Coben Harlan W glebi lasu

Harlan COBEN

W g³êbi lasu

Z angielskiego prze³o¿y³ ZBIGNIEW A. KRÓLICKI WARSZAWA 2008

Tytu³ orygina³u: THE WOODS

Tê ksi¹¿kê dedykujê Alekowi Cohenowi, Thomasowi Bradbeerowi i Annie van der Heine, trzem radoœciom, które mam szczêœcie nazywaæ moimi chrzeœniakami.

Prolog

Widzê mojego ojca z ³opat¹. Po twarzy sp³ywaj¹ mu ³zy. Straszny, gard³owy szloch wyrywa siê z jego piersi i ust. Podnosi i wbija ³opatê. Jej ostrze tnie ziemiê, jakby by³a wilgotnym cia³em.Mam osiemnaœcie lat i to jest moje naj¿ywsze wspomnienie ojca - w tych lasach, z t¹ ³opat¹. Nie wie, ¿e go obserwujê. Chowam siê za drzewem, podczas gdy on kopie. Robi to wœciekle, jakby

ziemia rozgniewa³a go i teraz siê na niej mœci³. Jeszcze nigdy nie widzia³em ojca p³acz¹cego - nie, kiedy umar³ jego ojciec, nie wtedy, gdy moja matka uciek³a i nas zostawi³a, a nawet nie wtedy, gdy dowiedzia³ siê o mojej siostrze, Camille. Jednak teraz p³acze. Nie wstydzi siê ³ez. Sp³ywaj¹ strumieniami po jego twarzy. £kanie odbija siê echem wœród drzew. Po raz pierwszy podgl¹dam go w taki sposób. W soboty przewa¿nie udaje, ¿e jedzie na ryby, ale nigdy tak naprawdê w to nie wierzy³em. Zawsze wiedzia³em, ¿e to miejsce, to okropne miejsce, jest skrywanym celem jego podró¿y.

Poniewa¿ czasem jest równie¿ moim. Stojê za drzewem i obserwujê go. Zrobiê to jeszcze osiem razy. Nigdy mu nie przerwê, nigdy siê nie poka¿ê. S¹dzê, ¿e on nie wie, ¿e tu jestem. Prawdê mówi¹c, jestem tego pewien. A¿ pewnego dnia, id¹c do samochodu, ojciec spogl¹da na mnie suchymi oczami i mówi: - Nie dziœ, Paul. Dzisiaj pojadê tam sam. Patrzê, jak odje¿d¿a. Udaje siê w te lasy po raz ostatni. Na ³o¿u œmierci, dwadzieœcia lat póŸniej, ojciec bierze mnie za rêkê. Jest odurzony.Jego d³onie

s¹ szorstkie i twarde. U¿ywa³ ich przez ca³e ¿ycie - nawet w lepszych czasach w kraju, którego ju¿ nie ma. Jest jednym z tych twardych ludzi, których skóra jest spieczona i gruba, wygl¹da jak skorupa ¿ó³wia. Okropnie cierpi, ale nie roni ³ez. Po prostu zamyka oczy i jakoœ to znosi. Przy ojcu zawsze czujê siê bezpiecznie, nawet teraz, chocia¿ jestem ju¿ doros³y i te¿ mam dziecko. Trzy miesi¹ce temu, kiedy jeszcze by³ silny, poszliœmy do baru. Wywi¹za³a siê bójka. Ojciec zas³oni³ mnie swoim cia³em, gotowy za³atwiæ ka¿dego, kto siê do mnie zbli¿y. Nadal. Tak w³aœnie jest. Patrzê na niego, le¿y na ³ó¿ku. Myœlê o tamtych dniach w lasach. Myœlê o tym,

jak kopa³, jak w koñcu przesta³, jak s¹dzi³em, ¿e zrezygnowa³ po tym, jak odesz³a moja matka. - Paul? Ojciec nagle siê o¿ywia. Chcê prosiæ go, ¿eby nie umiera³, ale to nie by³oby w porz¹dku. Ju¿ przez to przechodzi³em. To nie pomaga. Nikomu. - W porz¹dku, tato - mówiê. - Wszystko bêdzie dobrze. Nie uspokaja siê. Próbuje usi¹œæ. Chcê mu pomóc, ale mnie odpycha. Spogl¹da mi g³êboko w oczy i widzê, ¿e myœli

jasno, choæ mo¿e jest to jedna z tych rzeczy, które sobie wmawiamy, kiedy nadchodzi koniec. Ostatnie z³udzenie. Roni jedn¹ ³zê. Patrzê, jak powoli sp³ywa po jego policzku. - Paul - mówi do mnie mój ojciec, nadal z wyraŸnym rosyjskim akcentem musimy j¹ odnaleŸæ. - Odnajdziemy, tato. Znów spogl¹da mi w twarz. Kiwam g³ow¹, jednak nie s¹dzê, ¿eby oczekiwa³ potwierdzenia. Po raz pierwszy myœlê, ¿e spodziewa siê poczucia winy.

- Czy wiedzia³eœ? - Pyta ledwie s³yszalnym g³osem. Czujê, ¿e ca³y dr¿ê, ale nie mrugam, nie odwracam oczu. Zastanawiam siê, co widzi, w co wierzy. Nigdy siê tego nie dowiem. Poniewa¿ wtedy, w³aœnie wtedy, mój ojciec zamyka oczy i umiera.

1

Trzy miesi¹ce póŸniej Siedzia³em w sali

gimnastycznej szko³y podstawowej, patrz¹c, jak moja szeœcioletnia córka Cara nerwowo kroczy po równowa¿ni, znajduj¹cej siê oko³o dziesiêciu centymetrów nad ziemi¹, a za nieca³¹ godzinê mia³em zobaczyæ twarz cz³owieka, który zosta³ brutalnie zamordowany. Co nie powinno nikogo szokowaæ. Z biegiem lat dowiedzia³em siê - w sposób najokropniejszy z mo¿liwych - ¿e linia miêdzy ¿yciem a œmierci¹, miêdzy nadzwyczajn¹ urod¹ a odpychaj¹c¹ brzydot¹, miêdzy niewinn¹ rozmow¹, a rozlewem krwi, jest bardzo cienka. Wystarczy moment, ¿eby j¹ przekroczyæ. W jednej chwili ¿ycie wydaje siê sielank¹. Jesteœ w miejscu

tak niewinnym, jak sala gimnastyczna szko³y podstawowej. Twoja córeczka stawia niepewne kroki. Jej g³os dr¿y. Ma zamkniête oczy. Widzisz twarz jej matki, sposób, w jaki zamyka³a oczy i uœmiecha³a siê, i przypominasz sobie, jak cienka jest ta linia. - Cope? To by³ g³os mojej szwagierki Grety. Odwróci³em siê do niej. Greta jak zwykle spojrza³a na mnie z trosk¹. Uspokoi³em j¹ uœmiechem. - O czym myœla³eœ? - Szepnê³a.

Wiedzia³a. Pomimo to sk³ama³em: - O kamerach wideo. - O czym? Wszystkie sk³adane krzes³a zajmowali inni rodzice. Sta³em z ty³u, z za³o¿onymi za plecy rêkami, oparty o cementow¹ œcianê. Nad wejœciem wisia³ regulamin, a tu i ówdzie takie irytuj¹co m¹dre motywuj¹ce aforyzmy jak: „Nie mów mi, ¿e niebo jest granic¹, skoro s¹ œlady stóp na Ksiê¿ycu". Stoliki œniadaniowe by³y z³o¿one. Opar³em siê o jeden, poczu³em ch³ód stali. Sale gimnastyczne podstawówek nie

zmieniaj¹ siê, kiedy siê starzejemy. Po prostu wydaj¹ siê mniejsze. Wskaza³em rodziców. - Tu jest wiêcej kamer wideo ni¿ dzieci. Greta skinê³a g³ow¹. - A rodzice filmuj¹ wszystko. Dos³ownie wszystko. Co oni z tym robi¹? Czy ktoœ naprawdê ogl¹da to od pocz¹tku do koñca? - Ty nie? - Wola³bym urodziæ.

S³ysz¹c to, uœmiechnê³a siê. - Nie - powiedzia³a. - Nie wola³byœ. - Dobrze, w porz¹dku, mo¿e nie, lecz czy¿ wszyscy nie jesteœmy pokoleniem MTV? Szybkie ciêcia. Ró¿ne k¹ty. Tymczasem takie zwyczajne filmowanie, ¿eby póŸniej mêczyæ tym Bogu ducha winnych przyjació³ lub krewnych... Otworzy³y siê drzwi. Gdy tylko ci dwaj mê¿czyŸni weszli na salê, natychmiast rozpozna³em w nich gliniarzy. Nawet gdybym nie mia³ sporego doœwiadczenia – jestem prokuratorem

okrêgowym Essex County, obejmuj¹cego pe³ne przemocy miasto Newark wiedzia³bym. Telewizja czasem nie k³amie. Na przyk³ad pokazuj¹c sposób, w jaki ubiera siê wiêkszoœæ policjantów - ojcowie rodzin z bogatego przedmieœcia Ridgewood tak siê nie ubieraj¹. Nie zak³adamy garniturów, id¹c zobaczyæ, jak nasze dzieci próbuj¹ si³ w gimnastyce artystycznej. Nosimy sztruksowe lub d¿insowe spodnie i kamizelki w serek na bawe³nianych podkoszulkach. Ci dwaj faceci mieli na sobie Ÿle uszyte br¹zowe garnitury, a ich br¹z przypomina³ mi kawa³ki drzewa roz³upanego przez

piorun. Nie uœmiechali siê. Omietli wzrokiem salê. Zna³em wiêkszoœæ policjantów w okolicy, ale nie tych. To mnie zaniepokoi³o. Coœ by³o nie tak. Oczywiœcie wiedzia³em, ¿e nie zrobi³em nic z³ego, a mimo to czu³em to niepokoj¹ce œciskanie w do³ku – cz³owieka niewinnego, a jednak maj¹cego poczucie winy. Moja szwagierka Greta i jej m¹¿ Bob maj¹ troje dzieci. Ich najm³odsza córka, Madison, ma szeœæ lat i chodzi do tej samej klasy co Cara. Po œmierci mojej ¿ony Jane -siostry Grety - przenieœli siê do Ridgewood. Greta twierdzi, ¿e i tak zamierzali to zrobiæ.W¹tpiê. Jestem im

jednak tak wdziêczny, ¿e tego nie kwestionujê. Nie wyobra¿am sobie,co bym bez nich zrobi³.Zwykle inni ojcowie stoj¹ ze mn¹ z ty³u, lecz ze wzglêdu na porê dnia przysz³o ich niewielu. Matki - oprócz jednej, gniewnie spogl¹daj¹cej na mnie znad kamery wideo, poniewa¿ us³ysza³a moj¹ tyradê o domoros³ych filmowcach uwielbiaj¹ mnie. A raczejnie mnie, tylko moj¹ historiê. Moja ¿ona umar³a przed piêcioma laty, a ja sam wychowujê córeczkê. W miasteczku s¹ inni samotni rodzice, g³ównie rozwiedzione matki, lecz mnie traktuje siê ulgowo. Jeœli zapomnê podpisaæ dzienniczek, spóŸniê siê, by odebraæ córkê albo zostawiê jej

œniadanie w szatni, inna matka lub ktoœ z personelu natychmiast spieszy mi z pomoc¹. Uwa¿aj¹ moj¹ mêsk¹ bezradnoœæ za poci¹gaj¹c¹. Jeœli któraœ z tych rzeczy przydarzy siê samotnej matce, inne spogl¹daj¹ na ni¹ z pogard¹, uwa¿aj¹c, ¿e jest nieudolna. Dzieci nadal balansowa³y lub chwia³y siê, zale¿y jak na to patrzeæ. Ja patrzy³em na Carê. Potrafi³a siê skupiæ i nieŸle sobie radzi³a, ale podejrzewa³em, ¿e po ojcu odziedziczy³a s³ab¹ koordynacjê ruchow¹. Dzieciom pomaga³y dziewczêta z licealnej dru¿yny gimnastycznej. By³y znacznie starsze, zapewne siedemnasto- lub

osiemnastoletnie. Ta, która asekurowa³a Carê przy próbie przewrotu w przód, przypomina³a mi moj¹ siostrê. Moja siostra Camille umar³a, bêd¹c mniej wiêcej w jejwieku, i media nigdy nie pozwoli³y mi o tym zapomnieæ. Mo¿e to dobrze. Moja siostra by³aby teraz dobrze po trzydziestce, tak jak wiêkszoœæ tych matek. Dziwnie jest myœleæ o tym w ten sposób. Zawsze widzê Camille jako nastolatkê. Trudno j¹ sobie wyobraziæ, gdzie by³aby - gdzie powinna byæ teraz - siedz¹c¹ na jednym z tych sk³adanych krzese³, z g³upio szczêœliwym matczynym uœmiechem na twarzy,

filmuj¹c¹ bez koñca swoj¹ pociechê. Zastanawiam siê, jak wygl¹da³aby dzisiaj, ale zawsze widzêtylko nastolatkê, która umar³a. Mo¿e siê wydawaæ, ¿e mam obsesjê œmierci, lecz jest ogromna ró¿nica pomiêdzyzamordowaniem mojej siostry a przedwczesn¹ œmierci¹ mojej ¿ony. Ta pierwsza, siostry, kierowa³a mn¹, kiedy wybiera³em zawód i obejmowa³em stanowisko. Mogê walczyæ z tak¹ niesprawiedliwoœci¹ na sali s¹dowej. I robiê to. Próbujê uczyniæ œwiat bezpieczniejszym, pakowaæ za kratki tych, którzy chc¹ krzywdziæ innych, daæ innym rodzinom to, czego moja nigdy nie mia³a - pewnoœæ. W obliczu drugiej

œmierci - mojej ¿ony - by³em zupe³nie bezradny i rozkojarzony, i obojêtnie, co zrobiê teraz, nigdy nie zdo³am tego naprawiæ. Dyrektorka szko³y przywo³a³a na przesadnie umalowane usta sztuczny zatroskany uœmiech i ruszy³a w kierunku policjantów. Zaczê³a z nimi rozmawiaæ, lecz oni nawet na ni¹ nie spojrzeli. Obserwowa³em ich oczy. Kiedy wy¿szy z nich, z pewnoœci¹ tak¿e stopniem, dostrzeg³ moj¹ twarz, znieruchomia³. Przez moment ¿aden z nas siê nie poruszy³. Potem nieznacznym ruchem g³owy kaza³ mi opuœciæ tê bezpieczn¹ kryjówkê pe³n¹ rozeœmianych i chwiej¹cych siê dzieci.

Odpowiedzia³em takim samym skinieniem. - Dok¹d idziesz? - Zapyta³a Greta. Nie chcê, by zabrzmia³o to niemi³o, ale Greta jest brzydk¹ siostr¹. By³y podobne, ona i moja œliczna nie¿yj¹ca ¿ona. £atwo by³o zgadn¹æ, ¿e mia³y tych samych rodziców. Jednak wszystko to, co by³o poci¹gaj¹ce w Jane, nie pos³u¿y³o Grecie. Moja ¿ona mia³a wydatny nos, który dodawa³ jej seksapilu. Greta te¿ ma wydatny nos, który jest... No có¿, du¿y. Szeroko rozstawione oczy mojej ¿ony dodawa³y jej urodzie szczypty egzotyki. Ten sam

szeroki rozstaw nadaje Grecie wygl¹d nieco ¿mijowaty. - Nie jestem pewien - odpar³em. - Praca? - Byæ mo¿e. Spojrza³a na tych dwóch, prawdopodobnie gliniarzy, a potem znów na mnie. - Mia³am zabraæ Madison na lunch do Friendly's. Chcesz, ¿ebym wziê³a Carê? - Pewnie, by³oby wspaniale.

- Mogê te¿ zabraæ j¹ po szkole. Skin¹³em g³ow¹. - Bardzo byœ mi pomog³a. Greta cmoknê³a mnie w policzek, co rzadko jej siê zdarza. Ruszy³em do drzwi. Odprowadza³y mnie wybuchy dzieciêcego œmiechu. Wyszed³em na korytarz. Dwaj policjanci poszli za mn¹. Szkolne korytarze te¿ niewiele siê zmieniaj¹. Mieszkaj¹ w nich echa niczym w nawiedzonym domu, dziwny rodzaj napiêtej ciszy oraz s³aby, lecz wyczuwalny zapach, który zarówno uspokaja, jak pobudza.

- Pan jest Paul Copeland? - Zapyta³ ten wy¿szy. - Tak. Spojrza³ na swego partnera. By³ ni¿szy, krêpy, o byczym karku, z g³ow¹ jak ¿u¿lobetonowy pustak. Chropowata skóra jeszcze pog³êbia³a to wra¿enie. Zza rogu wysz³a klasa, chyba czwartoklasiœci. Wszyscy byli zaczerwieniem z wysi³ku. Przeszli obok nas, a za nimi ich udrêczona nauczycielka. Uœmiechnê³a siê do nas z przymusem. - Mo¿e powinniœmy porozmawiaæ na

zewn¹trz - powiedzia³ wy¿szy. Wzruszy³em ramionami. Nie mia³em pojêcia, o co chodzi. Wprawdzie by³em niewinny, ale z doœwiadczenia wiedzia³em, ¿e z gliniarzami nic nigdy nie jest takie, jak siê wydaje. Tu nie chodzi³o o tê wielk¹ sprawê z pierwszych stron gazet, nad któr¹ pracowa³em. Gdyby tak by³o, zadzwoniliby do mojego biura. Otrzyma³bym wiadomoœæ przez komórkê lub mailem na palmtopa. Nie, przyszli tu z jakiegoœ innego powodu, bardziej osobistego. By³em absolutnie pewien, ¿e nie zrobi³em nic z³ego.

Jednak w swoim czasie widzia³em chyba wszelkiego rodzaju podejrzanych i wszystkie rodzaje reakcji. Mo¿e was to zaskoczy. Na przyk³ad kiedy policja zatrzymuje g³ównego podejrzanego, czêsto godzinami ka¿e mu czekaæ w pokoju przes³uchañ. Mo¿na by s¹dziæ, ¿e winni bêd¹ gryŸli œciany, ale przewa¿nie jest wprost przeciwnie. To niewinni czêsto s¹ najbardziej niespokojni i zdenerwowani. Nie maj¹ pojêcia, dlaczego zostali zatrzymani i o co policja omy³kowo ich podejrzewa. Winni czêsto zasypiaj¹. Staliœmy na zewn¹trz. S³oñce

pra¿y³o. Ten wysoki zmru¿y³ oczy i os³oni³ je d³oni¹. Pustak nie da³ nikomu takiej satysfakcji. - Jestem detektyw Tucker York oznajmi³ wysoki. Wyj¹³ odznakê, a potem wskaza³ Pustaka. - To jest detektyw Don Dillon. Dillon te¿ wyj¹³ legitymacjê. Pokazali mi je. Nie wiem, po co to robi¹. Czy tak trudno je podrobiæ? - Co mogê dla panów zrobiæ? Zapyta³em.

- Zechcia³by pan powiedzieæ, gdzie pan by³ zesz³ej nocy? - Zapyta³ York. Po takim pytaniu powinny zawyæ syreny. Ja natychmiast powinienem przypomnieæ im, kim jestem i oœwiadczyæ, ¿e nie odpowiem na ¿adne pytania, dopóki nie zjawi siê mój adwokat. Jestem jednak prawnikiem. I to cholernie dobrym. Co oczywiœcie - czyni mnie jeszcze wiêkszym g³upcem, jeœli reprezentujê sam siebie. Ponadto jestem tylko cz³owiekiem. Wypytywany przez policjê, nawet taki stary wyga jak ja chce pomóc. To odruchowe.

- By³em w domu. - Czy ktoœ mo¿e to potwierdziæ? - Moja córka. York i Dillon spojrzeli na szko³ê. - To ta dziewczynka, która balansowa³a na równowa¿ni? - Tak. - Ktoœ jeszcze? - Nie s¹dzê. A o co chodzi?

York wzi¹³ na siebie ciê¿ar rozmowy. Zignorowa³ moje pytanie. - Zna pan niejakiego Manola Santiaga? - Nie. - Jest pan pewien? - Prawie pewien. - Dlaczego tylko prawie pewien? - Czy pan wie, kim jestem? - Taa - odpar³ York i zakas³a³, zas³aniaj¹c usta piêœci¹. - Mamy mo¿e

uklêkn¹æ i uca³owaæ pañski sygnet albo co? - Nie to mia³em na myœli. - Dobrze, wiêc nadajemy na tej samej fali. - Nie podoba³o mi siê jego nastawienie, ale puœci³em to p³azem. No wiêc dlaczego jest pan tylko „prawie pewien”, ¿e nie zna Manola Santiaga? - Chcia³em powiedzieæ, ¿e to nazwisko nic mi nie mówi. Nie s¹dzê, ¿ebym go zna³. Mo¿e jednak jest to ktoœ, kogo oskar¿a³em albo przes³uchiwa³em jako œwiadka w jakiejœ sprawie, albo - do licha - spotka³em dziesiêæ lat temu na

jakiejœ wencie dobroczynnej. York skin¹³ g³ow¹, zachêcaj¹c mnie, ¿ebym plót³ dalej. Nie zamierza³em. - Zechce pan pojechaæ z nami? - Dok¹d? - To nie potrwa d³ugo. - To nie potrwa d³ugo - powtórzy³em. Nie znam takiego miejsca.

Gliniarze spojrzeli po sobie. Stara³em

siê sprawiaæ wra¿enie nieustêpliwego. - Niejaki Manolo Santiago zosta³ zamordowany zesz³ej nocy. - Gdzie? - Jego cia³o znaleziono na Manhattanie. W okolicy Washington Heights. - A co to ma wspólnego ze mn¹? - S¹dzimy, ¿e mo¿e bêdzie móg³ nam pan pomóc. - Pomóc? W jaki sposób? Ju¿ mówi³em, ¿e go nie znam.

- Powiedzia³ pan... - York naprawdê zerkn¹³ do notesu, ale tylko dla efektu, gdy¿ niczego nie notowa³, kiedy mówi³em - ¿e jest pan „prawie pewien", ¿e go nie zna. - Zatem jestem pewien. W porz¹dku? Jestem pewien. Dramatycznym gestem zatrzasn¹³ notes. - Pan Santiago pana zna³. - Sk¹d o tym wiecie? - Wolelibyœmy to pokazaæ.

- A ja wola³bym to us³yszeæ. - Pan Santiago - York zawaha³ siê, jakby z trudem znajdowa³ odpowiednie s³owa - mia³ przy sobie pewne przedmioty. - Przedmioty? - Tak. - Móg³by pan to sprecyzowaæ? - Przedmioty - rzek³ - wskazuj¹ce na pana. - Wskazuj¹ce na mnie jako kogo?

- Hej, panie oskar¿ycielu... Dillon - czyli Pustak - w koñcu przemówi³. - Prokuratorze okrêgowy - poprawi³em. - Obojêtnie. - Zadar³ g³owê i wycelowa³ palec w moj¹ pierœ. - Od takiego gadania zaczyna mnie swêdzieæ dupsko. - S³ucham? Dillon przysun¹³ swoj¹ twarz do mojej. - Czy wygl¹damy, jakbyœmy przyszli tu wys³uchaæ jakiegoœ cholernego

wyk³adu z semantyki? Uzna³em to za pytanie retoryczne, ale wyraŸnie oczekiwa³ odpowiedzi. - Nie - powiedzia³em w koñcu. - No to s³uchaj pan. Mamy trupa. Facet jest mocno z panem powi¹zany. Chce pan pojechaæ z nami i pomóc nam to wyjaœniæ czy bawiæ siê w te s³owne gierki, które robi¹ z pana podejrzanego jak diabli? - Wydaje siê panu, ¿e do kogo pan mówi, detektywie?

- Do ubiegaj¹cego siê o fotel faceta, który nie chcia³by, ¿ebyœmy poszli z tym prosto do prasy. - Grozi mi pan? York zainterweniowa³: - Nikt tu nikomu nie grozi. Jednak Dillon trafi³ w czu³y punkt. Istotnie, obj¹³em stanowisko tylko czasowo. Mój przyjaciel, obecny gubernator Garden State, mianowa³ mnie tymczasowym prokuratorem okrêgowym. Powa¿nie napomykano o mojej kandydaturze do Kongresu,

mo¿e nawet na wolne miejsce w Senacie. Sk³ama³bym, mówi¹c, ¿e nie mam ¿adnych ambicji politycznych. Skandal, nawet wyssany z palca, dobrze by mi nie zrobi³. - Nie widzê, w jaki sposób móg³bym pomóc - powiedzia³em. - Mo¿e pan widzi, a mo¿e nie. - Dillon pokrêci³ pustakiem. - Jednak chce pan nam pomóc, jeœli pan mo¿e, prawda? - Oczywiœcie - odpar³em. - Nie chcê, ¿eby dupsko swêdzia³o pana bardziej, ni¿ powinno.

Prawie siê uœmiechn¹³. - No to wsiadajmy do samochodu.

- Mam po po³udniu wa¿ne spotkanie. - Wrócimy do tej pory. Spodziewa³em siê poobijanego chewroleta caprice, ale to by³ ford, w niez³ym stanie. Moi nowi znajomi usiedli z przodu. Nie rozmawialiœmy w czasie jazdy. Na moœcie Jerzego Waszyngtona panowa³ du¿y ruch, ale po prostu w³¹czyliœmy syrenê i

przejechaliœmy. Kiedy znaleŸliœmy siê na Manhattanie, York siê odezwa³: - Uwa¿amy, ¿e Manolo Santiago mo¿e byæ przybranym nazwiskiem. - Yhm - mrukn¹³em, poniewa¿ nie wiedzia³em, co powiedzieæ. - Widzi pan, nikt nie zidentyfikowa³ ofiary. ZnaleŸliœmy go zesz³ej nocy. Mia³ prawo jazdy wystawione na nazwisko Manolo Santiago. Sprawdziliœmy. Wydaje siê, ¿e to nie jest jego prawdziwe nazwisko. Sprawdziliœmy odciski palców. Nic. Tak wiêc nie

wiemy, kim jest. - I myœlicie, ¿e ja bêdê wiedzia³? Nie fatygowali siê odpowiedzi¹. - Jest pan wdowcem, panie Copeland, prawda? - Spyta³ York g³osem raŸnym jak wiosenny dzionek. - Prawda - odpar³em. - To musi byæ trudne. Samemu wychowywaæ dziecko. Nic nie powiedzia³em.

- Wiemy, ¿e pañska ¿ona mia³a raka. Teraz dzia³a pan w jakiejœ organizacji finansuj¹cej poszukiwania lekarstwa. - Yhm. - Godne podziwu. ¯ebyœcie wiedzieli. - Musi siê pan dziwnie czuæ - zauwa¿y³ York. - Z czym? - Bêd¹c po drugiej stronie. Zwykle to pan zadaje pytania, a nie odpowiada na

nie. To musi byæ trochê dziwne. Uœmiechn¹³ siê do mnie w lusterku. - Hej, York? - Zagadn¹³em. - Co? - Masz swoj¹ filmografiê albo zdjêcia? Zapyta³em. - Co takiego? - Filmografiê - powtórzy³em. - No wie pan, ¿ebym móg³ sprawdziæ, w czym pan gra³, zanim obsadzili pana w

wymarzonej roli dobrego policjanta. York zachichota³. - Ja tylko mówiê, ¿e to dziwne, nic wiêcej. A co, czy by³ pan ju¿ kiedyœ przes³uchiwany przez policjê? Podstêpne pytanie. Musieli wiedzieæ, ¿e tak. Kiedy mia³em osiemnaœcie lat, pracowa³em jako wychowawca na letnim obozie. Pewnej nocy czwórka uczestników – Gil Perez i jego dziewczyna, Margot Green, Doug Billingham i jego dziewczyna Camille (czyli moja siostra) - wymknê³a siê do lasu. Ju¿ nie zobaczono ich ¿ywych.

Odnaleziono tylko dwa cia³a. Margot Green, lat siedemnaœcie, zosta³a znaleziona z poder¿niêtym gard³em trzydzieœci metrów od obozu. Doug Billingham, równie¿ siedemnastoletni, zosta³ znaleziony ponad pó³ kilometra dalej. Mia³ kilka ran k³utych, ale przyczyn¹ œmierci by³o poder¿niêcie gard³a. Cia³ dwojga pozosta³ych - Gila Pereza i mojej siostry Camille - nigdy nie znaleziono. Sprawa znalaz³a siê na pierwszych stronach gazet. Wayne'a Steubensa, opiekuna dzieciaków z bogatych rodzin, z³apano dwa lata póŸniej - po jego trzecim lecie terroru - ale dopiero kiedy zamordowa³

jeszcze co najmniej czworo nastolatków. Media nazwa³y go Letnim RzeŸnikiem z a¿ nadto oczywistych powodów. Nastêpne dwie ofiary Wayne'a znaleziono w pobli¿u obozu skautów w Muncie, w stanie Indiana. Inna ofiara by³a uczestniczk¹ jednego z letnich obozów wêdrownych w pobli¿u Vienny w Wirginii. Ostatnia ofiara przebywa³a na obozie sportowym w Poconos. Wiêkszoœæ mia³a poder¿niête gard³a. Wszystkie zosta³y pogrzebane w lasach, niektóre zanim umar³y. Tak, pogrzebane ¿ywcem. Odnalezienie ich cia³ zajê³o sporo czasu. W przypadku tego dzieciaka z

Poconos szeœæ miesiêcy. Wiêkszoœæ ekspertów uwa¿a³a, ¿e ofiar by³o wiêcej i wci¹¿ s¹ tam gdzieœ pod ziemi¹, w g³êbi lasów. Tak jak moja siostra. Wayne nigdy nie przyzna³ siê do winy, i chocia¿ osiemnaœcie ostatnich lat spêdzi³ w wiêzieniu o zaostrzonym rygorze, upiera siê, ¿e nie mia³ nic wspólnego z tymi czterema morderstwami, od których to wszystko siê zaczê³o. Nie wierzê mu. Fakt, ¿e co najmniej dwa cia³a wci¹¿ tam s¹, prowadzi do rozmaitych spekulacji i owiewa tê sprawê mgie³k¹ tajemnicy. W ten sposób Wayne budzi wiêksze zainteresowanie. S¹dzê, ¿e to lubi. Jednak ta niepewnoœæ

- cieñ w¹tpliwoœci - wci¹¿ boli jak diabli. Kocha³em moj¹ siostrê. Jak wszyscy. Wiêkszoœæ ludzi uwa¿a, ¿e najgorsza jest œmieræ. Nic podobnego. Po pewnym czasie nadzieja jest o wiele okrutniejsz¹ pani¹. Kiedy ¿yjesz z ni¹ tak d³ugo jak ja, z mieczem nad g³ow¹ przez ca³e dni, potem miesi¹ce, a wreszcie lata, zaczynasz marzyæ, ¿eby opad³ i œci¹³ ci g³owê. Wiêkszoœæ ludzi s¹dzi, ¿e moja matka odesz³a, poniewa¿ moja siostra zosta³a zamordowana. Wprost przeciwnie. Moja matka odesz³a, poniewa¿ nie zdo³aliœmy tego dowieœæ. Chcia³bym, ¿eby Wayne Steubens powiedzia³ nam,

co z ni¹ zrobi³. Nie po to, ¿eby wyprawiæ jej odpowiedni pogrzeb ani nic takiego. To by³by mi³y, lecz bezsensowny gest. Œmieræ jest czyst¹, destrukcyjn¹ si³¹, jak kula do burzenia murów. Uderza, niszczy twoje ¿ycie i zaczynasz je odbudowywaæ. Natomiast niewiedza - ta niepewnoœæ, ten cieñ w¹tpliwoœci - bardziej upodabnia œmieræ do dzia³ania termitów lub innych niestrudzonych owadów. Z¿era ciê od œrodka. Nie mo¿esz tego powstrzymaæ. Nie mo¿esz odbudowaæ swego ¿ycia, poniewa¿ ta niepewnoœæ wci¹¿ bêdzie ciê drêczyæ. Myœlê, ¿e nadal drêczy. Media zawsze zajmowa³y siê t¹ czêœci¹ mojego ¿ycia, chocia¿

bardzo chcia³em zachowaæ j¹ dla siebie. Nawet szybkie wyszukiwanie przez Google skojarzy moje nazwisko z tajemnic¹ zaginionych obozowiczów, jak szybko nazwano tê sprawê. Do licha, wci¹¿ pokazuj¹ j¹ w programach o „prawdziwych przestêpstwach" na kana³ach Discovery lub Court TV. By³em tam tamtej nocy w tych lasach. Moje nazwisko ³atwo znaleŸæ. Rozmawia³em z policj¹. Przes³uchiwano mnie. Nawet podejrzewano. Tak wiêc musieli o tym wiedzieæ. Wola³em nie odpowiadaæ. York i Dillon nie nalegali. Kiedy przybyliœmy do kostnicy, poprowadzili mnie d³ugim korytarzem. Nikt nic nie mówi³. Nie wiedzia³em, co o tym

myœleæ. Teraz to, co powiedzia³ York, nabiera³o sensu. By³em po drugiej stronie. Widzia³em wielu œwiadków id¹cych tak korytarzem. Widzia³em nawet ich reakcje w kostnicy. Zwykle identyfikuj¹cy z pocz¹tku zachowuj¹ stoicki spokój. Nie wiem dlaczego. Czy w ten sposób zbieraj¹ si³y? A mo¿e wci¹¿ maj¹ odrobinê - znów to s³owo nadziei? Nie jestem pewien. Tak czy inaczej, ta nadzieja szybko znika. Nigdy nie mylimy siê w kwestii to¿samoœci. Jeœli uwa¿amy, ¿e to nasz bliski, to tak jest. Kostnica to nie miejsce, w którym zdarzaj¹ siê cuda. Nigdy. Wiedzia³em, ¿e obserwuj¹ mnie, sprawdzaj¹c, jak reagujê. Zdawa³em sobie sprawê z

ka¿dego mojego kroku, pozy, wyrazu twarzy. Sili³em siê na obojêtnoœæ, a jednoczeœnie zastanawia³em dlaczego. Zaprowadzili mnie do okna. Nie wchodzisz do œrodka. Zostajesz za szyb¹. Pomieszczenie by³o wykafelkowane, tak ¿eby mo¿na je zmywaæ wod¹ z wê¿a maksymalnie uproszczony wystrój i sprz¹tanie. Wszystkie sto³y poza jednym by³y puste. Cia³o nakryto przeœcierad³em, ale widzia³em etykietkê przywi¹zan¹ do du¿ego palca. Naprawdê u¿ywaj¹ takich etykietek. Spojrza³em na wystaj¹cy spod przeœcierad³a paluch - nie wygl¹da³

znajomo. Tak w³aœnie sobie pomyœla³em. ¯e nie rozpoznajê tego palucha. Mózg dziwnie reaguje na stres. Jakaœ kobieta w masce podtoczy³a stó³ bli¿ej okna. Nagle, zupe³nie nieoczekiwanie, wróci³em myœlami do dnia, kiedy urodzi³a siê moja córka. Przypomnia³em sobie porodówkê. Takie samo okno z cienkimi paskami folii odbijaj¹cymi œwiat³o. Pielêgniarka, kobieta podobna do tej w kostnicy, podtoczy³a do okna wózek z moj¹ córeczk¹. W³aœnie tak. Zapewne kiedy indziej dostrzeg³bym w tym jakiœ sens - pocz¹tek i kres ¿ycia - ale nie dziœ. Odchyli³a przeœcierad³o.

Spojrza³em na twarz. Wszyscy spogl¹dali na mnie. Wiedzia³em o tym. Zabity by³ mniej wiêcej w moim wieku, po trzydziestce. Mia³ brodê. Jego g³owa wygl¹da³a na ogolon¹. Mia³ na niej czepek k¹pielowy. Pomyœla³em, ¿e to cholernie g³upio wygl¹da, ten czepek, ale wiedzia³em, dlaczego mu go za³o¿yli. - Dosta³ w g³owê? - Zapyta³em. - Tak. - Ile razy? - Dwa.

- Kaliber? York chrz¹kn¹³, jakby przypominaj¹c mi, ¿e to nie moja sprawa. - Zna go pan? Spojrza³em jeszcze raz. - Nie - odpar³em. - Jest pan pewien? Ju¿ mia³em skin¹æ g³ow¹. Coœ mnie jednak powstrzyma³o. - No co? - Zapyta³ York.

- Dlaczego mnie tu œci¹gnêliœcie? - Chcemy wiedzieæ, czy zna pan... - Dobrze, ale dlaczego pomyœleliœcie, ¿e mogê go znaæ? Zerkn¹³em w bok i zobaczy³em, ¿e York i Dillon wymienili spojrzenia. Dillon wzruszy³ ramionami i York przej¹³ pi³kê. - Mia³ w kieszeni pañski adres powiedzia³. - Oraz plik wycinków o panu. - Jestem znan¹ postaci¹. - Tak, wiemy.

Zamilk³. Odwróci³em siê do niego. - Co jeszcze? - Te wycinki nie by³y o panu. Niezupe³nie. - A o czym? - O pana siostrze. I o tym, co zdarzy³o siê w lasach. Temperatura opad³a o kilka stopni, ale có¿, przecie¿ byliœmy w kostnicy. - Mo¿e by³ fanem programów kryminalnych - powiedzia³em, sil¹c siê

na nonszalancjê. - Jest ich mnóstwo. Zawaha³ siê. Znów wymieni³ spojrzenia z partnerem. - Co jeszcze? - Spyta³em. - Co ma pan na myœli? - Co jeszcze mia³ przy sobie? York zwróci³ siê do podw³adnego, którego obecnoœci nawet nie zauwa¿y³em. - Mo¿emy pokazaæ panu Copelandowi rzeczy osobiste denata?

Nie odrywa³em oczu od twarzy zabitego. By³a dziobata i pobru¿d¿ona. Spróbowa³em j¹ wyg³adziæ. Nie zna³em go. Manolo Santiago by³ dla mnie obc¹ osob¹. Ktoœ przyniós³ czerwony plastikowy worek na dowody. Wysypali zawartoœæ na stó³. Z daleka zobaczy³em niebieskie d¿insy i flanelow¹ koszulê. By³ te¿ portfel i telefon komórkowy. - Sprawdziliœcie komórkê? - Spyta³em. - Tak. To jednorazówka. Rejestr rozmów jest pusty.

Oderwa³em wzrok od twarzy zabitego i podszed³em do sto³u. Nogi ugina³y siê pode

mn¹. Zobaczy³em kilka z³o¿onych wycinków. Rozwin¹³em jeden. Artyku³ z „Newsweeka". Ten ze zdjêciem czworga nastolatków - pierwszych ofiar Letniego RzeŸnika. Zawsze zaczynali od Margot Green, gdy¿ jej cia³o znaleziono od razu. Douga

Billinghama dopiero dzieñ póŸniej. Jednak naprawdê interesuj¹ca by³a dwójka pozosta³ych. Znaleziono œlady krwi i podarte ubrania nale¿¹ce do Gila Pereza i mojej siostry - ale nie odnaleziono cia³. Dlaczego? To proste. Te lasy s¹ rozleg³e. Wayne Steubens dobrze ukry³ zw³oki. Jednak niektórzy ludzie, ci uwielbiaj¹cy teorie spiskowe, nie kupowali tego. Dlaczego nie znaleziono w³aœnie tych dwojga? Jak Steubens zdo³a³ tak szybko przenieœæ i zakopaæ cia³a? Czy mia³ wspólnika? Jak tego dokona³? A w ogóle, co ta czwórka robi³a w tych lasach? Nawet dziœ, osiemnaœcie lat po aresztowaniu Wayne'a, ludzie mówi¹ o „duchach" tych

lasów albo o tajnych sektach zamieszkuj¹cych opuszczone chaty, zbieg³ych ze szpitala psychopatach, ludziach z hakami zamiast r¹k i ofiarach upiornych eksperymentów medycznych. Mówi¹ o straszydle, o znajdowanych popio³ach jego ognisk, z porozrzucanymi wokó³ koœæmi zjedzonych przez niego dzieci. Opowiadaj¹, ¿e po nocach wci¹¿ s³ychaæ wycie Gila Pereza i mojej siostry Camille, domagaj¹cych siê zemsty. Spêdzi³em w tych lasach wiele samotnych nocy. Nigdy nie s³ysza³em, ¿eby ktoœ tam wy³. Przesun¹³em wzrokiem po zdjêciach Margot Green i Douga Billinghama.

Nastêpne by³o fotografi¹ mojej siostry. Widzia³em to ujêcie milion razy. Media uwielbia³y je, poniewa¿ wygl¹da na nim tak cudownie zwyczajnie. Dziewczyna z s¹siedztwa, wasza ulubiona opiekunka do dzieci, s³odka nastolatka z tej samej ulicy. Camille wcale taka nie by³a. By³a ³obuziakiem o ¿ywych oczach i zuchwa³ym uœmieszku, który osadza³ ch³opaków w miejscu. To zdjêcie nie ukazywa³o jej. A przynajmniej nieca³¹. Mo¿e to kosztowa³o j¹ ¿ycie. Ju¿ mia³em spojrzeæ na ostatni¹ fotografiê, Gila Pereza, ale coœ mnie powstrzyma³o. Moje serce na moment przesta³o biæ.

Wiem, ¿e to brzmi dramatycznie, ale tak siê poczu³em. Spojrza³em na kupkê monet znalezionych w kieszeni Manola Santiaga i zobaczy³em to, a wtedy jakby ktoœ wepchn¹³ d³oñ w moj¹ pierœ i tak mocno œcisn¹³ serce, ¿e nie mog³o ju¿ biæ. Cofn¹³em siê. - Panie Copeland? Moja doñ wyci¹gnê³a siê jakby bez mojej woli. Zobaczy³em, jak moje palce chwytaj¹ to i podnosz¹. Pierœcionek. Dziewczêcy pierœcionek. Spojrza³em na zdjêcie Gila Pereza, ch³opca zamordowanego w lasach razem z moj¹ siostr¹. Cofn¹³em siê myœlami o

dwadzieœcia lat. I przypomnia³em sobie tê bliznê. - Panie Copeland? - Poka¿cie mi jego ramiê powiedzia³em. - Przepraszam? - Jego ramiê. - Odwróci³em siê do okna i wskaza³em trupa. - Poka¿cie mi jego cholerne ramiê. York da³ znak Dillonowi. Dillon nacisn¹³ guzik interkomu. - Chce zobaczyæ ramiê tego faceta.

- Które? - Spyta³a kobieta w kostnicy. Spojrzeli na mnie. - Nie wiem - powiedzia³em. - Chyba oba. Wygl¹dali na zdziwionych, ale kobieta us³ysza³a. Unios³a przeœcierad³o. Tors mia³ teraz ow³osiony. By³ ciê¿szy, wa¿y³ co najmniej o piêtnaœcie kilo wiêcej ni¿ wówczas, lecz nie by³o w tym niczego dziwnego. Zmieni³ siê. Wszyscy siê zmieniliœmy. Jednak nie tego szuka³em. Chcia³em sprawdziæ, czy ma na ramieniu tê poszarpan¹ bliznê. Mia³. Na lewym ramieniu. Nie jêkn¹³em ani nic takiego. Jakby ktoœ

zabra³ czêœæ mojej rzeczywistoœci, a ja by³em zbyt odrêtwia³y, ¿eby coœ z tym zrobiæ. Po prostu tam sta³em. - Panie Copeland? - Znam go - powiedzia³em. - Kim on jest? Wskaza³em zdjêcie z gazety. - Nazywa³ siê Gil Perez.

2

Kiedyœ profesor Lucy Gold, doktor z anglistyki i psychologii, uwielbia³a konsultacje.Mog³a siedzieæ sam na sam ze studentami naprawdê ich poznaæ. Lubi³a, jak ci cisi, którzy siedzieli z ty³u ze spuszczonymi g³owami, robi¹c notatki, jakby to by³o dyktando, ci z w³osami opadaj¹cymi na oczy niczym zas³ona ochronna przychodzili do niej, podnosili g³owy i mówili, co im le¿y na sercu. Jednak najczêœciej, tak jak teraz, przychodz¹cy studenci byli lizusami uwa¿aj¹cymi, ¿e stopieñ zale¿y jedynie od okazywanego entuzjazmu i bêdzie wprost proporcjonalny do ich

aktywnoœci, jakby w ich kraju ekstrawertycy byli bezcenni. - Pani profesor - powiedzia³a niejaka Sylvia Potter. Lucy wyobrazi³a j¹ sobie trochê m³odsz¹, w szkole œredniej. Z pewnoœci¹ by³a t¹ denerwuj¹c¹ dziewczyn¹, która rano przed klasówk¹ przychodzi³a, jêcz¹c, ¿e na pewno obleje, a potem koñczy³a jako pierwsza, z zadowolonym uœmieszkiem oddawa³a swoj¹ celuj¹c¹ pracê i siedzia³a do dzwonka, robi¹c dodatkowe notatki w zeszycie. - Tak, Sylvio?

- Kiedy dziœ na zajêciach czyta³a pani ten fragment Yeatsa... Chcê powiedzieæ, ¿e by³am bardzo poruszona. Zarówno s³owami wiersza, jak sposobem, w jaki pani pos³ugiwa³a siê swoim g³osem... Jak zawodowa aktorka... Lucy Gold mia³a ochotê powiedzieæ: „Zrób coœ dla mnie, u¿yj trochê myd³a", ale milcza³a i uœmiecha³a siê. Nie by³o to ³atwe. Spojrza³a na zegarek i poczu³a siê jak œwinia. Sylvia by³a piln¹ studentk¹. To wszystko. Ka¿dy na swój sposób stara siê sobie radziæ, przystosowaæ i przetrwaæ. Sposób Sylvii by³ zapewne m¹drzejszy i mniej autodestrukcyjny od wielu innych.

- I z przyjemnoœci¹ napisa³am tê pracê oznajmi³a. - Cieszê siê. - Moja praca by³a o... No có¿, o moim pierwszym razie, jeœli rozumie pani, co... Lucy skinê³a g³ow¹. - Prace s¹ anonimowe, a ponadto to poufny materia³, pamiêtasz? - Och, racja. Dziewczyna spuœci³a wzrok, co

zastanowi³o Lucy. Sylvia nigdy nie spuszcza³a wzroku. - Mo¿e kiedy przeczytam wszystkie doda³a Lucy - bêdziemy mogli porozmawiaæ o twojej, jeœli zechcesz. W cztery oczy. Dziewczyna wci¹¿ nie podnosi³a wzroku. - Sylvio? - Dobrze - powiedzia³a bardzo cicho. Godziny konsultacji siê skoñczy³y. Lucy chcia³a iœæ do domu. Staraj¹c siê ukryæ

brak entuzjazmu, zapyta³a: - Czy chcesz porozmawiaæ o tym teraz? Sylvia wci¹¿ mia³a spuszczon¹ g³owê. - Zatem dobrze - powiedzia³a Lucy, demonstracyjnie spogl¹daj¹c na zegarek. – Za dziesiêæ minut mam zebranie. Sylvia wsta³a. - Dziêkujê za spotkanie. - Ca³a przyjemnoœæ po mojej stronie, Sylvio.

Dziewczyna mia³a tak¹ minê, jakby chcia³a coœ dodaæ. Jednak nie zrobi³a tego. Piêæ minut póŸniej Lucy sta³a przy oknie i spogl¹da³a na dziedziniec. Sylvia wysz³a z budynku, otar³a twarz i z wymuszonym uœmiechem wysoko unios³a g³owê. RaŸno ruszy³a przez miasteczko uniwersyteckie. Lucy widzia³a, jak pomacha³a do znajomych studentów, do³¹czy³a do jednej z grup i wmiesza³a siê w t³um, staj¹c siê jego nieodró¿nialn¹ czêœci¹. Lucy odwróci³a siê. Zauwa¿y³a swoje odbicie w lustrze i nie spodoba³o jej siê to, co ujrza³a. Czy ta dziewczyna potrzebuje pomocy? Zapewne, Luce, a ty nie zareagowa³aœ. Dobra robota, gwiazdo. Usiad³a za

biurkiem i odsunê³a doln¹ szufladê. Wódka by³a tam. Wódka jest dobra. Wódka nie ma zapachu. Drzwi jej gabinetu otworzy³y siê. Mê¿czyzna, który wszed³, mia³ d³ugie czarne w³osy odgarniête za uszy, w których tkwi³y liczne kolczyki. By³ modnie nieogolony i przystojny w stylu podstarza³ego cz³onka boysbandu. Mia³ srebrny æwiek w brodzie, wiecznie b³¹dz¹ce spojrzenie, biodrówki ledwie przytrzymywane przez nabijany æwiekami pas, a na szyi napis g³osz¹cy „Rozmna¿aj siê czêsto". - Ty - powiedzia³, posy³aj¹c jej swój

najpiêkniejszy uœmiech - wygl¹dasz na ³atw¹ do zdobycia. - Dziêki, Lonnie. - Nie, naprawdê. £atw¹ do zdobycia. Lonnie Berger by³ jej sta¿yst¹, chocia¿ mia³ tyle lat co ona. Da³ siê z³apaæ w pu³apkê wiecznego studiowania, zdobywaj¹c coraz to nowe dyplomy, krêc¹c siê po kampusie, ze zdradzaj¹c¹ wiek pajêczynk¹ zmarszczek wokó³ oczu. Lonniemu znudzi³y siê ja³owe ekscesy seksualne studenta, wiêc usi³owa³ wyrwaæ siê z tego

zaklêtego krêgu i podrywa³ ka¿d¹ napotkan¹ kobietê. - Powinnaœ nosiæ coœ bardziej uwydatniaj¹cego piersi, mo¿e jeden z tych nowych biustonoszy - doda³. - Mo¿e wtedy ch³opcy bardziej by uwa¿ali na zajêciach. - Taaak, w³aœnie tego mi trzeba. - Powa¿nie, szefowo, kiedy ostatni raz to robi³aœ? - Osiem miesiêcy, szeœæ dni i jakieœ... - Lucy spojrza³a na zegarek - ...Cztery godziny temu.

Rozeœmia³ siê. - ¯artujesz sobie ze mnie, prawda? Tylko na niego spojrza³a. - Wydrukowa³em dzienniki powiedzia³. Poufne i anonimowe dzienniki. Prowadzi³a zajêcia zwane na uniwersytecie „wyk³adami twórczego myœlenia", bêd¹ce po³¹czeniem awangardowej psychologii z nauk¹ kompozycji literackiej i filozofi¹. Prawdê mówi¹c, Lucy to uwielbia³a. Aktualny temat: ka¿dy student mia³

opisaæ jakieœ swoje traumatyczne prze¿ycie - coœ, czym normalnie nie podzieli³by siê z nikim. Bez wymieniania nazwisk. Bez stopni. Jeœli anonimowy autor zamieœci³ na koñcu pracy swoje pozwolenie, Lucy mog³a przeczytaæ niektóre fragmenty ca³ej grupie, ¿eby rozpocz¹æ dyskusjê - ale nie podaj¹c nazwiska studenta. - Zacz¹³eœ je czytaæ? - Zapyta³a. Lonnie kiwn¹³ g³ow¹ i usiad³ na fotelu, który przed kilkoma minutami zajmowa³a Sylvia. Po³o¿y³ nogi na

biurku. - Jak zwykle - powiedzia³. - Kiepskie erotyki? - Nazwa³bym to raczej ³agodn¹ pornografi¹. - Co to za ró¿nica? - Niech mnie szlag, jeœli wiem. Czy mówi³em ci o mojej nowej panience? - Nie. - Cudowna.

- Uhm. - Mówiê serio. Kelnerka. Najlepszy kawa³ dupy, jaki mi siê trafi³. - A ja chcê tego wys³uchaæ, poniewa¿... - Zazdrosna? - Taaak - mruknê³a Lucy. - To musi byæ powód. Daj mi te prace, dobrze? Lonnie poda³ jej kilka. Oboje zaczêli je przegl¹daæ. Po piêciu minutach Lonnie pokrêci³ g³ow¹. - Co takiego? - Spyta³a Lucy.

- Ile lat ma wiêkszoœæ tych dzieciaków? - Zapyta³. - Oko³o dwudziestu, zgadza siê? - Zgadza. - A ich seksualne wyczyny zawsze trwaj¹ jakieœ dwie godziny? Lucy uœmiechnê³a siê. - Twórcza wyobraŸnia. - Czy faceci wytrzymywali tyle, kiedy by³aœ m³oda?

- Teraz tyle nie wytrzymuj¹ - odpar³a. Lonnie uniós³ brew. - To dlatego, ¿e taka gor¹ca z ciebie sztuka. Nie mog¹ siê opanowaæ. To twoja wina. - Hmmm. - Postuka³a gumk¹ na koñcu o³ówka o doln¹ wargê. - Nie pierwszy raz wyg³aszasz ten tekst, co? - Myœlisz, ¿e przyda³by mi siê nowy? Na przyk³ad taki: „Przysiêgam, ¿e to jeszcze nigdy mi siê nie przydarzy³o"? Lucy pisnê³a jak brzêczyk na

teleturnieju. - Przykro mi, spróbuj jeszcze raz. - Niech to szlag. Wrócili do lektury. Lonnie gwizdn¹³ i pokrêci³ g³ow¹. - Mo¿e po prostu urodziliœmy siê w niew³aœciwej epoce. - Zdecydowanie. - Luce? - Podniós³ wzrok znad kartki. Naprawdê tego potrzebujesz.

- Uhm. - Chcê ci pomóc, wiesz. Bez zobowi¹zañ. - A co z Cudown¹ Kelnerk¹? - Nie mamy na siebie wy³¹cznoœci. - Rozumiem. - Zatem proponujê czysto fizyczny zwi¹zek. Wspólne upuszczenie pary, jeœli kumasz. - Cicho, czytam.

Zrozumia³ aluzjê. Pó³ godziny póŸniej wyprostowa³ siê i spojrza³ na ni¹. - Co? - Przeczytaj to - rzek³. - Po co? - Po prostu przeczytaj, dobrze? Wzruszy³a ramiona, od³o¿y³a pracê, któr¹ czyta³a - jeszcze jedn¹ opowieœæ o dziewczynie, która upi³a siê ze swoim nowym ch³opakiem i wyl¹dowa³a w ³ó¿ku we troje.Lucy czyta³a wiele takich historii o trójk¹tach. Wygl¹da³o na to, ¿e

wszystkie by³y skutkiem alkoholowego zamroczenia. Jednak minutê póŸniej zapomnia³a o tym. Zapomnia³a, ¿e mieszka sama, nie ma ju¿ ¿adnej rodziny i jest profesorem college'u, ¿e okno jej gabinetu wychodzi na dziedziniec i Lonnie wci¹¿ siedzi przed ni¹. Lucy Gold odesz³a. Na jej miejscu siedzia³a m³odsza kobieta, w³aœciwie dziewczyna, o innym nazwisku, na progu doros³oœci, lecz pod wieloma wzglêdami jeszcze dziecko. To siê zdarzy³o, kiedy mia³am siedemnaœcie lat. By³am na letnim obozie. Pracowa³am jako PW, czyli pomocnik wychowawcy. Dosta³am tê

pracê bez trudu, poniewa¿ mój tato by³ w³aœcicielem... Lucy przesta³a czytaæ. Spojrza³a na pierwsz¹ stronê. Oczywiœcie nie by³o na niej nazwiska. Studenci przys³ali prace poczt¹ elektroniczn¹. Lonnie je wydrukowa³. W ten sposób nie by³o wiadomo, kto napisa³ któr¹ pracê. To zapewnia³o poczucie bezpieczeñstwa. Autor nie pozostawia³ nawet odcisków palców. Wystarczy³o wybraæ opcjê „wyœlij". To by³o najlepsze lato w moim ¿yciu. A przynajmniej do tamtej ostatniej nocy. Mimo to wiem, ¿e ju¿ nigdy nie prze¿yjê

takich chwil. Dziwne, no nie? Jednak wiem. Wiem, ¿e ju¿ nigdy, przenigdy, nie bêdê taka szczêœliwa. Nigdy. Teraz mój uœmiech jest inny. Smutniejszy. Jakby siê rozbi³ i nie mo¿na go naprawiæ. Tamtego lata kocha³am ch³opca. W tej opowieœci bêdê go nazywa³a P. By³ rok starszy ode mnie i pracowa³ jako m³odszy wychowawca. Ca³a jego rodzina by³a na obozie. Pracowa³a tam jego siostra, a jego ojciec by³ obozowym lekarzem. Jednak ledwo ich zauwa¿y³am, bo gdy tylko pozna³am P., zapar³o mi dech. Wiem, co myœlicie. ¯e to by³ po prostu g³upi wakacyjny romans. Wcale nie. A teraz

bojê siê, ¿e ju¿ nigdy nie pokocham nikogo tak, jak kocha³am jego. To g³upio brzmi. Tak wszyscy uwa¿aj¹. Mo¿e maj¹ racjê. Nie wiem. Wci¹¿ jestem taka m³oda. Jednak nie wydaje mi siê. Mam wra¿enie, ¿e mia³am jedn¹ jedyn¹ szansê zaznaæ szczêœcia i zmarnowa³am j¹. Rana w sercu Lucy zaczê³a siê otwieraæ i poszerzaæ. Pewnej nocy poszliœmy sami do lasu. Nie powinniœmy. Regulamin surowo tego zabrania³. Nikt nie zna³ tego regulaminu lepiej ode mnie. Spêdza³am tu ka¿de lato, od kiedy skoñczy³am dziewiêæ lat. Wtedy mój ojciec kupi³ ten obóz. P. pe³ni³ nocny dy¿ur, a poniewa¿ mój

ojciec by³ w³aœcicielem obozu, mog³am siê po nim poruszaæ zupe³nie swobodnie. Sprytne, prawda? Dwoje zakochanych dzieciaków, maj¹cych pilnowaæ innych obozowiczów? Litoœci! Nie chcia³ iœæ, poniewa¿ uwa¿a³, ¿e powinien staæ na warcie, ale có¿, wiedzia³am, jak go przekonaæ. Oczywiœcie teraz tego ¿a³ujê. Jednak sta³o siê. Poszliœmy do lasu, tylko my dwoje. Sami. Te lasy s¹ rozleg³e. Jeœli zgubisz drogê,mo¿esz w nich zab³¹dziæ na zawsze. S³ysza³am opowieœci o dzieciakach, które posz³y do lasu i nigdy nie wróci³y. Niektórzy twierdz¹, ¿e wci¹¿ siê tam b³¹kaj¹, ¿yj¹c jak zwierzêta. Inni mówi¹, ¿e zginê³y lub

spotka³ je jeszcze gorszy los. Có¿, wiecie, co siê opowiada przy obozowych ogniskach. Kiedyœ œmia³am siê z takich opowieœci. Nigdy mnie nie przera¿a³y. Teraz trzêsê siê na sam¹ myœl o tym. Szliœmy. Zna³am drogê. P. trzyma³ mnie za rêkê. W lesie by³o tak ciemno. Nie by³o widaæ niczego, co znajdowa³o siê w odleg³oœci wiêkszej ni¿ trzy metry. Us³yszeliœmy jakieœ szmery i zrozumieliœmy, ¿e w lesie ktoœ jest. Zamar³am, ale pamiêtam, ¿e P. uœmiechn¹³ siê w ciemnoœci i zabawnie pokrêci³ g³ow¹. Jedynym powodem, dla którego obozowicze spotykali siê w

lesie, by³o... No wiecie, to by³ obóz koedukacyjny. Czêœci dla ch³opców i dziewczyn oddziela³ od siebie pas lasu. Dopowiedzcie sobie resztê. P. westchn¹³. - Lepiej to sprawdŸmy - powiedzia³. Albo coœ podobnego. Jednak ja nie chcia³am. Pragnê³am byæ z nim sama. W mojej latarce wyczerpa³y siê baterie. Wci¹¿ pamiêtam, jak mocno bi³o mi serce, gdy weszliœmy miêdzy drzewa. Oto by³am tam, w ciemnoœci, trzymaj¹c za rêkê ch³opaka, którego kocha³am. Wystarczy³oby, ¿eby mnie dotkn¹³, a

rozp³ynê³abym siê. Znacie to uczucie? Kiedy nie mo¿esz znieœæ jego nieobecnoœci nawet przez piêæ minut. Kiedy wszystko ci siê z nim kojarzy. Robisz coœ, cokolwiek, i myœlisz: Co on by o tym pomyœla³? Szalone uczucie. Cudowne, ale te¿ bolesne. Jesteœ tak wra¿liwa i obna¿ona, ¿e to przera¿a. - Ciii - szepn¹³ P. - Zatrzymaj siê. Robimy to. Zatrzymujemy siê. P. poci¹ga mnie za drzewo. Ujmuje moj¹ twarz w d³onie. Ma du¿e d³onie i podoba mi siê to, co czujê. Odchyla moj¹ g³owê i ca³uje mnie. Czujê to wszêdzie,

to dr¿enie, które rozpoczyna siê w sercu, a potem rozchodzi. Odejmuje d³oñ od mojej twarzy. K³adzie j¹ na mojej klatce piersiowej, obok mojej piersi. Zaczynam niecierpliwie wyczekiwaæ na dalszy ci¹g. Jêcz¹ g³oœno. Wci¹¿ siê ca³owaliœmy. Namiêtnie. Nie mogliœmy siê nasyciæ swoj¹ bliskoœci¹. Ka¿da czêœæ mojego cia³a p³onê³a. On wsun¹³ d³oñ pod moj¹ bluzkê. Nie powiem nic wiêcej. Zapomnia³am o szmerach w lesie. Teraz wiem. Powinniœmy kogoœ zawiadomiæ. Powinniœmy ich zatrzymaæ i nie pozwoliæ wejœæ g³êbiej w te lasy. Nie zrobiliœmy tego. Zamiast tego kochaliœmy siê. Tak siê w

tym pogr¹¿y³am, ¿e z pocz¹tku nawet nie s³ysza³am krzyków. Myœlê, ¿e P. te¿ ich nie s³ysza³. Jednak te krzyki wci¹¿ by³o s³ychaæ i wiecie, co mówi¹ ludzie, którzy byli bliscy œmierci? To by³o w³aœnie tak, tylko jakby na odwrót. Jakbyœmy oboje pod¹¿ali ku cudownemu œwiat³u, a te krzyki by³y sznurem, który ci¹gn¹³ nas w ty³, chocia¿ wcale nie chcieliœmy wracaæ. Przesta³ mnie ca³owaæ. I to jest najstraszniejsze. Ju¿ nigdy wiêcej mnie nie poca³owa³. Lucy odwróci³a kartkê, ale nie by³o na niej nic wiêcej. Poderwa³a g³owê. - Gdzie jest reszta?

- To wszystko. Powiedzia³aœ im, ¿eby przysy³ali czêœciami, pamiêtasz? Jest tylko tyle. Znów spojrza³a na kartki. - Dobrze siê czujesz, Luce? - Ty dobrze sobie radzisz z komputerami, prawda, Lonnie? Znów uniós³ brew. - Lepiej z kobietami. - Czy wygl¹dam, jakbym by³a w nastroju?

- Dobrze, dobrze. W porz¹dku, dobrze sobie radzê z komputerami. Czemu pytasz? - Muszê siê dowiedzieæ, kto to napisa³. - Przecie¿... - Muszê - powtórzy³a z naciskiem wiedzieæ, kto to napisa³. Napotka³ jej spojrzenie. Przez moment wpatrywa³ siê w jej twarz. Wiedzia³a, co chce powiedzieæ. Zamierza³a z³amaæ wszelkie regu³y. Przeczytali kilka naprawdê okropnych opowieœci, w tym roku nawet jedn¹ o kazirodczym zwi¹zku

miêdzy ojcem a córk¹, i nigdy nie próbowali ustaliæ ich autorów. - Zechcesz mi powiedzieæ, o co tu chodzi? - Spyta³ Lonnie. - Nie. - Jednak chcesz, ¿ebym z³ama³ wszelkie regu³y, jakie wprowadziliœmy? - Tak. - Jest tak Ÿle?

Popatrzy³a na niego w milczeniu. - A co tam, do diab³a - rzek³ Lonnie. Zobaczê, co uda mi siê zdzia³aæ.

3

- Mówiê wam - powtórzy³em jeszcze raz. - To jest Gil Perez. - Facet, który zgin¹³ z pañsk¹ siostr¹ dwadzieœcia lat temu?

- Najwidoczniej nie zgin¹³. Nie s¹dzê, ¿eby mi uwierzyli. - Mo¿e to jego brat? - Podsun¹³ York. - Z pierœcionkiem mojej siostry? - To pierœcionek jakich wiele zauwa¿y³ Dillon. - Dwadzieœcia lat temu by³o takich mnóstwo. Wydaje mi siê, ¿e moja siostra mia³a taki sam. Chyba dosta³a go na szesnaste urodziny. Czy na pierœcionku pana siostry by³o coœ wygrawerowane? - Nie.

- Zatem nie ma pewnoœci. Rozmawialiœmy jeszcze przez chwilê, ale niewiele mog³em dodaæ. Naprawdê nic nie wiedzia³em. Powiedzieli mi, ¿e bêd¹ w kontakcie. Znajd¹ rodzinê Gila Pereza i sprawdz¹, czy zidentyfikuje zabitego. Nie wiedzia³em, co robiæ. By³em zagubiony, odrêtwia³y i wytr¹cony z równowagi. Mój palmtop i telefon komórkowy szala³y. SpóŸni³em siê na spotkanie z obroñcami w najwiêkszej ze spraw w mojej karierze. Dwaj bogaci studenci,

tenisiœci z eleganckiego przedmieœcia Short Hills, zostali oskar¿eni o zgwa³cenie szesnastoletniej Murzynki z Irvington, niejakiej - nie, jej nazwisko w tym nie pomaga³o - Chamique Johnson. Rozprawa ju¿ siê zaczê³a, zosta³a odroczona, a teraz mia³em nadziejê zawrzeæ ugodê, zanim znów siê rozpocznie. Policjanci podwieŸli mnie do mojego biura w Newark. Wiedzia³em, ¿e strona przeciwna uzna moje spóŸnienie za celowe, ale nic nie mog³em na to poradziæ. Kiedy wszed³em do gabinetu, dwaj g³ówni obroñcy ju¿ tam byli. Jeden z nich, Mort Pubin, wsta³ i zacz¹³

wrzeszczeæ: - Ty skurwysynu! Wiesz, która godzina? Wiesz? - Mort, schud³eœ? - Nie wyje¿d¿aj mi z tymi bzdurami. - Zaczekaj, nie, to nie to. Jesteœ wy¿szy, prawda? Uros³eœ. Jesteœ ju¿ du¿ym ch³opcem. - Wypchaj siê, Cope. Tkwimy tu ju¿ od godziny! Drugi prawnik, Flair Hickory, siedzia³ z

nog¹ za³o¿on¹ na nogê, niczym siê nie przejmuj¹c. To na nim skupi³em uwagê. Mort by³ ha³aœliwy, nieprzyjemny i lubi³ siê popisywaæ. Flair by³ adwokatem, którego obawia³em siê jak ¿adnego innego. By³ zupe³nie inny, ni¿ mo¿na by siê spodziewaæ. Przede wszystkim Flair - przysiêga³, ¿e to jego prawdziwe imiê, ale mocno w to w¹tpi³em - by³ gejem. W porz¹dku, nic wielkiego. Wielu adwokatów to geje, lecz Flair by³ gejem nad gejami, coœ jak dziecko mi³oœci Liberace'a i Lizy Minnelli, wychowane na piosenkach Streisand i koncertach. I wcale nie kry³ siê z tym w sali s¹dowej - przeciwnie, celowo k³u³ tym w oczy. Pozwoli³

Mortowi szaleæ przez kilka minut. Porusza³ palcami i ogl¹da³ swój manikiur. Wydawa³ siê z niego zadowolony. Potem podniós³ rêkê i niedba³ym ruchem uciszy³ Morta. - Doœæ - powiedzia³. Mia³ na sobie purpurowy garnitur. A mo¿e bak³a¿anowy lub chabrowy. Nie znam siê na kolorach. Jego koszula by³a tej samej barwy co garnitur. Krawat te¿. I chusteczka w kieszonce. A tak¿e dobry Bo¿e - buty. Flair spostrzeg³, ¿e zauwa¿y³em jego strój.

- Podoba ci siê? - Zapyta³. - Barney nowym cz³onkiem zespo³u Village People - powiedzia³em. Flair zmarszczy³ brwi. - No co? - Barney z Village People - powtórzy³, wydymaj¹c usta. - Nie przysz³y ci do g³owy jakieœ starsze i jeszcze bardziej zapomniane postacie popkultury? - Chcia³em wspomnieæ o Teletubisiu, ale nie mog³em sobie przypomnieæ, jak siê nazywa.

- Twinky Winky. I te¿ jest stary. Skrzy¿owa³ rêce na piersi i westchn¹³. – Skoro wiêc jesteœmy ju¿ wszyscy razem w tym gabinecie o zdecydowanie heteroseksualnym wystroju, czy mo¿emy wypuœciæ naszych klientów i zakoñczyæ tê sprawê? Napotka³em jego spojrzenie. - Oni to zrobili, Flair. Nie zamierza³ zaprzeczaæ. - Naprawdê chcesz, by ta chora na umyœle striptizerka i prostytutka zeznawa³a przed s¹dem?

Stan¹³bym w jej obronie, ale zna³ fakty. - Chcê. Flair powstrzyma³ uœmiech. - Zniszczê j¹ - powiedzia³. Ja nic nie powiedzia³em. Zrobi to. Wiedzia³em, ¿e tak. I w³aœnie w tym rzecz. Potrafi³ dr¹¿yæ i gnêbiæ, nikogo mimo to nikogo nie zra¿aæ. Widzia³em ju¿, jak to robi³. Mo¿na by s¹dziæ, ¿e przynajmniej niektórzy sêdziowie bêd¹ homofobami, nienawidz¹cymi i boj¹cymi siê go. Jednak z Flairem by³o inaczej. £awniczki mia³y ochotê iœæ z nim na

zakupy i opowiadaæ o wadach swoich mê¿ów. Mê¿czyŸni uwa¿ali go za nieszkodliwego, wiêc nie obawiali siê, ¿e wytnie im jakiœ numer. Dlatego by³ tak groŸnym przeciwnikiem. - O co wam chodzi? - Zapyta³em. Flair siê uœmiechn¹³. - Jesteœ zdenerwowany, prawda? - Mam tylko nadziejê uchroniæ ofiarê gwa³tu przed twoimi brutalnymi atakami.

- Moimi? - Przy³o¿y³ d³oñ do piersi. Jestem ura¿ony. Spojrza³em na niego bez s³ów. Gdy to robi³em, otworzy³y siê drzwi. Wesz³a Loren Muse, mój g³ówny inspektordochodzeniowy. Muse jest w moim wieku, po trzydziestce, i by³a inspektorem dochodzeniowym w sekcji zabójstw za czasów mojego poprzednika, Eda Steinberga. Usiad³a bez s³owa czy gestu. Znów odwróci³em siê do Flaira. - Czego chcecie? - Zapyta³em ponownie. - Na pocz¹tek - rzek³ Flair - chcê, by

panna Chamique Johnson przeprosi³a za zniszczenie reputacji dwóch porz¹dnych ch³opców z dobrych rodzin. Spojrza³em na niego bardzo uwa¿nie. - Jednak zadowolimy siê odst¹pieniem od wszystkich zarzutów. - ​nij dalej. - Cope, Cope, Cope - pokrêci³ g³owa Flair, cmokaj¹c. - Powiedzia³em nie.

- Jesteœ cudowny, kiedy jesteœ taki mêski, ale ju¿ o tym wiesz, prawda? – Flair spojrza³ na Loren Muse. Na jego twarzy odmalowa³a siê szczera zgroza. Dobry Bo¿e, co ty masz na sobie? Muse siê wyprostowa³a.

- Co? - Twój strój. Jak z jakiegoœ strasznego nowego reality show, zatytu³owanego Jak ubieraj¹ siê policjantki. Dobry Bo¿e. A te buty...

- S¹ praktyczne - wtr¹ci³a Muse. - Kochana, pierwsza zasada œwiata mody: s³owa „buty" oraz „praktyczne" nigdy nie

powinny sobie towarzyszyæ. - Nawet nie mrugn¹wszy okiem, Flair odwróci³ siê z powrotem do mnie. - Nasi klienci przyznaj¹ siê do wykroczenia i dostan¹ wyrok z zawieszeniem oraz nadzór s¹dowy.

- Nie. - Mogê powiedzieæ ci dwa s³owa? - Te dwa s³owa to „buty" i „praktyczne", tak? - Nie, obawiam siê, ¿e coœ znacznie bardziej przykrego: Cal i Jim. Zamilk³. Zerkn¹³em na Muse. Poprawi³a siê w fotelu. - Te dwa zdrobnienia - ci¹gn¹³ z satysfakcj¹ Flair. - Cal i Jim. Muzyka dla moich

uszu. Wiesz, o czym mówiê, Cope? Nie chwyci³em przynêty. - Twoja rzekoma ofiara w swoim zeznaniu... Czyta³eœ jej zeznanie, prawda? W swoim zeznaniu wyraŸnie podaje, ¿e jej gwa³cicielami byli Cal i Jim. - To niczego nie oznacza powiedzia³em. - No có¿, pos³uchaj, kochasiu, i postaraj siê skupiæ, poniewa¿ s¹dzê, ¿e to mo¿e byæ

bardzo wa¿ne w tej sprawie - naszymi klientami s¹ Barry Marantz i Edward Jenrette. Nie Cal i Jim, ale Barry i Edward. Powtórz to g³oœno. No ju¿, przecie¿ potrafisz. Barry i Edward. No, czy te imiona brzmi¹ tak samo jak Cal i Jim? Na to pytanie odpowiedzia³ Mort Pubin. - Nie, wcale nie, Flair - rzek³ z szerokim uœmiechem. Ja wci¹¿ siê nie odzywa³em.

- I wiesz co, mamy tu zeznanie twojej ofiary - mówi³ Flair. - To naprawdê cudowne, nie s¹dzisz? Zaczekaj, niech znajdê. Po prostu uwielbiam to czytaæ. Mort, masz je? Zaczekaj, jest tutaj. - Flair na³o¿y³ po³ówkowe szk³a do czytania. Odchrz¹kn¹³ i odczyta³ z namaszczeniem: „Ci dwaj ch³opcy, którzy to zrobili. To byli Cal i Jim". Od³o¿y³ kartkê i spojrza³ na nas, jakby czeka³ na oklaski.

- Znaleziono w niej nasienie Barry'ego Marantza - przypomnia³em. - Ach tak, ale m³ody Barry - nawiasem mówi¹c, przystojny ch³opiec, a obaj wiemy, ¿e to ma znaczenie - przyznaje siê, ¿e wczeœniej owego wieczoru uprawia³ seks z chêtn¹ i m³od¹ pann¹ Johnson. Wszyscy wiemy, ¿e Chamique by³a w ich akademiku. To niekwestionowany fakt, prawda? Nie podoba³o mi siê to, ale zgodzi³em

siê z nim. - Niekwestionowany. - W rzeczy samej obaj zgadzamy siê, ¿e Chamique Johnson pracowa³a tam tydzieñ wczeœniej jako striptizerka. - Tancerka egzotyczna - poprawi³em.

Teraz on popatrzy³ na mnie z uwag¹. - Zatem wróci³a tam. Tylko tym razem

nie dosta³a pieniêdzy. Co do tego te¿ siê zgadzamy, nieprawda¿? - Nie czeka³ na moj¹ odpowiedŸ. - I mogê przyprowadziæ piêciu lub szeœciu ch³opców, którzy zeznaj¹, ¿e bardzo zaprzyjaŸni³a siê z Barrym. Daj spokój, Cope. Ju¿ to przerabia³eœ. Ona jest striptizerk¹. Jest nieletnia. Zakrad³a siê do mêskiego akademika. Przespa³a siê z przystojnym, bogatym ch³opcem. On j¹ rzuci³, nie zadzwoni³

albo coœ takiego. Ma do niego ¿al. - I mnóstwo siniaków - doda³em. Mort r¹bn¹³ w stó³ d³oni¹ przypominaj¹c¹ coœ rozjechanego na drodze. - Ona po prostu chce siê ob³owiæ powiedzia³. - Nie teraz, Mort - rzek³ Flair. - Pieprzyæ to. Wszyscy wiemy, o co chodzi. Oskar¿y³a ich, bo s¹ dziani. Mort obrzuci³ mnie swym najlepszym

twardym jak krzemieñ spojrzeniem. Wiesz, ¿e ta kurewka by³a notowana, prawda? Chamique... - Wycedzi³ jej imiê w drwi¹cy sposób, który naprawdê mnie wkurzy³ - te¿ ju¿ wziê³a sobie adwokata. Zamierza wydoiæ naszych ch³opców. Ta krowa po prostu chce siê ob³owiæ. To wszystko. Chce cholernej forsy. - Mort? - Powiedzia³em.

- Co? - B¹dŸ cicho, teraz rozmawiaj¹ doroœli. Mort prychn¹³. - Ty nie jesteœ lepszy, Cope. Czeka³em. - Oskar¿y³eœ ich tylko dlatego, ¿e s¹ bogaci. I wiesz o tym. Te¿ odgrywasz w mediach tê komediê „bogaci przeciwko biednej". Nie udawaj, ¿e nie. Czy wiesz, co w tym

jest do bani? Wiesz, od czego boli mnie dupa? Rano przeze mnie kogoœ swêdzia³o dupsko, a teraz jego rozbola³a dupa. Mia³em dobry dzieñ. - Powiedz mi, Mort. - To jest powszechnie przyjête w naszym spo³eczeñstwie. - Co takiego? - Nienawiœæ do bogatych. - Mort

gniewnie roz³o¿y³ rêce. - Wci¹¿ siê to s³yszy: „Nienawidzê go, jest taki bogaty". Spójrz na Enron i inne podobne skandale. Teraz wprost zachêca siê do takiego nastawienia, nienawiœci do bogatych. Gdybym kiedyœ powiedzia³: „Hej, nienawidzê biednych", powiesiliby mnie na suchej ga³êzi. Ale wyzywanie bogatych? Có¿, mo¿esz sobie u¿ywaæ. Ka¿dy mo¿e nienawidziæ

bogatych. - Mo¿e powinni za³o¿yæ psychoterapeutyczn¹ grupê wsparcia podsun¹³em. - Wypchaj siê, Cope. - Nie, naprawdê. Trump, Halliburtonowie... No wiesz, œwiat by³ dla nich niedobry. Grupa wsparcia. Oto, co powinni zrobiæ. Albo wyst¹piæ w maratonie telewizyjnym. Flair Hickory wsta³. Oczywiœcie by³ to

teatralny gest. Niemal spodziewa³em siê, ¿e dygnie. - Myœlê, ¿e ju¿ skoñczyliœmy. Zobaczymy siê jutro, przystojniaku. A ty... - Spojrza³ na Loren Muse, otworzy³ usta, zamkn¹³ je i siê otrz¹sn¹³. - Flair? Popatrzy³ na mnie. - Ten fragment z Calem i Jimem tylko

dowodzi, ¿e ona mówi prawdê powiedzia³em. Flair siê uœmiechn¹³. - Jakim cudem? - Wasi ch³opcy byli sprytni. Nazwali siê Cal i Jim, ¿eby tak o nich mówi³a. Podniós³ brwi. - Myœlisz, ¿e to przejdzie? - W przeciwnym razie po co by ich tak nazwa³a?

- Przepraszam? - Chcê powiedzieæ, ¿e gdyby Chamique chcia³a wrobiæ waszych klientów, dlaczego nie poda³aby ich prawdziwych imion? Po co wymyœla³aby ca³y ten dialog miêdzy Calem i Jimem? „Obróæ j¹, Cal". „Przechyl j¹, Jim". „Patrz, Cal, jak jej siê to podoba". Po co by to wymyœla³a? Odpowiedzia³ mi Mort:

- Poniewa¿ jest ¿¹dn¹ forsy kurw¹, g³upi¹ jak but? Widzia³em jednak, ¿e moje

s³owa dotar³y do Flaira. - To nie ma sensu - rzek³em. Nachyli³ siê do mnie. - I nie musi mieæ, w tym rzecz, Cope. Wiesz o tym. Mo¿e masz racjê. Mo¿e to nie ma sensu. Jednak wiesz, ¿e narobi zamieszania. A zamieszanie to ulubione pod³o¿e mojej

ulubionej roœlinki, jak¹ jest uzasadniona w¹tpliwoœæ. - Uœmiechn¹³ siê. - Mo¿e masz jakieœ dowody. Jeœli jednak ka¿esz tej dziewczynie zeznawaæ, nie bêdê jej oszczêdza³. To bêdzie krótki pojedynek. Obaj to wiemy. Ruszyli do drzwi. - Pa, pa, przyjacielu. Do zobaczenia w s¹dzie. 4

Muse i ja milczeliœmy przez d³ug¹ chwilê. Cal i Jim. Te imiona nas przybi³y. Stanowisko g³ównego inspektora dochodzeniowego niemal zawsze zajmowa³ jakiœ stary weteran, opryskliwy facet nieco wypalony tym, co widzia³ przez lata pracy, brzuchaty, ciê¿ko wzdychaj¹cy, w znoszonym prochowcu. Jego zadaniem by³o zrêcznie

przeprowadziæ niewinnego prokuratora okrêgowego, takiego jak ja, z politycznego nadania, przez krêgi systemu prawnego Essex County. Loren Muse mia³a mo¿e metr piêædziesi¹t i wa¿y³a tyle co czwartoklasistka. Wybieraj¹c j¹ na g³ównego inspektora, wywo³a³em nieprzyjemne poruszenie wœród weteranów, ale zrobi³em to najzupe³niej œwiadomie. Wolê zatrudniaæ kobiety w

pewnym wieku. Lepiej pracuj¹ i s¹ lojalniejsze. Wiem, wiem, ale przekona³em siê, ¿e to niemal zawsze prawda. ZnajdŸ odpowiedni¹ kobietê w wieku - powiedzmy trzydziestu trzech lat, a bêdzie pracowa³a po godzinach i z poœwiêceniem, jakiego nigdy nie mo¿esz oczekiwaæ po mê¿atce z dzieæmi. Nale¿y równie¿ przyznaæ, ¿e Muse by³a

niewiarygodnie utalentowanym inspektorem. Lubi³em omawiaæ z ni¹ sprawy. Powiedzia³bym, ¿e by³o to jakby przymusem, ale wtedy z pewnoœci¹ wywo³a³bym zbiorowy jêk. Teraz spogl¹da³a w dó³. - Co ci chodzi po g³owie? - Zapyta³em. - Czy te buty naprawdê s¹ takie brzydkie? Patrzy³em na ni¹ i czeka³em. - Krótko mówi¹c, jeœli nie znajdziemy jakiegoœ sposobu, ¿eby wyjaœniæ Cala

i Jima, jesteœmy za³atwieni - zakoñczy³a. Spojrza³em w sufit. - Co? - Zapyta³a Muse. - Te dwa imiona. - Co z nimi? - Dlaczego? - Zapyta³em, nie wiem który raz. - Dlaczego akurat Cal i Jim? - Nie wiem.

- Przes³ucha³aœ ponownie Chamique? - Tak. Jej opowieœæ jest zatrwa¿aj¹co spójna. U¿ywali tych imion. S¹dzê, ¿e masz racjê. Zrobili to specjalnie, ¿eby jej opowieœæ g³upio brzmia³a. - Tylko dlaczego wybrali akurat te dwa imiona? - Zapewne przypadkowo. Zmarszczy³em brwi. - Coœ przeoczyliœmy, Muse. Skinê³a g³ow¹.

- Wiem. Zawsze doskonale udawa³o mi siê rozgraniczaæ pewne sprawy. Wszyscy to robimy, ale ja by³em w tym szczególnie dobry. Potrafiê tworzyæ w moim œwiecie osobne wszechœwiaty. Umiem radziæ sobie z jednym aspektem mojego ¿ycia tak, ¿eby nie wp³ywa³ na inne. Niektórzy ogl¹daj¹ filmy gangsterskie i zastanawiaj¹ siê, jak ten

gangster mo¿e byæ tak okrutny w interesach i tak kochaj¹cy w domu. Ja to potrafiê. Nie jestem z tego dumny. Niekoniecznie jest to zaleta. Wprawdzie chroni, ale dobrze wiedzia³em, co potrafi usprawiedliwiæ. Tak wiêc przez ostatnie pó³ godziny odpycha³em od siebie pytania: jeœli Gil Perez przez ca³y ten czas ¿y³, to gdzie siê podziewa³? Co wydarzy³o siê tamtej nocy w lasach? I

oczywiœcie, najwa¿niejsze z nich: je¿eli Gil Perez prze¿y³ tamt¹ noc... Czy moja siostra prze¿y³a j¹ tak¿e? - Cope? To by³a Muse. - Co siê sta³o? Chcia³em jej powiedzieæ. Jednak nie by³a to odpowiednia chwila. Najpierw sam powinienem wszystko uporz¹dkowaæ.

Zrozumieæ, o co chodzi. Upewniæ siê, ¿e to cia³o naprawdê jest zw³okami Gila Pereza. Wsta³em i podszed³em do niej. - Cal i Jim - powiedzia³em. - Musimy siê dowiedzieæ, o co w tym chodzi, do cholery. I to szybko. ŒŒŒ Moja szwagierka Greta oraz jej m¹¿ Bob mieszkali w rezydencji w nowej dzielnicy

willowej, wygl¹daj¹cej dok³adnie tak samo jak ka¿da nowa dzielnica willowa w Ameryce Pó³nocnej. Dzia³ki za ma³e na wznosz¹ce siê na nich ogromniaste gmaszyska z ceg³y. Chocia¿ te domy maj¹ ró¿ne kszta³ty i kolory, nie wiedzieæ czemu wszystkie wygl¹daj¹ identycznie. Wszystko jest trochê zbyt odpicowane, próbuje udawaæ stare, ale wygl¹da jedynie sztucznie.

Pozna³em Gretê wczeœniej ni¿ moj¹ ¿onê. Moja matka odesz³a, zanim skoñczy³em dwadzieœcia lat, ale pamiêtam, co mi powiedzia³a kilka miesiêcy przed tym, zanim Camille posz³a do lasu. Byliœmy najubo¿szymi mieszkañcami naszego wielonarodowoœciowego miasteczka. Byliœmy emigrantami, którzy przybyli tu z dawnego

Zwi¹zku Radzieckiego, kiedy mia³em cztery lata. Pocz¹tek mieliœmy dobry przybyliœmy do USA w glorii bohaterów - ale bardzo szybko sprawy potoczy³y siê Ÿle. Mieszkaliœmy w Newark, na ostatnim piêtrze domku zajmowanego przez trzy rodziny, ale uczêszczaliœmy do szko³y w Columbia High, w West Orange. Mój ojciec, W³adymir Kopiñski (zmieni³ nazwisko na Copeland), który w Leningradzie by³ lekarzem,

nie uzyska³ zezwolenia na praktykowanie w Stanach. Skoñczy³ jako malarz pokojowy. Moja matka, krucha piêknoœæ imieniem Natasza, niegdyœ dumna i dobrze wykszta³cona córka ma³¿eñstwa uniwersyteckich profesorów, podejmowa³a pracê sprz¹taczki u najbogatszych rodzin Short Hills i Livingston, ale ¿adnej z nich nie mog³a d³ugo utrzymaæ. Tamtego dnia moja siostra

Camille wróci³a ze szko³y i oznajmi³a drwi¹co, ¿e podobam siê pewnej bogatej dziewczynie z miasta. Moja matka by³a podekscytowana. - Powinieneœ siê z ni¹ umówiæ powiedzia³a mi. Skrzywi³em siê. - Widzia³aœ j¹? - No to wiesz - odci¹³em siê jak typowy siedemnastolatek. - To potwór. - Jest takie rosyjskie powiedzenie odparowa³a moja matka, podkreœlaj¹c

wagê swych s³ów uniesionym palcem. „Bogata dziewczyna jest piêkna, kiedy siedzi na pieni¹dzach". To by³a pierwsza myœl, jaka przysz³a mi do g³owy, kiedy pozna³em Gretê. Jej rodzice - zatem chyba moi byli teœciowie, a nadal dziadkowie Cary - s¹ nadziani. Moja ¿ona pochodzi³a z rodziny maj¹cej pieni¹dze. Wszystkie znajduj¹ siê na

funduszu powierniczym Cary. Ja jestem wykonawc¹ testamentu. D³ugo i z o¿ywieniem dyskutowaliœmy z Jane o tym, kiedy bêdzie mog³a nimi dysponowaæ. Nie powinna w zbyt m³odym wieku odziedziczyæ takich pieniêdzy, ale z drugiej strony nale¿¹ do niej. Moja Jane by³a taka praktyczna, kiedy lekarze og³osili jej wyrok œmierci. Ja nie

mog³em tego s³uchaæ. Wiele siê dowiadujesz, kiedy ktoœ, kogo kochasz, powoli odchodzi. Dowiedzia³em siê, ¿e moja ¿ona posiada zdumiewaj¹ce pok³ady si³y i odwagi, o jakie nigdy nie podejrzewa³bym jej, zanim zachorowa³a. I odkry³em, ¿e ja ich nie mam. Cara i Madison, siostrzenica mojej ¿ony, bawi³y siê na podjeŸdzie. Dni stawa³y siê

coraz d³u¿sze. Madison usiad³a na asfalcie i wyjê³a podobne do cygar kawa³ki kredy. Moja córka kr¹¿y³a mechanicznym, powoli je¿d¿¹cym autkiem, który jest ostatnim krzykiem mody dla dzisiejszych dzieci do lat szeœciu. Te, które je maj¹, nigdy siê nimi nie bawi¹. Tylko ich goœcie, mali towarzysze zabaw.

Wysiad³em z samochodu i zawo³a³em: - Czeœæ, dzieciaki! Czeka³em, a¿ obie szeœciolatki porzuc¹ swoje zabawki, podbiegn¹ i mnie uœciskaj¹. Taak, akurat. Madison zerknê³a w moj¹ stronê, ale nie mog³aby byæ mniej zainteresowana nawet po lobotomii. Moja w³asna córka uda³a, ¿e nie s³yszy. Cara jeŸdzi³a w kó³ko Barbie Jeepem. Akumulator szybko siada³ i elektryczny pojazd

porusza³ siê wolniej ni¿ mój wuj Morris, siêgaj¹c po ksi¹¿eczkê czekow¹. Greta otworzy³a zewnêtrzne drzwi. - Czeœæ. - Czeœæ - powiedzia³em. - Jak tam reszta pokazów gimnastycznych? - Nie martw siê. - Greta os³oni³a oczy d³oni¹, jakby salutowa³a. - Mam wszystko sfilmowane.

- Super.

- O co chodzi³o tym dwóm gliniarzom? Wzruszy³em ramionami. - Po prostu praca. Nie kupi³a tego, ale nie nalega³a. - Plecak Cary jest w domu. Puœci³a drzwi, które zamknê³y siê za ni¹. Zza domu wyszli robotnicy. Bob i Greta

robili sobie basen z dopasowanym do niego otoczeniem. Myœleli o tym od lat, ale postanowili zaczekaæ, a¿ Madison i Cara bêd¹ dostatecznie du¿e, ¿eby by³y bezpieczne. - ChodŸ - powiedzia³em do córki. Musimy jechaæ. Cara znów mnie zignorowa³a, udaj¹c, ¿e nic nie s³yszy przez warkot ró¿owego Barbie Jeepa. Zmarszczy³em brwi i ruszy³em ku niej. Cara jest potwornie uparta.

Chcia³bym powiedzieæ, „jak jej matka", ale moja Jane by³a najbardziej cierpliw¹ i pe³n¹ zrozumienia kobiet¹ na œwiecie. Zdumiewaj¹ce. W swoich dzieciach widzi siê zarówno dobre, jak i z³e cechy. W przypadku Cary wszystkie negatywne wydawa³y siê pochodziæ od ojca. Madison od³o¿y³a kredê. - ChodŸ, Caro.

Cara j¹ równie¿ zignorowa³a. Madison wzruszy³a do mnie ramionami i obdarzy³a znu¿onym dzieciêcym westchnieniem. - Czeœæ, wujku Cope. - Czeœæ, kochanie. Dobrze siê bawi³yœcie? - Nie - powiedzia³a Madison z pi¹stkami na biodrach. - Cara nigdy siê ze mn¹ nie bawi. Ona tylko bawi siê moimi zabawkami.

Próbowa³em zrobiæ minê pe³n¹ zrozumienia. Greta wróci³a z plecakiem. - Ju¿ odrobi³yœmy lekcje - oznajmi³a. - Dziêkujê. Zby³a to machniêciem rêki. - Caro, kochanie? Jest tu twój tatuœ. Cara zignorowa³a i j¹. Wiedzia³em, ¿e nadchodzi atak z³oœci. Pewnie i to ma po

ojcu. W naszym inspirowanym przez Disneya œwiecie stosunki miedzy córk¹ a jej owdowia³ym ojcem zawsze uk³adaj¹ siê cudownie. Obejrzyjcie jakikolwiek film dla dzieci - Ma³¹ syrenkê, Piêkn¹ i bestiê, Ma³¹ ksiê¿niczkê lub Aladyna - a sami zobaczycie. Na filmach brak matki wydaje siê w³aœciwie drobiazgiem, co, jeœli siê nad tym zastanowiæ, jest naprawdê perwersyjne. W

prawdziwym ¿yciu brak matki to najwiêksze nieszczêœcie, jakie mo¿e spotkaæ ma³¹ dziewczynkê. - Caro, idziemy - powiedzia³em stanowczo. Mia³a zaciêt¹ minê, szykuj¹c siê do walki, ale na szczêœcie bogowie zainterweniowali. Akumulator autka zupe³nie siê wyczerpa³. Ró¿owy jeep stan¹³. Cara próbowa³a go zmusiæ, ¿eby przejecha³ jeszcze kawa³ek, ale autko ani drgnê³o.

Cara westchnê³a, wysiad³a z jeepa i ruszy³a w kierunku samochodu. - Po¿egnaj ciociê Gretê i swoj¹ kuzynkê. Zrobi³a to ponurym g³osem, który wzbudzi³by zazdroœæ nastolatki. Kiedy wróciliœmy do domu, Cara, nie pytaj¹c o pozwolenie, w³¹czy³a telewizor i zaczê³a ogl¹daæ odcinek Sponge Boba. Mia³em wra¿enie, ¿e nie ogl¹da niczego innego. Zastanawia³em

siê, czy jest jakaœ stacja, która nadaje wy³¹cznie Sponge Boba. Ten serial sk³ada siê chyba tylko z trzech odcinków. Co jednak zdaje siê wcale nie zniechêcaæ dzieciaków.

Ju¿ mia³em coœ powiedzieæ, ale zrezygnowa³em. W tym momencie chcia³em, ¿eby czymœ siê zajê³a. Wci¹¿ próbowa³em pouk³adaæ w myœlach zarówno sprawê gwa³tu na

Chamique Johnson, jak i nag³e pojawienie siê i zamordowanie Gila Pereza. Przyznajê, ¿e mojej wielkiej sprawie, najwiêkszej w mojej karierze, poœwiêca³em zdecydowanie mniej uwagi. Zacz¹³em szykowaæ kolacjê. Przewa¿nie jadaliœmy j¹ na mieœcie albo zamawialiœmy coœ do domu. Mam nianiê i gosposiê, ale dziœ mia³a wolne. - Mog¹ byæ hot dogi?

- Ujd¹. Zadzwoni³ telefon. Podnios³em s³uchawkê. - Panie Copeland? Tu detektyw Tucker York. - Tak, detektywie, co mogê dla pana zrobiæ? - OdnaleŸliœmy rodziców Gila Pereza. Mocniej œcisn¹³em s³uchawkê. - Czy zidentyfikowali cia³o? - Jeszcze nie.

- Co im powiedzieliœcie? - Niech pan s³ucha, panie Copeland, bez urazy, ale to nie jest coœ, co mówi siê przez telefon, prawda? „Wasz syn byæ mo¿e ¿y³ przez te wszystkie lata... I ach, tak, w³aœnie zosta³ zamordowany". - Rozumiem. - Dlatego nie powiedzieliœmy im niczego konkretnego. ​ci¹gniemy ich tu i zobaczymy, czy zidentyfikuj¹ cia³o. Jest

jeszcze coœ. Czy jest pan pewien, ¿e to Gil Perez? - Prawie pewien. - Rozumie pan, ¿e to za ma³o. - Rozumiem. - A poza tym jest póŸno. Mój partner i ja skoñczyliœmy s³u¿bê. Dlatego jeden z naszych ludzi przywiezie tu Perezów jutro rano. - Có¿ to, kurtuazyjny telefon?

- Coœ w tym rodzaju. Rozumiem pañskie zainteresowanie. Mo¿e powinien pan tu byæ rano, no, wie pan, na wypadek, gdyby zrodzi³y siê jakieœ dziwne pytania.

- Gdzie? - Ponownie w kostnicy. Trzeba pana przywieŸæ? - Nie, znam drogê.

5 Kilka godzin póŸniej u³o¿y³em córkê do snu. Cara nigdy nie sprawia mi k³opotów, kiedy idzie spaæ. Mamy wspania³y system. Czytam jej. Nie robiê tego dlatego, ¿e tak zalecaj¹ wszystkie periodyki poœwiêcone wychowaniu dzieci. Robiê to, poniewa¿ ona to uwielbia. Nigdy przy tym nie zasypia.

Czytam jej co wieczór i jeszcze ani razu nawet nie zmru¿y³a oka. W przeciwieñstwie do mnie. Niektóre z tych ksi¹¿ek s¹ okropne. Zasypiam na jej ³ó¿eczku. Pozwala mi na to. Nie mog³em sobie poradziæ z jej niepohamowanym g³odem lektury, wiêc zacz¹³em korzystaæ z nagrañ. Najpierw coœ jej czytam, a potem puszczam jedn¹ œcie¿kê kasety zwykle czterdziestopiêciominutow¹ -

zanim przychodzi czas, by zamknê³a oczy i zasnê³a. Cara rozumie i lubi tê zasadê. Dzisiaj czytam jej Roalda Dahla. Robi wielkie oczy. W zesz³ym roku, kiedy zabra³em j¹ do kina na Króla lwa, kupi³em jej cholernie drogiego pluszaka Timona. Teraz mocno obejmuje go praw¹ rêk¹. Timon te¿ lubi s³uchaæ bajek. Skoñczy³em czytaæ i poca³owa³em Carê w policzek. Pachnia³a szamponem dla

dzieci. - Dobranoc, tatusiu - powiedzia³a. - Dobranoc, skarbie. Dzieciaki. W jednej chwili s¹ jak Medea w kiepskim humorze, a w nastêpnej s³odkie jak anio³ki. W³¹czy³em magnetofon i zgasi³em œwiat³o. Poszed³em do mojego domowego gabinetu i usiad³em przy komputerze. Mam dostêp do bazy danych w moim

biurze. Otworzy³em plik ze spraw¹ gwa³tu na Chamique Johnson i zacz¹³em nad nim œlêczeæ. Cal i Jim.

Moja ofiara z pewnoœci¹ nie wzbudzi sympatii sêdziów. Chamique ma szesnaœcie lat i nieœlubne dziecko. By³a dwukrotnie aresztowana za nagabywanie i raz za posiadanie

marihuany. Pracowa³a dorywczo jako tancerka egzotyczna, co i owszem, jest eufemistycznym okreœleniem striptizerki. Ludzie bêd¹ siê zastanawiali, co robi³a poza tym. To mnie nie zniechêca³o. Bêdê po prostu walczy³ energiczniej. Nie dlatego, ¿ebym przejmowa³ siê polityczn¹ poprawnoœci¹, ale poniewa¿ naprawdê chodzi mi o sprawiedliwoœæ. Gdyby Chamique by³a jasnow³os¹ studentk¹ i

wiceprzewodnicz¹c¹ swego roku z bia³ego jak œnieg Livingston, a ci dwaj ch³opcy byli czarni... No, wiecie. Chamique by³a osob¹, cz³owiekiem. Nie zas³u¿y³a na to, co zrobili jej Barry Marantz i Edward Jenrette. I zamierza³em ich za to przygwoŸdziæ. Wróci³em do pocz¹tku sprawy i ponownie wszystko przejrza³em. Akademik by³

eleganckim budynkiem z marmurowymi kolumnami, greckimi literami, œwie¿¹ farb¹ i nowymi wyk³adzinami. Sprawdzi³em rejestry rozmów telefonicznych. By³o ich mnóstwo, gdy¿ ka¿dy dzieciak mia³ prywatn¹ liniê, nie mówi¹c o telefonach komórkowych, SMSach, poczcie elektronicznej i palmtopach. Jeden z inspektorów Muse sprawdzi³ wszystkie wychodz¹ce rozmowy z tamtej nocy.

By³o ich ponad sto, ale ¿adna nie rzuca³a siê w oczy. Pozosta³e rachunki by³y zupe³nie zwyczajne: za pr¹d, wodê, z miejscowego sklepu monopolowego, za sprz¹tanie, telewizjê kablow¹, us³ugi telefoniczne, sieciowe, dostawy pizzy zamówionej przez Internet... Zaczekaj. Zastanowi³em siê nad tym. Pomyœla³em o zeznaniu ofiary - nie musia³em znów

go czytaæ. To by³o obrzydliwe i wyuzdane. Ci dwaj ch³opcy zmusili Chamique do robienia ró¿nych rzeczy, uk³adali j¹ w ró¿nych pozycjach i przez ca³y czas rozmawiali. Jednak coœ w tym, w sposobie, w jaki j¹ uk³adali, w ró¿nych pozach... Zadzwoni³ telefon. Loren Muse. - Dobre wiadomoœci? - Zapyta³em.

- Tylko jeœli stwierdzenie „brak wiadomoœci to dobra wiadomoœæ" jest prawdziwe. - Nie jest. - Do licha. A co u ciebie? Cal i Jim. Do diab³a, co przeoczy³em? To by³o tam, tylko nieuchwytne. Znacie to uczucie, kiedy coœ wiecie, ale nie mo¿ecie sobie przypomnieæ, na przyk³ad, jak siê wabi³ ten pies z serialu Petticoat Junction lub

jak nazywa³ siê bokser, którego pan T. gra³ w Rocky III? To by³o coœ takiego. Tu¿-tu¿. Cal i Jim. OdpowiedŸ by³a gdzieœ tam, tylko ukryta za jakimœ myœlowym zakrêtem. Niech mnie szlag, jeœli nie bêdê o tym rozmyœla³, dopóki nie dopadnê cholery. - Jeszcze nie teraz - powiedzia³em. Jednak zamierzam nad tym popracowaæ.

ŒŒŒ Wczeœnie rano nastêpnego dnia detektyw York siedzia³ naprzeciwko pana i pani Perez. - Dziêkujê za przybycie - powiedzia³. Przed dwudziestoma laty pani Perez pracowa³a w obozowej pralni, ale od czasu tragedii widzia³em j¹ tylko raz. Podczas spotkania rodzin ofiar - bogatych Greenów,

jeszcze bogatszych Billinghamów, ubogich Copelandów i jeszcze ubo¿szych Perezów - w wielkiej i eleganckiej kancelarii prawniczej niedaleko miejsca, gdzie jesteœmy teraz. Sprawa przybra³a klasyczny obrót cztery rodziny przeciwko w³aœcicielowi obozu. Perezowie prawie siê wtedy nie odzywali. Siedzieli i s³uchali, pozwalaj¹c innym pokrzykiwaæ i przewodziæ. Pamiêtam,

¿e pani Perez œciska³a torebkê, któr¹ trzyma³a na kolanach. Teraz postawi³a j¹ na stole, lecz jej d³onie nadal by³y do niej przyœrubowane. Siedzieli w pokoju przes³uchañ. Zgodnie z sugesti¹ detektywa Yorka obserwowa³em ich przez weneckie lustro. Na razie nie chcia³, ¿eby mnie zobaczyli. To mia³o sens. - Dlaczego nas tu wezwano? - Zapyta³

pan Perez.

By³ mocno zbudowany, w za ciasnej o jeden numer koszuli, rozci¹gniêtej przez wydatny brzuch. - Nie³atwo to wyt³umaczyæ. - Detektyw York spojrza³ w lustro i choæ patrzy³ nieco w bok, wiedzia³em, ¿e to mnie chcia³ zobaczyæ. - Dlatego dojdê do tego powoli.

Pan Perez zmru¿y³ oczy. Pani Perez mocniej œcisnê³a torebkê. Leniwie zastanawia³em siê, czy to ta sama torebka co przed piêtnastoma laty. Dziwne, jak myœli b³¹dz¹ w takich chwilach. - Wczoraj na Manhattanie, w okolicy Washington Heights, pope³niono morderstwo - rzek³ York. ZnaleŸliœmy cia³o w zau³ku w pobli¿u Sto Piêædziesi¹tej Siódmej Ulicy.

Nie odrywa³em oczu od ich twarzy. Nic wyczytaæ z nich nie mo¿na by³o. - Ofiar¹ jest bia³y mê¿czyzna w wieku od trzydziestu piêciu do czterdziestu piêciu lat. Ma metr siedemdziesi¹t wzrostu i wa¿y osiemdziesi¹t piêæ kilo. - G³os detektywa Yorka przybra³ rutynowo beznamiêtny ton. - Mê¿czyzna pos³ugiwa³ siê przybranym nazwiskiem, wiêc mamy k³opot z ustaleniem jego to¿samoœci.

York zamilk³. Klasyczna technika. Zaczekaæ, czy coœ powiedz¹. Pan Perez powiedzia³: - Nie rozumiem, co to ma wspólnego z nami. Pani Perez zerknê³a na mê¿a, poruszywszy tylko oczami. - Zaraz do tego dojdê. Prawie widzia³em, jak obracaj¹ siê trybiki w jego g³owie, gdy zastanawia³ siê, jakie

wybraæ podejœcie, czy zacz¹æ mówiæ o wycinkach w kieszeni, o pierœcionku czy czymœ innym. Niemal mog³em sobie wyobraziæ, jak uk³ada w g³owie s³owa i zdaje sobie sprawê z tego, jak idiotycznie brzmi¹. Wycinki, pierœcionek... Tak naprawdê niczego nie dowodzi³y. Nagle nawet ja zacz¹³em mieæ w¹tpliwoœci. Oto byliœmy tu, na moment przed tym, zanim œwiat Perezów zostanie

wypatroszony jak zar¿niête cielê. By³em zadowolony, ¿e jestem za szyb¹. - Sprowadziliœmy œwiadka, ¿eby zidentyfikowa³ cia³o - ci¹gn¹³ York. - Ten œwiadek zdaje siê s¹dziæ, ¿e ofiar¹ mo¿e byæ wasz syn Gil. Pani Perez zamknê³a oczy. Pan Perez zesztywnia³. Przez d³ug¹ chwilê nikt siê nie odzywa³, nikt siê nie poruszy³. Perez nie

patrzy³ na ¿onê. Ona nie patrzy³a na niego. Po prostu siedzieli tam, nieruchomo, a te s³owa jeszcze wisia³y w powietrzu. - Nasz syn zosta³ zabity dwadzieœcia lat temu - powiedzia³ w koñcu pan Perez. York kiwn¹³ g³ow¹, nie wiedz¹c, co rzec. - Chce pan powiedzieæ, ¿e w koñcu znaleŸliœcie jego cia³o? - Nie, nie s¹dzê. Syn pañstwa mia³ osiemnaœcie lat, kiedy zagin¹³, prawda?

- Prawie dziewiêtnaœcie - uœciœli³ pan Perez. - Ten cz³owiek... Ofiara, jak ju¿ wspomnia³em, prawdopodobnie by³ po trzydziestce. Ojciec Pereza odchyli³ siê do ty³u. Matka nadal siê nie poruszy³a. York nacisn¹³. - Cia³a waszego syna nigdy nie znaleziono, zgadza siê? - Chce nam pan powiedzieæ...?

G³os pana Pereza ucich³. Nikt nie skorzysta³ z okazji, by powiedzieæ: „Tak, w³aœnie to sugerujemy - ¿e wasz syn Gil by³ ¿ywy przez ca³y ten czas, przez dwadzieœcia lat, i nie odezwa³ siê do was ani do nikogo znajomego, a teraz, kiedy w koñcu mieliœcie szansê odnaleŸæ wasze zaginione dziecko, zosta³ zamordowany. ¯ycie jest okrutne, prawda?". - To szaleñstwo - stwierdzi³ pan Perez.

- Wiem, jak to musi brzmieæ... - Dlaczego s¹dzi pan, ¿e to nasz syn? - Ju¿ mówi³em. Mamy œwiadka. - Kogo? Po raz pierwszy us³ysza³em g³os pani Perez. O ma³o nie podskoczy³em. York próbowa³ ich uspokoiæ. - Proszê pos³uchaæ, rozumiem, ¿e s¹ pañstwo zdenerwowani... - Zdenerwowani?!

Znów ojciec. - Czy pan wie, jak to... Mo¿e pan sobie wyobraziæ...? Zamilk³. ¯ona po³o¿y³a d³oñ na jego przedramieniu. Wyprostowa³a siê na krzeœle. Przez sekundê spogl¹da³a w lustro i by³em pewien, ¿e mnie widzi. Potem napotka³a spojrzenie Yorka. - Zak³adam, ¿e macie to cia³o? Zapyta³a.

- Tak, proszê pani. - I dlatego nas tu sprowadziliœcie. Chcecie, ¿ebyœmy na nie spojrzeli i powiedzieli, czy to nasz syn. - Tak. Pani Perez wsta³a. M¹¿ j¹ obserwowa³. Wydawa³ siê ma³y i bezradny. - W porz¹dku - powiedzia³a. - Dlaczego tego nie robimy?

ŒŒŒ Pan i pani Perez ruszyli korytarzem. Poszed³em za nimi w dyskretnej odleg³oœci. Dillon by³ ze mn¹. York zosta³ z rodzicami. Pani Perez kroczy³a z wysoko podniesion¹ g³ow¹. Wci¹¿ mocno przyciska³a do piersi torebkê, jakby obawia³a siê, ¿e ktoœ j¹ jej wyrwie. Pod¹¿a³a o krok przed mê¿em. Seksistowskie myœlenie - ¿e powinno

byæ na odwrót, ¿e matka powinna siê za³amaæ, a ojciec trzymaæ fason. Pan Perez by³ silny tylko na pokaz. Teraz, kiedy wybuch³a bomba, to pani Perez przejê³a dowodzenie, podczas gdy jej m¹¿ zdawa³ siê kurczyæ z ka¿dym krokiem. Z wy³o¿on¹ wytartym linoleum pod³og¹ i szorstkimi betonowymi œcianami ten korytarz nie przypomina³by bardziej

korytarza wiêziennego nawet bez znudzonego biurokraty, który spêdza³ na nim przerwê œniadaniow¹. Nasze kroki odbija³y siê g³oœnym echem. Pani Perez nosi³a ciê¿kie z³ote bransolety. S³ysza³em, jak pobrzêkuj¹. Gdy znaleŸli siê przed tym samym oknem, przed którym sta³em wczoraj, Dillon zagrodzi³ mi drogê wyci¹gniêt¹ rêk¹, niemal obronnym gestem, jakbym by³ dzieckiem na

przednim siedzeniu, a on w³aœnie ostro zahamowa³. Zatrzymaliœmy siê dobre trzy metry z ty³u, staraj¹c siê pozostaæ poza ich polem widzenia. Trudno by³o obserwowaæ ich twarze. Pañstwo Perez stali obok siebie. Nie dotykali siê. Widzia³em, jak pan Perez spuœci³ g³owê. Mia³ na sobie niebieski blezer. Pani Perez nosi³a ciemn¹ bluzkê, barwy zakrzep³ej krwi. I du¿o z³otych ozdób. Zobaczy³em

innego pracownika kostnicy - tym razem wysokiego mê¿czyznê z brod¹ podtaczaj¹cego stó³ do okna. Cia³o by³o zakryte przeœcierad³em. Ustawiwszy stó³ pod oknem, brodacz spojrza³ w kierunku Yorka. Ten kiwn¹³ g³ow¹. Mê¿czyzna ostro¿nie uniós³ przeœcierad³o, jakby by³o pod nim coœ kruchego. Ba³em siê nawet g³oœniej odetchn¹æ,

lecz mimo to odchyli³em siê na bok. Chcia³em zobaczyæ twarz pani Perez, przynajmniej fragment profilu. Pamiêtam, ¿e czyta³em o torturowanych, którzy chcieli zachowaæ kontrolê nad czymœ, czymkolwiek, wiêc usi³owali nie krzyczeæ, nie krzywiæ siê, nie okazaæ niczego, nie daæ oprawcom ¿adnej satysfakcji. Coœ w twarz pani Perez mi to przypomnia³o. Przygotowa³a siê. Przyjê³a cios tylko

lekko zadr¿awszy, nic wiêcej. Patrzy³a jeszcze chwilê. Nikt siê nie odzywa³. Uœwiadomi³em sobie, ¿e wstrzymujê oddech. Skupi³em uwagê na panu Perezie. Wbija³ wzrok w pod³ogê. Mia³ ³zy w oczach. Widzia³em, jak dr¿¹ mu wargi. Nie odrywaj¹c oczu od zw³ok, pani Perez powiedzia³a: - To nie nasz syn. Cisza. Tego siê nie spodziewa³em.

- Jest pani pewna, pani Perez? - Zapyta³ York. Nie odpowiedzia³a. - By³ nastolatkiem, kiedy widzia³a go pani ostatnio - ci¹gn¹³ York. - O ile wiem, mia³ d³ugie w³osy. - Mia³. - Ten cz³owiek ma ogolon¹ g³owê. I brodê. Minê³o wiele lat, pani Perez. Proszê siê

nie spieszyæ. Pani Perez w koñcu oderwa³a wzrok od cia³a. Spojrza³a na Yorka. Ten zamilk³. - To nie Gil - powtórzy³a. York prze³kn¹³ œlinê, spojrza³ na ojca. - Panie Perez? Ten zdo³a³ skin¹æ g³ow¹ i odchrz¹kn¹³. - Nie jest nawet podobny. - Zamkn¹³ oczy i znów grymas wykrzywi³ mu twarz. -

Jest tylko... - W zbli¿onym wieku - dokoñczy³a za niego pani Perez. - Nie jestem pewien, czy nad¹¿am - rzek³ York. - Kiedy traci siê syna w taki sposób, cz³owiek zawsze siê zastanawia. Dla nas on zawsze bêdzie nastolatkiem. Jednak gdyby ¿y³, to owszem, by³by w takim wieku jak ten krzepki mê¿czyzna. Tak wiêc cz³owiek

zastanawia siê, jaki by by³. Czy by³by ¿onaty? Czy mia³by dzieci? Jak by wygl¹da³? - I jest pani pewna, ¿e to nie wasz syn? Uœmiechnê³a siê najsmutniejszym uœmiechem, jaki w ¿yciu widzia³em. - Tak, detektywie, jestem pewna. York kiwn¹³ g³ow¹. - Przykro mi, ¿e pañstwa tu sprowadzi³em. Zaczêli siê odwracaæ, kiedy

powiedzia³em: - Poka¿cie im rêkê. Wszyscy odwrócili siê do mnie. Pani Perez przeszy³a mnie wzrokiem. By³o w nim coœ dziwnego, jakieœ wyrachowanie, mo¿e nawet wyzwanie. Pan Perez odezwa³ siê pierwszy: - Kim pan jest? Nie odrywa³em oczu od pani Perez.

Uœmiech wróci³ na jej wargi. - Pan jest tym ch³opcem Copelandów, tak? - Tak, proszê pani. - Bratem Camille Copeland? - Tak. - I to pan dokona³ identyfikacji? Chcia³em powiedzieæ im o wycinkach i pierœcionku, ale mia³em wra¿enie, ¿e koñczy mi siê czas.

- Rêka - powiedzia³em. - Gil mia³ paskudn¹ bliznê na rêce. Skinê³a g³ow¹. - Jeden z naszych s¹siadów trzyma³ lamy. Za ogrodzeniem z drutu kolczastego. Gil zawsze lubi³ siê wspinaæ. Kiedy mia³ osiem lat, próbowa³ wejœæ do zagrody. Poœlizgn¹³ siê i drut wbi³ mu siê g³êboko w ramiê. Zwróci³a siê do mê¿a: - Ile szwów trzeba mu by³o za³o¿yæ, Jorge?

Jorge Perez teraz te¿ siê uœmiechn¹³. - Dwadzieœcia dwa. Nie tak¹ historiê opowiedzia³ nam Gil. Mówi³, ¿e to pami¹tka po walce na no¿e, której opis przypomina³ pojedynek z kiepskiej wersji West Side Story. Nie uwierzy³em mu wtedy, jako dzieciak, wiêc teraz wcale nie by³em zdziwiony. - Pamiêtam j¹ z obozu - powiedzia³em. Ruchem g³owy wskaza³em szybê. -

Popatrzcie na jego ramiê. Pan Perez pokrêci³ g³ow¹. - Przecie¿ ju¿ powiedzieliœmy... Jego ¿ona podnios³a rêkê, uciszaj¹c go. Nie by³o cienia w¹tpliwoœci. To ona rz¹dzi. Kiwnê³a mi g³ow¹, po czym odwróci³a siê do szyby. - Poka¿cie - powiedzia³a. Jej m¹¿ wygl¹da³ na zmieszanego, ale do³¹czy³ do niej przy szybie. Tym razem

to ona wziê³a go za rêkê. Brodacz zd¹¿y³ ju¿ odtoczyæ stó³. York zastuka³ w szybê. Brodaty podniós³ wzrok. York da³ mu znak, ¿eby przytoczy³ stó³ z powrotem. Zrobi³ to. Przysun¹³em siê do pani Perez. Poczu³em zapach jej perfum. Wydawa³ siê dziwnie znajomy, ale nie mog³em sobie przypomnieæ, sk¹d go znam. Sta³em nieca³e pó³ metra za nimi, spogl¹daj¹c zza ich pleców.

York nacisn¹³ bia³y przycisk interkomu. - Proszê pokazaæ im jego ramiona. Brodaty uniós³ przeœcierad³o, znów tym delikatnym, pe³nym szacunku ruchem. Blizna by³a tam, paskudna. Na usta pani Perez powróci³ uœmiech, ale nie potrafi³em powiedzieæ, czy by³ smutny, radosny, zmieszany, fa³szywy, sztuczny czy spontaniczny. - Lewe - powiedzia³a.

- Co? Odwróci³a do mnie g³owê. - Blizna jest na lewym ramieniu. Gil mia³ j¹ na prawym. I nie by³a taka d³uga ani g³êboka. Pani Perez odwróci³a siê do mnie i po³o¿y³a d³oñ na moim ramieniu. - To nie on, panie Copeland. Rozumiem, dlaczego tak bardzo pan chcia³, ¿eby to by³ Gil. Jednak nie jest. Nie wróci³ do

nas. Pana siostra te¿ nie. 6

Kiedy wróci³em do domu, Loren Muse chodzi³a po podjeŸdzie tam i z powrotem jak lew przy rannej gazeli. Cara siedzia³a za mn¹ na tylnym siedzeniu. Za godzinê mia³a lekcjê tañca. Nie odwozi³em jej. Nasza niania, Estelle, ju¿ wróci³a. Ona mia³a j¹ zawieŸæ.

P³aci³em Estelle za du¿o, ale nie przejmowa³em siê tym. Znajdziesz dobr¹ opiekunkê do dziecka, która w dodatku ma prawo jazdy? Zap³acisz jej, ile za¿¹da. Wjecha³em na podjazd. Dom mia³ trzy sypialnie, dwa poziomy i wygl¹d korytarza w kostnicy. Mia³ byæ „na pocz¹tek". Jane chcia³a przeprowadziæ siê do rezydencji, mo¿e we Franklin Lakes. Ja nie przejmowa³em siê tym, gdzie mieszkam.

Nie interesuj¹ mnie domy ani samochody, wiêc praktycznie w tych sprawach zostawia³em Jane woln¹ rêkê. Brakuje mi mojej ¿ony. Po minie Loren Muse by³o widaæ, ¿e coœ j¹ gryzie. Nie by³a dobr¹ pokerzystk¹, to pewne. - Mam wszystkie rachunki. I strony internetowe, jakie przegl¹dano. Czeka nas

robota. - Potem zwróci³a siê do mojej córki. - Czeœæ, Caro. - Loren! - Wykrzyknê³a Cara. Wyskoczy³a z samochodu. Cara lubi Muse. Ta dobrze sobie radzi z dzieæmi. Nigdy nie mia³a mê¿a ani dzieci. Kilka tygodni temu pozna³em jej aktualnego ch³opaka. Facet nie dorasta³ jej do piêt, ale to tak¿e wydawa³o siê norm¹ u samotnych kobiet w pewnym

wieku. Muse i ja roz³o¿yliœmy wszystko na pod³odze gabinetu - zeznania œwiadków, raporty policyjne, rejestry rozmów telefonicznych, wszystkie rachunki domu studenckiego. Zaczêliœmy od rachunków z akademika, a tych by³a tam tona. Za ka¿dy telefon. Ka¿de zamówione piwo. Ka¿dy zakup w sieci. - Zatem - powiedzia³a Muse - czego

w³aœciwie szukamy? - Niech mnie szlag, jeœli wiem. - Myœla³am, ¿e coœ masz. - Tylko przeczucie. - Och, daj spokój. Nie mów mi, ¿e wierzysz w przeczucia. - Ale¿ sk¹d - mrukn¹³em. Szukaliœmy dalej. - Zatem w³aœciwie szukamy w tych papierach kartki z napisem „Oto

potrzebny wam dowód"?. - Szukamy katalizatora - poprawi³em j¹. - Dobrze powiedziane. Jakiego rodzaju? - Nie wiem, Muse. Jednak odpowiedŸ jest tu. Niemal j¹ widzê. - Cuudownieee - odpar³a, z trudem powstrzymuj¹c chêæ uniesienia oczu do nieba. Tak wiêc szukaliœmy. Zamawiali pizzê niemal co wieczór, osiem kawa³ków z

PizzaTo-Go, p³ac¹c kart¹ kredytow¹. Mieli Netflix, wiêc mogli wypo¿yczaæ filmy na p³ytach DVD, dostarczane im pod drzwi po trzy naraz, a tak¿e coœ, co nazywa³o siê HotFlixxx i pozwala³o w ten sam sposób po¿yczaæ pornosy. Zamówili sobie koszulki polo z emblematem akademika. Ten emblemat by³ tak¿e na pi³eczkach do golfa, które kupowali

tonami. Próbowaliœmy to jakoœ uporz¹dkowaæ. Nie mam pojêcia dlaczego. Podnios³em rachunek za HotFlixxx i pokaza³em Muse. - Tanio - zauwa¿y³em. - Internet czyni pornografiê ³atwo dostêpn¹, a wiêc osi¹galn¹ dla mas. - Dobrze wiedzieæ. - Mo¿e jednak coœ w tym jest zauwa¿y³a Muse.

- W czym? - M³odzi ch³opcy, gor¹ce kobiety. W tym przypadku jedna kobieta. - Wyjaœnij - poprosi³em. - Chcê wynaj¹æ kogoœ spoza biura. - Kogo? - Prywatnego detektywa, niejak¹ Cingle Shaker. S³ysza³eœ o niej? Skin¹³em g³ow¹. S³ysza³em. - ​le zapyta³am. Widzia³eœ j¹?

- Nie. - Ale s³ysza³eœ? - Taaak, s³ysza³em. - No có¿, nie ma w tym ani trochê przesady - Cingle Shaker ma cia³o, na widok którego staje nie tylko ruch na drodze, prostuj¹ siê zakrêty i wyg³adza asfalt. Ponadto jest bardzo dobra. Jeœli ktoœ mo¿e wyci¹gn¹æ coœ z tych chowaj¹cych siê pod skrzyd³ami

prawników studencików, to tylko Cingle. - Dobrze - powiedzia³em. Kilka godzin póŸniej - nie wiem dok³adnie ile - Muse zaczê³a siê zbieraæ. - Tu nic nie ma, Cope. - Na to wygl¹da, no nie? - Z samego rana masz byæ w s¹dzie z Chamique? - Tak.

Stanê³a nade mn¹. - Powinieneœ siê przygotowaæ, zamiast traciæ czas na to. Zasalutowa³em ¿artobliwie. Ju¿ pracowaliœmy z Chamique nad jej zeznaniem, ale nie tak ciê¿ko, jak mo¿na by oczekiwaæ. Nie chcia³em, ¿eby jej s³owa brzmia³y jak wyuczone na pamiêæ. Zamierza³em przyj¹æ inn¹ strategiê. - Wygrzebiê wszystko, co siê da -

obieca³a Muse. Odmaszerowa³a w swym najlepszym wojowniczym nastroju. Estelle ugotowa³a obiad dla ca³ej naszej trójki - spaghetti z klopsikami. Nie jest nadzwyczajn¹ kuchark¹, ale da³o siê go zjeœæ. Potem w nagrodê zabra³em Carê na lody Van Dyke's. Teraz by³a bardziej rozmowna. W lusterku widzia³em j¹ przypiêt¹ pasem do fotelika. Kiedy ja by³em ma³y, dzieciom

wolno by³o siedzieæ na przednim siedzeniu. Teraz, ¿eby tam usi¹œæ, musisz byæ w wieku pozwalaj¹cym na spo¿ycie alkoholu. Próbowa³em s³uchaæ tego, co mówi³a Cara, ale papla³a bez sensu, jak to dzieci. Najwidoczniej Brittany by³a niedobra dla Morgan, wiêc Kylie rzuci³ gumk¹, i dlaczego Kylie, nie Kylie G. tylko Kylie N. poniewa¿ w klasie by³o dwóch

ch³opców o tym imieniu - dlaczego Kylie N. nie chcia³ iœæ na przerwie na huœtawki, jeœli Kiera tam nie pójdzie? Zerka³em na jej o¿ywion¹ buziê, skupion¹, jakby udawa³a doros³¹ osobê. Nagle ogarnê³o mnie to nieodparte uczucie. Nieoczekiwanie. Rodzicom czasem siê to zdarza. Patrzysz na swoje dziecko w zupe³nie zwyczajnej chwili, nie, kiedy wystêpuje w teatrzyku czy strzela

bramkê, po prostu siedzisz i patrzysz, wiedz¹c, ¿e jest ca³ym twoim ¿yciem, a to porusza ciê, przera¿a i pragniesz zatrzymaæ czas. Straci³em siostrê. Straci³em ¿onê. A niedawno straci³em ojca. Po ka¿dym z tych trzech nieszczêœæ jakoœ doszed³em do siebie. Jednak patrz¹c na Carê, widz¹c, jak mówi, machaj¹c r¹czkami i szeroko otwieraj¹c oczy, wiedzia³em, ¿e jest jeden cios, po którym

nigdy bym siê nie podniós³. Pomyœla³em o moim ojcu. W lasach. Z ³opat¹. Mia³ z³amane serce. Szuka³ swojej ma³ej dziewczynki. Pomyœla³em o matce. Uciek³a od nas. Nie wiedzia³em, gdzie jest. Czasem wci¹¿ chcia³bym j¹ odszukaæ. Jednak nieczêsto. Przez lata jej nienawidzi³em. Mo¿e nadal nienawidzê. A mo¿e teraz, kiedy mam dziecko, trochê lepiej rozumiem mêki,

jakie musia³a przechodziæ. Kiedy weszliœmy do domu, zadzwoni³ telefon. Estelle wziê³a ode mnie Carê. Podnios³em s³uchawkê i powiedzia³em „halo". - Mamy problem, Cope. To by³ mój szwagier Bob, m¹¿ Grety. By³ prezesem charytatywnej fundacji JaneCare. Bob i ja za³o¿yliœmy j¹ po œmierci mojej ¿ony. Zebra³em za to wiele pochwa³ w

prasie. ¯ywy pomnik mojej cudownej, piêknej, ³agodnej ¿ony. O rany, jakim musia³em byæ wspania³ym mê¿em. - O co chodzi? - Zapyta³em. - Twoja sprawa o gwa³t s³ono nas kosztuje. Ojciec Edwarda Jenrette'a namówi³ kilku swoich przyjació³ do wycofania datków. Zamkn¹³em oczy.

- Super. - Gorzej, rozpuszcza pog³oski, ¿e sprzeniewierzamy fundusze. E.J. Jenrette jest ustosunkowanym skurwysynem. Ju¿ dostajê telefony. - Zatem ujawnijmy nasze ksiêgi powiedzia³em. - Niczego nie znajd¹. - Nie b¹dŸ naiwny, Cope. Rywalizujemy z innymi fundacjami o ka¿dego dolara. Nawet najl¿ejszy powiew skandalu nas wykoñczy.

- Nic nie mo¿emy na to poradziæ, Bob. - Wiem. Tylko ¿e... Robimy du¿o dobrego, Cope. - Wiem. - Jednak nie jest ³atwo zdobyæ fundusze. - Co proponujesz? - Nic. - Bob zawaha³ siê i wyczu³em, ¿e ma coœ jeszcze do powiedzenia. Zaczeka³em. - No, wiesz, Cope, przecie¿ wci¹¿ zawieracie jakieœ ugody z oskar¿onymi?

- Tak. - Tolerujecie mniejsze przewiny, ¿eby przymkn¹æ kogoœ za coœ wiêkszego. - Kiedy musimy. - Ci dwaj oskar¿eni... S³ysza³em, ¿e to dobrzy ch³opcy. - Z³e s³ysza³eœ. - S³uchaj, nie mówiê, ¿e nie zas³u¿yli na karê, ale czasem trzeba pójœæ na ugodê. Dla wiêkszego dobra. JaneCare czyni ogromne postêpy. To mo¿e byæ to

wiêksze dobro. Tylko tyle chcê powiedzieæ. - Dobranoc, Bob. - Nie gniewaj siê, Cope. Ja tylko próbujê pomóc. - Wiem. Dobranoc, Bob.

Od³o¿y³em s³uchawkê. Trzês³y mi siê rêce. Jenrette, ten skurwysyn, nie zaatakowa³

mnie. Zaatakowa³ pamiêæ mojej ¿ony. Zacz¹³em wchodziæ na górê. By³em wœciek³y. Musia³em jakoœ siê uspokoiæ. Usiad³em za biurkiem. Sta³y na nim tylko dwa zdjêcia. Jedno by³o aktualn¹ szkoln¹ fotografi¹ mojej córki. Mia³o swoje miejsce, na samym œrodku. Drugie zdjêcie by³o ziarnist¹ fotografi¹ moich dziadków ze starego kraju, Rosji -a

raczej, jak go nazywano, kiedy umarli w gu³agu, Zwi¹zku Radzieckiego. Umarli, kiedy by³em bardzo ma³y i mieszkaliœmy jeszcze w Leningradzie, ale trochê ich pamiêta³em, szczególnie grzywê bia³ych w³osów dziadka. Czêsto zastanawia³em siê, dlaczego trzymam to zdjêcie na biurku? Ich córka, a moja matka, porzuci³a mnie, prawda? Kiedy siê nad tym zastanowiæ,

moje zachowanie by³o g³upie. A jednak z jakiegoœ powodu, choæ przywo³ywa³o bolesne wspomnienia, to zdjêcie by³o dla mnie dziwnie wa¿ne. Patrzy³em na nie, na moich dziadków, i rozmyœla³em o krêgach na wodzie, rodzinnych kl¹twach i od czego to wszystko siê zaczê³o. Kiedyœ trzyma³em tu zdjêcia Jane i Camille. Lubi³em mieæ je przed oczami. To

mnie pociesza³o. Jednak to, ¿e przynosi³o mi pociechê, wcale nie oznacza³o, i¿ uspokaja³o moj¹ córkê. Trudno wypracowaæ kompromis z szeœciolatk¹. Chcia³oby siê rozmawiaæ z ni¹ o matce. Opowiedzieæ jej o Jane, o sile jej ducha, o tym, jak bardzo kocha³a swoj¹ ma³¹ dziewczynkê. Chcia³oby siê j¹ pocieszyæ, ¿e mamusia jest teraz w niebie i stamt¹d na ni¹ patrzy. Jednak nie wierzê w to.

Chocia¿ chcia³bym. Chcia³bym wierzyæ, ¿e jest jakieœ cudowne ¿ycie pozagrobowe i gdzieœ tam, w górze, moja ¿ona, moja siostra i mój ojciec uœmiechaj¹ siê, patrz¹c na nas. Jednak nie mogê w to uwierzyæ. I kiedy sprzedajê to mojej córce, czujê siê, jakbym j¹ ok³amywa³. Mimo wszystko robiê to. Teraz jest to czymœ w rodzaju œwiêtego Miko³aja lub wielkanocnego Króliczka, czymœ

chwilowym i koj¹cym, lecz w koñcu, jak wszystkie dzieci, Cara odkryje, ¿e to jeszcze jedno nie w pe³ni usprawiedliwione rodzicielskie k³amstwo. A mo¿e siê mylê i oni wszyscy na nas patrz¹? Mo¿e do takiego wniosku dojdzie pewnego dnia Cara? O pó³nocy w koñcu pozwoli³em moim myœlom pod¹¿yæ tam, dok¹d chcia³y do

mojej siostry Camille, Gila Pereza i tamtego strasznego, niesamowitego lata. Wspomina³em obóz. Myœla³em o Camille, o tamtej nocy. I po raz pierwszy od kilku lat pozwoli³em sobie myœleæ o Lucy. Smutny uœmiech wykrzywi³ mi twarz. Lucy Silverstein by³a moj¹ pierwsz¹ prawdziw¹ dziewczyn¹. Ten nasz bajkowy obozowy romans rozwija³ siê tak dobrze, a¿ do tamtej nocy. Nie mieliœmy okazji

zerwaæ ze sob¹ - rozdzieli³y nas krwawe morderstwa. Zostaliœmy rozdzieleni, bêd¹c jeszcze mocno zaanga¿owani, w chwili gdy nasza mi³oœæ choæ niby szczeniêca i niedojrza³a dopiero rozwija³a siê i ros³a. Lucy to przesz³oœæ. Da³em sobie ultimatum i wyrzuci³em j¹ z moich myœli. Jednak serce nie przyjmuje takich rozkazów. Przez lata sprawdza³em, co porabia, nieszkodliwie

szukaj¹c wiadomoœci w Internecie, chocia¿ w¹tpiê, abym kiedyœ znalaz³ doœæ odwagi, ¿eby siê z ni¹ skontaktowaæ. Wyszukiwarka Google nigdy nie poda³a mi o niej ¿adnych informacji. Za³o¿ê siê, ¿e po tym, co siê sta³o, Lucy rozs¹dnie zmieni³a nazwisko. Zapewne teraz by³a zamê¿na, tak jak ja by³em ¿onaty. I pewnie by³a szczêœliwa. Tak¹ mia³em nadziejê.

Odepchn¹³em od siebie te myœli. Teraz powinienem myœleæ o Gilu Perezie. Zamkn¹³em oczy i cofn¹³em siê w czasie. Myœla³em o nim na obozie, jak wyg³upialiœmy siê razem, jak dawa³em mu kuksañca w ramiê, a on mówi³: „Zdechlaku! Nawet tego nie poczu³em...". Teraz widzia³em go, jego chud¹ pierœ, zbyt szerokie szorty, zanim takie sta³y siê modne, uœmiech wymagaj¹cy

konsultacji z ortodont¹ i... Otworzy³em oczy. Coœ mi nie pasowa³o. Zszed³em do piwnicy. Od razu znalaz³em to kartonowe pud³o. Jane zawsze dok³adnie opisywa³a pud³a. Z boku zobaczy³em napis zrobiony jej idealnie równym charakterem pisma. Zastyg³em. Pismo to taka cholernie osobista cecha. Wyci¹gn¹³em rêkê. Przesun¹³em palcami po literach i

wyobrazi³em j¹ sobie z wielkim mazakiem, którego zakrêtkê trzyma³a w zêbach, pisz¹c¹ du¿ymi literami: FOTOGRAFIE COPELANDÓW. Pope³ni³em w ¿yciu wiele b³êdów. Jednak Jane... To by³ ogromny prze³om. Jej dobro zmieni³o mnie, uczyni³o pod ka¿dym wzglêdem lepszym i silniejszym. Tak, kocha³em j¹, i to namiêtnie, ale ponadto

potrafi³a wykrzesaæ ze mnie to co najlepsze. By³em neurotyczny i brakowa³o mi pewnoœci siebie - stypendysta w szkole, w której niewielu bra³o stypendia socjalne - a ta niemal doskona³a istota coœ we mnie dostrzeg³a. Jak? Jak mog³em byæ taki okropny i bezwartoœciowy, skoro pokocha³a mnie taka wspania³a istota?

Jane by³a moj¹ opok¹. A potem zachorowa³a. Moja opoka rozsypa³a siê. I ja te¿. Znalaz³em zdjêcia z tamtego dawno zapomnianego lata. Nie by³o fotografii Lucy, poniewa¿ rozs¹dnie wyrzuci³em je przed laty. Lucy i ja mieliœmy te¿ nasze ulubione piosenki - Cata Stevensa, Jamesa Taylora - kawa³ki syropowate do md³oœci. Nie mogê ich s³uchaæ. Nawet teraz. Pilnujê, ¿eby nie

znalaz³y siê na moim iPodzie. Jeœli puszczaj¹ je w radio, b³yskawicznie zmieniam stacjê. Przejrza³em stosik zdjêæ z tamtego lata. Na wiêkszoœci by³a moja siostra. Przegl¹da³em je, a¿ znalaz³em zrobione trzy dni przed jej œmierci¹. By³ na nim Doug Billingham, jej ch³opak. Z bogatej rodziny. Oczywiœcie mama aprobowa³a ten zwi¹zek. Obóz by³ przedziwn¹ mieszanin¹

bogatych i biednych. Przedstawiciele wy¿szej i ni¿szej warstwy tworzyli w nim spo³ecznoœæ równ¹ jak boisko. Tak ¿yczy³ sobie hipis prowadz¹cy obóz, lubi¹cy siê bawiæ ojciec Lucy, Ira. Margot Green, równie¿ z bogatej rodziny, sta³a w samym œrodku. Jak zawsze. By³a gwiazd¹ obozu i wiedzia³a o tym. By³a piersiast¹ blondynk¹ i wykorzystywa³a to. Zawsze

umawia³a siê ze starszymi ch³opakami, przynajmniej zanim zaczê³a krêciæ z Gilem, a dla otaczaj¹cych j¹ zwyk³ych œmiertelników ¿ycie Margot by³o jak telewizyjny serial, melodramat ogl¹dany przez nas z zapartym tchem. Patrz¹c na ni¹ teraz, wyobrazi³em j¹ sobie z poder¿niêtym gard³em. Na moment zamkn¹³em oczy. Gil Perez te¿ by³ na tym zdjêciu. I w³aœnie dlatego tu przyszed³em.

Poprawi³em biurow¹ lampkê i przyjrza³em siê uwa¿niej. Tam na górze coœ sobie przypomnia³em. Jestem praworêczny, ale ¿artobliwie tr¹ca³em Gila lew¹ rêk¹. Robi³em tak, ¿eby nie dotkn¹æ tej okropnej blizny. To prawda, ¿e by³a zabliŸniona, ale przera¿a³a mnie. Obawia³em siê, ¿e mo¿e pêkn¹æ i zacz¹æ broczyæ krwi¹. Dlatego lew¹ rêk¹ tr¹ca³em go w prawe ramiê. Zmru¿y³em oczy i nachyli³em siê

jeszcze ni¿ej. Zobaczy³em dolny koniec blizny widoczny spod rêkawa koszulki. Pokój zawirowa³ mi w oczach. Pani Perez powiedzia³a, ¿e jej syn mia³ bliznê na prawym ramieniu. Tylko ¿e wtedy tr¹ca³bym go praw¹ rêk¹, ¿eby uderzyæ w jego lewe ramiê. Tymczasem nie robi³em tego. Uderza³em lew¹... W jego prawe ramiê.

Teraz mia³em dowód. Gil Perez mia³ bliznê na lewym ramieniu. Pani Perez k³ama³a. Teraz musia³em siê zastanowiæ dlaczego. 7 Nazajutrz rano przyby³em do biura wczeœnie. Za pó³ godziny Chamique Johnson, ofiara, zajmie miejsce na podium dla

œwiadków. Przegl¹da³em notatki. Kiedy zegar wybi³ dziewi¹t¹, mia³em ju¿ doœæ. Zadzwoni³em do detektywa Yorka. - Pani Perez k³ama³a - powiedzia³em. Wys³ucha³ moich wyjaœnieñ. - K³ama³a - powtórzy³, kiedy skoñczy³em. - Nie uwa¿a pan, ¿e to trochê zbyt mocne stwierdzenie? - A jak by pan to nazwa³?

- Mo¿e po prostu siê pomyli³a? - Pomyli³a siê w kwestii tego, na którym ramieniu mia³ bliznê jej syn? - Jasne, czemu nie. Przecie¿ ju¿ wiedzia³a, ¿e to nie on. To naturalne. Nie kupowa³em tego. - Macie coœ nowego w tej sprawie? - S¹dzimy, ¿e Santiago mieszka³ w New Jersey. - Znacie adres?

- Nie. Mamy jednak jego dziewczynê. A przynajmniej s¹dzimy, ¿e to jego dziewczyna. Przynajmniej przyjació³ka. - Jak j¹ znaleŸliœcie? - Dziêki tej komórce z wyczyszczon¹ pamiêci¹. Dziewczyna zadzwoni³a, szukaj¹c go. - Zatem kim on jest? Pytam o Manola Santiaga. - Nie wiadomo.

- Dziewczyna wam nie powiedzia³a? - Zna³a go tylko jako Santiaga. Ach, jest jeszcze coœ wa¿nego. - Co? - Jego zw³oki zosta³y przemieszczone. Chcê powiedzieæ, ¿e od pocz¹tku byliœmy tego pewni. Teraz mamy potwierdzenie. Nasz patolog twierdzi, opieraj¹c siê na krzepliwoœci krwi i tym podobnych bzdurach, których kompletnie nie rozumiem i nie

chcê rozumieæ, ¿e Santiago prawdopodobnie zgin¹³ godzinê przed tym, zanim porzucono jego cia³o. Ma na sobie w³ókna z dywanika i tym podobne rzeczy. Wstêpne badania wykazuj¹, ¿e z samochodu. - Zatem Santiago zosta³ zamordowany, wepchniêty do baga¿nika, a potem podrzucony w Washington Heights? - Taka jest nasza robocza teoria.

- Znacie markê samochodu? - Jeszcze nie. Jednak nasz cz³owiek mówi, ¿e to jakiœ stary wóz. Tylko tyle wie. Pracuje nad tym. - Jak stary? - Nie wiem. Nienowy. Daj spokój, Copeland, daj odetchn¹æ. - Z osobistych powodów ta sprawa bardzo mnie interesuje. - Skoro o tym mowa...

- Tak? - Mo¿e móg³by pan nam pomóc? - W jakim sensie? - W takim, ¿e jestem zawalony robot¹. Mamy tu teraz mo¿liwe powi¹zanie z New

Jersey, bo Santiago zapewne tam mieszka³. A przynajmniej mieszka tam jego dziewczyna. I tylko tam go widywa³a -

w New Jersey. - W moim okrêgu? - Nie, raczej w Hudson. Albo w Bergen. Do diab³a, nie wiem. Jednak blisko. I pozwoli pan, ¿e dodam jeszcze coœ. - S³ucham. - Pañska siostra mieszka³a w New Jersey, prawda? - Tak. - To nie mój teren. Pan pewnie mo¿e siê

tym zaj¹æ, nawet jeœli zbrodniê pope³niono poza pana jurysdykcj¹. Mo¿e pan otworzyæ star¹ sprawê. Nikt inny nie ma na to ochoty. Zastanowi³em siê. Wiedzia³em, ¿e mnie podchodzi. Mia³ nadziejê, ¿e odwalê za niego trochê roboty i zrzeknê siê wszelkich zas³ug - co wcale mi nie przeszkadza³o. - Ta dziewczyna... Znacie jej nazwisko?

- Raya Singh. - A adres? - Porozmawia pan z ni¹? - Ma pan coœ przeciwko temu? - Dopóki nie spieprzy mi pan sprawy, mo¿e pan robiæ, co pan chce. Mogê jednak daæ panu dobr¹ radê? - Jasne. - Ten szaleniec, ten Letni RzeŸnik...

Zapomnia³em jego nazwiska... - Wayne Steubens. - Zna³ go pan, prawda? - Czyta³ pan akta? - Tak. Dok³adnie pana sprawdzili, no nie? Wci¹¿ pamiêta³em szeryfa Lowella, tê jego sceptyczn¹ minê. Oczywiœcie najzupe³niej zrozumia³¹. - Co chce pan powiedzieæ?

- Tylko tyle: Steubens nadal chcia³by podwa¿yæ werdykt. - Nie zosta³ skazany za te pierwsze cztery morderstwa - przypomnia³em. Nie potrzebowali tego, bo mieli lepsze dowody w pozosta³ych sprawach. - Wiem. Mimo to by³ z nimi powi¹zany. Jeœli ten facet to naprawdê Gil Perez i Steubens siê o tym dowie, no có¿... To mo¿e mu pomóc. Wie pan, o czym mówiê?

Mówi³ mi, ¿ebym siedzia³ cicho, dopóki nie bêdê wiedzia³ czegoœ na pewno. Zrozumia³em. Ostatnia rzecz, jakiej pragn¹³em, to pomóc Wayne'owi Steubensowi. Roz³¹czyliœmy siê. Loren Muse zajrza³a do mojego gabinetu. - Masz dla mnie coœ nowego? Zapyta³em. - Nie. Przykro mi. - Spojrza³a na zegarek. - Jesteœ gotowy na swój wielki wystêp?

- Jestem. - No to chodŸ. Czas na show. ŒŒŒ - S¹d wzywa Chamique Johnson. Chamique by³a ubrana nieco konserwatywnie, ale bez przesady. Wci¹¿ widaæ by³o ulicê. I kr¹g³oœci. Kaza³em jej nawet za³o¿yæ szpilki. Czasem trzeba zmyliæ ³awê przysiêg³ych. A czasem, tak jak teraz,

wiesz, ¿e jedyn¹ szans¹ jest pokazaæ im ca³y obraz, z brodawkami i wszystkim. Chamique trzyma³a podniesion¹ g³owê. Strzela³a oczami na boki, jednak nie tak jak ten krêtacz Nixon, lecz jak osoba niewiedz¹ca, sk¹d spadnie nastêpny cios. Jej makija¿ by³ nieco zbyt mocny. To te¿ by³o w porz¹dku. Nadawa³ jej wygl¹d dziewczynki udaj¹cej doros³¹.

Niektórzy w moim biurze nie zgadzali siê z wybran¹ przeze mnie strategi¹. Ja jednak uwa¿a³em, ¿e jeœli polec, to w obronie prawdy. I teraz by³em na to gotowy. Chamique poda³a swoje imiê i nazwisko, z³o¿y³a przysiêgê na Bibliê i usiad³a. Uœmiechn¹³em siê do niej i spojrza³em jej w oczy. Skinê³a g³ow¹, daj¹c mi znak, ¿ebym zaczyna³.

- Pracuje pani jako striptizerka, zgadza siê? To pierwsze pytanie, zadane bez ¿adnych wstêpów, zaskoczy³o widowniê. Da³y siê s³yszeæ szepty. Chamique zamruga³a. Mniej wiêcej wiedzia³a, co zamierzam, ale celowo nie wyjaœni³em jej wszystkiego dok³adnie. - Dorywczo - odpowiedzia³a. Nie spodoba³a mi siê ta odpowiedŸ.

By³a zbyt ostro¿na. - Jednak rozbiera siê pani dla pieniêdzy, prawda? - Taaak. Teraz lepiej. Bez wahania. - Rozbiera siê pani w klubach czy na prywatnych przyjêciach? - Tu i tu. - W jakim klubie pani wystêpuje? - W Pink Tail. To w Newark.

- Ile ma pani lat? - Zapyta³em. - Szesnaœcie. - Czy aby byæ striptizerk¹ nie trzeba mieæ osiemnastu? - Trzeba. - Jak obesz³a pani ten przepis? Chamique wzruszy³a ramionami. - Zdoby³am fa³szywe dokumenty, wed³ug których mam dwadzieœcia jeden. - Zatem z³ama³a pani prawo?

- Taak s¹dzê. - Z³ama³a pani czy nie? W moim g³osie zabrzmia³a stalowa nuta. Chamique zrozumia³a. Chcia³em, ¿eby odpowiada³a szczerze. Chcia³em wybaczcie skojarzenie z jej profesj¹ ¿eby ca³kiem siê obna¿y³a. Ta stalowa nuta przypomnia³a jej o tym. - Taaak. Z³ama³am prawo. Spojrza³em na stó³ obrony. Mort Pubin

patrzy³ na mnie, jakbym oszala³. Flair Hickory z³¹czy³ d³onie i opar³ wskazuj¹cy palec o wargi. Ich dwaj klienci, Barry Marantz i Edward Jenrette, mieli niebieskie blezery i blade twarze. Nie wygl¹dali na zadowolonych z siebie, aroganckich czy z³ych. Wygl¹dali na skruszonych, wystraszonych i bardzo m³odych. Cynik powiedzia³by, ¿e celowo, ¿e prawnicy powiedzieli im, jak maj¹ siedzieæ i

jakie mieæ miny. Wiedzia³em, ¿e to nieprawda. Po prostu nie zwraca³em na to uwagi. Uœmiechn¹³em siê do mojego œwiadka. - Nie pani jedna, Chamique. ZnaleŸliœmy plik fa³szywych dokumentów w akademiku pani gwa³cicieli, umo¿liwiaj¹cych im balowanie mimo m³odego wieku. Pani przynajmniej z³ama³a prawo, ¿eby zarabiaæ na ¿ycie. Mort zerwa³ siê na równe nogi.

- Sprzeciw! - Podtrzymany. Jednak powiedzia³em swoje. Jak mówi stare powiedzenie: „Co siê sta³o, to siê nie odstanie". - Panno Johnson - ci¹gn¹³em - nie jest pani dziewic¹, prawda? - Nie. - W rzeczy samej, ma pani nieœlubnego syna?

- Mam. - W jakim wieku? - Ma piêtnaœcie miesiêcy. - Proszê mi powiedzieæ, panno Johnson, czy fakt, ¿e nie jest pani dziewic¹ i ma pani nieœlubnego syna, czyni pani¹ w mniejszym stopniu ludzk¹ istot¹? - Sprzeciw! - Podtrzymany. Sêdzia, niejaki Arnold Pierce, spojrza³

na mnie, groŸnie marszcz¹c krzaczaste brwi. - Ja tylko chcê zwróciæ uwagê na oczywisty fakt, Wysoki S¹dzie. Gdyby panna Johnson by³a blondynk¹ z bogatej rodziny ze Short Hills lub Livingston... - Proszê zachowaæ to na przemówienie koñcowe, panie Copeland. Taki mia³em zamiar. Nie zawadzi³o jednak przypomnieæ o tym i teraz. Znów zwróci³em siê do ofiary.

- Czy lubi siê pani rozbieraæ, panno Chamique? - Sprzeciw! - Mort Pubin znów zerwa³ siê z krzes³a. - Nieistotne. Kogo obchodzi, czy ona lubi siê rozbieraæ, czy nie? Sêdzia Pierce spojrza³ na mnie pytaj¹co. - Co pan na to? - Powiem ci coœ - powiedzia³em, patrz¹c na Pubina. - Nie bêdê pyta³ jej o striptiz,

jeœli wy te¿ nie bêdziecie. Pubin zamilk³. Flair Hickory jeszcze siê nie odezwa³. Nie lubi³ zg³aszaæ sprzeciwów. Sêdziowie nie lubi¹ sprzeciwów. Podejrzewaj¹, ¿e chce siê coœ przed nimi ukryæ. Flair pragn¹³ byæ lubiany. Dlatego Mort odwala³ za niego czarn¹ robotê. To by³a adwokacka wersja dobrego i z³ego gliniarza. Odwróci³em siê do Chamique.

- Nie robi³a pani striptizu w tê noc, kiedy zosta³a pani zgwa³cona? - Sprzeciw! - Kiedy podobno zosta³a pani zgwa³cona - poprawi³em siê. - Nie - odpowiedzia³a. - Zosta³am tam zaproszona. - Zosta³a pani zaproszona na przyjêcie w akademiku, w którym mieszkaj¹ panowie Marantz i Jenrette? - Zgadza siê.

- Czy zaprosi³ tam pani¹ pan Marantz lub pan Jenrette? - Nie. - A kto? - Inny ch³opiec, który tam mieszka. - Jak siê nazywa³? - Jerry Flynn. - Rozumiem. Jak pozna³a pani pana Flynna? - Tydzieñ wczeœniej pracowa³am w tym

akademiku. - Mówi¹c, ¿e pracowa³a pani w akademiku... - Rozbiera³am siê tam - dokoñczy³a Chamique. To mi siê spodoba³o. Rozumieliœmy siê coraz lepiej. - I pan Flynn by³ tam? - Oni wszyscy tam byli. - Mówi¹c „wszyscy"... Wskaza³a dwóch oskar¿onych.

- Oni te¿ tam byli. I mnóstwo innych ch³opców. - Mniej wiêcej ilu? - Dwudziestu, mo¿e dwudziestu piêciu. - Dobrze, ale to pan Flynn zaprosi³ pani¹ na przyjêcie tydzieñ póŸniej? - Tak. - A pani przyjê³a zaproszenie? Teraz mia³a ³zy w oczach, ale trzyma³a wysoko g³owê.

- Tak. - Dlaczego postanowi³a pani tam pójœæ? Chamique zastanowi³a siê. - To by³o tak, jakby siê zosta³o zaproszonym na jacht multimilionera. - Zrobili na pani wra¿enie? - Tak, oczywiœcie. - A ich pieni¹dze? - One równie¿.

Pokocha³em j¹ za tê odpowiedŸ. - Ponadto - doda³a - Jerry by³ dla mnie mi³y, kiedy siê rozbiera³am. - Pan Flynn dobrze pani¹ traktowa³? - Tak. Skin¹³em g³ow¹. Teraz zapuszcza³em siê na niebezpieczny grunt, ale trudno. - Przy okazji, panno Chamique, wróæmy do tej nocy, kiedy zosta³a pani wynajêta, ¿eby zrobiæ striptiz... - Czu³em, ¿e nie mogê oddychaæ. - Czy wykonywa³a pani

równie¿

inne us³ugi na rzecz któregoœ z tam obecnych? Napotka³em jej spojrzenie. Prze³knê³a œlinê, ale trzyma³a siê. Powiedzia³a cicho, lecz spokojnie: - Tak. - Czy by³y to us³ugi seksualne?

- Tak. Spuœci³a g³owê. - Proszê siê nie wstydziæ. Potrzebowa³a pani pieniêdzy. - Wskaza³em ³awê oskar¿onych. - A co ich usprawiedliwia? - Sprzeciw! - Podtrzymany. Jednak Mort Pubin jeszcze nie skoñczy³. - Wysoki S¹dzie, to oburzaj¹ce! - Istotnie, oburzaj¹ce - przyzna³em. -

Powinien pan natychmiast skarciæ swoich klientów. Mort Pubin poczerwienia³. - Wysoki S¹dzie! - Zaskomli³. - Panie Copeland. Unios³em d³oñ, pokazuj¹c sêdziemu, ¿e ma racjê i odpuszczam. Uwa¿am, ¿e nale¿y przekazaæ wszystkie niedobre wieœci na samym pocz¹tku procesu, na swój

w³asny sposób. To wytr¹ca przeciwnika z równowagi. - Czy by³a pani zainteresowana panem Flynnem jako ewentualnym ch³opakiem? Mort Pubin znów zainterweniowa³: - Sprzeciw! Jaki to ma zwi¹zek ze spraw¹? - Panie Copeland? - Oczywiœcie, ¿e ma. Obroñcy bêd¹ twierdzili, ¿e panna Johnson wymyœli³a

sobie to wszystko, ¿eby wyci¹gn¹æ pieni¹dze od ich klientów. Usi³ujê ustaliæ, jakie by³o nastawienie panny Johnson tamtego wieczoru. - Zezwalam - rzek³ sêdzia Pierce. Powtórzy³em pytanie. Chamique zrobi³a zawstydzon¹ minê, która sprawi³a, ¿e wygl¹da³a na swój wiek. - Nawet nie œmia³am marzyæ o takim

ch³opaku jak Jeny. - Jednak? - Jednak, no có¿... Sama nie wiem. Nigdy nie spotka³am kogoœ takiego jak on. Przytrzyma³ mi drzwi. By³ taki mi³y. Nie jestem do tego przyzwyczajona. - I jest bogaty. Chcê powiedzieæ, w porównaniu z pani¹. - Tak. - Czy to mia³o dla pani jakieœ

znaczenie? - Pewnie. Uwielbia³em jej szczeroœæ. Chamique zerknê³a na ³awê przysiêg³ych. Znów mia³a wyzywaj¹c¹ minê. - Ja te¿ mam marzenia. Pozwoli³em, by jej s³owa zapad³y wszystkim w pamiêæ, zanim zada³em nastêpne pytanie.

- A o czym marzy³a pani tamtego wieczoru, panno Chamique? Mort ju¿ mia³ znów zg³osiæ sprzeciw, lecz Flair Hickory po³o¿y³ d³oñ na jego ramieniu. Chamique wzruszy³a ramionami. - To by³o g³upie. - Mimo to proszê odpowiedzieæ. - Myœla³am, ¿e mo¿e... To by³o g³upie... Myœla³am, ¿e mo¿e mnie lubi, rozumie pan?

- Rozumiem - odpar³em. - Jak dosta³a siê pani na przyjêcie? - Pojecha³am autobusem z Irvington, a potem pieszo. - I kiedy dotar³a pani do akademika, pan Flynn tam by³? - Tak. - Czy nadal by³ mi³y? - Z pocz¹tku tak. - Teraz uroni³a ³zê. By³ naprawdê mi³y. To by³o... Umilk³a.

- To by³o co, Chamique? - Z pocz¹tku... - Nastêpna ³za sp³ynê³a po jej policzku. - Z pocz¹tku by³ to najmilszy wieczór w moim ¿yciu. Pozwoli³em tym s³owom odbiæ siê echem. Uroni³a trzeci¹ ³zê. - Dobrze siê pani czuje? - Zapyta³em. Chamique otar³a ³zy. - Nic mi nie jest. - Na pewno?

- Proszê zadaæ nastêpne pytanie, panie Copeland - po wiedzia³a znów stanowczym g³osem. By³a cudowna. Sêdziowie przysiêgli patrzyli na ni¹, s³uchaj¹c ka¿dego jej s³owa - i jak s¹dzê, wierz¹c jej. - Czy potem zachowanie pana Flynna wobec pani uleg³o zmianie? - Tak.

- Kiedy? - Widzia³am, jak coœ szeptali z tamtym. Wskaza³a Edwarda Jenrette'a. - Z panem Jenrette'em? - Tak. Z nim. Jenrette usi³owa³ siê nie kuliæ pod jej spojrzeniem. Nie ca³kiem mu siê to uda³o. - Zobaczy³a pani, jak pan Jenrette szepta³ coœ do pana Flynna? - Tak.

- I co zdarzy³o siê potem? - Jerry zapyta³ mnie, czy nie chcê siê przejœæ. - Mówi¹c Jerry, ma pani na myœli pana Flynna? - Tak. - Dobrze, proszê opowiedzieæ nam, co siê sta³o. - Wyszliœmy na zewn¹trz. Mieli tam beczu³kê piwa. Zapyta³, czy chcê siê napiæ.

Powiedzia³am, ¿e nie. Wygl¹da³ na zdenerwowanego. Mort Pubin wsta³. - Sprzeciw.

Ze zniechêcon¹ min¹ roz³o¿y³em rêce. - Wysoki S¹dzie. - Zezwalam - rzek³ sêdzia. - Proszê dalej - powiedzia³em.

- Jerry nala³ sobie kufel piwa i wci¹¿ na nie patrzy³. - Patrzy³ na swoje piwo? - Tak, chyba tak. Ju¿ nie patrzy³ na mnie. Coœ siê zmieni³o i zapyta³am go, czy wszystko w porz¹dku. Powiedzia³, ¿e tak, jest wspaniale. A potem... - G³os nie uwi¹z³ jej w gardle, ale niewiele brakowa³o. Potem powiedzia³, ¿e mam œwietne cia³o i chcia³by zobaczyæ, jak siê rozbieram.

- Czy to pani¹ zaskoczy³o? - Tak. Chcê powiedzieæ, ¿e przedtem tak nie mówi³. Powiedzia³ to takim nieprzyjemnym tonem. - Prze³knê³a œlinê. - Jak wszyscy inni. - Proszê dalej. - Zapyta³, czy chcê pójœæ na górê i zobaczyæ jego pokój? - I co pani odpowiedzia³a? - Zgodzi³am siê.

- Czy chcia³a pani pójœæ do jego pokoju? Chamique zamknê³a oczy. Uroni³a nastêpn¹ ³zê. Pokrêci³a g³ow¹. - Musi pani powiedzieæ to g³oœno. - Nie - odpar³a. - Zatem dlaczego pani posz³a? - Chcia³am, ¿eby mnie lubi³. - I myœla³a pani, ¿e bêdzie pani¹ lubi³, jeœli pójdzie z nim pani na górê?

- Wiedzia³am, ¿e nie bêdzie, jeœli odmówiê - odpowiedzia³a cicho. Odwróci³em siê i podszed³em do mojego stolika. Uda³em, ¿e zagl¹dam do notatek. Chcia³em, ¿eby sêdziowie przysiêgli dobrze to sobie przetrawili. Chamique siedzia³a wyprostowana. Mia³a podniesion¹ g³owê. Usi³owa³a niczego po sobie nie okazywaæ, ale czu³em emanuj¹cy z niej ból.

- Co siê sta³o, kiedy posz³a pani na górê? - Kiedy mija³am jakieœ drzwi... - Znów spojrza³a na Jenrette'a. - Wtedy on mnie z³apa³. Znów kaza³em jej wskazaæ Edwarda Jenrette'a i zidentyfikowaæ go po nazwisku. - Czy w pokoju by³ ktoœ jeszcze? - Tak. On. Wskaza³a Barry'ego Marantza.

Zauwa¿y³em dwie rodziny siedz¹ce za plecami obroñców. Twarze rodziców mia³y ten poœmiertny wygl¹d: skóra wygl¹daj¹ca jak naci¹gniêta, wystaj¹ce koœci policzkowe, oczy matowe i zapadniête. Byli stra¿nikami, przyby³ymi tu, by chroniæ swe dzieci. Byli zdruzgotani. Wspó³czu³em im. Niestety, Edward Jenrette i Barry Marantz mieli rodziny, które ich broni³y.

Chamique Johnson nie mia³a nikogo. Mimo to czêœciowo by³em w stanie ich zrozumieæ. Zaczynasz piæ, tracisz kontrolê, zapominasz o konsekwencjach. Mo¿e nigdy wiêcej by tego nie zrobili. Mo¿e naprawdê dostali nauczkê. Niestety. S¹ ludzie Ÿli do szpiku koœci, którzy zawsze bêd¹ okrutni, Ÿli i gotowi krzywdziæ innych. Oraz inni, byæ mo¿e wiêkszoœæ

tych, którzy przewijali siê przez moje biuro, a którzy po prostu zb³¹dzili. Rozró¿nianie ich nie nale¿y do mnie. Pozostawiam to sêdziemu, który wydaje wyrok. - W porz¹dku - powiedzia³em. - Co by³o dalej? - Zamkn¹³ drzwi. - Kto? Wskaza³a Marantza. - Panno Chamique, ¿eby to uproœciæ, mo¿e pani nazywaæ go panem

Marantzem, a tego drugiego panem Jenrette'em? Skinê³a g³ow¹. - Zatem pan Marantz zamkn¹³ drzwi. I co siê sta³o potem? - Pan Jenrette kaza³ mi uklêkn¹æ. - Gdzie by³ wtedy pan Flynn? - Nie wiem. - Nie wie pani? - Uda³em zdziwienie. Czy nie poszed³ z pani¹ na górê?

- Poszed³. - Czy nie sta³ obok pani, kiedy z³apa³ pani¹ pan Jenrette? - Tak. - A potem? - Nie wiem. Nie wszed³ do pokoju. Zosta³ za drzwiami. - Czy zobaczy³a go pani jeszcze? - Dopiero póŸniej. Nabra³em tchu i rzuci³em siê na g³êbokie

wody. Zapyta³em Chamique, co by³o dalej. Wypyta³em j¹ o napaœæ. Opisa³a wszystko dok³adnie. Mówi³a beznamiêtnie, zupe³nie spokojnie. By³o sporo do omówienia: co mówili, jak siê œmiali, co z ni¹ robili. Potrzebowa³em szczegó³ów. Nie s¹dzê, ¿eby ³awa chcia³a je us³yszeæ. Rozumia³em ich.

Jednak musia³em wypytaæ Chamique o

wszystkie szczegó³y, ustaliæ ka¿d¹ pozycjê, kto gdzie by³ i co robi³. To by³o przygnêbiaj¹ce. Kiedy skoñczyliœmy omawiaæ napaœæ, odczeka³em kilka sekund i przeszed³em do najtrudniejszej kwestii. - W swoim zeznaniu twierdzi³a pani, ¿e napastnicy u¿ywali imion Cal i Jim. - Sprzeciw, Wysoki S¹dzie.

Flair Hickory odezwa³ siê po raz pierwszy. Mówi³ spokojnym g³osem, takim, który zwraca uwagê wszystkich obecnych. - Nie twierdzi³a, ¿e u¿ywali imion Cal i Jim - powiedzia³. - Twierdzi³a, zarówno odpowiadaj¹c na pytania oskar¿yciela, jak i w swoich wczeœniejszych zeznaniach, ¿e to byli Cal i Jim. - Inaczej sformu³ujê pytanie odezwa³em siê ze znu¿eniem, jakbym

mówi³ sêdziemu: nie do wiary, jak ten facet siê czepia! Znów zwróci³em siê do Chamique: Który z nich by³ Calem, a który Jimem? Chamique wskaza³a Barry'ego Marantza jako Cala, a Edwarda Jenrette'a jako Jima. - Czy przedstawili siê? - Spyta³em. - Nie.

- Sk¹d wiêc zna pani ich imiona? - Tak siê zwracali do siebie. - Wróæmy do pani zeznania. Na przyk³ad pan Marantz powiedzia³: „Nachyl j¹, Jim". Tak? - Tak. - Czy jest pani œwiadoma, ¿e ¿aden z oskar¿onych nie ma na imiê Cal ani Jim? - Tak - odpar³a.

- Mo¿e pani to wyjaœniæ? - Nie. Powtarzam tylko, co mówili. ¯adnego wahania ani prób usprawiedliwiania siê - dobra odpowiedŸ. Zostawi³em tê kwestiê. - Co siê sta³o po tym, jak pani¹ zgwa³cili? - Kazali mi siê umyæ. - Jak?

- Wepchnêli mnie pod prysznic. Umyli myd³em. Prysznic mia³ r¹czkê na przewodzie. Kazali mi siê wyszorowaæ. - A potem? - Zabrali moje ubranie i powiedzieli, ¿e je spal¹. Potem dali mi bawe³nian¹ koszulkê i szorty. - Co by³o potem? - Jerry zaprowadzi³ mnie na przystanek

autobusowy. - Czy pan Flynn powiedzia³ coœ pani po drodze? - Nie. - Ani s³owa? - Ani s³owa. - Czy pani coœ mu powiedzia³a? - Nie. Znów zrobi³em zdziwion¹ minê.

- Nie powiedzia³a mu pani, ¿e zosta³a zgwa³cona? Uœmiechnê³a siê po raz pierwszy. - S¹dzi pan, ¿e o tym nie wiedzia³? Ten temat te¿ zostawi³em. Chcia³em zmieniæ bieg. - Czy zatrudni³a pani adwokata, Chamique? - Tak jakby. - Co ma znaczyæ „tak jakby"?

- W³aœciwie go nie zatrudnia³am. Sam mnie znalaz³. - Jak siê nazywa? - Horace Foley. Nie ubiera siê tak ³adnie jak obecny tu pan Hickory. S³ysz¹c to, Flair siê uœmiechn¹³. - Zaskar¿y pani pods¹dnych?

- Tak. - Dlaczego chce ich pani zaskar¿yæ?

- ¯eby zap³acili. - Czy nie o to tutaj chodzi? - Zapyta³em. - Czy nie chcemy ich ukaraæ? - Owszem. Jednak zamierzam domagaæ siê odszkodowania. Zrobi³em tak¹ minê, jakbym tego nie rozumia³. - Tylko ¿e obrona bêdzie twierdziæ, ¿e zmyœli³a pani to wszystko, ¿eby wy³udziæ pieni¹dze. Powiedz¹, ¿e ¿¹danie odszkodowania dowodzi, i¿ interesuj¹

pani¹ pieni¹dze. - Interesuj¹ mnie pieni¹dze - odpar³a Chamique. - Czy powiedzia³am kiedyœ, ¿e nie? Czeka³em. - A pana nie interesuj¹ pieni¹dze, panie Copeland? - Owszem - odpar³em. - I co?

- To, ¿e obrona bêdzie twierdziæ, ¿e to motyw, by k³amaæ. - Nic na to nie poradzê. Widzi pan, gdybym powiedzia³a, ¿e nie dbam o pieni¹dze, to by³oby k³amstwo. - Spojrza³a na ³awê przysiêg³ych. - Gdybym siedzia³a tu i mówi³a, ¿e pieni¹dze nic dla mnie nie znacz¹, uwierzylibyœcie? Oczywiœcie, ¿e nie. Tak samo jak ja,

gdybyœcie wy mi to powiedzieli. Interesowa³y mnie pieni¹dze, zanim mnie zgwa³cili. I interesuj¹ nadal. Nie k³amiê. Zgwa³cili mnie. Chcê, ¿eby poszli za to do wiêzienia. A jeœli mogê otrzymaæ od nich równie¿ odszkodowanie, to czemu nie? Przyda mi siê. Odszed³em od barierki. Szczeroœæ prawdziwa szczeroœæ - pachnie jak nic innego. - Nie mam wiêcej pytañ -

powiedzia³em. 8 Sêdzia og³osi³ przerwê na lunch. To pora, kiedy zwykle omawiam strategiê z moimi podw³adnymi. Teraz jednak tego nie robi³em. Chcia³em byæ sam. Zamierza³em odtworzyæ w myœlach przebieg przes³uchania, sprawdziæ, co przeoczy³em, przewidzieæ, co zrobi Flair.

Zamówi³em cheeseburgera oraz piwo u kelnerki wygl¹daj¹cej, jakby ubiega³a siê o rolê w reklamie czegoœ na wynos. Mówi³a do mnie „z³ociutki". Uwielbiam, kiedy kelnerki tak do mnie mówi¹. Proces s¹dowy to dwóch narratorów rywalizuj¹cych o uwagê widzów. Trzeba przedstawiæ protagonistê jako cz³owieka z krwi i koœci. Adwokaci czêsto o tym

zapominaj¹. Myœl¹, ¿e powinni ukazaæ swoich klientów jako czystych i doskona³ych. A ci tacy nie s¹. Dlatego nigdy nie próbowa³em zwieœæ ³awy przysiêg³ych. Ludzie s¹ dobrymi sêdziami charakterów. I prêdzej uwierz¹ ci, jeœli poka¿esz im swoje s³abe strony. Tak to przynajmniej wygl¹da z mojego punktu widzenia - oskar¿yciela. Jako obroñca, starasz siê zm¹ciæ wodê. Jak jasno stwierdzi³ Flair

Hickory, chcesz obudziæ tê piêkn¹ kochankê zwan¹ uzasadnion¹ w¹tpliwoœci¹. Ja wprost przeciwnie. Chcia³em wyjaœniæ sytuacjê. Kelnerka znów siê zjawi³a. - Masz, z³ociutki - powiedzia³a, stawiaj¹c przede mn¹ burgera. By³ tak t³usty, ¿e o ma³o nie poprosi³em o angiogram na deser. Jednak prawdê mówi¹c, w³aœnie o takim lunchu marzy³em. Wzi¹³em cheeseburgera w

obie d³onie i poczu³em, jak moje palce zag³êbiaj¹ siê w bu³kê. - Panie Copeland? Nie zna³em stoj¹cego nade mn¹ m³odzieñca. - Pan wybaczy - powiedzia³em. Próbujê coœ zjeœæ. - To dla pana. Rzuci³ na stó³ kartkê i odszed³. By³a wydarta z notatnika i z³o¿ona we

czworo. Rozwin¹³em j¹. Proszê, spotkajmy siê przy ostatnim stoliku po prawej. E.J. Jenrette Ojciec Edwarda. Spojrza³em na mojego ukochanego burgera. On spojrza³ na mnie. Nienawidzê zimnego lub odgrzewanego jedzenia. Zjad³em go. By³em g³odny. Stara³em siê

odgryzaæ ma³e kawa³ki. Piwo by³o cholernie dobre. Kiedy skoñczy³em, wsta³em i poszed³em do ostatniego stolika po prawej. E.J. Jenrette by³ tam. Na stoliku przed nim sta³a szklaneczka z czymœ, co wygl¹da³o na szkock¹. Obejmowa³ d³oñmi szk³o, jakby próbowa³ je ochroniæ. Wbija³ oczy w trunek. Nie oderwa³ ich, gdy usiad³em przy stoliku. Jeœli zeŸli³o go moje spóŸnienie - do

licha, jeœli w ogóle je zauwa¿y³ dobrze to ukrywa³. - Chcia³ siê pan ze mn¹ widzieæ? Zapyta³em. E.J. skin¹³ g³ow¹. By³ postawny, typ by³ego sportowca, nosz¹cego szyte na miarê koszule, w których i tak wygl¹da³, jakby ko³nierzyk pi³ go w szyjê. Czeka³em. - Ma pan dziecko - powiedzia³.

Czeka³em, co jeszcze powie. - Co by pan zrobi³, ¿eby je ochroniæ? - Po pierwsze, nigdy nie puœci³bym mojego dziecka na przyjêcie do akademika pañskiego syna. Podniós³ g³owê. - To nie jest œmieszne. - Skoñczyliœmy? Poci¹gn¹³ d³ugi ³yk.

- Dam tej dziewczynie sto tysiêcy dolarów. I sto tysiêcy na fundusz dobroczynny pañskiej ¿ony. - Wspaniale. Chce pan teraz wypisaæ czeki? - Wycofa pan zarzuty? - Nie. Napotka³ moje spojrzenie. - To mój syn. Naprawdê chce pan, ¿eby spêdzi³ dziesiêæ nastêpnych lat w

wiêzieniu? - Tak. Jednak to sêdzia wyda wyrok. - To tylko dzieciak. W najgorszym razie ponios³o go. - Ma pan córkê, prawda, panie Jenrette? Znów zapatrzy³ siê w drinka. - Gdyby dwóch czarnych ch³opaków z Irvington z³apa³o j¹, zaci¹gnê³o do pokoju i robi³o z ni¹ takie rzeczy, chcia³by pan zatuszowaæ sprawê?

- Moja córka nie jest striptizerk¹. - Nie, proszê pana, nie jest. Ma wszystko. Wszystko co mo¿liwe. Po co mia³aby robiæ striptiz? - Niech pan coœ dla mnie zrobi i nie wciska mi tych socjoekonomicznych bzdur. Chce pan powiedzieæ, ¿e poniewa¿ jest uboga, nie mia³a innego wyjœcia jak kurewstwo? Proszê. To obra¿a wszystkich ubogich,

którzy w³asn¹ prac¹ wyrwali siê z getta. Unios³em brwi. - Getta? Nic nie powiedzia³. - Mieszka pan w Short Hills, prawda, panie Jenrette? - I co z tego? - Niech mi pan powie, ile pañskich s¹siadek wybra³o zawód striptizerki albo,

pos³uguj¹c siê pañskim okreœleniem, kurewstwo? - Nie wiem. - Co Chamique Johnson robi czy nie robi, nie ma absolutnie ¿adnego zwi¹zku ze zgwa³ceniem jej. Nie bêdziemy tak stawiali sprawy. Pana syn nie bêdzie decydowa³, kto zas³uguje na to, ¿eby go zgwa³ciæ, a kto nie. Jednak tak czy inaczej, Chamique Johnson

rozbiera siê, poniewa¿ mia³a ograniczone mo¿liwoœci. W przeciwieñstwie do pañskiej córki. - Pokrêci³em g³ow¹. - Pan naprawdê nie rozumie. - Nie rozumiem czego? - Faktu, ¿e nawet jeœli musia³a siê rozbieraæ i sprzedawaæ, który nie czyni Edwarda mniej winnym. Jeœli ju¿, to bardziej. - Mój syn jej nie zgwa³ci³.

- O tym zadecyduje s¹d przypomnia³em. - Skoñczyliœmy? W koñcu podniós³ g³owê. - Mogê uprzykrzyæ panu ¿ycie. - Wygl¹da na to, ¿e ju¿ pan próbuje. - Wycofanie datku? - Wzruszy³ ramionami. - To nic. Pokaz si³y. Napotka³ moje spojrzenie i wytrzyma³ je. To zasz³o za daleko. - Do widzenia, panie Jenrette.

Wyci¹gn¹³ rêkê i z³apa³ mnie za przegub. - Oni odejd¹ wolni. - Zobaczymy. - Dziœ zdoby³ pan trochê punktów, ale ta kurwa jeszcze bêdzie przes³uchiwana. Nie zdo³a pan wyt³umaczyæ, dlaczego poda³a niew³aœciwe imiona. To pana za³atwi. Zobaczy pan. Lepiej niech mnie pan pos³ucha. Czeka³em.

- Mój syn i ch³opak Marantzów przyznaj¹ siê, jakiekolwiek postawi im pan zarzuty, jeœli tylko nie za¿¹da pan kary wiêzienia. Mog¹ pracowaæ spo³ecznie. Mog¹ byæ pod nadzorem s¹dowym, jak d³ugo pan zechce. W porz¹dku. Ponadto pomogê finansowo tej ubogiej dziewczynie i dopilnujê, ¿eby JaneCare otrzyma³a odpowiednie fundusze. To dobra wymiana.

- Nie - powiedzia³em. - Naprawdê s¹dzi pan, ¿e ci ch³opcy znów zrobiliby coœ takiego? - Mam byæ szczery? Pewnie nie. - Myœla³em, ¿e wiêzienie ma wychowywaæ. - Tak, ale ja nie znam siê na wychowywaniu. Znam siê na sprawiedliwoœci. - I uwa¿a pan, ¿e pos³anie mojego syna do wiêzienia by³oby sprawiedliwe?

- Tak. Jednak, jak powiedzia³em, od tego mamy s¹dy i sêdziów. - Czy pope³ni³ pan kiedyœ b³¹d, panie Copeland? Nie odpowiedzia³em. - Zamierzam to sprawdziæ. Bêdê kopa³, a¿ odkryjê ka¿dy b³¹d, jaki pan kiedykolwiek pope³ni³. I wykorzystam to. Ma pan swoje tajemnice, panie Copeland. Obaj o tym wiemy. Jeœli nadal bêdzie pan prowadzi³ to polowanie na czarownice,

wyci¹gnê je na œwiat³o dzienne. - Zdawa³ siê odzyskiwaæ pewnoœæ siebie. To mi siê nie podoba³o. - W najgorszym wypadku mój syn pope³ni³ b³¹d. Próbujemy znaleŸæ sposób naprawienia tego, co zrobi³, nie rujnuj¹c mu ¿ycia. Jest pan w stanie to zrozumieæ? - Nie mam panu nic wiêcej do powiedzenia. Wci¹¿ trzyma³ mnie za rêkê.

- Ostatnie ostrze¿enie, panie Copeland. Zrobiê wszystko, ¿eby ochroniæ moje dziecko. Popatrzy³em na E.J. Jenrette'a i zrobi³em coœ, co go zaskoczy³o. Uœmiechn¹³em siê. - Co? - Warkn¹³. - To mi³e - powiedzia³em. - Co takiego? - To, ¿e pana syn ma tylu ludzi, którzy s¹

gotowi o niego walczyæ. Równie¿ w s¹dzie. Edward ma po swojej stronie tylu ludzi. - Jest lubiany. - Mi³e - powtórzy³em, oswabadzaj¹c siê z jego uœcisku. - Jednak patrz¹c na tych wszystkich ludzi siedz¹cych za plecami pañskiego syna, wie pan, co mimo woli zauwa¿y³em? - Co?

- Za Chamique Johnson nikt nie siedzi. ŒŒŒ - Chcia³abym przeczytaæ grupie fragment dziennika - powiedzia³a Lucy Gold. Lubi³a, kiedy studenci otaczali j¹ ko³em. Ona sta³a w œrodku. Pewnie, to by³o trochê sztuczne, kiedy tak przechadza³a siê w „krêgu uczniów" niczym zapaœnik po ringu, ale przekona³a siê, ¿e to dzia³a. Kiedy sadzasz studentów w krêgu, choæby nie

wiem jak du¿ym, ka¿dy z nich jest w pierwszym rzêdzie. Nie mog¹ siê ukryæ. Lonnie by³ na sali. Lucy zastanawia³a siê, czy nie poprosiæ go o odczytanie tej pracy, ¿eby lepiej przyjrzeæ siê twarzom s³uchaczy, ale narratorem by³a kobieta. Nie brzmia³oby to dobrze. Ponadto ktokolwiek to napisa³, wiedzia³, ¿e Lucy bêdzie wypatrywa³a reakcji. Musia³ wiedzieæ.

Próbowa³ zamieszaæ jej w g³owie. Dlatego Lucy zdecydowa³a, ¿e sama przeczyta tê pracê, a Lonnie bêdzie patrzy³ na reakcje. Oczywiœcie Lucy te¿ bêdzie przygl¹da³a siê s³uchaczom, robi¹c przerwy podczas czytania, maj¹c nadziejê, ¿e coœ zauwa¿y. Sylvia Potter, lizuska, siedzia³a naprzeciwko niej. Mia³a splecione d³onie i szeroko

otwarte oczy. Lucy napotka³a jej spojrzenie i uœmiechnê³a siê do niej. Sylvia siê rozpromieni³a. Obok niej siedzia³ Alvin Renfro, patentowany leñ. Siedzia³ tak jak

wiêkszoœæ studentów, jakby nie mia³ w ciele ani jednej koœci i zaraz mia³ zsun¹æ siê z krzes³a, aby zmieniæ siê w ka³u¿ê na pod³odze.

- To siê zdarzy³o, kiedy mia³am siedemnaœcie lat - przeczyta³a Lucy. By³am na letnim obozie. Pracowa³am jako PW, czyli pomocnik wychowawcy... Czytaj¹c o wydarzeniu w lasach, o narratorce i jej ch³opcu, P., o poca³unku pod drzewem i krzykach w lesie, przechadza³a siê w krêgu. Czyta³a tê pracê co najmniej tuzin razy, ale teraz, czytaj¹c j¹ na g³os innym, czu³a œciskanie w gardle. Nogi mia³a

jak z waty. Zerknê³a na Lonniego. On te¿ us³ysza³ coœ w jej g³osie, gdy¿ patrzy³ na ni¹. Pos³a³a mu spojrzenie mówi¹ce: „Powinieneœ patrzeæ na nich, nie na mnie". Szybko odwróci³ wzrok. Kiedy skoñczy³a, poprosi³a o komentarze. Ta proœba niemal zawsze spotyka³a siê z tak¹ sam¹ reakcj¹. Studenci wiedzieli, ¿e autor pracy jest wœród nich, w tym samym

pomieszczeniu, lecz poniewa¿ jedynym sposobem podbudowania swojego ego jest niszczenie innych, wœciekle atakowali pracê. Zg³aszali siê, podnosz¹c rêce i zawsze rozpoczynaj¹c od zdania typu: „Nie wiem, czy tylko ja..." albo „Mo¿e siê mylê, ale...", a

potem zaczynali na ca³ego: - Kiepski styl...

- Nie wyczuwam jej uczucia do P., a wy? - D³oñ pod bluzk¹? Darujcie... - Naprawdê uwa¿am, ¿e to grafomania... - Narratorka pisze: Wci¹¿ siê ca³owaliœmy. Tak namiêtnie. Niech nie mówi, ¿e to by³o namiêtne. Niech to udowodni... Lucy ich mitygowa³a. To by³o najwa¿niejsze zadanie nauczania. Trudno dotrzeæ do

studentów. Czêsto wraca³a myœlami do swoich studiów, do godzin og³upiaj¹cych wyk³adów, z których nie wynios³a zupe³nie nic. To, czego naprawdê siê nauczy³a, co wynios³a, zapamiêta³a i wykorzystywa³a teraz, to krótkie komentarze wyg³aszane przez nauczyciela podczas dyskusji. W nauczaniu liczy siê jakoœæ, nie iloœæ. Jeœli za du¿o mówisz, stajesz siê rzêpo³¹ - irytuj¹cym grajkiem w tle. Jeœli mówisz niewiele,

mo¿e osi¹gniesz cel. Ponadto nauczyciele lubi¹ skupiaæ uwagê. To równie¿ mo¿e byæ niebezpieczne. Jeden z jej pierwszych nauczycieli da³ jej w tej kwestii dobr¹ i prost¹ radê: tu wcale nie chodzi o ciebie. Stara³a siê zawsze o tym pamiêtaæ. Z drugiej strony, studenci nie chcieli, ¿eby nauczyciel okazywa³ swoj¹

wy¿szoœæ. Tak wiêc ilekroæ opowiada³a jak¹œ anegdotkê, stara³a siê przytaczaæ jakiœ swój b³¹d a tych by³o wiele - i wyjaœniaæ, mimo to wszystko dobrze siê koñczy³o. Innym problemem by³o to, ¿e studenci nie mówili tego, w co naprawdê wierzyli, lecz to, czym chcieli zrobiæ wra¿enie. Oczywiœcie by³a to tak¿e regu³a na radach

pedagogicznych - dobre brzmienie by³o wa¿niejsze od prawdy. Teraz jednak Lucy by³a bardziej skupiona ni¿ zwykle. Chcia³a zobaczyæ ich reakcje. Chcia³a, aby autor lub autorka ujawni³a siê. Dlatego naciska³a. - To mia³y byæ wspomnienia powiedzia³a. - Czy ktoœ uwa¿a, ¿e to zdarzy³o siê naprawdê? To uciszy³o salê. Na zajêciach

obowi¹zywa³y pewne niepisane prawa. Teraz Lucy praktycznie rzuci³a wyzwanie autorce, zarzucaj¹c jej k³amstwo. Wycofa³a siê. - Chcia³am powiedzieæ, ¿e to brzmi jak fikcja literacka. Zazwyczaj jest to dobre, ale czy w tym przypadku nie utrudnia odbioru? Czy nie zaczynacie kwestionowaæ prawdomównoœci autorki? Dyskusja by³a o¿ywiona. Unios³o siê w

górê wiele r¹k. Studenci spierali siê. To by³ sukces. Prawdê mówi¹c, jeden z jej nielicznych. Jednak kocha³a te dzieciaki. Co semestr zakochiwa³a siê na nowo. Byli jej rodzin¹ od wrzeœnia przez listopad i styczeñ a¿ do maja. Potem j¹ opuszczali. Niektórzy wracali. Nieliczni. Zawsze cieszy³a siê, widz¹c ich znowu.

Jednak ju¿ nie byli jej rodzin¹. Tylko obecni studenci mieli ten status. Przedziwne. W pewnej chwili Lonnie opuœci³ salê. Lucy zastanawia³a siê, dok¹d poszed³, ale skupi³a siê na zajêciach. Czasem koñczy³y siê o wiele za szybko. To by³ jeden z takich dni. Kiedy czas min¹³ i studenci zaczêli pakowaæ plecaki, nadal nie mia³a pojêcia, kto przys³a³ jej ten anonimowy tekst.

- Nie zapomnijcie, jeszcze dwie strony. Chcê je mieæ jutro. - A potem doda³a: Hmmm, jeœli chcecie, mo¿ecie przys³aæ wiêcej ni¿ dwie strony. Ile chcecie.

Dziesiêæ minut póŸniej wesz³a do swojego gabinetu. Lonnie ju¿ tam by³. - Wyczyta³eœ coœ z ich twarzy? Spyta³a. - Nie. Lucy zaczê³a siê pakowaæ, wpychaj¹c

papiery do torby od laptopa. - Dok¹d idziesz? - Spyta³ Lonnie. - Mam spotkanie. Ton jej g³osu zniechêca³ do dalszych pytañ. Lucy chodzi³a na te „spotkania" raz w tygodniu, ale nikomu siê z tego nie zwierza³a. Nawet Lonniemu. - Och - mrukn¹³. Wpatrywa³ siê w pod³ogê. Przystanê³a.

- O co chodzi, Lonnie? - Jesteœ pewna, ¿e chcesz wiedzieæ, kto przys³a³ tê pracê? No wiesz, ca³a ta historia pachnie nadu¿yciem zaufania. - Muszê to wiedzieæ. - Dlaczego? - Nie mogê ci powiedzieæ. Kiwn¹³ g³ow¹. - No to w porz¹dku.

- Co w porz¹dku? - Kiedy wrócisz? - Za godzinê, mo¿e dwie. Lonnie zerkn¹³ na zegarek. - Do tej pory powinienem ju¿ wiedzieæ, kto to przys³a³. 9 S¹d odroczy³ wstêpn¹ rozprawê do nastêpnego dnia. Byli tacy, którzy twierdziliby, ¿e taka przerwa ma znaczenie dla sprawy, ¿e

sêdziowie przez ca³¹ noc pozostan¹ pod wp³ywem moich s³ów, co utrwali... Ple, ple, ple. Tego rodzaju spekulacje s¹ bzdurne. Ka¿da rozprawa ma swój cykl ¿yciowy. Jeœli ta przerwa przyniesie mi jak¹œ korzyœæ, zrównowa¿y j¹ fakt, ¿e teraz Flair Hickory bêdzie mia³ wiêcej czasu na przygotowanie krzy¿owego ognia pytañ. Tak ju¿ jest z wstêpnymi rozprawami. Mo¿na temu zaprzeczaæ,

ale szanse obu stron s¹ wyrównane. Zadzwoni³em z komórki do Loren Muse. - Masz ju¿ coœ? - Wci¹¿ nad tym pracujê. Roz³¹czy³em siê i stwierdzi³em, ¿e mam wiadomoœæ od detektywa Yorka. Nie wiedzia³em, co zrobiæ z pani¹ Perez, która sk³ama³a, mówi¹c o bliŸnie na ramieniu Gila. Gdybym otwarcie zarzuci³ jej k³amstwo, pewnie powiedzia³aby, ¿e siê pomyli³a.

I ¿e przecie¿ nikomu nie sta³a siê krzywda. Tylko dlaczego sk³ama³a? Czy istotnie powiedzia³a to, co uwa¿a³a za prawdê - ¿e to nie s¹ zw³oki jej syna? Mo¿e pañstwo Perezowie pope³nili tylko przykr¹ (lecz zrozumia³¹) pomy³kê, nie przyjmuj¹c do wiadomoœci tego, co widzieli na w³asne oczy, nie mog¹c pogodziæ siê z

myœl¹, ¿e ich Gil przez ca³y ten czas by³ ¿ywy? Czy po prostu k³amali? A jeœli tak, to dlaczego? Przed konfrontacj¹ z nimi musia³em zebraæ wiêcej faktów. Potrzebny mi by³ niezbity dowód na to, ¿e spoczywaj¹ce w kostnicy cia³o Manola Santiaga w rzeczywistoœci nale¿y do Gila Pereza, m³odego cz³owieka, który prawie dwadzieœcia lat temu znik³ w

lasach z moj¹ siostr¹, Margot Green i Dougiem Billinghamem. Wiadomoœæ od Yorka brzmia³a nastêpuj¹co: „Przepraszam, ¿e trwa³o to tak d³ugo. Pyta³ Pan o Rayê Singh, dziewczynê ofiary. Mo¿e Pan wierzyæ lub nie, ale mamy tylko numer jej komórki. W ka¿dym razie, zadzwoni³a do nas. Pracuje w hinduskiej restauracji przy drodze numer 3, w pobli¿u tunelu Lincolna". Poda³ mi nazwê i adres.

„Powinna tam byæ ca³y dzieñ. A jeœli dowie siê Pan czegoœ o prawdziwym nazwisku Santiaga, proszê daæ mi znaæ. O ile nam wiadomo, u¿ywa³ tego przybranego nazwiska przez d³ugi czas. ZnaleŸliœmy dowody na to, ¿e przed szeœcioma laty przebywa³ w Los Angeles. Nic szczególnego. Porozmawiamy o tym póŸniej".

Zastanawia³em siê, co to oznacza. Niewiele. Poszed³em do samochodu i gdy tylko zacz¹³em wsiadaæ, wyczu³em, ¿e coœ jest bardzo nie w porz¹dku. Na fotelu kierowcy le¿a³a br¹zowa koperta. Wiedzia³em, ¿e nie jest moja. Wiedzia³em, ¿e ja jej tu nie zostawi³em. I by³em pewien, ¿e zamkn¹³em samochód. Ktoœ siê do niego w³ama³.

Pochyli³em siê i podnios³em kopertê. Nie by³o na niej adresu ani znaczka. Ani ¿adnego napisu. By³a cienka. Usiad³em za kierownic¹ i zamkn¹³em drzwi. Koperta by³a zaklejona. Rozerwa³em j¹ wskazuj¹cym palcem. Siêgn¹³em do œrodka i wyj¹³em zawartoœæ. Krew zlodowacia³a mi w ¿y³ach, gdy zobaczy³em, co w niej jest. Fotografia mojego ojca.

Siêgn¹³em brwi. Co u...? Na samym spodzie, wyraŸnie wydrukowane na bia³ym tle, widnia³o jego nazwisko i rok. „W³adymir Copeland". To wszystko. Nie pojmowa³em. Przez moment siedzia³em nieruchomo. Patrzy³em na zdjêcie mojego kochanego ojca. Myœla³em o tym, ¿e w Leningradzie by³ m³odym lekarzem, o tym, ile mu odebrano,

o tym, ¿e jego ¿ycie by³o niekoñcz¹c¹ siê seri¹ tragedii i rozczarowañ. Wspomina³em jego k³ótnie z matk¹. Oboje byli zranieni, a nie mieli nikogo, kogo mogliby atakowaæ, prócz siebie. Wspomina³em, jak matka p³aka³a w samotnoœci. Pamiêta³em, jak w niektóre z tych nocy siedzieliœmy razem z Camille. My nigdy siê nie k³óciliœmy - dziwne, jak na brata i siostrê - bo mo¿e widzieliœmy

zbyt wiele k³ótni. Czasem bra³a mnie za rêkê lub proponowa³a, ¿ebyœmy poszli na spacer. Jednak najczêœciej szliœmy do jej pokoju i Camille puszcza³a jeden ze swoich ulubionych cukierkowatych przebojów, a potem mówi³a mi, dlaczego go lubi, jakby ten kawa³ek mia³ jakieœ ukryte znaczenia, albo opowiada³a o jakimœ koledze ze szko³y, który jej siê podoba. Ja siedzia³em,

s³ucha³em i by³em dziwnie zadowolony. Nie pojmowa³em tego. Dlaczego ta fotografia...? W kopercie by³o jeszcze coœ. Odwróci³em j¹ do góry dnem. Nic. Wepchn¹³em d³oñ do koñca. Namaca³em kartonik wielkoœci zak³adki. Wyj¹³em go. Taaak, to by³a zak³adka. Bia³a w czerwone linie. Ta strona - poliniowana - by³a pusta.

Jednak na drugiej - bia³ej - ktoœ drukowanymi literami napisa³ trzy s³owa: TO PIERWSZY SZKIELET ŒŒŒ - Wiesz, kto przys³a³ ten dziennik? Zapyta³a Lucy. - Jeszcze nie - odpar³ Lonnie. - Jednak siê dowiem. - W jaki sposób?

Lonnie spuœci³ g³owê. Gdzieœ znik³ pewny siebie lekkoduch. Lucy mia³a z tego powodu wyrzuty sumienia. Nie podoba³o mu siê to, do czego go zmusi³a. Jej równie¿ siê to nie podoba³o. Jednak nie mia³a innego wyjœcia. Tak bardzo stara³a siê ukryæ przesz³oœæ. Zmieni³a nazwisko. Nie pozwoli³a, by Paul j¹ odnalaz³. Przefarbowa³a naturalnie jasne w³osy - ludzie, ile kobiet w jej wieku ma jeszcze blond

w³osy? - Na ten okropny kasztanowaty kolor. - Dobrze - powiedzia³a. - Bêdziesz tu, kiedy wrócê? Kiwn¹³ g³ow¹. Lucy zesz³a po schodach do samochodu. W telewizji zmiana to¿samoœci wydaje siê taka ³atwa. Mo¿e jest, ale nie dla Lucy. Dla niej by³ to powolny proces. Zaczê³a go od zmiany nazwiska z Silverstein na Gold. Srebro na z³oto. Sprytnie,

no nie? Ona tak nie uwa¿a³a, ale jakoœ siê uda³o i wci¹¿ ³¹czy³o j¹ z ojcem, którego tak kocha³a. JeŸdzili po kraju. Obóz dawno sta³ siê przesz³oœci¹. Tak jak wiêkszoœæ oszczêdnoœci ojca. I jak w koñcu, w znacznym stopniu, on sam. To, co pozosta³o z Iry Silversteina, jej ojca, przebywa³o w domu starców piêtnaœcie

kilometrów od kampusu uniwersytetu Reston. Jecha³a, ciesz¹c siê samotnoœci¹. S³ucha³a, jak Tom Waits œpiewa, ¿e mia³ nadziejê siê nie zakochaæ, ale oczywiœcie zakocha³ siê. Wjecha³a na parking. Dom, zmodernizowana rezydencja na sporym kawa³ku ziemi, by³ lepszy ni¿ wiêkszoœæ podobnych. Sz³a na to prawie ca³a pensja Lucy. Zaparkowa³a przy starym samochodzie ojca, zardzewia³ym ¿ó³tym

volkswagenie garbusie. W¹tpi³a, by przez ostatni rok ruszy³ go z miejsca. Ojciec cieszy³ siê tu swobod¹, móg³ wychodziæ, kiedy chce. Nie musia³ siê zg³aszaæ przedtem i potem. Niestety, niemal nigdy nie opuszcza³ swojego pokoju. Wszystkie lewackie naklejki zdobi¹ce jego pojazd dawno wyblak³y. Lucy mia³a zapasowe kluczyki do samochodu i od czasu do czasu

zapuszcza³a silnik, ¿eby pod³adowaæ akumulator. Robi¹c to, siedzia³a w samochodzie, a wtedy wraca³y wspomnienia. Widzia³a, jak robi³ to Ira, brodaty, jad¹c z otwartymi oknami, machaj¹c rêkê i tr¹bi¹c do ka¿dego mijanego. Nie mia³a serca oddaæ tego auta na z³om. Lucy wpisa³a siê do ksiêgi goœci. Ten dom starców by³ wyspecjalizowany w opiece

nad przewlekle i psychicznie chorymi. Tych ostatnich by³o tu wielu, od takich, którzy wydawali siê najzupe³niej „normalni", po ludzi mog¹cych graæ w Locie nad kuku³czym gniazdem. Ira po trosze nale¿a³ do jednych i drugich. Przystanê³a w progu. Sta³ do niej plecami. Mia³ na sobie znajome lniane poncho.

Siwe w³osy stercza³y mu na wszystkie strony. Z tego, co jej ojciec wci¹¿ nazywa³

„zestawem hi-fi", p³ynê³y dŸwiêki Let's Live for Today zespo³u Grass Roots, klasyki z 1967 roku. Lucy zaczeka³a, a¿ Rob Grill, g³ówny wokalista, g³oœno odliczy 1, 2, 3, 4, zanim zespó³ znów huknie sza-la-la-la, let's live for today. Zamknê³a oczy i bezg³oœnie

powtórzy³a te s³owa. wietny, naprawdê œwietny kawa³ek. W pokoju by³y koraliki, koszulki farbowane po zawi¹zaniu w sup³y oraz plakat Where Have All The Flowers Gone. Lucy uœmiechnê³a siê, ale bez cienia weso³oœci. Nostalgia to jedno, a starcze zdziecinnienie to drugie. Demencja rozpoczê³a siê wczeœnie nie wiadomo, czy z powodu wieku czy

za¿ywania narkotyków - i nie popuœci³a. Ira zawsze by³ niezbyt kontaktowy i ¿y³ przesz³oœci¹, wiêc trudno by³o powiedzieæ, kiedy to siê zaczê³o. Tak twierdzili lekarze. Jednak Lucy wiedzia³a, ¿e pierwsze za³amanie, które zapocz¹tkowa³o te zmiany, mia³o miejsce tamtego lata. Irê w znacznym stopniu obwiniano o to, co zdarzy³o siê w lasach. Powinien lepiej pilnowaæ

bezpieczeñstwa obozowiczów. Media zaatakowa³y go, ale nie tak jak rodzice. Ira by³ zbyt ³agodnym cz³owiekiem, ¿eby sobie z tym poradziæ. Za³ama³ siê. Teraz rzadko opuszcza³ swój pokój. B³¹dzi³ myœlami w przesz³oœci, lecz tylko w jednym dziesiêcioleciu - w latach szeœædziesi¹tych - dobrze siê czu³. Przewa¿nie myœla³, ¿e jest rok 1968. Czasem wiedzia³, ¿e

nie jest - mo¿na to by³o poznaæ po jego minie - ale nie chcia³ stawiæ temu czo³a. Dlatego w ramach nowej „terapii potwierdzaj¹cej" lekarze pozwolili, by jego pokój wygl¹da³ jak ¿ywcem wziêty z lat szeœædziesi¹tych. Lekarz wyjaœni³, ¿e tego rodzaju demencja nie pog³êbia siê z wiekiem, a przecie¿ chodzi o to, ¿eby pacjent by³ szczêœliwy i mia³ jak najmniej stresów, nawet jeœli to

oznacza ¿ycie w k³amstwie. Krótko mówi¹c, Ira chcia³, ¿eby by³ rok 1968. Wtedy by³ najszczêœliwszy. Czemu z tym walczyæ? - Czeœæ, Ira. Ira, który nigdy nie ¿yczy³ sobie, ¿eby nazywa³a go tat¹, powoli odwróci³ siê w kierunku Ÿród³a g³osu. Ociê¿ale podniós³ rêkê, jakby by³ pod wod¹, i pomacha³ do niej. - Czeœæ, Luce.

Zamruga³a, powstrzymuj¹c ³zy. Zawsze j¹ poznawa³, zawsze wiedzia³, kim jest. Jeœli nawet zauwa¿y³, ¿e córka odwiedzi³a go w 1968 roku, czyli zanim jeszcze przysz³a na œwiat, to có¿... Takie drobiazgi nigdy nie rozwiewa³y jego z³udzeñ. Uœmiechn¹³ siê do niej. Zawsze by³ zbyt wielkoduszny, zbyt hojny, zbyt dziecinny i naiwny dla tego okrutnego œwiata. Nazywa³a go „eks-hipisem", co sugerowa³o, ¿e w

pewnej chwili Ira przesta³ nim byæ. D³ugo po tym, jak wszyscy inni porzucili w³asnorêcznie farbowane koszulki, flower power i koraliki, kiedy ostrzygli siê i zgolili brody, Ira pozosta³ wierny sprawie. W ci¹gu ca³ego cudownego dzieciñstwa Lucy Ira nigdy nie podniós³ na ni¹ g³osu. Nie stawia³ ¿adnych ograniczeñ ani przeszkód, chc¹c, by córka widzia³a i zazna³a wszystkiego, nawet tego, co nie przystoi.

Dziwne, ale ten brak cenzury sprawi³, ¿e jego jedynaczka, Lucy Silverstein, by³a nieco pruderyjna jak na dzisiejsze czasy. - Tak siê cieszê, ¿e tu jesteœ powiedzia³ Ira, chwiejnie ruszaj¹c w jej stronê. Zrobi³a krok naprzód i uœciska³a go. Ojciec pachnia³ staroœci¹ i potem. To poncho wymaga³o wyprania. - Jak siê czujesz, Ira?

- Wspaniale. Jak nigdy. Otworzy³ s³oiczek i za¿y³ witaminê. Czêsto to robi³. Mimo antykapitalistycznego nastawienia jej ojciec dorobi³ siê niez³ej fortuny na produkcji witamin na pocz¹tku lat siedemdziesi¹tych. Potem sprzeda³ firmê i kupi³ posiad³oœæ na granicy stanów Pensylwania i New Jersey. Przez pewien czas prowadzi³ tam komunê. Ta jednak nie

przetrwa³a d³ugo. Wtedy zmieni³ teren w letni obóz. - Zatem jak siê masz? - Zapyta³a. - Nigdy nie czu³em siê lepiej, Luce. A potem zacz¹³ p³akaæ. Lucy siedzia³a z nim i trzyma³a go za rêkê. P³aka³, œmia³ siê, a potem znów p³aka³. Raz po raz powtarza³, jak bardzo j¹ kocha. - Jesteœ ca³ym œwiatem, Luce powiedzia³. - Widzê ci... Widzê wszystko, co

powinno byæ. Wiesz, o czym mówiê? - Ja te¿ ciê kocham, Ira. - Widzisz? Oto, co chcia³em powiedzieæ. ¯e jestem najbogatszym cz³owiekiem na œwiecie. I znów zacz¹³ p³akaæ. Nie mog³a d³ugo zostaæ. Musia³a wróciæ do gabinetu i sprawdziæ, czego dowiedzia³ siê Lonnie. Ira po³o¿y³ g³owê na jej

ramieniu, obdarzaj¹c j¹ p³atkami ³upie¿u i zapachem potu. Kiedy wesz³a pielêgniarka, Lucy skorzysta³a z okazji i odsunê³a siê od niego. Nienawidzi³a siebie za to. - Wrócê w przysz³ym tygodniu, dobrze? Ira kiwn¹³ g³ow¹. Uœmiecha³ siê, gdy wychodzi³a. Pielêgniarka - Lucy zapomnia³a jej nazwiska - czeka³a na ni¹ na korytarzu.

- Jak on siê miewa? - Spyta³a Lucy. Zazwyczaj by³o to retoryczne pytanie. Wszyscy pacjenci czuli siê kiepsko, ale ich rodziny nie chcia³y tego s³uchaæ. Tak wiêc pielêgniarka zwykle powiedzia³aby: „Och, ma siê ca³kiem nieŸle", ale tym razem powiedzia³a: - Pani ojciec ostatnio jest bardzo pobudzony. - Jak to?

- Zazwyczaj Ira jest najmilszym, naj³agodniejszym cz³owiekiem pod s³oñcem. Jednak jego zmiany nastrojów... - Zawsze miewa³ zmiany nastrojów. - Nie takie. - Czy robi siê przykry? - Nie. Nie w tym rzecz... - A w czym? Wzruszy³a ramionami.

- Czêsto mówi o przesz³oœci. - Zawsze mówi o latach szeœædziesi¹tych. - Nie, nie o tak odleg³ej. - A o jakiej? - Mówi o letnim obozie. Serce Lucy zaczê³o biæ mocniej. - Co mówi? - Mówi, ¿e by³ organizatorem letniego obozu. A potem go straci³. Zaczyna krzyczeæ

o krwi, lasach, ciemnoœciach i tym podobnych rzeczach. Potem zamyka siê w sobie. To upiorne. A¿ do ubieg³ego tygodnia nigdy nie s³ysza³am, ¿eby coœ mówi³ o letnim obozie, a na pewno nie o tym, ¿e taki prowadzi³. Chyba ¿e Ira ma urojenia. Mo¿e po prostu to sobie wymyœli³? To by³o pytanie, ale Lucy na nie nie odpowiedzia³a. Z g³êbi korytarza inna

pielêgniarka zawo³a³a: - Rebecca! Pielêgniarka, która - jak Lucy teraz sobie przypomnia³a - mia³a na imiê Rebecca, powiedzia³a: - Muszê lecieæ. Kiedy Lucy zosta³a sama na korytarzu, znów zajrza³a do pokoju. Ojciec siedzia³ plecami do drzwi. Gapi³ siê na œcianê. Lucy zastanawia³a siê, co siê dzieje w

jego g³owie. O czym jej nie mówi. Co naprawdê wie o tamtej nocy. Oderwa³a siê od tego widoku i skierowa³a do wyjœcia. Dotar³a do recepcjonistki, która poprosi³a j¹ o wpisanie godziny wyjœcia. Ka¿dy pacjent mia³ osobn¹ stronê. Recepcjonistka znalaz³a kartkê Iry i obróci³a

ksi¹¿kê, podsuwaj¹c j¹ Lucy. Ta mia³a w rêku d³ugopis i ju¿ mia³a podpisaæ siê równie machinalnie jak poprzednio przy wejœciu, gdy znieruchomia³a. Na kartce znajdowa³o siê inne nazwisko. W zesz³ym tygodniu Ira mia³ goœcia. Pierwszego i jedynego poza ni¹. Kiedykolwiek. Zmarszczy³a brwi i przeczyta³a nazwisko. By³o zupe³nie nieznajome. Kim, do diab³a, jest Manolo Santiago?

10 PIERWSZY SZKIELET Wci¹¿ trzyma³em w d³oni zdjêcie ojca. Teraz musia³em pojechaæ okrê¿n¹ drog¹ na spotkanie z Ray¹ Singh. Spojrza³em na zak³adkê. Pierwszy szkielet. W domyœle: bêdzie ich wiêcej. Zacznijmy jednak od tego - mojego ojca. By³a tylko jedna osoba, która mog³a mi pomóc, jeœli chodzi o ojca i jego

ewentualne szkielety schowane w szafach. Wyj¹³em telefon komórkowy i nacisn¹³em szóstkê. Rzadko dzwoniê pod ten numer, ale wci¹¿ jest jednym z tych, które zaznaczy³em do szybkiego wybierania. S¹dzê, ¿e zawsze bêdzie. Odpowiedzia³ po pierwszym sygnale, basowym pomrukiem. - Paul. Nawet moje imiê wymówi³ z silnym

akcentem. - Czeœæ, wujku Sosh. Sosh nie by³ moim prawdziwym wujem. By³ dobrym przyjacielem rodziny ze starego kraju. Nie widzia³em go od trzech miesiêcy, od pogrzebu ojca, ale s³ysz¹c jego g³os, natychmiast zobaczy³em jego niedŸwiedziowat¹ postaæ. Mój ojciec mówi³, ¿e wuj Sosh by³ jednym z najpotê¿niejszych i budz¹cych respekt ludzi w Pu³kowie,

miasteczku pod Leningradem, gdzie obaj siê wychowali. - Minê³o sporo czasu - zauwa¿y³. - Wiem. Przepraszam. - Ach - mrukn¹³, jakby zniesmaczony moimi przeprosinami. - Tak myœla³em, ¿e dzisiaj zadzwonisz. To mnie zaskoczy³o.

- Dlaczego? - Poniewa¿, mój drogi bratanku, musimy porozmawiaæ. - O czym? - O tym, dlaczego nigdy nie rozmawiam o niczym przez telefon. Interesy Sosha by³y co najmniej podejrzane - jeœli nie zupe³nie nielegalne. - Jestem w moim mieszkaniu w centrum. - Sosh mia³ ekskluzywny apartament na

Manhattanie, przy Trzydziestej Szóstej Ulicy. - Kiedy mo¿esz tu dotrzeæ? - Za pó³ godziny przy s³abym ruchu odpar³em. - Wspaniale, zatem na razie. - Wujku Sosh? Czeka³em. Spojrza³am na zdjêcie ojca, le¿¹ce na fotelu pasa¿era. - Mo¿esz mi powiedzieæ, o co chodzi? - O twoj¹ przesz³oœæ, Pawle - rzek³ z ciê¿kim akcentem, u¿ywaj¹c mojego

rosyjskiego imienia. - I o tym, co powinno ni¹ pozostaæ. - A có¿ to ma znaczyæ, do licha? - Pogadamy - uci¹³. A potem siê roz³¹czy³. ŒŒŒ Ruch na ulicach nie by³ du¿y, wiêc jazda do wuja Sosha zajê³a mi tylko dwadzieœcia piêæ minut. Portier nosi³ jedn¹ z tych zabawnych, szamerowanych liberii. Jego

widok oraz fakt, ¿e mieszka tu wuj Sosh, trochê przypomina³y mi strój noszony przez Bre¿niewa na pochodzie pierwszomajowym. Portier zna³ mnie i zosta³ uprzedzony, ¿e przyjdê. Jeœli nie zostaje uprzedzony, nie pojawi siê. I nie wejdziesz do œrodka. Przy drzwiach windy sta³ stary przyjaciel Sosha, Aleksiej. Od kiedy pamiêtam,

Aleksiej Kokorow pracowa³ jako ochroniarz Sosha. By³ chyba po szeœædziesi¹tce, kilka lat m³odszy od Sosha i niewiarygodnie brzydki. Nos mia³ bulwiasty i czerwony, twarz w pajêczynê czerwonych ¿y³ek, zapewne jak podejrzewa³em - bêd¹cych skutkiem nadu¿ywania alkoholu. Nosi³ niedopasowan¹ marynarkê i spodnie, a budow¹ cia³a nie przypomina³ smuk³ego modela.

Nie wygl¹da³ na uradowanego moim widokiem, ale on w zasadzie nigdy siê nie uœmiecha. Przytrzyma³ przede mn¹ otwarte drzwi windy. Wszed³em bez s³owa. Kiwn¹³ mi g³ow¹ i puœci³ drzwi. Zosta³em sam.

Wyszed³em z windy do apartamentu. Wujek Sosh sta³ kilka kroków od drzwi. Pokój by³ olbrzymi. Meble kubistyczne. Za

panoramicznym oknem rozpoœciera³ siê niewiarygodnie piêkny widok, a œciany pokryte by³y grub¹, podobn¹ do gobelinu tapet¹ w kolorze, który zapewne ma jak¹œ wymyœln¹ nazwê, tak¹ jak „Merlot", ale dla mnie wygl¹da³ jak krew. Sosh rozpromieni³ siê na mój widok. Roz³o¿y³ szeroko ramiona. Jednym z naj¿ywszych wspomnieñ z mojego dzieciñstwa by³y jego d³onie. Wci¹¿ by³y ogromne.

Posiwia³ z wiekiem, ale nawet teraz, maj¹c wed³ug moich obliczeñ ponad siedemdziesi¹t lat, jego postura i si³a budzi³y respekt. Przystan¹³em przed drzwiami windy. - No co - zapyta³ - jesteœ ju¿ za du¿y na uœciski? Podeszliœmy do siebie. Jego uœcisk, zgodnie z rosyjsk¹ tradycj¹, by³ iœcie niedŸwiedzi. Emanowa³ si³¹. Miêœnie wci¹¿ mia³ grube jak postronki. Przyci¹gn¹³ mnie

do siebie i mia³em wra¿enie, ¿e gdyby œcisn¹³ odrobinê mocniej, z³ama³by mi krêgos³up. Po kilku sekundach Sosh z³apa³ mnie za nadgarstki i odsun¹³ na odleg³oœæ wyci¹gniêtej rêki, ¿eby dobrze mi siê przyjrzeæ. - Wykapany ojciec - powiedzia³, teraz g³osem jeszcze bardziej ochryp³ym ze wzruszenia. - Jesteœ do niego bardzo podobny. Sosh przyjecha³ ze Zwi¹zku

Radzieckiego wkrótce po nas. Pracowa³ w Intouriœcie, w filii tej sowieckiej firmy turystycznej na Manhattanie. Mia³ pomagaæ amerykañskim turystom, którzy pragnêli zwiedziæ Moskwê oraz miasto, które wówczas nazywano Leningradem. To by³o dawno temu. Od czasu rozpadu Zwi¹zku Radzieckiego zanurzy³ siê w odmêtach podejrzanych interesów, które

nazywano „eksport - import". Nie wiedzia³em, czego dok³adnie, ale staæ go by³o na ten apartament. Sosh przygl¹da³ mi siê jeszcze przez chwilê. Mia³ na sobie bia³¹ koszulê rozpiêt¹ pod szyj¹ tak, ¿e widaæ by³o bia³y podkoszulek i gêst¹ kêpkê siwych w³osów. Czeka³em. Wiedzia³em, ¿e to nie potrwa d³ugo. Wujek Sosh nie lubi³ czczej gadaniny.

Jakby czytaj¹c w moich myœlach, spojrza³ mi w oczy i powiedzia³: - Odebra³em kilka telefonów. - Od? - Starych przyjació³. Czeka³em. - Ze starego kraju - sprecyzowa³. - Nie wiem, czy nad¹¿am. - Ludzie zdaj¹ pytania.

- Sosh? - Tak? - Podczas rozmowy przez telefon obawia³eœ siê pods³uchu. Tutaj te¿ siê o to niepokoisz? - Nie. Tu jest zupe³nie bezpiecznie. Kaza³em co tydzieñ sprawdzaæ ten pokój. - ​wietnie, zatem mo¿e przestañ mówiæ zagadkami i powiedz mi, o co chodzi?

Uœmiechn¹³ siê. Spodoba³o mu siê to. - S¹ pewni ludzie. Amerykanie. S¹ teraz w Moskwie, sypi¹ pieniêdzmi i zadaj¹ pytania. Kiwn¹³em g³ow¹. - O co pytaj¹? - O twojego ojca. - Jakiego rodzaju pytania? - Pamiêtasz te stare plotki?

- ¯artujesz. Jednak nie ¿artowa³. I w pewien upiorny sposób mia³o to sens. Pierwszy szkielet. Powinienem odgadn¹æ. Oczywiœcie pamiêta³em te plotki. O ma³o nie zniszczy³y naszej rodziny. Moja siostra i ja urodziliœmy siê w kraju, który wówczas nazywano Zwi¹zkiem Radzieckim, podczas tak zwanej zimnej wojny. Ojciec by³ lekarzem, ale straci³ prawo

wykonywania zawodu w wyniku sfingowanych zarzutów, poniewa¿ by³ ¯ydem. Tak to wtedy by³o. Jednoczeœnie kongregacja pewnej synagogi w Stanach Zjednoczonych - a konkretnie w Skokie w stanie Illinois aktywnie dzia³a³a na rzecz rosyjskich ¯ydów. W latach siedemdziesi¹tych rosyjscy ¯ydzi byli g³ównym obiektem zainteresowania amerykañskich wiernych, którzy starali

siê wydostaæ ich ze Zwi¹zku Radzieckiego.

Mieliœmy szczêœcie. Wydostali nas. W naszej nowej ojczyŸnie przez d³ugi czas uwa¿ano nas za bohaterów. Podczas pi¹tkowych wieczornych nabo¿eñstw ojciec z pasj¹ mówi³ o cierpieniach rosyjskich ¯ydów. Dzieciaki nosi³y plakietki z has³ami popieraj¹cym akcjê. Zbierano

fundusze. Jednak mniej wiêcej po roku naszego pobytu ojciec pok³óci³ siê z rabinem i nagle rozesz³y siê pog³oski, ¿e wydosta³ siê ze Zwi¹zku Radzieckiego, poniewa¿ jest agentem

KGB, nawet nie jest ¯ydem i to wszystko prowokacja. Te zarzuty by³y ¿a³osne, sprzeczne, k³amliwe, a teraz - no có¿ - liczy³y

ponad dwadzieœcia piêæ lat. Pokrêci³em g³ow¹. - Zatem zamierzaj¹ dowieœæ, ¿e mój ojciec by³ agentem KGB? - Tak. Przeklêty Jenrette. Pewnie bêdzie mnie to sporo kosztowa³o. Teraz jestem osob¹ publiczn¹. Takie zarzuty, nawet jeœli wyssane z palca, mog¹ wyrz¹dziæ du¿e szkody. Coœ o tym wiem. Dwadzieœcia piêæ lat temu

moja rodzina w wyniku takich oskar¿eñ straci³a prawie wszystko. Opuœciliœmy Skokie, przenieœliœmy siê do Newark. Nigdy nie byliœmy ju¿ tacy jak przedtem. Spojrza³em na niego. - Przez telefon powiedzia³eœ, ¿e spodziewa³eœ siê, ¿e zadzwoniê. - Gdybyœ tego nie zrobi³, jeszcze dziœ zadzwoni³bym do ciebie.

- Aby mnie ostrzec? - Tak. - A wiêc musisz coœ wiedzieæ. Ten olbrzymi mê¿czyzna nie odpowiada³. Obserwowa³em jego twarz. I nagle, jakby ca³y mój œwiat, wszystko, w co nauczy³em siê wierzyæ, powoli siê zmieni³. - By³ w KGB, Sosh? - Zapyta³em. - To dawne czasy...

- Czy to oznacza tak? Sosh uœmiechn¹³ siê powoli. - Nie wiesz, jak wtedy by³o. - Ponownie pytam: czy to oznacza tak? - Nie, Pawle. Jednak twój ojciec... Mo¿e oczekiwano po nim, ¿e bêdzie. - Co chcesz przez to powiedzieæ? - Czy wiesz, jak przyby³em do tego kraju? - Jako pracownik firmy turystycznej.

- To by³ Zwi¹zek Radziecki, Pawle. Tam nie by³o ¿adnych firm. Intourist by³ przedsiêbiorstwem pañstwowym. Pañstwo rz¹dzi³o wszystkim. Rozumiesz? - Chyba tak. - Zatem gdy sowiecki rz¹d mia³ okazjê wys³aæ kogoœ na sta³e do Nowego Jorku, czy s¹dzisz, ¿e posy³ali cz³owieka najsprawniej za³atwiaj¹cego rezerwacje? Czy raczej wysy³ali

tam kogoœ, kto móg³ im siê przydaæ w inny sposób? Pomyœla³em o jego szerokich d³oniach. I o jego sile. - Zatem by³eœ agentem KGB? - By³em pu³kownikiem w wojsku. Nie nazywaliœmy siê KGB. Jednak zapewne móg³byœ nazwaæ mnie... - Nakreœli³ w powietrzu cudzys³ów - szpiegiem. Spotyka³em wielu amerykañskich urzêdników. Mia³em próbowaæ ich przekupiæ.

Ludzie zawsze myœl¹, ¿e dowiadywaliœmy siê wa¿nych rzeczy, które mog³y naruszyæ równowagê si³. Bzdura. Nie dowiedzieliœmy siê niczego istotnego. Nigdy. A amerykañscy szpiedzy? Oni te¿ nigdy nie dowiedzieli siê niczego o nas. Przekazywaliœmy sobie bzdury. Idiotyczna zabawa. - A mój ojciec?

- Sowiecki rz¹d wypuœci³ go z kraju. Wasi ¿ydowscy przyjaciele myœleli, ¿e to w wyniku ich nacisków. Litoœci. Czy grupka ¯ydów z synagogi naprawdê s¹dzi³a, ¿e wywiera presjê na rz¹d, który przed nikim nie odpowiada³? To prawie zabawne, kiedy siê na tym zastanowiæ. - Zatem twierdzisz... - Ja tylko mówiê, jak by³o. Czy twój

ojciec obieca³, ¿e bêdzie pomaga³ re¿imowi? Oczywiœcie. Jednak tylko po to, ¿eby siê wydostaæ. To skomplikowane, Pawle. Nie masz pojêcia, co to dla niego oznacza³o. Twój ojciec by³ dobrym lekarzem i jeszcze lepszym cz³owiekiem. Rz¹d spreparowa³ dowody i zarzuci³ mu niekompetencjê. Pozbawiono go prawa wykonywania zawodu. Potem twoi dziadkowie... Mój Bo¿e, ci

wspaniali rodzice Nataszy... Jesteœ za m³ody, ¿eby ich pamiêtaæ... - Pamiêtam - powiedzia³em. - Naprawdê? Zada³em sobie pytanie, czy naprawdê. Mam w pamiêci obraz mojego dziadka, mojego Popi, grzywê jego siwych w³osów i zaraŸliwy œmiech, oraz babci, mojej Noni, karc¹cej go ³agodnie. Jednak mia³em

tylko trzy latka, kiedy ich zabrano. Czy naprawdê ich pamiêtam, czy tylko w moich myœlach o¿y³o zdjêcie, które wci¹¿ trzymam? Czy to prawdziwe wspomnienie, czy coœ, co stworzy³em na podstawie opowieœci mojej matki? - Twoi dziadkowie byli intelektualistami i profesorami uniwersytetu. Dziadek kierowa³ wydzia³em historii. Babcia by³a wspania³¹ matematyczk¹. Wiesz o tym, prawda?

Skin¹³em g³ow¹. - Mama mówi³a, ¿e wiêcej nauczy³a siê, s³uchaj¹c rozmów przy obiedzie ni¿ w szkole. Sosh siê uœmiechn¹³.

- Pewnie to prawda. Najlepsi akademicy zasiêgali opinii twoich dziadków. Co oczywiœcie - zwróci³o uwagê rz¹du. Przyklejono im etykietki radyka³ów. Uznano za

niebezpiecznych. Czy pamiêtasz, kiedy zostali aresztowani? - Pamiêtam, co by³o potem. Na d³ug¹ chwilê zamkn¹³ oczy. - To, jak to wp³ynê³o na twoj¹ matkê? - Tak. - Natasza ju¿ nigdy nie dosz³a do siebie. Wiesz o tym? - Wiem. - Zatem wróæmy do twojego ojca. Straci³ tak wiele - karierê, reputacjê,

prawo wykonywania zawodu i teœciów. I nagle, kiedy by³ w do³ku, rz¹d wypuœci³ go z kraju. Da³ szansê zaczêcia wszystkiego od nowa. - ¯ycia w USA. - Tak. - Musia³ tylko zostaæ szpiegiem? Sosh zby³ to machniêciem rêki. - Nie rozumiesz? To by³a gra. Czego

móg³ siê dowiedzieæ ktoœ taki jak twój ojciec? Nawet gdyby próbowa³ - czego nie robi³. Co móg³ im powiedzieæ? - A moja matka?

- Natasza by³a dla nich tylko kobiet¹. Rz¹d nie interesowa³ siê kobietami. Przez jakiœ czas stanowi³a problem. Jak ju¿ powiedzia³em, jej rodzice, a twoi dziadkowie, byli w

ich oczach radyka³ami. Mówisz, ¿e pamiêtasz, jak ich zabrali? - Tak mi siê wydaje. - Twoi dziadkowie za³o¿yli grupê, próbuj¹c¹ ujawniæ przypadki ³amania praw cz³owieka. Robili szybkie postêpy, dopóki nie wyda³ ich jakiœ zdrajca. Agenci przyszli po nich w nocy. Zamilk³.

- I co? - Spyta³em. - Nie³atwo o tym mówiæ. O tym, co siê z nimi sta³o. Wzruszy³em ramionami. - Teraz ju¿ nic im nie grozi. Nie odpowiedzia³. - Co siê sta³o, Sosh? - Zostali zes³ani do gu³agu, do obozu pracy. Warunki w tych obozach by³y straszne. Twoi dziadkowie nie byli m³odzi. Wiesz, jak siê to skoñczy³o?

- Umarli. Sosh odwróci³ siê i podszed³ do okna. Mia³ z niego wspania³y widok na zatokê Hudson. W porcie sta³y dwa ogromne statki wycieczkowe. Jeœli spojrza³o siê w lewo, mo¿na by³o dostrzec nawet Statuê Wolnoœci. Manhattan jest taki ma³y, ma ledwie dwanaœcie kilometrów d³ugoœci, a jednak - tak jak w przypadku Sosha zawsze czuje siê

jego si³ê. - Sosh? Kiedy znów siê odezwa³, mówi³ ³agodnym g³osem. - Czy wiesz, jak umarli? - Ju¿ mówi³eœ. Tam by³y straszne warunki. Dziadek mia³ s³abe serce. Nadal siê nie odwraca³. - Rz¹d nie zamierza³ go leczyæ. Nawet nie dali mu jego lekarstw. Umar³ po trzech

miesi¹cach. Czeka³em. - Czego mi nie mówisz, Sosh? - Czy wiesz, co siê sta³o z twoj¹ babk¹? - Wiem tyle, ile powiedzia³a mi matka. - Powiedz, co ci mówi³a. - Noni te¿ zachorowa³a. Po œmierci mê¿a popad³a w apatiê. Tak bywa w przypadku wieloletnich ma³¿eñstw. Jedno umiera, a

drugie traci chêæ do ¿ycia. Milcza³. - Sosh? - W pewnym sensie tak chyba by³o rzek³ w koñcu. - W pewnym sensie? Sosh nadal spogl¹da³ na coœ za oknem. - Twoja babka pope³ni³a samobójstwo. Zdrêtwia³em. Zacz¹³em krêciæ g³ow¹. - Powiesi³a siê na przeœcieradle.

Siedzia³em. Myœla³em o zdjêciu mojej Noni. O jej m¹drym uœmiechu. O historiach, które opowiada³a mi o niej matka, o jej przenikliwym umyœle i ostrym jêzyku. Samobójstwo. - Czy moja matka wiedzia³a? Zapyta³em. - Tak. - Nigdy mi nie mówi³a. - Mo¿e ja te¿ nie powinienem.

- Dlaczego powiedzia³eœ? - Musisz wiedzieæ, jak by³o. Twoja matka by³a piêkn¹ kobiet¹. Urocz¹ i delikatn¹. Twój ojciec j¹ uwielbia³. Jednak po tym, jak jej rodzice zostali zabrani i praktycznie skazani na œmieræ, ju¿ nigdy nie dosz³a do siebie. Wyczuwa³eœ to, prawda? Tê melancholiê? Jeszcze przed t¹ histori¹ z twoj¹ siostr¹. Nic nie odpowiedzia³em, ale istotnie to

czu³em. - Chyba chcia³em, ¿ebyœ wiedzia³, jak to by³o. Co czu³a twoja matka. ¯ebyœ lepiej j¹ rozumia³. - Sosh? Nadal nie odwraca³ siê od okna. - Czy wiesz, gdzie jest moja matka? Olbrzymi mê¿czyzna d³ugo nie odpowiada³. - Sosh?

- Kiedyœ wiedzia³em. Kiedy uciek³a po raz pierwszy. Prze³kn¹³em œlinê. - Dok¹d uciek³a? - Natasza wróci³a do domu. - Nie rozumiem. - Uciek³a do Rosji. - Dlaczego? - Nie mo¿esz j¹ o to winiæ, Pawle.

- Nie zamierzam. Chcê tylko wiedzieæ dlaczego. - Nie mo¿na tak po prostu uciec od ojczyzny. Próbujesz j¹ zmieniæ. Nienawidzisz rz¹du, ale nie ludzi. Ojczyzna to ojczyzna. Zawsze. Odwróci³ siê do mnie. Spojrza³ mi w oczy. - I dlatego uciek³a?

Sta³ i milcza³. - Taki mia³a powód? - Spyta³em, prawie krzycz¹c. Krew szumia³a mi w uszach. Poniewa¿ ojczyzna to zawsze ojczyzna? - Nie s³ucha³eœ. - Nie, Sosh, s³ucha³em. Ojczyzna to ojczyzna. Co za bzdury. A rodzina to nie rodzina? M¹¿ to nie m¹¿? A co wiêcej, syn to nie syn? Nie odpowiedzia³.

- Co z nami, Sosh? Co ze mn¹ i ojcem? - Nie potrafiê ci na to odpowiedzieæ, Pawle. - Czy wiesz, gdzie ona jest teraz? - Nie. - Mówisz prawdê? - Tak. - Jednak móg³byœ j¹ znaleŸæ, czy¿ nie? Nie przytakn¹³, ale i nie zaprzeczy³.

- Masz dziecko - powiedzia³. - Robisz karierê. - Co z tego? - To, ¿e to wszystko zdarzy³o siê dawno temu. Przesz³oœæ umar³a, Pawle. Nie wskrzesza siê zmar³ych. Grzebie siê ich i ¿yje dalej. - Moja matka nie umar³a przypomnia³em. - A mo¿e? - Nie wiem. - Dlaczego wiêc mówisz o zmar³ych? I

jeszcze coœ. Skoro mowa o zmar³ych, to jest jeszcze jedna sprawa... - Nie mog³em siê powstrzymaæ, musia³em to powiedzieæ. - Nie jestem ju¿ pewny, ¿e moja siostra nie ¿yje. Spodziewa³em siê zobaczyæ jego zdziwion¹ minê. Nie doczeka³em siê. Nie wygl¹da³ na zaskoczonego. - Dla ciebie - rzek³.

- Co dla mnie? - Dla ciebie obie powinny byæ martwe. 11 Otrz¹sn¹³em siê z wra¿enia wywo³anego s³owami wuja Sosha i pojecha³em z powrotem tunelem Lincolna. Powinienem siê skupiæ na dwóch sprawach i niczym wiêcej. Sprawa numer jeden: doprowadziæ do skazania tych dwóch przeklêtych sukinsynów,

którzy zgwa³cili Chamique Johnson. I sprawa numer dwa: dowiedzieæ siê, gdzie, do diab³a, Gil Perez podziewa³ siê przez ostatnie dwadzieœcia lat. Sprawdzi³em podany mi przez detektywa Yorka adres œwiadka, tej kelnerki. Raya Singh pracowa³a w hinduskiej restauracji Curry Up and Wait. Nienawidzê takich gierek s³ownych. A mo¿e je uwielbiam? Niech bêdzie, ¿e uwielbiam.

Jecha³em. Na przednim siedzeniu wci¹¿ le¿a³o zdjêcie mojego ojca. Nie przejmowa³em siê ewentualnymi oskar¿eniami o wspó³pracê z KGB. W³aœciwie po rozmowie z Soshem nawet siê ich spodziewa³em. Teraz jednak ponownie przeczyta³em napis na zak³adce. PIERWSZY SZKIELET Pierwszy. To sugerowa³o, ¿e bêdzie ich

wiêcej. Najwidoczniej monsieur Jenrette, zapewne przy finansowym wsparciu Marantza, nie szczêdzi³ pieniêdzy. Skoro dowiedzieli siê o tych starych zarzutach przeciwko mojemu ojcu - teraz sprzed ponad dwudziestu piêciu lat - najwyraŸniej byli przyparci do muru i zdesperowani. Co mogli znaleŸæ? Nie by³em z³ym facetem. Ale i nie

idea³em. Nikt nie jest doskona³y. Coœ znajd¹. Rozdmuchaj¹ to do gigantycznych rozmiarów. Powa¿nie zaszkodz¹ JaneCare, mojej reputacji i moim politycznym ambicjom - ale Chamique te¿ mia³a swoje szkielety w szafach. Namówi³em j¹, ¿eby wszystkie pokaza³a œwiatu. Czy od siebie mog³em wymagaæ mniej? Podjecha³em pod hindusk¹ restauracjê,

wrzuci³em na luz i wy³¹czy³em zap³on. Znajdowa³em siê poza obszarem mojej jurysdykcji, ale nie s¹dzi³em, ¿eby mia³o to jakieœ znaczenie. Spojrza³em przez okno wozu, ponownie pomyœla³em o szkieletach i zadzwoni³em do Loren Muse. Kiedy odebra³a, przedstawi³em siê i powiedzia³em: - Byæ mo¿e mam ma³y problem. - Jaki? - Spyta³a Muse.

- Ojciec Jenrette'a chce siê do mnie dobraæ. - Jak? - Grzebie w mojej przesz³oœci. - Znajdzie coœ? - Jeœli dobrze poszukaæ, ka¿dy ma coœ do ukrycia. - Nie ja. - Naprawdê? A co z tymi zabitymi w Reno?

- Uwolniona od wszystkich zarzutów. - Wspaniale, naprawdê. - Ja tylko ¿artujê, Cope. Próbowa³am byæ zabawna. - Ubawi³em siê do ³ez. To twoje wyczucie sytuacji. Wprost profesjonalne. - No dobrze, wiêc do rzeczy. Czego ode mnie oczekujesz? - Masz kilku przyjació³ wœród miejscowych prywatnych detektywów, zgadza siê?

- Zgadza. - Podzwoñ do nich. Mo¿e dowiesz siê, kto za mn¹ chodzi. - W porz¹dku, ju¿ dzwoniê. - Muse? - Co? - To nie jest priorytetowa sprawa. Jeœli nie ma na to czasu, nie przejmuj siê tym. - Ale¿ jest, Cope. Powiedzia³am, ¿e zaraz siê tym zajmê.

- Jak s¹dzisz, jak nam dziœ posz³o? - To by³ dobry dzieñ dla dobrych facetów - odpar³a. - Taaak. - Jednak zapewne nie doœæ dobry. - Cal i Jim? - Mam ochotê wystrzelaæ wszystkich o takich imionach. - Bierz siê do roboty - poradzi³em i roz³¹czy³em siê.

Pod wzglêdem wystroju wnêtrza hinduskie restauracje zdaj¹ siê dzieliæ na dwie kategorie - bardzo ciemne i bardzo jasne. Ta by³a bardzo jasna i kolorowa, w stylu imituj¹cym hinduistyczn¹ œwi¹tyniê o naprawdê jarmarcznym wystroju. By³y tu imitacje mozaik i podœwietlone pos¹gi Ganesza oraz innych, zupe³nie mi nieznanych bóstw. Kelnerki mia³y na sobie stroje

ods³aniaj¹ce brzuchy, przypominaj¹ce mi ten, który nosi³a z³a siostra w I Dream of Jeannie. Wszyscy mamy sk³onnoœæ do stereotypów, ale ten lokal wygl¹da³ jak scenografia do musicalu krêconego w Bollywood. Próbujê doceniaæ zalety obcych kultur, lecz chocia¿ bardzo siê staram, nienawidzê muzyki w hinduskich restauracjach. Ta brzmia³a, jakby

ktoœ mêczy³ kota za pomoc¹ sitara. Na mój widok szefowa sali œci¹gnê³a brwi. - Ile osób? - Zapyta³a. - Nie przyszed³em tu jeœæ powiedzia³em. Czeka³a. - Czy jest Raya Singh? - Kto? Powtórzy³em nazwisko.

- Nie wiem... Och, chwileczkê, to ta nowa dziewczyna. Skrzy¿owa³a rêce na piersi i nie powiedzia³a nic wiêcej. - Jest tutaj? - Zapyta³em. - A kto pyta? Unios³em brew. Nie by³em w tym zbyt dobry. Stara³em siê wygl¹daæ uwodzicielsko, a wygl¹da³o, jakbym mia³ zatwardzenie. - Prezydent Stanów Zjednoczonych.

- Hê? Wrêczy³em jej wizytówkê. Przeczyta³a i zaskoczy³a mnie, wo³aj¹c: - Raya! Raya Singh! Raya Singh podesz³a, a ja siê cofn¹³em. By³a m³odsza, ni¿ oczekiwa³em, po dwudziestce, i absolutnie osza³amiaj¹ca. Pierwsze, co rzuca³o siê w oczy - czego nie da³o siê przeoczyæ w tym kusym stroju - to to, ¿e Raya Singh mia³a wiêcej kr¹g³oœci, ni¿

pozwala na to anatomia. Sta³a nieruchomo, ale wydawa³a siê poruszaæ. Jej w³osy by³y krêcone, czarne, i a¿ siê prosi³y, ¿eby ich dotkn¹æ. Skórê mia³a bardziej z³ot¹ ni¿ br¹zow¹, a w jej migda³owych oczach mê¿czyzna z ³atwoœci¹ móg³ zaton¹æ na zawsze. - Raya Singh? - Zapyta³em. - Tak. - Nazywam siê Paul Copeland. Jestem prokuratorem okrêgu Essex w New

Jersey. Mo¿emy chwilê porozmawiaæ? - Czy chodzi o to morderstwo? - Tak. - Oczywiœcie. Mia³a g³os osoby wykszta³conej, z lekkim akcentem œwiadcz¹cym o pobycie w angielskiej szkole z internatem, co dodawa³o wyrafinowania jej egzotycznej urodzie.

Stara³em siê na ni¹ nie gapiæ. Zauwa¿y³a to i uœmiechnê³a siê. Nie chcê wyjœæ na zboczeñca, poniewa¿ nie w tym rzecz, ale nie jestem obojêtny na kobiece piêkno. Chyba nie jestem w tym osamotniony. Dzia³a na mnie tak samo jak dzie³o sztuki. Jak Rembrandt czy Micha³ Anio³. Jak nocny widok Pary¿a czy s³oñce wschodz¹ce nad Wielkim Kanionem lub turkusowo zachodz¹ce na niebie Arizony. Tak wiêc

nie mia³em grzesznych myœli. W³aœciwie, jak sam sobie t³umaczy³em, by³o to doznanie estetyczne. Wyprowadzi³a mnie na ulicê, gdzie by³o ciszej. Objê³a siê rêkami, jakby by³o jej zimno. Ten gest, jak niemal ka¿dy jej ruch, by³ dwuznaczny. Zapewne mimo woli. Wszystko w niej wywo³ywa³o myœli o ksiê¿ycowych nocach i ³o¿u z baldachimem - co, jak

s¹dzê, rozbija w proch moj¹ teoriê o „w³aœciwie estetycznym" doznaniu. Mia³em ochotê zaproponowaæ jej mój p³aszcz albo coœ, ale wcale nie by³o zimno. Och, i nie mia³em na sobie p³aszcza. - Czy zna pani niejakiego Santiaga Manola? - Zapyta³em. - Zosta³ zamordowany - powiedzia³a. Jej g³os mia³ dziwny rytm, jakby recytowa³a rolê.

- Jednak zna³a go pani? - Tak, owszem. - Byliœcie kochankami? - Jeszcze nie. - Jeszcze nie? - Nasz zwi¹zek by³ platoniczny. Przenios³em spojrzenie na bruk, a potem na drug¹ stronê ulicy. Lepiej. W³aœciwie nie interesowa³o mnie samo morderstwo

i kto je pope³ni³. Chcia³em dowiedzieæ siê czegoœ o Manolu Santiagu. - Czy wie pani, gdzie mieszka³ pan Santiago? - Nie, przykro mi, nie wiem. - Jak siê poznaliœcie? - Zaczepi³ mnie na ulicy. - Tak po prostu? Po prostu podszed³ do pani na ulicy?

- Tak. - A potem? - Zapyta³, czy wypijê z nim fili¿ankê kawy. - Zrobi³a to pani? - Tak. Zaryzykowa³em nastêpne spojrzenie. Piêkna. Ten kaftanik i ciemna skóra... Zabójcza kombinacja. - Zawsze pani tak robi? - Spyta³em. -

Spotyka nieznajomego i przyjmuje zaproszenie na kawê? Wygl¹da³a na rozbawion¹. - Czy muszê t³umaczyæ siê przed panem z mojego zachowania, panie Copeland? - Nie. Milcza³a. - Musimy dowiedzieæ siê wiêcej o panu Santiagu - powiedzia³em. - Mogê spytaæ dlaczego?

- Manolo Santiago to przybrane nazwisko. Przede wszystkim staram siê ustaliæ, jak nazywa siê naprawdê. - Nie mam pojêcia. - Ryzykuj¹c zarzut, ¿e wtr¹cam siê w nie swoje sprawy, muszê wyznaæ, ¿e nie mogê tego zrozumieæ. - Zrozumieæ czego? - Mê¿czyŸni z pewnoœci¹ zaczepiaj¹

pani¹ ca³y czas. Uœmiechnê³a siê szelmowsko. - Pan mi pochlebia, panie Copeland, dziêkujê. Próbowa³em trzymaæ siê tematu. - Zatem dlaczego pani z nim posz³a? - Czy to ma jakieœ znaczenie? - Mo¿e coœ mi o nim powiedzieæ. - Nie mam pojêcia co. Za³ó¿my, na przyk³ad, ¿e powiem panu, i¿ uwa¿a³am

go za przystojnego mê¿czyznê. Czy to coœ pomo¿e? - A tak by³o? - Czy uwa¿a³am, ¿e jest przystojny? Znów uœmiech. Czarny lok opad³ jej na prawe oko. - To brzmi niemal tak, jakby by³ pan zazdrosny.

- Panno Singh?

- Tak? - Prowadzê dochodzenie w sprawie morderstwa. Mo¿e wiêc przestañmy siê bawiæ w te s³owne gierki. - S¹dzi pan, ¿e mo¿emy? - Odgarnê³a lok. Jakoœ to wytrzyma³em. - No dobrze westchnê³a. - W porz¹dku. - Czy mo¿e mi pani pomóc ustaliæ, jak nazywa³ siê naprawdê?

Zastanowi³a siê nad tym. - Mo¿e pomóg³by w tym rejestr jego rozmów przez telefon komórkowy? - Sprawdziliœmy ten, który mia³ przy sobie. Pani numer by³ jedyny, jaki znaleŸliœmy. - Mia³ inny numer. Wczeœniej. - Pamiêta go pani? Kiwnê³a g³ow¹ i poda³a mi go. Wyj¹³em d³ugopis i zanotowa³em go na odwrocie

jednej z moich wizytówek. - Jeszcze coœ? - Raczej nie. Wyj¹³em nastêpn¹ wizytówkê i zapisa³em na niej numer mojego telefonu komórkowego. - Jeœli coœ siê pani przypomni, zadzwoni pani do mnie? - Oczywiœcie. Da³em jej wizytówkê. Spojrza³a na mnie

i uœmiechnê³a siê. - Co takiego? - Nie nosi pan obr¹czki, panie Copeland. - Nie jestem ¿onaty. - Rozwodnik czy wdowiec? - Sk¹d pani wie, ¿e nie jestem starym kawalerem?

Raya Singh nie trudzi³a siê odpowiedzi¹.

- Wdowiec - powiedzia³em. - Przykro mi.

- Dziêkujê. - Od jak dawna? Ju¿ mia³em powiedzieæ, ¿e to nie jej cholerny interes, ale nie chcia³em jej zra¿aæ. No i niech mnie diabli, jeœli nie by³a piêkna.

- Prawie szeœæ lat. - Rozumiem - powiedzia³a. Spojrza³a na mnie swoimi niesamowitymi oczami. - Dziêkujê za wspó³pracê powiedzia³em. - Dlaczego nie zaprosi mnie pan na randkê? - Przepraszam? - Wiem, ¿e uwa¿a pan, ¿e jestem ³adna. Jestem wolna, pan te¿. Czemu nie chce

siê pan ze mn¹ umówiæ? - Nie mieszam pracy z prywatnymi sprawami. - Przyby³am tu z Kalkuty. By³ pan tam? Nag³a zmiana tematu na moment zbi³a mnie z tropu. Jej akcent równie¿ nie pasowa³ do tej lokalizacji, lecz w dzisiejszych czasach niewiele to znaczy. Powiedzia³em, ¿e nigdy tam nie by³em, ale du¿o wiem o

tym mieœcie. - Tam jest gorzej, ni¿ pan s³ysza³ powiedzia³a. Znów nic nie powiedzia³em, zastanawiaj¹c siê, do czego zmierza. - Mam ¿yciowy plan. Pierwsz¹ jego czêœci¹ by³o dostaæ siê tutaj. Do Stanów Zjednoczonych. - A drug¹? - Tutaj ludzie zrobi¹ wszystko, ¿eby

osi¹gn¹æ sukces. Jedni graj¹ na loterii, inni marz¹ o tym, ¿eby zostaæ - na przyk³ad zawodowymi sportowcami. Inni pope³niaj¹ przestêpstwa, rozbieraj¹ siê albo sprzedaj¹. Ja znam swoje zalety. Jestem piêkna. Jestem równie¿ mi³a i umiem byæ... - Zawaha³a siê i zastanowi³a. - Bêdê dobra dla mojego mê¿czyzny. Uczyniê go niewiarygodnie szczêœliwym. Bêdê go s³ucha³a. Sta³a

przy nim. Podnosi³a na duchu. Umila³a mu noce. Dam mu wszystko, co zechce i kiedykolwiek zechce. I zrobiê to z ochot¹. Suuper, pomyœla³em. Staliœmy na ruchliwej ulicy, ale przysi¹g³bym, ¿e by³o tak cicho, ¿e móg³bym us³yszeæ cykanie œwierszcza. Zasch³o mi w ustach.

- Manolo Santiago - powiedzia³em g³osem, który zdawa³ siê dobiegaæ z daleka. Myœla³a pani, ¿e on mo¿e byæ tym mê¿czyzn¹? - Tak s¹dzi³am. Jednak nie by³. Pan wydaje siê mi³y. Zapewne dobrze traktowa³by pan kobietê. - Nie by³em pewien, czy Raya Singh przysunê³a siê do mnie. Nagle jednak znalaz³a siê znacznie bli¿ej. - Widzê, ¿e jest pan niespokojny. Nie sypia pan po

nocach. Sk¹d wiêc pan wie, panie Copeland? - Sk¹d wiem co? - ¯e nie jestem t¹ jedyn¹. ¯e nie jestem t¹, która uczyni pana szaleñczo szczêœliwym. ¯e nie spa³by pan spokojnie u mojego boku. Uff. - Nie wiem. Popatrzy³a na mnie. Poczu³em to

spojrzenie w czubkach palców nóg. Och, bawi³a siê mn¹. Wiedzia³em o tym. Jednak jej szczeroœæ, to bezpoœrednie podejœcie... By³o dziwnie poci¹gaj¹ce. A mo¿e po prostu oszo³omi³a mnie jej uroda. - Muszê iœæ. Ma pani mój telefon. - Panie Copeland? Czeka³em. - Po co naprawdê pan tu przyszed³?

- S³ucham? - Dlaczego interesuje siê pan zamordowaniem Manola? - Myœla³em, ¿e to wyjaœni³em. Jestem prokuratorem okrêgowym... - Nie dlatego pan tu przyszed³. Czeka³em. Ona tylko na mnie patrzy³a. W koñcu zapyta³em: - Dlaczego pani tak s¹dzi? Jej odpowiedŸ by³a jak lewy sierpowy:

- Zabi³ go pan? - Co takiego? - Pyta³am... - S³ysza³em. Oczywiœcie, ¿e nie. Sk¹d to pani przysz³o do g³owy? Lecz Raya Singh nie odpowiedzia³a mi na to pytanie. - Do widzenia, panie Copeland. Pos³a³a mi jeszcze jeden uœmiech, po którym poczu³em siê jak wyrzucona na brzeg

ryba. - Mam nadziejê, ¿e znajdzie pan to, czego pan szuka. 12 Lucy chcia³a wprowadziæ do wyszukiwarki Google nazwisko „Manolo Santiago". Zapewne by³ to jakiœ reporter pisz¹cy artyku³ o tym sukinsynu Waynie Steubensie, czyli Letnim RzeŸniku - ale w gabinecie czeka³ na ni¹ Lonnie. Nawet nie podniós³

g³owy, kiedy wesz³a. Stanê³a nad nim, zamierzaj¹c w ten sposób trochê go zastraszyæ. - Ty wiesz, kto przys³a³ ten dziennik powiedzia³a. - Nie mam pewnoœci. - Jednak? Lonnie nabra³ tchu, zbieraj¹c si³y. Mia³a nadziejê, ¿e do wyznania. - Wiesz coœ o ustalaniu nadawcy emaila?

- Nie - odpar³a Lucy, wracaj¹c do swojego biurka. - Kiedy otrzymujesz e-mail, wiesz, ¿e ma on swoj¹ œcie¿kê, SMTP oraz identyfikator? - Za³ó¿my, ¿e wiem. - Zasadniczo mo¿na w ten sposób ustaliæ, jak do ciebie dotar³. Którêdy szed³, gdzie zosta³ nadany, jak¹ drogê przeby³ w Internecie z punktu A do punktu B. To coœ w rodzaju

stempli pocztowych. - W porz¹dku. - Oczywiœcie s¹ sposoby, ¿eby wys³aæ list anonimowo. Zwykle jednak, nawet w takim przypadku, zostaj¹ pewne œlady. - Wspaniale, Lonnie, super. - WyraŸnie zwleka³. - Zatem mogê za³o¿yæ, ¿e znalaz³eœ kilka takich œladów tej wiadomoœci, do której by³ za³¹czony tekst?

- Tak - powiedzia³ Lonnie. Teraz podniós³ g³owê i zdo³a³ siê uœmiechn¹æ. - Ju¿ nie bêdê ciê pyta³, dlaczego chcesz poznaæ nazwisko nadawcy. - To dobrze. - Poniewa¿ ciê znam, Lucy. Jak wiêkszoœæ gor¹cych sztuk, jesteœ jak wrzód na dupie. Jednak masz równie¿ przera¿aj¹co niewzruszone zasady. Jeœli postanowi³aœ je

z³amaæ, nadu¿yæ zaufania twoich studentów i namówiæ mnie do tego, musisz mieæ dobry powód. Za³o¿ê siê, ¿e to sprawa ¿ycia i œmierci. Lucy nic nie powiedzia³a. - To sprawa ¿ycia i œmierci, prawda? - Po prostu powiedz mi, Lonnie. - Ten e-mail przyszed³ z jednego z kilku komputerów biblioteki Frosta. - Z biblioteki - powtórzy³a. - Tam jest

ich ile... Piêædziesi¹t? - Mniej wiêcej. - No to nigdy siê nie dowiemy, kto go przys³a³. Lonnie poruszy³ g³ow¹ gestem oznaczaj¹cym i tak, i nie. - Wiemy, kiedy zosta³ wys³any. O szóstej czterdzieœci dwie przedwczoraj. - I w czym nam to pomo¿e? - Studenci korzystaj¹cy z komputera musz¹ siê wpisywaæ. Nie przydziela im

siê konkretnej maszyny - personel zrezygnowa³ z tego ju¿ dwa lata temu ale rezerwuje godzinê czasu pracy. Poszed³em do biblioteki i sprawdzi³em zapisy. Porówna³em rejestr osób korzystaj¹cych przedwczoraj z komputerów miêdzy szóst¹ a siódm¹ z list¹ twoich studentów. Zamilk³.

- Co? - Tylko jedna osoba spe³nia³a oba kryteria. - Kto? Lonnie podszed³ do okna i spojrza³ na dziedziniec. - Podpowiem ci - rzek³. - Lonnie, naprawdê nie jestem w nastroju... - To pewna ma³a lizuska. Lucy zamar³a.

- Sylvia Potter? Wci¹¿ sta³ plecami do niej. - Lonnie, chcesz mi powiedzieæ, ¿e to Sylvia Potter napisa³a ten tekst? - Tak. W³aœnie to chcê ci powiedzieæ. ŒŒŒ Wracaj¹c do biura, zadzwoni³em do Loren Muse. - Potrzebna mi jeszcze jedna przys³uga powiedzia³em.

- Strzelaj. - Chcê, ¿ebyœ dowiedzia³a siê wszystkiego o pewnym numerze telefonu. Kto by³ jego w³aœcicielem. Do kogo dzwoni³. Wszystko. Poda³em jej numer, który dosta³em od Rayi Singh. - Daj mi dziesiêæ minut. - Tylko tyle? - Hej, nie zosta³am starszym inspektorem

dochodzeniowym dlatego, ¿e mam ³adny ty³ek. - Kto tak twierdzi? Rozeœmia³a siê. - Lubiê, kiedy jesteœ wyluzowany, Cope. - Nie przyzwyczajaj siê. Roz³¹czy³em siê. Moja odzywka by³a niew³aœciwa... Choæ mo¿e w pe³ni usprawiedliwiona jej wzmiank¹ o

³adnym ty³ku? Nietrudno krytykowaæ polityczn¹ poprawnoœæ. Doprowadzona do absurdu, jest ³atwym obiektem drwin. Jednak widzia³em te¿, jak to jest, kiedy pozwala siê w pracy na takie rzeczy. Robi siê nieprzyjemnie i ponuro. To tak jak z tymi pozornie przesadnymi œrodkami ostro¿noœci obowi¹zuj¹cymi rowerzystów. Dzieciak zawsze musi

nosiæ kask. Place zabaw musz¹ byæ wy³o¿one specjaln¹ mat¹, drabinki nie mog¹ byæ zbyt wysokie, dzieciak nie powinien sam przechodziæ przez ulicê, a poza tym gdzie jego ochraniacze na zêby i okulary? Tak ³atwo ¿artowaæ sobie z takich rzeczy i zawsze znajdzie siê jakiœ dowcipniœ, który przyœle e-maila z wiadomoœci¹: „Hej, zrobiliœmy tak i prze¿yliœmy". Jednak w rzeczywistoœci wielu

dzieciom nie udaje siê prze¿yæ. Kiedyœ dzieci mia³y wiêcej wolnoœci. Nie wiedzia³y, jakie z³o czai siê w mroku. Niektóre pojecha³y na obóz w czasach, gdy nie podejmowano takich œrodków ostro¿noœci i pozwalano dzieciom byæ dzieæmi. Niektóre z nich wymknê³y siê w nocy do lasu i ju¿ nikt nigdy ich nie zobaczy³. ŒŒŒ

Lucy Gold zadzwoni³a do pokoju Sylvii Potter. Nikt nie odebra³. Nic dziwnego. Sprawdzi³a uczelnian¹ ksi¹¿kê telefoniczn¹, ale nie by³o w niej telefonów komórkowych.

Przypomnia³a sobie, ¿e widzia³a, jak Sylvia pos³ugiwa³a siê palmtopem BlackBerry, wiêc pos³a³a jej e-maila z proœb¹, ¿eby Sylvia jak najszybciej do niej zadzwoni³a.

Po nieca³ych dziesiêciu minutach otrzyma³a odpowiedŸ. - Mia³am do pani zadzwoniæ, pani profesor? - Tak, Sylvio. Dziêkujê ci. Myœlisz, ¿e mog³abyœ wpaœæ do mojego gabinetu? - Kiedy? - Teraz, jeœli to mo¿liwe. Kilkusekundowa cisza. - Sylvio? - Zaraz zaczynam zajêcia z angielskiego

- powiedzia³a Sylvia. - Mam dziœ przedstawiæ mój koñcowy projekt. Mogê przyjœæ, kiedy skoñczê? - By³oby mi³o - odpar³a Lucy. - Powinnam tam byæ za mniej wiêcej dwie godziny. - ​wietnie, bêdê tu. Znów chwila ciszy. - Czy mo¿e mi pani powiedzieæ, o co chodzi, pani profesor?

- To mo¿e zaczekaæ, Sylvio, nie przejmuj siê. Zobaczymy siê po zajêciach. ŒŒŒ - Czeœæ. To by³a Loren Muse. By³ ranek, dzieñ póŸniej, i znów by³em w s¹dzie. Flair Hickory za kilka minut mia³ zacz¹æ przes³uchanie. - Czeœæ - odpowiedzia³em. - Wygl¹dasz okropnie.

- Och, naprawdê niez³y z ciebie detektyw. - Martwisz siê o przes³uchanie? - Oczywiœcie. - Chamique sobie poradzi. Zrobi³eœ kawa³ dobrej roboty. Skin¹³em g³ow¹, próbuj¹c skupiæ siê na sprawie. Muse sz³a obok mnie. - Och - przypomnia³a sobie - ten numer telefonu, który mi poda³eœ. Mam z³e wieœci.

Czeka³em. - Jest jednorazowy. Co oznacza³o, ¿e ktoœ kupi³ go z darmowym limitem minut i nie poda³ swojego nazwiska. - Nie muszê wiedzieæ, kto go kupi³. Wystarczy, jeœli siê dowiem, do kogo dzwoni³ i kto dzwoni³ do niego. - Trudno siê tego dowiedzieæ. A

normalnymi kana³ami to niemal niemo¿liwe. Ktokolwiek to by³, kupi³ to przez Internet od poœrednika innego poœrednika. Trochê trwa³o, zanim wytropi³am wszystkich i zmusi³am ich do wydania rejestrów. Pokrêci³em g³ow¹. Weszliœmy na salê s¹dow¹. - Jeszcze jedno, s³ysza³eœ o MVD? Spyta³a.

- Most Valuable Detection. - W³aœnie, najwiêksza prywatna agencja detektywistyczna w tym stanie. Cingle Shaker, kobieta, któr¹ pos³a³am na tych ch³opaków z akademika, pracowa³a dla nich. Plotka g³osi, ¿e dostali na ciebie zlecenie bez limitu kosztów na wygrzebanie czegoœ obci¹¿aj¹cego Dotar³em do swojego stolika.

- ​wietnie. Da³em jej zdjêcie Gila Pereza. Spojrza³a na nie. - I co? - Czy Farrell Lynch wci¹¿ robi dla nas komputerow¹ robotê? - Tak. - Poproœ go, ¿eby postarzy³ tego faceta. O dwadzieœcia lat. I niech go poka¿e z ogolon¹ g³ow¹.

Loren Muse ju¿ mia³a o coœ spytaæ, ale powstrzyma³ j¹ wyraz mojej twarzy. Wzruszy³a ramionami i odesz³a. Usiad³em. Wszed³ sêdzia Pierce. Wszyscy wstaliœmy. Potem Chamique Johnson zajê³a miejsce na podium dla œwiadków. Flair Hickory wsta³ i starannie zapi¹³ marynarkê. Zmarszczy³em brwi. Ostatni raz widzia³em garnitur w takim niebieskoszarym odcieniu na zdjêciach maturalnych z 1978

roku. Uœmiechn¹³ siê do Chamique. - Dzieñ dobry, panno Johnson. Chamique wygl¹da³a na przera¿on¹. - Dzieñ dobry - zdo³a³a wykrztusiæ. Flair przedstawi³ siê, jakby spotkali siê na koktajlu. Potem zaj¹³ siê jej kryminaln¹ przesz³oœci¹. By³a aresztowana za prostytucjê, zgadza siê? By³a aresztowana za posiadanie narkotyków, zgadza siê?

By³a oskar¿ona o upicie klienta i kradzie¿ osiemdziesiêciu dolarów, zgadza siê? Nie zg³asza³em sprzeciwu. By³a to czeœæ mojej strategii prawdziwego portretu, z brodawkami i wszystkim. Wiele tych spraw wyci¹gn¹³em podczas przes³uchania, ale taktyka Flaira by³a skuteczna. Jeszcze nie poprosi³ jej o wyjaœnienie ¿adnego fragmentu jej zeznañ.

Rozgrzewa³ siê, przypominaj¹c fakty i policyjne raporty. Po dwudziestu minutach zacz¹³ prawdziwe przes³uchanie. - Pali³a pani marihuanê, prawda? - Taaak - odpar³a Chamique. - Czy pali³a j¹ pani w noc rzekomej napaœci? - Nie. - Nie. - Flair przycisn¹³ d³oñ do piersi,

jakby ta odpowiedŸ wstrz¹snê³a nim go g³êbi. - Hmmm. Czy spo¿ywa³a pani napoje wyskokowe? - Czy co? - Czy pi³a pani jakiœ alkohol? Piwo lub wino? - Nie. - Nic? - Nic. - Hmmm. A co z innymi drinkami? Na

przyk³ad gazowanymi? Mia³em zamiar zg³osiæ sprzeciw, ale przecie¿ chcia³em, aby w miarê mo¿liwoœci odpowiada³a na wszystkie pytania. - Wypi³am trochê ponczu - powiedzia³a Chamique. - Ponczu, rozumiem. Bezalkoholowego? - Tak mi powiedzieli. - Kto tak powiedzia³?

- Oni. - Jacy oni? Zastanowi³a siê. - Jerry. - Jerry Flynn? - Tak. - I kto jeszcze? - S³ucham? - Powiedzia³a pani „oni". Liczba mnoga. Czyli wiêcej ni¿ jeden. Jerry Flynn to

jeden cz³owiek. Kto jeszcze mówi³ pani, ¿e ten poncz, który pani spo¿y³a... Przy okazji, ile szklanek? - Nie wiem. - Wiêcej ni¿ jedn¹. - Tak podejrzewam. - Proszê nie podejrzewaæ, panno Johnson. Powiedzia³aby pani, ¿e wiêcej ni¿ jedn¹?

- Zapewne tak. - Wiêcej ni¿ dwie? - Nie wiem. - Jednak to mo¿liwe? - Taaak, mo¿liwe. - Zatem mo¿e wiêcej ni¿ dwie. Wiêcej ni¿ trzy? - Nie s¹dzê. - Jednak nie jest pani pewna. Chamique wzruszy³a ramionami.

- Musi pani powiedzieæ to g³oœno. - Nie s¹dzê, ¿ebym wypi³a trzy. Zapewne dwie. Mo¿e nawet nie tyle. - I jedyn¹ osob¹, która powiedzia³a pani, ¿e ten poncz jest bezalkoholowy, by³ Jeny Flynn. Zgadza siê? - Tak s¹dzê. - Przedtem mówi³a pani „oni", jakby mówi³ to nie tylko on jeden. Teraz jednak

mówi pani o jednej osobie. Zmienia pani zeznania? Wsta³em.

- Sprzeciw. Flair machn¹³ rêk¹. - Ma racjê, to drobiazg, idŸmy dalej. Odkaszln¹³ i opar³ praw¹ d³oñ na biodrze. Czy tamtej nocy za¿ywa³a pani jakieœ narkotyki?

- Nie. - Nawet, powiedzmy, nie zaci¹gnê³a siê pani papierosem z marihuan¹? Chamique pokrêci³a g³ow¹ i przypomniawszy sobie, ¿e musi to powiedzieæ, nachyli³a siê do mikrofonu. - Nie - powiedzia³a. - Hmmm, dobrze. Zatem kiedy ostatnio za¿ywa³a pani jakieœ œrodki odurzaj¹ce?

Znów wsta³em. - Sprzeciw. Okreœlenie „œrodki odurzaj¹ce" mo¿e obejmowaæ cokolwiek: aspirynê, tylenol... Flair zrobi³ rozbawion¹ minê. - Mo¿na by s¹dziæ, ¿e wszyscy tu wiedz¹, o czym mówiê. - Wola³bym, ¿eby pan to uœciœli³. - Panno Johnson, mówiê o niedozwolonych œrodkach odurzaj¹cych.

Takich jak marihuana. Czy kokaina. Albo LSD lub heroina. O czymœ takim. Rozumie pani? - Tak, tak s¹dzê. - Zatem kiedy ostatni raz za¿ywa³a pani jakieœ niedozwolone œrodki odurzaj¹ce? - Nie pamiêtam. - Mówi³a pani, ¿e nie za¿ywa³a pani nic podczas przyjêcia. - Zgadza siê.

- A poprzedniego wieczoru? - Nie. - A dzieñ wczeœniej? Chamique poruszy³a siê niespokojnie i kiedy zaprzeczy³a, sam nie by³em pewien, czy jej wierzê. - Zobaczmy, czy uda nam siê to ustaliæ dok³adniej. Pani syn ma piêtnaœcie miesiêcy, czy tak?

- Tak. - Czy od jego narodzin za¿ywa³a pani jakieœ niedozwolone œrodki odurzaj¹ce. - Taaak - odpowiedzia³a cicho. - Mo¿e nam pani powiedzieæ, jakiego rodzaju? Ponownie wsta³em. - Sprzeciw. Pytanie bez zwi¹zku ze spraw¹. Co za ró¿nica, kiedy panna Johnson w

przesz³oœci za¿ywa³a œrodki odurzaj¹ce. Nikt temu nie przeczy. To wcale nie czyni mniej okropnym tego, co zrobili klienci pana Hickory'ego. Sêdzia spojrza³ na Flaira. - Panie Hickory? - Uwa¿amy, ¿e panna Johnson jest narkomank¹. Uwa¿amy, ¿e tamtej nocy by³a odurzona i s¹d powinien mieæ to na wzglêdzie, oceniaj¹c jej zeznania.

- Panna Johnson ju¿ zezna³a, ¿e tamtej nocy nie za¿ywa³a ¿adnych œrodków odurzaj¹cych ani nie spo¿ywa³a ¿adnych... Napojów wyskokowych dokoñczy³em z sarkastycznym uœmiechem. - A ja - rzek³ Flair - mam prawo podaæ w w¹tpliwoœæ jej pamiêæ. Ten poncz by³ zaprawiony alkoholem. Przes³ucham pana Flynna, który zezna, ¿e powódka wiedzia³a o

tym, kiedy go pi³a. Chcê równie¿ dowieœæ, ¿e ta kobieta za¿ywa œrodki odurzaj¹ce, nawet bêd¹c matk¹ ma³ego dziecka... - Wysoki S¹dzie! - Krzykn¹³em. - Dobrze, doœæ tego. - Sêdzia uderzy³ m³otkiem w stó³. - Mo¿emy przejœæ do nastêpnych pytañ, panie Hickory? - Mo¿emy, Wysoki S¹dzie. Usiad³em. Mój sprzeciw by³ niepotrzebny. Sprawia³em wra¿enie,

jakbym próbowa³ przeszkadzaæ i co gorsza, da³ Flairowi okazjê do wyg³oszenia kolejnych uwag. Moj¹ strategi¹ by³o milczenie. Z³ama³em narzucon¹ sobie dyscyplinê, co nas sporo kosztowa³o. - Panno Johnson, oskar¿a pani tych ch³opców o to, ¿e pani¹ zgwa³cili, zgadza siê? Znów wsta³em. - Sprzeciw. ​wiadek nie jest prawnikiem

i nie zna siê na prawnych definicjach. Powiedzia³a, co jej zrobili. Znalezienie odpowiedniego terminu to zadanie s¹du. Flair znów zrobi³ rozbawion¹ minê. - Nie pytam jej o prawn¹ definicjê. Jestem ciekaw, jak to nazywa. - Dlaczego? Chce pan sprawdziæ jej zasób s³ownictwa? - Wysoki S¹dzie - powiedzia³ Flair - czy mogê przes³uchaæ tego œwiadka? - Mo¿e wyjaœni pan, o co panu chodzi,

panie Hickory? - ​wietnie, inaczej sformu³ujê pytanie. Panno Johnson, rozmawiaj¹c z przyjació³kami, powie im pani, ¿e zosta³a zgwa³cona? Zastanowi³a siê. - Tak. - Uhm. Niech mi pani powie, panno Johnson, czy zna pani jak¹œ inn¹ osobê, która twierdzi, ¿e zosta³a zgwa³cona?

Znów ja: - Sprzeciw. Nieistotne. - Zezwalam. Flair sta³ przy Chamique. - Mo¿e pani odpowiedzieæ powiedzia³, jakby chcia³ jej pomóc. - Tak. - Kogo? - Parê dziewczyn, z którymi pracujê.

- Ile? Spojrza³a w górê, jakby próbowa³a policzyæ. - Pamiêtam o dwóch. - To striptizerki czy prostytutki? - Jedno i drugie. - Jedna z nich czy... - Nie, obie robi¹ jedno i drugie. - Rozumiem. Pad³y ofiarami tych przestêpstw w trakcie pracy czy w

swoim wolnym czasie? Znów wsta³em. - Wysoki S¹dzie, naprawdê doœæ tego. Jaki to ma zwi¹zek ze spraw¹? - Mój szanowny kolega ma racjê - rzek³ Flair, wskazuj¹c na mnie. - Kiedy ma racjê, to j¹ ma. Wycofujê pytanie. Uœmiechn¹³ siê do mnie. Usiad³em powoli, z najwy¿sz¹ niechêci¹.

- Panno Johnson, czy pani zna jakichœ gwa³cicieli? Znowu wsta³em. - Ma pan na myœli kogoœ poza pañskimi klientami? Flair tylko na mnie spojrza³, a potem odwróci³ siê do sêdziów przysiêg³ych, jakby chcia³ powiedzieæ: „No nie, czy to nie by³ cios poni¿ej pasa"? Powiem prawdê: by³. - Nie rozumiem, o co pan pyta powiedzia³a Chamique.

- Niewa¿ne, moja droga - powiedzia³ Flair, jakby jej odpowiedŸ go nie interesowa³a. - Wrócê do tego póŸniej. Nienawidzê, kiedy tak mówi. - Czy w trakcie tej rzekomej napaœci moi klienci, pan Jenrette i pan Marantz, nosili maski? - Nie. - Czy mieli na sobie jakieœ przebrania?

- Nie. - Czy próbowali ukryæ swoje twarze? - Nie. Flair Hickory pokrêci³ g³ow¹, jakby to by³a najdziwniejsza rzecz, jak¹ s³ysza³ w ¿yciu. - I wed³ug pani zeznania zosta³a pani z³apana i wbrew pani woli zaci¹gniêta do pokoju. Zgadza siê?

- Tak. - Do pokoju zajmowanego przez pana Jenrette'a i pana Marantza? - Tak. - Nie napadli na pani¹ na zewn¹trz, w ciemnoœci, czy innym miejscu, którego nie mo¿na by z nimi powi¹zaæ. Zgadza siê? - Tak. - Dziwne, nie uwa¿a pani?

Ju¿ mia³em zg³osiæ sprzeciw, ale zmieni³em zdanie. - Tak wiêc zezna³a pani, ¿e dwaj mê¿czyŸni zgwa³cili pani¹, ¿e nie nosili masek ani nie próbowali ukryæ swojej to¿samoœci, ¿e wrêcz pokazali pani swoje twarze i zrobili to we w³asnym pokoju, i co najmniej jeden œwiadek widzia³, jak wci¹gnêli pani¹ do œrodka. Zgadza siê?

W myœlach b³aga³em Chamique, ¿eby jej g³os nie zabrzmia³ teraz s³abo. Nie zabrzmia³. - Zgadza. - A jednak, z jakiegoœ powodu... - Flair znów uda³ niepomiernie zdumionego -

u¿ywali pseudonimów? Nie odpowiedzia³a. Dobrze. Flair Hickory nadal krêci³ g³ow¹, jakby

ktoœ ¿¹da³, by uwierzy³, ¿e dwa dodaæ dwa równa siê piêæ. - Pani napastnicy u¿ywali imion Cal i Jim zamiast swoich w³asnych. Tak pani zezna³a, panno Johnson? - Tak. - Czy to ma dla pani jakiœ sens? - Sprzeciw - powiedzia³em. - Ca³a ta brutalna zbrodnia nie ma dla niej sensu.

- Och, doskonale to rozumiem zapewni³ Flair Hickory. - Mia³em tylko nadziejê, ¿e skoro tam by³a, panna Johnson mo¿e mieæ jak¹œ teoriê wyjaœniaj¹c¹, dlaczego pokazali jej swoje twarze i napadli na ni¹ we w³asnym pokoju, ale u¿ywali pseudonimów. - Uœmiechn¹³ siê s³odko. - Ma pani jak¹œ, panno Johnson? - Czy co mam?

- Teoriê t³umacz¹c¹, dlaczego dwaj ch³opcy o imionach Edward i Barry nazywali siebie Jim i Cal? - Nie mam. Flair Hickory wróci³ do swojego stolika. - Wczeœniej zapyta³em pani¹, czy zna pani jakichœ gwa³cicieli. Pamiêta pani to? - Tak.

- Dobrze. Zna pani? - Nie s¹dzê. Flair skin¹³ g³ow¹ i podniós³ kartkê. - A co ze skazanym za napaœæ seksualn¹ mê¿czyzn¹, obecnie odsiaduj¹cym karê wiêzienia w Rahway, niejakim - proszê o uwagê, panno Johnson - Jimem Broadwayem? Chamique zrobi³a wielkie oczy. - Mówi pan o Jamesie?

- Mówiê o Jimie - czy Jamesie, jeœli tak pani woli - Broadwayu, który mieszka³ przy tysi¹c sto osiemdziesi¹t dziewiêæ Central Avenue w mieœcie Newark, w New Jersey. Zna go pani? - Tak - powiedzia³a cicho. - Kiedyœ zna³am. - Wiedzia³a pani, ¿e obecnie przebywa w wiêzieniu? Wzruszy³a ramionami.

- Znam wielu facetów, którzy teraz siedz¹ w wiêzieniu. - Jestem pewien, ¿e tak. - Po raz pierwszy w g³osie Flaira zabrzmia³ zgryŸliwy ton. Ale nie o to spyta³em. Pyta³em, czy wiedzia³a pani, ¿e Jim Broadway przebywa w wiêzieniu. - On nie ma na imiê Jim, tylko James i... - Zapytam jeszcze raz, panno Johnson, a potem poproszê s¹d, ¿eby za¿¹da³ od

pani odpowiedzi... Wsta³em. - Sprzeciw. To nêkanie œwiadka. - Oddalam. Proszê odpowiedzieæ na pytanie. - Coœ o tym s³ysza³am - powiedzia³a Chamique zgnêbionym g³osem. Flair westchn¹³ dramatycznie. - Tak czy nie, panno Johnson? Czy

wiedzia³a pani, ¿e Jim Broadway odsiaduje obecnie wyrok w wiêzieniu stanowym? - Tak. - No widzi pani. Czy to by³o takie trudne? Znów ja: - Wysoki S¹dzie... - Nie ma potrzeby dramatyzowaæ, panie Hickory. Proszê dalej - rzek³ sêdzia.

Flair Hickory wróci³ do swojego krzes³a. - Czy uprawia³a pani kiedyœ seks z Jimem Broadwayem? - On ma na imiê James! - Powtórzy³a Chamique. - Mo¿e wiêc w trakcie tej rozmowy nazywajmy go panem Broadwayem, dobrze? Czy uprawia³a pani kiedyœ seks z panem Broadwayem? Nie mog³em nie zareagowaæ.

- Sprzeciw. Jej ¿ycie seksualne nie ma zwi¹zku ze spraw¹. Prawo mówi o tym jasno. Sêdzia Pierce spojrza³ na Flaira. - Panie Hickory? - Nie próbujê zepsuæ reputacji panny Johnson ani implikowaæ, ¿e jest kobiet¹ swobodnych obyczajów - rzek³ Flair. Strona przeciwna ju¿ bardzo wyraŸnie wyjaœni³a,

¿e panna Johnson pracowa³a jako prostytutka i utrzymywa³a kontakty seksualne z wieloma mê¿czyznami. Kiedy nauczê siê trzymaæ jêzyk za zêbami? - Usi³ujê dowieœæ czegoœ innego i nie zamierzam wprawiaæ powódki w zak³opotanie. Przyzna³a, ¿e uprawia³a seks z mê¿czyznami. Fakt, ¿e pan Broadway mo¿e byæ jednym z nich, bynajmniej nie

oznacza, ¿e przypinamy jej szkar³atn¹ literê na piersi. - To szkodzi jej wizerunkowi skontrowa³em. Flair spojrza³ na mnie, jakbym urwa³ siê z choinki. - W³aœnie wyjaœni³em, dlaczego tak nie jest. Jednak w istocie, Chamique Johnson oskar¿y³a dwóch m³odych ludzi o bardzo powa¿ne przestêpstwo Zezna³a, ¿e zgwa³ci³ j¹

mê¿czyzna imieniem Jim. Pytam, jasno i zrozumiale, czy uprawia³a kiedyœ seks z panem Jimem Broadwayem - albo Jamesem, jeœli tak woli - który obecnie odsiaduje w wiêzieniu stanowym wyrok za napaœæ seksualn¹? Teraz widzia³em, do czego to zmierza. Niedobrze. - Zezwalam - powiedzia³ sêdzia. Usiad³em.

- Panno Johnson, czy utrzymywa³a pani kontakty seksualne z panem Broadwayem? Po policzku sp³ynê³a jej ³za. - Tak. - Wiêcej ni¿ jeden raz? - Tak. Wygl¹da³o na to, ¿e Flair zamierza pytaæ o szczegó³y, ale by³ zbyt sprytny i nie chcia³ przesadziæ. Odrobinê zmieni³

kierunek ataku. - By³a pani kiedyœ pijana lub odurzona, uprawiaj¹c seks z panem Broadwayem? - Mog³am byæ. - Tak czy nie? Jej g³os by³ cichy, ale stanowczy. I s³ychaæ by³o w nim gniew. - Tak. Rozp³aka³a siê. Wsta³em. - Proszê o krótk¹ przerwê, Wysoki

S¹dzie. Zanim sêdzia zd¹¿y³ zareagowaæ, Flair rzuci³ bombê. - Czy jakiœ inny mê¿czyzna uczestniczy³ w pani kontaktach seksualnych z Jimem Broadwayem? Na sali wybuch³a wrzawa. - Wysoki S¹dzie! - Krzykn¹³em - Spokój! - Sêdzia wali³ m³otkiem w stó³. - Spokój!

W sali szybko zrobi³o siê cicho. Sêdzia Pierce zmierzy³ mnie wzrokiem. - Wiem, jak trudno tego s³uchaæ, ale zamierzam zezwoliæ na to pytanie. Zwróci³ siê do Chamique: - Proszê odpowiedzieæ. S¹dowy stenograf ponownie odczyta³ pytanie. Chamique siedzia³a i pozwoli³a, by ³zy p³ynê³y jej po policzkach. Kiedy stenograf skoñczy³ czytaæ, Chamique powiedzia³a

„nie". - Pan Broadway zezna³, ¿e... - Pozwoli³ jakiemuœ swojemu przyjacielowi patrzeæ! - Krzyknê³a Chamique. - To wszystko. Nigdy nie pozwoli³am mu siê dotkn¹æ. S³yszycie? Nigdy! Na sali zapad³a cisza. Stara³em siê trzymaæ g³owê prosto i mieæ otwarte oczy. - A wiêc - rzek³ Flair Hickory uprawia³a pani seks z mê¿czyzn¹ o

imieniu Jim... - James! Ma na imiê James! - ...A w pokoju by³ jeszcze jeden mê¿czyzna, a mimo to nie wie pani, sk¹d wziê³y siê imiona Jim i Cal? - Nie znam ¿adnego Cala. A Broadway ma na imiê James. Flair Hickory przysun¹³ siê do niej. Teraz mia³ zatroskan¹ minê, jakby wyci¹ga³ do

niej pomocn¹ d³oñ. - Jest pani pewna, ¿e nie wyobrazi³a pani sobie tego wszystkiego, panno Johnson? Mówi³ to tonem lekarza z telewizyjnej poradni medycznej. Otar³a ³zy. - Tak, panie Hickory. Jestem pewna. Cholernie pewna. Jednak Flair nie ustêpowa³. - Wcale nie twierdzê, ¿e pani k³amie ci¹gn¹³ i z trudem powstrzyma³em siê od

zg³oszenia sprzeciwu - ale czy nie mog³o tak byæ, ¿e wypi³a pani za du¿o ponczu nie ze swojej winy, oczywiœcie, skoro myœla³a pani, ¿e jest bezalkoholowy - a potem uprawia³a pani seks i po prostu na³o¿y³y siê pani wspomnienia z innego okresu? Czy to nie t³umaczy³oby, dlaczego upiera siê pani, ¿e ci dwaj mê¿czyŸni, którzy pani¹ zgwa³cili, to byli Jim i Cal?

Zerwa³em siê, ¿eby powiedzieæ, ¿e to s¹ dwa pytania, ale Flair i tym razem dobrze wiedzia³, co robi. - Wycofujê pytanie - powiedzia³, jakby to by³a najsmutniejsza rzecz dla wszystkich zainteresowanych. - Nie mam wiêcej pytañ. 13 Czekaj¹c na Sylviê Potter, Lucy spróbowa³a wyszukaæ przez Google

cz³owieka, którego nazwisko znajdowa³o siê w wykazie goœci Iry: Manolo Santiago. By³o mnóstwo trafieñ, ale ¿adnego pomocnego. Nie by³ reporterem, a przynajmniej nic na to nie wskazywa³o. Kim wiêc by³? I dlaczego odwiedzi³ jej ojca? Oczywiœcie mog³a zapytaæ Irê. Jeœli coœ pamiêta³. Minê³y dwie godziny. Potem trzy i cztery. Zadzwoni³a do pokoju Sylvii.

¯adnej odpowiedzi. Spróbowa³a ponownie wys³aæ jej maila. Nic. Niedobrze. Sk¹d, do diab³a, Sylvia Potter zna jej przesz³oœæ? Lucy zajrza³a do spisu studentów. Sylvia Potter mieszka³a w akademiku Stone House. Lucy postanowi³a pójœæ tam i zobaczyæ, czego zdo³a siê dowiedzieæ. Miasteczko uniwersyteckie ma

szczególny charakter. Nie ma lepiej strze¿onego i chronionego obiektu, a chocia¿ ³atwo na to narzekaæ, tak powinno byæ. Pewne organizmy lepiej rosn¹ w pró¿ni. Tutaj m³odzi mogli czuæ siê bezpieczni - a dla starszych, takich jak ona i Lonnie, to miejsce stawa³o siê kryjówk¹. Stone House kiedyœ by³ cz³onkiem stowarzyszenia Psi U. Przed dziesiêcioma laty

uniwersytet rozwi¹za³ wszystkie stowarzyszenia, nazywaj¹c je „antyintelektualnymi". Lucy zgadza³a siê z pogl¹dem, ¿e stowarzyszenia maj¹ wiele negatywnych cech i Ÿle siê kojarz¹, ale rozwi¹zywanie ich uwa¿a³a za zbyt radykalne i faszystowskie posuniêcie. Przed s¹dem w³aœnie toczy³a siê sprawa o gwa³t pope³niony przez cz³onków stowarzyszenia z pobliskiego college'u. Jednak gdyby nie by³o stowarzyszeñ,

zawsze znalaz³aby siê jakaœ dru¿yna lacrosse, grupka budowlañców w lokalu ze striptizem lub rozochoconych rockersów w nocnym klubie. Nie wiedzia³a, jak rozwi¹zaæ ten problem, ale na pewno nie przez likwidacjê ka¿dej organizacji, która siê nie podoba. Karaæ przestêpstwa, pomyœla³a, nie wolnoœæ. Fasada budynku nadal by³a piêkna, ze

starych cegie³. Wnêtrze pozbawiono wszelkiej indywidualnoœci. Znik³y opiewane w dawnych opowieœciach tapety, drewniane boazerie i mahoniowe meble, zast¹pione monotonn¹ biel¹ i be¿em oraz wszystkim co neutralne. Szkoda. Wokó³ krêcili siê studenci. Jej wejœcie przyci¹gnê³o kilka spojrzeñ, ale niewiele. Dudni³y zestawy stereo - a raczej chyba

g³oœniki iPodów. Drzwi by³y pootwierane na oœcie¿. Na œcianie zobaczy³a plakaty z Che. Mo¿e jest bardziej podobna do ojca, ni¿ myœla³a. Miasteczka uniwersyteckie równie¿ utknê³y w latach szeœædziesi¹tych. Mo¿e zmieni³a siê moda i muzyka, ale duch pozosta³. Wybra³a g³ówne schody, równie¿ odarte ze swych oryginalnych cech. Sylvia Potter

mieszka³a w jednoosobowym pokoju na pierwszym piêtrze. Lucy znalaz³a jej drzwi. Wisia³a na nich jedna z tych ³atwo œcieralnych tablic, na których mo¿na pisaæ mazakiem, ale nie by³o na niej ¿adnych notatek. Wisia³a idealnie równo, na samym œrodku. Na górze imiê Sylvii by³o napisane charakterem pisma zawodowego kaligrafa. Obok imienia znajdowa³ siê ró¿owy kwiatek. Te drzwi

wydawa³y siê tu nie na miejscu, jakby wziête z innego wymiaru i czasu. Lucy zapuka³a. Nikt nie odpowiedzia³. Spróbowa³a przekrêciæ klamkê. Drzwi by³y zamkniête. Zastanawia³a siê, czy zostawiæ wiadomoœæ na tablicy - w koñcu po to ona by³a - ale nie chcia³a psuæ tej idealnie czystej powierzchni. Ponadto wygl¹da³oby to trochê

rozpaczliwie. Ju¿ dzwoni³a. Wys³a³a maila. Przychodz¹c tu, posunê³a siê za daleko. Zaczê³a schodziæ po schodach, gdy otworzy³y siê frontowe drzwi Stone House. Wesz³a Sylvia Potter. Zobaczy³a Lucy i zesztywnia³a. Lucy pokona³a resztê schodów i stanê³a przed ni¹. Nic nie powiedzia³a, próbuj¹c napotkaæ jej spojrzenie. Sylvia patrzy³a

wszêdzie, tylko nie na ni¹. - Och, czeœæ, pani profesor Gold rzuci³a. Lucy milcza³a. - Przepraszam, ale zajêcia siê przeci¹gnê³y. A poza tym muszê skoñczyæ wypracowanie na jutro. Pomyœla³am, ¿e jest póŸno i posz³a pani do domu, wiêc zaczekam do jutra.

Papla³a. Lucy pozwoli³a jej na to. - Czy mam przyjœæ jutro? - Zapyta³a Sylvia. - A masz czas teraz? Sylvia uda³a, ¿e spogl¹da na zegarek. - Naprawdê mam tyle roboty z tym wypracowaniem. Czy to nie mo¿e zaczekaæ do jutra? - Dla kogo jest to wypracowanie?

- Co? - Który profesor zada³ ci to wypracowanie, Sylvio? Jeœli zajmê ci zbyt du¿o czasu, napiszê ci usprawiedliwienie. Dziewczyna zamilk³a. - Mo¿emy pójœæ do twojego pokoju zaproponowa³a Lucy - i tam porozmawiaæ. Sylvia w koñcu spojrza³a jej w oczy. - Pani profesor?

Lucy czeka³a. - Nie s¹dzê, ¿ebym chcia³a z pani¹ rozmawiaæ. - Chodzi o twoj¹ pracê. - Mój...? - Pokrêci³a g³ow¹. - Przecie¿ wys³a³am j¹ anonimowo. Sk¹d pani wie, która jest moja? - Sylvio... - Mówi³a pani! Obieca³a! Prace mia³y byæ anonimowe. Tak pani mówi³a.

- Wiem, co mówi³am.. - W jaki sposób...? - Wyprostowa³a siê. - Nie chcê z pani¹ rozmawiaæ. - Musisz - powiedzia³a stanowczo Lucy. Jednak Sylvia siê nie ugiê³a. - Nie, nie muszê. Nie zdo³a mnie pani zmusiæ. I... Mój Bo¿e, jak mog³a pani to zrobiæ? Powiedzieæ nam, ¿e to anonimowe i poufne, a teraz... - To naprawdê wa¿ne.

- Nie, wcale nie. Nie muszê z pani¹ rozmawiaæ. A jeœli komuœ pani o tym powie,

poskar¿ê siê dziekanowi. Wyrzuc¹ pani¹ z pracy. Inni studenci zaczynali siê na nie gapiæ. Lucy traci³a kontrolê nad sytuacj¹. - Proszê, Sylvio, muszê wiedzieæ... - Nie! - Sylvio...

- Niczego nie muszê mówiæ! Zostaw mnie w spokoju! Sylvia Potter odwróci³a siê, otworzy³a drzwi i uciek³a. 14 Po tym, jak Flair Hickory skoñczy³ przes³uchiwaæ Chamique, spotka³em siê w

moim biurze z Loren Muse. - Uuu - sapnê³a Loren - to by³o

paskudne. - Zajmij siê tym imieniem powiedzia³em. - Jakim imieniem? - Dowiedz siê, czy ktokolwiek nazywa³ Broadwaya Jimem, czy te¿, jak twierdzi Chamique, u¿ywa³ tylko imienia James. Muse œci¹gnê³a brwi. - Myœlisz, ¿e to coœ pomo¿e? - Na pewno nie zaszkodzi.

- Nadal jej wierzysz? - Daj spokój, Muse, przecie¿ Hickory puszcza nam dym w oczy. - NieŸle mu to wychodzi. - Twoja przyjació³ka Cingle dowiedzia³a siê czegoœ? - Jeszcze nie. Dziêki Bogu, sêdzia og³osi³ przerwê do nastêpnego dnia. Flair roz³o¿y³ mnie na ³opatki. Wiem, ¿e tu ma chodziæ o sprawiedliwoœæ, a nie rywalizacjê czy

coœ takiego, ale b¹dŸmy szczerzy. Cal i Jim wrócili, silniejsi ni¿ przedtem. Zadzwoni³ mój telefon. Spojrza³em na wyœwietlacz. Nieznany numer. Przy³o¿y³em aparat do ucha. - Halo? - Mówi Raya. Raya Singh. Piêkna hinduska kelnerka.

Nagle zasch³o mi w gardle. - Jak siê pani ma? - ​wietnie. - Przypomnia³a pani sobie coœ? Muse spojrza³a na mnie. Próbowa³em odpowiedzieæ jej spojrzeniem mówi¹cym, ¿e to prywatna rozmowa. Jak na inspektora, Muse potrafi byæ ma³o domyœlna. Mo¿e celowo.

- Pewnie powinnam powiedzieæ o tym wczeœniej - powiedzia³a Raya Singh. Czeka³em. - Jednak pan pojawi³ siê tak nagle. By³am zaskoczona. Nadal nie wiem, czy dobrze robiê. - Panno Singh? - Proszê mówiæ mi Raya. - Rayo, nie mam pojêcia, o czym mówisz.

- W³aœnie dlatego zapyta³am, po co naprawdê pan przyszed³. Pamiêta pan? - Tak. - Czy wie pan, dlaczego zapyta³am... O to, po co naprawdê pan przyszed³? Zastanowi³em siê i wybra³em szczeroœæ: - Z powodu nieprofesjonalnego sposobu, w jaki siê na pani¹ gapi³em?

- Nie.

- No dobrze, poddajê siê. Dlaczego pani zapyta³a? A skoro o tym mowa, to czemu spyta³a pani, czy go zabi³em? Muse unios³a brew. Nie przej¹³em siê tym. Raya Singh nie odpowiedzia³a. - Panno Singh? - A potem: - Rayo? - Poniewa¿ on wymieni³ pañskie nazwisko. Pomyœla³em, ¿e siê przes³ysza³em, wiêc zapyta³em g³upio: - Kto wymieni³ moje nazwisko?

W jej g³osie us³ysza³em nutkê zniecierpliwienia. - A o kim mówimy? - Manolo Santiago wymieni³ moje nazwisko? - Tak, oczywiœcie. - Nie s¹dzi pani, ¿e powinna powiedzieæ mi o tym wczeœniej? - Nie wiedzia³am, czy mogê panu ufaæ. - A co sprawi³o, ¿e zmieni³a pani zdanie?

- Sprawdzi³am pana w Internecie. Naprawdê jest pan prokuratorem okrêgowym. - Co mówi³ o mnie Santiago? - Powiedzia³, ¿e sk³ama³ pan w pewnej sprawie. - Jakiej? - Nie wiem. Naciska³em dalej: - Do kogo to mówi³?

- Do jakiegoœ mê¿czyzny. Nie znam jego nazwiska. Ponadto w swoim mieszkaniu mia³ o panu wycinki z gazet. - W swoim mieszkaniu? Wydawa³o mi siê, ¿e powiedzia³a pani, ¿e nie wie, gdzie mieszka³. - Wtedy panu nie ufa³am. - A teraz pani ufa? Nie odpowiedzia³a wprost.

- Proszê zabraæ mnie z restauracji za godzinê - powiedzia³a Raya Singh - to poka¿ê panu, gdzie mieszka³ Manolo. 15 Kiedy Lucy wróci³a do swojego gabinetu, Lonnie siedzia³ tam, trzymaj¹c w d³oniach kartki papieru. - Co to takiego? - Zapyta³a. - Kolejna czêœæ tekstu.

Z trudem powstrzyma³a chêæ wyrwania mu ich z r¹k. - Znalaz³aœ Sylviê? - Zapyta³. - Tak. - I co? - Wœciek³a siê na mnie i nie chcia³a ze mn¹ rozmawiaæ. Lonnie odchyli³ siê na krzeœle i po³o¿y³ nogi na biurku. - Chcesz, ¿ebym ja spróbowa³?

- Nie s¹dzê, ¿eby to by³ dobry pomys³. Lonnie pos³a³ jej zabójczy uœmiech. - Potrafiê byæ bardzo przekonuj¹cy. - Chcesz siê wychyliæ, ¿eby mi pomóc?

- Jeœli muszê. - Martwi³abym siê o twoj¹ reputacjê. Usiad³a i zabra³a mu kartki. - Czyta³eœ to ju¿?

- Yhm. Tylko skinê³a g³ow¹ i zaczê³a czytaæ. P. wyrwa³ siê z moich ramion i pomkn¹³ tam, sk¹d dochodzi³ krzyk. Wo³a³am za nim, ale siê nie zatrzyma³. Po dwóch sekundach jakby noc poch³onê³a go ca³ego. Próbowa³am za nim iœæ, jednak by³o ciemno. Powinnam znaæ te lasy lepiej ni¿ P. To by³ jego pierwszy rok tutaj.

Krzycza³a jakaœ dziewczyna. Tylko tyle wiedzia³am. Sz³am przez las. Ju¿ nie wo³a³am P. Z jakiegoœ powodu ba³am siê krzyczeæ. Chcia³am odnaleŸæ P., ale nie chcia³am, by ktoœ wiedzia³, gdzie jestem. Wiem, ¿e to nie brzmi sensownie, ale tak wtedy czu³am. Ba³am siê. ​wieci³ ksiê¿yc. Blask ksiê¿yca w lesie zmienia barwy wszystkiego. Jak jedna z

tych lamp, które mia³ mój ojciec. Nazywali je czarnymi lampami, chocia¿ tak naprawdê by³y purpurowe. Zmienia³y barwy wszystkiego wokó³ nich. Jak ksiê¿yc. Dlatego kiedy wreszcie zobaczy³am P. i dziwny kolor jego koszuli, w pierwszej chwili nie wiedzia³am, co to jest. Nie rozpozna³am szkar³atnego koloru. W blasku

ksiê¿yca mia³ jasnoniebiesk¹ barwê. P. spojrza³ na mnie. Mia³ szeroko otwarte oczy. - Musimy iœæ - rzek³. - I nikomu nie mo¿emy powiedzieæ, ¿e tu byliœmy... Tylko tyle. Lucy przeczyta³a to jeszcze dwa razy. Potem od³o¿y³a kartki. Lonnie przygl¹da³ siê jej. - Zatem - rzek³, przeci¹gaj¹c to s³owo zak³adam, ¿e to ty jesteœ narratork¹ tej opowieœci?

- Co? - Zastanawia³em siê nad tym, Lucy, i przychodzi mi do g³owy tylko jedno wyjaœnienie. To ty jesteœ t¹ dziewczyn¹. Ktoœ pisze o tobie. - To œmieszne - prychnê³a. - Daj spokój, Luce. Mamy tutaj opowieœci o kazirodztwie, wo³aj¹ce o pomstê do nieba. Nawet nie próbowaliœmy odszukaæ ich autorów. A teraz tak ciê zdenerwowa³a ta

opowieœæ o krzykach w lesie? - Zostaw to, Lonnie. Pokrêci³ g³ow¹. - Przykro mi, kochana, to nie le¿y w mojej naturze. Nawet gdybyœ nie by³a superbabk¹, której chcê siê dobraæ do majtek. Nie fatygowa³a siê odpowiedzi¹. - Chcia³bym ci pomóc, jeœli tylko mogê. - Nie mo¿esz.

- Wiem wiêcej, ni¿ myœlisz. Lucy spojrza³a na niego.

- O czym ty mówisz? - Tylko... Hm... Nie wœciekniesz siê na mnie? Czeka³a. - Trochê poszpera³em w twojej przesz³oœci. ​cisnê³o j¹ w do³ku, ale nawet nie mrugnê³a.

- Lucy Gold to nie jest twoje prawdziwe nazwisko. Zmieni³aœ je. - Sk¹d o tym wiesz? - Daj spokój, Luce. Wiesz, jak ³atwo odkryæ to za pomoc¹ komputera? Nie odpowiedzia³a. - Coœ w tej pracy nie dawa³o mi spokoju - ci¹gn¹³. - Ta historia z letnim obozem. By³em m³ody, ale pamiêtam, ¿e s³ysza³em o Letnim RzeŸniku. Teraz trochê

posprawdza³em. - Spróbowa³ pos³aæ jej butny uœmieszek. - Powinnaœ przywróciæ w³osom naturalny jasny kolor. - To by³ trudny okres w moim ¿yciu. - Mogê to sobie wyobraziæ. - Dlatego zmieni³am nazwisko.

- Och, rozumiem. Twojej rodzinie mocno siê oberwa³o. Chcia³aœ siê od tego

oderwaæ. - Tak. - A teraz, z jakiegoœ dziwnego powodu, wszystko wraca. Kiwnê³a g³ow¹. - Dlaczego? - Zapyta³ Lonnie. - Nie wiem. - Chcia³bym pomóc. - Jak powiedzia³am, nie wiem, jak móg³byœ mi pomóc.

- Mogê ciê o coœ zapytaæ? Wzruszy³a ramionami. - Trochê poszpera³em. Wiesz, ¿e kilka lat temu na Discovery Channel by³ specjalny program poœwiêcony tym morderstwom? - Wiem. - Nie mówili, ¿e tam by³aœ. No wiesz, tamtej nocy, w lasach. Nic nie powiedzia³a.

- O co wiêc chodzi? - Nie mogê o tym mówiæ. - Kim jest P.? To Paul Copeland, prawda? Wiesz, ¿e teraz jest prokuratorem okrêgowym czy kimœ takim? Pokrêci³a g³ow¹. - Nie u³atwiasz sprawy - zauwa¿y³. Wci¹¿ milcza³a. - Dobrze - powiedzia³, wstaj¹c. - I tak ci

pomogê. - Jak? - Sylvia Potter. - Co z ni¹? - Zmuszê j¹ do mówienia. - Jak? Lonnie skierowa³ siê do drzwi. - Mam swoje sposoby. ŒŒŒ

Wracaj¹c do hinduskiej restauracji, pojecha³em okrê¿n¹ drog¹ i odwiedzi³em grób Jane. Sam nie wiem dlaczego. Nieczêsto to robiê - mo¿e trzy razy w roku. Naprawdê nie czujê tam obecnoœci mojej ¿ony. Jej rodzice wybrali to miejsce na cmentarzu razem z ni¹. „To wiele dla nich znaczy", wyjaœni³a mi na ³o¿u œmierci. I tak by³o. Pozwala³o im siê

czymœ zaj¹æ, szczególne jej matce, i dawa³o z³udzenie, ¿e robi¹ coœ po¿ytecznego. Ja nie przywi¹zywa³em do tego wagi. Nie dopuszcza³em do siebie myœli, ¿e Jane mo¿e umrzeæ - nawet kiedy by³o Ÿle, naprawdê Ÿle, wci¹¿ ³udzi³em siê, ¿e jakoœ z tego wyjdzie. A dla mnie œmieræ to œmieræ, ostateczna granica, koniec, kres, po którym nie ma nic. Piêkne trumny i zadbane groby,

nawet tak wypielêgnowane jak Jane, tego nie zmieni¹. Zostawi³em samochód na parkingu i poszed³em alejk¹. Na jej grobie le¿a³y œwie¿e kwiaty. My, wyznawcy judaizmu, tego nie robimy. K³adziemy kamyk jako znak. Podoba mi siê ten zwyczaj, chocia¿ nie wiem dlaczego. Kwiaty, tak ¿ywe i kolorowe, wygl¹da³y

obscenicznie na tle szarego grobowca. Moja ¿ona, moja piêkna Jane, rozsypywa³a siê w proch dwa metry poni¿ej tych œwie¿o œciêtych lilii. Dla mnie to by³o jak zniewaga. Usiad³em na betonowej ³awce. Nie mówi³em do niej. Koniec by³ okropny. Jane cierpia³a. Patrzy³em na to. Przynajmniej przez jakiœ czas. Mieliœmy hospicjum, ale Jane chcia³a umrzeæ w domu, wiêc by³a

utrata wagi, odór rozk³adu i jêki. DŸwiêk, który najlepiej pamiêtam, który wci¹¿ nawiedza mnie we snach, to ten okropny kaszel, a w³aœciwie rzê¿enie, gdy Jane nie mog³a wypluæ flegmy i tak bardzo siê mêczy³a, i trwa³o to ca³e miesi¹ce, a ja próbowa³em byæ silny, ale nie by³em tak silny jak Jane i ona o tym wiedzia³a.

By³ taki okres na pocz¹tku naszej znajomoœci, kiedy wiedzia³a, ¿e mam w¹tpliwoœci. Straci³em siostrê. Zostawi³a mnie matka. A teraz, po raz pierwszy od wielu lat, pozwala³em jakiejœ kobiecie wkroczyæ w moje ¿ycie. Pamiêtam, jak pewnej nocy d³ugo nie mog³em zasn¹æ i patrzy³em w sufit, a Jane spa³a obok mnie. Pamiêtam, ¿e s³ysza³em jej g³êboki oddech, tak s³odki, doskona³y i odmienny od tego, jakim by³

na koñcu. Zaczê³a oddychaæ p³yciej, powoli siê budz¹c. Objê³a mnie i przytuli³a siê. - Nie jestem taka jak ona - powiedzia³a cicho, jakby czyta³a w moich myœlach. Nigdy ciê nie opuszczê. Jednak w koñcu to zrobi³a. Po jej œmierci chodzi³em na randki. Nawet nawi¹za³em kilka doœæ emocjonalnie

bliskich znajomoœci. Mam nadziejê, ¿e pewnego dnia znajdê kogoœ i ponownie siê o¿eniê. Jednak teraz, myœl¹c o tamtej nocy w naszym ³ó¿ku, uœwiadomi³em sobie, ¿e to zapewne nigdy siê nie zdarzy. „Nie jestem taka jak ona", powiedzia³a moja ¿ona. Oczywiœcie myœla³a o mojej matce. Spojrza³em na nagrobek. Przeczyta³em imiê mojej ¿ony. Kochaj¹ca matka, córka

i ¿ona. Po bokach coœ jak anielskie skrzyd³a. Wyobrazi³em sobie teœciów wybieraj¹cych odpowiedni wzór, dostatecznie du¿¹ wielkoœæ anielskich skrzyde³, wszystko. Wykupili miejsce obok Jane, nie mówi¹c mi o tym. Pewnie jeœli powtórnie siê nie o¿eniê, bêdzie moje. W przeciwnym razie, có¿, nie wiem, co moi teœciowie z nim zrobi¹.

Chcia³em poprosiæ Jane o pomoc. Chcia³em prosiæ, ¿eby poszuka³a mojej siostry tam, gdzie teraz jest, i da³a mi jakoœ znaæ, czy Camille jest ¿ywa czy martwa. Uœmiecha³em siê jak idiota. Potem przesta³em. Jestem pewien, ¿e nie uchodzi rozmawiaæ przez telefon komórkowy na cmentarzu. Jednak nie s¹dzi³em, ¿eby Jane mia³a coœ przeciwko temu. Wyj¹³em telefon z kieszeni i

znów nacisn¹³em guzik z numerem szeœæ. Sosh odebra³ po pierwszym sygnale. - Chcê ciê prosiæ o przys³ugê powiedzia³em. - Mówi³em ci. Nie przez telefon. - ZnajdŸ moj¹ matkê, Sosh. Milczenie. - Mo¿esz to zrobiæ. Proszê. Ze wzglêdu na pamiêæ mojego ojca i siostry. ZnajdŸ

moj¹ matkê. - A jeœli nie mogê? - Mo¿esz. - Twoja matka odesz³a dawno temu. - Wiem. - Czy wzi¹³eœ pod uwagê mo¿liwoœæ, ¿e ona nie chce zostaæ odnaleziona? - Wzi¹³em. - I co?

- I nic. Nie zawsze dostajemy to, co chcemy. Dlatego znajdŸ j¹ dla mnie, Sosh. Proszê. Roz³¹czy³em siê. Ponownie spojrza³em na nagrobek mojej ¿ony. - Têsknimy za tob¹ - powiedzia³em g³oœno. - Cara i ja. Bardzo, bardzo za tob¹ têsknimy. Potem wsta³em i poszed³em do samochodu.

16 Raya Singh czeka³a na mnie na parkingu restauracji. Zmieni³a kaftanik kelnerki na d¿insy i ciemnoniebiesk¹ bluzkê. W³osy mia³a zwi¹zane w kucyk. Efekt by³ nie mniej osza³amiaj¹cy. Pokrêci³em g³ow¹. Dopiero co by³em na grobie ¿ony, a teraz po¿¹dliwie

podziwia³em urodê m³odej kobiety.

Dziwny jest ten œwiat. Wœlizgnê³a siê na fotel pasa¿era. Pachnia³a wspaniale. - Dok¹d? - Zapyta³em. - Wie pan, jak przebiega droga numer siedemnaœcie? - Tak. - No to na pó³noc. Wyjecha³em z parkingu. - Mo¿e wreszcie us³yszê prawdê?

- Wcale pana nie ok³ama³am - odpar³a. Po prostu postanowi³am nie mówiæ wszystkiego. - Wci¹¿ pani twierdzi, ¿e pozna³a Santiaga na ulicy? - Bo tak by³o. Nie uwierzy³em jej. - S³ysza³a pani, ¿eby kiedyœ wymieni³ nazwisko Perez? Nie odpowiedzia³a. - Gil Perez? - Naciska³em.

- Zjazd na siedemnastkê jest po prawej. - Wiem, gdzie jest ten zjazd, Rayo. Zerkn¹³em na jej idealny profil. Patrzy³a przed siebie, wygl¹da³a boleœnie piêknie. - Opowiedz mi o tym, jak wymieni³ moje nazwisko.

- Ju¿ mówi³am. - Powiedz jeszcze raz.

Zrobi³a powolny, g³êboki wdech. Na moment zamknê³a oczy. - Manolo powiedzia³, ¿e pan k³amie. - K³amiê na temat czego? - Czegoœ zwi¹zanego... - Zawaha³a siê. - Czegoœ zwi¹zanego z lasami, puszcz¹ czy czymœ takim. Serce zaczê³o mi biæ mocniej. - Tak powiedzia³? Coœ o lasach czy puszczy?

- Tak. - Jakich dok³adnie u¿y³ s³ów? - Nie pamiêtam. - Proszê spróbowaæ sobie przypomnieæ.

- Paul Copeland sk³ama³ o tym, co zdarzy³o siê w tych lasach - powiedzia³a i przechyli³a g³owê na bok. - Och, chwileczkê...

Czeka³em. Potem powiedzia³a coœ, przez co o ma³o nie zjecha³em z szosy. - Lucy. - Co? - To by³o drugie imiê, jakie wymieni³. Powiedzia³: „Paul Copeland sk³ama³ o tym, co zdarzy³o siê w tych lasach. Lucy te¿". Teraz z kolei ja zamilk³em.

- Paul, kim jest ta Lucy? ŒŒŒ Resztê drogi przejechaliœmy w milczeniu. Pogr¹¿y³em siê w rozmyœlaniach o Lucy. Próbowa³em sobie przypomnieæ dotyk jej pszenicznych w³osów, ich cudowny zapach. Jednak nie mog³em. W tym rzecz. Wspomnienia by³y zamglone. Nie mog³em sobie przypomnieæ, co by³o rzeczywistoœci¹,

a co jedynie wytworem mojej wyobraŸni. Pamiêta³em zauroczenie. Pamiêta³em po¿¹danie. Oboje byliœmy m³odzi, niezdarni, niedoœwiadczeni, lecz to by³o jak z piosenki Boba Segera, a mo¿e Bat Out of Hell Meat Loafa. Bo¿e, to po¿¹danie. Jak to siê zaczê³o? I kiedy zmieni³o siê w coœ zbli¿onego do mi³oœci?

Letnie romanse zwykle siê koñcz¹. W tym rzecz. S¹ jak niektóre roœliny lub owady, ¿yj¹ce przez jeden sezon. Myœla³em, ¿e z Luce i ze mn¹ bêdzie inaczej. I pewnie by³o, ale nie w taki sposób, jak s¹dzi³em. Naprawdê wierzy³em, ¿e nigdy siê nie rozstaniemy. M³odzi s¹ tacy niem¹drzy. Kawalerka AmeriSuites znajdowa³a siê w Ramsey w stanie New Jersey. Raya mia³a

klucz. Otworzy³a drzwi mieszkania na drugim piêtrze. Opisa³bym wam wystrój, ale nie by³o czego opisywaæ. Pokój mia³ osobowoœæ... No có¿, kawalerki przy drodze numer siedemnaœcie w pó³nocnym New Jersey.

Kiedy weszliœmy do œrodka, Raya g³oœno wci¹gnê³a powietrze. - Co siê sta³o? - Zapyta³em.

Omiot³a spojrzeniem pokój. - Na tym stole by³y tony papierów powiedzia³a. - Teczki, gazety, d³ugopisy, o³ówki. - Teraz nic nie ma. Raya otworzy³a szufladê. - Jego ubrania te¿ znik³y. Dok³adnie przeszukaliœmy mieszkanie. Zniknê³o wszystko - nie by³o ¿adnych papierów, teczek, wycinków z gazet, nawet szczoteczki do zêbów czy innych

osobistych drobiazgów, nic. Raya usiad³a na kanapie. - Ktoœ tu by³ i sprz¹tn¹³ mieszkanie. - Kiedy by³a tu pani ostatni raz? - Trzy dni temu. Ruszy³em do drzwi. - ChodŸmy. - Dok¹d pan idzie?

- Zamierzam porozmawiaæ z kimœ z administracji. Tam jednak pracowa³ m³ody ch³opak. Praktycznie nic nie wiedzia³. Lokator podpisa³ umowê jako Manolo Santiago. P³aci³ gotówk¹ i depozyt te¿ z³o¿y³ w gotówce. Pokój by³ op³acony do koñca miesi¹ca. I nie, ch³opak nie pamiêta³, jak pan Santiago wygl¹da³ ani niczego, co siê z nim wi¹za³o. Na tym w³aœnie polega problem z tego rodzaju

mieszkaniami. Nie wchodzi siê do nich przez hol. £atwo byæ anonimowym. Wróciliœmy z Ray¹ do pokoju Santiaga. - Mówi³a pani, ¿e by³y tu jakieœ papiery? - Tak. - Co w nich by³o? - Nie zagl¹da³am. - Raya... - Co?

- Bêdê szczery. Nie kupujê tej niewiedzy. Spojrza³a na mnie tymi cholernymi oczami. - No co? - Chce pan, ¿ebym panu zaufa³a? - Tak. - Dlaczego mia³abym to zrobiæ? Zastanowi³em siê. - Ok³ama³ mnie pan podczas naszego

pierwszego spotkania. - W jakiej sprawie? - Powiedzia³ pan, ¿e prowadzi dochodzenie w sprawie morderstwa. Jak zwyczajny detektyw albo ktoœ taki. Jednak to nie by³a prawda, no nie? Nic nie powiedzia³em. - Manolo - ci¹gnê³a - nie ufa³ panu. Czyta³am te artyku³y. Wiem, ¿e coœ przydarzy³o

siê wam wszystkim w tych lasach przed dwudziestoma laty. Uwa¿a³, ¿e pan w tej sprawie k³ama³. Nadal nic nie mówi³em. - A teraz oczekuje pan, ¿e powiem panu wszystko. A pan by to zrobi³? Czy na moim miejscu powiedzia³by pan wszystko, co wie? Przez chwilê zbiera³em myœli. Mia³a trochê racji.

- Zatem widzia³a pani te artyku³y? - Tak. - No to wie pani, ¿e tamtego lata by³em na tym obozie. - Wiem. - I ¿e tamtej nocy znik³a moja siostra. Skinê³a g³ow¹. Odwróci³em siê do niej. - W³aœnie dlatego tu jestem.

- Przyszed³ pan, ¿eby pomœciæ siostrê? - Nie - odpar³em. - ¯eby j¹ znaleŸæ. - S¹dzi³am, ¿e ona nie ¿yje. Zamordowa³ j¹ Wayne Steubens. - Do niedawna te¿ tak myœla³em. Raya na chwilê odwróci³a g³owê. Potem spojrza³a mi w oczy. - No to w jakiej sprawie pan sk³ama³? - W ¿adnej. Znowu te oczy. - Mo¿e mi pan zaufaæ - powiedzia³a.

- Ufam. Czeka³a. Ja te¿. - Kim jest Lucy? - To dziewczyna, która by³a na obozie. - I co jeszcze? Jaki jest jej zwi¹zek z t¹ spraw¹? - Jej ojciec by³ w³aœcicielem obozu powiedzia³em. I doda³em: - Wtedy by³a moj¹ dziewczyn¹.

- I w czym oboje sk³amaliœcie? - Nie sk³amaliœmy. - No to o czym mówi³ Manolo? - Niech mnie diabli, jeœli wiem. W³aœnie to próbujê ustaliæ. - Nie rozumiem. Dlaczego jest pan taki pewien, ¿e pañska siostra ¿yje? - Nie jestem pewien. Jednak myœlê, ¿e s¹ na to spore szanse. - Dlaczego?

- Z powodu Manola. - Co z nim? Patrzy³em na jej twarz i zastanawia³em siê, czy udaje. - Zamknê³a siê pani w sobie, kiedy wczeœniej wspomnia³em o Gilu Perezie przypomnia³em. - Jego nazwisko by³o w tych artyku³ach. On te¿ zosta³ zabity tamtej nocy. - Nie.

- Nie rozumiem. - Czy pani wie, dlaczego Manolo tak interesowa³ siê tym, co wtedy siê zdarzy³o? - Nigdy mi nie powiedzia³. - I nie by³a pani ciekawa? Wzruszy³a ramionami. - Powiedzia³, ¿e to jego sprawa. - Rayo, Manolo Santiago to nie by³o jego prawdziwe nazwisko.

Milcza³em chwilê, czekaj¹c, czy coœ powie. Nie odezwa³a siê. - Naprawdê nazywa³ siê Gil Perez doda³em. Przetrawia³a to przez chwilê. - Ten ch³opak z lasu? - Tak. - Jest pan pewien? Dobre pytanie. Mimo to potwierdzi³em bez wahania.

Zastanowi³a siê. - I mówi pan teraz, ¿e - jeœli to prawda - on przez ca³y ten czas by³ ¿ywy? Skin¹³em g³ow¹. - A jeœli on by³ ¿ywy... Raya Singh zamilk³a, wiêc dokoñczy³em za ni¹: - To mo¿e moja siostra te¿ ¿yje. - A mo¿e to Manol... Gil, czy jak go pan nazwie - zabi³ ich wszystkich?

Dziwne. O tym nie pomyœla³em. Chocia¿ to mia³o sens. Gil zabija ich wszystkich i zostawia œlady wskazuj¹ce na to, ¿e on te¿ jest ofiar¹. Tylko czy Gil by³ dostatecznie sprytny, ¿eby wymyœliæ coœ takiego? I jak wyjaœniæ rolê Wayne'a Steubensa? Chyba ¿e Wayne mówi prawdê... - Jeœli tak by³o - powiedzia³em dowiem siê o tym. Raya œci¹gnê³a brwi.

- Manolo mówi³, ¿e pan i Lucy k³amaliœcie. Gdyby ich zabi³, dlaczego mówi³by coœ takiego? Po co zbiera³by wszystkie te wycinki i interesowa³ siê tym, co zasz³o? Gdyby to zrobi³, zna³by wszystkie odpowiedzi, prawda? Przesz³a przez pokój i stanê³a tu¿ przede mn¹. Tak cholernie m³oda i piêkna. Mia³em ochotê j¹ poca³owaæ. - Czego mi pan nie mówi? - Zapyta³a.

Zadzwoni³ mój telefon komórkowy. Spojrza³em na wyœwietlacz. Loren Muse. Nacisn¹³em przycisk odbioru. - Co jest? - Spyta³em. - Mamy problem - powiedzia³a Muse. Zamkn¹³em oczy i czeka³em. - Chodzi o Chamique. Chce wycofaæ oskar¿enie. ŒŒŒ Moje biuro znajduje siê w centrum

Newark. Wci¹¿ s³yszê, ¿e to miasto od¿ywa. Ja tego nie widzê. Od kiedy pamiêtam, znajduje siê w stanie rozk³adu. Jednak dobrze je pozna³em. Jego historia wci¹¿ tu jest, p³ytko pod powierzchni¹. Ludzie s¹ cudowni. Nasze spo³eczeñstwo ma sk³onnoœæ do stereotypów w kwestii miast, tak samo jak w kwestii grup etnicznych czy mniejszoœci spo³ecznych. £atwo nienawidziæ ich z

daleka. Pamiêtam konserwatywnych rodziców Jane i ich pogardê do homoseksualistów. Jej wspó³lokatorka z college'u, Helen, by³a lesbijk¹, o czym nie wiedzieli. Kiedy j¹ poznali, oboje po prostu pokochali Helen. Uwielbiali j¹, nawet kiedy dowiedzieli siê, ¿e jest lesbijk¹. A póŸniej polubili jej partnerkê.

Czêsto tak bywa. £atwo nienawidziæ gejów, czarnych, ¯ydów czy Arabów. Trudniej nienawidziæ jednostki. Tak samo jest z Newark. Mo¿na nienawidziæ go jako ca³oœci, ale tylu s¹siadów, sklepikarzy i obywateli ma tu urok i si³ê, ¿e mimo woli zaczyna siê lubiæ to miasto i próbowaæ uczyniæ je lepszym. Chamique siedzia³a w moim biurze.

By³a tak cholernie m³oda, a jednak na jej twarzy ju¿ widaæ by³o œlady trudów ¿ycia. Tej dziewczynie nie by³o ³atwo. I zapewne nie bêdzie. Jej adwokat, Horace Foley, u¿ywa³ za du¿o wody koloñskiej i mia³ zbyt szeroko rozstawione oczy. Sam jestem prawnikiem, wiêc nie lubiê uprzedzeñ zwi¹zanych z moj¹ profesj¹, ale by³em najzupe³niej pewien, ¿e gdyby przed domem przeje¿d¿a³a karetka, ten

facet by³by gotów wyskoczyæ przez okno z drugiego piêtra, ¿eby opóŸniæ jej przyjazd do ofiary wypadku. - Chcemy, ¿eby wycofa³ pan oskar¿enie przeciwko panu Jenrette'owi i panu Marantzowi - oznajmi³ Foley. - Nie mogê tego zrobiæ - powiedzia³em. Spojrza³em na Chamique. Nie spuœci³a g³owy, ale unika³a kontaktu wzrokowego. - Czy k³ama³aœ, sk³adaj¹c wczoraj zeznania? -

Zapyta³em. - Moja klientka nie k³ama³a - rzek³ Foley. Zignorowa³em go i napotka³em spojrzenie Chamique. - I tak nigdy by ich pan nie skaza³ powiedzia³a. - Tego nie wiesz. - Mówi pan powa¿nie? - Tak. Chamique uœmiechnê³a siê do mnie,

jakbym by³ najwiêkszym naiwniakiem, jaki chodzi po tej ziemi. - Nic pan nie rozumie, prawda? - Och, rozumiem. Proponuj¹ ci pieni¹dze, jeœli wycofasz oskar¿enie. Suma osi¹gnê³a ju¿ tak¹ wysokoœæ, ¿e twój obecny tu adwokat, pan Pocokomuprysznicjeœlimaperfumy, uwa¿a, ¿e nale¿y to zrobiæ. - Jak mnie nazwa³eœ?

Spojrza³em na Muse.

- Otwórz okno, dobrze? - Jasne, Cope. - Hej! Jak mnie nazwa³eœ? - Okno jest otwarte. Mo¿esz wyskoczyæ. - Znów spojrza³em na Chamique. - Jeœli teraz wycofasz oskar¿enie, bêdzie to oznacza³o, ¿e sk³ama³aœ, sk³adaj¹c dzisiejsze i

poprzednie zeznania. A to oznacza krzywoprzysiêstwo. I oznacza, ¿e to biuro wyda³o miliony podatników z powodu pope³nionego przez ciebie k³amstwa krzywoprzysiêstwa. To przestêpstwo. Pójdziesz do wiêzienia. - Niech pan mówi do mnie, panie Copeland, nie do mojej klientki. - Mówiæ do pana? Ledwie mogê przy panu oddychaæ.

- Nie bêdê znosi³... - Ciii - powiedzia³em i przy³o¿y³em d³oñ do ucha. - S³yszycie te szmery? - ¯e co? - Chyba od wody koloñskiej ob³a¿¹ tapety. Jeœli dobrze siê pan ws³ucha, sam pan us³yszy. Ciii... Nawet Chamique siê uœmiechnê³a. - Nie wycofuj oskar¿enia powiedzia³em do niej.

- Muszê. - Wtedy ciê oskar¿ê. Jej adwokat ju¿ szykowa³ siê do walki, lecz Chamique po³o¿y³a d³oñ na jego ramieniu. - Nie zrobi pan tego, panie Copeland. - Zrobiê. Jednak wiedzia³a, ¿e blefujê. By³a biedn¹, przestraszon¹ ofiar¹ gwa³tu, która mia³a

okazjê zdobyæ trochê pieniêdzy - wiêcej ni¿ w przeciwnym razie zobaczy³aby przez ca³e swoje ¿ycie. Kim jestem, ¿eby wyg³aszaæ jej wyk³ady o wartoœciach i sprawiedliwoœci? Wsta³a i jej adwokat te¿. - Rano podpiszemy ugodê - rzek³. Nic nie powiedzia³em. Poczu³em przelotn¹ ulgê, co mnie zawstydzi³o. Fundusz JaneCare ocaleje. Pamiêæ mojego ojca -

no dobrze, moja kariera polityczna tak¿e niepotrzebnie nie ucierpi. A najlepsze, ¿e przestanê byæ celem. I nie muszê sobie niczego zarzucaæ. To Chamique podjê³a decyzjê. Poda³a mi rêkê. Uœcisn¹³em j¹. - Dziêkujê - powiedzia³a. - Nie rób tego - spróbowa³em, ale bez przekonania. Zauwa¿y³a to. Uœmiechnê³a siê.

Opuœcili moje biuro. Najpierw wysz³a Chamique, za ni¹ jej adwokat. Zapach jego wody koloñskiej pozosta³ jak memento. Muse wzruszy³a ramionami. - Co mo¿esz zrobiæ? Sam zadawa³em sobie to pytanie. ŒŒŒ Wróci³em do domu i zjad³em obiad z Car¹. Jako „zadanie domowe" mia³a znaleŸæ

w gazetach jakieœ czerwone przedmioty i je powycinaæ. Mog³oby siê wydawaæ, ¿e to ³atwe zadanie, ale oczywiœcie nie podoba³o jej siê nic z tego, co znaleŸliœmy. Nie podoba³ jej siê czerwony wóz, czerwona suknia modelki ani nawet czerwona stra¿ po¿arna. Szybko zrozumia³em, ¿e problem polega na tym, ¿e okazywa³em entuzjazm dla tego, co znalaz³a. „Ta suknia jest czerwona, kochanie!

Masz racjê! Myœlê, ¿e bêdzie doskona³a!". Po mniej wiêcej dwudziestu minutach zrozumia³em swój b³¹d. Kiedy natknê³a siê

na zdjêcie s³oika keczupu, wzruszy³em ramionami i obojêtnym tonem powiedzia³em: - W³aœciwie nie lubiê keczupu. Z³apa³a no¿yczki i wziê³a siê do pracy.

Dzieciaki. Wycinaj¹c, Cara zaczê³a œpiewaæ. By³a to piosenka z telewizyjnej kreskówki Dora Odkrywczyni, której tekst zasadniczo sk³ada³ siê ze s³owa „plecak", powtarzanego w nieskoñczonoœæ, a¿ s³uchaj¹cemu tego rodzicowi zaczyna³a pêkaæ g³owa. Oko³o dwóch miesiêcy wczeœniej pope³ni³em b³¹d, kupuj¹c córce mówi¹cy plecak Dory Odkrywczym

(refren: plecak, plecak), a do kompletu mówi¹c¹ mapê (œpiew: jestem map¹, jestem map¹, jestem map¹). Kiedy przychodzi do niej jej kuzynka Madison, obie czêsto bawi¹ siê w Dorê Odkrywczyniê. Jedna z nich jest Dor¹. Druga ma³p¹ o doœæ interesuj¹cym przezwisku „Boots". Nieczêsto spotyka siê ma³py zw¹ce siê jak obuwie. Rozmyœla³em o tym, o Boots oraz o tym, jak Cara i jej kuzynka k³óc¹ siê o to,

która bêdzie Dor¹, a która ma³p¹, gdy prawda porazi³a mnie jak przys³owiowy grom z jasnego nieba. Zamar³em. Dos³ownie zastyg³em i siedzia³em nieruchomo. Nawet Cara to zauwa¿y³a. - Tatusiu? - Chwileczkê, koci¹tko.

Pobieg³em na górê, tupi¹c, a¿ zatrz¹s³ siê dom. Gdzie, do diab³a, s¹ te rachunki z akademika? Zacz¹³em przetrz¹saæ pokój. Odnalezienie ich zajê³o mi kilka minut, gdy¿ zamierza³em wyrzuciæ je po dzisiejszym porannym spotkaniu. Jednak bach - by³y tam. Przerzuci³em je pospiesznie. Znalaz³em rachunki za us³ugi, miesiêczne, a potem z³apa³em telefon i zadzwoni³em do Muse. Odebra³a po pierwszym sygnale.

- O co chodzi? - Kiedy by³aœ w college'u, zapyta³em jak czêsto zarywa³aœ noce? - Co najmniej dwa razy w tygodniu. - Jak zwalcza³aœ sennoœæ? - Cukierkami M&M. Jad³am je tonami. Przysiêgam, ¿e te pomarañczowe s¹ jak amfetamina. - Kup tyle, ile ci trzeba. Mo¿esz nawet wci¹gn¹æ je w koszty.

- Podoba mi siê ton twojego g³osu, Cope. - Mam pewien pomys³, ale nie wiem, czy wystarczy nam czasu. - Nie martw siê o czas. Czego ten pomys³ dotyczy? - Naszych starych kumpli, Cala i Jima. 17 Znalaz³em numer domowego telefonu wyperfumowanego prawnika Foleya i obudzi³em go.

- Nie podpisujcie tych papierów wczeœniej jak po po³udniu powiedzia³em. - Dlaczego? - Poniewa¿ jeœli to zrobicie, moje biuro bêdzie zaciekle têpi³o pana i pañskich klientów. Rozpuszczê wieœæ, ¿e nie zawieramy ¿adnej ugody z Horace'em Foleyem i zawsze staramy siê, ¿eby jego klient dosta³ najwy¿szy wyrok. - Nie mo¿e pan tego zrobiæ. Milcza³em.

- Mam zobowi¹zania wobec klientki. - Niech jej pan powie, ¿e poprosi³em o trochê czasu. I ¿e to le¿y w jej interesie. - A co mam powiedzieæ stronie przeciwnej? - Nie wiem, Foley. Mo¿e znajdŸ jakieœ uchybienie w papierach, cokolwiek. Tylko odwlecz sprawê do popo³udnia. - A w jaki sposób bêdzie to korzystne dla mojej klientki?

- Jeœli dopisze mi szczêœcie i im do³o¿ê, bêdziecie mogli renegocjowaæ ugodê. Wiêcej szmalu do twojej kieszeni. Milcza³ przez chwilê. Potem rzek³: - Hej, Cope? - Co? - To dziwna ma³a. Mówiê o Chamique. - Dlaczego? - Wiêkszoœæ z nich od razu wziê³aby

pieni¹dze. Musia³em j¹ naciskaæ, bo naprawdê najlepiej zrobi, jeœli te pieni¹dze weŸmie. Obaj to wiemy. Mimo to nie chcia³a o tym s³yszeæ, dopóki nie przy³o¿yli jej wczoraj t¹ histori¹ z Jimem czy Jamesem. Widzi pan, przedtem, mimo tego co mówi³a w s¹dzie, bardziej chcia³a wpakowaæ tamtych do wiêzienia ni¿ uzyskaæ odszkodowanie. Naprawdê chcia³a sprawiedliwoœci.

- I to pana dziwi? - Jest pan nowy w tej robocie. Ja zajmujê siê tym dwadzieœcia siedem lat. Cz³owiek staje siê cyniczny. Zatem tak, diabelnie mnie zdziwi³a. - Czy mówi mi to pan w jakimœ konkretnym celu? - Owszem. Ja... No wie pan, o co mi chodzi. O moj¹ jedn¹ trzeci¹ sumy. Jednak z

Chamique jest inaczej. Te pieni¹dze mog¹ zmieniæ ca³e jej ¿ycie. Dlatego cokolwiek pan zamierza, panie prokuratorze, niech pan jej tego nie spieprzy. ŒŒŒ Lucy popija³a w samotnoœci. By³a noc. Lucy mieszka³a w hotelu asystenta. To miejsce by³o gorzej ni¿ przygnêbiaj¹ce. Wiêkszoœæ profesorów pracowa³a d³ugo i ciê¿ko, oszczêdzaj¹c pieni¹dze

w nadziei, ¿e wynios¹ siê w diab³y z tego hotelu. Lucy mieszka³a tu ju¿ ponad rok. Przed ni¹ w tym samym mieszkaniu trzydzieœci lat staropanieñstwa spêdzi³a profesor literatury angielskiej Amanda Simon. Rak p³uc zabi³ j¹ w wieku piêædziesiêciu oœmiu lat. Jej wspomnienie pozosta³o w odorze nikotyny. Chocia¿ zerwano wyk³adzinê i odmalowano pokój, pozosta³ w nim smród

papierosów. Jakby mieszka³o siê w popielniczce. Lucy pi³a wódkê. Spojrza³a przez okno. W oddali us³ysza³a muzykê. Miasteczko uniwersyteckie. Tu zawsze gra muzyka. Popatrzy³a na zegarek. Pó³noc. W³¹czy³a swojego iPoda z maleñkim g³oœniczkiem i nastawi³a go na listê utworów o nazwie „£agodna". Ka¿da piosenka by³a nie tylko powolna, ale wzruszaj¹ca. Tak wiêc

pi³a wódkê i siedzia³a w swoim przygnêbiaj¹cym pokoju, wdychaj¹c dym papierosów nieboszczki i s³uchaj¹c ³ami¹cych serce utworów o utracie, pragnieniach i nieszczêœciu. ¯a³osne, ale czasem wystarczy³o coœ czuæ. Niewa¿ne, czy to bola³o czy nie. Byle coœ czuæ. Teraz Joseph Arthur œpiewa³ Honey and the Moon. ​piewa³ do swej ukochanej, ¿e gdyby jej nie by³o, toby j¹ wymyœli³. Lucy próbowa³a sobie wyobraziæ

jakiegoœ mê¿czyznê, prawdziwego mê¿czyznê, mówi¹cego jej coœ takiego. Z podziwem pokrêci³a g³ow¹. Zamknê³a oczy i próbowa³a pouk³adaæ wszystko w g³owie. Nic siê nie zgadza³o. Przesz³oœæ powraca³a. Lucy przez ca³e swoje doros³e ¿ycie ucieka³a od tych przeklêtych lasów i obozu ojca. Uciek³a na drugi koniec kraju, a¿ do Kalifornii i z powrotem. Zmieni³a

nazwisko i kolor w³osów. Jednak przesz³oœæ wci¹¿ za ni¹ pod¹¿a³a. Czasem pozwala³a jej zwiêkszyæ odleg³oœæ, mami¹c z³udzeniem, ¿e w koñcu zdo³a³a dostatecznie oddzieliæ od siebie przesz³oœæ i teraŸniejszoœæ ale martwi zawsze zmniejszali dystans. I w koñcu ta straszna noc zawsze j¹ dopada³a. Jednak tym razem... Jak? Ten tekst... Jak w ogóle móg³ zostaæ napisany? Sylvia

Potter dopiero co przysz³a na œwiat, gdy Letni RzeŸnik zaatakowa³ obóz PLUS (Pokój Lato Uœmiech Samodzielnoœæ). Co mog³a o tym wiedzieæ? Oczywiœcie mog³a buszowaæ po Internecie tak jak Lonnie, poszperaæ i odkryæ przesz³oœæ Lucy. A mo¿e powiedzia³ jej coœ ktoœ starszy i m¹drzejszy? Mimo wszystko sk¹d mog³a o tym wiedzieæ? Sk¹d w ogóle ktoœ móg³ wiedzieæ?

Tylko jedna osoba wiedzia³a, ¿e Lucy sk³ama³a na temat tego, co zdarzy³o siê tamtej nocy. A Paul, oczywiœcie, nikomu by o tym nie powiedzia³. Spogl¹da³a na przezroczysty p³yn w kieliszku. Paul Copeland. Wci¹¿ widzia³a te jego paj¹kowate rêce i nogi, w¹sk¹ pierœ, d³ugie w³osy i zniewalaj¹cy uœmiech. Dziwne, ale poznali siê dziêki rodzicom. Ojciec Paula, represjonowany w swojej

ojczyŸnie ginekolog po³o¿nik, uciek³ ze Zwi¹zku Radzieckiego tylko po to, ¿eby w Stanach zaznaæ takiego samego traktowania. Ira, litoœciwy ojciec Lucy, nie potrafi³ spokojnie s³uchaæ takich opowieœci. Zatrudni³ W³adymira Copelanda jako obozowego lekarza. Stworzy³ jego rodzinie okazjê, by mogli uciec w lecie z Newark.

Lucy wci¹¿ widzia³a ten obraz - ich samochód, rozklekotany oldsmobil ciera, ci¹gn¹cy za sob¹ ogon kurzu, zatrzymuje siê, wszystkie cztery drzwi otwieraj¹ siê niemal jednoczeœnie i wysiada czteroosobowa rodzina. W tym momencie, gdy Lucy po raz pierwszy ujrza³a Paula i spojrzeli sobie w oczy... Bach, trzask, grom z jasnego nieba. I widzia³a, ¿e on poczu³ to samo. Bywaj¹

w ¿yciu takie rzadkie chwile - kiedy czujesz ten dreszcz, czujesz siê wspaniale i to boli jak diabli, ale czujesz to, naprawdê czujesz, i nagle œwiat wydaje siê bardziej kolorowy, dŸwiêki wyraŸniejsze, jedzenie smaczniejsze i nigdy, ani na minutê, nie przestajesz myœleæ o was, wiedz¹c, po prostu wiedz¹c, ¿e on czuje dok³adnie to samo.

- Ot tak - powiedzia³a g³oœno Lucy i poci¹gnê³a nastêpny ³yk wódki z tonikiem. Tak jak z tymi ¿a³osnymi piosenkami, które puszcza³a bez koñca. Uczucie. Przyp³yw emocji. Wznios³ych czy niskich, niewa¿ne. Jednak teraz ju¿ nie by³o tak samo. Co œpiewa³ Elton John s³owami Berniego Taupina o wódce z tonikiem? Coœ o kilku wódkach z tonikiem, które stawiaj¹ na nogi.

Nie w przypadku Lucy. Czemu jednak mia³aby sobie odmawiaæ? Cichy g³osik w jej g³owie mówi³: „Przestañ piæ".

Znacznie g³oœniejszy powiedzia³ g³osikowi, ¿eby siê zamkn¹³ albo skopie mu ty³ek. Lucy unios³a piêœæ. - Dawaj, Wielki G³osie! Rozeœmia³a siê i ten odg³os, dŸwiêk jej

w³asnego œmiechu w pustym pokoju, przestraszy³ j¹. Na „³agodnej" liœcie przysz³a kolej na Roba Thomasa, pytaj¹cego, czy mo¿e j¹ tylko obj¹æ, kiedy siê rozpada, czy mo¿e trzymaæ j¹ w ramionach i upaœæ razem z ni¹. Kiwnê³a g³ow¹. Tak, mo¿e. Rob przypomnia³ jej, ¿e jest zziêbniêta, przestraszona i za³amana, i niech to szlag, ale chcia³aby pos³uchaæ tej piosenki z Paulem.

Paul. Powinien siê dowiedzieæ o tej historii z tekstem. Minê³o dwadzieœcia lat, od kiedy go widzia³a, ale szeœæ lat temu odszuka³a go w Internecie. Nie chcia³a. Wiedzia³a, ¿e Paul to drzwi, których nie powinna otwieraæ. Jednak upi³a siê - te¿ mi niespodzianka i kiedy niektórzy ludzie po pijanemu wydzwaniaj¹, Lucy po pijanemu u¿ywa³a

wyszukiwarki Google. To co znalaz³a, by³o otrzeŸwiaj¹ce i ³atwe do przewidzenia. Paul by³ ¿onaty. Pracowa³ jako adwokat. Mia³ córeczkê. Lucy nawet zdo³a³a znaleŸæ zdjêcie jego piêknej ¿ony z dobrze sytuowanej rodziny na jakimœ charytatywnym przyjêciu. Jane tak mia³a na imiê jego ¿ona - by³a wysoka, szczup³a i nosi³a per³y. Dobrze jej by³o w per³ach.

Otacza³a j¹ aura kobiety z klas¹. Nastêpny ³yk. Mog³o siê to zmieniæ przez tych szeœæ lat, ale wtedy Paul mieszka³ w Ridgewood w stanie New Jersey, zaledwie trzydzieœci kilometrów od miejsca, gdzie Lucy by³a teraz. Spojrza³a na stoj¹cy na drugim koñcu pokoju komputer. Paul powinien wiedzieæ, prawda?

Kolejne szybkie przeszukanie sieci za pomoc¹ Google to ¿aden problem. ZnaleŸæ numer jego telefonu - domowego albo s³u¿bowego. Powinna siê z nim skontaktowaæ. Ostrzec go. Powiedzieæ o wszystkim. Bez ¿adnych ubocznych myœli, ukrytych znaczeñ, niczego takiego. Odstawi³a wódkê z tonikiem. Za oknem pada³ deszcz. Komputer by³ w³¹czony.

Ochrona ekranu równie¿ - domyœlny ekran Windows. ¯adnych rodzinnych zdjêæ z wakacji. ¯adnych pokazów przezroczy dzieci czy choæby staropanieñskiej fotografii ulubionego zwierzêcia. Tylko wiruj¹cy znak firmowy Windows, jakby monitor pokazywa³ jej jêzyk. Gorzej ni¿ Ÿle. Wywo³a³a swoj¹ stronê domow¹ i ju¿

mia³a wpisaæ s³owa w pole, gdy us³ysza³a pukanie do drzwi. Zastyg³a, czekaj¹c. Znów pukanie. Lucy sprawdzi³a godzinê za zegarze w prawym dolnym rogu ekranu. Siedemnaœcie minut po pó³nocy. Strasznie póŸno jak na wizytê. - Kto tam? ¯adnej odpowiedzi.

- Kto...? - To ja, Sylvia Potter. By³o s³ychaæ, ¿e jest bliska ³ez. Lucy wsta³a i powlok³a siê do kuchni. Wyla³a resztê wódki do zlewu i schowa³a butelkê do szafki. Wódka nie œmierdzi, przynajmniej nie bardzo, wiêc zapach jej nie zdradzi. Pospiesznie przejrza³a siê w lustrze. Wygl¹da³a okropnie, ale teraz niewiele mog³a na to

poradziæ. - Idê! Otworzy³a drzwi i Sylvia wtoczy³a siê do œrodka, jakby siê o nie opiera³a. By³a przemokniêta. W pokoju by³a w³¹czona klimatyzacja. Lucy ju¿ chcia³a powiedzieæ dziewczynie, ¿e dostanie zapalenia p³uc i umrze, lecz to zabrzmia³oby jak matczyne utyskiwanie. Zamknê³a drzwi.

- Przepraszam, ¿e tak póŸno powiedzia³a Sylvia. - Nie przejmuj siê. I tak nie spa³am. Zatrzyma³a siê na œrodku pokoju. - I przepraszam za to, co powiedzia³am przedtem. - W porz¹dku. - Nie, ja po prostu... Sylvia rozejrza³a siê i objê³a siê rêkami. - Chcesz rêcznik albo coœ takiego?

- Nie. - Mogê zrobiæ ci coœ do picia? - Nie, dziêkujê. Lucy da³a Sylvii znak, ¿eby usiad³a. Dziewczyna opad³a na kanapê z Ikei. Lucy nienawidzi³a Ikei i ich graficznych instrukcji u¿ytkownika, zaprojektowanych chyba przez in¿ynierów z NASA. Usiad³a obok goœcia i czeka³a.

- Jak siê pani dowiedzia³a, ¿e to w³aœnie ja napisa³am ten dziennik? Zapyta³a Sylvia. - To niewa¿ne. - Wys³a³am go anonimowo. - Wiem. - I mówi³a pani, ¿e prace bêd¹ poufne. - Wiem. Bardzo mi z tego powodu przykro.

Sylvia wytar³a nos i odwróci³a wzrok. Z jej w³osów wci¹¿ œcieka³a woda. - Ok³ama³am pani¹ - powiedzia³a Sylvia. - Jak to? - Odnoœnie do tego, co napisa³am. Kiedy by³am w pani gabinecie. Pamiêta pani? - Tak. - Pamiêta pani, jak powiedzia³am, o czym jest moja praca? Lucy zastanawia³a siê tylko przez

sekundê. - O twoim pierwszym razie. Sylvia uœmiechnê³a siê bez cienia weso³oœci. - Chyba, w pewien chory sposób, to by³ mój pierwszy raz. Lucy te¿ siê zastanowi³a. - Nie jestem pewna, czy rozumiem, Sylvio - powiedzia³a po chwili. Dziewczyna nie odzywa³a siê przez d³ug¹ chwilê. Lucy przypomnia³a sobie,

¿e Lonnie obieca³ zmusiæ j¹ do mówienia. Jednak mia³ zaczekaæ do rana. - Czy Lonnie by³ u ciebie wieczorem? - Lonnie Berger? Z naszego roku? - Tak. - Nie. Dlaczego Lonnie mia³by mnie odwiedzaæ? - To niewa¿ne. Zatem przysz³aœ tutaj sama?

Sylvia prze³knê³a œlinê i zrobi³a niepewn¹ minê. - ​le zrobi³am? - Nie, wcale nie. Cieszê siê, ¿e tu jesteœ. - Naprawdê siê bojê - wyzna³a Sylvia. Lucy skinê³a g³ow¹, próbuj¹c przybraæ krzepi¹c¹, zachêcaj¹c¹ minê. Naciskaj¹c, tylko sp³oszy³aby dziewczynê. Tak wiêc czeka³a. Odczeka³a ca³e dwie minuty, po czym

przerwa³a milczenie: - Nie ma powodu siê baæ. - Jak pani uwa¿a, co powinnam zrobiæ? - Opowiedz mi wszystko, dobrze? - Ju¿ to zrobi³am. Przynajmniej wiêkszoœæ. Lucy zastanawia³a siê, jak to rozegraæ. - Kim jest P.? Sylvia zmarszczy³a brwi. - Co?

- Z twojego dziennika. Piszesz o ch³opcu imieniem P. Kim on jest? - O czym pani mówi? Lucy zmieni³a temat. Spróbowa³a ponownie. - Powiedz mi dok³adnie, po co tu przysz³aœ, Sylvio. Jednak teraz Sylvia zrobi³a unik. - Dlaczego przysz³a dziœ pani do mojego pokoju?

- Poniewa¿ chcia³am porozmawiaæ o twoim tekœcie. - No to czemu pyta mnie pani o kogoœ imieniem P.? Nikogo tak nie nazwa³am. WyraŸnie napisa³am, ¿e to by³... S³owa uwiêz³y jej w gardle. Zamknê³a oczy i wyszepta³a: -... Mój ojciec. Tama pêk³a. £zy pop³ynê³y jej po policzkach, rzêsiste jak deszcz. Lucy zamknê³a oczy. Ta historia o kazirodztwie. Ta, która tak wstrz¹snê³a

ni¹ i Lonniem. Niech to szlag. Lonnie siê pomyli³. Sylvia nie napisa³a tekstu o tamtej nocy w lasach. - Ojciec molestowa³ ciê, kiedy mia³aœ dwanaœcie lat - powiedzia³a Lucy. Sylvia ukry³a twarz w d³oniach. Jej szlochanie brzmia³o tak, jakby ktoœ wyrywa³ je z jej piersi. Dr¿¹c na ca³ym ciele, kiwnê³a g³ow¹. Lucy spogl¹da³a na tê

dziewczynê, która tak siê stara³a, i wyobrazi³a sobie jej ojca. Wyci¹gnê³a rêkê i dotknê³a d³oni Sylvii. Potem przysunê³a siê do niej i objê³a j¹. Sylvia opar³a g³owê na jej piersi i p³aka³a. Lucy ucisza³a j¹, tuli³a i ko³ysa³a. 18 Nie spa³em. Muse te¿ nie. Pospiesznie ogoli³em siê maszynk¹ elektryczn¹.

​mierdzia³em tak, ¿e zastanawia³em siê, czy nie poprosiæ Horace Foleya o odrobinê jego wody koloñskiej. - Przynieœ mi ten wydruk - poprosi³em Muse. - Jak tylko przyjdzie. Kiedy sêdzia kaza³ nam rozpoczynaæ, wezwa³em - szmer zdziwienia dodatkowego œwiadka.

- Naród wzywa Geralda Flynna. Flynn by³ tym „mi³ym" ch³opcem, który zaprosi³ Chamique Johnson na przyjêcie. I na takiego wygl¹da³, ze sw¹ a¿ nazbyt g³adk¹ skór¹, równym przedzia³kiem w blond w³osach i wielkich niebieskich oczach, które zdawa³y siê naiwnie spogl¹daæ na œwiat. Poniewa¿ obrona spodziewa³a siê, ¿e w

ka¿dej chwili mogê zakoñczyæ przes³uchanie, kaza³a Flynnowi czekaæ. W koñcu by³ ich kluczowym œwiadkiem. Flynn uparcie wspiera³ swoich kolegów ze stowarzyszenia. Jednak co innego k³amaæ na policji, a nawet podczas wstêpnego przes³uchania, co innego robiæ to przed licznym audytorium na sali s¹dowej. Obejrza³em siê na Muse. Siedzia³a w ostatnim

rzêdzie i usi³owa³a zachowaæ nieprzenikniony wyraz twarzy. Z marnym rezultatem. Muse raczej nie by³aby dobr¹ pokerzystk¹. Poprosi³em go o podanie imienia i nazwiska. - Gerald Flynn. - Jednak mówi¹ na pana Jerry, zgadza siê? - Tak. - ​wietnie, zatem zacznijmy od pocz¹tku,

dobrze? Kiedy pozna³ pan powódkê, pannê Chamique Johnson? Chamique przysz³a. Siedzia³a z Horace'em Foleyem prawie na samym œrodku, w przedostatnim rzêdzie. Interesuj¹cy wybór miejsca. Jakby nie mog³a siê zdecydowaæ. Wczeœniej s³ysza³em jakieœ krzyki na korytarzu. Rodziny Jenrette'ów i Marantzów nie by³y zachwycone niespodziewan¹

zw³ok¹. Próbowali nak³oniæ Chamique do natychmiastowego podpisania ugody, ale nie zdo³ali. Dlatego zaczêliœmy z opóŸnieniem. Mimo to byli ju¿ gotowi. Znów przybrali swoje s¹dowe miny: zatroskane, powa¿ne, zaanga¿owane. Uznali, ¿e to chwilowa zw³oka. Jeszcze tylko kilka godzin. - Dwunastego paŸdziernika, kiedy

przysz³a do domu studenckiego naszego stowarzyszenia - odpowiedzia³. - Zapamiêta³ pan tê datê? - Tak. Zrobi³em minê sugeruj¹c¹; „no, no, czy to nie interesuj¹ce", chocia¿ wcale nie by³o. Jasne, ¿e pamiêta³ tê datê. Teraz by³a czêœci¹ jego ¿ycia. - Po co panna Johnson przysz³a do waszego akademika?

- Zosta³a wynajêta jako tancerka egzotyczna. - Pan j¹ wynaj¹³? - Nie. No, có¿, zrobi³ to ca³y akademik. Jednak ja nie zajmowa³em siê rezerwacj¹ i reszt¹. - Rozumiem. Zatem przysz³a do waszego akademika i wykona³a taniec egzotyczny? - Tak.

- I ogl¹da³ pan ten taniec? - Tak. - I co pan o nim s¹dzi? Mort Pubin wsta³. - Sprzeciw! Sêdzia ju¿ spogl¹da³ na mnie z groŸn¹ min¹. - Panie Copeland? - Wed³ug panny Johnson obecny tu pan Flynn zaprosi³ j¹ na przyjêcie, podczas

którego dosz³o do gwa³tu. Próbujê zrozumieæ, dlaczego to zrobi³. - To niech go pan zapyta - rzek³ Pubin. - Wysoki S¹dzie, mogê zrobiæ to po swojemu? - Proszê inaczej sformu³owaæ pytanie rzek³ sêdzia Pierce. Odwróci³em siê z powrotem do Flynna. - Czy uwa¿a³ pan, ¿e panna Johnson jest dobr¹ tancerk¹ egzotyczn¹? - Zapyta³em. - Chyba tak.

- Tak czy nie? - Nie wspania³¹. Jednak owszem, uwa¿a³em, ¿e jest doœæ dobra. - Uwa¿a³ pan, ¿e jest atrakcyjna? - Tak. To znaczy chyba tak. - Tak czy nie? - Sprzeciw! - Znów Pubin. - Na takie pytanie œwiadek nie musi odpowiadaæ tak czy nie. Mo¿e uwa¿a³, ¿e jest umiarkowanie atrakcyjna. Nie zawsze jest to tak lub

nie. - Zgadzam siê, Mort - powiedzia³em, zaskakuj¹c go. - Inaczej sformu³ujê pytanie. Panie Flynn, jak by pan okreœli³ jej atrakcyjnoœæ? - W skali od jeden do dziesiêciu? - To by³oby wspaniale, panie Flynn. W skali od jeden do dziesiêciu. Zastanowi³ siê. - Siedem, mo¿e osiem.

- ​wietnie, dziêkujê. I podczas tego wieczoru rozmawia³ pan z pann¹ Johnson? - Tak. - O czym rozmawialiœcie? - Nie pamiêtam. - Proszê spróbowaæ sobie przypomnieæ. - Zapyta³em, gdzie mieszka. Powiedzia³a, ¿e w Irvington. Pyta³em, czy studiuje i

czy ma ch³opaka. O takie rzeczy. Powiedzia³a mi, ¿e ma dziecko. Zapyta³a mnie, co studiujê. Powiedzia³em, ¿e chcê iœæ na medycynê. - Jeszcze coœ? - Tak sobie rozmawialiœmy. - Rozumiem. Jak d³ugo, pana zdaniem, trwa³a ta rozmowa? - Nie wiem.

- Zobaczmy, czy zdo³am panu pomóc. Czy trwa³a d³u¿ej ni¿ piêæ minut? - Tak. - D³u¿ej ni¿ godzinê? - Nie, nie s¹dzê. - D³u¿ej ni¿ pó³ godziny? - Nie jestem pewien. - D³u¿ej ni¿ dziesiêæ minut? - Tak s¹dzê.

Sêdzia Pierce przerwa³, mówi¹c mi, ¿e ustaliliœmy czas i powinienem przejœæ do dalszych pytañ. - Czy wie pan, w jaki sposób panna Johnson opuœci³a wtedy przyjêcie? - Przyjecha³ po ni¹ samochód. - Och, czy by³a tamtego wieczoru jedyn¹ egzotyczn¹ tancerk¹? - Nie. - Ile ich tam by³o?

- Trzy. - Dziêkujê. Czy pozosta³e dwie opuœci³y przyjêcie z pann¹ Johnson? - Tak. - Czy rozmawia³ pan z któr¹œ z nich? - Raczej nie. Mo¿e powiedzia³em „czeœæ". - Czy mo¿na powiedzieæ, ¿e Chamique Johnson by³a jedyn¹ z tych trzech tancerek egzotycznych, z któr¹ pan rozmawia³?

Pubin wygl¹da³, jakby chcia³ zg³osiæ sprzeciw, ale postanowi³ odpuœciæ. - Tak - powiedzia³ Flynn. - Mo¿na tak powiedzieæ. Doœæ wstêpów. - Chamique Johnson zezna³a, ¿e zarobi³a dodatkowe pieni¹dze, dokonuj¹c czynnoœci o charakterze seksualnym z kilkoma m³odymi ludŸmi na tym przyjêciu. Czy pan wie, czy tak by³o?

- Nie wiem. - Naprawdê? Zatem pan nie korzysta³ z jej us³ug? - Nie. - I nigdy nie s³ysza³ pan, by któryœ z cz³onków waszego stowarzyszenia wspomina³ o tym, ¿e panna Johnson dokonywa³a z nimi czynnoœci o charakterze seksualnym? Flynn by³ w pu³apce. Móg³ sk³amaæ lub przyznaæ, ¿e ³amano tam prawo. Wybra³

najg³upsze rozwi¹zanie - próbowa³ kluczyæ. - Mo¿e s³ysza³em jakieœ pog³oski. Grzecznie i nieprzekonuj¹co. Wyszed³ na ³garza. - Mo¿e s³ysza³ pan jakieœ pog³oski? Powtórzy³em z niedowierzaniem. - Tak. - Zatem nie jest pan pewny, czy s³ysza³ pan jakieœ pog³oski - powiedzia³em, jakby

by³a to najœmieszniejsza rzecz, jak¹ s³ysza³em w ¿yciu - ale mo¿e jednak tak. Po prostu nie mo¿e pan sobie przypomnieæ, czy s³ysza³ pan pog³oski, czy nie. Tak pan zeznaje? Tym razem wsta³ Flair. - Wysoki S¹dzie? Sêdzia spojrza³ na niego. - Czy to sprawa o gwa³t, czy pan Copeland przeniós³ siê do obyczajówki? - Roz³o¿y³

rêce. - Czy jego sprawa o gwa³t jest teraz tak s³aba i wydumana, ¿e chce skazaæ tych ch³opców za wynajêcie prostytutki? - Nie o to mi chodzi - powiedzia³em. Flair uœmiechn¹³ siê do mnie. - To proszê zadawaæ œwiadkowi pytania dotycz¹ce tej rzekomej napaœci. Niech pan nie ka¿e mu opisywaæ wszystkich przypadków ³amania prawa, jakie widzia³.

- PrzejdŸmy do dalszych pytañ, panie Copeland - powiedzia³ sêdzia. Cholerny Flair. - Czy poprosi³ pan pannê Johnson o jej numer telefonu? - Tak. - Dlaczego? - Pomyœla³em, ¿e mo¿e do niej zadzwoniê. - Spodoba³a siê panu?

- By³a poci¹gaj¹ca, owszem. - Ze wzglêdu na te siedem, mo¿e osiem punktów? - Machn¹³em rêk¹, zanim Pubin zd¹¿y³ wstaæ. - Wycofujê pytanie. Czy nadesz³a taka chwila, ¿e zadzwoni³ pan do panny Johnson? - Tak. - Mo¿e pan nam powiedzieæ kiedy i w miarê mo¿liwoœci, o czym by³a ta rozmowa?

- Zadzwoni³em dziesiêæ dni póŸniej i zapyta³em, czy chce przyjœæ na przyjêcie w akademiku. - Chcia³ pan, ¿eby znów wykona³a taniec egzotyczny? - Nie - odpar³ Flynn. Zobaczy³em, ¿e prze³kn¹³ œlinê i zwilgotnia³y mu oczy. Zaprosi³em j¹ jako goœcia. Pozwoli³em, by wszyscy to przetrawili. Spojrza³em na Jerry'ego Flynna.

Pozwoli³em popatrzeæ na niego sêdziom. By³o coœ w jego twarzy. Czy¿by naprawdê spodoba³a mu siê Chamique Johnson? Pozwoli³em tej chwili trwaæ, poniewa¿ by³em zmieszany. Myœla³em, ¿e Jerry Flynn bra³ udzia³ w spisku, ¿e zadzwoni³ do Chamique i j¹ wystawi³. Teraz próbowa³em pozbieraæ myœli. - Panie Copeland - ponagli³ mnie sêdzia.

- Czy panna Johnson przyjê³a pañskie zaproszenie? - Tak. - Mówi¹c, ¿e zaprosi³ j¹ pan jako... Nakreœli³em w powietrzu cudzys³ów ...”goœcia", mia³ pan na myœli randkê? - Tak. Zadaj¹c mu pytania, odtworzy³em ich spotkanie i doszed³em do ponczu. - Czy powiedzia³ jej pan, ¿e jest on zaprawiony alkoholem? - Zapyta³em.

- Tak. To by³o k³amstwo. I brzmia³o jak k³amstwo, ale chcia³em podkreœliæ œmiesznoœæ tego twierdzenia. - Proszê odtworzyæ przebieg tej rozmowy. - Nie rozumiem pytania. - Czy spyta³ pan pannê Johnson, czy chce siê czegoœ napiæ? - Tak.

- A ona powiedzia³a, ¿e tak? - Tak.

- I co pan wtedy powiedzia³? - Spyta³em, czy napije siê ponczu. - Co ona odpowiedzia³a? - Odpowiedzia³a, ¿e tak. - I co wtedy? Poruszy³ siê na krzeœle.

- Powiedzia³em, ¿e jest z alkoholem. Unios³em brew. - Tak po prostu? - Sprzeciw! - Pubin wsta³. - Jak to po prostu? Powiedzia³, ¿e jest z alkoholem. Odpowiedzia³ na zadane pytanie. Mia³ racjê. Niech przysiêgli zostan¹ pod wra¿eniem ewidentnego k³amstwa. Da³em znak sêdziemu, ¿e uznajê sprzeciw. Zacz¹³em wypytywaæ Flynna o krytyczny

wieczór. Trzyma³ siê swojej wersji, twierdz¹c, ¿e Chamique siê upi³a i zaczê³a flirtowaæ z Edwardem Jenrette'em. - Jak pan na to zareagowa³? Wzruszy³ ramionami. - Edward jest seniorem, a ja pierwszoroczniakiem. Tak bywa. - Zatem pomyœla³ pan, ¿e panna Chamique by³a pod jego wra¿eniem, poniewa¿

pan Jenrette jest starszy? Pubin znów postanowi³ nie zg³aszaæ sprzeciwu. - Nie wiem - odpar³ Flynn. - Mo¿e. - Och, przy okazji, czy by³ pan kiedyœ w pokoju pana Marantza i pana Jenrette'a? - Pewnie. - Ile razy? - Nie wiem. Wiele. - Naprawdê? Przecie¿ jest pan

pierwszoroczniakiem. - Mimo to s¹ moimi przyjació³mi. Zrobi³em sceptyczn¹ minê. - By³ pan tam wiêcej ni¿ raz? - Tak. - Wiêcej ni¿ dziesiêæ razy? - Tak. Zrobi³em jeszcze bardziej sceptyczn¹ minê.

- W porz¹dku, wiêc niech mi pan powie: jaki stereofoniczny lub inny zestaw audio maj¹ w swoim pokoju? Flynn odpowiedzia³ bez wahania: - Maj¹ kolumienki Bose do iPoda. Ju¿ to wiedzia³em. Przeszukaliœmy ich pokój. Mieliœmy zdjêcia. - A telewizor w ich pokoju? Jaki jest du¿y? Uœmiechn¹³ siê, jakby dostrzeg³

zastawion¹ przeze mnie pu³apkê. - Nie maj¹ ¿adnego. - Nie maj¹ telewizora? - Nie. - Dobrze, wróæmy do krytycznej nocy... Flynn snu³ dalej swoj¹ bajeczkê. Zacz¹³ bawiæ siê z innymi przyjació³mi. Zobaczy³, jak Chamique idzie po schodach na górê, trzymaj¹c siê za rêce z Jenrette'em. Oczywiœcie

nie wiedzia³, co by³o potem. Nieco póŸniej znów spotka³ siê z Chamique i odprowadzi³ j¹ na przystanek autobusowy. - Czy wygl¹da³a na zdenerwowan¹? Zapyta³em. Flynn odpar³, ¿e nie, wprost przeciwnie. Chamique by³a „uœmiechniêta", „szczêœliwa" i „radosna jak poranek". Przesadzi³, opisuj¹c j¹ jak istn¹ Pollyannê. - Zatem jeœli Chamique Johnson mówi,

¿e posz³a z panem do beczki piwa, a potem na górê i zosta³a napadniêta na korytarzu, to wszystko k³amstwo? Flynn by³ na tyle sprytny, ¿e nie da³ siê z³apaæ. - Mówiê, co widzia³em. - Zna pan kogoœ o imieniu Cal lub Jim? Zastanowi³ siê. - Znam kilku facetów o imieniu Jim. Nie s¹dzê, ¿ebym zna³ jakiegoœ Cala.

- Czy wiadomo panu, ¿e panna Johnson twierdzi, i¿ mê¿czyŸni, którzy j¹ zgwa³cili, nazywali siê... - Nie chcia³em, ¿eby Flair znów zacz¹³ swoje semantyczne gierki, ale przewróci³em oczami, mówi¹c „nazywali siê". - ...Cal i Jim? Zastanowi³ siê, jak do tego podejœæ. Postanowi³ powiedzieæ prawdê. - S³ysza³em o tym. - Czy w przyjêciu bra³ udzia³ ktoœ o

imieniu Cal lub Jim? - Nic mi o tym nie wiadomo. - Rozumiem. A czy zna pan jakiœ powód, dla którego pan Jenrette i pan Marantz mieliby siê tak do siebie zwracaæ?

- Nie. - Czy s³ysza³ pan kiedyœ te dwa imiona wymienione razem? Czy s³ysza³ pan je

przed tym rzekomym gwa³tem? - Nie przypominam sobie. - Zatem nie mo¿e pan wyjaœniæ nam, dlaczego panna Johnson zezna³a, i¿ jej napastnicy nazywali siê Cal i Jim? Pubin zg³osi³ sprzeciw. - Sk¹d mia³by wiedzieæ, dlaczego ta wykolejona narkomanka k³ama³a? Nie odrywa³em oczu od œwiadka. - Nic nie przychodzi panu do g³owy,

panie Flynn? - Nic - odpar³ stanowczo. Spojrza³em na Loren Muse. Mia³a spuszczon¹ g³owê i bawi³a siê palmtopem. Popatrzy³a na mnie, napotka³a mój wzrok i skinê³a g³ow¹. - Wysoki S¹dzie - powiedzia³em. - Mam wiêcej pytañ do tego œwiadka, ale byæ mo¿e jest to dobra chwila na przerwê na lunch.

Sêdzia Pierce zgodzi³ siê. Stara³em siê nie pognaæ sprintem do Loren Muse. - Mamy to - oznajmi³a z uœmiechem. Faks jest w twoim biurze. 19 Lucy na szczêœcie nie mia³a rano zajêæ. Po spo¿ytym alkoholu i nocnej rozmowie z Sylvi¹ Potter przele¿a³a w ³ó¿ku do po³udnia. Kiedy wsta³a, zadzwoni³a do jednej ze

szkolnych specjalistek, Katherine Lucas, psychoterapeutki, któr¹ zawsze uwa¿a³a za bardzo dobr¹. Wyjaœni³a sytuacjê Sylvii. Lucas bêdzie lepiej wiedzia³a, co robiæ. Rozmyœla³a o tekœcie, który to wszystko zapocz¹tkowa³. Lasy. Krzyki. Krew. Sylvia Potter tego nie wys³a³a. Zatem kto? ¯adnych poszlak. Zesz³ej nocy postanowi³a zadzwoniæ do

Paula. Dosz³a do wniosku, ¿e powinien siê o tym dowiedzieæ. Czy doradzi³a jej to wóda? Czy teraz, w trzeŸwi¹cym œwietle dnia, nadal wygl¹da to na dobry pomys³? Godzinê póŸniej znalaz³a w sieci s³u¿bowy numer telefonu Paula. By³ prokuratorem w Essex County - i, niestety, wdowcem. Jane umar³a na raka. Paul za³o¿y³ w jej imieniu fundacjê charytatywn¹.

Lucy nie wiedzia³a, co o tym myœleæ, ale w ¿aden sposób nie potrafi³a teraz uporz¹dkowaæ swoich uczuæ. Dr¿¹c¹ rêk¹ wybra³a numer. Kiedy zg³osi³a siê telefonistka, Lucy poprosi³a o po³¹czenie z Paulem Copelandem. Mówi¹c to, poczu³a ból. Uœwiadomi³a sobie, ¿e od dwudziestu lat nie wymówi³a na g³os jego nazwiska.

Paul Copeland. Zg³osi³a siê jakaœ kobieta. - Biuro prokuratora okrêgowego powiedzia³a. - Chcia³abym rozmawiaæ z Paulem Copelandem. - Mogê spytaæ, kto dzwoni? - Jestem star¹ znajom¹ - powiedzia³a. Nic. - Mam na imiê Lucy. Proszê powiedzieæ

mu, ¿e dzwoni Lucy. Sprzed dwudziestu lat. - Czy ma pani jakieœ nazwisko, Lucy? - Proszê po prostu mu to powiedzieæ, dobrze? - Prokuratora Copelanda w tej chwili nie ma w biurze. Zechcia³aby pani zostawiæ swój numer telefonu, ¿eby móg³ oddzwoniæ? Lucy poda³a jej numer swojego telefonu

domowego, s³u¿bowego i komórkowego. - Mam mu powiedzieæ, ¿e w jakiej sprawie? - Proszê mu tylko powiedzieæ, ¿e dzwoni³a Lucy. I ¿e to wa¿ne. ŒŒŒ Siedzia³em z Muse w moim gabinecie. Drzwi by³y zamkniête. Zamówiliœmy na lunch kanapki z garma¿erki. Ja wzi¹³em gruboziarnisty chleb z sa³atk¹ z kurczaka, Muse

poch³ania³a kanapkê ze sznyclem wielkoœci deski surfingowej. Trzyma³em w rêkach faks. - Gdzie ta twoja pani detektyw? Ta Cingle jakaœ tam? - Shaker. Cingle Shaker. Bêdzie tu. Wsta³em i przejrza³em notatki. - Chcesz to omówiæ? - Spyta³a. - Nie. Uœmiecha³a siê szeroko. - Co? - Zapyta³em.

- Przykro mi to mówiæ, Cope, jako mojemu szefowi i w ogóle, ale jesteœ cholernym geniuszem. - Taak, chyba jestem. Znów zaj¹³em siê notatkami. - Mam ciê zostawiæ samego? - Zapyta³a Muse. - Nie. Mo¿e przyjdzie mi do g³owy coœ, co bêdê chcia³ ci zleciæ. Podnios³a kanapkê. Zdziwi³em siê, ¿e uda³o jejsiê to bez dŸwigu

budowlanego. - Twój poprzednik - powiedzia³a Muse, wbijaj¹c zêby w kanapkê - przy du¿ych sprawach czasem siedzia³ tu, gapi³ siê w przestrzeñ i mówi³, ¿e wchodzi w strefê. Jakby by³ Michaelem Jordanem. Ty te¿ tak robisz? - Nie. - No to... - Prze¿u³a, po³knê³a. - Czy rozproszy³oby ciê, gdybym poruszy³a inn¹

kwestiê? - Masz na myœli coœ niezwi¹zanego z t¹ spraw¹? - W³aœnie. Podnios³em wzrok. - Prawdê mówi¹c, przyda³oby mi siê oderwaæ od tego na chwilê. Co ci chodzi po g³owie? Spojrza³a w bok, zastanawiaj¹c siê.

- Mam przyjació³ w wydziale zabójstw na Manhattanie - powiedzia³a po chwili. Ju¿ siê domyœla³em, do czego to zmierza. Ostro¿nie ugryz³em kawa³ek kanapki z sa³atk¹ z kurczaka. - Sucha - zawyrokowa³em. - Co? - Sa³atka z kurczaka. Jest sucha. Od³o¿y³em kanapkê i wytar³em palce serwetk¹. -

Niech zgadnê. Jeden z tych przyjació³ powiedzia³ ci o morderstwie Manola Santiaga? - Tak. - Czy powiedzia³ ci o mojej teorii? - Tej, wed³ug której to jeden z ch³opców zamordowanych na obozie przez Letniego RzeŸnika, mimo ¿e nawet jego rodzice temu zaprzeczaj¹? - To ta.

- Tak, mówili mi. - I co? - Myœl¹, ¿e ci odbi³o. Uœmiechn¹³em siê. - A ty? - Ja pomyœla³abym, ¿e ci odbi³o. Tylko ¿e teraz - wskaza³a faks - widzê, co potrafisz. Dlatego mówiê, ¿e chcê w to wejœæ. - Wejœæ w co?

- Wiesz w co. Zamierzasz podj¹æ œledztwo, prawda? Chcesz siê dowiedzieæ, co naprawdê zdarzy³o siê w tych lasach? - Tak - przyzna³em. Roz³o¿y³a rêce. - Chcê w to wejœæ. - Nie mo¿esz w ramach pracy zajmowaæ siê moimi osobistymi sprawami. - Przede wszystkim, chocia¿ wszyscy s¹ przekonani, ¿e morderc¹ jest Wayne

Steubens, formalnie sprawa zabójstwa nie zosta³a zamkniêta. W rzeczy samej, jeœli siê nad tym zastanowiæ, jest to nierozwi¹zana sprawa poczwórnego morderstwa. - Które nie zosta³o pope³nione w naszym okrêgu. - Tego nie wiemy. Wiemy tylko, gdzie znaleziono cia³a. A jedna z ofiar, twoja siostra, mieszka³a w tym mieœcie. - To naci¹gane.

- Po drugie, p³ac¹ mi za czterdzieœci godzin pracy w tygodniu. Pracujê prawie osiemdziesi¹t. Wiesz o tym. Dlatego mnie awansowa³eœ. To, co robiê poza tymi czterdziestoma, to moja sprawa. Albo bêdê pracowa³a sto godzin, obojêtnie. I zanim zapytasz, nie, to nie jest przys³uga dla mojego szefa. Spójrzmy prawdzie w oczy, jestem inspektorem. Rozwi¹zanie takiej sprawy

cholernie ³adnie wygl¹da³oby w moich aktach. Co ty na to? Wzruszy³em ramionami. - A co tam. - Wchodzê? - Wchodzisz. Wygl¹da³a na bardzo zadowolon¹. - No to jaki bêdzie pierwszy krok?

Myœla³em o tym. By³o coœ, co musia³em zrobiæ. Unika³em tego. D³u¿ej nie mog³em. - Wayne Steubens - powiedzia³em. - Letni RzeŸnik. - Muszê siê z nim zobaczyæ. - Zna³eœ go, prawda? Skin¹³em g³ow¹. - Obaj byliœmy wychowawcami na tym obozie.

- Chyba czyta³am, ¿e nie przyjmuje odwiedzaj¹cych. - Bêdziemy musieli go zmusiæ, ¿eby zmieni³ zdanie - powiedzia³em. - Przebywa w wiêzieniu dla szczególnie niebezpiecznych przestêpców w Wirginii powiedzia³a Muse. - Mogê wykonaæ kilka telefonów. Muse ju¿ wiedzia³a, gdzie siedzi Steubens. Niewiarygodne. - Zrób to.

Us³ysza³em pukanie do drzwi i do gabinetu zajrza³a moja sekretarka, Jocelyn Durels. - Wiadomoœci - oznajmi³a. - Mam zostawiæ je na biurku? Porusza³em palcami, pokazuj¹c, ¿eby mi je da³a. - Coœ wa¿nego? - Niespecjalnie. Sporo od dziennikarzy. Mo¿na by pomyœleæ, ¿e powinni wiedzieæ,

¿e jesteœ w s¹dzie, ale wci¹¿ dzwoni¹. Wzi¹³em wiadomoœci i zacz¹³em je sortowaæ. Popatrzy³em na Muse. Rozgl¹da³a siê po pokoju. Nie by³o w nim prawie niczego osobistego. Kiedy siê tu wprowadzi³em, postawi³em na szafce zdjêcie Cary. Dwa dni póŸniej aresztowaliœmy pedofila, który wyczynia³ okropne rzeczy z dziewczynk¹ mniej wiêcej w jej wieku. Rozmawialiœmy o tym

w tym gabinecie, a ja wci¹¿ patrzy³em na moj¹ córkê i w koñcu musia³em odwróciæ jej zdjêcie twarz¹ do œciany. Wieczorem zabra³em je z powrotem do domu. To nie jest miejsce dla Cary. Tu nie powinno byæ nawet jej fotografii. Przegl¹da³em wiadomoœci i nagle coœ przyku³o mój wzrok. Moja sekretarka u¿ywa staroœwieckich ró¿owych kopia³ów o³ówkowych i ¿ó³te kartki z kopiami wszystkich notatek

trzyma w segregatorze, a notatki sporz¹dza odrêcznie. Jej charakter pisma jest nienaganny. Osob¹, która dzwoni³a, wed³ug wiadomoœci na ró¿owej kartce, by³a: Lucy?? Przez moment gapi³em siê na karteczkê. Lucy. Nie mo¿e byæ. Poni¿ej by³ numer telefonu s³u¿bowego, domowego i komórkowego. Prefiksy

strefowe wskazywa³y, ¿e Lucy Podwójny Pytajnik mieszka, pracuje i... Hm... Komórkuje w stanie New Jersey. Z³apa³em s³uchawkê i wcisn¹³em przycisk interkomu. - Jocelyn? - Tak? - Widzê tu wiadomoœæ od kogoœ imieniem Lucy - powiedzia³em. - Tak. Dzwoni³a mniej wiêcej godzinê

temu. - Nie zapisa³aœ nazwiska. - Nie chcia³a go podaæ. Dlatego postawi³am znaki zapytania. - Nie rozumiem. Zapyta³aœ j¹ o nazwisko, a ona nie chcia³a go podaæ? - Zgadza siê. - Co jeszcze powiedzia³a? - Na dole strony. - Co?

- Czy przeczyta³eœ moj¹ notatkê na dole strony? - Nie. Czeka³a, nie chc¹c mówiæ rzeczy oczywistych. Przesun¹³em wzrok na dó³ kartki i przeczyta³em: Mówi, ¿e jest star¹ znajom¹ sprzed dwudziestu lat. Przeczyta³em te s³owa jeszcze raz. I ponownie.

- Ziemia do majora Cope. To Muse. Nie wypowiedzia³a tych s³ów - wyœpiewa³a je na melodi¹ starej piosenki Davida Bowiego. Drgn¹³em. - ​piewasz tak samo jak wybierasz buty. - Bardzo œmieszne. - Wskaza³a wiadomoœæ i unios³a brew. - No i kim jest ta Lucy, szefie? Dawn¹ kochank¹? Nie odpowiedzia³em.

- Och, do licha... - Opuœci³a brew. ¯artowa³am. Nie chcia³am... - Nie przejmuj siê, Muse. - Ty te¿ siê tym nie przejmuj, Cope. Przynajmniej teraz. Przenios³a wzrok na zegar za moimi plecami. Ja te¿ nañ spojrza³em. Mia³a racjê. Przerwa obiadowa siê skoñczy³a. To bêdzie musia³o poczekaæ. Nie wiedzia³em, czego chce Lucy. A mo¿e wiedzia³em.

Przesz³oœæ powraca³a. Ca³a. Wygl¹da³o na to, ¿e martwi wychodz¹ z grobów. Jednak tym wszystkim zajmê siê póŸniej. Chwyci³em kartkê z faksem i wsta³em. Muse te¿ wsta³a. - Czas na show - powiedzia³a. Skin¹³em g³ow¹. Wiêcej ni¿ show. Zamierza³em zniszczyæ tych sukinsynów. I

cholernie siê staraæ nie okazywaæ przy tym radoœci. ŒŒŒ Zaj¹wszy po lunchu miejsce na podium dla œwiadków, Jerry Flynn sprawia³ wra¿enie spokojnego. Rano niespecjalnie nim wstrz¹sn¹³em. Nie mia³ powodu przypuszczaæ, ¿e po po³udniu bêdzie inaczej. - Panie Flynn - zacz¹³em - czy lubi pan pornografiê?

Nawet nie czeka³em na nieuniknione. Odwróci³em siê do Morta Pubina i sarkastycznie skin¹³em rêk¹, jakbym w³aœnie zapowiedzia³ jego wejœcie na scenê. - Sprzeciw!

Pubin nie musia³ nawet uzasadniaæ. Sêdzia spojrza³ na mnie z dezaprobat¹. Wzruszy³em ramionami. - Dowód numer osiemnaœcie. -

Podnios³em kartkê. - To rachunek przys³any do domu studenckiego za us³ugi zamówione przez Internet. Poznaje go pan? Spojrza³ na kartkê. - Ja nie p³acê rachunków. Robi to skarbnik. - Tak, pan Rich Devin, który zezna³, ¿e to istotnie jest rachunek stowarzyszenia. Sêdzia spojrza³ na Flaira i Morta. - Obrona nie wnosi sprzeciwu?

- Przyjmujemy, ¿e jest to rachunek wystawiony domowi studenckiemu rzek³ Flair. - Czy widzi pan tê pozycjê? - Spyta³em, wskazuj¹c wiersz znajduj¹cy siê niemal na samej górze. - Tak. - Mo¿e pan odczytaæ? - Netflix.

- Przez jedno x. - G³oœno przeliterowa³em tê nazwê. - Czy pan wie, czym jest Netflix? - To wypo¿yczalnia p³yt DVD. Robi siê to przez Internet. Mo¿na wypo¿yczyæ trzy p³yty DVD naraz. Po ich odes³aniu dostaje siê inne. - Dobrze, dziêkujê. - Skin¹³em g³ow¹ i przesun¹³em palec kilka wierszy ni¿ej. A

mo¿e mi pan odczytaæ tê pozycjê? Zawaha³ siê. - Panie Flynn? - Ponagli³em. Odkaszln¹³. - HotFlixxx - powiedzia³. - Przez trzy x, zgadza siê. Ponownie przeliterowa³em na g³os. - Tak. Wygl¹da³, jakby zaraz mia³ siê rozchorowaæ.

- Mo¿e mi pan powiedzieæ, czym jest HotFlixxx? - Jest jak Netflix. - To wypo¿yczalnia filmów DVD? - Tak. - Mo¿e pan wie, czym siê ró¿ni od Netfliksu? Poczerwienia³. - Wypo¿ycza... Hm... Innego rodzaju filmy. - Jakiego rodzaju?

- Hm, filmy dla doros³ych. - Rozumiem. Zatem kiedy wczeœniej zapyta³em, czy lubi pan pornografiê, mo¿e powinienem zapytaæ, czy ogl¹da pan filmy pornograficzne? Wi³ siê. - Czasem - powiedzia³. - To nic z³ego, synu. - I nie ogl¹daj¹c siê za siebie, wiedz¹c, ¿e wsta³, wskaza³em kciukiem stolik jego adwokata. - I za³o¿ê

siê, ¿e pan Pubin wsta³, aby nam powiedzieæ, ¿e on te¿ je lubi, szczególnie za skomplikowan¹ intrygê. - Sprzeciw! - Krzykn¹³ Pubin. - Wycofujê - powiedzia³em. Zwróci³em siê do Flynna: - Czy jest jakiœ film pornograficzny, który lubi pan szczególnie? Krew odp³ynê³a mu z twarzy. Jakby to pytanie odkrêci³o kurek. Odwróci³ g³owê w

stronê stolika obroñców. Przesun¹³em siê tak, ¿eby zas³oniæ mu widok. Flynn zakas³a³, zas³aniaj¹c usta piêœci¹, po czym rzek³: - Mogê skorzystaæ z pi¹tej poprawki? - Z jakiego powodu? - Zapyta³em. Flair Hickory wsta³. - ​wiadek poprosi³ o konsultacjê. - Wysoki S¹dzie - powiedzia³em - kiedy studiowa³em prawo, uczono nas, ¿e pi¹ta

poprawka ma zapobiegaæ samooskar¿eniu, a - proszê sprostowaæ, jeœli siê mylê - czy jakieœ prawo zabrania mieæ ulubiony film pornograficzny? - Mo¿emy prosiæ o dziesiêciominutow¹ przerwê? - Zapyta³ Flair. - Nie zgadzam siê, Wysoki S¹dzie. - ​wiadek poprosi³ o konsultacjê powtórzy³ Flair. - Nie, nie prosi³. Powo³a³ siê na pi¹t¹ poprawkê do konstytucji. I powiem panu

coœ, panie Flynn - wyra¿am zgodê. - Zgodê na co? - Zapyta³ Flair. - Na to, czego ¿¹da. Nie chcê, ¿eby œwiadek zszed³ teraz z podium. Sêdzia Pierce znów spojrza³ na Hickory'ego. Nie spieszy³ siê. Jeœli Flair przejmie œwiadka, bêdê mia³ problem. Coœ wymyœl¹. Obejrza³em siê na Jenrette'a i Marantza. Nie

ruszyli siê, nie ostrzegli obroñców. - Nie bêdzie przerwy - oznajmi³ sêdzia. Flair Hickory opad³ na krzes³o. Znów zabra³em siê za Jerry'ego Flynna. - Czy ma pan jakiœ ulubiony film pornograficzny? - Nie. - Czy s³ysza³ pan o filmie pornograficznym zatytu³owanym... Uda³em, ¿e

zagl¹dam do notatek, chocia¿ zna³em tytu³ na pamiêæ - filmie zatytu³owanym Mi³oœæ, krokodyl i jego klejnoty? Z pewnoœci¹ domyœla³ siê, co nast¹pi, a mimo to zadygota³ jak ra¿ony pr¹dem. - Hm... Mo¿e pan powtórzyæ tytu³? Powtórzy³em. - Widzia³ pan ten film albo o nim s³ysza³? - Nie s¹dzê.

- Nie s¹dzi pan. Zatem byæ mo¿e? - Nie jestem pewien. Nie mam pamiêci do tytu³ów filmów. - No có¿, zobaczmy, czy uda mi siê odœwie¿yæ pañsk¹ pamiêæ. Mia³em kartkê z tekstem faksu, która da³a mi Muse. Wrêczy³em kopiê obronie, robi¹c z tego pokaz. Potem znów wzi¹³em siê za œwiadka. - Wed³ug HotFlixxx p³yta DVD z kopi¹ tego filmu znajdowa³a siê w posiadaniu

waszego domu studenckiego przez szeœæ ostatnich miesiêcy. Równie¿ wed³ug rejestru HotFlixxx ten film zosta³ im odes³any poczt¹ nazajutrz po tym, jak panna Johnson zg³osi³a napaœæ na policji. Cisza. Pubin wygl¹da³, jakby po³kn¹³ w³asny jêzyk. Flair by³ zbyt dobry, ¿eby coœ po sobie pokazaæ. Przeczyta³ faks, jakby to by³

zabawny fragment Family Circus. Podszed³em do Flynna. - Czy to odœwie¿y³o panu pamiêæ? - Nie wiem. - Nie wie pan? No to spróbujmy czegoœ innego. Spojrza³em na ty³ sali. Loren Muse sta³a przy drzwiach. Uœmiecha³a siê. Skin¹³em g³ow¹. Otworzy³a drzwi i wesz³a kobieta wygl¹daj¹ca jak urodziwa

Amazonka z filmu klasy B.

Prywatny detektyw Muse, Cingle Shaker, wkroczy³a na salê, jakby sz³a do swojego ulubionego wodopoju. Sala westchnê³a na jej widok. - Czy poznaje pan kobietê, która w³aœnie wesz³a? Nie odpowiedzia³.

- Panie Flynn? - Zapyta³ sêdzia. - Tak. - Flynn odkaszln¹³, ¿eby zyskaæ na czasie. - Poznajê j¹. - Sk¹d j¹ pan zna? - Spotka³em j¹ wczoraj w barze. - Rozumiem. Czy rozmawialiœcie o filmie Mi³oœæ, krokodyl i jego klejnoty? Cingle udawa³a aktorkê porno. Kilku ch³opców z akademika otworzy³o siê

przed ni¹ w poœpiechu. Tak jak powiedzia³a Muse, dla tej kobiety o figurze zas³uguj¹cej na grzywnê za obrazê moralnoœci, nak³onienie paru studenciaków do wyznañ wcale nie by³o trudne. - Mo¿e coœ o tym mówiliœmy przyzna³ Flynn. - Przez to rozumie pan ten film?

- Tak. - Hmmm - mrukn¹³em, ponownie udaj¹c zdziwionego takim obrotem sprawy. Tak wiêc teraz, w obecnoœci pani Shaker jako katalizatora, pamiêta pan ju¿ film Mi³oœæ, krokodyl i jego klejnoty? Próbowa³ nie spuszczaæ g³owy, ale zgarbi³ siê. - Taaak, chyba pamiêtam.

- Cieszê siê, ¿e mog³em pomóc powiedzia³em. Pubin wsta³, ¿eby zg³osiæ sprzeciw, ale sêdzia usadzi³ go machniêciem rêki. - W rzeczy samej - ci¹gn¹³em powiedzia³ pan pani Shaker, ¿e Mi³oœæ, krokodyl i jego klejnoty to ulubiony film porno ca³ego waszego stowarzyszenia, prawda? Zawaha³ siê. - W porz¹dku, Jeny. Trzej twoi koledzy

powiedzieli pani Shaker to samo. Mort Pubin: - Sprzeciw! Spojrza³em na Cingle Shaker. Wszyscy inni te¿. Uœmiechnê³a siê i pomacha³a rêk¹ jak gwiazda, która w³aœnie wesz³a na scenê. Podtoczy³em telewizor z pod³¹czonym odtwarzaczem DVD. Krytyczny film by³ ju¿ w œrodku. Muse zatrzyma³a go na pocz¹tku

sceny. - Wysoki S¹dzie, zesz³ej nocy jeden z moich inspektorów odwiedzi³ King David's Smut Palace w centrum Nowego Jorku. Spojrza³em na ³awników i powiedzia³em: - No có¿, ten sklep jest otwarty przez ca³¹ dobê, chocia¿ dlaczego ktoœ mia³by tam iœæ, powiedzmy, o trzeciej rano, przekracza moje...

- Panie Copeland. Sêdzia dostojnie powstrzyma³ mnie pe³nym dezaprobaty spojrzeniem, ale przysiêgli siê uœmiechnêli. Doskonale. Chcia³em, ¿eby siê odprê¿yli. A potem, kiedy zmieni im siê nastrój, kiedy zobacz¹, co jest na tym DVD, solidnie nimi wstrz¹snê. - Krótko mówi¹c, mój inspektor zakupi³ wszystkie filmy dla doros³ych, jakie dom

studencki wypo¿yczy³ od HotFlixxx w ci¹gu ostatnich szeœciu miesiêcy, ³¹cznie z filmem Mi³oœæ, krokodyl i jego klejnoty. Teraz chcia³bym pokazaæ scenê, która moim zdaniem ma znaczenie dla tej sprawy. Wszyscy zamarli. Oczy zwróci³y siê na sêdziego. Arnold Pierce nie spieszy³ siê. G³adzi³ swój podbródek. Wstrzymywa³em oddech. W sali by³o cicho jak makiem zasia³.

Wszyscy nastawiali uszu. Pierce znów pog³adzi³ podbródek. Mia³em ochotê wydusiæ z niego odpowiedŸ. Potem skin¹³ g³ow¹ i powiedzia³: - Proszê. Zezwalam. - Chwileczkê! Mort Pubin zg³osi³ sprzeciw i robi³ wszystko, co móg³, powo³uj¹c siê na voir dire i tak dalej. Flair Hickory przy³¹czy³ siê do

kampanii. Jednak tylko tracili czas. W koñcu zaci¹gniêto zas³ony, ¿eby zapobiec odblaskom. Wtedy, nie uprzedzaj¹c, co zobacz¹, nacisn¹³em klawisz odtwarzania. Scen¹ by³a najzwyklejsza sypialnia. I wielkie ³o¿e. Troje aktorów. Wziêli siê do rzeczy bez d³ugiej gry wstêpnej. Rozpoczê³y siê igraszki we trójkê. Dwóch mê¿czyzn.

Jedna kobieta. Obaj mê¿czyŸni byli biali. Kobieta czarna. Mê¿czyŸni traktowali j¹ jak zabawkê. Przez ca³y czas szydzili, œmiali siê i rozmawiali ze sob¹: - Obróæ j¹, Cal... Tak, Jim, w³aœnie tak... Przekrêæ j¹, Cal... Obserwowa³em reakcjê ³awników, a nie ekran. Dziecinne naœladownictwo. Moja

córka i jej kuzynka udawa³y Dorê Odkrywczyniê. Jenrette i Marantz w chory sposób odtworzyli scenê z pornograficznego filmu. Na sali s¹dowej by³o cicho jak w grobie. Widzia³em odrazê na twarzach obecnych, nawet tych siedz¹cych za Jenrette'em i Marantzem, gdy czarna dziewczyna krzycza³a, a biali mê¿czyŸni œmiali siê okrutnie, zwracaj¹c siê do siebie po imieniu.

- Przechyl j¹, Jim... Ooo, Cal, ta suka to uwielbia... Daj jej, Jim, tak, mocniej... I tak dalej. Cal i Jim. Raz po raz. Ich g³osy by³y okrutne, okropne, piekielne. Spojrza³em na koniec sali i odnalaz³em Chamique Johnson. Siedzia³a wyprostowana. Z podniesion¹ g³ow¹. - Oho, Jim... Taaak, teraz moja kolej...

Chamique napotka³a moje spojrzenie i

skinê³a g³ow¹. Odpowiedzia³em tym samym. Mia³a ³zy na policzkach. Nie jestem pewien, ale ja chyba te¿. 20 Flair Hickory i Mort Pubin uzyskali pó³godzinn¹ przerwê. Kiedy sêdzia wsta³ z fotela, aby opuœciæ salê, wybuch³o zamieszanie. Odmawiaj¹c komentarzy, poszed³em do mojego biura. Muse za mn¹. By³a

maleñka, ale zachowywa³a siê jak mój ochroniarz. Kiedy zamknêliœmy za sob¹ drzwi, podnios³a d³oñ. - Przybij pi¹tkê! Tylko na ni¹ spojrza³em. Opuœci³a rêkê. - To ju¿ koniec, Cope. - Jeszcze nie. - Ale za pó³ godziny...? Skin¹³em g³ow¹. - Bêdzie po wszystkim. Jednak

tymczasem mamy coœ do zrobienia. Wróci³em do sto³u konferencyjnego. Le¿a³a na nim wiadomoœæ od Lucy. Podczas przes³uchiwania Flynna zdo³a³em o niej zapomnieæ. Zamkn¹³em Lucy w innej czêœci mojego umys³u. Teraz, chocia¿ bardzo chcia³em przez kilka minut p³awiæ siê w chwale, ta wiadomoœæ znów mnie przywo³ywa³a. Muse zobaczy³a, ¿e spogl¹dam na

notatkê. - Znajoma sprzed dwudziestu lat powiedzia³a. - To wtedy mia³ miejsce ten incydent na obozie PLUS? Spojrza³em na ni¹. - To ma z tym zwi¹zek, prawda? - Nie wiem - odpar³em. - Zapewne ma. - Jak brzmi jej nazwisko? - Silverstein. Lucy Silverstein.

- Racja - powiedzia³a Muse, siadaj¹c i krzy¿uj¹c rêce na piersi. - Tak mi siê zdawa³o. - Jak na to wpad³aœ? - Daj spokój, Cope. Znasz mnie. - I wiem, ¿e jesteœ zbyt wœcibska, ¿eby ci to wysz³o na dobre? - To dlatego jestem taka atrakcyjna.

- Przez wœcibstwo i mo¿e obuwie.

Zatem kiedy sobie o mnie poczyta³aœ? - Gdy tylko us³ysza³am, ¿e zostaniesz prokuratorem okrêgowym. Wcale nie by³em zdziwiony. - Och, przeczyta³am te¿ akta tej sprawy, zanim ci powiedzia³am, ¿e chcê w to wejœæ. Ponownie spojrza³em na wiadomoœæ. - By³a twoj¹ dziewczyn¹ - powiedzia³a Muse. - Wakacyjny romans. Byliœmy

dzieciakami. - Kiedy ostatnio mia³eœ od niej jak¹œ wiadomoœæ? - Dawno temu. Przez chwilê siedzieliœmy w milczeniu. S³ysza³em zamieszanie pod drzwiami. Nie zwraca³em na to uwagi. Muse równie¿. Nie odzywaliœmy siê. Tylko siedzieliœmy tam, nad le¿¹c¹ na stole wiadomoœci¹.

W koñcu Muse wsta³a. - Mam trochê roboty. - IdŸ - powiedzia³em. - Zdo³asz wróciæ na salê bez mojej pomocy? - Jakoœ siê doczo³gam - odpar³em. Muse dosz³a do drzwi i odwróci³a siê do mnie. - Zadzwonisz do niej? - PóŸniej.

- Chcesz, ¿ebym j¹ sprawdzi³a? Mam zobaczyæ, co uda mi siê znaleŸæ? Zastanowi³em siê. - Jeszcze nie. - Dlaczego? - Poniewa¿ kiedyœ coœ dla mnie znaczy³a, Muse. Nie chcê, ¿ebyœ wtyka³a nos w jej ¿ycie. Muse podnios³a rêce.

- W porz¹dku, w porz¹dku, ciii, nie urywaj mi ³ba. Nie zamierza³am jej przywlec w kajdankach do biura. Mówi³am o rutynowym sprawdzeniu. - Nic nie rób, dobrze? Przynajmniej na razie. - Zatem popracujê nad twoj¹ wizyt¹ w wiêzieniu u Wayne'a Steubensa. - Dziêkujê.

- Ta historia z Calem i Jimem... Nie pozwolisz im siê wywin¹æ, prawda? - Nie ma mowy. ŒŒŒ Obawia³em siê tylko tego, ¿e obrona zacznie twierdziæ, i¿ Chamique Johnson te¿ widzia³a ten film i zmyœli³a wszystko, opieraj¹c siê na scenariuszu, albo wmówi³a sobie, ¿e to przydarzy³o siê jej. Jednak pomog³o mi kilka faktów. Po pierwsze, z

³atwoœci¹ da³o siê ustaliæ, ¿e ten film nie by³ puszczany w telewizorze o du¿ym ekranie, stoj¹cym w œwietlicy akademika. Mog³o to potwierdziæ wielu œwiadków. Po drugie, zeznania przes³uchiwanego przeze mnie Jerry'ego Flynna oraz wykonane przez policjê zdjêcia dowodzi³y, ¿e Marantz i Jenrette nie mieli w swoim pokoju telewizora, zatem nie mog³a

obejrzeæ tego filmu u nich. Tak wiêc wiedzia³em, ¿e mogê pójœæ tylko w jednym kierunku - DVD mo¿na odtworzyæ na komputerze. S³abe, to prawda, ale nie zamierza³em ryzykowaæ. Jerry Flynn by³ jednym z tych œwiadków, których nazywam „byczymi". Podczas walki byków byka wypuszczaj¹ na arenê i zgraja facetów nie matador - wymachuje p³aszczami. Byk

szar¿uje na nich, a¿ opadnie z si³. Potem pojawiaj¹ siê pikadorzy na koniach, z d³ugimi lancami, i wbijaj¹ je w gruczo³ za miêœniem karku byka, wytaczaj¹c krew i powoduj¹c obrzêk karku, który uniemo¿liwia zwierzêciu poruszanie ³bem. Wtedy przybiegaj¹ inni faceci i rzucaj¹ banderille - ozdobione wst¹¿kami sztylety - które wbijaj¹ siê w boki byka, w pobli¿u barku. Znów p³ynie krew. Byk

jest ju¿ na pó³ martwy. Po tym wszystkim matador - od hiszpañskiego matar, czyli „zabijaæ" wychodzi na arenê i koñczy dzie³o szpad¹. Teraz to by³o moje zadanie. Wymêczy³em œwiadka, wbi³em mu w kark lancê oraz kilka kolorowych ostrzy. Teraz nadszed³ czas, by wyj¹æ szpadê. Flair Hickory u¿y³ wszystkich swoich niema³ych umiejêtnoœci, aby temu

zapobiec. Za¿¹da³ przerwy, twierdz¹c, ¿e dotychczas nie pokazaliœmy im tego filmu i to nieetyczne, poniewa¿ powinniœmy to zrobiæ w chwili odkrycia, ple, ple, ple. Odpar³em atak. W koñcu ten film znajdowa³ siê w posiadaniu jego klientów. Zesz³ej nocy znaleŸliœmy tylko jego kopiê. ​wiadkowie potwierdzili, ¿e by³ ogl¹dany w akademiku. Jeœli pan Hickory

zamierza utrzymywaæ, i¿ jego klienci nigdy go nie widzieli, niech pozwoli im zeznawaæ. Flair d³ugo siê opiera³. Zwleka³, poprosi³ i uzyska³ kilka chwil rozmowy z sêdzi¹, próbuj¹c z niejakim sukcesem daæ Jerry'emu Flynnowi szansê z³apania oddechu. Wszystko na nic. Poj¹³em to w chwili, gdy Flynn znów znalaz³ siê na podium dla œwiadków. Zosta³

zbyt powa¿nie zraniony przez sztylety i lancê. Film go dobi³. Zamkn¹³ oczy, kiedy go puœci³em, zaciskaj¹c powieki tak mocno, ¿e mia³em wra¿enie, i¿ próbuje zatkaæ sobie uszy. Móg³bym powiedzieæ, ¿e Flynn zapewne nie jest z³ym ch³opcem. W rzeczy samej,

jak teraz zezna³, podoba³a mu siê Chamique. Naprawdê umówi³ siê z ni¹ na randkê. Kiedy jednak jego starsi koledzy dowiedzieli siê o tym, wydrwili go i zmusili, ¿eby wzi¹³ udzia³ w ich chorym planie „odtworzenia" filmu. I Flynn pierwszoroczniak uleg³. - Nienawidzi³em siê za to - wyzna³. Jednak musi pan zrozumieæ.

„Nie, nie muszê", mia³em ochotê powiedzieæ. Jednak nie zrobi³em tego. Patrzy³em tylko na niego, dopóki nie spuœci³ wzroku. Potem z wyzwaniem w oczach spojrza³em na ³awê przysiêg³ych. Minê³o kilka sekund. W koñcu odwróci³em siê do Flaira Hickory'ego i powiedzia³em: - ​wiadek jest pañski.

ŒŒŒ Potrwa³o chwilê, zanim zosta³em sam. Po mojej œmiesznej próbie udawania obra¿onego przed Muse postanowi³em zabawiæ siê w detektywa amatora. Wprowadzi³em do wyszukiwarki Google numery telefonów Lucy. Dwa nic mi nie da³y, ale trzeci, s³u¿bowy, okaza³ siê bezpoœrednim telefonem do profesor Reston University, niejakiej Lucy Gold.

Gold. Silverstein. Sprytne. Wiedzia³em ju¿, ¿e to „moja" Lucy, ale w ten sposób uzyska³em potwierdzenie. Pytanie tylko, co z tym zrobiê? OdpowiedŸ by³a stosunkowo prosta. Oddzwoniê do niej. Dowiem siê, czego chce. Nie s¹dzi³em, ¿eby to by³ przypadek. Nie mia³em od niej ¿adnych wiadomoœci od prawie dwudziestu lat. Teraz nagle dzwoni i nie zostawia swojego nazwiska. To musi

mieæ jakiœ zwi¹zek ze œmierci¹ Gila Pereza. Musi siê ³¹czyæ z wydarzeniami na obozie PLUS. To oczywiste. Partycjonowanie ró¿nych aspektów ¿ycia. Powinno byæ ³atwo o niej zapomnieæ. Letnia przygoda, nawet tak namiêtna, jest tylko przygod¹. Mo¿e j¹ kocha³em, zapewne tak, ale by³em jeszcze dzieckiem.

Szczeniêca mi³oœæ nie przetrwa ka³u¿ krwi i trupów. S¹ drzwi. Te za sob¹ zamkn¹³em. Lucy odesz³a. D³ugo trwa³o, zanim siê z tym pogodzi³em. Jednak zrobi³em to i trzyma³em te przeklête drzwi zamkniête. Teraz bêdê musia³ je otworzyæ. Muse chcia³a j¹ sprawdziæ. Powinienem by³ wyraziæ na to zgodê. Pozwoli³em, by emocje dyktowa³y mi decyzje.

Powinienem zaczekaæ. Jej nazwisko by³o jak cios miêdzy oczy. Powinienem by³ graæ na zw³okê, otrz¹sn¹æ siê po tym ciosie, trzeŸwo spojrzeæ na sprawy. Nie zrobi³em tego. Mo¿e jeszcze nie powinienem dzwoniæ? Nie, powiedzia³em sobie. Doœæ zwlekania. Podnios³em aparat i zadzwoni³em do jej domu. Po czwartym sygnale odezwa³ siê

kobiecy g³os. „Nie ma mnie w domu, ale po sygnale proszê zostawiæ wiadomoœæ". Sygna³ zapiszcza³ za szybko. Nie zd¹¿y³em siê przygotowaæ. Roz³¹czy³em siê. Naprawdê dojrza³e postêpowanie. Krêci³o mi siê w g³owie. Dwadzieœcia lat. Minê³o dwadzieœcia lat. Lucy ma teraz trzydzieœci siedem. Zastanawia³em siê, czy nadal jest taka piêkna. Kiedy siêgn¹³em myœl¹

wstecz, doszed³em do wniosku, ¿e mia³a ten rodzaj urody, która siê nie starzeje. Niektóre kobiety takie s¹. Skup siê na meritum sprawy, Cope.

Próbowa³em. Jednak s³ysz¹c jej g³os, brzmi¹cy dok³adnie tak samo... To by³o jak spotkanie po latach ze starym wspó³lokatorem z college'u: po dziesiêciu sekundach

minione lata znikaj¹ i jest tak, jakby nic siê nie zmieni³o i znów jesteœcie razem w akademiku. Teraz te¿ siê tak czu³em. Jej g³os brzmia³ tak samo. Znów mia³em osiemnaœcie lat. Zrobi³em kilka g³êbokich wdechów. Ktoœ zapuka³ do drzwi. - Wejœæ. Do pokoju wesz³a Muse. - Dzwoni³eœ ju¿ do niej?

- Próbowa³em zadzwoniæ do domu. Nie ma jej. - O tej porze raczej jej tam nie zastaniesz - powiedzia³a. - Ma zajêcia. - A ty wiesz o tym, poniewa¿... - Poniewa¿ jestem g³ównym inspektorem dochodzeniowym. I nie muszê ciê s³uchaæ we wszystkim. Usiad³a i po³o¿y³a na stole nogi w tych praktycznych butach. Przygl¹da³a mi siê i nic nie mówi³a. Ja te¿ milcza³em. W

koñcu przerwa³a milczenie: - Chcesz, ¿ebym sobie posz³a? - Najpierw powiedz, co znalaz³aœ. Bardzo stara³a siê nie uœmiechn¹æ. - Siedemnaœcie lat temu zmieni³a nazwisko. Teraz nazywa siê Lucy Gold. Skin¹³em g³ow¹. - Czyli zaraz po ugodzie. - Jakiej ugodzie? Och, poczekaj, przecie¿ zaskar¿yliœcie obóz, prawda?

- Zrobi³y to rodziny ofiar. - A ojciec Lucy by³ organizatorem obozu. - Zgadza siê. - Proces by³ paskudny? - Nie wiem. Nie bra³em w nim udzia³u. - Jednak wygraliœcie w s¹dzie? - Jasne. To by³ letni obóz praktycznie bez ¿adnych zabezpieczeñ. - Mówi¹c to, skrzywi³em siê. - Rodziny zabra³y

Silversteinowi to, co posiada³. - Czyli teren, na którym organizowa³ te obozy? - Tak. Sprzedaliœmy go inwestorowi. - Ca³y? - Czêœæ obejmuj¹c¹ lasy. To w wiêkszoœci nieu¿ytki, tak wiêc s¹ pod ochron¹ jakiejœ pañstwowej agencji. Nie mo¿na tam nic budowaæ. - A miejsce na obóz wci¹¿ tam jest?

Pokrêci³em g³ow¹. - Inwestor zburzy³ stare chaty i zbudowa³ tam strze¿one osiedle. - Ile dostaliœcie? - Po potr¹ceniu honorarium prawnika ka¿da rodzina dosta³a ponad osiemset tysiêcy. Zrobi³a wielkie oczy. - Ooo... - Tak. Na stracie dziecka mo¿na nieŸle

zarobiæ. - Nie chcia³am... Machn¹³em rêk¹. - Wiem. Po prostu jestem dupkiem. Nie spiera³a siê. - To musia³o wiele zmieniæ - zauwa¿y³a. Nie odpowiedzia³em od razu. Te pieni¹dze wyl¹dowa³y na wspólnym koncie. Matka wziê³a sto tysiêcy. Resztê zostawi³a nam. Hojny gest, zapewne. My z ojcem

wyprowadziliœmy siê z Newark i zamieszkaliœmy w ³adnym domu w Montclair. Ju¿ by³em przyjêty do Rutgers, ale po tym postanowi³em podj¹æ studia na wydziale prawa uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku. Tam pozna³em Jane. - Taak - przyzna³em. - To wiele zmieni³o. - Czy chcesz dowiedzieæ siê wiêcej o swojej dawnej flamie?

Skin¹³em g³ow¹. - Posz³a na UCLA. Skoñczy³a psychologiê. Ma równie¿ dyplom USC zrobiony na tej samej uczelni i jeszcze jeden, z anglistyki, na Stanford. Jeszcze nie znam ca³ego przebiegu jej pracy zawodowej, ale obecnie pracuje niedaleko, na uniwersytecie Reston. Podjê³a pracê w zesz³ym roku. I, hmmm, kiedy mieszka³a w Kalifornii, dwukrotnie

zosta³a zatrzymana za prowadzenie pod wp³ywem. Raz w dwa tysi¹ce pierwszym. Ponownie w dwa tysi¹ce trzecim. Przyzna³a siê do winy. Poza tym ma czysty rejestr. Zamyœli³em siê. Prowadzenie pod wp³ywem. To niepodobne do Lucy. Jej ojciec, Ira, kierownik obozu, wci¹¿ by³ na haju tak czêsto, ¿e ona nie interesowa³a siê ¿adnymi œrodkami odurzaj¹cymi. A teraz

dwukrotnie zatrzymano j¹ za jazdê po pijanemu. Trudno to zrozumieæ. Oczywiœcie dziewczyna, któr¹ zna³em, jeszcze nie by³a pe³noletnia. By³a szczêœliwa, trochê naiwna i dobrze przystosowana, jej rodzina by³a dobrze sytuowana, a ojciec wydawa³ siê nieszkodliwym wolnym duchem. To wszystko tak¿e umar³o w lasach tamtej nocy.

- Jeszcze jedno - powiedzia³a Muse. Z udawan¹ nonszalancj¹ zmieni³a pozycjê. Lucy Silverstein, czyli Gold, nie jest zamê¿na. Jeszcze nie sprawdzi³am wszystkiego, ale z tego co widzê, nigdy nie by³a. Nie wiedzia³em, co o tym myœleæ. To z pewnoœci¹ nie mia³o nic wspólnego z tym, co siê dzia³o. Mimo to s³owa Muse mnie poruszy³y. Lucy by³a tak pe³na ¿ycia, tak bystra,

energiczna i tak ³atwo by³o j¹ kochaæ. Jak mog³a przez tyle lat pozostaæ samotna? No i ta jazda pod wp³ywem... - O której koñczy zajêcia? - Zapyta³em. - Za dwadzieœcia minut. - W porz¹dku, wtedy do niej zadzwoniê. Jeszcze coœ? - Wayne Steubens nie przyjmuje goœci, poza najbli¿sz¹ rodzin¹ i prawnikami.

Jednak pracujê nad tym. Mam jeszcze kilka innych spraw, ale na razie to tyle. - Nie traæ na to zbyt du¿o czasu. - Nie tracê. Spojrza³em na zegarek. Dwadzieœcia minut. - Chyba powinnam ju¿ iœæ - stwierdzi³a Muse. - Taaak. Wsta³a.

- Och, jeszcze jedno. - Co? - Chcesz zobaczyæ jej zdjêcie? Podnios³em g³owê. - Uniwersytet Reston ma swoj¹ stronê internetow¹. S¹ tam zdjêcia wszystkich

profesorów. - Pokaza³a mi kawa³ek papieru. - Mam tutaj adres. Nie czeka³a na moj¹ odpowiedŸ.

Po³o¿y³a adres na stole i zostawi³a mnie samego. ŒŒŒ Mia³em dwadzieœcia minut. Czemu nie? Wywo³a³em domyœln¹ stronê. Mam ustawion¹ tê z Yahoo, na której mo¿na wybraæ znaczn¹ czêœæ zawartoœci. Mia³em tam wiadomoœci, dru¿yny sportowe, dwa ulubione programy komediowe Doonesbury oraz Fox Trot - takie rzeczy. Wprowadzi³em

adres witryny Reston, który da³a mi Muse. By³a tam. To nie by³a jej najlepsza fotografia. Mia³a spiêty uœmiech i ponur¹ minê. Pozowa³a do tego zdjêcia, ale by³o widaæ, ¿e nie mia³a na to ochoty. Blond w³osy znik³y. Wiem, ¿e tak bywa z wiekiem, ale przeczuwa³em, ¿e to jej wybór. Nie pasowa³ jej ten kolor w³osów.

By³a starsza - jasne - ale tak jak przewidzia³em, by³o jej z tym dobrze. Twarz mia³a bardziej poci¹g³¹. Koœci policzkowe wydatniejsze. I niech mnie diabli, jeœli nadal nie wygl¹da³a piêknie. Gdy patrzy³em na jej twarz, coœ dawno uœpionego o¿y³o i zaczê³o skrêcaæ mnie w brzuchu. Teraz nie potrzebowa³em czegoœ takiego. Moje ¿ycie by³o wystarczaj¹co

skomplikowane. Nie potrzebowa³em powrotu tych dawnych uczuæ. Przeczyta³em jej krótk¹ biografiê i nie dowiedzia³em siê niczego. Dzisiejsi studenci prowadz¹ rankingi zajêæ i profesorów. Czêsto mo¿na znaleŸæ je w sieci. Tym razem te¿. Lucy najwidoczniej by³a przez studentów uwielbiana. Mia³a niewiarygodne rankingi. Przeczyta³em kilka komentarzy. Wygl¹da³o na to, ¿e jej

wyk³ady zmienia³y ich ¿ycie. Uœmiechn¹³em siê z dziwn¹ dum¹. Dwadzieœcia minut minê³o. Zaczeka³em jeszcze piêæ, wyobrazi³em sobie, jak ¿egna siê ze studentami, rozmawiaj¹c z kilkoma opiesza³ymi, pakuj¹c materia³y i notatki do jakiejœ sfatygowanej skórzanej torby. Podnios³em s³uchawkê s³u¿bowego

telefonu. Zadzwoni³em do Jocelyn. - Tak? - ¯adnych telefonów - powiedzia³em. Nie przeszkadzaæ. - W porz¹dku. Wcisn¹³em przycisk zewnêtrznej linii. Wybra³em numer telefonu Lucy. Po trzecim dzwonku us³ysza³em jej g³os. - Halo?

Serce podesz³o mi do gard³a, ale zdo³a³em wykrztusiæ: - To ja, Luce. A potem, kilka sekund póŸniej, us³ysza³em, ¿e p³acze. 21 - Luce? Wszystko w porz¹dku? - Nic mi nie jest. Ja tylko... - Taaak, wiem. - Nie mogê uwierzyæ, ¿e to zrobi³am.

- Zawsze ³atwo by³o doprowadziæ ciê do p³aczu - za¿artowa³em i natychmiast tego po¿a³owa³em. Ona jednak parsknê³a œmiechem. - Ju¿ nie - powiedzia³a. Cisza. - Gdzie jesteœ? - Zapyta³em po chwili. - Pracujê na uniwersytecie Restem. Teraz idê przez park.

- Och - b¹kn¹³em, poniewa¿ nie wiedzia³em, co powiedzieæ. - Przepraszam, ¿e zostawi³am tak¹ tajemnicz¹ wiadomoœæ. Ju¿ nie u¿ywam nazwiska Silverstein. Nie chcia³em jej mówiæ, ¿e ju¿ o tym wiem. Jednak nie chcia³em k³amaæ. Dlatego znów odpowiedzia³em niezachêcaj¹cym „och". Znów cisza. Tym razem ona j¹ przerwa³a.

- Cz³owieku, jakie to dziwne. Uœmiechn¹³em siê. - Wiem. - Czujê siê jak idiotka - wyzna³a. Jakbym znów mia³a szesnaœcie lat i martwi³a siê nowym pryszczem. - Ja te¿ - powiedzia³em. - Wcale siê nie zmieniamy, prawda? Chcê powiedzieæ, ¿e w œrodku zawsze tkwi¹

przestraszone dzieciaki, zastanawiaj¹ce siê, kim bêd¹, gdy dorosn¹. Wci¹¿ siê uœmiecha³em, ale myœla³em o tym, ¿e nie wysz³a za m¹¿ i prowadzi³a po spo¿yciu alkoholu. Pewnie siê nie zmieniamy, ale œcie¿ki naszego ¿ycia tak. - Dobrze s³yszeæ twój g³os, Luce. - Twój równie¿. Milczenie.

- Zadzwoni³am, poniewa¿... - Lucy urwa³a, po czym podjê³a: - Nawet nie wiem, jak to powiedzieæ, wiêc pozwól, ¿e o coœ zapytam. Czy ostatnio przydarzy³o ci siê coœ dziwnego? - Dlaczego dziwnego? - Dziwnego, bo zwi¹zanego z tamt¹ noc¹. Powinienem by³ siê spodziewaæ, ¿e powie coœ takiego, wiedzieæ, ¿e tak bêdzie, lecz

mimo to uœmiech znik³ z moich warg, jakby ktoœ mnie zdzieli³ w twarz. - Tak. Cisza. - Co, do diab³a, siê dzieje, Paul? - Nie wiem. - Myœlê, ¿e powinniœmy siê tym zaj¹æ. - Zgadzam siê z tob¹. - Chcesz siê ze mn¹ spotkaæ?

- Tak. - To bêdzie dziwne. - Wiem. - Chcê powiedzieæ, ¿e nie chcê, ¿eby takie by³o. I nie dlatego zadzwoni³am. ¯eby ciê zobaczyæ. Jednak uwa¿am, ¿e powinniœmy siê spotkaæ i to omówiæ, nie s¹dzisz? - S¹dzê. - Be³koczê. Zawsze be³koczê, kiedy siê

zdenerwujê. - Pamiêtam - powiedzia³em. I ponownie natychmiast tego po¿a³owa³em, wiêc doda³em pospiesznie: - Gdzie siê spotkamy? - Czy wiesz, gdzie jest Reston? - Wiem. - Mam jeszcze jedne zajêcia, a potem spotkanie ze studentami do siódmej trzydzieœci. Chcesz spotkaæ siê ze mn¹ w moim gabinecie? Znajduje siê w

gmachu Armstronga. Powiedzmy o ósmej? - Bêdê. ŒŒŒ Kiedy wróci³em do domu, ze zdziwieniem zobaczy³em, ¿e dziennikarze rozbili przed nim obóz. Czêsto siê o tym s³yszy - o dziennikarzach robi¹cych takie rzeczy - ale to by³o moje pierwsze doœwiadczenie

tego rodzaju. Miejscowi policjanci byli w pobli¿u, najwidoczniej podnieceni tym, ¿e robi¹ coœ, co wydaje siê choæ pozornie wa¿ne. Stali po obu stronach podjazdu, ¿ebym móg³ wjechaæ. Dziennikarze nie próbowali siê przez nich przedrzeæ. Prawdê mówi¹c, ledwie zauwa¿yli, ¿e przyby³em. Greta zgotowa³a mi powitanie godne bohatera. Ca³usy, uœciski i gratulacje.

Kocham Gretê. S¹ ludzie, o których wiesz, ¿e s¹ szczeroz³oci i zawsze mo¿esz na nich liczyæ. Nie ma ich wielu. Jednak trochê ich jest. Wiem, ¿e w razie potrzeby Greta zas³oni³aby mnie w³asnym cia³em. Budzi³a we mnie opiekuñcze uczucia. Pod tym wzglêdem przypomina³a mi siostrê. - Gdzie jest Cara? - Zapyta³em. - Bob zabra³ Carê i Madison na obiad

do Baumgarta. Estelle by³a w kuchni. Wk³ada³a pranie do pralki. - Wieczorem muszê wyjœæ powiedzia³em. - ¯aden problem. - Cara mo¿e dziœ spaæ u nas zaproponowa³a Greta. - Dziêkujê, ale chyba wola³bym, ¿eby dziœ spa³a w domu. Posz³a za mn¹ do bawialni. Frontowe drzwi otworzy³y siê i wszed³ Bob z

dziewczynkami. Znów wyobrazi³em sobie, jak moja córka pada mi w ramiona z okrzykiem: „Tatusiu! Wróci³eœ!". Tak siê nie sta³o. Jednak uœmiechnê³a siê i podesz³a do mnie. Porwa³em j¹ w objêcia i mocno poca³owa³em. Nadal siê uœmiecha³a, chocia¿ wytar³a policzek. Có¿. Jakoœ to zniosê. Bob klepn¹³ mnie w plecy. - Gratulujê sukcesu - powiedzia³.

- Proces jeszcze siê nie skoñczy³. - Media mówi¹ co innego. Tak czy inaczej, Jenrette powinien siê od ciebie odczepiæ. - Albo zaatakowaæ jeszcze bardziej desperacko. Poblad³. Gdyby mia³ zagraæ w filmie, obsadzono by go w negatywnej roli bogatego republikanina. Mia³ rumiane policzki, drugi podbródek, krótkie i grube palce. Kolejny

przyk³ad, ¿e pozory mog¹ myliæ. Bob by³ typowym niebieskim ko³nierzykiem. Uczy³ siê wytrwale i ciê¿ko pracowa³. Nic nie przysz³o mu ³atwo. Cara wesz³a do pokoju, nios¹c, jak relikwiê, DVD. Zamkn¹³em oczy i przypomniawszy sobie, jaki to dzieñ tygodnia, zakl¹³em w duchu, po czym powiedzia³em do mojej ma³ej: - To wieczór filmowy.

Wci¹¿ trzyma³a DVD. Mia³a szeroko otwarte oczy. Uœmiecha³a siê. Na ok³adce by³a scena z jakiegoœ animowanego rêcznie lub komputerowo filmu, przedstawiaj¹ca gadaj¹ce samochody, a mo¿e zwierzêta z farmy lub ogrodu zoologicznego, stworzona przez studio Pixar lub Disneya, któr¹ widzia³em ju¿ ze sto razy. - W³aœnie. Zrobisz pra¿on¹ kukurydzê?

Przyklêkn¹³em, tak ¿e spojrza³em jej w oczy. Po³o¿y³em d³onie na jej ramionach. - Skarbie - powiedzia³em. - Tatuœ musi dziœ wieczorem wyjœæ. ¯adnej reakcji.

- Przykro mi, kochanie. Czeka³em na ³zy. - Czy mogê obejrzeæ go z Estelle?

- Pewnie, skarbie. - I ona zrobi mi pra¿on¹ kukurydzê? - Oczywiœcie. - Super. Liczy³em na odrobinê rozczarowania. Nic z tego. Cara uciek³a. Spojrza³em na Boba. Popatrzy³ na mnie, jakby chcia³ powiedzieæ: „Dzieciaki - co mo¿na na to poradziæ?".

- W duchu - powiedzia³em, wskazuj¹c córkê. - W duchu jest naprawdê zdruzgotana. Bob siê rozeœmia³ i w tym momencie zadzwoni³ mój telefon komórkowy. Wyœwietlacz pokazywa³ tylko NEW JERSEY, ale rozpozna³em numer i o¿ywi³em siê. Odebra³em i powiedzia³em: „Halo". - Dobra robota, gwiazdorze. - Pan gubernator - powiedzia³em.

- Niew³aœciwa forma. - S³ucham? - Panie gubernatorze. Do prezydenta Stanów Zjednoczonych nale¿y siê zwracaæ

panie prezydencie, a do gubernatorów po prostu gubernatorze albo po nazwisku, na przyk³ad Gubernatorze Ogierze lub Gubernatorze Zdobywco Lasek.

- A mo¿e Gubernatorze Dupolizie? Doda³em. - No w³aœnie. Uœmiechn¹³em siê. Na pierwszym roku Rutgers pozna³em obecnego gubernatora, Dave'a Markiego, na przyjêciu. Przyt³oczy³ mnie. Ja by³em synem imigranta. Jego ojciec by³ senatorem Stanów Zjednoczonych. Jednak w³aœnie na tym polega urok college'u. £¹czy dziwnych ludzi. W koñcu

zostaliœmy bardzo dobrymi przyjació³mi. Krytycy Dave'a nie mogli nie zauwa¿yæ tej przyjaŸni, kiedy mianowa³ mnie prokuratorem okrêgowym Essex County. On tylko wzruszy³ ramionami i przeforsowa³ moj¹ kandydaturê. Mia³em ju¿ dobr¹ prasê i zaryzykowawszy tam, gdzie nie powinienem ryzykowaæ, po dzisiejszym sukcesie zwiêkszy³em swoje szanse na fotel kongresmana.

- Twój wielki dzieñ, co? Jesteœ goœæ. Hej ho! Dalej, Cope, dalej, to twoje œwiêto. - Usi³ujesz odnaleŸæ swoje hiphopowe korzenie? - Usi³ujê zrozumieæ moj¹ nastoletni¹ córkê. W ka¿dym razie gratulujê. - Dziêki. - Jeœli chodzi o tê sprawê, to do znudzenia powtarzam: „¿adnych komentarzy". - Jeszcze nigdy nie s³ysza³em, ¿ebyœ

mówi³: „¿adnych komentarzy". - Na pewno s³ysza³eœ, tylko w sposób kreatywny: wierzê w nasz system s¹downiczy, ka¿dy obywatel jest niewinny, dopóki nie dowiedzie mu siê winy, ko³a sprawiedliwoœci obracaj¹ siê powoli, nie jestem sêdzi¹ i ³aw¹ przysiêg³ych, powinniœmy poczekaæ, a¿ poznamy wszystkie fakty. - Równie wyœwiechtane jak „¿adnych komentarzy".

- Równie wyœwiechtane jak ka¿dy inny komentarz - poprawi³ mnie. - Zatem jak stoj¹ sprawy, Cope? - ​wietnie. - Chodzisz na randki? - Czasem. - Ch³opie, jesteœ samotny. I przystojny. Masz trochê pieniêdzy w banku. Rozumiesz, co sugerujê? - Jesteœ bardzo subtelny, Dave, ale

chyba nad¹¿am. Dave Markie zawsze by³ uwodzicielem - przystojny, ale przede wszystkim potrafi³ byæ urzekaj¹co czaruj¹cy. Mia³ charyzmê, która sprawia³a, ¿e ka¿da kobieta czu³a siê w jego obecnoœci najpiêkniejsz¹ i najbardziej fascynuj¹c¹ osob¹ na œwiecie. Oczywiœcie to by³a tylko gra. Po prostu chcia³ je zdobyæ. Nic poza tym. Mimo to nigdy nie pozna³em

nikogo, kto potrafi³by lepiej podrywaæ kobiety. Oczywiœcie Dave mia³ teraz ¿onê i dwoje uroczych dzieci, ale by³em pewny, ¿e ma kogoœ na boku. Niektórzy mê¿czyŸni nie potrafi¹ oprzeæ siê pokusie. To instynktowne i pierwotne. Myœl o tym, ¿e Dave Markie móg³by nie skorzystaæ z okazji, by³a po prostu bluŸnierstwem.

- Dobra wiadomoœæ - rzek³. Przyje¿d¿am do Newark. - Po co? - Newark jest najwiêkszym miastem w moim okrêgu, ot co, a ja ceniê sobie wszystkich moich wyborców. - Yhm... - I chcê siê z tob¹ zobaczyæ. Zbyt d³ugo siê nie widzieliœmy. - Jestem trochê zajêty t¹ spraw¹.

- Nie znajdziesz czasu dla swojego gubernatora? - O co chodzi, Dave? - O to, o czym rozmawialiœmy przedtem. Moja ewentualna kandydatura do Kongresu. - Dobre wieœci? - Zapyta³em. - Nie. Cisza.

- Myœlê, ¿e mamy problem powiedzia³. - Jaki problem? Jego g³os znów by³ jowialny. - Mo¿e to nic, Cope. Porozmawiamy. Niech to bêdzie w twoim biurze. Powiedzmy w porze lunchu. - Dobrze. - Zamów kanapki. Z tego bistra na Brandford.

- Hobby's. - W³aœnie. Pierœ indycza z tymi wszystkimi ró¿noœciami na ¿ytnim chlebie. Sobie te¿ weŸ. Do zobaczenia. ŒŒŒ Budynek, w którym pracowa³a Lucy Gold, by³ monstrum szpec¹cym otoczenie, „modernistycznym" gmaszyskiem z lat siedemdziesi¹tych, które mia³o wygl¹daæ

futurystycznie, ale nie wiedzieæ czemu sprawia³o wra¿enie starej rudery ju¿ trzy lata po ukoñczeniu. Pozosta³e budynki by³y ³adne, z czerwonej ceg³y prosz¹cej siê o wiêcej bluszczu. Zostawi³em samochód w po³udniowo-zachodnim rogu parkingu. Odchyli³em lusterko, a potem, parafrazuj¹c Springsteena, przejrza³em siê w nim i zapragn¹³em zmieniæ ubranie, uczesanie i twarz.

Ruszy³em przez park. Min¹³em grupkê studentów. Dziewczyny by³y ³adniejsze, ni¿ pamiêta³em, ale zapewne dlatego, ¿e siê starzejê. Skin¹³em im g³ow¹, przechodz¹c. Nie odk³oni³y siê. Kiedy chodzi³em do college'u, na moim roku by³ facet, który mia³ trzydzieœci osiem lat. Poszed³ do wojska i dopiero w tym wieku robi³ dyplom. Pamiêta³em, jak wyró¿nia³ siê w

kampusie, poniewa¿ by³ taki stary. Teraz by³em w jego wieku. Niepojête. By³em w tym samym wieku, co tamten stary piernik. Snu³em takie g³upie myœli, poniewa¿ pomaga³y mi ignorowaæ rzeczywistoœæ. Mia³em na sobie bia³¹ koszulê wy³o¿on¹ na spodnie, granatowe d¿insy, niebieski blezer i mokasyny Ferragamo na bosych nogach. Pan Luzak.

Kiedy dochodzi³em do budynku, stwierdzi³em, ¿e siê trzêsê. Skarci³em siê w duchu. Jestem doros³y. By³em ¿onaty. Jestem ojcem i wdowcem. Ostatnio widzia³em tê kobietê ponad pó³ ¿ycia temu. Kiedy siê z tego wyrasta? Sprawdzi³em spis, chocia¿ Lucy mówi³a mi, ¿e jej gabinet jest na drugim piêtrze, drzwi B. Znalaz³em. Profesor Lucille Gold. 3B. Jakoœ zdo³a³em wcisn¹æ

w³aœciwy guzik w windzie. Wysiad³em na drugim piêtrze i skrêci³em w lewo, chocia¿ na tablicy z napisem „A-E" by³a strza³ka wskazuj¹ca w prawo. Znalaz³em jej drzwi. Wisia³ na niej plan jej godzin pracy. Niemal ca³kowicie zape³niony. By³ tam równie¿ plan jej wyk³adów oraz jakieœ og³oszenie o terminach zaliczeñ. O ma³o nie chuchn¹³em na

d³oñ, ¿eby j¹ pow¹chaæ, ale ju¿ u¿y³em miêtowego odœwie¿acza. Zapuka³em, mocno i dwoma palcami. Oznaka pewnoœci siebie, pomyœla³em. Typowo mêska. Bo¿e, jestem ¿a³osny. - Proszê. S³ysz¹c jej g³os, poczu³em ucisk w gardle. Otworzy³em drzwi i wszed³em. Sta³a pod

oknem. S³oñce jeszcze nie zasz³o i rzuca³a d³ugi cieñ. Wci¹¿ by³a cholernie piêkna. Przyj¹³em cios i utrzyma³em siê na nogach. Przez chwilê tylko staliœmy tak, piêæ metrów od siebie, nie ruszaj¹c siê z miejsca. - Jak œwiat³o? - Zapyta³a. - S³ucham? - Nie wiedzia³am, gdzie stan¹æ. No wiesz, kiedy zapuka³eœ. Czy mam otworzyæ

drzwi? Nie, za szybko znalaz³abym siê zbyt blisko. Zostaæ za biurkiem z d³ugopisem w rêku? Spojrzeæ na ciebie znad po³ówkowych szkie³ do czytania? Przyjaciel pomóg³ mi wypróbowaæ wszystkie mo¿liwoœci. Uzna³, ¿e tutaj wygl¹dam najlepiej - na koñcu pokoju, przy do po³owy zaci¹gniêtej zas³onie. Uœmiechn¹³em siê. - Wygl¹dasz niesamowicie.

- Ty te¿. Ile strojów przymierzy³eœ? - Tylko ten jeden. Ale mówiono mi, ¿e w tym mi najlepiej. A ty? - Przymierzy³am trzy bluzki. - Ta mi siê podoba - orzek³em. - Zawsze by³o ci dobrze w zielonym. - Wtedy mia³am jasne w³osy. - Taaak, ale oczy wci¹¿ masz zielone. Mogê wejœæ? Skinê³a g³ow¹. - Zamknij drzwi.

- Czy nie powinniœmy... Sam nie wiem, obj¹æ siê albo coœ? - Jeszcze nie. Lucy usiad³a za biurkiem, a ja na stoj¹cym przed nim krzeœle. - To takie skomplikowane - westchnê³a. - Wiem. - Jest milion rzeczy, o które chcia³abym ciê zapytaæ. - Ja te¿.

- W Internecie znalaz³am informacjê o twojej ¿onie. Wspó³czujê ci. Skin¹³em g³ow¹. - Co u twojego ojca? - Zapyta³em. - Nie najlepiej. - Przykro mi to s³yszeæ. - Ca³a ta wolna mi³oœæ i prochy... W koñcu daj¹ znaæ o sobie. Ponadto Ira... On nigdy nie pogodzi³ siê z tym, co siê sta³o, rozumiesz?

Chyba rozumia³em. - A co u twoich rodziców? - Spyta³a Lucy. - Mój ojciec umar³ przed kilkoma miesi¹cami. - To smutne. Tak dobrze go pamiêtam z tamtego lata. - Wtedy po raz ostatni by³ szczêœliwy. - Z powodu twojej siostry? - Z wielu powodów. Twój ojciec da³ mu szansê. Znów móg³ byæ lekarzem.

Uwielbia³ leczyæ. Potem ju¿ nigdy tego nie robi³. - Przykro mi. - Ojciec nie chcia³ wnosiæ sprawy do s¹du - lubi³ Irê - ale kogoœ musia³ za to obwiniæ, a moja matka naciska³a. Wszystkie pozosta³e rodziny równie¿. - Nie musisz mi t³umaczyæ. Przesta³em. Mia³a racjê. - A twoja matka? - Zapyta³a.

- Ich ma³¿eñstwo nie przetrwa³o. Ta odpowiedŸ najwidoczniej jej nie zaskoczy³a. - Masz coœ przeciwko temu, ¿ebym wyrazi³a moj¹ zawodow¹ opiniê? Spyta³a. - Nie, nic. - Utrata dziecka wywiera przedziwny wp³yw na zwi¹zki ma³¿eñskie. Wiêkszoœæ ludzi myœli, ¿e tylko najlepsze ma³¿eñstwa mog¹ przetrwaæ po takim

ciosie. To nieprawda. Studiowa³am to zagadnienie. Widzia³am, jak pary, które mo¿na by uznaæ za niedobrane, przetrwa³y to, a nawet jeszcze zbli¿y³y siê do siebie. I widywa³am takie, które wydawa³y siê wieczne, a rozpada³y siê jak domki z kart. Czy byliœcie sobie bliscy? - Moja matka i ja? - Tak.

- Nie widzia³em jej od osiemnastu lat. Siedzieliœmy chwilê w milczeniu. - Straci³eœ wiele bliskich osób, Paul. - Chyba nie zamierzasz poddaæ mnie psychoanalizie, co? - Nie, nic podobnego. Odchyli³a siê do ty³u, spogl¹daj¹c w górê i w dal. To spojrzenie przenios³o mnie w przesz³oœæ. Siedzieliœmy na dawnym boisku, zaroœniêtym wysok¹ traw¹, obejmowa³em

j¹, a ona spogl¹da³a tak w³aœnie - w górê i w dal. - Kiedy by³am w college'u - odezwa³a siê - mia³am przyjació³kê. Ona mia³a siostrê bliŸniaczkê. Nie by³y identyczne. Pewnie to ¿adna ró¿nica, ale wydaje siê, ¿e wiêŸ ³¹cz¹ca jednojajowe bliŸniêta jest silniejsza. W ka¿dym razie, kiedy byliœmy na pierwszym roku, jej siostra zginê³a w wypadku samochodowym. Moja przyjació³ka

zareagowa³a na to w dziwny sposób. Oczywiœcie, by³a za³amana, a jednoczeœnie czu³a jakby ulgê. Pomyœla³a, no có¿, sta³o siê. Bóg wybra³ mnie. Potem przysz³a moja kolej. Teraz nic mi nie jest. Udzielam siê w moim gabinecie. Kiedy siê traci w taki sposób siostrê bliŸniaczkê, to jakby siê by³o bezpiecznym na resztê ¿ycia. Jakby wyczerpa³ siê limit tragedii na jedn¹ osobê.

Wiesz, co mam na myœli? - Wiem. - Jednak w ¿yciu tak nie jest. Jedni maj¹ ju¿ potem spokój. Inni, tak jak ty, dostaj¹ wiêksz¹ dzia³kê. Znacznie wiêksz¹. A najgorsze jest to, ¿e to wcale nie chroni ich przed nastêpnymi nieszczêœciami. - ¯ycie nie jest sprawiedliwe powiedzia³em. - Amen. - Uœmiechnê³a siê. - To takie

dziwne, prawda? - Tak. - Wiem, ¿e byliœmy razem przez... Ile, szeœæ tygodni? - Coœ ko³o tego. - I kiedy siê nad tym zastanowiæ, to by³ tylko wakacyjny romans. Zapewne od tego czasu mia³eœ dziesi¹tki dziewczyn. - Dziesi¹tki?

- A co, raczej setki? - Co najmniej. Cisza. Poczu³em, jak coœ wzbiera w mojej piersi. - Jednak ty by³aœ kimœ szczególnym, Lucy. By³aœ... Urwa³em. - Taaak, wiem. Ty te¿. Dlatego to takie dziwne. Chcê wiedzieæ o tobie wszystko. Jednak nie jestem pewna, czy to odpowiednia chwila.

Mia³em wra¿enie, ¿e obserwujê pracê chirurga, mo¿e chirurga plastycznego operuj¹cego czas. Wyci¹³ dwadzieœcia ostatnich lat i po³¹czy³ moje osiemnastoletnie ja z trzydziestooœmioletnim, niemal nie pozostawiaj¹c œladu zszycia. - Zatem dlaczego do mnie zadzwoni³aœ? - Spyta³em. - Pytasz, co dziwnego siê wydarzy³o? - Tak.

- Mówi³eœ, ¿e tobie równie¿. Skin¹³em g³ow¹. - Zechcia³byœ opowiedzieæ o tym pierwszy? - Zapyta³a. - No wiesz, jak wtedy, kiedy krêciliœmy ze sob¹. - Hmmm. - Przepraszam. - Zamilk³a, skrzy¿owa³a rêce na piersi, jakby by³o jej zimno. Gadam g³upstwa. To silniejsze ode mnie.

- W ogóle siê nie zmieni³aœ, Luce. - Ale¿ tak, Cope, zmieni³am siê. Nie uwierzy³byœ, jak bardzo. Nasze spojrzenia siê spotka³y, po raz pierwszy, od kiedy wszed³em do tego pokoju. Nie umiem czytaæ w oczach. Widzia³em zbyt wielu dobrych ³garzy, ¿eby wierzyæ w to, co widzê. Te jednak coœ mi mówi³y, jak¹œ opowieœæ, w której by³o du¿o cierpienia.

Nie chcia³em ¿adnych k³amstw miêdzy nami. - Wiesz, czym siê teraz zajmujê? Spyta³em. - Jesteœ prokuratorem okrêgowym. To tak¿e znalaz³am w Internecie. - W³aœnie. Dziêki temu mam dostêp do ró¿nych informacji. Ktoœ z mojego biura ciê sprawdzi³. - Rozumiem. Zatem wiesz, ¿e prowadzi³am pod wp³ywem.

Nie odpowiedzia³em. - Za du¿o pi³am, Cope. Nadal pijê. Jednak ju¿ nie prowadzê. - To nie moja sprawa. - Nie, nie twoja. Jednak cieszê siê, ¿e mi powiedzia³eœ. - Odchyli³a siê do ty³u, opuœci³a rêce i po³o¿y³a je na podo³ku. - Powiedz mi, co siê sta³o, Cope. - Kilka dni temu dwaj detektywi z wydzia³u zabójstw z Manhattanu pokazali mi

cia³o niezidentyfikowanego mê¿czyzny powiedzia³em. - Myœlê, ¿e tym cz³owiekiem, mê¿czyzn¹, którego wiek oceniono na trzydzieœci kilka lat, by³ Gil Perez. Opad³a jej szczêka. - Nasz Gil? - Tak. - Jak to mo¿liwe, do diab³a? - Nie wiem.

- Przez ca³y ten czas ¿y³? - Najwidoczniej. Krêci³a w milczeniu g³ow¹. - Zaczekaj, czy zawiadomi³eœ jego rodziców? - Policja sprowadzi³a ich, ¿eby go zidentyfikowali. - I co powiedzieli? - Powiedzieli, ¿e to nie Gil. ¯e Gil umar³ dwadzieœcia lat temu.

Powoli opad³a na fotel. - Ha. - Patrzy³em, jak w zadumie przygryza doln¹ wargê. Jeszcze jeden gest z naszych czasów na obozie. - Co wiêc robi³ przez ca³y ten czas? - Poczekaj, nie zapytasz mnie, czy jestem pewien, ¿e to by³ on? - Oczywiœcie, ¿e jesteœ pewien. Nie powiedzia³byœ tego, gdybyœ nie by³. Tak wiêc jego rodzice k³ami¹ albo - co bardziej

prawdopodobne - nie przyjmuj¹ prawdy do wiadomoœci. - Tak. - To pierwsze czy drugie? - Nie jestem pewien. Jednak sk³aniam siê do pierwszego - k³ami¹. - Powinniœmy z nimi porozmawiaæ. - My? - Tak. Czego jeszcze dowiedzia³eœ siê o

Gilu? - Niewiele. - Usiad³em wygodniej na krzeœle. - A co z tob¹? Co siê sta³o? - Moi studenci pisali anonimowe teksty, bardzo osobiste. Przys³ano mi taki, który doœæ dok³adnie opisywa³ to, co przydarzy³o nam siê tamtej nocy. Myœla³em, ¿e siê przes³ysza³em. - Studencki tekst? - Taaak. Podaje wiêkszoœæ faktów. Jak poszliœmy do lasu. Jak siê

obœciskiwaliœmy. Jak us³yszeliœmy krzyk. Wci¹¿ nie rozumia³em. - Tekst napisany przez któregoœ z twoich studentów? - Tak. - I nie masz pojêcia, kto to napisa³? - Nie mam. Zastanowi³em siê.

- Kto zna twoj¹ prawdziw¹ to¿samoœæ? - Nie wiem. Nie zmieni³am to¿samoœci, tylko nazwisko. Nie tak trudno to odkryæ. - A kiedy otrzyma³aœ ten tekst? - W poniedzia³ek. - Praktycznie dzieñ po tym, jak Gil zosta³ zamordowany. Siedzieliœmy i oswajaliœmy siê z tym faktem. - Masz go tu? - Zapyta³em.

- Wydrukowa³am ci kopiê. Poda³a mi parê kartek. Przeczyta³em. Przesz³oœæ wróci³a. Czytaj¹c, czu³em ból. Zastanawia³em siê nad w¹tkiem romansowym, nad tym niezapomnianym tajemniczym „P.". Jednak kiedy skoñczy³em, pierwsze, co powiedzia³em, to: - To nie by³o tak. - Wiem.

- Chocia¿ prawie. Skinê³a g³ow¹. - Spotka³em siê z m³od¹ kobiet¹, która zna³a Gila. Powiedzia³a, ¿e s³ysza³a, jak o nas mówi³. Powiedzia³, ¿e k³amaliœmy. Lucy milcza³a przez chwilê. Potem obróci³a fotel tak, ¿e widzia³em jej profil. - Bo sk³amaliœmy. - To nie mia³o ¿adnego znaczenia. - Kochaliœmy siê, kiedy ich mordowano

- przypomnia³a. Nic nie powiedzia³em. Znów partycjonowa³em ró¿ne sprawy. Tylko dziêki temu jakoœ siê trzymam. W przeciwnym razie pamiêta³bym, ¿e tamtej nocy mia³em dy¿ur. Nie powinienem by³ wymykaæ siê z dziewczyn¹. Powinienem lepiej ich pilnowaæ. Gdybym by³ odpowiedzialny i robi³ to, co do mnie nale¿a³o, nie powiedzia³bym, ¿e policzy³em

podopiecznych, chocia¿ tego nie zrobi³em. Nie sk³ama³bym na ten temat nastêpnego ranka. Wiedzielibyœmy, ¿e nie by³o ich ju¿ wieczorem, a nie dopiero od rana. Tak wiêc, kiedy stawia³em znaczki na liœcie obecnoœci, której wcale nie sprawdzi³em, mojej siostrze poder¿niêto gard³o. - Byliœmy dzieciakami, Cope powiedzia³a Lucy.

Wci¹¿ milcza³em. - Wymknêli siê. Wymknêliby siê nawet, gdybyœmy tam byli. Raczej nie, pomyœla³em. Gdybym tam by³, zauwa¿y³bym ich. Albo stwierdzi³, ¿e ³ó¿ka s¹ puste, kiedy robi³em obchód. Jednak nie zrobi³em obchodu. Poszed³em sobie i zabawia³em siê z moj¹ dziewczyn¹. A nastêpnego ranka, kiedy ich nie by³o, pomyœla³em,

¿e po prostu dobrze siê bawi¹. Gil spotyka³ siê z Margot, chocia¿ wydawa³o mi siê, ¿e ze sob¹ zerwali. Moja siostra widywa³a siê z Dougiem Billinghamem, chocia¿ to raczej nie by³o nic powa¿nego. Wymknêli siê i dobrze siê bawili. Tak wiêc sk³ama³em. Powiedzia³em, ¿e sprawdza³em chaty i spokojnie w nich spali. Poniewa¿ nie zdawa³em sobie sprawy z zagro¿enia. Powiedzia³em, ¿e tamtej nocy

by³em sam - i trzyma³em siê tego k³amstwa zbyt d³ugo - poniewa¿ chcia³em chroniæ Lucy. Czy to nie dziwne? Nie mia³em pojêcia, co siê sta³o. Tak wiêc istotnie, sk³ama³em. Kiedy znaleziono Margot Green, wyzna³em niemal ca³¹ prawdê - ¿e niedbale pe³ni³em dy¿ur. Jednak nie powiedzia³em, jak¹ rolê odegra³a w tym Lucy. Trwa³em przy tym k³amstwie, bo ba³em siê powiedzieæ ca³¹ prawdê. I

tak mnie podejrzewali. Pamiêtam sceptyczn¹ minê szeryfa Lowella. Gdybym wyzna³ wszystko póŸniej, policja dziwi³aby siê, dlaczego z pocz¹tku k³ama³em. Poza tym to i tak nie mia³o ¿adnego znaczenia. Co za ró¿nica, czy by³em sam, czy z kimœ? Tak czy inaczej, nie pilnowa³em podopiecznych. W trakcie procesu adwokat Iry Silversteina próbowa³ zrzuciæ czêœæ

winy na mnie. Jednak by³em niepe³noletni. Poza tym tylko w tej czêœci obozu, która by³a przeznaczona dla ch³opców, znajdowa³o siê dwanaœcie chat. Nawet gdybym by³ na miejscu, z ³atwoœci¹ mogli mi siê wymkn¹æ. ​rodki bezpieczeñstwa by³y niewystarczaj¹ce. Bezsprzecznie. Formalnie to nie by³a moja wina. Formalnie.

- Mój ojciec jeŸdzi³ do tych lasów powiedzia³em. Odwróci³a siê do mnie. - JeŸdzi³ tam kopaæ - uœciœli³em. - Po co? - Szuka³ mojej siostry. Mówi³ nam, ¿e jedzie na ryby. Jednak wiedzia³em. Robi³ tak przez dwa lata. - Dlaczego przesta³?

- Matka nas zostawi³a. Chyba doszed³ do wniosku, ¿e ta obsesja zbyt du¿o go ju¿ kosztowa³a. Zamiast tego wynajmowa³ prywatnych detektywów. Dzwoni³ do starych przyjació³. Jednak nie s¹dzê, ¿eby jeszcze kopa³. Popatrzy³em na jej biurko. Panowa³ na nim ba³agan. Porozrzucane papiery, niektóre sterty na pó³ rozsypane, niczym zamro¿ony wodospad. Pootwierane podrêczniki

le¿a³y jak ranni na pobojowisku. - Na tym polega problem, kiedy nie ma cia³a - powiedzia³em. - Zak³adam, ¿e studiowa³aœ fazy ¿a³oby? - Owszem. - Skinê³a ze zrozumieniem g³ow¹. - Pierwsz¹ jest negacja. - W³aœnie. W pewnym sensie nigdy nie wyszliœmy poza pierwsz¹ fazê. - Brak cia³a, st¹d negacja. Potrzeba dowodu, ¿eby przejœæ do nastêpnej fazy.

- Mój ojciec go potrzebowa³. Chcê powiedzieæ, ¿e ja by³em pewien, ¿e Wayne j¹ zabi³. Potem jednak widzia³em, ¿e ojciec wci¹¿ jej szuka. - I zacz¹³eœ mieæ w¹tpliwoœci. - Powiedzmy, ¿e dopuszcza³em tak¹ mo¿liwoœæ, i¿ ona ¿yje. - A twoja matka? - Coraz bardziej siê od nas oddala³a. Ma³¿eñstwo moich rodziców nigdy nie by³o

idealne. Ju¿ wczeœniej by³y na nim rysy. Kiedy zginê³a moja siostra - czy cokolwiek, do diab³a, siê z ni¹ sta³o - matka zupe³nie siê od niego odsunê³a. Zamilkliœmy. Gas³y ostatnie promienie s³oñca. Niebo zmienia³o siê w purpurowy wir. Spojrza³em w okno po lewej. Lucy tak¿e. Siedzieliœmy tak, najbli¿ej siebie od dwudziestu lat.

Powiedzia³em przedtem, ¿e te lata znik³y jak usuniête przez chirurga. Teraz wydawa³y siê powracaæ. Znów wróci³ smutek. Widzia³em go w niej. Destrukcyjny wp³yw tamtej nocy na moj¹ rodzinê by³ faktem. Mia³em nadziejê, ¿e Lucy zdo³a³a siê z tego otrz¹sn¹æ. Jednak nie. Dla niej te¿ ta sprawa nie by³a zamkniêta. Nie wiedzia³em, co jeszcze przydarzy³o jej siê przez te dwadzieœcia lat. Przesad¹ by³oby winiæ

ten wypadek za ca³y ten smutek, jaki widzia³em w jej oczach. Jednak teraz to dostrzeg³em. Widzia³em, jak odrywam siê od niej tamtej nocy. W swojej pracy studentka napisa³a, ¿e nigdy nie dosz³a do siebie po naszym rozstaniu. Nie pochlebiam sobie, ¿e tak by³o naprawdê. Jednak nigdy nie dosz³a do siebie po tamtej nocy. Po tym, co sta³o siê z jej ojcem. I jej dzieciñstwem.

- Paul? Wci¹¿ spogl¹da³a za okno. - Tak? - I co teraz zrobimy? - Dowiemy siê, co naprawdê wydarzy³o siê w tych lasach. 22 Pamiêtam, ¿e podczas wycieczki do W³och widzia³em gobeliny, które zdawa³y siê

zmieniaæ perspektywê w zale¿noœci od miejsca, z jakiego siê je ogl¹da³o. Jeœli przesun¹³eœ siê w prawo, stó³ zdawa³ siê ustawiony frontem w prawo. Jeœli ruszy³eœ siê w lewo, stó³ pod¹¿a³ za tob¹. Gubernator Dave Markie by³ ucieleœnieniem tego efektu. Kiedy wszed³ do jakiegoœ pomieszczenia, ka¿dy z obecnych mia³ wra¿enie, ¿e przyby³y spogl¹da w³aœnie na niego.

Za m³odu widzia³em, jak zalicza³ dziesi¹tki dziewczyn i bynajmniej nie dziêki swej urodzie, lecz poniewa¿ okazywa³ im tak ¿ywe zainteresowanie. Jego spojrzenie mia³o jak¹œ hipnotyczn¹ moc. Pamiêtam, jak pewna znajoma lesbijka z Rutgers powiedzia³a: „Kiedy Dave Markie tak na ciebie patrzy, do licha, na tê jedn¹ noc przesz³abym do przeciwnej dru¿yny".

Wniós³ tê umiejêtnoœæ do mojego biura. Jocelyn Durels, moja sekretarka, chichota³a nerwowo. Loren Muse siê zarumieni³a. Nawet prokurator stanowy Joan Thurston mia³a na ustach uœmiech, który mówi³ mi, jak wygl¹da³a po swoim pierwszym poca³unku w siódmej klasie. Wiêkszoœæ ludzi powiedzia³aby, ¿e to magia stanowiska. Ja jednak zna³em Dave'a,

zanim je obj¹³. Jego urz¹d tylko wzmocni³, a nie stworzy³ ten efekt. Powitaliœmy siê mocnym uœciskiem. Zauwa¿y³em, ¿e ostatnio faceci czêsto to robi¹ - obejmuj¹ siê na powitanie. Podoba³o mi siê to, ten prawdziwie ludzki kontakt. Nie mam wielu prawdziwych przyjació³, dlatego ci, których mam, s¹ dla mnie ogromnie wa¿ni. S¹ starannie dobrani i kocham ich wszystkich.

- Nie chcemy tu tylu osób - szepn¹³ mi do ucha. Odsunêliœmy siê od siebie. Uœmiecha³ siê, ale zrozumia³em wiadomoœæ. Odprawi³em moje panie. Joan Thurston zosta³a. Zna³em j¹ bardzo dobrze. Biuro prokuratora stanowego znajdowa³o siê niedaleko. Staraliœmy siê wspó³pracowaæ i pomagaæ sobie wzajemnie. Zakresy naszego dzia³ania pokrywa³y siê - Essex County ma

wysok¹ przestêpczoœæ - ale j¹ interesowa³y tylko du¿e sprawy. Obecnie to g³ównie terroryzm i korupcja. Kiedy jej biuro natrafia³o na inne przestêpstwa, przekazywa³o je nam. Gdy tylko za Jocelyn i Muse zamknê³y siê drzwi, z twarzy Dave'a znik³ uœmiech. Usiedliœmy przy stole konferencyjnym. Ja po jednej. Oni po drugiej.

- ​le? - Zapyta³em. - Bardzo. Wyci¹gn¹³em rêce i palcami da³em im znak, ¿eby zaczynali. Dave spojrza³ na Joan Thurston. Odkaszlnê³a. - Kiedy tu siedzimy, moi detektywi wchodz¹ do biura instytucji zwanej JaneCare. Maj¹ nakaz. Zabierzemy ksiêgi i pliki. Mia³am nadziejê zrobiæ to po cichu, ale media ju¿ o

tym wiedzia³y. Puls mi przyspieszy³. - To jakieœ bzdury. Nie odezwali siê. - To Jenrette. Wywiera na mnie presjê, ¿ebym odpuœci³ jego synowi. - Wiemy - rzek³ Dave. - I co? Spojrza³ na Thurston.

- To nie sprawia, ¿e zarzuty s¹ nieprawdziwe. - O czym, do diab³a, mówisz? - Detektywi Jenrette'a dostali siê tam, gdzie my nie moglibyœmy siê dostaæ. ZnaleŸli nieprawid³owoœci. Zawiadomili o nich jednego z moich najlepszych ludzi. Ten szuka³ dalej. Próbowaliœmy robiæ to po cichu. Wiemy, jak takie zarzuty mog¹ wp³yn¹æ na dzia³alnoœæ organizacji charytatywnej.

Nie podoba³ mi siê kierunek, w jakim zmierza³a ta rozmowa. - ZnaleŸliœcie coœ? - Twój szwagier podbiera³ pieni¹dze z kasy. - Bob? Niemo¿liwe. - Wzi¹³ co najmniej sto tysiêcy. - Na co? Wrêczy³a mi dwie kartki papieru. Przebieg³em po nich wzrokiem.

- Twój szwagier buduje sobie basen, prawda? Nie odpowiedzia³em. - Firma Marston Pools dosta³a piêædziesi¹t tysiêcy w kilku ratach za us³ugi, które tu zosta³y zaksiêgowane jako koszty rozbudowy. Czy budynek JaneCare zosta³ rozbudowany? Nie odpowiedzia³em.

- Kolejne trzydzieœci tysiêcy dosta³a firma Barry's Landscaping. Ten wydatek jest zaksiêgowany jako upiêkszenie terenu. Nasze biuro zajmuje po³owê bliŸniaka w centrum Newark. Nie planowaliœmy ¿adnej rozbudowy ani upiêkszania terenu. Nie potrzebujemy wiêcej przestrzeni. Koncentrujemy siê na zdobywaniu funduszy na kuracje i leki. To nasz g³ówny cel.

Widzia³em zbyt wiele nadu¿yæ w fundacjach charytatywnych, w których koszty zbierania funduszów znacznie przekraczaj¹ sumy oddawane na zbo¿ne cele. Rozmawia³em o tym z Bobem. Podziela³ moje pogl¹dy. Zrobi³o mi siê niedobrze. - Nie mo¿emy robiæ wyj¹tków powiedzia³ Dave. - Wiesz. - Wiem - odpar³em.

- Nawet gdybyœmy chcieli wyciszyæ tê sprawê ze wzglêdu na nasz¹ przyjaŸñ, nie moglibyœmy tego zrobiæ. Ktoœ zawiadomi³ ju¿ o tym media. Joan zaraz bêdzie mia³a konferencjê prasow¹. - Zamierzacie go aresztowaæ? - Tak. - Kiedy? Spojrza³a na Dave'a.

- Ju¿ zosta³ zatrzymany. Zgarnêliœmy go godzinê temu. Pomyœla³em o Grecie. I o Madison. Bob okrada³ fundacjê charytatywn¹ mojej ¿ony, ¿eby zbudowaæ sobie cholerny basen. - Oszczêdziliœcie mu wstydu widowiskowego aresztowania? - Nie. Za jakieœ dziesiêæ minut postawi¹ mu zarzuty. Przyszed³em tu jako przyjaciel, ale obaj uzgodniliœmy, ¿e

bêdziemy zwalczali takie nadu¿ycia. Nie mogê robiæ wyj¹tków. Kiwn¹³em g³ow¹. Uzgodniliœmy. Nie wiedzia³em, co o tym myœleæ. Dave wsta³. Joan Thurston równie¿. - Za³atw mu dobrego obroñcê, Cope. Myœlê, ¿e to bêdzie paskudna sprawa. ŒŒŒ W³¹czy³em telewizor i obejrza³em

aresztowanie Boba. Nie, nie pokazano tego na ¿ywo w CNN czy Fox, ale w News 12 z New Jersey, naszym lokalnym ca³odobowym kanale informacyjnym. By³a to transmisja. Zdjêcia bêd¹ we wszystkich du¿ych gazetach, takich jak „Star-Ledger" i „Bergen Records". Mo¿e poka¿¹ coœ w lokalnych wiadomoœciach g³ównych stacji telewizyjnych, chocia¿ raczej w to

w¹tpi³em. Reporta¿ trwa³ kilka sekund. Bob by³ skuty. Nie pochyli³ g³owy. Jak wielu innych, wygl¹da³ na oszo³omionego i dziecinnie zdziwionego. By³o mi niedobrze. Zadzwoni³em do Grety na telefon domowy i komórkê. Nie odebra³a. Zostawi³em wiadomoœæ na obu automatycznych sekretarkach. Muse siedzia³a przez ca³y ten czas w

moim gabinecie. Kiedy telewizja zajê³a siê czymœ innym, powiedzia³a: - Parszywa sprawa. - Tak. - Powinieneœ poprosiæ Flaira, ¿eby go reprezentowa³. - Konflikt interesów. - Dlaczego? Z powodu obecnej sprawy? - Tak.

- Nie widzê zwi¹zku. Nie s¹ ze sob¹ powi¹zane. - To ojciec jego klienta, E.J. Jenrette, rozpocz¹³ to œledztwo. - Ach tak. - Usiad³a. - Niech to szlag. Nic nie powiedzia³em. - Jesteœ w nastroju, by pogadaæ o Gilu Perezie i twojej siostrze? - Jestem. - Wszystkie œlady krwi by³y z grupy 0. Tak¹ mieli oboje zaginieni. Maj¹ cztery

osoby na dziesiêæ, wiêc to nic niezwyk³ego. W tamtych czasach nie badano DNA, wiêc nie ma pewnoœci. Sprawdzi³am. Nawet gdybyœmy naciskali, badania DNA potrwaj¹ minimum trzy tygodnie. Zapewne d³u¿ej. S³ucha³em tylko jednym uchem. Wci¹¿ stawa³ mi przed oczami Bob, jego twarz podczas zatrzymania. Myœla³em o Grecie, s³odkiej, mi³ej Grecie, o tym, ¿e bêdzie

za³amana. Myœla³em o mojej ¿onie, mojej Jane, ¿e fundacja jej imienia bêdzie obiektem krytyki. Za³o¿y³em j¹, aby uczciæ pamiêæ mojej ¿ony, któr¹ zawiod³em za ¿ycia. Teraz zawiod³em ponownie. - Ponadto w przypadku prób DNA potrzebny jest materia³ porównawczy. Krew twojej siostry moglibyœmy porównaæ z twoj¹, ale ktoœ z rodziny Pereza te¿ musia³by

wspó³dzia³aæ. - Co jeszcze? - Tak naprawdê nie musisz badaæ DNA Pereza. - Dlaczego? - Farrell Lynch skoñczy³ go postarzaæ. Wrêczy³a mi dwa zdjêcia. Na pierwszym by³ Manolo Santiago sfotografowany w kostnicy. Drugie ukazywa³o komputerowo postarzonego Gila Pereza

z fotografii, któr¹ jej da³em. By³y prawie identyczne. - O rany - mrukn¹³em. - Mam dla ciebie adres rodziców Pereza. Poda³a mi kartkê. Spojrza³em. Mieszkali w Park Ridge. Nieca³¹ godzinê jazdy st¹d. - Zamierzasz siê z nimi spotkaæ? Zapyta³a Muse.

- Tak. - Mam pojechaæ z tob¹? Pokrêci³em g³ow¹. Lucy upar³a siê, ¿e do mnie do³¹czy. To wystarczy. - Ponadto mam pewien pomys³ - doda³a Muse. - Jaki? - Metody odnajdywania zakopanych cia³ s¹ teraz znacznie lepsze ni¿ przed dwudziestoma laty. Pamiêtasz Andrew Barretta?

- Tego faceta z laboratorium John Jay? Gadu³a i dziwak. - I geniusz. Tak, to on. W ka¿dym razie jest chyba najlepszym ekspertem od obs³ugi GPR-u* w kraju. Praktycznie to on go wynalaz³ i twierdzi, ¿e w krótkim czasie mo¿e przeszukaæ du¿y obszar. - Ten obszar jest zbyt du¿y. - Mimo to moglibyœmy spróbowaæ, no nie? Pos³uchaj, Barrett a¿ siê pali, ¿eby

* Ground Penetraling Radar wypróbowaæ swoje dzieciê. Mówi, ¿e potrzeba mu trochê pracy w terenie. - Ju¿ z nim rozmawia³aœ? - Pewnie, dlaczego nie? Wzruszy³em ramionami. - To ty tu jesteœ inspektorem dochodzeniowym. Spojrza³em na ekran. Znów pokazywali

zatrzymanie Boba. Tym razem wygl¹da³ jeszcze ¿a³oœniej. Zacisn¹³em piêœci. - Cope? Spojrza³em na ni¹. - Musimy iœæ na salê - przypomnia³a. Kiwn¹³em g³ow¹ i podnios³em siê bez s³owa. Otworzy³a drzwi. Kilka minut póŸniej zauwa¿y³em w holu E.J. Jenrette'a. Specjalnie stan¹³ mi na drodze. Szczerzy³ zêby w uœmiechu.

Muse przystanê³a i próbowa³a mnie odci¹gn¹æ. - Skrêæmy w lewo. Mo¿emy przejœæ przez... - Nie. Poszed³em prosto. By³em wœciek³y. Muse szybko mnie dogoni³a. E.J. Jenrette sta³ i czeka³, patrz¹c, jak nadchodzê. Muse po³o¿y³a d³oñ na moim ramieniu. - Cope...

Nie zwolni³em kroku. - W porz¹dku. E.J. wci¹¿ siê uœmiecha³. Spojrza³em mu w oczy. Nie zszed³ mi z drogi. Podszed³em i zatrzyma³em siê przed nim, tak ¿e nasze twarze dzieli³o zaledwie kilka centymetrów. Ten idiota wci¹¿ szczerzy³ zêby.Ostrzega³em ciê - powiedzia³. Odpowiedzia³em takim samym uœmiechem i nachyli³em siê jeszcze

bli¿ej. - Wieœæ ju¿ siê rozesz³a powiedzia³em. - Co? - Ka¿dy wiêzieñ, którego obs³u¿y Ma³y Edward, mo¿e liczyæ na szczególnie ³agodne

traktowanie. Twój ch³opak bêdzie dziwk¹ na swoim oddziale. Odszed³em, nie czekaj¹c na jego reakcjê.

Muse potruchta³a za mn¹. - To by³o klasa - powiedzia³a. Szed³em dalej. Oczywiœcie to by³a pusta groŸba - synowie nie mog¹ odpowiadaæ za grzechy swoich ojców - lecz nie zaszkodzi, jeœli E.J. bêdzie mia³ tê wizjê przed oczami, sk³adaj¹c wieczorem g³owê na poduszce z gêsiego puchu. Muse wysunê³a siê przede mnie.

- Musisz och³on¹æ, Cope. - Zapomnia³em, Muse - jesteœ moim inspektorem czy psychologiem? Unios³a d³onie, poddaj¹c siê, i da³a mi spokój. Usiad³em przy moim stoliku i czeka³em na sêdziego. Co, do diab³a, wyobra¿a³ sobie Bob? Bywaj¹ takie dni, gdy w sali s¹dowej szaleje burza, która niczego nie zmienia. To by³ jeden z nich. Flair i Mort wiedzieli,

¿e maj¹ powa¿ne k³opoty. Chcieli wykluczyæ tê pornograficzn¹ p³ytê DVD jako dowód, którego nie przedstawiliœmy im wczeœniej. Próbowali uniewa¿niæ proces. Usi³owali utopiæ sprawê w powodzi faktów, opinii i papierków. Najwidoczniej ich praktykanci i aplikanci nie zmru¿yli oka przez ca³¹ noc. Sêdzia Pierce s³ucha³, marszcz¹c krzaczaste brwi. G³adzi³ rêk¹ podbródek

i wygl¹da³ bardzo... Hm... Dostojnie. Nie wyg³asza³ ¿adnych komentarzy. U¿ywa³ takich wyra¿eñ, jak „nale¿y wzi¹æ pod uwagê". Nie martwi³em siê. Nie mieli ¿adnych argumentów. Jednak powoli zacz¹³ mnie dr¹¿yæ robak w¹tpliwoœci. Chcieli siê do mnie dobraæ. Chcieli tego bardzo. Czy nie mogli spróbowaæ tego samego z sêdzi¹?

Obserwowa³em jego twarz. Niczego nie da³o siê z niej wyczytaæ. Patrzy³em mu w oczy, szukaj¹c wiele mówi¹cych oznak nieprzespanej nocy. Nie znalaz³em, co jednak o niczym nie œwiadczy³o. Skoñczyliœmy ko³o trzeciej po po³udniu. Wróci³em do biura i ods³ucha³em wiadomoœci. Nie by³o ¿adnej wieœci od Grety. Znów do niej zadzwoni³em. Wci¹¿ nie

odbiera³a. Spróbowa³em zadzwoniæ na komórkê Boba. Te¿ nic. Zostawi³em wiadomoœæ. Spojrza³em na te dwie fotografie postarzonego Gila Pereza i martwego Manola Santiaga. Potem zadzwoni³em do Lucy. Odebra³a po pierwszym sygnale. - Czeœæ - powiedzia³a. I w przeciwieñstwie do poprzedniego wieczoru, w jej g³osie us³ysza³em o¿ywienie.

Czas znów siê cofn¹³. - Czeœæ. Zapad³a dziwna, niemal radosna cisza. - Mam adres pañstwa Perezów powiedzia³em. - Chcê jeszcze raz z nimi porozmawiaæ. - Kiedy? - Teraz. Mieszkaj¹ niedaleko ciebie. Zabiorê ciê po drodze. - Bêdê czeka³a.

23 Lucy wygl¹da³a bajecznie. Mia³a na sobie obcis³y zielony sweterek, który uwydatnia³ dok³adnie to, co trzeba. W³osy zwi¹za³a w koñski ogon. Odgarnê³a kosmyk za ucho. Za³o¿y³a okulary i podoba³a mi siê w nich. Gdy tylko wsiad³a, przejrza³a moje p³yty kompaktowe.

- Counting Crows - powiedzia³a. August and Everything After. - Lubisz to? - Najlepszy debiut ostatniego dwudziestolecia. Kiwn¹³em g³ow¹. W³o¿y³em p³ytê do odtwarzacza. Pop³ynê³y dŸwiêki Round Here. Jechaliœmy i s³uchaliœmy. Kiedy Adam Duritz œpiewa³ o kobiecie mówi¹cej, ¿e powinieneœ spróbowaæ,

¿e jej mur siê kruszy, zaryzykowa³em i zerkn¹³em na Lucy. Mia³a ³zy w oczach. - Wszystko w porz¹dku? - Masz jakieœ inne p³yty? - Na co masz ochotê? - Na coœ gor¹cego i seksownego. - Meat Loaf. - Pokaza³em jej p³ytê. Mo¿e Bat Out of Hell? - O rany - mruknê³a. - Pamiêtasz? - Rzadko gdzieœ bez niej jadê.

- Bo¿e, zawsze by³eœ beznadziejnym romantykiem. - No to mo¿e Paradise By The Dashboard Light? - Tak, ale przejdŸ od razu do tego fragmentu, w którym ona ka¿e mu obiecaæ, ¿e zawsze bêdzie j¹ kocha³, zanim mu ulegnie. - Zanim mu ulegnie - powtórzy³em. Podoba mi siê to okreœlenie. Odwróci³a siê, pokazuj¹c mi kontur

swego cia³a. - A jakiego u¿y³eœ, ¿eby zdobyæ mnie? - Zapewne mojego opatentowanego wynalazku. - Czyli? Zaskomli³em b³agalnie: - Proszê? No, tak ³adnie ciê proszê... Rozeœmia³a siê. - Hej, przecie¿ podzia³a³o.

- To dlatego, ¿e jestem ³atwa. - Racja, zapomnia³em. ¯artobliwie szturchnê³a mnie w ramiê. Uœmiechn¹³em siê. Odwróci³a g³owê. Przez chwilê w milczeniu s³uchaliœmy Meat Loafa. - Cope? - Co? - By³eœ moim pierwszym.

O ma³o nie nacisn¹³em hamulca. - Wiem, ¿e udawa³am doœwiadczon¹. Mój ojciec i ja... I to szaleñstwo na tle wolnej mi³oœci. Ja nigdy nie... By³eœ moim pierwszym. Pierwszym mê¿czyzn¹, którego kocha³am. Zapad³a g³ucha cisza. - Oczywiœcie potem wskakiwa³am do ³ó¿ka ka¿demu. Pokrêci³em g³ow¹ i zerkn¹³em na ni¹. Znów siê uœmiecha³a. Skrêci³em w

prawo, zgodnie ze wskazówkami mi³ego g³osu mojego urz¹dzenia nawigacyjnego. Perezowie mieszkali w budynku z mieszkaniami w³asnoœciowymi w Park Ridge. - Spodziewaj¹ siê nas? - Spyta³a Lucy. - Nie. - Sk¹d wiesz, ¿e s¹ w domu? - Zadzwoni³em tu¿ przed tym, zanim ciê zabra³em. Mam zastrze¿ony numer

telefonu. Kiedy odezwa³a siê pani Perez, zmieni³em g³os i poprosi³em Harolda. Powiedzia³a, ¿e to pomy³ka. Przeprosi³em i roz³¹czy³em siê. - Ooo, dobry jesteœ. - Staram siê zachowaæ skromnoœæ. Wysiedliœmy z samochodu. Teren by³ ³adnie utrzymany. W powietrzu unosi³ siê ciê¿ki zapach kwiatów. Nie mog³em go rozpoznaæ. Mo¿e bzu. Ten zapach by³ zbyt silny,

lepki, jakby ktoœ rozla³ tani szampon. Drzwi otworzy³y siê, zanim zd¹¿y³em zapukaæ. Stanê³a w nich pani Perez. Nie powiedzia³a „czeœæ" ani ¿adnego innego s³owa na powitanie. Patrzy³a na mnie zmru¿onymi oczami i czeka³a. - Musimy porozmawiaæ powiedzia³em. Przenios³a spojrzenie na Lucy. - Kim pani jest?

- Lucy Silverstein.

Pani Perez zamknê³a oczy. - Córka Iry? - Tak. WyraŸnie siê zgarbi³a. - Mo¿emy wejœæ? - Zapyta³em. - A jeœli powiem, ¿e nie? Napotka³em jej spojrzenie.

- I tak tego nie zostawiê. - Czego? Ten cz³owiek nie by³ moim synem. - Proszê - powiedzia³em. - Piêæ minut. Pani Perez westchnê³a i cofnê³a siê. Weszliœmy. Zapach szamponu by³ tu jeszcze silniejszy. Zbyt silny. Zamknê³a drzwi i zaprowadzi³a nas do kanapy. - Czy pan Perez jest w domu? - Nie.

Z jednej z sypialñ dochodzi³y jakieœ odg³osy. W k¹cie sta³o kilka kartonowych pude³. Napis na boku wskazywa³, ¿e to œrodki medyczne. Rozejrza³em siê po pokoju. Wszystko poza tymi pud³ami by³o na swoim miejscu, tak równo pouk³adane, ¿e mo¿na by przysi¹c, i¿ kupili modelowe mieszkanie. By³ tam kominek. Wsta³em i podszed³em do niego. Na pó³ce sta³y rodzinne

fotografie. Popatrzy³em na nie. Nie by³o wœród nich zdjêæ rodziców Pereza. Ani ¿adnych zdjêæ Gila. Na pó³ce sta³o mnóstwo fotografii osób, w których domyœli³em siê dwóch braci i siostry Gila. Jeden z braci siedzia³ na wózku inwalidzkim. - To Tomas - powiedzia³a, wskazuj¹c zdjêcie uœmiechniêtego ch³opca na wózku,

absolwenta uniwersytetu Kean. - Ma PM. Wie pan co to takiego? - Pora¿enie mózgowe. - Tak. - W jakim jest wieku? - Tomas ma teraz trzydzieœci trzy lata. - A to kto? - Eduardo. Jej mina wyraŸnie mówi³a, ¿eby nie pytaæ dalej. Eduardo wygl¹da³ na trudny

przypadek. Przypomnia³em sobie, ¿e Gil mówi³ mi, ¿e jego brat jest cz³onkiem gangu lub innej grupy przestêpczej, ale mu nie uwierzy³em. Wskaza³em dziewczynê. - Pamiêtam, ¿e Gil o niej opowiada³. By³a chyba dwa lata starsza od niego? Przypominam sobie, ¿e mówi³, ¿e próbowa³a dostaæ siê do college'u. - Glenda jest prawnikiem - oznajmi³a pani Perez, dumnie wypinaj¹c pierœ. -

Ukoñczy³a studia prawnicze na Columbii. - Naprawdê? Ja te¿ - powiedzia³em. Pani Perez uœmiechnê³a siê. Wróci³a na kanapê. - Tomas mieszka w mieszkaniu obok. Zburzyliœmy œcianê dzia³ow¹. - Potrafi sam sobie radziæ? - Ja siê nim opiekujê. Ponadto zatrudniamy opiekunki. - Jest teraz w domu?

- Tak. Kiwn¹³em g³ow¹ i usiad³em. Nie wiem, dlaczego mnie to wszystko interesowa³o. Jednak zastanawia³em siê, czy on wiedzia³ o swoim bracie, o tym, co siê z nim dzia³o i gdzie siê podziewa³ przez ostatnie dwadzieœcia lat? Lucy nie podnios³a siê z kanapy. Milcza³a, pozwalaj¹c mi prowadziæ rozmowê. Ch³onê³a wszystko, przygl¹da³a siê

wnêtrzu, zapewne wykorzystuj¹c swoj¹ wiedzê psychologiczn¹. Pani Perez spojrza³a na mnie. - Po co tu przyszliœcie? - To cia³o, które znaleŸliœmy, nale¿a³o do Gila. - Ju¿ wyjaœni³am... Pokaza³em jej br¹zow¹ kopertê. - Co to jest?

Siêgn¹³em do œrodka i wyj¹³em pierwsz¹ fotografiê. To by³a ta stara, zrobiona na obozie. Po³o¿y³em j¹ na ³awie. Pani Perez spojrza³a na zdjêcie swojego syna. Obserwowa³em jej twarz, czekaj¹c na reakcjê. Wydawa³o siê, ¿e nic siê w niej nie zmienia³o i nie porusza³o, a mo¿e przemiana by³a tak subtelna, ¿e nie zdo³a³em jej zarejestrowaæ. W jednej chwili by³a

spokojna. W nastêpnej zupe³nie siê rozsypa³a. Maska spad³a, ods³aniaj¹c okropn¹ rzeczywistoœæ. Zamknê³a oczy. - Dlaczego mi to pokazujecie? - Ta blizna. Nadal nie otwiera³a oczu. - Powiedzia³a pani, ¿e Gil mia³ bliznê na prawym ramieniu. Proszê spojrzeæ na to

zdjêcie. Mia³ j¹ na lewym. Nie odezwa³a siê. - Pani Perez? - Ten cz³owiek nie by³ moim synem. Mój syn zosta³ zamordowany przez Wayne'a Steubensa dwadzieœcia lat temu. - Nie. Siêgn¹³em do koperty. Lucy nachyli³a siê. Jeszcze nie widzia³a tego zdjêcia. Wyj¹³em je.

- To jest Manolo Santiago, mê¿czyzna z kostnicy. Lucy drgnê³a. - Jak siê nazywa³? - Manolo Santiago. Wygl¹da³a na oszo³omion¹. - Co? Pokrêci³a g³ow¹. Podj¹³em przerwany w¹tek: - A to... - Wyj¹³em ostatnie zdjêcie. - To jest jego komputerowo zrenderowana

fotografia. Innymi s³owy, technik w moim laboratorium wzi¹³ stare zdjêcie Gila i postarzy³ go o dwadzieœcia lat. Potem obdarzy³ go ogolon¹ g³ow¹ i zarostem Manola Santiaga. Po³o¿y³em zdjêcia obok siebie. - Niech pani spojrzy, pani Perez. Zrobi³a to. Patrzy³a d³ugo. - Mo¿e jest trochê do niego podobny. To

wszystko. A mo¿e dla was wszyscy Latynosi s¹ do siebie podobni. - Pani Perez? - Lucy po raz pierwszy, od kiedy przyszliœmy, odezwa³a siê do matki Gila. - Dlaczego nie ma tu pani ¿adnych zdjêæ Gila? Lucy wskaza³a pó³kê nad kominkiem. Pani Perez nie spojrza³a w tym kierunku. Patrzy³a na Lucy. - Czy ma pani dzieci, pani Silverstein?

- Nie. - Zatem nie mo¿e pani tego zrozumieæ. - Z ca³ym szacunkiem, pani Perez, ale to kompletna bzdura. Pani Perez zrobi³a tak¹ minê, jakby j¹ spoliczkowano. - Ma pani tu zdjêcia z czasów, kiedy pani dzieci by³y ma³e i Gil jeszcze ¿y³. Czemu nie ma wœród nich jego fotografii? Doradza³am rodzicom bêd¹cym w ¿a³obie. Wszyscy

trzymaj¹ zdjêcia swoich dzieci. Wszyscy. Ponadto k³ama³a pani, mówi¹c, na którym ramieniu mia³ bliznê. Przecie¿ nie mog³a pani zapomnieæ. Matka nie pope³nia takich pomy³ek. Widzi pani te zdjêcia. One nie k³ami¹. I w koñcu Paul jeszcze nie zada³ pani coup de grace. Nie mia³em pojêcia, co oznacza coup de grace. Nie odezwa³em siê.

- Badanie DNA, pani Perez. W drodze tutaj odebraliœmy wyniki. To dopiero wyniki wstêpne, ale potwierdzaj¹ nasze podejrzenia. To pani syn. Cz³owieku, pomyœla³em, jest dobra. - DNA?! - Krzyknê³a pani Perez. - Nie udzieli³am nikomu zezwolenia na zrobienie badañ DNA. - Policja nie potrzebuje pani zezwolenia - powiedzia³a Lucy. - W koñcu sama

pani zezna³a, ¿e Manolo Santiago nie jest pani synem. - Ale... Ale sk¹d mieli moje DNA? Przej¹³em pa³eczkê. - Tego nie wolno nam powiedzieæ. - Przecie¿... Wolno wam tak robiæ? - Owszem, wolno. Pani Perez znów usiad³a. Przez d³ugi czas siê nie odzywa³a. Przeczekaliœmy to.

- K³amiecie. - Co takiego? - Wynik badania DNA jest b³êdny albo k³amiecie. Ten cz³owiek nie jest moim synem. Mój syn zosta³ zamordowany dwadzieœcia lat temu. Tak jak twoja siostra. Zginêli na letnim obozie twojego ojca, poniewa¿ nikt ich nie pilnowa³. Oboje uganiacie siê za duchami i tyle.

Spojrza³em na Lucy w nadziei, ¿e podsunie mi jakiœ pomys³. Pani Perez wsta³a. - Teraz chcê, ¿ebyœcie sobie poszli. - Proszê - powiedzia³em. - Moja siostra te¿ znik³a tamtej nocy. - Nie mogê wam pomóc. Chcia³em jeszcze coœ powiedzieæ, ale Lucy pokrêci³a g³ow¹. Zdecydowa³em, ¿e lepiej bêdzie przegrupowaæ si³y, ¿eby siê dowiedzieæ, co o tym myœli i co ma

do powiedzenia, zanim przyprê pani¹ Perez do muru. Kiedy wyszliœmy za drzwi, pani Perez powiedzia³a: - Nie wracajcie tu. Pozwólcie mi op³akiwaæ go w spokoju. - Myœla³em, ¿e pani syn umar³ dwadzieœcia lat temu. - Nigdy nie przestaje siê op³akiwaæ dziecka.

- Nie - powiedzia³a Lucy. - Jednak po pewnym czasie nie chce siê ju¿ tego robiæ w samotnoœci. Nie doda³a nic wiêcej. Odwróci³em siê. Pani Perez zamknê³a drzwi. Wsiedliœmy do samochodu. - I co? - Zapyta³em. - Pani Perez z ca³¹ pewnoœci¹ k³amie. ŒŒŒ

- Niez³y blef - pochwali³em. - Ten z badaniem DNA? - Tak. Lucy pozostawi³a to bez komentarza. - Jeszcze coœ. Wymieni³eœ nazwisko Manola Santiaga. - To przybrane nazwisko Gila. Przetrawia³a to. Zaczeka³em kilka minut, po czym zapyta³em:

- W czym rzecz? - Wczoraj by³am u ojca. W... Hm... Domu starców. Sprawdzi³am rejestr odwiedzin. W ci¹gu ostatniego miesi¹ca oprócz mnie mia³ tylko jednego goœcia. Niejakiego Manola Santiaga. - Ooo - powiedzia³em. - Tak.

Próbowa³em dopasowaæ ten fakt do ca³oœci. Nie zdo³a³em. - Po co Gil Perez mia³by odwiedzaæ twojego ojca? - Dobre pytanie. Pomyœla³em o tym, co powiedzia³a Raya Singh, ¿e Lucy i ja sk³amaliœmy. - Mo¿esz zapytaæ Irê? - Spróbujê. Nie jest z nim dobrze. B³¹dzi gdzieœ myœlami. - Mimo to warto spróbowaæ.

Skinê³a g³ow¹. Skrêci³em w prawo i postanowi³em zmieniæ temat. - Dlaczego jesteœ pewna, ¿e pani Perez k³amie? - Zapyta³em. - Po pierwsze, by³a w ¿a³obie. A ten zapach? To œwiece. By³a ubrana na czarno. Ponadto mia³a zaczerwienione oczy i garbi³a siê. Ca³e jej zachowanie. Po drugie, zdjêcia. - Co z nimi?

- W tej sprawie nie blefowa³am. To niezwyk³e, trzymaæ zdjêcia dzieci od czasów ich dzieciñstwa i nie mieæ ¿adnej fotografii tego, które zmar³o. Samo w sobie to niewiele znaczy, ale czy zauwa¿y³eœ, jak dziwnie by³y rozstawione? Na tej pó³ce by³o ich za ma³o. Domyœlam siê, ¿e schowa³a zdjêcia Gila. Na wypadek czegoœ takiego. - Masz na myœli na wypadek, gdyby ktoœ do niej przyszed³?

- Nie wiem. Jednak s¹dzê, ¿e pani Perez pozby³a siê dowodów. Myœla³a, ¿e tylko ona ma zdjêcia, które mog¹ byæ wykorzystane do identyfikacji. Nie przypuszcza³a, ¿e wci¹¿ masz jedno zrobione tamtego lata. Zastanowi³em siê nad tym. - Jej reakcje by³y nieprawid³owe, Cope. Jakby gra³a jak¹œ rolê. K³ama³a. - Pytanie tylko, co chcia³a ukryæ?

- Maj¹c w¹tpliwoœci, wybierz najprostsz¹ odpowiedŸ. - Czyli jak¹? Lucy wzruszy³a ramionami. - Gil pomóg³ Wayne'owi ich zabiæ. To wyjaœnia³oby wszystko. Ludzie zawsze zak³adali, ¿e Steubens mia³ wspólnika bo jak inaczej zdo³a³by tak szybko zakopaæ cia³a? Mo¿e jednak by³o to tylko jedno cia³o. - Mojej siostry.

- W³aœnie. Potem Wayne i Gil upozorowali œmieræ Gila. Mo¿e Gil zawsze pomaga³ Wayne'owi. Kto wie? Nie odezwa³em siê. - Jeœli tak by³o - powiedzia³em po chwili - to moja siostra nie ¿yje. - Wiem. Znów zamilk³em. - Cope?

- Co? - To nie twoja wina. Nie odpowiedzia³em. - Jeœli ju¿ to moja - doda³a. Zatrzyma³em samochód. - Jak do tego dosz³aœ? - Tamtej nocy chcia³eœ zostaæ w obozie. Chcia³eœ pe³niæ dy¿ur. To ja zwabi³am ciê do lasu.

- Zwabi³aœ? Nie odpowiedzia³a. - ¯artujesz, prawda? - Nie - odpar³a. - Mia³em swój rozum, Lucy. Do niczego mnie nie zmusza³aœ. Milcza³a. - Wci¹¿ siê obwiniasz - stwierdzi³a. Zacisn¹³em d³onie na kierownicy.

- Nie, nic podobnego. - Tak, Cope, robisz to. Daj spokój. Pomimo ostatnich wydarzeñ wiesz, ¿e twoja siostra nie ¿yje. Mia³eœ nadziejê, ¿e los da ci drug¹ szansê. Mia³eœ nadziejê znaleŸæ odkupienie. - Ten twój dyplom z psychologii naprawdê siê przydaje, co? - Nie chcia³am...

- A co z tob¹, Luce? - Zapyta³em ostrzej, ni¿ zamierza³em. - Czy ty siebie winisz? Czy dlatego za du¿o pijesz? Cisza. - Nie powinienem by³ tego mówiæ. - Nic nie wiesz o moim ¿yciu - odpar³a ³agodnie. - Wiem. Przepraszam. To nie moja sprawa. - Jazda pod wp³ywem to stara historia.

Milcza³em. Odwróci³a siê ode mnie i patrzy³a przed siebie. Jechaliœmy w milczeniu. - Mo¿e masz racjê - przyzna³em w koñcu. Nadal patrzy³a przez okno. - To coœ, o czym nigdy nikomu nie mówi³em - powiedzia³em. Poczu³em, ¿e pali mnie twarz, a w oczach staj¹ ³zy. - Po tamtej nocy w lesie mój ojciec ju¿ nigdy nie patrzy³

na mnie tak jak dawniej. Odwróci³a siê do mnie. - Mo¿e tylko tak mi siê wydawa³o. No wiesz, masz racjê. W pewnym stopniu wini³em siê za to, co siê sta³o. Co by by³o, gdybyœmy nie opuœcili obozu? Gdybym zosta³ tam, gdzie powinienem byæ? Mo¿e na jego twarzy malowa³a siê jedynie czysta rozpacz rodzica, który straci³ dziecko. Ja jednak zawsze uwa¿a³em, ¿e jest tam coœ

wiêcej. Coœ jakby oskar¿enie. Po³o¿y³a rêkê na moim ramieniu. - Och, Cope... - Tak wiêc mo¿e jest coœ w tym, co mówisz. Mo¿e chcê naprawiæ b³êdy z przesz³oœci. A co z tob¹? - Co ze mn¹? - Dlaczego siê tym zajê³aœ? Co masz nadziejê osi¹gn¹æ po tylu latach?

- ¯artujesz? - Nie. O co tak naprawdê ci chodzi? - ¯ycie, jakie mia³am, skoñczy³o siê tamtej nocy. Rozumiesz to? Nie odpowiedzia³em. - Rodziny ofiar - ³¹cznie z twoj¹ zawlok³y mojego ojca do s¹du. Zabraliœcie nam wszystko, co mieliœmy. Ira nie by³ stworzony do znoszenia takich ciosów. Nie wytrzyma³

stresu. Czeka³em, a¿ coœ doda. Nie zrobi³a tego. - Rozumiem - powiedzia³em. - Jednak czego chcesz teraz? No wiesz, tak jak powiedzia³aœ, ja próbujê uratowaæ siostrê. Jeœli to oka¿e siê niemo¿liwe, chcê przynajmniej wiedzieæ, co siê z ni¹ sta³o. A czego ty chcesz? Nie odpowiedzia³a. Jechaliœmy jeszcze chwilê. Niebo zaczê³o ciemnieæ.

- Nie wiesz, jaka czujê siê teraz bezbronna. Nie wiedzia³em, co na to odpowiedzieæ. - Nigdy bym ciê nie skrzywdzi³. Cisza. - Czêœciowo dlatego - podjê³a wreszcie - ¿e mam wra¿enie, i¿ mia³am dwa ¿ycia. Jedno przed tamt¹ noc¹, w którym wszystko by³o wspania³e, oraz drugie, póŸniej, w

którym nic nie by³o takie jak trzeba. I owszem, wiem, jak ¿a³oœnie to brzmi. Jednak czasem wydaje mi siê, ¿e tamtej nocy zosta³am zepchniêta z jakiejœ góry i wci¹¿ z niej spadam. I czasem prawie udaje mi siê zatrzymaæ, ale zbocze jest tak strome, ¿e nie mogê z³apaæ równowagi i lecê dalej. Tak wiêc mo¿e... Sama nie wiem... Mo¿e, jeœli pojmê, co naprawdê zdarzy³o siê tamtej nocy, to

jakoœ opanujê sytuacjê i przestanê spadaæ. By³a wspania³a, kiedy byliœmy ze sob¹. Chcia³em jej o tym przypomnieæ. Chcia³em jej powiedzieæ, ¿e przesadza, ¿e wci¹¿ jest piêkna i inteligentna, a ¿ycie ma jej jeszcze tyle do zaoferowania. Wiedzia³em jednak, ¿e zabrzmia³oby to zbyt protekcjonalnie. Tak wiêc zamiast tego powiedzia³em coœ innego:

- Cholernie dobrze znów ciê widzieæ, Lucy. Zacisnê³a powieki, jakbym j¹ uderzy³. Pomyœla³em o tym, co powiedzia³a, ¿e nie chce czuæ siê bezbronna. I o tym tekœcie, w którym napisano, ¿e ju¿ nie zazna takiej mi³oœci nigdy. Pragn¹³em wyci¹gn¹æ rêkê i uj¹æ jej d³oñ, ale wiedzia³em, ¿e w tym momencie dla nas obojga by³oby to zbyt nag³e, ¿e taki gest oznacza³by za wiele i

za ma³o. 24 Podwioz³em Lucy pod jej biuro. - Rano odwiedzê Irê i zobaczê, co mi powie o Manolu Santiagu zapowiedzia³a. - Dobrze. Lucy chwyci³a za klamkê. - Mam stertê prac do sprawdzenia. - Odprowadzê ciê.

- Nie rób tego. Wysiad³a z samochodu. Patrzy³em, jak idzie do drzwi. Czu³em œciskanie w do³ku. Usi³owa³em uporz¹dkowaæ swoje uczucia, ale to by³a jedna fala emocji. Trudno by³o je rozró¿niæ. Zadzwoni³ mój telefon komórkowy. Spojrza³em na wyœwietlacz i zobaczy³em, ¿e to Muse.

- Jak ci posz³o z matk¹ Pereza? Zapyta³a. - S¹dzê, ¿e ona k³amie. - Znalaz³am coœ, co mo¿e ciê zainteresowaæ. - S³ucham. - Pan Perez przesiaduje w miejscowym barze o nazwie Smith Brothers. Lubi siedzieæ tam z ch³opakami, graæ w strza³ki, takie rzeczy. Z tego, co s³yszê, popija z

umiarem. Jednak przez dwa ostatnie wieczory nieŸle siê zala³. Zacz¹³ p³akaæ i zaczepiaæ ludzi. - Op³akuje syna - powiedzia³em. W kostnicy to pani Perez by³a twarda. On siê na niej wspiera³. Pamiêta³em, ¿e by³ bliski za³amania. - A poza tym alkohol rozwi¹zuje jêzyk doda³a Muse.

- To prawda. - Nawiasem mówi¹c, Perez jest tam teraz. W tym barze, Mo¿e to dobre miejsce, ¿eby z nim pogadaæ. - Ju¿ jadê. - Mam jeszcze coœ. - S³ucham. - Wayne Steubens zobaczy siê z tob¹. Zapar³o mi dech.

- Kiedy? - Jutro. Odsiaduje wyrok w wiêzieniu stanowym Red Onion w Wirginii. Ponadto umówi³am ciê póŸniej na spotkanie z Geoffem Bedfordem w biurze FBI. By³ specjalnym agentem prowadz¹cym sprawê Steubensa. - Nie dam rady. Muszê byæ w s¹dzie. - Dasz. Jeden z naszych ludzi mo¿e zast¹piæ ciê przez jeden dzieñ.

Zarezerwowa³am ci bilet na poranny lot. ŒŒŒ Sam nie wiem, czego siê spodziewa³em. Chyba jakiejœ mordowni. Tymczasem ten lokal móg³by nale¿eæ do sieci restauracji takiej jak T.G.I. Friday's lub Bennigan's albo innej. Bar by³ przestronniejszy ni¿ w wiêkszoœci takich miejsc, a czêœæ restauracyjna wyraŸnie mniejsza. By³y tu drewniane

boazerie, automaty z darmow¹ pra¿on¹ kukurydz¹ i g³oœna muzyka z lat osiemdziesi¹tych. W tym momencie Tears for Fears œpiewali Head Over Heels. Za moich czasów nazywano by to barem dla japiszonów. Byli tu m³odzieñcy w poluzowanych krawatach i panie usilnie staraj¹ce siê wygl¹daæ na kobiety interesu. Mê¿czyŸni pili piwo z butelek, bardzo

staraj¹c siê udawaæ, ¿e œwietnie siê bawi¹ z kolegami, podczas gdy przygl¹dali siê kobietom. Panie pi³y wino lub faux martinis i jeszcze dyskretniej przygl¹da³y siê panom. Pokrêci³em g³ow¹. Discovery Channel powinien nakrêciæ tu film o zwyczajach godowych homo sapiens. To miejsce nie wygl¹da³o na ulubiony lokal kogoœ takiego jak Jorge Perez, ale

znalaz³em go pod œcian¹. Siedzia³ przy barze z czterema czy piêcioma towarzyszami broni, facetami umiej¹cymi piæ i piastuj¹cymi swoje drinki, jakby by³y niemowlêtami w powijakach. Zmru¿onymi oczami spogl¹dali na krêc¹cych siê wokó³ japiszonów dwudziestego pierwszego wieku. Stan¹³em za panem Perezem i po³o¿y³em d³oñ na jego ramieniu. Odwróci³ siê do

mnie powoli. Jego kumple równie¿. Oczy mia³ przekrwione i za³zawione. Postanowi³em od razu przejœæ do rzeczy. - Moje kondolencje - powiedzia³em. Wygl¹da³ na zaskoczonego. Pozostali faceci, sami Latynosi po piêædziesi¹tce, spojrzeli na mnie, jakbym lubie¿nie przygl¹da³ siê ich córkom. Mieli na sobie robocze ubrania, a pan Perez koszulkê polo i spodnie khaki. Zastanawia³em siê, czy to

coœ oznacza, ale nie mia³em pojêcia co. - Czego pan chce? - Warkn¹³. - Porozmawiaæ. - Jak mnie pan znalaz³? Zignorowa³em to pytanie. - Widzia³em pana minê w kostnicy. Dlaczego sk³ama³ pan o Gilu? Zmru¿y³ oczy.

- Kogo nazywa pan k³amc¹? Pozostali spojrzeli jeszcze groŸniej. - Mo¿e powinniœmy porozmawiaæ na osobnoœci. Pokrêci³ g³ow¹. - Nie. - Wie pan, ¿e tamtej nocy zniknê³a moja siostra, prawda? Odwróci³ siê do mnie plecami i wzi¹³ butelkê z piwem. - Taaak, wiem - powiedzia³.

- Tam w kostnicy to by³ pana syn. Wci¹¿ siedzia³ plecami do mnie. - Panie Perez? - Wynoœ siê pan st¹d. - Nigdzie nie pójdê. Pozostali, twardzi mê¿czyŸni, którzy przez ca³e ¿ycie pracowali fizycznie na powietrzu, patrzyli na mnie gniewnie. Jeden zsun¹³ siê ze sto³ka. - Siadaj - powiedzia³em.

Nie ruszy³ siê. Napotka³em jego spojrzenie. Nastêpny mê¿czyzna wsta³ i skrzy¿owa³ rêce na piersi. - Wiecie, kim jestem? - Zapyta³em. Siêgn¹³em do kieszeni i wyj¹³em odznakê. Tak, mam tak¹. W koñcu jestem wysokim funkcjonariuszem wymiaru sprawiedliwoœci Essex County. Nie lubiê, jak mi siê grozi. Awanturnicy mnie wkurzaj¹. Znacie to stare powiedzenie o stawianiu czo³a takim

bykom? Mo¿esz wyjœæ z takiego starcia ca³o tylko wtedy, jeœli masz siê na czym wesprzeæ. Ja mia³em. - Lepiej, ¿ebyœcie wszyscy przebywali tu legalnie - powiedzia³em. - Wy, wasze rodziny i przyjaciele. Nawet ludzie, których przypadkowo spotkacie na ulicy. Zmru¿one oczy otworzy³y siê szeroko. - Mo¿e poka¿ecie mi wasze dokumenty? Wszyscy.

Ten, który wsta³ pierwszy, podniós³ rêce do góry. - Hej, nie chcemy ¿adnych k³opotów. - No to spadajcie. Rzucili na ladê kilka banknotów i wyszli. Nie wybiegli i nie zrobili tego w poœpiechu, ale te¿ nie oci¹gali siê. Zwykle czu³bym niesmak z powodu takich czczych pogró¿ek i nadu¿ywania w³adzy, ale sami siê o to prosili.

Perez odwróci³ siê do mnie, wyraŸnie przybity. - No co? Jaki sens nosiæ odznakê, jeœli nie robi siê z niej u¿ytku? - Jeszcze panu ma³o? - Mrukn¹³. Sto³ek obok niego by³ wolny. Usiad³em. Przywo³a³em barmana i zamówi³em kufel „tego samego", wskazuj¹c kufel Jorge Pereza. - Tam w kostnicy to by³ pañski syn powiedzia³em. - Móg³bym to panu

udowodniæ, ale obaj to wiemy. Dopi³ piwo i zamówi³ nastêpne. Przyniesiono je razem z moim. Podnios³em kufel, jakbym chcia³ wznieœæ toast. On tylko spojrza³ na mnie i nie podniós³ swojego. Upi³em ³yk. Pierwszy ³yk piwa w upalny dzieñ jest jak zanurzenie palca w nowo otwartym s³oiku z mas³em orzechowym. Rozkoszowa³em siê jego boskim smakiem.

- Mo¿emy to rozegraæ na dwa sposoby podj¹³em. - Mo¿e pan nadal udawaæ, ¿e to nie on. Ju¿ zleci³em wykonanie badañ DNA. Wie pan, co to takiego, prawda, panie Perez? Popatrzy³ na t³um. - A kto dziœ tego nie wie? - Racja, wiem. Kryminalne zagadki i inne policyjne seriale w telewizji. Zatem wie

pan, ¿e bez trudu mo¿emy dowieœæ, i¿ Manolo Santiago to Gil. Perez upi³ nastêpny ³yk. Trzês³y mu siê rêce, na twarzy pojawi³y siê g³êbokie bruzdy. Naciska³em dalej. - Tak wiêc, co siê stanie, kiedy ju¿ udowodnimy, ¿e to pañski syn? Spodziewam siê, ¿e pan i pana ¿ona wœród ochów i achów spróbujecie wcisn¹æ nam kit, ¿e „nie mieliœcie pojêcia". To siê wam nie uda.

Wyjdziecie na k³amców. Wtedy moi ludzie rozpoczn¹ prawdziwe œledztwo. Sprawdzimy wszystkie wykazy rozmów telefonicznych, konta bankowe, zapukamy do wszystkich drzwi, wypytuj¹c o was waszych znajomych i s¹siadów, dowiaduj¹c siê o wasze dzieci... - Zostawcie moje dzieci w spokoju. - Nie ma mowy.

- To nie w porz¹dku. - Nie w porz¹dku jest k³amaæ, ¿e to nie wasz syn. Pokrêci³ g³ow¹. - Pan nic nie rozumie. - Akurat. Moja siostra te¿ by³a w tych lasach tamtej nocy. £zy stanê³y mu w oczach. - Zabiorê siê za pana, pañsk¹ ¿onê i dzieci. Bêdê szuka³, i niech mi pan wierzy, coœ

znajdê. Zapatrzy³ siê w swoje piwo. £zy pop³ynê³y mu po policzkach. Nie otar³ ich. - Niech to szlag... - Co siê sta³o, panie Perez? - Nic. Spuœci³ g³owê. Przysun¹³em twarz do jego twarzy.

- Czy wasz syn zabi³ moj¹ siostrê? Podniós³ g³owê. Przywar³ wzrokiem do mojej twarzy, jakby szuka³ na niej pocieszenia, którego nie mog³o tam byæ. Nie ustêpowa³em. - Nie bêdê ju¿ z panem rozmawia³ rzek³ Perez. - Zrobi³ to? Czy to próbujecie ukryæ? - Niczego nie próbujemy ukryæ. - Nie rzucam s³ów na wiatr, panie Perez. Dobiorê siê do was. Dobiorê siê do

waszych dzieci. Wyci¹gn¹³ rêkê tak szybko, ¿e nie zd¹¿y³em zareagowaæ. Z³apa³ mnie za klapy i przyci¹gn¹³ do siebie. By³ ode mnie o ponad dwadzieœcia lat starszy, ale czu³em jego si³ê. Natychmiast doszed³em do siebie i przypomniawszy sobie jeden z nielicznych chwytów, których nauczy³em siê jako ch³opiec uderzy³em kantami d³oni w jego przedramiona.

Puœci³ mnie. Nie wiedzia³em, czy zrobi³ to pod wp³ywem bólu, czy dobrowolnie. Jednak puœci³. Wsta³. Ja te¿ wsta³em. Barman przygl¹da³ siê nam. - Potrzebuje pan pomocy, panie Perez? Zapyta³. Ponownie wyj¹³em odznakê. - Zg³asza pan wszystkie napiwki skarbówce? Wycofa³ siê. Wszyscy k³ami¹. Ka¿dy ma jakieœ tajemnice. Wszyscy ³ami¹ prawo i

maj¹ swoje sekrety. Patrzyliœmy z Perezem na siebie. - Powiem jasno i wyraŸnie - wycedzi³. Czeka³em. - Jeœli zabierze siê pan za moje dzieci, ja zabiorê siê za pañskie. Krew zawrza³a mi w ¿y³ach. - A co to ma znaczyæ, do diab³a? - To, ¿e nie obchodzi mnie, jak¹ ma pan odznakê. Nie bêdzie pan grozi³ moim

dzieciom. Wyszed³. Przez chwilê zastanawia³em siê nad jego s³owami. Nie spodoba³y mi siê. Wyj¹³em telefon komórkowy i zadzwoni³em do Muse. - Wygrzeb wszystko, co zdo³asz, o Perezach - powiedzia³em. 25 Greta w koñcu oddzwoni³a. By³em w drodze do domu, wci¹¿ w

samochodzie, i pospiesznie zacz¹³em w³¹czaæ zestaw g³oœno mówi¹cy, ¿eby prokuratora Essex County nie przy³apano na ³amaniu prawa. - Gdzie jesteœ? - Zapyta³a. S³ysza³em, ¿e mówi przez ³zy. - W drodze do domu. - Mo¿emy siê tam spotkaæ?

- Oczywiœcie. Dzwoni³em... - By³am w s¹dzie. - Czy Bob wyszed³ za kaucj¹? - Tak. Jest na górze i k³adzie Madison spaæ. - Czy mówi³ ci... - O której bêdziesz w domu? - Za piêtnaœcie, góra dwadzieœcia minut. - Zobaczymy siê za godzinê, dobrze?

Greta roz³¹czy³a siê, zanim zd¹¿y³em odpowiedzieæ. Kiedy wróci³em do domu, Cara jeszcze nie spa³a. Ucieszy³em siê. Po³o¿y³em j¹ do ³ó¿ka i graliœmy w jej now¹ ulubion¹ grê w ducha. Duch to w zasadzie po³¹czenie zabawy w chowanego i berka. Jedna osoba siê chowa. Kiedy zostaje znaleziona, próbuje dogoniæ szukaj¹cego, zanim ten zd¹¿y wróciæ do bazy. Nasza wersja tej zabawy by³a

jeszcze g³upsza, poniewa¿ bawiliœmy siê w ni¹ w ³ó¿ku, co powa¿nie ogranicza³o liczbê kryjówek i szanse powrotu do bazy. Cara chowa³a siê pod ko³drê, a ja udawa³em, ¿e nie mogê jej znaleŸæ. Potem zamyka³a oczy, a ja chowa³em g³owê pod poduszkê. Udawa³a równie dobrze jak ja. Czasem ukrywa³em siê, przysuwaj¹c moj¹ twarz do jej twarzy, ¿eby ujrza³a

mnie, gdy tylko otworzy oczy. Oboje zaœmiewaliœmy siê jak... No, jak dzieci. To g³upia zabawa, z której Cara szybko wyroœnie - czego ¿a³owa³em. Zanim przysz³a Greta, u¿ywszy klucza, który da³em jej przed laty, by³em tak poch³oniêty zabaw¹ z córk¹, ¿e prawie o wszystkim zapomnia³em - o m³odych gwa³cicielach, dziewczêtach znikaj¹cych w lasach, seryjnych mordercach podrzynaj¹cych

gard³a, szwagrach zawodz¹cych zaufanie, pogr¹¿onych w ¿a³obie ojcach gro¿¹cych ma³ym dziewczynkom. Jednak brzêk kluczy przy frontowych drzwiach przypomnia³ mi o tym wszystkim. - Muszê iœæ - powiedzia³em do Cary. - Jeszcze raz - poprosi³a. - Przysz³a ciocia Greta. Muszê z ni¹ porozmawiaæ, dobrze?

- Jeszcze raz! Proszê! Dzieci zawsze prosz¹ o jeszcze jeden raz. A jeœli ulegniesz, bêd¹ prosi³y bez koñca. Jeœli raz ust¹pisz, nigdy nie przestan¹. Dlatego powiedzia³em: „Dobrze, jeszcze raz". Cara uœmiechnê³a siê i schowa³a, ja j¹ znalaz³em, ona mnie klepnê³a, a potem powiedzia³em, ¿e muszê iœæ, a wtedy zaczê³a prosiæ o jeszcze jeden raz, ale jestem

konsekwentny, wiêc poca³owa³em j¹ w policzek i zostawi³em b³agaj¹c¹, blisk¹ ³ez. Greta sta³a na dole przy schodach. Nie by³a blada. Oczy mia³a suche. Usta zaciœniêta w w¹sk¹ liniê, podkreœlaj¹c¹ zbyt wydatne policzki. - Bob nie przyszed³? - Zapyta³em. - Pilnuje Madison. Ponadto czeka na adwokata. - Kogo wzi¹³?

- Hester Crimstein. Zna³em j¹. By³a bardzo dobra. Zszed³em po schodach. Zwykle ca³owa³em Gretê w policzek. Dziœ tego nie zrobi³em. Nie wiedzia³em, jak siê zachowaæ. Nie wiedzia³em, co powiedzieæ. Greta ruszy³a do salonu. Poszed³em za ni¹. Usiedliœmy na kanapie. Wzi¹³em j¹ za rêce. Spojrza³em na jej twarz, tê pospolit¹ twarz, i jak

zawsze zobaczy³em anio³a. Uwielbia³em Gretê. Naprawdê. Pêka³o mi serce. - Co siê dzieje? - Zapyta³em. - Musisz pomóc Bobowi - powiedzia³a. I zaraz doda³a: - Pomóc nam. - Zrobiê, co bêdê móg³. Wiesz o tym. Jej d³onie by³y zimne jak lód. Spuœci³a g³owê, a potem podnios³a j¹ i spojrza³a mi w oczy.

- Musisz powiedzieæ, ¿e po¿yczy³eœ nam te pieni¹dze - powiedzia³a beznamiêtnie. ¯e wiedzia³eœ o wszystkim. ¯e uzgodniliœmy, ¿e oddamy je z procentem. Siedzia³em oniemia³y. - Paul? - Chcesz, ¿ebym sk³ama³? - Dopiero co powiedzia³eœ, ¿e zrobisz wszystko, co bêdziesz móg³.

- Chcesz powiedzieæ... - Zaj¹kn¹³em siê. - Chcesz powiedzieæ, ¿e Bob wzi¹³ te pieni¹dze? ¯e okrada³ fundacjê? Jej g³os brzmia³ stanowczo. - On je po¿yczy³, Paul. - ¯artujesz, prawda? Greta zabra³a rêce. - Nie rozumiesz. - No to mi wyjaœnij. - Pójdzie do wiêzienia. Mój m¹¿. Ojciec Madison. Bob pójdzie do wiêzienia.

Rozumiesz? Nasze ¿ycie legnie w gruzach. - Bob powinien o tym pomyœleæ, zanim zacz¹³ okradaæ fundacjê. - Nie okrada³. Po¿yczy³. Kiepsko sz³o mu w pracy. Czy wiedzia³eœ, ¿e straci³ dwóch najwiêkszych udzia³owców? - Nie. Dlaczego mi nie powiedzia³? - A co mia³ powiedzieæ? - Tak wiêc uzna³, ¿e kradzie¿ jest

rozwi¹zaniem? - On nie... - Urwa³a i pokrêci³a g³ow¹. To nie jest takie proste. Podpisaliœmy umowê i zleciliœmy wykonanie basenu. Pope³niliœmy b³¹d. Przeceniliœmy nasze mo¿liwoœci. - A co z pieniêdzmi po twoich rodzicach? - Po œmierci Jane moi rodzice uznali, ¿e najlepiej bêdzie trzymaæ wszystko w

funduszu powierniczym. Nie mogê ich ruszyæ. Pokrêci³em g³ow¹. - Dlatego krad³? - Przestaniesz to powtarzaæ? Spójrz. Pokaza³a mi kilka kserokopii. - Bob ksiêgowa³ tu ka¿dego centa, który wzi¹³. Dolicza³ do tego szeœæ procent. Zamierza³ oddaæ wszystko z nawi¹zk¹, kiedy stanie na nogi. W ten sposób po prostu chcia³ uporz¹dkowaæ

nasze finanse. Przejrza³em papiery, szukaj¹c czegoœ pomocnego, co dowiod³oby, ¿e nie zrobi³ tego, co mówili. Nie znalaz³em. Te odrêczne notatki mog³y byæ sporz¹dzone kiedykolwiek. Podupad³em na duchu. - Wiedzia³aœ o tym? - Zapyta³em. - To nieistotne. - Akurat. Wiedzia³aœ?

- Nie - odpar³a. - Nie powiedzia³ mi, sk¹d wzi¹³ pieni¹dze. Pos³uchaj, czy wiesz, ile godzin pracy Bob poœwiêci³ JaneCare? By³ dyrektorem. Cz³owiek na takim stanowisku powinien dostawaæ pensjê. Co najmniej szeœciocyfrow¹. - Proszê, powiedz mi, ¿e nie zamierzasz usprawiedliwiaæ tego w taki sposób. - Bêdê to usprawiedliwia³a, jak zechcê. Kocham mojego mê¿a. Znasz go. Bob to

dobry cz³owiek. Po¿yczy³ te pieni¹dze i odda³by je, zanim ktoœ by siê zorientowa³. Ludzie wci¹¿ robi¹ takie rzeczy. Przecie¿ wiesz. Jednak policja wywêszy³a to z twojego powodu i tej przeklêtej sprawy gwa³tu. I z twojego powodu urz¹dz¹ mu pokazowy proces. Zniszcz¹ cz³owieka, którego kocham. A jeœli zniszcz¹ jego, zniszcz¹ mnie i moj¹ rodzinê. Rozumiesz to, Paul?

Rozumia³em. Widzia³em ju¿ takie przypadki. Mia³a racjê. Przepuszcz¹ ca³¹ rodzinê przez wy¿ymaczkê. Stara³em siê opanowaæ gniew. Próbowa³em spojrzeæ na to jej oczami, zaakceptowaæ jej usprawiedliwienia. - Nie wiem, czego ode mnie oczekujesz - powiedzia³em wreszcie. - Mówimy o moim ¿yciu. Poblad³em, kiedy to powiedzia³a.

- Uratuj nas. Proszê. - K³ami¹c? - To by³a po¿yczka. Po prostu nie zd¹¿y³ ci powiedzieæ. Zamkn¹³em oczy i pokrêci³em g³ow¹. - Okrad³ fundacjê. Okrad³ fundacjê twojej siostry. - Nie mojej siostry - powiedzia³a. Twoj¹. Pozostawi³em to bez komentarza.

- Chcia³bym ci pomóc, Greto. - Odwracasz siê do nas plecami? - Nie odwracam siê do was plecami. Jednak nie mogê dla was k³amaæ. Popatrzy³a na mnie. Anio³ znik³. - Ja zrobi³abym to dla ciebie. Wiesz o tym. Milcza³em. - Zawiod³eœ wszystkich swoich bliskich - ci¹gnê³a Greta. - Na tym obozie nie

upilnowa³eœ swojej siostry. A pod koniec, kiedy moja siostra najbardziej cierpia³a... Urwa³a. Temperatura w pokoju opad³a o dziesiêæ stopni. W¹¿ œpi¹cy w moim brzuchu zbudzi³ siê i zacz¹³ pe³zaæ. Napotka³em jej spojrzenie. - Powiedz to. No ju¿, powiedz. - JaneCare nie by³a dla Jane. Tylko dla ciebie. Z powodu twojego poczucia

winy. Moja siostra umiera³a. Cierpia³a. By³am tam, przy jej ³o¿u œmierci. A ty nie. Niekoñcz¹ce siê cierpienie. Dni zmieniaj¹ce siê w tygodnie, tygodnie w miesi¹ce. By³em tam. Widzia³em to wszystko. A przynajmniej wiêkszoœæ. Patrzy³em, jak kobieta, któr¹ uwielbia³em, moja opoka, powoli odchodzi. Widzia³em, jak gaœnie œwiat³o w jej

oczach. Czu³em otaczaj¹cy j¹ odór œmierci, wokó³ tej kobiety, która pachnia³a bzem, kiedy kocha³em siê z ni¹ pod go³ym niebem w pewne deszczowe popo³udnie. I w koñcu nie mog³em ju¿ tego znieœæ. Nie mog³em patrzeæ, jak gaœnie jej ¿ycie. Za³ama³em siê. To by³a najgorsza chwila w moim ¿yciu. Za³ama³em siê, uciek³em i moja Jane umar³a beze mnie. Greta mia³a racjê. Zawiod³em j¹,

nie zostaj¹c z ni¹ do koñca. Tego te¿ nigdy sobie nie wybaczê, i rzeczywiœcie, poczucie winy sk³oni³o mnie do za³o¿enia JaneCare. Oczywiœcie Greta wiedzia³a, co zrobi³em. Jak w³aœnie mi przypomnia³a, w koñcu zosta³a tam sama. Jednak nigdy o tym nie rozmawialiœmy. Nigdy nie przypomnia³a mi o tym najbardziej zawstydzaj¹cym uczynku w moim ¿yciu. Zawsze chcia³em

wiedzieæ, czy Jane pyta³a o mnie w ostatnich chwilach swego ¿ycia. Czy wiedzia³a, ¿e mnie tam nie ma. Jednak nigdy o to nie zapyta³em. Chcia³em spytaæ teraz, ale co by to zmieni³o? Jaka odpowiedŸ by mnie zadowoli³a? Na jak¹ odpowiedŸ zas³u¿y³em? Greta wsta³a. - Nie pomo¿esz nam?

- Pomogê. Nie bêdê k³ama³. - Gdyby to mog³o ocaliæ Jane, sk³ama³byœ? Nie odpowiedzia³em. - Gdyby k³amstwo mog³o uratowaæ jej ¿ycie, gdybyœ k³ami¹c, móg³ odzyskaæ siostrê... Zrobi³byœ to? - To piekielnie hipotetyczne. - Nie, wcale nie. Poniewa¿ mówimy o moim ¿yciu. Nie sk³amiesz, ¿eby je uratowaæ.

To dla ciebie typowe, Cope. Jesteœ gotowy zrobiæ wszystko dla zmar³ych. Tylko dla ¿ywych nie jesteœ tak dobry. 26 Muse przes³a³a mi faksem trzystronicowe sprawozdanie o Waynie Steubensie. Na Muse mo¿na polegaæ. Nie przys³a³a mi ca³ej teczki. Przeczyta³a zawartoœæ i wyci¹gnê³a najwa¿niejsze fakty. Wiêkszoœæ zna³em. Pamiêtam, ¿e kiedy

zosta³ aresztowany, wielu ludzi zastanawia³o siê, co go sk³oni³o do zabijania obozowiczów. Czy¿by jakieœ z³e prze¿ycia na letnim obozie? Jeden z psychiatrów t³umaczy³, ¿e chocia¿ Steubens nic o tym nie mówi³, jego zdaniem w dzieciñstwie by³ molestowany seksualnie w³aœnie na jakimœ obozie. Jednak inny psychiatra podejrzewa³, ¿e Steubens zabija³

obozowiczów tylko dlatego, ¿e to by³o ³atwe: swoje pierwsze cztery ofiary zabi³ na obozie PLUS i unikn¹³ z³apania. Letnie obozy zaczê³y mu siê kojarzyæ z polowaniem i dreszczykiem emocji, dlatego kontynuowa³ tê dzia³alnoœæ. Wayne nie by³ pracownikiem tych nastêpnych obozów. Oczywiœcie, to by³oby zbyt oczywiste. Jednak zbie¿noœæ okolicznoœci i tak go zgubi³a. PrzygwoŸdzi³ go Geoff

Bedford, jeden z najlepszych specjalistów FBI od sporz¹dzania profili psychologicznych seryjnych morderców. Od czasu tych pierwszych czterech morderstw Wayne znajdowa³ siê w krêgu podejrzanych. Jeszcze zanim zamordowa³ tego ch³opaka w Indianie, Bedford ju¿ zacz¹³ szukaæ kogoœ, kto w czasie zabójstw znajdowa³ siê w tych wszystkich miejscach. Oczywiœcie pierwszymi na liœcie

podejrzanych byli obozowi wychowawcy. A wœród nich, o czym dobrze wiedzia³em, ja. Pocz¹tkowo Bedford niczego nie znalaz³ w Indianie, bêd¹cej miejscem drugiego morderstwa, ale odkry³, ¿e Wayne Steubens pobra³ pieni¹dze z bankomatu w mieœcie znajduj¹cym siê niedaleko miejsca, gdzie zamordowano ch³opca w Wirginii. To by³

prze³om. Bedford zacz¹³ sprawdzaæ jeszcze dok³adniej. Wayne Steubens nie korzysta³ z ¿adnego bankomatu w stanie Indiana, ale zrobi³ to w Everett w Pensylwanii oraz w Columbus w Ohio. Wzór sugerowa³, ¿e jecha³ tamtêdy samochodem ze swojego domu w Nowym Jorku. Nie mia³ alibi i w koñcu znaleŸli w³aœciciela ma³ego motelu w pobli¿u Muncie, który go zidentyfikowa³.

Bedford poszpera³ jeszcze trochê i zdoby³ nakaz. ZnaleŸli pami¹tki zakopane na podwórku Steubensa. Nie by³o wœród nich niczego po pierwszej czwórce zamordowanych. Wed³ug przyjêtej teorii, poniewa¿ by³y to jego pierwsze morderstwa, nie mia³ czasu na zabieranie pami¹tek albo nie przysz³o mu to do g³owy.

Wayne odmówi³ zeznañ. Twierdzi³, ¿e jest niewinny. Powiedzia³, ¿e zosta³ wrobiony. Skazano go za morderstwa w Wirginii i Indianie. W tych sprawach zgromadzono najwiêcej dowodów. Nie by³o ich wystarczaj¹co du¿o w sprawie morderstw na letnim obozie. Ponadto by³y z ni¹ pewne problemy. Steubens pos³ugiwa³ siê no¿em. Jak zdo³a³ zabiæ ca³¹ czwórkê? Jak zwabi³ ich do

lasu? W jaki sposób pozby³ siê dwóch cia³? Wszystko to mo¿na by³o wyt³umaczyæ ¿e zd¹¿y³ ukryæ zw³oki tylko dwóch ofiar, które zagna³ daleko w las - ale nie by³a to czysta sprawa. Natomiast morderstwa w Indianie i Wirginii nie budzi³y najmniejszych w¹tpliwoœci. Lucy zadzwoni³a prawie o pó³nocy. - Jak ci posz³o z Jorge Perezem? -

Zapyta³a. - Mia³aœ racjê. Oni k³ami¹. Jednak on te¿ nie chcia³ mówiæ. - Zatem jaki bêdzie nastêpny ruch? - Spotkam siê z Wayne'em Steubensem. - Naprawdê? - Yhm. - Kiedy? - Jutro rano.

Cisza. - Lucy? - Tak? - Kiedy go aresztowano, co pomyœla³aœ? - O co ci chodzi? - Tamtego lata Wayne mia³... Ile, dwadzieœcia lat? - Tak. - Ja by³em opiekunem czerwonej chaty -

przypomnia³em. - On ¿ó³tej, dwie alejki dalej. Widywa³em go codziennie. Przez ca³y tydzieñ robiliœmy boisko do koszykówki, tylko my dwaj. Owszem, uwa¿a³em, ¿e jest trochê dziwny. Ale ¿eby zaraz zabójca? - To nie jest jak tatua¿ czy coœ. Przecie¿ pracujesz z przestêpcami. Sam wiesz. - Chyba tak. Ty te¿ go zna³aœ, prawda? - Zna³am.

- Co o nim myœla³aœ? - Uwa¿a³am, ¿e to palant. Uœmiechn¹³em siê mimo woli. - Przypuszcza³aœ, ¿e jest do tego zdolny? - Do czego? Do podrzynania garde³ i zakopywania ludzi ¿ywcem? Nie, Cope. Nie przysz³o mi to do g³owy. - On nie zabi³ Gila Pereza.

- Jednak zabi³ tamtych ludzi. Wiesz o tym. - Chyba tak. - Daj spokój, przecie¿ wiesz, ¿e to on musia³ zabiæ Margot i Douga. Jak inaczej mo¿na to wyt³umaczyæ? Mo¿e przypadkiem by³ wychowawc¹ na obozie, na którym mia³y miejsce te morderstwa i potem sam zacz¹³ zabijaæ? - Nie mo¿na tego wykluczyæ.

- Hê? - Mo¿e te morderstwa wytr¹ci³y go z równowagi. Mo¿e mia³ to w sobie i tamtego lata, kiedy by³ opiekunem na obozie i dwojgu uczestnikom poder¿niêto gard³a, to wydarzenie zadzia³a³o jak katalizator. - Naprawdê kupujesz tê wersjê? - Raczej nie, ale kto wie? - Jest jeszcze zwi¹zany z nim fakt, który

zapamiêta³am. - Jaki? - Wayne by³ patologicznym k³amc¹. No wiesz, teraz, maj¹c w szufladzie dyplom z psychologii, znam fachowe okreœlenie. Jednak nawet wtedy wiedzia³am. Nie pamiêtasz tego? Zawsze k³ama³. Dla samej frajdy. Taki ju¿ by³. Nie powiedzia³by prawdy, nawet gdybyœ go zapyta³, co jad³ na

œniadanie. Zastanowi³em siê. - Taaak, pamiêtam. Czêœciowo by³y to normalne obozowe przechwa³ki. By³ bogatym dzieciakiem i próbowa³ dopasowaæ siê do nas, stoj¹cych po drugiej stronie barykady. Mówi³, ¿e jest dilerem narkotyków. I nale¿y do gangu. Ma dziewczynê, która pozowa³a do „Playboya". Wygadywa³ same bzdury.

- Pamiêtaj o tym, kiedy bêdziesz z nim rozmawia³ - poprosi³a. - Bêdê pamiêta³. Cisza. ​pi¹cy w¹¿ znik³. Teraz poczu³em, jak budz¹ siê inne uœpione uczucia. Wci¹¿ coœ czu³em do Lucy. Nie wiedzia³em, czy to fakt, nostalgia czy rezultat ca³ego tego stresu, ale czu³em to i nie chcia³em tego ignorowaæ, a jednoczeœnie wiedzia³em, ¿e muszê.

- Jesteœ tam jeszcze? - Zapyta³a. - Jestem. - To wci¹¿ jest niesamowite, nieprawda¿? To z nami. - Tak, owszem. - Tak tylko, ¿ebyœ wiedzia³. Nie jesteœ osamotniony. Ja te¿ w tym siedzê, jasne? - Jasne. - Czy to ci pomog³o? - Tak. A tobie?

- Te¿. By³oby paskudnie, gdybym tylko ja to czu³a. Uœmiechn¹³em siê. - Dobranoc, Cope. - Dobranoc, Luce. ŒŒŒ Seryjne zabójstwa - a przynajmniej powa¿ny niedobór sumienia najwidoczniej nie s¹ stresuj¹ce, poniewa¿ Wayne Steubens przez te dwadzieœcia lat prawie siê nie

postarza³. Kiedy go zna³em, by³ przystojnym ch³opakiem. I takim pozosta³. Teraz mia³ w³osy obciête na je¿a, a nie faluj¹ce, ukochane przez mamusiê loki, ale dobrze mu by³o w tej fryzurze. Wiedzia³em, ¿e wypuszczaj¹ go z celi tylko na godzinê dziennie, ale najwidoczniej spêdza³ ten czas na s³oñcu, gdy¿ nie mia³ tej typowo wiêziennej, bladej cery.

Obdarzy³ mnie zabójczym, niemal doskona³ym uœmiechem. - Przyszed³eœ zaprosiæ mnie na zlot obozowiczów? - Zapyta³. - Urz¹dzamy go w Rainbow Room na Manhattanie. O rany, mam nadziejê, ¿e przyjdziesz. Rykn¹³ œmiechem, jakbym powiedzia³ najprzedniejszy dowcip. Nie ³udzi³em siê, ¿e tak by³o, ale to przes³uchanie mia³o byæ tañcem na linie. Przes³uchiwali go

najlepsi funkcjonariusze FBI w kraju. Badali psychiatrzy, którzy znali wszystkie sztuczki z Podrêcznika psychopaty. Zwyk³e metody tu nie podzia³aj¹. Mieliœmy wspólne wspomnienia. Byliœmy prawie przyjació³mi. Powinienem to wykorzystaæ. Jego œmiech przeszed³ w chichot, a potem ucich³. - Wci¹¿ nazywaj¹ ciê Cope?

- Tak. - No to jak leci, Cope? - Fajnie. - Fajnie - powtórzy³ Wayne. - Mówisz jak wuj Ira. Na obozie nazywaliœmy starszych wujami i ciotkami. - Ira to by³ szalony facet, no nie, Cope? - Wtedy tak. - Jasne. - Wayne odwróci³ wzrok. Próbowa³em spojrzeæ w te jego

szaroniebieskie oczy, ale wci¹¿ gdzieœ b³¹dzi³y. Sprawia³ wra¿enie cierpi¹cego na lekk¹ psychozê maniakalno-depresyjn¹. Zastanawia³em siê, czy podaj¹ mu leki - zapewne - a potem zapyta³em siê w duchu, dlaczego tego nie sprawdzi³em. - No wiêc - rzek³ Wayne - powiesz mi, dlaczego naprawdê tu jesteœ? - A potem,

zanim zd¹¿y³em odpowiedzieæ, podniós³ d³oñ. - Zaczekaj, nie, nie mów mi. Jeszcze nie. Spodziewa³em siê czegoœ innego. Nie wiem czego. Oczekiwa³em, ¿e bêdzie bardziej szalony czy ostentacyjny. Przez szalonego rozumia³em kompletnego wariata, jakiego wyobra¿amy sobie, myœl¹c o seryjnych zabójcach: œwidruj¹ce spojrzenie, intensywne i przeszywaj¹ce do szpiku koœci

oblizywanie warg, zaciskaj¹ce siê i prostuj¹ce palce, ledwie skrywana furia. W nim nie dostrzega³em niczego takiego. Przez ostentacyjnego rozumia³em ten typ socjopaty, jaki napotykamy codziennie, wygadanego faceta, który ewidentnie ³¿e w ¿ywe oczy i jest zdolny do wszystkiego. Do takich te¿ nie da³o siê go zaliczyæ.

Natomiast poczu³em coœ o wiele bardziej przera¿aj¹cego. Siedz¹c tak i rozmawiaj¹c z nim - z cz³owiekiem, który najprawdopodobniej zamordowa³ moj¹ siostrê i siedem innych osób - czu³em siê zupe³nie normalnie. Mo¿e nawet swobodnie. - Minê³o dwadzieœcia lat, Wayne. Chcê wiedzieæ, co siê zdarzy³o w tych lasach. - Dlaczego? - Poniewa¿ tam by³a moja siostra.

- Nie, Cope, nie o to pytam. - Nachyli³ siê. - Dlaczego teraz? Jak sam powiedzia³eœ, minê³o dwadzieœcia lat. Zatem czemu, stary przyjacielu, chcesz wiedzieæ to teraz? - Nie jestem pewien. Jego oczy znieruchomia³y i przywar³y do moich. Stara³em siê nie mrugn¹æ. Zamiana ról: psychopata usi³owa³ sprawdziæ, czy nie k³amiê. - Wybra³eœ bardzo interesuj¹cy moment

- zauwa¿y³. - Dlaczego? - Poniewa¿ nie jesteœ pierwszym nieoczekiwanym goœciem, który ostatnio mnie odwiedzi³. Powoli pokiwa³em g³ow¹, staraj¹c siê nie okazaæ nadmiernego zaciekawienia. - A kto jeszcze ciê odwiedzi³? - Dlaczego mia³bym ci powiedzieæ?

- A dlaczego nie? Wayne Steubens znów siê wyprostowa³. - Nadal jesteœ przystojnym facetem, Cope. - Ty te¿ - powiedzia³em. - Jednak nasza randka raczej nie wchodzi w grê. - W³aœciwie powinienem byæ na ciebie z³y. - Ach tak? - Popsu³eœ mi tamto lato.

Partycjonowanie. Mówi³em ju¿ o tym. Wiem, ¿e moja twarz nie zdradzi³a ¿adnych uczuæ, ale mia³em wra¿enie, ¿e ktoœ kroi mi wnêtrznoœci brzytw¹. Gawêdzi³em sobie z

seryjnym morderc¹. Spojrza³em na jego rêce. Wyobrazi³em sobie krew. Wyobrazi³em sobie ostrze przyciœniête do ods³oniêtego gard³a. Te d³onie. Te pozornie nieszkodliwe

d³onie, które teraz spoczywa³y na stalowym blacie sto³u. Co zrobi³y? Oddycha³em miarowo. - W jaki sposób? - Zapyta³em. - Ona powinna byæ moja. - Kto powinien byæ twój? - Lucy. Tamtego lata czeka³a na ch³opaka. Gdyby ciebie tam nie by³o, mia³bym du¿e szanse na dobry finisz, jeœli rozumiesz, co mam na myœli.

Nie wiedzia³em, co odpowiedzieæ, ale brn¹³em dalej. - Myœla³em, ¿e interesowa³eœ siê Margot Green. Uœmiechn¹³ siê. - Mia³a cia³o, no nie? - Istotnie. - To by³a laska. Pamiêtasz to na boisku do koszykówki? Pamiêta³em. Ten obraz natychmiast stan¹³ mi przed oczami. Zabawne.

Margot by³a obozow¹ seksbomb¹ i - cz³owieku doskonale o tym wiedzia³a. Zawsze nosi³a wyzywaj¹co obcis³e topy, które wydawa³y siê bardziej nieprzyzwoite ni¿ zupe³na nagoœæ. Tamtego dnia któraœ z dziewczyn mia³a wypadek na boisku do siatkówki. Nie pamiêtam, jak siê nazywa³a. Zdaje siê, ¿e z³ama³a sobie nogê, ale kto to dziœ pamiêta? Natomiast

wszyscy pamiêtaj¹ - i to wspomnienie dzielê z tym psycholem - przera¿on¹ Margot Green, pêdz¹c¹ przez boisko do koszykówki w tym cholernym topie, z którego wszystko wysz³o jej na wierzch, wzywaj¹c¹ pomocy, podczas gdy my, oko³o trzydziestu lub czterdziestu ch³opaków na boisku do kosza, staliœmy jak wryci i gapiliœmy siê z rozdziawionymi ustami.

Mê¿czyŸni to œwinie, tak. Jednak nastoletni ch³opcy te¿. Natura urz¹dzi³a to tak, ¿e samce homo sapiens w wieku od oko³o czternastu do siedemnastu lat s¹ chodz¹c¹ erekcj¹. Nic na to nie mo¿esz poradziæ. Tymczasem spo³eczeñstwo uwa¿a, ¿e w tym wieku jesteœ za m³ody, ¿eby robiæ coœ innego, jak tylko cierpieæ. A to cierpienie stawa³o siê dziesiêciokrotnie dotkliwsze w obecnoœci Margot Green.

Bóg ma poczucie humoru, nie s¹dzicie? - Pamiêtam - powiedzia³em. - Co za laska - rzek³ Wayne. - Wiesz, ¿e rzuci³a Gila? - Margot? - Tak. Tu¿ przed morderstwem. - Uniós³ brew. - To daje do myœlenia, co? Nawet nie drgn¹³em, pozwalaj¹c mu mówiæ w nadziei, ¿e powie wiêcej. Powiedzia³. - Mia³em j¹, wiesz. Margot. Jednak nie

by³a tak dobra jak Lucy. Przy³o¿y³ d³oñ do ust, jakby powiedzia³ za du¿o. Niez³e przedstawienie. Nadal nie drgn¹³em. - Wiesz, ¿e chodziliœmy ze sob¹ tamtego lata, zanim siê pojawi³eœ, prawda? Lucy i ja. - Uhm. - Trochê pozielenia³eœ, Cope. Chyba

nie jesteœ zazdrosny, co? - To by³o dwadzieœcia lat temu. - Tak, rzeczywiœcie. I mówi¹c szczerze, doszed³em tylko do drugiej bazy. Za³o¿ê siê, ¿e ty doszed³eœ dalej, Cope. Za³o¿ê siê, ¿e zerwa³eœ jej wianek, co? Próbowa³ wyprowadziæ mnie z równowagi. Nie zamierza³em daæ siê wci¹gn¹æ w tê grê.

- D¿entelmen nigdy nie opowiada o swoich podbojach. - Racja, pewnie. I nie zrozum mnie Ÿle. Wy dwoje byliœcie dobr¹ par¹. Nawet œlepy by to zauwa¿y³. Ty i Lucy to by³o coœ. Coœ szczególnego, nieprawda¿? Uœmiechn¹³ siê do mnie i zamruga³. - To by³o dawno temu. - Chyba w to nie wierzysz, co? Starzejemy siê, pewnie, ale pod wieloma wzglêdami

jesteœmy tacy sami jak kiedyœ. Nie s¹dzisz? - Niezupe³nie, Wayne. - No có¿, œwiat idzie naprzód, jak s¹dzê. Mamy tu dostêp do Internetu, wiesz. ¯adnych witryn pornograficznych i tym podobnych rzeczy, i sprawdzaj¹ wszystkie nasze po³¹czenia. Jednak poszpera³em sobie w sieci. Wiem, ¿e jesteœ wdowcem i masz szeœcioletni¹ córkê. Jednak nie mog³em

znaleŸæ w sieci jej imienia. Jak ma na imiê? Tego by³o ju¿ za wiele. Przewraca³o mi siê w ¿o³¹dku. S³uchaj¹c, jak ten psychol mówi o mojej córce, czu³em siê gorzej, ni¿ kiedy trzyma³em jej zdjêcia w moim gabinecie. Jakoœ opanowa³em siê i przeszed³em do rzeczy: - Co siê sta³o w tych lasach, Wayne? - Zginêli ludzie.

- Daruj sobie te gierki. - Tylko jeden z nas sobie pogrywa, Cope. Jeœli chcesz prawdy, to zacznijmy od ciebie. Dlaczego tu dziœ przyszed³eœ? W³aœnie dzisiaj. Poniewa¿ to nie jest przypadek. Obaj o tym wiemy. Obejrza³em siê. Wiedzia³em, ¿e jesteœmy obserwowani. Wczeœniej za¿¹da³em, by wy³¹czono pods³uch. Teraz da³em znak,

¿eby ktoœ wszed³. Stra¿nik otworzy³ drzwi. - Tak, proszê pana? - Zapyta³. - Czy pan Steubens mia³ jakichœ goœci w ci¹gu... Powiedzmy, ostatnich dwóch tygodni? - Tak, proszê pana. Jednego. - Kogo? - Mogê sprawdziæ, jeœli pan chce. - Proszê to zrobiæ.

Stra¿nik wyszed³. Znów spojrza³em na Wayne'a. Nie wygl¹da³ na rozz³oszczonego. - Celny strza³ - pochwali³. - Nie musia³eœ tego robiæ. Powiem ci. To by³ niejaki Curt Smith. - Nie znam nikogo takiego. - Ach, ale on zna ciebie. Widzisz, pracuje dla firmy zwanej MVD. - Prywatny detektyw?

- Tak. - I przyszed³ tutaj, poniewa¿ chcia³... Teraz zrozumia³em. Cholerne sukinsyny. Chcia³ wygrzebaæ jakieœ brudy na mój temat. Wayne Steubens dotkn¹³ nosa palcem, a potem wycelowa³ go we mnie. - I co ci zaproponowa³? - Spyta³em. - Jego szef by³ kiedyœ szych¹ u federalnych. Powiedzia³, ¿e mo¿e mi za³atwiæ lepsze

traktowanie. - Powiedzia³eœ mu coœ? - Nie. Z dwóch powodów. Po pierwsze, jego propozycja by³a kompletn¹ bzdur¹. By³y fedzio w niczym nie mo¿e mi pomóc. - A po drugie? Wayne Steubens pochyli³ siê do mnie. Upewni³ siê, ¿e patrzê mu prosto w oczy. - Chcê, ¿ebyœ mnie wys³ucha³, Cope.

Chcê, ¿ebyœ pos³ucha³ mnie bardzo uwa¿nie. Wytrzyma³em jego spojrzenie. - Zrobi³em w moim ¿yciu wiele z³ych rzeczy. Nie bêdê wdawa³ siê w szczegó³y. Nie ma potrzeby. Pope³nia³em b³êdy. Spêdzi³em w tej piekielnej dziurze osiemnaœcie ostatnich lat, p³ac¹c za nie. A nie powinienem. Naprawdê nie powinienem. Nie bêdê

mówi³ o Indianie, Wirginii czy innych sprawach. Ludzie, którzy tam umarli... Nie zna³em ich. To byli obcy. Umilk³, zamkn¹³ oczy, przesun¹³ d³oni¹ po twarzy. Mia³ szerok¹ twarz o b³yszcz¹cej, niemal woskowanej cerze. Znów otworzy³ oczy i upewni³ siê, ¿e wci¹¿ na niego patrzê. Patrzy³em. Nie móg³bym siê poruszyæ, nawet gdybym chcia³. - Jednak - i to jest drugi powód, Cope -

nie mam pojêcia, co wydarzy³o siê w tamtych lasach dwadzieœcia lat temu. Poniewa¿ mnie tam nie by³o. Nie wiem, co przydarzy³o siê moim przyjacio³om - nie obcym, Cope, ale przyjacio³om - Margot Green, Dougowi Billinghamowi, Gilowi Perezowi i twojej siostrze. Cisza. - Czy zabi³eœ tych ch³opców w Indianie i Wirginii? - Zapyta³em.

- A uwierzy³byœ, gdybym powiedzia³, ¿e nie? - By³o mnóstwo dowodów. - Tak, by³o. - Jednak ty wci¹¿ twierdzisz, ¿e jesteœ niewinny. - Tak twierdzê. - Jesteœ niewinny, Wayne? - Skupmy siê na jednym, dobrze? Mówiê o tamtym lecie. Mówiê o tym obozie. Nie

zabi³em tam nikogo. Nie wiem, co siê wydarzy³o w tamtych lasach. Nic nie powiedzia³em. - Jesteœ teraz prokuratorem, zgadza siê? Skin¹³em g³ow¹. - Ludzie szperaj¹ w twojej przesz³oœci. Rozumiem to. Nie zwróci³bym na to uwagi. Jednak teraz ty te¿ tu jesteœ. A to oznacza, ¿e coœ siê sta³o. Coœ nowego. Coœ zwi¹zanego z

tamt¹ noc¹. - Do czego zmierzasz, Wayne? - Zawsze s¹dzi³eœ, ¿e to ja ich zabi³em rzek³. - Jednak teraz, po raz pierwszy, nie jesteœ ju¿ tego pewien, prawda? Nie odpowiedzia³em. - Coœ siê zmieni³o. Widzê to po twojej minie. Po raz pierwszy powa¿nie siê zastanawiasz, czy mia³em coœ wspólnego z wydarzeniami tamtej nocy.

A jeœli dowiedzia³eœ siê czegoœ nowego, masz obowi¹zek powiedzieæ mi o tym. - Nie mam obowi¹zku, Wayne. Nie zosta³eœ skazany za te morderstwa. Os¹dzono ciê i skazano za morderstwa w Indianie i Wirginii. Roz³o¿y³ rêce. - To co ci szkodzi powiedzieæ mi, czego siê dowiedzia³eœ?

Zastanowi³em siê. Mia³ trochê racji. Gdybym mu powiedzia³, ¿e Gil Perez do niedawna wci¹¿ ¿y³, w niczym nie podwa¿y³oby to jego wyroku, poniewa¿ nie zosta³ skazany za zabicie Gila. Jednak ten fakt rzuci³by d³ugi cieñ. Sprawa seryjnego mordercy jest dos³ownie i w przenoœni jak dom pe³en trupów. Gdyby okaza³o siê, ¿e jedna z ofiar wcale nie zosta³a zamordowana - a przynajmniej nie wtedy, kiedy

przypuszczano, i nie przez seryjnego mordercê - os³abi³oby to fundamenty ca³ej konstrukcji. Na razie postanowi³em zachowaæ dyskrecjê. Poza tym nie mia³em podstaw, by coœ mówiæ, dopóki nie zidentyfikujemy Gila Pereza. Spojrza³em na Wayne'a. Czy jest szaleñcem? Tak uwa¿a³em. Tylko czy mog³em byæ tego absolutnie pewny? Tak czy inaczej dowiedzia³em siê ju¿ wszystkiego,

czego mog³em siê dziœ dowiedzieæ. Wsta³em. - ¯egnaj, Wayne. - Zegnaj, Cope. Ruszy³em do drzwi. - Cope? Odwróci³em siê. - Wiesz, ¿e ich nie zabi³em, prawda? Nie odpowiedzia³em. - A jeœli ja ich nie zabi³em - ci¹gn¹³ - to musisz na nowo przemyœleæ wszystko,

co wydarzy³o siê tamtej nocy - nie tylko Margot, Dougowi, Gilowi i Camille. Równie¿ to, co przydarzy³o siê mnie. I tobie. 27 - Ira, popatrz na mnie przez chwilê. Lucy zaczeka³a na jedn¹ z tych chwil, kiedy ojciec wydawa³ siê niemal zupe³nie przytomny. Siedzia³a naprzeciwko niego

w jego pokoju. Ira powyjmowa³ dziœ stare p³yty. Na ok³adkach by³ d³ugow³osy James Taylor z Sweet Baby Jane i Beatlesi przechodz¹cy Abbey Road (z bosonogim, a wiêc „martwym" Paulem). Marvin Gaye spogl¹da³ w górê na What's Going On, a osowia³y Jim Morrison emanowa³ seksem na ok³adce oryginalnego albumu Doorsów.

- Ira? Uœmiecha³ siê do starego zdjêcia z obozu. ¯ó³ty volkswagen garbus zosta³ ozdobiony przez dziewczyny z najstarszej grupy. Umieœci³y na nim kwiaty i pacyfki. Ira sta³ w œrodku z rêkami skrzy¿owanymi na piersi. Dziewczêta otoczy³y samochód. Wszyscy nosili szorty, bawe³niane koszulki i promiennie siê uœmiechali. Lucy pamiêta³a

tê chwilê. To by³ dobry dzieñ, jeden z tych, które chowasz w pude³ku na dnie szuflady i wyci¹gasz, kiedy jest ci naprawdê smutno. - Ira? Odwróci³ siê do niej. - S³ucham. Barry McGuire œpiewa³ swój klasyczny antywojenny hymn Eve of Destruction. Choæ niepokoj¹cy, ten utwór zawsze

Lucy uspokaja³. Ukazuje szczególnie przygnêbiaj¹c¹ wizjê œwiata. Mówi o eksplozjach, o cia³ach w rzece Jordan, o lêku przed wybuchem wojny nuklearnej, o nienawiœci w czerwonych Chinach i w Selmie w stanie Alabama (kiepski rym, ale przeszed³), o ca³ej hipokryzji i nienawiœci tego œwiata - a chór niemal drwi¹co pyta, jak s³uchacz mo¿e byæ tak naiwny, by s¹dziæ, ¿e nie znajdujemy siê

w przededniu samozag³ady. Dlaczego to j¹ pociesza³o? Poniewa¿ by³o prawd¹. Ten œwiat by³ straszny, okropny. Planeta znajdowa³a siê na skraju przepaœci. Jednak przetrwa³a - a niektórzy mogliby nawet powiedzieæ, ¿e rozkwit³a. Dzisiejszy œwiat te¿ wydaje siê okropny. Nie do wiary, ¿e jakoœ przetrwa. ​wiat

McGuire'a by³ równie przera¿aj¹cy. Mo¿e bardziej. Cofnijmy siê o dwadzieœcia lat - druga wojna œwiatowa, faszyzm. Przy tym lata szeœædziesi¹te by³y jak Disneyland. To równie¿ przetrwaliœmy. Zawsze zdajemy siê znajdowaæ w przededniu samozniszczenia. I jakoœ zawsze udaje nam siê przetrwaæ. Mo¿e wszystkim nam jest pisane

wychodziæ ca³o z katastrof, jakie sami wywo³ujemy? Pokrêci³a g³ow¹. Jakie to naiwne. Jakie pensjonarskie. Powinna byæ rozs¹dniejsza. Ira mia³ dziœ przystrzy¿on¹ brodê. W³osy nadal rozczochrane. Siwizna przybiera³a niemal siny odcieñ. Trzês³y mu siê rêce i Lucy zastanawia³a siê, czy to nie zapowiedŸ choroby Parkinsona. Wiedzia³a, ¿e jego

ostatnie lata ¿ycia nie bêd¹ mi³e. Jednak w ci¹gu minionego dwudziestolecia ma³o mia³ dobrych. - O co chodzi, kochanie? - Zapyta³ z widoczn¹ trosk¹. To by³a jedna z najwiêkszych zalet Iry szczerze troszczy³ siê o ludzi. By³ wspania³ym s³uchaczem. Zauwa¿a³ cierpienie i próbowa³ znaleŸæ jakiœ sposób, ¿eby z³agodziæ ból. Wszyscy wyczuwali tê

cechê Iry - ka¿dy obozowicz, rodzic, znajomy. A kiedy by³o siê jego jedynym dzieckiem, osob¹ ukochan¹ nad ¿ycie, to by³o jak najcieplejszy koc w ch³odny dzieñ. Bo¿e, by³ takim wspania³ym ojcem. Tak bardzo brakuje jej tego cz³owieka. - W ksi¹¿ce zapisano, ¿e odwiedzi³ ciê niejaki Manolo Santiago. - Przechyli³a g³owê. - Pamiêtasz to, Iro? Jego uœmiech zgas³.

- Iro? - Tak - powiedzia³. - Pamiêtam. - Czego chcia³? - Porozmawiaæ. - Porozmawiaæ o czym? ​ci¹gn¹³ wargi, jakby przytrzymuj¹c jêzyk za zêbami. - Iro? Pokrêci³ g³ow¹.

- Proszê, powiedz mi. Ira otworzy³ usta, ale nie wydoby³ siê z nich ¿aden dŸwiêk. W koñcu przemówi³ ochryp³ym szeptem: - Wiesz, o czym chcia³ porozmawiaæ. Lucy spojrza³a przez ramiê. Byli w pokoju sami. Eve of Destruction skoñczy³a siê. Mamas and Papas zaczêli im mówiæ, ¿e wszystkie liœcie zbr¹zowia³y. - O obozie? - Podsunê³a. Kiwn¹³ g³ow¹.

- Co chcia³ wiedzieæ? Zacz¹³ p³akaæ. - Iro? - Nie chcia³em tam wracaæ - szlocha³. - Wiem, ¿e nie chcia³eœ. - A on wci¹¿ pyta³. - O co, Iro? O co ciê pyta³? Ukry³ twarz w d³oniach. - Proszê...

- O co prosisz? - Nie mogê tam znów wróciæ. Rozumiesz? Nie mogê tam wróciæ. - Nic ci ju¿ nie grozi. Wci¹¿ chowa³ twarz w d³oniach. Dr¿a³y mu ramiona. - Te biedne dzieciaki. - Iro? - Wygl¹da³ na cholernie przestraszonego. - Tatusiu? - Zawiod³em wszystkich.

- Nie, wcale nie. Nie móg³ powstrzymaæ szlochu. Lucy uklêk³a przed nim. Poczu³a, ¿e jej te¿ ³zy cisn¹ siê do oczu. - Proszê, tato, spójrz na mnie. Nie chcia³. Do pokoju zajrza³a pielêgniarka Rebecca. - Przyniosê mu coœ - zaproponowa³a. Lucy powstrzyma³a j¹. - Nie trzeba.

Ira znów zaszlocha³. - Myœlê, ¿e potrzebuje czegoœ na uspokojenie. - Jeszcze nie - powiedzia³a Lucy. - My tylko... Proszê nas zostawiæ. - Odpowiadam za niego. - Nic mu nie jest. To prywatna rozmowa. Trochê siê wzruszy³, to wszystko. - Przyprowadzê lekarza. Lucy chcia³a j¹ powstrzymaæ, ale pielêgniarka ju¿ wysz³a.

- Iro, proszê, pos³uchaj mnie. - Nie. - Co mu powiedzia³eœ? - Nie mog³em upilnowaæ wszystkich. Rozumiesz? Nie rozumia³a. Wziê³a jego twarz w d³onie i próbowa³a go zmusiæ, ¿eby spojrza³ jej w oczy. Jego krzyk j¹ wystraszy³. Puœci³a go. Cofn¹³ siê, przewracaj¹c krzes³o. Skuli³ siê w

k¹cie. - Nie...! Pielêgniarka Rebecca wróci³a z dwiema kobietami. W jednej z nich Lucy rozpozna³a lekarkê. Druga, zapewne pielêgniarka, trzyma³a w rêku strzykawkê. - Wszystko w porz¹dku, Iro powiedzia³a Rebecca. Ruszy³y ku niemu. Lucy zast¹pi³a im drogê.

- WyjdŸcie st¹d - warknê³a. Lekarka - wed³ug napisu na identyfikatorze Julie Construcci odkaszlnê³a. - Jest bardzo wzburzony. - Ja te¿ - powiedzia³a Lucy. - S³ucham? - Powiedzia³a pani, ¿e jest wzburzony. Wielkie rzeczy. Wzburzenie to czêœæ ¿ycia. Ja te¿ czasem bywam wzburzona. Pani

te¿ czasem jest wzburzona, prawda? Dlaczego on nie mo¿e? - Poniewa¿ nie jest zdrowy. - Nic mu nie jest. Chcê, ¿eby jeszcze przez kilka minut by³ przytomny. Ira znów zaszlocha³. - Pani twierdzi, ¿e on jest przytomny? - Muszê z nim chwilê porozmawiaæ. Doktor Construcci skrzy¿owa³a rêce na

piersi. - Decyzja nie nale¿y do pani. - Jestem jego córk¹. - Pani ojciec jest tu z w³asnej woli. Mo¿e wychodziæ i wracaæ, kiedy chce. ¯aden s¹d go nie ubezw³asnowolni³. Decyzja nale¿y do niego. Construcci spojrza³a na Irê. - Chce pan œrodek uspokajaj¹cy, panie Silverstein?

Ira wodzi³ wzrokiem po pokoju jak zapêdzone w k¹t zwierzê, którym nagle siê sta³. - Panie Silverstein? Spojrza³ na córkê. Znów zacz¹³ p³akaæ. - Nic mu nie powiedzia³em, Lucy. Co mog³em mu powiedzieæ? Znowu zaszlocha³. Lekarka spojrza³a na Lucy, a ta na ojca. - W porz¹dku, Iro. - Kocham ciê, Luce.

- Ja te¿ ciê kocham. Pielêgniarki podesz³y. Ira wyci¹gn¹³ rêkê. Uœmiechn¹³ siê sennie, gdy ig³a wesz³a w cia³o. Lucy przypomnia³o siê dzieciñstwo. Otwarcie pali³ przy niej trawkê. Pamiêta³a, jak g³êboko siê zaci¹ga³ z takim w³aœnie uœmiechem. Teraz zada³a sobie pytanie, dlaczego tego potrzebowa³. Pamiêta³a, jak po tamtym obozie robi³ to coraz czêœciej. Kiedy by³a

dzieckiem, narkotyki by³y czêœci¹ jego stylu ¿ycia - czêœci¹ „ruchu". Teraz zaczê³a siê zastanawiaæ. A jej picie? Czy¿by w ten sposób ujawni³ siê jakiœ gen uzale¿nieñ? A mo¿e Ira, tak jak Lucy, korzysta³ z u¿ywek takich jak narkotyki czy wódka, ¿eby uciec, znieczuliæ siê, nie spojrzeæ prawdzie w oczy? 28

- Proszê mi powiedzieæ, ¿e to by³ ¿art. Specjalny agent FBI Geoff Bedford i ja siedzieliœmy w regulaminowej wielkoœci bufecie, takim z aluminium na zewn¹trz i podpisanymi zdjêciami miejscowych komentatorów telewizyjnych w œrodku. Bedford by³ schludnym facetem z sumiastymi i nawoskowanymi w¹sami. Jestem pewien, ¿e ju¿ gdzieœ takie widzia³em, ale nie mog³em

sobie przypomnieæ gdzie. Mia³em wra¿enie, ¿e zaraz do³¹czy do niego trzech innych facetów, tworz¹c zgrany kwartet fryzjerów. - Nie by³. Przysz³a kelnerka. Nie wyzwa³a nas od z³ociutkich. Nienawidzê tego. Bedford przeczyta³ menu, ale zamówi³ tylko kawê. Poj¹³em znaczenie tego faktu i zamówi³em to samo. Oddaliœmy jej menu. Bedford

zaczeka³, a¿ odejdzie. - Steubens zrobi³ to, bez dwóch zdañ. Zabi³ tych wszystkich ludzi. Dotychczas nie by³o co do tego ¿adnych w¹tpliwoœci. I teraz te¿ nie ma. I nie mówiê o uzasadnionej w¹tpliwoœci. Mówiê o jakiejkolwiek w¹tpliwoœci. - Pierwsze cztery zabójstwa. Te w lasach. - Co z nimi?

- Nie by³o dowodów, które by go z nimi ³¹czy³y - przypomnia³em. - Nie by³o. - Cztery ofiary. Dwie z nich to by³y m³ode kobiety. Margot Green i moja siostra? - Zgadza siê. - Jednak ¿adna z póŸniejszych ofiar Steubensa nie by³a p³ci ¿eñskiej. - Owszem. - Wszystkie by³y p³ci mêskiej i w wieku

od szesnastu do osiemnastu lat. Nie uwa¿a pan, ¿e to dziwne? Spojrza³ na mnie, jakby nagle wyros³a mi druga g³owa. - Proszê pos³uchaæ, panie Copeland, zgodzi³em siê spotkaæ z panem, poniewa¿ po pierwsze, jest pan prokuratorem okrêgowym, a po drugie, pañska siostra zginê³a z rêki tego potwora. Jednak kierunek tej

rozmowy... - W³aœnie odwiedzi³em Wayne'a Steubensa - oznajmi³em. - Zdajê sobie z tego sprawê. I pozwolê sobie powiedzieæ, ¿e to cholernie przebieg³y psychopata i patologiczny k³amca. Przypomnia³em sobie, ¿e Lucy mówi³a to samo. A tak¿e to, ¿e Wayne twierdzi³, i¿ romansowa³ z Lucy, zanim pojawi³em siê na obozie.

- Wiem o tym - powiedzia³em. - Nie jestem pewien. Pozwoli pan, ¿e coœ panu wyjaœniê. Wayne Steubens by³ czêœci¹ mojego ¿ycia przez prawie dwadzieœcia lat. Proszê o tym pomyœleæ. S³ysza³em, jak przekonuj¹co potrafi k³amaæ. Nie wiedzia³em, jak to rozegraæ, wiêc wypali³em z grubej rury: - Wyszed³ na jaw nowy fakt.

Bedford zmarszczy³ brwi. Koniuszki w¹sów opad³y mu wraz z k¹cikami ust. - O czym pan mówi? - Wie pan, kim jest Gil Perez? - Oczywiœcie. Wiem wszystko i o wszystkich zamieszanych w tê sprawê. - Nigdy nie znaleŸliœcie jego cia³a. - Zgadza siê. Ani cia³a pañskiej siostry. - Jak pan to wyjaœni? - By³ pan na tym obozie. Zna pan ten

teren. - Znam. - Wie pan, ile kilometrów kwadratowych maj¹ te lasy? - Wiem. Podniós³ praw¹ rêkê i spojrza³ na ni¹. - Czeœæ, panno Ig³o. Potem zrobi³ to samo z lew¹. - Proszê poznaæ mojego przyjaciela, pana Siano.

- Wayne Steubens jest mê¿czyzn¹ o drobnej budowie cia³a - przypomnia³em. - Co z tego? - To, ¿e Doug mia³ prawie metr osiemdziesi¹t. A Gil by³ zawadiak¹. W jaki sposób, pañskim zdaniem, Wayne zaskoczy³ lub pokona³ ca³¹ czwórkê? - Mia³ nó¿. Margot Green by³a zwi¹zana. Po prostu poder¿n¹³ jej gard³o. Nie jesteœmy pewni, w jakiej kolejnoœci zabi³ pozosta³ych. Mo¿e te¿ ich zwi¹za³ -

w ró¿nych miejscach lasu. Po prostu nie wiemy. Za³atwi³ Douga Billinghama. Jego cia³o znaleziono w p³ytkim grobie kilometr od cia³a Margot. Mia³ kilka ran k³utych i skaleczenia na rêkach, œwiadcz¹ce o tym, ¿e siê broni³. ZnaleŸliœmy krew i ubrania nale¿¹ce do pañskiej siostry i Gila Pereza. Wie pan o tym wszystkim.

- Wiem. Bedford odchyli³ siê z krzes³em do ty³u, opieraj¹c siê na obcasach. - Zatem niech mi pan powie, panie Copeland, jaki to nowy fakt tak nagle wyszed³ na jaw? - Gil Perez. - Co z nim? - On nie zgin¹³ tamtej nocy. Umar³ w zesz³ym tygodniu.

Krzes³o opad³o. - S³ucham? Opowiedzia³em mu o Manolu Santiagu, który okaza³ siê Gilem Perezem. Powiedzia³bym, ¿e przyj¹³ to sceptycznie, ale to by³oby zbyt ³agodne okreœlenie. Agent Bedford patrzy³ na mnie tak, jakbym próbowa³ go przekonaæ, ¿e wielkanocny Króliczek istnieje naprawdê.

- Nie wiem, czy dobrze zrozumia³em powiedzia³, kiedy skoñczy³em. Kelnerka wróci³a z nasz¹ kaw¹. Bedford nic do swojej nie doda³. Ostro¿nie podniós³ kubek i zdo³a³ nie zamoczyæ w nim w¹sów. - Rodzice Pereza zaprzeczaj¹, ¿e to on. Wydzia³ zabójstw z Manhattanu nie wierzy, ¿e to on. A pan mi mówi... - To on. Bedford zachichota³.

- Myœlê, ¿e zabra³ mi pan ju¿ doœæ czasu, panie Copeland. Odstawi³ kawê i zacz¹³ wstawaæ. - Ja wiem, ¿e to on. Jest tylko kwesti¹ czasu, zanim to udowodniê. Bedford znieruchomia³. - Powiem panu coœ - rzek³. Przyjmijmy pañsk¹ wersjê, Powiedzmy, ¿e to istotnie Gil Perez. ¯e jakoœ prze¿y³ tamt¹ noc.

- Dobrze. - To wcale nie oczyszcza Wayne'a Steubensa. Bynajmniej. Jest wielu takich - tu przeszy³ mnie wzrokiem - którzy wierz¹, ¿e dokonuj¹c pierwszych czterech zabójstw, Steubens móg³ mieæ wspólnika. Sam pan pyta³, w jaki sposób bez niczyjej pomocy za³atwi³ cztery osoby. No có¿, jeœli by³o ich dwóch i tylko trzy ofiary, by³o im o wiele

³atwiej, nie s¹dzi pan? - Zatem teraz myœli pan, ¿e Perez móg³ byæ tym wspólnikiem? - Nie. Do diab³a, nawet nie wierzê, ¿e prze¿y³ tamt¹ noc. Mówiê hipotetycznie. Gdyby te zw³oki z Manhattanu istotnie okaza³y siê cia³em Gila Pereza. Doda³em do kawy opakowanie splenda i trochê mleka. - Zna pan ksi¹¿ki Arthura Conan Doyle'a? - Zapyta³em.

- Tego faceta, który pisa³ o Sherlocku Holmesie? - W³aœnie. Jedno z ulubionych powiedzeñ Sherlocka brzmia³o tak: „To powa¿ny b³¹d teoretyzowaæ, nie maj¹c dowodów, poniewa¿ zaczyna siê wtedy naginaæ fakty do teorii, zamiast tworzyæ teoriê, opieraj¹c siê na faktach". - Zaczyna pan nadu¿ywaæ mojej cierpliwoœci, panie Copeland.

- Poda³em panu nowy fakt. Zamiast spróbowaæ ponownie przemyœleæ sprawê, natychmiast znalaz³ pan sposób, ¿eby dopasowaæ ten fakt do pañskiej teorii. Wytrzeszczy³ oczy. Nie mia³em mu tego za z³e. Atakowa³em ostro, musia³em nacieraæ. - Czy wie pan coœ o przesz³oœci Wayne'a Steubensa? - Zapyta³. - Co nieco.

- Idealnie pasuje do profilu. - Profile to nie dowody. - Jednak s¹ pomocne. Na przyk³ad, czy wie pan, ¿e kiedy Steubens by³ nastolatkiem, jego s¹siadom ginê³y zwierzêta? - Naprawdê? No có¿, wiêc nie potrzebujê ju¿ innych dowodów. - Mogê podaæ panu pewien ilustruj¹cy to przyk³ad? Mamy œwiadka. Ch³opca, niejakiego Charliego Kadisona. Wtedy

nic nikomu nie powiedzia³, poniewa¿ siê ba³. Kiedy Wayne Steubens mia³ szesnaœcie lat, kupi³ ma³ego bia³ego pieska... Nie wiem jakiej rasy, jakiejœ francuskiej... - Bichon frise? - W³aœnie. Zakopa³ tego psa w ziemi a¿ po szyjê, tak ¿e wystawa³ mu tylko ³eb. Zwierzê nie mog³o siê ruszaæ. - Obrzydliwe.

- By³o jeszcze gorzej. Elegancko upi³ kolejny ³yk. Czeka³em. Odstawi³ kubek z kaw¹ i otar³ usta serwetk¹. - No wiêc kiedy go zakopa³, pañski stary obozowy kumpel poszed³ do domu tego ma³ego Kadisona. Widzi pan, oni mieli kosiarkê do trawników. Po¿yczy³ j¹ i... Umilk³, popatrzy³ na mnie i skin¹³ g³ow¹. - B³e - powiedzia³em. - Znam inne podobne historie. Chyba z

tuzin. - A mimo to Wayne Steubens dosta³ pracê jako opiekun na obozie... - Te¿ mi niespodzianka. Sam pan wie, jak Ira Silverstein dok³adnie sprawdza³ przyjmowanych pracowników. - I nikt nie podejrzewa³ Wayne'a po tych pierwszych morderstwach? - Zdziwi³em siê. - Nie znaliœmy tych faktów. Przede wszystkim sprawê obozu PLUS

prowadzi³a lokalna policja, nie my. To nie by³a sprawa FBI. Przynajmniej na pocz¹tku. A w dodatku ludzie za bardzo siê bali, ¿eby opowiadaæ nam o m³odych latach Steubensa. Tak jak Charlie Kadison. Musi pan tak¿e pamiêtaæ, ¿e Steubens pochodzi³ z bogatej rodziny. Jego ojciec wczeœnie umar³, ale matka broni³a go, p³aci³a odszkodowania i tak dalej. Nawiasem

mówi¹c, by³a nadopiekuñcza. Bardzo konserwatywna. Bardzo zasadnicza. - Nastêpny szczegó³ pasuj¹cy do pañskiego profilu seryjnego mordercy? - Nie chodzi³o tylko o profil, panie Copeland. Zna pan fakty. Mieszka³ w Nowym Jorku, ale nie wiadomo po co przebywa³ w pobli¿u wszystkich trzech miejsc zbrodni - w Wirginii, Indianie i Pensylwanii - w chwili, gdy pope³niono te morderstwa. Jakie by³o

prawdopodobieñstwo takiego zbiegu okolicznoœci? No i kluczowy dowód: po uzyskaniu nakazu przeszukania na terenie jego posiad³oœci znaleŸliœmy przedmioty typowe trofea - nale¿¹ce do wszystkich ofiar. - Nie wszystkich - przypomnia³em. - Wystarczaj¹co wielu. - Jednak nie by³o tam niczego, co nale¿a³o do pierwszej czwórki obozowiczów.

- Zgadza siê. - Dlaczego? - Mam zgadywaæ? Zapewne siê spieszy³. Steubens musia³ pozbyæ siê cia³. Mia³ ma³o czasu. - To równie¿ wygl¹da na dopasowywanie faktów do teorii. Usiad³ prosto i przygl¹da³ mi siê. - A jak¹ pan ma teoriê, panie Copeland? Umieram z ciekawoœci.

Nie odpowiedzia³em. Bedford roz³o¿y³ rêce. - Uwa¿a pan, ¿e seryjny morderca, który podrzyna³ ofiarom gard³a w Indianie i Wirginii zupe³nie przypadkowo by³ opiekunem na letnim obozie, na którym co najmniej dwojgu uczestnikom poder¿niêto gard³a? Mia³ trochê racji. Zastanawia³em siê nad tym od pocz¹tku i niczego nie mog³em wymyœliæ.

- Zna pan fakty, dopasowane do teorii czy nie. Jest pan prokuratorem. Niech mi pan powie, co pana zdaniem siê zdarzy³o. Zamyœli³em siê. Czeka³. Zastanawia³em siê jeszcze przez chwilê. - Jeszcze nie wiem - powiedzia³em wreszcie. - Mo¿e za wczeœnie na teoretyzowanie. Mo¿e powinniœmy zebraæ wiêcej faktów. - A kiedy pan bêdzie to robi³, taki facet jak Wayne Steubens zabije kilku

nastêpnych obozowiczów. W tym równie¿ mia³ racjê. Pomyœla³em o oskar¿eniu o gwa³t, wniesionym przeciwko Jenrette'owi i Marantzowi. Jeœli spojrzeæ na to obiektywnie, by³o równie wiele - a zapewne wiêcej - dowodów przeciwko Wayne'owi Steubensowi. A przynajmniej tak siê zdawa³o. - On nie zabi³ Gila Pereza przypomnia³em.

- S³ysza³em. Zatem wprowadŸmy tê poprawkê do równania, dla dobra dyskusji. Powiedzmy, ¿e nie zabi³ ch³opaka Perezów. - Podniós³ obie rêce do góry. I co to panu daje? Rozwa¿y³em jego s³owa. To daje mi podstawy, pomyœla³em, aby zastanawiaæ siê, co naprawdê sta³o siê z moj¹ siostr¹. 29

Godzinê póŸniej siedzia³em w samolocie. Jeszcze nie zamkniêto drzwi, gdy zadzwoni³a Muse. - Jak ci posz³o ze Steubensem? Zapyta³a. - Opowiem ci póŸniej. Co w s¹dzie? - Z tego co s³ysza³am, du¿o pustych gestów i gadaniny. Wci¹¿ u¿ywali sformu³owania „nale¿y rozwa¿yæ". Praca prawnika musi byæ cholernie nudna. Jak w taki

dzieñ udaje ci siê nie paln¹æ sobie w ³eb? - Rzeczywiœcie, to spory wysi³ek. Zatem nic siê nie wydarzy³o? - Nic, ale jutro masz wolne. Sêdzia chce widzieæ obie strony w swoim gabinecie w czwartek rano. - Po co? - Du¿o mówili o tym rozwa¿aniu, ale twój asystent powiedzia³, ¿e to zapewne nic

powa¿nego. Pos³uchaj, mam ci jeszcze coœ do powiedzenia. - Co? - Kaza³am naszemu najlepszemu specowi od komputerów przejrzeæ tekst przys³any twojej przyjació³ce Lucy. - I co? - I wszystko zgadza³o siê z tym, co ju¿ wiedzieliœmy. Przynajmniej na pocz¹tku. - Jak to na pocz¹tku?

- Zabra³am siê za sprawdzanie tych informacji, które znalaz³. Wykona³am kilka telefonów, trochê poszpera³am. I odkry³am coœ interesuj¹cego. - Co? - Chyba wiem, kto przys³a³ ten tekst. - Kto? - Masz przy sobie palmtopa? - Tak.

- Jest tego tona. Mo¿e bêdzie ³atwiej, jeœli przeœlê ci szczegó³y poczt¹ elektroniczn¹. - Dobrze. - Nie powiem ci nic wiêcej. Wolê zobaczyæ, czy dojdziesz do tego samego wniosku, co ja. Zastanowi³em siê nad tym i us³ysza³em echo mojej rozmowy z Geoffem Bedfordem.

- Nie chcesz, ¿ebym dopasowywa³ fakty do teorii, co? - Hê? - Niewa¿ne, Muse. Po prostu mi to przyœlij. ŒŒŒ Cztery godziny po tym, jak po¿egna³em siê z Geoffem Bedfordem, siedzia³em w pokoju s¹siaduj¹cym z gabinetem Lucy, zwykle u¿ytkowanym przez wyk³adowcê jêzyka

angielskiego, który wzi¹³ roczny urlop. Lucy mia³a klucz. Wygl¹da³a przez okno, gdy jej sta¿ysta, niejaki Lonnie Berger, wszed³ bez pukania. Zabawne. Lonnie trochê przypomina³ mi ojca Lucy, Irê. Mia³ ten sposób bycia Piotrusia Pana, w³óczêgi i marzyciela. Nie potêpiam hipisów, lewaków czy jak tam chcecie ich

zwaæ. S¹ nam potrzebni. G³êboko wierzê w to, ¿e potrzebne s¹ ugrupowania z obu stron politycznej sceny, nawet (a mo¿e przede wszystkim) te, z którymi siê nie zgadzamy, a mo¿e nawet jesteœmy gotowi ich nienawidziæ. Bez nich by³oby nudno. Nie trzeba by³oby starannie dobieraæ argumentów. Przemyœlcie to sobie: bez lewicy nie ma prawicy. A bez nich obu nie ma centrum.

- Co jest, Luce? Mam umówion¹ randkê z moj¹ gor¹c¹ kelnerk¹... - Lonnie zauwa¿y³ mnie i zamilk³. - Kto to? Lucy wci¹¿ spogl¹da³a przez okno. - I dlaczego jesteœmy w gabinecie profesora Mitnicka? - Jestem Paul Copeland - przedstawi³em siê. Wyci¹gn¹³em rêkê. Uœcisn¹³ j¹ - Ooo - powiedzia³. - Pan jest tym facetem z tej pracy, tak? Panem P. czy jak mu

tam. Chcê powiedzieæ, ¿e czyta³em to w sieci i... - Tak, Lucy opowiedzia³a mi o pañskim amatorskim œledztwie. Jak pan zapewne wie, pracuje dla mnie paru bardzo dobrych detektywów. Zawodowców. Puœci³ moj¹ d³oñ. - Czy chcia³by siê pan czymœ z nami podzieliæ? - Zapyta³em. - O czym pan mówi? - Nawiasem mówi¹c, mia³ pan racjê. Ten

e-mail rzeczywiœcie przyszed³ z banku komputerowego we Frost Library o osiemnastej czterdzieœci dwie. Jednak Sylvii Potter nie by³o tam miêdzy osiemnast¹ o dziewiêtnast¹. Cofn¹³ siê o krok. - Ty tam by³eœ, Lonnie. Uœmiechn¹³ siê krzywo i pokrêci³ g³ow¹, próbuj¹c zyskaæ trochê czasu. - To kupa bzdur. Hej, chwileczkê... Uœmiech zgas³, gdy Lonnie uda³ zaskoczonego

i ura¿onego. - Daj spokój, Luce, chyba nie wierzysz, ¿e ja... Lucy w koñcu odwróci³a siê do niego. Wci¹¿ nic nie mówi³a. Lonnie wskaza³ mnie palcem. - Chyba nie wierzysz temu facetowi, co? On jest... - Kim jestem? Nie odpowiedzia³. Lucy tylko na niego patrzy³a. Nie odezwa³a siê s³owem. Tylko

patrzy³a na niego, a¿ zacz¹³ traciæ kontenans. W koñcu osun¹³ siê na krzes³o. - Niech to szlag. Czekaliœmy. Spuœci³ g³owê. - Nie rozumiecie. - No to nam wyt³umacz - zachêci³em go. Spojrza³ na Lucy. - Naprawdê wierzysz temu facetowi? Zapyta³. - O wiele bardziej ni¿ tobie - odpar³a.

- Nie robi³bym tego. Ten facet to z³e wieœci, Luce. - Dziêki za p³omienn¹ rekomendacjê powiedzia³em. - A teraz powiedz, dlaczego wys³a³eœ Lucy ten tekst? Zacz¹³ bawiæ siê kolczykiem. - Nic nie muszê panu mówiæ. - Ale¿ musisz. Jestem prokuratorem okrêgowym. - I co z tego?

- To, Lonnie, ¿e mogê ciê aresztowaæ za nêkanie. - Nie mo¿e pan. Przede wszystkim nie udowodni pan, ¿e coœ wys³a³em. - W³aœnie, ¿e udowodniê. S¹dzisz, ¿e znasz siê na komputerach i zapewne tak jest w pewnym ograniczonym zakresie wystarczaj¹cym, by robiæ wra¿enie na kole¿ankach. Natomiast w moim biurze pracuj¹

eksperci, którzy s¹ doskonale wyszkolonymi zawodowcami. Ju¿ wiemy, ¿e ty wys³a³eœ te pliki. Mamy dowód. Zastanowi³ siê, nie wiedz¹c, czy nadal zaprzeczaæ, czy spróbowaæ czegoœ innego. Wybra³ to drugie. - I co z tego? Nawet jeœli ja je wys³a³em, co to za nêkanie? Od kiedy jest nielegalne wysy³anie opowiadañ profesorom

college'u? Mia³ racjê. - Dopilnujê, ¿eby ciê zwolniono powiedzia³a Lucy. - Mo¿e tak, mo¿e nie. A skoro o tym mowa, Luce, to chyba mia³abyœ wiêcej do wyjaœnienia ni¿ ja. To ty nak³ama³aœ w swoim ¿yciorysie. Ty zmieni³aœ nazwisko, ¿eby ukryæ swoj¹ przesz³oœæ.

Lonniemu spodoba³ siê ten argument. Wyprostowa³ siê, skrzy¿owa³ rêce na piersi i zrobi³ zadowolon¹ minê. Mia³em ochotê r¹bn¹æ go w nos. Lucy wci¹¿ na niego patrzy³a. Nie potrafi³ spojrzeæ jej w oczy. Wycofa³em siê na moment, ustêpuj¹c jej miejsca. - Myœla³am, ¿e jesteœmy przyjació³mi powiedzia³a. - Jesteœmy.

- Tak? Pokrêci³ g³ow¹. - Nie rozumiesz. - No to mi wyjaœnij. Lonnie znów zacz¹³ siê bawiæ kolczykiem. - Nie przy nim. - Przy nim, Lonnie. To tyle, jeœli chodzi o ustêpowanie miejsca. Klepn¹³em go w ramiê.

- Teraz jestem twoim najlepszym kumplem. Wiesz dlaczego? - Nie. - Poniewa¿ jestem wp³ywowym i wkurzonym funkcjonariuszem wymiaru sprawiedliwoœci. I za³o¿ê siê, ¿e kiedy moi inspektorzy zaczn¹ kopaæ, coœ o tobie wykopi¹. - Nie ma mowy. - Jest - zapewni³em. - Mam ci podaæ przyk³ad?

Milcza³. Pokaza³em mu mojego palmtopa. - Tu jest rejestr twoich przestêpstw. Mam go odczytaæ? Cwany uœmieszek znik³. - Mam tu je wszystkie, przyjacielu. Nawet sprawy, które zosta³y zamkniête. W³aœnie to mia³em na myœli, mówi¹c, ¿e jestem wp³ywowym i wkurzonym przedstawicielem prawa. Mogê ciê za³atwiæ na wiele sposobów. Dlatego

skoñcz z tymi bzdurami i powiedz mi, dlaczego wys³a³eœ te pliki. Napotka³em spojrzenie Lucy. Nieznacznie skinê³a g³ow¹. Mo¿e zrozumia³a. Przed przyjœciem Lonniego omówiliœmy strategiê. Gdyby zosta³a z nim sam na sam, Lonnie znów sta³by siê sob¹ - k³ama³by, opowiada³ bajeczki, kluczy³, krêci³ i próbowa³

wykorzystaæ ³¹cz¹c¹ ich przyjaŸñ. Zna³em ten typ. Móg³ zgrywaæ luzaka, dobrego kumpla, próbowaæ czarowaæ tym krzywym uœmiechem, ale przyparty do muru, taki facet jak Lonnie zawsze pêka. I przewa¿nie szybciej wydobêdzie siê z niego prawdê, przyciskaj¹c go, ni¿ próbuj¹c odwo³ywaæ siê do dobrych cech jego charakteru. Teraz spojrza³ na Lucy. - Nie mia³em innego wyjœcia - wyzna³.

Zaczyna szukaæ wymówek. Dobrze. - Tak naprawdê, to zrobi³em to dla ciebie, Luce. Chcia³em ciê chroniæ. No dobrze, siebie te¿. Widzisz, nie umieœci³em rejestru tych aresztowañ w moim podaniu o przyjêcie do Reston. Gdyby uczelnia siê o tym dowiedzia³a, wylaliby mnie. Od razu. Tak mi powiedzieli. - Kto tak powiedzia³? - Zapyta³em.

- Nie znam nazwisk. - Lonnie... - Mówiê powa¿nie. Nie podali mi ich. - A co powiedzieli? - Obiecali mi, ¿e to nie wyrz¹dzi krzywdy Lucy. Ona ich nie interesowa³a. Powiedzieli, ¿e to bêdzie dla jej dobra, ¿e... - Lonnie teatralnym gestem odwróci³ g³owê i spojrza³ na mnie. - Powiedzieli, ¿e chc¹ z³apaæ mordercê.

Spróbowa³ przeszyæ mnie wzrokiem, co niezupe³nie mu siê uda³o. Czeka³em, a¿ krzyknie „oskar¿am!". Kiedy tego nie zrobi³, powiedzia³em: - Tylko do twojej wiadomoœci: w œrodku ca³y siê trzêsê. - Oni myœl¹, ¿e mo¿e pan mieæ coœ wspólnego z tymi morderstwami. - Cudownie, dziêkujê. I co by³o dalej, Lonnie? Kazali ci podes³aæ ten tekst, tak? - Tak.

- Kto go napisa³? - Nie wiem. Pewnie oni. - Wci¹¿ mówisz „oni". Ilu ich by³o? - Dwóch. - A jak siê nazywali? - Nie wiem. S³uchajcie, to byli prywatni detektywi, jasne? I tyle. Powiedzieli, ¿e zostali wynajêci przez rodzinê jednej z ofiar. Rodzinê jednej z ofiar. K³amstwo.

Bezczelne k³amstwo. Byli z MVD, prywatnej firmy detektywistycznej z Newark. Nagle wszystko zaczê³o nabieraæ sensu. Wszystko. - Wymienili nazwisko tego klienta? - Nie. Powiedzieli, ¿e to poufne. - Na pewno. Co jeszcze mówili? - Powiedzieli mi, ¿e ich firma bada sprawê tych morderstw. I ¿e nie wierz¹ w

oficjaln¹ wersjê, obwiniaj¹c¹ o nie Letniego RzeŸnika. Spojrza³em na Lucy. Powtórzy³em jej moj¹ rozmowê z Wayne'em Steubensem i Geoffem Bedfordem. Rozmawialiœmy o tym przez ca³¹ noc - o naszej roli, pope³nionych przez nas b³êdach, aprobowanej dotychczas teorii, ¿e ca³a czwórka nie ¿yje i zabi³ ich Wayne Steubens. Teraz nie wiedzieliœmy ju¿, co o tym

s¹dziæ. - Jeszcze coœ? - To wszystko. - Och, daj spokój, Lonnie. - To wszystko, co wiem, przysiêgam. - Nie, nie s¹dzê. No wiesz, ci faceci przys³ali Lucy tê pracê, ¿eby sprowokowaæ jak¹œ reakcjê, prawda? Nie odpowiedzia³.

- Mia³eœ j¹ obserwowaæ. Mia³eœ opowiedzieæ im o wszystkim, co mówi³a i robi³a. Dlatego przyszed³eœ tu pewnego dnia i powiedzia³eœ, ¿e znalaz³eœ w sieci te wszystkie informacje o jej przesz³oœci. Mia³eœ nadziejê, ¿e ci siê zwierzy. To by³a czêœæ twojego zadania, prawda? Mia³eœ wykorzystaæ jej zaufanie i jeszcze bardziej wkraœæ siê w jej ³aski. - To nie by³o tak.

- Ale¿ by³o. Czy zaproponowali ci coœ ekstra, jeœli wygrzebiesz jakieœ brudy? - Ekstra? - Tak, Lonnie, ekstra. Dodatkowe pieni¹dze. - Nie robi³em tego dla pieniêdzy. Pokrêci³em g³ow¹. - To zwyczajne k³amstwo. - Co? - Nie udawajmy, ¿e zrobi³eœ to

wszystko z obawy przed zdemaskowaniem czy z altruistycznej chêci zdemaskowania zabójcy. Zap³acili ci, prawda? Otworzy³ usta, ¿eby zaprzeczyæ. Zamkn¹³em mu je, zanim zd¹¿y³ to zrobiæ. - Ci sami inspektorzy, którzy odkryli rejestr twoich przestêpstw powiedzia³em maj¹ dostêp do rejestrów bankowych. Na przyk³ad mog¹ ustaliæ, kto, gdzie i kiedy

wp³aci³ piêæ tysiêcy dolarów. Ty wp³aci³eœ je piêæ dni temu w banku Chase w West Orange. Zamkn¹³ usta. Muszê oddaæ sprawiedliwoœæ zdolnoœciom Muse. Naprawdê jest niewiarygodna. - Nie zrobi³em niczego nielegalnego zastrzeg³. - Mo¿na by o tym podyskutowaæ, ale nie jestem teraz w odpowiednim nastroju.

Kto napisa³ ten tekst? - Nie wiem. Dali mi wydruk i kazali przekazywaæ jej po kilka kartek. - Czy powiedzieli, sk¹d maj¹ te informacje? - Nie. - I nie domyœlasz siê? - Mówili, ¿e maj¹ swoje Ÿród³a. S³uchajcie, wiedzieli o mnie wszystko. Wiedzieli wszystko o Lucy. Jednak chcieli dorwaæ

ciebie, koleœ. Tylko o to im chodzi³o. Cokolwiek, co bêdê móg³ im powiedzieæ o Paulu Copelandzie - to by³ ich g³ówny cel. Myœleli, ¿e mo¿e jest pan zabójc¹. - Nie, wcale tak nie myœleli, Lonnie. Myœleli, ¿e mo¿e jesteœ idiot¹, który zdo³a obrzuciæ mnie b³otem. Ura¿ony Lonnie usilnie stara³ siê udawaæ ura¿onego. Spojrza³ na Lucy.

- Naprawdê mi przykro. Nigdy bym ciê nie skrzywdzi³, przecie¿ wiesz. - Zrób coœ dla mnie, Lonnie powiedzia³a. - ZejdŸ mi, do cholery, z oczu. 30 Aleksander „Sosh" Siekierky by³ sam w swoim apartamencie. Cz³owiek przyzwyczaja siê do swojego œrodowiska. Z nim tak by³o. Robi³ siê wygodny. Zbyt wygodny jak na cz³owieka, który zaczyna³ tak jak on.

Teraz oczekiwano od niego takiego stylu ¿ycia. Zastanawia³ siê, czy wci¹¿ jest tak silny jak kiedyœ, czy móg³by bez zmru¿enia oka wejœæ do tych melin, do ich legowisk i zostawiæ za sob¹ pobojowisko. By³ pewien, ¿e nie. I to nie wiek go os³abi³, a komfort. Kiedy Sosh by³ dzieckiem, jego rodzina utknê³a w oblê¿onym przez Niemców Leningradzie. Hitlerowcy otoczyli

miasto, przysparzaj¹c potwornych cierpieñ jego mieszkañcom. Sosh skoñczy³ piêæ lat dwudziestego pierwszego paŸdziernika 1941 roku, miesi¹c po rozpoczêciu blokady. Ukoñczy³ szeœæ i siedem, a oblê¿enie wci¹¿ trwa³o. W styczniu 1942 roku, kiedy racje ¿ywnoœciowe ograniczono do æwierci bochenka chleba na dzieñ, dwunastoletni brat Sosha Gawry³a i jego oœmioletnia siostra

Alina umarli z g³odu. Sosh prze¿y³, jedz¹c bezpañskie zwierzêta, g³ównie koty. Ludzie s³uchaj¹ takich opowieœci, ale nie s¹ w stanie poj¹æ ogromu strachu i cierpienia. Jesteœ bezsilny. Po prostu je znosisz. Jednak nawet do tego, nawet do takich okropnoœci mo¿na siê przyzwyczaiæ. Tak samo jak komfort, cierpienie mo¿e staæ

siê czymœ zwyczajnym. Sosh pamiêta³ swój przyjazd do USA. Wszêdzie mo¿na by³o kupiæ ¿ywnoœæ. Nie by³o d³ugich kolejek. Nie by³o pustych pó³ek. Pamiêta³, jak kupi³ sobie kurê. Trzyma³ j¹ w zamra¿alniku. Nie móg³ w to uwierzyæ. Kura. Czasem budzi³ siê w œrodku nocy, zlany zimnym potem. Bieg³ do zamra¿alnika, otwiera³ go, patrzy³ na tê kurê, i czu³ siê

bezpieczny. Nadal tak robi³. Wiêkszoœæ jego kolegów z Rosji têskni³a za dawnymi czasami. Brakowa³o im w³adzy. Niektórzy wrócili do starego kraju, ale wiêkszoœæ zosta³a. Byli rozgoryczeni. Sosh zatrudnia³ niektórych, poniewa¿ im ufa³ i chcia³ pomóc. Mieli wspóln¹ przesz³oœæ. A kiedy przychodzi³y ciê¿kie chwile i jego

dawni przyjaciele z KGB zaczynali siê nad sob¹ u¿alaæ, Sosh wiedzia³, ¿e oni te¿ otwierali swoje zamra¿arki i zachwycali siê, jak d³ug¹ przeszli drogê. Nie myœlisz o szczêœciu i spe³nieniu, kiedy g³odujesz. Dobrze o tym pamiêtaæ. ¯yjesz w niewiarygodnym przepychu i gubisz siê. Przejmujesz siê takimi bzdurami

jak ¿ycie wewnêtrzne i równowaga ducha, zadowolenie i stosunki miêdzyludzkie. Nie masz pojêcia, jakie masz szczêœcie. Nie masz pojêcia, co oznacza g³odowaæ, patrzeæ, jak zmieniasz siê w ¿ywy szkielet, bezradnie siedzieæ i przygl¹daæ siê, jak ktoœ, kogo kochasz, ktoœ m³ody i zdrowy powoli umiera, a jednoczeœnie jakiœ straszliwie pierwotny instynkt niemal ka¿e ci siê z tego cieszyæ,

poniewa¿ teraz dostaniesz kawa³ek chleba wystarczaj¹cy na pó³tora kêsa, a nie tylko na jeden. Ci, którzy uwa¿aj¹, ¿e jesteœmy czymœ wiêcej ni¿ zwierzêtami, s¹ œlepi. Wszyscy ludzie to dzikusy. Tylko ¿e syci s¹ po prostu leniwi. Nie musz¹ zabijaæ, ¿eby zdobyæ po¿ywienie. Tak wiêc stroj¹ siê i wynajduj¹ sobie tak zwane wy¿sze cele, ¿eby dowieœæ, ¿e

s¹ ponad to. Co za bzdura. Dzikusy s¹ po prostu bardziej g³odne. To wszystko. Robisz straszne rzeczy, ¿eby przetrwaæ. Ka¿dy, kto uwa¿a, ¿e jest ponad to, ¿yje z³udzeniami. Jego komputer zg³osi³, ¿e otrzyma³ wiadomoœæ. Tak to siê robi w dzisiejszych czasach. Nie telefonicznie, nie osobiœcie. Komputery. Poczta elektroniczna. Tak ³atwo mo¿na porozumieæ siê w ten sposób, nie daj¹c

siê wytropiæ. Zastanawia³ siê, jak stary sowiecki re¿ym poradzi³by sobie z Internetem. Przecie¿ w znacznej mierze opiera³ siê na kontroli informacji. A jak mo¿na kontrolowaæ coœ takiego jak Internet? Choæ mo¿e nie by³oby to a¿ tak wielkim problemem. W koñcu z nieprzyjació³mi walczono, wykorzystuj¹c przecieki. Ludzie mówili. Ludzie sprzedawali

jedni drugich. Ludzie zdradzali swoich s¹siadów i bliskich. Czasem za kromkê chleba. Czasem za bilet do wolnoœci. Wszystko zale¿a³o od tego, jak bardzo byli g³odni. Sosh ponownie przeczyta³ wiadomoœæ. By³a krótka, jasna i Sosh nie wiedzia³, co z ni¹ zrobiæ. Mieli numer telefonu. Mieli adres. Jednak raz po raz wraca³ spojrzeniem do pierwszego zdania. Takie proste stwierdzenie.

Przeczyta³ je jeszcze raz. ZNALE​LI​MY J¼. A teraz zastanawia³ siê, co powinien z tym zrobiæ. ŒŒŒ Zadzwoni³em do Muse. - Mo¿esz mi znaleŸæ Cingle Shaker? - Pewnie tak. Po co, co siê dzieje? - Chcê zadaæ jej kilka pytañ o MVD.

- Zaraz jej poszukam. Roz³¹czy³em siê i odwróci³em do Lucy. Wci¹¿ spogl¹da³a przez okno. - Wszystko w porz¹dku? - Ufa³am mu. Ju¿ mia³em powiedzieæ, ¿e mi przykro albo coœ równie wyœwiechtanego, ale postanowi³em zatrzymaæ to dla siebie. - Mia³eœ racjê - powiedzia³a. - W czym?

- Lonnie Berger by³ chyba moim najlepszym przyjacielem. Ufa³am mu bardziej ni¿ komukolwiek. No, mo¿e poza Ir¹, który jedn¹ rêkê ma ju¿ w kaftanie bezpieczeñstwa. Spróbowa³em siê uœmiechn¹æ. - Przy okazji, jak wygl¹dam w roli lituj¹cej siê nad sob¹? Bardzo atrakcyjnie, co? - Prawdê mówi¹c, tak. Odwróci³a siê od okna i spojrza³a na

mnie. - Spróbujemy jeszcze raz, Cope? No wiesz, kiedy ju¿ bêdzie po wszystkim i dowiemy siê, co naprawdê sta³o siê z twoj¹ siostr¹. Powrócimy do naszego dotychczasowego ¿ycia czy spróbujemy i zobaczymy, co bêdzie? - Lubiê, kiedy owijasz w bawe³nê. Lucy siê nie uœmiechnê³a. - Taaak, chcê spróbowaæ - odrzek³em. - Dobra odpowiedŸ. Bardzo dobra.

- Dziêki. - Nie zawsze mam ochotê nara¿aæ siê na z³amanie serca. - Nie musisz - powiedzia³em. - Ja te¿ biorê w tym udzia³. - Zatem kto zabi³ Margot i Douga? Zapyta³a. - Ooo, to by³a szybka zmiana tematu - No có¿, im szybciej ustalimy, co siê sta³o... - Wzruszy³a ramionami. - Wiesz co?

- Co? - Cholernie ³atwo pamiêtaæ, dlaczego siê w tobie zakocha³em. Lucy odwróci³a siê. - Nie bêdê p³aka³a, nie bêdê p³aka³a, nie bêdê p³aka³a... - Ju¿ sam nie wiem, kto ich zabi³. - W porz¹dku. A co z Wayne'em Steubensem? Wci¹¿ s¹dzisz, ¿e on to zrobi³? - Nie wiem. Natomiast wiemy, ¿e nie

zabi³ Gila Pereza. - Myœlisz, ¿e powiedzia³ ci prawdê? - Powiedzia³ mi, ¿e obœciskiwa³ siê z tob¹. - Fuj! - I ¿e doszed³ tylko do drugiej bazy. - Jeœli liczy ten raz, kiedy specjalnie wpad³ na mnie przy grze w pi³kê i zdo³a³ mnie dotkn¹æ, to teoretycznie nie k³amie. Naprawdê tak powiedzia³?

- Tak. Powiedzia³ te¿, ¿e sypia³ z Margot. - To pewnie prawda. Wielu facetów j¹ mia³o. - Nie ja. - To dlatego, ¿e zaw³aszczy³am ciê, gdy tylko przyjecha³eœ. - Zgadza siê. Mówi³ te¿, ¿e Gil i Margot zerwali ze sob¹. - I co z tego? - Myœlisz, ¿e to prawda? - Spyta³em.

- Nie wiem. Wiesz jednak, jak by³o na obozie. To jak cykl ¿yciowy trwaj¹cy siedem tygodni. Wci¹¿ tworzy³y siê pary, potem zrywa³y ze sob¹ i ³¹czy³y siê nowe. - Racja. - Jednak? - Jednak wed³ug powszechnie przyjêtej teorii obie te pary posz³y do lasu, ¿eby... Hmmm... Pobaraszkowaæ. - Tak jak my - doda³a.

- W³aœnie. A moja siostra i Doug wci¹¿ byli par¹. Nie zakochanych ani nic takiego, ale wiesz, o czym mówiê. Rzecz w tym, ¿e jeœli Gil i Margot ju¿ nie byli ze sob¹, to po co wymknêli siê do lasu? - Rozumiem. Tak wiêc jeœli ona i Gil zerwali, a wiemy, ¿e Gil nie umar³ w tych lasach... Pomyœla³em o sugestii Rayi Singh,

kobiety, która najwyraŸniej zna³a Gila Pereza, czyli Manola Santiaga, i by³a z nim blisko zwi¹zana. - Mo¿e Gil zabi³ Margot, a Camille i Doug to zobaczyli? - I dlatego zamkn¹³ im usta. - W³aœnie. I mia³ powa¿ny problem. Zastanów siê. Pochodzi z biednej rodziny. Ma brata kryminalistê. By³by g³ównym podejrzanym.

- Dlatego upozorowa³ swoj¹ œmieræ podsunê³a. Oboje przez chwilê siedzieliœmy w milczeniu. - Coœ przeoczyliœmy - stwierdzi³a. - Wiem. - Jednak chyba jesteœmy blisko rozwi¹zania. - Albo bardzo daleko. - Jedno z dwojga - przyzna³a Lucy. Ludzie, jak dobrze by³o z ni¹ byæ.

- Jest jeszcze coœ - powiedzia³em. - Co? - Ten dziennik. Co w nim by³o? Jak znalaz³aœ mnie zakrwawionego i powiedzia³em ci, ¿e nikomu nie mo¿emy o tym powiedzieæ? - Nie wiem. - Zacznijmy od pierwszej czêœci - tej, któr¹ odgadli prawid³owo. Jak wymknêliœmy

siê z obozu. - Dobrze. - Sk¹d mogli o tym wiedzieæ? - Nie mam pojêcia - odpar³a. - Sk¹d wiedzieli, ¿e mnie prowadzi³aœ? - Albo... - Urwa³a i prze³knê³a œlinê. Albo co do ciebie czu³am? Cisza. Lucy wzruszy³a ramionami.

- Mo¿e to by³o oczywiste dla ka¿dego, kto widzia³, jak na ciebie patrzy³am. - Ja tu staram siê skupiæ, a nie uœmiechaæ. - Nie staraj siê za bardzo - poprosi³a. No, to mamy pierwsz¹ czêœæ tego tekstu. PrzejdŸmy do drugiej. - To o mnie uwalanym krwi¹. Jak na to wpadli, do diab³a? - Nie mam pojêcia. Jednak wiesz, co naprawdê mnie przera¿a?

- Co? - To, ¿e wiedzieli, ¿e siê rozdzieliliœmy. I ¿e straciliœmy siê z oczu. Ja równie¿ o tym myœla³em. - Kto móg³ o tym wiedzieæ? Zastanawia³em siê. - Ja nigdy nikomu o tym nie mówi³am odpar³a. - Ja te¿ nie. - Widocznie ktoœ siê domyœli³. - Lucy zamilk³a i spojrza³a w sufit. - Albo...

- Albo co? - Nie mówi³eœ nikomu o tym, ¿e siê rozdzieliliœmy, prawda? - Prawda. - I ja te¿ nikomu o tym nie powiedzia³am. - I co z tego? - To, ¿e jest tylko jedno wyjaœnienie. - Czyli? Spojrza³a mi w oczy.

- Ktoœ nas widzia³ tamtej nocy. Cisza. - Mo¿e Gil - podsun¹³em. - Albo Wayne. - To nasi dwaj podejrzani, mam racjê? - Masz. - Kto zatem zamordowa³ Gila? Zaniemówi³em. - Gil sam siê nie zabi³ i nie przewióz³ swojego cia³a - ci¹gnê³a. - A Wayne Steubens siedzi w wiêzieniu o najwy¿szym

rygorze w Wirginii.

Zastanawia³em siê nad tym. - Zatem jeœli zabójc¹ nie by³ Wayne ani Gil - powiedzia³a - to kto jeszcze mo¿e nim byæ? ŒŒŒ - Znalaz³am j¹ - oznajmi³a Muse, wchodz¹c do mojego gabinetu.

Cingle Shaker wesz³a za ni¹. Wiedzia³a, jak to robiæ, ale nie by³em pewien, czy by³ to z jej strony œwiadomy akt. W jej energicznych ruchach by³o coœ, co sprawia³o wra¿enie, ¿e nawet powietrze pospiesznie ustêpuje jej miejsca. Muse nie by³a w¹t³ym kwiatuszkiem, lecz wygl¹da³a na taki przy Cingle Shaker. Obie usiad³y. Cingle skrzy¿owa³a d³ugie nogi.

- A wiêc MVD chce siê do ciebie dobraæ - oznajmi³a. - Na to wygl¹da. - I tak jest. Sprawdzi³am. Stosuj¹ taktykê spalonej ziemi. Nie oszczêdzaj¹ na kosztach. Nie maj¹ litoœci. Ju¿ zniszczyli mê¿a twojej szwagierki. Pos³ali kogoœ do Rosji. Rozes³ali ludzi na ulice. Nie wiem ilu. Ktoœ od nich próbowa³ przekupiæ twojego starego kumpla, Wayne'a Steubensa. Krótko

mówi¹c, zamierzaj¹ dobraæ ci siê do ty³ka. - Wiadomo, co maj¹? - Na razie nie. Tylko to, o czym ju¿ wiesz. Powiedzia³em jej o pracy studenckiej. Cingle, s³uchaj¹c, kiwa³a g³ow¹. - Robili ju¿ takie rzeczy. Na ile dok³adny jest ten tekst? - Niezbyt dok³adny. Nigdy nie znalaz³em œladów krwi i nie mówi³em, ¿e musimy

zachowaæ to w tajemnicy, ani niczego takiego. Jednak wiedz¹, co nas ³¹czy³o. Wiedz¹, ¿e wymknêliœmy siê z obozu, w jaki sposób i tak dalej. - Interesuj¹ce. - Jak mogli zdobyæ tê informacjê? - Trudno powiedzieæ. - Masz jakieœ pomys³y? Rozmyœla³a przez d³ug¹ chwilê.

- Jak ju¿ powiedzia³am, w³aœnie tak dzia³aj¹. Próbuj¹ narobiæ zamieszania. Niewa¿ne, czy to prawda, czy nie. Czasem trzeba odrobinê zmieniæ rzeczywistoœæ. Wiesz, co mam na myœli? - Nie, raczej nie. - Jak to wyjaœniæ... - Cingle zastanowi³a siê. - Czy wiesz, co kazano mi robiæ, kiedy rozpoczê³am pracê w MVD?

Pokrêci³em g³ow¹. - £apaæ niewiernych ma³¿onków. Zdrada to œwietny interes. Dla mojej firmy te¿. W MVD takie sprawy przynosi³y czterdzieœci procent zysków albo wiêcej. Oni s¹ w tym najlepsi, chocia¿ ich metody czasem bywaj¹ trochê nieortodoksyjne. - Czyli? - To zale¿y od przypadku, ale pierwszy krok zawsze jest taki sam: rozpracuj

klienta. Innymi s³owy zorientuj siê, czego klient naprawdê chce. Czy poznaæ prawdê? Czy woli byæ ok³amywany? Czy chce siê upewniæ co do wiernoœci ma³¿onka, czy uzyskaæ rozwód? - Nie nad¹¿am. Nie wszyscy chc¹ poznaæ prawdê? - Tak i nie. Po prostu nienawidzi³am takich spraw. Nie mam nic przeciwko œledzeniu czy sprawdzaniu - no wiesz,

chodzeniu za mê¿em czy ¿on¹, sprawdzaniu operacji dokonanych za pomoc¹ karty kredytowej, rejestrów rozmów telefonicznych, takich rzeczy. To wszystko jest trochê niesmaczne, ale jakoœ to znoszê. To ma sens. Jednak jest te¿ druga strona medalu. - Jaka? - Taka, która chce mieæ problem. Na przyk³ad niektóre ¿ony chc¹, ¿eby m¹¿ je

zdradza³. Spojrza³em na Muse. - Chyba siê pogubi³em. - Nie, wcale nie. Mê¿czyzna powinien byæ wierny na wieki, prawda? Znam takiego faceta. Rozmawiam z nim przez telefon zanim jeszcze spotkamy siê twarz¹ w twarz - i mówi mi, ¿e nigdy, przenigdy nie zdradzi³by ¿ony, poniewa¿ bardzo j¹ kocha, ple, ple,

ple. Jednak ten facet to niechlujny brzydal, pracuj¹cy jako zastêpca kierownika w CVS lub innej takiej firmie, wiêc myœlê sobie: Czy jakaœ kobieta próbowa³aby takiego uwieœæ? Prawda? - Nadal nie nad¹¿am. - £atwiej byæ dobrym i s³ownym facetem, jeœli siê nie ma pokus. Jednak w takich przypadkach MVD zmienia

rzeczywistoœæ. Wykorzystuj¹c mnie jako przynêtê. - Po co? - A jak myœlisz, po co? Jeœli ¿ona chce przygwoŸdziæ mê¿a za zdradê, moim zadaniem jest go uwieœæ. Tak dzia³a MVD. Kiedy m¹¿ by³ w barze lub innym takim miejscu, posy³ali mnie jako - tu palcami nakreœli³a w powietrzu cudzys³ów - test wiernoœci.

- I co? - Nie chcê siê chwaliæ, ale spójrz. Cingle roz³o¿y³a rêce. Chocia¿ mia³a na sobie luŸny sweter, widok naprawdê robi³ wra¿enie. - Jeœli to nie jest nieczyste zagranie, to nie wiem, co nim jest. - Poniewa¿ jesteœ tak atrakcyjna? - Yhm. Wzruszy³em ramionami.

- Jeœli facet jest wierny, atrakcyjnoœæ kobiety nie powinna robiæ ¿adnej ró¿nicy. Cingle Shaker skrzywi³a siê. - Proszê! - O co? - Udajesz niedomyœlnego? S¹dzisz, ¿e trudno by mi by³o sk³oniæ na przyk³ad tego goœcia z CVS, ¿eby siê mn¹ zainteresowa³?

- Zainteresowanie to jedno. Zdrada to co innego. Cingle spojrza³a na Muse. - On mówi powa¿nie? Muse wzruszy³a ramionami. - Ujmê to tak - powiedzia³a Cingle. Wykona³am zapewne trzydzieœci lub czterdzieœci tych tak zwanych prób wiernoœci. Proszê, zgadnij, ilu ¿onatych mi odmówi³o? - Nie mam pojêcia.

- Dwóch. - Przyznajê, ¿e to niezbyt imponuj¹ca statystyka... - Chwileczkê, pozwól mi skoñczyæ. Ci dwaj, którzy mi odmówili. Czy wiesz dlaczego? - Nie. - Poniewa¿ siê po³apali. Zrozumieli, ¿e coœ jest nie tak. Obaj pomyœleli podobnie: Chwila, dlaczego zainteresowa³a siê mn¹ kobieta

o takim wygl¹dzie? Zorientowali siê, ¿e to pu³apka i dlatego w ni¹ nie wpadli. Czy to czyni ich lepszymi od pozosta³ych? - Tak. - Dlaczego? - Poniewa¿ nic nie zrobili. - Czemu mia³oby to mieæ znaczenie? Jeden móg³ powiedzieæ nie, poniewa¿ obawia³

siê, ¿e zostanie przy³apany. Czy to czyni go przyzwoitszym od tego, który siê nie boi? Mo¿e ten, który siê nie ba³, bardziej kocha swoj¹ ¿onê. Mo¿e jest lepszym, bardziej oddanym mê¿em. Mo¿e ten drugi chcia³by zdradzaæ swoj¹ na prawo i lewo, ale jest tak potulny i nieœmia³y, ¿e nie potrafi. - I co? - To, ¿e tylko strach - nie mi³oœæ, nie

przysiêga ma³¿eñska, nie przywi¹zanie czyni go uczciwym. Zatem który z tych dwóch jest lepszy? Co decyduje, czyny czy chêci? - Trudne pytanie, Cingle. - Jakie jest pana zdanie, panie prokuratorze? - W³aœnie. Jestem prokuratorem. Licz¹ siê tylko czyny. - One nas okreœlaj¹?

- W oczach prawa, tak. - Zatem facet, który za bardzo siê boi, ¿eby to zrobiæ, jest czysty? - Tak. Poniewa¿ tego nie zrobi³. Powód jest nieistotny. Nikt nie twierdzi, ¿e powinien dotrzymaæ przysiêgi jedynie z mi³oœci. Obawa mo¿e byæ równie dobrym powodem. - Ooo, nie zgadzam siê z tym. - Wolno ci. Jednak do czego to zmierza?

- Do tego: MVD chce wygrzebaæ jakieœ brudy. W dowolny sposób. Jeœli rzeczywista sytuacja ich nie dostarcza - czytaj: jeœli m¹¿ nie zdradza ¿ony - zmieni¹ tê rzeczywistoœæ. Czytaj: ktoœ taki jak ja poderwie mê¿a. Teraz rozumiesz? - Tak s¹dzê. Nie tylko powinienem uwa¿aæ na to, co mog³em zrobiæ kiedyœ, ale tak¿e na to, co robiê, co zdajê siê robiæ i do zrobienia czego móg³bym zostaæ

namówiony. - Trafiony, zatopiony. - I nie masz pojêcia, kto dostarczy³ im tych informacji, które znalaz³y siê w tekœcie? - Jeszcze nie. Jednak w koñcu zatrudniliœcie mnie, ¿ebym zajê³a siê dzia³alnoœci¹ kontrwywiadowcz¹. Kto wie, co odkryjê? - Wsta³a. - Mogê pomóc w czymœ jeszcze? - Nie, Cingle, myœlê, ¿e to wszystko.

- Super. Przy okazji, mam przy sobie rachunek za sprawê Jenrette-Marantz. Komu mam go daæ? Muse wyci¹gnê³a rêkê. - Ja go wezmê. Cingle da³a go jej i uœmiechnê³a siê do mnie. - Z przyjemnoœci¹ ogl¹da³am ciê w s¹dzie, Cope. PrzygwoŸdzi³eœ tych sukinsynów

na dobre. - Bez ciebie nie zdo³a³bym. - Eee. Widzia³am paru prokuratorów. Jesteœ dobry. - Dziêki. Jednak coœ mnie mêczy. Pos³uguj¹c siê twoj¹ definicj¹, czy... Hmmm... Dokonaliœmy jakiejœ zmiany rzeczywistoœci? - Nie. Kaza³eœ mi zdobyæ prawdziwe informacje. Bez sztuczek. Owszem,

wykorzysta³am mój wygl¹d, aby poznaæ prawdê. Jednak nie ma w tym niczego z³ego. - Nie ma - przyzna³em. - Ufff. Chyba na tym powinniœmy poprzestaæ. Splot³em d³onie i za³o¿y³em je za g³owê. - MVD musi za tob¹ têskniæ. - S³ysza³am, ¿e maj¹ now¹ gor¹c¹ sztukê. Podobno jest bardzo dobra.

- Na pewno nie tak jak ty. - Nie b¹dŸ taki pewien. No có¿, mo¿e spróbujê im j¹ podkraœæ. Przyda³aby mi siê druga gor¹ca sztuka, a w dodatku o urodzie przemawiaj¹cej do nieco innych grup etnicznych. - Czyli? - Ja jestem blondynk¹. Ta nowa dziewczyna MVD jest ciemnoskóra.

- Afroamerykanka? - Nie. Nagle dozna³em wra¿enia, ¿e pod³oga zapad³a mi siê pod nogami, gdy Cingle Shaker doda³a: - Zdaje siê, ¿e to Hinduska. 31 Zadzwoni³em na komórkê Rayi Singh. Cingle Shaker posz³a sobie, ale Muse zosta³a.

Raya odebra³a po trzecim sygnale. - Halo? - Mo¿e mia³aœ racjê - powiedzia³em do niej. - Panie Copeland? Ten akcent by³ taki sztuczny. Jak mog³em daæ siê zwieœæ - a mo¿e podœwiadomie przez ca³y czas wiedzia³em? - Mów mi Cope - zachêci³em.

- Dobrze... Hmmm... Cope - powiedzia³a ciep³ym g³osem. Us³ysza³em ten kusz¹cy ton. - W czym mo¿e mia³am racjê? - Sk¹d wiem, ¿e nie jesteœ t¹ jedyn¹. Sk¹d wiem, ¿e nie uczyni³abyœ mnie szaleñczo szczêœliwym. Muse przewróci³a oczami. Potem uda³a, ¿e wk³ada palec do ust i obficie wymiotuje. Zamierza³em umówiæ siê z ni¹ na

wieczór, ale Raya nie chcia³a o tym s³yszeæ. Nie naciska³em. Gdybym nalega³, mog³aby nabraæ podejrzeñ. Umówiliœmy siê na rano. Roz³¹czy³em siê i spojrza³em na Muse. Pokrêci³a g³ow¹. - Nie zaczynaj. - Naprawdê u¿y³a takiego zwrotu? „Szaleñczo szczêœliwy"? - Powiedzia³em, nie zaczynaj.

Znów pokrêci³a g³ow¹. Spojrza³em na zegar. Dwudziesta trzydzieœci. - Lepiej pójdê do domu - powiedzia³em. - W porz¹dku. - A ty, Muse? - Mam trochê roboty. - Ju¿ póŸno. IdŸ do domu. Zignorowa³a to.

- Jenrette i Marantz naprawdê bardzo chc¹ ciê za³atwiæ. - Poradzê sobie z tym. - Wiem, ¿e tak. Jednak to zdumiewaj¹ce, do czego potrafi¹ posun¹æ siê rodzice, ¿eby chroniæ swoje dzieci. Ju¿ mia³em powiedzieæ, ¿e to rozumiem, ¿e ja te¿ mam córkê i zrobi³bym wszystko, ¿eby nie sta³a jej siê krzywda. Jednak zabrzmia³oby to zbyt protekcjonalnie.

- Mnie ju¿ nic nie dziwi, Muse. Cz³owiek pracuje tu po ca³ych dniach, widzi, do czego ludzie s¹ zdolni. - W³aœnie o to mi chodzi³o. - O co? - Jenrette i Marantz s³yszeli, ¿e zamierzasz ubiegaæ siê o fotel. Uznali, ¿e to twój s³aby punkt. Dlatego robi¹ wszystko, co mog¹, ¿eby ciê przestraszyæ. Sprytnie. Wielu

facetów by siê ugiê³o. Ponadto wynik sprawy wcale nie by³ pewny. Oni myœleli, ¿e zrozumiesz aluzjê i siê wycofasz. - No to Ÿle myœleli. I co? - To, ¿e chyba nie s¹dzisz, i¿ po prostu odpuszcz¹? Myœlisz, ¿e bêd¹ atakowali tylko ciebie? Nie uwa¿asz, ¿e mo¿e byæ jakiœ powód tego, ¿e sêdzia Pierce chce ciê widzieæ jutro rano w swoim gabinecie?

ŒŒŒ Kiedy wróci³em do domu, czeka³ na mnie e-mail od Lucy. Pamiêtasz, jak kiedyœ polecaliœmy sobie niektóre piosenki? Nie wiem, czy s³ysza³eœ tê, wiêc za³¹czam. Nie oœmielê siê prosiæ, ¿ebyœ myœla³ o mnie, kiedy bêdziesz jej s³ucha³. Jednak mam nadziejê, ¿e bêdziesz. Twoja Lucy

​ci¹gn¹³em za³¹czon¹ piosenkê. By³ to stosunkowo ma³o znany klasyczny utwór Bruce'a Springsteena, zatytu³owany Back In Your Arms. Siedzia³em przy komputerze i s³ucha³em. Bruce œpiewa³ o obojêtnoœci i ¿alu, o wszystkim, co odrzuci³ i straci³, a za czym teraz têskni, a potem ¿a³oœnie b³aga³, ¿eby znów wziê³a go w ramiona. Zap³aka³em. Siedz¹c tak, sam, s³uchaj¹c tej piosenki,

myœl¹c o Lucy i o tamtej nocy, zap³aka³em po raz pierwszy, od kiedy umar³a moja ¿ona. Za³adowa³em tê piosenkê do mojego iPoda i zanios³em do sypialni. Odtworzy³em j¹ ponownie. I jeszcze raz. I po jakimœ czasie w koñcu zapad³em w sen. ŒŒŒ Nastêpnego ranka Raya czeka³a na mnie przed bistro Janice w Ho-Ho-Kus,

miasteczku na pó³nocny wschód od New Jersey. Nikt nie jest pewny, czy pisze siê to Hohokus, Ho Ho Kus czy HoHoKus. Niektórzy twierdz¹, ¿e ta nazwa pochodzi od indiañskiego s³owa u¿ytego przez Lenniego Lenape'a, który kontrolowa³ ten teren do 1698 roku, gdy zaczêli osiedlaæ siê tu Holendrzy. Jednak nie ma ¿adnego konkretnego dowodu przemawiaj¹cego za któr¹œ z

tych wersji, co jakoœ nie powstrzymuje mieszkañców od spierania siê o to. Raya mia³a na sobie czarne d¿insy i bia³¹ bluzkê rozpiêt¹ pod szyj¹. Zabójcza. Naprawdê zabójcza. Jej uroda robi³a wra¿enie, chocia¿ teraz wiedzia³em ju¿, o co jej chodzi. By³em z³y, oszukany, a jednak poci¹ga³a mnie i nienawidzi³em siê za to. Z drugiej strony, chocia¿ by³a m³oda i piêkna, nie mog³em oprzeæ siê myœli,

¿e nie dorasta Lucy do piêt. Spodoba³a mi siê ta refleksja. Przytrzyma³em siê jej. Pomyœla³em o Lucy i uœmiechn¹³em siê k¹cikiem ust. Mój oddech trochê przyspieszy³. Zawsze tak by³o przy Lucy. Teraz wróci³o. I zrozum tu mi³oœæ. - Cieszê siê, ¿e zadzwoni³eœ powiedzia³a Raya.

- Ja te¿. Musnê³a wargami mój policzek. Poczu³em subtelny zapach lawendy. Poszliœmy do oddzielonego œciankami stolika na koñcu sali. Ca³¹ œcianê zajmowa³ namalowany przez córkê w³aœciciela imponuj¹cy fresk, przedstawiaj¹cy naturalnej wielkoœci klientów. Ich oczy zdawa³y siê pod¹¿aæ za nami. Dostaliœmy ostatni stolik, pod wielkim zegarem.

Jada³em w bistro Janice przez ostatnie cztery lata. Nigdy nie widzia³em, ¿eby ten zegar pokazywa³ w³aœciwy czas. Pewnie to taki ¿arcik w³aœciciela. Usiedliœmy. Raya pos³a³a mi swój najlepszy obezw³adniaj¹cy uœmiech. Pomyœla³em o Lucy. To wywar³o po¿¹dany efekt. - A zatem - zagai³em - jesteœ prywatnym detektywem. Subtelnoœæ na nic by siê tu nie zda³a.

Poza tym nie mia³em na to czasu ani ochoty. Mówi³em dalej, zanim zaczê³a zaprzeczaæ: - Pracujesz dla Most Valuable Detection z Newark w stanie New Jersey. Wcale nie pracujesz w tej hinduskiej restauracji. Powinienem od razu siê zorientowaæ, kiedy kobieta za lad¹ nie wiedzia³a, kim jesteœ.

Jej uœmiech by³ teraz nieco wymuszony, ale nie przygas³. Wzruszy³a ramionami. - Jak mnie przejrza³eœ? - Powiem ci póŸniej. Ile z tego, co mi mówi³aœ, by³o k³amstwem? - W³aœciwie niewiele. - Nadal zamierzasz trzymaæ siê tej bajeczki, ¿e nie wiedzia³aœ, kim naprawdê by³ Manolo Santiago? - To akurat by³o prawd¹. Nie

wiedzia³am, ¿e to by³ Gil Perez, dopóki mi nie powiedzia³eœ. Nie wiedzia³em, co o tym myœleæ. - Jak naprawdê siê poznaliœcie? Spyta³em. Odchyli³a siê do ty³u i skrzy¿owa³a rêce na piersi. - Wiesz, ¿e nie muszê z tob¹ rozmawiaæ. W grê wchodzi interes klientów adwokata,

który mnie wynaj¹³. - Gdyby Jenrette wynaj¹³ ciê za poœrednictwem Morta lub Flaira, mog³abyœ tak twierdziæ. Jednak tak nie by³o. Rozpracowujesz mnie. W ¿aden sposób nie mo¿esz twierdziæ, ¿e Gil Perez ma jakiœ zwi¹zek z Jenrette'em czy Marantzem. Nic nie powiedzia³a. - A poniewa¿ bez skrupu³ów próbowa³aœ mnie za³atwiæ, ja bez

wahania za³atwiê ciebie. Myœlê, ¿e ci z MVD nie byliby zachwyceni tym, ¿e zosta³aœ zdemaskowana. Nie musz¹ o tym wiedzieæ. Ty pomo¿esz mnie, ja tobie, remis. Teraz mo¿esz dodaæ jakiœ swój wyœwiechtany zwrot. Uœmiechnê³a siê. - Pozna³am go na ulicy - powiedzia³a. Tak jak ci mówi³am.

- Tylko nie przypadkowo. - Nie, nie przypadkowo. Mia³am siê do niego zbli¿yæ. - Dlaczego? Przy naszym stole pojawi³ siê John, w³aœciciel bistra. Janice by³a jego ¿on¹ i szefow¹. Uœcisn¹³ mi rêkê i zapyta³, kim jest ta œliczna dama. Przedstawi³em go. Uca³owa³ jej d³oñ. Zmarszczy³em brwi. Odszed³.

- Twierdzi³, ¿e ma o tobie jakieœ informacje. - Nie rozumiem. Gil Perez przyszed³ do MVD... - Dla nas by³ Manolem Santiagiem. - No dobrze. Manolo Santiago przyszed³ do was i oznajmi³, ¿e mo¿e wam pomóc wygrzebaæ jakieœ moje brudy. - Brudy to takie mocne s³owo, Paul. - Dla ciebie, prokurator Copeland powiedzia³em. - Takie mia³aœ zadanie,

prawda? ZnaleŸæ coœ, co by mnie obci¹¿a³o? Czym mogliby mnie zmusiæ, ¿ebym siê wycofa³? Nie odpowiedzia³a. Nie musia³a. - I nie mo¿esz broniæ siê obowi¹zkiem chronienia interesów klienta, prawda? Dlatego odpowiadasz na moje pytania, Poniewa¿ Flair nigdy nie pozwoli³by na to swojemu klientowi. Nawet Mort, chocia¿ to jeden wielki wrzód na dupie,

nie jest tak pozbawiony zasad. E.J. Jenrette wynaj¹³ was na w³asn¹ rêkê. - Nie wolno mi o tym rozmawiaæ. I szczerze mówi¹c, nie mogê nic o tym wiedzieæ. Pracujê w terenie. Nie rozmawiam z klientami. Nie interesowa³ mnie podzia³ obowi¹zków w ich firmie, ale w ten sposób potwierdzi³a moje przypuszczenia.

- Zatem Manolo Santiago przyszed³ do was - ci¹gn¹³em - i powiedzia³, ¿e ma o mnie jakieœ informacje. Co dalej? - Nie chcia³ powiedzieæ jakie. By³ chytry. Chcia³ pieniêdzy i to du¿o. - A ty przekaza³aœ tê wiadomoœæ Jenrette'owi. Wzruszy³a ramionami. - I Jenrette by³ gotów zap³aciæ. Kontynuujmy od tego miejsca. - Chcieliœmy dostaæ jakiœ dowód.

Manolo zacz¹³ mówiæ, ¿e musi jeszcze ustaliæ kilka szczegó³ów. I tak by³o. Ju¿ go sprawdziliœmy i wiedzieliœmy, ¿e w rzeczywistoœci nie nazywa siê Manolo Santiago. Jednak wiedzieliœmy równie¿, ¿e wpad³ na trop czegoœ du¿ego. Nawet wielkiego. - Czego? Kelner przyniós³ nam napoje. Raya upi³a ³yk.

- Powiedzia³ nam, ¿e wie, co naprawdê zdarzy³o siê tamtej nocy, gdy czworo dzieciaków zginê³o w lesie. Powiedzia³, ¿e mo¿e udowodniæ, ¿e sk³ama³eœ, sk³adaj¹c zeznania. - Jak was znalaz³? - Zapyta³em. - Nie rozumiem. Jednak to ju¿ zd¹¿y³em przemyœleæ. - Szukano w Rosji informacji o moich rodzicach.

- To nie ja. - Wiem, jakiœ inny detektyw z MVD. Wiedzieliœcie równie¿ o tych morderstwach, a nawet o tym, ¿e przes³uchiwa³ mnie szeryf. Dlatego... - Teraz zrozumia³em. Dlatego przes³uchiwaliœcie wszystkich zamieszanych w tê sprawê. Wiem, ¿e pos³aliœcie kogoœ, aby odwiedzi³ Wayne'a Steubensa. A to oznacza, ¿e poszliœcie równie¿ do Perezów, prawda?

- Nie wiem, ale to ma sens. - W ten sposób dowiedzia³ siê o tym Gil. Odwiedziliœcie Perezów. Ojciec Gila, jego matka lub ktoœ inny powiedzia³ mu o was. Gil dostrzeg³ okazjê zarobku. Przyszed³ do was. Nie powiedzia³ wam, kim jest naprawdê. Mimo to mia³ doœæ informacji, ¿eby was zainteresowaæ. Dlatego pos³ali ciebie, ¿ebyœ... Co mia³aœ zrobiæ, uwieœæ go?

- Zbli¿yæ siê do niego. Nie uwieœæ. - Jak zwa³, tak zwa³. I co, po³kn¹³ haczyk? - Jak wiêkszoœæ mê¿czyzn. Pomyœla³em o tym, co powiedzia³a mi Cingle. Nie mia³em ochoty znów o tym rozmawiaæ. - I co ci powiedzia³? - Prawie nic. Widzisz, powiedzia³ nam, ¿e tamtej nocy by³eœ z dziewczyn¹. Jak¹œ

Lucy. To wszystko, co wiedzia³am i co ci powiedzia³am. Dzieñ po tym, jak go pozna³am, zadzwoni³am do Manola na numer jego telefonu komórkowego. Zg³osi³ siê detektyw York. Resztê znasz. - Zatem Gil próbowa³ znaleŸæ dla was jakiœ dowód? ¯eby zgarn¹æ swoj¹ kupê forsy? - Tak.

Zastanowi³em siê nad tym. Odwiedzi³ Irê Silversteina. Po co? Co móg³ mu powiedzieæ Ira? - Czy Gil mówi³ coœ o mojej siostrze? - Nie. - Czy powiedzia³ coœ o... No, o Gilu Perezie? Czy o którejœ z pozosta³ych ofiar? - Nic. Jak ju¿ mówi³am, by³ sprytny. Jednak by³o jasne, ¿e wpad³ na coœ du¿ego.

- A potem zgin¹³. Uœmiechnê³a siê. - Mo¿esz sobie wyobraziæ, co sobie pomyœleliœmy. Podszed³ do nas kelner. Przyj¹³ zamówienie. Ja wzi¹³em specjaln¹ sa³atkê. Raya cheesburgera, lekko przypieczonego. - S³ucham - powiedzia³em. - Facet mówi, ¿e ma na ciebie jakieœ brudy. Chce dostarczyæ nam dowód, ale ¿¹da

pieniêdzy. A potem, zanim zd¹¿y powiedzieæ nam, co wie, ginie. - Raya oderwa³a kawa³ek chleba i zanurzy³a go w oliwie z oliwek. - Co pomyœla³byœ na naszym miejscu? Pomin¹³em oczywist¹ odpowiedŸ. - Zatem kiedy Gila znaleziono martwego, dosta³aœ inne zadanie. - Tak. - Mia³aœ zbli¿yæ siê do mnie. - Tak. Myœla³am, ¿e pomo¿e mi w tym

opowieœæ o nêdzy w Kalkucie. Wygl¹da³eœ na takiego. - Jakiego? Wzruszy³a ramionami. - Po prostu na takiego... Nie wiem... Jednak nie zadzwoni³eœ. Dlatego ja zadzwoni³am do ciebie. - To lokatorskie mieszkanie w Ramsey, to, w którym niby mieszka³ Gil...

- Wynajêliœmy je. Próbowa³am ciê nak³oniæ do wyznañ. - I rzeczywiœcie czegoœ siê dowiedzia³aœ. - Tak. Jednak nie mieliœmy pewnoœci, ¿e mówi³eœ wszystko i szczerze. Nikt nie wierzy³ w to, ¿e Manolo Santiago to Gil Perez. Doszliœmy do wniosku, ¿e to jego krewny. - A ty? - Ja ci uwierzy³am.

- Powiedzia³em ci równie¿, ¿e Lucy by³a moj¹ dziewczyn¹. - Ju¿ o tym wiedzieliœmy. A nawet odszukaliœmy j¹. - W jaki sposób? - Jesteœmy agencj¹ detektywistyczn¹. Jednak wed³ug Santiaga ona równie¿ k³ama³a, zeznaj¹c na temat tego, co siê wówczas zdarzy³o. Dlatego uznaliœmy, ¿e wypytywanie jej nic nie da.

- I zamiast tego podes³aliœcie jej tê pracê studenck¹. - Tak. - Sk¹d uzyskaliœcie informacje? - Tego nie wiem. - A Lonnie Berger mia³ j¹ szpiegowaæ. Nie fatygowa³a siê odpowiedzi¹. - Jeszcze coœ? - Zapyta³em. - Nie - odpowiedzia³a. - W³aœciwie to nawet mi ul¿y³o, kiedy mnie

rozszyfrowa³eœ. Przedtem to by³o w porz¹dku, bo myœla³am, ¿e jesteœ zabójc¹. Teraz czujê siê po prostu paskudnie. Wsta³em. - Mo¿e zechcê, ¿ebyœ zeznawa³a. - Nie zrobiê tego. - Taaak - powiedzia³em. - Wci¹¿ to s³yszê.

32 Loren Muse sprawdza³a rodzinê Perezów. Od razu zauwa¿y³a coœ dziwnego. Perezowie byli w³aœcicielami baru, tego, w którym Cope rozmawia³ z Jorge Perezem. Muse uzna³a to za interesuj¹ce. Ta rodzina biednych emigrantów teraz posiada³a sieæ restauracji wart¹ ponad cztery miliony

dolarów. Oczywiœcie zaczynali przed dwudziestoma laty, maj¹c prawie milion dolarów, wiêc ta suma nie by³a szokuj¹ca, gdy¿ wystarczy³o umiarkowanie rozs¹dnie zainwestowaæ te pieni¹dze. Zastanawia³a siê, co to oznacza, jeœli w ogóle coœ oznacza³o, gdy zadzwoni³ telefon. Siêgnê³a po s³uchawkê, po czym przytrzyma³a j¹ brod¹ i ramieniem. - Muse.

- Hej, s³odka, tu Andrew. Andrew Barrett by³ jej znajomym w college'u John Jay, facetem od badañ laboratoryjnych. Tego ranka mia³ pojechaæ na miejsce, gdzie kiedyœ znajdowa³ siê obóz PLUS i zacz¹æ szukaæ cia³a swoim nowym aparatem. - S³odka? - Pracujê z maszynami - powiedzia³. - Z ludŸmi kiepsko mi idzie.

- Widzê. Mamy jakiœ problem? - Hmmm, niezupe³nie. W jego g³osie s³ychaæ by³o dziwne nutki. - Dotarliœcie ju¿ na miejsce? Zapyta³a. - ¯artujesz? Oczywiœcie, ¿e tak. Wyruszy³em zaraz po tym, jak da³aœ mi zezwolenie. Jechaliœmy ca³¹ noc, przenocowaliœmy w Motelu Szeœæ i o œwicie zaczêliœmy pracê.

- I co? - To, ¿e byliœmy w tym lesie, no nie? I zaczêliœmy szukaæ. Mój XRJ - tak siê nazywa to urz¹dzenie, XRJ - zachowywa³ siê trochê dziwnie, ale zaraz dobrze go podstroi³em. Och i zabra³em ze sob¹ paru studentów. Nie masz nic przeciwko temu, prawda? - Nie mam. - Tak przypuszcza³em. Przecie¿ ich nie znasz. No wiesz, czemu mia³abyœ

protestowaæ? To dobre dzieciaki, wiesz, i strasznie podekscytowane prac¹ w terenie. Pamiêtasz, jak to jest. Prawdziwa robota. Przez ca³¹ noc szperali w Internecie, czytaj¹c o tym obozie i tej sprawie. - Andrew... - Racja, przepraszam. Jak powiedzia³em, dobrze sobie radzê z maszynami, a nie z ludŸmi. Oczywiœcie nie uczê maszyn,

no nie? Chcê powiedzieæ, ¿e moi studenci to ludzie z krwi i koœci, ale jednak... - Odkaszln¹³. - W ka¿dym razie pamiêtasz, jak powiedzia³em, ¿e to nowe urz¹dzenie - mój XRJ - potrafi zdzia³aæ cuda? - Tak. - No có¿, mia³em racjê. Muse prze³o¿y³a s³uchawkê do drugiej rêki.

- Chcesz powiedzieæ... - Mówiê ci, ¿ebyœ natychmiast tu przyjecha³a. Koroner ju¿ tu jedzie, ale chcê, ¿ebyœ sama to zobaczy³a. ŒŒŒ Zadzwoni³ telefon detektywa Yorka. Policjant podniós³ s³uchawkê. - York. - Czeœæ, tu Max z laboratorium.

Max Reynolds by³ w tej sprawie ich ³¹cznikiem z laboratorium. W ramach nowej organizacji pracy laboratorium. £¹cznik. Ka¿de kolejne morderstwo przydzielano tam komuœ innemu. York lubi³ tego ch³opaka. Max by³ bystry i przekazywa³ tylko suche informacje. Niektórzy z nowych facetów w laboratorium naogl¹dali siê za du¿o telewizji i myœleli, ¿e objaœniaj¹cy wszystko

monolog jest obowi¹zkowy. - Co jest, Max? - Mam wyniki badañ tych w³ókien. No wiesz, tych zebranych z cia³a Manola Santiaga. - ​wietnie. Zazwyczaj ³¹cznik po prostu przysy³a³ raport. - Coœ niezwyk³ego? - Tak.

- Co? - Te w³ókna s¹ stare. - Nie wiem, czy nad¹¿am. - Te badania zwykle daj¹ doœæ ogólny wynik. Wszystkie fabryki samochodów kupuj¹ dywaniki u tych samych producentów. Dopasujesz w³ókna i masz oko³o piêcioletni przedzia³ czasu, w jakim zosta³ wyprodukowany dywanik. Czasem masz

wiêcej szczêœcia. Na przyk³ad dany kolor by³ u¿ywany tylko w jednym modelu lub przez jeden rok. Tego rodzaju szczegó³y. Wtedy w raporcie masz, jak sam wiesz, samochód z szar¹ tapicerk¹, wyprodukowany przez Forda w latach od tysi¹c dziewiêæset dziewiêædziesi¹t dziewiêæ do dwa tysi¹ce cztery. Coœ w tym rodzaju. - Racja. - W³ókna z tego dywanika s¹ stare.

- Mo¿e nie pochodz¹ z samochodu? Mo¿e ktoœ zawin¹³ go w stary dywan? - Z pocz¹tku te¿ tak s¹dziliœmy. Jednak sprawdziliœmy dok³adnie. To by³ dywanik samochodowy. Tylko z samochodu maj¹cego ponad trzydzieœci lat. - Ooo. - Tego rodzaju dywaniki by³y u¿ywane od szeœædziesi¹tego ósmego do siedemdziesi¹tego czwartego roku.

- Jeszcze coœ? - Samochód wyprodukowano w Niemczech. - Mercedes? - Nic a¿ tak ekskluzywnego - odpar³ Max. - Mam zgadywaæ? Prawdopodobnie volkswagen. ŒŒŒ Lucy postanowi³a jeszcze raz spróbowaæ porozmawiaæ z ojcem.

Kiedy do niego przysz³a, Ira malowa³. By³a z nim siostra Rebecca. Niechêtnym spojrzeniem przywita³a wchodz¹c¹ Lucy. Ojciec sta³ plecami do drzwi. - Ira? Kiedy siê odwróci³, o ma³o nie cofnê³a siê o krok. Wygl¹da³ strasznie. Twarz bez kropli krwi. Ogoli³ siê tak niestarannie, ¿e na szyi i policzkach zosta³y kêpki w³osów. Wiecznie rozczochrane w³osy zawsze

dodawa³y mu swoistego uroku. Nie dziœ. Teraz wygl¹da³y tak, jakby przez wiele lat ¿y³ wœród bezdomnych. - Jak siê czujesz? - Zapyta³a Lucy. Siostra Rebecca przeszy³a j¹ spojrzeniem typu „a nie mówi³am". - Niezbyt dobrze - odpowiedzia³. - Nad czym pracujesz? Lucy podesz³a do p³ótna. Zapar³o jej dech, gdy zobaczy³a, co na nim jest.

Lasy. Ten widok przeniós³ j¹ w czasie. Oczywiœcie, to by³y te lasy. Wokó³ starego obozu. Dobrze zna³a to miejsce. Dok³adnie odda³ ka¿dy szczegó³. Zdumiewaj¹ce. Wiedzia³a, ¿e on nie ma ju¿ ¿adnych zdjêæ, a poza tym ani jedno nie zosta³o zrobione pod takim k¹tem. Ira pamiêta³ to wszystko. Ten obraz mia³ wyryty w pamiêci.

Obraz przedstawia³ nocny krajobraz. Ksiê¿yc oœwietla³ korony drzew. Lucy spojrza³a na ojca. On na ni¹. - Chcielibyœmy zostaæ sami powiedzia³a Lucy do pielêgniarki. - Nie s¹dzê, ¿eby to by³ dobry pomys³. Siostra Rebecca myœla³a, ¿e rozmowa pogorszy jego stan. Wprost przeciwnie. Coœ tam tkwi³o zamkniête w g³owie Iry. Powinni stawiæ temu czo³o, w koñcu, po tylu latach.

- Rebecco? - Powiedzia³ Ira. - Tak, Iro? - WyjdŸ. Tak po prostu. Jego g³os nie by³ ch³odny, ale te¿ nie zachêca³ do dyskusji. Rebecca niespiesznie wyg³adzi³a sukienkê, westchnê³a i wsta³a. - Gdybyœ mnie potrzebowa³ powiedzia³a - wystarczy zawo³aæ. Dobrze, Iro?

Nie odpowiedzia³. Rebecca wysz³a. Nie zamknê³a za sob¹ drzwi. Dziœ w pokoju nie gra³a muzyka. To trochê zdziwi³o Lucy. - Mam puœciæ jak¹œ muzykê? Mo¿e coœ Hendriksa? Ira pokrêci³ g³ow¹. - Nie teraz, nie. Zamkn¹³ oczy. Lucy usiad³a przy nim i wziê³a jego d³onie w swoje. - Kocham ciê - powiedzia³a.

- Ja te¿ ciê kocham. Najbardziej na œwiecie. Zawsze. Na wieki. Lucy czeka³a. Nie otwiera³ oczu. - Wracasz myœlami do tamtego lata... Nadal nie otwiera³ oczu. - Kiedy przyszed³ do ciebie Manolo Santiago... Jeszcze mocniej zacisn¹³ powieki. - Iro? - Sk¹d o tym wiesz?

- Sk¹d co wiem? - ¯e mnie odwiedzi³. - By³ zapisany w rejestrze. - Jednak... - W koñcu otworzy³ oczy. To nie wszystko, prawda? - O co ci chodzi? - Ciebie te¿ odwiedzi³? - Nie. Wygl¹da³ na zaskoczonego tym faktem. Lucy spróbowa³a podejœæ do sprawy

inaczej. - Czy pamiêtasz Paula Copelanda? Zapyta³a. Znów zamkn¹³ oczy, jakby go to bola³o. - Oczywiœcie. - Widzia³am go - oznajmi³a. Szeroko otworzy³ oczy. - Co? - Odwiedzi³ mnie. Ira otworzy³ usta.

- Coœ siê dzieje, Iro. Coœ sprawia, ¿e po tylu latach wszystko powraca. Muszê siê dowiedzieæ co. - Nie, nie musisz. - A jednak. Pomó¿ mi, dobrze? - Dlaczego...? - Urwa³. - Dlaczego Paul Copeland ciê odwiedzi³? - Poniewa¿ chce siê dowiedzieæ, co naprawdê wydarzy³o siê tamtej nocy. Przechyli³a g³owê na bok. - Co

powiedzia³eœ Manolowi Santiagowi? - Nic! - Krzykn¹³. - Absolutnie nic! - W porz¹dku, Iro. Jednak s³uchaj, muszê wiedzieæ... - Nie, nie musisz. - Czego nie muszê? Co mu powiedzia³eœ, Iro? - Paul Copeland. - Co? - Paul Copeland.

- S³ysza³am ciê, Iro. Co z nim? Spojrza³ na ni¹ prawie przytomnie. - Chcê siê z nim widzieæ. - Dobrze. - Teraz. Chcê siê z nim widzieæ teraz. Z ka¿d¹ chwil¹ by³ coraz bardziej wzburzony. Spróbowa³a ³agodnego tonu g³osu: - Zadzwoniê do niego, dobrze? Sprowadzê go...

- Nie! Odwróci³ siê i spojrza³ na p³ótno. £zy stanê³y mu w oczach. Wyci¹gn¹³ rêkê do lasów, jakby chcia³ w nich znikn¹æ. - Iro, co siê dzieje? - Sam - rzek³. - Chcê zostaæ z Paulem Copelandem sam. - Nie chcesz, ¿ebym te¿ przysz³a? Pokrêci³ g³ow¹, wci¹¿ patrz¹c na lasy. - Nie mogê ci tego powiedzieæ, Luce.

Chcia³bym. Jednak nie mogê. Paul Copeland. Powiedz mu, ¿eby tu przyszed³. Sam. Powiem mu to, co chce wiedzieæ. A wtedy mo¿e duchy wreszcie zasn¹. ŒŒŒ Po powrocie do biura prze¿y³em kolejny szok. - Jest tu Glenda Perez - oznajmi³a Jocelyn Durels.

- Kto? - To adwokat. Jednak twierdzi, ¿e prêdzej j¹ pan rozpozna jako siostrê Gila Pereza. Na moment zapomnia³em, ¿e mia³ rodzeñstwo. Pomkn¹³em prosto do poczekalni i natychmiast j¹ rozpozna³em. Glenda Perez wygl¹da³a tak samo jak na zdjêciach na pó³ce nad kominkiem. - Pani Perez?

Wsta³a i niedbale uœcisnê³a moj¹ d³oñ. - Zak³adam, ¿e ma pan czas ze mn¹ porozmawiaæ. - Mam. Glenda Perez nie czeka³a, a¿ j¹ poprowadzê. Z wysoko podniesion¹ g³ow¹ pomaszerowa³a do mojego gabinetu. Poszed³em za ni¹ i zamkn¹³em drzwi. Nacisn¹³bym guzik interkomu i powiedzia³bym: „Nie przeszkadzaæ", ale odnios³em wra¿enie,

¿e Jocelyn zrozumia³a mowê naszych cia³. Machniêciem rêki wskaza³em goœciowi fotel. Nie skorzysta³a. Ja usiad³em za biurkiem. Glenda Perez wziê³a siê pod boki i przeszy³a mnie gniewnym wzrokiem. - Niech mi pan powie, panie Copeland, bawi pana gro¿enie starym ludziom? - Nie, z pocz¹tku nie. Jednak kiedy ju¿ wejdzie to cz³owiekowi w nawyk, to i

owszem, ca³kiem niez³a zabawa. Opad³y jej rêce. - Uwa¿a pan, ¿e to œmieszne? - Czemu pani nie usi¹dzie, pani Perez? - Grozi³ pan moim rodzicom? - Nie. Chwileczkê... Owszem. Pani ojcu. Powiedzia³em, ¿e jeœli nie powie mi prawdy, zburzê jego œwiat i zabiorê siê za niego i jego dzieci. Jeœli nazywa to pani groŸb¹,

to tak, grozi³em mu. Uœmiechn¹³em siê do niej. Oczekiwa³a zaprzeczeñ, przeprosin i wyjaœnieñ. Nie us³ysza³a ¿adnych i to zbi³o j¹ z tropu. Otworzy³a usta, zamknê³a je, usiad³a. - Zatem - powiedzia³em - oszczêdŸmy sobie udawania. Przed dwudziestoma laty pani brat wyszed³ ¿ywy z tych lasów. Muszê wiedzieæ, co siê wtedy sta³o. Glenda Perez mia³a na sobie szar¹

garsonkê. I oœlepiaj¹co bia³e poñczochy. Za³o¿y³a nogê na nogê i próbowa³a udawaæ odprê¿on¹. Nie uda³o jej siê. Czeka³em. - To nieprawda. Mój brat zosta³ zamordowany razem z pañsk¹ siostr¹. - A myœla³em, ¿e oszczêdzimy sobie udawania. Usiad³a i postuka³a palcem o doln¹ wargê. - Naprawdê zamierza siê pan zabraæ za

moj¹ rodzinê? - Mówimy o mojej zamordowanej siostrze. Pani powinna rozumieæ to najlepiej. - Uznam to za potwierdzenie. - Zdecydowane i gniewne potwierdzenie. Znów postuka³a palcem o wargê. Poczeka³em jeszcze chwilê. - A gdybym przedstawi³a to hipotetycznie?

Roz³o¿y³em rêce. - Zawsze chêtnie s³ucham hipotez. - Za³ó¿my - zaczê³a Glenda Perez - ¿e ten zabity, ten Manolo Santiago, istotnie by³ moim bratem. Powtarzam, tylko hipotetycznie. - No dobrze, za³ó¿my. I co dalej? - Jak pan s¹dzi, co by to oznacza³o dla mojej rodziny? - To, ¿e mnie ok³amaliœcie.

- Nie tylko pana. Usiad³em wygodniej. - Kogo jeszcze? - Wszystkich. Zaczê³a postukiwaæ palcem o wargê. - Jak pan wie, wszystkie nasze rodziny wytoczy³y sprawê. Wygra³y milionowe odszkodowania. Teraz okaza³oby siê, ¿e to wy³udzenie, prawda? Hipotetycznie mówi¹c.

Nic nie powiedzia³em. - Wykorzystaliœmy te pieni¹dze, ¿eby rozkrêciæ interes, zainwestowaæ, op³aciæ moj¹ edukacjê i pomóc mojemu choremu bratu. Gdybyœmy nie mieli tych pieniêdzy, Tomas by³by martwy lub w przytu³ku. Rozumie pan? - Rozumiem. - I hipotetycznie mówi¹c, gdyby Gil ¿y³, a my wiedzielibyœmy o tym, ca³e nasze

oskar¿enie opiera³oby siê na k³amstwie. Grozi³aby nam wysoka grzywna i mo¿e nawet proces. Co wiêcej, policja prowadzi³a dochodzenie w sprawie poczwórnego morderstwa. Robi³a to, wychodz¹c z za³o¿enia, ¿e ca³a czwórka nastolatków zginê³a. Gdyby Gil prze¿y³, moglibyœmy zostaæ oskar¿eni o utrudnianie œledztwa. Rozumie pan? Popatrzyliœmy na siebie. Teraz ona czeka³a.

- Jest jeszcze jeden problem wynikaj¹cy z tej hipotezy - powiedzia³em. - Jaki? - Cztery osoby wesz³y do lasu. Jedna wysz³a ¿ywa. I ukry³a ten fakt. Opieraj¹c siê na pani hipotezie, nale¿a³oby przyj¹æ, ¿e ta osoba zabi³a pozosta³e trzy. Postuka³a w wargê. - Rozumiem, ¿e móg³by pan wyci¹gn¹æ taki wniosek.

- Jednak? - On tego nie zrobi³. - Mam pani uwierzyæ na s³owo? - Czy to wa¿ne? - Oczywiœcie. - Gdyby mój brat ich zabi³, to ju¿ jest po wszystkim, czy¿ nie? Przecie¿ nie ¿yje. Nie mo¿e go pan wskrzesiæ i skazaæ. - Tu ma pani racjê.

- Dziêkujê. - Czy pani brat zabi³ moj¹ siostrê? - Nie, nie zabi³. - A kto? Glenda Perez wsta³a. - Przez d³ugi czas nie wiedzia³am. Hipotetycznie, rzecz jasna. Nie wiedzia³am, ¿e mój brat ¿yje. - A pani rodzice?

- Nie przysz³am tu rozmawiaæ o nich. - Muszê wiedzieæ... - ...Kto zabi³ pañsk¹ siostrê. Zrozumia³am. - I? - I zamierzam powiedzieæ panu jeszcze jedno. To wszystko. Powiem to panu tylko pod jednym warunkiem. - Jakim?

- Takim, ¿e to pozostanie hipotez¹. Przestanie pan mówiæ w³adzom, ¿e Manolo Santiago to mój brat. Obieca pan zostawiæ moich rodziców w spokoju. - Tego nie mogê obiecaæ. - Zatem ja nie mogê panu powiedzieæ, co wiem o pañskiej siostrze. Cisza. No i tyle. Impas. Glenda Perez wsta³a, szykuj¹c siê do wyjœcia. - Jest pani prawnikiem - powiedzia³em. - Jeœli siê postaram, odbior¹ pani

prawo wykonywania zawodu... - Doœæ gróŸb, panie Copeland. Zamilk³em. - Wiem coœ o tym, co przydarzy³o siê tamtej nocy pañskiej siostrze. Jeœli chce siê pan tego dowiedzieæ, zawrze pan tê umowê. - Uwierzy mi pani na s³owo?

- Nie. Przygotowa³am j¹ na piœmie. - ¯artuje pani. Glenda Perez siêgnê³a do kieszeni garsonki i wyjê³a papiery. Roz³o¿y³a je. W zasadzie by³ to list ¿elazny. Mia³em siê zobowi¹zaæ, ¿e nic nie powiem i niczego nie zrobiê, aby ujawniæ, ¿e Manolo Santiago w rzeczywistoœci by³ Gilem Perezem, zapewniaj¹c nietykalnoœæ jej rodzicom.

- Wie pani, ¿e taka umowa nie ma mocy prawnej. Wzruszy³a ramionami. - Niczego lepszego nie zdo³a³am wymyœliæ. - Nie ujawniê tego - rzek³em - jeœli nie bêdê zmuszony. Nie zamierzam nêkaæ pani ani pani rodziny. Ponadto nie bêdê ju¿ mówi³ Yorkowi ani nikomu innemu, ¿e moim zdaniem Manolo Santiago to pani brat.

Mogê obiecaæ, ¿e zrobiê, co bêdê móg³. Jednak oboje wiemy, ¿e tylko tyle mogê zrobiæ. Glenda Perez zawaha³a siê. Potem z³o¿y³a kartki, wepchnê³a je z powrotem do kieszeni i ruszy³a do drzwi. Po³o¿y³a d³oñ na klamce i odwróci³a siê do mnie. - Nadal hipotetycznie? - Tak. - Jeœli mój brat wyszed³ z tych lasów

¿ywy, to nie sam. Zmartwia³em. Nie mog³em siê ruszyæ. Oniemia³em. Próbowa³em coœ powiedzieæ, ale nie by³em w stanie. Napotka³em spojrzenie Glendy Perez. Popatrzy³a mi w oczy. Kiwnê³a g³ow¹ i zobaczy³em, ¿e w oczach ma ³zy. Odwróci³a siê i przekrêci³a klamkê. - Nie pogrywaj sobie ze mn¹, Glendo. - Nie robiê tego, Paul. Nic wiêcej nie

wiem. Mój brat prze¿y³ tamt¹ noc. Twoja siostra równie¿. 33 Dzieñ powoli poddawa³ siê cieniom, gdy Loren Muse dotar³a na miejsce dawnego letniego obozu. Tablica g³osi³a, ¿e to zespó³ mieszkalny Lake Charmaine. Muse wiedzia³a, ¿e to ogromny teren, rozci¹gaj¹cy siê a¿ za rzekê Delaware, oddzielaj¹c¹ New

Jersey i Pensylwaniê. Jezioro i apartamentowce znajdowa³y siê w Pensylwanii. Wiêkszoœæ lasów w New Jersey. Muse nienawidzi³a lasu. Lubi³a sport, ale nienawidzi³a wielkich otwartych przestrzeni. Nienawidzi³a owadów, ³owienia ryb, brodzenia w strumieniach, d³ugich wêdrówek, znajdowania zabytkowych przedmiotów, kurzu, sk³adów

handlowych, przynêt, prosi¹t w nagrodê, festynów i wszystkiego, co uwa¿a³a za „wiejskie". Zatrzyma³a samochód przy budyneczku ochroniarza i pokaza³a odznakê, spodziewaj¹c siê, ¿e szlaban pójdzie w górê. Ochroniarz, jeden z tych napakowanych ciê¿arowców, wzi¹³ jej odznakê i z³apa³ za s³uchawkê. - Hej, spieszy mi siê.

- Nie wyskakuj z majtek. - Nie... Co? Zapieni³a siê. W oddali widzia³a miganie kogutów. Domyœli³a siê zaparkowanych tam radiowozów. Pewnie ka¿dy gliniarz w promieniu siedemdziesiêciu kilometrów chcia³ sobie popatrzeæ. Ochroniarz od³o¿y³ s³uchawkê. Usiad³ w swojej budce. Nie wróci³ do jej samochodu.

- Hej, ty! - Zawo³a³a Muse. Nie zareagowa³. - Hej, koleœ, do ciebie mówiê. Odwróci³ siê do niej powoli. Niech to szlag, pomyœla³a. Nie tylko samiec, ale w dodatku m³ody. Na tym polega³ problem. Starszy wiekiem ochroniarz to zazwyczaj jakiœ pe³en dobrych chêci, znudzony emeryt. Kobieta ochroniarz? Czêsto matka szukaj¹ca

dodatkowego zarobku. A mê¿czyzna w pe³ni si³? Siedmiu na dziesiêciu to najgorszy z têpaków, niedosz³y gliniarz. Z jakiegoœ powodu nieprzyjêty do policji. Bez obrazy dla organów œcigania, ale jeœli facet chce zostaæ gliniarzem i nie mo¿e, to czêsto jest po temu jakiœ powód i lepiej nie mieæ z takim do czynienia. Czy jest lepszy sposób na podbudowanie swojego rozdêtego ego,

jak kazaæ czekaæ g³ównemu inspektorowi - w dodatku kobiecie? - Proszê pana?! - Zawo³a³a nieco uprzejmiej. - Jeszcze nie mo¿e pani wjechaæ. - Dlaczego? - Musi pani zaczekaæ. - Na co? - Na szeryfa Lowella.

- Szeryfa Lobo? - Lowella. Powiedzia³, ¿e nikomu nie wolno wjechaæ bez jego zezwolenia. Ochroniarz naprawdê podci¹gn¹³ przy tym spodnie. - Jestem g³ównym inspektorem dochodzeniowym Essex County powiedzia³a Muse. Prychn¹³. - Czy to wygl¹da na Essex County?

- W œrodku s¹ moi ludzie. Muszê siê tam dostaæ. - Hej, nie wyskakuj z majtek. - Dobry. - Co? - Ten greps z wyskakiwaniem z majtek. Rzuci³eœ nim ju¿ dwa razy. Naprawdê bardzo, bardzo œmieszny. Mogê go kiedyœ u¿yæ, no wiesz, kiedy rzeczywiœcie bêdê chcia³a kogoœ zdo³owaæ. Powiem, ¿e to twój

tekst. Podniós³ gazetê, ignoruj¹c j¹. Zaczê³a siê zastanawiaæ, czy nie staranowaæ szlabanu. - Masz broñ? - Zapyta³a ochroniarza. Od³o¿y³ gazetê. - Co? - Broñ. Masz jak¹œ? No wiesz, ¿eby zrekompensowaæ inne braki. - Zamknij siê, do cholery.

- Bo ja mam broñ, wiesz. Powiem ci coœ. Otworzysz szlaban, to pozwolê ci jej dotkn¹æ. Nic nie powiedzia³. Do licha z dyplomacj¹. Mo¿e powinna go po prostu zastrzeliæ. Ochroniarz przeszywa³ j¹ gniewnym wzrokiem. Woln¹ rêk¹ podrapa³a siê po policzku, znacz¹co pokazuj¹c mu ma³y palec. S¹dz¹c po tym, jak na ni¹ spojrza³, aluzja

by³a boleœnie trafna. - Drzesz ze mnie ³acha? - Hej - powiedzia³a Muse, k³ad¹c obie rêce na kierownicy - nie wyskakuj z majtek. Wiedzia³a, ¿e to g³upie, ale - do diab³a sprawi³o jej satysfakcjê. Adrenalina zaczê³a dzia³aæ. Muse chcia³a jak najszybciej dowiedzieæ siê, co znalaz³ Andrew Barrett. S¹dz¹c po liczbie migaj¹cych kogutów, musia³o

to byæ coœ du¿ego. Na przyk³ad cia³o. Minê³y dwie minuty. Muse ju¿ mia³a wyj¹æ broñ i zmusiæ têpaka do podniesienia szlabanu, gdy zauwa¿y³a maszeruj¹cego ku niej mundurowego. Mia³ szerokoskrzyd³y kapelusz i odznakê szeryfa. Naszywka na piersi g³osi³a „LOWELL". - W czym mogê pomóc, panienko?

- Panienko? Czy powiedzia³ panu, kim jestem? - Uhm, nie, przepraszam, powiedzia³ tylko... - Jestem Loren Muse, g³ówny inspektor dochodzeniowy Essex County. - Muse pokaza³a palcem na wartowniê. - Ten pan Ma³ejaja ma moj¹ odznakê. - Hej, jak mnie nazwa³aœ? Szeryf Lowell westchn¹³ i wytar³ nos w chustkê. Nos mia³ bulwiasty i doœæ okaza³y.

Tak jak rysy twarzy - wygl¹daj¹cej, jakby ktoœ wyrzeŸbi³ jego karykaturê i zostawi³ j¹, by nadtopi³a siê w s³oñcu. Machn¹³ na ochroniarza rêk¹, w której trzyma³ chustkê. - Wyluzuj, Sandy. - Sandy - powtórzy³a Muse. Spojrza³a na wartowniê. - Czy to nie dziewczêce imiê? Szeryf Lowell zmierzy³ j¹ spojrzeniem. Zapewne pe³nym dezaprobaty. Nie mog³a

mieæ mu tego za z³e. - Sandy, daj mi odznakê tej damy. Majtki, potem panienka, a teraz dama. Muse bardzo siê stara³a nie wpaœæ w furiê. Oto by³a tu, nieca³e dwie godziny jazdy od Newark i Nowego Jorku, a równie dobrze mog³aby byæ w jakimœ cholernym Mayberry. Sandy odda³ Lowellowi jej odznakê. Lowell g³oœno wytar³ sobie nos. Skórê

mia³ tak obwis³¹, ¿e Muse niemal obawia³a siê, ¿e zedrze sobie przy tym czêœæ naskórka. Obejrza³ odznakê, westchn¹³ i powiedzia³: - Powinieneœ powiedzieæ mi, kim ona jest, Sandy. - Przecie¿ mówi³ pan, ¿e nikt nie mo¿e wjechaæ bez pañskiego zezwolenia. - I gdybyœ powiedzia³ mi przez telefon, kim ona jest, da³bym je...

- Ale... - S³uchajcie, ch³opcy - przerwa³a im Muse - zróbcie coœ dla mnie. Podyskutujcie sobie o waszych obyczajach na nastêpnym wiejskim zebraniu, dobrze? Ja muszê siê tam dostaæ. - Zaparkuje pani na prawo - rzek³ zupe³nie niewzruszony Lowell. Musimy tam podejœæ. Zaprowadzê pani¹.

Skin¹³ g³ow¹ Sandy'emu. Ten nacisn¹³ guzik i szlaban siê podniós³. Przeje¿d¿aj¹c, Muse ponownie podrapa³a siê po policzku, pokazuj¹c mu ma³y palec. Sandy zapieni³ siê bezsilnie, co uzna³a za najzupe³niej naturalne. Zaparkowa³a. Lowell do³¹czy³ do niej. Mia³ dwie latarki i da³ jej jedn¹. Cierpliwoœæ Muse zaczyna³a siê koñczyæ. Wyrwa³a mu latarkê z rêki.

- No dobrze, a teraz dok¹d? - Umie pani byæ mi³a dla ludzi stwierdzi³. - Dziêki, szeryfie. - Na prawo. ChodŸmy. Muse mia³a mieszkanie z ogródkiem w ohydnym budynku nieudolnie pozuj¹cym na wiktoriañski, wiêc nie powinna krytykowaæ, ale nawet dla jej niewprawnego oka ten zespó³ mieszkalny wygl¹da³ dok³adnie

tak samo jak ka¿dy inny, z tym jednym wyj¹tkiem, ¿e tu architekt zamierza³ stworzyæ coœ niby rustykalnego i kompletnie spapra³ robotê. Aluminiowe fasady udawa³y chaty z bali, co wygl¹da³o gorzej ni¿ zabawnie w przypadku trzypoziomowych apartamentowców. Lowell skrêci³ z brukowanej drogi na ¿wirow¹. - Sandy pewnie powiedzia³, ¿eby nie wyskakiwa³a pani z majtek? - Zapyta³.

- Tak. - Proszê siê nie obra¿aæ. Ka¿demu tak mówi. Nawet facetom. - Musi byæ dusz¹ towarzystwa waszego kó³ka ³owieckiego. Muse naliczy³a siedem radiowozów i trzy pojazdy takiego czy innego pogotowia. Wszystkie mia³y w³¹czone koguty. Nie mia³a pojêcia po co. Mieszkañcy, mieszanina starych i m³odych ma³¿eñstw,

zgromadzili siê, zwabieni niepotrzebnie migaj¹cymi œwiat³ami i nie wiadomo po co patrzyli w pó³mrok. - Jak daleko trzeba iœæ? - Zapyta³a. - Mo¿e pó³ mili. Czy po drodze mam pani¹ oprowadziæ? - Po czym? - Po starym miejscu zbrodni. Bêdziemy mijali miejsce, gdzie przed dwudziestoma

laty znaleziono jedno cia³o. - Bra³ pan udzia³ w tym œledztwie? - Marginalny - odpar³. - Czyli? - Marginalny. Dotycz¹cy stosunkowo ma³o wa¿nych lub zupe³nie nieistotnych aspektów. Pobocznych albo marginesowych. Marginalny. Muse spojrza³a na niego. Lowell byæ mo¿e siê uœmiecha³, lecz

trudno to by³o dostrzec w fa³dach obwis³ej skóry. - NieŸle jak na têpaka z wiejskiego kó³ka ³owieckiego? - Jestem olœniona - powiedzia³a Muse. - Mog³aby pani byæ dla mnie odrobinê milsza. - A to dlaczego? - Po pierwsze, przys³a³a pani ludzi na poszukiwanie zw³ok w moim okrêgu, nie

informuj¹c mnie o tym. Po drugie, to moje miejsce zbrodni. Pani jest tu goœciem, wpuszczonym z uprzejmoœci. - Chyba nie zamierza siê pan ze mn¹ spieraæ o jurysdykcjê, co? - Nie - rzek³. - Jednak lubiê udawaæ twardziela. Jak mi wysz³o? - Eee. Zatem mo¿emy kontynuowaæ wycieczkê? - Jasne.

​cie¿ka tak zwê¿a³a siê, ¿e praktycznie znik³a. Wspinali siê na g³azy i obchodzili drzewa. Muse zawsze by³a zwinna jak ryœ. Podoba³o jej siê to. A jej buty - na pohybel Flakowi Hickory'emu - doskonale to znosi³y. - Tutaj - powiedzia³ Lowell. S³oñce jeszcze nie ca³kiem skry³o siê za horyzontem. Muse widzia³a profil Lowella.

Zdj¹³ kapelusz i znów kichn¹³ w chustkê. - Tu znaleziono dzieciaka Billinghamów. Doug Billingham. Na dŸwiêk tych s³ów las jakby zamar³, a wiatr zacz¹³ szumieæ star¹ piosenkê. Muse spojrza³a pod nogi. Dzieciak. Billingham mia³ siedemnaœcie lat. Znaleziono go z siedmioma ranami k³utymi, zadanymi g³ównie, gdy próbowa³ siê broniæ. Walczy³ z

napastnikiem. Spojrza³a na Lowella. Mia³ spuszczon¹ g³owê i zamkniête oczy. Muse przypomnia³a sobie jeszcze coœ coœ, co by³o w aktach. Lowell. To nazwisko. - Marginalny, akurat - prychnê³a. Kierowa³ pan tym œledztwem. Lowell nie odpowiedzia³. - Nie rozumiem. Dlaczego mi pan nie powiedzia³? Wzruszy³ ramionami.

- A dlaczego pani mi nie powiedzia³a, ¿e ponownie otworzyliœcie œledztwo? - W³aœciwie nie otworzyliœmy. Chcê powiedzieæ, ¿e jeszcze nie mamy niczego konkretnego. - Zatem wasi ch³opcy strzelali na oœlep - stwierdzi³. - To by³ œlepy traf? Muse nie podoba³ siê kierunek tej rozmowy. - Jak daleko st¹d do miejsca, gdzie znaleziono Margot Green? - Zapyta³a.

- Pó³ mili na po³udnie. - Margot Green znaleziono pierwsz¹, zgadza siê? - Tak. Widzi pani, sk¹d przyszliœmy? Te budynki? Tam by³ kiedyœ obóz dziewcz¹t. No, wie pani. Ich chaty. Ch³opcy mieli swoje na po³udniu. Dziewczynê Greenów znaleziono w pobli¿u. - Ile minê³o czasu od jej znalezienia do chwili zlokalizowania cia³a

Billinghama? - Trzydzieœci szeœæ godzin. - Sporo. - Du¿y teren do przeszukania. - Mimo wszystko. Zostawiono je na widoku? - Nie, le¿a³o w p³ytkim grobie. Zapewne dlatego przeoczono je podczas pierwszych poszukiwañ. Wie pani, jak to jest. Wszyscy s³ysz¹ o zaginionych dzieciach i

chc¹ byæ dobrymi obywatelami, wiêc przychodz¹ pomóc nam w poszukiwaniach. Przeszli tu¿ obok niego. Nie zauwa¿yli grobu. Muse spogl¹da³a na ziemiê. Miejsce niczym nie ró¿ni³o siê od otoczenia. Jedynie krzy¿em, takim jak te prowizoryczne, stawiane przy drogach w miejscach wypadków samochodowych. Ten by³ stary i mocno przechylony. Nie by³o

zdjêcia Billinghama. ¯adnych pami¹tek, kwiatów czy pluszowych misiów. Tylko sfatygowany krzy¿. Sam w tych lasach. Muse o ma³o nie zadr¿a³a. - Zabójc¹ by³ - o czym zapewne pani wie - niejaki Wayne Steubens. Opiekun, jak siê okaza³o. Jest wiele teorii co do tego, co wydarzy³o siê tamtej nocy, ale wszystkie zgodnie przyjmuj¹, ¿e Steubens najpierw zaj¹³ siê dwójk¹ zaginionych, czyli Perezem i

dziewczyn¹ Copelandów. Zakopa³ ich. Zacz¹³ kopaæ grób dla Douga Billinghama, kiedy znaleziono Margot Green. Wtedy uciek³. Wed³ug spryciarzy z Quantico zakopywanie cia³ by³o dla niego czêœci¹ zabawy. Wie pani, ¿e Steubens zakopa³ wszystkie swoje ofiary? Te w innych stanach? - Tak, wiem. - I wie pani, ¿e dwie z nich jeszcze ¿y³y,

kiedy je zakopywa³? O tym te¿ wiedzia³a. - Czy przes³uchiwa³ pan Wayne'a Steubensa? - Zapyta³a. - Rozmawialiœmy ze wszystkimi na tym obozie. Powiedzia³ to powoli, ostro¿nie. W g³owie Muse zadŸwiêcza³ dzwonek alarmowy. Lowell mówi³ dalej: - I tak, na widok Steubensa przechodzi³y mnie ciarki - a przynajmniej teraz tak mi

siê zdaje. Mo¿e jednak tylko to sobie wmawiam. Sam ju¿ nie wiem. Nie by³o ¿adnych dowodów ³¹cz¹cych go z tymi morderstwami. W ogóle nie by³o dowodów. Ponadto Steubens by³ bogaty. Jego rodzina zatrudni³a adwokata. Jak ³atwo sobie wyobraziæ, obóz natychmiast siê zakoñczy³. Wszystkie dzieciaki wróci³y do domów. Steubens zosta³ wys³any za ocean na nastêpny semestr.

Zdaje siê, ¿e do jakiejœ szko³y w Szwajcarii. Muse wci¹¿ nie odrywa³a oczu od krzy¿a. - Gotowa iœæ dalej? Kiwnê³a g³ow¹. Znów poszli. - Od jak dawna jest pani g³ównym inspektorem? - Zapyta³ Lowell. - Od kilku miesiêcy. - A przedtem?

- Trzy lata w wydziale zabójstw. Znów wytar³ nos. - Cz³owiek nigdy siê nie przyzwyczaja, prawda? Uzna³a pytanie za retoryczne, wiêc nie odpowiedzia³a i sz³a dalej. - Nie chodzi o gniew - mówi³. - A nawet nie o martwych. Ich ju¿ nie ma i nic nie mo¿na na to poradziæ. Chodzi o to, co zostaje - o echo. Te lasy, przez które pani idzie. Niektórzy starzy mieszkañcy myœl¹, ¿e

s³ychaæ tu echa. Kiedy siê nad tym zastanowiæ, ma to sens. Ten dzieciak Billinghamów... Jestem pewien, ¿e krzycza³. Krzyczy, krzyk odbija siê echem, przelatuje tam i z powrotem. Powoli cichnie, ale nigdy do koñca. Jakby jakaœ jego czêœæ wci¹¿ wo³a³a, jeszcze teraz. Morderstwo odbija siê takim echem. Muse sz³a z opuszczon¹ g³ow¹, patrzy³a pod nogi na kamienistym terenie.

- Spotka³a pani kogoœ z rodzin ofiar? Zastanowi³a siê. - Jednym z nich jest mój szef. - Paul Copeland - powiedzia³ Lowell. - Pamiêta go pan? - Jak ju¿ powiedzia³em, przes³uchiwa³em wszystkich z tego obozu. Dzwonek alarmowy znów siê rozdzwoni³.

- To on zleci³ pani tê sprawê? - Spyta³ Lowell. Nie odpowiedzia³a. - Morderstwo jest takie niesprawiedliwe - ci¹gn¹³. - Bóg mia³ swój plan i ustanowi³ naturalny porz¹dek, a ktoœ postanowi³ go zak³óciæ. Jeœli rozwi¹¿e pani tê sprawê, to oczywiœcie pomo¿e go utrzymaæ. Jednak to tak jak z pomiêtym kawa³kiem aluminiowej

folii. Znajduj¹c zabójcê, rozprostowa³aby pani tê foliê, ale nie zdo³a³aby przywróciæ jej pierwotnego kszta³tu. - Folia aluminiowa? Lowell wzruszy³ ramionami. - Niez³y z pana filozof, szeryfie. - Niech pani czasem spojrzy w oczy swojego szefa. Cokolwiek zdarzy³o siê wówczas w tych lasach, wci¹¿ tam jest. Wci¹¿

odbija siê echem, prawda? - Nie wiem - odpar³a Muse. - A ja nie wiem, czy powinna pani tu byæ. - A to dlaczego? - Poniewa¿ tamtej nocy przes³uchiwa³em pani szefa. Muse przystanê³a. - Chce pan powiedzieæ, ¿e zachodzi tu konflikt interesów?

- Chcê powiedzieæ dok³adnie to, co mówiê. - Paul Copeland by³ podejrzany? - Ta sprawa wci¹¿ jest otwarta. I nadal, pomimo pani obecnoœci, jest to moja sprawa. Dlatego nie odpowiem na to pytanie. Jednak coœ pani powiem: on sk³ama³, sk³adaj¹c zeznanie. - By³ m³odym wychowawc¹ i mia³ dy¿ur. Nie wiedzia³, ¿e to mo¿e mieæ tak

powa¿ne konsekwencje. - To ¿adne usprawiedliwienie. - Przecie¿ okaza³o siê, ¿e jest czysty. Lowell nie odpowiedzia³. - Czyta³am akta. Zaspa³ i nie zrobi³ tego, co powinien robiæ na dy¿urze. Mówi pan o skutkach. Co z poczuciem winy, które musi go mêczyæ? Na pewno brakuje mu siostry. S¹dzê jednak, ¿e bardziej doskwiera mu

poczucie winy. - Interesuj¹ce. - Co? - Mówi pani o jego poczuciu winy. Z jakiego powodu? Sz³a dalej. - To dziwne, nie uwa¿a pani? - Co? - Spyta³a Muse. - To, ¿e tamtej nocy opuœci³ swoje stanowisko. No, wie pani, zastanówmy

siê. Jest obowi¹zkowym ch³opcem. Wszyscy tak mówili. I nagle, akurat tej nocy, kiedy te dzieciaki wymykaj¹ siê z obozu, tej nocy, kiedy Wayne Steubens postanawia pope³niæ poczwórne morderstwo, Paul Copeland zaniedbuje swoje obowi¹zki. Muse milcza³a. - To, moja m³oda kole¿anko, zawsze wydawa³o mi siê piekielnie dziwnym

zbiegiem okolicznoœci. - Lowell uœmiechn¹³ siê i odwróci³. - ChodŸmy. Robi siê ciemno, a pani chce zobaczyæ to, co znalaz³ pani przyjaciel Barrett. ŒŒŒ Kiedy Glenda Perez wysz³a, nie rozp³aka³em siê, ale niewiele brakowa³o. Siedzia³em w moim gabinecie sam, oszo³omiony, nie wiedz¹c, co myœleæ i

co w³aœciwie czujê. Dr¿a³em. Spojrza³em na swoje d³onie. WyraŸnie siê trzês³y. Zrobi³em to wszystko, co robisz, kiedy podejrzewasz, ¿e œnisz. Uszczypn¹³em siê i w ogóle. Nie œni³em. To dzia³o siê naprawdê. Camille ¿yje. Moja siostra wysz³a ¿ywa z tych lasów. Tak jak Gil Perez.

Zadzwoni³em na komórkê Lucy. - Czeœæ - rzuci³a. - Nie uwierzysz, co w³aœnie powiedzia³a mi siostra Gila Pereza. - Co? Powtórzy³em jej. Gdy doszed³em do tego, ¿e Camille wysz³a ¿ywa z lasów, Lucy westchnê³a g³oœno. - Wierzysz jej? - Zapyta³a.

- W to o Camille? - Tak. - Dlaczego mia³aby tak mówiæ, gdyby to nie by³a prawda? Lucy nie odpowiedzia³a. - No co? Myœlisz, ¿e k³ama³a? Jaki mia³aby motyw? - Nie wiem, Paul. Jednak brakuje nam tylu faktów. - Rozumiem ciê. Zastanów siê jednak. Glenda Perez nie mia³a powodu, ¿eby

mnie w tej sprawie ok³amywaæ. Milczenie. - No co, Lucy? - To po prostu dziwne, tylko tyle. Jeœli twoja siostra ¿yje, to gdzie siê podziewa³a, do diab³a? - Nie wiem. - I co zamierzasz teraz zrobiæ?

Zastanowi³em siê nad tym, próbuj¹c och³on¹æ. Dobre pytanie. Co dalej? Od czego zacz¹æ? - Jeszcze raz porozmawia³am z ojcem oznajmi³a Lucy. - I co? - On pamiêta coœ zwi¹zanego z tamt¹ noc¹. - Co? - Nie chcia³ mi powiedzieæ. Upar³ siê,

¿e powie tylko tobie. - Mnie? - Tak. Ira powiedzia³, ¿e chce siê z tob¹ zobaczyæ. - Teraz? - Jeœli chcesz. - Chcê. Mam ciê zabraæ? Zawaha³a siê. - O co chodzi?

- Ira mówi³, ¿e chce zobaczyæ siê z tob¹ sam. Nie bêdzie rozmawia³ przy mnie. - W porz¹dku. Znów siê zastanowi³a. - Paul? - Co?

- Mimo wszystko zabierz mnie. Zaczekam w samochodzie. ŒŒŒ

Detektywi wydzia³u zabójstw, York i Dillon, siedzieli w pomieszczeniu technicznym, jedz¹c pizzê. Pomieszczenie techniczne w³aœciwie by³o salk¹ konferencyjn¹, do której w razie potrzeby wtaczano stoliki z telewizorami, magnetowidami i tym podobnym sprzêtem. Wszed³ Max Reynolds. - Jak leci, ch³opcy?

- Ta pizza jest okropna - rzek³ Dillon. - Przykro mi. - Rany boskie, przecie¿ jesteœmy w Nowym Jorku. Wielkie Jab³ko. Bastion pizzy. A to smakuje jak coœ z woreczka na psie odchody. Reynolds w³¹czy³ telewizor. - Przykro mi, ¿e kuchnia tego lokalu nie spe³nia twoich oczekiwañ. - Czy ja przesadzam? - Dillon zwróci³

siê do Yorka. - Pytam powa¿nie, czy to smakuje jak rzygi menela, czy coœ jest nie tak z moim smakiem? - To twój trzeci kawa³ek - przypomnia³ York. - I zapewne ostatni. Choæby po to, ¿eby pokazaæ, ¿e mówiê serio. York odwróci³ siê do Maksa Reynoldsa. - Co masz dla nas? - Myœlê, ¿e znalaz³em naszego faceta. A przynajmniej jego samochód.

Dillon oderwa³ zêbami nastêpny kês. - Mniej gadania, wiêcej faktów. - Dwie przecznice od miejsca, gdzie znaleŸliœcie cia³o, jest nocny sklep zacz¹³ Reynolds. - W³aœciciel ma k³opoty ze z³odziejami kradn¹cymi towar wystawiony na zewn¹trz. Dlatego zainstalowa³ kamerê. - Koreañczyk? - Zapyta³ Dillon. - Przepraszam?

- W³aœciciel tego sklepu. To Koreañczyk, prawda? - Nie wiem. Co to ma do rzeczy? - Stawiam dychê, ¿e to Koreañczyk. Zainstalowa³ kamerê, poniewa¿ jakiœ dupek ukrad³ mu pomarañczê. Potem zacznie wykrzykiwaæ, ¿e p³aci podatki, wiêc ktoœ powinien coœ z tym zrobiæ, podczas gdy zapewne zatrudnia w swoim sklepie dziesiêciu

nielegalnych emigrantów. Uwa¿a, ¿e policja powinna przejrzeæ jego parszywe, ziarniste filmy, ¿eby znaleŸæ z³odzieja owocu. Zamilk³. York spojrza³ na Maksa Reynoldsa. - Mów dalej. - No có¿, tak, w³aœnie, kamera pokazuje fragment ulicy. Zaczêliœmy szukaæ samochodów maj¹cych ponad trzydzieœci lat i spójrzcie, co znaleŸliœmy.

Reynolds mia³ ju¿ ustawion¹ kasetê. Po ekranie przejecha³ stary volkswagen garbus. Reynolds zatrzyma³ film. - To ten samochód? - Zapyta³ York. - Volkswagen garbus z siedemdziesi¹tego pierwszego roku. Jeden z naszych ekspertów rozpozna³ rocznik po przednim zawieszeniu i klapie baga¿nika. Co wiêcej, do tego modelu samochodu pasuj¹ w³ókna z dywanika, które znaleŸliœmy na ubraniu pana

Santiaga. - Niech mnie szlag - mrukn¹³ Dillon. - Mo¿ecie odczytaæ numer rejestracyjny? - Zapyta³ York. - Nie. Mamy tylko boczne ujêcie. Nie widaæ na nim nawet fragmentu tablicy. - Ile takich starych ¿ó³tych volkswagenów garbusów mo¿e jeszcze jeŸdziæ po drogach? - Powiedzia³ York. Zaczniemy od wydzia³u komunikacji w Nowym Jorku, a

potem w New Jersey i Connecticut. Dillon kiwn¹³ g³ow¹ i nadal zawziêcie ¿u³. - Powinniœmy na coœ trafiæ wymamrota³ z pe³nymi ustami. York znów odwróci³ siê do Reynoldsa. - Jeszcze coœ? - Dillon mia³ racjê, jakoœæ taœm nie jest rewelacyjna. Jednak jeœli powiêkszy siê to

ujêcie... - Nacisn¹³ guzik, powiêkszaj¹c obraz. - Mamy czêœciowy obraz tego faceta. Dillon zmru¿y³ oczy. - Wygl¹da jak Jerry Garcia albo ktoœ taki. - D³ugie siwe w³osy, d³uga siwa broda przytakn¹³ Reynolds. - To tyle? - Tyle? - Zacznijmy sprawdzaæ rejestry

samochodów - powiedzia³ York do Dillona. - Taki samochód ³atwo bêdzie znaleŸæ. 34 Oskar¿enie rzucone przez szeryfa Lowella odbija³o siê echem w ciszy lasu. Lowell, nieg³upi goœæ, uwa¿a³, ¿e Paul Copeland sk³ama³ w sprawie tych morderstw. Czy tak by³o? Czy mia³o to jakieœ

znaczenie? Muse zastanawia³a siê nad tym. Lubi³a Cope'a, bez dwóch zdañ. By³ œwietnym szefem i cholernie dobrym prokuratorem. Teraz jednak s³owa Lowella sprowadzi³y j¹ na ziemiê. Przypomnia³y jej o tym, o czym ju¿ wiedzia³a. To sprawa zabójstwa. Jak ka¿da inna. Nie mo¿na ignorowaæ dowodów, nawet jeœli wskazuj¹ na jej szefa. ¯adnych wyj¹tków.

Kilka minut póŸniej us³ysza³a szelest w krzakach i zobaczy³a Andrew Barretta. Chudy i wysoki Barrett wygl¹da³ jak postaæ z kubistycznego obrazu, ze swoimi d³ugimi koñczynami, stercz¹cymi ³okciami oraz niezgrabnymi, gwa³townymi ruchami. Ci¹gn¹³ za sob¹ coœ, co przypomina³o dziecinny wózek, a zapewne by³o urz¹dzeniem XJR. Muse zawo³a³a go. Barrett podniós³ g³owê, wyraŸnie niezadowolony z tego, ¿e

ktoœ mu przeszkadza. Ale kiedy zobaczy³ kto to, rozpromieni³ siê. - Czeœæ, Muse! - Czeœæ, Andrew. - Hej, fajnie ciê widzieæ. - Yhm - mruknê³a. - Co robisz? - Jak to, co robiê? - Wy³¹czy³ urz¹dzenie. Za nim truchta³a trójka m³odych ludzi w bluzach z god³em uczelni, zapewne

studentów. - Szukam grobów. - Myœla³am, ¿e coœ znalaz³eœ. - Znalaz³em. O tam, sto metrów dalej. Jednak s³ysza³em, ¿e brakuje dwóch cia³, wiêc pomyœla³em sobie, ¿e nie ma co spoczywaæ na laurach, no wiesz... Muse prze³knê³a œlinê. - Znalaz³eœ jakieœ cia³o? Twarz Barretta p³onê³a zapa³em zwykle zarezerwowanym na konferencje

naukowe. - Muse, ta maszyna! O rany, jest zdumiewaj¹ca. Oczywiœcie mieliœmy trochê szczêœcia. Na tym obszarze nie by³o deszczu od... No nie wiem, od jak dawna, szeryfie? - Od dwóch, mo¿e trzech tygodni - rzek³ Lowell. - Widzisz, to pomaga. Bardzo. Sucha ziemia. Wiesz coœ o tym, w jaki sposób dzia³a

takie urz¹dzenie radarowe? To jest ustawione na 800 megaherców, co pozwala mi zejœæ tylko na pó³tora metra - ale jakie pó³tora metra! Przewa¿nie szuka siê zbyt g³êboko. A przecie¿ niewielu zabójców kopie g³êbiej ni¿ metr, pó³tora. Drugi problem to ten, ¿e obecnie maszyny maj¹ problemy z rozró¿nianiem podobnych przedmiotów. Na przyk³ad rur czy d³ugich korzeni od tego, czego

szukamy, czyli koœci. XJR nie tylko pokazuje wyraŸniejsze przekroje poprzeczne gruntu, ale ta nowa stereoskopowa przystawka... - Barrett? - Powiedzia³a Muse. Poprawi³ okulary. - Co? - Czy ja wygl¹dam na kogoœ, kogo choæ odrobinê obchodzi, jak dzia³a ta twoja zabawka?

Ponownie poprawi³ okulary. - Hmmm... - Dla mnie wa¿ne jest tylko to, ¿e dzia³a. Zatem b¹dŸ tak dobry i powiedz mi, co znaleŸliœcie, zanim kogoœ zastrzelê. - Koœci, Muse - rzek³ z uœmiechem. ZnaleŸliœmy koœci. - Ludzkie, prawda? - Zdecydowanie. Prawdê mówi¹c, najpierw znaleŸliœmy czaszkê. Wtedy

przestaliœmy kopaæ. Teraz zajêli siê tym fachowcy. - Jaki jest ich wiek? - Koœci? - Nie, Barrett, tych dêbów. Oczywiœcie, ¿e koœci. - Sk¹d mam wiedzieæ, do diab³a? Mo¿e koroner coœ powie. Jest ju¿ na miejscu. Muse wyminê³a go i pospiesznie ruszy³a naprzód. Lowell za ni¹. Przed sob¹ zobaczy³a porozstawiane reflektory,

niemal jak na planie filmu. Wiedzia³a, ¿e wiele ekip u¿ywa silnego oœwietlenia nawet przy wykopywaniu zw³ok przy dziennym œwietle. Jak wyjaœni³ jej kiedyœ jeden technik, silne œwiat³o pomaga odró¿niæ œmieci od z³ota. „Bez jasnego œwiat³a to jak oceniaæ urodê dziewczyny po pijaku w ciemnym barze. Wydaje ci siê, ¿e znalaz³eœ skarb, a rano masz ochotê odgryŸæ sobie rêkê".

Lowell wskaza³ atrakcyjn¹ kobietê w gumowych rêkawiczkach. Nie mog³a mieæ jeszcze trzydziestu lat i Muse myœla³a, ¿e to studentka. D³ugie, kruczoczarne w³osy mia³a idealnie g³adko œci¹gniête w koñski ogon, niczym tancerka flamenco. - To doktor O'Neill - powiedzia³ Lowell. - Jest waszym koronerem? - Tak. Wie pani, ¿e tutaj wybiera siê

koronera? - Ma pan na myœli kampaniê wyborcz¹ i takie rzeczy? Na przyk³ad: „Czeœæ, jestem doktor O'Neill i naprawdê dobrze sobie radzê z trupami"? - Rzuci³bym jak¹œ zabawn¹ uwagê rzek³ Lowell - ale wy, cwaniaki z miasta, jesteœcie zbyt sprytni dla nas, wsioków. Gdy Muse podesz³a bli¿ej, zobaczy³a, ¿e s³owo „atrakcyjna" by³o co najmniej

niedopowiedzeniem. Tara O'Neill by³a zjawiskowa. Muse zauwa¿y³a, ¿e jej uroda wywiera spore wra¿enie na wszystkich obecnych. Koroner nie prowadzi dochodzenia. Miejsce zbrodni nale¿y do policji. Tu jednak wszyscy spogl¹dali na O​Neill. Muse podesz³a do niej. - Jestem Loren Muse, g³ówny inspektor dochodzeniowy Essex County.

Tamta poda³a jej d³oñ w rêkawiczce. - Tara O​Neill, koroner. - Co mo¿e mi pani powiedzieæ o tych zw³okach? O​Neill czujnie zerknê³a na szeryfa, ale Lowell skin¹³ g³ow¹, ¿e wszystko w porz¹dku. - To pani przys³a³a tu pana Barretta? Zapyta³a O​Neill. - Tak.

- Interesuj¹cy goœæ.

- Doskonale zdajê sobie z tego sprawê. - Ta jego maszyna naprawdê dzia³a. Nie wiem, jak, u licha, on znalaz³ te koœci. Jest dobry. Zapewne pomog³o to, ¿e najpierw natrafili na czaszkê. O​Neill zamruga³a i odwróci³a g³owê. - W czym problem? - Spyta³a Muse.

Koroner potrz¹snê³a g³ow¹. - Wychowa³am siê tutaj. Bawi³am siê tu, dok³adnie w tym miejscu. Mo¿na by s¹dziæ... Nie wiem, mo¿na by s¹dziæ, ¿e cz³owieka przejdzie dreszcz albo coœ. Jednak nie, nic. Muse postuka³a stop¹ o ziemiê. - Mia³am dziesiêæ lat, kiedy znikli ci obozowicze. Przychodzi³am tutaj z przyjació³mi, wie pani? Paliliœmy

ogniska. Wymyœlaliœmy historie o tym, ¿e ci dwoje, których nigdy nie odnaleziono, wci¹¿ tu s¹, obserwuj¹ nas, ¿e s¹ zombie albo czymœ takim i zamierzaj¹ nas zabiæ. Takie g³upoty. Tylko po to, ¿eby ch³opak okry³ ciê swoj¹ kurtk¹ i przytuli³. Tara O​Neill uœmiechnê³a siê i pokrêci³a g³ow¹. - Doktor O​Neill?

- Tak? - Proszê mi powiedzieæ, co tu znaleziono. - Jeszcze nad tym pracujemy, ale z tego, co widzia³am, mamy tu prawie kompletny szkielet. Znaleziono go trzy stopy pod ziemi¹. Muszê przewieŸæ koœci do laboratorium, ¿eby dokonaæ identyfikacji. - A co mo¿e mi pani powiedzieæ teraz?

- Proszê za mn¹. Zaprowadzi³a Muse na drug¹ stronê wykopu. Koœci by³y opatrzone karteczkami i u³o¿one na niebieskim brezencie. - Nie by³o ubrania? - Zapyta³a Muse. - Nie. - Rozpad³o siê czy cia³o zakopano nagie? - Nie mam pewnoœci. Poniewa¿ jednak nie ma monet, bi¿uterii, guzików,

zamków b³yskawicznych, a nawet obuwia, które zazwyczaj bardzo d³ugo mo¿e przetrwaæ w ziemi, podejrzewam, ¿e cia³o zakopano nagie. Muse spogl¹da³a na zbr¹zowia³¹ czaszkê. - Przyczyna œmierci? - Za wczeœnie, by coœ powiedzieæ. Jednak to i owo ju¿ wiemy. - Na przyk³ad?

- Koœci s¹ w bardzo z³ym stanie. Nie by³y zakopane g³êboko i le¿a³y tu przez jakiœ czas. - Jak d³ugo? - Trudno powiedzieæ. W ubieg³ym roku by³am na seminarium poœwiêconym pobieraniu próbek gleby z miejsc zbrodni. Po sposobie u³o¿enia ziemi mo¿na wywnioskowaæ, kiedy wykopano dó³. Aczkolwiek jedynie szacunkowo.

- Jeszcze coœ? Choæby domys³y? - Koœci le¿a³y tu jakiœ czas. Moim zdaniem co najmniej piêtnaœcie lat. Krótko mówi¹c - i uprzedzaj¹c pani pytanie czas zgadza³by siê z czasem tamtych morderstw sprzed lat. Muse prze³knê³a œlinê i zada³a pytanie, które chcia³a zadaæ od samego pocz¹tku: - Czy mo¿e pani okreœliæ p³eæ? Mo¿e pani stwierdziæ, czy to koœci kobiety,

czy mê¿czyzny? - Hej, doktorze? - Przerwa³ im basowy g³os. G³os nale¿a³ do jednego z techników pracuj¹cych w laboratorium kryminalistyki i nosz¹cego obowi¹zkow¹ kamizelkê z informuj¹cym o tym napisem. Facet by³ postawny, z imponuj¹c¹ brod¹ i jeszcze bardziej imponuj¹cym brzuchem. W rêku trzyma³

³opatkê i sapa³ z wysi³ku, co œwiadczy³o o braku formy. - Co jest, Terry? - Zapyta³a O​Neill. - Chyba mamy ju¿ wszystko. - Chcecie siê spakowaæ? - Myœlê, ¿e na dzisiaj tak. Mo¿e przyjedziemy tu jutro i sprawdzimy, czy nie ma jeszcze czegoœ. Teraz jednak chcielibyœmy przewieŸæ koœci, jeœli

nie masz nic przeciwko temu. - Dajcie mi jeszcze dwie minuty poprosi³a O​Neill. Terry skin¹³ g³ow¹ i zostawi³ je same. Tara O​Neill nie odrywa³a oczu od koœci. - Czy pani wie coœ o ludzkim szkielecie, pani inspektor Muse? - Trochê. - Bez dok³adnych badañ bardzo trudno

odró¿niæ szkielet kobiety od szkieletu mê¿czyzny. Miêdzy innymi opieramy siê na rozmiarach i gêstoœci koœci. Oczywiœcie, mêskie s¹ przewa¿nie ciê¿sze i wiêksze. Czasem pomaga nam wzrost ofiary mê¿czyŸni s¹ zwykle wy¿si. Czêsto jednak te cechy nic nam nie mówi¹. - Chce pani powiedzieæ, ¿e nie wiecie? O​Neill uœmiechnê³a siê.

- Nic podobnego. Pozwoli pani, ¿e poka¿ê. Tara O​Neill przykucnê³a. Muse równie¿. O​Neill trzyma³a w rêku ma³¹ latarkê, jedn¹ z tych rzucaj¹cych w¹ski, lecz silny strumieñ œwiat³a. - Jak powiedzia³am, to bardzo trudne, ale nie niemo¿liwe. Proszê spojrzeæ. Oœwietli³a czaszkê. - Czy pani wie, na co patrzeæ? - Nie - odpar³a Muse.

- Po pierwsze, koœci s¹ nieco cieñsze. Po drugie, proszê spojrzeæ na tê czêœæ, gdzie znajdowa³y siê brwi. - Patrzê. - Fachowo nazywa siê to wa³em nadoczodo³owym. U mê¿czyzn jest wyraŸniej uwydatniony. Kobiety maj¹ g³adsze czo³a. Wprawdzie ta czaszka jest w kiepskim stanie, ale widaæ, ¿e nie ma wydatnego wa³u

nadoczodo³owego. Jednak kluczem do tego, co chce pani wiedzieæ, jest miednica, a konkretnie jej jama. Przesunê³a strumieñ œwiat³a. - Widzi j¹ pani? - Tak, chyba tak. I co? - Jest doœæ szeroka. - A to oznacza? Tara O​Neill zgasi³a latarkê.

- To oznacza - powiedzia³a, prostuj¹c siê - ¿e pani ofiara by³a bia³a, mia³a metr szeœædziesi¹t dwa wzrostu - nawiasem mówi¹c, tyle samo co Camille Copeland - i by³a kobiet¹. ŒŒŒ - Nie uwierzysz - powiedzia³ Dillon. York podniós³ g³owê. - W co?

- Komputer odnalaz³ mi tego volkswagena. W trzech stanach jest tylko czternaœcie takich, które pasuj¹ do opisu. Jednak to jeszcze nie wszystko. Jeden z nich jest zarejestrowany na niejakiego Irê Silversteina. Czy to ci coœ mówi? - Czy to nie ten facet, który prowadzi³ obóz? - W³aœnie. - Chcesz mi powiedzieæ, ¿e Copeland mia³ jednak racjê?

- Mam adres miejsca pobytu Iry Silversteina - doda³ Dillon. - To jakiœ dom opieki. - No to na co czekamy? - Rzek³ York. Ruszmy ty³ki. 35 Kiedy Lucy wsiad³a do samochodu, wcisn¹³em przycisk odtwarzacza p³yt kompaktowych. Rozleg³y siê dŸwiêki Back In Your Arms Bruce'a. Uœmiechnê³a siê. - Ju¿ wypali³eœ?

- Tak. - Podoba ci siê? - Bardzo. Doda³em kilka innych. Bootlegowe wydanie jednego z solowych koncertów Springsteena. Drive All Night. - Zawsze przy niej p³aczê. - P³aczesz przy ka¿dej piosence przypomnia³em. - Nie przy Super Freak Ricka Jamesa.

- Kajam siê. - I nie przy Promiscuous. Przy tej nie p³aczê. - Nawet kiedy Nelly œpiewa Czy godna MVP jest twa gra, tak jak ta Steve'a Nasha? - Bo¿e, jak ty mnie dobrze znasz! Uœmiechn¹³em siê. - Wydajesz siê doœæ spokojny jak na faceta, który w³aœnie siê dowiedzia³, ¿e jego

siostra byæ mo¿e ¿yje. - Partycjonowanie. - S³ucham? - Tak sobie radzê. Umieszczam ró¿ne sprawy w osobnych pude³kach. ¯eby nie zwariowaæ. Po prostu na razie wetkn¹³em to gdzie indziej. - Partycjonowanie - powtórzy³a Lucy. - W³aœnie. - My, psychologowie, mamy na to inne

okreœlenie - powiedzia³a Lucy. Nazywamy to negacj¹ rzeczywistoœci. - Nazywaj to, jak chcesz. Mamy prze³om, Luce. Znajdziemy Camille. ¯yw¹ i zdrow¹. - My, psychologowie, na to te¿ mamy inne okreœlenie. Nazywamy to myœleniem ¿yczeniowym albo urojeniami.

Przez chwilê jechaliœmy w milczeniu. - Co twój ojciec móg³ sobie przypomnieæ? - Zapyta³em. - Nie wiem. Wiemy jednak, ¿e odwiedzi³ go Gil Perez. Podejrzewam, ¿e ta wizyta przypomnia³a o czymœ Irze. Nie wiem, co to jest. Mo¿e nic. On nie jest zdrowy. Mo¿e to byæ coœ, co sobie wyobrazi³, a nawet wymyœli³. Zaparkowaliœmy na placu w pobli¿u

volkswagena garbusa Iry. Dziwnie by³o patrzeæ na ten stary samochód. Jego widok powinien budziæ wspomnienia. Ira wci¹¿ jeŸdzi³ nim po obozie. Wychyla³ g³owê przez okno, z uœmiechem rozwo¿¹c ró¿ne rzeczy. Pozwala³ obozowiczom dekorowaæ garbusa jak na paradê. Jednak teraz widok starego

volkswagena nie przywo³a³ ¿adnych

wspomnieñ. Moje partycjonowanie zaczyna³o zawodziæ. Poniewa¿ mia³em nadziejê. Mia³em nadziejê, ¿e odnajdê siostrê. Mia³em nadziejê, ¿e po raz pierwszy od œmierci Jane naprawdê coœ mnie ³¹czy z kobiet¹, ¿e poczujê, jak moje serce bije przy innym sercu. Próbowa³em siê ostrzec. Przypomina³em

sobie, ¿e nadzieja jest najokrutniejsz¹ z kochanek i potrafi zmia¿d¿yæ ci serce niczym styropianowy kubek. Jednak teraz nie chcia³em siê w to wg³êbiaæ. Chcia³em tej nadziei. Chcia³em uczepiæ siê jej i choæ na chwilê zrzuciæ ciê¿ar z serca. Popatrzy³em na Lucy. Uœmiechnê³a siê i jakby ktoœ rozerwa³ mi pierœ. Od tak dawna tego nie czu³em, tego nag³ego oszo³omienia. Potem zrobi³em coœ, co

mnie samego zaskoczy³o. Wyci¹gn¹³em rêce i przyci¹gn¹³em jej twarz do mojej twarzy. Przesta³a siê uœmiechaæ. Szuka³a wzrokiem moich oczu. Unios³em jej twarz i poca³owa³em tak delikatnie, ¿e prawie boleœnie. Poczu³em dr¿enie. Us³ysza³em jej jêk. Odwzajemni³a mój poca³unek. Poczu³em siê bezgranicznie szczêœliwy.

Lucy opar³a g³owê na mojej piersi. Us³ysza³em jej cichy szloch. Pozwoli³em jej p³akaæ. G³adzi³em jej w³osy i walczy³em z burz¹ uczuæ. Nie wiem, jak d³ugo tak siedzieliœmy. Mo¿e piêæ minut, mo¿e piêtnaœcie. Po prostu nie wiem. - Lepiej tam wejdŸ - powiedzia³a wreszcie. - Zamierzasz tu zostaæ? - Ira wyrazi³ siê jasno. Tylko ty. Mo¿e

uruchomiê jego samochód i upewniê siê, ¿e akumulator siê nie roz³adowa³. Nie poca³owa³em jej ponownie. Wysiad³em i pomaszerowa³em œcie¿k¹. Dom sta³ w spokojnym, zielonym otoczeniu. Sama rezydencja by³a z ceg³y, chyba w stylu wiktoriañskim, niemal idealnie prostok¹tna z bia³ymi kolumnami na frontonie. Przypomina³a mi ekskluzywny akademik.

W recepcji siedzia³a kobieta. Poda³em jej moje nazwisko. Poprosi³a mnie, ¿ebym siê wpisa³. Zrobi³em to. Zadzwoni³a i szepnê³a coœ do telefonu. Czeka³em, s³uchaj¹c czegoœ w rodzaju utworu Neila Sedaki w aran¿acji Muzaka, co trochê przypomina³o utwór Muzaka w aran¿acji Muzaka. Podesz³a do mnie rudow³osa kobieta w cywilnym ubraniu. Mia³a spódniczkê i

okulary na ³añcuszku. Wygl¹da³a jak pielêgniarka staraj¹ca siê nie wygl¹daæ na pielêgniarkê. - Jestem Rebecca - powiedzia³a. - Paul Copeland. - Zaprowadzê pana do pana Silversteina. - Dziêkujê. Spodziewa³em siê, ¿e poprowadzi mnie w g³¹b korytarza, ale przeszliœmy na ty³

i od razu na zewn¹trz. Ogród by³ dobrze utrzymany. Lampy ogrodowe pali³y siê, chocia¿ by³o na to trochê za wczeœnie. Gêste ¿ywop³oty otacza³y ca³y teren niczym stado psów. Od razu zauwa¿y³em Irê Silversteina. Zmieni³ siê, a zarazem wcale siê nie zmieni³. Znacie takich ludzi. Robi¹ siê starsi, siwi, otyli, obwiœli, a jednak pozostaj¹

dok³adnie tacy sami. Tak by³o z Ir¹. - Ira? Na obozie nie u¿ywaliœmy nazwisk. Do doros³ych mówiliœmy „ciociu" lub „wujku", ale jakoœ nie mog³em ju¿ nazywaæ go wujem Ir¹. Nosi³ poncho, które ostatnio widzia³em na filmie dokumentalnym o Woodstock. Na nogach mia³ sanda³y. Wsta³ powoli i wyci¹gn¹³ do mnie rêce. Na obozie te¿ tak by³o.

Wszyscy siê œciskali. Wszyscy siê kochali. Wszystko bardzo Kumbaya. Wpad³em w jego ramiona. Uœciska³ mnie mocno, z ca³ej si³y. Poczu³em jego brodê na moim policzku. Puœci³ mnie. - Zostaw nas samych - powiedzia³ do pielêgniarki. Odwróci³a siê i odesz³a. Zaprowadzi³ mnie do parkowej ³awki z cementu i drewna.

Usiedliœmy. - Nic siê nie zmieni³eœ, Cope - rzek³. Pamiêta³ moje przezwisko. - Ty te¿. - Mo¿na by pomyœleæ, ¿e te trudne lata pozostawi¹ wiêcej œladów na naszych twarzach, co? - Pewnie tak, Iro. - I co teraz robisz? - Jestem prokuratorem okrêgowym.

- Naprawdê? - Tak. Zmarszczy³ brwi. - Zatem pracujesz w pañstwowej instytucji. Ca³y Ira. - Nie œcigam uczestników manifestacji antywojennych - zapewni³em go - tylko morderców i gwa³cicieli. Takich ludzi. Zmru¿y³ oczy.

- Dlatego tu jesteœ? - S³ucham? - Usi³ujesz znaleŸæ morderców i gwa³cicieli? Nie wiedzia³em, co powiedzieæ, wiêc pop³yn¹³em z pr¹dem. - Chyba w pewnym sensie. Próbujê siê dowiedzieæ, co zdarzy³o siê tamtej nocy w lasach. Ira zamkn¹³ oczy.

- Lucy powiedzia³a, ¿e chcesz siê ze mn¹ widzieæ. - Tak. - Dlaczego? - Chcê wiedzieæ, po co wróci³eœ. - Nigdy nie odchodzi³em. - Z³ama³eœ Lucy serce, wiesz. - Pisa³em do niej. Dzwoni³em. Nie chcia³a mnie znaæ. - Mimo wszystko cierpia³a.

- Nigdy nie chcia³em, ¿eby cierpia³a. - Zatem dlaczego wróci³eœ? - Chcê wiedzieæ, co siê sta³o z moj¹ siostr¹. - Zosta³a zamordowana. Tak jak inni. - Nie, nie zosta³a. Nic nie powiedzia³. Postanowi³em trochê go przycisn¹æ. - Wiesz o tym, Iro. Przecie¿ by³ tu Gil Perez, prawda?

Ira obliza³ wargi. - Wyschniêty. - Co? - Jestem wyschniêty. Kiedyœ mia³em znajomego z Cairns. To w Australii. Najfajniejszy facet, jakiego zna³em. On zwyk³ mówiæ: „Cz³owiek to nie wielb³¹d, koleœ". W ten sposób dopomina³ siê o drinka. Uœmiechn¹³ siê. - Nie s¹dzê, ¿ebyœ tutaj móg³ dostaæ

jakiegoœ drinka, Iro. - Och, wiem. Poza tym nigdy nie przepada³em za gorza³¹. Bardziej odpowiada³y mi œrodki, które dziœ nazywaj¹ „miêkkimi narkotykami". Jednak mówiê o wodzie. W tej ch³odziarce jest kilka butelek Poland Spring. Czy wiesz, ¿e Poland Spring p³ynie do was prosto z Maine? Rozeœmia³ siê, a ja nie poprawia³em

b³êdnego cytatu z tej starej reklamy radiowej. Wsta³ i powlók³ siê do ch³odziarki. Poszed³em za nim. Ch³odziarka by³a w kszta³cie kufra z emblematem nowojorskich Rangersów. Podniós³ wieko, wzi¹³ butelkê, da³ mi j¹ i wyj¹³ nastêpn¹. Odkrêci³ korek i poci¹gn¹³ ³yk. Woda pop³ynê³a mu po brodzie, zmieniaj¹c bia³¹ brodê w ciemnoszar¹.

- Ach - szepn¹³, gdy skoñczy³ piæ. Spróbowa³em naprowadziæ go z powrotem na temat. - Powiedzia³eœ Lucy, ¿e chcesz siê ze mn¹ widzieæ. - Tak. - Dlaczego? - Poniewa¿ tu jesteœ. Czeka³em, a¿ powie coœ wiêcej.

- Jestem tutaj - powiedzia³em powoli poniewa¿ chcia³eœ siê ze mn¹ widzieæ. - Nie chodzi o tutaj, ale tu, w naszym ¿yciu. - Mówi³em ci, próbujê siê dowiedzieæ... - Dlaczego teraz? Znów to pytanie. - Poniewa¿ Gil Perez nie zgin¹³ tamtej nocy. Wróci³. Odwiedzi³ ciê, prawda?

Oczy Iry przybra³y nieobecny wyraz. Zacz¹³ odchodziæ. Dogoni³em go. - Czy on by³ tutaj, Iro? - Nie u¿ywa³ tego nazwiska. Nie przystawa³. Zauwa¿y³em, ¿e utyka. Krzywi³ siê z bólu. - Nic ci nie jest? - Zapyta³em. - Muszê siê przejœæ. - Dok¹d? - S¹ œcie¿ki. W lasach. ChodŸ.

- Iro, nie przyszed³em tu... - Powiedzia³, ¿e nazywa siê Manolo jakiœ tam. Jednak wiedzia³em, kim jest. Ma³y Gilly Perez. Pamiêtasz go? No wiesz, z tamtych czasów? - Tak. Ira pokrêci³ g³ow¹. - Mi³y ch³opiec. Jednak tak ³atwo dawa³ sob¹ manipulowaæ. - Czego chcia³?

- Nie powiedzia³ mi, kim jest. Nie od razu. Nie wygl¹da³ tak samo, ale by³o coœ w jego zachowaniu, wiesz? Mo¿na ukryæ ró¿ne szczegó³y. Przybraæ na wadze. Jednak Gil wci¹¿ lekko sepleni³. I nadal tak samo siê porusza³. Jakby by³ wiecznie zmêczony. Wiesz, o czym mówiê? - Wiem. Myœla³em, ¿e dziedziniec jest

ogrodzony, ale nie by³. Ira przeœlizgn¹³ siê przez dziurê w ¿ywop³ocie. Poszed³em za nim. Przed nami by³o poroœniête lasem wzgórze. Ira ¿wawo ruszy³ œcie¿k¹. - Wolno ci opuszczaæ oœrodek? - Oczywiœcie. Jestem tu dobrowolnie. Mogê wychodziæ i wracaæ, kiedy chcê. Szed³ dalej. - Co powiedzia³ ci Gil? - Zapyta³em.

- Chcia³ wiedzieæ, co siê sta³o tamtej nocy. - On tego nie wiedzia³? - Trochê wiedzia³. Chcia³ siê dowiedzieæ wiêcej. - Nie rozumiem. - Nie musisz. - Owszem, Iro, muszê. - Ju¿ po wszystkim. Wayne siedzi w wiêzieniu.

- Wayne nie zabi³ Gila Pereza. - Myœla³em, ¿e zabi³. Nie rozumia³em tego. Szed³ coraz szybciej, utykaj¹c i krzywi¹c siê z bólu. Chcia³em go powstrzymaæ, ale ba³em siê, ¿e przestanie mówiæ. - Czy Gil wspomnia³ o mojej siostrze? Przystan¹³ na moment. Uœmiechn¹³ siê smutno. - Camille.

- Tak. - Biedaczka. - Wspomnia³ o niej? - Kocha³em twojego ojca, wiesz. Taki mi³y cz³owiek, a tak skrzywdzony przez ¿ycie. - Czy Gil powiedzia³, co siê sta³o z moj¹ siostr¹? - Biedna Camille. - Tak. Camille. Czy mówi³ coœ o niej?

Ira znów zacz¹³ pi¹æ siê po zboczu. - Tyle krwi tamtej nocy. - Proszê, Iro, chcê, ¿ebyœ siê skupi³. Czy Gil powiedzia³ coœ o Camille? - Nie. - No to czego chcia³? - Tego samego co ty. - Czyli czego? Odwróci³ siê.

- Odpowiedzi. - Na jakie pytania? - Te same. Co siê sta³o tamtej nocy. Nie rozumia³, Cope. Ju¿ po wszystkim. Oni nie ¿yj¹. Zabójca siedzi w wiêzieniu. Trzeba pozostawiæ umar³ych w spokoju. - Gil nie by³ zmar³ym. - Do tamtego dnia, dopóki do mnie nie przyszed³, by³. Rozumiesz? - Nie.

- Ju¿ po wszystkim. Zmarli odeszli. ¯ywi s¹ bezpieczni. Wyci¹gn¹³em rêkê i z³apa³em go za ramiê. - Iro, co ci powiedzia³ Gil Perez? - Nie rozumiesz. Przystanêliœmy. Ira spogl¹da³ w dó³ zbocza. Powiod³em wzrokiem w œlad za jego spojrzeniem. St¹d widzia³em tylko dach budynku. Byliœmy w gêstym lesie. Obaj ciê¿ko

dyszeliœmy. Ira by³ blady. - To musi pozostaæ tam, gdzie jest. - Co? - Tak powiedzia³em Gilowi. Ju¿ po wszystkim. Wszystko siê zmieni³o. To by³o tak dawno. On by³ martwy. A potem nie by³. Jednak powinien byæ. - Iro, pos³uchaj mnie. Co powiedzia³ ci Gil? - Nie zostawisz tego w spokoju,

prawda? - Nie - powiedzia³em. - Nie zostawiê. Ira kiwn¹³ g³ow¹. Mia³ smutn¹ minê. Siêgn¹³ pod poncho, wyj¹³ broñ, wycelowa³ we mnie i bez s³owa strzeli³. 36 - No i mamy tu problem. Szeryf Lowell wytar³ nos w chustkê wielkoœci cyrkowego namiotu. Jego biuro by³o

nowoczeœniejsze, ni¿ Muse oczekiwa³a, ale jej oczekiwania nie by³y szczególnie wygórowane. Budynek by³ nowy, wnêtrza nowoczesne i czyste, podzielone na przegrody z monitorami komputerowymi. Mnóstwo bieli i szaroœci. - Co mamy - odpar³a Muse - to zw³oki. - Nie o tym mówiê. - Pokaza³ kubek, który trzyma³ w rêce. - Jak kawa? - Prawdê mówi¹c, nadzwyczajna.

- Kiedyœ by³a ohydna. Jedni ch³opcy parzyli za mocn¹, inni za s³ab¹. Za d³ugo sta³a na piecu. A¿ wreszcie w zesz³ym roku jeden z zacnych obywateli naszej spo³ecznoœci przekaza³ nam w darze zaparzarkê do kawy. A wy u¿ywacie takich zaparzarek? - Szeryfie? - Tak? - Czy próbuje mnie pan urzec swoim przaœnym, staroœwieckim czarem?

Uœmiechn¹³ siê. - Trochê. - Niech mnie pan uwa¿a za urzeczon¹. Na czym polega ten nasz problem? - W³aœnie znaleŸliœmy koœci, które niew¹tpliwie bardzo d³ugo le¿a³y w tych lasach. Znamy trzy fakty: nale¿¹ do kobiety, bia³ej, metr szeœædziesi¹t dwa. To wszystko, co wiemy. Ju¿ sprawdzi³em rejestry. Nie ma w nich ¿adnych adnotacji o ¿adnej

odpowiadaj¹cej temu rysopisowi kobiecie, zaginionej w promieniu siedemdziesiêciu kilometrów. - Oboje wiemy, kim ona jest powiedzia³a Muse. - Nie, jeszcze nie wiemy. - Myœli pan, ¿e jakaœ inna dziewczyna z tego obozu zosta³a zamordowana i pochowana obok tych dwóch cia³? - Tego nie powiedzia³em.

- Zatem co pan powiedzia³? - To, ¿e jeszcze nie zidentyfikowano tych koœci. Doktor O​Neill jeszcze nad tym pracuje. Za¿¹daliœmy zdjêæ dentystycznych Camille Copeland. Za dzieñ lub dwa bêdziemy mieli pewnoœæ. Nie ma poœpiechu. Mamy inne sprawy. - Nie ma poœpiechu? - Tak powiedzia³em. - Chyba nie nad¹¿am.

- Widzi pani, w tym momencie muszê sobie zadaæ pytanie, pani inspektor Muse, co jest dla pani wa¿niejsze? Czy przyjecha³a tu pani jako funkcjonariuszka wymiaru sprawiedliwoœci, czy wspó³pracownica polityka? - Co ma pan na myœli, do diab³a? - Jest pani g³ównym inspektorem w biurze prokuratora okrêgowego. Chcia³bym

wierzyæ, ¿e osoba na tym stanowisku, szczególnie dama w pani wieku, zdoby³a je dziêki swoim zdolnoœciom i umiejêtnoœciom. Jednak nie od dziœ chodzê po tym œwiecie. S³ysza³em o ³apownictwie, nepotyzmie i wazeliniarstwie. Dlatego pytam... - Zas³u¿y³am na nie. - Jestem tego pewien. Muse pokrêci³a g³ow¹.

- Nie do wiary, ¿e muszê siê przed panem t³umaczyæ. - Niestety, moja droga, musisz. Poniewa¿ gdyby to by³a pani sprawa, a ja wetkn¹³bym w ni¹ nos i wiedzia³aby pani, ¿e zaraz pognam do domu i opowiem o wszystkim mojemu szefowi - komuœ, kto by³ co najmniej w to zamieszany - co by pani zrobi³a?

- Myœli pan, ¿e próbowa³abym zamieœæ œmieci pod dywan? Lowell wzruszy³ ramionami. - Inaczej: gdybym na przyk³ad by³ zastêpc¹ szeryfa zatrudnionym przez szefa zamieszanego w to morderstwo, co by pani pomyœla³a? Muse usiad³a. - No dobrze - powiedzia³a. - Co mogê zrobiæ, ¿eby pana uspokoiæ?

- Mo¿e pani daæ mi trochê czasu na zidentyfikowanie cia³a. - Nie chce pan, ¿eby Copeland siê dowiedzia³, co tu znaleŸliœmy? - Czeka³ dwadzieœcia lat. Chyba mo¿e poczekaæ jeszcze dzieñ czy dwa? Muse zrozumia³a, do czego to zmierza. - Chcê poprowadziæ to œledztwo jak nale¿y - zapewni³a - ale nie podoba mi siê ok³amywanie cz³owieka, którego darzê zaufaniem i szacunkiem.

- ¯ycie jest ciê¿kie, pani inspektor. Zmarszczy³a brwi. - I chcê jeszcze czegoœ - ci¹gn¹³ Lowell. - Musi mi pani powiedzieæ, dlaczego ten ca³y Barrett przyjecha³ tu ze swoj¹ zabawk¹ szukaæ zakopanych dawno temu zw³ok. - Mówi³am panu. Chcieli przetestowaæ to urz¹dzenie w terenie. - Pracuje pani w Newark w New Jersey. Chce mi pani powiedzieæ, ¿e nie macie

tam miejsc, w których moglibyœcie szukaæ zakopanych cia³? Oczywiœcie, mia³ racjê. Czas wszystko wyjaœniæ. - W Nowym Jorku znaleziono zw³oki zamordowanego mê¿czyzny powiedzia³a Muse. - Mój szef uwa¿a, ¿e to by³ Gil Perez. Lowell zgubi³ gdzieœ swoj¹ pokerow¹ twarz.

- Mo¿e pani powtórzyæ? Ju¿ mia³a mu to wyjaœniæ, gdy do biura wpad³a Tara O​Neill. Lowell wygl¹da³ na zirytowanego tym, ¿e im przeszkodzi³a, ale zachowa³ spokój. - Co siê sta³o, Taro? - Odkry³am coœ - powiedzia³a. Myœlê, ¿e to wa¿ne. ŒŒŒ Po tym, jak Cope wysiad³ z samochodu,

Lucy przez ponad piêæ minut siedzia³a z uœmiechem na ustach. Wci¹¿ by³a oszo³omiona jego poca³unkiem. Nigdy nie doœwiadczy³a czegoœ takiego. Sposób, w jaki uj¹³ w d³onie jej twarz, w jaki na ni¹ patrzy³... Jakby jej serce nie tylko zaczê³o mocniej biæ, ale ulecia³o pod niebo. To by³o cudowne. Przera¿aj¹ce. Przejrza³a jego p³yty kompaktowe,

znalaz³a Bena Foldsa i puœci³a Brick. Nigdy nie wiedzia³a, o czym w³aœciwie jest ta piosenka - o przedawkowaniu, aborcji czy za³amaniu nerwowym - ale w koñcu kobieta jest ceg³¹, która ci¹gnie go na dno. Chyba smutna muzyka jest lepsza od popijania. Jednak niewiele. Gdy zgasi³a silnik, zobaczy³a zielony samochód, forda z nowojorsk¹ rejestracj¹,

podje¿d¿aj¹cy pod budynek. Zaparkowa³ w niedozwolonym miejscu. Wysiedli z niego dwaj mê¿czyŸni - jeden wysoki, drugi zbudowany jak cementowy blok - i weszli do œrodka. Lucy nie wiedzia³a, co to ma oznaczaæ. Zapewne nic. Klucze do garbusa Iry mia³a w torebce. Pogrzeba³a w niej i je znalaz³a. W³o¿y³a do ust gumê do ¿ucia. Gdyby Cope znów chcia³ j¹ poca³owaæ, niech j¹ diabli,

jeœli mia³by go zniechêciæ brzydki zapach z ust. Zastanawia³a siê, co Ira chce powiedzieæ Cope'owi. I co w ogóle pamiêta. Nigdy nie rozmawiali o tamtej nocy, oni, ojciec i córka. Ani razu. A powinni. To mog³oby wszystko zmieniæ. Chocia¿ mo¿e niczego by nie zmieni³o. Martwi pozostaliby martwymi, ¿ywi wci¹¿ by ¿yli. Nieszczególnie g³êboka

myœl, ale có¿. Wysiad³a z samochodu i ruszy³a do starego volkswagena. Wycelowa³a w jego kierunku kluczyk, który trzyma³a w rêku. Dziwne, jak cz³owiek przyzwyczaja siê do ró¿nych rzeczy. Dziœ ¿adnego samochodu nie otwiera siê kluczykami. Wszystkie s¹ na pilota. Oczywiœcie nie garbus. Wepchnê³a klucz do zamka w drzwiczkach po stronie

kierowcy i przekrêci³a. Zamek by³ zardzewia³y i musia³a w³o¿yæ w to trochê si³y, ale otworzy³a drzwi. Myœla³a o swoim ¿yciu, o b³êdach, jakie pope³ni³a. Mówi³a Cope'owi o tym, ¿e od tamtej nocy ma wra¿enie, ¿e zosta³a zepchniêta i spada po zboczu, nie mog¹c siê zatrzymaæ. Powiedzia³a prawdê. W ci¹gu tych lat próbowa³ j¹ odnaleŸæ, ale ukrywa³a siê.

Mo¿e powinna skontaktowaæ siê z nim wczeœniej. Mo¿e powinna by³a od razu spróbowaæ ustaliæ, co zdarzy³o siê tamtej nocy. Zamiast to zrobiæ, chowasz siê za murem niepamiêci. Nie chcesz stawiæ temu czo³a. Tak bardzo obawiasz siê konfrontacji, ¿e znajdujesz rozmaite sposoby, by siê ukryæ. A kryjówka Lucy by³a tam, gdzie ludzie chowaj¹ siê najczêœciej - na dnie butelki.

Ludzie nie szukaj¹ w butelce ucieczki. Szukaj¹ kryjówki. Usiad³a za kierownic¹ i natychmiast zda³a sobie sprawê, ¿e coœ jest nie tak. Pierwszy widoczny dowód znajdowa³ siê na siedzeniu pasa¿era. Popatrzy³a na nie i œci¹gnê³a brwi. Puszka po napoju gazowanym. ​ciœle mówi¹c, po dietetycznej coli.

Podnios³a j¹. W œrodku by³o jeszcze trochê p³ynu. Zastanowi³a siê. Od jak dawna nie otwiera³a garbusa? Co najmniej od trzech lub czterech tygodni. Wtedy nie by³o tu tej puszki. Albo jeœli by³a, to ona jej nie zauwa¿y³a. Byæ mo¿e. Potem poczu³a ten odór. Przypomnia³a sobie coœ, co zdarzy³o siê w lesie w pobli¿u obozu, kiedy mia³a

dwanaœcie lat. Us³yszeli strza³y i Ira siê wœciek³. Myœliwi wtargnêli na ich ziemiê. Znalaz³ ich i zacz¹³ krzyczeæ, ¿e to prywatna w³asnoœæ. Jeden z myœliwych te¿ zacz¹³ krzyczeæ. Podszed³ do nich, stuka³ palcem w pierœ Iry i Lucy pamiêta³a, ¿e okropnie œmierdzia³. Teraz te¿ czu³a ten odór. Odwróci³a siê i spojrza³a na ty³ samochodu.

Zobaczy³a na pod³odze krew. I wtedy us³ysza³a huk wystrza³u w oddali. ŒŒŒ Resztki szkieletu u³o¿ono na nierdzewnym stole z maleñkimi otworami. Te otworki u³atwia³y zmywanie go wod¹ z wê¿a. Pod³oga by³a wykafelkowana i lekko nachylona do otworu œciekowego na œrodku, jak kabina prysznica w si³owni,

co równie¿ u³atwia³o pozbywanie siê resztek. Muse wola³a nie myœleæ, co tkwi³o w takich œciekach, czym je udra¿niali, czy wystarcza³ „Kret" czy te¿ musieli u¿ywaæ silniejszego œrodka. Lowell sta³ po jednej stronie sto³u, Muse i Tara O​Neill po drugiej. - No i w czym rzecz? - Zapyta³ Lowell. - Po pierwsze, brakuje kilku koœci. Pójdê tam póŸniej i rozejrzê siê jeszcze

raz. Ma³e kawa³ki, nic wa¿nego. To normalne w takich przypadkach. Mia³am zrobiæ kilka zdjêæ rentgenowskich, sprawdziæ oœrodki kostnienia, szczególnie w obojczyku. - Co nam to powie? - Da pewne pojêcie o wieku ofiary. W miarê, jak siê starzejemy, koœci przestaj¹ rosn¹æ. Ostatnie centrum kostnienia jest

w³aœnie tam, w miejscu, gdzie obojczyk spotyka siê z mostkiem. Ten proces ustaje mniej wiêcej w wieku dwudziestu oœmiu lat. Teraz jednak nie jest to istotne.

Lowell spojrza³ na Muse. Wzruszy³a ramionami. - No wiêc co takiego wa¿nego odkry³aœ?

- To. O​Neill wskaza³a miednicê. - Ju¿ mi pani to pokazywa³a powiedzia³a Muse. - To dowodzi, ¿e jest to szkielet kobiety. - Tak, owszem. Miednica jest szersza, jak ju¿ mówi³am. Ponadto mamy mniej uwydatniony wa³ nadoczodo³owy i mniejsz¹ gêstoœæ tkanki kostnej wszystko to

dowodzi, i¿ to kobieta. Nie mam co do tego ¿adnych w¹tpliwoœci. Patrzymy na szkielet kobiety. - Zatem co chce nam pani pokazaæ? - Koœæ ³onow¹. - Co z ni¹? - Widzicie to tutaj? Nazywamy to wg³êbieniem albo do³kiem koœci ³onowej. - Jasne.

- Tkanka chrzestna ³¹czy koœci. To podstawowy fakt z dziedziny anatomii. Zapewne dobrze wam znany. Najczêœciej myœlimy o tkance chrzêstnej w kolanach i ³okciach. Jest elastyczna. Rozci¹gliwa. Jednak widzicie to? Te œlady na powierzchni koœci ³onowej? Powsta³y w miejscu, gdzie koœci kiedyœ siê styka³y, a póŸniej siê rozesz³y. O​Neill spojrza³a na nich. Mia³a zarumienion¹ twarz.

- Nad¹¿acie? - Nie - odpowiedzia³a Muse. - Takie œlady powstaj¹, kiedy tkanka chrzêstna zostaje rozci¹gniêta. Kiedy koœci ³onowe siê rozchodz¹. Muse spojrza³a na Lowella. Szeryf wzruszy³ ramionami. - A to oznacza...? - Spróbowa³a Muse. - To oznacza, ¿e za ¿ycia ofiary te koœci siê rozesz³y. A to œwiadczy, pani

inspektor Muse, ¿e ta kobieta rodzi³a. 37 Czas wcale nie zaczyna biec wolniej, kiedy ktoœ wyceluje w ciebie broñ. Wprost przeciwnie, jeszcze przyspiesza. Kiedy Ira we mnie wymierzy³, spodziewa³em siê, ¿e bêdê mia³ czas zareagowaæ. Zacz¹³em podnosiæ rêce do góry pierwotny gest oznaczaj¹cy brak z³ych

zamiarów. Zacz¹³em otwieraæ usta, ¿eby spróbowaæ mu to wyperswadowaæ, powiedzieæ, ¿e bêdê wspó³pracowa³ i zrobiê wszystko, co chce. Moje serce zaczê³o mocniej biæ, nie mog³em oddychaæ i widzia³em tylko tê broñ, a raczej sam¹ jej lufê, wielki czarny otwór, skierowany prosto na mnie. Nie zd¹¿y³em nic zrobiæ. Nie zd¹¿y³em zapytaæ Iry dlaczego. Nie zd¹¿y³em go spytaæ, co siê sta³o z moj¹ siostr¹, czy

¿yje, czy nie, jak Gil tamtej nocy uszed³ z ¿yciem z tych lasów, czy Wayne Steubens by³ w to zamieszany. Nie zd¹¿y³em powiedzieæ Irze, ¿e mia³ racjê, ¿e powinienem daæ sobie z tym spokój, ¿e zrobiê to teraz i obaj znów bêdziemy mogli wróciæ do swojego ¿ycia. Nie mia³em na to czasu. Poniewa¿ Ira ju¿ naciska³ spust.

Rok wczeœniej czyta³em ksi¹¿kê Malcolma Gladwella zatytu³owan¹ Blink. Nie odwa¿ê siê uproœciæ jego argumentów, ale twierdzi miêdzy innymi, ¿e powinniœmy w wiêkszym stopniu opieraæ siê na naszych instynktach - tej zwierzêcej czêœci œwiadomoœci, która odruchowo ka¿e nam uskoczyæ z drogi przed nadje¿d¿aj¹c¹ ciê¿arówk¹. Ponadto zauwa¿a, ¿e podejmujemy b³yskawiczne

decyzje, czasem pozornie oparte na niewystarczaj¹cych przes³ankach i nazywane przeczuciami, które czêsto okazuj¹ siê s³uszne. Mo¿e tak by³o teraz. Mo¿e coœ w postawie Iry lub sposobie, w jaki wyci¹gn¹³ broñ, uœwiadomi³o mi, ¿e nie bêdê mia³ okazji niczego mu powiedzieæ, ¿e zaraz strzeli i umrê. To coœ kaza³o mi uskoczyæ.

Mimo to i tak mnie trafi³. Celowa³ w pierœ. Kula trafi³a mnie w bok, niczym roz¿arzona lanca przeszywaj¹c cia³o nad biodrem. Run¹³em na bok i spróbowa³em przetoczyæ siê za drzewo. Ira strzeli³ ponownie. Tym razem chybi³. Przeturla³em siê dalej. Moja d³oñ natrafi³a na kamieñ. To nie by³a œwiadoma decyzja. Po prostu z³apa³em

go i wci¹¿ tocz¹c siê po ziemi, rzuci³em nim w niego. To by³a ¿a³osna próba zrodzona z desperacji, coœ, czego mog³oby spróbowaæ dziecko le¿¹ce na brzuchu. Trafi³em go, ale rzuci³em za s³abo, ¿eby odnios³o to jakiœ skutek. Zrozumia³em, ¿e Ira wszystko zaplanowa³. Dlatego chcia³ rozmawiaæ ze mn¹ w cztery oczy. Dlatego zabra³ mnie do lasu. Chcia³ mnie zastrzeliæ.

Ira, ten pozornie ³agodny cz³owiek, by³ zabójc¹. Obejrza³em siê przez ramiê. By³ za blisko. W oczach stanê³a mi scena ze starej komedii Teœciowie, w której Alanowi Arkinowi ka¿¹ zygzakowaæ, jeœli chce unikn¹æ kul. Tutaj by³oby to bezcelowe. Napastnik by³ zaledwie dwa lub trzy metry ode mnie. Mia³ broñ. By³em ranny i czu³em, ¿e wycieka ze mnie krew.

Mia³em umrzeæ. Byliœmy na zboczu wzgórza - ja turla³em siê w dó³, a Ira zbiega³, usi³uj¹c nie upaœæ i z³apaæ równowagê, ¿eby wystrzeliæ jeszcze raz. Wiedzia³em, ¿e to zrobi. Zosta³o mi zaledwie kilka sekund. Mia³em tylko jedn¹ szansê. Wbi³em palce w ziemiê, powstrzymuj¹c spadanie. Ira straci³ równowagê. Próbowa³

siê zatrzymaæ. Obur¹cz z³apa³em siê jakiegoœ drzewa i przytrzymuj¹c siê go niczym ³êku drewnianego konia, spróbowa³em kopn¹æ Irê. Pomyœla³em, ¿e i ta próba jest skazana na niepowodzenie, ale Ira akurat znalaz³ siê w zasiêgu i jeszcze nie z³apa³ równowagi. Kopn¹³em go w praw¹ kostkê. Niezbyt mocno. Jednak to wystarczy³o. Ira z krzykiem run¹³ na ziemiê.

Broñ, pomyœla³em. £ap broñ. Rzuci³em siê ku niemu na czworakach. By³em wiêkszy. I m³odszy. W znacznie lepszej formie. On by³ stary i na pó³ szalony. Jasne, potrafi³ strzeliæ. Rêce i nogi wci¹¿ mia³ silne. Jednak wiek i narkotyki spowolni³y jego refleks. Przycisn¹³em go do ziemi, staraj¹c siê z³apaæ broñ. Mia³ j¹ w prawej rêce. Chwyci³em j¹. Myœl o tej rêce. Tylko o niej. Z³apa³em j¹ obiema rêkami,

przetoczy³em siê, przygniot³em j¹ do ziemi i wykrêci³em. D³oñ by³a pusta. Tak skupi³em siê na prawej rêce, ¿e nie zauwa¿y³em nadchodz¹cego ciosu. Ira uderzy³. Widocznie padaj¹c, wypuœci³ broñ. Teraz trzyma³ j¹ jak kamieñ w lewej rêce. Uderzy³ mnie kolb¹ w czo³o. Jakby b³yskawica przeszy³a mi czaszkê. Poczu³em, ¿e mój mózg rozp³aszcza siê

na jej prawej œciance, jakby oderwany od pnia. Moje cia³o wyprê¿y³o siê konwulsyjnie. Puœci³em go. Spojrza³em w górê. Wycelowa³ we mnie broñ. - Nie ruszaæ siê, policja! Rozpozna³em ten g³os. To by³ York. Powietrze zgêstnia³o, szumia³o mi w uszach. Oderwa³em wzrok od broni i

spojrza³em Irze w oczy. Le¿eliœmy obok siebie i trzyma³ j¹ wycelowan¹ w moj¹ twarz. Zrozumia³em, ¿e zamierza strzeliæ i mnie zabiæ. Nie zdo³aj¹ go powstrzymaæ. Policja ju¿ tu jest. Dla niego gra siê skoñczy³a. Musia³ to wiedzieæ. Mimo to zamierza³ mnie zabiæ. - Tato! Nie! To Lucy. Us³ysza³ jej g³os i w jego oczach coœ siê zmieni³o.

- Rzuæ broñ! Zrób to! Ju¿! Znów York. Wci¹¿ patrzy³em Irze w oczy. On te¿ patrzy³ w moje. - Twoja siostra nie ¿yje - powiedzia³. Potem uniós³ lufê, w³o¿y³ j¹ do ust i nacisn¹³ spust. 38 Straci³em przytomnoœæ. Tak mi powiedziano. Mimo to pamiêtam, jak przez mg³ê. Ira upad³ na mnie. Ca³y

ty³ jego g³owy znik³. Pamiêtam krzyk Lucy. Pamiêtam, ¿e patrzy³em w górê, widzia³em niebieskie niebo i przep³ywaj¹ce nade mn¹ ob³oki. Domyœlam siê, ¿e le¿a³em na plecach, na noszach niesionych do karetki. Na tym koñcz¹ siê moje wspomnienia. Na tym b³êkitnym niebie. Na bia³ych ob³okach. A potem, kiedy zacz¹³em odzyskiwaæ spokój, przypomnia³em sobie s³owa Iry.

„Twoja siostra nie ¿yje"... Pokrêci³em g³ow¹. Nie. Glenda Perez powiedzia³a mi, ¿e Camille wysz³a ¿ywa z lasów. Ira o tym nie wiedzia³. Nie móg³ wiedzieæ. - Panie Copeland? Zamruga³em i otworzy³em oczy. Le¿a³em w ³ó¿ku. W szpitalnej sali. - Jestem doktor McFadden. Powiod³em wzrokiem po pokoju. Za

plecami lekarza zobaczy³em Yorka. - Zosta³ pan postrzelony. Pozszywaliœmy pana. Nic panu nie bêdzie, ale przez jakiœ czas ból... - Doktorze? McFadden wpad³ w swój lekarski trans i nie spodziewa³ siê, ¿e mu przerwê. Zmarszczy³ brwi. - Tak?

- Nic mi nie bêdzie, zgadza siê? - Tak. - To mo¿e pomówimy o tym póŸniej? Naprawdê muszê porozmawiaæ z tym detektywem. York powstrzyma³ uœmiech. Spodziewa³em siê oporu. Lekarze s¹ jeszcze bardziej aroganccy ni¿ adwokaci. Jednak nie spiera³ siê. Wzruszy³ ramionami. - Jasne - powiedzia³. - Niech

pielêgniarka zawiadomi mnie na pager, kiedy skoñczycie. - Dziêki, doktorze. Wyszed³ bez s³owa. - Sk¹d wiedzieliœcie o Irze? Zapyta³em. - Ch³opcy z laboratorium dopasowali w³ókna znalezione na ciele... Hmmm... York umilk³. - No có¿, nadal nie

zidentyfikowaliœmy zabitego, ale jeœli pan chce, mo¿emy go nazywaæ Gilem Perezem. - By³oby dobrze. - No có¿, w ka¿dym razie znaleŸli na nim w³ókna z dywanika. Wiedzieliœmy, ¿e pochodz¹ ze starego samochodu. Ponadto mieliœmy film z kamery ze sklepu znajduj¹cego siê w pobli¿u miejsca, gdzie podrzucono zw³oki. Odkryliœmy, ¿e to by³ ¿ó³ty

volkswagen, nale¿¹cy do Silversteina. Natychmiast pojechaliœmy do niego. - Gdzie jest Lucy? - Dillon zadaje jej kilka pytañ. - Nie rozumiem. Ira zabi³ Gila Pereza? - Tak. - Na pewno? - Tak. Po pierwsze, znaleŸliœmy krew na tylnym siedzeniu volkswagena. S¹dzê, ¿e

badania dowiod¹, i¿ to krew Pereza. Po drugie, personel domu opieki potwierdza, ¿e Perez - podaj¹c siê za Manola Santiaga odwiedzi³ Silversteina dzieñ przed morderstwem. Personel potwierdzi³ tak¿e, ¿e nastêpnego ranka Silverstein pojecha³ gdzieœ volkswagenem. Po raz pierwszy od szeœciu miesiêcy. Skrzywi³em siê. - I nie wpad³o im do g³owy, ¿eby powiedzieæ o tym jego córce?

- Ci, którzy to widzieli, nie byli na dy¿urze, kiedy przysz³a tu Lucy Gold. Ponadto, jak wielokrotnie mi powtarzali, Silverstein nie by³ niepe³nosprawny ani ubezw³asnowolniony. Móg³ wychodziæ i wracaæ, kiedy chcia³. - Nie rozumiem. Dlaczego Ira go zabi³? - Pewnie z tego samego powodu, dla którego chcia³ zabiæ pana. Obaj próbowaliœcie odkryæ, co zdarzy³o siê na tym obozie

przed dwudziestoma laty. A pan Silverstein sobie tego nie ¿yczy³. Usi³owa³em to posk³adaæ. - Zatem to on zabi³ Margot Green i Douga Billinghama? York zaczeka³ chwilê, jakby spodziewa³ siê, ¿e dodam do tej listy moj¹ siostrê. Nie zrobi³em tego. - Mo¿liwe.

- A co z Wayne'em Steubensem? - Zapewne zrobili to razem, nie wiem. Natomiast wiem, ¿e Ira Silverstein zabi³ mojego faceta. Och, jeszcze jedno: ta broñ, z której Ira strzela³ do pana. Jest tego samego kalibru co ta, z której zastrzelono Gila Pereza. Jeszcze przeprowadzamy badania balistyczne, ale sam pan wie, ¿e ich wynik bêdzie pozytywny. Niech pan doda do tego

krew na tylnym siedzeniu garbusa, taœmê z kamery w pobli¿u miejsca, gdzie podrzucono zw³oki, na której jest Ira oraz jego samochód... Sam pan widzi, ¿e dowodów jest a¿ za du¿o. Jednak có¿, Ira Silverstein nie ¿yje i jak pan wie, bardzo trudno skazaæ nieboszczyka. Natomiast co do tego, co Ira Silverstein zrobi³ lub nie dwadzieœcia lat temu... - York wzruszy³ ramionami. - No có¿, mnie te¿ to ciekawi. Jednak tê

tajemnicê musi rozwik³aæ ktoœ inny. - Pomo¿e pan w razie potrzeby? - Jasne. Z przyjemnoœci¹. A kiedy ju¿ pan wszystko posk³ada do kupy, mo¿e wpadnie pan do miasta, to zabiorê pana na porz¹dny obiad? - Umowa stoi. Uœcisnêliœmy sobie d³onie. - Powinienem panu podziêkowaæ za

uratowanie mi ¿ycia - powiedzia³em. - Taaak, powinien pan. Tylko ¿e nie s¹dzê, ¿eby to by³a moja zas³uga. Przypomnia³em sobie wyraz twarzy Iry, jego determinacjê. Chcia³ mnie zabiæ. York te¿ to widzia³. Ira zamierza³ mnie zastrzeliæ, nie zwa¿aj¹c na konsekwencje. Ocali³ mnie krzyk Lucy, a nie detektyw York. York wyszed³. Zosta³em sam w szpitalnej izolatce. Zapewne s¹ bardziej

przygnêbiaj¹ce miejsca, ale jakoœ ¿adne nie przychodzi³o mi do g³owy. Myœla³em o mojej Jane, jaka by³a dzielna, ¿e jedyne, czego siê ba³a, co j¹ przera¿a³o, to samotnoœæ w szpitalnym pokoju. Dlatego by³em przy niej ca³¹ noc. Spa³em w jednym z tych foteli, które s¹ najbardziej niewygodnymi ³ó¿kami na tym padole ³ez. Nie mówiê o tym, oczekuj¹c uznania. To by³ jej jedyny

moment s³aboœci, przed pierwsz¹ noc¹, któr¹ mia³a spêdziæ w szpitalu, gdy za³apa³a mnie za rêkê i staraj¹c siê ukryæ rozpacz, powiedzia³a:

„Proszê, nie zostawiaj mnie tu samej". I nie zrobi³em tego. Nie wtedy. Dopiero o wiele póŸniej, kiedy ju¿ by³a w domu, w którym chcia³a umrzeæ, poniewa¿ myœl o powrocie do takiego pokoju jak ten, w

którym le¿a³em teraz... Teraz przysz³a moja kolej. By³em tu sam. Nie przera¿a³o mnie to. Rozmyœla³em o tym, jak potoczy³o siê moje ¿ycie. Kto móg³ tu byæ w takiej chwili? Kogo mog³em siê spodziewaæ przy moim ³ó¿ku, budz¹c siê w szpitalu? Pierwszymi osobami, które przysz³y mi do g³owy, byli Greta i Bob. Kiedy w zesz³ym roku skaleczy³em siê w rêkê,

rozcinaj¹c obwarzanek, Bob zawióz³ mnie do szpitala, a Greta zaopiekowa³a siê Car¹. Byli moj¹ rodzin¹ - jedyn¹, jaka mi zosta³a. A teraz nie mia³em tak¿e ich. Przypomnia³em sobie, jak ostatni raz le¿a³em w szpitalu. Mia³em dwanaœcie lat i dosta³em gor¹czki reumatycznej. Wtedy by³a bardzo rzadka, a teraz jest jeszcze rzadsza.

Spêdzi³em w szpitalu dziesiêæ dni. Pamiêtam odwiedziny Camille. Czasem przyprowadza³a swoje irytuj¹ce przyjació³ki, poniewa¿ wiedzia³a, ¿e to mnie rozerwie. Du¿o graliœmy w boggle. Ch³opcy uwielbiali Camille. Przynosi³a kasety z muzyk¹, które dla niej nagrywali - takich zespo³ów jak Steely Dan, Supertramp czy Doobie Brothers. Camille mówi³a mi, które zespo³y s¹ œwietne, które kiepskie, a ja

przyjmowa³em jej uwagi jak biblijne proroctwa. Czy cierpia³a w tych lasach? Zawsze zadawa³em sobie to pytanie. Co zrobi³ jej Wayne Steubens? Czy sterroryzowa³ j¹ i zwi¹za³, tak jak zrobi³ z Margot Green? Czy broni³a siê i zosta³a poraniona jak Doug Billingham? Czy zakopa³ j¹ ¿ywcem, jak swoje ofiary w Indianie i

Wirginii? Jak bardzo cierpia³a? Jak straszne by³y ostatnie chwile jej ¿ycia? A teraz... Nowe pytanie: czy Camille jakimœ cudem wysz³a z tych lasów ¿ywa? Wróci³em myœlami do Lucy. Myœla³em o tym, co musia³a czuæ, patrz¹c, jak jej ukochany ojciec pope³nia samobójstwo. Zastanawia³em siê nad ca³¹ t¹ spraw¹. Chcia³em byæ przy niej, powiedzieæ coœ, spróbowaæ choæ trochê pocieszyæ.

Ktoœ zapuka³ do drzwi. - Proszê. Spodziewa³em siê, ¿e to pielêgniarka. Jednak nie. To by³a Muse. Uœmiechn¹³em siê do niej. Oczekiwa³em, ¿e uœmiechnie siê w odpowiedzi. Nie zrobi³a tego. Twarz mia³a nieruchom¹, jak wykut¹ z kamienia. - Nie rób takiej ponurej miny powiedzia³em. - Nic mi nie jest.

Muse podesz³a do mojego ³ó¿ka. Nie zmieni³a wyrazu twarzy. - Mówiê ci... - Ju¿ rozmawia³am z lekarzem. Powiedzia³, ¿e chyba nawet nie bêdziesz musia³ zostaæ na noc. - No to czemu ta ponura mina? Muse chwyci³a krzes³o i przystawi³a je do ³ó¿ka. - Musimy porozmawiaæ.

ŒŒŒ Widzia³em ju¿ tak¹ minê Muse. By³a zarezerwowana na ³owy. Mina z rodzaju „przyskrzyniê tego drania". Mówi¹ca: „Przy³apiê ciê, jeœli spróbujesz k³amaæ". Widzia³em tê minê, kiedy Muse rozmawia³a z mordercami, gwa³cicielami, z³odziejami samochodów i bandziorami. Teraz pokazywa³a j¹ mnie.

- O co chodzi? Nie zmieni³a wyrazu twarzy. - Jak ci posz³o z Ray¹ Singh? - By³o dok³adnie tak, jak s¹dziliœmy. Krótko omówi³em treœæ rozmowy, poniewa¿ uwa¿a³em, ¿e teraz Raya Singh nie ma niemal ¿adnego znaczenia. - Jednak naprawdê wa¿ne jest to, ¿e przysz³a do mnie Glenda Perez. Powiedzia³a mi, ¿e Camille wci¹¿ ¿yje.

Dostrzeg³em zmianê na jej twarzy. By³a dobra, bez w¹tpienia, ale ja te¿. Mówi¹, ¿e taka wiele mówi¹ca zmiana trwa zaledwie u³amek sekundy. Mimo to zauwa¿y³em j¹. Muse nie by³a szczególnie zaskoczona tym, co us³ysza³a. Jednak zrobi³o to na niej wra¿enie. - Co siê dzieje, Muse? - Dzisiaj rozmawia³am z szeryfem

Lowellem. Zmarszczy³em brwi. - Jeszcze nie przeszed³ na emeryturê? - Nie. Ju¿ mia³em zapytaæ, po co z nim rozmawia³a, ale wiedzia³em, ¿e jest dok³adna. To oczywiste, ¿e skontaktowa³a siê z tym, kto prowadzi³ œledztwo. Czêœciowo wyjaœnia³o to jej zachowanie.

- Niech zgadnê - powiedzia³em. - On uwa¿a, ¿e sk³ama³em o tamtej nocy. Muse nie potwierdzi³a ani nie zaprzeczy³a. - To dziwne, nie s¹dzisz? To, ¿e nie zosta³eœ na dy¿urze w tê noc, kiedy pope³niono te morderstwa. - Wiesz dlaczego. Czyta³aœ tê pracê studenck¹. - Tak, czyta³am. Wymkn¹³eœ siê z dziewczyn¹. A potem nie chcia³eœ, ¿eby

mia³a k³opoty. - W³aœnie. - Jednak w tym dzienniku by³o równie¿ napisane, ¿e by³eœ zakrwawiony. To te¿ by³a prawda? Spojrza³em na ni¹. - Co siê, do diab³a, dzieje? - Udajê, ¿e nie jesteœ moim szefem.

Spróbowa³em usi¹œæ. Szwy na boku bola³y jak cholera. - Czy Lowell powiedzia³, ¿e jestem podejrzany? - Nie musia³. I nie musisz byæ podejrzany, ¿ebym zadawa³a ci te pytania. Sk³ama³eœ o tamtej nocy... - Chroni³em Lucy. Ju¿ o tym wiesz. - Wiem to, co mi powiedzia³eœ. Jednak postaw siê w mojej sytuacji. Powinnam

prowadziæ tê sprawê bezstronnie i bez uprzedzeñ. Czy na moim miejscu nie zada³byœ tych pytañ? Zastanowi³em siê. - No dobrze, w porz¹dku, œwietnie, strzelaj. Pytaj, o co chcesz. - Czy twoja siostra by³a kiedyœ w ci¹¿y? Otworzy³em usta, oszo³omiony. To pytanie wstrz¹snê³o mn¹ jak niespodziewany

lewy sierpowy. Zapewne celowo. - Pytasz powa¿nie? - Tak. - Dlaczego chcesz to wiedzieæ, do diab³a? - Po prostu odpowiedz na pytanie. - Nie, moja siostra nigdy nie by³a w ci¹¿y. - Jesteœ pewien? - Przecie¿ bym wiedzia³.

- Wiedzia³byœ? - Nie rozumiem. Dlaczego o to pytasz? - Znamy przypadki, kiedy dziewczêta ukrywa³y to przed rodzinami. Wiesz o tym. Do licha, mieliœmy nawet taki przypadek, kiedy sama dziewczyna o niczym nie wiedzia³a, dopóki nie urodzi³a. Pamiêtasz? Pamiêta³em. - S³uchaj, Muse, teraz pytam jako

prze³o¿ony. Dlaczego interesuje ciê, czy moja siostra by³a w ci¹¿y? Spojrza³a na mnie. Czu³em, jak jej oczy przesuwaj¹ siê po mojej twarzy niczym dwa oœliz³e robaki. - Daruj to sobie - mrukn¹³em. - Musisz siê wyt³umaczyæ, Cope. Sam wiesz. - Nic nie muszê.

- W³aœnie ¿e tak. To wci¹¿ sprawa Lowella. Jego show. - Lowell? Ten wieœniak nic nie zrobi³ w tej sprawie od aresztowania Wayne'a Steubensa przed osiemnastu laty. - Mimo wszystko to jego sprawa. On j¹ prowadzi. Nie by³em pewien, co to ma oznaczaæ. - Czy Lowell wie, ¿e Gil Perez przez ca³y czas ¿y³? - Powiedzia³am mu o twojej teorii.

- No to czemu nagle zaskakujesz mnie pytaniami o to, czy Camille by³a w ci¹¿y? Nie odpowiedzia³a.. - Dobrze, jak sobie chcesz. Pos³uchaj, obieca³em Glendzie Perez, ¿e spróbujê nie mieszaæ do tego jej rodziny. Mimo to powiedz o tym Lowellowi. Mo¿e pozwoli ci nadal uczestniczyæ w œledztwie. Znacznie bardziej ufam tobie ni¿ temu szeryfowi z zabitej

dziury. Najwa¿niejsze jest to, ¿e Glenda Perez powiedzia³a, ¿e moja siostra wysz³a z tych lasów ¿ywa. - A Ira Silverstein powiedzia³, ¿e nie ¿yje - przypomnia³a. Zapad³a martwa cisza. Tym razem jej twarz jeszcze wyraŸniej zdradzi³a prawdê. Obrzuci³em j¹ twardym spojrzeniem. Próbowa³a je wytrzymaæ, ale w koñcu spuœci³a

wzrok. - Co siê, do diab³a, dzieje, Muse? Wsta³a. Otworzy³y siê drzwi za jej plecami. Wesz³a pielêgniarka. Bez przywitania owinê³a mi rêkê gumowa opask¹ i zaczê³a t³oczyæ powietrze, ¿eby zmierzyæ ciœnienie. Wetknê³a mi do ust termometr. - Zaraz wrócê - powiedzia³a Muse. Nadal mia³em w ustach termometr.

Pielêgniarka zmierzy³a mi puls. Pewnie przekroczy³ wszelkie normy. Spróbowa³em zawo³aæ z termometrem w ustach: - Muse! Wysz³a. Zosta³em na ³ó¿ku, wœciek³y. W ci¹¿y? Czy Camille mog³a byæ w ci¹¿y? Nie wiedzia³em tego. Próbowa³em sobie przypomnieæ. Czy zaczê³a nosiæ luŸne ubrania? Jak d³ugo by³a w ci¹¿y - ile

miesiêcy? Mój ojciec zauwa¿y³by, gdyby coœ by³o po niej widaæ - przecie¿ by³ ginekologiem po³o¿nikiem. Nie zdo³a³aby tego przed nim ukryæ. A mo¿e wcale nie ukrywa³a? Powiedzia³bym, ¿e to nonsens, ¿e to absolutnie niemo¿liwe, ¿eby moja siostra by³a w ci¹¿y, gdyby nie jedno. Nie wiedzia³em, co, do diab³a, siê dzieje, ale Muse wiedzia³a

wiêcej, ni¿ mi powiedzia³a. To nie by³o przypadkowe pytanie. Czasem dobry prokurator musi tak zrobiæ. Musi uznaæ za mo¿liw¹ zupe³nie nieprawdopodobn¹ ewentualnoœæ. Tylko po to, ¿eby sprawdziæ. Tylko aby zobaczyæ, czy nie pasuje do ca³oœci. Pielêgniarka skoñczy³a. Siêgn¹³em po telefon i zadzwoni³em do domu, ¿eby sprawdziæ, co z Car¹. Zdziwi³em siê, gdy Greta zg³osi³a siê przyjaznym „halo".

- Czeœæ - powiedzia³em. Przyjacielski ton znik³. - S³yszê, ¿e nic ci nie bêdzie. - Tak mówi¹. - Jestem teraz z Car¹ - poinformowa³a rzeczowo Greta. - Mo¿e u mnie zostaæ na noc, jeœli chcesz. - By³oby wspaniale, dziêki. Zapad³a krótka cisza.

- Paul? Zwykle nazywa³a mnie Cope. Nie podoba³a mi siê ta zmiana. - Tak? - Dobro Cary jest dla mnie bardzo wa¿ne. Nadal jest moj¹ siostrzenic¹. Córk¹ mojej siostry. - Rozumiem. - Natomiast ty jesteœ dla mnie nikim.

Od³o¿y³a s³uchawkê. Usiad³em i czeka³em na powrót Muse, próbuj¹c pouk³adaæ to wszystko w obola³ej g³owie. Posuwa³em siê krok po kroku. Glenda Perez powiedzia³a, ¿e moja siostra usz³a z tych lasów z ¿yciem. Ira Silverstein twierdzi³, ¿e nie ¿yje. Komu wierzyæ? Glenda Perez wygl¹da³a na w miarê normaln¹. Ira Silverstein by³ stukniêty.

Tak wiêc Glendzie Perez. Ponadto przypomnia³em sobie, ¿e Ira wci¹¿ powtarza³, ¿e nie chce, by ktoœ odgrzebywa³ tê sprawê. Zabi³ Gila Pereza i zamierza³ zabiæ mnie, poniewa¿ chcia³ nas powstrzymaæ od dalszych poszukiwañ. Zapewne zrozumia³, ¿e nie przestanê szukaæ, dopóki bêdê uwa¿a³, ¿e moja siostra ¿yje. Bêdê szpera³, szuka³ i robi³ wszystko, co

potrzebne, nie zwa¿aj¹c na konsekwencje, dopóki bêdê uwa¿a³, ¿e jest choæ cieñ szansy na sprowadzenie Camille z powrotem do domu. Ira najwyraŸniej tego nie chcia³. Tak wiêc mia³ powód, by sk³amaæ i powiedzieæ, ¿e ona nie ¿yje. Natomiast Glenda Perez tak¿e chcia³a, abym zaprzesta³ poszukiwañ. Dopóki prowadzi³em œledztwo, jej rodzina znajdowa³a siê w prawdziwym niebezpieczeñstwie.

Mog³o wyjœæ na jaw ich oszustwo i inne wymienione przez ni¹ nadu¿ycia. Tak wiêc ona równie¿ zdawa³a sobie sprawê z tego, ¿e najlepiej by³oby zapobiec temu, przekonuj¹c mnie, ¿e przez tych dwadzieœcia lat nic siê nie zmieni³o, ¿e Wayne Steubens istotnie zabi³ moj¹ siostrê. Gdyby powiedzia³a mi, ¿e Camille nie ¿yje, le¿a³oby to w jej interesie. Jednak nie powiedzia³a.

Zatem Glenda Perez. Poczu³em, jak w moim sercu budzi siê znów to s³owo - nadzieja. Wróci³a Loren Muse. Zamknê³a za sob¹ drzwi. - W³aœnie rozmawia³am z szeryfem Lowellem - oznajmi³a. - Ach tak? - Jak ju¿ mówi³am, to jego sprawa. Nie mogê rozmawiaæ o pewnych sprawach bez

jego zezwolenia. - Czy to ma zwi¹zek z tym pytaniem o ci¹¿ê? Muse usiad³a, jakby siê obawia³a, ¿e krzes³o mo¿e siê za³amaæ. Po³o¿y³a rêce na podo³ku. Dziwnie to wygl¹da³o. Zazwyczaj gestykulowa³a jak naæpany amfetamin¹ Sycylijczyk, który o ma³o nie zosta³ potr¹cony przez szybko jad¹cy samochód. Nigdy nie

widzia³em jej równie powœci¹gliwej. Mia³a spuszczone oczy. Trochê jej wybaczy³em. Stara³a siê robiæ co trzeba. Jak zawsze. - Muse? Podnios³a g³owê. Nie spodoba³o mi siê to, co ujrza³em w jej oczach. - Co siê tu dzieje? - Pamiêtasz, ¿e wys³a³am Andrew Barretta na teren obozu? - Oczywiœcie - odpar³em. - Barrett

chcia³ wypróbowaæ jakiœ nowy rodzaj detektora radarowego. I co? Muse spojrza³a na mnie. Tylko tyle. Popatrzy³a na mnie i zobaczy³em, ¿e ma ³zy w oczach. Potem skinê³a g³ow¹. By³o to najsmutniejsze skinienie g³ow¹, jakie widzia³em w ¿yciu. Mój œwiat run¹³ i rozsypa³ siê.

Nadzieja. Nadzieja, która tak ³agodnie tuli³a moje serce, teraz wysunê³a szpony i je zmia¿d¿y³a. Nie mog³em z³apaæ tchu. Pokrêci³em g³ow¹, ale Muse wci¹¿ kiwa³a swoj¹. - ZnaleŸli szkielet niedaleko miejsca, gdzie le¿a³y tamte cia³a - powiedzia³a. Jeszcze energiczniej pokrêci³em g³ow¹. Nie teraz. Nie po tym wszystkim. - Kobieta, metr szeœædziesi¹t dwa, zapewne spoczywaj¹ca w ziemi od piêtnastu do

trzydziestu lat. Nadal krêci³em g³ow¹. Muse zamilk³a, czekaj¹c, a¿ siê pozbieram. Spróbowa³em otrzeŸwieæ, nie s³yszeæ tego, co mówi. Próbowa³em zastopowaæ i przewin¹æ taœmê. A potem o czymœ sobie przypomnia³em. - Zaczekaj, pyta³aœ mnie, czy Camille by³a w ci¹¿y. Chcesz powiedzieæ, ¿e to cia³o... Zdo³ali ustaliæ, ¿e by³a w ci¹¿y?

- Nie tylko by³a w ci¹¿y - odpar³a Muse - ale urodzi³a dziecko. Siedzia³em i milcza³em. Usi³owa³em oswoiæ siê z t¹ myœl¹. Nie mog³em. Us³yszeæ, ¿e by³a w ci¹¿y, to jedno. To by³o mo¿liwe. Mog³a dokonaæ aborcji lub poroniæ, nie wiem. Jednak myœl, ¿e donosi³a ci¹¿ê i urodzi³a dziecko, a potem umar³a po tym wszystkim... - Dowiedz siê, co siê sta³o, Muse.

- Dowiem siê. - A jeœli jest tam gdzieœ dziecko... - Je tak¿e znajdziemy. 39 - Mam wiadomoœæ. Aleksiej Kokorow wci¹¿ by³ imponuj¹cym, choæ odra¿aj¹cym okazem. Pod koniec lat osiemdziesi¹tych, zanim run¹³ mur berliñski i ich ¿ycie ca³kowicie siê zmieni³o,

Kokorow by³ podw³adnym Sosha w Intouriœcie. Zabawne, kiedy o tym pomyœleæ. W kraju byli elit¹ KGB. W 1974 byli „Specgrup¹ A" - czyli Grup¹ Alfa. Oficjalnie mieli zwalczaæ terroryzm i zbrodnie, lecz w zimowy grudniowy ranek 1979 roku ich oddzia³ zdoby³ szturmem pa³ac Darulaman w Kabulu. Nied³ugo potem Sosh dosta³ pracê w Intouriœcie i przeniós³ siê do Nowego Jorku.

Kokorow, za którym Sosh nigdy specjalnie nie przepada³, te¿ siê tam znalaz³. Obaj zostawili w kraju rodziny. Tak to wtedy by³o. Nowy Jork potrafi³ zauroczyæ. Wysy³ano tam tylko najzagorzalszych komunistów. Jednak nawet najwierniejszych pilnowa³ kolega, niekoniecznie lubiany i darzony zaufaniem. Nawet najbardziej lojalnym trzeba by³o przypominaæ, ¿e w domu zostawili

bliskich, którzy mog¹ cierpieæ. - Mów - rzuci³ Sosh. Kokorow by³ pijakiem. Zawsze, ale za m³odu czasem by³o to zalet¹. By³ silny, sprytny, a po pijanemu stawa³ siê agresywny. I by³ pos³uszny jak pies. Teraz lata odcisnê³y na nim swoje piêtno. Jego dzieci doros³y i ju¿ go nie potrzebowa³y. ¯ona

opuœci³a go wiele lat temu. By³ ¿a³osny, ale jednak mieli wspóln¹ przesz³oœæ. Nie lubili siê, to prawda, ale nadal ³¹czy³a ich jakaœ wiêŸ. Kokorow by³ lojalny wobec Sosha. Dlatego Sosh trzyma³ go na swojej liœcie p³ac. - ZnaleŸli zw³oki w lasach - powiedzia³ Kokorow. Sosh zamkn¹³ oczy. Tego siê nie spodziewa³, ale wcale go to nie zaskoczy³o. Paul

Copeland chcia³ poznaæ sekrety z przesz³oœci. Sosh mia³ nadziejê, ¿e zdo³a go powstrzymaæ. S¹ sprawy, o których lepiej nie wiedzieæ. Gawry³a i Alina, jego brat i siostra, zostali pochowani w zbiorowym grobie. Bez nagrobka, bez godnoœci. To nigdy nie dra¿ni³o Sosha. Z prochu w proch i tak dalej. Czasem jednak zastanawia³ siê. Czasem zadawa³ sobie pytanie, czy Gawry³a

pewnego dnia powstanie z grobu i oskar¿ycielsko wska¿e palcem swojego m³odszego brata, tego, który ponad szeœædziesi¹t lat temu ukrad³ mu kês chleba. Sosh wiedzia³, ¿e to by³ tylko jeden kês. Niczego nie zmieni³. A mimo to Sosh codziennie rano, przez ca³e swe ¿ycie, myœla³ o tym, co zrobi³. Czy z tym te¿ tak jest? Czy martwi domagaj¹ siê pomsty?

- Jak siê o tym dowiedzia³eœ? - Zapyta³ Sosh. - Od wizyty Paw³a ogl¹da³em lokalne wiadomoœci - odpar³ Kokorow. - W Internecie. Podali tê informacjê. Sosh uœmiechn¹³ siê. Co za ironia losu dwaj dawni twardziele z KGB zbieraj¹cy informacje w amerykañskim Internecie. - Co mamy robiæ? - Zapyta³ Kokorow. - Robiæ?

- Tak. Co mamy robiæ? - Nic, Aleksieju. To by³o dawno temu. - W tym kraju morderstwo nie ulega przedawnieniu. Rozpoczn¹ dochodzenie. - I co odkryj¹? Kokorow nic nie powiedzia³. - To zamkniêta sprawa. Nie ma ju¿ firmy ani kraju, który musimy chroniæ. Zapad³a cisza. Aleksiej g³adzi³ brodê i spogl¹da³ w dal.

- No co? - Czy têsknisz do tamtych dni, Sosh? Zapyta³ Kokorow. - Têskniê za moj¹ m³odoœci¹ - odpar³. Za niczym innym. - Ludzie bali siê nas. Trzêœli siê, kiedy przechodziliœmy. - I co, to by³o dobre, Aleksieju? Mia³ okropny uœmiech, zêby za ma³e w stosunku do szerokich ust, jak gryzoñ. - Nie udawaj. Mieliœmy w³adzê.

Byliœmy bogami. - Nie, oprychami. Nie byliœmy bogami jedynie p³atnymi siepaczami bogów. Oni mieli w³adzê. Baliœmy siê ich, wiêc sprawiliœmy, ¿e wszyscy inni bali siê nas. Wtedy czuliœmy siê wielcy - budz¹c strach s³abych. Aleksiej zby³ to machniêciem rêki. - Starzejesz siê. - Obaj siê starzejemy.

- Nie podoba mi siê, ¿e ta sprawa powraca. - Nie podoba³o ci siê i to, ¿e wróci³ Pawe³. To dlatego, ¿e przypomina ci jego dziadka, prawda? - Nie. - Cz³owieka, którego aresztowa³eœ. Starca i jego star¹ ¿onê. - Myœlisz, ¿e ty by³eœ lepszy, Sosh? - Nie. Wiem, ¿e nie by³em.

- To nie by³a moja decyzja. Przecie¿ wiesz. Doniesiono na nich, podjêliœmy dzia³ania. - W³aœnie. Bogowie kazali ci to zrobiæ. A ty pos³ucha³eœ. Nadal czujesz siê wielki? - To nie by³o tak. - Dok³adnie tak. - Zrobi³byœ to samo. - Tak, zrobi³bym.

- Robiliœmy to dla sprawy. - Naprawdê w to wierzy³eœ, Aleksieju? - Tak. Nadal wierzê. I wci¹¿ siê zastanawiam, czy naprawdê siê myliliœmy. Kiedy widzê wszystkie zagro¿enia, które sprowadzi³a wolnoœæ, wci¹¿ siê zastanawiam. - A ja nie - powiedzia³ Sosh. - Byliœmy zbirami. Cisza. - I co bêdzie teraz, kiedy znaleŸli cia³o?

- Mo¿e nic. Mo¿e umrze jeszcze kilka osób. A mo¿e Pawe³ w koñcu bêdzie mia³ okazjê stawiæ czo³o swojej przesz³oœci. - Nie powiedzia³eœ mu, ¿e nie powinien tego robiæ, ¿e powinien pozostawiæ przesz³oœæ w spokoju? - Powiedzia³em. Jednak nie chcia³ s³uchaæ. Kto wie, który z nas mia³ racjê? ŒŒŒ

Przyszed³ doktor McFadden i oznajmi³ mi, ¿e mia³em szczêœcie, gdy¿ kula przesz³a przez tkanki, nie uszkadzaj¹c ¿adnego z organów wewnêtrznych. Zawsze przewracam oczami, kiedy postrzelony bohater wstaje i chodzi, jakby nic siê nie sta³o. Jednak naprawdê wiele ran postrza³owych goi siê w taki w³aœnie sposób. Siedzenie w szpitalnym ³ó¿ku w niczym nie jest lepsze od

siedzenia w domu. - Bardziej niepokoi mnie to uderzenie w g³owê - doda³. - Mogê jednak iœæ do domu? - Proszê siê przed tym chwilê przespaæ, dobrze? Zobaczymy, jak bêdzie siê pan czu³ po przebudzeniu. Myœlê, ¿e powinien pan zostaæ tu na noc. Mia³em zamiar siê sprzeczaæ, ale wychodz¹c do domu, niczego bym nie zyska³.

By³em obola³y, chory i przygnêbiony. Zapewne wygl¹da³em okropnie i tylko przerazi³bym swoim wygl¹dem Carê. ZnaleŸli w lesie zw³oki. Wci¹¿ nie mieœci³o mi siê to w g³owie. Muse przes³a³a do szpitala faks ze wstêpnymi wynikami autopsji. Na razie niewiele wiedzieli, ale trudno by³o nie wierzyæ, ¿e to nie moja siostra. Lowell i Muse dok³adnie

przejrzeli wszystkie zaginione w tym rejonie kobiety, sprawdzaj¹c, czy rysopis którejœ z nieodnalezionych pasuje do szkieletu. Poszukiwania by³y bezowocne - jedyn¹ zaginion¹ osob¹ wytypowan¹ przez komputer by³a moja siostra. Na razie koroner nie okreœli³a przyczyny zgonu. W przypadku szkieletu w takim stanie nie by³o w tym niczego dziwnego. Jeœli zabójca poder¿n¹³ jej gard³o lub

zakopa³ ¿ywcem, nigdy nie bêd¹ wiedzieli. Nie bêdzie ¿adnych œladów na koœciach. Tkanka chrzêstna i organy wewnêtrzne ju¿ dawno siê roz³o¿y³y, przed wieloma laty pad³szy ³upem jakichœ paso¿ytów. Przeszed³em do kluczowego dowodu. Do wg³êbienia koœci ³onowych. Ofiara rodzi³a.

Znów zacz¹³em siê nad tym zastanawiaæ. Pyta³em sam siebie, czy to mo¿liwe. W innych okolicznoœciach mog³oby mi to daæ nadziejê, ¿e wykopan¹ ofiar¹ nie by³a moja siostra. Tylko ¿e w takim wypadku co móg³bym stwierdziæ? To, ¿e mniej wiêcej w tym samym czasie jakaœ inna dziewczyna której nikt nie szuka³ - zosta³a zamordowana i zakopana w tym samym miejscu, co dwie ofiary z obozu?

To nie mia³o sensu. Coœ przeoczy³em. Nawet bardzo du¿o. Wyj¹³em telefon komórkowy. W szpitalu nie by³o zasiêgu, ale odszuka³em numer Yorka. Zadzwoni³em do niego z telefonu stoj¹cego przy ³ó¿ku. - Coœ nowego? - Zapyta³em. - Czy pan wie, która jest godzina? - Nie wiem. - Sprawdzi³em. - Kilka minut po dziesi¹tej - poinformowa³em go. - Coœ

nowego? Westchn¹³. - Balistyka potwierdzi³a to, co ju¿ wiedzieliœmy. Broñ, z której strzela³ do pana Silverstein, by³a t¹ sam¹, której u¿y³ do zamordowania Gila Pereza. I chocia¿ badania DNA potrwaj¹ kilka tygodni, grupa krwi z tylnego siedzenia volkswagena garbusa pasuje do grupy krwi Pereza. W terminologii

sportowej by³by to gem, set, mecz. - Co powiedzia³a Lucy? - Dillon mówi³, ¿e niewiele pomog³a. By³a w szoku. Powiedzia³a, ¿e jej ojciec by³ chory i zapewne wyobrazi³ sobie, ¿e coœ mu grozi. - I Dillon to kupi³? - Jasne, czemu nie? Tak czy inaczej, nasza sprawa jest zamkniêta. Jak siê pan czuje?

- Kwitn¹co. - Dillon te¿ raz zosta³ postrzelony. - Tylko raz? - Dobre. W ka¿dym razie pokazuje bliznê ka¿dej kobiecie, z któr¹ siê spotyka. Mówi, ¿e to je krêci. Warto zapamiêtaæ. - Dillona porady dla uwodzicieli. Dziêki. - Niech pan zgadnie, co im mówi, pokazuj¹c tê bliznê?

- Hej, dziecino, a chcesz zobaczyæ moj¹ armatê? - Do licha, sk¹d pan wie? - Dok¹d posz³a Lucy, kiedy skoñczyliœcie j¹ przes³uchiwaæ? - OdwieŸliœmy j¹ do jej mieszkania w kampusie. - W porz¹dku, dziêkujê. Roz³¹czy³em siê i wybra³em numer Lucy. Zg³osi³a siê jej poczta g³osowa. Zostawi³em wiadomoœæ. Potem

zadzwoni³em na komórkê Muse. - Gdzie jesteœ? - Zapyta³em. - Wracam do domu, czemu pytasz? - Pomyœla³em, ¿e mo¿e jedziesz do Reston, ¿eby zadaæ Lucy kilka pytañ. - Ju¿ tam by³am. - I co? - Nie otworzy³a drzwi. Jednak widzia³am zapalone œwiat³a. Jest w domu.

- Nic jej nie jest? - A sk¹d mam wiedzieæ? Nie spodoba³o mi siê to. Jej ojciec zgin¹³, a ona jest sama w domu. - Jak daleko jesteœ od szpitala? - Piêtnaœcie minut jazdy. - Mo¿esz mnie zabraæ? - Wypuœcili ciê? - A kto mnie zatrzyma? Poza tym wyjdê tylko na chwilê.

- Czy ty, mój szef, prosisz mnie, ¿ebym podwioz³a ciê do domu przyjació³ki? - Nie. Ja, prokurator okrêgowy, proszê ciê, ¿ebyœ zawioz³a mnie do domu jednej z osób mog¹cych mieæ informacje o dokonanym niedawno morderstwie. - Tak czy inaczej zaraz tam bêdê. ŒŒŒ Nikt mnie nie zatrzymywa³, kiedy opuszcza³em szpital.

Nie czu³em siê najlepiej, ale bywa³o gorzej. Niepokoi³em siê o Lucy i coraz wyraŸniej uœwiadamia³em sobie, ¿e to coœ wiêcej ni¿ zwyk³y niepokój. Têskni³em za ni¹. Brakowa³o mi jej w sposób, w jaki têskni siê za kimœ, kogo siê kocha. Móg³bym kluczyæ, os³abiæ wagê tego stwierdzenia, powiedzieæ, ¿e moje emocje uleg³y rozchwianiu w wyniku ostatnich burzliwych

wydarzeñ, przypisaæ to nostalgii za lepszymi czasami, za chwilami niewinnej m³odoœci, kiedy moi rodzice byli razem, a moja siostra ¿y³a - do licha, nawet Jane by³a gdzieœ zdrowa, piêkna i szczêœliwa. Jednak nie. Lubi³em byæ z Lucy. Podoba³o mi siê to, co wtedy czu³em. Lubi³em byæ z ni¹ tak, jak lubisz byæ z kimœ, w kim siê zakocha³eœ. Nie muszê nic wiêcej wyjaœniaæ.

Muse prowadzi³a. Jej samochód by³ ma³y i ciasny. Nie jestem mi³oœnikiem motoryzacji i nie mia³em pojêcia, co to za model, ale cuchn¹³ dymem z papierosów. Widocznie zauwa¿y³a moj¹ minê, poniewa¿ wyjaœni³a: - Moja matka jest na³ogow¹ palaczk¹. - Uhm. - Mieszka ze mn¹. Tylko chwilowo. Dopóki nie znajdzie mê¿a numer piêæ. W

miêdzyczasie mówiê jej, ¿eby nie pali³a w moim wozie. - A ona to ignoruje. - Nie, nie. Myœlê, ¿e moje gadanie prowokuje j¹ do palenia. To samo w mieszkaniu. Wracam z pracy do domu, otwieram drzwi i mam wra¿enie, ¿e wpad³am do popielniczki. - Wola³bym, ¿ebyœ jecha³a szybciej. - Bêdziesz jutro móg³ stawiæ siê w s¹dzie?

- Tak myœlê, tak. - Sêdzia Pierce chce siê spotkaæ ze stronami w swoim gabinecie. - Domyœlasz siê po co? - Nie. - O której? - Dok³adnie o dziewi¹tej rano. - Bêdê. - Chcesz, ¿ebym ciê podwioz³a?

- Chcê. - Mogê wzi¹æ samochód firmy? - Nie pracujemy dla ¿adnej firmy. Pracujemy dla okrêgu. - No to wóz okrêgu? - Mo¿e byæ. - Super. - Przez chwilê jecha³a, nic nie mówi¹c. - Przykro mi z powodu twojej siostry. Nic nie powiedzia³em. Wci¹¿ nie

wiedzia³em, jak reagowaæ na ten fakt. Mo¿e czeka³em na ostateczn¹ identyfikacjê. A mo¿e po dwudziestoletniej ¿a³obie nie by³em w stanie nadal jej op³akiwaæ. Albo, co najbardziej prawdopodobne, spycha³em emocje w najg³êbszy k¹t. Zginê³y jeszcze dwie osoby. Cokolwiek sta³o siê przed dwudziestoma laty w lasach... Mo¿e

miejscowe dzieciaki mia³y racjê, te które mówi³y, ¿e po¿ar³ ich potwór lub porwa³ strach. Cokolwiek zabi³o Margot Green i Douga Billinghama, a najprawdopodobniej i Camille Copeland, wci¹¿ by³o ¿ywe, wci¹¿ oddycha³o, nadal pozbawia³o ¿ycia. Mo¿e przespa³o te dwadzieœcia lat. Mo¿e przenios³o siê w inne miejsce lub do lasów w innych stanach. Teraz jednak potwór

wróci³ - i niech mnie szlag, jeœli znów pozwolê mu uciec. Hotele asystenckie uniwersytetu Reston sprawia³y przygnêbiaj¹ce wra¿enie. Udaj¹ce stare, ceglane budynki by³y st³oczone i kiepsko oœwietlone. Pomyœla³em, ¿e mo¿e to i dobrze. - Zechcesz poczekaæ w samochodzie? Zapyta³em. - Muszê coœ szybko za³atwiæ powiedzia³a Muse. - Zaraz wrócê.

Poszed³em chodnikiem. ​wiat³a by³y zgaszone, ale s³ysza³em muzykê. Rozpozna³em piosenkê. Somebody Bonnie McKee. Przygnêbiaj¹ca jak diabli - tym „kimœ" by³a idealna mi³oœæ, która gdzieœ tam czeka i która nigdy siê nie spe³ni - ale to ca³a Lucy. Uwielbia³a takie ckliwe kawa³ki. Zapuka³em do drzwi. ¯adnej odpowiedzi. Zadzwoni³em i ponownie zapuka³em. Wci¹¿ nic.

- Luce! Nic. - Luce! Zapuka³em jeszcze raz. Cokolwiek poda³ mi lekarz, przestawa³o dzia³aæ. Czu³em pozszywany bok. Mia³em wra¿enie, ¿e przy ka¿dym ruchu szwy rozrywaj¹ mi skórê - i tak w³aœnie by³o. - Luce!

Spróbowa³em przekrêciæ klamkê. Drzwi by³y zamkniête. Próbowa³em zajrzeæ przez okna. W œrodku by³o zbyt ciemno. Usi³owa³em je otworzyæ. Oba by³y zamkniête. - Daj spokój, wiem, ¿e tam jesteœ. Us³ysza³em podje¿d¿aj¹cy samochód. To by³a Muse. Zatrzyma³a wóz i wysiad³a. - Masz - powiedzia³a. - Co to?

- Klucz uniwersalny. Dosta³am go od ochrony. Muse. Rzuci³a mi go i wróci³a do samochodu. Wetkn¹³em klucz do zamka, zapuka³em jeszcze raz, przekrêci³em. Drzwi siê otworzy³y. Wszed³em i zamkn¹³em je za sob¹. - Nie zapalaj œwiat³a. To by³a Lucy. - Zostaw mnie sam¹, Cope, dobrze?

IPod zacz¹³ odtwarzaæ nastêpny utwór. Alejandro Escovedo œpiewnie pyta³, có¿ to za mi³oœæ niszczy matkê i ka¿e jej przedzieraæ siê przez g¹szcz drzew. - Powinnaœ puœciæ jedn¹ z tych sk³adanek K-tel - powiedzia³em. - Co? - No wiesz, jedna z tych, które kiedyœ reklamowali w telewizji. Time Life prezentuje najbardziej przygnêbiaj¹ce piosenki wszech czasów.

Us³ysza³em, jak parsknê³a œmiechem. Moje oczy oswaja³y siê z mrokiem. Zobaczy³em, ¿e siedzi na kanapie. Podszed³em bli¿ej. - Nie - powiedzia³a. Jednak to mnie nie powstrzyma³o. Usiad³em przy niej. W rêku trzyma³a butelkê wódki. Do po³owy pust¹. Rozejrza³em siê. W mieszkaniu nie by³o niczego osobistego, niczego nowego, kolorowego czy

weso³ego. - Ira - powiedzia³a. - Tak mi przykro. - Policja mówi, ¿e zabi³ Gila. - A co ty myœlisz? - Widzia³am krew w jego samochodzie. Postrzeli³ ciê. No có¿, tak, myœlê, ¿e zabi³ Gila. - Dlaczego?

Nie odpowiedzia³a. Poci¹gnê³a nastêpny ³yk. - Mo¿e mi to oddasz? Zaproponowa³em. - Oto czym jestem, Cope. - Nie, nie jesteœ. - Nie jestem dla ciebie. Nie mo¿esz mnie ocaliæ. Mia³em na to kilka odpowiedzi, ale wszystkie by³y wyœwiechtane. Nie powiedzia³em nic.

- Kocham ciê. No wiesz, nigdy nie przesta³am ciê kochaæ. Mia³am innych mê¿czyzn. Ró¿ne zwi¹zki. Jednak ty zawsze tam by³eœ. W naszym pokoju. Nawet w naszym ³ó¿ku. To g³upie, idiotyczne, bo byliœmy jeszcze dzieæmi, ale tak ju¿ jest. - Rozumiem. - Oni myœl¹, ¿e mo¿e to Ira zabi³ Margot i Douga? - A ty nie?

- On tylko chcia³, ¿eby to odesz³o. Wiesz? To by³o tak bolesne, przysporzy³o tylu cierpieñ. A potem, kiedy zobaczy³ Gila, pewnie by³o tak, jakby duch wróci³, ¿eby go drêczyæ. - Przykro mi - powtórzy³em. - Wracaj do domu, Cope. - Wola³bym zostaæ. - Nie ty o tym decydujesz. To mój dom.

Moje ¿ycie. IdŸ do domu. Poci¹gnê³a nastêpny ³yk. - Nie chcê ciê tak zostawiaæ. Zaœmia³a siê z odrobin¹ goryczy. - A co, czy to pierwszy raz? Spojrza³a na mnie, oczekuj¹c, ¿e bêdê siê spiera³. Nie zamierza³em. - Tak w³aœnie robiê. Pijê po ciemku i puszczam te przeklête piosenki. Wkrótce zacznê dryfowaæ albo urwie mi siê film - jak wolisz. A jutro prawie nie bêdê

mia³a kaca. - Chcê zostaæ. - Nie chcê, ¿ebyœ tu zosta³. - Nie ze wzglêdu na ciebie. Na mnie. Chcê byæ z tob¹. Szczególnie dziœ wieczorem. - Nie chcê ciê tu. Bêdzie jeszcze gorzej. - Przecie¿... - Proszê - powiedzia³a b³agalnie. Proszê, zostaw mnie sam¹. Jutro. Mo¿emy znów

zacz¹æ jutro. 40 Doktor Tara O​Neill rzadko spa³a d³u¿ej ni¿ cztery czy piêæ godzin. Po prostu nie potrzebowa³a wiêcej snu. O pierwszym brzasku, o szóstej rano, znów by³a w lesie. Kocha³a te lasy - prawdê mówi¹c, ka¿dy las. Szko³ê œredni¹ i studia medyczne skoñczy³a w mieœcie, na uniwersytecie stanu Pensylwania w Filadelfii. Ludzie

myœleli, ¿e bêdzie to uwielbia³a. Jesteœ tak¹ ³adn¹ dziewczyn¹, mówili. Miasto têtni ¿yciem, jest tam tylu ludzi, tyle siê dzieje. Jednak przez ca³y okres pobytu w Filadelfii O​Neill ka¿dy weekend spêdza³a w domu. W koñcu wystartowa³a w wyborach na koronera i dorabia³a sobie jako patolog w szpitalu Wilkesa-Barre'a. Próbowa³a

wypracowaæ sobie w³asn¹ filozofiê ¿yciow¹ i wysz³o jej coœ, co kiedyœ us³ysza³a z ust gwiazdora rocka - chyba Erica Claptona - który w udzielonym wywiadzie powiedzia³, ¿e nie jest wielkim fanem, hmmm, ludzi. Ona te¿ nie by³a. Wola³a - chocia¿ to œmiesznie brzmi - w³asne towarzystwo. Lubi³a czytaæ i ogl¹daæ filmy, nie s³uchaj¹c przy tym komentarzy. Nie radzi³a sobie z mê¿czyznami, ich

rozbuchanym ego, nieustannymi przechwa³kami i brakiem poczucia bezpieczeñstwa. Nie chcia³a mieæ towarzysza ¿ycia. Tutaj - w takich lasach jak te - by³a najszczêœliwsza. O​Neill nios³a walizeczkê z narzêdziami, lecz ze wszystkich wymyœlnych nowych gad¿etów kupionych za pieni¹dze podatników za najbardziej przydatny uwa¿a³a najprostszy z nich: sito. Niemal

dok³adnie takie, jakiego u¿ywa³a w kuchni. Wyjê³a je i zaczê³a przesiewaæ ziemiê. Sito s³u¿y³o do wyszukiwania zêbów oraz ma³ych kostek. To by³o ¿mudne zajêcie, nieco podobne do pracy archeologa, któr¹ wykonywa³a w ramach praktyk wakacyjnych w przedostatniej klasie liceum. Mia³a praktykê w Badlands w Dakocie Po³udniowej, na obszarze

zwanym Big Pig Dig, poniewa¿ wykopano tam Archaeotherium, bêd¹ce w³aœciwie ogromn¹ pradawn¹ œwini¹. Pracowa³a przy tej œwini oraz przy skamielinach pradawnych nosoro¿ców. To by³o cudowne doœwiadczenie. Równie cierpliwie pracowa³a przy tym grobie, ca³kowicie poch³oniêta zajêciem, które wiêkszoœæ ludzi uwa¿a³aby za otêpiaj¹co monotonne. Tymczasem Tara

O​Neill to uwielbia³a. Po godzinie znalaz³a kawa³eczek koœci. Serce zabi³o jej szybciej. Spodziewa³a siê czegoœ takiego po obejrzeniu zdjêæ rentgenowskich oœrodków kostnienia. Mimo wszystko znalezienie tego brakuj¹cego kawa³ka... - O rany...

Powiedzia³a to na g³os i s³owa odbi³y siê echem w leœnej ciszy. Nie mog³a w to uwierzyæ, ale dowód mia³a przed oczami, le¿¹cy na jej okrytej gumow¹ rêkawiczk¹ d³oni. Koœæ gnykowa. A przynajmniej jej po³owa. Mocno zwapnia³a, a nawet krucha. Wznowi³a poszukiwania, przesiewaj¹c ziemiê najszybciej, jak mog³a. Nie trwa³y d³ugo. Piêæ minut

póŸniej O​Neill znalaz³a drug¹ po³owê koœci. Przy³o¿y³a do siebie obie po³ówki. Nawet po tylu latach pasowa³y jak fragmenty uk³adanki. Na twarzy Tary O​Neill pojawi³ siê anielski uœmiech. Przez moment spogl¹da³a na swoje dzie³o i z podziwem krêci³a g³ow¹. Potem wyjê³a telefon komórkowy. Brak zasiêgu. Pospiesznie przesz³a prawie

kilometr, a¿ pojawi³y siê dwa s³upki. Wtedy wybra³a numer szeryfa Lowella. Odebra³ po drugim sygnale. - To ty, doktorze? - Ja. - Gdzie jesteœ? - Przy grobie. - Masz podekscytowany g³os. - Owszem.

- Dlaczego? - Znalaz³am tu coœ - powiedzia³a Tara O​Neill. - I? - I to zmienia ca³y nasz pogl¹d na tê sprawê. ŒŒŒ Zbudzi³ mnie jeden z tych rozlegaj¹cych siê w nieregularnych odstêpach czasu pisków szpitalnej aparatury. Poruszy³em siê powoli, otworzy³em oczy i

zobaczy³em siedz¹c¹ przy mnie pani¹ Perez. Przysunê³a sobie krzes³o do mojego ³ó¿ka. Torebkê mia³a na podo³ku. Kolana razem. Plecy wyprostowane. Spojrza³em jej w oczy. P³aka³a. - S³ysza³am o panu Silversteinie powiedzia³a. Czeka³em. - I s³ysza³am te¿, ¿e znaleŸli w lesie

koœci. Zasch³o mi w gardle. Spojrza³em w prawo. Na stoliku obok sta³ ¿ó³tobr¹zowy plastikowy bidon z wod¹, jeden z tych spotykanych wy³¹cznie w szpitalach i specjalnie zaprojektowanych tak, ¿eby woda mia³a okropny smak. Ju¿ mia³em po niego siêgn¹æ, ale pani Perez ubieg³a mnie, zanim zdo³a³em unieœæ rêkê. Nape³ni³a kubek wod¹ i poda³a mi

go. - Chce pan usi¹œæ? - Zapyta³a. - To chyba dobry pomys³. Nacisnê³a guzik zdalnego sterowania i ³ó¿ko unios³o mnie do pozycji siedz¹cej. - Tak dobrze? - ​wietnie - zapewni³em. Usiad³a z powrotem. - Nie zostawi pan tej sprawy w spokoju - stwierdzi³a.

Nie fatygowa³em siê odpowiedzi¹. - Mówi¹, ¿e pan Silverstein zamordowa³ mojego Gila. Myœli pan, ¿e to prawda? Mojego Gila. Zatem przesta³a udawaæ. Koniec ukrywania siê za k³amstwem lub plecami córki. Koniec z hipotezami. - Tak. Skinê³a g³ow¹.

- Czasem myœlê, ¿e Gil naprawdê umar³ w lasach. Bo tak powinno byæ. Ca³y póŸniejszy czas by³ po¿yczony. Kiedy tamtego dnia zadzwoni³ do mnie ten policjant, ju¿ wiedzia³am. Spodziewa³am siê tego, rozumie pan? Czêœæ Gila nigdy nie uciek³a z tych lasów. - Proszê powiedzieæ mi, co siê sta³o. - Myœla³am, ¿e wiem. Przez te wszystkie lata. Mo¿e jednak nigdy nie

pozna³am prawdy. Mo¿e Gil mnie ok³ama³. - Proszê mi powiedzieæ, co pani wie. - By³ pan na tym obozie. Zna³ pan mojego Gila. - Tak. - I zna³ pan tê dziewczynê. Tê Margot Green. Potwierdzi³em. - Gil bardzo siê w niej zakocha³. By³

biednym ch³opcem. Mieszkaliœmy w spalonej dzielnicy Irvington. Pan Silverstein przeznacza³ kilka miejsc na obozie dla dzieci pracowników. Ja pracowa³am w pralni. Wie pan o tym. Wiedzia³em. - Bardzo lubi³am pañsk¹ matkê. By³a taka m¹dra. Du¿o rozmawia³yœmy. O wszystkim. O ksi¹¿kach, o ¿yciu, o naszych rozczarowaniach. Natasza by³a

jedn¹ z tych osób, na które mówimy „dusza cz³owiek". By³a taka piêkna, a jednoczeœnie krucha. Rozumie pan? - Myœlê, ¿e tak. - W ka¿dym razie Gil bardzo zakocha³ siê w Margot Green. Zupe³nie zrozumia³e. Mia³ osiemnaœcie lat. Dla niego by³a jak modelka z magazynu dla mê¿czyzn. Tak to ju¿

jest z mê¿czyznami. W du¿ym stopniu kieruje nimi ¿¹dza. Mój Gil nie by³ inny. Jednak ona z³ama³a mu serce. To te¿ czêsto siê zdarza. Powinien pocierpieæ kilka tygodni i ¿yæ dalej. I pewnie tak by by³o. Zamilk³a. - Có¿ wiêc siê sta³o? - Spyta³em. - Wayne Steubens. - Co z nim? - Namawia³ Gila. Powiedzia³ mu, ¿e nie

powinien puœciæ tego Margot p³azem. Odwo³a³ siê do mêskiej dumy Gila. Powiedzia³ mu, ¿e Margot siê z niego œmieje. Musisz odp³aciæ jej za te kpiny, szepta³ mu do ucha Wayne Steubens. I po jakimœ czasie - nie wiem jak d³ugim - Gil siê zgodzi³. Skrzywi³em siê. - Zatem razem poder¿nêli jej gard³o? - Nie. Margot nadal dumnie paradowa³a

po obozie. Pamiêta pan to, prawda? Wayne te¿ tak mówi³. By³a kusicielk¹. - Du¿o dzieciaków chcia³o daæ jej nauczkê. Mój syn, oczywiœcie. I Doug Billingham.

Mo¿e pañska siostra. Ona te¿ tam by³a, ale mo¿e namówi³ j¹ Doug. To nieistotne. Pielêgniarka otworzy³a drzwi. - Nie teraz - powiedzia³em.

Spodziewa³em siê oporu, ale widocznie przekona³ j¹ ton mojego g³osu. Wycofa³a siê i zamknê³a za sob¹ drzwi. Pani Perez mia³a spuszczone oczy. Spogl¹da³a na swoj¹ torebkê, jakby siê ba³a, ¿e ktoœ j¹ ukradnie. - Wayne wszystko starannie zaplanowa³. Tak mówi³ Gil. Mieli zwabiæ Margot do lasu. To mia³ byæ ¿art. Pañska siostra im pomog³a. Powiedzia³a, ¿e spotkaj¹ fajnych

ch³opców. Gil za³o¿y³ maskê. Z³apa³ Margot. Zwi¹za³ j¹. Na tym mia³o siê to zakoñczyæ. Mieli zostawiæ j¹ tak na kilka minut. Gdyby nie rozwi¹za³a siê sama, zdjêliby jej wiêzy. To by³ g³upi, niedojrza³y pomys³, ale na obozach takie rzeczy siê zdarzaj¹. Wiedzia³em, ¿e ma racjê. Na obozach czêsto robiono sobie takie kawa³y. Pamiêtam, jak kiedyœ, w nocy, wynieœliœmy do lasu ³ó¿ko ze œpi¹cym na nim ch³opakiem.

Obudzi³ siê rano sam, pod go³ym niebem, przera¿ony. ​wieciliœmy latark¹ w oczy œpi¹cemu, udaj¹c parowóz, trzês¹c ³ó¿kiem i krzycz¹c: „ZejdŸ z torów!", a potem patrzyliœmy, jak ofiara spada z ³ó¿ka. Pamiêtam, jak raz za³atwiliœmy dwóch obozowych chuliganów, którzy przezywali wszystkich peda³ami. PóŸn¹ noc¹, kiedy obaj mocno spali, rozebraliœmy jednego i przenieœliœmy

go do ³ó¿ka drugiego. Rano wszyscy zobaczyli ich nagich w jednym ³ó¿ku. Przestali chuliganiæ. Wi¹zanie flirciary, ¿eby zostawiæ j¹ na chwilê sam¹ w lesie... Taki pomys³ wcale by mnie nie zdziwi³. - I wtedy sta³o siê coœ bardzo z³ego powiedzia³a pani Perez. Czeka³em. £za sp³ynê³a jej z oka. Siêgnê³a do torebki i wyjê³a zwitek

chusteczek higienicznych. Otar³a oczy i schowa³a chustki. - Wayne Steubens wyci¹gn¹³ brzytwê. Chyba trochê szerzej otworzy³em oczy, kiedy to powiedzia³a. Niemal widzia³em tê scenê. Widzia³em ca³¹ ich pi¹tkê tam, w lesie, wyobra¿a³em sobie ich miny, ich zaskoczenie. - Widzi pan, Margot od razu zrozumia³a,

co siê dzieje. Nie opiera³a siê. Pozwoli³a Gilowi siê zwi¹zaæ. A potem zaczê³a drwiæ z mojego syna. Wyœmiewa³a go, powiedzia³a, ¿e nie wie, co robiæ z prawdziw¹ kobiet¹. Rzuca³a te same obelgi, jakie kobiety od wieków rzucaj¹ w twarz mê¿czyznom. Mimo to Gil nic jej nie zrobi³. Co móg³ zrobiæ? Tylko ¿e nagle Wayne Steubens wyj¹³ brzytwê. Z pocz¹tku Gil myœla³, ¿e to czêœæ ¿artu.

Przecie¿ chcieli j¹ przestraszyæ. Jednak Wayne Steubens nie zawaha³ siê. Podszed³ do Margot i poder¿n¹³ jej gard³o od ucha do ucha. Zamkn¹³em oczy. Znów to zobaczy³em. Ujrza³em ostrze przesuwaj¹ce siê po g³adkiej skórze, tryskaj¹c¹ krew, uchodz¹ce z niej ¿ycie. Myœla³em o tym, ¿e kiedy mordowano Margot Green, by³em zaledwie kilkaset metrów dalej,

kochaj¹c siê z moj¹ dziewczyn¹. Zapewne by³o jakieœ g³êbokie przes³anie w tym, ¿e najokropniejszemu z ludzkich czynów towarzyszy³o coœ najwspanialszego, ale jakoœ trudno mi by³o je dostrzec. - Przez moment nikt siê nie rusza³. Wszyscy po prostu stali. Potem Wayne uœmiechn¹³ siê do nich i powiedzia³: „Dziêki za pomoc". Zmarszczy³em brwi, ale mo¿e

zaczyna³em rozumieæ. Camille zwabi³a Margot do lasu, Gil j¹ zwi¹za³... - Wtem Wayne podniós³ brzytwê. Gil mówi³, ¿e by³o widaæ, jak bardzo spodoba³o mu siê to, co zrobi³. Jak patrzy³ na cia³o Margot. Poczu³ ¿¹dzê krwi. Ruszy³ na nich. A oni uciekli. Rozbiegli siê w ró¿ne strony. Wayne ich goni³. Gil ucieka³ wiele kilometrów. Nie

wiem, co dok³adnie siê sta³o, ale mo¿na siê domyœliæ. Wayne dogoni³ Douga Billinghama. I zabi³ go. Jednak Gil zdo³a³ uciec. I pañska siostra tak¿e. Pielêgniarka wróci³a. - Przepraszam, panie Copeland. Muszê zmierzyæ panu puls i ciœnienie. Skin¹³em g³ow¹, ¿eby wesz³a. Musia³em z³apaæ oddech. Czu³em, jak serce ³omocze mi w piersi. Znowu. Jeœli siê nie

uspokojê, zatrzymaj¹ mnie tu na zawsze. Pielêgniarka pracowa³a szybko i w milczeniu. Pani Perez rozgl¹da³a siê po pokoju, jakby dopiero co wesz³a i w³aœnie zauwa¿y³a, gdzie jest. Obawia³em siê, ¿e zamknie siê w sobie. - Wszystko w porz¹dku - powiedzia³em do niej. Skinê³a g³ow¹.

Pielêgniarka skoñczy³a. - Dziœ rano zostanie pan wypisany. - Wspaniale. Pos³a³a mi sk¹py uœmiech i zostawi³a nas samych. Czeka³em, a¿ pani Perez podejmie przerwany w¹tek. - Oczywiœcie Gil by³ przera¿ony. Pañska siostra tak¿e. Mo¿e pan to sobie wyobraziæ. Musi pan tylko spojrzeæ na to z ich punktu widzenia. Byli m³odzi. O ma³o nie

zostali zabici. Widzieli, jak zamordowano Margot Green. Jednak chyba najbardziej przerazi³y ich s³owa Wayne'a Steubensa. „Dziêki za pomoc". Rozumie pan? - Zrobi³ z nich wspó³sprawców. - Tak. - I co zrobili? - Po prostu siê ukryli. Na ponad dwadzieœcia cztery godziny. Pañska matka i ja

strasznie siê niepokoi³yœmy. Mój m¹¿ by³ w domu w Irvington. Pañski ojciec te¿ by³ na obozie. Bra³ udzia³ w poszukiwaniach. Pana matka i ja by³yœmy razem, kiedy odebra³am telefon. Gil zna³ numer p³atnego telefonu na ty³ach kuchni. Dzwoni³ trzy razy i roz³¹cza³ siê, kiedy odebra³ ktoœ inny. Dopiero ponad dzieñ od chwili ich zaginiêcia ja podnios³am s³uchawkê.

- Gil powiedzia³ pani, co siê sta³o? - Tak. - Powiedzia³a pani mojej matce? Kiwnê³a g³ow¹. Zacz¹³em rozumieæ. - Skontaktowa³yœcie siê z Wayne'em Steubensem? - Nie musia³yœmy. Ju¿ skontaktowa³ siê z pañsk¹ matk¹. - Co powiedzia³? - Nic, co by go obci¹¿a³o. Jednak

wyrazi³ siê jasno. Za³atwi³ sobie alibi na tamt¹ noc. A ponadto, widzi pan, ju¿ wiedzia³yœmy. Matki ju¿ takie s¹. - Co wiedzia³yœcie? - Brat Gila, mój Eduardo, siedzia³ w wiêzieniu. Gil by³ raz aresztowany ukrad³ z kolegami samochód. Pañska rodzina by³a biedna, moja te¿. Na sznurze zosta³y odciski palców. Policja pyta³aby, dlaczego pana

siostra zaprowadzi³a Margot Green do lasu. Wayne pozby³ siê wszystkich obci¹¿aj¹cych go dowodów. By³ bogaty, lubiany i móg³ zatrudniæ najlepszych adwokatów. Jest pan prokuratorem, panie Copeland. Niech mi pan powie, gdyby Gil i Camille zg³osili siê na policjê, kto by im uwierzy³? Zamkn¹³em oczy. - Dlatego kaza³yœcie im pozostaæ w

ukryciu. - Tak. - Kto podrzuci³ ich zakrwawione ubrania? - Ja. Spotka³am siê z Gilem. Wci¹¿ by³ w lesie. - Widzia³a pani moj¹ siostrê? - Nie. Da³ mi ubrania. Skaleczy³ siê i przycisn¹³ swoj¹ koszulê do rany. Powiedzia³am mu, ¿eby pozosta³ w ukryciu, dopóki czegoœ nie wymyœlimy.

Próbowa³yœmy z pañsk¹ matk¹ znaleŸæ jakiœ sposób, ¿eby wszystko naprawiæ, podsun¹æ policji dobry trop. Jednak niczego nie wymyœli³yœmy. Mija³y dni. Wiedzia³am, co zrobi³aby policja. Nawet gdyby nam uwierzyli, Gil nadal by³by wspólnikiem. Camille te¿. Poj¹³em jeszcze coœ. - Mia³a pani niepe³nosprawnego syna. - Tak.

- I potrzebowa³a pani pieniêdzy. Na opiekê nad nim. Mo¿e tak¿e, aby op³aciæ studia Glendy. - Spojrza³em jej w oczy. Kiedy zorientowa³a siê pani, ¿e mo¿ecie dostaæ odszkodowanie? - To nie by³o czêœci¹ naszego pierwotnego planu. Dopiero póŸniej kiedy ojciec Billinghama narobi³ krzyku, ¿e pan Silverstein nie opiekowa³ siê nale¿ycie jego synem.

- Dostrzegliœcie okazjê. Wierci³a siê na krzeœle. - Pan Silverstein powinien ich lepiej pilnowaæ. Nie powinni byli wymkn¹æ siê do lasu. Nie by³ bez winy. Dlatego tak, dostrzeg³am okazjê. Pañska matka równie¿. Krêci³o mi siê w g³owie. Próbowa³em to opanowaæ i zaakceptowaæ te nowe fakty. - Chce mi pani... - Urwa³em. - Chce mi

pani powiedzieæ, ¿e moi rodzice wiedzieli, ¿e moja siostra ¿yje? - Nie rodzice. Poczu³em, ¿e zimna d³oñ œciska mi serce. - Och nie... Pani Perez milcza³a. - Nie powiedzia³a mojemu ojcu, prawda?

- Nie. - Dlaczego? - Poniewa¿ go nienawidzi³a. Siedzia³em i milcza³em. Myœla³em o ich k³ótniach, rozgoryczeniu, niezadowoleniu. - A¿ tak bardzo? - Co? - Nienawidziæ kogoœ to jedno powiedzia³em. - Czy nienawidzi³a mojego ojca tak

bardzo, ¿e pozwoli³a mu myœleæ, ¿e jego córka nie ¿yje? Nie odpowiedzia³a. - Zada³em pani pytanie, pani Perez. - Nie znam na nie odpowiedzi. Przykro mi. - Pani powiedzia³a mê¿owi, prawda? - Tak. - A ona nigdy nie powiedzia³a mojemu ojcu.

Milczenie. - JeŸdzi³ do tych lasów i szuka³ jej. Trzy miesi¹ce temu, kiedy umiera³, w swoich ostatnich s³owach prosi³ mnie, ¿ebym nie przestawa³ szukaæ. Czy ona a¿ tak bardzo go nienawidzi³a, pani Perez? - Nie wiem. Zaczê³o to do mnie dochodziæ, jak wielkie, ziêbi¹ce cia³o krople deszczu. Zimne jak

lód. - Czeka³a na w³aœciwy moment, prawda? Pani Perez nie odpowiedzia³a. - Ukry³a moj¹ siostrê. Nikomu nie powiedzia³a, nawet... Nawet mnie. Czeka³a, a¿ zaczn¹ przychodziæ pieni¹dze z odszkodowania. Taki by³ jej plan. I gdy tylko je dosta³a... Uciek³a. Zabra³a czêœæ pieniêdzy, uciek³a i spotka³a siê z moj¹ siostr¹.

- Taki by³... Taki by³ jej plan. - Dlaczego nie zabra³a mnie ze sob¹? Wypali³em. Pani Perez tylko na mnie popatrzy³a. Zastanowi³em siê. Dlaczego? Uœwiadomi³em sobie coœ. - Gdyby mnie zabra³a, ojciec nigdy nie przesta³by szukaæ. Zaanga¿owa³by wuja Sosha i jego starych kumpli z KGB. Mo¿e zostawi³by w spokoju moj¹ matkê, bo zapewne

te¿ przesta³ j¹ kochaæ. Myœla³, ¿e moja siostra nie ¿yje, wiêc szuka³ tylko jej zw³ok. Jednak matka wiedzia³a, ¿e mnie nigdy nie przesta³by szukaæ. Przypomnia³em sobie, co wuj Sosh powiedzia³ o jej powrocie do Rosji. Czy wróci³y tam obie? Gdzie s¹ teraz? Czy to mia³o sens? - Gil zmieni³ nazwisko - ci¹gnê³a. - Du¿o podró¿owa³. Wiód³ niezbyt interesuj¹ce

¿ycie. A kiedy do naszego domu przyszli prywatni detektywi i zaczêli zadawaæ pytania, zwietrzy³ okazjê. Dostrzeg³ szansê ponownego zarobku. Widzi pan, by³ dziwny. Pana te¿ obwinia³. - Mnie? - Tamtej nocy nie zosta³ pan na dy¿urze. Nic nie powiedzia³em. - Dlatego czêœciowo wini³ i pana.

Pomyœla³, ¿e nadarza siê okazja, ¿eby panu odp³aciæ. Wszystko siê zgadza³o. Doskonale pasowa³o do tego, co powiedzia³a mi Raya Singh. Pani Perez wsta³a. - Nic wiêcej nie wiem. - Pani Perez? Spojrza³a na mnie.

- Czy moja siostra by³a w ci¹¿y? - Nie wiem. - Widzia³a j¹ pani? - S³ucham? - Camille. Gil powiedzia³ pani, ¿e ona ¿yje. Moja matka powiedzia³a pani, ¿e ona ¿yje. Czy jednak widzia³a j¹ pani na w³asne oczy? - Nie - odpar³a. - Po tamtej nocy nigdy jej nie widzia³am.

41 Nie wiedzia³em, co myœleæ. I nie mia³em na to czasu. Piêæ minut po tym, jak pani Perez wysz³a z mojego pokoju, przysz³a Muse. - Musisz jechaæ do s¹du. Bez trudu wypisa³em siê ze szpitala. W biurze mia³em zapasowy garnitur. Przebra³em siê, po czym skierowa³em do pokoju sêdziego Pierce'a. Flair Hickory i Mort

Pubin ju¿ tam byli. S³yszeli o moim wypadku poprzedniej nocy, ale jeœli siê tym przejêli, to nie by³o tego po nich widaæ.

- Panowie - zacz¹³ sêdzia - mam nadziejê, ¿e zdo³amy znaleŸæ sposób rozwi¹zania tej sprawy. Nie by³em w nastroju. - Zatem o to tu chodzi?

- O to. Popatrzy³em na sêdziego. On na mnie. Pokrêci³em g³ow¹. No tak. Jeœli próbowali wywrzeæ na mnie presjê, szukaj¹c haków, co mia³oby ich powstrzymaæ przed przyciœniêciem sêdziego? - Prokuratura nie jest zainteresowana ugod¹ - oznajmi³em. Wsta³em.

- Niech pan siada, panie Copeland rzek³ sêdzia Pierce. - Mog¹ byæ problemy z tym dowodem, jakim jest p³yta DVD. Mo¿e bêdê musia³ j¹ wy³¹czyæ. Ruszy³em do drzwi. - Panie Copeland! - Nie zamierzam tu zostaæ. Taka jest moja decyzja, panie sêdzio. Pan zrobi³ swoje. Mo¿e pan zrzuciæ winê na mnie.

Flair Hickory zmarszczy³ brwi. - O czym ty mówisz? Nie odpowiedzia³em. Po³o¿y³em rêkê na klamce. - Niech pan siada, panie Copeland, albo zostanie pan zawieszony. - Za to, ¿e nie chcê ugody? Odwróci³em siê i spojrza³em na Arnolda Pierce'a. Dr¿a³a mu dolna warga. - Czy ktoœ mi wyjaœni, co siê tu, u

diab³a, dzieje? - Zapyta³ Mort Pubin. Pierce i ja zignorowaliœmy go. Skin¹³em g³ow¹, daj¹c sêdziemu znaæ, ¿e wszystko rozumiem. Jednak nie zamierza³em ust¹piæ. Nacisn¹³em klamkê i wyszed³em. Ruszy³em korytarzem. Bola³ mnie zraniony bok. £upa³o mnie w g³owie. Chcia³em usi¹œæ i zap³akaæ. Chcia³em usi¹œæ i pomyœleæ o tym, czego w³aœnie dowiedzia³em siê o mojej matce i

siostrze. - Wiedzia³em, ¿e to siê nie uda. Odwróci³em siê. To by³ E.J. Jenrette. - Ja tylko próbujê uratowaæ mojego syna - powiedzia³. - Pañski syn zgwa³ci³ dziewczynê. - Wiem. Przystan¹³em. W rêku trzyma³ br¹zow¹ kopertê. - Usi¹dŸmy na chwilê - zaproponowa³.

- Nie. - Niech pan pomyœli o pañskiej córce. O Carze. Proszê sobie wyobraziæ, ¿e jest ju¿ doros³a. Mo¿e wypije za du¿o na przyjêciu. Mo¿e si¹dzie za kierownic¹ i kogoœ przejedzie. Mo¿e ten ktoœ umrze. Coœ w tym rodzaju. Jakiœ b³¹d. - Gwa³t to nie b³¹d. - A jednak. Pan wie, ¿e on ju¿ nigdy czegoœ takiego nie zrobi. Schrzani³.

Myœla³, ¿e jest niepokonany. Teraz wie, ¿e nie. - Nie bêdziemy znów tego roztrz¹sali powiedzia³em. - Wiem. Jednak ka¿dy ma jakieœ sekrety. Ka¿dy pope³nia b³êdy, przestêpstwa, wykroczenia. Tylko niektórzy ukrywaj¹ je lepiej od innych. Nic nie powiedzia³em. - Nawet nie próbowa³em groziæ

pañskiemu dziecku - rzek³ Jenrette. Dobiera³em siê do pana. Grzeba³em w pañskiej przesz³oœci. Dobra³em siê nawet do pañskiego szwagra. Jednak tego nigdy nie próbowa³em. To dla mnie nieprzekraczalna granica. - Jest pan wielki - powiedzia³em. - Co ma pan na sêdziego Pierce'a? - Niewa¿ne. Mia³ racjê. Nie musia³em tego

wiedzieæ. - Jak mam pomóc mojemu synowi, panie Copeland? - Ten koñ ju¿ uciek³ ze stajni - odpar³em. - Naprawdê tak pan uwa¿a? Myœli pan, ¿e jego ¿ycie siê skoñczy³o? - Pañski syn zapewne odsiedzi najwy¿ej piêæ lub szeœæ lat. O jego dalszym ¿yciu zadecyduje to, co bêdzie robi³ w wiêzieniu i po wyjœciu na wolnoœæ.

E.J. Jenrette poda³ mi br¹zow¹ kopertê. - Nie wiem, co mam z tym zrobiæ. Milcza³em. - Cz³owiek robi, co w jego mocy, ¿eby ochroniæ swoje dzieci. Mo¿e tak mogê siê usprawiedliwiaæ. I pana ojciec równie¿. - Mój ojciec? - Pana ojciec by³ w KGB. Wiedzia³ pan o tym?

- Nie mam czasu na takie rozmowy. - To streszczenie jego akt. Moi ludzie przet³umaczyli je na angielski. - Nie chcê tego czytaæ. - Myœl¹, ¿e powinien pan, panie Copeland. - Wyci¹gn¹³ rêkê. Nie wzi¹³em koperty. - Jeœli chce siê pan dowiedzieæ, jak daleko mo¿e posun¹æ siê ojciec, ¿eby zapewniæ lepsze ¿ycie swoim dzieciom, powinien pan to przeczytaæ. Mo¿e wtedy trochê lepiej

bêdzie mnie pan rozumia³. - Nie chcê pana rozumieæ. E.J. Jenrette tylko poda³ mi kopertê. W koñcu j¹ wzi¹³em. Odszed³ bez s³owa. Wróci³em do mojego gabinetu i zamkn¹³em drzwi. Usiad³em za biurkiem i otworzy³em akta. Przeczyta³em pierwsz¹ stronê. Nic zaskakuj¹cego. Potem przeczyta³em

drug¹ i wtedy, kiedy myœla³em, ¿e nic nie mo¿e mnie ju¿ bardziej zaboleæ, s³owa otworzy³y now¹ ranê w mojej piersi i rozdar³y mnie na strzêpy. Muse wesz³a bez pukania. - Ten szkielet, który znaleŸli niedaleko dawnego obozu, nie nale¿a³ do twojej siostry - powiedzia³a. Nie mog³em wykrztusiæ s³owa. - Widzisz, ta ca³a O​Neill znalaz³a coœ,

co nazywa koœci¹ gnykow¹. S¹dzê, ¿e to czêœæ krtani. W kszta³cie podkowy. By³a z³amana na pó³. A to oznacza, ¿e ofiara zosta³a uduszona. Jednak u m³odych ludzi koœæ gnykowa nie jest taka krucha i bardziej przypomina chrz¹stkê. Dlatego O​Neill zrobi³a kilka dodatkowych zdjêæ rentgenowskich, sprawdzaj¹c oœrodki kostnienia. Krótko mówi¹c, ten szkielet nale¿a³ do kobiety po

czterdziestce, mo¿e nawet po piêædziesi¹tce, nie do dziewczyny w wieku Camille. Nic nie powiedzia³em. Tylko patrzy³em na le¿¹c¹ przede mn¹ kartkê. - Nie rozumiesz? To nie jest twoja siostra. Zamkn¹³em oczy. By³o mi tak cholernie ciê¿ko na sercu. - Cope? - Wiem - powiedzia³em.

- Co? - Tam, w tych lasach, nie le¿y moja siostra. To moja matka. 42 Sosh nie zdziwi³ siê na mój widok. - Wiedzia³eœ, prawda? Rozmawia³ przez telefon. Zakry³ d³oni¹ mikrofon. - Usi¹dŸ, Pawle. - Zada³em ci pytanie.

Skoñczy³ rozmowê i od³o¿y³ s³uchawkê na wide³ki. Potem zobaczy³ br¹zow¹ kopertê w mojej d³oni. - Co to takiego? - Streszczenie akt KGB mojego ojca. Zgarbi³ siê. - Nie mo¿esz wierzyæ we wszystko, co tam znajdziesz - powiedzia³, ale w jego s³owach nie by³o przekonania. Jakby odczytywa³ je z ekranu.

- Na stronie numer dwa - powiedzia³em, próbuj¹c opanowaæ dr¿enie g³osu - jest opisane to, co zrobi³ mój ojciec. Sosh spogl¹da³ na mnie w milczeniu. - Wyda³ moich dziadków, prawda? To on by³ tym informatorem, który ich zdradzi³. Mój w³asny ojciec. Sosh nadal nie odpowiada³. - Odpowiedz mi, do cholery. - Nadal nic nie rozumiesz.

- Mój w³asny ojciec wyda³ moich dziadków, tak czy nie? - Tak. Zamilk³em. - Twój ojciec zosta³ oskar¿ony o b³¹d w sztuce lekarskiej. Nie wiem, czy go pope³ni³, czy nie. To bez ró¿nicy. Rz¹d chcia³ go dopaœæ. Mówi³em ci, do czego byli zdolni. Mogli zniszczyæ ca³¹ twoj¹ rodzinê.

- Zatem sprzeda³ moich dziadków, ¿eby ocaliæ swoj¹ skórê? - Rz¹d i tak by ich dopad³. Jednak tak, rzeczywiœcie, W³adymir zdradzi³ swoich starych teœciów, ¿eby uratowaæ swoje dzieci. Nie przewidzia³, ¿e tak siê to skoñczy. Myœla³, ¿e re¿im tylko trochê ich postraszy, poka¿e si³ê i tyle. S¹dzi³, ¿e twoi dziadkowie w najgorszym razie spêdz¹ kilka tygodni w areszcie. A w zamian za to wasza

rodzina dostanie szansê. I twój ojciec bêdzie móg³ zapewniæ lepsze ¿ycie swoim dzieciom i wnukom. Nie rozumiesz? - Nie, przykro mi, nie rozumiem. - Poniewa¿ jesteœ bogaty i bezpieczny. - Nie wciskaj mi kitu, Sosh. Ludzie nie sprzedaj¹ cz³onków swojej rodziny. Powinieneœ to wiedzieæ. Przecie¿ prze¿y³eœ blokadê Leningradu.

Mieszkañcy tego miasta nie poddali siê. Obojêtne, co robili naziœci, przyjmowaliœcie ciosy z podniesionym czo³em. - I uwa¿asz, ¿e to by³o m¹dre? - Warkn¹³. Zacisn¹³ piêœci. - Mój Bo¿e, jakiœ ty naiwny. Mój brat i siostra umarli z g³odu. Rozumiesz? Gdybyœmy siê poddali, gdybyœmy oddali tym draniom to przeklête miasto, Gawry³a i Alina nadal by ¿yli. Wojna z

nazistami i tak zosta³aby wygrana. Mój brat i siostra mogliby ¿yæ, mieæ dzieci, wnuki, zestarzeæ siê. Zamiast tego... Odwróci³ siê do mnie plecami. - Kiedy matka dowiedzia³a siê o tym, co zrobi³? - Zapyta³em. - Drêczy³o go to. Mówiê o twoim ojcu. Myœlê, ¿e twoja matka zawsze coœ podejrzewa³a. Sadzê, ¿e dlatego tak nim

gardzi³a. A tamtej nocy, kiedy zniknê³a twoja siostra, pomyœla³, ¿e Camille nie ¿yje. Za³ama³ siê. I wyzna³ jej prawdê. To mia³o sens. Okropny sens. Matka dowiedzia³a siê, co zrobi³ mój ojciec. Nie mog³a mu wybaczyæ tego, ¿e zdradzi³ jej ukochanych rodziców. Nie mog³a wymyœliæ surowszej kary ni¿ pozwoliæ mu s¹dziæ, ¿e jego córka nie ¿yje.

- I wtedy - powiedzia³em - moja matka ukry³a Camille. Zaczeka³a, a¿ przyjd¹ pieni¹dze z odszkodowania. Wtedy zamierza³a znikn¹æ z Camille. - Tak. - Pozostaje jednak kluczowe pytanie, czy¿ nie? - Jakie? Roz³o¿y³em rêce. - Co ze mn¹, jej jedynym synem? Jak mog³a mnie zostawiæ?

Sosh nie odpowiedzia³. - Ca³e moje ¿ycie... Przez ca³e ¿ycie myœla³em, ¿e matka mnie nie kocha³a. S¹dzi³em, ¿e uciek³a i nigdy nie obejrza³a siê za siebie. Jak mog³eœ pozwoliæ mi w to wierzyæ, Sosh? - Uwa¿asz, ¿e prawda jest lepsza? Pomyœla³em o tym, jak szpiegowa³em ojca w lasach. Wci¹¿ je przekopywa³, szukaj¹c córki. A potem pewnego dnia

przesta³. Myœla³em, ¿e przesta³, poniewa¿ moja matka odesz³a. Przypomnia³em sobie, jak pojecha³ w te lasy ostatni raz, jak powiedzia³ mi, ¿ebym go nie œledzi³. Nie dziœ, Paul. Dzisiaj pojadê tam sam... Tamtego dnia wykopa³ ostatni dó³. Nie szuka³ mojej siostry. Zakopa³ w nim moj¹ matkê.

Czy by³a w tym poetycka sprawiedliwoœæ, ¿e pochowa³ j¹ tam, gdzie mia³a spoczywaæ moja siostra, czy te¿ ze wzglêdów praktycznych - bo komu przysz³oby do g³owy szukaæ w miejscu, które tak dok³adnie zosta³o przeszukane? - Tato dowiedzia³ siê, ¿e zamierza³a uciec. - Tak. - Jak na to wpad³?

- Ja mu powiedzia³em. Sosh napotka³ moje spojrzenie. Milcza³em. - Dowiedzia³em siê, ¿e twoja matka przela³a sto tysiêcy dolarów z ich wspólnego konta. Ludzie z KGB zawsze pilnowali siê nawzajem. Zapyta³em ojca o ten przelew. - A on za¿¹da³ od niej wyjaœnieñ. - Tak.

- Wtedy matka... - G³os uwi¹z³ mi w gardle. Odkaszln¹³em, zamruga³em, spróbowa³em ponownie. - Matka wcale nie zamierza³a mnie porzuciæ. Chcia³a zabraæ i mnie. Sosh spojrza³ mi w oczy i skin¹³ g³ow¹. Prawda powinna mnie choæ trochê pocieszyæ. Nie pocieszy³a. - Wiedzia³eœ, ¿e on j¹ zabi³, Sosh? - Tak.

- Tak po prostu? Znów nie odpowiedzia³. - I nic nie zrobi³eœ, prawda? - Nadal pracowaliœmy dla KGB powiedzia³. - Gdyby wysz³o na jaw, ¿e jest morderc¹, wszyscy bylibyœmy w niebezpieczeñstwie. - Ojciec by ciê wyda³. - Nie tylko mnie. Zna³ wielu naszych.

- Dlatego pozwoli³eœ, ¿eby usz³o mu to p³azem. - Tak wtedy robiono. Dla dobra sprawy. Ojciec powiedzia³, ¿e ona chcia³a wydaæ nas wszystkich. - Uwierzy³eœ w to? - Czy to wa¿ne, w co wierzy³em? Twój ojciec wcale nie chcia³ jej zabiæ. By³ za³amany. WyobraŸ to sobie. Natasza zamierza od niego odejœæ. Chce zabraæ mu dzieci i

znikn¹æ na zawsze. Teraz przypomnia³em sobie ostatnie s³owa umieraj¹cego ojca... „Paul, wci¹¿ musimy j¹ znaleŸæ"... Czy mówi³ o zw³okach Camille? Czy o Camille ¿ywej? - Ojciec odkry³, ¿e moja siostra ¿yje podsun¹³em. - To nie jest takie proste. - Dlaczego nie jest proste? Dowiedzia³ siê czy nie? Matka mu powiedzia³a?

- Natasza? - Sosh prychn¹³. - Nigdy. Mówi³eœ o odwadze, umiejêtnoœci znoszenia cierpieñ. Twoja matka nic by mu nie powiedzia³a. Obojêtnie, co by jej zrobi³. - Nawet kiedy j¹ dusi³? Sosh nie odpowiedzia³. - No to jak siê dowiedzia³? - Po tym, jak j¹ zabi³, twój ojciec przejrza³ jej papiery i sprawdzi³ wykazy po³¹czeñ

telefonicznych. Posk³ada³ wszystkie fakty, a przynajmniej mia³ pewne podejrzenia. - Zatem wiedzia³? - Jak ju¿ mówi³em, to nie jest takie proste. - Mówisz bez sensu, Sosh. Czy on szuka³ Camille? Sosh zamkn¹³ oczy. Przeszed³ za swoje biurko. - Wczeœniej pyta³eœ mnie o oblê¿enie Leningradu - powiedzia³. - Czy wiesz,

czego mnie ono nauczy³o? Martwi siê nie licz¹. Nie ma ich. Grzebiesz ich i ¿yjesz dalej. - Zapamiêtam to, Sosh. - Rozpocz¹³eœ poszukiwania. Nie chcia³eœ zostawiæ martwych w spokoju. I co ci to da³o? Zginê³y kolejne dwie osoby. Dowiedzia³eœ siê, ¿e twój ukochany ojciec zamordowa³ twoj¹ matkê. Warto by³o, Pawle? Warto by³o budziæ stare upiory?

- To zale¿y. - Od czego? - Od tego, co sta³o siê z moj¹ siostr¹. Czeka³em. Przypomnia³y mi siê ostatnie s³owa ojca: „Czy wiedzia³eœ?". Myœla³em, ¿e mnie oskar¿a³, ¿e wyczyta³ w mojej twarzy poczucie winy. Jednak nie

o to mu chodzi³o. Czy zna³em prawdziwy los mojej siostry? Czy wiedzia³em, co zrobi³? Czy wiedzia³em, ¿e zamordowa³ moj¹ matkê i zakopa³ j¹ w lesie? - Co siê sta³o z moj¹ siostr¹, Sosh? - W³aœnie to mia³em na myœli, mówi¹c, ¿e to nie jest takie proste. Czeka³em. - Musisz zrozumieæ. Twój ojciec nie mia³ pewnoœci. Znalaz³ kilka dowodów,

owszem, ale jedyne, czego by³ pewien, to tego, ¿e twoja matka zamierza³a uciec z pieniêdzmi i zabraæ ciê ze sob¹. - I co? - To, ¿e poprosi³ mnie o pomoc. Poprosi³, ¿ebym sprawdzi³ te dowody. Prosi³, ¿ebym znalaz³ twoj¹ siostrê. Spojrza³em na niego. - Zrobi³eœ to?

- Sprawdzi³em to, owszem. - Zrobi³ krok w moj¹ stronê. - A kiedy skoñczy³em, powiedzia³em twojemu ojcu, ¿e siê pomyli³. - Co? - Powiedzia³em twojemu ojcu, ¿e twoja siostra zginê³a tamtej nocy. Nie pojmowa³em. - A zginê³a? - Nie, Pawle. Nie umar³a tamtej nocy. Poczu³em, ¿e serce roœnie mi w piersi.

- Ok³ama³eœ go. Nie chcia³eœ, ¿eby j¹ znalaz³. Nic nie powiedzia³. - A teraz? Gdzie jest teraz? - Twoja siostra wiedzia³a, co zrobi³ wasz ojciec. Oczywiœcie nie mog³a tego zg³osiæ. Nie mia³a ¿adnego dowodu. I przecie¿ ukrywa³a siê przed policj¹. Ponadto ba³a siê ojca. Czy mog³a wróciæ do cz³owieka, który zamordowa³ jej matkê?

Pomyœla³em o rodzinie Perezów, oskar¿eniu o wy³udzenie i tym wszystkim. Tak samo by³oby z moj¹ siostr¹. Nawet gdyby nie uwzglêdniæ w równaniu ojca, trudno by³oby jej wróciæ do domu. Znów poczu³em przyp³yw nadziei. - Zatem znalaz³eœ j¹? - Tak. - I co?

- I da³em jej pieni¹dze. - Pomog³eœ jej ukryæ siê przed nim? Nie odpowiedzia³. Nie musia³. - Gdzie jest teraz? - Straci³em z ni¹ kontakt wiele lat temu. Musisz zrozumieæ. Camille nie chcia³a ciê zraniæ. Chcia³a ciê zabraæ ze sob¹. Jednak to by³o nierealne. Wiedzia³a, jak bardzo kocha³eœ ojca. A póŸniej, kiedy sta³eœ

siê znan¹ postaci¹, wiedzia³a, ¿e zniszczy³by ciê jej powrót i wywo³any tym skandal. Widzisz, gdyby powróci³a, wszystko wysz³oby na jaw. A wtedy twoja kariera by³aby skoñczona. - Ju¿ jest. - Tak, teraz to wiemy. Wiemy. Liczba mnoga. - Gdzie jest zatem Camille? - Zapyta³em.

- Jest tu, Pawle. W pokoju zabrak³o powietrza. Nie mog³em oddychaæ. Pokrêci³em g³ow¹. - Znalezienie jej po tylu latach trochê trwa³o - zacz¹³ Sosh. - Jednak w koñcu j¹ znalaz³em. Porozmawialiœmy. Nie wiedzia³a, ¿e wasz ojciec nie ¿yje. Powiedzia³em jej. I to, oczywiœcie, wszystko zmieni³o. - Zaczekaj chwilê. Ty... - Urwa³em. - Ty rozmawia³eœ z Camille?

Ledwie pozna³em swój g³os. - Tak, Pawle. - Nie rozumiem. - Kiedy tu wszed³eœ, rozmawia³em z ni¹ przez telefon. Przeszed³ mnie zimny dreszcz. - Zatrzyma³a siê w hotelu dwie przecznice dalej. Powiedzia³em jej, ¿eby tu przysz³a. - Spojrza³ w kierunku windy. - To ona. Ju¿ tu jedzie.

Powoli odwróci³em siê i patrzy³em na rosn¹ce na wyœwietlaczu liczby. Us³ysza³em brzêk. Zrobi³em krok w kierunku windy. Nie mog³em w to uwierzyæ. To jeszcze jeden okrutny ¿art. Nadzieja znów igra³a sobie ze mn¹. Winda zatrzyma³a siê. Us³ysza³em odg³os otwieraj¹cych siê drzwi. Nie rozsunê³y siê p³ynnie. Otworzy³y siê niechêtnie, jakby nie chc¹c wypuœciæ pasa¿era.

Zamar³em. Serce wali³o mi jak m³otem. Nie odrywa³em oczu od tych otwieraj¹cych siê drzwi. A potem, dwadzieœcia lat po tym, jak zniknê³a w lasach, moja siostra Camille znów wkroczy³a w moje ¿ycie. Epilog Miesi¹c póŸniej Lucy nie chce, ¿ebym tam pojecha³.

- Wreszcie jest po wszystkim - mówi mi tu¿ przed tym, zanim pojadê na lotnisko. - Ju¿ to s³ysza³em - kontrujê. - Nie musisz znów stawiaæ mu czo³a, Cope. - Muszê. Potrzebujê kilku ostatnich odpowiedzi. Lucy zamyka oczy. - No co? - To wszystko jest takie kruche, wiesz?

Wiem. - Bojê siê, ¿e znów zaburzysz równowagê. Rozumiem j¹. Jednak trzeba to zrobiæ. Godzinê póŸniej spogl¹dam przez okienko samolotu. Przez ostatni miesi¹c ¿ycie niemal wróci³o do normy. Sprawa Jenrette'a i Marantza po kilku dziwnych i nieoczekiwanych zwrotach zakoñczy³a siê pomyœlnie. Rodziny oskar¿onych nie zrezygnowa³y. Wywar³y nacisk na

sêdziego Arnolda Pierce'a, który w koñcu siê za³ama³. Wykluczy³ p³ytê DVD jako dowód, twierdz¹c, ¿e nie przedstawiliœmy jej we w³aœciwym czasie. Wygl¹da³o na to, ¿e mamy k³opoty. Jednak ³awa przysiêg³ych przejrza³a to - jak to czêsto bywa - i uzna³a oskar¿onych za winnych. Oczywiœcie Flair i Mort z³o¿yli apelacjê. Chcia³bym oskar¿yæ sêdziego Pierce'a, ale nigdy nie zdo³am. Chcia³bym

oskar¿yæ E.J. Jenrette'a i MVD o szanta¿. W¹tpiê, ¿eby i to mi siê uda³o. Jednak wytoczona przez Chamique sprawa o odszkodowanie dobrze rokuje. Plotka g³osi, ¿e chc¹ j¹ jak najszybciej u³agodziæ. Mówi siê o siedmiocyfrowej sumie. Mam nadziejê, ¿e j¹ dostanie. Jednak patrz¹c w moj¹ kryszta³ow¹ kulê, nie widzê wiele czekaj¹cego na Chamique szczêœcia.

Sam nie wiem. Jej ¿ycie by³o takie burzliwe. Czujê, ¿e pieni¹dze niczego nie zmieni¹. Mój szwagier Bob wyszed³ za kaucj¹. W tej sprawie trochê siê ugi¹³em. Zezna³em komisji federalnej, ¿e chocia¿ „niezbyt dobrze to pamiêtam, to jestem przekonany, ¿e Bob zawiadomi³ mnie, ¿e potrzebna mu po¿yczka, a ja j¹ zaaprobowa³em". Nie wiem, czym siê to skoñczy. Nie wiem, czy robiê dobrze czy Ÿle (zapewne Ÿle), ale

nie chcê, by zniszczono Gretê i jej rodzinê. Mo¿ecie nazywaæ mnie hipokryt¹ - jestem nim ale granica miedzy dobrem, a z³em czasem staje siê tak niewyraŸna. NiewyraŸna w jasnym blasku realnego œwiata. A tak¿e, oczywiœcie, w pó³mroku tamtych lasów. Oto krótkie, lecz wyczerpuj¹ce podsumowanie Loren Muse: Muse

pozostaje sob¹. I jestem jej za to wdziêczny. Gubernator Dave Markie jeszcze nie poprosi³ mnie o rezygnacjê, a ja jeszcze jej nie z³o¿y³em. Zapewne zrobiê to i powinienem to zrobiæ, ale jeszcze nie teraz. Raya Singh opuœci³a Most Valuable Detections i zosta³a partnerk¹ nie kogo innego jak Cingle Shaker. Cingle mówi, ¿e

szukaj¹ trzeciej gor¹cej sztuki, ¿eby mog³y nazwaæ swoj¹ agencjê „Anio³ki Charliego". Samolot l¹duje. Wysiadam. Sprawdzam palmtopa. Jest jedna krótka wiadomoœæ od mojej siostry Camille: Hej, Brat - Cara i ja jedziemy do miasta na lunch i zakupy. Têskniê i kocham, Camille. Moja siostra, Camille. To fantastyczne znowu j¹ mieæ. Nie do wiary, jak szybko

sta³a siê nieod³¹czn¹ i niezbêdn¹ czêœci¹ naszego ¿ycia. Choæ prawdê mówi¹c, wci¹¿ utrzymuje siê miêdzy nami napiêcie. Jednak jest coraz lepiej. A bêdzie jeszcze lepiej. Jednak to napiêcie tam jest i czasem wychodzimy z siebie, próbuj¹c je pokonaæ, mówi¹c do siebie per „brat" i „sio", powtarzaj¹c, ¿e têsknimy i kochamy. Nadal nie znam ca³ej historii Camille. Pominê³a kilka szczegó³ów. Wiem, ¿e

pod zmienionym nazwiskiem zaczê³a nowe ¿ycie w Moskwie, ale nie zosta³a tam d³ugo. By³a dwa lata w Pradze i rok w hiszpañskim Begur na Costa Brava. Wróci³a do Stanów, trochê podró¿owa³a, wysz³a za m¹¿ i osiad³a na przedmieœciach Atlanty, a po trzech latach rozwiod³a siê. Nie ma dzieci, ale jest najlepsz¹ na

œwiecie ciotk¹. Kocha Carê, która co najmniej odwzajemnia to uczucie. Camille mieszka z nami. Jest cudownie - lepiej, ni¿ mog³em mieæ nadziejê - co naprawdê ³agodzi napiêcie. Jakaœ czêœæ mojej œwiadomoœci zastanawia siê, dlaczego Camille tak d³ugo wraca³a do domu, i myœlê, ¿e to jest g³ównym powodem istniej¹cego miêdzy nami napiêcia.

Rozumiem sens tego, co powiedzia³ mi Sosh, ¿e chcia³a chroniæ mnie, moj¹ reputacjê i moje wspomnienia o ojcu. I rozumiem, ¿e mia³a powód obawiaæ siê ojca, dopóki chodzi³ po tym œwiecie. Myœlê jednak, ¿e jest w tym coœ wiêcej. Camille postanowi³a nie mówiæ o tym, co zdarzy³o siê w lasach. Nigdy nikomu nie

powiedzia³a o tym, co zrobi³ Wayne Steubens. Ten wybór, s³uszny czy nie, pozwoli³ mu zamordowaæ kolejne ofiary. Sam nie wiem, co nale¿a³o zrobiæ, czy udaj¹c siê na policjê, naprawi³aby czy pogorszy³a sytuacjê. Mo¿na twierdziæ, ¿e Wayne i tak by siê z tego wykrêci³, ¿e móg³by uciec do Europy i tam pozostaæ, ¿e by³by ostro¿niejszy i zabi³by jeszcze wiêcej ludzi. Kto wie? Tylko ¿e

k³amstwa lubi¹ siê j¹trzyæ jak zaka¿one rany. Camille myœla³a, ¿e zdo³a te k³amstwa zakopaæ. Mo¿e wszyscy tak myœleliœmy. Jednak nikt z nas nie uszed³ z lasów bez szwanku. Co do mojego ¿ycia uczuciowego, to, no có¿, jestem zakochany. Tak po prostu. Kocham Lucy ca³ym sercem. Nie zwlekaliœmy - padliœmy sobie w ramiona, jakbyœmy

chcieli nadrobiæ stracony czas. Mo¿e jest w tym trochê niezdrowej desperacji, obsesji, traktowania tego zwi¹zku jak ko³a ratunkowego. Widujemy siê bardzo czêsto, a kiedy nie jesteœmy razem, czujê siê zagubiony, bezradny i znów chcê z ni¹ byæ. Rozmawiamy przez telefon. Przesy³amy sobie e-maile i wiadomoœci tekstowe. W koñcu to jest mi³oœæ, no nie?

Lucy jest zabawna, niezgrabna, ciep³a, m¹dra i piêkna, i rozbrajaj¹ca w najmilszy z mo¿liwych sposób. Zgadzamy siê we wszystkim. Oczywiœcie, oprócz tej mojej wycieczki. Rozumiem jej obawy. A¿ nazbyt dobrze wiem, jakie to wszystko jest kruche. Nie mo¿na jednak ¿yæ na cienkim lodzie. Dlatego znów tu jestem, w wiêzieniu stanowym Red

Onion w Pound w Wirginii, chc¹c poznaæ kilka ostatnich odpowiedzi. Wchodzi Wayne Steubens. Jesteœmy w tym samym pomieszczeniu, w którym spotkaliœmy siê poprzednio. Siada na tym samym miejscu. - No, no - mówi do mnie. - By³eœ bardzo zajêty, Cope. - Zabi³eœ ich - mówiê. - W koñcu jednak to ty, seryjny zabójca, ich zabi³eœ. Wayne siê uœmiecha.

- Zaplanowa³eœ to, prawda? - Czy ktoœ nas s³ucha? - Nie. Podnosi praw¹ rêkê. - Dajesz na to s³owo? - S³owo - mówiê. - No to jasne, czemu nie. Zrobi³em to. Zaplanowa³em te zabójstwa. No i tak. On równie¿ postanowi³ stawiæ czo³o przesz³oœci.

- I zrobi³eœ to tak, jak powiedzia³a pani Perez. Zamordowa³eœ Margot. Wtedy Gil, Camille i Doug uciekli. ​ciga³eœ ich. Dogoni³eœ Douga. Jego te¿ zamordowa³eœ. Unosi wskazuj¹cy palec. - Pope³ni³em b³¹d. Widzisz, pospieszy³em siê z Margot. Mia³a byæ ostatnia, poniewa¿ ju¿ by³a zwi¹zana. Jednak jej szyja by³a tak ods³oniêta, tak bezbronna... Nie

potrafi³em siê oprzeæ. - Z pocz¹tku nie mog³em poj¹æ kilku rzeczy - mówiê mu. - Teraz jednak chyba rozumiem. - S³ucham. - Ten tekst przys³any Lucy przez prywatnych detektywów. - Ach. - Zastanawia³em siê, kto widzia³ nas w lesie, ale Lucy mia³a racjê. Tylko jedna

osoba mog³a o tym wiedzieæ: zabójca. Ty, Wayne. Roz³o¿y³ rêce. - Skromnoœæ powstrzymuje mnie przed d³u¿sz¹ wypowiedzi¹. - To ty przekaza³eœ MVD informacje, które wykorzystali w tym tekœcie. Ty by³eœ ich informatorem. - Skromnoœæ, Cope. Znów wykazujê skromnoœæ.

​wietnie siê bawi. - Jak uda³o ci siê namówiæ Irê, ¿eby ci pomóg³? - Drogi wuj Ira. Ten hipis z mózgiem prze¿artym prochami. - Tak, Wayne. - Niewiele mi pomóg³. Chcia³em tylko, ¿eby zszed³ mi z drogi. Widzisz - to mo¿e ciê zaszokowaæ, Cope - Ira handlowa³ prochami. Mia³em zdjêcia i dowody. Gdyby to wysz³o

na jaw, by³oby po jego cudownym obozie. I po nim. Uœmiecha siê jeszcze szerzej.

- Dlatego, kiedy Gil i ja zaczêliœmy znów w tym grzebaæ - mówiê, Ira siê przestraszy³. Jak powiedzia³eœ, ju¿ wtedy by³ trochê niezrównowa¿ony, a teraz znacznie mu siê pogorszy³o. Paranoja odebra³a mu zdolnoœæ trzeŸwego myœlenia. Ty ju¿ siedzisz, a

Gil i ja mogliœmy tylko pogorszyæ sytuacjê, odgrzebuj¹c przesz³oœæ. Dlatego Ira wpad³ w panikê. Uciszy³ Gila i próbowa³ uciszyæ mnie. Nastêpny uœmiech Wayne'a. Teraz jednak ten uœmiech jest nieco inny. - Wayne? Nic nie mówi. Tylko siê uœmiecha. Nie podoba mi siê to. Powtarzam sobie w

myœlach to, co w³aœnie powiedzia³em. Nadal mi siê to nie podoba. Wayne wci¹¿ siê uœmiecha. - Co? - Pytam. - Coœ przeoczy³eœ, Cope. Czekam. - Ira nie by³ jedynym, który mi pomóg³. - Wiem. Gil mia³ w tym swój udzia³. Zwi¹za³ Margot. Moja siostra te¿ tam by³a.

Pomog³a zwabiæ Margot do lasu. Wayne mru¿y oczy i pokazuje mi kciuk, niemal z³¹czony ze wskazuj¹cym palcem. - Wci¹¿ brakuje ci jednego maleñkiego kawa³ka - mówi. - Jednego maleñkiego kawa³eczka, który przez te wszystkie lata zachowa³em dla siebie. Wstrzymujê oddech. On tylko siê uœmiecha. Prze³amujê milczenie. - Co? - Pytam ponownie. Nachyla siê i szepcze:

- Ty, Cope. Nie mogê wykrztusiæ s³owa. - Zapominasz o swoim udziale w tej sprawie. - Wiem, co zrobi³em. Zszed³em z dy¿uru. - Tak, to prawda. A gdybyœ nie zszed³? - Powstrzyma³bym ciê. - Tak - mówi przeci¹gle Wayne. W³aœnie. Czekam. Nie mówi nic wiêcej.

- To chcia³eœ us³yszeæ, Wayne? To, ¿e czujê siê czêœciowo odpowiedzialny? - Nie. Nic równie prostego. - No to co? Krêci g³ow¹. - Nie dostrzegasz czegoœ. - Czego? - Pomyœl, Cope. To prawda, zszed³eœ z dy¿uru. Jednak sam to powiedzia³eœ. Wszystko zaplanowa³em.

Przyk³ada d³onie do ust i znów zni¿a g³os do szeptu. - Zatem odpowiedz mi na jedno pytanie: sk¹d wiedzia³em, ¿e tamtej nocy zejdziesz z dy¿uru? ŒŒŒ Jedziemy z Lucy do lasu. Mam ju¿ pozwolenie szeryfa Lowella, wiêc ochroniarz, przed którym ostrzega³a

mnie Muse, przepuszcza nas, machaj¹c rêk¹. Parkujemy przed apartamentowcami. Jest dziwnie - Lucy i ja nie byliœmy tu od dwudziestu lat. Oczywiœcie wtedy nie by³o tutaj tego osiedla. Jednak mimo wszystko, po tak d³ugim czasie, poznajemy to miejsce. Ojciec Lucy, jej drogi Ira, by³ w³aœcicielem ca³ego tego terenu. Kiedy przyjecha³ tutaj przed laty, z pewnoœci¹ musia³ czuæ siê jak Magellan odkrywaj¹cy

nowy œwiat. Zapewne spojrza³ na lasy i zrealizowa³ marzenie swojego ¿ycia: stworzy³ obóz, wspólnotê, naturalne œrodowisko wolne od grzechów cywilizacji, pe³ne pokoju i harmonii, gdzie móg³ wpajaæ swoje wartoœci Biedny Ira. Wiêkszoœæ zbrodni, z którymi mam do czynienia, zaczyna siê od jakiegoœ

drobiazgu. M¹¿ rozgniewa siê na ¿onê z powodu czegoœ nieistotnego - gdzie jest pilot od telewizora, czemu obiad jest zimny - i ma³a k³ótnia przeradza siê w tragediê. Jednak w tym wypadku by³o inaczej. Zaczê³o siê od tragedii. Wayne Steubens, szalony seryjny zabójca, zapocz¹tkowa³ to wszystko. To jego ¿¹dza krwi wprawi³a w ruch œniegow¹ kulê. Mo¿e wszyscy pomogliœmy mu w taki

lub inny sposób. Strach okaza³ siê najlepszym wspólnikiem Wayne'a. E.J. Jenrette pokaza³ mi, jak¹ si³¹ jest lêk - jeœli wystarczaj¹co przestraszysz ludzi, bêd¹ pos³uszni. Tyle ¿e nie uda³o mu siê w ten sposób obroniæ syna oskar¿onego o gwa³t. Nie zdo³a³ nastraszyæ Chamique Johnson. Ani nastraszyæ mnie. Mo¿e dlatego, ¿e ju¿ by³em

wystarczaj¹co przestraszony. Lucy niesie kwiaty, chocia¿ powinna wiedzieæ... My nie sk³adamy kwiatów na nagrobkach. K³adziemy kamienie. Ponadto nie wiem, dla kogo te kwiaty s¹ - dla mojej matki czy jej ojca. Zapewne dla obojga. Idziemy star¹ œcie¿k¹ - tak, wci¹¿ tam jest, choæ mocno zaroœniêta - do miejsca, gdzie Barrett znalaz³ koœci mojej matki.

Dó³, w którym le¿a³a przez te wszystkie lata, jest pusty. Resztki ¿ó³tej policyjnej taœmy powiewaj¹ na wietrze. Lucy klêka. Ja s³ucham wiatru i zastanawiam siê, czy s³yszê w nim krzyki. Nie. Nie s³yszê niczego prócz pustki w moim sercu. - Dlaczego tamtej nocy poszliœmy do lasu, Lucy? Nie patrzy na mnie.

- Nigdy tak naprawdê siê nad tym nie zastanawia³em. Wszyscy siê dziwili. Wszyscy zadawali sobie pytanie, jak mog³em byæ taki nieodpowiedzialny. Jednak dla mnie to by³o oczywiste. By³em zakochany. Wymkn¹³em siê z moj¹ dziewczyn¹. Czy mog³o byæ coœ bardziej naturalnego? Starannie uk³ada kwiaty. Nadal na mnie nie patrzy.

- Ira nie pomóg³ tamtej nocy Wayne'owi Steubensowi - mówiê do kobiety, która kocham. - Ty to zrobi³aœ. W moim g³osie s³yszê prokuratora. Chcê, ¿eby siê zamkn¹³ i odszed³. On jednak tego nie robi. - Wayne mi powiedzia³. Starannie zaplanowa³ te morderstwa, wiêc sk¹d wiedzia³, ¿e zejdê z dy¿uru? Poniewa¿ ty mia³aœ tego dopilnowaæ.

Widzê, jak kuli siê i zapada w sobie. - Dlatego nie mog³aœ spojrzeæ mi w oczy - mówiê. - Dlatego masz wra¿enie, ¿e spadasz ze zbocza i nie mo¿esz siê zatrzymaæ. Nie dlatego, ¿e twoja rodzina straci³a obóz, reputacjê czy pieni¹dze. Dlatego, ¿e pomog³aœ Wayne'owi Steubensowi. Czekam. Lucy spuszcza g³owê. Ja stojê za jej plecami. Chowa twarz w d³oniach.

£ka. Dr¿¹ jej ramiona. S³yszê jej p³acz i pêka mi serce. Robiê krok w jej stronê. Do diab³a z tym, myœlê. Tym razem wuj Sosh ma racjê. Nie muszê wiedzieæ wszystkiego. Nie muszê do tego wracaæ. Potrzebujê jej. Dlatego robiê ten krok. Lucy podnosi rêkê, powstrzymuj¹c mnie. Powoli bierze siê w garœæ. - Nie wiedzia³am, co zamierza zrobiæ mówi. - Powiedzia³, ¿e doprowadzi do

aresztowania Iry, jeœli mu nie pomogê. Myœla³am... Myœla³am, ¿e zamierza tylko nastraszyæ Margot. No wiesz, g³upi kawa³. Coœ utknê³o mi w gardle. - Wayne wiedzia³, ¿e siê rozdzieliliœmy. Kiwa g³ow¹. - Sk¹d? - Widzia³ mnie. - Ciebie - mówiê. - Nie nas.

Ponownie kiwa g³ow¹. - To ty znalaz³aœ cia³o, prawda? Zw³oki Margot. St¹d ta krew w tekœcie. Wayne nie mówi³ o mnie. Mówi³ o tobie. - Tak. Myœlê o tym, jaka musia³a byæ przera¿ona, jak pobieg³a do ojca, jak Ira zapewne tak¿e spanikowa³. - Ira zobaczy³ ciê zakrwawion¹.

Pomyœla³... Lucy nic nie mówi. Teraz jednak wszystko nabiera sensu. - Ira nie zabi³by Gila i mnie, ¿eby chroniæ siebie - powiedzia³em. - Jednak by³ ojcem. I w koñcu, mimo ca³ego swego pokojowego nastawienia, mi³oœci i zrozumienia, by³ takim samym ojcem jak ka¿dy. Dlatego zabi³, ¿eby ochroniæ swoj¹ córeczkê.

Ona znów szlocha. Wszyscy milczeli. Wszyscy siê bali moja siostra, matka, Gil, jego rodzina, a teraz Lucy. Wszyscy ponosili czêœæ winy i zap³acili za to straszn¹ cenê. A co ze mn¹? Lubiê usprawiedliwiaæ siê m³odym wiekiem i potrzeb¹... Powiedzmy, wyszumienia siê. Tylko czy to naprawdê jest usprawiedliwienie? Tamtej nocy mia³em obowi¹zek pilnowaæ

obozowiczów. Nie dope³ni³em go. Drzewa zdaj¹ siê nas otaczaæ. Patrzê na nie, a potem patrzê na twarz Lucy. Widzê piêkno. Widzê rany. Chcê do niej podejœæ. Jednak nie mogê. Nie wiem dlaczego. Chcê i wiem, ¿e powinienem. Jednak nie mogê. Zamiast tego odwracam siê i odchodzê od kobiety, któr¹ kocham. Spodziewam siê, ¿e mnie zawo³a, próbuj¹c zatrzymaæ. Nie robi tego. Pozwala mi odejœæ.

S³yszê jej p³acz. Idê dalej. Idê, a¿ wychodzê z lasu i wracam do samochodu. Siadam na krawê¿niku i zamykam oczy. W koñcu bêdzie musia³a do mnie przyjœæ. Tak wiêc siedzê i czekam na ni¹. Zastanawiam siê, co bêdzie, kiedy do mnie przyjdzie. Zastanawiam siê, czy odjedziemy st¹d razem, czy te¿ te lasy, po tylu latach, zabior¹ jeszcze jedn¹ ofiarê.

Podziêkowania Nie jestem ekspertem w wielu dziedzinach, tak wiêc dobrze, ¿e znam kilku prawdziwych geniuszy. Mo¿e siê zdawaæ, ¿e chcê zrobiæ wra¿enie, ale pomagali mi tacy przyjaciele i koledzy jak dr Michael Baden, Linda Fairstein, dr David Gold, dr Anne Armstrong-Coben, Christopher J. Christie oraz prawdziwy Jeff Bedford.

Dziêkujê Mitchowi Hoffmanowi, Lisie Johnson, Brianowi Tartowi, Erice Imranyi oraz wszystkim z Dutton. Dziêkujê Jonowi Woodowi z Oriona i Francoise Triffaux z Belfond. Dziêkujê Aaronowi Priestowi i wszystkim z nosz¹cej skromn¹ nazwê Agencji Literackiej Aarona Priesta. I wreszcie sk³adam specjalne podziêkowania b³yskotliwej Lisie Erbach Vance,

która przez dziesiêæ ostatnich lat nauczy³a siê cudownie sobie radziæ w moimi nastrojami i humorami. Jesteœ super, Liso.