tkanin i rzadkimi dziełami sztuki. - Na pewno - powiedział kapitan stra y. - Oboje nie yj . Baron poprawił swoje obfite ciało w dryfach, skoncentrował si na ebolinowej statuetce skacz cego chłopca w niszy po drugiej stronie pokoju. Sen go opu cił. Wygładził wy ciółk dryfu pod fałdami szyi i ponad pojedyncz kul wi toja sk swej sypialnej komnaty wpatrywał si w otwór drzwi, gdzie stał kapitan Nefud odgrodzony pentarcz . - Nie yj z. cał pewno ci - powtórzył kapitan. Baron widział pozostało ci semutowego ot pienia w renicach Nefuda, było jasne, e ten człowiek otrzymał meldunek, kiedy znajdował si w gł bokiej narkotycznej ekstazie, i po pieszył tutaj zatrzymuj c si po drodze jedynie dla za ycia antidotum. - Otrzymałem szczegółowy raport - powiedział Nefud. Niech si troch napoci - my lał baron. Instrumenty polityki musz by zawsze ostre i gotowe. Siła i strach - ostre i gotowe. - Czy widziałe ich ciała? - zagrzmiał baron. Nefud zawahał si . - No? - Mój panie... widziano ich, jak wpadli w samum... wiatry powy ej o miuset kilometrów, nic nie wychodzi z takiego huraganu, mój panie. Nie! Jeden z naszych ornitopterów uległ zniszczeniu w trakcie po cigu. Baron wpatrywał si w Nefuda: zauwa ył nerwowy tik mi ni szcz k m czyzny przypominaj cych obc gi, sposób, w jaki poruszał si jego podbródek, kiedy Nefud przełykał lin . - Widziałe ich ciała? - zapytał baron.

248

- Mój panie... - W jakim celu przychodzisz tutaj i pobrz kujesz szabelk ? - zaryczał baron. By mi powiedzie , e co jest pewne, kiedy nie jest? Czy my lisz, e wynagrodz ci za tak głupot , e dam ci kolejny awans? Twarz Nefuda zbielała jak płótno. Patrzcie no go tylko, tego kurczaka - my lał baron. - Oblegaj mnie jemu podobne, nic niewarte gnojki. Gdybym rozsypał piasek przed tym stworzeniem i powiedział mu, e to ziarno, dziobałby a miło. - Zatem ten sukinsyn Idaho zaprowadził nas do nich? - zapytał baron. - Tak, mój panie! Prosz , jak strzela odpowiedziami - pomy lał baron. - Próbowali nawia do Fremenów, co? - Tak, mój panie. - Czy jest co jeszcze w owym... raporcie? - Planetolog imperialny. Kynes jest w to zamieszany, mój panie. Idaho spotkał si z tym Kynesem w tajemniczych okoliczno ciach... mógłbym nawet powiedzie w podejrzanych okoliczno ciach. - Tak? - Oni... hm, polecieli razem na pustyni , tam gdzie z cał pewno ci ukrywał si chłopiec i jego matka. W gor czce po cigu kilka naszych grup znalazło si w zasi gu eksplozji rusznicy laserowej z tarcz . - Ilu stracili my? - Jeszcze nie jestem... pewny, mój panie. Ł e - pomy lał baron. - Musiało by gor co. - Imperialny sługus, ten Kynes - powiedział baron - prowadził podwójn gr , co? - R cz za to swoj reputacj , mój panie. Jego reputacja! - Ka zabi tego człowieka. - Mój panie! Kynes jest imperialnym planetologiem, Jego Wysoko ci, osobistym podda... - Wi c zrób to tak, by wygl dało na wypadek!

249

- Mój panie, w zdobyciu tego freme skiego gniazda obok naszych sił brali udział sardaukarzy. Teraz trzymaj Kynesa pod stra . - Wydosta go od nich. Powiedz, e ycz sobie go przesłucha . - A je li si nie zgodz ? - Zgodz si , je li załatwisz to jak nale y. Nefud przełkn ł lin . - Tak jest. mój panie. - Ten człowiek musi umrze - zahuczał baron. - Próbował pomóc moim wrogom. Nefud przest pił z nogi na nog . - No? - Mój panie, sardaukarzy trzymaj ... pod stra dwie osoby, które mog ciebie zainteresowa . Pojmali mistrza assassinów ksi cia. - Hawata? Thufira Hawata? - Widziałem je ca na własne oczy, mój panie. To jest Hawat. - Nie wierz , eby to było mo liwe. - Mówi , e został powalony głuszakiem, mój panie. W pustyni, gdzie nie mógł skorzysta z tarczy. Wła ciwie nie mu mc jest. Je eli uda si nam go dosta w nasze r ce. b dziemy mieli wspaniał zabaw . - Zapominasz, e mówisz o mentacie - warkn ł baron. - Mentala si nie marnuje. Otworzył usta? Co mówi o swej kl sce? Czy mógłby zna zasi g... ale nie. - Otworzył usta jedynie po to, by da wyraz swojemu przekonaniu, e zdradziła go lady Jessika. - Aaaaach - baron osun ł si na oparcie, popadaj c w zadum . - Jeste pewny? Czy to na pewno lady Jessika budzi jego gniew? - Powiedział lak w mojej obecno ci, mój panie. - Niech wi c my li, e ona yje. - Ale, mój panie... - Cicho b d . Chc , by Hawata potraktowano łaskawie. Nie wolno mu powiedzie ani słowa o wi tej pami ci doktorze Yueh, jego prawdziwym zdrajcy. Nale y twierdzi , e doktor Yueh zgin ł w obronie swego ksi cia. Poniek d to

250

mo e nawet i prawda. W zamian umocnimy w nim podejrzenia wobec lady Jessiki. - Mój panie, ja nie... - Droga do rz dzenia i kierowania mentatem. Nefud, prowadzi przez udzielanie mu informacji. Dajesz fałszywe informacje - masz fałszywe wyniki. - Tak, mój panie, ale... - Czy Hawat jest głodny? Spragniony? - Panie mój! Hawat jest ci gle w r kach sardaukarów! - Tak, tak, oczywi cie. Lecz sardaukarzy podobnie jak ja b d wychodzi ze skóry, eby wyci gn od Hawata informacje. Zauwa yłem pewn rzecz u naszych sojuszników, Nefud. Nie s om zbytnio wyrobieni... politycznie. S dz , e to celowe; Imperator chce, aby tak było. Tak. Tak s dz . Wspomnisz dowódcy sardaukarów o mojej renomie specjalisty od wyci gania informacji z opornych osobników. Nefud wygl dał na nieszcz liwego. - Tak, mój panie. - Powiesz dowódcy sardaukarów, e pragn przesłucha ich obu, Hawata i tego Kynesa jednocze nie, wygrywaj c jednego przeciwko drugiemu. Tyle potrafi, jak s dz , zrozumie . - Tak, mój panie. - A jak ju b dziemy ich mieli w r ku... - baron pokiwał głow . - Mój panie, sardaukarzy za daj obecno ci obserwatora przy ka dym... przesłuchaniu. - Jestem przekonany, e potrafimy stworzy nagł potrzeb odwołania wszelkich niepo danych obserwatorów, Nefud. - Rozumiem, mój panie. Wtedy to Kynes mo e mie swój wypadek. - Obaj. Kynes i Hawat ulegn wypadkom, Nefud. Ale tylko wypadek Kynesa b dzie prawdziwy. Hawata chc dla siebie. Tak. O, tak. Netud zamrugał powiekami, przełkn ł lin . Wygl dała jakby wła nie chciał o co zapyta , ale zachował milczenie. - Hawata nakarmi i napoi - powiedział baron. - Traktowa z yczliwo ci . W wodzie podasz mu trucizn ladow , wynalezion przez błogosławionej pami ci Pitera de Vries. I sam dopilnujesz, eby od owej chwili antidotum weszło na stałe do jadłospisu Hawata... a do odwołania.

251

- Antidotum, tak jest - Nefud pokr cił głow . - Ale... - Nie b d t py, Nefud. Ksi

omal mnie nie zabił t kapsuł truj c w z bie.

Gaz, jaki wydmuchn ł w mojej obecno ci, pozbawił mnie mego bezcennego mentata, Pitera. Potrzebuj zast pcy. - Hawat? - Hawat. - Ale... - Chcesz powiedzie , e Hawat jest bez reszty oddany Atrydom. Prawda, ale Atrydzi nie yj . Przekabacimy go. Musi doj do przekonania, e nie ponosi winy za zgon ksi cia, e to wszystko jest sprawk czarownicy Bcne Gcsserit, e miał marnego pana, któremu uczucia za miewały rozum. Mentaci ywi kult dla zdolno ci wnioskowania w oderwaniu od uczu . Nefud. Przekabacimy wielkiego Thufira Hawata. - Przekabacimy go. Tak jest, mój panie. - Hawat miał niestety pana z mizern kies , który nie mógł wyd wign mentata na najwy sze szczyty logicznego my lenia, jakie mentatowi przysługuj . Hawat dostrze e w tym jakie ziarno prawdy. Ksi cia nie było sta na najsprawniejszych szpiegów, eby mógł dostarczy swojemu mentatowi niezb dnych informacji. Baron wlepił spojrzenie w Nefuda. - Nie oszukujmy si , Nefud. Prawda to pot ny or . Wiemy, jak pobili my Atrydów. Hawat te to wie. Dokonali my tego za pomoc bogactwa. - Bogactwa. Tak, mój panie. - Przekabacimy Hawata - powtórzył baron. - Ukryjemy go przed sardaukarami. I b dziemy trzyma w zanadrzu... odstawienie antidotum na trucizn . Nie ma sposobu usuni cia trucizny ladowej. Poza tym. Nefud. Hawat wcale nie musi niczego podejrzewa . Wykrywacz trucizny nie wyka e obecno ci antidotum. Hawat mo e bada do woli swe po ywienie i nie znajdzie ani ladu trucizny. Oczy Netuda rozszerzyły si w przypływie zrozumienia. - Nieobecno czego - rzekł baron - ona mo e by równie zabójcza jak obecno . Nieobecno powietrza, co? Nieobecno wody? Nieobecno czegokolwiek innego, od czego jeste my uzale nieni. - Baron pokiwał głow . Rozumiesz mnie, Nefud? Nefud przełkn ł. - Tak. mój panie.

252

- Wi c bierz si do roboty. Znajd dowódc sardaukarów i nadaj bieg sprawie. - Tak jest, mój panie. Nefud skłonił si i odszedł w po piechu. Hawat u mego boku! - my lał baron. - Sardaukarzy mi go dadz . Je li w ogóle b d co podejrzewa , to jedynie, e chc zabi mentata. I ja te podejrzenia potwierdz ! Głupcy! Jeden z najwspanialszych menfatów, jakich zna historia, mentat wyszkolony w zabijaniu, za oni rzucaj go mi niczym błah zabawk przeznaczon do zepsucia. Poka im, do czego mo na wykorzysta tak zabawk . Baron si gn ł za draperi przy swoim łó ku dryfowym i nacisn ł guzik wzywaj c swego starszego bratanka. Rabbana. Opadł wygodnie na wznak, u miechaj c si . I wszyscy Atrydzi w grobie! Głupi kapitan stra y miał oczywi cie racj . Z pewno ci nic nie pozostało przy yciu na drodze samumu Arrakis. aden ornitopter... ani jego pasa erowie. Ta kobieta i chłopiec nie yj . Łapówki we wła ciwe r ce. niewiarygodny wydatek na sprowadzenie przewa aj cych wojsk na pewn planet ... wszelkie poufne raporty wysma one wył cznie dla uszu Imperatora, wszystkie ostro ne knowania wreszcie zaowocowały tutaj, w pełni. Siła i strach - strach i siła! Baron widział drog przed sob . Pewnego dnia pewien Harkonnen zostanie Imperatorem. Nie on sam i nie nasienie z jego l d wi. Ale Harkonnen. Rzecz jasna nie Rabban, którego zawezwał. Lecz młodszy brat Rabbana. Młodziutki Feyd - Rautha, była w tym chłopcu jaka wie o raduj ca barona... jaka drapie no . Cudny chłopiec - pomy lał baron. - Rok jeszcze - lub dwa. powiedzmy do czasu, kiedy sko czy siedemna cie lat, i b d miał pewno , czy jest on narz dziem potrzebnym rodowi Harkonnen do zdobycia tronu. - Ja nie panie baronie. M czyzna stoj cy przed polem wej ciowym do sypialni barona był niski, otyły na twarzy i ciele, z w skim rozstawem oczu cechuj cym m sk lini Harkonnenów, i zwalistymi ramionami. Zachował jeszcze niejak pr no pod sadłem, ale na oko wida było, e pewnego dnia dorobi si przeno nych dryfów d wigaj cych jego nadwag . Zakuty łeb i góra mi sa - pomy lał baron. - Mentatem to on nie jest, ten mój bratanek...to nie Piter de Vries, za to by mo e co lepiej nadaj cego si do najbli szego zadania.. Je li - dam mu woln r k w działaniu, zetrze wszystko na swej drodze. Och, jak e go tutaj znienawidz na Arrakis! - Mój drogi Rabbanie - powiedział baron.

253

Zwolnił pole wej cia, lecz ostentacyjnie pozostawił własn tarcz nastawion na pełn moc. wiedz c, e jej migotanie b dzie widoczne ponad nocn kul wi toja sk . - Wezwałe mnie - rzekł Rabban. Wsun ł si na krok do sypialni, prze lizn ł wzrokiem po zaburzeniu powietrza od tarczy barona, rozejrzał si za krzesłem nie znajduj c adnego. - Sta bli ej, abym ci lepiej widział - powiedział baron. Rabban zrobił drugi krok, my l c, e przekl ty staruch celowo usun ł wszystkie krzesła, eby zmusi go ci do stania. - Atrydzi nie yj - oznajmił baron. - Wszyscy co do jednego. Dlatego wła nie sprowadziłem ci tutaj na Arrakis. Ta planeta znowu jest twoja.. Rabban zamrugał. - A ja my lałem, e zamierzasz awansowa Pitera de Vries na... - Piter tez nie yje. - Piter? - Piter. Baron ponownie uaktywnił pole drzwi, odcinaj c dost p wszelkich energii do pokoju. - W ko cu ci si znudził, h ? - spytał, Rabban. - Powiem ci co ten jeden jedyny raz - zahuczał baron. - Insynuujesz, e pozbyłem si Pitera tak. jak wyrzuca si byle jak drobnostk . - Strzelił tłustymi palcami. - Ot tak, h ? Ja nie jestem takim idiot , bratanku. Potraktuj to nie yczliwie, je li kiedykolwiek jeszcze słowem b d czynem dasz do zrozumienia, e jestem takim idiot . Strach pojawił si w zezuj cych oczach Rabbana. Mniej wi cej wiedział, jak daleko stary baron mógł si posun przeciwko rodzinie. Rzadko do punktu mierci, chyba e dla potwornego zysk - u lub prowokacji. Ale kary w rodzinie potrafiły by bolesne. - Wybacz mi, mój panie, baronie - powiedział Rabban. Spu cił oczy tyle dla ukrycia własnej zło ci, co dla okazania posłusze stwa. - Nie oszukasz mnie, Rabban - rzekł baron. Rabban przełkn ł nie podnosz c oczu.

254

- Mam zasad - mówił dalej baron. - Nigdy nie usuwaj człowieka bezmy lnie tak, jak to si robi w skali całego lenna poprzez odpowiedni procedur prawn . Zawsze rób to dla celu nadrz dnego - i znaj swój cel! Przez Rabbana przemówiła zło : - A jednak usun łe zdrajc Yuego! Widziałem, jak wynoszono jego ciało, kiedy przybyłem zeszłej nocy. - Rabban spojrzał na stryja wystraszony nagle tonem swoich słów. Lecz baron u miechn ł si . - Jestem bardzo ostro ny z niebezpieczn broni - powiedział. - Doktor Yueh był zdrajc . Wydał mi ksi cia. - Głos barona nabrał mocy. - Przekupiłem doktora z Akademu Suk! Szkoły Wewn trznej! Słyszysz, chłopcze? Ale to zbyt szalony rodzaj brom, by j odstawi do lamusa. Nie usun łem go przypadkowo. - Czy Imperator wie, e przekupiłe doktora Suk? To było bystre pytanie - pomy lał baron. - Czy bym nie doceniał tego bratanka? - Imperator jeszcze o tym nie wie - powiedział. - Lecz sardaukarzy z pewno ci mu o tym zamelduj . Jednak e zanim to si stanie, załatwi kanałami Kompanii KHOAM, by do jego r k dotarł mój własny raport. Wyja ni , e szcz liwym trałem odkryłem doktora, który udawał, e jest uwarunkowany. Fałszywego doktora, rozumiesz? Poniewa wszyscy wiedz , e nie .mo na przełama uwarunkowania Akademu Suk, wi c w to uwierz . - Aaach, rozumiem - mrukn ł Rabban. Baron za pomy lał: Zaiste mam nadziej , e rozumiesz. Mam nadziej , e naprawd rozumiesz, jak istotne jest zachowanie tego w tajemnicy. Nagle zdziwiło go własne post powanie. - Po co to zrobiłem? Po co chełpi si przed tym swoim durnym bratankiem - bratankiem, którego musz wykorzysta i odstawi ? Poczuł zło na samego siebie. Czuł si zdradzany. - To musi pozosta w tajemnicy - powiedział Rabban. - Rozumiem. Baron westchn ł. - Tym razem daj ci odmienne instrukcj co do Arrakis, bratanku, kiedy ostatnio władałe t planet , trzymałem ci krótko w karbach. Tym razem wymagani tylko jednego. - Mój panie? - Zysku. - Zysku?

255

- Masz jakie poj cie, Rabban, ile wydali my na sprowadzenie takiej armii do zaatakowania Atrydów? Czy cho by w przybli eniu podejrzewasz, ile Gildia liczy sobie za transport wojska? - Drogo, co? - Drogo! - baron wyrzucił tłuste rami w stron Rabbana. - Gdyby przez sze dziesi t lat wyciskał z Arrakis ka dy grosz, jaki si da wydusi , z ledwo ci si wypłacimy! Rabban otworzył usta, zamkn ł je bez słowa. - Drogo - za miał si drwi co baron. - Przekl ty monopol Gildii na kosmos pu ciłby nas z torbami, gdybym nie zaplanował tego wydatku dawno temu. Powiniene wiedzie , Rabban, e my ponie li my cały ci ar operacji. Zapłacili my nawet za przewóz sardaukarów. I nie po raz pierwszy baron zapytał sam siebie, czy nadejdzie w ogóle taki dzie , kiedy uda si przechytrzy Gildi , była przebiegła: ci gn ła tylko .tyle pieni dzy, by gospodarz nie protestował, dopóki nie mieli go w gar ci, dopóki nie mogli zmusi go, by płacił i płacił, i płacił. Przedsi wzi ciom militarnym towarzyszyły zawsze wygórowane dania. "Stawki ryzyka" - tłumaczyli usłu ni agenci Gildii. A na ka dego agenta, jakiego udało ci si wprowadzi do Banku Gildii w charakterze psa ła cuchowego, oni instalowali dwóch w twoim systemie. Nie do zniesienia! - Zysk zatem - powiedział Rabban. Baron opu cił r k , zwin ł w pi

.

- Masz uciska . - I mog robi , co mi si - Co ci si

ywnie podoba, dopóki uciskam?

ywnie podoba.

- Te armaty, które sprowadziłe - powiedział Rabban. - Czy mógłbym... - Usuwam je - rzekł baron. - Ale ty... - Ty nie b dziesz potrzebował takich zabawek. Stanowiły specyficzn nowo , a teraz s bezu yteczne. Potrzebujemy metalu. Działa nic nie wskóraj przeciwko tarczy, Rabban. Ich rola polegała jedynie na zaskoczeniu. Od pocz tku przewidywali my, e ludzie ksi cia wycofaj si do skalnych grot tej odra aj cej planety. Nasza artyleria ich tylko zamurowała. - Fremeni nie u ywaj tarcz.

256

- Mo esz zatrzyma troch rusznic laserowych, je li chcesz. - Tak, mój panie. I mam woln r k . - Dopóty, dopóki uciskasz. Rabban u miechn ł si rozanielony. - Rozumiem doskonale, mój panie. - Niczego nie rozumiesz doskonale - warkn ł baron. - Wyja nijmy to sobie od razu. Jedyne, co rozumiesz, to jak wykonywa moje rozkazy. Czy przyszło ci do głowy, bratanku, e na tej planecie jest przynajmniej pi milionów mieszka ców? - Czy pan mój zapomina, e byłem tutaj uprzednio jego regentem - siridarem? I je li pan mój mi wybaczy, jego szacunek mo e by zani ony. Trudno zliczy ludno rozsian po nieckach i panwiach, tak jak oni tutaj. Bior c pod uwag Fremenów z... - Fremenów nie warto bra pod uwag ! - Wybacz, mój panie, lecz sardaukarzy s innego zdania. - Ty co wiesz? - Pan mój wypoczywał, kiedy przybyłem ubiegłej nocy. Ja... hm. Pozwoliłem sobie odszuka niektórych z moich adiutantów z... hm, dawnych czasów. Słu yli za przewodników sardaukarom. Donosz mi, e banda Fremenów wci gn ła w zasadzk i wyci ła w pie oddział sardaukarów, gdzie na południowy wschód st d. - Wyci ła w pie oddział sardaukarów? - Tak, mój panie. - Niemo liwe! Rabban wzruszył ramionami. - Fremeni bij sardaukarów - zadrwił baron. - Powtarzam jedynie, co mi doniesiono - powiedział Rabban. - Mówi , e owa banda Fremenów wzi ła przedtem do niewoli strasznego Thufira Hawata ksi cia. - Aaaaaach. - Baron pokiwał głow . U miechn ł si . - Ja wierz w ten meldunek - powiedział Rabban. - Nie masz poj cia, jakim problemem s Fremeni. - Mo liwe, ale to nie Fremenów widzieli twoi adiutanci. To musieli by wyszkoleni przez Hawata ludzie Atrydów przebrani za Fremenów. Tylko tak to mo na wytłumaczy .

257

Ponownie Rabban wzruszył ramionami. - Có , sardaukarzy uwa aj , e to byli Fremeni. Sardaukarzy ju rozpocz li program, by wyci do nogi wszystkich Fremenów. - Dobrze! - Lecz... - Sardaukarzy b d mieli zaj cie. A my niebawem b dziemy mieli Hawata. Ja to wiem! Czuj to! Ach. có to był za dzie ! Sardaukarzy uganiaj si gdzie za paroma pustynnymi bandami bez znaczenia, my za zagarniamy prawdziw zdobycz! - Mój panie... - Rabban zmarszczył brwi, wahaj c si . - Zawsze miałem wra enie, e nie doceniamy Fremenów, zarówno ich liczby, jak i... - Nie zawracaj sobie nimi głowy, chłopcze! To motłoch. Nas obchodz ludzie z miast, miasteczek i osad. Mnóstwo tam ludzi, co? - Mnóstwo, mój panie. - Oni mnie martwi , Rabban. - Martwi ci ? - Och... w dziewi dziesi ciu procentach nie mnie nie obchodz . Ale zawsze znajdzie si paru... rody niskie i tak dalej, ludzie z ambicjami, którzy mog spróbowa niebezpiecznej gry. Gdyby kto taki opu cił Arrakis z nieprzyjemn opowie ci o tym, co tutaj zaszło, byłbym w najwy szym stopniu niezadowolony. Czy masz chocia poj cie, jak bardzo byłbym niezadowolony? Rabban przełkn ł. - Musisz poczyni natychmiastowe kroki bior c zakładników z ka dego niskiego rodu - rzekł baron. - O ile kto spoza Arrakis ma co wiedzie , to była to zwykła bitwa mi dzy rodami. Sardaukarzy nie brali w niej udziału, rozumiesz? Ksi ciu zaproponowano zwyczajow kwater i wygnanie, lecz zgin ł w nieszcz liwym wypadku, zanim je przyj ł. Chocia miał wła nie przyj . Za wszelka plotka, e tutaj byli sardaukarzy, musi by witana miechem. - Zgodnie z yczeniem Imperatora - powiedział Rabban. - Zgodnie z yczeniem Imperatora. - A co z przemytnikami? - Nikt nie uwierzy przemytnikom, Rabban. Im si nie wierzy, ich. si toleruje. Na wszelki wypadek rozdawaj jakie łapówki w tym kr gu... i podejmuj inne rodki, jakie ci przyjd - w co nie w tpi - do głowy.

258

- Tak, mój panie. - Zatem Arrakis to dwie rzeczy, Rabban: zysk i bezlitosna pi . Nie wolno ci tu okaza adnej lito ci. S to raby zawistne wobec swych panów i tylko czekaj ce okazji do rebelu. Nie wolno ci okaza im cho by najmniejszej odrobiny lito ci czy łaski. - Czy mo na eksterminowa cał planet ? - zapytał Rabban. - Eksterminowa ? - Szybki obrót głowy barona ujawnił zaskoczenie. - Kto tu mówi o eksterminacji? - No, przypuszczałem, e zamierzasz sprowadzi nowy inwentarz i... - Powiedziałem uciska , nie eksterminowa . Nie marnuj ludzi, tylko zmu ich do kra cowego podda stwa. Musisz by drapie nikiem, mój chłopcze. U miechn ł si dzieci cym u miechem na pucołowatej twarzy z dołeczkami. Drapie nik nigdy nie spoczywa. Nie znaj lito ci. Nie znaj spoczynku. Lito jest chimer . Daje si pokona burczeniem głodnego oł dka, wołaniem nienasyconego gardła. Musisz by zawsze głodny i spragniony. - Baron pogładził swe wypukło ci pod dryfami. - Jak ja. - Rozumiem, mój panie. Rabban rozejrzał si na boki. - Zatem wszystko jasne, bratanku? - Z wyj tkiem jednej sprawy, stryju: ten planetolog, Kynes. - Ach tak, Kynes. - On jest człowiekiem Imperatora, mój panie. Przychodzi i odchodzi, gdzie chce i kiedy chce. I jest w bardzo dobrej komitywie z Fremenami... po lubił Fremenk . - Kynes b dzie martwy jutro przed zapadni ciem nocy. - To czyn niebezpieczny, stryju, zabi urz dnika imperialnego. - A my lisz, e w jaki sposób zaszedłem tak szybko i tak wysoko? - zapytał baron. Głos jego był cichy, brzemienny nie wypowiedzianymi przymiotnikami. Poza tym, w ogóle nie musiałe si obawia , e Kynes opu ci Arrakis. Zapominasz, e on jest uzale niony od przyprawy. - Rzeczywi cie! - Ci, którzy wiedz , nie zrobi niczego, co mogłoby zagrozi ich dostawom. Kynes z pewno ci musi wiedzie . - Zapomniałem - powiedział Rabban. Spogl dali na siebie w milczeniu. Po chwili baron powiedział:

259

- A propos, przede wszystkim zajmiesz si dostawami dla mnie. Mam niezły prywatny zapas, lecz ów samobójczy rajd ksi cych ludzi kosztował mnie wi kszo tego, co zgromadzili my na sprzeda . Rabban kiwn ł głow . - Tak, mój panie. Baron poja niał. - Zatem jutro rano zbierzesz to, co pozostało z tutejszej hierarchii i o wiadczysz im: "Jego Wysoko nasz Padyszach Imperator nakazał mi wzi władanie t planet i poło y kres wszelkim wa niom".

we

- Rozumiem, mój panie. - Tym razem jestem pewny, e rozumiesz. Jutro omówimy to dokładniej. Teraz odejd , abym mógł si wyspa . Baron wył czył pole drzwi, ledz c bratanka, dopóki ten nie znikł mu z oczu. Zakuty łeb - pomy lał baron. - Zakuty łeb i góra mi sa. Jak tu z nimi sko czy, b d krwaw miazg . Wówczas, kiedy przy l Feyda - Rauth , by zdj ł z nich jarzmo, zaczn wiwatowa swemu wybawcy. Ukochany Feyd - Rautha. Łaskawy Feyd - Rautha, lito ciwy - przynosi wybawienie od bestii. Feyd - Rautha, człowiek, dla którego warto y i warto umrze . Do tego czasu chłopiec b dzie ju umiał gn bi bezkarnie. Jestem pewien, e on jest tym, kogo nam trzeba. Nauczy si . I takie cudne ciało. Zaiste cudowny, chłopiec.

260

Rozdział 27 W wieku pi tnastu lat nauczył si ju milczenia. z "Historii dzieci stwa Muad'Diba"pióra ksi niczki Irulan Zmagaj c si ze sterami ornitoptera Paul zdał sobie spraw , e przeprowadza selekcj ywiołów samumu, za jego nadmentacka wiadomo dokonuje kalkulacji na podstawie najdrobniejszych szczegółów. Wyczuwał fronty pyłu, zafalowania, nakładanie si turbulencji, przelotny wir. Niespokojne pudło wn trza kabiny rozja niała zielona łuna od tarcz przyrz dów. Bura rzeka pyłu na zewn trz wydawała si bezkształtna, ale zmysłem wewn trznym Paul zacz ł widzie przez t kurtyn . Musz znale odpowiedni wir - pomy lał. Od dłu szego ju czasu wyczuwał słabni cie mocy samumu, chocia rzucało nimi nadal. Przetrzymał kolejn turbulencj . Wir dał o sobie zna gwałtownym kołysaniem, które zagrzechotało całym statkiem. Odsuwaj c od siebie wszelki strach Paul poło ył ornitopter w lewy wira . Jessika dojrzała manewr na kuli poło enia. - Paul! - krzykn ła. Wir zawrócił ich, okr caj c i hu taj c statkiem. Podniósł ornitopter niczym gejzer Słomk , wypluł go do góry i odrzucił - jak skrzydlat drobin w rdzeniu kołuj cego pyłu, w blasku drugiego ksi yca. Spogl daj c w dół Paul zobaczył słup gor cego wiatru, który ich wyrzygał, ujrzał zamieraj cy samum uchodz cy w gł b pustyni jak wyschni ta rzeka - ksi ycowe szare poruszenie, malej ce w dole, kiedy wznosili si w pr dzie wst puj cym. - Wyszli my z tego - wyszeptała Jessika. Paul zawrócił statek uchodz c od pyłu przerywanym nurkiem, rozgl daj c si po nocnym niebie. - Umkn li my im - powiedział. Jessika usłyszała bicie swego serca. Opanowała si z wysiłkiem i popatrzyła na zanikaj cy samum. Jej zmysł czasu wskazywał, e szybowali w tym sprz eniu ywiołów niecałe cztery godziny, ale w gł bi ducha oceniła to jako całe ycie. Czuła si tak, jakby si na nowo narodziła. To było niczym litania - pomy lała. Stawili my mu czoło bez stawiania oporu. Samum przeszedł przez nas i po nas. Odszedł, a my zostali my. - Nie podoba mi si ten d wi k w pracy skrzydeł - rzekł Paul. - Gdzie musi by uszkodzenie.

261

O zgrzytliwym i kalekim locie mówiły jego dłoniom stery. Znale li si na zewn trz samumu, lecz ci gle nie wewn trz pola jego wieszczego widzenia. Umkn li jednak e i Paula opanowało dr enie zwiastuj c próg objawienia. Zadygotał. Doznanie było magnetyczne i przera aj ce. Przyłapał si na poszukiwaniu przyczyn tej rozdygotanej wiadomo ci. Czuł, e w pewnej mierze zawiniła tu przesycona przypraw dieta Arrakis. Uwa ał jednak, e cz ciowo mogła to sprawi litania, której słowa jak gdyby posiadały moc same w sobie. "Nie b d si ba ..." Przyczyna i skutek: yt na przekór złowrogim siłom i miał wra enie, e zawisł na skraju samo wiadomo ci, która nie mogłaby zaistnie bez magii litanii. Słowa z Biblii Protestancko - Katolickiej zabrzmiały mu w pami ci: "Jakich brakuje nam zmysłów, e nie widzimy i nie słyszymy innego wiata, który nas otacza?" - Pełno skał dokoła - powiedziała Jessika. Paul skoncentrował si na przechyle ornitoptera, potrz saj c głow , by oprzytomnie . Spojrzał w kierunku wskazywanym przez matk , na czarne kształty skał wyrastaj ce z piasku po prawej stronie przed nimi. Wyczuwał przeci g na kostkach nóg, kr enie pyłu w kabinie. Gdzie była dziura, kolejne dzieło samumu. - Lepiej siadajmy na piasku - powiedziała Jessika. - Skrzydła mog nie wytrzyma pełnego wyhamowania.. Wskazał głow przed siebie ku miejscu, gdzie wysieczone piaskiem kraw dzie strzelały w blasku ksi yca ponad wydmami. - Si dziemy w pobli u tamtych skał. Sprawd swoje pasy. Spełniaj c polecenie my lała: Mamy wod i filtrfraki. Je li potrafimy zdoby po ywienie, mo emy przetrwa długi czas w tej pustyni. Fremeni tu yj . Co mog oni, mo emy i my. - Biegnij do tych skał, jak tylko si zatrzymamy - powiedział Paul. - Ja wezm sakw . - Biegnij do... - Zamilkła kiwaj c głow . - Czerwie. - Nasi przyjaciele czerwie - poprawił j . - Zgarn ornitopter, nic nie zdradzi, gdzie wyl dowali my. Jak rzeczowe jest to jego rozumowanie - pomy lała. Schodzili lizgiem ni ej... coraz ni ej... Lot ich stwarzał teraz wra enie szalonego p du - zamazane cienie wydm, skały wyłaniaj ce si jak wyspy. Ornitopter musn ł chybotliwie wierzchołek wydmy, przeskoczył nad piaszczyst dolin , musn ł drug wydm . Wytraca pr dko o piasek - pomy lała Jessika i był w tym podziw dla mistrzostwa Paula.

262

- Trzymaj si - przestrzegł j . ci gn ł hamulce skrzydeł, pocz tkowo delikatnie, nast pnie coraz mocniej, czuj c, jak zagarniaj powietrze, jak coraz szybciej maleje wydłu enie płatów Wiatr gwizdał w zachodz cych na siebie lotkach i elementach no nych. Nagle, jedynie z ledwo uchwytnym ostrzegawczym przechyłem, lewe skrzydło, osłabione przez samum, wywin ło si uko nie do góry wal c w burt ornitoptera. Statek szoruj c o grzbiet wydmy poło ył si na lewy bok. Zjechał po przeciwległym zboczu i po ród lawiny piachu zarył nosem w s siedniej wydmie. Legł bez ruchu na kraw dzi złamanego skrzydła, z prawym skrzydłem stercz cym ku gwiazdom. Paul zerwał z siebie pasy, rzucił si przez matk i wywa ył drzwi. Piach obsypał cał kabin przynosz c wyjałowiony zapach palonego krzemienia. Paul chwycił z ogona sakw ; zauwa ył, e matka uwolniła si ju z pasów. Wspi ła si na bok prawego fotela, a z niego na metalowe poszycie ornitoptera. Pod ył za ni ci gn c sakw za rzemienie. - Biegiem! - zakomenderował. Wskazał na szczyt pochyło ci wydmy i dalej poza ni , gdzie wida było skaln wie podci t zamieciami piaskowymi. Jessika zeskoczyła z ornitoptera i pobiegła, brn c z trudem pod gór . Za plecami słyszała sapanie Paula. Wydostali si na piaszczyst gra , która ci gn ła si łukiem w stron skał. - Trzymaj si grani - nakazał Paul. - B dzie szybciej. Biegli ku skałom, wyrywaj c stopy z piachu. - W uszy zacz ł im si wciska nowy d wi k,: stłumiony szmer, syk, jakie skrobanie. - Czerw - powiedział Paul. D wi k przybierał na sile. - Szybciej - wysapał Paul. Pierwsza płyt , skalna, niczym pla a wychylaj ca si uko nie z morza piasku, le ała nie dalej ni dziesi metrów przed nimi; nagle z tyłu doleciał ich chrz st i zgrzyt metalu. Paul przerzucił sakw do prawej r ki, ujmuj c j za rzemienie. Obijała mu si o biodro w trakcie biegu. Drug r k złapał dło matki. Kr t , wy łobion przez wiatr rynn gramolili si na skaln pochylni po usianym kamykami zboczu. Rz zili ze zm czenia. - Nie zrobi dalej ani kroku - wydyszała Jessika. Paul zatrzymał si , wepchn ł j w załom skały i odwróciwszy si spojrzał w dół na pustyni . Równolegle do ich skalnej wyspy sun ł ruchomy pagórek - ksi yc o wietlał w odległo ci około kilometra zmarszczki, fale piasku, spi trzony kopiec prawie na wysoko ci oczu Paula. Tor sprasowanych wydm zakr cał w jednym miejscu ciasn p tl , przecinaj c łach pustyni, na której porzucili swój rozbity

263

ornitopter. Tam gdzie przeszedł czerw, niebyłe ju ladu po statku. Ruchomy pagórek odjechał w gł b pustyni, zawrócił po własnym ladzie, tropi c. - Jest wi kszy od kosmicznego statku Gildii - szepn ł Paul. - Mówiono mi, e w gł bi pustyni czerwie osi gaj wielkie rozmiary, ale nie zdawałem sobie sprawy... jak wielkie. - Ani ja - wyszeptała Jessika. Stwór ponownie odbił od skał, przy pieszaj c teraz po zakolu w stron horyzontu. Nasłuchiwali, dopóki d wi k jego przej cia nie zgin ł w cichym przesypywaniu si piasków wokoło. Paul odetchn ł gł boko: podniósłszy oczy na oszronion ksi ycowym blaskiem skarp zacytował z Kitab al-Ibar: - "Podró uj noc , a dniem spoczywaj pod czarnym cieniem". - Spojrzał na matk . - Nadal mamy jeszcze par godzin nocy. Mo esz i dalej? - Za chwil . Wyszedł na skaln płyt , zarzucił sakw na plecy i dopi ł rzemienie. Chwil stał z parakompascm w dłoniach. - Powiedz, kiedy b dziesz gotowa. Odepchn ła si od skały, czuj c, e siły jej wracaj . - Dok d? - Grani - wskazał kierunek. - W gł b pustyni - powiedziała. - Freme skiej pustyni - wyszeptał Paul. I znieruchomiał, wstrz ni ty zapami tanym obrazem wypukłorze by z proroczej wizji prze ytej na Kaladanie. Widział ju przedtem t pustyni . Lecz konfiguracja widzenia ró niła si nieuchwytnie, jakby ten optyczny obraz zatracony w jego wiadomo ci i wchłoni ty przez pami wykazywał teraz braki w precyzji zapisu, kiedy został wy wietlony na prawdziwej scenie. Wizja jakby si przesun ła i ustawiła pod innym k tem, podczas kiedy on trwał w bezruchu. W tamtej wizji był z nami Idaho - przypomniał sobie. - A teraz Idaho nie yje. - Czy widzisz drog przed sob ? - spytała Jessika, le rozumiej c jego wahanie. - Nie - powiedział. - Ale i tak pójdziemy. Mocniej osadził sakw na ramionach, ruszył rano w gór skalnym korytem. Wychodziło ono na sk pan w po wiacie ksi yca podłog skaln z tarasami wznosz cymi si coraz dalej na południe. Paul skierował si do pierwszego stopnia i wdrapał na gór . Jessika za nim. Niebawem zauwa yła utrudniaj ce wspinaczk szczegóły: gniazda piachu pomi dzy skałami, wyostrzon przez wiatr kraw d , która wrzynała si im w dłonie; przeszkody zmuszaj ce do wyboru:

264

przej gór czy okr y ? Teren narzucał swoje własne rytmy. Odzywali si jedynie, gdy zachodziła potrzeba, a i wtedy chrapliwym od wysiłku głosem. - Ostro nie, półka jest liska od piasku. - Uwa aj, nie uderz si tu głow o nawis. - Trzymaj si poni ej grani; ksi yc mamy w plecy, ka dy nasz ruch wida z dołu jak na dłoni. Paul zatrzymał si w skalnej buchcie, opieraj c sakw na w skim gzymsie. Jessika wyci gn ła si przy nim, wdzi czna za chwil wytchnienia. Usłyszała, e Paul poci ga z wodowodu filtrfraka, i napiła si swej własnej odzyskanej wody. Czuj c jej słonawy smak wspomniała wody Kaladanu - wysok fontann obejmuj c łukiem niebo, obfito wilgoci tak , e si jej nie zauwa ało... jedynie jako kształt albo odblask, lub szmer, kiedy przystawało si obok. Przystan pomy lała. - Odpocz ... prawdziwie odpocz . Przyszło jej na my l, e miłosierdzie to mo no zatrzymania si cho by tylko na moment. Nie ma miłosierdzia tam, gdzie nie mo na si zatrzyma . Paul opu cił skaln półk i ruszył wspinaj c si po pochyło ci. Jessika z westchnieniem pod yła za nim. Zsun li si na szerok półk okalaj c czoło litej skały. Ponownie wpadli w zwichni ty rytm w drówki po sp kanym terenie. Jessika miała uczucie, e noc została zdominowana przez skal rozdrobnienia substancji pod ich stopami i dło mi - otoczaki, groszek wirowy, skał płatkow , groszek piaskowy albo sam piasek, grys albo pył, albo miałki puder. Puder zatykał filtry nosowe i trzeba go było wydmuchiwa . Groszek piaskowy i groszek wirowy sun ły po twardym podło u i mogły poci gn ze sob nieostro nego w drowca. Skała płatkowa raniła, za we wszechobecnych łachach piasku wi zły im stopy. Paul przystan ł raptownie na skalnej półce i podtrzymał matk , która si z nim zderzyła. Wskazał na lewo. Spogl daj c wzdłu jego ramienia ujrzała, e stoj na szczycie urwiska; jakie dwie cie metrów pod nimi, niczym znieruchomiały ocean, rozci gała si pustynia. Le ała w dole pełna ksi ycowo-srebrnych fal cienie załama przechodziły w zakola i pi trzyły si w dali zamglon szar plam nast pnego klifu. - Otwarta pustynia - powiedziała. - Szmat drogi do przej cia - głos Paula był stłumiony syfonem filtru na twarzy. Jessika powiodła spojrzeniem dokoła - nie, tylko piasek w dole. Paul patrzył prosto przed siebie na wydmy, ledz c przesuwanie si cieni na drodze ksi yca. - Ze trzy lub cztery kilometry odległo ci - rzekł. - Czerwie - powiedziała. - Na pewno s .

265

Pomy lała o swoim znu eniu, o bólu mi ni ot piaj cym zmysły. - Mo e odpoczniemy i posilimy si ? Paul zsun ł rzemienie i siadł, opieraj c si o sakw . Jessika, trzymaj c, si r k jego ramienia, opadła przy nim na skał , kiedy ju si usadowiła, usłyszała, e Paul grzebie w sakwie. - Masz - powiedział. Poczuła sucho jego r k na swoich, gdy wciskał w jej dło dwie tabletki wzmacniaj ce. Połkn ła je popijaj c sk pym łykiem wody z rurki filtrfraka. - Wypij cał wod - odezwał si Paul. - Zgodnie z zasad : najlepszym miejscem do przechowywania wody jest własne ciało. To pozwala zachowa energi . Dodaje sit. Ufaj swojemu filtrfrakowi. Posłusznie wys czyła płyn z kieszeni łownych czuj c, jak Ust puje zm czenie. Zadumała si nad spokojem, jaki tu wszystko spowijał w tej chwili ich znu enia, i przypomniały jej si słowa minstrela - wojownika Gurneya Hallecka: "Lepszy spokój z okruchem suchara ni li pałac łez i wa ni". Powtórzyła te słowa Paulowi. - To był Gurney - rzekł. Zwróciła uwag na ton jego głosu, sposób wyra ania si - jakby mówił o zmarłym. Nieszcz sny Gurney mo e rzeczywi cie nie yje - pomy lała. Atrydzcy ołnierze polegli b d popadli w niewol albo bł kaj si po tym bezwodnym pustkowiu jak oni sami. - Gurney miał zawsze odpowiedni cytat - powiedział Paul. - Słysz go teraz: "I osusz rzeki, i zaprzedam ziemi w r ce niegodziwych, i spustosz ziemi i wszystko, co jest na niej, obc dłoni ". Jessika przymkn ła oczy, gdy niespodziewany patos w głosie syna poruszył j prawie do łez. Po chwili Paul zapytał: - Jak ty si ... czujesz? Poznała, e pytanie dotyczyło jej ci y. - Twoja siostra nie urodzi si jeszcze przez wiele miesi cy - powiedziała. - Ja nadal czuj si ... fizycznie... dobrze. Jak sztywno i formalnie przemawiam do własnego syna - pomy lała. Po czym, jako e w zwyczaju Bene Gesserit le ało doszukiwanie si w sobie wyja nienia takich dziwactw, zaraz dogrzebała si ródła oficjalnego tonu: - Boj si mojego syna; l kam si jego dziwnego stanu, l kam tego, co mo e zobaczy w przyszło ci, co mo e mi powiedzie .

266

Paul naci gn ł sobie kaptur na oczy, zasłuchany w owadzie szmery nocy. Płuca wypełniło mu własne milczenie. Zasw dział go nos. Potarł go, odj ł filtr i zdał sobie spraw z ci kiej woni cynamonu. - W pobli u jest przyprawa melan owa - powiedział. Wiatr lekko jak puch musn ł policzki Paula, wzburzył fałdy jego burnusa. Lecz wiatr ten nie przynosił adnej gro by samumu, Paul wyczuwał ju ró nic . - Niebawem wit - powiedział. Jessika kiwn ła głow . - Istnieje metoda bezpiecznego przej cia przez ten otwarty piasek - rzekł Paul. Fremeni to robi . - A czerwie? - Gdyby osadzi dudnik z naszego fremsaka w ród tych skał za nami... powiedział Paul. - Toby zaj ło czerwia na jaki czas. Spojrzała na pławi cy siew ksi ycowym blasku obszar pustyni pomi dzy sza cami, ich i tym drugim. - Czas na cztery kilometry? - Mo e. I gdyby przechodz c tamt dy powodowa , tylko naturalne odgłosy, takie, które nie zwabi czerwia... Wpatrywał si intensywnie w otwart pustyni , poszukuj c w pami ci jasnowidzenia, dr c tajemnicze wzmianki o dudnikach i hakach Stworzyciela w leksykonie z fremsaka - tej sakwy ich ocalenia. Ze zdziwieniem przekonał si , e jedyne, co odczuwał, to przera enie ogarniaj ce go na my l o czerwiach. Bo wiedział, tak jakby to le ało na skraju jego wiadomo ci, e czerwie nale y darzy szacunkiem, nigdy obaw ... je li... je li... Potrz sn ł głow . - Te odgłosy musiałyby nie mie rytmu - powiedziała Jessika. - Co? Ach. Tak. Je li b dziemy urywa kroki... piasek sam musi si czasami osuwa . Czerwie nie mog docieka ka dego drobnego d wi ku. Powinni my jednak by w pełni wypocz ci, nim si o to pokusimy. Spojrzał ku klifowi po drugiej stronie, dostrzegaj c upływ czasu w tamtejszych pionowych cieniach. - Za godzin b dzie wita . - Gdzie sp dzimy dzie ? - spytała. Paul odwrócił si , wskazał w lewo.

267

- Urwisko zawraca tam łukiem na północ. Po tym, jak jest po łobione wiatrem, wida , e to ciana nawietrzna. B d w niej szczeliny, w dodatku gł bokie. - Czy nie lepiej ju wyruszy ? - spytała. Wstał, pomógł jej si podnie . - Nabrała dosy sił do zej cia na dół? Chc dotrze jak najbli ej powierzchni pustyni, zanim rozbijemy obóz. - Dosy . Skin ła mu głow , by prowadził. Przez moment bił si z my lami, po czym podniósł sakw , ulokował j sobie na ramionach i skierował si wzdłu urwiska. Gdyby my tylko mieli dryfy - pomy lała Jessika. - Skok na dół stałby si dziecinn igraszk . Lecz dryfy s by mo e kolejn rzecz , jakiej nale y unika w otwartej pustyni. Mo e wabi one czerwie tak. jak to robi tarcze. Dotarli do szeregu opadaj cych półek skalnych; za nimi dostrzegli szczelin z obrysowanym ksi ycowym cieniem wyst pem, który wiódł wzdłu jej wylotu. Paul poprowadził w dół, krocz c ostro nie, ale w po piechu, poniewa wiadomo było, e blask ksi yca nie potrwa JU długo. Schodzili zakosami w wiat pogł biaj cych si coraz bardziej cieni. Zarysy skalnych kształtów rosły wokół nich ku gwiazdom. Szczelina zw ziła si do jakich dziesi ciu metrów szeroko ci na skraju mglistoszarej piaskowej pochylni, która opadała w ciemno . - Mo emy zej ? - wyszeptała Jessika. - Chyba tak. Pomacał stop powierzchni . - Mo emy zjecha - powiedział. - Zjad pierwszy. Czekaj, a usłyszysz, e si zatrzymałem. - Uwa aj - powiedziała. Wszedł na pochyło i lizgaj c si po jej mi kkiej powierzchni zjechał na ubity piach prawie poziomego dna. Miejsce znajdowało si gł boko w ród skalnych cian. Doleciał go odgłos osuwaj cego si piasku. Starał si przebi wzrokiem ciemno na górze, ale mato nie zwaliła go z nóg lawina. Po chwili wszystko ucichło. - Matko? Nie było odpowiedzi. - Matko? Cisn ł sakw , rzucił si w gór zbocza, brn c, grz zn c, rozrzucaj c piach jak op tany.

268

- Matko! - wydyszał. - Matko, gdzie jeste ? Nast pna kaskada piasku spłyn ła na niego z góry, zasypuj c go po biodra. Wyszarpn ł si . Porwało j osuwisko piachu - pomy lał. - Zagrzebało. Musz zachowa spokój i przemy le to starannie. Nie zadusi si od razu. Uło y si w letargu bindu zmniejszaj c zapotrzebowanie na tlen. Wie, e b d j odkopywał. Metod Bene Gesserit, tak jak go nauczyła, Paul u mierzył oszalałe bicie serca, ustawił swój umysł niczym czyst tablic , któr mogło zapisa par ostatnich chwil. Ka de obsuni cie si lawiny rozegrało si powtórnie w jego pami ci jak film, w ułamku sekundy rzeczywistego czasu potrzebnego na przypomnienie. Wkrótce Paul ruszył zakosami w gór stoku, macaj c ostro - nie, dopóki nie znalazł ciany szczeliny, wyrzynaj cej si skalnym łukiem. Zacz ł kopa ostro nie, by nie wywoła kolejnego obsuni cia. Natrafił na r bek tkaniny. Poszedł jej ladem, odgrzebał dło . Delikatnie namacał r k . Odsłonił twarz. - Słyszysz mnie? - wyszeptał. adnej odpowiedzi. Przyspieszył kopanie, uwolnił ramiona. Jessika była bezwładna w jego obj ciach, ale wyczuwał powolny puls. Letarg bindu - powiedział sobie. Odgarn ł piach do bioder, jej r ce zarzucił sobie na pier i poci gn ł j w dół pochyło ci, pocz tkowo powoli, nast pnie coraz pr dzej, czuj c nad sob osuwanie si piasku. Wlókł j coraz szybciej, dysz c z wysiłku i walcz c o utrzymanie si na nogach. Wreszcie wydostał si na twardo ubite dno szczeliny i przewiesiwszy sobie Jessik przez rami pu cił si chwiejnym biegiem. Cały stok osun ł si z dono nym szumem, który odbił si echem wzmocnionym przez skalne ciany. Przystan ł u progu komina wychodz cego na szeregi wydm pustyni jakie trzydzie ci metrów ni ej. Delikatnie zło ył matk na piasku i wypowiedział słowo wyprowadzaj ce z katalepsji. Obudziła si z wolna, oddychaj c coraz gł biej. - Wiedziałam, e mnie znajdziesz - szepn ła. Obejrzał si w gł b szczeliny. - Mo e byłoby lepiej, gdybym nie znalazł. - Paul! - Straciłem sakw - powiedział. - Wszystko pogrzebane pod setk ton piachu... co najmniej. - Wszystko? - Zapas wody, filtrnamiot, wszystko, co si liczy. - Dotkn ł kieszeni. - Mam jeszcze parakompas. - Pomacał szarf na brzuchu. - Nó i lornetk . Mo emy sobie dobrze obejrze miejsce, gdzie umrzemy.

269

W tym momencie sło ce wyszło nad horyzont gdzie z lewej strony za kraw dzi zagł bienia. Na piasku otwartej pustyni rozbłysły kolory. Z kryjówek po ród skał buchn ł chór ptaków. Lecz Jessika widziała jedynie rozpacz w twarzy Paula. Nasyciła swój głos pogard : - Czy tak ci nauczone? - Nie rozumiesz? - spytał. - Wszystko, czego potrzebujemy, eby prze y w tym miejscu, jest pod piachem. - Mnie znalazłe - powiedziała, ale teraz głos jej był łagodny, przekonywaj cy. Paul przykucn ł na pi tach. Po chwili podniósł oczy na nowy stok, wpatruj c si w piasek, oceniaj c jego sypko . - Gdyby udało si unieruchomi mał powierzchni tego zbocza i górne licowanie wykopanego w piasku otworu, mo e zrobiliby my szyb w dół do sakwy. Woda by to załatwiła, ale nie mamy dosy wody na... - Urwał. - Piana - rzekł po chwili. Jessika siedziała jak trusia, staraj c si nie zakłóci nadfunkcjonowania jego mózgu. Paul wyjrzał ku otwartym wydmom, szukaj c i w chem, i wzrokiem, a ustalił kierunek i wtedy skupił uwag na pociemniałej łasze piasku na dole. - Przyprawa - powiedział. - Esencja. Silnie alkaliczna. I mam parakompas. Jego zasilacz działa na kwasie. Jessika siedziała oparta o skał plecami. Paul nie zwracał na ni uwagi; skoczył na nogi i oddalił si po ubitej wiatrem powierzchni osypiska z wylotu rozpadliny do poziomu wydm. Obserwowała, w jaki sposób idzie, zakłócaj c rytm człap...przerwa... człap - człap... szur... przerwa. Nie było w tym adnego rytmu, który dałby zna grasuj cemu czerwiowi, e tutaj porusza si co , co nie nale y do pustyni. Dotarł do łaty przyprawy, nagarn ł jej w poł płaszcza, wrócił do szczeliny. Wysypał przypraw na piasek przed Jessika, przykucn ł i za pomoc czubka no a zabrał si do rozbierania parakompasu. Odczepił pokryw obudowy. Zdj ł szarf , rozło ył na niej cz ci kompasu, wymontował zasilacz. Potem wydostał mechanizm tarczy, zostawiaj c pusty, miseczkowaty pojemnik w obudowie. - B dziesz potrzebował wody - powiedziała Jessika. Si gn ł do wodowodu kołnierza, nabrał łyk, wypluł do miseczki. Je li to si nie powiedzie, ta woda zostanie zmarnowana - pomy lała Jessika. Ale wtedy to i tak nie b dzie miało znaczenia. Paul rozci ł no em zasilacz, wysypał z niego kryształki do wody. Zapieniły si lekko i rozpłyn ły. K tem oka Jessika złowiła ruch ponad głow . Podniosła wzrok i zobaczyła jastrz bie. Zasiadły na obrze ach szczeliny jak na grz dzie, wpatruj c

270

si z góry w lusterko wody. Wielka Macierzy! - pomy lała. One wyczuwaj wod nawet z takiej odległo ci. Paul z powrotem nało ył wieko na parakompas, zostawiaj c otwór po przycisku ponownej nastawy na wylot piany. Wzi wszy zmajstrowany przyrz d w jedn r k , a gar przyprawy w drug , zawrócił w gór rozpadliny badaj c uwarstwienie stoku. Pozbawiony szarfy burnus falował na nim łagodnie. Przebrn ł cz pochyło ci, wyrzucaj c spod nóg stru ki piasku, strumienie pyłu. Niebawem zatrzymał si , wcisn ł szczypt przyprawy w parakompas, potrz sn ł korpusem przyrz du. Z otworu po przycisku wykipiała zielona piana. Paul skierował j na stok, zrosił na nim niewielk grobl i nog zacz ł odrzuca piasek poni ej, równie utwardzaj c go pian . Jessika stan ła w dole pod nim. - Pomóc ci? - zawołała. - Wła i kop - odparł. - Mamy do przebycia około trzech metrów. Wszystko zawi nie wtedy na włosku. Piana przestała bucha z przyrz du. - Szybko. Nie wiadomo, jak długo ta piana utrzyma piasek. Jessika dobrn ła do Paula, który tymczasem wsiał nast pn szczypt przyprawy w otwór i potrz sn ł obudow parakompasu. Znowu wykipiała piana. Paul stawiał zapor z piany, za Jessika kopała r kami, odrzucaj c piach w dół zbocza. - Jak gł boko? - wysapała. - Około trzech metrów. I jedynie w przybli eniu potrafi okre li poło enie, by mo e trzeba b dzie poszerza t dziur . Odst pił o krok, lizgaj c si w sypkim piasku. - Kop uko nie do tyłu. Nie schod pionowo w dół. Jessika usłuchała. Z wolna pogł biła wyrobisko, dochodz c do poziomu dna basenu, ci gle nie napotykaj c ladu sakwy. Czy bym si przeliczył? - pomy lał Paul. To przecie ja pocz tkowo wpadłem w panik , ja popełniłem bł d. Czy by to nadwer yło moje zdolno ci? Jessika wyprostowała si na dnie jamy i otarła policzek unurzan w pianie dłoni . Spojrzeli sobie w oczy. - Wy ej od czoła - powiedział Paul. - Delikatnie teraz.

271

Doło ył kolejn szczypt przyprawy do pojemnika, wypu cił gejzer piany wokół dłoni Jessiki, łobi cych pionow cian od góry upadowej wyrobiska. Za drugim razem jej dłonie napotkały co twardego. Powoli odgrzebała kawałek rzemienia z plastikow sprz czk . - Nie porusz tego ani na włos - odezwał si Paul niemal szeptem. - Sko czyła si nam piana. Jessika podniosła na niego oczy, jedn r k trzymaj c pasek. Paul rzucił bezu yteczny parakompas na dno basenu. I! - Daj mi drug r k - powiedział. - Teraz słuchaj uwa nie. Odci gn ci na bok na doln cian . Nie wypu tego paska. Ze szczytu niewiele ju si osypie. Stok si ustabilizował. Postaram si jedynie utrzyma twoj głow ponad piaskiem. Jak ta jama si wypełni, odkopiemy ci i wyci gniemy sakw . - Rozumiem - powiedziała. - Gotowa? - Gotowa. Zacisn ła palce ha rzemieniu. Jednym szarpni ciem Paul wydobył j z jamy do połowy i przytrzymał z głow górze, gdy tymczasem zapora piany pu ciła i piach osypał si w dół. Kiedy si uspokoiło, Jessika tkwiła po pas w piasku, z lew r k przysypan do barku, z brod na kraju burnusa Paula dla osłony. Napr one rami bolało. - Mam go nadal - powiedziała. Powolutku Paul wcisn ł dło w piach koło niej, odnalazł rzemie . - Razem - powiedział. - Równomiernie, eby nie urwa . Jeszcze troch piasku osypało si w dół, kiedy ci gn li sakw . Gdy rzemie znalazł si na powierzchni, Paul pu cił go i wydobył matk z piasku. Wtedy ci gn c wspólnie sakw w dół zbocza wyrwali j z matni. Po chwili stali na dnie szczeliny trzymaj c sakw z obu stron. Paul spojrzał na matk . Miała twarz i burnus usmarowane pian . Po wyschni ciu piany oblepił te miejsca pianek. Wygl dała niczym po bitwie na piguły z mokrego, zielonego piachu. - Strasznie si upaprała - powiedział. - Ty te nie jeste zbyt liczny. Wybuchn li miechem, lecz szybko spowa nieli. - To si nie powinno było zdarzy - powiedział Paul. - Byłem nieostro ny. Wzruszyła ramionami, czuj c, jak zlepiony piach odpada z jej płaszcza.

272

- Rozbij namiot - powiedział. - Lepiej zrzu płaszcz i wytrzep go. Odszedł zabieraj c sakw . Jessika przytakn ła głow , nagle zbyt zm czona, by odpowiedzie . - W skale s otwory kotwiczne - odezwał si Paul. - Kto tu obozował przed nami. Czemu nie? - pomy lała otrzepuj c płaszcz. - Miejsce jest odpowiednie: w gł bi skalnych cian i naprzeciwko drugiego klifu, oddalonego o jakie cztery kilometry, wystarczaj co wzniesione nad pustyni , aby nie zagra ał czerw, i wystarczaj co blisko, by był łatwy dost p do przyprawy. Odwróciwszy si zobaczyła, e Paul ustawił ju namiot, którego wysklepiona o ebrowaniem czasza stopiła si ze cianami skalnej szczeliny. Paul wysun ł si przed ni i podniósł lornet do oczu. Szybkim obrotem wyregulował wewn trzne ci nienie i zogniskował soczewki olejowe na przeciwległym urwisku, strzelaj cym złocistym br zem w jasno ci poranka po drugiej stronie otwartego piasku. Jessika przygl dała si , jak studiuje apokaliptyczny pejza , zapuszczaj c wzrok w piaskowe rzeki i kaniony. - Tam co ro nie - powiedział. Jessika znalazła zapasow lornetk w sakwie przy namiocie i stan ła koło Paula. - Tam - wskazał jedn r k , w drugiej trzymaj c lornetk . - Saguaro - stwierdziła. - Mizerota. - Mo e w pobli u s ludzie - rzekł Paul. - To mog by pozostało ci po botanicznej stacji do wiadczalnej - zauwa yła. - To jest spory kawałek na południe w gł b pustyni - powiedział. Opu cił lornetk i podrapał si pod owiewk filtru, uprzytamniaj c sobie, jak suche s jego wargi, odczuwaj c pyłowy posmak łaknienia w ustach. - To miejsce pachnie mi Fremenami - powiedział. - Sk d pewno , e oni b d przyja nie usposobieni? - zapytała. - Kynes obiecał ich pomoc. Ale w ludziach tej pustyni jest rozpacz - pomy lała. - Sama jej dzi zakosztowałam. Zrozpaczeni ludzie mog nas zabi dla naszej wody. Zamkn ła oczy i na przekór temu pustkowiu wyczarowała w my li obraz Kaladanu. Ongi na Kaladanie odbyła si wycieczka: Jessika zobaczyła siebie z ksi ciem Leto, przed urodzeniem Paula. Przelatywali nad południowymi d unglami, ponad rozkrzyczanym listowiem dzikich chaszczy i ry owymi polami

273

delt. I patrzyli na mrówcze szeregi w ród zielono ci - gromady ludzi d wigaj cych na ramionach ładunki za pomoc dr gów dryfopławnych. I na białe płatki trójkadłubowych dau w morskich odnogach. Wszystko to znikło. Jessika otworzyła oczy na bezruch pustyni, na wzrastaj cy upał dnia. W dali na otwartym piasku niezmordowane demony aru zaczynały rozhu tywa wibracje powietrza. Miała wra enie, e przeciwległ cian skał ogl da przez marne szkło. Kaskada piasku zasłoniła wylot szczeliny efemeryczn kurtyn . Piasek leciał z sykiem, tr cany przez podmuchy rannej bryzy i przez Jastrz bie, które zacz ły wzbija si ze szczytu urwiska. Deszcz piasku ustał, ale nadal słyszała jego syk. Wzmagał si , rozlegał d wi kiem nigdy nie zapomnianym dla kogo , kto go cho by raz usłyszał. - Czerw - szepn ł Paul. Nadszedł od prawej strony w swym niedbałym majestacie, przy którym wszystko bladło. Wyniosły kopiec piasku przecinał wydmy w polu widzenia ludzi. Spi trzone wysoko czoło kopca rozchodziło si w pylistych odkosach jak fala dziobowa na wodzie. Znikł nagle, uchodz c w lewo. D wi k przycichł, zamarł. - Widywałem fregaty kosmiczne, które były mniejsze - szepn ł Paul. Kiwn ła głow , nie odwracaj c spojrzenia od pustyni. Po przej ciu czerwia pozostała zwodnicza pustka. Rozlewała si w trudn do zniesienia niesko czono , wabi ca pod nieboskłon. - Po odpoczynku - powiedziała Jessika - wrócimy do twoich nauk. Pohamował nagł zło . - Matko, nie s dzisz, e mo emy si obej

bez...

- Dzi wpadłe w popłoch - powiedziała, by mo e lepiej ode mnie znasz swój umysł i unerwienie bindu, lecz wiele jeszcze musisz si nauczy o muskulaturze prana twojego ciała. Ciało czasami robi rzeczy samo z siebie, Paul, co mog ci udowodni . Musisz nauczy si panowa nad ka dym jego mi niem, ka dym włóknem. Potrzebujesz powtórki z dłoni. Zaczniemy od mi ni palców, ci gien dłoni i wra liwo ci opuszków. Chod ju do namiotu - dodała odchodz c. Zgi ł palce lewej r ki obserwuj c, jak matka wczołguje si przez zwieracz, pewien, e nie potrafi jej odwie od tego postanowienia.., e musi ust pi . Cokolwiek ze mn uczyniono, bior w tym udział - pomy lał. - Powtórka z dłoni! Zerkn ł na swoj dło . Jak e mizernie si prezentowała w porównaniu z takimi stworzeniami, jak czerw.

274

Rozdział 28 Pochodzimy z Kaladanu - rajskiego wiata dla naszych form ycia. Na Kaladanie nie było potrzeby tworzenia raju dla ciała ani raju dla umysłu - wystarczyło popatrze dokoła na otaczaj c nas rzeczywisto , I zapłacili my cen . jaka ludzie zawsze płac za osi gni cie raju w yciu doczesnym - zniewie cieli my, utracili my pazur. z "Muad'Dib: "Rozmowy"pióra ksi niczki Irulan - Wi c to ty jeste ten sławny Gurney Halleck - rzekł m czyzna. Halleck stał i przez okr gły podziemny gabinet mierzył spojrzeniem siedz cego za metalowym biurkiem przemytnika. M czyzna nosił freme skie szaty i miał oczy na poły zaci gni te bł kitem, wskazuj ce na obecno produktów spoza tej planety w jego po ywieniu. Gabinet stanowił replik głównej sterowni fregaty kosmicznej - trzydziestostopniowy łuk ciany zajmowały telekomunikatory i ekran, z przyległymi do nich bateriami zdalnych zabezpiecze i odpalania, za łuku wypełniało biurko wyprowadzone ze ciany bezpo rednio. pozostał cz - Jestem Staban Tuek, syn Esmara Tueka - rzekł przemytnik. - Wi c to tobie winien jestem podzi kowanie za okazan nam pomoc powiedział Halleck. - Aaach, wdzi czno

- stwierdził przemytnik. - Siadaj.

Ze ciany wysun ł si niski fotel lotniczy i Halleck, wiadom swego zm czenia, opadł na z westchnieniem. W ciemnej talu koło przemytnika widział teraz własne odbicie i z ponur min przypatrzył si bruzdom utrudzenia na swej kanciastej twarzy. Blizna od krwawinu na jego brodzie skr ciła si przy tym ponurym grymasie. Halleck odwrócił twarz od swego odbicia i utkwił spojrzenie w Tueku. Dostrzegał teraz rodzinne podobie stwo w przemytniku - krzaczaste, obwisłe brwi oraz powierzchnie policzków i nosa jak wyciosane z kamienia. - Wasi ludzie mówi , e twój ojciec nie yje, zabity przez Harkonnenów powiedział Halleck. - Przez Harkonnenów albo przez zdrajc spo ród waszych ludzi - odparł Tuek. W gniewie Halleck zapomniał o zm czeniu. Wyprostował si . - Czy mo esz wymieni imi zdrajcy? - zapytał. - Nie mamy pewno ci. - Thufir Hawat podejrzewał lady Jessik . - Aaach, wied ma Bene Gesserit.., by mo e. Lecz Hawat jest teraz je cem Harkonnenów.

275

- Słyszałem - Halleck wci gn ł gł boko powietrze. - Wydaje si , e przed nami niemało jeszcze krwi do przelania. - Nie zrobimy niczego, co zwróci na nas uwag - powiedział Tuek. Halleck zesztywniał. - Ale... - Tobie i tym twoim ludziom, których uratowali my, ofiarujemy azyl w ród nas - powiedział Tuek. - Mówisz o wdzi czno ci. Doskonale, odpracuj tu swój dług. Zawsze znajdziemy zaj cie dla dobrych ludzi. Jednak e zabijemy was z miejsca, gdyby cie uczynili najmniejszy wrogi ruch przeciwko Harkonnenom. - Ale oni zabili twego ojca, człowieku! - By mo e. Je li nawet tak, oto odpowied mego ojca tym, którzy działaj bez zastanowienia: "Kamie jest ci ki i piasek ma ci ar, ale ci szy od nich obu jest gniew głupca". - Zatem nie zamierzasz kiwn Halleck.

palcem w tej sprawie? - zapytał szyderczo

- Tego nie słyszałe z moich ust. Mówi jedynie, e b d chronił nasz kontrakt z Gildi . Gildia wymaga Od nas ostro nej gry. S inne sposoby zniszczenia wroga. - Aaaaach! - Istotnie ach. Je li masz ochot tropi czarownic , droga wolna. Ale ostrzegam, e prawdopodobnie si spó niłe ... a my w tpimy, czy ona jest t osob , której szukasz, tak czy owak. - Hawat rzadko si mylił. - Dał si wzi

do niewoli Harkonnenom.

- My lisz, e o n jest zdrajc ? Tuek wzruszył ramionami. - To s jałowe rozwa ania. My limy, e czarownica nie yje. Przynajmniej tak s dz Harkonnenowie. - Wiesz bardzo du o o Harkonnenach. - Aluzje i niedomówienia... plotki i domysły. - Jest nas siedemdziesi ciu czterech ludzi - powiedział Halleck. - Je li rzeczywi cie chcesz, by my si do ciebie zaci gn li, musisz wierzy w mier naszego ksi cia. - Widziano jego ciało.

276

- A chłopca tak e... młodego panieza Paula? - Halleck próbował przełkn lin , ale miał grud w gardle. - Według ostatniej wiadomo ci, jak otrzymali my, zagin ł wraz ze swoj matk w pustynnym samumie. Najprawdopodobniej nigdy nie odnajd si ... cho by ich ko ci. - Wi c czarownica nie yje... wszyscy zgin li. Tuek kiwn ł głow . - I Bestia Rabban, jak mówi , powróci do władzy na Diunie. - Hrabia Rabban z Lankiveil? - Tak. Halleck potrzebował czasu na opanowanie zalewaj cej go fali krwi, która groziła apopleksj z w ciekło ci. Dyszał ci ko. - Mam prywatne porachunki z Rabbanem. Jestem mu winien za... ycie mojej rodziny... - potarł blizn na brodzie - ... i za to... - Nie załatwia si porachunków przedwcze nie, wszystko stawiaj c na jedn kart - rzekł Tuek. Spochmurniał ledz c gr mi ni na szcz ce Hallecka, nagł skryto w przysłoni tych powiekami oczach tego m czyzny. - Wiem... wiem... - Halleck odetchn ł gł boko. - Ty i twoi ludzie mo ecie słu c u nas zarobi sobie na przelot z Arrakis. Jest wiele miejsc do... - Zwalniam swoich ludzi z wszelkiej zale no ci ode mnie, niech decyduj sami. Skoro Rabban jest tutaj... ja zostaj . - Nie jestem pewien, czy yczymy sobie, eby został, widz c twój stan - ducha. Halleck przeszył przemytnika spojrzeniem. - W tpisz w moje słowo? - Nie - e - e... - Ocaliłe mnie od Harkonnenów. lubowałem wierno ksi ciu Leto z nie wi kszego powodu. Zostan tu na Arrakis - z wami... albo z Fremenami. - Czy wypowiedziana, czy nie, my l realnie istnieje i ma swoj moc - powiedział Tuek. - Mógłby si przekona , e linia mi dzy yciem a mierci jest zbyt cienka i zbyt ulotna w ród Fremenów. Halleck przymkn ł na chwil oczy czuj c, jak ogarnia go znu enie.

277

- "Gdzie jest Pan, który powiedzie nas przez ziemi pusty i otchłani?" zamruczał. - Zd aj powoli, a dzie twej zemsty nadejdzie - powiedział Tuek. - Po piech jest wymysłem szejtana. Ucisz sw rozpacz - po to mamy rozrywki; trzy s rzeczy, które nios ulg sercu: woda, ziele trawy i uroda kobiety. Halleck otworzył oczy. - Wolałbym kału krwi Rabbana Harkonnena u swych stóp. - Wpił si spojrzeniem w Tueka. - My lisz, e taki dzie nadejdzie? - Niewiele mam wspólnego z tym, jakie powitasz jutro, Gurneyu Haljecku. Mog ci tylko dopomóc powita dzie dzisiejszy. - Przyjmuj zatem t pomoc i zostaj a? do dnia, w którym rozka esz mi pom ci twego ojca i wszystkich innych, którzy... - Posłuchaj mnie, m u walki - powiedział Tuek. wychylił si do przodu nad biurkiem: barki miał na jednym poziomie z uszami, w oczach zawzi to . Twarz przemytnika upodobniła si nagle do zwietrzałej skały. - Wod mojego ojca... t odkupi swoim własnym ostrzem. Halleck nie odrywał od niego oczu. W tym momencie przemytnik przypominał mu ksi cia Leto: przywódca ludzi, odwa ny, pewny swej pozycji i swego powołania, był jak ksi ... przed Arrakis. - Czy chcesz wsparcia mojego ostrza? - zapytał Halleck. Tuek odchylił si do tyłu, rozlu nił, w milczeniu przypatruj c si Halleckowi. - Czy uwa asz mnie za m a walki? - nalegał Halleck. - Tylko ty jeden z adiutantów ksi cia uszedłe z yciem - powiedział Tuek. - Siła twego wroga była przytłaczaj ca, ty jednak ugi łe si , aby zwyci y ... pokonałe go w taki sposób, jak my pokonujemy Arrakis. - Co prosz ? - yjemy tutaj na łasce tej planety, Gurneyu Hallecku - powiedział Tuek. Arrakis jest naszym wrogiem. - Starczy jeden wróg naraz, czy nie tak? - Wła nie tak. - Czy tak wła nie radz sobie Fremeni? - By mo e.

278

- Powiedziałe , e ycie z Fremenami mo e si dla mnie okaza zbyt twarde. yj w pustyni, pod gołym niebem, czy to dlatego? - Któ wie, gdzie yj Fremeni? Dla nas Płaskowy Centralny jest ziemi niczyj . Ale ja chciałbym porozmawia raczej o... - Mówi , e Gildia rzadko wytycza szlaki przyprawowych lichtug ponad pustyni - rzekł Halleck. - Ale kr pogłoski, e tu i ówdzie - wida skrawki zieleni, je li si wie, gdzie patrze . - Pogłoski! - skrzywił si Tuek. - Chciałby teraz wybiera mi dzy mn a Fremenami? Jeste my poniek d bezpieczni, mamy własn , wykut w skale sicz, swoje ukryte baseny. yjemy yciem ludzi cywilizowanych. Fremeni to par band obszarpa ców, których my zatrudniamy jako poszukiwaczy przyprawy. - Ale oni umiej zabija Harkonnenów. - A chcesz zna rezultat? Nawet w tej chwili poluje si na nich jak na zwierz ta - z rusznicami laserowymi, bo nie maj tarcz. S poddawani eksterminacji. Dlaczego? Bo zabijali Harkonnenów. - Czy rzeczywi cie zabijali Harkonnenów? - spytał Halleck. - Co masz na my li?. - Nie słyszałe , e z Harkonnenami byli przypuszczalnie sardaukarzy? - Znowu pogłoski. - Jednak pogrom nie jest w stylu Harkonnenów. Pogrom jest marnotrawstwem. - Wierz w to, co widz na własne oczy - powiedział Tuek. - Zdecyduj si , m u walki. Ja albo Fremeni. Zapewniam ci azyl i szans przelania krwi, której obaj łakniemy. Mo esz by lego pewien. Fremeni ofiarowuj ci jedynie ycie ciganej zwierzyny. Halleck wahał si , wyczuwaj c m dro i współczucie w słowach Tueka. jednak co go gryzło z zupełnie niezrozumiałego powodu. - Zaufaj własnemu rozumowi - rzekł Tuek. - Czyje decyzje ocaliły twój oddział z bitwy? Twoje. Decyduj. - Tak musi by - powiedział Halleck. - Ksi

279

i jego syn nie yj ?

- Tak uwa aj Harkonnenowie. Je eli chodzi o tego rodzaju sprawy, skłonny jestem ufa Harkonnenom. - Ponury u miech zago cił na ustach Tueka. - I tu by si mniej wi cej ko czyło moje całe do nich zaufanie. - Zatem musi tak by - powtórzył Halleck. Wyci gn ł praw r k w tradycyjnym ge cie, dłoni do góry i z kciukiem płasko na niej zło onym. - Oddaj ci mój miecz. - Przyjmuj . - Chcesz, .bym nakłonił mych ludzi? - A pozwoliłby im na samodzieln decyzj ? - Szli za mn a dot d, lecz wi kszo urodziła si na Kaladani . Arrakis nie jest taka, jak j sobie wyobra ali. Tu stracili wszystko prócz ycia. Wolałbym, eby decydowali sami za siebie. - Nie czas teraz na twoje wahanie - powiedział Tuek. - Doszli za tob a tutaj. - Potrzebujesz ich? - Zawsze znajdziemy miejsce dla do wiadczonych wojowników... w tych dniach bardziej ni kiedykolwiek. - Przyj łe mój miecz. yczysz sobie, ebym wpłyn ł na nich? - My l , e oni sami pójd za tob , Gurneyu Hallecku. - Oby tak było. - Oby. - Mog wi c sam o tym zadecydowa ? - Mo esz sam zadecydowa . Halleck podniósł si z krzesła, czuj c, jak wiele z jego zapasu sił poszło na ten mizerny wysiłek, by stan na nogi. - Na razie rozejrz si po ich kwaterach i zbadam nastroje. - Porozum si z moim kwatermistrzem - rzekł Tuek. - Nazywa si Drisq. Powiedz mu, e ycz sobie, by okazał wam jak najdalej posuni t go cinno . Przyjd do ciebie... niebawem. Najpierw musz wyekspediowa par transportów przyprawy. - Szcz cie u miecha si wsz dzie - rzekł Halleck.

280

- Wsz dzie - powiedział Tuek. - Niespokojne czasy, to wyj tkowa okazja w naszych sprawach. Halleck skłonił głow , za sob usłyszał lekki szmer i wyczuł pr d powietrza, gdy rozwarła si na o cie furta luzy. Odwrócił si i zanurkowawszy przez ni opu cił gabinet. Znalazł si w sali ogólnej, do której adiutanci Tueka wprowadzili go uprzednio wraz z lud mi, było to długie i w skie pomieszczenie, wyciosane w litej skale, a jego gładkie powierzchnie zdradzały działanie lanc laserowych. Sufit strzelał dostatecznie wysoko, by przedłu y naturalny łuk skalnego sklepienia i przepu ci wewn trzne pr dy konwekcyjne powietrza. Wzdłu cian znajdowały si stojaki na bro i szafki. Nie bez dumy Halleck zauwa ył, e ci z jego ludzi, którzy byli nadal zdolni utrzyma si na nogach, stoj , e znu enie i kl ska ich nie załamały. Medycy przemytników kr cili si mi dzy nimi, opatruj c rannych. Ci ko rannych zebrano w jednym miejscu w gł bi po lewej stronie, a przy ka dym czuwał atrydzki towarzysz broni. Atrydzkie wyszkolenie: "Troszczymy si o swoich", przetrwało w nich jak rdze rodzimej skały - zauwa ył Halleck. Jeden z jego poruczników wyst pił do przodu z dziewi ciostrunow baliset Hallecka. Zasalutował. - Sir, tutejsi medycy mówi , e nie ma nadziei dla Mattaiego. Oni tu nie posiadaj banku ko ci ani narz dów Jedynie rodki polowe. Mattai nie prze yje, mówi , ale on ma pro b do ciebie. - Jak ? - Mattai prosi o pie , by łatwiej mu było odej , sir. Mówi, e b dziesz wiedział, o któr chodzi... do cz sto prosił ci o ni . - Porucznik przełkn ł. - To pie zwana "Ma luba", sir. Gdyby ... - Wiem. Halleck wzi ł baliset , wyłuskał wieloczynno ciowe piórko z zacisku na gryfie. Dobył cichy akord z instrumentu; stwierdził, e kto go ju nastroił. Oczy go paliły, ale wyrzucił to ze swych my li, kiedy szedł przed siebie wygrywaj c melodi i zmuszaj c si do swobodnego u miechu. Medyk przemytników i paru jego ludzi pochylali si nad noszami, kiedy Halleck podszedł, który z ludzi zacz ł cichutko piewa , z łatwo ci wpadaj c w rytm. Ma luba stoi w oknie, piersiami dotyka szkła. Sło ce purpur płonie, złoci jej r ce na łonie. Zabierz mnie, Zabierz w ramiona, luba ma. We mnie, We w swe ramiona, luba ma.

281

piewak sko czył, wyci gn ł obanda owan r k i zamkn ł powieki m czy nie na noszach. Halleck dobył ostatni, cichy akord z balisety i pomy lał: Teraz jest nas siedemdziesi ciu trzech.

282

Rozdział 29 Wielu ludziom trudno zrozumie ycie rodzinne "ochronki" królewskiej, jednak spróbuje naszkicowa je wam skrótowo. Mój ojciec miał, jak s dz , jednego tylko prawdziwego przyjaciela, był nim hrabia Hasimir Fenring, eunuch genetyczny i jeden z najgro niejszych rycerzy w Imperium. Hrabia, wytworny, acz szpetny człowieczek, pewnego dnia sprowadził now niewolnic - konkubin memu ojcu, a ja zostałam przez matk wysłana na przeszpiegi. Wszystkie szpiegowały my ojca tytułem samoobrony. adna z niewolnic - konkubin, na jakie mu zezwalał traktat Bene Gesserit z Gildi , nie mogła, rzecz jasna, zrodzi królewskiego nast pcy, lecz intrygi były bezustanne i nu ce w swej monotonii. Osi gn ły my biegło , moja matka, siostry i ja równie , w unikaniu najprzemy lniejszych narz dzi mierci. To, co powiem, mo e wydawa si straszne, ale wcale nie jestem pewna, czy mój ojciec nie przykładał r ki do tych wszystkich zamachów. Rodzina królewska to jednak zupełnie inna rodzina. Zatem wyobra my sobie t now niewolnic - konkubin , rudowłos jak mój ojciec, wiotk i zgrabn , o mi niach akrobatki, najwyra niej przeszkolon w neuro kuszeniu. Mój ojciec przypatrywał si jej przez długi czas, gdy pozowała przed nim naga. Wreszcie rzekł: "Jest zbyt pi kna. Oszcz dzimy j na podarunek". Nie macie poj cia, jak wielk konsternacj ta pow ci gliwo wywołała w "ochronce" królewskiej. W ko cu finezja i samokontrola stanowiły miertelne zagro enie dla nas wszystkich. "W domu mojego ojca"pióra ksi niczki Irulan Pó nym popołudniem Paul stał przed filtrnamiotem. Szczelin , w której rozbił obóz, zalegał gł boki cie . Spogl daj c ponad otwartym piaskiem na odległ cian skaln zastanawiał si , czy powinien obudzi matk pi c w namiocie. Fałdy wydm rozchodziły si wokół ich kryjówki jedna za drug . Rzucały g ste cienie z dala od zachodz cego sło ca, tak czarne, jakby były odpryskami nocy. Có za monotonia! Jego duch szybował poszukuj c jakiej wysoko ci w tym pejza u. Lecz nie znajdował adnego zdecydowanego pionu w wyjałowionym upałem powietrzu a po horyzont, adnego kwiecia, adnego łagodnego kołysania znacz cego przyj cie bryzy... tylko wydmy i tamto oddalone urwisko pod niebem z wybłyszczonego srebrobł kitu. A je eli tam po drugiej stronie nie ma adnej opuszczonej stacji badawczej? my lał. - Je eli nie ma tam w ogóle Fremenów, a te ro liny wyrosły sobie przypadkiem? Jessika obudziła si i obróciła na plecy; przez przezroczyst burt zerkn ła z ukosa na Paula. Stał odwrócony do niej tyłem i co w jego postawie przypominało Jessice ksi cia. Poczuła w sobie otchła wzbieraj cej rozpaczy i odwróciła spojrzenie. Niebawem przysposobiła swój filtrfrak, od wie yła si wod z

283

namiotowych kieszeni łownych i wypełzła na dwór, by rozprostowa ko ci i wypłoszy sen z ciała. Nie odwracaj c si Paul powiedział: - Dziwn rado ci napełnia mnie spokój tego miejsca. Jak e dostraja si umysł do rodowiska - pomy lała. I przypomniał jej si aksjomat Bene Gesserit: "Pod presj umysł mo e pój w jednym z dwóch kierunków: pozytywnym lub negatywnym, w przód lub wstecz. Przedstawcie to sobie jak widmo, którego ekstremami s nie wiadomo na negatywnym kra cu i nad wiadomo na kra cu pozytywnym. Ku któremu z nich umysł skłoni si pod naporem, w znacznej mierze zale y od wyszkolenia". - ycie tutaj mogłoby by dobre - powiedział Paul. Próbowała zobaczy pustyni jego oczami, usiłuj c uchwyci niedogodno ci b d ce powszednim obliczem tej planety i zastanowi si , jakie te warianty przyszło ci mign ły przed Paulem. Tutaj mo na znale odosobnienie - my lała bez obawy, e kto stoi za plecami, bez strachu przed my liwym. Wysun wszy si przed Paula podniosła do oczu lornet , nastawiła soczewki olejowe i zbadała skalny bastion po drugiej stronie. Tak, saguaro w wyschłych ło yskach potoków oraz inne kolczaste porosty... a w ród cieni rogo a niskich zielono ółtych traw. - Zwin obozowisko - rzekł Paul. Kiwn wszy głow Jessika zbli yła si do wylotu szczeliny, sk d mogła ogarn wzrokiem pustyni , i skierowała lornetk w lewo. Solna panew rozjarzyła si tam biel z domieszk brudnego br zu na obrze ach - pole bieli tu, gdzie biel jest mierci . Ale panew mówiła o czym jeszcze: o wodzie, kiedy przez t roziskrzon biel toczyły si wody. Opu ciła lornetk i dopi ła burnus, chwil nasłuchiwała odgłosów krz taniny Paula. Sło ce opadło ni ej. W poprzek solnej panwi legły cienie. Spoza zachodniego horyzontu rozeszły si linie rozkrzyczanej barwy. Barwa skupiła si w ciemny paluch obmacuj cy piaski. Rozpełzły si cienie koloru w gla i rz sisty opad nocy zatopił pustyni . Gwiazdy! Wpatrywała si w nie z zadart głow , wyczuwaj c zbli anie si Paula, który po chwili stan ł koło niej. Pustynna noc zogniskowała si ku górze sprawiaj c wra enie, e ulatuje do gwiazd. Ci ar dnia ust pił. Przelotny podmuch uderzył ich w twarze. - Niebawem wzejdzie pierwszy ksi yc - zauwa ył Paul. - Sakwa gotowa. Ustawiłem dudnik.

284

Mogliby my zagin na zawsze w tym przedsionku piekła - pomy lała Jessika. I nikt by si nie dowiedział. Wiatr nocy sypał stru kami piasku, które muskały jej twarz, i przynosił wo cynamonu: kaskada zapachów w ciemno ci. - Pow chaj tylko - odezwał si Paul. - Czuj t wo nawet przez filtr - powiedziała. - Bogactwo. Ale czy zapewni nam wod ? - Wskazała na drug stron basenu. - Nie ma tam sztucznych wiateł. - Fremeni b d si kryli w siczy za tamtymi skałami - odparł. Srebrny róg wychyn ł na prawo od nich ponad horyzont: pierwszy ksi yc. Wzniósł si ukazuj c oczom wyra ny wizerunek dłoni na swej powierzchni. Jessika zapatrzyła si w objawion w po wiacie biał srebrzysto piasku. - Dudnik osadziłem w najdalszym zak tku szczeliny - oznajmił Paul. - Jak zapal jego lont, zostanie nam trzydzie ci minut. - Trzydzie ci minut? - Nim zacznie przyzywa ... czerwia. - Och! Jestem gotowa do drogi. Odszedł; słyszała, jak posuwa si ? powrotem w gł b szczeliny. Noc jest tunelem - pomy lała - szczelin w jutro... o ile pisane nam jakie jutro. Potrz sn ła głow . - Sk d si u mnie wzi ły takie czarne my li? Z moim wyszkoleniem sta mnie na wi cej. Wrócił Paul, podj ł sakw t ruszył przodem w dół do pierwszej wydmy, gdzie przystan ł nasłuchuj c, a dogoniła go matka. Słyszał jej ciche nadej cie i oboj tne ziarnko po ziarnku - kapanie d wi ku: prywatny kod pustyni głosz cy jej własn miar bezpiecze stwa. - Musimy i nierytmicznie - rzekł Paul i przywołał wspomnienie ludzi przemierzaj cych piaski... zarówno z obrazów przyszło ci, jak i rzeczywiste. Zobacz, jak ja to robi - powiedział. - Tak Fremeni chodz po piasku. Wyszedł na stok nawietrzny i powłócz c nogami ruszył łukiem wydmy. Jessika obserwowała pierwsze dziesi kroków Paula, nim pod yła za nim na laduj c te ruchy. Dostrzegała ich sens: to musi brzmie Jak naturalne przemieszczanie si piasku... jak wiatr. Lecz mi nie buntów - iły si przeciwko temu nienaturalnemu, łamanemu rytmowi: człap... szur... szur... człap... człap... stop... szur... człap. Czas rozsnuł si wokół nich. Skalna ciana jakby si nie przybli ała. T za plecami nadal sterczała pod niebo. Łup! Łup! Łup! Łup! To b bnienie dochodziło z urwiska za ich plecami.

285

- Dudnik - sykn ł Paul. Łomotanie nie ustawało, a z trudem zacz ło im przychodzi unikanie tego rytmu we własnych krokach. Łup... łup... łup... łup... Posuwali si w zalanej ksi ycowym blaskiem misie wstrz sanej owym głuchym dudnieniem. W dół i w gór przez osypuj ce si wydmy: człap... szur... stop... człap. Po groszkowym piasku tocz cym si pod ich stopami: szur... stop... stop... człap. I przez cały czas ich uszy nasłuchiwały pewnego niepowtarzalnego szmeru. D wi k ten rozpocz ł si tak cicho, e kiedy ich doleciał, zagłuszali go szuraniem nóg. Ale narastał... coraz gło niejszy... od zachodu. Łup... łup... łup... łup... - walił dudnik. Syk wypełniał noc za nimi. Maszeruj c odwrócili głowy i ujrzeli kopiec poluj cego czerwia. - Id dalej - wyszeptał Paul. - Nie ogl daj si . Zgrzytliwy odgłos furii buchn ł z opuszczonych przez nich skalnych cieni. Młóc ca lawina hałasu. - Id dalej - powtórzył Paul. Dostrzegł, e osi gn li nie oznaczony punkt, w którym dwie skalne ciany jedna przed, a druga za nimi - wydawały si jednakowo odległe. I ci gle za ich plecami owo chłostanie, w ciekłe darcie skał przenikało noc. Posuwali si dalej i dalej, i dalej... Mi nie osi gn ły stan mechanicznego bólu, który zdawał si nie mie ko ca, lecz Paul zauwa ył, e skarpa marze wystrzeliła wy ej przed nimi. Jessika poruszała si w pró ni własnej koncentracji, ze wiadomo ci , e wył cznie siła woli podtrzymuje jej kroki. Sucho w ustach sprawiała ból, ale odgłosy z tyłu rozwiewały wszelk nadziej na postój i łyk z kieszeni łownych filtrfraka. Łup... łup... Kolejny wybuch szału i dudnik zamilkł. Cisza! - Szybciej - wyszeptał Paul. Kiwn ła głow wiedz c, e on nie widzi tego gestu, jednak musiała potwierdzi sama sobie jakim działaniem, e trzeba za da jeszcze wi cej od obci onych ju do ostatnich granie mi ni... Skalna ciana obiecuj ca schronienie wyrosła przed nimi mi dzy gwiazdami i Paul dostrzegł płask łach piasku ci gn c si u jej podnó a. Wszedł na ni , potkn ł si ze zm czenia, odruchowo wystawił nog , by złapa równowag . Rezonuj ce dudnienie zatrz sło piaskiem wokoło. Paul zatoczył si dwa kroki w bok. Buum! Bumm! - Graj cy piasek! - zasyczała Jessika.

286

Paul odzyskał równowag . Rozbieganym spojrzeniem omiótł piasek pod nogami i skalne urwisko mo e dwie cie metrów dalej. Za plecami usłyszał syk: jakby wiatru, jak wezbranej fali - tam, gdzie wody nie było. - Biegiem! - krzykn ła Jessika. - Biegiem, Paul! Pobiegli. B bnienie grzmiało pod ich stopami. Wkrótce wypadli na wir. Bieg przyniósł chwilow ulg mi niom, zbolałym od obcej im, nierytmicznej pracy. To była akcja, która nie wymagała udziału rozumu. Wystarczył rytm. Lecz piasek i wir wi ziły stopy, za syczenie nadci gaj cego czerwia narastało wokół nich jak burza. Jessika upadła na kolana. Jedyne, o czym mogła my le , to było wyczerpanie i d wi k, i przera enie. Paul poderwał j na nogi. Dalej biegli trzymaj c si za r ce. Z piasku przed nimi sterczała cienka erd . Min li j , dostrzegli drug . Umysł Jessiki zdołał zarejestrowa te erdzie, jak ju zostały w tyle. Jeszcze jedna erd - nadgryziona przez wiatr antena - wystawała ze szpary w skale. I jeszcze jedna. Skała! Wyczuła j stopami, gdy znikn ł opór podło a, i doznała przypływu sił na pewniejszej nawierzchni. W przedzie gł boka rozpadlina ci gn ła si pionowym cieniem" w gór urwiska. Pop dzili ku niej, wcisn li si w w ski otwór. Odgłos przej cia czerwia urwał si za ich plecami. Jessika i Paul odwrócili si wygl daj c na pustyni . Tam, gdzie zaczynały si wydmy, mo e o pi dziesi t metrów od nich, u podnó a skalnej pla y, z pustyni wzbił si srebrnoszary łuk l c lawin piachu i pyłu na wszystkie strony. Wzniósł si wy ej, a przybrał posta gigantycznej tropi cej g by. Ujrzeli czarn , okr gł dziur z połyskuj cymi w łunie ksi yca ostrzami. G ba podpełzła ku w skiej szczelinie, w której zalegli Paul z Jessika. Zapach cynamonu buchn ł im w nozdrza. Blask ksi ycowy zamigotał na z bach z kryształu. Wielka paszcza kołysała si w przód i w tył. Paul wstrzymał oddech. Jessika skuliła si , patrz c w osłupieniu. Cały swój kunszt Bene Gesserit wło yła w zdławienie pierwotnych l ków, poskromienie zachowanej w pami ci rasy gro cej obł dem trwogi. Paul prze ywał rodzaj uniesienia. W którym z ostatnich momentów min ł barier czasu i znalazł si na mniej znanym terytorium. Wyczuwał przed sob ciemno , nic nie jawiło si przed jego wewn trznym okiem. Tak, jakby który kolejny krok pogr ył go w studni... albo w dolinie fali, sk d nie wida przyszło ci. Krajobraz uległ gruntownemu przemieszczeniu. Doznanie czasociemno ci miast porazi go, nadało superprzyspieszenie jego pozostałym zmysłom. Zorientował si , e w ka dym dost pnym mu wymiarze postrzega owo co , co w pogoni za nim wstało tu z piasku. Paszcza tego czego miała około osiemdziesi ciu metrów rednicy... na jej obrze u l niły kryształowe z by o

287

wygi tym kształcie krysno y... miech dyszał cynamonem... ulotnymi aldehydami... kwasami... Czerw przesłonił blask ksi yca szoruj c o skały ponad nimi. Deszcz drobnych kamieni i piasku posypał si do ciasnej kryjówki. Paul wcisn ł matk gł biej. Cynamon! Ta wo zalewała go. Co czerw ma wspólnego z przypraw , z melan em? - zadał sobie pytanie. I przypomniało mu si , jak Lietowi - Kynesowi wymkn ła si mglista aluzja do pewnego zwi zku czerwia z przypraw . Łubudu! - W prawo od nich niczym łoskot bezdeszczowego gromu dochodz cy z oddali. I ponownie - łubudu! Czerw wycofał si na piasek: le ał tam chwil , jego kryształowe z by prz dły ksi ycowe blaski. Łup! Łup! Łup! Łup! Drugi dudnik! - pomy lał Paul; Znów rozb bniło si gdzie z prawa. Czerwia przebiegło dr enie. Cofn ł si gł biej w piasek. Pozostała jedynie pagórkowata krzywizna jak połowa lejka, jak wznosz cy si nad wydmami łuk tunelu. Zachrz cił piasek. Stworzenie pogr yło si jeszcze gł biej, odst puj c, zawracaj c, staj c si grzywiastym kopcem, który uchodził zakolem przez antyklin mi dzy wydmami. Paul wyszedł przed kryjówk ledz c piaskow fal odpływaj c pustkowiem na zew nowego dudnika. Jessika wysun ła si za nim, nasłuchuj c. Łup... łup... łup... łup... łup... Wkrótce d wi k zamilkł. Paul odszukał rurk w filtrfraku, poci gn ł łyk odzyskanej wody. Jessika skupiła uwag na jego czynno ciach, lecz w umy le jej pozostała pustka zm czenia i trwogi. - Czy na pewno odszedł? - wyszeptała. - Kto go przywołał - powiedział Paul. - Fremeni, Czuła, e przychodzi do siebie. - Był taki wielki! - Nie tak wielki jak tamten, który zgarn ł nasz ornitopter. - Jeste pewny, e to byli Fremeni? - U yli dudnika. - Po co mieliby nam pomaga ? - Mo e nie pomagali nam. Mo e po prostu wzywali czerwia. - Po co?

288

Odpowied zawisła na kraw dzi jego wiadomo ci, nie nadchodz c. W głowie miał wizj , która mu si kojarzyła z teleskopowymi, zaopatrzonymi w haki kijami z ich baga y - z hakami stworzyciela". - Po co wzywaliby czerwia? - spytała Jessika. Tchnienie strachu owiało jego umysł, zmusiło go do odwrócenia si od matki, do spojrzenia w gór urwiska. - Znajd my lepiej drog na szczyt przed wiatłem dnia - wskazał r k . - Tych erdzi, które min li my, jest wi cej. Patrz c wzdłu linii jego r ki dostrzegła erdzie - pokaleczone przez wiatr znaki - i wyłowiła cie w skiej półki wij cej si w rozpadlinie wysoko nad nimi. - One wyznaczaj szlak na szczyt urwiska - rzekł Paul. Osadził sakw na ramionach, doszedł do podstawy skalnej półki i rozpocz ł wspinaczk . Jessika chwil marudziła zbieraj c siły, po czym ruszyła za nim. Pi li si w gór id c za tyczkami erdzi, a wreszcie półka skurczyła si do w skiego progu przed mrocznym załomem komina. Paul przekrzywił głow i zajrzał w pogr ony w ciemno ci komin. Starał si nie my le o w tłym oparciu dla stóp na cienkim gzymsie. Jedyne, co zobaczył, to ciemno . Komin biegł w gór do szczytu, gdzie otwierał si ku gwiazdom. Paul wyt ył słuch, ale wyłowił tylko odgłosy, jakich mógł si spodziewa - lekki spływ piasku, owadzie "grrr", tupot jakiego rozp dzonego male kiego zwierz tka. Zgruntował nog ciemno w kominie i trafił na zapiaszczony wyst p skalny. Powoli, cal po calu, min ł załom, przyzwał gestem matk , by poszła w jego lady. Asekurował j na zakr cie, chwyciwszy za lu ny brzeg szaty. Podnie li oczy na gwiazdy jarz ce si w obramowaniu dwóch kraw dzi skalnych. Paul widział matk obok siebie jako majacz c chwiejn szaro . - Gdyby my tylko mogli zaryzykowa

wiatło - powiedział.

- Mamy inne zmysły prócz wzroku - odparła. Wysun ł stop przed siebie, przeniósł na ni ci ar ciała i próbował ciany drug stop , a natrafiła na przeszkod . Podci gn ł nog wy ej i odkrył stopie , na który si wywindował. Si gn ł do tyłu i odszukał rami matki, szarpni ciem za płaszcz nakazuj c jej pod a za sob . Drugi stopie . - My l , e one wiod na sam szczyt - wyszeptał. Płytkie, równe schody - pomy lała Jessika. - Ani chybi dzieło r k ludzkich. Odnajduj c po omacku stopnie pod ała za niewyra nym, ruchomym cieniem Paula. ciany skalne zeszły si niemal i ocierały jej ramiona. Stopnie ko czyły si w wykutym w wozie około dwudziestometrowej długo ci, o równym dnie, który

289

wychodził na płytki, sk pany w blasku ksi yca basen. Paul wyszedł na brzeg basenu. - Jak tu pi knie - wyszeptał. Jessika potrafiła jedynie patrze z milcz c aprobat tu zza pleców Paula. Mimo wyczerpania, dra ni cych odłówek, wtyków nosowych i gorsetu filtrfraka, pomimo trwogi i bolesnego pragnienia spoczynku, pi kno tego basenu oczarowało jej zmysły, stała wi c i patrzyła jak urzeczona. - Kraina z bajki - szepn ł Paul. Skin ła głow . Przed ni rozpo cierała si ro linno pustynna - krzewy, kaktusy, drobne k pki li ci - wszystko rozedrgane w blasku ksi yca. Lewa strona pier cienia urwisk była ciemna, praw osrebrzał ksi yc. - To musi by siedziba Fremenów - powiedział Paul. - Bez ludzi nie prze yłoby tutaj tyle ro lin - zgodziła si . Odkorkowała przewód kieszeni łownych swego filtrfraka, poci gn ła łyk. Ciepława, lekko cierpka mokro zwil yła jej gardło. Spostrzegła, e dodaje jej to sił. Zatyczki rurki chrz ciły przy zamykaniu. Uwag Paula przyci gn ł ruch w dole z prawej strony na dnie owalnego basenu. Spojrzał z góry pomi dzy krzewy i zielsko, na piaszczysty klin ksi ycowego blasku, o ywiony przez male kie hyc - kic i hop. - Myszy! - sykn ł. Hyc - kie - hop! - pomykały z cienia do cienia. Co bezgło nie spadło przed nimi mi dzy myszy. Rozległ si cienki pisk, łopot skrzydeł" - i widmowo szary ptak uleciał przez basen z male kim, mrocznym cieniem w szponach. Nale ała si nam ta przestroga - pomy lała Jessika. Paul ci gle wpatrywał si w gł b basenu. Wraz z oddechem wci gał coraz silniejszy, ostrawy zapach szałwii - wonny kontralt nocy. Drapie ny ptak symbolizował natur tej pustyni. ci gn ł na basen bezruch tak niewyra alny, e prawie było słycha , jak bł kitnomleczne wiatło ksi ycowe opływa trzymaj ce tu stra saguaro i k p kłosówki, było tu jakie niskie buczenie wiatła o harmonu bardziej podstawowej od jakiejkolwiek muzyki znanej na jego planecie. - Poszukajmy lepiej miejsca na rozbicie namiotu - rzekł. - Jutro mo emy poszuka Fremenów, którzy... - Tutaj obcy zwykle ałuj , e znale li Fremenów! - mocny, m ski głos wyr bał na odlew te słowa, niwecz c nastrój. Głos dochodził z góry i z prawa. - Prosz , nie

290

uciekajcie, obcy - powiedział głos, kiedy Paul odruchowo rzucił si w gł b w wozu. - Biegn c, zmarnujecie tylko wod swoich ciał. Oni chc nas na wod ! - pomy lała Jessika. Zm czenie wyparowało bez ladu z jej mi ni, które niepostrze enie przeszły w stan najwy szej gotowo ci. Namierzyła pozycj owego głosu, my l c: Ale si podkradł. Nic nie słyszałam. I zdała sobie spraw , e wła ciciel głosu pozwala sobie jedynie na drobne, naturalne odgłosy pustyni. Inny głos zawołał z kraw dzi basenu po ich lewej stronie: - Migiem, Stu. Bierz ich wod i ruszajmy swoj drog . Niewiele mamy czasu do witu. Paul gryzł si , e stracił głow i próbował zmyka , b d c mniej od matki uwarunkowany na reakcj w krytycznych momentach, e chwila paniki st piła jego zdolno ci. Zastosował si teraz do nauki matki: rozlu nił si , by z kolci przej w rozlu nienie pozorne, a nast pnie uwi zi w mi niach sił jak strzał w bacie, który mo e ci w dowolnym kierunku. Nie opu ciło go uczucie trwogi, ale znał jej ródło. Oto był lepy czas, adna z widzianych przez niego przyszło ci... i znajdowali si w pułapce w ród. dzikich Fremenów, których interesowała wył cznie woda zawarta w dwóch nie chronionych tarczami ciałach.

291

Rozdział 30 Owa religijna adaptacja Fremenów le y zatem u ródeł tego, co obecnie znamy jako "Filary Wszech wiata", których Quizara Tafwidzi s w ród nas - wszyscy ze znakami i dowodami, i objawieniami. Nios nam oni zjednoczenie arraka skiej mistyki, a jej tajemnicze pi kno uciele nia wzruszaj ca muzyka na dawnych oparta zasadach, lecz napi tnowana nowym przebudzeniem. Któ nie słyszał i nie przej ł si do gł bi "Hymnem starego człowieka"? Zagł biłem stopy w pustyni , której mira mamił jak wróg. Niesyt chwały, chciwy niebezpiecze stw, deptałem horyzonty al - Kulab, kiedy czas góry równał chc c odnale

i po re mnie..

I ujrzałem wróble w locie chy ym, mielszym od wilczych kłów. Obsiadły młodo ci mej krzew. Słyszałem stado w gał ziach a ich szpony rozdarły mnie. z "Przebudzenia Arrakis" ksi niczki Irulan Człowiek pełzał po grzbiecie wydmy. d bło schwytane w o lepiaj c jasno południowego sło ca. Miał na sobie jedynie poszarpane resztki d ubby, goła skóra wystawiona na ar łyskała spomi dzy łachmanów. Kaptur od płaszcza był urwany, ale człowiek zrobił sobie turban z oderwanego paska tkaniny. Sterczały spod niego kosmyki włosów, jasnych tak jak i rzadka broda, i krzaczaste brwi. Pozostało ci ciemnego barwnika pod bł kitnymi w bł kicie oczami spływały na policzki. Wgniecenie na w sach i brodzie wskazywało, któr dy rurka filtrfraka wykre lała sw drog mi dzy nosem a kieszeniami łownymi. Człowiek znieruchomiał w połowie drogi przez gra wydmy, z ramionami wyci gni tymi w dół usuwiska. Krew zakrzepła mu w strupach na plecach, na ramionach i nogach. Łaty ółtoszarego piachu przylgn ły do ran. Zwolna wci gn ł r ce pod siebie, odepchn wszy si stan ł na nogi i stał tak chwiej c si . I nawet w tym prawie przypadkowym działaniu pozostał lad dawnej precyzji ruchu.

292

- Jestem Liet - Kynes - powiedział, zwracaj c si do horyzontu, głosem, który był chrapliw parodi mocy, jak zwykł posiada . - Jestem planetologiem Jego Imperialnej Wysoko ci - wyszeptał - planetarnym ekologiem Arrakis. Jestem gospodarzem tej ziemi. Przewrócił si padaj c bokiem na zaskorupiał powierzchni nawietrznego Stoku. Jego dłonie wpiły si bezsilnie w piasek. Jestem gospodarzem tego piasku - pomy lał. Zdawał sobie spraw , e znajduje si na poły w delirium, e powinien zagrzeba si w piasek, znale chłodniejsz doln warstw i si ni okry . Lecz ci gle czuł wo zjełczałych półsłodkich estrów zło a preprzyprawowego gdzie pod tym piaskiem. Orientował si w niebezpiecze stwie zwi zanym z tym faktem pewniej ni jakikolwiek inny Fremen. Skoro mógł wyw cha mas preprzyprawow , znaczyło to, e ci nienie gazów gł boko pod piaskiem zbli ało si do granicy eksplozji. Musi ucieka z tego miejsca. Jego r ce czyniły słabe, drapi ce ruchy na powierzchni wydmy. My l miał w głowie jasn , wyra n : Prawdziwe bogactwo planety tkwi w jej krajobrazie, w naszym uczestnictwie w tym podstawowy m ródle cywilizacji uprawie roli: I pomy lał, jakie to dziwne, e jego umysł, długo skoncentrowany na jednym, nie mo e z tego toru wyskoczy . Harkonne scy ołnierze pozostawili go tutaj bez wody i filtrfraka, z my l , ze padnie łupem czerwia, je eli nie załatwi tego pustynia. Uwa ali za zabawne zostawi go ywego, by umierał stopniowo w bezosobowych obj ciach swojej planety. Harkonnenom zabijanie Fremenów zawsze sprawiało trudno pomy lał. - My nie umieramy łatwo. Ju powinienem by martwy... b d niebawem martwy... ale nie mog przesta by ekologiem. - Najszczytniejsz funkcj ekologu jest pojmowanie konsekwencji. Głos wstrz sn ł nim, poniewa rozpoznał go i wiedział, e jego wła ciciel nie yje. Nale ał ten głos do jego ojca, który przed nim był tu planetologiem - do jego dawno nie yj cego ojca, zabitego podczas zawału w Basenie Plastikowym. - Wpakowałe si w niezły bigos, synu - powiedział ojciec. - Powiniene zna konsekwencje próby udzielenia pomocy dziecku owego ksi cia. Majacz - pomy lał Kynes. Glos wydawał si dochodzi z prawa. Szoruj c twarz po piasku Kynes obejrzał si w tamt stron - nie poza obł powierzchni wydmy i diabłami upału ta cz cymi na niej w pełnym arze sło ca. - Im wi cej ycia wewn trz systemu, tym wi cej jest w nim yciodajnych zak tków - powiedział jego ojciec. I teraz głos dobiegał z lewa, z tyłu. Dlaczego on bez przerwy chodzi w kółko? - zadał sobie pytanie Kynes. - Czy nie chce, abym go zobaczył? - ycie zwi ksza zdolno rodowiska do podtrzymania ycia - powiedział ojciec. - ycie sprawia, e niezb dne składniki od ywcze s łatwiej osi galne. Ono

293

wi e wi cej energii w systemie poprzez olbrzymie chemiczne wi zanie wzajemne organizmu z organizmem. Dlaczego on bez przerwy gl dzi na ten sam temat? - pomy lał Kynes. Wiedziałem o tym, zanim sko czyłem dziesi lat. Jastrz bie pustynne, cierwojady jak wi kszo dzikich stworze tej krainy, pocz ły zatacza nad nim kr gi. Kynes zobaczył cie przesuwaj cy si obok jego dłoni, wykr cił głow jeszcze bardziej, by spojrze w gór . Ptaki tworzyły rozmazan plam na srebrnobł kitnym niebie - odległe c tki sadzy szybuj ce nad jego głow . - Jeste my uniwersalistami - rzekł ojciec. - Nie da si przeprowadzi wyra nych podziałów w ród problemów na skal planety. Planetologia jest nauk przycinania i dopasowywania. Co on stara si mi powiedzie ? - kombinował Kynes; - Czy jest jaka konsekwencja, której nie umiałem przewidzie ? Jego policzek z powrotem opadł na gor cy piasek i Kynes wyczuł zapach wypalonej skały pod gazami preprzyprawowymi. Z jakiego zakamarka logiki w jego mózgu ukształtowała si my l: To s ptaki padlino erne, te nade mn , by mo e który z moich Fremenów zobaczy je i przyjdzie na zwiady. - W pracy planetologa najwa niejszym instrumentem s istoty ludzkie powiedział ojciec. - Musisz szerzy wiedz ekologiczn w ród ludzi. Wła nie po to stworzyłem t całkowicie now posta symboliki ekologicznej. Powtarza rzeczy, o których mówił mi, kiedy byłem dzieckiem - my lał Kynes. Zacz ł odczuwa chłód, ale tamten logiczny zakamarek jego umysłu powiedział mu: Sło ce masz nad głow . Bez filtrfraka jest ci gor co; sło ce wypala wilgo z twego ciała. Palce jego bezradnie wbiły si w piasek. Nie mogli zostawi mi cho by filtrfraka! - Obecno wilgoci w powietrzu - zapobiega zbyt gwałtownemu parowaniu ywych organizmów - powiedział ojciec. Dlaczego w kółko powtarza oczywisto ci? - zdumiał si Kynes. My lał o wilgoci w powietrzu, o trawie pokrywaj cej t wydm ... o otwartej wodzie gdzie poni ej, długi qanat spływaj cy wod przez pustyni i drzewa wzdłu jego brzegów... Nigdy nie widział wody pod gołym niebem, z wyj tkiem ilustracji. Otwarta woda... nawadniaj ca woda... pi tysi cy metrów sze ciennych wody poszło na irygacj jednego hektara ziemi w jednym okresie wegetacji, przypomniał sobie... - Naszym pierwszym celem - powiedział jego ojciec - s ł ki na Arrakis. Zaczniemy od zmutowanych, ubogich traw, kiedy ju zamkniemy wilgo w ł kach, przejdziemy do tworzenia lasów na wy ynach, nast pnie paru otwartych zbiorników wodnych - na pocz tek niewielkich i poło onych na szlakach głównych wiatrów, na których to szlakach rozstawimy osadniki wilgoci przy

294

oddzielaczach wiatru, aby odebra to, co kradnie wiatr. Musimy stworzy prawdziwy sirocco - wilgotny wiatr - ale i tak zawsze pozostaniemy skazani na oddzielacze wiatru. Jak zwykle mnie poucza - my lał Kynes. - Dlaczego on si nie zamknie? Czy nie widzi, e ja umieram? - I ty umrzesz do tego wszystkiego - powiedział ojciec - je li nie zleziesz z tego b bla, który w tej wła nie chwili tworzy si gł boko pod tob . On tam jest i ty o tym wiesz. Czujesz gazy preprzyprawowe. Wiesz, e male kie stworzyciele zaczynaj spuszcza cz swej wody do masy. My l o owej wodzie pod nim doprowadzała Kynesa do szale stwa. Wyobraził j sobie teraz - wod odizolowan w warstwie porowatej skały przez skórzaste półro linne, półzwierz ce male kie stworzyciele - i w ziutk szczelin , przez któr zimny strumie najprze roczystszej, czystej, płynnej, koj cej wody płyn ł do... Masa preprzyprawow ! Wci gn ł wo zjełczałej słodyczy. Zapach wokół niego był du o bardziej odurzaj cy ni poprzednio. Kynes d wign ł si na kolana, usłyszał ptasi pisk, po pieszny łopot skrzydeł. To jest przyprawowa pustynia - pomy lał. - Fremeni musz by gdzie w pobli u , nawet w dziennym sło cu. Z pewno ci widz ptaki i przyjd , by to sprawdzi . - Przemierzanie krajobrazu jest yciow konieczno ci zwierz t - powiedział ojciec. - Ludy koczownicze podlegaj tej samej konieczno ci. Kierunki w drówek odpowiadaj fizycznym potrzebom - wody, ywno ci, minerałów. Musimy kontrolowa te w drówki, podporz dkowa je naszym celom. - Zamknij si , staruszku - wymamrotał Kynes. - Musimy zrobi na Arrakis co , czego nigdy przedtem nie podejmowano dla całej planety - powiedział ojciec. - Musimy u y człowieka jak twórczej siły ekologicznej, wprowadzi przystosowane naziemne formy ycia - tu ro lina, tam zwierz , ówdzie człowiek - dla zmiany obiegu wody, dla ukształtowania krajobrazu nowego typu. - Zamknij si ! - wychrypiał Kynes. - To kierunki w drówek dały nam pierwsz poszlak co do zwi zku czerwia z przypraw - powiedział ojciec. Czerw - pomy lał Kynes z przypływem dzici. - Stworzyciel na pewno przyb dzie, kiedy ten b bel wybuchnie. Ale nie ma haków. Jak mo na dosi ogromnego stworzyciela bez haków? Czuł, e frustracja podkopuje t odrobin siły, jaka mu pozostała. Woda tak blisko, zaledwie ze sto metrów pod nim; nieuniknione przybycie czerwia, a nie majak pochwyci go na powierzchni i wykorzysta . Kynes przewrócił si na twarz w piasek, wracaj c do płytkiego zagł bienia wy łobionego, własnymi ruchami.

295

Piasek sparzył go w policzek, lecz było to odległe doznanie. - Arraka skie rodowisko naturalnie rozwin ło si w ewolucyjny model rodzimych form ycia - powiedział ojciec. - Dziwne bardzo, e tak mało ludzi kiedykolwiek oderwało oczy od przyprawy chocia na tyle, by zdumie si prawie idealn równowag azotu - tlenu - CO2 zachowan tutaj mimo braku wielkich obszarów szaty ro linnej. Widzi si tu f rozumie sfer energetyczn tej planety, proces nieubłagany, ale mimo wszystko proces. Jest w nim luka? Zatem co t luk wypełnia. Nauka składa si z tak wielu rzeczy, które wydaj si oczywiste, gdy sieje wyja nia. Ja wiedziałem o istnieniu tu male kiego stworzyciela długo przedtem, nim go w ogóle ujrzałem. - Prosz , przesta mnie poucza , ojcze - wyszeptał Kynes. Jastrz b wyl dował koło jego wyci gni tej na piasku r ki. Kynes widział, jak składa skrzydła i przekrzywia głow , aby popatrze na niego. Zebrawszy siły zakrak ł na ptaka. Jastrz b odskoczył na dwa kroki, ale przypatrywał mu - si nadal. - Do tej pory ludzie i ich dzieła były chorob powierzchni planet - powiedział ojciec. - Natura d y do usuni cia choroby, do usuni cia jej b d odizolowania, do wł czenia w system na swój własny sposób. Jastrz b spu cił głow , rozpostarł i zło ył skrzydła. Przeniósł uwag na wyci gni t r k . Kynes odkrył, e nie ma ju siły na niego zakraka . - Historyczny system wzajemnej grabie y i wyniszczania ko czy si tu na Arrakis - powiedział ojciec. - Nie mo na w niesko czono kra wszystkiego, czego si potrzebuje, nie zwracaj c uwagi na tych, co przyjd po nas. Fizyczne wła ciwo ci planety wpisuj si w jej histori gospodarcz i polityczn . Mamy t histori pod nosem, wi c nasza droga jest oczywista. Nigdy nie umiał powstrzyma si od pouczania - my lał Kynes. - Pouczał, pouczał, pouczał - zawsze pouczał. Jastrz b skoczył bli ej, na krok od wyci gni tej r ki Kynesa, przekrzywił głow najpierw w jedn stron , potem w drug , przygl daj c si uwa nie odkrytemu ciału. - Arrakis jest planet jednego plonu - powiedział ojciec. - Jeden plon. Tyle co na utrzymanie klasy panuj cej, która yje tak, jak yły te klasy we wszystkich epokach, podczas gdy półczłowiecza rzesza półniewolników egzystuje na mietniku. Te rzesze i ten mietnik s w centrum naszej uwagi. S wiele bardziej warto ciowe, ni kiedykolwiek podejrzewano. - Skre lam ci , ojcze - wyszeptał Kynes. - Odejd . I pomy lał: z pewno ci musz by niedaleko jacy Fremeni. Nie mog nie zobaczy ptaków nade mn . Przyjd na zwiady chocia by tylko dla sprawdzenia; czy jest tutaj dost pna wilgo .

296

- Rzesze Arrakis dowiedz si , e nasza praca ma spowodowa , by ziemia spłyn ła wod - powiedział ojciec. - Wi kszo oczywi cie b dzie miała jedynie na poły mistyczne wyobra enie, jak zamierzamy lego dokona . Wielu, nie rozumiej c zagadnienia nieprzekraczalnego stosunku mas, mo e nawet s dzi , e sprowadzimy wod z jakiej innej obfituj cej w ni planety. Pozwólmy im my le , co im si ywnie podoba, dopóki wierz w nas. Zaraz wstan i powiem mu, co ja o nim my l - zbuntował si Kynes. - Stoi tam i peroruje, zamiast przyj mi z pomoc . Ptak wykonał nast pny podskok ku wyci gni tej r ce Kynesa. Jeszcze dwa jastrz bie spłyn ły do niego w dół na piasek. - Religia i prawo w ród naszych rzesz musz by jednym - powiedział ojciec. Akt nieposłusze stwa musi by grzechem i sprowadza kary religijne. To przyniesie podwójn korzy umacniaj c zarówno posłusze stwo, jak i dzielno . Musimy, rozumiesz, polega nie tyle na dzielno ci jednostek, co na dzielno ci całej populacji. Gdzie jest moja populacja teraz, kiedy jej najbardziej potrzebuj ? - pomy lał Kynes. Wło ył wszystkie swoje siły w przesuni cie r ki o centymetr w stron najbli szego jastrz bia. Ptak odskoczył do tyłu pomi dzy swoich kompanów i wszystkie znieruchomiały gotowe do odlotu. - Nasz program otrzyma status zjawiska naturalnego - powiedział ojciec. ycie planety to rozległa, ciasno spleciona tkanina. Na pocz tku b dziemy manipulowa czysto fizycznymi siłami, które okre l zmiany botaniczne i zoologiczne. Jednak po okrzepni ciu te nasze przeobra enia stan si kontroluj cymi czynnikami swoich własnych oddziaływa i z nimi te b dziemy musieli sobie radzi . Nie zapominaj jednak, e wystarczy nam kontrola nad trzema procentami powierzchni ekwienergetycznej - zaledwie trzema procentami - by przestawi cał struktur na nasz samowystarczalny system. Dlaczego ty mi nie pomagasz? - głowił si Kynes. - Zawsze to samo: kiedy ci najbardziej potrzebuj , wtedy zawodzisz. Chciał obróci głow , zdeprymowa starego spojrzeniem. Mi nie nie usłuchały woli. Kynes zobaczył, e jastrz b si porusz . Zbli ał si do r ki kroczek po kroczku, podczas gdy jego bracia oczekiwali z udawan oboj tno ci . Jastrz b przystan ł zaledwie na skok od r ki. Niezmierna jasno wypełniła umysł Kynesa. Zupełnie niespodziewanie ujrzał potencjalne mo liwo ci Arrakis, jakich jego ojciec nigdy nie dostrzegał. Mo liwo ci tej innej drogi rozsadzały go. - Nie ma potworniejszego nieszcz cia dla twoich ludzi ni popa Bohatera - rzekł jego ojciec.

w r ce

Czyta w moich my lach! - zaniepokoił si Kynes. - W porz dku... co mi tam. Ju poszły wiadomo ci do mych siczowych osad. Nie ich nie zatrzyma. Je li syn ksi cia yje, oni go odnajd i obroni , jak rozkazałem, by mo e odrzuc t kobiet , jego matk , ale uratuj chłopca.

297

Jastrz b zrobił jeden skok, który przywiódł go na odległo dziobni cia do r ki Kynesa. Przekrzywił łeb badaj c nieruchawe ciało. Wyprostował si nagle, wyci gn ł szyj do góry i z wrzaskiem wzbił si w powietrze ponad głow człowieka i odpłyn ł wira em, a za nim jego towarzysze. Przyszli! - pomy lał Kynes. - Moi Frement znale li mnie! Po czym usłyszał dudnienie piasku. Ka dy Fremen znal ten d wi k i potrafił go natychmiast odró ni od odgłosów czerwi czy wszelkiego ycia pustyni. Gdzie pod nim masa preprzyprawowa zakumulowała dosy wody i substancji organicznej male kich stworzycieli, osi gaj c krytyczny stan burzliwego wzrostu. Gigantyczny b bel dwutlenku w gla formował si w gł bi piasku i d wigał do góry w olbrzymim wybuchu z lejowatym wirem pyłu w samym rodku. Wymieni to, co uformowało si w gł bi piasku, na to, co było na powierzchni. W górze kołowały jastrz bie wywrzaskuj c swoje rozczarowanie. Wiedziały, co si dzieje. Ka de pustynne stworzenie by wiedziało. A ja jestem pustynnym stworzeniem - pomy lał Kynes. - Widzisz mnie, ojcze? Jestem pustynnym stworzeniem. Poczuł, jak b bel go unosi, p ka i porywa w lej pyłowego wiru, by ci gn na dół w chłodn ciemno . Na chwil uczucie chłodu i wilgoci przyniosło błogosławion ulg . I wtedy, gdy własna planeta zabijała go, Kynesowi przyszło na my l, e ojciec i cała reszta uczonych myl si , e najtrwalszymi zasadami wszech wiata s przypadek i bł d. Nawet jastrz bie potrafiły zda sobie spraw z tych faktów.

298

Rozdział 31 Proroctwo a widzenie przyszło ci - jak tu je sprawdzi nie bior c pod uwag pyta bez odpowiedzi? Rozwa cie: ile jest faktycznej znajomo ci przyszłego "kształtu fali" (jak Muad Dib zwykł okre la sw prorocz wizj ), a na ile prorok kształtuje przyszło , by pasowała do proroctwa? Co z wewn trzn harmoni aktu proroctwa? Czy prorok widzi przyszło , czyjej słaby punkt, usterk albo p kni te miejsce, w którym słowem b d decyzj mo e j roztrzaska tak, jak szlifierz diamentów rozłupuje swój klejnot uderzeniem no a? "Medytacje intymne o Muad'Dibie" ksi niczki Irulan "Zabierz ich wod " - powiedział m czyzna wołaj cy z gł bi nocy. I Paul poskromiwszy swój strach zerkn ł na matk . Jego wy wiczone oko dostrzegło w niej gotowo do walki - mi nie spokojne, jak napi ta ci ciwa łuku. - Szkoda byłoby, gdyby my musieli zgładzi was, na poczekaniu - powiedział z góry głos. Ten, co przemówił do nas pierwszy - my lała Jessika. - Jest ich przynajmniej dwóch, jeden z naszej prawej strony, drugi z lewej. - Cignoro hrobosa sukares hin mange la pchagavas doi nie kamavas na besis lele pal hrobas! Tak wołał przez basen ten z prawa. Dla Paula słowa stanowiły szwargot, lecz dzi ki wyszkoleniu Bene Gesserit Jessika rozpoznała mow . To był Chakobsa, jeden z pradawnych j zyków łowieckich, i człowiek nad nimi mówił, e by mo e to s ci obcy, których oni szukaj . W nagłej ciszy, jaka nast piła po wołaniu, kr gła jak obr cz twarz drugiego ksi yca przetoczyła si po skałach z drugiej strony basenu, jasna i badawcza, koloru lekko pobł kitniałej ko ci. Odgłosy przedzierania si doleciały spo ród skał. Nad nimi z obu stron... ciemno poruszała si w blasku ksi yca. Wiele sylwetek przepłyn ło w ród cieni. Cały oddział! - Paul poczuł nagłe ukłucie. Przed Jessika stan ł wysoki m czyzna - w c tkowanym burnusie. Owiewk ust odsun ł na bok, by mówi wyra niej, ukazuj c jednocze nie g st brod w bocznym wietle ksi yca, lecz jego twarz i oczy kryły si w gł bi kaptura. - Co my tu mamy, d ina czy człowieka? - zapytał. Słysz c szczer kpin w jego głosie Jessika pozwoliła sobie na iskierk nadziei. To był głos władzy, głos, który pierwszy przyprawił ich o wstrz s, zaczepiaj c po ród nocy. - Zało

si , e człowieka - powiedział m czyzna.

Jessika wyczuła raczej, ni zobaczyła, nó ukryty w fałdzie jego szaty. Na chwil obudził si w niej gorzki al, e ani ona, ani Paul nie maj tarcz.

299

- Czy potraficie w dodatku mówi ? - zapytał m czyzna. W swojej postawie i głosie Jessika zawarła cał królewsk wyniosło , jak dysponowała. Czas naglił, ale za mało słyszała tego człowieka i nie była pewna, czy zd yła zarejestrowa jego osobowo i słabo ci. - Kto nachodzi nas po nocy jak rzezimieszki? - zapytała. Głowa w kapturze burnusa zdradziła gwałtownym skr tem napi cie, które ust puj c powoli wiele ujawniało. Ten człowiek panował nad sob doskonale. Paul odsun ł si od matki, eby rozdzieli ich na dwa cele i da ka demu wi ksze pole działania. Zakapturzona głowa obróciła si za ruchem Paula wystawiaj c trójk t twarzy na wiatło ksi yca. Jessika dostrzegła ostry nos i połyskliwe oko ciemne, jak e ciemne oko, bez ladu białka - krzaczast brew i zadarty w s. - Obiecuj ce szczeni - powiedział m czyzna. - Je li uciekacie przed Harkonnenami, by mo e jeste cie mile widziani w ród nas. Jak to jest, chłopcze? Paul błyskawicznie zwa ył w my li szans : Podst p? Prawda? Trzeba było decydowa natychmiast. - Dlaczego mieliby cie mile widzie uciekinierów? - zapytał. - Dziecko, które my li i mówi jak m czyzna - powiedział wysoki Fremen. Tak... no wi c odpowiadaj c na twoje pytanie, mój młody wali, ja jestem tym, który nie płaci tai, daniny wody Harkonnenom. Dlatego wła nie mógłbym mile widzie uciekiniera. On wie, kim jeste my - pomy lał Paul. - W jego głosie jest przemilczenie. - Jestem Stilgar, Fremen - rzekł wysoki m czyzna. - Czy to ci rozwi zuje j zyk, chłopcze? Ten sam głos - my lał Paul. I przypomniał sobie narad i tego człowieka poszukuj cego ciała zamordowanego przez Harkonnenów przyjaciela. - Znam ci , Stilgarze - powiedział Pani. - Byłem z ojcem na zebraniu Rady, kiedy przybyłe po wod swojego przyjaciela. Zabrałe ze sob człowieka mojego ojca, Duncana Idaho, w ramach wymiany przyjaciół. - A Idaho, porzuciwszy nas, wrócił do swego ksi cia - rzekł Stilgar. Jessika usłyszała cie urazy w jego tonie i przygotowała si na atak. Głos ze skał nad nimi zawołał: - Marnujemy tu czas, Stil. - To jest syn ksi cia - warkn ł Stilgar. - Z pewno ci jest tym, kogo Liet kazał nam szuka .

300

- Ale... to dziecko, Stil. - Ksi był m czyzn , a ten chłopak u ył dudnika - powiedział Stilgar. Dokonał odwa nego przej cia na szlaku shai - huluda. I Jessika usłyszała, jak wył cza j ze swoich my li. Czy wydał ju wyrok? - Nie mamy czasu na prób - zaprotestował głos na górze. - Jednak on mo e by Lisanem al - Gaibem - powiedział Stilgar. On czeka na omen! - pomy lała Jessika. - Lecz ta kobieta... - zauwa ył głos. Jessika spr yła si na nowo. W tamtym głosie była mier . - Tak, ta kobieta - powtórzył Stilgar. - I jej woda. - Znasz prawo - powiedział głos ze skał. - Ci, co nie mog

y z pustyni ...

- Cicho b d - rzekł Stilgar. - Czasy si zmieniaj . - Czy Liet tak rozkazał? - zapytał głos ze skał. - Słyszałe głos cielago, D amis - powiedział Stilgar. - Dlaczego mnie pop dzasz? Cielago? - pomy lała Jessika. Klucz j zykowy otwierał szerokie pole rozumienia: to był j zyk Ilm i Fiqh, a cielago znaczyło "nietoperz", mały ssak lataj cy. "Głos cielago": otrzymali dystransow wiadomo , by poszukiwa Paula i jej. - Ja tylko przypominam ci o twoich obowi zkach, przyjacielu Stilgarze powiedział głos nad ich głowami. - Moim obowi zkiem jest siła plemienia - rzekł Stilgar. - To mój jedyny obowi zek. Nikt nie musi mi o nim przypomina . To dziecko - m czyzna mnie interesuje. Ma pełne ciało. ył du ilo ci wody. ył z dala od ojca Sło ca. Nie ma spojrzenia ibada. A jednak nie mówi ani nie zachowuje si jak cherlak z panwi. Tak samo jak jego ojciec. Jak to mo liwe? - Nie mo emy tu stercze spieraj c si przez cał noc - powiedział głos ze skał. Je li patrol... - Drugi raz nie powiem ci, aby był cicho, D amis - rzekł Stilgar. Człowiek nad nimi umilkł, lecz Jessika usłyszała, jak ruszył si z miejsca, susem przesadził w wóz i przedziera si w dół na dno basenu w lewo od nich. - Głos cielago dał nam do zrozumienia, e uratowanie was obojga b dzie z korzy ci dla nas - powiedział Stilgar. - Widz szans dla tego silnego chłopca -

301

m czyzny: jest młody i mo e si nauczy . Ale co z tob , kobieto? - Wlepił spojrzenie w Jessik . Mam ju zarejestrowany jego głos i archetyp - my lała Jessika. - Mogłabym podporz dkowa go sobie Słowem, ale to silny człowiek... znacznie wi cej dla nas wart w pełni władz umysłowych i z pełn swobod działania. Zobaczymy. - Jestem matk tego chłopca - powiedziała. - Jego siła, któr podziwiasz, jest w cz ci wynikiem mego szkolenia. - Siła kobiety potrafi by niezmierna - rzekł Stilgar. - Z pewno ci taka jest w Matce Wielebnej. Czy jeste Matk Wielebn ? Jessika odpowiedziała szczerze, odkładaj c chwilowo na bok implikacje tego pytania. - Nie. - Czy jeste wyszkolona w zwyczajach pustyni? - Nie, ale wielu uznaje moje szkolenie za cenne. - My sami oceniamy warto

- powiedział Stilgar.

- Ka dy człowiek ma prawo do własnych s dów. - Dobrze, e o tym wiesz - rzekł Stilgar. - My nie mamy tutaj czasu na wypróbowanie ciebie, kobieto. Rozumiesz? Nie chcemy, aby twój cie nas prze ladował. Zabior chłopca - m czyzn . twego syna, który otrzyma moj r kojmi i azyl w moim plemieniu. Ale co do ciebie, kobieto... rozumiesz, e nie ma w tym nie osobistego? To jest prawo, istislah, dla dobra ogółu. Czy to nie wystarcza? Pani post pił pól kroku w przód. - O czym ty mówisz? Stilgar rzucił okiem na Paula, ale nie odwracał uwagi od Jessiki. - O ile nie została gruntownie wyszkolona od dziecka, by y tutaj, mogłaby ci gn zgub na całe plemi . Takie jest prawo i nie mo emy d wiga bezu ytecznych... Jessika rozpocz ła akcj chyleniem si ku ziemi, zwodniczym omdleniem. A si prosiło, by to wła nie zrobił mi kki za wiatowiec, za rzeczy oczywiste opó niaj reakcj przeciwnika. Interpretacja rzeczy znanej zabiera chwil czasu, kiedy rzecz ta demaskuje si jako nie znana. Zmieniła kierunek w chwili, gdy opadło mu prawe ramie, naprowadzaj c nó w fałdach burnusa na jej now pozycj . Obrót, migni cie ramion Jessiki, zawirowanie spl tanych szal i - przywarła plecami do skały z unieruchomionym m czyzn przed sob .

302

Na pierwsze drgnienie matki Pani cofn ł si dwa kroki. Skoczył w cie , gdy zaatakowała. Na drodze wyrósł mu brodaty m czyzna, pochylony lekko w wypadzie, z jakim mierciono nym narz dziem w r ku. Wyprostowan dłoni Pani dziobn ł go krótko pod mostek, zszedł bokiem z linii i r bn ł w podstaw czaszki. Pozbawiaj c m czyzn or a, kiedy padał. A w nast pnej chwili był ju pod osłon cienia i pi ł si na gór w ród skal, zatkn wszy zdobyczn bro za szarf na brzuchu. Rozpoznał j mimo obcego kształtu - bro miotaj ca - i to powiedziało mu wiele o tym miejscu, jeszcze raz potwierdzaj c, e tarcze nie były tutaj w u yciu. Skupi si na matce i tamtym Facecie, Stilgarze. Ona sobie z nim poradzi. Ja musz zaj dogodne, bezpieczne stanowisko, z którego zaszachuj ich i stworz jej okazj do ucieczki. Na skalach wokoło zaj czały pociski. Jeden musn ł jego szal . Przecisn wszy si za wyst p skalny Pani znalazł si w w skim, pionowym kominie i centymetr po centymetrze zacz ł posuwa si w gór . plecami zaparty o jedn cian , nogami o drug , powoli, najciszej, jak umiał. Doleciało do niego echo ryku Stilgara: - Wraca , wszy glistogłowe! Skr ci mi kark, jak si nie cofniecie! Glos z gł bi basenu oznajmił: - Chłopiec zwiał. Stil. Co mamy... - Jasne, e zwiał, wy piaskomózgie... Uuuch! Spokojnie, kobieto! - Ka im przerwa polowanie na mojego syna - powiedziała Jessika. - Przerwali. kobieto. Uciekł, tak jak chciała . Dlaczego nie powiedziała , e jeste magiczn kobiet i wojownikiem? - Ka swoim ludziom odst pi - powiedziała Jessika. - Ka im wyj do basenu, gdzie mog ich mie na oku... i lepiej, eby my lał, ze wiem, ilu ich jest. To delikatny moment - rozwa ała - ale je li ten człowiek jest tak bystry, na jakiego mi wygl da. mamy szans . Paul wywindował si na gór , znalazł w ska półk , na której mógł si oprze i obserwowa basen. Doszedł go głos Stilgara: - A je li odmówi ? Jak mo esz... u - u - uch! Daj spokój! Nie chcemy ci skrzywdzi teraz. Wielkie bogi! Skoro potrafisz to zrobi z najsilniejszym z nas. jeste warta dziesi razy wi cej, ni wa y twoja woda. Kolej na prób rozumu - pomy lała Jessika. - Dopytujecie si o Lisana al - Gaiba - powiedziała. - Mo e jeste cie t rodzin z legendy - lecz ja uwierz w to po przeprowadzeniu próby. Teraz wiem jedynie, ze przybyła tutaj z tym głupim ksi ciem, który...

303

Ajuu! Kobieto! Nie dbam o to, czy mnie zabijesz! Był godzien szacunku i dzielny, ale głupio zrobił staj c naprzeciw harkonne skiej pi ci! Cisza. Po chwili Jessika powiedziała: - On nie miał wyboru, ale nie b dziemy si o to spiera . Powiedz no temu swojemu człowiekowi, co si kryje za krzakiem, eby we mnie nie celował, bo uwolni wszech wiat od twojej osoby, a potem zabior si do niego. - Ty tam! - rykn ł Stilgar. - Posłuchaj jej! - Ale, Stil... - Posłuchaj jej, robacza g bo, pełzaj ce, piaskomózgie gówno jaszczurcze! Posłuchaj, bo sam jej pomog wypru ci flaki! Nie widzisz, co ta kobieta jest warta? M czyzna pod krzakiem wychylił si ze swego cz ciowego ukrycia, opu cił bro . - Usłuchał - powiedział Stilgar. - Teraz - rzekła Jessika - wytłumacz jasno swoim ludziom, czego spodziewasz si po mnie. Nie chc . aby jaka młoda, gor ca głowa zrobiła nierozwa ny krok. - Kiedy si zakradamy do wsi i miast, musimy maskowa swoje pochodzenie, miesza si z lud mi panwi i graben - powiedział Stilgar. - Nie nosimy adnej broni, jako e krysnó jest wi ty. Lecz ty, kobieto, ty posiadasz magiczne umiej tno ci walki. My jedynie słyszeli my o nich i wielu w nie pow tpiewało, ale nikt nie mo e w tpi w to, co widzi na własne oczy. Pokonała uzbrojonego Fremena. To jest bro , jakiej adna rewizja nie wykryje. Trafiaj ce do przekonania słowa Stilgara wywołały poruszenie. - A je eli zgodz si nauczy was tego... magicznego sposobu? - Masz moj r kojmi , tak jak i twój syn. - Sk d mamy mie pewno , e dotrzymasz obietnicy? W głosie Stilgara osłabł nieco ton logicznej argumentacji, pobrzmiewała w nim zjadliwo . - Tutaj, kobieto, nie mamy papieru na umowy. Nie składamy obietnic wieczorem. by je łama o wicie. Słowo człowieka wystarcza za umow . Jako przywódca mych ludzi zwi załem ich lubem swojego słowa. Naucz nas tego magicznego sposobu, a zyskasz w ród nas azyl na tak długo, dopóki zechcesz. Twoja woda zmiesza si z nasz wod . - Mo esz mówi w imieniu wszystkich Fremenów? - zapytała Jessika.

304

- Z czasem mo e tak si stanie. Na razie tylko mój brat. Liet, przemawia w imieniu wszystkich Fremenów. Tutaj obiecuj jedynie dotrzyma tajemnicy. Moi ludzie nie powiedz o was adnej innej siczy. Harkonnenowie wrócili na Diun w wielkiej liczbie, a twój ksi nie yje. Mówi si , e oboje zgin li cie w matce samumie. Łowca nie tropi martwej zwierzyny. W tym jest bezpiecze stwo - my lała Jessika. - Ale ci ludzie maj dobr ł czno i mo na przekaza wiadomo . - Domy lam si , e wyznaczono na nas nagrod - powiedziała. Stilgar milczał, a ona wyczuwaj c przemieszczenia jego mi ni pod swoimi dło mi mogła niemal dojrze my li wa ce si w jego głowie. Niebawem powiedział: - Powtórz to raz jeszcze: lubowałem słowem plemienia. Moi ludzie znaj teraz wasz warto dla nas. Co mogliby nam da Harkonnenowie? Wolno ? Ha! Nie. Ty jest taqwa, warta dla nas wi cej ni cała przyprawa harkonne skiego skarbca. - Zatem wyucz was mego sposobu walki - rzekła Jessika i poczuła niezamierzon rytualn moc swoich własnych słów. - Uwolnisz mnie wi c? - Niech tak b dzie - powiedziała Jessika. Zwolniła chwyt i odst piła na bok na oczach całej gromady zebranej w basenie. To jest próba mashad - my lała. - Jednak Pani musi ich pozna , nawet za cen mojego ycia. W pełnej wyczekiwania ciszy Pani wysun ł si dalej, centymetr po centymetrze, by lepiej widzie , gdzie stoi matka. W drodze usłyszał nad sob zdyszany oddech, wstrzymany nagle, a w pionowej szczelinie skalnej wyczuł nikły cie , który rysował si na tle gwiazd. Z basenu wzbił si głos Stilgara: - Hej ty, na górze! Przesta gania chłopca. On zaraz zejdzie. Z ciemno ci nad Paulem dobiegi młodzie czy głos chłopca lub dziewczyny: - Ale, Stil, on nie mo e by daleko ode... - Powiedziałem, daj mu spokój. Chani! Ty jaszczurczy pomiocie! Z góry doleciał szept przekle stwa i mamrotanie: - eby mnie nazwa pomiotem jaszczurczym! Lecz cie ust pił z pola widzenia. Paul na nowo po wi cił uwag basenowi, wyłowił szary cie Stilgara, poruszaj cy si obok matki.

305

- Podejd cie wszyscy. - zawołał Stilgar i zwrócił si do Jessiki: - A teraz ja zapytam, sk d my mo emy mie pewno , e ty dotrzymasz swojej cz ci umowy? To ty yła w ród papierów i pustych umów, i ró nych takich... - My z Bene Gesserit nie łamiemy lubów cz ciej od was - powiedziała Jessika. Zapadła przedłu aj ca si cisza, po czym zwielokrotniony szept: - Czarownica Bene Gesserit! Dobywszy spod szarfy bro Paul wycelował w Stilgara, ale i on, i jego towarzysz trwali w bezruchu wpatruj c si w Jessik . - To j e s t legenda - powiedział który . - Mówiono, e Szadout Mapes przekazała taki meldunek o tobie - powiedział Stilgar. - Lecz tak wa n spraw trzeba podda próbie. Je eli jeste ow Bene Gesserit z legendy, której syn powiedzie nas do raju... - Wzruszył ramionami. Jessika westchn ła. Wi c nasza Missionaria Protectiva rozmie ciła nawet religijne zawory bezpiecze stwa po tym całym zapleczu piekła - pomy lała. - No có .... pomog , a o to przecie . chodziło. Powiedziała: - Prorokini, która przyniosła wam t legend , przekazała j pod rygorem karama i id az, cudu i niepowtarzalno ci proroctwa, wiem o tym. Czy chcecie znaku? Nozdrza mu si rozszerzyły w blasku ksi yca. - Nie mo emy tu marudzi z rytuałami - wyszeptał. Jessika przypomniała sobie map , któr Kynes jej pokazał w trakcie ustalania dróg ucieczki na wypadek niebezpiecze stwa. - jak e dawno temu to si wydawało, było na niej miejsce nazwane "sicz Tabr", za obok r czny dopisek: "Slilgar". - Mo e kiedy dotrzemy do siczy Tabr - powiedziała. To objawienie wstrz sn ło nim, a Jessika pomy lała: Gdyby on tylko znał stosowane przez nas sztuczki! Dobra musiała by tamta Bene Gesserit z Missionaria Protecliva. Ci Fremeni s pi knie przygotowani, by w nas uwierzy . Slilgar przest pił z nogi na nog . - Musimy ju rusza . Skin ła głow daj c mu do zrozumienia, e wyruszaj za jej przyzwoleniem. Spojrzał w gór urwiska, prawie - dokładnie na skalna, półk , gdzie przyczaił si Pani.

306

- Hej tam, chłopcze, mo esz ju zej . Zwróciwszy si ponownie do Jessiki powiedział sumituj cym tonem: - Twój syn narobił niewiarygodnie du o hałasu podczas wspinaczki. Musi si wiele nauczy , eby nie ci gn niebezpiecze stwa na nas wszystkich, ale jest młody. - Niew tpliwie musimy si wiele nauczy od ciebie - rzekła Jessika. Tymczasem najlepiej b dzie, jak si zajmiecie swoim towarzyszem opodal. Mój hała liwy syn troch niedelikatnie go rozbroił. Stilgar obrócił si , a , załopotał jego kaptur. - Gdzie? - Za tamtymi krzakami. Stilgai dotkn ł dwóch swoich ludzi. - Zajmijcie si tym. Zerkn ł na kompanów, identyfikuj c ich. - Brakuje D amisa. - Obrócił si do Jessiki. - Nawet twoje szczeni zna magiczn sztuk . - I racz zauwa y , e mój syn nie ruszył si nawet z góry na twoje

danie.

Dwaj wysłani przez Stilgara ludzie wrócili podtrzymuj c pod r ce trzeciego, który słaniał si i dyszał. Stilgar na moment zatrzymał na nich wzrok i powrócił spojrzeniem do Jessiki. - Syn słucha tylko twoich rozkazów, h . Doskonale. Wie, co to dyscyplina. - Paul, mo esz ju zej

- powiedziała Jessika.

Paul podniósł si i wynurzył w blasku ksi yca ponad kryj c go szczelin , wsuwaj c freme sk bro z powrotem za szarf . Gdy si odwrócił, - spo ród skał wstała mu na spotkanie druga sylwetka. W ksi ycowej po wiacie i odblasku od szarego kamienia Paul dostrzegł drobna posta we freme skich szatach, ocieniona twarz, wyzieraj ca na z kaptura i muszk znajomej broni miotaj cej wymierzona w siebie z fałd jej burnusa. - Jestem Chani, córka Lieta. - Głos był melodyjny, na pół wypełniony miechem. - Nie pozwoliłabym ci skrzywdzi moich towarzyszy - powiedziała. Paul przełkn ł lin . Posta naprzeciwko niego obróciła si w smudze ksi yca i ujrzał twarz elfa i czarne otchłanie oczu. Ta twarz, te rysy znane z nieprzeliczonych najwcze niejszych wizji przyszło ci, wprawiły go w osłupienie. Przypomniał sobie gniewn pych , z jak kiedy opisał t twarz - ze - snu, mówi c

307

Matce Wielebnej Gaius Helen Mohiam: "Spotkam j ". I oto ma przed sob t twarz, ale nigdy nie w spotkaniu wy nionym. - Byłe hała liwy jak rozjuszony shai - hulud - powiedziała. - I wybrałe najtrudniejsz drog w gór . Chod za mn : poka ci łatwiejsz drog na dół. Wygramolił si z rozpadliny id c za jej powiewaj c szat przez powywracany krajobraz. Poruszała si jak gazela, ta cz ca ponad skałami. Paul czuł gor cy rumieniec na twarzy, był wdzi czny za ciemno ci. Ta dziewczyna! Była jak mu ni cie przeznaczenia. Czuł si porwany przez przypływ, zestrojony z fal , która unosiła wszystkie siły jego ducha. Wkrótce stan li w ród Fremenów na dnie basenu. Jessika u miechała si niewyra nie do Paula, lecz przemówiła do Stilgara: - To b dzie korzystna wymiana nauk. Mam nadziej , e ty i twoi ludzie nie gniewacie si za nasz gwałtowno . Wydawała si ... konieczna, byłe o krok od... popełnienia omyłki. - Uratowa kogo przed omyłk to podarowa mu raj - powiedział Stilgar. Dotkn ł warg lew r k , drug wyj ł bro zza szarfy Paula i rzucił j kompanowi. - B dziesz miał swój własny pistolet maula, chłopcze, jak na niego zasłu ysz. Paul otworzył usta, by co powiedzie , ale zawahał si przypominaj c sobie nauk matki: "Pocz tki to chwile bardzo delikatne". - Mój syn nie potrzebuje innej broni, ni posiada - powiedziała Jessika. Wpatrywała si w Stilgara zmuszaj c go do przemy lenia, w jaki sposób Paul zdobył pistolet. Stilgar zerkn ł na m czyzn pokonanego przez Paula. D amis stał na uboczu ze spuszczon głow , ci ko dysz c. - Trudna z ciebie kobieta - rzekł Stilgar. Wyci gn ł lew r k do którego z towarzyszy i pstrykn ł palcami. - Kushti bakka te. Znowu Chakobsa - pomy lała Jessika. Zagadni ty wcisn ł Stilgarowi w dło dwa prostok ty gazy. Silgar przeci gn ł je mi dzy palcami, zamocował jeden wokół szyi Jessiki pod kapturem, drugim w ten sam sposób owi zał szyj Paula. - Teraz nosicie chust bakka - powiedział. - Gdyby co nas rozdzieliło, wszyscy poznaj , e nale ycie do siczy Stilgara. O broni pogadamy innym razem. Nast pnie oddalił si i zaj ł przegl dem ludzi w swoim oddziale, przekazuj c jednemu z nich fremsak Paula do niesienia.

308

Bakka - my lała Jessika, rozpoznawszy religijny termin: płaczek bakka. Wyczuła, e symbolika chust jednoczy t gromad . - Dlaczego opłakiwanie miałoby ich jednoczy ? Stilgar podszedł do młodej dziewczyny, która narobiła kłopotu Paulowi. - Chani, we dziecko - m czyzn pod swoje skrzydła. Trzymaj go z dala od kłopotów. Chani dotkn ła ramienia Pani . - Chod ze mn , dziecko - m czyzno. Paul stłumił gniew w swoim głosie. - Na imi mam Paul, byłoby dobrze, gdyby ... - Damy ci imi , młodziku - powiedział Stilgar - w porze mihna, podczas próby aql. Próby rozumu - przeło yła Jessika. Gwałtowna potrzeba wywy szenia Paula przewa yła w niej wszystkie inne wzgl dy. - Mój syn przeszedł prób gom d abbar! - warkn ła. Po ciszy, jaka zapadła, zrozumiała, e poruszyła ich do gł bi. - Wiele o sobie nawzajem nie wiemy - rzekł Stilgar. - Ale za długo marudzimy. Sło ce dnia nie mo e nas złapa w otwartym terenie. Zbli ył si do m czyzny, którego Paul powalił. - Mo esz dalej i , D amis? Odpowiedziało mu mrukni cie. - Zaskoczył mnie, ot co. To był przypadek. Mog i

dalej.

- Nie przypadek - powiedział Stilgar. - Czyni ci odpowiedzialnym wraz z Chani za bezpiecze stwo tego chłopaka, D amis. Ci ludzie otrzymali moj r kojmi . Jessika przyjrzała si bacznie typowi imieniem D amis. To jego głos spierał si w skałach ze Stilgarem. W jego głosie była mier . I Stilgar uznał za stosowne dodatkowo podkre li swój rozkaz przy tym D amisie. Stilgar rzucił badawczym spojrzeniem po oddziale, gestem przywołał dwóch ludzi. - Larus i Faruk, zacieracie nasze lady. Dopilnujcie, by znaku po nas nie zostało. Wzmo ona czujno : mamy ze sob dwoje bez przeszkolenia. Odwrócił si z r k wzniesion i wymierzon w drugi brzeg basenu.

309

- W kolumnie marszowej, z ubezpieczeniem na skrzydłach, naprzód marsz. Jessika wyrównała krok ze Stilgarem, rachuj c głowy. Fremenów było czterdziestu - z ni i z Paulem czterdzie ci dwie osoby. Maszeruj jak kompania wojska - pomy lała - nawet ta dziewczyna. Chani. Paul zaj ł miejsce w szyku za Chani. Zapomniał o zranionej ambicji - e zaskoczyła go dziewczyna. W pami ci pozostała mu teraz tylko szorstka uwaga matki: "Mój syn przeszedł prób gom d abbar!" Uczuł mrowienie dłoni od zapami tanego bólu. - Patrz, gdzie idziesz - sykn ła Chani. - Nie ocieraj si o krzak, bo zostawisz nitk znacz c nasz przemarsz. Paul przełkn ł, pokiwał głow . Jessika nastawiła ucha na odgłosy maszeruj cego oddziału, słysz c kroki własne i Paula, i ogarn ł j podziw dla sposobu poruszania si Fremenów. Przekraczali basen w czterdziestu ludzi w ród naturalnych jedynie odgłosów w tym otoczeniu - jak agle widmowych feluk ich szaty przemykały w g szczu cieni. Ich portem przeznaczenia była sicz Tabr - sicz Stilgara. Wa yła to słowo w my li: sicz. Słowo Chakobsa, dawnego j zyka łowieckiego, które przetrwało niezliczone stulecia. Sicz miejsce zbiórki w przypadku zagro enia. Gł bokie implikacje tego słowa i j zyka zaczynały dociera do niej dopiero teraz, gdy ust piło napi cie. - Idziemy dobrym marszem - powiedział Stilgar. - Z pomoc shai - huluda osi gniemy Grot Grani przed witem. Jessika kiwn ła głow , oszcz dzaj c sił, czuj c przera liwe zm czenie pow ci gana sił woli i... przyznała to... sił wynikaj c z upojenia. Jej my l skupiła si na warto ci tego oddziału, na tym, co ujawnia freme ska kultura. Oni wszyscy - my lała - cała kultura oparta na wojskowej dyscyplinie. Có za bezcenna rzecz dla ksi cia banity!

310

Rozdział 32 Fremeni w najdoskonalszym stopniu posiedli ow cech , przez staro ytnych zwan "spannungsbogen" - która jest samonarzucon zwłok mi dzy po daniem jakiej rzeczy a aktem wyci gni cia po ni r ki. z "M dro ci Muad'Diba"ksi niczki Irulan Przed witem podeszli pod Grot Grani, posuwaj c si szczelin w cianie basenu tak w sk , e musieli obraca si bokiem, by j pokona . Jessika zobaczyła, jak Stilgar - odprawia w w tłym brzasku wartowników, przez chwil obserwowała pocz tki ich wspinaczki na urwisko. Paul zadarł głow do góry ogl daj c materi tej planety rozci t w poprzek w sk szczelin , która otwierała si ku szarobł kitnemu niebu. Chani poci gn ła go za płaszcz, nagl c do po piechu. - Szybko - powiedziała. - To ju

wit.

- A ci ludzie wspinaj cy si nad nami, dok d oni id ? - szepn ł Paul. - Pierwsza warta dzienna - odparła. - Spiesz si ! Stra wystawiona na zewn trz - pomy lał Paul. - M drze, ale jeszcze m drzej byłoby podchodzi do tego miejsca w oddzielnych grupach. Mniejsze niebezpiecze stwo utraty całego oddziału. Zatrzymał si przy tej my li u wiadamiaj c sobie, e jest to my lenie partyzanckie, i wspomniał obaw swego ojca, e Atrydzi mog zosta rodem partyzanckim. - Szybciej - szepn ła Chani. Paul przy pieszył kroku, słysz c szelest szat z tyłu. I przypomniały mu si słowa siratu z male kiej Biblii P. K. Yuego: "Raj z lewa, piekło z prawa, z tyłu anioł mierci". Powtórzył sobie ten wers w duchu. Skr cili za róg, gdzie przej cie było szersze. Stilgar stał z boku, kieruj c ich do niskiego tunelu, odchodz cego pod k tem prostym. - Pr dzej - sykn ł. - Je li zaskoczy nas tu patrol, b dziemy jak króliki w klatce. Paul schylił si w wej ciu i doszedł za Chani do groty o wietlonej gdzie z przodu w tłym, szarym wiatłem. - Mo esz si wyprostowa - powiedziała. Wyprostował si , przyjrzał, gdzie jest: gł boka i rozległa przestrze pod kopulastym sklepieniem, które łukiem wznosiło si odrobin tylko wy ej ni na wysoko wyci gni tej r ki człowieka. Oddział rozchodził si w gł b cienia. Paul dostrzegł nadchodz c matk , zobaczył, jak przygl da si ich towarzyszom, I

311

zauwa ył, jak jej si nie udało wsi kn we Fremenów, mimo e strój nosiła identyczny. A sposób, w jaki si poruszała... ile w tym było poczucia siły i gracji. - Przysi d gdzie i nigdzie si nie pl cz, dzieciaku - m czyzno - powiedziała Chani. - Tu masz jedzenie. Wcisn ła mu w r ce dwa kawałki czego zawini tego w li cie. Zion ły przypraw . Za Jessik pojawił si Stilgar, przywołuj c do porz dku grupk z lewej strony. - Wstawcie grod na miejsce i pilnujcie zabezpieczenia wilgoci. Lemil - zwrócił si do innego Fremena - daj kule wi toja skie. Wzi ł Jessik za rami . - Chc ci co pokaza , magiczna kobieto. Powiódł j za skalny zakr t w stron ródła wiatła. Jessik zobaczyła, e stoi na szerokim progu drugiego wylotu jaskini wysoko w cianie urwiska, wygl daj c na drugi basen szeroko ci około dziesi ciu do dwunastu kilometrów. Basen osłaniały wysokie skalne ciany. Pod nimi rozsiane były rzadko k py ro linno ci, kiedy Jessik spogl dała na szary w przed wicie basen, ponad przeciwległym obwałowaniem podniosło si sło ce, o wietlaj c be owy krajobraz skał i piasku. Zauwa yła, e sło ce Arrakis jakby wyskakiwało nad horyzont. To dlatego, e chcemy je powstrzyma - pomy lała. - Noc jest bezpieczniejsza ni dzie . Ogarn ła j t sknota za t cz w tym miejscu, które nigdy nie ujrzy deszczu. Musz pow ci gn takie t sknoty - my lała. - S słabo ci . A ja nie mog ju sobie pozwoli na słabo . Stilgar, cisn wszy j za rami , wskazał drugi skraj basenu. - Tam! Tam widzisz prawdziwych Druzów. Patrz c za jego wyci gni t r k , dostrzegła krz tanin : ludzie na dnie basenu umykali przed wiatłem dnia pod osłon cienia przeciwległego muru urwiska. Mimo odległo ci ich ruchy były wyra nie widoczne w czystym powietrzu. Wyj ła spod szaty lornetk , ogniskuj c soczewki olejowe na odległych ludziach. Chusty trzepotały jak wzlatuj ce wielobarwne motyle. - To jest dom - powiedział Stilgar. - B dziemy tam lej nocy. Wpatrywał si w daleki brzeg basenu szarpi c w sa. - Moi ludzie zostali przy pracy na dworze. To znaczy, e w pobli u nie ma patroli. Dam im pó niej zna , by przygotowali si na nasz powrót. - Twoi ludzie s bardzo zdyscyplinowani - powiedziała Jessik . Opu ciła lornetk , zauwa yła, e Stilgar patrzy na przyrz d.

312

- Oni s posłuszni nakazowi przetrwania plemienia - rzekł. - Na tej samej zasadzie wybieramy spo ród nas przywódc . Przywódc jest ten, kto jest najsilniejszy, kto przynosi wod i zapewnia bezpiecze stwo. Podniósł spojrzenie ku jej twarzy. Odwzajemniaj c mu spojrzenie zauwa yła oczy bez białka, zabarwione oczodoły, oszronione pyłem brod i w sy, lini wodowodu wij cego si w dół od nozdrzy w gł b filtrfraka. - Czy pokonuj c ci wystawiłam na szwank twój autorytet przywódcy, Stilgarze? - zapytała. - Nie wyzwała mnie - powiedział. - Wa ne jest, aby przywódca zachował respekt oddziału. - Nie ma nikogo w ród tych piaskowych wszy, z kim bym sobie nie poradził powiedział Stilgar. - Kiedy pokonała mnie, pokonała nas wszystkich. Teraz oni licz , e naucz si od ciebie... magicznego sposobu... a niektórzy pragn si przekona , czy zamierzasz mnie wyzwa . Wa yła ukryte znaczenia. - Pokona ci w oficjalnej walce? Kiwn ł głow . - Odradzam ci to, bo oni nie pójd za tob . Ty nie jeste z piasków. Przekonali si podczas naszego nocnego przemarszu. - Praktyczni ludzie - powiedziała. - To prawda. - Zerkn ł na basen. - Wiemy, czego nam trzeba, ale niewielu my li wnikliwie teraz, tak blisko domu. Przebywali my zbyt długo w pustyni, organrzuj c dostaw naszego kontyngentu przyprawy z wolnymi kupcami dla tej przekl tej Gildii... oby ich g by na wieki pozostały czarne. Jessik zastygła w trakcie odwracania si od Stilgara i obejrzała si patrz c mu prosto w twarz. - Gildia? Co ma Gildia do waszej przyprawy? - Tak Liet ka e - powiedział Stilgar. - Znamy powód, ale to nie łagodzi naszego rozgoryczenia. Przekupujemy Gildi monstrualn opłat w przyprawie, by zachowa nasze niebiosa czyste od satelitów i innych takich, eby nikt nie wyszpiegował, co robimy z powierzchni Arrakis. Wa yła słowa przypominaj c sobie, co powiedział Paul - e to musi by powód, dla którego arraka skie niebiosa s wolne od satelitów. - A co takiego robicie z powierzchni Arrakis, czego nie chcecie pokaza ?

313

- Zamieniamy j ... powoli, lecz nieodwracalnie... czynimy j zdatn dla ludzkiego ycia. Nasze pokolenie mc skorzysta z tego. ani nasze dzieci, ani dzieci naszych dzieci. ani wnuki ich dzieci.., ale tak kiedy b dzie. - Utkwił zamglony wzrok gdzie ponad basenem. - Otwarte wody i wysokie, zielone ro liny, i ludzie spaceruj cy swobodnie bez filtrfraków. Wi c to takie jest marzenie naszego Lieta - Kynesa - my lała. Powiedziała za : - Łapówki s niebezpieczne: lubi rosn . - Rosn - odparł - ale długa droga jest bezpieczn drog . Jessik odwróciła si , wyjrzała na basen, próbuj c zobaczy go takim, jakim widział go Stilgar w swej wyobra ni. Dostrzegła jedynie poszarzał , musztardow plam odległych skał i nagły, mglisty ruch nieba ponad urwiskami. - Aaaach - westchn ł Stilgar. Z pocz tku wydawało jej si , e to musi by pojazd patrolowy, po czym zdała sobie spraw , e widzi mira - inny krajobraz unosz cy si nad piaskiem pustyni i dalek rozkołysan ziele , a w połowie odległo ci długiego czerwia sun cego po powierzchni z czym , co wygl dało na freme skie szaty łopoc ce na jego grzbiecie. Mira rozpłyn ł si . - Przyjemniej byłoby jecha - powiedział Stilgar - lecz nie mo emy wpu ci stworzyciela do tego basenu. Musimy zatem znowu maszerowa tej nocy. "Stworzyciel", tak nazywaj czerwia - pomy lała. Oceniała doniosło jego słów, o wiadczenia, e nie mog wpu ci czerwia do tego basenu. Wiedziała, co zobaczyła w mira u - Fremenów jad cych na grzbiecie gigantycznego czerwia. Z ogromnym wysiłkiem zapanowała nad szokiem, jakiego doznała u wiadamiaj c sobie konsekwencje tego taktu. - Musimy wraca do reszty - powiedział Stilgar. - Inaczej moi ludzie zaczn podejrzewa , e z tob flirtuj . Niektórzy ju mi zazdroszcz , e moje r ce poznały twoje wdzi ki, kiedy zmagali my si tej nocy w basenie Tuono. - Do

tego - uci ła Jessika.

- Bez obrazy - głos Stilgara był łagodny. - Mamy zwyczaj nie bra kobiet wbrew ich woli... a z tob ... - Wzruszył ramionami. - ... ten zwyczaj nawet nie jest potrzebny. - Nie zapominaj, e byłam ksi n pani - powiedziała ju spokojniejszym głosem. - Jak sobie yczysz - rzekł - Czas zagrodzi ten wylot, by zarz dzi rozlu nienie dyscypliny filtrfrakowej. Moim ludziom nale y si dzi wygodny odpoczynek. Ich rodziny nie dadz im jutro odpocz .

314

Zamilkli oboje Jessika wpatrywała si w słoneczny blask. Słyszała to, co słyszała w głosie Stilgara - nie wypowiedzian propozycje czego wi cej ni jego""r kojmia". Czy potrzebna mu ona Zrozumiała, e mo e zaj to miejsce przy nim Byłby to jeden ze sposobów zako czenia konfliktu o plemienne przywództwo - kobieta r ka w r k z m czyzn Ale co wtedy z Paulem? Któ mógł wiedzie , jakie tu jeszcze obowi zywały prawa rodzicielskie I co z nie urodzona córk , któr od paru tygodni nosi w łonie, Co z córk zmarłego ksi cia! I dopu ciła do swej wiadomo ci pełne znaczenie tego drugiego rosn cego w niej dziecka, przyjrzała si własnym motywom dopuszczenia do pocz cia. Znała je uległa owemu bezmiernemu pop dowi wspólnemu wszystkim stworzeniom w obliczu mierci, instynktownemu szukaniu nie miertelno ci w potomstwie. Zwyci ył instynkt zachowania gatunku. Jessika zerkn ła na Stilgara, widziała, e wpatruje si w ni wyczekuj co. Córka urodzona tutaj przez kobiet po lubion komu takiemu jak ten m czyzna. Jaki byłby los takiej córki - zadała sobie pytanie. - Czy on próbowałby ogranicza konieczno ci nieuniknionego przeznaczenia Bene Gesserit"? Slilgar odchrz kn ł i wkrótce okazał, e rozumie niektóre z pyta sformułowanych w jej umy le. - Dla przywódcy wa ne jest to, co go czyni przywódc . Potrzeby jego ludzi. Je li nauczysz mnie swoich umiej tno ci, mo e przyj dzie , kiedy jedno z nas b dzie musiało wyzwa drugie Ja wolałbym jak alternatyw . - Czy istnieje kilka alternatyw? - zapytała. - Sajjadina - powiedział - Nasza Matka Wielebna jest stara. Ich Matka Wielebna! - Zanim zd yła to wybada , powiedział - Ja bynajmniej nie proponuj ci siebie za partnera. Nie ma w tym nie osobistego, jako e jeste pi kna i poci gaj ca. Lecz gdyby została jedn z mych kobiet, to ( niektórzy młodzi ludzie mogliby uzna , e zbytnio zabiegam o przyjemno ci ciała, a za mało troszcz si o potrzeby plemienia. Oni nawet teraz podsłuchuj nas i ledz . Ten m czyzna wa y swoje decyzje, pami ta o konsekwencjach - pomy lała. - S w ród moich młodych ludzi tacy, którzy osi gn li wiek szale stwa ducha rzekł - Trzeba ich obłaskawi w tym okresie. Nie mog im dawa powa niejszych powodów do rzucenia mi wyzwania. Poniewa musiałbym ich okalecza i zabija To me jest wła ciwa droga dla przywódcy, je li mo na tego unikn z honorem. Posiadanie przywódcy widzisz. jest to jedna z tych i rzeczy, którymi ró ni si ludzie od motłochu. Przywódca utrzymuje równo jednostek Gdy jednostek jest zbyt mało, wtedy ludzie staj si znów motłochem.

315

Jego słowa, gł bia ich wiadomo ci, fakt, e mówił tyle do niej, co do tych, którzy ukradkiem podsłuchiwali, zmusiły j do tego, eby zrewidowa swoj opini o nim. Człowiek wielkiego formatu - pomy lała. - Gdzie on si nauczył takiej wewn trznej równowagi? - Prawo okre laj ce nasz form wyboru przywódcy jest sprawiedliwym prawem - powiedział Stilgar. - Ale z tego nie wynika, e ludzie zawsze potrzebuj sprawiedliwo ci. To, czego naprawd teraz potrzebujemy, to czas na rozwój i rozkwit, na powi kszenie terenu naszego działania Jakie jest jego pochodzenie? - zastanawiała si . - Sk d si bierze taka rasa? - Stilgar, nie doceniałam ci - powiedziała. - Tak podejrzewałem - rzekł. - Najwyra niej nie doceniali my si wzajemnie. - Chciałbym, eby to si sko czyło - rzekł. - Chciałbym przyja ni z tob ...i zaufania Chciałbym tego wzajemnego szacunku, jaki wyrasta z serca, bez zbli enia seksualnego. - Rozumiem - powiedziała. - Czy ufasz mi? - Słysz w tobie szczero . - W ród nas - powiedział - Sajjadiny, nie - b d c formalnymi przywódczyniami, zajmuj szczególnie zaszczytn pozycj . One nauczaj . Podtrzymuj ducha bo ego tutaj. - Dotkn ł swej piersi. Teraz musz wysondowa t tajemnic Matki Wielebnej - pomy lała. - Mówiłe o waszej Matce Wielebnej... i słyszałam słowa o legendzie i proroctwie. - Mówi si , e Bene Gesserit i jej potomek dzier rzekł.

klucz do naszej przyszło ci -

- Wierzysz, e ja ni jestem? Obserwuj c jego twarz, my lała: młoda trzcina tak łatwo umiera. Pocz tek jest por wielkiego niebezpiecze stwa. - My nie wiemy - powiedział. Kiwn ła głow . Jest człowiekiem honoru - pomy lała. - Oczekuje ode mnie znaku, ale nie pomo e losowi zdradzaj c mi ten znak. Jessika odwiodła głow , zapatrzyła si na basen w dole, na złotawe cienie, na purpurowe cienie, na dr enie

316

powietrza z drobinami pyłu u wylotu ich jaskini. Jej umysł wypełniła nagle kocia ostro no . Znała argon Missionana Piotectiva, wiedziała, jak dostosowa techniki legendy, - l ki i nadziel do swych nagłych potrzeb, ale wyczuwała tutaj dzikie zmiany... jakby kto przebywaj c w ród tych Fremenów skorzystał z matrycy Missionana Piotectiva Stilgar odchrz kn ł. Widziała, e si niecierpliwi, e dzie si ko czy i ludzie czekała na zagłodzenie tego wylotu. Przyszedł czas na miało z jej strony i zdała sobie spraw , czego jej trzeba: pewnej dar al - hikman, pewnej szkoły przekładu. która by jej dała... - Adab - wyszeptała. Poczuła jakby koziołkowanie swego umysłu. Zareagowała na to przy pieszonym biciem serca. W całym szkoleniu Bene Gesserit nie istniało nie, co by miało taki sygnał rozpoznawczy. To mogła by tylko adab, władcza pami , króla spada na człowieka sama z siebie. Poddała si jej, pozwalaj c płyn słowom. - Ibn qirtaiba - powiedziała - a po miejsce, gdzie pył si ko czy. Wyci gn ła r k spod szaty, widz c, jak Stilgarowi rozszerzaj si oczy. Słyszała w tyle szelest wielu szat - Widz Fremena z ksi gi przypowie ci - zaintonowała - Czyta sło cu al - Lat, które on ujarzmia i któremu ur ga. Czyta Sadusowi S du, a oto co czyta: Moje wrogi s jak z arte igły traw. które stały na drodze wichury Nie zoczyłe , co spławił nasz Pan On wysłał plag pomi dzy tych. którzy knuli przeciw nam S jako ptaki gnane - przez łowc . Ich knowania jako strzały jadu z wszystkich wyplute ust. Przeszło j dr enie. Opu ciła r k . Z wn trza groty odpowiedziało jej responsorium wyszeptane przez wiele głosów: - Ich dzieła legły zburzone. - Ogie bo y ogarnia twe serce - dopowiedziała. Teraz wszystko si toczy wła ciwym torem - przyszło jej na my l. - Gorej cy ogie bo y - nadeszło responsorium

317

- Twoje - wrogi run - powiedziała - Bi - la kaifa - odpowiedzieli W nagłej ciszy Stilgar pokłonił si przed ni . - Sajjadina - powiedział - Je li shai - hulud dopu ci, mo esz jeszcze przeby gł bi ducha i zosta Matk Wielebn . Przeby gł bi ducha - pomy lała - Dziwny sposób na wyra enie tego Ale reszta pasuje do argonu bardzo dobrze. I zaznała cynicznej goryczy po tym co zrobiła. Nasza Missionaria Piotectiva rzadko zawodzi. Przygotowano nam miejsce w tym pustkowiu Modlitwa as - Satat wyciosała nam kryjówk . Teraz musz gra rol Aulii, Przyjaciółki Boga Sajjadiny dla włócz gów których tak silnie urobiła wró ba naszej Bene Gesserit, e nawet swoj najwy sz kapłank zw Matk Wielebn . Paul stał przy Chani po ród cieni wewn trznej komory Ci gle - czuł smak k sa którym go nakarmiła - mi so ptaka i ziarno zlepione przyprawowym miodem i owini te w li . Jedz c to u wiadomił sobie, e jeszcze nigdy nie miał w ustach przyprawowej esencji tak silnie - skoncentrowanej i wtedy prze ył moment strachu Wiedział, co ta esencja mogła w nim wywoła - "przyprawow przemian ", która popchn łaby jego umysł ku wiecznej wiadomo ci. - Bi - la kaifa - wyszeptała Chani Spojrzał na ni , dostrzegaj c trwog , z jak Fremeni wydawali si przyjmowa słowa jego matki jedynie m czyzna zwany D amisem sprawiał wra enie, e nie bierze udziału w ceremonii; trzymał si na uboczu z ramionami skrzy owanymi na piersi. - Duy jakha hin mange - szepn ła Chani - Duy punra hin mange. Mam dwoje oczu. Mam dwie stopy. I wpatrzyła si w Paula z wyrazem zadziwienia. Paul zaczerpn ł gł boko tchu próbujac u mierzy burz w swej duszy. Słowa matki nakładały si na działanie esencji przyprawowej i Paul czuł, jak Jej głos wznosi si i opada w nim niczym buchaj ce płomienie W trakcie tego wszystkiego odnajdywał w niej ostrze cynizmu - znał j tak dobrze! - lecz nic nie mogło powstrzyma tego czego , co rozpocz ło si od k sa po ywienia. Straszne przeznaczenie Wyczuwał je, ow wiadomo rasy, przed któr nie było dla mego ucieczki. Niosła wyostrzon Jasno dopływ danych, zimn przytomno umysłu. Osun ł si na podłog , siadł oparty plecami o skał , poddaj c si jej. wiadomo rozpłyn ła si bezczasow warstw , gdzie mógł przepatrywa czas, gdzie wyczuwał cie ki mo liwo ci, przyszłe wiatry minione wiatry jednooka wizja przyszło ci, jednooka wizja tera niejszo ci i jednooka wizja przeszło ci - wszystko ł czyło si w trójokularow wizj , pozwalaj c mu widzie , jak czas staje si

318

przestrzeni Groziło mu niebezpiecze stwo, miał wra enie prze cigni cia samego siebie i musiał trzyma si swego poczucia tera niejszo ci, kiedy ogarniał umysłem rzeczywisto w krzywym zwierciadle, trwaj c chwil , wieczn konsolidacj tego, co jest niesko czone, z tym, co było. Uzmysławiaj c sobie tera niejszo , po raz pierwszy odczuł bezmiern jednostajno przepływu czasu, wsz dzie m con zmiennymi pr dami, fałami, bałwanami i przeciwbałwanami, jak przybój pod urwistym brzegiem To pozwoliło mu na nowo zrozumie swoje widzenie przyszło ci i w tym równie ujrzał ródło lepego czasu, ródło bł du, a wtedy dopadł go l k. Zdał sobie spraw , e wizja przyszło ci była iluminacj , mieszcz c w sobie granice tego, co odsłania - ródłem dokładno ci i istotnego bł du jednocze nie Wmieszało si tutaj co w rodzaju zasady nieoznaczono ci Heisenberga - wydatek energii na zobaczenie tego, co si widzi, deformuje to, co si widzi. A widział splot współzale no ci czasowych w obr bie tej groty, kipiel mo liwo ci tutaj ze rodkowanych w której najdrobniejsze działanie - mrugni cie powieki nieopatrzne słowo, przesuni cie ziarenek piasku - obraca gigantyczn d wigni przez cały poznany wszech wiat Zobaczył przelew krwi z wynikiem zale nym od tak wielu zmiennych, e jego najmniejszy ruch powodował rozległe przesuni cia w strukturze modelu. Pod wpływem tej wizji zapragn ł zastygn w bezruchu, tyle ze to równie było działanie brzemienne w skutki. Niezliczone ci gi przyczynowo - skutkowe rozchodziły si z tej jaskini, a na drodze wi kszo ci z nich widział swoje własne martwe ciało brocz ce krwi z otwartej - no em rany.

319

Rozdział 33 Mój ojciec Padyszach Imperator miał siedemdziesi t dwa lata. Jednak e wygl dał najwy ej na trzydzie ci pi w roku w którym nakre lił mier ksi cia Leto i oddał z powrotem Arrakis Harkonnenom Rzadko pokazywał si publicznie inaczej jak w mundurze sardaukara i w czarnym hełmie bursega z imperialnym złotym lwem na szczycie. Mundur stanowił jawne przypomnienie, w czym le y jego siła Nie zawsze był tak bu czuczny jednakowo Kiedy chciał potrafił promieniowa wdzi kiem i szczero ci lecz zastanawiałam si cz sto w tych pó niejszych dniach czy było w nim cokolwiek takiego jakim si wydawało Teraz mi si ze był człowiekiem nieustannie walcz cym o wyrwanie si za pr ty niewidzialnej klatki Nie wolno wam zapomina ze był imperatorem ojcem i głow dynastii której pocz tki gin ły w pomroce dziejów Leczmy odmówiły my mu legalnego syna Czy nie jest to najstraszliwsza kl ska jak kiedykolwiek poniósł władca ? Matka moja okalała posłusze stwo siostrom przeło onym w tym, w czym lady Jessika była nieposłuszna, która z nich była silniejsza? Historia odpowiedziała ju na to pytanie. z "W domu mojego ojca"pióra ksi niczki Irulan Jessika przebudziła si w ciemno ciach jaskini wyczuwaj c dokoła krz tanin Fremenów, wdychaj c kwa ny zapach filtrfraków. Wewn trzne poczucie czasu mówiło jej, e na dworze wkrótce zapadnie noc, ale czer zalegała grot osłoni t od pustyni plastikowymi kapturami, zatrzymuj cymi wilgo ich ciał w tej zamkni tej przestrzeni. Uprzytomniła sobie, e w stanie kra cowego wyczerpania przespała si snem sprawiedliwego, wystawiaj c tym własn , pod wiadom ocen osobistego bezpiecze stwa w oddziale Stilgara. Przekr ciwszy si na hamaku sporz dzonym z burnusa zwiesiła stopy do skalnej podłogi i wsun ła je w buty pustynne. Nie mog zapomnie o zasznurowaniu butów na ukos, by wzmóc pompuj ce działanie filtrtraka - pomy lała. - O tylu rzeczach musz pami ta . W ustach miała jeszcze smak rannego posiłku - k s ptasiego mi sa i ziarno zlepione przyprawowym miodem w li ciu - i zrozumiała, e czas wykorzystywano tutaj na opak: noc była dniem przeznaczonym na działanie, za dzie noc przeznaczon na spoczynek. Noc ukrywa; noc jest najbezpieczniejsza. Zdj ła płaszcz z hamakowych kołków w skalnej alkowie, pogmerawszy chwil znalazła, gdzie jest góra, i w lizn ła si w szat . Jak przekaza st d wiadomo do Bene Gesserit? zastanawiała si . Musz si dowiedzie o dwóch zbł kanych owcach w arraka skiej ostoi. Dalej w gł bi jaskini zapłon ły kule wi toja skie. Zobaczyła kr c cych si tam ludzi, w ród nich Paula, ju ubranego, z odrzuconym do tyłu kapturem, odsłaniaj cym orli profil Atrydów. Zachowywał si bardzo dziwnie przed udaniem si na spoczynek, pomy lała. Nieobecny duchem. Jak kto wyrwany mierci, nie wiadomy w pełni swego powrotu do ycia, z na pół przymkni tymi oczami, szklistymi od zapatrzenia w gł b siebie. To jej przypomniało jego ostrze enie przed nasycon przypraw diet "uzale niaj c ". Czy daje ona efekty uboczne? - zastanawiała si . - Powiedział, e

320

to ma co wspólnego z jego. zdolno ci jasnowidzenia, ale dziwnie milczał na temat tego, co widzi. W prawo od niej wyszedł z cienia Stilgar i zbli ył si do grupy pod kulami wi toja skimi. Zauwa yła, jak przebiera palcami w brodzie, dostrzegła czujno w jego postawie skradaj cego si kota. Nagły strach przeszył Jessik , kiedy pochwyciła zmysłami napi cie widoczne w ludziach zebranych wokół Paula - ich sztywne ruchy, ceremonialne postawy. - Oni maj moj r kojmi ! - zahuczał Stilgar. Jessika rozpoznała m czyzn , przed którym stał Stilgar - D amis! Z kolei dostrzegła w ciekło D amisa, widoczn w sztywnych ramionach. D amis, m czyzna pokonany przez Paula! - przemkn ło jej przez głow . - Znasz prawo, Stilgar - powiedział D amis. - Kto zna je lepiej? - zapytał Stilgar i usłyszała w jego głosie ton pojednania, prób załagodzenia czego . - Ja wybieram walk - warkn ł D amis. Jessika po pieszyła przez grot , schwyciła Stilgara za rami . - O co chodzi? - spytała. - O prawo amtal - powiedział Stilgar. - D amis domaga si prawa sprawdzenia twej roli w legendzie. - Ona musi mie or downika - rzekł D amis. - Je li jej or downik zwyci y, to ona jest prawdziwa, ale powiedziane zostało... - rozejrzał si po ci bie ludzi - ... e nie b dzie potrzebowała ona or downika z Fremenów, co mo e jedynie oznacza , e przywiedzie swego własnego. On mówi o pojedynku z Paulem! - pomy lała Jessika. Pu ciła rami Stilgara, wyst piła pół kroku do przodu. - Zawsze jestem or downiczk siebie samej - powiedziała. - Znaczenie tego jest zupełnie jasne dla... - Nie b dziesz nam narzuca swoich zwyczajów - warkn ł D amis. - Nie b dziesz, dopóki nie zobacz lepszego dowodu. Stilgar mógł ci powiedzie , co masz mówi dzi rano. Mógł wypełni twój umysł po brzegi lulank i ty j nam wyszczebiotała , licz c, e utorujesz sobie fałszyw drog w ród nas. Mogłabym go załatwi - my lała Jessika - ale kto wie, czy to nie kłóci si ze sposobem, w jaki oni interpretuj legend . I po raz drugi zdumiała si rozmiarami wypaczenia dzieła Missionana Protectiva na tej planecie. Stilgar popatrzył na Jessik i odezwał si cicho, ale takim głosem, by doszedł do kra ców tłumu.

321

- D amis ma powody ywi uraz , Sajjadina. Twój syn go pokonał i... - To był przypadek! - rykn ł D amis. - W basenie Tuono działała siła nieczysta i zaraz to udowodni ! - ... i ja sam go pokonałem - ci gn ł Stilgar. - On zamierza tym wyzwaniem tahaddi znowu dobra si do mnie. Zbyt wiele brutalno ci jest w D amisie, by kiedykolwiek został dobrym przywódc - zbyt wiele ghafla, szale stwa. Usta swoje oddaje prawom, a serce, sarfa, odst pstwu. Nie, on nigdy nie zostanie dobrym przywódc . Oszcz dzałem go tak długo, bo przydaje si w walce jako takiej, ale kiedy ogarnia go ten krwawy amok, staje si niebezpieczny dla własnego plemienia. - Stilgar - r - r - r! - rykn ł D amis. I Jessika przejrzała, co robi Stilgar - e próbuje rozw cieczy D amisa, by przej wyzwanie od Paula. Stilgar stan ł twarz w twarz z D amisem i ponownie Jessika dosłyszała pojednawcz nut w jego głosie. - D amis, on jest zaledwie chłopcem. On jest... - Ty sam nazwałe go m czyzn - powiedział D amis. - Jego matka twierdzi, e przeszedł przez gom d abbar. Ma pełne ciało i nadmiar wody. Ci, co nie li ich sakw , mówi , e s w niej literjony wody. Literjony! A my ssiemy nasze kieszenie łowne, jak tylko poka e si cho by l nienie rosy. Stilgar spojrzał na Jessik . - Czy to prawda? Czy w waszej sakwie jest - woda? - Tak. - Literjony wody? - Dwa literjony. - Jakie jest przeznaczenie tego bogactwa? Bogactwa? - pomy lała. Potrz sn ła głow , wyczuwaj c ozi bło

w jego głosie.

- Tam, gdzie si urodziłam woda leciała z nieba i płyn ła przez ziemi szerokimi rzekami - powiedziała - Były tam oceany wody tak rozległe ze nie widziało si drugiego brzegu. Nie jestem przeszkolona w waszym re imie wody. Nigdy przedtem nie musiałam o niej my le w ten sposób Dokoła rozległo si zdławione westchnienie - Woda leciała z nieba płyn ła przez ziemi - Czy wiedziała ze w ród nas znajduj si tacy, którzy w wypadku doznali uszkodzenia kieszeni łownej i b d w ci kich tarapatach, nim osi gniemy Tabr tej nocy?

322

- Sk d miałam wiedzie ? - Jessika pokr ciła głow - Je li s w potrzebie daj im wod z naszej sakwy - Czy takie było przeznaczenie tego bogactwa? - Przeznaczyłam je do ratowania ycia - powiedziała - Przyjmujemy zatem twoje błogosławie stwo. Sajjadma - Nie przekupisz nas wod - warkn ł D amis - Ani nie rozzło cisz mnie na siebie Stilgar Widz ze starasz si mnie zmusi , abym ci rzucił wyzwanie, zanim udowodni moje słowa. Stilgar popatrzył D amisowi prosto w oczy - Czy jeste zdecydowany wymusi t walk z dzieckiem D amisie? Głos jego był cichy, jadowity - Ona musi mie or downika - Nawet mimo tego, e ma moj r kojmi ? - Przywołuj prawa amtal - powiedział D amis - To mój przywilej Stilgar kiwn ł głow - Zatem je li chłopiec ci nie wypatroszy odpowiesz potem przed moim no em - Nie mo ecie tego zrobi - powiedziała Jessika - Paul jest zaledwie - Nie wolno ci si miesza Sajjadina - rzekł Stilgar - Och ja wiem e dasz mi rad a przeto dasz rad ka demu z nas ale nie dasz rady nam wszystkim naraz. To musi nast pi to jest prawo amtal. Jessika zamilkła patrz c na niego w zielonym wietle kuł wi toja skich na fanatyczn zawzi to która zmieniła mu rysy twarzy Przeniosła wzrok na D amisa i dojrzawszy wyraz gł bokiej zadumy na jego czole - pomy lała: Powinnam to była wcze niej zauwa y . On chorobliwie medytuje Jest milczkiem z tych co zjadaj si od rodka. Powinnam si była tego spodziewa - Je eli skrzywdzisz mego syna - powiedziała - b dziesz miał ze mn do czynienia Wyzywam si ju teraz Potn ci na takie kawałki - Matko Paul wysun ł si do przodu dotkn ł jej r kawa. - By mo e kiedy wytłumacz D amisowi, w jaki sposób... - Wytłumacz - zadrwił D amis

323

Paul zamilkł wpatruj c si w niego. Nie czuł przed nim strachu. Ruchy D amisa wydawały si oci ałe no i padł tak łatwo w ich nocnym starciu na piasku. Lecz Paul nadal wyczuwał kipiel współzale no ci w tej jaskini, nadal pami tał prorocze wizje swego ciała z no em w piersi. Tak niewiele było dla dróg ucieczki w tej wizji. - Sajjadina - powiedział Stilgar - musisz teraz odej

tam

- Przesta nazywa j Sajjadina! - przerwał mu D amis - To si dopiero oka e. No wi c zna nasz modlitw I co z tego. U nas zna j ka de dziecko. Do tego gadania - my lała Jessika - Mam klucz do niego Mogłabym go porazi jednym słowem - Poczuła rozterk - Nie mog , jednak zatrzyma ich wszystkich - Zatem odpowiesz przede mn - powiedziała stroj c swoi głos w zawiłej kwil cej kadencji urwanej gwałtownie D amis wlepił w, ni oczy z widocznym przestrachem. - Zapoznam ci , z cierpieniem - powiedziała z t sam intonacj - Pami taj o tym podczas walki Zapoznasz si z cierpieniem przy którym gom d abbar wydaj si wspomnieniem szcz cia B dziesz si wił całym swoim... - Próbuje rzuci na mnie urok! - wykrztusił D amis. Podniósł do ucha praw zaci ni t pie - Przywołuje j do milczenia - Niech si zatem tak stanie - rzekł Stilgar Rzucił ostrzegawcze spojrzenie na Jessik - Je li znowu przemówisz Sajjadma, uznamy, e to twoje czary i zostaniesz stracona Skin ł jej głow by si cofn ła Jessika poczuła dotkni cie r k które j odci gały pomagały jej wycofa si , i odnosiła wra enie ze nie s one nie yczliwe Zobaczyła jak odsuwała Paula od ci by dostrzegła elfi twarzyczk Chani szepcz cej mu co do ucha i kiwni cie jej głowy w stron D amisa Wewn trz oddziału utworzył si , kr g. Przyniesiono wi cej kuł wi toja skich i wszystkie nastawiono na ółte widmo. D amis wst pił w kr g wy lizn ł si z burnusa i rzucił go komu z tłumu. Stan ł w matowoszarej gładzi filtrfraka klejonego i poznaczonego łatami i zakładkami Na moment si gn ł ustami do ramienia i napił si z wodowodu kieszeni łownej Natychmiast si wyprostował zrolował i odł czył filtrfrak i podał go ostro nie najbli szemu w gromadzie. Stał nieruchomo odziany w przepask biodrow i rodzaj obcisłych skarpet z jakiej tkaniny I czekał z krysno em w prawej dłoni Jessika zobaczyła jak dziewczyna dziecko Chani pomaga Paulowi jak wciska mu w dło r koje krysno a patrzyła jak Paul Ujmuje nó próbuj c jego ci ar i wywa enia. I uprzytomniła sobie ze Paul przeszedł szkolenie piana i bindu woli i włókna, e nauczył si walczy w morderczej szkole a jego nauczycielami byli

324

tacy ludzie jak Duncan Idaho i Gurney Halleck ludzie którzy byli yw legend . Chłopiec znał wyrafinowane metody Bene Gesserit wydawało si e jest zwinny i pewny siebie Ale ma dopiero pi tna cie lat - my lała - I jest bez tarczy Musz , ich powstrzyma . Musi by jaki sposób na to, by... Podniosła oczy zobaczyła ze Stilgar j obserwuje. - Nie mo esz ich powstrzyma - powiedział - Nie wolno ci si odezwa Poło yła dło na ustach i pomy lała Zaszczepiłam strach w duszy D amisa To nieco zwolni jego reakcje by mo e Gdybym tylko umiała si modli prawdziwie modli Paul stal ju samotnie na skraju kr gu w szermierczych spodenkach które nosił pod filtrfrakiem. W prawej dłoni trzymał krysno , pod bosymi stopami czuł piasek na skale Nie raz i nie dwa ostrzegał go Idaho Kiedy nie jeste pewny nawierzchni gołe stopy s najlepsze. I słowa Chani wci jeszcze yły w jego pami ci: "D amis po paradzie uchyla si z no em w prawo. Wszyscy widzieli my ten jego nawyk. I b dzie mierzył w oczy by wykorzysta mrugniecie na zadanie ciosu. Potrafi te walczy obydwiema r kami: uwa aj na przerzut no a". Lecz najsilniejsze w Paulu, bo odczuwalne w całym ciele, było wyszkolenie i mechanizm instynktownej reakcji, jaki wyrabiano w nim dzie po dniu, godzina po godzinie, na parkiecie treningowym. I zakodowane w pami ci słowa Hallecka: "Dobrze władaj cy no em wojownik my li o sztychu, klindze i jelcu jednocze nie. Sztych mo e równie ci , klinga mo e równie zada pchni cie, jelec mo e uwi zi kling twego przeciwnika". Paul zerkn ł na krysnó . Nie było tu adnego jelca, tylko w ska, okr gła skuwka r koje ci z kołnierzem dla osłony dłoni. A nawet gdyby był. Paul zdał sobie spraw , e nie zna napi cia niszcz cego tej klingi, nie wie nawet, czy ona da si złama . D amis zacz ł si przesuwa bokiem w prawo po przeciwległym obrze u koła. Paul skulił si zdaj c sobie spraw w tym momencie, e nie ma tarczy, w której ledwo dostrzegalnym polu nauczono go walczy , nauczono reagowa z najwy sz szybko ci w obronie, podczas gdy jego atak b dzie wymierzony z kontrolowan powolno ci , niezb dn do przenikni cia tarczy przeciwnika. Pomimo stałego upominania przez trenerów, by nie polegał na bezmy lno ci tarczy hamuj cej szybko ataku, wiedział, e tarczo - wiadomo jest cz ci jego istoty. D amis rzucił rytualne wyzwanie: - Niechaj p knie i pry nie twój nó ! Zatem ten nó si łamie - pomy lał Paul. U wiadomił sobie, e D amis jest tak e bez tarczy, ale ten człowiek nie był wyszkolony do jej u ycia, nie miał adnych tarczo - szermierczych zahamowa . Paul przyjrzał si uwa nie D amisowi po przeciwnej stronie obwodu koła. Ciało m czyzny przypominało rzemie bata oplatany na wysuszonym szkielecie. Jego krysnó ja niał mleczn ółci w wietle kuł wi toja skich. Paula przeszedł strach. Nagle poczuł, e

325

opuszczony i nagi stoi w m tnym, ółtawym wietle po rodku kr gu ludzi. Jasnowidzenie zasiliło jego wiedz w niezliczone zdarzenia, zasygnalizowało najwa niejsze pr dy przyszło ci i steruj ce nimi nitki decyzji, lecz teraz to było "prawdziwe teraz". To była mier uzale niona od niesko czonej liczby mikroskopijnych niepomy lnych zbiegów okoliczno ci. Tutaj, zdał sobie spraw , cokolwiek mogło odwróci przyszło . Wystarczy, e kto zakaszle w grupie widzów i rozproszy uwag , e zmieni si jasno kuli wi toja skiej i zwiedzie cie . Boj si - powiedział sobie Paul. I w skupieniu okr ał D amisa, powtarzaj c sobie bezgło nie litania Bene Gesserit przeciw trwodze. "Strach zabija dusz ..." Podziałało to na niego jak chłodny prysznic. Poczuł, jak mi nie mu si prostuj osi gaj c równowag i gotowo . - Schowam nó w pochwie twej krwi - warkn ł D amis. I w rodku ostatniego słowa skoczył. Jessika dostrzegła jego ruch, zdusiła okrzyk. Tam gdzie ten człowiek uderzył, było tylko powietrze. Paul za stał ju za D amisem maj c okazj do zadania czystego trafienia w podstawione pod nó plecy. Teraz. Paul! Teraz! - krzykn ła w my li Jessika. Cios Paula był wyprowadzony w zwolnionym tempie, z cudown płynno ci , ale tak opó niony, e D amis miał czas wywin si w prawo i uskoczy . Paul odst pił, chyl c si nisko. - Najpierw musisz znale

moj krew - powiedział.

Jessika rozpoznała tarczo - szermierczy refleks u swego syna i odkryła, jak obosieczna jest to bro . Odpowiedzi chłopca były reakcjami młodzie ca, w dodatku wytrenowanego na poziomie, jakiego ci ludzie nie znali. Lecz natarcie równie było wyszkolone i uwarunkowane konieczno ci przej cia zapory tarczowej. Tarcza odbiłaby zbyt szybki cios, dopuszczała jedynie zwodniczo zwolnion ripost . Przej cie tarczy wymagało opanowania i przebiegło ci. Czy Paul to widzi? - zapytała sam siebie. - Musi! Znowu atak D amisa, ogie w atramentowociemnych oczach, ółta od kul wi toja skich smuga ciała. I znowu Paul umkn ł po odpowiedzi zbyt wolnym kontratakiem. I znowu. I znowu. Za ka dym razem riposta Paula spó niała si o moment. Jessika zauwa yła wtedy rzecz, której łudziła si , e nie widzi D amis. Parady Paula były o lepiaj co szybkie, lecz za ka dym razem szły precyzyjnie pod takim k tem, jaki by przyj ły, gdyby tarcza pomagała cz ciowo odchyli cios D amisa. - Czy twój syn bawi si z tym nieszcz snym głupcem? - zapytał Stilgar. Uciszył j ruchem dłoni, nim odpowiedziała. - Przepraszam, musisz zachowa milczenie. Teraz dwie sylwetki okr ały si wzajemnie na skalnej podłodze: D amisa - z no em z lekko uniesionym ostrzem w wysuni tej daleko do przodu dłoni i Paula skulona, z no em nisko opuszczonym. Znowu D amis skoczył i tym razem wykonał obej cie w prawo, gdzie wycofał si Paul. Zamiast uchyli si do tyłu. Paul przyj ł jego dło z no em na sztych własnej klingi. Po czym chłopiec

326

umkn ł obej ciem w lewo, wdzi czny Chani za ostrze enie. D amis wycofał si na brzeg kr gu, rozcieraj c dło . Z rany przez chwil kapała mu krew. Oczy miał szeroko rozwarte i wytrzeszczone - w m tnym wietle kuł wi toja skich dwie bł kitnoczarne dziury mierzyły Paula z now ostro no ci . - Ach, to ukłucie zabolało - wymruczał Stilgar. Paul przyczaił si w pogotowiu i, zgodnie z tym, czego go nauczono, zawołał: - Poddajesz si ? - Ha! - krzykn ł D amis. Od strony oddziału doszedł ich gniewny pomruk. - Spokój! - zawołał Stilgar. - Chłopak nie zna naszego prawa. Po czym do Paula: - Nie ma poddania si w wyzwaniu tahaddi. Dowodem jest mier . Jessika zobaczyła, jak Paul z trudem przełyka lin . On nigdy nie zabił człowieka w taki sposób... w ogniu walki na no e... - pomy lała. - Czy potrafi to zrobi ? Paul zataczał koło posuwaj c si w prawo i ust puj c przed nacieraj cym D amisem. Wieszcza znajomo zmiennych czasokipieli w tej grocie powróciła teraz, by go n ka . Jego nowe rozumienie powiedziało mu, e w tej walce było zbyt wiele błyskawicznie zacie niaj cych si decyzji, by ujawnił si przed nim jakikolwiek wyra ny kierunek. Zmienne nakładały si na zmienne - dlatego wła nie ta grota le ała jak niewyra ny w zeł współzale no ci na jego drodze, była niczym gigantyczna skała w ród powodzi. wytwarzaj ca wiry w opływaj cym j nurcie. - Ko cz, z tym chłopcze - wymamrotał Stilgar. - Nie baw si z nim. Paul wysun ł si bardziej na rodek kr gu, ufaj c przewadze swej szybko ci. D amis cofał si teraz, kiedy otworzyły mu si oczy i zrozumiał, e to nie mi kki poza wiatowiec, łatwa ofiara freme skiego krysno a, znajduje si w kr gu tahaddi. Jessika dostrzegła cie rozpaczy w jego twarzy. Teraz jest najniebezpieczniejszy - pomy lała. - Teraz jest doprowadzony do ostateczno ci i zdolny do wszystkiego. Widzi, e to nie jest, tak, jak ze zwykłym dzieckiem jego ziomków, e to bojowa machina - zrodzona do tego i wy wiczona od niemowl ctwa. Teraz, strach, jaki w nim zaszczepiłam, doszedł do zenitu, I odkryła w sobie uczucie lito ci dla D amisa, przyt pione wiadomo ci bezpo redniego zagro enia jej syna. D amis jest zdolny do wszystkiego... do ka dej nieprzewidzianej rzeczy... - powiedziała sobie. Po czym zacz ła si zastanawia , czy Paul widział ju t przyszło , czy przezywa to wydarzenie powtórnie, ale ujrzała sposób poruszania si syna, krople potu na jego twarzy i ramionach, przezorn ostro no widoczn w harmonijnych ruchach, I po raz

327

pierwszy wyczuta, nie rozumiej c tego, element niepewno ci w jasnowidzeniu Paula. Teraz, on naciskał swojego przeciwnika kr c, lecz nie atakuj c. Widział jego strach. Głos Duncana Idaho rozbrzmiewał w wiadomo ci Paula: "Kiedy twój przeciwnik si ciebie boi, wtedy nadchodzi chwila, by popu ci cugli l kowi, by da mu czas na działanie. Niech przerodzi si w przera enie. Przera ony człowiek walczy sam ze sob . W ko cu z rozpaczy atakuje. To jest najgro niejszy moment, lecz. przera onemu człowiekowi mo na zaufa w tym, e zwykle popełnia fatalny bł d. Ty uczysz si tutaj wyłapywa i wykorzystywa te bł dy". Tłum w grocie zacz ł szemra . Oni s dz , e Paul igra z D amisem - pomy lała Jessika. - Uwa aj , e Paul jest niepotrzebnie okrutny, ale wyczuwała równie ukryte podniecenie tłumu, jego uciech z. widowiska. I widziała narastanie napi cia w D amisie. Moment, w którym stało si ono dla niego nie do zniesienia, był dla niej tak samo przejrzysty, jak dla niego samego... czy Paula. D amis dał wysokiego susa, wykonuj c fint i uderzaj c z góry praw dłoni , lecz dło była pusta. Krysnó przerzucił do lewej r ki. Jessice zaparło dech, ale Chani ostrzegła Paula: "D amis walczy obydwiema r kami", I gł bia jego wyszkolenia sprawiła, e przyj ł t sztuczk en passant. "Uwa aj na nó , a nie na dło , która go trzyma" - powtarzał mu Gurney Halleck niejeden raz. "Nó jest gro niejszy od dłoni i mo e by w ka dej z nich". Paul dostrzegł bł d D amisa - zł prac nóg - kiedy o jedno uderzenie serca dłu ej zbierał si po skoku, obliczonym na zdezorientowanie Paula i przerzucenie no a. Z wyj tkiem słabego, ółtego wiatła kuł wi toja skich i wpatrzonych w nich atramentowych oczu ludzi z oddziału Stilgara. przypominało to rund na parkiecie treningowym. Tarcze nie liczyły si , gdy mo na było wykorzysta przeciw ciału jego własny ruch. Paul nieuchwytnym ruchem przerzucił nó , odsun ł si na bok, pchn ł do góry tam, gdzie opadała pier D amisa, i uskoczył ledz c stopniowe załamywanie si m czyzny. D amis padł jak zmi ty łachman, twarz do ziemi, raz. jeden westchn ł i odwróciwszy sw twarz ku Paulowi znieruchomiał na skalnej posadzce. Jego martwe oczy wychodziły z orbit jak paciorki z ciemnego szkl . "W zabiciu sztychem brak artyzmu" - powiedział kiedy Paulowi Idaho - "lecz nie pozwól, aby to powstrzymało twoj dło , kiedy nadarza si okazja". Oddział rzucił si hurm , wypełniaj c kr g i odpychaj c Paula na bok. D amis znikn ł w ród gor czkowej krz taniny. Niebawem cała grupka ludzi po pieszyła w gł b jaskini taszcz c owini te burnusem brzemi . Ciało znikn ło ze skalnej podłogi. Jessika przepychała si w stron syna. Płyn ła w morzu obleczonych w burnusy i mierdz cych grzbietów, przez dziwnie milcz c ci b . Teraz jest ów straszny moment - my lała. - Zabił człowieka wyra n wy szo ci ducha i ciała. Nie wolno mu si radowa takim zwyci stwem. Przedarła si przez ostatki oddziału na niewielk woln przestrze , gdzie dwóch brodatych Fremenów pomagało Paulowi naci gn filtrfrak. Jessika utkwiła spojrzenie w syna. Oczy Paula ja niały. Oddychał ci ko, raczej pozwalaj c na posługi wokół siebie, ni z nich korzystaj c.

328

- On przeciw D amisowi i ani ladu na nim - mrukn ł jeden z m czyzn. Z boku stała Chani z oczami wlepionymi w Paula. Jessika zobaczyła podniecenie dziewczyny, uwielbienie w jej delikatnej twarzyczce. Trzeba to zrobi teraz, natychmiast - pomy lała. Nasyciwszy swój głos i zachowanie najwy sz pogard , rzekła: - Nooo, no, i co te czuje morderca? Paul zesztywniał, jakby go uderzono. Napotkał utkwione w sobie zimne spojrzenie matki i twarz mu pociemniała od krwi. Mimowolnie zerkn ł na podłog jaskini, ku miejscu, gdzie przed chwil le ał D amis. Stilgar przepchn ł si do Jessiki, powróciwszy z gł bi groty, dok d zabrano ciało. Zwrócił si do Paula oschłym, opanowanym głosem: - Kiedy nadejdzie czas, by mnie wyzwał i si gn ł po moj burda, nie s d , e zabawisz si ze mn tak, jak bawiłe si D amisem. Jessika wyczuła, w jaki sposób jej własne słowa i słowa Stilgara docieraj c do Paula dokonuj w chłopcu swego brutalnego dzieła. Obrzuciła wzrokiem twarze dokoła, tak jak to wła nie czynił Paul, dostrzegła to samo co i on. Podziw, owszem; i strach... i u niektórych odraz . Spojrzała na Stilgara i zobaczyła jego fatalizm, zrozumiała, jak dla niego wygl dała la walka. Paul zerkn ł na matk . - Ty wiesz, jak to było - powiedział. Pochwyciła w jego głosie powrót do normalno ci, skruch . Omiotła wzrokiem oddział. - Paul do tej pory nie zabił nigdy człowieka nagim ostrzem - powiedziała. Stilgar odwrócił si do niej z wyrazem niedowierzania na twarzy. - Ja si z nim nie bawiłem - rzekł Paul. Docisn wszy si przed matk obci gn ł płaszcz i spojrzał ha ciemn plam krwi D amisa na podłodze. - Nie chciałem go zabi . Jessika widziała, jak powoli Stilgar przyjmuje to do wiadomo ci, widziała ulg , z jak targa brod ylast dłoni . Słyszała szmer zrozumienia w ród ludzi. - To dlatego prosiłe go, aby si poddał - powiedział Stilgar. - Rozumiem. Nasze zwyczaje s odmienne, ale przekonasz si , e maj sens. A ju my lałem, e wpu cili my skorpiona pomi dzy siebie. - Zawahał si i dodał: - A chłopakiem ci ju wi cej nie nazw . Z oddziału odezwał si głos: - Trzeba mu nada imi , Stil.

329

Stilgar kiwn ł głow , szarpi c brod . - Widz w tobie sił ... jak w podstawie filara. - Zamilkł ponownie, ale tylko na chwil . - B dziesz znany w ród nas jako Usul, cokół kolumny. To jest twoje tajemne imi , twoje imi w oddziale. Mo emy go u ywa my z siczy Tabr, lecz nikt obcy niech sobie na to nie pozwala... - Dobry wybór... silny... przyniesie nam szcz cie. I Jessika wyczuła akceptacj , wiedz c, e jest ni obj ta razem ze swym or downikiem, była prawdziw Sajjadin . - A teraz, jakie ty sam wybierasz imi wieku m skiego, którym b dziemy ci jawnie nazywali? - zapytał Stilgar. Paul zerkn ł na matk i z powrotem na Stilgara. Okruchy i fragmenty tej chwili zapisały si w jego wieszczej "pami ci", jednak wyra nie widział ró nice odczuwaj c je niemal fizycznie, jak ci nienie przepychaj ce go przez w skie drzwi tera niejszo ci. - A jak wy nazywacie tak mał myszk , myszk , która skacze? - zapytał Paul przypominaj c sobie hyc - kie - hopki w basenie Tuono. Zobrazował to jedn dłoni . Chichot przeszedł po oddziale. - Nazywamy j muad'dib - powiedział Stilgar. Jessice zaparło dech. To było imi , które wymienił Paul, mówi c jej, e Fremeni ich przyjm i e go tak nazw . Ogarn ł j nagły strach przed synem i o niego. Paul przełkn ł lin . Miał wra enie, e gra rol odegran ju niezliczon ilo razy w wyobra ni... jednak... z pewnymi ró nicami. Widział siebie przycupni tego na przyprawiaj cym o zawrót głowy szczycie, po wielu prze yciach i zdobyciu przepastnego zasobu wiedzy, ale wsz dzie wokół niego otwierała si otchła . I ponownie wspomniał wizj fanatycznych legionów, pod zielono - czarnym sztandarem Atrydów ogniem i mieczem pustosz cych wszech wiat w imi ich proroka Muad Diba. To si nie mo e zdarzy - powiedział w my li. - Czy to jest imi , którego sobie yczysz, Muad Dibie? - spytał Stilgar. - Jestem Atryd - wyszeptał Paul, a potem ju gło niej: - Nie jest słuszne, bym całkowicie odrzucił imi dane mi przez ojca. Czy mógłbym uchodzi w ród was za Paula Muad Diba? - Jeste Paul Muad Dib - rzekł Stilgar.

330

Za Paul pomy lał: Tego nie było w adnej z moich wizji. Zrobiłem co innego, ale czuł, e nadal ze wszystkich stron otacza go otchła . Ponownie szmer aprobaty przeszedł przez oddział, ludzie zwracali si jeden do drugiego: - Rozum i siła... czegó trzeba wi cej... To jest na pewno legenda... Lisan al Gaib... Lisan al - Gaib... - Opowiem ci co o twoim nowym imieniu - rzekł Stilgar. - Cieszy nas twój wybór. Muad Dib jest m dry na sposób pustyni. Muad Dib wytwarza swoj własn wod . Muad Dib kryje si przed sło cem, a podró uje chłodn noc . Muad Dib jest płodny i rozmna a si po całej krainie. Muad Diba nazywamy "instruktorem chłopców". To pot na podstawa do zbudowania ycia, Paulu Muad Dibie, który jeste Usulem "po ród nas. Witamy ci . Stilgar dotkn ł dłoni czoła Paula, cofn ł r k , obj ł go i wyszeptał: - USUL Kiedy Stilgar go pu cił, kto inny z oddziału obj ł Paula, powtarzaj c jego nowe grupowe imi . I przekazywanego sobie z obj w obj cia w oddziale, a on wsłuchiwał si w głosy i barwy tonów: - Usul... Usul... Usul... Niektórych potrafił ju rozpozna po imieniu, była tam równie Chani, która obejmuj c go i wypowiadaj c jego imi przytuliła do niego policzek. Na koniec Paul znowu stan ł przed Stilgarem, który powiedział: - Teraz jeste naszym bratem w Ichwan Bedwine. - Rysy mu st ały, głos zabrzmiał rozkazuj co. - A teraz, Paulu Muad Dibie, doprowad do porz dku swój filtrfrak. - Spojrzał na Chani. - Chani! Jeszcze nie widziałem tak kiepsko dopasowanych wtyków nosowych jak u Paula Muad Diba! Chyba ci ju poleciłem, eby o niego zadbała. - Nie mam przyborów, Stil - powiedziała. - S po D amisie, oczywi cie, ale... - Do

tego!

- Wi c oddam jeden ze swoich - rzekła. Poradz sobie z jednym do... - Nie oddasz - odparł Stilgar. - Wiem, e s u nas wtyki zapasowe. Co si z nimi dzieje? Czy jeste my jednym oddziałem, czy band dzikusów? Wyci gn ły si r ce oferuj c twarde, włókniste, małe przedmioty. Stilgar wybrał cztery i wr czył Chani. - Dopasuj je Usulowi i Sajjadinie. - Co z wod . Stil? Co z literjonami w ich sakwie? - doleciał z tyłu głos. - Wiem o twojej potrzebie, Farok - powiedział Stilgar, zerkn ł na Jessik .

331

Kiwn ła mu głow . - Napocznij jeden dla tych, którzy potrzebuj . Wodmistrz... gdzie jest wodmistrz? Ach, Szimum, zajmij si odmierzaniem wody według potrzeb. Niezb dne minimum i nic ponad to. Ta woda jest wianem nale cym do Sajjadiny i zostanie wypłacona w siczy po stawkach polowych minus cena opakowania. - Jakie s stawki polowe? - zapytała Jessika. - Dziesi

do jednego - powiedział Stilgar.

- Ale ... - To m dra zasada, jak si przekonasz - rzekł Stilgar. Na tyłach oddziału rozległ si szelest szat, kiedy ludzie zgłaszali si po przydział wody. Stilgar wzniósł r k i zrobiło si cicho. - Co do D amisa - powiedział. - Nakazuj pełny ceremoniał. D amis był naszym towarzyszem i bratem w Ichwan Bedwine. Nie odejdziemy bez oddania czci nale nej temu, kto wyzwaniem tahaddi odkrył przed nami nasz los. Przywołuj do ceremonii... o zachodzie sło ca, kiedy okryje go ciemno . Słuchaj c tych słów Paul u wiadomił sobie, e jeszcze raz pogr ył si w otchłani... lepego czasu. adna przeszło nie absorbowała jego przyszło ci w umy le... tyle e... tyle e... nadal wyczuwał powiewaj cy zielono - czarny sztandar Atrydów... gdzie przed sob ... nadal widział krwawe miecze d ihad i fanatyczne legiony. Tego nie b dzie - powiedział do siebie. - Nie dopuszcz do tego.

332

Rozdział 34 Bóg stworzył Arrakis, by wiczy wiernych. z "M dro ci Muad Diba" ksi niczki Irulan W ciszy jaskini Jessika słyszała zgrzyt piasku na skale pod ludzkimi stopami, dalekie ptasie nawoływania, które, jak Stilgar powiedział, były sygnałem jego czatowników. Usuni to z wylotów jaskini ogromne plastikowe kaptury grodzi. Widziała pochód wieczornych cieni za skalnym progiem przed sob , a za nim otwarty basen. Czuła, jak opuszcza ich wiatło dnia, czuła to w suchym upale i w cieniach. Wiedziała, e jej przeszkolona wiadomo da jej niebawem to, co Fremeni najwyra niej posiadali sami z siebie - zdolno wyczuwania najl ejszej nawet zmiany wilgotno ci powietrza. Jak e uwijali si z dopasowywaniem filtrfraków, kiedy otwarto jaskini . W gł bi groty kto zacz ł wy piewywa : Ima trwa okolo! I korenja około! Jessika przetłumaczyła to w my li: "To s popioły! A to s korzenie!" Zaczynała si ceremonia pogrzebowa D amisa. Jessika wyjrzała na arraka ski zachód sło ca, na spi trzone pokłady kolorów na niebie. Noc zacz ła ju rzuca cienie wzdłu odległych skał i wydm. A jednak upał nie ust pował. Upał skierował jej my li ku wodzie i pewnej obserwacji, która poczyniła - e tych wszystkich ludzi udało si przyzwyczai do odczuwania pragnienia tylko w okre lonych porach. Pragnienie. Pami tała o wietlone blaskiem ksi yca fale na Kaladanie, zarzucaj ce białe szaty na skały... i wiatr brzemienny wilgoci . Podmuch, który muskał teraz jej szaty, palił połacie skóry na policzkach i czole. Nowe wtyki nosowe uwierały j i Jessika stwierdziła, e obecno rurki odzyskuj cej wilgo oddechu biegn cej po twarzy w dół do filtrfraka te j denerwuje. Sam frak był jak parnik. "Frak b dzie dla ciebie zno niejszy, kiedy przestawisz si na ni sz zawarto wody w ciele" - powiedział Stilgar. Wiedziała, e miał racj , co jednak nie czyniło obecnej chwili zno niejsz . Pod wiadoma troska o wod obci ała psychicznie. Nie poprawiła si - to jest troska o wilgo . Czyli sprawa subtelniejsza i gł bsza. Usłyszała zbli aj ce si kroki. Odwróciła si i zobaczyła Paula wyłaniaj cego si z czelu ci jaskini, a za nim twarz elfa depcz cej mu po pi tach Chani. Jeszcze jedna sprawa - pomy lała Jessika. - Trzeba uczuli Paula na ich kobiety. adna z tych pustynnych kobiet nie nadaje si na on dla ksi cia. Na konkubin , i owszem, ale nie na on . Z kolei zastanowiła si nad sob . Czy bym zaraziła si od niego my lami? I dostrzegła, jak doskonale została uwarunkowana. Potrafi my le o mał e skich potrzebach królewskiego rodu nie bior c pod uwag własnego konkubinatu, ale ja.., byłam wi cej ni konkubin .

333

- Matko. Paul stan ł przed ni . Tu za nim Chani. - Matko, czy wiesz, co oni robi tam w gł bi? Jessika spojrzała na ciemne plamy jego oczu wygl daj cych z kaptura. - Chyba tak. - Chani mi pokazała... poniewa ja powinienem to widzie i da ... zgod na wa enie wody. Jessika popatrzyła na Chani. - Oni odzyskuj wod D amisa - powiedziała Chani, a jej cienki głos zabrzmiał nosowo z powodu wtyków. - Takie jest prawo. Ciało nale y do człowieka, za jego woda nale y do plemienia... pojedynek jest wyj tkiem. - Mówi , e to moja woda - powiedział Paul. Jessik zastanowiło, dlaczego ich słowa obudziły w niej znienacka czujno podejrzliwo .

i

- Woda pojedynku nale y do zwyci zcy - powiedziała Chani. - To dlatego, e musicie walczy bez lillrfraków. Zwyci zcy trzeba odda wod , któr traci w czasie walki. - Ja nie chc jego wody - wymamrotał Paul. Czuł si cz ci wiciu obrazów poruszaj cych si jednocze nie we fragmentach, co tworzyło chaos dla oka ja ni. Nie mógł by pewny, co zrobi, ale co do jednej rzeczy miał absolutn pewno : nie chciał wody wydestylowanej z ciała D amisa. - To przecie ... woda - powiedziała Chani. Jessik zachwycił sposób, w jaki to wymówiła. "Woda". Tyle znaczenia w prostym d wi ku. Przypomniał jej si aksjomat Bcnc Gesscrit: "Przetrwanie to umiej tno pływania w obcej wodzie", I pomy lała: Paul i ja musimy wykry pr dy i prawidłowo ci tych obcych wód... je eli mamy przetrwa . - Przyjmiesz t wod - rzekła. Rozpoznała ten ton swego głosu. Tym samym tonem przemówiła kiedy do Leto, gdy oznajmiła swemu utraconemu ksi ciu, e ma przyj du sum oferowan mu za jego poparcie w w tpliwym przedsi wzi ciu - poniewa pieni dz podtrzymywał pot g Atrydów. Na Arrakis pieni dzem była woda. Wiedziała to jasno. Paul zachował milczenie: wiedział ju , e zrobi, jak przykazała, i nie dlatego, e ona tak ka e, ale dlatego, e ton jej głosu zmusił go do przewarto ciowania s du. Odrzucenie wody byłoby zerwaniem z przyj t u Fremenów praktyk .

334

Przypomniał sobie po chwili słowa czterysta sze dziesi tej siódmej kalimy w Biblii P. K. Yuego. Powiedział: - Z wody powstaje wszelkie ycie. Jessika wytrzeszczyła oczy. Gdzie on si nauczył tego cytatu? Nie studiował misteriów. - Tak powiedziano - rzekła Chani. - Giudichar mentanc: Napisano w SzachName, e wod stworzono przed wszystkimi rzeczami. Jessika zadr ała nagle bez adnego wytłumaczalnego powodu, a ta irracjonalno zaniepokoiła j bardziej od fizycznego doznania. Odwróciła si , by ukry zmieszanie, i zd yła akurat zobaczy zachód sło ca, kiedy sło ce zaton ło pod horyzontem, na niebie rozszalała si burza kolorów. - Ju czas! Głos rozbrzmiewaj cy w grocie nale ał do Stilgara. - Bro D amisa została zabita. D amisa wezwał On. Shai - hulud, który zrz dził fazy ksi yca, co go z dniu na dzie ubywa, a na koniec wygl da jak krzywa, zwi dła gał zka. - Głos Stilgara przycichł. - Tak było z D amisem. Cisza opadła na jaskini jak koc. Jessika widziała Stilgara jako szaro - ułudny ruch, niczym widmo w ciemnych rejonach wn trza groty. Obejrzały si na basen, czuj c chłód. - Niechaj zbli

si przyjaciele D amisa - powiedział Stilgar.

Ludzie krz tali si za Jessika, opuszczaj c zasłon u wylotu. Daleko w gł bi jaskini zapalono u góry samotn kul wi tojn sk . Jej ółta łuna wyłowiła z mroku, nadci gaj ce ludzkie sylwetki. Jessika słyszała szelest burnusów. Chani odst piła na krok, jakby przyci gni ta wiatłem. Jessika pochyliła si nisko do ucha Paula przemawiaj c rodzinnym kodem: - Id za ich przykładem, rób to, co oni. To b dzie prosta ceremonia dla zjednania ducha D amis . To b dzie co wi cej - pomy lał Paul. I w gł bi wiadomo ci zaznał uczucia rozdarcia, jakby próbował schwyci jak rzecz w ruchu i sprawi , by znieruchomiała. Chani podpłyn ła z powrotem do Jessiki. bior c j za r k , - Chod my, Sajjadina. Musimy usi

osobno.

Paul patrzył za nimi, jak odchodz w cienie, pozostawiaj c go samego. Czuł si opuszczony. Kolo niego wyro li m czy ni, którzy zakładali zasłon . - Chod my, Usul.

335

Dał si podprowadzi do przodu i wcisn w kr g ludzi formuj cy si wokół Stilgara, który stał pod kul wi toja sk koło miejscami obłego, miejscami kanciastego kształtu okrytego burnusem i lez cego na skalnej podłodze. Oddział przysiadł na skinienie Stilgara. - po ród szelestu burnusów. Paul usadowił si wraz z nimi, obserwuj c Stilgara. Zauwa ył, jak kula wi toja ska pogł biła studni jego oczu i rozja niła mu ziele tkaniny na szyi. Przeniósł spojrzenie na okryty burnusem pagórek u stóp Stilgara. rozpoznał stercz cy spod tkaniny gryf balisety. - Duch opuszcza wod ciała, gdy wstaje pierwszy ksi yc - zaintonował Stilgar. - Tak powiedziano, kiedy wstanie pierwszy ksi yc tej nocy, kogo on wezwie? - D amisa - odpowiedział chór. Stilgar wykonał pełny obrót na pi cie, wiod c spojrzeniem po kr gu twarzy. - Ja byłem przyjacielem D amisa - powiedział. - Kiedy łupie czy samolot pikował na nas w Dziurze - w - Ziemi, wła nie D amis zaci gn ł mnie do kryjówki. - Po - chylił si nad wzgórkiem i podniósł burnus. - Bior ten płaszcz jako przyjaciel D amisa, prawem przywódcy. Przerzucił burnus przez rami prostuj c si . Paul ujrzał teraz wystawion na widok zawarto pagórka: blady połysk szaro ci filtrfraka, poobijany literjon, chust z mał ksi eczk po rodku, r koje krysno a bez ostrza, pust pochw , zrolowan sakw , parakompas, dystransy, dudnik, kupk metalowych haków wielko ci pi ci, kolekcj czego , co wygl dało na małe kamyki zawini te w szmatk , wi zk piór... i baliset przy zrolowanej sakwie. Wi c D amis grywał na balisecie - pomy lał Paul. Instrument przypomniał mu Gurneya Hallecka i wszystko, co zostało utracone. Paul wiedział dzi ki swemu pami taniu przyszło ci w przeszło ci, e pewne linie losowe mogły doprowadzi do spotkania z Halleckiem, lecz te spotkania okrywał cie i było ich niewiele. Intrygowały go one. Czynnik niepewno ci napawał go zdumieniem. - Czy to znaczy, e co , co ja zrobi ... co m o g zrobi , mo e zgubi Hallecka... albo przywróci mu ycie... albo... Przełkn ł lin , potrz sn ł głow . Stilgar nachylił si ponownie nad stosem. - Dla kobiety D amisa i dla wartowników - powiedział. Małe kamyki i ksi ka znikn ły w fałdach jego szaty. - Prawo - przywódcy - zaintonował oddział. - Dozownik D amisa od serwisu do kawy - powiedział Stilgar i podniósł płaski kr ek z zielonego metalu. - eby da go Usulowi z zachowaniem odpowiedniego ceremoniału, kiedy wrócimy do siczy. - Prawo przywódcy - odpowiedział oddział. Na ko cu wzi ł r koje

krysno a i wyprostował si .

336

- Dla pogrzebowej równiny - rzekł. - Dla pogrzebowej równiny - wyrecytował oddział. Ze swego miejsca w kr gu naprzeciwko Paula Jessika kiwała głow , rozpoznaj c staro ytne ródło tego rytuału, zetkni cie ignorancji z wiedz , brutalno ci z kultur - bierze pocz tek w szacunku, z jakim traktujemy swoich zmarłych - pomy lała. Spogl daj c na Paula po drugiej stronie zastanawiała si : Dostrze e to? B dzie wiedział, co ma zrobi ? - Jeste my przyjaciółmi D amisa - powiedział Stilgar. - Nie lamentujemy za naszymi zmarłymi jak stado garwargów. Z lewej strony Paula podniósł si siwobrody m czyzna. - Byłem przyjacielem D amisa - powiedział. Podszedł do stołu. Podniósł dystransy. - Kiedy poziom naszej wody spadł poni ej minimum podczas obl enia Dwóch Ptaków. D amis si podzielił. M czyzna powrócił na swoje miejsce w kole. Czy i ja mam powiedzie , e byłem przyjacielem D amisa? - dziwił si Paul. Czy oni spodziewaj si , e wezm co z tej kupy? - Zobaczył, jak obracaj si ku niemu twarze, jak si odwracaj . - Oni tego oczekuj ! Inny m czyzna z naprzeciwka wstał, zbli ył si do sakwy i zdj ł parakompas. - Byłem przyjacielem D amisa - rzekł. - Kiedy patrol zaskoczył nas w Buchcie Klifu i zostałem ranny, D amis odci gn ł ich i ranni zostali uratowani. Wrócił na swoje miejsce do kr gu. Znowu twarze obróciły si do Paula i Paul ujrzawszy w nich oczekiwanie spu cił oczy. Tr cono go łokciem i jaki głos zasyczał: - Chcesz ci gn

na nas zgub ?

Jak ja mog powiedzie , e byłem jego przyjacielem? - my lał w osłupieniu. Jaka posta uniosła si z kr gu naprzeciw Paula, a kiedy zakapturzona twarz znalazła si w wietle, poznał matk . Zdj ła chust ze stosu. - Byłam przyjacielem D amisa - powiedziała. - Kiedy duch nad duchami w jego duszy dojrzał potrzeb prawdy, ten duch wycofał si oszcz dzaj c mojego syna. Wróciła na swoje miejsce. I Paul wspomniał pogard w głosie matki, gdy zaczepiła go po walce. "I co te czuje morderca?". Ponownie zobaczył zwrócone ku sobie twarze, wyczuwał gniew i strach ludzi. Oczyma duszy ujrzał stronice "Kultu zmarłych" sksi gofilmowane kiedy przez matk dla niego. Wiedział, co powinien zrobi . Z

337

wolna d wign ł si na nogi. Kr g ludzki obiegło westchnienie. Paul czuł zmniejszanie si swego ja, w miar jak si zbli ał do rodka koła. Jakby utracił cz stk samego siebie i szukał jej tutaj. Pochylił si nad stosem dobytku D amisa i wydostał bali cie. Brz kn ła cichutko struna zawadziwszy o co . - Byłem przyjacielem D amisa - wyszeptał Paul. - Czuł pieczenie łez w oczach, wło ył wi cej siły w swój głos. - D amis mnie nauczył.., e.., kiedy zabijamy... płacimy za to. ałuj , e nie poznałem D amisa lepiej. Po omacku, na o lep, powrócił na swoje miejsce w kole, osun ł si na skaln podłog . - On roni łzy! - szepn ł jaki głos. Podchwycili to; inni. - Usul ofiarowuje wilgo umarłym! Poczuł palce na swoich wilgotnych policzkach, słyszał wyl knione szepty. Słuchaj c ich Jessik ogarn ło gł bokie wzruszenie, gdy zdała sobie spraw , jak pot ne hamulce musz tu przeciwdziała ronieniu łez. Skoncentrowała si na słowach: "Usul ofiarowuje wilgo umarłym". To był dar dla wiata cieni - łzy. Niew tpliwie s wi te. Nic na tej planecie nie uprzytomniło jej z tak sił najwy szej warto ci wody. Ani sprzedawcy wody, ani wysuszona skóra tubylców, ani filtrfraki czy reguły re imu wody. Oto substancja cenniejsza od wszystkich innych - samo ycie - obro ni ta symbolika i rytuałem: woda. - Dotkn łem jego policzka - szepn ł kto . - Poczułem dar. Z pocz tku dotykaj ce jego twarzy palce wystraszyły Paula. cisn ł chłodny gryf balisety czuj c, jak struny wrzynaj mu si w dło . Po czym za macaj cymi r kami dojrzał twarze, oczy rozwarte i zdumione. Niebawem r ce si cofn ły. Podj to ceremoni pogrzebowa. Lecz teraz była wokół Paula nieuchwytna przestrze , odst p, pełna szacunku izolacja, która uhonorował go oddział. Ceremoniał zako czył si cichym piewem: Pełnia ci wzywa Twój Shai - hulud przybywa: Nocy krew, czer na niebie. Krwawa mier wzi ła ciebie. Do ksi yca si modlimy. Koło szcz cia uprosimy. Co szukamy, to zi cimy. Stała ziemi zobaczymy. U nóg Stilgara pozostał p katy bukłak. Stilgar przykucn ł, kład c na nim dłonie. Kto zbli ył si do niego, przykucn ł przy nim i Paul poznał twarz Chani w cieniu kaptura.

338

- D amis nosił trzydzie ci trzy litry, siedem drachm i trzy trzydzieste drugie drachmy wody plemienia - powiedziała Chani. - Błogosławi j teraz w obecno ci Sajjadiny. Ekkeri - akairi, oto jest woda, fillissin - follasy Paula Muad Diba! Kivi akavi, nigdy wi cej nukalas! Nakalas! odmierzona i policzona, ilkair - an! biciem serca jan - jan - jan naszego przyjaciela... D amisa. W gł bokiej ciszy Chani odwróciwszy si utkwiła spojrzenie w Paulu. Po chwili powiedziała: - Gdzie jestem płomieniem, ty b d w glem. Gdzie jestem rosa, ty b d wod . - Bi - lal kaifa - za piewał oddział. - Na Paula Muad Diba przypada ta porcja - powiedziała Chani. - Oby strzegł jej dla plemienia i chronił przed pochopn strat . Oby szczodry był w chwili potrzeby. Oby przekazał j w swym czasie dla dobra plemienia. - Bi - lal kaifa - zaintonował oddział. Musze przyj Chani.

t wod - pomy lał Palu. Podniósłszy si powoli podszedł do

Slilgar cofn ł si , by zrobi mu miejsce, delikatnie wyj ł Paulowi baliset z dłoni. - Ukl knij - poleciła mu Chani. Naprowadziła jego dłonie na bukłak przytrzymuj c je na spr ynuj cej powierzchni. - T wod powierza ci plemi - powiedziała. - D amis odszedł od niej. Przyjmij j w pokoju. Wstała, poci gaj c Paula za sob . Stilgar zwrócił mu bali cie, wyci gn ł dło z niewielk kupk metalowych pier cieni. Paul przygl dał si im - zauwa ył ich ró ne wielko ci i to, jak wiatło kuli wi toja skiej si od nich odbija. Chani wzi ła najwi kszy pier cie i podniosła go na jednym palcu. - Trzydzie ci litrów - powiedziała. Jeden po drugim brała pozostałe, pokazuj c ka dy z osobna Paulowi i odliczaj c. - Dwa litry, jeden litr, siedem talionów wody po jednej drachmie ka dy, jeden talion wody za trzy trzydzieste drugie drachmy. Razem - trzydzie ci trzy litry, siedem i trzy trzydzieste drugie drachmy. Podniosła pier cienie na palcu pokazuj c Paulowi. - Czy je przyjmujesz? - zapytał Stilgar. Paul przełkn ł, kiwn ł głow .

339

- Tak. - Pó niej - odezwała si Chani - poka ci, jak je przewi zywa chust tak, by pobrz kiwaniem nie zdradziły ci , kiedy b dziesz potrzebował ciszy. Wyci gn ła dło . - Czy zechciałaby ... przechowa je dla mnie? - zapytał Paul. Chani obróciła spłoszone oczy na Stilgara, Stilgar u miechn ł si . - Paul Muad Dib, który jest Usulem, nie zna jeszcze naszych obyczajów, Chani. Zatrzymaj jego taliony wody bez zobowi zania, a b dzie czas pokaza mu, w jaki sposób je nosi . - Kiwn ła głow , pr dko wyci gn ła spod szaty pas materiału, nanizała na niego pier cienie przeplataj c je zawile od góry i dołu i po krótkim wahaniu wetkn ła je za szarf pod burnusem. Co tutaj przegapiłem - pomy lał Paul. Wyczuwał atmosfer rozbawienia wokół siebie, lekk kpin i my l jego podł czyła si do wieszczej pami ci: "taliony wody ofiarowa kobiecie - rytuał zalotów". - Wodmistrze - rzekł Stilgar. Oddział powstał z szelestem. Wyst pili dwaj ludzie i podnie li bukłak. ci gn wszy kul wi toja sk Stilgar powiódł wszystkich ze wiatłem w gł b jaskini. Wci ni ty za Chani Paul widział ma lany odblask kuli wi toja skiej na skalnych cianach, taniec cieni w pełnej wyczekiwania ciszy, w której wyczuwał narastaj ce podniecenie oddziału. Jessika, zaci gni ta na tyły kolumny przez rozgor czkowane dłonie, zwalczyła chwilow panik , kiedy osaczyły j ze wszystkich stron rozpychaj ce si postacie. Rozpoznała fragmenty rytuału, rozpoznała w słowach okruchy Bhotani - d ib i Chakobsa, i poj ła nieokiełznane ywioły, które mogły wybuchn z tych pozornie niewinnych elementów. Jan - jan - jan - pomy lała. - Id - id - id . Niczym dziecinna gra, która zatraciła w dorosłych r kach wszelkie hamulce. Stilgar zatrzymał si pod ółt cian skaln . Nacisn ł wyst p i ciana bezgło nie ust piła przed nim odsłaniaj c nieregularn szczelin . Stilgar wprowadził ich do rodka, przechodz c obok podobnej do plastra miodu kratownicy, z której wion ł na mijaj cego j Paula strumie chłodnego powietrza. Paul poci gn ł Chani za rami , spogl daj c na ni pytaj co. - W tym powietrzu czu wilgo - powiedział. - Ciiii - szepn ła. Ale id cy za nimi m czyzna przerwał cisz :

340

- Mnóstwo tej nocy wilgoci w oddzielaczu. Tak D amis mówi nam, e jest zadowolony. Jessika min ła ukryte drzwi, usłyszała, jak si za ni zamkn ły. Zauwa yła, e Fremeni zwalniaj przechodz c obok przypominaj cej plaster kratownicy, a znalazłszy si koło niej poczuła wilgo . Oddzielacz wiatru - pomy lała. - Maj zamaskowany gdzie na powierzchni oddzielacz wiatru, tłocz cy powietrze w chłodniejsze tu na dole regiony dla wytr cenia ze wilgoci. Przeszli przez drugie drzwi z okratowaniem u góry, które równie zamkn ły si za nimi. Pr d powietrza id cy im po plecach podtrzymywał wra enie wilgoci wyra nie odczuwane zarówno przez Paula jak i Jessik . Kula wi toja ska w dłoniach Stilgara. na czele oddziału opadła poni ej linii głów przed Paulem. Poczuł wkrótce pod nogami stopnie schodz ce lewoskr tn spiral . Odbite wiatło padało z dołu na zakapturzone głowy i w ludzi wij cych si schodami w dół. Jessika wyczuwała narastanie napi cia w otaczaj cych j postaciach, przygniataj ca cisza szarpała jej nerwy swoj natarczywo ci . Schody si sko czyły i oddział min ł nast pne drzwi. wiatło kuli wi toja skiej pochłon ła wielka, otwarta przestrze pod wysoko sklepion kopuł . Paul odkrył dło Chani na swoim ramieniu, usłyszał nikły odgłos kapania w chłodnym powietrzu, poczuł, jak Fremeni zamieraj w bezruchu przed majestatem wody. Widziałem to miejsce we nie - pomy lał. Ta my l rozwiewała obawy i nadzieje zarazem. Gdzie przed nim na owej drodze fanatyczne hordy wyr bywały sobie w jego imieniu krwaw drog przez wszech wiat. Zielono - czarny sztandar Atrydów stanie si symbolem terroru. Szalone legiony rzuc si w bój, wznosz c pod niebo swój bojowy okrzyk: "Muad Dib!" Nie mo e do tego doj - my lał. - Nie mog do tego dopu ci , ale wyczuwał zaborcz wiadomo rasy w swej ja ni, swoje własne straszliwe przeznaczenie i wiedział, e byle co nie zawróci tego molocha. Nabierało to ju masy i p du. Gdyby umarł w tym momencie, rzecz toczyłaby si dalej za spraw jego matki i nie narodzonej jeszcze siostry. Nie tylko mier całego tu i teraz zebranego oddziału, nie wył czaj c jego samego i jego matki, mogłaby to powstrzyma . Paul rozejrzał si wokół siebie, zauwa aj c, e kolumna rozwija si w szereg. Popchni to go do przodu pod nisk barier wyciosan w litej skale. Za barier Paul zobaczył w wietle kuli Stilgara nieporuszone, ciemne lustro wody. Rozpo cierała si przechodz c w cie - gł boka i czarna; ledwo widoczna po drugiej stronie ciana majaczyła w odległo ci mo e ze stu metrów. Jessika czuła, jak ci gnienie suchej skóry na policzkach i czole ust puje pod wpływem wilgoci. Staw był gł boki; miała wra enie jego gł bi i walczyła z pragnieniem zanurzenia dłoni. Z lewej strony rozległo si pluskanie. Spojrzała wzdłu widmowej linii Fremenów i dostrzegła Stilgara ze stoj cym przy nim Paulem oraz wodmistrzów opró niaj cych swój ładunek przez przepływomierz do stawu. Miernikiem było okr głe, szare oko ponad obrze em stawu. Widziała w drówk wietlnego wska nika w miar przepływu wody przez urz dzenie, zobaczyła, jak wskazówka zatrzymuje si na trzydziestu trzech litrach, siedmiu drachmach i trzech trzydziestu drugich. Niesamowita dokładno wodnego

341

pomiaru - pomy lała. I spostrzegła, e na cianach rynny miernika nie pozostał nawet lad wilgoci po spłyni ciu wody. Woda odchodziła z owych cian, jakby nie było siły adhezyjnej. Znalazła ostateczny klucz do freme skiej techniki w tym prostym takcie: oni byli perfekcjonistami. Jessika przecisn ła si wzdłu bariery do Stilgara. Ust powano jej z drogi z naturaln kurtuazj . Zauwa yła nieobecne spojrzenie Paula, lecz tajemnica tego wielkiego zbiornika wody opanowała jej my li bez reszty. Stilgar obejrzał si za ni . - Byli w ród nas tacy, którzy cierpieli z pragnienia - powiedział - jednak przyszedłszy tu nie tkn liby tej wody. Wiesz o tym? - Wierz w to - powiedziała. Spojrzał na zbiornik. - Mamy tu ponad trzydzie ci osiem milionów dekalitrów wody - rzekł. Obwarowane przed male kimi stworzycielami, ukryte i chronione. - Skarb - powiedziała. Stilgar uniósł kul , by zajrze jej w oczy. - To co wi cej ni skarb. Mamy tysi ce takich ukrytych skarbów. Jedynie paru z nas wie o nich wszystkich. Przekrzywił głow na jedn stron . Kula rzucała ółtomroczne l nienie na jego twarz i brod . - Słyszysz to? Nastawili uszu. Odgłos kapania wody wytr conej z oddzielaczu wiatru wypełnił całe pomieszczenie. Jessika spostrzegła, e wszyscy słuchaj w ekstatycznym uniesieniu. Tylko Paul wydawał si przebywa gdzie daleko. Dla niego ten d wi k był jak tykanie, które odmierzało uchodz ce chwile. Czuł, jak czas przepływa przez, niego moment po momencie - nie do odzyskania. Czuł potrzeb podj cia decyzji, cli nie znajdował sil, by wykona najmniejszy ruch. - Zostało wyliczone, ile potrzebujemy, kiedy b dziemy mieli tyle. Zmienimy oblicze Arrakis. Od strony oddziału doleciał ciszony szept odpowiedzi. - Bi - lal kaifa. - Schwytamy wydmy w zasiew traw - głos Stilgara pot niał. - Uwi zimy wod w ziemi krzewów i drzew. - Bi - lal kaifa - Zaintonował oddział. - Co roku cofa si lód polarny - powiedział Stilgar.

342

- Bi - lal kaifa - za piewali. - Uczynimy z Arrakis nasz dom - za pomoc soczewek topi cych lód polarny, jezior w strefach umiarkowanych i z otwart pustyni wył cznie dla stworzyciela i jego przyprawy. - Bi - lal kaifa. - I aden człowiek nigdy wi cej nie b dzie cierpiał z bruku wody. Wystarczy, e zaczerpnie ze studni albo ze stawu, albo jeziora, albo kanału, a woda b dzie jego. B dzie płyn ła qanatami poj c nasze ro liny. B dzie do wzi cia dla ka dego człowieka. Wystarczy, e wyci gnie po ni dło , a woda b dzie jego. - Bi - lal kaifa . Jessika wyczula w tych słówach obrz d religijny i zauwa yła, e budz w niej instynktowny nabo ny l k. Oni s w sojuszu z przyszło ci - my lała. - Maja swój szczyt do zdobycia. To jest sen naukowca... i ci pro ci ludzie, ci chłopi s nim op tani. Jej my li zwróciły si do Lieta - Kynesa, planetarnego ekologa Imperatora, człowieka, który si zasymilował, i zadumała si nad nim. To było marzenie usidlaj ce ludzkie dusze i widziała w tym r k ekologa. To było marzenie, za które ludzie ochoczo oddadz ycie. Nast pny z istotnych elementów tak potrzebnych jej synowi: ludzie z celem. Takich ludzi łatwo mo na zarazi arliwo ci i fanatyzmem. Mo na by włada nimi jak mieczem, odbi dziedzictwo Paula. - Odchodzimy ju - rzekł Stilgar - i zaczekamy na wschód pierwszego ksi yca. Kiedy D amis bezpiecznie wyruszy w swojej drog , pójdziemy do domu. W ród szeptów, z. oci ganiem, oddział zebrał si za nim w marszu powrotnym wzdłu nadwodnej bariery i schodami w gór . A Pani. pod aj c za Chani, czuł, e kluczowy moment uciekł, e zaprzepa cił najwa niejsz decyzj i wpadł w pułapk własnego mitu. Wiedział, e ogl dał to miejsce przedtem i był tutaj we fragmencie proroczego snu na odległym Kaladanie. lecz. teraz miejsce to wypełniało si nie znanymi mu szczegółami. Na nowo zdumiał si ograniczeniami swego daru, Jakby płyn ł z fal czasu to na jej grzbiecie, to znów w dolinie, a ze wszystkich stron dokoła inne fale wznosiły si i opadały, ukazuj c i zaraz kryj c to, co ze sob niosły. W ród tego wszystkiego nieustannie majaczyła przed nim w ciekła d ihad, gwałty i rzezie. Jak cypel stercz cy z tal przyboju. Oddział wmaszerował g siego przez ostatnie drzwi do głównej groty. Zaparto drzwi. wiatła wygaszono, z wylotów jaskini usuni to kaptury odsłaniaj c noc i gwiazdy, które wzeszły nad pustyni . Jessika przybli yła si do suchego progu jaskini, podnosz c oczy na gwiazdy, były wyra ne i bliskie. Docierała do niej krz tanina oddziału, słyszała gdzie zza pleców strojenie balisety i mormorando Paula podaj cego ton. Nie spodobała jej si melancholia w jego głosie. Z ciemno ci, z wn trza groty, wdarł si głos Chani.

343

- Opowiedz mi o wodach swojej rodzinnej planety, Paulu Muad Dibie. I odpowied Paula: - Innym razem, Chani. Obiecuj . Jaki , smutek. - To dobra baliseta - powiedziała Chani. - Bardzo dobra. My lisz., e D amis ma co przeciwko temu, ebym grał na niej? On mówi o zmarłym w czasie tera niejszym - pomy lała Jessika. Zaniepokoiły j zwi zane z tym ukryte znaczenia. M ski głos wtr cił: - Lubił muzyk wczesn por ten nasz D amis. - Wi c za piewaj mi jak

swoj pie

- poprosiła Chani.

Jaka kobieca kokieteria w tonie tego dziecka - pomy lała Jessika. - Musz przestrzec Paula przed ich kobietami... i to szybko. - To była pie mojego, przyjaciela - powiedział Paul. - S dz , e ju nie yje, mój Gurney. Nazywał to swoj modlitw wieczorn . Oddział ucichł, zasłuchany w głos Paula wzbijaj cy si słodkim, chłopi cym tenorem ponad dzwonienie i brzd kanie balisety: aru jest czas dogl dania gdy sło ce chyli złot skro . Budz ca zmysły pi ma wo jest warta pami tania. Jessika czuła muzyk słów w swej piersi, poga sk i naładowana d wi kami, przywodz c j do gwałtownej i bolesnej wiadomo ci samej siebie, dozna własnego ciała, jego potrzeb. Słuchała w pełnym napi cia milczeniu. Noc requiem pereł le... w twoj dło ! Spojrzenia twe ku mnie mkn . Ku jakim kwiatom miło ci serca si rw ... Ku jakim kwiatom miło ci pragnienia lgn ...

344

I Jessika usłyszała pogłos ciszy brz cz cej w powietrzu ostatni nut . Dlaczego mój syn piewa miłosn pie dla tej dziewuszki? - Ogarn ł j nagły strach. ycie płyn ło wokół, niej. a ona nie trzymała w gar ci jego cugli. - Dlaczego wybrał t pie ? - nie mogła zrozumie . - Instynkty s czasami autentyczne. Dlaczego on to zrobił? Paul siedział bez słowa w ciemno ci; jego wiadomo opanowała jedna wszechwładna my l: moja matka jest - moim wrogiem. Ona nie wie o tym, ale jest. Ona sprowadza d ihad. Ona mnie zrodziła. Ona mnie wyszkoliła. Ona jest moim wrogiem.

345

Rozdział 35 Poj cie post pu działa jako mechanizm obronny chroni cy nas przed upiorami przyszło ci ze "Złotych my li Muad'Diba" zebranych przez ksi niczk Irulan W swoje siedemnaste urodziny Feyd - Rautha Harkonnen zabił swego setnego niewolnika - gladiatora podczas rodowych igrzysk. Go cie obserwatorzy z imperialnego dworu - hrabia i lady Fenring - bawi cy z tej okazji na harkonne skiej macierzystej planecie Giedi Prime, zostali zaproszeni tego popołudnia do zaj cia miejsc przy najbli szej rodzinie, w złotej lo y ponad trójk tn aren . Na cze urodzin na-barona i dla przypomnienia wszystkim Harkonnenom i poddanym, e Feyd - Rautha jest prawowitym dziedzicem, ogłoszono na Giedi Prime wi to. Stary baron zarz dził przerw w pracy od południa do południa i uczyniono wysiłek, by w rodzinnym mie cie Harko stworzy pozory zabawy: z budynków powiewały flagi, ochlapano wie farb mury wzdłu Alei Dworskiej. Lecz poza główn tras hrabia Fenring i jego pani zauwa yli kupy mieci, bure, złuszczone ciany przegl daj ce si w ciemnych kału ach ulicznych i ludzi przemykaj cych ukradkiem. W bł kitnych murach cytadeli barona rzucała si w oczy przera liwa perfekcja, ale hrabia i jego pani widzieli, jak cen za to płacono - wsz dzie stra e i ów szczególny połysk broni, zdradzaj cy wprawnemu oku, e jest ona w stałym u yciu. Posterunki kontroluj ce normalny ruch pieszy z jednego rejonu do drugiego znajdowały si nawet w obr bie cytadeli. Wyszkolenie wojskowe zna było w sposobie poruszania si słu by domowej, w sposobie trzymania ramion... w tym, jak jej oczy obserwowały, obserwowały i obserwowały. - Presja si nasila - mrukn ł hrabia do ony w ich sekretnym j zyku. - Baron wła nie zaczyna dostrzega prawdziw cen , jak zapłacił za pozbycie si ksi cia Leto. - Od czasu do czasu jestem zmuszona przypomina ci legend o Feniksie odparła. Znajdowali si w salonie recepcyjnym cytadeli czekaj c, by zabrano ich na rodowe igrzyska. Salon nie imponował wielko ci , wszystkiego czterdzie ci metrów długo ci i mo e połowa tego wszerz, lecz fałszywym kolumnom po bokach nadano kształt ostrego sto ka, sufit za wznosił si łagodnym lukiem, co razem stwarzało iluzje o wiele wi kszej przestrzeni. - A - a - a - ch, oto i baron - rzekł hrabia. Baron płyn ł przez sal tym osobliwym, rozkołysanym lizgiem, zrodzonym z konieczno ci kierowania uwieszonym d rytów ci arem. Policzki podrygiwały mu w gór i w dół, dryfy podskakiwały i przemieszczały si pod pomara czow szat .

346

Pier cienie migotały na jego dłoniach i l niły wetkane w szal opality. U boku barona kroczył Feyd - Rautha. Ciemne włosy miał ufryzowane w krótkie loki, których filuterno raziła nad ponurymi oczami. Nosił opi t , czarn tunik i obcisłe spodnie leciutko rozszerzone u dołu. Jego drobne stopy okrywały pantofle na mi kkich podeszwach. Obserwuj c postaw młodzie ca i falowanie niezawodnych mi ni pod tunik hrabina Fenring pomy lała: ten nie pozwoli sobie na to, by obrosn sadłem. Baron zatrzymał si przed nimi i z min posiadacza uj ł rami Feyda - Rauthy. - Mój bratanek, na-baron, Feyd - Rautha Harkonnen - powiedział i zwracaj c niemowl co pulchn twarz do Feyda - Rauthy dodał: - Hrabia i lady Fenring, o których ci mówiłem. Feyd - Raulha pochylił głow z obowi zuj c kurtuazj . Oczy wlepił w hrabin Fenring. Złotowłosa i wiotka, kryła doskonało swej figury w powłóczystej szacie z surowej tkaniny, prostego kroju, bez adnej ozdoby. Szarozielone oczy spogl dały na niego bez zmru enia. Otaczał j ten pogodny spokój Bene Gesserit, w którym młodzieniec wyczuwał nieuchwytny powód do niepokoju. - Um - m - m - m - ach - hm - m - m - m - powiedział hrabia. Studiował Feyda Rauth . - Jaki hm - m - m - m akuratny młody człowiek, ach, moja... hm - m - m - m... droga? - hrabia zerkn ł na barona. - Mój drogi baronie, powiadasz, e mówiłe o nas temu a k u r a t n e m u młodzie cowi. Co takiego mówiłe ? - Mówiłem mojemu bratankowi o wielkim szacunku, jakim darzy ci nasz Imperator, hrabio Fenring - rzekł baron. Zapami taj go sobie dobrze. Feyd! Morderca o łagodno ci baranka to najgro niejszy typ - my lał. - Ale oczywi cie! - odparł hrabia i u miechn ł si do ony. Feyd - Rautha uznał ruchy i słowa tego człowieka niemal e za obra liwe, były o włos od jakiej demonstracji, której nie dałoby si pu ci mimo uszu. Młodzieniec skupił uwag na hrabim, drobnym, anemicznie wygl daj cym m czy nie. Twarz łasicy o za du ych ciemnych oczach. Siwizna na Skroniach. I jego ruchy - robił gest dłoni lub odwracał głow w jedn stron , a mówił w drug . Trudno było za tym nad y . - Um - m - m - m - ach - h - h - hm - m - m... bardzo rzadko spotyka si tak .., mm - m - m.... akuratno - powiedział hrabia zwracaj c si do ramienia barona. - Ja... ach... gratuluj ci... hm - m - m... doskonało ci twego... ach - h - h... dziedzica. Niedaleko pada jabłko od jabłoni, mo na by rzec. - Jeste zbyt uprzejmy - powiedział baron. Pokłonił si , ale Feyd - Rautha widział, e spojrzenie stryja nie idzie w parze z jego kurtuazj . - Ironia... mm - m - m... wskazuje... ach - h - h... na.... hm - m - m - m... gł bi my li - powiedział hrabia.

347

Znowu zaczyna - pomy lał Feyd - Rautha. - Wygl da to na zniewag , a nie ma w tym wła ciwie nic. za co mo na za da satysfakcji. Słuchaj c tego człowieka Feyd - Rautha miał wra enie, e przeciska si głow przez papk "...um - m mach - h - h - hm - m - m - m - ów". Skierował z powrotem cał uwag na lady Fenring. - Zabieramy... ach - h - h... zbyt wiele czasu temu, młodzie cowi - powiedziała. - Rozumiem, e ma on dzisiaj wyst pi na arenie. Na hurysy imperialnego haremu, jaka ona liczna! - pomy lał Feyd - Rautha. - Dzi zadam mier dla ciebie, o pani - powiedział. - Za twoim pozwoleniem zadedykuj to na arenie. Odwzajemniła mu si łagodnym spojrzeniem, lecz jej głos był jak smagni cie bata, gdy odpowiedziała: - Nie daj ci mego pozwolenia. - Feyd! - rzekł baron. A to diabl ! - pomy lał. - Czy on chce, eby ten piekielny hrabia wyzwał go na pojedynek? Ale hrabia u miechn ł si tylko i powiedział: - Hm - m - m - m - um - m - m. - Ty rzeczywi cie musisz sposobi si na aren , Feyd - rzekł baron. - Musisz by wypocz ty, nie mo esz głupio ryzykowa . Feyd - Rautha skłonił si z poczerwieniał od urazy twarz . - Jestem pewny, e wszystko b dzie tak, jak sobie yczysz, stryju. - Skin ł głow hrabiemu Fenringowi. - Sir. - I hrabinie Fenring. - Pani. - Odwróciwszy si wymaszerował z sali. ledwo racz c zauwa y zebranych w grupkach pod dwuskrzydłowymi drzwiami przedstawicieli rodów ni szych. - Młodo , młodo ... - westchn ł baron. - Um - m - m - m - ach... zaiste... hmmm... - powiedział hrabia. A lady Fenring pomy lała: czy to mo liwe, eby to był ten młody człowiek, którego miała na my li Matka Wielebna? Czy to jest linia genetyczna, która musimy utrzyma ? - Minie ponad godzina, zanim udamy si na aren - rzekł baron. - Mo e mogliby my uci sobie pogaw dk teraz, hrabio Fenring? - Przechylił swoj olbrzymi głow w prawo. - Jest tyle nowych rzeczy do omówienia. - I pomy lał: zobaczymy teraz, jak imperatorski chłopiec na posyłki przeka e to, co ma do zakomunikowania, nie b d c na tyle gruboskórnym, by powiedzie to bez ogródek. Hrabia zwrócił si do ony:

348

- Um - m - m - m - ach - h - h - hm - ni - m... wybaczysz... mm - m... nam... ach h - h... moja droga? - Ka dy dzie , niekiedy ka da godzina przynosi co nowego - powiedziała. Mm - m - m - m. I odchodz c u miechn ła si słodko do barona. Zaszele ciła jej długa suknia, kiedy wyprostowana oddalała si majestatycznym krokiem w kierunku dwuskrzydłych drzwi w ko cu sali. Baron zauwa ył, jak na jej widok milkn wszelkie rozmowy w ród zebranych tam przedstawicieli rodów ni szych, jak pod aj za ni spojrzenia. Bene Gesserit! - my lał. - wiat byłby lepszy, gdyby je wszystkie potopi ! - Niedaleko mi dzy tymi dwiema kolumnami, z lewej strony, znajduje si sto ek ciszy - powiedział. - Mo emy tam mówi bez obawy, e kto podsłucha. Kołysz c si jak kaczka ruszył w stron d wi kochłonnego pola: słyszał, jak stopniowo cichn i oddalaj si hałasy cytadeli. Hrabia przysun ł si do barona i obaj obrócili si twarzami do ciany, by nie mo na było czyta z ich warg. - Nie jeste my zadowoleni ze sposobu, w jaki odprawiłe sardaukarów z Arrakis - powiedział hrabia. Nie owija w bawełn ! - pomy lał baron. - Dalszy pobyt sardaukarów stwarzał gro b , e inni dowiedz si , w jaki sposób dopomógł mi Imperator - odparł. - Wydaje si jednak, e twój kuzyn Rabban nie zajmuje si do rozwi zaniem kwestii Freme skiej - rzekł hrabia.

energicznie

- Czego chce Imperator? - zapytał baron. - Na Arrakis nie mogła zosta wi cej ni garstka Fremenów. Południowa pustynia nie nadaje si do zamieszkania. Północn regularnie przeczesuj nasze patrole. - Kto powiedział, e południowa pustynia nie nadaje si do zamieszkania? - Wasz własny planelolog to powiedział, mój drogi hrabio. - Ale doktor Kynes nie yje. - Tak, owszem... niestety. - Mamy wie ci z lotu nad południowymi regionami - powiedział hrabia. - S tam lady ro linnej wegetacji. - Gildia pozwoliła zatem na obserwacj z kosmosu? - Nie udawaj naiwnego, baronie. Imperator nie mo e ustanowi legalnie nadzoru nad Arrakis. - I ja nie mog sobie na to pozwoli - rzekł baron. - Kto dokonał tego przelotu?

349

- Pewien... przemytnik. - Kto ci nakłamał, hrabio - powiedział baron. - Przemytnicy wcale nie s lepsi w lotach nad południowymi regionami od ludzi Rabbana. Samumy, zakłócenia piaskowe i tak dalej, jak wiesz. Znaki nawigacyjne padaj szybciej, ni si nad a z ich stawianiem. - Odłó my dyskusj o rodzajach zakłóce na kiedy indziej - powiedział hrabia. Aaaach - pomy lał baron. - Znale li cie zatem jak

pomyłk w moich ksi gach? - zapytał.

- Je li zakładasz, e si pomylił, nie mo esz, si broni - powiedział hrabia. Z premedytacj stara si mnie rozzło ci - pomy lał baron. Odetchn ł gł boko dwa razy, aby si uspokoi . Poczuł zapach własnego potu i nagłe uwieranie i sw dzenie od uprz y dryfów pod szat . - Imperator nie martwi si chyba mierci tej konkubiny i chłopca - powiedział. - Polecieli w pustyni , był samum. - Tak, było bardzo du o szcz liwych przypadków - zgodził si hrabia. - Nie podoba mi si twój ton, hrabio - rzekł baron. - Gniew to jedno, przelew krwi drugie - powiedział hrabia. - Pozwól, e ci przestrzeg : gdyby przytrafił mi si tutaj nieszcz liwy wypadek, wszystkie wysokie rody dowiedz si , co zrobiłe na Arrakis. Od dawna podejrzewaj , jak załatwiasz interesy. - Tylko jeden interes przypominam sobie ostatnio - powiedział baron. Przewiezienie paru legionów sardaukarów na Arrakis. - Wydaje ci si , e mógłby tym trzyma Imperatora w szachu? - Nawet by mi to nie przyszło do głowy! Hrabia u miechn ł si . - Znajd si dowódcy sardaukarów, którzy przyznaj , e działali bez rozkazów, poniewa mieli ochot powojowa z twoj freme sk hołot . - Wielu by w tpiło w prawdziwo takiego wyznania - powiedział baron, ale gro ba nim wstrz sn ła. Czy rzeczywi cie sardaukarzy s a tak posłuszni? zastanawiał si . - Imperator yczy sobie skontrolowa twoje ksi gi - powiedział hrabia. - W ka dej chwili. - Ty... ach... nie masz nie przeciwko temu?

350

- Nie. Moja pozycja dyrektora Kompanu KHOAM ostoi si najbardziej drobiazgowemu badaniu. - I baron pomy lał: Niech wniesie przeciwko mnie bezpodstawne oskar enie i niech ono upadnie. Stan tam jak Prometeusz i powiem: "Otom ja, pos dzony niesłusznie". I niech spróbuje potem wnie jakiekolwiek inne oskar enie przeciwko mnie, nawet słuszne. Wysokie rody nie uwierz w drug napa oskar yciela, któremu raz udowodniono, e nie miał racji. - Bez w tpienia twoje ksi gi ostoj si najbardziej drobiazgowemu badaniu mrukn ł hrabia. - Dlaczego Imperator jest tak zainteresowany eksterminacj Fremenów? zapytał baron. - Pragniesz zmieni temat, h ? - hrabia wzruszył ramionami. - To sardaukarzy tego chc , nie Imperator. Brakowało im praktyki w zabijaniu... i nie znosz widoku nie doko czonego zadania. Czy on zamierza mnie nastraszy przypominaj c, e ma za sob złaknionych krwi morderców? - zastanawiał si baron. - Interesy zawsze s i były zwi zane z pewnym przelewem krwi - powiedział ale gdzie musi by granica. Kto musi zosta do kopania przyprawy. Hrabia wydał z siebie krótki, szczekliwy miech. - S dzisz, e zaprz gniesz Fremenów do roboty? - Do tego było ich zawsze za mało - powiedział baron. - Ale przelew krwi zaniepokoił reszt mojej ludno ci. Osi gn ła ona stan, w którym zastanawiam si nad nowym rozwi zaniem problemu Arrakis, mój drogi Fenring. I musz wyzna , e Imperatorowi przypada zasługa tej inspiracji. - Aaach. - Widzisz, hrabio, zainspirowała mnie Salusa Secundus, wi zienna planeta Imperatora. Hrabia spojrzał na niego z błyskiem napi cia w oczach. - Jaki Arrakis mo e mie zwi zek z Salusa Secundus? Baron widział czujno

w spojrzeniu Fenringa.

- adnego. jak dot d - powiedział. - Jak dot d? - Musisz przyzna , e w ten sposób mo na by znacznie zwi kszy sił robocz na Arrakis, wykorzystuj c to miejsce na planet wi zienn . - Spodziewasz si napływu wi niów?

351

- Panuje niepokój - przyznał baron. - Musiałem do mocno dokr ci rub , Fenring. Ostatecznie wiesz, jak cen zapłaciłem tej przekl tej Gildii za transport naszych wspólnych sił na Arrakis. Sk d musz si bra te pieni dze. - Radz ci nie wykorzystywa Arrakis na planet wi zienn bez zezwolenia Imperatora, baronie. - Oczywi cie, ze nie - powiedział baron, zdumiewaj c si nagłym chłodem w głosie Fenringa. - Druga sprawa - rzekł hrabia. - Dowiadujemy si , e mentat ksi cia - Leto. Thufir Hawat, nie zgin ł, lecz jest w twojej słu bie. - Nie mogłem zdoby si na jego zmarnowanie - powiedział baron. - Okłamałe naszego komendanta sardaukarów mówi c, e Hawat nie yje. - Jedno niewinne kłamstwo, mój drogi hrabio. Nie miałem ochoty na długie spory z tym człowiekiem. - Czy Hawat był tym prawdziwym zdrajc ? - Uchowaj Bo e! Był nim fałszywy doktor. - Baron otarł pot z szyi. - Musisz zrozumie . Fenring, e nie miałem mentata. Wiesz o tym. Nigdy nie obywałem si bez mentata. Wszystko mi si przez to waliło. To było nie do zniesienia. - Jak ci si udało zmusi Hawala do zmiany pana? - Jego ksi nie ył. - Baron zmusił si do u miechu. - Nie ma si czego obawia ze strony Hawata. mój drogi hrabio. Ciało tego mentata zostało nasycone utajon trucizn . Podajemy mu antidotum w posiłkach. Bez antidotum trucizna si wyzwala. zmarłby w par dni. - Odstawcie antidotum - powiedział hrabia. - Ale on jest po yteczny! - I wie o zbyt wielu sprawach, o których aden ywy człowiek nie powinien wiedzie . - Powiedziałe , e Imperator nie obawia si zdemaskowania. - Nie baw si ze mnij w kotka i myszk , baronie! - Wykonam ten rozkaz, kiedy zobacz na nim imperialn piecz - Ale nie zastosuj si do twego widzimisi .

- rzekł baron.

- Uwa asz to za widzimisi ? - A có innego? Imperator ma równie i wobec mnie zobowi zania, Fenring. Uwolniłem go od kłopotliwego ksi cia. - Przy pomocy kilku sardaukarów.

352

- A gdzie by Imperator znalazł inny ród gotów dostarczy mundurów do przebrania, by ukry jego rol w tej sprawie? - On zadaje sobie to samo pytanie, lecz z nieco inaczej rozło onym akcentem. Baron przyjrzał si Fenringowi, zauwa aj c sztywno jak starannie nad sob panuje.

mi ni jego szcz k i to,

- Aaach tak - powiedział. - Mam nadziej , e Imperatorowi nie wydaje si , e zdoła wyst pi przeciwko mnie w całkowitej tajemnicy. - On ma nadziej , e to nie b dzie konieczne. - Imperator chyba nie wierzy w to, e mu zagra am. - Baron pozwolił, by w jego słowach zabrzmiały gniew i uraza. Niechby mnie o to oskar ył! - pomy lał. Mógłbym doj do tronu bij c si przez cały czas w piersi, em niesłusznie obwiniony. Głos hrabiego brzmiał oschle i jakby z oddali: - Imperator wierzy w to, co mu dyktuje rozum. - Czy Imperator o mieliłby si oskar y mnie o zdrad przed pełn Rad Landsraadu? - I baron wstrzymał oddech marz c, eby tak si stało. - Imperator nie potrzebuje si na mc o m i e I a . Baron odwrócił si w swoich drylach, by ukry wyraz twarzy. To mogłoby nast pi za mojego ycia! - my lał. - Imperator! Niech mnie oskar y! Potem tylko... przekupstwem i sił przyci gn do siebie wysokie rody: zbiegn si pod moim sztandarem jak szukaj cy ratunku chłopi, niczego si tak nie obawiaj , jak tego, e Imperator napu ci swoich sardaukarów na ka dy ród z osobna. - Imperator ywi szczer nadziej , e nie b dzie nigdy zmuszony oskar y ci o zdrad - rzekł hrabia. Baron miał trudno ci z powstrzymaniem si od ironii i przekazaniem w głosie jedynie urazy, ale sobie poradził. - Zawsze byłem najwierniejszym poddanym. Te słowa rani mnie bardziej, ni potrafi to wyrazi ... - Um - m - m - m - ach - hm - m - m - powiedział hrabia. Baron odgrodzony plecami od hrabiego, pokiwał głow . Po chwili rzekł: - Pora uda si na aren . - Rzeczywi cie - zgodził si hrabia.

353

Opu cili sto ek ciszy i rami przy ramieniu pomaszerowali w stron grupek rodów ni szych w ko cu sali. Gdzie , w cytadeli dzwon zacz ł z wolna wybija dwadzie cia minut do spotkania na arenie. - Rody ni sze czekaj , aby je poprowadził - powiedział hrabia skin wszy głow ludziom, do których si zbli ali. Dwuznaczniki... dwuznaczniki - pomy lał baron. Podniósł oczy na nowe talizmany po bokach wyj cia z sali - spreparowany łeb byka i olejny portret starego ksi cia Atrydy, ojca nie yj cego ksi cia Leto. Napełniły one barona dziwnie natr tnymi złymi przeczuciami i zastanawiał si , jakie my li te talizmany wzbudzały w ksi ciu Leto, kiedy wisiały w salach Kaladanu, a pó niej na Arrakis - pełen brawury ojciec i łeb byka, który go zabił. - Rodzaj ludzki zna... ach... jedn zaledwie... mm - m - m... sztuk - powiedział hrabia, kiedy zebrawszy swój paradny orszak wyszli z sali do poczekalni, w skiego pomieszczenia z oknami pod sufitem i szachownic białych i purpurowych kafli na podłodze. - I jaka to sztuka? - zapytał baron. - To jest... hm - m - m - ah - h - h... sztuka.... ach - h - h... rozczarowania powiedział hrabia. Przedstawiciele rodów ni szych z boja ni w twarzach i gorliwo ci roze mieli si za ich plecami uderzaj c we wła ciwy ton uznania, ale zabrzmiał on dysonansem w kolizji z niespodziewanym rykiem silników, który wdarł si po otwarciu przez paziów drzwi zewn trznych prosto na rz d naziemnych pojazdów z łopoc cy mi w powiewie wst gami proporców. Baron podniósł głos ponad nagły hałas. - Mam nadziej , e nie b dziesz rozczarowany dzisiejszym wyst pem mojego bratanka, hrabio Fenring. - Ja... ach - h - h... jestem hm - m - m... cały w nastroju radosnego wyczekiwania, o tak - powiedział hrabia. - Zawsze nale y w... ach - h - h... protokole... um - m - m - ach - h - h... zwróci uwag ach - h - h... na nadawc . Zaskoczony baron zesztywniał nagle, maskuj c to potkni ciem si na pierwszym stopniu schodków. Protokół! Przecie to donos o zbrodni przeciwko Imperium! Ale hrabia chichocz c klepn ł barona po ramieniu, by wygl dało to na art. Jednak przez cał drog do amfiteatru baron rozpieraj c si w salonce swego pancernego pojazdu rzucał ukradkiem spojrzenia na siedz cego obok hrabiego i zastanawiał si , po co imperatorski chłopiec na posyłki uwa ał za konieczne za artowa w ten sposób na oczach rodów ni szych. Oczywiste było, e Fenring rzadko robił cokolwiek, czego nie uznawał za konieczne, ani nie u ywał dwóch słów, gdy wystarczyło jedno, ani nie trzymał si jednego znaczenia w jednym zwrocie.

354

Zasiedli w złotej lo y ponad trójk tem areny, w zgiełku rogów, w ród powiewaj cych proporców i wrzawy ludzi szczelnie wypełniaj cych rz dy nad nimi i dokoła, kiedy baron otrzymał odpowied . - Mój drogi baronie - powiedział hrabia, nachylaj c si nisko do jego ucha wiesz przecie , e Imperator oficjalnie nie dał sankcji na twój wybór dziedzica? Baron poczuł, e si nagle znalazł w swoim własnym sto ku ciszy, powstałym z szoku, jakiego doznał. Zagapił si na Fenringa, ledwo zauwa aj c hrabin przechodz c przez stra e powy ej, by doł czy do towarzystwa w złotej lo y. - To jest prawdziwy powód, dla którego tu dzisiaj jestem - rzekł hrabia. Imperator yczy sobie, bym mu doniósł, czy wybrałe godnego, nast pc . Nic tak nie odziera z maski jak arena, prawda? - Imperator obiecał mi swobod wyboru dziedzica! - warkn ł baron. - To si oka e - powiedział Fenring i odwrócił si na powitanie ony. Siadaj c obdarzyła barona u miechem, po czym zwróciła uwag ku piaszczystej arenie pod nimi, na której pojawił si Feyd - Rautha w pantoflach i trykocie, z dług kling w obleczonej w czarn r kawic prawej dłoni i krótkim no em w lewej dłoni, na której miał biał r kawic . - Biel dla trucizny, czer dla czysto ci - odezwała si lady Fenring. - Ciekawy obyczaj, nieprawda , mój kochany? - Um - m - m - m - powiedział hrabia. Na balkonach zaj tych przez rodzin wybuchła owacja powitalna i Feyd Rautha przystan ł na jej przyj cie, spogl daj c w gór i obrzucaj c wzrokiem twarze swoich pociotków i podciotków, półbraci, konkubin i spowinowaconych out-frein. Ile ró owych jak rozwarte dzioby ust trajkotało po ród łopotania barwnych strojów i flag. Feydowi - Raucie przyszło nagle na my l, e te rz dy stłoczonych twarzy patrzyłyby równie chciwie na jego krew jak na krew niewolnika - gladiatora. Nie było adnej w tpliwo ci co do wyniku tej walki, rzecz jasna. Tutaj istniała jedynie forma niebezpiecze stwa, bez tre ci... jak dot d... Feyd - Rautha podniósł ostrza do sło ca, salutuj c staro ytnym obyczajem trzem rogom areny. Krótki nó w dłoni w białej r kawicy (biel na znak trucizny pow drował do pochwy pierwszy. Nast pnie długa klinga w dłoni o czarnej r kawicy - czyste ostrze, które teraz było nieczyste, tajna bro , która miała ten dzie obróci w ci le osobiste zwyci stwo: trucizna na czarnej klindze. Chwil tylko zaj ła mu regulacja tarczy na ciele i przerwa, a poczuje napr enie skóry na czole upewniaj ce go, e jest odpowiednio chroniony. Moment ten miał swój dramatyzm, który Feyd - Rautha wyeksploatował z wpraw zawodowego aktora, kłaniaj c si swoim banderillerom i sekundantom, taksuj cym okiem sprawdzaj c ich ekwipunek: ła cuchy z ostrymi i połyskliwymi kolcami były na miejscu, na zadziorach i hakach powiewały

355

bł kitne serpentyny. Feyd - Rautha dał znak muzykantom. Rozległ si powolny marsz, pełen staro ytnej gali i Feyd - Rautha powiódł sw ekip na przełaj przez aren , by zło y hołd stryjowi u stóp jego lo y. Pochwycił rzucony mu symboliczny klucz w locie. Muzyka urwała si . W nagłej ciszy Feyd - Rautha cofn ł si o dwa kroki, uniósł klucz i zawołał: - Składam ten oto hołd... I zawiesił głos wiedz c, e jego stryj pomy li: młody dure zadedykuje to w ko cu hrabinie i wywoła awantur . - ... memu stryjowi i patronowi, baronowi Vladimirowi Harkonnenowi! krzykn ł Feyd - Rautha. I z zachwytem odnotował westchnienie stryja. Muzyka podj ła szybki marsz, za Feyd - Rautha poprowadził swych ludzi kłusem z powrotem przez aren pod awaryjne drzwi, dost pne jedynie dla tych, którzy nosili wła ciw wst g identyfikacyjn . Feyd - Rautha szczycił si tym, e nigdy nie skorzystał z awa drzwi i rzadko potrzebował sekundantów, ale dobrze było wiedzie , e s dzi pod r k - szczególne plany wi zały si czasem ze szczególnym niebezpiecze stwem. Na arenie ponownie zapadła cisza. Feyd - Rautha odwrócił si staj c twarz do ogromnych czerwonych drzwi po przeciwnej stronie, z których wyłoni si miał gladiator. Szczególny gladiator. Plan obmy lony przez Thufira Hawata jest cudownie prosty i jasny - my lał Feyd - Rautha. Niewolnik nie b dzie oszołomiony narkotykiem - to było wła nie niebezpiecze stwem. Zamiast tego wbito w pod wiadomo owego człowieka słowo - klucz, które miało mu w odpowiednim momencie porazi mi nie. Feyd Rautha obrócił to fatalne słowo w my li, literuj c je bezgło nie: "Wesz". Publiczno ci b dzie si wydawa , e nie oszołomiony narkotykiem niewolnik został przemycony na aren , by zabi na-barona. Za wszelkie starannie zaaran owane poszlaki prowadzi b d do mistrza niewolników. Od serwomotorów czerwonych drzwi, wł czonych na otwarcie, doleciało ciche buczenie Feyd - Rautha cał sw wiadomo skupił na tych drzwiach. Pierwszy moment był przełomowy. Wygl d wynurzaj cego si gladiatora tyle mówił wyszkolonemu oku, e wi cej nie trzeba było wiedzie . Wszyscy gladiatorzy z zasady byli pod wpływem narkotyku elakka, wkraczali w pozycji bojowej, gotowi przelewa krew, nie nale ało obserwowa , jak wa nó , którym bokiem ustawiała si do obrony, czy rzeczywi cie s wiadomi publiczno ci w lo ach. Sposób przechylenia głowy niewolnika mógł udzieli stanowi cej o yciu i mierci wskazówki co do rodzaju odpowiedzi i finty. Czerwone drzwi rozwarły si na o cie . Wypadł z nich wysoki, muskularny m czyzna z ogolon głow , z oczami w ciemnych dołach. Jego skóra miała kolor marchwi, jaki powinna mie po narkotyku elakka. Lecz Feyd - Rautha wiedział, e to farba Niewolnik był ubrany w zielone trykoty i czerwony pas semitarczy, e strzałk pasa skierowan w lewo na znak, e jego lewy bok jest osłoni ty Nó trzymał niczym miecz, lekko odchylony na zewn trz, w pozycji wyszkolonego

356

wojownika Powoli wysun ł si na aren , obracaj c chroniony bok do Feyda Rauthy i grupy pod awa-drzwianu. - On mi co podejrzanie wygl da - odezwał si który z bandenllerów Feyda Rauthy - Pewien jeste , e dostał narkotyk, mój panie? - Ma kolor - rzekł Feyd - Rautha. - Jednak staje jak wojownik - powiedział inny sekundant. Feyd - Rautha wyszedł o dwa kroki na piasek i przypatrywał si niewolnikowi. - Co on zrobił ze swoj r k ? - zapytał jeden z naganiaczy. Spojrzenie Feyda - Rauthy pow drowało do krwawego dra ni cia na lewym przedramieniu m czyzny i zsun ło si a do dłoni, wskazuj cej rysunek wymalowany krwi na lewej nogawicy zielonych trykotów - jaki mokry kształt na udzie: uproszczony kontur jastrz bia. Jastrz b Feyd - Rauthti podniósł wzrok na ciemne oczodoły i ujrzał w nich gorej ce oczy utkwione w sobie z niezwykł czujno ci To musi by który z ołnierzy ksi cia Leto pojmanych na Anakłs - pomy lał - To nie jest zwykły gladiator. Przeszył go chłód, zastanawiał si , czy aby Hawat nie miał innego planu w zwi zku z t aren - w fincie finta w fincie. I mistrz niewolników Jako jedyny winowajca! Główny sekundant Feyda - Rauthy nachylił si do jego ucha: - Nie podoba mi si ta g ba, mój panie. Pozwól mi wsadzi mu ze dwie bandenlle w rami z no em, na prób . - Sam mu wsadz - powiedział Feyd - Rautha Wzi ł od sekundanta par długich, zako czonych haczykami strzał i podniósł je sprawdzaj c wywa enie W owych bandenllach równie z zasady był narkotyk, lecz nie tym razem, i za to główny sekundant mógł zapłaci yciem, ale to wszystko stanowiło cz planu. "Wyjdziesz z tego bohaterem" - powiedział Hawat - "zabijaj c w pojedynku swego gladiatora pomimo zdrady. Mistrz niewolników zostanie stracony i twój człowiek zajmie jego miejsce". Feyd - Rautha zrobił pi kolejnych kroków w gł b areny, jak najdłu ej przeci gaj c ten moment, studiuj c niewolnika. Wiedział, e znawcy w lo ach ponad mm ju u wiadomili sobie, e co jest nie tak. Gladiator miał prawidłowe zabarwienie skóry człowieka w narkotycznym transie, lecz nie cofał si , ani nie dygotał. Wytrawni kibice zapewne poszeptuj ju mi dzy sob : Popatrzcie na jego postaw . Powinien by podniecony, atakowa albo si cofa . Patrzcie, Jak oszcz dza sił, jak wyczekuje. Nie powinien wyczekiwa .

357

Feyd - Rautha poczuł ogie własnego podniecenia. Co mi tam zdrada w sercu Hawata - my lał. - Dam sobie lad z tym niewolnikiem. To mój długi nó kryje tym razem trucizn , nie krótki. Nawet Hawat o tym nie wie. - Hej. Harkonnen - zawołał niewolnik - Czy Jeste gotów na mier ? Nad aren zaległa martwa cisza Niewolnicy nie rzucaj wyzwania! Feyd Rautha widział teraz wyra nie oczy gladiatora, dostrzegł w nich zimn zawzi to rozpaczy. Odnotował pozycje, w jakiej ten człowiek stał, rozlu niony, a zarazem w pogotowiu; z mi niami szykuj cymi si do zwyci stwa. Niewolnicza poczta pantoflowa przyniosła mu wiadomo od Hawata "Otrzymasz uczciw szans zabicia na-barona" tyle ze spisku zgadzało si zatem z planem Po ustach Feyda Rauthy przemkn ł nieszczery u miech Wzniósł banderille widz c powodzenie swych zamiarów w postawie przyj tej przez gladiatora. - Ole! Ole! - rzucił wyzwanie niewolnik i podkradł si dwa kroki do przodu. Nikt na balkonach nie mo e mie ju w tpliwo ci - pomy lał Feyd - Rautha Ten niewolnik powinien by półkalek od narkotycznego przera enia. Ka dym ruchem powinien zdradza swoje wewn trzne przekonanie, e nie ma dla niego w tej walce nadziei, e nie ma dla niego zwyci stwa. Powinien by naszpikowany opowie ciami o truciznach, jakie na-baron dobiera do ostrza trzymanego w dłoni o białej r kawiczce. Na-baron nigdy nie zadawał szybkiej mierci, na-baron lubował si w demonstrowaniu rzadkich trucizn, potrafił sta na arenie zwracaj c uwag widzów na interesuj ce objawy uboczne u wij cej si ofiary. Po tym niewolniku zna było l k, owszem, ale nie przera enie Podnosz c wysoko bandenlle Feyd - Rautha kiwn ł głow niemal e powitalnie. Gladiator skoczył. Jego finta i odpowiedz były tak znakomite, e lepszych Feyd - Rautha nigdy nie spotkał Odmierzony w czasie cios z boku cudem nie przeci ł na-baronowi ci gien lewej nogi. Feyd - Rautha odta czył unik, pozostawiaj c nało one kolcami drzewce w prawym przedramieniu niewolnika, z całkowicie pogr onymi w ciel hakami, których nie sposób by wyci gn nie rozrywaj c ci gien, Z balkonów dobiegło jedno wspólne westchnienie D wi k ten napełnił Feyda - Rauth uniesieniem Wiedział, co przezywa teraz jego stryj siedz c tam wysoko z Fenringami, obserwatorami dworu imperialnego. Nie mo na było interweniowa w tej walce. W obecno ci wiadków nale ało zachowa formy. A baron interpretuje wydarzenia na arenie tylko w jeden sposób jako gro b dla własnej osoby. Niewolnik cofn ł si trzymaj c nó w z bach i przywi zał kolczaste drzewce serpentyn do ramienia. - Nie czuj twego

dła - krzykn ł.

Z no em w pogotowiu na nowo zacz ł si podkrada wystawiaj c lewy bok, cały odchylony do tyłu, by do maksimum wykorzysta powierzchni ochronn półtarczy. Te poczynania równie nie umkn ły balkonom. Z ló rodziny rozległy

358

si dono ne okrzyki Sekundanci Feyda - Rauthy wołali dopytuj c si , czy ich nie potrzebuje. Gestem odprawił ich z powrotem pod awa-drzwi. Urz dz im widowisko, jakiego jeszcze nic ogl dali - my lał - adne tam gładkie zabójstwo, którego styl mogliby podziwia rozparci w lo ach. To b dzie co , od czego skr c im si trzewia, kiedy zostan baronem, przypomn sobie ten dzie i nie b dzie w ród nich nikogo, kto nie zadr y ze strachu przede mn na to wspomnienie. Feyd - Rautha z wolna ust pował pola nacieraj cemu jak krab gladiatorowi. Piasek areny chrz cił mu pod stopami. Słyszał sapanie niewolnika, czuł zapach własnego potu i nieuchwytn wo krwi w powietrzu. Na-baron cofał si stale na praw nog , e swoj drug banderill w pogotowiu. Niewolnik ta czył na boki. Wygl dało na to, e Feyd - Rautha si potkn ł, doleciały go wrzaski z galerii. Niewolnik skoczył po raz drugi. Bogowie, có za wojownik - pomy lał uskakuj c Feyd - Rautha. Ocaliła go jedynie młodzie cza zwinno , jednak pozostawił drug banderill zatopion w mi niu naramiennym prawej r ki niewolnika. Z balkonów buchn ły grzmi ce owacje. Mnie wiwatuj - pomy lał Feyd Rautha. Słyszał w głosach szale stwo, dokładnie tak. jak przepowiedział Hawat. Nigdy przedtem nie wiwatowali wojownikowi z rodziny w ten sposób. I z ponur zjadliwo ci zamy lił si nad czym , co mu powiedział Hawat: "Najłatwiej przestraszy si przeciwnika, którego si podziwia". Feyd - Rautha pospiesznie zrejterował na rodek areny, gdzie wszyscy mogli go dobrze widzie . Dobył długiego ostrza, pochylił si i czekał na zbli aj cego si niewolnika. M czyzna zwolnił tylko na tyle, by przybanda owa do ramienia drug banderill , po czym rzucił si w po cig. Niechaj rodzina przyjrzy si , jak to robi - pomy lał Feyd - Rautha. - Jestem ich przeciwnikiem: niech my l o mnie tak, jak mnie teraz widz . - Dobył krótkiego ostrza. - Nie boj si ciebie, harkonne ska winio - powiedział gladiator. - Twoje tortury nie zrani człowieka martwego. Mog pa trupem od własnego no a, zanim sekundant poło y palec na moim ciele. I ciebie zabior na tamten wiat ze sob . Feyd - Rautha wyszczerzył w u miechu z by, wysuwaj c tym razem dług , zatrut kling . - Spróbuj tego - powiedział i drug r k wykonał fint krótkim ostrzem. Niewolnik przerzucił nó do drugiej dłoni, obszedł zarówno parad , jak i fint , i uchwycił dło w białej r kawiczce blokuj c na-baronowi krótki nó , który, jak nakazywała tradycja, powinien kry trucizn . - Umrzesz, Harkonnen - sapn ł gladiator. Wodzili si na boki po pasku. Miejsce styku tarczy Feyda - Rauthy z półtarcz niewolnika jarzyło si bł kitnie. Ozon z tarcz rozchodził si w powietrzu dokoła.

359

- Gi od swojej własnej trucizny! - wychrypiał niewolnik. Zacz ł wykr ca dło w białej r kawiczce do wewn trz, odwracaj c ostrze, które uwa ał za zatrute. Niechaj to zobacz ! - pomy lał Feyd - Rautha. Opu cił dług kling , usłyszał jej daremny brz k na kolczastej strzale przywi zanej do ramienia niewolnika. Prze ył chwil rozpaczy. Nie spodziewał si , e naje one kolcami drzewca przynios korzy niewolnikowi. A one dały mu drug tarcz . I siła tego gladiatora! Krótkie ostrze wykr ciło si nieubłaganie do wewn trz i Feyd Rautha skupił uwag na fakcie, e człowiek mo e tak samo zgin od nie zatrutego no a. - Wesz! - wykrztusił Feyd - Rautha. Na słowo - klucz mi nie gladiatora posłusznie zwiotczały na moment. To wystarczyło Feydowi - Raucie. Zwi kszył odst p pomi dzy nimi na tyle, by u y długiej klingi. Zatruty sztych mign ł rysuj c czerwon krech przez pier niewolnika. Trucizna niosła natychmiastow agoni . M czyzna uwolnił si i zatoczył do tyłu. Teraz niech moja droga rodzinka patrzy - my lał Feyd - Rautha. - Niech si zastanowi nad tym niewolnikiem, który próbował wykr ci zatruty, jak s dził, nó i zwróci go przeciwko mnie. Niech si dziwi , w jaki sposób mógł wyj na t aren gladiator przygotowany do takiej próby. I niechaj zawsze pami taj , e nigdy nie b d pewni, w której z moich dłoni jest trucizna. - Feyd Rautha stal w milczeniu ledz c powolne ruchy niewolnika. M czyzna poruszał si w obr bie zaw onej wiadomo ci. Na jego twarzy było teraz co ortograficznie łatwego do rozpoznania dla ka dego obserwatora, była tam wypisana mier . Niewolnik wiedział, e mu j zadano, i wiedział, jak to si stało. Trucizna była na niewła ciwym ostrzu. - Ty draniu! - j kn ł. Feyd - Rautha cofn ł si robi c miejsce dla mierci. Parali uj cy narkotyk w truci nie jeszcze nie w pełni poskutkował, lecz powolno tego człowieka wiadczyła o czynionych przez ni post pach. Niewolnik chwiejnie ruszył do przodu, jakby poci gany za sznurek, wlok c si krok po kroku. Ka dy taki krok był jednym jedynym st pni ciem w jego wszech wiecie. Nadal ciskał nó , ale koniec ostrza chwiał si niepewnie. - Kto ... z nas... dostanie... ci .., kiedy - wyszeptał. Smutny, kruchy grymas wykrzywił mu usta. Usiadł, legł, zesztywniał nagle i odkr cił si od Feyda - Rauthy na brzuch. Feyd - Rautha zbli ył si w ród ciszy, wsun ł palec nogi pod gladiatora i przeturlał go na plecy. aby z balkonów widziano wyra nie twarz, kiedy mi nie zaczn si na niej skr ca i wykrzywia pod wpływem trucizny, ale gladiator obrócił si razem ze swym no em stercz cym mu z piersi. Pomimo zawodu Feyd - Rautha odczuwał w gł bi ducha pewien podziw dla wysiłku, na jaki zdobył si ten niewolnik przezwyci aj c

360

parali , by sobie to zrobi . Wraz z podziwem przyszła wiadomo , e było w tym co , czego trzeba si ba naprawd . To, co czyni człowieka nadczłowiekiem, jest przera aj ce. - Kiedy skupił si na tej my li, dotarł do niego wybuch wrzawy z ló i galerii wokół areny. Wiwatowano bez opami tania. Feyd - Rautha odwrócił si podnosz c na nich oczy. Wiwatowali wszyscy prócz barona, który z brod wspart na dłoni siedział w gł bokiej zadumie, oraz hrabiego i lady Fehring, którzy oboje spogl dali na niego z góry z u miechami przylepionymi do twarzy. Hrabia zwrócił si do ony. - Ach - h - h - hm - m - m... zaradny... hm - m - m... młodzieniec, co.., hm - m m... moja droga? - Jego reakcje synaptyczne s bardzo szybkie - powiedziała. Baron popatrzył na ni , na hrabiego, z powrotem na aren , eby komu udało si tak dobra do jednego z moich bliskich - my lał. Strach zacz ł ust powa w ciekło ci. - Wieczorem upiek na wolnym ogniu mistrza niewolników... a je li ten hrabia i jego pani maczali w tym palce... Dla Feyda - Rauthy rozmowa w lo y barona była jedynie pantomim , gdy głosy uton ły w skandowaniu i przytupywaniu, dochodz cym teraz ze wszystkich stron: - Głowa! Głowa! Głowa! Głowa! Baron nachmurzył si widz c, w jaki sposób Feyd - Rautha spogl da ku niemu. Oci ale, z trudem panuj c nad w ciekło ci , skin ł dłoni młodzie cowi stoj cemu na arenie naci rozci gni tym ciałem niewolnika. Dajmy chłopcu głow . Zasłu ył na ni demaskuj c mistrza niewolników. Feyd - Rautha dostrzegł znak przyzwolenia. My l , e to dla mnie zaszczyt. Niech zobacz , co ja my l . Spostrzegłszy swych sekundantów nadchodz cych z z batym no em, by mu odda honory, odprawił ich gestem, powtarzaj c gest, kiedy si zawahali. - My l , e mnie uhonoruj sam głowa! Pochylił si i skrzy ował r ce gladiatora wokół stercz cej r koje ci no a, nast pnie wyj ł nó i umie cił go w bezwładnych dłoniach. Wykonał to w mgnieniu oka i prostuj c si kiwn ł na sekundantów. - Pochowajcie tego niewolnika nie tkni tego, z no em w dłoniach - powiedział. Ten człowiek na to zasłu ył. W złoconej lo y hrabia Fenring nachylił si do barona. - Wielki to gest, prawdziwa brawura - powiedział. - Twój bratanek ma i klas , i odwag . - Obra a tłum nie przyjmuj c głowy - mrukn ł baron. - Nie podobnego - odezwała si hrabina Fenring.

361

Odwrócona rozgl dała si po galeriach w górze. Baron zauwa ył kształt jej szyi, zaiste cudowna, jak u młodego chłopca, płynno mi ni. - Podoba mi si to, co zrobił twój bratanek - powiedziała. Podczas gdy sens gestu Feyda - Rauthy przenikał do najodleglejszych miejsc i gdy ludzie spogl dali na sekundantów wynosz cych nietkni te ciało gladiatora, obserwuj cy ich baron zdał sobie spraw , e prawidłowo zrozumiała reakcj ludzi. Szaleli poklepuj c si wzajemnie. wyj c i tupi c. Baron przemówił bezbarwnym głosem: - B d musiał zarz dzi festyn. Nie mo na rozpu ci ludzi do domów w takim stanie, z nie wyładowan energi . Musz zobaczy , e podzielam ich upojenie. Dał r k znak swemu gwardzi cie na górze i ten zasalutował ponad lo pomara czowym proporcem Harkonnenów - raz, dwa razy, trzy razy - sygnał oznaczaj cy festyn. Feyd - Rautha przeszedłszy aren stan ł pod złot lo , z broni w pochwie, z r koma opuszczonymi po bokach. Ponad niecichn c wrzaw tłumu zawołał: - Festyn, stryju? Wrzawa zacz ła opada , ludzie uspokoili si , gdy dostrze ono ich rozmow . - Na twoj cze . Feyd! - zawołał z góry baron, I ponownie dał znak opuszczeniem proporca. Po drugiej stronie areny zrzucano awa-bariery i młodzi ludzie zeskakiwali na piasek p dz c ku Feydowi - Raucie. - Kazałe opu ci awa-tarcze, baronie? - spytał hrabia. - Nikt chłopaka nie skrzywdzi - powiedział baron. - Jest bohaterem. Pierwsi z szar uj cego tłumu dosi gli Feyda - Rautli i podnie li go na ramionach. ruszaj c w rund wokół areny. - Dzisiejszej nocy mo e spacerowa bez broni I tarczy po najbiedniejszych dzielnicach Harko - rzekł baron. - Podziel si z nim ostatnim k sem jadła i napojem, eby tylko był z nimi. Baron uniósł si z krzesła przenosz c swój ci ar na dryfy. - Prosz mi wybaczy . Wzywaj mnie nie cierpi ce zwłoki sprawy. Stra odprowadzi was do cytadeli. Hrabia podniósł si składaj c ukłon. - Oczywi cie, baronie. Z niecierpliwo ci wygl damy festynu. Ja... ach - h hmm - m - m - m... nigdy nie widziałem harkonne skiego festynu. - Wła nie - powiedział baron. - Festyn.

362

Odwrócił si i opu cił lo prywatnym wyj ciem, otoczony czekaj c tam stra przyboczn . Kapitan gwardii skłonił si przed hrabi Fenryngiem. - Co rozka esz, panie? - Zaczekamy...ach - h - h... a przejdzie... mm - m - m... najgorszy... hm - m m... cisk - powiedział hrabia. - Tak jest, mój panie. M czyzna cofn ł si trzy kroki w niskim ukłonie. Hrabia Fenring obrócił twarz do mał onki, odzywaj c si ponownie w ich osobistym j zyku. - Zauwa yła to oczywi cie? - Chłopak wiedział, e gladiator nie b dzie po narkotyku. Prze ył chwil strachu, tak, ale nie zaskoczenia. - To było ukartowane - powiedział. - Całe to przedstawienie. - Bez w tpienia. - To mierdzi Hawatem. - Jak najbardziej - powiedziała. - Za dałem wcze niej, eby baron zlikwidował Hawata. - To był bł d, mój drogi. - Widz to teraz. - Harkonnenowie mog niezadługo mie nowego barona. - Je eli taki jest plan Hawata. - To wymaga sprawdzenia, rzeczywi cie - powiedziała. - Młody b dzie korniej szedł na pasku. - Naszym... po dzisiejszej nocy - powiedziała. - Nie przewidujesz trudno ci z uwiedzeniem go, moja ty zarodowa klaczko? - Nie, mój kochany. Widziałe , jak na mnie patrzył. - Tak, a teraz widz , dlaczego musimy mie t lini genetyczn . - Wła nie, i jasne jest, e musimy mie go w gar ci. Na samym dnie jego najgł bszej ja ni zaszczepi niezb dne zwroty prana - bindu, które rzuc go na kolana.

363

- Wyjedziemy stad jak najszybciej, jak tylko b dziesz pewna - powiedział. Zadygotała. - Z cał pewno ci . Nie chc urodzi dziecka w tym strasznym miejscu. - Czego to si nie robi, dla ludzko ci - rzekł. - Twoja rol jest łatwa - odparła. - Istniej pewne starodawne uprzedzenia, które ja zwalczam - powiedział. - S zgoła pierwotnej natury, jak wiesz. - Moje drogie biedactwo - poklepała go po policzku. - Wiesz, e to jedyny pewny sposób zachowania tej linii. Powiedział sucho: - Doskonale rozumiem, co robimy. - Nie przegramy - powiedziała. - Wina rodzi si z poczucia przegranej - przypomniał jej. - Nie b dzie adnej winy - rzekła. - Hipnowi zanie w psychice tego Feyda Rauthy i jego dziecko w moim łonie, i - ju nas nie ma. - Ten jego stryj - powiedział. - Widziała kiedykolwiek takie zwyrodnienie? - Jest bardzo krwio erczy - odparła - ale bratanek z powodzeniem mo e wyrosn na co gorszego. - Dzi ki takiemu stryjowi. Wiesz, kiedy si pomy li, czym mógłby by ten chłopak przy jakim innym wychowaniu, według kodeksu Atrydów, na przykład. - To smutne - powiedziała. - Gdyby tak mo na było ocali i młodego Atryd , i jego. Z tego, co słyszałem o tamtym młodym Paulu, to najwspanialszy chłopak, idealne poł czenie wychowania i wyszkolenia. - Pokr cił głow . - Ale nie czas ałowa ró , gdy płon lasy. - Jest pewne porzekadło Bene Gesserit - odezwała si . - Ty masz na wszystko porzekadła - zaprotestował. - To ci si akurat spodoba - powiedziała. - Mówi ono: "Nie uwa aj człowieka za zmarłego, dopóki nie widziałe jego ciała. I nawet wtedy mo esz si pomyli ".

364

Rozdział 36 Muad'Dib powiada nam w "Porze zadumy", e pierwsze zderzenia z arraka skimi wymogami były dla niego prawdziwym pocz tkiem edukacji. Wtedy to nauczył si przewidywa pogod z tyczenia piasku, nauczył si j zyka deł wiatru k saj cych mu skór , dowiedział si , jak potrafi gra w nosie wierzbi cym od piasku i jak otula si drogocenn wilgoci własnego ciała, jak jej strzec i broni , kiedy oczy jego przybrały bł kit ibada, nauczył si postawy Chakobsa. przedmowa Stilgara do "Muad'Dib jako człowiek" pióra ksi niczki Irulan Powracaj cy do siczy z dwojgiem rozbitków pustyni oddział Stilgara wychodził z basenu w zanikaj cym wietle pierwszego ksi yca. Owini te burnusami sylwetki pieszyły si czuj c blisko domu. Szara kreska witu za nimi była najja niejsz kartk w ich horyzontalnym kalendarzu, który wskazywał rodek jesieni w miesi cu monadnok. Podnó e urwiska za ciełały naniesione wiatrem martwe li cie, sk d zbierały je dzieci z siczy, jednak e adnego echa przej cia oddziału nie dało si wyró ni spo ród naturalnych odgłosów nocy, z wyj tkiem zdarzaj cych si od czasu do czasu potkni Paula i jego matki. Paul otarł z czoła zlepiony potem kurz, poczuł szarpni cie za rami i usłyszał syk Chani. - Zrób, jak ci mówiłam: naci gnij fałd kaptura na czoło! Tylko oczy zostaw na wierzchu. Marnujesz wilgo . Wydany za ich plecami szeptem rozkaz nakazał milczenie: - Pustynia ci słyszy! Wysoko w ród skał nad ich głowami za wierkał ptak. Oddział zatrzymał si i Paul wyczuł nagłe napi cie. Spo ród skał dobiegło nikłe tupotanie, d wi k nie gło niejszy od mysich podskoków na piasku. Ponownie za wierkał ptak. W szeregach nast piło poruszenie, I znowu mysie tuptanie po piasku. Raz jeszcze za wierkał ptak. Oddział podj ł wspinaczk w skalnej szczelinie, lecz Fremeni jakby wstrzymali oddech; Paul dostrzegł ich ukradkowe spojrzenia w stron Chani, jej zamkni cie si , jakby zapadni cie w sobie i to wszystko nakazało mu ostro no . Podło e ju było skaliste, w ledwo uchwytnych szaro ciach i szelestach burnusów Paul wyczuwał zel enie dyscypliny i wci t wewn trzn martwot w Chani i pozostałych. Pod ył za mglistym cieniem w gór po stopniach, za zakr t, kolejnymi stopniami do tunelu, przez dwie pary drzwi z grodziami wilgoci, do o wietlonego kul w skiego korytarza o cianach i suficie z ółtej skały. Wsz dzie wokoło Paul widział, jak Fremeni odrzucaj kaptury, usuwaj wtyki nosowe, oddychaj gł boko. Kto westchn ł. Paul rozejrzał si za Chani i

365

stwierdził, e gdzie od niego odeszła. Otaczała go ci ba zawini tych w burnusy ciał. Kto szturchn wszy go powiedział: - Przepraszam, Usul, ale cisk! Zawsze tak jest. W ska, brodata twarz osobnika zwanego Farokiem obróciła si do Paula z lewej strony. Zamalowane oczodoły i bł kitna ciemno oczu wygl dały jeszcze ciemniej pod, ółtymi kulami. - Zrzu kaptur, Usul - powiedział Farok. - Jeste w domu. I pomógł Paulowi zwolni zatrzask kaptura robi c łokciami miejsce wokół nich. Paul wyj ł wtyki nosowe, odsun ł na bok owiewk ust. Buchn ł mu w nozdrza panuj cy w pomieszczeniu smród: nie myte ciała, destylaty estrowe z regenerowanych wydalin, wsz dzie kwa ne wyziewy człowiecze, a ponad tym wszystkim zapachowa burza przyprawy i jej pochodnych. - Na co czekamy, Farok? - zapytał Paul. - Chyba na Matk Wielebn . Słyszałe wiadomo ; biedna Chani. - Biedna Chani? - Paul postawił w my li znak zapytania. Rozejrzał si dokoła ciekawy, gdzie ona jest i gdzie te podziała si w całym tym cisku jego matka. Farok zaci gn ł si gł boko powietrzem. - Zapachy domu - powiedział. Paul stwierdził, e ten człowiek rozkoszuje si smrodliwym powietrzem, e W jego głosie nie ma ironu. Wtem usłyszał chrz kni cie matki i przez ci b doszedł go jej głos. - Jakie bogactwo woni w twej siczy, Stilgarze. Widz , e przerabiacie znaczne ilo ci przyprawy... produkujecie papier... plastiki... i czy nie chemiczne materiały wybuchowe? - Poznajesz to po zapachu? - Był to ju czyj inny głos. A Paul zdał sobie spraw , e matka mówiła na jego u ytek, e chciała, by szybko pogodził si z tym atakiem na swoje powonienie. Od czoła oddziału doleciał szmer o ywienia i przeci głe westchnienie, jakby podawane sobie dalej przez Fremenów, a Paul usłyszał ciszone głosy przekazuj ce wiadomo do tyłu. - Wi c to prawda, Liet nie yje. Liet - pomy lał Paul. A potem: Chani, córka Lieta. Kawałki łamigłówki zło yły mu si w cało . "Liet" było to freme skie imi planetologa. Paul spojrzał na Faroka. - Czy to ten Liet, który jest znany jako Kynes? - zapytał. - Jest tylko jeden Liet - powiedział Farok.

366

Paul odwrócił si , utkwił spojrzenie w okrytych burnusem plecach Fremena przed sob . Wi c Liet - Kynes nie yje - my lał. - To harkonne ska zdrada... - kto zasyczał. - Upozorowali wypadek... zagin ł w pustyni... w katastrofie ornitoptera... Paul czuł, jak go rozsadza gniew. Człowiek, który obdarzył ich przyja ni , pomógł im uratowa si przed harkonne skimi siepaczami, człowiek, który rozesłał swoje freme skie kohorty na poszukiwanie dwojga rozbitków w pustyni... kolejna ofiar Harkonnenów. - Czy Usul ju łaknie zemsty? - zapytał Farok. Zanim Paul zd ył odpowiedzie , rozległ si cichy okrzyk a oddział popłyn ł naprzód zabieraj c Paula wraz ze wszystkimi do szerszej komory. Znalazł si na wolnej przestrzeni przed Stilgarem i nieznajom kobiet w powłóczystym, jaskrawym pomara czowo - zielonym sari. R ce kobiety byty obna one do ramion i widział, e nie nosi filtrfraka. Jej skóra miała barw jasnooliwkow . Ciemne włosy spływały do tyłu z wysokiego czoła, podkre laj c wystaj ce ko ci policzkowe i orli nos pomi dzy ciemnymi jak atrament plamami jej oczu. Obróciła si ku niemu i Paul dostrzegł zwisaj ce z jej uszu złote kółka z nanizanymi talionami wody. - Toto pokonało mego D amisa? - spytała. - Uspokój si . Harah - powiedział Stilgar. - To była sprawka D amisa - on przywołał tahhadi al-burhan: - To to jeszcze chłopiec! - powiedziała. Gwałtownie pokr ciła głow w obie strony dzwoni c talionami wody. - Moje dzieci pozbawione ojca przez inne dziecko? To był z pewno ci jaki wypadek! - Ile masz lat, Usul? - zapytał Stilgar. - Pi tna cie standardowych - powiedział Paul. Stilgar omiótł oddział spojrzeniem. - Znajdzie si jaki ch tny, by mi rzuci wyzwanie? Cisza. Stilgar spojrzał na kobiet . - Dopóki nie poznam jego magicznych sposobów, ja go nie wyzw . Nie spu ciła oczu. - Ale...

367

- Widziała t obc kobiet , która poszła z Chani do Matki Wielebnej? zapytał Stilgar. - Ona jest Sajjadina out-frejn, jest matk dla tego chłopaka. Matka i syn s mistrzami magicznej sztuki walki. - Lisan al - Gaib - szepn ła kobieta. Z jej oczu wyzierał l k, kiedy obróciła je z powrotem na Paula. Znowu ta legenda - pomy lał Paul. - By mo e - rzekł Stilgar. - Ale to jeszcze nie zostało poddane próbie. Ponownie zwróciła si do Paula. - Usul, zgodnie z naszym zwyczajem na tobie spoczywa teraz odpowiedzialno za t oto kobiet - D amisa i za jego dwóch synów. Jego jali, jego kwatera, nale y do ciebie. Jego serwis do kawy jest twój... i ta jego kobieta. Paul przygl dał si kobiecie zaintrygowany. Dlaczego ona nie opłakuje swego m czyzny? Dlaczego nie okazuje mi ani odrobiny nienawi ci? Nagle spostrzegł, e Fremeni wpatruj si w niego wyczekuj co, który szepn ł: - Czeka nas robota. Powiedz, jak j bierzesz. Stilgar zapytał: - Czy bierzesz Harah jako kobiet , czy jako słu c ? Podniósłszy r ce Harah powolutku obróciła si na jednej pi cie. - Jestem ci gle młoda, Usul. Mówi , e ci gle wygl dam tak młodo jak wtedy, gdy byłam z Geoffem... nim D amis go pokonał. D amis zabił drugiego, by j zdoby - pomy lał Paul. - Je eli wezm j jako słu c , czy mog pó niej zmieni jeszcze zdanie? zapytał Paul. - B dziesz miał rok na zmian decyzji - powiedział Stilgar. - Potem ona stanie si woln kobiet i mo e wybiera , jak jej si spodoba... mo esz te zwolni j w ka dej chwili, by samemu dokona wyboru, ale tak czy inaczej odpowiadasz za ni przez cały rok... a zawsze b dziesz w jaki sposób współodpowiedzialny za dzieci D amisa. - Bior j jako słu c - powiedział Paul. Harah tupn ła nog i ze zło ci wzruszyła ramionami. Stilgar spojrzał na Paula. - Ostro no

- powiedział - to cenna zaleta u m czyzny, który ma przewodzi .

- Ale ja jestem młoda! - powtórzyła Harah. - Cicho b d - rozkazał jej Stilgar. - Je li co ma warto , to nie zginie.

368

Zaprowad Usula do jego kwatery i zadbaj, by miał wie e ubranie i gdzie spocz . - Ooooch! - powiedziała. Paula spostrze enia wystarczyły do wst pnej rejestracji Harah. Wyczuł zniecierpliwienie oddziału wiedział, e wiele spraw si tutaj opó nia. Zastanawiał si , czy sta go na odwag spytania Stilgara, gdzie przebywaj Chani i matka; zorientował si po jego zdenerwowaniu, e byłby to bł d. Zwrócił si do Harah nadaj c głosowi taki ton i wibracj , eby pogł bi jej l k i onie mielenie. - Prowad mnie do mojej kwatery. Harah - powiedział. - O twojej młodo ci pomówimy kiedy indziej. Cofn ła si o dwa kroki, posyłaj c Stilgarowi wystraszone spojrzenie. - On ma magiczny głos - wychrypiała. - Stilgar - rzekł Paul. - Ojciec Chani nało ył na mnie wielk powinno . Je li jest cokolwiek... - O tym zadecyduje rada - rzekł Stilgar. - Wtedy mo esz zabra głos. Dał znak do rozej cia si i odszedł z pod aj c za nim reszt oddziału. Paul uj ł Harah za rami . Zauwa ył, jak chłodne wydaje si jej ciało, czuł, jak dr y. - Nie skrzywdz ci , Harah - powiedział. - Prowad do naszej kwatery. I złagodził swój głos czynnikami relaksuj cymi. - Nie przep dzisz mnie po roku? - zapytała. - Ja wiem, e tak naprawd to nie jestem taka młoda, jak byłam kiedy . - Masz przy mnie miejsce, dopóki b d gdzie jest ta nasza kwatera?

ył - powiedział. Pu cił jej rami . - No,

Zawróciła ruszaj c przodem w gł b korytarza, skr ciła w prawo w szeroki poprzeczny tunel o wietlony ółtymi kulami rozstawionymi w równych odległo ciach nad ich głowami. Kamienna podłoga była gładka, wymieciona do czysta z piasku. Paul zrównał si z ni , id c studiował jej orli profil. - Nie nienawidzisz mnie, Harah? - Dlaczego miałabym ci nienawidzi ? Kiwn ła głow gromadce dzieci, które gapiły si na nich, z podwy szonego progu otworu w cianie. Za dzie mi mign ły Paulowi sylwetki dorosłych, ukryte cz ciowo za cienkimi zasłonami. - Ja... pokonałem D amisa.

369

- Stilgar powiedział, e ceremonia si odbyła i e jeste przyjacielem D amisa. Zerkn ła na niego z ukosa. - Stilgar mówił, e podarowałe wilgo zmarłemu. To prawda? - Tak. - To wi cej, ni ja zrobi ... ni potrafi zrobi . - Nie opłakujesz go? - Gdy przyjdzie pora opłakiwania, b d go opłakiwa . Mijali sklepiony otwór. Paul zajrzał do wielkiej, jasnej komory, popatrzył na m czyzn i kobiety pracuj cych przy zamontowanych na statywach maszynach. Uwijali si jak w ukropie, jakby ponaglani piln potrzeb . - Co oni tam robi ? - zapytał. Obejrzała si , kiedy min li ju . luk sklepienia. - Spiesz si , by wykona norm zakładu tworzyw sztucznych przed nasza ucieczk . Potrzebujemy mnóstwo kolektorów rosy dla sadzonek. - Ucieczk ? - Dopóki mordercy nie przestan na nas polowa albo nie przegnamy ich z naszej ziemi, musimy ucieka . Paul czuł, e pobł dził na manowcach chwili zatrzymanego czasu, we wspomnieniu jakiego fragmentu, jakiej wizualnej projekcji jasnowidzenia, ale poprzemieszczanej jak ruchoma mozaika. Okruchy jego wieszczej pami ci niezupełnie pasowały do wspomnienia. - Poluj na nas sardaukarzy - powiedział. - Niewiele wi cej znajd nad jedn czy dwie puste sicze - odparła. - I ko b mierci w piasku. - A to miejsce znajd ? - zapytał. - Prawdopodobnie. - Mimo to tracimy czas na... - skin ł głow w stron łuku, który zostawili ju daleko za sob - robienie... kolektorów rosy? - Sadzenie trwa dalej. - Co to takiego kolektory rosy? - zapytał. - Niczego was nie ucz w... tam... sk dkolwiek pochodzisz? - Nie o kolektorach rosy.

370

- Ha! - rzekła i w tym słowie zamkn ła cał konwersacj . - No wi c, co to takiego? - Ka dy krzak, ka de ziele, które widzisz w ergu... - powiedziała - jak sobie wyobra asz, e ono yje, kiedy je zostawiamy? Ka de zostało bardzo pieczołowicie zasadzone we własnym male kim dołku. Dołki s wypełnione gładkimi owalami z chromoplastiku. W wietle robi si białe. Wida , jak połyskuj o wicie, je li si patrzy z wysokiego miejsca. Biel odbija. Lecz kiedy Praojciec Sło ce odejdzie, chromoplastik odzyskuje przezroczysto w mroku. Ochładza si z niesamowit szybko ci . Powierzchnia skrapla wilgo z powietrza. Ta wilgo cieka w dół utrzymuj c nasze ro liny przy yciu. - Kolektory rosy - wyszeptał, oczarowany prostym pi knem tego pomysłu. - Opłacz D amisa, gdy przyjdzie na to pora - powiedziała, jak gdyby jej my l nie opu ciła innego jego pytania. - Dobry to był m czyzna, ten D amis, ale pop dliwy. Dobrym ywicielem był mój D amis, i cudowny dla dzieci. Nie robił ró nicy mi dzy chłopcem Geoffa, moim pierworodnym, a swoim własnym synem, byli równi w jego oczach. Zwróciła badawcze spojrzenie na Paula. - Czy tak samo b dzie z tob , Usul? - My nie mamy takiego problemu. - Ale gdyby... - Harah! Wzdrygn ła si od szorstkiej surowo ci jego głosu. Z lewej strony min li nast pne jasno o wietlone pomieszczenie, widoczne pod łukiem sklepienia. - A tam co robi ? - zapylał. - Naprawiaj maszyny tkackie - powiedziała. - Ale musz je zdemontowa do zapadni cia nocy. - Wskazała odgał zienie tunelu po lewej r ce. - Dalej w t stron jest przetwórnia ywno ci i konserwacja filtrfraków. Popatrzyła na Paula. - Twój frak wygl da na nowy. Lecz gdyby wymagał naprawy, znam si na frakach. Pracuj sezonowo w ich wytwórni. Zacz li teraz napotyka gromadki ludzi i wi ksze zag szczenia otworów w cianach tunelu. Min ł ich rz d m czyzn i kobiet d wigaj cych ci kie, bulgotliwe sakwy, od których biła silna wo przyprawy. - Nie dostan naszej wody - powiedziała Harah. - Ani naszej przyprawy. Mo esz by pewny. Paul zerkn ł na otwory cianach tunelu - dostrzegł grube dywany na podwy szonych progach, mign ły mu jaskrawe tkaniny na cianach, stosy

371

poduszek. Ludzie w otworach milkli na ich widok cigaj c Paula dzikimi spojrzeniami. - Oni uwa aj to za dziwne, e pokonałe D amisa - powiedziała Harah. Zapewne b dziesz musiał si wykaza , kiedy osi dziemy w nowej siczy. - Nie lubi zabijania. - Tak twierdzi Stilgar - rzekła, ale jej głos zdradzał niedowierzanie. Przed nimi coraz gło niej rozbrzmiewało przenikliwe zawodzenie. Zbli yli si do kolejnego bocznego wylotu, szerszego od wszystkich poprzednich. Paul zwolnił kroku i zajrzał do sali zapełnionej dzie mi, które siedziały ze skrzy owanymi nogami na przykrytej kasztanowatym dywanem podłodze. Przy tablicy pod przeciwległ cian kobieta w ółtym sari stała z projekcyjnym stylusem w dłoni. Tablic pokrywały rysunki - kółka, trójk ty, krzywe, w yki i kwadraty, płynne łuki poprzecinane liniami równoległymi. Kobieta wskazywała kolejni; rysunki tak szybko, jak tylko mogła przesun stylus, a dzieci skandowały w rytmie porusze jej dłoni. Paul nasłuchiwał głosów cichn cych za nimi w miar . jak razem z Harah zagł biał si w sicz. - Drzewo - wy piewywały dzieci. - Drzewo, trawa, wydma, wiatr, góra, wzgórze, ogie , błyskawica, skała, kamienie, pył, piasek, upał. kryjówka, upał, pełnia, zima , zimny, pusty, erozja, lato, jaskinia, dzie , napi cie, ksi yc noc monadnok, pyłopływ, stok, sadzonka, ci gacz... - Prowadzicie lekcje w takim czasie Jak teraz - zapytał Paul Twarz jej spos pniała w głosie zabrzmiał al. - Nie mo emy zaniecha ani na chwil tego czego nauczył nas Liet. Liet, który nie yje nie mo e zosta zapomniany. Taka jest postawa Chakobsa Przeszła na lew stron tunelu wspi ła si na próg i rozdzieliła pomara czowe kotary staj c z boku. - Twoja jali czeka na ciebie Usul. Paul zawahał si nim doł czył do niej na progu. Poczuł nagł niech do pozostania sam na sam z ta kobiet . Dotarło do mego ze osacza go filozofia ycia któr mo na zrozumie jedynie przez przyj cie aksjomatu ekologicznego idealizmu i materializmu. Czuł e ten freme ski wiat próbuje go złowi w sie swoich soczek. I wiedział co go czeka w tej sieci - szalona dzihad wi ta wojna do której za wszelk cen nie mógł dopu ci - To twoja jali - powiedziała Harah - Dlaczego si , wahasz? Paul kiwn ł głow i przył czył si do niej na progu Podniósł drugie skrzydło zasłony czul c pod palcami metalowe włókna w tkaninie. I wszedł za Harah w krótki korytarz wej ciowy I dalej do wi kszego kwadratowego pomieszczenia o boku około sze ciometrowej długo ci, gdzie podłoga była zasłana puszystymi

372

bł kitnymi dywanami, na skalnych cianach wisiały bł kitne i zielone tkaniny nad głow nastawione na ółto kule wi toja skie kołysały si na tle ółtych draperii sufitowych Sprawiało to wra enie staro ytnego namiotu Harah stan ła przed nim z lew r k na biodrze, oczami studiowała twarz Paula Ukrył swoje zakłopotanie omiataj c pomieszczenie szybkim spojrzeniem. Za zasłonami po prawej strome dostrzegł cz ciowo niewidoczny wi kszy pokój, ze stosami poduszek pod cianami Wyczuł lekki podmuch z przewodu wentylacyjnego, zauwa ył wylot sprytnie ukryty w ornamencie zasłon na wprost przed sob - Czy yczysz sobie abym pomogła ci zdj

filtrfrak - spytała Harah

- Nie dzi kuj - Poda jedzenie - Tak - Za drugim pokojem jest komora odzysku - wskazała gestem - Dla twojej przyjemno ci i wygody kiedy nie nosisz filtrfraka - Mówiła ze musimy opu cie t sicz - powiedział Paul - Czy nie powinni my si pakowa albo co w tym rodzaju - Zrobimy to w odpowiednim czasie - powiedziała - Siepacze musz najpierw przenikn do naszego regionu Nadal oci gała si zapatrzona w niego. - O co chodzi - zapytał - Ty nie masz oczu ibada. To jest dziwne, ale całkiem poci gaj ce. - Przynie to jedzenie - rzekł - Jestem głodny U miechn ła si do niego domy lnym, kobiecym u mieszkiem, który wprawił go w zakłopotanie. - Jestem do twoich usług - powiedziała zawirowała jak baletnica i odpłyn ła daj c nurka za grub kotar , która nim opadła na miejsce, odsłoniła mu nast pny korytarz Zły sam na siebie Paul w lizn ł si za delikatn zasłon z prawej strony do wi kszego pokoju. Tam przystan ł na moment bij c si z my lami. Zastanowił si gdzie mo e by Chani. Chani która dopiero co straciła ojca. W tym jeste my do siebie podobni - pomy lał z zewn trznych korytarzy dobiegło zawodzenie stłumione przez izoluj ce kotary. Powtórzyło si z nieco wi kszej dali. I raz jeszcze Paul zrozumiał ze nie widział adnych zegarów. Doszedł go nikły zapach palonego krzewu Covillea mexicana który przynosiła fala wszechobecnego smrodu siczy Zauwa ył ze ten atak odoru na zmysły ju mu tak nie przeszkadza.

373

I ponownie zamy lił si nad swoj matk . Jak si te ustawi w ruchomej mozaice przyszło ci ona i córka któr ma zrodzi Rozpl sały si wokół niego zmienne czaso wiadomo ci Potrz sn ł głow skupiaj c uwag na oznakach dowodz cych ogromnej gł bi i rozpi to ci tej Freme skiei kultury która ich połkn ła. I na jej subtelnych osobliwo ciach W jaskiniach i w tym pokoju zauwa ył pewn rzecz sugeruj c daleko wi ksze ró nice ni wszystko z czym si zetkn ł dotychczas. Tutaj nie było ladu wykrywacza trucizn, niczego co by wskazywało na u ycie wykrywaczy w tym jaskiniowym mrowisku. Wdychał za won trucizny ze smrodem siczy - silnych trucizn pospolitych. Usłyszał szelest zasłon i my l c ze to wraca Harah z jedzeniem obrócił si . Zamiast niej mi dzy rozchylonymi zasłonami zobaczył dwóch młodych chłopców - mo e w wieku dziewi ciu i dziesi ciu lat - wpatruj cych - si w niego łakomym wzrokiem Obaj trzymali dłonie na r koje ciach małych krysno y w rodzaju chand ara. I Paul przypomniał sobie opowie ci o Fremenach, o tym, e ich dzieci walcz równie zajadle jak doro li.

374

Rozdział 37 Dło drga wargi drgaj Idee bij ze słów Okiem po era Gdy on jest wysp Ja ni

opis z "Krótkiej historii Muad'Diba"pióra ksi niczki Irulan Luminofory z odległych górnych rejonów jaskini rzucały przytłumione wiatło na wypełnione ci b wnet i ze przywodz c na my l ogromne rozmiary tej zamkni tej skał przestrzeni... wi kszej, widziała Jessika nawet ni aula jej szkoły Bene Gesserit. Oceniała ze pod skalnym wyst pem, na którym stała ze Stilgarem zgromadziło si ponad pi tysi cy ludzi. I nadchodzili nowi. Szumiało jak w ulu - Twój syn został wezwany z odpoczynku Sajjadma - powiedział Stilgar - Czy chcesz by uczestniczył w twojej decyzji - A czy on mógłby zmieni moj decyzj - Powietrze, z pomoc którego mówisz, pochodzi oczywi cie z twoich własnych płuc, ale... - Decyzja zapadła - powiedziała Ale miała złe przeczucia i zastanawiała si czy mc wykorzysta Paula jako pretekstu do wycofania si z niebezpiecznej drogi. Nale ało równie pomy le o nie narodzonej córce. To co niebezpieczne dla ciała matki, jest niebezpieczne dla ciała córki. Nadeszli m czy ni ze zwini tymi dywanami post kuj c pod ich ci arem; zrzucili ładunek na wyst p skalny wzbijaj c kurz. Stilgar wzi ł j za rami , powiódł w gł b muszli akustycznej utworzonej ze cian na tyłach wyst pu. Wskazał na ławk skaln w rodku muszli. - Tutaj zasi dzie Matka Wielebna, ale mo esz sobie spocz

do jej przybycia.

- Wol sta - powiedziała Jessika. Przygl dała si . jak m czy ni rozwijaj dywany, jak przykrywaj podest, obserwowała tłum. Na skalnej posadzce znajdowało si teraz przynajmniej dziesi tysi cy ludzi. I ci gle ich przybywało. Wiedziała, e na zewn trz ponad pustyni zapadał ju purpurowy zmrok, lecz w tej podziemnej hali panował wieczny zmierzch, szary przestwór zatłoczony lud mi przybyłymi, by patrze , jak ona stawia na szal swe ycie. W tłumie z prawej strony otworzyło si przej cie i zobaczyła zbli aj cego si Paula z dwoma małymi chłopcami po bokach. Dzieci opromieniało chełpliwe

375

poczucie własnej wa no ci. Trzymaj c dłonie na no ach spogl dały wilkiem na cian ludzi z obu stron. - Synowie D amisa, którzy s teraz synami Usula - powiedział Stilgar. Powa nie traktuj swoje obowi zki jako eskorta. Pozwolił sobie na u miech pod adresem Jessiki. Zrozumiała, e próbuje podnie j na duchu, i była mu za to wdzi czna, ale nie mogła oderwa my li od czekaj cego j niebezpiecze stwa. Nie mam wyboru: musz to zrobi - my lała. Trzeba działa szybko, je eli mamy zapewni sobie miejsce w ród tych Fremenów. Paul wspi ł si na skalny wyst p zostawiaj c dzieci na dole. Zatrzymał si przed matk , zerkn ł na Stilgara i znów na Jessik . - Co si dzieje. My lałem, e wzywaj mnie na rad . Stilgar podniósł r k na znak ciszy, wskazuj c w lewo, gdzie w ci bie otworzyło si . drugie przej cie. Utworzonym przez ludzi szpalerem kroczyła Chani z twarz elfa ci gni t od smutku. Szczupłe r ce wystawały jej spod wdzi cznego bł kitnego sari, które nało yła w miejsce filtrfraka. Na lewej r ce przy ramieniu miała zawi zan zielon chustk . Ziele na znak ałoby - pomy lał Paul. Ten akurat zwyczaj wyja nili mu po rednio dwaj synowie D amisa mówi c, e nie nosz zieleni, poniewa bior go za ojca - opiekuna. - Czy jeste Lisanem al - Gaibem? - zapytali. A Paul wyczuwaj c d ihad w ich słowach, zbył ich pytanie pytaniem, dowiaduj c si wtedy, e starszy z dwójki, Kaleff, ma dziesi lat i jest naturalnym synem Geoffa. Młodszy, o mioletni Orlop, był rodzonym synem D amisa. Dziwny to był dzie z t dwójk waruj cych przy nim na jego własn pro b i nie dopuszczaj c ciekawskich, by da mu czas na karmienie własnych my li i wieszczych wspomnie , na obmy lenie sposobu powstrzymania d ihad. Stoj c teraz obok matki na progu jaskini i spogl daj c na tłum, zastanawiał si , czy jest jakikolwiek sposób, by zapobiec niepowstrzymanej szar y fanatycznych legionów. Za zbli aj c si do skalnego wyst pu Chani pod ały w oddaleniu cztery kobiety nios ce na noszach pi t . Jessika zignorowała przybycie Chani po wi caj c cał uwag kobiecie na noszach - pomarszczonemu i wysuszonemu s dziwemu stworzeniu, starowinie w czarnej szacie z odrzuconym na plecy kapturem, który odsłonił mocno ci gni ty w zeł siwych włosów i ylast szyj . Noszowe delikatnie zło yły swoje brzemi na skalnej półce i Chani pomogła starej kobiecie stan na nogi. Wi c to jest ich Matka Wielebna - my lała Jessika. Staruszka uwiesiła si Chani, podobna wi zce okrytych czarn szat patyków, i podreptała ku Jessice. Stan wszy twarz w twarz z Jessika dług chwil spozierała na ni zadzieraj c głow , nim przemówiła ochrypłym szeptem.

376

- A wi c to ty. Stara głowa raz jeden kiwn ła si ryzykownie na cienkiej szyi. - Szadout Mapes miała racj lituj c si nad tob . - Nie potrzebuj niczyjej lito ci - pr dko i pogardliwie powiedziała Jessika. - To si dopiero oka e - zachrypiała stara kobieta. Z zadziwiaj c

ywo ci obróciła si twarz do tłumu.

- Powiedz im, Stilgar. - Musz ? - zapytał. - Jeste my ludem Misr - wychrypiała staruszka. - Od kiedy nasi sunniccy przodkowie uciekli z Nilotic al - Ourcuba, wiemy, co to ucieczka i mier . Młodzi id dalej, aby nie wymarł nasz lud. Stilgar odetchn ł gł boko, wyst pił dwa kroki do przodu. Zatłoczon jaskini ogarn ła cisza; jakie dwadzie cia tysi cy ludzi stało w milczeniu, prawie nieruchomo. Jessika poczuła si nagle mała i ostro na. - Dzisiejszej nocy musimy opu ci t sicz, która tak długo dawała nam schronienie, i uda si na południe w pustyni - powiedział Stilgar. Głos jego uderzył we wzniesione twarze, rozbrzmiewaj c z sił wzmocnion przez akustyczn muszl na tyłach półki. Tłum wci milczał. - Matka Wielebna mówi mi, e nie prze yje nast pnej had ra - powiedział Stilgar. - Bywali my ju przedtem bez Matki Wielebnej, lecz ludziom w takich tarapatach niedobrze szuka si nowego domu. Spokojne dot d oblicze tłumu poruszyła fala szeptów i niepokoju. - Aby do tego nie dopu ci - ci gn ł Stilgar - nasza nowa Sajjadina, Jessika od Magii, zgodziła si przyst pi do rytuału wła nie teraz. Podejmie prób przej cia gł bi ducha, aby my nie utracili mocy naszej Matki Wielebnej. Jessika od Magii - pomy lała Jessika. Zobaczyła wpatrzone w siebie pełne znaków zapytania oczy Paula, lecz usta jego pozostały zamkni te wobec całej tej dziwno ci dokoła. Co b dzie z nim, je li umr przy tej próbie? Ponownie złe przeczucia wypełniły jej my li. Chani zawiodła star Matk Wielebn do skalnej ławy w gł bi akustycznej muszli, po czym stan ła przy Stilgarze. - Aby my nie stracili wszystkiego, gdyby Jessika od Magu zawiodła powiedział Stilgar - Chani, córka Lieta, zostanie teraz konsekrowana na Sajjadin . Odst pił o krok. Z gł bi muszli akustycznej wydostał si głos starej kobiety, wzmocniony szept, ostry i przenikliwy.

377

- Chani powróciła ze swojej had ra, Chani widziała wody. Nad tłum wzniósł si szmer: - Widziała wody. - Konsekruj córk Lieta na Sajjadin - zachrypiała staruszka. - Jest przyj ta - odpowiedział tłum. Paul ledwo słyszał ceremoniał, cał uwag skupił nadal na tym, co powiedziano o jego matce. "Gdyby zawiodła". Obejrzał si na t , któr nazywano Matk Wielebn , przygl daj c si starczym wysuszonym rysom, niezgł bionemu bł kitowi nieruchomych oczu. Wygl dała tak, jakby lada podmuch miał ja przewróci , a jednak było w niej co , co kazało przypuszcza , e mogła osta si nietkni ta kurzawie Coriolisa. Emanowała t sam sił , jaka pami tał u Matki Wielebnej Gaius Helen Mohiam, która poddała go próbie m ki gom d abbar. - Ja, Matka Wielebna Ramallo, która przemawia wieloma głosami, o wiadczam to wam - powiedziała stara kobieta. - Chani jest stworzona, aby przyst pi do Sajjadin. - Jest stworzona - odpowiedział tłum. Kiwn wszy głow stara kobieta wyszeptała: - Daj jej srebrne niebiosa, złocista pustyni z l ni cymi skałami, zielone pola, które nadejd . Daj to wszystko Sajjadinie Chani. I eby nie zapomniała, e ma słu y nam wszystkim, na niej spadaj posługi w niniejszej Ceremonii Nasienia. Niechaj si stanie wola Shai - huluda. - Podniosła i opu ciła patykowat , br zow r k . Czuj c, e ceremoniał ogarnia j I jak pr d unosi poza wszelk mo liwo zawrócenia, Jessika rzuciła krótkie spojrzenie na pytaj ca twarz Paula i przygotowała si na ten s d bo y. - Niech wyst pi wodmistrzowie - powiedziała Chani z ledwie tylko uchwytnym dr eniem niepewno ci w dziewcz cym głosie. Jessika poczuła teraz na sobie oko niebezpiecze stwa, poznaj c jego obecno po czujno ci tłumu, po ciszy. Z oddali nadchodziła dwójkami grupa m czyzn przeciskaj c si utworzonym w tłumie kr tym szpalerem. Ka da para niosła mały skórzany bukłak, dwukrotnie mo e wi kszy od ludzkiej głowy. Bukłaki chlupotały głucho. Prowadz ca dwójka zło yła swój ładunek na wyst pie u nóg Chani i cofn ła si o krok. Jessika - spojrzała na bukłak, na m czyzn. Odrzucili kaptury odkrywaj c długie włosy zwi zane na karkach w koki. Czarne studnie ich oczu mierzyły j niewzruszonym spojrzeniem. Ci ki aromat cynamonu wzbił si od bukłaka i podra nił powonienie Jessiki. Przyprawa? - zastanawiała si .

378

- Czy jest woda? - zapytała Chani. Wodmistrz z lewa, m czyzna z purpurow krech blizny na grzbiecie nosa, skin ł krótko głow . - Jest woda, Sajjadina - powiedział - ale nie umiemy jej pi . - Czy jest nasienie? - spytała Chani. - Jest nasienie - powiedział ten sam m czyzna. Przykl kn wszy Chani poło yła dłonie na chlupi cym bukłaku. - Błogosławiona jest woda i jej nasienie. Rytuał był jej znany i Jessika obejrzała si na Matk Wielebn Ramallo. Stara kobieta miała zamkni te oczy i siedziała, jakby pogr ona we nie. - Sajjadina Jessika - powiedziała Chani. Obróciwszy si , Jessika ujrzała utkwione w sobie spojrzenie dziewczyny. - Czy znasz smak błogosławionej wody? - zapytała Chani. I nie daj c Jessice czasu na odpowied , rzekła: Nie mo esz, zna smaku błogosławionej wody. Jeste poza wiatowcem i nie masz przywileju. Z tłumu wyrwało si westchnienie pomieszane z szelestem szat, od którego Jessice włos si zje ył. - Stworzyciel został zabity i plon był du y - powiedziała Chani. Zacz ła odpl tywa zwini t rurk przymocowan na górze chlupi cego bukłaka. Jessika miała teraz wra enie, e niebezpiecze stwo wzmaga si wokół niej. Rzuciła okiem na Paula i zauwa yła, e pochłoni ty tajemnic rytuału, widzi tylko Chani. Czy widział ten moment czasu? - Poło yła dło na swym łonie my l c o nie narodzonej córce, zadaj c sobie pytanie: Czy mam prawo ryzykowa nas obie? Chani podała jej koniec rurki ze słowami: - Oto jest Woda ycia, woda wi ksza od wody - woda Kan, która wyzwala dusz . Je li masz by Matk Wielebn , otworzy przed tob wszech wiat. Niechaj to Shai - hulud os dzi. Jessika poczuła si rozdarta mi dzy powinno ci wobec swego nie narodzonego dziecka, a powinno ci wobec Paula. Wiedziała, e ze wzgl du na Paula powinna wzi koniec rurki do ust i napi si zawarto ci bukłaka, lecz kiedy nachylała si do rurki, zmysły powiedziały jej o niebezpiecze stwie. To co w bukłaku miało gorzki zapach nieuchwytnie pokrewny wielu znanym truciznom, lecz niepodobny zarazem. - Musisz to wypi - powiedziała Chani.

379

Nie ma odwrotu - uprzytomniła sobie Jessika. A z całego szkolenia Bene Gesserit nie przychodziło jej na my l nie, na co mogła liczy w tym momencie. Co to jest? - postawiła sobie pytanie. - Alkohol? Narkotyk? - Pochyliła si nad rurk wyczuwaj c estry cynamonu. Przed oczami stan ł jej pijany Duncan Idaho. Alkohol przyprawowy? Wzi ła ko cówk rurki do ust, wyssała jak najmniejsz kropl . Smakowało to przypraw z odrobin gryz cej cierpko ci. Chani nadusiła skórzany bukłak. Jessika chc c nie chc c łykn ła pot ny haust płynu, staraj c si odzyska spokój i godno . - Przyj troch mierci to gorsze ni sam Wpatrywała si w Jessik wyczekuj co.

mier - powiedziała Chani. -

A Jessika, nadal z rurk w ustach, wpatrywała si w Chani. Czuła smak zawarto ci bukłaka w nozdrzach, na podniebieniu, w szcz kach, w oczach - smak cierpkiej, ale ju teraz słodyczy. Chłodne. Chani ponownie wpompowała jej płyn do ust. Delikatne. Jessika studiowała rysy Chani, t twarzyczk elfa - dostrzegaj c w niej jeszcze nie utrwalone przez czas rysy Lieta - Kynesa. To, czym mnie poj , to jest narkotyk - rzekła sama do siebie, ale nie przypominał on adnego ze znanych jej narkotyków, a szkolenie Bene Gesserit obejmowało smakowanie wielu. Rysy twarzy Chani były tak wyra ne, jak gdyby ostro o wietlone. Narkotyk. Jessik otoczyła wiruj ca cisza. Jej ciało ka dym swoim włóknem chłon ło fakt, e stało si z nim co nieodgadnionego. Jessika poczuła, e jest obdarzonym wiadomo ci d błem, mniejszym od najmarniejszej subatomowej cz stki, jednak e zdolnym porusza si i odbiera zmysłami otoczenie. Jak w objawieniu opadły nagle zasłony i zrozumiała, e u wiadamia sobie psychokinestetyczn stron swej istoty, była i zarazem nie była d błem. Wokół niej trwała jaskinia, ludzie. Wyczuwała ich: Paul. Chani, Stilgar, Matka Wielebna Ramallo. Matka Wielebna. W szkole chodziły słuchy, e niektóre nie przezywaj próby Matki Wielebnej, e narkotyk je zabiera. Jessika skoncentrowała uwag na Matce Wielebnej Ramallo, wiadoma teraz, e wszystko to dzieje si w zatrzymanym momencie czasu - zawieszonym wył cznie dla niej. Dlaczego czas został zawieszony? - zadała sobie pytanie. Wpatrywała si w zastygłe twarze wokół siebie, zauwa aj c nad głow Chani zatrzymana w miejscu drobin pyłu. Czekała.

380

Odpowied na pal c kwesti wdarła si do jej wiadomo ci jak eksplozja: jej osobisty czas został zawieszony, by ocali jej ycie. Skupiła - si na psychokinestetycznej stronie swej istoty, spogl daj c w gł b siebie, i natychmiast natkn ła si na j dro komórki, otchła czerni, od której odskoczyła jak oparzona. To jest owo miejsce, do którego my nie mo emy zajrze - pomy lała. - Istnieje miejsce, o którym Matki Wielebne jak e niech tnie wspominaj , miejsce, gdzie tylko Kwisatz Haderach mo e zagl da . Zrozumienie tego problemu przywróciło jej odrobin pewno ci, wi c zaryzykowała i ponownie skupiła si na swej psychokinestetycznej stronie, zamieniaj c si w drobino - siebie i przepatruj c własne wn trze w poszukiwaniu niebezpiecze stwa. Odkryła je na terytorium połkni tego narkotyku. Nieznana substancja była ta cuj cymi w niej cz stkami o tak szybkich poruszeniach, e nawet zastygły czas nie mógł ich zatrzyma . Ta cz ce cz stki. Zacz ła rozpoznawa znajome struktury, wi zania atomowe: oto atom w gla... fale spirali... cz steczka glukozy. Cały ła cuch cz steczek stawił jej czoło i poznała protein ... metyloproteinow konfiguracj . Aaaach! Było to bezgło ne duchowe westchnienie w jej wn trzu, kiedy poznała charakter trucizny. Swoj psychokinestetyczn sond wkroczyła tam odsun wszy drobin tlenu i pozwalaj c doł czy si nast pnej drobinie w gla, przył czaj c z powrotem wi zanie tlenu... wodoru. Zmiana rozprzestrzeniała si ... coraz szybciej i szybciej. w miar jak poszerzało si pole kontaktowe katalizy. Zawieszony czas poluzował nieco swoje kleszcze i Jessika wyczuła ruch. Rurk bukłaka przytkni to do jej warg... delikatnie, zbieraj c z nich kropl wilgoci. Chani bierze katalizator z mego ciała, by przemieni trucizn w bukłaku - pomy lała Jessika. Po co? Kto pomógł jej usi . Zobaczyła, jak prowadz star Matk Wielebn Ramallo i sadzaj przy niej na przykrytym dywanem wyst pie skalnym. Ko cista r ka dotkn ła, jej policzka. I w wiadomo ci Jessiki pojawiła si nagle obca drobina psychokinestetyczn ! Jessika próbowała j odepchn , lecz drobina podpływała coraz bli ej... jeszcze bli ej. Zetkn ły si ze sob ! Przypominało to ostateczne zbli enie, bycie dwojgiem ludzi jednocze nie: nie telepati , a wspóln wiadomo . Ze star Matk Wielebn ! Lecz Jessika ujrzała, e Matka Wielebna nie uwa a si za star . Przed wspólnym duchowym okiem roztoczył si obraz: młoda dziewczyna o rozta czonej duszy i wra liwym usposobieniu. W obr bie wspólnej wiadomo ci ta młoda dziewczyna powiedziała:

381

- Tak, taka wła nie jestem.. Jessika była w stanie tylko przyj

te słowa, bez odpowiedzi.

- Niebawem b dziesz miała to wszystko, Jessiko - powiedział wewn trzny obraz. To jest halucynacja - powiedziała sobie Jessika. - Dobrze wiesz, e nie - odparła wewn trzna zjawa. - Teraz szybko, nie opieraj si . Nie ma wiele czasu. My... - Nast piła długa przerwa, po czym: - Powinna była mi powiedzie , e jeste brzemienna! Jessika odnalazła mow w ramach tej wspólnej wiadomo ci. - Dlaczego? - To zmienia was obie wi ta Macierzy, co my my zrobiły? Jessika odczuła przemieszczenie wymuszone na wspólnej wiadomo ci i okiem duchowym spostrzegła inn drobino obecno . Ta inna drobina migała jak szalona to tu, to tam, dokoła. Emanowała paniczn trwog . - Musisz by silna - powiedziała zjawoobecno starej Matki Wielebnej. - Ciesz si , e nosisz wła nie córk , kl ski płód by tego nie prze ył. Teraz... ostro nie, delikatnie... dotknij swojej córkoobecno ci. B d obecno ci swej córki. Wchło strach... daj ukojenie... b d dzielna i silna... czule teraz... delikatnie... Tamta inna migaj ca drobina podleciała bli ej i Jessika dotkn ła jej posłusznie. Strach omal jej nie rozsadził. Walczyła z - nim jedynym znanym sobie sposobem: "Nie wolno si ba . Strach zabija dusz ..." Litania pozornie j uspokoiła. Druga drobina przylgn ła do niej nieruchomo. Słowa nie poskutkuj powiedziała sobie Jessika. Sprowadziła si do podstawowych odruchów emocjonalnych, promieniuj c miło ci , ciepłem, ukojeniem i bezpiecze stwem. Przera enie ust piło. Ponownie doszła do głosu obecno starej Matki Wielebnej, lecz obecnie istniała trojako wspólnej wiadomo ci, dwóch aktywnych i jednej, która chłon ła le c spokojnie. - Czas mnie nagli - powiedziała Matka Wielebna w obr bie wiadomo ci. Wiele mam ci do przekazania. I nie wiem, czy twoja córka przyjmie to wszystko pozostaj c jednocze nie przy zdrowych zmysłach, ale to si musi sta : potrzeby plemienia s najwa niejsze. - Co... - Nic nie mów i przyjmuj!

382

Przed Jessika roztoczyły si obrazy prze y . Przypominało to film szkoleniowy z projektora podprogowej wiadomo ci w akademii Bene Gesserit... tylko szybciej i... oszołamiaj ce szybko. Ogl dała wszystkie prze ycia tak, jak to naprawd było: poznała tam kochanka - m skiego, brodatego, z ciemnymi freme skimi oczami, i za po rednictwem pami ci Matki Wielebnej ujrzała jego sił i czuło , jego całego w jednym przypominaj cym mgnienie oka momencie Nie było ju czasu na zastanawianie si , czym to grozi płodowi córki, starczało go tylko, by chłon i rejestrowa . Wydarzenia zalewały Jessik - narodziny, ycie, mier - sprawy wa kie i błahe, zalew indywidualnych obrazów czasu. Dlaczego jaka lawina piasku ze szczytu urwiska miałaby utkwi w pami ci? - zdziwiła si Jessika. Zbyt pó no zdała sobie spraw , co si dzieje: stara kobieta umierała i umieraj c przelewała swoje prze ycia w jej wiadomo , tak jak wlewa si wod do kubka, kiedy patrzyła na to wszystko, tamta inna drobina zatopiła si z powrotem w wiadomo sprzed narodzenia. I tak umieraj c - w - pocz ciu stara Matka Wielebna pozostawiła w pami ci Jessiki swoje ycie z ostatnim tchnieniem rozpływaj cych si słów : - Czekałam na ciebie - powiedziała. - Masz tu moje ycie. I rzeczywi cie było zamkni te jak w kapsułce, o d pocz tku do ko ca. Nawet chwila mierci. Jestem teraz Matk Wielebn - zdała sobie spraw Jessika. I poj ła w ujednoliconej wiadomo ci, e w istocie stała si dokładnie tym, co rozumiano przez Matk Wielebn Bene Gesserit. Narkotyczna trucizna przeobraziła j . Wiedziała, e niezupełnie tak robiono to w szkole Bene Gesserit. Nikt nie wprowadził jej nigdy, w owe sekrety, ale wiedziała. Rezultat ko cowy był ten sam. Wyczuła córko-drobin ci gle dotykaj c jej wewn trznej wiadomo ci: wejrzała w ni , lecz nie było odpowiedzi, kiedy Jessika uprzytomniła sobie, co si z ni stało, przenikn ło j na wskro przera liwe uczucie osamotnienia. Zobaczyła swoje własne ycie jako układ, który zwolnił tempa, podczas gdy wszelkie ycie dokoła niej przyspieszało, a rozhu tana interakcja nabrała ostro ci. Po uwolnieniu si jej ciała od gro by trucizny, uczucie drobino - wiadomo ci zatarło si nieco, jej intensywno osłabła, jednak Jessika stale wyczuwała tamt "inn " drobin , dotykaj c jej z poczuciem winy za to, co na ni ci gn ła. Zrobiłam to, moja biedna, nie ukształtowana, droga, male ka córko. Przywiodłam ci na ten wiat, wystawiaj c tw wiadomo , zupełnie bezbronn , na jego wielorako . Mikroskopijna fala błogo - miło ci była odpowiedzi drobiny, niczym odbicie tego, co w ni przelała. Zanim zd yła si odwzajemni , poczuła obecno adab, władczej pami ci. Nale ało co uczyni . Szukała tego po omacku, zdaj c sobie spraw , e hamuje j ot pienie przemienionego narkotyku, który przenikał jej zmysły. Mogłabym i to przemieni - pomy lała. - Mogłabym usun działanie narkotyku, a sam narkotyk unieszkodliwi , ale przeczuła, e to byłby bł d. - Jestem w rytuale zespolenia. - Nagle ju wiedziała, co ma zrobi .

383

Otworzyła oczy, wskazała gestem bukłak, który Chani trzymała teraz nad ni . - Została pobłogosławiona - powiedziała Jessika. - Zmieszaj wody, niech przemiana obejmie wszystkich, niech ludzie uczestnicz i dziel si błogosławie stwem. Niech katalizator zrobi swoje, - my lała . - Niech ludzie napij si tego i na jaki czas niech osi gn podwy szon wiadomo siebie nawzajem. Narkotyk jest ju nieszkodliwy... teraz, gdy przemieniła go Matka Wielebna. Władcza pami narzucała si ci gle, naciskała, było jeszcze co . co musiała zrobi . u wiadomiła sobie, ale narkotyk utrudniał koncentracj . Aaaach... stara Matka Wielebna. - Spotkałam Matk Wielebn Rainallo - powiedziała Jessika. - Odeszła, lecz pozostała. Niechaj pami jej zostanie uhonorowana w ceremonii. Zaraz, sk d ja wzi łam te słowa? - zastanawiała si . I zdała sobie spraw , e pochodz one z innej pami ci, z " ycia", które zostało jej podarowane i które teraz było cz ci jej samej. Jednak e czego tu brakowało w tym podarunku. Niech maj swoj orgi - powiedziała w niej ta inna pami . - Niewiele maj przyjemno ci z ycia. Tak, a ty i ja potrzebujemy tej chwili czasu na zapoznanie si si , nim ust pi i wypłyn przez twoje wspomnienia. Ju wyczuwam, jak wi z twoimi drobinami. Aaach, twój umysł wypełniaj interesuj ce rzeczy. Jak e wielu spraw nigdy sobie nie wyobra ałam. I zamkni ty w Jessice pami cio - umysł otworzył si przed ni , pozwalaj c jej spojrze w szeroki korytarz na inne Matki Wielebne w innych Matkach Wielebnych, tyle ich, e wydawało si . jakby nie było im ko ca. Jessika cofn ła si ze strachu, e zagubi si w oceanie jedno ci. Korytarz jednak pozostał, objawiaj c jej, e kultura Freme ska jest o wiele starsza, ni przypuszczała. Zobaczyła Fremenów z Poritrion. ludzi zniewie ciałych na przytulnej planecie, łatw zdobycz dla rabusiów imperialnych, którzy zaganiali ich i niczym owce wywozili do ludzkich kolonu zakładanych na Bela Tegeuse i Salusa Secundus. Och, có za bole wyczuwała Jessika w owych rozstaniach. Daleko w gł bi tego korytarza iluzjo - głos krzyczał: - Oni odmawiaj nam Had d ! Jessika ujrzała niewolnicze obozy na Bela Tegeuse w tym korytarzu wiadomo ci, ujrzała odsiew i selekcj , które zaludniały Rossaka i Harmonthepa. Sceny zwierz cego okrucie stwa rozło yły si przed ni jak płatki straszliwego kwiatu. I zobaczyła nitk przeszło ci snut przez sajjadin po sajjadinie, pocz tkowo w formie ustnego przekazu, skryt w pustynnych piewankach, a nast pnie w udoskonalonej postaci ich własnej Matki Wielebnej po odkryciu narkotycznej

384

trucizny na Rossaku... i teraz podniesion do wysublimowanej pot gi wraz. z odkryciem Wody ycia na Arrakis. Gdzie w gł bi korytarza wiadomo ci jaki inny głos krzyczał: - Nigdy nie wybaczymy! Nigdy nie zapomnimy! Lecz uwag Jessiki zaprz tn ło objawienie Wody ycia, jej ródła: płynnej wydzieliny umieraj cego czerwia pustyni, stworzyciela. Patrz c w swej nowej pami ci na jego zabijanie. Jessika stłumiła westchnienie. Stworzenie zostało utopione! - Matko, nie ci nie jest? Głos Paula zabrzmiał natr tnie i Jessika z trudem wydobyła si z wewn trznej wiadomo ci, by obróci oczy na syna z poczuciem obowi zku wobec niego, lecz przepełniona niech ci dla jego obecno ci. Jestem jako człowiek, którego r ce poraziło odr twienie, bez czucia w nich od pocz tku wiadomo ci, a , nadszedł dzie , kiedy powróciło im czucie. - Ta my l, otoczka wiadomo ci, utkwiła w jej głosie. - I mówi : Patrzcie! Ja mam r ce! Lecz ludzie wsz dzie wokół mnie odpowiadaj ; Co to s r ce? - Nie ci nie jest? - powtórzył Pani. - Nic. - Czy nie si nie stanie, je eli si napij ? - Wskazał ruchem r ki bukłak w dłoniach Chani. - Oni chc , abym si tego napił. Dotarło do niej ukryte znaczenie jego słów. Poj ła, e si o ni martwi, e wyczuł trucizn w pierwotnej, nie przemienionej substancji. Wtedy zacz ła si zastanawia nad granicami jasnowidzenia Paula. Jego pytanie wiele jej powiedziało. - Mo esz pi - powiedziała. - To zostało przemienione. Spojrzała gdzie poza niego i dostrzegła Stilgara, który patrzył na ni z góry, badaj c j ciemno-ciemnymi oczami. - Teraz wiemy, e nie mo esz by nieprawdziwa - powiedział. W tym równie wyczuła dwuznaczno , ale narkotyk zam cił ju jej zmysły. Jak e ciepło było i przytulnie. Jacy to dobroczy cy ci Fremeni, e j dopu cili do takiego braterstwa. Paul zauwa ył, e narkotyk zawładn ł matk . Przeszukał sw pami ustalon przeszło , płynne linie mo liwych przyszło ci. Przypominało to wypatrywanie zatrzymanych momentów czasu, które m ciły soczewki duchowego oka. Wyrwane z nurtu fragmenty trudne były do zrozumienia. Za sam narkotyk - o nim Paul potrafił zebra wiedz , rozumiał, jak podziałał on na jego matk , z

385

tym e ta wiedza nie miała naturalnego rytmu, e brakło jej usystematyzowania. Nagle uprzytomnił sobie, e widzie , jak przeszło zajmuje miejsce tera niejszo ci, to jedno, ale e prawdziwa próba jasnowidzenia to dojrzenie przeszło ci w przyszło ci. Rzeczy ci gle nie były tym, na co wygl dały. - Napij si - powiedziała Chani. Pomachała mu rogow ko cówk rurki bukłaka przed nosem. Paul wyprostował si nie spuszczaj c z niej oczu. Wyczuwał w powietrzu atmosfer karnawałowego podniecenia. Wiedział, co nast pi, kiedy wypije t przypraw wraz z najczystsz postaci substancji, która wywoła w nim przemian . Zza pleców Chani odezwał si Stilgar: - Pij, chłopcze. Opó niasz rytuał. Paul wsłuchał si wtedy w głosy tłumu; słyszał w nich szale stwo. - Lisan al - Gaib - mówiły. - Muad Dib! Spu cił oczy na matk . Wydawała si spa spokojnie w pozycji siedz cej, oddychała równo i gł boko. Przyszedł mu na my l zwrot z przyszło ci, która była jego samotn przeszło ci : "Ona pi w Wodach ycia". Chani poci gn ła go za r kaw. Paul wzi ł rogow ko cówk do ust, słuchaj c krzyków ludzi. Poczuł, jak płyn tryska mu do gardła, gdy Chani pocisn ła bukłak; zakr ciło mu si w głowie od oparów. Chani odebrała mu rurk , wło yła bukłak w wyci gaj ce si po niego z dołu jaskini dłonie. Zatrzymał wzrok na jej ramieniu, na opasce ałobnej zieleni, kiedy Chani wyprostowała si , dostrzegła jego spojrzenie. - Potrafi go opłakiwa nawet w ród szcz liwo ci wód. To jest co , co on nam dał. Wło yła w jego dło swoj i poci gn ła go wzdłu wyst pu. - W jednym jeste my do siebie podobni, Usul: ka demu z nas Harkonnenowie zabrali ojca. Paul szedł za ni . Miał wra enie, e jego głowa została odj ta od ciała i przedziwnie doszyta. Nogi były gdzie daleko i jakby z gumy. Weszli w w sk odnog korytarza, w którym rozmieszczone co jaki czas kule wi toja skie rzucały słabe wiatło na ciany. Paul czuł, jak narkotyk zaczyna wywiera na niego swój niepowtarzalny wpływ, otwieraj c czas niby kwiat. Skr caj c w nast pny mroczny tunel stwierdził, e musi si wesprze na Chani dla utrzymania równowagi. Twardo postronków i mi kko ci, jakie wyczuł pod jej szat , wzburzyła w nim krew. Na te doznania nało yło si działanie narkotyku, składaj c przyszło i przeszło w tera niejszo , dla niego pozostawiaj c najbardziej zaw ony obszar trójokularowego ogniska. - Ja ci znam, Chani - wyszeptał. - Siedzieli my na skalnej półce ponad piaskami, ja za koiłem twe l ki. Pie cili my si w mroku siczy. My my...

386

Stwierdził, e traci ogniskow widzenia: - próbował potrz sn głow , ale si potkn ł. Chani podtrzymała go, wprowadzaj c za ci kie kotary w ółt przytulno prywatnego mieszkania, z niskimi stolikami, poduszkami, posianiem nakrytym pomara czow narzut . Paul uprzytomnił sobie, e si zatrzymali, e Chani stoi przed nim i e w oczach ma wyraz cichego l ku. - Musisz mi powiedzie - szepn ła. - Ty jest Sihaja - rzekł - wiosna pustyni. - Kiedy plemi zespala si w Wodzie - odparła - jeste my razem... wszyscy. Zespalamy si . Mog ... czu w sobie innych, lecz boj si zespolenia z tob . - Dlaczego? - Starał si skoncentrowa na nie j, ale przeszło i przyszło stapiały si w tera niejszo , zamazuj c jej wizerunek. Widział j na ró ne sposoby w niezliczonych pozycjach i sytuacjach. - W tobie jest co przera aj cego - powiedziała. - Kiedy ci zabrałam od innych... zrobiłam to, poniewa czułam, czego reszta pragnie. Ty... wywierasz, na ludzi nacisk. Ty... sprawiasz, e mamy widzenia! Zmusił si , by mówi wyra nie: - Co widzisz? Spu ciła wzrok na swoje dłonie. - Widz dziecko... w swych ramionach. To jest nasze dziecko, twoje i moje. Poło yła dło na ustach. - Sk d ja znam ka dy rys twojej twarzy... Oni maj ten dar w pewnym stopniu. - powiedział mu jego umysł. - Ale tłumi go, bo to przera a. W chwili jasno ci zobaczył, jak Chani dygoce. - Co takiego chcesz powiedzie ? - zapytał. - Usul - wyszeptała, dygoc c w dalszym ci gu. - Nie mo esz wycofa si w przyszło - powiedział. Ogarn ło go niezmierne współczucie dla niej. Przyci gn ł j do siebie, pogłaskał pogłowie. - Chani. Chani, nie bój si . - Usul, pomó , mi - zatkała. Poczuł, jak wraz z działaniem jego słów narkotyk doko czył swego w nim dzieła, zdzieraj c wszelkie kurtyny i pokazuj c mu odległy szary wir jego przyszło ci. - Jeste taki spokojny - powiedziała Chani.

387

Balansuj c w swej wiadomo ci patrzył, jak czas rozci ga si we własnych osobliwych wymiarach, w stanie delikatnej równowagi, a jednak wiruj cy, w ski, a rozpostarty jak sie zagarniaj ca niezliczone wiaty i siły, napi ta lina, po której musi przej , a zarazem rozta czona pod stopami karuzela. Po jednej stropie widział Imperium, jakiego Harkonnena imieniem Feyd - Rautha, który migał ku niemu jak miertelne ostrze, sardaukarów rw cych jak huragan ze swej planety, by szerzy pogrom na Arrakis, współdziałaj c z nimi i spiskuj c Gildi , Bene Gesserit z ich planem doboru liodowlaiu - go. Wszystko to wzbierało jak burza na jego horyzoncie. powstrzymywana jedynie przez Fremenów i ich Muad Diba, u pionych tytanicznych Fremenów, spr onych do swej dzikiej krucjaty przez wszech wiat. Paul czuł, e jest w samym rodku, na osi. na której obraca si cała ta konstrukcja, e idzie po jakim cienkim drucie spokoju z odrobin szcz cia, i z Chani obok siebie. Widział ci gn cy si przed nim drut, widział czas wzgl dnego spokoju w ukrytej siczy, chwil oddechu mi dzy okresami gwałtu. - Nie ma innego miejsca na spokój - powiedział. - Usul, ty płaczesz - wyszeptała Chani, - Usul, siło moja, czy ty dajesz wilgo umarłym? Którym umarłym? - Tym, co jeszcze nie umarli - powiedział. - Wi c nie zabieraj im czasu ycia. Przez narkotyczn mgł wyczuł, jak dalece ma racj , gwałtownie przyci gn ł j do siebie. - Sihaja! Poło yła mu dło na policzku. - Ju si nie boj , Usul. Spójrz na mnie. Widz to, co ty widzisz, kiedy mnie obejmujesz. - Co widzisz? - Widz , jak dajemy sobie wzajemnie miło Takie jest nasze przeznaczenie.

w chwili ciszy pomi dzy burzami.

Narkotyk zmógł go znowu i Paul pomy lał: tak wiele razy dawała mi ukojenie i zapomnienie. Na nowo pogr ył si w hiperiluminacji i wypukłorze bie wizji czasu, czuł, jak jego przyszło staje si wspomnieniem - czułych poni e fizycznej miło ci, zespolenia i komunii ja ni, łagodno ci i gwałtu. - Ty jest silna, Chani - wyszeptał. - Nie opuszczaj mnie. - Nigdy - powiedziała i pocałowała go w policzek.

388

Rozdział 38 adna kobieta, aden m czyzna, adne dziecko nigdy nie byli w bliskiej za yło ci z moim ojcem. Je eli mo na mówi o niewymuszonym kole e stwie Padyszacha Imperatora z kimkolwiek, najbli szy tego był stosunek okazywany mu przez hrabiego Hasimira Fenringa, towarzysza z dzieci stwa. Miar przyja ni hrabiego Fenringa mo na przedstawi najpierw na przykładzie pozytywnym: rozwiał on podejrzenia Landsraadu po Aferze Arrakis. Kosztowało to ponad miliard solaris łapówek w przyprawie, jak twierdziła moja matka, a były te łapówki w innej postaci: niewolnice, zaszczyty królewskie, tytuły szlacheckie. Drugie główne wiadectwo przyja ni hrabiego Fenringa jest negatywne. Odmówił on zabicia człowieka, pomimo tego, e le ało to w granicach jego mo liwo ci, i e tak mu rozkazał mój ojciec. Opowiem o tym za chwil . "Hrabia Fenring: sylwetka" pióra ksi niczki Irulan Baron Vladimir Harkonnen gnał jak burza przez korytarz ze swoich prywatnych komnat, przelatuj c przez łaty przedwieczornego słonecznego blasku padaj cego z okien pod sufitem. Kiwał si i podrygiwał w swych dryfach gwałtownymi ruchami. Przemkn ł przez prywatn kuchni , przez bibliotek , przez niewielki salon przyj i wpadł do izby słu bowej, gdzie zapanował ju wieczorny luz. Kapitan gwardii Iakin Nefud siedział na pi tach na tapczanie pod przeciwległ cian komnaty, z dr twym ot pieniem wywołanym semut na płaskiej twarzy, po ród niesamowitego kwilenia semuckiej muzyki. wita kapitana przysiadła opodal gotowa na jego skinienie. - Nefud! - rykn ł baron. Ludzie pozbierali si na nogi. Nefud wstał, na jego obliczu malował si spokój, lecz nalot blado ci wiadczył o przera eniu. Semucka muzyka urwała si . - Mój panie baronie - powiedział. Tylko narkotyk powstrzymywał dr enie w jego głosie. Baron obrzucił spojrzeniem otaczaj ce go twarze, dostrzegaj c na nich wyraz obł ka czego spokoju. Powróciwszy spojrzeniem do Nefuda odezwał si jedwabistym tonem: - Od jak dawna jeste u mnie kapitanem gwardii, Nefud? Nefud przełkn ł. - Od czasu Arrakis, mój panie. Prawie dwa lata. - I czy zawsze uprzedzałe niebezpiecze stwo zagra aj ce mej osobie? - Takie było moje jedyne yczenie, mój panie. - Wi c gdzie jest Feyd - Ruulha? - rykn ł baron.

389

Nefud skurczył si . - Mój panie. - Nie uwa asz Feyda - Rauthy za niebezpiecze stwo zagra aj ce mej osobie? Głos barona był znów jedwabisty. Nefud zwil ył j zykiem wargi. Nieco ot pienia znikło z jego oczu. - Feyd - Rautha jest w kwaterach niewolników, mój panie. - Znowu u kobiet, h ? Baron dygotał od ledwie pow ci ganego gniewu. - Sire, mo e on jest... - Milcze ! Baron post pił jeszcze o krok, zauwa ył, jak ludzie cofaj si , jak tworz nieuchwytn przestrze wokół Nefuda, odcinaj c si od obiektu gniewu. - Czy nie rozkazałem ci wiedzie dokładnie, gdzie jest na - baron o ka dej porze? - zapytał baron. Zbli ył si jeszcze o krok. - Czy nie powiedziałem ci, e masz wiedzie d o k ł a d n i c , co na - baron mówił za ka dym razem - i do kogo? - Nast pny krok. - Czy nie powiedziałem ci, e masz mi donosi za ka dym razem, kiedy pójdzie do kwater niewolnic? Nefud przełkn ł. Pot wyst pił mu na czoło. Baron mówił beznami tnym głosem. niemal pozbawionym wszelkiej intonacji. - Czy nie powiedziałem ci tego wszystkiego? Nefud kiwn ł głow . - I czy nie powiedziałem ci, e masz sprawdza wszystkich przysłanych do mnie chłopców - niewolników i e masz to robi ty sam... osobi cie? Nefud ponownie kiwn ł głow . - Czy nie zauwa yłe przypadkiem skazy na udzie u tego, którego przysłano mi dzi wieczorem? - zapytał baron. - Czy to mo liwe, aby ty... - Stryju. Baron odwrócił si , jakby go uk siła mija, wytrzeszczył oczy na stoj cego w drzwiach Feyda - Rauth . Obecno bratanka, tu i teraz. wyraz po piechu, którego młody człowiek nie potrafił całkowicie ukry - to wszystko wiele mówiło. Feyd - Rautha miał swoj własn siatk szpiegów wokół barona. - Chc , aby usuni to ciało, które znajduje si w moich komnatach - powiedział baron trzymaj c r k na broni miotaj cej pod szat i dzi kuj c sobie, e ma najlepsz tarcz .

390

Feyd - Rautha spojrzał na dwóch przylepionych do prawej ciany gwardzistów, skin ł głow . Obaj oderwali si od muru i wypadli za drzwi na korytarz, piesz c w kierunku komnat barona. Ci dwaj, h ? - pomy lał baron. - Ach, ten młody potwór musi si jeszcze wiele nauczy o konspiracji! - Wnosz , e w kwaterach niewolników panuje spokój, Feyd - powiedział. - Grałem w cheopsa z mistrzem niewolników - wyja nił Feyd - Rautha, a pomy lał: Co si stało? Chłopiec posłany przez nas stryjowi został najwyra niej zabity. Mimo e do tej roboty był idealny. Nawet sam Hawat nie dokonałby lepszego wyboru. Chłopiec był idealny! - Grałe w szachy piramidalne - powiedział baron. - To ładnie: Wygrałe ? - Ja... ach, tak, stryju. - I Feyd - Rautha usiłował opanowa niepokój. Baron pstrykn ł palcami. - Nefud, pragniesz powróci do mych łask? - Sire, co ja takiego zrobiłem? - wyj kał Nefud. - Teraz to jest bez znaczenia, rzekł baron. - Feyd pobił mistrza niewolników w cheopsa. Słyszałe ? - Tak... sire. - Chc , by wzi ł trzech ludzi i udał si do mistrza niewolników - rzekł baron. Zgarotujesz go. Jak sko czysz, przyniesiecie mi jego ciało, abym obejrzał, czy zostało to wła ciwie zrobione. Nie mo emy trzyma na słu bie takich marnych szachistów. Feyd - Rautha zbladł, wyst pił krok naprzód. - Ale, stryju, ja... - Pó niej, Feyd - rzekł baron, op dzaj c si dłoni . - Pó niej. Dwaj gwardzi ci wyprawieni do kwater barona po ciało niewolnika przeszli obok drzwi uginaj c si pod ci arem, ich brzemi zwisało mi dzy nimi, r ce wlokły si po ziemi. Baron obserwował ich, dopóki nie znikn li mu z oczu. Nefud zbli ył si z boku do barona. - yczysz sobie, mój panie, bym teraz zabił mistrza niewolników? - Teraz - polecił baron. - A jak si z tym uwiniesz, dodaj do Swej listy tamtych dwóch, którzy przed chwil przeszli. Nie podoba mi si ich sposób niesienia tego ciała.

391

Takie rzeczy nale y robi schludnie. Równie ich zwłoki b d chciał zobaczy . - Mój panie - odezwał si Nefud - czy to chodzi o co , co ja... - Rób, jak ci kazał twój pan - powiedział Feyd - Rautha. Teraz pozostała mi tylko nadzieja na ocalenie własnej skóry - pomy lał. Dobrze! - przyklasn ł w duchu baron. - Jednak wie, jak umywa r ce. I u miechn ł si skrycie. Chłopak wie równie , czym mnie ugłaska i jak najlepiej powstrzyma mój gniew wisz cy nad jego głow . Wie, e musz go oszcz dzi , któ inny przejmie wodze, które pewnego dnia musz wypu ci z r k? Nie mam nikogo równie zdolnego, ale on musi si nauczy ! A ja musz zachowa siebie, podczas gdy on si uczy. Nefud skin ł na ludzi, by szli za nim, i wyprowadził ich za drzwi. - Zechciałby towarzyszy mi do moich komnat, Feyd? - zapytał baron. - Jestem na twoje rozkazy - skłonił si Feyd - Rautha. Wpadłem - my lał. - Id przodem - baron wskazał drzwi. Feyd - Rautha jedynie ledwo dostrzegalnym wahaniem pokazał po sobie strach. Czy przegrałem z kretesem? - zadawał sobie pytanie. Czy zatopi mi w plecach zatrute ostrze... powoli, przez tarcz ? Czy ma innego nast pc ? Niech zakosztuje tej chwili strachu - my lał baron pod aj c za swoim bratankiem. - Zajmie moje miejsce, ale w wybranym przeze mnie momencie. Nie pozwol mu zmarnowa tego, co zbudowałem! Feyd - Rautha starał si nie i za szybko. Ciarki chodziły mu po plecach, jakby jego ciało samo zastanawiało si , kiedy te spadnie cios. Jego mi nie na przemian to napr ały si , to rozlu niały. - Słyszałe ostatnie wie ci z Arrakis? - zapytał baron. - Nie, stryju. Feyd - Rautha zadawał sobie gwałt, by si nie obejrze . Ruszył w gł b korytarza ku wyj ciu ze skrzydła słu by. - Maj w ród Fremenów nowego proroka czy jakiego tam apostoła - rzekł baron. - Nazywaj go Muad Dib. Bardzo miesznie, naprawd . To znaczy mysz. Poleciłem Rahbanowi, by im zostawił t ich religi .. B d mieli zaj cie. - To bardzo ciekawe, stryju - powiedział Feyd - Rautha. Skr cił w sekretny korytarz do komnat stryja, głowi c si : dlaczego on mówi o religii? Czy to jaka subtelna sugestia dla mnie? - Nieprawda ? - powiedział baron.

392

Wkroczyli do apartamentów barona i przez salon przyj weszli do sypialni. Powitały ich tutaj dyskretni: lady zmaga : przemieszczona lampa dryfowa, poduszka na podłodze, ta ma koj ca rozci gni ta przez wezgłowie. - To był chytry plan - rzekł baron. Z tarcz ci gle nastawion na maksimum zatrzymał si . staj c twarz w twarz z bratankiem. - Ale nie do chytry. Powiedz mi, Feyd, dlaczego sam mnie nie zabiłe ? Miałe dosy okazji. Feyd - Rautha znalazł sobie krzesło dryfowe i wzruszaj c w duchu ramionami siadł nie proszony. Teraz musz by zuchwały - pomy lał. - Uczyłe mnie, e moje własne dłonie musz pozosta czyste - powiedział. - Ach, tak - rzekł baron. - Kiedy znajdziesz si przed obliczem Imperatora, musisz by w stanie szczerze wyzna , e nie popełniłe tego czynu. Wied ma u boku Imperatora usłyszy twoje słowa i odró ni w nich prawd od fałszu. Tak. Ostrzegałem ci przed tym. - Dlaczego nigdy nie kupiłe sobie jakiej Bene Gesserit. stryju? - zapytał Feyd - Rautha. - Maj c przy sobie prawdomówczyni ... - Znasz moje gusta! - uci ł baron. Feyd - Rautha przypatrzył si stryjowi. - Mimo to jedna by si przydała do... - Nie ułam im! - warkn ł baron. - I nie staraj si zmienia tematu! - Jak sobie yczysz, stryju - potulnie odezwał si Feyd - Rautha. - Przypominam sobie pewn aren sprzed kilku lat - powiedział baron. - Tego dnia wydawało si , e napuszczono na ciebie niewolnika, który miał ci zabi . Czy tak to było naprawd ? - To było tak dawno temu. stryju. W ko cu ja... - Bez wykr tów, prosz - przerwał baron: napi cie w jego głosie zdradzało hamowany gniew. Feyd - Rautha spojrzał na swego stryja. On wie - my lał - inaczej by nie pytał. - To była blaga, stryju. Ukartowałem to, by skompromitowa twego mistrza niewolników. - Bardzo chytrze - rzekł baron. - I odwa nie. Tamten gladiator o mało ci nie wyko czył, nieprawda ? - Tak. - Gdyby posiadał finezj i subtelno wspaniały.

równe twej odwadze, byłby zaiste

393

Baron pokr cił głow . I nie pierwszy ju raz od czasu tamtego strasznego dnia na Arrakis przyłapał si na tym, e ałuje utraty mentata Pitera. To był człowiek finezyjnej, diabelskiej wprost subtelno ci. Ponownie baron pokiwał głow . Nie ocaliło go to jednakowo . Niezbadane s czasami wyroki losu. Feyd - Rautha rozejrzał si po sypialni studiuj c lady zmaga i kombinuj c, jak jego stryj pokonał niewolnika, którego tak starannie przygotowali. - Jak go pokonałem? - zapytał baron. - Aaach. có . Feyd. pozwól mi zachowa jaki or dla własnego bezpiecze stwa na stare lata. Lepiej skorzystajmy z tej okazji i zawrzyjmy układ. Feyd - Rautha wlepił w niego oczy. Układ! Wi c jednak zamierza mnie zatrzyma na swego dziedzica. Po co si inaczej układa ? Układy s dla równych albo prawie równych! - Jaki układ, stryju? Feyd - Rautha odczuwał dum , e jego głos zachował spokój i umiarkowanie nie zdradzaj c nie z przepełniaj cego go uniesienia. Baron równie , zauwa ył to opanowanie. Skin ł głow . - Jeste dobrym materiałem. Feyd. Ja nie marnuj dobrego materiału. Jednak uparcie nie chcesz przyj do wiadomo ci, ile ja naprawd jestem wart dla ciebie. Jeste zatwardziały. Nie rozumiesz, dlaczego powiniene mnie chroni jako osob o najwy szej warto ci dla ciebie. To... - zrobił gest w stron ladów walki w sypialni - to była głupota. Ja nie nagradzam głupoty. Przejd do rzeczy, ty stary głupcze! - pomy lał Feyd - Rautha. - Uwa asz mnie za starego głupca - powiedział baron. - Musz ci to wyperswadowa . - Wspomniałe o układzie. - Ach, ta niecierpliwo młodo ci - rzekł baron. - Dobrze, oto wi c jego zasadnicze tre : Ty zaprzestaniesz tych głupich zamachów na moje ycie. Ja za kiedy b dziesz do tego gotowy, ust pi na twoj rzecz. Usun si na stanowisko dorad ciebie zostawiaj c u władzy. - Usuniesz si , stryju? - Dalej uwa asz mnie za głupca - powiedział baron - a ja ci tylko w tym utwierdzam, h ? Uwa asz, e ci błagam! Uwa aj pod nogi, Feyd. Ten stary głupiec wypatrzył ukryt igł , któr umie ciłe w udzie tego młodziutkiego niewolnika. Dokładnie tam, gdzie poło yłbym na nim dło , h ? Najmniejszy nacisk i - ciach! Zatruta igła w dłoni starego głupca! Aaaach, Feyd... Baron pokr cił głow . I udałoby si to, a jak e, gdyby Hawat mnie nie ostrzegł. Có , niech chłopak wierzy, e przejrzałem spisek bez niczyjej pomocy. Tak te

394

poniek d było. To ja ocaliłem Hawata ze zgliszczy Arrakis. A ten chłopak powinien mie wi cej respektu dla mojej waleczno ci. Feyd - Rautha w milczeniu bił si z my lami. Czy on jest szczery? Czy rzeczywi cie zamierza abdykowa ? Czemu nie? Ja go kiedy niew tpliwie zast pi , je eli b d działa ostro nie. Nie b dzie ył wiecznie. Mo e i głupio było stara si przy pieszy kolej rzeczy. - Mówisz o układzie - powiedział Feyd - Rautha. - Jak mamy r kojmi , e zostanie dotrzymany? - Jak mo emy sobie zaufa , h ? - zapytał baron. - Có , Feyd, je li chodzi o ciebie, zasadzam Thufira Hawata, by ci pilnował. Ufam mentackim zdolno ciom Hawata w tej materii. Rozumiesz mnie? Je li za chodzi o mnie, b dziesz musiał uwierzy mi na słowo, ale ja nie b d ył wiecznie, nieprawda , Feyd? I chyba ju powiniene zacz podejrzewa , e znam sprawy, które i ty p o w i n i e n e pozna . - Ja ci daj r kojmi , a co ty dajesz mnie? - zapytał Feyd - Rautha. - Ja ci pozwol

y dalej - powiedział baron.

Kolejny raz Feyd - Rautha studiował swego stryja. Napuszcza na mnie Hawata! Co by powiedział, gdybym mu wyjawił, e to Hawat zaplanował numer z gladiatorem, który kosztował barona jego mistrza niewolników? Pewnie by powiedział, e kłamie chc c zdyskredytowa Hawata. Nie, poczciwy Thufir jest mentatem i przewidział t sytuacj . - No, co powiesz? - zapytał baron. - Co mog powiedzie ? Zgadzam si oczywi cie. I Feyd - Rautha pomy lał: Hawat! Wygrywa jednego przeciw drugiemu... czy o to chodzi? Czy przeszedł do obozu mego stryja, bo nie skonsultowałem z nim zamachu przy pomocy tego młodego niewolnika? - Nic nie powiedziałe na to, e stawiam nad tob Hawata - rzekł baron. Rozd te nozdrza Feyda - Rauthy zdradzały jego rozdra nienie. Imi Hawata przez tak wiele lat było w rodzinie Harkonnenów sygnałem niebezpiecze stwa... a teraz nabrało nowego znaczenia, wci niebezpiecznego. - Hawat to niebezpieczna zabawka - powiedział Feyd - Rautha. - Zabawka! Nie b d idiot . Wiem, co mam w osobie Hawata i jak nad tym panowa . Hawat podlega gł bokim emocjom, Feyd. Człowieka bez emocji, oto kogo trzeba si ba . Lecz gł bokie emocje... ach, widzisz, te mo na nagi do swoich potrzeb. - Nie rozumiem ci , stryju.

395

- Tak, to wida . Feyd przełkn ł obraz zaledwie mrugn wszy. - I nie rozumiesz Hawata - dodał baron. Ani ty! - pomy lał Feyd - Rautha. - Kogo Hawat wini za swoje obecne poło enie? - zapytał baron. - Mnie? Z pewno ci , ale był on narz dziem Atrydów i latami ze mn wygrywał, dopóki nie wmieszało si Imperium. Tak on to widzi. Jego nienawi do mnie jest teraz zdawkowa. Wierzy, e mo e ze mn wygra w ka dej chwili. Wierz c w to jest przegrany. Poniewa ja skierowuj jego uwag tam, gdzie chc - przeciwko Imperium. Napi cie rodz cego si zrozumienia pobru dziło czoło Feyda - Rauthy, ci gn ło mu usta. - Przeciwko Imperatorowi? Niech mój drogi bratanek posmakuje tego - my lał baron. - Niech sobie wymówi: Imperator Feyd - Rautha Harkonnen! Niech zapyta sam siebie, ile to warte. Z pewno ci musi by warte ycia jednego starego stryja, który mo e sprawi , e ten sen stanie si jaw . Feyd - Rautha powoli zwil ył j zykiem wargi, czy to, co mówi stary głupiec, mo e by prawd ? Jest w tym co wi cej, ni si na pozór wydaje. - A co ma do tego Hawat? - zapytał Feyd - Rautha. - On my li, e nas wykorzystuje do zemsty na Imperatorze. - A kiedy to zostaniu osi gni te? - On nie wybiega my l poza swoja zemst . Hawat jest człowiekiem, który musi słu y innym, sam nawet tego o sobie nie wiedz c. - Wicie si od Hawala nauczyłem - przyznał Feyd - Rautha, czuj c prawd tych słów w ka dej zgłosce, - Ale im wi cej si ucz . tym bardziej czuj , e powinni my go zlikwidowa , i to szybko. - Niemiła ci jest wiadomo ; ze b dzie miał na ciebie oko? - Hawat ma oko na ka dego. - I mo e posadzi ci na tronie. Hawat jest subtelny. Jest niebezpieczny, przebiegły, ale ja mu jeszcze nie odstawi antidotum. Miecz jest tak e niebezpieczny, Feyd, ale ma pochw . Jest w Hawacie trucizna, kiedy wycofamy antidotum, okryje go - pochwa mierci.

396

- To poniek d przypomina aren - powiedział Feyd. - W fintach finty w liniach. ledzisz okiem, w któr stron pochyla si gladiator, w która stron patrzy, jak trzyma nó . Pokiwał głow sam do siebie, widz c, e słowa te spodobały si stryjowi, ale my l c: tak! Aren ! A brzeszczotem jest my l! - Widzisz. teraz, jak ci jestem potrzebny - rzekł baron. - Ja si jeszcze przydaj , Feyd. Jak miecz, którym si włada, dopóki si tak nie st pi, e si do niczego nie przyda - pomy lał Feyd - Rautha. - Tak, stryju - powiedział. - A teraz - rzekł baron - udamy si do kwater niewolników, my dwaj. I ja b d patrzył, jak ty swoimi własnymi r kami zabijasz wszystkie kobiety w skrzydle rozpusty. - Stryju! - B d jeszcze inne kobiety, Feyd, Ale powiedziałem, e ze mn nie popełnia si bł dów bezkarnie. Feydowi - Raucie ciemniała twarz. - Stryju, ty... - Przyjmiesz swoj kar i zapami tasz t nauk - rzeki baron. Feyd - Rautha spojrzał w rozpromienione oczy stryja, I musz zapami ta t noc - my lał. - A pami taj c j , musz pami ta o innych nocach. - Nie odmówisz - powiedział baron. Co by zrobił, gdybym odmówił, staruchu? - pomy lał sobie Feyd - Rautha, ale wiedział, e mo e si znale jaka inna kara, mo e brutalniejsza, bardziej wyrafinowana. - Znam ci , Feyd - powiedział baron. - Nie odmówisz. W porz dku - my lał Feyd - Rautha. - Teraz jeste mi potrzebny. Rozumiem to. Dobili my targu. Lecz nie zawsze b dziesz mi potrzebny, i... pewnego dnia...

397

Rozdział 39 Gł boko w ludzkiej pod wiadomo ci tkwi przemo na potrzeba logicznego, maj cego sens wszech wiata, ale rzeczywisty wszech wiat jest zawsze o krok poza logik . ze "Złotych my li Muad'Diba"zebranych przez ksi niczk Irulan Siadywałem naprzeciwko wielu panuj cych głów z wysokich rodów, lecz nigdy nie widziałem niebezpieczniejszej i bardziej spasionej wini od tej - powiedział sobie Thufir Hawat. - Mo esz mówi ze mn bez ogródek, Hawat - zadudnił baron. Odchylił si do tyłu w krze le dryfowym, widruj c Hawata oczami ukrytymi w fałdach tłuszczu. Stary mentat spu cił wzrok na stół pomi dzy sob a baronem Vladimirem Harkonnenem, odnotowuj c bogactwo słojów drewna. Nawet one były czynnikiem, który nale ało uwzgl dni szacuj c barona, jak i czerwone ciany tej prywatnej salki konferencyjnej oraz nikły słodki zapach ziół wisz cy w powietrzu i maskuj cy jeszcze intensywniejsze pi mo. - Nie kazałe mi wysła tego ostrze enia do Rabbana dla swego widzimisi powiedział baron. Starcza, stwardniała jak rzemie twarz Hawata, pozostała bez wyrazu, nie zdradzaj c przepełniaj cego go wstr tu. - Podejrzewam wiele rzeczy, mój panie - rzekł. - Tak. No wi c chc wiedzie , co ma Arrakis do twoich podejrze dotycz cych Salusa Secundus. Nie wystarczy, e mi powtarzasz, e Imperator jest poruszony pewnym zwi zkiem mi dzy Arrakis a jego tajemnicz wi zienn planet . No wi c po pieszyłem si z wysłaniem Rabbanowi ostrze enia jedynie dlatego, e kurier musiał odlecie tym galeonem. Powiedziałe , e nie wolno zwleka . Zgoda, ale teraz słucham wyja nie . Za du o paple - my lał Hawat. - To nie Leto, który umiał mi powiedzie wiele uniesieniem brwi lub gestem dłoni. Ani stary ksi , który potrafił wyrazi całe zdanie przez zaakcentowanie pojedynczego słowa. To jest prostak! Zabicie go b dzie przysług dla rodzaju ludzkiego. - Nie odejdziesz st d, dopóki nie otrzymam pełnego i szczegółowego wyja nienia - stwierdził baron. - Zbyt lekko mówisz o Salusa Secundus - powiedział Hawat. - Jest karn koloni - rzekł baron. - Na Salusa Secundus zsyła si najgorsze szumowiny z całej galaktyki. Czego nam wi cej potrzeba do wiadomo ci?

398

- e warunki na planecie wi ziennej s uci liwsze ni gdziekolwiek indziej odparł Hawat. - Słyszałe , e współczynnik umieralno ci w ród nowo przybyłych wi niów przekracza sze dziesi t procent. Słyszałe , e Imperator stosuje tam wszelkie formy ucisku. Słyszałe to wszystko i nie zadajesz pyta ? - Imperator nie pozwala wysokim rodom na inspekcje swego wi zienia warkn ł baron. - Ale te i nie zagl da do moich lochów. - I zainteresowanie Salusa Secundus jest... ach... - Hawat poło ył ko cisty palec na ustach - niemile widziane. - No wi c, nie szczyci si pewnymi rzeczami, które musi tam robi !. Najmniejszy z nikłych u miechów przemkn ł po ciemnych wargach Hawata. Oczy mu rozbłysły w wietle jarzeniówki, kiedy je wlepił w barona. - I nigdy nie zastanawiałe si , sk d Imperator bierze swoich sardaukarów? Baron zasznurował tłuste wargi. Nadało to jego twarzy wyraz nad sanego dziecka, a w głosie brzmiała nuta rozdra nienia, gdy si odezwał: - No, jak to...on rekrutuje...to znaczy, s te kontyngenty wojsk i on werbuje z... - Terefere! - parskn ł Hawat. - Opowie ci, które słyszymy o wyczynach sardaukarów, to nie s plotki, nieprawda ? S to relacje z pierwszej r ki skromnej liczby tych, którzy prze yli starcie z sardaukarami, h ? - Sardaukarzy s bez w tpienia wspaniałymi wojownikami - powiedział baron. - Ale uwa am, e moje legiony... - W porównaniu z nimi to harcerze! - warkn ł Hawat. - Uwa asz, e nie wiem, dlaczego Imperator obrócił si przeciwko rodowi Atrydów? - To nie jest temat do spekulacji dla ciebie - ostrzegł go baron. Czy to mo liwe, by nawet on nie wiedział, co pchn ło do tego Imperatora? zadawał sobie pytanie Hawat. - Ka dy temat jest dobry dla mnie do spekulacji, je li to słu y temu, do czego mnie zatrudniono - powiedział Hawat. - Jestem mentatem. Nie ukrywa si ani informacyjnych, ani obliczeniowych danych przed mentatem. Przez dług chwil baron nie spuszczał z niego oczu. - Powiedz, co musisz powiedzie , mentacie - rzekł na koniec. - Padyszach Imperator obrócił si przeciwko rodowi Atrydów, poniewa mistrzowie wojny ksi cia, Gurney Halleck i Duncan Idaho, wyszkolili bojow formacj - mał bojow formacj - o włos tylko ust puj c sardaukarom. Niektórzy z nich byli nawet lepsi. A ksi miał szans powi kszy swoj armi , uczyni j pod ka dym wzgl dem tak siln jak imperatorska.

399

Baron wa ył to odkrycie. - Co ma do tego Arrakis? - Stanowi ródło rekrutów zaprawionych w najsurowszej szkole ycia. Baron pokr cił głow . - Nie my lisz chyba o Fremenach? - My l o Fremenach. - Ha! Wi c po co ostrzega Rabbana? Po sardaukarskim pogromie i ucisku Rabbana nie mogło pozosta wi cej jak garstka Fremenów. Hawat wpatrywał si w niego bez słowa. - Nie wi cej ni garstka! - powtórzył baron. - Rabban zabił ich sze jedynie zeszłego roku.

tysi cy

Nadal Hawat wpatrywał si w barona. - A rok przedtem było dziewi tysi cy - powiedział baron. - A do swego odwrotu sardaukarzy musieli załatwi przynajmniej dwadzie cia tysi cy. - Jakie s straty wojsk Rabbana w ci gu ostatnich dwóch lat? - zapytał Hawat. Baron potarł policzki. - No có , werbował raczej ostro, to prawda. Jego agenci czyni do ekstrawaganckie obietnice i... - Powiedzmy trzydzie ci tysi cy w zaokr gleniu? - zapytał Hawat. - To chyba troch , za du o - rzekł baron. - Wr cz przeciwnie - powiedział Hawat. - Umiem czyta mi dzy wierszami raporty Rabbana tak samo jak ty. A ty z pewno ci musiałe zrozumie moje meldunki od naszych agentów. - Arrakis to sroga planeta - powiedział baron. - Ofiary samumów mog ... - Obaj znamy wska nik zgonów w wyniku huraganów - przerwał Hawat. - No, a co, je li stracił trzydzie ci tysi cy? - zapytał baron i krew napłyn ła mu do twarzy. - Według twego własnego rachunku - odrzekł Hawat - Rabban zabił pi tna cie tysi cy w ci gu dwóch lat, sam trac c dwa razy tyle. Mówisz, e sardaukarzy załatwili dalsze dwadzie cia tysi cy, a mo e i troch wi cej. Ja za , widziałem manifesty przewozowe ich powrotu z Arrakis. Je li zabili dwadzie cia tysi cy, to stracili prawie pi ciu za Jednego. Dlaczego nie chcesz przyj tych liczb do wiadomo ci, baronie, i zrozumie , co one znacz ?

400

Baron przemówił ozi ble, cedz c miarowo słowa: - To twój fach, mentacie. Co one znaczy? - Podałem ci za Duncanem Idaho liczebno wizytowanej przez niego siczy rzekł Hawat. - Wszystko si zgadza. Je li maj tylko dwie cie pi dziesi t takich siczowych wspólnot, ich populacja liczy około pi ciu milionów. Mój optymalny szacunek to przynajmniej dwa razy tyle wspólnot. Na takiej planecie ludno rozprasza si . - Dziesi

milionów?

Policzki barona zatrz sły si ze zdumienia. - Co najmniej. Baron zacisn ł pulchne wargi. Oczami jak paciorki wpatrywał si nieust pliwie w Hawata. Czy to prawidłowa kalkulacja mentacka? - zastanawiał si . - Jak to mo e by , eby nikt nie podejrzewał? - Nawet nie zachwiali my mocniej ich wska nikiem przyrostu naturalnego powiedział Hawat. - Wytrzebili my jedynie garstk mniej udanych osobników, pozostawiaj c silnych, by jeszcze bardziej uro li w sil - zupełnie jak na Salusa Secundus.. - Salusa Secundus! - warkn ł baron. - Co to ma wspólnego z planeta wi zienna Imperatora? - Człowiek, który prze yje Salusa Secundus. jest twardszy od wi kszo ci ludzi wyja nił Hawal. - Kiedy doda do tego najlepsze - z najlepszych szkolenie wojskowe... - Bzdura! Wedle twego wywoduj j a mógłbym werbowa spo ród Fremenów po tym. jak - byli ciemi eni przez mego bratanka. - A ty nie ciemi ysz, swoich oddziałów? - zauwa ył łagodnym głosem Hawat. - No... ja.., ale... - Ciemi enie jest rzecz wzgl dn - powiedział Hawat. - Czy , twoim ołnierzom nie powodzi si znacznie lepiej ni innym wokoło? Czy pni nie widz niemiłej alternatywy wobec bycia ołnierzem barona? Baron zamilkł, oczy mu si rozbiegły. Takie mo liwo ci... czy by Rabban bezwiednie dał rodowi Harkonnenów bro ostateczna? Po chwili rzekł: - Jak mo na zapewni sobie wierno

takich rekrutów?

- Brałbym ich małymi grupkami, nie wi kszymi ni w sile plutonu - rzekł Hawat. - Wydostałbym ich z ci kiej sytuacji i wyizolował ze szkoleniow kadr ludzi, którzy by zrozumieli ich przeszło , najlepiej takich, którzy sami byli kiedy w równie ci kiej sytuacji. Po czym natchn łbym ich mistyczn wiara, e

401

ich planeta jest w rzeczywisto ci tajnym poligonem, wydaj cym na wiat takie wy sze istoty jak oni. I przez cały czas pokazywałbym im, na co te wy sze istoty zasługuj : bogate ycie, pi kne kobiety, eleganckie domy... czego dusza zapragnie. Baron zacz ł kiwa głow . - Tak jak sardaukarzy yj u siebie. - Z czasem rekruci uwierz , e istnienie takiego miejsca jak Salusa Secundus jest usprawiedliwione, poniewa wydało ich - elit . Najzwyklejszy ołnierz w sardaukarach wiedzie ycie pod wieloma wzgl dami równie luksusowe jak członkowie wysokiego rodu. - Co takiego! - szepn ł baron. - Udzielaj ci si moje podejrzenia - rzekł Hawat. - Sk d si co takiego wzi ło? - zapytał baron. - A wła nie, sk d pochodzi ród Corrino? Czy na Salusa Secundus byli ludzie, zanim Imperator wysłał tam pierwszy kontyngent swoich wi niów? Nawet ksi Leto, kuzyn po k dzieli, niczego pewnego nie wiedział. Nie zach ca si do stawiania takich pyta . Oczy barona zrobiły si szkliste od zamy lenia. - Tak, pilnie strze one tajemnice. U yliby wszelkich rodków... - W dodatku co tu jest do ukrywania? - zapytał Hawat. - e Padyszach Imperator ma planet wi zienn ? To wie ka dy, e ma on... - Hrabia Fenring! - wyrwało si baronowi. Hawat zamilkł przygl daj c si baronowi z zaintrygowan min . - Co hrabia Fenring? - Na urodzinach mojego bratanka par lat temu... - powiedział baron. - Ten imperialny gogu , hrabia Fenring, przybył w charakterze oficjalnego obserwatora oraz dla... hm, sfinalizowania porozumienia handlowego mi dzy mn a Imperatorem. - I co?, - Ja... hm... zdaje si , e w trakcie kolejnej rozmowy powiedziałem co o zrobieniu z Arrakis planety wi ziennej. Fenring... - Dokładnie co powiedziałe ? - zapytał Hawat. - Dokładnie? To było tak dawno i...

402

- Mój panie baronie, je eli pragniesz zrobi najlepszy u ytek z moich usług, musisz udzieli mi wyczerpuj cych informacji. Nie nagrano tej rozmowy? Baronowi twarz pociemniała z gniewu. - Jeste równie niezno ny jak Piter! Nie podobaj mi si te... - Nie ma ju przy tobie Pitera. mój panie - powiedział Hawat. - A tak na marginesie, có takiego przytrafiło si Piterowi? - Zbyt si spoufalił, zbyt wiele wymagał ode mnie - rzekł baron. - Zapewniałe mnie, e nigdy nie marnujesz po ytecznych ludzi - odparł Hawat. - Czy chcesz mnie zmarnowa przez gro by i wykr ty? Rozmawiali my o tym, co powiedziałe hrabiemu Fenringowi. Z wolna rysy twarzy barona wygładziły si . W odpowiednim czasie - my lał b d pami tał, jak mnie traktował. Tak. B d pami tał. - Chwileczk - powiedział i cofn ł si wspomnieniem do spotkania w swej wielkiej sali. Przed oczami stan ł mu obraz ich pobytu w sto ku ciszy, wspomagaj c pami . - Powiedziałem co takiego - rzekł baron: - "Imperator rozumie, e interesy s zawsze zwi zane z pewnym przelewem krwi". To była aluzja do strat w naszej sile roboczej. Nast pnie powiedziałem co o ewentualnym innym rozwi zaniu problemu Arrakis i dodałem, e planeta wi zienna Imperatora natchn ła mnie do pój cia w jego lady. - Wied mia krew! - warkn ł Hawat. - Co na to Fenring? - Wtedy zacz ł mnie wła nie wypytywa o ciebie. Hawat odchylił si na oparcie przymykaj c oczy w zadumie. - Wi c to dlatego zacz li przygl da si Arrakis - rzekł. - Có , co si stało, to si nie odstanie. - Otworzył oczy. - Arrakis musi ju si roi od ich szpiegów. Dwa lata! - Ale przecie moja niewinna wzmianka o... - Nic nie jest niewinne w oczach Imperatora! .Jakich instrukcji udzieliłe Rabbanowi? - eby po prostu nauczył Arrakis moresu przed nami. Hawat pokr cił głowa. - Teraz masz. baronie, dwa wyj cia. Mo esz wybi tubylców, wyt pi ich co do ostatniego, albo... - Zmarnowa cała sił robocza?

403

- Wolałby sprowadzi tutaj Imperatora i te wysokie rody, które mo e jeszcze przeci gn na swoj stron , eby dokonali skrobanki, eby wyskrobali Giedi Prime jak pusta tykw ? Baron przewiercił spojrzeniem swego mentata. - Nie o mieliłby si ! - Nie? Baronowi zadr ały wargi. - Jaka widzisz alternatyw ? - Porzu swojego drogiego bratanka Rabbana. - Po... - baron urwał, wytrzeszczył oczy na Hawata. - Nie wysyłaj mu wi cej ani jednego ołnierza, adnej pomocy, oboj tne w jakiej postaci. Na wszystkie jego listy odpowiadaj niezmiennie, e słyszałe , w jaki okropny sposób poczyna sobie na Arrakis, i e jak tylko b dziesz mógł. podejmiesz rodki zaradcze. Ja zorganizuj przechwycenie niektórych z twoich pism przez szpiegów imperialnych. - A co z przypraw , dochodami, wszystkimi... - daj nale nych baronii zysków, bacz c jak to robisz. Wymagaj od Rabbana stałych sum. Mo emy... Baron obrócił r ce dło mi - do góry. - Lecz sk d pewno , e mój lisi bratanek nie... - S jeszcze nasi szpiedzy na Arrakis. Powiedz Rahbanowi, e albo si wywi e z kontyngentów przyprawy, jakie na nało yłe , albo si go zast pi. - Znam swojego bratanka - powiedział baron. - To go tylko sprowokuje do zwi kszenia ucisku ludno ci. - Oczywi cie, e go sprowokuje! - warkn ł Hawat. - Ty nie chcesz teraz poło y temu kresu! Ty chcesz mie jedynie czyste r ce. Niech to Rabban ci stworzy t swoj Salusa Secundus. Nawet nie trzeba mu posyła adnych wi niów. Ma wystarczaj c do tego populacj . Skoro Rabban wyciska pot ze swych ludzi, by wywi za si z twoich kontyngentów przyprawy, to Imperator nit ma powodu podejrzewa adnego innego motywu. To jest wystarczaj cy powód, by odło y t planet na półk . Ty za , baronie, słowem ni gestem nie zdradzisz, e istnieje ku temu jaka inna przyczyna. Baron nie potrafił ukry szelmowskiego tonu podziwu w swoim głosie. - Ach, Hawat, chytrus z ciebie. No. a jak wprowadzimy si na Arrakis i wykorzystamy to, co przygotuje Rabban?

404

- To najprostsze pod sło cem, baronie. Je eli co roku ustalisz nieco wy szy kontyngent od poprzedniego, sytuacja niebawem dojrzeje. Produkcja spadnie. Mo esz usun Rabbana i samemu zaj si ... porz dkowaniem bałaganu. - To trzyma si kupy - rzekł baron. - Tylko e ja sam mog si poczu tym wszystkim zm czony. Przygotowuj kogo innego do obj cia Arrakis w moim imieniu. Hawat obserwował tłust , kr gł twarz naprzeciwko siebie. Stary szpieg ołnierz niespiesznie pokiwał głow . - Feyd - Rautha - powiedział. - Wi c to si kryje za obecnym uciskiem. Ty sam jeste bardzo chytry, baronie. Mo e uda nam si poł czy te dwa plany. Tak. Twój Feyd - Rautha mo e uda si na Arrakis jako zbawca. Mo e pozyska masy. Tak. Baron u miechn ł si . Pod mask u miechu za zadawał sobie pytanie: No, a jak to współgra z osobistymi knowaniami Hawata? Hawat za widz c, e został odprawiony, wstał i opu cił pokój o czerwonych cianach. Id c nie potrafił op dzi si od dr cz cych niewiadomych, jakie wyskakiwały w ka dej kalkulacji dotycz cej Arrakis. Ten nowy przywódca religijny, o którym napomkn ł Gurney Halleck ze swej kryjówki w ród przemytników, ów Muad'Dib. Mo e nie powinienem doradza baronowi, by dał tej religii krzewi si gdzie popadnie, nawet po ród ludno ci panwi i graben powiedział do siebie. - Ale wiadomo przecie , e ucisk powoduje rozkwit religii. I pomy lał o meldunkach Hallecka na temat taktyki bojowej Fremenów. Taktyka tr ciła samym Halleckiem... Idaho... i nawet Hawatem. Czy by Idaho prze ył? zapytywał si w duchu. Lecz to było pró ne pytanie. Nie zapytał jeszcze siebie, czy to mo liwe, by Paul - ocalał. Wiedział, e baron jest przekonany, i wszyscy Atrydzi zgin li. Jego broni była wied ma Bene Gesserit. jak sam przyznał. A to mogło jedynie oznacza koniec dla wszystkich, nawet dla rodzonego syna tej kobiety. Jak jadowit nienawi musiała ywi do Atrydów - my lał. - Podobn nienawi , jak ja ywi do tego barona. Czy mój cios b dzie równie ostateczny i całkowity?

405

Rozdział 40 We wszystkich rzeczach przewija si motyw b d cy cz ci naszego wszech wiata. Jest w nim symetria, elegancja i wdzi k - owe przymioty, które zawsze odnajdujemy w tym, co wychwytuj prawdziwi arty ci. Mo emy go napotka w przemijaniu pór roku, w tym, jak piasek ciele si po grani, w p kach gał zek krzewu Comilea mexicana albo w ytkach jego li ci. Próbujemy kopiowa te motywy w yciu swoim i społecze stwa, poszukuj c rytmów, ta ców i kształtów, które nios ukojenie. Mo na jednak zauwa y niebezpiecze stwo w wynalezieniu doskonało ci ostatecznej. Jest oczywiste, e plan ostateczny zawiera swoja własn stało . W takiej doskonało ci wszelkie rzeczy zmierzaj ku mierci. z "My li zebranych Muad'Diba"w opracowaniu ksi niczki Irulan Muad Dib pami tał, e zjadł posiłek nasycony esencj przyprawow . Uczepił si tego wspomnienia, poniewa stanowiło punkt oparcia i mógł sobie powiedzie z tej korzystniejszej pozycji, e jego bezpo rednie doznania musz by snem. Jestem teatrem procesów - rzekł sobie. - Jestem ofiar niedoskonałej wizji, wiadomo ci rasy i jej straszliwego przeznaczenia. Jednak nie potrafił wyzby si - l ku, e jako prze cign ł, samego siebie i zabł dził w czasie tak dalece, e przeszło , przyszło i tera niejszo popl tały si nie do poznania, było to co w rodzaju zm czenia wzrokowego, wywołanego, o czym wiedział, ustawiczn konieczno ci trzymania w pami ci wizji przyszło ci na zasadzie wspomnienia, które jako takie nale ało z natury rzeczy do przeszło ci Chani przygotowała mi ten posiłek - powiedział sobie. Jednak e Chani przebywała hen na południu - w zimnej krainie gor cego sło ca - ukryta w jednej z nowych siczowych fortec, bezpieczna z ich synem Leto U. A mo e to ma si dopiero zdarzy ? Nie, uspokoił ponownie sam siebie, przecie Alia - ta - Dziwna, jego siostra, udała si tam z jego matk i z Chani w dwudziestodudnikow podró na południe, jad c w palankinie Matki Wielebnej zamocowanym na grzbiecie dzikiego stworzyciela. Odsun ł od siebie w popłochu my l o uje d aniu gigantycznych czerwi, zadaj c sobie pytanie: A mo e Alia ma si dopiero urodzi ? Byłem na razzia - przypomniał sobie Paul. - Dokonali my rajdu odbieraj c wod naszych zmarłych w Arrakin. I znalazłem szcz tki swego ojca, w stosie pogrzebowym. Umie cili my czaszk ojca jako relikwi we freme skim kopcu skalnym góruj cym nad przeł cz Harga. A mo e to ma si dopiero zdarzy ? Moje rany s prawdziwe - powiedział do siebie Paul. - Moje blizny s prawdziwe. wi tynia czaszki mego ojca jest prawdziwa. Dalej w tym stanie niby snu Paulowi przypomniało si , e Harah, ona D amisa, zakłóciła raz jego samotno mówi c mu, e w korytarzu siczy odbyła si walka, była to sicz tymczasowa, przed wysłaniem kobiet i dzieci daleko na południe. Harah stan ła

406

tam w wej ciu do wewn trznej komnaty, ła cuszek z nanizanymi pier cieniami talionów wody ci gał z tyłu czarne skrzydła jej włosów. Rozsun wszy kotary komnaty powiedziała mu, e Chani wła nie kogo zabiła. To si zdarzyło - powiedział do siebie Paul. - To było naprawd , nie zrodziło si ze swego czasu i nie mo e ulec zmianom. Paul pami tał, e wybiegł i natkn ł si na Chani stoj c pod ółtymi kulami korytarza, w jaskrawo-bł kitnym sari z odrzuconym kapturem, z rumie cami od wysiłku na elfiej twarzy. Chowała wła nie do pochwy krysnó . Ciasno zbita gromadka z po piechem unosiła jakie brzemi w gł b korytarza. Paul pami tał, jak powiedział w duchu: "Zawsze si pozna, kiedy nios - ciało". Taliony wody Chani, noszone w siczy jawnie na sznurku wokół szyi, zadzwoniły, kiedy si do niego odwróciła. - O co chodzi, Chani? - zapytał wtedy. - Wyprawiłam na tamten wiat tego, kto przyszedł wyzwa ci na pojedynek, Usul. - Ty go zabiła ? - Tak, ale chyba powinnam go była zostawi Harah. I Paul ujrzał w pami ci, jak twarze otaczaj cych ich ludzi okazuj uznanie tym słowom. miała si nawet Harah. - Ale on przyszedł mnie wyzwa . - Ty sam nauczyłe mnie magicznego sposobu. Usul. - Oczywi cie! Ale nie powinna ... - Urodziłam si w pustyni. Usul, umiem trzyma , krysnó . Pohamował gniew, staraj c si przemówi jej do rozs dku. - To wszystko mo e by prawda. Chani, ale... - Nie jestem ju , Usul, dzieckiem, które w wietle r cznej kuli wyłapywało skorpiony w siczy. Nie dla mnie ju gry i zabawy. Paul wybałuszył na ni oczy, zaskoczony dziwnym okrucie stwem ukrytym pod jej niedbał poz . - On nie był tego wart. Usul - powiedziała Chani. - Tacy jak on nie s warci, bym przerywała twoje medytacje. Przesun ła si bli ej, spogl daj c na z ukosa i ciszaj c głos tak, eby tylko on słyszał. - I ukochany, kiedy si rozniesie, e rzucaj cy ci r kawic mo e natkn si na mnie i zgin niesławn mierci z r ki kobiety Muad Diba. ub dzie ochotników.

407

Tak - powtórzył Paul - to si na pewno zdarzyło. To była prawdo - przeszło . I rzeczywi cie liczba ch tnych wypróbowania wie ego ostrza Muad Diba drastycznie spadła. Gdzie w wiecie nie - ze - snu co jakby si poruszyło, odezwał si nocny ptak. Ja ni - uspokoił si Paul. - To ten posiłek z przypraw . Ci gle jednak opadało go uczucie opuszczenia. Zastanawiał si , czy to mo liwe, by jego dusza - ruh prze lizn ła si jako do wiata, w którym według wierze Fremenów miała ona swoje prawdziwe istnienie - do alam al - mithal, wiata podobie stw, owego metafizycznego królestwa pozbawionego wszelkich fizycznych ogranicze . I my l o takim miejscu przepełniła go trwog , poniewa usuniecie wszelkich ogranicze oznaczało usuni cie wszystkich punktów odniesienia. W mitycznym krajobrazie nie mógł si zorientowa i o wiadczy : "Ja jestem ja, poniewa jestem tutaj". Matka powiedziała mu kiedy : "Ludzie s podzieleni - cz ludzi - w tym, co my l o tobie". Musz zbudzi si ze snu - rzeki do siebie Paul. Jako e to si zdarzyło, te słowa jego matki, lady Jessiki, b d cej obecnie Matk Wielebn Fremenów, te słowa przebyły rzeczywisto . Jessik napawał l kiem religijny stosunek Fremenów do niego, o tym Paul wiedział. Nie podobał jej si fakt, e ludzie zarówno z siczy, jak i z graben mówili o Muad'Dibie "On". I rozpatrywała si w ród plemion, rozsyłaj c swych sajjadi skich szpiegów, zbieraj c odpowiedzi, dumaj c nad nimi. Przytoczyła mu aforyzm Bene Gesserit: "Kiedy religia i polityka jad na tym samym wozie, ci co powo , wierz , e nic nie mo e im stan na drodze. Zaczynaj p dzi na łeb na szyj , coraz szybciej i szybciej. Odsuwaj od siebie wszelk my l o przeszkodach i nie pami taj , e p dz cemu na o lep człowiekowi ukazuje si przepa , kiedy ju jest za pó no". Paul przypomniał sobie, jak siedział w kwaterze matki, w wewn trznej komnacie odgrodzonej ciemnymi kotarami utkanymi w motywy z mitologu freme skiej. Siedział tam i słuchał, i obserwował tak, jak ona zawsze obserwuje - nawet kiedy ma spuszczone oczy. Jej owalnej twarzy przybyło nowych zmarszczek w k cikach ust, lecz włosy nadal przypominały wypolerowany br z. Szeroko rozstawione oczy okryły si jednak e nalotem przepojonego przypraw bł kitu. - Fremeni maj prost , praktyczn religi - powiedział. - Nic nie jest proste w religii. Ale Paul widz c zachmurzon przyszło ci gle wisz c nad nimi poczuł, jak targa nim gniew. Jedyne, co zdołał powiedzie , to: - Religia jednoczy nasze siły. To nasz mistycyzm. - Ty wiadomie kultywujesz t atmosfer , t brawur - zarzuciła mu. - Ani na chwil nie zaprzestajesz indoktrynacji. - Tego mnie sama nauczyła - odparł.

408

Ona za była tego dnia skora do kłótni i swarów, był to dzie ceremonii obrzezania male kiego Leto. Paul rozumiał pewne powody jej rozdra nienia. Matka nigdy nie pogodziła si z jego zwi zkiem - tym "dziecinnym mał e stwem" - z Chani. A Chani dała Atrydom syna i Jessika zorientowała si , e dziecka nie potrafi odrzuci razem z matk . Wreszcie Jessika drgn ła pod jego spojrzeniem. - Uwa asz mnie za wyrodn matk - powiedziała. - Sk d e znowu. - Widz , w jaki sposób mi si przygl dasz, kiedy jestem z twoj siostr . Niczego nie rozumiesz, je li chodzi o twoj siostr . - Wiem, dlaczego Alia jest inna - powiedział. - Była nie narodzon cz ci ciebie, kiedy przemieniła Wod ycia. Ona... - Ty nie masz o tym adnego poj cia! I Paul, raptem nie b d c w stanie wyrazi swej wiedzy wyrwanej z jej czasu, powiedział tylko: - Nie uwa am ci za wyrodn matk . Zauwa yła jego strapienie. - Jest pewna sprawa, synu - odezwała si . - Tak? - Ja bardzo kocham twoj Chani. Akceptuj j . To było realne - powiedział sobie Paul. - To nie była niedoskonała wizja, któr miały zmieni konwulsje rodz cego si czasu. To upewnienie si dało mu wie y punkt zaczepienia w jego wiecie. Okruchy trwałej rzeczywisto ci zacz ły przenika przez stan u pienia i zapada mu w wiadomo . Nagle zdał sobie spraw , e znajduje si w hieregu, obozie pustynnym. Chani ustawiła ich filtrnamiot na miałkim jak pył piasku dla jego mi kko ci. To mogło oznacza tylko, e Chani jest w pobli u. Chani, dusza jego, Chani, jego Sihaja, słodka jak wiosna pustyni. Chani hen z palmariów gł bokiego południa. Pami tał teraz, jak mu piewała pustynn piewank na dobranoc. Duszo ma, Niechaj noc ta zast pi ci raj, Kln si na Shai - huluda, e pójdziesz tam, Słu c miło ci mej. I za piewała wspóln piosenk marszow pary kochanków w ród piasku w rytmie, który przypominał szuranie stóp brn cych przez wydmy.

409

Opisz swe oczy, A ja opisz serce twe. Opisz swe stopy, A ja opisz dłonie twe. Opisz swe wieczory, A ja ci opisz ranki twe. Opisz swe pragnienia, A ja ci powiem, czego chcesz. Słyszał czyje brzd kanie w struny balisety w s siednim namiocie. I pomy lał wtedy o Gurneyu Hallecku. Przynaglony d wi kiem znajomego instrumentu Paul my lał o Gurneyu, którego twarz widział w ród przemytniczej bandy, lecz który jego nie zobaczył - nie mógł go zobaczy , ani dowiedzie si o nim, eby mimowolnie nie naprowadzi Harkonnenów na lad syna zabitego przez nich ksi cia, ale styl nocnego grajka, sposób, w jaki palce tr cały struny balisety, przywiodły Paulowi na pami rzeczywistego muzyka. Grał Chatt Skoczek, kapitan fedajkinów, dowódca komandosów mierci strzeg cych Muad Diba. Jeste my w pustyni - uprzytomnił sobie Paul. - Jeste my w centralnym ergu poza zasi giem harkonne skich patroli. Jestem tutaj, aby przej piasek, aby zwabi stworzyciela, aby dosi go własnym sprytem, aby sta si pełnym Fremenem. Czuł teraz na brzuchu pistolet maula, czuł krysnó . Czuł otaczaj c go cisz , była to szczególna cisza przed witu, kiedy nocne ptaki odeszły, za dzienne stworzenia jeszcze nie zasygnalizowały swej czujno ci wobec sło ca, ich wroga. "Musisz przejecha piasek w wietle dnia, eby Shai - hulud zobaczył i poznał, e nie ma w tobie strachu" - powiedział Stilgar. - "Przestawimy sobie zatem czas i pójdziemy spa tej nocy". Paul usiadł po cichutku, czuj c na ciele przestronno poluzowanego filtrfraka i zaciemniony filtrnamiot nad sob . Poruszał si bezszelestnie, a jednak Chani go usłyszała. Odezwała si z mroków namiotu, sama jak jeden z jego cieni. - Jeszcze nie pełny wit, ukochany. - Sihaja - powiedział na wpół ze miechem. - Nazywasz mnie wiosn pustyni - rzekła - lecz w dniu dzisiejszym jestem jak o cie na ciebie. Jam jest Sajjadina na stra y rytuałów. Zaj ł si dopinaniem swego filtrfraka. - Kiedy zacytowała mi słowa z Kitab al - Ibar - rzekł. - Powiedziała ; "Kobieta jest twoim polem: zatem id i uprawiaj je". - Jestem matk twojego pierworodnego - zgodziła si . Widział j w szarówce, jak ka dym ruchem powtarza jego ruchy, zabezpieczaj c filtrfrak na otwart pustyni . - Powiniene wykorzysta wszystkie chwile na odpoczynek.

410

Poznał, e to jej miło

do niego przemawia i złajał j łagodnie.

- Sajjadina stra niczka nie udziela przestróg ani ostrze e kandydatowi. Przysun ła si do niego blisko, dłoni musn ła jego policzek. - Dzi jestem i stra niczk , i kobiet . - Zostaw t powinno

komu innemu.

- Czekanie jest nie najlepsze w ka dym przypadku - powiedziała. - Wolałabym znajdowa si u twego boku. Ucałował jej dło , nim zamocował mask filtrfraka na twarzy, po czym odwrócił si i zerwał grod namiotu. Wlatuj ce do nich powietrze niosło chłodn nie - całkiem - sucho , która o wicie osi dzie ros ladow . Doleciała z nim wo masy preprzyprawowej, wykrytej przez nich nie opodal na północny wschód, co powiedziało im, e w pobli u b dzie stworzyciel. Paul przeczołgał si przez otwarty zwieracz i stan wszy na piasku przeci gn ł si , budz c mi nie do ycia. Nikła, zielonkawoperlowa luminescencja wytrawiła horyzont na wschodzie. Małe sztuczne wydmy otaczaj ce go w mroku to były namioty jego oddziału. Z lewej strony dostrzegł ruch warty, wiedział, e go le dostrzegli. Oni znali niebezpiecze stwo, któremu stawiał dzi czoło. Ka dy Fremen przez to przechodził. Dawali mu teraz te ostatnie par chwil samotno ci, eby mógł si przygotowa . To musi sta si dzisiaj - powiedział sobie. My lał o pot dze, jak przeciwstawił pogromowi - o starcach posyłaj cych do niego swych synów na nauki w magicznej szkole walki, starcach z rady słuchaj cych teraz jego zdania i post puj cych według jego wskaza , o ludziach, którzy powracaj c składali mu wyrazy najwy szego freme skiego uznania: "Twój plan nie zawiódł, Muad'Dibie". Jednak najskromniejszy i najmarniejszy z freme skich wojowników potrafił robi co , czego on nigdy nie dokonał. I Paul wiedział, e jego przywództwo cierpi z powodu lej znanej powszechnie ró nicy pomi dzy nimi. On nie dosiadł stworzyciela. Owszem, je dził z innymi na treningowe przeja d ki i rajdy, ale - nie odbył swojej własnej podró y. Dopóki tego nie zrobi, jego wiat pozostanie ograniczony mo liwo ciami innych, na co nie mo e sobie pozwoli aden prawdziwy Fremen. Dopóki tego nie zrobi samodzielnie, odmówione mu b d nawet rozległe krainy południa, ziemie w zasi gu dwudziestu dudników od ergu, chyba e za yczy sobie palankinu i pojedzie niczym Matka Wielebna czy który z chorych lub rannych. Powróciło do niego wspomnienie zmaga ze wiadomo ci swego wewn trznego "ja" tej nocy. Dostrzegł tu osobliw analogi : je li ujarzmi stworzyciela, umocni swoj władz ; je li ujarzmi oko swej ja ni, tym samym ni zawładnie. Lecz poza jednym i drugim - le ał zaci gni ty chmurami obszar Wielkiego Niepokoju, gdzie cały wszech wiat wydawał si gmatwa . Dr czyła Paula niezgodno w sposobie pojmowania przez niego wszech wiata, dokładno i niedokładno , jego dwie strony medalu. Widział tu "insitu". Jednak po

411

narodzeniu, po dostaniu si pod presj rzeczywisto ci, tera niejszo yła swoim własnym yciem i rosła ze swoimi własnymi subtelnymi odmienno ciami. Pozostawało straszne przeznaczenie. Pozostawała wiadomo gatunku. A ponad wszystkim majaczyła d ihad, krwawa i szalej ca. Chani przyszła do niego przed namiot: obj wszy si za łokcie spogl dała na do góry z ukosa, jak to robiła, kiedy badała jego nastrój. - Opowiedz mi jeszcze raz o wodach twojej rodzinnej planety, Usul - poprosiła., Zrozumiał, e stara si go rozerwa , uwolni od napi jego umysł, przed mierteln prób . Poja niało i spostrzegł, e niektórzy z jego fedajkinów zwijaj ju namioty." - Wolałbym, eby ty mi opowiedziała o siczy i naszym synu - rzekł. - Czy Leto wodzi ju za nos moj matk ? - Ali te wodzi - powiedziała. - I ro nie jak na dro d ach. B dzie z niego wielki m czyzna. - Jak tam jest na południu? - zapytał. - Sam zobaczysz, jak uje dzisz stworzyciela. - Ale najpierw chciałbym to zobaczy twoimi oczami. - Okropnie pusto. Poprawił jej na czole wystaj c spod filtrfrakowego kołpaka chust nezhoni. - Dlaczego nie opowiesz o siczy? - Przecie opowiadam. Sicz bez naszych m czyzn jest pustym miejscem. Jest miejscem pracy. Pracujemy w warsztatach i donicarniach. Trzeba produkowa bro , sadzi tyczki dla prognoz pogody, zbiera przypraw na łapówki. Trzeba obsadzi wydmy, aby obrosły i zakotwiczyły si . Trzeba wytwarza tkaniny i dywany, ładowa ogniwa paliwowe. Trzeba szkoli dzieci, eby siła plemienia nigdy nie zgin ła. - Zatem w siczy nie ma nie miłego? - spytał. - Dzieci s miłe. Przestrzegamy rytuałów. Mamy dosy ywno ci. Czasami która z nas ma okazj uda si na północ, by si przespa ze swoim m czyzn . ycie musi i naprzód. - A moja siostra Alia... czy ludzie ju j zaakceptowali? Chani obróciła si ku niemu w narastaj cym brzasku. widrowała go oczami. - Porozmawiajmy o tej sprawie innym razem, ukochany. - Porozmawiajmy teraz.

412

- Powiniene oszcz dza cał sw energi na prób - powiedziała. Słysz c w jej głosie rezerw zorientował si , e poruszył dra liwy temat. - Nieznane przynosi troski - powiedział. Po chwili kiwn ła głow i powiedziała: - Ci gle zachodzi... nieporozumienie z powodu dziwno ci Alu. Kobiety si boj , poniewa dziecko niewiele wi ksze od noworodka prawi... o rzeczach, które powinien zna tylko dorosły. One nie rozumiej tej... przemiany w łonie,, która sprawiła, e Alia jest... inna. - Kłopoty? - zapytał. Miewałem wizje kłopotów z Alia - pomy lał. Chani spojrzała w kierunku coraz wyra niejszej linii wschodz cego sło ca. - Cz kobiet wyst piła ze wspólnym apelem do Matki Wielebnej. Za dały od niej, eby egzorcyzmami wyp dziła demona ze swej córki. Powołały si na Pismo wi te: "Nie pozwólmy czarownicy y w ród nas". - I co im powiedziała moja matka? - Wyrecytowała prawo i kobiety odeszły jak niepyszne. Powiedziała: "Skoro Alia sprawia kłopoty, to jest to wina władzy, która nie przewidziała i nie ustrzegła si tych kłopotów". I starała si wyja ni , co przemiana zrobiła w jej łonie z Ali , ale kobiety były rozzłoszczone, e je speszyła. Odeszły sarkaj c. B d kłopoty z powodu Alii - pomy lał. Podmuch krystalicznego piasku musn ł odkryte cz ci jego twarzy, przynosz c wo masy preprzyprawowej. - El Sajał, deszcz piasku zwiastuj cy poranek - rzekł. Zapatrzył si w dal, w szare wiatło pustynnego krajobrazu, na bezlitosny pejza , piasek b d cy form , która wchłon ła sama siebie. Sucha błyskawica rozja niła zygzakiem ciemny zak tek na południu - znak, e samum nagromadził tam swój ładunek elektrostatyczny. Grzmot przewalił si z hukiem o wiele pó niej. - Głos, który stroi ziemi - powiedziała Chani. Coraz wi cej jego ludzi wyłaniało si z namiotów. Z obrze y obozu schodziły warty. Wszystko wokół niego toczyło si płynnym, odwiecznym trybem, nie wymagaj cym adnych rozkazów. "Jak najmniej rozkazów" - powiedział jego ojciec.., kiedy ... dawno temu, skoro raz co rozka esz, zawsze musisz wydawa rozkaz, by to zrobiono". Fremeni znali t zasad instynktownie. Wodmistrz oddziału zaintonował poranny za piew, dodaj c w nim tym razem wezwanie do rytuału inicjacji je d ca piasku.

413

- wiat Jest cierwem - niosło si jego zawodzenie ponad wydmami. - Któ zawróci anioła mierci Sta si musi wola Shai - huluda. Paul słuchał i rozpoznawał te same słowa, które zaczynały psalm mierci jego fedajkinów, słowa, które odmawiali komandosi mierci rzucaj c si w wir walki. Czy od dzisiaj przyb dzie tutaj skalne sanktuarium, znacz ce odej cie kolejnej duszy? - zapytywał siebie Paul. - Czy Fremeni b d tu przystawa w przyszło ci, by ka dy doło ył od siebie kamie i pomy lał o poległym tutaj Muad'Dibie? Wiedział, e istnieje dzi taka alternatywa, taki takt na nitkach przyszło ci rozchodz cych si promieni cie z tego miejsca w czasoprzestrzeni. Prze ladowała go ta niedoskonało wizji. Im bardziej opierał si swemu strasznemu przeznaczeniu i przeciwstawiał nadej ciu d ihad. tym wi kszy zam t wkradał si w jego jasnowidzenie. Cała jego przyszło zaczynała przypomina wal c si w otchła rzek - ogniwo gwałtowno ci - poza któr były jedynie mgła i chmury. - Nadchodzi Stilgar - powiedziała Chani. - Musz ju stan na uboczu, ukochany Teraz musz by Sajjadm i baczy na rytuał, eby odnotowano to wiernie w kronikach. - Podniosła na mego oczy i na chwil opadła z niej pow ci gliwo , ale szybko si opanowała. - Kiedy b dzie po wszystkim, własnymi r kami przygotuj ci niadanie - powiedziała. Odeszła. Stilgar zbli ał si ku memu przez piasek, poruszaj c male kie kału e pyłu. Ciemne nisze jego oczu spoczywały na Paulu nieruchomym, dumnym wejrzeniem Czarna broda wyzieraj ca sponad maski filtrfraka i zryte bruzdami policzki mogły o ywieniem konkurowa z rze b w skale Niósł sztandar Paula zielono - czarny sztandar z tulej na wod w drzewcu - który stał si ju legend tej krainy. Paul pomy lał z odcieniem dumy: nie mog zrobi najprostszej rzeczy, eby nie przeszła ona do legendy Oni sobie zanotuj , jak si rozstałem z Chani, jak powitam Stilgara - ka dy mój dzisiejszy krok. ywy czy martwy - zostan legend Nie mog zgin , Wtedy b dzie tylko legenda i nie prócz niej, by powstrzyma d ihad. Stilgar zatkn ł drzewce w piasek przy Paulu, opu cił r ce Spojrzenie bł kitnych w bł kicie oczu pozostało harde i natarczywe A Paul pomy lał o swoich własnych oczach, które ju zachodziły t sam przyprawow barw - Odmawiaj nam Had d - powiedział Stilgar z rytualnym namaszczeniem. Paul odpowiedział, jak nauczyła go Chani - Któ mo e odmówi Fremenowi prawa, by szedł lub jechał, dok d zechce? - Jam jest Naib - rzekł Stilgar - ten, którego nigdy nie wezm rami trójnoga mierci, który zabije naszych wrogów.

ywcem. Jam jest

W powietrzu zawisła cisza Paul zerkn ł na reszt Fremenów rozproszonych za Stilgarem po piasku, na to, jak zastygli bez ruchu w tym momencie prywatnej modlitwy. I zadumał si nad tymi Fremenami, nad lud mi, których ycie składa si z zabijania - nad całym ludem, który yje gniewem i rozpacz od pocz tku

414

swoich dni i nigdy si nie zastanawia, co mogłoby zast pi jedno i drugie - z wyj tkiem marzenia, jakim natchn ł ich Liet - Kynes przed swoj mierci . - Gdzie jest Pan, który przeprowadzi nas przez królestwo pustyni i otchła zapytał Stilgar - On zawsze jest z nami - zaintonowali Fremeni. Stilgar wyprostował si i podszedł bli ej do Paula ciszaj c głos. - Nie zapominaj, co ci mówiłem Zrób to prosto i zwyczajnie, bez fantazjowania. Nasi ludzie uje d ała stworzyciela w wieku dwunastu lat. O sze lat przekraczasz ten wiek i nie urodziłe si do tego ycia. Na nikim nie musisz zrobi wra enia swoj odwag . My wiemy, e jeste odwa ny. Jedyne, co masz zrobi , to wezwa i uje dzi stworzyciela. - Nie zapomn - powiedział Paul. - Oby tak było. Nie chciałbym, by przyniósł wstyd moim naukom. Stilgar wyci gn ł spod burnusa plastikow lask około metrowej długo ci, była z jednego ko ca zaostrzona, na drugim miała spr ynow kołatk . - Sam sporz dziłem ten dudnik. To dobry egzemplarz. We go. Paul poczuł ciepł gład plastiku, kiedy wzi ł dudnik do r k, - Sziszakli ma twoje haki - powiedział Stilgar. - Wr czy ci je, jak dojdziesz do tamtej wydmy, o tam - wskazał na prawo. - Wezwij du ego stworzyciela, Usul. Wska nam drog . Paul zwiódł uwag na ton głosu Stilgara, na poły ceremonialny, na poły przesycony przyjacielsk trosk . W tym momencie odnie li wra enie, e sło ce wypryskuje nad horyzont Niebo zasnuło si posrebrzonym szarobł kitem, który ostrzegał, e dzie b dzie wyj tkowo upalny i suchy, nawet jak dla Arrakis. - Nadszedł czas płon cego dnia - rzekł Stilgar i głos jego był ju całkiem uroczysty. - Id . Usul, i dosi d stworzyciela, jed piaskiem jak przywódca ludzi. Paul zasalutował swej fladze - zauwa ył, jak zielono - czarna chor giew zwisa bezwładnie, kiedy zamarł wiatr przed witu. Ruszył w stron wskazanej przez Stilgara wydmy, burobr zowego stoku o grzbiecie w kształcie "S". Prawie cały oddział uchodził luz w przeciwnym kierunku, wspinaj c si na drug z wydm osłaniaj cych obóz. Na drodze Paula została samotna, owini ta w burnus posta : Sziszakli, dowódca brygady fedajkinów, któremu tylko sko ne oczy wida było mi dzy kołpakiem filtfraka a mask , kiedy Paul si zbli ył, Sziszakli podał mu dwa cienkie, pejczopodobne pr ty. Miały około półtora metra długo ci i były zako czone plastykowymi hakami: drugi koniec był szorstki - dla pewniejszego chwytu. Paul uj ł oba w lew dło , jak wymagał rytuał.

415

- To s moje własne haki - powiedział Sziszakli ochrypłym głosem. - Nigdy nie zawiodły. Paul skin ł głow zachowuj c wymagane milczenie i wymin ł go posuwaj c si stokiem wydmy w gór Na szczycie obejrzał si i zobaczył, jak oddział rozsypuje si niczym pierzchaj ce owady, jak łopoc burnusy. Stał teraz samotny na piaszczystej grani, maj c przed sob tylko horyzont, płaski i nieruchomy. Dobra była ta wybrana przez Stilgara wydma; wy sza od s siednich, stanowiła dogodniejszy punkt obserwacyjny. Schyliwszy si Paul osadził dudnik gł boko w dowietrznym stoku wydmy, gdzie zbity piasek zapewniał maksymaln transmisj werbla. Po czym zawahał si , roztrz saj c po raz ostatni nauki, wa c determinanty ycia i mierci, w obliczu których si znalazł, kiedy wyci gnie zawleczk , dudnik rozpocznie swoje wezwania. Po ród piasków usłyszy je gigantyczny czerw - stworzyciel i przyb dzie na zew. Paul wiedział, e za pomoc pejczopodobnych hakolasek mo e dosi wyniosłego, kr głego grzbietu stworzyciela. Dopóki hak uchyla przedni kraw d pier cieniowatego segmentu czerwia, otwieraj c szorstkiemu piaskowi dost p do wra liwego wn trza, dopóty stworzenie nie pogr y si w piasek. Przeciwnie - przetoczy swoje gigantyczne cielsko unikaj c kontaktu z powierzchni pustyni. Jestem je d cem piasku - powiedział sobie Paul. Spojrzał w dół na haki w swej lewej dłoni i pomy lał, e wystarczy mu tylko przesun je w dół wzdłu krzywrzny ogromnego boku stworzyciela, by zmusi go do obrotu i skr tu, i skierowa go tam, gdzie zechce. Widział, jak to robiono. Pomagano mu wspina si po boku czerwia na krótk przeja d k podczas szkolenia. Na schwytanym czerwiu mo na było jecha , dopóki wyczerpany nie znieruchomiał na powierzchni pustyni i nie trzeba było wzywa nowego stworzyciela. Paul wiedział, e po przej ciu tej próby b dzie si nadawał do podj cia dwudziestodudnikowej wyprawy na południowe rubie e, aby odpocz i doj do siebie - na południe, tam gdzie w nowych palmariach i siczach podziemnych ukryto przed pogromem kobiety i dzieci. Podnosz c głow i spogl daj c na południe upomniał samego siebie, e stworzyciel wezwany na chybił - trafił z ergu stanowił niewiadom , a ten, kto go wezwie, jest równie niewiadom w tej próbie. "Musisz oceni nadchodz cego stworzyciela" - wyja niał Stilgar. "Musisz sta dostatecznie blisko, by si na niego wspi , gdy ci b dzie mijał, i dostatecznie daleko, by ci nie zagarn ł". Pod wpływem nagłej decyzji Paul zwolnił zawleczk dudnika. Kołatka zacz ła si obraca ; przez piasek popłyn ło miarowe łup... łup... łup... Wyprostował si , badaj c horyzont, pami taj c słowa Stilgara: "Starannie okre l tor zbli ania si . Pami taj, e czerw rzadko dokonuje niewidocznego podej cia do dudnika. Mimo to nasłuchuj. Cz sto mo na go usłysze , zanim si uka e". Przyszły mu te na my l słowa przestrogi Chani wyszeptane w nocy, kiedy zmógł j strach o niego: "Gdy zajmiesz pozycj na kursie stworzyciela, musisz pozostawa w absolutnym bezruchu. Musisz my le jak łacha piasku. Skryj si pod płaszczem i sta si w samej swej istocie mał wydm ". Powoli przeszukiwał horyzont nasłuchuj c, wypatruj c znaków, jakich go nauczono.

416

Nadeszło z południowego wschodu, odległy syk piaskoszeptu. Niebawem Paul zobaczył hen daleko zarysy tropu stworzenia na tle jasno ci witu i uprzytomnił sobie, e nigdy przedtem nie widział tak du ego stworzyciela, nigdy nawet nie słyszał o istnieniu tak wielkiego. Wydawał si dłu szy ni na pół mili, a przypływ fali piaskowej u jego wznosz cego si łba wygl dał jak zbli anie si góry. Nie takiego nie widziałem ani w swych wizjach, ani w yciu - przestrzegł sam siebie Paul. Szybko przeci ł drog tego stworzyciela, by zaj pozycj , całkowicie pochłoni ty nagl cymi wymogami tej chwili.

417

Rozdział 41 "Trzymajcie w r ku mennice i pałace - niech tłuszcza bierze reszt ". Tak radzi Padyszach Imperator. I mówi: Je eli chcecie zysków, musicie rz dzi ". Prawdziwe to słowa, aleja pytam: Kto jest t tłuszcz i kto to s ci rz dzeni. Tajne posłanie Muad'Diba do Laudsraadu z "Przebudzenia Arrakis" ksi niczki Irulan My l sama przyszła Jessice do głowy: Paul b dzie ju lada chwila przechodził prób je d ca piasku. Oni staruj si ukry ten fakt przede mn , ale to jasne jak sło ce. I Chani odjechała z jak tajemnicz misj . Jessika siedziała w komnacie sypialnej. korzystaj c z chwili przerwy mi dzy nocnymi lekcjami. Komnata była przytulna, cho nie tak obszerna jak tamta, której u ywała w siczy Tabr, zanim uciekli przed pogromem. Tak samo znajdowały si w niej puszyste dywany na podłodze, mi kkie poduszki, niski stolik kawowy na podor dziu, łagodnie ółte kule wi toja skie pod sufitem, była przesi kni ta charakterystyczn , (cierpk , intensywn woni freme skiej siczy, któr Jessika zacz ła uto samia z poczuciem bezpiecze stwa. Zdawała sobie jednak spraw , e nigdy nie przezwyci y wra enia obco ci miejsca, w którym przebywała. To wła nie ten zgrzyt miały zatuszowa dywany i draperie. Do sypialni przenikn ło prawie nieuchwytne dzwoneczkowo - b benkowo rozklaskane granie, Jessika wiedziała, e to uroczysto porodu, pewnie Subiai. Jej czas si zbli ał. Wiedziała te , e niezadługo zobaczy niemowl , bł kitnookiego cherubinka, którego przynios do Matki Wielebnej po błogosławie stwo. Wiedziała równie , e jej córka Alia b dzie brała udział w obchodach i e zło y jej sprawozdanie. To jeszcze nie pora conocnej modlitwy rozstania. Nie rozpoczn obchodu urodzin blisko pory obrz dów opłakiwania pojmanych w niewol podczas najazdów na Poritrin. Bela Tegeuse, Rossaka i Harmonthepa. Jessika westchn ła. Wiedziała te , e stara si nie dopuszcza do siebie my li o synu i niebezpiecze stwach. jakim stawiał czoło - o wilczych dołach z zatrutymi hakami, o harkonne skich rajdach (chocia tych było coraz mniej, od kiedy Fremeni pobierali haracz w pojazdach lataj cych i napastnikach za pomoc nowych broni, w które zaopatrzył ich Paul) i o naturalnych pułapkach pustyni - stworzycielach i pragnieniu, i czelu ciach pyłu. Pomy lała, e warto by poprosi o kaw , i z t my l zjawiła si owa zawsze obecna wiadomo paradoksu w stylu ycia Fremenów: jak dobrze im si yło w tych jaskiniach siczy w porównaniu - i pyonami z graben; atoli podczas had r w otwartej pustyni o ile sro sze znosili katusze od wszystkiego, co cierpieli poddani harkonne scy. Mi dzy kotarami obok niej wsun ła si ciemna dło i wycofała si pozostawiaj c na stoliku fili ank . Z fili anki unosił si aromat kawy przyprawowej. Pocz stunek z uroczysto ci narodzin - pomy lała Jessika. Wzi ła fili ank i popijaj c małymi łykami u miechała si do siebie. W jakiej innej

418

społeczno ci naszego wszech wiata mogłaby osoba z moj pozycj przyj z nieznanej r ki kubek napoju i wychyli go bez obawy? Potrafi teraz przemieni ka da trucizn , zanim by mi zaszkodziła, oczywi cie, ale ofiarodawca o tym nie wie. Dopiła kaw do ko ca czuj c przypływ energii i o ywienie od zawarto ci fili anki - gor cej i smakowitej. Zastanawiała si , jaka inna społeczno miałaby taki naturalny szacunek dla jej intymno ci i wygody, e ofiarodawca wtargn łby zaledwie na tyle, eby zło y dar, bez narzucania jej swego towarzystwa. Szacunek i miło przysłały ten dar, z lekk zaledwie domieszk l ku. I jeszcze inny aspekt tego wydarzenia znalazł drog do Jej wiadomo ci: zaledwie pomy lała o kawie i kawa si zjawiła. Wiedziała, e w tym nie było nie z telepatii. To była tau - jedno siczowej wspólnoty, zado uczynienie za wyrafinowan trucizn w diecie przyprawowej, któr dzielili. Wielkie rzesze ludzi nie mog liczy , e kiedykolwiek spłynie na nie objawienie, jakie ona zawdzi cza nasieniu przyprawy, nie s do tego wyszkolone ani przygotowane. Ich umysły odrzucaj to, czego nie mog zrozumie lub ogarn . Mimo to czuj i reaguj czasami jak jeden organizm. I nigdy nie przyszła im do głowy my l o zbiegu okoliczno ci. Czy Paul zdał swój egzamin na piasku? - zadała sobie pytanie Jessika. - Jest zdolny, lecz noga mo e si powin i najzdolniejszemu. I to czekanie. Ta zmora - pomy lała. - Mo na czeka do pewnego czasu. Poczym ogarnia człowieka zmora wyczekiwania. Ich ycie było wypełnione wszelkiego rodzaju wyczekiwaniem. Jeste my tu z gór dwa lata - my lała - i przynajmniej drugie tyle upłynie, nim za wita nam iskierka nadziei, by pokusi o wyrwanie Arrakis z łap harkonne skiego namiestnika Mudira Nahii, Bestii Rabbana. - Matko Wielebna? Głos zza kotary wej ciowej nale ał do Harah, drugiej kobiety w rodzinie Muad'Diba. - Wejd , Harah. Kotary rozchyliły si i Harah jak gdyby wpłyn ła do rodka. Miała na sobie siczowe sandały; czerwono - ółte sari odkrywało jej r ce prawie do ramion. Czarne włosy rozdzielone po rodku i sczesane do tyłu były jak skrzydła owada, przylizane i l ni ce. Ostre, drapie ne rysy twarzy chmurzył gł boki mars na czole. Za Harah wynurzyła si dwuletnia dziewczynka Alia. Kiedy Jessika patrzyła na swoj córk , uderzyło j , nie po raz pierwszy zreszt , podobie stwo Alii do Paula w tym wieku - ta sama powaga w pytaj cym spojrzeniu rozwartych oczu, ciemne włosy, stanowcze usta. Lecz były równie i subtelne ró nice - i to one wła nie budziły niepokój u wi kszo ci dorosłych. To dziecko - ledwie od ziemi odrosło - zachowywało si nad wiek spokojnie i wiadomie. Doro li prze ywali szok łapi c j na za miewaniu si z dwuznacznych arcików mi dzy przedstawicielami odmiennych płci. To znów sami siebie łapali

419

na tym, e wsłuchuj si w jej na poły sepleni cy głosik, niezbyt jeszcze wyra ny z powodu nie wykształconego podniebienia mi kkiego, i znienacka odkrywaj w jej słowach szelmowskie uwagi, które mogły wywodzi si jedynie z prze y , jakich aden dwulatek nie do wiadcza. Harah opadła na poduszk wzdychaj c poirytowana i kosym okiem spogl daj c na dziecko. - Alia - przywołała Jessika córk . Mała podeszła do matki, siadła przy niej i chwyciła Jessik za r k . Cielesny kontakt przywrócił im tamt wspóln wiadomo , jak dzieliły jeszcze przed narodzeniem Alii. Nie chodziło tu o dzielenie my li, jakkolwiek zdarzały si i takie chwile, je li si dotkn ły, gdy Jessika przemieniała trucizn przyprawow do ceremonii. To było co wi cej - bezpo rednia wiadomo drugiej iskry ycia, co ostrego i dojmuj cego, nerwo-współczulno czyni ca je uczuciow jedno ci . Przestrzegaj c etykiety nale nej członkowi rodziny jej syna, Jessika powiedziała: - Sabakh ul kuhar, Harah. Jak si miewasz tej nocy? Z t sam tradycyjn etykiet Harah odparła: - Subakh un nar. Dobrze si miewam. Słowa były prawie bez wyrazu. Znowu westchn ła. Jessika wyczuła w Alii rozbawienie. - Ghanima mego brata jest na mnie zła - powiedziała Alia swoim na wpół sepleni cym głosem. Jessika zwróciła uwag na okre lenie u yte przez Ali w odniesieniu do Harah ghanima. W subtelno ciach j zyka freme skiego słowo to oznaczało "co zdobytego w boju", z dodatkowym podtekstem - ze to co nie jest ju u ywane zgodnie ze swoim pierwotnym przeznaczeniem. Jaka ozdoba, ostrze włóczni u yte jako ci arek do zasłony. Harah spojrzała na mał spode łba. - Nie próbuj mnie obra a , dziecino. Znam swoje miejsce. - Co przeskrobała tym razem, Alia? - zapytała Jessika. Odpowiedziała jej Harah. - Dzisiaj nie tylko nie chciała si bawi z innymi dzie mi, ale zakradła si do... - Schowałam si za kotar i ogl dałam narodziny dziecka Subiai - powiedziała Alia. - Ma chłopaka. Darł si i darł. Có za płuca! Kiedy si ju dosy nawydzierał...

420

- Wyszła i dotkn ła go - powiedziała Harah - i on przestał si drze . Ka dy wie, e freme skie niemowl musi si wypłaka do ko ca, je li si rodzi w siczy, poniewa ju nigdy potem nie mo e zapłaka , bo zdradziłoby nas podczas had r. - Wypłakał si dosy - powiedziała Alia. - Ja tylko chciałam wyczu jego iskierk , jego ycie. To wszystko. A kiedy mnie wyczuł, nie chciało mu si ju wi cej płaka . - Co wywołało jeszcze gorsze gadanie w ród ludzi - rzekła Harah. - Czy chłopiec Subiai jest zdrowy? - zapytała Jessika. Widziała, e Harah co le y na sercu, i zastanawiała si , co to takiego. - Zdrowy, e tylko yczy ka dej matce - powiedziała Harah. - One wiedz , e Alia nie zrobiła mu krzywdy. One nie maj nie specjalnego przeciwko temu, e ona go dotkn ła. Natychmiast si uspokoił i był zadowolony. Chodziło o... - Chodzi o dziwno mej córki, czy tak? - spytała Jessika. - O jej zwyczaj mówienia o sprawach ponad wiek i o rzeczach, których adne dziecko w jej wieku nie mo e zna , o rzeczach z przeszło ci. - Sk d ona mo e wiedzie , jak wygl dało dziecko na Bela Tegeuse? - wyrzuciła z siebie Harah. - Wła nie jak on - powiedziała Alia. - Chłopak Subiai wygl da kubek w kubek jak syn Mithy urodzony przed rozstaniem. - Alia! - powiedziała Jessika. - Ostrzegałam ci . - Ale, matko, ja to widziałam, i to była prawda, i... Jessika potrz sn ła głow widz c na twarzy Harah oznaki podenerwowania. Co ja urodziłam? - zapytała sama siebie. - Córk , która w chwili narodzin wiedziała wszystko, co ja wiem... i wi cej: wszystko, co przed ni zostało odkryte z gł bi korytarzy przeszło ci przez istniej ce w mej ja ni Matki Wielebne. - Nie chodzi tylko o to, co ona mówi - powiedziała Harah. - Chodzi tez o to. co robi: o to, jak ona siada i wpatruje si w skali; poruszaj c tylko jednym mi niem koło nosa albo mi niem grzbietu palca, albo... - To s wiczenia Bene Gesserit - rzekła Jessika. - Wiesz o tym. Harah. Chcesz odmówi mojej córce jej dziedzictwa? - Matko Wielebna, wiesz, e te rzeczy nie maja dla mnie znaczenia - odparła Harah. - Chodzi o ludzi i o to, e szemrz . Przeczuwam w tym gro b . Mówi , e twoja córka jest demonem, e inne dzieci nie chc si z ni bawi , e ona jest... - Ona ma tak niewiele wspólnego z innymi dzie mi - powiedziała Jessika. - Nie jest demonem. To tylko... - Oczywi cie, e nie jest!

421

Jessika poczuła si zaskoczona gwałtowno ci wybuchu Harah, spu ciła oczy na Ali . Dziecko sprawiało wra enie zatopionego w my lach, promieniowało atmosfer ... wyczekiwania. Jessika powróciła spojrzeniem do Harah. - Szanuj fakt, e jeste członkiem rodziny mego syna - powiedziała. (Alia drgn ła pod jej dłoni ). - Mo esz ze mn mówi otwarcie o wszystkim, co ci gn bi. - Niedługo ju b d członkiem rodziny twojego syna - powiedziała Harah. Czekałam tak długo dla dobra moich synów. dla specjalnego szkolenia, jakie oni otrzymuj jako dzieci Usula. Tyle tylko mogłam im da , poniewa wiadomo, e nie dziel ło a z twoim synem. Ponownie Alia poruszyła si przy niej, na poły u piona, ciepła. - Byłaby z ciebie wszelako dobra towarzyszka dla mego syna - powiedziała Jessika. I dodała ju na własny u ytek, jako ze takie refleksje nigdy jej nie opuszczały: towarzyszka... nie ona. Po czym jej my l poszybowała prosto do celu, do bolesnego kłucia wywołanego powszechnym gadaniem w siczy, e przyja jej syna z Chani przerodziła si w trwały zwi zek, w mał e stwo. Kochana Chani - przemkn ło przez, my l Jessice, ale sama sobie przypomniała, e miło mo e ust pi przed racja stanu. Królewskie mał e stwa miewaj inne podstawy ni miło . - My lisz, e ja nie wiem, co planujesz dla swego syna? - spytała Harah. - Co masz na my li? - Planujesz zjednoczenie plemion pod jego przewodem - powiedziała Harah. - Czy to le? - Widz w tym gro b dla niego... i Alia jest jej cz ci . Alia przytuliła si mocniej do matki, oczy miała teraz otwarte i wlepione w Harah. - Obserwuj was obie, jak jeste cie razem - powiedziała Harah - w jaki sposób si dotykacie. Za Alia to jak moja własna krew, poniewa jest siostr tego, kogo mam za brata. Obserwuj j i strzeg od czasu, kiedy była tycim niemowl ciem, od czasu razzia, kiedy uciekły my tutaj. Zauwa yłam w niej wiele rzeczy. Jessika kiwn ła głow , wyczuwane niepokój narastaj cy w Alii u jej boku. - Wiesz, co mam na my li - rzekła Harah. - To e rozumiała od razu, co do niej mówimy. Czy kiedykolwiek było dziecko, które znało re im wody w tak młodym wieku? Którego pierwsze słowa do piastunki brzmiałyby: "Kocham ci , Harah"? - Harah spojrzała na Ali . - A my lisz, e dlaczego znosz jej zniewagi? Wiem, e nie ma w nich zło liwo ci. Alia podniosła oczy na matk .

422

- Tak, posiadam zdolno logicznego rozumowania. Matko Wielebna powiedziała Harah. - Mogłabym by Sajjadin . Widz to, co widz . - Harah... - Jessika wzruszyła ramionami. - Nie wiem, co powiedzie . I sama si sobie zdziwiła, poniewa była to prawda co do joty. Alia wypr yła si i rozprostowała ramiona. Jessika poczuła, e atmosfera wyczekiwania si sko czyła, ta mieszanina determinacji i smutku. - Popełnili my bł d - powiedziała Alia. - Teraz nie obejdziemy si bez - Harah. - To przez rytuał nasienia - rzekła Harah - w którym ty, Matko Wielebna, przemieniła Wod ycia, kiedy Alia była jeszcze nie narodzona w tobie. - Nie obejdziemy si bez Harah? - Jessika postawiła sobie w duchu znak zapytania. - Któ inny mo e przemówi do ludzi i sprawi , e zaczn mnie rozumie ? rzekła Alia. - Co chcesz, by zrobiła? - spytała Jessika. - Ona ju wie, co robi . - Powiem im prawd - odezwała si Harah. Wydała si nagle stara i pos pna z grymasem na oliwkowej twarzy o ostrych rysach czarownicy. - Powiem im, e Alia tylko udaje mał dziewczynk , e ona nigdy nie była mał dziewczynk . Alia potrz sn ła głow . Łzy płyn ły jej po policzkach. Fala rozpaczy córki ogarn ła Jessik , jakby to były jej własne uczucia. - Ja wiem, e jestem dziwol giem - wyszeptała Alia. Ta dorosła konkluzja, która wyszła z ust dziecka, sprawiała wra enie gorzkiego potwierdzenia. - Nie jeste dziwol giem! - prychn ła Harah. - Kto si o mieli nazwa ci dziwol giem? Jessik ponownie zdumiała zapalczywo w opieku czym tonie Harah. Zrozumiała wtedy, za Alia nie myliła si w ocenie, e istotnie nie obejd si bez Harah. Plemi zrozumie Harah, zarówno jej słowa, jak i uczucia, bo nie ulegało w tpliwo ci, e kocha ona Ali niczym rodzone dziecko. - Kto to powiedział? - powtórzyła Harah. - Nikt. Alia otarła z łez twarz rogiem aby Jessiki. Wygładziła pomi t i zmoczon w tym miejscu szat . - Wi c i ty nie wa si tego mówi - nakazała Harah.

423

- Dobrze, Harah. - Teraz - rzekła Harah - mo esz mi opowiedzie , jak to było, ebym ja mogła opowiedzie innym. Powiedz mi, na czym polega to, co ci si przytrafiło. Alia przełkn ła, spogl daj c w gór na matk . Jessaka skin ła głow . - Pewnego razu ockn łam si - powiedziała Aha. - Jakbym si przebudziła ze snu, tylko e nie mogłam sobie przypomnie , ebym zasypiała, byłam w ciepłym, ciemnym miejscu. I przestraszyłam si . Słuchaj c dziecinnego seplenienia córki Jessika wróciła pami ci do tamtego dnia w wielkiej grocie. - Kiedy si przestraszyłam - mówiła Alia - próbowałam uciec, ale nie było dok d. Wtem zobaczyłam iskierk ... chocia , wła ciwie to jej nie widniałam. Po prostu iskierka była tam przy mnie i odbierałam uczucia iskierki.., która koiła mnie, dodawała mi otuchy, mówi c mi w ten sposób, e wszystko b dzie dobrze. To była moja matka. Harah potarła oczy i u miechn ła si do Alii pokrzepiaj co. Jednak e oczy Fremenki miały bł dny wyraz, było w nich napi cie, jakby i one usiłowały chłon słowa Alii. Pewnie dlatego Jessika pomy lała: co my naprawd wiemy o tym jak kto taki rozumuje... przy jej wyj tkowych do wiadczeniach, wyszkoleniu i rodowodzie. - Wła nie kiedy poczułam si bezpieczna i uspokojona - podj ła Alia - znalazła si przy nas inna iskierka... i wszystko potoczyło si w mgnieniu oka. Ta inna iskierka to była stara Matka Wielebna. Ona... wymieniała si yciem z moj matk ... wszystkim... a ja tam byłam z. nimi i widziałam to do ko ca... wszystko. I nastał koniec, i ja byłam nimi i wszystkimi innymi, i sob ... tylko odnalezienie siebie samej zaj ło mi du o czasu. Tyle tam ich było. - To okrutne - powiedziała Jessika. - W adnej ywej istocie nie powinno si w taki sposób rozbudza wiadomo ci. Cud w tym, e zdołała wytrzyma wszystko, co si z tob działo. - Nie wi cej nie mogłam zrobi ! - powiedziała Alia. - Nie umiałam odrzuci ani ukry swej wiadomo ci... ani jej wył czy ... to wszystko po prostu si działo... wszystko... - Nie wiedzieli my - wyszeptała Harah. - Kiedy dawali my twej matce Wod do przemiany, nie wiedzieli my, e w niej istniejesz. - Nie smu si tym, Harah - odparła Alia. - Nie powinnam si litowa nad sob . W ko cu jest to jaki powód do szcz cia: jestem Matka Wielebn . Plemi ma dwie Mat...

424

Urwała, przechyliła głow nasłuchuj c. Harah odgi ła si na pi tach w tył, bardziej na poduszk , wpatrzyła si w Ali , a nast pnie przeniosła spojrzenie w gór na twarz Jessiki. - Niczego nie podejrzewali cie? - zapytała Jessika. - Ciiii - powiedziała Alia. Stłumione, rytmiczne zawodzenie przemkn ło nagle przez zasłony odgradzaj ce je od korytarzy siczy. Narastało, przynosz c ju , wyra ne słowa: - Ya! Ya! Yawm! Ya! Ya! Yawm! Nu zein, wallah! Ya! Ya! Yawm! Mu zein, Wallah! Piewcy przechodzili obok wej cia i w wewn trznych komnatach zahuczało od ich głosów. D wi ki pomału oddalały si , kiedy przycichły dostatecznie. Jessika rozpocz ła rytuał, intonuj c ze smutkiem: - Był Ramadan i kwiecie na Bela Tegeuse. - Moja rodzina siedziała na dziedzi cu nad basenem - powiedziała Harah - w powietrzu przesyconym wilgoci pyłu wodnego, który wzlatywał od bij cej fontanny. W zasi gu r ki rosło drzewo pełne portugli, kr głych i soczystych w kolorze. Stał kosz pełen misz i baklawy i garnce libanu - przysmaki wszelkiego rodzaju. W naszych ogrodach i naszych stadach panował spokój... spokój był w całej krainie. - ycie pełne było szcz cia, dopóki nie przybyli naje d cy - dodała Alia. - Krew stygła w yłach od krzyków przyjaciół - rzekła Jessika. I poczuła napór wspomnie z tych wszystkich innych przeszło ci, jakie stały si jej udziałem. - La, la, la, płakały kobiety - przył czyła si Harah. - Naje d cy wtargn li przez musztamal i rzucili si na nas, ich no e ociekały czerwieni krwi naszych m czyzn - powiedziała Jessika. Cisza zawładn ła nimi trzema i była we wszystkich komnatach siczy, cisza, w której wspominanie o ywiało ból. Po chwili Harah wypowiedziała rytualne zako czenie ceremonii, nadaj c słowom szorstko , jakiej Jessika dotychczas w nich nie słyszała. - Nigdy nie wybaczymy i nigdy nie zapomnimy. W pełnym zadumy milczeniu, jakie po tym zapadło, usłyszały pomruki ludzi i szelest wielu szat. Jessika wyczuła, e kto stoi za zasłonami jej komnaty. - Matko Wielebna? Był to kobiecy głos, który Jessika rozpoznała: głos Tharthar, jednej z on Stilgara.

425

- O co chodzi, Tharthar? - Mamy kłopot. Matko Wielebna. Jessika poczuła skurcz serca z nagłego strachu o Paula. - Paul... - wyrwało jej si . Tharthar rozsun ła kotary i wkroczyła do komnaty. Nim kotary opadły, Jessice mign ła ci ba ludzi w przedsionku. Podniosła wzrok na Tharthar, drobn , ciemn kobiet w czarnej szacie z czerwonym ornamentem, na kompletny bł kit Jej oczu utkwionych w niej nieruchomo, na rozd te nozdrza jej drobnego nosa, ukazuj ce blizny od wtyków. - O co chodzi? - zapytała Jessika. - S wie ci z piasku - powiedziała Tharthar. - Usul spotyka si ze stworzycielem w swej próbie... dzisiaj. Młodzi m czy ni mówi , e on nie mo e zawie , e z zapadni ciem nocy b dzie je d cem piasku. Młodzi ludzie zbieraj si na razzia. Zrobi wypad na północ i spotkaj si z. Usulem. Mówi , e podnios wtedy krzyk. Mówi , e zmusz go do wyzwania Stilgara i obj cia przywództwa nad plemionami. Zbiera wod , obsiewa wydmy, przemienia planet powoli, lecz stale - to ju za mało - my lała Jessika. - Niewielkie wypady, bezpieczne wypady - to ju dłu ej nie wystarcza teraz, gdy Paul i ja ich wyszkolili my. Oni czuj sw sił . Chc ruszy w bój. Tharthar przest piła z nogi na nog ; odchrz kn ła. Wiemy, e to rozwaga nakazuje nam wyczekiwa - my lała Jessika - lecz z tego rodzi si nasze rozgoryczenie. Wiemy równie , jak szkod mo e nam wyrz dzi przeci gane w niesko czono wyczekiwanie. Je li zwłoka si przedłu y, utracimy poczucie celu. - Młodzi ludzie powiadaj , e je li Usul nie rzuci wyzwania Stilgarowi, to pewnie si boi - powiedziała Tharthar. Spu ciła oczy. - Wi c to takie buty - szepn ła Jessika i pomy lała: No có , wiedziałam, e do tego dojdzie. Stilgar te . Tharthar odchrz kn ła ponownie. - Nawet mój brat Szoab tak mówi - powiedziała. - Oni nie zostawi Usulowi wyboru. W ko cu stało si - pomy lała Jessika. - I Paul sam b dzie musiał sobie z tym poradzi . Matka Wielebna nie o mieli si miesza do spraw sukcesji. Alia uwolniła r k z dłoni matki.

426

- Pójd z Tharthar - powiedziała - i wysłucham młodych ludzi. Mo e znajdzie si jaki sposób. Jessika patrzyła Tharthar w oczy, ale mówiła do Alii: - Id wi c. I zawiadom mnie, jak tylko b dziesz mogła. - Nie chcemy, aby do tego doszło. Matko Wielebna - rzekła Tharthar. - Nie chcemy - przytakn ła Jessika. - Plemieniu potrzebna jest cała jego siła. Zerkn ła na Harah. - Nie poszłaby z nimi? Harah odpowiedziała na nie wypowiedzian cz

pytania:

- Tharthar nie pozwoli, aby cokolwiek złego spotkało Ali . Wie, e wkrótce obie b dziemy onami, ona i ja, tego samego m czyzny. Rozmawiały my, ja i Tharthar.. - Harah podniosła na ni wzrok. - Jeste my umówione. Tharthar wyci gn ła r k do Alii. - Musimy si po pieszy . Młodzi ludzie zbieraj si do wyj cia.. Przecisn ły si przez kotary; drobna kobieta trzymała dło dziecka w swej dłoni, ale zdawało si , e dziecko j prowadzi. - Je eli Paul Muad'Dib zabije Stilgara, nie przyniesie to plemieniu pomy lno ci - rzekła Harah. - Do tej pory zawsze taka była droga do sukcesji, ale czasy si zmieniły. - Czasy si zmieniły - powtórzyła Jessika. - Nie s dzisz chyba, e pow tpiewam w wynik tej walki - rzekła Harah. - Usul nie mo e nie zwyci y . - To miałam na my li - powiedziała Jessika. - I wyobra asz sobie, e osobiste uczucia zabarwiaj moje s dy - zauwa yła Harah, Potrz sn ła głow , a taliony wody rozdzwoniły si na jej szyi. - Jak e si mylisz. Mo e ci si te wydaje, e ja ałuj , e to nie mnie Usul wybrał, e jestem zazdrosna o Chani? - Ka dy wybiera, jak umie - rzekła Jessika. - Ja współczuj Chani - powiedziała Harah. Jessika zesztywniała. - Co to znaczy? - Wiem, co my lisz o Chani - rzekła Harah. - Uwa asz, e nie nadaje si ona na on dla twojego syna.

427

Jessika usadowiła si gł biej w poduszkach, rozlu niła si . - By mo e. - Niewykluczone, e masz racj - zgodziła si Harah. - je li tak, to mo esz znale niespodziewanego sojusznika w samej Chani. Ona pragnie tylko t go, co dla niego jest najlepsze. Jessika z trudem przełkn ła, nagle cisn ło j za gardło. - Chani jest mi bardzo droga - powiedziała. - Ona nie... - Dywany masz tutaj strasznie brudne - przerwała jej Harah. Omiotła spojrzeniem podłog unikaj c oczu Jessiki. - Tyle ludzi tu łazi bez przerwy. Powinna naprawd dawa je cz ciej do czyszczenia.

428

Rozdział 42 Nie da si unikn sprz enia zwrotnego polityki z ortodoksyjn religi . Walka o władz przesyc szkolenie, wychowanie i kształcenie ortodoksyjnej społeczno ci. W wyniku owej presji przywódcy takiej społeczno ci nieuchronnie musz stan przed tym ostatecznym, wewn trznym dylematem: czy podda si całkowicie oportunizmowi za cen utrzymania si przy władzy, czy ryzykowa po wi ceniem siebie w imi ortodoksyjnej etyki. z "Muad'Dib: Zagadnienia religii"pióra ksi niczki Irulan Paul czekał na piasku poza torem podej cia gigantycznego stworzyciela. Nie mog czai si jak przemytnik - w niecierpliwo ci i podenerwowaniu - upomniał sam siebie. - Musz by skrawkiem pustyni. - Stwór był ju zaledwie o minuty drogi, wypełniaj c ranek ciernym wizgiem swej w drówki. Olbrzymie kły w okr głej jaskini jego paszczy otwierały si niczym wielki kwiat. Bij ca z niej wo przyprawy zawisła w powietrzu. Filtrfrak na ciele Paula le ał jak ulał i tylko mgli cie zdawał on sobie spraw - z wtyków nosowych, z maski oddechowej. Nauki Stilgara, mudne godziny sp dzone na piasku, przesłoniły wszystko inne. - W jakim promieniu od stworzyciela musisz stan zapytał Stilgar.

na piasku ziarnistym? -

A on odpowiedział prawidłowo: - Pół metra na ka dy metr rednicy stworzyciela. - Dlaczego? - By unikn wiru wywołanego jego przej ciem, a przy tym zd y na czas go. podbiec i dosi - Je dziłe na male stwach hodowanych na nasienie i Wod ycia - powiedział Stilgar. - Lecz ten, którego wezwiesz w trakcie swej próby, to b dzie dziki stworzyciel, praszczur pustyni. Musisz mie dla niego nale yty respekt. Głuchy werbel dudnika zlał si ju z sykiem nadci gaj cego czerwia. Paul odetchn ł gł boko, nawet przez filtry czuj c zapach mineralnej goryczy piasku. Dziki stworzyciel, praszczur pustyni, prawie nad nim zawisł. Wzniesione segmenty przednie gnały fal piasku, która miała si gn jego kolan. Chod tu bli ej, o cudowny potworze - my lał. - Bli ej. Słyszysz, jak ci przyzywam. Chod bli ej. Bli ej. Fala uniosła mu stopy. Owiał go pył powierzchniowy. Paul złapał równowag , wiat zasłoniła mu przesuwaj ca si w chmurze piasku obła skarpa, segmentowa ciana urwiska z ostro rysuj cymi si liniami pier cieni. Paul wzniósł haki, zło ył si jak do strzału, wychylił si do przodu. Poczuł, jak chwyciły i szarpn ły. Skoczył w gór opieraj c stopy na owej cianie, wychylony na zewn trz,

429

trzymaj c si wczepionych haków. To był moment prawdziwej próby: je eli prawidłowo zało ył haki na przedni kraw d pier cienia, otwieraj c ten segment, czerw nie przetoczy si po piasku i go nie zmia d y. Czerw zwolnił. Prze lizn ł si po dudniku, uciszaj c go. Powoli zacz ł si obraca w gór , w gór - wznosz c te dra ni ce haki, jak tylko mógł najwy ej, najdalej od piasku zagra aj cego delikatnej wykładzinie pier cienia. Paul stwierdził, e wyprostowany jedzie wierzchem na czerwiu. Czuł radosne upojenie, niczym cesarz lustruj cy swoj planet . Stłumił gwałtowny impuls, by sobie pohasa , zawróci czerwia, popisa si swoj władz nad tym stworzeniem. Nagle poj ł, dlaczego Stilgar przestrzegał go kiedy opowiadaj c o młodych miałkach, którzy igrali sobie z tymi potworami, wykonuj c im na grzbietach stójki, wyjmuj c oba haki i zakładaj c je z powrotem, zanim czerw zd ył ich zrzuci . Pozostawiaj c jeden hak na miejscu Paul wyj ł drugi i umie cił go ni ej w boku. Sprawdziwszy, e ten drugi hak siedzi pewnie, opu cił z kolei pierwszy, przesuwaj c si w ten sposób w dół po boku czerwia. Stworzyciel obracał si , a obracaj c si zakr cał, obchodz c pole miałkiego piasku, gdzie czekali inni. Paul zobaczył, jak si wdrapuj , korzystaj c z własnych haków podczas wspinaczki, lecz unikaj wra liwych kraw dzi pier cieni, dopóki nie znajd si na grzbiecie. Usadowili si w trzech rz dach za nim, trzymaj c si swoich haków. Stilgar przesun ł si pomi dzy szeregami, sprawdził uło enie haków Paula i podniósł oczy na jego rozradowan twarz. - Udało ci si , co? - rzekł podnosz c głos ponad zgrzytanie piasku. - Tak uwa asz? Udało ci si ? - Wyprostował si . - A ja ci mówi , e to była fuszerka. Nasze dwunastolatki radz sobie lepiej. Tam, gdzie czekałe , był w lewo od ciebie graj cy piasek. Nie mógłby si tam wycofa , gdyby czerw skr cił w tamt stron . U miech ulotnił si z twarzy Paula. - Widziałem ten graj cy piasek. - Wi c dlaczego nie dałe znaku jednemu z nas, by zaj ł stanowisko asekuracyjne? Co takiego mogłe zrobi nawet podczas próby. Paul przełkn ł, wystawił twarz na p d powietrza. - Uwa asz, e to nieładnie z mojej strony mówi to teraz - powiedział Stilgar. mój obowi zek. Ja oceniam twoj przydatno dla oddziału. Gdyby wdepn ł w ten graj cy piasek, stworzyciel skr ciłby na ciebie. Pomimo zalewaj cej go fali gniewu Paul wiedział, e Stilgar mówi prawd . Musiała upłyn dłu sza chwila, nim Paul mobilizuj c wszystkie nauki matki, odzyskał jaki taki spokój. - Przepraszam - powiedział. - To si wi cej nie powtórzy.

430

- W niewygodnej pozycji zawsze bierz sobie zast pc , kogo , kto we mie stworzyciela, je eli ty nie b dziesz mógł - rzekł Stilgar. - Nie zapominaj, e działamy wspólnie. W ten sposób jeste my niezawodni. Działamy wspólnie, co? Klepn ł Paula rami . - Działamy wspólnie - przytakn ł Paul. - To teraz - powiedział Stilgar i głos jego stał si szorstki - poka mi, e umiesz sobie radzi ze stworzycielem. Na którym boku jeste my? Paul spojrzał w dół na łuskowat powierzchni pier cienia pod nogami, odnotowuj c rodzaj i wielko łusek, i to. jak powi kszaj si , im dalej w prawo, a zmniejszaj na lewo. Wiedział, e ka dy czerw porusza si w charakterystyczny sposób - najcz ciej t sam stron do góry. W miar jego dorastania ta wła ciwa góra utrwalała si niemal na dobre. Łuski dolne powi kszały si , grubiały, robiły si gładsze. U du ego czerwia łuski grzbietowe mo na było odró ni po samej wielko ci. Przemieszczaj c haki Paul przesun ł si w lewo. Skin ł na skrzydłowych w tyle, by otworzyli segmenty wzdłu boku i trzymali czerwia na stałym kursie, kiedy si obracał, a nast pnie wyznaczył z szeregu dwóch sterników na pozycje w przedzie. - Ach, hauui... jon! - wydał tradycyjny okrzyk. Sternik z lewej strony rozwarł pier cie . Stworzyciel skr cił majestatycznym łukiem chroni c otwarty segment. Wykonał pełny nawrót i kiedy ponownie skierował si na południe, Paul zawołał: - Geyrat! Sternik zwolnił swój hak. Stworzyciel wyrównał na prosty kurs. Stilgar odezwał si : - Bardzo dobrze, Paulu Muad'Dibie. Przy du ej praktyce jeszcze b dzie z ciebie je dziec piasku. Paul zmarszczył brwi. Czy nie byłem pierwszy na górze? - pomy lał. Za jego plecami rozległy si miechy. Oddział zacz ł skandowa jego imi , wiwatuj c pod niebiosa. - Muad'Dib! Muad'Dib! Muad'Dib! Muad'Dib! Daleko w tyle na grzbiecie czerwia Paul usłyszał walenie poganiaczy uderzaj cych w segmenty ogona. Czerw zacz ł nabiera pr dko ci. Burnusy załopotały od p du. Skwierczenie piasku pod czerwiem spot niało. Paul obejrzał si za siebie, na oddział, wyszukał w ród innych twarzy Chani. Na ni patrzył, kiedy mówił do Stilgara. - A zatem jestem je d cem piasku, Stil? - Hal yawm! Dzi jeste je d cem piasku.

431

- Przeto mog wybra cel naszej podró y? - Taki jest zwyczaj. - I jestem Fremenem, który dnia dzisiejszego przyszedł na wiat tutaj w ergu Habbanja. Do dzi nie miałem ycia. Do dzi byłem dzieckiem. - Niezupełnie dzieckiem - powiedział Stilgar. Zamocował brzeg kaptura, który łopotał na wietrze. - Ale mój wiat był zatkany korkiem i ten korek został usuni ty. - Nie ma korka. - Chciałbym uda si na południe, dwadzie cia dudników na południe. Chciałbym zobaczy ten tworzony przez nas kraj, ten kraj, który ogl dałem jedynie oczami innych. I chciałbym zobaczy swojego syna i rodzin - my lał. - Potrzebuj teraz czasu na rozwa enie przyszło ci, która jest przeszło ci w moim umy le. Nadci ga chaos i je eli nie b dzie mnie tam, gdzie mógłbym to co rozwikła , to ono wymknie mi si spod kontroli. Stilgar zmierzył go taksuj cym, przeci głym spojrzeniem. Paul nie spuszczał oczu z Chani. Widział, jak zainteresowanie o ywia jej rysy, zauwa ył te , e jego słowa rozbudziły podniecenie w oddziale. - Ludzie pal si do rajdu pod tob na harkonne skie niecki - powiedział Stilgar. - Niecki znajduj si w odległo ci zaledwie jednego dudnika. - Wodziłem fedajkinów na rajdy - rzekł Paul. - Powiod ich na rajd jeszcze nieraz, dopóki cho jeden Harkonnen oddycha arraka skim powietrzem. Kiedy tak jechali, Stilgar przypatrywał mu si z uwag i Paul zdał sobie spraw , e on spogl da na ten moment poprzez wspomnienie tego, jak doszedł do władania sicz Tabr i do obecnego przewodzenia Radzie Przywódców po mierci Lieta - Kynesa. Doniesiono mu o wzburzeniu w ród młodych Fremenów pomy lał. - Czy yczysz sobie zebrania przywódców? - zapytał Stilgar. Młodym ludziom z oddziału zapłon ły oczy. Kołysali si jad c i obserwowali. Paul dostrzegł błysk niepokoju w oczach Chani, w jej spojrzeniu w druj cym od Stilgara, który był jej wujem, do Paula Muad'Diba, który był jej m em. - Nie zgadniesz, czego sobie ycz - powiedział Paul. Nie mog ust pi - my lał. - Musz utrzyma władz nad tymi lud mi. - Dzisiaj jeste mudirem jazdy piaskiem - rzekł Stilgar. - W jego tonie zad wi czał oficjalny chłód. - Do czego wykorzystasz t władz ?

432

Potrzeba nam czasu na wytchnienie, czasu na trze w refleksj - pomy lał Paul. - Pojedziemy na południe - rzekł. - Nawet gdy powiem, e zawrócimy na północ, kiedy ten dzie si sko czy? - Pojedziemy na południe - powtórzył Paul. Wyraz niewzruszonej powagi okrył Stilgara, kiedy mocniej zaci gał na sobie burnus. - B dzie zebranie - powiedział. - Roze l wiadomo . Uwa a, e go wyzw - my lał Paul. - I wie, e nie da mi rady. - Obrócił twarz na południe czuj c wiatr na odsłoni tych policzkach i rozmy laj c nad determinantami, które zło yły si na jego decyzj . - Oni nie wiedz , jak to jest pomy lał. Lecz sam wiedział, e nie mo e da si zawróci z drogi bez wzgl du na okoliczno ci. Musi wytrwa na głównym szlaku burzy czasu, któr widział w przyszło ci. Nadejdzie moment, w którym mo na j b dzie rozp dzi , ale tylko je li on, Paul, znajdzie si wtedy tam, sk d mo na b dzie przeci jej centralny splot. - Nie wyzw go, je eli tylko da si temu zapobiec - my lał. - Je eli istnieje inny sposób powstrzymania d ihad... - Staniemy obozem na wieczorny posiłek i modlitw w Grocie Ptaków pod Grani Habbanja - powiedział Stilgar. Przytrzymuj c si dla równowagi jednym hakiem na hu taj cym stworzycielu, wskazał przed siebie na nisk kamienn barier wynurzaj c si z pustyni. Paul przypatrywał si cianie opoki, ogromnym yłom skalnym przecinaj cym j jak fale. Nic nie łagodziło tego surowego horyzontu, adna ziele , aden kwiat. Poza nim ci gn ła si droga ku pustyni południowej, trasa na przynajmniej dziesi dni i nocy przy najszybszym poganianiu stworzycieli. Dwadzie cia dudników. Droga wiodła hen poza harkonne skie patrole. Wiedział, jak to b dzie. Widział to w snach. Pewnego dnia podró y nast pi ledwo uchwytna zmiana barwy na odległym horyzoncie, zmiana tak nikła, e mogłoby mu si wydawa , e j sobie uroił ze swych nadziei - i tam b dzie nowa sicz. - Czy moja decyzja odpowiada Muad'Dibowi? - spytał Stilgar. W jego głosie zabrzmiała prawie nieuchwytna nuta sarkazmu, lecz freme skie uszy wokół nich, wyczulone na ka dy ton w głosie ptaka czy w pisku cielago, złowiły sarkazm i czekały w napi ciu na reakcj Paula. - Stilgar słyszał, jak mu przysi gałem na wierno podczas wy wi cania fedajkinów - powiedział Paul. - Moi komandosi mierci wiedz , e r czyłem honorem. Czy Stilgar w to w tpi? Prawdziwy ból przebijał z głosu Paula. Słysz c go Stilgar spu cił oczy.

433

- Usulowi, towarzyszowi z mej siczy, temu uwierz zawsze - rzekł. - Ale ty jest Paul Muad'Dib, ksi atrydzki i Lisan al - Gaib, Głos z Tamtego wiata. Tych dwóch ja nawet nie znam. Paul odwrócił si ku Grani Habbanja, patrz c, jak wyrasta z pustyni. Stworzyciel pod nimi nie stracił sił ani wawo ci. Mógł ich ponie dwa razy dalej ni jakikolwiek inny spotkany przez Fremenów. Paul był tego pewny. Poza opowiadanymi dzieciom bajkami nie istniało nie, co mogłoby dorówna temu praszczurowi pustyni, była to nowa legenda, uprzytomnił sobie Paul. Na jego ramieniu zacisn ła si dło . Paul spojrzał na ni , przesun ł spojrzenie po r ce a do twarzy - do ciemnych oczu Stilgara widocznych mi dzy mask filtru a kapturem filtrfraka. - Ten, kto prowadził sicz Tabr przede mn - powiedział Stilgar - on był moim przyjacielem. Dzielili my niebezpiecze stwa. Zawdzi czał mi ycie wiele razy... a ja zawdzi czałem jemu... - Jestem twoim przyjacielem, Stilgar - powiedział Paul. - Nikt w to nie w tpi - rzekł Stilgar., - Cofn ł dło , wzruszył ramionami. - Taki jest zwyczaj. Paul zrozumiał, e Stilgar za bardzo przesi kł freme skimi zwyczajami, by rozwa y mo liwo czego innego. Tutaj przywódca wyjmował wodze z martwych dłoni swego poprzednika albo zabijał po ród najsilniejszych swego plemienia, je li poprzednik zgin ł w pustyni. Stilgar awansował do pozycji naiba zgodnie z tym zwyczajem. - Powinni my zostawi tego stworzyciela na gł bokim piasku - powiedział Paul. - Tak - zgodził si Stilgar. - St d mo emy pój

do groty.

- Zajechali my nim wystarczaj co daleko, by zagrzebał si i nie miał na nie ochoty z dzie lub dwa. - Ty jeste mudirem jazdy piaskiem - - powiedział Stilgar. - Rzeknij kiedy mamy... Urwał, wpatruj c si w niebo na wschodzie. Paul obrócił si gwałtownie. Od przyprawowego bł kitnego nalotu na oczach niebo wydawało si ciemne, przesycone gł bokim lazurem, na którego tle odległe, rytmiczne błyski rysowały si ostrym kontrastem. Ornitopter! - Jeden mały ornitopter - powiedział Stilgar. - Mo e wywiadowczy - rzekł Paul. - My lisz, e nas zobaczyli? - Z takiej odległo ci jeste my po prostu czerwiem na powierzchni. - Skin ł lew r k . - Zsiada . Rozsypa si po piasku.

434

Ludzie zacz li zje d a wolno po boku czerwia, odpada , stapia si pod okryciem burnusów z piaskiem. Paul zapami tał, gdzie zeskoczyła Chani. Niebawem pozostał sam ze Stilgarem. - Pierwszy na górze, ostatni na dole - rzekł Paul. Stilgar kiwn ł głow , osun ł si na hakach i zeskoczył na piasek. Paul odczekał, a stworzyciel znalazł si w bezpiecznej odległo ci, po czym uwolnił haki. Z czerwiem, nie wyczerpanym do ostatka, był to ryzykowny moment. Uwolniony od o cieni i haków - wielki czerw - przyst pił do zagrzebywania si w piasku. Paul pobiegł na palcach do tyłu po jego szerokim grzbiecie, dokładnie wyliczył moment i zeskoczył. Wyl dował nie przerywaj c biegu - wbił si w odwietrzny stok wydmy, tak jak go uczono - i ukrył si pod kaskad piasku i swoim burnusem. Teraz wyczekiwanie... Obróciwszy si ostro nie uchylił r bka burnusa na szczelin nieba. Wyobraził sobie, jak pozostali wzdłu szlaku robi to samo. Usłyszał łopot skrzydeł ornitoptera, zanim go zobaczył. Z szumem głowie odrzutowych przeleciał nad jego spłachetkiem pustyni, zakr caj c szerokim łukiem do grani. Nie oznakowany ornitopter, zauwa ył Paul. Ornitopter znikn ł mu z oczu poza Grani Habbanja. Nad pustyni rozległ si krzyk ptaka. Potem drugi. Paul strz sn ł z siebie piasek i wspi ł si na wierzchołek wydmy. Sylwetki innych tworzyły rz d oddalaj cy si z od urwiska. Rozpoznał w ród nich Chani i Stilgara. Stilgar wskazał w stron grani, zebrawszy si ruszyli piaskomarszem, lizgaj c si po powierzchni w łamanym rytmie, który nie zaniepokoiłby adnego stworzyciela. Stilgar zrównał krok z Paulem na ubitym przez wiatr grzbiecie wydmy. - To był statek przemytników - powiedział. - Na to wygl da - odparł Paul. - Ale za daleko w gł bi pustyni jak na przemytników. - Oni te maj swoje kłopoty z patrolami - zauwa ył Stilgar. - Skoro dotarli tak daleko, mog i

dalej - rzucił Paul.

- Prawda. - Nie byłoby dobrze, gdyby zobaczyli to, co mog zobaczy , je li si zapuszcz zbyt gł boko na południe. Przemytnicy sprzedaj równie informacje. - Poszukiwali przyprawy, nie s dzisz? - zapytał Stilgar. - Gdzie tutaj b dzie na nich czekało skrzydło i g sienik - powiedział Paul. Mamy przypraw . Zan my łach piasku i zapolujemy sobie troch na przemytników. Powinni wiedzie , e to jest nasza kraina, a naszym ludziom si przyda po wiczy z nowymi rodzajami broni. - Teraz przemawia Usul - rzekł Stilgar. - Usul my li, po freme sku.

435

Lecz Usul musi si ugi przed decyzjami,, które odpowiadaj strasznemu przeznaczeniu - pomy lał Paul. A burza si zbierała.

436

Rozdział 43 Kiedy religia poł czy w jedno prawo i obowi zek, nigdy nie otworz ci si oczy, nie u wiadomisz sobie w pełni własnej osobowo ci. Zawsze b dziesz istot odrobin ni sz od człowieka. z "Muad'Dib: Dziewi dziesi t dziewi cudów wszech wiata" pióra ksi niczki Irulan Przemytnicza przetwórnia przyprawy ze swoim macierzystym statkiem transportowym w otoczeniu brz cz cych ornitopterów nadleciała nad kopce wydm jak chmara owadów z królow . W przedzie przed t chmur rozci gał si jeden ze skalnych grzbietów, które stercz z dna pustyni jak miniaturowe imitacje Muru Zaporowego. Suche pla e tego klifu wymiótł do czysta ostatni huragan. W kopule dowodzenia przetwórni Gurney Halleck nastawił soczewki olejowe lornety i wychylony do przodu badał krajobraz. Za grani zobaczył ciemn łach , która mogła by wykwitem przyprawy, dał sygnał ornitopterowi, z lotu wisz cego wysyłaj c go na zwiad. Ornitopter kiwni ciem skrzydeł potwierdził odbiór sygnału. Oderwał si od stada i schodz c lizgiem nad pociemniały piasek okr ył t plam , z wykrywaczami zwieszonymi tu nad powierzchni . Prawie natychmiast zło ył skrzydła i wykonał korkoci g sygnalizuj c w ten sposób oczekuj cej przetwórni, e znale li przypraw . Gurney schował lornet do futerału, pewny, e reszta widziała sygnał. Podobał mu si ten zak tek. Gra dawała jak osłon i zabezpieczenie. Mało prawdopodobne miejsce na zasadzk , tak daleko w pustyni... tym niemniej... Gurney dał znak jednej z załóg, by zawisła nad grani i przeczesała j - rozesłał odwody na stanowiska w kolistej formacji nad całym tym terenem, niezbyt wysoko, eby ich nie dostrzegły z daleka harkonne skie wykrywacze. Aczkolwiek w tpił w obecno harkonne skich patroli tak gł boko na południu, był to ci gle kraj Fremenów. Gurney sprawdził bro , kln c los, który sprawił, e tarcze były tu bezu yteczne. Wszystkiego, co mogło zwabi czerwia, nale ało unika za wszelk cen . Pocieraj c blizn od krwawinu na brodzie, studiował teren, dochodz c do wniosku, e najbezpieczniej b dzie przeprowadzi naziemny oddział grani . Pieszy zwiad był zawsze najpewniejszy. Ostro no nigdy nie zawadzi, kiedy Fremeni s z Harkonnenami na no e. Bo Fremenami si niepokoił. Nie mieli nie przeciwko temu, by przehandlowa tyle przyprawy, na ile ci tylko sta , lecz na cie ce wojennej zamieniali si w diabły, je li kto postawił stop tam, gdzie zabronili wst pu. I byli tak szata sko przebiegli ostatnio. Irytowało to Gurneya, ta przebiegło i sprawno , bojowa tubylców. Wykazywali kunszt wojenny przewy szaj cy wszystko, z czym si kiedykolwiek zetkn ł, a szkolony był przez najlepszych wojowników we wszech wiecie, za ostrogi zdobywał w bojach, z których tylko garstka najlepszych wyszła cało. Ponownie Gurney zbadał teren

437

zastanawiaj c si , dlaczego czuje si nieswojo. Mo e to z powodu tego czerwia, którego widzieli.., ale on był po drugiej stronie grani. Do kopuły dowodzenia zajrzała głowa, która nale ała do kapitana przetwórni jednookiego, do wiadczonego pirata z g st brod , bł kitn renic i mlecznobiałymi od spo ywania przyprawy z bami. - Wygl da na bogaty zagon, sir - powiedział kapitan przetwórni. - Zwija agle? - Zejd do podnó a urwiska - polecił Gurney. - Daj mi wyładowa si z moimi lud mi. Mo esz stamt d dojecha do przyprawy na g sienikach. My obejrzymy sobie t skał . - Tak jest. - W razie czego - powiedział Gurney - ratuj przetwórni . My zabierzemy si w ornitopterach. Kapitan przetwórni zasalutował. - Tak jest, sir. Znikn ł w luku. Gurney jeszcze raz obiegł spojrzeniem horyzont. Musi si liczy z ewentualno ci , e s tu Fremeni, on za wkracza na ich terytorium. Fremeni nie dawali mu spokoju przez sw brutalno i nieobliczalno . Wiele spraw w tym interesie nie dawało mu spokoju, chocia zyski przynosił ogromne. Fakt, e nie mógł wysła szperaczy wysoko na niebo, równie , nie dawał mu spokoju. Konieczno zachowania ciszy radiowej jeszcze ten niepokój zwi kszała. G sienik przetwórni zawrócił, zacz ł opada . Łagodnym lizgiem zszedł na such pla u stóp grani. Bie niki dotkn ły piasku. Gurney odkrył kopuł kabiny, odpi ł pasy bezpiecze stwa. W momencie znieruchomienia przetwórni był na zewn trz; zatrzasn ł za sob kopuł i wyszedł na osłony bie ników, z których rozhu tawszy si opadł na piasek za siatk zabezpieczaj c . Jego pi cioosobowa stra przyboczna Znalazła si na ziemi razem z nim, wyłoniwszy si z luku dziobowego. Inni zwolnili skrzydło transportowe przetwórni. Odł czyło si i odleciało wchodz c na koło parkingowe nisko nad nimi. Ogromny g sienik przetwórni natychmiast odtoczył si wykr caj c od grani w kierunku ciemnego zagonu przyprawy widocznego opodal na piasku. W pobli u opadł ornitopter, wyhamowuj c po lizgiem. Za nim nast pny i jeszcze jeden. Wyrzuciły z siebie pluton Gurneya i wzbiwszy si zawisły w powietrzu. Gurney przeci gn ł si próbuj c mi ni pod filtrfrakiem. Odrzucił z twarzy mask filtru, trac c wilgo w imi wy szej konieczno ci - zwi kszenia zasi gu głosu na wypadek, gdyby przyszło mu wydawa komendy. Ruszył w gór pomi dzy skały badaj c teren - kamyki i wir pod nogami, wo przyprawy w powietrzu. Dobra lokalizacja na baz awaryjn - pomy lał, byłoby dobrze schowa tu troch materiałów. Obejrzał si i patrzył, jak jego ludzie pod aj za nim rozsypuj c si w tyralier . Dobrzy ludzie, nawet ci nowi, których nie miał

438

kiedy wypróbowa . Dobrzy. Nie trzeba powtarza im za ka dym razem, co maj robi . aden nawet nie zamigotał tarcz . Ani jednego tchórza w tym gronie obnosz cego si z tarcz po pustyni, gdzie czerw wyczuwaj c jej pole przybyłby i obrabował ich ze znalezionej przyprawy. Ze swej niewielkiej wysoko ci spo ród skał Gurney widział zagon przyprawy w odległo ci około pół kilometra i g sienik docieraj cy wła nie do jego bli szej kraw dzi. Zerkn ł w gór na eskadr osłony obserwuj c pułap, czy nie za wysoki. Kiwn wszy głow odwrócił si , by podj wspinaczk na gra . W tym momencie gra wybuchła. Dwana cie hucz cych trajektorii ognia rzygn ło w niebo ku zawieszonym w powietrzu ornitopterom i skrzydłu transportowemu. Od g sienika dobiegł wizg metalu i skały dokoła Gurneya zapełniły si wojownikami w kapturach. Gurney miał jedynie czas pomy le : Na rogi Wielkiej Macierzy! Rakiety! O mielili si u y rakiet! Po czym znalazł si twarz w twarz z zakapturzon , nisko pochylon postaci trzymaj c krysnó w gotowo ci. Dwóch innych ludzi stało wyczekuj co na skałach ponad ni , z lewej i z prawej strony. Gurney widział jedynie oczy wojownika przed sob , mi dzy kapturem a zasłon burnusa barwy piasku, lecz pochylenie i gotowo ostrzegły go, e ma do czynienia z wyszkolonym do walki człowiekiem, były to bł kitne w bł kicie oczy Fremena z gł bi pustyni. Gurney wykonał r k ruch do własnego no a, nie spuszczaj c oczu z klingi przeciwnika. Skoro o mielili si u y rakiet, b d mieli i inn bro miotaj c . W tej sytuacji niezb dna jest najwy sza ostro no . Z samych odgłosów poznawał, e str cono, przynajmniej cz jego osłony powietrznej. Dobiegały te z tyłu pomruki i zgiełk walki wr cz. Oczy wojownika stoj cego przed Gurneyem pow drowały za ruchem r ki w stron no a, po czym cofn ły si i utkwiły spojrzenie w jego oczach. - Zostaw ten nó w pochwie, Gurneyu Hallecku - powiedział m czyzna. Gurney zawahał si . Ten głos pomimo maski filtrfraka brzmiał dziwnie znajomo. - Znasz moje imi ? - zagadn ł. - Na mnie niepotrzebny ci nó , Gurney - rzekł m czyzna. Wyprostował si wsuwaj c swój krysnó z powrotem do pochwy pod burnusem. - Ka swoim ludziom przerwa beznadziejny opór. M czyzna zrzucił kaptur, odsun ł mask . To, co Gurney zobaczył, wprawiło go w osłupienie. W pierwszej chwili wydawało mu si , e spogl da na widmo ksi cia Leto Atrydy. Prawda docierała do niego powoli. - Paul - szepn ł. I ju gło niej: - Czy by to Paul? - Nie wierzysz własnym oczom? - zapytał Paul. - Mówili, e nie yjesz - wychrypiał Gurney. Zrobił pół kroku do przodu. - Ka podda si swoim ludziom - zakomenderował Paul.

439

Skin ł w stron ni szych rejonów grani. Gurney obrócił si , z trudem odrywaj c wzrok od Paula. Zobaczył par zaledwie grup walcz cych. Wydawało si , e zakapturzeni ludzie pustyni s wsz dzie dokoła. G sienik tkwił nieruchomo, na jego dachu stali Fremeni. W górze nie było adnego statku. - Przerwa walk - rykn ł Gurney. Zaczerpn ł gł boko powietrza, zwin ł dłonie w tr bk . - Mówi Gurney Halleck! Przerwa walk ! Z wolna, nieufnie, walcz ce postacie rozdzieliły si . Zwróciły si ku niemu pytaj ce spojrzenia. - To s przyjaciele - zawołał Gurney. - Ładni mi przyjaciele! - odkrzykn ł kto . - Wymordowali połow naszych. - To nieporozumienie - powiedział Gurney. - Nie pogarszajcie sytuacji. Obrócił si z powrotem do Paula, wlepiaj c wzrok w bł kitno bł kitne freme skie oczy młodzie ca. U miech przemkn ł po wargach Paula, lecz w wyrazie jego twarzy była zaci to przypominaj ca Gurneyowi starego ksi cia, dziadka Paula. Wtem Gurney dostrzegł w Paulu twardo stali nie spotykan nigdy dot d u Atrydy - skóra przypominaj ca rzemie , patrz ce z ukosa oczy i wyrachowanie w spojrzeniu, które jak gdyby wa yło wszystko w polu widzenia. - Mówili, e nie yjesz - powtórzył. - Wydawało si to najlepsz obron ; pozwoli im tak my le - powiedział Paul. Gurney zdał sobie spraw , e oto całe zado uczynienie, jakiego mo e oczekiwa za pozostawienie go własnemu losowi, pozostawienie go w przekonaniu, e jego mały ksi ... jego przyjaciel... nie yje. Zastanowił si wtedy, czy w ogóle przetrwało w nim co z chłopca, którego znał i szkolił w umiej tno ciach wojowników. Paul zrobił krok w stron Gurneya, poczuł, e piek go oczy. - Gurney... To stało si jakby samo - obejmowali si i klepali nawzajem po plecach, odnajduj c w tym kontakcie bezpo rednim siebie nawzajem. - Ty mały szczeniaku! Ty mały szczeniaku! - w kółko powtarzał Gurney. A Paul: . - Gurney, chłopie! Gurney, chłopie! Po chwili rozł czyli si , popatruj c po sobie. Gurney odetchn ł gł boko. - Wi c to za twoj spraw Fremeni tak si wycwanili w taktyce walki. Powinienem był si domy li . Bez przerwy robi rzeczy, jakbym to ja sam je zaplanował. Gdybym tylko wiedział. - Pokr cił głow . - Gdyby tylko dał mi znak, chłopaku. Nie by mnie nie powstrzymało. Przyleciałbym jak na

440

skrzydłach... - Wyraz oczu Paula powstrzymał go... twarde, wymowne spojrzenie. Gurney westchn ł. - Jasne, i znale liby si tacy, co by si zastanowili, dlaczego Gurney Halleck poleciał jak na skrzydłach, a niektórzy zadaliby sobie wi cej trudu ni tylko postawienie pytania. Zabraliby si do szukania odpowiedzi. Paul kiwn ł głow , zerkaj c na czekaj cych wokoło Fremenów, na zaciekawione i taksuj ce twarze fedajkinów. Wrócił spojrzeniem od komandosów mierci do Gurneya. Fakt, e odnalazł swojego dawnego mistrza miecza, wprawił go w eufori . Widział w tym dobry omen, znak, e znajduje si na kursie przyszło ci, gdzie wszystko układa si dobrze. Z Gurneyem u boku... Si gn ł spojrzeniem poza fedajkinów na grani i przyjrzał si przemytniczej załodze przybyłej z Halleckiem. - Po której stronie stoj twoi ludzie, Gurney? - zapytał. - Wszyscy s przemytnikami - powiedział Gurney. - Oni stoj po stronie zysku. - Niewielki zysk w naszym interesie - rzekł Paul dostrzegaj c nieznaczny sygnał nadany mu przez Gurneya palcami prawej dłoni; był to ich stary kod migowy z dawnych czasów. W załodze przemytników byli ludzie, których nale ało si obawia i którym nie nale ało dowierza . Paul skubn ł warg pokazuj c, e zrozumiał, podniósł oczy na ludzi czuwaj cych na skałach ponad nimi. Dojrzał tam Stilgara. Wspomnienie nie rozwi zanego problemu ze Stilgarem ochłodziło nieco upojenie Paula. - Stilgar - powiedział - to jest Gurney Halleck.októrymci nieraz opowiadałem. Wielki wojski mego ojca, jeden z mistrzów miecza, którzy mnie szkolili, stary przyjaciel. Mo na mu ufa w ka dej sprawie. - Widz - rzekł Stilgar. - Jeste jego ksi ciem. Paul spogl dał w ciemne oblicze nad sob głowi c si nad powodami, które skłoniły Stilgara, by powiedzie wła nie to: "jego ksi ciem". W głosie Stilgara była dziwna nieuchwytna intonacja, jakby pragn ł raczej powiedzie co innego. To za nie pasowało do Stilgara, b d cego przywódc Fremenów, człowiekiem mówi cym to, co my li. Moim ksi ciem! - pomy lał Gurney. Spojrzał nowym okiem na Paula. - Tak, wraz ze mierci Leto tytuł przechodził na Paula. Schemat wojny freme skiej na Arrakis zacz ł nabiera nowego kształtu w głowie Hallecka. Mój ksi ! Miejsce, które było w nim martwe, zacz ło powraca do ycia. Jedynie cz jego wiadomo ci skupiła si na wydanym przez Paula zarz dzeniu, by rozbroi załogi przemytników do czasu ich przesłuchania. wiadomo Gurneya powróciła do władzy, kiedy usłyszał protesty w ród swoich ludzi. Potrz sn ł głow , obrócił si jak fryga. - Czy wy, ludzie, pogłuchli cie? - warkn ł. - To jest prawowity ksi Arrakis. Róbcie, co ka e.

441

na

Przemytnicy poddali si sarkaj c. Paul przysun ł si do Gurneya, ciszył głos. - e ty wpadniesz w t pułapk , tego bym si nie spodziewał, Gurney. - Otrzymałem zasłu on nauczk - odparł Gurney. - Zało si , i ten e zagon przyprawowy to nie innego, jak warstwa grubo ci ziarnka piasku, przyn ta, eby nas zwabi . - Wygrałby taki zakład - powiedział Paul. Spojrzał w dół na rozbrajanych ludzi. - Jest jeszcze który z ludzi mojego ojca w ród twej załogi? - Nikt. Porozchodzili my si . Kilku jest mi dzy wolnymi kupcami. Wi kszo wydała swe przychody na wyjazd st d. - Lecz ty zostałe . - Ja zostałem. - Poniewa jest tu Rabban - rzekł Paul. - S dziłem, e nie pozostało mi nie prócz zemsty - powiedział Gurney. Ze szczytu grani dobiegł dziwacznie urwany krzyk. Podniósłszy oczy Gurney ujrzał powiewaj cego chust Fremena. - Stworzyciel przybywa - rzekł Paul. Wiod c za sob Gurneya wyszedł na skalny przyl dek i spojrzał w dal na południowy zachód. Kopiec czerwia widniał niezbyt daleko, zwie czony pyłem trop, który przecinał wydmy kieruj c si prosto na gra . - Spory - zauwa ył Paul. Od g sienika przetwórni pod nimi wzbiło si klekotanie. G sienik wykr cił na swych bie nikach jak ogromny owad i poturlał si ku skałom. - Szkoda, e nie udało nam si ocali zgarniarki - powiedział Paul. Gurney zerkn ł na niego, obejrzał si na połacie dymu i rumowiska w gł bi pustyni, gdzie zgarniarki i ornitoptery spadły str cone freme skimi rakietami. Poczuł nagły ból i al za poległymi tam lud mi - jego lud mi - i powiedział: - Twój ojciec bardziej by si przej ł lud mi, których nie udało si ocali . Paul przeszył go twardym spojrzeniem, spu cił oczy. Po chwili odezwał si : - To byli twoi przyjaciele, Gurney. Ja rozumiem. Dla nas jednak byli intruzami. którzy mogli zobaczy to, czego nie powinni. Musisz to zrozumie . - Rozumiem to wystarczaj co dobrze - powiedział Gurney. - I ch tnie teraz zobacz to, czego nie powinienem.

442

Paul podniósł wzrok i ujrzał dawny, dobrze znany wilczy u miech na twarzy Hallecka, marszcz cy mu krwawinow blizn na brodzie. Gurney wskazał ruchem głowy pustyni pod nimi. Fremeni uwijali si po całym terenie. Uderzyło go, e aden z nich nie wygl dał na Zaniepokojonego nadci ganiem czerwia. Z otwartych wydm poza oszukan plam przyprawy dobiegło dudnienie - głuchy werbel odbierany jakby za po rednictwem stóp. Gurney zobaczył Fremenów rozsypuj cych si po piasku na szlaku czerwia. Czerw nadchodził pruj c powierzchni niby jaka olbrzymia ryba - jego pier cienie wiły si i falowały. Wkrótce ze swego dogodnego punktu obserwacyjnego na wzniesieniu Gurney ujrzał, jak dosiadaj czerwia - miały skok pierwszego hakarza, potem obrót stworzenia i wreszcie cała grupa ludzi wdrapała si na gór po łuskowatej, połyskliwej krzywi nie boku czerwia. - Oto jedna z rzeczy, jakich nie powiniene ogl da - rzekł Paul. - Kr yły opowie ci i plotki - powiedział Gurney. - Ale to jest co , w co nie da si uwierzy bez zobaczenia. - Potrz sn ł głow . - Stworzenie, którego boj si wszyscy ludzie na Arrakis, wy traktujecie jak wierzchowca. - Słyszałe , jak mój ojciec mówił o pot dze pustyni - rzekł Paul. - Oto i ona. Powierzchnia tej planety jest nasza. aden samum ni stworzenie, ani nawet najgorsze warunki nas nie powstrzymaj . Nas - pomy lał Gurney. - To znaczy Fremenów. On mówi o sobie jako o jednym z nich. Ponownie popatrzył na przyprawowy bł kit w oczach Paula. Jego własne oczy, o czym wiedział, przybrały lekki odcie tego koloru, jednak przemytnicy mieli dost p do artykułów spo ywczych spoza planety i odcie oczu był u nich zwi zany z subtelnym podziałem kastowym. Mówili o "ma ni ciu przyprawowym p dzlem" - maj c na my li, e człowiek si zbytnio zasymilował. I zawsze towarzyszyła temu nuta nieufno ci. - Był czas, kiedy nie dosiadali my stworzyciela w wietle dnia na tych szeroko ciach - powiedział Paul. - Lecz Rabbanowi pozostała zbyt mała osłona powietrzna, eby mógł j marnowa na poszukiwanie paru kropek na piasku. Popatrzył na Gurneya. - Twój statek powietrzny w tym miejscu był dla nas szokiem. Dla nas... dla nas... - Gurney potrz sn ł głow , by odegna te my li. - Byli my mniejszym szokiem dla was, ni wy dla nas - powiedział. - Co mówi si po nieckach i osadach o Rabbanie? - zapytał Paul. - Mówi si , e ufortyfikowali osady w graben do takiego stopnia, e nie im nie zrobicie. Mówi si , e wystarczy im tylko siedzie za sza cami i czeka , a wyniszczycie si w daremnym ataku. - Jednym słowem - rzekł Paul - s unieruchomieni. - Podczas gdy ty mo esz porusza si , gdzie zechcesz - doko czył Gurney.

443

- Tej taktyki nauczyłem si od ciebie - rzekł Paul. - Oni stracili inicjatyw , co znaczy, e przegrali wojn . Gurney u miechn ł si przeci gle, porozumiewawczo. - Nasz wróg jest dokładnie tam, gdzie chc , aby był - rzekł Paul, zerkn ł na Gurneya. - No to jak, Gurney, zaci gasz si do mnie na finisz kampanii? - Zaci gasz? - Gurney wlepił w niego oczy. - Mój panie, ja nigdy nie porzuciłem słu by u ciebie. To ty mnie porzuciłe ... przekonanego, e nie yjesz. A ja, pozostawiony własnemu losowi, przeprowadziłem rachunek sumienia, jak umiałem, i czekałem na chwil , kiedy mógłbym sprzeda swoje ycie za tyle, ile jest ono warte - za mier Rabbana. Paul umilkł w zakłopotaniu. Jaka kobieta pi ła si do nich po skałach, jej oczy, widoczne pomi dzy kapturem filtrfraka a mask twarzy, przerzucały si z Paula na jego towarzysza i z powrotem. Zatrzymała si przed Paulem. Gurney zauwa ył poczucie własno ci w jej postawie, w tym, jak stała blisko Paula. - Chani - powiedział Paul - to jest Gurney Halleck. Słyszała o nim ode mnie. Spojrzała na Hallecka i ponownie na Paula. - Słyszałam. - Dok d pojechali ludzie na stworzycielu? - zapytał Paul. - Tylko zawrócili go, by da nam czas na uratowanie sprz tu. - No to... - Paul urwał, w sz c w powietrzu. - Wiatr idzie - powiedziała Chani. Ze szczytu grani rozległ si głos: - Hej tam! Wiatr! Teraz Gurney zauwa ył o ywiony ruch w ród Fremenów, po piech w ich bieganinie. Co , czego nie sprawił czerw, dokonała obawa przed wiatrem. G sienik wgramolił si na such pla u ich stóp i w skałach otworzyło si dla niego przej cie... po czym skały zamkn ły si za nim tak precyzyjnie, e tunel znikn ł mu z oczu. - Du o macie takich kryjówek? - zapytał Gurney. - Du o razy du o - odparł Paul. Spojrzał na Chani. - Znajd Korb . Powiedz mu o ostrze eniu Gurneya, e w ród tej przemytniczej załogi s ludzie, którym nie nale y ufa . Chani rzuciła okiem na Gurneya, na Paula.. skin ła głow i pomkn ła na dół skacz c po kamieniach ze zr czno ci gazeli.

444

- To twoja kobieta - powiedział Gurney. - Matka mojego pierworodnego - rzekł Paul. - Atrydzi maj nast pnego Leto. Gurney skwitował to jedynie rozszerzeniem oczu. Paul obserwował krz tanin wokół nich krytycznym okiem. Barwa curry zdominowała ju południowy nieboskłon i nadchodziły kapry ne porywy i podmuchy wiatru, siek c ich pyłem po głowach. - Zapnij filtrfrak - powiedział Paul. I zamocował swoj mask oraz kaptur wokół twarzy. Gurney wykonał polecenie, błogosławi c filtry. Paul zapytał stłumionym przez filtr głosem: - Którym ze swej załogi nie dowierzasz, Gurney? - Jest troch nowych rekrutów. Poza wiatowców... - Umilkł dziwi c si sobie nagle. Poza wiatowców. Z jak łatwo ci przyszło mu to słowo. - Tak? - powiedział Paul. - Nie przypominaj zwykłej zbieraniny niebieskich ptaków, jaka nam si dostaje - rzekł Gurney. - S twardsi. - Harkonne scy szpiedzy? - spytał Paul. - My l , mój panie, e oni nie melduj si nikomu z Harkonnenów. Podejrzewam, e s to ludzie w słu bie imperialnej. Jest na nich nieuchwytne pi tno Salusa Secundus. Paul przeszył go ostrym spojrzeniem. - Sardaukarzy? Gurney wzruszył ramionami. - By mo e, ale to jest doskonale zakamuflowane. Paul pokiwał głow my l c, jak łatwo Gurney z powrotem wpadł w koleiny członka wity atrydzkiej... chocia z subtelnymi zahamowaniami... ró nicami. Jego te zmieniła Arrakis. Dwaj zakapturzeni Fremeni wyłonili si ze skalnej szczeliny pod nimi i zacz li wspina si na gór . Jeden z nich d wigał du y tobół na ramieniu.. - Gdzie s teraz moi ludzie? - zapytał Gurney. - Pod skałami, w bezpiecznym miejscu - powiedział Paul. - Mamy tu jaskini , Grot Ptaków. Po burzy zadecydujemy, co z nimi zrobi . Z góry zawołał jaki głos: - Muad'Dib!

445

Paul odwrócił si na wołanie, zobaczył freme skiego wartownika wzywaj cego ich gestem na dół do jaskini. Dał znak, e słyszy. Gurney przygl dał mu si z nowym wyrazem twarzy. - Ty jeste Muad'Dibem? - zapytał. - Ty jeste tym bł dnym ognikiem pustyni? - To moje freme skie imi - powiedział Paul. Gurney odwrócił si od niego, przybity ogarniaj cym go złym przeczuciem. Połowa jego własnej załogi le ała martwa na piasku, reszta była w niewoli. Nie obchodzili go nowi rekruci, ci podejrzani, lecz w ród pozostałych byli dobrzy ludzie, przyjaciele, ludzie, za których czuł si odpowiedzialny. "Po burzy zadecydujemy, co z nimi zrobi ". Tak powiedział Paul, tak Muad'Dib powiedział. I Gurney wspomniał historie opowiadane o Muad'Dibie, o Lisanie al - Gaibie: e zdarł skór z harkonne skiego oficera na obicie b bna, e był otoczony komandosami mierci, fedajkinami, którzy rzucili si w bój ze swym psalmem mierci na ustach. I to był Paul. Dwaj Fremeni, którzy wdrapywali si na skały, wskoczyli lekko na skaln półk przed Paulem. Pierwszy, o ciemnej twarzy, powiedział: - Wszystko zabezpieczone, Muad'Dibie. Lepiej chod my ju na dół. - Tak jest. Gurney odnotował ton głosu tego m czyzny - ni to komendy, ni to pro by. To był człowiek zwany Stilgarem, inna posta z nowych freme skich legend. Paul spojrzał na tobół taszczony przez drugiego m czyzn . - Korba, co jest w tobole? Odpowiedział Stilgar: - To z g sienika, były na tym inicjały tego tutaj twojego przyjaciela, a w rodku baliseta. Wiele razy słyszałem, jak mówiłe o nadzwyczajnej biegło ci Gurneya Hallecka w grze na balisecie. Gurney bacznie przypatrywał si mówi cemu - zauwa ył brzeg czarnej brody nad mask filtrfraka, jastrz bie spojrzenie, ostro rze biony nos. - Masz kompana, który my li, mój panie - powiedział Gurney. - Dzi kuj ci, Stilgarze. Stilgar skin ł na swego towarzysza, by przekazał tobołek Gurneyowi. - Podzi kuj swojemu panu ksi ciu. Jego r kojmia daje ci wst p tutaj. Gurney wzi ł tobół, zaintrygowany - twardymi nutami w tej rozmowie. W postawie tego człowieka było cos wyzywaj cego i Gurney zachodził w głow , czy to przypadkiem nie uczucie zazdro ci. Oto pojawił si kto zwany Gurneyem

446

Halleckiem, kto zna Paula jeszcze sprzed czasów Arrakis, człowiek, którego udziałem jest za yło zamkni ta na zawsze przed Stilgarem. - Chciałbym, eby cie wy dwaj zostali przyjaciółmi - powiedział Paul. - Stilgar Fremen to gło ne imi - rzekł Gurney. - Zreszt ka dego zabójc Harkonnenów czułbym si zaszczycony zaliczy do swoich przyjaciół. - Czy u ci niesz dło mojego przyjaciela Gurneya Hallecka, Stilgarze? zapytał Paul. Stilgar z wolna wyci gn ł r ce, zamkn ł w u cisku stwardniał od miecza prawic Gurneya. - Mało jest takich, co nie słyszeli imienia Gurneya Hallecka - powiedział i zwolnił u cisk. Obrócił si do Paula: - Wali na nas samum. - Rozkaz - rzekł Paul. Stilgar zawrócił prowadz c ich w dół przez skały kr t , pełn p tli cie k do cienistej szczeliny, która ko czyła si niskim wylotem jaskini. Ludzie po piesznie zamocowali za nimi grod . Kule wi toja skie ukazały rozległ nakryt kopuł przestrze , wyci ty w bocznej cianie wyst p, a za nim otwór korytarza. Paul wskoczył na wyst p i powiódł depcz cego mu po pi tach Gurneya w gł b korytarza. Pozostali skierowali si do drugiego tunelu naprzeciwko wej cia. Paul min ł przedsionek i wkroczył do komnaty z draperiami koloru ciemnoczerwonego wina na cianach. - Mamy tutaj chwil dla siebie - powiedział. - Inni uszanuj moje... W przedsionku zabrz czał alarmowy czynel; po nim rozległy si krzyki i szcz k broni. Paul zakr cił si na pi cie i wypadł przez przedsionek z powrotem na próg atrium góruj cy nad zewn trzn sal . Gurney znalazł si tu za nim z dobyt broni . W dole na podłodze groty wirował kł b walcz cych postaci. Paul stał przez moment taksuj c scen i oddzielaj c freme skie burnusy i burki od strojów przeciwników. Zmysły, wyszkolone przez matk w wykrywaniu najniklejszych wskazówek, uchwyciły znamienny fakt; Fremeni walczyli z lud mi nosz cymi szaty przemytników, lecz ci przemytnicy przywarowali po trzech, zbijaj c si pod naporem w trójk ty. Ten zwyczaj walki wr cz był legitymacj sardaukarów imperialnych. Jaki fedajkin z tłumu dostrzegł Paula i jego bojowy okrzyk przetoczył si echem po sali: - Muad'Dib! Muad'Dib! Muad'Dib! Inne oko równie wyłowiło Paula. mign ł ku niemu czarny nó . Paul uchylił si . usłyszał za sob brz k stali o kamie , zobaczył, jak Gurney podnosi nó . Trójk tne grupki wypierano teraz w gł b. Gurney podsun ł nó Paulowi pod oczy, wskazuj c włos spirali ółtej imperialnej barwy, złot lwi grzyw ,

447

wielopłaszczyznowe oczy na gałce r koje ci. Sardaukarzy bez adnych w tpliwo ci. Paul wysun ł si na skraj półki. Pozostało jedynie trzech sardaukarów. Zakrwawione szmaciane wzgórki sardaukarów i Fremenów zalegały sal zawiłym deseniem. - Sta ! - krzykn ł Paul. - Ksi

Paul Atryd nakazuje wam przerwa walk !

Walcz cy zachwiali si , zawahali. - Sardaukarzy! - zawołał Paul do ocalałej trójki. - Z czyjego rozkazu podnosicie r k na panuj cego ksi cia? - I dodał pr dko, gdy jego ludzie zacz li zaciska pier cie wokół sardaukarów: - Sta , mówi ! Jeden z osaczonej trójki wyprostował si . - Kto mówi, e jeste my sardaukarami? - zapytał. Paul wzi ł od Gurneya nó i podniósł go wysoko. - To mówi. - A kto mówi, e ty jeste panuj cym ksi ciem? - zapytał ten sam m czyzna. Paul wskazał r k fedajkinów. - Ci ludzie mówi , e jestem panuj cym ksi ciem. Wasz własny Imperator nadał Arrakis rodowi Atrydów. A ród Atrydów to ja. Sardaukar milczał, wierc c si nerwowo. Paul przypatrywał si m czy nie wysoki, o płaskiej twarzy, z blad szram przez pół policzka. Jego postawa zdradzała zło i zakłopotanie, lecz była w nim nadal owa duma, bez której sardaukar wydaje si nagi, i z któr nagi wydaje si kompletnie ubrany. Paul rzucił okiem na jednego z poruczników swoich fedajkinów. - Korba, jak do tego doszło, e maj bro ? - Zachowali no e poukrywane w przemy lnych kieszeniach filtrfraków powiedział porucznik. Paul zlustrował zabitych i rannych po drugiej stronie sali i znów spojrzał na porucznika. Niepotrzebne były słowa. Porucznik spu cił oczy. - Gdzie jest Chani? - zapytał i czekaj c na odpowied wstrzymał oddech. - Ulotnił si z ni Stilgar - Korba skin ł głow w stron drugiego korytarza. spojrzał na zabitych i rannych. - Ponosz odpowiedzialno za ten bł d. Muad'Dibie. - Ilu było tych sardaukarów, Gurney? - spytał Paul.

448

- Dziesi ciu. Paul zeskoczył zwinnie na podłog , pomaszerował na przełaj przez sal zatrzymuj c si w zasi gu r ki rzecznika sardaukarów. Fedajkinów ogarn ła atmosfera napi cia. Nie podobało im si to jego wystawianie si na niebezpiecze stwo. Do tego wła nie lubowali nie dopu ci , poniewa Fremeni pragn li zachowa m dro Muad'Diba. Nie odwracaj c si Paul zapytał swego porucznika. Jakie mamy straty w ludziach? - Czterech rannych, dwóch zabitych, Muad'Dibie. Paul spostrzegł ruch za sardaukarem. W wylocie drugiego korytarza stan ła Chani ze Stilgarem. Z powrotem skupił uwag na sardaukarze, przygl daj c si poza wiatowym białkom oczu rzecznika. - Twoje imi ? - zapytał Paul. M czyzna spr ył si , rzucił okiem na lewo i na prawo. - Nie próbuj tego - powiedział Paul. - Dla mnie jest jasne, e kazano wam odszuka i zabi Muad'Diba. R cz , e to wy cie zasugerowali poszukiwania przyprawy w gł bokiej pustyni. Sapni cie Gurneya za jego plecami wywołało nikły u miech na wargach Paula. Krew napłyn ła sardaukarowi do twarzy. - To, co widzisz przed sob , to co wi cej ni Muad'Dib - powiedział Paul. Siedmiu was nie yje za dwóch naszych. Trzech za jednego. Niezgorzej, jak na walk z sardaukarami, co? M czyzna wspi ł si na palce i opadł, gdy fedajkini zacisn li kr g. - Pytałem o twoje imi - rzekł Paul i przywołał na pomoc subtelno ci Głosu: - Mów, jak si nazywasz! - Kapitan Aramszam, z sardaukarów imperialnych! - wyrzucił z siebie m czyzna. Szcz ka mu opadła. Skonfundowany wytrzeszczył oczy na Paula. Prysła jego poza, polegaj ca na ignorowaniu tej jaskini jako nory barbarzy ców. - Có , kapitanie Aramszam, Harkonnenowie drogo by zapłacili, eby si dowiedzie tego, co ty wiesz. A Imperator - czegó by nie dał za wiadomo , e Atrydzi nadal yj pomimo jego zdrady. Kapitan rozejrzał si na boki, na dwóch ludzi, którzy mu pozostali. Paul niemal e widział, jak ten człowiek wa y my li. Sardaukar nie poddaje si , lecz

449

Imperator musi si dowiedzie o tej gro bie. Wci powiedział:

wykorzystuj c Głos, Paul

- Poddaj si , kapitanie. Bez adnego ostrze enia m czyzna z lewej strony kapitana skoczył na Paula, nadziewaj c si piersi na błysk no a swego własnego dowódcy. Atakuj cy zwalił si na podłog jak kłoda, z no em w piersi. Kapitan zwrócił si do swego jedynego ju towarzysza. - Ja decyduj , co si najlepiej opłaca Jego Królewskiej Mo ci - powiedział. Zrozumiano? Drugiemu sardaukarowi opadły ramiona. - Rzu bro - powiedział kapitan. Sardaukar usłuchał. Kapitan zwrócił si znów do Paula. - Zabiłem dla ciebie przyjaciela - rzekł. - Nie zapomnijmy o tym. - Jeste moim je cem - powiedział Paul. - Poddałe si mnie. Czy yjesz, czy nie,. jest to bez znaczenia. Skin ł na swoj gwardi , by zabrano - obu sardaukarów, i przywołał gestem porucznika. Wkroczyła stra - i pognała sardaukarów. Paul nachylił si do swego porucznika. - Muad'Dibie - powiedział przywołany - zawiodłem ci w... - To ja zawiodłem. Korba - przerwał Paul. - Powinienem ci ostrzec, czego szuka . W przyszło ci obszukuj c sardaukarów pami taj o tym. Pami taj równie , e ka dy ma kilka sztucznych paznokci u nogi, które w poł czeniu z innymi przedmiotami ukrytymi na ciele tworz sprawny nadajnik. I niejeden sztuczny z b. We włosach nosz zwoje szigastruny - tak cienkiej, e ledwo j mo na wykry , a jednak wystarczaj co mocnej do zgarotowania człowieka i obci cia mu głowy przy okazji tej czynno ci. Maj c do czynienia z sardaukarami, musisz ich wzi pod lup i prze wietli zarówno, promieniami nieprzenikliwymi, jak i twardymi - i wystrzyc im ka d k pk włosów na ciele. A kiedy sko czysz, b d pewien, e nie odkryłe wszystkiego. Podniósł oczy na Gurneya, który podszedł blisko przysłuchuj c si . - Zatem najlepiej zrobimy zabijaj c ich - powiedział porucznik. Paul pokr cił głow , nadal spogl daj c na Gurneya. - Nie. Chc , eby uciekli. Gurney wybałuszył na niego oczy. - Sire... - szepnie.

450

- Tak? - Twój człowiek ma racj . Ka zabi owych je ców natychmiast. Zniszcz po nich wszelkie lady. Zha biłe sardaukarów imperialnych! Kiedy to dotrze do Imperatora, to nie spocznie on, dopóki nie upiecze ci ywcem na wolnym ogniu. - Imperator nie ma szans na zdobycie takiej władzy nade mn - powiedział Paul. Mówił chłodno, cedz c: słowa. Co si w nim dokonało, kiedy stał twarz w twarz z sardaukarem. W jego wiadomo ci zsumował si wynik ogólny decyzji. - Gurney - spytał - du o Gildian kr ci si przy Rabbanie? Gurney wyprostował si , zw ziły mu si oczy. - Twoje pytanie nie ma adnego... - Du o? - uci ł Paul. - Arrakis roi si od agentów Gildii. Kupuj przypraw , jakby to była najcenniejsza rzecz we wszech wiecie. A dlaczego innego zapu cili my si tak daleko w gł b... - To jest najcenniejsza rzecz we wszech wiecie - powiedział Paul. - Dla nich. Spojrzał w stron Stilgara i Chani, zbli aj cych si wła nie przez sal . - I my mamy to w r ku, Gurney. - Harkonnenowie maj to w r ku - zaprotestował Gurney. - Ci, co mog co zniszczy , maj to w r ku - powiedział Paul. Machni ciem dłoni uciszył dalsze uwagi Gurneya i skin ł głow Stilgarowi, który stan ł przed Paulem razem z Chani. Paul wzi ł w lew r k sardaukarski. nó i podał go Stilgarowi. - yjesz dla dobra plemienia - powiedział. - Czy przelałby tym no em moj krew? - Dla dobra plemienia - warkn ł Stilgar., - Zatem u yj tego no a - rzekł Paul. - Rzucasz mi wyzwanie? - zapytał Stilgar. - Je li to zrobi - odparł Paul - stan bez broni i dam ci si zabi . Stilgar ze wistem wci gn ł powietrze. - Usul! - odezwała si Chani, po czym zerkn ła na Gurneya i znów na Paula. Podczas gdy Stilgar ci gle rozwa ał jego słowa, Paul powiedział: - Ty jest Stilgar, wojownik, kiedy sardaukarzy wszcz li tutaj bój, nie było ci na pierwszej linii. Twoj pierwsz my l było ratowa Chani.

451

- Jest moj bratanic - powiedział Stilgar. - Gdyby istniał cho cie w tpliwo ci, czy twoi fedajkini załatwi t hołot ... - Dlaczego najpierw pomy lałe o Chani? - zapytał Paul. - Nie pomy lałem!, - Czy by? - My lałem o tobie - wyznał Stilgar. - Czy uwa asz, e mógłby podnie

na mnie r k ? - rapytał Paul.

- Taki jest zwyczaj - zamruczał Stilgar. - Zwyczaj ka e zabija poza wiatowych przybł dów napotkanych w pustyni i bra ich wod jako dar od Shai - huluda - powiedział Paul. - A jednak pewnej nocy ty zachowałe przy yciu takich dwoje, moj matk i mnie. Stilgar milczał, dr c i po eraj c go oczami, za Paul dodał: - Zwyczaje si zmieniaj , Stil. Ty sam je zmieniłe . Stilgar spu cił wzrok na ółte godło no a, który trzymał w r ku. - Kiedy b d ksi ciem w Arrakin, z Chani u boku, my lisz, e b d miał czas zajmowa si ka dym drobiazgiem zarz dzania sicz Tabr? - zapytał Paul. - Czy ty sam zajmujesz si wewn trznymi sprawami ka dej rodziny? Stilgar nie odrywaj oczu od no a. - My lisz, e pragn odci sobie prawe rami ? - zapytał Paul. - Powoli Stilgar podniósł na niego oczy. - Ciebie! - rzekł Paul. - My lisz, e mógłbym pozbawi siebie czy plemi twej m dro ci i siły? Stilgar powiedział cicho: - Młodego człowieka z mego plemienia, którego imi jest mi znane, tego młodego człowieka mógłbym zabi na ubitej ziemi, z woli Shai - huluda. Lisana al - Gaiba nie jestem w stanie skrzywdzi . Wiedziałe o tym wr czaj c mi ten nó . - Wiedziałem - przyznał Paul. Stilgar otworzył dło . Nó brz kn ł o kamie podłogi. - Zwyczaje si zmieniaj - powiedział. - Chani - rzekł Paul - udaj si do mojej matki i przy lij j tutaj, eby posłu yła rad w... - Ale mówiłe , e pojedziemy na południe! - zaprotestowała.

452

- Nie miałem racji - odrzekł. - Harkonnenowie s gdzie indziej. Wojna jest gdzie indziej. Westchn ła gł boko, godz c si z tym jak kobieta pustynna poddaje si wszystkiemu, co nieuniknione pomi dzy kowadłem ycia a młotem mierci. - Przeka esz mojej matce wiadomo przeznaczon tylko dla jej uszu - rzekł Paul. - Powiesz jej, e Stilgar uznaje mnie za swojego ksi cia ma Arrakis, ale musimy znale sposób zmuszenia młodych ludzi, by zgodzili si na to bez pojedynku. Chani spojrzała na Stilgara. - Rób, jak on mówi - warkn ł Stilgar. - Oboje wiemy, e dałby mi rad ... a ja nie dałbym rady podnie na niego r ki... dla dobra plemienia. - Przywioz twoj matk - powiedziała Chani. - Przy lij j - rzekł Paul. - Instynkt nie omylił Stilgara. Jestem silniejszy, kiedy ty jeste bezpieczna. Zostaniesz w siczy. Otworzyła usta, by zaoponowa , ale zrezygnowała. - Sihaja - rzekł Paul, u ywaj c imienia, jakim nazywał j , kiedy byli we dwoje. Obrócił si w prawo na pi cie, napotykaj c płon ce oczy Gurneya. - Twoja matka - powiedział Gurney. - Idaho wyratował nas w noc napa ci - rzekł Paul, zaabsorbowany rozł k z Chani. - W tej chwili musimy... - Co z Duncanem Idaho, mój panie? - zapytał Gurney. - Zgin ł, zyskuj c dla nas chwil czasu na ucieczk . Czarownica yje! - my lał Gurney. - Ta, której poprzysi głem zemst , yje! I wida jak na dłoni, e ksi Paul nie wie, co za stwór go zrodził. Siostra diabła! Wydała Harkonnenom jego rodzonego ojca! Paul wymin ł go i wskoczył na wyst p. Obejrzał si spostrzegaj c, e usuni to rannych i zabitych, i pomy lał z gorycz , e oto jest nast pny rozdział legendy o Paulu Muad'Dibie. Nawet nie dobyłem no a, a mówi b d o tym dniu, e dwudziestu sardaukarów padło tu z mojej r ki. Gurney pod ał za Stilgarem nie wyczuwaj c nawet gruntu, po którym st pał. Jaskini wraz z jej ółtym blaskiem kuł wi toja skich wyparła z jego wiadomo ci w ciekło . Czarowniea yje, podczas gdy z tych, których zdradziła, pozostały ko ci w opuszczonych grobach. Musz znale sposób, eby Paul poznał prawd , zanim j zabij .

453

Rozdział 44 Jak e cz sto jest tak, e wybuch rozgniewanego człowieka stanowi zaprzeczenie tego, co mówi mu jego wewn trzne ja. ze "Złotych my li Muad'Diba" zebranych przez ksi niczk Irulan Z tłumu w podziemnej sali zgromadze emanowało podniecenie sfory, podobne temu, jakie Jessika wyczuwała w dniu, kiedy Paul zabił D amisa. Słycha było nerwowy szmer głosów. Male kie koterie wzbierały jak guzy w cisku burnusów. Wetkn wszy tulej pocztow pod szat Jessika wyszła z prywatnej kwatery Paula na skalny wyst p. Czuła si wypocz ta po długiej podró y z dalekiego południa, lecz wci rozgoryczona, e Paul jeszcze im nie pozwala korzysta ze zdobycznych ornitopterów. - Nie panujemy całkowicie w powietrzu - powiedział. - I nie wolno nam uzale ni si od paliwa poza wiatowego. Musimy gromadzi i przechowywa zarówno paliwo, jak i statki na dzie maksymalnego wysiłku. Paul stał w gronie młodszych m czyzn w pobli u wyst pu. Blade wiatło kul wi toja skich nadawało scenerii posmak nierealno ci. Przypominała ywy obraz, wzbogacony o dodatkowy wymiar - zapachów ludzkiego mrowiska, szeptów, odgłosów szurania nóg. Spogl dała na syna, zastanawiaj c si , dlaczego nie zademonstrował jeszcze swej niespodzianki - Gurneya Hallecka. My l o Gurneyu zakłóciła jej spokój wspomnieniami niefrasobliwej przeszło ci, dni miło ci i szcz cia przy ojcu Paula. - Stilgar czekał ze swoj własn niewielk grup w drugim ko cu wyst pu. Od jego nieruchomej postawy biło niewzruszone dostoje stwo. Nie mo emy utraci tego człowieka - pomy lała Jessika. - Plan Paula musi si powie . Wszystko inne b dzie najstraszliwsz tragedi . - Przeszła wzdłu wyst pu mijaj c Stilgara i nie patrz c w jego stron zeszła na dół w tłum. Ust powano jej z drogi, kiedy przedzierała si do Paula. A za ni post powała cisza. Znała sens tego milczenia nie wypowiedziane pytania ludzi, l k przed Matk Wielebn . Młodzi m czy ni odst pili od Paula, gdy podeszła do niego i Jessika poczuła chwilow trwog przed nowym respektem, jakim go darzyli. "Wszyscy ludzie ni ej od ciebie postawieni s chciwi twojej pozycji" - głosił aksjomat Bene Gesserit, ale nie znajdowała adnej chciwo ci w tych twarzach. I przypomniało jej si inne powiedzenie Bene Gesserit: "Prorocy maj zwyczaj umierania gwałtown mierci ". Paul spojrzał na ni . - Ju czas - powiedziała i wr czyła mu tulej pocztow . Jeden z towarzyszy Paula, mielszy od reszty, spogl daj c ponad głowami innych na Stilgara, rzekł:

454

- Teraz go wyzwiesz, Muad'Dibie? Ju czas najwy szy. Pomy l , e tchórzysz, je eli nie... - Kto si o miela nazywa mnie tchórzem? - zapytał Paul. Jego dło mign ła do r koje ci krysno a. W ród ludzi zaległa martwa cisza, rozchodz c si w tłum. Mamy co do zrobienia - powiedział Paul, podczas gdy ów m czyzna cofał si przed nim. Paul odszedł, przepychaj c si przez ci b w kierunku wyst pu, wskoczył lekko na półk i zwrócił si twarz do ludzi. - Zrób to! - wrzasn ł kto . W lad za tym okrzykiem rozległy si pomruki i szepty. Paul zwlekał, a zapadnie cisza. Zapadała z wolna, po ród szura i pokasływa z ró nych stron, kiedy w jaskini zrobiło si cicho, Paul uniósł głow i przemówił głosem docieraj cym do najdalszych zakamarków. - Macie ju powy ej uszu czekania - powiedziała Ponownie wstrzymał si , gdy wygasała wrzawa odpowiedzi. Rzeczywi cie maj ju czekania powy ej uszu - pomy lał. Zwa ył w dłoni tulej pocztow , w umy le wa c jej zawarto . Matka mu j pokazała, wyja niaj c, jak została odebrana harkonne skiemu kurierowi. Tre była jasna: Rabbana porzucono na Arrakis zdanego na własne siły. Posiłki ani ratunek nie przyb d na jego wezwania! Paul podniósł na nowo głos: - Uwa acie, e ju czas, abym wyzwał Stilgara i zmienił zwierzchnietwo oddziałom! - Nim zd yli odpowiedzie , cisn ł w nich gniewnymi słowami: Uwa acie, e Lisan al - Gaib jest takim głupcem? Panowało głuche milczenie. Stroi si w religijne piórka - pomy lała Jessika. Nie ma innego wyj cia! - Taki jest zwyczaj! - zawołał kto . - Zwyczaje si zmieniaj - rzekł oschle Paul, sonduj c ukryte nastroje. Z ko ca sali doleciał gniewny głos: - My decydujemy, co si - zmienia! Z wielu stron podniosły si w tłumie okrzyki poparcia. - Jak sobie yczycie - rzekł Paul. I Jessika pochwyciła subteln intonacj , kiedy skorzystał z mo liwo ci Głosu, których go nauczyła. - Wy decydujecie - zgodził si . - Ale najpierw wysłuchacie, co mam do powiedzenia. Stilgar przesun ł si na skraj wyst pu, a jego brodata twarz nie objawiała adnych emocji.

455

- To równie jest zwyczaj - powiedział.. - Głos ka dego Fremena mo e zabrzmie na Zgromadzeniu. Paul Muad'Dib jest Fremenem. - Dobro plemienia, ono jest najwy szym dobrem, tak? - zapytał Paul. Z tym samym beznami tnym dostoje stwem w głosie Stilgar rzekł: - Tym kieruj si nasze kroki. - Dobrze - powiedział Paul. - Kto zatem rz dzi tym oddziałem naszego plemienia? I kto rz dzi wszystkimi plemionami i oddziałami za po rednictwem instruktorów walki, których nauczyli my magicznego sposobu? Czekał spogl daj c ponad głowami ci by. Nie było adnej odpowiedzi. Po chwili rzekł: . - Czy Stilgar rz dzi tym wszystkim? On sam mówi, e nie. Czy ja rz dz ? Nawet Stilgar od czasu do czasu wykonuje moje rozkazy i m drcy, najm drzejsi z m drych, wysłuchuj mnie i powa aj w Radzie. W tłumie panowało wymijaj ce milczenie. - A zatem - powiedział Paul - czy rz dzi moja matka? - Wskazał na stoj c w dole pomi dzy nimi Jessik w czarnych obrz dowych szatach. - Stilgar i wszyscy inni przywódcy oddziałów zasi gaj jej rady prawie w ka dej wa niejszej decyzji. Wiecie o tym, ale czy Matka Wielebna chodzi piaskiem albo wiedzie razzia przeciwko Harkonnenom? Paul widział zmarszczone w namy le czoła tych, których miał w zasi gu wzroku, lecz ci gle słycha było gniewne szemrania. Niebezpiecznie to robi w ten sposób - pomy lała Jessika, jednak nie zapomniała o tulei pocztowej i jej znaczeniu. I przejrzała intencj Paula: si gnij do samego dna ich niepewno ci, usu j , a reszta przyjdzie sama. - aden człowiek nie uznaje przywództwa bez wyzwania! pojedynku, tak? - Taki jest zwyczaj! - krzykn ł kto . - Jaki mamy cel? - zapytał Paul. - Obali Rabbana, harkonne sk besti , i przerobi nasz planet na wiat, w którym b dziemy mogli zakłada rodziny w szcz ciu i w ród obfito ci wody, czy taki jest nasz cel? - Trudne zadania wymagaj trudnych dróg - kto zawołał. - Czy łamiesz swój nó przed walk ? - zapytał Paul. - StwierD am jako fakt, a nie przechwałk ani wyzwanie, e nie ma tutaj człowieka, e Stilgarem wł cznie, który dałby mi rad w pojedynku. Przyznaje to sam Stilgar. On wie o tym, tak jak wszyscy. Znowu odpowiedziały mu gniewne pomruki z tłumu.

456

- Wielu z was było ze mn na macie treningowej - podj ł Paul. - Ci wiedz , e to nie jest czcza przechwałka. Mówi o tym, bo to jest fakt znany wszystkim, i byłbym głupi nie dostrzegaj c tego samemu. Wcze niej od was rozpocz łem szkolenie w tych arkanach u nauczycieli twardszych ni ktokolwiek, z kim mieli cie do czynienia. Jak my licie, niby dlaczego pokonałem D amisa w wieku, w którym wasi chłopcy staczaj jeszcze walki pozorowane? Włada Głosem bez zarzutu - my lała Jessika - ale to za mało na tych ludzi. Oni posiadaj doskonał izolacj od sterowania wokalnego. Musi ich wzi równie logik . - A zatem - rzekł Paul - dochodzimy do tego. - Uniósł - tulej pocztow , wyj ł z niej skrawek ta my. - Odebrano j kurierowi Harkonnenów. Jej autentyczno nie podlega dyskusji. Adresatem jej Rabban. Zawiadamiaj go o tym, e jego pro ba o nowe oddziały została odrzucona, e jego zbiory przyprawy s du o poni ej kontyngentu, e musi wycisn z Arrakis wi cej przyprawy przy pomocy ludzi, których posiada. Stilgar przysun ł si do Paula. - Ilu z was wie, co to znaczy? - zapytał Paul. - Stilgar chwycił to w lot. - Oni s odci ci! - krzykn ł kto . Paul wepchn ł tulej z wiadomo ci za szarf . Zdj ł z szyi sznur pleciony z sziga - struny i ci gn wszy z niego pier cie podniósł go wysoko. - To jest ksi cy sygnet mojego ojca - powiedział. - lubowałem nie zało y go wi cej dopóty, dopóki nie b d gotów poprowadzi swoich oddziałów przez cał Arrakis i wzi j jako swoje prawowite lenno. Wło ył pier cie na palec, zacisn ł pi

. Grobowa cisza ogarn ła jaskini .

- Kto tu rz dzi? - zapytał Paul. Wzniósł pi . - Ja tu rz dz ! Ja rz dz na ka dym centymetrze kwadratowym Arrakis! To moje ksi ce lenno, bez wzgl du na to, co mówi Imperator! Nadał je mojemu ojcu i przechodzi ono z mojego ojca na mnie! Paul wspi ł si na palce i z powrotem opadł na pi ty. Studiował tłum, wczuwaj c si , w jego nastrój. Prawie - pomy lał. - S tutaj ludzie, którzy zajm wa ne stanowiska na Arrakis, kiedy za dam nale nych mi praw imperialnych - ci gn ł Paul. - Jednym z tych ludzi jest Stilgar. Nie dlatego, e chciałbym go przekupi ! Ani z wdzi czno ci, chocia nale do tych licznych, którzy zawdzi czaj mu ycie. Nie! Ale dlatego, e on jest m dry i silny. Dlatego, e kieruj c tym oddziałem kieruje si własnym rozumem, a nie wył cznie zasadami. Uwa acie mnie za głupca? My licie, e odetn sobie prawe rami zostawiaj c je zakrwawione na podłodze tej Jaskini po to tylko, eby wam dostarczy widowiska? - Paul powiódł twardym spojrzeniem po ci bie. - Kto z obecnych tu twierdzi, e ja nie jestem prawowitym panem Arrakis? Czy musz

457

dowodzi tego pozostawiaj c wszystkie freme skie plemiona w całym ergu bez przywódcy? Stilgar poruszył si obok Paula, spogl daj c na niego pytaj co. - Czy mam uszczupla nasz sił , gdy jej najbardziej potrzebujemy? - zapytał Paul. - Jestem waszym władc i powiadam wam, e ju czas nam sko czy z zabijaniem własnych najlepszych ludzi i zabra si za zabijanie naszych prawdziwych wrogów, Harkonnenów! Jednym płynnym ruchem Stilgar wyrwał swój krysnó i wzniósł go ponad głowy tłumu. - Niech yje ksi

Paul Muad'Dib! - zawołał.

Ogłuszaj cy ryk wypełnił jaskini , odbijaj c si wielokrotnym echem. Wiwatowali skanduj c: - Ja hja chouhada! Muad'Dib! Muad'Dib! Muad'Dib! Ja hfa chouhada! Jessika przetłumaczyła sobie: "Niech yj wojownicy Muad'Diba!" Scena, któr ona do spółki z Paulem i Stilgarem wykoncypowali, rozegrała si zgodnie z planem. Tumult powoli ucichł. Gdy powróciła cisza, Paul obrócił si do Stilgara. - Ukl knij, Stilgarze - powiedział. Stilgar przykl kn ł na skalnej półce. - Podaj mi swój krysnó - rzekł Paul. Stilgar usłuchał. Tak tego nie planowali - pomy lała Jessika. - Powtarzaj za mn , Stilgarze - rozkazał Paul i przywołał słowa inwestytury tak, jak słyszał je stosowane przez własnego ojca. - Ja, Stilgar, przyjmuj ten nó z r k mojego ksi cia. - Ja, Stilgar, przyjmuj ten nó z r k mojego ksi cia - powiedział Stilgar i wzi ł mleczne ostrze od Paula. - Gdzie mój ksi

rozka e, tam zatopi to ostrze - powiedział Paul.

Stilgar powtarzał słowa powoli i z namaszczeniem. Wspominaj c, od kogo wzi ł si ten rytuał, Jessika zamrugała, by powstrzyma łzy, potrz sn ła głow . Wiem, co wywołuje te łzy - pomy lała. - Nie powinnam da si wzruszy . - Po wi cam to ostrze yciu mego ksi cia, a mierci jego wrogów, dopóki w naszych yłach płynie krew - rzekł Paul. Stilgar powtórzył za nim. - Ucałuj ostrze - polecił Paul.

458

Stilgar wykonał rozkaz, po czym freme skim zwyczajem ucałował Paula w r k posługuj c si no em. Na skinienie Paula wstał i schował ostrze do pochwy. Szept nabo nej czci niby westchnienie obiegł tłum i Jessika usłyszała słowa: - Wyrocznia Bene Gesserit wska e drog , a Matka Wielebna j zobaczy. - I z dalszej odległo ci:. - Ona j wskazuje poprzez swego syna! - Stilgar przewodzi plemieniu - rzekł Paul. - eby mi si nikt nie pomylił. Ja rozkazuj jego głosem. Co on zarz dzi, to tak, jakbym ja zarz dził. M drze - pomy lała Jessika. - Plemienny przywódca za nic nie mo e straci twarzy w ród tych, którzy maj go słucha . Paul ciszył głos: - Stilgar, chc , by dzisiejszej nocy wyszli piechurzy piasku i by rozesłano cielago z wezwaniem na zgromadzenie Rady. Po ich wyprawieniu we Chatta, Korb , Othcyma oraz jeszcze dwóch poruczników według swego uznania. Sprowad ich do mojej kwatery na narad wojenn . Musimy .mie zwyci stwo na pokaz przed Rad Przywódców, kiedy si zjad . Skin ł na matk , aby mu towarzyszyła, pierwszy zszedł z wyst pu i ruszył przez ci b w stron głównego korytarza i kwater, które dla niego przygotowano. R ce wyci gn ły si do niego, gdy przeciskał si przez tłum. Dolatywały go okrzyki. - Mój nó pójdzie tam, gdzie .ka e Stilgar, Paulu Muad'Dibie! Ruszajmy w bój jak najpr dzej, Paulu Muad'Dibie. Zro my nasz planet krwi harkonne sk ! Wra liwa na emocje tłumu Jessika wyczuwała, e ci ludzie pal si do walki. Nie mogli by bardziej gotowi. Bierzemy ich u szczytu zapału - pomy lała. W wewn trznej komnacie Paul dał znak matce, by usiadła. - Zaczekaj tu - rzucił i dał nurka mi dzy kotary w boczny korytarz. Cisza zapadła w komnacie po wyj ciu Paula, tak niezm cona cisza, e nawet szmer pomp wiatrakowych obiegu powietrza w siczy nie docierał do miejsca, gdzie siedziała Jessika. Zaraz tu sprowadzi Gurneya - pomy lała., I zastanowiła si nad dziwnym zlepkiem przepełniaj cych j emocji. Gurney i jego muzyka towarzyszyli nieodł cznie jak e wielu miłym chwilom na Kaladanie, zanim nast piła przeprowadzka na Arrakis. Miała uczucie, e Kaladan przytrafił si jakby zupełnie innej osobie. Od tego czasu min ło prawie trzy lata i ona stała si inn osob . Nieuniknione spotkanie z Halleckiem zmuszało j do przewarto ciowania tych zmian. Na niskim stoliku z prawej strony spoczywał odziedziczony przez Paula po D amisie kawowy serwis ze łobkowanego stopu srebra i jasmium. Zapatrzyła si na dumaj c, ile te r k dotykało tego metalu. Chani u ywała go dopiero od miesi ca, usługuj c Paulowi. Co mo e zrobi dla ksi cia ta jego koczowniczka

459

prócz podania mu kawy? - zadała sobie pytanie Jessika. - Nie przysparza mu adnej pot gi, adnej rodziny. Paul ma tylko jedn istotn szans - spowinowaci si z silnym wysokim rodem, mo e nawet z rodzin imperialn . S tam ostatecznie ksi niczki na wydaniu - ka da z nich po szkole Bene Gesserit. Jessika wyobraziła sobie ucieczk od niewygód Arrakis do ycia u władzy i w bezpiecze stwie, jakiego zaznałaby w roli matki królewskiego mał onka. Rzuciła okiem na grube draperie kryj ce skał tej podziemnej celi i wspomniała, jak tutaj dotarła - jad c w gromadzie czerwi, palankinów i platform baga owych, wyładowanych pod niebo niezb dnymi do zbli aj cej si kampanii rzeczami. Dopóki Chani yje, Paul nie b dzie zwa ał na swój obowi zek - pomy lała. - Ona dała mu syna i to wystarczy. Opanowało j gwałtowne pragnienie zobaczenia wnuka, dziecka, w którego podobi nie było tak wiele rysów dziadka, tak przypominaj cych Leto. Jessika przyło yła dłonie do policzków, rozpoczynaj c oddychanie rytualne, które uspokaja emocje i rozja nia umysł, nast pnie zgi ła si w pasie wykonuj c skłon do przodu w religijnym wiczeniu sposobi cym ciało do wymogów ducha. Wiedziała, e wybranie przez Paula Groty Ptaków na o rodek dowodzenia nie podlegało dyskusji. Miejsce było idealne. Za w kierunku na północ od niej le ały Wrota Wiatru wychodz ce na warown osad w obwałowanej urwiskami niecce. To siedlisko in ynierów i rzemie lników było kluczow osad w całym sektorze obronnym Harkonnenów, jego głównym zapleczem produkcyjnym. Po drugiej stronie zasłon komnaty rozległo si kaszlni cie. Jessika wyprostowała si , zrobiła gł boki wdech, zwolniony wydech. - Prosz - powiedziała. Zasłony frun ły na boki i do komnaty wpadł Gurney Halleck. Ledwie zd yła dojrze w przelocie jego twarz z dziwnym grymasem, a ju znalazł si za jej plecami - muskularne rami zacisn ło si jej pod brod i podniosło j na nogi. - Gurney, szale cze, co ty wyprawiasz - zapytała. Wtem poczuła dotkni cie ko ca no a na plecach. Od sztychu tej klingi szła zimna wiadomo . Poj ła w jednej chwili, e Gurney zamierza j zabi . Dlaczego? aden powód nie przychodził jej do głowy; Gurney nie był z tych, co zdradzaj . Lecz nie miała w tpliwo ci co do jego intencji. Zrozumiawszy to jej umysł popadł w chaos. Gurney nie nale ał równie do tych, których daje si łatwo pokona . To był zabójca przygotowany na Głos, na ka dy fortel w walce, na ka d pułapk mierci i gwałtu. Narz dzie, które sama pomogła udoskonali finezyjnymi wskazówkami i sugestiami. - My lała , e udało ci si umkn , co, wied mo? - warkn ł. Zanim zdołała rozgry to pytanie czy znale jak odpowied , rozsun ły si kotary i wszedł Paul. - Masz go, mat... - Urwał chłon c dramatyzm sceny.

460

- Pozosta tam, gdzie jeste , mój panie - powiedział Gurney. - Co... Paul potrz sn ł głow . Jessika otworzyła usta, poczuła, e rami zaciska si na jej gardle. - Ty b dziesz mówi jedynie wtedy, gdy ci pozwol , wied mo - rzekł Glirney. Chc , aby twój syn usłyszał od ciebie tylko jedno, a na pierwszy sygnał kontrataku wsadz ci odruchowo w serce ten nó . Twój głos pozostanie monotonny. Nie napniesz ani nie poruszysz pewnych mi ni. Zachowasz najwy sz ostro no , by zyska dla siebie par sekund ycia wi cej. A zapewniam ci , e to jest wszystko, co ci zostało. Paul zrobił krok w przód. - Gurney, chłopie, co ty... - Stój dokładnie tam, gdzie stoisz! - rzucił Gurney. - Jeszcze krok, a ona zginie. Dło Paula obsun ła si na r koje

no a. Mówił ze miertelnym spokojem:

- Lepiej si z tego wytłumacz, Gurney. - lubowałem, e zabij zdrajc twojego ojca - powiedział Gurney. - My lisz, e potrafi zapomnie człowieka, który wyratował mnie z niewolniczych harkonne skich lochów, obdarzył mnie wolno ci , yciem i honorem... obdarzył sw przyja ni , czym , co ceniłem nade wszystko. Mam jego zdrajc na ko cu no a. Nikt mnie nie powstrzyma przed... - Straszliwie si mylisz, Gurney - powiedział Paul. A Jessika pomy lała: wi c o to chodzi! Có za farsa! - Ja si myl ? - zapytał Gurney. - Posłuchajmy, co ta kobieta sama nam powie. I niech ona pami ta, e ja nie darmo przekupywałem, szpiclowałem i kantowałem, by potwierdzi ten zarzut. Zabawiłem si nawet w dostawc semuty dla kapitana harkonne skiej gwardii, eby zdoby brakuj ce ogniwa. Jessika poczuła, e rami na jej gardle zwalnia nieco u cisk, lecz Paul j uprzedził, mówi c: - Zdrajc był Yeuh. Mówi ci to ten jeden jedyny raz, Gurney. Dowody s absolutne, nie mo na ich zakwestionowa . To był Yuch. Nie obchodzi mnie, jak doszedłe do swego domniemania - bo inaczej tego nie mo na nazwa - ale je li skrzywdzisz moj matk ... - Paul wyj ł krysnó z pochwy i trzymał go przed sob - zapłacisz mi swoj krwi . - Yuch był uwarunkowanym medykiem, zdatnym dla królewskiego rodu warkn ł Gurney. - On nie mógł zdradzi . - Znam sposób usuni cia tego uwarunkowania - rzekł Paul.

461

- Dowód - nalegał Gurney. - Dowodu tutaj nie ma. Jest w siczy Tabr, daleko na południu, ale skoro... - To jest podst p... - warkn ł Gurney i jego rami zacisn ło si na gardle Jessiki. - Nie podst p, Gurney - powiedział Paul z nut takiego smutku w głosie, e Jessice serce mało nie p kło. - Widziałem wiadomo przechwycon od harkonne skiego agenta powiedział Gurney. - Pismo wskazywało wprost na... - Ja równie j widziałem - rzekł Paul. - Ojciec mi j pokazał tej nocy, kiedy wyja nił, dlaczego to musi by harkonne ski podst p zmierzaj cy do wzbudzenia w nim podejrze wobec ukochanej kobiety. - Ach tak! - powiedział Gurney. - Ty nie... - Cicho b d - uci ł Paul, a w martwej monotonu jego słów wi cej było rozkazu, ni kiedykolwiek Jessika słyszała w ludzkim głosie. On ma Wielk Moc pomy lała. Rami Gurneya na jej szyi dr ało. Sztych no a przy plecach chwiał si niepewnie. - Jest co , czego nie zrobiłe ; nie podsłuchałe , jak moja matka łka w nocy za swym utraconym ksi ciem. Nie podpatrzyłe , jak jej oczy miotaj ogie , kiedy mówi o zabijaniu Harkonnenów. Wi c jednak nasłuchiwał - pomy lała. Łzy przesłoniły jej oczy. - I jeszcze czego nie zrobiłe - nie zapami tałe lekcji otrzymanej w niewolniczym lochu Harkonnenów. Mówisz o dumie z przyja ni z moim ojcem! Czy nie poznałe ró nicy mi dzy Harkonnenami a Atrydami na tyle, eby zw szy harkonne ski podst p po smrodzie, jaki po sobie zostawił? Czy nie nauczyłe si , e Atrydzi za wierno płac miło ci , podczas gdy harkonne sk monet jest nienawi ? Nie potrafiłe rozpozna prawdziwego oblicza tej zdrady? - Ale Yuch? - mrukn ł Gurney. - Posiadany przez nas dowód to własnor czny list Yuego, w którym przyznaje si nam do zdrady - powiedział Paul. - Przysi gam ci to na miło , jak do ciebie ywi , na miło , jak b d ywił nadal, nawet kiedy zostawi ci martwego na tej podłodze. Słuchaj c swego syna Jessika zdumiała si jego wiadomo ci , przenikliw istniej jego umysłu. - Ojciec mój miał instynkt do przyjaciół - rzekł Paul. - Obdarzał miło ci z umiarem, lecz nigdy si nie mylił. Jego słabo polegała na tym, e nie rozumiał nienawi ci. My lał, e nikt z tych, co nienawidz Harkonnenów, nie mo e go

462

zdradzi . - Spojrzał na matk . - Ona o tym wie. Przekazałem jej słowa mego ojca, e nigdy jej nie podejrzewał. Jessika poczuła, e traci panowanie nad sob , zagryzła doln warg . Widz c oficjaln sztywno w Paulu zdała sobie spraw , ile go te słowa kosztuj . Chciała do niego podbiec, przytuli jego głow do piersi, jak nigdy nie robiła. Lecz dr enie ramienia na jej gardle ustało, sztych no a wciskał si pewnie i zdecydowanie w jej plecy. - Jeden z najstraszliwszych momentów w yciu chłopca - powiedział Paul - to ten, w którym odkrywa on, e ojciec i matka s istotami ludzkimi, zł czonymi miło ci , której on nigdy w pełni nie zasmakuje. Jest to poczucie straty, otwarcia oczu na fakt, e wiat dzieli si na "tam" i "tutaj", i e jeste my w nim samotni. Moment ten zawiera swoj własn prawd , przed któr nie mo na umkn . Ja słyszałem, jak ojciec mówił o matce. Ona nie jest zdrajc , Gurney. Jessika odzyskała głos. - Pu

mnie, Gurney - powiedziała.

Nie było w tych - słowach adnej szczególnej komendy, adnej sztuczki obliczonej na wygranie jego słabo ci, a mimo to Gurneyowi opadły r ce. Jessika podeszła do Paula i stan ła przed nim nie dotykaj c go. - Paul - powiedziała - istniej w tym wszech wiecie i inne otwarcia oczu. Nagle zobaczyłam, jak ci wykorzystywałam, jak tob kr ciłam i manipulowałam ustawiaj c ci na wybranej przeze mnie drodze... na drodze, któr musiałam wybra - o ile to mo e by jakie usprawiedliwienie - z powodu mojego własnego szkolenia. - Przełkn ła dławi c grud w gardle, spogl daj c synowi w oczy. Paul... chc , aby co dla mnie zrobił: wybierz drog szcz cia. Z t twoj kobiet pustynn ... o e si z ni , je li tego pragniesz. Zrób to wbrew... wszystkim i wszystkiemu, ale wybierz własn drog . Ja... Urwała - powstrzymana cichym mamrotaniem za plecami. Gurney! Zobaczyła oczy Paula utkwione gdzie ponad ni i odwróciła si . Gurney stał w miejscu, ale nó schował do pochwy, i ci gn wszy z piersi burnus odsłonił lisk szaro przydziałowego filtrfraka, z rodzaju tych, jakie przemytnicy nabywali po siczowych kryjówkach. - Pchnij no em t moj pier - wymamrotał Gurney. - Zabij mnie, mówi , i niech to si sko czy. Zbrukałem swoje imi . Zdradziłem swojego ksi cia! Najlepszego... - Uspokój si ! - powiedział Paul. Gurney przeszył go wzrokiem. - Zapnij ten płaszcz i przesta robi z siebie durnia - dodał. - Wystarczy nam błaze stw jak na jeden dzie .

463

- Zabij mnie, mówi ! - wybuchn ł Gurney., - Chyba nie s dzisz, e jestem taki głupi? - powiedział Paul. - Za jakiego idiot mnie bierzesz? Czy mus2 . przez to przechodzi z ka dym potrzebnym mi człowiekiem? Gurney popatrzył na Jpssik i przemówił niepocieszonym, błagalnym, tak niepodobnym do niego tonem: - Ty zatem, moja pani, prosz ... ty mnie zabij. Jessika podeszła do niego, poło yła mu r ce na ramionach. - Gurney, dlaczego upierasz si , e Atrydzi musz zabija tych, których kochaj ? - Delikatnie wyj ła mu burnus z palców i zapi ła na piersi. Zacinaj c si Gurney powiedział: - Ale... ja... - My lałe , e robisz co dla Leto - rzekła - i za to chyl przed tob czoło. - Paul - rzekł Gurney. Spu cił brod na piersi, naciskaj c mocno powieki, by zatrzyma łzy. - Uwa ajmy to za nieporozumienie mi dzy starymi przyjaciółmi - powiedziała Jessika i Paul uchwycił pojednawcz , koj c nut w jej głosie. - Było, min ło i mo emy si cieszy , e nie b dzie ju wi cej tego rodzaju nieporozumie mi dzy nami. Gurney otworzył l ni ce od wilgoci oczy, spogl daj c na ni z góry. - Ten Gurney Halleck, jakiego znałam, był to m czyzna i do no a, i do balisety - powiedziała Jessika. - Najbardziej zachwycał mnie ten od balisety. Czy ów Gurney Halleck nie pami ta, jak nieraz z upodobaniem słuchałam godzinami, kiedy dla mnie grał? Czy nadal masz baliset , Gurney? - Mam now - powiedział Gurney. - Sprowadzon z Chusuk, cudowny instrument. Brzmi jak prawdziwy Yarota, chocia nie jest sygnowana. Ja sam my l , e zrobił j jaki ucze Yaroty, który... - Zamilkł. - Có ja ci mog powiedzie , moja pani? Paplamy tutaj, a... - Nie paplamy, Gurney - powiedział Paul. Zbli ył si staj c obok matki, oko w oko z Gurneyem. - To nie paplanina, to co , co przynosi szcz cie przyjaciołom. Uznałbym to za łask , gdyby zagrał co dla niej teraz. Narada wojenna mo e troch poczeka . I tak nie wyruszymy do boju przed jutrem. - Ja... ja pójd po bali cie - powiedział Gurney. - Jest w korytarzu.

464

Przemaszerował obok nich i znikł za kotarami. Paul poło ył dło na ramieniu matki i stwierdził, e cała dr y. - Ju po wszystkim, matko - powiedział. Nie odwracaj c głowy spojrzała na niego k tem oka. - Po wszystkim? - Oczywi cie, Gurney jest... - Gurney? Och... oczywi cie. Spu ciła oczy. Zasłony zaszele ciły i powrócił Gurney z baliset . Unikaj c ich spojrze zabrał si do strojenia. Draperie na cianach tłumiły echa, nadaj c instrumentowi ciche, intymne brzmienie. Paul powiódł matk ku poduszkom i posadził j opart plecami o gruby kobierzec na cianie. Niespodziewanie uderzyło go, e tak staro wygl da, dostrzegł zacz tki zmarszczek na wysuszonej przez pustyni cerze, zwiotczenie skóry w k cikach zasnutych bł kitem oczu. Jest zm czona - pomy lał. - Musimy znale jaki sposób, by uj jej ci arów. Gurney wydobył akord. Paul spojrzał na niego. - Musz ... załatwi pilne sprawy. Zaczekaj tu na mnie. Gurney kiwn ł głow . Jego my l wydawała si buja hen daleko, jakby w tym momencie przebywał pod otwartymi niebiosami Kaladanu, z barankami na horyzoncie zwiastuj cymi deszcz. Paul z trudem zdobył si na odej cie, wymykaj c si mi dzy ci kimi kotarami w boczny korytarz. Usłyszał za sob , jak Gurney zaczyna gra , i przystan ł na chwil na zewn trz komnaty, słuchaj c przytłumionej pie ni. Winnice, gaje, rajskie dziewoje, i szklanica przede mn si kiwa. Dlaczego o bojach baj i górach startych na pył? Dlaczego czuj łzy? Nastaje niebo i wszystko daje, wystarczy wyci gn dłonie. Czemu zasadzki si boj i jadu w trawionym szkle? Czemu czuj swe dni! Miło wabi w nagie ramiona na chwile upojnej rozkoszy. Dlaczego wspominam blizny

465

i smak przelanej krwi? I czemu strasz mnie sny? Zawini ty w burnus kurier fedajki ski wyłonił si spoza zakr tu w gł bi korytarza. M czyzna miał odrzucony na plecy kaptur, zapi cia filtrfraka wisiały mu lu no wokół szyi dowodz c, e przybywa prosto z otwartej pustyni. Paul powstrzymał go ruchem r ki, opu cił zasłony u wyj cia z komnaty i ruszył w jego stron . M czyzna pokłonił si składaj c r ce przed sob w taki sposób, jakby witał Matk Wielebn lub Sajjadin , stra niczk rytuału. - Muad'Dibie, przywódcy schodz si na rad - powiedział. - Tak szybko? - To s ci, po których Stilgar wysłał wcze niej, kiedy s dzono, e... - wzruszył ramionami. - Rozumiem. Paul obejrzał si w stron , sk d dobiegał cichy d wi k balisety, my l c o ulubionej przez matk starej pie ni dziwnie rozdartej przez wesoło melodii i smutek słów. - Wkrótce przyb dzie z innymi Stilgar. Zaprowad ich do mojej matki. - Zaczekam tutaj, Muad'Dibie - rzekł kurier. - Tak... tak, zaczekaj tu. Paul przecisn ł si obok kuriera pod aj c w gł b jaskini, ku miejscu istniej cemu w sercu ka dej takiej groty, w pobli u jej zbiornika wodnego. W tym miejscu b dzie mały Shai - hulud, stworzenie nie dłu sze ni dziewi metrów, utrzymywane w stanie karłowato ci i wi zione w ród rowów pełnych wody. Stworzyciel po wyłonieniu si ze swej przej ciowej formy male kiego stworzyciela unika trucizny, jak jest woda. A topienie stworzyciela było najwi kszym freme skim sekretem, gdy tak otrzymywano substancj ich komunii - Wod ycia, trucizn , któr tylko Matka Wielebna potrafiła przemieni . T decyzj podj ł Paul pod wpływem napi cia wywołanego niebezpiecze stwem, w jakim znalazła si matka. adna z kiedykolwiek widzianych przeze linii przyszło ci nie zawierała tego momentu zagro enia ze strony Gurneya Hallecka. Przyszło - szaro - chmuro - przyszło , wraz z owym wra eniem, e cały wszech wiat zmierza do punktu wrzenia - unosiła si wokół niego jak widmowy wiat. Musz to zobaczy - my lał. Jego organizm z wolna przystosował si do przyprawy, dzi ki czemu prorocze wizje były coraz to rzadsze... coraz to m tniejsze. Rozwi zanie wydawało mu si oczywiste.

466

Utopi stworzyciela. Teraz przekonamy si , czy jestem Kwisatz Haderach, ten, który potrafi prze y prób , jak prze ywaj Matki Wielebne.

467

Rozdział 45 I stało si w roku trzecim Wojny Pustynnej, e Paul Muad'Dib le ał pod draperiami kiswa rodkowej komory w Grocie Ptaków. I le ał, jako le y nie ywy, zaton wszy w objawieniu Wody ycia, swoim jestestwem wyniesiony przez yciodajn trucizn poza granice czasu. I tak stało si ciałem słowo, e Lisan al - Gaib mo e by martwy i ywy zarazem. z "Legend zebranych Arrakis"w opracowaniu ksi niczki Irulan Chani wydostała si na gór z basenu Habbanja w mroku przed witu, nasłuchuj c furkotliwego "frrr" ornitoptera, który przywiózł j z południa i odlatywał w przestworza ku jakiej kryjówce. Wokół niej rozsypała si po skałach wypatruj c - a niebezpiecze stw eskorta, trzymaj c si na dystans, aby zapewni kobiecie Muad'Diba to, o co poprosiła - chwil samotnej przechadzki. Dlaczego mnie wezwał? - głowiła si . - Powiedział mi przedtem, e musz zosta na południu z male kim Leto i Ali . Podkasała burnus i przez zagradzaj cy jej drog kamie skoczyła lekko na strom cie k , któr jedynie pustynne szkolenie pozwalało dojrze w ciemno ci. Pl sała na wy lizguj cych si spod stóp kamykach, nie wiadoma swojej zwinno ci. Od wspinaczki robiło si ra niej na duszy, u mierzała ona obawy l gn ce si w dziewczynie pod wpływem milcz cego usuni cia si eskorty i faktu, e wysłano po ni cenny ornitopter. Serce skakało jej w piersi na my l o bliskim poł czeniu si z Paulem Muad'Dibem, jej Usulem. Jego imi mogło sobie rozbrzmiewa jako bojowy okrzyk w całym kraju: "Muad'Dib! Muad'Dib! Muad'Dib!", lecz ona znała innego m czyzn , o innym imieniu - ojca Jej syna, czułego kochanka. Spo ród skał ponad ni wychyn ła olbrzymia posta , nagl c do po piechu. Przy - pieszyła kroku. Poranne ptaki nawoływały si wzlatuj c ju w niebo. Mglista po wiata narosła na wschodnim horyzoncie. Posta na górze nie nale ała do jej eskorty. Otheym? - zastanowiła si , dostrzegaj c co znajomego w ruchach i postawie. Wdrapawszy si do niego rozpoznała w brzasku szerok , płask twarz porucznika fedajkinów, z otwartym kapturem i lu no zamocowanym filtrem ust, jak to czasami robiono wybieraj c si w pustyni tylko na chwil . - Szybciej - sykn ł i powiódł j w dół sekretn szczelin do ukrytej groty. Wkrótce zrobi si widno - szepn ł przytrzymuj c jej uchylon grod . Harkonnenowie desperacko patroluj t cz regionu. Nie mo emy teraz ryzykowa , e nas odkryj . Wynurzyli si w w skim tunelu bocznego wej cia do Groty Ptaków. Zapłon ły kule wi toja skie. Otheym przecisn ł si przed ni . - Chod za mn - powiedział. - No, po piesz si . Przemkn li przez korytarz, nast pn grod , znów korytarz i kotary do dawnej alkowy Sajjadiny z czasów, kiedy była tu jaskinia dziennego wypoczynku.

468

Obecnie na podłodze le ały dywany i poduszki. Haftowane makaty z wizerunkiem czerwonego jastrz bia kryły skalne ciany. Niski, polowy stół po jednej stronie zasłany był papierami, od których biła wo ich przyprawowego surowca. Matka Wielebna siedziała samotna na wprost wej cia. Podniosła oczy z zapatrzonym w gł b siebie spojrzeniem, pod którym dygotali nowicjusze. Otheym zło ył dłonie. - Przyprowadziłem Chani - powiedział i ukłoniwszy si wyszedł. Jessika za pomy lała: Jak powiedzie Chani? - Jak si miewa mój wnuk? - zapytała. A wi c najpierw zwyczajowe powitanie - pomy lała Chani i jej obawy powróciły. - Gdzie jest Muad'Dib? Dlaczego nie ma go tutaj na moje powitanie? - Zdrów i wesół, matko - powiedziała. - Zostawiłam jego i Ali pod opiek Harah. Matko - pomy lała Jessika. - Tak, ona ma prawo tak mnie nazywa przy oficjalnym powitaniu. Dała mi wnuka. - Słyszałam, e sicz Coanua przysłała w darze tkanin - rzekła. - Tkanina jest liczna - powiedziała Chani. - Czy Alia przesyła jak

wiadomo ?

- adnej, ale sicz yje teraz spokojniej, kiedy ludzie zacz li akceptowa cud jej odmienno ci. Po co ona tak to rozwleka - głowiła si Chani. - Było co tak nagl cego, e wysłali po mnie ornitopter. A teraz wleczemy si przez konwenanse. - Trzeba b dzie z cz ci tej nowej tkaniny zrobi ubranko dla małego Leto powiedziała Jessika. - Cokolwiek sobie yczysz, matko - odparła Chani. Spu ciła oczy. - S jakie wie ci z pola walki? Jej twarz pozostała bez wyrazu, eby nie zdradzi si przed Jessika, e pyta o Paula Muad'Diba. - Kolejne zwyci stwu - powiedziała Jessika. - Rabban podj ł ostro ne próby nawi zania rokowa w sprawie zawieszenia broni. Jego emisariuszy odesłano bez ich wody. Rabban nawet złagodził ci ary ludno ci w niektórych osadach basenu, ale spó nił si . Ludzie wiedz , e robi to ze strachu przed nami. - Zatem wszystko idzie tak, jak powiedział Muad'Dib - rzekła Chani. Spojrzała na Jessik staraj c si zachowa swoje obawy dla siebie. Wymówiłam jego imi , a ona nie zareagowała. Na tym wygładzonym kamieniu, który zwie swoj twarz ,

469

nie zobaczysz adnych emocji, ale... ta twarz jest zbyt zastygła. Dlaczego jest a tak skamieniała? Co si stało mojemu Usulowi? -Szkoda, e nie jeste my na południu - powiedziała Jessika. - Oazy wygl dały tak pi knie, kiedy wyje d ali my. Nie t sknisz do dnia, kiedy by mo e cała ziemia tak rozkwitnie? - Ziemia jest pi kna, to prawda - przytakn ła Chani. - Ale wiele na niej bólu. - Ból to cena zwyci stwa - rzekła Jessika. Czy ona przygotowuje mnie na ból? - zadała sobie w duchu pytanie Chani. - Tak wiele kobiet jest bez m czyzn - powiedziała. - Zazdroszczono mi, gdy si rozniosło, e zostałam wezwana na północ. - Ja ci wezwałam - powiedziała Jessika. Chani czuła, jak łomocze jej serce. Chciała zatka sobie uszy dło mi, obawiaj c si tego, co mog usłysze . Mimo to jej głos był opanowany. - Wiadomo

podpisał Muad'Dib.

- Ja j tak podpisałam w obecno ci jego poruczników - powiedziała Jessika. Ten wybieg był konieczny. - Dzielna ona jest, ta kobieta mojego Paula pomy lała. - Przestrzega konwenansów nawet wtedy, gdy strach omal jej nie pora a. Tak. Ona mo e by osob , jakiej nam teraz trzeba. Jedynie ledwo uchwytna nuta rezygnacji przenikn ła do tonu Chani, gdy rzekła: - Teraz mo esz powiedzie to co , co musi by powiedziane. - Jeste tu potrzebna, by pomóc mi ocuci Paula - powiedziała Jessika. No! - my lała. - Powiedziałam to dokładnie tak, jak nale ało. Ocuci . Chani wie, e Paul yje, i wie, e istnieje zagro enie, wszystko w jednym słowie. Wystarczył moment, by Chani si uspokoiła. - Co takiego mog zrobi ? - zapytała. Miała ochot skoczy na Jessik , potrz sn ni i zawoła ; "Prowad mnie do niego! Ale czekała w milczeniu na odpowied . - Podejrzewam - powiedziała Jessika - e Harkonnenom udało si podesła nam agenta, który zatruł Paula. To jedyne wyja nienie, jakie przychodzi mi do głowy. Najprzedziwniejsza trucizna. Zbadałam jego krew najbardziej wyszukanymi metodami i nic nie wykryłam. Chani rzuciła si na kolana. - Trucizna! Czy on cierpi? Mogłabym...

470

- Jest nieprzytomny - powiedziała Jessika. - Procesy yciowe s w nim tak słabe, e mo na je stwierdzi jedynie za pomoc najbardziej drobiazgowych analiz. Dr na my l, co by si stało, gdybym to nie ja go znalazła. Dla niedo wiadczonego oka wygl da na zmarłego. - Masz inne powody poza kurtuazj , by mnie wezwa - opowiedziała Chani. Znam ci , Matko Wielebna. Co takiego według ciebie mog zrobi , czego ty nie mo esz? Jest dzielna, liczna i ...ach, jak e bystra - pomy lała Jessika. - Byłaby z niej wspaniała Bene Gesserit. - Chani - rzekła Jessika - mo e trudno ci b dzie uwierzy , ale ja wła ciwie nie wiem, dlaczego po ciebie posłałam. To byt instynkt... pierwotna intuicja. My l przyszła nieproszona: Po lij po Chani. Po raz pierwszy Chani dostrzegła smutek w twarzy Jessiki, nagi ból, który łagodził jej skierowane w gł b siebie spojrzenie. - Zrobiłam wszystko, co w mojej mocy - powiedziała Jessika. - Owo "wszystko"... przekracza tak dalece to, co si zwykle uwa a za wszystko, e trudno by ci było to sobie wyobrazi . A mimo to... przegrałam. - Ten dawny towarzysz. Halleck - spytała Chani - czy mo liwe, by okazał si zdrajc ? - Nie Gurney - powiedziała Jessika. Te dwa słowa starczyły za cał dyskusj i Chani wyobraziła sobie dociekliwo , sprawdziany... wspomnienia dawnych pomyłek, które zło yły si na to lakoniczne zaprzeczenie. Chani zakolebała si do tyłu wstaj c z kolan, poderwała si na nogi, obci gn ła burnus barwy pustyni. - Zaprowad mnie do niego - powiedziała. Jessika podniosła si i znikn ła za kotarami na lewej cianie. Pod aj ca za ni Chani znalazła si w byłym składzie, którego skalne ciany ukryto teraz pod grubymi drapenami. Paul le ał na posłaniu polowym pod przeciwległ cian . Samotna kula wi toja ska o wietlała mu twarz z góry. Czarna szata okrywała go po pier , wyci gni te po bokach r ce były gołe. Cały wydawał si goły pod ow szat . Widziała jego woskow , sztywn skór . I ani ladu jakiegokolwiek ruchu. Chani opanowała ch , by rzuci si ku niemu, nakry go swoim ciałem. Przyłapała si natomiast na tym, e my li jej biegn do syna - Leto. I zrozumiała w owej chwili, e Jessice przyszło kiedy prze y moment podobny - mier zajrzała w oczy ukochanemu, ka c jej my le o sposobach ocalenia nieletniego syna. Zrozumienie tego faktu ustanowiło niespodziewan wi ze starsz kobiet , a Chani wyci gn ła r k i cisn ła dło Jessiki. U cisk, którym Jessika jej odpowiedziała, był a bolesny.

471

- On yje - powiedziała Jessika. - Zapewniam ci , e on yje. Lecz ni jego ycia jest tak cienka, e niełatwo j odnale . Ju teraz niektórzy przywódcy szemrz , e przemawia przeze mnie matka, a nie Matka Wielebna, e mój syn jest martwy, a ja nie chc odda jego wody plemieniu. - Jak długo on przebywa w tym stanie? - spytała Chani. Uwolniła swoj dło z dłoni Jessiki i posun ła si dalej w gł b komory. - Trzy tygodnie - powiedziała Jessika. - Prawie tydzie straciłam próbuj c go wskrzesi , były spotkania, spory... dochodzenia. Po czym wysyłam po ciebie. Fedajkini słuchaj moich rozkazów, inaczej nie byłabym w stanie opó ni ... Zwil yła j zykiem wargi patrz c, jak Chani zbli a si do Paula. Stała teraz nad nim, spogl daj c z góry na delikatny, młodzie czy zarost okalaj cy mu twarz, wiod c oczami wzdłu wysokiego czoła, wydatnego nosa, zaci ni tych powiek rysów jak e spokojnych w tym sztywnym u pieniu. - Jak on przyjmuje po ywienie? - spytała. - Potrzeby jego ciała s tak znikome, e jeszcze nie potrzebuje jedzenia powiedziała Jessika. . - Ilu wie o tym, co si stało? - Tylko jego najbli si adiutanci, paru przywódców. Fedajkini, no i oczywi cie kto , kto podał mu trucizn . - Nie ma poszlak co do osoby truciciela? - Ale nie z powodu zaniedba w dochodzeniu - powiedziała Jessika. - Co mówi fedajkini? - zapytała Chani. - Oni wierz , e Paul znajduje si w wi tym transie, e zbiera swoje wi te moce do ostatecznego boju. Podtrzymywałam ich w tej wierze. . Chani osun ła si na kolana przy posłaniu, pochyliła nisko nad twarz Paula. Wyczuła raptown zmian w powietrzu wokół jego twarzy.., ale to była po prostu przyprawa, wo wszechobecnej przyprawy przenikaj cej wszystko w yciu Fremena. A jednak... - Wy nie jeste cie urodzeni do przyprawy jak my - powiedziała. - Rozpatrzyła ewentualno , e jego organizm zbuntował si przeciwko zbyt wielkiej ilo ci przyprawy w po ywieniu? - Wszystkie odczyny alergiczne s negatywne - powiedziała Jessika. Przymkn ła oczy .tyle samo dla unikni cia widoku tej sceny, ile dlatego, e nagle u wiadomiła sobie swoje zm czenie. Jak długo nie spałam? - zapytała sam siebie. - Zbyt długo.

472

- Kiedy przemieniasz Wod ycia - powiedziała Chani - dokonujesz tego w sobie przy pomocy wewn trznej wiadomo ci. Czy wykorzystała t wiadomo do zbadania jego krwi? - Normalna krew freme ska - powiedziała Jessika. - Całkowicie przystosowana do tutejszego ycia i diety. Chani przysiadła na pi tach i studiuj c twarz Paula topiła obawy w namy le, była to sztuczka, jakiej nauczyła si obserwuj c Matki Wielebne. Czas mo na wprz c w słu b umysłu. Wtedy koncentrujesz si całkowicie. Po chwili zapytała: - Czy tu jest stworzyciel? Jest ich kilka - rzekła Jessika z odcieniem znu enia. - Ostatnio nam ich nie brakuje. Ka de zwyci stwo wymaga błogosławie stwa. Ka da ceremonia przed wypadem... - Ale Paul Muad'Dib trzymał si z dala od tych ceremonii - stwierdziła Chani. Jessika pokiwała głow pami taj c ambiwalentny stosunek syna do narkotyku przyprawowego i wiadomo ci rzeczy przyszłych, jak on rozbudzał. - Sk d o tym wiesz? - zapytała. - O tym si mówi. - Za du o si mówi - powiedziała z gorycz Jessika. - Przynie mi surow wod stworzyciela - rzekła Chani. Jessika zesztywniała słysz c jej rozkazuj cy ton, ale na widok intensywnej koncentracji młodszej kobiety rzekła: - W tej chwili. Zgin ła za kotarami, by wyprawi wodmistrza. Chani siedziała nie spuszczaj c oczu z Paula. Je li on spróbował to zrobi ... - my lała. - A to jest co , czego mógłby spróbowa ... Jessika przykl kła obok Chani trzymaj c zwykły obozowy dzbanek. Agresywny zapach trucizny podra nił nozdrza Chani. Zanurzyła palec w cieczy, podsun ła j Paulowi pod sam nos. Skóra na grzbiecie nosa zmarszczyła mu si lekko. Nozdrza rozd ły si powoli. Jessice wyrwało si westchnienie. Chani przytkn ła mu wilgotny palec do górnej wargi. Paul odetchn ł gł boko, jakby ze szlochem. - Co to jest? - zapytała Jessika. - B d cicho - powiedziała Chani. - Musisz przemieni odrobin Szybko!

473

wi tej wody.

O nic nie pytaj c, poniewa rozpoznała wiadomy ton w głosie Chani, Jessika podniosła dzbanek do ust i poci gn ła niewielki łyk. Oczy Paula rozwarły si szeroko. Spojrzał w gór na Chani. - Ona nie musi przemienia wody - powiedział. Głos miał słaby, ale pewny. Z łykiem płynu na j zyku Jessika poczuła, jak jej ciało mobilizuje si , przeistaczaj c trucizn niemal automatycznie. Podobnie jak przy ceremonii udzieliło jej si duchowe uniesienie i wyczuła bij cy od Paula ar ycia, promieniowanie odbierane przez jej zmysły. W tym momencie zrozumiała. - Piłe

wi t wod ! - wyrwało jej si .

- Jedn mał kropl - rzekł Paul. - Tak male k ... jedn jedyn kropelk . - Jak mogłe zrobi takie głupstwo? - zapytała. - Jest twoim synem - powiedziała Chani. Jessika utkwiła w niej piorunuj ce spojrzenie. Rzadki u Paula u miech, ciepły i pełen zrozumienia, przemkn ł mu po ustach. - Posłuchaj mojej ukochanej - powiedział. - Posłuchaj jej, matko. Ona rozumie. - Co , co inni mog robi , on zrobi musi - rzekła Chani. - Kiedy miałem t kropelk w ustach, kiedy poczułem jej smak i wo , kiedy poj łem, co ona ze mn robi, wtedy zrozumiałem, e mog zrobi to. co ty powiedział. - Wasze cenzorki Bene Gesserit gadaj o Kwisatz Haderach, lecz w naj mielszych domysłach nie potrafi odgadn tych wielu miejsc, w których byłem. W par minut... Urwał i spojrzał z zaintrygowan min na Chani. - Chani? A ty sk d si tu wzi ła ? Miała by ... Dlaczego tu jeste ? Próbował unie

si na łokciach. Chani powstrzymała go delikatnie.

- Prosz ci , Usul - powiedziała. - Czuj si bardzo osłabiony - rzekł. Omiótł spojrzeniem całe pomieszczenie. Jak długo tu jestem? - Przebywałe tutaj trzy tygodnie w tak gł bokiej pi czce, e wydawało si , i uleciała iskierka ycia - odparła Jessika. - Ale to było... ja j dopiero co przełkn łem... przed chwil i... - Dla ciebie chwila, dla mnie trzy tygodnie trwogi - powiedziała Jessika: - To była wprawdzie jedna kropla, ale ja j przcistoczyłem - powiedział Paul. Przemieniłem Wod ycia.

474

I zanim Chani i Jessika zd yły go powstrzyma , zanurzył dło w postawionym przez nie obok na podłodze dzbanku i przyło ył ociekaj c do ust, łykaj c płyn. - Paul! - wrzasn ła Jessika. Złapał j za r k , zwracaj c ku niej twarz z u miechem trupiej czaszki i l c przez ni fal swej wiadomo ci. Kontakt nie był tak łagodny jak w przypadku Alii i starej Matki Wielebnej, nie tak wzajemny, nie tak wszechogarniaj cy jak wtedy w jaskini, ale był to kontakt: współczucie obu ja ni. Wstrz ni ta i osłabiona, e strachu przed nim cofn ła si w gł b swej wiadomo ci. - Mówicie o miejscu, które jest przed wami zamkni te. To miejsce, któremu Matka Wielebna nie potrafi stawi czoła, poka mi to miejsce - powiedział Paul. Pokr ciła głow przera ona sam my l o tym. - Poka mi je! - nakazał. - Nie! Jednak e nie mogła mu umkn . Ogłuszona jego straszliw moc zamkn ła oczy a zogniskowała si do wn trza siebie, w kierunku - który - jest - ciemno ci . wiadomo Paula popłyn ła wokół niej i przez ni , i w ciemno . Zamajaczyło jej mgli cie owo miejsce, zanim jej umysł zamkn ł si przed t groz . Całe jej jestestwo nie wiedz c dlaczego zadygotało na widok, jaki ukazał si jej oczom region, gdzie wiatr wieje i jarz si iskry, gdzie pier cienie wiatła rozszerzaj si i kurcz , gdzie szeregi nap czniałych białych kształtów płyn ponad i pod, i wokół wiateł, niesione ciemno ci i wichrem znik d. Po chwili otworzyła oczy, zobaczyła, e Paul jej si przygl da. Nadal trzymał j za r k , lecz straszliwy kontakt zanikł. Opanowała dr enie. Paul uwolnił jej r k . Zatoczyła si do tyłu, jakby zabrano jej kule, upadłaby, gdyby Chani nie skoczyła jej podtrzyma . - Matko Wielebna! - powiedziała Chani. - Co ci jest? - Jestem zm czona - wyszeptała Jessika. - Jak e... zm czona. - Tutaj - powiedziała Chani. - Usi d tutaj. Usadziła Jessik na poduszce pod cian . W silnych, młodych ramionach dobrze było Jessice. Przylgn ła do Chani. - On naprawd widział Wod Jessiki.

ycia? - spytała Chani. Uwolniła si z obj

- Widział - szepn ła Jessika. W głowie jej ci gle jeszcze wirowało i kr ciło si pod wpływem tego kontaktu. Czuła si , jakby po tygodniach sp dzonych na wzburzonym morzu zeszła na stały l d. Wyczuwała w sobie star Matk Wielebn ... i wszystkie pozostałe,

475

rozbudzone i zapytuj ce: "Co to było? Co si stało? Gdzie jest to miejsce?" Przez to wszystko przewijała si my l, e jej syn jest Kwisatz Haderach. ten, który mo e by w wielu miejscach naraz. e jest uciele nieniem snu Bene Gcsserit. I to uciele nienie nie dawało jej spokoju. - Co si stało? - zapytała Chani. Jessika pokr ciła głow . Paul rzekł: - W ka dym z nas jest pradawna moc, która daje, i pradawna moc, która bierze. M czy nie nie przysparza wi kszej trudno ci spotkanie z miejscem w jego ja ni, gdzie przebywa moc bior ca, lecz jest dla prawie niemo liwe zajrze w gł b mocy daj cej i pozosta dalej m czyzn . U kobiety sytuacja jest odwrotna. Jessika podniosła oczy i zauwa yła, e Chani patrzy na ni słuchaj c Paula. - Rozumiesz mnie, matko? - zapytał Paul. Zdołała jedynie kiwn

głow .

- Te siły w nas s tak odwieczne - rzekł Paul - e tkwi w ka dej komórce naszego ciała. Jeste my Ukształtowani przez te moce. Mo na sobie powiedzie : "Tak, - rozumiem, jak taka siła mo e wygl da ", ale kiedy zajrzysz w gł b siebie i staniesz przed surow , obna on moc swego własnego ycia, widzisz własne niebezpiecze stwo. Widzisz, e ona mo e nas pokona . Najwi kszym niebezpiecze stwem dla dawcy jest moc, która bierze. Najwi ksze niebezpiecze stwo dla biorcy to moc, która daje. Równie łatwo mo na ulec dawaniu, jak braniu. - A ty, mój synu - zapytała Jessika - jeste tym, który daje, czy tym, który bierze? - Ja jestem w punkcie zawieszenia - powiedział. - Nie mog da nie bior c i nie mog wzi nie... Zamilkł wpatruj c siew cian po prawej stronie. Chani poczuła powiew na policzku i odwróciwszy si zobaczyła zsuwaj ce si kotary. - To był Othcym - powiedział Paul. - Przysłuchiwał si . Chłon cej jego słowa Chani udzieliło si nieco z jasnowidzenia, jakie nawiedzało Paula, i ujrzała co - co - ma - dopiero - by , jakby to si ju wydarzyło. Othcym opowie o tym, co widział i słyszał. Inni roznios opowie , a . cały kraj stanie od niej w ogniu. Paul Muad'Dib nie jest jak inni m czy ni, b d mówi . Nie mo e ju by adnych w tpliwo ci. On jest m czyzn , a jednak dosi ga spojrzeniem Wody ycia, tak jak Matka Wielebna. On jest rzeczywi cie Lisanem al - Gaibem.. - Widziałe przyszło , Paul - odezwała si Jessika. - Opowiesz, co widziałe ?

476

- Nie przyszło

- powiedział. - Widziałem "teraz".

Usiadł z trudem, machni ciem r ki odsuwaj c Chani, kiedy przybli yła si , aby mu pomóc. - Przestrze nad Arrakis pełna jest statków Gildii. Jessika zadr ała od tej pewno ci w jego głosie. - Padyszach Imperator jest tam we własnej osobie - rzekł Paul. Spojrzał na skalny sufit celi. - Ze sw ulubion prawdomówczyni i pi cioma legionami sardaukarów. Jest tam stary baron Vladimir Harkonnen z Thufirem Hawatem u boku i siedmioma statkami, które wyładował wojskiem po ostatniego rekruta, jakiego mógł powoła pod bro . Rajdery wszystkich wysokich rodów s nad nimi... i czekaj . Chani potrz sn ła głow nie mog c oderwa oczu od Paula. Jego obco , bez barwny ton głosu, spojrzenie, które przeszywało j na wylot, napełniały j groz . Jessika spróbowała przełkn , ale miała sucho w gardle. - Na co oni czekaj ? - zapytała. Paul spojrzał na ni . - Na zezwolenie Gildii na l dowanie. Gildia pozostawi na piasku ka de wojsko, jakie wyl duje bez zezwolenia. - Gildia nas ostania? - spytała Jessika. - Osłania nas! Gildia sama doprowadziła do tego rozpowiadaj c historie o tym, co my tutaj robimy, i obni aj c opłaty za przewóz wojsk do takiego poziomu, e najbiedniejsze nawet rody s teraz tam w górze i czekaj tylko, by nas ograbi . Ze zdziwieniem Jessika zauwa yła, e nie ma rozgoryczenia w jego tonie. Nie mogła w tpi w jego słowa - miały t sam intensywno , jak dostrzegła w nim owej nocy, gdy odsłonił cie k przyszło ci, która zawiodła ich mi dzy Fremenów. Paul odetchn ł gł boko. - Matko, musisz przemieni nam pewn ilo wody. Potrzebujemy katalizatora. Chani, wy lij oddział zwiadowczy... niech znajd mas preprzyprawow . Je eli umie cimy pewn ilo Wody ycia na masie preprzyprawowej - czy wiecie, co si stanie? Jessika wa c te słowa, nagle przejrzała jego zamiary. - Paul! - krzykn ła. - Woda mierci - powiedział. - Byłaby to reakcja ła cuchowa. - Wskazał napodłog . - Szerz ca mier w ród male kich stworzycieli, zabijaj ca nosiciela cyklu ycia, który obejmuje przypraw i stworzycieli. Arrakis bez przyprawy i stworzycieli dopiero b dzie pustyni .

477

Chani zatkała usta dłoni : płyn ce z ust Paula blu nierstwa wstrz sn ły ni do tego stopnia, e zaniemówiła. - Ten, kto mo e co zniszczy , ma nad tym czym faktyczn władz - powiedział Paul. - My mo emy zniszczy przypraw . - Co wstrzymuje dło Gildii? - wyszeptała Jessika. - Oni mnie szukaj - rzekł Pani. - Pomy l tylko! Najlepsi nawigatorzy Gildii. ludzie, którzy widz przed sob czas i znajduj najbezpieczniejszy kurs dla najszybszych galeonów, oni wszyscy jak jeden m szukaj mnie... i nie s w stanie znale . Jak e oni dr ! Wiedz , e mam ich sekret o tutaj! - Paul pokazał zagł bienie dłoni. - Bez przyprawy oni s lepi! Chani odzyskała głos. - Mówiłe , e widzisz "teraz"! Paul opadł na postanie; badał rozpostart tera niejszo , po jej wysuni te w przyszło i przeszło granice zmagaj c si z zatrzymaniem wizji, gdy objawienie wywołane przypraw zaczynało zanika . - Id cie wykona , co przykazałem - rzekł. - Przyszło staje si dla mnie równie pogmatwana, jak dla Gildii. Linie wizji zbiegaj si . Wszystko schodzi si tutaj, gdzie jest przyprawa... gdzie, nie o mielili si interweniowa wcze niej... bo interwencja oznaczała utrat tego, bez czego nie mog si obej . Lecz, teraz maj nó na gardle. Wszystkie drogi prowadz w ciemno .

478

Rozdział 46 I za witał taki dzie , w którym Arrakis stan ła piasta wszech wiata, a koło szykowało si do obrotu. z "Przebudzenia Arrakis." pióra ksi niczki Irulan - Popatrzcie tylko na to! - szepn ł Stilgar. Paul le ał przy nim w skalnej szczelinie wysoko na kraw dzi Muru Zaporowego, z okiem przyklejonym do kolektora freme skiego teleskopu. Soczewki olejowe były zogniskowane na gwiezdnej lichtudze, któr wit obna ył w basenie pod nimi. Strzelista wschodnia burta statku l niła w poziomych promieniach sło ca, lecz w zacienionej burcie widniały iluminatory ółte jeszcze od pozostałych z nocy kuł wi toja skich. Poza statkiem miasto Arrakin le ało zalane zimnym blaskiem zorzy północnej. Paul wiedział, e to nie lichtuga wprawiła Stilgara w osłupienie, lecz konstrukcja, której była centralnym elementem. Wysoki pojedynczy barak z metalu rozło ył si u stóp lichtugi kołem o promieniu tysi ca metrów - namiot zło ony, e szczelnie zachodz cych na siebie arkuszy blachy, przej ciowe koszary - dla pi ciu legionów sardaukarów i Jego Imperialnej Mo ci Padyszacha Imperatora Szaddama IV. Gurney Halleck odezwał si z miejsca, w którym przycupn ł z lewej strony Paula: - Naliczyłem w tym dziewi - Pi

poziomów. Musi tam by niemało sardaukarów.

legionów - odparł Paul.

- Robi si jasno - sykn ł Stilgar. - Nie podoba nam si , e si tak wystawiasz na widok. Muad'Dibie. Wracajmy ju w skały. - Nie mi tutaj nie grozi - rzekł Paul. - Ten statek ni na pokładzie bro paln - zauwa ył Gurney. - Oni s przekonani, e chroni nas tarcze - powiedział Paul. - Nie b d marnowa strzału do nie zidentyfikowanej trójki, nawet je li nas zobacz . Paul obrócił teleskop na przeciwległ cian basenu, przypatruj c ospowate urwiska, obwały znacz ce groby jak e wielu ołnierzy jego ojca. Uznał, e to słuszne, by cienie owych ludzi przypatrywały im si z góry w tym momencie, gdy harkonne skie forty i miasteczka wzdłu i wszerz osłoni tej krainy znajdowały si w r kach Fremenów lub zostały odci te od zaplecza i pozostawione na uschni cie jak odr bane od pnia gał zie. Wrogowi pozostał tylko ten basen i tylko to miasto. - Mog spróbowa wycieczki ornitopterem - rzekł Stilgar. - Je eli nas zobacz . - Niech próbuj - odparł Paul. - Dzisiaj mamy ornitoptery do spalenia... i wiemy, e nadci ga burza.

479

Zwrócił teraz teleskop ku przeciwległemu skrajowi l dowiska Arrakin, na rz d harkonne skich fregat i flag kompanii KHOAM leniwie łopoc c o drzewce na płycie pod nimi. I pomy lał o tym, w jak desperackim poło eniu musiała si znale Gildia, skoro wyraziła zgod na l dowanie tych dwóch armii, podczas gdy cał reszt zatrzymano w odwodzie. Gildia przypominała człowieka, który sprawdza, palcem nogi temperatur piasku, zanim rozbije namiot. - Czy st d zobaczymy co nowego? - zapytał Gurney. - Powinni my schodzi w ukrycie. Nie ma w tpliwo ci, e nadci ga samum. Paul wrócił teleskopem do gigantycznego baraku. - Sprowadzili nawet swoje kobiety - powiedział. - I dworaków, i słu b . Aaach, mój drogi Imperatorze, jak e pewny siebie. - Jacy ludzie wspinaj si tajnym przej ciem - zauwa ył Stilgar. - To mog wraca Otheym i Korba. - W porz dku, Stil - powiedział Paul. - Wracamy. Po raz ostatni objechał jeszcze teleskopem wokoło przygl daj c si wysokim, metalowym statkom na równinie, l ni cym koszarom z metalu, wymarłemu miastu, fregatom harkonne skich najemników. Po czym wycofał si za skaln skarp . Jego miejsce przy teleskopie zaj ł fedajki ski czatownik. Paul wyłonił si w płytkim kraterze na szczycie Muru Zaporowego. Około trzydziestu metrów rednicy i trzech gł boko ci miało to naturalne zagł bienie w skale, które Fremeni zakryli półprze roczyst powlok maskuj c . Otwór w cianie po prawej stronie obstawiony był sprz tem telekomunikacyjnym. Rozwin wszy szyk gwardia fedajkinów czekała w tym zagł bieniu na rozkaz Muad'Diba do ataku. Z otworu przy urz dzeniach ł czno ci wynurzyło si dwóch ludzi, melduj c co wartownikom. Paul zerkn ł na Stilgara. skin ł głow w stron tej dwójki. - Przyjmij ich meldunki, Stil. Stilgar odszedł na rozkaz. Paul przykucn ł opieraj c si plecami o skał , przeci gn ł si i wstał. Zobaczył, jak Stilgar odprawia tamtych dwóch ludzi z powrotem w gł b ciemnego otworu w skale i pomy lał o długiej drodze na dno basenu owym w skim. wykonanym ludzkimi r kami tunelem. Podszedł do niego Stilgar. - Có to za wiadomo Paul.

tak wa na, e nie mogli wysła z ni cielago? - zapytał

- Oszcz dzaj swoje ptaki na bitw - odparł Stilgar, zerkn ł na aparatur telekomunikacyjn i z powrotem na Paula. - Nawet przy w skiej wi zce niedobrze jest korzysta z tych urz dze . Muad'Dibie. Mog ci znale bior c namiar na emisj .

480

?

- Wkrótce b d zbyt zaj ci, aby mnie szuka - rzekł Paul. - Co ci ludzie donie li

- Nasze sardaukarskie pie cidełka zostały wypuszczone na dole u wylotu Starej Szczerby i znajduj si w drodze do swego pana. Wyrzutnie rakiet i pozostała bro palna s na stanowiskach. Meldowali tylko dla porz dku. Paul rozejrzał si po płytkim zagł bieniu i w s cz cym si przez maskuj c powłok wietle studiował swoich ludzi. Odbierał upływ czasu niczym pełzanie owada po nagiej skale. - Nasi sardaukarzy musz troch pomaszerowa , zanim transporter dostrze e ich sygnały - powiedział Paul. - Czy macie ich na oku? - Mamy ich na oku - odparł Stilgar. Gurney Halleck stoj cy u boku Paula odchrz kn ł. - Czy nie b dzie lepiej, jak schowamy si w bezpieczne miejsce? - Nie ma takiego miejsca - rzekł Paul. - Czy prognoza pogody jest nadal sprzyjaj ca? - Nadci ga pramatka burzy - powiedział Stilgar. - Nie czujesz jej, Muad'Dibie? - Rzeczywi cie w powietrzu czuje si zmian - zgodził si Paul. - Ale ja lubi si opiera na tyczeniu piasku. - Samum b dzie tu za godzin - rzekł Stilgar. Kiwn ł głow ku szczelinie wychodz cej na barak Imperatora i harkonne skie fregaty. - Tam równie o nim wiedz . Ani jednego ornitoptera na niebie. Wszystkie powci gane i uwi zane. Dostali prognoz pogody od swych przyjaciół w kosmosie. - adnych nowych wypadów rozpoznawczych? - zapytał Paul. - Ani jednego od wyl dowania ubiegłej nocy - odparł Stilgar. - Oni wiedz , e tu jeste my. My l , e teraz czekaj , by wybra dogodny dla siebie moment. - My wybieramy moment - powiedział Paul. - Gurney spojrzał w gór i warkn ł: - Je li tamci nam pozwol . - Ta flota pozostanie w kosmosie - rzekł Paul. Gurney pokr cił głow . - Nie maj wyboru - powiedział Paul. - My mo emy zniszczy przypraw . Gildia nie odwa y si pój

na takie ryzyko.

- Zrozpaczeni ludzie s najniebezpieczniejsi - odparł Gurney.

481

- A czy my nie jeste my zrozpaczeni? - zapytał Stilgar. Gurney spojrzał na niego spode łba. - Nie yłe marzeniem Fremenów - przestrzegł Paul. - Stil my li o całej wodzie, jak wydali my na łapówki, o latach, o które przedłu yli my czekanie, a Arrakis rozkwitnie. On nie... - Grrr - warkn ł Gurney. - Dlaczego on jest taki smutny? - zapytał Stilgar. - On zawsze jest smutny przed bitw - odparł Paul. - To jedyny objaw dobrego humoru, na jaki sobie Gurney pozwala. Wilczy u miech powoli rozlał si na twarzy Gurneya, biel z bów rozbłysła ponad nabródkiem jego filtrfraka. - Zasmuca mnie bardzo my l o tych wszystkich nieszcz snych harkonne skich duszach, które wyprawimy na tamten wiat bez wi ce - powiedział. Stilgar parskn ł miechem. - On gada niczym fedajkin. - Gurney urodził si komandosem mierci - rzekł Paul. Tak, pomy lał, niech si zajm gadaniem o głupstwach, nim spróbujemy swoich sił z t armi w dolinie. Spojrzał na szczelin w cianie skalnej i zerkn ł ponownie na Gurneya widz c, e wojownik - trubadur znowu popadł w ponur zadum . - Troska podkopuje siły - mrukn ł Paul. - Powiedziałe mi to kiedy , Gurncy. - Mój ksi - odparł Gurney - moj główn trosk jest bro j drowa. Je li jej u yjesz do wywalenia dziury w Murze Zaporowym... - Tamci na górze nie u yj broni j drowej przeciwko nam - powiedział Paul. Nie odwa si ... i to wci z tego samego powodu: nie mog ryzykowa , e zniszczymy przypraw . - Lecz zakaz... - Zakaz! - warkn ł Paul. - To strach, a nie zakaz powstrzymuje rody przed wzajemnym obrzucaniem si atomówkami. J zyk Wielkiej Konwencji jest dostatecznie jasny: u ycie broni j drowej przeciwko ludziom spowoduje wymazanie planety z mapy wszech wiata. My rozwalimy Mur Zaporowy, nie ludzi. - To zbyt grubymi ni mi szyty argument - rzekł Gurney. - Ci od dzielenia włosa na czworo tam w górze uciesz si z ka dego argumentu - odparł Paul. - Nie mówmy ju o tym.

482

Odwrócił si , ycz c sobie rzeczywi cie takiej pewno ci. Po chwili rzekł: - Co z lud mi z miasta? S ju na pozycjach? - Tak - mrukn ł Stilgar. Paul rzucił na niego okiem. - A ciebie co gryzie? - Zawsze pow tpiewałem, czy człowiekowi miasta mo na do ko ca zaufa powiedział Stilgar. - Ja sam byłem kiedy człowiekiem miasta - zauwa ył Paul. Stilgar naje ył si . Twarz mu nabiegła krwi . - Muad'Dib wie, e nie miałem na my li... - Wiem, co miałe na my li. Stil, ale prób człowieka nie jest to, co my lisz, e on z - robi, tylko to, co on robi w rzeczywisto ci. Ci miastowi ludzie maj w yłach freme sk krew. Tyle tylko, e jeszcze si nie nauczyli zrzucania p t. My ich nauczymy. Stilgar kiwn ł głow . - yciowe nawyki, Muad'Dibie - stwierdził ponuro, - Na Równinie ałobnej nauczyli my si pogardy dla ludzi osiadłych. Paul obejrzał si na Gurneya i spostrzegł, e ten bacznie przypatruje si Stilgarowi. - Powiedz nam, Gurney, dlaczego sardaukarzy wyp dzili z domów mieszka ców tego miasta tam w dole? - Stary numer, mój ksi

. Zamierzali zwali nam na kark uchod ców.

- Tyle czasu upłyn ło od upadku partyzantki, e pot ni zapomnieli, jak z ni wojowa - rzekł Paul . - Sardaukarzy ułatwili nam zadanie. Nałapali troch mieszczek, zabawili si z nimi, a głowami protestuj cych m czyzn udekorowali swoje sztandary bojowe, I rozniecili gor czk nienawi ci w ród ludzi, którzy w innej sytuacji patrzyliby na nadchodz c bitw wył cznie jak na wielk niedogodno ... i mo liwo zamiany jednego garnituru panów na drugi. Sardaukarzy dla nas werbuj , Stilgar. - Ci miejscy ludzie faktycznie wydaj si pełni zapału - przyznał Stilgar. - Ich nienawi jest wie a i czysta - powiedział Pani: - Wła nie wykorzystujemy ich jako oddziały szturmowe. - Straszne b d w ród nich jatki - rzekł Gurney. Stilgar kiwn ł głow .

483

- Powiedziano im, jak nierówne s siły - odparł Paul. - Wiedz , e ka dy zabity przez nich sardaukar to o jednego mniej dla nas. Widzicie, moi panowie. Oni maj co , za co warto umrze . Odkryli, e s lud mi. Oni si budz . Dobiegł ich stłumiony okrzyk obserwatora przy teleskopie. Paul zbli ył si do skalnej szczeliny. - Co si tam dzieje? - Ogromne zamieszanie, Muad'Dibie - sykn ł czatownik. - W tym monstrualnym namiocie z metalu. Od Wie comuru Zachodniego przybył pojazd naziemny i zrobiło si zamieszanie, jakby jastrz b wpadł w stado skalnych kuropatw. - Przybyli wi zieni przez nas sardaukarzy - powiedział Paul. - Maj teraz osłon wokół całego l dowiska - meldował czatownik. - Widz ta cz ce powietrze nawet na skraju składowisk, gdzie magazynowali przypraw . - Ju wiedz , kim jest ten, przeciw komu walcz - rzekł Paul. - Niech zadr harkonnc skie bestie, niech si gryz ; e Atryda nadal yje! - Zwrócił si do fedajkina przy teleskopie: - Obserwuj drzewce flagowe na dziobie statku Imperatora. Je eli wci gn tam moj flag ... - Nie zrobi tego - odezwał si Gurney. Paul spostrzegł zaintrygowan min na twarzy Stilgara. - Je li Imperator uzna moje, roszczenia - wyja nił - da znak przywracaj c Arrakis flag atrydzk . Wtedy zastosujemy drugi wariant planu, ruszaj c tylko przeciwko Harkonnenom. Sardaukarzy nie b d si wtr ca i pozwol nam załatwi spraw mi dzy sob . - Ja nie mam do wiadczenia, w tych poza wiatowych historiach - rzekł Stilgar. - Słyszałem o nich, ale nie wydaje si prawdopodobne, eby... - Nie potrzeba mie do wiadczenia, eby wiedzie , co oni zrobi - powiedział Gurney. - Na wysoki statek wci gaj now flag - powiadomił czatownik. - Flaga jest ółta... z czarnym i czerwonym kołem po rodku. - liska sprawa - rzekł Paul. - To flaga kompanii KHOAM. - Takie same s flagi na pozostałych statkach - powiedział fedajkin. - Nie rozumiem - rzekł Stilgar. - To rzeczywi cie liska sprawa - odezwał si Gurney. - Gdyby wci gn ł na maszt sztandar Atrydów. musiałby dotrzyma tego. co zasygnalizował. Za du o

484

oczu dokoła. Mógłby da znak harkonne sk llagej na swoim drzewcu, byłaby to jednoznaczna deklaracja, ale nie, on wci ga szmat KHOAM. Pokazuje tamtym ludziom na górze... - Gurney wskazał na niebo - gdzie jest zysk. Mówi, e go nie obchodzi, czy b dzie tu Atryda. czy kto inny. - Za ile samum uderzy w Mur Zaporowy? - zapytał Paul. Stilgar odszedł naradzi si z. jednym z fedajkinów w kraterze. Niebawem był z powrotem. - Lada chwila, Muad'Dibie. Wcze niej, ni si spodziewamy. To jest pra - pra pramatka burza... mo e nawet wi ksza, ni pragn łe . - To moja burza - odparł Paul i ujrzał nieme osłupienie na twarzach słuchaj cych go fedajkinów. - Cho by wstrz sn ła całym wiatem, nie b dzie wi ksza, ni pragn łem. Czy uderzy dokładnie w Mur Zaporowy? - Wystarczaj co blisko, eby nie sprawiło to adnej ró nicy - rzekł Stilgar. Z tunelu wiod cego na dno basenu wyszedł ł cznik. - Patrole sardaukarów i Harkonnenów wycofuj si . Muad'Dibie - zameldował. - Spodziewaj si , e samum nawieje za du o piasku, by była dobra widoczno - powiedział Stilgar. - Uwa aj , e my b dziemy tak samo załatwieni. - Ka naszym kanonierom nastawi celowniki du o wcze niej, przed spadkiem widoczno ci - rzekł Paul. - Musz odstrzeli dziobnic wszystkim tym statkom, jak tylko samum zniszczy tarcze. - Podszedł do ciany krateru i odci gn wszy fałd powłoki maskuj cej spojrzał w gór . Na tle mrocznego nieba wida było niesione wiatrem bu czuki wiruj cego piasku. Palu z powrotem naci gn ł powłok . - Zacznij wysyła na dół naszych ludzi, Stil - polecił. - Nie poszedłby z nami? - zapytał Stilgar. - Zostan chwilk przy fedajkinach - odparł Paul. Stilgar znacz co wzruszył ramionami do Gurneya, odszedł do otworu w skalnej cianie i znikn ł w ciemno ci. - W twoich r kach, Gurney, zostawiam przycisk do rozwalenia Muru Zaporowego - powiedział Paul. - Zrobisz to? - Zrobi . Paul przywołał skinieniem porucznika ledajkinów: - Otheym, zacznij wycofywa czujki z rejonu wybuchu. Musz wyj zanim uderzy samum.

stamt d,

Fedajkin skłonił si i poszedł w lady Stilgara. Gurney wyjrzał przez skaln szczelin .

485

- Nie spuszczaj oka z południowej ciany - powiedział do człowieka przy teleskopie. - B dzie pozbawiona wszelkiej ochrony, dopóki jej nie wysadzimy. - Wy lij cielago z sygnałem czasu - rozkazał Paul. - Jakie naziemne pojazdy sun na południow cian - zameldował człowiek przy teleskopie. - Niektóre prowadz rozpoznanie ogniem broni palnej. Nasi ludzie korzystaj z tarcz osobistych, jak rozkazałe . Pojazdy zatrzymały si . W nagłej ciszy Paul usłyszał pl saj ce nad głow demony wiatru - czoło burzy. Piach zacz ł si osypywa do ich misy przez szczeliny w osłonie. Podmuch wiatru schwycił powłok i zerwał. Paul skinieniem odesłał swego fedajkina w ukrycie i podszedł do obsługi aparatury telekomunikacyjnej przy wylocie tunelu. Gurney trzymał si jego boku. Paul pochylił si nad sygnalistami. Jeden z nich powiedział: - Pra - pra - pra - pramatka samum, Muad'Dibie. Paul podniósł spojrzenie na ciemniej ce niebo. - Gurney, wycofaj obserwatorów południowej ciany. Musiał powtórzy swój rozkaz, by przekrzycze narastaj cy zgiełk samumu. Gurney oddalił si , by wykona rozkaz. Paul dopi ł filtr twarzy, zaci gn ł kaptur filtrfraka. Powrócił Gurney. Paul dotkn ł jego ramienia, wskazał na zapalark ustawion u wylotu tunelu za sygnalistami. Gurney wszedł do tunelu, zatrzymał si u wylotu z jedn r k na przycisku, nie spuszczaj c oczu z Paula. - Nie odbieramy adnych wiadomo ci - powiedział sygnalista przy Paulu. Du e zakłócenia atmosferyczne. Paul kiwn ł głow , nie odrywaj c spojrzenia od tarczy czasomierza naprzeciwko sygnalisty. Niebawem Paul spojrzał na Gurneya, podniósł r k i wrócił spojrzeniem do tarczy. Wska nik czasu pełzł po swoim kole. - Ju ! - krzykn ł Paul i opu cił r k . Gurney wdusił przycisk zapalarki. Wydawało si , e cała sekunda min ła, zanim poczuli, jak grunt faluje i dygoce pod nimi. Do ryku samumu doł czył si dudni cy d wi k. Przy Paulu zjawił si fedajki ski czatownik z teleskopem pod pach . - Mur Zaporowy przerwany, Muad'Dibie! - krzykn ł. - Samum run ł na nich, a nasi kanonierzy ju strzelaj . Paul pomy lał o burzy sun cej przez basen, o ładunku elektrostatycznym w cianie piasku, który zniszczył co do jednej zapory tarczowe w obozie wroga. - Samum! - krzykn ł kto . - Musimy zej

486

w ukrycie, Muad'Dibiel

Paul ockn ł si , czuj c, jak igiełki piasku dl jego odsłoni te policzki. Klamka zapadła - pomy lał. Poło ył r k na ramionach sygnalisty. - Zostaw sprz t! Wystarczy ten w tunelu. Poczuł, e go odci gaj , e fedajkini stłoczyli si wokół niego dla osłony. Wcisn li si w wylot tunelu, gdzie ogarn ła ich wzgl dna cisza, i min wszy zakr t znale li si w małej komorze z kulami wi toja skimi pod sufitem i drugim wylotem prowadz cego dalej tunelu. Inny sygnalista pochylał si tu nad swoj aparatur . - Du e zakłócenia atmosferyczne - powiedział. Kurzawa otoczyła ich szybuj cym w powietrzu piaskiem. - Zagrodzi tunel! - krzykn ł Paul. Nagłe znieruchomienie powietrza wokół nich wiadczyło o wykopaniu polecenia. - Czy zej cie na dno basenu nadal jest dost pne? - zapytał Paul. Jaki fedajkin poszedł sprawdzi , wrócił i powiedział: - Eksplozja spowodowała obsuni cie niewielkiej skały, lecz in ynierowie twierdz , e - przej cie jest nadal wolne. Uprz taj je wi zkami laserowymi. - Ka im to robi r kami! - burkn ł Paul. - Tam jest pełno aktywnych tarcz! - Oni uwa aj , Muad'Dibie - odparł fedajkin, ale oddalił si posłusznie. Sygnali ci z zewn trz przecisn li si mi dzy nimi d wigaj c swój sprz t. - Kazałe tym ludziom zostawi ich aparatur , Muad'Dibie - obruszył si jeden z fedajkinów. - Ludzie s teraz wa niejsi od sprz tu - rzekł Paul. - B dziemy mieli wi cej sprz tu ni r k albo aden sprz t nie b dzie nam potrzebny. Podszedł do niego Gurney Halleck. - Słyszałem, jak mówili, e droga na dół jest wolna. Tutaj jeste my za blisko powierzchni, mój panie, gdyby Harkonnenowie spróbowali odwetu. - Oni nie s zdolni do odwetu - odparł Paul. - Wła nie w tej chwili odkrywaj , e nie maj osłon i e nie s w stanie oderwa si od Arrakis. - Niemniej jednak nowe stanowisko dowodzenia jest w cało ci gotowe, mój panie - powiedział Gurney. - Jeszcze mnie nie potrzebuj na stanowisku dowodzenia - rzekł Paul. - Plan b dzie si realizował beze mnie. Musimy czeka na...

487

- Odbieram wiadomo , Muad'Dibie - odezwał si sygnalista znad aparatury. Potrz sn ł głow , przycisn ł do ucha słuchawk . - Du e zakłócenia atmosferyczne! Zacz ł gryzmoli na bloku przed sob , potrz saj c głow , wyczekuj c, pisz c... wyczekuj c. Paul podszedł z boku do sygnalisty. Fedajkin cofn ł si ust puj c mu miejsca. Paul spojrzał z góry na to, co ten człowiek napisał, i przeczytał: "Najazd na sicz Tabr., w niewoli... Aha (nieczytelne) rodziny (nieczytelne) nie yj ... oni (nieczytelne) syna Muad'Diba..." Sygnalista znów potrz sn ł głow . Paul podniósł oczy napotykaj c utkwione w sobie spojrzenie Gurneya. - Depesza jest przekr cona - rzekł Gurney. - Zakłócenia atmosferyczne. Nie wiadomo, czy... - Mój syn nie yje - powiedział Paul i mówi c to wiedział, e tak jest naprawd . - Mój syn nie yje... za Ali wzi to do niewoli... jako zakładniczk . Czuł si jak pusta, pozbawiona uczu skorupa. Wszystko, czego dotkn ł, niosło mier i ból. I wygl dało to na zaraz , która mo e si roznie po całym wszech wiecie. Czuł w sobie m dro starca, nagromadzenie do wiadcze z niezliczonych ywotów, które mogły zaistnie . Wydawało mu si , e co chichoce w jego wn trzu i zaciera r ce. I pomy lał: Jak niewiele wiat wie o naturze prawdziwego okrucie stwa!

488

Rozdział 47 I stan ł przed nimi Muad'Dib mówi c: Mimo i uwa amy zakładników za umarłych, ona jednak yje. Poniewa , jej nasienie jest moim nasieniem, a jej głos jest moim głosem. I wzrok jej si ga najdalszych ster prawdopodobie stwa. Tak jest, nil padół niepoznawalnego ona spogl da dzi ki mnie. z "Przebudzenia Arrakis" pióra ksi niczki Irulan Baron Vladimir Harkonnen stał ze spuszczonymi oczami w imperialnej sali audiencyjnej, owalnej selamlik wewn trz kwater Padyszacha Imperatora. Baron rzucał ukradkowe spojrzenia na metalowe ciany sali i na zebranych noukkerów, paziów, gwardzistów, oddział sardaukarów pałacowych stoj cych pod cianami w szeregu, w postawie na spocznij, pod zakrwawionymi i postrz pionymi zdobycznymi sztandarami, które stanowiły jedyn ozdob tej sali. Z prawej strony rozległy si głosy, dochodz ce echem z wysokiego korytarza: - Przej cie! Przej cie dla Osoby Królewskiej! Padyszach Imperator Szaddam IV wyszedł z korytarza na sal audiencyjn razem ze swoim orszakiem. Przystan ł w oczekiwaniu na wniesienie jego tronu, nie zwracaj c uwagi na barona, najwyra niej nie zwracaj c uwagi na nikogo. Baron przekonał si , e nie sta go na zignorowanie osoby królewskiej i przygl dał si bacznie Imperatorowi wypatruj c znaku, najmniejszej wskazówki, jaki jest cel tej audiencji. Imperator oczekiwał z. podniesion głow - szczupła, elegancka sylwetka w szarym mundurze sardaukarów ze srebrnym i złotym szamerunkiem. W ska twarz i zimne spojrzenie przypominały baronowi dawno zmarłego ksi cia Leto. Miał taki sam wygl d drapie nego ptaka. Tylko włosy Imperatora nie były czarne, lecz rude i prawie w cało ci zakryte hebanowym hełmem bursega z imperialnym złotym pióropuszem na szczycie. Paziowie wnie li tron, było to masywne krzesło wyciosane z jednej bryły kwarcu hagalskiego, niczym z zielonobł kitnej przejrzysto ci przeszytej yłami złotego ognia. Kiedy ustawili je na podium. Imperator zasiadł, sadowi c si wygodnie. Stara kobieta w czarnej abie z kapturem opuszczonym na czoło odł czyła si od jego wity i zaj ła miejsce za tronem, kład c ko cist dło na kwarcowym oparciu. Jej twarz wyzierała z kaptura jak maszkaron o zapadni tych oczach i policzkach, z nosem zbyt długim, skór w plamach i z wychodz cymi na wierzch yłami. Baron powstrzymał na jej widok dr enie. Obecno Matki Wielebnej Gaius Helen Mohiam, prawdomówczyni Imperatora, zdradzała doniosło tej audiencji. Odwróciwszy od niej wzrok baron przepatrywał uwa nie wit w poszukiwaniu dalszych wskazówek, byli tam dwaj agenci Gildii, jeden wysoki i gruby, drugi niski i gruby, obaj o szarych, dobrotliwych oczach. W ród dworaków stała te ksi niczka Irulan, kobieta, która zgł biła, jak mówiono, najgł bsze sekrety Bene Gesserit, gdy miała zosta

489

Matk Wielebn . Wysoka blondynka o twarzy pi knej jak obraz, z zielonymi oczami spogl daj cymi i przez, i poza niego. - Mój drogi baronie - raczył go łaskawie zauwa y Imperator. Barytonowy głos odznaczał si wyrafinowan modulacj . Potrafił odprawi barona powitaniem. Baron skłonił si nisko i zbli ył na przepisow odległo dziesi ciu kroków od podwy szeniu. - Przybywam na twe wezwanie. Wasza Wysoko . - Wezwanie! - parskn ła chichotem stara wied ma. - Spokój, Matko Wielebna - skarcił j Imperator, ale u miechn ł si na widok zmieszania barona. - Najpierw mi powiesz, dok d to wyprawiłe swojego pupila Thufira Hawata. Baron strzelił okiem na prawo i lewo. kln c w duchu, e przyszedł tu bez swojej stra y przybocznej, mimo e niewiele by wskórała przeciwko sardaukarom. Zawsze jednak... - No wi c? - rzekł Imperator. - Nie ma go ju od pi ciu dni. Najja niejszy Panie. - Baron rzucił spojrzenie na agentów Gildii i szybko przeniósł je na Imperatora. - Miał wyl dowa w bazie przemytników i podj prób infiltracji obozu tego freme skiego fanatyka Muad'Diba. - Nie do wiary! - rzekł Imperator. Szponiasta dło wied my lekko dotkn ła jego ramienia. Stara nachyliła si i poszeptała mu do ucha. Imperator kiwn ł głow . - Pi

dni, baronie. Powiedz mi, dlaczego nie martwisz si jego nieobecno ci ?

- Ale ja si m a r t w i , Najja niejszy Panie. Imperator nie spuszczał z niego oczu, wyczekuj c. Matka Wielebna wydała z siebie gdakliwy chichot. - Chodzi mi o to. Najja niejszy Panie - powiedział baron - e Hawat tak czy owak umrze w ci gu paru najbli szych godzin. I wyło ył spraw utajonej trucizny i potrzeby antidotum. - Spryciarz z ciebie, baronie - rzekł Imperator. - A gdzie s twoi bratankowie. Rabban i młody Feyd - Rautha? - Nadchodzi samum. Najja niejszy Panie. Wysłałem ich w obchód naszego przedpola, eby Fremeni nie zaskoczyli nas pod osłon piasku.

490

- Przedpola - powtórzył Imperator. To słowo jakby wypadło mu przy wyd ciu ust. - Samum niewiele zdziała w basenie, a freme ska czer nie zaatakuje, kiedy ja tu jestem z pi cioma legionami surdaukarów. - Oczywi cie e nie. Najja niejszy Panie - rzekł baron - lecz nie mo na nikogo wini za nadmiar ostro no ci. - Aaaach, wina - powiedział Imperator. - Zatem mam przemilcza , ile czasu zabrała mi ta arraka ska bzdura? I e zyski kompanu KHOAM wyciekaj t szczurz dziur ? I e musiałem zawiesi funkcjonowanie dworu i sprawy pa stwowe - odwoła nawet - z powodu tej idiotycznej afery? Baron spu cił oczy, wystraszony imperatorskim gniewem. Delikatno pozycji, w jakiej si znajdował, sam jeden, zdany na łask Konwencji i dictum familia wielkich rodów działała mu na nerwy. Czy on ma zamiar mnie zabi ? - zadawał sobie pytanie. Nie mógłby! Nie na oczach reszty wysokich rodów, które czekaj tam w górze ostrz c sobie z by na pierwszy lepszy pretekst do wykorzystania tego zam tu na Arrakis. - Czy wzi łe zakładników? - zapytał Imperator. - To na nie. Najja niejszy Panie - odparł baron. - Ci w ciekli Fremeni urz dzaj ka demu je cowi ceremoni pogrzebow i zachowuj si tak, jakby taki zakładnik ju nie ył. - Czy by? - rzekł Imperator. Baron milczał, zezuj c w prawo i w lewo na metalowe ciany selamlik, my l c o otaczaj cym go monstrualnym namiocie z metalu. Przedstawiał on tak nieprzebrane bogactwo, e nawet baron poczuł si wstrz ni ty. Ci gnie za sob paziów i bezu ytecznych dworaków, swoje kobiety i ich wit - fryzjerów, modystki, wszystkich... cał otoczk paso ytów dworu. Wszystko to tutaj... płaszczy si . intryguje za plecami, "cierpi niewygody" przy Imperatorze, by patrze , jak on kładzie kres tej aferze, by układa panegiryki o walkach, a rannych kreowa na bohaterów. - Mo e nie szukałe odpowiednich zakładników - rzekł Imperator. On co ukrywa - pomy lał baron. Strach gniótł go w dołku kamieniem, a mu si niedobrze zrobiło na my l o jedzeniu. A jednak to uczucie przypominało głód i kilka razy prostował si w swoich dryfach, o włos od wydania polecenia, by przyniesiono mu posiłek, ale tutaj nie było nikogo, kto by odpowiedział na jego wezwania. - Czy masz jakie poj cie, co to za jeden ten Muad'Dib? - spytał Imperator. - Na pewno jaki umma - odparł baron. - Jaki freme ski fanatyk, awanturnik religijny. Tacy regularnie wyskakuj na obrze ach cywilizacji. Wasza Imperatorska Mo o tym wie.

491

Imperator obejrzał si na swoj prawdomówczyni , ponownie zwrócił si do barona i spojrzał na niego spode łba. - I nie wi cej nie wiesz o tym Muad'Dibie? - To szaleniec - stwierdził baron. - Ale wszyscy Fremeni s troch stukni ci. - Stukni ci? - Jego ludzie rzucaj si w bój wyj c jego imi . Ich kobiety ciskaj w nas własnymi dzie mi, po czym nadziewaj si na nasze no e, by swoim m om utorowa drog do - ataku. Oni nie maj ... nie maj ... adnej godno ci. - A tak le - zamruczał Imperator, a jego drwi cy ton nie umkn ł uwagi barona. - Powiedz mi, mój drogi baronie, czy przeprowadziłe rekonesans polarnych obszarów na południu Arrakis? Baron zagapił si na niego, zbity z tropu zmian tematu. - Ale... no wi c... wiesz przecie . Najja niejszy Panie, e cały ten region nie nadaje si do zamieszkania, jest otwarty dla wiatru i czerwia. W tamtych szeroko ciach nie ma nawet przyprawy. - Nie miałe doniesie od przyprawowych galarów o pojawiaj cych si tam połaciach zieleni? - Zawsze były takie doniesienia. Niektóre zbadano... dawno temu. Znaleziono par ro lin. Stracono wiele ornitopterów. Zbyt kosztowna zabawa. Najja niejszy Panie. To jest miejsce, w którym ludzie nie prze yj długo. - No tak - powiedział Imperator. Pstrykn ł palcami i za jego tronem po lewej stronie otworzyły si drzwi. Dwóch sardaukarów wprowadziło przez nie dziewczynk w wieku około czterech lat, s dz c z wygl du. Ubrana była w czarn ab z odrzuconym na plecy kapturem, odsłaniaj cym lu no wisz ce u szyi ł cza filtrfraka. Z kr głej buzi spogl dały oczy barwy freme skiego bł kitu. Nie wygl dała ani troch na wystraszon , a jej spojrzenie miało w sobie co , od czego baron poczuł si nieswojo z zupełnie niezrozumiałej przyczyny. Nawet prawdomówczyni Bene Gesserit wzdrygn ła si , kiedy j dziecko mijało i uczyniła w jej kierunku znak na odp dzenie uroków. Stara czarowniea była najwyra niej wstrz ni ta obecno ci dziecka. Imperator odchrz kn ł przed zabraniem głosu, lecz dziecko przemówiło pierwsze cienkim, lekko sepleni cym głosikiem, wyra nym mimo nie wyrobionego podniebienia. - A oto i on - powiedziała. Podeszła do skraju podwy szenia. - Nie sprawiaimponuj cego wra enia, nieprawda ? Jaki wystraszony, stary grubas, zbyt słaby, by ud wign swoje własne ciało bez pomocy dryfow. Było to tak kompletnie nieoczekiwane stwierdzenie z ust dziecka, e baron wybałuszył na ni oczy w osłupieniu, zapominaj c j zyka w g bie pomimo w ciekło ci.

492

Czy to karlica? - zapytywał sam siebie. - Mój drogi baronie - rzekł Imperator - przedstawiam ci siostr Muad'Diba. - Sios... - Baron podniósł spojrzenie na Imperatora. - Nie rozumiem. - Ja czasami równie przesadzam z nadmiarem ostro no ci - powiedział Imperator. - Doniesiono mi, e twoje nie zamieszkane obszary na południu wykazuj lady działalno ci ludzkiej. - Ale to niemo liwe! - zaprotestował baron. - Czerwie... tam jest czysty piasek a po... - Wygl da na to, e ci ludzie s w stanie unika czerwi - odparł Imperator. Dziecko przysiadło obok tronu na skraju podwy szenia, spu ciło nogi i zacz ło nimi majta . Jaka pewno siebie biła z jej miny i sposobu lustrowania otoczenia. Baron utkwił wzrok w rozbujanych stopach, ledz c falowanie czarnej szaty, migni cia sandałów ukazuj cych si spod tkaniny. - Na nieszcz cie - powiedział Imperator - wysłałem tylko pi lekkich transporterów z grup zaczepn do wzi cia je ców na przesłuchanie. Uszli my cudem z jednym transporterem i trzema je cami. Zwa , baronie, moi sardaukarzy zostali prawie wybici przez oddział zło ony głównie z kobiet, dzieci i starców. To dziecko prowadziło jedn z grup szturmowych. - Sam widzisz. Najja niejszy Panie! - zawołał baron. - Sam widzisz, co to za jedni! - Ja sama oddałam si do niewoli - odezwała si dziewczynka. - Nie chciałam stan przed bratem z wie ci , e zabito mu syna. - Uciekła ledwie garstka naszych ludzi - rzekł Imperator. - Uciekła! Czy słyszysz? - Ich te by my dostali - powiedziała dziewczynka - gdyby nie płomienie. - Moi sardaukarzy u yli dysz korekcyjnych jako miotaczy ognia - wyja nił Imperator. - Rozpaczliwe posuni cie i tylko dzi ki niemu umkn li z trojgiem swoich je ców. Zauwa , mój drogi baronie: sardaukarzy musieli ucieka w popłochu przed kobietami, starcami i dzie mi! - Musimy zaatakowa cał pot g - zachrypiał baron. - Musimy wybi wszystkich do ostatniego, najmniejszego... - Milcz! - rykn ł Imperator. Wychylił si do przodu na swoim trenie. - Nie obra aj mojej inteligencji ani chwili dłu ej. Sterczysz tu z durn min niewini tka i... - Najja niejszy Panie - odezwała si stara prawdomówczyni. Uciszył j machni ciem r ki.

493

- Twierdzisz, e nic nie wiesz o wykrytej przez nas działalno ci ani o zdolno ciach bojowych tych nadludzi! - Imperator uniósł si do połowy ze swego tronu. - Za kogo mnie masz, baronie? Baron cofn ł si o dwa kroki. To Rabban - pomy lał. - On mi to zrobił. Rabban mi... - I ta udawana wa z ksi ciem Leto - mrukn ł Imperator zapadaj c z powrotem w swój tron. - licznie to ustawił. - Najja niejszy Panie - sumitował si baron. - O czym ty... - Milcz! Stara Bene Gesserit poło yła dło na ramieniu Imperatora i pochyliła si nisko szepcz c mu co do ucha. Dziewczynka siedz ca na podium przestała macha nogami. - Postrasz go jeszcze troch , Szaddam. Nie powinnam si z tego cieszy , ale nie umiem odmówi sobie tej przyjemno ci. - Cicho b d , dzieciaku - rzekł Imperator. Wychylił si w przód, poło ył r k na jej głowie i utkwił wzrok w baronie. - Czy to mo liwe, baronie? Czy by był a tak naiwny, jak sugeruje to moja prawdomówczyni? Czy nie poznajesz tego dziecka, córki swego pobratymca, ksi cia Leto? - Mój ojciec nigdy nie był jego pobratymcem - powiedziała dziewczynka. - Mój ojciec nie yje, a ten stary harkonne ski potwór nie widział mnie nigdy przedtem. Z barona pozostało tylko ogłupiałe spojrzenie, kiedy odzyskał mow , zdołał jedynie wychrypie : - Kto to? - Jestem Alia, córka ksi cia Leto i lady Jessiki, siostra ksi cia Paula Muad'Diba - odparła dziewczynka. Odepchn ła si od podium i skoczyła na podłog sali audiencyjnej. - Mój brat lubował, e zatknie twoj głow na szczycie swego bojowego sztandaru i my l , e to zrobi. - Cicho b d , dziecko - Imperator opadł na oparcie tronu, brod wsparł na dłoni i spogl dał badawczo na barona. - Ja nie przyjmuj rozkazów od Imperatora - rzekła Alia. Odwróciła si podnosz c oczy na wiekow Matk Wielebn . - Ona wie. Imperator zerkn ł na sw prawdomówczyni . - Co to znaczy?

494

- To dziecko jest złym duchem! - powiedziała starucha. - Jej matka zasługuje na kar wi ksz od tych, jakie zna historia. mier ! Zawsze b dzie nie do rychła dla tego "dziecka" jak i tej, która je zrodziła! - Starucha wyci gn ła palec ku Alii. - Wyno si z mego umysłu! - T - P? - wyszeptał Imperator. Obrócił si gwałtownie do Alii. - Na Wielk Macierz! - Nie rozumiesz. Najja niejszy Panie - rzekła stara. - To nie telepatia. Ona jest w mojej ja ni. Ona jest jak moje poprzedniczki, które oddały mi swoje wspomnienia. Ona tkwi w mej pami ci! To niemo liwe, eby tam była, a jednak jest! - Jakie poprzedniczki? - zapytał Imperator. - Co to za nonsens? Stara kobieta wyprostowała si i opu ciła wyci gni t r k . - Powiedziałam zbyt wiele, co nie zmienia faktu, e to "dziecko" nie b d ce dzieckiem musi zosta zabite. Od dawna przestrzegano nas przed czym takim wła nie i mówiono, jak zapobiega takiemu narodzeniu, a zdradziła nas nasza własna siostra. - Pleciesz, stara babo - powiedziała Alia. - Nie wiesz, jak było, a mielesz j zorem jak chory na umy le. Alia zamkn ła oczy, zaczerpn ła gł boko powietrza i wstrzymała oddech. Stara Matka Wielebna zatoczyła si z j kiem. Alia otworzyła oczy. - Tak to si stało - rzekła. - Kosmiczny lepy traf... a wy miały cie w nim swój udział. Matka Wielebna wyci gn ła obie r ce odpychaj c od siebie powietrze w stron Alii. - Co si tutaj dzieje? - zapytał Imperator. - Dziecko, ty naprawd potrafisz ulokowa swoje my li w cudzej głowie? - To zupełnie nie tak - odparła Alia. - Nie potrafi my le jak ty, chyba ebym si jak ty zrodziła. - Zabijcie j ! - wymamrotała starucha czepiaj c si oparcia tronu, by nie upa . - Zabijcie j ! - Zapadni te, starcze oczy ziały nienawi ci do Alii. - Cisza - nakazał Imperator i przyjrzał si Alii z uwag . - Czy mo esz, dziecino, porozumie si ze swoim bratem? - Brat mój wie, e tu jestem - odparła Alia. - Potrafisz mu powiedzie , e ma si podda za cen twojego ycia? Alia u miechn ła si do niego z rozbrajaj c szczero ci .

495

- Nie zrobi tego - powiedziała. Baron przywlókł si do Alii i stan ł u jej boku. - Najja niejszy Panie - rzekł błagalnie - ja nic nie wiedziałem o... - Jeszcze raz mi przerwiesz, baronie - powiedział Imperator - a stracisz zdolno przerywania... na wieki. - Nie odwracał wyt onej uwagi od Alii, przypatruj c jej si bacznie spod zmru onych powiek. - Nie zrobisz, h ? A czy umiesz wyczyta w moich my lach, co zrobi , je eli mnie nie posłuchasz? - Ju powiedziałam, e nie potrafi czyta w my lach - odparła - lecz nie potrzeba telepatii, by przejrze twe zamiary. Imperator nachmurzył si . - Twoja sprawa, dziecino, jest beznadziejna. Wystarczy tylko, bym skrzykn ł swoje wojsku, a z tej planety nie zostanie ani... - To nie jest takie proste - rzekła Alia. Spojrzała na dwóch Gildian. - Zapytaj ich. - Nie jest m drze sprzeciwia si moim yczeniom - powiedział Imperator. - Nie powinna mi odmawia najdrobniejszej rzeczy. - Mój brat ju przybywa - rzekła Alia. - Nawet Imperator dr y przed Muad'Dibem, poniewa przy nim jest moc prawo ci i niebo do niego si u miecha. Imperator zerwał si na nogi. - Ta zabawa zaszła za daleko, zetr twego brata razem z t planet na... Sala zadudniła i zatrz sła si wokół nich. Za tronem posypała si kaskada piasku - ze spojenia namiotu ze statkiem Imperatora. Raptowne pulsowanie skóry powiedziało im, e wł czono tarcz szerokopolow . - Mówiłam ci - rzekła Alia. - Mój brat przybywa. Imperator stał przed tronem z przyci ni t do prawego ucha dłoni , pod któr serwosłuchawka wiergotała meldunek o sytuacji. Baron cofn ł si o dwa kroki za plecy Alii. Sardaukarzy przeskakiwali na stanowiska pod drzwiami. - Wycofamy si w kosmos i przegrupujemy - powiedział Imperator. - Baronie, winienem ci przeprosiny. Owi szale cy rzeczywi cie atakuj w samumie. Poka emy im zatem imperatorski gniew. - Wskazał Ali . - J dajcie samumowi. Na jego słowa Alia pierzchła do tyłu w udanym przera eniu. - Niech samum bierze, co ma wzi ! - zawołała. I padła w ramiona baronowi.

496

- Złapałem j . Najja niejszy Panie - krzykn ł baron. - Czy mam j zabi od razuuuuuuuuuuuuuu! - Cisn ł Ali na podłog , łapi c si kurczowo za lew r k . - Przepraszam, dziadku - powiedziała Alia. - Nadziałe si na atrydzki gom d abbar. Podniosła si na nogi i wypu ciła z palców ciemn igł . Baron zwalił si na plecy. Oczy wyszły mu z orbit, kiedy je wytrzeszczał na czerwone zadrapanie w zagł bieniu lewej dłoni. - Ty... ty... Przetoczył si na bok w swoich dryfach - bryła rozlewaj cego si ciała zawieszona kilka centymetrów nad posadzk , z obwisł głow i rozdziawionymi ustami. - Ci ludzie s obł kani - warkn ł Imperator. - Szybko! Na statek. Oczy cimy t planet z wszelkiego... Co zaiskrzyło si po jego lewej stronie. Pocisk kulistego pioruna odbił si od ciany i z trzaskiem osiadł na posadzce. Wo spalonej izolacji rozeszła si po selamlik. - Tarcza! - krzykn ł jaki oficer sardaukarów. - Opadła zewn trzna tarcza! Oni... Jego słowa zaton ły w metalicznym łoskocie, zatrz sła si i rozkołysała ciana statku za plecami Imperatora. - Odstrzelili nam dziobnic statku! - rozległ si krzyk. Pył kł bił si po sali. Pod jego osłon Alia dala susa do bramy wyj ciowej. Imperator odwrócił si gwałtownie pokazuj c swoim ludziom na drzwi awaryjne, które uchyliły si za tronem w burcie statku. Machni ciem r ki zatrzymał oficera sardaukarów p dz cego skokami przez obłok pyłu. - Tutaj stawimy czoło! - oznajmił. Drugie uderzenie wstrz sn ło hangarem. Podwójne wrota rozwarły si z hukiem w przeciwległym ko cu sali, wpuszczaj c kurzaw piasku i zgiełk krzyków. Przez chwil wida było na tle wiatła male k , czarno odzian sylwetk Alii, jak wybiega na zewn trz, znajduje nó i zgodnie ze swym freme skim wyszkoleniem dobija rannego sardaukara i Harkonnena. W zielonkawo ółtym tumanie pałacowi sardaukarzy run li do wyłomu z broni w pogotowiu, formuj c tam półkole dla osłony odwrotu Imperatora. - Ratuj si , sire! - krzykn ł oficer sardaukarów. - Do statku! Lecz Imperator stał samotnie na swym podwy szeniu, z r k wyci gni t w stron drzwi. Czterdziestometrowy segment został wyrwany z baraku i drzwi

497

selamlik wychodziły teraz na szybuj cy piasek. Nad wiatem wisiała nisko przy ziemi chmura pyłu niesionego z pastelowych dali. Elektrostatyczne błyskawice z trzaskiem leciały z chmury i wida było w tumanie snopy iskier buchaj cych z tarcz, które przepalały si w zwarciu z ładunkiem samumu. Równina roiła si od sylwetek walcz cych sardaukarów i ludzi w burnusach - skacz cych, wiruj cych, jakby spadali z błyskawicami samumu. Wszystko to stanowiło zaledwie opraw dla celu, który wskazywała wyci gni ta r ka Imperatora. Z otchłani piaskowych oparów wysun ła si w ordynku chmara połyskliwych kształtów - ogromne, wyniosłe łuki z kryształowymi szprychami zamieniały si w rozdziawione paszcze czerwi pustyni, które szły zbit ław nios c oddziały Fremenów do ataku. W trójk tnej formacji przecinały z sykiem pole bitwy; tylko burnusy łopotały Fremenom na wietrze. Mkn li na przełaj prosto na koszary Imperatora, podczas gdy sardaukarska gwardia stan ła w osłupieniu po raz pierwszy w swej historii ogl daj c szturm, który nie mie cił si w głowie. Lecz zeskakuj ce z grzbietów czerwi sylwetki były lud mi, a ostrza połyskuj ce w owym złowrogim ółtym wietle były czym , czemu sardaukarzy nauczeni byli stawia czoło. Poszli w bój. I walczono pier w pier na równinie pod Arrakin, za doborowa sardaukarska stra przyboczna wcisn ła Imperatora do statku rygluj c za nim drzwi i gotuj c jego tarczy. si na mier pod tymi drzwiami jako cz Oszołomiony wzgl dn cisz wewn trz statku Imperator spojrzał w szeroko rozwarte oczy swojej wity, na zaró owione z wysiłku policzki najstarszej córki, na star prawdomówczyni stoj c jak czarny cie z twarz w obramowaniu kaptura, odnajduj c wreszcie twarze, których szukał - dwóch Gildian. Odziani byli w szar - barw Gildii, bez jakichkolwiek ozdób, i ta szaro wydawała si licowa ze spokojem, jaki zachowali wbrew wzburzonym emocjom dokoła. Wy szy z tej pary przyciskał wszelako dło do lewego oka, kiedy Imperator mu si przygl dał, kto potr cił rami Gildianina i dło przesun ła si ukazuj c oko. M czyzna zgubił jedno z maskuj cych szkieł kontaktowych i oko jego wyjrzało zupełnym bł kitem, tak ciemnym, e a prawie czarnym. Ni szy z pary przepchn ł si o krok bli ej Imperatora. - My"nie umiemy przewidzie , jak to si potoczy. A jego wy szy towarzysz, z dłoni znów przy oku, dodał ozi ble: - Ale ten Muad'Dib te nie umie przewidzie . Słowa wyrwały Imperatora z oszołomienia. Z widocznym wysiłkiem powstrzymał si od gło nej drwiny, poniewa nie trzeba było a nawigatora Gildii i jego jednotorowej koncentracji my li na głównej szansie, by przewidzie najbli sz przyszło na otaczaj cej burty statku równinie. Czy by ci dwaj byli tak uzale nieni od swego talentu, e utracili władz w swych renicach i w rozumie? - zdumiał si . - Matko Wielebna - powiedział - musimy obmy li jaki plan.

498

ci gn ła z twarzy kaptur i spojrzała mu bez zmru enia w oczy. Spojrzenie, które wymienili mi dzy sob , było pełne zrozumienia. Jedna im pozostała bro i oboje j znali: zdrada. Wezwij hrabiego Fenringa z jego kwatery - rzekła Matka Wielebna. Padyszach Imperator kiwn ł głow i dał znak jednemu ze swoich adiutantów, by wykonał to polecenie.

499

Rozdział 48 Był wojownikiem i apostołem, d inem i wi tym, lisem i niewini tkiem, rycerski, okrutny, był mniej ni bogiem, wi cej ni? człowiekiem. Motywów Muad'Diba nie da si zmierzy zwykł miar . W momencie swego triumfu ujrzał zgotowan mu mier , a jednak zaakceptował t zdrad . Czy mo na powiedzie , e zrobił to z poczucia sprawiedliwo ci? Czyjej zatem sprawiedliwo ci . Nie zapominajcie, e teraz mówimy o Muad'Dibie, który nakazał sprawi bojowe werble ze skóry swoich wrogów, o Muad'Dibie, który konwencje swej ksi cej przeszło ci odrzucił jednym machni ciem r ki, stwierdzaj c jedynie: "Jestem Kwisatz Haderach. To wystarczaj cy powód". z "Przebudzenia Arrakis" pióra ksi niczki Irulan Siedzib , do której zwyci skiego wieczoru eskortowano Muad'Diba, był arraka ski pałac gubernatora, staro ytna rezydencja zaj ta przez Atrydów po przybyciu na Diun . Budynek uchował si tak, jak go Rabban odrestaurował, wła ciwie nie tkni ty w walkach, chocia spl drowany przez ludzi z miasta. Niektóre meble w głównym hallu le ały wywrócone b d połamane. Paul wszedł głównym wej ciem, Gurney Halleck i Stilgar o krok za nim. Ich eskorta rozsypała si wachlarzem po Wielkiej Sali, przywracaj c porz dek i sprz taj c sal dla Muad'Diba. Jedna z dru yn zaj ła si sprawdzeniem, czy nie zostawiono tu adnych pułapek. - Pami tam pierwszy dzie , kiedy przybyli my tu z twoim ojcem - powiedział Gurney. Rozejrzał si dokoła po belkach i wysokich okiennych szczelinach. Wtedy nie podobało mi si to miejsce, a teraz jeszcze mniej mi si podoba, która z naszych jaski była pewniejsza. - Powiedziane, jak na prawdziwego Fremena przystało - rzekł Stilgar, zauwa aj c chłodny u miech, jaki słowa jego wywołały na wargach Muad'Diba. Nie zmienisz zdania, Muad'Dibie? - Ta rezydencja jest symbolem - odparł Paul. - Mieszkał w niej Rabban. Zajmuj c t siedzib przypiecz tuj swoje zwyci stwo w sposób zrozumiały dla wszystkich. Roze lij ludzi po budynku. niczego nie dotyka . Upewni si tylko, e Harkonnenowie nie pozostawili tu adnych ludzi ani swoich zabawek. - Jak ka esz - powiedział Stilgar przesyconym niech ci tonem, ale oddalił si posłusznie. Do sali wpadli ludzie z ł czno ci i zacz li si rozkłada ze swoj aparatur przy masywnym kominku. Gwardia freme ska rozstawiła si dokoła sali wzmacniaj c ocalałych fedajkinów. Szemrali mi dzy sob , krzy owały si nieufne spojrzenia.

500

Zbyt długo to miejsce było siedzib wroga, aby przeszli do porz dku nad swoj tu obecno ci . - Gurney, niech eskorta przyprowadzi moj matk i Chani - powiedział Paul. Czy Chani ju wie o naszym synu? - Wysłano wiadomo , mój panie. - Czy wyprowadzaj ju stworzycieli z basenu? - Tak, mój panie. Samum prawie ucichł. - Jakie s rozmiary szkód wyrz dzonych przez samum? - zapytał Paul. - Tak jak szedł, przez l dowisko i składy przyprawy na równinie, poczynił rozległe szkody - odparł Gurney. - Samum i walki po równo. - Mniemam, e pieni dze przywróc wszystko - rzekł Paul. - Z wyj tkiem poległych, mój panie - odparł Gurney z wymówk w głosie, jakby chciał powiedzie : "Od kiedy to Atryda martwi si o rzeczy, gdy w gr wchodz ludzie? Lecz Paul potrafił skupi uwag jedynie na ogl danych jasnowidz cym okiem szczelinach w cianie czasu, która nadal zagradzała mu drog . Z ka dej szczeliny buchała d ihad. szalej ca po korytarzach przyszło ci. Z westchnieniem ruszył na drug stron sali. gdzie dojrzał krzesło pod ciana. To krzesło stało kiedy w jadalni i mo e siedział na nim nawet jego własny ojciec. Jednak e w tej chwili było wył cznie przedmiotem pozwalaj cym ul y zm czeniu i ukry je przed lud mi. Siadł obci gaj c burnus na nogach, poluzował kołnierz filtrfraka. - Imperator zaszył si na dobre pod szcz tkami swego statku - odezwał si Gurney. - Trzymajcie go tam na razie - powiedział Paul. - Znale li ju Harkonnenów? - Ci gle sprawdzaj poległych. - Jaka odpowied ze statków w górze? - wskazał brod ku sufitowi. - Jeszcze milcz , mój panie. Paul westchn ł i opadł na oparcie krzesła. Po chwili powiedział: - Sprowad mi pojmanego sardaukara. Musimy przesła wiadomo Imperatorowi. Czas omówi warunki.

naszemu

- Tak jest, mój panie. Gurney oddalaj c si przekazał dłoni sygnał jednemu z fedajkinów, który zaj ł miejsce osobistej ochrony Paula.

501

- Gurney - wyszeptał Paul. - Jako e znów jeste my razem, musz jeszcze usłysze od ciebie odpowiedni cytat z okazji dzisiejszych wydarze . Obejrzał si i zobaczył, e Gurney przełyka lin , e nagle zaciska pos pnie szcz ki. - Jak sobie yczysz, mój panie - powiedział Gurney. Odchrz kn ł i przemówił chrapliwie: - "I zwyci stwo dnia tego stało si ałob wszystkim ludziom: jako e dnia tego doszła ich wie o tym, jak król płakał po stracie syna". Paul zamkn ł oczy wyrzucaj c rozpacz ze swoich my li, odkładaj c j na pó niej tak, jak kiedy odło ył opłakiwanie ojca. Oddał teraz swoje my li nagromadzonym tego dnia odkryciom - spl tanym drogom przyszło ci i potajemnej wizycie Alii w jego ja ni, e wszystkich zastosowa czasowidzenia to było najdziwniejsze. "Rzuciłam wyzwanie przyszło ci, by zło y moje słowa tam, gdzie tylko ty je usłyszysz" - powiedziała wtedy Alia. - "Nawet ty tego nie potrafisz, mój bracie. To dla mnie interesuj ca zabawa, I... och, racja... zabiłam naszego dziadka, starego, obł kanego barona. Bardzo mało cierpiał". Cisza. W swoim wyczuciu czasu widział, jak si wycofała. - Muad'Dibie. Paul otworzył oczy i ujrzał nad sob czarnobrode oblicze Stilgara z nie wygasłym ogniem bitwy w ciemnych oczach. - Znale li cie ciało starego barona - rzekł Paul. Oniemienie ogarn ło cał cielesn istot Stilgara. - Sk d mo esz wiedzie ? - wyszeptał. - Dopiero co natkn li my si na zwłoki w tym ogromnym stosie metalu wzniesionym przez Imperatora. Paul zignorował pytanie dostrzegaj c Gurneya wracaj cego w asy cie dwóch Fremenów, którzy przytrzymywali wzi tego do niewoli sardaukara. - Oto jeden z nich, mój panie - powiedział Gurney. Gestem nakazał stra nikom zatrzyma je ca pi kroków przed Paulem. Szkliste oczy sardaukara wyra ały szok. Paul dostrzegł sin pr g biegn c od grzbietu jego nosa do k cika ust. Nale ał do kasty sardaukarów o jasnych włosach i ostrych rysach, które to cechy wydawały si i u nich w parze z szar , chocia . na jego poszarpanym mundurze nie było adnych insygniów prócz złotych guzików z imperialnym herbem i wystrz pionych lampasów na spodniach. - My l , e ten typ jest oficerem, mój panie - powiedział Gurney. Paul kiwn ł głow .

502

- Jestem ksi

Paul Atryda. Czy to dla ciebie jasne, człowieku?

Sardaukar wpatrywał si w niego bez drgnienia. - Gadaj - powiedział Paul - bo zginie twój Imperator. M czyzna zamrugał, przełkn ł lin . - Kto ja jestem? - zapytał Paul. - Ty jeste ksi

Paul Atryda - powiedział zduszonym głosem m czyzna.

Zanadto uległy wydał si Paulowi, lecz z drugiej strony sardaukarzy nie zostali przygotowani na takie jak dzisiejsze wydarzenia. Znali tylko smak zwyci stwa, co mogło stanowi - u wiadomił sobie Paul - słabo sam w sobie. Odło ył t my l na pó niej, by j uwzgl dni we własnym programie szkoleniowym. - Chc , aby przekazał ode mnie wiadomo Imperatorowi - rzekł Paul.. I ubrał swoj wypowied w słowa staro ytnej formuły: - Ja, ksi wysokiego rodu, krewniak imperialny, daj zgodnie z konwencj moje słowo jako r kojmi . Je li Imperator i jego ludzie zło bro i przyb d tu do mnie, r cz za ich ycie swoim własnym. - Uniósł lew dło , aby sardaukar widział ksi cy sygnet. - Przysi gam na to. M czyzna zwil ył j zykiem wargi, zerkaj c na Gurneya. - Tak - rzekł Paul. - Któ jak nie Atryda mógłby cieszy si hołdem Gurneya Hallecka? - Zanios wiadomo

- powiedział ardaukar.

- Zaprowad go na nasze wysuni te stanowisko dowodzenia i wypraw - nakazał Paul. - Tak jest, mój panie - Gurney skin ł na eskort i powiódł ich za sob . Paul odwrócił si do Stilgara. - Przybyła Chani i twoja matka - powiedział Stilgar. - Chani prosiła, by j na troch zostawi sam z jej rozpacz . Matka Wielebna sp dz chwile w magicznym pokoju, nie wiem po co. - Moja matka cierpi z t sknoty za planet , której mo e nigdy nie zobaczy powiedział Paul. - Na której woda pada z niebios, a ro liny wschodz tak bujnie, e nie mo na mi dzy nimi przej . - Woda z niebios - szepn ł Stilgar. W tym momencie Paul ujrzał, jakiej Stilgar uległ przemianie - z freme skiego naiba w istot oddan Lisanowi al - Gaibowi, w zwierciadło czci i pokory. To było pomniejszenie człowieka i Paul wyczuwał w tym widmowy wicher d ihad. Zobaczyłem. jak przyjaciel staje si wyznawc - pomy lał. W przyst pie

503

osamotnienia rozejrzał si po sali, dostrzegaj c, jak akuratna i paradna zrobiła si gwardia w jego obecno ci. Wychwycił subteln , chełpliw rywalizacj mi dzy nimi, nadziej ka dego, e Muad'Dib go zauwa y. Muad'Dib, od którego wszelka łaska spływa - pomy lał i była to najbardziej gorzka my l w jego yciu. Oni przeczuwaj , e musz si gn po tron - przyszło mu do głowy, ale nie wiedz , e robi to, aby zapobiec d ihad, Stilgar odchrz kn ł. - Rabban te zgin ł - powiedział. Paul kiwn ł głow . Stra e z prawa złamały szyki, by zrobi przej cie Jessice, i stan ły na baczno . Odziana w czarn ab szła krokiem, który przywodził na my l kroczenie po piasku, lecz Paul zauwa ył, e ten pałac przywrócił jej co z tego, czym kiedy w nim była - z konkubiny panuj cego ksi cia. W jej postawie były lady dawnej pewno ci siebie. Jessika stan ła przed Paulem i - spojrzala na z góry. Dostrzegła jego zm czenie i to, e stara si je ukry , ale nie znajdowała dla niego współczucia: Czuła si tak, jakby wyprano j z wszelkich uczu do własnego syna. Wkraczaj c do Wielkiej Sali zastanawiała si , dlaczego ta sala nie chce wej gładko na swoje miejsce w jej wspomnieniach. Pozostała obca, jak gdyby Jessika nigdy t dy nie chadzała, jakby nigdy nie przechodziła t dy ze swym ukochanym Leto, nigdy tu nie stała przed pijanym Duncanem Idaho - nigdy, nigdy, nigdy... Powinien istnie termin stanowi cy przeciwie stwo adab, władczej pami ci pomy lała. Powinno istnie słowo oznaczaj ce wspomnienia, które wypieraj si samych siebie. - Gdzie Alia? - zapytała. - Na dworze, robi to, co ka de dobre freme skie dziecko powinno robi w takich chwilach - odparł Paul. - Dobija rannych wrogów i oznacza ich ciała dla dru yn wodmistrzów. - Paul! . - Musisz zrozumie , e ona to robi z miłosierdzia - rzekł. - Czy to nie dziwne, jak my opacznie rozumiemy ukryt jedno miłosierdzia i okrucie stwa? Jessika wpatrywała si w syna, wstrz ni ta jego gł bok przemian . Czy mier dziecka tak na niego podziałała? - zastanowiła si . - Ludzie opowiadaj o tobie dziwne historie, Paul - rzekła. - .Mówi , e posiadasz wszystkie legendarne moce, e nie si przed tob nie ukryje, e widzisz to, czego inni nie widz . - Bene Gesscrit pyta o legendy? - Czymkolwiek jeste , ja przyło yłam do tego r ki - przyznała - ale nie oczekuj ode mnie, e...

504

- A czy chciałaby y miliardem miliardów ywotów? - spytał Paul. - Masz tu kanw swoich legend! Pomy l o tych wszystkich prze yciach, o m dro ci, jaka jest w nich zawarta. Lecz m dro pow ci ga miło , nieprawda ? I nadaje nowy kształt nienawi ci. Jak mo na pozna , co jest bezlitosne, je eli si nie zgruntuje gł bin zarówno okrucie stwa, jak i miłosierdzia? Powinna si mnie l ka , matko. Jestem Kwisatz Haderach. Jessika nie mogła przełkn . Po chwili odezwała si : - Kiedy zaprzeczyłe , jakoby był Kwisatz Haderach. Paul pokr cił głow . - Niczemu ju nie mog zaprzecza . - Spojrzał w gór w jej oczy. - Wła nie nadchodzi Imperator ze swymi lud mi. Zapowiedz ich lada chwila. Sta u mego boku. Chc im si dobrze przyjrze . Moja przyszła narzeczona b dzie w ród nich. - Paul! - skarciła go Jessika. - Nie rób bł du, jaki popełnił twój ojciec! - Ona jest ksi niczk - odparł Paul. - Jest moim kluczem do tronu i nigdy nie b dzie niczym wi cej. Bł d? S dzisz, e skoro jestem taki, jakim mnie uczyniła , to nie potrafi ywi uczucia zemsty? - Nawet na niewinnych? - Mówi c to my lała: jemu nie wolno bł dzi , tak jak ja bł dziłam. - Nie ma ju niewinnych - rzekł Paul. - Powiedz to Chani - Jessika wskazała przej cie na tyły rezydencji. Chani weszła nim do Wielkiej Sali, krocz c mi dzy freme skimi gwardzistami, jakby ich nie widziała. Kaptur i kołpak I iltrt raka odrzuciła na plecy, mask miała ci gni t na bok. St paj c z kruch niepewno ci przeszła przez sal i zatrzymała si obok Jessiki. Paul dostrzegł lady łez na jej policzkach. Ona daje wod umarłym. Poczuł przeszywaj ce ukłucia rozpaczy, ale było to tak, jakby jej doznawał tylko poprzez obecno Chani. - On nie yje, ukochany - powiedziała Chani. - Nasz syn nie yje. Paul d wign ł si na nogi, panuj c nad sob sił woli. Wyci gn ł r k i dotkn ł policzka Chani, czuj c wilgo jej łez. - Nie go nie zast pi - powiedział - ale b d inni synowie. To ci przyrzeka Usul. Łagodnie odsun ł j na bok i skin ł na Stilgara. - Muad'Dibie - odezwał si Stilgar. - Nadchodz ze statku. Imperator ze swymi lud mi - powiedział Paul. - Ja tu zostan . Je ców zbierz na otwartej przestrzeni po rodku sali. B dziemy ich

505

trzyma w odległo ci dziesi ciu metrów ode mnie, chyba e wydam inne polecenie. - Jak ka esz, Muad'Dibie. Kiedy Stilgar oddalał si , by wykona rozkaz, Paul pochwycił pełne nabo nej trwogi szepty gwardzistów: - Widzicie? On wiedział! Nikt mu nie mówił, a on wiedział! Słycha ju było nadci ganie orszaku Imperatora, jego sardaukarzy nucili jedn ze swych marszowych pie ni dla dodania sobie animuszu. Rozległ si szmer głosów pod drzwiami, Gurncy Halleck min ł stra , poszedł naradzi si ze Stilgarem, po czym zbli ył si do Paula patrz c na z dziwnym wyrazem w oczach. Czy Gurneya te strac ? - my lał Paul. - W taki sposób, jak straciłem Stilgara - pozbywaj c si przyjaciela w zamian za niewolnika? - Nie maj broni miotaj cej - powiedział Gurney. - Sam tego dopilnowałem. Rozejrzał si po sali ogl daj c przygotowania Paula. - Jest z nimi Feyd - Rautha Harkonnen. Mam go wyłuska ? - Zostaw go. - S równie jacy ludzie Gildii, którzy domagaj si szczególnych przywilejów, gro c Arrakis embargiem. Przyrzekłem im, e ci przeka t wiadomo . - Niech sobie gro . - Paul! - sykn ła za jego plecami Jessika. - On mówi o Gildii! - Wkrótce im przytr rogów - odparł Paul. I wówczas pomy lał o Gildii, o sile, która tak długo si specjalizowała, a zamieniła si w paso yta, niezdolnego do egzystencji niezale nej od istnienia swego ywiciela. Nigdy nie odwa yli si chwyci za bro ... i teraz nie było ich na to sta . Mogli zdoby Arrakis, kiedy zdali sobie spraw z pomyłki, jak było ograniczenie si do melan owego narkotyku widma wiadomo ci dla nawigatorów. Mogli to zrobi , mogli prze y swój dzie chwały a zgin . Zamiast tego wegetowali z dnia na dzie , ywi c si nadziej , e przemierzane przez nich oceany zrodz nowego gospodarza, gdy dotychczasowy umrze. Nawigatorzy Gildii, obdarzeni darem w skiego jasnowidzenia, podj li fataln decyzj : zawsze obieraj pewny, bezpieczny kurs, wiod cy coraz dalej w gł b stagnacji. Niechaj dobrze si przypatrz swemu nowemu gospodarzowi - pomy lał Paul. - Jest te jaka Matka Wielebna Bene Gesserit, która powołuje si na przyja z twoj matk - powiedział Gurney. - Moja matka nie ma adnych przyjaciółek Bene Gesserit. Gurney znowu rozejrzał si po Wielkiej Sali, nast pnie pochylił si nisko Paulowi do ucha.

506

- Thufir Hawat tam jest, mój panie. Nie miałem okazji widzie si z nim w cztery oczy, ale on za pomoc naszych starych znaków migowych powiadomił mnie, e współpracuje z Harkonnenami, my lał, e ty nie yjesz. - Zostawiłe Thufira z tymi... - On sam chciał... i s dziłem, e tak b dzie najlepiej. Je li... co tu nie gra, tam gdzie jest, mamy go na oku. Je li wszystko w porz dku, to mamy ucho w obozie przeciwnika. Paulowi przemkn ły w tym momencie przez głow wieszcze wizje prawdopodobie stw tej chwili, w ród nich jedna czasolinia z Thufirem trzymaj cym zatrut igł , której na rozkaz Imperatora miał u y przeciwko "temu parweniuszowskiemu ksi ciu". Stra e rozst piły si w drzwiach formuj c krótki szpaler lanc. Rozległ si szeleszcz cy poszum odzie y i zgrzyt piasku nawianego do rezydencji. Padyszach Imperator Szaddam IV wkroczył do sali na czele swojego orszaku. Stracił gdzie hełm bursega i rude włosy sterczały mu w nieładzie. Lewy r kaw jego munduru rozpruł si wzdłu wewn trznego szwu, był bez pasa i broni, lecz aura własnej osobowo ci towarzyszyła mu niczym b bel pola tarczy, okalaj c jego sylwetk pust przestrzeni . Freme ska lanca zagrodziła mu drog i zatrzymała go tam, gdzie rozkazał Paul. Pozostali zbili si za nim w mozaik barw, szurania stóp i zagapionych twarzy. Omiataj c spojrzeniem t gromad Paul dostrzegał pozacierane lady łez u kobiet, widział dworaków, którzy przybyli zasi na głównej trybunie widowiska pod nazw zwyci stwo, a teraz stali w milczeniu z gardłami zdławionymi kl sk . Zauwa ył ptasie bystre renice Matki Wielebnej Gaius Helen Mohiam płon ce pod czarnym kapturem, u jej boku za przyczajon wrogo Feyda - Rauthy Harkonnena. T twarz czas mi objawił - pomy lał Pani. Na skutek poruszenia spojrzał nast pnie dalej za Feyda - Rauth i ujrzał tam w sk , łasicz twarz, z któr nigdy nie zetkn ł si do tej pory - ani w czasie, ani poza nim, była to twarz, któr czuł, e powinien zna , i uczucie to zawierało w sobie sygnał trwogi. Dlaczego miałbym si ba tego człowieka? - zdumiał si . Nachylił si do matki. - Tamten m czyzna na lewo od Matki Wielebnej - szepn ł - ten, któremu le patrzy z oczu, kto to jest? Spojrzawszy we wskazan stron Jessika rozpoznała twarz z kartoteki swego ksi cia. - Hrabia Fenring. Ten, co był tutaj bezpo rednio przed nami. Genetyczny eunuch... i zabójca. Imperatorski chłopiec na posyłki - pomy lał Paul. I owa my l wstrz sn ła posadami jego wiadomo ci, poniewa ogl dał Imperatora w nieprzebranych kombinacjach rozrzuconych po prawdopodobnych przyszło ciach, lecz ani razu

507

hrabia Fenring nie pojawił si w tych proroczych wizjach. Paulowi przyszło nagle na my l, e widział swoje własne zwłoki na niezliczonych niciach paj czyny czasu, jednak nigdy nie zobaczył momentu swej mierci. Czy migawkowy widok tego człowieka nie był mi dany, poniewa to on wła nie mnie zabije? - pomy lał Paul. To podejrzenie przeszyło go złym przeczuciem. Oderwał spojrzenie od Fenringa przygl daj c si z kolei niedobitkom sardaukarskich ołnierzy i oficerów, twarzom pełnym goryczy i desperacji. Niektóre z nich przykuły na chwil uwag Paula: oficerowie sardaukarów lustrowali stan przygotowa w tej sali, jeszcze teraz spiskuj c i głowi c si nad sposobem obrócenia kl ski w zwyci stwo. Na koniec uwaga Paula spocz ła na wysokiej blondynce o zielonych oczach, której twarz arystokratycznej pi kno ci, klasycznie wyniosła, nie ska ona łzami, pozostała do ko ca niepokonana. Poznał j nie pytaj c nikogo - ksi niczka tronu, wykształcona Bene Gesserit, której twarz pokazywała mu wizja czasu w wielu sytuacjach: Irulan. Oto mój klucz pomy lał. Wtem dostrzegł zamieszanie w ci bie ludzi, z której wyłoniła si twarz i posta - Thufir Hawat, jego pomarszczone, starcze rysy, ciemno zabarwione wargi, przygarbione ramiona uginaj ce si pod brzemieniem lat. - Tam stoi Thufir Hawat - powiedział Paul. - On jest wolny. - Panie - rzekł Gurney. - On jest wolny - powtórzył Paul. Gurney skin ł głow . Hawat wyst pił utykaj c pod uniesion freme sk lanc . która opadła za jego plecami. Załzawione oczy spozierały badawczo na Paula, taksuj c, czego szukaj c. Paul zrobił krok do przodu, dotarto do niego pełne napi cia, wyczekuj ce poruszenie Imperatora i jego ludzi. Spojrzenie Hawata utkwiło za Paulem. - Lady Jessiko, dopiero dzisiaj dowiedziałem si , jak niesłusznie ci pos dziłem w my lach. Nie musisz mi wybacza - powiedział stary człowiek. Paul czekał, lecz jego matka zachowała milczenie. - Thufir, stary druhu - rzekł Paul - jak widzisz nie stoj plecami do adnych drzwi. - Wszech wiat jest pełen drzwi - odparł Hawat. - Czy jestem godnym synem swego ojca ? - zapytał Paul. - Bardziej przypominasz dziadka - zachrypiał Hawat. - Masz jego postaw i jego spojrzenie. - A jednak jestem godnym synem swego ojca - powiedział Paul. - Bo oto powiadam ci, Thufir, e w nagrod za lata słu by dla mej rodziny mo esz, mnie

508

teraz prosi , o co tylko zechcesz. Absolutnie o wszystko. Czy chcesz teraz mojego ycia, Thufir? Jest twoje. Z r kami opuszczonymi Paul zrobił drugi krok do przodu, widz c, jak w oczach Hawata pojawia si wyraz zrozumienia. On ma wiadomo , e wiem o zdradzie - pomy lał Paul. Zni aj c głos do półszeptu, aby dochodził jedynie do uszu Hawata. powiedział: - Mówi powa nie, Thufir. Je li masz uderzy , zrób to teraz. - Ja jedynie pragn łem jeszcze jeden raz stan Hawat.

przed tob , mój ksi

- rzekł.

Po raz pierwszy Paul zdał sobie spraw , ile wysiłku wkłada stary człowiek w utrzymanie si na nogach. Paul wyci gn ł r ce i obj ł Hawata za ramiona, czuj c dr enie mi ni pod swym? dło mi. - Czy to boli, stary druhu? - zapytał. - zgodził si Hawat - ale moja rado jest wi ksza. - Na - To boli, mój ksi wpół odwrócił si i wyci gn ł w stron Imperatora lew r k dłoni do góry, pokazuj c male k igł w zagł bieniu mi dzy palcami. - Widzisz, Królewska Mo ? - zawołał. - Widzisz igł swojego zdrajcy? Czy my lałe , e ja, który po wi ciłem swe ycie słu bie Atrydom, teraz im mniej oddam? Paul zachwiał si , kiedy stary człowiek zwiotczał mu w ramionach, wyczuł mier , jej ostateczny bezwład. Delikatnie zło ył Hawata na posadzce, wyprostował si i dał znak stra y, by zabrano ciało. Sala zamarła w ciszy, gdy spełniano jego polecenie. Twarz Imperatora zastygła w wyczekiwaniu jak po miertna maska. Oczy które nigdy nie przyznały si do trwogi, zdradziły j wreszcie. - Wasza Miło - rzekł Paul i zauwa ył zaskoczenie wysokiej ksi niczki tronu, która drgn ła nastawiaj c ucha. Słowa zostały wypowiedziane z. atonaln modulacj Bene Gesserit, wyra aj c brzmieniem wszystkie odcienie pogardy i szyderstwa, jakie Paul zdołał w nich zawrze . Rzeczywi cie wyszkolona Bon Gesserit - pomy lał. Imperator odchrz kn ł. - By mo e mojemu szacownemu krewniakowi wydaje si , e ma ju wszystko w gar ci. Nie ma nie bardziej mylnego. Pogwałcił Konwencj , u ył broni j drowej przeciwko... - U yłem broni j drowej przeciwko naturalnej barierze pustyni - rzekł Paul. Stała na mojej drodze, a chciałem jak najszybciej dotrze do ciebie. Wasza Miło . i poprosi ci o wyja nienie niektórych twoich dziwnych posuni . - Zmasowana armada wysokich rodów okupuje w tej chwili przestworza nad Arrakis - powiedział Imperator. - Wystarczy jedno moje słowo i...

509

- Ach, racja - odparł Paul. - Prawie o - nich zapomniałem. - Przejrzał wit Imperatora, a dostrzegł twarze dwóch Gildian i spytał Gurneya na stronie: - Czy to s agenci Gildii, Gurney, tam, takie dwa grubasy odziane na szaro? - Tak, mój panie. - Wy dwaj - Paul wskazał palcem. - Wyła cie stamt d natychmiast i zawiadomcie t flot , e ma wraca do domu. Jak to zrobicie, zwrócicie si do mnie o pozwolenie. zanim... - Gildia nie słucha twoich rozkazów! - warkn ł wy szy z dwóch. On i jego towarzysz przecisn li si do bariery lanc, która uniosła si na skinienie Paula. M czy ni wyst pili i wy szy mierz c r k w Paula powiedział: - Ani si obejrzysz, jak nało one zostanie embargo za twoje... - Je li usłysz jeszcze jakie bzdury od któregokolwiek z was - oznajmił Paul wydam rozkaz zniszczenia całej produkcji przyprawy Arrakis... na zawsze. - Czy ty oszalał? - Wysoki Gildianin cofn ł si o pół kroku. - Zatem przyznajesz, e jestem w stanie to zrobi ? - zapytał Paul. Wydawało si , e Gildianin przez chwil wpatruje si w przestrze , nim odparł: - Tak. mógłby , ale nie wolno ci tego zrobi . - Aaach - powiedział Paul i ze zrozumieniem pokiwał głow . - Nawigatorzy Gildii, obaj, co? - Tak! Ni szy z dwójki odezwał si : - O lepiłby równie siebie i skazał nas wszystkich na powoln mier . Czy ty masz w ogóle poj cie, co oznacza pozbawienie przyprawowego likworu człowieka ju uzale nionego? - Oko, które spogl da w przyszło czuwaj c nad bezpiecznym kursem, zamknie si na zawsze - powiedział Paul. - Gildia b dzie sparali owana. Ludzko zamieni si w małe, odizolowane mrowiska na swych odizolowanych planetach. Wiecie co, ja mógłbym to zrobi z czystej zło liwo ci albo z nudów. - Pomówmy o tym na osobno ci - zaproponował wy szy Gildianin. - Jestem przekonany, e dojdziemy do jakiego kompromisu, to znaczy... - Przeka cie wiadomo swoim ludziom nad Arrakis - powiedział Paul. - Mam ju dosy tej dyskusji. Je eli flota, która jest nad nami, wkrótce nie odleci, nie b dziemy mieli o czym gada . - Wskazał głow swoj grup ł czno ci pod cian . - Mo ecie skorzysta z naszej aparatury.

510

- Najpierw musimy to omówi - upierał si wysoki Gildianin. - My nie mo emy ot tak sobie... - Rób, co mówi ! - warkn ł Paul. - Mo liwo zniszczenia czego oznacza absolutn nad tym władz . Przyznali cie, e mam t mo liwo . Nie jeste my tu ani eby dyskutowa , ani dla negocjacji czy układów. Wykonacie moje rozkazy albo poniesiecie natychmiastowe konsekwencje! - On mówi powa nie - powiedział ni szy Gildianin. Paul zobaczył, jak ogarnia ich przera enie. Obaj z wolna pow drowali do freme skich urz dze telekomunikacyjnych. - Posłuchaj si ciebie? - zapytał Gurney. - Oni maj dar zaw onego widzenia czasu - odparł Paul. - Potrafi si gn spojrzeniem w przyszło do lepej ciany oznaczaj cej konsekwencje nieposłusze stwa. Ka dy nawigator Gildii na ka dym statku nad nami wybiega okiem w przyszło ku tej samej cianie. Posłuchaj . Paul odwrócił si i spojrzał na Imperatora. - Kiedy pozwalali ci zasi na tronie twego ojca, zrobili to tylko pod warunkiem, e utrzymasz dopływ przyprawy. Zawiodłe ich. Wasza Królewska Mo . Czy wiesz, jakie s tego konsekwencje? - Nikt mi nie p o z w a I a ł... - Przesta udawa głupiego - warkn ł Paul. - Gildia przypomina nadrzeczn osad . Potrzebuje wody, lecz potrafi jedynie czerpa na swoje potrzeby. Nie mo e tam przegrodzi rzeki i panowa nad ni , poniewa zwróci uwag na to, ile czerpie, co prowadzi do ostatecznej ruiny. Dopływ przyprawy jest ow rzek , ja za postawiłem tam , ale tak tam , której nie da si zniszczy bez zniszczenia rzeki. Imperator przejechał r k po rudej czuprynie, zerkn ł na plecy dwóch Gildian. - Nawet twoja prawdomówczyni Bene Gesserit dr y teraz - powiedział Paul. Istniej inne trucizny, które Matki Wielebne mog stosowa do swych sztuczek, ale jak raz u yły przyprawowego serum, wszystkie inne przestały działa . Stara kobieta obci gn ła na sobie czarne, niezgrabne szaty i przepchn ła si na przód staj c przy barierze lanc. - Matko Wielebna Gaius Helen Mohiam - rzekł Paul - du o czasu min ło od Kaladanu, nieprawda ? Jej spojrzenie min ło go i spocz ło na matce.

511

- No có , Jessiko, widz , e twój syn jest rzeczywi cie tym jedynym. Za to mo na ci wybaczy nawet złego ducha twej córki. Paul pow ci gn ł przeszywaj c go zimn w ciekło . - Nigdy nie miała prawa ani powodu wybacza czegokolwiek mojej matce! powiedział. Stara sczepiła si z nim spojrzeniem. - Spróbuj na mnie swoich sztuczek, stara wied mo - rzekł Paul. - Gdzie si podział twój gom d abbar? Spróbuj si gn wzrokiem w to miejsce, gdzie nie odwa ysz si spojrze ! Tam mnie znajdziesz i tam ci zajrz w lepia! Stara kobieta spu ciła oczy. - Nie masz nie do powiedzenia? - zapytał Paul. - Przyj łam ci w poczet istot ludzkich - zamruczała. - Nie pokalaj tego. Paul podniósł głos: - Popatrzcie na ni , towarzysze! To jest Matka Wielebna Bene Gesserit, cierpliwa w wymagaj cej cierpliwo ci sprawie. Potrafiła ze swymi siostrami czeka przez dziewi dziesi t pokole , a wła ciwe poł czenie genów i rodowiska wyda tego jednego jedynego osobnika niezb dnego do ich knowa . Popatrzcie na ni ! Ona ju wie, e dziewi dziesi t pokole zrodziło tego osobnika. Oto... ja... stoj ... tu.., ale... nigdy... nie b d ... posłuszny... jej... rozkazom! - Jessika! - krzykn ła stara kobieta. - Ucisz go! - Sama go ucisz - odparła Jessika. Paul utkwił w starej kobiecie pełne nienawi ci spojrzenie. - Za twój udział w tym wszystkim najch tniej kazałbym ci udusi - powiedział. - Nie mogłaby temu zapobiec! - dodał widz c, e rzuciło ni z w ciekło ci. - Ale uwa am, e wi ksz poniesiesz kar do ywaj c swoich lat i nie b d c w stanie poło y na mnie r ki ani nagi mnie cho by w najdrobniejszej sprawie do swoich intryg. - Jessika, có e ty uczyniła? - spytała starucha. tego, co - Jedno ci tylko przyznam - ci gn ł Paul. - Wy cie dostrzegły cz niezb dne naszej rasie, ale jak e kiepsko to dostrzegły cie. Chcecie kierowa hodowl ludzi i krzy owa paru wybra ców według swojego nadrz dnego planu! Jak e niewiele rozumiecie z tego, co... - Nie wolno ci mówi o tych sprawach! - sykn ła stara. - Milcz! - rykn ł Paul.

512

Wydawało si , e to słowo wiruj c w powietrzu pomi dzy nimi t eje z woli Paula w kamie . Stara zatoczyła si .do tyłu w ramiona tych, co za ni stali, z twarz zbielał pod wpływem szoku wywołanego sił , z jak Paul zawładn ł jej dusz . - Jessika - wyszeptała. - Jessika. - Ja pami tam twój gom d abbar - rzekł Paul. - Ty zapami taj mój. Mog ci zabi jednym słowem! Rozstawieni wokół sali Fremeni popatrzyli po sobie porozumiewawczo. Czy legenda nie głosiła: "A słowa jego b d nie wieczn mier tym, którzy obróc si przeciwko sprawiedliwo ci"? Paul przeniósł spojrzenie na wysok ksi niczk tronu stoj c u boku Imperatora ojca. Nie odrywaj c od niej skupionej uwagi, powiedział: - Wasza Królewska Mo , obaj znamy sposób wyj cia z trudno ci. Imperator zerkn ł najpierw na córk , potem na Paula. - O mielasz si ? Ty! Włócz ga bez rodziny, takie nie z... - Ju stwierdziłe , kim jestem - wtr cił Paul. - Królewskim krewniakiem, jak sam powiedziałe . Sko czmy z tym nonsensem. - Jestem twoim władc - powiedział Imperator. Paul rzucił okiem na Gildian stoj cych teraz przy aparaturze telekomunikacyjnej i zwróconych twarzami w jego stron . Jeden z nich skin ł głow . - Mógłbym przeprowadzi to sił - rzekł Paul. - Nie o mielisz si ! - sykn ł Imperator. Paul tylko mu si przypatrywał. Ksi niczka tronu poło yła dło na ramieniu ojca. - Ojcze - Jej głos był mi kki jak jedwab, koj cy. - Nie próbuj na mnie swoich sztuczek - powiedział Imperator. Spojrzał na ni . Nie musisz tego robi , córko. Mamy inne mo liwo ci, aby... - Ale tu oto jest m czyzna, który nadaje si na twego syna - odparła. Stara Matka Wielebna odzyskawszy ju panowanie nad sob przecisn ła si do Imperatora, nachyliła do jego ucha i zacz ła co szepta . - Wstawia si za tob - powiedziała Jessika. Paul nie spuszczał oczu ze złotowłosej ksi niczki. - To jest Irulan, najstarsza, prawda? - spytał matk półgłosem.

513

- Tak. Chani zbli yła si do Paula z drugiej strony. - Czy yczysz sobie, abym odeszła, Muad'Dibie? Popatrzył na ni . - Odeszła? Ty ju nigdy ode mnie nie odejdziesz. - Nas nic nie wi e - powiedziała Chani. - e mn mów tylko prawd , Sihaja. - Kiedy otwierała usta do odpowiedzi, zamkn ł je kład c jej palec na wargach. - To, co nas wi e, nie da si rozwi za rzekł. - Przypatruj si teraz temu wszystkiemu dokładnie, poniewa chciałbym pó niej zobaczy t sal poprzez tw m dro . Imperator i jego prawdomówczyni toczyli o ywiony spór ciszonymi głosami. Paul zwrócił si do matki: - Ona mu przypomina, e osadzenie Bene Gesserit na tronie stanowi cz umowy i e Irulan jest t , któr do tego przysposobili.

ich

- Czy by taki był ich plan? - spytała Jessika. - Czy to nie oczywiste? - odpowiedział pytaniem. - Trudno tego nie zauwa y ! - odburkn ła Jessika. - Moje pytanie miało ci przypomnie tylko, e nie powiniene poucza mnie w tych sprawach, w których sama ci szkoliłam. Paul rzucił na ni okiem i pochwycił chłodny u mieszek na jej ustach. Gurney Halleck nachylił si pomi dzy nim a matk . - Przypominam ci, mój panie, e w tej bandzie jest Harkonnen - ruchem głowy wskazał w lewo, gdzie przyparty do bariery lanc stał ciemnowłosy Feyd - Rautha. - Tamten zezowaty z lewej strony. Takiej złej g by jeszcze nie widziałem. Obiecałe mi kiedy , e... - Dzi ki ci, Gurney - powiedział Paul. - To jest na - baron... teraz ju baron, kiedy stary nie yje - mówił Gurney. Wystarczy na to, co nosz w... - Dasz mu rad , Gurney? - Mój pan artuje! - Nie s dzisz, matko, e ta kłótnia mi dzy Imperatorem a jego wied m ci gnie si ju zbyt długo? - powiedział Paul. Kiwn ła głow .

514

- Zaiste. Podnosz c głos Paul zawołał do Imperatora: - Wasza Królewska Mo , czy jest w ród was jaki Harkonnen? Po sposobie, w jaki Imperator odwrócił si i popatrzył na Paula, objawił królewsk wzgard . - Wydawało mi si , e mój dwór jest pod ochron twojego ksi rzekł.

cego słowa -

- Pytam tylko dla informacji - rzekł Paul. - Chciałbym si dowiedzie , czy Harkonnen oficjalnie nale y do twojej wity, czy te Harkonnen ze zwykłego tchórzostwa kryje si za prawnymi kruczkami. Imperator pokrył u miechem chłodn kalkulacj . - Ka dy przyj ty do imperialnego otoczenia jest członkiem mojej wity. - Masz słowo ksi cia - odparł Paul - ale Muad'Dib to co innego. On mo e nie zgodzi si z twoj definicj wity. Mój przyjaciel Gurney Halleck yczy sobie zabi Harkonnena. Je eli on... - Kanly! - zawołał Feyd - Rautha. Naparł na zagradzaj c mu drog lanc . Twój ojciec wypowiedział t wendet , Atrydo. Nazywasz mnie tchórzem, a sam chowasz si mi dzy swoimi kobietami i proponujesz wystawienie przeciwko mnie swego sługusa! Stara prawdomówczyni szepn ła co Imperatorowi do ucha, lecz on odtr cił j na bok. - Wi c tu chodzi o kanly? W kanly obowi zuj

cisłe przepisy - rzekł.

- Paul, połó temu kres - odezwała si Jessika. - Mój panie - powiedział Gurney - przyrzekłe mi dzie rozprawy z Harkonnenami. - Miałe swój dzie rozprawy z nimi - odparł Paul i u wiadomił sobie, e jego emocje ulegaj błaze skiej brawurze. Zsun ł kaptur i płaszcz z ramion, wr czył matce wraz z pasem i krysno em i zacz ł odpina filtrfrak. Wyczuwał, jak wszech wiat koncentruje si na tej chwili. - To nie jest konieczne - powiedziała Jessika. - S łatwiejsze sposoby, Paul. Wyst pił z filtrfraka i wyj ł krysnó z trzymanej przez ni pochwy. - Wiem - odparł. - Trucizna, skrytobójca, wszystkie te dobre stare sposoby.

515

- Przyrzekłe mi Harkonnena! - zasyczał Gurney i Paul ujrzał w ciekło w jego twarzy, na której blizna od krwawinu zarysowała si wyra niej, ciemna i sfałdowana. - Jeste mi to winien, mój panie! - Czy by wycierpiał od nich wi cej ni ja? - zapytał Paul. - Moja siostra - zgrzytn ł Gurney. - Moje lata w niewolniczych sztolniach... - Mój ojciec - powiedział Paul. - Moi najlepsi przyjaciele i towarzysze, Thufir Hawat i Duncan Idaho, moje lata w roli uciekiniera bez pozycji społecznej ni wsparcia... i jeszcze jedno: teraz ju chodzi, o kanly, a równie dobrze jak ja znasz reguły, którym musimy si podporz dkowa . Halleckowi opadły ramiona. - Panie mój, je li ta winia... to to zwyczajne bydl , które nale y odrzuci kopniakiem, po czym wywali but, bo został splugawiony. Je li nie mo na inaczej, wyznacz mnie na kata lub daj mi to załatwi , ale nie ofiarowuj si sam... - Muad'Dib nie musi tego robi - powiedziała Chani. Spojrzał na ni i zobaczył w jej oczach l k o siebie. - Ale ksi

Paul musi - rzekł.

- To jest harkonne skie bydl ! - zazgrzytał Gurney. Paul zawahał si : był o włos od ujawnienia swojej własnej harkonne skiej krwi, lecz powstrzymało go ostre spojrzenie matki i powiedział jedynie: - Jednak ta istota ma ludzk posta , Gurney, i nale y jej si dobrodziejstwo w tpliwo ci. - Je li on tylko spróbuje.. - Prosz , zejd mi z drogi - powiedział Paul. Zwa ył w dłoni krysnó , łagodnie odpychaj c Gurneya na bok. - Gurney! - rzekła Jessika. Dotkn ła jego ramienia. - On jest w tym nastroju taki jak jego dziadek. Nie rozpraszaj go. To jedyna rzecz, jak mo emy w tej chwili dla niego zrobi . - I pomy lała: Wielka Macierzy! Có za ironia. Imperator przygl dał si badawczo Feydowi - Raucie, mierz c wzrokiem szerokie bary i pot ne mi nie. Przeniósł spojrzenie na Paula - młokos jak pejcz, nie tak wysuszony jak arraka scy tubylcy, ale mo na mu było policzy ebra, a na zapadni tych bokach prze ledzi fałdy i wi zania mi ni pod skór . Jessika nachyliła si do Paula, moduluj c swój głos tylko dla jego ucha. - Jeszcze jedno, synu. Czasami Bene Gesserit urabia niebezpiecznego osobnika starymi metodami rozkoszy i bólu wszczepiaj c w najgł bsz tajni jego duszy

516

jakie słowo. Najcz ciej stosowane słowo brzmi "Urosznor". Je eli ten typ został urobiony, co wydaje si pewne, wystarczy mu wyszepta to słowo do ucha, a Jego mi nie zwiotczej - Nie chc adnej nadzwyczajnej przewagi akurat nad nim - powiedział Paul. Usu mi si z drogi. - Dlaczego on to robi? - zapytał Gurney. - Czy zamierz da si zabi , eby zosta wi tym m czennikiem? Te ró ne freme skie bajdy religijne, czy to one odbieraj mu zdrowy rozs dek? Jessika ukryła twarz w dłoniach zdaj c sobie spraw , e wła ciwie nie pojmuje, dlaczego Paul idzie t drog . Wyczuwała na tej sali mier , i wiedziała, e odmieniony Paul jest zdolny do czego takiego, co Gurney sugerował. Wszystkie jej moce ze rodkowały si na konieczno ci ochrony syna, lecz nie mogła nie zrobi . - Czy to owe religijne bajdy? - upierał si Gurney. - Cicho b d - wyszeptała Jessika. - I módl si . Na twarzy Imperatora zago cił niespodziewany u miech. - Skoro Feyd - Rautha Harkonnen... z mojej wity... tak sobie yczy powiedział - zwalniam go z wszelkiej powinno ci i daj mu w tej sprawie woln r k . - Imperator machn ł dłoni w stron fedajki skiej gwardii Paula. - Który z twej hałastry ma mój pas i krótkie ostrze. Je li Feyd - Rautha nie ma nie przeciwko temu, mo e stan do walki z tob z moj kling w dłoni. - Nie mam nie przeciwko temu - powiedział Feyd - Rautha i na jego twarzy Paul dostrzegł wyraz upojenia. Jest zbyt pewny siebie - pomy lał Paul. - T naturaln przewag mog zaakceptowa . - Dajcie nó Imperatora - rozkazał Paul i przygl dał si wykonaniu swego polecenia. - Połó cie tam na podłodze - wskazał stop miejsce. - Odsu cie imperialn hałastr pod cian i niech Harkonnen stanie na wolnej przestrzeni. Furkot burnusów, szuranie stóp ciche komendy i protesty towarzyszyły spełnieniu rozkazu Paula. Gildianie pozostali w pobli u stanowiska ł czno ci. Wyra nie niezdecydowani, obrzucali Paula chmurnymi spojrzeniami. Przywykli widzie przyszło - pomy lał Paul. W tym miejscu i w tej chwili s lepi... tak jak i ja zreszt , I sprawdził czaso-wichry wyczuwaj c kipiel, zawieruch przyczyn i skutków zogniskowanych teraz w tym czaso-miejscu. Podomykały si ju nawet nikłe szczeliny. Wiedział, e tu oto była nie narodzona d ihad. Tu oto była wiadomo rasy, któr kiedy poznał jako swoje straszliwe przeznaczenie. Tu oto było uzasadnienie dla Kwisatz Haderach czy Lisana al - Gaiba, czy nawet dla chromych knowa Bene Gesserit. Rasa ludzka przeczuwała swoje własne

517

odr twienie, czuła, e si dusi. i e potrzeba jej ju tylko zam tu, w którym zmieszaj si geny i który prze yj silne, nowe krzy ówki. Cała ludzko yła w tym momencie jako jeden nie wiadomy organizm, ogarni ty czym w rodzaju seksualnej gor czki, zdolnej przełama wszelkie bariery. I Paul zrozumiał, jak daremne były jego wszystkie wysiłki dokonania w tym jakiejkolwiek najmniejszej zmiany. My lał, e zatrzyma d ihad na drogach swej ja ni, lecz d ihad nadejdzie. Jego legiony rusz z Arrakis, nawet gdyby go zabrakło. Im potrzebna była jedynie legenda, któr on ju został. Pokazał im drog , dał im władz nawet nad Gildi , która nie mo e egzystowa bez przyprawy. Ogarn ło go poczucie kl ski i poprzez nie zobaczył, e Feyd - Rautha wy lizn ł si z poszarpanego munduru i rozebrał do zapa niczego pasa wzmocnionego kolczug . To jest kulminacja - my lał Paul. - St d roztoczy si przyszło , chmury rozdziel si ponad czym na kształt chwały. I je li tu zgin , powiedz , e zło yłem siebie w ofierze, aby mój duch ich poprowadził. A je li b d ył, powiedz , e nic nie oprze si Muad'Dibowi. - Czy Atryda gotów? - zawołał Feyd - Rautha słowami staro ytnego rytuału kanly. Paul zdecydował si odpowiedzie zwyczajem freme skim: - Niech twój nó p knie i pry nie! Wskazał Feydowi - Raucie le ce na podłodze ostrze Imperatora, by zbli ył si i je podj ł. Feyd - Rautha z oczami utkwionymi w Paulu podniósł nó i chwil wa ył go wyczuwaj c, jak le y w dłoni. Płon ł wewn trznym podnieceniem. To była walka, o jakiej nił - m ski pojedynek, zr czno przeciw zr czno ci, nie osłoni ta adnymi tarczami. Widział otwieraj c si przed nim drog do władzy, bo przecie Imperator jak nie wynagrodzi zabójc tego niezno nego ksi cia. Nagrod mo e by nawet ta jego harda córunia i miejsce na tronie. Za ów ksi prostak, ten awanturnik z kra ców wiata, w aden sposób nie mo e stanowi godnego przeciwnika dla Harkonnena, który na tysi cach aren poznał wszystkie mo liwe sztuczki i podst py. I w aden sposób nie mógł si ten prostak dowiedzie , e nie tylko nó jest or em, któremu ma tu stawi czoło. Przekonajmy si , czy jeste odporny na trucizn ! - pomy lał Feyd - Rautha. Zasalutował Paulowi imperatorsk kling i powiedział: - Spotkaj sw

mier , głupcze.

- Mamy walczy , bracie? - zapytał Paul. I ruszył do przodu kocim krokiem, nie spuszczaj c oczu z czekaj cego na ostrza, nisko pochylony i z mlecznobiałym krysno em stercz cym jak przedłu enie ramienia. Kr yli wokół siebie, czasem tylko bose stopy zaszurały na posadzce, podczas gdy oczy czujnie wypatrywały najmniejszej sposobno ci. - Jak pi knie ta cujesz - powiedział Feyd - Rautha. Jest gaduł - my lał Paul. Nast pna słabo . Cisza le na niego działa.

518

- Czy byłe u spowiedzi? - zapytał Feyd - Rautha. Paul nadal obchodził go w milczeniu. A stara Matka Wielebna poczuła dr enie patrz c na ten pojedynek z ci by imperatorskiej wity. Młody Atryda nazwał Harkonnena bratem. To mogło znaczy tylko jedno, e wiedział o ich wspólnych przodkach - rzecz sama przez si zrozumiała, skoro był Kwisatz Haderach. Lecz jego słowa zmusiły j do skoncentrowania si na jedynej sprawie, która miała dla niej w tym wszystkim jakie znaczenie. Tutaj mógł si zawali hodowlany plan Bene Gesserit. Co z tego, co widział Paul, dostrzegała i ona: to, e Feyd - Rautha mo e zabi , ale nie mo e odnie zwyci stwa. Inna jednakowo my l prawie j załamała. W walce na mier i ycie stan ły naprzeciw siebie dwa ko cowe produkty tego długiego i kosztownego programu i obu mogła zagarn mier . Je li padn tu obaj, pozostanie tylko córka - b kart Feyda - Rauthy, jeszcze dziecko, czynnik nie znany i nieuchwytny, oraz Alia, zły duch. - Mo e wy tutaj macie same poga skie obrz dki - odezwał si Feyd - Rautha. Czy chciałby , aby prawdomówczyni Imperatora przygotowała twoj dusz do drogi? Paul u miechn ł si okr aj c go w prawo, czujny, wyzbyty czarnych my li, które ust piły przed wymogami tej chwili. Feyd - Rautha skoczył, jego prawa r ka wykonała fint , lecz błyskawicznie przerzucony nó znajdował si w lewej dłoni. Paul uchylił si z łatwo ci , w pchni ciu Feyda - Rauthy zauwa aj c charakterystyczne dla tarczowego nawyku zwolnienie. Jednak e widywał silniejsze tarczo - nawyki i wyczuwał, e Feyd - Rautha potykał si ju z przeciwnikami bez tarczy. - Czy Atryda ucieka, czy staje do walki? - zapytał Feyd - Rautha. Paul podj ł swoje milcz ce okr enie. Przypomniały mu si słowa Idaho, słowa nauki z bardzo odległej szermierczej planszy na Kaladanie: "Wykorzystaj pierwsze momenty na obserwacj . Mo esz przez to straci wiele okazji do szybkiego zwyci stwa, lecz chwile obserwacji s gwarancj sukcesu. Nie piesz si i b d pewny swego". - By mo e s dzisz, e te pl sy przedłu aj ci ycie o par chwil - powiedział Feyd - Rautha. - Niech ci b dzie. Przerwał kr enie, wyprostował si . Paul widział dosy jak na wst pn ocen . Feyd - Rautha obracał si w lewo wystawiaj c prawe biodro, jakby kolczugowy pas zapa niczy potrafił osłoni cały jego bok. Tak post pował człowiek szkolony z tarcz i no em w ka dej r ce. Albo... Tu Paul zawahał si ... pas był czym wi cej, ni si wydawało. Harkonnen sprawiał wra enie zbytnio pewnego siebie w walce z człowiekiem, który tego dnia powiódł swoje oddziały do zwyci stwa przeciwko legionom sardaukarów. Feyd - Rautha dostrzegł to wahanie. - Po co przedłu a nieuniknione? Tylko opó niasz wyegzekwowanie moich praw do tej kuli piasku.

519

Je li to dło - my lał Paul - to jakie wyj tkowo przemy lne. Na pasie nie wida adnych ladów manipulacji. - Dlaczego milczysz? - spytał Feyd - Rautha. Paul na nowo ruszył w swój rekonesans, chłodnym u miechem kwituj c ton zaniepokojenia w głosie Feyda - Rauthy - znak, e wzmaga si presja ciszy. - miejesz si , co? - zapytał Feyd - Rautha. I skoczył w połowie zdania. Spodziewaj c si lekkiego zwolnienia Paul ledwo zd ył unikn spadaj cego ostrza, poczuł, jak sztych przeje d a mu po lewym ramieniu. U mierzył ostry ból w miejscu dra ni cia i nagle rozja niło mu si w głowie, e wcze niejsze wahanie było podst pem - hiperfint . Miał trudniejszego przeciwnika, ni si spodziewał. Czekały go pułapki wewn trz pułapek w pułapkach. - Twój własny Thufir Hawat nauczył mnie pewnych rzeczy - powiedział Feyd - Rautha. - On pierwszy naznaczył mnie krwi . Wielka szkoda, e stary dure nie do ył tego widoku. I Paul wspomniał, co powiedział kiedy Idaho: "Spodziewaj si tylko tego. - co si dzieje w walce. W ten sposób nigdy ci nic nie zaskoczy". Na nowo zacz li kr y wokół siebie, pochyleni, czujni. Paul dostrzegał u swego przeciwnika nawrót tryumfalnego uniesienia i zastanawiał si nad tym. Czy by to dra ni cie znaczyło a tak wiele dla tego człowieka? Chyba, e w ostrzu była trucizna! Ale jakim cudem? Ta bro przeszła przez r ce jego własnych ludzi, którzy sprawdzili j przed walk . Zbyt dobrze byli wyszkoleni, aby rzecz tak oczywista jak to uszła ich uwagi. - Tamta kobieta, ta, z któr gadałe - rzekł Feyd - Rautha. - Owo male stwo. Czy to twoja faworyta? Mo e maskotka? Czy mam j darzy swoimi szczególnymi wzgl dami? Paul nie odzywał si sonduj c przy pomocy swych Wewn trznych zmysłów krew z rany, analizuj c j , odkrywaj c lady rodka nasennego z imperatorskiej klingi. Przestawił swój metabolizm tak, by zlikwidowa zagro enie i zmieni cz steczki rodka nasennego, ale przenikał go dreszcz niepewno ci. Mieli w klindze gotowy rodek nasenny. rodek nasenny. Nie, na co by zareagował wykrywacz trucizny, lecz na tyle mocny, by zwolni działanie mi ni, do których dojdzie. Jego wrogowie mieli swoje własne plany w planach, własn palet podst pów. Feyd - Rautha ponownie skoczył i uderzył. Z zastygłym na twarzy u miechem Paul odpowiedział ospale, jakby spowolniony narkotykiem, i w ostatniej chwili wykonuj c unik wzi ł jego rami w locie na sztych krysno a. Feyd - Rautha uchylił si w bok, umkn ł i zwi kszył dystans, przerzucaj c swój nó do drugiej r ki z takim opanowaniem, e jedynie lekko zbielała broda zdradzała pieczenie

520

kwasu w zadanej przez Paula ranie. Niechaj i on ma swój moment niepewno ci my lał Paul. - Niech podejrzewa trucizn . - Zdrada! - wrzasn ł Feyd - Rautha. - On mnie zatruł! Czuj trucizn w ramieniu! Paul odrzucił mask milczenia. - Zaledwie odrobina kwasu w rewan u za rodek nasenny na klindze Imperatora. Feyd - Rautha odpowiedział Paulowi równie chłodnym u miechem i wzniósł lew dło z no em w szyderczym pozdrowieniu. Za ostrzem płon ły furi jego oczy. Paul przeło ył krysnó do lewej dłoni tak jak jego przeciwnik. Znowu kr yli badaj c si nawzajem. Feyd - Rautha zacz ł zmniejsza odległo mi dzy nimi, podkradaj c si z no em uniesionym wysoko; w jego przymru onych oczach i zaci ni tych szcz kach wida było w ciekło . Wykonał fint z wymini ciem w prawo i obej cie dołem, i zwarli si ze sob , trzymaj c si za r ce z no ami, mocuj c si . Paul. baczny na prawe biodro Feyda - Rauthy, gdzie podejrzewał zatrute dło, wymusił obrót w prawo. O mało nie przeoczył ko ca igły wyskakuj cej spod kraw dzi pasa. Przemieszczenie si i ust pienie Feyda Rauthy ostrzegło go. Male ka igła chybiła ciało Paula o włos. Na lewym biodrze! Pułapka wewn trz pułapki w pułapce - przypomniał sobie Paul. Wykorzystuj szkolenie Bene Gesserit mi ni zwiotczał, by wykorzysta odruch Feyda - Rauthy, ale konieczno unikni cia drobnej igły stercz cej z biodra przeciwnika zachwiała nim na tyle, e le postawił nog i znalazł si na podłodze pod Feydem Rauth . - Widzisz to na moim biodrze? - wyszeptał Feyd - Rautha. - To twoja mier , głupcze. - I zacz ł si przekr ca dopychaj c zatrut igł coraz bli ej Paula. - To ci sparali uje mi nie, a mój nó z tob sko czy. Nie b dzie adnego ladu, by to wykry ! Zmagaj c si Paul słyszał w swym umy le bezgło ne krzyki swoich przodków obecnych w komórkach jego ciała, którzy domagali si , by u ył owego tajemnego słowa, by obezwładnił Feyda - Rauth , by ocalił siebie. - Nie powiem tego! - wydyszał Paul. Feyd - Rautha wytrzeszczył na niego oczy, zawahawszy si nie dłu ej ni przez moment zaskoczenia. Wystarczyło to, by Paul znalazł brak stabilno ci w równowadze mi ni jednej z nóg przeciwnika i pozycja ich uległa odwróceniu. Feyd - Rautha le ał teraz cz ciowo pod nim. z prawym biodrem stercz cym do góry, niezdolny do obrócenia si z powodu owej male kiej igły, której czubek utkn ł w posadzee. Paul oswobodził lew r k , tym łatwiej, e była liska od krwi z ramienia, i pchn ł silnie no em Feyda - Rauth pod brod , jeden raz. Sztych wszedł do ko ca w mózg. Feyd - Rautha szarpn ł si i legł bezwładny, nadal z lekka na boku, tak jak zahaczył igł o podłog .

521

Paul odepchn ł si i d wign ł na nogi, oddychaj c gł boko, by odzyska spokój. Stan ł nad zwłokami z no em w dłoni i z rozmy ln opieszało ci spojrzał przez sal na Imperatora. - Wasza Królewska Mo

- powiedział - twoje siły stopniały o jeszcze jednego.

Czy przyst pujemy teraz do ciuciubabki wybiegów i wykr tów? Czy do omówienia tego, co i tak nast pi? Mówi o moim lubie z twoj córk i otwartej przed Atryd drodze do tronu. Imperator odwrócił si patrz c na hrabiego Fenringa. Hrabia nie spu cił wzroku - szare oczy starły si z zielonymi. Przesłanie było czytelne; znali si tak długo, e potrafili si porozumie spojrzeniem. Zabij mi tego pariasa - mówił Imperator. Ten Atryd jest młody i sprawny, to prawda, ale jest tak e zm czony długim wysiłkiem, a dla ciebie to i tak aden przeciwnik. Wyzwij go teraz... wiesz, jak si to robi. Zabij go. Z wolna Fenring poruszył głow , obracaj c ni pomalutku, centymetr po centymetrze, a znalazł si twarz w twarz z Paulem. - Załatw go! - sykn ł Imperator. Hrabia skupił si na Paulu, spogl daj c oczami, które jego lady Margot wyszkoliła w metodzie Bene Gesserit, wiadom tajemnicy i majestatu ukrytego w tym atrydzkim gołow sie. Mógłbym go zabi - my lał Fenring i wiedział, e mógłby naprawd . Co w tajnikach jego własnej pod wiadomo ci wstrzymało wtedy hrabiego i na krótko, niedostatecznie, mign ł mu obraz przewagi, jak posiadał nad Paulem: rodzaj czapki - niewidki kryj cej go przed młodzie cem, adne oko. zagadkowo osoby i motywów, których nie mogło przenikn Troch si tego domy laj c po pewnego rodzaju zam cie w ogniwie przyczyn i skutków, Paul wreszcie zrozumiał, dlaczego nigdy nie widział Fenringa w sieciach przyszło ci: Fenring był jednym z niewypałów - omal - e - Kwisatz Haderach, dotkni ty jak skaz w ła cuchu genetycznym - eunuchem, którego talenty skoncentrowały si w ukradkowo ci i wewn trznej izolacji. Paula ogarn ła fala gł bokiej lito ci dla hrabiego, wiadomo braterstwa, którego zaznawał po raz pierwszy. Odbieraj c te jego uczucia Fenring rzekł: - Wasza Królewska Mo , musz odmówi . Szaddama IV poniosła w ciekło . Zrobił dwa błyskawiczne kroki mi dzy swoj wit i wymierzył hrabiemu siarczysty policzek. Ciemny rumieniec rozlał si po twarzy Fenringa. Spojrzał Imperatorowi prosto w oczy i rozmy lnie beznami tnym tonem powiedział:

522

- Byli my przyjaciółmi. Wasza Królewska Mo . To, co teraz robi , zawdzi czasz tej przyja ni. Zapomn , e mnie uderzyłe . Paul odchrz kn ł. - Mówili my o tronie. Wasza Królewska Mo

- odezwał si .

Imperator odwrócił si gwałtownie, mierz c go nienawistnym spojrzeniem. - Ja zasiadam na tronie! - warkn ł. - Postawimy ci jaki tron na Salusa Secundus - powiedział Paul. - Zło yłem bro i przybyłem tu na podstawie danego przez ciebie słowa! zawołał Imperator. - O mielasz si grozi mi... - Twoja osoba jest bezpieczna w mojej obecno ci - odparł Paul. - Atryd dał słowo. Jednak e Muad'Dib skazuje ci na twoj wi zienn planet . Lecz nie l kaj si . Wasza Królewska Mo . Złagodz surowo tego miejsca wykorzystuj c wszelkie dost pne mi rodki. Stanie si ono planet - ogrodem, pełnym miłych rzeczy. Kiedy ukryty sens słów Paula dotarł do jego wiadomo ci. Imperator rzucił mu przez sal spojrzenie bazyliszka. - Teraz widzimy twoje prawdziwe motywy - powiedział szyderczo. - Istotnie - odparł Paul. - A co z Arrakis? - spytał Imperator. - Druga planeta - ogród pełen miłych rzeczy? - Frerneni maj słowo Muad'Diba - rzekł Paul. - B dzie tu woda płyn ca pod gołym niebem i b d zielone oazy pełne wszelkiego dobra. Lecz musimy tak e my le o przyprawie. Przeto zawsze b dzie na Arrakis pustynia... i srogie wichry, i ci kie niedole hartuj ce ludzi. My, Fremeni, mawiamy: "Bóg stworzył Arrakis, by wiczy wiernych". Nie mo na sprzeciwia si woli Boga. Tym razem stara prawdomówczyni. Matka Wielebna Gaius Helen Mohiam, miała swój własny obraz ukrytego znaczenia słów Paula. Dostrzegła d ihad i powiedziała: - Nie mo esz poszczu tych ludzi na wszech wiat! - Przypomnij sobie łagodne metody sardaukarów! - uci ł Paul. - Nie mo esz - wyszeptała. - Ty jest prawdomówczyni - rzekł Paul. - Zrewiduj swoje słowa. - Rzucił okiem na ksi niczk tronu i z powrotem na Imperatora. - Im pr dzej, tym lepiej, Wasza Królewska Mo .

523

Imperator obrócił ponure spojrzenie na córk . Dotkn ła jego ramienia. - Do tego mnie wyszkolono, ojcze - powiedziała koj co. Zaczerpn ł gł boko tchu. - Nie mo esz odwleka tej sprawy - szepn ła stara prawdomówczyni. Imperator wyprostował si ; stał sztywny, jakby musiał pami ta o godno ci w postawie. - Kto b dzie pertraktował w twoim imieniu, krewniaku? - zapytał. Paul odwrócił si , zobaczył matk z opuszczonymi powiekami, stoj c wraz z Chani w dru ynie fedajki skiej stra y przybocznej. Podszedł do nich, zatrzymał si i popatrzył z góry na Chani. - Rozumiem przyczyn - wyszeptała Chani. - Skoro tak by musi... Usul. Słysz c ukryte łzy w jej głosie Paul pogłaskał j po policzku. - Moja Sihaja nie, musi si obawia , przenigdy - szepn ł. Opu cił r k i zwrócił si do matki. - Ty b dziesz pertraktowa w moim imieniu, matko, z Chani u boku. Ona posiada m dro i bystre oczy. I jak kto słusznie powiedział, nikt nie targuje si zajadlej od Fremena. Ona b dzie patrze oczami swojej miło ci do mnie i z my l o swoich synach, którzy przyjd na wiat, o ich przyszłych potrzebach. Słuchaj jej. Jessika wyczuła w synu surowe wyrachowanie i opanowała dr enie. - Jakie dajesz instrukcje? - spytała. - Cały imperatorski portfel akcji kompanii KHOAM jako wiano - rzekł. - Cały? - prawie zaniemówiła z wra enia. - On ma zosta goły. B d chciał godno ci hrabiego i kierownictwa KHOAM dla Gurneya Hallecka oraz nadania mu w lenno Kaladanu. B d tytuły i towarzysz ca im władza dla ka dego z pozostałych przy yciu ludzi Atrydów, nie wył czaj c najprostszego ołnierza. - Co z Fremenami? - zapytała Jessika. - Fremeni s moi - odparł Paul. - To, co otrzymaj , powinno pochodzi od Muad'Diba. Zacznie si wszystko od Stilgara jako gubernatora Arrakis, ale na to jest czas. - A dla mnie? - Czy jest co , czego pragniesz? - Mo e Kaladan - odparła patrz c na Gurneya. - Sama nie wiem. Stałam si za bardzo Fremenk ... i Matk Wielebn . Potrzeba mi czasu i spokoju do namysłu.

524

- Tego ci nie zabraknie - rzekł Paul - i niczego innego, co Gurney lub ja mo emy ci da . Jessika skin ła głow , czuj c nagle, e jest stara i zm czona. Spojrzała na Chani. - A dla królewskiej konkubiny? - adnego tytułu dla mnie - wyszeptała Chani. - Nie, błagam ci . Paul spojrzał z góry w jej oczy. znienacka przypominaj c j sobie, jak stała kiedy z male kim Leto w ramionach, ich dzieckiem, które zgin ło w tej zawierusze. - Przysi gam ci w tej chwili - wyszeptał - e nie b dziesz potrzebowała adnego tytułu. Ta kobieta, któr tam widzisz, b dzie moj on , ty za tylko konkubin , poniewa to jest sprawa polityki i musimy ten moment przeku w pokój, przyci gn wysokie rody Landsraadu. Musimy przestrzega form. Ta ksi niczka jednak nie dostanie ode mnie nie prócz nazwiska. Ani dziecka ode mnie, ani pieszczoty, ani czuło ci spojrzenia, ani momentu po dania. - Teraz tak mówisz - odparła Chani. Popatrzyła ponad lud mi na wysok ksi niczk . - Czy tak słabo znasz mego syna? - szepn ła Jessika. - Przyjrzyj si tej stoj cej opodal ksi niczce, jak e wyniosłej i pewnej siebie. Mówi o niej, e ma ambicje literackie. Miejmy nadziej , e znajdzie w nich pocieszenie, bo niewiele jej poza nimi zostanie. - Jessice wyrwał si gorzki miech. - Pomy l nad tym, Chani: ta ksi niczka b dzie miała nazwisko, a jednak b dzie p dzi ywot marniejszy od konkubiny - nigdy nie zaznawszy chwili czuło ci ze strony m czyzny, któremu lubowała. Podczas gdy nas, Chani, nas, które nosimy miano konkubin - nas historia nazwie onami.

525