HW-Mann Ch.-SS-Totenkopf. Historia dywizji Waffen SS

SS-TOTENKOPF
ZBRODNICZE DYWIZJE SS
SS-TOTENKOPF
HISTORIA DYWIZJI WAFFEN SS
1940-1945
Chris Mann
Przełożył
Ryszard Grajek
BELLONA
Warszawa
Tytuł oryginału: SS-Totenkopf. The History of the „Death's Head" Division 194045.
Tłumaczenie książki wydane za porozumieniem
Amber Books Ltd.
© Copyright fot the polish edition and translation by Bellona Spółka Akcyjna
Warszawa 2008
© Copyright Amber Books Ltd 2001
ISBN 978-83-11-11150-9
Redaktor prowadzący: Tomasz Kompanowski
Redaktor merytoryczny: Kszysztof Fudalej
Redaktor techniczny: Krzysztof Sobczak
Korekta: Hanna Rybak
Redaktor projektu: Charles Catton
Projekt graficzny: Roger Hyde
Wybór zdjęć: Lisa Wren
Mapy: Hardlines
ŹRÓDŁA ILUSTRACJI
AKG London: 16, 36-37, 38, 66, 69, 142. Robert Hunt Library: 58-59. Suddeutscher Verlag: 6, 12, 14,
20-21 (oba), 23, 24, 25, 28-29, 30-31, 84, 108, 143, 151, 156, 158, 164.
TRH Pictures: 8, 9, 10, 15, 19, 27, 32, 33, 34, 39, 40, 42, 43, 44-45, 46, 47, 48, 50-51, 55, 56, 57 (IWM), 60, 61, 62,
64-65, 70, 72-73, 75, 76, 78, 80, 81, 82, 86, 87, 88, 90, 92, 94, 95, 96, 98
(US National Archives), 99, 100-101, 102, 103, 105, 107, 110, 112, 113, 114-115, 116-117 (oba), 118-119, 120, 121, 122,
124-125, 127, 128, 130, 131, 132-133, 134, 135, 136, 138, 140, 144, 146, 148, 149, 150, 152-153, 154, 159, 160, 162, 167,
169, 170, 172-173, 175 (Bundesarchivs), 176, 179, 181, 182 (IWM), 183, 184, 186.
Bellona prowadzi sprzedaż wysyłkową wszystkich swoich książek z rabatem.
www.ksiegarnia.bellona.pl
Nasz adres: Bellona SA, ul. Grzybowska 77, 00-844 Warszawa
Dział Wysyłki: teł. 022 45 70 306, 022 652 27 01, fax 022 620 42 71
[email protected]
http://www.bellona.pl
SPIS TREŚCI
1 Sformowanie 6
2 Organizacja 34
3 Chrzest bojowy 66
4 Uderzenie na północy 88
5 Odrodzenie 108
6 Koniec gry 128
7 Kluczowe postaci 144
8 Siła ognia 160
Uzupełnienia 187
Indeks 190
W okresie II wojny światowej Waffen-SS zdobyły
budzącą lęk sławę bojową. W maju 1945 roku
ponad 800 000 mężczyzn służyło w ich 38 dywizjach,
a z tego około 20-25 procent zostało zabitych na polach
bitew. Formacje Waffen-SS walczyły na wszystkich niemiec-
kich liniach frontu, poza Afryką Północną, w szczegól-
ności odegrały one decydującą rolę na froncie wschod-
nim, w wojnie przeciwko Związkowi Radzieckiemu. Po-
mimo wysokiej pozycji Waffen-SS w ramach niemieckich
sił zbrojnych - Wehrmachtu, sława ta w znacznym stopniu
dotyczyła mniej więcej pól tuzina bojowych formacji
o najwyższym standardzie. Częścią wewnętrznego trzo-
nu elitarnych formacji SS była 3. Dywizja Pancerna To-
tenkopf. Dywizja Totenkopf rozpoczęła służbę w 1940 roku
we Francji. Wzięła również udział w roku 1941 w operacji
„Barbarossa", tj. w inwazji na Związek Radziecki, a na-
stępnie była zaangażowana w niektóre najcięższe walki
na froncie wschodnim: pod Demiańskiem, pod Kur-
skiem, koło Warszawy, zaś pod koniec wojny - wokół
Budapesztu. Dywizja z brawurą i nieustępliwością wal-
czyła w czasie całego konfliktu wojennego, Hitler i wielu
wyższych dowódców Wehrmachtu, jak na przykład Erich
Po lewej: Reichsfiihrer-SS i jego Führer podają sobie ręce.
Imperium Heinricha Himmlera obejmowało system obozów
koncentracyjnych i Waffen-SS, dwie kluczowe organizacje
w historii Totenkopf
von Manstein, uważało dywizję Totenkopf za jedną z naj-
lepszych, najbardziej niezawodnych formacji bojowych
nazistowskich Niemiec.
Zaciekłość i zdolność Totenkopf do przetrwania w wal-
ce były legendarne. Ludzie dywizji wyraźnie nie byli
Soldaten wie die anderen auch (żołnierzami takimi, jak
inni), jak to w znany sposób w roku 1953 członków
Waffen-SS określił powojenny kanclerz niemiecki, Kon-
rad Adenauer. Przygotowanie dywizji, osobowość jej
założyciela Theodora Eickego, a także tradycje, moty-
wacja i ideologia Waffen-SS świadczyły o tym, że Toten-
kopf nie była jedynie formacją militarną. Jak napisał
w swej książce Czarne korpusy Robert Koehl: „Tradycja,
to znajome z annałów wojskowych pojęcie, miała swój
wpływ także na SS, i nie zawsze taki, jakiego życzyli
sobie dowódcy SS - albo ochotnicy SS - zmuszając czło-
wieka do stania się czymś więcej niż on jest i zarazem,
w odpowiednim rozumieniu, czymś mniej".
Budząca przerażenie sława bojowa jednostki miała
oparcie w bezwzględnych i brutalnych aktach kryminal-
nych, jeśli chodzi o traktowanie wziętych do niewoli żoł-
nierzy i cywilów. Warto odnotować, że pięć z najbardziej
znanych i najlepiej udokumentowanych potworności, po-
pełnionych przez Waffen-SS - masakra w Le Paradis, Tulle,
Oradour-sur-Glane, Malmedy oraz zabójstwa odwetowe
nad Arno - zostało dokonanych albo przez oddziały
Totenkopf albo też były łączone z ludźmi będącymi wy-
7
SS-TOTENKOPF
tworami dywizji Totenkopf. Jest to zupełnie oddzielna
sprawa od bezpośredniego związku dywizji z prowadze-
niem systemu obozów koncentracyjnych przez SS.
Waffen-SS wydały takich ludzi, jak Fritz Knochlein,
Heinz Lammerding, Hermann Priess, Max Simon.
Fritz Knochlein dowodził 14. kompanią 2. batalionu
Totenkopf w Le Paradis; Heinz Lammerding, były oficer
operacyjny dy...