Anna J Szepielak Francuski klejnot

Anna J. Szepielak Francuski klejnot

NASZA KSIĘGARNIA

Prolog A.D. 1800 Półmrok mieszczańskiego salonu rozpraszało światło ognia płonącego w kominku. Jego blask odbijał się w złoconych ramach obrazów, porcelanowych bibelotach, w szklanych kloszach lamp oraz na wypolerowanych krawędziach mebli. Obok paleniska siedział starszy mężczyzna zapatrzony w trzaskające płomienie. Z zadumy wyrwały go kroki i szelest sukni. – Mężu, jest list! – W progu stanęła uśmiechnięta niewiasta o pulchnych kształtach. – Z Francji? – Tak. – Enfin![1] Daj! Mężczyzna niecierpliwym ruchem rozłożył papier. Jego rozradowana twarz szybko jednak spochmurniała. – Mogłem się tego spodziewać – stwierdził ponuro i zniechęconym ruchem opuścił list na kolana. – Złe wieści? – Nie pojedziemy do Francji. Nasz synek nie pozna swojej demi-soeur[2]. Wypielęgnowana dłoń kobiety z pewnym onieśmieleniem dotknęła mężowskiego ramienia. – Nie frasuj się. Jesień idzie, drogi trudne. Może w dogodniejszym czasie twa babka przyjąć cię zechce. A jeśli to z mojego powodu... – Nie o ciebie tu idzie, jeno o mnie. – Jakże to? – Sama zobacz. Tutaj. – Podał jej papier zapisany starannym kaligraficznym pismem. ...Dopiero teraz o wybaczenie mnie prosisz, Wnuku, żeś Córki swojej, którą tak samowolnie oderwałeś od rodziny, ochronić nie zdołał. Czytała wolno, bez najmniejszego wysiłku tłumacząc sobie w myślach z francuskiego na polski. Dziw, żeś tyle lat zwlekał ze smutną nowiną o jej chorobie i śmierci. A nadto w obcej ziemi złożyłeś mą nieszczęsną Prawnuczkę, zamiast w rodzinne strony ją przywieźć, by spoczęła na wieki wśród swoich przodków. Jednakże tego, co się stało, ludzka wola cofnąć już nie zdoła. Tedy, choć żałobnym kirem wieść ta spowiła me serce, wybaczenie Ci posyłam, albowiem Bożym wyrokom przeciwstawiać się nie należy. W zapomnienie także oddałam gniew, który trawił

mnie po Waszej ucieczce, bo wiem, żeś z miłości do Córki rzecz tę haniebną uczynił, z bezpiecznego klasztoru wbrew mojej woli ją wyrywając. Wszelako zgody mojej na powrót do rodowego gniazda dać Ci nie mogę. Skoro tam, w obcym kraju nową założyłeś rodzinę, żyj szczęśliwie bez nas. Papier zadrżał w białych dłoniach, ale kobieta czytała dalej: Dla Twej drugiej Córki wieści te niepotrzebny stanowiłyby ciężar. Dawno już opłakała zarówno Ciebie, jak i Siostrę swą, gdy o losie Waszym żadnych wieści przez tyle lat nie było. Godnie do roli dziedziczki się sposobi, nie stroniąc od obowiązków przez los i rodzinę wyznaczonych. Nie pozwolę Ci zatem przysparzać jej smutku i zachowam w tajemnicy Twoje odnalezienie. Tak będzie lepiej dla wszystkich... Przez dłuższą chwilę jedynie trzask płonącego drewna przerywał ciszę panującą w salonie. – Nie dręcz się, mężu – szepnęła wreszcie pocieszająco. – To jeno list. Twa babka na pewno zmieni zdanie. Zatęskni. Rozdrażniony mężczyzna zerwał się z krzesła i zaczął krążyć po salonie. – Non![3] Znam ją dobrze. Wybaczenie po chrześcijańsku mi przesyła, ale widzieć mnie nie chce. – Przecie nie zdoła cię powstrzymać przed spotkaniem z córką, z wnukami. – Zdoła. Uczyni wszystko, by mi stanąć na zawadzie. Nawet gdyby jej przyszło wywieźć ich na drugi koniec świata. – Dlaczego? – To kara dla mnie za to, żem władzy jej nade mną nie uznał. Że ośmieliłem się przeciwstawić woli rodu. – Jak to: jej władzy nad tobą? – W tamtej familii zawsze niewiasty prym wiodły. Miały majątek, tedy miały i władzę nad ludzkim losem. Wobec służby i poddanych postępowały jak święte, dla rodziny jednak... Nasze uczucia i potrzeby miały za nic. Liczyło się jeno dobro całego rodu. To zabiło matkę moich córek... Okazała się zbyt delikatna na takie brzemię – stwierdził ponuro. – Nigdyś mi o tym nie wspominał. – Chciałem zapomnieć to, co było złe. – Jednakże twa babka już mocno leciwa, mężu. Długo na przeszkodzie stać ci nie będzie... – urwała przestraszona tym, co chciała powiedzieć. Mężczyzna uśmiechnął się nieznacznie i pokręcił głową. – Nasze dziedziczki są nadzwyczaj długowieczne, a ja mam już swoje lata. – Nie mów tak, proszę, miły mój. – W jednym wszak babka ma słuszność: tutaj znalazłem nowy dom. Niespodziewanie ujął ciepłą, białą dłoń żony i musnął wargami końce jej palców.

– Zdobyłem serce najpiękniejszej panny w tym mieście, mam syna i ludzkie poważanie. Pourquoi partirais-je?[4] – spytał, nie oczekując odpowiedzi. – Pragnąłem jeno ujrzeć jeszcze raz moją córkę i poznać jej dzieci, nim nadejdzie starość lub śmierć. – Będę się modlić, by serce twojej babki zmiękło. Zobaczysz, rychło nas do siebie zaprosi. – Już zaprosiła – odparł kpiącym tonem. – Jakże to? – Przeczytaj zakończenie. Kobieta odszukała wzrokiem ostatni akapit. ...Wiem, że mego zakazu nie przekroczysz. Znasz moc Flory. Wszelako nie turbuj się, Wnuku. Wiem także ponad wszelką wątpliwość, iż pewnego dnia rodzina nasza znów się połączy. Gdy z Twej krwi narodzi się prawdziwa dziedziczka, Twoja wina zostanie odkupiona, a w naszych sercach zagoszczą wreszcie spokój i szczęście... – Kim jest Flora? – Wciąż te banialuki! – prychnął ze złością. – Nie pojmujesz? Babka nas przyjmie, ale nie wcześniej niż na świat przyjdzie nasza córka. Dla nich zawsze najważniejsze były dziewczęta! I to nie takie zwyczajne, lecz dziedziczki. Biedne istoty spłodzone po to, by żyć w niewoli obowiązku, bez prawa do odrobiny szczęścia. Moja babka już dawno zapomniała, czego sama musiała się wyrzec, dlatego że wybrał ją ślepy los. – O czym mówisz? – O fatum, przez które moje córki tyle wycierpieć musiały. Średniowieczne zabobony, a nie tradycja rodu! Chciałem to pokonać, złamać, a sprowadziłem jeno nieszczęście! – Miotał się po salonie. – Przerażasz mnie, mężu. – Wybacz – zmitygował się. – I nie lękaj się, chérie[5]. Przysięgam, że ochronię wszystkie dzieci, jakie jeszcze ześle nam Pan Bóg – powiedział z mocą. – Przeszłość nie będzie im ciężarem, lecz nauką. Zamiast kajdan rodowego obowiązku, ofiaruję im to, co kochający ojciec może dać najlepszego: wolność i oświecenie – mówił jak natchniony. – Bo nawet największe dobro uczynione pod przymusem traci swój sens. Dlatego nie pojedziemy do Francji i nasze rodziny nigdy się nie połączą! Wbrew temu, czego chce moja babka. I Flora. Chwycił list, rozdarł go na pół i wrzucił w ogień. Płomienie, jakby zaskoczone niespodziewaną zdobyczą, przez chwilę ślizgały się po papierze, bawiąc się ze swoją ofiarą, po czym zachłannie połknęły czerniejące litery, słowa i zdania. Nad paleniskiem zatańczyły płonące skrawki papieru.

[1]

Nareszcie! (fr.). Przyrodniej siostry (fr.). [3] Nie! (fr.). [4] Po cóż mi stąd wyjeżdżać? (fr.). [5] Kochana (fr.). [2]

Rozdział 1 Jest czas radości i czas smutku Prowansja, lato 2015 Wieczorne skrzeczenia ptaków wyraźnie zmęczonych upałem oraz radosne dziecięce piski dobiegające z ogrodu wdzierały się do sypialni przez szeroko otwarte okno. Gdy wśród drzewek owocowych zabrzmiał nakazujący męski głos, dzieci podniosły lament, głośno protestując przed powrotem do domu. Bez sukcesu. Cichnącą gdzieś w pobliżu dyskusję w polsko-francuskiej mieszaninie językowej zakończył stanowczy trzask zamykanych drzwi. Ogród ucichł, a do pogrążającego się w mroku pokoju zaczęły docierać stłumione głosy rozmów toczących się na parterze. Nie zakłócały spokoju miejsca, które wydawało się opuszczone: zegar stojący na kominku cicho tykał, firanka poruszana wiatrem lekko falowała, ciemność wpływająca przez otwarte okno niepostrzeżenie osiadała na poduszkach, porcelanowych bibelotach i niezapalonych lampach jak kurz, zamazując lekko kontury przedmiotów. W pewnej chwili z fotela ustawionego tuż przy parapecie dobiegł szelest. Drobna kobieca dłoń wysunęła się zza oparcia i trochę po omacku odnalazła na stoliku pudełko z chusteczkami. Kilka sekund później mokra, zwinięta w kulkę chusteczka potoczyła się po wzorzystym dywanie i zatrzymała obok wielu innych, które, równie niedbale rzucone na blat stolika, spadły cicho na podłogę. Kobieta zmęczonym ruchem opuściła głowę na miękkie oparcie fotela. Włosy o barwie ciemnego miodu łagodnie otuliły piegowatą twarz, na której widoczne były już pierwsze zmarszczki. Wpatrzona w szarzejące niebo kobieta nawet nie drgnęła, gdy kolejna łza bezgłośnie spłynęła jej po policzku, kapiąc na dekolt. Skrzypnęły otwierane drzwi. – Ewuniu? – męski głos przerwał ciszę. – Tu es là?[6] – Jestem – mruknęła niezadowolona. Szybkim ruchem otarła twarz i spuściła podkulone nogi. Kolorowa fotografia, która leżała zapomniana na jej kolanach, zsunęła się na podłogę. – Dlaczego ty siedzisz po ciemku? – Mężczyzna pstryknął włącznikiem nocnej lampki. – Trzeba zejść do nas. Mama uszykowała kolację, a i dzieci czas położyć do snu. – Zaraz przyjdę – mruknęła, z ociąganiem podnosząc się z fotela. Mężczyzna pokręcił głową z dezaprobatą. – Po co zasmucasz się tu w samotności? To nie pomoże. Chciał dotknąć jej twarzy, ale ominęła go niezgrabnie i stanęła przed

lustrem, udając, że poprawia fryzurę. Westchnął. Bez słowa zaczął zbierać z podłogi zużyte chusteczki. – Qu’est-ce que c’est que cette photo?![7] To z naszego ślubu – zdziwił się na widok zdjęcia, które znalazł obok fotela. – No tak... madame Constance i inni... wtedy wszyscy zjechali do Polski. – Zostaw. Wyjęła mu z rąk fotografię, włożyła ją do otwartej, na wpół rozpakowanej walizki i zatrzasnęła wieko. – Chodź na dół, chérie – spróbował jeszcze raz, starając się nadać głosowi łagodne brzmienie. – Powinnaś coś zjeść. – Nie jestem głodna. – Mama się martwi, bo siedzisz tu od naszego przyjazdu. – Powiedziałam, że zaraz przyjdę. – Jak chcesz. Nie będę cię przymuszać. Zniechęcony ruszył ku wyjściu. Ewa złapała go za rękę. – Przepraszam, Gérardzie – powiedziała cicho, patrząc mężowi w oczy po raz pierwszy, od kiedy wszedł do sypialni. – Musiałam trochę powspominać. Rozliczyć w sercu pewne sprawy. Sama. – Jakie sprawy? – Przecież wiesz. Łączyła mnie z Konstancją szczególna więź – zmieszała się nieco. – Była mi bliska prawie jak rodzona krewna, a jednak widywałyśmy się tak rzadko. Zwłaszcza ostatnio, kiedy chorowała, powinnam była ją odwiedzić. – Przecież często telefonowałaś. Wiedziała, że o niej pamiętasz. – Co z tego? Czuję się tak, jakbym ją zawiodła. – Cóż ty wymyśliłaś, chérie? – zaprotestował. – A tak. Konstancja tyle razy zapraszała nas do siebie, ale kiedy przyjeżdżamy do Francji, zawsze nocujemy tu, u twojej mamy. Myślę, że nasza odmowa sprawiała jej przykrość. – Ewuniu, nie myśl o tym. To, co czujesz, jest normalne. Żal minie. – Ten twój racjonalizm! Ja mówię o uczuciach, mam wyrzuty sumienia. – Je comprends[8]. Ale wiem, że dziś zbyt dobierasz to do serca. Jutro, pojutrze przypomnisz sobie dobre rzeczy. – Gdybyśmy przyjechali do niej na wakacje, tak jak prosiła, zdążyłabym z nią jeszcze porozmawiać – rozżalona Ewa zignorowała tę próbę pocieszenia. – To zupełnie jak z ciotką Eugenią. Spojrzała przelotnie na gruby brulion w czerwonej oprawie położony na stoliku nocnym. – Ją też zawiodłam i to niejeden raz. – Po co wymyślasz złe rzeczy? Nie chciałaś mieszkać w pałacu madame Constance, i ja to poparłem. Nijakiego braku szacunku w tym nie ma. A nawet

inaczej być nie powinno. Znasz moje zdanie. – Znam – burknęła. – Tyle razy my już o tym rozmawiali. – Skrzywił się, słysząc jej ton. – Jakże miałem w rezydencji gościnę przyjąć, skoro wiele lat pracownikiem prostym tam byłem? Nie wypadało mnie. A i kwatery u matki własnej odmówić to jak grzech. – No już dobrze, nie irytuj się – uspokoiła go, słysząc, że zdenerwowany mąż jak zwykle w takich chwilach zaczyna przekręcać polszczyznę według dawnych przyzwyczajeń. – Wiem, że masz rację. Po prostu ciężko mi przed jutrzejszym pogrzebem. W takich chwilach zawsze okazuje się, że są tysiące rzeczy, które chciałoby się tej osobie powiedzieć, a już nie można. – Wiem. Miałem tak samo z moim ojcem. – Sam widzisz... Przytul mnie, ale mocno. Przez chwilę obejmowali się w milczeniu, pogrążeni w niewesołych myślach. – Gdzie są chłopcy? – spytała wreszcie. – Posilają się w kuchni. – Mówiłeś mamie, że zaraz po pogrzebie wracamy do Polski? Rzucił jej niepewne spojrzenie. – Nie miałem śmiałości. Tak się ucieszyła z naszego przyjazdu. – Oj, ty mój odważny mężczyzno. – Pogładziła go po nieogolonym policzku. – Wiesz co? Zostańmy do końca tygodnia, niech mama się nacieszy wnukami. Nie wiadomo, kiedy znowu przyjedziemy. – A moja firma? Klient czeka. – Ten Malinowski, który tak ciągle wydzwania? – Tak. Chce mieć ogród jak najszybciej. – Udobruchasz go jakoś. Klient nie zając, bliscy są ważniejsi. – Po twarzy Ewy znów przebiegł cień smutku. W tym momencie na schodach rozległ się tupot małych stóp. Do sypialni wpadł czteroletni chudziutki chłopczyk. – Mamusiu! Grand-mère[9] każe nam iść do łóżek – poskarżył, rzucając się Ewie w ramiona. – A ja nie chcę! Jeszcze nie jest noc! – O ludzie! – stęknęła kobieta i aż przysiadła na łóżku, z synkiem w objęciach. – Jaś, tyle razy mówiłem, żeby nie skakać na mamę. – Pourquoi?[10] – Bo jesteś za ciężki. – W porządku, kochany, zaraz zejdziemy. – Ewa spojrzała porozumiewawczo na męża. – Może pogadasz od razu z tym Malinowskim? – Dobrze. Gdy została z dzieckiem sama, spojrzała ciepło w radosne oczy chłopca.

– To co się właściwie stało? – Bo ja wymyśliłem nową bajkę i chcę ją komuś opowiedzieć, a grand-mère... – Jasiu, nie chcę słyszeć żadnych narzekań. Babci trzeba słuchać – przerwała mu łagodnie. – Ale tylko polskiej. – Jak to? – Bo francuska babcia nas rozpiszcza i wyprawiamy harce. – Chłopczyk uśmiechnął się zawadiacko. – Tak mówi tatuś. – Rozpieszcza. Albo rozpuszcza, bo nie wiem, co tata miał na myśli – poprawiła go łagodnie. – Ale każdej babci trzeba słuchać, ty łobuziaku. Musisz być grzeczny. – Jestem, jestem! – Chłopczyk wskoczył na łóżko, jakby zaprzeczając swoim słowom. – Właśnie widzę. – Jestem grzecznym kangurem. Hop! Hop! – Zejdź z łóżka, kangurze. – A pójdziemy jutro do pałacu odwiedzić Aleksa i dzieci? Ewa pogładziła synka po jasnych włosach. – Nie tym razem. Jutro tylko ja i tatuś pojedziemy do rezydencji, wy zostaniecie z babcią. Może któraś ciocia was odwiedzi? – Ale dlaczego? Ja chcę! – Synuś, dobrze wiesz, że twoje krzyki nie robią na mnie wrażenia. Tak musi być i już. – A po co jedziecie bez nas? – naburmuszył się. – Oj, wystarczy już tych pytań. – A ja wiem! Grzesiek mówi, że na pogrzebienie pani Konstancji jedziecie, bo umrała. A co to jest pogrzebienie, mamo? – Co ja mam z tymi chłopcami! – westchnęła. – Mówi się: umarła. Pogrzeb to... to taka specjalna uroczystość pożegnania kogoś. – A gdzie pani Konstancja jedzie? Długo jej nie będzie? Zmieszana Ewa sięgnęła po swoje okulary leżące na nocnym stoliku. Powolnym ruchem przetarła szkła, próbując dobrać odpowiednie słowa. – Opowiadałam ci kiedyś, że każdy człowiek musi pewnego dnia pojechać w podróż do nieba, do Pana Boga i aniołków. I to właśnie znaczy, że ten ktoś umarł. Pamiętasz? – Oui[11]. – No i właśnie tak się stało, że pani Konstancja... dostała swój bilet na taką podróż. – Daleko jedzie?

– Obawiam się, że niezmiernie daleko. – A kiedy ją znowu zobaczymy? – Myślę że bardzo, bardzo długo jej nie zobaczymy. Dlatego jedziemy ją pożegnać. – Ja też chcę! – Nie, synku, nie tym razem. To smutne sprawy dorosłych. Nie dla takich rozkosznych chłopców jak ty. – Połaskotała go delikatnie. Zaśmiał się i zeskoczył na podłogę. – No dobrze, zostanę z babcią. A posłuchasz mojej bajki? – Opowieści, a nie bajki. Posłucham, ale innym razem, jestem zmęczona. Może Grześ albo tata coś ci poczytają przed snem. Dobrze? – No dobra. Mamusiu? – chłopiec nagle spoważniał. – Słucham, kochanie? – Ale wy nie macie takich biletków do nieba? Ty i tatuś? Zaskoczona Ewa przygarnęła dziecko do siebie. – Synku, nie martw się. Nigdzie się na razie nie wybieramy. Będziemy z tobą i z Grzesiem jeszcze bardzo, bardzo długo. – To dobrze. A powiesz jutro Aleksowi, żeby tu przyjechał? Lubię go. – Powiem, powiem. On też was lubi, choć to już stary chłop i dawno powinien mieć własnych synków do zabawy – mruknęła bardziej do siebie niż do dziecka. – To chodź. Babcia kazała. – Chłopiec błyskawicznie odzyskał dobry nastrój i pociągnął ją za rękę. – Jest pycha kolacyjka, a babcia mówi, że uchudłaś. Ce n’est pas bien[12]. – No, skoro babcia tak mówi. *** – Czemu wy ciągle nie w łóżkach? Dość już tej swawoli. – Gérard, który właśnie wszedł do domu, stanowczym ruchem zagrodził drogę skaczącym po korytarzu chłopcom. Dzieci ze śmiechem wpadły na niego. – Jesteśmy kangury! Tatuś, goń nas! – Ani myślę. Pora spać, smyki. – Jeszcze chwilkę! Papa![13] – Babcia nam pozwoliła urządzić wyścigi. – Co powiedziałem? Proszę myć zęby i do łóżek. – A mogę poczytać tę książeczkę od grand-mère? – Starszy chłopiec wyraźnie chciał coś wytargować. – D’accord[14]. Ale tylko chwilę. – A ja? – Mały Jaś uczepił się ręki ojca. – Chodź. Chcę ci opowiedzieć moją

historyjkę. – Non, pas aujourd’hui[15]. Zmykaj na górę. Mężczyzna zajrzał do salonu, gdzie matka oglądała jakiś program informacyjny, a gdy stwierdził, że Ewy z nią nie ma, poszedł do kuchni. – Co robisz? Przecież bym posprzątał po kolacji – powiedział do żony, wyjmując jej z rąk talerze. – Tobie już pora odpocząć, Ewuniu. Ciężki dzień przed tobą. – Wiem – mruknęła. – Dziękuję ci, nie miałam już siły zagnać na górę tych łobuzów. – Usiadła ciężko na stołku. – Zatankowałeś? – Oui. – Czyli wszystko gotowe? – Tak, nie martw się. – To idę pod prysznic. – Ziewnęła i nawet nie ruszyła się z miejsca. Gérard w milczeniu załadował zmywarkę naczyniami. – A, przypomniało mi się – powiedział nagle. – Miałaś jeszcze porozmawiać z Kaliną. – O matko! – Ewa wyprostowała się, jakby ktoś ukłuł ją szpilką. – Która to godzina? – Dwudziesta druga już blisko. – No to jeszcze mogę. Gdzie mój telefon? Zaaferowana pobiegła na górę do sypialni. W smartfonie zostawionym na stoliku odnalazła numer chrześnicy. Dopiero po dłuższej chwili w słuchawce odezwał się zaniepokojony głos: – Ciociu? Co się stało? – Dobry wieczór, Kalinko. Przepraszam, że tak późno się odzywam, ale wiesz, jak to jest po przyjeździe. Zamieszanie. – Dojechaliście bezpiecznie? – Tak, wszystko w porządku. – To dobrze. A czemu dzwonisz o tej porze? – Chciałam ci złożyć najserdeczniejsze życzenia urodzinowe – powiedziała Ewa, uśmiechając się łagodnie. – Przykro mi, że tym razem nie osobiście, ale nadrobimy to po powrocie. – Dziękuję. Nie sądziłam, że w tych smutnych okolicznościach będziesz o mnie pamiętać. – Jak bym mogła zapomnieć? – odparła, myśląc jednocześnie, że jest wstrętną kłamczuchą, bo gdyby nie mąż, na pewno by nie zatelefonowała. – Chłopcy i Gérard też cię mocno ściskają; życzą spełnienia wszystkich marzeń. Żeby się wreszcie skończyły twoje kłopoty i żebyś znów była szczęśliwa... Kalina? Słyszysz mnie? – Odruchowo potrząsnęła smartfonem, słysząc w tle jakieś trzaski. – Jestem, jestem. Mam nadzieję, że takie piękne życzenia się spełnią. I to

szybko. – Jasiek da ci to na piśmie. Namalował dla ciebie laurkę, ale powiedział, że wręczy ci ją osobiście. Może wyrwałabyś się z tej wsi i przyjechała do nas na kilka tygodni, kiedy wrócimy? – Noo... raczej nie. Ale zapraszam do siebie, miejsca jest dość. – Nadal nie ma gości? – Niestety, ten sezon wypadł fatalnie. Nawet Jadzia mówi, że nie pamięta takich pustek. Jest tylko pan Ryszard. – Jeszcze nie wyjechał? – Nie. – No widzisz! Komuś jednak podoba się twój pensjonat – zażartowała. – Bardzo śmieszne. Czasem mam wrażenie, że wszystko się sprzysięgło przeciwko mnie. Nawet ten głupi internet. – Nadal nie masz zasięgu? – Już trzech specjalistów się poddało. Mówią, że u mnie jest jakiś zasięgowy trójkąt bermudzki czy coś w tym rodzaju. I że nie ma na to siły. – Nie przejmuj się. – Mnie to nie przeszkadza, ale turystom z dużych miast trudno to zrozumieć. – Oj tam, brak internetu też może być zaletą, jeśli ktoś szuka spokoju. W końcu twoja babcia tyle lat przyjmowała gości i jakoś dawali sobie radę. – Wtedy były inne czasy – westchnęła dziewczyna. – Na razie korzystam z uprzejmości dyrektorki domu kultury. – Chodzisz do pracowni komputerowej? – Nie. Udostępnia mi swój laptop z gabinetu, kiedy tylko potrzebuję. No i dzięki niej dostałam zajęcia muzyczne z dzieciakami. A właściwie dzięki Jadzi. Dyrektorka to jej kuzynka. – Ta twoja Jadzia to skarb. – Ewa uśmiechnęła się na wspomnienie tęgawej kobiety w nieodłącznym kwiecistym fartuchu. – Owszem, ale na wszystkie kłopoty nawet Jadzia nie pomoże. – A co się stało? – Nic nowego. Rachunki trzeba zapłacić, a cały kredyt wydałam na remont tych czterech pokoi dla gości. Myślałam, że to się zwróci w sezonie. – Nie martw się, jesień ma być pogodna. Turyści jeszcze przyjadą, zobaczysz. – Mam nadzieję. Na razie odwiedzają nas tylko kontrolerzy z sanepidu, ze straży pożarnej i tak dalej. I zawsze coś kręcą. – Dlaczego? – Nie wiem, takie odnoszę wrażenie. Prowadzę zwykłą agroturystykę, a sprawdzają mnie, jakbym była pięciogwiazdkowym hotelem. – Dziwne.

– No dziwne. W każdym razie wypatruję letników jak kania dżdżu. Ale nie martw się, ciociu – zreflektowała się nagle. – Jakoś sobie poradzę, jak zwykle. – Hmm... My ostatnio kupiliśmy nowe auto, więc nie mamy chwilowo żadnych oszczędności. – Przecież nie dlatego o tym mówię. – Wiem, kochanie, nie denerwuj się. A Marta? Może ona przyśle ci jakieś pieniądze z Ameryki? – Mama? Dzwoniła z życzeniami. Dostałam od niej przelew w zeszłym miesiącu, więc nawet się nie przyznałam, że prawie nic mi nie zostało. Tylko proszę, nie wygadaj się! Miałam sobie za to kupić ładny prezent na urodziny. – A co jej powiesz, gdy spyta? – Już pytała, ale się wykręciłam. Nie chcę jej robić przykrości. Pewnie by nie zrozumiała, że wolałam kupić tonę węgla niż nowy płaszcz na zimę. „I tym razem miałaby rację” – pomyślała Ewa niewesoło, lecz na głos powiedziała tylko: – Dziewczyno, załamujesz mnie. Ten dom to same kłopoty. Może powinnaś rzucić to wszystko i wyjechać do matki? W końcu jesteś jej jedynym dzieckiem, pomogłaby ci spłacić długi. – Ciociu, dzisiaj skończyłam dwadzieścia pięć lat. Nie jestem już dzieckiem, tylko starą babą. – Ty mi tu nie wyjeżdżaj ze starością – zaprotestowała Ewa żartobliwym tonem. – W twoim wieku powinno się poznawać nowych ludzi, zdobywać doświadczenia, cieszyć się życiem, a nie zamykać w czterech ścianach i to zadłużonych. Za dużo wzięłaś na swoje barki. Po co ci to? – Ciociu, proszę. – No wiem, wiem – westchnęła. – Ale minęło już tyle czasu. Myślałam, że po skończonej żałobie wrócisz do normalnego życia, na studia. – Teraz tutaj jest moje życie – odparła Kalina stanowczo. – Dobrze mi z tym. – Powiedzmy. Jesteś pewna, że nie chcesz po prostu sprzedać gospodarstwa? Miałaś przecież jakiegoś kupca. – Tego radnego, który mnie nachodził? Nigdy w życiu! Bardzo nieprzyjemny facet. Zresztą wiesz, co przysięgłam babci przed śmiercią: w obce ręce domu nie oddam. – No dobrze, to może nie w obce? – Nie rozumiem. – Co prawda awantura wokół testamentu Heleny była nieprzyjemna, ale skoro twój stryj był aż tak zainteresowany przejęciem domu, to może... – Nic z tego! Zresztą po tym, co stryjostwo chcieli zrobić dziadkowi, straciłam do nich resztki zaufania. Jak mogłabym z czystym sumieniem powierzyć im dom, skoro nie umieją uszanować człowieka?

– Mówisz o tej sytuacji z zostawieniem dziadka w szpitalu? – Nie tylko. Ale to za dużo do opowiadania. Choćbym miała paść trupem, nie oddam nikomu mojej ojcowizny! Ewa uśmiechnęła się, słysząc w głosie chrześnicy determinację. – No tak, góralskie geny się odezwały. Uparta jak koza. – Jak Byk, ciociu, nie jak koza – zaśmiała się Kalina. – Dziewczyno... Szanuję twoją decyzję, ale tak mi żal twoich zdolności. Jesteś świetną projektantką. Dlaczego to marnujesz? – Byłam, ciociu, byłam szansą na projektantkę. To już zdecydowanie czas przeszły. – Nie powinnaś tak łatwo rezygować z marzeń. – Marzenia są dobre dla dzieci. I proszę, nie rozmawiajmy już o tym. Teraz muszę myśleć o innych. – Czyli o kim? – Przede wszystkim o Jadzi, Agnieszce i Kazku. Gdzie pójdą, jeśli zwinę interes? – Czy ty nie przesadzasz? Przecież to dorośli ludzie. – Ale mi ufają i ciężko pracują za parę groszy. Martwię się tylko, z czego ja im zapłacę w przyszłym miesiącu. – Może... może potrzebujesz lepszej reklamy? Trzeba by popracować nad tą stroną internetową, nie jest profesjonalna – rzuciła Ewa, myśląc jednocześnie: „Po co ją zachęcam, do cholery?!”. – Reklamę to już mi ktoś od dwóch miesięcy robi w internecie – parsknęła z goryczą dziewczyna. – I w miasteczku też. – Nie rozumiem. – Ech, szkoda słów. Oczywiście masz rację, ciociu. Ale po pierwsze, na reklamę również trzeba pieniędzy, a po drugie, nie wiem, czy to coś da. Obiecałam, że nie zmarnuję dorobku babci, ale od kiedy jej zabrakło, wszystko idzie nie tak. Ewa pokiwała smętnie głową. Te słowa potwierdziły jej przypuszczenia: Kalina wplątała się w całą tę sprawę pod wpływem impulsu, a wmawiała sobie, że to był świadomy wybór. – Ona kochała to miejsce – mówiła dalej dziewczyna. – A ja za późno zrozumiałam, że właśnie babcia była dobrym duchem tego domu. Pewnie dlatego pensjonat opustoszał. – Każdy na początku ma problemy z nowym biznesem. – Ewa starała się ją pocieszyć. – Kiedy Gérard przed laty zakładał swoje Studio Projektowania Ogrodów, też nie mieliśmy lekko. A przecież teraz nie może się opędzić od klientów. – Ja nie sięgam myślami tak daleko. Na razie modlę się choć o kilka dobrych rezerwacji przed jesienią. I przydałoby się trochę świętego spokoju.

– Znowu miałaś jakieś nieprzyjemności – domyśliła się, słysząc ton chrześnicy. – Co tym razem? – Nic wielkiego. Dzisiaj na przykład przyleciała stryjna z kolejną awanturą. – Znowu? O co? – Wciąż o to samo. Uważa, że się przymilam do dziadka, bo chcę, żeby i on zapisał mi wszystko w testamencie, tak jak babcia. – Co za kobieta! Myśli, że skoro ona jest pazerna, to wszyscy tacy są. – No wiesz, karczma i ziemia dziadka to według niej łakomy kąsek. Darła się na całą okolicę, ale nic jej z tego nie przyszło. Wystraszyła parę wron, bo i tak nie mam gości, którzy mogliby się wyprowadzić od takiej wrednej, chciwej gospodyni jak ja – zakpiła Kalina. Ewa się skrzywiła. „Cholera, kiedy oni się wreszcie odczepią od tej biednej dziewczyny. Na co jej był ten spadek? Ma przez to same problemy” – pomyślała niezadowolona. Na głos spytała: – Czy ta kobieta nie ma nic innego do roboty? Fatygowała się do ciebie na górę specjalnie po to, żeby ci zepsuć dzień? – Nie, szukała dziadka. Trzeba przyznać, że nie mają z nim lekko, ciągle im gdzieś ucieka. – Właściwie to dziwne, że on jest w stanie wspiąć się tam do ciebie. – Mnie też to zdumiewa, ale może to siła przyzwyczajenia? – zaśmiała się Kalina. – On ma naprawdę niezłą formę jak na swoje dziewięćdziesiąt lat. Nie znam innego staruszka, który wyczyniałby takie rzeczy – mówiła ciepło. – I podobno nawet wątrobę ma w niezłym stanie. – A to już dość niezwykłe, biorąc pod uwagę jego styl życia. Słuchaj, a może on zna jakieś tajemne skróty przez las? – Wcale bym się nie zdziwiła. Dziadek to wolny duch, zawsze chodził swoimi drogami. Babcia mówiła, że on ma to po przodkach rozbójnikach – rzuciła Kalina pogodnym tonem. – Jest zwariowany, uparty i choleryczny, ale uroczy. Szczególnie gdy akurat jest trzeźwy. Na przykład dzisiaj zrobił mi niespodziankę. – Jaką? – Wręczył mi prezent urodzinowy. Nigdy byś nie zgadła jaki. – Znowu jakieś domowe naleweczki? – Nie. Koszyk z kurczętami. – Co takiego? – Żywymi – dodała rozbawiona Kalina. – Kura i cztery śliczne pisklaki. Najwyraźniej podwędził je synowej z hodowli tych jej zielononóżek. Powiedział, że te są lepsze, bo moje nioski są do rzyci, a nie do jojek. Cytuję, oczywiście. – Domyśliłam się. A skąd mu to przyszło do głowy? – Ostatnio, kiedy mnie odwiedził, skarżyłam się akurat Jadzi na brak jajek

w kurniku i pewnie stąd ten pomysł. Niestety, tortu już nie zdążył zjeść, bo przyjechała stryjna i dziadka zabrała. Ale o urodzinowych kurach nic jej nie powiedziałam – dodała buntowniczo. – Bardzo dobrze. Za te wszystkie przykrości, które ci wyrządziła po pogrzebie Heleny... – Nie wracajmy do tego, ciociu. A co u was? – Cóż może być w takiej sytuacji? – mruknęła Ewa. – Chciałabym mieć jutrzejszy dzień za sobą. – Wiem. Bardzo mi przykro. – Dziękuję, kochanie. – Dobrze przynajmniej, że u pani Elizy nie czeka na ciebie żaden spadek. Z takich niespodzianek, jak widzisz, są same kłopoty. Och, przepraszam – zmitygowała się dziewczyna. – To nietaktowne z mojej strony. – No coś ty, przecież masz rację. Kalinko, muszę już kończyć, ale obiecuję, że po powrocie zastanowię się, jak ci pomóc. Postaraj się nie zamartwiać. Dobrze? – Spróbuję. – I pamiętaj, że w razie problemów, masz u mnie, jak dawniej, swój dom. Dobranoc, kochanie. – Dziękuję, ciociu. Dobranoc. Połączenie się skończyło. Zatroskana Ewa potarła czoło. „Co z tym wszystkim zrobić? – zmartwiła się. – Jak sprawić, żeby Kalina zostawiła przeszłość za sobą i ruszyła do przodu?... Cholera! Najpierw trzeba by załatwić pieniądze na spłatę długów, inaczej ona nie odpuści. Kolejna pożyczka nie rozwiąże jednak problemu. Zaraz, zaraz... Porządna strona internetowa to właściwie żaden problem. Wystarczą do tego zdolności informatyczne mojego brata i trochę świetnych zdjęć. Potem mała akcja reklamowa wśród znajomych. Gérard ma tylu klientów. Trzeba to wykorzystać!”. – Mamo! On zabrał twój zeszyt! Ma go pod kołdrą! – krzyk Grzesia z sąsiedniego pokoju przerwał jej rozmyślania. – Co tam znowu? – westchnęła. W progu dziecięcego pokoju zobaczyła, że Jaś z miną niewiniątka siedzi oparty o wezgłowie łóżka i trzyma na kolanach otwarty brulion w czerwonej aksamitnej oprawie. – Jasiek, co ty robisz? – Czytam – odparł chłopiec z dumą. – Nikt nie chciał posłuchać mojego opowiadania, więc sobie czytam. – Ty wcale nie umiesz czytać, głupku! – Grzesiek, jak ty się zwracasz do brata? Nie chcę nigdy więcej słyszeć takich wyrażeń. Jasne? – Tak, mamo – burknął starszy chłopiec i mimo gorąca zakopał się po uszy

w pościeli. – A tobie, Jasiu, ile razy mówiłam, że nie wolno dotykać pamiętników ciotki Eugenii? Oddaj mi to. Dziecko niechętnie zwróciło brulion. – Ale Grzesiek nie chciał mi dać żadnej książeczki. A ja też chcę czytać, jak wy! – Bardzo się cieszę, że chcesz czytać, ale to nie jest opowieść dla ciebie. – A dlaczego? Zniecierpliwiona Ewa już chciała zbyć synka, gdy nagle coś przyszło jej do głowy. „Właściwie, dlaczego moi chłopcy nie mogliby kiedyś przeczytać pamiętników ciotki? Skoro nie mam córki... – pomyślała zaskoczona. – Eugenia zachowała się w tej sprawie trochę jak Konstancja. Ona też na początku nie chciała dopuścić Aleksandra do rodowych tajemnic tylko dlatego, że jest mężczyzną. Muszę się nad tym poważnie zastanowić”. – Mamo! Pourquoi? – Bo... bo na razie ja muszę to wreszcie przeczytać, a przy was nigdy nie mam na to czasu – odparła. – No, wystarczy już tego gadulstwa. Dobranoc. Ucałowała synów i zgasiła światło. Jesteś tu? Co to za fotografia? [8] Rozumiem (fr.). [9] Babcia (fr.). [10] Dlaczego? (fr.). [11] Tak (fr.). [12] To niedobrze (fr.). [13] Tato! (fr.). [14] Zgoda (fr.). [15] Nie dzisiaj (fr.). [6] [7]

Rozdział 2 Wszystko płynie i nic nie pozostaje takie samo – Co? – Na wpół rozbudzona Ewa poderwała się z poduszek. Przez krótką chwilę instynktownie nasłuchiwała, czy z mroku nie dobiegnie jakiś niepokojący dźwięk, jednak w sypialni rozlegał się jedynie cichy szum klimatyzacji i tykanie zegara. „Pewnie coś mi się przyśniło” – pomyślała z ulgą. Uspokojona położyła się ostrożnie na poduszce. Nie chciała zbudzić męża, tylko delikatnie wtulić się w jego ramię, tak jak lubiła. – Gérard? – zdziwiła się, gdy jej dłoń natrafiła na zimną powierzchnię prześcieradła. – Gdzie ty jesteś? Miejsce obok było puste. Szybko pstryknęła włącznikiem nocnej lampki. Nieduży, elegancko urządzony pokój wypełniło ciepłe światło. „No tak, jestem w rezydencji” – przypomniała sobie niezadowolona. W jednej chwili wróciły do niej wspomnienia wczorajszego smutnego popołudnia. – Chérie – powiedział cicho Gérard, kiedy szli przez park za innymi uczestnikami pogrzebu. – Jeśli chcesz nocować dzisiaj w pałacu, nie powiem ani słowa. Myślę, że trzeba im dzisiaj każdej pociechy. Spojrzał współczująco na zapłakaną Sophie, pochmurnego Aleksandra oraz na Elizę, ukrywającą twarz pod czarnym tiulem spływającym jej na ramiona z wielkiego kapelusza. Szła tuż przed nimi: wyprostowana, opierając się na ramieniu męża, jak zwykle pełna godności. Ewa domyślała się jednak, co musiało dziać się w jej sercu. Minęło wiele lat od czasu, gdy Konstancja zgodnie ze zwyczajem przekazała swojej wnuczce prawie cały majątek, formalnie oddając w jej ręce władzę nad rodziną. Jednak dopóki nestorka rodu żyła, nikt właściwie nie myślał o Elizie jako o głowie rodziny, choć to ona kierowała interesami. Każdą rodzinną sprawę konsultowano z Konstancją, przykładając dużą wagę do jej opinii. To ona rozstrzygała spory, doradzała, łagodziła kłótnie. Dopiero tego upalnego popołudnia, gdy trumna z ciałem Konstancji została złożona w mauzoleum obok jej ukochanego męża, zmieniło się wszystko. – Myślisz, że powinnam zostać? – Ewa się zawahała. – Zrób, co ci serce dyktuje. – Sama nie wiem. – Rano i tak trzeba wrócić na otwarcie testamentu. – No właśnie. Po co Eliza zaprosiła mnie na to odczytywanie? To ich sprawy. – Obejrzała się dyskretnie za siebie, czy goście idący z tyłu jej nie słyszą. – Co ja mam do tego? – Chérie, a mnie skąd to wiedzieć? Jednak nie wypada odmówić.

– A chłopcy? Jaś będzie się martwił, jeśli z tobą nie wrócę – broniła się coraz słabiej. – Pozwolę im do ciebie zatelefonować przed snem, to się uspokoją. – Skoro tak... Zrobiła, jak poradził. Po uroczystej kolacji, która odbyła się niemal w zupełnej ciszy, Ewa pożegnała męża i rozejrzała się za Aleksandrem. Już dawno chciała z nim porozmawiać, bo słyszała od Elizy, że wpadł w jakieś tarapaty. Młody mężczyzna szybko jednak zniknął z pola widzenia, dlatego Ewa zmieniła plany i postanowiła zabrać na spacer Sophie. Od lat się przyjaźniły, zatem łatwo się domyśliła, że wrażliwa i delikatna Francuzka będzie potrzebowała w tej chwili jej towarzystwa. I nie pomyliła się. Aż do zmierzchu przechadzały się po alejkach i ścieżkach posiadłości, a choć niewiele słów padło między nimi, obie poczuły się trochę lepiej. Mimo to Ewa długo nie mogła zasnąć w pokoju gościnnym. Niespodziewanie uświadomiła sobie, że zupełnie odwykła od widoku pustej poduszki obok siebie. Nawet wtedy gdy Gérard otrzymywał intratne zlecenie i wyjeżdżał gdzieś na dłużej, do sypialni wkradał się zawsze któryś z synków. Teraz, gdy była w pokoju zupełnie sama, nie umiała się obronić przed dziwnymi myślami. Lubiła odwiedzać swoją teściową oraz Elizę i Sophie, jednak ilekroć przyjeżdżała z rodziną do Prowansji, miała wrażenie, że to, co ją otacza, jest trochę nierzeczywiste. W pachnącej ziołami i lawendą krainie, zawsze pełnej słonecznego blasku, czuła się trochę jak postać ze stron egzotycznej powieści. Wspomnienia tamtego zaskakującego lata, gdy przyleciała tu z Elizą po raz pierwszy, wydawały się jej z perspektywy czasu jakąś odległą i trochę niewiarygodną historią, podobną do tych, które na poczekaniu wymyślał mały Jaś – pełną tajemnic i niespodziewanych zdarzeń. W dość niezwykły sposób odkryła wtedy, co jest dla niej w życiu ważne. Ceniła te doświadczenia, a gdy oglądała czasem z dziećmi zdjęcia z tamtych czasów, zawsze się wzruszała. Musiała jednak sama przed sobą przyznać, że zdecydowanie woli spokojne, zwykłe życie we własnej ojczyźnie. Była wdzięczna mężowi, że postanowił przeprowadzić się na stałe do Polski i tam właśnie wybudować dla nich dom. Choć w głębi duszy pozostała dziewczyną sprzed lat – nieco zagubioną marzycielką, która przedkładała intuicję nad rozum – u boku Gérarda dobrze się czuła w roli dojrzałej kobiety: pewnej siebie, szczęśliwej, bezpiecznej i spełnionej zawodowo. Zawsze pragnęła taka być, ale dopiero mąż jej w tym pomógł. Umiał patrzeć na sprawy z dystansu i jak sama mawiała – sprowadzić ją na ziemię, kiedy trzeba. Jego trzeźwe spojrzenie na świat pomagało Ewie panować nad twórczą wyobraźnią, a jej niewyczerpane pokłady empatii i chęć działania kierowały na właściwe tory. Mimo że przed ślubem Ewa nie nazwałaby Gérarda realistą, po

narodzinach Grzesia szalony romantyzm mężczyzny wyraźnie nabrał innych barw, zastąpiony przez troskliwość, czułość i poczucie odpowiedzialności. Podobało się jej to. Razem stworzyli swoje własne miejsce na ziemi, a Ewa czuła, że ich związek rozwija się i dojrzewa właśnie tak, jak zawsze tego pragnęła. Przykre wydarzenia ostatnich dni rozstroiły ją jednak, dlatego brak męża u swego boku odczuła jak coś podwójnie niepokojącego. Zasypiając, marzyła, by jak najszybciej wrócić do własnego domu. Nagłe przebudzenie w środku nocy w pustej sypialni było zatem dość niemiłe. – Cholerna klimatyzacja – mruknęła, gdy po plecach przebiegł jej zimny dreszcz. Wyskoczyła z łóżka, rozchyliła firanki i otworzyła okno na całą szerokość. Przyjemnie ciepłe powietrze nocy objęło jej ciało. Stała tak przez chwilę, oddychając głęboko i wpatrując się w księżyc. W głębi parku zaskrzeczał jakiś ptak. „Dziwne. Wszystko tutaj jest takie, jak przed laty – pomyślała zaskoczona. – Ten sam pokój, widok na park, ten sam księżyc. Jakbym miała znowu dwadzieścia pięć lat, a nie czterdzieści... Moja pierwsza noc w tym wielkim francuskim domu...”. W szybie otwartego okna zobaczyła swoje odbicie oświetlone zimnym światłem nowiu: z rozpuszczonymi włosami, w jedwabnej koszuli nocnej, z białą, delikatną twarzą wyglądała onirycznie i niepokojąco młodo. Poczuła mocniejsze bicie serca. „To wcale nie jest zabawne – skrzywiła się. – Po co mi młodość, skoro ciągle wpadałam w jakieś kłopoty?... Wtedy nie było jeszcze ze mną Gérarda, nie urodzili się nasi chłopcy, nie odnosiłam sukcesów zawodowych...” – wyliczała bezgłośnie, poddając się osobliwemu nastrojowi. Długą chwilę patrzyła zamyślona na park. „A gdyby to wszystko miało się dopiero wydarzyć? – przyszła jej do głowy dziwaczna myśl. – Gdyby się nagle okazało, że tamto zlecenie Elizy na zdjęcia w kwiaciarni dopiero czeka na realizację?... Jeśli... jeśli gdzieś tam w głębi rezydencji spokojnie śpi Konstancja?... Niedługo nastanie poranek, a ona zejdzie do jadalni, stukając srebrną laseczką...” – urwała przestraszona. – Boże, co ja plotę?! – szepnęła, z trudem otrząsając się z nieprzyjemnego wrażenia déjà vu. Przemknęła przez sypialnię, zwinęła się w kłębek na łóżku i zacisnęła powieki, pod którymi zakręciły się jej łzy. „Co za głupie myśli! – strofowała się w duchu. – Konstancja odeszła. A ja mam już swoją historię! Pora na młodszych, niech wymyślają własne happy endy”.

Przekręciła się w pachnącej pościeli, usiłując znaleźć wygodną pozycję. – Cholera, no nie umiem spać sama! Za dużo głupot przychodzi mi do głowy – westchnęła samokrytycznie. – To przez ten dom. Nigdy nie mogłam tu spokojnie zasnąć. Nagle coś się jej przypomniało. „Zaraz, zaraz. Już wiem, dlaczego się obudziłam – uprzytomniła sobie. – Miałam dziwny sen. Nie pamiętam dokładnie, ale... Jakaś rozmowa przy kominku, kobieta w długiej sukni – starała się odnaleźć w pamięci zamazane obrazy. – I spalony list. List z Francji!”. Usiadła gwałtownie. – Jasna cholera! – zaklęła na głos. – Już wiem! To znowu ty, Floro! – rzuciła gniewnie. Spojrzała na sufit takim wzrokiem, jakby mogła nim przeniknąć przez mury. „Przez tyle lat odmawiałam gościny u Konstancji, żebyś mnie zostawiła w spokoju, a ty znowu zaczynasz swoje sztuczki? – beształa ją w myślach. – I to w takiej sytuacji? Wstydź się!”. Cisza była jedyną logiczną odpowiedzią na tę osobliwą przyganę, ale Ewa dobrze wiedziała, że w tym domu nie wszystko jest takie, jak się wydaje. Nauczona doświadczeniem sprzed lat, nabrała pewności, że o spokojnym śnie może już zapomnieć. Nie w tym pałacu, który kiedyś tak odmienił jej życie. Nie wtedy, gdy w jej głowie miesza Flora. Hamowane przez cały dzień emocje nagle znalazły niespodziewane ujście. – Wiesz co? Skoro chcesz pogadać, to proszę bardzo! – rzuciła ze złością. Nie zastanawiając się nad tym, co robi, owinęła się szlafrokiem, założyła okulary, włączyła latarkę w smartfonie i cicho wysunęła się na korytarz. Schody pokonała niemal bezszelestnie i już po chwili znalazła się w galerii przodków. Mrok długiego korytarza na trzecim piętrze rozjaśniało jedynie wątłe światło kilku ledowych lampek stylizowanych na świeczniki. W ich zimnej białej poświacie twarze przodków Konstancji patrzące na Ewę z portretów wyglądały mało przyjaźnie, ale nie przejęła się tym. Szybko dotarła pod wielki obraz przedstawiający Florę. Światło latarki, które skierowała prosto w twarz rudowłosej piękności ze średniowiecza, odbiło się od tafli ochronnego szkła. – Słucham. Skoro masz mi coś do powiedzenia, to zrób to teraz – zażądała, patrząc bez strachu w namalowane zielone oczy założycielki rodu. – Podobno byłaś czarownicą, więc się nie krępuj. W tym domu już nic mnie nie zdziwi, nawet gadający obraz... No co? Milczysz? Więc to ty posłuchaj: jestem tu wyłącznie z powodu Konstancji – monologowała półgłosem, świadomie ignorując absurdalność swojego zachowania. – Pomogłam kiedyś Elizie rozwiązać jej problemy, a ty pomogłaś mi z Gérardem, więc jesteśmy kwita. Rozumiesz? Żadnych więcej misji. Niech się tym zajmie ktoś inny. Aleks na przykład. On jest

waszym specem od historii i sekretów rodzinnych. I nie mów mi, że to zadanie nie dla niego, bo jest mężczyzną. – Groźnie wycelowała wskazujący palec prosto w obraz. – W moich czasach panuje równouprawnienie, czy ci się to podoba, czy nie. Pora zmienić te wasze głupie zasady. Słyszysz? W korytarzu panowała zupełna cisza. Ewa pokręciła głową, uśmiechając się nieznacznie. „Gdyby Gérard mnie teraz zobaczył... Znowu gadam do portretu, jak przed laty. – Westchnęła w duchu, rozbawiona swoją reakcją. – Stateczna matka dzieciom, a zachowuje się jak wariatka. Ech!”. Wyrzucenie z siebie tłumionych emocji okazało się jednak zbawienne – pomogło się Ewie uspokoić. „No cóż, z przeszłości zostają tylko obrazy i wspomnienia. Życie nie może stać w miejscu – przemknęło jej przez głowę. – Lepiej wrócę na dół, zanim ktoś mnie tu przyłapie”. Nie dotarła jednak do schodów. W połowie korytarza niespodziewanie poczuła, jakby coś ją zatrzymywało. Podniosła wzrok. Tym razem stała przed wizerunkiem młodziutkiej rudowłosej dziewczyny w fioletowej sukni. „Opuszczona bliźniaczka. Wciąż tak samo smutna jak przed laty – pomyślała, przypatrując się jej błękitnym oczom. – Powinnam już dawno spytać Aleksa, czy odkrył coś nowego w tej sprawie. Kiedyś bardzo mu zależało na rozwikłaniu tajemnicy zaginionej dziedziczki”. Światło latarki przypadkowo musnęło też sąsiedni portret – wizerunek staroświecko ubranego mężczyzny z dwiema białymi różami w dłoni. Uśmiechnęła się z satysfakcją. „Ich ojciec nadal tu jest”. Przypomniało się jej, jak wiele lat temu dokonali z Aleksandrem pewnego odkrycia związanego z tym przodkiem. Poradziła wtedy Elizie, by portret mężczyzny umieszczono na „ścianie dziedziczek”. Choć naruszało to rodową tradycję, zarówno Konstancja, jak i Eliza niespodziewanie zgodziły się na to, a obraz krnąbrnego antenata przestał wreszcie spadać ze ścian galerii. „Przynajmniej on jest zadowolony z honorowego miejsca. Bo właściwie... wszystkie dziedziczki są takie smutne” – przyszło jej nagle do głowy. Zaskoczona tą myślą, ruszyła wolno wzdłuż ściany, przyglądając się twarzom kolejnych kobiet, jakby widziała je po raz pierwszy. – Konstancja również – szepnęła z żalem przed wizerunkiem młodej poważnej kobiety. – I nawet Eliza. Najnowszy obraz prezentował atrakcyjną smukłą dziewczynę – taką jaką zapamiętała Ewa z czasów, gdy się poznały na lotnisku w Polsce. Na portrecie Eliza stała przed rezydencją i patrzyła przed siebie z melancholijnym wyrazem twarzy.

„Dlaczego przynajmniej ona się nie uśmiecha? Przecież była wtedy zakochana” – rozważała w duchu, zdziwiona swoim odkryciem. Wróciła i snopem światła omiotła jeszcze raz kilka malowideł. „Dziwne. Od czasów rozdzielonych bliźniaczek żadna z nich nie wygląda na szczęśliwą. Przypadek?” – zastanawiała się. – Merde alors![16] – stłumiony głos zabrzmiał raptem w cichym korytarzu jak wystrzał armatni. Przerażona Ewa zamarła, a smartfon wysunął się jej z dłoni. Stuknął głucho o posadzkę i zgasł. – Jezus Maria! Kto to? – szepnęła. Przebiegła wzrokiem po ciemnym wnętrzu. Na drugim końcu korytarza, niemal pod oknem, dostrzegła bladą smużkę światła wydobywającą się spod jednych drzwi. „Przecież to niemożliwe!” – pomyślała zdumiona. Wiedziała doskonale, że wszystkie pokoje na trzecim piętrze były zawsze starannie zamknięte. Konstancja przechowywała w nich rodzinne pamiątki i dokumenty, zbyt cenne, by trzymać je w bibliotece na dole. Nikomu poza Elizą nie wolno było tam wchodzić bez wiedzy nestorki. Niewiele myśląc, podkradła się bliżej i przytknęła ucho do drzwi. Ze środka dobiegały wyraźne szelesty oraz pomruk męskiego głosu. „O matko! Złodziej?” – przestraszyła się, ale nawet nie przyszło jej do głowy, by sprowadzić pomoc. Poczuła się tak, jakby to ją ktoś okradał z dziedzictwa. Wahała się tylko ułamek sekundy. Delikatnie nacisnęła mosiężną klamkę, a drzwi uchyliły się cicho. Wstrzymując oddech, zajrzała do środka przez maleńką szparkę. – Aleks? Zdumiona stanęła w progu. – Oszalałeś? Co tu robisz po nocy? Przez ciebie o mało nie dostałam zawału. – Ewa? No wybasz, ale so ty tu robisz – wybełkotał mężczyzna, usiłując na jej widok podnieść się ze starego fotela. – To mój dom... chyba – mruknął, opadając chwiejnie na miękkie obicie i rozglądając się wokół zamglonym spojrzeniem. Ewa błyskawicznie zrozumiała, co widzi. – Aleks, upiłeś się! – Nooo upiłem... i so z tego? Kogo to obchoziii? – Mnie obchodzi, Elizę i resztę twojej rodziny także. Gdyby ojciec cię zobaczył w tym stanie! – Ej, oddawaj – sapnął, gdy wyjęła mu z ręki kieliszek, a następnie przeniosła całą tacę z winem na stolik pod ścianą. – Oddawaj? Coś ty z siebie zrobił, chłopaku?

– Łajzę. Tak się to nazywa po polsku, nie? – Owszem, tak się nazywa – stwierdziła kwaśno. – I co ja mam teraz z tobą zrobić? – Rien[17]. Butelkę mi podaj. – Uspokój się, smarkaczu – mruknęła niezadowolona, odruchowo rozglądając się po niskim pokoju. Uświadomiła sobie, że zupełnie nieoczekiwanie znalazła się w miejscu, którego miała nigdy nie ujrzeć jako osoba spoza rodziny. Nawet przez myśl by jej nie przeszło, że kiedykolwiek będzie mogła wejść do jednego z sekretnych pokoi Konstancji. To, co zobaczyła, rozczarowało ją jednak. Zawsze wyobrażała sobie, że w dawnych pokojach służby ukryte są tajemne skarby jak z baśni o Sezamie. Niewielkie pomieszczenie było natomiast wypełnione aż po sufit grubymi starymi książkami i dokumentami poukładanymi w nierówne stosy na ciemnych drewnianych regałach oraz w kufrach ustawionych pod jedną ze ścian. Zagraconą przestrzeń uzupełniał wysłużony fotel, niewielki stolik, odrapane biureczko wyglądające na mniej więcej dziewiętnastowieczne oraz spory sejf stojący w kącie. Ewa domyśliła się, że są w nim ukryte jakieś cenne starodruki, bo rodowe klejnoty Konstancja zawsze trzymała u siebie. Dla Aleksandra, gdy jeszcze był nastolatkiem, wejście do jednego z tych pokoi pełnych papierów i wiedzy o przeszłości rodu byłoby spełnieniem marzeń. Teraz najwyraźniej nie robiło to na nim wrażenia. – Jeśli dotrze do Elizy, że przyszedłeś się tu ubzdryngolić, marny twój los – zauważyła z przyganą. – Ubzzz... Hmm. Ciekawe słowo. Muszę konieszsznie zapamiętać. – Aleks, skup się. Jak tu właściwie wszedłeś? – Grand-mère dała mi klucze już dawno. Eliza może mi nagwizdać – burknął, z trudem utrzymując ciężką głowę. – Konstancja dała ci klucze? – A tak! – Skrzywił się. – Zaufała mi. Liczyła na mnie, a ja tylko obiecywałem i obiecywałem. – Chlipnął nagle jak zapłakane dziecko. – Wszystko olałem dla kariery, dla szpanu. I co z tego mam? Popatrzyła na niego z politowaniem. Z kieszeni szlafroka wyjęła chusteczki higieniczne. – Masz, wytrzyj się. Wyglądasz jak siedem nieszczęść. Przysunęła sobie krzesło i usiadła obok. – A teraz wytłumacz spokojnie, co się stało – poprosiła, starając się nadać głosowi łagodne brzmienie. – Słyszałam, że masz kłopoty. – To wszystko kłamstwo, cały ten program... Escrocs![18] – Kto? Mężczyzna spojrzał na nią nieco przytomniej.

– Albo lepiej nic ci nie powiem. Wszystko diabli zabrali. A raczej diablica. – Nic nie rozumiem. – I dobrze! To zemsta żony Potifara. Nie będę się taplał w tym błoocie – prychnął. – Gdzie moje wino? – Za chwilę z tobą oszaleję! Musiałeś doprowadzić się do takiego stanu? – Quelle différence ça fait?[19] – Niezbornie machnął ręką, aż Ewa musiała się odsunąć. – Doskonale wiesz, że to istotna różnica. To nie jest sposób na odreagowanie stresu. Musisz wziąć się w garść. – A quoi bon?[20] Ojciec miał rację, wszystko rozwalam... tego... zawalam. – Gadasz głupoty. Spójrz, ile osiągnąłeś. Jesteś znaną osobą, zajmujesz się historią. Zawsze o tym marzyłeś. Aleksander zaśmiał się sardonicznie. – Marzenia są przereklamowane! Jestem nikim. – Dajże spokój. – Wszystko się porozpiepszszyyło! Nie mam ani kariery, ani honoru. – Co ty wygadujesz? – A tak! Dałem prababci słowo honoru, że zrobię tu prawdziwe rodzinne ar... archi... – zająknął się. – Archiwum. – Tak! Obiecałem to! Osobiście. – Chuchnął jej w twarz mocno nieświeżym oddechem. – A teraz już za późno. – A, o to ci chodzi – westchnęła domyślnie. – Też mam wyrzuty sumienia wobec Konstancji, ale czasu nie cofniemy. Nie ma sensu dręczyć się tym, czego nie można już zmienić – powiedziała, myśląc jednocześnie, że tej rady mogłaby udzielić samej sobie. – Rozumiem, że czujesz się winny, jednak... – Tu ne comprends rien![21] Tylko ona we mnie wierzyła. A ja się wydurniałem w tej telewizji, zamiast pracować dla rodziny jak inni. – Posłuchaj, jesteś młody, masz prawo do rozwoju. Wiem, że Konstancja była z ciebie dumna. – Nie dobijaj mnie. – Ona przecież nie oczekiwała, że od razu po studiach zakopiesz się tu w papierach. – Tak należało zrobić! Praca, żona i potomstwo przed trzydziestką. To był mój obowiązek, a w tej rodzinie obowiązki są najważniejsze. Ja się zawsze buntowałem. Imbécile![22] I co z tego mam? Wszyscy są na mnie wkurzeni. – Uspokój się, bo cię trzasnę! – stwierdziła zniecierpliwiona. – Jeszcze całe życie przed tobą. Zdążysz zrealizować swoje plany. – Nie mam już żadnych planów. Koniec – mruknął, a głowa opadła mu na piersi.

Ewa przez chwilę patrzyła na spoconego, zaczerwienionego mężczyznę, który mimo upływu lat nadal przypominał jej tamtego nastolatka z wielkimi ambicjami. „Dzisiaj nic z tego nie będzie” – pomyślała i wzięła go pod brodę. – Aleks, otwórz oczy. Skoncentruj się przez chwilę. – No co? – Nie możesz tu spać. Musimy cię gdzieś ukryć, zanim ktoś cię zobaczy w tym stanie. – A niech zobaczą nieudacznika! – Cicho. Przestań się użalać nad sobą. Wstawaj, idziemy – nakazała surowo. – Tylko gęba na kłódkę! – Dokąd? – wymamrotał potulnie. – Cholera jasna, nie dość, że ciężki, to jeszcze wielki jesteś, chłopaku – sapnęła. – Zejdziemy do Paula. On cię przechowa i nikomu nie powie. Oddawaj klucze. Z trudem zamknęła drzwi jedną ręką. Wolno, krok za krokiem powlekli się schodami w dół, obijając się nieco o ściany. Domownicy pogrążeni w głębokim śnie na szczęście nie zwrócili uwagi na dziwne hałasy w holu. Gdy siwy majordomus otworzył Ewie drzwi swojego pokoju, wbrew jej obawom nie okazał zdziwienia na widok niskiej blondynki podpierającej chwiejącego się na nogach szczupłego dryblasa. Bez zbędnych pytań wciągnął Aleksandra do środka i przyjął z rąk Ewy klucze. – Thank you – szepnął w rodzimym języku. Przepełniona emocjami kobieta została sama w ciemnym holu na parterze. Poczuła, że właściwie ona też chętnie napiłaby się czegoś mocniejszego. „Trudno, herbata musi wystarczyć. Że też tu nigdy nie może być spokojnie!” – westchnęła w duchu, idąc do kuchni. W progu zorientowała się, że ktoś wpadł na ten sam pomysł. – Elizo? Co tu robisz? – spytała zaskoczona. – Nie możesz spać? – Widzę, że nie ja jedna. Cóż to za hałasy były tam w holu? – A... to ja, przepraszam. Zachciało mi się pić. Macie wciąż tę pyszną czarną herbatę? – Owszem, jest jeszcze spory zapas sprowadzony specjalnie dla babci. U nas prawie nikt jej nie pije... Teraz nikomu już się nie przyda. Kobieta zakrzątnęła się przy czajniku, a Ewa pomyślała, że powinna się była ugryźć w język. W kuchni zapanowała krępująca cisza. – Ładnie ci w okularach – stwierdziła nagle Eliza, odmierzając herbaciany susz. – W tym świetle masz śliczny odcień tęczówek, prawie zielony – dodała z lekkim przekąsem. – Zawsze myślałam, że to kolorowe soczewki. Sama mówiłaś, że takie nosisz.

Speszona Ewa odruchowo spuściła wzrok. – Już nie. Mam ostatnio zbyt suche oczy i jakieś uczulenie. A kolor... moja ciotka Eugenia też miała taki. Jak wasza Flora – dodała cicho. – Podobno tylko siedem procent ludzi na świecie ma takie tęczówki. – Ja czytałam, że szesnaście. Ale nasze geny po Florze gdzieś się najwyraźniej zagubiły już przed wiekami. Z jej niesamowitej urody zostały nam tylko rude włosy. Słodzisz? – Co? Nie, herbaty nigdy. – Ewa trochę bezmyślnie wygładzała palcami pomiętą gazetę, która leżała tuż przed nią na stole. – Słuchaj, co się właściwie dzieje z Aleksem? Sophie już mi wspominała, że go zwolnili. Chciałam z nim pogadać, ale... Co to jest? – spytała nagle, wpatrując się ze zdumieniem w zadrukowaną papierową stronę. – To? Zdjęcie Aleksandra niestety – odparła Eliza ponurym tonem. – Nie czytaj tego, proszę. – O co tu chodzi? Fotografia przedstawiała dziwnie wyglądającego Aleksandra na jakiejś hucznej imprezie, a nagłówek krzyczał wielkimi literami: „Wyrzucony z programu przez narkotyki!”. Eliza w milczeniu postawiła przed nią filiżankę. – Znalazłam te gazety w koszu – wyjaśniła. – Najwyraźniej ktoś ze służby wyrzucił. Starają się nas chronić, ale plotek nie da się zatrzymać. – To zdjęcie jest prawdziwe? – Nie wiem. Ty mi powiedz, jesteś specjalistką. – No... nie wygląda na przerabiane, ale sama wiesz, jak prasa potrafi manipulować faktami. Wystarczy, że ktoś zrobi do zdjęcia głupią minę albo się po prostu potknie, a już mogą napisać, że był pijany czy coś w tym stylu. Sępy! – Masz rację, ale okolica plotkuje już od tygodnia. – Co na to Aleks? – Nic. Od kiedy go wyrzucili, trudno się z nim porozumieć. – Coś jednak musisz wiedzieć. – No cóż... Ten ich cykl o poszukiwaniach przodków miał niezłą oglądalność, bo zapraszali do udziału znanych ludzi. Na początku Aleksander pracował tam jako ekspert od spraw historycznych, ale w drugim sezonie zaproponowali mu, żeby został współprowadzącym. I poczuł wiatr w żaglach – westchnęła. – Wiesz, że zrezygnował z pracy naukowej? – Sądziłam, że tylko chwilowo. – Nie. Powiedział nam, że nie ma do tego głowy. Spodobał się widzom, więc zaczął dostawać zaproszenia na różne imprezy, wywiady. Tu comprends?[23] – Chcesz powiedzieć, że woda sodowa uderzyła mu do głowy? – Chyba nie, ale na pewno mu to schlebiało. Zawsze był bardzo ambitny

i lubił być w centrum zainteresowania. – Pamiętam. Chciał być sławny, ale raczej jako naukowiec. – Najwidoczniej zmieniły mu się priorytety. Mimo trzydziestki na karku to wciąż jeszcze dzieciak. – Ale chyba nie wierzysz w te narkotyki? – Skąd! – W takim razie co się właściwie stało? – Nie wiem. Jednak w środku sezonu nie zwalnia się bez powodu prowadzącego program. Coś musiało się wydarzyć. – A te głupie gazety? – To właśnie jest najgorsze. Nie rozumiem, dlaczego lokalne media zaczęły tak szeroko komentować tę sprawę. W końcu to zwykły program rozrywkowy, jakich wiele. Owszem, Aleks stał się w pewnym sensie osobą publiczną, ale bez przesady. Takich jak on są w mediach tysiące. – Jasne. Przystojny, majętny, świetnie wykształcony i z kindersztubą. Pełno takich – zakpiła Ewa, lecz szybko zmieniła ton. – Wybacz, mówię głupoty. Ktoś po prostu mu pozazdrościł. Dlaczego nic z tymi oszczerstwami nie zrobicie? – Po pierwsze, nie było na to czasu. Za dużo się ostatnio działo w domu, a te artykuły to świeża sprawa. A po drugie, trudno bronić kogoś, kto milczy jak zaklęty. Sophie jako prawnik uznała, że lepiej poczekać, aż on dojdzie do siebie i wyjaśni nam całą sprawę. – Rozumiem, ale to może potrwać – zatroskała się Ewa, mając w pamięci obraz rozżalonego Aleksandra. – Chyba nie będziecie tak długo ignorować tej sprawy? – Jeśli zaczniemy protestować, będą dłużej o tym pisać. Zresztą już sama nie wiem, co robić. Babcia pewnie by wiedziała. – Kobieta się zamyśliła. – Nie martw się. Może Sophie ma rację? Trzeba poczekać. Jutro, pojutrze ludzie rzucą się na inny temat i zapomną. – Oby! Nigdy nie przyszłoby mi do głowy, że może się nam przydarzyć coś tak inapproprié[24]. I to w takim trudnym momencie. Jestem już zmęczona. – Niedługo sprawa rozejdzie się po kościach, zobaczysz. Teraz na świecie dzieje się tyle ważniejszych spraw. Prasa ma o czym pisać, niestety. – Niestety – przytaknęła ponuro Eliza. – Gdy myślę o przyszłości moich synów, przeraża mnie to wszystko. Powinnam dbać o bezpieczeństwo i dobrobyt rodziny, a tymczasem muszę się martwić takimi sprawami. – To się na pewno szybko wyjaśni. Tylko trzeba coś zrobić z tym chłopakiem. Żal mi go, zupełnie stracił wiarę w siebie. – Rozmawiałaś z nim? – Noo... tak przelotnie. Można mu jakoś pomóc? – Nie wiem. Ciągle się kłóci z ojcem, ignoruje nasze prośby, nikt nie umie

do niego dotrzeć. Śmierć babci mocno nim wstrząsnęła. Ostatnio tak rzadko bywał w domu, nie zdążył się z nią pożegnać. Nikt nie zdążył. – Jak to? – Chorowała od dłuższego czasu, ale nie spodziewaliśmy się, że tak nagle odejdzie. Pewnego ranka po prostu znaleźliśmy ją w pokoju, gotową do drogi. – Eliza się zachmurzyła. – Nie rozumiem. – Wiele lat temu powiedziała mi, żebym się nie smuciła, gdy odejdzie. Twierdziła, że to będzie piękny dzień, bo przyjedzie po nią dziadek, a ona będzie gotowa. I najwyraźniej tak się stało – wyjaśniła cicho. – Siedziała w swoim fotelu obok okna, ubrana w podróżną sukienkę, uczesana, umalowana... Ewa z trudem przełknęła ślinę i zamrugała, by powstrzymać łzy. – Elizo, wiem, że to banał, ale czas zwykle leczy rany – szepnęła współczująco. – Wszyscy jesteście teraz w żałobie, musicie dać sobie czas. – Tak, ale zamieszanie z Aleksandrem wcale nam nie pomaga. Ewa dyskretnie przyjrzała się jej podkrążonym oczom. – A co u ciebie? – spytała ostrożnie. – Tak prywatnie. Kobieta wzruszyła ramionami. – Dobrze – odparła lakonicznie. – A twoi chłopcy? Sophie skarżyła się, że jej bliźniaki ciągle chorują. – Na szczęście moi są zdrowi. Pierre chciałby mieć jeszcze córkę, ale ja mam już dość – wyrwało się jej. – Trzech synów wystarczy. – Nie dziwię się. Każdą ciążę źle znosiłaś. Może powinnaś gdzieś wyjechać? – I zostawić ich z całym tym bałaganem? Niemożliwe. Teraz ja tu rządzę, niestety. – No tak. Słuchaj, a może to Aleks powinien gdzieś wyjechać? Przynajmniej przestalibyście się kłócić. – Byłoby cudownie, jednak obawiam się, że nic nie wyrwie go teraz z domu. Całymi dniami siedzi albo w papierach, albo w internecie. – I czyta hejt, który tam na niego wylewają – domyśliła się Ewa. – Zapewne. – Dlatego właśnie uważam, że powinien zmienić otoczenie. Trzeba go oderwać od komputera i gazet. – A gdzie ja mu znajdę taką désert sans téléphone ni internet[25]? – No, ja znam parę takich miejsc – odparła Ewa bez zastanowienia. – Zaraz, zaraz... – mruknęła, bo własne słowa poddały jej nagle jakąś myśl. – To nie jest takie głupie. Wiesz co? Chyba mam pomysł na taką głuszę. – Wyraźnie poweselała. – Że też nie wpadłam na to wcześniej! – Na co? – Nieważne. Obiecuję ci, że się tym zajmę.

– Wybacz brak optymizmu, ale nie sądzę, żeby udało ci się wyciągnąć Aleksandra z rezydencji. Dostał jakiejś obsesji na tle tego archiwum. A ja mu nie powiem, że dla dobra rodziny powinien na jakiś czas wyjechać. Nie przeszłoby mi to przez gardło. – Zostaw to mnie. Porozmawiam jutro z Sophie i razem coś wymyślimy. – Ewa była bardzo zadowolona z siebie. „Konstancja nam pomoże, tego jestem pewna. Trzeba go stąd zabrać, zanim wpadnie w alkoholizm, jak kiedyś Teodor” – pomyślała, dopijając wystygłą herbatę. – Aha, Elizo. Czy ja muszę być na tym odczytywaniu testamentu? Chciałabym zaraz po śniadaniu wrócić do rodziny. – Wiem, że to mało przyjemne zdarzenie, ale będę zobowiązana, jeśli zostaniesz. Babcia kiedyś specjalnie mnie o to prosiła. – Dlaczego? – Nie wiem. Być może coś ci zapisała. – O matko! Mnie? – Dowiemy się jutro. A teraz chodźmy się trochę zdrzemnąć. – Eliza podniosła się z krzesła. – Już późno. A właściwie bardzo wcześnie. „Myślisz, że ja teraz zasnę?” – westchnęła Ewa w duchu. *** Poważny starszy pan w eleganckim garniturze już od kilkunastu minut referował po francusku zawartość dokumentu, który przed nim leżał. Ewę początkowo zaskoczył fakt, że Konstancja do sporządzenia testamentu zaprosiła obcego prawnika, skoro rodzinnymi sprawami zajmowała się zawsze Sophie. Później przyszło jej do głowy, że to zupełnie naturalne – dla wrażliwej Sophie ta sytuacja mogła być zbyt trudna emocjonalnie. Rodzina zgromadziła się niemal w komplecie, odesławszy jedynie dzieci, dlatego zbytkownie urządzony gabinet Konstancji był wypełniony po brzegi. Ewa skromnie wcisnęła się do kąta obok podręcznej biblioteczki. Starając się nie zwracać na siebie niczyjej uwagi, sączyła po cichu sok z wysokiej szklanki, którą podała jej pokojówka. Choć nie rozumiała zbyt wiele ze sztywnej przemowy prawnika, nie przeszkadzało jej to. Wciąż uważała, że nie powinna brać udziału w tak intymnym rodzinnym zdarzeniu. Jeśli Konstancja była na tyle wspaniałomyślna, by zostawić jej coś na pamiątkę, Ewa wolałaby otrzymać to z rąk Elizy, bez zbędnych ceregieli. Obawiała się, że rodzina będzie się słusznie czuła skrępowana jej obecnością. Na szczęście okazało się, że jedynie blady Aleksander zerkał na nią z pewnym zawstydzeniem. Było dla niej oczywiste, że dotyczy to raczej ich nocnego spotkania niż testamentu.

Jej francuski był na tyle słaby, że spośród monotonnego potoku prawniczych słów wyłowiła tylko kilkanaście w pełni zrozumiałych zdań: o podziale biżuterii Konstancji, o rozdysponowaniu kilku cennych obrazów i antyków należących do jej osobistego majątku, a także o legatach pieniężnych, jakie nestorka zostawiła służbie i przyjaciołom. Większość swego majątku w postaci wszystkich nieruchomości już przed laty Konstancja przekazała w ręce Elizy – głównej spadkobierczyni. Ewa spodziewała się zatem, że odczytanie testamentu będzie czystą formalnością i zajmie najwyżej chwilę. Tymczasem pojawiały się kolejne paragrafy i zalecenia Konstancji skierowane do konkretnych osób, a z miny prawnika trudno było się domyślić, kiedy nastąpi wreszcie koniec. Ewa niecierpliwiła się, bo przez okno dostrzegła już Gérarda, który czekał na nią przy samochodzie na dziedzińcu. Kiedy padło wreszcie jej nazwisko, nawet tego nie zauważyła. Dopiero szturchnięcie od Sophie siedzącej tuż obok oderwało jej myśli od męża. – Co? To znaczy: słucham? – spytała z roztargnioną miną. – Grand-mère zapisała ci pewien drobiazg, który osobiście zapakowała, dołączając list – przetłumaczyła Eliza. – Drobiazg? Trochę bezmyślnie patrzyła na wędrujące w jej kierunki nieduże srebrne puzderko przekazywane z rąk do rąk. – Proszę. – Sophie podała jej ozdobny przedmiot oraz elegancką kopertę. Zaskoczona Ewa poczuła na sobie wyczekujące spojrzenia całej rodziny. Ostentacyjnie objęła prezent dłońmi, wyraźnie dając znak, że nie zamierza go w tej chwili otwierać. – Dziękuję – bąknęła i z niewyraźną miną wcisnęła się głębiej w kąt. Gdy prawnik odczytał ostatnie zdania dokumentu, ze skórzanego fotela podniósł się Teodor. Jako najstarszy w tej chwili członek rodziny podziękował wszystkim za przybycie. – Paul, zawołaj proszę do głównego salonu całą służbę – zwrócił się na koniec do majordomusa. – Chcę, by pan mecenas był obecny przy ogłoszeniu im woli mojej matki. Trzeba się natychmiast zająć przekazaniem zapisanych legatów. Pracownik skłonił się sztywno i zniknął. Członkowie rodziny również zaczęli powoli wychodzić na korytarz. – Nie otworzysz? – Zaciekawiona Sophie nie poszła za mężem. – Ewo? – Słucham? A tak, oczywiście. Kobieta ostrożnie przekręciła maleńki kluczyk i uniosła wieczko srebrnej kasetki. Promień słońca odbił się na szlachetnym kamieniu i na złocie. – O matko... – szepnęła, otwierając szeroko oczy. – Qu’il est beau![26] – zachwyciła się Sophie. – Chyba jest stary, nigdy jego

nie widziałam u Konstancji. „Ja też go nie widziałam, a jednak wydaje mi się znajomy” – pomyślała zaskoczona Ewa. Kątem oka złowiła dziwne spojrzenie Teodora, który właśnie skończył rozmawiać z prawnikiem. Mimo iż znajdował się na drugim końcu gabinetu, najwyraźniej zauważył, co znajduje się w szkatułce. Skinął na Elizę i przez chwilę szeptali o czymś po francusku. Ewa bez trudu domyśliła się, że Teodor nie był zadowolony. – C’est impossible. Tu ne peux pas le permettre[27]. – Oncle, c’était la volonté de la grand-mère. Qu’est-ce que je peux faire?[28] – Ma mère a dû se tromper, c’est un souvenir de famille[29] – szeptał gniewnie, a w opustoszałym pokoju jego słowa bez trudu dotarły do Ewy. – Nie mogę tego przyjąć, to zbyt kosztowny prezent – rzuciła zdenerwowana, nie kierując swoich słów do nikogo konkretnego. – Grand-mère Constance bardzo cię lubiła. – Drobna dłoń Sophie uspokajającym gestem spoczęła na jej ramieniu. – Ty nie martw się, Ewo. Nie można ci zlekceważyć jej woli. Tak jest dobrze. – Ale... – Zgadzam się z Sophie. – Eliza podeszła do nich, ignorując stryja, który sztywno wymaszerował na korytarz. – Choć przyznaję, że i ja nie rozumiem decyzji mojej babci. Ten przedmiot jest w naszej rodzinie od ponad dwustu lat. – O matko kochana! Elizo, skoro to pamiątka rodzinna, to powinna zostać w rezydencji. – Masz rację. Jednak ani mnie, ani tobie nie wolno kwestionować woli babci. – A co ja zrobię z tak cenną biżuterią? Wiem! Skoro należy teraz do mnie, mogę tym dysponować jak chcę, tak? – Owszem. – Więc zdecydowałam, że oddam go tobie. – Ewa zatrzasnęła wieczko i wyciągnęła puzderko w stronę Elizy. – To nie takie proste. – Kobieta złagodziła sztywny ton, bo gest Polki błyskawicznie ją rozbroił. – Prawnik powiedział, że babcia to przewidziała. Zanim cokolwiek zdecydujesz, musisz przeczytać ten list. Ewa niechętnie otworzyła kopertę. Droga Ewuniu! Wybacz starej kobiecie, że sprawia Ci kłopot, ale przed śmiercią człowiek rozlicza się z wielu niedokończonych spraw. Nie wszystko udało mi się rozplątać, Wy, młodzi, macie jednak na to czas. Od tamtej chwili na cmentarzu i Twojej zdumiewającej opowieści o moim

Mężu, czułam, że to jeszcze nie jest koniec naszej wspólnej historii. Los nieprzypadkowo zetknął Cię z moją rodziną. Wiem, że Eliza także to rozumie, choć jest nowoczesna i nie wierzy, tak jak my obie, w sprawy, które wymykają się ludzkiemu pojmowaniu. Dziękuję Ci, że pojawiłaś się w moim życiu, i proszę, byś przyjęła ode mnie prezent. Ma dla mnie sporą wartość sentymentalną, bo dzięki niemu udało mi się po wojnie podnieść dom z ruiny. Kiedy było z nami bardzo krucho, mój świętej pamięci przyjaciel, doktor Marc, powiedział, że znalazł anonimowego kupca zainteresowanego rodową biżuterią. Wybrał jednak tylko jeden kosztowny pierścień. Tak przynajmniej sądziłam przez pół swojego życia. Dzięki tym pieniądzom udało nam się z dziećmi nie umrzeć z głodu i nie stracić posiadłości. Dopiero przed śmiercią Marc wyznał mi, że nikomu nie sprzedał pamiątki po moich babkach. Nie wiem, jak zdobył tyle pieniędzy, ale wziął pierścień na przechowanie i zwrócił mi go na łożu śmierci. Cieszył się, biedak, że choć tak mógł zadośćuczynić za śmiertelny grzech, jaki popełnił przed laty przeciw mojej rodzinie. Choć nie mogłaś o tym wiedzieć, przyczyniłaś się do tego, że byłam zdolna mu wybaczyć, kiedy mnie o to poprosił. Tamta pamiętna rozmowa na cmentarzu przygotowała mnie do tego i otworzyła moje serce na przebaczenie. A to zarówno dla Marca, jak i dla mnie było darem zaiste bezcennym. Dlatego właśnie chcę, byś przyjęła tę pamiątkę w podziękowaniu za Twoją wspaniałą pomoc. Nie odmawiaj mi, to moja ostatnia prośba do Ciebie. Może sobie pochlebiam, lecz wydaje mi się, że dość dobrze Cię poznałam i właściwie jestem pewna, jak zareagujesz na ten prezent. Nie martw się, od dziś pierścień jest Twoją własnością, dysponuj nim, jak zechcesz. Cokolwiek postanowisz, mam tylko jedną prośbę: jeśli zechcesz go komuś ofiarować, poczekaj z tym przynajmniej do pierwszej rocznicy mojej śmierci. Chcę, by choć przez jakiś czas przypominał Ci o mnie. Życzę Ci dużo szczęścia, droga Ewo. Konstancja – I co? – Sophie nie wytrzymała. – Co napisała? – Sophie, nie wypada. – Eliza pokręciła głową, ale sama wyczekująco

spojrzała na zmieszaną Ewę. – Przepraszam, ale... Nie mogę ci tego zwrócić, jeszcze nie teraz. – W głosie wzruszonej Ewy słychać było szczery żal. – Przykro mi. – Rozumiem, wola babci jest dla mnie święta. No cóż, dziękuję, że z nami byłaś w tych trudnych chwilach. Mam nadzieję, że przed wyjazdem do Polski przyjdziesz się jeszcze pożegnać. Chciałabym uściskać twoich chłopców. – Oczywiście, zajrzymy do was. – To do zobaczenia. – Eliza skinęła jej głową i wyszła, marszcząc czoło. – Nie przejmuj się – pocieszyła ją szybko Sophie. – Oni nie są gniewni na ciebie. Są smutni, jak wszyscy. – Wiem, ale lepiej już pójdę – mruknęła zgnębiona. – Czułam, że to nie był dobry pomysł. Kalina miała rację z tymi spadkami. – Poczekaj. A co z Aleksa kłopotem? – Aha, no tak. Zatelefonuję dzisiaj do mojej chrześnicy i ustalę, co trzeba. Dam ci znać, gdy będzie wszystko załatwione – tłumaczyła, starając się opanować nagromadzone emocje, by Sophie niczego nie spostrzegła. – Tylko jak namówisz go do wyjazdu? – Coś się wymyśli. – A twoje bliźniaki się na to zgodzą? – Kiedy do szkoły iść nie trzeba będzie, to wpadną w zachwyt. – W polskich sanatoriach też są szkoły. – Ale to tylko un amusement pour eux[30]. Nos do góry Ewo, dobrze będzie. – Mówi się: głowa do góry, moja szalona Francuzko. Odprowadź mnie do samochodu. – Blady uśmiech przemknął po jej ustach, ale szybko zniknął. „Och, Konstancjo. Dlaczego mi to zrobiłaś? – westchnęła w duchu, idąc korytarzem obok paplającej Sophie. – Widziałaś, jak oni zareagowali? Jakbym ukradła wam coś cennego. Po tylu latach znajomości trochę przykro zostać tak chłodno potraktowanym. Po co mi go dałaś? Przecież i tak bym o tobie nie zapomniała... Co ja zrobię z tym rubinowym pierścieniem?”. [16]

Cholera jasna! (fr.). Nic (fr.). [18] Oszuści! (fr.). [19] Co za różnica? (fr.). [20] Po co? (fr.). [21] Nic nie rozumiesz! (fr.). [22] Dureń! (fr.). [23] Rozumiesz? (fr.). [24] Niestosownego (fr.). [25] Głuszę bez telefonu i internetu (fr.). [17]

Jaki śliczny! (fr.). To niemożliwe. Nie możesz na to pozwolić (fr.). [28] Stryju, taka była wola babci. Co ja mogę zrobić?(fr.). [29] Matka musiała się pomylić, to rodowa pamiątka (fr.). [30] Frajda dla nich (fr.). [26] [27]

Rozdział 3 Każdy początek jest trudny Polska, wczesna jesień 2015 r. – Mamo! – Jaś wpadł do sypialni, przerywając Ewie pakowanie walizki. – Wymyśliłem nową bajkę! – Znowu? – mruknęła, ale szybko zmieniła ton. – O czym będzie tym razem? – O smutnym rycerzu, co się zgubił w drodze do królewny. – KTÓRY się zgubił – poprawiła go odruchowo. – A ta historia o psie szukającym swojego pana już się skończyła? – No pewnie. Opowiedziałem wczoraj dziadkowi. – Super. A ten smutny rycerz to ty? – Niee! – zaśmiało się dziecko. – Ja jestem odważnym giermekiem i będę mu pomagał. Chcesz posłuchać? – Jasiu, bardzo chętnie, ale nie teraz. Spakowałeś zabawki, które zabierzesz do cioci Kaliny? – Tak. Duużo! – W takim razie połowę schowaj z powrotem do pudełek. I tak przez cały dzień będziesz biegał za Tomkiem. Co robi Grześ? – Bawi się z psem. – Powiedz mu, żeby wypuścił Morusa do ogródka i odrobił zadania. Zaraz przyjdę sprawdzić. – On nie chce iść do szkoły. Chce pojechać z nami. – Już mówiłam, że to niemożliwe. – Ooo! Jaki śliczny! – Zaciekawiony chłopiec sięgnął do otwartego puzderka stojącego na stoliku. Końcem palca dotknął błyszczącego przedmiotu. Duży, owalny rubin otoczony brylancikami zalśnił ciepłym blaskiem czerwieni. – Czy to pierścionek królewny? – Jasiu, odłóż go, to nie jest zabawka. Proszę, żebyś nigdy więcej nie dotykał mojej biżuterii, chyba że ci pozwolę. Dobrze? – Dobrze, mamusiu. – Grzeczny chłopiec. – Cmoknęła syna w czoło. – A teraz idź już do siebie. Gdy dziecko wybiegło w podskokach, do pokoju zajrzał Gérard. – Chérie[31], nie widziałaś mojego pendrive’a? Od wczoraj mi zaginął. – Co? – Ewa wyglądała na nieco rozkojarzoną. – Nie, nie widziałam. Weź jakiś inny z szuflady. Spakowałeś się już? – Tak, ale potrzebuję mojego pendrive’a. Kosztorys na nim zachowałem. – A w laptopie nie masz? Albo na dysku?

– Mam, ale w tym zamieszaniu zapisałem ostateczną wersję tylko na pendrivie – mruknął zmartwiony Gérard. – A tyś gotowa? Mężczyzna sceptycznie rozejrzał się po sypialni, która wyglądała, jakby wicher przez nią przeleciał. Na łóżku, na fotelu i nawet na dywanie leżały porozkładane ciuchy, buty, kosmetyki, książki i inne drobiazgi. – Prawie – odparła niemrawo, stojąc pośrodku bałaganu. – Do jutra jakoś się ogarnę. Wiesz, jak jest w górach, pogoda niepewna. Wczoraj był jeszcze upał, jutro ma być deszczowo. Nie wiem, co spakować. – Biżuterię też zabierasz? – spytał zaskoczony, marszcząc brwi na widok kosztowności rozłożonych na stoliku. – I pierścień madame Constance? Miał świadomość, że porusza drażliwy temat, ale za każdym razem, gdy widział ten przedmiot, nie mógł się opanować. Niespodziewany spadek żony wzbudzał w nim takie same mieszane uczucia jak w Ewie. Zawsze bardzo szanował panią Konstancję i nigdy nie zapomniał, jak wiele dzięki niej osiągnął. Doświadczenie, które zdobył, pracując w posiadłości, procentowało teraz w jego własnej firmie. Byłby dumny z tego, że pani Konstancja w tak niecodzienny sposób doceniła jego żonę, gdyby nie stanowcze postanowienie Ewy, która chciała w przyszłości zwrócić właścicielom pamiątkowy pierścień. Wiedział, że jego żona, jako osoba wrażliwa, będzie się źle czuła w dziwnej roli strażnika rodowego klejnotu. Jego przeczucia szybko się sprawdziły. Od momentu, gdy wrócili z Francji, Ewie często zdarzało się sypiać niespokojnie. Gérard sądził, że to właśnie ten niezwykły prezent nie pozwalał jego żonie oderwać myśli od smutnych wspomnień, a na dodatek wbijał ją w absurdalne poczucie winy wobec Elizy. On zresztą doskonale to rozumiał. Nie podobało mu się, że ponosi odpowiedzialność za coś, co w zasadzie nie należało do jego rodziny. Żadne z nich nie miało także pomysłu na to, w jaki sposób zabezpieczyć tak drogocenną rzecz. – No coś ty! – zaprzeczyła. – Jutro, kiedy będę odwozić Grzesia do rodziców, zostawię im na przechowanie parę rzeczy. Jeśli nie zabierasz wszystkich swoich kart kredytowych, też je tu przynieś. – Po cóż fatygować twoich rodziców? – To chyba oczywiste: ty wyjeżdżasz w delegację, ja do Kaliny. Dom zostanie bez opieki. Nie mam zamiaru się denerwować, że mogą nas okraść. – Dobrze, będzie, jak zechcesz – stwierdził ugodowo. – Zapomniałbym. Przyszły do ciebie jakieś wieści. – Podał jej telefon, który przez cały czas trzymał w dłoni. – Esemes? Od Sophie. – Spojrzała na wyświetlacz. – Czeka na mnie na Skypie. Pospiesznie wyszła do kuchni, gdzie zostawiła swój laptop. Po chwili na monitorze pojawiła się uśmiechnięta twarz Francuzki.

– Bonsoir, Ewo. Ty gotowa na jutro? – W zasadzie tak – wykręciła się. – Ja rozumiem dobrze. U mnie także chaos jest – odparła pogodnie. – Ale zostawiłam bliźniaki same i niech sobie pakują, jak chcą. Aleks i tak powiedział, że tylko po jednej torbie zabierze do bagażniku, bo musi mieć miejsce dla ciebie i Jasia. Spłoszona Ewa uśmiechnęła się nieco sztucznie, by ukryć, że analizuje właśnie w myślach stan własnego bagażu: dwóch walizek, wypchanego plecaka i torby ze sprzętem fotograficznym. Nie miała wielkich nadziei na to, że zdoła się ograniczyć pod tym względem. – Jak ci się udało go w końcu przekonać, żeby przyjechał do Polski z twoimi dzieciakami? – spytała szybko. – Z zaskoczony go wzięłam. – To znaczy? – Nic nie mówiłam na początek. Myślał, że bliźniaki do sanatorium jadą ze mną. Wczoraj dopiero mu powiedziałam, że ja nie mogę absolument[32] jechać, bo ważne coś wypadło w pracy i ktoś musi ich zawieźć. A tylko on teraz bez zajęcia pozostał. – I co? Tak się zgodził bez gadania? – Zaskoknięty był. Marudził, że pracuje w papierach i żeby ktoś inny wywiózł moje dzieciaki. Ale przecież nie ma kto, więc się zgodził. A kiedy już zaczął się pakować, przypomniałam mu, że on tam musi pozostać cały czas. Że dla mnie wynajęłaś pokoja u chrześnicy swojej niedaleko ośrodka i teraz on tam zamieszka. – I co? – Il s’est fâché un peu[33]. – No, ja myślę. – Ewa się uśmiechnęła. – Od kilku tygodni nie wychodził z pałacu, a tu nagle taki wyjazd. – Wyjaśniłam mu, że to obcy kraj i wobec tych terrorystów wszędzie ja tak samych dzieci nie pozwolę zostawić. A ty będziesz robić zdjęcia dla Kaliny do reklamowania jej pensjonatu i zajęta będziesz z Jasiem. – Co on na to? – Nie był zadowolony, ale zgodził się w ostatek. I wiem, dlaczego. – Dlaczego? – Wczoraj cały dzień skanował dokumenty. Konstancja już dawno kupiła specjalny taki sprzęt do cennych druków. Pewnie Aleks chce pracować z nimi w Polsce dla niestraty czasu. – Niestraty? – mruknęła rozbawiona Ewa. – A to się jeszcze zobaczy. Postaram się tak wszystko zorganizować, żeby nie miał zbyt wiele czasu na zamykanie się w samotności. Muszę mieć go na oku, żeby nie robił głupstw. Jesteś

pewna, że już nie pije? – Tak mi się wydaje. Ja patrzyłam uważnie. – Chociaż tyle dobrego. – Myślisz, Ewo, że oni sobie pomogą? – Kalina i Aleks? Nie wiem, ale nowe towarzystwo często zmienia perspektywę patrzenia na życie. Myślę, że właśnie to jest im teraz potrzebne. Oboje stoją na rozdrożu, a sama wiesz, że ględzenie starszych nie przynosi wielkiego rezultatu w takich przypadkach. Młody zawsze łatwiej dogada się z młodym. – C’est vrai[34]. – Tak bym chciała, żeby Kalina zdecydowała się rzucić te góry i dokończyć magisterkę! Inaczej jej wredna stryjenka wykończy ją nerwowo. – A kto Kalina zmusza tam być? – Kto? Chyba duchy przeszłości. – Duchy? – To zbyt dużo do opowiadania w tej chwili. – A w pokrótku? Ewa zachichotała. – Oj, Sophie! Tyle lat minęło, a twoja polszczyzna wciąż mnie zaskakuje. No, nie krzyw się, to naprawdę uroczo zabawne. – Powiedz o Kalinie. Ciekawi mnie. – W skrócie? Miała trochę zakręcone dzieciństwo i teraz chyba leczy w tych górach dawne kompleksy. – A więcej? Chyba że to sekret jakiś. – Żaden sekret. Nie wnikając w szczegóły, chodzi o to, że Kalina właściwie nigdy nie miała swojego domu. Dużo podróżowała z rodzicami, bo ojciec był budowlańcem i cieślą. Potem jej matka po śmierci męża wyjechała do Ameryki, więc Kalina przez trzy lata studiów pomieszkiwała u mnie. Świetnie się uczyła, zdobywała nagrody. Bez problemu zrobiła licencjat i miała iść na magisterskie, ale wtedy jej narzeczony... – Ewa urwała. – Nieważne. A zaraz potem jej babcia Helena ciężko się rozchorowała. Wtedy Kalina bez namysłu przeniosła się do niej i wszystkim się zajęła. – Trudno musiało być. – Niełatwo. Tym bardziej że tamta część rodziny nie bardzo ją lubi. Niestety, gdy Helena umarła i zapisała jej dom w spadku, Kalina zdecydowała się nie wracać już na studia. Nie umiałam jej tego wyperswadować. – To szkoda. – Pewnie, że szkoda. Ma talent, mogłaby zarabiać wielkie pieniądze, żyć swobodnie, być doceniana może i na całym świecie, a zamknęła się w tym pensjonacie jak w twierdzy. Moim zdaniem zupełnie się pogubiła w życiu. – Jak nasz Aleks.

– No właśnie. Sophie... – Ewa się zawahała. – Czy Eliza i Teodor nadal się na mnie gniewają? – spytała, zmieniając nagle temat. – Co ty mówisz? Nikt nie gniewa się. – Jesteś pewna? Od kiedy wróciłam do Polski, Eliza nie telefonowała do mnie. Trochę się martwię. – To ty odezwij się do niej. Ona ma tyle na głowiu. – Jakoś nie mam odwagi. – Nie ma o co się bać. W tym momencie z wnętrza domu dobiegł chłopięcy pisk i krzyk: – Mamo! On go pożarł! – Mamusiu! Ratunku! – Chłopcy, nie krzyczcie tak. Rozmawiam z ciocią Sophie – rzuciła podniesionym głosem w kierunku korytarza. – Ach, te moje urwisy – posłała rozmówczyni przepraszający uśmiech. – Morus, wypluj to! Mamo! Morus zrzucił wszystko na dywan i połknął twój pierścionek! – Dobrze, Grzesiu, zajmę się tym za... Jezus, Maria! Co on połknął?! *** Aleksander prowadził samochód po wąskich ulicach uzdrowiska tak pewnie, jakby doskonale znał miasteczko. Nawet nie spoglądał na GPS, za to Ewa często zerkała na młodego mężczyznę. Nie odzywał się niemal przez całą drogę. Był zamyślony i jakby zrezygnowany. Od czasu do czasu uciszał jedynie swoich małoletnich kuzynów, którzy na tylnym siedzeniu zapchanego po brzegi samochodu grali z Jasiem w jakąś grę na smartfonie. Gdy podróżnicy dojechali wreszcie do sanatorium i zakwaterowali bliźniaki w ośrodku, w samochodzie zapadła w końcu błoga cisza, bo zmęczony dwugodzinną jazdą chłopiec zasnął w foteliku. Nie skłoniło to jednak Aleksandra do konwersacji z Ewą. Właściwie jej to nie przeszkadzało. Chętnie oddałaby się ulubionemu zajęciu, czyli podziwianiu krajobrazów za szybą, gdyby nie konieczność dyskretnego ukrywania lewej dłoni. Nie chciała, by Aleksander zauważył, że na jej serdecznym palcu tkwi kosztowny rubinowy pierścień. Była pewna, że nie zrozumiałby pokrętnych tłumaczeń. Poprzedniego wieczoru odetchnęła z ulgą, gdy mąż po powrocie z przydomowego ogródka, oznajmił, że pierścień w końcu ponownie ujrzał światło dzienne. Od wielu godzin Gérard zajmował się głównie pilnowaniem Morusa, któremu weterynarz podał lekarstwo mające pomóc w bezpiecznym pozbyciu się

z układu pokarmowego nietypowych przedmiotów. Prześwietlenie, które wykonano psu w klinice, ujawniło bowiem, że młody labrador w ostatnim czasie połknął nie tylko kilka sztuk biżuterii rozsypanej na podłodze. Wśród innych przedmiotów o dziwnych kształtach ujawnionych na RTG znalazł się zaginiony pendrive Gérarda, na wpół pogryziona figurka hobbita z kolekcji Grzesia oraz gumka do ścierania Jasia. Brat Ewy – Michał, od którego chłopcy dostali zwariowanego zwierzaka, śmiał się przez telefon, że Morus był bardzo sprawiedliwy w swej żarłoczności, nie pomijając żadnego członka rodziny. Ewie było mniej do śmiechu. Martwiła się nie tylko zdrowiem zwierzęcia. – Błagam cię, porozmawiaj z chłopcami, żeby się nie wygadali. Umrę ze wstydu, jeśli Aleks kiedykolwiek się dowie, gdzie się znalazł rodowy klejnot Konstancji – prosiła męża, gdy wracali od weterynarza. – I obserwuj Morusa. Mam nadzieję, że to mu rzeczywiście nie zaszkodzi. – Wszystkim się zajmę, nie denerwuj się – przekonywał ją rozbawiony Gérard, lecz to niewiele pomogło. Uspokoiła się, dopiero gdy późnym wieczorem mąż wyszedł z łazienki i z zabawną miną wręczył jej lśniącą, wilgotną od wody „zgubę”. – Nareszcie! – sapnęła z ulgą i wepchnęła pierścionek na palec. – Tu będzie najbezpieczniejszy. Przynajmniej do jutra. Jej plan niestety się nie powiódł. Gdy następnego dnia przywiozła starszego syna do swoich rodziców i chciała zdjąć pierścień, by zostawić go matce, okazało się, że w żaden sposób nie może go zsunąć. – Cholera! – jęknęła, smarując spuchnięty palec masłem. – Powinniśmy już wyjeżdżać, Aleks czeka na mnie w domu. Mamo, zrób coś. Masło nie działa. – Córciu, wypróbowałyśmy już wszystkie domowe metody. Pozostaje ci tylko pogotowie, jeśli się upierasz. Albo ślusarz. – No coś ty! – Więc musisz poczekać, aż sam zejdzie. Najwyraźniej spuchł ci staw. Czy to cię boli? – Nic mnie nie boli. Cholerka, przecież nie zabiorę go ze sobą na tę wieś! – A widzisz inne wyjście? Zresztą, każdy uzna, że to podróbka. Mało jest świecidełek w sklepach? – Aleks też tak pomyśli? – Racja... Jednak nic innego nie przychodzi mi do głowy. I tak powinnaś się cieszyć, że możesz zabrać wyłącznie pierścionek, bez psa – zażartowała starsza pani. – To byłoby znacznie bardziej kłopotliwe. – Oj, mamo! Nie znalazłszy innego rozwiązania, Ewa przekręciła pierścień rubinem do wnętrza dłoni, by nie rzucał się zbytnio w oczy, i wyruszyła w podróż z bezcenną pamiątką na palcu.

– Za sto metrów skręć w prawo. – Mechaniczny głos dobiegający z GPS-u przerwał rozmyślania zarówno Ewy, jak i Aleksandra. – To już tutaj? – upewnił się, włączając kierunkowskaz i wjeżdżając między drzewa. – W pewnym sensie. Za chwilę podjedziemy na małą, ogrodzoną polanę. Kalina urządziła tam parking dla kilku samochodów. Do domu jest jeszcze kawałek ostro pod górkę – wyjaśniła. – Ale po takim deszczu nie da się tam podjechać zwykłym autem. – Bez sensu. Przecież nie będziemy dźwigać bagaży na piechotę. – Spokojnie. Po walizki zjadę z Kaliną terenówką. Mężczyzna pokręcił głową. – Nie ma takiej potrzeby – stwierdził i dodał gazu, widząc przed sobą stromo wijącą się wśród drzew szutrową drogę. – Aleks, nie bądź uparty. Z takim obciążeniem tam nie wjedziemy. Nie masz napędu na cztery koła. – Nie potrzebuję. Przecież to zwykłe wzgórze, a nie jakieś Mont Pelat. – Może chociaż ja z Jasiem wysiądę – przekonywała go, coraz bardziej zaniepokojona wyciem silnika. – Będziesz miał lżej. – Spo-koj-nie – sapnął, ściskając kierownicę, jakby to dodawało pojazdowi mocy. – Zaraz będziemy na miejscu. – Niewiarygodne, wszyscy faceci są tacy sami! Kiedy im tłumaczysz, że coś trzeba zrobić w taki sposób, to zaraz chcą robić odwrotnie – mruczała, patrząc z niepokojem, jak samochód rozbryzguje błoto na boki. Obudzony rykiem silnika Jaś klasnął. – Ale fajnie, wujku! Wio! Wio! – Synuś, uspokój się. To nie jest furmanka. – No właśnie. Nie po takich drogach jeździłem. Twoja mama się nie zna. – Mężczyzna odwrócił się na ułamek sekundy i mrugnął do zachwyconego chłopca. – Prawda, Jasiek? – Aleks, uważaj! Dziura! – Ojej, wujku! Samochód podskoczył i szarpnął pasażerami. Koła zabuksowały, w powietrze poleciały drobne kamyczki i gałązki, silnik zarzęził, a tył pojazdu łagodnie zsunął się do niewielkiego rowu. – Merde! Nic wam nie jest? Ewa bez słowa wygramoliła się ze środka i pomogła synkowi wypiąć się z pasów. Gdy stanęli na grząskim poboczu, miała wielką ochotę powiedzieć: „A nie mówiłam?”, lecz litościwie się pohamowała. – To ja wespnę się do cioci i powiem, że konik się nam zepsuł – zaproponował chłopiec, ale matka go powstrzymała.

– Nie, pójdziesz razem z nami. Włóż to, bo kapie z drzew. – Podała dziecku kurteczkę, a sama wyjęła z auta swój plecak i torbę ze sprzętem fotograficznym. – No rusz się, Aleks. Nie ma co lamentować nad rozlanym mlekiem. Zabierz, co najważniejsze, i idziemy. Cierpliwie przyglądała się mężczyźnie, który z kwaśną miną obszedł pojazd dookoła, po czym niechętnie wyciągnął z bagażnika torbę z laptopem i zamykaną na kluczyk walizeczkę na dokumenty. „A zatem tu ukryłeś swoje cenne papierzyska” – pomyślała. – Daj mi tę torbę, jest za ciężka – mruknął ze skruchą, odbierając jej część bagażu. – A samochód zostawimy tak na drodze? – Masz inny pomysł? Ktoś go będzie musiał stąd wyciągnąć. – Jak? – Nie wiem. Jasiek, zaczekaj na nas! – Poprawiła paski plecaka na ramionach, wcisnęła lewą dłoń do kieszeni kurtki przeciwdeszczowej i ruszyła pod górkę za synem. – Co to za drogi są u was? Żeby w cywilizowanym kraju człowiek nie mógł normalnie wyjechać do hotelu? – No chodź. Spacer po lesie dobrze nam zrobi. – Idę, idę – burczał niezadowolony, że jego brawurowa jazda skończyła się tak marnie. – A poza tym to nie jest żaden hotel, tylko porządna agroturystyka. – To znaczy, że łazienka będzie wspólna dla wszystkich? – zakpił, ślizgając się po błocie w eleganckich, skórzanych butach. – A kto ci powiedział, że tam jest jakaś łazienka? – Co?! Ewa zachichotała. – Zawsze umiałeś mnie rozbawić, chłopaku. Nie martw się, żartowałam. Czemu się tak wleczesz? – Mince![35] Mogłaś mnie uprzedzić, żebym włożył sportowe obuwie. – Myślałeś, że tu będzie winda i czerwony dywan? – Bardzo śmieszne. Nie jestem z cukru, po prostu nic nie wiem o tym miejscu. Sophie nie była skora do wyjaśnień. – No to się dowiesz. W końcu spędzisz tu trzy tygodnie. – Nawet mi o tym nie przypominaj – zrzędził coraz bardziej zły. – Ciekawe, co ja tu będę robił? Nie jestem fotografikiem jak ty. – Nie wściekaj się. Tu jest naprawdę świetnie: czyste powietrze, las, ładne widoki i mili ludzie. Trochę spokoju dobrze ci zrobi. Jasiek, nie pędź tak! W lesie są dziki – rzuciła do synka maszerującego z przodu. – Droga do zamku była niebezpieczna i pełna straasznych potworów – mruknął do siebie chłopiec, ignorując słowa matki. – Ale giermek nie bał się ani

trochę. Schylił się i z leżących na poboczu gałęzi wybrał długi kij, którym zaczął groźnie wymachiwać na postrach czających się wokół wyimaginowanych stworów. – Poza tym w żadnym hotelu nie dostałbyś tak pysznego polskiego jedzenia jak tutaj – mówiła dalej Ewa. – Pani Jadzia to mistrzyni, prawdziwa gaździna. – Kto? – Gaździna, czyli żona gazdy, inaczej gospodyni. W zasadzie od wielu lat jest wdową. Z babcią Kaliny przyjaźniły się od młodości i dlatego zatrudniła się u niej po śmierci męża jako kucharka. Świetnie gotuje. To bardzo energiczna osoba jak na swój wiek, polubisz ją. Zasapany Aleksander przystanął, więc i Ewa się zatrzymała, jedynie wzrokiem pilnując Jasia, który dzielnie parł pod górę. – Oj, chłopaku. Zupełnie nie masz formy. Siedzenie w papierach najwyraźniej ci nie służy. – Nie zaczynaj i ty – stęknął, poprawił sobie pasek od ciężkiej torby i wolno ruszył dalej. – Po co ci tyle sprzętu? – Zamierzam skorzystać z okazji i zrobić trochę zdjęć na zimową wystawę, którą przygotowujemy z dzieciakami w stowarzyszeniu. Poza tym mam zamówienie na album o Polsce. No i jeszcze obiecałam Kalinie małą sesję. – Jakiej Kalinie? – Aleś ty dzisiaj nieprzytomny. Kalina, moja chrześnica, właśnie do niej idziemy. – Aha. – Nie pamiętasz jej? – A dlaczego miałbym pamiętać? – Spotkaliście się na moim weselu. Nawet wam nieźle szły tańce. – Naprawdę? Zaraz, zaraz... Taka pulchna, roześmiana dziewuszka z warkoczykami? Ewa uśmiechnęła się zagadkowo. – Owszem. Miała wtedy dwanaście lat. – I to ona jest właścicielką pensjonatu? – Tak, ale to właściwie nie jest pensjonat, za mały. Dostała ziemię i dom w spadku po swojej babci ze strony ojca. Zajmowała się staruszką przez kilka miesięcy przed jej śmiercią, a później postanowiła rzucić studia i przenieść się tutaj na stałe. Oho, zdaje się, że znowu zaczyna padać. – Spojrzała w szare niebo i naciągnęła kaptur na głowę. Mężczyzna słuchał jej nieuważnie, myśląc głównie o tym, że ma coraz bardziej mokre skarpetki, a w tej sytuacji żadne perypetie życiowe wyrośniętych nastolatek go nie interesują. – Daleko jeszcze? – spytał zniecierpliwiony.

– Już blisko. – A co to za sesję będziesz dla niej robić? Chyba nie została modelką? – Kalina? Nie, skąd! – zaśmiała się. – Potrzebna jej lepsza reklama. Mój brat robi dla niej profesjonalną stronę internetową, bo stara była do kitu. A ja dodam zdjęcia. – No to będziesz się musiała bardzo postarać. Okolica jest ładna, ale trudno uwierzyć, żeby ludzie chcieli przyjeżdżać tutaj, zamiast do porządnego hotelu w uzdrowisku – rzucił sarkastycznie. – A to, że ktoś dobrowolnie mieszka tu przez cały rok, jest dla mnie zupełnie niepojęte. Jak oni tu żyją w zimie? – Ech, wy, Francuzi! – sapnęła. – Normalnie żyją. Wbrew pozorom białe niedźwiedzie tu nie zaglądają, najwyżej wilki wyją z daleka. – Wilki? – Spojrzał odruchowo między drzewa, jakby dopiero teraz zrozumiał, że to dziki las, a nie park w jego posiadłości. – Gdzie Jasiek? – Idzie tam, po kamieniach. – Ale z tymi wilkami to żartowałaś? – Bynajmniej. Przez kilka minut szli w milczeniu. Las cicho szumiał kroplami mżawki spadającej na liście; wilgotne powietrze pachniało ściółką leśną, szyszkami i żywicą, a błoto mlaskało pod butami. – Nie złość się, tak mi się wyrwało. Nie chciałem okazać lekceważenia. – Usiłował udobruchać Ewę, widząc jej naburmuszoną minę. – A co właściwie studiowała twoja chrześnica? Turystykę? – Kalina? Nie. Była na wydziale biżuterii czy jakoś tak. – Wydziale czego? – zdumiał się. – Projektowania biżuterii. Najpierw przez wiele lat uczyła się w szkołach muzycznych, a potem niespodziewanie zdała na Akademię Sztuk Pięknych. – To można studiować coś takiego? – No wyobraź sobie, że nie dla wszystkich grzebanie w starych dokumentach jest życiową pasją. – Przecież nic nie mówię – mruknął ugodowo. – Ale gdybym miał zdolności plastyczne, to wybrałbym raczej architekturę. Jest bardziej praktyczna niż jakieś tam świecidełka. Ewa pomyślała, że z jej punktu widzenia historyk genealog czy archiwista jest tak samo mało praktycznym i rzadkim zawodem jak projektant biżuterii. Przezornie zachowała tę uwagę dla siebie. – Wszystkie talenty są na świecie do czegoś potrzebne – powiedziała zamiast tego. – A Kalina była jedną z najzdolniejszych studentek. Zdobywała nawet jakieś nagrody w konkursach, miała świetne propozycje pracy. – To dlaczego rzuciła studia? – spytał grzecznościowo, bo właściwie nie był szczególne zainteresowany tematem.

Dopiero brak odpowiedzi trochę go zaintrygował. – Ewo? – Miała swoje powody – usłyszał wymijającą odpowiedź. – Ja wciąż mam nadzieję, że ona jeszcze wróci do normalnego życia – dodała Ewa. – Nie powinna się zamykać na świat. – Dlaczego? – rzucił z goryczą. – Ja ostatnio sporo bywałem w tak zwanym świecie i nikt na tym dobrze nie wyszedł. – To co innego. A skoro już o tym wspomniałeś, może jednak opowiesz mi, co się właściwie... – zaczęła, ale przerwał jej radosny okrzyk Jasia i grube poszczekiwanie psa. – Bestia! Bestia! Zaskoczony Aleksander oderwał wzrok od błotnistej drogi i własnych przemoczonych butów. – Bestia? – Spokojnie, to tylko pies. Jasiek go po prostu kocha. Drzewa się przerzedziły. Po kilku krokach zobaczyli chłopca, który witał się przy furtce z kudłatym śliniącym się bernardynem. – Jesteśmy na miejscu. To właśnie nowy dom Kaliny. „Wiele można powiedzieć o tym domu, ale nie to, że jest nowy” – pomyślał mężczyzna. Długi, prostokątny, drewniany budynek z przodu oparty był na dość wysokiej kamiennej podmurówce, a z tyłu niemal wbijał się w zbocze, jakby z niego wyrastał – tylko w ten sposób mógł stanąć prosto na wzgórzu. Dom przykryto spadzistym gontowym dachem, ściany zbudowano z grubych belek poprzetykanych słomianymi warkoczami, małe okna wyposażono w ozdobne, drewniane okiennice. Na pierwszy rzut oka można się było zorientować, że to nie jest nowa budowla. Wykonano ją w stylu, który Aleksander już widywał w polskich górach, choć ta miała swój własny staroświecki urok. Tym wyraźniej z domem kontrastował zwykły, blaszany garaż ustawiony przy dziedzińcu oraz niedawno dobudowany taras po zachodniej stronie, który jasnym odcieniem drewna odróżniał się od pociemniałych ze starości belek. Mimo że polana miała znacznie łagodniejszą stromiznę niż droga dojazdowa, wysypany kamieniami dziedziniec przed domem także wypoziomowano w sztuczny sposób i otoczono nowym płotem. Całości dopełniały jakieś budynki gospodarcze, warzywnik oraz wielka psia buda. – Jasiu, ty urwisie. A witojże! – Obserwacje Aleksandra przerwała starsza uśmiechnięta kobieta, która energicznie tupiąc, zeszła po schodach prowadzących z zadaszonej werandy na podwórze. Rozłożyła szeroko ramiona i bez trudu złapała biegnącego do niej czterolatka.

– Pani Jadzia! – Aleś ty urósł, dzieciaku! A pani Ewka nic się nie zmieniła od zeszłych wakacji. Coście tak późno zjechali? – spytała ze śpiewnym akcentem. – Czekali my z obiadem. – Dzień dobry, pani Jadziu. Musieliśmy dopilnować w ośrodku, żeby bliźniakom niczego nie brakowało. To jest właśnie Aleksander, ich kuzyn. – Ewa dokonała prezentacji. – Niestety Sophie nie mogła przyjechać. – Wiem. No to zachodźcież do środka, zaraz znowu lunie. – Musimy jeszcze wrócić po bagaże. Nasz samochód utknął na drodze. – A! Chłopok się nam trafił z tych zawziętych, co? – Domyślna kobieta spojrzała na Aleksandra, który zmieszał się, słysząc żartobliwą nutę w jej głosie. – No nic, załatwi się. Obejrzała się za siebie i ryknęła tak donośnie, że aż echo poszło między drzewa: – Kazeek! Zza domu wyłonił się barczysty, młody mężczyzna. Z czarną, zaniedbaną brodą, bujną czupryną i ogorzałą twarzą wyglądał dość dziko. – No? – burknął pytająco. – Trza się zająć autem pana Francuza. Stoi przy drodze. – Yhy. – Idź no zobacz, czy bez konia da radę. – No. – Skinął głową i wyciągnął do Aleksandra rękę po kluczyki. – To może ja... – Kazek da se radę sam. Uczył się na mechanika. A wy chodźcie ze mną. Jadwiga zdecydowanym gestem zagarnęła swoich gości. – Trza się wam trochę oporządzić z podróży. Pan przyniesie potem te mokre buciska tu do sionki. Agniecha się nimi zajmie, jak wróci. – Dziękuję, ale ja sam. – Nic z tego. Nie będzie mi paskudził błotem na pokojach. Dopiyro co zmyłam podłogi. Ewa mrugnęła do Aleksandra. – Uprzedzałam, że panuje tu bezpośrednia, domowa atmosfera, prawda? – szepnęła z dyskretnym uśmiechem i niemal ostentacyjnie wytarła swoje buty w szeroką wycieraczkę na werandzie. – Pani Jadzia rządzi tu wszystkim – dodała, gdy wchodzili do półmrocznego korytarza rozdzielającego dom na dwie części. – A czemu tak dziwnie mówi? – Od lat pracuje z turystami, więc się unowocześniła, ale gwarowe przyzwyczajenia jej pozostały. Nie podoba ci się? – Nie, skądże, zdziwiłem się tylko. – Według mnie ta jej mieszanka językowa jest urocza. Dla mnie brzmi

swojsko. – Nie stójcie tam po próżnicy. Zachodźcież no dalej do izby – przerwała im gaździna. – Pani Ewka jak zwykle po domowej stronie, w ulubionym pokoiku? – Jeśli jest wolny. – A jakże. Otwarty i przewietrzony. A pana gdzie położymy? Pani Sophie kazała se zająć pokój na poddaszu, ten z piyknym widokiem. Ewa skinęła głową. – Myślę, że tam właśnie będzie Aleksowi najlepiej. Dużo jest gości? – Nie. Ino Rysiek... pan Ryszard, ten co książki pisze. Kalina opowiadała? – Tak. Jeszcze nie wyjechał? – A skąd! Zjechał do nas w czerwcu i jakosik mu się nie cni do własnej chołpy, bo siedzi i siedzi. – Pisarz? – Aleksander się ożywił. – Nie. Mówi, że ino przepisuje z inksego na nasze. Bibloteke mi w jadalni zrobił, tyle książków nazwoził. – Jadwiga nie wyglądała na szczególnie zadowoloną, choć według Ewy powinna być szczęśliwa, że przynajmniej jeden gość przynosi jakiś dochód. – A gdzie Kalina? – Pojechała do miasteczka z Agniechą. Wrócą się przed nocą. – To ja oprowadzę Aleksa, a pani nam przygotuje coś pysznego na wcześniejszą kolację. Dobrze? Jesteśmy bardzo głodni. – Tak! Głodni, głodni! – Jaś aż podskoczył. – Chcę mleka z bułeczką! – Drobionego mlyka? A pewnie. Już ci uwarzę. Pogodnie uśmiechnięta gaździna zniknęła w sali jadalnej, znajdującej się po lewej stronie korytarza. Gdy umilkł jej donośny głos, w sieni zrobiło się zdumiewająco cicho. Jaś ziewnął. – Mamo, zmęczyłem się. Ewa powiesiła kurtkę syna na zdobionym wieszaku przy wejściu i otworzyła skrzypiące drzwi po prawej stronie korytarza. – To biegnij do naszego pokoju, kochanie. Zaraz do ciebie przyjdę. – Dziwny dom – mruknął Aleksander, wdychając z przyjemnością zapach starego drewna i mydlin. – Z tego korytarza wchodzi się do wszystkich pomieszczeń. Może i dziwna konstrukcja, ale z tego, co wiem, dom parę razy przebudowywano. Po prawej stronie jest część prywatna. Tu mieszka Kalina, pani Jadzia i zaprzyjaźnieni znajomi, na przykład ja. – Uśmiechnęła się. – A po lewej jest odnowiona część dla gości: jadalnia, kuchnia i pokoje na wysokim poddaszu, do których prowadzą schody z jadalni. – Piękny budynek. Aż szkoda go unowocześniać dla wczasowiczów.

– Wiedziałam, że docenisz jego sędziwość – zażartowała. – Letników przyjmowano tu podobno już w dziewiętnastym wieku, kiedy uzdrowisko w dolinie dopiero się tworzyło. Tylko że to nie jest oryginalna chałupa. – Nie? – Tamta spłonęła w czasie wojny. Jeśli cię to interesuje, Kalina na pewno opowie ci więcej. – A tam co jest? – Mężczyzna wskazał na wąskie drzwi na końcu ciemnego korytarza zagraconego starymi meblami, zepsutym rowerem opartym o ścianę i innymi rupieciami. – Tam jest prowizoryczna łazienka domowników. Nie zdziw się, jeśli zastaniesz tu kogoś w szlafroku. Kalina zdobyła pieniądze jedynie na remont wczasowej części budynku, domownicy luksusów nie mają. A przy okazji, dobrze, że mi się przypomniało... – Trochę niezgrabnie zaczęła grzebać w swoim plecaku. – Coś ci się stało w rękę? Pomóc ci? – Nie, skąd! – Nieco zmieszana wzruszyła ramionami i wydobyła z wnętrza plecaka stary telefon komórkowy, którego używała od czasu, gdy w galerii przodków jej smartfon roztrzaskał się o posadzkę. – Ty też lepiej zostaw tu swój. Położyła go na niewielkim stoliczku między wąskimi drzwiami od łazienki a starą szafą. Leżało już na nim kilka innych telefonów. – Po co? – zdziwił się. – Dawniej zostawiano broń przed wejściem w gościnne progi. Ale telefon? To jakiś polski zwyczaj? – Yyy... jak by ci to powiedzieć? – Rozbawiona mina Ewy nie spodobała mu się. – Ten dom jest specyficzny, sygnał operatorów dociera jedynie do tego miejsca. Nigdzie indziej aż do parkingu nie ma zasięgu. Chyba że wlazłbyś na drzewo. – Żartujesz? – Bynajmniej. Wszyscy zostawiają telefony tutaj i jeśli któryś dzwoni, osoba znajdująca się akurat w pobliżu odbiera i woła właściciela. To trochę tak, jakby mieć telefon na kablu. Ja jeszcze takie pamiętam, ale ty już pewnie nie, młodziaku. – I to ma być uzdrowiskowa miejscowość w Europie w dwudziestym pierwszym wieku? – Powinieneś być zachwycony tym cofnięciem się w czasie. To miejsce ma znacznie krótszą historię niż wasza rezydencja, ale za to jest eklektyczne czasowo. I zdaje mi się, że najmniej w nim właśnie dwudziestego pierwszego stulecia. – Najwyraźniej – mruknął niezadowolony, bo konieczność prowadzenia rozmowy pomiędzy starą szafą a drzwiami od cudzej łazienki, z której ktoś akurat może korzystać, wydawała mu się mało zachęcająca. – Ciekawe, co tu jeszcze odkryję. – Chodź, zaprowadzę cię do pokoju, bo Jasiek na mnie czeka. – Ej! – Aleksander nagle coś sobie uprzytomnił. – Czy mam rozumieć, że

wi-fi też tu nie ma? [31]

Kochanie (fr.). Absolutnie (fr.). [33] Zdenerwował się trochę (fr.). [34] To prawda (fr.). [35] Psiakość! (fr.). [32]

Rozdział 4 Nie taki anioł słaby, jak go malują Zaskoczona Ewa patrzyła niedowierzająco na pierścień, który trzymała w ręce. Przed chwilą bez najmniejszego problemu zsunęła go z palca. „No wiecie co! To już doprawdy przesada – pomyślała, krzywiąc się. – Jakby specjalnie się zaklinował rano, żebym go nie zostawiła u mamy. I co ja z nim teraz zrobię?”. Pokręciła głową niezadowolona. W bagażu, który przyniósł jej Kazek, odszukała apteczkę. Przez cały dzień nerwowo zaciskała palce na pierścieniu, dlatego skaleczyła się aż do krwi ostrą krawędzią klejnotu. Przetarła rankę wilgotnym gazikiem. – Ja też chcę plasterek, mamo! – Jaś wyskoczył ze swojego łóżka. – Giermek spotkał się z bestią i ona go ciachnęła. Patrz! Podwinął rękaw piżamki i pokazał matce różową szramę. – Jaki giermek? – Z mojej baśni. Jego rycerz jest baardzo stary. Zmęczył się i został z tyłu, a giermek spotkał bestię. Ale ona nie była zła, tylko chciała się przywitać – tłumaczył z entuzjazmem. – I się zaprzyjaźnili. O! Twój pierścionek! – Synuś, już prosiłam, żebyś go nie ruszał. Daj, opatrzymy twoje rany bitewne. – Nakleiła chłopcu kolorowy plasterek. – Tylko przy następnej zabawie z psem uważaj trochę bardziej. Nawet łagodne zwierzęta nie lubią, kiedy się ktoś na nie tak rzuca jak ty. Dokładnie w tym momencie z podwórza dobiegło ich poszczekiwanie psa. Chłopiec podbiegł do okna, wspiął się na stołek i przykleił nos do szyby. – To Kalinka! – krzyknął, złapał jakąś kartkę ze stolika i popędził na bosaka do drzwi. – Jasiek! Pantofle! Co ja mam z tym dzieckiem – westchnęła i rozejrzała się szybko po pokoju. „Muszę gdzieś schować przed nim pierścień Konstancji” – pomyślała przezornie. Na półce nad swoim łóżkiem dostrzegła malowany w ludowe wzory gliniany wazon z bukietem suszonych kwiatów. Niewiele myśląc, zawinęła biżuterię w jedwabną apaszkę i całość ostrożnie włożyła do dzbanka. Zacierając ślady, strzepnęła na podłogę kilka pokruszonych suchych listków, które spadły na jej poduszkę. – No, tutaj go nie znajdzie. Zarzuciła szlafrok i wyszła się przywitać z Kaliną, zabierając po drodze kapcie dla synka. ***

Pokój gościnny, zgodnie z obietnicą Ewy, był schludny, choć niewielki. Jasne, sosnowe meble, kolorowe makatki, artystyczne zdjęcia gór powieszone na ścianach i staroświecki malowany kufer służący za nocny stolik czyniły pomieszczenie przytulnym i wygodnym. Aleksander odetchnął z ulgą, gdy w sąsiednim pomieszczeniu znalazł łazienkę z prysznicem. Nie był pewien, czy Ewa naprawdę tylko żartowała w tej sprawie. Jedyne, na co musiał uważać, to skośny sufit, który wysokiemu mężczyźnie nieco utrudniał swobodne poruszanie się między łóżkiem, stolikiem, szafą i komodą. Drewniane meble jeszcze wciąż pachniały nowością, lecz przez niewielkie okno wpadało do środka wystarczająco dużo świeżego powietrza, by ta woń mieszała się z zapachem mokrego lasu. Z przyjemnością odetchnął niezwykłym dla niego aromatem, gdy wyszedł z zaparowanej łazienki. Prowansalskie powietrze nigdy nie pachniało tak krystalicznie czysto, żywicznie, niemal surowo. „Może i dobrze się stało, że tu przyjechałem. Będę mógł w spokoju popracować – pomyślał, rzucając mokry ręcznik na krzesło. – Przynajmniej tyle pożytku będzie mieć ze mnie rodzina”. Jego wzrok padł na zabrudzone buty, z których zaczynało się sypać zaschnięte błoto. „Merde. Je devais les porter en bas”[36] – skrzywił się w myślach. Wolał nie zadzierać z energiczną siwą gaździną, która najwyraźniej prowadziła dom silną ręką. Przyzwyczajony do cichej, profesjonalnej służby w rezydencji, z ciekawością przypatrywał się podczas kolacji gadatliwej Jadwidze. Bez skrępowania komenderowała nawet panem Ryszardem – mężczyzną słusznego wzrostu, o szerokich ramionach, z niezapaloną fajeczką w ustach, który przedstawił się jako tłumacz skandynawskich kryminałów. Ponieważ Jadwiga okazała się, zgodnie z obietnicą Ewy, wyborną kucharką, Aleksander przestał się dziwić, że właśnie takiej osobie powierzono zarządzanie domem. Szybko wciągnął czyste dżinsy, narzucił podkoszulek i ostrożnie podniósł brudne buty. Gdy wymykał się z pokoju, zza okna dobiegło go szczekanie psa. Cicho zszedł po schodach do ciemnej jadalni, którą rozświetlała jedynie smuga światła wpadająca z korytarza przez niedomknięte drzwi. W ciemności zatrzymał go nagle radosny okrzyk Jasia dobiegający z sieni: – Kalinka! Gdzie byłaś? Tak długo czekałem. – Uważaj, smyku, jestem cała upaprana. Pobrudzisz sobie piżamkę. – Nie jestem smykiem, tylko giermekiem. – Ach, giermkiem! – zaśmiała się cicho młoda kobieta. – To gdzie jest twój rycerz? – Śpi. Zrobiłem dla ciebie laurkę! Proszę. – Jaka śliczna! Dziękuję, kochany. Postawię ją u siebie w pokoju na półce

i będę codziennie na nią patrzeć, dobrze? – Tak! A ty masz coś dla mnie? – Jasiek, ciszej. Ludzie śpią – karcący głos Ewy dołączył do rozmowy. – Pozwól się Kalinie rozebrać. Jest przemoczona. – Dobry wieczór, ciociu. – Witaj, kochanie. – A mój prezent? A prezent? – niecierpliwił się chłopiec. – Niestety, nic nie przywiozłam. – Nie? – Był wyraźnie rozczarowany. – Ale wiesz co? Może uda się coś wyczarować dla ciebie z mojej magicznej komody. – Magicznej? – Tak – odparła żartobliwie dziewczyna. – Już dawno miałam ci zdradzić ten sekret. – Jaki? – Wszystkie stare meble w tym domu są magiczne. Mają swoje tajemnice i kaprysy, czasem nie chcą się otworzyć i nie wiadomo, co skrywają. Ale jeśli je ładnie poproszę, to może coś dla nas znajdą. Poprosić? – Tak! – Uwaga... Abrakadabra, czary-mary... – Zaskrzypiała wysuwana szuflada. – Prosimy o prezent dla Jasia. O proszę. – Mamusiu, jest! Naprawdę! – Widzę, synku. A co się mówi? – Przecież wiem. Dziękuję, magiczny mebelku i ciociu Kalinko. A co to jest? – Pokaż. To chyba wyposażenie poszukiwacza skarbów. – O rany! – Jutro Tomek nauczy cię posługiwać się kompasem. On ma podobny. – Ale fajne! Mamusiu, będę się teraz bawił w poszukacza. – Dobrze, tylko przestań już krzyczeć. Mogę teraz spokojnie porozmawiać z Kaliną? – Yhy. Zaciekawiony Aleksander przysunął się do szpary w niedomkniętych drzwiach. W słabo oświetlonym korytarzu zobaczył dość niską dziewczynę, odwróconą do niego plecami, w czapce z daszkiem na głowie i luźnym, zielonym płaszczu przeciwdeszczowym, z którego wciąż skapywała woda. – Przepraszam, że was nie przywitałam, ale miałam zajęcia muzyczne z dzieciakami w domu kultury. A potem robiłyśmy z Agą zakupy, bo lodówka już pusta. Jadzia udaje, że się złości na pana Ryszarda, ale dogadza mu tak, że na jego miejscu nigdy bym stąd nie wyjechała. – Widziałam przy kolacji. Najważniejsze, że jesteś, bo już się zaczynałam

martwić. Czemu tak wyglądasz? – Natknęłam się na Kazka. Musiał pożyczyć traktor od kuzyna, żeby odholować samochód na parking, więc mu pomogłam. Jakiś koncertowy baran utknął na drodze, jakby nie widział tablicy ostrzegawczej. À propos, przyjechali nowi goście? – Nie. Kazek ci nie powiedział, że to było... hmm... nasze auto? To znaczy, Aleksa. – Ach, wasze? – Dziewczyna zaśmiała się cicho. – Nie, nic nie mówił, jak zwykle. Zrobił swoje i poszedł sobie bez słowa. – Co za oryginał. Myślałam, że ta wasza Agnieszka trochę go ucywilizuje. – Ona? Taki sam milczek jak Kazek. Dobrali się jak w korcu maku. – A oświadczył się już? – Gdzie tam! Jeśli któreś z nich nie zbierze się w końcu na odwagę, będą się tak do starości na siebie gapić. – No wiesz, to nie są łatwe sprawy. – Ewa się uśmiechnęła. – A co w tym trudnego? Kochają się, chcą być razem, to facet się oświadcza i tyle. Na co tu czekać? Życie jest za krótkie. – Kalinko... – Nic, nic. Czy Jadzia zajęła się wami, jak trzeba? Kobiety rozmawiały dalej półgłosem, lecz Aleksander już nie słuchał. Na palcach wspiął się z powrotem po schodach. – Koncertowy baran? – sapnął ze złością, zamykając drzwi do pokoju i rzucając buty na podłogę, tak że suche błoto rozprysnęło się wokół. – Ładnie się tu traktuje gości! Nie ma zasięgu, nie ma internetu, nie ma nawet porządnej drogi, a ciepła woda jest tylko do północy. Na dodatek gospodyni to bezczelna smarkula! – marudził gniewnie. „O nie! Nawet to cudowne jedzenie mnie tutaj nie zatrzyma! – pomyślał, zdejmując ubranie. – Skoro już muszę tkwić w tej dziurze przez bliźniaki, to jutro znajdę sobie porządny hotel w miasteczku. I żegnam ozięble, panno Kalino!”. *** Aleksander przeciągnął się w pościeli i ziewnął. Przez kilka sekund wodził wzrokiem po niewielkim pokoju. „W sumie nawet nieźle się spało – pomyślał. – Ale to niczego nie zmienia”. Rześkie powietrze wpadające do pokoju dodało mu energii, więc bez ociągania zerwał się z łóżka. W samych bokserkach, z rozczochranymi włosami i boso krążył między łazienką a walizką, zbierając swoje rzeczy, z twardym postanowieniem, że zaraz po śniadaniu zajmie się znalezieniem przyzwoitego hotelu.

„Brak internetu to świetny pretekst. Przynajmniej Ewie nie będzie przykro. Zrozumie przecież, że potrzebuję kontaktu ze światem. Cały ten wyjazd to pomyłka! Nie jedyna w moim życiu, niestety”. Zerknął przelotnie w otwarte okno. Wieczorem miasteczko w dolinie było jedynie gromadą świateł na czarnym tle, więc obiecywane przez Ewę widoki nie zrobiły na nim wrażenia. Tym razem małe okno stało się nagle ramą dla bardzo interesującego obrazu. Jesienny las, niczym wielobarwny dywan, pokrywał wzgórze, opadając aż ku dolinie, gdzie malutkie z tej perspektywy domy obsiadły okolicę jak stado wróbli, którym rzucono ziarno. Budynki, place, skwery, fontanny – wszystko co Aleksander widział wczoraj z samochodu – tutaj, z okna pensjonatu, wydawało się po prostu rozsypanymi wśród drzew dziecięcymi klockami. Jedynym górującym nad miasteczkiem budynkiem była strzelista wieża kościelna. Poranne słońce ześlizgiwało się z okolicznych wzgórz i wlewało od wschodu w tę dolinę, przeciętą na pół główną ulicą, budząc miasteczko do życia ciepłym dotknięciem. „No dobra, w sprawie krajobrazów Ewa miała rację – pomyślał. – Ale to niczego nie zmienia, bo...” – urwał zdumiony. Zza okna dobiegły go zdumiewające, niemal niebiańskie dźwięki. Wibrujące w powietrzu łagodne nuty zdawały się płynąć jak szum zaczarowanego strumienia. Wznosiły się i opadały, gładziły ucho spokojnym tonem, a za chwilę uciekały krótkimi dźwiękami srebrnej melodii, która znikała gdzieś wśród szelestu drzew. – Qu’est-ce que c’est?[37] Bez zastanowienia otworzył szerzej skrzydła okiennic i wychylił się ponad parapetem w dość niewygodnej pozycji. Szukając źródła zadziwiającej muzyki, przemknął wzrokiem po okolicy i zamarł. – Mon Dieu![38] – wyszeptał. Na małym balkonie umiejscowionym nieco poniżej jego pokoju siedział na zydelku anioł i smukłymi palcami muskał struny niedużej harfy. Długie, zdumiewająco jasne, proste włosy falowały lekko na wietrze, otaczając postać blaskiem słonecznych refleksów. Luźna, biała szata skrywała niemal całą sylwetkę tej istoty, jedynie szczupłe obnażone ramiona dowodziły, że nie składa się ona ze światła, lecz ma ciało. Jej dłonie zdawały się łagodnie tańczyć wokół strun, niemal ich nie dotykając, jakby słodkie dźwięki wydobywały się z instrumentu pod wpływem cudownej mocy. Choć bardzo chciał zobaczyć twarz tej niezwykłej postaci, nie mógł ani się poruszyć, ani wydobyć z siebie głosu, jakby melodia rozsnuła się wokół niczym zaklęcie obronne. Gdy delikatne palce harfistki znieruchomiały nad strunami, dźwięk instrumentu jeszcze przez chwilę drżał w powietrzu. – Cholera jasna, ale zimno! – rzucił nagle anioł, zrywając się z taboretu.

W tym momencie na podwórku zaszczekał pies. Mężczyzna odruchowo zerknął w jego kierunku, a gdy znów spojrzał na balkon, istoty już nie było. Jedynie harfa świadczyła, że to, co zobaczył, nie przywidziało mu się. Oszołomiony, klapnął ciężko na krzesło. – Co to było? – szepnął. Szybko odzyskał energię. Zerwał się z krzesła, błyskawicznie doprowadził się do porządku i już po chwili zbiegał po schodach do pustej jadalni. Mimo bardzo wczesnej pory z kuchni dolatywały wspaniałe zapachy oraz gromki śpiew Jadwigi: Kiedy ranne wstają zorze, Tobie ziemia, Tobie morze... Aleksander nie zastanawiał się nad tym, co nim kierowało. Czuł jakąś absurdalną potrzebę spojrzenia w twarz tajemniczej osobie, dlatego z nadzieją wybiegł na podwórze i popatrzył w górę. Drewniany balkon był pusty. – Harfy też nie ma? – mruknął zawiedziony. „Przecież mi się to nie śniło, do licha! A białe damy raczej tu nie straszą – pomyślał, marszcząc czoło. – Więc kto to był?”. Przypomniały mu się nagle młode lata, gdy razem z Ewą odkrywał we własnym domu sekrety przodków i zmagał się z kaprysami duchów, które nie wiadomo, czy pomagały, czy przeszkadzały im rozwiązać zagadkę sprzed wieków. „Zagadkę, której nadal nie rozwikłałem – skrzywił się do swoich myśli. – Ale ta dziewczyna nie była przecież ani duchem, ani przewidzeniem!”. Perspektywa spytania o nią gaździny wydawała się mało pociągająca, bo starsza kobieta i tak dość badawczo przyglądała mu się wczoraj przy kolacji. „I co teraz?” – zastanawiał się, wciąż poruszony tym, co zobaczył z okna. Wolno obszedł podwórze, na wszelki wypadek rozglądając się wokół. Czuł, że zachowuje się niestosownie, ale nie mógł się powstrzymać: dyskretnie sprawdził zamknięcie garażu, zajrzał do ciemnej obory, skąd wypłoszyły go pobekiwania jakichś zwierząt, a potem nieopatrznie wypuścił kury z kurnika. Na koniec z tyłu domu natknął się na Kazka ubranego tylko w robocze spodnie na szelkach. Umorusany czarnym pyłem, półnagi, zarośnięty mężczyzna z rozmachem ładował węgiel do komórki. Na widok Francuza burknął: „...dobry” i szuflował dalej. – Dzień dobry – odparł Aleksander, wycofując się. „Robię z siebie idiotę” – pomyślał krytycznie. Zniechęcony przystanął obok budy. Pogładził wielki psi łeb, który sam mu się podsunął pod rękę. „Co to za dziwne miejsce! Na balkonie anioł gra na harfie, za domem diabeł przerzuca węgiel... – Spojrzał w ciemne oczy zwierzęcia. – A strażnikiem tego wszystkiego jest łagodna Bestia”. – Uśmiechnął się. – Ty na pewno wiesz, do kogo należy pokój z balkonem. Gdybyś tylko umiał mówić.

Gdzieś u góry rozległ się nagle dziecięcy okrzyk: – Cześć, Bestio! Cześć, wujciu! Ja też już nie śpię! W jednym z okien podskakiwał wesoło Jaś. – Widzę. – Pomachał mu. – A wiesz, kim dzisiaj jestem? – Kim? – Poszukaczem skarbów. Chcesz zobaczyć moją superlupę od cioci Kalinki? – Chcę, ale nie wychylaj się tak. – Dlaczego? Nie boję się. Jestem odważny! – Bo spadniesz. – Nie spadnę! – To przylecą smoki i cię porwą, odważny poszukiwaczu – zażartował. – Tu nie ma smoków! – roześmiało się dziecko. – Szczęśliwi, którzy nie wyhodowali jeszcze swoich potworów – mruknął do siebie Aleksander. – Spytaj mamę, czy możesz zabrać do jadalni ten swój szpiegowski sprzęt. Zaraz tam idę. – Dobra! – wrzasnął radośnie chłopiec i zniknął z okna. W jadalni Aleksander niechcący przyłapał Jadwigę na porządkowaniu stołu Ryszarda. Dowiedział się wczoraj, że tłumacz lubi o każdej porze dnia pracować w innym miejscu – rano w jadalni, później na tarasie, a nocą w swojej sypialni. Wszędzie zostawiał za sobą słowniki, książki i notatki, pilnując tylko staroświeckiej maszyny do pisania. Jadwiga marudziła przy kolacji, że musi sprzątać po nim cały ten bałagan, ale Ryszard niewiele sobie z tego robił. Gdy młody mężczyzna zobaczył, z jakim szacunkiem gaździna układa papiery w równe stosy oraz przeciera delikatnie okładki słowników suchą szmatką, zaczął się domyślać, że jej wieczorne gderanie było tylko grą pozorów. Na jego widok Jadwiga wyprostowała się szybko, przybierając zwykłą rezolutną minę. Z godnością poprawiła fartuch. – Dzień dobry. – A dzień dobry. Jak się spało? – Dziękuję, bardzo dobrze. – Okolica się podoba? – Okolica? – No przeca z pola wraca. Nawet żem nie zauważyła, kiedy wyleciał na podwórko. – A... tak. Chciałem odetchnąć świeżym powietrzem. – Nasza Kalina też lubi rano tak pobiegać, ino że nie dookoła chołpy – Uśmiechnęła się szeroko. – Pani Jadwigo, czy ktoś tu... czy... – No?

– Czy przyjechali nowi goście? – A gdzie by tam! Marny ten rok. No, niech siada, śniadanie już się rychtuje. Zniknęła na chwilę w kuchni i zaraz pojawiła się znowu, stawiając przed mężczyzną koszyk z pachnącym chlebem oraz ozdobnie wyrobione masło. – Lubi kozie mlyko? Agniecha poszła podoić, zaraz przyniesie. Świeżuśkie. – Lubię kozie sery – odparł wymijająco. – Tyż będą. Kalina bardzo lubi nasze sery, ino żywiny mamy za mało, żeby na sprzedaż robić. A dawniej nie tak tu było. Oj, nie tak. – To znaczy? – Dziadowie Kaliny bogate byli, wielkie stada owiec mieli – opowiadała, rozkładając na stołach zastawę dla wszystkich domowników. – Na szczyńście bacowie i dzisiaj porządni trafiają się. Kiedy czas na sery przychodzi, zwożą nam tu różności. Ino turystów jak na lekarstwo i kupować ni ma komu, a rachunki ciężko popłacić. Kalina łapie każdą robotę, co się trafi w miasteczku. Dobrze, że pan u nas na trochę ostaje, bo każda złotówka się liczy. Kęs świeżutkiego chleba utknął Aleksandrowi w gardle. Odchrząknął. – Każda złotówka? – A co tam! Nie będę mu naszymi sprawami głowy truła. Niech se wypoczywa i korzysta z urlopu. – Okolica jest piękna, a dom bardzo interesujący – szybko zmienił temat. – Oglądałem go z zewnątrz, bo jestem historykiem z wykształcenia – dodał, by choć trochę wytłumaczyć się z dziwacznego myszkowania po gospodarstwie. – Powojenny? – A jakże. – Ma jakąś historię? – Ponoć dawno temu pobudował się tu gazda, co przyszedł z obcych stron. Ludzie gadali, że ze zbójowania bogactwo miał, ino w oczy nikt mu tego nie śmiał rzec. Hardy był i niczego się nie bał, ale życzliwy dla potrzebujących i nieskąpy, to ludzie jego chołpy nie omijali. Ino że stara gazdówka trochę się spoliła, kiedy Niemcy partyzantów szukali... – Kobieta umilkła, jakby stwierdziła nagle, że za dużo powiedziała. – Zresztą, dzieciakiem wtedy byłam, co ja tam wiem. – Machnęła ręką. – Ale duchów to tu chyba nie macie? – spytał żartobliwie. – Różnie bywało. – Usłyszał ku swojemu zdziwieniu. – Czasem cosik stuka po nocach, skrzypi. Czasem zginie co z chołpy, że i dziw, kto wywlókł, bo żywej duszy ni ma. Pamiętam, jak Helenka, babcia Kaliny powiadała, że duch tego zbójnika chowa se czasem cosik cudzego tak dla figli, jak się kapkę nudzi. Ale zwykle oddaje. A pan strachliwy? – Nie, skąd. Pani Jadwigo, a czy... – No?

– To znaczy... Chciałem prosić, żeby mi pani mówiła po imieniu – stchórzył. – Jestem Aleks. – Podniósł się z krzesła i lekko skłonił głowę. Kobieta spojrzała na niego z uznaniem. – Od razu widać, że chłopok z pałacu. I lepiej, bo taki wie, jak się zachować wypada. No, niech się Aleks za jedzenie bierze, bo aż tu słyszę, jak mu burczy w brzuchu. Zaraz kawy przyniesę. Mężczyzna z ochotą posmarował masłem ciemną kromkę pieczywa. – Żytni, na prawdziwym zakwasie – pochwaliła się Jadwiga. – I kawa z maszynki. Młodzi teraz taką lubią. – Dziękuję. – Aleks jest prawdziwym Francuzem? – Prawdziwym. – Uśmiechnął się lekko, próbując dżemu, który przed nim postawiła. – Mmm... Pyszny. – Borówkowy, Agniecha zbierała owoce. Pani Ewka gadała, że wy lubicie na słodko śniadać, to i bułeczki maślane zaraz będą. Ino z pieca wyciągnę. – Domowe? – Jak syćko u nas. Szynkę sama wędziłam, twarożki też nasze, a pasztet od Agniechy. Aż mi dziw, że Aleks tak dobrze po naszemu gada. – To długa historia. Mój pradziadek był Polakiem i w domu dużo się mówi... – zawahał się i posmutniał – ... mówiło po polsku. Ze względu na prababcię. Jadwiga nie dostrzegła jego miny, bo była właśnie w kuchni. – No proszę. A żonę Aleks ma? – Kolejne pytania padały w chwilach, gdy stawiała na stole różne frykasy przynoszone z zaplecza. – Nie, nie złożyło się. Jakoś czasu nie było, dużo pracowałem – mruknął, czerwieniąc się lekko. – Ani narzeczonej? – Ani narzeczonej. – A to pora by była. Chłop bez baby marnieje. Co to we Francji ładnych dziewuch nie robią? Mężczyzna łyknął gorącej kawy, skrępowany nagłym, dość intymnym tematem. – Są, są. W końcu jakaś się znajdzie. – Ino nie tutaj – rzuciła nagle Jadwiga stanowczo. – Ile ma lat? – Kto? Ja? Dwadzieścia dziewięć. – Jak nasz Kazek. Pora najwyższa i jemu się z Agniechą żenić. Dziewucha skromna, pracowita, a że się jej synek za panny przytrafił, to co tam. – Nie rozumiem. – A tak bywa w życiu. Przytrafił się dziewusze brzuch za młodu, ale z prawdziwego kochania. Ona tak przynajmniej myślała. Nawet szkół nie pokończyła. Oj, działo się, działo! Rodzina ją wygnała na cztery wiatry, a chłopok

zostawił. Ja bym mu urżnęła to i owo, jakbym go na drodze spotkała! – stwierdziła ostro. Na te słowa Aleksander zakrztusił się kawą, więc Jadwiga bez skrępowania walnęła go w plecy. – Mon Dieu! – jęknął. – Dziękuję. – Ni ma za co, niech uważa, jak je. A nasza Agniecha musiała sama synka wychować. Tomek mu na imię. Przychodzi tu do nas po szkole, dzisiaj też będzie. Dobry dzieciak. A te psiekrwie cholerniki z opieki społecznej chcieli jej synka do domu dziecka zabrać! – Pogroziła pięścią w kierunku miasteczka, a ponieważ właśnie trzymała w dłoni nóż, wymowny gest nabrał podwójnego znaczenia. – Dlaczego? – spytał odruchowo, kompletnie zaskoczony tematem rozmowy, który zupełnie nie pasował mu do apetycznego śniadania. – Pracy Agniecha nie miała, w długi popadła, dzieciak chorował. A te łajdaki powiedzieli, że jak roboty nie znajdzie, łazienki nie zrobi i pokoju dla dziecka, to do sądu na nią doniesą. Dać pomoc jaką albo robotę znaleźć, to ich ni ma, ale biednej matce serce wydrzeć z piersi, to od razu są! Bo tak im zwierzchniki kazali! – złościła się, nabierając coraz wyraźniejszego akcentu gwarowego. Zmysły Aleksandra podrażnione zapachem maślanych bułeczek, który docierał już do jadalni, z trudem nadążały za dramatyczną opowieścią gadatliwej kobiety. Chętnie zająłby się konsumpcją wszystkich pyszności, które przed nim postawiono, ale czuł, że nie wypada mu jawnie ignorować opowieści gaździny. Z drugiej strony, informacje o wydarzeniach z prywatnego życia obcych dla niego osób mocno go krępowały. Nie wiedział, jak się powinien zachować, więc tylko kiwał głową, pogryzając ukradkiem chleb. – Cholerniki sakramenckie! – Nie mogła pani Agnieszka pójść do adwokata? – spytał wyraźnie rozproszony. – A skąd niby miała na adwokata piniądze wziąć? – No tak – wymamrotał współczująco. – I jak to się skończyło? – Z rok temu już będzie, jak przyleciała do mnie z płaczem, żeby ją schować gdzie z dzieciakiem, bo jak nie, to w las pójdzie i powiesi się. U nas akurat po pogrzebie Helenki było. Kalina mi zaraz powiedziała, żebym Agniechę do roboty przyjęła, a jak trza, to i na mieszkanie. A że robotna dziewczyna, to i przydały się jej ręce w gospodarstwie. – Ale teraz już wszystko w porządku? Bo jeśli trzeba by pomóc, to ja chętnie. – Dobry człowiek z Aleksa, ale już nie trza. Dzięki Kalinie urzędniki się odczepiły. Porządna z niej dziewucha, bo zawsze o drugich myśli, choć i na nią tyle nieszczyńścia się zwaliło, że hej. Najpierw ojciec, potem narzeczony i Helenka. Syćkie poumierali w parę roków. Ech!

Jadwiga wyszła i przez dłuższą chwilę nie wracała. Aleksander z ulgą skupił się na jedzeniu, bo z kuchni dobiegało tylko postukiwanie garnków, a z podwórka pianie koguta. Nie trwało to jednak długo. – A jakosik tak zaraz za Agniechą przyplątał się do nas Kazek. – Donośny kobiecy głos znów rozległ się w jadalni. – Skomlał, żeby go do roboty wziąć, ale Kalina piniędzy ni miała, to za wikt się zgodził i za parę groszy na zlecenie. W miasteczku u mechanika trochę robi, czasem w lesie na wyrębach. Dom po dziadkach remontuje wieczorami, ale do nas ciągle przyłazi. I syćka wiedzą, dlaczego. – Uśmiechnęła się zadowolona. – Dla Agniechy. Ino, że on mruk jest, a ona znowu taka bojąca, że i gęby żadne z nich do siebie nie otworzy. Ino spozirają na siebie a wzdychają. Bułeczki dla Aleksa. – Merci[39]. Pachną fantastycznie! – Niech se ino nie myśli, że ja tak po próżnicy język strzępię. – Jadwiga niespodziewanie zatrzymała się przy stole w bojowej postawie, z dłońmi opartymi na szerokich biodrach przepasanych fartuchem. – Aleks jest prawie jak rodzina pani Ewki, to przestrzec chciałam. – Przed czym? – Agniecha jest śliczna dziewucha, na swoje nieszczyńście. Więc żeby se Aleks oczu za nią nie wypatrywał, bo Francuzy ponoć kochliwe. A nam tu kłopotów nie trza. Kazek mruk, ale zazdrosny. I silny jak mało który. Lepiej z nim nie próbować. Zaskoczony mężczyzna z trudem zachował powagę. – Ależ skąd! – zaprzeczył gorliwie. – Ani mi to w głowie. Przyjechałem tu popracować, jak pan Ryszard – wyjaśnił, zupełnie zapominając przy pachnących bułeczkach, że jeszcze o świcie miał zamiar poszukać innego noclegu. – I dobrze. Niech się Aleks nie gniewa, bo ja szczera baba jestem i wolałam prosto z mostu rzec. Pan Gérard na ten przykład też Francuz, a porządny chłop. Panią Ewkę kocha, że aż się do nas przeniósł, i tak powinno być. Aleks za to młody i różne głupoty mogłyby mu do głowy przyjść, to i lepiej uprzedzić zawczasu. No, czemu nie je? Nie smakuje mu? – Mnie? Oczywiście, że smakuje. – To pójdę dzwonić na śniadanie, bo już pora. „Świetnie, może uda mi się wreszcie coś w spokoju zjeść” – pomyślał rozbawiony. Pochłaniając bułeczki, zastanawiał się jednocześnie, czy Agnieszka mogła być owym pięknym zjawiskiem na balkonie. „Mam nadzieję, że nie, bo z tym wielgachnym drwalem, który z miłości pracuje za darmo nie mam najmniejszych szans”. Uśmiechnął się pobłażliwie, rozsmarowując dżem na mięciutkiej bułce. Niespodziewanie z kuchni dobiegł dźwięczny, nieco denerwujący gong,

jakby ktoś walił drewnianą łyżką w patelnię. Zaraz potem w jadalni pojawił się Jaś. Już od progu wymachiwał zdobyczami. – Patrz, wujciu! To jest lupa do szukania śladów, to latarka, kompas, a to łopatka do odkopania skarbu. W pokoju mam jeszcze torbę i kapelusz, ale mama powiedziała, że śniadania nie je się w kapeluszu. Chłopiec wpakował się na krzesło obok Aleksandra. – Fajne? – Super. Tylko musisz wyczyścić latarkę z dżemu. Włożyłeś mi ją do talerza, popatrz. – Ojej! Mam dżemową latarkę. – Jasiek, proszę odłożyć zabawki na parapet i usiąść porządnie przy stole. Daj Aleksowi spokojnie zjeść. – Ewa pojawiła się tuż za synkiem. – Dzień dobry wszystkim. – A dobry, dobry. Niech pani Ewka bierze kawy, póki gorąca. Ja zrobię Jasiowi zupy mlecznej z kluseczkami. – Tak! Z kluseczkami! Chcę! – Jasiek. Mówi się: proszę. – Proszę, pani Jadziuniu! – Zaraz będzie. Ino Agniechy coś nie ma z tym mlykiem. Zasnęła w oborze czy co? – Mamo, to się lepi – poskarżył się chłopiec, pokazując Ewie umorusany dżemem rękaw. – No świetnie! Wiesz, jak ciężko jest sprać borówki? Mmm... dobra kawa. Chodź, musisz się umyć. Znowu. Wyszła z dzieckiem do łazienki. „Czy oni w Polsce nie wiedzą, że posiłki należy spożywać w spokoju? Tu jest jak na lotnisku, ciągle ktoś wchodzi i wychodzi” – pomyślał Aleksander, wycierając usta serwetką. Jakby na potwierdzenie jego słów w jadalni pojawiła się niewysoka, zgrabna dziewczyna. W rękach dźwigała spory skopek, z którym poszła wprost do kuchni. Nie zauważyła mężczyzny siedzącego pod samym oknem w rogu jadalni. – Jadziu, przyniosłam mleko – usłyszał Aleksander, który odruchowo na jej widok podniósł się z krzesła i już został w tej pozycji. – Nareszcie! Co to się stało? Agniecha się dzisiaj rusza jak mucha w smole. – E tam, zaraz w smole – zaśmiała się dźwięcznie. – A weźże se cosik do jedzenia. Chuda jesteś jak patyk, dziewczyno. – Zaraz przyjdę na śniadanie, tylko się przebiorę. A bułeczki jak wyszły? – Spróbuj. Gdy chwilę później dziewczyna pojawiła się w progu kuchni, odgryzała pospiesznie spory kęs pieczywa.

– No, udały się tym razem – wymamrotała z pełnymi ustami. – Dzień dobry, pani Agnieszko – przywitał się Aleksander, spoglądając na nią z wyraźną przyjemnością. Miała na sobie kolorowy dres ładnie opinający smukłą sylwetkę, sportowe buty, na głowie trochę niekształtną czapkę z daszkiem, a na szyi zwisające kabelki od słuchawek. Usłyszawszy głos Aleksandra, przystanęła zaskoczona. Jej różowe usta ubrudzone masłem drgnęły w nieznacznym uśmiechu. „Rzeczywiście jest śliczna – przemknęło Aleksandrowi przez głowę. – Szkoda”. Dziewczyna wolno podeszła do jego stolika. Słońce wpadające przez okno oświetliło niezwykle błękitne, niemal chabrowe oczy, łagodny owal twarzy i jasną cerę, zaróżowioną nieco, jakby od biegu. – Cześć Aleks. Nie poznałeś mnie? – spytała z lekką uszczypliwością w głosie. – Trochę się postarzałam i schudłam przez tych kilka lat, ale bez przesady. – Słucham? – Mężczyzna zrobił głupią minę. W tym momencie do jadalni wbiegł w podskokach Jaś. – O! Ciocia Kalinka! – Witaj, giermku. – Dziewczyna złapała chłopca w objęcia i okręciła się z nim dookoła, potrącając przy okazji kilka krzeseł. – Nie jestem dzisiaj giermekiem! Będę z Tomkiem szukał skarbów. Pani Agnieszka powiedziała, że możemy. – O właśnie! – Kalina wypuściła go z objęć i przywołała do siebie wysoką brunetkę, która z onieśmieleniem wsunęła się do jadalni, trzymając w rękach koszyk z jajkami. – Chodź tu, przedstawię ci naszego gościa. To jest Aleksander, a to Agnieszka, moja pracownica. Dziewczyna dygnęła, nie podnosząc oczu. – Dzień dobry – bąknął mężczyzna, kompletnie zbity z tropu. – Przepraszam, Kalino, nie poznałem cię. Rzeczywiście wydoroślałaś od ślubu Ewy – stwierdził, pomstując jednocześnie w duszy, że się tak zbłaźnił. – Obie panie wyglądacie uroczo. – I to jest nasz dawny Aleks – rozległ się radosny głos Ewy. – Uważajcie na niego dziewczyny! Pół Prowansji wzdycha do tego chłopaka. – No wiesz! – obruszył się. – Jeszcze ktoś gotów uwierzyć, że to prawda. – Nie irytuj się tak. I usiądź wreszcie. Nie musisz się tak podrywać za każdym razem, gdy któraś z nas wchodzi do środka. Jak widzisz, trudno tu rygorystycznie stosować dobre maniery, bo inaczej nic byś nie zjadł. Ciągle się tu ktoś plącze w tę i we w tę – stwierdziła Ewa, dosuwając sobie krzesło.

„Wreszcie ktoś to zauważył” – pomyślał z kwaśną miną. – Witam piękne panie! – ze schodów rozległ się basowy głos pana Ryszarda. – O, jakże miło będzie śniadać w tak atrakcyjnym towarzystwie. Jadwiga natychmiast wychyliła się z kuchni. – No nareszcie. Podgrzewam kawę już trzeci raz, a potem będzie mi pan grymasił, że mu nie pachnie. – Że nie ma aromatu, mój krysztale górski. Czarna kawa musi być smolista, ciężka i aromatyczna. Ale z twoich niebiańskich rąk wypiję nawet lurę. – Niechże pan nie gada głupot. Zaraz będą kiełbaski – mruknęła Jadwiga, oblewając się rumieńcem jak młódka. – Agniecha, chodź, jesteś mi potrzebna. – Kalinko, zjesz z nami? – spytała Ewa, która dyskretnie przyglądała się, jak młodzi zerkają na siebie ukradkiem. – Na pewno poszłaś biegać bez śniadania. – Zaraz przyjdę, tylko zawołam Kazka na posiłek, bo od rana zwala węgiel. I wezmę szybki prysznic. – Kalina ruszyła do wyjścia, odplątując z szyi słuchawki i rozsuwając zamek bluzy. – Poranek w lesie był dzisiaj cudowny, ale nieźle dałam sobie w kość. Spociłam się jak mysz – dodała. Jednym płynnym ruchem ściągnęła z głowy czapkę. Na ramiona rozsypały się jej długie jasne jak len włosy, otulając delikatną twarz falą blasku. – Smacznego – rzuciła, znikając w korytarzu. – Jak leśna nimfa – westchnął z uśmiechem pan Ryszard. – I tak pięknie grała nam dzisiaj rano na pobudkę. – Kawa! – burknęła Jadwiga, z brzękiem stawiając przed nim filiżankę. – I pańskie kiełbaski. – Dziękuję, królowo mych smaków. – Ciocia nie jest nifmą, tylko czarodziejką – zaprotestował Jaś, grzebiąc łyżką w mleku i wybierając kluseczki. – Wyczarowała mi w nocy superprezent. – Naprawdę? – Tak, z magicznego mebelka. – Jasiek, nie pluj mlekiem po obrusie. – Ewa zajęła się synem. Nikt nie zauważył miny Aleksandra. „Mon Dieu! – pomyślał zdumiony. – Mój anioł!”. Cholera! Miałem je znieść na dół (fr.). Co to jest? (fr.). [38] Mój Boże! (fr.). [39] Dziękuję (fr.). [36] [37]

Rozdział 5 Z rodziną najlepiej na zdjęciu? – Pani Jadziu, to był cudowny pomysł, żeby ich wysłać na grzyby! – stwierdziła zadowolona Ewa. – Wreszcie będę miała chwilę dla siebie. Stała na werandzie obok gaździny i obie machały na pożegnanie znikającej za drzewami grupie. – Pa, mamusiu! – wrzasnął jeszcze z daleka Jaś. – Znajdę dla ciebie wielkieeego grzyba! – Tylko się nie zgub! – odkrzyknęła. – I nie jedz niczego z krzaków! – Niech się pani Ewka nie martwi, dziewczyny ich dopilnują. A pani se kapkę odpocznie od tego urwisa. Kochany dzieciak, ino trochę się tu nudzi ze starymi. – Jaś? On się nigdy nie nudzi. Ma tak bogatą wyobraźnię, że wiecznie jest czymś zajęty. Mam wrażenie, że kiedyś zostanie aktorem, ciągle kogoś udaje. – Tak czy siak, każdej matce przyda się chwila spokoju. A przy okazji zrobię wam jutro sos grzybowy do pieczeni. – Oj, pani Jadziu, dla chłopców trzeba wymyślić coś innego. – A co to ja nie wiem, że dzieciakom się grzybów nie daje? – Kobieta wzruszyła ramionami. – Dostaną hamburgery z cielęciną. Właśnie mi w kuchni wyrasta ciasto na bułki. – Dziękuję, że pani pomyślała. – Ni ma za co. Niech pani Ewka korzysta z piyknej pogody, póki oni się nie wrócą z lasu. – No właśnie, powinnam zrobić trochę zdjęć. – Robota nie zając, nie ucieknie. Przeca jeszcze nie wyjeżdżacie. – To prawda. Szybko dała się przekonać, bo właściwie nie miała tego dnia nastroju do fotografowania. Dawniej uwielbiała samotne wyprawy z aparatem, ale ostatnio przyzwyczaiła się, że ktoś z rodziny zwykle jej towarzyszy. Zwłaszcza starszy syn lubił jeździć z nią na sesje i z dumą mówił o sobie: „Jestem asystentem mamy”, co niezmiernie irytowało Jasia, który we wszystkim chciał dorównać bratu. Stanowczy ton Jadwigi zagłuszył poczucie obowiązku, więc Ewa z chęcią odłożyła obowiązki na inny dzień. – Zatelefonuję tylko do męża i do rodziców. Jestem ciekawa, jak radzą sobie z Grzesiem i z naszym żarłocznym psem. – A niech dzwoni, nikt podsłuchiwać nie będzie. Ja zaraz świeżuśkiej kawy na taras wyniesę i sernika. Dzisiaj upiekłam. Ewa uśmiechnęła się nieznacznie. Wiedziała, że w jadalni jak zwykle pracuje Ryszard i gospodyni zrobi wszystko, żeby mu tam nikt nie przeszkadzał, choć nigdy by się do tego nie przyznała. Ewa była jednak świetną obserwatorką

i często dostrzegała znaczniej więcej niż inni ludzie. Bez trudu domyśliła się, że Jadwiga bardzo lubi patrzeć ukradkiem z kuchni na tego postawnego mężczyznę, który każdego dnia hałasował staroświecką maszyną do pisania, klnąc od czasu do czasu pod nosem i rozrzucając po podłodze zmięte ze złością kartki. „Jeszcze jedna para, która udaje, że nic między nimi nie ma” – westchnęła w duchu, rozbawiona. Nie wątpiła, że to właśnie dla Ryszarda gospodyni wymyśliła grzybobranie, zrywając wszystkich bladym świtem. Mężczyzna marudził wczoraj, że musi dokończyć tłumaczenie rozdziału, a przy chłopcach bawiących się wszędzie w poszukiwaczy skarbów trudno było mu się skupić. Tylko Ewie udało się wykręcić od tej wyprawy, inni musieli pospiesznie zebrać potrzebne rzeczy i ruszyć w las. „Na ten dom chyba ktoś rzucił urok. Agnieszka i Kazek, pani Jadzia i pan Ryszard... Gapią się na siebie i nic z tego nie wynika. To nawet dość romantyczne, ale kompletnie bez sensu. Trzeba by ich jakoś zachęcić do czynu, bo inaczej będą tak bez końca wzdychać z daleka. – Ewa uśmiechała się do swoich myśli. – Gdyby jeszcze Aleks i Kalina spoglądali na siebie nieco przyjaźniej”. Kochała tych oboje prawie po matczynemu i ze smutkiem patrzyła na to, co ich ostatnio spotkało w życiu. Gdy pojawił się plan podstępnego wyrwania Aleksandra z rezydencji, zupełnie niespodziewanie przyszło jej na myśl, że byłoby cudownie, gdyby podczas tego wyjazdu zdarzyło się coś więcej. „Skoro mnie i Gérardowi się udało, to czemu ich nie mogłoby spotkać szczęście? – przekonywała wtedy samą siebie, patrząc wieczorem w lustro przy myciu zębów. – Jemu wystarczyły dwa tygodnie, żeby się we mnie zakochać. Piotr też prawie natychmiast oświadczył się Sophie. Może Francuzi po prostu tak mają? Ale lepiej nie będę pytać o to Gérarda”. Domyślała się, co by powiedział o szalonym pomyśle żony: „Nie mieszaj się do cudzego życia, bo znowu coś nabroisz i będziesz żałować, jak z panią Konstancją”. „Ja się wcale nie będę mieszać. Ale czy mogę patrzeć obojętnie, jak dwoje wspaniałych, wartościowych ludzi marnuje sobie młodość? A przeciwieństwa się przyciągają... No dobrze, nawet jeśli się tylko zaprzyjaźnią, to i tak dużo. On żyje w wielkim świecie, a ona na głuchej prowincji. Może się od siebie czegoś nauczą? – pomyślała, kładąc się spać obok męża. – Najpierw ściągnę Aleksa do Polski, a potem... potem się zobaczy”. Jej zwariowane nadzieje wyraźnie jednak zbladły po przyjeździe na miejsce. Aleksander na widok Kaliny zrobił tak głupią minę, że Ewa nie miała pojęcia, co o tym myśleć. Później na dwa dni zaszył się w pokoju, tłumacząc, że musi popracować i schodził do jadalni tylko na posiłki. Kalina, delikatnie podpytywana o wrażenie, jakie zrobił na niej po latach

dorosły Aleksander, tylko wzruszyła ramionami. – A co mam o nim myśleć, ciociu? – odparła obojętnie. – Bogaty paniczyk, którego o nic głowa nie zaboli. Ma rodzinę, pieniądze i sławę. Czego chcieć więcej? – Mówisz tak, jakbyś mu zazdrościła. – Ewa była nieco zdziwiona tonem wypowiedzi dziewczyny. – A to do ciebie niepodobne. – Jeśli nawet, to zazdroszczę mu tylko rodziny i prawdziwego domu – stwierdziła cicho Kalina. – Sama mi opowiadałaś, jak oni tam razem żyją od pokoleń, jak się wspierają. Zresztą widziałam ich na twoim weselu, to wspaniała rodzina – mówiła jakby z żalem. – A moi... Ewa otoczyła ramieniem chrześnicę. – Kalinko, co ty opowiadasz? Ty też masz rodzinę. – Tak. – Skrzywiła się. – Całe dzieciństwo spędziłam na walizkach. Żyliśmy akurat tam, gdzie tato budował domy dla innych ludzi. A teraz? Matka w Ameryce rozkręca biznesy, a stryj i jego żonka chętnie by mnie utopili w łyżce wody. Zresztą oni uważają, że nigdy nie należałam do klanu. Tylko babcia mnie tu kochała – wyrwało się jej. – A ten zadłużony pensjonat to mój pierwszy i jedyny dom, jaki mam. – Doprawdy przesadzasz. A ja, chłopcy i Gérard? A moi rodzice? Nie jesteśmy twoją rodziną? U nas zawsze będziesz jak u siebie. – Wiem, tak tylko sobie marudzę, bo czasem mi ciężko samej z tym wszystkim. – Rozumiem. Ale uwierz mi, że i Aleksowi nie było ostatnio łatwo. Jego też coś gryzie, szarpie się ze swoim życiem. Dlatego właśnie Sophie wymyśliła, żeby tu do nas na trochę przyjechał. – To nie przez bliźniaki on tu jest? – Oczywiście, że przez bliźniaki – szybko się zreflektowała. – Ale uznałyśmy z Elizą i Sophie, że będzie lepiej, jeśli przy okazji Aleks oderwie się od swoich kłopotów i trochę się wyciszy. Mogłabyś się nim zająć, zabrać na jakąś wycieczkę – zachęcała. – Och, ciociu. – Kalina była wyraźnie zdegustowana tym pomysłem. – Mam tyle roboty, dostałam nowe lekcje w miasteczku, muszę załatwić mnóstwo spraw urzędowych... – No już dobrze, nie tłumacz się – przerwała jej Ewa, czując wyraźny opór ze strony chrześnicy. – Przecież nie każę ci go niańczyć. Zresztą pewnie urwałby mi głowę, gdyby wiedział, że o nim rozmawiamy. Myśl jednak jak bizneswoman. Ostatecznie on jest twoim gościem, całkiem nieźle płaci i mogłabyś chociaż pokazać mu okolicę. Jeśli mu się tu spodoba, może następnym razem ściągnie tu więcej swojej rodziny? Oni lubią odwiedzać Polskę. To ci się może zwyczajnie opłacać.

– No dobrze – mruknęła. – Spróbuję znaleźć trochę czasu, choć wcale mi się to nie podoba. „Może ta dzisiejsza wyprawa do lasu przełamie pierwsze lody między nimi? – pomyślała Ewa bez wielkiego entuzjazmu, zabierając z pokoju laptop i brulion w czerwonej oprawie. – Jeśli nie, to trudno, nic na siłę”. Po skończonej rozmowie telefonicznej rozsiadła się na drewnianym tarasie. Łagodne poranne słońce świeciło jej w twarz, ptaki skaczące po świerkach wykłócały się dźwięcznie o jakieś ważne ptasie sprawy, a kilka kóz, krowa i dwie owce wypuszczone na polankę obok domu pobekiwały od czasu do czasu, skubiąc trawę pod uważnym okiem psa. – Placek do kawy. – Gaździna postawiła przed nią talerzyk. – Jakby pani Ewka jeszcze czegosik chciała, niech woła. Mam otwarte okno. – Dziękuję. – A co tam u pana Gérarda? – Wszystko dobrze. Za kilka dni wraca do domu i zajmie się Grzesiem. Namawiałam go, żeby przyjechali do nas na weekend, ale chyba nie znajdzie czasu. – Szkoda. Im nas więcej, tym weselej. Ewa przeciągnęła się na leżaku. Ze smakiem spałaszowała wielki kawałek pachnącego wanilią sernika i poczuła, że mimo kawy ogarnia ją senność oraz rozleniwienie. Chętnie poddałaby się temu przyjemnemu uczuciu, ale rozsądek podpowiadał jej, że szkoda czasu. „O nie! – pomyślała, szczelniej otulając się polarową bluzą. – Drzemka o tej porze to marnotrawstwo. Muszę to przeczytać, bo ciotka znowu będzie mi o sobie przypominać”. – Sięgnęła po brulion. Od kilku dni śniła się jej Eugenia: siedziała na tarasie rezydencji w Prowansji i tak swobodnie popijała herbatę z ulubionej filiżanki Konstancji, jakby to był jej własny dom. Ewa nie bardzo wiedziała, co ma o tym myśleć. Ostatecznie założyła, że gryzą ją wyrzuty sumienia z powodu zaniedbanego pamiętnika ciotki. Otworzyła go na ostatnio czytanej stronie i przysunęła sobie bliżej laptop. To była kolejna ważna sprawa, którą planowała się zająć podczas wyjazdu – dokończenie lektury zagubionego pamiętnika. Gdy przed laty w spadku po Eugenii dostała między innymi kilka grubych brulionów oprawionych w bordowy aksamit, sądziła, że dość szybko upora się z ich przeczytaniem. Bardzo interesowało ją wtedy życie mało znanej ciotki. Z radością odkryła, że Eugenia opisywała nie tylko własne wspomnienia – od momentu, gdy matka wyrzuciła ją z domu z powodu zaręczyn z radzieckim naukowcem – zawarła w pamiętnikach także sporo ciekawostek genealogicznych dotyczących rodziny. Okazało się, że jednym z hobby Eugenii było zbieranie informacji do

rodzinnej kroniki, którą zamierzała kiedyś napisać, ale się jej nie udało. Każdą nową wiadomością dzieliła się ze swoim pamiętnikiem, jakby przeczuwała, że nikomu więcej nie zdąży o tym opowiedzieć. Jej obawy nie były płonne – z powodu swojego mezaliansu Eugenia odsunęła się od rodziny i nawet po śmierci matki trudno jej było nawiązać na nowo bliższe relacje. Ewa pamiętała z dzieciństwa, że rodzina także nie ułatwiała tego swojej ekscentrycznej krewnej, która umarła, tak jak żyła – samotnie. Zapisane drobnym maczkiem zeszyty dostały się w ręce Ewy dokładnie po jej pierwszej wyprawie do Prowansji, gdzie nastoletni Aleksander wciągnął ją w wir rodowych tajemnic. Dzięki niemu zainteresowała się przeszłością własnej rodziny, dlatego bruliony ciotki wydały się jej prawdziwym skarbem. Początkowo zabrała się do lektury z wielkim entuzjazmem, życie jednak szybko zweryfikowało jej plany. Codzienność wypełniona obowiązkami, rozkwitające uczucie do Gérarda, potem ślub, budowa domu, przeprowadzka i własna kariera zawodowa – to wszystko powodowało, że zdecydowanie zbyt rzadko zaglądała do wspomnień ciotki. Lata mijały, a opowieść Eugenii wolno posuwała się do przodu, tym bardziej że sumienna Ewa każdą znalezioną w tekście informację genealogiczną przepisywała do komputera, porządkując odkrycia ciotki dla następnych pokoleń i robiąc własne notatki. Ciotka nie przywiązywała bowiem wagi do chronologii zdarzeń i pisała akurat o tym, czego się w danym momencie dowiedziała. Nie zwracała też uwagi na to, że rękopisy sporządzone wiecznym piórem są niezbyt trwałym nośnikiem dla zbieranej przez nią wiedzy. Przyjemna lektura zamieniła się zatem w dość mozolną pracę, wymagającą skupienia, a czasem nawet sięgania do źródeł historycznych lub dopytywania członków rodziny o zdarzenia, które wydawały się Ewie nie dość jasno opisane. Gdy skończyła czytać ostatni tom pamiętnika, zamiast ulgi z powodu dobrze wypełnionego obowiązku, poczuła niedosyt. Odniosła wrażenie, że czegoś w całej tej opowieści brakuje, lecz zignorowała to – ciotka pisała często tak chaotycznie, przeskakując między wydarzeniami, że nietrudno było uwierzyć w jej własne niedopatrzenie. Być może na wnioski Ewy wpłynął także fakt, iż była właśnie w dziewiątym miesiącu ciąży, a lekturę ostatniego pamiętnika skończyła dosłownie na kilka dni przed rozwiązaniem. Maleńki i krzykliwy Grześ skutecznie odciągnął jej uwagę od przelotnego uczucia, że coś zostało zaniedbane w sprawie pamiętników. Dopiero latem tamtego roku matka Ewy, robiąc porządki na strychu, odkryła kufer Eugenii pozostawiony przez córkę podczas przeprowadzki do własnego domu. Okazało się, że nie był całkiem pusty. Wśród zapomnianych papierzysk, które tam włożono, niespodziewanie odnalazł się jeszcze jeden zakurzony brulion w aksamitnej oprawie. Nowina ta bardzo Ewę ucieszyła, choć jednocześnie kobieta poczuła wyrzuty sumienia, że przez tyle lat nie zajęła się uporządkowaniem

panieńskich rzeczy pozostawionych w rodzinnym domu. – No coś takiego! Teraz już wiem, dlaczego w życiorysie ciotki brakowało mi prawie roku – powiedziała do matki, która wręczyła jej pamiętnik. – Ale tyle było zamieszania przy przeprowadzce, a później kompletnie zapomniałam o kufrze – tłumaczyła się ze skruchą. – Oj, córciu. Przecież nic się nie stało. Najwyżej uzupełnisz nasze drzewo genealogiczne, jeśli Eugenia odkryła coś więcej. – Matka Ewy zbagatelizowała sprawę, więc i ona poczuła się usprawiedliwiona. Z ochotą zabrała się do lektury, wykorzystując każdy wolny moment. Krótki, w zasadzie nieplanowany urlop w górach dawał nadzieję na ostateczne dokończenie tej historii, tym bardziej że Eugenia dobrnęła we wspomnieniach do czasów, które Ewa dość mgliście pamiętała już z dzieciństwa. – Na czym ja ostatnio skończyłam? – mruknęła, kartkując brulion. – Aha, na imieninach mojego ojca. Chyba nawet pamiętam, kiedy to było. Zagłębiła się w tekst: Mój młodszy brat miał tego dnia imieniny. Oczywiście posłałam mu pocztówkę z życzeniami, ale Janek zawsze o mnie pamiętał: kilka dni wcześniej dostałam list z zaproszeniem. Chciał, żebym przyjechała ich odwiedzić i została na imprezie, którą moja bratowa z entuzjazmem przygotowywała od wielu dni. Trzeba jej przyznać, że jest świetną kucharką i po prostu kocha przyjmować gości, co przy dzisiejszych trudnościach aprowizacyjnych jest prawdziwą sztuką. Janek kusił mnie, pisząc, że dzieci się ucieszą, a szczególnie Ewunia. Podobno szykowała na imieniny ojca pierwszą w swoim życiu wystawę zdjęć rodzinnych i bardzo się tym emocjonowała. Odmówiłam. Wiedziałam, że brat mnie zrozumie. Nie chodzi o uciążliwość podróży przez pół Polski, lecz o to, że nigdy nie czułam się zbyt dobrze w dużym gronie rodzinnym. Mój ukochany Mąż był dla nich zawsze tematem tabu, a moja obecność przywoływała niemiłe wspomnienia. Po co miałam psuć to spotkanie? Choć tak bardzo chciałabym ich wszystkich uściskać, czułabym się tam jak piąte koło u wozu – pośród rozmów o dzieciach, mężach, remontach, akademiach szkolnych czy ospie wietrznej i tak nikt nie zwracałby na mnie uwagi. Oni uważają przecież, że mnie to nie dotyczy, że nie jestem partnerem do rozmów o takich zwykłych sprawach. Jakbym za karę żyła na obcej planecie – planecie osób wykluczonych lub wyklętych, które nie mają normalnego życia. Dla nich jestem trochę dziwadłem: samotna wdowa, zdrajczyni, wyrzutek. I jeszcze te moje zdolności. Cóż, każdemu Pan Bóg daje inne życie. Niektórzy dla miłości muszą poświęcić wszystko, nawet rodzinę i dobre imię. Moje szczęście trwało dramatycznie krótko, ale nigdy nie żałowałam podjętych decyzji. Niepotrzebnie jednak rozpisuję się o tych smutkach. Wracając do imienin Janka – tego dnia byłam niespokojna. Czułam, że coś się wydarzy, tylko jeszcze nie

wiedziałam co. Następnego ranka pobiegłam na pocztę i zadzwoniłam do niego do pracy. Chyba kac go męczył, ale udało mi się wyciągnąć z niego to, co chciałam. Okazało się, że rodzinny spęd ogólnie był udany, poza jednym incydentem. Nasza Ewunia, chcąc oczarować ojca przygotowywaną niespodzianką, rzeczywiście błysnęła talentem fotograficznym, ale, jak to dziecko, nie przewidziała konsekwencji swoich działań. Jedno ze zdjęć, którym się pochwaliła, było niestety dość kompromitujące. W efekcie jej kuzynka – szesnastoletnia Marta, moja siostrzenica – dostała niezłą reprymendę od rodziców i to w obecności reszty rodziny. Biedna Marta! Wiem, jak koszmarnie musiała się poczuć. Janek nie wydawał się specjalnie przejęty tym zdarzeniem, mnie natomiast aż ścierpła skóra. Kiedy mi to opowiadał, nagle „zobaczyłam” coś, o czym jeszcze nikt nie wiedział. Gdy płaciłam za połączenie w okienku pocztowym, już wiedziałam, że muszę zrobić, co się da, by powstrzymać rozgniewaną na rodziców Martę przed wakacyjną ucieczką z domu, do której się szykowała – tego byłam absolutnie pewna. – Co? – mruknęła Ewa. – Zaraz, zaraz... Ja pamiętam tę imprezę, ale jakoś sobie nie przypominam, żeby Marta uciekła z domu i to przeze mnie. Zaintrygowana nieznanymi szczegółami z życia rodziny, wróciła do lektury. Już od tygodnia przygotowywałam się do wyjazdu w góry w związku z najnowszymi odkryciami o tym przodku, po którym został nam złoty krzyżyk i ten dziwny pierścień. Gdy jednak ujrzałam, co planuje Marta, błyskawicznie zrewidowałam swoje plany. Zawiadomienie jej rodziców nie miałoby sensu – moja siostra nie wierzyła w „te bzdury o wizjach przyszłości”. Pewnie dlatego, w odróżnieniu od naszych braci, nigdy nie korzystała z mojej pomocy w dzieciństwie. Na pewno nie posłuchałaby mnie i teraz zamiast naprawić sytuację, jeszcze by ją pogorszyła. Musiałam sama coś zrobić, by przeszkodzić Marcie w zmarnowaniu sobie życia. Postanowiłam nadłożyć drogi i dotrzeć przed nią na ten nieszczęsny dworzec, gdzie zamierzała wsiąść do pociągu nad morze. Nie wiedziałam wszystkiego – jak zwykle miałam tylko dość mgliste przeczucia – dlatego przez całą podróż bałam się, że nie zdążę na czas. Gdy jednak ujrzałam ją z plecakiem na peronie, wielki kamień spadł mi z serca! Martusia była oczywiście zaskoczona i speszona moim pojawieniem się, udawałam jednak, że spotkałyśmy się przypadkiem, bo chciałam się przesiąść na autobus jadący w góry. Nie zapytałam jej, co robi w tym miejscu, a ona burknęła tylko coś o szkolnej wycieczce (w czasie wakacji!). Wykorzystałam cały swój dar przekonywania, by namówić ją do zmiany planów, a jednocześnie nic nie dać po sobie poznać. Była rozżalona, zagniewana i pełna buntu, jak to nastolatka. Ja jednak wiedziałam swoje – te jej ozdoby z trupimi czaszkami, ten mocny makijaż

i niedbały strój – to wszystko było tylko wołaniem o zainteresowanie i miłość. Niestety moja siostra wdała się w naszą kochaną Matkę, osobę o bardzo silnym poczuciu moralności, dumie i niezłomnych zasadach. Rodzaj troskliwej stanowczości, jaki cechował naszą Rodzicielkę, moja biedna siostra przekształciła w surowość trudną do zaakceptowania przez nastolatkę, do tego jedynaczkę. Marta całą sobą pokazywała, że chce być zauważona, że potrzebuje ciepła i zrozumienia, lecz w jej domu za najlepszy środek wychowawczy uznawano dyscyplinę. Dziewczyna pozornie wybrała zatem styl przeciwny do swojej matki: żadnych zasad, żyj na luzie. Siedząc obok Martusi w śmierdzącym pekaesie, dziękowałam Bogu, że w ostatniej chwili pozwolił mi uratować ją przed wpadnięciem w złe towarzystwo i zniszczeniem sobie życia. Nie wiedziałam, co będzie dalej, ale dopóki znajdowała się pod moją opieką, była bezpieczna i tylko to się liczyło. Na szczęście Marcie chyba dość szybko spodobał się niespodziewany pomysł wyjazdu z odtrąconą przez rodzinę krewną. Dla niej to też był rodzaj buntu przeciw rodzicom. Gdy tylko wysiadłyśmy w uzdrowisku, pognała na pocztę, by wysłać im telegram z informacją, że wyjechała na wakacje z ciotką, aby szukać przodków. Widziałam jej uśmiech, gdy sobie wyobrażała minę swojej matki i, szczerze mówiąc, nie przeszkadzało mi to. Dla mnie najważniejsze było, że mogłam nad nią czuwać. „O ludzie! Nie miałam o tym pojęcia – pomyślała zaskoczona Ewa, upijając łyk kawy. – Ale pamiętam, że z Marty było niezłe ziółko. Ciągle wywoływała w rodzinie jakieś skandale. Zwłaszcza wtedy, gdy bez poinformowania kogokolwiek wyszła za mąż, a zaraz potem urodziła Kalinę. Ciekawe, czy ciotka napisała też o tym?”. W barze mlecznym zjadłyśmy obiad i opowiedziałam Marcie o moich planach. Z uwagą obejrzała szkic starego domu i wysłuchała opowieści o tajemniczym przodku oraz jego wnuczce, która dawno temu wykonała ten rysunek. Chyba wydało się jej niezwykle interesujące, że ma zwariowaną ciotkę, która chce tak po prostu, bez żadnych planów wędrować po obcym miasteczku i szukać domu z rysunku. Spytała mnie, po co właściwie to robię. Gdy odparłam, że tego jeszcze nie wiem, ale czuję, że dzięki temu uda nam się dowiedzieć czegoś więcej o tej chorowitej panience z dziewiętnastego wieku, była zachwycona. Widziałam w jej oczach, że nie chodziło o odkrywanie historii nieznanych przodków, lecz raczej o to, że bierze udział w ciekawej przygodzie. A na dodatek robi coś, co zagniewa jej rodziców. Pomyślałam jednak, że to nie jest istotne. Nabrałam nadziei, że może dzięki temu zainteresuje się trochę swoimi korzeniami. Ewunia jest jeszcze za mała na takie sprawy, ale Marta to co innego. Którejś z nich będę mogła w przyszłości przekazać zadanie uporządkowania rodzinnej historii, bo czuję, że sama nie zdołam

zrobić wszystkiego. Przy pierogach i kompocie opowiedziałam więc Marcie, co udało mi się ostatnio ustalić. Zagadkowy przodek to postać, o której mówi się w rodzinie, że jest tylko legendą lub wymysłem naszych romantycznych babek. Gdy jeszcze jako dziecko rozpytywałam o niego starszych, niektórzy mówili, że był podróżnikiem z dalekich krajów, inni, że naukowcem lub doradcą jakiejś ważnej osobistości, a jeszcze inni – w tym także moja Matka – że był oficerem, którzy służył w Egipcie pod rozkazami Napoleona. Niestety, nie zachowały się żadne dokumenty pozwalające zweryfikować te opowieści. Intuicja podpowiada mi jednak, że bez względu na to, kim był naprawdę, można zaufać przekazywanej z pokolenia na pokolenie historii miłosnej – o jednej z naszych praprababek i nieznanym szlachcicu. Dziewczyna była podobno zamożna, z dobrego domu, świetnie wykształcona jak na tamte czasy. Gdzie się spotkali, kto ich ze sobą poznał? Tego nie wiadomo. Po wielu wylanych łzach przekonała w końcu swoich rodziców, by pozwolili jej wyjść za mąż za obcokrajowca bez majątku. Matka mówiła mi, że było to małżeństwo bardzo udane, bo zrodzone z uczucia. Od tamtego czasu w naszym rodzie wszystkie kobiety wychodziły za mąż tylko z wielkiej miłości. Tyle legenda. Mnie udało się dotrzeć do informacji o wnuczkach tego mężczyzny. Miał ich trzy po swoim jedynym synu, a najmłodsza z nich – Aldona jest zapisana w dokumentach z imienia i wiadomo na pewno, że była naszą praprapraprababką. Trochę dzięki szczęściu, trochę dzięki intuicji udało mi się ustalić, że w dzieciństwie Aldona była bardzo chorowita. Jej ojciec – jedyny syn owego tajemniczego przodka – zabrał ją do nowo powstałego uzdrowiska, o którym wiele się mówiło w tamtych czasach w Krakowie. Lecznicze wody miały uzdrawiać z wielu chorób, dlatego Aldona z rodzicami przez kilka miesięcy przebywała w tym miejscu. Na tym jednak ślad się urywa. Kolejne zapiski potwierdzają dopiero datę ślubu Aldony w 1870 roku oraz narodziny jej syna w 1875. To, co udało mi się ustalić, wygląda zatem tak... Ewa z ciekawością przyjrzała się odręcznie narysowanemu wykresowi, który wskazywał na jej bezpośrednie pokrewieństwo z chorowitą Aldoną, jej synem i jedną z jej wnuczek. Na końcu wykresu odkryła bowiem imię swojej babki – Urszuli – tej samej, która kiedyś z bólem serca wygnała z domu ukochaną córkę Eugenię za zdradę, czyli za potajemne poślubienie radzieckiego naukowca. Moja Matka, a zatem i ja, i moje rodzeństwo wywodzimy się właśnie z tej linii rodowej i aż do Aldony wszystkie daty znajdują potwierdzenie w konkretnych dokumentach. Mnie zainteresowało jednak coś innego – niewinnie wyglądający szkic starej góralskiej chałupy z talentem narysowanej na pożółkłym papierze. Na początku nie zwróciłam na niego uwagi, ale gdy pewnego razu wzięłam go do ręki, aż przeszedł mnie prąd. Wiedziałam już, że to wskazówka. Zwykłemu człowiekowi

trudno byłoby wytłumaczyć, skąd wiem, iż narysowała to Aldona podczas pobytu w uzdrowisku, jednak data na dole szkicu to potwierdza. Dziewczyna musiała mieć wtedy około czternastu lat. Poczułam, że muszę koniecznie na własne oczy zobaczyć to miejsce, bo czeka mnie tam coś ważnego. Zaufałam zatem mojemu wewnętrznemu głosowi i wybrałam się w podróż. Marta nie zadawała zbędnych pytań. Uwierzyła od razu, że naszym zadaniem będzie odszukanie tego miejsca, bo jest to dla nas ważne. Prawie do wieczora chodziłyśmy po najstarszych zaułkach miasteczka, jak dwie wariatki pokazując zasiedziałym gospodarzom rysunek i prosząc o wskazówki lub informacje. Dla niepoznaki mówiłam ludziom, że pracuję na uniwersytecie i szukam zachowanych przykładów dawnej architektury ludowej. Nikt się nie zdziwił. Ludzie tutejsi są zresztą niezmiernie życzliwi, choć na początku przyglądali się nam nieco podejrzliwe, głównie ze względu na te trupie czaszki Marty. Nie chciałam, by czuła się krytykowana, więc milczałam. Na szczęście jest bardzo inteligentna. Po dwóch nieudanych próbach rozmowy sama się domyśliła, w czym tkwi problem. Pozdejmowała dziwaczne ozdoby, zafarbowane na czerwono włosy schowała pod czarną bandanką, a gumę wypluła do kosza. Efekt był natychmiastowy. Gospodarze częstowali nas świeżym mlekiem, pachnącym chlebem i chętnie opowiadali jakieś historie z dawnych czasów, niestety nie te, na których nam zależało. Po kilku godzinach stwierdziłam, że trzeba poprosić gdzieś o nocleg, bo Marta wyglądała na zmęczoną i zniechęconą. Wtedy właśnie tajemnicza chałupa z rysunku niespodziewanie stała się realnym budynkiem. Na jednym z podwórek spotkałyśmy bowiem młodą wygadaną gospodynię, która tylko rzuciła okiem na szkic i powiedziała: „A ja wiem, ka to było”. Poczułam, że skrzydła rosną mi u ramion. Jadwiga – bo tak miała na imię kobieta – oświadczyła, że chałupa z rysunku stała kiedyś na jednym ze wzgórz. W czasie wojny w dużej części spłonęła i została przebudowana, ale kobieta była przekonana, że chodzi o dom jej przyjaciółki Heleny. Choć miałam wielką ochotę pobiec tam od razu, Jadwiga zaprosiła nas do siebie na nocleg, bo zapadał już zmrok. Obiecała, że rano zaprowadzi nas na miejsce. Ucieszyła mnie wiadomość, że prawdopodobnie będziemy mogły zostać tam nieco dłużej, bo pani Helena wynajmuje pokoje letnikom. Liczę, że dzięki temu będę mogła działać nieco dyskretniej. Nie chciałabym zaskoczyć gospodyni wścibskim dopytywaniem się o dawne dzieje jej rodziny i ich gości. Wydawało się absurdem szukanie domu, który stał gdzieś w tej okolicy w drugiej połowie dziewiętnastego wieku, a jednak nam się to udało! Przeczuwam, że wszystko, co tutaj robimy, okaże się kiedyś bardzo ważne dla naszej rodziny, a Marta na pewno nie zapomni tej przygody. Mam nadzieję, że pojmie, iż rodzina to nie tylko jej biedna matka, lecz my wszyscy. A gdy następnym razem będzie miała

jakiś kłopot, zamiast uciekać do obcych, będzie wiedziała, że może liczyć na wsparcie każdego z nas. Martusia, zmęczona przeżyciami, śpi teraz słodko na sianie, a ja piszę przy świetle naftówki przed wejściem do stodoły. I tak nie mogłabym zasnąć. Świt już za kilka godzin, a wtedy zobaczę wreszcie ten dom ze szkicu Aldony. Jestem go bardzo ciekawa. – No coś takiego! – wyrwało się Ewie tak głośno, że aż pies stróżujący przy owcach podniósł głowę. – Dom Heleny? To przecież ten pensjonat. Dom mojej Kaliny. – Spojrzała na stary drewniany budynek, jakby zobaczyła go po raz pierwszy w życiu. *** – A Józek czego tu u nas szuka? – donośny głos Jadwigi oderwał Ewę od lektury pamiętnika. Zdążyła już przepisać do laptopa informacje zawarte na wykresie, który naszkicowała Eugenia, oraz przeczytać historię odnalezienia starej chałupy. Okazało się, że Eugenia z Martą zostały bardzo gościnnie przyjęte przez młodą gaździnę o imieniu Helena, która z pewnym zdziwieniem potwierdziła ich wcześniejsze przypuszczenia. Dom znacznie różnił się od szkicu, który pokazała gospodarzom Eugenia, Helena jednak nie tylko pamiętała go ze swojego dzieciństwa, zanim spłonął. Dysponowała też starym zdjęciem budynku, które jeszcze przed wojną zrobił jakiś wędrowny fotograf. Choć gaździnę nieco zaskoczyło osobliwe zainteresowanie turystki przedstawiającej się jako pracownik naukowy uniwersytetu, obiecała odszukać czarno-białą fotografię cudem ocaloną z pożaru. Eugenia postanowiła zatem wynająć tam pokój na kilka dni, aby bez natarczywości wydobyć od gospodyni jakieś ciekawe informacje. W tym właśnie momencie uwagę Ewy przyciągnęło zamieszanie na podwórku. – Stało się cosik? – pytała gromko Jadwiga, więc Ewa podeszła do balustrady tarasu, by sprawdzić, co się dzieje. Obok otwartych drzwi kurnika stał młody policjant, a przed nim siedział wielki śliniący się pies, w dość przyjaznej pozie, wyraźnie jednak zagradzając mu przejście w głąb podwórka. – Przyszedłem służbowo – odparł niepewnie mężczyzna. – Czego znowu chce ode mnie ten pies? – Bestia? Przeca go na Józka nie wysyłałam. On tu sam stróżuje, u siebie jest – zaśmiała się z werandy. – Ale kiedy Józek służbowo... Z godnością zeszła po schodkach i skinęła na psa, który posłusznie wrócił na łąkę do owiec. – To po co Józek przylazł?

– Zgłoszenie było, że... tego, no... prowadzę działania operacyjne. – U nas? – Poszlaki są, że... że tu ukryto dowód przestępstwa – wydukał w końcu, speszony. – Ka ukryto? W naszym kurniku? – Jadwiga rzadko bywała zaskoczona, lecz tym razem jej brwi powędrowały do góry. – Czy Józek sfiksował? – To naprawdę nie moja wina, ciotko – mruknął cicho, zerkając na zaniepokojoną Ewę. – Wybaczcie. Takie dostałem polecenie. – Polecenie? To gadajże wartko, o co ci idzie, bo mi zupa wykipi. – Tak jest! – Wyprostował się jak struna. – Istnieje podejrzenie, że pani Kalina ukradła rasową nioskę z kurczętami i przetrzymuje dowód przestępstwa u siebie, czerpiąc z niej korzyści majątkowe w postaci jajek. – Co?! – krzyknęły jednocześnie obie kobiety. Zdenerwowana Ewa szybko zbiegła z tarasu. – O czym pan mówi? Jakie: ukradła? – spytała oburzona. – Takie dostaliśmy zawiadomienie: jakiś czas temu ukradziono kury rasy zielononóżka polska, a przedmiot przestępstwa był ostatnio widziany na podwórku pani Kaliny – stwierdził smętnie. – Co ja na to poradzę? – Józek! Krewnyś mi jest i lubię cię. Ale żeby kto z mojej rodziny takie pierdoły na Kalinę gadał, to chyba sumienia trza ni mieć! – A czy to moja wina, ciotko? Zresztą, przecież mam oczy. Corpus delicti jak złoto łazi tu po podwórku. Chyba że macie fakturę zakupu. – Co łazi? Obie jak na zawołanie odwróciły się we wskazanym kierunku. Tuż obok psiej budy kury beztrosko grzebały sobie w trawie. Trzy z nich wyróżniały się zielonymi skokami. – To? Przecież Kalina już dawno dostała je w prezencie od swojego dziadka – zaprotestowała Ewa. – Na urodziny. Sama mi opowiadała. Policjant jakby poweselał. – Naprawdę? To znaczy, że są świadkowie tego zdarzenia? Ewa spojrzała z desperacją na Jadwigę. – Pewnie, że są świadki – odparła twardo kobieta. – Zapisz se Józuś w kajecie, że za Kaliną ja będę świadkować i pan Rysio, i Agniecha, i nawet Kazek! Syćkie my w chołpie byli, kiedy stary przylazł z tym do jadalni. Akurat świeczki na torcie mieli my zapalać, jak on mi brudnymi buciorami wlazł na czystą podłogę. Mało mnie szlag nie trafił! – Czyli kradzież nie nastąpiła, tylko darowizna? A zeznacie to, ciotko, znaczy się obywatelko, do protokółu? – A co mam nie zeznać? – Wzruszyła ramionami. – Oj, Józek, Józek. Na kogoś ty się wykierował?

– No co? – Nic, za grzechy przodków pokutę odbywasz. Idźże już. A komendantowi powiedz, że sama se z nim pogadam. Młodymi się będzie wysługiwał! – Ciotko... – Ty zawrzyj gębę. Już ja tam swoje wiem. Jakby sam tu przylazł, ino by po pysku ode mnie zebrał za taką obelgę. – Ciotko! Komendanta? – A pewnie! Co to on, nie mój krewniak? No nic, komendant to jedna sprawa. A druga, kto tu znowu tak kłamliwie jęzorem na Kalinę trzepał? – Nie ujawniamy źródeł informacji. – Policjant znów się usztywnił. – Jak nic, ino ta piekielnica zatracona, stryjno Kaliny! – Ja nic nie powiedziałem! – bronił się zaczerwieniony młodzieniec. – A co tu gadać? Psiekrwie! Ino by dziewczynie kłody pod nogi rzucali! Rodzina! – piekliła się, zaciskając pięści. Zaalarmowany głośną wymianą zdań, w oknie jadalni pojawił się Ryszard. – Pomóc w czymś, moje panie? – spytał równie gromko jak Jadwiga, przybierając groźny wyraz twarzy. – Nie trza, panie Rysiu. To ino mój krewniak. Tak już go Pan Bóg pokarał, że milicjantem został. – Policjantem, ciotko. – Jak zwał, tak zwał. Pradziadek ponoć święty nie był i niejednego z piniędzy ograbił, to teraz Józek pokutę za niego sprawuje. – Ciotko – westchnął po raz kolejny mundurowy. – Zaszedł tu do nas ze sprawą, ale już se idzie. Uczciwym ludziom głowy zawracać nie będzie – wyjaśniła. – A zeznanie? – Zapisz se, co tam chcesz Józiu, a jak zejdę w dolinkę, to ci to podpiszę. Przy okazji pogadam se z komendantem. Czas już chyba zająć się tym strykiem Kaliny i jego babą, bo żyć nie idzie! – Kiedy to nie on, tylko... – wyrwało się policjantowi, ale natychmiast się zreflektował. – To ja już pójdę. Stwierdzam, że znamion przestępstwa nie stwierdzono. Zostańcie z Bogiem. – Panie Boże cię prowadź – odmruknęła Jadwiga. Ewa, która w osłupieniu przysłuchiwała się wymianie zdań, dopiero po odejściu policjanta odzyskała mowę. – Pani Jadziu, co to właściwie było? – spytała poruszona. – E, szkoda nerwów. Ta łajza, stryjno Kaliny, wiecznie jakiesik utrapienie na nas zsyła. – Jak to? – A to do sanepidów donosi, a to do skarbówki, a raz nawet do gminy

dzwoniła, że własne drzewo nielegalnie tniemy se na opał. Na szczyńście ja w gminie też krewnych mam i uprzedzili – odparła. – Ale co z tego? Urzędniki ciągle na kontrole przyłażą, czas zabierają, nażrą się za darmo, a potem i tak wychodzi na nasze. Ino że żyć tu dziewczynie nie dają. Ewa słuchała z przerażeniem. – Coś mi Kalina o tych kontrolach wspominała, ale myślałam, że to normalne w takim biznesie. – A gdzie tam! Ta franca zapowietrzona tak dręczy Kalinę, coby ją stąd przegnać. Ale od złodziei uczciwych ludzi wyzywać? Tego jeszcze nie było! – Jest pani pewna, że to ona? – Za rękę jej przeca nie złapałam, ale ludzie swoje wiedzą i gadają. – Mój Boże! Ja nic o tym nie wiedziałam. Kalina wspominała, że stryjostwo są jej nieprzychylni i nawet chcieli podważyć testament Heleny, ale żeby takie rzeczy?! – Ano tak bywa w rodzinie, jak o dutki idzie – westchnęła Jadwiga. – Z testamentem nieboszczki Heleny, świeć Panie nad jej duszą, nie wyszło, to pewnie myśleli, że Kalina im dom odsprzeda za jaki marny grosz. Przeca ona miastowa, to się nikt nie spodziewał, że tu ostanie. A potem jeszcze ta sprawa z dziadkiem wyszła, to już całkiem się zwadzili, na amen. – No właśnie tego mi nie opowiadała zbyt szczegółowo. – Bo wstyd na całą okolicę, to i o czym tu gadać. – A co się właściwie wydarzyło? – Jak Kalina nie mówiła, to i mnie jęzorem trzepać nie wypada. Ale ja pani Ewce jako krzesnej matce powiem co inksego. – Jadwiga nachyliła się do niej, ściszając głos. – Kalinka trzymała w tajemnicy przed nami, ale mnie syćko ludzie doniesą. – Co takiego? – Na ten dom bogaty kupiec był. Z zagranicy ponoć. Jakiś krewny radnego czy ktosik taki. Działki chciał kupować w okolicy, zjazd dla narciarzy urządzić i hotel chyba. Może być, że stryjno Kaliny się z nim zgadała i chciała dziewczynę oszukać, ino nic jej z tego nie wyszło. Widać tę babę mało krew nie zalała i teraz się na dziewczynie wyżywa. – Nieprawdopodobne! – szepnęła Ewa ze zgrozą. – Nic nie wiedziałam. I jakoś trudno mi uwierzyć, żeby własna rodzina tak ją potraktowała. – Bo pani Ewka za dobra jest. Ale Kalina to twarda kobita, jak jej babcia. – Pomarszczoną twarz Jadwigi rozjaśnił ciepły uśmiech. – Nie dała się. – Z tym trzeba coś zrobić! – Ja tu czuwam i zginąć jej nie dam. Ino że... – Tak? – Mnie się widzi, że ona tu szczyńśliwa nie jest. Gadała mi pani, że ona

artystka, a tu ino kury maca, kozy doi i o rachunkach myśli. Ja już stara jestem i całe życie tutejsza, to mi dobrze na wzgórzu, ale ona młoda, ładna. Świata kawałek trza by jej zobaczyć, poznać kogo. Może by do matki do tej Hameryki pojechała na jaki czas? – Pani Jadziu kochana! – Ewa z wdzięcznością ujęła ręce starszej kobiety. – Coś wymyślę, żeby ją stąd wyrwać, a pani samej bez pomocy nie zostawić. – Ja mam Agniechę, to se damy radę. Niech ino Kaliną się pani Ewka zajmie. Tęskno mi będzie do niej, jak do wnuczki rodzonej, ale może tam szczynśliwsza będzie we świecie. A domu przeca jej dopilnuję jak własnego. – Obiecuję, że pomyślę. – To chodźmy na obiad. Nasi z lasu pewnie zaraz się wrócą. – Tylko może lepiej nie mówić nikomu o tym incydencie z policjantem? – A pewnie! Nie trza dziewczynie smutków dodawać... Jezusicku kochany! Moja zupa! Jadwiga wielkimi susami przebiegła podwórko.

Rozdział 6 Ząb za ząb czy nadstawić drugi policzek? Zaraz po odejściu policjanta na podwórku zjawiła się wracająca z lasu gromadka grzybiarzy. Dorośli wyglądali na zmęczonych, za to chłopcy z entuzjazmem opowiadali o swoich przygodach. Zarówno Jaś, jak i nieco starszy Tomek, z dumą rozłożyli na jednym ze stołów w jadalni wszystkie swoje zdobycze, począwszy od wielkich, na wpół zjedzonych przez ślimaki borowików, poprzez szyszki, dziwne kamienie, patyki o zabawnych kształtach, a skończywszy na znalezionym w krzakach zardzewiałym scyzoryku, który Aleksander w ostatniej chwili ukrył w kieszeni przed Ewą. Chłopcy robili przy tym mnóstwo hałasu, śmiali się i przekrzykiwali, aż do chwili gdy Jadwiga zobaczyła cały ten bałagan. – A cóżeście mi tu naskładali, urwisy jedne? – Wzięła się pod boki. – Agniecha, bier grzyby do kuchni, a resztę sprzątnąć. Wartko! – Pani Jadziuniu, to nasze skarby z lasu! – Ano widzę, Jaśku. Ale jak skarby, to se je do kryjówki schowajcie, a nie piachem mi tu po czystym stole paskudzić. – Ale my nie mamy kryjówki. – To se poszukajcie. No już! Energicznie zaprowadziła porządek i odesłała wszystkich do łazienki, żądając, by za dziesięć minut pojawili się na obiedzie. Ewa z pewnym roztargnieniem słuchała chlapiącego wodą synka, który opowiadał, jak chodzili z Tomkiem po miękkim mchu, udając, że to bagno, potem widzieli wiewiórki i zające, przeskakiwali przez strumyk, zgubili gdzieś na chwilę ciocię i wujka, a znaleźli pana leśniczego, który nosił strzelbę. – Co? Jak to zgubiliście ciocię? – Ocknęła się, wycierając dziecko po szybkiej kąpieli. – Którą ciocię? – No, Kalinkę i wujcia Aleksa. Poszli dołem, a my górą i troszeczkę się zgubili. – Oni? A ty z kim byłeś? – Z Tomkiem, ciocią Agniesią i panem Kazeczkiem – szczebiotało dziecko. – Ale potem krzyczeliśmy: hop, hop i szybko się znaleźli. „Ciekawe” – pomyślała. – Nie wierć się. Muszę obejrzeć, czy nie masz gdzieś kleszczy. – Nie mam, nie mam! Chcę jeść! – Zaraz, stój spokojnie. – Mamo! Łaskoczesz! – No już, ubieraj się. W jadalni Ewa ukradkiem obserwowała Kalinę i Aleksandra, ale nie dostrzegła żadnych oznak zaprzyjaźnienia między nimi. Byli poważni, jakby zamyśleni i niewiele zjedli.

Ona też nie miała apetytu – ani przy obiedzie, ani przy kolacji, którą Jadwiga podała na tarasie, chcąc najwyraźniej wszystkim poprawić humor. Na stolikach przykrytych haftowanymi serwetami gospodyni poustawiała lampiony zrobione z ręcznie malowanych słoików, w których zapłonęły woskowe świece, a wiklinowe fotele przykryła kraciastymi kocami. Z grilla, niedawno wymurowanego obok tarasu, szybko napłynęła apetyczna woń pieczonej jagnięciny, oscypków i kiełbasek. – Teraz ogniska się tu nie pali – tłumaczyła. – Ale dawniej to się tańcowało przy ogniu i skakało nad płomieniami. Ech, to były czasy! – Do tańca ogień niepotrzebny. – Ryszard mrugnął do niej znacząco, gdy nakładała mu słuszną porcję pieczonego mięsa na talerz. – Chęci wystarczą, tancerko mych snów. A chęci to ja mam! – Panie Rysiu, dałby pan już spokój – mruknęła, sprawdzając, czy nikt nie dostrzegł, że się zaczerwieniła. – Kalina, zostaw ten grill, Kazek dopilnuje. Chodźże jeść – zarządziła, dosiadając się do stołu. – Smakuje Aleksowi? Młody mężczyzna spojrzał na nią trochę nieobecnym wzrokiem. – Słucham? A tak, oczywiście. Bardzo smaczne mięso. Oryginalne. – Z marynaty mojego przepisu – pochwaliła się. – Trza wiedzieć, jak przyrządzić, żeby nie było czuć baranem. – Naprawdę pyszne. A ten pieczony ser z borówkowym sosem to już prawdziwy rarytas. – Niech se je na zdrowie. – Jadwiga pokraśniała z dumy. – Bo to trza pamiętać, że do grilla ino z drzewek owocowych drewno się nadaje. Te brykiety i jakiesik podpałki to sama trucizna jest. Wystarczy se na pudełku przeczytać. Potem się człowiek dziwuje, że mu się kiełbasa ropą odbija – komentowała w swoim stylu. – Ludzie nawet nie wiedzą, jakie świństwa w sklepach kupują. A u nas syćko domowe. – Ma pani absolutną rację. – Ryszard skończył jeść i dyskretnie popuścił pasek od spodni. – Takie zdolne ręce jak pani to na wagę złota. – Same ręce nie wystarczą, panie Ryszardzie – zażartowała niespodziewanie Kalina. – Taka idealna gospodyni to przede wszystkim mądra głowa, dobra dusza i wielkie serce. Bez niej nie dałabym sobie rady. – A dajże spokój, dziewczyno. Od matki mojej się nauczyłam, a dawniej nie takie biesiady się robiło. Nawet tu u Heleny. – Były tu góralskie imprezy? – zainteresowała się Ewa. – Ano. Letnicy lubili tu zjeżdżać, bo każdy woli piykny widok mieć, niż w dolinie siedzieć. A do tego takich zabaw jak u Helenki to nikaj nie było. Często mnie do pomocy wołała, to i ja tańców użyłam. Czasem to i całego barana na rożnie się piekło. A śpiewało się, że ino echo w dolinkę szło. Stary lubił letników, gadki opowiadał o zbójnikach, przyśpiewki znał. Ale jak go Helena z chołpy

przegnała, to już syćko się odmieniło. – A dlaczego właściwie babcia przegoniła dziadka? – spytała Kalina. Zanurzona we wspomnieniach Jadwiga najwyraźniej zapomniała, że opowieść snuje w niezupełnie prywatnym gronie. Łatwo było się jej poddać nastrojowi wyjątkowo ciepłego jesiennego wieczoru, gdy zapach palonych drew i migotliwe światło świec przywoływało obrazy z młodości, tym bardziej że gorące spojrzenia Ryszarda napełniały ją dawno zapomnianymi emocjami. – A tak to już bywa, kiej się ludziska miłują ogniście – odparła z uśmiechem. – Twoi dziadkowie byli jak hubka i krzesiwo. Kochali się i wadzili tak, że pół lasu by się od tego spoliło. Ja się z Helenką od małego znałam, to wiem, ile razy się rozchodzili i nazod schodzili. Ale kiedy twój dziadek młodszego syna, znaczy się twojego ojca, z chołpy wygnał, wtedy ona jemu drzwi pokazała. Od tego czasu twój dziadek zamieszkał w karczmie, którą po rodzicach dostał. Bo ten dom to ojcowizna Heleny, to on ni mioł tu nic do gadania. – A mój stryj? – Starszy syn za ojcem poszedł. Żony jeszcze wtedy ni mioł, ale i tak cały dzień w karczmie pomagał, to już się tam został. Złość do brata miał taką samą jak ojciec. – Za co? – wyrwało się Aleksandrowi i w tym momencie Jadwiga momentalnie się ocknęła. – A to mnie na wspominki zebrało! – zaśmiała się nieco sztucznie. – Lepiej dawnych grzechów nie przypominać. Komu jeszcze oscypka? *** Dopiero gdy Jaś położył się do łóżka, Ewa zdołała uporządkować rozbiegane myśli. Upewniwszy się, że dziecko zasnęło, wyciągnęła z szafki ręcznik i kosmetyczkę. „Jeśli to wszystko, co pani Jadwiga mówiła rano, jest prawdą, to muszę koniecznie coś wymyślić, żeby wyciągnąć stąd Kalinę – pomyślała, schodząc cicho do łazienki. – Skąd w tych ludziach tyle nienawiści? W końcu to jej rodzony stryj! Zamiast otoczyć sierotę opieką, zwłaszcza po tamtej tragedii, to on chce jej wydrzeć spadek i uprzykrzyć życie. Tyle nieszczęścia spadło na tę dziewczynę, że doprawdy czas by już był odmienić jej los”. Delikatnie zamknęła za sobą drzwi łazienki. – Cholera z tymi przeciągami – mruknęła, gdy owionął ją zimny podmuch. – Skąd to wieje, skoro tu nie ma okna? Odkręciła kurek nad wanną i z niezadowoleniem stwierdziła, że ciepła woda już się skończyła. „Ten pomysł z Aleksem to był jednak niewypał. Żadne z nich nie jest gotowe, by zacząć coś od nowa – rozmyślała, polewając się chłodną wodą

z prysznica. – Żeby Kalina miała chociaż jakąś energiczną przyjaciółkę! Gdyby nie moja Jolka, to nie wiem, czy znajomość z Gérardem ruszyłaby z miejsca. – Uśmiechnęła się ciepło na wspomnienie pyskatej koleżanki, która wiele lat temu zmusiła ją do odpisania na list miłosny Gérarda. – Co by tu zrobić?... Jedyne wyjście to atrakcyjna propozycja zawodowa. Pamiętam, jak mnie ruszyło z miejsca, kiedy dostałam zlecenie na tę sesję w Prowansji. Może na Kalinę też podziałałaby taka szansa?... Tylko co ja wiem o świecie jubilerów? Muszę koniecznie porozmawiać o tym na Skypie z Martą. W końcu jest jej matką, niech coś wymyśli, do cholery! Ale wcześniej trzeba obudzić w Kalinie uśpiony talent. Ona musi być gotowa na to, żeby znowu projektować!”. Wyszła z wanny i zaczęła się wycierać szorstkim ręcznikiem. „Jak to zrobić? – zastanawiała się. – Artysta, który stracił natchnienie i wiarę w sens pracy, potrzebuje silnego bodźca. Co pomogłoby Kalinie? Biżuteria... świecidełka... Co by tu...? Wiem! – Oczy jej nagle rozbłysły. – Pierścień Konstancji! Poproszę, żeby wykonała dla mnie jego kopię! To taki wiarygodny pretekst!” – ucieszyła się. – Kalinko, musisz mi pomóc – mruknęła cicho, udając przed lustrem, że rozmawia z chrześnicą. – To rodowy antyk. Muszę go zwrócić, ale chcę zachować sobie replikę na pamiątkę. A komu, jeśli nie lojalnej osobie mam powierzyć tak kosztowny przedmiot? Tylko do ciebie mam zaufanie. – Uśmiechnęła się, nabierając pewności, że podstęp się uda. – Okej, tak będzie dobrze. Zadowolona z siebie, zaczęła energicznie smarować kremem twarz i dekolt. Nagle coś się jej przypomniało. „Właściwie dobrze się złożyło, że przywiozłam pierścień ze sobą. Gdyby nie ten przypadek ze spuchniętym palcem... Dziwne” – przemknęło jej przez głowę. Nie zdążyła jednak głębiej się nad tym zastanowić, ponieważ niespodziewanie zza drzwi łazienki usłyszała stłumiony męski głos. Znieruchomiała. „O matko! Czy ja przekręciłam klucz?” – pomyślała w popłochu, bo stała przed lustrem owinięta jedynie w ręcznik. Pukanie jednak się nie rozległo, a ona odetchnęła z ulgą. Szybko zorientowała się, że ten ktoś za drzwiami prowadzi po prostu rozmowę telefoniczną. Na palcach podeszła bliżej i wytężyła słuch. „To Aleks. Z kim on gada o tej porze?” – zdziwiła się, słysząc urywaną rozmowę w języku francuskim. Bez żadnych wyrzutów sumienia przytknęła ucho do starych drewnianych drzwi. Słaba znajomość francuskiego albo głodne kołatki zjadające drzwi nie pozwoliły jednak dokładnie zrozumieć jego słów. Z kilku zdań, które wyłapała, zdołała się jedynie domyślić, że mężczyzna rozmawia z którymś z bliźniaków. Cicha pogawędka nie dotyczyła bynajmniej pobytu nastolatków w ośrodku

sanatoryjnym, tylko jakiejś sprawy związanej z internetem. „O co mu chodzi? – zastanawiała się w duchu. – Jakie wyśledzenie oszczerców? Numer IP?... Bomba e-mailowa? Co oni szykują? I po co?”. *** Ewa cierpliwie przeczekała rozmowę Aleksandra. Kiedy opuścił korytarz, dyskretnie wyszła z łazienki i zatelefonowała do męża, by przed snem usłyszeć choć jego głos. – ...Muszę już kończyć, bo Jasiek został sam w pokoju... Dobrze, ucałuję. Aha, kochany, mam jeszcze pytanie: czy Francuzi często zakochują się od pierwszego wejrzenia? – spytała zalotnym szeptem. – No na przykład ty we mnie, Piotr w Sophie, twój szwagier w twojej siostrze. Mam wymieniać dalej?... Owszem, my, Polki, zwykle jesteśmy dużo bardziej rozsądne. Nie wiem, jak u was, ale tutaj do dobrego tonu należało nie udzielić od razu odpowiedzi na oświadczyny mężczyzny. – Uśmiechnęła się rozbawiona, słysząc uwagę męża. – Pytam, bo... no, nieważne, dlaczego pytam... Kochanie, poza Aleksem nie ma tu żadnych Francuzów, a zresztą jeden wystarczy mi na całe życie... Dobranoc, ja ciebie też – pożegnała się i odłożyła telefon na stolik. Nagle usłyszała dziwny odgłos. Znieruchomiała. „Co to jest? – zaniepokoiła się – Chrapanie? Tutaj?”. Spojrzała na sufit i przez chwilę zastanawiała się, jakim cudem dźwięk z gościnnego poddasza może dochodzić aż na korytarz. Gdy jednak owionął ją chłód ciągnący po podłodze gdzieś od drzwi wejściowych, natychmiast ruszyła do pokoju. Na schodach niespodziewanie zatrzymała ją Jadwiga. – Czy pani Ewka wymyśliła może co w sprawie Kalinki? – spytała gaździna konspiracyjnym szeptem, wciągając ją do swojego pokoju. – Trza by ją kapkę rozweselić. – A co się stało? – Nie słyszy pani? Znowu gra. Ewa westchnęła. Ciche dźwięki harfy dobiegły ją już w korytarzu. – No gra. Ale jeśli to ją relaksuje, to przecież dobrze. – Czy ja gadam, że źle? Niechże se dziewucha brzdąka, ile wlezie. Dawniej w tej chołpie ciągle jakieś muzykowanie szło. Ino że jej ojciec, świeć Panie nad jego duszą, jak przygrywał na skrzypeczkach w młodości, to tak skocznie, że nogi same do tańca się rwały. A Helena jak przyśpiewkę zaczęła, to się od razu na sercu lekciej robiło, weselej. A Kalina co? Smętek jej ino w duszy siedzi. Aż słuchać ciężko. – Przy kolacji wyglądała normalnie. Może ktoś jej powiedział o tym policjancie i kurach? – Chyba nie. Cosik inksego musiało jej zalec na duszę. Aż mi strach, co

znowu za chwilę wymyśli ta jędza z karczmy. Pogadałabym se z nią już dawno po naszemu, ino Kalina mi zabroniła. Przez wzgląd na dziadka i Gabrysię. – Czy on rzeczywiście tak bardzo się zmienił? Mam na myśli dziadka Kaliny. Nigdy wcześniej za nią nie przepadał. – W życiu różnie bywa. – Jadwiga pokiwała głową i klapnęła na krzesło, wskazując Ewie miejsce obok. – Z początku tyle lat się na syna gniewał, że i wnuczki nie chciał widzieć na oczy. A potem kiedy syn umarł, to już mu pewnie wstyd było. Ja myślę, że on bardzo ich kochał, ino honor mu nie dawał inaczej zrobić. – Szkoda. Ja właściwie nie bardzo pamiętam, dlaczego on się tak wściekł na to małżeństwo syna z Martą. Że bez zgody rodziców się pobrali? Przecież Marta była już wtedy pełnoletnia, Andrzej tym bardziej. Czy chodziło o to, że ona była z miasta? – To też. Ino że po naszemu to wielki wstyd mu syn zrobił na całą łokolicę – mruknęła Jadwiga. – Wstyd nie wstyd, ale na wnuczce nie musiał się wyżywać. – Ano nie musiał, ino że to chłop uparty jak mało który. Ale syćko ma swój cel. Dzięki Bogu Kalina dobrze wychowana, bo inaczej ze starym mogło być krucho. – Jak to? – A bo jak zadzwonili do mnie ze szpitala, że ni ma kto starego na święta do domu wziąć, to ani chwili się nie namyślała. Pani Ewka wie, o czym gadam? – Tak, znam tę historię. Ale dlaczego telefonowali do pani? – W szpitalu robi moja bratanica. Jak wyszło na to, że nikt z rodziny po starego nie przyjechał, choć wypis już dawno był gotowy, to przypomnieli se o Kalinie i zadzwonili do mnie. Żeby pani Ewka widziała jej minę! Tak się uwinęła, że za godzinę stary już siedział u nas przy stole. – Może to był tylko zbieg okoliczności? Czy syn mógłby tak po prostu wyjechać na święta i zostawić staruszka w szpitalu? – Pani jest taka sama naiwna jak Kalina. – Jadwiga machnęła ręką. – Jaki zbieg? Pewnie ta jędza namówiła chłopa, coby oddać teścia do szpitala, niby to na badania. Potem syćkim opowiadała, że to przez śnieżycę zasiedzieli się u jej rodziny we święta. – Może to prawda? – Czy pani Ewka widziała ostatniej zimy jakąsik śnieżycę? – Nie, ale i tak nie mogę uwierzyć, że zrobili to celowo. – Ja tam swoje wiem, to syćko przez nią. Zaraz po świętach przyleciała w te pędy starego odebrać i zaczęła rozgadywać, że niby Kalina dybie na jego karczmę. – No trochę z tym przesadziła. – Trochę? A kto potem podpuszczał Wieśka, żeby z ojca zrobił wariata

i w sądzie mu prawa odebrał? Też ona. – Pani żartuje! Chcieli go ubezwłasnowolnić? Tego nie wiedziałam. – A bom się wygadała – westchnęła gaździna. – Na szczyńście tyle przyzwoitości ten Wiesiek ma, że z własnego ojca pomylonego zrobić nie pozwolił. Choć trza przyznać, że stary sfiksowany jest już nieźle i w kość im daje. Ale że cały majątek im zostawia, to ni mają prawa narzekać. Za to od tamtej pory dziadek w Kalinę wpatrzony jak w święty obrazek. – Aż tak? – No. Jak go Kalina ze szpitala przywiezła, gęby nie otworzył do nikogo. Ale potem, jak się opłatkiem z nim przełamała, to nagle w starego jakby piorun strzelił, tak go odmieniło. Od tamtego czasu ciągle tu przyłazi, niby ukradkiem, coby na wnuczkę popatrzeć. Czasem go widzę, jak się skrada i w krzakach na polance siedzi. – I bardzo dobrze. Kalina jest bardzo wrażliwa na punkcie rodziny. Może to lepiej, że nie sprzedała domu temu bogaczowi zza granicy? – Dla nas to lepiej, ino dla niej nie całkiem. Latka lecą. Pora by jej znaleźć se porządnego chłopa, a z kim ona się tu widuje? Z listonoszem, co ino rachunki przynosi? – Niech się pani nie martwi. Mam już pomysł, jak ją namówić na wyjazd. – Czy to ino pomoże? – Ja też się kiedyś tak wyrwałam z domu niespodziewanie dzięki uporowi mojej przyjaciółki Joli. Dwa tygodnie w Prowansji wystarczyły, by wszystko się zmieniło w moim życiu. – To samo jej gadam od dawna: pojedź do znajomych, rozerwij się kapkę. A ona: nie i nie. – Jakoś ją przekonam. – Może choć krzesnej posłucha, bo uparta jest jak dziadek i ojciec razem wzięci... Oj, dobry był z Jędrusia chłopiec. – Jadwiga wpadła nagle w nostalgiczny ton. – Pamiętam, że kiedy go stary z chołpy wygnał, nawet słowem się nie odezwał. Matkę w rękę pocałował, plecak złapał i tyleśmy go widzieli. – Pociągnęła nosem. – Pani Jadziu, to dawne dzieje. – Ewa delikatnie pogładziła ją po ramieniu. Przez chwilę siedziały obie w milczeniu, mimowolnie słuchając cichnących dźwięków harfy. – No, nie pora na głupie wspominki. – Jadwiga wytarła nos zgniecioną chusteczką, którą wygrzebała z kieszeni szlafroka. – Ja tu głowę zawracam, a tam u pani Ewki Jaś sam ostał w pokoju. – Zostawiłam mu światło i otwarte drzwi. – To co będzie z Kaliną? – Mam plan. Szczęście w nieszczęściu, że tu w miasteczku nie ma porządnej

pracowni jubilerskiej. Będzie musiała uruchomić dawne znajomości. – Ewa uśmiechnęła się podstępnie. – Ale żeby się wszystko udało, to razem z Agnieszką musicie mi pomóc. – Co ino pani Ewka chce, ale dopiyro po niedzieli. – Jasne, może być pojutrze. – A co trza zrobić? – Widzi pani, ja tu przywiozłam ze sobą bardzo cenny pierścień. Trochę przez przypadek, ale dobrze się stało – dodała, widząc zaskoczenie w oczach starszej kobiety. – Chodzi o to, że zamierzam namówić Kalinę, aby osobiście wykonała dla mnie kopię tego pierścienia, bo oryginał muszę zwrócić właścicielom. – I co? – Jak to co? Będzie musiała wyciągnąć z szafy zakurzony szkicownik, znaleźć materiały, dopilnować wykonania i tak dalej. Tego wszystkiego się nie da zrobić, siedząc tu w lesie. Rozumie pani? – To jej pomoże? – Dusza w artyście nigdy nie umiera, najwyżej zasypia na sto lat. Ale ja ją obudzę. – Tym świecidełkiem? – powątpiewała Jadwiga. – Tak. Dla niej to zadanie będzie jak łyk uzdrawiającej wody. Kiedy znów zacznie myśleć o projektowaniu biżuterii, nie będzie mogła przestać. – A jak powie, że ona już nie chce być tą... artystką? Ewa z przekonaniem pokręciła głową. – Niemożliwe. Wystarczy, że zobaczy ten pierścień i posłucha jego historii, a już o nim nie zapomni. Nawet jeśli na początku będzie protestować, to ziarno zostanie zasiane. I wcześniej czy później wykiełkuje, gwarantuję to pani. – A cóż to za cudak ten pierścionek? – Znacznie lepiej niż cudak: to antyk, rodowy, piękny. Prawdopodobnie z siedemnastego wieku. – Taki stary? – Pani Jadwiga zdziwiła się nieco kurtuazyjnie, bo dla niej średniowiecze czy oświecenie to było wszystko jedno. – Zapewniam panią, że żaden jubiler nie oprze się urokowi takiego klejnotu. Zresztą ja też mam swoje metody perswazji. Dlatego właśnie muszę porozmawiać z Agnieszką, tak żeby Kalina nas nie widziała. Wszystko powinno wyglądać naturalnie, bo inaczej domyśli się, że zastawiamy na nią pułapkę. – To jasne. Przyślę Agniechę, jak ino przyjdzie do roboty w poniedziałek. Niech pani Ewka śpi spokojnie, załatwimy syćko jak trza. – Dobrze, zatem... – Ewa urwała nagle i obie równocześnie spojrzały na zamknięte drzwi. – Słyszała to pani? – Co?

– Jakby trzeszczenie i zgrzyt. Czy wejście do pensjonatu jest zamknięte? – Zaniepokojona wyjrzała na korytarz. – Spokojnie, wszystko zawarte. – Ja chyba mam dzisiaj omamy słuchowe. To już nie pierwszy raz. – Tu często stare ściany skrzypią – odparła Jadwiga, uchylając okno. – O, Bestia śpi obok furtki, to się nie ma co martwić. Pewnie ten paniny Francuz znowu grzebie mi w lodówce – skwitowała z uśmiechem. – Niech pani Ewka śpi spokojnie. – Spokojnie? – Kobieta się skrzywiła. – Już nie pamiętam, kiedy ostatnio przydarzył mi się taki luksus. *** Żeby zatelefonować, Aleksander musiał zejść do tego dziwnego „miejsca mocy” obok starej łazienki, gdzie zasięg pozwalał na normalną rozmowę, choć z internetem były już poważne problemy. Na początku pobytu z niedowierzaniem sprawdził różne miejsca i musiał przyznać Ewie rację – jedynie w tym ciemnym kącie pensjonatu zasięg był przyzwoity. Choć początkowo konieczność prowadzenia rozmów z głową przyklejoną do drzwi starej szafy, wydawała mu się absurdalna, zadziwiająco szybko przyzwyczaił się do tej niewygody, jakby była to najnormalniejsza rzecz na świecie. Ten zabawny dom, w którym w tak naturalny sposób mieszały się różne epoki, śmieszył go, a jednocześnie ciekawił. Coraz bardziej podobała mu się także wolność, jaką dawał brak internetu oraz milczący i nieaktywny iPhone, dlatego z rozmysłem przestał zostawiać go na stoliku w korytarzu. Wiedział, że w razie potrzeby rodzina albo bliźniaki mogą po prostu zatelefonować na numer pensjonatu. Tego dnia umówił się z jednym z bliźniaków na rozmowę, wysyłając długiego esemesa zaraz po powrocie z grzybobrania. Niecierpliwił się przez cały dzień, aż wreszcie po północy cicho zszedł na dół do sieni. Mimo że ciemności pensjonatu rozpraszały jedynie małe ledowe lampeczki przy schodach i światło księżyca, nie miał problemu z dotarciem na miejsce. Szybko nauczył się poruszać po budynku sprawnie i bezszelestnie. Przypominało mu to dzieciństwo, gdy w tajemnicy przed rodziną zabierał gości na nocne wycieczki po rezydencji. W pensjonacie dobra orientacja przestrzenna pozwalała mu na nocne łasuchowanie w kuchni, co jednak nie uszło uwagi gaździny, która na szczęście łakomstwo Francuza potraktowała jak komplement. Tym razem Aleksandrowi chodziło jednak o utrzymanie w tajemnicy rozmowy telefonicznej, starał się więc zachowywać cicho. Nie było to łatwe, bo wieści, które usłyszał od młodszego kuzyna, rozgniewały go.

Najpierw chłopiec szczegółowo zreferował, co przez jedno popołudnie znalazł na temat pensjonatu Kaliny na lokalnych forach oraz portalach społecznościowych, po czym stwierdził, że to bardzo prymitywna robota i szybko da się zlokalizować oszczercę. Aleksander tylko zgrzytał zębami, powstrzymując się przed dosadniejszym słownictwem. Gdy kuzyn niemal entuzjastycznie zaoferował pomoc, mężczyzna bez wahania zgodził się na zaproponowane działania odwetowe. Zignorował przy tym niepokojącą myśl o ewentualnej reakcji Sophie, gdyby dotarły do niej wieści o tak demoralizującym wpływie na jednego z jej synów. Niespodziewanie emocje wzięły w nim górę. Gdyby nie mieszkał w tym domu, mógłby mieć wątpliwości, czy negatywne komentarze nie zawierają w sobie choć ziarna prawdy. Ich mnogość była bowiem zastanawiająca. Sam jednak był najlepszym świadkiem, że każde słowo o brudzie, nieświeżym jedzeniu, tynku spadającym do talerzy, szczurach oraz wulgarności personelu jest nie tylko wyssaną z palca bzdurą, lecz po prostu ordynarną kalumnią zasługującą na przykładne ukaranie. Nie wątpił, że jego kuzynek – domorosły i szczególnie utalentowany haker, przez którego Sophie już niejeden raz miała rodzicielskie kłopoty – tym razem wykorzysta swoje zdolności w zbożnym celu: naprawi opinię pensjonatu, a przy okazji odpłaci plotkarzom według starotestamentowej zasady „ząb za ząb”. „No zobaczymy, co teraz powiedzą prześladowcy Kaliny. – stwierdził w duchu z zadowoleniem po powrocie do pokoju. – Żeby tylko Sophie się nie dowiedziała, bo urwie mi głowę”. Ponieważ zamierzał w nocy popracować, otworzył w laptopie plik ze skanami cennych rękopisów, których nie ośmielił się zabrać z domu. Nie mógł się jednak skupić. „Właściwie nikt nie powinien o tym wiedzieć. A szczególnie Kalina – pomyślał. – Szkoda, że w mojej sprawie nie ma takich łatwych rozwiązań”. Mimo pewnych podobieństw wiedział, że jego sytuacja jest inna niż Kaliny. Od pewnego czasu był osobą publiczną i musiał się liczyć z konsekwencjami takiego statusu. Ohydna plotka na jego temat, którą tak bezmyślnie komentowano, była zemstą odtrąconej kobiety, ale internauci nie mieli świadomości, że zostali wykorzystani jako narzędzie w jej rękach. Miał wyrzuty sumienia, że sam się przyczynił do tej kompromitacji, bo w kontaktach z żoną producenta powinien być jednak dużo bardziej powściągliwy. Ten brak profesjonalizmu zemścił się na nim w najmniej spodziewanym momencie. Drażniła go myśl, że przez jego głupotę ucierpiała nie tylko opinia całej rodziny, lecz być może także ich finanse. Pogrążony w żałobie po prababci i zajęty rozpamiętywaniem własnej porażki, nie zdążył się przed wyjazdem zainteresować tym, czy cała ta medialna wrzawa nie wpłynęła źle na rodzinne interesy. Kalina, w odróżnieniu od niego, była zupełnie niewinna. Teraz już wiedział,

że Ewa miała rację, martwiąc się o swoją chrześnicę, choć początkowo kłopoty dziewczyny wydawały się mu prozaiczne i mało istotne w porównaniu z aferą, jaką on rozpętał. Wystarczyło jednak kilka dni, by sam się przekonał, że jej sytuacja nie była do pozazdroszczenia. Dość szybko po przyjeździe zauważył, że Kalina wkładała mnóstwo wysiłku, by utrzymać dom. Domyślał się, że nie robiła tego wyłącznie ze względu na szacunek dla dorobku swojej babci. Było jasne, że chodzi także o dobro tych kilku zatrudnionych tutaj osób, które znalazły w pensjonacie coś więcej niż miejsce pracy, znalazły życiową przystań dającą schronienie przed chaosem świata. Ten stary dom – spoglądający z wysokości wzgórza na miasteczko w dolinie, otoczony murem lasów i strzeżony przez wielkiego bernardyna o gołębich oczach – wydawał się Aleksandrowi jakimś magicznym miejscem oderwanym od rzeczywistości. Miejscem, które gościnnie otwiera swoje drzwi dla szukających spokoju, udręczonych wędrowców, oferując im życie bez hałaśliwych sąsiadów, dzwoniących telefonów, internetowego jazgotu i wyjącego dramatycznym tonem telewizora, za to ze szczerą, choć może trochę szorstką troskliwością domowników. Nawet czas odmierzany przez wiszący w jadalni zabytkowy zegar z kukułką zdawał się płynąć inaczej: powoli, spokojnie, zgodnie z rytmem wschodów i zachodów słońca oraz gromkich okrzyków Jadwigi regularnie zwołującej swoją gromadkę na posiłki. Aleksander nie był naiwny. Wiedział, że niezapłacone rachunki, plotki przynoszone z miasteczka i prywatne kłopoty dotyczą także tego miejsca i tych ludzi, a mimo to poranne uśmiechy w jadalni i wieczorny śpiew gaździny zawodzącej z kuchni trochę niezrozumiale, ale prosto z serca, jakąś pieśń religijną sprawiały, że każdy dzień miał coraz więcej sensu. Dlatego właśnie, gdy usłyszał od Kaliny o jej kłopotach, od razu zdecydował, że musi coś z tym zrobić. Początkowo dystans, jaki dziewczyna zachowywała wobec Aleksandra, mimo że nie byli sobie obcy, onieśmielał go. Ponieważ jednak takie uczucie w relacjach z kobietami było mu w zasadzie nieznane, czuł irytację na samego siebie. On – wykształcony, elokwentny, brylujący w towarzystwie i znający swoją wartość mężczyzna, tracił cały rezon w towarzystwie tej dziewczyny, która wcale nie zwracała na niego uwagi. „Nowa” Kalina – dorosła, poważna, obarczona mnóstwem obowiązków – zupełnie nie pasowała mu do obrazu roześmianej blondyneczki, z którą przetańczył kiedyś całą noc, zadowolony z podziwu, jaki widział w jej błękitnych oczach. Tajemniczość Kaliny intrygowała go i złościła jednocześnie. Żałował, że wcześniej nie słuchał zbyt uważnie opowieści Ewy na temat jej chrześnicy, bo nabrał dziwnej ochoty, by dowiedzieć się więcej o życiu tej zaskakującej dziewczyny. W obliczu jej obojętności postanowił jednak stłumić w sobie

ciekawość. Zamknął się na dwa dni w swoim pokoju i usiłował pracować, ale bez większych efektów. To chwilowe odosobnienie pomogło mu jednak przemyśleć kilka spraw i uświadomić sobie, jak głupio i niedojrzale zachowywał się w ostatnich tygodniach, a nawet latach. Zrozumiał nagle, że na takiej kobiecie jak Kalina jego „osiągnięcia” życiowe nie zrobiły większego wrażenia, bo nie były żadnymi dokonaniami. Ona radziła sobie z kłopotami, stawiając im czoło, on – pijąc i użalając się nad zmarnowaną karierą. Ona przyrzekła swojej babci, że nie sprzeda domu obcym ludziom i każdego miesiąca walczyła o przetrwanie, o czym nieraz wspominała Ewa. On z kolei uznał, że na spełnienie zobowiązań rodzinnych ma jeszcze mnóstwo czasu, i beztrosko odsuwał od siebie myśl, że mógłby chociaż spróbować pogodzić własne ambicje ze spełnieniem obietnicy złożonej Konstancji. Niewesołe refleksje przygnębiły go. Gdy Jadwiga niespodziewanie zarządziła wyprawę na grzyby, ucieszył się, choć pobudka o piątej rano była dla niego – nocnego marka – trudnym doświadczeniem. Czuł jednak potrzebę zagłuszenia w sobie natrętnych myśli, które nie chciały zniknąć podczas nudnego wertowania spisów majątkowych sprzed dwóch wieków. Perspektywa spędzenia kilku godzin z Kaliną również była pociągająca, choć się do tego nie przyznawał nawet przed sobą. Na początku wyprawa nie wydawała się zbyt udana. Rozbrykany Jasiek i jego kolega napełniali jesienny las śmiechem i dziecięcym gwarem, lecz dorośli szli w milczeniu. Mokra od rosy ziemia pachniała leśną ściółką, poranna mgła nadawała okolicy tajemniczej aury, drzewa coraz obficiej przybrane w ciepłe żółcie i czerwienie szumiały cicho, pod stopami trzeszczały drobne patyki. Aleksander nigdy w życiu nie zbierał grzybów, ale starał się naśladować innych, od czasu do czasu zaglądając pod gałęzie sosen i świerków lub grzebiąc patykiem w opadłych liściach. Nie miał pojęcia, po co to robi i jak właściwie wyglądają polskie grzyby, ale swobodne spacerowanie wśród drzew pozwalało mu bezkarnie podążać tuż za Kaliną. Delikatnie wyczuwalny zapach jej owocowego szamponu czy innego kosmetyku wydawał mu się bardzo pociągający, a ilekroć Kalina schylała się po grzyby, bezkarnie zachwycał się jej zgrabnymi pośladkami w dopasowanych dżinsach. Gdy na jednej z polanek zrobili sobie postój na drugie śniadanie, z pewnym wahaniem przysiadł się do niej na zwalony pień. Nie chciał się narzucać, lecz drugi wolny konar zajęła Agnieszka, a mrukowaty Kazek zdawał się czujnie obserwować Francuza, czekając na jego wybór. Uprzedzony przez Jadwigę Aleksander nie zamierzał się narażać, tym bardziej że widział już wcześniej bicepsy tego dzikiego mężczyzny. – A wiesz, wujciu, że w lesie nie można rzucać śmieci na ziemię? – spytał Jaś, maszerując wokół pnia z kanapką w dłoni. – Un, deux, trois, l’ordre est

important[40]. Tak mówi tatuś. Weź mój papierek. – Jasne. A powiesz mi, co trzeba z nim zrobić? – Pewnie. Zabrać ze sobą albo zakopać do dziurki w ziemi. – Brawo, ale usiadłbyś na chwilę, żeby spokojnie zjeść – wtrąciła się Kalina łagodnie. – Nie mogę, ciociu, nogi mi same idą. – Widzę. A dokąd idą? – Szukają skarbów. – W lesie? – Tak, ja i Tomek jesteśmy dzisiaj poszukaczami leśnymi. – A przerwiesz na chwilę swoją misję, żeby napić się herbaty? – Sięgnęła do plecaka i wyjęła termos. – Dobra, chyba chce nam się pić. – Komu? – Mnie i moim nogom, wujciu. – Aha. Poczekaj, pomogę ci. – Aleksander wyjął z rąk dziewczyny termos, którego nie mogła odkręcić, i ostrożnie nalał parujący płyn do podsuniętego kubka. W milczeniu obserwował, jak Kalina troskliwie dmucha na gorącą herbatę, by Jaś się nie poparzył. Kiedy oddawał jej termos, ich palce na chwilę się zetknęły. Kalina uśmiechnęła się lekko. – Dziękuję. – Nie ma za co – odparł i nastrój niespodziewanie mu się poprawił. – No, pora iść dalej, bo inni wyzbierają nasze grzyby, a Jadzia chce mieć sos borowikowy do mięsa – oznajmiła już obojętnym tonem. – Jasiek, Tomek, nie odchodźcie zbyt daleko od nas. – Tak jest! – krzyknął radośnie Jaś i w ślad za kolegą wspiął się na brzeg niewielkiego wąwozu. – A musicie iść tam po błocie? – Musimy, ciociu. Stąd wszystko widać. – Dobrze, tylko się nie zgubcie. – Przypilnuję ich. – Agnieszka poderwała się z pnia. Grzybiarze się rozproszyli: Kalina wybrała kamienistą ścieżkę wijącą się w dole, Agnieszka z Kazkiem poszli górą za chłopcami, Aleksander natomiast bez zastanowienia ruszył w ślad za Kaliną. Krok za krokiem pokonywali stromą drogę w zupełnym milczeniu, słuchając stłumionego śmiechu dzieci. W pewnym momencie Aleksander poczuł w kieszeni wibrację iPhona i usłyszał sygnał esemesa. Zaskoczony zerknął na ekran. – Tu jest zasięg? – zdziwił się, klikając szybko po ekranie. Kalina obejrzała się na niego.

– A co? Chcesz zrobić postój na szperanie w internecie? – Nie, muszę tylko coś sprawdzić – wyjaśnił z roztargnionym wyrazem twarzy. – No tak, skoro nadarza się okazja, trzeba wrzucić jakieś selfie z dalekiej Polski. Kiedy się ma tyle fanek, nie można ich zawieść – stwierdziła ironicznie. – Niczego nie wrzucam. – To zostaw te pierdoły i chodź, bo ich zgubimy. – Nie lubisz internetu? – Nie lubię, gdy się z niego źle korzysta. Uważam, że szkoda czasu na te wszystkie świństwa, które ludzie tam wypisują, jakby nie mieli nic pożytecznego do zrobienia w prawdziwym życiu. Mężczyzna przystanął, zaskoczony. – Skąd o tym wiesz? Ewa ci powiedziała? – O czym? – No, o tych potins stupides[41] na mój temat – burknął niezadowolony. – Sądziłem, że chociaż w Polsce nikt się tym nie zainteresuje, ale najwyraźniej się myliłem. La curiosité malsaine est partout la même[42] – rzucił gniewnie i wepchnął smartfona z powrotem do kieszeni kurtki. – Ale nie trafiłaś, to był esemes od bliźniaków. A swoje profile na portalach już dawno zlikwidowałem. Kiedy podniósł wzrok, spotkał poważne spojrzenie błękitnych oczu. – Nie wiem, co masz na myśli w tej chwili, ale ja mówiłam o sobie. O głupotach, które ktoś wypisuje na temat mojego pensjonatu, żeby odstraszyć od nas klientów. Nie chciałam cię urazić – powiedziała cicho. – To mnie po prostu wyprowadza z równowagi. „Jestem idiotą! – pomyślał Aleksander. – Przecież Ewa wspominała mi coś na ten temat. Merde!”. Dogonił dziewczynę. Przez chwilę szli obok siebie. – Gniewasz się? Nie miałem nic złego na myśli. – Daj spokój. U bliźniaków wszystko w porządku? – Tak, kasa się im kończy, więc chcą, żebym ich odwiedził. A raczej moja karta kredytowa. – Typowe. – Jak to u nastolatków. – Nie bardzo wiedział, co mówić dalej, choć czuł, że powinien. To była świetna okazja, żeby wreszcie nawiązać jakiś kontakt z tą wiecznie zajętą dziewczyną. Nic jednak nie przychodziło mu do głowy. Miał wrażenie, że to, o co chciał ją zapytać, kompletnie nie pasuje do sytuacji. – Chcesz o tym pogadać? – spytała nagle Kalina. – O czym? – O twoich kłopotach we Francji.

Aleksandrowi wydało się, że słyszy w jej głosie lekkie zażenowanie, i zaczął się zastanawiać, co ona tak naprawdę wie o tej sprawie. – Nie, ale dzięki. – Jasne, nie ma sprawy. Kamienie pod ich stopami chrzęściły, w koronach drzew hałasowały ptaki, las cicho szumiał. – Nadal świetnie mówisz po polsku – odezwała się po chwili. – Gdyby nie akcent, nikt by się nie domyślił, że jesteś Francuzem. – Mam częsty kontakt z Ewą. A poza tym moja prababcia bardzo dbała o tę tradycję. Następnego pokolenia już raczej nie będzie miał kto przypilnować – stwierdził cicho. – Nie było wcześniej okazji... moje kondolencje. – Dzięki. Ty też nie tak dawno pochowałaś babcię, więc mnie rozumiesz. – Nie tylko babcię – szepnęła. Aleksandrowi przypomniało się nagle, że słyszał od kogoś o śmierci narzeczonego Kaliny. Miał ochotę spytać ją, jak dawno to się stało, lecz wiedział, że nie wypada tego zrobić. Brak tej informacji męczył go jednak, bo choć nie przyznałby się nikomu, wolałby wiedzieć. Wątpliwość, czy dziewczyna jeszcze wciąż nosi w duchu żałobę po tamtym mężczyźnie, utkwiła mu gdzieś w podświadomości jak uwierający kamień w bucie. Ścieżka powoli zaczęła się wspinać pod górę między drzewa. – Zmieniłaś się – sapnął, usiłując utrzymać równowagę na śliskich od wilgoci kamieniach. – Co masz na myśli? – No, od czasów wesela Ewy i Gérarda. – Ach, o to ci chodzi. Owszem, czas biegnie. – Wtedy byłaś taką niepozorną dziewczynką – zażartował. – I ciągle się śmiałaś. – Wtedy byłam naiwną nastolatką, która wierzyła w marzenia. O matko! – stęknęła. But ześlizgnął się jej nagle z ostrego kamienia, zachwiała się i w ostatniej chwili złapała podsuniętą przez Aleksandra dłoń. – Spokojnie, trzymam cię. I świetnie rozumiem, co masz na myśli. Wtedy ja też byłem jeszcze idealistą. Życie wszystko weryfikuje, prawda? – Prawda. Choć Ewa by się z nami nie zgodziła. – Dlaczego? – Ona uważa, że marzycielem czy idealistą jest się przez całe życie. Tylko z wiekiem człowiek robi się coraz bardziej leniwy, zrezygnowany i wkurwiony. A to przeszkadza. – Wku...? Ewa tak powiedziała? – Uśmiechnął się rozbawiony.

– No dobra, użyła bardziej cenzuralnego słowa. – Jej to się jednak udaje. Mam na myśli to, że wciąż jest marzycielką. Zawsze ma tysiąc pomysłów na ulepszenie świata. – Ona ma wsparcie. Szczęście rodzinne to świetne antidotum na rozczarowania życiowe. – To prawda. Przez krótką chwilę patrzyli na siebie, czując, że łączy ich szczególne porozumienie. Pierwsza otrząsnęła się Kalina. – Musimy się pospieszyć. Nie widzę reszty, chyba zostaliśmy z tyłu. – Pomogę ci, chodź tędy. Powoli wydostali się na górę. – Dlaczego nic z tym nie zrobisz? – spytał nagle, zupełnie nie przejmując się faktem, że nigdzie nie było widać pozostałych grzybiarzy. – Z czym? – No, ze złośliwymi komentarzami o pensjonacie. – A cóż tu można zrobić? Zresztą po co paprać się w błocie? – Coś powinnaś zrobić. To szkodzi twoim interesom. – Niedługo ruszy nowa strona internetowa, może to wystarczy. Wujek Michał obiecał, że będzie jej doglądał i udoskonalał. – Czyli internet miewa też dobre strony? – Owszem – zaśmiała się. – Czekamy jeszcze na zdjęcia Ewy i zobaczymy, czy to pomoże. – Na pewno. Ewa przysłużyła się kiedyś naszym kwiaciarniom w podobny sposób. To znaczy jej zdjęcia się nam przysłużyły. – Pamiętam. Ona jest naprawdę dobra w tym, co robi. – To chyba u was rodzinne. – Co? – Talent artystyczny. Podobno jesteś świetną projektantką... – zaczął, ale w tym momencie gdzieś z boku dobiegły ich nawoływania: – Heej! Kalina! Gdzie jesteście? – Hop, hoop! Cioociu! Wujciuu! Siedząc w pokoju przed laptopem, Aleksander patrzył bezmyślnie w ekran. Wciąż miał przed oczyma twarz Kaliny. Pomyślał, że lubi, kiedy ona się uśmiecha, choć według niego robiła to zdecydowanie za rzadko. Nie żałował, że pozwolił kuzynowi na działanie. Zmęczone i trochę bezradne spojrzenie Kaliny – tam w lesie – zaskoczyło go i poruszyło. Czuł, że dziewczyna w niespodziewanej chwili szczerości ujawniła przed nim więcej prawdziwych uczuć, niżby chciała, a on nie mógł pozostać na to obojętny Ze słów Jadwigi, która gadała bez opamiętania, zwłaszcza kiedy się rozzłościła, domyślił się, że w sprawę pomówień internetowych zamieszana była

stryjenka Kaliny. Nie znał szczegółów, rozumiał jednak, dlaczego dziewczyna złożyła broń: nie chciała w taki sposób walczyć z własną rodziną. „Na szczęście ja jestem obcy. Mogę powalczyć za ciebie – pomyślał z zacięciem. – Bycie szlachetnym w dzisiejszych czasach to słabość, którą wrogowie chętnie wykorzystują. Nie można dawać im satysfakcji. Zło nie może pozostać bezkarne”. Przypomniał sobie nagle własny problem. „Może ja też nie powinienem odpuszczać? W końcu to uderza w całą moją rodzinę. Z drugiej strony, co to za honor walczyć z kobietą?... Muszę się skonsultować z Elizą, już dawno powinienem to zrobić. A teraz do pracy”. Kliknął pierwszy plik ze skanem. Na monitorze pojawił się pięknie wykaligrafowany list w języku francuskim. Zaczął go czytać bez szczególnej uwagi, przebiegając wzrokiem po słowach. Dopiero po chwili dotarło do niego, na co patrzy. „Qu’est-ce que c’est?[43] Przecież nie skanowałem czegoś takiego... Zaraz, zaraz, czy ja przypadkiem już nie widziałem kiedyś takiego charakteru pisma?”. Raz, dwa, trzy, porządek jest ważny (fr.). Bzdurnych plotkach (fr.). [42] Niezdrowa ciekawość wszędzie jest taka sama (fr.). [43] Co to jest? (fr.). [40]

[41]

Rozdział 7 Te spokojne niedzielne poranki Ciche, lecz uparte pukanie do drzwi wyrwało Ewę ze snu. Przetarła zapuchnięte oczy i ze zdziwieniem spojrzała za okno. Blady świt dopiero mocował się z ustępującą nocą. Na drzewie tuż za oknem dostrzegła wronę, która siedząc nieruchomo na czubku bardzo cienkiej gałęzi, zawzięcie krakała. – Co się tak wydzierasz? – jęknęła Ewa cichutko i wepchnęła głowę pod poduszkę. Przez moment sądziła, że obudził ją ten zwariowany ptak, jednak natrętne pukanie się powtórzyło. – No ludzie, czy tu wszyscy powariowali? – Zwlokła się z łóżka. – Jestem na urlopie, a ciągle chodzę niewyspana. Człapiąc rozdeptanymi pantoflami, podreptała do drzwi, upewniwszy się po drodze, że Jaś nadal smacznie drzemie. – No nareszcie! – wyszeptał rozemocjonowany Aleksander, wpychając się do pokoju, gdy tylko nacisnęła klamkę. – Już myślałem, że prędzej obudzę cały pensjonat niż ciebie. Ależ ty jesteś dormeur. – Śpioch? Wiesz, która jest godzina? Co się stało? Mężczyzna przyjrzał się jej rozbawiony, ignorując pytania. – Hmm... Widzę, że nadal sypiasz w różowych słoniach. – Co? – Mówię o piżamie. Podobną miałaś na sobie, kiedy byłem dzieckiem i wyprawialiśmy się nocą do galerii przodków. – I co z tego? – spytała półprzytomnie. – Nic. Jeśli Gérard uważa to za seksowne, to w porządku – zachichotał. – Ej, małolat. Ty się nie zajmuj atrakcyjnością dojrzałych kobiet – burknęła i zarzuciła szlafrok. – Co tu właściwie robisz? Gdyby pani Jadwiga przyłapała cię w prywatnej części domu, miałbyś się z pyszna. Dla niej to azyl. Nawet pan Ryszard nie ma tu wstępu. – Nie wiedziałem – mruknął. – Po prostu odkryłem coś ważnego i nie mogłem z tym czekać do rana. – Wskazał na laptop, który trzymał pod pachą. – Jasiek śpi? – O tej porze nawet trąby jerychońskie by go nie obudziły, szczęściarz. – Co on tam ma? – Lupę. Nie rozstaje się z nią ani w dzień, ani w nocy. Wczoraj przed snem wmawiał mi, że jest naukowcem i obserwuje roztocza na kołdrze. – Jasiek to świetny chłopiec. Udały ci się dzieciaki. Ewa uniosła brwi, słysząc w jego tonie coś w rodzaju żalu. – No dobra. Mów, z czym przyszedłeś, bo zasnę na stojąco. – Ziewnęła, odgarniając z twarzy rozczochrane włosy.

– Znalazłem przodka. Tego z listu. – Przodka znalazł – powtórzyła cicho, z niedowierzaniem. – Dom wariatów. I dlatego mnie budzisz? – Posłuchaj... – Oszaleć można z wami wszystkimi – przerwała mu marudnym tonem. – Jedna grywa po nocach na harfie, drugi bladym świtem biega na bosaka z przodkiem pod pachą. Czy was, młodych, ktoś zaczarował, żebyście dręczyli normalnych ludzi po nocy? – Kalina grała? – Grała. – Szkoda, że nie słyszałem. To dość rzadki instrument – dodał szybko. – Nie szkoda. Było już po północy. – Wolałbym słuchać harfy niż tej piekielnej maszyny do pisania. Ciesz się, że nie masz pokoju obok pana Ryszarda. Nie wiem, kiedy on sypia. – Tutaj też się nie da spać, jak widzisz – zripostowała ironicznie. – Zresztą któryś z was tak chrapie, że nic innego nie słychać na korytarzu. – Kto chrapie? – No ty albo pan Ryszard. – My? Wykluczone. – To interesujące, że żaden facet nie przyzna się do chrapania, choćby go obdzierali ze skóry. – Daj spokój. – Położył laptop na stoliku i odsunął jej krzesło. – Siadaj i patrz, co odkryłem. To fascynujące! Ekran mignął niebieskim kolorem. – Spójrz. To jeden z dokumentów, które zeskanowałem w domu. To znaczy tak mi się wydaje, bo jakoś go sobie nie przypominam. – Pewnie byłeś czymś przymroczony – skwitowała bez litości – E tam... – speszył się. – Czy to pismo niczego ci nie przypomina? Ewa bez przekonania przysunęła twarz do monitora, bo nie chciało się jej szukać okularów. – Madam, wiem, że ten list będzie... dla Ciebie zaskoczeniem... – wydukała. – Błagam cię, Aleks. Jest piąta rano. Chyba nie oczekujesz, że będę to czytać w oryginale? Co to właściwie jest? – Naprawdę z niczym ci się nie kojarzy? – A powinno? – Oj, Ewka. Już raz miałaś w rękach list tego człowieka. Tylko wtedy na dole brakowało podpisu nadawcy, bo papier był nadpalony – szeptał odruchowo, by nie zbudzić dziecka, ale emocje niemal go roznosiły. – Przypomnij sobie – naciskał. Senność nagle opuściła zaskoczoną Ewę. Znów poczuła się tak, jakby

cofnęła się w czasie kilkanaście lat. – Moment... Chcesz powiedzieć, że to kolejny list zaginionego przodka z portretu? Ojca rozdzielonych bliźniaczek? – No właśnie! – Ciii! Nie tak głośno. Oboje obejrzeli się na Jasia, który tylko skrzywił się przez sen i odwrócił się do ściany, przytulając do piersi swoją lupę. – Teraz rozumiesz, dlaczego nie mogłem z tym czekać? – O czym jest ten list? – przerwała mu. – Wiadomo coś o zaginionej siostrze? – Tak. Spójrz na datę. – Tysiąc osiemsetny rok. To prawie jedenaście lat po ich ucieczce z Francji. Dobrze pamiętam? – Eh oui[44]. Niestety, informacje nie są dobre. – Dlaczego? – Z tego listu wynika, że w rok po opuszczeniu klasztoru i ucieczce z ojcem za granicę ta bliźniaczka umarła na tyfus. – O cholera! – Ewa szczerze się zmartwiła. – Przykro mi. Wiem, że liczyłeś na odnalezienie jej potomków. – No cóż, życie. – Wzruszył ramionami. – Historia uczy pokory wobec ludzkich planów. Ale nie wszystko stracone. – Co masz na myśli? – Napisał tu o swojej drugiej żonie. Chciał ją przedstawić babce. – A to niespodzianka. Wiadomo, z kim się ożenił? – Niestety, brak nazwisk. Tylko przyznał się babce, że nie była to kobieta z ich sfery. – Ale w górę czy w dół? Aleksander w mig pojął jej skrót myślowy. – No wyżej to już byłaby prawdziwa arystokracja. Zdecydowanie w dół sfery. Pisał o tym, jakby się obawiał reakcji babki. – Sprawa jest więc prosta. – To znaczy? – Z chłopką się przecież nie ożenił. To dopiero osiemnasty wiek. Zatem zostaje mieszczaństwo. Aleksander kiwnął głową. Lubił rozmawiać z Ewą na takie tematy, bo choć brakowało jej odpowiedniego wykształcenia historycznego, była kobietą oczytaną i nie musiał jej wszystkiego tłumaczyć. W lot pojmowała jego myśli i ekscytowała się tajemnicami podobnie jak on. Cieszyło go, że ma swój wkład w zainteresowanie Ewy genealogią rodzinną, i chętnie wyjaśniał jej różne sprawy, gdy w pamiętnikach swojej ciotki znajdowała jakieś zawiłości.

– Mieszczaństwo? Możesz mieć rację – odparł. – Jest tu coś jeszcze? – Pyta, czy może przyjechać w odwiedziny, żeby przedstawić babce i swojej drugiej córce nową rodzinę. Rodzinę, rozumiesz? – Czyli... nie tylko żonę. Czyli...? – Twarz Ewy także rozjaśnił uśmiech. – Musieli mieć jakieś dzieci. Zatem linia rodowa trwała, tylko nie przez bliźniaczkę, ale przez jej ojca. – Tak. – Syn? Córka? – spytała, lecz nagle wydało się jej, że jest niemal pewna odpowiedzi, jeszcze zanim Aleksander się odezwał. – Syn. – A jednak. Zmarszczyła brwi, usiłując sobie przypomnieć, skąd wzięło się w niej to przekonanie. – Istnieje zatem możliwość, że zbuntowany przodek wrócił do domu – cieszył się. – Może właśnie wtedy namalowano jego portret, bo inaczej skąd by się wziął u nas w galerii? Na obrazie on jest wyraźnie stary. Pamiętasz? Ten z białymi różami. – Jak mogłabym zapomnieć? Słynny spadający portret przodka. Czy daty się zgadzają? – Tego jeszcze nie wiem. Minęło sporo lat, od kiedy się zajmowałem tą sprawą. Muszę zatelefonować do Sophie albo do Paula, żeby sprawdzili datę na obrazie. Zastanawia mnie tylko jedno. – Co? – Dlaczego on nie został pochowany na rodzinnym cmentarzu? Czemu w oficjalnych kronikach, które przestudiowałem, nie ma nic na temat jego drugiej żony i syna? – Rzeczywiście, to dziwne. Ale może tylko odwiedził Prowansję, a potem wrócił z żoną do swojego nowego domu? – To by tłumaczyło cmentarz, ale nie braki w kronikach. Takie spotkanie po latach to przecież ważne wydarzenie. Sam nie wiem. – I co zamierzasz? – Dopóki jestem tutaj, nic nie zdziałam. Ale pojadę dzisiaj do sanatorium sprawdzić, co u dzieciaków, to przy okazji pozałatwiam parę spraw przez internet. Oni tam mają dobre wi-fi. Najważniejsze, że jest jakiś... jak to się u was mówi? Punkt zaczepiania. Ewę ucieszył jego entuzjazm. „No nareszcie! Będę mogła przekazać Sophie, że chłopak zaczyna wracać do normalności. Przestanie myśleć o pierdołach” – ucieszyła się w duchu. – Zaczepienia – poprawiła go łagodnie. – Sam widzisz, że czasem nawet po

latach można odkryć coś nowego. Ja też się dowiaduję ciekawych faktów z pamiętnika Eugenii, a nie sądziłam, że jeszcze coś mnie zaskoczy. – Naprawdę? – spytał grzecznościowo, bo aż drżał z niecierpliwości, by podzielić się kolejnymi rewelacjami z listu. – Tak. Pojawiła się właśnie nowa antenatka, udokumentowana. Ma na imię Aldona i kiedyś podobno odwiedziła to uzdrowisko. – O! To ciekawe. – Na razie uzupełniam notatki. Będę miała co opowiadać rodzinie przy następnym spotkaniu. – Ja też – stwierdził i nagle posmutniał. – Prababcia Konstancja ucieszyłaby się z mojego odkrycia. Gdybym wcześniej przejrzał te dokumenty... – Nie myśl już o tym. Zmienić można tylko teraźniejszość, nie przeszłość. Konstancja naprawdę doceniała twoją pasję historyczną. Wiedziała, że to sposób na życie, a nie jakiś bieg na przełaj. Niektóre sprawy wymagają czasu. – Mówiła ci o tym? – spytał cicho. – Tak. Mówiła, że nauczyła się cierpliwości. I że poczucie obowiązku nie powinno przesłaniać człowiekowi innych ważnych spraw. – Jakich? – Na to pytanie już sam musisz sobie odpowiedzieć. Ona długo szukała własnej drogi. – Ewie przypomniały się nagle rozmowy z Konstancją. – No mów, co tam jeszcze jest w tym liście, bo czuję, że to nie koniec rewelacji. – Najlepsze zostawiłem na koniec. – Tak? – Nigdy byś się nie domyśliła, skąd wysłano list. – O ile dobrze pamiętam, to przed laty znalazłeś informację, że on pisał już do babki z jakiegoś niemieckiego kraju. Są jakieś konkrety? – Tak, ale najwyraźniej mój przodek lubił podróżować. Ten list jest z zupełnie innego miejsca. To chyba dobre polskie słowo, bo tego kraju chwilowo nie było na mapach. – Nie rozumiem. – Spójrz tutaj. – Wskazał na jedno z wykaligrafowanych słów. – Pologne... Polska – szepnęła zdumiona Ewa. *** – Merde! – syknął Aleksander, gdy tuż przed jego nosem ktoś otworzył drzwi od jednego z pokoi. – Kto tam się pcha? Zza drzwi wyłoniła się postać w bieli. – To raczej ja powinnam spytać, co tu robisz. – Zaskoczona Kalina przyjrzała mu się uważnie. – O tej porze? I to bez butów? Mężczyzna stał w ciemnym korytarzu na bosaka, nieogolony i z laptopem

pod pachą. Na widok jasnowłosej dziewczyny w jedwabnej koszuli nocnej spływającej do ziemi niczym suknia balowa poczuł, że zasycha mu w gardle. – Ee... pardon[45], nie wiedziałem, że cię spotkam. Kalina uśmiechnęła się nieco przekornie. – Doprawdy? Myślałam, że to moja część domu. A może lunatykujesz? – Ja? No coś ty! To znaczy... – Wziął głęboki oddech i skarcił się w duchu za głupie zachowanie. – Przepraszam, byłem u Ewy. Chciałem się wymknąć dyskretnie. Jego speszona mina, gdy niezdarnie usiłował się tłumaczyć, rozbawiła Kalinę. Już nie pierwszy raz tracił w jej obecności rezon, co w głębi ducha bardzo się jej podobało. Jednak, sama nie wiedząc dlaczego, w odruchu obronnym przed jego uroczą nieporadnością wyciągała z zanadrza ironię lub kpinę. Choć wydawało się jej to absurdalne, trochę niepokoiło ją wrażenie, że w takich właśnie chwilach widzi przed sobą prawdziwego Aleksandra, a nie „jedyną w swoim rodzaju wersję człowieka sukcesu”. Tak go zapamiętała z wesela Ewy i przed „tą wersją” umiałaby się bez problemu obronić. Wtedy jego przechwałki jej imponowały, teraz po latach reagowała zupełnie inaczej na wspomnienie o młodym, przystojnym paniczu z bogatej Francji. Jednak dojrzały Aleksander był dla niej kimś zupełnie nowym. Nie wiedziała, co o nim myśleć. – Byłeś u Ewy? – spytała znacząco. – Tak – odparł i natychmiast dotarła do niego niestosowność tego wyjaśnienia. – Nie, nie! Chciałem powiedzieć, że zajrzałem do niej tylko na chwilę, żeby pokazać jej pewien dokument. Vraiment![46] Ona pomagała mi kiedyś wyjaśnić tajemnicę jednego przodka z osiemnastego wieku, a ja właśnie odkryłem... Mon Dieu! Nie patrz tak. Mnie by nawet do głowy nie przyszło! – Spokojnie – przerwała mu litościwie. – Żartowałam. Moja chrzestna jest jak kryształ, lojalna i wierna do bólu. Zarówno w miłości, jak i w przyjaźni. – To źle? – Dobrze, dopóki ktoś nie zechce tego wykorzystać. W tym momencie w sąsiednim pokoju rozległ się jakiś hałas. Kalina błyskawicznym ruchem chwyciła Aleksandra za rękę i wciągnęła do pokoju. Trzasnęły drzwi popchnięte przeciągiem. – Ciii! – syknęła ostrzegawczo, gdy chciał ją spytać, co się dzieje. Dziewczyna przytknęła ucho do drzwi. – Jadzia zeszła na dół przygotować śniadanie – mruknęła. – Masz szczęście. Gdyby cię tu u nas zobaczyła, miałbyś przechlapane do końca pobytu. – Uśmiechnęła się szeroko i zarzuciła na koszulę bluzę od dresu. – O dobrym jedzeniu mógłbyś zapomnieć. Obraziłaby się na amen. – Tak, wiem. Ewa wspominała. Dzięki za ratunek. – Odwzajemnił uśmiech. – Więc to jest twój azyl?

Rozejrzał się po skromnie urządzonym wnętrzu. Rozrzucone na fotelu damskie fatałaszki, kosmetyki na staroświeckiej toaletce, książki ułożone w wysoki stos tuż pod oknem, łóżko z rozgrzebaną pościelą w różyczki i delikatny, cytrusowy zapach perfum unoszący się w powietrzu – wszystko to nieco go oszołomiło. Poczuł się tak, jakby niespodziewanie przekroczył bramę do innego świata: do zakazanej krainy, gdzie każdy przedmiot nosił ślady delikatnych kobiecych dłoni i skrywał rytuały codzienności, które on bardzo chciałby poznać. „Zatem to tu mieszka anioł... Ej, weź się w garść! – przemknęło mu przez głowę. – Znowu zrobisz z siebie idiotę”. Odchrząknął. – Słyszałem, że nieźle grasz. – Wskazał harfę stojącą obok balkonowych drzwi. – Owszem, to mnie relaksuje. – A dlaczego harfa? – A dlaczego nie? – spytała przekornie. – Gram na różnych instrumentach, ale ten najbardziej pomaga mi się oderwać od rzeczywistości. – To prawda. Jest magiczny. – Słucham? – Chodziłaś do szkoły muzycznej? – szybko odwrócił jej uwagę. – Do wielu szkół muzycznych. Mieszkaliśmy z rodzicami w różnych miastach. Mój tato był cieślą, bardzo cenionym. Stawiał ludziom takie niby góralskie domy. Bardzo to lubił. – To chyba nie jest łatwe tak się ciągle przeprowadzać. – No nie jest. Zwłaszcza dla dziecka. Ale starałam się to zrozumieć. – A mama? Podobno jest teraz w Ameryce? – Owszem. Ona z kolei uwielbia zmiany. W odróżnieniu od taty chyba nie tęskniła za swoim domem rodzinnym, dlatego lubiła przeprowadzki. Teraz też się przenosi z Bostonu do Chicago. Znalazła tam wspólnika, z którym chce założyć sklep. Wolałabym, żeby się sprowadziła do mnie, ale skoro jest tam szczęśliwa, nie powiem ani słowa. Zamyśliła się. W pokoju zabrzmiała krępująca cisza. – Ja z kolei przez pół życia mieszkałem z wielką rodziną pod jednym dachem: stryjowie, ciotki, kuzyni, a do tego zawsze jacyś pracownicy – odezwał się, chcąc jak najdłużej podtrzymać rozmowę, by pozostać z Kaliną sam na sam. – Uwierz mi, to też nie jest łatwe. Dopiero we własnym mieszkaniu w Paryżu poczułem się jak prawie wolny człowiek. – Prawie? – Od presji rodzinnych obowiązków nie można się tak łatwo uwolnić. Wciąż jest tak, jakbym nie wyprowadził się z rezydencji na dobre. Wszyscy ciągle tam wracamy przy różnych okazjach. Każdy czuje się do czegoś zobowiązany, dla

dobra rodziny. – Nawet nie wiesz, jaki jesteś szczęściarz, że masz dokąd wracać. Że ktoś tam zawsze na ciebie czeka. Aleksander pomyślał, że chciałby podejść i przytulić tę dziewczynę, w której błękitnych oczach krył się taki smutek. Z trudem się powstrzymał. – Owszem, nasze doświadczenia są inne, ale ty też masz szczęście – powiedział zamiast tego. – Ja? – Tak, do spotykania dobrych ludzi. Wszyscy chcą ci pomagać. Ewa, jej brat, pani Jadwiga, która pilnuje cię jak smok własnego skarbca – zaśmiał się. – Nawet twoi pracownicy i goście. Na własne uszy słyszałem, jak pan Ryszard namawiał kogoś przez telefon, żeby tu przyjechał popracować w spokoju. Zachwalał okolicę i twój pensjonat i prosił, żeby to przekazać innym. – Naprawdę? – Oui. Może niedługo nie będziesz miała wolnych pokoi. W tym momencie gdzieś z oddali dobiegł ich dźwięk kościelnego dzwonu. – Już późno. – Kalina zerknęła na zegar. – Pójdziesz z nami dzisiaj do miasteczka na mszę? Mógłbyś mi po drodze opowiedzieć coś o tym przodku, którego odkryłeś z Ewą. Aleksander nigdy nie był przesadnie religijny i miał już inne plany na ten dzień, ale nagle uświadomił sobie, że z entuzjazmem kiwa głową. – Pewnie. A może... może później odwiedzisz ze mną bliźniaki w sanatorium? Zabralibyśmy ich na jakieś lody czy coś. Zaproponował to, choć był święcie przekonany, że Kalina wykręci się jakimiś obowiązkami. Ku swojemu zdumieniu usłyszał: – Jasne. Ostatnio, kiedy widziałam chłopców pani Sophie, mieli chyba po dwa lata. Chętnie pokażę wam miasteczko. – Yyy... To super – bąknął zaskoczony. – A teraz wymknij się jakoś niepostrzeżenie. Z ociąganiem przekroczył próg. „Qu’est-ce qu’elle me fait, cette fille?[47]” – westchnął w duchu i ostrożnie ruszył w dół po schodach. *** Po wyjściu Aleksandra Ewa nie miała już ochoty na drzemkę. „Coś takiego! Jakie to dziwne – rozmyślała, stojąc w oknie. – Najpierw ponad dwieście lat temu ojciec rozdzielonych bliźniaczek przywędrował do Polski, potem w czasie drugiej wojny światowej mąż Konstancji uciekł stąd i trafił do Prowansji, wreszcie ja: przypadkowo zatrudniona fotograficzka stałam się przyjaciółką rodziny Elizy. Sporo tych przypadkowych powiązań z Polską. A może

to nie był zbieg okoliczności? Konstancja powiedziałaby, że to przeznaczenie”. Zmarszczyła brwi, bo przez ułamek sekundy miała wrażenie, że umyka jej coś ważnego, jakieś istotne skojarzenie, które przebiegło jej przez głowę lotem błyskawicy i zniknęło. Wzruszyła ramionami. „Ciekawe, czy Aleks odkryje w tej sprawie coś jeszcze. To chyba byłby cud – pomyślała. – Ale będę go zachęcać. Gołym okiem widać, że w takich chwilach łapie wiatr w żagle”. – Łodynć! – Usłyszała nagle zza okna zachrypnięty męski głos. Wychyliła się zaciekawiona. Przy płocie od strony polanki ktoś ukryty za dużym krzewem szarpał za gałązki pokryte czerwonymi owocami. Obok stał spokojnie bernardyn i z godnością merdał ogonem. – Godom ci do budy! Bo sie zgniwom! – chrypiał mężczyzna, jednak przyjaźnie nastawiona Bestia nie ruszyła się nawet o krok. „Wizyta o tej porze? – zdziwiła się, ale reakcja psa ją uspokoiła. – Widocznie ktoś tutejszy”. Przymknęła okno i spojrzała na Jasia. Spał wtulony w poduszkę. Przeszła na palcach przez pokój, by skrzypieniem starej podłogi nie przeszkadzać dziecku, i usiadła w fotelu w swojej ulubionej pozie: z podciągniętymi kolanami. Tak najlepiej się jej dumało. „Najważniejsze, że ten list zainteresował Aleksa. Zawodowa pasja bardzo się przydaje w trudnych chwilach. – Uśmiechnęła się na wspomnienie swojego pierwszego pobytu w Prowansji, gdy fotografowanie pomogło jej uporać się z rozpadem kompletnie nieudanego związku z niejakim Jurkiem. – Zostaje jeszcze Kalina. Muszę to dobrze rozegrać”. – Mimowolnie rzuciła okiem na malowany dzbanek, w którym ukryła pierścień Konstancji. – A czasu coraz mniej – szepnęła do siebie. Gdzieś na korytarzu trzasnęły drzwi. „Pani Jadzia już pewnie zeszła na dół, ale skoro Jasiek jeszcze śpi...”. Sięgnęła po brulion ciotki Eugenii. ...Gaździna Helena okazała się wspaniałą, ciepłą osobą. Nie zdziwiło jej moje wścibstwo, a przynajmniej tego nie okazywała. Chętnie opowiedziała mi przy ognisku kilka barwnych historyjek z przeszłości, jednak o letniczce imieniem Aldona – chorowitej panience z Krakowa, która przyjechała tu w zeszłym stuleciu, by leczyć się u wód – nic nie wiedziała. Muszę przyznać, że byłam rozczarowana. Liczyłam na jakiś przełom, gdy w końcu uda mi się odnaleźć dom ze szkicu Aldony, a tu klops. Przyszło mi nawet do głowy, że przeczucia mnie zwiodły. Może to wszystko miało się zdarzyć nie z powodu naszych przodków, tylko z powodu Marty? Nie mogę napisać, że ten wspólny wyjazd jakoś szczególnie nas zbliżył. Marta nadal trzyma dystans i czasem zerka na mnie z takim samym zdziwieniem,

jakie dostrzegałam we wzroku Ewuni. Nie sprawia mi to przykrości – to normalne, że dla zbuntowanej nastolatki wyjazd ze zdziwaczałą ciotką stanowi po prostu okazję do przygody. Jest tu szczęśliwa i to mi wystarcza. Być może pomaga jej brak surowego oka rodzicielskiego. Od kilku dni prawie jej nie widuję, ale cieszy mnie jej uśmiech, gdy wieczorem wraca z kolejnej wyprawy w góry. Okolica jest piękna i wydaje się tak odległa od zwykłych spraw świata, że nawet ja czuję się odprężona. Poza tym miastowa panna ma tu spore powodzenie u okolicznych juhasów, parobków, a nawet u gospodarzy. Marta chyba nie doświadczyła jeszcze takiego zainteresowania. Być może powinno mnie to niepokoić, ale nie wyczuwam, by działo się coś złego. Ot, zwykła zabawa. Zresztą dzisiaj przyjechał ze studiów młodszy syn naszych gospodarzy – Jędrek. Od razu znaleźli z Martą wspólny język. On wyraźnie różni się od tutejszych chłopców, a nawet od własnego brata – jest delikatny, pełen szacunku do ludzi i świata, a na dodatek niezwykle radosny. Widać, że rodzice są z niego bardzo dumni. Gdy podczas dzisiejszej biesiady dołączył do góralskich śpiewów ze swoimi skrzypcami czy jak tu się mówi: gęślami, Marta wpatrywała się w niego jak w obrazek. To dobrze, bo do tej pory najwyraźniej nie spotkała kogoś takiego jak on – prawie w jej wieku, a jednak wyjątkowo dojrzałego. Dla niej ten poukładany młody mężczyzna jest chyba jak z innego świata, co mnie nie dziwi, gdy patrzę na te jej trupie czaszki. Na szczęście udało się jej znaleźć w plecaku kilka normalnych ubrań. Dzięki temu wreszcie widać, jaką jest śliczną dziewczyną. – Jędrek? To przecież Andrzej, mąż Marty – mruknęła pod nosem Ewa. „Może powinnam to opuścić? Nie wiem, czy Kalina chciałaby, żebym czytała o szalonym romansie jej rodziców”. Przypomniała sobie opowieści krążące po rodzinie o tym, że Andrzej dla Marty rzucił studia i przeniósł się do jej miasta. Ukrywał to długo przed rodzicami, za co ojciec go wydziedziczył. Gdy tylko Marta zdała maturę, wzięli cichy ślub podczas pielgrzymki do Częstochowy, nikogo o tym nie informując, a wkrótce potem na świecie pojawiła się Kalina. „Marta jednak była romantyczką, choć udawała, że gardzi uczuciami – pomyślała. – No powiedzmy: zbuntowaną romantyczką. Kalina jest od niej dużo bardziej pragmatyczna. Chodziła z tym swoim biednym narzeczonym chyba z pięć lat”. Przez chwilę zastanawiała się, jak postąpić, jednak ostatecznie doszła do wniosku, że nie może pominąć żadnego fragmentu pamiętnika. „Eugenia lubi zaskakiwać. Mogłabym nie zauważyć jakiejś ważnej informacji” – postanowiła. ...Zostawiłam dziś wszystkich przy ognisku i zamknęłam się w naszej izbie. Nawet w tej chwili dobiegają mnie ich radosne śmiechy i okrzyki. To jednak zabawa dla młodych, ja wolę przed snem napisać o czymś ważnym: znalazło się to

stare zdjęcie, o którym wspominała gaździna. Pożółkła, trochę zabrudzona i nieco wyblakła fotografia rzeczywiście przedstawia chałupę z rysunku Aldony. Nie to jednak jest najciekawsze. Przed tym domem wędrowny fotograf uchwycił pozujące z powagą osoby: tęgą kobietę w ludowym stroju, trochę wystraszone bose dzieciaki tulące się do niej oraz trzy ubrane z pańska postacie – damę w długiej czarnej sukni, eleganckiego mężczyznę oraz chudziutką dziewczynę, która niemal ginie w powodzi falbanek i koronek. Spytałam, kim są te osoby, bo coś mnie tknęło. Pani Helena wyjaśniła, że młoda gaździna na zdjęciu jest jej praprababką. Nic natomiast nie wiedziała o trójce zamożnych letników. Mnie jednak serce aż podskoczyło do gardła, gdy uważniej przyjrzałam się fotografii: z tyłu ktoś zapisał ołówkiem niemal taką samą datę, jak na rysunku Aldony – 1864 rok. Różnica dwóch miesięcy – lipiec a wrzesień – jest prawdopodobnie bez znaczenia. Wiem z innych źródeł, że Aldona przebywała z rodzicami w uzdrowisku ponad pół roku. Oczywiście to może być tylko zbieg okoliczności, a ci ludzie to zupełnie inni letnicy, którzy także zatrzymali się w tej chałupie. Jednak mam nadzieję, że tak nie jest. Gdybym mogła ten jeden raz uchylić zasłonę przeszłości, tak jak czasem robię to z przyszłością! Może wtedy udałoby mi się uzyskać pewność, że właśnie patrzę w niezwykle wyraziste oczy naszej praprababki Aldony, jej matki i ojca – jedynego syna zagadkowego przodka z XVIII wieku. Dopóki jednak nie znajdę innego dowodu niż ta fotografia leżąca przede mną na stole, muszę opierać się na przypuszczeniach... „Och, ciociu – westchnęła Ewa w duchu. – Wiem, że nie było ci lekko z twoim darem, ale przynajmniej był pożyteczny. Gdybyś wiedziała, ile może być kłopotów z zaglądaniem w przeszłość... Jak dobrze, że ostatnio już mi się to prawie nie zdarza!”. ...Jutro zejdę do miasteczka i poszukam fotografa, który umiałby skopiować dla mnie to zdjęcie. Chcę je zachować w pamiątkach rodzinnych, na wypadek gdyby kiedyś dało się jednak udowodnić, że są na nim nasi przodkowie. Jeśli ja nie zdążę, to może Ewuni się uda. Ostatecznie przeczucie mnie jednak nie myliło, każąc mi tu przyjechać. A wszystko dzięki Jędrkowi. To on przypomniał matce, że na strychu są schowane stare papiery. Przyznał mi się po cichu, że w dzieciństwie lubił przesiadywać na strychu w samotności, rozmyślać i modlić się. Pewnie dlatego zna każdy przedmiot wrzucony na pełne gratów poddasze. Jestem mu bardzo wdzięczna za tę fotografię... „Ja jestem mu wdzięczna za naszą Kalinkę. – Ewa uśmiechnęła się z przekąsem. – Ale miałaś rację, ciociu, to był dobry człowiek. Ciekawe, co się stało z tym zdjęciem?”. ...Jędrek to bardzo miły chłopak. Od razu go polubiłam. Okazuje wielki

szacunek swoim rodzicom, choć nasz gospodarz wygląda na osobę o gwałtownym charakterze i lubi wypić. Jednak nawet on łagodnieje przy synu, który w przyszłości zostanie wyświęcony. Widać, że jest z niego dumny. Dla tutejszych ludzi to wielki zaszczyt mieć w rodzinie księdza... – Co?! – wyrwało się Ewie. – Niemożliwe! Andrzej był klerykiem? Przez chwilę wpatrywała się z niedowierzaniem w ostatnie zdanie. Nagle zaczęły się jej przypominać rodzinne plotki, dziwne miny i szepty, które zapamiętała z dzieciństwa. „Ach więc to takie studia Andrzej rzucił dla Marty! – pomyślała zdumiona. – I dlatego ojciec wygnał go z domu! O ludzie! Teraz wreszcie wszystko rozumiem. Ale numer!”. Odruchowo rozejrzała się za telefonem, bo nabrała ochoty, by natychmiast podzielić się nowiną z mężem. Szybko się zreflektowała. – Lepiej spytam mamę, co wie na ten temat. – Mamusiu, do kogo mówisz? – Chłopiec rozbudzony okrzykiem Ewy usiadł w pościeli i potarł zaspane oczy. – Słucham? A nic, synuś. Tak sobie głośno myślę. – O czym? – Że muszę zatelefonować do babci i spytać, co tam u naszego Grzesia. – Ja też chcę telefonować! – Dobrze, zrobimy to po mszy. Na placu przed kościołem jest dobry zasięg. Wyspałeś się, kochany? – Odłożyła brulion na stolik i usiadła obok dziecka. – Tak! Jestem głodny! – Czemu mnie to nie dziwi? – Z czułością pogładziła go po policzku. – Co będzie na śniadanko? – Pewnie jakieś pyszności, bo dzisiaj niedziela. Zakrzątnęła się po pokoju, szukając ubrań dla syna. – Wyłaź z łóżka. Nie mamy dużo czasu. – A mnie się dzisiaj śnił pan duch. I Bestia. – Jaki pan duch? – Mamo! Mówiłem ci wczoraj. Pan duch mieszka w magicznym mebelku i wyjada cukier z cukiernicy. Wychodzi, kiedy nikt nie patrzy, ale ja go widziałem. – Super. Opowiesz mi tę historyjkę później, dobrze? – To nie jest historyjka. Wcale nie zmyślam! – Chłopiec był wyraźnie rozczarowany brakiem zainteresowania matki. – Dobrze, synku. Może później go narysujesz? Teraz bierz szczoteczkę i idziemy do łazienki. – Ja mówię prawdę – burknął chłopiec. – Wcale mnie nie słuchasz! „Och, Gérardzie, co nam kiedyś wyrośnie z tego małego zmyślacza?” – pomyślała Ewa, patrząc ciepło na syna zbiegającego po schodach.

[44]

Owszem (fr.). Przepraszam (fr.). [46] Naprawdę! (fr.). [47] Co ta dziewczyna ze mną robi? (fr.). [45]

Rozdział 8 Zgubione, nieznalezione – Chyba pójdziemy dziś przez centrum miasteczka! – stwierdził uśmiechnięty Ryszard, gdy Ewa z synkiem wyszli na podwórze. – Dlaczego? – zdziwiła się Jadwiga. – Bo w towarzystwie tak pięknych kobiet człowiek chciałby się pokazywać wszystkim dookoła. – Pan to też! – Pokręciła głową, ale Ewa widziała w jej wzroku, że starsza pani jest w bardzo dobrym humorze. – Pani Jadziu, przypomniało mi się coś. Nie wie pani, kto tu rano buszował po ogrodzie? – spytała. – W naszym ogródku? – Tak. Widziałam, jak obrywał owoce z tamtego krzewu. – A! To pewnie stary. Rwał kalinę na nalewkę, bo to już pora. Choć najlepsza jest po pierwszym przymrozku. – Co takiego? – zdziwił się Aleksander, który właśnie dołączył do nich na podwórku. – Jak to: rwał? – No, tamten krzak. To kalina. Z kory i owoców robi się różne leki, ale trza wiedzieć jak, coby se nie zaszkodzić. – Naprawdę? Tak się nazywa ta roślina? Myślałem, że Kalina to imię. – Jedno i drugie. Dawniej ludziska przyłazili do nas po owoce, bo w lasach nie wolno było rwać, leśniczy pilnował. Ale nie umieli uszanować, połamali jedną kalinę do szczętu. Wtedy Helena się rozgniewała i płotem ogrodziła. Teraz Bestia pilnuje, więc kto z miejscowych chce se owocu na chorobę wziąć, musi nas spytać. – Lecznicza kalina... – mruknął zamyślony Aleksander. – Ale dzisiaj ktoś zrywał – upierała się Ewa. – A pies się do niego łasił. – No przeca gadam, że pewnie stary był. Dziadek Kalinki. On co roku nalewki z tego robi. I z naszych mirabelek, i z dzikiej róży, i z młodych pędów sosny. Stary umie syćko na gorzałkę przerobić – zaśmiała się Jadwiga. – Dawniej nosił je Helenie, teraz daje wnuczce. Gada, że to dla zdrowotności. – Rozmawiała pani z nim? – A gdzieby tam! On tu zawsze lizie tak, coby go widać nie było. Do Heleny tak po kryjomu łaził, to się przyzwyczaił. – Już jestem! Możemy iść. – Kalina z trudem zamknęła drzwi na klucz. – Przepraszam, że czekaliście. – No proszę. Czyż nie miałem racji? – Zadowolony Ryszard kurtuazyjnie podał ramię Jadwidze. – Trzy tak urodziwe niewiasty zasługują, by je podziwiano w niedzielę na rynku. A mnie niech wszyscy zazdroszczą. Ewa kątem oka złapała spojrzenie Aleksandra, który najwyraźniej podzielał opinię starszego mężczyzny. Przez chwilę gapił się na Kalinę bez słowa. Nie

zdziwiło jej to. Kalina w dżinsach, lekko spranych podkoszulkach, z byle jak związanym końskim ogonem to jedno, ale Kalina w kwiecistej rozkloszowanej sukience, błękitnym sweterku, z ułożoną fryzurą i pachnąca perfumami – to już zupełnie inny obrazek. Tylko granatowe tenisówki niezbyt pasowały do tego ubioru, ale najwyraźniej dziewczyna wcale się tym nie przejmowała. Wygodę zawsze ceniła wyżej niż cudze opinie. – Pilnuj tu, Bestio, wszystkiego – rzuciła pogodnie do psa, który szczeknął raz, leniwie, na pożegnanie. Mimo chłodnego wiatru słoneczna pogoda sprzyjała wspólnej pieszej wyprawie do miasteczka i wszystkim sprawiła przyjemność. Ewę bardzo ucieszył widok Aleksandra, który wyprzedził ich o kilkanaście kroków i z ożywieniem opowiadał coś Kalinie, a ona najwyraźniej słuchała go z prawdziwym zainteresowaniem. – Młodzi coś dzisiaj w dobrych humorach – stwierdziła Jadwiga, ale z tonu jej głosu nie wynikało, by była zadowolona z tego faktu. – Nie tylko młodzi, opiekunko mej życiowej przystani – rzucił na to basem Ryszard. – Tych niedzielnych spacerów u twego boku wyczekuję jak ryba wody, więc i u mnie nastrój znakomity. – A dałby pan już spokój, bo jeszcze ludziska usłyszą i pomyślą se Bóg wie co. – Niech słyszą, ja nie mam nic do ukrycia. Przy pani znów czuję, że żyję. – Ale tu w dolince to rzeczywiście musi pan być ostrożniejszy z prawieniem tych swoich duserów – zaśmiała się Ewa. – Dlaczego? – Bo pani Jadzia ma dziesięciu braci i jest spokrewniona z połową miasteczka. Oni wszyscy na pewno uważnie pana obserwują. – Co też pani Ewka? Jeszcze pan Rysio uwierzy. – Młoda dama bardzo dobrze mówi. Tylko że moje zamiary są honorowe, zatem i bronić się nie ma przed kim. – Ja w pana honor nigdy nie wątpiłam – przekomarzała się Ewa. – Jednak zima się zbliża. – Cóż z tego? – A to, że pan wyjedzie, a pani Jadzi zostaną tylko wspomnienia tych uroczych komplementów. I co wtedy? Czy pan wie, jak kobieta łatwo przyzwyczaja się do miłego towarzystwa? – Po cóż mi stąd wyjeżdżać? Dorosła córka na swoim, mieszkanie mogę komuś wynająć, a pracuję tu na miejscu. Gdzie znalazłbym drugi taki dom, w którym zadba o mnie prawdziwa kobieta z krwi i kości? A do tego o złotym sercu, szczera i uczciwa. – Panie Rysiu... – Jadwiga tym razem zupełnie otwarcie zapłoniła się aż po

czubki siwych włosów i z wrażenia zamilkła. – Niech pan uważa, bo takich słów nie rzuca się na wiatr – skomentowała z uśmiechem Ewa. – Właśnie o to serce tu chodzi. – O! Tomek! – krzyknął nagle Jaś, przerywając dorosłym rozmowę. Wyrwał się Ewie i pobiegł w głąb placu kościelnego, na którym parafianie, korzystając ze słońca, gromadzili się, by chwilę poplotkować. – Jasiek! Zgubisz się! – Matka ruszyła za nim szybkim krokiem, zostawiając w tyle zmieszaną starszą parę. Dogoniła syna i przyłączyła się do Agnieszki, której towarzyszył Kazek. Mrukowaty mężczyzna najwyraźniej włożył dużo trudu w okiełznanie gęstych kręconych włosów oraz wyprasowanie koszuli do przyciasnego garnituru, choć ani jedno, ani drugie nie udało mu się do końca. Na widok Ewy skrzywił się, jakby nadejście znajomych przeszkodziło mu w czymś. Wykrzesał z siebie jednak odrobinę grzeczności w typowym dla siebie szorstkim stylu. – ...bry – mruknął niewyraźnie, złapał Ewę za dłoń i głośno cmoknął z nieco sztywnym dygnięciem. – Dzień dobry – odpowiedziała kompletnie zaskoczona, z trudem powstrzymując rozbawiony uśmiech. – No, panie Kazimierzu! Taki pan elegancki, jakby się pan szedł oświadczyć! – zażartowała z rozpędu. – Dzisiaj to chyba żadna dziewczyna by się panu nie oparła. Mężczyzna zastygł z głupią miną. – Nie wierzy mi pan? Aga, sama powiedz. No która panna nie chciałaby wyjść za takiego postawnego mężczyznę? Prawda, że pan Kazimierz przystojny dzisiaj nadzwyczajnie? Speszona brunetka wbiła wzrok w ziemię. – Prawda – odparła cicho. – No widzi pan? – żartowała dalej Ewa pogodnym tonem. – Skoro już nawet Aga potwierdza, to znaczy, że trzeba kuć żelazo, póki gorące, bo jeszcze znajdzie się ktoś inny i... Jasiek! Wracajcie tu natychmiast! – krzyknęła do syna, który gonił właśnie Tomka między autami na kościelnym parkingu. Zupełnie nie zwróciła uwagi na minę Kazimierza, który przez chwilę wytrzeszczał oczy to na nią, to na Agnieszkę. – Mamo! – Zdyszany chłopiec podbiegł dopiero po chwili. – Mogę po kościółku pójść na lody z ciocią Kaliną? – Słucham? – Wybieramy się z Aleksem w odwiedziny do bliźniaków, więc jeśli pozwolisz, zabierzemy Jasia – potwierdziła dziewczyna, podchodząc bliżej. – Mogę? Mamusiu! Mogę? – Zastanowię się – rzekła stanowczo. – Jeśli będziesz się tak dalej zachowywał, na pewno nie będzie żadnych lodów.

– Mamo! – Cicho, synuś. Wchodzimy do środka, msza się zaczyna. Po skończonym nabożeństwie okazało się, że do pensjonatu wracają tylko Ewa z Jadwigą. Agnieszka miała tego dnia wolne, Kazek zniknął gdzieś bez słowa zaraz po pieśni na wyjście, a Ryszard obiecał, że wróci na obiad, lecz wcześniej musi załatwić w miasteczku jakąś sprawę. – Pa, mamuniu! Będę grzeczny! – Jaś pomachał matce, odchodząc z Aleksandrem. – Pa! Tylko pamiętajcie: jedna gałka i koniec. Inaczej ten łasuch wyje pół lodziarni – rzuciła jeszcze młodym na odchodne. W drodze powrotnej uświadomiła sobie nagle, że Jadwiga jest zdumiewająco cicha. – Jakie pyszności nam pani zaserwuje na obiad? – zagaiła rozmowę. – Gulasz barani ze śliwkami wczoraj uwarzyłam, żeby się przegryzł. I łazanki są świeżuśkie, i rosół do tego – odpowiedziała Jadwiga bez entuzjazmu. – A dla Jasia usmażę naleśników. – Jakoś niewyraźnie pani wygląda. Boli panią coś? – A gdzie tam. Ja zawsze zdrowa, Panu Bogu dziękować. Ino jakiś smętek mi na duszę spadł. – Tak nagle? Czy ktoś zrobił pani przykrość? – Nie, dziecko – westchnęła z poważną miną. – Ale jak kościelny z tacą chodził, to mi się nagle mój chłop, świętej pamięci, przypomniał. On też naszemu proboszczowi w kościele pomagał, baldachimy trzymał, opłatki rozwoził... Smutno jakosik. Już prawie piętnaście roków sama żyję. Ewie stanął nagle przed oczyma Gérard. Na myśl, że mogłaby go kiedyś stracić, serce podeszło jej do gardła. – Helenka też mnie ostawiła dla niebieskich wygód – mówiła dalej Jadwiga, gdy zaczęły się wspinać stromą ścieżką na wzgórze. – Wy syćkie pojedziecie do siebie. Chołpa ostanie pusta... Tęsknica mnie naszła i tyle. Ewa poczuła wyrzuty sumienia. – Pani Jadziu kochana, przepraszam. To moja wina. Zebrało mi się na głupie żarciki po drodze. – O czym ty gadasz, dziecko? – No o tych docinkach do pana Ryszarda. To przecież dobry człowiek, rozwesela panią i nie ma w tym nic zdrożnego. Może on rzeczywiście myśli poważnie o pozostaniu tutaj na dłużej? Miałaby pani miłe towarzystwo na długie zimowe wieczory. – A niechże pani Ewka da spokój! – Jadwiga błyskawicznie odzyskała dawny ton. – Gdzież by taki uczony literat w prostej chołpie siedział całą zimę? I po co by tracił piniądze, jak u nas wygód nijakich ni ma? Ucieknie se do miasta

i tyle. Co w tym dziwnego? – burczała. – Nigdy nic nie wiadomo. Mnie się zdaje, że on tu nie dla wygód już czwarty miesiąc siedzi. Polubił to miejsce i panią. – A dajże, pani Ewka, spokój! – powtórzyła twardo gaździna, przyspieszając kroku. – Już dawno prosiłam, żeby mówiła mi pani po imieniu. – A ja gadałam, że nie da rady. Do krzesnej naszej Kaliny po imieniu? Nie wypada i już. – Pokręciła głową. – Lepiej zamiast pleść trzy po trzy, niech mi pani Ewka powie, kiedy się tym pierścionkiem zajmie. Ciągle nie wiem, co se pani umyśliła. – Plan jest taki: ten pierścień schowałam do dzbanka, który stoi na półce w moim pokoju. Pani wie do którego? – Taki malowany w kwiotki? Z gliny. – Ten sam. Ja jutro rano pójdę z Jasiem do lasu robić zdjęcia, więc pokój zostanie pusty. A wtedy Agnieszka niby przez przypadek podczas sprzątania strąci ten dzbanek na podłogę. – Po co? – Bo wtedy będzie musiała zawołać Kalinę. – Po co? – powtórzyła Jadwiga. – Żeby spytać, co ma zrobić z tym, co znajdzie między rozbitymi skorupami. Nie musimy przecież Agnieszce wszystkiego szczegółowo wyjaśniać. Wystarczy, że rozbije wazon i zawoła Kalinę. Mam nadzieję, że on nie jest zbyt kosztowny? – upewniła się. – Dzbanek? A skąd! Łodpustowy. – To dobrze. Więc Kalina przyjdzie i znajdzie pierścień, a dalej to już samo się potoczy. Ależ bym chciała zobaczyć jej minę! – Dlaczego? – Oj, pani Jadziu! Już mówiłam. Ona się od pierwszego spojrzenia zorientuje, że to antyk, i będzie chciała mnie o niego spytać. Mam nadzieję, że od razu zobaczę w jej oczach ten dawny błysk. O matko! – Nagle przystanęła jak wryta tuż pod samym płotem. – A co tam? – Cholera! Widzę problem. – Gdzie? – Zaskoczona gaździna rozejrzała po się podwórku, które wyglądało jak co dzień. – Nie, nie tu! W moim planie widzę problem. – Jaki? – Ona nie może nikomu pokazać tego pierścienia. Nikt poza nami nie może się o tym dowiedzieć. – Dlaczego?

– Nie chcę, by Aleks go zobaczył – wyznała z niechęcią. – Wspominałam już, że to podarunek od jego prababci. Powinien być dobrze schowany w jakimś sejfie, a nie w glinianym dzbanku. Co robić?... Wiem! Pójdzie pani z nimi na górę i przekona Kalinę, żeby do mojego powrotu nikomu nic nie mówiła. A później to już sama się wszystkim zajmę. Ona musi uwierzyć, że na pomysł z wykonaniem repliki tego pierścienia wpadłam dopiero wtedy... to znaczy, dopiero jutro wpadnę, teoretycznie. Rozumie pani? Jadwiga patrzyła na Ewę z nieco kwaśną miną. – A co mam nie rozumieć? – Dziękuję. – Ni ma za co – stwierdziła, wchodząc na podwórko. – Ino po co pani Ewka tak nawymyślała, to ja nie wiem. Trza po prostu spytać Kalinkę, czy zrobi drugi taki sam pierścionek, i tyle. Albo się zgodzi, albo nie. Jak cosik ma być, to będzie, i ni ma co się tak szarpać. – Pani Jadziu! Proszę. – No dobrze, zrobimy jak pani Ewka chce – stęknęła, z trudem przekręcając zamek w drzwiach wejściowych. – Teraz idę narychtować obiad. Już prawie jedynasta. – To ja nie przeszkadzam. – Na co te syćkie ceregiele? – mruknęła cicho Jadwiga, gdy Ewa poszła do siebie. – Miastowe to nigdy zwyczajnie nie pomyślą, ino zawracają człowiekowi rzyć. Zamiast prosto, po ludzku cosik zrobić, to wymyślają Bóg wi co. Będą z tego kłopoty, już ja tam swoje wiem. *** Przez całą drogę powrotną z kościoła Ewa marzyła tylko o jednym: by zdjąć buty. W odróżnieniu od przewidującej Kaliny wystroiła się bowiem w nowe baleriny, które obtarły jej pięty podczas długiego marszu. Po schodach weszła już na bosaka, rzuciła buty tuż obok drzwi i z ulgą klapnęła na fotel. „Człowiek taki stary a taki głupi – pomyślała samokrytycznie. – Elegancji mi się zachciało. Gdyby Gérard to widział, zaraz powiedziałby, co o tym sądzi”. – Uśmiechnęła się ciepło. Rzadko kiedy zmieniała sportowy styl ubierania. Będąc jedyną kobietą w męskim domu, nie czuła zbyt wielkiej presji, by stroić się na co dzień, tym bardziej że praca fotografa wymagała swobody ruchów. Gérard poznał ją i pokochał właśnie taką, a jej dobre samopoczucie zawsze było dla niego najważniejsze. Wiedziała jednak, że w małej miejscowości tak człowieka piszą, jak go widzą. Dopasowała się zatem do odświętnej Jadwigi i reszty towarzystwa, lecz konsekwencje były widoczne gołym okiem.

– Cholerka, muszę to zakleić. – Krytycznie przyjrzała się zakrwawionemu obtarciu. Na podłodze tuż obok swojej bosej stopy zauważyła nagle zasuszony zielony listek. Nieco dalej leżał następny i kolejny tuż obok wezgłowia łóżka. – Kto tu tak naśmiecił? – Zdziwiona podniosła wzrok. Spostrzegła, że na starannie ułożonej pościeli także znajdują się kawałki pokruszonych roślin. „Ach, ten Jasiek!” – westchnęła w duchu i schyliła się, by pozbierać listki. Nagle coś ją tknęło. Spojrzała na półkę nad łóżkiem. Bukiet zasuszonych herbacianych róż, które kiedyś miały zapewne piękny kolor, tkwił nadal w malowanym wazonie. Wiedziona jakimś przeczuciem, sięgnęła po gliniane naczynie, ostrożnie wyjęła suche rośliny i zajrzała do środka. Wazon był pusty. – To niemożliwe... – szepnęła, otwierając szeroko oczy. – Gdzie jest pierścień? Odruchowo rozejrzała się wokół, jakby zguba mogła po prostu leżeć w innym miejscu. Pokój wyglądał dokładnie tak, jak go zostawiła przed wyjściem. – Niemożliwe! – powtórzyła zdenerwowana i potrząsnęła wazonem, choć było oczywiste, że zawiniątko z cennym klejnotem po prostu zniknęło. – Matko jedyna! Złodzieje! Wybiegła z pokoju jak oparzona. – Pani Jadziu! Złodzieje! Przepasana wykrochmalonym fartuchem gaździna błyskawicznie zjawiła się w korytarzu z wielką drewnianą kopyścią w dłoni. – Gdzie?! – Nie wiem, ale pierścień Konstancji zniknął! Nie ma go! Jadwiga opuściła „broń”. – Co też pani Ewka wymyśliła? – stwierdziła sceptycznie. – Przeca chołpa była zawarta, a Bestia śpi koło obory. Pewnie go pani sama przełożyła w jakie inkse miejsce. – Nigdzie nie przekładałam, przysięgam! Zaraz po przyjeździe zawinęłam go w apaszkę mojej ciotki i schowałam do wazonu. A teraz go nie ma! – Pani Ewka się uspokoi, bo z nerwów ino zdrowie się psuje. Zginęło cosik jeszcze? – Chyba nic. – Zdenerwowana kobieta nie mogła skupić myśli. – To trza spokojnie poszukać. Może Jaś wziął go do zabawy. – Niemożliwe. Obiecał mi, że nie będzie go dotykał. – E tam, pewnie jak szukali z Tomkiem skarbów, to se pożyczyli i zapomnieli oddać. – On nie mógł tego zrobić – upierała się Ewa. – Chodźmy, pokażę pani. – Pociągnęła Jadwigę na schody.

Kiedy weszły do pokoju, wskazała na półkę. – Proszę. Żeby zdjąć wazon, dziecko musiałoby wejść na łóżko, a ja zawsze starannie układam pościel. Jaś nie umiałby tego poprawić. Rozumie pani? – Czy ja wiem? – Zresztą, żaden z chłopców nie dałby rady tak wyjąć zasuszonego bukietu, żeby go nie połamać i odłożyć wszystko z powrotem na półkę jakby nigdy nic. To mógł zrobić tylko dorosły. I to z premedytacją, bo czego miałby tam szukać? Jadwiga nie wydawała się do końca przekonana, choć jednocześnie zdawała sobie sprawę, że trzeba coś zrobić. – Jeszcze nam ino tego brakowało – mruknęła. – Trudno. Sprawdzimy po kątach, czy się gdziesik nie zawieruszył i czy zginęło co jeszcze. A potem się zobaczy. Godzinne, nieco chaotyczne przeszukiwanie pensjonatu nie przyniosło żadnych rezultatów. – Diabeł ogonem nakrył. – Jadwiga usiadła w jadalni obok załamanej Ewy. – Po prostu nie wierzę, że to się stało. To jakiś absurd! Skąd tu nagle złodziej klejnotów?! – E tam, trza jednak dzieciaków spytać, czy go nie wzięli. – Na pewno nie. – No to już nie wiem – Jadwiga wzruszyła ramionami. – Drzwi całe, okna całe, nic więcej z chołpy nie zginęło. A może pani Ewka wygadała komuś o tym pierścionku? – Nie. Tylko ja, pani i Jaś wiedzieliśmy, że go przywiozłam. – Ja nikomu o tym nie gadałam. – Przecież mam do pani całkowite zaufanie. – A ja mam do reszty domowych. – Wiem, dlatego tak mi głupio. – Może pani Ewka zostawiła otwarte okno? – Nie, na pewno nie. – To ino jedno mi do głowy przychodzi. – Co? – Duchy se znowu pofiglowały – stwierdziła Jadwiga absolutnie poważnym tonem. – Opowiadałam, że czasem ginie cosik z chołpy, a potem odnajduje na powrót. Trza poczekać. Zniechęcona Ewa aż się skrzywiła. – Duchy nie śmiecą – stwierdziła takim tonem, jakby każdego dnia miała do czynienia z tabunami zjaw. – Co ja gadam? To ukradł człowiek z krwi i kości, pani Jadziu. – A skąd wiedział o wazonku? – Nie mam pojęcia.

– Sama pani Ewka widzi, że to dziwne jakiesik. Zresztą obcego zaraz by pies pogonił. – To prawda. Boże, co ja teraz zrobię? – Chwila! Mnie się właśnie przypomniało, że my już raz z Heleną szukały tak po chołpie cudzego pierścionka. – Jak to? – No pewnie! Ino że to bardzo dawno temu się stało, jeszcze Kalinki nie było na świecie. Jednej letniczce pierścionek zginął. I cosik jeszcze, ino nie pamiętam co. – Znalazł się potem? Gaździna pokręciła głową. – Nie. – Błagam, pani Jadziu! – jęknęła Ewa. – Niech mnie pani nie załamuje. Co tu jacyś szaleńcy od biżuterii się kryją po lasach? Cholera, co ja mam teraz robić? – A cóż by? Trza zawołać policję. Ino że to już dla nas będzie koniec. Całe miasteczko nas obgada, a wtedy już nikt tu nie przyjedzie na kwaterę. – Policję? Zaczekajmy z tym jeszcze. – Zmartwiona Ewa w jednej chwili wyobraziła sobie zamieszanie z szukaniem złodzieja i minę Gérarda, gdy się dowie, że nie tylko zabrała ze sobą bezcenny klejnot, który nie był jej własnością, ale na dodatek go straciła. – Sama pani mówiła, że czasem zguba się odnajduje. Na wszelki wypadek porozmawiam z Jasiem. Może on jednak coś wie? Może z kimś rozmawiał? – To już jak pani Ewka uważa. – Nie wiem, co uważam. Nawet nie chcę myśleć, co będzie, jeśli to się nie znajdzie! Jak ja się wytłumaczę Elizie?... Jezus Maria, Aleks! – Wyprostowała się na krześle jak struna. – On się nie może dowiedzieć! Nikomu na razie nie mówmy! Żadnej policji! Ja się muszę spokojnie zastanowić, co dalej. – Kalinie trza powiedzieć. – Wiem. Jeśli do wieczora sprawa się nie wyjaśni, sama z nią porozmawiam – zdecydowała Ewa z ciężkim sercem. – Ale do tego czasu cicho sza. – To wracam do obiadu, bo grule nawet nieobrane. – Jadwiga podniosła się z krzesła. W progu kuchni obróciła się jeszcze. – A wie pani co? Tak mi się cosik przypomina, że ta letniczka od zgubionego pierścionka to chyba była panina krewniaczka. – Słucham? – Ewa była myślami w zupełnie innym miejscu. – Tak, na pewno. Pamiętam, że sama ją do Heleny przywiedłam. Szukała domu z jednego rysunku i to była właśnie ta chołpa. Z młodą Martą tu zjechała. – Jadwiga wolno analizowała odległe wspomnienia. – No tak! Wtedy młodzi się poznali... A Jędruś to chyba prawdziwego powołania ni mioł, bo się w jeden

wieczór w panience zakochał. Ale widać, tak Pan Bóg se umyślił i już. – Pani Jadziu, o czym pani mówi? – No o Marcie. Ta druga kobita to była jej ciotka. Miała takie samiuśkie oczy jak pani Ewka. I cudaczne imię. Eleonora chyba. – A może Eugenia? – Może. To właśnie jej zginął pierścionek. Czy u pani Ewki w rodzinie to jakasik klątwa jest czy co? Może trza by księdza wezwać na egzorcyzmy, zamiast głowę ludziom zawracać? – mruknęła z podejrzliwą miną. – Eugenia? – szepnęła zdumiona Ewa. – O matko! Pamiętnik! *** Brulion oprawiony w bordowy aksamit spokojnie leżał pod poduszką. – No ludzie, wykończę się dzisiaj – westchnęła Ewa z ulgą. Usiadła w fotelu i pogładziła wytartą okładkę. „Moment. Jeśli pani Jadzia się nie myli, to...” – zastanowiła się. Ze zmarszczonym czołem przekartkowała brulion i odnalazła fragment wspomnień opisujący pobyt Eugenii w górach. Niecierpliwie przebiegła wzrokiem po kilku akapitach, aż wreszcie trafiła na to, czego szukała. ...Nie wiem, jak do tego doszło, ale całą winę za zniknięcie naszych rodowych pamiątek muszę wziąć na siebie. Lekkomyślnie zostawiłam je na wierzchu, gdy rankiem poszłam się umyć. W pokoju spała Martusia, zmęczona po całonocnej imprezie przy ognisku. Nie słyszałam, o której wróciła, ale nie chciałam jej budzić zbyt wcześnie. Wymknęłam się cicho nad strumień i wróciłam po kilkunastu minutach. Od razu zauważyłam, że stolik jest pusty. Najpierw nie mogłam zrozumieć, co się stało. Marta nadal smacznie spała, pochrapując przez zatkany nos. Wszystko było bez zmian, tylko rzeczy ze stolika zniknęły. Przeszukałam cały pokój, zbudziłam Martę, gospodarzy i nawet Jędrka śpiącego w stodole na sianie. Wszystkich postawiłam na nogi, przeszukaliśmy całą chałupę i podwórko. Bez rezultatów. Wciąż drży mi ręka, gdy piszę te słowa, lecz prawda jest taka, że zabytkowy pierścień po przodku oraz rysunek Aldony zniknęły bez śladu. Mam nadzieję, że Ewunia, czytając kiedyś te zapiski, będzie potrafiła okazać mi nieco pobłażliwości. Ja sobie nie umiem wybaczyć. Chyba zbyt się przyzwyczaiłam ufać swoim przeczuciom, które zawsze mnie w życiu ostrzegały. Tym razem z jakiegoś powodu mój dar nie zadziałał. Los spłatał mi paskudnego figla. Przywiódł mnie tutaj – gdzie przed laty przebywała wnuczka naszego tajemniczego przodka – tylko po to, by odebrać mi pamiątki przechowywane w naszej rodzinie od dwóch wieków. Na szczęście złoty krzyżyk został bezpiecznie w domu. Ale kiedy teraz o tym

myślę, nie potrafię zrozumieć, co mnie podkusiło, żeby zabrać ze sobą pierścień? I dlaczego tajemniczy złodziej ukradł także rysunek Aldony? Jaką wartość dla niego przedstawiał? Pani Helena wyglądała na bardzo zmartwioną. Najpierw pokłóciła się o coś z pijanym mężem, a potem gorliwie pomagała mi w poszukiwaniach. Wyraźnie było jej wstyd, że stało się to pod jej dachem. Pocieszałam ją, że może to kot wywlókł pierścień z pokoju, ale wszyscy wiedzieli, że to absurd. Syn gospodarzy – Andrzej – chciał natychmiast zgłosić sprawę na milicję, ale powstrzymałam go. Jaki byłby pożytek ze zgłoszenia tej kradzieży? Zepsułabym opinię dobrym ludziom, a pamiątki i tak bym nie odzyskała. Zresztą takie przedmioty w prywatnych rękach od razu wydają się naszym władzom podejrzane. A poza tym co miałabym im powiedzieć? Sama bym sobie nie uwierzyła: zostawiłam cenny przedmiot tak po prostu na stoliku, wyszłam z domu zaledwie na kilka chwil, a on właśnie wtedy zginął z izby, w której spokojnie spała nastolatka. Nonsens. To zdarzenie bardzo wytrąciło mnie z równowagi. Mimo protestów Marty postanowiłam, że jutro wyjeżdżamy. Gospodyni obiecała skontaktować się ze mną, gdyby udało się jakimś cudem odnaleźć zaginione przedmioty, ale tak coś czuję, że już więcej ich nie zobaczę. Nigdy bym się nie spodziewała, że ta wyprawa przyniesie naszej rodzinie takie straty. Wstyd mi, że to przez moją lekkomyślność. „Niezupełnie same straty – pomyślała Ewa, zamykając pamiętnik. – Ostatecznie nasza rodzina dzięki tej wyprawie zyskała Andrzeja i Kalinę. Nie miałaś się czego wstydzić, ciociu. – Pogładziła aksamitną okładkę. – Niestety, popełniłam dokładnie ten sam błąd: przywiozłam tu coś, co powinno leżeć w sejfie. A skoro twój pierścień się nie odnalazł, to obawiam się, że i ja nie powinnam mieć złudzeń”. Zrezygnowanym gestem oparła czoło na dłoni. – Co teraz? Jak się wytłumaczę Gérardowi i Elizie? Och, Eugenio! Zrób coś. Pomóż mi – szepnęła.

Rozdział 9 Nie chwal dnia przed zachodem słońca Młodzi wrócili ze spaceru w tak dobrych humorach, że nawet nie spostrzegli przygnębionej miny Ewy. Jaś z entuzjazmem opowiadał matce w jadalni, na jakich karuzelach jeździł z bliźniakami, udając, że jest pilotem samolotu, a Kalina z Aleksandrem pałaszowali obiad, wymieniając się uwagami na temat genealogii. Ewa przyglądała się im z rosnącą ciekawością. „Chyba poczekam do jutra ze sprawą kradzieży – pomyślała. – Po co psuć im niedzielę? Dawno nie widziałam Kaliny tak rozluźnionej”. – Ciociu, ta historia z bliźniaczkami jest niesamowita! – Dziewczyna przerwała jej rozmyślania. – Aleks opowiedział mi o waszym śledztwie sprzed lat. – A wspomniał o najnowszym odkryciu? – Tak – potwierdził Aleksander. – Rozważam nawet ponowny przyjazd do Polski, skoro pewne tropy tu prowadzą. – Naprawdę? – Oui. Muszę tylko przejrzeć archiwum prababci. Może uda mi się znaleźć jeszcze jakiś dokument związany z tą sprawą. – No to trochę ci zejdzie. Pewnie z dziesięć lat. – O nie! – Zaśmiał się i spojrzał mimowolnie na Kalinę. – Tak długo nie będę czekał. Kalina podsunęła mi bardzo dobry pomysł: mogę zatrudnić pracowników do porządkowania naszych dokumentów. Mam przecież dużo znajomości w tych kręgach, więc znajdę zaufane osoby. Zorganizuję mały zespół archiwistów i na odległość będę mógł kierować ich pracą. – Dobra myśl. Pamiętam, że Konstancja się cieszyła, gdy mogła stworzyć kolejne miejsce pracy dla kogoś. To by się jej spodobało. – Nie przyszło mi to do głowy, ale masz rację – w jego głosie zabrzmiała nuta wdzięczności. – Pogadaj z Elizą, razem coś zorganizujecie. – Tak zrobię. A może kiedy następnym razem będziecie z Gérardem jechać do Francji, zabierzecie ze sobą Kalinę? – spytał nagle. – Świetny pomysł! – podchwyciła błyskawicznie Ewa. – W naszym nowym samochodzie jest dużo miejsca. – Pokazałbym ci galerię przodków. Na Ewie zrobiła kiedyś duże wrażenie. – Spojrzał na dziewczynę z taką miną, jakby sam nie wierzył, że to zaproponował. – Zastanowię się – odparła Kalina spokojnie. – Wiecie co? Jest taka ładna pogoda. Może zrobimy sobie dzisiaj sesję zdjęciową? – szybko zmieniła temat. – Sesję? – Rano telefonował wujek Michał. Pytał, co ze zdjęciami, bo on ma już gotowy projekt strony. – Cholera, miałam z nim pogadać.

– Nie chcę ingerować w twoją koncepcję, ciociu, ale pomyślałam, że fotografowanie samego domu i okolicy będzie zbyt mało oryginalne. Chciałabym, żeby moi klienci zobaczyli tu życie, radość, miejsce do relaksu, a nie sam budynek. Dlatego przyszło mi do głowy, że moglibyśmy ci zapozować w różnych scenkach wakacyjnych. Prawda, Aleks? – Pewnie! – poparł ją gorliwie, zachwycony faktem, że nie wyśmiała jego pomysłu z przyjazdem do Prowansji. – Co ty na to, ciociu? Wystarczyło jedno zdanie Kaliny, a w głowie Ewy natychmiast pojawiły się obrazy. Momentalnie zapomniała o gnębiącym ją problemie i zapaliła się do pomysłu. – Właściwie można by zrobić więcej. Na takich fotografiach przyda się trochę wiejskiej sielanki. Są owce, kozy, kury. I twoja wspaniała Bestia. – W jej oczach błysnął ognik entuzjazmu. – Jest genialny pan Rysio ze swoją fajeczką i pani Jadzia, mistrzyni kuchni w kwiecistym fartuchu. I dzieci. Muszę mieć więcej dzieci! – Zerwała się od stołu i wybiegła na korytarz. – Typowe! – zaśmiała się Kalina. – Wystarczy wspomnieć o zdjęciach, a ciotka traci głowę. – Wiem, widziałem to niejeden raz. Myślisz, że w ciągu godziny zdoła urodzić kolejne dzieci na potrzeby tej sesji? – zażartował. – Ja chcę siostrzyczkę – rzucił poważnie Jaś, wycierając rękawem bluzy dżem wiśniowy z ubrudzonych ust. – A potem jeszcze braciszka. I jeszcze siostrzyczkę. – Lepiej nie mów tego mamie – zaśmiała się Kalina. Ku rozczarowaniu Jasia dodatkowym dzieckiem okazał się jednak Tomek. Wezwana telefonicznie na pomoc Agnieszka zjawiła się z synem w ciągu pół godziny i trafiła w sam środek chaosu. – Szybciej, kochani, szybciej! – Ewa przeganiała wszystkich z jednego miejsca w drugie. – Niedługo skończy mi się światło. Przebierajcie się! Domownicy, świadomi faktu, że jesienią słońce zachodzi dość wcześnie, bez większych protestów poddawali się komendom Ewy, tym bardziej że jej entuzjazm był po prostu zaraźliwy. Jadwiga w rekordowym tempie przejrzała lodówki i z pomocą Kaliny zastawiła stoliki na tarasie „potrawami, które apetycznie wyjdą w kadrze” – jak się wyraziła Ewa. Rozumiejąc cel zamieszania, czyli promocję pensjonatu, gaździna zrezygnowała z urażonej miny i powstrzymała się przed komentarzem, że wszystkie jej potrawy są apetyczne. Po dłuższej namowie zgodziła się także przebrać w regionalny strój zakładany na świąteczne okazje i pozwoliła się sfotografować w towarzystwie chłopców zajadających się tortem borówkowym. – Uśmiech, pani Jadziu! Pięknie pani w tych koralach... Świetnie, synuś! –

pokrzykiwała Ewa, pstrykając ujęcia. – Weź kawałek ciasta i podnieś wyżej. O tak! Pokaż mi teraz buźkę umorusaną borówkami. Ślicznie! Pani Jadziu, niech pani udaje, że wyciera mu usta... Tomeczku, nie patrz w obiektyw, tylko na Jasia. Super! Kalina, daj blendę trochę w prawo. Muszę uchwycić czerwień tego sosu żurawinowego na oscypkach... Nie ruszajcie się. Ekstra! O, panie Rysiu! Jest mi pan potrzebny. Zechce pan wziąć udział w ratowaniu pensjonatu? Zaskoczony Ryszard, który dotarł do domu wkrótce po Agnieszce, bez szemrania zrezygnował z obiadu i przytaszczył na taras swoją zabytkową maszynę do pisania, by zapozować z fajeczką „przy twórczej pracy na tle pięknych wzgórz”. Obok niego Ewa usadziła Aleksandra z laptopem, żeby podkreślić ponadczasowość miejsca, które jest przyjazne dla ludzi w każdym wieku. – Genialnie! A teraz proszę jeszcze wziąć do ręki filiżankę z kawą i nie ruszać się, będzie zbliżenie... Niech pan chwyci jedną kartkę i wkłada ją do maszyny. Stop!... Proszę popatrzeć na dolinę, w zamyśleniu... Nie, nie chodzi o smutek! Myśli pan teraz o kojącym spokoju tego miejsca... Nie, nie tak. Niech pan pomyśli o pani Jadzi... O właśnie! Było super. Dziękuję. Wy, panowie, zostańcie na tarasie, będziecie mi robić tło, żeby nie było pustki, a reszta na podwórko. Chłopcy, pobiegacie trochę za psem po łące. Ja złapię szerszy plan. Szybciej, kochani, bo tracę światło! Dziewczyny, wypuśćcie mi na podwórko kury... – Głos Ewy nieco przycichł, gdy zbiegła ze schodków na dziedziniec. – Na co mi przyszło? – mruknął pogodnie Ryszard. – Robię za tło i wypełniam pustkę. – Cóż, kobiety mają czasem dziwne wymagania – poparł go Aleksander w tym samym tonie. – Myślisz, chłopcze, że możemy się już poruszać? – Tak, byle nie za bardzo. Bo się rozmażemy w kadrze – zaśmiał się. – Czemu pan pyta? – Poza tą zimną, gorzką kawą od śniadania nie miałem nic w ustach. A tu tyle pyszności. – Chce pan trochę ciasta z kruszonką? – Nie pytaj, chłopcze, tylko nakładaj. Więcej – mruknął Ryszard, starając się trwać w bezruchu. – Mam nadzieję, że dobrze wypadliśmy. – Nie musi się pan przejmować. Ewa jest świetnym fotografem. – Domyśliłem się. Ta mała osóbka ma niewątpliwie sporo talentów. – Przecież jeszcze pan nie widział jej zdjęć – stwierdził Aleksander z przekąsem. – O, wystarczy spojrzeć, z jaką pasją pracuje. – Moja prababcia tak mawiała o Ewie. Że ma w duszy pozytywne szaleństwo i nie boi się ciężkiej pracy. – Zapewne, ale ja nie mówię tylko o zdjęciach. Ona ma talent do... jak to

nazwać? Do wyczuwania ludzi. To chyba dobre określenie. – To znaczy? – Czasem powie tak coś od niechcenia, a na człowieka spływa nagle olśnienie, że właśnie o tym myślał już od dawna, tylko nie miał odwagi spojrzeć prawdzie w oczy. – C’est vrai[48]. – W gruncie rzeczy nie lubię być fotografowany, ale dla tego miejsca i tych kobiet jestem w stanie zrobić wyjątek. Właściwie pani Ewa trafiła w sedno: to miejsce ma twórczy potencjał. Coś mi przyszło na myśl. – Co? – Że można to wykorzystać szerzej, niż sądziłem – mruknął tajemniczo. – Pyszny ten placek Jadzi! Nałóż mi, chłopcze, jeszcze kawałek. Albo przysuń od razu całą paterę. Umilkli na chwilę, bo obok tarasu przebiegały właśnie z piskiem dzieci goniące psa. – Powinienem się jednak nauczyć obsługi laptopa – stwierdził nagle Ryszard, spoglądając na sprzęt Aleksandra. – Wtedy przynajmniej miałbym wybór. Przy całym szacunku dla przeszłości człowiek powinien się rozwijać. – To nic trudnego. Pokażę panu. – Mój wydawca ozłociłby mnie za gotowe pliki. Tylko że przy terkotaniu mojej staromodnej maszyny lepiej mi się myśli. I nadal wolę ciężkie słowniki niż to wasze guglowanie. – No właśnie trochę się zdziwiłem, że w dzisiejszych czasach wydawca zgadza się na taką ekstrawagancję. Ktoś to musi potem skanować i poprawiać. – Widzisz, chłopcze, wciąż jeszcze są w tym kraju miejsca, gdzie ceni się przede wszystkim dobrą robotę. A ja pracuję najlepiej. Znam biegle sześć języków i jestem wieloletnim przyjacielem wydawcy. – Roześmiał się rubasznie. – Nie, nie. Nie myśl, że wystarczy protekcja. Tak się po prostu składa, że prawie każde moje tłumaczenie staje się bestsellerem, nawet jeśli w oryginale powieść była po prostu kiczowata. – To możliwe? – Bez fałszywej skromności powiem, że tak. W tłumaczeniu każdą książkę można zepsuć, ale też każdą poprawić. Choć ubolewam nad tym, że dzisiaj częściej spotyka się to pierwsze. Wyobraź sobie, że są na rynku tacy pseudowydawcy, którzy dla oszczędności dają fragmenty debiutującym tłumaczom, a potem składają to w całość. Następnie oddają taki tekst redaktorowi, który musi się z tym nieźle namęczyć, aż wreszcie efekt końcowy trafia do czytelnika. Zgroza! – Rzeczywiście, nawet by mi do głowy nie przyszło coś takiego. – A im przychodzi. Ale chciwy dwa razy traci i bardzo dobrze, nie ma co żałować partaczy. Ja natomiast pracuję wolno, ale za to z sercem. I czytelnik to

docenia. – Lubi pan swoją pracę. – Bardzo. – Ale chyba to niełatwe: tłumaczyć cudzą literaturę. – To nie literatura, to kryminały. – Mężczyzna zaśmiał się tubalnie. – Czysta komercja, lecz cóż robić? Teraz się tworzy to, co się sprzedaje. Dlatego wolę być tłumaczem niż pisarzem. – A próbował pan pisać? – Tak, ale rzuciłem to w diabły. Gdybym w dzisiejszych czasach sam tworzył, musiałbym się dopasować do cudzych wymagań albo umrzeć z głodu. A tłumacząc, po prostu rzetelnie wykonuję swoją robotę. Rozumiesz, chłopcze? – Trochę. Ale nie żal panu? Jeśli ma pan talent do pisania, to czemu nie spróbować jeszcze raz? Może byłby sukces? – Oj, naiwne to młode pokolenie! – westchnął pogodnie Ryszard. – Talent do pisania ma wielu ludzi, zapewne nawet ty. A zatrzęsienia sukcesów jakoś nie widać. Na szczęście ja jestem... hmm... zbyt dojrzały, żeby dla mrzonki zginać kark przed gustami mas i żądaniami rynku. Wolę w spokoju robić to, co sprawia mi przyjemność. Nawet nie uwierzysz, jaką czasem mam zabawę, tłumacząc te dyrdymały. – Dlaczego pan myśli, że ja mam talent do pisania? – spytał niedowierzająco Aleksander, który z całej wypowiedzi mężczyzny wyłowił tylko to zdanie. – No cóż, masz rzadki dar barwnego opowiadania o historii. Sam słyszałem. Ciekawie łączysz fakty, snujesz hipotezy, wkładasz w to sporo dramatyzmu. Jasiek słucha cię zawsze z rozdziawioną buzią, a dzisiejsze dzieci trudno przecież zainteresować historią. – Ryszard odsunął talerzyk z okruchami po cieście i z pietyzmem zaczął nabijać fajkę tytoniem. – Mógłbyś prowadzić jakiś ciekawy program dla młodzieży albo napisać powieść historyczną. Naturalnie w twoim przypadku, chłopcze, mam na myśli książki po francusku – dodał szybko. – Są bowiem dwie ważne zasady: kredyty należy zawsze brać w walucie, w której się zarabia, a książki pisać w języku, który się dobrze zna. Grafomania moim zdaniem polega nie na banalnych pomysłach fabularnych, bo ludzie lubią schematy, lecz właśnie na żenującej jakości języka. Na braku wiedzy o tym, co, jak i kiedy można zrobić z językiem, żeby stał się posłusznym narzędziem. – Wolno wypuścił w powietrze chmurę dymu. – Choć czasem myślę, że przydałoby się też więcej odbiorców naprawdę świadomych wielobarwności i bogactwa tego narzędzia. Wtedy pseudowydawcy nie mieliby szans – dodał nieco złośliwie. – Bo w końcu to dla czytelnika się wysilamy, a on najczęściej dostrzega tylko, że za mało trupów leży w ciemnych zaułkach albo tempo akcji dupy nie urywa. Wybacz określenie, ale to cytat z recenzji mojego ostatniego przekładu. Cudownie plebejskie hasełko, prawda?

– Tak, oczywiście, ma pan słuszność – mruknął skołowany Aleksander, bo już w środku oracji starszego pana zupełnie się pogubił. – A wracając do meritum, pytanie brzmi: na jakie kompromisy byłbyś w stanie się zgodzić, by wykorzystać swój dar publicznie? Bo talent to jedno, a sposób korzystania z niego to drugie. Ja uznałem, że skoro na Nobla nie mam szans, to wolę się wycofać, zanim wpadnę w macki komercji. – W kwestii kompromisów zawodowych mam już pewne doświadczenie. Niestety. I chyba mi się przejadły. Wycofanie się z działalności publicznej to prawdopodobnie najlepsze wyjście w mojej sytuacji. – Ależ ja cię nie zniechęcam, chłopcze. – Ryszard szybko zmienił ton. – Nie wiem, czym się do tej pory zajmowałeś. Ja robiłem w życiu wiele rzeczy, zanim dotarłem tu, gdzie jestem. Nie należy pochopnie rezygnować ze swoich celów. – Nie, ma pan rację. Powinienem raczej wrócić do pracy naukowej. Lepiej robić coś naprawdę pożytecznego niż szukać nowych wrażeń. Tym bardziej że konsekwencje błędów są czasem... imprévisibles[49]. – Widzę, że się zbyt szybko poddajesz. Mężczyzna musi być waleczny! Wytrącili ci z ręki miecz, to wykorzystaj pięści. Połamałeś palce – zostały ci jeszcze zęby. Kąsaj, aż padniesz w boju! Oczywiście, jeśli cel jest tego wart. – Doceniam trafne porównanie. Tylko co mogą zęby wobec zbroi? – A czy to ważne? Prawdziwy mężczyzna nie wstydzi się sztucznej szczęki, jeśli zyskał ją w honorowej walce. Choć naturalnie bywają takie sytuacje, gdy człowiek dochodzi do wniosku, że walka jest poniżej jego godności. Wtedy należy się wycofać, ale tę decyzję trzeba już podjąć rozumem, nie emocjami. Aleksander z uznaniem pokiwał głową. Przez chwilę przyglądał się mężczyźnie, który spokojnie pykał fajeczkę z miną człowieka spełnionego i zadowolonego z życia. – Rozmowa z panem jest bardzo... inspirante[50]. – A dziękuję, chłopcze. Z tobą też się ciekawie wymienia poglądy. – Konieec! – głos Ewy przerwał im pogawędkę. – Dziękuję wam, kochani. Byliście świetni. – A ja? Mamo, a ja? – Ty mi najbardziej pomogłeś, syneczku. I Tomek oczywiście również. – Zmęczona, lecz zadowolona pogładziła chłopca po głowie. – No to teraz chodźcie na wieczerzę – zarządziła Jadwiga, stając w otwartych drzwiach tarasu. – Chłopcy, myć ręce! Całe towarzystwo posłusznie zajęło miejsca w jadalni, gdzie Jadwiga przygotowała już posiłek. – Cudownie – mruknął zadowolony Ryszard, nalewając sobie do filiżanki gorącej herbaty malinowej. – Wreszcie jakieś konkrety. Co my tu mamy? – Zaraz będzie jajecznica na boczku z cebulką, ino nie chciałam, coby

ostygła. – Gdybyś jeszcze przyniosła nam cukru do herbaty, słodyczy mego życia, to byłbym zachwycony. – Ryszard posłał gaździnie żartobliwe spojrzenie. – Cukiernica na tarasie też była pusta. Zaskoczona Jadwiga uniosła porcelanowe wieczko i zajrzała do naczynia. – Ni ma? Dziwne. Przeca dosypywałam wczoraj. – W tej też pustki – stwierdziła Ewa, zaglądając do kolejnej cukiernicy. – Może dzieci wyjadły, co? – Nie wyjadły. To pan duch wyjadł – zaprotestował spokojnie Jaś. – Ach tak? – Naprawdę. – Na mnie proszę nie patrzeć – zaprotestował rozbawiony Aleksander. – Ja wyjadam tylko sery z lodówki. W tym czasie zaintrygowana Jadwiga zdążyła sprawdzić kuchenne szafki i wrócić do jadalni. – Przepraszam, ale ni ma więcej cukru – powiedziała z osobliwą miną. – A rękę dałabym se uciąć, że było jeszcze ze trzy kilo. – Niechby tylko ktoś ośmielił się tknąć te złote dłonie – zaprotestował Ryszard. – Miałby ze mną do czynienia. – Nie przejmuj się, Jadziu, jutro się kupi. – Kalina machnęła lekceważąco ręką, jednak Ewa posłała gospodyni znaczące spojrzenie. – A więc jednak coś jeszcze zginęło, pani Jadziu – wyrwało się jej. – Jak to: coś jeszcze? O czym ciocia mówi? Ewa szybko się zreflektowała. – A nie, nic takiego, Kalinko. Jasiu, usiądź prosto i odłóż ten nóż. – A słyszały panie nowinę z miasteczka? – Ryszard nieświadomie przyszedł Ewie z pomocą. – Jaką nowinę? – Podobno urząd miasta jest zawirusowany. – Jak to zawirusowany? Zaraza jakaś? – Nie, zwyczajnie. Ktoś im zablokował komputery. Całe szczęście, że moja maszyna jest odporna na takie hakerskie ataki. – Ataki hakerskie? – zaniepokoił się nagle Aleksander. – Na urząd? – Tak. Nie znam szczegółów technicznych, ale ludzie mówili, że jeszcze wczoraj po południu zaczęły się tam jakieś problemy, a potem po kolei wysiadły wszystkie komputery w urzędzie. Jutro raczej nikt niczego tam nie załatwi. – Złego licho nie weźmie – mruknęła gaździna. – Jadziu, przecież tam pracują twoi krewni. – I co z tego? Za ich uczciwość ja sama ręczę, ale dobrze wiem, co tam panowie władza wyprawiają. Pewnie nie żaden atak, ino któryś z tych próżniaków

zamiast się do roboty wziąć, to oglądał se gołe... hmm... to znaczy głupoty. – W ostatniej chwili przypomniała sobie o obecności dzieci. – I sam tę zarazę ściągnął. – Nie wiedziałam, Jadziu, że tak się znasz na komputerach. – A co to ja we świecie nie żyję? Mam siedmiu bratanków, a każden z nich ino by siedział na tym internecie od świtania po noc. Co kiedyś powyrasta z tych chłopoków, to ni mam pojęcia. W tym momencie na podwórku zawył silnik samochodu i rozszczekał się pies. – A kogo tam niesie o tej porze? – Jadwiga spojrzała przez okno, lecz nie zdążyła nic powiedzieć, bo z werandy dobiegł ich kobiecy wrzask. – KALINA! Jesteś tam?! Do jadalni wpadła tęga kobieta w średnim wieku, z zaczerwienionymi oczyma, w rozciągniętym, szarym swetrze i włosami w nieładzie. Przebiegła nieprzytomnym wzrokiem po zaskoczonych domownikach i zatrzymała się na dziewczynie. – Stryjenka? Kobieta jak wicher przebiegła przez salę, potrącając po drodze Jadwigę, i dopadła do stolika. Siedzący obok Aleksander odruchowo zerwał się ze swojego miejsca i stanął obok Kaliny, która zastygła z kanapką w dłoni. – Dziewczyno! Wiem, że masz do mnie złość o teścia i o to, co wygadywałam u adwokata na teściową. Wiem, że masz prawo mnie nie znosić – wyrzucała z siebie z prędkością karabinu maszynowego. – Potem możesz zrobić, co chcesz, żeby się na nas odegrać, ale teraz cię błagam: ratuj mi córkę! – krzyknęła z rozpaczą. – Jeśli chcesz, padnę na kolana i będę żebrać, ale proszę cię, pomóż mi! Gabrysia to tylko dziecko! Tyle lat my na nią z Wieśkiem czekali, a teraz ona...! Proszę! – Nachyliła się nad stołem, tak że jej biust prawie wylewał się z dużego dekoltu bluzki. – Zrobię, co zechcesz! Gwałtownie wtargnięcie kobiety tak wszystkich zaskoczyło, że początkowo tylko gapili się na nią rozszerzonymi oczyma. Pierwszy zareagował Jaś. – Mamusiu, dlaczego ta pani krzyczy na ciocię? – spytał przestraszony, wtulając się w Ewę, która przycisnęła go do siebie obronnym gestem. To natychmiast otrzeźwiło Kalinę. – Spokojnie. O czym stryjenka mówi? Co się stało Gabrysi? – Moje dziecko umiera! – jęknęła kobieta, chwiejąc się na nogach. Ryszard szybko podsunął jej krzesło, a Jadwiga nalała zimnej wody do szklanki i zmusiła ją do wypicia. – Niech się uspokoi i gada porządnie. O co się rozchodzi? – zażądała surowo. – Jak to umiera? Gdzie? – W szpitalu! Dzisiaj rano miała operację na wyrostek. Mówili, że wszystko

poszło dobrze, że musi nabrać sił. Spała tak spokojnie. Zostałam z nią, z moją gwiazdeczką, a starego wysłałam do chałupy, bo cały był w nerwach. A ten durny baran uchlał się ze szczęścia, że już niby wszystko dobrze. Tylko że nie jest dobrze! Przez niego nasze dziecko umrze! – Spokojnie, stryjenko – łagodziła sytuację Kalina. – Nikt nie umrze. Powiedz, co z Gabrysią? – Ja nie wiem, nic mi nie mówią. Komplikacje jakieś są, a ja nie mogę być dawcą! – Kobieta rozpaczała coraz głośniej. – Tylko ty możesz nam pomóc! Przecież jesteś rodziną. Błagam cię! Jezus Maria, że ja nie zatrzymałam mojego chłopa w szpitalu! On mógł być dawcą, a teraz leży pijany jak świnia! Co ja zrobiłam!? – Niech się stryjenka skupi. Czego potrzeba Gabrysi? – spytała Kalina rzeczowym tonem. – Wątroby? Nerki? Jestem zdrowa i silna. Jeśli tylko mogę pomóc, zrobię to. Aleksander osłupiał, a wraz z nim wszyscy zgromadzeni w jadalni. – Na... naprawdę? – zająknęła się kobieta i wytarła nos w rękaw swetra. – Pomożesz nam? Jezu kochany! Nie, nie trzeba żadnej nerki! Trzeba transfuzji. W szpitalu wszystką krew zużyli do operacji. Posłali karetkę gdzieś do województwa, ale to potrwa, a Gabrysia już straciła przytomność. Powiedzieli, że w całym kraju jest tylko kilku honorowych dawców tej grupy. Naprawdę mi pomożesz?! – Pomogę Gabrysi. – Kalina! – Kobieta zerwała się na równe nogi. – Dziewczyno złota! Ja ci oddam dom i karczmę, i fermę! Co zechcesz! Tylko jedź ze mną szybko. Ty masz grupę zero Rh minus, po ojcu, prawda? – Stryjenko... ja mam zero Rh plus. – Jezus Maria... Pobladła kobieta znów osunęła się na krzesło. – Ino niech tu nie mdleje! – Jadwiga podskoczyła do niej i klepnęła ją w policzek. – Stryjenko, bez nerwów! Zaraz coś zorganizujemy. Obdzwonimy wszystkich znajomych, damy ogłoszenie do lokalnego radia, pogadamy z proboszczem. Będzie dobrze. – Boże! – jęczała zrozpaczona kobieta. – Moje dziecko! – Chwileczkę! – mocny głos Aleksandra przedarł się przez płacz i krzyki. – Nie trzeba niczego organizować! Wszystkie oczy skierowały się na niego. – Nie trzeba – powtórzył spokojniej. – Ja mam grupę zero Rh minus. Mogę pomóc. – Pan? Naprawdę?

– Tak. Chodźmy. – Na pewno? – Półprzytomna z nerwów kobieta patrzyła na niego z niedowierzaniem. – Skąd pan wie? – Robiłem badania – odparł niechętnie. – Jeśli będzie taka potrzeba, pokażę w szpitalu odpowiednie dokumenty. – Może pani zaufać Aleksowi – potwierdziła Ewa. – Jest na liście dawców komórek macierzystych. Jeśli mówi, że może pomóc, to trzeba po prostu szybko jechać do szpitala. – Jezus Maria! Jechać! – Kobieta zerwała się z krzesła, ale Ryszard ją powstrzymał. – Niech mi pani odda kluczyki. Zawiozę was. – Ja też pojadę. Chcę zobaczyć Gabrysię – oświadczyła Kalina, ale w jej oczach Aleksander dostrzegł coś więcej niż troskę o małą kuzynkę. Poczuł, że od tego spojrzenia robi mu się cieplej na sercu. – Jedźcie z Bogiem – szepnęła Jadwiga, spoglądając za nimi przez okno. – Żebyście ino zdążyli. [48]

To prawda (fr.). Nieprzewidywalne (fr.). [50] Inspirująca (fr.). [49]

Rozdział 10 Kto lubi poniedziałki? Poniedziałek przywitał mieszkańców pensjonatu ulewnym deszczem. Na przekór pogodzie Jadwiga krzątała się po kuchni w zupełnie niezłym nastroju, bo od samego rana odebrała już kilka telefonów od krewnych z pytaniami o wczorajsze wydarzenia. W miasteczku od rana plotkowano na ten temat, więc gaździna z olbrzymią satysfakcją opowiadała kolejnym ciekawskim o tym, że stryjenka prawie na kolanach błagała Kalinę o pomoc oraz że dziewczyna bez namysłu zgodziła się oddać swoją nerkę rodzinie, która właściwie się jej wyrzekła. Bez znaczenia był fakt, że nie o nerkę chodziło, a chorą dziewczynkę uratował obcokrajowiec. Miejscowe emocje zawsze najbardziej rozpalały się przy sprawach rodzinnych, bo bliższe lub dalsze koligacje łączyły ze sobą połowę okolicznych mieszkańców i budziły zwykłą w takich przypadkach ciekawość. Gdy na korytarzu po raz kolejny zadźwięczał dzwonek telefonu, Jadwiga niczym sarenka z nadwagą chyżo pobiegła go odebrać. – ...I tak doszło wreszcie do sprawiedliwości Bożej – mówiła zadowolonym tonem, opierając się o szafę w korytarzu. – Nazwała Kalinę rodziną i chciała jej oddać własną chołpę razem z karczmą, coby ino dziecko ratować. Widać największa sknera i szuja ma jakiesik serce. Teraz trza by im z Wieśkiem na kolanach do Matki Boskiej iść podziękować za to, że Helena zapisała syćko Kalinie... Dlaczego? Bo jakby Kalina chołpy w spadku nie dostała, to jej krzestna matka nigdy by tu Francuza na kwaterę nie przywiezła. A jakby nie on, to biedna Gabrysia już by dzisiaj pewnie aniołkiem była w raju. Dzięki Bogu, odratowali dziecko, bo co ono winne, że głupią matkę ma? A i ojcu też dużo nie brakuje. – Skrzywiła się. – No nic, lecę porządne śniadanie uszykować, bo oni z tego szpitala prawie o świtaniu się wrócili. My tu z dziewuchami też nie spały, całe w nerwach. Jak się syćkie pobudzą, głodne będą że hej. A właśnie, Zośko, daj tam znać u siebie w szkole komu trza, że Tomek dzisiaj na lekcje nie przyjdzie. Zawieźć go nie będzie komu, a siąpawica taka, że nie będzie dziecko po błocie lazło... To każ nauczycielce, coby se przesunęła dyktando na jutro. W końcu żeś dyrektorka, nie?... Z Bogiem, z Bogiem. Gdy zegar wybijał dziewiątą, Jadwiga usłyszała pierwsze kroki z korytarza. – Dzień dobry pani Ewce – przywitała z uśmiechem zaspaną kobietę. – Gdzie paniny urwis? – Śpi jeszcze. Pani Jadziu, błagam o kawę. Szaruga taka, że żyć się nie chce. Brr! – Skrzywiona Ewa owinęła się szczelniej w polarową bluzę, usiadła za stołem i przymknęła oczy. – Dobrze, że zrobiłam wczoraj tę sesję – mruknęła do siebie. – Teraz to już pewnie będzie lało i lało. – Jesień przeca. Już kawy nalewam. Wygląda pani jak za przeproszeniem na kacu.

– No cóż, trafne porównanie. Tak się właśnie czuję. – To może raczej żyntycy przyniese? – zaśmiała się Jadwiga. – O nie! Kawa wystarczy. – Cukru dalej ni ma. – Nie szkodzi, może być gorzka. Liczy się kofeina. – Dzwoniłam rano do Kazka, coby kupił nam cukru po drodze, ale nie odbiera. – Jadwiga swoim zwyczajem krążyła między kuchnią a jadalnią. – Piernik upiekłam, bo ino miód nam został. – O, piernik dobra rzecz. – Dochodzi w piecu. Na drugie śniadanie już będzie. – Cudownie. – Ewa zniecierpliwionym gestem odgarnęła z twarzy włosy, które nastroszyły się od wilgoci i sterczały jak kopka siana. – Dlaczego faceci lubią długie włosy?! Obcięłabym to w cholerę i byłby spokój! – marudziła. – A co to za dzień jest właściwie? – Pani Ewka faktycznie zaspana. Poniedziałek przeca. – Cholera! W piątek muszę już być w domu. Grześ ma jakieś przedstawienie i nie mogę go zawieść. Zresztą Gérard też się już dopytywał, kiedy wracamy. A tu jeszcze tyle spraw... – No właśnie. Ten paniny pierścionek się znalazł? – Niestety nie. Co ja z tym zrobię? – mruknęła zmartwiona, zastanawiając się jednocześnie, jak zareaguje mąż, gdy wszystko się wyda. – Pytała pani Ewka dzieci? – Rozmawiałam z Jasiem, ale zarzekał się, że nie ruszali z Tomkiem moich rzeczy. Tylko, pani Jadziu, ja mu nie powiedziałam wprost, że coś zginęło – uprzedziła. – Jeszcze by chlapnął przy Aleksie. – Prędzej czy później i tak się wyda. – To ja już wolę później. Może się jakoś samo wyjaśni? – Same to ino chwasty rosną – sarknęła Jadwiga, kręcąc głową. – Jak pierścionek był, to przeca nie wyparował. W chołpie sami swoi, dzieci nie brały, pani nie zgubiła. To niby co? – Wiem, że to wszystko trochę dziwne. Pytałam nawet Jasia, czy nie widział kogoś obcego w okolicy. Tak dyplomatycznie, bo nie chciałam go przestraszyć. Pani wie, że dzieci wejdą w każdy kąt i czasem zobaczą coś przez przypadek. – Prawda. I co? – Nic. Widział listonosza i pana ducha. – Wzruszyła ramionami i sięgnęła po kromkę, bo z nerwów zawsze robiła się bardziej głodna. – Ale listonosz przecież zawsze przy furtce stoi, bo nie lubi Bestii. A poza tym wygląda na uczciwego człowieka. Jadwiga wychyliła się z kuchni. – Jakiego ducha?

– No, oczywiście zmyślonego. Przecież pani wie, że Jasiek ma bujną wyobraźnię. – Niby tak, ale co dokładnie gadał? – Co? Nie pamiętam. Że pan duch był miły czy coś takiego. – Wbiła zęby w chleb. – Jak mogłam być tak głupia i zabrać ten pierścień ze sobą – burczała z pełnymi ustami. – Trzeba sobie było odgryźć palec, jasna cholera! – I nie spytała pani Ewka, o co mu szło? – Komu? – No Jaśkowi. – Litości, pani Jadziu! Czy ja nadążam za tym dzieckiem? Raz jest giermkiem, raz Indianinem, a zaraz potem rozbójnikiem. Już przestałam zwracać na to uwagę. Mmm... pyszny chleb! A ta pieczona karkówka w plastrach genialna! Jadwiga podumała przez chwilę w progu kuchni, po czym stwierdziła: – Tak czy siak, wyjścia ni ma. Nikt nie lubi policji do chołpy wołać, ale złodzieja trza znaleźć. Widzi mi się, że ino wczoraj mogło się to stać, jak my w kościele byli. – Jak to? Przecież sama pani mówiła, żeby lepiej nie wzywać policji. – Niby tak, ale nie moja w tym głowa. Trza w końcu Kalinie o tej zgubie rzec i niech ona zdecyduje. Skrywać nie można, bo to pod jej dachem się stało. – Co się stało? – Ziewająca dziewczyna stanęła w progu. – O jakiej zgubie mówicie? – O, następna niewyspana! – Ewa zareagowała błyskawicznie, posyłając Jadwidze znaczące spojrzenie. – Siadajże, dziecko, tobie też kawy przyniese. I zjedz cosik normalnie, a nie w biegu, jak zając. Blada jesteś jak śmiertka. – Ja też cię lubię, Jadziu – odparła pogodnie Kalina. – Aleksa jeszcze nie ma? – Nie, pewnie trochę pośpi. Należy mu się. – Jasne. To o czym rozmawiałyście? – O tym, że wczoraj pięknie się zachowałaś, kochanie. – Ewa macierzyńskim gestem odgarnęła dziewczynie z czoła opadający kosmyk lnianych włosów. – Jestem z ciebie taka dumna. – Daj spokój, ciociu. Nic nie zrobiłam, to Aleks pomógł. – Ale chciałaś zrobić. Po tym wszystkim, co stryjostwo... Zresztą nie trzeba brudów wywlekać, jak mówi pani Jadzia. Może teraz będą cię wreszcie szanowali. Zasługujesz na to. – Przecież ja nie dlatego. – Wiem, ale to dobra lekcja dla twojej stryjenki. – Mam nadzieję, że przyjdą podziękować Aleksowi. Wczoraj stryjenka była w takich nerwach, że nawet nie pomyślała, a to trochę wstyd.

– Polubiłaś go. – Kogo? – Aleksa. – Ewa uśmiechnęła się ciepło. – To wartościowy człowiek. Dobrze mieć takich przyjaciół. – Co też ciocia znowu? Ledwie się znamy. – Zażenowana Kalina gorliwie zajęła się smarowaniem chleba pachnącym smalcem z czosnkiem i ziołami. – Formalnie rzecz biorąc, znacie się od wielu lat. A poza tym ja zaprzyjaźniłam się z Sophie w ciągu dwóch tygodni. – Nigdy nie byłam taka impulsywna jak ty. – Kalina się uśmiechnęła. – Nie łudź się dziecko, to u nas rodzinne. Zresztą ty też nie byłaś dawniej taka odpowiedzialna i rozsądna. – Ciociu... – No przecież nic nie mówię. A wracając do Aleksa: widziałam wczoraj, że dobrze się wam rozmawiało. Wciągnęły cię te jego opowieści. – Owszem, fajne. Zwłaszcza ta historia o bliźniaczce, którą ojciec wyciągnął w sekrecie z klasztoru i wywiózł za granicę. Aż się wierzyć nie chce, że to się działo naprawdę: bogata, surowa babka, rozdzielone siostry, kochający ojciec i ucieczka w nieznane. Prawie jak dziewiętnastowieczna powieść. Szkoda tylko że nie ma happy endu. – Niestety. Właśnie ten ostatni list dowodzi, że jedna z sióstr zmarła bezpotomnie. Na szczęście jej ojciec powtórnie się ożenił i wiemy, że spłodził syna. Gdyby nie ten fakt, Aleks byłby bardzo zawiedziony. Od lat jest nakręcony na tę historię. – Ewa uśmiechnęła się lekko. – To jedno z jego pierwszych historycznych śledztw. – Trochę szkoda, że u nas w rodzinie nikt się czymś takim nie zajmował. Może też znalazłyby się jakieś sekrety? Ewa poczuła nagle wyrzuty sumienia. – Ale... właściwie była taka osoba. – Jak to? – Eugenia. Moja rodzona ciotka. Marty zresztą też. – Mojej mamy? – Tak. Zmarła jakieś szesnaście lat temu. – Eugenia? Nie pamiętam jej. – No ładnie! – westchnęła Ewa. – Zagarnęłam pamiętniki ciotki dla siebie, a młode pokolenie nawet nie wie, że ona istniała. Nieźle się jej odwdzięczam za to, co dla nas zrobiła. – A co zrobiła? Ewa streściła w kilku zdaniach historię życia zielonookiej Eugenii: buntowniczki, młodej wdowy, zaangażowanej w działalność charytatywną silnej kobiety. Przemilczała tylko opowieści o szczególnym darze ciotki, uznając, że to

sprawa między nią a Eugenią. – Poza tym miała też ciekawe hobby: w każdej wolnej chwili jeździła po różnych archiwach i parafiach całej Polski i zbierała informacje o naszych przodkach. – Naprawdę? Super! Opowiedziała ci o tym? – Niezupełnie. Tak się złożyło, że rzadko nas odwiedzała – przyznała Ewa. – Dlaczego? – Za długo by opowiadać teraz. Ale ciotka zostawiła mi w spadku swoje pamiętniki. Może... – Przyjrzała się uważnie Kalinie, bo w jej oczach dostrzegła szczere zainteresowanie. – Może dam ci je kiedyś do przeczytania? Chociaż w ten sposób Eugenia powinna wrócić na łono rodziny. Źle, że się o niej nie pamięta, nie mówi. W dużej mierze to moja wina. – Jaka wina? W końcu nawet moja babcia mi o niej nie opowiadała, a z tego, co mówisz, wynika, że to była jej siostra. – Milczenie twojej babci akurat mnie nie dziwi. – Ewa uśmiechnęła się lekko. – Eugenia miała z nią trochę... jak by to powiedzieć? Na pieńku. A nawet z obiema twoimi babciami, bo z Heleną zapewne też. Głównie z powodu twojej matki. – Eugenia? Z powodu mamy? Jak to? Ewa przeanalizowała szybko w myślach to, czego dowiedziała się z pamiętnika o miłości Marty i Andrzeja oraz o roli, jaką odegrała w tym ciotka. Wiedziała już, że rodzice Marty nigdy nie wybaczyli Eugenii tej nieoczekiwanej wyprawy z ich córką w góry. Nie mogli wiedzieć, że prawdopodobnie w ten sposób uratowała Martę przed trafieniem w bardzo nieciekawe towarzystwo. Uważali, że to przez Eugenię ich córka porzuciła rodzinny dom, wychodząc tak wcześnie za mąż i wyjeżdżając ze swoim mężem oraz maleńką Kaliną. Z kolei dziadkowie z gór winili Eugenię o to, że ich syn porzucił stan kapłański dla dziewczyny z miasta. Ewa zaniepokoiła się, że bez znajomości wszystkich faktów Kalina mogłaby błędnie ocenić swoich dziadków, którym po latach zdołała wybaczyć niezrozumiały dla niej brak akceptacji. Eugenia była prawdopodobnie jedyną osobą w rodzinie, która od początku do końca wspierała związek Marty i Andrzeja, uważając go za przeznaczenie. To jednak mogła być informacja dość bolesna dla Kaliny, Ewa zdecydowała zatem szybko, że jeszcze nie pora na takie szczegóły. – Kalinko, najlepiej będzie, jeśli zapytasz o to swoją mamę. – Dlaczego? – Bo to właściwie jej historia. Marta już dawno powinna była ci opowiedzieć o Eugenii, wiele jej zawdzięcza. Nawet więcej, niż sądzi. – Intrygujesz mnie. – Sama widzisz. Kiedy się zacznie mówić o przeszłości, człowiek od razu się

wciąga. Mam w laptopie drzewo genealogiczne naszej rodziny, które zrobiłam właśnie dzięki informacjom od Eugenii. Jest niedopracowane, ale pokażę ci przy okazji, skoro już się tym zainteresowałaś. – Bardzo chętnie. Trochę mi było głupio wczoraj przed Aleksem, że ja właściwie nic o swoich przodkach nie wiem. – On potrafi wbić człowieka w kompleksy na tym tle, nieprawdaż? – zaśmiała się Ewa. – Dla niego to takie oczywiste i takie pasjonujące. – No właśnie. A ta nasza Eugenia wpadła na coś ciekawego? – Zależy, co uznasz za ciekawe. Wciąż jeszcze czytam jej pamiętniki, ale obawiam się, że nasza rodzina nie ma tak dramatycznych sekretów jak przodkowie Aleksa. – Trochę szkoda. – Są za to intrygujące zbiegi okoliczności. Na przykład jedna z naszych wspólnych przodkiń o imieniu Aldona w dziewiętnastym wieku mieszkała krótko w tym domu. – Nie rozumiem. W jakim domu? – W twoim pensjonacie, a właściwie w starej chałupie, która spłonęła podczas okupacji. Trochę to zawiłe, ale okazuje się, że świat jest naprawdę mały. Dwie zupełnie odrębne gałęzie twojej rodziny spotkały się tutaj już przeszło sto pięćdziesiąt lat temu, nie wiedząc, że kiedyś ich potomkowie się połączą. – Żartujesz! Opowiedz dokładnie – poprosiła Kalina. – Informacji jest mało, ale ciotka Eugenia odkryła, że Aldona, nasza wspólna przodkini, była chorowitym dzieckiem. Kiedy w dolince zaczęło się tworzyć uzdrowisko, jakiś lekarz z Krakowa zachęcił jej rodziców, żeby zawieźli córkę na leczenie do nowych źródeł. Nie wiem, dlaczego rodzice Aldony wynajęli pokoje tak na uboczu, w prostej chacie, ale jest faktem, że w tym właśnie miejscu dziewczyna spędziła kilka miesięcy. Gospodynią w chałupie musiała być w tamtym czasie jakaś twoja praprababka, ale wtedy były to dla siebie zupełnie obce osoby, które spotkały się przez czysty przypadek. – Trochę się gubię. – Ja też – przyznała rozbawiona Ewa. – Gdyby Aleks rzucił okiem na te informacje, pewnie w mig by ci wszystko wyjaśnił. – Poczekaj, czyli w dziewiętnastym wieku spotkali się na tym wzgórzu moi przodkowie od strony ojca z tymi od strony mamy? I przez kolejny wiek nie mieli ze sobą nic wspólnego? – Na to wychodzi. Te rodziny połączyły się dopiero dzięki małżeństwu twoich rodziców, w dwudziestym wieku. – Nieźle! – Ale nie to jest najbardziej fascynujące. Sądzę, że wizyta Aldony miała wielki wpływ na małżeństwo twoich rodziców.

– Odważna koncepcja. – Nie śmiej się. Sęk w tym, że Aldona miała zdolności plastyczne, tak jak ty. Kiedy tu przebywała, zrobiła szkic starej chałupy. I teraz zobacz, co się dzieje: po przeszło stu latach od powstania rysunku Eugenia postanowiła nagle odnaleźć to miejsce. Nie wiem, na co liczyła, ale czuła, że trzeba to zrobić. – A co to ma wspólnego z moimi rodzicami? – Tak się dziwnie złożyło, że Eugenia przyjechała tu do miasteczka razem z Martą. – Z moją mamą? – Tak. Udało się im odnaleźć dom i wynająć tu pokój na kilka dni. Eugenia miała nadzieję, że gospodarze zapamiętali jakieś ciekawe opowieści z zamierzchłych czasów. Dawniej prości ludzie często z pokolenia na pokolenie przekazywali sobie różne historie. – Czy to nie było wtedy, gdy moja mama poznała mojego tatę? – Owszem. – Pamiętam! Tatuś wspominał, że poznał mamę na wakacjach, kiedy przyjechała tu ze swoją ciotką. O rany! On miał na myśli tę Eugenię. – Owszem – powtórzyła Ewa z uśmiechem. – Ale to właśnie jest ta historia, o której musi ci opowiedzieć Marta. Powinna być wdzięczna zarówno Eugenii, jak i Aldonie. Gdyby nie upór ciotki szukającej chałupy ze szkicu, Marta nigdy by się tu nie zjawiła i nie poznałaby twojego ojca. A gdyby nie słabe zdrowie Aldony, które przywiodło ją do uzdrowiska, ten rysunek nigdy by nie powstał. Z takiej perspektywy życie to jeden wielki zbieg okoliczności. Chociaż ja wolę wersję z przeznaczeniem. – Efekt motyla. Niesamowite! – Jeśli się nad tym dobrze zastanowić, to czasem jedna decyzja, jakiś drobiazg, na przykład szkic starego domu, może zmienić życie całych pokoleń. Szkoda, że już go nie ma. – Tego rysunku? – Tak. Ciotka napisała w pamiętniku, że zaginął. – Rzeczywiście szkoda. À propos zaginął: o jakiej zgubie rozmawiałyście z Jadwigą, kiedy zeszłam na śniadanie? Miny miałyście nietęgie. Ewa zakaszlała gwałtownie. – Co się stało? Zakrztusiłaś się kawą? – Nie, w porządku. O czym to rozmawiałyśmy? Aha, przypomniało mi się coś jeszcze. Czy Helena nie zostawiła ci na pamiątkę jakichś starych zdjęć? Eugenia pisała o takiej fotografii, na której być może jest Aldona. – Jakiej fotografii? – Przed chałupą. Bogato wyglądająca dziewczynka, jej rodzice i gospodyni z dziećmi. Czarno-białe albo w sepii. Widziałaś coś takiego?

Kalina drgnęła. – Pewnie! W moim pokoju powiesiłam kilka pamiątkowych zdjęć odziedziczonych po babci. Po krótkiej chwili na stole w jadalni położyła oprawione w drewnianą ramkę zdjęcie za szkłem – pożółkłe i niezbyt wyraźne. Trzy kobiece głowy pochyliły się nad nim z ciekawością. – Na odwrocie jest rok tysiąc osiemset sześćdziesiąty czwarty. Zwróciłam uwagę, kiedy je oprawiałam – stwierdziła Kalina. – Dawno temu Helenka mi je pokazywała. – Jadwiga kiwnęła głową. – Ta gaździna to jej któraś tam prababka. A to jacyś letnicy. Ewa z ciekawością wpatrywała się w drobną twarz panienki wystrojonej w falbaniastą sukienkę i wysokie trzewiki. Chudziutka, wyprostowana dziewczyna z poważną miną stała obok eleganckich rodziców. Do piersi przyciskała coś na kształt notatnika. – Tak, to o tym zdjęciu napisała Eugenia w pamiętniku. Zastanawiała się, czy ta dziewczyna to właśnie Aldona. – Być może. Spójrz, ciociu. Ona trzyma szkicownik. – Skąd wiesz? – Po prostu wiem – odparła Kalina i podniosła fotografię do oczu, jakby patrzyła na nią pierwszy raz w życiu. – Jakie to dziwne pomyśleć, że jestem krewniaczką zarówno tej góralki, jak i tych dystyngowanych letników. Jadwiga spojrzała na nią zdziwiona. – Jak to? – Kiedyś ci opowiem, Jadziu. Zafascynowana Ewa również nie mogła oderwać wzroku od pożółkłych postaci na fotografii. – Mówiąc dokładnie, jesteś jedyną ich wspólną potomkinią. Tylko w twoich żyłach płynie krew zarówno Aldony, jak i tej góralskiej rodziny – stwierdziła. – Właściwie masz rację – w głosie Kaliny zabrzmiało zaskoczenie. – To dlatego że jestem jedynaczką. – Powinnaś mieć dużo dzieci, żeby linia nie wyginęła. – Tak, na pewno się postaram. Dla linii. – Nie śmiej się. Może kiedyś pomożesz mi uzupełnić to, czego nie odkryła Eugenia. Szczególnie interesujący jest ojciec Aldony. Być może to właśnie ten facet. – Wskazała na poważnego dżentelmena. – Dlaczego jest interesujący? – Podobno był jedynym synem napoleońskiego oficera, który kiedyś ożenił się z jakąś naszą przodkinią. Oczywiście z wielkiej miłości. Moja babcia Urszula twierdziła, że od tamtej pory każda z nas wychodzi za mąż tylko z wielkiej miłości. No wiesz, takie romantyczne bajdurzenie.

– To całkiem ładna legenda rodzinna. Przynajmniej jest się czym pochwalić. – Przed Aleksem? – Czy zostały jeszcze jakieś pamiątki? – Kalina zignorowała aluzję ciotki. – Z realnych pamiątek w domu mam złoty krzyżyk po tym tajemniczym oficerze. Aż dziwne, że ocalał. – Taki z kwiatowym kółeczkiem? Pamiętam. Kiedyś pokazywałaś mi go, był w kufrze. – Ten sam. Jest bardzo stary. Może udałoby ci się kiedyś określić jego wiek.... – Ewa umilkła. Przez ułamek sekundy wydało się jej, że wspomnienie złotego krzyżyka przywołuje jakieś skojarzenie, bardzo ważne skojarzenie, które poruszało ją do głębi. Jednak uczucie znikło tak szybko, jak się pojawiło. – Ciociu? – Co? Przepraszam, zamyśliłam się. – Potrząsnęła głową, bo umykająca myśl pozostawiła po sobie nieprzyjemne odczucie wyrzutów sumienia, jakby zlekceważyła coś niezmiernie ważnego. – Co to ja mówiłam? Aha, że skoro jesteś specjalistką od biżuterii, to może umiałabyś powiedzieć coś więcej? – Nie przeceniaj mnie. Do antyków potrzebny jest historyk sztuki, a nie... ja. – W ostatniej chwili zrezygnowała z określenia: projektant biżuterii. W tym momencie w jadalni pojawił się Aleksander. – Dzień dobry. Czy już po śniadaniu? – O! Jest nasz bohater – ucieszyła się gaździna. – Siadajże, chłopcze, zaraz przyniese gorącej herbaty, bo tu już syćko ostygło. I jedz. Musisz odzyskać siły. Zaskoczony tak życzliwym powitaniem, uśmiechnął się z wdzięcznością. Siadając za stołem, przez przypadek spojrzał na zdjęcie. Kalina w kilku zdaniach zaspokoiła jego ciekawość. – Świetna pamiątka. Powinnaś ją skopiować – poradził. – Wiesz co? Jesteś bardzo podobna do tej dziewczyny. Od razu widać, że to twoja antenatka – rzucił od niechcenia i z widoczną przyjemnością zajął się konsumpcją. Zaskoczone kobiety jeszcze raz przyjrzały się wątłej panience w sepii. – On ma rację – przytaknęła Ewa. – Że też ja tego wcześniej nie zauważyłam! Te same rysy, ta sama figura i jasne włosy. – Naprawdę? – Kalina nie wydawała się przekonana. – E, przesadzacie. To nie jest żaden dowód. – A na co szukacie dowodu? – O tym to już ci Kalina opowie – odparła pogodnie Ewa. – Zostawiam was, bo muszę obudzić mojego śpiocha. Zanim dotarła do drzwi, w progu pojawił się niespodziewanie Kazek. – O matko! – wyrwało się przestraszonej Ewie. Mężczyzna aż po kolana był ubrudzony rozchlapanym błotem, jakby biegł

przez kałuże. Z jego kurtki wprost na posadzkę ściekała deszczówka, a mokre czarne włosy przykleiły mu się do twarzy. Potoczył po zebranych nieco dzikim spojrzeniem, które zatrzymał na Ewie. – ...bry. Ja do pani... – mruknął jak zwykle niewyraźnie, ale Kalina przerwała mu, zrywając się z krzesła. – Kazek, czyś ty zwariował? – spytała dramatycznym szeptem. – Jeśli Jadzia zobaczy cię tutaj w takim stanie, przez miesiąc nie wpuści cię do domu. Spójrz, co zrobiłeś z jej lśniącą podłogą! Usiłowała gestami wyprosić go na korytarz, lecz nie zdążyła zapobiec katastrofie. – Tu mam jeszcze dla Aleksa świeżuśkie... – Jadwiga wkroczyła do środka z półmiskiem w dłoni i zamarła. – O Jezusicku drogi! A co tu się wyprawia?! – Do pani Ewy – burknął mężczyzna. – Pogadać chciałem na osobności. – Czy Kazek całkiem sfiksował?! Pchać mi się do jedzenia z tym błockiem?! – Pogadać... – Nie mógł to w sionce chociaż bucisków wytrzeć? – Jadwiga z brzękiem postawiła półmisek i wzięła się pod boki. – Jakby mi się teraz sanepid na głowę zwalił, to zamkną nas jak nic! Po co tu przylazł, jakby na podwórku zaczekać się nie dało? Żeby mi tu chlew w jadalni robić?! – wściekała się. – No po co przylazł?! – O pierścionku pogadać chciałem – rzucił przyparty do muru, pokazując pięść zaciśniętą na jakimś zawiniątku. Jadwidze aż dech zaparło. – O pierścio...? Jezus Maria – szepnęła ze zgrozą. – A to już oszaleć z Kazkiem można! – Uniosła nagle ramiona w jakimś teatralnym geście i zaczęła gwałtem wypychać go na korytarz. – Tyle sprzątania przez niego! Niechże się wynosi na podwórko! Cały rok gęby do człowieka nie otworzy, a teraz nagle gadać mu się chce i to na pokojach. Niech stąd idzie, a wartko! – Z desperacją popychała przed sobą postawnego mężczyznę, jednocześnie prosząc Ewę wzrokiem o pomoc. – Kalinko, pomóż mi. – Ewa też nagle dostała przypływu energii. – Przynieś z kuchni jakieś szmatki, szybko tu posprzątamy, to pani Jadzia się uspokoi. – Ale... – Zostaw ich. Chodź, pokaż, gdzie trzymasz ścierki. Aleksander przez chwilę przyglądał się z rozbawieniem, jak Ewa ciągnie chrześnicę do kuchni, podczas gdy Jadwiga w przeciwnym kierunku popycha Kazimierza. – Stop! Co tu się dzieje?! – zirytowała się nagle Kalina. – Czy wy mnie macie za głupią? Od rana usiłujecie coś przede mną ukryć. – Wyrwała ramię z uścisku ciotki. – Kazek! Mów mi tu zaraz, o co chodzi? W korytarzu zapadła cisza. Mężczyzna, skrępowany tym, że uwaga wszystkich skierowała się na niego, skrzywił się.

– Ale ja tylko pani Ewy chciałem poradzić się. Nie tak przy wszystkich. – Niechże Kazek lepiej nic nie gada. Syćko się da potem załatwić – sapnęła zmartwiona Jadwiga. – Właśnie – poparła ją gorliwie Ewa. – Ja nie mam żalu, nic się nie stało. Mężczyzna wytrzeszczył oczy. – Pójdziemy na werandę i spokojnie porozmawiamy – dorzuciła szybko Ewa, ale Kalina miała już dość idiotycznej sytuacji. – Ciocia też stop! – prawie ryknęła, nieświadomie budząc podziw Aleksandra, któremu rozgniewana i stanowcza wersja Kaliny podobała się tak samo jak anielska. – Kazimierzu, proszę mi natychmiast powiedzieć, co tam miętosisz w garści i czego chcesz od mojej ciotki? Ogłupiały jej wybuchem mężczyzna po prostu wyciągnął przed siebie dłoń i rozluźnił palce. – Poradzić się chciałem, czy taki będzie dobry – burknął po swojemu. – Ja tam się nie znam. Ponieważ żadna z kobiet wpatrująca się w mokre czerwone puzderko nawet nie drgnęła, mężczyzna z widocznym skrępowaniem uchylił wieczka. – Nie mam siostry ani matki, a pani Ewa jest mężatka. To wie, czy taki będzie dobry. – O Matko Przenajświętsza! – szepnęła kompletnie zaskoczona Jadwiga. Na aksamitnej wyściółce lśnił złoty pierścionek z małym, brylantowym oczkiem. – Czy to jest to, o czym ja myślę? – wyrwało się Kalinie. – Już dawno żem kasę odkładał, ale jakoś odwagi nie miałem – wyznał Kazek zawstydzonym głosem. – Ale kiedy pani Ewa powiedziała, że ktoś inny może się Agnieszce oświadczyć, to aż mnie siekło. Do Krakowa pojechałem, do sklepu, co w niedzielę otwarty. Tylko nie wiem, czy dobry, bo to ino sztuczne szkiełko. Na prawdziwe kasy mi brakło – skończył burkliwie. Oszołomiona Ewa pomyślała, że jeszcze nigdy nie usłyszała od tego pochmurnego mężczyzny tylu zdań, choć bywała tu już od dwóch lat. Na swój sposób musiał być zatem bardzo zdenerwowany. – Dobry, panie Kazimierzu, bardzo dobry! – powiedziała szybko. – Śliczny nawet. Na pewno się Agnieszce spodoba. Twarz mężczyzny aż się rozpromieniła. – Naprawdę? Dzięki. Po kwiatki jakie polecę i prosto do Agi, nim do roboty wyjdzie. – Ale, panie Kazimierzu, Agnieszka dzisiaj... – Ewa nie zdążyła skończyć zdania. Drzwi od prywatnej części pensjonatu otworzyły się z cichym skrzypieniem i stanęła w nich zaspana Agnieszka w szlafroku.

– Dlaczego nikt mnie nie obudził? Tomek zaspał do szkoły, a dziś ma dyktando... – Słowa zamarły jej na ustach. „Polska to bardzo interesujący kraj” – pomyślał filozoficznie Aleksander, przyglądający się zza stołu zdumiewającej scenie, która wyglądała w tej chwili jak żywy obraz. Bezruch w ciasnym korytarzu trwał kilka długich jak wieczność sekund. W końcu Kazek wziął głęboki oddech i z takim impetem runął na kolana przed rozczochraną Agnieszką, że aż jęknęły deski starej podłogi. – Dla ciebie – wysapał. – Chcesz mnie? Oczy dziewczyny zrobiły się jeszcze większe i zwilgotniały. – O Jezu! Ja? – Ty. Remont domu już kończę i kiedyś własny warsztat będę mieć. Będzie nam dobrze. – A... Tomek? – Jak własnego syna! – odparł szybko. – Adoptuję, dam nazwisko. Jeśli tylko mnie zechcesz. Agnieszka pociągnęła nosem. Nieśmiało wyciągnęła dłoń i delikatnie wyjęła pierścionek z mokrego pudełeczka. Skinęła głową, po czym wsunęła go sobie na palec. Kiedy dryblasty mężczyzna uniósł ją jak piórko do góry i z dzikim okrzykiem radości okręcił wokół siebie, Jadwiga złapała się za serce. – Doczekałam, doczekałam! – rzuciła płaczliwie i wsparła się na ramieniu Ewy. – Teraz ino Kalinkę wydać i pójdę na nogach do samej Częstochowy. Za tyle szczyńścia! *** Rozradowana Jadwiga szybko odzyskała siły. W sobie tylko znany sposób w ciągu piętnastu minut zorganizowała w jadalni przyjęcie zaręczynowe. Ryszard, który jako ostatni zszedł na dół, bardzo się ucieszył, widząc Jadwigę w tak radosnym stanie. Bez zbędnego gadania pożyczył przemoczonemu Kazkowi własne ubrania, Aleksander zajął się chłopcami, dziewczyny posprzątały błoto i już po chwili, przy dźwiękach góralskiej muzyki płynącej z odtwarzacza, dorośli wznosili pierwszy toast za narzeczonych, radośnie ignorując fakt wczesnej godziny. Gwar panujący na parterze słychać było nawet w pokoju, do którego Ewa wymknęła się, by wreszcie porządnie ułożyć sterczące włosy. Nie usłyszała, że tuż za nią idzie po schodach ktoś jeszcze. – Ciociu? – Aleś mnie przestraszyła. Co tu robisz? Kalina zamknęła za sobą drzwi.

– Wyjaśniam sprawę do końca. Powiesz mi wreszcie, jaki pierścionek ci zginął w moim domu? – Pani Jadzia ci powiedziała? – Nie, domyśliłam się. To nie było trudne. Najpierw usłyszałam, że coś wam zginęło, a potem Jadzia przekonywała cię, żeby mi o tym powiedzieć. Na koniec obie urządziłyście takie przestawienie z Kazkiem, że trudno było nie zorientować się w sytuacji. Kiedy przyznał, że chce z tobą porozmawiać o pierścionku, miałyście takie miny... Ewa westchnęła. Poważny ton dziewczyny nie pozostawiał wątpliwości, że dłużej nie da się ukrywać prawdy. – Jesteś bardzo inteligentną kobietą – mruknęła. – Świetnie dedukujesz. Siadaj, pogadamy. – A zatem? – Oj, nie nadymaj się. Chciałyśmy z panią Jadzią wyjaśnić ci to w odpowiednim momencie, ale Kazek wyskoczył nagle jak filip z konopi i wszystko się zamieszało. – Wiem. Przez chwilę obie myślałyście, że to on coś zmalował i obie chciałyście go przede mną ratować. – Kalina uśmiechnęła się pobłażliwie. – Jestem aż tak okropnym pracodawcą? – Nie żartuj. Po prostu chciałam ci zaoszczędzić kolejnej troski. – Czyli zginęła ci jakaś biżuteria, tak? Ewa z ciężkim sercem opowiedziała chrześnicy historię zaginięcia drogocennego prezentu od Konstancji. – To wszystko moja wina – stwierdziła na zakończenie. – Miałam go strzec i zwrócić Elizie, a zamiast tego przyczyniłam się do jego zniknięcia. – I nic więcej nie zginęło? – Jadzia twierdzi, że nic. Zmartwiona Kalina pokręciła głową. – Tu nie ma się nad czym zastanawiać, trzeba wezwać policję. Trudno. – Miałam nadzieję, że tego unikniemy. – Skoro pierścionek nie zginął przez przypadek, a wygląda to jednak na celowe działanie, nie mamy wyjścia. Może z tego wazonu da się zdjąć jakieś odciski palców? – No, chyba moje – burknęła Ewa. – Obmacałam go w rozpaczy z każdej strony. – Niedobrze. Przykro mi, że spotkało cię to w moim domu, ciociu. Pewnie powinnam mieć lepsze zamki w drzwiach albo jakieś inne zabezpieczenie. Na biedną, starą Bestię już chyba nie można liczyć. – Daj spokój, dziecko. Komu by przyszło do głowy, że w środku lasu trafi się złodziej?

– Ze dwieście lat temu nie byłoby w tym nic dziwnego. Mało tu było rozbójników? – stwierdziła Kalina z przekąsem. – Trudno, poproszę Jadzię, żeby zatelefonowała po tego krewniaka, Józek mu chyba na imię. Może uda się jakoś dyskretnie poprowadzić śledztwo. – Tylko co ja powiem Aleksowi? Spalę się ze wstydu. Gérard też będzie na mnie wściekły. Od początku nie chciał, żebym przyjęła ten dziwny spadek. – Z Aleksem jakoś to załatwię. Wyślemy go do bliźniaków w odwiedziny albo na zakupy z Agnieszką, żeby nie spotkał się z policjantem. Zobaczymy. A wujek Gérard nie umiałby się na ciebie złościć, co najwyżej będzie się zamartwiał. – No właśnie, nie chcę, żeby się martwił. Na dodatek okłamałam go wczoraj przez telefon, bo pytał, czy wszystko w porządku. Chyba poznał po moim głosie, że są jakieś kłopoty. Cholera! Nie lubię mieć przed nim tajemnic! – Na sprawach małżeńskich się nie znam, ale zrobię, co się da, żeby odnaleźć twoją własność – obiecała Kalina. Po minie ciotki widziała, że sytuacja rzeczywiście jest niewesoła. Miała wrażenie, że Ewa nie mówi jej wszystkiego, ale to było bez znaczenia. Pod jej dachem w tajemniczy sposób zginęła cenna, rodowa pamiątka i już sam ten fakt stawał się plamą na jej honorze. Dodatkowo antyk należał nie tylko do jej ciotki, lecz jednocześnie do rodziny Aleksandra – nie przyznałaby się do tego na głos, ale czuła, że woli rozebrać dom aż do fundamentów lub zatrudnić tuzin policjantów z psami tropiącymi i wywołać sensację na całą okolicę, niż pozwolić, by Francuz źle myślał o niej czy o jej rodzinie. – Poczekamy, aż skończy się impreza na dole, i zajmiemy się tym – postanowiła. – Masz może jakieś zdjęcie tego pierścienia w smartfonie? Policja musi wiedzieć, czego szukać. Ewa pokręciła głową. – Ani zdjęcia, ani smartfona. – To niedobrze. Trzeba by pogadać z twoją Sophie. Może jest namalowany na jakimś portrecie, skoro to rodowy antyk? Przysłałaby nam fotkę. – Tylko nie Sophie! Poczekaj, on wyglądał mniej więcej tak. – Ewa sięgnęła po blok rysunkowy Jasia i zaczęła szkicować. – Na środku taki wielki rubin, szlify jakoś tak idą... a wokół małe brylanciki w takich ozdobnych jakby ażurkach ze złota. Niezbyt dobrze mi to wychodzi. Kalina jak zaczarowana śledziła ruchy kredki przesuwającej się po papierze. – Obrączka mniej więcej takiej grubości... Cholera! Jasiek miał tu gdzieś gumkę. – Ewa rozejrzała się po stole. Nie zdążyła jednak poprawić krzywego rysunku, bo Kalina niespodziewanie sięgnęła po czystą kartkę i szybkimi ruchami zaczęła szkicować. Kreska za kreską ołówkowy grafit wydobywał z papierowej bieli obraz pierścienia w trzykrotnym

powiększeniu. Zaskoczona Ewa znieruchomiała. Z biciem serca śledziła skupioną minę chrześnicy, której oczy zaczęły nagle błyszczeć, a policzki nabrały rumieńców. – Czy on wyglądał jakoś tak? – spytała wreszcie Kalina. – Co? A, tak! Dokładnie tak. – Był piękny. – Jakbyś go widziała na żywo. Świetny rysunek! Mieszanina podziwu i radości w oczach ciotki błyskawicznie przywróciła Kalinę do rzeczywistości. Upuszczony ołówek stuknął o podłogę, szurnęło krzesło. Dziewczyna odsunęła się od stołu, patrząc na wykonany przez siebie szkic takim wzrokiem, jakby właśnie popełniła zbrodnię. – Boże... – szepnęła. – Muszę już iść. Ewa złapała ją za rękę. – Poczekaj. Gdzie chcesz uciec? Przed czym? – Muszę na dół. Trzeba się zająć tym wszystkim. – Dziewczyna z trudem hamowała napływające łzy. – Puść mnie, proszę. – Dziecko, uspokój się. Siadaj. Cała się trzęsiesz. – Nic nie rozumiesz, nikt nie rozumie. – Więc mi wyjaśnij. Kalina gwałtownym ruchem ukryła twarz w dłoniach. Przez długą chwilę nic nie mówiła, tylko przez palce ciekły jej łzy. Ewa nie naciskała. Usiadła tuż obok i objęła chrześnicę delikatnie. Wiedziała, że czas na słowa dopiero nadejdzie. Nie pomyliła się. – Kiedy Marek... kiedy zginął na tamtej drodze... To była moja wina. – Usłyszała ponure wyznanie, gdy dziewczyna wreszcie odsłoniła mokrą od łez twarz. – Wracaliśmy z wystawy bursztynów, mieliśmy jeszcze przed sobą jakieś sto kilometrów. Marek był zmęczony, za to mnie rozpierała energia. W głowie mi tkwiły miliony projektów, ale nie miałam szkicownika – powiedziała z trudem. – Marudziłam, żeby się gdzieś zatrzymał, choćby przy zwykłym kiosku. Bałam się, że pomysły uciekną mi z pamięci, zanim dojedziemy do akademika. Ewa obejmowała drżące ramiona dziewczyny, ale sama starała się nawet nie oddychać. – W jakimś miasteczku Marek zobaczył sklep papierniczy, ale bez parkingu. Zatrzymał się po drugiej stronie skrzyżowania, wziął portfel, powiedział: „zaczekaj, zaraz wracam...”. – Usta Kaliny zadrżały. – Nie wrócił. Tir nie wyhamował na czerwonym świetle, a Marek był zmęczony. Nie zdążył uskoczyć... Ciociu! – Co, kochanie? – spytała Ewa tak łagodnie i ciepło, jakby otulała kocem chore dziecko. – On zginął przez jakiś durny szkicownik! Rozumiesz?

– Nie mów tak. – To prawda! A ja go nawet nie kochałam. – Marka? – Tak. Nie kochałam go naprawdę. Był porządnym facetem, troskliwym, czułym. Myślałam, że jakoś się nam ułoży. – Dlatego odkładaliście ślub? – Nie wiem, może. – Kalina spojrzała Ewie w oczy. – Ciociu, zabił go mój szkicownik – powiedziała cicho z rozpaczą. – Moje głupie projekty. Ja go zabiłam. – Nie, dziecko. Marka zabił bezmyślny kierowca siedzący w kilku tonach zabójczej maszyny. Nikt zdrowy na umyśle nie jedzie czymś takim przez miasto prawie setką. Nie jesteś niczemu winna. Ani ty, ani twój talent. To był po prostu tragiczny zbieg okoliczności. – Życie to zbiegi okoliczności, sama tak powiedziałaś – szepnęła Kalina. – Kochanie, ja wiem, że to było dla ciebie bardzo trudne, ale trzeba zostawić ten ciężar za sobą. To już przeszłość. – Gdybym rozstała się z Markiem wcześniej. Gdybym mu powiedziała, że go nie kocham... – Dość – przerwała Ewa łagodnie. – Żadnego gdyby. Wyrzuty sumienia w żałobie to naturalna rzecz, ale w końcu trzeba przestać się biczować i ruszyć do przodu. Gérard miał rację, kiedy mi to tłumaczył po śmierci Konstancji. Kalina milczała przez chwilę, po czym wolno wytarła nos w podaną jej chusteczkę. – Przecież się nie biczuję – powiedziała zmęczonym głosem. – Tak myślisz? To dlaczego od ponad dwóch lat nie miałaś w ręce szkicownika? Dlaczego rzuciłaś studia? Czemu zaszyłaś się w tym miejscu i udajesz, że twoim największym marzeniem jest prowadzić agroturystykę? – Ktoś musiał się tym wszystkim zająć. – Owszem, gdy zachorowała twoja babcia, taka była potrzeba chwili. Podziwiam cię za to, co dla niej zrobiłaś. Ale tak naprawdę przyjechałaś tu nie tylko z powodu Heleny. Przyjechałaś się tu ukryć. – Jak to ukryć? Lubię to miejsce, chcę tu być. – Oczywiście, że lubisz. W końcu to rodzinny dom twojego ojca i ja to świetnie rozumiem. Czy jednak sądzisz, że ojciec lub babcia byliby zadowoleni, widząc, jak toniesz w długach z powodu tego domu? Czy Marek chciałby, żebyś zmarnowała swój talent w ramach jakiejś absurdalnej pokuty? Kalinko, to twoje życie. Ty decydujesz, jak i gdzie chcesz zbudować swoje szczęście. – Ale co ja mogę z tym zrobić? – Wszystko, co chcesz. Możesz skończyć studia albo tego nie robić. Możesz znaleźć pracę jako ceniona projektantka albo zająć się czymś innym. Wyjechać do matki albo zostać w Polsce. Możesz oddać komuś dom w zarządzanie albo nadal

sama go prowadzić. To ty decydujesz. Musisz tylko wiedzieć, czego chcesz naprawdę. Inaczej już zawsze będziesz się tak szarpać sama ze sobą. – To nie jest takie proste. – Wiem, ja też to przeżyłam. Miotałam się w życiu, nie wiedząc, jak się wyrwać z kręgu błędnych decyzji. I wtedy pomógł mi wyjazd do Prowansji. Tam zrozumiałam, że pewne sprawy trzeba pozamykać i zapomnieć. – Sądzisz, że wyjazd załatwia wszystko? To kolejna ucieczka. – Nie. Nie ucieczka, tylko nabranie dystansu. – Mam wyjechać? Gdzie? Po co? – Sama musisz zdecydować. Wiem jedno: powinnaś zostawić w końcu przeszłość za sobą i spokojnie się zastanowić. Poczuj się wreszcie wolna. Kalina odetchnęła głęboko, jak ktoś, kto wynurzył się z głębokiej wody. – Dziękuję – powiedziała uspokojona. – Za co, kochanie? – Za to. Za tę rozmowę. Nie miałam pojęcia, że coś takiego we mnie siedzi. Masz rację, muszę przemyśleć kilka spraw. – Mądra dziewczynka. – Cieszę się, że jesteś. – Ty mnie tak nie rozczulaj – zaśmiała się Ewa. – Bo mi się makijaż rozmaże. – Jaki makijaż? – Uśmiech Kaliny był jeszcze trochę nieśmiały, ale policzki znów się jej zaróżowiły. – No dobra, to piegi. Jeszcze się skurczą od wilgoci, a Gérard bardzo je kocha. Muszę o nie dbać. W tym momencie do drzwi pokoju ktoś zastukał. – Czy u pani Ewki jest może Kalina? – Siwa głowa Jadwigi pojawiła się w wejściu. – O, dobrze, żeście są. Przyszedł twój stryk. – Coś się stało z Gabrysią? – zaniepokoiła się Kalina. – Z Gabrysią nie, ale on gada, że... – No? – Chyba się gdziesik zgubił twój dziadek. – Co? Jak to „zgubił się”? *** Gdy przestraszona Kalina wypytała stryja o szczegóły, okazało się, że niemal od czterdziestu ośmiu godzin nikt staruszka nie widział. Zmieszany mężczyzna nieco mętnie tłumaczył, że z powodu operacji Gabrysi oboje z żoną nie zwrócili uwagi na jego nieobecność. – A to ciekawe! – prychnęła Jadwiga. – Jak można nie wiedzieć, że starego od dwóch dni nie było w chołpie?

– Pani Jadwiga mówi, jakby mojego ojca nie znała – burknął mężczyzna, wzruszając ramionami. – Przecież go nie zamknę w pokoju. Zawsze robił, co chciał. Całymi dniami szwenda się, gdzie popadnie, a jeśli go ktoś zatrzymuje, dostaje od niego lagą po plecach i tyle. – Stryju, na litość boską, co stryj mówi? – Kalina załamała ręce. – Przecież on ma dziewięćdziesiąt lat. – Ale ręce ma silne i uparty jest jak kozioł. Dlatego go matka w końcu przed laty z domu wygnała. – Wiem, że opieka nad dziadkiem nie jest łatwa, ale Jadzia ma rację. Jak stryj mógł nie zauważyć jego zniknięcia? – Tłumaczyłem już. W sobotę rano, kiedy z Gabrysią pojechaliśmy do szpitala, ojciec był u siebie. A kiedy po operacji wróciłem do domu... hmm... – Mężczyzna odchrząknął zmieszany. – Jego łóżko jak zwykle było rozgrzebane, więc myślałem, że znowu go gdzieś poniosło. Pytałem pracowników w karczmie, ale nie pamiętali, czy przyszedł coś zjeść. Zresztą w domu lodówka zawsze jest pełna – dodał szybko. – Dopiero dzisiaj pomyślałem, że coś jest nie w porządku. – Bo wytrzeźwiałeś – skwitowała Jadwiga kpiąco. – No, tego... zapierał się nie będę. Nie było go, więc poszedłem do szpitala. Pomyślałem, że ktoś mu powiedział o Gabrysi, ale tam moja kobita z marszu mnie... no... – Pogładził się po nieogolonym policzku. – Po pysku cię sprała, co? I dobrze! Należało ci się. – No, należało. Pani Jadwiga ma rację. Kiedy się moja w końcu uspokoiła, opowiedziała mi o transfuzji. Właśnie, chciałem tego... dziękuję panu za Gabrysię. – Spojrzał na Aleksandra. – Uratował pan życie mojej dziewczynce. Nie wiem, co bym zrobił, gdyby... Już nigdy nie tknę wódki, tak żem obiecał dzisiaj Matce Boskiej – mruknął cicho, maskując wzruszenie. – A panu niech Bóg wynagrodzi. – Nie ma za co. Dobrze, że tu byłem i mogłem pomóc. – Tobie, Kalina, też dziękuję. I przepraszam za moją kobitę. Ona nie jest taka zła. – Dobrze, stryju, nie gniewam się. Mów dalej, co z dziadkiem. – No, pytałem moją, czy ojciec zaglądał, ale powiedziała, że nie. Ona tam dzień i noc warowała przy dziecku. Wtedy dopiero coś mnie tknęło, zacząłem wypytywać ludzi, no i nie ma go. – Rozłożył ręce. – Myślałem, że może do ciebie przyszedł, jak zwykle. – Tutaj go nie było. – Chwileczkę – wtrąciła się Ewa. – Przecież ja go widziałam w niedzielę rano. – Faktycznie, gadała pani Ewka, że kalinę obrywał z owocu. – Widziała pani mojego ojca? – Tak sądzę. – Ewa nie była pewna. – To była tylko postać z daleka, ukryta

za krzakiem. Wyklinał trochę po miejscowemu na psa, bo się do niego łasił. I machał jakąś laską. – To na pewno był on. Dokąd poszedł? – Nie wiem – zmartwiła się. – Patrzyłam na niego tylko przez chwilę z okna pokoju. – To nieistotne – przerwała im Kalina. – Skoro w niedzielę rano był u nas, to znaczy, że nie ma go dopiero od doby. Czy ktoś jeszcze go widział? – Potoczyła wzrokiem po zebranych. Wszyscy pokręcili głowami, tylko Kazek zmarszczył brwi. – Ja żem go widział, ale w sobotę – burknął. – Gdzie? – Też tu. Drzewo rąbałem, jak on przylazł. Nawymyślał mi, że siekiery porządnie trzymać nie umiem. Poszedł tam w górę. – Gdzie? – No, w las. Torbę miał. Ale pustą. – A to ja wiem! – wtrąciła się Jadwiga. – Mówiłam, że za nalewki się wziął. Pewnie se do kryjówki poszedł. – Jakiej kryjówki? – Helenka zdradziła mi kiedyś, że on koło Krzywej Polany ma swój szałas czy ziemiankę. Dobrze schowane, bo przez całą komunę bimber tam pędził. Może tam go poniesło? – Gorzałkę to ojciec w różnych miejscach trzymał, ale na Krzywą Polanę to chyba mu już za daleko. – Trzeba tam zaraz pójść! – Zdenerwowała się Kalina. – Szukać go! – Może należałoby zawiadomić policję? – zasugerował Aleksander. – E tam, zobaczycie, że stary sam się znajdzie. Nie pierwszy to raz jak znika, nawet na cały tydzień. Jak wytrzeźwieje, to się wróci. – Jadziu! Mogło mu się coś stać. Trzeba działać! – No już dobrze, nie denerwuj się – westchnęła gaździna. – Zrobimy tak: Ryszard zawiezie mnie na policję, bo muszę sama z komendantem pogadać. Inaczej tego pijoka zaczną szukać dopiero za jaki tydzień, bo syćkie go tu za dobrze znają. Ty, Wiesiek, zajrzyj do proboszcza – poleciła mężczyźnie, który posłusznie skinął głową. – Twój ojciec i u niego winko robi już od dwudziestu roków. Może on cosik wie. – Dobrze, zajrzę. – A potem wracaj do szpitala, do żony i dziecka. Jak się co dowiemy o starym, damy ci znać. – Dobrze. – Agniecha z Kazkiem pojadą z nami. Rozpytacie się po miasteczku, czy w jakiej knajpie starego nie widzieli.

Promieniejąca szczęściem Agnieszka, z miną zupełnie niepasującą do sytuacji, skinęła ochoczo głową. – A ja pójdę do Krzywej Polany się rozejrzeć – wtrąciła Kalina. – Jeszcze czego! – odparowała Jadwiga stanowczo. – Starego na pewno tam ni ma. Zresztą burza idzie ku nam, grzmi już od dawna. Nawet byś tam nie doszła. – Ale ja wiem, gdzie jest ta ziemianka, dziadek mi o niej mówił. – Trza ci zostać i czekać albo na telefon, albo na starego. Ino ciebie posłucha, jeśli się tu przywlecze. – Jadwiga nie zamierzała dawać Kalinie czasu do namysłu. – Aleks też zostanie. – Nie dopuściła mężczyzny do głosu. – Gościem jest, krew oddawał, wypoczywać musi. No, ruszcie się! Pani Ewka mi tam obiadu dopilnuje. Pospieszyła zebranych i już po chwili brudna od błota terenówka wyjeżdżała z podwórka. Kalina miała jednak swój plan. Gdy tylko Jadwiga zniknęła z pola widzenia, dziewczyna założyła stare buty trekingowe i wyjęła z komody podręczną apteczkę oraz latarkę. – Dokąd się wybierasz? – zaniepokoiła się Ewa. – Rozejrzę się po najbliższej okolicy. Nie mogę tak siedzieć i się martwić. – Mamusiu, ja też chcę iść z ciocią na deszczyk! – Jasiu, idź do Tomka. To sprawy dorosłych. Aleksander bez słowa sięgnął do wieszaka po swoją kurtkę przeciwdeszczową. – A ty? – Pójdę z Kaliną – odparł spokojnie. – Pomogę jej. Dziewczyna spojrzała na niego z wdzięcznością. – No, świetnie! – Ewa nie była zachwycona tym pomysłem. – Pani Jadzia urwie mi głowę, że was nie zatrzymałam. A co będzie, jeśli dziadek się zjawi? – Daj mu dużą porcję piernika, to go zatrzyma. On bardzo lubi słodkie. I nie martw się, ciociu. Niedługo wrócimy. – Weźcie telefon! – Mam! – odkrzyknął Aleks z werandy i już ich nie było. *** – Ludzie, co to za zwariowany dzień! – sapnęła zmartwiona Ewa. Miała wielką ochotę zatelefonować do męża i podzielić się swoimi troskami, ale wiedziała, że to ostatnia rzecz, jaką powinna w tej chwili zrobić. Gérard miał na głowie sprawy firmowe, Grześka i żarłocznego psa, który tym razem rozszarpał jego skórzane buty, o czym dowiedziała się podczas wczorajszej rozmowy. Wolała zatem oszczędzić mężowi kolejnych zmartwień, tym bardziej że na odległość niewiele mógł jej pomóc.

– Chyba jednak trzeba tu odczynić jakieś uroki – stwierdziła gniewnie, skrobiąc ziemniaki na zapiekankę z boczkiem. – Kalina miała rację, że nie ma ani chwili spokoju. Aż strach pomyśleć, co by się działo przy większej liczbie letników. Kto by to wszystko ogarnął? Błyskawicznie uwinęła się z zapiekanką i zajrzała do jadalni. Chłopcy grzecznie rysowali jakieś obrazki, lecz w przeciwieństwie do nich niespokojna Ewa nie umiała sobie znaleźć miejsca. Gdy po raz dwunasty podeszła do okna, by sprawdzić, czy ktoś nie nadchodzi z dobrą nowiną, pomyślała, że musi się czymś zająć. Wołanie: „Mamo, jeść!” oderwało ją od pucowania na błysk zlewu. Cała kuchni lśniła już czystością. – Jesteście głodni? – zdziwiła się. – O, cholera! Tak późno? To gdzie oni wszyscy są? – Mamo! – Zaraz! Naleję wam pomidorówki, tylko uprzątnijcie te rysunki. – To nie są rysunki, to komiks – oznajmił z dumą Jaś. – Tomek mi pokazał, bo nie umiem jeszcze pisać. I teraz mogę sam namalować moje historie. – Super, pospieszcie się. – Z roztargnioną miną pomagała im zbierać rozrzucone po stole pisaki, a jednocześnie wciąż zerkała przez okno. – Mamo, nawet nie popatrzyłaś. – Chłopiec był niepocieszony. – To komiks o panu duchu. Zobacz, jak mi ładnie wyszedł. – No ślicznie, synuś, ślicznie. – Rzuciła okiem na obrazek. – Co on robi z tą szafą? – Znika sobie. – Co takiego? – Jaś powiedział, proszę pani, że duch mieszka w szafie. – Aha, super. Czy duch nie powinien być bardziej przezroczysty? Co on trzyma w ręce? – Ciupaskę. To jest specjalny pan duch. Rozbójnik. – Coś mi się zdaje, że tobie też pani Jadzia opowiadała swoje historyjki. – Nie, ja sam to wymyśliłem. Zobacz. – Zadowolony ze swojego dzieła Jaś, pokazywał matce kolejne rysunki, niemal podtykając je kobiecie pod nos. – Synuś, nie męcz mnie teraz. Naprawdę ładnie namalowałeś, ale odłóż to na parapet. Idźcie z Tomkiem umyć ręce i siadajcie do obiadu. „Gdzie oni się podziewają? – martwiła się w myślach. – Najpierw ginie pierścień, potem znika dziadek, teraz Kalina z Aleksem. I jeszcze ta pogoda. Oszaleć można!”. Nalewała właśnie gorącą zupę na talerz, gdy nagle zamarła. – O cholera! W jednej chwili przypomniał się jej niedzielny poranek i aż ścierpła w sobie.

„A jeśli dziadek przyłapał tu złodzieja? W niedzielę widziałam go rano z okna, a później zniknął pierścień!... O mój Boże! Jeśli ten bandyta zrobił coś staruszkowi i ukrył gdzieś ciało?” – dokończyła myśl z przerażeniem. Przez chwilę trwała tak w bezruchu z chochlą w dłoni, a zupa kapała na blat, tworząc tłustą pomarańczową plamę. Potrząsnęła głową. – O ludzie! Co ja znowu wymyślam za głupoty! – szepnęła samokrytycznie. – Mamo, jeść! – Już idę. Zaniosła chłopcom pomidorówkę i znów stanęła przy oknie. Choć wiedziała, że jej podejrzenia są absurdalne, nie mogła się uspokoić. Jej wyobraźnia zaczęła działać pełną parą. „A jeśli ten morderca krąży tu gdzieś w okolicy? – Niemal przykleiła twarz do zalanej deszczem szyby. – Cholera jasna! Kalina i Aleks tak długo nie wracają!”. – Mamo, nie dałaś nam łyżek. – Co? Aha, łyżki, już, syneczku. – Mamusiu, czemu tak ciągle patrzysz na podwórko? – Sprawdzam, czy przestaje padać – uspokoiła chłopca łagodnym tonem. – Jedzcie. Udając przed dziećmi opanowanie, wyszła na korytarz. Próbowała zatelefonować do Aleksandra, ale jedyne, co usłyszała w słuchawce, to komunikat: „Abonent chwilowo niedostępny”. Z podwórza dobiegł ją daleki grzmot. – Niech to szlag! Wszystko jak na złość. Coraz bardziej zdenerwowana sytuacją, zajrzała na werandę. W jednej chwili owionął ją chłodny, wilgotny wiatr niosący nieprzyjemną mżawkę. Objęła się ramionami i spojrzała na znikającą za drzewami pustą drogę dojazdową. Mimo że pora była jeszcze wczesna, zasnute ciężkimi chmurami niebo pociemniało, nadając okolicy ponury wygląd. Z dachu i rynien z pluskiem kapała woda, drzewa szumiały nieprzyjaźnie, trzeszcząc chwilami pod naporem silniejszych podmuchów, niedomknięte drzwi do kurnika trzaskały, pobrzękując metalową zasuwką. „No po prostu nie wierzę, że oni w takim momencie poszli w las! Co ja mam teraz zrobić? Szukać ich? Zostawili mnie samą z dziećmi i nawet nie mogę się stąd ruszyć”. Myśl o krążącym w okolicy złoczyńcy wróciła do niej jak natrętny komar. – Sama... z dziećmi... Podejrzliwym spojrzeniem przeczesała okolicę. – Ssuuper – syknęła przez zaciśnięte zęby, bo trzęsła się już z zimna na mokrej werandzie.

Spojrzała na zamek w drzwiach. „Oczywiście klucz jest nie wiadomo gdzie – pomyślała gniewnie, bo jak zwykle jej strach ustąpił miejsca silniejszej emocji. – Rozumiem, że Kalina jest łatwowierna i ufa ludziom, ale żeby nawet pani Jadzia nie pomyślała o sensownym zabezpieczeniu domu? Bandyci mogliby tu wpaść w biały dzień i wymordować mi dzieci, a nikt by nas nie usłyszał!”. Grube przyjazne szczeknięcie przerwało niewesołe rozmyślania. – Bestia! – Ewa w jednej chwili się rozpromieniła. – No tak, to jest myśl! Piesku! Chodź tutaj! – zaczęła wabić zwierzę. Bernardyn z właściwym sobie spokojem wyszedł z budy i z godnością zbliżył się do schodów, merdając mokrym ogonem. – Chodź do środka, piesku, dam ci coś pysznego. Zwierzę nawet nie drgnęło. – Nie bój się. To mnie Jadzia zamorduje, że wpuściłam cię do domu. No, chodź. Jesteś mi potrzebny, trzeba bronić dzieci. Zbiegła po schodach i pociągnęła go lekko za obrożę. – Już wolę zginąć z ręki Jadzi niż bandyty. Popilnujesz nas w środku. Dobra Bestia. Chłopcy przywitali psa radosnymi okrzykami i piskiem, gdy zwierzę otrzepało się z deszczówki, ochlapując ściany. Ewa starała się nie myśleć o brudnych śladach, które pies zostawiał na podłodze. Starannie zamknęła za sobą drzwi i pstryknęła włącznikiem światła, bo z powodu nadchodzącej burzy w korytarzu zrobiło się mroczno. – Chodź tu. Połóż się i pilnuj. – Usiłowała gestami nakłonić psa, by usiadł obok drzwi wejściowych. – Możemy się z nim pobawić, proszę pani? – Nie teraz, Tomeczku. Za chwilę dostaniecie drugie danie, a pies musi wyschnąć. Bernardyn, zupełnie ignorując jej nawoływania, usadowił się pod starą szafą i grubym głosem poszczekiwał od czasu do czasu, jakby chciał zwrócić czyjąś uwagę. Chłopcy tarmosili go za uszy i głaskali po mokrej sierści. – Mogę go wytrzeć? – On chyba jest głodny, proszę pani. – O, ślini się! Mogę mu dać mojej zupy? – Za chwilę oszaleję – stwierdziła zdesperowana Ewa, pocierając dłonią czoło. – Cicho! Żadnych pytań. Chłopcy, proszę do łazienki, jeszcze raz umyć ręce i wracać do stołu! A Bestia na wycieraczkę! Dzieci zaskoczone stanowczym tonem szybko wykonały polecenie, jednak pies nie ruszył się z miejsca. Ewa złapała go za obrożę i pociągnęła. Bez efektu. – Chodźże, uparciuchu. Połóż się przy drzwiach, a ja ci przyniosę pyszną

kość... No rusz się, proszę. O co ci chodzi? Wielkie zwierzę nawet nie drgnęło. Spojrzało tylko na nią ciemnymi oczyma, jakby chciało powiedzieć: „Ależ ci ludzie są niedomyślni”. – Dobra, nie będę się użerać jeszcze z tobą – westchnęła i puściła obrożę. – Chcesz, to siedź tu w kącie. Zamierzała wrócić do jadalni, ale kolejne szczeknięcie podziałało na nią jak zimny prysznic. Nieprzyjemne skojarzenie samo pojawiło się w jej głowie. – Moment, chyba nie chcesz powiedzieć, że w tej szafie coś... ktoś jest? – zniżyła głos do szeptu. Pies nadal uparcie na nią patrzył. – Matko kochana, dlaczego mnie zawsze muszą spotykać takie rzeczy? – jęknęła cichutko. – Za stara już na to jestem. Obejrzała się za siebie. Rozbawione głosy dzieci dobiegały z wnętrza łazienki, wiedziała zatem, że ma kilka chwil, by ukradkiem zajrzeć do starej szafy. Masywny, ciemny mebel wydał się jej nagle nieco przerażający. – Miałeś nas bronić, a nie znajdować zwłoki – szepnęła z pretensją do psa. – Mam nadzieję, że to tylko jakiś szczur. – Wyciągnęła rękę, ale zaraz ją cofnęła. – „Dlaczego nieboszczyka zawsze ukrywa się w szafie? – pomyślała zdenerwowana. – No trudno, muszę tam zajrzeć”. Zagryzła wargi, przeżegnała się i ostrożnie chwyciła mosiężne gałki. Pociągnęła. Drzwi skrzypnęły nieprzyjemnie, ale ku jej zdziwieniu łatwo ustąpiły. Z ciemnego wnętrza napłynął nieprzyjemny zapach starej naftaliny, stęchlizny i czegoś dziwnego. Pies wstał i natychmiast wsadził pysk w szczelinę. Jego ruchliwy ogon uderzał Ewę po boku. – Poczekaj, zwariowałeś? – wyszeptała przejęta. – Niczego nie dotykaj. Rozchyliła drzwi na całą szerokość. – Przecież tu nic nie ma – zdziwiła się. W środku wisiało kilka grubych starych płaszczy i jakiś brudny kożuch. Ewa brzydziła się ich dotknąć, więc tylko spojrzała pod ubrania. Na spodzie również niczego nie zauważyła. Zniszczone wnętrze mebla było mocno wytarte, ale na dnie nic nie leżało. – To po prostu niewiarygodne – sapnęła z ulgą. – No i co? Czego tu chciałeś? Jeśli powiesz, że szczekałeś na ducha, naprawdę stracę cierpliwość. No, rusz się. Z wysiłkiem odciągnęła psa i energicznie zamknęła szafę. – Dość tej zabawy. Jeśli jeszcze raz zrobisz mi taki numer, to nie ręczę za siebie. Masz pilnować dzieci i domu. Pies uniósł pysk i wielkim mokrym jęzorem polizał ją po ręce. – Rany! Przestań. Myślisz, że mnie tym udobruchasz? Idź za chłopcami –

poleciła, gdy dzieci wypadły ze śmiechem z łazienki. – Mamo, coś śmierdzi. – O rany! Moja zapiekanka! W ostatniej chwili uratowała potrawę przed zwęgleniem. Choć wybrała chłopcom najsmaczniejsze części, jedynie Tomek jadł z apetytem. Jaś grzebał widelcem wśród przypieczonych ziemniaków i narzekał. – Mamo, nudzę się. – Jedz. – Ale to jest niedobre. – Za chwilę wróci pani Jadzia, zrobi ci coś pysznego. – Ty zrób mi naleśniki. – Synuś, nie marudź. Lepiej żebym już dzisiaj nie brała się do gotowania. – A gdzie są wszyscy? Nudzę się. – No właśnie: gdzie są wszyscy? – Spojrzała na zegar. Wskazówki pokazywały 17.20, lecz na zewnątrz panowała już ciemność. Nad miasteczkiem rozszalała się burza, co Ewa wywnioskowała z coraz głośniejszych uderzeń piorunów. Cieszyła się, że z okien jadalni nie można było zobaczyć, co się dzieje w dolince. Nie chciała straszyć chłopców. Nasłuchując trzeszczenia starego domu, martwiła się coraz bardziej. „Pani Jadzia i reszta na pewno gdzieś się schronili, ale co z młodymi? Burza w lesie jest cholernie niebezpieczna! – rozmyślała, wyłamując z nerwów palce. – Co robić? Może powinnam zawiadomić jakiś GOPR czy coś? Ci młodzi są kompletnie nieodpowiedzialni! Gérard, kochany, co ty byś zrobił?”. Obeszła cały dom, sprawdziła, czy okna są wszędzie pozamykane, i wróciła na dół do dzieci. Chłopcy z niewesołymi minami siedzieli pod stołem obok Bestii i wtulali się w bujną sierść. – Co się stało? – Nic, my się wcale nie boimy. – Ale Bestia ma stracha, proszę pani – odparł cicho Tomek. – Nie martwcie się, w domu jesteście bezpieczni. Oślepiająca błyskawica przecięła niebo. Powietrze zadrżało od potężnego grzmotu, a światło w jadalni i na korytarzu w jednej sekundzie zgasło. – Aaa! Mamo! – pisnął przestraszony Jaś. Tomek skulił się w sobie. – Spokojnie, chłopcy. Jestem z wami. – Ewa natychmiast rzuciła się do dzieci i objęła ich ramionami. – To tylko burza. – Ciemno! Boję się! – Nie ma czego. Zobacz, jaki Tomek jest odważny. Widocznie zabrakło prądu. Zaraz poszukamy w kuchni świeczek i zapalimy sobie lampiony jak na tarasie, dobrze? Zobaczycie, będzie fajnie.

Nagle pies uniósł łeb. Warknął. W korytarzu rozległy się jakieś chrobotania i skrzypienie, a zdenerwowanej Ewie serce podeszło do gardła. – Kochani, a teraz biegniemy szybciutko do kuchni – szepnęła do chłopców. – No już. Pobawimy się tam w chowanego. Pomogła dzieciom przebiec między stołami. – Schowajcie się i nie wychodźcie, aż was zawołam – rzuciła nerwowo, łapiąc za chochlę leżącą na blacie. – Bestia, pilnuj chłopców. Cicho zamknęła za nimi drzwi i stanęła w bojowej postawie z metalową chochlą w dłoni, jak zdesperowany wartownik, który czuje, że prędzej odda życie, niż komukolwiek pozwoli przekroczyć próg. Szelesty dobiegające z ciemnego korytarza zamieniły się w nieokreślony hałas. Ktoś miotał się tam po ciemku, obijając się o ściany. – Krucafuks! Ka żem zatyroł ciupage? Przeca miołek – zachrypnięty głos ledwie dał się słyszeć przez kolejne grzmoty. Zdrętwiała z emocji Ewa przełknęła ślinę. – Kto tam jest? – spytała groźnie, mimo że chochla w jej ręku drżała. – Radzę nie podchodzić! – A dyć ino jo. – Szuranie się nasiliło. Błyskawica za oknem rozświetliła jadalnię na ułamek sekundy. Ewa ujrzała w progu zgarbioną, ciemną postać. – Aaa! – wrzasnęła mimowolnie. – Zgiń! Przepadnij! Ktoś ty?! – Czego sie tak drzes, dziołcha? Przeca godołek. Siąpawica taka, to przisnołek se kapke. A ka to Kalinka? – Kalinka? Chwileczkę... – Zaskoczona opuściła chochlę. – Czy pan jest dziadkiem Kaliny?! – A co sie tak dziwujesz? Kielo to godzin, co taka ćma w chołpie? – Matko kochana! – Pod Ewą aż ugięły się kolana. – Co pan tu robi? Wszyscy pana szukają. – Jaki jo tam pon. Gazda z ojca i dziada. W tym momencie drzwi wejściowe otworzyły się ze skrzypieniem i w korytarzu zamigotało światło dużej ręcznej latarki. – Wróciliśmy! – rozległ się głos Jadwigi. – Chwała Panu Bogu, że nas po drodze co nie pierdykło. W całym mieście ni ma prądu. Kalina! Gdzieście są? – W jadalni! – odkrzyknęła oszołomiona Ewa. – Hurnawica taka, że... O! I stary się odnalazł. A nie mówiłam? – Rzeczywiście – potwierdził Ryszard. – Niepotrzebnie zawiadomiliśmy policję. Gdzieście to byli, dziadku? – A ka miołek być? Przeca z Helusiom. – Aha, z Heleną – mruknęła znacząco Jadwiga i wzruszyła ramionami. – Trza po Wieśka zadzwonić, bo tu ni ma co z nim gadać. Gdzie Kalina?

– Też bym chciała wiedzieć – wyrwało się Ewie. Zaskoczona gaździna posłała jej pytające spojrzenie. Nie zdążyła jednak się odezwać, bo Jaś, zniecierpliwiony czekaniem w kuchni, uchylił drzwi. – Mamo, tu jest ciemno. Kiedy zapalisz nam świeczki? Bestia, poczekaj! Pies, merdając ogonem, wysunął się z kuchni, przebiegł między stołami i zaczął się łasić do staruszka. – Bestia? W mojej jadalni?! – O! Pani Jadziunia wróciła! I pan Rysiu! I pan duch! – Jaś klasnął. – Widzisz, mamo, że dobrze narysowałem pana ducha? Podobny, prawda?

Rozdział 11 Niech lepiej sekrety śpią Aleksander wiedział, że Kalina doskonale zdaje sobie sprawę z ich sytuacji. Oboje jednak udawali, że nie jest tak źle, jak się wydawało. Już w połowie drogi zaczął ją namawiać do powrotu, bo im wyżej się wspinali, tym lepszy widok mieli na to, co się dzieje w dolinie. – Jeśli tak ci zależy, sam poszukam tej kryjówki. Ty wracaj do domu, bo Ewa będzie się martwiła. – Nie da rady. – Dziewczyna pokręciła głową, a z jej kaptura skapnęły na boki krople deszczu. – Dziadkowa piwniczka jest dobrze ukryta. A poza tym przecież nie zostawię cię tu samego. Mężczyźnie wydało się, że w głosie dziewczyny usłyszał rozbawienie. Naburmuszył się. – Świetnie, że masz o mnie dobre zdanie! – odparował. – Za kogo mnie właściwie uważasz? Byłem w Peru, na wykopaliskach w Afryce i w australijskim buszu. Myślisz, że ten kawałek lasu i burza zrobią na mnie jakieś wrażenie? Mocny podmuch wiatru uderzył w nich bez ostrzeżenia, tak że oboje musieli się zatrzymać. Gdy mokre liście i kawałki połamanych gałązek zaczęły spadać im na głowy, Kalina odruchowo przysunęła się bliżej mężczyzny, a on rozpostarł nad nią rękę. Chroniąc się przed narastającym deszczem, nie uniosła głowy, ale spod kaptura dobiegł Aleksandra wesoły ton. – Przestałbyś już szukać dziury w całym. Po prostu bałabym się o ciebie i tyle. – Słucham? – No przecież jesteś moim gościem i nie znasz okolicy. – Ach, gościem. – Nie mamy czasu na pogaduszki. Chodź. I wyłącz smartfon. – Dlaczego? – Żeby nie ściągnąć na nas piorunów. Pospiesz się. Burza nie może nas zastać pod drzewami. – Na otwartej przestrzeni też nie jest bezpiecznie! – stwierdził, przekrzykując narastający szum wiatru. – Widzisz jakieś wyjście z tej sytuacji? – Jeszcze widzę, ale zaraz padnie nam bateria w latarce. Rusz się. Dłuższą chwilę przedzierali się przez zagajnik. – To tam. – Wskazała ręką. Aleksandra zaskoczył nietypowy wygląd konstrukcji. Niewielka budowla, wykonana z kamieni i drewna, była niska – nie przekraczała wzrostu przeciętnego nastolatka. Pokrywający ją skośny dach z poczerniałych desek opadał z jednej strony aż do ziemi i przykryty był darnią, tak że od strony polany trudno było odróżnić konstrukcję od zwykłego pagórka czy nierówności terenu. Z drugiej

strony tuż przy ziemi znajdowały się niskie drzwiczki, jak dla dziecka. Kalina szarpnęła zardzewiałą kłódkę. Była zamknięta. – To znaczy, że dziadka tutaj nie ma. Musi być w mieście – powiedziała głośno, usiłując przekrzyczeć kolejne grzmoty. – Super! – Aleksander też podniósł głos. – Wracajmy! – Nie zdążymy przed burzą! Lepiej przeczekać tutaj! – Tutaj? Dziewczyna sięgnęła pod wielki kamień leżący obok wejścia i wyjęła spod niego klucz. Kłódka odskoczyła, drzwi ustąpiły opornie. Dziewczyna schyliła się, niemal przykucając. – Tylko uważaj, tu są schodki w dół! – krzyknęła przez wiatr do mężczyzny. Zrobiła krok do środka i momentalnie zniknęła w czarnej czeluści. – Auu! – Kalina! Co się stało?! – Ostrożnie! Kamienie chyba się poluzowały – usłyszał jej niezadowolony głos. – Chodź. Posłusznie złapał się jedną ręką framugi i niezgrabnie zsunął się w dół. Drzwiczki popchnięte wiatrem zatrzasnęły się za nim. Wokół zapanowała ciemność. – Gdzie jesteś? – Jasny gwint! I po latarce. Poczekaj, dziadek ma tu gdzieś świece. – Byłaś już tu kiedyś? – Raz, ale nikt o tym nie wie, więc się nie wygadaj. O, jest! Przez chwilę słychać było tylko pomruk wiatru na zewnątrz oraz szelest poruszającej się w ciemności Kaliny, która dziwnie syczała od czasu do czasu. W końcu strzeliła zapałka. Mrok niewielkiego pomieszczenia rozproszyło chybotliwe światło. – Zamknij drzwi na skobel, bo się będą tłukły na wietrze. – Na co? – Taki supernowoczesny wynalazek do zamykania. Tam. – Ten patyk na sznurku? – Brawo, odkryłeś unikatowy zabytek. Na pewno nie widziałeś takiego cuda, zwiedzając Machu Picchu. – Czemu się tak wściekasz? – Bo jestem zła na siebie. Usiadła na jakimś zydelku, masując sobie kolano. – Co ci się stało? Noga? – Nic takiego. Poślizgnęłam się – syknęła znowu, rozprostowując nogę. – Pokaż. Nieciekawie to wygląda. Dziura w spodniach, otarcie. Masz coś do odkażania w tej apteczce?

– Do odkażania? Żeby mnie piekło? Jeszcze czego! – Nie bądź dzieckiem. Rana jest brudna, trzeba ją dokładnie oczyścić. – Jasne! Już się rozpędzam, żeby w tych warunkach się rozbierać – odparła kpiąco. Aleksander był zbyt wysoki, by stanąć prosto w niskim pomieszczeniu, więc przysiadł obok niej na krzywo obciosanym pieńku. – Ja nie mam nic przeciwko temu. Widziałem w niedzielę, że masz ładne nogi, i chętnie popatrzę znowu – stwierdził pozornie żartobliwym tonem. Nie chciał dodatkowo martwić dziewczyny, więc zatrzymał dla siebie niewesołe myśli, które przemykały mu przez głowę: wokół szalała nawałnica; po rozchwianych kamieniach służących za stopnie do piwniczki spływała deszczówka z błotem, tworząc przy wejściu coraz większą kałużę; nie mieli zasięgu telefonicznego; nikt nie wiedział, gdzie są, a Kalina, choć udawała, że wszystko jest w porządku, aż zagryzła z bólu wargi, gdy dotknął jej kolana. Rzut oka na stare graty walające się po kątach wystarczył mu, by stwierdzić, że połowa krzywej świeczki osadzonej w brudnym słoiku to ich jedyne źródło światła. O ogrzaniu się i wysuszeniu nie mieli nawet co marzyć. Aleksander pomyślał, że powinien zabrać dziewczynę w jakieś bezpiecznie, ciepłe miejsce, lecz właśnie to było niemożliwe. Coraz potężniejsze grzmoty utwierdzały go w przekonaniu, że śmierdząca wilgotną ziemią piwniczka była teraz ich jedynym schronieniem. – Typowo męski punkt widzenia – prychnęła Kalina, nieświadoma jego rozterek. – Lepiej poświeć mi tu, zamiast tyle gadać. W nikłym blasku świeczki usiłowała obejrzeć ranę przez podarte spodnie. Brzegi materiału zaczęły się jednak zabarwiać na czerwono. – Nie bądź uparta. To trzeba zabandażować. Jeśli chcesz, odwrócę się. Dziewczyna wzruszyła ramionami. – Nie jestem aż tak pruderyjna, jak ci się wydaje – mruknęła. – Pomóż mi wstać. Chwiejąc się na zdrowej nodze, rozpięła mokrą kurtkę, zsunęła dżinsy i znów klapnęła na zydelek. Przecięta czymś ostrym skóra wciąż krwawiła, ale Kalina zacisnęła zęby i pozwoliła Aleksandrowi zdezynfekować zabłoconą ranę. – Kolano trzeba usztywnić. Masz okropnego siniaka. Mogłaś sobie coś uszkodzić. – Mnie to mówisz? Czuję, jak puchnie. Powinien tu być gdzieś bandaż elastyczny. – Daj, pomogę ci. – Sprawnie założył prowizoryczny opatrunek. – Teraz lepiej? – Chyba tak. Ale bandaż jest za gruby, nogawka mi nie wejdzie. – Rzeczywiście. Nie, nie odwijaj! – powstrzymał ją.

– Przecież nie mogę wracać do pensjonatu bez spodni. Jadzia padłaby trupem. Aleksander uśmiechnął się mimo woli. „Nie traci zimnej krwi nawet w takiej sytuacji” – pomyślał. Podobało mu się, że Kalina bierze życie zwyczajnie, bez histerii i użalania się. Domyślał się jednak, że to nie zawsze jest dla niej dobre. Przypominała w tym jego prababcię sprzed lat – zanim Ewa pomogła Konstancji zrozumieć, że wartości człowieka nie mierzy się tym, ile jest w stanie sam udźwignąć. Pomyślał, że dla Kaliny byłoby znacznie lepiej, gdyby częściej prosiła o pomoc innych. Na przykład jego. – Poczekaj, mam pomysł. – Sięgnął do kieszeni i wyjął zardzewiały scyzoryk, który po grzybobraniu odebrał Jaśkowi. – Jak bardzo zależy ci na tych spodniach? W mig zrozumiała jego intencje. – Tnij, nie pytaj. Najwyżej przerobię je na krótkie. Ostrożnie zaczął rozcinać nogawkę wzdłuż do góry. – Szkoda, że nie wpadłeś na to wcześniej. Nie musiałabym tu marznąć w samej bieliźnie. – No cóż... – Ty się tak nie śmiej. Przyznaj, że celowo namówiłeś mnie na ten striptiz. – Oczywiście, że celowo. – Uśmiechał się już od ucha do ucha. – Ale jeśli ci zimno, dam ci moją kurtkę do przykrycia. – Nie, dzięki – burknęła i z trudem wciągnęła mokre spodnie. Seria grzmotów wstrząsnęła najbliższą okolicą. Ziemia pod ich stopami wyraźnie zadrżała. – Cholera! – Dziewczyna aż skuliła się w sobie. – To chyba nie był najlepszy pomysł. Takiej pogody jeszcze tu nie widziałam. – Spokojnie, jesteśmy bezpieczni. Porozmawiajmy o czymś, to szybciej spłynie nam czas. – Jeśli dłużej tak popada, to rzeczywiście nam spłynie – skwitowała z uśmiechem. – Chciałabym już być w domu i dowiedzieć się, że dziadek jest cały i zdrowy. I żeby innym też się nic nie stało; pojechali samochodem w taką ulewę. – Wiesz, rzadko spotyka się takie kobiety jak ty. – To znaczy jakie? – Takie... szczególne, inne. – Nie bardzo umiał określić swoje uczucia. – No, to rzeczywiście bardzo precyzyjna definicja. – Bo ciebie trudno zdefiniować. Z jednej strony jesteś wrażliwa, przyjazna, ciepła... – Ile niezasłużonych pochwał – wtrąciła z lekką kpiną, ale mężczyzna mówił dalej.

– Ciągle troszczysz się o innych i nie chowasz urazy nawet wtedy, kiedy masz do tego prawo. Jesteś po prostu dobra. Na przykład w tej sprawie z krewnymi naprawdę mi zaimponowałaś. – Daj spokój. Masz jakiś cel w tym, żeby mnie tak komplementować? Liczysz na rabat przy kolejnych wizytach czy co? – ironizowała. – A z drugiej strony właśnie w taki sposób często reagujesz. Szczególnie na mnie. Jakbyś miała... des épines[51]. – Takie jak u kaktusa? – zaśmiała się. – Dzięki. Cofam to, co powiedziałam o twoich komplementach. – Nie żartuj. Je suis sérieux[52]. – Był wyraźnie podenerwowany własną odwagą. – Nigdy nie wiem, co myślisz naprawdę. Zwykle jesteś taka... lointaine[53]. – A także opryskliwa i nawet złośliwa, co? – Nie. Ty nie masz pojęcia o prawdziwej złośliwości. Tylko udajesz, używasz tego jak tarczy. Pourquoi[54]? Poważny ton mężczyzny zaskoczył ją i speszył. Poczuła się nagle tak, jakby wytrącił jej broń z ręki. – Dlaczego? Nie wiem. Każdy coś ukrywa, przed czymś ucieka – odparła zmieszana. – Ty też. – Ja? – Tak. Jesteśmy w tym bardziej podobni do siebie, niż sądzisz. – Co masz na myśli? – Niedawno ktoś mi uświadomił, że... – zawahała się. – Że zamieszkałam w górach, bo tu nie mam czasu, by rozliczyć się z przeszłością. Ty przyjechałeś do Polski z tego samego powodu: dlatego że łatwiej jest zignorować problem niż się z nim zmierzyć. – Ja nie mam problemów – żachnął się. – Przyjechałem, bo Sophie mnie o to prosiła. – Jasne – rzuciła z przekąsem, ale zanim mężczyzna zdążył zaprotestować, dodała szybko: – Ale cokolwiek cię tu przygnało, cieszę się, że jesteś. – Naprawdę? – Pomogłeś Gabrysi, teraz pomagasz mnie. Dzięki. We dwoje zawsze raźniej w ciemnym lesie – zażartowała. – Nie masz za co dziękować. – Odpowiedź Kaliny wprawiła go w dobry nastrój. – To oczywiste, że nie zostawiłbym cię samej z tym kłopotem. Spojrzała na niego z tajemniczą miną i ku jego zaskoczeniu przysunęła się z zydelkiem tak blisko, że zetknęli się ramionami. – Zimno – stwierdziła. – Może dam ci... – Nie, nie chcę kurtki. Po prostu mnie obejmij. Tylko sobie niczego nie wyobrażaj. Burza cichnie, musimy wytrzymać jeszcze trochę.

– Oczywiście. W mojej wyobraźni jest zupełny pustek. – No akurat, pustka. Ale niech ci będzie. – Cieplej? – Trochę. Mamy prawie dach nad głową i prawie kominek – oceniła pogodnie, patrząc na słoik ze świecą. – Rzeczywiście. Szkoda, że nie mamy nic do jedzenia. – Ech, wy mężczyźni. Ciągle myślicie o jedzeniu. – Nie tylko o jedzeniu – zaśmiał się. – Ej! Miałeś mieć pustkę w głowie. – No cóż, przy tym nastrojowym prawie kominku refleksje same do człowieka przychodzą. Rozbawiona Kalina tylko pokręciła głową. Przez długą chwilę nasłuchiwali wycia wiatru na zewnątrz, wpatrując się w migotliwy płomień świecy. – Aleks? – Słucham. – Nie myśl, że jestem wścibska czy coś, ale... – Tak? – Już dawno chciałam ci powiedzieć, że jest mi przykro z powodu twojego programu. Byłeś świetny w roli prowadzącego. Zrobili błąd, że cię zwolnili. – Skąd o tym wiesz? – Nie jestem taka całkiem staromodna, czasem korzystam z internetu. Obejrzałam kilka odcinków. Spiraconych – wyznała ze wstydem. – Ale innych nie było. – Widziałaś mój program? – Tak. Był bardzo ciekawy. – Coś takiego. – Nie bardzo wiedział, jak zareagować, zwłaszcza że bliskość i zapach dziewczyny wyraźnie go rozpraszały. – Nie sądziłem, że historia aż tak cię interesuje. Skrzywiła się zabawnie. – Historia też. Poza tym od czasu do czasu śledzę losy znajomych. Lubię wiedzieć, co u nich słychać, nawet jeśli się nie widujemy. – To znaczy, że jestem twoim znajomym? – Nie zmieniaj tematu – wykręciła się. – Ewa wspominała, że twoja rodzina bardzo się o ciebie martwi, od kiedy straciłeś tę pracę. Czy ten program był dla ciebie aż taki ważny? – No właśnie. Wszyscy się martwią – burknął wymijająco. – Czasem za dużo tej rodziny w rodzinie. Człowiek nie może ogarnąć własnych myśli. – Widzisz, ty też potrafisz nieźle ironizować i to po polsku. Chapeau bas[55]. – Znowu kpisz. – Przepraszam, to tak odruchowo. Ale nie narzekaj. Ja jestem jedynaczką, to

wcale nie ułatwia życia. – Pewnie masz rację. Chciałem tylko powiedzieć, że każdy ma prawo do swoich tajemnic, a w moim domu to zawsze było trudne. – Może to lepiej, niż być ciągle sam na sam z myślami? Jeśli się zbyt długo rozpamiętuje pewne sprawy, można się całkiem pogubić. Ewa powiedziała mi wczoraj coś takiego i to było bardzo mądre. – Miałaś jakieś przykre sytuacje do przemyślenia? – Niejedną, ale teraz rozmawiamy o tobie. – Nie ma o czym. – Jest o czym. Nie zrozum mnie źle, pytam z czystej życzliwości. Kiedy tu przyjechałeś, widziałam, że coś cię gryzło, ale jeśli nie chcesz, nie mów – usiłowała się wycofać z tematu. – To w końcu nie moja sprawa. – Nie to miałem na myśli – zaprotestował szybko. – Chciałem tylko powiedzieć, że tak naprawdę tamta sytuacja z programem... Nie stało się nic ważnego. Głupia intryga, trochę kłamstw i tyle. Tak się czasem zdarza w życiu, sama wiesz. – W takim razie nie masz się czym przejmować. Sukces raz jest, raz go nie ma. Jesteś wykształcony, masz wsparcie rodziny. Możesz robić wiele innych ciekawych rzeczy. – Tak, ale nie o sukces tu chodzi. – Zachmurzył się. – Gdyby to dotyczyło tylko mnie... Ale przez to wszystko zaniedbałem obowiązki rodzinne, naraziłem l’honnneur de notre nom[56]. Zawiodłem wszystkich przez głupią próżność. Trudno sobie wybaczyć coś takiego. Kalina wyczuła, jak wiele kosztowało go to wyznanie. Nie miała odwagi wkraczać głębiej na ten teren, ale pomyślała, że chciałaby Aleksandra jakoś pocieszyć. – Przykro mi. Nie mam pojęcia, jak czuje się ktoś, kto musi spełniać cudze oczekiwania i dbać o honor rodowego nazwiska. Jestem tylko zwykłą dziewczyną, nasze doświadczenia są zupełnie inne – mówiła łagodnym tonem. – Ale jeśli chodzi o błędy, które trudno sobie wybaczyć, rozumiem cię lepiej, niż sądzisz. Wiem, jak jest z tym ciężko. Aleksander milczał. Pomyślał, że dla niej byłoby lepiej, gdyby go nie rozumiała – gdyby nie miała równie przykrych doświadczeń jak on. Wielokrotnie miał ochotę zapytać ją o powód smutku, który czaił się w jej oczach, nawet wtedy gdy kpiła czy ironizowała. Za każdym razem wycofywał się jednak, czując, że i tak nie chciałaby jego pomocy. Obawiał się także, że chodzi o śmierć jej narzeczonego, a to oznaczałoby, że dziewczyna wciąż myśli o tamtym mężczyźnie. Gdzieś w głębi duszy Aleksander czuł, że wolałby usłyszeć inne wyjaśnienie. Teraz – gdy oboje utknęli w tej dziwnej podziemnej przestrzeni, odcięci od

świata, pogrążeni w półmroku, otoczeni przez szalejące żywioły – pojawił się nagle osobliwy nastrój bliskości, zaprzyjaźnienia. Nie wiedział dlaczego, ale nabrał pewności, że coś się między nimi zaczęło zmieniać. Ogarnęło go dziwne przekonanie, że na rozmowy będą jeszcze mieli bardzo dużo czasu, dlatego właśnie nie naciskał. Pomyślał, że woli pójść za nią tam, gdzie sama zechce go zaprowadzić. – Ja też się zmagałam z pewnymi sprawami przez wiele lat. Dopiero teraz wiem, że wybrałam nieodpowiedni sposób, by sobie z nimi poradzić. – To znaczy jaki? Westchnęła. – Całe życie wyznawałam zasadę „co mnie nie zabije, to mnie wzmocni”. Trzymałam się tego w każdej nowej szkole, gdy przeprowadzaliśmy się z rodzicami do kolejnego miasta, a ja znowu byłam tą obcą. Myślałam o tym podczas każdego Dnia Babci czy Dziadka, kiedy inne dzieci świętowały, a ja nie rozumiałam, dlaczego nie mogę odwiedzić mojej rodziny. Starałam się o tym pamiętać, kiedy zmarł mój tato. A także wtedy gdy zrozpaczona mama przeprowadziła się do Ameryki, zostawiając mi zupełnie wolny wybór, co robić dalej. Jakby moje decyzje jej wcale nie obchodziły – mówiła wolno. – Pamiętałam o tym nawet wtedy, kiedy Ewa i Gérard przyjęli mnie do siebie z otwartymi rękoma, a ja uświadomiłam sobie, że nigdzie na świecie nie mam takiego prawdziwego, własnego domu. Pomyślałam wtedy: „to nic takiego, kiedyś sama go sobie znajdę, zbuduję...”. Do zafascynowanego Aleksandra docierała tylko część wypowiedzi dziewczyny. Słyszał słowa, ale nie mógł się skupić na ich znaczeniu. Jak zaczarowany patrzył na jej drobną dziewczęcą twarz oświetloną nikłym płomykiem świecy: śledził drżenie ust; przypatrywał się cieniom rzucanym przez długie rzęsy; w myślach delikatnie wygładzał zmarszczkę, która chwilami pojawiała się na białym czole, a na koniec z trudem powstrzymał się, by nie odgarnąć jej z policzka pasemka jasnych włosów. Otrząsnął się nagle z tego zapatrzenia i sprawdził ukradkiem, czy Kalina niczego nie spostrzegła. – Każde trudne doświadczenie było jak kolejny kamień dorzucony przez los do plecaka, a ja brałam ten bagaż ze sobą i po prostu szłam dalej – mówiła cicho. – Coraz bardziej przygarbiona, ale za to z pieśnią na ustach, bo przecież byłam taka twarda i dumna z siebie, że radzę sobie ze wszystkim. Tylko że to była iluzja. – Dlaczego? – Ten plecak okazał się w końcu za ciężki i mnie przygniótł, a ja nawet tego nie zauważyłam. Wreszcie jednak zrozumiałam, że od długiego czasu tkwię z tym wszystkim na szlaku i nie mogę się ruszyć. A wiesz czemu? – Bo byłaś sama i nie miał ci kto pomóc go dźwigać – odparł, poruszony jej

otwartością. – Nie. Bo uznałam, że nie mam prawa nic wyrzucić, żeby mi było lżej. – Trudno zapomnieć o pewnych sprawach. – Nie, nie zapomnieć. Tylko w pełni zaakceptować fakt, że czasem trzeba coś za sobą zamknąć, pożegnać się, skoro nie można już nic zmienić. Że trzeba coś wyjąć z tego plecaka i zostawić, jeśli chce się pójść do przodu. Rozumiesz? Zdumiał się. Jeszcze nigdy nie zdarzyło mu się prowadzić tak poważnej rozmowy z kimś w jej wieku. – Jesteś niesamowitą osobą. Mówiłem ci już o tym? – Nie. Powiedziałeś, że jestem szczególnym przypadkiem. – Uśmiechnęła się ciepło. – Więc miałem rację. Jesteś niezwykłą i bardzo mądrą kobietą. – Niestety, na ten komplement naprawdę nie zasłużyłam. To nie ja, tylko Ewa. – Co Ewa? – To na uświadomiła mi te wszystkie rzeczy. Może kiedyś będę umiała patrzeć na świat tak jak ona. – Lepiej nie. – Dlaczego? – Bo wtedy nie byłabyś sobą. A ja lubię cię właśnie taką. Kalina się zmieszała, ale szybko spróbowała to ukryć. – A wiesz, co Ewa poradziłaby tobie? – Co? – Że też powinieneś zajrzeć do swojego plecaka. – I miałaby rację. Tylko że ja dźwigam to, co sam uzbierałem. Na własne życzenie. – Nie mów tak. Tego, co się stało, już nie cofniesz, ale na każdą sytuację można spojrzeć z innej perspektywy. To nie jest łatwe, sama coś o tym wiem. Zaczynam jednak wierzyć, że można ruszyć dalej. – Problem w tym, że konsekwencje mojej głupoty ponosi cała rodzina, dlatego nie mogę tak po prostu się z tym pogodzić. Nasze nazwisko zostało zmieszane z błotem. Nie masz pojęcia, co wypisywali o mnie w gazetach. – Wcale mnie to nie obchodzi. Mam własne zdanie na twój temat i kolorowe szmatławce tego nie zmienią – rzekła stanowczo. – Dlaczego przejmujesz się zdaniem obcych? Czy twoja rodzina i przyjaciele uwierzyli w te plotki? Spojrzał na nią zaskoczony. – Nie sądzę. – Ktoś robił ci wyrzuty? Oskarżali cię, oceniali? – Nie, ale oni nie znają wszystkich okoliczności. Nie było się czym chwalić. – Myślisz, że kiedy im wyznasz prawdę, potępią cię?

– Nie wiem. – Aleks, litości! Najpierw mówisz, że to nieistotna sprawa, a potem robisz wrażenie, jakbyś co najmniej kogoś zamordował w tym programie własnymi rękoma. – Na szczęście nie – zaprzeczył pogodniejszym tonem. – A przynajmniej nic mi o tym nie wiadomo. Po prostu mi wstyd, bo byłem zbyt pewny siebie, a dałem się podejść jak dziecko. – Wiara w ludzi nie jest powodem do wstydu dla ciebie, tylko dla tych, którzy cię oszukali. Choć niestety, przyznaję, ufność często bywa źródłem problemów. Babcia Helena mawiała, że kto ma miękkie serce, musi mieć twardą dupę. – Kalina uśmiechnęła się szeroko. – Quoi?[57] – Yyy... Derrière[58]. Roześmiał się. – Muszę się poduczyć polskich przysłów. Tuż nad ich głowami przetoczył się kolejny, tym razem pojedynczy grzmot. – Burza chyba mija. – Zdaje się, że tak. – To dobrze, bo niedługo skończy się nam światło – powiedziała z pewnym żalem. Aleksander spojrzał na topniejącą świeczkę i nagle dotarło do niego, że ma coraz mniej czasu. Choć było mu wstyd, pomyślał, że koniecznie musi sam opowiedzieć Kalinie o wszystkim. Wolał, żeby usłyszała prawdę od niego niż przypadkiem natrafiła na którąś z tych ohydnych plotek w internecie. Przestraszył się, że mogłaby uwierzyć w te bzdury. – Kalina... – Tak? – Nie zamordowałem nikogo, ale to z mojej winy wybuchła cała ta afera. – Daj spokój, nie musisz się tłumaczyć. Lepiej będzie, jeśli porozmawiasz o tym ze swoją rodziną. – Im też o wszystkim opowiem, ale chcę wyjaśnić tobie. Tu i teraz. Mogę? – Jasne – odparła zaskoczona. – Pamiętasz, jak na weselu Ewy chwaliłem się, że chcę być naukowcem? Wtedy nawet do głowy by mi nie przyszło, że spodoba mi się propozycja pracy w telewizji – zaczął. – Jednak po kilku latach siedzenia na uczelni to była wielka odmiana, przygoda. Rozumiesz? – Oczywiście. – To był tylko program rozrywkowy, ale zajmowałem się genealogią, zostałem członkiem fajnej ekipy, robiliśmy coś razem. Ciągle coś się działo, było zabawnie. Pociągnęło mnie to. Perspektywa zamknięcia się w zakurzonym

rodzinnym archiwum wydawała mi się wtedy absurdem – stwierdził z goryczą. – To nie znaczy, że wszystko tam układało się idealnie. Czasem spadała l’audience[59], szef się wściekał, budżet się sypał. Mieliśmy różne naciski na... ucinanie prawdziwych informacji. Jak to po polsku? – Cenzura. – No właśnie. Denerwowało mnie to, bo scenarzyści marnowali połowę moich materiałów i w pewnym sensie fałszowali fakty. Ale robiłem swoje: miałem szukać przodków, zdarzeń, ciekawostek, a potem trzymać się scenariusza i tyle. Przy tym ostatnim odcinku nic się jednak nie układało. Gościem miał być pewien facet, ważna figura, znajomy producenta. Uprzedzono mnie, że powinienem go potraktować w specjalny sposób, ale to zignorowałem. Przeprowadziliśmy śledztwo jak zwykle. Udało się odnaleźć ciekawe fakty. – Ciekawe? – Z perspektywy widza, który lubi des détails savoureux[60]. – Czyli jakie? – Nie chcę mówić konkretnie, ale na przykład: pradziadek dezerter czy stryj kryminalista. To się często zdarzało. Rozumiesz, przeszłość bywa różna, czasem także kłopotliwa dla potomków. – No tak. Dla osób publicznych to nie były powody do chwalenia się. – Właśnie. Dlatego zawsze staraliśmy się osiągnąć kompromis. W końcu chodziło o to, żeby wszyscy byli zadowoleni, i zwykle się udawało. Aż do ostatniego razu. Reżyser początkowo miał wątpliwości, czy szef pozwoli nam wykorzystać to, co wtedy odkryłem. Producent zwykle czytał scenariusz, kontaktował się z gośćmi, a potem nanosił swoje uwagi. Ale nie tym razem. – A co się stało? – Najpierw rozchorował się asystent scenarzysty i mieliśmy opóźnienie. Potem producent nagle gdzieś wyjechał z żoną i nie można się było z nim skontaktować w żaden sposób. Terminy nas goniły, więc reżyser ciągle biegał do sekretarki i sprawdzał, czy szef już się odzywał w sprawie scenariusza. W końcu powiedziała mu, że przyszedł e-mail i mamy się zabrać do pracy, bo wszystko jest w porządku. Wydało mi się to trochę dziwne, bo tym razem w scenariuszu, który wydrukowała, nie było żadnych poprawek. Ale reżyser wezwał nas na plan i dopiero wtedy się posypało. – Co? – Okazało się, że gość dopiero podczas zdjęć się zorientował, co odkryliśmy. Dostał furii. Twierdził, że nikt się z nim w tej sprawie nie porozumiał. Wrzeszczał, że chcemy go zniszczyć, a on jest ważnym prezesem... N’importe[61]. – Machnął ręką. – Skończyło się tak, że producent wrócił w pośpiechu i zwolnił połowę ekipy. Nie chciał w ogóle z nami rozmawiać, a najwięcej dostało się reżyserowi. – Przecież to nie była wasza wina.

– Tak, ale nikt się nie chciał przyznać do zaniedbań. Zrobiło się poważnie. Gdyby ten prezes zażądał odszkodowania za zniesławienie... – Czyli zostaliście kozłami ofiarnymi, bo ktoś czegoś nie dopilnował? – Niezupełnie – stwierdził z ponurą miną. – Aleks? Ta sprawa ma jakieś drugie dno, prawda? – Niestety. Wieczorem po tej całej aferze przyszła do mnie żona producenta – odparł niechętnie. – Powiedziała, że jeśli wezmę winę na siebie, przeproszę gościa i razem z innymi podpiszę oświadczenie o zachowaniu tajemnicy na temat ostatnich wydarzeń, to wtedy zwolnią tylko mnie. Oburzona Kalina aż się wyprostowała na zydelku. – Jak to? Dlaczego ciebie? – Bo ja odpowiadałem za stronę historyczną, a prezes twierdził, że to, co znaleźliśmy w archiwach, to fałszywe informacje i pomówienia. – Każdy tak może powiedzieć o niewygodnych faktach. Przecież to da się sprawdzić. – Wierz mi, jeśli ten człowiek chciałby sprawić, by jakieś dokumenty zniknęły, to tak by się stało. On ma ogromne wpływy. – O matko, w co ty się wpakowałeś? Zaraz, zaraz. A scenariusz? Nie ty go zatwierdziłeś. – No właśnie. Okazało się, że szef nie widział scenariusza na oczy. – A e-mail? – Kiedy sekretarka zajrzała do laptopa, nie znalazła tam żadnego e-maila. – Okłamała was? – Nie, reżyser widział wiadomość na własne oczy. Rozmawiałem potem z tą dziewczyną. Zarzekała się, że niczego nie kasowała. – Może ktoś zrobił to przez pomyłkę? – To nie była pomyłka. Jej komputer jest zabezpieczony hasłem. Ale później sobie przypomniała, że kiedy żona producenta przyjechała z nim prosto z lotniska, chciała coś pilnie sprawdzić w internecie. I wtedy sekretarka udostępniła jej laptop. – Matko! To brzmi trochę jak z powieści szpiegowskiej. Uważasz, że ona skasowała ten e-mail? Dlaczego miałaby to robić? – Bo sama go napisała. – No coś ty! – Niestety. – Ale po co? Chciała zaszkodzić mężowi? – Nie, właściwie potem go uratowała. Ludzie mówili, że tylko dzięki niej ten prezes się udobruchał. To kobieta, która umie postępować z mężczyznami. – Więc dlaczego? – Znasz biblijną historię Józefa i żony Potifara? – spytał wymijająco. – Znam – odparła zaskoczona. – Odtrącił jej zaloty i trafił do więzienia. Ale

co to ma wspólnego...? O matko! Chcesz powiedzieć, że chciała się zemścić? Na kim? Aleksander milczał wymownie. – Na tobie? – zdumiała się. – Czy ty miałeś z nią romans? – Nie! – zaprzeczył stanowczo. – Cudze żony mnie nie interesują, jestem monogamistą z natury. To ona mi się narzucała. Wierzysz mi? – Nie denerwuj się. – Gwałtowna reakcja Aleksandra zaskoczyła ją nieco. – Tak, wierzę. Ale... – Co? – Wymyśliła aż taką intrygę z powodu urażonej dumy? Po co? Przecież ryzykowała karierę męża. – Nie wiem, co siedziało w jej głowie, i nie chcę wiedzieć. Może to wariatka. Albo po prostu chciała mnie zniszczyć definitywnie, żebym już nie miał szans na żadną karierę. Przez chwilę oboje milczeli. Zaskoczona opowieścią Kalina zastanawiała się, jak powinna zareagować na te wyznania. – Przykro mi. Teraz rozumiem, dlaczego nikomu nic nie powiedziałeś. – Naprawdę rozumiesz? – Podpisałeś oświadczenie. Nie mogłeś się bronić, by nie ujawnić prawdy. Zastanawia mnie tylko jedno. – Co takiego? – Skoro temu prezesowi zależało na zachowaniu w tajemnicy całej afery, to skąd się wzięły te plotki, o których mówiłeś. – Przeciek do gazet? – Jeśli ten facet jest naprawdę taki ważny, to powstrzymałby dziennikarzy dla własnego dobra. – Masz rację, ale to były tylko nasze lokalne magazyny. Pewnie nawet nie wiedział, że to wydrukowali. – Może – odrzekła, ale bez przekonania. W tym momencie świeczka nagle zasyczała i zgasła. Piwniczka pogrążyła się w kompletnej ciemności. – No niestety – mruknęła Kalina. – Najwyraźniej czas na rozmowy się skończył. – Mnie ciemność nie przeszkadza. Zwłaszcza w twoim towarzystwie. – Domyślam się – stwierdziła pogodnym tonem. – Ale czas wyjść z tej norki. Ewa na pewno się martwi. Zresztą, posłuchaj. Słyszysz? – Co? – No właśnie nic. Chyba już od dłuższej chwili nie było żadnych piorunów. Trzeba sprawdzić, co się dzieje na zewnątrz. Aleksander niechętnie podniósł się z pieńka.

– Poczekaj, ja pójdę. Z trudem otworzył po omacku archaiczne zamknięcie na skobel i popchnął drzwiczki. Do piwnicy wpadła niespodziewanie jasna smuga księżyca, a chłodny podmuch wiatru zapachniał wilgocią i lasem. – Brrr! Ale zimno. – Za to księżyc jest niesamowity. Spójrz. – Mam nadzieję, że wilkołaki jeszcze się nie obudziły – zażartowała. – To akurat nie problem. W mojej rodzinie były podobno czarownice, więc w razie czego skorzystam z dobrych genów i cię obronię – odparł w tym samym tonie. Gdy wygramolili się z piwniczki, Kalina spojrzała na wielki srebrny księżyc wiszący niemal nad linią wzgórz. – Rzeczywiście niezwykły – szepnęła zauroczona. – Jakby go ktoś namalował. – Może to ty? Podobno masz zdolności plastyczne. – Podobno. – Chętnie zobaczyłbym któryś z twoich projektów. Ewa mówiła, że tworzyłaś biżuterię. – Tworzyłam. Lakoniczne odpowiedzi zastanowiły mężczyznę. – Zamierzasz kiedyś do tego wrócić? Pytam, bo mógłbym ci załatwić kilka dobrych zleceń. Kobiety w mojej rodzinie bardzo lubią oryginalną biżuterię, ich znajome zresztą też. Spora część naszych oszczędności ulokowana jest w szlachetnych kamieniach – kusił. Zamyślona Kalina ocknęła się. – W szlachetnych kamieniach? Jakich? Gdyby zapytała go o to inna dziewczyna, prawdopodobnie pomyślałby, że usiłuje w ten sposób ocenić jego stan majątkowy. Jednak Kalina była wyjątkiem. Domyślał się, że dla projektantki biżuterii szlachetne kamienie są przede wszystkim piękne, a nie jedynie kosztowne. – Dokładnie nie pamiętam, nie interesowałem się świecidełkami, ale na pewno są tam diamenty, szmaragdy czy rubiny. Prababcia zawsze traktowała je jak lokatę kapitału i niechętnie się z nimi rozstawała, nawet w trudniejszych czasach. – Hmm... Ależ bym chciała zaprojektować kiedyś biżuterię z takimi kamieniami! – westchnęła rozmarzona. – Chętnie ci je pokażę, jeśli mnie odwiedzisz – zaryzykował. – Może Prowansja by ci się spodobała? – Może. Już drugi raz Kalina udzieliła mu wymijającej odpowiedzi, ale nie miał odwagi drążyć tematu. Oświetlona blaskiem księżyca twarz dziewczyny wyglądała

tak urzekająco i nierealistycznie, że poczuł się nagle onieśmielony. Nie mógł oderwać od niej wzroku. Kiedy zachwiała się na skaleczonej nodze, objął ją i podtrzymał. Nie zaprotestowała. – Musisz mi wyszukać jakiś porządny kij – poprosiła. – Trzeba iść. Inaczej w tych mokrych ubraniach dostaniemy zapalenia płuc. – Daj spokój. Wezmę cię na ręce, tak będzie szybciej. Pokręciła głową z uśmiechem. – No co? – Las, księżyc i kobieta na rękach. To bardzo romantyczny, ale nie najlepszy pomysł – odparła. – Tak nie będzie szybciej. – Dlaczego? – Nie dasz rady zejść z góry w ten sposób i to nocą. Musisz patrzeć pod nogi. – Ja nie dam rady? – Ech, wy, mężczyźni. Jakbym słyszała Aleksa sprzed lat – stwierdziła rozbawiona. – Wtedy też się tak zabawnie nadymałeś. – Ja się wcale nie nadymam – przekomarzał się, bo miał ochotę jak najdłużej zostać z nią na tym nocnym wzgórzu sam na sam. – No, teraz może nie, ale dawniej ciągle się przechwalałeś. I bez przerwy gadałeś o sobie. – Nie lubiłaś mnie wtedy? – Ależ lubiłam cię, lubiłam – zapewniła ze śmiechem. – A nawet więcej. – Co? – Noo... Obiecałeś przecież, że zadzwonisz, a ja dałam ci swój numer. Wtedy po raz pierwszy zapraszałeś mnie na wakacje do Prowansji. – Naprawdę? Ja tego zupełnie nie pamiętam. – Mówiłeś wiele rzeczy. Głównie o sobie. – Byłem wtedy szczeniakiem. – Ja też byłam jeszcze dzieckiem, ale pamiętam, że wkurzyłeś mnie na maksa. – Dlaczego? – Dwa tygodnie warowałam jak głupia przy telefonie, a ty nie zadzwoniłeś – odparła, nadal w żartobliwym tonie, bez cienia pretensji. – Potem się znów przeprowadziłam z rodzicami i straciłam nadzieję. – Czekałaś? – spytał kompletnie zaskoczony. – Tak, ale przy następnych facetach byłam już bardziej sceptyczna. Nie wierzyłam bezkrytycznie w to, co mówili. – I to z mojej winy? – Nie da się ukryć. Byłeś pierwszym chłopakiem, który złamał mi serce – wyrwało się jej, zanim zdążyła pomyśleć, że niestety mówi to na głos. Aleksander zdębiał. Poluzował uścisk.

– Czy ja to dobrze rozumiem po polsku? Złamałem ci serce? – Tak się złożyło. – Wzruszyła ramionami speszona. – To nic nadzwyczajnego. Nastolatki ciągle się zakochują od pierwszego wejrzenia. – Próbowała zbagatelizować temat. – Ty się nie zakochiwałeś? – Raczej nie. Byłem zajęty nauką i szukaniem zaginionej bliźniaczki. Zasady życia w mojej rodzinie też raczej temu nie sprzyjały – odparł z rozpędu, niemal automatycznie, nadal rozbity emocjonalnie tym, co usłyszał. – U nas zawsze najpierw były obowiązki. – To odwrotnie niż u mnie. Moi rodzice niczego mi nie zakazywali, ale lubiłam sama stawiać sobie granice. Człowiek potrzebuje zasad i stabilizacji, bo wtedy czuje się bezpieczniej. – Pewnie tak. Kalina zerknęła na niego. Sprawiał wrażenie, jakby chciał coś powiedzieć, ale nie miał odwagi. Jej także mocniej biło serce. Wyrzucała sobie, że tak idiotycznie się wygadała i teraz znowu będzie się czuła przy nim skrępowana. Pomyślała, że najlepiej będzie udawać, że nic się nie stało. Nadeszła pora, by wrócić na ziemię. – No dobrze, dość tych żartów – stwierdziła najbardziej swobodnym tonem, na jaki było ją w tej sytuacji stać. – Musimy wracać. Weź mnie na barana. – Na co? – No na plecy. Tylko tak zdołasz zachować równowagę i może dotrzemy do pensjonatu przed północą. Rozkojarzony mężczyzna skinął głową. „Czy ona to naprawdę powiedziała?” – zastanawiał się. *** Ewa położyła Jasia do łóżka, zostawiła mu na stoliku zapaloną latarkę i po omacku zeszła na dół. Choć minęła już niemal godzina, od chwili gdy Ryszard pojechał odwieźć do miasta Tomka i odnalezionego staruszka, Jadwiga nadal szorowała podłogę w jadalni. Przy nikłym świetle woskowych świec z zawziętą miną tarła drewniane deski z taką siłą, że Ewa zaczęła się obawiać o ich całość. – Może pomóc? – zaproponowała nieśmiało. – Dam se radę. Niech się pani Ewka pod nogami nie pląta. Czas spać – burknęła gaździna. – I tak nie mogłabym zasnąć. Mogę zaczekać z panią? – Jak musi, niech czeka. Ewa przemknęła na palcach po mokrych deskach, usiadła na krześle i podciągnęła nogi. Czuła się winna i dobrze wiedziała, że Jadwiga także obwinia ją o zniknięcie młodych. Według góralki jako matka chrzestna miała nad Kaliną wystarczającą władzę, by po prostu zabronić jej wyjść z domu w takiej sytuacji.

Powinna być twarda, stanowcza, a w razie potrzeby zrobić awanturę. Dla Jadwigi nie miało najmniejszego znaczenia, że Kalina ma dwadzieścia pięć lat, a Aleksander to już stary koń, jakby zapewne powiedzieli miejscowi. Szacunek wobec woli starszych był w tej okolicy jeszcze wciąż mocno zakorzeniony, nawet jeśli tym starszym był zwariowany dziadek egzekwujący swoją wolę drewnianą laską na plecach syna. Ewa nie stanęła zatem na wysokości zadania. Westchnęła i spojrzała na zegar. Za pięć minut drewniana kukułka miała wyskoczyć z maleńkich wrót i ogłosić godzinę dwudziestą trzecią. Teoretycznie nie było jeszcze późno, ale okoliczności były więcej niż niesprzyjające. Ewa od dawna szalała z niepokoju o tę dwójkę zagubioną gdzieś na wzgórzu, lecz starała się tego nie okazywać. Burza minęła już jakiś czas temu, jednak kobiecie nadal nie udało się dodzwonić do Aleksandra. Z każdą upływającą minutą przed oczyma pojawiały się jej coraz gorsze obrazy: połamane nogi, porozbijane głowy, przygniecenie przez drzewo, porażenie piorunem, a nawet atak głodnych wilków czy niedźwiedzi. Doskonale wiedziała, że przy Jadwidze musi jednak robić dobrą minę do złej gry, nie zapytała zatem, czy w okolicy są jakieś niedźwiedzie. – Te młode dzisiaj to takie głupie, że aż strach. – Gaździna w samą porę zakłóciła Ewie dramatyczne wizje. – Ja w tych górach żyję już tyle roków, ale do Krzywej Polany bym nie polazła, jak taka sakramencka hurnawica szła. Zgubią szlak i przyjdzie im spać na drzewie – marudziła gniewnie, wykręcając szmatę. – Mieli tylko sprawdzić okolicę. – A pani Ewka to czasem jak dziecko. Łokolicę! – prychnęła. – Pani Jadziu, spokojnie. Poszli we dwoje, mają latarkę i apteczkę. Zobaczy pani, że za chwilę wrócą. – Aleks okazał się dobry chłopok, ino co z tego? On z pałaców. Co poradzi w nocy w lesie? A Kalina też nie lepsza – nie dała sobie przerwać. – Pomieszkała ze dwa lata i myśli, że się zna. Niech ino Rysiek wróci, to pójdziemy ku nim z Bestią. Bo jak się do świtania nie znajdą... – Znajdą się. Czuję to. – E tam. Zmartwiona gaździna wrzuciła szmatę do cebrzyka z takim rozmachem, że aż woda chlupnęła na podłogę. Stęknęła, podnosząc się z kolan. Ewa pozostawiona sama sobie nie mogła usiedzieć na miejscu. Odruchowo zaczęła sprzątać z parapetu porzucone tam przez chłopców pisaki i rysunki. – A syćko przez starego! – Zdenerwowany głos Jadwigi dobiegający z kuchni przerwał ciszę. – Ino okowita mu we łbie. Siedziałby w chołpie na zadku i różańce przepowiadał, to nieszczyńścia by nie było. Ka on był? – Już mówiłam, że nie wiem, skąd się wziął w domu. Myślałam, że przyszedł z pola, ale to niemożliwe. Miał suche ubranie, a deszcz już lał jak z cebra. Może tu jest jakaś piwnica, w której siedział?

– Ni ma. Może siedział w oborze. Ewa nie wydawała się przekonana, ale wyraźnie zmieniony i rozgniewany głos Jadwigi powstrzymał ją przed dalszą rozmową. Z kuchni dolatywało trzaskanie szafek, brzęk garnków i inne hałasy świadczące o tym, że kobieta odreagowuje zdenerwowanie w specyficzny sposób. Każdy taki dźwięk był dla Ewy wyrzutem sumienia. Gdyby udało się jej powstrzymać Kalinę, wszyscy siedzieliby teraz przy nastrojowej kolacji i żartowali z dzisiejszych zaskakujących wydarzeń. Niestety, pozbawiony prądu dom, bardziej niż w ciemnościach, pogrążony był w niepokoju. Ewa starała się o tym nie myśleć, koncentrując się na prostej czynności – ułożeniu w równy stosik nieco pomiętych rysunków Jasia i Tomka. W pewnym momencie coś ją zastanowiło. Poprawiła okulary i uniosła jeden z kolorowych obrazków do oczu. W nikłym świetle zobaczyła to, co syn już wcześniej jej pokazywał: niezgrabnie namalowany rysunek przedstawiający chudego ludzika z białymi włosami i z ciupagą w dłoni, wychodzącego z nieproporcjonalnie wielkiej, brązowej szafy. – Chwileczkę... – mruknęła zaintrygowana. Przypomniało się jej, że w całym tym zamieszaniu zignorowała radosne okrzyki synka, który nazywał odnalezionego staruszka „panem duchem z magicznego mebelka”. Zdenerwowana sytuacją, uciszyła wtedy chłopca i pospiesznie zaciągnęła go do łazienki, bo Jadwiga piekliła się właśnie w jadalni o brudnego psa, pijanego dziadka i o zniknięcie młodych. Choć w nerwach gaździna przechodziła na mało zrozumiałą gwarę, Ewa wolała, żeby jej syn nie słyszał miejscowych wulgaryzmów. Teraz, gdy wpatrywała się w dzieło Jasia, przyszła jej do głowy dziwna myśl. Bez zbędnego zastanawiania się wyszła na korytarz, włączyła latarkę w swoim telefonie i oświetliła starą szafę. – To kompletnie idiotyczny pomysł – mruknęła do siebie niezadowolona. Tego dnia zaglądała już do środka, dlatego doskonale wiedziała, że nie ma tam nic ciekawego. A jednak pociągnęła za metalowy uchwyt. Drzwi otworzyły się ze skrzypieniem. – A pani Ewka co tu wyprawia po ciemku? – O Jezu! – Kobieta aż podskoczyła. – Ależ mnie pani przestraszyła. Nic nie wyrabiam. Przyglądam się i myślę. – Nad czym to? – Przypomniałam sobie, że Jaś kilka razy wspominał o „panu duchu”, którego widział w okolicy. – Mnie też o nim gadał. – Właśnie. A teraz się okazało, że on miał na myśli dziadka Kaliny, tylko nie

wiedział, kim naprawdę jest ten staruszek. Nikt poza moim synem go tu nie widział, więc pewnie dlatego Jaś nazwał go duchem. – Może być. Od kiedy Helena wygnała starego precz z chołpy, ino ja wiedziałam, że przyłaził tu do niej po cichu. A to grzybów przyniósł, a to ryby czy co inksego – rozgadała się po swojemu, lecz tym razem z nerwów, a nie dla przyjemności. – Głowy bym nie dała, ale tak mi się cosik widzi, że oni się tu po kryjomu spotykali. – Helena z mężem? – Ano. Przeca widziałam, jak jej tęskno było do chłopa. – Dlaczego nie pozwoliła mu wrócić? – Bo stary uparty był. Jędrkowi wybaczyć nie chciał, że dla dziewczyny księdzem nie został – opowiadała, zapominając, że miała nie wspominać o tej sprawie. – Wstyd to był wielki przed całą łokolicą i nikt się staremu nie dziwił. Karczmę po ojcach miał, to i z opinią liczyć się musiał. Ale Helena kazała mu wybierać: albo karczma, albo ona. Ino nie pomyślała chyba, że starszy syn całkiem za ojcem pójdzie w dolinę. I ostała tu sama. Dla Jędrusia to zrobiła. – Jadwiga rozczuliła się nagle. – Myślała, że stary się złamie albo Jędruś zmięknie, jak o tym posłyszy, i wróci się tu z Martą i Kalinką. No i na koniec prawie się doczekała. Wrócił chłopok do nas, ino że na cmentarz. – Pociągnęła nosem. – Tak to choróbsko zabiera czasem dziecko przed matką. Ewa wyczuła, że gaździna mówi w tym momencie nie tylko o śmierci Andrzeja. Nie miała odwagi przerywać tego smutnego wspomnienia. – No nic. Nie trza o złym losie po próżnicy gadać, bo się jeszcze co wywoła. To czego pani Ewka tu szuka w tej szafie? – Jaś wspominał, że „pan duch” mieszka w szafie. – I co z tego? Mało to dzieciaki wymyślają? – Ja wiem, jak to brzmi, ale skoro dzisiaj staruszek się pojawił tak znienacka w korytarzu przyszło mi na myśl, że... – Że stary siedział w szafie? A może i siedział. Taki napity to wszędzie wlezie i jeszcze se pomyśli, że u siebie jest. – Ale on nie mógł tak po prostu siedzieć w środku. Ja tu dzisiaj zaglądałam, bo pies okropnie szczekał i myślałam, że to na szczura. – Ino mi szczurów w chołpie brakowało! Zaraz ktosik donos napisze do urzędu. A już żem dawno gadała Kalinie, że trza porąbać i spalić ten rupieć, ino ona się upiera, że pamiątkowe po przodkach. Pamiątkowe! Ino przejście zagraca. – No właśnie nie wiem, czy tak do końca zagraca – zaprotestowała tajemniczo Ewa. – Niech mi pani poda swoją świecę. Ostrożnie wyjęła kapiącą woskiem świeczkę ze słoika i zbliżyła do otwartej szafy. – Jeszcze pożaru dzisiaj nie było – odezwała się kąśliwie Jadwiga.

– Ciii. Widzi pani? – Co? – Płomień się rusza. – I co? – No, pani Jadziu! Ja już kilka razy czułam tu przeciąg, ale myślałam, że ściany nieszczelne, belki przepuszczają. – Bo nieszczelne. – W szafie też? Jakim cudem? Obie popatrzyły na płomień, który bardzo delikatnie, ale wyraźnie drgał, choć Ewa trzymała świecę w środku, między rozsuniętymi wieszakami. – No ale że co? – Jest ciąg powietrza, a nie powinno go być. Niech pani to potrzyma. Podekscytowana Ewa zapomniała przez chwilę o kłopotach i wpakowała się do szafy pomiędzy śmierdzące naftaliną kożuchy. Gdy tylko dotknęła tylnej ścianki mebla, dykta ustąpiła bez najmniejszego oporu, jakby była na zawiasach. – O Jezusicku! – wyrwało się Jadwidze. – A cóż to? Ewa bez słowa wyjęła znowu telefon z kieszeni i oświetlając sobie drogę nikłym białym światłem, ostrożnie popchnęła dyktę, która zachowała się jak drzwi otwierane do środka. – To chyba jakaś kryjówka – szepnęła zdumiona, gdy tuż za rzekomą szafą ujrzała niewielkie, ciemne pomieszczenie. – Coś takiego! Jasiek mówił prawdę. Omiotła słabym światłem mroczne wnętrze. Pod jedną ścianą stało wąskie łóżko ze skotłowaną, starą i brudną pościelą, pod drugą – odrapana skrzynia rzeźbiona w roślinne wzory. Nad skrzynią wisiała sporych rozmiarów fotografia przybita do belki gwoździem, przedstawiająca kobietę w ludowym stroju. – Pani Helena – mruknęła cicho. – Staruszek mówił prawdę – był u Heleny. Cały środek wąskiej klitki zajmowała aparatura, która jednoznacznie skojarzyła się Ewie z czasami bimbrownictwa i ukrywania przed władzami komunistycznymi domowych wyrobów spirytusowych. Tuż obok na podłodze w równiutkich rządkach poustawiano różnej wielkości butelki i kilkanaście kilogramów białego cukru, częściowo rozsypanego po klepisku. – A to tu się podział cały mój cukier! – stwierdziła Jadwiga ze złośliwą satysfakcją. – I teraz już wiem, czemu wiecznie nakidane było w korytarzu. Stary łaził i błocko roznosił. – No tak, to wyjaśnia parę spraw. Naprawdę nie wiedziała pani o tym pokoju? Tyle lat pani tu pracuje. – Przeca po cudzych kątach nie myszkuję. – Przepraszam, nie miałam nic złego na myśli. – Kalina też nie wiedziała, choć jakiesik plany po Helenie nosiła do gminy. Pewnie sfałszowane albo co.

– Trzeba przynać, że to zdumiewające: taka kryjówka w chłopskiej chałupie. – E tam. Każdy jakisik schowek ma. Jedni trzymają dutki, inni karabiny i granaty, co jeszcze z wojny zostały, jeszcze inni... A zresztą, to nasza rzecz – zreflektowała się. – Myśli pani, że tylko staruszek znał to miejsce? – Cosik mi się widzi, że Helena też o tym wiedziała. – Uśmiech Jadwigi stał się jednoznaczny. – Pewnie się tu ze starym spotykała po kryjomu, ale nie oni to pobudowali. Musiało z czasów wojny ostać. Partyzanci się tu gdziesik ukrywali, może być, że tu. Widać ocalało z pożaru. – Niesamowite. Kalina mieszka tu już tyle czasu i nigdy nie zauważyła, że jej dziadek znika w szafie? – Przeca chołpa duża, a stary jak lis. Kiedy Bestia nie szczeka, nikt na podwórko nie spoziyra. Roboty za dużo. – Niby tak, ale mnie się to wydaje wręcz niewiarygodne. On ma dziewięćdziesiąt lat. – I co? – Jadwiga wzruszyła ramionami. – Przeca sama pani Ewka widzi, że gorzałkę tu pędził. – A jak wchodził do domu? – Drzwi przeca nie zawsze zawarte. Trza i na łąkę po żywinę pójść, i do obrządku, i drew narąbać. Turystów ni ma, to i w chołpie nikt nie siedzi, ino pan Rysio. Ale on zajęty robotą. A może być, że i własny klucz stary ma. Kalina zamków nie zmieniała. Ewa westchnęła. – Typowe. Ona bardzo ufa ludziom. – A pani Ewka to nie? Jedna rodzina – zaśmiała się kobieta. – Ciekawość, co stary w tej skrzyni trzyma? Pewnie grule albo drożdże, bo też mi ginęły z kuchni. – Nie podejrzewając niczego, uniosła wieko zakurzonego kufra. – No wiecie co! – wyrwało się jej, więc zaciekawiona Ewa szybko poświeciła do środka. W skrzyni ułożono jakieś przedmioty opakowane w stare gazety. Na samej górze leżało otwarte pudełko po butach, a w nim kolorowa apaszka i pierścień. W zimnym świetle telefonu błysnął rubin. – O matko jedyna! – szepnęła zdumiona Ewa. – Niech mnie pani uszczypnie. Pierścień Konstancji! Uradowana bez namysłu złapała pierścień i natychmiast wcisnęła go sobie na palec. – Jest! Prawdziwy! Jak to dobrze! No kamień z serca! Uszczęśliwiona aż wyściskała gaździnę, która jednak wyraźnie spochmurniała. – Pani Jadziu, to cudowne! Gérard nie będzie się martwił! I Aleksander o niczym się nie dowie. O Boże, dziękuję ci!... Co się stało?

– A nic – mruknęła starsza kobieta. – Wstyd pomyśleć. – O czym? Przecież to szczęście! – Dobry z ciebie człowiek, dziecko. Ino pomyśl, skąd się tu wziął twój pierścionek? – Noo... – No właśnie. Stary już chyba całkiem zgłupiał. – Pani myśli, że to on? – A co mam myśleć? Helena raz mi się wygadała, że się staremu czasem zdarzało w dawniejszych czasach, ale mówiła, że grzechu złodziejstwa go oduczyła. Dlatego wymyśliła to o duchach. Pewnie staremu robiła awantury i oddawał, co wziął. A teraz bez niej co? U własnej wnuczki kradnie? I ja tego nie dopilnowałam? Taki wstyd! – Pani Jadziu! – Jak te kury przywlókł, mogłam se cosik pomyśleć, ale ino zła byłam, że mi podłogę zapaskudził. – Co też pani opowiada! Przecież jego syn mówił, że staruszek ma sklerozę i czasem nie wie nawet, jaki jest dzień. Nikt się nie musi o tym dowiedzieć – łagodziła. – To się tak ino gada. – Naprawdę! Dla mnie najważniejsze, że zguba się znalazła. I nawet apaszka ciotki Eugenii też tu jest. – Sięgnęła do kufra i uniosła do góry barwny, jedwabny materiał. Coś stuknęło o tekturowe dno. Obie spojrzały do pudełka. Na dnie kiwał się lekko drugi pierścień. Zaskoczona Ewa wyjęła go ostrożnie. W palcach trzymała rodzaj ozdobnego srebrnego sygnetu z grubą obrączką. W miejscu, gdzie zwykle znajduje się kamień, pierścień miał tylko dziwaczną płaską tarczę o owalnym kształcie z mocno zatartym napisem. – A to co? – Pani Jadziu! – Ewie serce aż podskoczyło do gardła. – Pamięta pani, jak opowiadała mi, że wiele lat temu moja ciotka Eugenia też zgubiła tu pierścionek? – No, pamiętam. I to niby ten? – Tak! Naszkicowała go w jednym ze swoich pamiętników. Wydał mi się dziwaczny, ale teraz widzę, że ona bardzo dobrze go narysowała. – Jest pani Ewka pewna? Bo widzę, że ciągle wam pierścionki giną w rodzinie – stwierdziła z powątpiewaniem. – Aż się trudno w tym połapać, czy to wasze, czy cudze. – Na sto procent! Mogę pokazać rysunek. O ludzie! – Ewa ekscytowała się coraz bardziej. – Pierścień Eugenii. Nie! – poprawiła się szybko. – Pierścień dziadka Aldony! Tajemniczego cudzoziemca.

W tym momencie na korytarzu rozległ się trzask otwieranych drzwi. – Hej, jest tu ktoś? Wróciliśmy! Jadwiga odwróciła się gwałtownie, potrącając aparaturę do pędzenia alkoholu. – Kalina? No chwała Bogu! – zdążyła krzyknąć z wnętrza szafy, nim rumor rozpadającego się sprzętu wstrząsnął całym domem. [51]

Kolce (fr.). Mówię poważnie (fr.). [53] Niedostępna, daleka (fr.). [54] Dlaczego (fr.). [55] Szacunek (fr.). [56] Honor naszego nazwiska (fr.). [57] Co takiego? (fr.). [58] Tyłek (fr.). [59] Oglądalność (fr.). [60] Pikantne szczegóły (fr.). [61] Nieistotne (fr.). [52]

Rozdział 12 Ktoś wyjeżdża, ktoś zostaje Aleksander nie mógł usnąć. Miotał się po niewielkim pokoju, targany sprzecznymi uczuciami. „Jestem idiotą! – myślał rozemocjonowany. – Zdaje się, że to już dawno ustaliłem. Sam jestem sobie winny! Na pewno pomyślała, że się zgrywam, że wykorzystuję sytuację. I to teraz kiedy zaczęliśmy się dogadywać! Miała pełne prawo się obrazić... Z drugiej strony Polki są takie nieprzewidywalne. Nigdy nie wiem, co naprawdę myślą”. Otworzył okno i po chwili je zamknął. Położył się w ubraniu na łóżku, ale po kilku sekundach znów się zerwał. Przysiadł na krześle, po czym wstał i w łazience przemył twarz zimną wodą. – Co się ze mną dzieje? – mruknął do swojego odbicia, po czym pokręcił głową z niedowierzaniem. Wrócił do pokoju. Choć od ściany do ściany robił zaledwie trzy duże kroki, chodził zamyślony tam i z powrotem, obijając się o meble. „Pamiętała o mnie przez tyle lat! Coś takiego nie każdemu się zdarza. I sama zaczęła o tym mówić, zaskoczyła mnie... Po co to powiedziała? Jak mam się teraz zachować? Udawać, że nic się nie stało?”. Klapnął na łóżko. – Oszaleję przez tę dziewczynę! – sapnął zrezygnowany. „O co jej chodzi?” – zżymał się. Poczuł burczenie w brzuchu. Spojrzał na zegarek: zbliżała się piąta rano. Wysunął się cicho z pokoju, jak zwykle w takich wypadkach na bosaka, i zszedł na palcach do kuchni. Lodówki zaskoczyły go nieświeżą zawartością i sporą ilością wilgoci. „No tak, od burzy nie ma prądu” – przypomniał sobie i rozejrzał się po szafkach. Pachnący przyprawami piernik okazał się na tyle sycący, by zaspokoić jego nerwowy głód. „Kompletnie nie rozumiem Polek – rozmyślał, wybierając rodzynki z ciasta. – Najpierw patrzy na mnie tymi cudnymi oczyma i mówi mi tak po prostu, że byłem pierwszą miłością jej życia, a potem wścieka się, kiedy ja... Co za kobieta! Ciekawe, jak Gérard przekonał Ewę?... I co teraz? Przeprosić ją? Spróbować jeszcze raz? ... No, podoba mi się ta dziewczyna, do cholery! Tylko co z tego wynika? Za tydzień wracam do domu”. – A więc tu się zaszyłeś, chłopcze. Słyszałem, kiedy wychodziłeś z pokoju. Co tam konsumujesz? W progu kuchni stał Ryszard. Jego wysoka, barczysta sylwetka z trudem mieściła się między framugami.

– Obawiam się, że końcówkę piernika. Jest jeszcze chleb i masło. Chce pan? – Mnie obudził głód, ale inny niż twój. Dymek. – Uniósł do góry fajkę. – Paskudny nawyk, chłopcze, ale cóż. Mężczyzna musi mieć jakieś wady. Szkoda, że nie masz na nogach butów. Mógłbyś mi potowarzyszyć na werandzie, bo chętnie rozwinąłbym tę kwestię – zaśmiał się rubasznie. – Z tobą się dobrze rozmawia. – Jeszcze niedawno palił pan w pokoju. – No właśnie. Te kobiety! Dla nich człowiek może zmienić nie tylko swoje przyzwyczajenia. – Pani Jadwiga zabroniła? – domyślił się Aleksander. – Nie, chłopcze. Kiedy szukałem noclegu, od razu zastrzegłem, że jestem palaczem, a pani Kalina się zgodziła. Po przyjeździe szybko zrozumiałem dlaczego. Od czerwca było tu zaledwie kilku gości – stwierdził. – Ale Jadzia i tak kręci nosem na zapach dymu. Mówi, że to trucizna, że nie dbam o siebie. Przemyślałem zatem sprawę i skoro mogę jej sprawić przyjemność, a kompromis kosztuje mnie tak niewiele... – Truje się pan na świeżym powietrzu, dla zdrowia – dokończył Aleksander z przekąsem. – A owszem, owszem. – Basowy śmiech rozszedł się po kuchni. – Dziwna ta Polska, dziwny ten pensjonat. Choć właściwie powinienem nazwać to miejsce po prostu domem, bo czuję się, jakbym przyjechał w odwiedziny do znajomych. Czasem aż nie wiem, jak się zachować. A pan? – Trafiłeś w sedno, chłopcze. Te cudowne kobiety traktują nas bardziej jak przyjaciół niż gości. Dlatego ja zamierzam pójść o krok dalej. – Dalej? – Postanowiłem oświadczyć się Jadzi. Aleksandra zatkało. Choć dotarły do niego życzliwe komentarze Ewy dotyczące starszej pary, nie przyszłoby mu jednak do głowy, że w zimnej kuchni usłyszy nagle taki komunikat. „Tutejsza bezpośredniość jest zdumiewająca. Czy oni wszyscy tacy są? Jeszcze niedawno myślałem, że Ewa to wyjątek” – przemknęło mu przez głowę. Nie wiedział, jak powinien zareagować, ale sytuacja go rozbawiła. – Gratuluję odwagi. Pani Jadwiga to wyjątkowa osoba. Myśli pan, że się zgodzi? – No cóż, niedługo ten dom zacznie przynosić porządne dochody. Mam nadzieję, że to uszczęśliwi zarówno tę słodką Kalinę, jak i Jadzię. Przestanie się wtedy tak martwić i może spojrzy przychylnym okiem na moją osobę. Mężczyzna rozgadał się, a Aleksander pomyślał, że oboje z Jadwigą są pod tym względem bardzo do siebie podobni. – Widzisz, prawdziwą kobietę najpierw trzeba po rycersku uratować lub wybawić z jakiegoś kłopotu, żeby zrobić na niej odpowiednie wrażenie. Dopiero

później można mieć nadzieję na nagrodę. Temat pojawił się jak na zawołanie, więc Aleksander tylko nastawił uszu, zastanawiając się jednocześnie, czy taka ocena polskich kobiet to jedynie pogląd elokwentnego literata czy raczej doświadczonego mężczyzny. On sam do tej pory miał do czynienia z kobietami, których nie musiał zdobywać. Jego pochodzenie i pozycja społeczna w zupełności wystarczyły, by kolejne zachwycone dziewczyny pojawiały się u jego boku. Dla niego najważniejsza jednak była do tej pory kariera. Wbrew rodzinnej tradycji nie uważał bowiem, że należy się ustatkować po osiągnięciu dwudziestu pięciu lat, i cieszył się ze swojej wolności. Dopiero ostatnie dni wprawiły go w poważny niepokój. Od samego początku czuł, że Kalina nie jest kobietą taką jak inne – wciąż go zaskakiwała. Na dodatek była chrześnicą Ewy, więc powinien zachować się wobec niej z większym respektem, niż to robił w stosunku do innych dziewczyn. Rozsądek podpowiadał mu zatem, że Kalina w ogóle nie powinna absorbować jego uwagi, lecz na przekór wszystkiemu od pierwszego momentu, gdy zobaczył ją grającą na balkonie, nie mógł przestać o niej myśleć. – Ale czasem nawet to nie skutkuje – mówił dalej tłumacz. – Wtedy jest jeszcze jeden sposób. Machnął fajeczką. – Nie rozumiem. Rzucenie palenia? – Na przykład – zaśmiał się. – Trzeba po prostu z czegoś dla kobiety zrezygnować, z czegoś ważnego. To zawsze procentuje. – Jest pan pewien? – Owszem. Moja córka tak twierdzi, a ona jest najprawdziwszą z kobiet. – Szeroki uśmiech ozdobił brodatą twarz mężczyzny. – Ma pan córkę? – Tak, jestem wdowcem. Moja córcia mieszka w Gdyni z mężem i dziećmi. Czasem ich odwiedzam. Właśnie ona powiedziała mi kiedyś, że damskie serce zawsze mięknie, gdy mężczyzna się poświęca, spełniając jej życzenia. I to najlepiej takie, o których kobieta nie musi mówić na głos. One lubią, gdy się domyślamy, czego im potrzeba. Rozumiesz trudność? Domyślić się, czego chce kobieta, to jak trafić szóstkę w totolotka. Albo napisać bestseller na skalę międzynarodową. – Ciekawe porównanie – zaśmiał się Aleksander, a jednocześnie naszła go dziwna myśl: „Już wiem, co zrobił Gérard! Poświęcił się i przeprowadził do obcego kraju. No ale przecież ja nie mogę”. – Kiedy pokonasz tę pierwszą przeszkodę, chłopcze, czyli domyślisz się, czego chce twa wybranka, spełnienie jej pragnień będzie już czystą przyjemnością. – A pan się domyślił, czego pragnie pani Jadwiga? O przepraszam, to nie moja sprawa. – Nie krępuj się, chłopcze, jesteśmy w końcu facetami. Co do pomysłu,

owszem, mam jeden. Jadzia przede wszystkim kocha to miejsce, tutaj czuje się potrzebna. Kocha Kalinę, Agnieszkę, Tomka i nawet tego mrukowatego Kazka, który nie potrafi gęby otworzyć. Chciałaby ich uszczęśliwić. A ja pragnę uszczęśliwić ją. Dlatego właśnie wszystko to, razem z Bestią, owcami i kurami, muszę dla niej uratować. – Spore wyzwanie. – O, los sprzyja tym, którzy mają czyste intencje i są wytrwali. Ta cudowna pani Ewa pomogła mi na to wpaść. – Jak pan chce uratować pensjonat? – Po młodopolsku. Łącząc naturę z artystycznym duchem. – Proszę wybaczyć, ale ja jestem tylko zwykłym francuskim historykiem – stwierdził pogodnie Aleksander. – Dla mnie brzmi zbyt zagadkowo. – Widzisz, chłopcze, kiedy pani Ewa robiła tę sesję zdjęciową, powiedziała na głos to, co już dawno chodziło mi po głowie. Wiesz, dlaczego siedzę tu już czwarty miesiąc? W obliczu wcześniejszych wyznań Ryszarda Aleksander miał swoje zdanie na ten temat, ale mimo pozorów zażyłości, nie zaryzykował. – Dlaczego? – spytał. – Powodów jest oczywiście kilka, lecz przyjechałem tu w poszukiwaniu spokoju do pracy. Było mi potrzebne odludzie. Bez sąsiadów dudniących za ścianą czymś, co ośmielają się nazywać muzyką, a co bardziej przypomina odgłosy z młockarni. Bez smrodu aut na ulicy, bez widoku kominów fabrycznych na horyzoncie. Co więcej: bez ciągłego jazgotu tych nieszczęsnych reklam i głupot wygadywanych przez polityków. U siebie w żaden sposób nie mogłem przed tym uciec. Gdy jednak przyjechałem tutaj, doznałem olśnienia. – Aż olśnienia? – Zgoda, za mocne słowo. Może to była tylko ulga, lecz podszyta głębokim zachwytem. Tutaj cywilizacja też jest na wyciągnięcie ręki, wystarczy spacer do miasteczka. Jednak gdy tylko chcę, podnoszę mój zwodzony most, czyli wyłączam telefon i już nikt nie zakłóca spokoju tego zamku. Nawet mój wydawca, choć jest moim bliskim przyjacielem i znamy się od ćwierćwiecza. Rozumiesz, chłopcze? Tutaj jestem wolny. Tylko ja, moje słowniki, bohaterowie i maszyna do pisania. I oczywiście dobre duchy tego domu, dbające, żebym nie umarł z głodu, gdy jestem pochłonięty pracą. Właśnie tego potrzebują twórcy, przynajmniej niektórzy. Skonsternowany Aleksander podrapał się po policzku, myśląc, że pisarze to jednak dziwni ludzie. – A więc: zacisze. To zrozumiałem. Nadal nie widzę jednak żadnego planu na uratowanie pensjonatu. – Cóż, zbyt głęboko zanurzyłem się w dygresje i skróty myślowe. Wracając zatem do meritum: podczas sesji pomyślałem, że pani Ewa ma rację. To miejsce

jest idealne dla twórców, którzy potrzebują do pracy spokoju i kogoś, kto ich dobrze nakarmi o stałej porze. A ja mam sporo znajomych pisarzy, malarzy i oczywiście tłumaczy. Jeśli pani Kalina się zgodzi stworzyć tu pensjonat wyłącznie dla artystów i twórców, jestem pewien, że gości nie zabraknie przez cały rok. Oczywiście nie będą to tłumy, jednak dzięki temu zachowamy spokój i domową atmosferę tego miejsca. Zresztą sam wiesz, że budynek, choć przepiękny, nie nadaje się dla licznego grona. – Muszę przyznać, że mnie pan zaskoczył. C’est une idée géniale[62]. Ja też znam kilka osób, które pasowałyby do tego domu. Ryszard się rozpromienił. – A zatem może być międzynarodowo. – Mówił pan już o tym Kalinie? – Jeszcze nie. I ciebie, chłopcze, też proszę o dyskrecję. Nie chcę rozbudzać nadziei, zanim nie będę pewien sukcesu. – Oczywiście, tylko jak pan chce to osiągnąć? – W zeszłym tygodniu był Dzień Tłumacza, skorzystałem więc z pretekstu i zaprosiłem tu najbliższych przyjaciół na weekend. Rozumiesz, mała impreza przy grillu. W końcu nie żyje się samą kawą i stukaniem na maszynie. – Nawet nie wiedziałem, że jest takie święto. – Każda okazja do spotkania z przyjaciółmi jest dobra. Niestety, trochę nam zeszło, zanim ustaliliśmy wspólny termin, ale przyjadą. I nawet nie będą podejrzewać, że zastawiłem na nich pułapkę. – Jak to pułapkę? – Jeśli im się tutaj spodoba, ściągną do nas innych. Wszyscy mają znajomych w kręgach ludzi kultury. A przy okazji sprawdzę, czy oni przypadną do gustu Jadzi i pani Kalinie. Może być różnie, bo artyści to specyficzni ludzie. Dopiero gdy wszystko pójdzie po mojej myśli, przedstawię kobietom mój pomysł. – Zaczynam panu zazdrościć, że nie ja na to wpadłem. – No właśnie... – Ryszard spojrzał na niego z osobliwym błyskiem w oku. – Co takiego? – W związku z moimi planami, chciałbym cię o coś zapytać. – Słucham. – Czy ty masz jakieś zamiary wobec naszej uroczej gospodyni? „Oh, mon Dieu!” – przemknęło Aleksandrowi przez głowę. Zakrztusił się piernikiem, więc szybko popił wodą mineralną. – Zamiary? Wobec pani Jadwigi? – wydukał. – Zwariowałeś, chłopcze? Mówię o pani Kalinie. I nie wytrzeszczaj tak na mnie oczu. Naprawdę nietrudno się zorientować, że coś się między wami dzieje. – A co się ma dziać? – Aha, czyli jesteś jeszcze na etapie zaprzeczania. W porządku. Zatem to

jeszcze potrwa. – Co? – Aż dojdziesz do wniosku, że Kalina jest kobietą jedyną w swoim rodzaju, jak Jadzia. A wtedy albo się natychmiast oświadczysz, zanim ktoś inny cię ubiegnie, albo uciekniesz, gdzie pieprz rośnie. Biorąc pod uwagę, że twoje życie wypełnia praca naukowa, i to we Francji, decyzja nie będzie łatwa. Pozwolisz zatem, że od razu cię ostrzegę. – Przed czym? Ryszard spoważniał. – Już mówiłem, że mam zamiar uszczęśliwić Jadwigę. A ona będzie zrozpaczona, jeśli ktoś znowu skrzywdzi Kalinę. Podobno bardzo długo cierpiała po wypadku samochodowym, w którym zginął jej narzeczony, dlatego nie chciałbym, żeby znów coś ją zasmucało. Ta cudowna dziewczyna ma dość kłopotów na głowie. – Ale o czym pan...? – Aleksander aż się zjeżył. – Spokojnie, chłopcze. Szanuję cię i lubię. Dawno już nie spotkałem tak interesującego młodego człowieka. Ale wy, młodzi, nie przywiązujecie dzisiaj wagi do tego, co mówicie i jak wasze zachowanie odbierają inni. To może prowadzić do kłopotów. Aleksander aż uniósł brwi ze zdziwienia, bo natychmiast przypomniała mu się sytuacja z żoną producenta. – Wiem, że masz we Francji obowiązki, które traktujesz bardzo poważnie. To zrozumiałe – mówił dalej Ryszard. – Dlatego właśnie powiem coś, co niedawno sam usłyszałem z ust pani Ewy, a była to bardzo mądra uwaga: bądź ostrożny, bo ty niedługo wyjedziesz, a ona tu zostanie. A ja z egoistycznych pobudek nie chciałbym, żeby pani Kalina była z tego powodu nieszczęśliwa. Wzburzony tą przemową Aleksander chciał coś powiedzieć, zaprotestować, lecz w tym momencie z korytarza dobiegł dźwięk telefonu. Ryszard zareagował błyskawicznie, bo w cichym domu terkotanie dzwonka niosło się jak echo. Pierwszy dopadł słuchawki. – Tak?... Ryszard, Jadzia jeszcze śpi. Dzień dobry, komendancie. Nie, nic się nie stało. Wczoraj po prostu wszyscy późno się położyliśmy... Tak, pani Kalina się znalazła, Francuz również... Nie ma za co. To nie był żaden kłopot. I tak przejeżdżałem obok komisariatu, więc wolałem powiadomić o znalezieniu staruszka. Policjanci niepotrzebnie by go szukali całą noc... Tak, pamiętam. Wspominał pan o tej aferze. Rozumiem, że pana podwładni są bardzo zajęci, skoro to atak na samego radnego. – W jego głosie zabrzmiała ironia. – Zatem mamy zbieżne poglądy, ale spokój Jadzi był dla mnie ważniejszy... Bardzo mi miło. Owszem, na razie nigdzie nie wyjeżdżam, będzie zatem jakaś okazja, żeby się spotkać... Dziękuję. Do zobaczenia.

Odłożył słuchawkę i spojrzał na przysłuchującego się Aleksandra. – Już myślałem, że to kolejna promocja garów. Na szczęście to tylko kuzyn Jadzi, bo inaczej chyba bym kogoś rozszarpał tam po drugiej stronie. Jeszcze nawet nie ma szóstej rano. – A czego chciał komendant o tak wczesnej porze? – Upewnić się, że dwójka nierozsądnych młodych ludzi wróciła cało z lasu, a on nie musi bladym świtem zrywać ratowników z psami. – Zawiadomiliście policję? – Oficjalnie nie, choć Jadzia była zdesperowana. Kiedy odwoziłem do domu tego staruszka, wstąpiłem na komisariat. Oni tam od kilku dni mają jakiś armagedon internetowy, więc szukanie pijanego dziadka byłoby dodatkowym obciążeniem. Ucieszyli się, że zdjąłem im ten problem z głowy. Przy okazji wspomniałem o was, co już się komendantowi mniej spodobało. Naprawdę się zaniepokoił. Aleksander się zmieszał. – Tak jakoś wyszło – mruknął. – Nie dało się Kaliny zatrzymać, więc poszliśmy razem. – Bardzo dobrze zrobiłeś. Zdziwiłbym się, gdybyś zostawił kobietę samą w takiej sytuacji. – A ten armagedon to co? – Aleksander szybko zmienił temat, bo wciąż jeszcze był zirytowany ostatnimi uwagami Ryszarda i nie chciał znów do tego wracać. – Nic ważnego. To przez tę zarazę komputerową w urzędzie. – Wykryli coś? – Okazało się, że kilka dni temu ktoś zainfekował komputery jednego z radnych wyjątkowo paskudnymi wirusami. Najpierw zepsuł się jego prywatny laptop w domu, tablet i smartfon. A potem wysiadł mu komputer służbowy, więc cały urząd gminy wpadł w panikę, bo to się zaczęło rozprzestrzeniać. Burmistrz się wściekł na radnego, że to sabotaż urzędu gminy, i zrobiła się afera. – Rozbawiony Ryszard nie zauważył popłochu w oczach młodego mężczyzny. – Czyli zaczęło się od komputerów radnego? – spytał niepewnie. – Tylko jego? – Nikt więcej się na policję nie zgłosił, ale i tak mają teraz na komisariacie piekło. Komendant skierował do tego śledztwa swoich najlepszych speców od internetu, już drugi dzień siedzą nad tą sprawą. Właśnie się pochwalił, że mają jakieś tropy. – Jakie? – Wiesz, chłopcze, że ja na komputerach znam się jak kura na pieprzu. Tyle tylko, ile wykształconemu człowiekowi wypada. Ale zapewne da się wyśledzić takich hakerów – rzucił i ruszył do drzwi. – No nic, idę wyprowadzić na spacer

moją fajeczkę. – A ja pójdę... pójdę jeszcze trochę pośpię – bąknął Aleksander. – Doskonały pomysł. Jak to jednak dobrze, że tutaj nie ma internetu. Jeszcze by nam ktoś podesłał coś paskudnego i kobiety znowu by się denerwowały. A tak wreszcie mamy spokój. Skrzypnęły drzwi wyjściowe. Aleksander jeszcze przez chwilę stał na korytarzu, czując, że serce wali mu ze zdenerwowania. „Merde! To niemożliwe! – pomyślał. – To musi być przypadek!... A jeśli pani Jadwiga się myliła? Jeśli te złośliwe komentarze na pensjonat pisał ktoś inny, a nie stryjenka Kaliny? Tylko czego mógł od Kaliny chcieć jakiś radny?... Co ja mam teraz zrobić? Policja wpadła na jakiś trop”. Nerwowo złapał swój iPad ze stolika i przez krótką chwilę zastanawiał się, czy zatelefonować do bliźniaków. „Chyba powinienem. Ale co z Kaliną?”. Spojrzał na drzwi prowadzące do prywatnej części domu i westchnął ciężko. – Może to i lepiej – mruknął ponuro. „Muszę teraz myśleć o bliźniakach – postanowił. – To moja wina. Jeśli się okaże, że to nie jest głupi zbieg okoliczności, Sophie mnie zabije. I będzie miała rację!”. Wielkimi susami popędził na górę. [62]

To doskonały pomysł (fr.).

Rozdział 13 Honor rodziny Ogień w kominku nieco przygasł, gdy resztka płonącego listu zamieniła się w smętny popiół. – I cóż teraz, mężu? Wszak chciałeś spotkać się z córką i z wnukami, zobaczyć Francję. Wyczekiwałeś tego od dawna. Strojnie ubrana niewiasta delikatnie dotknęła ramienia starszego mężczyzny. Nie poruszył się. – Tęsknota to zły doradca – odparł cicho. – Dzięki Bogu ten list przywrócił mi rozum. Nieledwiem już zapomniał, jak trudne było życie w moim rodzinnym gnieździe. Przeszłości nie zmienię, ale przyszłość jest w naszych rękach. Sami wybierzemy los nasz i naszych dzieci. – Miły mój, czy jednak godzi się pozbawiać twą córkę takiej pociechy? Opłakałaby zmarłą siostrę, lecz zyskałaby ciebie i... brata – dokończyła nieśmiało. – Minęło jedenaście lat, chérie. Porzuciłem tamto życie, zostawiłem majętność. Czy mam prawo przysparzać teraz córce niepokojów? Nie wiem, jak dalece babka wpływ na nią wywarła. Co by pomyślała o naszym pojawieniu się? – Obawiasz się, że pomyśli o roszczeniach brata? Toż to niedorzeczność! Nasz syn dość będzie miał po nas sukcesji. – Je sais[63], lecz słowa babki, choć przykre, otworzyły mi oczy. Nie tylko spokojność mej córki miała na myśli, odmawiając mi spotkania. Nie chcę, by zatruła jej duszę niesłusznymi podejrzeniami. Zmartwiona niewiasta spuściła głowę. Szeleszcząc suknią, usiadła na sofie i splotła na podołku wypielęgnowane, białe dłonie. – Zrobimy, jak zechcesz, mężu. Twoja wola i pragnienia są moimi, wiesz przecie. Żal mi jeno, że twe serce nadal zasmucać się będzie na myśl o rodzinie we Francji – mówiła cicho z troską. – Wszak już dawno umyśliłeś ten wyjazd, gdy tylko w twym kraju spokój jaki zapanuje. A skoro ten Napoleon... – Mniejsza o mnie. Jeno o dzieciach myśleć mi teraz wypada. – Cóż zatem postanowiłeś? Mężczyzna przez chwilę przechadzał się zamyślony po salonie. – Znajdę sposób, by dać córce znak wbrew zakazowi babki. By choć w sekrecie zapewnić ją o mojej miłości, bez wzbudzania niepokoju. – Chcesz przesłać jej list? – Nie wiem. Babka zapewne każe śledzić listy, a służba jest jej wierna. Lecz jeden z dzierżawców był moim przyjacielem. Do niego napiszę i poproszę, by w stosownej porze przekazał mej córce wieści i podarunek, który jej o mnie przypomni. – Podarunek? – Czy malarz przyniósł już mój portret? – spytał, pozornie ignorując pytanie

żony. Zdziwiła się. – Tak, od pół godziny czeka na ciebie w gabinecie. Chciałam wpierw dać ci list, na któryś tak czekał. – Bardzo dobrze. Wezwij go. Pragnę zobaczyć ten obraz i napisać coś na odwrocie. Każ także sprowadzić tamtego złotnika, który tak zmyślnie naprawił twój naszyjnik. Mówiłaś, że to zdolny rzemieślnik. – Tak. – To dobrze. Zamówię u niego pierścień. – Oczywiście, mężu. – Niewiasta skinęła głową i wysunęła się z salonu. Mężczyzna podszedł do okna i odsunął bogato udrapowaną firankę. Spojrzał na ulicę pogrążoną w nocnym mroku. Gdzieś z dołu dobiegł turkot dorożki. „Nie przywiozę ci, babko, mojej rodziny. Serce twoje już dawno stwardniało od trosk życiowych, choć kiedyś inną byłaś, łagodną – pomyślał, patrząc gdzieś w ciemną przestrzeń. – Moja córka będzie jednak wiedzieć, żem jej nie opuścił, nie zapomniał. Gdy spojrzy na mój portret, zrozumie, że ją i siostrę całe życie hołubię w sercu i w modlitwach nie opuszczam. Moje córki, ukochane dwie niewinne róże. Zawsze będę o nich pamiętał, ale dla dobra syna zostanę tutaj. Już nigdy nie zobaczę upojnej Prowansji. Teraz tu jest mój dom, w królewskim mieście...”. – Mamusiu, jestem głodny. – Szarpanie za ramię wyrwało Ewę ze snu. – Co? Co się dzieje? – spytała nieprzytomnym głosem. – Jaśku? – Mamo, obudź się. Ewa przetarła zapuchnięte oczy. – Synuś, przerwałeś mi ważny sen – jęknęła rozczarowana. – Jeszcze chwila i wiedziałabym, w jakim mieście on się osiedlił. – Kto mamusiu? – Ktoś, kogo od dawna szuka wujek Aleks – westchnęła. – To pomogłoby w rozwiązaniu zagadki. Choć nie zdążyła się jeszcze do końca rozbudzić, była pewna, że wyraźny, bardzo realny sen znów dotyczył zaginionego przodka Aleksandra. I tym razem nawet ją to ucieszyło, bo ona także ponownie wciągnęła się w sprawy przeszłości. „Mówił o swoim portrecie i o różach! – upewniła się w duchu, że pamięta senne szczegóły. – Więc miałam rację. Dwie białe róże na spadającym obrazie przodka symbolizują jego córki. Ten portret został więc wysłany do Prowansji potajemnie jako prezent dla żyjącej bliźniaczki. Tylko jak to powiedzieć Aleksowi? Znowu stwierdzi, że to konfabulacje, a nie hipotezy. Ten ciągły brak dowodów!”. Jaś się zmartwił, widząc jej minę. – Przepraszam, mamusiu. To zaśnij szybko na chwilkę i się dowiedz, a ja poczekam. – Kochany, tak się nie da. – Syn ją rozśmieszył. – No trudno, czegoś się

jednak dowiedziałam, więc dobre i to – stwierdziła bez zbędnych emocji, przyzwyczajona już do podobnych dziwnych zdarzeń. – A ty, urwisie, czemu już na nogach? I to boso. Zupełnie jak Aleks. Z uśmiechem wciągnęła dziecko do łóżka i zaczęła je łaskotać. – Mamo! – piszczał zachwycony chłopiec. – Cicho – zmitygowała się. – Która to godzina? Ósma? – Chce mi się jeść. Nie dałaś mi wczoraj kolacyjki. – Ech, ty głodomorze. A bułki drożdżowe, które zjadłeś w pokoju? A piernik z mlekiem? – To nie była prawdziwa kolacyjka. – No, w jadalni się nie dało – mruknęła, powoli przypominając sobie wydarzenia wczorajszego wieczoru. – Dobrze, ubierz się. Zejdziemy wcześniej na śniadanie. Muszę porozmawiać z Aleksem o pewnym obrazie. „I z Kaliną o pierścieniach” – dodała w myślach, sięgając pod poduszkę, gdzie schowała zawiniątko. Wczoraj nie wspomniała dziewczynie, że cenna zguba się odnalazła. Szalejąca z emocji Jadwiga nie dałaby jej dojść do słowa, nawet gdyby Ewa chciała to zrobić. Kiedy późnym wieczorem młodzi dotarli wreszcie do domu, uszczęśliwiona Jadwiga sama nie wiedziała, czy ma łajać, czy ściskać ubłoconą, przemokniętą, trzęsącą się z zimna dwójkę wędrowców. Gdyby nie protesty Kaliny, wezwałaby natychmiast pogotowie do jej zranionego kolana. Dopiero powrót Ryszarda i tłumaczenia Ewy uspokoiły jej rozbuchane emocje. Pozwoliła Kalinie wziąć prysznic i samodzielnie zmienić opatrunek, ale nie ustawała w robieniu im wymówek. Organizując na szybko ciepły posiłek, bezustannie gadała: o poszukiwaniach dziadka w mieście; przekonywaniu komendanta, by przyjął zgłoszenie; o tym, jak piorun trafił w jakiś transformator i miasteczko pogrążyło się w ciemnościach; o powrocie do pensjonatu, gdzie niespodziewanie natknęli się na staruszka, i wreszcie o znalezieniu sekretnego pomieszczenia za szafą. Kalina najpierw odetchnęła z ulgą, że dziadek jest cały i zdrowy, potem chciała od razu zajrzeć do jego kryjówki. Jadwiga stanowczo się temu sprzeciwiła. Głosem nieznoszącym sprzeciwu odesłała wszystkich na odpoczynek, marudząc, że ma już dość tego zwariowanego dnia, a tajna bimbrownia za szafą „nie zając, nie ucieknie”. Ewa jednak wyczuła, że gaździna nie chciała martwić Kaliny. Ujawnienie skrzyni – najprawdopodobniej pełnej różnych „zaginionych” przez lata rzeczy – na pewno zasmuci dziewczynę, o czym obie z Jadwigą dobrze wiedziały. Dlatego właśnie Ewa odłożyła sprawę pierścieni na następny dzień. – Juuż! – krzyknął Jaś, wkładając bose stopy w pantofle. – Jestem gotowy. – Super. Włóż jeszcze skarpetki i idziemy – poleciła, wpychając sobie do

kieszeni bluzy kolorowe jedwabne zawiniątko z kosztownościami, z którymi nie miała już zamiaru się rozstawać nawet na sekundę. – Na paluszkach i po cichu. – A czemu? – Bo po wczorajszych przygodach pewnie jeszcze wszyscy śpią zmęczeni. Myliła się. Gdy otworzyła drzwi prowadzące na korytarz, zobaczyła wychodzącą z szafy Kalinę, a tuż za nią Jadwigę. – Ciocia! Gdzie byłaś? Czekałem wczoraj na ciebie – Biegnący do niej chłopiec zatrzymał się w połowie drogi. – Dlaczego siedziałaś w magicznej szafie? – spytał zdziwiony. – Tam mieszka pan duch. – Masz rację, Jasiu. Teraz już wiem, że tam mieszkał. – Kalina pogłaskała go i posłała chrzestnej uspokajające, choć zasmucone spojrzenie. – Chodźcie na śniadanie. Jadzia już wszystko uszykowała. Przy stole Ewa zajęła się kanapkami dla syna, lecz jednocześnie cały czas się zastanawiała, czy Kalina zajrzała już do kufra pełnego tajemniczych przedmiotów. – Jak się czujesz? Powinnaś była trochę pospać – zagadnęła z troską. – Przeżyliście niezłą przygodę z Aleksem. Taką, którą się pamięta długie lata. Dziewczyna zaczerwieniła się i spuściła wzrok. Gorliwie zajęła się smarowaniem kromki pieczywa. – Dobrze. Wy podobno też mieliście tu ekscytujące przeżycia. – Tak! – wtrącił radośnie Jaś umazany twarogiem. – Burza trafiła nas w prąd i było ciemno, i mama zawołała Bestię, i potem przyszedł pan duch. I namalowałem komiks! Chcesz zobaczyć? – Synuś, nie mów z pełnymi ustami. Potem pokażesz swoje rysunki – uspokoiła go Ewa. W kilku zdaniach opowiedziała Kalinie o wieczornych zdarzeniach. – Jak widzisz, było trochę nerwów, ale najważniejsze, że wszystko się dobrze skończyło. – Przepraszam, że tak cię zostawiliśmy samą. – Miałam na myśli ciebie i Aleksa. – Oj, ciociu! Już mnie wczoraj Jadzia tak opierniczyła, że wystarczy na cały rok. – Bardzo słusznie! Dobrze, że przynajmniej Aleks był z tobą, bo inaczej umarłabym z nerwów. – Tak, dobrze – mruknęła Kalina z pewnym roztargnieniem. – Dla własnego dobra posłuchaj rady chrzestnej matki: nigdy więcej tak nie znikaj, bo pani Jadzia osobiście cię zamorduje po powrocie. Z troski. – Uśmiechnęła się. – Ona cię kocha jak własną wnuczkę. Nawet nie wiesz, co ja tu z nią przeszłam wieczorem. – Domyślam się. Przepraszam cię jeszcze raz za to całe zamieszanie. Przyjechałaś na urlop, a tymczasem ciągle coś się dzieje.

– Nie ma za co przepraszać, przynajmniej nie jest nudno. Zresztą spodziewałam się tego. – Czego? – Wiedziałam, że coś się wydarzy, gdy tylko ten pierścień utknął mi na palcu. Właśnie! – przypomniała sobie. – Mam dla ciebie dobrą nowinę. – Wiem, Jadzia mi mówiła. – Kalina uśmiechnęła się nieco melancholijnie. – Dobrze, że znalazłaś swoją zgubę. Szkoda tylko, że w takich okolicznościach. – A daj spokój, dziecko! Powinnaś się cieszyć. Wyjaśniła się sprawa tych wszystkich nocnych skrzypień, znikania dziadka i pewnie innych dziwnych sytuacji. – Tylko co ja mam z tym zrobić? Ewa widziała po jej minie, że dziewczyna czuje się trochę zagubiona i zdezorientowana. – Na początek powinnaś zmienić zamki w drzwiach, tak na wszelki wypadek. On pewnie miał klucze jeszcze z dawnych czasów. – Albo chował je pod jakimś kamieniem. – Co? – Nieważne. A kufer? Co ja z nim zrobię? – Zaglądałaś tam? – Nie, Jadzia mi nie pozwoliła. Marudziła, że nie mamy na to czasu. – Bardzo dobrze zrobiła. Co za dużo, to niezdrowo. – No właśnie. I tak przeżyłam szok, gdy zrozumiałam, o co chodzi. – Nie przesadzaj. Tylko ta aparatura do bimbru jest problemem – Ewa specjalnie usiłowała zbagatelizować sprawę. – Dawniej takie sprawy były karalne, nie wiem, jak jest teraz. Może lepiej nie rozgłaszać tego faktu. – Ale... – Jeśli o schowku dowie się twoja stryjenka, zaraz będzie wiedziała cała okolica. Tego chcesz? Znowu ci jakieś kontrole naślą. Ja nawet nie jestem pewna, czy ktoś cię nie posądzi o samowolę budowlaną lub jakąś inną durnotę. – Przecież to stary dom. – A jesteś pewna, że na to nie ma jakiegoś przepisu? – No nie. – A widzisz. To wręcz nieprawdopodobne, że nikt nie zauważył tej nieścisłości w rozmiarach łazienki. – Łazienka jest trochę zagracona, a z tamtej strony ściany są schody. Mnie się to nigdy w oczy nie rzuciło. Bardziej mnie dziwi, że dziadka nigdy nie przyłapałam. Niesamowity staruszek. – No wiesz, po domu raczej się tabuny ludzi nie kręcą. Jeśli miał klucz, mógł wchodzić, kiedy chciał, nawet w nocy. Zresztą Jasiek go widział. – Tomek podobno też. Dzieci wszystko wypatrzą.

– Nie to jest ważne. – A co? – Ten schowek stanowi część przeszłości, na którą nie miałaś wpływu. To prywatna historia tego domu i całe miasteczko nie musi o tym wiedzieć. To wbrew pozorom mała społeczność. Pomyśl o dziadku, o honorze rodziny. Kalina spojrzała na nią zaskoczona. – Myślę. Ale właśnie dlatego nie mogę zachować się tak, jakby się nic nie stało. Jeśli tam rzeczywiście są jakieś cenne rzeczy, powinnam oddać je właścicielom. – A jak chciałabyś to zrobić? Jak ustalisz, czyje to było? Twój dziadek tyle lat prowadził karczmę, spotykał tysiące ludzi. Kalina się zamyśliła. – Teraz rozumiem te opowieści o niby-duchach. Babcia pewnie wiedziała o skłonnościach dziadka i starała się, żeby zaginione przedmioty szybko się „odnajdywały”. Może on jest kleptomanem? Ewa zobaczyła w jej oczach nadzieję. – Może. – To co ja mam robić? Nie chcę, żeby zapamiętano dziadka w taki sposób, a jednocześnie nie mogę tego tak zostawić. – Nie wiem, co ci poradzić, kochanie. Chyba tylko rozwagę. – Czyli? – Nie spiesz się. Kiedy będziesz gotowa, sprawdź kufer. Może staruszek po prostu trzymał tam jakieś ważne dla siebie graty – pocieszała. – A jeśli będą tam inne rzeczy, porozmawiaj ze stryjem. On jest odpowiedzialny za ojca i chyba rozsądniejszy od swojej żony. Razem wymyślicie jakieś zadośćuczynienie. – Święta racja – przytaknęła Jadwiga, która przyniosła Jasiowi ciepłe kakao. – Szybko to się ino pchły łapie. Ni ma co se tak od razu tym głowy zawracać. Leżało tyle lat, to poleży jeszcze trochę. Teraz za dużo innych spraw trza ogarnąć. – Ale, Jadziu... – Słuchaj swojej krzesnej! Jak trza będzie, syćko, co nie nasze, odda się po cichu na Kościół albo dla biednych. Ni ma co gdybać. – No dobrze – skapitulowała dziewczyna. – Rzeczywiście nie mam teraz siły, żeby się tym martwić. Za dużo ostatnio niespodzianek. – Trza znaleźć klucz do tej szafy, zamknąć i niech se stoi, jak stała. Pamiętam, że gdziesik był klucz – stwierdziła gaździna, wychodząc na korytarz. – Właśnie zrozumiałam, co miał na myśli Aleks, gdy mówił o nieprzyjemnych faktach z życia przodków – mruknęła Kalina jakby do siebie. – Czasem rzeczywiście lepiej nie wszystko wiedzieć. – Aleks ci coś takiego mówił? Kiedy? – Nieważne. Ciociu, chodź na bok.

Skinęła na Ewę i pokuśtykała do stolika w rogu sali. – Co się stało? – Nic. Nie chcę, żeby Jaś nas słuchał. – Przecież wiesz, że kiedy je, nic go nie obchodzi. Ma to po mnie – zaśmiała się Ewa. – No mów. Widzę, że coś cię gnębi. – Chciałam spytać, czy... Co byś sobie pomyślała, gdyby ktoś ci zaproponował... – Dziewczyna plątała się, a na jej policzkach pojawił się rumieniec. – Chciałam tylko prosić, żebyś się gniewała na dziadka – powiedziała z rezygnacją w głosie. – To właściwie moja wina z tymi pierścionkami. – Nie rozumiem. – Zapomniałam, że kiedyś chwalił się przede mną skarbami. – Czym? – Powiedział, że po jego śmierci dostanę kufer ze skarbami, które zbierał całe życie dla babci, na wypadek gdyby on umarł pierwszy. Kiedy babcia odeszła, postanowił, że zostawi go mnie i Gabrysi do podziału. Zlekceważyłam te opowieści, bo dziadek rzadko bywa trzeźwy. – Przecież nikt by nie wziął takich historyjek na poważnie. – Gdybym jednak trochę pokojarzyła, zastanowiła się. Tak mi wstyd! – Tobie? Chyba zwariowałaś! Zostawmy to już. – Ewa chciała jak najszybciej odwrócić uwagę Kaliny od przykrych spraw, bo dziewczyna wydawała się rozbita i podenerwowana. – Mam jeszcze jedną dobrą nowinę. Czy pani Jadzia powiedziała ci, że odnalazł się także pierścień Aldony? – Jakiej Aldony? A, tej – zreflektowała się. – Naszej przodkini od szkicu chałupy? – Tak. Popatrz. Ewa zerknęła na schody, czy nikt nie nadchodzi i ostrożnie rozwinęła związaną w supełek apaszkę. Na jedwabnym materiale zalśniły klejnoty. – Jeśli się zgodzisz, schowam go razem z resztą pamiątek, które odziedziczyłam po Eugenii. – O matko! Jakie piękne! – szepnęła zachwycona Kalina. Przez długą chwilę oglądała kosztowności z wypiekami na twarzy. – Rzeczywiście stara dobra robota. Rubin piękny, czysty, ma cudną purpurową barwę i śliczny szlif. – Oglądała go pod światło. – Mówisz, że to osiemnasty wiek? Nie dziwi mnie, że się zmartwiłaś, gdy zniknął. Wspaniały! I do tego z historią. O matko, jak ja bym chciała kiedyś zaprojektować pierścionek z takim pięknym kamieniem! – szepnęła, a Ewie aż mocniej zabiło serce. – Ale ten srebrny też jest bardzo ciekawy. Tylko że to nie jest pierścień Aldony. – Jest! Dokładnie taki naszkicowała Eugenia w swoim pamiętniku – przekonywała gorliwie Ewa. – Zresztą możesz zapytać swoją matkę. Marta na pewno będzie pamiętała tę sytuację, gdy Eugenia... hmm – odchrząknęła

zmieszana. – Gdy zawieruszyła go tu. To było wtedy, gdy Marta poznała twojego ojca. – Nie rozumiesz mnie, ciociu. To męski pierścień, powiedziałabym, że to rodzaj sygnetu rodowego, ale widzę, że zamiast herbu do pieczętowania ma jakiś napis. Zamazany. – Zmrużyła oczy. – Tak. Mógł ewentualnie należeć do ojca Aldony lub do dziadka. Ewa zmarszczyła brwi. Słowa Kaliny sprawiły, że znów przez jej głowę przemknęła błyskawicą jakaś myśl, której niestety nie uchwyciła. – Co? Niech będzie męski – mruknęła. – Właściwie dziwiłam się jego rozmiarowi. – Pierwszy raz mam w rękach coś takiego. – Najważniejsze, że się odnalazł. Kiedy nas odwiedzisz, pokażę ci inne pamiątki. A tak przy okazji... Zawahała się. Widząc fascynację w oczach Kaliny, pomyślała jednak, że to najlepszy moment, by ją trochę przycisnąć. Choć początkowo pomysł skopiowania rubinowego pierścienia miał być jedynie pretekstem, by na nowo rozbudzić w dziewczynie tę wygasłą iskierkę, Ewa uznała, że to doskonałe rozwiązanie dla wszystkich. Przedstawiła jej zatem swoją prośbę. – Zrobisz to dla mnie? – spytała na koniec. – Zajmiesz się tym? – To nie będzie takie łatwe. – Domyślam się. Ale tylko do ciebie mam zaufanie w tej kwestii. Chciałabym mieć jakąś pamiątkę po Konstancji, a oryginał musi wrócić do Francji. Oboje z Gérardem tak postanowiliśmy. – Sama nie dam rady – wykręcała się Kalina. – Musiałabym skontaktować się ze znajomym złotnikiem. Takich rzeczy nie da się załatwić tak po prostu. Jeśli nie chcesz imitacji, może udałoby się zastąpić rubin jakimś ładnym granatem, ale to wszystko potrwa. No i nie będzie tanie. „Oj, widzę, że jednak się łamiesz, dziewczyno” – pomyślała zadowolona Ewa i postanowiła kuć żelazo, póki gorące. – Pieniędzmi się nie przejmuj. A co do reszty, przecież pani Jadzia doskonale sobie radzi z gospodarstwem. Nic się nie stanie, jeśli wyjedziesz na kilka tygodni. – No dobrze, pomyślę, co z tym zrobić – odparła niemrawo. – Naprawdę? Pomożesz mi? – Obiecuję, że dowiem się, co mogę zrobić. Pierścień jest przepiękny, ale ja też bym go oddała na twoim miejscu. – Dziękuję – w duszy Ewy zabrzmiała radosna pieśń. Nie spodziewała się ujrzeć tak szybko efektów swojej ostatniej rozmowy z Kaliną na temat jej przeszłości. Skoro jednak dziewczyna nie protestowała już tak stanowczo przed wyjazdem, Ewa nabrała pewności, że mur, który Kalina

zbudowała w swoim życiu po śmierci narzeczonego, zaczynał się kruszyć. – Mogę też znaleźć zaufanego konserwatora, żeby rzucił okiem na ten srebrny pierścień – zaproponowała Kalina, nieświadoma, że ciotka właśnie planuje jej życie. – Po co? Trzeba go tylko wyczyścić. Ty to zrób. – Nie, nie. Lepiej oddać go profesjonaliście. To piękny okaz, chyba unikat – stwierdziła. – Zresztą, spójrz tu. Zamknięcie jest najwyraźniej zablokowane. Ja bym się bała z tym szarpać. – Jakie zamknięcie? – Tutaj. Widzisz? Ten pierścień to sekretnik. Nie wiedziałaś? – Sekretnik? – Dawniej panowała moda na taką biżuterię, choć najczęściej wyrabiano otwierane medaliony. Ale trafiały się też pierścienie. W nich trzymano czasem truciznę. – Truciznę? – Nie martw się. – Mina ciotki rozbawiła dziewczynę. – Takie pierścienie były raczej mniejsze i z oczywistych względów bardziej przypominały normalną biżuterię. Ten jest inny. Kalina obracała w palcach srebrny przedmiot i pokazywała ciotce drobne zdobienia na bokach. – Tu jest zameczek. Gdy się go otworzy, w środku możemy coś znaleźć. – Co na przykład? – Choćby pukiel włosów ukochanej. Albo coś równie sentymentalnego. W każdym razie coś, o czym właściciel pierścienia chciał myśleć każdego dnia. W tym momencie do jadalni wróciła Jadwiga. – Zamknęłam. Klucz se leżał w komodzie – oznajmiła zadowolona. – Na razie zostanie przy mnie, a potem obaczymy co dalej. Aha, zapisałam cię do doktora na dziewiątą. – Przecież mówiłam, że nie chcę do żadnego lekarza. – No to może pani Ewka przemówi ci do rozumu. Ja idę zbudzić Rysia, coby cię odwiózł. Ewa wyczuła, że właśnie dostała szansę zrehabilitowania się za wczorajszą wpadkę. – Nie trzeba, niech pan Ryszard odpoczywa. Sama zawiozę Kalinę do lekarza. – Z takim otarciem nie będę przecież... – Nie kłóć się. Może trzeba prześwietlić to kolano albo wziąć zastrzyk przeciwtężcowy? Co masz dzisiaj innego do roboty? Kalina skrzywiła się i odruchowo spojrzała znów na schody. – No dobrze – poddała się niechętnie. – Przy okazji wstąpię do Gabrysi do

szpitala i dowiem się, co u dziadka. – Nie powinnaś tyle chodzić. Tę nogę na pewno trzeba oszczędzać. – To zatelefonuję do nich po powrocie, ale wstąpimy po zdjęcia do fotografa. – Jakie zdjęcia? – Poprosiłam znajomego z domu kultury, żeby mi powiększył to stare zdjęcie z góralką i letnikami – wyjaśniła Kalina. – Pomyślałam, że pięknie będzie się prezentowało w jadalni jako nawiązanie do historii domu. – Przecież ja się mogłam tym zająć. – Wiem, ale nie chciałam ci robić kłopotu. Mieliście z Aleksem rację, że ten dom zasługuje, aby pamiętać o jego przeszłości. Choć może nie o każdym jej aspekcie – dodała. – Bardzo dobry pomysł! Widzę, że odkrycia genealogiczne Aleksa cię zainspirowały. – A właśnie... – Dziewczyna znów się zmieszała. – Wiesz, lepiej nie drążyć tematu jego odejścia z programu. Aleks ma powody do milczenia. – Mówił ci o tym? – Wspominał. – I co zamierza zrobić z tym całym bałaganem? – Nie wiem. Ale chyba nie chce już robić kariery w telewizji. – Całe szczęście! Gdy tylko te głupie plotki ucichną, będzie mógł wrócić do normalnego życia. Eliza się ucieszy. I jego rodzice też. – Na pewno – mruknęła Kalina, bawiąc się odruchowo srebrnym pierścieniem. – Daj, schowam je. – Ewa starannie zawinęła pierścienie w apaszkę i znów wepchnęła do kieszeni. Jadwiga wychyliła się z kuchni. – No co wy tam jeszcze robicie? Zabierajcie mi się zaraz do doktora. Dosyć już tego wywlekania starych grzechów. Co było, to było, i tyle. – My tylko rozmawiamy. – I wystarczy już. Zrobiłam listę zakupów. W lodówce mi się syćko zaśmierdło, a obiad trza robić. Reszta spraw se poczeka na inksą porę. *** Noga Kaliny okazała się tylko mocno stłuczona, więc Ewa odetchnęła. Maści, okłady i wypoczynek były jedynymi zaleceniami lekarza. Kalina dostała kulę na kilka dni i miała się pokazać do kontroli, gdy opuchlizna zejdzie. Wychodząc z gabinetu, niespodziewanie natknęły się na stryja z żoną. – Kalina! O jak dobrze, że cię widzę! – Stryjenka rzuciła się do ściskania kompletnie zaskoczonej dziewczyny. – Dodzwonić się do was nie można, a ten wasz letnik wczoraj mówił, żeś zaginęła gdzieś w lesie. Cała jesteś? Co z twoją

nogą? – Stryjenka się o mnie martwiła? – w głosie Kaliny zabrzmiało zdumienie. – No pewnie! I o ciebie, i o tego złotego chłopaka, który mi dziecko uratował. Niech wam Pan Bóg da szczęście! Ludzie siedzący na korytarzu przychodni zaczęli się im z zainteresowaniem przyglądać. – Ja wiem, że w przeszłości nie było między nami tak, jak powinno – przyznała zmieszana kobieta. – Ale przecież jesteśmy rodziną, a w każdej rodzinie są kłótnie. To normalna rzecz. Mój chłop, jak się wczoraj w nocy dowiedział o tobie, to zaraz chciał cię szukać, bo przecież to on jak zwykle ojca nie dopilnował. – Rzuciła mężowi gniewne spojrzenie. – Tylko że teść był niespokojny, a ja do Gabrysi na noc jechałam i ktoś musiał z nim zostać – mówiła podniesionym z emocji głosem i niemal na jednym oddechu. – Ordynator powiedział, że pojutrze może wypuszczą do domu moją dziewczynkę, to ja bym was wszystkich do nas zaprosiła w niedzielę na kolację. Taka zdolna w kuchni jak pani Jadwiga nie jestem, ale ugościć bym was chciała, podziękować Francuzowi i tobie za ten cud, któryście dla nas zrobili. Gabrysia też się o ciebie dopytywała, moja złota dziewczynka – rozczuliła się, a ponieważ w tym momencie musiała jednak złapać głębszy oddech, Kalina szybko skorzystała z okazji. – Nie martw się, stryjenko, już nam stryj dziękował. Chciałam Gabrysię odwiedzić, ale skoro ją wypuszczają, to poczekam kilka dni, aż dojdziecie do siebie po tych przeżyciach. Oczywiście za zaproszenie dziękuję w imieniu wszystkich, bardzo chętnie przyjdziemy. Przy okazji porozmawiam sobie z dziadkiem. – Ja z ojcem gadałem dzisiaj rano – mruknął trochę ponuro stryj. – Ale to na wiele się nie zda. – No właśnie – przerwała mu żona. – Trzeba na stałe jakąś opiekę do niego już wynająć, bo lekarz, cośmy go do teścia wezwali, powiedział, że już nie ma co liczyć na poprawę. Teść ma już sklerozę i przez wódkę... no tego... – zmieszała się. – Właśnie przyszliśmy po recepty dla niego, bo wczoraj lekarz prywatnie był i kazał dziś do przychodni wpaść. Oszołomiona Ewa pomyślała, że ten potok słów należałoby zatrzymać, bo dotyczył spraw prywatnych, a miejsce nie wydawało się zbyt stosowne do takich wyznań. Zaciekawieni pacjenci aż nadstawiali uszu, bo nudy w kolejkach nic tak nie rozprasza jak plotki o cudzych problemach. – W takim razie nie będziemy państwa zatrzymywały – wtrąciła uprzejmym tonem. – Ja również dziękuję za zaproszenie, ale niestety nie mogę skorzystać. W piątek muszę już wrócać do domu. Mąż czeka i starszy syn się stęsknił. – Ojej! – jęknęła ze szczerym zawodem kobieta. – A może jednak zostałaby pani jeszcze na weekend? Pani męża też zapraszam i obu synków. W końcu jest pani matką chrzestną Kaliny, to właściwie my są jak rodzina. Poznalibyśmy się

lepiej. Wcześniej jakoś nie było okazji, ale to się da nadrobić. Ewa aż zamrugała. Ta zaskakująca i nagła przemiana złośliwej stryjenki w pełną rodzinnych uczuć powinowatą jakoś nie bardzo mieściła się jej w głowie. Jednak mina równie zdziwionej Kaliny mówiła jej, że dziewczyna jest po prostu zachwycona tym, co słyszy. „Cholera! Tyle lat czekała na jakieś dobre słowo z ich strony, a tu nagle taki wybuch uczuć i do tego jeszcze rodzinna kolacja. A ja muszę wracać!” – pomyślała zmartwiona. – No nie wiem. Bardzo bym chciała, ale co powie Gérard? – Spojrzała przepraszająco na Kalinę. – I na dodatek to przedstawienie Grzesia. Nie mogę mu tego zrobić. – Może zatelefonujemy do Gérarda? Moglibyście w sobotę przyjechać tu wszyscy jeszcze raz – zaczęła błagalnym tonem. W tym momencie spokojnie stojący obok żony mężczyzna nagle poczerwieniał i zacisnął pięści. – A! Tu jesteś, łajdaku bez sumienia! – wrzasnął tak, że aż kobiety podskoczyły przestraszone. Bez żadnego ostrzeżenia ruszył nagle w głąb szerokiego korytarza. Złapał za kołnierz człowieka, który właśnie wyszedł z jednego z gabinetów, i brutalnie przycisnął go do ściany. Na posadzkę posypały się recepty. – Od kilku dni cię szukam po mieście. Myślałeś, że się nie dowiem? Na szczęście mam znajomego informatyka, a teraz wszystko da się sprawdzić! – Jezus Maria! Wiesiek, zostaw go! – wrzasnęła stryjenka i popędziła za mężem. – Ale o co...? – wyjęczał przyduszony mężczyzna w eleganckim płaszczu. – Publicznie sponiewierałeś moje nazwisko. – Twoje? – Kalina nosi nazwisko mojego brata, więc plułeś i na mnie, i na ojca, ty szczurze! – warczał. – Jak tchórz, bo podszywałeś się pod kobietę. Nie masz za grosz honoru! – Wiesiek, puść go! To mój krewniak! – No właśnie! I takie świństwo nam zrobił?! A najpierw niby taki uprzejmy: pomogę wam, ubijemy interes. Szuja! – Wiesiek, ja to sama załatwię! Przyduszony człowiek też chciał coś powiedzieć, ale najwyraźniej nie miał już możliwości. Znacznie niższy od przeciwnika – prawie zawisł w powietrzu, dyndając nogami. Usiłował tylko chaotycznie go odpychać, niestety bez rezultatu. Z gabinetów wychyliło się paru lekarzy. Gdy zobaczyli, kto znajduje się w żelaznym uścisku karczmarza, uśmiechali się tylko złośliwie, bez słowa protestu, jak reszta ludzi.

– Odsuń się, kobieto! Nie daruję mu tego! – Wiesiu, uspokój się. – Nic z tego. Mówiłem ci, gnido, żebyś się odczepił, tak czy nie? A ty jeszcze nam opinię szargasz!? – Wiesiu, udusisz go. Zobacz, jaki on biedny, mizerny. Puść go. – Biedny to on akurat nie jest, oszust jeden. Kłamca i donosiciel! – Wiesiek, do jasnej cholery! Co ja powiem mamusi, jeśli go zabijesz?! – Prawdę! Że ma bratanka sukinsyna. Amerykanin pieprzony! Myślisz, że jakżeś dolary nazwoził i w politykę wszedł, toś już lepszy od nas?! To ci wolno ludzi oczerniać i poniewierać? Spróbuj jeszcze raz coś zrobić przeciwko mojej rodzinie, a gorzko pożałujesz – zasyczał mu do ucha. – Ja dobrze wiem, na czym te swoje amerykańskie majątki zbiłeś. Mnie w karczmie przy wódce wszyscy wszystko powiedzą. I całe województwo się dowie, jeśli ino palcem kiwniesz przeciwko nam. A wtedy nici z ciepłej posadki czy z posłowania. I rozwód z bogatą żonką. Zrozumiałeś? Siniejący mężczyzna zdołał tylko skinąć głową. – Dobrze – mruknął Wiesiek i puścił go, a mężczyzna rozkaszlał się, z trudem łapiąc powietrze. – To ty mi wysłałeś... tego wirusa – wydukał oskarżycielsko. – A niestety, nie ja. Widocznie masz więcej wrogów. Jak widzisz, ja załatwiam swoje sprawy osobiście, nie przez posłów. Dlatego tak na wszelki wypadek, żebyś nie zapomniał trzymać się od nas z daleka... – Zamachnął się i trzasnął mężczyznę prosto w twarz tak, że tamten aż się przewrócił. – Złamałeś mi nos! – To lekarstwo na wzmocnienie pamięci. – Wiesiek! – No co? Przecież się nie wykrwawi. Ludzie na pewno wpuszczą go bez kolejki. W końcu jest ważną figurą. – Zmrużył groźnie oczy, nachylając się nad leżącym na posadzce człowiekiem. – To było za Kalinę i za moją żonę – warknął. – Za zszargane nazwisko na razie ci odpuszczam. Na razie. Rozumiesz? – Wiesiu, no zostaw go już. – Państwo wybaczą. – Rozejrzał się wokół z zadowoloną miną. – Rodzinna sprzeczka. Oniemiała Ewa razem z Kaliną nawet nie drgnęły, obserwując wydarzenia toczące się w głębi korytarza. – Matko jedyna, co to było? – spytała szeptem Ewa. – Nie mam pojęcia. – A kto to jest? – Ten facet? Radny z naszego miasteczka – odparła również szeptem zszokowana Kalina. – Kuzyn stryjenki.

– Radny? Czy przypadkiem nie ten, który cię nagabywał, żebyś mu sprzedała dom? – Ten sam. Nie bardzo rozumiem, w czym on zawinił stryjowi, ale na jego miejscu nie wzywałabym policji. Nie miałby tu już życia, a podobno chce zostać posłem. Tutejsze poczucie męskiego honoru jest dość specyficzne, jak widzisz – dodała, gdy na korytarzu rozległy się oklaski pacjentów. *** W drodze powrotnej do pensjonatu Ewa zaczęła nabierać pewnych podejrzeń związanych z bójką w przychodni. Stały z Kaliną zbyt daleko, by dokładnie usłyszeć, o co poszło, ale kilka głośniejszych zdań zastanowiło ją. Po uszczęśliwionej minie Kaliny widziała, że ona także ma swoje przemyślenia na ten temat. – Wiesz, chyba dobrze się stało, że nigdy nie obwiniałaś stryjostwa o te wszystkie dziwne kłopoty, które cię spotkały – stwierdziła, przejeżdżając przez rynek miasta. – Ja wiem, że oni nie byli wobec ciebie w porządku po śmierci Heleny, jednak wydaje mi się, że nie mają nic wspólnego z tymi komentarzami w internecie. No w każdym razie nie bezpośrednio. Mogli przez przypadek podsunąć komuś taką myśl. – Te kontrole, które ktoś ciągle na nas nasyłał, też raczej nie są ich sprawką – potwierdziła zadowolona Kalina. – Aż takich znajomości to oni nie mają. – No właśnie. Nie lubię źle myśleć o ludziach, ale to bardzo logiczna koncepcja. Zrobił to ktoś, komu zależało, żebyś się zniechęciła i na kiepskich warunkach sprzedała dom. – Powiem ci, ciociu, że mi ulżyło. Chociaż Jadzia jest na nich zła i ciągle pomstuje, trudno było mi uwierzyć w te wszystkie oskarżenia. I przykro. – Czasem ludzie błędnie interpretują fakty, a potem cierpią przez pół życia. – Ewie przypomniała się nagle Konstancja i jej źle ukierunkowana nienawiść do zabójców męża. – Dobrze, że nie wpadłaś w tę pułapkę. Choć oczywiście nie rozgrzeszam twoich krewnych. Źle cię traktowali. Myślę jednak, że teraz chcą prawdziwej zgody. – Też tak sądzę. – Może to nieszczęście z Gabrysią tak ich ustawiło do pionu? Cieszę się, Kalinko, że chcesz dać im szansę – dodała ciepło. – Rodzinna kolacja... Szkoda, że babcia tego nie dożyła. Byłaby zachwycona, siadając z nami wszystkimi do stołu. – Musisz często przypominać o niej Gabrysi. Ona chyba jest za mała, by dobrze zapamiętać Helenę, a myślę, że powinna. Świadomość własnych korzeni buduje tożsamość człowieka. To pierwsza rzecz, której nauczył mnie Aleksander o genealogii. I miał rację. Od kiedy czytam pamiętniki Eugenii, inaczej patrzę na

wiele spraw. – Mnie Aleks też mówił coś podobnego. – Kalina uśmiechnęła się nieznacznie. – No właśnie, ciociu... Czy myślisz, że on... Czy jego można brać na poważnie? – To znaczy? – Przed laty nie sprawiał wrażenia odpowiedzialnego człowieka. No wiesz, taki ciągle żartujący luzak z tysiącem pomysłów na minutę. Zaintrygowana Ewa zerknęła na chrześnicę. – Był po prostu nastolatkiem. Poważnie traktował tylko historię, z całą resztą to już różnie bywało. – A teraz? – Teraz? Trudno powiedzieć. Wciąż jeszcze się nie ustatkował, no i ta afera z programem. Ale w ważnych sprawach zawsze można było na nim polegać. Choćby miał paść trupem, to dotrzyma obietnicy, prędzej czy później. Czemu pytasz? – Ja tylko tak – bąknęła Kalina. – A konkretniej? – No, nic ważnego – wykręcała się. – Zapraszał mnie przecież do Prowansji i zastanawiałam się, czy mówił serio. – Ach to. Na pewno. A co? Pojechałabyś z nami do Francji? Byłoby fajnie. – Tak tylko pytam. Wracając do Gabrysi, to masz rację – zmieniła temat. – Opowiem jej o babci i dziadku, tylko może pominę to i owo dla jej dobra. – Na przykład tajną bimbrownię? Słusznie. Wiesz co? Mogłabyś dać jej jedną z odbitek. W końcu góralka ze starego zdjęcia to wasza wspólna krewna. – Rzeczywiście. Świetny pomysł. Kalina otworzyła płaskie tekturowe opakowanie, które trzymała na kolanach, i ostrożnie wysunęła ze środka jedną odbitkę portretowych rozmiarów. Przez chwilę wpatrywała się w postacie sztywno stojące przed chałupą. – Oprawię ją i dam Gabrysi w niedzielę na tej kolacji... Ciociu, zatrzymaj się – powiedziała nagle. Ewa właśnie skręciła na wyboistą leśną drogę. – Źle się poczułaś? Mogę zwolnić. – Nie, to nie to. Zatrzymaj się na moim parkingu. Zaniepokojona Ewa łagodnie wjechała na pusty ogrodzony teren między drzewami. – Co się stało? – Spójrz. – Kalina podała jej odbitkę. – No patrzę. I co? Niezła kopia. Postacie są wystarczająco wyraźne, sepia dobrze wyszła. – Nie, spójrz na postacie letników.

– Co z nimi? – Widzisz to? Ewa poprawiła okulary, zmrużyła oczy i przysunęła zdjęcie do twarzy. – Pierścień? – rzuciła zaskoczona. – Nie widać wyraźnie, ale on ma coś na palcu. – Czekaj! Ja mam gdzieś lupę Jaśka. Wpakował mi ją, kiedy szliśmy na mszę. – Ewa niecierpliwymi ruchami przetrząsała skórzany plecaczek. – Jest! Daj, sprawdzę. Przez chwilę poruszała delikatnie szkłem nad fotografią, próbując uchwycić ostrość. – Cholera, on tak akurat trzyma dłoń, że nie widać dokładnie. Ale mam wrażenie, że kształt sygnetu jest bardzo podobny. – Podobny. Czyli wciąż mamy tylko poszlaki. – Rozczarowana Kalina wzruszyła ramionami. – A to byłby świetny dowód na to, że na zdjęciu jest Aldona i jej rodzice. Miło byłoby zyskać pewność. Ewa spoglądała przez chwilę w oczy poważnej nastolatki sprzed stu lat. W głębi duszy czuła, że ona nie potrzebuje żadnego dowodu. Ufała intuicji Eugenii i własnym przeczuciom. Była niemal pewna, że ta drobna postać w falbanach to właśnie Aldona. A obok niej matka i ojciec, czyli jedyny syn nieznanego oficera i pięknej, bogatej mieszczki z ich rodu. Przez moment pożałowała, że dotknięcie starej fotografii nie przywołuje żadnych wizji, jak to się dawniej zdarzało. – Myślę, że najlepszy dowód to fakt, że jesteś bardzo podobna do tej dziewczyny. – A skąd! Coś się wam z Aleksem wydaje. – Nic podobnego. Ja pamiętam cię trochę lepiej jako nastolatkę niż ty sama. – Uśmiechnęła się pobłażliwie. – Nikt nie jest wystarczająco obiektywny, gdy patrzy w lustro albo na własne zdjęcia. Jesteś podobna i już. No, dość tego śledztwa. Schowaj to i jedziemy. Zapaliła silnik. – Ciociu? – Słucham. – Czy Aleks mówił, że się dokądś dzisiaj wybiera? – Nie. Czemu pytasz? – Bo nie ma jego samochodu. Ewa dopiero w tym momencie spojrzała z uwagą na leśny parking. Plac był pusty. [63]

Wiem (fr.).

Rozdział 14 Kruche nadzieje – No nareszcie! Gdzie wyście po te zakupy szły? – Głos zirytowanej Jadwigi przywitał je na werandzie. – Żadna telefonu nie wzięła i ani rusz się co dowiedzieć. Grule z kwaśnym mlykiem są dzisiaj na obiad i tyle. – Przepraszam, Jadziu, tak nam jakoś zeszło – przymiliła się Kalina. – Uwielbiam twoje ziemniaczki z ziołami. – Ty mnie tu, dziewczyno, nie bierz pod włos – mruknęła udobruchana kobieta. – Co tam z twoją nogą? Gipsu nie widzę. Kalina szybko wyjaśniła sytuację. – No to chwała Bogu. Jedno zmartwienie mniej. Chodźcie, dam wam ciepłej herbaty. – A tutaj wszystko w porządku? – spytała Kalina, wchodząc do pustej jadalni. – No właśnie, gdzie jest Jasiek? – Pani Ewka się nie denerwuje. Poszedł na spacer z Rysiem szukać żołędzi. – Żołędzi? – Jadzia przyrządza doskonałą kawę żołędziową. Zdziwisz się, ciociu, jak dobrze smakuje. – A dziki? Mówiłyście, że są niebezpieczne. – Niech się pani Ewka nie martwi. Wpadł do nas na herbatę leśniczy, chłop mojej siostrzenicy, to poszedł z nimi. Nic im nie będzie. – No chyba że tak. – Aha, dzwonił paniny mąż. Odebrałam, coby się nie martwił. – Gérard? O matko! Co się stało? – Nic takiego. Gadał, że ten występ Grzesia przesunęli, bo pół szkoły na ospę zległo. – O! Na szczęście moi chłopcy już przechodzili ospę. Mówił coś jeszcze? – Kazał powiedzieć, żeby się pani Ewka nie pakowała, bo oni tu zjadą w piątek pod wieczór na kilka dni i razem se wrócicie do domu. Ucieszona Ewa spojrzała na Kalinę. – No cud! Chciałaś, żebyśmy zostali, i proszę: moi chłopcy przyjeżdżają na weekend. Trzeba dać znać twojej stryjence, że będzie więcej osób na kolacji. – Jakiej kolacji? – A bo widzisz, Jadziu, spotkałyśmy stryja z żoną... – zaczęła Kalina niepewnym głosem i w skrócie opowiedziała o wydarzeniach w przychodni i o zaproszeniu. Gaździna nie była zachwycona tym, co usłyszała, ale widząc znaki, jakie za plecami dziewczyny dawała jej Ewa, machnęła ręką. – No niech będzie, pójdę z tobą. Już ja ich po swojemu wypytam, jak to było.

– Jadziu, przecież to nie oni narobili tego bigosu. Nie wypada. – Mnie syćko wypada. Niechże ja się porządnie dowiem, kto ci chciał chołpę zabrać. Oni czy ten od Hameryki? – A nie lepiej już dać spokój całej tej sprawie? – Nic z tego. Ty, dziecko, za miętka jesteś. Najpierw z nimi, a potem z komendantem se pogadam o tym radnym. Skąd mam wiedzieć, że ta jędza znowu nie łże jak pies? – Oj, Jadziu! – Na zaufanie trza se zapracować, a nie tak hop na krowę. – Dobrze, ale bądź dyskretna – poddała się Kalina, bo znając gaździnę, była pewna, że i tak jej nie powstrzyma. – Mnie właściwie wszystko jedno, jaka jest prawda. Najważniejsze, że to nie stryjenka, nie stryj. – No właśnie! I tego się trzymajmy. Po tych wszystkich zmartwieniach należy się nam trochę zabawy – przerwała im Ewa pogodnym tonem, by zakończyć dyskusję. – Niech już będzie. Ale jak idziemy, to trza cosik dla nich upiec na sobotę. – Masz rację, z pustymi rękoma nie wypada pójść. Zdaje się, że nawet kupiłyśmy, co trzeba, więc ci pomogę. Aha, oczywiście pan Ryszard i Aleks też są zaproszeni. – Aleks? – Jadwiga coś sobie przypomniała. – No właśnie. Agniecha! – ryknęła w górę schodów. – Gdzie się znowu podziała ta dziewucha? Ze szczyńścia buja w chmurach przez cały dzień. Promieniejąca radością Agnieszka zbiegła po schodach lekko jak baletnica, choć dźwigała mop i ciężkie wiadro z wodą. – Dajże ten list od Francuza. Wepchnęłaś go do fartucha. Kalina rzuciła im niespokojne spojrzenie. – Jak to: list od Aleksa? – No właśnie, pani Jadziu. Na parkingu nie ma jego auta. – Ano ni ma, bo se chyba pojechał. – Gdzie pojechał? – Nie wiem. – Gaździna wzruszyła ramionami. – Jak Rysio zszedł na śniadanie, tośmy myśleli, że Aleks jeszcze śpi. Dopiyro później, jak żem posłała Agniechę na górę do sprzątania, to znalazła ino pustą izbę. A na stole to. Podała jej złożony papier z napisem: „Dla Kaliny”. Gdy dziewczyna z ociąganiem rozłożyła kartkę, wszystkie kobiety patrzyły na nią wyczekująco. Szybko przebiegła ją wzrokiem. – Tak, rzeczywiście wyjechał – rzuciła, lekko zagryzając wargę. – Miał bardzo pilne sprawy we Francji. – Jakie? – Nie wiem, ciociu, tego nie napisał.

– Niemożliwe – zaprotestowała Ewa. – Aleks nigdy by tak bez pożegnania... Chyba że u niego w domu coś się stało. Moment! Zaniepokojona sięgnęła po swój telefon. Porozmawiała krótko z Sophie, po czym rozłączyła się z dziwną miną. – Sophie mówi, że u nich się nic nie wydarzyło, ale dostała esemesa od bliźniaków, że właśnie jadą do domu. Też była zdziwiona, bo to jeszcze nie koniec turnusu. – To przeca można do nich zadzwonić. – Próbowała, ale w tej chwili zarówno chłopcy, jak i Aleks mają wyłączone telefony. Nic z tego nie rozumiem. Wczoraj było wszystko w porządku, a dzisiaj wymknął się w sekrecie i zniknął razem z bliźniakami? Dziwne. – Dlaczego dziwne? – stwierdziła Kalina oschłym tonem. – Znudziło mu się w końcu nasze odludzie, to wyjechał. U nas nie ma takich atrakcji jak w Afryce czy w Australii – rzuciła kpiąco, wywołując zdziwienie. – Nie, jakie tam znudziło się! – zaoponowała Ewa. – A może... Jedyne, co mi przychodzi do głowy, to to, że znowu odkrył jakąś rewelację w rodzinnych dokumentach. Takiego amoku on dostaje tylko wtedy, kiedy wygrzebie historyczną tajemnicę. Ale z drugiej strony, pewnie najpierw przyleciałby z tym do mnie. Albo choć zatelefonował. – Przeca nie było prądu. Może mu baterii zabrakło? – Czy to nie wszystko jedno? Cokolwiek było dla niego ważne, nie musiał się liczyć z nami – wtrąciła się pochmurna Kalina. – Wyjechał i już. Czym tu się martwić? W końcu rachunek zapłacił z góry. – Kalinko, co ty mówisz? – Cosik ci jest, dziewczyno? Bladaś jak prześcieradło. – Nic mi nie jest. Boli mnie kolano, pójdę trochę odpocząć. Gdy zniknęła za drzwiami, zmartwione kobiety wymieniły się spojrzeniami. – Pani Ewka coś z tego rozumie? – Nie bardzo. Nie poznaję ani Kaliny, ani Aleksa. – To ja dołożę cosik jeszcze. – Jadwiga zniżyła głos i dopiero w tej chwili uświadomiła sobie, że Agnieszka nadal przy nich stoi. – A ty, nieprzytomna dziewczyno, czego tu chcesz? Idźże przygotować stoły do obiadu. – Odczekała chwilę i nachyliła się do ucha Ewy. – Ten chłopok nie pojechał se tak od razu. Rysiek z nim dzisiaj rano gadał w kuchni. Razem wyżarli mi resztkę piernika. – Czy Aleks coś mówił o wyjeździe? – No właśnie nic. Gadali se ponoć po męsku i tyle. Potem Rysiek poszedł zapalić, a chłopok wrócił na górę. I już nikt go nie widział. – To wszystko? Może ktoś potem do niego telefonował? Jadwiga pokręciła głową. – Do niego nie. Rysiek gadał, że ino komendant dzwonił dowiedzieć się

o Kalinę, ale poza tym nic. – Cholera, w takim razie o co chodzi? Dlaczego miałby się ukrywać z tym wyjazdem? No i te wyłączone smartfony bliźniaków. Wcale mi się to nie podoba. *** Kalina wiedziała, że ciotka bacznie się jej ostatnio przygląda, dlatego wolała się ukryć ze swoim rozczarowaniem w pokoju, by jej dodatkowo nie martwić. Obolałe kolano było dobrą wymówką. Kilka ostatnich dni przyniosło dziewczynie sporo wrażeń, których nie zdążyła jeszcze uporządkować, a tu nagle wyskoczyła kolejna sprawa: ukradkowy wyjazd Aleksandra. Z dużym zaskoczeniem uświadomiła sobie, że zniknięcie mężczyzny – zwłaszcza po tym, co wydarzyło się wczoraj – bardzo ją dotknęło. W jednej chwili poczuła irytację, ale nie na niego, lecz na siebie. Przez wiele ostatnich miesięcy z uporem maniaka ćwiczyła się w kontrolowaniu swoich emocji i uważała, że stała się w tym całkiem niezła. Cynizm był zupełnie dobrą bronią – pomagał jej zachować trzeźwy osąd sytuacji. Dodatkowo konieczność pokonywania przeszkód, które nieustannie się pojawiały każdego dnia, zajmowała jej myśli i nie pozwalała się nad sobą rozczulać. Jedynie czasem, gdy miała wrażenie, że za chwilę po prostu wybuchnie, obejmowała harfę – jak najbliższą przyjaciółkę – i pozwalała jej strunom wypłakać własny ukryty żal. Zdarzało się to coraz rzadziej, dlatego sądziła, że udało się jej w końcu odzyskać wewnętrzną równowagę. Myliła się. Przyjazd Francuza w jednej chwili zburzył jej spokój. Choć minęło tyle lat od jej młodzieńczego zauroczenia, Kalina nie była dobrze przygotowana na ponowne spotkanie z Aleksandrem. Gdy w ostatniej chwili dowiedziała się od ciotki, że zamiast Sophie pokój z widokiem na dolinę zajmie właśnie on, naprawdę ją to poruszyło. Starała się sprawę zbagatelizować i nawet trochę sama z siebie kpiła w duchu, ale nie umiała zapanować nad tym, że nagle odżyły wspomnienia. Wmawiała sobie, że obecność Aleksandra nie będzie miała dla niej żadnego znaczenia po tylu latach, podświadomie jednak wyciągnęła cały arsenał swojej ironii, co początkowo nawet pozwoliło jej zachowywać względny dystans. Nawał obowiązków, zwłaszcza spraw urzędowych do załatwienia, skutecznie odwracał jej myśli od francuskiego gościa. Mimo to z dnia na dzień powściągliwość emocjonalna, którą starała się zachować, niepostrzeżenie topniała jak śnieg w promieniach wiosennego słońca. Zachęcana przez nieświadomą sytuacji Ewę oraz przez Jasia, który przepadał za francuskim wujciem, uległa raz i drugi, opuściła uniesioną do obrony tarczę, pozwalając sobie na większą swobodę w obecności młodego mężczyzny, a czasem nawet na uśmiech czy rozbawienie. To wystarczyło.

Zupełnie jak dawniej poczuła się bardzo dobrze w jego towarzystwie. Przypomniała sobie, że lubi słuchać jego opowieści, lubi patrzeć, jak zabawnie gestykuluje podczas rozmowy, a melodia jego głosu wprawia ją w dobry nastrój. W dzieciństwie wydawał się jej kimś z innego świata – słonecznego i szczęśliwszego. Miał wspaniałą, kochającą rodzinę, był świetnie wychowany, elokwentny, a do tego na żywo był jeszcze bardziej przystojny, niż się jej wydawał na zdjęciach. Wspaniałość rezydencji, w której mieszkał, a którą ona znała tylko z fotografii Ewy, także robiła na niej wrażenie. Nie dlatego, że posiadłość oznaczała bogactwo. Pieniądze były dla Kaliny ważne tylko w tym zakresie, w jakim zapewniały jej i bliskim osobom poczucie bezpieczeństwa i wygodę. Rodowa rezydencja Aleksandra była jednak dla niej w jakiś dziwny sposób symbolem domu rodzinnego: zamieszkanego przez wielu członków rodziny, wypełnionego śmiechem dzieci, bezpiecznego, z wielowiekową tradycją. Domu, w którym wszyscy razem zasiadają do wspólnych posiłków, a w razie kłopotów natychmiast spieszą sobie z pomocą. Taki właśnie obraz namalowała sobie w wyobraźni, gdy po raz pierwszy zobaczyła zdjęcia Ewy z jej wyprawy do Prowansji, a na nich całą francuską rodzinę. Nieśmiały szkic nabrał jednak kolorów dopiero dwa lata później – na weselu Ewy i Gérarda – gdy Kalina z wypiekami na twarzy słuchała chełpliwych, ale jakże barwnych opowieści młodzieńca, który chciał zostać znanym historykiem. Przez wiele lat podświadomie marzyła o tym, by tam pojechać i zobaczyć te cuda na własne oczy, by zbliżyć się do jego rodziny i zaprzyjaźnić z nimi tak jak Ewa. Choć kochała ciotkę z całego serca i szczerze cieszyła się jej szczęściem, w głębi duszy zazdrościła jej tego uśmiechu losu, który zawiódł ją do Prowansji i pozwolił odmienić los. Trudno było młodziutkiej dziewczynie przekonać samą siebie, że to marzenie nie ma prawa się spełnić. Choć jeszcze przez długi czas po weselu miała nadzieję, że jednak stanie się cud i ten niezwykły chłopak pewnego pięknego dnia zatelefonuje, nic się nie wydarzyło. Życie toczyło się dalej, zupełnie normalnie, lecz nastoletnia Kalina, pakując po raz kolejny walizki, by ruszyć w drogę z rodzicami, czuła się jak ślepiec, któremu pozwolono na chwilę zobaczyć kolorowy świat. Przyjazd Aleksandra do pensjonatu zerwał wszystkie łańcuchy, które ona sama pozakładała swoim młodzieńczym uczuciom. Kładąc się spać, każdego wieczoru odliczała dni jego pobytu i uparcie powtarzała w myślach: „Nic się nie dzieje, to tylko kolejny gość, jak pan Ryszard”. Patrzyła teraz na niego oczyma kobiety na tyle dojrzałej, by swe nastoletnie oczarowanie wspominać z pobłażliwością. Nie ustrzegło jej to jednak przed pomyłką. Sądziła, że po prostu miło spędza czas w towarzystwie dawnego

znajomego. Nawet gdy zaimponował jej, oddając krew dla Gabrysi, wciąż trzymała się dzielnie. Złamała się dopiero poprzedniego wieczoru, w lesie, choć w ostatniej chwili zdobyła się na pozorowany ruch obronny. Długo jednak nie mogła zasnąć w nocy mimo zmęczenia, zatopiona w niespodziewanych myślach i marzeniach, które coraz słabiej odpychała od siebie. Tym boleśniejsza była treść krótkiego listu, który z goryczą rzuciła na stolik. – Co za kretynka ze mnie! – stwierdziła ze złością, niezgrabnie kuśtykając po pokoju, by się uspokoić. W otwartym oknie odetchnęła zimnym wilgotnym powietrzem; przy biurku zatrzymała się, by poskładać w równy stosik niezapłacone rachunki; a przechodząc obok harfy stojącej w kącie, odruchowo musnęła palcami struny, które zaledwie wyszeptały w przestrzeń jakąś skargę. Zatrzymała się dopiero przy stoliku. Spojrzała na leżącą tam kartkę papieru zapisaną eleganckim pismem: Kalino. Niestety, muszę pilnie wyjechać ze względu na dobro mojej rodziny. Nie mogę napisać nic więcej. Trochę nabroiłem, ale niczego nie żałuję. To moja ostatnia ucieczka, bo postanowiłem stawić czoło konsekwencjom swoich decyzji. Jestem pewien, że mnie zrozumiesz. Dzięki Tobie przemyślałem wiele spraw i chyba już wiem, co mam dalej robić. Nie chcę się już przed niczym ukrywać. Dziękuję Ci za wszystko. Aleks Dziewczyna powolnym ruchem zgniotła kartkę w dłoni jak śniegową kulę, po czym wrzuciła ją do kosza obok biurka. Spojrzała w staroświeckie lustro wiszące na ścianie. – Co tu wyjaśniać? Droga Kalino, jesteś koncertową idiotką – mruknęła ponuro do swojego odbicia. – Dałaś się znowu złapać jak małe dziecko na cukierka. Życie niczego cię nie nauczyło. Klapnęła z rezygnacją na łóżko. Oparła czoło na dłoni, pozwalając, by długie włosy zsunęły się jej miękko z ramion i zasłoniły twarz. Westchnęła ciężko. W jednej chwili stanął jej przed oczami tamten moment, gdy schodzili wieczorem ze wzgórza. A właściwie, gdy Aleksander z trudem niósł ją w dół. – Aleks, zatrzymaj się na chwilę – poprosiła, gdy mężczyzna po raz kolejny potknął się o jakiś wystający korzeń niewidoczny w ciemnościach, a ona odruchowo mocniej przycisnęła się do niego. – Ja nie muszę odpoczywać – wysapał. – Ale jeśli tobie jest niewygodnie, możemy zrobić postój. – Tak – rzuciła szybko. – Noga mnie boli.

Skłamała, bo doskonale wiedziała, ile wysiłku kosztuje go każdy krok – w ciemnościach, po śliskim błocie i z nią na plecach. Aleksander ostrożnie postawił ją na ziemi obok szerokiego pnia drzewa, by miała się czego przytrzymać. – Wszystko w porządku? – spytał troskliwie. – Jasne. Chciałam tylko chwilę odpocząć i spojrzeć jeszcze raz na księżyc. Jest dziś niesamowity, jak wielka nadgryziona bułeczka Jadzi. Przed upieczeniem oczywiście. – Jak co? – zaśmiał się cicho. – No taka bułka z bryndzą i kminkiem. – Odwzajemniła uśmiech. – Zajadałeś się nimi przedwczoraj, aż ci się uszy trzęsły. – Ach, te. Chyba jesteś już bardzo głodna, skoro księżyc kojarzy ci się z jedzeniem. – A ty nie? – Przyznaję, że ja też. Ale wcale mi się nie spieszy do pensjonatu. Spojrzała na niego zdziwiona. Przyglądał się jej z tajemniczym wyrazem twarzy. – Dlaczego? – Bo przy tobie mi dobrze – odparł cicho, ale szybko zmienił ton na żartobliwy. – Gdyby nie to, że jesteś ranna i zmarznięta, a ja ubłocony po kolana, to naszą wyprawę można by nazwać romantyczną przygodą. Już dawno nie ratowałem z opresji kobiety tak pięknej jak ty. Kalina spuściła wzrok. – Przestań – mruknęła. – Nie lubię takich żartów. – Kto powiedział, że żartuję? Kalina poczuła, że serce mocniej jej bije, a nogi z jakiegoś dziwnego powodu odmawiają posłuszeństwa. Wyrzucała sobie, że na Krzywej Polanie wyrwało się jej tamto wspomnienie młodzieńczych uczuć. Bała się, że ta informacja mile połechtała męską dumę Aleksandra i będzie teraz z niej żartował. Nie złośliwie, tylko ot tak po prostu – by sobie z nią poflirtować, jak to zapewne robił z innymi dziewczynami. Wiedziała, że nazajutrz, w świetle dnia, będzie potrafiła sobie z nim poradzić, jak zwykle kpiąc. W tym momencie czuła się jednak bezbronna – wśród nocnych szelestów ciemnego lasu, przemoczona, zmarznięta i zmuszona korzystać z jego pomocy. Bliskość Aleksandra z każdą chwilą stawała się dla niej coraz trudniejsza do zniesienia, lecz paradoksalnie ona także nie miała ochoty ruszyć się z miejsca, choć dom był już naprawdę bardzo blisko. Oparła się plecami o pień drzewa i nerwowym ruchem odgarnęła opadające kosmyki włosów. – O właśnie! – poparł ją. – Nie zakrywaj twarzy ani tych cudnych oczu. Są magiczne. Lubię na ciebie patrzeć.

– Przestań. To nie jest zabawne. – No co? W tym świetle wyglądasz jak jakaś zaczarowana istota – powiedział niskim głosem, gubiąc gdzieś żartobliwy ton. – Nie wierzysz mi? Po co miałbym cię okłamywać? – Nie okłamywać, tylko bajerować. Musisz mieć niezłą wprawę – odparowała. – Te wszystkie francuskie ślicznotki, z którymi masz zdjęcia w internecie przynajmniej zasługiwały na twoje komplementy. Wyglądały jak modelki, a ja jestem zwykłą dziewczyną. I do tego akurat kulawą. – Oglądałaś moje zdjęcia? – Przez przypadek. – Czyżby? To zabrzmiało, jakbyś była zazdrosna – droczył się z nią. – Zwariowałeś? – No wiesz, jest takie przysłowie: Vieil amour jamais ne rouille[64]. Więc może... – Żadne może! – przerwała mu stanowczo. – Jeśli cokolwiek miało zardzewieć, to już dawno zardzewiało. Chodźmy, bo nas zaraz dopadną jakieś dziki albo coś. – Nie bój się, obronię cię. – No tak, bohaterski Aleks – mruknęła już dużo słabiej, bo mężczyzna przysunął się bardzo blisko niej, jakby chciał ją zasłonić własnym ciałem przed wyimaginowanym niebezpieczeństwem. – Proszę cię, jestem już bardzo zmęczona. Chodźmy. Aleksander w mig spoważniał. – Oczywiście, daj rękę. – Zatrzymał się jednak w pół obrotu. – Kalina? – No co znowu? – Wiesz, tak mi przyszło do głowy... Żarty żartami, ale przecież ja... Poczuła, że jego dłoń, mimo zimna, poci się. – Wykrztusisz to wreszcie? – Już dwa razy zapraszałem cię do Francji, ale mi nie odpowiedziałaś. Przyjedziesz do mnie? – Ja? – spłoszyła się. – No wiesz, nie mam czasu na urlopowe wojaże. – Ale chciałabyś? – Nie wiem, może – plątała się zaskoczona. – Wszystko zależy od tego, czy Ewa i Gérard będą jechać do Francji na wakacje. – Nie, wszystko zależy od ciebie. Właśnie pomyślałem, że wcale nie musimy czekać do wakacji. Chciałbym, żebyś przyjechała do mnie jak najszybciej, sama, bez Ewy. – Nie rozumiem. – Za parę dni muszę wrócić do domu i uporządkować cały ten bałagan, którego narobiłem. Byłoby mi łatwiej, gdybyś mi w tym pomogła.

– A cóż miałabym zrobić? – Wesprzeć mnie. Gdybyś była blisko, miałbym więcej odwagi. – O czym ty właściwie mówisz? – zdumiała się. – Chciałem powiedzieć, że rozumiesz mnie lepiej niż ktokolwiek, a jednocześnie patrzysz na świat z innej perspektywy i to jest fascynujące – mówił coraz szybciej. – Poznałabyś przy okazji moją rodzinę, zwiedzilibyśmy razem Francję. Mam mieszkanie w Paryżu, mogłabyś tam ze mną zamieszkać... – urwał, przestraszony własną odwagą. Mokre od deszczu drzewa szumiały cicho, otrzepując krople wprost na głowy dwojga młodych ludzi, którzy zastygli w bezruchu. Kalina pierwsza się otrząsnęła. Czuła, że musi coś powiedzieć, cokolwiek. – Aleś wymyślił! – Posłuchaj, ja nie żartuję. Może trochę się z tym pospieszyłem, ale mówię szczerze – brnął, zdenerwowany jej zaskoczonym spojrzeniem. – Doprawdy? Często proponujesz wspólne zamieszkanie dziewczynom, z którymi nawet się nie całowałeś? – A to możemy łatwo nadrobić. Nie miał pojęcia, skąd wziął nagle tyle odwagi. Wolno pochylił się ku niej, jakby chciał sprawdzić, czy będzie protestowała. Jednak Kalina, wewnętrznie rozedrgana z emocji, nie mogła nawet mrugnąć okiem. Nie mogła i nie chciała. Kiedy ciepłe wargi Aleksandra delikatnie oderwały się od jej ust, a ona znów złapała oddech, przez głowę przebiegła jej niespodziewana myśl: „Ktoś tu z całą pewnością zwariował. Albo on, albo ja”. – Kalina? Trzęsiesz się. – Już lepiej nic nie mów! – prychnęła na niego, choć jeszcze chwilę temu obejmowała go tak samo ochotnie, jak on ją. – Widzę, że najwyższa pora wracać do domu. Możesz mi w tym pomóc lub nie, ale ja idę. – Usiłowała go niezdarnie wyminąć, lecz ją powstrzymał. – Zaczekaj, już idziemy, nie złość się. Powiedziałem coś nie tak? – Wszystko! Wystarczy mi już tego twojego gadania na dzisiaj. W gębie to każdy chłop jest mocny! – wściekała się, bo czuła, że tylko tak może zagłuszyć rozbiegane myśli. – Ale ja mówiłem serio. Naprawdę! Przemyślisz moją propozycję? – Ty się lepiej dzisiaj już do mnie nie odzywaj! Nie chcę słyszeć ani jednego słowa. Niesiesz mnie czy nie? Kiedy, posapując, zbliżali się do furtki, przy której czekał już na nich uradowany bernardyn, roztrzęsiona Kalina usłyszała ciche, jakby rozżalone mruknięcie Aleksandra: – Mais je n’y comprends rien[65]. „Ja za to wszystko rozumiem – pomyślała ponuro. – Burza, nastrój i ta

rozmowa w ziemiance. On po prostu nie był wczoraj sobą. Palnął głupstwo, a rano się przestraszył, że naiwna Polka weźmie to sobie wszystko do serca i zwali mu się na głowę. Zegar wybił dwunastą i książę się zwinął”. – Nawet nie zgubił pantofelka, wracając do rzeczywistości! – zaśmiała się z goryczą. „No, dość tych mrzonek! – skarciła się w duchu, odgarniając włosy i stanowczym ruchem związując je frotką. – Na mnie też czeka zwykły szary dzień”. Zza okna dobiegło ją porykiwanie krowy. [64] [65]

Stara miłość nie rdzewieje (fr.). Nic z tego nie rozumiem (fr.).

Rozdział 15 Co tu mię wiodło? Przyjaźń czy kochanie? Przez okno do pokoju Kaliny wkradał się zimny październikowy świt. Dziewczyna nie spała już od dłuższej chwili, rozmyślała, przyglądając się, jak szarość nieba zwycięża z ciemnością. Nie miała ochoty zbyt wcześnie wygrzebywać się z ciepłej pościeli, nie miała również powodu do pośpiechu. Dom opustoszał już kilka dni temu, Agnieszka miała przyjść do pracy dopiero na dziewiątą, a spokoju na podwórku pilnowała niezawodna Bestia. Kalina mogła zatem bez wyrzutów sumienia pozwolić sobie na dłuższe leniuchowanie. Ziewając od czasu do czasu, wspominała wydarzenia ostatnich tygodni. „Jakie to jednak dziwne, że w tak krótkim czasie zmieniło się aż tyle – pomyślała. – Nawet do głowy by mi nie przyszło, że raptem zostanę tutaj sama”. Następnego dnia po uroczystej kolacji pojednawczej u stryjostwa wyjechała do domu Ewa z rodziną. Kalina czuła, że Gérard chętnie zostałby jeszcze kilka dni, bo nadspodziewanie piękna słoneczna pogoda zachęcała do wędrówek po górach. Oboje z Ewą mieli jednak obowiązki zawodowe, od których nie mogli się wykręcać, nie licząc już szkoły Grześka i przedszkola Jasia. Nie namawiała ich zatem, choć żal ściskał jej serce, że tak szybko ją opuszczają. Żegnając ich na dolnym parkingu, pozwoliła Jasiowi się wyściskać, a Grzesiowi obiecała solennie, że pozdrowi od niego Gabrysię. Starszy chłopiec błyskawicznie się z nią zaprzyjaźnił i nawet zaprosił dziewczynkę na swoje przedstawienie. Z żalem przyjął fakt, iż powracająca do zdrowia Gabrysia nie będzie mogła go tak szybko odwiedzić, ale pocieszył się myślą o zimowych feriach, które miał spędzić u Kaliny. – Ciociu, czy on się przypadkiem nie zadurzył w naszej Gabrysi? – rzuciła trochę bez zastanowienia Kalina, pomagając Ewie wyciągać z terenówki bagaże, które Gérard przenosił i upychał w ich aucie. – Wypluj te słowa – odparła rozbawiona Ewa. – Twoja kuzynka to słodkie dziecko, ale pierwszą dziewczynę Grześka mam życzenie poznać najwcześniej za jakąś dekadę. Chcę pożyć trochę w spokoju. – No wiesz, on niedługo będzie miał jedenaście lat, może ci wcześniej sprawić niespodziankę – dowcipkowała. – Daj spokój. Lepiej obiecaj, że nas odwiedzisz, wracając od tego złotnika. – Oczywiście. Wstąpię i powiem ci, co ustaliliśmy w sprawie pierścienia. – Dziękuję. Mam jeszcze jedną prośbę. Postarasz się zachować pewien dystans do stryjostwa? – Dlaczego? – Wczorajsze spotkanie było świetne, ale pani Jadzia ma rację: na pełne zaufanie oni muszą sobie zasłużyć. Oczywiście nie mam na myśli Gabrysi, ale daj stryjostwu trochę czasu, żeby się wykazali.

– Oj, ciociu! – Mówię poważnie. Cieszę się, że to nie oni chcieli cię stąd wyrzucić, jednak przez swoją głupotę doprowadzili do całej tej sytuacji. No, nie krzyw się. Mam nadzieję, że teraz już będzie dobrze, skoro się pogodziliście, ale na razie bądź ostrożna. Dobrze? – Postaram się. – I... dbaj o siebie. – Zatroskana Ewa spojrzała tak, jakby miała zamiar powiedzieć coś zupełnie innego. – Chéri, jesteśmy gotowi – przerwał im Gérard, zatrzaskując klapę bagażnika. Kalina pomachała odjeżdżającym, ciesząc się w duchu, że Ewa taktownie nie poruszyła już sprawy telefonów od Aleksandra. Czuła, że ciotka rozumie więcej, niż mogłoby się wydawać, ale na szczęście postanowiła się nie wtrącać. Dwa dni po swoim ukradkowym odjeździe, Francuz zaczął do niej wydzwaniać, ale Kalina zacięła się w sobie i nie odbierała. Aleksander najwyraźniej poprosił Ewę o pomoc, bo ciotka próbowała ją delikatnie wypytać o te uniki, ale bez efektu. Kalinie udało się jakoś wykręcić i zrzucić wszystko na brak czasu, lecz czuła, że Ewa nie uwierzyła w ani jedno jej słowo, choć nie naciskała. Podczas rodzinnej kolacji Ewa, zapytana przez stryjenkę Kaliny o „tego cudownego Francuza”, wyjaśniła ogólnikowo, że wrócił do domu, by uporządkować sprawy zawodowe. Dopiero w drodze powrotnej do pensjonatu zdradziła kilka szczegółów: Aleksander po szczerej rozmowie z rodziną i za radą Sophie postanowił natychmiast zająć się sprawą gazet, które szargały mu opinię. Ewa nie dowiedziała się jednak, dlaczego wyjechał z Polski tak nagle, a Kalina nie zamierzała dzielić się z ciotką swoimi przemyśleniami na ten temat. Choć nie skomentowała tych wieści ani jednym słowem, ucieszyła się, że Aleksander wziął sobie do serca jej rady i będzie walczył o swoje dobre imię. Mimo że bardzo się starała, nie umiała przestać o nim myśleć. W głębi ducha życzyła mu jak najlepiej, chociaż nadal była na niego wściekła. Zaraz po wyjeździe krewnych okazało się, że na szczęście nie będzie miała zbyt wiele czasu na rozmyślania o Aleksandrze. Nieoczekiwanie domem zawładnęli goście Ryszarda. Mężczyzna co prawda uprzedził ją wcześniej o ich przyjeździe, ale zaabsorbowana własnymi przeżyciami całkiem o tym zapomniała. Na szczęście Jadwiga i Agnieszka stanęły na wysokości zadania. Mimo że deszczowa pogoda zatrzymała gości w domu, wszystko wokół się im podobało: zachwycali się odludziem, ciszą, jesiennymi barwami wzgórz, architekturą starego domu, brakiem zasięgu, a przede wszystkim Jadwigą, którą jednomyślnie obwołali kulinarną cudotwórczynią. Uproszona przez Ryszarda Kalina dopełniła ich zachwytu wieczornym koncertem na harfie. Opuszczając dom, wszyscy zgodnie

obiecali wrócić jak najszybciej i zrobić dobrą reklamę siedlisku dwóch czarodziejek, jak go nazwali na pożegnanie. Natomiast wydawca Ryszarda od razu zarezerwował pokój na dwa wakacyjne tygodnie, co zadowolona Jadwiga uznała za dobry znak. Gaździna pierwsza przyklasnęła koncepcji Ryszarda, by zwykłą agroturystykę zamienić na Dom Twórcy. – Naprawdę podoba ci się ta propozycja, pasterko mych snów? – upewniał się Ryszard, jakby zdanie Jadwigi było w tej kwestii najważniejsze. – A co by nie! Przeca to bardzo mili ludzie. Tyle ciekawych rzeczy opowiadają i są dobrze wychowani, nawet po napitce. Niechże przyjeżdżają jak najszybciej. Co ty na to, Kalinko? Zaskoczona dziewczyna, mając w pamięci entuzjazm gości i widząc nadzieję w oczach starszej pani, pomyślała: „A czemu by nie spróbować?”. Od razu wyczuła dodatkową motywację Jadwigi: jeśli będą tu przyjeżdżali znajomi Ryszarda, to może i on będzie częstym gościem. Ewa, poproszona telefonicznie o opinię, utwierdziła ją w przekonaniu, że nieco oryginalny pomysł wart jest podjęcia ryzyka. Ograniczało to dość poważnie krąg ewentualnych klientów, jednak zysk był nie do przecenienia – ludzie, którzy jak powietrza potrzebowali do pracy spokoju, mogli zostać stałymi bywalcami w jej domu, i to o każdej porze roku. Wystarczyło tylko zaproponować odpowiednio korzystną cenę, by mogli przebywać u niej tak długo, jak tego będą potrzebowali. Niebagatelny był również fakt, że tacy klienci na początek nie potrzebowaliby żadnych dodatkowych atrakcji czy udogodnień. Kalina poprosiła zatem, by wujek Michał zmienił nieco koncepcję nowej strony internetowej pensjonatu, a następnie zabrała się do układania planu biznesowego. Patrząc na pięknie oprawione zdjęcie Heleny, które wyniosła z kryjówki dziadka i z dumą powiesiła w sali jadalnej, nabrała przekonania, że to przedsięwzięcie jednak się powiedzie. „Babcia mi pomoże” – pomyślała wzruszona. Nie był to jednak koniec niespodzianek. Jako ostatni wyjechał z pensjonatu Ryszard, zabierając ze sobą Jadwigę. Kilka dni wcześniej zaprosił ją na kolację i tańce przy góralskiej muzyce. Gaździna początkowo protestowała, burcząc pod nosem, że nie jest jakąś tam młódką, której wypada latać po karczmach i że ludzie wezmą ją na języki. Namawiana przez Kalinę i Agnieszkę w końcu uległa. Dopiero na miejscu odkryła, że karczma jest pełna jej bliższych i dalszych krewnych. Wciągnięta do spisku Kalina, ze wzruszeniem obserwowała zdumioną minę Jadwigi, gdy Ryszard przy wszystkich poprosił ją o rękę. „To był genialny pomysł! – przyszło jej do głowy. – Gdyby zrobił to na

osobności, Jadzia znalazłaby tysiąc przeszkód. A tutaj zobaczyła, że wszyscy go akceptują, więc po prostu nie mogła odmówić”. Sprytne posunięcie Ryszarda, który po staroświecku wcześniej poinformował o swoich zamiarach całą rodzinę Jadwigi – czym sobie ich od razu zjednał – pozwoliło mu już w chwilę po oświadczynach trzymać w ramionach zaczerwienioną z emocji narzeczoną. Konsekwencją tych hucznych zaręczyn był jednak wyjazd Jadwigi i Ryszarda do jego córki nad morze. Mężczyzna chciał oficjalnie przedstawić narzeczoną swojej rodzinie i zaprosić bliskich na ceremonię, która dla oszczędności i lepszej zabawy została zaplanowana w tym samym czasie, co ślub Agnieszki i Kazka. Na ten pomysł wpadła troskliwa Jadwiga. Gaździna doskonale wiedziała, że młodych nie będzie stać na wesele, dlatego już wcześniej obiecała im, z poparciem Kaliny, zorganizowanie wystawnego obiadu w pensjonacie. Ponieważ jednak w nowej sytuacji Jadwiga – spokrewniona z połową miasteczka – była zmuszona zaplanować wielką imprezę, by nikogo nie urazić, postanowiła, że przy okazji mogą skorzystać i młodzi. – Przynajmniej będzie mniejszy wstyd – mruczała, pakując walizkę. – Jaki znowu wstyd? Co ty, Jadziu, opowiadasz? – protestowała Kalina. – Bo jak się starzy żenią, a do tego wdowcy, to trza skromnie, do naszego wieku odpowiednio, a nie tak na całą okolicę. Z tańcami, z kapelą... Kto to widział? – Oj, Jadziu! Co poradzisz, że tu cię wszyscy szanują? – Ino że to... – Nie martw się! Pomyśl, że dzięki tobie i panu Ryszardowi Agnieszka będzie miała wesele, o jakim nawet nie marzyła. Gdy na podwórku po raz kolejny zapiał kogut, Kalina przeciągnęła się w ciepłej pościeli i pomyślała, że wystarczy już tych wspominek. Miała zamiar zejść do łazienki, lecz przy oknie balkonowym zatrzymał ją niezwykły widok. Z podziwem obserwowała niesamowity spektakl natury zgotowany przez jesienną mgłę: spomiędzy ubarwionych żółcią i czerwienią wzgórz wypływały strumienie półprzejrzystej mgły, delikatnej jak muślin. W dolinie łączyły się, tworząc wirujący z osobliwą godnością biały dym całkowicie przykrywający miasteczko. Wiatr, który niewidzialną łyżką mieszał tę bulgoczącą, zaczarowaną miksturę, pozwalał jej wylewać się z brzegów doliny gdzieś dalej, poza zasięg wzroku. Słabe, nieśmiało przebijające zza sinych chmur słońce było jak obietnica odsieczy dla zatopionego miasteczka, ale przy tak wczesnej godzinie nie nabrało jeszcze mocy do walki z szarością świtu. Łagodny uśmiech zagościł na ustach zachwyconej Kaliny. „Jeszcze miesiąc, dwa i dolina będzie biała, ale od śniegu – pomyślała. – Lubię ten widok. Muszę się uwinąć z pierścieniem dla Ewy, bo zimę chciałabym

spędzić tutaj, z Jadzią i Ryszardem. Trzeba zaplanować ich wesele, uporządkować sprawy dziadka. Ale na wiosnę chyba odwiedzę mamę, jeśli uda się coś odłożyć na bilet – planowała. – A potem... Może pomyślę o magisterce? Albo o własnej pracowni? – Spokój, z jakim przyjęła ten pomysł, miło ją zaskoczył. – Ciotka miała rację, nadeszła pora, by coś ze sobą zrobić, świadomie, z własnego wyboru”. – A zacznę już dzisiaj – powiedziała na głos. Wewnętrzny impuls skierował ją do biurka. Z szuflady wyjęła leżącą na papierach fotografię oprawioną w prostą, metalową ramkę. Przez chwilę patrzyła z tkliwością na jasnowłosego mężczyznę, który uśmiechał się do niej zza szklanej tafli. – Ewa miała rację we wszystkim, Marku – szepnęła. – Nie chciałbyś, żebym rezygnowała ze swoich marzeń. Co by ci z tego przyszło? Tylko że ja... – zawahała się. – Widzisz, żeby iść dalej muszę przepakować swój plecak. – Delikatnie pogładziła szkło. – Dlatego kiedy będę w Łodzi, odwiedzę cię. Dawno nie byłam na tamtym cmentarzu. To będzie nasze pożegnanie, Marku, bo dla mnie nadszedł czas na nowy początek. Ale zawsze będę o tobie pamiętała. Wiesz o tym, prawda? Wzruszona tym, co robi, z wilgotnymi oczyma odpięła zapięcia ramki i ostrożnie wyjęła fotografię zza szkła. Stanąwszy na krześle, włożyła ją do pudełka leżącego na szafie, w którym trzymała wszystkie stare zdjęcia. Powolnym ruchem zamknęła wieczko. Odetchnęła głęboko. Nieoczekiwanie w sposób absolutnie realny poczuła się lżejsza. Uspokojona, przez długą chwilę wolnym posuwistym ruchem rozczesywała przed lustrem włosy. Nagle wydało się jej, że z dołu dobiegł ją dźwięk telefonu. Drgnęła, rzuciła szczotkę na stolik i otworzyła szeroko drzwi. Nasłuchiwała kilka sekund, ale cały dom trwał w ciszy. „Przesłyszałam się. On już nie zadzwoni – pomyślała z dziwnym żalem. – Nie ma się co łudzić”. Wróciła do czesania, lecz już nie patrzyła na swoje odbicie ze spokojem, jak przed chwilą, tylko z wyraźną krytyką. „Taka stara, a taka głupia – narzekała w duchu, szarpiąc oporne kosmyki. – Trzeba było rozmawiać z Aleksem wtedy, kiedy miał jeszcze ochotę coś wyjaśniać. A teraz? Co on sobie o mnie pomyślał? Idiotka! Nawet nie mogę go przeprosić, bo musiałabym się przyznać, że o wszystkim wiem. O ile pan Józek powiedział mi wtedy prawdę”. Przypomniała sobie nie całkiem trzeźwego policjanta Józefa, który podczas zaręczyn Jadwigi przysiadł się niespodziewanie do jej stolika. Chowając się przed surowym wzrokiem komendanta – prywatnie swojego wujka – zaczął się dopytywać o nagły wyjazd Aleksandra. – Panie Józku. Proszę wybaczyć, ale to nie pańska sprawa, kiedy i dlaczego wyjeżdżają moi goście – odparła wtedy z oburzeniem. – Ktoś znowu złożył na

mnie skargę? Nie dopełniłam jakiegoś obowiązku prawnego? – Co? A nie, skąd! Prowadzę własne śledztwo. Muszę się wykazać. – Zerknął zza butelki wina na komendanta obtańcowującego właśnie Jadwigę. – Wujek się na mnie wyżywa za te kury, przez które go ciotka opierniczyła jak burą sukę, to odsunął mnie od działań operacyjnych. – Jakie kury? Może pan mówić głośniej? – Kalina usiłowała coś zrozumieć, ale kapela i głośne gwizdy tańcujących zagłuszały policjanta. – Mówię, że mnie odsunął. Za karę od trzech tygodni siedzę w papierach. – Współczuję bardzo, ale co to ma wspólnego z moimi gośćmi? – Dużo. Ostatnio nasze chłopaki się wygadały przy piwie, że już prawie znaleźli tego hakera, co to radnemu spieprzył komputer. Tylko że wtedy właśnie radny wycofał skargę i sprawa poszła do archiwum. A gdybym ja tak po cichu skończył śledztwo, to miałbym się czym pochwalić. – A co ma piernik do wiatraka? – Że co? – Dlaczego pyta pan o Aleksa? Przecież on nie ma z tym nic wspólnego. – A tego właśnie nie jestem pewien. Są ważne poszlaki. – Czy pan się dobrze czuje? – spytała z kwaśną miną, bo nagle krew w niej zawrzała. – Mój gość, wieloletni znajomy mojej rodzonej ciotki, poważany historyk miałby się zajmować wysyłaniem wirusów jakiemuś... – powstrzymała się przed mocniejszym słowem – ... żałosnemu krętaczowi? – A nie, nie on. – No właśnie. – Jego kuzyni. – Co takiego?! – zdębiała. Przez chwilę oboje uważnie rozglądali się wokół siebie, czy nikt ich nie usłyszał. Poczekali, aż kapela zacznie grać kolejny utwór. – Wiemy, że atak nastąpił z komputera, który znajduje się w sali rekreacyjnej sanatorium dziecięcego. Niestety, on jest dostępny dla wszystkich, a hakerzy dobrze zatarli ślady. Ale ja popytałem tu i tam. Ten Francuz miał w ośrodku dwóch nieletnich kuzynów. – I co z tego? – spytała bardziej agresywnie, niż wypadało. – Niby nic. Tylko dlaczego tak nagle ich stamtąd zabrał, akurat kiedy zaczęliśmy przepytywać personel? Ktoś ich tam zapamiętał jak siedzieli przy pececie, choć podobno w pokojach mieli własne laptopy. Chciałem przesłuchać tych smarkaczy, ale zniknęli. Rozbiegane myśli Kaliny błyskawicznie poskładały w całość dziwną układankę zdarzeń: kłamstwa o jej pensjonacie, podszywanie się radnego pod jej stryjenkę na forach internetowych, zawirusowanie komputerów w urzędzie, ucieczkę Aleksandra z kuzynami. Gdy przypomniała sobie opowieść Ewy

o informatycznych zdolnościach jednego z bliźniaków Sophie, wszystko stało się jasne. „Jezus Maria! – jęknęła w duszy. – Czyżby jednak Aleks miał z tym coś wspólnego?!”. Nie dała jednak nic po sobie poznać. – No wie pan co! – stwierdziła oschle. – To najbardziej absurdalny pomysł, jaki w życiu słyszałam. Żeby oskarżać niewinne dzieci o coś takiego! – Niewinne dzieci? Pani nawet nie wie, co wyprawiają takie... – Nie wiem i nie chcę wiedzieć! – przerwała mu stanowczo. – I szczerze panu radzę zostawić tę sprawę w spokoju, skoro nawet radny się wycofał. Bo jeśli te insynuacje dotrą do Jadzi, a potem do komendanta... – urwała ze znaczącą miną. – Rozumie pan? Mężczyzna przez chwilę niepewnie kiwał się na ławie. – No przecież ja nic. Tak chciałem się wykazać. – Niech pan lepiej wykaże się z tymi papierami, dopóki ich panu nie przybyło! – z trudem panowała nad głosem. Choć do końca wieczoru udawała, że świetnie się bawi, odkrycie, którego dokonała, rozstroiło ją zupełnie. Wciąż zerkała na telefon, wyrzucając sobie głupotę. Ponieważ Aleksander nie dzwonił już od kilku dni, miała ochotę sama się z nim skontaktować, lecz coś ją powstrzymywało. „I co mu powiem? – rozmyślała zdenerwowana. – Że niepotrzebnie się na niego obraziłam? Jeśli to wszystko prawda, to znaczy, że chciał mi pomóc. Nie pożegnał się tylko dlatego, że musiał ratować chłopców. Ale wstyd! Zachowałam się jak egoistka”. Gryzła się tą sprawą przez kilka dni, wyładowując emocje na harfie do tego stopnia, że zaniepokojona Jadwiga zaczęła przebąkiwać o przełożeniu wyjazdu. Kalina z trudem ją przekonała, że nie dzieje się nic złego i gaździna może spokojnie wyjechać z narzeczonym nad morze. Samotność we własnym domu dobrze jej jednak zrobiła – zdołała przemyśleć parę spraw i pogodzić się z tym, czego zmienić się według niej już nie dało. „Najwyraźniej los nie chce, żebym się zaprzyjaźniła z Aleksem i jego rodziną – westchnęła w duchu. – Sama jestem sobie winna. Ale może to lepiej? Po tamtym wieczorze spaliłabym się ze wstydu na jego widok. Na szczęście już nigdy więcej go nie spotkam”. Nagle z podwórka dobiegło ją przyjazne poszczekiwanie Bestii. Wyjrzała się przez balkon, ale nie zauważyła niczego podejrzanego. – Bestia, gdzie jesteś? – krzyknęła. Pies, merdając ogonem, pojawił się na środku podwórka i ponownie szczeknął.

– O co chodzi? Znowu dziadek? – spytała. – Dziadku? Odpowiedziało jej ryczenie niewydojonej krowy. Westchnęła. Na długą, jedwabną koszulę zarzuciła ulubiony polar, w sieni – do której zbiegła na bosaka – wsunęła stopy w buty trekingowe i bez zawiązywania sznurówek, człapiąc, wyszła na ganek. Szarpnął ją zimny wilgotny wiatr. – Jasny gwint! Dziadku, jesteś tu? Nie chowaj się, proszę, wejdźmy do środka, bo zimno! Mam pyszny sernik – kusiła, ale nie było odzewu. Rozejrzała się uważnie po obejściu. Dopiero po chwili zauważyła, że pies kręci się obok płotu tuż przy wystrojonej w czerwone liście kaliny. – Skoro to nie dziadek, to o co ci chodzi, Bestio? – marudząc, ruszyła w stronę psa. – Chcesz, żebym dostała zapalenia płuc? Gdy zbliżyła się do płotu, nagle za krzewem ktoś się poruszył. – Ej! Kto tu jest? – spytała przestraszona, bo nie miała przy sobie niczego, czym ewentualnie można by zdzielić nieproszonego gościa. – Ciii! Nie bój się. To ja. Ciepła dłoń złapała ją za ramię i wciągnęła za krzak. – Chciałem porozmawiać z tobą sam na sam, a przecież w domu się nie da. Zdumiona Kalina stała jak wryta. – Aleks? Co ty tu robisz? *** Przez chwilę patrzyli na siebie nawzajem: on z niepewnym uśmiechem, ona ze zdumieniem i radością, nad którą nie udało się jej zapanować. – Przyjechałem jeszcze nocą, czekałem w aucie na parkingu – wyjaśnił Aleksander. – Zastanawiałem się, jak cię wyciągnąć z domu, żeby porozmawiać spokojnie, tak bez świadków. Nie chciałem cię przestraszyć, przepraszam. Dziewczyna się ocknęła. – Nic się nie stało. Po prostu mnie zaskoczyłeś. Możemy... – Miałem nadzieję, że jak zwykle wyjdziesz pobiegać do lasu – przerwał jej, dziwnie rozemocjonowany. – Rozważałem też wspinaczkę po werandzie do twojego pokoju, ale uznałem, że nie będziesz tym zachwycona. – I słusznie – zaśmiała się. – Ale nie musimy tu stać, bo... – Pani Jadwiga cię nie widziała? Mais attends[66]! – Dopiero w tej chwili spostrzegł, że Kalina drży z zimna. – Włóż moją kurtkę. Szybko rozpiął suwak. – Aleks, daj spokój. – Jest zimno. Włóż. – Nie potrzebuję twojej kurtki. Możemy pójść do... – Kobieto, czy choć raz możesz mi nie przerywać? Chcę pogadać, ale włóż to, proszę.

Rozbawiona sytuacją Kalina skapitulowała. – No więc dobrze, słucham. – Z przyjemnością zatopiła się w za dużej, ciepłej i pachnącej męską wodą kolońską kurtce. Widząc, że dziewczyna patrzy jakoś dziwnie przyjaźnie, Aleksander poczuł wiatr w żaglach – w przenośni i niemal dosłownie, bo przez bluzę czuł wyraźnie nieprzyjemny chłód przenikający go aż do kości. – Nie odbierałaś moich telefonów ani e-maili, więc musiałem przyjechać – zaczął dość spokojnie, choć w środku czuł się tak, jakby siedział na wulkanie. – Ja wiem, miałaś rację. Zamiast zostawiać tę głupią kartkę, powinienem sam ci wszystko wyjaśnić. Ale spanikowałem. To nie miało nic wspólnego z naszą wieczorną rozmową, musiałem po prostu natychmiast wywieźć stąd bliźniaki. – Wiem, przypadkiem dowiedziałam się o tych waszych hakerskich akcjach odwetowych – udało się jej wtrącić. – Wiesz? – speszył się. – Przykro mi, że nie do końca wyszło tak, jak planowałem, ale nie mogłem patrzeć, jak się zamartwiałaś. A policja ma na nas dowody? – Na szczęście nie. Radny wycofał zgłoszenie na czas. – Więc skąd się dowiedziałaś, że to my? – Od ciebie. – Jak to? – Miałam pewne podejrzenia, dokładnie tak jak jeden z naszych policjantów, ale to ty przed chwilą powiedziałeś mi prawdę. – Roześmiała się uroczo. – Aha, no tak. – Aleksander miał trochę głupią minę. – Czyli nie mają dowodów? – Nie, możesz przestać się ukrywać. Chodźmy do domu, bo zamarzniesz. – Przy tobie nigdy nie jest mi zimno. – Posłał jej znaczące spojrzenie, które natychmiast wytrąciło ją z równowagi. – No jasne. Co to ja...? Aha, właściwie to chciałam ci podziękować. Nie popieram takich akcji, ale doceniam gest i intencję. – Nie gniewasz się więc? – Nie. Ja też chcę cię przeprosić. – Ty? Za co? – Za te nieodbierane telefony. Po prostu tak wyszło, nie mogłam. – Daj spokój, to moja wina. W domu miałem sporo czasu na myślenie o tamtym wieczorze w lesie i zrozumiałem mój nietakt. Mina dziewczyny momentalnie się zmieniła. – Nietakt? No właściwie masz rację – nastroszyła się. – Przecież nic się nie stało, ot przygoda, trochę niepotrzebnych słów. Między znajomymi to nie ma znaczenia. – Ale...

– Wiesz co? Daj już spokój z tą dziecinadą! Wejdźmy do środka, zanim oboje się rozchorujemy. Jestem sama, Jadzia wyjechała. Odwróciła się na pięcie i energicznie pomaszerowała do domu. – Ale Kalina! Jak to wyjechała? Zaskoczony pobiegł za nią. – Gdzie jesteś? – Rozejrzał się po pustej jadalni. – W kuchni, zrobię nam ciepłej herbaty z dodatkiem wzmacniającym – dobiegł jej naburmuszony ton. – Dlaczego pani Jadwiga wyjechała? – Miała swoje prywatne sprawy, później ci opowiem – zbyła go. Wiedział, że coś jest nie w porządku, ale jak zwykle nie rozumiał jej zachowania. Przez chwilę zastanawiał się, czy może przez przypadek powiedział coś źle po polsku. Postanowił jednak brnąć dalej. – Kalina, ja nie przyjechałem tu tylko po to, żeby się wytłumaczyć czy usprawiedliwić. – A więc po co? – spytała pozornie obojętnym tonem, krzątając się przy parzeniu herbaty. – Chciałem ci powiedzieć, że miałaś rację. Sprawa z tymi gazetami wyglądała podejrzanie. Wyjaśniłem wszystko rodzinie, przyznałem się do swojej głupoty, a oni postanowili mi pomóc. No i okazało się, że to wcale nie było tak, jak sądziłem. Udało nam się ustalić, że za tymi artykułami stoi pewien facet, który kilka lat temu usiłował przejąć naszych kontrahentów na rynku wina. Wuj Teodor trochę go wtedy przycisnął. Co to jest? – spytał, gdy Kalina dolała mu czegoś do napoju. – Herbatka z prądem. – Czyli? – Z malinową nalewką od dziadka. I tak już dzisiaj nigdzie nie pojedziesz, znowu będzie lało. – Merde! Ile to ma procent? – A skąd mam wiedzieć? Dziadek lubi mocne trunki. Aleksander odsapnął, czując, że ciepło w jego gardle łagodnieje. Z rozmysłem odsunął od siebie filiżankę. – I co? To ten facet rzucał na ciebie oszczerstwa? – siliła się na swobodny ton. – Na to wygląda. Pewnie sobie wymyślił, że to świetna okazja, żeby zniszczyć naszą reputację i ostatecznie odebrać nam klientów, o których walczył. – Czyli bardzo podobnie jak u mnie. – Kalina aż się skrzywiła. – Co się dzieje z tym światem? – W każdym razie nie muszę się już tym przejmować. Sprawą zajmuje się teraz Sophie.

– To jakie masz plany? Nie przyjechałeś chyba tylko po to, żeby sobie ze mną pogadać. – Jasne, że nie. – No tak, miałeś szukać w Polsce śladów swojego przodka. Kiedy wyjeżdżasz? – spytała dziwnie smutnym głosem. – Tego jeszcze nie wiem. Mam pewne zamiary, ale ich realizacja zależy od tego, czy mi pomożesz. – Ja? – Tak. Przyjechałem z propozycją – rzekł raźno, zastanawiając się, czy to ta dziwna herbata dodała mu odwagi. Sięgnął do kurtki, którą Kalina zdjęła i położyła na stołku. Z kieszeni wyjął aksamitną sakiewkę przewiązaną rzemieniem i położył ją na blacie. – Co to? – zaciekawiła się. – Powiedziałaś ostatnio, że marzysz o zaprojektowaniu biżuterii z prawdziwymi kamieniami szlachetnymi. Więc proszę, wybierz, które podobają ci się najbardziej. Rozsupłał rzemień i rozciągnął brzegi sakiewki. Na ciemnym tle materiału zalśniły klejnoty: zielone szmaragdy, pomarańczowe i różowe topazy, niebieskie szafiry, połyskliwe brylanty i czerwone rubiny. – O Matko Przenajświętsza! – wyrwało się Kalinie. – Skąd to masz? – No jak to? Z mojego własnego sejfu, zapasy na czarną godzinę. Po prababci. – Noo, niezłe zapasy karatów. – Podobają ci się? – Czy mi się podobają? Przez chwilę stała nad nimi oszołomiona, wpatrując się w kolorowe błyski światła odbijającego się na szlifach. – Są prześliczne. I tak po prostu, beztrosko przyjechałeś sobie z nimi aż z Francji? – A co w tym dziwnego? – Chyba jesteś człowiekiem z innego świata – szepnęła. – Aż nie wierzę, że takie cuda leżą po prostu na moim blacie kuchennym. – Ostrożnie wzięła w palce szmaragd i uniosła go do oczu. Uśmiechnął się, zadowolony z jej reakcji. – Jesteś specjalistką. Który z nich najlepiej nadaje się na pierścionek? Oczarowana lśniącą zawartością sakiewki, Kalina nie słuchała. W głowie zaczęły się jej natychmiast pojawiać obrazy naszyjników, wymyślnych wisiorków, kolczyków i broszek, w które mogłaby „ubrać” surową, choć piękną nagość tych kamieni. – Co? A, na pierścionek?

– Tak. – Brylanciki są niezłe, szmaragd też, ale najlepiej nada się ten szafir. Jest niezwykły. – Zachwyciła ją głęboka, niebieska barwa oszlifowanego w kształt prostokąta kamienia. – Rzeczywiście, jest jak twoje oczy. – Słucham? – Jak długo trwałoby wykonanie takiego pierścionka? – No wiesz, to zależy. – Kalina wciąż nie mogła oderwać wzroku od klejnotu. – Projekt powinien uwzględniać wiele spraw. – Jakich? – Biżuteria to przedmiot bardzo osobisty. Dlatego projektując na konkretne zamówienie, trzeba wiedzieć dla kogo jest przeznaczona, na jaką okazję, jaki styl lubi ta osoba: czy współczesny, czy klasyczny... A dlaczego pytasz? – Nagle oprzytomniała. – Czy miesiąc by wystarczył na wykonanie takiego pierścionka dla wyjątkowej osoby? – odparł pytaniem na pytanie. – Miesiąc? Nie wiem. To kwestia natchnienia, dostępnych narzędzi pracy. Doświadczonemu specjaliście, który może się poświęcić wyłącznie takiemu projektowi, być może by się udało – bąknęła, zaniepokojona jakąś myślą. – Ale ja chcę to zadanie powierzyć tobie. – Mnie? – Wierzę w twój talent. Wiem, jesteś bardzo zapracowana, ale może zdążysz w dwa miesiące? Bardzo mi zależy. Kalina pobladła. – W dwa mie... Czy ja dobrze rozumiem? – Ale co? – spytał skonsternowany, widząc jej minę. – Wróciłeś tu tylko po to, żebym ci zaprojektowała oryginalną i wyjątkową biżuterię dla jakiejś baby? No tak! Czemu ja się dziwię? Sama jęczałam, że chcę wykonywać takie projekty. To logiczne, że od razu pomyślałeś o mnie! – złościła się, marszcząc zabawnie nos. – W końcu wy, Francuzi, lubicie zatrudniać Polki do zadań specjalnych! Moja ciotka też się wam przysłużyła przed laty. Czy to dlatego chciałeś mnie przedstawić rodzinie? Jako osobistą projektantkę rodowej biżuterii?! Nic z tego! – Odłożyła szafir do sakiewki i wymaszerowała z kuchni. Aleksander z rozbawioną miną przeczekał ten wybuch. Powoli uczył się rozszyfrowywać zaskakujące reakcje tej dziewczyny. Już wcześniej czuł, że ironii i ostrego języka Kalina używa głównie wtedy, gdy chce zamaskować jakieś prawdziwe uczucia. Zaczynał mieć nadzieję, że te prawdziwe uczucia okażą się akurat tymi, na których mu bardzo zależało. „Na pewno nie można się z nią nudzić” – przemknęło mu przez głowę. Złapał szafir i wybiegł. Dogonił ją przed progiem.

– No co? Zostaw! – burknęła, gdy chwycił ją za rękę i odciągnął od drzwi. – Kalina, posłuchaj mnie... – Muszę się ubrać i podać ci śniadanie. W końcu znowu jesteś moim gościem. Płacisz i wymagasz! – Tu me rends fou![67] – sapnął i przycisnął ją do siebie w nieoczekiwanym pocałunku. Ciało Kaliny protestowało tylko przez ułamek sekundy, po czym zmiękło w ciepłym uścisku. Gdy jednak po dłuższej chwili dziewczyna otworzyła oczy i zobaczyła uśmiechniętą twarz Aleksandra tuż obok swojej, wyplątała się z jego objęć. – Zwariowałeś?! – rzuciła oburzona. – Co ty sobie wyobrażasz? Myślisz, że możesz mnie tak całować, kiedy chcesz, a potem wyjeżdżać?! – Dziewczyno, kocham cię. Niebieskie oczy Kaliny rozszerzyły się, jak dwa jeziora, które nagle wystąpiły z brzegów. W jadalni zapanowała cisza. – Że co? – szepnęła w końcu. – Gdybyś mi tak ciągle nie przerywała, powiedziałbym ci to już dawno. Zakochałem się w tobie od pierwszego wejrzenia. To znaczy, nie wtedy na weselu Ewy, ale tutaj, gdy cię zobaczyłem na balkonie z harfą. Nie rozumiałem tego, bo wkurzałaś mnie na maksa swoją obojętnością, ale teraz już wiem na pewno. Kocham cię. I mam nadzieję, może trochę absurdalną, że ja także nie jestem tobie obojętny. – Nie, nie, spokojnie, pewnie masz gorączkę od przemarznięcia na podwórku. Albo nalałam ci za dużo nalewki do herbaty – odparła mało przytomnie. – Dać ci aspiryny? Uśmiechnął się. – Aspiryny? Na miłość? Owszem, mam gorączkę, ale z twojego powodu. Nigdy w życiu nie byłem jeszcze tak chory na jakąkolwiek kobietę – mówił, patrząc na nią z czułością. – I powiem ci więcej. Dziś już wiem, że to choroba nieuleczalna, jak u mojej prababci Konstancji. Ona dla swojego męża postawiła na głowie wszystkie francuskie tradycje naszego domu. Albo jak u mojego przodka, tego, który w średniowieczu przywiózł Florę zza morza, żeby się z nią ożenić wbrew wszystkim. Opowiadałem ci o nim. Zszokowana Kalina zdołała jedynie skinąć głową. – Zawsze wydawało mi się to kompletną bzdurą, żeby zakochać się w kobiecie ze snu i rzucić dla niej wszystko. Myślałem, że to tylko takie romantyczne bajery naszych kronikarzy. Ale nie, teraz wreszcie go rozumiem: są kobiety, dla których mężczyzna jest zdolny do każdego poświęcenia. – Aleks, czy ty słyszysz, co wygadujesz? – Oczywiście. Kiedy powiedziałaś, że byłem premier amour de ta vie[68], to

jakby piorun we mnie trzasnął. Tamte słowa rozbudziły we mnie nadzieję, że może wciąż coś do mnie czujesz. A później, kiedy tęskniłem za tobą we Francji, nabrałem pewności, że muszę tu wrócić i wszystko ci powiedzieć. Nie wyobrażam sobie życia bez ciebie. – O matko jedyna! – jęknęła cichutko. – Zdajesz sobie sprawę, że mówisz takie rzeczy rozczochranej dziewczynie w koszuli nocnej i starych trepach? Do tego z masą obowiązków, od których nie chce uciekać? – Właśnie takiej! Prawdziwej, nieudawanej, troskliwej. Takiej, do której można mieć pełne zaufanie. Chcę cię wspierać we wszystkim, co uznasz w swoim życiu za ważne. Bo to będzie ważne i dla mnie. – Aleks, proszę cię... – Kalina zacisnęła splecione z emocji palce tak, że aż jej zbielały kostki. – Nie możesz tak po prostu tu wpadać i mówić mi takich rzeczy! – Patrzyła na niego błagalnie. – Co ja mam ci...? Znamy się tak krótko. Ty żyjesz we Francji, ja tutaj. – Czas i miejsce nie mają znaczenia – przerwał jej łagodnie, bo czuł, że oszołomiona Kalina zaczyna mu się wymykać. – Ewa opowiedziała mi o twoim dzieciństwie. Jeśli pozwolisz, chcę być tym mężczyzną, który spełni twoje pragnienia o domu i rodzinie. O tym właśnie marzyłaś, prawda? – Ja już mam dom, tutaj. – To będziesz ich miała więcej, będziemy mieli. Tutaj, we Francji, w Ameryce u twojej mamy, gdziekolwiek zechcesz – zapalał się. – Dla ciebie mogę zamieszkać nawet w buszu. Sama kiedyś powiedziałaś, że jeśli dwoje ludzi się kocha, to powinni być ze sobą, i tyle. Bez zbędnych ceregieli. – Ja tak powiedziałam? – Owszem, do Ewy. Podsłuchiwałem was wtedy, ale to nie ma znaczenia. Powiedziałaś to i nie możesz się teraz wycofać. – Aleks, proszę cię, przestań. Mam taki mętlik w głowie, że w ogóle nie wiem, o czym do mnie mówisz. Wspólny dom, rodzina? Jak sobie to wszystko wyobrażasz? – Bardzo prosto. W sylwestra, gdy o dwunastej biją zegary, a koło historii zatacza kolejny krąg, chciałbym w obecności mojej rodziny oficjalnie poprosić cię o rękę. – O Jezu! – wyrwał się jej szept. – Wiem, że cię zaskakuję, ale pozwól, że już dzisiaj, tu, wśród twoich przodków... – Wskazał na zdjęcie Heleny i na kilka innych starych fotografii wiszących na ścianie jadalni. – ...spytam jeszcze raz: czy zaprojektujesz ten pierścionek? Zaręczynowy pierścionek. Wyciągnął przed siebie dłoń, na której leżał lśniący szafir. Ponieważ Kalina nawet nie drgnęła, dodał już mniej pewnym głosem: – Jeśli coś do mnie czujesz, pomyśl, czy chcesz, żebym kiedyś włożył ci go

na palec i poprosił: zostań moją żoną. Teraz wszystko zależy od ciebie. Jasną twarz Kaliny rozświetlił powoli nieco ostrożny, ale ciepły uśmiech. Najpierw z czułością dotknęła policzka Aleksa, a później delikatnie ujęła w dwa palce szafirowy klejnot. – Nawet gdyby to był tylko zwykły kamień z mojego podwórka... toujours ce serait la plus belle bague que j’aurais jamais créée[69]. – Kalina! [66]

Oj, poczekaj (fr.). Doprowadzasz mnie do szału! (fr.). [68] Pierwszą miłością twojego życia (fr.). [69] ...to i tak byłby to najpiękniejszy pierścionek, jaki bym w życiu zaprojektowała (fr.). [67]

Rozdział 16 Żyli długo i po swojemu Polska, zima 2016 roku Zaczytana Ewa siedziała w łóżku oparta na miękkich poduszkach. Tego wieczoru czuła się wyjątkowo zmęczona, zostawiła więc mężowi przygotowanie chłopców do snu, a sama wzięła prysznic i ukryła się w małżeńskiej sypialni. Chciała się wyciszyć. Ostatnie dni obfitowały nie tylko w liczne zajęcia zawodowe. Również w sprawach rodzinnych sporo się działo, a choć były to sytuacje z założenia radosne, w sposób naturalny wywoływały też pewne spięcia. Budziło to niepokój Ewy o przyszłość dwóch zaprzyjaźnionych rodzin – polskiej i francuskiej. Szybka decyzja o ślubie Kaliny i Aleksandra zaskoczyła wszystkich. Mimo że uradowana Ewa od początku podświadomie właśnie tego dla nich pragnęła, nie sądziła, że spowoduje to takie zamieszanie. Cały wieczór spędziła przy laptopie, rozmawiając na ten temat z Sophie, która jak zwykle starała się we wszystkim dostrzegać wyłącznie dobre strony. Złagodziło to obawy zatroskanej Ewy. Gdy wylogowała się ze Skype’a, pomyślała jednak, że nie ma już na nic siły, zakopała się zatem w łóżku z pamiętnikiem ciotki Eugenii. Musiała oderwać myśli od rzeczywistości, która w niezrozumiały sposób nie chciała być – jak w baśniach – albo czarna, albo biała, prezentując wszystkie odcienie szarości i zawsze przyprawiając radość odrobiną zafrasowania. Nie udało się to jednak. Na ostatnich stronach pamiętnika ciotka opisywała właśnie skromny i niemal potajemny ślub Marty i Andrzeja, którym wieszczyła sporo szczęśliwych chwil, mimo kłopotów z ich rodzinami. Nieuchronnie pchało to myśli Ewy w stronę innej szalonej młodej pary – Aleksandra i Kaliny. „Kto by pomyślał? – zadumała się. – Kolejny dowód na to, że historia po prostu lubi się powtarzać. No, trochę inaczej, ale jednak”. W tym momencie do sypialni wpadł Jaś. – Mamusiu! Tata nie chce posłuchać mojej bajki o detektywie, który odkrył tajemnicę starego zamku – poskarżył się, wskakując na łóżko. – O! Jakaś odmiana. To już nie jesteś policjantem ścigającym złodziei? – Znudziło mi się. Detektyw jest lepszy. Może robić wszystko naraz. – Co wszystko? – Szukać skarbów, gonić przestępców i walczyć ze złymi potworami. I dostaje za to duużo kasy, i robią z nim wywiady. – Następny, któremu się marzy sława – westchnęła z uśmiechem. – Z tą kasą to trochę przesadziłeś, synuś. A poza tym babci będzie przykro. Mundur policjanta, który ci szyje, jest już prawie gotowy.

– Oj! – stropił się chłopiec. – A czemu już nie chcesz się bawić w policję? – Bo nie chcę słuchać Grześka. – Co takiego? Jak to: słuchać Grześka? – On powiedział, że jest starszy i zawsze będzie starszy. I muszę go słuchać, bo on jest komendantem, a ja tylko zwykłym policjantem, jak pan Józek u cioci Kalinki. I każe mi ścielić jego łóżko. – No cóż, będę musiała z nim porozmawiać i wyjaśnić mu, że w tym domu to ja jestem komendantem – odparła rozbawiona. – A tatuś? – A tatuś? Tatuś jest generałem. – Ja też chcę być generałem! – No i pewnie kiedyś zostaniesz, gdy dorośniesz. We własnym domu. A na razie zrobimy tak: nie powiemy na razie nikomu, że jesteś detektywem, a kostium policjanta włożysz na zabawę karnawałową w przedszkolu, żeby babci nie było przykro. Dopiero potem się ujawnisz, dobrze? – Noo, dobrze. A posłuchasz mojej bajki? – Może lepiej tatuś coś wam poczyta przed snem? Jestem zmęczona. – Nie! Tatuś źle czyta. Ty poczytaj! O, tę czerwoną książeczkę! – Jasiu, prosiłam, żebyś nie ruszał pamiętnika Eugenii. – A co ona tu napisała? Tajemnice? – Niezupełnie – odparła wolno. Pomyślała, że nie powinna dłużej lekceważyć osobliwego zainteresowania dziecka, które przy lada okazji pchało się do grubych brulionów oprawionych w czerwony aksamit. Rozważyła już wcześniej tę sprawę i doszła do wniosku, że nie ma powodu zabraniać swoim chłopcom tej lektury, jeśli w przyszłości będą się tym interesowali. Fakt, iż miała synów, a nie córki, niczego nie zmieniał. By jednak wypełnić wolę Eugenii, zamierzała w przyszłości przekazać pamiętniki Kalinie. Wierzyła, że ona jedna zadba o nie właściwie, zwłaszcza teraz, gdy została żoną historyka archiwisty. – Wiesz co? Zawołaj Grzesia, opowiem wam dzisiaj na dobranoc o Eugenii. – Hurra! Grzesieek! Chodź tu! Gdy już obaj chłopcy siedzieli obok mamy, umyci i w piżamkach, pokazała im na laptopie kolorową fotografię pięknej, smukłej kobiety o zielonych oczach i jasnych włosach. – Pamiętacie to zdjęcie? To moja ciocia Eugenia, siostra waszego dziadka. – Ma takie oczy jak ty, mamusiu. A włoski jak ciocia Kalinka. – Owszem. – Uśmiechnęła się ciepło. – To właśnie ona napisała te wszystkie zeszyty, które się nazywają pamiętnikami. – A gdzie ona mieszka?

– Teraz jest już z aniołkami w niebie. – Czyli umarła. – Tak, Grzesiu, dostała swój bilet do nieba. Wiosną wezmę urlop i pojedziemy odwiedzić jej grób, bo to daleko stąd. – Pogładziła chłopców po jasnych głowach. – Ciocia Eugenia zrobiła wiele dobrych rzeczy. Kiedyś może sami poczytacie o tym w jej pamiętnikach. – Pozwolisz nam? – Pozwolę, Jasieńku, ale dopiero gdy dorośniecie. Na razie wystarczy, żebyście wiedzieli, jaką była niezwykłą osobą. Miała bardzo dobre serce i umiała wszystkich kochać. A poza tym zbierała dla nas informacje o naszych przodkach, żeby historia rodziny nie zaginęła. Popatrzcie. Kliknęła w plik i otworzyła wykres genealogiczny. – O! Ja znam takie drzewko. Pani nas ostatnio uczyła i kazała je narysować w domu – wtrącił się Grześ. – Dlaczego ja o tym nic nie wiem? – Noo... – Chłopiec się zmieszał. – Robimy przedstawienie na Dzień Babci i Dziadka i pani kazała nam w prezencie przygotować takie rysunki. Zapomniałem ci powiedzieć. – Świetnie, synu. – Skrzywiła się. – Na kiedy? – Na czwartek. Będzie lekcja o naszych rodzinach. – Co ja z wami mam! – westchnęła. – Dobrze, weźmiemy się do tego jutro. W takim razie przypatrz się i słuchaj uważnie. – A co jest na tym rysunku, mamo? – spytał Jaś, który nie umiał jeszcze czytać i zaczął się niecierpliwić. – Tu są zapisani nasi przodkowie, wszyscy, których odnalazła ciocia Eugenia. – A kto to są przodkowie? – To członkowie rodziny, którzy żyli przed nami. Spójrzcie tu, na samym dole jest tajemniczy pan. Dla was to chyba ze sześć razy pradziadek. – Dlaczego tajemniczy? – Bo prawie nic o nim nie wiemy. W tym momencie do sypialni zajrzał Gérard. – A, tu jesteście, urwisy. Mieliście się kłaść do łóżek. – Ale, tato! Mama opowiada nam bajkę. – Chéri? Nie przeszkadzają ci? – Nie, kochanie. Skończę i sama ich położę. Idź, popracuj spokojnie. – To wracam do projektu. Mężczyzna wyszedł, a uradowani chłopcy przytulili się do matki. – Opowiadaj, mamusiu. – Dobrze. Można powiedzieć, że ta historia zaczyna się tak: dawno, dawno

temu w mieście Krakowie, w pięknym domu mieszkała śliczna dziewczyna ze swoimi rodzicami, którzy ją bardzo kochali. – A jak miała na imię? – Nie wiemy. Ciocia Eugenia nie odkryła tego w dokumentach. Tak to już bywa z przeszłością, że ma dużo tajemnic. – Aha. – Ja je odkryję, kiedy zostanę detektywem! – Oczywiście, Jasiu. – Rozbawiona ucałowała synka w czoło. – Pewnego dnia ta dziewczyna spotkała przystojnego pana, który przyjechał nie wiadomo skąd do naszego kraju. Dziewczyna szybko zrozumiała, że ten pan jest mądry i dobry, a on od razu zakochał się w naszej przodkini. Jej rodzice na początku nie chcieli się zgodzić na ślub, bo dziewczyna była bardzo bogata, a pan – biedny, dlatego bali się, że on chce ją wziąć za żonę tylko z powodu pieniędzy. Ale pan przekonał ich, że naprawdę się zakochał i szybko odbył się ślub. A potem urodził się im synek. – Palec Ewy wodził po ekranie, pokazując odpowiednie miejsca na wykresie. – Mamo, a skąd się biorą dzieci? Zaskoczona Ewa spojrzała na Jasia. – Hmm... Przecież już ci tłumaczyłam, że rosną w brzuszku mamy z nasionka, które tatuś jej daje. – Ale skąd tatuś bierze takie nasionko? – A ja wiem! – Grzesiek! – Cichy głos matki zadźwięczał ostrzegawczo. – No co? – Przestań. – Ale ja chcę wiedzieć, mamusiu! – Jasiu, obiecuję, że kiedyś ci opowiem. Dzisiaj jest baśń o przodkach. Chyba że chcecie już iść spać? – Niee! – Na czym to ja więc skończyłam? Aha, tutaj, spójrzcie. Urodził się im synek. Ale też nie wiem, jak miał na imię – dodała szybko, uprzedzając pytanie. – Chłopiec rósł, dobrze się uczył, aż stał się prawdziwym mężczyzną. Wtedy on także znalazł sobie śliczną żonę. – I urodziły się im trzy córki – rzucił Grześ wpatrzony w ekran. – Tak, trzy córeczki, są tutaj. A najmłodsza miała na imię Aldona. – Ale głupie imię. – Grzesiu, to było dawno temu. Wtedy noszono trochę inne imiona, co nie znaczy, że głupie. – I co? I co? – niecierpliwił się Jaś. – Aldona była śliczną, zdolną dziewczynką. Potrafiła pięknie malować. Spójrzcie, tu jest skan jej rysunku.

Na ekranie pojawił się szkic wiejskiej chałupy. „Jak to dobrze, że Kalina odnalazła ten rysunek w skrzyni dziadka – przemknęło jej przez głowę. – Wreszcie odzyskaliśmy wszystkie pamiątki”. – Ładny. Trochę jak dom cioci Kalinki. Ewa skinęła głową, ale nie rozwijała wątku. – Aldona była niestety bardzo chorowita i jej tatuś szukał dla niej lekarstwa. Dowiedział się, że w górach są specjalne źródła, które mogą uzdrowić jego córeczkę, więc ją tam zabrał. Spójrzcie, to właśnie oni stoją tu przed wiejską chałupą, w której mieszkali na urlopie – powiedziała, bez wyrzutów sumienia, że tożsamość osób na zdjęciu nie została jednak udowodniona ponad wszelką wątpliwość. – To jest Aldona, a to jej rodzice. – O! To zdjęcie wisi u cioci Kalinki w jadalni. – Masz rację, synku. Bo oni są też przodkami cioci Kaliny. Jesteśmy przecież rodziną. – Aha. – Ale oni są głupio ubrani. – Tak się wtedy ludzie ubierali. – A ta dziewczynka wyzdrowiała? – zainteresował się Jaś. – Tak, wyzdrowiała, wyrosła na piękną pannę, zakochała się i... – Wszyscy się tu tylko zakochują – wtrącił wciąż naburmuszony Grześ. – To głupie. – Cicho być! I z jej brzuszka wyszły dzieci. – Jaś nie dawał za wygraną, ciekawy opowieści matki. – Tak. Tu są jej dzieci, synek i córeczka. A tutaj na wykresie jest pokazane, że synowi Aldony urodziło się aż pięcioro dzieci: córka Maria i czterech chłopców. Widzicie? – Ja też chcę siostrzyczkę! – Coś ty! Mama jest już za stara na dzieci. Miała aż czterdzieści jeden napisane na torcie. Ewa powstrzymała parsknięcie. – Mama nie jest stara! – Nie kłóćcie się! – Powstrzymała bójkę w łóżku. – Patrzcie. Ta Maria wyszła za mąż za bogatego pana architekta, wyjechała z nim na wschód na Kresy i urodziła tam waszą prababcię Urszulę. – O! Ja pamiętam prababcię na zdjęciu! Razem z tobą, mamo, kiedy byłaś dziewczynką. – No właśnie. Tutaj są na wykresie wszystkie dzieci waszej prababci Urszuli: moja ciocia Eugenia, która nie miała swoich dzieci, potem jej siostra, która urodziła moją kuzynkę Martę. Tu jest wasz dziadzio, a mój tato, ze swoją żoną, czyli waszą babcią. A tu jestem ja i moi bracia. Widzicie? Wujek Leszek i wujek Michał.

– A my? – zmartwił się Jaś. – Dlaczego nas nie ma? Ewa pokiwała głową. – Masz rację, kochany. Nie ma was, bo kiedy ciocia Eugenia rysowała ten wykres, was jeszcze nie było na świecie. Ale zaraz dopiszemy, co trzeba. Postukała w klawiaturę. – O, już jesteście. Grzegorz i Jan, synowie Ewy i Gérarda. – A jeszcze dzieci wujków. – Tak, jeszcze wasi kuzynowie... O, gotowe. W taki sposób wygląda część drzewa naszej rodziny, dla mnie po mieczu, dla was po kądzieli. – Co? – Przepraszam – zaśmiała się. – To jest wasze drzewo genealogiczne po jednym z dziadków. Jeszcze zostali wam przodkowie po drugim dziadku, francuskim. I po obu babciach. To bardzo dużo ludzi, ale to już zupełnie inne historie. A teraz spać. No już! – Mamo! – Bez gadania. Za chwilę przyjdę sprawdzić, czy jesteście w łóżkach. Chłopcy z ociąganiem ucałowali matkę i zniknęli za drzwiami. Po chwili jednak Jaś wrócił. – Co się stało? – Mamo, a czy dziecko z brzuszka cioci Kalinki też zapiszemy w komputerze? – Słucham? *** – A skąd ty urwisie wiesz, że Kalina urodzi dziecko? – spytała zaskoczona, gdy syn wrócił się do jej sypialni z dziwną miną. – Słyszałem, kiedy mówiłaś z ciocią Sophie na Skypie. Dlaczego wszyscy się gniewają, że ciocia Kalinka ma w brzuszku dziecko? – Synuś, co ty mówisz? Nikt się nie gniewa. Każde dziecko to największy skarb na świecie. Ciocia jest wreszcie szczęśliwa i to jest wspaniałe. – To czemu się martwisz? – Nie martwię się, tylko jestem zaskoczona. To dla nas wielka niespodzianka. Wspaniała niespodzianka – tłumaczyła łagodnie. – Rozumiesz? – Ale mówiłaś, że pani Eliza się gniewa. – Kochanie, źle mnie zrozumiałeś. Jak ci to wytłumaczyć?... Posłuchaj, Kalina z Aleksem mieli spędzić Boże Narodzenie w Prowansji, ale po kilku dniach zmienili zdanie i nagle polecieli do Ameryki, do Marty. Eliza była po prostu zaskoczona, że tak uciekli, a potem na dodatek wzięli niespodziewanie ślub. Troszkę się tym zdenerwowała. – Dlaczego?

– Pamiętasz zdjęcia z mojego ślubu, które ci kiedyś pokazywałam? – Twojego z tatusiem? – Tak. Opowiadałam ci, jak wszyscy się wspaniale bawiliśmy. Rodzina Aleksa też planowała wielkie wesele w rezydencji, ale najwyraźniej Kalina i Aleks mieli inne plany. – Uśmiechnęła się nieznacznie. – Eliza i mama Aleksa są trochę smutne, ale nie dlatego, że w wakacje urodzi się dzidziuś, tylko dlatego że nie zostały zaproszone na ten ślub. To wszystko. Nikt się na nich nie gniewa, a już na pewno nie ja. Rozumiesz? – Tak. Ale ja się ożenię z tobą, mamusiu! – Chłopczyk rzucił się jej na szyję. – Oj, kochany! To cudownie. A teraz puść, bo mnie udusisz. No, daj jeszcze raz buziaka i zmykaj. Już późno. „Mam nadzieję, że nie wywiną mi kiedyś takiego numeru jak Kalina – pomyślała, idąc do łazienki. – Młodość ma prawo do szalonych pomysłów, ale chciałabym zatańczyć na weselu własnych dzieci”. Ciepły prysznic pozwolił się jej w końcu odprężyć. Zawinąwszy głowę w ręcznikowy turban, poszła do gabinetu. – Jeszcze pracujesz? – Właśnie skończyłem. – Gérard przeciągnął się i ziewnął. – Idziemy spać? – Za chwilę. Chcę, żeby mi włosy podeschły. Suszarka okropnie niszczy mi końcówki. – Rozwinęła ręcznik i zaczęła rozczesywać mokre kosmyki. – Zastanawiam się, czy ich nie skrócić – Zerknęła na męża. – Dla mnie zawsze będziesz piękna. Nawet bez końcówek. – Ej, nie śmiej się z żony – mruknęła z uśmiechem, kiedy ją objął. – Humor twój chcę naprawić. – Nie musisz mi poprawiać nastroju, już się uspokoiłam. Sophie miała rację, nie ma się czym przejmować. – A widzisz? Mówiłem. Skoro pragnęli wziąć skromny ślub, to cóż w tym złego? Gérard nie widział problemu w całej tej sytuacji, ale z niezrozumiałych dla niego powodów Ewa uważała, że po części jest odpowiedzialna za to, co się stało. Z jednej strony cieszyła się szczęściem Kaliny i Aleksandra, z drugiej gryzła się tym, że jej relacje z rodziną Elizy jeszcze bardziej na tym ucierpią. Było w tym sporo racji, bo choć pozornie wszystko wyglądało jak dawniej, śmierć Konstancji zerwała pewne więzy bliskości, co nawet Gérard dostrzegał. Zgadzał się z Ewą, że młodzi trochę przesadzili, tuż po sylwestrze informując rodzinę podczas rozmowy na Skypie, że są już małżeństwem. Uważał, że powinni byli ogłosić to przy jakiejś lepszej okazji i nie wywoływać tylu kontrowersji. On nigdy by się nie zdecydował na taki ukradkowy ślub, nie tylko ze względu na szacunek dla własnej matki. Wiedział, że Ewa chciała tradycyjnej

rodzinnej uroczystości, a jemu przede wszystkim zależało na uszczęśliwieniu jej. Skoro jednak Kalina wolała romantyczną skromną ceremonię na plaży, tylko w obecności księdza, matki i świadków, rozumiał doskonale, dlaczego Aleksander postanowił spełnić marzenie narzeczonej. Rozmawiał z nim jeszcze jesienią i, wspominając tamtą pogawędkę, nabrał przekonania, że młodzi już od dawna o tym myśleli. Nie zdziwił się. Kalina zawsze była samodzielną, niezależną kobietą, a Aleksander nigdy nie krył swojej niechęci do sztywnych zasad rodzinnych, wśród których spontaniczność znajdowała się na szarym końcu. Ich niespodziewane zaręczyny wywołały w rezydencji tak różne reakcje, że prawdopodobnie młodzi przestali się wahać i szybko postanowili uniknąć całego zamieszania. Gérard pamiętał jeszcze sprzed lat, gdy pracował w posiadłości, ile wysiłku i przygotowań kosztowało panią Konstancję wesele Elizy wyreżyserowane w najdrobniejszych szczegółach – nawet welon panny młodej sunący po parkowych alejkach miał się układać tak a nie inaczej, o co musiała zadbać Ewa jako honorowa druhna. Młodzi najwyraźniej postanowili zmienić nieco zasady gry i zacząć wspólne życie po swojemu, co Gérard w pełni popierał. – Masz rację, kochany, najważniejsze, żeby oni byli szczęśliwi. – No właśnie. Wrócą na wesele pani Jadwigi? – Tak, jeśli lekarz pozwoli Kalinie lecieć. Pani Jadzia byłaby niepocieszona, gdyby ich zabrakło. Powiedziała, że muszą wspólnie potańczyć na jej weselu, skoro własnego nie mieli. Mężczyzna uśmiechnął się. – Trzeba przyznać, że wykręcili nam niespodziankę. Jesienią nikt by nawet nie pomyślał, że wkrótce przybędzie kolejny członek rodziny. – Czy ja wiem? – wyrwało się zamyślonej Ewie. – Miałam przeczucie, że coś się szykuje. – Ej, czy ty przypadkiem nie umoczyłaś palców w tych zaręczynach? – Ja? – Przybrała najbardziej niewinną minę, na jaką było ją stać. – Ja tylko sprowadziłam Aleksa do Polski, to wszystko. – Jasne – rzucił z przekąsem. – O mało pod sufit skakałaś, kiedy Kalina pokazała ci projekt pierścionka. – Tak, ale nawet ja nie nadążam za ich tempem. Nie dziwię się matce Aleksa, że była zawiedziona, też bym była na jej miejscu. Najpierw ogłaszają, że się zaręczyli, potem, że już się pobrali, a kilka dni później, że spodziewają się dziecka. Martwię się, czy to nie popsuje już na wstępie relacji Kaliny z teściową. – Ja cię proszę, chéri, ty się nie martw za nich. Dopóki nie proszą nas o pomoc, niech się sami zajmą tym piwem. – No wiem, masz rację. Może huczne chrzciny w rezydencji jakoś

wszystkich udobruchają? Podobno obiecali to Elizie. – A mówili, gdzie zamierzają mieszkać? – Sophie wspominała, że chcą być mobilni. – Jacy? – Latem chcą mieszkać w górach i pomagać pani Jadzi, a zimą w rezydencji, bo Aleks musi dopilnować katalogowania i archiwizacji dokumentów. Powiedział, że będą mieć domy wszędzie tam, gdzie zapragnie Kalina, nawet w Stanach. Przynajmniej do czasu, aż dziecko trzeba będzie posłać do szkoły. – Jak cię znam, chciałabyś, żeby zamieszkali w Polsce – powiedział ciepło, odgarniając z twarzy żony mokre pasemka, które przykleiły się jej do policzka. – Pewnie. Ale każdy musi sam odnaleźć swoje miejsce w życiu – szepnęła zalotnym tonem. – Najważniejsze, że ty zamieszkałeś ze mną w Polsce. Przyjemnie zaskoczony przez długą chwilę nie wypuszczał żony z objęć. – Mmm... wiesz co, chéri? Mam pomysł – stwierdził półgłosem, kiedy pachnąca owocowym szamponem Ewa przestała go całować. – Dzieci śpią, wezmę szybki prysznic i spotkamy się w sypialni. Co ty na to? – Cudownie. Tylko nie zapomnij wpuścić Morusa do domu, bo nam w nocy zamarznie. Kiedy wyszedł, Ewa ochoczo zabrała się do porządkowania biurka, na którym mąż jak zwykle zostawił bałagan. Poukładała papiery, zamknęła laptop i schowała do teczki faktury, po czym otworzyła szafkę zamykaną na klucz, w której przechowywali rzeczy na tyle ważne, by nie trzymać ich w zasięgu dziecięcych rąk. Wkładała właśnie teczkę do środka, gdy jej wzrok padł na srebrne puzderko ukryte w czeluściach szafki. Wyjęła je ostrożnie i uniosła wieczko, podsuwając pod światło lampki. W środku zalśniły czerwone kamienie, złoto i srebro. „Dobrze, że chociaż ta replika jest już gotowa – pomyślała, oglądając po raz kolejny wspólne dzieło Kaliny i jej znajomego złotnika. – Teraz nie miałaby już na to czasu. Mam nadzieję, że Aleks dotrzyma obietnicy i dopilnuje, by Kalina nie przestała projektować. W lipcu, po rocznicy śmierci Konstancji, zwrócę prawdziwy pierścień Elizie. Może to ją udobrucha?”. Od kilku tygodni broniła się przed myślą, że Eliza i niektórzy członkowie jej rodu byli zbyt mocno zaskoczeni wieścią o nagłych zaręczynach Aleksandra z krewniaczką Ewy. W rodzinie, dla której stało się tradycją sprowadzanie do domu narzeczonych z różnych stron świata, nie powinno to być niczym nowym, a jednak Ewa wyczuwała wyraźny dystans z ich strony. Niewiele udało się jej wyciągnąć od Sophie, bo ona dobrotliwie przedstawiała wszystko z lepszej strony, dlatego Ewa gubiła się w domysłach. Bała się jednak pomyśleć, że przyszli teściowie mogli podejrzewać Kalinę o jakąś inną niż uczuciową motywację – na przykład finansową. Na szczęście pensjonat dzięki

genialnemu pomysłowi Ryszarda powolutku zaczął wychodzić na prostą, więc i długi Kaliny przestały ich tak kłuć w oczy. Odłożyła klejnot do puzderka i dotknęła końcem palca poczerniałego ze starości, srebrnego pierścienia Aldony. „Muszę go kiedyś oddać do renowacji” – przemknęło jej przez myśl. Dokładnie w tym momencie z korytarza dobiegły ją wściekłe francuskie przekleństwa. Zatrzasnęła wieczko puzderka, odruchowo zgasiła lampę i wybiegła na korytarz. – Ciiicho! Dzieci śpią – upomniała rozgniewanego męża, który wycierał psu łapy. – Co się stało? – Co się stało? To świnia nie pies. Wiesz, co zrobił w naszym ogródku? Wszystko rozkopane. A tak pozabezpieczyłem drzewka! – pieklił się. – Gérard, spokojnie. Naprawisz to. – E tam! – Mężczyzna machnął ręką, wziął latarkę i wrócił na podwórko. – No i co narobiłeś, ciaptaku? – spytała psa, który patrzył na nią z niewinną miną. – Chyba powinnam cię oddać Bestii na szkolenie, bo jesteś nie tylko młody, ale i głupi jak but. A psy to bardzo mądre stworzenia, wiesz o tym? Morus machnął ogonem. – Dobra, dobra, nie czaruj. Na posłanie! I żebyś mi do chłopców nie chodził po nocy. – Pogroziła mu palcem. Sprawdziła jeszcze, czy pies ma wodę w misce, zerknęła przez okno na miotające się po ogrodzie światło latarki i z westchnieniem wsunęła się do łóżka. „Tak wygląda życie małżeńskie po latach – pomyślała rozbawiona, sięgając po pamiętnik ciotki. – Przegrałam rywalizację o uwagę męża z dziurami w rabatkach. No cóż...”. Przekartkowała brulion. „Ostatnie trzy strony. Już? – pomyślała rozczarowana. – Na czym skończyłam? Aha, narodziny Kaliny”. ...Dzisiaj w skrzynce pocztowej znalazłam prawdziwą niespodziankę: list od Marty i Andrzeja oraz zdjęcia maleńkiej Kalinki. Kiedy z otwartej koperty wysypały się na podłogę fotografie tego słodkiego niemowlaka, aż mi się gardło ścisnęło ze wzruszenia. Marta sprawiła mi olbrzymią przyjemność tym, że o mnie pamiętała. Dziewczynka ma prześliczne, niemal granatowe oczka i jest prawie łysa, jak to się często niemowlętom zdarza. Mimo to wygląda jak miniaturowa laleczka ubrana w koronkową sukienkę, którą jej posłałam w prezencie. Oczywiście dołączyli także zaproszenie na chrzest. Marta napisała, że wciąż żałuje, iż wykręciłam się od bycia matką chrzestną ich dziecka... „O! – zdziwiła się Ewa w duchu. – Poprosili najpierw Eugenię? Tego mi nikt nie mówił. Ale w zasadzie to wszystko jedno”. ...od bycia matką chrzestną ich dziecka i zasugerowałam im kogoś znacznie

młodszego – naszą Ewunię. Nie tłumaczyłam Marcie, skąd wiem, że Ewa jest w tym przypadku znacznie lepszym wyborem. Przyszłość nie ujawnia przede mną swoich tajemnic na zawołanie, ale mam podstawy sądzić, że Ewa nie tylko będzie prawdziwym wsparciem dla Kalinki; już dziś wiem, że one obie zrobią dla naszej rodziny coś ważnego, dlatego właśnie muszą być ze sobą blisko... – No coś takiego! – wyrwało się zaczytanej Ewie. – Więc to wszystko sprawka Eugenii? ...Chrzest za kilka tygodni. Oczywiście nie obejdzie się bez niesnasek, czuję to, choć Marta nic o tym nie pisze. Ich rodzice wciąż są na nas obrażeni, więc rodzinne spotkanie może być burzliwe. Tym razem jednak nie zamierzam stać z boku. Ponieważ matką chrzestną ma zostać Ewunia, moja bratowa z ochotą zgodziła się urządzić przyjęcie w swoim domu i nawet razem z moim bratem napisali do mnie, żebym się „przestała wygłupiać” i została u nich na kilka dni. Może skorzystam... „Świetnie pamiętam tę imprezę. Ciotka nie rzucała się w oczy, ale rzeczywiście u nas nocowała – przypomniała sobie. – Jak to dobrze! Muszę podziękować rodzicom, że o niej pomyśleli. Przynajmniej oni starali się, żeby Eugenia nie czuła się odsunięta od rodziny”. ...O swoich wrażeniach z tego spotkania napiszę już jednak w nowym zeszycie, ten powoli zbliża się do końca. Będzie to kolejny rozdział w życiu naszej rodziny, bo zaczęło przychodzić na świat następne pokolenie. Moi bratankowie powoli mężnieją, a dziewczynki zamieniają się w młode kobiety. Owszem, Ewuni jeszcze trochę brakuje lat, ale wiem, że i ona odnajdzie swoje szczęście, jak Marta. Postanowiłam ostatecznie, że to właśnie Ewa stanie się kolejnym strażnikiem naszych rodzinnych pamiątek i nieodkrytych wciąż sekretów. Jestem pewna, że lepiej niż Marta zajmie się tym, co udało mi się odnaleźć. Ewunia jest do mnie bardziej podobna, niż myśli, i choć na razie ma z tym pewien problem, kiedyś zaakceptuje siebie taką, jaka jest. Może ona zdoła uzupełnić białe plamy naszej historii, bo ja raczej nie zdążę. A jeśli i jej się nie uda, to w przyszłości powierzy to zadanie kolejnej osobie. Tak właśnie toczy się koło historii. Wiem, że niektórzy sądzą, iż mam obsesję na temat naszej przeszłości, ale niczego nie rozumieją. Rodzina nie ma pojęcia, że to dzięki mojemu drogiemu Mężowi zajęłam się szukaniem zaginionych przodków. Kiedy dokonałam wyboru i wraz z Mężem wyjechałam, odsuwając się od rodziny, było mi bardzo trudno. On to widział i rozumiał. Prawdopodobnie dlatego zachęcał, bym zajęła się zbieraniem dokumentacji do rodzinnej kroniki. Z oczywistych względów nie mógł mi pomóc zbliżyć się do żyjących bliskich, więc chciał, bym choć przez przodków czuła się nadal związana z rodziną. Miał rację, właśnie te poszukiwania pomagały mi wtedy,

gdy On całymi dniami pracował nad supertajnymi projektami naukowymi. Pomogły mi również później, kiedy Jego zabrakło. I nadal pomagają. Okrutny los zabrał mi kochanego Męża i sprawił, że moja teraźniejszość oraz przyszłość są inne, niż zawsze to sobie wyobrażałam, ale nie rozpaczam. Człowiek, który z ufnością poleca się Bogu, wie, że jest właśnie tu, gdzie powinien być. Moja siostra wyrzuca mi, że najpierw zmarnowałam życie sobie, a później Marcie. Nie wiem, co na to Marta, ale ja wybaczyłam siostrze te nieopatrzne i egoistyczne sądy. Nie jej oceniać, które życie jest dobre i wartościowe, a które złe. Marta znalazła szczęście z Jędrusiem i to jest najważniejsze, cudna Kalinka zaś jest tego najlepszym dowodem. A moje życie? Nie mogłam ulec namowom bliskich i związać się z innym mężczyzną. Chcieli dobrze, ale nie rozumieją, że bywają takie uczucia, których nie zmieni nawet śmierć. Ja niczego w swoim życiu bym nie zmieniła, choć czasem przy grobie mojego Małżonka rozrywa mi się serce... „Mój Boże! To zupełnie jak Konstancja! – pomyślała zaskoczona Ewa. – Nigdy nie przyszło mi to do głowy, ale ich nieszczęścia były takie podobne. Obie straciły mężów młodo i w tragicznych okolicznościach, obie pozostały im wierne aż do śmierci. Chociaż nie. Była między nimi poważna różnica: Eugenia pogodziła się z losem i nigdy nie chowała w sercu gniewu, a biedna Konstancja męczyła się przez tyle lat. Jak życie czasem dziwnie się układa”. ...W przyszłość patrzę jednak pogodnie, bo czuję, że im więcej ścieżek przeszłości uda mi się wyprostować, tym większą równowagę osiągnie moja rodzina. Widzę, jak szczęście zaczyna się do nas uśmiechać i to najzupełniej mi wystarczy. Kładę się dzisiaj spać radosna, bo na komodzie postawiłam kolejne rodzinne zdjęcie – małej Kalinki. Będę mogła zerkać na nie, zanim zapadnę w sen. KONIEC „Przecież to nie jest koniec – pomyślała zdziwiona Ewa, patrząc na ostatnią zapisaną stronę. – Dopisek?”. Na moment rozproszył ją hałas w korytarzu i stuknięcie drzwi do łazienki. Gérard preferował szybkie, chłodne prysznice, więc Ewa wiedziała, że nie ma zbyt wiele czasu na doczytanie pamiętnika. Poprawiła okulary i skupiła się na tekście. DOPISEK Jest druga w nocy, a przede mną ostatnia czysta strona pamiętnika. Nie mogłam jednak odkładać tego do jutra, będę zatem pisać krótko. Miałam dziwny sen. Zupełnie nie wiem, jak go rozumieć, dlatego zanim uleci z pamięci, muszę go zanotować. Była noc. Wydawało mi się, że unoszę się ponad drzewami jak ptak. Przez otwarte okno wleciałam do środka jakiegoś budynku i w ciemności dostrzegłam przed sobą długi korytarz. Gdy usiłuję sobie przypomnieć ten widok, mam wrażenie, że było to jakieś muzeum – na ścianach wisiały bowiem przeróżne stare obrazy. Najpierw przefrunęłam obok olbrzymiego portretu kobiety, której bardzo

chciałam się przyjrzeć, ale nie zdążyłam – nie panowałam nad własnym ciałem. Coś pchało mnie w głąb tego korytarza i zatrzymało dopiero przy obrazie młodziutkiej dziewczyny w długiej sukni. Była bardzo piękna, choć smutna. Nie to jednak przykuło mój wzrok – na jej dekolcie błyszczał łańcuszek z krzyżykiem o kwiatowym kółeczku. Niespodziewanie poczułam, że robi mi się gorąco. Nigdy w życiu nie widziałam tej dziewczyny, ale znam ten krzyżyk – to jedna z pamiątek po moich przodkach, a konkretnie po owym tajemniczym „oficerze – nieoficerze” napoleońskim, o którym niczego się nie dowiedziałam. Pomyślałam, że koniecznie muszę się przyjrzeć tej dziewczynie i zapamiętać jej twarz, ale wtedy nagle jakiś podmuch popchnął mnie dalej. Zatrzymałam się dopiero na końcu korytarza, niemal pod sufitem. Miałam przed sobą obraz starszego mężczyzny w czerni, który przyciskał do piersi dwie białe róże... – O matko kochana! – wyrwało się Ewie, ale szybko zakryła usta dłonią. – „To niemożliwe! – pomyślała, czując, że podskakuje jej ciśnienie. – Galeria przodków?”. ...Nagle zobaczyłam, że dotykam obrazu dłonią, ale szybko odkryłam, że to nie jest moja dłoń. Nie umiem tego wyjaśnić, lecz w tym momencie zrozumiałam, że patrzę nie swoimi oczyma i jestem uwięziona w cudzym ciele. Poczułam się nagle jak pasażer na gapę. Ta drobna dziewczęca dłoń ujęła obraz za ramę i zdjęła go ze ściany. Najwyraźniej jednak malowidło było zbyt ciężkie, bo wyślizgnęło się z jej uścisku i zaczęło spadać. Przestraszyłam się, lecz nic nie mogłam zrobić. Dopiero gdy obraz z hukiem upadł na posadzkę, ja również sfrunęłam na dół, lekko jak opadające piórko. I wtedy dostrzegłam coś, co mnie poruszyło – na odwrocie portretu ktoś zrobił zapisek. Nie znam zbyt dobrze francuskiego, ale poznałam od razu tę sentencję: „W moim sercu na zawsze”. Poznałam ją, bo już ją kiedyś widziałam – była wygrawerowana na pierścieniu, który tak lekkomyślnie straciłam przed laty w chacie Heleny. Czy to tylko przypadek? Kim był mężczyzna z portretu? Zapewne nigdy się nie dowiem. – O... mój... Boże... – szepnęła cichutko Ewa, zszokowana własnymi skojarzeniami. – Ale ja wiem. Nagle, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, wszystkie poszlaki, domysły i małe odkrycia zaczęły się jej układać w jedną całość: tajemniczy mężczyzna, który przed wiekami przybył na tereny Galicji nie wiadomo skąd, bez majątku i w żałobie, a potem szybko ożenił się z jej przodkinią i spłodził z nią jedynego syna; złoty krzyżyk i pierścień dziadka Aldony – przekazywane w rodzinie jako pamiątki po owym tajemniczym antenacie; zamazany napis na pierścieniu i wreszcie zielone oczy Eugenii i jej samej. A na końcu galeria przodków w rezydencji Elizy i dwa obrazy: opuszczonej bliźniaczki oraz jej ojca, upartego przodka, którego portret ciągle spadał ze ściany.

Ewa poczuła, że robi się jej duszno. *** Wstrząśnięta i rozemocjonowana Ewa stała przy otwartym oknie sypialni i głęboko wdychała lodowate powietrze nocy. Przed chwilą natłok emocji oraz myśli, które szybkością błyskawicy przebiegały jej przez głowę, aż ją zemdlił. – Nie, nie, chwileczkę, to zupełny absurd – szepnęła w ciemność nocy, usiłując zapanować nad przyspieszonym oddechem. – Po coś ty, ciotko, zapisała ten sen?! Czuła się jak ktoś, kto niespodziewanie znalazł na ulicy skarb i nie bardzo wie, co ma teraz z nim zrobić: oddać, zatrzymać, podzielić się? A jedyny wniosek, jaki od razu przychodził jej do głowy, brzmiał: udawaj, że niczego nie znalazłaś! „Eugenio! – sapnęła w duchu. – Chcesz mi powiedzieć, że zaginiony ojciec bliźniaczek, którego Aleks szuka przez pół swojego życia oraz tajemniczy przodek, który się ożenił z naszą bogatą mieszczką w Krakowie, to jedna i ta sama osoba?! To niemożliwe! Czysta konfabulacja!... Czy ty wiesz, co by to oznaczało? Że kilka pokoleń temu moja przodkini wyszła za mąż za antenata Aleksandra, a w naszych żyłach płynie wspólna krew. Krew Flory!”. Przez dłuższą chwilę, niezdolna do jakiegokolwiek ruchu, analizowała ten nonsens, tę niedorzeczność – takich właśnie użyła w duchu określeń – ale choć bardzo się starała temu zapobiec, wszystkie puzzle same wskakiwały na miejsce. Zamiast cieszyć się fantastycznym odkryciem, Ewa natychmiast skupiła się na konsekwencjach. Wiedziała, że gdyby ta absurdalna hipoteza okazała się prawdą, to ona nie miałaby prawa zachować dla siebie tego odkrycia. Jednocześnie oczyma wyobraźni natychmiast zobaczyła reakcję prowansalskiej rodziny: radość Sophie, zadowolenie Aleksandra, chłodne zdumienie Elizy i oburzenie Teodora. Co innego było wejść do tej rodziny przez zaakceptowane małżeństwo, a co innego oświadczyć, że się do niej po prostu należy i kropka. Przypominając sobie wydarzenia ostatnich miesięcy, Ewa w jednej chwili zrozumiała, że najstarsi członkowie starego rodu nie byliby zachwyceni tym niespodziewanym „najazdem” obcokrajowców uzurpujących sobie jakieś prawa do ich historii. Z kolei Eliza, mimo że kiedyś sama chciała zmieniać świat sztywnych reguł, od czasu przejęcia odpowiedzialności za rodzinny majątek w oczywisty sposób zaczęła patrzeć na wszystko znacznie bardziej konserwatywnie niż w młodości. „Gdyby żyła Konstancja, wszystko mogłoby wyglądać inaczej. Ona chyba coś przeczuwała. Ale w obecnej sytuacji...” – rozmyślała zmartwiona. Zelektryzowana swoim odkryciem, nie zdążyła się jeszcze zastanowić nad szczegółami, ale słyszała w głowie, że jej intuicja niemal krzyczy: „Jeśli to prawda,

może być z tego więcej kłopotów niż pożytku!”. Gdy zimny podmuch uderzył ją w twarz, otrzeźwiała. Szybko zamknęła okno. „Nie, nie! Moment. Co ja wyprawiam? – Potrząsnęła głową. – Znowu jak idiotka daję się ponieść tej mojej pierońskiej wyobraźni! – westchnęła w duchu. – Przecież to jakieś koszmarne bzdury. Jeśli spojrzeć na sprawę racjonalnie, to nie ma na to żadnych namacalnych dowodów, a wszystkie poszlaki da się po prostu zignorować. Dwa krzyżyki z kwiatowymi kółkami? I co z tego? – Wzruszyła ramionami, skupiona na wewnętrznym monologu, jak na przemowie obrońcy. – Takiej biżuterii mogło powstać bardzo wiele w tamtych czasach. Francuska sentencja na pierścieniu i na obrazie? Nic nie znaczy! Każdy mógł skorzystać ze znanego powiedzenia, a język francuski był wtedy w modzie w pewnych sferach. List ojca bliźniaczek wysłany z Polski? To też żaden dowód. Zapewne setki obcokrajowców odwiedziło nasze ziemie w tamtych czasach – analizowała. – Każdy z tych argumentów da się obalić, bo to tylko mrzonka i ułuda, jak fatamorgana na pustyni. W ogóle nie ma się nad czym zastanawiać!”. Już chciała wrócić do ciepłego łóżka, gdy nagle coś jeszcze przyszło jej do głowy. „No tak, tylko... Jeśli to wszystko jest przypadkiem, zbiegiem okoliczności, to jakim cudem Eugenia wyśniła mój własny sen o spadającym portrecie? I to na wiele lat wcześniej, zanim ja po raz pierwszy weszłam z Aleksandrem do galerii przodków? Tego się nie da wytłumaczyć racjonalnie. A to znaczy, że Flora maczała w tym palce!”. Przed oczyma stanął jej nagle portret rudowłosej piękności ze średniowiecza, a zaraz potem – błyszczący rubinowy pierścień Konstancji. Zdrętwiała. Przypomniała sobie, gdzie już wcześniej widziała ten klejnot, z którym miała ostatnio tyle problemów: w jednym z tych dziwnych snów, którymi przed laty dręczyła ją Flora. Ewa zepchnęła tamten sen na obrzeża pamięci, jak większość niezwykłych wydarzeń z tamtego okresu, bo wolała wspominać to, co realne i szczęśliwe – jej pierwsze spotkania z Gérardem, rozmowy z Konstancją, zaprzyjaźnienie się z Sophie i Aleksandrem. Jednak wspomnienie komnaty ze snu ukazało się jej nagle przed oczyma jak zwolniony kadr z filmu: niewielka pogrążona w półmroku sypialnia; przerażone kobiety skupione wokół łoża z baldachimem; okryte prześcieradłem drobne, martwe ciało położnicy oraz cisza przerywana kwileniem dwójki nowo narodzonych dzieci. Rubin otoczony lśniącymi brylancikami zdobił pomarszczoną dłoń matrony, która z pewnym lękiem dotykała niemowląt: jasnowłosej dziewczynki o zielonych oczach oraz jej siostry, której zadziwiająco gęste jak na niemowlę rude loczki zdobiły zapłakaną drobną twarzyczkę. „Co ona wtedy powiedziała? – Ewa niemal jak w transie usiłowała

przywołać obrazy z przeszłości. – Jakoś tak: »Dopomóż, matko Floro, bo dary naszych przodkiń zostały rozdzielone, więc jakże mi wybrać, której z nich należy się dziedzictwo... «”. – Chéri? Jeszcze nie śpisz? – Ciche pytanie Gérarda podziałało na Ewę jak kubeł zimnej wody. – O matko! – Aż podskoczyła. – Aleś mnie przestraszył. – Dlaczego? – Bo się zamyśliłam. – Nad czym? – Oj, nieważne. Nie śpię, jak widzisz... yyy... czekam przecież na ciebie. – Wymyśliła naprędce. – Wiesz, że nie lubię spać sama. – Przepraszam, musiałem jeszcze zaprać spodnie, bo całe je ubłociłem. A potem znów byś narzekała, że zaschnięte plamy nie wychodzą. Ale cieszy mnie, że czekałaś. Dlaczego jesteś taka zimna? – zdziwił się, dotknąwszy jej policzka. Spojrzał na odsunięte firanki. – Znowu stałaś w otwartym oknie? Przecież jest mróz. Zobaczysz, że kiedyś dostaniesz zapalenia płuca. – Oj, nie marudź. Było trochę duszno – przyznała ze skruchą, usiłując się szybko pozbierać i wyrzucić z wyobraźni niedawną wizję. – Ewuniu? Co ci jest? Masz dziwną minę. – Ja? Nie, zdaje ci się. Czytałam pamiętnik Eugenii i tak mnie jakoś naszło na wspomnienia. Zrobiło mi się trochę smutno, bo to już naprawdę koniec jej opowieści. – Skończyłaś czytać? – Tak. – O, jak miło. Zatem twój obowiązek wobec ciotki wypełniony? – No i czemu się ze mnie naśmiewasz? – Ja? Nigdy bym nie śmiał się śmiać z ukochanej – odparł rozbawiony. – Mam jednak propozycję. – Jaką? – Może przynajmniej przez jakiś czas nie będziesz się już zajmować sprawami przeszłości, tylko poświęcisz więcej uwagi swojemu mężowi? – No wiesz! Chyba nie powiesz, że kiedykolwiek cię zaniedbywałam? Albo chłopców. – Jesteś doskonałą matką, ale o mnie zawsze możesz starać więcej. Nie będę protestował. Ogarnął włosy z jej szyi i musnął ją wargami. – Kto tu o kogo się nie stara? – rzuciła zaczepnie, choć jej ciało z przyjemnością zaczęło się poddawać pieszczotom męża. – Skoro ty wolisz grzebać się w błocie nawet nocą, to co miałam robić?

Mimo jej pozornych wysiłków uwolnienia się z ciepłych objęć, rozbawiony Gérard nawet na milimetr nie rozluźnił uścisku. – Och, przepraszam, chéri. Ale już jestem – mruknął niskim głosem, nachylając się do jej ucha. – A skoro nie śpisz... – Co? Wiesz, która godzina? Grzesiek idzie na ósmą do szkoły. – Zatem jutro ja go odwiozę. Nie daj się prosić, ma belle[70]. Fantastycznie pachniesz. Ponad ramieniem męża Ewa rzuciła przelotne spojrzenie na gruby brulion leżący na stoliku nocnym. „Wybacz, ciociu. Gérard ma rację – pomyślała. – Nie chcę się zajmować szukaniem dowodów. Chcę być z moimi bliskimi, tu i teraz, bo szkoda każdego dnia. Niech Flora radzi sobie sama, ja jej w tym nie pomogę. Za bardzo cenię sobie to, co nas łączy z rodziną Elizy... z naszą rodziną. Może kiedyś w przyszłości Aleks...”. Gdy mąż łagodnie ułożył ją na łóżku, zamknęła oczy i z poczuciem uwolnienia się od obowiązku poddała się jego dotykowi. *** – Grzesiek, zostaw to, mamusia nie pozwala – szepnął przejęty Jaś. Starszy brat uśmiechnął się z wyższością. – Tobie nie pozwala, bo jesteś dzieciak. Ja chodzę do szkoły i nic nie zniszczę – odparł. – Nie jestem dzieciak! – Cicho być. Grześ zerknął na zamknięte drzwi do gabinetu i bez zastanowienia wpakował się kolanami na skórzany obrotowy fotel przy biurku. Ostrożnie i z wyraźną ciekawością podniósł wieczko srebrnego puzderka pozostawionego na blacie. Promienie wschodzącego za oknem słońca odbiły się na krawędziach klejnotów. Podekscytowany Jasiek przysunął się do brata i, stając na palcach, także usiłował zajrzeć do środka. – Lepiej tego nie ruszajmy – powiedział bez przekonania, bo nie umiał powstrzymać ciekawości. – Hej, ja też chcę zobaczyć. Brat przysunął puzderko bliżej krawędzi biurka i wyjął ze środka pierścień z czerwonym kamieniem. – Widzisz to szkiełko? To jest prawdziwy rubin, mama mówiła. Czytałem w internecie, że jest bardzo, bardzo drogi. Można za niego kupić dużo rzeczy. – Rower? – I rower, i tablet, i dużo innych. – A skąd się taki rubin bierze? – Trzeba go długo szukać w kopalni.

– W kopalni? No coś ty. Tam się wykopuje węgiel. – Nie znasz się. Takie kamyki też trzeba wykopać spod ziemi, ale nie ma ich dużo. Dawniej nosili je królowie w koronach albo ktoś inny ważny, bo trzeba mieć szczęście, żeby je znaleźć. – A tu jest jeszcze drugi. – Coś ty! Ten pierścionek zrobiła ciocia Kalina dla mamy. To nie jest rubin. – Skąd wiesz? – Aleś ty głupi. Rodzice nie mieli tyle pieniędzy. To jakieś inne szkiełko, tańsze. – Nie jestem głupi! – Cicho być, bo ich obudzisz. – A skąd wiesz, który jest prawdziwiejszy? Są takie same. – Bo wiem i już. Nie dotykaj. Możesz wziąć ten drugi. – Dlaczego? Chcę popatrzeć na prawdziwy. – Jaś się naburmuszył i nawet nie dotknął wyciągniętego w jego stronę pierścienia. – Nic z tego. Ja jestem starszy i mnie wolno, a ty zniszczysz. – Nie zniszczę! To ja jestem detektywem. Pierwszy znalazłem ten skarb. – Nic nie znalazłeś, głupku, bo stał tu na wierzchu. To żadne odkrycie. – Nieprawda. Ja to znalazłem. Posuń się! Chłopiec spróbował wcisnąć się na miejsce brata, lecz ten natychmiast zaczął go odpychać. – Przestań! – To ty przestań! Chudziutkie splecione w walce ręce niespodziewanie potrąciły puzderko. Szkatułka szurnęła po blacie i ciężko upadła na gruby dywan, nie czyniąc zbyt dużego hałasu, lecz jej zawartość z brzękiem potoczyła się po panelach. Zza drzwi dobiegło szczeknięcie psa. Chłopcy zamarli. – No i co zrobiłeś, głupku? – To nie ja. To ty! – Zbieraj to szybko, bo zaraz przyjdzie mama. Grzesiek zeskoczył z fotela i stanął przy drzwiach. Uchylił je odrobinę, zerkając na korytarz. Pies czekający na chłopców za drzwiami natychmiast wepchnął mokry nos w małą szparkę. – Morus, przestań. Idź do kuchni – szepnął i obejrzał się na brata. – Już? Pozbierałeś? Jaś zaglądał właśnie pod komodę, rozpłaszczając się na podłodze. – Nie mogę dosięgnąć. Chodź tu. Starszy chłopiec mruknął coś do psa, domknął drzwi i rzucił się na podłogę tuż obok brata. – Jest za daleko. Potrzebny nam jakiś kij.

Jaś rozejrzał się wokół. Chwycił łapkę na muchy rzuconą do wiklinowego koszyka w kącie gabinetu i znów gruchnął na kolana. – Masz. – Po...cze...kaj – wysapał Grzesiek. – Jest! Łapka wygarnęła spod komody poczerniały srebrny pierścień. – O rany! Zepsuł się – szepnął przerażony Jaś. Gruba „tarcza” pierścienia wyglądała tak, jakby pękła wzdłuż na dwie połowy wciąż złączone z jednej strony. – To twoja wina. Trzeba było się na mnie nie pchać. – Grzesiek odsunął się, wyraźnie przestraszony. – Powiem wszystko mamie! – Ja nic nie zrobiłem – odezwał się płaczliwie młodszy chłopiec. Z korytarza dobiegły ich jakieś hałasy. – Szybko! Spróbuj to naprawić, może się będzie trzymać! Powiemy, że taki już był. Jaś ostrożnie podniósł srebrny przedmiot, a wtedy górna część pierścienia odchyliła się na bok, ukazując w środku maleńki emaliowany obrazek. – Szybciej, ktoś idzie! Poganiany chłopiec w panice popchnął wystającą część na dawne miejsce i z całej siły docisnął ją do reszty pierścienia. Coś cicho szczęknęło. – Dawaj tu, szybko! Kiedy do gabinetu weszła ziewająca Ewa, a tuż za nią machający ogonem Morus, zaczerwienieni z emocji chłopcy udawali, że wyglądają za okno. – A to dlatego pies tak skomlał pod drzwiami. Co wy tu robicie, smyki, o tej porze? – zdziwiła się. – My? Tylko patrzymy, czy śnieg nie pada, mamo. Ewa podejrzliwie uniosła brew do góry. – Ciekawe – mruknęła. – A u was w pokoju za oknem jest jakaś inna pogoda niż tutaj? – Tu jest większe okno – rzucił rezolutnie starszy chłopiec, bo Jaś stał tylko ze skruszoną miną i nic nie mówił. – Oj, Grzesiek, znowu kręcisz. Po kim ty to masz, dziecko? – Babcia mówi, że po wujku Michasiu. – Uśmiechnął się bezczelnie. – Chyba muszę z tobą poważnie porozmawiać, synu. Ale nie w tej chwili, bo się spóźnisz do szkoły. Idź się myć, zaraz ci zrobię mleko z płatkami. Gdy chłopiec wybiegł z gabinetu, Ewa rozejrzała się wokół. Jej wzrok zatrzymał się najpierw na srebrnym puzderku, a później na Jasiu. – Synuś, chcesz mi coś powiedzieć? Bo mam wrażenie, że coś się tu działo. – Ja? Mamusiu, ja nie chciałem. My tylko bawiliśmy się w detektywa. – No słucham, słucham. – Mówiłem mu, żeby nie dotykać tego skarbu. Ale on... my zajrzeliśmy do

środka. Pokazywał mi rubinowy kamyczek, a ja dotykałem twojego pierścionka. I... – Dziecko się zawahało, spuszczając głowę tak nisko, jak tylko się dało. – I co? – I spadło mi na podłogę. Przepraszam, mamusiu. Ewa uniosła wieczko szkatułki. Zajrzała do środka, poruszyła kosztownościami. – No dobrze, na szczęście nic się nie stało. Chodź tu do mnie. – Posadziła sobie dziecko na kolanach. – Najważniejsze, że się przyznałeś. Pamiętaj, co ci zawsze powtarzam: kłamstwo to paskudny grzech. Cieszę się, że powiedziałeś mi prawdę. A z twoim bratem jeszcze sobie porozmawiam. – On też nie chciał, mamusiu. – Jak to dobrze, że jesteś właśnie taki. – Pocałowała chłopca w czoło. – Ale na drugi raz, kiedy Grzesiek znów będzie cię namawiał do czegoś złego, po prostu wyjdź. On musi się w końcu nauczyć ponosić odpowiedzialność za swoje czyny, a nie dzielić winę na dwóch. Rozumiesz? – Nie. – No tak – zaśmiała się cicho. – Nic nie szkodzi. Kiedyś nauczysz się, że tak będzie lepiej i dla niego, i dla ciebie. – Ale nie powiesz mu, że ci powiedziałem? – Nie bój się. Wolę, żeby sam się przyznawał do swoich błędów. – Mamo? – Słucham, kochanie. – A czy to prawda, że on dostanie ten rubinowy pierścioneczek? Mówiłaś, że oddasz go pani Elizie. – Dlaczego Grzesiek miałby dostać ten pierścionek? – Powiedział, że jest starszy i że go dostanie. – Nie, kochanie, te kosztowności są rodzinnymi pamiątkami i należą do nas wszystkich. Jesteśmy ich strażnikami. Kiedyś ci o tym opowiem. A rubinowy pierścień Konstancji... – Zawahała się, bo nagle przyszła jej do głowy pewna myśl. – Rzeczywiście nie możemy go zatrzymać, dlatego podarujemy go komuś wyjątkowemu. – Komu, mamusiu? – Komuś, kto połączy nasze dwie rodziny. I to ściślej, niż się wszystkim będzie wydawało – powiedziała bardziej do siebie niż do dziecka. – Chéri! Mleko wykipiało! – Z kuchni rozległ się nagle gromki okrzyk Gérarda. – O cholera! Zapomniałam! Ewa postawiła dziecko na podłodze i wybiegła z gabinetu. Chłopiec został w środku sam, tylko z psem. Zwierzak podszedł do niego i polizał go po ręce.

– Fuj! Przestań! – Zaśmiał się, gdy szorstki język go połaskotał. – I nie ruszaj niczego. Nie wolno! Odciągnął psa za obrożę, gdy ten zbytnio zbliżył swój mokry nos do krawędzi biurka. – Chodź, Morusku. Tam są mamusine skarby, nie można ich dotykać. – Usiadł na podłodze i wtulił się w psa. – Ale powiem ci, co widziałem – mówił cichutko. – W tym starym pierścioneczku jest schowany obrazek. Śliczny, ale malusieńki. Szkoda, że zgubiłem moją lupę. Ale to nic, to będzie nasza tajemnica, dobrze? Mama powiedziała, że jesteśmy strażnikami i musimy pilnować, ale Grzesiek zaraz by powiedział, że on to odkrył. Na razie nikomu nie powiemy, że w środku są namalowane dwie śliczne białe różyczki. Dobrze? Pies głośno szczeknął, jakby zrozumiał każde słowo przejętego chłopca. *** Małopolska, lato 2016 roku W jadalni panowało spore zamieszanie: Jadwiga gromko kierowała ustawianiem na stołach półmisków, Ryszard starał się usadzić gości, Gérard uciszał chłopców głośno opowiadających Gabrysi przygody wymyślonych przez siebie bohaterów, a dziadek Kaliny uparcie domagał się natychmiastowego pokazania mu jego pierwszej prawnuczki. Zirytowany stukał laską w podłogę i krzyczał na syna, żeby ten „nie pierdzielił mu gupot”. Nie mógł bowiem zrozumieć, dlaczego musi jak wszyscy poczekać na dole, aż niemowlę naje się do syta. Jednak na piętrze panował względny spokój. Aleksander na prośbę żony sprowadził do ich pokoju Ewę. – Kalina chciała, żebyś pierwsza mogła wziąć na ręce naszą córkę. Wzruszona kobieta serdecznie przywitała się z chrześnicą, która, siedząc w bujanym fotelu, trzymała przy piersi owinięte w bawełniany kocyk dwutygodniowe niemowlę. – Wejdź, ciociu. Przepraszam, ale musisz chwilkę poczekać. Ten głodomór ciągle jeszcze ssie, a jeśli jej przerwę, zaraz zacznie wrzeszczeć. – Oczywiście, kochana, nie przeszkadzaj jej. Poczekam. Jak się czujesz? – Zupełnie dobrze. Wszyscy tu o mnie dbają. Wzięłabym się do jakiejś roboty, ale ten skrzat ciągle jest głodny. Zupełnie jak twój Jaś. – Widzę, że zrobiliście małe przemeblowanie. – Ewa rozejrzała się wokół. – Owszem, jest trochę ciasno, ale cudownie. – Aleksander promieniał. – W końcu mieszkam tu z dwoma aniołami. Z wielką czułością patrzył na karmiącą żonę. – No widzisz, ciociu. Kompletnie stracił poczucie rzeczywistości – szepnęła

rozbawiona Kalina. – Od dwóch tygodni buja w obłokach. Czy z Gérardem też tak miałaś po urodzeniu Grzesia? – Niezupełnie. Jemu poszło raczej w przeciwną stronę. – Ja mam nadzieję, że to chwilowe rozanielenie. Wiesz, co ten wariat wymyślił? – Co takiego? – Że on zajmie się dzieckiem, abym ja mogła skończyć studia. A w wolnym czasie będzie pisał książki historyczne dla dzieci. Ewa uniosła brwi ze zdziwienia. – Naprawdę? To fajny pomysł. – O widzisz, moje słońce? – ucieszył się. – Ewie też się podoba ten pomysł. – A pisz sobie, co tam chcesz, ale ja nie wracam na studia, i już. – Jesteś pewna? – Tak. Mam zamiar zaprojektować moją pierwszą kolekcję. Aleks kupił mi już najnowsze oprogramowanie graficzne, a mama poznała w Ameryce pewnego jubilera i chcą kupować moje projekty. Ten mój znajomy złotnik zresztą też. – Zrobimy, co zechcesz, moje słońce, tylko się nie denerwuj, bo utracisz pokarm. – Czy ja się denerwuję? To najlepsze, co mnie spotkało: będę mogła się zająć naszym dzieckiem i projektować. – A myślałem, że to ja jestem najlepsze, co cię spotkało – zażartował przekornie. – O tym jeszcze podyskutujemy, kiedy odzyskam siły. Ewa przez chwilę przysłuchiwała się z uśmiechem tym cichym przekomarzaniom, w których kryło się tyle uczucia. – A co z archiwum Konstancji? – wtrąciła się. – Poleciłem Elizie zaufanych archiwistów. Zatrudni ich, a ja będę sprawdzał ich postępy, gdy będziemy w rezydencji. Na razie mam robotę tutaj. Muszę załatwić mały remont. Chcę przebić drzwi do sąsiedniego pokoju i zrobić tam sypialnię dla Różyczki. – Różyczki? Wybraliście już imię? – Nawet trzy: Róża Helena Konstancja – odparł z dumą. – Już uzgodniliśmy, że chrzest odbędzie się za dwa miesiące w rezydencji, tak jak ci wspominałem. Moja matka już dawno to planowała i tym razem nie zamierzamy jej przeszkadzać. – Tak, chcemy, żeby wszyscy byli zadowoleni z tej uroczystości – potwierdziła półgłosem uśmiechnięta Kalina. – A poza tym ani ja, ani Aleks nie lubimy zajmować się takimi sprawami, więc jest nam to na rękę. No właśnie, ciociu. Czy wy będziecie wtedy nocować jak zwykle u twojej teściowej? – Naturalnie. – Może znalazłoby się tam miejsce jeszcze dla Jadzi i Ryszarda? Ona

w końcu dała się przekonać i obiecała, że przyjadą na chrzest. – Muszę spytać teściową, ale myślę, że to nie będzie problem. – Super. Rozumiesz, w rezydencji będzie sporo ludzi. Mogliby się czuć skrępowani, bo właściwie nikogo tam nie znają, a my prawdopodobnie nie będziemy mieć zbyt wiele czasu, by się nimi zająć. Z tobą będą czuć się lepiej. – Oczywiście, zadbam o nich, jeśli Jadzia się nie rozmyśli. Chyba nie lubi stąd wyjeżdżać. – Ryszard ją przekona. On ma na nią swoje sposoby. – O proszę, Aleks, to już jesteście po imieniu z panem Ryszardem? – Teraz my już jesteśmy jak rodzina. Jadzia się troszczy o Kalinę i Różyczkę jak rodzona grand-mère. – I bardzo słusznie. Zawsze chciałam mieć liczną rodzinę i wreszcie ją mam. – Uszczęśliwiona mina Kaliny mówiła sama za siebie. Ewa patrzyła na ich radość i aż ją wzruszenie ściskało za gardło. „Boże, jak wspaniale wszystko się poukładało! Aż się wierzyć nie chce, że jeszcze rok temu tak się zamartwiałam o nich, a teraz, proszę: prawdziwy cud!” – pomyślała. – Już? Daj, potrzymam ją, żeby się jej odbiło. – Aleksander niemal podskoczył do żony i najdelikatniej, jak mógł, odebrał od niej ciepły tobołeczek. Ułożył sobie dziecko na ramieniu w taki sposób, że nic nie dało się zobaczyć, więc drżąca ze zniecierpliwienia Ewa podeszła i delikatnie odsunęła kocyk z główki niemowlęcia. – No dajcie mi wreszcie zobaczyć ten wasz skarb. – Przecież wysyłałem ci zdjęcia ze szpitala. – A co tam zdjęcia! Dziecko zmienia się tak szybko. O matko! Ona ma kasztanowe loczki. – To pewnie geny po prababci Konstancji. – Ej! Ja wiem, co ci chodzi po głowie, Ewo. Ale nic z tego – stwierdził spokojnym tonem i zaczął krążyć wokół stołu, gładząc delikatnie niemowlę po pleckach. – A co niby chodzi mi po głowie? – Te babskie przesądy o rudych włosach. Na szczęście mamy dwudziesty pierwszy wiek i trzeba w końcu zapomnieć o tych głupotach. Pamiętasz, jak mnie w dzieciństwie drażniła nasza zasada dziedziczenia? – Trudno zapomnieć. Wściekałeś się, że to Eliza odziedziczy dom tylko dlatego, że ma rude włosy. – Bo kochałem tamto miejsce i zresztą nadal kocham. Ale już najwyższa pora, by posiadłość przekazywać w ręce tej osoby, która zajmie się nią z wyboru, a nie z przymusu. Eliza ma trzech synów. Może któryś z nich obejmie majątek po matce.

– Dobrze mówisz, ale nie wiem, czy to będzie takie proste. Wasze kwiaciarnie zawsze były we władaniu kobiet. – To już zmartwienie Elizy. Ja dotrzymam obietnicy, którą złożyłem prababci, i wcześniej czy później uporządkuję ten historyczny bałagan w sekretnych pokojach. Ale teraz najważniejsze są Kalina i Różyczka. Myślę, że prababcia by mnie poparła. – Wreszcie mądrze gadasz! – zaśmiała się Ewa. – A przy okazji, zapomniałabym. Mam prezent dla Różyczki. – Nie trzeba było, to tylko nieformalne spotkanie rodzinne. – Ale to jest wyjątkowy prezent. Ewa sięgnęła do kieszeni żakietu i wyjęła nieduże pudełeczko z białego aksamitu. – Proszę. Myślę, że najlepiej będzie mu właśnie u Różyczki. Zaintrygowana Kalina uniosła wieczko. Na białym tle ciepło błysnął rubin. – O matko kochana! Ciociu! To pierścień Konstancji. Zaskoczony Aleksander również się zatrzymał. – Myślałem, że chciałaś go zwrócić Elizie. Ewa uśmiechnęła się tajemniczo i pokręciła głową. – Zmieniłam zdanie. Wasza córeczka połączyła nasze rodziny, nawet bardziej, niż się wam wydaje. Dlatego właśnie ona powinna go dostać. Wasza Róża łączy dla nas przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Wiem, że Konstancja też by tego chciała. Młodzi małżonkowie spojrzeli na siebie nieco zdziwieni jej poważnym tonem. Nie zdążyli jednak o nic spytać, bo maleństwo oparte na ramieniu Aleksandra odbeknęło cichutko. – No nareszcie. – Ulało się jej? – Nie, w porządku. No jak tam moja dziewczynka? Chcesz poznać ciocię Ewę? Zobacz, jaka fajna ciocia. Uśmiechnięty Aleksander ostrożnie oddał niemowlę w ramiona Ewy. – Cześć, maluchu – szepnęła uradowana, gdy drobne ciałko znalazło się wreszcie w jej objęciach. Odruchowo huśtając dziecko, podeszła do okna, do światła. – Oj, żebyś ty wiedziała, jak ja już dawno nie trzymałam na rękach takiego słodziaka jak ty. Będziesz bardzo szczęśliwą dziewczynką, bo wszyscy cię kochają – szeptała cicho, jakby mruczała nad dzieckiem dobre zaklęcia. – Niedługo poznasz swoich dalszych kuzynów, czyli moich dwóch urwisów, i Gabrysię. Kiedy ciut podrośniesz, będą cię nosić na rękach i nauczą cię wielu rzeczy. Niekoniecznie rozsądnych. A za rok lub dwa doczekasz się pewnie rodzeństwa. – No, no, nie rozpędzaj się tak – zaśmiała się Kalina, która właśnie kończyła przed lustrem poprawiać makijaż. – Daj mi trochę odetchnąć.

– Nie słuchaj, co mówi mama – szepnęła rozbawiona Ewa. – Tak coś czuję, że będzie was więcej. Hej, Różyczko. Nie zasypiaj, skarbie. Na dole czeka na ciebie tłum gości. Maluszku, otwórz wreszcie oczka. Nosek masz jak mama, włoski jak Konstancja. A oczy? – To nie widziałaś na zdjęciach? – zdziwił się Aleksander. – Przecież ona ciągle śpi. Jak Ewa miała ją zobaczyć w pełnej krasie? – Bardzo z czegoś zadowolona Kalina podeszła bliżej i delikatnie połaskotała niemowlę w policzek. – Ona ma też coś po tobie, ciociu. – Jak to? – Zobacz. Córciu, obudź się. Kwiatuszku... – zachęcała dziecko łagodnym głosem. Niemowlę skrzywiło się zabawnie, zamrugało miniaturowymi rzęskami i spojrzało prosto na Ewę. – O matko jedyna! – wyrwał się jej zdumiony szept. Śliczne jak laleczka, drobne niemowlę patrzyło prosto na nią szmaragdowymi oczyma Eugenii i Flory. [70]

Moja piękna (fr.).

Epilog A.D. 1864 – Papo, każcie zatrzymać konie. Proszę. Elegancki mężczyzna bez słowa spełnił prośbę córki. Dorożka stanęła. Siedząca obok drobnej dziewczynki dama w czarnej sukni zatroskała się. – Coś się stało? Źle się poczułaś? – Nie mamo, tylko... Ja bym miała ogromną prośbę do papy. – Jaką, dziecko? – Jeśli można, to ja bym bardzo prosiła, żebyśmy zamieszkali wśród drzew, o tam. Dorośli spojrzeli we wskazanym kierunku, na stok pobliskiego wzgórza. Spośród drzew okalających jakąś polanę, częściowo tylko widoczną z drogi, unosił się w niebo biały dym. – Tam? Dziecko, przecież tam nic nie ma. – Jest chata. – Chata? Zapewne szałas pasterski, a to po prostu dym z ogniska. – Ja wiem, papo, że tam jest chata – upierała się dziewczynka słabym głosem. – Gdyby droga mama się zgodziła, to ja bym bardzo chciała właśnie tam zamieszkać. – A cóż to za fanaberie? – spytała dama spokojnie, ale chłodno. – Twój ojciec wynajął najlepszą kwaterę we wsi, a panienka kaprysi? – Mamo droga, nie gniewaj się, proszę. Czuję, że tam właśnie szybciej powrócę do zdrowia. A i widoki piękniejsze rysować będę mogła. Papo, ja proszę. Zakaszlała mocno, aż jej drobnym ciałem wstrząsnął dreszcz. Mężczyzna westchnął. Końcem laseczki stuknął w plecy woźnicę. – Dobry człowieku, nie wiecie przypadkiem, czy na tym wzgórzu jest chata, w której można by wynająć pokoje? – Że co? Tam w lesie? Ano jest chałupa, jaśnie panie. Ale więcy nic nie wiem. Ja ino ludzi wożę do wsi. – To ruszajcie. Sam z gospodarzem porozmawiam. Bladą twarz dziewczynki rozjaśnił uśmiech pełen wdzięczności. – Dziękuję, papo. – Jeszczem nie zdecydował, że tam zostaniemy. Dlaczego tak ci na tym zależy, Aldonko? – Bo wiem, czuję, że ta skromna chata ze wzgórza będzie kiedyś bardzo ważnym miejscem dla nas. – Cóż ty pleciesz, dziecko? Możeś znowu w gorączce? – Niech mi mama raczy wybaczyć, ale ja mam pewność. Tam odnajdą się

kiedyś ci, którzy przed wiekami się pogubili. I znów wszystko będzie tak, jak być powinno. Znów wszystko będzie dobrze. KONIEC