Veronica Roth Cztery (4)

Roth Veronica Cztery

Moim Czytelnikom, mądrym i odważnym

Wstęp Trylogię Niezgodna zaczęłam pisać z perspektywy Tobiasa Eatona, chłopaka z Altruizmu, który ma niezwykle napięte stosunki z ojcem i pragnie odejść ze swojej frakcji. Po trzydziestu stronach utknęłam, bo narrator nie bardzo pasował do historii, którą chciałam opowiedzieć. Cztery lata później wróciłam do tej opowieści i znalazłam odpowiedniego bohatera. Tym razem była to dziewczyna z Altruizmu, która chce się dowiedzieć, kim jest. Ale Tobias nie zniknął – pojawił się w powieści jako Cztery, instruktor, przyjaciel i chłopak Tris, ktoś jej równy. Zawsze chciałam rozwinąć bardziej tę postać, bo za każdym razem, gdy się pojawiała, nabierała w mojej wyobraźni bardzo realnych kształtów. Cztery jest dla mnie ważny głównie ze względu na to, jak sobie radzi z trudnościami, które czasem nawet potrafi obrócić na swoją korzyść. Akcja trzech pierwszych rozdziałów – Transfer, Nowicjusz i Syn – toczy się, zanim Tobias poznał Tris. Śledzę jego drogę z Altruizmu do Nieustraszoności, pokazuję, jak staje się coraz silniejszy. W ostatnim rozdziale, Zdrajca, który chronologicznie pokrywa się ze środkową częścią Niezgodnej, Cztery poznaje Tris. Bardzo mi zależało, żeby pokazać tu ich pierwsze spotkanie, ale niestety nie pasowało to do czasu akcji – tę scenę znajdziecie jednak na końcu książki. Trylogia pokazuje losy Tris, od momentu gdy dziewczyna przejmuje kontrolę nad własnym życiem i swoją tożsamością. Dzięki tej książce możemy w podobny sposób śledzić losy Cztery. Co było dalej, dobrze wiemy. Veronica Roth

TRANSFER Wychodzę z krzykiem z symulacji. Pieką mnie usta. Przykładam do nich dłoń i widzę na palcach krew. Musiałem się ugryźć w czasie trwania testu. Nieustraszona, która przeprowadza mój test przynależności – powiedziała, że nazywa się Tori – patrzy na mnie dziwnie i spina czarne włosy w kok. Ręce ma pokryte tatuażami. Przedstawiają płomienie, promienie światła i skrzydła jastrzębia. – Czy w czasie symulacji… wiedziałeś, że to nie dzieje się naprawdę? – pyta, wyłączając sprzęt. Wygląda i mówi na luzie, ale to wystudiowany luz, efekt lat praktyki. Potrafię to rozpoznać. Zawsze potrafiłem. Nagle czuję bicie swojego serca. Ojciec mówił, że tak właśnie będzie. Że będą mnie pytać, czy zachowałem świadomość podczas symulacji. I powiedział mi, co mam wtedy odpowiedzieć. – Nie – zaprzeczam. – Gdybym wiedział, myślisz, że pokaleczyłbym sobie usta? Tori przygląda mi się przez chwilę, po czym przygryza okrągły kolczyk na wardze. – Gratulacje. Jesteś podręcznikowym Altruistą. Kiwam głową, ale mam wrażenie, że słowo „Altruista” zaciska się mi na szyi jak stryczek. – Nie cieszysz się? – Moja frakcja się ucieszy. – Nie pytałam o twoją frakcję, tylko o ciebie. – Kąciki ust i oczu Tori opadają trochę, jakby przymocowano do nich ciężarki. Jakby Tori była z jakiegoś powodu smutna. – To bezpieczne miejsce. Tu możesz powiedzieć wszystko. Jeszcze zanim przyszedłem dziś rano do szkoły, wiedziałem, na co wskaże mój test przynależności, na co wskażą dokonane w jego trakcie wybory. Uznałem, że jedzenie jest ważniejsze od broni. Rzuciłem się na psa, żeby uratować dziewczynkę. Wiedziałem, że to zakończy mój test i że zostanę zakwalifikowany do Altruizmu. I nie jestem wcale pewny, czy wybrałbym inaczej, gdyby ojciec mnie nie przygotowywał i nie kon-

trolował z daleka każdego etapu tego sprawdzianu. Czego więc się spodziewałem? Do jakiej frakcji chciałbym należeć? Do jakiejkolwiek. Byle nie do Altruizmu. – Cieszę się – mówię stanowczo. Bez względu na to, co twierdzi ta kobieta, tu wcale nie jest bezpiecznie. Nie ma bezpiecznych miejsc, bezpiecznych prawd, bezpiecznych sekretów. Wciąż jeszcze czuję, jak zęby psa zaciskają się na mojej ręce, rozrywają mi skórę. Kiwam głową na pożegnanie i odwracam się do drzwi, ale tuż przed wyjściem Tori przytrzymuje mnie za łokieć. – To ty będziesz musiał żyć ze swoją decyzją – odzywa się. – Każdy wcześniej czy później się z nią pogodzi, niezależnie od tego, co wybierzesz. Tylko nie ty. Otwieram drzwi i wychodzę. Wracam do stołówki i siadam przy stole Altruizmu, wśród ludzi, którzy prawie mnie nie znają. Ojciec nie pozwala mi chodzić na większość imprez frakcyjnych. Twierdzi, że narobiłbym tylko zamieszania, popsułbym mu reputację. Mnie to nie przeszkadza. Lepiej mi w swoim pokoju, w cichym domu niż wśród uniżonych, wiecznie skruszonych Altruistów. Jednak przez to, że nigdzie nie chodzę, Altruiści nie mają do mnie zaufania, są przekonani, że coś jest ze mną nie tak. Nawet ci, którzy kiwają głową na powitanie, nie patrzą mi w oczy. Zaciskam ręce na kolanach i przyglądam się innym stołom. Czekam, aż testy przynależności dobiegną końca. Stół Erudycji jest zarzucony książkami, ale nie wszyscy się uczą – tylko udają. Gadają, zamiast wymieniać się pomysłami, i szybko wracają do podręczników tylko wtedy, gdy im się wydaje, że ktoś na nich patrzy. Prawi, jak zawsze, dyskutują o czymś głośno. Serdeczni się śmieją i dzielą wyciągniętym z kieszeni jedzeniem. Nieustraszeni są hałaśliwi; robią zamieszanie, pokładają się na stołach i krzesłach, opierają się o siebie nawzajem, szturchają się i wygłupiają. Chcę przejść do jakiejkolwiek innej frakcji. Do jakiejkolwiek, byle nie własnej, gdzie każdy z góry spisał mnie na straty. W końcu do stołówki wchodzi kobieta z Erudycji. Unosi dłoń, aby uciszyć salę. Altruiści i Erudyci natychmiast milkną, ale Nieustraszeni,

Serdeczni i Prawi ją zauważają, dopiero gdy krzyczy: „Cisza!” – Zakończyliśmy właśnie testy przynależności – informuje. – Przypominam, że nie wolno wam z nikim rozmawiać o uzyskanych wynikach, nawet z rodziną czy przyjaciółmi. Ceremonia Wyboru odbędzie się jutro w Centrum. Postarajcie się przyjść przynajmniej dziesięć minut wcześniej. Teraz możecie już iść do domu. Wszyscy rzucają się do drzwi – z wyjątkiem naszego stołu. Czekamy, aż wyjdą, i dopiero wtedy wstajemy. Wiem, którędy pójdą Altruiści: korytarzem do głównych drzwi, a potem na przystanek. Będą tam stać ponad godzinę, żeby przepuścić całą bandę. Ale ja nie jestem w stanie znieść dłużej tego milczenia. Zamiast iść z innymi, wychodzę bocznymi drzwiami. Chodziłem już tędy, ale dotąd zwykle przemykałem cicho, żeby nikt mnie nie zauważył. Dziś czuję, że muszę biec. Puszczam się sprintem na koniec alejki i wypadam na pustą ulicę. Przeskakuję nad dziurą w chodniku. Moja luźna kurtka powiewa na wietrze, więc ściągam ją w biegu – łopocze przez chwilę jak flaga, potem ją puszczam – spada na ziemię. Podciągam rękawy koszuli i zwalniam do truchtu, bo ciało nie wyrabia już ze sprintem. Mam wrażenie, że całe miasto rozmazuje mi się przed oczami, że budynki zlewają się ze sobą. Słyszę uderzenia butów o asfalt, tak jakby ten odgłos był ode mnie oddzielony. W końcu muszę się zatrzymać, palą mnie mięśnie. Znajduję się na nieużytkach bezfrakcyjnych, położonych między sektorem Altruizmu, kwaterą główną Erudycji, siedzibą Prawości a terenem wspólnym. Na każdym spotkaniu frakcji nasi przywódcy – zwykle przemawiają głosem mojego ojca – zachęcają nas, żeby nie bać się bezfrakcyjnych i traktować ich jak ludzi, a nie jak wynaturzonych, zagubionych outsiderów. Nigdy nie przyszłoby mi do głowy, żeby się ich bać. Schodzę na chodnik, żeby móc zaglądać w okna domów. Przeważnie widzę stare meble, puste pokoje, trochę śmieci walających się po podłodze. Gdy większość mieszkańców opuszczała miasto – a musiało tak być, bo część budynków stoi pusta – to najwyraźniej się nie śpieszyła, ponieważ zostawili po sobie porządek. W domach nie ma już nic ciekawego.

Kiedy mijam jeden z narożnych gmachów, coś przykuwa jednak mój wzrok. Pomieszczenie za szybą jest opustoszałe, tak jak poprzednie, ale w środku coś się żarzy – pojedynczy węgielek. Zatrzymuję się ze zmarszczonymi brwiami przed oknem i próbuję je otworzyć. Najpierw nie chce ustąpić, ale ruszam trochę framugą i w końcu podjeżdża do góry. Wsuwam głowę i ramiona, potem nogi i spadam bezwładnie na podłogę. Zdzieram sobie łokcie. Wewnątrz pachnie czymś gotowanym, dymem i potem. Idę powoli w stronę węgielka i nasłuchuję głosów, które uprzedziłyby mnie o obecności bezfrakcyjnych, ale wokół panuje cisza. W następnym pokoju okna są czarne od farby i brudu, ale trochę światła tu dociera, widzę więc porozstawiane wszędzie prycze i stare puszki z zaschniętymi resztkami jedzenia. Na środku stoi mały grill węglowy. Większość węgli jest już biała i wypalona, ale jeden jeszcze się żarzy – znak, że ten, kto tu był, wyszedł niedawno. A sądząc po zapachu i liczbie starych puszek i koców, nie była to jedna osoba, tylko spora grupa. Zawsze słyszałem, że bezfrakcyjni nie tworzą społeczności, że żyją w izolacji. Patrzę na to miejsce i zastanawiam się, jak mogłem w coś takiego uwierzyć. Dlaczego nie mieliby zbierać się w grupy tak jak my? Przecież tak jest nasza natura. – Co ty tu robisz? – pyta jakiś głos. Poraża mnie jak prąd. Odwracam się szybko i widzę w sąsiednim pokoju umazanego faceta o ziemistej cerze. Wyciera ręce w obszarpany ręcznik. – Ja tylko… – Patrzę na grill. – Zobaczyłem ogień. Chciałem sprawdzić, czy wszystko w porządku. – Aha. – Wsuwa róg ręcznika do tylnej kieszeni. Ma na sobie czarne spodnie Prawości, połatane niebieskim materiałem Erudycji, a do tego szarą koszulę Altruizmu, taką samą jak moja. Jest chudy jak szczapa, ale wygląda na silnego. Przynajmniej na tyle, żeby mnie skrzywdzić, ale nie sądzę, by to zrobił. – W takim razie dzięki – odpowiada. – Ale nic się nie pali. – Widzę. Co to za miejsce? – Mój dom – mówi z zimnym uśmiechem. Brakuje mu jednego zęba. – Gdybym wiedział, że będę miał gości, tobym tu trochę ogarnął.

Patrzę na walające się puszki. – Chyba nieźle się wiercisz w nocy, skoro potrzeba ci aż tyle koców. – Nigdy nie spotkałem równie ciekawskiego Sztywniaka – stwierdza. Podchodzi bliżej i marszczy brwi. – Wyglądasz znajomo. Wiem, że na pewno go wcześniej nie widziałem, nie tam, gdzie mieszkam, w dzielnicy pełnej identycznych domów, w najbardziej monotonnej części miasta, wśród ludzi w identycznych szarych ubraniach, z identycznymi krótkimi włosami. Nagle uświadamiam sobie, że choć ojciec stara się mnie trzymać w ukryciu, przecież jest przywódcą rady, jednym z najważniejszych ludzi w mieście, a ja jestem do niego podobny. – Przepraszam, że cię niepokoiłem – odzywam się jak stuprocentowy Altruista. – Pójdę już. – Wiem – wypala nagle facet. – Jesteś synem Evelyn Eaton, zgadza się? Sztywnieję na dźwięk jej imienia. Nie słyszałem go od lat, bo ojciec go nie wymawia i udaje, że nie słyszy, gdy pada z ust innych. Dziwnie się czuję, będąc z nią znów związany, nawet jeśli ten związek sprowadza się jedynie do fizycznego podobieństwa – to tak, jakbym włożył stare ubranie, z którego już dawno wyrosłem. – Skąd wiesz? – Musiał dobrze ją znać, żeby rozpoznać we mnie rysy matki; mam jaśniejszą karnację i niebieskie oczy, a nie ciemnobrązowe jak ona. Większość ludzi nie przygląda się wystarczająco dokładnie, żeby dostrzec wszystkie podobieństwa: długie palce, orle nosy, proste brwi, często zmarszczone. Waha się chwilę. – Czasem pracowała jako wolontariuszka. Rozdawała jedzenie, koce i ubrania. Miała charakterystyczną twarz. Poza tym była żoną przywódcy rady. Chyba wszyscy ją znali? Czasem wiem, że ktoś kłamie – wtedy specyficznie odczuwam słowa, jakby było w nich coś niewłaściwego. Pewnie podobnie czuje się Erudytka, kiedy czyta niepoprawnie sformułowane zdanie. W jakikolwiek jednak sposób ten człowiek poznał moją matkę, nie stało się to podczas jednorazowego wręczania puszki z zupą. Ale się nie czepiam, bo bardzo chcę usłyszeć o niej coś więcej. – Wiesz, że ona nie żyje? – pytam. – Od wielu lat.

– Nie, nie wiedziałem. – Usta wykrzywiają mu się lekko. – Przykro mi. Dziwnie mi w tym zawilgoconym miejscu, w którym pachnie ludźmi i dymem, wśród pustych puszek, w otoczeniu przywodzącym na myśl biedę i niezdolność do adaptacji. Ale to miejsce ma też w sobie coś pociągającego: wolność, odrzucenie arbitralnych ról, które sobie narzuciliśmy. – Jutro jest pewnie Ceremonia, skoro masz taką zmartwioną minę – stwierdza nieznajomy. – Jaka frakcja ci wyszła? – Nie wolno mi o tym nikomu mówić – odpowiadam odruchowo. – Ale ja jestem nikim. – Na tym polega bezfrakcyjność. Milczę. Zakaz wyjawiania wyników testu przynależności lub jakichkolwiek innych tajemnic jest we mnie mocno wdrukowany i codziennie wnika coraz głębiej. Nie da się tego zmienić, ot tak, na zawołanie. – Rozumiem, zasady to zasady – kwituje bezfrakcyjny, jakbym sprawił mu zawód. – Twoja matka powiedziała mi kiedyś, że do Altruizmu rzuciła ją siła bezwładności. Że poszła po linii najmniejszego oporu. – Wzrusza ramionami. – Ale uwierz mi, Eaton, warto stawiać opór. Ogarnia mnie nagły gniew. Nie powinien mówić o mojej matce, tak jakby była mu bliższa niż mnie, nie powinien podważać wiarygodności moich wspomnień, tylko dlatego że matka dała mu kiedyś jedzenie. W ogóle nie powinien się odzywać – jest nikim, jest bezfrakcyjny, wyjęty poza nawias społeczeństwa, nic nie znaczy. – Czyżby? – odpowiadam. – Zobacz, dokąd zaprowadził cię twój opór. Jesz żarcie z puszek i mieszkasz w ruderze. Dla mnie to nic fajnego. – Ruszam do drzwi, którymi wszedł mężczyzna. Wiem, że gdzieś tam znajdę wyjście z budynku: nieważne, gdzie mnie wyprowadzi, byle tylko jak najszybciej się stąd wydostać. Lawiruję między kocami, starając się po nich nie deptać. Gdy jestem już na korytarzu, facet rzuca: – Wolę jeść żarcie z puszki, niż dusić się we frakcji. Nie odwracam się. Po powrocie do domu siadam na schodach i przez kilka minut głęboko wdycham chłodne wiosenne powietrze.

To matka nauczyła mnie wykradać takie chwile – chwile wolności. Wymykała się po zmroku za drzwi, gdy ojciec już spał, i zakradała się z powrotem, gdy słońce pojawiało się za budynkami. Robiła to nawet przy nas: stała nad zlewem z zamkniętymi oczami tak nieobecna, że nawet nie słyszała, że coś do niej mówię. Ale nauczyłem się od niej jeszcze czegoś: że chwile wolności zawsze muszą się skończyć. Wstaję, otrzepuję szare spodnie z cementowego pyłu i otwieram drzwi. Ojciec siedzi w głębokim fotelu w salonie, pochłonięty papierkową robotą. Prostuję się, by znów nie marudził, że się garbię. Idę w kierunku schodów. Może uda mi się niepostrzeżenie przedostać do swojego pokoju. – Jak ci poszedł test przynależności? – pyta i pokazuje, żebym usiadł na kanapie. Ostrożnie robię krok nad stosem papierów leżących na dywanie. Siadam we wskazanym miejscu, na samym brzegu, żeby móc szybko wstać. – A więc? – Ojciec zdejmuje okulary i patrzy na mnie wyczekująco. Słyszę w jego głosie napięcie, które pojawia się zawsze po ciężkim dniu w pracy. Muszę uważać. – Co ci wypadło? Nie przychodzi mi nawet do głowy, żeby mu nie odpowiedzieć. – Altruizm. – I nic więcej? Marszczę brwi. – Nie. Oczywiście, że nie. – Co to za miny? – pyta, a z mojego czoła natychmiast znikają zmarszczki. – W czasie testu nie działo się nic dziwnego? W czasie testu miałem świadomość, gdzie jestem. Wiedziałem, że choć wydaje mi się, że stoję w szkolnej stołówce, to tak naprawdę leżę bez czucia na leżance w pomieszczeniu testowym, a moje ciało jest podłączone kablami do jakiegoś urządzenia. To było dziwne uczucie. Ale nie chcę teraz o tym rozmawiać z ojcem, nie w momencie gdy pod wpływem stresu zaczyna w nim wzbierać fala wściekłości. – Nie – odpowiadam. – Nie kłam. – Zamyka moją rękę w żelaznym uścisku.

Nie patrzę mu w oczy. – Nie kłamię. Wyszedł mi Altruizm, zgodnie z przewidywaniami. Kobieta przeprowadzająca test nawet na mnie nie spojrzała, jak wychodziłem. Przysięgam. Ojciec puszcza mnie. W miejscu, w którym zaciskał dłoń, czuję pulsowanie bólu. – To dobrze – stwierdza. – Na pewno musisz sobie sporo przemyśleć. Idź do siebie. – Dobrze, ojcze. Wstaję i z ulgą idę do drzwi. – Aha – odzywa się jeszcze. – Wieczorem przyjdzie paru członków rady, więc zjedz kolację wcześniej. – Dobrze, ojcze. Przed zachodem słońca biorę z szafek i lodówki jedzenie: dwie bułki i surowe marchewki, jeszcze z nacią, kawałek sera, jabłko, resztkę kurczaka bez przypraw. Jedzenie smakuje zawsze tak samo: jak ziemista papka. Cały czas obserwuję drzwi, żeby nie natknąć się na współpracowników ojca. Nie byłby zadowolony, gdyby mnie zobaczyli. Pierwszy członek rady zjawia się pod domem akurat wtedy, gdy kończę nalewać wodę do szklanki. Czmycham przez salon, zanim ojciec dochodzi do drzwi. Docieram do schodów. Czeka z ręką na klamce i patrząc na mnie spod uniesionych brwi, pokazuje, żebym zmiatał na górę, więc szybko wbiegam, a on otwiera. – Dobry wieczór, Marcusie. – Rozpoznaję głos Andrew Priora. To jeden z najbliższych znajomych ojca z pracy, co nic nie znaczy, bo tak naprawdę nikt nie zna mojego ojca, nawet ja. Patrzę ze szczytu schodów, jak Andrew wyciera buty. Widuję go czasem z rodziną. Idealna altruistyczna komórka społeczna. Natalie i Andrew, ich syn i córka – choć nie są bliźniętami, oboje są ode mnie dwa lata młodsi – idą statecznie ulicą i kiwają głowami mijanym ludziom. Natalie koordynuje w Altruizmie pracę wolontariuszy na rzecz bezfrakcyjnych – matka musiała ją znać, choć raczej nie brała udziału w życiu społecznym Altruizmu. Tak jak ja, wolała zachowywać swoje tajemnice dla siebie, zamykać je w czterech ścianach naszego domu. Andrew patrzy mi w oczy, więc odwracam się i szybko biegnę do

swojego pokoju. Zamykam za sobą drzwi. Mój pokój na pierwszy rzut oka jest równie skąpo wyposażony i równie porządnie wysprzątany jak pokój każdego innego członka Altruizmu. Szara pościel i koce są schludnie ułożone na cienkim materacu, a podręczniki ustawione w równiutką wieżę na biurku ze sklejki. Pod oknem, przez które wieczorem wpadają tylko pojedyncze promienie słońca, stoi nieduża komoda z kilkoma identycznymi zestawami ubrań. Za oknem widać sąsiedni dom, dokładnie taki sam jak mój, tylko przesunięty półtora metra na wschód. Domyślam się, w jaki sposób siła bezwładu rzuciła Evelyn do Altruizmu, o ile rzeczywiście moja matka powiedziała coś takiego tamtemu człowiekowi. Zdaję sobie sprawę, że ze mną może się stać podobnie, gdy jutro będę stać z nożem w ręce wśród mis wypełnionych tym, co symbolizuje każdą z frakcji. Są cztery frakcje, których nie znam, którym nie ufam i których postępowania nie rozumiem, i tylko jedna znajoma, przewidywalna, zrozumiała. Nawet jeśli wybór Altruizmu nie zapewni mi pełni szczęścia, to przynajmniej da komfort psychiczny. Siadam na brzegu łóżka. Nie, wcale nie – pojawia się myśl, ale ją tłumię, bo wiem, skąd się wzięła: z dziecinnej części mnie, która boi się człowieka brylującego w tej chwili w salonie. Człowieka, którego pięść znam lepiej niż ramiona. Sprawdzam, czy drzwi są zamknięte, i na wszelki wypadek blokuję klamkę krzesłem. Kucam przy łóżku i wyciągam spod niego kufer. Matka dała mi go, gdy byłem mały, i powiedziała ojcu, że ten pojemnik się przyda do przechowywania zapasowych koców i że znalazła go w jakimś zaułku. Ale kiedy wstawiła go do mojego pokoju, wcale nie włożyła do środka koców. Zamknęła drzwi, przyłożyła palec do ust i położyła kufer na łóżku. W środku znajdowała się niebieska rzeźba. Wyglądała jak wodospad, ale tak naprawdę była ze szkła, idealnie przejrzystego, gładkiego, nieskazitelnego. – Do czego to jest? – spytałem wtedy. – Do niczego konkretnego – odpowiedziała i posłała mi uśmiech, tylko taki pełen napięcia, jakby się czegoś bała. – Ale dzięki temu można poczuć coś tutaj. – Poklepała się po piersi, tuż powyżej mostka. – Piękne

przedmioty mają czasem taką moc. Od tego czasu gromadziłem w kufrze rzeczy, które inni uznaliby za bezużyteczne: stare oprawki okularów, kawałki płyt głównych z komputerów, świece zapłonowe, wyrwane kable, utrąconą szyjkę zielonej butelki, zardzewiałe ostrze noża. Nie wiem, czy mama uznałaby je za piękne lub czy były piękne nawet dla mnie, ale w każdej z tych rzeczy widziałem to samo, co w rzeźbie: tajemnicę; to był skarb, choćby tylko dlatego że inni go nie doceniali. Zamiast zastanawiać się nad wynikami testu przynależności, biorę po kolei każdy przedmiot i obracam w dłoniach, chcąc zapamiętać go w najdrobniejszym szczególe. Podrywam się, obudzony krokami Marcusa na korytarzu, tuż przed moim pokojem. Leżę na łóżku, a na materacu wokół mnie są wszystkie wyjęte skarby. Ojciec jest coraz bliżej, zwalnia, a ja zgarniam świece zapłonowe, matryce komputerowe i kable i szybko wrzucam je do kufra. Zamykam go na klucz, który chowam w kieszeni. W ostatniej chwili, gdy gałka zaczyna się obracać, widzę, że nie schowałem rzeźby. Wpycham ją więc pod poduszkę i wsuwam kufer pod łóżko. Rzucam się do drzwi, żeby je odblokować. Ojciec wchodzi do środka i patrzy na mnie podejrzliwie. – Co tu robiło to krzesło? – pyta. – Postawiłeś je przy drzwiach, żebym nie mógł wejść? – Nie, ojcze. – Już drugi raz mnie dziś okłamujesz – zauważa Marcus. – Nie tak cię wychowałem. – Ja… – Nic mi nie przychodzi do głowy, więc zamykam usta i odnoszę krzesło na miejsce przy biurku, tuż za równiutkim stosem podręczników szkolnych. – Czego miałem nie zobaczyć? Co tu robiłeś? Mocno ściskam oparcie krzesła i wbijam wzrok w książki. – Nic – odpowiadam cicho. – To już trzecie kłamstwo – stwierdza głosem cichym, ale ostrym jak brzytwa. Robi krok w moją stronę, a ja cofam się instynktownie. Ale zamiast mnie złapać, pochyla się i wyciąga spod łóżka kufer. Próbuje go otworzyć, wieko jednak nie ustępuje.

W brzuchu pulsuje mi strach; jest jak dźgnięcia nożem. Mnę w dłoniach brzeg koszuli, ale nie czuję własnych palców. – Twoja matka twierdziła, że to pudło na koce – odzywa się. – Że jest ci zimno w nocy. Ale zawsze mnie zastanawiało, po co zamykać koce na klucz? Wyciąga otwartą dłoń i unosi brwi. Wiem, czego chce – klucza. I muszę go dać, bo ojciec potrafi rozpoznać, kiedy kłamię; potrafi rozpoznać wszystko, co się we mnie dzieje. Sięgam do kieszeni i kładę mu klucz na ręce. Teraz nie czuję już całego ramienia i mam problemy z oddychaniem: łapię płytkie wdechy, jak zawsze przed wybuchem ojca. Zamykam oczy, a Marcus otwiera skrzynię. – Co to jest? – Grzebie powoli w zawartości kufra, niedbale przerzucając rzeczy. Wyjmuje je po kolei i ciska nimi we mnie. – Na co ci to albo to…?! Kulę się raz za razem i nie wiem, co odpowiedzieć. Nie potrzebuję tych rzeczy. Żadnej z nich. – To skrajne pobłażanie sobie! – wrzeszczy ojciec i zrzuca kufer z łóżka, cała zawartość rozsypuje się po podłodze. – Te rzeczy zatruwają nasz dom egoizmem! Teraz nie czuję twarzy. Silne dłonie trafiają mnie w pierś. Zataczam się do tyłu i wpadam na komodę. Ojciec bierze zamach, żeby mnie uderzyć, ale z zaciśniętym ze strachu gardłem mówię: – Ceremonia Wyboru, tato! Nieruchomieje z ręką w powietrzu, a ja kulę się, napierając z całych sił na komodę. Wzrok całkiem mi się zamazał; nic nie widzę. Ojciec zwykle stara się bić, tak żeby nie zostawiać mi na twarzy siniaków, zwłaszcza przed takim dniem jak jutrzejszy, kiedy mnóstwo osób będzie patrzeć, jak dokonuję wyboru. Opuszcza rękę i przez chwilę mam nadzieję, że to koniec ataku, że powstrzymał swój gniew. Ale nagle nakazuje: – Nie ruszaj się stąd. Osuwam się bezwładnie i siadam pod komodą. Dobrze wiem, że nie wyszedł po to, żeby wszystko przemyśleć, że nie wróci z przeprosinami, bo nigdy nie przeprasza.

Wróci z paskiem. Pręgi, które zostawi mi na plecach, będzie można łatwo zakryć koszulą, a ból zamaskować odpowiednią miną, jak na posłusznego Altruistę przystało. Odwracam się; zaczynam się trząść. Zaciskam ręce na brzegu komody i czekam. W nocy śpię na brzuchu, ból wżera się w każdą myśl, podłoga jest zawalona zniszczonymi skarbami ze skrzyni. Ojciec bił mnie tak mocno, że musiałem w końcu włożyć do ust zaciśniętą pięść, żeby stłumić krzyk. Potem zaczął deptać wszystkie moje rzeczy tak długo, aż je w końcu rozwalił lub całkiem zdeformował, a następnie cisnął skrzynią o ścianę – potężne wieko oderwało się od zawiasów. W głowie pojawia mi się myśl: jeśli wybierzesz Altruizm, nigdy się od niego nie uwolnisz. Chowam twarz w poduszkę. Nie jestem wystarczająco silny, żeby się sprzeciwić bezwładności Altruizmu, żeby uwolnić się od strachu, który każe mi iść wytyczoną przez ojca drogą. Następnego dnia rano biorę zimny prysznic, ale nie z oszczędności, której uczy Altruizm, tylko dlatego że zimna woda łagodzi pieczenie pleców. Ubieram się powoli w luźne, proste ubranie i staję przed lustrem na korytarzu, żeby przystrzyc sobie włosy. – Ja to zrobię – mówi ojciec z drugiego końca korytarza. – Ostatecznie dziś masz Ceremonię Wyboru. Odkładam maszynkę do strzyżenia na półeczce przy przesuwnej tafli i staram się wyprostować. Ojciec staje za mną. Odwracam wzrok, gdy maszynka idzie w ruch. Ostrze ma tylko jedno ustawienie – jest tylko jedna dopuszczalna długość włosów dla chłopców i mężczyzn z Altruizmu. Krzywię się, gdy ojciec przytrzymuje mi nieruchomo głowę. Mam nadzieję, że tego nie zauważył, że nie widzi, jak przeraża mnie nawet najlżejszy dotyk jego dłoni. – Wiesz, jak to będzie wyglądać – odzywa się. Nakrywa mi dłonią ucho i przejeżdża maszynką z boku głowy. Dziś uważa, żeby nie zaciąć mnie przy strzyżeniu, a wczoraj okładał mnie bez litości pasem. Ta myśl jest dla mnie jak trucizna. Mam prawie ochotę się roześmiać. – Staniesz na swoim miejscu, a gdy zostaniesz wyczytany, podejdziesz po nóż. Na-

stępnie natniesz sobie skórę i upuścisz krwi do właściwej misy. – Nasze spojrzenia spotykają się w lustrze. Ojciec zaciska usta w coś na kształt uśmiechu. Dotyka mojego ramienia i dopiero wtedy uświadamiam sobie, że jesteśmy mniej więcej tego samego wzrostu, tej samej postury, choć nadal czuję się od niego dużo mniejszy. – To nie będzie bardzo bolało. Dokonasz wyboru i po wszystkim – dodaje łagodnie. Zastanawiam się, czy on w ogóle pamięta to, co wydarzyło się wczoraj, czy może schował już te wspomnienia do oddzielnej przegródki w swojej głowie, oddzielił ojca od potwora. Ale ja nie mam takich przegródek i widzę wszystkie jego osobowości nakładające się na siebie warstwami: potwora, ojca, mężczyznę, przywódcę rady, wdowca. Nagle serce zaczyna mi walić jak młotem, a na twarzy czuję takie uderzenie gorąca, że ledwie utrzymuję się na nogach. – Nie martw się, ból spokojnie zniosę – mówię. – Mam dużą wprawę. Rzuca mi w lustrze mordercze spojrzenie, a dodający mi sił gniew znika, zastąpiony dobrze znanym strachem. Ojciec jednak tylko wyłącza maszynkę, odkłada ją na półeczkę i schodzi na dół. Muszę zamieść ścięte włosy, otrzepać je z barków i szyi, odłożyć maszynkę do szuflady w łazience. Wracam potem do swojego pokoju, patrzę na roztrzaskane przedmioty na podłodze. Zbieram je ostrożnie na kupkę i wrzucam do stojącego przy biurku kubła, kawałek po kawałku. Krzywię się i wstaję. Trzęsą mi się nogi. W tej samej chwili, gdy patrzę na swoje puste życie, na zniszczone szczątki tych niewielu rzeczy, które miałem, w głowie pojawia mi się myśl, że muszę się stąd wydostać. To bardzo silna myśl. Czuję ją w sobie jak donośne bicie dzwonu, więc ją powtarzam: „Muszę się stąd wydostać”. Podchodzę do łóżka i wsuwam rękę pod poduszkę, gdzie bezpiecznie leży rzeźba mamy, błękitna i lśniąca w porannym słońcu. Stawiam ją na biurku, obok podręczników, i wychodzę, zamykając za sobą drzwi. Schodzę na dół. Ze zdenerwowania nie chce mi się jeść, ale wmuszam w siebie tost, żeby ojciec się nie czepiał. Nie powinienem się martwić. Teraz udaje, że mnie nie zauważa, że nie widzi, jak się krzywię

przy najmniejszym ruchu. Muszę się stąd wydostać. Te słowa powtarzają się już jak refren, są jak mantra, tylko one mi zostały. Ojciec kończy czytać gazetę wydawaną codziennie przez Erudycję, a ja zmywam po sobie naczynia. Razem wychodzimy z domu, nie odzywając się do siebie. Po drodze ojciec z uśmiechem pozdrawia sąsiadów. Dla Marcusa Eatona wszystko jest jak zawsze w najlepszym porządku, z wyjątkiem jego syna. Z wyjątkiem mnie. Ze mną nie jest w porządku, panuje we mnie ciągły zamęt. Ale dziś nawet się z tego cieszę. Wsiadamy do autobusu i stajemy w przejściu, żeby inni mogli usiąść, idealny przykład altruistycznego myślenia. Przyglądam się kolejnym wchodzącym pasażerom, rozgadanym chłopakom i dziewczynom z Prawości, Erudytom o skupionych spojrzeniach. Inni Altruiści wstają, ustępują im miejsca. Dziś wszyscy jadą w jedno miejsce – do Centrum, czarnej wieży widocznej w oddali, która wgryza się dwoma zębami w niebo. Docieramy do celu i idziemy w stronę wejścia. Ojciec kładzie mi rękę na ramieniu, a mnie przeszywa ból. Muszę się stąd wydostać. Myśl rozpaczliwie odzywa się w mojej głowie, a ból tylko ją potęguje, nasila z każdym stopniem, który pokonuję w górę schodów prowadzących na piętro Ceremonii Wyboru. Brakuje mi powietrza, ale nie z wysiłku, tylko dlatego że moja słaba wola z każdą sekundą się wzmacnia. Marcus obok mnie ociera z czoła krople potu. Wszyscy Altruiści idą z zamkniętymi ustami, żeby nie oddychać zbyt głośno, bo ktoś mógłby uznać, że narzekają. Podnoszę głowę i patrzę na ciągnące się przede mną schody. Jestem podekscytowany swoją myślą, swoją potrzebą ucieczki, swoją szansą. Na właściwym piętrze zatrzymujemy się, żeby wyrównać oddech, zanim przekroczymy próg sali. Wewnątrz panuje półmrok, okna są pozasłaniane, a krzesła ustawione w kręgu. W środku są misy wypełnione szkłem, wodą, kamieniami, węglem i ziemią. Znajduję swoje miejsce między dziewczyną z Altruizmu a chłopakiem z Serdeczności. Marcus staje przede mną.

– Wiesz, co robić – mówi, jakby bardziej do siebie niż do mnie. – Wiesz, jaki jest właściwy wybór. Na pewno wiesz. Nie patrzę mu w oczy, tylko gdzieś niżej. – Do zobaczenia wkrótce – żegna się. Idzie do sektora Altruizmu i zajmuje miejsce w pierwszym rzędzie, wśród członków rady. Sala stopniowo się zapełnia: ci, którzy mają dokonać wyboru, ustawiają się z boku w kwadrat, a ci, którzy przyszli zobaczyć Ceremonię, siadają na krzesłach. Drzwi się zamykają i na chwilę zapada cisza. Na przód wysuwa się przedstawiciel rady i wchodzi na podium. To Max, jest z Nieustraszoności. Chwyta dłońmi brzegi mównicy i nawet z daleka widzę, że ma poobijane kłykcie. Czy w Nieustraszoności człowiek uczy się bić? Pewnie tak. – Witam na Ceremonii Wyboru – odzywa się niskim głosem, który niesie się wyraźnie po całej sali. Nie potrzebuje mikrofonu, jego głos jest wystarczająco donośny, żeby wypełnić moją czaszkę i przeniknąć w głąb mózgu. – Zaraz wybierzecie swoją frakcję. Do tej pory podążaliście ścieżką wskazaną przez rodziców, stosowaliście się do ich zasad. Dziś znajdziecie własną ścieżkę, stworzycie własne zasady. Niemal widzę minę mojego ojca, który z pogardą zaciska usta, słuchając typowo nieustraszonej przemowy. Znam jego odruchy tak dobrze, że sam niemal robię to samo, choć nie podzielam jego odczuć, nie mam własnego zdania na temat Nieustraszoności. – Dawno temu nasi przodkowie uświadomili sobie, że każdy z nas, każdy człowiek, jest w jakimś stopniu odpowiedzialny za zło na świecie. Nie potrafili jednak się zgodzić co do definicji tego zła – ciągnie Max. – Jedni twierdzili, że jest nim nieuczciwość… Myślę o wszystkich kłamstwach, których dopuszczam się od lat, dotyczących jakiegoś siniaka czy rany; o tym, co przemilczałem, żeby nie zdradzić tajemnic Marcusa, co przecież też jest rodzajem kłamstwa. – Jedni uważali, że jest nim niewiedza, drudzy, że agresja… Myślę o spokoju panującym w sadach Serdeczności, o tym, że uwolniłbym się tam od przemocy i okrucieństwa. – Jeszcze inni mówili, że przyczyną zła jest egoizm. „To dla twojego dobra”, powiedział Marcus, zanim zadał mi pierwszy cios. Jakby musiał się poświęcić, żeby mnie bić. Jakby go to

osobiście bolało. Ale jakoś nie zauważyłem, żeby to on utykał dziś rano w kuchni. – Natomiast ostatnia grupa stwierdziła, że zło jest wynikiem tchórzostwa. W sektorze Nieustraszoności rozlega się kilka okrzyków, reszta Nieustraszonych wybucha głośnym śmiechem. Przypominam sobie strach, który mnie sparaliżował wczoraj tak, że straciłem czucie, że nie byłem w stanie oddychać. Przypominam sobie te wszystkie lata, kiedy ojciec miażdżył mnie jak robaka. – W ten sposób powstały nasze frakcje: Prawość, Erudycja, Serdeczność, Altruizm i Nieustraszoność. – Max się uśmiecha. – Wśród nich wykształcili się zarządcy i nauczyciele, radni, przywódcy i ochroniarze. Frakcje dają nam poczucie przynależności, wspólnoty, cel w życiu. – Odchrząkuje. – Ale dość historii. Przejdźmy do rzeczy. Po usłyszeniu swojego nazwiska każdy z was odbierze nóż i dokona wyboru. Zaczynamy. Zellner Gregory. Przejściu ze starego życia w nowe faktycznie powinien towarzyszyć ból zadany nożem wbitym w dłoń. Nawet dziś rano nie wiedziałem jeszcze, jaką wybiorę frakcję, gdzie się schronię. Gregory Zellner unosi krwawiącą rękę nad misą z ziemią, wybiera Serdeczność. Serdeczność wydaje się oczywistym wyborem dla osoby szukającej schronienia. Życie płynie tam spokojnie w słodko pachnących sadach, wśród uśmiechniętych ludzi. W Serdeczności znalazłbym akceptację, której pragnąłem przez całe życie, i może z czasem zyskałbym wewnętrzny spokój, poczułbym się dobrze sam ze sobą. Ale patrząc na ubranych na czerwono i żółto ludzi siedzących w tym sektorze, widzę jedynie zdrowe i zrównoważone osoby, które potrafią dawać sobie wsparcie i słowa zachęty. Są zbyt doskonałe, zbyt dobre, żeby ktoś taki jak ja miał wstępować w ich szeregi powodowany złością i strachem. Ceremonia toczy się zbyt szybko. – Rogers Helena. Dziewczyna wybiera Prawość. Wiem, co dzieje się podczas inicjacji w Prawości. Słyszałem kiedyś w szkole plotki na ten temat. Musiałbym wyjawić każdą swoją tajemnicę,

choćbym miał wyrwać ją z siebie siłą. Aby wstąpić do Prawości, trzeba odsłonić się do żywego. Nie mogę tego zrobić. – Lovelace Frederick. Ubrany na niebiesko Frederick Lovelace robi nacięcie na dłoni i upuszcza krwi do misy Erudycji, woda robi się intensywnie różowa. Uczę się wystarczająco szybko, żeby wstąpić do tej frakcji, ale znam też siebie wystarczająco dobrze – jestem zbyt wybuchowy i podchodzę do wszystkiego zbyt emocjonalnie, aby odnaleźć się w takim miejscu. Tylko bym się tam dusił, a przecież pragnę wolności, a nie kolejnego więzienia. Zaraz potem zostaje wyczytana stojąca obok mnie Altruistka. – Erasmus Anne. Anne – jeszcze jedna osoba, która zamieniła ze mną co najwyżej kilka słów – niepewnie występuje naprzód i podchodzi do podium. Drżącymi dłońmi odbiera od Maksa nóż, nacina sobie wnętrze dłoni i przytrzymuje rękę nad misą Altruizmu. Dla niej wybór jest prosty. Nie musi od niczego uciekać, dołączy do przyjaznej społeczności, która czeka na nią z otwartymi ramionami. Poza tym od wielu lat żaden Altruista nie zmienił przynależności. W statystykach Ceremonii Wyboru to najbardziej lojalna frakcja. – Eaton Tobias. Gdy podchodzę do mis, nie jestem zdenerwowany, choć nadal nie wybrałem dla siebie miejsca. Max podaje mi nóż. Zaciskam palce na trzonku. Jest gładki i chłodny, o czystym ostrzu. Każda osoba dostaje nowy nóż i możliwość nowego wyboru. Wychodząc na środek sali, na środek utworzonego przez misy kręgu, mijam Tori, kobietę, która przeprowadzała mój test przynależności. „To ty będziesz musiał żyć ze swoją decyzją”, powiedziała. Dziś ma upięte włosy, wzdłuż mostka w kierunku szyi pnie się tatuaż. Tori patrzy mi w oczy z dziwną siłą, a ja staję wśród mis, nie odwracając wzroku. Z jaką decyzją będę w stanie żyć? Na pewno nie mogę wybrać Erudycji ani Prawości. Ani Altruizmu, bo stamtąd chcę uciec. Ani nawet Serdeczności, bo jestem zbyt poraniony, żeby się tam odnaleźć. Prawda jest taka, że chcę, aby mój wybór wbił ojcu nóż w serce, żeby zadał mu jak największy ból, żeby przysporzył mu wstydu, żeby go rozczarował.

Mogę tego dokonać tylko w jeden sposób. Patrzę na Marcusa, który odpowiada mi skinieniem głowy, i rozcinam dłoń tak głęboko, że do oczu napływają mi łzy. Powstrzymuję je i zaciskam pięść, żeby zebrała się w niej krew. Ojciec ma identyczne oczy jak ja – ciemnoniebieskie. W przyćmionym świetle zawsze wyglądają, tak jakby były czarne, jak bezdenne otwory w czaszce. Plecy pieką mnie i pulsują bólem, kołnierzyk koszuli ociera się o zdartą skórę, na której ojciec odcisnął ślady paska. Otwieram dłoń nad węglami. Mam wrażenie, że płoną w moim brzuchu i wypełniają mnie ogniem i dymem. Jestem wolny. Nie słyszę radosnych okrzyków Nieustraszonych, słyszę tylko dzwonienie w uszach. Moja nowa frakcja jest jak stwór o wielu ramionach, które wyciągają się ku mnie. Podchodzę do niego, ale nie mam odwagi się odwrócić i sprawdzić miny ojca. Czuję na ramionach poklepywanie, pochwałę z dokonanego wyboru. Przesuwam się na tył grupy. Po palcach ścieka mi krew. Staję razem z innymi nowicjuszami obok czarnowłosego chłopaka z Erudycji, który mierzy mnie niechętnym spojrzeniem. Pewnie nie wyglądam najlepiej w szarości Altruizmu, wyrośnięty i wychudzony, bo w zeszłym roku mocno strzeliłem w górę. Krew z rany ścieka na podłogę. Przejechałem ostrzem zbyt mocno. Gdy ostatnie osoby dokonują wyboru, chwytam brzeg luźnej koszuli Altruizmu i pociągam mocno. Oddzieram pasek materiału. Obwiązuję nim rękę, żeby zatamować krwawienie. Te ubrania i tak nie będą mi już potrzebne. Siedzący przed nami Nieustraszeni zrywają się na równe nogi zaraz po tym, gdy ostatnia osoba odchodzi od mis. Rzucają się do wyjścia, niosą mnie ze sobą. Tuż przed drzwiami odwracam się, nie mogę się powstrzymać. Ojciec nadal siedzi w pierwszym rzędzie w otoczeniu kilku członków Altruizmu. Jest wyraźnie wstrząśnięty. Uśmiecham się lekko. Zrobiłem to; to dzięki mnie ma taką minę. Nie jestem idealnym dzieckiem Altruizmu, skazanym na system, który pochłonie mnie w całości i skaże na zapomnienie. Jako pierwszy od przeszło

dekady przeszedłem z Altruizmu do Nieustraszoności. Znów się odwracam, żeby dogonić pozostałych. Nie chcę zostać w tyle. Rozpinam podartą koszulę i rzucam ją na ziemię. Szary T-shirt, który mam pod spodem, jest oczywiście za duży, ale przynajmniej ciemniejszy, bardziej się zlewa z czarnymi barwami mojej nowej frakcji. Nieustraszeni zbiegają po schodach, ze śmiechem i z krzykiem otwierają drzwi. Palą mnie plecy, ramiona, płuca i nogi, nagle nie jestem pewny, czy dobrze wybrałem, czy przyłączyłem się do właściwych ludzi. Są strasznie głośni i nieokiełznani. Czy wśród nich znajdę dla siebie miejsce? Nie wiem. Ale nie mam odwrotu. Przedzieram się naprzód, szukając innych nowicjuszy, ale gdzieś zniknęli. Przemieszczam się na skraj grupy, żeby zobaczyć, dokąd idziemy. Widzę tory kolejowe zawieszone przed nami nad ulicą w czymś w rodzaju klatki z metalu i drewna. Nieustraszeni wspinają się po schodach i rozchodzą po całym peronie. Na dole panuje taki tłok, że nie mogę się przedostać na górę, ale wiem, że jeśli szybko nie wejdę po schodach, to nie zdążę na pociąg. Postanawiam przepchnąć się do przodu. Zaciskam zęby, żeby odruchowo nie przepraszać, kiedy roztrącam wszystkich łokciami. Tłum wpycha mnie na schody. – Nieźle biegasz. – Tori podchodzi do mnie na peronie. – Przynajmniej jak na Altruistę. – Dzięki. – Wiesz, co teraz będzie, nie? – Odwraca się i wyciąga rękę w stronę widocznego z oddali światła nadjeżdżającego pociągu. – Pociąg się nie zatrzyma, tylko trochę zwolni. Jeśli nie wskoczysz, to koniec. Zostaniesz bez frakcji. Tyle wystarczy, żeby wylecieć z Nieustraszoności. Kiwam głową. Wcale mnie nie dziwi, że próba inicjacyjna już się zaczęła, że zaczęła się z chwilą zakończenia Ceremonii Wyboru. I nie dziwi mnie też, że Nieustraszeni chcą mnie sprawdzić. Widzę zbliżający się pociąg – słychać gwizd. Tori uśmiecha się do mnie. – Poradzisz sobie. – Dlaczego tak sądzisz? Wzrusza ramionami.

– Po prostu wyglądasz mi na kogoś, kto jest gotowy do walki, i tyle. Pociąg nadciąga z łoskotem, na peronie gromadzi się coraz więcej Nieustraszonych. Tori staje na krawędzi peronu, więc biorę z niej przykład – przybieram identyczną pozę i naśladuję jej ruchy, gdy przygotowuje się do skoku. Łapie za uchwyt i wskakuje do środka, więc robię to samo. Początkowo nie potrafię dobrze się przytrzymać, ale potem podciągam się i wskakuję do wagonu. Nie jestem jednak przygotowany na zakręt. Tracę równowagę i walę twarzą w metalową ścianę. Łapię się za obolały nos. – Miękkie lądowanie – komentuje jeden z Nieustraszonych. Jest młodszy od Tori. Ma ciemną skórę i wesoły uśmiech. – Finezja jest dla pozerów z Erudycji – stwierdza Tori. – Wsiadł do pociągu i to się liczy, Amar. – Ale powinien być w innym wagonie. Z nowicjuszami – zauważa Amar. Przygląda mi się, ale nie tak jak całkiem niedawno jakiś transfer z Erudycji. Chyba jest mnie przede wszystkim ciekawy, jakbym był czymś osobliwym, co musi dokładnie zbadać. – Ale skoro się znacie, to chyba w porządku. Jak się nazywasz, Sztywniaku? Już mam na końcu języka swoje imię i nazwisko, chcę odpowiedzieć tak jak zawsze, że jestem Tobias Eaton. To powinno być naturalne, ale uświadamiam sobie nagle, że nie jestem w stanie posłużyć się swoim nazwiskiem, nie tutaj, nie wobec ludzi, wśród których chciałbym znaleźć nowych przyjaciół, nową rodzinę. Nie mogę i nie chcę być dłużej synem Marcusa Eatona. – Jak dla mnie, możesz mówić na mnie Sztywniak – odpowiadam żartem, jak to nieraz słyszałem wśród Nieustraszonych na szkolnych korytarzach i w klasach. Pociąg przyśpiesza, do wagonu wpada wiatr, wyje mi głośno w uszach. Tori patrzy na mnie dziwnie i przez chwilę boję się, że powie Amarowi, jak się nazywam, bo na pewno pamięta z testu przynależności. Ale tylko kiwa lekko głową, a ja z ulgą odwracam się do otwartych drzwi, nadal trzymając się uchwytu. Nigdy wcześniej nie przyszło mi do głowy, że mógłbym nie podać komuś swojego nazwiska lub przedstawić się fałszywym, stworzyć dla siebie nową tożsamość. Tu jestem wolny. Mogę burczeć na ludzi, mogę

im odmawiać, mogę nawet kłamać. Między drewnianymi belkami, na których wspierają się tory kolejowe, o jedną kondygnację niżej, widzę ulicę. Ale stare tory zamieniają się w nowe, perony wznoszą się coraz wyżej, oplatają dachy budynków. Zwiększamy wysokość stopniowo, więc pewnie niczego bym nie zauważył, gdybym nie wpatrywał się w ziemię. Dopiero wtedy widać, że coraz bardziej się od niej oddalamy i że wznosimy się coraz bliżej nieba. Ze strachu uginają się pode mną nogi, więc odsuwam się od drzwi i przykucam pod ścianą. I tak czekam, aż dojedziemy na miejsce. Tkwię wciąż w tej samej pozycji – skulony, z twarzą w dłoniach – gdy Amar trąca mnie lekko stopą. – Wstawaj, Sztywniaku – rzuca, ale życzliwie. – Zaraz będziemy skakać. – Skakać? – No. – Uśmiecha się. – Ten pociąg nigdy się nie zatrzymuje. Wstaję. Pasek materiału, którym obwiązałem sobie rękę, jest cały czerwony od krwi. Tori popycha mnie w stronę drzwi. – Puśćcie nowicjusza przodem! – krzyczy. – Co ty robisz? – pytam ze złością. – Wyświadczam ci przysługę – odpowiada i znów mnie popycha w stronę otworu. Nieustraszeni szczerzą się i robią przejście. Podchodzę do krawędzi. Łapię się uchwytu tak mocno, że drętwieją mi koniuszki palców. Widzę, gdzie mam skoczyć – tory przed nami przytulają się do dachu jakiegoś budynku, a potem skręcają. Z daleka odległość między torami a dachem nie wydaje się duża, ale w miarę jak pociąg podjeżdża coraz bliżej, odstęp robi się coraz większy, a moja rychła śmierć coraz bardziej prawdopodobna. Cały się trzęsę, widząc, jak z wagonów przed nami wyskakują kolejni Nieustraszeni. Każdy ląduje na dachu, ale to wcale nie oznacza, że ja nie spadnę. Odrywam palce od uchwytu i ze wzrokiem utkwionym w dach odpycham się z impetem. Siła uderzenia wstrząsa moim ciałem. Upadam na ręce i kolana, a leżący na dachu żwir wbija mi się w zranioną dłoń. Patrzę na swoje palce. Czuję się tak, jakbym przeniósł się w czasie naprzód, sam skok szybko znika z pamięci.

– Cholera – odzywa się ktoś za moimi plecami. – Miałem nadzieję, że będziemy musieli zdrapywać z chodnika placek ze Sztywniaka. Z wściekłości wbijam wzrok w ziemię i przysiadam na piętach. Dach się przechyla i faluje – nie wiedziałem, że ze strachu człowiekowi może zakręcić się w głowie. Ale właśnie przeszedłem dwie próby inicjacyjne: wskoczyłem do jadącego pociągu i zeskoczyłem na dach. Pytanie brzmi tylko: jak Nieustraszeni schodzą z dachu? Chwilę później Amar podchodzi do utworzonej na brzegu półki i mimowolnie odpowiada na moje pytanie. Każą nam skakać. Zamykam oczy. Udaję, że mnie tu nie ma, że wcale nie klęczę na żwirowanej nawierzchni wśród wytatuowanych szaleńców. Dołączyłem do nich, żeby uciec, ale to nie żadna ucieczka, to po prostu inny rodzaj tortury. Ale już za późno, żeby zrezygnować. Mam więc tylko nadzieję, że przeżyję. – Witajcie w Nieustraszoności! – krzyczy Amar. – Tu albo stawiacie czoło swoim lękom, starając się przy tym nie zginąć, albo odchodzicie jako tchórze. W tym roku mamy rekordowo mało transferów, i nic dziwnego. Nieustraszeni zgromadzeni wokół Amara z krzykiem wyrzucają w górę pięści, bo najwyraźniej fakt, że nikt nie chce do nich dołączyć, to dla nich powód do dumy. – Na teren Nieustraszoności da się stąd dostać, tylko skacząc – wyjaśnia Amar. Szeroko rozkłada ramiona i zatacza nimi wokół siebie. Odchyla się na pięty i macha rękami, jakby spadał, ale zaraz potem odzyskuje równowagę, uśmiecha się. Wciągam powietrze nosem i już go nie wypuszczam. – Jak zwykle, daję pierwszeństwo naszym nowicjuszom. Zarówno tym, którzy urodzili się w Nieustraszoności, jak i pozostałym. – Zeskakuje z półki i wskazuje na nią, unosząc brwi. Grupka młodych Nieustraszonych wymienia między sobą spojrzenia. Z boku stoi ten sam chłopak z Erudycji, co wcześniej, jakaś dziewczyna z Serdeczności, dwóch chłopaków i dziewczyna z Prawości. Jest nas tylko sześcioro. Jeden z Nieustraszonych wysuwa się naprzód – ciemnoskóry chło-

pak, który gestem dłoni dopomina się od przyjaciół okrzyków zachęty. – Dawaj, Zeke! – ryczy jakaś dziewczyna. Zeke skacze, ale źle wymierza, bo przechyla się za bardzo w przód i traci równowagę. Rzuca coś niezrozumiale i znika. Dziewczyna z Prawości wydaje stłumiony okrzyk i zakrywa usta dłonią, ale przyjaciele Zekego wybuchają śmiechem. Chyba nie o taki dramatyczny i heroiczny wyczyn mu chodziło. Amar się uśmiecha i znów wskazuje półkę. Urodzeni w Nieustraszoności nowicjusze ustawiają się w kolejce, a za nimi Erudyta i Serdeczna. Wiem, że muszę do nich dołączyć. Muszę skoczyć, nieważne, co czuję. Sztywno podchodzę do kolejki, jakbym zamiast stawów miał zardzewiałe śrubki. Amar patrzy na zegarek i co trzydzieści sekund wypuszcza kolejnego skoczka. Kolejka robi się coraz krótsza, kurczy się w zastraszającym tempie. Nagle znika i zostaję sam. Wchodzę na półkę i czekam na sygnał Amara. W oddali za domami zachodzi słońce. Ich poszarpana linia z tej perspektywy wydaje się zupełnie obca. Na horyzoncie powietrze skrzy się na złoto, a wzdłuż budynku podrywa się wiatr, łopocząc moim ubraniem. – Skacz – mówi Amar. Zamykam oczy i czuję, że nie jestem w stanie się ruszyć. Nie jestem w stanie nawet odepchnąć się od dachu. Mogę tylko się przechylić i spaść. Żołądek osuwa mi się niżej, a ręce i nogi wymachują bezładnie w powietrzu, jakby chciały się czegoś chwycić, ale nie mają czego; jest tylko spadanie, powietrze, rozpaczliwe pragnienie twardego gruntu. Nagle ląduję na jakiejś siatce. Zamyka się wokół mnie i oplata mocnymi sznurami. Skądś wyciągają się do mnie ręce. Chwytam się siatki i podciągam w ich stronę. I nagle stoję już na drewnianym pomoście. Uśmiecha się do mnie facet z ciemnobrązową skórą i posiniaczonymi kłykciami. Max. – Sztywniak! – Klepie mnie po plecach, a ja mimowolnie się krzywię. – Fajnie, że zaszedłeś tak daleko. Dołącz do pozostałych nowicjuszy. Amar za chwilę będzie na dole. Za jego plecami ciemnieje tunel wykuty w skale. Kwatera Nieustraszoności znajduje się pod ziemią, a myślałem, że będzie zwisać z wysokiego budynku na cienkich linkach i że w ten sposób urzeczy-

wistnią się moje najgorsze koszmary. Ostrożnie daję krok po schodach do innych transferów. Nogi najwyraźniej znów mi działają. Dziewczyna z Serdeczności uśmiecha się do mnie. – Dziwne, ale to było nawet fajne – mówi. – Jestem Mia. W porządku? – Wygląda tak, jakby się miał zaraz porzygać – zauważa jeden z Prawych. – Po prostu rzygnij, stary – dodaje drugi. – Małe przedstawienie nie zaszkodzi. – Zamknij się – odpowiadam odruchowo. Ku mojemu zaskoczeniu rzeczywiście się zamykają. Chyba niezbyt często słyszeli coś takiego z ust Altruisty. Po chwili z siatki zeskakuje Amar. Schodzi po schodach, rozczochrany i rozchełstany, gotowy na kolejne szaleństwo. Kiwa na nowicjuszy, żeby podeszli. Ustawiamy się w półkolu przy wlocie do tunelu. Amar składa przed sobą dłonie. – Jestem Amar – mówi. – Podczas inicjacji będę waszym instruktorem. Wychowałem się tutaj i trzy lata temu zdałem śpiewająco egzamin inicjacyjny, co oznacza, że będę zajmować się nowymi tak długo, jak tylko zechcę. Macie niesamowitego farta. Urodzeni w Nieustraszoności i transfery trenują zwykle osobno, żeby ci pierwsi nie roznieśli tych drugich w pył przy pierwszej nadarzającej się sposobności… – Słysząc to, ustawieni w drugiej części półkola Nieustraszeni z urodzenia się uśmiechają. – Ale w tym roku wprowadzimy coś nowego. Razem z przywódcami naszej frakcji chcielibyśmy się przekonać, czy znajomość własnych lęków przed rozpoczęciem treningu pozwoli wam lepiej przygotować się do inicjacji. Zanim więc pozwolimy wam pójść do jadalni na kolację, spróbujemy się czegoś dowiedzieć o nas samych. Chodźcie. – A co, jeśli nie chcę się niczego o sobie dowiedzieć? – pyta Zeke. Wystarczy jedno spojrzenie naszego instruktora, żeby chłopak wrócił do grupy urodzonych w Nieustraszoności. Amar jest zupełnie inny niż ludzie, których dotąd znałem – w jednej chwili przyjacielski, w następnej surowy. A czasem i taki, i taki jednocześnie. Prowadzi nas w głąb tunelu. Nagle zatrzymuje się przed wbudo-

wanymi w skałę drzwiami i otwiera je ramieniem. Wchodzimy do pachnącego wilgocią pomieszczenia z ogromnym oknem na tylnej ścianie. Nad nami migoczą jarzeniówki. Amar zaczyna się krzątać przy urządzeniu, które bardzo przypomina to do przeprowadzania testu przynależności. Słyszę ciurkanie wody – krople kapią z sufitu, tworząc w rogu kałużę. Za oknem widać drugie duże, puste pomieszczenie. W każdym rogu jest kamera. Czy w całym kompleksie Nieustraszoności są kamery? – To sala krajobrazu strachu – informuje Amar, nie podnosząc głowy. – Krajobraz strachu to rodzaj symulacji, w trakcie której konfrontujecie się ze swoimi największymi lękami. Na stole obok maszyny leżą równo ułożone strzykawki. W migoczącym świetle wyglądają złowieszczo, równie dobrze mogłyby tu leżeć narzędzia tortur, noże, topory i rozżarzone pręty. – Jak to możliwe? – pyta chłopak z Erudycji. – Przecież nie wiesz, czego się najbardziej boimy. – Eric, tak? – upewnia się Amar. – Masz rację. Nie wiem, czego się najbardziej boicie, ale serum, które wam podam, pobudzi ośrodki w mózgu odpowiedzialne za odczuwanie strachu, a wtedy sami wytworzycie odpowiednie przeszkody, by tak to ująć. Ale podczas tej symulacji, w przeciwieństwie do symulacji z testu przynależności, będziecie mieć świadomość, że to, co widzicie, nie dzieje się naprawdę. Będę kontrolował waszą symulację. Przy określonej częstotliwości tętna poinformuję program zawarty w serum, żeby przeszedł do kolejnej przeszkody, to znaczy, kiedy się uspokoicie lub też odpowiednio zmierzycie ze swoim lękiem. Gdy przejdziecie już przez wszystkie lęki, program się wyłączy. „Obudzicie się” znów w tym pokoju i będziecie mieć większą świadomość własnych obaw. – Bierze strzykawkę i skinieniem głowy przywołuje Erica. – Pozwól, że zaspokoję twoją ciekawość Erudyty. Będziesz pierwszy. – Ale… – Żadnego ale – przerywa mu gładko. – Jestem twoim instruktorem, więc radzę ci robić to, co mówię. Eric stoi przez chwilę nieruchomo, potem zdejmuje niebieską kurtkę, składa ją na pół i przewiesza przez oparcie krzesła. Porusza się powoli, z namysłem – podejrzewam, że chce w ten sposób zagrać Ama-

rowi na nerwach. Podchodzi do niego, a Amar niemal brutalnie wbija mu igłę w bok szyi, potem wyprowadza go do sąsiedniego pomieszczenia. Gdy Eric stoi już na środku sali za szybą, Amar podłącza się za pomocą elektrod do symulatora i uruchamia program na ekranie komputera. Eric stoi nieruchomo z rękami po bokach. Patrzy na nas przez szybę, a po chwili, choć w ogóle nie zmienił pozycji, wygląda już tak, jakby patrzył na coś innego, jakby zaczęła się symulacja. Ale nie krzyczy, nie rzuca się, nie płacze, chociaż tego właśnie bym się spodziewał po kimś, kto właśnie widzi swoje największe lęki. Monitor przed Amarem rejestruje wzrost tętna, które podnosi się jak ptak wzbijający się do lotu. Eric się boi. Boi się, ale się nie rusza. – Co się dzieje? – pyta Mia. – Serum działa? Potakuję. Obserwuję, jak Eric głęboko wciąga powietrze, po czym wypuszcza je nosem. Trzęsie się na całym ciele, drży, jakby drżała ziemia, na której stoi, ale oddech ma powolny i równy, mięśnie napinają się i rozluźniają co kilka sekund, jakby naprężał je przypadkowo i szybko to korygował. Obserwuję pomiar jego tętna: obniża się coraz bardziej, aż wreszcie Amar dotyka ekranu i przeskakuje dalej. Cały proces powtarza się przy każdym kolejnym lęku. Liczę je, gdy mijają po kolei w ciszy: dziesięć, jedenaście, dwanaście. Na koniec instruktor dotyka ekranu po raz ostatni, a Eric się rozluźnia. Mruga powoli, potem uśmiecha się zza szyby. Urodzeni w Nieustraszoności, którzy zwykle tak chętnie wszystko komentują, tym razem milczą. To musi oznaczać, że instynkt dobrze mi podpowiada: na Erica trzeba uważać. Może nawet trzeba się go bać. Ponad godzinę patrzę, jak inni nowicjusze konfrontują się ze swoimi lękami: biegają, skaczą, strzelają z niewidzialnej broni, a w niektórych przypadkach kładą się na brzuchu i płaczą. Czasem wyczuwam, co widzą: wyczuwam nękające ich paskudne lęki, ale w większości wypadków zło, z którym walczą, jest ich osobistą sprawą, znają je tylko oni i Amar. Trzymam się jak najbardziej z tyłu i kulę za każdym razem, gdy Amar wywołuje kolejną osobę. Zostaję na sali ostatni. Mia właśnie skończyła, opuściła krajobraz strachu przycupnięta pod ścianą, z twarzą

schowaną w dłoniach. Wstaje wyraźnie wyczerpana i wychodzi z sali, nie czekając na pozwolenie. Amar spogląda na ostatnią strzykawkę, potem na mnie. – Zostaliśmy tylko we dwóch, Sztywniaku. Chodź. Miejmy to już za sobą. Staję naprzeciwko niego. Ledwie czuję ukłucie igły; nigdy nie miałem problemów z zastrzykami, choć niektórzy nowicjusze zaczynali płakać na widok igły. Przechodzę do sąsiedniego pokoju i patrzę na szybę, która z tej strony wygląda jak lustro. Tuż przed rozpoczęciem symulacji widzę siebie, tak jak musieli mnie widzieć inni: jestem przygarbiony, tonę w za dużym ubraniu; wysoki i kościsty, zakrwawiony. Prostuję się na próbę i jestem zaskoczony różnicą, zaskoczony przebłyskiem siły, którą w sobie dostrzegam na chwilę przed tym, zanim pokój rozpływa się i znika. Przestrzeń wypełnia się skrawkami obrazów: linią dachów na tle nieba, dziurą w chodniku siedem pięter niżej, półką pod moimi stopami. Wzdłuż budynku podnosi się wiatr, silniejszy, niż był w rzeczywistości. Szarpie ubraniem tak mocno, że aż furkoczą i uderza w moje ciało pod najdziwniejszymi kątami. Nagle budynek robi się coraz wyższy, błyskawicznie unosi mnie wysoko nad ziemię. Dziura się zasklepia, zakrywa ją nawierzchnia chodnika. Chcę się odsunąć od krawędzi dachu, ale wiatr nie pozwala mi się cofnąć. Serce mi wali coraz mocniej i szybciej, bo uświadamiam sobie, co muszę zrobić – znów skoczyć, ale tym razem bez gwarancji, że nie będzie bólu, gdy roztrzaskam się o bruk. Placek ze Sztywniaka. Strzepuję ręce, zaciskam powieki i krzyczę przez zaciśnięte zęby. Poddaję się podmuchowi wiatru i lecę w dół. Uderzam o ziemię. Przez krótką chwilę czuję potworny ból, przeszywa mi całe ciało. Wstaję, otrzepuję pył z policzka i czekam na kolejną przeszkodę. Nie mam pojęcia, co to będzie. Nigdy jakoś szczególnie nie analizowałem swoich lęków, nie wiem nawet, jak by to było, uwolnić się od nich, pokonać strach. Nagle przychodzi mi do głowy, że bez strachu mógłbym być silny, potężny, niepowstrzymany. Poddaję się na moment tej myśli, ale nagle coś uderza mnie w plecy z dużą siłą.

Zaraz potem dostaję w lewy bok, potem w prawy. Jestem zamknięty w skrzyni. Z początku zaskoczenie nie dopuszcza do mnie paniki, ale nagle wdycham resztki powietrza i wpatruję się w czarną nicość. Moje wnętrzności zaciskają się coraz mocniej. Nie mogę oddychać. Nie mogę oddychać. Zagryzam dolną wargę, żeby nie płakać – nie chcę, żeby Amar zobaczył moje łzy, nie chcę, żeby powiedział Nieustraszonym, że jestem tchórzem. Muszę myśleć, ale nie mogę, bo to pudło mnie dusi. Ściana z tyłu jest taka sama jak ta z moich wspomnień – gdy byłem mały, zostałem za karę zamknięty na górze w ciemnym korytarzu. Nie wiedziałem, kiedy to się skończy, ile godzin będę musiał spędzić z wyimaginowanymi potworami czyhającymi na mnie w ciemności, słysząc za ścianą szlochanie mamy. Zaczynam walić w ścianę, potem ją drapać, choć drzazgi wbijają mi się pod paznokcie. Uginam ręce i uderzam przedramionami w skrzynię. Zamykam oczy. Próbuję udawać, że mnie tu nie ma. Nie ma mnie tu. Wypuść mnie wypuść mnie wypuść mnie wypuść mnie. – Zastanów się, Sztywniaku! – krzyczy jakiś głos. Nieruchomieję. Przypominam sobie, że to tylko symulacja. „Zastanów się”. Czego potrzebuję, żeby wydostać się z tej skrzyni? Narzędzia, czegoś mocniejszego ode mnie. Trącam coś stopą i pochylam się, żeby to podnieść, ale wtedy górna ściana pudła przesuwa się razem ze mną i nie mogę się już wyprostować. Tłumię krzyk, ale po omacku odnajduję ostrą końcówkę łomu. Wsuwam go między deski w lewym rogu i napieram całym ciężarem ciała. Deski natychmiast ustępują; spadają na ziemię. Z ulgą oddycham świeżym powietrzem. Nagle pojawia się przede mną jakaś kobieta. Nie rozpoznaję jej twarzy. Ma białe ubranie, nie należy do żadnej frakcji. Podchodzę do niej, lecz ni stąd, ni zowąd wyrasta przede mną stół. Leżą na nim pistolet i kula. Marszczę brwi. Czy to mój lęk? – Kim jesteś? – pytam, ale nieznajoma nie odpowiada. Jest dla mnie jasne, co mam zrobić – naładować broń i strzelić. Ogarnia mnie przerażenie równie silne jak przy poprzednich lękach. Za-

sycha mi w gardle. Na oślep chwytam pistolet i kulę. Nigdy nie miałem w ręku broni, więc dopiero po chwili dochodzę do tego, jak otworzyć magazynek. W ciągu tych kilku sekund myślę o życiu uchodzącym z kobiety, której przecież nawet nie znam, na której nie powinno mi zależeć. Boję się – boję się tego, co każą mi robić w Nieustraszoności, lub tego, co sam będę chciał zrobić. Boję się utajonych pokładów agresji, które uformowały się we mnie przez ojca i wymuszone przez dawną frakcję milczenie. Wsuwam nabój do magazynka i chwytam oburącz pistolet. Rana wewnątrz dłoni pulsuje bólem. Patrzę kobiecie w twarz. Jej dolna warga drży, w oczach zbierają się łzy. – Przepraszam – mówię i pociągam za spust. Widzę utworzony przez kulę ciemny otwór w ciele. Kobieta upada na podłogę, a w zetknięciu z ziemią zamienia się w chmurę pyłu. Ale strach nie mija. Wiem, że coś nadchodzi, bo czuję narastający niepokój. Nie było jeszcze Marcusa, a pojawi się na sto procent. Jestem tego równie pewny jak własnego nazwiska. Naszego nazwiska. Otacza mnie krąg światła, na brzegu jasności i ciemności widzę szare znoszone buty. Wyłania się Marcus Eaton, ale nie ten, którego znam. Ten ma czarne otwory zamiast oczu i ciemną wyrwę w miejscu ust. Obok niego staje drugi Marcus Eaton. Powoli, ustawiając się w kręgu, pojawia się coraz więcej zdeformowanych wersji mojego ojca. Otaczają mnie. Mają szeroko rozwarte bezzębne gęby, dziwnie powykrzywiane głowy. Zaciskam pięści. To nie jest prawda. Przecież to widać, że to nieprawda. Pierwszy Marcus rozpina pasek i wysuwa go szlufka po szlufce ze spodni. Tak samo robią pozostałe Marcusy. Ich paski zamieniają się w stalowe liny zakończone kolcami. Moi ojcowie opuszczają paski, z ciemnych ust wysuwają się im czarne, tłuste języki. Wszyscy naraz biorą zamach. Krzyczę na całe gardło i zakrywam głowę rękami. – To dla twojego dobra – mówią jednym metalicznym głosem, jak chór. Czuję ból – rozdziera mnie, rozszarpuje, siecze. Padam na kolana i zaciskam ręce na uszach, jakby to miało mnie ochronić, ale nic nie może

mnie ochronić. Wrzeszczę, ból nie ustępuje, głosy Marcusów nie cichną. „Nie pozwolę, żeby ktoś sobie pobłażał w moim domu! Nie wychowałem syna na kłamcę!” Nie mogę tego słuchać. Nie będę tego słuchać. Nagle, nie wiadomo skąd, przed oczami pokazuje mi się obraz podarowanej przez mamę rzeźby. Widzę ją na biurku, na którym ją zostawiłem, i ból zaczyna ustępować. Skupiam na niej całą uwagę – na niej i na pozostałych rzeczach rozrzuconych w pokoju, na wyrwanym z zawiasów wieku kufra. Przypominam sobie dłonie mamy, jej szczupłe palce. Widzę, jak opuszczają wieko, zamykają skrzynię na klucz i wkładają mi go do ręki. Głosy znikają po kolei, aż nie zostaje ani jeden. Opuszczam ręce i czekam na kolejną przeszkodę. Przesuwam kłykciami po kamiennej posadzce, zimnej i chropowatej od brudu. Słyszę czyjeś kroki i przygotowuję się na to, co zaraz zobaczę, ale obok rozlega się tylko głos Amara: – To wszystko? – pyta. – Nic więcej? No nieźle, Sztywniaku. Podchodzi do mnie i podaje mi rękę. Chwytam ją i pozwalam mu podciągnąć mnie na nogi. Nie patrzę na niego. Nie chcę widzieć jego miny. Nie chcę, żeby wiedział to, co wie; nie chcę zamienić się w żałosnego nowicjusza, który ma za sobą trudne dzieciństwo. – Musimy ci wymyślić inne imię – stwierdza kpiąco. – Coś ostrzejszego niż „Sztywniak”. Może „Sztylet” albo „Morderca”. Podnoszę na niego wzrok. Uśmiecha się lekko. Widzę w tym uśmiechu odrobinę litości, ale wcale nie tak dużo, jak przypuszczałem. – Też bym nie chciał nikomu mówić, jak się nazywam – zauważa. – Chodźmy wrzucić coś na ruszt. W jadalni Amar prowadzi mnie do stołu nowicjuszy. Przy sąsiednich stołach siedzi już kilku Nieustraszonych. Zerkają na drugą stronę sali, gdzie ozdobieni kolczykami i tatuażami kucharze nadal rozkładają jedzenie. Jadalnia mieści się w jaskini oświetlonej od dołu niebiesko-białymi lampami, które spowijają wszystko dziwną poświatą. Siadam na jednym z wolnych krzeseł. – Rany, Sztywniaku. Wyglądasz, jakbyś miał za chwilę zemdleć – stwierdza Eric, wywołując uśmiech jednego z Prawych.

– Wszystkim wam udało się przeżyć – oznajmia Amar. – Moje gratulacje. Przetrwaliście pierwszy dzień inicjacji. Jednym wyszło to lepiej, innym gorzej. – Patrzy na Erica. – Ale nikt z was nie wypadł tak dobrze jak Cztery. – Pokazuje na mnie. Marszczę brwi – cztery? Czy on mówi o moich lękach? – Ej, Tori! – woła przez ramię. – Słyszałaś, żeby ktoś miał tylko cztery lęki w krajobrazie strachu? – Z tego, co wiem, rekord to siedem albo osiem. A co? – odpowiada kobieta. – Mam tu nowicjusza tylko z czterema lękami. Tori kiwa w moją stronę, a Amar potwierdza przytaknięciem. – No to mamy nowy rekord. – Dobra robota – mówi mi Amar, po czym odwraca się i idzie do stołu, przy którym siedzi Tori. Wszyscy nowicjusze gapią się na mnie w milczeniu. Przed wejściem do krajobrazu strachu byłem dla nich tylko kimś, kim mogą się posłużyć w drodze do Nieustraszoności. Ale teraz jestem jak Eric – kimś, na kogo trzeba uważać, kogo może nawet trzeba się bać. Amar dał mi coś więcej niż nowe imię. Dał mi siłę. – Jak się naprawdę nazywasz? Coś na E…? – pyta Eric, mrużąc oczy. Jakby coś wiedział, ale nie jest pewny, czy to dobry moment, żeby o tym mówić. Pozostali też mogą kojarzyć moje nazwisko z Ceremonii Wyboru, tak jak ja pamiętam ich nazwiska – zamglone stresem związanym z oczekiwaniem na wielką decyzję. Jeśli odepchnę teraz ich wspomnienia, jeśli dam się im zapamiętać jako Nieustraszony, to może uda mi się ocalić samego siebie. Waham się przez chwilę, po czym opieram się łokciami o blat stołu i patrzę na Erica spod uniesionych brwi. – Nazywam się Cztery – cedzę przez zęby. – Jeśli jeszcze raz nazwiesz mnie Sztywniakiem, to będziemy mieli problem. Eric przewraca oczami, ale wiem, że do niego dotarło. Mam nowe imię, mogę stać się nowym człowiekiem. Kimś, kto nie musi wysłuchiwać przemądrzałych uwag jakiegoś mądrali z Erudycji. Kimś, kto może się odciąć.

Kimś, kto w końcu jest gotowy do walki. Cztery.

NOWICJUSZ Sala treningowa pachnie wysiłkiem fizycznym, potem, kurzem i butami. Za każdym razem, gdy trafiam pięścią w worek, bolą mnie kłykcie, obdarte po tygodniu walk w Nieustraszoności. – Zakładam, że widziałeś rozpiskę. – Amar opiera się o framugę. Krzyżuje ramiona na piersi. – I wiesz, że jutro walczysz z Erikiem. Bo inaczej byłbyś teraz w sali krajobrazu strachu, a nie tutaj. – Tu też przychodzę. – Odsuwam się od worka, strzepując dłonie. Czasem tak mocno zaciskam pięści, że tracę czucie w palcach. Prawie przegrałem swój pierwszy sparing z dziewczyną z Serdeczności, Mią. Nie wiedziałem, jak się z nią bić, tak żeby jej nie uderzyć, a nie mogłem tego zrobić – przynajmniej do czasu, aż mnie przydusiła i zaczęło mi się robić ciemno przed oczami. Do głosu doszedł wtedy instynkt i wystarczył jeden mocny cios łokciem w twarz, żeby ją znokautować. Na wspomnienie tego wciąż dopadają mnie wyrzuty sumienia. Drugiej walki też omal nie przegrałem. Walczyłem z Seanem, większym z dwóch chłopaków z Prawości. Wymęczyłem go – podnosiłem się za każdym razem, gdy sądził, że mnie załatwił. Nie miał pojęcia, że pokonywanie bólu to jeden z moich najgłębiej zakorzenionych nawyków. Wykształciłem go bardzo wcześnie, tak jak obgryzanie paznokcia na kciuku czy trzymanie widelca lewą, a nie prawą ręką. Twarz mam teraz posiniaczoną i poranioną, ale pokazałem, na co mnie stać. Jutro moim przeciwnikiem jest Eric. Aby z nim wygrać, potrzeba czegoś więcej niż jednego sprytnego ciosu czy wytrwałości. Potrzeba umiejętności, których mi brak; siły, której sobie nie wyrobiłem. – Wiem. – Amar się śmieje. – Poświęciłem sporo czasu na to, żeby się czegoś o tobie dowiedzieć. Pytałem tu i tam. Wygląda na to, że rano przychodzisz tutaj, a wieczorem idziesz do sali krajobrazu strachu. Nie prowadzasz się z innymi nowicjuszami. Jesteś wiecznie zmęczony i śpisz jak zabity. Za uchem spływa mi kropla potu. Ścieram ją owiniętymi taśmą palcami, po czym przeciągam ręką po czole. – Wstąpienie do frakcji to nie sama inicjacja – ciągnie Amar. Łapie

łańcuch, na którym wisi worek treningowy, i sprawdza jego wytrzymałość. – Większość Nieustraszonych zdobywa w czasie inicjacji przyjaciół, dziewczyny, chłopaków czy inne bliskie osoby. Wrogów oczywiście też. Ale tobie najwyraźniej na czymś takim w ogóle nie zależy. Widuję innych nowicjuszy razem: chodzą przekłuć sobie nos, uszy czy wargi, a potem pojawiają się na treningu z piercingiem na zaczerwienionej skórze; podczas śniadania budują wieże z resztek jedzenia. Nie przyszło mi nawet do głowy, że mógłbym do nich dołączyć lub choćby spróbować się do nich upodobnić. Wzruszam ramionami. – Przywykłem do samotności. – Ale mam wrażenie, że niedługo stracisz nad sobą panowanie, i naprawdę nie chciałbym być wtedy w pobliżu – stwierdza Amar. – Chodź. Wieczorem gramy w taką jedną grę Nieustraszonych. Skubię taśmę owiniętą wokół dłoni. Nie powinienem tracić czasu na zabawę. Powinienem zostać na miejscu i ćwiczyć, a potem położyć się spać, żeby jutro być gotowym do walki. Ale w głosie, który mówi „powinienem”, słyszę głos ojca – każe mi zachowywać się właściwie, trzymać na uboczu. A przecież zmieniłem frakcję dlatego, że nie chciałem już słuchać tego głosu. – Proponuję ci możliwość integracji z Nieustraszonymi tylko dlatego, że naprawdę ci współczuję – dodaje Amar. – Mam nadzieję, że nie będziesz głupi i nie zmarnujesz takiej okazji. – Okej – zgadzam się. – Co to za gra? Amar uśmiecha się tylko. – Gra nazywa się wyzwanie. – Dziewczyna z Nieustraszoności, Lauren, trzyma się uchwytu przy wejściu do wagonu, ale nie przestaje się huśtać; wygląda to tak, jakby miała zaraz wypaść. Ze śmiechem wciąga się z powrotem do środka, a przecież pociąg jest na wysokości dwóch pięter nad ulicą i mogłaby sobie skręcić kark, gdyby wyleciała. W wolnej ręce trzyma srebrną flaszkę. To wiele wyjaśnia. Przechyla głowę. – Pierwsza osoba wybiera kogoś i wymyśla mu jakieś trudne zadanie. Wybrany najpierw pije, potem wykonuje zadanie, a na koniec może wytypować kolejną osobę. Jak już wszyscy zmierzą się ze swoimi wyzwaniami lub zginą w czasie ich realizacji, upijamy się trochę bardziej

i wracamy do domu. – A kto wygrywa? – pyta jeden z Nieustraszonych z drugiego końca wagonu. Siedzi oparty plecami o Amara, jakby byli starymi kumplami lub braćmi. Nie jestem jedynym nowicjuszem w wagonie. Naprzeciwko mnie siedzi Zeke, chłopak, który skoczył pierwszy, i brunetka z równo przyciętą nad czołem grzywką i kolczykiem w wardze. Pozostali są starsi, wszyscy już należą do Nieustraszoności. Zachowują się swobodnie: opierają się o siebie, szturchają się żartobliwie, czochrają sobie włosy. W wagonie panuje przyjazna, koleżeńska, trochę rozflirtowana atmosfera, dla mnie zupełnie obca. Próbuję się zrelaksować; obejmuję ramionami kolana. Naprawdę jestem Sztywniakiem. – Wygrywa ten, kto nie wymięknie – wyjaśnia Lauren. – Ale uwaga, wprowadzam nową zasadę. Nie wolno zadawać głupich pytań. Ja zaczynam, bo mam alkohol – dodaje. – Amar, pójdziesz do biblioteki Erudycji wtedy, gdy wszystkie Nosy kują, i krzykniesz albo zrobisz coś wulgarnego. – Zakręca flaszkę i rzuca mu. Całe towarzystwo zagrzewa Amara do boju, a on odkręca butelkę i bierze łyk tego, co jest w środku. – Powiedz mi tylko, gdzie wysiąść! – przekrzykuje hałas Amar. Zeke macha do mnie ręką. – Jesteś transferem, co nie? Nazywasz się Cztery? – Tak – odpowiadam. – Niezły skok. – Nagle uświadamiam sobie, że to może być dla niego drażliwa sprawa: triumf, ale zakłócony utratą równowagi. Niestety już za późno. Zeke jednak tylko parska śmiechem. – No nie była to moja najlepsza chwila – stwierdza. – Ale jakoś nikt inny się nie wyrywał, żeby skoczyć pierwszy – odzywa się stojąca obok niego dziewczyna. – Tak w ogóle, to jestem Shauna. To prawda, że masz tylko cztery lęki? – zwraca się do mnie. – Stąd moje imię – odpowiadam. – Rany. – Kiwa głową. Najwyraźniej zrobiło to na niej wrażenie. Prostuję się z dumą. – Pewnie urodziłeś się w Nieustraszoności. Wzruszam ramionami, jakby to mogła być prawda, choć przecież wiem, że tak nie jest. Dziewczyna nie ma pojęcia, że uciekłem do Nieu-

straszoności od życia, które mi przeznaczono, że zrobię wszystko, aby przejść przez inicjację, byleby tylko nikt się nie zorientował, że jestem oszustem. Że urodziłem się w Altruizmie i że to po mnie widać, i że tylko schroniłem się w Nieustraszoności. Shauna nagle markotnieje, jakby coś ją zasmuciło, ale nie pytam, o co chodzi. – Jak ci idą walki? – wtrąca się Zeke. – W porządku. – Pokazuję posiniaczoną twarz. – Sam widzisz. – A popatrz na mnie. – Podnosi głowę i pokazuje dużego siniaka pod brodą. – To zasługa tego oto dziewczątka. – Wskazuje kciukiem Shaunę. – Wygrał – wyjaśnia Shauna. – Ale przynajmniej raz udało mi się porządnie go walnąć. Ciągle przegrywam. – Dla ciebie to nic takiego, że on cię bije? – pytam. – Nie, a czemu? – No nie wiem… Bo… jesteś dziewczyną? Patrzy na mnie zdziwiona. – Co, myślisz, że nie mogę znieść ciosów jak każdy inny nowicjusz tylko dlatego, że mam kobiecą budowę ciała? – Pokazuje na swoje piersi, a ja gapię się przez chwilę, zaraz jednak przywołuję się do porządku i zaczerwieniony odwracam wzrok. – Przepraszam. Nie chciałem, żeby tak to zabrzmiało. Po prostu nie przywykłem do tego. Wszystko jest dla mnie nowe. – Spoko – odpowiada. W jej głosie nie ma złości. – Ale musisz coś wiedzieć o Nieustraszonych: tu płeć nie ma znaczenia. Liczy się to, czy masz jaja, czy nie masz. Amar wstaje nagle, teatralnie bierze się pod boki i podchodzi do otwartych drzwi. Pociąg zaczyna jechać w dół, ale chłopak niczego się nie trzyma, chwieje się tylko na boki i balansuje ciałem w zależności od ruchu wagonu. Wszyscy się podnoszą. Amar wyskakuje pierwszy – rzuca się w ciemność – a reszta idzie jego śladem. Pozwalam, żeby ludzie za mną przesuwali mnie w stronę drzwi. Nie boję się prędkości, problemem jest dla mnie tylko wysokość, ale pociąg jedzie tuż nad ziemią, więc skaczę bez obaw. Ląduję na nogach i robię jeszcze kilka nieskoordynowanych kroków, żeby zachować równowagę.

– Proszę, proszę, nogi coraz bardziej wytrenowane. – Amar szturcha mnie łokciem. – Masz, łyknij sobie. Coś mi się zdaje, że tego potrzebujesz. – Podaje mi flaszkę. Nigdy nie miałem w ustach alkoholu. Altruiści nie piją, więc nie miałem nawet do niego dostępu. Ale wiem, że po alkoholu ludzie się rozluźniają, a ja bardzo bym chciał wreszcie przestać czuć się tak, jakby moja skóra była dla mnie za ciasna. Bez wahania biorę więc butelkę i piję. Alkohol pali mnie w gardło i smakuje jak lekarstwo, ale szybko spływa do żołądka, dając przyjemne ciepło. – Zuch chłopak – komentuje Amar i podchodzi do Zekego. Obejmuje go za szyję i przyciąga jego głowę do swojej piersi. – Widzę, że poznałeś mojego kumpla, Ezekielu. – To, iż mama tak na mnie mówi, wcale nie znaczy, że ty też musisz. – Zeke strąca ramię Amara. Zerka na mnie. – Dziadkowie Amara przyjaźnili się z moimi rodzicami. – Przyjaźnili? – Mój tata nie żyje i jego dziadkowie też – wyjaśnia. – A twoi rodzice? – pytam Amara. Wzrusza ramionami. – Zginęli, jak byłem mały. W wypadku kolejowym. Smutna historia. – Jego uśmiech jakoś tego nie potwierdza. – Moi dziadkowie skoczyli niedługo po tym, jak oficjalnie zostałem członkiem Nieustraszoności. – Przechyla dłoń, tak jakby sugerował lot w dół. – Skoczyli? – Nie opowiadaj mu tego przy mnie – prosi Zeke, kręcąc głową. – Nie chcę widzieć jego miny. Amar nie zwraca na to uwagi. – Starsi Nieustraszeni czasem decydują się na skok w przepaść. Alternatywą jest bezfrakcyjność – tłumaczy Amar. – Mój dziadek był już bardzo chory. Miał raka. Babcia nie chciała żyć bez niego. – Odchyla głowę i patrzy w niebo, w jego oczach odbija się poświata księżyca. Przez chwilę mam wrażenie, że pokazuje mi swoje drugie ja – to, które starannie chowa za urokiem osobistym, dowcipem i brawurą Nieustraszonych. Przeraża mnie to, bo jego drugie ja jest bezwzględne, nieczułe i smutne. – Przykro mi – mówię.

– Przynajmniej mogłem się pożegnać – stwierdza. – Zwykle śmierć nie czeka na pożegnania. Drugie ja znika wyparte uśmiechem. Amar podbiega z butelką w dłoni do reszty grupy. Zostaję z tyłu z Zekem, który idzie sprężystym krokiem, jednocześnie niezdarnie i z gracją, jak dziki pies. – A ty? – pyta Zeke. – Masz rodziców? – Tylko ojca – odpowiadam. – Mama zmarła dawno temu. Pamiętam jej pogrzeb. Wszyscy członkowie Altruizmu zgromadzili się w naszym domu, wypełniając go cichymi głosami. Chcieli towarzyszyć nam w żałobie. Przynosili jedzenie na metalowych tacach wyłożonych folią aluminiową, sprzątali w kuchni i spakowali za nas ubrania mamy, żeby w domu nie pozostał po niej żaden ślad. Przypominam sobie szepty, że zmarła z powodu komplikacji związanych z drugą ciążą. Ale pamiętam, że kilka miesięcy wcześniej stała przed komodą i zapinała luźną koszulę. Pod spodem miała obcisły podkoszulek, a jej brzuch był płaski. Kręcę lekko głową, odsuwając od siebie te wspomnienia. Mama nie żyje, a pamięć dziecka jest zawodna. – A tata akceptuje twój wybór? – pyta Zeke. – Zbliża się Dzień Wizyt. – Nie – odpowiadam. – W ogóle go nie akceptuje. Mój ojciec nie odwiedzi mnie w Dniu Wizyt. Jestem tego pewny. Już nigdy się do mnie nie odezwie. Sektor Erudytów jest najbardziej uporządkowaną częścią miasta. Z chodników uprzątnięto wszystkie śmieci i kawałki gruzu, każde pęknięcie w nawierzchni wyrównano smołą. Mam wrażenie, że muszę ostrożnie stawiać stopy, żeby nie porysować chodnika adidasami. Pozostali Nieustraszeni idą beztrosko, plaskając podeszwami, tak jakby padał deszcz. W holu kwatery głównej każdej frakcji o północy może palić się światło, ale w każdym innym miejscu powinno być ciemno. W tym sektorze natomiast każdy budynek kwatery głównej przypomina słup światła. W mijanych oknach widać Erudytów, jak siedzą przy długich stołach z nosami w książkach czy ekranach lub są pogrążeni w cichej rozmowie. Młodzi i starzy siedzą razem, ubrani w schludne niebieskie stroje. Mają gładko zaczesane włosy, a ponad połowa nosi lśniące okulary. „Próż-

ność”, powiedziałby ojciec. „Tak im zależy na tym, żeby wyglądać inteligentnie, że robią z siebie głupków”. Przystaję, żeby się im przypatrzeć. Mnie nie wydają się próżni. Wyglądają na ludzi, którzy robią wszystko, aby sprostać stawianym im pod względem inteligencji wymaganiom. Jeśli w związku z tym muszą nosić okulary bez zalecenia lekarza, nie mnie to oceniać. To jedna z frakcji, w której mogłem szukać schronienia. Wybrałem jednak tę, która przedrzeźnia ich zza szyb, która wysyła do nich Amara, żeby zburzył ich spokój. Amar dociera do głównego budynku i wchodzi do środka. Obserwujemy go z zewnątrz, pokładającego się ze śmiechu. Patrzę przez drzwi na wiszący po przeciwnej stronie portret. To Jeanine Matthews. Ma gładko zaczesane do tyłu jasne włosy i zapięty po brodę niebieski żakiet. Jest ładna, ale nie to zwraca moją uwagę w pierwszej kolejności. Przede wszystkim widzę jej surowość. A poza tym może mi się tylko wydaje, ale czy ona nie wygląda tak, jakby się trochę bała? Amar wbiega do holu, nie zważając na protesty Erudyty z recepcji. – Ej, Nosy! Patrzcie! – krzyczy. Zebrani w holu Erudyci podnoszą głowy znad książek i ekranów, a Nieustraszeni wybuchają śmiechem, gdy Amar odwraca się i pokazuje goły tyłek. Recepcjonista wybiega zza biurka, żeby złapać intruza, ale Amar błyskawicznie podciąga spodnie i wraca do nas. Zwiewamy, co sił w nogach. Nic nie mogę na to poradzić – też się śmieję. Z zaskoczeniem zauważam, że od śmiechu aż boli mnie brzuch. Zeke biegnie obok mnie. Pędzimy w kierunku torów, bo nie mamy gdzie indziej uciec. Goniący nas Erudyta poddaje się za pierwszym skrzyżowaniem. Zatrzymujemy się w jakimś zaułku i opieramy o ceglany mur, żeby złapać oddech. Amar dobiega ostatni. Wyrzuca w górę ręce, a my wiwatujemy na jego cześć. Unosi flaszkę, jakby to był puchar, i pokazuje palcem Shaunę. – Ty, mała. Masz się wspiąć na posąg przed budynkiem Wyższych Poziomów. Shauna łapie rzuconą butelkę i bierze łyka. – Robi się – odpowiada z uśmiechem.

Zanim przychodzi moja kolej, prawie wszyscy są już pijani. Zataczają się przy każdym kroku i śmieją z każdego, choćby najgłupszego żartu. Mimo chłodu na dworze jest mi ciepło, ale zmysły mam wyostrzone, wszystko dokładnie rejestruję: intensywny zapach moczarów, wesołe śmiechy, granatowoniebieskie niebo i zarys każdego budynku na jego tle. Nogi mnie bolą od biegania, chodzenia i wspinaczki, a przede mną jeszcze wyzwanie. Jesteśmy już blisko kwatery głównej Nieustraszoności. W tej okolicy budynki już trochę popadają w ruinę. – Kto został? – pyta Lauren. Jej zaczerwienione oczy przeskakują z twarzy na twarz, aż natrafiają na mnie. – A! Nowicjusz z Altruizmu z cyfrą zamiast imienia. Cztery, zgadza się? – Tak – odpowiadam. – Sztywniak? – Chłopak, który wcześniej opierał się o plecy Amara, patrzy na mnie. Odrobinę już bełkocze. To on trzyma butelkę, więc to on ustala kolejne zadanie. W ramach poprzednich wyzwań ludzie wspinali się na wysokie konstrukcje, wskakiwali w ciemne dziury, wchodzili do opuszczonych budynków i przynosili stamtąd kran czy krzesło, biegali nago po ulicy lub przebijali sobie ucho bez znieczulenia. Gdybym miał wymyślić jakieś zadanie, nic by mi nie przyszło do głowy. Dobrze, że jestem na końcu. Zaczynam się trząść ze zdenerwowania. Co mi każe zrobić? – Sztywniacy są strasznie spięci – mówi, jakby stwierdzał fakt. – Żeby więc udowodnić, że naprawdę należysz do Nieustraszoności… zrób sobie tatuaż. Widzę ich tatuaże: na nadgarstkach, przedramionach, ramionach i szyjach. Widzę metalowe kolczyki w uszach, nosach, wargach i brwiach. Moja skóra jest czysta, zdrowa, nieuszkodzona. Ale nie taka powinna być – powinna być pokaleczona, naznaczona, tak jak u nich, tyle że wspomnieniem bólu, bliznami pozostawionymi przez to, co przeżyłem. Wzruszam ramionami. – Okej. Chłopak rzuca mi butelkę, którą opróżniam, mimo że jej zawartość wypala mi wargi i gardło i ma gorzki smak trucizny. Ruszamy w kierunku Pire.

Tori otwiera drzwi w męskich bokserkach i T-shircie. Lewą część twarzy zasłaniają jej włosy. Patrzy na mnie z uniesioną brwią. Widać, że ją obudziliśmy, ale chyba nie jest zła, tylko trochę skwaszona. – Możemy wejść? – pyta Amar. – Gramy w wyzwania. – Na pewno chcesz, żeby niewyspana baba robiła ci tatuaż, Cztery? Tego nie da się zmyć – uprzedza. – Ufam ci – odpowiadam. – Poza tym nie wycofam się z wyzwania, zwłaszcza że każdy wykonał swoje zadanie. – Okej. – Tori ziewa. – Czego się nie robi dla podtrzymania tradycji. Zaraz wracam. Pójdę tylko włożyć spodnie. – Znika za drzwiami. W drodze do jej mieszkania intensywnie się zastanawiałem, co bym chciał sobie wytatuować i gdzie. Nie potrafiłem się zdecydować – miałem zbyt duży mętlik w głowie. Nadal mam. Tori wraca po chwili w spodniach, ale nadal boso. – Jeśli ktoś się będzie czepiać za palenie światła o tej porze, to powiem, że to jakieś gnoje. I wymienię ich z imienia i nazwiska. – Jasne – mówię. – Chodźmy tylnym wejściem. – Kiwa na nas głową. Idę za nią przez ciemny, wysprzątany salon, tylko stolik kawowy jest zarzucony papierami – na każdej kartce widać inny rysunek. Niektóre są surowe i proste jak większość tatuaży, które do tej pory widziałem, a inne bardziej misterne, szczegółowe. Tori jest pewnie w Nieustraszoności kimś w rodzaju artystki. Zatrzymuję się przy stole. Na jednej z kartek widać symbole wszystkich frakcji, tylko bez łączących je zwykle okręgów. Na dole drzewo Serdeczności tworzy swoisty system korzeniowy dla oka Erudycji i wagi Prawości. Powyżej dłonie Altruizmu, które obejmują płomienie Nieustraszoności. Symbole wyglądają, tak jakby się ze sobą zrastały. Reszta grupy zdążyła mnie minąć, więc podbiegam, żeby się z nią zrównać. Przechodzę przez kuchnię, również nieskazitelnie czystą, choć sprzęty nie są pierwszej młodości: kran zardzewiały, a drzwi lodówki przytrzymuje duża klamra. Tylnymi drzwiami wychodzą na krótki zawilgocony korytarz, który prowadzi do studia tatuażu. Mijałem je już kiedyś, ale nigdy nie zaglądałem do środka, bo nie widziałem powodu, żeby atakować swoje ciało igłami. Teraz chyba już

mam taki powód. Dzięki tym igłom odgrodzę się od przeszłości nie tylko w oczach innych członków mojej nowej frakcji, ale również we własnych, za każdym razem, gdy będę patrzył na swoje odbicie w lustrze. Ściany są obwieszone rysunkami. Ta przy drzwiach jest całkowicie poświęcona symbolom Nieustraszoności – niektóre są czarne i proste, inne kolorowe, o z trudem rozpoznawalnych kształtach. Tori zapala światło nad jednym z foteli i układa igły na tacy obok. Nieustraszeni rozsiadają się wokół nas na krzesłach i ławkach, jakby czekali na pewnego rodzaju spektakl. Twarz robi mi się gorąca. – Podstawowa zasada tatuażu – odzywa się Tori. – Im mniej tkanki tłuszczowej pod skórą lub im więcej kości w danym obszarze ciała, tym bardziej boli. Na pierwszy raz sugerowałabym, sama nie wiem, rękę albo… – Pośladek – parska Zeke. Tatuażystka wzrusza ramionami. – To by nie był pierwszy raz. Ani ostatni. Patrzę na chłopaka, który rzucił mi wyzwanie. Spogląda na mnie spod uniesionych brwi. Wiem, co myśli, co wszyscy myślą – że wybiorę jakiś mały znaczek na ręce lub nodze, coś, co można łatwo ukryć. Patrzę na ścianę z symbolami. Moją uwagę przykuwa zwłaszcza jeden rysunek: płomienie oddane z wielkim artyzmem. – To. – Wskazuję na wybrany tatuaż. – Okej. Wiesz już gdzie? Mam bliznę – delikatne wgłębienie w kolanie po tym, gdy w dzieciństwie przewróciłem się na chodniku. Zawsze wydawało mi się to dziwne, że cały ten ból, którego doświadczyłem, nie zostawił żadnego widocznego śladu. Nie mam dowodów i niekiedy zaczynam wątpić, czy to wszystko w ogóle się wydarzyło, bo wspomnienia z czasem się zacierają. Chcę, żeby coś mi przypominało, że choć rany się goją, to nie znikają na zawsze – noszę je ze sobą zawsze i wszędzie, taka jest natura rzeczy, taka jest natura blizn. Tym właśnie ma być dla mnie ten tatuaż: blizną. I powinien przywoływać wspomnienie najgorszego bólu, jakiego kiedykolwiek doświadczyłem. Kładę rękę na żebrach, przypominając sobie, jak bardzo byłem

w tym miejscu posiniaczony, jak okropnie bałem się o swoje życie. Ojciec tuż po śmierci mamy miał kilka naprawdę kiepskich wieczorów. – Jesteś pewny? – dopytuje Tori. – Tutaj chyba bolało najbardziej. – To dobrze – stwierdzam i siadam na fotelu. Grupka Nieustraszonych wiwatuje i puszcza w obieg kolejną butelkę, tym razem większą i złotawą, a nie srebrną. – A więc mamy dziś masochistę. Cudownie. – Tori siada obok mnie na stołku, zakłada lateksowe rękawiczki. Prostuję się i podciągam koszulę. Tori macza wacik w alkoholu, dezynfekuje mi skórę. Właśnie ma się odsunąć, ale nagle marszczy brwi i lekko dotyka moich żeber. Krzywię się, bo alkohol wżera się w jeszcze niezagojoną skórę na plecach. – Skąd to masz, Cztery? Podnoszę głowę i widzę, że Amar patrzy na mnie ze zmarszczonymi brwiami. – To nowicjusz – wtrąca się mój instruktor. – Przecież wszyscy nowicjusze są potłuczeni. Szkoda, że nie widziałaś, jak kuśtykają. Żałosny widok. – Mam wielgachnego siniaka na kolanie – odzywa się Zeke. – Jest obrzydliwy, cały granatowy… – Podwija nogawkę i prezentuje śliwę. Inni też zaczynają chwalić się swoimi stłuczeniami i szramami. – Tego nabiłem sobie, jak upuścili mnie przy zjeździe na linie. – A ja mam ranę od noża po tym, jak wyśliznął ci się z ręki podczas rzucania, więc jesteśmy kwita. Tori przygląda mi się przez chwilę. Jestem pewny, że nie nabrała się na wyjaśnienia Amara, ale nie zadaje więcej pytań. Włącza maszynkę do tatuowania. W pomieszczeniu rozlega się brzęczenie, Amar rzuca mi flaszkę. Gdy igła styka się z moimi żebrami, czuję jeszcze pieczenie alkoholu w gardle. Krzywię się, ale z jakiegoś powodu ból mi nie przeszkadza. Sprawia mi wręcz przyjemność. Następnego dnia po obudzeniu wszystko mnie boli. Zwłaszcza głowa. O rany, moja głowa! Eric siedzi na brzegu sąsiedniego materaca i sznuruje buty. Skóra

wokół kółeczka na jego wardze jest zaczerwieniona – pewnie niedawno ją sobie przekłuł. Nie zwróciłem na to uwagi. Odwraca się do mnie. – Wyglądasz strasznie. Siadam na posłaniu, od gwałtownego ruchu jeszcze bardziej łupie mnie w czaszce. – Mam nadzieję, że jak przegrasz, nie będziesz się tłumaczył złym samopoczuciem – rzuca szyderczo. – Bo i tak bym cię pokonał. Wstaje, przeciąga się i wychodzi z sypialni. Na chwilę chowam twarz w dłoniach, potem wstaję i idę pod prysznic. Przez tatuaż mogę zanurzyć pod wodą tylko połowę ciała. W nocy Nieustraszeni siedzieli ze mną kilka godzin i czekali, aż Tori skończy mnie tatuować; w tym czasie zdążyli opróżnić wszystkie butelki. Gdy chwiejnie wychodziłem ze studia, Tori uniosła kciuk, a Zeke objął mnie ramieniem i powiedział: – Teraz jesteś już jednym z nas. Wczoraj te słowa mnie ucieszyły. Teraz jednak chciałbym odzyskać swoją dawną głowę – skoncentrowaną i zdeterminowaną, w której nie zamieszkały małe ludziki z młoteczkami. Leję na siebie chłodną wodę jeszcze przez chwilę, po czym sprawdzam godzinę na zegarku w łazience. Do walki zostało dziesięć minut. Spóźnię się. Poza tym Eric ma rację – przegram. Biegnę z ręką przyciśniętą do czoła, omal nie gubiąc butów. Wpadam na salę treningową i widzę, że wokół sali ustawili się przetransferowani nowicjusze i kilku urodzonych w Nieustraszoności. Na środku stoi Amar i zerka na zegarek. Patrzy na mnie wymownie. – Miło, że postanowiłeś do nas dołączyć – mówi. Po jego uniesionych brwiach orientuję się, że tutaj wczorajszy wieczór nie ma znaczenia. Amar skinieniem pokazuje moje stopy. – Zawiąż sznurowadła i nie marnuj więcej mojego czasu. Po drugiej stronie ringu Eric strzela palcami, nie spuszczając ze mnie wzroku. W pośpiechu wiążę buty i wsuwam końcówki sznurówek do środka, żeby się nie potknąć. Staję naprzeciwko Erica. Czuję tylko bicie serca, pulsowanie w głowie, pieczenie w boku. Amar odsuwa się nagle, a Eric natychmiast doskakuje do mnie i wali mnie pięścią prosto w nos.

Zataczam się do tyłu i przyciskam dłonie do twarzy. Ból z różnych części ciała zlewa się w mojej głowie w jedno. Wysuwam przed siebie ręce, żeby zablokować kolejny cios. Staram się zrobić unik, ale stopa przeciwnika trafia mnie z całej siły w żebra. Mam wrażenie, jakby całą lewą stronę mojego ciała poraził prąd. – To będzie łatwiejsze, niż przypuszczałem – rzuca Eric. Rumienię się ze wstydu, a Eric jest na tyle arogancki, że się odsłania i mogę mu zadać cios w brzuch. Wali mnie otwartą dłonią w ucho, aż mi w nim dzwoni. Tracę równowagę i muszę się podeprzeć ręką. – Wiesz co? – syczy cicho Eric. – Chyba już sobie przypominam, jak się naprawdę nazywasz. W kilku różnych miejscach czuję tak potworny ból, że tracę ostrość widzenia. Nie miałem pojęcia, że ból może mieć tyle odmian, tyle smaków, że może wyżerać, palić, pulsować i kłuć. Eric znów zadaje cios. Mierzy w twarz, ale trafia w obojczyk. Strzepuje rękę i mówi: – Mam im powiedzieć? Mam ujawnić prawdę? Bezgłośnie wypowiada moje nazwisko: Eaton. To dla mnie dużo większe zagrożenie niż jego stopy, łokcie czy pięści. Altruiści mawiają, że problemem wielu Erudytów jest egoizm, ale ja myślę, że to arogancja, duma z tego, że posiadają wiedzę, której nie mają inni. W tym właśnie momencie, sparaliżowany strachem, rozpoznaję słabą stronę Erica. Nie wierzy, że mogę go skrzywdzić w równym stopniu, co on mnie. Założył na początku, że jestem pokorny, bezinteresowny i bierny, i uważa, że tak jest. Mój ból nagle znika, zamienia się w dziką furię. Łapię Erica za rękę i przytrzymuję go mocno, okładając bez opamiętania. Nawet nie wiem, gdzie biję; nic nie widzę, nic nie czuję i nic nie słyszę. Jestem pusty. Jestem sam. Jestem niczym. W końcu docierają do mnie jego wrzaski, spostrzegam, że rękami trzyma się za twarz. Po brodzie cieknie mu krew, spływa między zęby. Eric próbuje się mi wyrwać, ale ściskam go z całych sił, jakby od tego zależało moje życie. Kopię go mocno w bok. Przewraca się. Patrzę mu w oczy między

palcami, które przykłada do twarzy. Ma szklany wzrok, rozbiegany. Na jego skórze widać jasnoczerwoną krew. Dociera do mnie, że to moje dzieło, że ja to zrobiłem, i cały strach wraca, ale tym razem inny. Boję się tego, kim jestem i kim mogę się stać. Dłoń pulsuje mi bólem. Odwracam się i bez pozwolenia wychodzę z sali. Siedziba Nieustraszoności to dobre miejsce, żeby dojść do siebie – ciemne, pełne ukrytych, spokojnych zakamarków. Znajduję korytarz niedaleko Jamy i siadam pod ścianą, chłonąc chłód kamienia. Ból głowy powrócił, zresztą nie tylko głowy – skutek walki – ale ledwie to zauważam. Palce lepią mi się od krwi. Krwi Erica. Próbuję ją zetrzeć, ale już zaschła. Wygrałem starcie, co oznacza, że na razie mam zapewnione miejsce w Nieustraszoności – powinienem być zadowolony, zamiast się bać. Może nawet powinienem się cieszyć, że w końcu znalazłem dla siebie miejsce, że jestem wśród ludzi, którzy nie unikają mojego spojrzenia przy stole. Ale wiem, że wszystko kosztuje. Jaka będzie cena za wstąpienie do Nieustraszoności? – Hej. – Podnoszę głowę i widzę Shaunę. Puka w kamienną ścianę, jakby to były drzwi. Uśmiecha się do mnie. – Spodziewałam się raczej, że odtańczysz taniec zwycięstwa. – Nie tańczę. – No tak. Powinnam się domyślić. – Siada naprzeciwko mnie, opierając się plecami o ścianę. Przyciąga kolana do piersi i zaplata wokół nich ręce. Nasze stopy są zaledwie kilka centymetrów od siebie. Nie wiem, dlaczego to zauważyłem. A właściwie wiem – przecież to dziewczyna. Nie umiem rozmawiać z dziewczynami. Zwłaszcza z Nieustraszonymi. Coś mi mówi, że po nich nigdy nie wiadomo, czego się spodziewać. – Eric jest w szpitalu – zagaduje Shauna z uśmiechem. – Chyba ma złamany nos. A już na pewno wybiłeś mu ząb. Spuszczam wzrok. Wybiłem komuś ząb? – Zastanawiałam się, czy mógłbyś mi pomóc. – Trąca czubkiem buta moją stopę.

Tak jak przypuszczałem: dziewczyny z Nieustraszoności są nieprzewidywalne. – Niby w czym? – W walce. Kiepsko mi idzie. Ciągle się błaźnię na ringu. – Kręci głową. – Za dwa dni staję do walki z taką jedną, ma na imię Ashley, ale każe mówić na siebie Ash. – Shauna przewraca oczami. – No wiesz: płomienie Nieustraszoności, „ash”, czyli popiół, i takie tam bzdury. W każdym razie jest jedną z najlepszych w naszej grupie i boję się, że mnie zabije. Dosłownie. – Dlaczego chcesz, żebym ci pomógł? – Nagle nabieram podejrzeń. – Bo wiesz, że jestem Sztywniakiem, a Sztywniacy zawsze wszystkim pomagają? – Co? No co ty! – Skołowana marszczy brwi. – Chcę, żebyś mi pomógł, bo jesteś najlepszy w swojej grupie. Prycham na te słowa. – Nie jestem. – Tylko ciebie i Erica nikt nie pokonał, a teraz go pobiłeś, więc owszem, jesteś. Słuchaj, jeśli masz to gdzieś, to wystarczy, że… – Pomogę ci – przerywam jej. – Nie wiem tylko jak. – Coś wymyślimy. Jutro po południu? Na sali treningowej? Kiwam głową. Shauna uśmiecha się, wstaje i zaczyna odchodzić. Jednak po kilku krokach odwraca się i cofa do mnie. – Wyluzuj, Cztery – mówi. – Wszystkich aż zatkało z wrażenia. Przyjmij to do wiadomości. Patrzę, jak znika za rogiem. Walka tak mnie rozstroiła, że w ogóle się nie zastanawiałem nad tym, co właściwie oznacza moja wygrana: że jestem teraz najlepszy w swojej grupie inicjacyjnej. Być może wybrałem Nieustraszoność, żeby dała mi schronienie, ale nie jest tak, że ledwie daję radę. Wręcz przeciwnie, radzę sobie doskonale. Patrzę na krew Erica na palcach i się uśmiecham. Następnego dnia rano postanawiam zaryzykować i na śniadaniu dosiadam się do Zekego i Shauny. Shauna siedzi jak zwykle zgarbiona i burczy coś w odpowiedzi na zadawane pytania. Zeke ziewa do kawy, ale pokazuje mi swoją rodzinę: młodszego brata Uriaha, który siedzi przy innym stole z Lynn, młodszą siostrą Shauny. Matka Zekego, Hana, naj-

spokojniejsza Nieustraszona, jaką kiedykolwiek widziałem, nadal stoi w kolejce po jedzenie. O przynależności do Nieustraszonych świadczy tylko kolor jej ubrań. – Tęsknisz za domem? – pytam. Zauważyłem, że Nieustraszeni uwielbiają wypieki. Do kolacji są zawsze co najmniej dwa różne ciasta, a przy końcu kolejki śniadaniowej znajduje się stolik ze stertą muffinów. Zanim jednak zdążyłem do nich dotrzeć, najlepsze smaki już się rozeszły i zostały tylko babeczki z otrębami. – Właściwie nie – odpowiada. – Bo przecież wszyscy tu są. Nowicjuszom urodzonym w Nieustraszoności nie wolno rozmawiać z krewnymi aż do Dnia Wizyt, ale wiem, że jeśli naprawdę coś by się działo, to mogę na nich liczyć. Kiwam głową. Siedząca obok Shauna zamyka oczy i zasypia z brodą opartą na dłoni. – A ty? – odzywa się znów Zeke. – Tęsknisz za domem? Mam już odpowiedzieć, że nie, ale w tym samym momencie dłoń Shauny wysuwa się spod jej brody i dziewczyna ląduje twarzą w czekoladowej babeczce. Zeke tak rechocze, że aż lecą mu łzy. Ja też kończę sok z szerokim uśmiechem na twarzy. Później spotykam się z Shauną na sali treningowej. Shauna związała sobie półdługie włosy w kitkę, żeby nie opadały jej na twarz, i porządnie zasznurowała buty, które zwykle kłapią niezawiązane. Zadaje ciosy w powietrzu, a po każdym robi przerwę, żeby poprawić pozycję. Przyglądam się jej przez chwilę, nie do końca pewny, od czego zacząć. Przecież sam dopiero niedawno nauczyłem się bić; nie nadaję się na nauczyciela. Ale obserwując ją, zaczynam zauważać różne rzeczy. Że ma usztywnione kolana, że nie trzyma gardy i nie osłania twarzy, że wyprowadza cios z łokcia, zamiast nadawać uderzeniu impet całym ciałem. Przystaje i ociera czoło grzbietem dłoni. Na mój widok podskakuje, jakby poraził ją prąd. – Zasada numer jeden, jeśli nie chcesz, żeby ludzie dostali zawału – mówi. – Jeśli ktoś cię nie widzi, daj znać, że wszedłeś. – Przepraszam. Obserwowałem cię, żeby ewentualnie ci pomóc.

– Aha. – Zagryza wewnętrzną stronę policzka. – I co zaobserwowałeś? Mówię, co zauważyłem, potem stajemy do sparingu. Zaczynamy powoli, odsuwając się od siebie po każdym uderzeniu, żeby nie zrobić sobie krzywdy. Co chwila trącam Shaunę w łokieć, żeby jej przypomnieć o trzymaniu gardy, ale pół godziny później rusza się już lepiej niż na początku. – Co do tej dziewczyny, z którą masz jutro walczyć… to ja bym uderzył ją tu. – Dotykam miejsca pod brodą. – Dobry cios od dołu powinien załatwić sprawę. Przećwiczmy to. Shauna pochyla się i zauważam z zadowoleniem, że ma przy tym ugięte kolana i że jej ruchy są bardziej sprężyste, wcześniej tak nie było. Krążymy wokół siebie przez chwilę. Nagle atakuje, ale odsuwa przy tym lewą rękę od twarzy. Blokuję pierwszy cios i sam zadaję w odsłonięte miejsce. W ostatniej chwili zatrzymuję rękę w powietrzu i unoszę brwi. – Wiesz co? Może bardziej by do mnie dotarło, gdybyś naprawdę mnie walnął – stwierdza Shauna, prostując się. Jest zaczerwieniona z wysiłku, na jej czole lśni pot. Jej oczy błyszczą i patrzą krytycznie. Po raz pierwszy widzę, że jest naprawdę bardzo ładna. Ale nie według moich dotychczasowych standardów – nie jest łagodna i delikatna, raczej silna i wysportowana. – Wolałbym tego nie robić. – To, co ty uważasz za wyniesioną z Altruizmu galanterię, dla mnie jest tak naprawdę trochę obraźliwe – tłumaczy. – Potrafię o siebie zadbać. Spokojnie, zniosę trochę bólu. – To nie tak – odpowiadam. – Nie chodzi o to, że jesteś dziewczyną. Tylko… Nie lubię się bić bez powodu. – To jakaś zasada Sztywniaków? – Właściwie nie. Sztywniacy w ogóle nie akceptują przemocy. Sztywniak w Nieustraszoności po prostu da sobie obić mordę – mówię i uśmiecham się lekko. Nie jestem przyzwyczajony do slangu Nieustraszonych, ale fajnie mówić tak, jakby przychodziło mi to naturalnie, fajnie pozwolić sobie na ich rytm wypowiedzi. – Dla mnie to nie jest zabawa, i tyle. Po raz pierwszy wyraziłem to na głos. Wiem, dlaczego to nie jest dla

mnie zabawa – bo przez bardzo długi czas tak wyglądało moje życie, na jawie i we śnie. W Nieustraszoności nauczyłem się bronić. W Nieustraszoności nauczyłem się być silniejszy, ale jednej rzeczy, której się nie nauczyłem i której raczej się nie nauczę, to czerpać przyjemność z zadawania komuś bólu. Jeśli mam zostać Nieustraszonym, to na własnych zasadach, nawet jeśli przez to w jakimś stopniu na zawsze pozostanę Sztywniakiem. – No dobra – mówi Shauna. – Spróbujmy jeszcze raz. Walczymy tak długo, aż cios zostaje opanowany do perfekcji. Prawie spóźniamy się na kolację. Gdy wychodzimy, Shauna dziękuje mi i obejmuje swobodnie ramieniem. Uścisk nie trwa długo, ale i tak cały się spinam, a ona parska śmiechem. – Jak zostać Nieustraszonym: kurs dla początkujących. Lekcja pierwsza: uściski między przyjaciółmi są dozwolone. – To my się przyjaźnimy? – pytam pół żartem, pół serio. – Oj, zamknij się – odpowiada i biegnie do sypialni. Następnego dnia rano wszyscy przetransferowani nowicjusze idą za Amarem. Mijamy salę treningową i wchodzimy do ponurego korytarza zakończonego masywnymi drzwiami. Amar każe nam usiąść pod ścianą, po czym znika bez słowa za drzwiami. Zerkam na zegarek. Shauna za chwilę będzie walczyć – nowicjusze z Nieustraszoności potrzebują więcej czasu na pierwszą część inicjacji, bo jest ich więcej. Eric siada jak najdalej ode mnie, i dobrze. Po walce pomyślałem, że może powie wszystkim, że jestem synem Marcusa Eatona – tylko po to, żeby się zemścić, że go pokonałem – ale niczego nie wygadał. Zastanawiam się, czy czeka na właściwy moment, czy może jest jakiś inny powód. Tak czy siak, lepiej trzymać się od niego z daleka. – Jak myślicie, co tam jest? – pyta nerwowo Mia, transfer z Serdeczności. Nikt nie odpowiada. Nie wiedzieć czemu, jestem spokojny. Za tymi drzwiami nie ma nic, co może zrobić mi krzywdę. Kiedy więc Amar znów wychodzi na korytarz i woła mnie pierwszego, nie patrzę z rozpaczą na innych nowicjuszy, po prostu idę za nim. Pomieszczenie za drzwiami jest ciemne i brudne, wyposażone jedynie w komputer i rozkładany fotel, taki sam jak ten, na którym sie-

działem podczas testu przynależności. Na monitorze widać uruchomiony program – czarne linijki tekstu na białym tle. Gdy byłem młodszy, pracowałem na ochotnika w szkolnej pracowni komputerowej. Dbałem o urządzenia, a niekiedy nawet je naprawiałem. Pracowałem pod okiem Katherine z Erudycji, która nauczyła mnie dużo więcej, niż trzeba, bo z przyjemnością dzieliła się wiedzą z kimś, kogo interesowała informatyka. Patrząc na kod, wiem zatem, co to za program, choć nie byłbym w stanie nic z nim zrobić. – To symulacja? – pytam. – Im mniej będziesz wiedział, tym lepiej – odpowiada Amar. – Siadaj. Zajmuję miejsce, opieram się wygodnie w fotelu i kładę ręce na podłokietnikach. Instruktor przygotowuje strzykawkę – ogląda ją pod światło, żeby się upewnić, że pojemnik jest prawidłowo osadzony. Bez ostrzeżenia wbija mi igłę w szyję i naciska tłok. Przeszywa mnie dreszcz. – Zobaczmy, który z twoich lęków pojawi się pierwszy – informuje. – Trochę mi się już znudziły, mógłbyś się postarać i pokazać coś nowego. – Spróbuję. Symulacja szybko mnie pochłania. Siedzę na twardej drewnianej ławce przy kuchennym stole w domu Altruizmu, przede mną stoi pusty talerz. Wszystkie okna są zasłonięte i jedynym źródłem światła jest świecąca na pomarańczowo żarówka nad stołem. Patrzę na ciemne spodnie. Dlaczego jestem ubrany na czarno, a nie na szaro? Unoszę głowę i widzę przed sobą Marcusa. Przez ułamek sekundy wygląda jak człowiek, którego nie tak dawno temu widziałem podczas Ceremonii Wyboru: ma ciemnoniebieskie oczy i zaciśnięte usta. Jestem ubrany na czarno, bo należę do Nieustraszoności – przypominam sobie. Dlaczego więc znajduję się w domu Altruizmu naprzeciwko ojca? W pustym talerzu odbija się żarówka. To musi być symulacja. Nagle światło zaczyna mrugać, a Marcus zamienia się w postać z krajobrazu strachu: w zdeformowanego potwora, który zamiast oczu ma czarne dziury, a zamiast ust wielki pusty otwór. Rzuca się na mnie przez stół z wyciągniętymi rękami. Zamiast paznokci z palców wyrastają mu

ostrza. Próbuje mnie uderzyć, ale odskakuję. Spadam z ławki. Zbieram się szybko z podłogi i uciekam do salonu. Jest w nim drugi Marcus – wyciąga po mnie łapska spod ściany. Rozglądam się za drzwiami wyjściowymi, ale ktoś zamurował je pustakami. Jestem w pułapce. Z głuchym okrzykiem rzucam się na schody. Na górze potykam się i przewracam w korytarzu. Jeden Marcus otwiera od środka drzwi szafy, drugi wychodzi z sypialni rodziców, trzeci rzuca się na mnie z pazurami z łazienki. Przywieram do ściany. Wokół ciemność, nie ma żadnych okien, w domu pełno Marcusów. Nagle jeden z nich staje tuż przede mną i przygniata mnie do ściany, zaciskając ręce na mojej szyi. Kolejny rozdrapuje mi szponami ręce; od palącego bólu zaczynają lecieć mi łzy. Czuję się jak sparaliżowany, ogarnia mnie panika. Gwałtownie połykam powietrze. Nie mogę nawet krzyknąć. Czuję ból i oszalały łomot serca. Kopię z całych sił, ale trafiam tylko w powietrze. Marcus nie zwalnia uścisku na mojej szyi, podnosi mnie wysoko. Dotykam palcami podłogi, ale moje nogi i ręce są bezwładne jak u szmacianej lalki. Nie jestem w stanie się ruszyć. Wszędzie go pełno. Dociera do mnie, że to nie dzieje się naprawdę. To symulacja, tak jak w krajobrazie strachu. Widzę coraz więcej Marcusów, stoją wokół mnie z wyciągniętymi łapami i mam wrażenie, że patrzę na morze sztyletów. Łapią mnie za nogi i kaleczą. Po szyi spływa mi coś ciepłego, bo przyduszający mnie Marcus wbija mi mocniej paznokcie w gardło. To symulacja, przypominam sobie. Próbuję odzyskać władzę w kończynach. Wyobrażam sobie, że moja krew płonie i szybko wypełnia żyły. Macam na oślep ścianę w poszukiwaniu jakiejś broni. Jeden z Marcusów sięga do moich oczu. Wrzeszczę i zaczynam się szamotać, gdy wbija mi ostrza w powieki. Nie znajduję broni, ale natrafiam na gałkę. Przekręcam ją mocno i wpadam do garderoby. Marcusy puszczają mnie. W garderobie jest okienko na tyle duże, żebym mógł się przecisnąć. Potwory wpadają do ciemnego pomieszczenia, w chwili gdy rozbijam ramieniem szybę. Świeże powietrze wypełnia mi płuca.

Siadam prosto w fotelu i dyszę ciężko. Macam się po gardle, po rękach, po nogach. Szukam ran, których nie ma. Wciąż mi się wydaje, że moje ciało jest pokaleczone i że z żył tryska krew, ale skóra jest nienaruszona. Uspokajam oddech, a razem z nim myśli. Amar siedzi przy komputerze podłączony do symulacji i patrzy na mnie. – Co? – Oddycham z trudem. – Twoja symulacja trwała czterdzieści pięć minut. – To długo? – Nie. – Marszczy czoło. – Nie, to wcale nie jest długo. Właściwie to bardzo dobry wynik. Stawiam stopy na podłodze i chowam twarz w dłoniach. W trakcie symulacji nie na długo poddałem się panice, ale przed oczami nadal widzę swojego zdeformowanego ojca, który usiłuje wydłubać mi pazurami oczy; serce do tej pory wali mi jak oszalałe. – Czy serum dalej działa? – pytam przez zaciśnięte zęby. – Dalej sprawia, że się boję? – Nie, powinno przestać działać w chwili wyjścia z symulacji. A co? Strzepuję dłonie, bo czuję w nich mrowienie, jakby zaczynały mi drętwieć. Kręcę głową. To nie działo się naprawdę, powtarzam sobie. Przestań o tym myśleć. – Czasami po symulacji ataki paniki nie znikają od razu, wszystko zależy od tego, co widziałeś – tłumaczy Amar. – Chodź, odprowadzę cię do sypialni. – Nie. Nic mi nie jest. Amar patrzy na mnie ostro. – Nie pytałem cię o zgodę. – Wstaje i otwiera drzwi za fotelem. Idę za Amarem krótkim, ciemnym przejściem, które doprowadza nas do kamiennych korytarzy wiodących do sypialni transferów. Powietrze jest chłodne, bo znajdujemy się pod ziemią. Oprócz naszych kroków i własnego oddechu nie słyszę nic więcej. W pewnym momencie wydaje mi się, że po lewej stronie dostrzegam jakiś ruch, odskakuję i przyciskam się do ściany. Amar zatrzymuje się i kładzie mi ręce na ramionach, zmuszając mnie do tego, żebym

spojrzał mu w twarz. – Cztery. Weź się w garść. Kiwam głową; czuję, że się rumienię. Ogarnia mnie wstyd. Powinienem być Nieustraszony. Nie powinienem się bać ohydnych Marcusów wyskakujących na mnie z ciemności. Opieram się o kamienną ścianę i oddycham głęboko. – Mogę cię o coś spytać? – odzywa się po chwili Amar. Z drżeniem myślę, że chce spytać o ojca, ale nie, chodzi o coś innego. – Jak wydostałeś się z tamtego korytarza? – Otworzyłem drzwi. – Ale one były tam cały czas? Czy w twoim domu rodzinnym są w tym miejscu drzwi? Kręcę głową. Zwykle pogodna twarz Amara robi się poważna. – Więc sam je stworzyłeś? – No tak. Symulacje dzieją się przecież w głowie. Więc wyobraziłem sobie drzwi, żeby się wydostać. Musiałem się tylko skoncentrować. – Dziwne. – Dlaczego? – Większość nowicjuszy nie potrafi sprawić, żeby w symulacji wydarzyło się coś niemożliwego, bo nie mają świadomości, że to symulacja, nie tak jak w krajobrazie strachu – wyjaśnia. – W związku z tym nie potrafią wyjść z niej aż tak szybko. Serce podchodzi mi do gardła. Nie miałem pojęcia, że te symulacje różnią się od krajobrazu strachu. Myślałem, że wszyscy zachowują świadomość. Ale z tego, co mówi Amar, ta symulacja bardziej przypomina test przynależności. A przecież przed testem ojciec ostrzegał mnie, żebym ukrywał fakt, że podczas symulacji zachowuję świadomość. Pamiętam, że mówił o tym bardzo stanowczo, z dużym napięciem, nawet złapał mnie przy tym za rękę odrobinę za mocno. Myślałem wtedy, że po prostu się o mnie martwi. Że troszczy się o moje bezpieczeństwo. To była tylko jego paranoja czy może świadomość, że zachowanie podczas symulacji rzeczywiście wiąże się z jakimś zagrożeniem?

– Też tak miałem – przyznaje cicho Amar. – Mogłem dokonywać zmian w symulacji. Ale myślałem, że nikt inny tego nie potrafi. Chcę mu powiedzieć, żeby zachował to dla siebie, żeby chronił swoje tajemnice. Ale Nieustraszonym nie zależy na sekretach, nie tak jak Altruistom, którzy uśmiechają się przez zaciśnięte wargi i mieszkają w identycznych, wysprzątanych na błysk domach. Amar patrzy na mnie dziwnie, z przejęciem, jakby chciał coś ode mnie usłyszeć. Czuję się nieswojo. Przestępuję z nogi na nogę. – Ale raczej nie powinieneś się tym chwalić – mówi mi. – W Nieustraszoności liczy się jedność, podobnie jak we wszystkich innych frakcjach. Tylko tutaj to może nie rzuca się aż tak w oczy. Kiwam głową. – To był czysty przypadek. W teście przynależności nie umiałem tego zrobić. Następnym razem zachowam się pewnie bardziej standardowo. – Jasne. – W głosie Amara nie słychać jednak przekonania. – Następnym razem postaraj się po prostu nie robić rzeczy niemożliwych, okej? Skonfrontuj się ze swoim lękiem w logiczny sposób, tak jakbyś to zrobił, gdybyś nie był świadomy podczas symulacji. – Dobrze – obiecuję. – Już w porządku? Dojdziesz sam do sypialni? Chcę mu powiedzieć, że od początku mogłem iść sam, że nie potrzebowałem jego eskorty. Ale znów tylko kiwam głową. Klepie mnie przyjaźnie po łopatkach i wraca do pomieszczenia symulacyjnego. Dochodzę do wniosku, że ojciec nie zakazywałby mi ujawniać faktu, że podczas symulacji zachowuję świadomość, tylko dlatego, że we frakcji są takie normy. Mieraz objeżdżał mnie za to, że przynoszę mu wstyd na oczach innych Altruistów, ale nigdy wcześniej nie ostrzegał mnie po cichu ani nie uczył, jak się nie zdradzić. Nigdy nie wpatrywał się we mnie z napięciem, póki nie obiecałem, że go posłucham. Dziwnie wiedzieć, że próbował mnie chronić. Jakby wcale nie był potworem, który pojawia się w mojej wyobraźni, którego widzę w najgorszych koszmarach. Gdy znów ruszam w stronę sypialni, na końcu korytarza coś słychać – oddalające się w przeciwnym kierunku ciche kroki.

Shauna podbiega do mnie na kolacji i uderza mnie pięścią w ramię. Uśmiecha się tak szeroko, aż się boję, że zaraz pękną jej policzki. Pod prawym okiem ma lekką opuchliznę – za jakiś czas zrobi się podbite limo. – Wygrałam! – woła. – Zrobiłam, co powiedziałeś; dałam jej w zęby w pierwszej minucie walki, to ją totalnie wybiło z rytmu. Trafiła mnie w oko, bo nie trzymałam gardy, ale potem ją zmiażdżyłam. Rozwaliłam jej nos. Było super! Uśmiecham się. Dziwi mnie, jaką przyjemność sprawia mi fakt, że mogłem nauczyć kogoś czegoś, co faktycznie zadziałało. – Gratulacje. – Udało mi się tylko dzięki tobie – zauważa Shauna. Jej uśmiech zmienia się, robi się delikatniejszy, mniej rozemocjonowany, a bardziej szczery. Dziewczyna wspina się na palce i cmoka mnie w policzek. Odsuwa się, a ja gapię się na nią. Parska śmiechem i ciągnie mnie do stołu, przy którym siedzi Zeke razem z kilkoma innymi nowicjuszami urodzonymi w Nieustraszoności. Dociera do mnie, że mój problem nie polega na tym, że jestem Sztywniakiem, tylko że nie wiem, co w Nieustraszoności oznaczają takie gesty. Shauna jest ładna i zabawna. W Altruizmie, gdyby mi się podobała, poszedłbym po prostu do niej do domu i zjadł kolację z jej rodziną. Dowiedziałbym się, do jakiego projektu się zgłosiła i sam też bym się tam wkręcił. W Nieustraszoności nie mam pojęcia, jak się robi takie rzeczy. Postanawiam, że nie będę się nad tym zastanawiał, przynajmniej nie teraz. Nakładam sobie jedzenie i siadam przy stole. Przysłuchuję się rozmowom i żartom. Wszyscy gratulują Shaunie wygranej, pokazują sobie dziewczynę, którą pokonała – siedzi przy innym stole ze spuchniętą twarzą. Pod koniec kolacji, gdy nabijam na widelec ciasto czekoladowe, do jadalni wchodzą dwie kobiety z Erudycji. Potrzeba sporo czasu, żeby Nieustraszeni się uciszyli. Nawet niespodziewana wizyta Erudytek nie jest w stanie tego przyśpieszyć – wszędzie w dalszym ciągu słychać szepty, jak tupot nóg w oddali. Ale ponieważ Erudytki siadają z Maksem i nic się nie dzieje, powoli znów robi się głośno. Nie uczestniczę w żadnej z rozmów. Dalej dziobię widelcem ciasto i obserwuję rozwój sytuacji. Max wstaje od stołu i podchodzi do Amara. Rozmawiają przez

chwilę w skupieniu, wyraźnie zdenerwowani. W pewnej chwili ruszają w moją stronę. Idą do mnie. Amar kiwa, żebym podszedł. Zostawiam na stole prawie pustą tacę. – Zostaliśmy wezwani na ocenę – mówi Amar. Jego wiecznie uśmiechnięte usta zaciskają się w wąską linijkę, ożywiony zwykle głos jest przygaszony. – Na ocenę? – powtarzam. Max uśmiecha się do mnie niewyraźnie. – Twój wynik z symulacji strachu był trochę nietypowy. Panie z Erudycji… – Odwracam się i patrzę przez ramię na Erudytki. Z zaskoczeniem uświadamiam sobie, że jedną z nich jest Jeanine Matthews, przywódczyni Erudycji. Ma na sobie idealnie wyprasowaną niebieską garsonkę i zawieszone na łańcuszku okulary, symbol próżności Erudycji doprowadzony do granic absurdu. Max mówi dalej: – …przyjrzą się twojej symulacji, żeby sprawdzić, czy nietypowy wynik nie jest kwestią błędu w programie. Amar zaprowadzi was teraz do pomieszczenia symulacji strachu. Czuję palce ojca zaciśnięte na mojej ręce, słyszę jego syczący głos, który ostrzega, żeby podczas testu przynależności nie robić nic dziwnego. Czuję mrowienie w dłoniach, co oznacza, że zaraz zacznę panikować. Nie jestem w stanie wydobyć z siebie głosu, więc patrzę tylko na Maksa, potem na Amara, i kiwam głową. Nie wiem, co oznacza świadomość w czasie symulacji, ale wiem, że na pewno nic dobrego. Że gdyby coś nie było ze mną nie tak, Jeanine Matthews nie pofatygowałaby się tu osobiście tylko po to, żeby przyjrzeć się mojej symulacji. Idziemy z Amarem w milczeniu do pomieszczenia symulacji strachu. Jeanine i jej asystentka, jak się domyślam, rozmawiają za nami cicho. Amar otwiera drzwi i wpuszcza nas do środka. – Przyniosę dodatkowy sprzęt, żebyście mogły się podłączyć – informuje. – Zaraz wracam. Jeanine chodzi zamyślona po pokoju. Nie mam do niej zaufania, podobnie jak wszyscy Altruiści. Nauczono mnie traktować z rezerwą próżność i chciwość Erudytów. Ale patrząc na nią, przychodzi mi nagle do głowy, że to, czego mnie uczono, może wcale nie jest prawdą. Erudytka, która pokazywała mi, jak rozkładać sprzęt na części, gdy zgłosiłem

się na ochotnika do pracowni komputerowej, nie była ani próżna, ani chciwa. Może Jeanine Matthews też taka nie jest. – W systemie figurowałeś jako Cztery – odzywa się po chwili Jeanine. Przystaje i krzyżuje ręce na piersi. – Zdziwiło mnie to. Dlaczego nie używasz imienia Tobias? Wie, kim jestem. No jasne. Przecież ona wie wszystko. Mam wrażenie, jakby moje wnętrzności zaczęły się nagle kurczyć, zapadać do środka. Jeanine wie, jak się nazywam, zna mojego ojca… a jeśli widziała mnie podczas którejś symulacji, to zna też moje najciemniejsze strony. Patrzy na mnie jasnymi, niemal załzawionymi oczami. Odwracam wzrok. – Chciałem zacząć wszystko od nowa – wyjaśniam. Kiwa głową. – To zrozumiałe. Zwłaszcza po tym, co przeszedłeś. Mówi niemal… współczująco. Jej ton sprawia, że cały się najeżam. Patrzę jej prosto w oczy i mówię chłodno: – Nic mi nie jest. – Oczywiście, że nie. – Uśmiecha się leciutko. Amar wjeżdża do sali z wózkiem wyładowanym kablami, elektrodami i częściami komputerowymi. Wiem, co mam robić. Siadam na fotelu i kładę ręce na podłokietnikach, pozostała trójka podłącza się do symulacji. Amar podchodzi do mnie z igłą. Siedzę bez ruchu, gdy wbija mi ją w szyję. Zamykam oczy. Świat znów znika. Otwieram oczy na dachu niesamowicie wysokiego budynku, przy samej krawędzi. Na dole widać chodnik, ulice są puste, nie ma nikogo, kto mógłby pomóc mi stąd zejść. Wiatr miota mną na wszystkie strony, tracę równowagę i przewracam się na plecy na wysypaną żwirem powierzchnię. Nie lubię być tak wysoko, patrzeć na puste przestworza wokół, mieć świadomość, że jestem w najwyższym punkcie miasta. Przypominam sobie, że Jeanine Matthews mnie obserwuje; doskakuję do wyjścia z dachu i próbuję otworzyć drzwi, opracowując jednocześnie w głowie strategię działania. W przypadku tego lęku rzucałem się po prostu z dachu, bo wiedziałem, że to tylko symulacja i że się nie zabiję. Ale nikt inny by tak nie zrobił; każdy szukałaby sposobu, jak bezpiecznie zejść.

Zastanawiam się, jakie mam opcje. Mogę spróbować otworzyć drzwi, ale nie mam dostępu do żadnych narzędzi; widzę tylko żwir, drzwi i niebo. Nie mogę sobie stworzyć narzędzia do pomocy, bo właśnie tego rodzaju ingerencji w symulację szuka pewnie Jeanine. Cofam się i kopię z całych sił w drzwi, ale ani drgną. Z walącym sercem znów podchodzę do krawędzi. Zamiast patrzeć na sam dół, na chodnik w oddali, przyglądam się budynkowi. Na ścianie są parapety okienne, całe mnóstwo. Najszybszy sposób, żeby dostać się na dół, najbardziej typowy dla Nieustraszonych, to zejść wzdłuż ściany, opuszczając się z parapetu na parapet. Chowam twarz w dłoniach. Wiem, że to nie dzieje się naprawdę, ale wrażenie jest inne: wiatr gwiżdże mi w uszach, chłodny i rześki, beton jest szorstki, żwir chrzęści pod stopami. Zsuwam jedną nogę z półki. Cały roztrzęsiony, staję twarzą do budynku i opuszczam drugą nogę; trzymam się występu tylko rękami. Czuję narastającą panikę i krzyczę przez zaciśnięte usta. O Boże, nienawidzę wysokości, nienawidzę. Mrugam, żeby pozbyć się łez – to, że się pojawiły, w duchu zrzucam na karb wiatru – i szukam stopami parapetu. Znajduję go i zaczynam macać jedną ręką w poszukiwaniu krawędzi okna. Przyciskam się do muru, żeby nie stracić równowagi, i opuszczam się na parapet niżej. Niekontrolowanie wychylam się do tyłu nad ziejącą w dole pustką i znów wrzeszczę. Zaciskam zęby tak mocno, że aż skrzypią. Muszę powtórzyć wszystko jeszcze raz. A potem znowu i znowu. Uginam kolana i trzymając się jedną ręką górnej części okna, drugą łapię za dolną. Gdy mam już pewność, że trzymam się mocno, zsuwam stopy po ścianie. Szurają po kamiennym murze i znów zawisam na rękach. Tym razem jednak, kiedy opuszczam się na kolejny parapet, nie trzymam się wystarczająco mocno. Tracę podparcie pod nogami i wyginam się w tył. Rozpaczliwie próbuję zahaczyć paznokciami o beton, ale już za późno; lecę w dół, a z gardła wydobywa mi się krzyk. Mógłbym stworzyć pod sobą siatkę albo zawiesić linę w powietrzu, ale nie powinienem nic tworzyć, bo się dowiedzą, że potrafię.

Spadam i się zabijam. Muszę na to pozwolić. Budzę się z bólem – wytworzonym przez mój umysł – czuję go w całym ciele. Nadal się drę, łzy i przerażenie rozmazują mi wzrok. Podrywam się i oddycham ciężko. Cały się trzęsę. Wstyd mi, że zachowuję się tak przy tylu ludziach, ale z drugiej strony wiem, że to dobrze. Zobaczą, że nie jestem nikim wyjątkowym – ot, kolejny zuchwały Nieustraszony, któremu wydawało się, że może zejść jak pająk po budynku. – Ciekawe – stwierdza Jeanine. Oddycham tak głośno, że ledwie ją słyszę. – Nigdy mi się nie znudzi zaglądanie do cudzych umysłów. Każdy szczegół tyle o nich mówi. Nogi ciągle mi drżą, kiedy stawiam je na podłodze. – Dobra robota – chwali Amar. – Nad wspinaczką trzeba trochę popracować, ale i tak szybko wydostałeś się z symulacji, tak jak ostatnio. Uśmiecha się do mnie. Chyba udało mi się wypaść normalnie, bo w jego oczach nie widać już niepokoju. Kiwam głową. – Wygląda na to, że twój nietypowy wynik to kwestia błędu w programie. Będziemy musieli go przejrzeć i znaleźć usterkę – odzywa się Jeanine. – Teraz ty, Amar. Jeśli nie masz nic przeciwko, chciałabym zobaczyć jedną z twoich symulacji. – Moją? A po co? Z twarzy Jeanine nie znika łagodny uśmiech. – Z tego, co wiemy, nietypowy wynik Tobiasa wcale cię nie zdziwił; wręcz spodziewałeś się takiej możliwości. Chciałabym się przekonać, czy wynikało to z twojego doświadczenia. – Z tego, co wiecie? A skąd wiecie? – dopytuje Amar. – Jeden z nowicjuszy zjawił się u nas i wyraził swoje zaniepokojenie waszym stanem, twoim i Tobiasa. Wolałabym uszanować jego prywatność. Ty już możesz iść, Tobias. Dziękuję za pomoc. Patrzę na Amara. Kiwa mi lekko głową. Wstaję trochę niepewnie i wychodzę. Zostawiam uchylone drzwi, żeby móc podsłuchiwać, ale asystentka Jeanine zaraz je zamyka. Nic nie słyszę, nawet jak przykładam ucho do drzwi. „Jeden z nowicjuszy wyraził swoje zaniepokojenie…” Dobrze wiem, który to nowicjusz. Wśród nas jest tylko jeden były Erudyta: Eric.

Mija tydzień i wydaje się, że wizyta Jeanine Matthews przejdzie bez echa. Wszyscy nowicjusze, zarówno urodzeni w Nieustraszoności, jak i przetransferowani, codziennie wchodzą w symulację strachu. Ja też każdego dnia daję się pochłonąć swoim lękom: lękowi wysokości, klaustrofobii, lękowi przed użyciem przemocy i strachowi przed Marcusem. Czasem moje lęki się łączą: na szczycie wysokiego budynku stoi Marcus, w zamkniętej przestrzeni dochodzi do przemocy. Zawsze wybudzam się na wpół oszalały, roztrzęsiony, zawstydzony, że choć mam tylko cztery lęki, to nie jestem w stanie się z nich otrząsnąć po wyjściu z symulacji. Nachodzą mnie, gdy najmniej się tego spodziewam, wypełniają moje noce koszmarami, a dni drżeniem i paranoją. Zaciskam mocno zęby, podrywam się na byle hałas. Ni z tego, ni z owego drętwieją mi ręce. Boję się, że zwariuję, zanim inicjacja dobiegnie końca. – Wszystko w porządku? – pyta Zeke przy śniadaniu któregoś ranka. – Wyglądasz… na wykończonego. – Nic mi nie jest – odpowiadam ostrzej, niż zamierzałem. – No jasne – kwituje z uśmiechem. – Wiesz, że to nic złego czuć się źle? – Taak… – Zmuszam się, żeby zjeść do końca, choć ostatnio wszystko jest dla mnie bez smaku. Cóż, przynajmniej nabiorę trochę ciała, głównie mięśni. Dziwnie zajmować sobą tyle miejsca; zdążyłem się już przyzwyczaić do tego, że prawie mnie nie widać. Ale teraz czuję się odrobinę silniejszy, odrobinę bardziej zrównoważony. Odnosimy z Zekem tace. W drodze do Jamy podbiega do nas młodszy brat Zekego. Przypominam sobie, że ma na imię Uriah. Przerósł już Zekego, a za uchem ma opatrunek zakrywający nowy tatuaż. Zwykle ze wszystkiego żartuje, ale tym razem wygląda inaczej. Jest w szoku. – Amar – zaczyna, łapiąc z trudem powietrze. – Amar nie… – Kręci głową. – Amar nie żyje. Parskam śmiechem. Wiem, że to głupia reakcja, ale nic nie mogę na to poradzić. – Co? Jak to: nie żyje? – Z samego rana jakaś Nieustraszona znalazła w pobliżu Pire trupa. Właśnie zidentyfikowali zwłoki. To Amar. Musiał… – Skoczyć? – podsuwa Zeke.

– Albo spaść, nie wiadomo – mówi Uriah. Wchodzę na ścieżkę pnącą się w górę Jamy. Zwykle idę jak najbliżej ściany, bo boję się wysokości, ale tym razem nie zastanawiam się nawet nad tym, co jest niżej. Przeciskam się obok biegnących rozwrzeszczanych dzieciaków i ludzi, którzy wchodzą do sklepów i z nich wychodzą. Przeskakuję po dwa stopnie schodów zwisających ze szklanego sufitu. W holu Pire zebrał się tłum. Przepycham się naprzód. Niektórzy wściekają się na mnie, inni też uderzają mnie łokciami, ale nie zwracam na to uwagi. Przeciskam się na koniec pomieszczenia, do szklanych ścian górujących nad siecią ulic wokół kompleksu Nieustraszoności. Widać stąd odgrodzony taśmami fragment chodnika i ciemnoczerwoną plamę. Wpatruję się w nią dłuższą chwilę, aż wreszcie do mnie dociera, że to krew Amara, że to skutek zderzenia jego ciała z ziemią. Odwracam się i odchodzę. Nie znałem Amara aż tak dobrze, żeby opłakiwać jego śmierć, a przynajmniej nie w moim rozumieniu tego słowa. Opłakiwałem śmierć matki; zdruzgotała mnie, tak że nie byłem w stanie normalnie funkcjonować. Pamiętam, że musiałem odpoczywać w trakcie wykonywania najzwyklejszych czynności, a potem o nich zapominałem; że budziłem się w środku nocy zapłakany. Śmierć Amara nie odbiła się na mnie w ten sposób. Co jakiś czas robi mi się przykro, gdy przypomnę sobie chwilę, gdy nadał mi imię, lub to, jak mnie chronił, choć przecież się nie przyjaźniliśmy. Ale głównie odczuwam wściekłość. Jego śmierć miała związek z Jeanine Matthews i jego symulacją strachu. A to oznacza, że bez względu na to, co się wydarzyło, wina leży częściowo po stronie Erica, bo podsłuchał naszą rozmowę i doniósł o niej przywódczyni swojej poprzedniej frakcji. Erudyci zabili Amara. Ale wszyscy są przekonani, że sam skoczył lub spadł. Takie szaleństwa są przecież typowe dla Nieustraszonych. Wieczorem odbywa się pogrzeb Amara. Późnym popołudniem wszyscy są już pijani. Zbieramy się przy otchłani, Zeke podaje mi kubek z jakimś ciemnym trunkiem. Opróżniam go bez namysłu. Napój wlewa we mnie spokój. Lekko się chwiejąc, oddaję naczynie. – No tak… – Zeke wpatruje się w pusty kubek. – Przyniosę więcej.

Kiwam głową i słucham huku dobiegającego z przepaści. Jeanine Matthews uznała, że mój nietypowy wynik to tylko błąd w programie, ale co, jeśli udawała? Jeśli będzie chciała mnie zabić, tak samo jak Amara? Staram się stłumić tę myśl i już nigdy do niej nie wracać. Na moim ramieniu pojawia się ciemna, pocięta szramami ręka. Obok mnie staje Max. – Dobrze się czujesz, Cztery? – Tak – odpowiadam zgodnie z prawdą. Czuję się dobrze. Czuję się dobrze, bo trzymam się jeszcze na nogach i nie bełkoczę. – Wiem, że Amar szczególnie się tobą interesował. Myślę, że widział w tobie duży potencjał. – Max uśmiecha się lekko. – Tak naprawdę nie znałem go zbyt dobrze. – On zawsze miał w sobie niepokój, zawsze brakowało mu równowagi. Był zupełnie inny niż reszta nowicjuszy z jego grupy – opowiada Max. – Wydaje mi się, że bardzo przeżył śmierć dziadków. A może problem sięgał głębiej… Nie wiem. Może tak jest dla niego lepiej. – Lepiej, że nie żyje? – pytam z niedowierzaniem. – Nie do końca o to mi chodziło. Ale w Nieustraszoności zachęcamy ludzi, żeby w życiu szli zawsze własną drogą. Jeśli taki był jego wybór… to w porządku. – Znów kładzie mi rękę na ramieniu. – W zależności od tego, jak ci pójdzie jutro ostatni egzamin, musimy porozmawiać o tym, jak widzisz swoją przyszłość w Nieustraszoności. Jesteś niewątpliwie najlepiej zapowiadającym się nowicjuszem mimo swojego pochodzenia. Gapię się na niego. Jego słowa nie docierają do mnie w pełni, nie rozumiem też, dlaczego mówi to teraz, na pogrzebie Amara. Czy on próbuje mnie zwerbować? Ale do czego? Zeke wraca z dwoma kubkami, a Max znika w tłumie, jak gdyby nigdy nic. Jeden z przyjaciół Amara staje na krześle i krzyczy coś bez ładu i składu: że Amar był wystarczająco odważny, aby odejść w nieznane. Wszyscy wznoszą swoje naczynia i skandują: „A-mar! A-mar! A-mar!” Powtarzają to imię tyle razy, że przestaje cokolwiek znaczyć, zamienia się w niesłabnący, nieokiełznany hałas. A potem pijemy. W ten sposób Nieustraszeni opłakują śmierć bliskich: zapijają smutek, póki nie odejdzie w niepamięć. Okej. Dobra. Też mogę to zrobić.

Mój ostatni egzamin – krajobraz strachu – przeprowadza Tori. W komisji zasiadają przywódcy Nieustraszoności, między innymi Max. Jestem mniej więcej w środku grupy nowicjuszy i po raz pierwszy w ogóle się nie stresuję. Podczas symulacji krajobrazu strachu każdy zachowuje świadomość, więc nie muszę niczego ukrywać. Wbijam sobie igłę w szyję i pozwalam rzeczywistości się rozpłynąć. Robiłem to już wielokrotnie. Stoję na dachu wysokiego budynku i rzucam się w dół. Jestem zamknięty w skrzyni, po krótkiej chwili paniki walę ramieniem w drewnianą ścianę i – choć wydaje się to niemożliwe – rozwalam ją jednym ciosem. Biorę pistolet i zabijam niewinnego człowieka – tym razem bezimiennego mężczyznę ubranego w czerń Nieustraszoności. Bez mrugnięcia strzelam mu w głowę. Tym razem otaczające mnie Marcusy bardziej przypominają ojca. W miejscu ust mają normalne usta, ale oczy dalej zieją pustką. Kiedy zaś Marcus robi zamach, żeby mnie uderzyć, trzyma w ręce pasek, a nie łańcuch z kolcami czy inną broń, którą mógłby posiekać mnie na kawałki. Przyjmuję kilka ciosów, potem rzucam się na najbliższego Marcusa i zaciskam mu ręce na szyi. Okładam go bez opamiętania po twarzy, a ta agresja daje mi chwilową przyjemność. Po chwili budzę się skulony na podłodze sali krajobrazu strachu. W sąsiednim pomieszczeniu palą się światła, więc widzę zgromadzonych tam ludzi. Nowicjusze czekają w dwóch rzędach. Jest wśród nich Eric, który ma w wardze mnóstwo kolczyków. Mimowolnie zaczynam sobie wyobrażać, że wyrywam mu je po kolei. Przed nowicjuszami siedzi trzech przywódców naszej frakcji. Kiwają z uśmiechem głowami. Tori daje mi znak, że dobrze mi poszło. Szedłem na egzamin, myśląc, że mi już nie zależy: ani na zaliczeniu, ani na dobrym wyniku, ani na tym, żeby zostać w Nieustraszoności. Ale uniesiony kciuk Tori sprawia, że rozpiera mnie duma. Wychodząc, uśmiecham się lekko. Amar nie żyje, ale przecież zawsze zależało mu na tym, żebym dobrze sobie poradził. Nie mogę powiedzieć, że zrobiłem to dla niego. Właściwie nie robiłem tego dla nikogo, nawet dla siebie. Ale przynajmniej nie przyniosłem mu wstydu. Po skończonym egzaminie nowicjusze czekają na wyniki w sypialni

transferów – zarówno ci urodzeni w Nieustraszoności, jak i ci, którzy się do niej przenieśli. Zeke i Shauna wydają radosny okrzyk, gdy wchodzę i siadam na brzegu łóżka. – I jak poszło? – pyta Zeke. – Dobrze. Bez niespodzianek. A wam? – Strasznie, ale jakoś przeżyłem. – Zeke wzrusza ramionami. – Za to Shauna miała nowe lęki. – Dałam radę – wtrąca się Shauna z przesadną nonszalancją. Trzyma na kolanach poduszkę Erica. Nie będzie tym zachwycony. Nagle Shauna przestaje udawać, że test jej nie rusza, i uśmiecha się szeroko. – Byłam naprawdę niezła. – No jasne, i co jeszcze – komentuje Zeke i dostaje poduszką w twarz. Wyrywa Shaunie poduszkę. – A co mam powiedzieć? Tak, byłaś niezła. Tak, jesteś najlepszą Nieustraszoną. Zadowolona? – Uderza ją poduszką w ramię. – Odkąd zaczęliśmy symulki, non stop się przechwala, bo w tych testach wypada lepiej ode mnie. Zaczyna mnie to wkurzać. – Masz za swoje przechwalanie się na treningu bojowym – odparowuje Shauna. – „Widziałaś ten mój cios na początku? Świetny, co?” Bla, bla, bla. Popycha Zekego, a on łapie ją za nadgarstki. Shauna się wyrywa i trzepie go w ucho. Szarpią się ze śmiechem. Może nie rozumiem uczuć Nieustraszonych, ale najwidoczniej potrafię rozpoznać flirt. Uśmiecham się. To chyba odpowiedź na moje wątpliwości w związku z Shauną, nie żeby spędzały mi one sen z powiek. Siedzimy w sypialni jeszcze z godzinę, czekając, aż wszyscy skończą egzamin. Co jakiś czas wchodzi kolejna osoba. Ostatni zjawia się Eric. Staje w drzwiach z wyniosłą miną. – Zaraz ogłoszą wyniki – informuje. Wszyscy zaczynają wychodzić z pokoju, mijając go w progu. Niektórzy wyraźnie się stresują, inni chojrakują, wydają się pewni siebie. Gdy w pomieszczeniu robi się pusto, podchodzę do drzwi, ale nie wychodzę. Zatrzymuję się. Krzyżuję na piersi ręce i patrzę przez kilka sekund na Erica. – Masz mi coś do powiedzenia? – pyta. – Wiem, że to ty. To ty powiedziałeś Erudytom o Amarze. Wiem.

– Nie rozumiem, o czym mówisz – stwierdza, choć widać, że jest inaczej. – Przez ciebie Amar nie żyje – ciągnę. Dziwię się, jak szybko ogarnia mnie wściekłość. Zaczynam się trząść, czuję na twarzy uderzenie gorąca. – Upadłeś podczas egzaminu na głowę, Sztywniaku? – pyta z aroganckim uśmieszkiem. – Bo bredzisz. Popycham go mocno na drzwi, potem przytrzymuję jedną ręką – przez moment jestem zaskoczony własną siłą. Nachylam się nad nim. – Wiem, że to ty – powtarzam, wpatrując się w jego czarne oczy. Ale nic w nich nie ma, są puste jak oczy zdechłej ryby, nieprzeniknione. – To przez ciebie Amar nie żyje. I nie ujdzie ci to na sucho. – Puszczam go i idę do stołówki. Stołówka jest pełna wystrojonych członków Nieustraszoności: kolczyki są bardziej błyszczące, tatuaże bardziej wyeksponowane. Przeciskając się przez tłum, staram się patrzeć ludziom w oczy. W powietrzu unoszą się zapachy ciasta, gotowanego mięsa, chleba i przypraw. Do ust napływa mi ślina, bo zapomniałem zjeść obiad. Docieram do swojego stołu i gdy Zeke nie widzi, podkradam mu bułkę z talerza, po czym staję razem z innymi i czekam na ogłoszenie wyników. Mam nadzieję, że nie każą nam zbyt długo czekać. Czuję się, tak jakbym złapał się drutu pod napięciem: ręce mi drżą, myśli są rozbiegane. Zeke i Shauna próbują ze mną rozmawiać, ale żadne z nas nie może przekrzyczeć wrzawy, więc rezygnujemy i milczymy. Max wchodzi na stół i unosi ręce, żeby uciszyć salę. Z grubsza mu się to udaje, ale nawet on nie jest w stanie całkowicie opanować Nieustraszonych, niektórzy nadal gadają i żartują bez skrępowania. Ale przynajmniej słychać jego przemowę. – Kilka tygodni temu grupka wymizerowanych, przerażonych nowicjuszy zmieszała swoją krew z węglami i dokonała wielkiej zmiany w swoim życiu – mówi. – Szczerze mówiąc, nie sądziłem, że ktokolwiek przetrwa pierwszy dzień. – Czeka na wybuch śmiechu, który faktycznie się rozlega, choć żart był słaby. – Ale mam przyjemność ogłosić, że w tym roku wszyscy nowicjusze uzyskali wystarczającą liczbę punktów, żeby wejść do Nieustraszoności!

Cała sala zaczyna wiwatować. Mimo pewności, że nie odpadli, Zeke i Shauna wymieniają nerwowe spojrzenia, bo kolejność na liście decyduje o tym, jaką pracę będziemy wykonywać w Nieustraszoności. Zeke obejmuje Shaunę ramieniem i przytula ją mocno. Nagle znów czuję się osamotniony. – No dobrze, nie przedłużajmy – podejmuje Max. – Wiem, że nasi nowicjusze się niecierpliwią. Oto więc dwunastu nowych członków Nieustraszoności! Nazwiska wyświetlają się na ekranie za plecami Maksa – wystarczająco dużym, żeby nawet ci z tyłu mogli je przeczytać. Odruchowo szukam najpierw Zekego i Shauny: 6. Zeke 7. Ash 8. Shauna Natychmiast czuję większy spokój. Przesuwam się w górę listy i przeżywam krótką chwilę paniki, bo nigdzie nie widzę swojego imienia. Ale nagle do niego docieram, jest na samej górze. 1. Cztery 2. Eric Shauna krzyczy z radości i oboje z Zekem zgniatają mnie w bezładnym uścisku. Omal mnie nie przewracają. Śmieję się i też ich obejmuję. W całym tym zamieszaniu upuściłem gdzieś bułkę – zgniatam ją butem i szczerzę się do podchodzących do mnie ludzi. Nawet ich nie znam, ale klepią mnie po łopatkach, uśmiechają się i zwracają do mnie po imieniu. Po imieniu, które brzmi teraz Cztery. Wszystkie podejrzenia co do mojego pochodzenia i mojej tożsamości poszły w niepamięć, bo stałem się jednym z nich, bo jestem Nieustraszony. Nie jestem już Tobiasem Eatonem, nigdy już nim nie będę. Należę do Nieustraszoności. W nocy, oszołomiony emocjami i tak objedzony, że ledwo się ruszam, wymykam się z uroczystości i wspinam ścieżką na szczyt Jamy, do holu Pire. Wychodzę na zewnątrz i wciągam głęboko w płuca wieczorne powietrze, chłodne i rześkie, zupełnie inne niż gorący zaduch w stołówce. Ruszam w kierunku torów, zbyt rozgorączkowany, żeby stać w miejscu. Nadjeżdża pociąg, światło lokomotywy mruga coraz bliżej. Pociąg mija mnie, potężny i głośny jak grzmot pioruna. Przechylam się w jego stronę i po raz pierwszy czuję w brzuchu dreszcz emocji. Nagle w jednym z ostatnich wagonów widzę jakąś ciemną postać. Zwieszona na jednym z uchwytów, wychyla się wysoka, szczupła ko-

bieta. Przez jedną krótką chwilę w pędzie mijającego pociągu widzę ciemne loki i orli nos. Kobieta wygląda niemal identycznie jak moja matka. Zaraz potem znika. Znika razem z pociągiem.

SYN Nieduże mieszkanie jest puste, na podłodze wciąż widać ślady po miotle. Nie mam czym go zapełnić, bo cały mój stan posiadania sprowadza się do ubrań z Altruizmu wciśniętych na dno torby. Rzucam torbę na materac i szukam pościeli w szufladach pod łóżkiem. W Nieustraszoności los się do mnie uśmiechnął, bo zająłem pierwsze miejsce w rankingu i w przeciwieństwie do innych, bardziej towarzyskich nowicjuszy, chciałem mieszkać sam. Pozostali, na przykład Zeke i Shauna, dorastali w społeczności Nieustraszonych, więc cisza i spokój samotnego mieszkania byłyby dla nich nie do zniesienia. Szybko ścielę łóżko, naciągając prześcieradło tak mocno, że niemal widać kanty. Pościel jest gdzieniegdzie dziurawa, wygryziona przez mole lub poprzecierana ze starości, trudno powiedzieć. Niebieski koc pachnie drzewem cedrowym i kurzem. Otwieram torbę ze swoim mizernym dobytkiem i wyciągam koszulę Altruizmu – poszarpaną w miejscu, w którym oddarłem kawałek materiału, żeby zabandażować sobie rękę. Rozkładam ją przed sobą. Wydaje się dziwnie mała – wątpię, czy bym się teraz w nią zmieścił, ale nawet jej nie przymierzam, składam ją tylko i wrzucam do szuflady. Ktoś puka; myślę, że to Zeke lub Shauna, więc wołam: „Otwarte!” Ale do środka wchodzi Max, wysoki, ciemnoskóry, z posiniaczonymi kłykciami. Rozgląda się po mieszkaniu i krzywi z odrazą na widok szarych spodni złożonych w kostkę na łóżku. Jego reakcja trochę mnie dziwi: niewiele osób wybrałoby Altruizm, ale równie niewiele nienawidzi tej frakcji. Najwyraźniej Max jest wyjątkiem. Stoję bez ruchu i nie wiem, co powiedzieć. W moim mieszkaniu zjawił się przywódca Nieustraszoności. – Dzień dobry – mówię. – Przepraszam za najście. Jestem zaskoczony, że nie chciałeś mieszkać ze znajomymi z inicjacji. Przecież masz kilku przyjaciół, prawda? – Tak. Ale przyzwyczaiłem się mieszkać sam. – Pewnie minie trochę czasu, zanim pozbędziesz się starych nawyków. – Przesuwa palcem po blacie w mojej małej kuchni, patrzy na

zebrany na nim kurz, potem wyciera ręce o spodnie. Rzuca mi krytyczne spojrzenie, mówiące, żebym lepiej jak najszybciej pozbył się przyzwyczajeń z poprzedniej frakcji. Gdybym był nowicjuszem, pewnie bym się zestresował, ale należę już do Nieustraszoności i Max nie może tego zmienić bez względu na to, jak bardzo sztywny się wydaję. To znaczy chyba nie może. – Dziś po południu masz wybrać sobie pracę – mówi. – Zastanawiałeś się już, co chciałbyś robić? – A jakie są możliwości? Najchętniej wybrałbym coś, co wiąże się z nauczaniem. Na przykład coś takiego jak Amar. – Wydaje mi się, że nowicjusz, który zdał z najlepszym wynikiem, może mierzyć odrobinę wyżej. Nie sądzisz, że instruktor inicjacji to trochę mało? – Max unosi brwi, a ja zauważam, że jedna z nich nie porusza się tak samo jak druga: przecina ją blizna. – Przyszedłem, bo pojawiła się pewna możliwość. Spod niedużego stołu przy kuchennym blacie wysuwa krzesło, odwraca je oparciem do przodu i siada na nim okrakiem. Jego czarne wysokie buty są oblepione jasnobrązowym błotem, a zasupłane sznurówki strzępią się na końcach. Może nie widziałem w Nieustraszoności nikogo starszego, ale Max wydaje się człowiekiem ze stali. – Mówiąc wprost, jeden z przywódców Nieustraszoności trochę się zestarzał i już nie bardzo nadaje się do tej pracy – ciągnie Max. Siadam na brzegu łóżka. – Pozostała czwórka, ze mną włącznie, uważa, że przyda nam się świeża krew. Zwłaszcza świeże spojrzenie na nowych członków Nieustraszoności i inicjację. To zadanie i tak zwykle przypada najmłodszemu przywódcy, więc idealnie się składa. Pomyśleliśmy, że wybierzemy spośród ostatnich grup nowicjuszy kandydatów, którzy przejdą szkolenie. Zobaczymy, czy ktoś się nada. Twoja kandydatura była dla nas oczywista. Nagle zaczynam czuć się nieswojo we własnej skórze. Czy on naprawdę uważa, że w wieku szesnastu lat kwalifikuję się na lidera Nieustraszoności? – Szkolenie potrwa co najmniej rok – wyjaśnia Max. – Nie będzie lekkie i sprawdzi twoje umiejętności w najróżniejszych dziedzinach. Obaj wiemy, że z krajobrazem strachu nie będziesz miał najmniejszych pro-

blemów. Odruchowo kiwam głową. Moja pewność siebie mu najwyraźniej nie przeszkadza, bo uśmiecha się lekko. – Nie musisz już iść dzisiaj na przydział pracy – informuje. – Szkolenie zacznie się niedługo; właściwie to jutro rano. – Zaraz – przerywam, bo nagle przychodzi mi coś do głowy. – To znaczy, że nie mam wyboru? – Oczywiście, że masz. – Max jest zaskoczony. – Wyszedłem po prostu z założenia, że ktoś taki jak ty będzie wolał być przywódcą, niż całymi dniami sterczeć pod ogrodzeniem z karabinem na ramieniu lub uczyć nowicjuszy technik walki. Ale skoro się myliłem… Nie wiem, dlaczego się waham. Wcale nie chcę całe życie pilnować płotu, patrolować miasta czy nawet spędzać czasu na sali treningowej. Może potrafię się bić, ale to wcale nie znaczy, że chcę to robić dzień w dzień, przez cały czas. Możliwość dokonania czegoś ważnego w Nieustraszoności przemawia do tego czegoś, co zostało we mnie z Altruisty i co od czasu do czasu daje o sobie znać. Chyba po prostu nie lubię być pozbawiany wyboru. Kręcę głową. – Nie, nie myliłeś się. – Odkasłuję i staram się nadać swojemu głosowi większe zdecydowanie, większą determinację. – Chcę się tym zająć. Dziękuję. – No to świetnie. – Max wstaje i strzela palcem, jakby robił to odruchowo. Ściskam podaną mi rękę, choć jeszcze się do tego nie przyzwyczaiłem: Altruiści nigdy nie zdecydowaliby się na tak swobodny kontakt fizyczny. – Bądź jutro o ósmej rano w sali konferencyjnej przy moim gabinecie. To na dziesiątym piętrze w Pire. Wychodzi, zostawiając na podłodze grudki błota, które odkleiły się od podeszew jego butów. Biorę miotłę spod ściany obok drzwi i zamiatam. Dopiero kiedy odstawiam krzesło na miejsce, dociera do mnie, że jeśli zostanę przywódcą Nieustraszoności, przedstawicielem swojej nowej frakcji, to będę musiał znów spotkać się z ojcem. W zasadzie to nawet niejeden raz, ale widywać się z nim regularnie, do czasu aż przejdzie na emeryturę. Zaczynają mi drętwieć palce. Podczas symulacji wielokrotnie mie-

rzyłem się ze swoimi lękami, ale to wcale nie znaczy, że jestem gotowy zmierzyć się z nimi w rzeczywistości. – Stary! Gdzie byłeś?! – woła zaniepokojony Zeke, wytrzeszczając na mnie oczy. – Zostały same obrzydliwe rzeczy, w stylu czyszczenie kibli! Gdzie się podziewałeś? – Spokojnie. – Idę z tacą do naszego stołu pod drzwiami. Siedzą przy nim Shauna ze swoją młodszą siostrą Lynn i jej przyjaciółką Marlene. Na ich widok chcę zrobić w tył zwrot, bo nawet jak mam dobry dzień, Marlene jest jak dla mnie zbyt wesolutka. Ale Zeke już mnie zauważył. Uriah podbiega do nas z talerzem wyładowanym taką kupą jedzenia, że nie wiem, jak zdoła to wszystko w siebie wepchnąć. – Nie przyszedłem, bo był u mnie Max. Siadamy pod jedną z zawieszonych na ścianie jasnoniebieskich lamp. Opowiadam o propozycji Maksa, ale staram się umniejszyć jej rangę. Dopiero co znalazłem przyjaciół: nie chcę niepotrzebnej zazdrości. Gdy kończę, Shauna opiera twarz na dłoni i odzywa się do Zekego: – Chyba trzeba było się bardziej postarać podczas inicjacji, co? – Albo zabić go przed ostatnim egzaminem. – Albo i jedno, i drugie. – Shauna uśmiecha się do mnie szeroko. – Gratulacje, Cztery. Zasłużyłeś. Czuję, że wszyscy się na mnie patrzą, ich spojrzenia są jak wiązki ciepła. Próbuję jak najszybciej zmienić temat. – A wam co się trafiło? – Pomieszczenie kontrolne – mówi Zeke. – Moja mama kiedyś tam pracowała i nauczyła mnie większości rzeczy, które muszę umieć. – A ja jestem w grupie patrolowej – odpowiada Shauna. – To pewnie nie najbardziej fascynująca robota, ale przynajmniej będę na świeżym powietrzu. – Zobaczymy, co powiesz w środku zimy, jak będziesz się przedzierać do domu przez zaspy – komentuje kwaśno Lynn. Dziobie widelcem ziemniaki. – Muszę się postarać podczas inicjacji. Nie chcę utknąć przy płocie. – Przecież już o tym mówiliśmy – dołącza do rozmowy Uriah. – Nie wypowiadaj słowa na „i”. Możesz go użyć dwa tygodnie przed, nie wcześniej. Robi mi się niedobrze na samą myśl o tym.

Zerkam na furę jedzenia na jego tacy. – A nie od obżerania się? Uriah tylko przewraca oczami, nachyla się nad talerzem i wraca do jedzenia. Grzebię widelcem we własnym talerzu – od rana nie mam apetytu. Za bardzo stresuję się jutrem, żeby jeść. Zeke zauważa kogoś po drugiej stronie stołówki. – Zaraz wracam – mówi. Shauna odprowadza go wzrokiem. Zeke podchodzi do kilku młodych członków Nieustraszoności. Wyglądają, jakby byli mniej więcej w tym samym wieku co on, ale nie kojarzę ich z inicjacji, więc muszą być rok lub dwa lata starsi. W grupce są głównie dziewczyny. Zeke coś do nich nawija, wszyscy wybuchają śmiechem. Jedną z dziewczyn kłuje palcem w żebra, a ona odpowiada piskiem. Shauna obserwuje tę scenę spode łba i nie trafia widelcem do ust, rozsmarowuje sobie na policzku sos z kurczaka. Lynn parska śmiechem, ale Marlene kopie ją pod stołem. – Cztery – odzywa się głośno Marlene. – Znasz kogoś, kto oprócz ciebie zakwalifikował się do programu? – Zaraz, zaraz… na spotkaniu o pracę nie widziałam Erica – mówi Shauna. – Hm, miałam nadzieję, że się potknął i spadł w przepaść, ale… Wkładam jedzenie do ust i staram się o tym nie myśleć. W świetle niebieskiej lampy moje ręce są sine jak u trupa. Nie rozmawiałem z Erikiem od czasu, gdy oskarżyłem go, że pośrednio przyczynił się do śmierci Amara: ktoś doniósł Jeanine Matthews, przywódczyni Erudycji, że podczas symulacji Amar zachowuje świadomość, a jako były członek tej frakcji Eric jest głównym podejrzanym. Nie zdecydowałem jeszcze, jak się zachowam przy naszym następnym spotkaniu. Obicie mu mordy to żaden dowód, że jest zdrajcą. Będę musiał jakoś powiązać jego ostatnie działania z Erudycją, a potem przekazać te informacje któremuś z przywódców – pewnie Maksowi, bo jego znam najlepiej. Zeke wraca do stolika i siada na swoim miejscu. – Co robisz jutro wieczorem, Cztery? – Nie wiem – odpowiadam. – Nic? – To już robisz. Idziesz ze mną na randkę. Ziemniaki stają mi w gardle. – Co takiego?

– Przykro mi to mówić, braciszku – wtrąca Uriah. – Na randki chodzi się samemu, nie z kolegami. – Ale to podwójna randka – wyjaśnia Zeke. – Poprosiłem Marię, żeby się ze mną umówiła, a ona spytała wtedy, czy nie znalazłby się ktoś dla jej koleżanki Nicole. Powiedziałem, że ty byłbyś zainteresowany. – A która to Nicole? – Lynn wychyla się, żeby mieć lepszy widok na grupkę dziewczyn. – Ta ruda. – Zeke ją pokazuje. – Spotykamy się o ósmej. Masz być. Nawet nie pytam, czy chcesz. – Ja nie… – zaczynam. Patrzę na rudowłosą dziewczynę na drugim końcu sali. Ma jasną karnację, duże oczy pomalowane na czarno, a na sobie obcisłą koszulkę, która podkreśla talię… i inne rzeczy, na które mój wewnętrzny Altruista zabrania mi patrzeć. Ale i tak patrzę. Nigdy nie byłem na randce, bo nie pozwalały na to surowe zasady mojej dawnej frakcji. W Altruizmie, jak chłopakowi podoba się dziewczyna, to musi zaangażować się razem z nią w jakiś wolontariat i ewentualnie może – ale tylko ewentualnie – iść do niej do domu na kolację i pomóc później przy zmywaniu. Nigdy się nie zastanawiałem, czy chciałbym z kimś chodzić, bo i tak nie było takiej opcji. – Zeke, ja nigdy… Uriah marszczy brwi i mocno dźga mnie palcem w ramię. Odpycham jego rękę. – O co ci chodzi? – O nic – odpowiada rozbawiony. – Po prostu zachowujesz się jak jeszcze większy Sztywniak niż zwykle, więc pomyślałem, że sprawdzę… Marlene wybucha śmiechem. – Akurat. Wymieniamy z Zekem spojrzenia. Nigdy nie mówiłem mu wprost, żeby nie zdradzał mojego pochodzenia, ale z tego, co się orientuję, nikomu o tym nie wspominał. Uriah wie, ale choć gada jak najęty, zwykle wyczuwa, kiedy zachować coś dla siebie. Mimo to i tak nie jestem pewny, dlaczego Marlene się nie domyśliła – może nie jest zbyt spostrzegawcza. – Nie przejmuj się, Cztery – uspokaja mnie Zeke. Wkłada do ust ostatni kęs jedzenia. – Pójdziesz, będziesz z nią rozmawiać jak z normalnym człowiekiem, którym jest. Może nawet pozwoli ci… och…

wziąć się za rękę… Shauna nagle odsuwa z szuraniem krzesło, zakłada włosy za ucho i idzie ze spuszczoną głową odnieść tacę. Lynn piorunuje Zekego wzrokiem – co niewiele się różni od jej zwykłego wyrazu twarzy – i wychodzi za siostrą. – No dobra, nie musisz brać jej za rękę – mówi Zeke, jakby nic się nie stało. – Tylko przyjdź, okej? Będę twoim dłużnikiem. Patrzę na Nicole. Siedzi przy stole niedaleko wózka na tace i znów z czegoś się śmieje. Może Zeke ma rację – po co się przejmować, może to kolejny sposób na to, żeby oduczyć się zwyczajów Altruizmu i otworzyć na przyszłość w Nieustraszoności. Poza tym dziewczyna jest ładna. – No dobra – ustępuję. – Przyjdę. Ale jeśli zaczniesz żartować o trzymaniu się za ręce, to złamię ci nos. Wracam do domu. Moje mieszkanie nadal pachnie kurzem i pleśnią. Włączam jedną z lamp, jej światło odbija się na kuchennym blacie. Przesuwam dłonią po gładkiej powierzchni – w palec wbija mi się szklana drzazga, z ranki leci krew. Biorę kawałek szkła i idę wyrzucić go do kosza, do którego dziś rano włożyłem nowy worek. Ale na dnie kubła leżą szklane odłamki, z ich kształtu można wywnioskować, że to była szklanka. Nie używałem szklanek. Wzdłuż pleców przebiega mi dreszcz. Szukam w mieszkaniu innych śladów włamania. Pościel jest gładko zaścielona, wszystkie szuflady zamknięte, krzesła raczej na swoim miejscu. Ale gdybym stłukł dziś rano szklankę, tobym chyba pamiętał. Kto zatem tu był? Nie wiem dlaczego, ale pierwsze, co wpada mi rano w ręce po wejściu do łazienki, to maszynka do włosów, którą dostałem wczoraj razem z wyposażeniem Nieustraszonego. Włączam ją zaspany i przykładam do głowy, tak jak robiłem to od dziecka. Odginam ucho, żeby nie zadrasnąć go ostrzem; wiem, jak się ustawić, żeby jak najlepiej widzieć tył głowy. Znajoma czynność uspokaja mnie, przywraca mi koncentrację i równowagę. Strzepuję z barków i szyi przycięte włosy, potem zamiatam je i wyrzucam do kosza. Typowo altruistyczny poranek. Szybki prysznic, proste śniadanie,

czysty dom. Tyle że mam na sobie czarne ubrania Nieustraszoności: buty, spodnie, koszulę i kurtkę. Wychodząc, staram się nie patrzeć w lustro. Świadomość, że Altruizm jest we mnie tak głęboko zakorzeniony i że trudno go wyplenić, sprawia, że aż zaciskam zęby. Porzuciłem swoją dawną frakcję ze strachu i na znak buntu, więc dużo trudniej będzie mi się zasymilować z nową frakcją, dużo trudniej, niż gdybym wybrał Nieustraszoność z właściwych powodów. Idę szybko w kierunku Jamy widocznej zza łuku w połowie wysokości muru. Trzymam się jak najdalej brzegu ścieżki, choć dzieciaki biegają czasem z piskiem i śmiechem przy samej krawędzi, a ja powinienem mieć przecież więcej odwagi. Nie jestem pewny, czy z odwagą jest tak jak z mądrością, że nabiera się jej z wiekiem, ale może tu, w Nieustraszoności, odwaga to najwyższa forma mądrości, świadomość, że przez życie można i powinno się przejść bez strachu. Po raz pierwszy zastanawiam się nad życiem w Nieustraszoności, więc wdrapując się krętymi ścieżkami, staram się trzymać tych myśli. Dochodzę do schodów podwieszonych pod szklanym sufitem i nie spuszczam z nich wzroku. Nie chcę patrzeć w otchłań pode mną, bo mógłbym spanikować. Jednak gdy docieram na górę, serce tak mi wali, że czuję je nawet w gardle. Max powiedział, że jego biuro jest na dziesiątym piętrze, więc wsiadam do windy razem z grupką Nieustraszonych idących do pracy. Mam wrażenie, że nie wszyscy się znają, inaczej niż w Altruizmie – tutaj ludzie nie skupiają się aż tak na imionach, twarzach, potrzebach i pragnieniach innych, więc może trzymają się głównie rodziny i przyjaciół, tworzą wewnątrz frakcji mocno ze sobą związane podgrupy. Jak ta, którą sam tworzę. Wysiadam na dziesiątym piętrze i nie bardzo wiem, dokąd iść, ale nagle dostrzegam znikającą za rogiem czarną głowę. Eric. Ruszam za nim, trochę dlatego że pewnie zna teren, a trochę dlatego że jestem ciekaw, co tu robi, nawet jeśli nie idzie w to samo miejsce, co ja. Za zakrętem dostrzegam jednak Maksa w przeszklonej sali konferencyjnej w otoczeniu młodych Nieustraszonych. Najstarszy ma może ze dwadzieścia lat, a najmłodszy jest pewnie niewiele starszy ode mnie. Max widzi mnie zza szyby i kiwa, żebym wszedł. Obok niego siedzi Eric, lizus. Siadam po przeciwnej stronie stołu, między dziewczyną z kółeczkiem

w nosie a chłopakiem, który ma tak jasnozielone włosy, że nie mogę na niego normalnie patrzeć. W porównaniu z nimi czuję się nijaki. Co prawda podczas inicjacji wytatuowałem sobie płomienie, ale raczej rzadko są na widoku. – Chyba wszyscy już są, więc zaczynajmy. – Max zamyka drzwi sali konferencyjnej i staje przed nami. Dziwnie wygląda w tak zwyczajnym otoczeniu, jakby przyszedł tu niszczyć i rozwalać, a nie prowadzić spotkanie. – Znaleźliście się tu wszyscy przede wszystkim dlatego, że każdy z was wykazał się dużym potencjałem, ale też dlatego że entuzjastycznie podchodzicie do naszej frakcji i jej przyszłości. – Nie kojarzę, w którym momencie niby to zrobiłem. – Zmiany w naszym mieście zachodzą szybciej niż kiedykolwiek wcześniej i żeby za nimi nadążyć, my też musimy się zmienić. Musimy znaleźć w sobie więcej siły i odwagi, stać się lepsi. Wśród was są osoby, które mogą nam w tym pomóc, ale najpierw trzeba je wytypować. Przez kilka następnych miesięcy będziemy łączyć wykłady ze sprawdzianami umiejętności, żeby nauczyć was wszystkiego, co wam się przyda, jeśli zaliczycie cały program, ale również po to, aby się przekonać, jak szybko przyswajacie wiedzę. – To brzmi bardziej jak podejście Erudycji, a nie Nieustraszoności. – Najpierw poproszę was, żebyście wypełnili formularze osobowe. O mało nie parskam śmiechem. Jest coś absurdalnego w widoku twardego, bezwzględnego bojownika z Nieustraszoności, który trzyma w ręku plik formularzy osobowych, jak to określił, ale przypuszczam, że niektóre rzeczy po prostu muszą się w ten sposób odbywać, bo tak jest szybciej. Max puszcza formularze wokół stołu razem z garścią długopisów. – Dzięki temu dowiemy się o was trochę więcej i będziemy mogli łatwej oceniać wasze postępy. W waszym interesie jest więc pisać prawdę i nie koloryzować na swój temat. Dziwnie się czuję, patrząc na tę kartkę. Wpisuję swoje imię, bo taka jest pierwsza rubryka, a potem wiek – rubryka numer dwa. W trzeciej mam podać frakcję, z której pochodzę, a w czwartej liczbę swoich lęków. W piątej każą wymienić, co to za lęki. Nie bardzo wiem, jak to opisać. Pierwsze dwa są łatwe: wysokość i zamknięcie, ale następny? I co mam napisać o swoim ojcu? Że boję się Marcusa Eatona? W końcu piszę „utrata kontroli” przy trzecim lęku

i „zagrożenie fizyczne w zamkniętych przestrzeniach” przy czwartym, wiedząc, że jest to dalekie od prawdy. Ale następne pytania są dziwne, zupełnie ich nie rozumiem. To podchwytliwie sformułowane stwierdzenia, z którymi mam się zgodzić lub nie. „Kradzież jest dozwolona, jeśli w ten sposób pomaga się innym”. To akurat proste – tak. „Niektórzy zasługują na nagrodę bardziej niż inni”. Może. Zależy od nagrody. „Władza należy się tylko tym, którzy na nią zasługują”. „W trudnych warunkach ludzie stają się silniejsi”. „Dopiero kiedy człowiek się sprawdzi, można poznać jego prawdziwą siłę”. Zerkam na inne osoby przy stole. Niektórzy wyglądają na skołowanych, ale nikt nie wygląda na zaniepokojonego, a tak właśnie się czuję. Boję się niemal zakreślić jakąkolwiek odpowiedź pod każdym ze zdań. Nie wiem, co zrobić, więc przy każdym stwierdzeniu zaznaczam „tak” i oddaję kartkę razem z innymi. Zeke i dziewczyna, z którą się umówił, stoją pod ścianą w korytarzu niedaleko Jamy. Widzę zarys ich postaci. Wyglądają tak, jakby byli do siebie przyklejeni, dokładnie tak samo jak pięć minut temu, gdy się tam przenieśli, nie przestając się przy tym głupkowato chichrać. Krzyżuję ręce na piersi i odwracam się do Nicole. – A więc… – A więc – powtarza, bujając się na stopach. – Głupia sytuacja, co? – No – odpowiadam z ulgą. – Głupia. – Jak długo znacie się z Zekem? Jakoś nigdy cię tu nie widziałam. – Od kilku tygodni – wyjaśniam. – Poznaliśmy się podczas inicjacji. – Aha. To znaczy, że jesteś z transferu? – Eee… – Nie chcę się przyznawać, że przeszedłem z Altruizmu, trochę dlatego że jak o tym mówię, ludzie od razu myślą, że jestem sztywniakiem, a trochę dlatego że wolę niepotrzebnie nie naprowadzać nikogo na to, kto był moim ojcem. Postanawiam skłamać. – Nie, ja tylko… trzymałem się raczej z boku. – Aha. – Dziewczyna lekko mruży oczy. – No to wychodziło ci to naprawdę dobrze. – To moja specjalność – odpowiadam. – A ty? Jak długo przyjaźnisz się z Marią? – Od dziecka. Ona nawet jak się potknie, to wpada na jakiegoś

chłopaka. Większość dziewczyn nie ma takich umiejętności. – Wiem coś o tym. – Kiwam głową. – Zeke musiał mnie trochę namawiać. – Serio? – Nicole unosi brew. – A przynajmniej zdradził ci, z kim masz się spotkać? – Pokazuje na siebie. – No tak… Nie byłem do końca pewny, czy jesteś w moim typie, ale stwierdziłem, że może… – Nie byłeś pewny, czy jestem w twoim typie? – powtarza nagle lodowatym głosem. Próbuję jakoś to odkręcić. – Znaczy… to w ogóle nie ma znaczenia. Osobowość jest dużo ważniejsza niż… – Niż mój niezbyt atrakcyjny wygląd? – Nie to chciałem powiedzieć. Ja… jestem naprawdę kiepski w te klocki. – Nie da się ukryć. Podnosi małą czarną torbę, którą wcześniej oparła o stopy, i wciska ją sobie pod ramię. – Powiedz Marii, że musiałam iść do domu. – Odsuwa się od barierki i znika na jednej ze ścieżek niedaleko Jamy. Wzdycham i znów zerkam na Zekego i Marię. Sądząc po ich ruchach, w ogóle nie zwolnili. Bębnię palcami o barierkę. Skoro nasza podwójna randka zamieniła się w dziwaczny trójkąt, chyba mogę iść do domu. Zauważam wychodzącą ze stołówki Shaunę, macham do niej. – Czy to nie dziś wielka randka z Ezekielem? – pyta. – Ezekiel – powtarzam skrzywiony. – Zapomniałem, że tak brzmi jego pełne imię. Tak, moja właśnie się skończyła. – Nieźle – parska Shauna. – Jak długo wytrzymałeś? Dziesięć minut? – Pięć. – Też zaczynam się śmiać. – Wygląda na to, że jestem chamem. – Nie. – Shauna udaje zaskoczoną. – Ty? Przecież jesteś taki słodki i romantyczny! – Bardzo śmieszne. Gdzie Lynn? – Kłóci się z Hectorem, naszym młodszym bratem. Całe życie mu-

siałam słuchać, jak na siebie wrzeszczą, więc teraz postanowiłam wyjść. Stwierdziłam, że pójdę na salę treningową trochę poćwiczyć. Idziesz ze mną? – Pewnie. Chodźmy. Ruszamy w stronę sali treningowej, ale nagle uświadamiam sobie, że będziemy musieli przejść obok Zekego i Marii. Próbuję zatrzymać Shaunę, ale już za późno – wybałusza oczy, widząc, jak stoją przyciśnięci do siebie. Przystaje na chwilę, a do moich uszu docierają odgłosy całowania, których wolałabym nie słyszeć. Shauna nagle znów rusza korytarzem, i to tak szybko, że muszę za nią biec. – Shauna… – Sala treningowa – rzuca. Gdy tam docieramy, natychmiast zaczyna okładać worek treningowy. Nigdy nie widziałem, żeby robiła to z taką zaciekłością. – Choć może się to wydawać dziwne, przywódcy Nieustraszoności powinni znać zasady działania pewnych programów komputerowych – mówi Max. – Program do monitoringu w pomieszczeniu kontrolnym to jeden z bardziej oczywistych przykładów. Lider Nieustraszoności musi czasem sprawdzić, co się dzieje we frakcji. Poza tym są programy do symulacji, które należy znać, żeby móc nadzorować postępy nowicjuszy. Do tego program kalkulacyjny, żeby łatwo rozliczyć transakcje handlowe we frakcji. Niektóre z tych programów są dość skomplikowane, więc trzeba będzie zaprzyjaźnić się z komputerem, jeśli do tej pory tego nie zrobiliście. Tym właśnie zajmiemy się dzisiaj. – Pokazuje kobietę stojącą po jego lewej stronie. Grała z nami w wyzwania. Jest młoda, ma krótkie włosy z fioletowymi pasemkami i więcej kolczyków na twarzy, niż mogę zliczyć. – Ona pokaże wam podstawy, a potem zrobimy sprawdzian – ciągnie Max. – Lauren zajmuje się szkoleniem nowicjuszy, ale w wolnym czasie pracuje jako informatyk w kwaterze głównej Nieustraszoności. Powiedziałbym, że to śmierdzi Erudycją, ale ponieważ jest nam to na rękę, przymykamy oko. – Max mruga do Lauren, a ona się uśmiecha. – No to do dzieła – mówi. – Wrócę za godzinę. – Wychodzi. Lauren składa przed sobą ręce. – No dobra – zaczyna. – Dziś porozmawiamy o programowaniu. Ci, którzy mają już jakieś doświadczenie w tej kwestii, nie muszą słuchać.

Pozostali niech się lepiej skupią, bo nie będę się powtarzać. Nauka programowania jest jak nauka języka: nie wystarczy wykuć na pamięć słówek, trzeba jeszcze poznać zasady ich łączenia i wiedzieć, dlaczego są takie a nie inne. Kilka lat temu zgłosiłem się na ochotnika do pracy w laboratorium komputerowym w budynku Wyższych Poziomów, żeby wyrobić wymagane w Altruizmie godziny wolontariatu i żeby jak najmniej siedzieć w domu. Nauczyłem się wtedy rozkładać komputer na części i składać go z powrotem. Ale programowania nigdy się nie uczyłem. Następna godzina mija wypełniona technicznym żargonem; ledwo to ogarniam. Próbuję coś notować na znalezionym na podłodze skrawku papieru, ale Lauren omawia materiał w takim tempie, że ręka nie nadąża za tym, co słyszą uszy. Po kilku minutach daję więc spokój i po prostu staram się skupić. Lauren ilustruje to, o czym mówi, przykładami wyświetlanymi na ekranie ustawionym na przodzie sali. Za jej plecami są okna, a rozpościerający się z nich widok jest tak niesamowity, że trudno oderwać od niego wzrok – widać stąd panoramę miasta, zęby Centrum przeszywają niebo, moczary wyłaniają się zza połyskujących budynków. Nie tylko dla mnie tego wszystkiego jest za dużo – inni kandydaci przysuwają się do siebie i szepczą między sobą gorączkowo, podpytując o definicje, które im umknęły. Eric jednak siedzi rozparty na krześle i rysuje coś na grzbiecie dłoni. Uśmiecha się, a ja znam ten uśmieszek. Oczywiście wszystko to już wie. Na bank nauczył się tego w Erudycji, pewnie jeszcze jako dziecko, bo inaczej nie byłby z siebie taki zadowolony. Czas płynie tak szybko, że dopiero kiedy Lauren wciska guzik i wsuwa ekran z powrotem do sufitu, dociera do mnie, że lekcja się skończyła. – Na pulpicie waszych komputerów jest plik „Programowanie. Test” – mówi. – Jak go otworzycie, uruchomi się egzamin. Macie na niego ściśle określony czas. Znajdziecie w nim kilka krótkich programów, w których są błędy. Mogą być poważne, takie jak na przykład zmiana sekwencji kodu, albo drobne, takie jak źle wstawione słowo czy znak. Nie musicie ich umieć skorygować, ale musicie je zauważyć. Na każdy program przypada jeden błąd. Zaczynamy.

Wszyscy zaczynają nerwowo stukać w klawiaturę. Eric nachyla się i mówi: – Czy w domu Sztywniaków były w ogóle komputery? – Nie – odpowiadam. – To daj, pokażę ci, jak się otwiera plik. – Przesadnie demonstracyjnie dotyka ekranu. – To wygląda jak papier, ale tak naprawdę to tylko obrazek na ekranie. Wiesz, co to ekran, prawda? – Stul pysk – odpowiadam i zaczynam test. Przyglądam się pierwszemu programowi. To jak nauka języka, przypominam sobie. Wszystko musi być we właściwej kolejności… Sprawdź po prostu, czy poszczególne elementy są na swoim miejscu. Zamiast zacząć od początku i przesuwać się wzdłuż kodu, patrzę na jego środkową część, opakowaną najróżniejszymi elementami. Zauważam, że linia kodu kończy się w niewłaściwym miejscu. Zaznaczam je i naciskam strzałkę, która pozwoli mi przejść dalej, jeśli podałem dobrą odpowiedź. Na ekranie wyświetla się nowy program. Unoszę brwi. Najwyraźniej zrozumiałem więcej, niż myślałem. Następny program sprawdzam w ten sam sposób, co poprzedni: przesuwam się od środka na zewnątrz, porównuję górę z dołem, przyglądam się uważnie cudzysłowom, kropkom i ukośnikom. Szukanie błędów w programie wlewa we mnie dziwny spokój, jakbym się upewniał, że świat jest w należytym porządku, a dopóki jest, wszystko gra. Zapominam o otaczających mnie ludziach, nawet o panoramie miasta za oknem, o tym, co będzie dla mnie oznaczać zdany egzamin. Skupiam się na tym, co mam przed oczami, na plątaninie znaków. Zauważam, że Eric kończy pierwszy, na długo przed tym, zanim ktokolwiek inny choćby zdradzi gotowość zakończenia egzaminu, ale postanawiam się tym nie przejmować. Nawet gdy staje obok mnie i patrzy mi przez ramię. Kolejny raz naciskam strzałkę – na ekranie pojawia się napis: „Egzamin zakończony”. – Dobra robota – chwali Lauren, podchodząc, żeby zerknąć na mój ekran. – Skończyłeś trzeci. Odwracam się do Erica.

– Zaraz – mówię. – Nie chciałeś mi przypadkiem wyjaśnić, co to jest ekran? Bo przecież zupełnie nie znam się na komputerach i potrzebuję twojej pomocy. Rzuca mi wściekłe spojrzenie, a ja uśmiecham się szeroko. Po powrocie do domu zastaję drzwi do mieszkania otwarte. Są tylko lekko uchylone, ale wiem na pewno, że przed wyjściem dokładnie je zamknąłem. Popycham je czubkiem buta i z mocno bijącym sercem wchodzę do środka. Spodziewam się, że zastanę tam intruza, jak grzebie w moich rzeczach – nie wiem, co prawda, kto miałby to być: może ktoś od Jeanine szuka dowodu na to, że jestem taki jak Amar, a może Eric chce zrobić na mnie zasadzkę. Ale mieszkanie jest puste, wszystko wygląda tak samo. Wszystko poza kartką na stole. Podchodzę do niej powoli, jakby w każdej chwili mogła stanąć w ogniu lub rozpłynąć się w powietrzu. Jest na niej wiadomość napisana drobnym, ukośnym pismem. „W dniu, którego najbardziej nienawidzisz, w godzinę jej śmierci, w miejscu, w którym skoczyłeś po raz pierwszy”. Początkowo słowa wydają się bez sensu i uznaję, że ktoś robi mi głupi kawał, żeby mnie zdenerwować. I to mu się zresztą udaje, bo nagle czuję, że miękną mi kolana. Siadam na rozklekotanym twardym krześle, nie odrywając wzroku od kartki. W kółko czytam wiadomość, aż w końcu zaczyna nabierać sensu. „W miejscu, w którym skoczyłeś po raz pierwszy”. Musi chodzić o peron, na którym wysiadłem po przejściu do Nieustraszoności. „W godzinę jej śmierci”. Może chodzić tylko o jedną osobę: moją matkę. Zmarła w nocy i gdy się obudziłem, jej ciała nie było już w domu, zostało usunięte przez ojca i jego znajomych z Altruizmu. Z tego, co mi mówił, mama zmarła około drugiej. „W dniu, którego najbardziej nienawidzisz”. To najtrudniejszy element: czy chodzi o jakiś konkretny dzień w roku? O urodziny lub święto? Żadna z takich dat się nie zbliża, a nie wiem, po co ktoś miałby zostawiać wiadomość z tak dużym wyprzedzeniem. Musi chodzić o dzień tygodnia, ale którego dnia tygodnia nienawidzę najbardziej? To proste – dnia obrad rady, bo wtedy ojciec siedział do późna w pracy i wracał w podłym nastroju. Środy.

Środa o drugiej w nocy na peronie przy Centrum. To dziś. I jest tylko jedna osoba, która mogłaby to wszystko wiedzieć: Marcus. Ściskam w ręce złożoną kartkę, ale w ogóle jej nie czuję. Odkąd po raz pierwszy przyszło mi do głowy imię ojca, mam prawie całkowicie zdrętwiałe dłonie. Zostawiłem drzwi do mieszkania otwarte na oścież, wyszedłem w niezasznurowanych butach. Idę wzdłuż ścian Jamy – nie zauważam nawet, czy jestem wysoko. Wbiegam po schodach prowadzących do Pire i nawet mnie nie kusi, żeby spojrzeć w dół. Kilka dni temu Zeke wspomniał mimochodem, gdzie znajduje się pomieszczenie kontrolne. Mam tylko nadzieję, że Zeke jeszcze pracuje, bo jeśli chcę zobaczyć nagranie z kamery w korytarzu przed moim mieszkaniem, będę potrzebował jego pomocy. Wiem, gdzie jest ukryta kamera: w rogu, tam nikt nie powinien jej zauważyć. Cóż, ja zauważyłem. Mama też zwracała uwagę na takie rzeczy. Gdy szliśmy we dwoje przez sektor Altruizmu, pokazywała mi kamery schowane w ciemnych szklanych kulach lub zamontowane na gzymsach. Nigdy nic o nich nie mówiła ani jakoś specjalnie się nimi nie przejmowała, ale zawsze wiedziała, gdzie są, i gdy je mijaliśmy, patrzyła prosto w obiektyw, jakby chciała powiedzieć: „Ja też was widzę”. Od dziecka uczyłem się więc spostrzegawczości, ciągle się rozglądałem, zwracałem uwagę na szczegóły tego, co mnie otacza. Jadę windą na czwarte piętro, a potem idę według znaków do pomieszczenia kontrolnego. Mieści się za zakrętem, drzwi są otwarte. Wita mnie rząd monitorów, przed którymi siedzi kilka osób. Pod ścianami też stoją biurka obsadzone przez pracowników wyposażonych we własne monitory. Obraz na ekranach zmienia się co pięć sekund i pokazuje różne części miasta: pola Serdeczności, ulice wokół Centrum, teren Nieustraszoności, a nawet Halę Bezsercową z jej wielkim holem. Patrzę na sektor Altruizmu na jednym z ekranów, ale zaraz otrząsam się z zamyślenia i rozglądam się za Zekem. Siedzi przy biurku pod ścianą po prawej stronie i wpisuje coś w okienko dialogowe po lewej stronie ekranu. Wyświetla się Jama. Wszyscy na sali mają na uszach słuchawki. Pewnie po to, żeby słyszeć to, co mają obserwować. – Zeke! – wołam cicho. Kilka osób karci mnie wzrokiem, bo prze-

szkadzam, ale nikt nic nie mówi. – Cześć! – wita mnie. – Fajnie, że wpadłeś. Nudzę się jak… Co się stało? Patrzy najpierw na moją twarz, a potem na pięść, w której ściskam liścik. Nie wiem, jak mu to wyjaśnić, więc nawet nie próbuję. – Muszę zobaczyć nagranie z korytarza przed moim mieszkaniem. Mniej więcej z ostatnich czterech godzin. Mógłbyś mi pomóc? – Ale po co ci to? Co się stało? – Ktoś był w moim mieszkaniu – tłumaczę. – Chcę wiedzieć kto. Rozgląda się, żeby sprawdzić, czy nikt nie patrzy, albo nie podsłuchuje. – Słuchaj, nie mogę. Nawet nam nie wolno wyciągać konkretnych nagrań, chyba że zauważymy coś dziwnego. Pracujemy w systemie rotacyjnym… – Jesteś mi winien przysługę, pamiętasz? Nigdy bym cię nie prosił o coś takiego, gdyby to nie było ważne. – No wiem. – Znów się rozgląda, potem zamyka okienko dialogowe i otwiera inne. Patrzę na kod, który wpisuje, żeby znaleźć właściwe nagranie. Jestem zaskoczony, bo po jednej lekcji coś już nawet rozumiem. Pojawia się obraz: pokazuje korytarz w siedzibie Nieustraszoności, niedaleko stołówki. Zeke dotyka ekranu i obraz się zmienia; kolejno widzę wnętrze stołówki, studio tatuażu, szpital. Zeke przewija różne miejsca w siedzibie Nieustraszonych, a ja oglądam zmieniające się ujęcia, które pokazują zwykłe życie naszej frakcji: ludzie bawią się kolczykami, czekając w kolejce po ubrania, boksują się na sali treningowej. Nagle miga mi Max, chyba w swoim gabinecie. Siedzi na krześle, a przed nim siedzi jakaś kobieta. Jasne włosy ma związane w ciasny kok. Kładę Zekemu rękę na ramieniu. – Czekaj. – Kartka w ręce nagle przestaje mieć aż takie znaczenie. – Cofnij. Zeke cofa obraz i moje podejrzenia się potwierdzają: w gabinecie Maksa z teczką na kolanach siedzi Jeanine Matthews. Idealnie wyprasowane ubranie, wyprostowane plecy. Ściągam Zekemu słuchawki z uszu. Marszczy brwi z niezadowolenia, ale się nie ciska.

Głosy Maksa i Jeanine są przyciszone, choć wyraźne. – Zawęziłem wybór do sześciu – mówi Max. – Powiedziałbym, że to całkiem nieźle jak na drugi dzień. – Szkoda czasu – stwierdza Jeanine. – Mamy już kandydata. Dopilnowałam tego. Taki od początku był plan. – Nigdy nie pytałaś mnie o zdanie, a to moja frakcja – ucina Max. – Nie lubię go, a nie chcę pracować na co dzień z kimś, kogo nie lubię. Musisz mi pozwolić przynajmniej spróbować znaleźć kogoś innego, kto będzie odpowiadał wszystkim wymaganiom… – Zgoda. – Jeanine wstaje i przyciska teczkę do piersi. – Ale mam nadzieję, że się przyznasz, kiedy ci się to nie uda. Nie mam cierpliwości do dumy Nieustraszonych. – Jasne, bo Erudyci są wcieleniem skromności – rzuca kwaśno Max. – Ej – syczy nagle Zeke. – Mój przełożony na nas patrzy. Oddawaj słuchawki. – Zrywa mi z głowy słuchawki; boleśnie ocierają mi uszy. – Lepiej już idź, bo wylecę z roboty – prosi. Ma poważną, zaniepokojoną minę. Nie sprzeciwiam się, choć nie dowiedziałem się tego, czego chciałem się dowiedzieć – zresztą to moja wina, że dałem się zdekoncentrować. Wychodzę z pomieszczenia kontrolnego. Mam mętlik w głowie. Jestem przerażony myślą, że ojciec był w moim mieszkaniu i że chce się ze mną spotkać w środku nocy na jakiejś opuszczonej ulicy, a jednocześnie nie wiem, co myśleć o tym, co podsłuchałem. „Mamy już kandydata. Dopilnowałam tego”. Musieli rozmawiać na temat kandydata na lidera Nieustraszoności. Ale dlaczego Jeanine Matthews martwi się tym, kto zostanie wybrany na kolejnego przywódcę w Nieustraszoności? Nawet nie wiem, kiedy docieram do domu. Siadam na łóżku i wbijam wzrok w ścianę. W głowie kotłują mi się pytania. Po co Marcus chce się ze mną widzieć? Dlaczego Erudyci angażują się w sprawy Nieustraszoności? Czy Marcus chce mnie zabić bez świadków? A może zamierza mnie przed czymś ostrzec albo mi zagrozić…? Kto jest kandydatem, o którym mówili? „W dniu, którego najbardziej nienawidzisz”. Nie wiedziałem, że Marcus mnie w ogóle zauważał, że zwracał uwagę na to, co lubię, a czego nie cierpię. Miałem wrażenie, że traktuje mnie raczej jak niewygodny

problem. Ale z drugiej strony kilka tygodni temu wiedział, że symulacja na mnie nie zadziała, i starał się uchronić mnie przed niebezpieczeństwem. Może mimo wszystkich potworności, których od niego doświadczyłem, poczuwa się w jakimś stopniu do roli ojca. Może właśnie dlatego zaprosił mnie na to spotkanie i próbuje mi pokazać, że mnie zna, że wie, czego nienawidzę, co kocham, czego się boję. Nie mam pojęcia, dlaczego ta myśl napełnia mnie nadzieją, skoro od dawna czuję do niego tylko nienawiść. Ale może podobnie jak on czuje się w jakimś stopniu moim ojcem, ja czuję się jego synem. Gdy o wpół do drugiej w nocy opuszczam siedzibę Nieustraszoności, od chodnika wciąż bije nagromadzony w ciągu dnia żar. Dociera do koniuszków moich palców. Księżyc schował się za chmurami, więc na ulicach jest ciemniej niż zwykle, ale nie boję się ani mroku, ani pustych ulic. Już nie. To efekt wygranych walk w Nieustraszoności. Wciągam w płuca zapach rozgrzanego asfaltu i ruszam truchtem. Adidasy miarowo uderzają o ziemię. Ulice otaczające sektor Nieustraszoności są puste: moja frakcja żyje w skupisku jak sfora psów. Chyba dlatego Max tak się niepokoił, że wolę mieszkać sam. Jeśli naprawdę jestem Nieustraszony, powinienem raczej chcieć, aby moje życie było jak najbardziej powiązane z życiem innych, powinienem starać się wtopić w moją frakcję do tego stopnia, żebyśmy stali się nierozdzielni. Zastanawiam się nad tym podczas biegu. Może Max ma rację. Może niezbyt dobrze się integruję, może niewystarczająco się staram. Poruszam się równym tempem i zerkam na mijane znaki, żeby kontrolować kierunek. Wiem, że docieram do budynków zamieszkanych przez bezfrakcyjnych, bo widzę ich sylwetki za zasłoniętymi oknami, byle jak zabitymi deskami. Wbiegam pod tory, drewniane kraty ciągną się hen przede mną, daleko od ulicy. Jestem coraz bliżej Centrum. Gmach rośnie na moich oczach. Serce mi wali, ale raczej nie z wysiłku. Gdy docieram do peronu, zatrzymuję się nagle. Staję u wylotu schodów i staram się wyrównać oddech. Przypominam sobie chwilę, gdy po raz pierwszy wchodziłem po tych schodach, otoczony chmarą rozwrzeszczanych Nieustraszonych, popychany przez nich naprzód. Łatwo było wtedy dać się im ponieść. Tym razem sam powinienem się zmusić do tego, żeby iść dalej. Zaczynam wchodzić, moje

kroki dudnią na metalowych stopniach. Na górze zerkam na zegarek. Druga. Ale peron jest pusty. Spaceruję po nim, bo chcę mieć pewność, że nikt się nie chowa w ciemnych zakamarkach. W oddali słychać nadjeżdżający pociąg. Przystaję i wpatruję się w jego przedni reflektor. Nie wiedziałem, że pociągi jeżdżą o tej porze – po północy w mieście wszystko powinno być wyłączone, żeby oszczędzać prąd. Ciekawe, czy Marcus poprosił bezfrakcyjnych o przysługę? Ale dlaczego miałby przyjeżdżać pociągiem? Marcus Eaton, którego znam, nigdy nie zrobiłby nic tak bardzo związanego z Nieustraszonością. Prędzej przyszedłby na piechotę boso. Światła pociągu mrugają, po czym skład wtacza się na peron. Zwalnia ze stukotem, ale się nie zatrzymuje. Z przedostatniego wagonu ktoś wyskakuje: szczupła, gibka postać. To nie Marcus, to jakaś kobieta. Coraz mocniej ściskam kartkę, aż do bólu dłoni. Kobieta idzie szybko w moim kierunku, a kiedy jest o kilka kroków ode mnie, w końcu mogę jej się przyjrzeć. Ma długie kręcone włosy. Duży haczykowaty nos. Czarne spodnie Nieustraszoności, szarą koszulę Altruizmu, brązowe buty Serdeczności. Jej twarz jest pomarszczona, zmęczona, wychudzona. Ale znam ją. Nigdy nie potrafiłbym jej zapomnieć. To moja matka. Evelyn Eaton. – Tobias – szepcze i patrzy na mnie wielkimi oczami, jakby moja obecność szokowała ją równie bardzo, jak jej obecność szokuje mnie. Ale to niemożliwe. Ona wiedziała, że żyję, ja natomiast dokładnie pamiętam urnę z jej prochami ustawioną na kominku, ze śladami palców ojca. Pamiętam dzień, w którym się obudziłem i natknąłem w kuchni na grupę zasępionych Altruistów. Wszyscy spojrzeli na mnie, a Marcus wyjaśnił mi ze współczuciem, którego na pewno nie odczuwał, że matka poroniła i zmarła w nocy na skutek komplikacji przy przedwczesnym porodzie. „To ona była w ciąży?” – spytałem wtedy. „Oczywiście, że tak, synu”. Ojciec zwrócił się do zebranych w kuchni: „Jest w szoku. Ale w takiej sytuacji to normalne”. Pamiętam, że siedziałem w salonie z talerzem pełnym jedzenia, otoczony pogrążonymi w żałobie członkami Altruizmu. W domu zebrali

się wszyscy sąsiedzi, ale nikt nie powiedział nic, co mogłoby mieć dla mnie jakiekolwiek znaczenie. – Wiem, że to dla ciebie na pewno… zaskakujące – mówi. Z trudem rozpoznaję jej głos: jest niższy, mocniejszy i ostrzejszy, niż zapamiętałem, a więc upływ czasu odcisnął na niej swoje piętno. Kłębi się we mnie zbyt wiele uczuć, żeby nad nimi zapanować, są zbyt silne. Ale nagle nie czuję zupełnie nic. – Podobno nie żyjesz – odzywam się bezbarwnym tonem. To najgłupsze, co można powiedzieć. Głupio mówić coś takiego do własnej matki, która właśnie powróciła z zaświatów, ale sytuacja też jest głupia. – Cóż… – odpowiada. Wydaje mi się, że ma w oczach łzy, ale jest zbyt ciemno, żeby stwierdzić to z całą pewnością. – Jednak żyję. – Widzę. – Z moich ust wydobywa się drwiący, suchy głos. – A chociaż byłaś w ciąży? – W ciąży? Tak ci powiedzieli? Że zmarłam przy porodzie? – Kręci głową. – Nie. Nie byłam. Od miesięcy planowałam ucieczkę; musiałam zniknąć. Myślałam, że kiedy będziesz starszy, to ci powie. Prycham na te słowa, ale przypomina to raczej warknięcie. – Myślałaś, że Marcus Eaton przyzna, że żona go zostawiła? Że przyzna się do tego przede mną? – Jesteś jego synem – zauważa Evelyn, marszcząc brwi. – Kocha cię. Nagle całe napięcie nagromadzone przez ostatnią godzinę, przez ostatnie tygodnie, przez ostatnie lata sprawia, że wybucham; tego już dla mnie za wiele. Naprawdę zaczynam się śmiać, ale to jest dziwny śmiech, mechaniczny. Przeraża mnie, choć to przecież ja się śmieję. – Masz prawo być zły, że zostałeś okłamany – mówi matka. – Też bym była zła. Ale musiałam odejść, Tobiasie, wiem, że rozumiesz dlaczego. – Wyciąga do mnie dłoń. Łapię ją za nadgarstek i odpycham. – Nie dotykaj mnie. – Już dobrze, uspokój się. – Podnosi ręce i robi kilka kroków w tył. – Ale rozumiesz. Musisz rozumieć. – Rozumiem tylko tyle, że zostawiłaś mnie w domu z sadystą – odpowiadam.

Mam wrażenie, że coś w niej pęka. Ramiona jej opadają jak dwa ciężarki. Przygarbia się. Nawet wyraz twarzy staje się martwy, gdy dociera do niej, co chcę przez to powiedzieć, co to oznacza. Krzyżuję ręce na piersi i prostuję się, bo chcę, żeby widziała, że teraz jestem duży, silny i twardy. W czerni Nieustraszoności to dużo łatwiejsze niż w szarości Altruizmu i może dlatego postanowiłem szukać schronienia właśnie tutaj. Nie, żeby się zemścić, nie, żeby zranić Marcusa, ale dlatego że wiedziałem, iż tu nauczę się być silnym. – Ja… – zaczyna Evelyn. – Nie marnuj dłużej mojego czasu. Po co chciałaś się spotkać? – Rzucam na ziemię zmięty liścik i unoszę brwi. – Od twojej rzekomej śmierci minęło siedem lat. Jakoś wcześniej nie próbowałaś się ze mną kontaktować, więc co się zmieniło? Początkowo nic nie odpowiada. Po chwili bierze się jednak w garść. – My, to znaczy bezfrakcyjni, staramy się trzymać rękę na pulsie. Obserwować takie wydarzenia jak Ceremonia Wyboru. Tym razem nasz szpieg doniósł mi, że wybrałeś Nieustraszoność. Poszłabym na Ceremonię sama, ale nie chciałam ryzykować spotkania z nim. Zostałam… kimś w rodzaju przywódczyni bezfrakcyjnych, nie powinnam się teraz ujawniać. Robi mi się niedobrze. – Proszę, proszę… Ależ wysoko postawieni rodzice mi się trafili. Ja to mam szczęście. – Nie jesteś teraz sobą – stwierdza. – Czy choć trochę cieszysz się z tego, że znów mnie widzisz? – Czy cieszę się, że cię widzę? Ledwie cię pamiętam, Evelyn. Żyję bez ciebie już prawie tak samo długo jak z tobą. Grymas wykrzywia jej twarz. Zraniłem ją. I dobrze. – Gdy wybrałeś Nieustraszoność – podejmuje powoli – wiedziałam, że czas się z tobą skontaktować. Od początku zamierzałam cię odnaleźć, gdy dokonasz już wyboru i staniesz się samodzielny. Chciałam ci zaproponować, żebyś do nas dołączył. – Żebym do was dołączył? – powtarzam. – Żebym został bezfrakcyjny? A niby po co? – Nasze miasto się zmienia, Tobiasie. – To samo mówił wczoraj

Max. – Bezfrakcyjni zwierają szyki, to samo robią Nieustraszeni i Erudyci. Niedługo każdy będzie musiał opowiedzieć się po jednej ze stron, a ja wiem, po której wolałbyś stanąć. Myślę, że z nami mógłbyś zrobić coś naprawdę ważnego. – Wiesz, po której stronie wolałbym stanąć. Czyżby? Nie zdradzę swojej frakcji. Wybrałem Nieustraszoność, to mój dom. – Nie jesteś jednym z tych bezmyślnych awanturników, którzy uwielbiają pakować się w niebezpieczne sytuacje – odpowiada ostro. – Tak samo jak nie byłeś stłamszonym robotem Sztywniaków. Możesz być kimś więcej; kimś więcej niż członkiem jednej frakcji. – Nie masz pojęcia, kim jestem i kim mógłbym być. Zdobyłem pierwsze miejsce w rankingu nowicjuszy. Proponują, żebym został liderem Nieustraszoności. – Nie bądź naiwny. – Patrzy na mnie spod zmrużonych powiek. – Oni nie chcą nowego lidera, potrzebują kogoś, kim będą mogli sterować. Dlatego właśnie Jeanine Matthews tak często bywa w kwaterze Nieustraszoności, dlatego wprowadza do waszej frakcji swoich ludzi, żeby dla niej szpiegowali. Nie zauważyłeś, że Jeanine wie rzeczy, których nie ma prawa wiedzieć; że w szkoleniu Nieustraszonych ciągle wprowadzane są zmiany, że się z nim eksperymentuje? Przecież Nieustraszeni nie robiliby tego z własnej woli. Amar mówił nam, że w inicjacji Nieustraszonych początkowo nie było krajobrazów strachu, że to nowość, eksperyment. Ale Evelyn ma rację: Nieustraszeni nie eksperymentują. Gdyby przywódcom naprawdę zależało na funkcjonalności i wydajności, nie uczyliby nas rzucać nożami. Poza tym jest jeszcze śmierć Amara. Czy sam nie zarzucałem Ericowi, że jest donosicielem? Czy nie podejrzewałem od wielu tygodni, że nadal kontaktuje się z Erudycją? – Nawet jeśli masz rację – odzywam się już bez złości i podchodzę do matki. – Nawet jeśli masz rację co do Nieustraszonych, to i tak nigdy bym się do was nie przyłączył. – Staram się, żeby głos mi nie zadrżał, gdy dodaję: – Bo nie chcę cię już nigdy więcej widzieć. – Nie wierzę w to – mówi cicho. – Mało mnie obchodzi, w co wierzysz. Wymijam ją i idę do schodów, którymi dostałem się na peron.

Evelyn woła za mną: – Jeśli kiedyś zmienisz zdanie, wystarczy, że zostawisz wiadomość jakiemukolwiek bezfrakcyjnemu. Przekaże mi ją. Nie odwracam się. Zbiegam po schodach i rzucam się pędem ulicą, byle jak najdalej od peronu. Nie wiem nawet, czy biegnę we właściwym kierunku, chcę tylko znaleźć się jak najdalej od niej. Nie mogę spać. Chodzę nerwowo po mieszkaniu. Wyciągam z szuflad pozostałości życia w Altruizmie i wyrzucam je do kosza: podartą koszulę, spodnie, buty, skarpetki, nawet zegarek. W którymś momencie, w okolicy świtu, ciskam elektryczną golarką o ścianę prysznica – roztrzaskuje się na kilka kawałków. Godzinę po wschodzie słońca wchodzę do studia tatuażu. Tori już jest – „jest” to może za dużo powiedziane, bo oczy ma zapuchnięte z niewyspania, a spojrzenie nieprzytomne. Popija kawę. – Coś się stało? – pyta. – Bo tak naprawdę mnie tu nie ma. Muszę iść biegać z tym wariatem Budem. – Zrób dla mnie wyjątek, co? – Nieczęsto ktoś do mnie wpada z prośbą o pilny tatuaż – odpowiada. – Cóż, kiedyś musi być ten pierwszy raz. – No dobra. – Tori siada, nagle bardziej rozbudzona. – Chcesz coś konkretnego? – Pamiętasz, jak kilka tygodni temu byliśmy u ciebie w domu? Widziałem wtedy taki jeden rysunek. Z symbolami wszystkich frakcji. Masz go jeszcze? Tori wyraźnie się spina. – To nie było do oglądania. Wiem, dlaczego to nie było do oglądania, dlaczego Tori nie chce, żeby ktokolwiek widział ten rysunek. Bougeruje on akceptację innych frakcji, a wszystkie tatuaże Tori powinny głosić wyższość Nieustraszoności. Nawet uznani członkowie Nieustraszoności wiecznie się martwią, czy są wystarczająco Nieustraszeni. Nie mam pojęcia, dlaczego tak jest, co grozi „zdrajcom frakcji”. Muszę się tego dowiedzieć, po to tu przyszedłem.

– Ale właśnie o niego mi chodzi – tłumaczę. – Chcę go sobie wytatuować. Myślałem o tym w drodze do domu, na okrągło analizując to, co powiedziała matka. „Możesz być kimś więcej, kimś więcej niż członkiem jednej frakcji”. Uznała, że aby stać się kimś więcej niż członkiem jednej frakcji, trzeba porzucić to miejsce i ludzi, którzy mnie przygarnęli: że trzeba jej przebaczyć, przejąć jej przekonania i sposób życia. Ale wcale nie muszę odchodzić ani robić nic, na co nie mam ochoty. W Nieustraszoności też mogę być kimś więcej niż członkiem jednej frakcji, może zresztą już jestem, czas pokaże. Tori rozgląda się i zerka na oko kamery, które dostrzegłem po wejściu. Ona też zwraca uwagę na takie rzeczy. – To taki głupi rysunek – oznajmia głośno. – Chodź, jesteś zdenerwowany. Pogadamy i znajdziemy ci coś fajniejszego. – Pokazuje, żebym poszedł za nią na tyły studia. Przez składzik przechodzimy do jej mieszkania. Idziemy przez zniszczoną kuchnię do salonu, w którym na stoliku wciąż leżą rysunki. Tori przekłada kartki, aż znajduje ten, o którym mówiłem: płomienie Nieustraszoności w dłoniach Altruizmu, korzenie drzewa Serdeczności rosnące pod okiem Erudycji zawieszonym na wadze Prawości. Symbole wszystkich frakcji zebrane razem. Tori unosi kartkę, a ja kiwam głową. – Nie mogę ci tego wytatuować w widocznym miejscu. Bo znajdziesz się na celowniku. Będziesz pierwszym podejrzanym o zdradę frakcji. – Zrób mi to na plecach. Wzdłuż kręgosłupa. Rany po ostatnim dniu spędzonym z ojcem zdążyły już się zagoić, ale chcę pamiętać, gdzie były; do końca życia chcę pamiętać, od czego uciekłem. – Ty naprawdę nie robisz nic na pół gwizdka, co? – Tori wzdycha. – To nam zajmie sporo czasu. Kilka sesji. I będziemy to musieli robić tutaj, po godzinach, bo nie zaryzykuję, że kamery to wyłapią, nawet jeśli zwykle nikt się nie przejmuje tym, co się tu dzieje. – Okej – zgadzam się. – Ale wiesz, że człowiek, który robi sobie taki tatuaż, nie powinien

o nim rozpowiadać. – Tori patrzy na mnie kątem oka. – Bo ktoś mógłby go uznać za Niezgodnego. – Niezgodnego? – Tak nazywamy tych, którzy zachowują świadomość podczas symulacji, którzy nie dają się zaklasyfikować do jednej kategorii – wyjaśnia. – Używamy tego słowa z rozwagą, bo tacy ludzie często giną w tajemniczych okolicznościach. – Lekko opiera łokcie o kolana i przenosi wzór na papier kalkowy. Patrzymy sobie w oczy i nagle do mnie dociera: Amar. Zachowywał świadomość podczas symulacji, a teraz nie żyje. Był Niezgodnym. Tak jak ja. – Dzięki za poszerzenie mojego słownictwa – rzucam. – Nie ma za co. – Znów patrzy na rysunek. – Zaczynam odnosić wrażenie, że lubisz się nad sobą znęcać. – No i co z tego? – Nic. To dość Nieustraszona cecha jak na kogoś, komu wyszedł na teście Altruizm. – Jej usta drgają. – Zaczynajmy. Zostawię Budowi wiadomość. Może dziś pobiegać sam. Może Tori ma rację. Może faktycznie lubię się nad sobą znęcać. Może jest we mnie coś z masochisty – wykorzystuję jeden rodzaj bólu, żeby poradzić sobie z innym. Lekkie pieczenie, z którym idę następnego dnia na kolejne zajęcia przygotowujące do roli lidera, z pewnością sprawia, że łatwiej mi się skupić na zadanych ćwiczeniach, a nie na zimnym, niskim głosie matki i na tym, jak ją odepchnąłem, gdy próbowała mnie pocieszyć. Po jej śmierci przez lata marzyłem, żeby zjawiła się w środku nocy, pogłaskała mnie po włosach i powiedziała coś pocieszającego, choć zupełnie absurdalnego typu: „Wszystko się ułoży” albo „Kiedyś będzie lepiej”. Ale w którymś momencie zabroniłem sobie o tym marzyć, bo dużo trudniej marzyć o czymś, czego nie można dostać, niż radzić sobie z tym, co jest naprawdę. Nawet teraz nie chcę sobie wyobrażać, jak by to było, gdybym się z nią pogodził, jak by to było znów mieć matkę. Nie jestem już dzieckiem, żeby potrzebować pocieszenia. Nie jestem już dzieckiem,

żeby wierzyć, że wszystko się ułoży. Sprawdzam, czy plaster nachodzący na obojczyk dobrze się trzyma. Tori zrobiła dziś kontury dwóch pierwszych symboli: Nieustraszoności i Altruizmu, które będą największe, bo tę pierwszą frakcję wybrałem, a do drugiej się nadaję – tak przynajmniej myślę, bo pewności nie mam. Tylko płomień Nieustraszoności widać spod koszulki, a ponieważ nie zdejmuję jej zbyt często na oczach innych, to tatuaż nie powinien stanowić problemu. Wszyscy już siedzą i słuchają Maksa. Wchodzę do sali konferencyjnej i zajmuję swoje miejsce, czując przy tym coś w rodzaju niebezpiecznego znużenia. Evelyn myliła się co do kilku rzeczy, ale nie myliła się co do Nieustraszoności: Jeanine i Max nie chcą lidera, chcą pionka, dlatego wybierają wśród najmłodszych, bo na nich łatwiej wpłynąć. Nie pozwolę, żeby Jeanine Matthews mną sterowała. Nie będę żadnym pionkiem w niczyich rękach – ani jej, ani mojej matki, ani ojca. Nie jestem niczyją własnością. Należę wyłącznie do samego siebie. – Miło, że zechciałeś do nas dołączyć – zwraca się do mnie Max. – Czyżbyś nie mógł się wyspać przez nasze spotkanie? – Cała grupa chichocze, a Max ciągnie dalej: – Tak jak mówiłem, dziś posłucham, jakie zmiany chcielibyście wprowadzić w Nieustraszoności, jak widzicie naszą frakcję w ciągu najbliższych lat – wyjaśnia. – Będę rozmawiał z wami w grupach wiekowych, zaczniemy od najstarszych. Reszta niech zbiera w tym czasie pomysły. – Wychodzi z trzema najstarszymi kandydatami. Eric siedzi dokładnie naprzeciwko mnie. Ma na twarzy jeszcze więcej metalu niż ostatnim razem, bo przekłuł sobie brwi. Niedługo bardziej będzie przypominał poduszeczkę do szpilek niż człowieka. Może to jego strategia. Patrząc na niego, nikt nie weźmie go za Erudytę. – Czy mnie oczy mylą, czy naprawdę spóźniłeś się dlatego, że robiłeś sobie tatuaż? – Wskazuje na kawałek plastra na moim barku. – Straciłem poczucie czasu – odpowiadam. – Mam wrażenie, że ostatnio przyczepiło ci się do twarzy dużo metalowych przedmiotów. Może powinieneś się tym zainteresować. – Bardzo śmieszne – stwierdza Eric. – Nie sądziłem, że ktoś z taką przeszłością w ogóle może mieć poczucie humoru. Twój ojciec nie wygląda na człowieka, który pozwala na podobne rzeczy.

Ogarnia mnie nagłe przerażenie. Naprawdę niewiele brakuje, by w obecności tych wszystkich ludzi Eric zdradził, jak się nazywam. Drań wyraźnie daje mi do zrozumienia, że wie, kim jestem, i że w dowolnym momencie to wykorzysta przeciwko mnie. Nie mogę udawać, że mnie to nie rusza. Układ sił się zmienił i nie mam na to żadnego wpływu. – Chyba wiem, kto ci o tym powiedział – informuję. Jeanine Matthews zna zarówno moje nazwisko, jak i przybrane imię. To ona musiała mu wygadać. – Już wcześniej byłem prawie na sto procent pewny – odpowiada cicho. – Ale owszem, moje podejrzenia zostały potwierdzone przez wiarygodne źródła. Utrzymywanie tajemnic nie wychodzi ci wcale aż tak dobrze, Cztery. Też mógłbym mu powiedzieć, że mam na niego haka, że jeśli zdradzi moje nazwisko Nieustraszonym, ja ujawnię, że nadal utrzymuje kontakty z Erudycją. Tyle że nie mam na to żadnych dowodów, a Nieustraszeni i tak żywią większą niechęć do Altruizmu niż do Erudycji. Opieram się na krześle i czekam. Wychodzą kolejne wywoływane osoby; wkrótce zostajemy tylko we dwóch. W końcu Max zjawia się na korytarzu i kiwa do nas zza drzwi. Idziemy do jego gabinetu, w którym rozpoznaję pokój z wczorajszego nagrania, ze spotkania z Jeanine Matthews. Staram się, by pamięć wczorajszej rozmowy przygotowała mnie na to, co zdarzy się za chwilę. – No dobrze. – Max zaplata ręce na blacie, a ja znów nie mogę się opędzić od myśli, że dziwnie widzieć go w tak schludnym, biurowym otoczeniu. Powinien raczej boksować worek w sali treningowej lub opierać się o barierkę wokół Jamy, a nie siedzieć przy drewnianym stole zarzuconym papierami. Wyglądam przez okna i patrzę na sektor Nieustraszoności. Kilka metrów dalej widzę krawędź otworu, do którego wskoczyłem po wybraniu Nieustraszoności, i dach, na którym stałem chwilę przed tym. „Wybrałem Nieustraszoność”, powiedziałem wczoraj mojej matce. „To mój dom”. Czy to faktycznie prawda? – Eric, zacznijmy od ciebie – odzywa się Max. – Masz jakiś pomysł

na rozwój Nieustraszoności? – Oczywiście. – Eric prostuje się w krześle. – Uważam, że zmiany są konieczne i że powinny się zacząć już na etapie inicjacji. – A konkretnie? – Nieustraszeni zawsze cenili współzawodnictwo. Rywalizacja pozwala nam nad sobą pracować, wydobywa z nas to, co najlepsze, co najsilniejsze. Moim zdaniem inicjacja powinna zaszczepiać w nowicjuszach ducha rywalizacji w większym stopniu niż obecnie, aby dawać nam jak najlepszych członków frakcji. W tej chwili nowicjusze rywalizują wyłącznie z systemem, starają się uzyskać jak największą liczbę punktów. Uważam, że powinni rywalizować ze sobą o miejsca w Nieustraszoności. Nic nie mogę na to poradzić: odwracam się i wybałuszam na niego oczy. Ograniczona liczba miejsc? We frakcji? Po dwóch tygodniach szkolenia? – A jeśli nie załapią się na miejsce? – To zostaną bezfrakcyjni – wyjaśnia. Tłumię pełen niedowierzania śmiech, a Eric ciągnie dalej: – Jeśli uważamy, że Nieustraszoność jest najlepszą frakcją, że jej cele są ważniejsze niż cele innych frakcji, to członkostwo w niej powinno być zaszczytem i przywilejem, a nie prawem. – Kpisz sobie? – Już nie mogę dłużej tego słuchać. – Ludzie wybierają daną frakcję, bo cenią te same wartości, a nie dlatego że potrafią wszystko, czego tam uczą. Chcesz wyrzucać ludzi z Nieustraszoności tylko dlatego, że nie są jeszcze wystarczająco wyćwiczeni, żeby wskoczyć do pociągu lub wygrać walkę? Chcesz faworyzować dużych, silnych i zuchwałych, a odrzucać małych, inteligentnych i odważnych? W ten sposób nie zmienisz Nieustraszoności na lepsze. – Wydaje mi się, że małym i inteligentnym lepiej będzie w Erudycji lub u szarych Sztywniaków – odpowiada Eric z kpiącym uśmiechem. – Poza tym wydaje mi się, że nie doceniasz naszych potencjalnych członków, Cztery. Taki system będzie stawiał wyłącznie na najbardziej zdeterminowanych. Zerkam na Maksa. Pomysł Erica nie powinien na nim zrobić wrażenia, ale jest inaczej. Max nachyla się i patrzy w skupieniu na okolczy-

kowaną twarz Erica, jakby była dla niego źródłem natchnienia. – Interesujący punkt widzenia – stwierdza. – A ty, Cztery, jak chciałbyś ulepszyć Nieustraszoność, skoro nie przez większy nacisk na rywalizację? Kręcę głową i znów wyglądam przez okno. „Nie jesteś jednym z tych bezmyślnych awanturników, którzy uwielbiają pakować się w niebezpieczne sytuacje”, powiedziała matka. Ale takich właśnie ludzi chce w Nieustraszoności Eric: bezmyślnych awanturników z zamiłowaniem do niebezpieczeństwa. Zakładając, że Eric jest poplecznikiem Jeanine Matthews, po co Jeanine miałaby mu kazać wysuwać takie propozycje? No jasne. Bo bezmyślnymi awanturnikami, którzy kochają ryzyko, łatwiej sterować, manipulować. To przecież oczywiste. – Moim zdaniem należy ulepszyć Nieustraszoność, zaszczepiając w ludziach prawdziwą odwagę, a nie głupotę i brutalność – mówię. – Zrezygnujmy z rzucania nożami. Przygotujmy ludzi fizycznie i psychicznie do obrony słabszych przed silniejszymi. O tym przecież mówi nasz manifest: o codziennych aktach odwagi. Uważam, że powinniśmy do tego wrócić. – A potem złapiemy się za rączki i zaśpiewamy razem pioseneczkę, tak? – Eric przewraca oczami. – Ty chcesz zamienić Nieustraszoność w Serdeczność. – Nie. Chcę mieć pewność, że potrafimy samodzielnie myśleć, że potrafimy myśleć o czymś więcej niż o kolejnym zastrzyku adrenaliny. Po prostu: że potrafimy myśleć. W ten sposób nikt nas nie pokona ani… nie przejmie nad nami kontroli. – Jak dla mnie, to zalatuje trochę Erudycją – stwierdza Eric. – Zdolność myślenia nie jest wyłącznie domeną Erudycji – rzucam ze złością. – Przecież to właśnie zdolność myślenia w stresujących sytuacjach rozwijamy za pomocą symulacji strachu. – Już dobrze, uspokójcie się – wtrąca się Max, unosząc ręce. Ma zatroskaną minę. – Cztery, przykro mi to mówić, ale to brzmi z lekka paranoicznie. Kto miałby nas pokonać lub próbować przejąć nad nami kontrolę? Frakcje współistnieją pokojowo znacznie dłużej, niż żyjesz, niby dlaczego miałoby się to teraz zmienić?

Już otwieram usta, żeby mu powiedzieć, że z chwilą, w której pozwolił Jeanine Matthews wtrącać się w sprawy naszej frakcji… z chwilą, w której pozwolił jej wprowadzać do naszego programu inicjacyjnego wiernych Erudycji transferów… z chwilą, w której zaczął konsultować z nią, kogo mianować kolejnym liderem, naruszył równowagę między frakcjami, która tak długo zapewniała pokój. Nagle jednak dociera do mnie, że mówienie mu czegoś takiego byłoby równoznaczne z oskarżeniem go o zdradę, że ujawniłbym w ten sposób, jak dużo wiem. Widzę malujące się na twarzy Maksa rozczarowanie. Zdaję sobie sprawę, że mnie lubi bardziej niż Erica. Ale moja matka miała wczoraj rację: Max nie chce kogoś takiego jak ja, kogoś, kto potrafi samodzielnie myśleć, samodzielnie planować. Chce kogoś takiego jak Eric, który pomoże mu stworzyć nowy porządek w Nieustraszoności, kim łatwo będzie sterować, bo wciąż jest posłuszny Jeanine Matthews – a Max się z nią sprzymierzył. Matka przedstawiła mi wczoraj dwie możliwości: stać się pionkiem w Nieustraszoności lub bezfrakcyjnym. Ale jest jeszcze trzeci wybór: nie być ani jednym, ani drugim. Z nikim się nie sprzymierzać. Nie wychylać się, być wolnym. Tego tak naprawdę chcę – pozbyć się wszystkich ludzi, którzy chcą mnie ukształtować w konkretny sposób, pozbyć się ich po kolei i nauczyć się samodzielnie kształtować samego siebie. – Tak właściwie, to chyba nie jest miejsce dla mnie – stwierdzam spokojnie. – Od początku mówiłem, że chciałbym być instruktorem, i chyba coraz wyraźniej zdaję sobie sprawę, że tam jest moje miejsce. – Możesz nas zostawić, Eric? – prosi Max. Eric kiwa głową i wychodzi. Nie jest w stanie pohamować radości. Nie patrzę na niego, ale mógłbym się założyć o wszystkie zdobyte w Nieustraszoności punkty, że idąc, lekko podskakuje. Max wstaje i siada obok mnie na zwolnionym przez Erica krześle. – Mam nadzieję, że nie mówisz tego tylko dlatego, że zarzuciłem ci paranoję – zaczyna. – Po prostu się o ciebie martwię. Boję się, że presja jest dla ciebie zbyt duża, że przez to przestajesz racjonalnie myśleć. Nadal uważam cię za jednego z lepszych kandydatów na lidera. Masz odpowiednie cechy, doskonale opanowałeś wszystko, czego was uczyliśmy. A poza tym, mówiąc szczerze, jesteś dużo sympatyczniejszy niż część

innych obiecujących kandydatów, co przy tak ścisłej współpracy jest bardzo ważne. – Dziękuję – odpowiadam. – Ale masz rację, rzeczywiście presja jest dla mnie zbyt duża. A przecież kiedy zostanę liderem, będzie jeszcze większa. Max ze smutkiem kiwa głową. – No cóż. – Znów kiwa głową. – Jeśli chcesz zostać instruktorem nowicjuszy, załatwię to. Ale to praca sezonowa. Gdzie chciałbyś pracować przez resztę roku? – Myślałem o pomieszczeniu kontrolnym – odpowiadam. – Lubię pracę przy komputerze. Wydaje mi się, że patrole nie podobałyby mi się aż tak bardzo. – Okej. Załatwione. Dziękuję, że byłeś ze mną szczery. Wstaję z poczuciem ogromnej ulgi. Max wydaje się zaniepokojony, współczujący. Moja motywacja ani rzekoma paranoja nie budzą jego podejrzeń. – Jeśli kiedykolwiek zmienisz zdanie – mówi – daj mi po prostu znać. Ktoś taki jak ty zawsze nam się przyda. – Dziękuję – odpowiadam i choć Max zdradza naszą frakcję, choć przynajmniej częściowo jest odpowiedzialny za śmierć Amara, jestem mu wdzięczny, że pozwala mi tak łatwo odejść. Za zakrętem czeka na mnie Eric. Chcę go minąć, ale łapie mnie za rękę. – Uważaj, Eaton – cedzi przez zęby. – Jeśli wymsknie ci się coś na temat moich powiązań z Erudycją, to wolisz nie wiedzieć, co się z tobą stanie. – Ty też wolisz nie wiedzieć, co się z tobą stanie, jeśli jeszcze raz nazwiesz mnie w ten sposób. – Niedługo będę jednym z twoich liderów – stwierdza arogancko. – I uwierz, że będę ci się bacznie przyglądał i sprawdzał, czy stosujesz się do moich metod szkoleniowych. – On cię nie lubi, masz tego świadomość? – zauważam. – Mówię o Maksie. Będzie wolał wybrać kogokolwiek, byle nie ciebie. Będzie cię krótko trzymał. Więc powodzenia. – Wyrywam mu się i idę do windy. – Stary – mówi Shauna. – Faktycznie miałeś kiepski dzień.

– No. Siedzimy na krawędzi przepaści, ze spuszczonymi w dół nogami. Opieram głowę o metalową barierkę, która nie pozwala nam spaść i roztrzaskać się na śmierć. Czuję na kostkach krople wody, bo o ścianę rozbija się właśnie duża fala. Powiedziałem Shaunie o swojej rezygnacji ze szkolenia na lidera i groźbach Erica, ale nie wspomniałem o matce. Jak komuś powiedzieć, że twoja matka powróciła zza grobu? Przez całe życie ktoś usiłował mnie kontrolować. W domu tyranem był Marcus, nic nie mogło się wydarzyć bez jego wiedzy. Potem Max próbował ze mnie zrobić swojego poplecznika. Nawet matka miała dla mnie plan – chciała, żebym po osiągnięciu określonego wieku dołączył do niej i razem z nią walczył z systemem frakcyjnym, któremu z jakiegoś powodu chciała wypowiedzieć wojnę. A gdy myślałem, że już nikt nie ma nade mną władzy, zjawił się Eric i zapowiedział, że jeśli zostanie liderem, będzie mnie miał na oku. Zdaję sobie sprawę, że wszystko, co mi zostało, to drobne przejawy buntu, coś jak kolekcjonowanie znalezionych na ulicy przedmiotów w Altruizmie. Tatuaż, który Tori robi mi na plecach, ten, przez który mogą mnie uznać za Niezgodnego, to właśnie jeden z takich przejawów. Będę musiał znaleźć ich więcej: więcej ulotnych chwil wolności w świecie, który na nią nie zezwala. – Gdzie Zeke? – pytam. – Nie wiem. Ostatnio rzadko się widujemy. Patrzę na nią z ukosa. – Czy nie mogłabyś mu zwyczajnie powiedzieć, że go lubisz? Moim zdaniem on naprawdę nie ma o tym pojęcia. – Nie da się ukryć – prycha Shauna. – Ale jeśli jemu właśnie o to chodzi? Jeśli chce przez jakiś czas zmieniać dziewczyny jak rękawiczki? Nie zamierzam być jedną z jego rękawiczek. – Szczerze wątpię, że mogłabyś nią być – stwierdzam. – Ale jasne, rozumiem. W milczeniu gapimy się na wzburzoną wodę. – Będziesz świetnym instruktorem – odzywa się po chwili Shauna. – Mnie naprawdę dobrze uczyłeś.

– Dzięki. – Tu jesteście! – woła za naszymi plecami Zeke. Trzyma za szyjkę dużą butelkę z brązowym płynem. – Chodźcie, coś wam pokażę. Patrzymy na siebie z Shauną i wzruszamy ramionami, potem idziemy za Zekem do drzwi po drugiej stronie Jamy, tych, którymi weszliśmy po pierwszym skoku do siatki. Ale zamiast iść w kierunku siatki, Zeke prowadzi nas do innych drzwi – zaklejonych taśmą – a potem ciemnym jak noc korytarzem do jakichś schodów. – Powinniśmy iść… Auć! – Przepraszam, nie widziałam, że stajesz – mówi Shauna. – Moment, już prawie mam… Otwiera drzwi i wpuszcza do środka trochę światła. W końcu widzimy, gdzie jesteśmy – po drugiej stronie przepaści, kilka metrów nad wodą. Nad nami Jama ciągnie się bez końca. Przy barierce widać malutkie ciemne postacie, z tej odległości nie da się ich rozróżnić. Wybucham śmiechem. Zeke właśnie zapewnił nam kolejny mały przejaw buntu, choć pewnie zupełnie mimowolnie. – Skąd wiedziałeś o tym miejscu? – pyta wyraźnie zdumiona Shauna, zeskakując na niższe skałki. Jakaś ścieżka przecina ścianę i wije się w górę. Gdybyśmy chcieli, moglibyśmy przejść na drugą stronę przepaści. – Od tej dziewczyny, Marii – wyjaśnia. – Jej mama pracuje jako konserwator przepaści. Nie miałem pojęcia, że jest taki zawód, a tu proszę… jest. – Dalej się z nią widujesz? – Shauna stara się, żeby zabrzmiało to lekko. – Nie. Zawsze gdy się spotykaliśmy, miałem ochotę być z przyjaciółmi. To chyba niezbyt dobry znak w czasie randkowania, co? – No nie – zgadza się Shauna, nagle znacznie weselsza. Schodzę ostrożnie na skałę, na której stoi. Zeke siada obok, odkręca butelkę i puszcza ją w obieg. – Słyszałem, że zrezygnowałeś – mówi, podając mi flaszkę. – Stwierdziłem, że przyda ci się coś mocniejszego. – Racja – przyznaję i pociągam z butelki. – Uznaj picie w miejscu publicznym za… – Wykonuje wulgarny

gest w kierunku szklanego sufitu Jamy. – Za… no wiesz: wal się, Max; wal się, Eric. I Evelyn, myślę, pociągając kolejny łyk. – Poza szkoleniem nowicjuszy będę pracował w pomieszczeniu kontrolnym – informuję. – Super – cieszy się Zeke. – Fajnie będzie mieć tam kumpla. Bo teraz nikt ze mną nie gada. – To tak jak w mojej starej frakcji – parskam śmiechem. – Wyobraźcie sobie, że podczas przerwy obiadowej ani jedna osoba nie zaszczyca was nawet spojrzeniem. – Ojoj – wzdycha Zeke. – To pewnie się cieszysz, że tu jesteś. Znów przejmuję od niego butelkę i biorę kolejny ostry piekący łyk, a potem wycieram usta grzbietem dłoni. – No. Cieszę się. Jeśli system frakcyjny rzeczywiście upada, jak twierdzi moja matka, to znalazłem się w nie najgorszym punkcie obserwacyjnym. Tu przynajmniej nie jestem sam, mam przyjaciół, którzy dotrzymają mi towarzystwa. Jest tuż po zachodzie słońca. Z kapturem na głowie, który zasłania mi twarz, biegnę przez tereny bezfrakcyjnych, tuż na granicy z sektorem Altruizmu. Musiałem dotrzeć najpierw do szkoły, żeby się zorientować w terenie, ale teraz już sobie przypominam, gdzie jestem i dokąd pobiegłem tamtego dnia, gdy władowałem się do domu bezfrakcyjnych w poszukiwaniu żarzącego się węgielka. Znajduję drzwi, którymi wtedy wyszedłem. Pukam. Słyszę jakieś głosy, zza otwartych okien dolatuje zapach jedzenia. Dym z rozpalonego w środku ognia wypełza na uliczkę. Ktoś podchodzi do drzwi. Tym razem mężczyzna nosi na sobie czerwoną koszulę Serdeczności i czarne spodnie Nieustraszoności. W tylną kieszeń znów ma wsunięty ręcznik, tak jak za pierwszym razem, gdy z nim rozmawiałem. Uchyla drzwi tylko na tyle, żeby mnie widzieć, ani centymetra więcej. – Proszę, proszę, ktoś zmienił zdanie – zauważa, mierząc wzrokiem mój strój Nieustraszonego. – Czemu zawdzięczam tę wizytę? Zatęskniłeś za moją czarującą osobą? – Powiedziałeś, że moja matka żyje – zaczynam. – Rozpoznałeś

mnie, bo z nią przebywasz. Tobie mówiła, że do Altruizmu rzuciła ją siła bezwładności. – Zgadza się – odpowiada. – Uznałem jednak, że to nie ode mnie powinieneś się dowiedzieć, że żyje. Przyszedłeś tu, żebym cię przeprosił, czy jak? – Nie. Przyszedłem, bo mam dla niej wiadomość. Przekażesz? – Jasne. Będę się z nią widział za kilka dni. Sięgam do kieszeni i wyciągam złożoną w czworo kartkę. Podaję mu ją. – Możesz przeczytać, mnie wszystko jedno – informuję. – No i wielkie dzięki. – Nie ma za co. Wejdziesz na chwilę? Bo mam wrażenie, że coraz bliżej ci do nas niż do nich, Eaton. Kręcę głową. Wychodzę na ulicę, ale przed zakrętem odwracam się jeszcze i widzę, że facet otwiera mój list. Evelyn, kiedyś, ale jeszcze nie teraz. 4 PS Cieszę się, że żyjesz.

ZDRAJCA Kolejny rok, kolejny Dzień Wizyt. Dwa lata temu, jako nowicjusz, udawałem, że Dzień Wizyt nie istnieje. Zaszyłem się na sali treningowej z workiem do boksowania. Siedziałem tam tak długo, że jeszcze przez wiele dni pachniałem kurzem i potem. W zeszłym roku, gdy zostałem instruktorem, zrobiłem to samo, choć zarówno Zeke, jak i Shauna proponowali, żebym spędził ten dzień z ich rodzinami. W tym roku mam ważniejsze sprawy na głowie niż okładanie worka treningowego czy rozczulanie się nad sobą z powodu problemów rodzinnych i trudnego dzieciństwa. Idę do pomieszczenia kontrolnego. Przechodzę przez Jamę. Staram się nie zauważać łzawych spotkań i nie słyszeć wybuchów radości. W Dniu Wizyt członkowie rodzin mogą się ze sobą spotkać, nawet jeśli pochodzą z innych frakcji, ale z czasem zwykle przestają się odwiedzać. Bo przecież: „Frakcja ponad krwią”. Większość obcych kolorów to rodziny transferów: siostra Willa z Erudycji jest ubrana na jasnoniebiesko. Rodzice Petera z Prawości mają biało-czarne stroje. Przez chwilę przyglądam się im i zastanawiam, czy to przez nich Peter jest, jaki jest. Ale zwykle ludzi nie da się aż tak łatwo rozszyfrować. Teoretycznie jestem w trakcie zadania, ale przystaję przy przepaści i przyciskam się do barierki. Na wodzie unoszą się skrawki papieru. Odkąd wiem, że po przeciwnej stronie są wykute w skale stopnie, bez trudu je zauważam, podobnie jak prowadzące do nich ukryte drzwi. Uśmiecham się lekko, myśląc o wieczorach spędzonych na skałach z Zekem czy Shauną – czasem rozmawialiśmy, czasem tylko wpatrywaliśmy się we wzburzoną wodę. Słyszę czyjeś kroki, oglądam się przez ramię. W moją stronę idzie Tris, przytulona do ubranej na szaro kobiety z Altruizmu. Natalie Prior. Nieruchomieję i nagle mam ochotę zapaść się pod ziemię – a co, jeśli Natalie wie, kim jestem i skąd pochodzę? A co, jeśli zdradzi to przy tych wszystkich ludziach? Nie, na pewno mnie nie rozpozna. Wyglądam zupełnie inaczej niż chłopiec, którego znała: chudy, przygarbiony, schowany w warstwach za

dużych ubrań. Podchodzi do mnie i wyciąga rękę. – Dzień dobry, jestem Natalie, mama Beatrice. Beatrice. To imię w ogóle do Tris nie pasuje. Ściskam dłoń kobiety. Nigdy nie lubiłem zwyczaju podawania sobie rąk w Nieustraszoności. To zbyt nieprzewidywalne: nie wiadomo, jak mocno ścisnąć, ile razy potrząsnąć. – Cztery. Bardzo mi miło. – Cztery – powtarza Natalie z uśmiechem. – Pseudonim? – Tak – odpowiadam, ale zaraz zmieniam temat. – Twoja córka świetnie sobie radzi. Nadzoruję jej szkolenie. – Cieszę się. Wiem co nieco o inicjacji w Nieustraszoności, więc trochę się o Beatrice martwiłam. Zerkam na swoją podopieczną. Ma zaróżowione policzki – wygląda na szczęśliwą, jakby spotkanie z matką sprawiało jej ogromną przyjemność. Po raz pierwszy widzę wyraźnie, jak bardzo się zmieniła od naszego pierwszego spotkania, gdy sturlała się na drewniany podest – delikatna, jakby przy upadku na siatkę mogła roztrzaskać się na kawałki. Nie wygląda już na delikatną: na twarzy ma ślady po siniakach, w jej postawie widać nowo zdobytą pewność siebie – jakby była gotowa na wszystko. – Nie ma czym się martwić – uspokajam Natalie. Tris odwraca wzrok. Pewnie nadal złości się o to, że zraniłem ją wtedy nożem w ucho. Nie powinno mnie to zresztą dziwić. – Wyglądasz znajomo, Cztery – zauważa Natalie. Uznałbym, że rzuciła to, ot tak, ale ona patrzy na mnie, jakby chciała przewiercić mnie wzrokiem na wylot. – Nie mam pojęcia dlaczego – odpowiadam chłodno. – Raczej nie zadaję się z Altruistami. Natalie nie reaguje, tak jak się spodziewam: zaskoczeniem, strachem czy złością. Parska po prostu. – Ostatnio mało kto się z nami zadaje. Nie biorę tego do siebie. Nawet jeśli mnie rozpoznała, najwyraźniej wcale nie zamierza tego ujawnić. Staram się rozluźnić. – Zostawię was, żebyście mogły się sobą nacieszyć – mówię. Obraz wyświetlany z kamery monitorującej się zmienia. Z ekranu

znika hol Pire, a pojawia się dziura otoczona czterema budynkami, przez którą nowicjusze dostają się do siedziby Nieustraszoności. Wokół niej zebrała się grupka osób – wchodzą do środka i wychodzą; pewnie chcą przetestować siatkę. – Widzę, że nie jesteś wielbicielem Dnia Wizyt, co? – Obok mnie staje mój przełożony Gus i popija kawę z kubka. Nie jest jeszcze stary, ale na czubku głowy ma już łysinę. Resztę włosów ścina krótko, jeszcze krócej niż ja. Płatki uszu ma rozciągnięte wokół dużych tuneli. – Nie sądziłem, że cię tu zobaczę przed zakończeniem inicjacji. – Uznałem, że równie dobrze mogę zająć się czymś pożytecznym. Na ekranie wszyscy wynurzają się z dziury; odsuwają się na bok i opierają plecami o ścianę jednego z budynków. Wysoko w górze do krawędzi dachu zbliża się jakaś ciemna postać. Bierze krótki rozbieg i skacze. Czuję, że żołądek mi opada, jakbym to ja wykonywał skok, a postać znika pod chodnikiem. Nigdy się z tym nie oswoję. – Wygląda na to, że dobrze się bawią. – Gus bierze łyk kawy. – No cóż, oczywiście zawsze możesz popracować, gdy nie masz dyżuru, ale to nie zbrodnia trochę się zabawić, Cztery. Odchodzi, a ja mruczę pod nosem: – Podobno nie. Rozglądam się po pomieszczeniu kontrolnym. Prawie nikogo nie ma, bo w Dniu Wizyt mało kto musi pracować, dyżuruje zwykle kilku najstarszych członków frakcji. Gus siedzi pochylony przed ekranem. Po bokach ma jeszcze dwie osoby, które przeglądają obrazy z kamer z na wpół zsuniętymi słuchawkami. No i jestem jeszcze ja. Wpisuję komendę przywołującą nagranie z zeszłego tygodnia. Widzę na nim Maksa. Siedzi przed komputerem w swoim gabinecie. Palcem wskazującym wstukuje coś na klawiaturze, po każdym uderzeniu przez kilka sekund szuka właściwych klawiszy. Wielu Nieustraszonych niezbyt dobrze sobie radzi z pisaniem na komputerze, zwłaszcza Max, który – jak słyszałem – przez większość czasu z bronią u boku patroluje sektor bezfrakcyjnych. Chyba się nie spodziewał, że kiedykolwiek będzie musiał używać komputera. Przysuwam twarz do monitora, żeby się upewnić, że cyfry, które zapisałem wcześniej, są prawidłowe. Jeśli tak, to mam w kieszeni hasło do konta Maksa.

Odkąd się zorientowałem, że Max współpracuje z Jeanine Matthews, i odkąd zacząłem podejrzewać, że oboje mają coś wspólnego ze śmiercią Amara, próbowałem dowiedzieć się czegoś więcej. Gdy niedawno zobaczyłem, jak wpisuje swoje hasło, wiedziałem już, skąd uzyskać informacje. 084628. Tak, numer się zgadza. Wyświetlam znów pokazywany w czasie rzeczywistym obraz z kamer i przewijam kolejne ujęcia, aż docieram do kamer pokazujących gabinet Maksa i znajdujący się obok korytarz. Następnie wpisuję komendę, dzięki której obraz z gabinetu zostanie wyselekcjonowany i ani Gus, ani inni pracownicy nie będą go widzieć; wyświetli się tylko na moim ekranie. Nagrania z całego miasta są zawsze dzielone przez liczbę dyżurujących pracowników, żebyśmy nie obserwowali tych samych ujęć. Wolno nam wyłączyć daną kamerę z ogólnego obiegu tylko na kilka sekund, jeśli musimy przyjrzeć się czemuś bliżej, ale mam nadzieję, że to, co chcę zrobić, nie zajmie mi dużo czasu. Wymykam się z pomieszczenia kontrolnego i idę do windy. Ten poziom Pire jest niemal pusty – nikogo tu nie ma. Dzięki temu łatwiej mi będzie zrobić to, co mam do zrobienia. Jadę na dziesiąte piętro i idę pewnym krokiem do gabinetu Maksa. Zauważyłem, że jeśli gdzieś się zakradasz, lepiej nie sprawiać wrażenia, jakbyś gdzieś się zakradał. Dotykam w kieszeni pendrive’a i skręcam w kierunku gabinetu Maksa. Popycham drzwi butem – wcześniej, gdy byłem już pewny, że Max poszedł do Jamy rozpocząć przygotowania do Dnia Wizyt, przyszedłem tu po cichu i okleiłem zamek taśmą. Zamykam za sobą cicho drzwi i nie włączając światła, przykucam przy biurku. Nie chcę ruszać krzesła, bo nie chcę, żeby Max zauważył, że coś się tu zmieniło. Na ekranie pojawia się prośba o hasło. Zasycha mi w ustach. Wyciągam z kieszeni kartkę, kładę ją płasko na blacie i wpisuję „084628”. Obraz na ekranie się zmienia. Nie wierzę, że zadziałało. Szybko. Jeśli Gus się zorientuje, że mnie nie ma, że jestem tutaj, to nie wiem, czy znajdę jakieś wiarygodne wytłumaczenie. Podłączam pendrive’a i przegrywam wrzucony w niego program. Poprosiłem Lauren, jedną z pracownic obsługi technicznej, a zarazem też instruktorkę, o program lustrzany, dzięki któremu można na jednym komputerze odtworzyć dane z drugiego. Powiedziałem, że chcę zrobić Zekemu kawał

w pracy. Z chęcią zgodziła się pomóc – Nieustraszeni uwielbiają się wzajemnie wkręcać i rzadko kiedy węszą podstęp. Wystarczyło nacisnąć kilka klawiszy i program zainstalował się na komputerze Maksa w miejscu, do którego raczej nie powinien zaglądać. Chowam do kieszeni pendrive’a i kartkę z hasłem, po czym wychodzę z gabinetu, uważając, żeby nie dotknąć palcami szklanej części drzwi. To było łatwe, myślę, idąc znów do windy. Według wskazań mojego zegarka cała akcja zajęła mi tylko pięć minut. W razie pytań powiem, że wyszedłem do toalety. Jednak po powrocie do pomieszczenia kontrolnego widzę, że Gus stoi przy moim komputerze i patrzy na ekran. Zamieram. Od jak dawna tam stoi? Widział, jak włamuję się do gabinetu Maksa? – Cztery – odzywa się surowym głosem. – Dlaczego wyizolowałeś tę kamerę? Wiesz, że nie wolno wyciągać z puli żadnych nagrań. – Ja… – Wymyśl coś! Szybko! – Wydawało mi się, że coś zobaczyłem – tłumaczę mało przekonująco. – Przecież można wyizolować kamerę, jeśli pojawi się coś nietypowego. Gus podchodzi do mnie. – W takim razie, co robiłeś przed chwilą na tym korytarzu? – Wyciąga palec w stronę ekranu. Czuję gulę w gardle. – Coś tam było nie tak, poszedłem na górę sprawdzić – wyjaśniam. – No przepraszam, chciałem po prostu rozprostować kości. Gus patrzy na mnie i zagryza policzek. Nie ruszam się. Nie odwracam wzroku. – Jeśli znów coś cię zaniepokoi, trzymaj się protokołu. Masz zgłosić to swojemu przełożonemu, którym jest… kto? – Ty – odpowiadam z lekkim westchnieniem. Nie lubię, gdy traktuje się mnie protekcjonalnie. – Zgadza się. Jak chcesz, to potrafisz – stwierdza. – Naprawdę, Cztery, po roku pracy nie powinieneś popełniać aż tylu błędów. Działamy według ściśle określonych zasad, wystarczy się ich trzymać. Ostrzegam cię po raz ostatni, zrozumiałeś? – Zrozumiałem. – Już kilka razy dostawałem reprymendę za wy-

ciąganie kamer z obiegu, bo oglądałem spotkania Jeanine Matthews z Maksem lub Maksa z Erikiem. Nigdy nie dowiedziałem się z nich niczego przydatnego i prawie zawsze dawałem się przyłapać. – To dobrze. – Głos Gusa rozpogadza się odrobinę. – W tym roku znów dostałeś transferów? – Tak. Lauren ma tutejszych. – Szkoda. Miałem nadzieję, że poznasz moją młodszą siostrę. Na twoim miejscu poszedłbym się zrelaksować. Poradzimy sobie tutaj. Przed wyjściem włącz tylko tę kamerę. Wraca do swojego komputera, a ja przestaję zaciskać zęby. Nie zdawałem sobie sprawy, że dostałem aż takiego szczękościsku. Czuję, że boli mnie twarz. Wyłączam komputer i wychodzę z pomieszczenia kontrolnego. Nie wierzę, że mi się udało. Skoro program jest już zainstalowany na komputerze Maksa, będę mógł przejrzeć wszystkie jego pliki we względnym zaciszu pomieszczenia kontrolnego. Będę mógł się dowiedzieć, co planują Max i Jeanine Matthews. W nocy śni mi się, że idę korytarzami Pire. Jestem sam, ale korytarze ciągną się bez końca, a widok z okien w ogóle się nie zmienia: zawieszone wysoko tory kolejowe okrążają wysokie budynki, schowane za chmurami słońce. Mam wrażenie, że idę tak od wielu godzin, ale kiedy się budzę, podrywając się gwałtownie na łóżku, czuję się tak, jakbym w ogóle nie spał. Ktoś puka do drzwi, więc wołam: – Otwarte! W porównaniu z nudnym snem, z którego właśnie się obudziłem, mam wrażenie, że to prawdziwy koszmar, bo jestem przekonany, że pod drzwiami stoją żołnierze Nieustraszoności, bo dowiedzieli się, że jestem Niezgodny lub że szpieguję Maksa, lub że w poprzednim roku kontaktowałem się ze swoją matką, z bezfrakcyjną. Wszystko to z kolei potwierdza, że jestem zdrajcą frakcji. Żołnierze Nieustraszoności przyszli mnie zabić, ale kiedy podchodzę do drzwi, dociera do mnie, że gdyby chcieli to zrobić, toby tak nie hałasowali. Poza tym rozpoznaję głos Zekego. – Zeke – mówię, otwierając drzwi. – Co ty tu robisz? Jest środek

nocy. Na jego czole lśni pot, chłopak dyszy ciężko. Musiał tu biec. – Pracowałem na nocną zmianę w pomieszczeniu kontrolnym – wyjaśnia. – W sypialni transferów był napad. Z jakiegoś powodu od razu myślę o niej, moja pamięć przywołuje spojrzenie jej wielkich oczu. – Co takiego? Ktoś jest ranny? – Chodź, opowiem ci po drodze. Zakładam buty i kurtkę i wychodzę z nim na korytarz. – Chłopak z Erudycji. Ten blondyn – odpowiada Zeke. Tłumię westchnienie ulgi. Nie ona. Nic się jej nie stało. – Will? – Nie, ten drugi. – Edward. – Tak, Edward. Został zaatakowany nożem. – Nie żyje? – Żyje. Dostał w oko. Zatrzymuję się. – W oko? Zeke kiwa głową. – Komu o tym powiedziałeś? – Przełożonemu z nocnej zmiany. On zawiadomił Erica. A Eric stwierdził, że się tym zajmie. – No jasne. – Skręcam w prawo, w kierunku przeciwnym do sypialni transferów. – A ty dokąd? – dziwi się Zeke. – Edward jest już w szpitalu, prawda? – upewniam się, idąc tyłem. Potwierdza skinieniem głowy. – W takim razie idę do Maksa. Siedziba Nieustraszoności nie jest aż tak duża, żebym nie wiedział, gdzie kto mieszka. Mieszkanie Maksa jest głęboko pod ziemią, niedaleko tylnego wyjścia na tory. Idę tam, kierując się niebieskim oświetleniem awaryjnym zasilanym z paneli słonecznych. Walę pięścią w metalowe drzwi i zrywam Maksa z łóżka, tak jak Zeke mnie. Po krótkiej chwili Max szeroko otwiera drzwi. Ma bose stopy

i rozbiegany wzrok. – Co się stało? – mamrocze. – Jeden z moich nowicjuszy został dźgnięty nożem w oko. – I przychodzisz z tym do mnie? Ktoś zawiadomił Erica? – Tak. O tym właśnie chcę z tobą porozmawiać. Mogę wejść? Nie czekam na odpowiedź, tylko przeciskam się obok niego i wchodzę do salonu. Max zapala światło, a moim oczom ukazuje się największy bałagan, jaki w życiu widziałem: brudne szklanki i talerze na stoliku, poduszki z kanapy rozrzucone w nieładzie, podłoga szara od brudu. – Chcę, żeby inicjacja wyglądała tak jak kiedyś, zanim Eric zmusił nowicjuszy do większej rywalizacji – oznajmiam. – I poza tym ma zniknąć z sali treningowej. – Chyba nie myślisz poważnie, że ten nowicjusz został ranny z winy Erica? – Max krzyżuje ręce na piersi. – Lub że masz prawo stawiać jakiekolwiek żądania? – Właśnie że z jego winy, oczywiście, że z jego! – mówię głośniej, niż zamierzałem. – Gdyby nowicjusze nie walczyli między sobą o jedno z dziesięciu miejsc, nie byliby aż tak zdesperowani, żeby się wzajemnie atakować! Eric wprowadził koszmarnie nerwową atmosferę, więc nic dziwnego, że ktoś w końcu nie wytrzymał! Max milczy. Jest wyraźnie poirytowany, ale nie mówi, że gadam bzdury, a to zawsze coś. – A nie sądzisz, że to nowicjusz, który zaatakował, powinien zostać pociągnięty do odpowiedzialności? – pyta. – Nie sądzisz, że to właśnie on jest winny, a nie Eric? – Oczywiście, że tak sądzę. Ale coś podobnego nigdy by się nie wydarzyło, gdyby nie Eric… – Tego akurat nie możesz wiedzieć – ucina Max. – Mogę, bo to logiczne. – Czyli ja nie myślę logicznie? – Max mówi niebezpiecznie przyciszonym głosem. Nagle przypominam sobie, że jest nie tylko przywódcą Nieustraszoności, który z jakiegoś niewyjaśnionego powodu mnie lubi, lecz jest też przywódcą Nieustraszoności, który ściśle współpracuje z Jeanine

Matthews. A to ona mianowała Erica na lidera i to ona ma najprawdopodobniej związek ze śmiercią Amara. – Nie o to mi chodziło. – Staram się zachować spokój. – Powinieneś więc wyrażać się precyzyjniej – mówi Max, podchodząc bliżej. – Bo ktoś może uznać, że obrażasz swoich przełożonych. – Nie odpowiadam. Max robi kolejny krok do przodu. – Albo że kwestionujesz wartości wyznawane przez swoją frakcję – dodaje. Spojrzenie jego nabiegłych krwią oczu wędruje na moje barki, na wytatuowane płomienie Nieustraszoności widoczne spod koszulki. Odkąd zrobiłem sobie tatuaż, starannie ukrywam pięć symboli frakcji rozmieszczonych wzdłuż kręgosłupa, ale z jakiegoś powodu zaczynam się nagle bać, że Max o nich wie. Wie, co oznaczają… i, że nie jestem idealnym członkiem Nieustraszoności; że jestem kimś, kto uważa, że nie tylko jedna cecha charakteru ma wartość; że jestem Niezgodny. – Miałeś okazję zostać liderem – oznajmia. – Może nie doszłoby do tego incydentu, gdybyś się nie wycofał jak tchórz. Ale się wycofałeś. Teraz musisz więc ponieść konsekwencje. – Twarz Maksa zdradza jego wiek. Jest bardziej pomarszczona niż rok lub dwa lata temu, poszarzała, jakby pokrył ją pył. – Eric zaangażował się tak bardzo w inicjację, bo w zeszłym roku sprzeciwiłeś się otrzymanym rozkazom… – W zeszłym roku kończyłem każdą walkę, zanim doszło do poważnych obrażeń, wbrew poleceniu Erica, który mówił, że walka kończy się dopiero wtedy, gdy jedna z osób nie jest w stanie jej kontynuować. Mało brakowało, a wyleciałbym z roboty. Uratowała mnie interwencja Maksa. – …ale chciałem dać ci szansę, pod odpowiednim nadzorem – ciągnie. – Tyle że wcale nie widać poprawy. Przeholowałeś na całej linii. Pot, który pojawił się na mojej skórze, gdy szedłem do mieszkania Maksa, zrobił się nagle zimny. Max odsuwa się ode mnie i otwiera szeroko drzwi. – Wynoś się stąd i zajmij się swoimi nowicjuszami – cedzi przez zęby. – I nie chcę więcej żadnej samowoli. – Dobrze – odpowiadam cicho i wychodzę. Z samego rana, gdy słońce dopiero wschodzi i przenika przez szklany sufit Jamy, idę do szpitala sprawdzić, jak się czuje Edward. Ma zabandażowaną głowę; nie rusza się i nie odzywa. Nic nie mówię, tylko

siedzę przy nim i obserwuję na ściennym zegarze, jak upływają kolejne minuty. Byłem idiotą. Myślałem, że wszystko mi wolno, że Max zawsze będzie mnie chciał u swego boku jako lidera, że na jakimś poziomie mi ufa. Powinienem mieć więcej rozumu. Max od początku chciał mieć tylko pionka – tak powiedziała moja matka. Nie potrafię być pionkiem. Tylko nie bardzo wiem, kim w takim razie powinienem być. Krajobraz stworzony przez Tris Prior jest niesamowity, niemal piękny. Żółtozielone niebo i żółta trawa po horyzont. Dziwnie oglądać symulację cudzego lęku. To bardzo intymny moment. Nie lubię nikogo zmuszać do okazywania słabości, nawet jeśli nie darzę go sympatią. Każdy człowiek ma prawo do swoich tajemnic. Przyglądając się lękom moich nowicjuszy, mam wrażenie, że ktoś obdziera mi skórę do żywego mięsa papierem ściernym. W symulacji Tris żółta trawa jest nieruchoma. Gdyby powietrze nie było w bezruchu, uznałbym, że to zwykły sen, a nie koszmar – ale nieruchome powietrze oznacza dla mnie tylko jedno: że nadciąga burza. Wzdłuż trawy przesuwa się cień, a na ramieniu Tris ląduje duży czarny ptak. Wpija szpony w jej koszulę. Czuję mrowienie w palcach, przypominam sobie, jak dotknąłem ramienia Tris, gdy weszła do pomieszczenia symulacyjnego, jak odgarnąłem jej z szyi włosy, żeby zrobić zastrzyk. To było głupie. Nieostrożne. Tris strąca z siebie ptaka, ale nagle wszystko zaczyna się dziać w przyśpieszonym tempie. Rozlega się grzmot, niebo robi się czarne, ale nie od chmur burzowych, od ptaków – lecą wielką chmarą, w jednym rytmie, jakby kierowane jednym umysłem. Jej krzyk to dla mnie najpotworniejszy dźwięk na świecie. Jest przerażający. Tris rozpaczliwie potrzebuje pomocy, a ja za wszelką cenę chciałbym jej pomóc, choć wiem, że to, co widzę, nie dzieje się naprawdę. Na pewno. Zlatuje się coraz więcej kruków. Niepohamowana chmara otacza ją, grzebie żywcem w czarnych piórach. Tris z wrzaskiem błaga o pomoc, ale ja nie mogę jej pomóc i nie chcę na to patrzeć. Nie wytrzymam tego ani sekundy dłużej.

Nagle Tris rusza się, zmienia pozycję i kładzie się na trawie, uspokaja, rozluźnia. Jeśli coś ją boli, to w ogóle tego po niej nie widać. Zamyka oczy i poddaje się z jakiegoś powodu, co jest gorsze niż wołanie o pomoc. Nagle symulacja dobiega końca. Tris podrywa się na metalowym krześle i ogania od ptaków, choć dawno zniknęły. Zaraz potem zwija się w kłębek i chowa twarz w dłoniach. Wyciągam rękę. Chcę dotknąć jej ramienia, żeby ją uspokoić, ale boleśnie odtrąca moją dłoń. – Nie dotykaj mnie! – Już po wszystkim – mówię z grymasem bólu. Tris nie zdaje sobie sprawy, jak silne ma uderzenie. Zaciskam zęby i gładzę ją po włosach, bo jestem głupi, bo zachowuję się niestosownie, bo jestem głupi… – Tris. Kiwa się tylko, próbując jakoś się uspokoić. – Słuchaj, zaprowadzę cię do sypialni, dobrze? – Nie! Nie mogą mnie teraz zobaczyć… nie w takim stanie… To są właśnie skutki systemu stworzonego przez Erica: odważny człowiek w mniej niż pięć minut przezwyciężył jeden ze swoich największych lęków, choć większość ludzi potrzebuje na to co najmniej dwa razy tyle, ale boi się wyjść na korytarz, bo nie chce pokazać słabości, jakiegoś rodzaju bezbronności. Tris jest Nieustraszona, bez dwóch zdań, ale ta frakcja już nie jest. – Spokojnie – mówię, mimowolnie poirytowany. – Wyprowadzę cię tylnymi drzwiami. – Nie musisz… – Niemal cała drży. – Nonsens – ucinam. Biorę ją za rękę i pomagam wstać. Wyciera oczy, a ja prowadzę ją do tylnego wyjścia. Kiedyś Amar wyprowadził mnie tą samą drogą. Chciał odeskortować mnie do sypialni, choć też się buntowałem, tak samo jak teraz ona. Jak to możliwe przeżyć dwa razy to samo? Z dwóch różnych perspektyw? Tris wyrywa mi swoją rękę i odwraca się do mnie. – Dlaczego mi to zrobiłeś? Co chciałeś przez to osiągnąć? Nie wiedziałam, że wybierając Nieustraszoność, decyduję się na wiele tygo-

dni tortury! Gdyby to był ktokolwiek inny, jakikolwiek inny nowicjusz, już dawno bym ją objechał, że się stawia. Czułbym się zagrożony jej wiecznymi atakami; próbowałbym brutalnie stłumić jej bunt, tak jak to zrobiłem pierwszego dnia inicjacji z Christiną. Ale Tris zdobyła mój szacunek, gdy skoczyła pierwsza, gdy mi się sprzeciwiła podczas pierwszego posiłku, gdy nie zniechęciła się moimi nieprzyjemnymi odpowiedziami na pytania, gdy wstawiła się za Alem i patrzyła mi prosto w oczy, kiedy rzucałem w nią nożami. Nie jest moją podwładną, w żadnym wypadku. – Myślałaś, że walka z tchórzostwem będzie prosta? – pytam. – To nie jest walka z tchórzostwem! Tchórzostwo dotyczy postawy w prawdziwym życiu, a w prawdziwym życiu stado kruków nigdy nie zadziobałoby mnie na śmierć, Cztery! Zaczyna płakać, ale jej słowa są dla mnie tak wstrząsające, że jej łzy nie powodują, że czuję się niezręcznie. Tris wcale nie uczy się tego, co chciałby wpoić jej Eric. Uczy się czegoś innego, czegoś znacznie ważniejszego. – Chcę wracać do domu – szlocha. Wiem, gdzie są rozlokowane kamery na tym korytarzu. Mam nadzieję, że żadna z nich nie zarejestrowała tego, co właśnie powiedziała Tris. – Każdy, nawet twoi rodzice z Altruizmu, powinien umieć myśleć w sytuacji stresowej – tłumaczę. Wiele elementów inicjacji budzi moje wątpliwości, ale nie symulacja strachu; to najprostszy sposób, żeby zmierzyć się ze swoimi lękami i przezwyciężyć je, dużo prostszy niż rzucanie nożami czy sparing. – Tego właśnie staramy się was nauczyć. Jeśli nie jesteś w stanie tego opanować, to będziesz musiała się stąd wynieść, bo nie chcemy takich jak ty. Traktuję ją ostro, bo wiem, że sobie z tym poradzi. Ale też dlatego że nie umiem inaczej. – Staram się. Ale mi nie wychodzi. Ciągle mi nie wychodzi. Jestem beznadziejna. Niemal mam ochotę się roześmiać. – Ile twoim zdaniem trwała ta halucynacja, Tris? – Nie wiem. Pół godziny?

– Trzy minuty – informuję. – Wyszłaś z symulacji trzy razy szybciej niż jakikolwiek inny nowicjusz. Bez względu na to, kim jesteś, na pewno nie jesteś beznadziejna. Może za to Niezgodna, myślę. Ale w żaden sposób nie zmieniła symulacji, więc jednak to chyba nieprawda. Może po prostu ma w sobie aż tyle odwagi. Uśmiecham się. – Jutro pójdzie ci lepiej. Zobaczysz. – Jutro? Już jest spokojniejsza. Kładę jej rękę na plecach na wysokości łopatek. – Co zobaczyłeś w swojej pierwszej halucynacji? – pyta. – Nie „co”, ale „kogo”. – Gdy to mówię, uświadamiam sobie, że powinienem jej raczej powiedzieć o pierwszej przeszkodzie w krajobrazie strachu, o lęku wysokości, choć nie do końca o to pytała. W jej obecności nie kontroluję tego, co mówię, choć przy innych nie mam z tym najmniejszego problemu. Mówię zdawkowo, bo inaczej mógłbym powiedzieć cokolwiek. Czuję przez koszulkę jej ciało i nie myślę jasno. – Zresztą nieważne. – A udało ci się pozbyć tego lęku? – Jeszcze nie. – Dochodzimy do sypialni. Czas nigdy nie upłynął tak szybko. Chowam ręce do kieszeni, żeby przypadkiem znów nie wykonać jakiegoś głupiego gestu. – Może nigdy mi się nie uda. – To znaczy, że te lęki nie mijają? – Czasem mijają. A czasem ich miejsce zajmują inne. Ale nie chodzi o to, żeby niczego się nie bać. To niemożliwe. Chodzi o to, żeby nauczyć się panować nad strachem, umieć się od niego uwalniać. Tris kiwa głową. Nie wiem, dlaczego przeniosła się do Nieustraszoności, ale gdybym miał zgadywać, powiedziałbym, że dlatego, aby być wolna. Altruizm zdusiłby tlącą się w niej iskrę. Nieustraszoność natomiast, mimo że nie jest idealna, zamieniła tę iskrę w płomień. – Zresztą – ciągnę – rzadko kiedy to, co widzisz w symulacji, to twój prawdziwy lęk. – Nie rozumiem. – No bo czy naprawdę boisz się kruków? – Uśmiecham się. –

Uciekasz na ich widok z krzykiem? – No raczej nie. Podchodzi bliżej. Czułem się pewniej, gdy dzieliła nas większa odległość. Robi jeszcze krok. Zasycha mi w ustach, bo mam ochotę jej dotknąć. Prawie nigdy nie miewam przy ludziach takich myśli, a już tym bardziej nie przy dziewczynach. – No to czego tak naprawdę się boję? – pyta. Wzruszam ramionami. – Tylko ty to wiesz. – Nie podejrzewałam, że w Nieustraszoności będzie tak trudno. Cieszę się, że mogę zająć myśli czymś innym, że nie muszę koncentrować się na tym, że tak łatwo byłoby położyć jej rękę na plecach. – Podobno nie zawsze tak było. To znaczy w Nieustraszoności. – A co się zmieniło? – Liderzy. Osoba odpowiedzialna za szkolenia wpływa na normy zachowania we frakcji. Sześć lat temu Max i pozostali przywódcy zmienili metody szkoleniowe, wprowadzili większą rywalizację i agresję. – Sześć lat temu przyuczenie do walki trwało krótko i nie obejmowało sparingu na gołe pięści. Nowicjusze zakładali ochraniacze. Kładziono nacisk na siłę i sprawność, na dobre stosunki z innymi nowicjuszami. Nawet za mojego nowicjatu było lepiej niż teraz: była nieograniczona liczba miejsc we frakcji, możliwość poddania się podczas walki. – Mówili, że robią to po to, żeby przetestować siłę kandydatów. A to zmieniło priorytety w całej frakcji. Pewnie się domyślasz, kto jest nowym protegowanym liderów. Oczywiście wpada na to od razu. – Skoro ty zająłeś pierwsze miejsce w swojej grupie, to który był Eric? – Drugi. – A więc najpierw na lidera typowali ciebie, potem jego. Trafna uwaga. Nie wiem, czy od razu chcieli mnie, ale na pewno byłem lepszą opcją niż Eric. – Dlaczego tak uważasz? – Bo widziałam, jak Eric zachowywał się na pierwszej kolacji. Był zazdrosny, choć dostał, czego chciał.

Nigdy tak nie myślałem o Ericu. Zazdrosny? O co? Ani razu mu niczego nie odebrałem, nie stanowiłem dla niego żadnego zagrożenia. Ale to on uwziął się na Amara, uwziął się na mnie. Może jednak Tris ma rację – może nie zauważyłem, że Eric był potwornie sfrustrowany tym, że mimo wszystkich swoich wysiłków uplasował się za transferem z Altruizmu, że Max wolał na lidera mnie, choć przecież Eric został umieszczony w Nieustraszoności właśnie po to, żeby pełnić tę funkcję. Tris ociera twarz. – Widać, że płakałam? Jej pytanie brzmi prawie zabawnie. Łzy zniknęły z jej policzków niemal w tej samej chwili, w której się pojawiły. Twarz znów ma jasną, oczy suche, włosy przygładzone. Jakby nic się nie stało, jakby nie spędziła przed chwilą trzech minut sparaliżowana strachem. Tris jest silniejszym nowicjuszem niż ja. – Hm. – Nachylam się i zaczynam żartobliwie oglądać jej twarz, ale nagle to już nie jest żart: stoję blisko, czując na skórze jej oddech. – Nie, Tris – odpowiadam. – Widać… – robię minę typowego Nieustraszonego – …że jesteś twardzielką. Uśmiecha się lekko. Odpowiadam tym samym. – Cześć – mówi zaspanym głosem Zeke, opierając głowę o pięść. – Może mnie zastąpisz? Bo chyba będę musiał przykleić sobie powieki taśmą, żeby nie opadały. – Przykro mi. Muszę tylko skorzystać z komputera. Wiesz, że dopiero dziewiąta, prawda? Zeke ziewa. – Z nudów zawsze chce mi się spać. Ale na szczęście to już prawie koniec dyżuru. Uwielbiam pomieszczenie kontrolne nocą. Tylko trzy osoby monitorują ekrany, więc poza mruczeniem maszyn w pokoju panuje cisza. Przez okno widać jedynie sierp księżyca; poza tym jest zupełnie ciemno. Trudno o spokój w siedzibie Nieustraszoności, ale tu znajduję go najczęściej. Zeke odwraca się z powrotem do monitora. Siadam przed komputerem kilka stanowisk dalej i ustawiam ekran, tak żeby nikt nie widział, co na nim jest. Loguję się przy użyciu fałszywego konta – założyłem je kilka

miesięcy temu, żeby nie dało się powiązać mnie z tymi operacjami. Po zalogowaniu otwieram lustrzany program, który umożliwia mi zdalny dostęp do komputera Maksa. Potrzebuje chwili, żeby się załadować, ale gdy już działa, mam wrażenie, że siedzę w gabinecie Maksa i używam jego sprzętu. Pracuję szybko i systematycznie. Max oznacza foldery numerami, więc nie wiem, co jest w środku. Większość okazuje się nieszkodliwa, zawiera listy członków Nieustraszoności lub harmonogramy różnych wydarzeń. Otwieram je i po sekundzie zamykam. Przeglądam kolejne foldery i nagle natrafiam na coś dziwnego. Na list dostawczy, tyle że w dostawie nie ma jedzenia, ubrań ani niczego, co może być przydatne w codziennym życiu Nieustraszonych – jest za to broń. Strzykawki. I coś oznaczonego jako „serum D2”. Przychodzi mi do głowy tylko jeden powód, dla którego Nieustraszeni potrzebowaliby aż tyle broni: atak. Ale na kogo? Znów rozglądam się po pomieszczeniu kontrolnym, w głowie czuję pulsowanie. Zeke siedzi pochłonięty jakąś grą komputerową, którą sam napisał. Druga pracownica pokłada się na biurku z przymkniętymi oczami. Trzeci operator bezmyślnie miesza wodę rurką i gapi się przez okno. Nikt nie zwraca na mnie uwagi. Otwieram kolejne foldery. Po kilku nieudanych próbach znajduję mapę. Oznaczona jest głównie literami i cyframi, więc z początku nie wiem, co pokazuje. Znajduję w bazie danych plan miasta i porównuję oba arkusze. Opadam na oparcie, gdy dociera do mnie, na jakich ulicach koncentruje się Max. To sektor Altruizmu. Planują atak na Altruizm. Oczywiście, mogłem się tego domyślić. Bo kogo innego mieliby atakować Max i Jeanine? Oboje prowadzą wojnę z Altruizmem od zawsze. Powinienem się zorientować już wtedy, gdy Erudyci puścili w obieg historię o Marcusie: potwornym mężu i ojcu. Z tego, co wiem, tylko to było prawdą. Zeke trąca mnie stopą. – Koniec zmiany. Idziemy spać?

– Nie – mówię. – Muszę się napić. Zeke wyraźnie się ożywia. Nie codziennie decyduję się porzucić swoją ascezę i izolację na rzecz wieczoru w stylu Nieustraszonych. – Służę pomocą – odpowiada. Wyłączam program, konto, komputer. Usiłuję też wyłączyć w głowie informację o ataku, póki nie wymyślę, co z nią zrobić, ale ona nie odpuszcza i ściga mnie z windy do holu, a potem przez całą drogę do Jamy. Wychodzę z symulacji, czując ciężar w żołądku. Odłączam przekaźniki i wstaję. Tris dochodzi do siebie po halucynacji, w której omal nie utonęła. Strzepuje ręce i oddycha głęboko. Obserwuję ją przez chwilę, zastanawiając się, jak powiedzieć jej to, co mam do powiedzenia. – O co chodzi? – pyta Tris. – Jak to zrobiłaś? – Ale co? – Jak rozbiłaś szybę? – Nie wiem. Kiwam głową i podaję jej rękę. Wstaje bez problemu, ale unika mojego spojrzenia. Rozglądam się w poszukiwaniu kamer. Widzę jedną dokładnie naprzeciwko nas, tam gdzie myślałem. Chwytam Tris za łokieć i wyprowadzam ją z pokoju, w miejsce, gdzie nikt nas nie zobaczy, w martwą strefę między dwiema kamerami. – No co? – pyta Tris z rozdrażnieniem. – Jesteś Niezgodna – stwierdzam. Byłem dziś dla niej dość nieprzyjemny. Wczoraj wieczorem zauważyłem ją ze znajomymi przy przepaści. Pod wpływem chwili – lub alkoholu – przysunąłem się do niej trochę za blisko i powiedziałem jej, że ładnie wygląda. Obawiam się, że posunąłem się za daleko. Teraz jednak mam poważniejsze obawy, tyle że zupełnie innej natury. Tris rozbiła szybę. Jest Niezgodna. Grozi jej niebezpieczeństwo. Wpatruje się we mnie. Nagle opiera się o ścianę i przybiera beztroską minę; wygląda niemal przekonująco. – Co to znaczy? – Nie udawaj, że nie wiesz. Podejrzewałem to już wcześniej, ale tym

razem nie mam wątpliwości. Zmieniłaś symulację. Usunę nagranie, ale jeśli nie chcesz skończyć na dnie przepaści, lepiej wymyśl, jak to ukryć podczas symulacji! A teraz przepraszam, ale muszę już iść. Wracam do pomieszczenia symulacyjnego i zamykam za sobą drzwi. Bez trudu kasuję nagranie – wystarczy wcisnąć kilka klawiszy i po sprawie, konto jest czyste. Sprawdzam jeszcze raz jej folder, żeby się upewnić, że są w nim wyłącznie dane z pierwszej symulacji. Będę musiał jakoś wyjaśnić, co się stało z tą sesją. Potrzebne mi jakieś wiarygodne kłamstwo, coś, w co uwierzą Eric i Max. W pośpiechu wyciągam z kieszeni scyzoryk, wsuwam go pod pokrywę płyty głównej komputera i ją rozchylam. Potem idę do kranika na korytarzu, nabieram w usta wody. Wracam do pomieszczenia symulacyjnego i opryskuję utworzoną szparę. Wyciągam nóż. Czekam. Po chwili ekran robi się czarny. Kwatera Nieustraszonych to przecież jaskinia, w której wiecznie coś cieknie – uszkodzenia na skutek zalania są na porządku dziennym. Byłem zdesperowany. Gdy chciałem się skontaktować z matką, wysłałem jej wiadomość za pośrednictwem tego samego bezfrakcyjnego, co ostatnio. Umówiłem się z nią na spotkanie w ostatnim wagonie pociągu wyjeżdżającego z kwatery Nieustraszoności o dziesiątej trzydzieści wieczorem. Zakładam, że będzie umiała mnie znaleźć. Siedzę oparty o ścianę wagonu, z ręką zaplecioną wokół kolana i przyglądam się mijanemu miastu. Nocne pociągi nie jeżdżą aż tak szybko między stacjami jak dzienne. Łatwiej dzięki temu obserwować, jak – w miarę gdy zbliżamy się do centrum – zmieniają się budynki, jak robią się wyższe, ale jednocześnie węższe, jak pną się w górę, szklane wieże obok mniejszych kamiennych budowli. Wygląda to tak, jakby na jednym mieście zbudowano drugie. Gdy pociąg dociera do północnej części, ktoś zaczyna wzdłuż niego biec. Szybko wstaję i przytrzymuję się barierki ciągnącej się wzdłuż wagonu. Do środka wskakuje Evelyn: ma na sobie buty Serdeczności, sukienkę Erudycji i kurtkę Nieustraszoności. Włosy zaczesała gładko do tyłu, więc jej z natury surowa twarz ma jeszcze ostrzejszy wyraz.

– Dobry wieczór – mówi. – Witaj. – Za każdym razem, kiedy cię widzę, jesteś większy – zauważa. – Chyba nie muszę się martwić, że źle cię karmią. – To samo mógłbym powiedzieć o tobie, tylko na odwrót. Wiem, że Evelyn niedojada. Jest bezfrakcyjna, a w ostatnim czasie Altruizm – pod naciskiem Erudycji – przystopował trochę z pomocą. Sięgam po plecak, w którym przyniosłem puszki z magazynu Nieustraszoności. – To tylko zwykła zupa i warzywa, ale lepsze to niż nic. – Podaję jej plecak. – Kto powiedział, że potrzebuję twojej pomocy? – pyta nieufnie. – Radzę sobie świetnie. – No jasne. Ale to i tak nie dla ciebie, tylko dla twoich wychudzonych przyjaciół. Na twoim miejscu nie odrzucałbym jedzenia. – Nie odrzucam. – Bierze plecak. – Po prostu nie znam cię od tej strony. Twoja troska jest trochę podejrzana. – Znam to uczucie – mówię zimno. – Kiedy ostatnim razem angażowałaś się w moje życie? Siedem lat temu? Evelyn wzdycha. – Jeśli prosiłeś o spotkanie tylko po to, żeby znów się kłócić, to obawiam się, że nie zostanę długo. – Nie. Nie po to prosiłem o spotkanie. Najchętniej w ogóle bym się z nią nie kontaktował, ale wiedziałem, że nie mogę powiedzieć o ataku na Altruizm żadnemu z Nieustraszonych – nie wiem, jak bardzo są lojalni względem frakcji i prowadzonej przez nią polityki – a komuś powiedzieć musiałem. Podczas naszej ostatniej rozmowy przekonałem się, że Evelyn wie o mieście dużo więcej niż ja. Uznałem, że może zdoła mi pomóc, zanim będzie za późno. Wiem, że ryzykuję, ale nie bardzo mam pomysł, do kogo innego się zwrócić. – Obserwowałem Maksa – zaczynam. – Mówiłaś, że Erudyci sprzymierzyli się z Nieustraszonymi, i miałaś rację. Zaplanowali coś. Max, Jeanine i cholera wie kto jeszcze. Opowiadam jej o tym, co znalazłem w komputerze Maksa, o liście

dostawczym i mapach. Mówię o stosunku Erudycji do Altruizmu, o raportach, o tym, jak jajogłowi podburzają Nieustraszonych przeciwko naszej dawnej frakcji. Evelyn nie wydaje się zaskoczona czy nawet zaniepokojona tymi doniesieniami. Właściwie nie mam pojęcia, jak interpretować jej minę. Milczy przez kilka sekund. – Wiesz, kiedy może do tego dojść? – odzywa się w końcu. – Nie. – A co z liczebnością? Jak duże siły zamierzają wykorzystać Nieustraszeni i Erudyci? Gdzie chcą je zebrać? – Nie wiem – odpowiadam z lekką irytacją. – I właściwie nie bardzo mnie to obchodzi. Bez względu na to, ilu ludzi zrekrutują, w sekundę położą trupem cały Altruizm. Przecież Altruiści nie potrafią się bronić, nikt ich tego nie uczył. – Wiedziałam, że coś się święci – mówi Evelyn ze zmarszczonym czołem. – W kwaterze Erudytów non stop nie wyłączają świateł. Co oznacza, że nie boją się konfliktu z przywódcami rady, a to z kolei pokazuje… coraz większy rozłam. – No dobrze – wtrącam się. – Jak ich w takim razie ostrzec? – Kogo? – Altruistów! – podnoszę głos. – Jak ostrzec Altruistów, że chcą ich zabić, jak ostrzec Nieustraszonych, że ich przywódcy działają przeciwko radzie, jak… Urywam. Evelyn stoi z rękami luźno opuszczonymi po bokach, na jej twarzy nie widać ani stresu, ani przejęcia. „Nasze miasto się zmienia, Tobiasie”. Tak mi powiedziała podczas naszego pierwszego spotkania po latach. „Niedługo każdy będzie musiał opowiedzieć się po jednej ze stron, a ja wiem, po której ty wolałbyś stanąć”. – Wiedziałaś o tym – mówię powoli, z trudem dopuszczając do siebie prawdę. – Już od jakiegoś czasu orientowałaś się, że planują coś takiego. Ty właśnie na to czekasz. Na to liczysz. – Nie darzę sentymentem swojej dawnej frakcji. Nie chcę, żeby Altruizm ani jakakolwiek frakcja rządziły tym miastem i jego mieszkańcami – odzywa się Evelyn. – Jeśli ktoś zamierza mnie wyręczyć i pozbyć się moich wrogów, nie będę mu w tym przeszkadzać.

– Nie wierzę… Evelyn, przecież nie wszyscy ci ludzie są jak Marcus. Oni niczym nie zawinili. – Wydaje ci się, że są tacy niewinni. Nie znasz ich, a ja owszem. Wiem, jacy są naprawdę. – Mówi niskim, gardłowym głosem. – Jak myślisz, jak twojemu ojcu przez tyle lat udawało się utrzymywać w tajemnicy prawdę o mnie? Uważasz, że pozostali liderzy Altruizmu mu nie pomagali, nie powtarzali za nim kłamstw? Wiedzieli, że nie byłam w ciąży, że nikt nie wezwał do mnie lekarza, że nie było ciała. Ale i tak powiedzieli ci, że umarłam, prawda? Nigdy wcześniej o tym nie pomyślałem. Nie było ciała. A mimo to wszyscy zebrani w domu mojego ojca w ten potworny poranek i następnego wieczoru w dniu pogrzebu postanowili odegrać jakąś farsę, zarówno przede mną, jak i przed resztą Altruistów. Nawet milcząc, zdawali się mówić: „Nikt by od nas dobrowolnie nie odszedł. Przecież nikt by nie chciał”. Nie powinno mnie dziwić, że frakcja jest pełna kłamców, ale pewnie jestem trochę naiwny, zostało we mnie coś z dziecka. Aż do teraz. – Sam pomyśl – ciągnie Evelyn. – Czy takim właśnie ludziom chcesz pomagać? Ludziom, którzy mówią dziecku, że jego matka zmarła, tylko po to, by zachować twarz? A może wolałbyś raczej pomóc odsunąć ich od władzy? Myślałem, że mam pewność. Że wiem, że trzeba ocalić niewinnych Altruistów, którzy wiecznie robią coś dla innych i witają się z szacunkiem skinieniem głowy. Ale czy na pewno trzeba ocalić kłamców, którzy zmusili mnie do żałoby, zostawili mnie w rękach sadysty? Nie jestem w stanie spojrzeć matce w oczy, nie jestem w stanie jej odpowiedzieć. Czekam, aż pociąg dojedzie do peronu i wyskakuję. Nie oglądam się za siebie. – Nie obraź się, ale wyglądasz strasznie. Shauna stawia na stole tacę i siada obok mnie. Wczorajsza rozmowa z matką była jak nagły ogłuszający wybuch i teraz wszystko dociera do mnie jak zza ściany. Zawsze wiedziałem, że mój ojciec jest okrutny. Ale myślałem, że pozostali Altruiści są niewinni. Zawsze uważałem się za

kogoś gorszego, bo ich opuściłem, sądziłem, że zdradzam to, w co wierzę. Teraz wygląda na to, że bez względu na to, co postanowię, i tak kogoś zdradzę. Jeśli ostrzegę Altruistów o ataku, o którym dowiedziałem się z plików Maksa, zdradzę Nieustraszonych. Jeśli ich nie ostrzegę, po raz kolejny zdradzę swoją dawną frakcję, i to będzie znacznie gorsza zdrada niż wcześniej. Nie mam wyjścia, muszę podjąć jakąś decyzję, ale na samą myśl o tym robi mi się niedobrze. Przetrwałem dzisiejszy dzień w jedyny znany mi sposób: wstałem i poszedłem do pracy. Wywiesiłem wyniki, co doprowadziło do sporu, bo ja byłem za tym, żeby kłaść większy nacisk na postępy, Eric natomiast był zwolennikiem konsekwencji. Powlokłem się coś zjeść. Poruszałem się chyba wyłącznie dzięki pamięci zapisanej w mięśniach. – Masz zamiar coś dziś przegryźć? – pyta Shauna, kiwa głową w kierunku wyładowanego jedzeniem talerza. Wzruszam ramionami. – Może. Wiem, że zaraz spyta, co jest grane, więc zmieniam temat. – Jak tam Lynn? – Ty chyba powinieneś wiedzieć lepiej niż ja – odpowiada Shauna. – Przecież widzisz wszystkie jej lęki. Odkrawam kawałek mięsa i wkładam go do ust. – Jak to jest? – pyta nagle zaciekawiona i unosi brew. – To znaczy: jak to jest widzieć ich lęki. – Nie mogę z tobą rozmawiać o jej lękach – przypominam. – Przecież wiesz. – Czy to ty przestrzegasz takiej zasady, czy Nieustraszoność? – A czy to ma jakieś znaczenie? Shauna wzdycha. – Czasem mam wrażenie, że nic o niej nie wiem. Dlatego pytałam. Kończymy jeść w milczeniu. To najbardziej lubię w Shaunie: nie ma potrzeby zagadywać ciszy. Po jedzeniu wychodzimy razem ze stołówki. Z przeciwnej strony Jamy woła nas Zeke. – Cześć! – Kręci rolkę taśmy na palcu. – Chcesz trochę poboksować? – Tak – odpowiadamy zgodnie.

Ruszamy na salę treningową. Shauna opowiada Zekemu o tygodniu spędzonym na patrolowaniu płotu. – Dwa dni temu idiota, z którym byłam na patrolu, zaczął panikować. Przysięgał, że coś zobaczył… Okazało się, że to worek foliowy. Zeke obejmuje ją ramieniem, a ja staram się nie wchodzić im w drogę. Masuję sobie kłykcie palcami. Gdy podchodzimy pod salę treningową, mam wrażenie, że ze środka dobiegają jakieś głosy. Marszczę brwi i popycham nogą drzwi. Wewnątrz stoją Lynn, Uriah, Marlene i… Tris. Zderzenie tych dwóch światów trochę mnie zaskakuje. – Tak mi się wydawało, że ktoś tu jest – mówię. Uriah mierzy do celu z broni na plastikowe kule, którą Nieustraszeni sprawiają sobie dla zabawy. Wiem, że sam takiej nie ma, więc pistolet na pewno należy do Zekego. Marlene stoi obok i coś przeżuwa. Na mój widok się uśmiecha i macha do mnie. – O! Mój durny brat – zauważa Zeke. – Nie wolno wam tu przychodzić po zajęciach. Uważajcie, bo Cztery powie o wszystkim Ericowi, a wtedy macie przechlapane. Uriah chowa pistolet z tyłu za pasek, ale go nie zabezpiecza. Będzie miał później ślad po kuli, bo pistolet zapewne wystrzeli mu w tyłek, ale nie zwracam mu na to uwagi. Przytrzymuję drzwi i czekam, aż wszyscy wyjdą. Mijając mnie, Lynn mówi: – Fakt, nie powiedziałbyś Ericowi. – To prawda – przyznaję. Gdy Tris przechodzi obok mnie, wyciągam rękę i kładę na jej plecach. Nie wiem, czy zrobiłem to odruchowo, czy zupełnie nieświadomie. Zresztą mam to gdzieś. Wszyscy zaczynają się rozchodzić. Mogę zapomnieć o naszym pierwotnym planie, żeby trochę poćwiczyć, bo Uriah i Zeke zaczynają się kłócić, a Shauna i Marlene dzielą się resztką muffina. – Zaczekaj chwilę – mówię do Tris. Odwraca się do mnie z niepokojem, więc próbuję się uśmiechnąć, co naprawdę przychodzi mi teraz z trudem. Gdy wywieszałem wieczorem tablicę z wynikami, wyczułem na sali treningowej napięcie. Nie przyszło mi wcześniej do głowy, że może dla

bezpieczeństwa Tris powinienem odjąć jej kilka punktów. Byłaby to zniewaga, biorąc pod uwagę jej rezultaty podczas symulacji, ale może wolałaby zniewagę niż rosnącą niechęć innych transferów. Choć jest blada i zmęczona, choć ma poranione palce i niepewne spojrzenie, wiem, że wcale by tego nie wolała. Ta dziewczyna za nic by się nie zgodziła, żeby dla bezpieczeństwa wsadzić ją w środek grupy, za nic. – Tu jest twoje miejsce, wiesz o tym, prawda? – mówię. – Twoje miejsce jest wśród nas. Niedługo będzie po wszystkim… Wytrzymaj, dobrze? Mój kark robi się nagle gorący. Drapię się i unikam jej wzroku, choć czuję go na sobie w przeciągającej się ciszy. Nagle Tris bierze mnie za rękę. Patrzę na nią zaskoczony. Ściskam lekko jej dłoń i mimo zamętu w głowie i wyczerpania dociera do mnie, że choć ja dotykałem jej już kilka razy – do czego właściwie nigdy nie powinno dojść – ona zrobiła to wcześniej po raz pierwszy. Po chwili Tris odwraca się i dołącza do przyjaciół. Ja zaś zostaję sam na korytarzu i uśmiecham się jak kretyn. Przez godzinę próbuję usnąć. Wiercę się w pościeli, szukam wygodnej pozycji. Ale jakby ktoś podłożył mi worki z kamieniami zamiast materaca. Albo tylko myśli za bardzo mi pędzą, żebym mógł zasnąć. W końcu się poddaję: zakładam buty, kurtkę i idę do Pire, jak za każdym razem, gdy nie mogę spać. Zastanawiam się, czy nie zapodać sobie jeszcze raz krajobrazu strachu, ale po południu zapomniałem uzupełnić zapasy serum symulacyjnego, a teraz musiałbym się trochę namęczyć, żeby je zdobyć. Idę więc do pomieszczenia kontrolnego. Gus mruczy coś na powitanie, a dwóch pozostałych dyżurnych w ogóle mnie nie zauważa. Nie zamierzam już przeglądać folderów Maksa, chyba wiem wszystko, co powinienem wiedzieć, czyli to, że niedługo stanie się coś strasznego, a ja nie zdecydowałem jeszcze, czy będę próbował jakoś temu zapobiec. Muszę komuś o tym powiedzieć, muszę się tym z kimś podzielić, potrzebuję rady. Ale nikomu nie ufam na tyle, żeby powierzyć mu taką sprawę. Nawet moi przyjaciele urodzili się i wychowali

w Nieustraszoności; a może bezgranicznie ufają przywódcom? Nie wiem tego. Ni stąd, ni zowąd oczyma wyobraźni widzę Tris, szczerą, ale poważną, gdy złapała mnie w korytarzu za rękę. Przewijam obraz z kamer monitorujących ulice miasta, a potem wracam na teren Nieustraszoności. Większość korytarzy jest ciemna. Nic bym nie zobaczył, nawet gdybym tam był. W słuchawkach słyszę huk wody w przepaści i pogwizdywanie wiatru w korytarzach. Wzdycham, opieram głowę na dłoni i wpatruję się w zmieniające się obrazy. Pozwalam, żeby ukołysały mnie do drzemki. – Idź się położyć, Cztery – mówi Gus z przeciwnej strony sali. Podrywam głowę. Skoro nie pracuję, nie powinienem siedzieć w pomieszczeniu kontrolnym. Wylogowuję się i idę do windy. Mrugam oczami, żeby się jakoś rozbudzić. Kiedy przechodzę przez hol, słyszę gdzieś z dołu wrzask. Dochodzi z Jamy. To nie są głośne wygłupy Nieustraszonych ani nawet pisk kogoś, kto się czegoś przestraszył, ale jest tym jednocześnie zachwycony. To bardzo konkretny ton, bardzo konkretny rodzaj dźwięku – krzyk przerażenia. Biegnę na dół Jamy, spod nóg pryskają mi kamyki. Oddech mam szybki i krótki, ale równy. Obok barierki stoją trzy ubrane na czarno postacie, nachylone nad czwartą, mniejszą, i choć nie widzę dokładnie, co robią, to zawsze i wszędzie rozpoznam walkę. A właściwie można by to nazwać walką, gdyby nie było tu trzech na jednego. Jeden z napastników gwałtownie się odwraca i na mój widok zaczyna uciekać w przeciwnym kierunku. Podchodzę bliżej – jeden z tych, którzy pozostali, trzyma ofiarę nad przepaścią. – Ej! – krzyczę. Nagle zauważam jej jasne włosy i wszystko inne przestaje istnieć. Rzucam się na napastnika. Po kolorze włosów, pomarańczowo-czerwonym, rozpoznaję Drew. Przygniatam go do barierki zamontowanej przy przepaści i uderzam w twarz, a potem jeszcze raz i jeszcze. Drew przewraca się, zaczynam go kopać. Nie jestem w stanie myśleć. – Cztery. – Jej głos, cichy i słaby, to jedyne, co zdoła w tej chwili do

mnie dotrzeć. Tris trzyma się barierki zawieszona nad przepaścią jak przynęta na wędce. Ostatni napastnik zniknął. Podbiegam do niej, chwytam ją pod pachy i przeciągam nad metalową zaporą. Tulę ją do siebie, a ona przyciska twarz do mojego ramienia i zaciska mocno palce na mojej koszuli. Drew leży na ziemi bez ruchu. Słyszę jego jęk, gdy wynoszę na rękach Tris. Nie idę z nią do szpitala, gdzie oprawcy mogliby ją odnaleźć, tylko do mojego mieszkania, które mieści się na odludnym korytarzu. Popycham ramieniem drzwi i kładę Tris na łóżku. Delikatnie dotykam jej nosa i kości policzkowych, żeby zobaczyć, czy nie są złamane, a potem sprawdzam puls i oddech. Wszystko chyba jest w porządku, oddycha równo. Nawet guz z tyłu głowy, choć duży i rozkrwawiony, nie wydaje się niczym poważnym. Nic strasznego się jej nie stało, ale niewiele brakowało. Odsuwam się od niej i widzę, że trzęsą mi się ręce. Jej nic się nie stało, ale Drew mogło się stać. Nie mam nawet pojęcia, jak długo go okładałem, zanim w końcu mnie zawołała i wyrwała z transu. Teraz już cały się trzęsę. Upewniam się, że Tris ma pod głową poduszkę, a potem wychodzę i wracam do Jamy. Po drodze staram się odtworzyć w pamięci kilka ostatnich minut, przypomnieć sobie, gdzie uderzałem i jak mocno, ale zalewa mnie taka wściekłość, że wszystko się rozmywa. Ciekawe, czy z nim było podobnie. Przypominam sobie dziki, oszalały wzrok Marcusa za każdym razem, gdy wpadał w furię. Drew dalej leży przy barierce, w dziwnej, skulonej pozycji. Zarzucam sobie na ramię jego ręce i na wpół niosę, a na wpół wlokę do szpitala. Po powrocie do mieszkania idę od razu do łazienki zmyć z rąk krew. Na pięściach mam parę ranek od ciosów w twarz Drew. Skoro był tam Drew, to drugim napastnikiem musiał być Peter. A trzecim? Na pewno nie Molly, bo postać była zbyt wysoka, zbyt postawna. Tylko jeden nowicjusz tak wygląda. Al. Patrzę w lustro, jakbym zamiast własnego odbicia miał zobaczyć Marcusa. Mam lekko rozcięte usta. Czy Drew mnie w którymś momencie uderzył? Zresztą nieważne. Teraz nie obchodzą mnie moje luki w pamięci. Liczy się tylko to, że Tris oddycha.

Trzymam ręce pod zimną wodą tak długo, póki nie robi się czysta, potem wycieram je i wyciągam z zamrażarki lód. Idę z nim do Tris, już odzyskała przytomność. – Twoje ręce – mówi absurdalnie. Co za głupota martwić się o moje ręce, w sytuacji gdy przed chwilą sama wisiała nad przepaścią. – O moje ręce się nie martw – ucinam. Nachylam się i wsuwam jej pod głowę worek z lodem, tam, gdzie wyczułem wcześniej guza. Tris unosi rękę i dotyka delikatnie moich ust. Nigdy nie sądziłem, że dotykowi mogą towarzyszyć takie odczucia, taki przypływ energii. Jej palce są delikatne, zaciekawione. – Tris. Nic mi nie jest. – Skąd się tam wziąłeś? – Wracałem z pomieszczenia kontrolnego. Usłyszałem krzyk. – Co im zrobiłeś? – Pół godziny temu zaniosłem Drew do szpitala. Peter i Al uciekli. Drew twierdzi, że chcieli cię tylko nastraszyć. A przynajmniej tak go zrozumiałem. – Źle z nim? – Przeżyje, ale w jakim stanie, tego nie wiem – syczę. Nie powinienem pokazywać się jej od tej strony: od tej, która czerpie przyjemność z cierpienia Drew. Nie powinienem mieć takiej strony. Tris ściska mnie za ramię. – I dobrze – mówi. Patrzę na nią. Ona też ma tę stronę, musi ją mieć. Widziałem, jak wyglądała, gdy biła Molly, jakby nie zamierzała przestać, nieważne, czy jej przeciwniczka straciła przytomność, czy nie. Może jesteśmy tacy sami. Jej twarz wykrzywia grymas i Tris zaczyna płakać. Zwykle, kiedy ktoś przy mnie płacze, czuję się tym przytłoczony, czuję, że muszę uciekać, aby móc znów normalnie oddychać. Przy niej jest inaczej. Przy niej się nie boję, że za dużo ode mnie oczekuje lub że w ogóle czegokolwiek ode mnie oczekuje. Siadam na podłodze i przez chwilę przyglądam się jej uważnie. Potem dotykam delikatnie jej policzka, ostrożnie, żeby nie naciskać na wykwitające dopiero sińce. Gładzę kciukiem jej twarz. Jej skóra jest ciepła. Nie znajduję słów, żeby ją opisać, ale nawet w takim stanie, nawet

z opuchniętą i posiniaczoną twarzą, jest w niej coś pięknego, coś, czego nigdy wcześniej nie widziałem. W tym momencie potrafię zaakceptować swoje uczucia, choć nie robię tego z przyjemnością, ale i tak przed nimi nie ucieknę. Muszę z kimś porozmawiać. I komuś zaufać. I z jakiegoś powodu wiem – po prostu wiem – że ona jest właściwą osobą. Będę musiał zacząć od tego, że powiem jej, jak się naprawdę nazywam. W kolejce po śniadanie podchodzę do Erica i staję za nim z tacą. Eric nakłada sobie jajecznicę długą łyżką. – Gdybym ci powiedział, że wczoraj w nocy jeden z nowicjuszy został zaatakowany przez trzech innych – zaczynam – to w ogóle by cię to obeszło? Eric odgarnia jajecznicę na bok talerza i wzrusza ramionami. – Obeszłoby mnie, że ich instruktor najwyraźniej nie umie nad nimi zapanować – odpowiada Eric, ja tymczasem biorę sobie miskę płatków. Eric zerka na moje poranione kłykcie. – Obeszłoby mnie, że ten hipotetyczny atak to już drugi taki incydent pod nadzorem tego instruktora… podczas gdy w grupie urodzonych w Nieustraszoności taki problem w ogóle nie występuje. – To normalne, że wśród transferów emocje są większe. Nie znają ani siebie, ani frakcji, pochodzą z zupełnie różnych środowisk – wyjaśniam. – Jesteś ich liderem, czy to przypadkiem nie ty powinieneś nad nimi zapanować? Eric nakłada sobie szczypcami na talerz tost, a potem nachyla się i szepcze mi do ucha: – Uważaj, żebyś nie przegiął, Tobias – syczy. – Krytykujesz mnie przy wszystkich. „Tracisz” wyniki symulacji. Ewidentnie faworyzujesz najsłabszych w rankingu. Nawet Max już się ze mną zgadza. Jeśli faktycznie doszło do jakiegoś incydentu, nie będzie zadowolony i pewnie się zgodzi, gdy zaproponuję, żeby wywalić cię ze stanowiska. – Wtedy na tydzień przed zakończeniem inicjacji zostaniecie bez instruktora. – Sam dokończę szkolenie. – Wyobrażam sobie, jak by wyglądało pod twoim nadzorem – mó-

wię, mrużąc oczy. – Nie musielibyśmy nawet nikogo dyskwalifikować. Sami by się pozabijali lub uciekli. – Jeśli dalej będziesz podskakiwać, nie będziesz musiał niczego sobie wyobrażać. – Eric dochodzi do końca kolejki i odwraca się do mnie. – Rywalizacja powoduje napięcia, Cztery. To normalne, że trzeba je jakoś odreagować. – Uśmiecha się lekko, skóra między kolczykami się napina. – Atak pokazałby nam przynajmniej w naturalnych warunkach, kto jest silny, a kto słaby, nie sądzisz? I wtedy nie potrzebowalibyśmy żadnych testów. Moglibyśmy podejmować bardziej przemyślane decyzje co do tego, kto pasuje do frakcji, a kto nie. To znaczy oczywiście… gdyby taki atak nastąpił. Przekaz jest jasny: jako ofiara ataku Tris zostałaby uznana za słabszą od innych nowicjuszy i wyeliminowana. Eric nie ratowałby ofiary, tylko kazałby ją usunąć z Nieustraszoności, tak jak zrobił w przypadku Edwarda, który ostatecznie sam odszedł. Nie chcę, żeby Tris została bezfrakcyjna. – Rozumiem – odpowiadam lekko. – W takim razie dobrze, że ostatnio nikt nikogo nie zaatakował. Zalewam płatki mlekiem i idę do swojego stołu. Eric nic nie zrobi Peterowi, Drew i Alowi. Też nic nie mogę zrobić, jeśli nie chcę łamać zasad i ponosić później konsekwencji mojej samowoli. Ale może – może – nie muszę robić nic osobiście. Stawiam tacę między Zekem i Shauną i mówię: – Potrzebuję waszej pomocy. Po wyjaśnieniach na temat krajobrazu strachu i ogłoszeniu przerwy na obiad odciągam Petera na bok i wpycham do pomieszczenia sąsiadującego z pustą salą, w której przeprowadza się symulacje. Stoją w nim rzędy krzeseł – tu nowicjusze czekają na egzamin końcowy. Zeke i Shauna już są. – Musimy uciąć sobie pogawędkę – oznajmiam. Zeke doskakuje do Petera i ciska nim na betonową ścianę. Peter wali w nią tyłem głowy i się krzywi. – Dzień doberek – mówi Zeke. Shauna podchodzi do nich, kręcąc młynka nożem. – Co to ma być? – chce wiedzieć Peter. Nie wygląda na przestra-

szonego, nawet kiedy Shauna chwyta za trzonek i przyciska czubek ostrza do jego policzka, na którym formuje się mały dołek. – Chcecie mnie nastraszyć? – pyta szyderczo. – Nie – odpowiadam. – Chcemy ci tylko coś uświadomić. Nie ty jeden masz kumpli, którzy są gotowi zrobić komuś krzywdę. – Wydaje mi się, że instruktor nie powinien grozić nowicjuszom. – Peter patrzy na mnie wielkimi oczami. Mógłbym uznać, że jest niewinny, gdybym nie znał prawdy. – Dla pewności będę musiał jednak zapytać Erica. – Ja ci wcale nie grożę – mówię. – Nawet cię nie dotykam. Poza tym według nagrania przechowywanego w pomieszczeniu kontrolnym w ogóle nas tu nie ma. Zeke szczerzy się, tak jakby to było silniejsze od niego. To on wpadł na ten pomysł. – Ale ja ci grożę – warczy Shauna. – Jeszcze jeden taki numer, a pokażę ci, co to znaczy sprawiedliwość. – Trzyma nóż na wysokości jego oka i powoli przyciska ostrze do powieki. Peter zamiera i wstrzymuje oddech. – Oko za oko. Rana za ranę. – Ericowi może nie przeszkadza, że napadasz na swoich kolegów – wtrąca się Zeke. – Ale nam przeszkadza, a w Nieustraszoności jest dużo takich jak my: ludzi, którzy uważają, że nie podnosi się ręki na członków swojej frakcji. Ludzi, którzy chętnie słuchają plotek i równie chętnie je rozpowiadają. Z przyjemnością opowiemy im, jaka z ciebie gnida, a wtedy twoje życie stanie się bardzo, ale to bardzo trudne. Bo musisz wiedzieć, że w Nieustraszoności reputacja ciągnie się za człowiekiem do końca. – Zaczniemy od rozmowy z twoimi potencjalnymi pracodawcami – włącza się Shauna. – Zeke zajmie się przełożonymi w pomieszczeniu kontrolnym, ja liderami odpowiedzialnymi za ogrodzenie. Tori zna wszystkich w Jamie, a ty się z nią przyjaźnisz, prawda, Cztery? – Prawda – potwierdzam. Podchodzę do Petera i przekrzywiam głowę. – Może i jesteś w stanie zadawać ból, nowicjuszu… my za to możemy zamienić twoje życie w piekło. Shauna odsuwa nóż od oka Petera. – Przemyśl to sobie.

Zeke puszcza Petera i wciąż się uśmiechając, wygładza mu koszulę. Połączenie bezwzględności Shauny i wesołości Zekego jest na tyle dziwne, że naprawdę może przestraszyć. Zeke macha do Petera i wychodzimy z pokoju. – Ale i tak chcesz, żebyśmy powiedzieli ludziom, prawda? – upewnia się Zeke. – Oczywiście – odpowiadam. – Bez dwóch zdań. I to nie tylko o Peterze. O Drew i Alu też. – Może jeśli przetrwa inicjację, wpadnę na niego przypadkiem i strącę go do przepaści – proponuje rozochocony Zeke i imituje dłonią gwałtowny lot w dół. Następnego dnia rano przy otchłani zbiera się tłumek. Ludzie stoją w milczeniu, choć docierający ze stołówki zapach bekonu przywołuje nas na śniadanie. Nie muszę pytać, co tu robią. Podobno prawie co rok powtarza się to samo. Ktoś umiera. Tak jak Amar: zupełnie nagle, w potwornych okolicznościach, bez sensu. Z przepaści wyciągane jest ciało jak ryba na wędce. Zwykle ginie ktoś młody: przypadkowo – gdy jakiś śmiałek przeszarżuje – lub nie – gdy jakiś chory umysł nie wytrzyma mroku, presji i bólu Nieustraszoności. Nie wiem, co powinienem czuć w takiej chwili. Może wyrzuty sumienia, że nie dostrzegłem cudzego cierpienia? A może smutek, że niektórzy tylko tak potrafią uciec? Stojący przede mną ludzie zaczynają powtarzać imię zmarłego i obie emocje odzywają się we mnie z ogromną siłą. Al. Al. Al. Mój nowicjusz, za którego byłem odpowiedzialny, ale zawiodłem, bo obsesyjnie koncentrowałem się na tym, żeby przyłapać Maksa i Jeanine, żeby obwinić o wszystko Erica, żeby podjąć wreszcie decyzję, czy ostrzec Altruizm o ataku, czy nie. A właściwie nie. Na niczym nie koncentrowałem się tak bardzo, jak na tym, żeby dla własnego bezpieczeństwa odizolować się od nowicjuszy, choć tak naprawdę powinienem wydobywać ich z mroku i pokazywać jaśniejszą stronę rzeczywistości. Taką jak na przykład wygłupy z przyjaciółmi na skałach przepaści. Jak robione nocą tatuaże po grze w wyzwania. Jak uściski po wywieszeniu tabeli z wynikami. Na takie rzeczy powinienem zwracać im uwagę. Na-

wet jeślibym i tak im nie pomógł, to przynajmniej powinienem spróbować. Wiem jedno: po tegorocznej inicjacji Eric nie będzie musiał się specjalnie wysilać, żeby wywalić mnie z roboty. Właściwie już odszedłem. Al. Al. Al. Dlaczego w Nieustraszoności wszyscy zmarli stają się bohaterami? Dlaczego tak jest? Może tylko takich bohaterów da się znaleźć we frakcji złożonej ze skorumpowanych liderów, rywalizujących na śmierć i życie nowicjuszy i cynicznych instruktorów. Martwi mogą zostać bohaterami, bo nie sprawią nam już zawodu. Z czasem staną się wręcz lepsi, bo wspomnienie o nich zacznie się rozmywać w pamięci. Al był niepewny siebie i wrażliwy, potem zrobił się zazdrosny i agresywny, a wreszcie zginął. Większe mięczaki niż on wciąż żyją, więksi twardziele umierają, nie da się tego w żaden sposób wyjaśnić. Ale Tris potrzebuje wyjaśnienia, za wszelką cenę chce zrozumieć. Ma to wypisane na twarzy: jakby głód. Czy gniew. Czy jedno i drugie. Pewnie nie jest łatwo najpierw kogoś lubić, potem nienawidzić, a wreszcie go stracić, zanim człowiek upora się ze swoimi uczuciami. Zostawiam skandujących Nieustraszonych i idę za nią, bo jestem na tyle arogancki, by sądzić, że potrafię ją jakoś pocieszyć. Jasne. Akurat. A może idę za nią dlatego, że mam już dość trzymania wszystkich na dystans, że nie jestem już pewny, czy to najlepszy sposób na życie? – Tris! – wołam. – Co ty tu robisz? – pyta cierpko. – Nie powinieneś żegnać zmarłego? – A ty? – Podchodzę do niej. – Nie można żegnać kogoś, kogo się nie szanowało. – Przez chwilę jestem zaskoczony, że Tris potrafi się tak znieczulić. Co prawda nie zawsze bywa miła, ale rzadko podchodzi do czegokolwiek obojętnie. Już po chwili kręci jednak głową. – Nie chciałam, żeby to tak zabrzmiało. – Aha. – To jakiś absurd – stwierdza i oblewa się rumieńcem. – Al rzuca się w przepaść, a Eric nazywa to odwagą? Eric, który kazał ci rzucać nożami

w jego głowę? – Jej twarz wykrzywia grymas. – Al wcale nie był odważny! Miał depresję, był tchórzem i omal mnie nie zabił! Czy takie właśnie rzeczy zasługują w Nieustraszoności na szacunek? – A co mają zrobić? – pytam jak najłagodniej potrafię, czyli niezbyt łagodnie. – Wieszać na nim psy? On już i tak nie żyje. Nie usłyszy tego, co o nim mówią, za późno. – Ale tu wcale nie chodzi o Ala – gorączkuje się Tris. – Chodzi o tych wszystkich, którzy na to patrzą! O to, że teraz wszyscy zaczną uważać, że rzucić się w przepaść, to bardzo dobra opcja. No bo dlaczego by tego nie zrobić, skoro później wszyscy uważają cię za wielkiego bohatera? Dlaczego nie, skoro dzięki temu wszyscy zapamiętają twoje imię? – Ale oczywiście chodzi o Ala i Tris doskonale zdaje sobie z tego sprawę. – To jest… – mówi z trudem, walczy ze sobą. – Nie mogę… W Altruizmie nigdy by do tego nie doszło! Coś takiego nie byłoby możliwe. Nigdy. Ta frakcja go zdegenerowała, zniszczyła, i mam to gdzieś, czy mówię teraz jak Sztywniaczka. Mam to gdzieś. Mam to gdzieś! Moja paranoja wrosła już we mnie tak głęboko, że zerkam odruchowo na kamerę ukrytą w ścianie nad kranikiem, zamaskowaną niebieską lampą. Pracownicy pomieszczenia kontrolnego nas widzą, a jeśli mamy pecha – również słyszą. Oczyma wyobraźni widzę już, jak Eric zarzuca Tris zdradę frakcji, widzę jej ciało porzucone na chodniku gdzieś przy torach… – Uważaj, Tris – ostrzegam. – Tylko tyle masz mi do powiedzenia? – Patrzy na mnie ze złością. – Żebym uważała? Nic więcej? Rozumiem, że nie takiej odpowiedzi się spodziewała, ale jak na kogoś, kto jeszcze przed momentem wściekał się na lekkomyślność Nieustraszonych, sama zachowuje się zadziwiająco podobnie. – Jesteś równie beznadziejnym przypadkiem jak Prawi – stwierdzam. Prawi zawsze walą prosto z mostu, bez względu na konsekwencje. Odsuwam ją od kranu. Nagle mam przed sobą jej twarz i widzę jej martwe ciało unoszące się na powierzchni podziemnej rzeki. Nie jestem w stanie tego znieść, nie w sytuacji gdy dopiero co została zaatakowana i kto wie, co mogło się zdarzyć, gdybym nie usłyszał jej krzyku. – Nie będę się powtarzać, więc słuchaj uważnie. – Kładę jej ręce na

ramionach. – Obserwują cię. Ciebie konkretnie. Pamiętam spojrzenie Erica po incydencie z rzucaniem nożami. Jego pytania o dane, które zniknęły po symulacji. Tłumaczyłem, że to wina awarii, że sprzęt się zalał. Eric uznał, że to ciekawe, że płyta główna padła niecałe pięć minut po zakończeniu symulacji Tris. Że to bardzo ciekawe. – Puszczaj – mówi Tris. Reaguję natychmiast, bo nie lubię, gdy mówi takim głosem. – Ciebie też obserwują? Zawsze obserwowali i zawsze będą obserwować. – Usiłuję ci pomóc, ale ty nie ułatwiasz mi sprawy. – Jasne. Pomóc – prycha Tris. – Ranisz mnie nożem w ucho, wyśmiewasz się ze mnie i wrzeszczysz. Tak, to z całą z pewnością bardzo mi pomaga. – Wyśmiewam się z ciebie? Chodzi ci o to, co powiedziałem, gdy rzucałem nożami? Wcale z ciebie nie żartowałem! – Kręcę głową. – Przypominałem ci tylko, że jeśli sobie nie poradzisz, ktoś inny będzie musiał cię zastąpić. Dla mnie było to wtedy oczywiste. Myślałem, że skoro Tris rozumie mnie lepiej niż ktokolwiek inny, to zrozumie i to. Ale oczywiście nie zrozumiała. Nie czyta mi przecież w myślach. – Dlaczego? – pyta. – Bo… pochodzisz z Altruizmu – wyjaśniam. – I… najodważniejsza jesteś wtedy, gdy robisz coś dla innych. Ale na twoim miejscu bardziej bym się starał ukrywać swoją bezinteresowność, bo jeśli zauważą ją niewłaściwi ludzie, to… źle się to dla ciebie skończy. – Dlaczego? Co ich obchodzi moja motywacja? – Ich obchodzi wyłącznie twoja motywacja. Udają, że interesuje ich twoje postępowanie, ale tak nie jest. Nie chodzi im o to, żebyś zachowywała się w określony sposób, tylko żebyś myślała w konkretny sposób. Żebyś była przewidywalna. Żebyś nie stanowiła dla nich zagrożenia. Opieram się ręką o ścianę obok jej twarzy i nachylam się. Myślę o tatuażach ciągnących się wzdłuż mojego kręgosłupa. To nie tatuaże zrobiły ze mnie zdrajcę frakcji, tylko to, co dla mnie oznaczają: ucieczkę od ograniczonego myślenia jednej frakcji, od myślenia, które wrzyna się we mnie i redukuje mnie do jednego wymiaru.

– Nie rozumiem, dlaczego obchodzi ich to, co myślę, skoro robię, co chcą – stwierdza Tris. – Teraz robisz, co chcą, ale co będzie, jeśli twój ukształtowany w Altruizmie umysł każe ci postąpić inaczej, zrobić coś, co im się nie spodoba? Zeke, przy całej mojej dla niego sympatii, to idealny przykład. Urodził się w Nieustraszoności, wychował się w Nieustraszoności i wybrał Nieustraszoność. Wiem, że do wszystkiego podchodzi tak samo. Tak był uczony od dziecka. Dla niego nie ma innych opcji. – Ale może wcale nie potrzebuję, żebyś mi pomagał. Przyszło ci to do głowy? – mówi Tris. Mam ochotę się roześmiać. Oczywiście, że nie potrzebuje. Czy kiedykolwiek twierdziłem inaczej? – Nie jestem słaba. Sama sobie poradzę. – Myślisz, że w pierwszym odruchu mam ochotę cię chronić? – Przysuwam się do niej. – Bo jesteś drobną dziewczyną, a do tego Sztywniaczką? Mylisz się. Podchodzę jeszcze bliżej. Dotykam jej brody i przez moment mam ochotę zupełnie pozbyć się dzielącego nas dystansu. – W pierwszym odruchu mam ochotę dawać ci wycisk tak długo, aż się złamiesz, żeby się przekonać, jak dużej siły muszę użyć – mówię. To bardzo dziwne i niebezpieczne wyznanie. Nie chcę i nigdy nie chciałem zrobić jej krzywdy, mam nadzieję, że rozumie, że nie o to mi chodzi. – Ale się powstrzymuję. – Dlaczego masz taki pierwszy odruch? – Strach cię nie paraliżuje – tłumaczę. – Tylko cię budzi. Widziałem to wielokrotnie. To fascynujące. – Jej oczy podczas symulacji: lód, stal, niebieski płomień. Niska, drobna dziewczyna o silnych rękach. Chodząca sprzeczność. Wsuwam jej rękę pod brodę, dotykam szyi. – Czasem chcę to po prostu znów zobaczyć. Chcę zobaczyć, jak się budzisz. Tris kładzie mi ręce w pasie i przyciska się do mnie. A może przyciska mnie do siebie? Sam nie wiem. Jej dłonie gładzą moje plecy, a ja czuję, że jej pragnę, tak jak jeszcze nigdy nikogo nie pragnąłem. To nie jest zwykłe fizyczne pożądanie, ale coś prawdziwego i bardzo konkretnego. Nie chcę kogokolwiek, tylko jej. Gładzę ją po plecach, po włosach. Na razie wystarczy.

– Powinnam płakać? – pyta, a do mnie dopiero po chwili dociera, że znów mówi o Alu. To bardzo dobrze, bo jeśli chciałoby jej się płakać dlatego, że się obejmujemy, to by znaczyło, że nie mam zielonego pojęcia o uwodzeniu. Co zresztą może być prawdą. – Czy ze mną jest coś nie tak? – Myślisz, że znam się na łzach? – Moje pojawiają się bez ostrzeżenia i po kilku sekundach nie ma już po nich śladu. – Myślisz, że gdybym mu wybaczyła… to nadal by żył? – Nie wiem. – Kładę jej rękę na policzku, palcami sięgam aż do ucha. Tris naprawdę jest drobna. Ale to mi nie przeszkadza. – Mam poczucie, że to ja zawiniłam – wyznaje. Ja też. – To nie twoja wina. – Przysuwam czoło do jej czoła. Czuję na twarzy jej ciepły oddech. Miałem rację, tak jest lepiej, niż trzymać się na dystans, znacznie lepiej. – Ale powinnam mu wtedy wybaczyć. – Może. Może każdy z nas mógł zrobić więcej – stwierdzam, po czym odruchowo rzucam altruistycznym frazesem: – Dobrze by było, gdyby poczucie winy przypominało nam, aby następnym razem bardziej się postarać. Tris odsuwa się ode mnie raptownie, a ja znów mam ochotę powiedzieć jej coś nieprzyjemnego, żeby tylko zapomniała, co powiedziałem, żeby tylko nie zadawała żadnych pytań. – Z jakiej frakcji pochodzisz, Cztery? Przecież się domyślasz. – To bez znaczenia. Teraz jestem w Nieustraszoności. To samo i ciebie dotyczy. Powinnaś o tym zawsze pamiętać. Nie chcę być już blisko niej, a jednocześnie niczego bardziej nie pragnę. Pragnę ją pocałować, ale to nie najlepszy moment. Dotykam ustami jej czoła i oboje zamieramy w bezruchu. Dla mnie nie ma już odwrotu. Przez cały dzień nie dają mi spokoju jej słowa: „W Altruizmie nigdy by do tego nie doszło!”. Początkowo myślę, że Tris zwyczajnie nie wie, jacy oni są naprawdę.

Ale to ona ma rację, nie ja. W Altruizmie Al by nie zginął, i nie zaatakowałby Tris. Altruiści może nie są uosobieniem dobroci, jak kiedyś wierzyłem – czy chciałem wierzyć – ale nie są też uosobieniem zła. Gdy zamykam oczy, widzę mapę sektora Altruizmu, tę, którą znalazłem w komputerze Maksa, jakby wydrukowaną pod powiekami. Czy ich ostrzegę, czy nie, i tak będę zdrajcą, albo dla jednych, albo dla drugich. Skoro więc lojalność nie jest możliwa, co innego się dla mnie liczy? Muszę się chwilę zastanowić, jak to wszystko rozegrać. Gdyby była zwykłą Nieustraszoną, a ja zwykłym Nieustraszonym, umówiłbym się z nią na randkę i całowalibyśmy się gdzieś przy przepaści. Może mógłbym jej zaimponować znajomością siedziby Nieustraszonych. Ale po tym, co sobie powiedzieliśmy, po tym, jak zobaczyłem jej ciemną stronę, taki plan wydaje się zbyt banalny. Może w tym właśnie problem – w tej chwili wszystko jest jednostronne, bo ją znam, wiem, czego się boi, co lubi i czego nienawidzi, ale ona wie o mnie tylko to, co sam jej powiedziałem. A to, co jej powiedziałem, to same ogólniki, równie dobrze mógłbym nic jej nie mówić; mam problem z konkretami. Wiem już, co zrobić. Kłopot tylko w tym, żeby to zrobić. Włączam komputer w pomieszczeniu krajobrazu strachu i uruchamiam mój program. Biorę z magazynu dwie strzykawki z serum symulacyjnym i wkładam je do małego czarnego pudełka, które specjalnie ze sobą przyniosłem. Potem idę do sypialni transferów, choć nie wiem, jak nakłonić Tris do rozmowy w cztery oczy i poprosić, żeby ze mną poszła. Nagle jednak zauważam ją z Willem i Christiną przy barierce. Powinienem zwyczajnie ją zawołać, ale nie jestem w stanie. Chyba zwariowałem, że chcę ją wpuścić do swojej głowy. Że chcę, żeby zobaczyła Marcusa, poznała moje imię, dowiedziała się wszystkiego, co dotąd tak skrzętnie ukrywałem. Zawracam i wspinam się z powrotem ścieżkami wyprowadzającymi z Jamy. Żołądek podjeżdża mi do gardła. Wchodzę do lobby, w całym mieście zapalają się światła. Słyszę na schodach jej kroki. Przyszła za mną. Obracam w dłoni czarne pudełeczko.

– Skoro już tu jesteś – odzywam się, jak gdyby nigdy nic, co jest dość absurdalne – to może ze mną wejdziesz? – Do twojego krajobrazu strachu? – Tak. – To tak się da? – Serum łączy cię z programem, ale to program decyduje, do czyjego krajobrazu strachu wchodzisz. Nastawiłem go tak, żebyśmy weszli do mojego. – Chcesz mnie tam wpuścić? Nie potrafię spojrzeć jej w oczy. – A myślisz, że po co innego chcę wejść? – Brzuch boli mnie jeszcze bardziej. – Chciałbym ci pokazać kilka rzeczy. Otwieram pudełko i wyciągam strzykawkę. Tris przechyla głowę, a ja wstrzykuję jej serum, jak zawsze podczas symulacji strachu. Ale zamiast samemu zrobić sobie potem zastrzyk, podaję jej pudełko z drugą strzykawką. W ten sposób chcę w końcu sprawić, żebyśmy byli sobie równi. – Nigdy wcześniej tego nie robiłam – mówi Tris. – Tutaj. – Pokazuję miejsce na szyi. Tris wbija igłę z lekkim drżeniem. Dobrze znam ten głęboki ból, ale już mi nie przeszkadza. Robiłem to wiele razy. Przyglądam się jej twarzy. Nie ma już odwrotu, klamka zapadła. Czas się przekonać, z jakiej gliny zostaliśmy ulepieni. Biorę ją za rękę, a może to ona bierze za rękę mnie, i wchodzimy do pomieszczenia krajobrazu strachu. – Zobaczymy, czy się domyślisz, dlaczego mówią na mnie Cztery. Drzwi zamykają się za nami, w pokoju jest ciemno. Tris przysuwa się bliżej i pyta: – Jak się naprawdę nazywasz? – Tego może też się domyślisz. Rozpoczyna się symulacja. Pokój otwiera się na idealny błękit nieba. Stoimy na dachu wieżowca, wokół ciągną się inne budynki, roziskrzone w słońcu. Przez chwilę jest pięknie, ale zaraz potem zrywa się wiatr, silny i porywisty. Obejmuję Tris ramieniem, bo wiem, że w tym miejscu to ona znacznie pewniej trzyma się na nogach.

Mam problemy z oddychaniem – w takiej sytuacji to dla mnie zupełnie normalne. Wiatr mnie dusi, a wysokość sprawia, że mam ochotę schować się gdzieś zwinięty w kłębek. – Musimy skoczyć, tak? – upewnia się Tris, a ja sobie przypominam, że nie mogę się zwinąć w kłębek. Muszę stawić temu czoło. Kiwam głową. – Na trzy, dobra? Kolejne kiwnięcie. Muszę tylko robić to, co ona, to wszystko. Tris odlicza do trzech i bierze szybki rozbieg. Unosi mnie za sobą, jakby była żaglówką, a ja kotwicą ciągnącą nas oboje w dół. Spadamy, a ja każdą komórką swojego ciała walczę z ogarniającym mnie przerażeniem, które wydziera się ze mnie każdym nerwem. Nagle leżę już na ziemi i obejmuję się rękami. Tris pomaga mi się podnieść. Jest mi głupio, bo pamiętam, jak bez wahania wdrapała się na diabelski młyn. – Co dalej? Chcę jej powiedzieć, że to nie zabawa; że moje lęki to nie przejażdżka w wesołym miasteczku. Ale jej pewnie nie o to chodziło. – Dalej jest… Ściana pojawia się znikąd. Uderza Tris w plecy, potem mnie, potem wyrasta po bokach. Ściska nas, sprawia, że jesteśmy bliżej niż kiedykolwiek wcześniej. – Zamknięcie – kończę. Przy dwóch osobach w środku jest gorzej niż zwykle, bo Tris zabiera połowę powietrza. Jęczę cicho, pochylony nad nią. Nie cierpię tu być. Nie cierpię tu być. – Hej – odzywa się Tris. – Wszystko w porządku. Chodź tu… Kładzie sobie w pasie moją rękę. Zawsze myślałem, że jest chuda, że nie ma ani grama tłuszczu, ale jej talia jest miękka. – Po raz pierwszy się cieszę, że jestem taka mała – stwierdza. – Uhm. Tris zaczyna zastanawiać się na głos, jak się stąd wydostać. Opracowuje strategię, ja natomiast skupiam się na oddechu. Nagle Tris przykuca i ciągnie mnie ze sobą na dół, żeby skrzynia zrobiła się mniejsza. Odwraca się i przyciska plecami do mojej piersi. Jest całkowicie w moich objęciach.

– Tak jest jeszcze gorzej – stwierdzam, bo połączenie stresu związanego z zamknięciem ze stresem związanym z dotykaniem Tris sprawia, że nie mogę logicznie myśleć. – To jest zdecydowanie… – Cicho. Obejmij mnie. Zaplatam ręce wokół jej talii i wtulam twarz w jej ramię. Tris pachnie mydłem Nieustraszonych i czymś słodkim jak jabłko. Zapominam, gdzie jestem. Znów mówi o krajobrazie strachu, a ja słucham jej, ale skupiam się jednocześnie na tym, jak to jest mieć ją blisko siebie. – No to postaraj się zapomnieć, że tu jesteśmy – mówi na koniec. – Serio? – Przysuwam usta do jej ucha, tym razem celowo, aby dalej trwać w lekkiej dekoncentracji. Poza tym mam wrażenie, że nie tylko ja jestem zdekoncentrowany. – Według ciebie to takie proste, co? – Większość chłopaków byłaby niezwykle zachwycona, gdyby utknęli w ciasnym pudle z dziewczyną. – Ale nie ci, którzy mają klaustrofobię, Tris! – Już dobrze, spokojnie. – Kładzie sobie moją dłoń tuż poniżej obojczyka. Myślę teraz wyłącznie o tym, czego pragnę, i nagle nie ma to nic wspólnego z wydostaniem się z pudła. – Czujesz bicie mojego serca? – Tak. – Czujesz, jak równo bije? Uśmiecham się z ustami przyciśniętymi do jej ramienia. – Bije bardzo szybko. – Ale to akurat nie ma nic wspólnego z zamknięciem. – Oczywiście, że nie. – Za każdym razem, gdy poczujesz, że biorę oddech, oddychaj razem ze mną. Postaraj się na tym skupić. Bierzemy razem oddech: jeden, drugi. – Może mi powiesz, skąd się wziął ten lęk? Może to nam jakoś pomoże. Mam wrażenie, że ten lęk powinien już zniknąć, ale przez to, co robi Tris, mój niepokój nie chce się całkowicie ulotnić. Próbuję skupić się na tym, skąd się wzięło to pudło. – No dobra. – Kurczę, po prostu zrób to, powiedz prawdę. – To skutek mojego… fantastycznego dzieciństwa. A konkretnie kar, jakie wtedy dostawałem. Na piętrze mieliśmy taką malutką szafę.

Zamknięty w ciemności, miałem zastanawiać się nad swoim postępowaniem. Ta kara i tak była lepsza od innych, ale czasem siedziałem tam zbyt długo, brakowało mi świeżego powietrza. – U nas mama trzymała w szafie płaszcze na zimę – mówi Tris. To trochę głupia uwaga po tym, co jej właśnie powiedziałem, ale wyczuwam, że ona po prostu nie wie, jak się zachować. – Nie chcę już o tym rozmawiać – mówię, łapiąc łapczywie powietrze. Tris nie wie, jak się zachować, bo nikt by nie wiedział, bo mój ból z dzieciństwa jest zbyt żałosny, żeby można się było do niego jakoś odnieść. Znów zaczyna mi walić serce. – No dobra. W takim razie… ja mogę coś opowiedzieć. Spytaj mnie o coś. Unoszę głowę. Wcześniej działało, jak skupiałem się na Tris. Na jej bijącym jak oszalałe sercu, na ciele wtulonym w moje. Na dwóch silnych umięśnionych ciałach, splecionych razem; na dwóch transferach z Altruizmu, którzy starają się zapomnieć o niewinnym flircie. – Dlaczego tak mocno bije ci serce, Tris? – Bo… prawie cię nie znam. – Wyobrażam sobie, jak marszczy brwi. – Prawie cię nie znam, a siedzę przyciśnięta do ciebie w jakimś pudle. A ty co sobie myślałeś, Cztery? – A czy gdybyśmy weszli do twojego krajobrazu strachu… – zaczynam. – Ja też bym w nim był? – Przecież się ciebie nie boję. – Wiem, że się mnie nie boisz. Nie o to mi chodziło. – Nie chodzi mi o to, czy się mnie boi, tylko czy jestem dla niej wystarczająco ważny, żeby pojawić się w jej krajobrazie strachu. Pewnie nie. Ma rację, prawie mnie nie zna. Ale i tak wali jej serce. Parskam śmiechem, a wtedy ściany się rozpadają, jakby się od niego zatrzęsły. Wokół nas otwiera się pusta przestrzeń. Wciągam głęboko powietrze do płuc i odsuwam się od Tris, która przygląda mi się podejrzliwie. – Może powinnaś raczej trafić do Prawości, bo nie umiesz kłamać – stwierdzam. – Wydaje mi się, że test przynależności tę akurat opcję jednoznacznie wykluczył.

– Test przynależności niewiele mówi. – Co chcesz przez to powiedzieć? To znaczy, że nie przeniosłeś się do Nieustraszoności, bo tak pokazał test? Wzruszam ramionami. – Nie do końca. Przeniosłem się… Zauważam coś kątem oka i odwracam się w tamtą stronę. Na drugim końcu sali stoi kobieta o nijakiej, zupełniej przeciętnej twarzy. Między nami jest stół, a na nim pistolet. – Musisz ją zabić – stwierdza Tris. – Za każdym razem. – Ona nie jest prawdziwa. – Ale wygląda na prawdziwą. Symulacja wydaje się bardzo realna. – Gdyby była prawdziwa, już dawno by cię zabiła. – No dobra. Muszę po prostu… to zrobić. – Podchodzę do stołu. – Ten lęk nie jest jeszcze najgorszy. Nie panikuję aż tak bardzo. Panika i przerażenie to nie jedyne rodzaje strachu. Są głębsze jego odmiany, dużo potworniejsze. Takie jak groza i głęboki, wszechogarniający lęk. Bez zastanowienia ładuję pistolet i trzymając go w wyciągniętej ręce, patrzę kobiecie w twarz. Jest pusta, jakby kobieta wiedziała, co zaraz zrobię, i zdążyła się z tym pogodzić. Nie ma na sobie ubrania żadnej z frakcji, ale równie dobrze mogłaby być z Altruizmu, bo stoi w bezruchu i czeka, aż ją zabiję, tak samo jak zrobiłby każdy Altruista. Tak samo jak zrobi, jeśli Max, Jeanine i Evelyn dopną swego. Przymykam jedną powiekę, żeby wycelować, i strzelam. Kobieta upada, a ja przypominam sobie, jak pobiłem Drew niemal do nieprzytomności. Tris kładzie mi rękę na ramieniu. – Chodźmy dalej. Wymijamy stół, zaczynam się trząść. Oczekiwanie na ostatnią przeszkodę mogłoby być dla mnie odrębnym lękiem. – Już – oznajmiam. Stoimy w kręgu światła, a wzdłuż jego obrzeży krąży ciemna postać, widać tylko kawałek buta. Nagle podchodzi do nas: Marcus

z wyłupionymi oczami, szare ubranie i krótko przystrzyżone włosy, spod których widać kształt głowy. – Marcus – szepcze Tris. Nie spuszczam go z oka. Czekam na pierwszy cios. – Teraz powinnaś się domyślić, jak się nazywam. – Czy on… – Już wie. I zawsze będzie wiedziała: już nigdy nie zdołam wymazać jej tego z pamięci. – Tobias. Dawno nikt tak nie wypowiedział mojego imienia: jakby to było olśnienie, a nie groźba. Marcus rozwija zaciśnięty w dłoni pasek. – To dla twojego dobra – mówi, a ja mam ochotę krzyczeć. Postaci nagle przybywa. Otaczają nas, ciągnąc paski po białych kafelkach. Kulę się, kurczę i czekam. Marcus bierze zamach, a moim ciałem wstrząsa dreszcz, zanim jeszcze spada na nie pasek – ale uderzenie nie nadchodzi. Przede mną stoi Tris z wyciągniętą przed siebie ręką, cała naprężona. Zaciska zęby, gdy pasek owija się wokół jej ręki, po czym pociąga za niego i wyrywa go Marcusowi. Jej ruchy mają w sobie zdumiewającą siłę, okłada Marcusa z niesamowitą mocą. Marcus rzuca się na nią, ale zagradzam mu drogę. Tym razem jestem gotowy. Jestem gotowy do walki. Nie ma jednak takiej potrzeby. Znika krąg światła i krajobraz strachu się zamyka. – To już koniec? – pyta Tris. Wpatruję się w miejsce, w którym przed chwilą stał Marcus. – To były twoje największe lęki? Dlaczego masz tylko cztery… aha. – Patrzy na mnie. – Dlatego nazywają cię… Bałem się, że jeśli dowie się o Marcusie, zacznie patrzeć na mnie z litością, uzna, że jestem słaby, mały, bezradny. Ale zobaczyła Marcusa i to na niego patrzyła ze złością, bez strachu. Dzięki niej poczułem się silny, a nie słaby. Na tyle silny, żeby się postawić. Przyciągam ją do siebie za łokieć i powoli całuję w policzek, potem przytulam mocno. – No i popatrz. – Wzdycha. – Udało nam się. Wsuwam palce w jej włosy. – Dzięki tobie.

Zabieram ją na skały, na które chodzimy czasem wieczorami z Zekem i Shauną. Siadamy na płaskim głazie zawieszonym nad wodą, rozbryzgujące się kropelki moczą mi buty, ale to nic, bo woda nie jest wcale taka zimna. Jak wszyscy nowicjusze, Tris przykłada ogromną wagę do testu przynależności, a mnie trudno z nią o tym rozmawiać. Myślałem, że jeśli wyjawię jedną tajemnicę, to z resztą pójdzie już bez problemu, ale okazuje się, że szczerość to nawyk, który wyrabia się z czasem, a nie coś, co można uruchomić w dowolnej chwili. – To nie są rzeczy, o których rozpowiadam na prawo i lewo. Nawet moi przyjaciele o tym nie wiedzą. – Wpatruję się w ciemną, mętną wodę i w to, co w niej pływa: śmieci, stare ubrania… Butelki unoszą się na powierzchni jak łódeczki, które wyruszyły w rejs. – Wynik testu był przewidywalny. Altruizm. – O? – Tris marszczy brwi. – I mimo to wybrałeś Nieustraszoność? – Nie miałem wyjścia. – Dlaczego musiałeś odejść? Odwracam wzrok. Nie wiem, czy mogę powiedzieć to na głos, bo jeśli przyznam, dlaczego to zrobiłem, na pewno wyjdę na zdrajcę frakcji, na tchórza. – Musiałeś uciec od ojca – ciągnie Tris. – Dlatego nie chciałeś zostać liderem? Bo musiałbyś znów się z nim widywać? Wzruszam ramionami. – Tak, ale też dlatego że zawsze czułem, że nie do końca pasuję do Nieustraszoności. A przynajmniej nie takiej jak teraz. – To nie do końca prawda. Nie wiem, czy to odpowiedni moment, żeby jej powiedzieć, czego dowiedziałem się o Maksie, Jeanine i ataku. Samolubnie chcę mieć tę chwilę tylko dla siebie, choćby na krótko. – Ale… przecież jesteś niesamowity – wypala Tris, a kiedy unoszę brwi, peszy się lekko. – To znaczy według standardów Nieustraszoności. Cztery lęki to niezwykły wynik. Jak możesz mówić, że tu nie pasujesz? Znów wzruszam ramionami. Im dłużej przebywam w tej frakcji, tym dziwniejsze mi się wydaje, że mój krajobraz strachu nie jest najeżony lękami jak w przypadku całej reszty. Wiele rzeczy sprawia, że robię się nerwowy, zestresowany, niespokojny… ale w zetknięciu z nimi potrafię działać, nie czuję się sparaliżowany. Natomiast moje cztery lęki przy

odrobinie nieuwagi totalnie mnie paraliżują. To jedyna różnica. – Mam taką teorię, że bezinteresowność i odwaga wcale nie są bardzo od siebie odległe. – Patrzę na wznoszącą się nad nami Jamę. Z miejsca, w którym siedzimy, widać tylko skrawek ciemnego nieba. – Przez całe życie uczysz się rezygnować z samego siebie, więc kiedy stajesz w obliczu niebezpieczeństwa, odruchowo nie myślisz o sobie. Równie dobrze mógłbym należeć do Altruizmu. – No tak. Ale ja odeszłam stamtąd, bo nie byłam wystarczająco bezinteresowna, choć się starałam. – No niezupełnie – zaprzeczam z uśmiechem. – Ta dziewczyna, która wystawiła się na noże, bo chciała oszczędzić kolegę, ta, która stanęła w mojej obronie i uderzyła mojego ojca paskiem, ta bezinteresowna dziewczyna to niby nie ty? W tym świetle Tris wygląda jak istota z innego wymiaru, jej oczy są tak jasne, że niemal świecą w ciemności. – Przyglądałeś mi się, co? – zauważa, jakby czytała mi w myślach. Ale nie mówi o tym, że patrzyłem na jej twarz. – Lubię obserwować ludzi – wykręcam się. – Hm… powinieneś raczej trafić do Prawości, Cztery, bo nie umiesz kłamać. Kładę rękę obok jej dłoni i przysuwam się bliżej. – No dobra. – Jej wąski nos nie jest już spuchnięty po napaści, podobnie jak usta. Tris ma ładne usta. – Przyglądałem ci się, bo cię lubię. I… nie mów na mnie Cztery, dobrze? Fajnie jest… znów usłyszeć swoje imię. Przez chwilę wydaje się oszołomiona. – Ale przecież jesteś ode mnie starszy… Tobias. W jej ustach moje imię brzmi dobrze. Jakby nie było potrzeby się go wstydzić. – No tak, różnica dwóch lat to rzeczywiście gigantyczna przepaść, co? – Wcale nie staram się umniejszać swojej wartości – upiera się Tris. – Po prostu nie rozumiem. Jestem młodsza. Niezbyt ładna. Nie… Parskam i całuję ją w skroń. – Nie udawaj – mówi takim głosem, jakby zabrakło jej tchu. – Wiesz, że nie jestem zbyt ładna. Brzydka też nie, ale na pewno żadna ze

mnie piękność. Słowo „ładna” i wszystko, co się z nim wiąże, wydaje mi się teraz tak nieistotne, że tracę cierpliwość. – Okej. Nie jesteś ładna. I co z tego? – Przykładam usta do jej policzka, starając się zdobyć na odwagę. – Mnie się podobasz. – Odsuwam się odrobinę. – Jesteś zabójczo inteligentna. Odważna. I chociaż dowiedziałaś się o Marcusie… nie traktujesz mnie tak, jakbym był… skopanym szczeniakiem czy czymś takim. – No bo nie jesteś – stwierdza rzeczowo. Instynkt dobrze mi podpowiadał: mogę jej zaufać. Mogę jej powierzyć swoje tajemnice, swój wstyd, swoje odrzucone imię. Mogę jej powierzyć zarówno wspaniałą, jak i straszną prawdę. Nie mam co do tego wątpliwości. Przysuwam usta do jej warg. Nasze spojrzenia się spotykają. Uśmiecham się i całuję ją intensywniej, tym razem już pewniej. Ale to mi nie wystarcza. Przyciągam ją bliżej i całuję mocniej. Tris ożywia się, obejmuje mnie i lgnie do mnie całym ciałem. To wciąż za mało, ale jak mogłoby być inaczej? Odprowadzam ją do sypialni transferów. Buty mam ciągle mokre. Tris uśmiecha się do mnie i wchodzi do środka. Ruszam w kierunku swojego mieszkania, ale ulga i podniecenie szybko ustępują miejsca wcześniejszemu niepokojowi. Gdzieś pomiędzy tym, jak patrzyłem na pasek ojca oplatający się wokół ręki Tris, a tym, jak powiedziałem jej, że bezinteresowność i odwaga często się ze sobą łączą, podjąłem decyzję. Na następnym rozwidleniu skręcam, ale nie do siebie, tylko w stronę prowadzących na zewnątrz schodów, tuż obok mieszkania Maksa. Zwalniam pod jego drzwiami – boję się, że moje kroki go obudzą. Bez sensu. Z walącym sercem docieram na górę schodów. Właśnie przejeżdża pociąg, w srebrnych wagonach odbija się światło księżyca. Przechodzę pod torami i ruszam do sektora Altruizmu. Tris pochodzi z Altruizmu. Część jej wrodzonej siły ma źródło właśnie tam i ujawnia się za każdym razem, gdy musi stawać w obronie słabszych od siebie. Nie mogę pogodzić się z tym, że ludzie tacy jak ona mieliby zginąć z ręki połączonych sił Nieustraszoności i Erudycji. Może mnie okłamali, może ich zawiodłem, wybierając Nieustraszoność, i może

sprawiam właśnie zawód Nieustraszonym, ale nie muszę sprawiać zawodu samemu sobie. Poza tym bez względu na to, do której frakcji należę, wiem, jak należy postąpić. Sektor Altruizmu jest niesamowicie zadbany: ani jednego papierka na ulicach, chodnikach i trawnikach. Jednakowe szare budynki są w niektórych miejscach zniszczone – bezinteresowni Altruiści nie chcieli ich naprawiać, bo wiedzieli, że sektor bezfrakcyjnych bardzo potrzebuje materiałów budowlanych – ale poza tym wyglądają schludnie. Z łatwością można by się zgubić w plątaninie ulic, ale od mojego odejścia nie minęło aż tyle czasu, żebym nie pamiętał drogi do domu Marcusa. Dziwne, jak szybko zacząłem nazywać w myślach ten dom jego domem, a nie własnym. Owszem, nie muszę mówić jemu; pewnie mógłbym powiedzieć jakiemukolwiek przywódcy Altruizmu, ale Marcus cieszy się największym posłuchem, poza tym nie przestał być moim ojcem, który starał się mnie chronić, bo jestem Niezgodny. Próbuję przywołać siłę, którą poczułem w krajobrazie strachu, gdy Tris pokazała mi, że mój ojciec jest tylko człowiekiem, a nie żadnym monstrum, i że mogę się z nim zmierzyć. Ale jej nie ma teraz przy mnie i czuję się słaby, jakbym był zrobiony z papieru. Wchodzę na ścieżkę prowadzącą do domu. Nogi mam sztywne, jak gdyby pozbawione stawów. Nie pukam; nie chcę nikogo obudzić. Znajduję pod wycieraczką zapasowy klucz i otwieram drzwi. Jest późno, ale w kuchni nadal pali się światło. Wchodzę i od razu zauważam ojca, bo zdążył wstać. Na stole za jego plecami leżą stosy papierów. Ojciec jest boso – rozwiązane buty leżą na dywanie w salonie. Jego podkrążone ciemne oczy przypominają te z moich koszmarów. – Co ty tu robisz? – Mierzy mnie wzrokiem. Zastanawiam się, na co tak patrzy, ale przypominam sobie, że noszę przecież czerń Nieustraszoności: ciężkie buty, kurtka, tatuaż na szyi. Robi krok w moją stronę. Wtedy zauważam, że dorównuję mu wzrostem i że jestem dużo silniejszy niż kiedyś. Teraz nie dałby rady mnie pokonać. – Nie jesteś już tu mile widziany – odzywa się. – Mam… – Prostuję się, ale nie dlatego że nienawidzi niechlujnej

postawy. – Mam to gdzieś – kończę. Wytrzeszcza oczy, jakbym właśnie go czymś zaskoczył. Zresztą chyba to zrobiłem. – Przyszedłem cię ostrzec – zaczynam. – Dowiedziałem się czegoś. Jest plan ataku. Max i Jeanine zamierzają zaatakować Altruizm. Nie wiem jednak ani kiedy, ani gdzie. Ojciec przygląda się mi przez chwilę, jakby mnie oceniał. Nagle uśmiecha się szyderczo. – Max i Jeanine zamierzają nas zaatakować – powtarza. – We dwoje? Uzbrojeni w strzykawki? – Mruży oczy. – To Max cię tu przysłał? Zostałeś jego chłopcem na posyłki? Chce mnie nastraszyć czy co? Gdy rozmyślałem o tej chwili, sądziłem, że najtrudniej będzie mi wejść przez te drzwi. Nigdy nie przypuszczałem, że Marcus mi nie uwierzy. – Nie chrzań – odpowiadam. Kiedy mieszkałem w tym domu, za nic bym się do niego tak nie odezwał, ale po dwóch latach świadomego przejmowania sposobu mówienia Nieustraszonych przychodzi mi to naturalnie. – Nie bez powodu nie ufasz Maksowi, a ja przyznaję ci rację. Nie wolno mu ufać. Jesteście w niebezpieczeństwie. Wszyscy. – Masz czelność przychodzić do mojego domu po tym, jak zdradziłeś swoją frakcję – odzywa się cicho Marcus. – Po tym, jak zdradziłeś swoją rodzinę… Masz czelność tu przychodzić i mnie obrażać? – Kręci głową. – Nie dam się zastraszyć Maksowi i Jeanine, a już na pewno nie własnemu synowi. – Wiesz co? Zapomnij o tym. Powinienem iść z tym do kogoś innego. Odwracam się, ale Marcus mnie powstrzymuje: – Ani się waż wyjść. Łapie mnie mocno za rękę. Patrzę na jego dłoń i przez moment kręci mi się w głowie, jakbym wyszedł z własnego ciała, jakbym już odgradzał się od tej sytuacji, żeby jakoś przetrwać. Możesz mu się postawić, myślę, przypominając sobie Tris, która w krajobrazie strachu zamachnęła się paskiem na Marcusa. Wyrywam rękę. Nie może mnie przytrzymać, bo jestem zbyt silny. Ale siły starcza mi tylko na to, żeby odejść, a ojciec nie ma odwagi

krzyczeć, bo a nuż usłyszeliby nas sąsiedzi. Trzęsą mi się ręce, więc wkładam je do kieszeni. Nie słyszę trzasku zamykanych drzwi, więc wiem, że mnie obserwuje. Nie tak sobie wyobrażałem swój triumfalny powrót. W Pire dopadają mnie wyrzuty sumienia, mam wrażenie, jakby patrzyli na mnie wszyscy Nieustraszeni, jakby oceniali mnie za to, co przed chwilą zrobiłem. Wystąpiłem przeciwko przywódcom Nieustraszoności i dla kogo? Dla znienawidzonego człowieka, który nigdy we mnie nie wierzył? Nie było warto zdradzać dla niego frakcji. Patrzę przez szklaną podłogę w przepaść. Ciemna spokojna woda jest zbyt daleko, żeby odbijało się w niej światło księżyca. Kilka godzin temu stałem tam gotów wyznać dziewczynie, którą ledwo znam, swoje pilnie strzeżone tajemnice. Ale ona zasługiwała na moje zaufanie, nawet jeśli Marcus nie zasługiwał. Ją, jej matkę i resztę frakcji, w którą tak bardzo wierzy, wciąż trzeba bronić. I to właśnie zamierzam zrobić.

Czytaj dalej! Na kolejnych stronach znajdziesz więcej scen z trylogii

NIEZGODNA opowiedzianych z perspektywy Tobiasa!

Pierwszy skoczek: Tris! Uważaj, Tris Ładnie wyglądasz, Tris Pierwszy skoczek: Tris! Zerkam na zegarek. Zaraz powinien skakać pierwszy nowicjusz. Obok mnie jest rozciągnięta siatka: szeroka, mocna, oświetlona z góry promieniami słońca. Ostatnim razem byłem tu w zeszłym roku w Dniu Wyboru, a wcześniej w dniu, gdy sam skakałem. Nie chcę sobie nawet przypominać, co czułem, podchodząc do krawędzi dachu: nie chcę pamiętać o paraliżującym strachu i rozszalałym umyśle, o potwornym locie w dół, o tym, jak bezradnie wymachuję rękami i nogami, jak uderzam w sploty sieci, które odbiły mi się na ramionach i szyi. – I co? Kawał się udał? – pyta Lauren. Dopiero po chwili dociera do mnie, o co jej chodzi: o program komputerowy i kawał, który miałem rzekomo zrobić Zekemu. – Jeszcze nie zrobiłem kawału. Dziś pracujemy w zupełnie innych godzinach. – Wiesz, gdybyś poważnie przysiadł do nauki, mógłbyś nam się przydać w dziale informatycznym – mówi Lauren. – Jeśli kogoś potrzebujecie, to pogadaj z Zekem. Jest dużo lepszy niż ja. – Tak, ale nie wie, kiedy się przymknąć. Szukamy ludzi nie tyle pod kątem umiejętności, ile zgodności charakterów. Spędzamy razem dużo czasu. Uśmiecham się. Zeke lubi gadać, ale nigdy mi to nie przeszkadzało. Czasem fajnie odpuścić sobie gadanie. Czekamy. Lauren bawi się jednym z kolczyków na brwi. Wyciągam szyję, usiłuję zobaczyć szczyt budynku, ale widzę tylko niebo. – Założę się, że to jeden z moich, urodzonych w Nieustraszoności – stwierdza Lauren. – Nie ma co się zakładać. To zawsze jeden z nich. To niesprawiedliwe, bo tutejsi mają przewagę. Zwykle wiedzą, co ich czeka na dole, choć staramy się to przed nimi ukrywać – używamy tego wejścia wyłącznie w Dniu Wyboru, ale Nieustraszeni są ciekawscy,

penetrują siedzibę frakcji, gdy myślą, że nikt nie patrzy. Poza tym od małego uczą się postępować odważnie, podejmować ryzykowne działania, całkowicie się poświęcać temu, co robią. Nie wiem, jaki transfer umiałby to wszystko sam z siebie, bez wcześniejszego przygotowania. Nagle ją widzę. Powietrza nie przecina wcale czarny punkcik, którego się spodziewałem, tylko szary. Słyszę trzask siatki zaciskającej się na metalowych słupkach i widzę, jak ugina się pod jej ciężarem. Przez chwilę gapię się zdumiony na znajome ubranie. Jednak zaraz potem wyciągam rękę nad siatką, żeby pomóc dziewczynie wyjść. Łapie mnie za rękę i wyciągam ją z siatki. Chwieje się trochę, więc przytrzymuję ją za ramiona, żeby odzyskała równowagę. Jest mała i chuda – wygląda na delikatną, jakby nie powinna przeżyć zderzenia z siatką. Ma wielkie jasnobłękitne oczy. – Dzięki – mówi. Może i wygląda delikatnie, ale głos ma pewny. – Nie wierzę – odzywa się Lauren. Podchodzi z typową dla Nieustraszonych pewnością siebie, tyle że bardziej ostentacyjną niż zwykle. – Sztywniaczka skoczyła pierwsza? Niesamowite. Ma rację. To niesamowite. Niesamowite jest już nawet to, że Sztywniaczka wstąpiła do Nieustraszonych. W zeszłym roku nie było transferów z Altruizmu. A wcześniej od długiego czasu byłem tylko ja. – Odeszła nie bez powodu, Lauren – stwierdzam. Czuję się tak, jakby nie było mnie w tym miejscu, jakby nie było mnie we własnym ciele. Biorę się w garść i odzywam do nowicjuszki: – Jak się nazywasz? – Hm… – Dziewczyna waha się, a ja przez jedną krótką chwilę mam dziwne wrażenie, że ją znam. Nie z Altruizmu, nie ze szkoły, na jakimś głębszym poziomie. Jej oczy i usta szukają właściwego imienia, jest niezadowolona z tego, które ma, tak samo jak ja kiedyś. Mój instruktor pozwolił mi uwolnić się od dawnej tożsamości. Też mogę jej dać taką możliwość. – Dobrze się zastanów – mówię z lekkim uśmiechem. – Możesz wybrać tylko raz. – Tris – mówi, jakby nagle nabrała pewności. – Tris – powtarza Lauren. – Ogłoś to, Cztery.

W końcu to moja nowicjuszka, ta transferka z Altruizmu. Oglądam się przez ramię na tłum Nieustraszonych, który zebrał się, żeby oglądać skoki nowicjuszy, i obwieszczam: – Pierwszy skoczek: Tris! W ten sposób zapamiętają ją nie z szarych ubrań, które ma na sobie, ale z pierwszego aktu odwagi. Albo szaleństwa. Zresztą czasem to jedno i to samo. Wokół rozlegają się wiwaty i przy ich wtórze z mrożącym krew w żyłach wrzaskiem do siatki wpada kolejna nowicjuszka – ubrana w biel i czerń dziewczyna z Prawości. Tym razem to Lauren podaje jej rękę. Kładę Tris dłoń na plecach i prowadzę ją w stronę schodów, na wypadek gdyby miała jeszcze problemy z utrzymaniem równowagi, choć na to nie wygląda. Tuż przed tym, zanim robi pierwszy krok, mówię: – Witaj w Nieustraszoności.

Uważaj, Tris Jedna Altruistka, pięcioro Prawych, dwóch Erudytów. To moi nowicjusze. Z tego, co słyszałem, liczba transferów przenoszących się z Prawości do Nieustraszoności i na odwrót jest dosyć wysoka – zwykle tracimy na rzecz Prawości tyle samo członków, ile od nich zyskujemy. Postanowiłem, że zrobię wszystko, aby moich ośmiu nowicjuszy przetrwało przynajmniej pierwszy odsiew. W zeszłym roku, gdy Eric i Max uparli się, żeby robić selekcję, walczyłem z nimi na tyle, na ile starczyło mi odwagi. Ale wygląda na to, że selekcja zostanie, a wszystko po to, by Max i Eric mogli stworzyć swoją wymarzoną Nieustraszoność – frakcję bezmyślnych brutali. Zamierzam jednak stąd odejść, gdy tylko poznam plany Maksa i Jeanine, a jeśli zdarzy się to w środku inicjacji, tym lepiej. Gdy są już z nami wszyscy urodzeni w Nieustraszoności – również Uriah, Lynn i Marlene – wchodzę do tunelu i macham, żeby nowicjusze szli za mną. Idziemy ciemnym korytarzem do wejścia do Jamy. – Tu się podzielimy – mówi Lauren pod drzwiami. – Nowicjusze z Nieustraszoności idą ze mną. Zakładam, że was nie trzeba oprowadzać. Uśmiecha się, a urodzeni w Nieustraszoności idą za nią korytarzem wymijającym Jamę, prosto do stołówki. Odprowadzam ich wzrokiem, a kiedy nikną mi z pola widzenia, prostuję się. W zeszłym roku nauczyłem się, że aby nowicjusze od początku traktowali mnie poważnie, od początku nie mogę im dawać taryfy ulgowej. Nie mam naturalnego uroku Amara – on umiał zjednać sobie ludzi uśmiechem czy żartem, ja muszę sobie radzić inaczej. – Zwykle pracuję w pomieszczeniu kontrolnym, ale przez kilka najbliższych tygodni będę was szkolił – oznajmiam. – Nazywam się Cztery. Odzywa się jedna z Prawych, wysoka ciemnoskóra dziewczyna o donośnym głosie. – Cztery? Jak cyfra? Wyczuwam pierwszy ferment. Ludzie, którzy nie wiedzą, co oznacza moje imię, często się z niego śmieją, a ja nie lubię być obiektem kpin,

zwłaszcza nowicjuszy świeżo po Ceremonii Wyboru, którzy nie mają jeszcze pojęcia, na co się porwali. – Tak – odpowiadam cierpko. – Jakiś problem? – Nie – mówi dziewczyna. – To dobrze. Pójdziemy teraz do Jamy, kiedyś na pewno ją pokochacie. To… Dziewczyna z Prawości znów mi przerywa. – Jama? Ale nazwa. Tracę cierpliwość. Nogi same niosą mnie w jej stronę. Nie pozwolę, żeby ktoś nabijał się z każdego mojego słowa, zwłaszcza na początku inicjacji, kiedy nikt jeszcze w ogóle mnie nie zna. Muszę im pokazać – i to od razu – że nie mogą mi podskakiwać. Podchodzę do niej i przez chwilę patrzę na nią z bliska, dopóki z jej twarzy nie znika uśmiech. – Jak się nazywasz? – pytam cicho. – Christina. – To teraz uważaj, Christina, gdybym miał ochotę słuchać mądrali z Prawości, tobym się do nich przeniósł. Dam ci pierwszą wskazówkę: trzymaj gębę na kłódkę. Jasne? Kiwa głową. Odwracam się, w uszach głośno pulsuje mi krew. Chyba się udało, ale nie mogę być pewny, póki inicjacja nie zacznie się na dobre. Otwieram podwójne drzwi do Jamy i przez chwilę mam wrażenie, jakbym też patrzył na nią po raz pierwszy: wielka, otwarta przestrzeń tętni życiem i energią, woda burzy się w przepaści, uderza o skały, odbija echo rozmów. Zwykle nie lubię tego miejsca, bo jest zbyt ruchliwe, ale dziś mi się podoba. Nic na to nie mogę poradzić. – Chodźcie, pokażę wam otchłań. Dziewczyna z Altruizmu siada przy moim stole. Przez chwilę zastanawiam się, czy wie, kim jestem, lub czy przyciąga ją do mnie jakaś niewidzialna aura Sztywniaków. Ale patrzy na mnie, tak jakby mnie nie kojarzyła. Na dodatek nie wie, co to hamburger. – Nigdy nie jadłaś hamburgera? – pyta z niedowierzaniem Christina. Tacy właśnie są Prawi: dziwi ich, że ktoś może żyć inaczej. Między innymi dlatego ich nie lubię. Zachowują się tak, jakby reszta świata nie istniała, natomiast dla Altruistów istnieje wyłącznie reszta świata, pełna

potrzebujących. – Nie – odpowiada Tris. Jak na kogoś tak drobnego, ma wyjątkowo niski głos. Zawsze brzmi poważnie, bez względu na to, co mówi. – Tak to się nazywa? – Sztywniacy jedzą proste jedzenie – wtrącam. Slangowe określenie w odniesieniu do Tris brzmi nienaturalnie. Wydaje mi się, że powinienem traktować ją z kurtuazją należną wszystkim kobietom z mojej byłej frakcji, że powinienem traktować ją z szacunkiem, odwracać wzrok i prowadzić uprzejmą rozmowę. Muszę pamiętać, że nie jestem już w Altruizmie. Ona zresztą też nie. – Dlaczego? – pyta Christina. – Ekstrawagancję uważa się za zbędne dogadzanie sobie. – Tris mówi to tak, jakby recytowała z pamięci. Może i recytuje. – Nic dziwnego, że się przeniosłaś. – Jasne. – Tris przewraca oczami. – Zrobiłam to wyłącznie ze względu na jedzenie. Staram się powstrzymać uśmiech, ale nie wiem, czy mi się udaje. Nagle wchodzi Eric i cała sala milknie. Mianowanie Erica na lidera wywołało ogólną dezorientację, czasem wściekłość. Nigdy dotąd nie było tak młodego lidera i wielu uważało, że to zła decyzja. Ludzie niepokoili się jego wiekiem i pochodzeniem. Max uciszył wszystkie te głosy. Eric też. Jednego dnia ktoś wypowiadał się swobodnie, a już następnego milczał przerażony, jakby ktoś go zastraszył. Znając Erica, pewnie tak było – kilka wypowiedzianych spokojnie słów, w których pobrzmiewała jawna groźba, jak zawsze inteligentna i przemyślana. – Kto to? – pyta Christina. – Eric – mówię. – Przywódca. – Serio? Strasznie młody. Zagryzam zęby. – Tutaj wiek nie ma znaczenia. – Ale znajomość z Jeanine Matthews owszem. Eric podchodzi do nas i siada obok mnie. Wbijam wzrok w talerz. – Nie przedstawisz mnie? – pyta zupełnie na luzie. Jakbyśmy się przyjaźnili.

– To jest Tris, a to Christina. – Ooo… Sztywniaczka – zauważa Eric z aroganckim uśmieszkiem. Przez chwilę obawiam się, że powie o moim pochodzeniu. Zaciskam mocno rękę na kolanie, żeby go nie uderzyć. Ale Eric mówi tylko: – Zobaczymy, jak długo wytrzymasz. Nadal mam ochotę mu przywalić. Albo przypomnieć, że ostatni transfer z Altruizmu, który siedzi właśnie obok niego, wybił mu ząb, więc kto wie, do czego będzie zdolny następny. Ale Eric ma rację. Przy nowych zasadach – walka trwa, dopóki przeciwnik jest w stanie utrzymać się na nogach, a selekcja odbywa się już po pierwszym tygodniu szkolenia bojowego – to mało prawdopodobne, żeby dziewczyna tak drobnej postury się utrzymała. Nie podoba mi się to, ale tak jest. – Co tam u ciebie, Cztery? – zagaduje Eric. Czuję ukłucie strachu i przez moment boję się, że wie, że go szpieguję. I Maksa. Wzruszam ramionami. – Nic specjalnego. – Max mówił, że mnóstwo razy umawiał się z tobą na spotkanie, ale ty nigdy nie przychodzisz – ciągnie Eric. – Prosił, żebym się dowiedział, co z tobą. Bez skrupułów ignoruję wiadomości od Maksa, jakby to były przywiane przez wiatr śmieci. Burzliwa reakcja na awans Erica samemu Ericowi być może już nie przeszkadza, ale Maksowi owszem, bo nigdy nie darzył swojego protegowanego przesadną sympatią. Mnie lubił, choć nie wiem właściwie dlaczego, skoro jestem raczej samotnikiem, podczas gdy reszta Nieustraszonych woli spędzać czas w grupie. – Przekaż mu, że jestem zadowolony z obecnego stanowiska – odpowiadam. – Czyli on chce ci zaproponować pracę? Znów ta podejrzliwość; sączy się z jego ust jak ropa z rany po nowym kolczyku. – Na to wygląda. – A ty nie jesteś zainteresowany. – Niezmiennie od dwóch lat. – Cóż, w takim razie miejmy nadzieję, że wreszcie to do niego do-

trze. Klepie mnie w ramię, niby po przyjacielsku, ale siła uderzenia aż rzuca mnie na stół. Patrzę na niego z wściekłością, gdy odchodzi. Nie lubię, jak mnie ktoś rozstawia po kątach, a zwłaszcza gdy robią to gnidy na usługach Erudycji. – Czy wy… się przyjaźnicie? – pyta Tris. – Byliśmy w jednej grupie podczas inicjacji. – Postanawiam uderzyć z wyprzedzeniem, zniechęcić ich do Erica, zanim on zniechęci ich do mnie. – Przeniósł się z Erudycji. Christina unosi brwi, ale Tris nie reaguje na słowo „Erudycja”, tłumi podejrzliwość, jaką powinna mieć zakodowaną po całym życiu w Altruizmie, i pyta: – Ty też się przeniosłeś? – Myślałem, że tylko Prawa będzie mi zawracała głowę pytaniami – stwierdzam. – Ale okazuje się, że Sztywniaczka nie jest lepsza. Tak jak wcześniej z Christiną, moja złośliwa odpowiedź ma sprawić, żeby drzwi się zatrzasnęły, zanim się na dobre otworzą. Ale Tris krzywi się tylko, jakby zjadła coś kwaśnego, i mówi: – To pewnie dlatego że jesteś taki przyjemny. Jak łóżko fakira. Czerwieni się pod moim spojrzeniem, ale nie odwraca wzroku. Mam wrażenie, że skądś ją znam, ale na pewno bym zapamiętał, gdybym spotkał kiedyś tak bystrą Altruistkę, choćby przelotnie. – Uważaj, Tris – mówię. Chcę przez to powiedzieć, żeby uważała na to, jak się do mnie odzywa, żeby uważała na to, jak się odzywa do kogokolwiek w tej frakcji. Frakcji, która hołduje niewłaściwym wartościom, która nie rozumie, że dla człowieka pochodzącego z Altruizmu obrona własna, choćby w głupiej sprawie, to szczyt odwagi. Wypowiadając jej imię, uświadamiam sobie nagle, skąd ją znam. To córka Andrew Priora. Beatrice. Tris.

Ładnie wyglądasz, Tris Nie pamiętam, co mnie rozśmieszyło, ale Zeke coś powiedział i zacząłem pokładać się ze śmiechu. Jama chwieje się wokół mnie, jakbym stał na huśtawce. Trzymam się barierki i wlewam do gardła resztę tego, co piję – cokolwiek to jest. Atak na Altruizm? Jaki znów atak? Ledwo pamiętam. To akurat kłamstwo, ale nigdy nie jest za późno, żeby nauczyć się okłamywać samego siebie. W tłumie dostrzegam jasną głowę, po chwili rozpoznaję Tris. Wreszcie nie ma na sobie kilku warstw ubrań, a kołnierzyk nie wrzyna jej się w szyję. Widzę jej figurę. „Uspokój się!” – nakazuje głos w mojej głowie. – Tris! – Jej imię samo wymyka mi się z ust, nie da się już go cofnąć, nawet nie próbuję. Podchodzę do niej, nie zwracam uwagi na spojrzenia Willa, Ala i Christiny. Nie jest to zresztą trudne, bo jej oczy są jaśniejsze, bardziej przenikliwe niż zwykle. – Wyglądasz… inaczej – odzywam się. Chodzi mi o to, że wygląda dojrzalej, ale nie chcę sugerować, że wcześniej wyglądała jak dziecko. Może nie jest zaokrąglona tu i tam jak dorosła kobieta, ale w jej twarzy na pewno nikt nie zobaczyłby dziecka. Żadne dziecko nie ma w sobie takiej zaciekłości. – Ty też – odpowiada. – Co robisz? Piję, odpowiadam w myślach, ale to akurat pewnie sama zauważyła. – Igram ze śmiercią – mówię ze śmiechem. – Piję nad przepaścią. To pewnie nie najlepszy pomysł. – No, nie najlepszy. – Tris się nie śmieje. Jest ostrożna. To przy mnie tak się pilnuje? – Nie wiedziałem, że masz tatuaż. – Patrzę na jej obojczyk. Widać na nim trzy czarne ptaki: proste, ale wyglądają tak, jakby były w locie. – No tak. Kruki. Chcę ją spytać, dlaczego wytatuowała sobie jeden ze swoich największych lęków, dlaczego zdecydowała się na zawsze odcisnąć na skórze ślad swojego strachu, zamiast ukryć go gdzieś głęboko ze wstydem. Ale może ona nie wstydzi się swoich lęków, tak jak ja wstydzę się swo-

ich… Patrzę na Zekego i Shaunę. Stoją przy barierce, ramię w ramię. – Zaproponowałbym ci, żebyś się do nas przyłączyła, ale teoretycznie nie powinnaś mnie widzieć w takim stanie. – W jakim? Pijanego? – No… A właściwie to nie. – Nagle nie jest mi już do śmiechu. – Prawdziwego. – Będę udawać, że nic nie widziałam. – Super. Doceniam to. – Przysuwam się bliżej, niż zamierzałem. Czuję zapach jej włosów, a przy policzku jej chłodną, gładką, delikatną skórę. Gdyby choć na chwilę się odsunęła, byłoby mi wstyd, że zachowuję się tak idiotycznie, tak natarczywie. Ale Tris się nie odsuwa – może nawet przysuwa się trochę bliżej. – Ładnie wyglądasz, Tris – mówię, bo nie wiem, czy zdaje sobie z tego sprawę, a powinna. Tym razem parska śmiechem. – Zrób mi przysługę i odsuń się od przepaści, okej? – Oczywiście. Uśmiecha się. A ja po raz pierwszy zaczynam się zastanawiać, czy mnie lubi. Ale skoro uśmiecha się do mnie, chociaż jestem w takim stanie… to może tak. Jedno wiem na pewno: o tym, że świat jest straszny, wolę zapominać przy niej niż przy alkoholu.