OPROGRAMOWANIE dr Bogna Zacny Katedra Inżynierii Wiedzy Akademia Ekonomiczna w Katowicach
2
Oprogramowanie Oprogramowanie (software) całość informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów. Celem oprogramowania jest przetwarzanie danych w określonym przez twórcę zakresie.
www.differencebetween.co.in
3
Klasyfikacja oprogramowania Oprogramowanie
Oprogramowanie systemowe
Oprogramowanie użytkowe
Systemy operacyjne
Oprogramowanie biurowe
Oprogramowanie edukacyjne
Systemowe oprogramowanie pomocnicze
Oprogramowanie wspomagające zarządzanie firmą
Oprogramowanie rozrywkowe
Języki programowania i środowiska programistyczne
Oprogramowanie wspomagające prace inżynierskie
Oprogramowanie specjalistyczne
4
Klasyfikacja oprogramowania Oprogramowanie
Oprogramowanie systemowe
Oprogramowanie użytkowe
Systemy operacyjne
Oprogramowanie biurowe
Oprogramowanie edukacyjne
Systemowe oprogramowanie pomocnicze
Oprogramowanie wspomagające zarządzanie firmą
Oprogramowanie rozrywkowe
Języki programowania i środowiska programistyczne
Oprogramowanie wspomagające prace inżynierskie
Oprogramowanie specjalistyczne
5
Klasyfikacja oprogramowania Oprogramowanie
Oprogramowanie systemowe
Oprogramowanie użytkowe
Systemy operacyjne
Oprogramowanie biurowe
Oprogramowanie edukacyjne
Systemowe oprogramowanie pomocnicze
Oprogramowanie wspomagające zarządzanie firmą
Oprogramowanie rozrywkowe
Języki programowania i środowiska programistyczne
Oprogramowanie wspomagające prace inżynierskie
Oprogramowanie specjalistyczne
6
Oprogramowanie systemowe Pozwala na korzystanie z systemu komputerowego w sposób najbardziej efektywny i przy najmniejszej ingerencji ze strony użytkownika.
7
System operacyjny System operacyjny to program, który odpowiada za zarządzanie zasobami w systemie komputerowym.
8
System operacyjny System operacyjny to program, który odpowiada za zarządzanie zasobami w systemie komputerowym. Jego podstawowym zadaniem jest stworzenie środowiska odpowiedniego dla wydajnej pracy użytkownika systemu oraz uruchomionych innych programów użytkowych.
9
Zadania systemu operacyjnego • zarządzanie zasobami komputera, m.in.: • procesorem (a dokładniej czasem procesora), • pamięcią, • urządzeniami I/O.
• koordynacja pracy ww. urządzeń poprzez
obsługę przerwań oraz odpowiednie na nie reagowanie,
10
Zadania systemu operacyjnego ochrona danych i pamięci - tak aby jeden proces, w wyniku błędu lub zamierzonego działania nie mógł zniszczyć lub pozyskać danych innego procesu, • automatyzacja najczęściej wykonywanych funkcji, •
11
Zadania systemu operacyjnego • ukrywanie przed aplikacjami
skomplikowania sprzętu komputerowego przez tworzenie abstrakcji, np.: • zbiory zapisanych klastrów na dysku widziane
są jako pliki o symbolicznych nazwach, • abstrakcja równoległości wykonywania programów, • jednolity sposób dostępu do urządzeń.
12
Budowa systemu operacyjnego Każdy system operacyjny powinien być zbudowany z trzech elementów: • jądro systemu (kernel) - odpowiedzialne za wszystkie zadania systemu operacyjnego, zajmuje się obsługą dysków, plików i sieci, • powłoka (shell) - specjalny program pozwalający na komunikację użytkownika z systemem operacyjnym, • system plików - metoda przechowywania plików, zarządzania plikami, informacjami o tych plikach, tak by dostęp do plików i danych w nich zgromadzonych był łatwy dla użytkownika systemu.
13
System plików • dla użytkownika nie jest istotne gdzie fizycznie na
dysku zapisana jest potrzebna informacja - system plików udostępnia użytkownikowi pewną strukturę logiczną (drzewo katalogów), o wiele wygodniejszą jako forma organizacji zapisu danych niż bezpośrednie lokalizowanie pliku przez jego adresy na dysku (numery sektorów), • system plików zarządza pewnymi metadanymi o plikach i udostępnia je programom, realizując np. mechanizmy kontroli dostępu do plików.
14
Systemy operacyjne • DOS (Disk Operating System) dyskowy system
operacyjny – rodzina systemów operacyjnych (MS-DOS, PC-DOS, DR-DOS), • system pracujący w trybie tekstowym,
• system plików – FAT, • hierarchiczna struktura danych, katalogów i
podkatalogów, • system jednozadaniowy, • system jednoużytkownikowy,
15
DOS
16
Systemy operacyjne • Windows • 1985 graficzna nakładka na system operacyjny MSDOS, • Windows NT (1993), • Windows 95 (listopad 1995), 4 wersje • Windows 98 (1998), Windows 2000 (2000), Windows XP (2001), Windows Vista (2007), Windows 7 (2009), Windows 8 (2012) • jądro hybrydowe, • system pracujący w trybie graficznym (explorer, LeoShell), • system plików – FAT32, NTFS,
17
Windows
18
Systemy operacyjne • UNIX • 1969 r. w Bell Labs, znak towarowy The Open Group. • jądro monolityczne, • system pracujący w trybie tekstowym, • system plików – ext/ext2/ext3/ext4 i ReiserFS/Reiser4, • system wieloprogramowy, • system wielodostępowy,
19
UNIX
20
Systemy operacyjne • Linux • 1991 r., twórca jądra Linus Torvalds, • jądro monolityczne, • system pracujący w trybie tekstowym lub graficznym (GNOME, KDE), • system plików – ext/ext2/ext3/ext4 i ReiserFS/Reiser4, • system wieloprogramowy, • system wielodostępowy, • udostępniany w formie licznych dystrybucji (wersji), które składają się z jądra i zestawu pakietów oprogramowania dobranego do różnorodnych wymagań.
21
Linux - dystrybucje Prosta w obsłudze i łatwa w instalacji. Dostępność dużej bazy programów. Posiada bardzo dobre wsparcie. Odpowiednia dystrybucja dla administratorów serwerów. Duży nacisk położono na bezpieczeństwo i ochronę systemu. Dystrybucja komercyjna stworzona przez firmę Red Hat. Dobre rozwiązanie dla firm, gdyż kupując system dostają do niego profesjonalne wsparcie. Największa dystrybucja, ze względu na ilość oferowana oprogramowania. Bardzo dobre rozwiązanie dla serwerów dzięki dużej stabilności, tworzona wielu programistów z całego świata. http://ubuntu.pl/
22
Linux
23
Systemy operacyjne • Mac OS X • najnowsza wersja systemu operacyjnego dla komputerów Macintosh opracowany w roku 2000 w amerykańskiej firmie Apple Computer, • jądro mikrojądro, • system pracujący w trybie graficznym (Agua), • system plików – HFS, • system wieloprogramowy, • system wielodostępowy,
24
Mac OS X
25
Systemy operacyjne w Polsce
26
Systemy operacyjne na świecie
27
Wiele systemów operacyjnych na jednym komputerze • Menedżer uruchamiania (boot manager) -
program, mający za zadanie umożliwienie wyboru konkretnego systemu operacyjnego przy starcie komputera
28
Wiele systemów operacyjnych na jednym komputerze • Menedżer uruchamiania (boot manager) -
program, mający za zadanie umożliwienie wyboru konkretnego systemu operacyjnego przy starcie komputera • System operacyjny uruchamialny z CD/DVD lub USB
29
Wiele systemów operacyjnych na jednym komputerze • Menedżer uruchamiania (boot manager) -
program, mający za zadanie umożliwienie wyboru konkretnego systemu operacyjnego przy starcie komputera • System operacyjny uruchamialny z CD/DVD lub USB • Maszyny wirtualne – wirtualizacja* • Virtual PC, VirtualBox, WMware • Boot Camp
30
* wirtualizacja umożliwia „przesłonięcie” wykorzystywanego sprzętu przed systemami, które z nich korzystają i w ten sposób uniezależnienie tych systemów od faktycznie wykorzystywanego sprzętu.
31
Mobilne systemy operacyjne • SymbianOS (Symbian), Series 40
• głównie telefony Nokia • iOS (Apple) - jądro Mac OS X, UNIX • iPhone, iPad • Android (Google) - jądro Linux • telefony HTC, Motorola, Samsung, Sony Ericsson,
tablety • Windows Phone (Microsoft) • głównie HTC, Samsung, Nokia • Samsung, bada • Rim OS (RIM) • BlackBerry
32
Mobilne systemy operacyjne na świecie
33
Mobilne systemy operacyjne w Polsce
34
Systemy operacyjne Systemy operacyjne dla dziesiątek tysięcy równolegle pracujących użytkowników, instalowane na komputerach klasy mainframe • System Solaris 8, • System HP-UX, • Compaq Tru64 UNIX.
Systemy dla Superkomputerów to systemy z rodziny: • UNICOS – systemy uniksopodobne.
35
Oprogramowanie pomocnicze Oprogramowania i systemy diagnostyki sprzętu komputerowego odpowiedzialne są za: • testy sprawności działania poszczególnych elementów systemu komputerowego, • testy diagnostyczne, wykrywanie urządzeń, • usuwanie i omijanie awarii.
36
Oprogramowanie pomocnicze Pakiety programów obsługi wielodostępu i sieci komputerowych umożliwiają i synchronizują równoległą pracę wielu użytkowników. Zadania tego typu oprogramowania to: • przekazywanie danych pomiędzy poszczególnymi stanowiskami, • wymiana komunikatów, • wspólną eksplorację i dostęp do wybranych zasobów.
37
Oprogramowanie pomocnicze Pakiety usługowe i pomocnicze programy nie służą bezpośrednio do realizacji zadań użytkownika, ale wspierają pracę innych programów: • nakładki na systemy operacyjne, • programy antywirusowe, • archiwizery – za pomocą różnych procedur zmniejszają objętość wybranych plików łącząc je w zbiory zwane archiwami.
38
Sterowniki urządzenia Sterownik urządzenia to program odpowiadający za dane urządzenie i pośredniczący pomiędzy nim, a resztą systemu komputerowego.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Sterownik_urz%C4%85dz
39
Oprogramowanie Oprogramowanie użytkowe Aplikacje Edytory tekstu
Bazy danych Arkusze kalkulacyjne
Gry komputerowe Przeglądarki internetowe
Oprogramowanie systemowe
BIOS Sprzęt komputerowy
Drivers
40
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
[email protected]