Alicja w Krainie Czarow - Carroll Lewis

Alicja w Krainie Czarów. Po drugiej stronie Lustra

Lewis Carroll

Przekład oparto na wydaniach: Alice's Adventures in Wonderland. London 1865 Macmillan Through the Looking-Glass. London 1871 Macmillan The Annotated Alice. New York 1970 Clarkson N. Potter Inc. The Wasp in a Wig. New York 1977 The Lewis Carroll Society of North America Nowa polska edycja „Alicji w Krainie Czarów”, przygotowana przez Wydawnictwa ALFA, wzorowana jest na „Alica v krajine zazrakov” Wydawnictwa Mlade Leta w Bratysławie z 1981 roku. Słowacka edycja została nagrodzona Grand Prix BIB (Bienale Ilustracii Bratislava — 1983), Złotym medalem na IBA (Internationale Buch Ausstellung — Lipsk — 1983), Złotym mEdalem na biennale ilustracji w Barcelonie (1984). Ilustrował Duśan Kallay Redaktor merytoryczny wydania polskiego Joanna Egert przy współpracy Wiktora Bukato Redaktor techniczny wydania słowackiego Maria Stepkova Redaktor techniczny wydania polskiego Zofia Jagielska Wydawnictwa ALFA — Warszawa 1986 Wydanie pierwsze - Nakład 70000 + 250 egz. Ark. wyd. 21,00 Ark. druk. 20,90Diapozytywy tekstu wykonano w Drukarni Wydawnictw ALFA na fotoskładzie systemu CompSet 4560 Printed in Czechoslovakia ISBN 83-7001-115-2 Zawiera wybrane ilustracje Johna Tenniela, Tove Jansson i Arthura Rackhama.

Spis treści: Alicja w Krainie Czarów Rozdział I W głąb króliczej nory

Rozdział II Kałuża łez Rozdział III Kumoterski wyścig i ogoniasta opowieść Rozdział IV Królik wpuszcza w komin Rozdział V Gąsienica radzi Rozdział VI Prosiak i pieprz Rozdział VII Zwariowana herbatka Rozdział VIII Królowa gra w krokieta Rozdział IX Opowieść Fałszywego Żółwia Rozdział X Kadryl z homarami Rozdział XI Kto ukradł ciastka? Rozdział XII Zeznanie Alicji Po drugiej stronie Lustra Rozdział I Dom odbity w Lustrze Rozdział II Ogród żywych kwiatów Rozdział III Lustrzane owady Rozdział IV Tirli Bom i Tirli Bim Rozdział V Wełna i woda Rozdział VI Hojdy Bojdy Rozdział VII Lew i Jednorożec Rozdział VIII To mój własny wynalazek Rozdział IX Królowa Alicja Rozdział X Wytrząsanie Rozdział XI Przebudzenie Rozdział XII Komu się to śniło? Nota biograficzna

Cali w złocistym popołudniu Suniemy sobie z wolna, Gdyż praca wioseł w małych garstkach

Niewprawna jest i mozolna I z małym skutkiem sili się rączka, Sterować nami niezdolna. Okrutna trójko! W takiej porze, Gdy usnąć pragnie natura, Chcieć bajki, kiedy tchu nie starcza Na poruszenie pióra! Cóż jednak wobec trzech języków Jeden głos biedny wskóra? Prima „zaczynać!” rozkazuje Na gromowładną nutę, Secunda grzeczniej chce mieć bajki Na czymś „bez sensu” osnute, A Tertia będzie mi przerywać Najwyżej raz na minutę. I wtem ucichły, wyobraźnia W cudaczny świat je porywa Z dziewczynką ze snu, do krainy, Gdzie niestworzone dziwa, Z ptakiem i zwierzem w pogawędce, Pół wierząc w baśń, że prawdziwa. Ilekroć źródła wyobraźni Do dna już opowieść wysuszy I usiłuje zejść z tematu Ofiara tych katuszy, Że reszta później... „Już jest później!” Ochoczy krzyk bije w uszy. Tak rosła rzecz o Krainie Czarów I każda zdumiewająca Przygoda w niej była z wolna wykuta, Aż baśń dobiegła końca. Teraz do domu, wesoła załogo, Pod tym zachodem słońca. Alicjo! Weź tę dziecięcą opowieść I zanieś w miłej rączynie, Gdzie sny dzieciństwa odłożone Wstęga pamięci owinie Jak zwiędły wieniec kwiatów pielgrzyma, W dalekiej rwanych krainie.

Alicja w Krainie Czarów

Rozdział I W głąb króliczej nory Alicja czuła się już bardzo zmęczona tym, że siedzi obok siostry na pochyłym brzegu i nie ma nic do roboty; raz i drugi zerknęła do książki czytanej przez siostrę, ale nie było w niej obrazków ani rozmów: „a co za pożytek z książki — pomyślała Alicja — bez obrazków i rozmów? Zastanawiała się więc w myśli (tyle, na ile ją było stać, bo czuła się od upalnego dnia bardzo senna i otępiała), czy upleść sobie łańcuch ze stokrotek będzie tak przyjemnie, że warto się wysilić, wstać i nazrywać stokrotek, kiedy nagle przebiegł obok niej biały królik o różowych oczach. Nie było w tym nic aż tak dziwnego i nie wydało się jej nawet czymś bardzo niezwykłym, że usłyszała, jak Królik mówi do siebie: „O Boże! O Boże! Spóźnię się!” (kiedy potem sobie to przemyślała, przyszło jej do głowy, że powinna była się zdziwić, ale wtedy wydawało się to zupełnie naturalne); dopiero kiedy Królik ni mniej, ni więcej, tylko wyjął z kieszeni w kamizelce zegarek i spojrzał na niego, a następnie popędził dalej, Alicja zerwała się, bo błysnęła jej myśl, że nigdy jeszcze nie widziała królika, który by miał kieszeń w kamizelce albo zegarek, żeby go z niej mógł wyjąć, więc, paląc się z ciekawości, pobiegła za nim przez pole, w samą porę, aby jeszcze zobaczyć, że smyrgnął do wielkiej nory króliczej pod żywopłotem. Jeszcze chwilka i Alicja wskoczyła za nim, nie zastanawiając się w ogóle, jakim cudem zdoła się stamtąd wydostać.

Nora biegła kawałek prosto jak tunel, a potem nagle poszła w dół, tak nagle, że Alicja nie miała nawet chwili na pomyślenie, jak by się tu zatrzymać, a już poczuła, że spada jak gdyby w bardzo głęboką studnię.

Albo ta studnia była bardzo głęboka, albo ona spadała bardzo powoli, bo lecąc w dół miała mnóstwo czasu, żeby się rozglądać i zastanawiać, co będzie dalej. Najpierw usiłowała spojrzeć w dół i zorientować się, co ją czeka, ale było zbyt ciemno, żeby coś dojrzeć; potem zaczęła się rozglądać po ścianach studni i spostrzegła, że są one pełne szaf i półek na książki; tu i ówdzie widziała obrazy i mapy wiszące na kołkach. W przelocie wzięła z którejś półki słoik z nalepką DŻEM POMARAŃCZOWY, ale ku jej wielkiemu rozczarowaniu okazał się pusty. Nie chciała go jednak upuścić, żeby kogoś tam w dole nie zabić, więc udało jej się odstawić go do którejś szafy, kiedy przelatywała obok. „No! — pomyślała sobie — po takim upadku, nawet jak się przekoziołkuję ze schodów, to nic wielkiego. Dopiero będą uważali w domu, że jestem dzielna! Co tam, nawet jakbym spadła z dachu, to ani słowa nie pisnę!” (co chyba okazałoby się prawdą). W dół, w dół, w dół. Czy to spadanie nigdy się nie skończy? Ciekawe, ile mil już spadłam? — odezwała się na głos. — Pewnie zbliżam się do środka ziemi. Zaraz... to będzie chyba cztery tysiące mil...” (bo jak widzicie, Alicja nauczyła się kilku takich rzeczy w klasie na lekcjach i jakkolwiek nie była to najlepsza okazja do popisywania się swymi wiadomościami, ponieważ nikt jej nie słuchał; ale warto

powtórzyć sobie dla wprawy) „... tak, to mniej więcej taka odległość... ale w takim razie ciekawe, do jakiej dotarłam Szerokości albo Długości? (Alicja nie miała najmniejszego pojęcia, co znaczy Szerokość albo Długość Geograficzna, uważała jednak, że są to prześliczne słowa i tak wspaniale się je wymawia). Po chwili znów zaczęła. Ciekawe, czy przelecę na wylot przez ziemię? Ale zabawnie będzie wypaść pomiędzy ludzi, którzy chodzą do góry nogami! Zdaje się, że to są Antypaci...” (tym razem była nawet zadowolona, że nikt nie słyszy, bo coś jej to słowo wcale nie tak brzmiało, jak trzeba) „...tylko muszę się ich zapytać, prawda, jak ten kraj się nazywa! Proszę pani, czy to Nowa Zelandia, czy Australia?” (mówiąc to usiłowała dygnąć — wyobrażacie sobie, dygnąć lecąc w dół przez powietrze! Czy myślicie, że wam by się udało?) „A ona pomyśli: cóż to za głupia dziewczynka! że o to pytanie, lepiej nie pytać: może zobaczę to gdzieś wypisane.” W dół, w dół, w dół. Nic lepszego nie było do roboty, więc Alicja niebawem znów zaczęła sobie gadać. „Pewnie dziś wieczorem Dinie będzie smutno beze mnie! (Dina to była kotka) „Mam nadzieję, że nie zapomną dać jej na podwieczorek miseczki mleka. Dina, moja kochana! Ach, żebyś tu ze mną była! Wprawdzie myszy, niestety, nie ma w powietrzu, ale mogłabyś złapać nietoperza, wiesz, a on jest bardzo podobny do myszy. Tylko czy one to jedzą? Czy kota bierze na gacka ochota ?” Tu Alicja poczuła się trochę śpiąca i zaczęła sennie powtarzać: „Kota na gacka ochota? Kota na gacka ochota?” a czasami: „Gacka na kota ochota?” bo skoro nie umiała odpowiedzieć na żadne z tych pytań, to i tak żadna różnica. Poczuła, że usypia, i właśnie zaczęło się jej śnić, że idzie pod rękę z Diną i domaga się od niej wyjaśnień mówiąc: „No, Dino, przyznaj się: jadłaś nietoperza?” kiedy nagle: łubudu! zwaliła się na kupę chrustu i suchych liści i skończyło się jej spadanie. Wcale się nie potłukła i zerwała się od razu na równe nogi; spojrzała w górę, ale tam nic, tylko ciemność; a przed nią znów długi korytarz i w głębi jeszcze mignął jej Biały Królik, jak biegnie. Nie było chwili do stracenia: pognała za nim jak wicher i zdążyła jeszcze usłyszeć, zanim skręcił za róg: „Och, na moje uszy i wąsy, jak późno!” Była tuż za nim, ale gdy wzięła zakręt Królika już nie było widać: znalazła się w długim, niskim przedsionku, oświetlonym lampami, których cały rząd zwisał ze stropu. Wokół niej były wszędzie drzwi. Ale pozamykane na klucz, i kiedy już Alicja spróbowała wszystkich po jednej stronie i z powrotem po drugiej, wróciła i zmartwiona poszła znów środkiem, zastanawiając się, jak ona się stąd wydostanie? Wtem napatoczył się jej stolik o trzech nogach, cały z grubego szkła, na którym leżał tylko malutki, złoty kluczyk i Alicja najpierw pomyślała, że może on otwierać któreś z tych drzwi w przedsionku; niestety! Albo zamki były za duże, albo kluczyk za mały, w każdym razie nie otwierał żadnego z nich. Ale obchodząc drugi raz cały przedsionek zobaczyła nisko zawieszoną kotarę, której przedtem jakoś nie zauważyła, a za nią były małe drzwiczki, wysokie może na piętnaście cali:

spróbowała włożyć klucz do zamka i ku jej radości okazało się, że pasuje!

Alicja otworzyła drzwiczki i zobaczyła, że za nimi jest korytarzyk, mało co większy od szczurzej nory: uklękła i spojrzawszy w głąb korytarza ujrzała najpiękniejszy ogród, jaki można sobie wymarzyć. Ach, jak zachciało jej się wydostać z tej mrocznej sali i chodzić sobie między tymi klombami barwnych kwiatów i pośród chłodnych wodotrysków, tylko że nie mogła nawet głowy przecisnąć; „a gdyby nawet głowa mi przeszła — pomyślała biedna Alicja — to nie byłoby z niej pożytku bez ramiom, Ach, żebym się tak mogła złożyć jak teleskop! Chyba mogłabym, żebym tylko wiedziała, jak zacząć”. Bo, widzicie, już tyle się ostatnio wydarzyło niezwykłych rzeczy, że Alicja doszła do wniosku, że bardzo niewiele jest rzeczy tak naprawdę niemożliwych. Ale że chyba nic nie dałoby czekanie przy małych drzwiczkach, więc poszła znów do stolika, jakby się spodziewała, że znajdzie tam drugi klucz, a już co najmniej książkę z przepisami, jak człowiek może się wsunąć sam w siebie jak luneta: tym razem znalazła na stoliku buteleczkę („na pewno jej tu przedtem nie było”, powiedziała Alicja), do której szyjki przywiązana była etykieta z napisem WYPIJ MNIE, pięknie wydrukowanym dużymi literami.

Łatwo to powiedzieć „Wypij mnie”, ale nasza mądra, mała Alicja wcale nie miała zamiaru się z tym śpieszyć. „O nie — powiedziała — najpierw popatrzę i sprawdzę, czy nie ma tu gdzieś napisu »Trucizna«...” bo czytała już kilka ślicznych opowiastek o dzieciach, które się poparzyły, zostały pożarte przez dzikie bestie i tym podobne nieprzyjemności, a wszystko dlatego, że nie chciały pamiętać prostych reguł, wpajanych im przez przyjaciół: że na przykład rozpalony do czerwoności koniec pogrzebacza sparzy cię, jeśli go za długo trzymasz; i że jeśli bardzo głęboko zatniesz się w palec nożem, to przeważnie krwawi; i nigdy nie zapominała, że jeśli wypijesz za dużo z butelki z napisem „Trucizna”, to prawie na pewno prędzej czy później ci to zaszkodzi. Ale na tej buteleczce nie było napisu „Trucizna”, więc Alicja odważyła się

spróbować i ponieważ okazało się to całkiem niezłe (bo smakowało tak jakby razem wzięte: ciastko z wiśniami, budyń, ananas, pieczony indyk, ciągutka i gorąca grzanka z masłem), więc niebawem się z tym uporała. * „Co za dziwne uczucie! — rzekła Alicja — Chyba składam się w sobie jak teleskop!” I rzeczywiście: już miała tylko dziesięć cali wzrostu i twarz jej się rozpromieniła ma myśl, że teraz już się przedostanie przez małe drzwiczki do tego cudownego ogrodu. Ale najpierw odczekała jeszcze kilka minut, żeby sprawdzić, czy nie będzie się dalej zmniejszać: „Bo widzisz, mogłoby dojść do tego — rzekła do siebie Alicja — że się w ogóle skończę, jak wypalona świeca. Ciekawe, jak bym wtedy wyglądała?” I próbowała sobie wyobrazić, jak wygląda płomyk świecy po zdmuchnięciu tej świecy, bo nie mogła sobie przypomnieć, żeby coś takiego widziała. Po pewnym czasie, przekonawszy się, że już nic się nie dzieje, postanowiła natychmiast pójść do ogrodu: niestety, biedna Alicja! kiedy już była u drzwi, okazało się, że zapomniała złotego kluczyka, a gdy po niego wróciła, okazało się, że go ani rusz nie może dosięgnąć: widziała go dokładnie przez szkło, jak leży na stoliku, i usiłowała się wdrapać po jednej z nóg, ale była ona zbyt śliska; aż zmęczyła się bezskutecznie próbując. Usiadło biedne maleństwo i rozpłakało się. „Już dość tego, płacz nic nie pomoże!” powiedziała sobie Alicja, i to dość ostro. „Radzę ci natychmiast przestać!” Sama sobie udzielała zazwyczaj bardzo dobrych rad (chociaż bardzo rzadko się do nich stosowała) i nieraz karciła się tak surowo, aż łzy jej stawały w oczach; a raz nawet, jeśli jej pamięć nie myli, próbowała dać samej sobie po uszach za to, że oszukiwała siebie przy grze w krokieta, rozgrywanej przeciwko samej sobie, gdyż to dziwne dziecko namiętnie wyżywało się w udawaniu, że jest dwiema różnymi osobami. „Ale teraz to na nic — pomyślała biedna Alicja — udawać, że jest nas dwie! Tego, co ze mnie zostało, ledwie wystarczy na jedną szanującą się osobę!” Wtem oko jej spoczęło na szklanym pudełku, które leżało pod stołem: otworzyła je i znalazła w środku małe ciasteczko, na którym pięknie ułożone były z rodzynków słowa: ZJEDZ MNIE. „No to zjem — rzekła Alicja — i jeśli od tego urosnę, to dosięgnę klucza; a jeżeli się zmniejszę, będę mogła się przeczołgać pod drzwiami: tak czy owak dostanę się do ogrodu i niech się dzieje, co chce!” Ugryzła kawałeczek i zapytała się z niepokojem: „W którą stronę? W którą?” trzymając sobie rękę na głowie, żeby poczuć, w którą stronę rośnie; i była zdumiona, że rozmiar jej się nie zmienia. Oczywiście, że tak właśnie bywa najczęściej, kiedy się je ciastko: ale ona już tak się wciągnęła w oczekiwanie, że będą się zdarzać tylko rzeczy niezwykłe, że wydawało się jakieś nudne i głupie, aby życie biegło tak zwyczajnie. Zabrała się więc do roboty i już było po ciastku.

Rozdział II Kałuża łez „Coraz to ciekawiejsze i ciekawiejsze!” wykrzyknęła Alicja (tak zdumiona, że na chwilę całkiem zapomniała, jak się poprawnie mówi). „Teraz się znów rozsuwam jak najdłuższy teleskop na świecie! Żegnam was, moje nóżki!” (bo gdy spojrzała sobie w dół na stopy, oddaliły się już na taką odległość, że prawie znikły jej z oczu). „O, moje biedne stopki, kto was teraz ubierze w buty i pończochy, moje najmilsze? Bo na pewno nie ja! Będę o wiele za daleko, żeby się wami zajmować: musicie same sobie radzić, jak umiecie... ale muszę być dla nich miła — pomyślała Alicja — bo może nie zechcą iść tam, gdzie ja chcę! Zaraz... już wiem. Zawsze na Gwiazdkę będę im dawać nową parę bucików. I zajęła się w duchu obmyślaniem, jak to załatwić. „Trzeba je będzie doręczać przez posłańca — stwierdziła — ależ to będzie zabawnie wyglądało: wysyłać prezenty dla własnych stóp! A jak dziwnie będzie się adresowało! Wielmożna Pani Prawa Stopa Alicji Dywanik przed Kominkiem Koło Kraty (Od kochającej Alicji) O jejku, co ja za bzdury wygaduję!” W tej samej chwili głowa jej uderzyła o strop sali: no i rzeczywiście miała teraz chyba więcej niż dziewięć stóp (czyli trzy metry) wzrostu, więc chwyciła czym prędzej złoty kluczyk i pobiegła ku drzwiczkom do ogrodu. Biedna Alicja! Tylko tyle mogła zrobić, że położyła się na boku i zajrzała przez nie jednym okiem do ogrodu; ale żeby się tam przedostać? teraz dopiero było to beznadziejne! aż usiadła i znowu się rozpłakała. „Wstydziłabyś się — powiedziała Alicja — taka duża dziewczynka” (teraz to rzeczywiście była duża!) „i żeby tak beczeć! Proszę natychmiast przestać, słyszysz!” Mimo to płakała dalej, wylewając całe kubły łez, aż zrobiła się wokół niej ogromna kałuża, głęboka na jakieś cztery cale i sięgająca aż do połowy sali. Po jakimś czasie usłyszała z daleka jakby truchcik i czym prędzej otarła sobie oczy z łez, żeby zobaczyć, kto tam idzie. A to Biały Królik wracał, elegancko ubrany, z białymi rękawiczkami z koźlęcej skóry w jednej dłoni i z ogromnym wachlarzem w drugiej; zbliżał się tuptając w wielkim pośpiechu i po drodze mamrotał: „Och! Ta Księżna, ta Księżna! ależ ona się wścieknie, że kazałem jej na siebie czekać!” Alicja była już tak zrozpaczona, że gotowa błagać o pomoc byle kogo; więc kiedy Królik zbliżył się do niej, odezwała się cichym i bojaźliwym głosem: „Bardzo pana przepraszam. Na to Królik się gwałtownie wzdrygnął, upuścił białe koziołkowe rękawiczki i wachlarz, i umknął co sił w ciemność.

Alicja podniosła wachlarz i rękawiczki, a że w sali było strasznie gorąco, wachlowała się cały czas mówiąc: „O jejku, o jejku! Ale dzisiaj wszystko jest dziwne! A wczoraj było jak zwykle. Czyżby mnie coś odmieniło tej nocy? Muszę się zastanowić: kiedy wstawałam rano, czy byłam sobą? Prawie jak gdybym pamiętała, że czułam się trochę inna. Ale jeśli nie jestem ta sama, to następne pytanie: kimże ja u licha jestem? O, to jest ta wielka zagadka!” I zaczęła przebiegać w myśli wszystkie znajome dzieci w tym samym wieku, co ona, żeby sprawdzić, czy mogła się przemienić w któreś z nich. „Na pewno nie jestem Adą — powiedziała — bo jej włosy opadają w takich długich kędziorach, a mnie w ogóle się nie kręcą; i na pewno też nie jestem Mabel, bo wiem tyle różnych rzeczy, a ona — och — ona tak mało wie! Poza tym to ona jest ona, a ja jestem ja... o jejku, jakie to wszystko zawiłe! Spróbuję, czy wiem to wszystko, co wiedziałam! Na przykład: cztery razy pięć równa się dwanaście, a cztery razy sześć równa się trzynaście, a cztery razy siedem... ojej! W ten sposób nigdy nie dojdę do dwudziestu! Ale tabliczka mnożenia nic nie znaczy; spróbujmy

geografii. Londyn jest stolicą Paryża, a Paryż jest stolicą Rzymu, a Rzym... nie, oczywiście wszystko mi się pokręciło! Na pewno zamieniono mnie w Mabel! Spróbuję powiedzieć na pamięć Jak ślicznie, mała...” i złożywszy ręce w małdrzyk, jak przy wydawaniu lekcji, zaczęła deklamować, ale głos jej brzmiał ochryple i obco, a słowa układały się wcale nie tak, jak trzeba:

Jak ślicznie, mały krokodylu, Upiększasz blask ogona, Gdy każda łuska twa wodą z Nilu Złociście lśni zroszona! Jak mile paszcza twa uśmiechnięta I ładnie sterczą szpony, Kiedy do środka małe rybięta Zaprasza pysk wyszczerzony! „To na pewno nie są te słowa!” zawołała biedna Alicja i znów łzy jej stanęły w oczach, gdy mówiła dalej: „Jednak widocznie zamieniłam się w Mabel i teraz będę musiała pójść i mieszkać w tym jej ubogim domku, prawie że bez zabawek, i będę musiała, ojej, wciąż tyle wkuwać! Nie, już sobie postanowiłam: jeżeli jestem Mabel, to zostanę tutaj! Jak chcą, to niech sobie z góry wtykają głowy i mówią: «Wyjdź tu do nas, kochanie!» A ja tylko spojrzę do góry i spytam: A kim ja właściwie jestem? Najpierw to proszę mi powiedzieć, a potem, jeśli mi się spodoba nim być, to wyjdę: a jak nie, to będę siedziała tu na dole, aż stanę się kimś innym... ojej! — zawołała nagle Alicja, wybuchając płaczem— żeby wreszcie ktoś wetknął tu głowę! Już mam tego tak dosyć... już nie chcę być sama!” Mówiąc to zerknęła na swoje dłonie i ze zdumieniem ujrzała, że wygłaszając te słowa nałożyła jedną z malutkich, białych koźlęcych rękawiczek Królika. „Jak to możliwe? — pomyślała.— Widocznie znowu się zmniejszam.” Wstała i podeszła do stolika, żeby się do niego przymierzyć, i okazało się, że ma teraz, tak na oko, jakieś dwie stopy wzrostu i nadal się gwałtownie zmniejsza: po chwili przekonała się, że powoduje to wachlarz, który trzymała w ręku, więc czym prędzej rzuciła go, w samą porę, żeby uchronić się przed skurczeniem aż do zupełnego zniknięcia. „Mało brakowało!” rzekła Alicja, porządnie przestraszona tą nagłą zmianą, ale bardzo zadowolona, gdy stwierdziła, że jeszcze istnieje. „A teraz do ogrodu!” I znów pobiegła pędem ku drzwiczkom: ale niestety! drzwiczki znowu były zamknięte, a złoty kluczyk leżał na szklanym stoliku, jak przedtem, „i wszystko to wygląda coraz gorzej — pomyślała biedaczka — bo taka malutka nigdy jelcze nie byłam, nigdy! słowo daję, że to już jest paskudne, żeby tak było!” To mówiąc poślizgnęła się i zaraz potem: chlup! znalazła się po szyję w słonej wodzie. Jej pierwszą myślą było, że wpadła jakimś cudem do morza, „wobec tego

będę mogła wrócić koleją powiedziała sobie. (Alicja była już raz w życiu. nad morzem i wyrobiły, sobie ogólny pogląd, że gdzie by nie pojechać na całym wybrzeżu Anglii, tam znajdzie się w morzu pewną ilość machin kąpielowych, trochę dzieci grzebiących drewnianymi łopatkami w piasku, dalej szereg domków do wynajęcia a za nimi stację kolejową). Wkrótce jednak uświadomiła sobie, że znajduje się w kałuży łez, które wypłakała mając dziewięć stóp wzrostu. Po co ja tyle płakałam! — rzekła sobie Alicja, pływając w kółko i starając się wydostać. — Teraz będę za to ukarana, tak że chyba się utopię we własnych łzach! To będzie dopiero dziwne, ale dzisiaj wszystko jest dziwne.” W tej chwili usłyszała, że w sadzawce opodal coś jakby się pluszcze, więc podpłynęła, żeby zobaczyć, co to takiego? i najpierw pomyślała, że to mors albo hipopotam, ale potem przypomniała sobie, jaka jest teraz malutka, i niebawem zorientowała się, że to tylko mysz, co wpadła tak samo jak ona! „Czy warto się teraz odzywać — pomyślała Alicja — do tej myszy? Wszystko tu jest takie dziwaczne, że nie zdziwiłabym się, gdyby ona umiała mówić: w każdym razie nie zaszkodzi spróbować”. Więc odezwała się: „O Myszy! czy nie wiesz, jak wydostać się z tej kałuży? Bardzo mnie już zmęczyło to pływanie w kółko, o Myszy!” (Alicja sądziła, że to jest właściwa forma zwracania się do myszy: nigdy jeszcze tego nie robiła, ale przypomniała sobie z łacińskiej gramatyki - swojego brata: „Mysz — myszy — myszy — mysz — myszą — o myszy!”) Mysz przyjrzała się jej badawczo i jak gdyby mrugnęła jednym okiem, ale nie odezwała się. „Może nie rozumie po angielsku — pomyślała Alicja.— Pewnie to jakaś francuska mysz, która przybyła tu z Wilhelmem Zdobywcą.” (Gdyż mimo dobrej znajomości historii Alicja nie miała zbyt jasnego wyobrażenia o tym, jak dawno się coś wydarzyło). Więc zaczęła od nowa: „Ou est ma chatte?” bo takie było pierwsze zdanie w jej książce do francuskiego. Mysz nagle wyprysnęła nad powierzchnię wody i jak gdyby cała się zatrzęsła ze strachu. „Och, bardzo przepraszam!” zawołała z pośpiechem Alicja, w obawie, czy nie zraniła uczuć biednego zwierzątka. „Zupełnie zapomniałam, że pani nie lubi kotów.” „Nie lubi kotów! — krzyknęła przeraźliwie i z pasją mysz. — A ty na moim miejscu lubiłabyś koty?” „No może nie — odrzekła Alicja pojednawczo. — Proszę się na mnie nie gniewać. Chciałabym ci jednak pokazać naszą kotkę Dinę. Na pewno zobaczywszy ją polubiłabyś koty. To takie kochane, ciche stworzonko,” mówiła dalej Alicja, na wpół jakby sama do siebie, pływając od niechcenia po sadzawce „i tak rozkosznie mruczy siedząc przy kominku, liżąc sobie łapkę i myjąc pyszczek — i jest taka mięciutka, jak ją przytulić — i tak wspaniale łapie myszy... och, bardzo przepraszam!” zawołała znów Alicja, bo tym razem Mysz cała aż się zjeżyła i na pewno była już ciężko obrażona. „Jak nie chcesz, to nie będziemy już o niej rozmawiać”

„Nie będziemy!” krzyknęła Mysz, trzęsąc się aż po czubek ogona. „Co za my! Jakbym to ja gadała o czymś takim! Nasza rodzina zawsze nienawidziła kotów: cóż to za nikczemne, podłe, wulgarne istoty! Żebym więcej o nich nie słyszała!” „Już ani pisnę!” odrzekła Alicja, żeby jak najprędzej zmienić temat rozmowy. „A czy ty — czy pani — czy lubisz — psy?” Mysz nie odpowiedziała, więc Alicja gorliwie ciągnęła dalej: „Niedaleko od nas jest taki rozkoszny psiak, chciałabym, żebyś go zobaczyła. Wiesz, taki mały terier o błyszczących oczkach, z taką długą, kędzierzawą, brązową sierścią! I aportuje co mu się rzuci, i służy na dwóch łapkach prosząc, żeby mu dać obiad, i umie jeszcze różne sztuki — połowy z nich nie pamiętam — i należy do pewnego farmera, i jest taki pożyteczny, wiesz, ten farmer mówi, że nie oddałby go za sto funtów! że zagryza mu wszystkie szczury i... o jejku!” zawołała z rozpaczą Alicja. „Zdaje się, że znowu ją uraziłam!” Mysz bowiem odpływała od niej z taką szybkością, aż się cała sadzawka wzburzyła. Więc zawołała za nią czule: „Kochana Myszko! Proszę cię, wróć, nie będziemy już rozmawiać o kotach, ani o psach, jeżeli ich nie lubisz!” Usłyszawszy to Mysz zawróciła i z wolna znów do niej podpłynęła: była aż blada na twarzy (z gniewu, pomyślała Alicja) i przemówiła cichym, drżącym głosem: „Wydostańmy się na brzeg, to opowiem ci swoją historię i zrozumiesz, dlaczego nienawidzę kotów i psów.” A czas się już było wydostać, bo w sadzawce zrobiło się aż ciasno, tyle tam powpadało ptaków i różnych zwierząt: był Kaczor i dront Dodo, papuga Lora i Orlątko, i sporo jeszcze innych ciekawych istot. Alicja popłynęła przodem i całe towarzystwo skierowało się za nią do brzegu.

Rozdział III Kumoterski wyścig i ogoniasta opowieść

Doprawdy było to dziwnie wyglądające towarzystwo, kiedy się zebrali na brzegu: ptaki o uszarganych piórach, czworonogi o pozlepianej sierści, a wszystko razem ociekające wodą, naburmuszone i czujące się pod psem. Oczywiście najpilniejszy był problem: jak się osuszyć? Zaczęli się nad tym naradzać i już po kilku minutach Alicja poczuła się z nimi tak swobodnie i rozmawiała poufale, jak gdyby się znali od dziecka. Nawet wdała się w dłuższą sprzeczkę z papugą, aż ta wreszcie nastroszyła się i już tylko powtarzała w kółko: „Jestem starsza od ciebie, więc na pewno wiem lepiej.” Na to zaś Alicja nie mogła się zgodzić, nie znając jej wieku, a że Lora stanowczo nie chciała powiedzieć, ile ma lat, więc nie było już o czym rozmawiać. Wreszcie Mysz, która sprawiała wrażenie osoby cieszącej się tu niejakim szacunkiem, zawołała: „Siadajcie wszyscy i posłuchajcie mnie! Już ja się o to postaram, żeby wam było sucho!” Od razu wszyscy usiedli, otaczając Mysz wielkim kręgiem. Alicja wpatrywała się w nią pilnie, bo czuła, że się ciężko przeziębi, jeśli zaraz nie wyschnie.

„Ehem!” odchrząknęła Mysz z bardzo ważną miną. „Jesteście gotowi? Oto najbardziej sucha rzecz, jaką znam. Proszę o ciszę! Wilhelm Zdobywca, którego popierał papież, uzyskał niebawem podporządkowanie się ze strony Anglików, którym brakowało przywódców i którzy ostatnimi czasy przywykli do samozwańczej władzy i podbojów. Edwin i Morcar, hrabiowie Mercji i Northumbrii...” „Brr!” otrząsnęła się Lora. „Co proszę?” rzekła Mysz ze zmarszczonym czołem, ale bardzo uprzejmie. „Mówiłaś coś?” „To nie ja!” rzekła z pośpiechem Lora. „Wydawało mi się, że ty — wycedziła Mysz. — Idziemy dalej: Edwin i Morcar, hrabiowie Mercji i Northumbrii, opowiedzieli się za nim; i nawet Stigand, patriotyczny arcybiskup Canterbury, znalazł to celowym. „Co znalazł?” zapytał Kaczor. „Znalazł to,” odparła nieco zirytowana Mysz. „Z pewnością dobrze wiesz, co to znaczy.” „Naturalnie, że wiem, jeżeli ja to znajdę!” odparł jej Kaczor. „Wtedy jest to zwykle żaba lub robak. Ale pytanie brzmi: co znalazł arcybiskup ?” Mysz zignorowała to pytanie i z pośpiechem ciągnęła dalej: „znalazł to celowym, ażeby udać się z Edgarem Athelingiem na spotkanie Wilhelma Zdobywcy i zaofiarować mu koronę. Postępowanie Wilhelma było z początku powściągliwe. Lecz zuchwalstwo jego Normanów... No i jak tam, kochanie?” zwróciła się do Alicji. „Wciąż mokro — odpowiedziała smętnie Alicja — tak jak było. Chyba mnie to wcale nie suszy.” „Skoro tak — rzekł Dodo powstając z godnością — to stawiam wniosek o odroczenie zebrania w celu natychmiastowego zastosowania intensywniejszych

środków zaradczych...” „Proszę mówić po ludzku! — zawołało Orlątko. — Nie rozumiem, co znaczy połowa tych długich słów, a w dodatku nie wierzę, abyś ty sam je rozumiał!” I zaraz pochyliło główkę kryjąc uśmiech. Kilka innych ptaków zachichotało. „Chciałem tylko powiedzieć — rzekł Dodo z urazą — że najlepiej osuszyłoby nas, gdybyśmy urządzili kumoterskie wyścigi.” „Co to są kumoterskie wyścigi?” zapytała Alicja; nie żeby ją to naprawdę ciekawiło, tylko że Dodo zawiesił głos, jak gdyby uważał, że ktoś powinien się odezwać, a nikt inny odezwać się chyba nie miał zamiaru. „No cóż — odpowiedział Dodo — najlepiej to będzie wyjaśnić pokazując.” (A ponieważ może się zdarzyć, że i wy któregoś dnia zimowego zechcecie to wypróbować, więc opowiem, jak Dodo się do tego zabierał.) Przede wszystkim wyznaczył tor wyścigu, coś na kształt koła (mówiąc, że „nie musi ono być takie idealne”), a potem całe towarzystwo rozmieszczone zostało tu i ówdzie wzdłuż toru. Nie było żadnego „Raz, dwa, trzy... start!” Po prostu każdy sobie zaczynał biec, jak mu się zachciało, tak że trudno było powiedzieć, kiedy wyścig się kończy. Ale jak już pobiegali tak sobie z pół godziny i zupełnie obeschli, Dodo nagle zawołał: „Koniec wyścigu!” i wszyscy stłoczyli się wokół niego, dysząc i dopytując się: „Ale kto wygrał?” Aby odpowiedzieć na to pytanie, Dodo musiał się porządnie zastanowić i długo tak stał z palcem przyciśniętym do czoła (w tej pozycji widuje się zwykle Szekspira na obrazach), a towarzystwo czekało w milczeniu. Wreszcie Dodo oznajmił: „Wszyscy wygrali i każdemu należy się nagroda.” „Ale kto je będzie rozdawał?” spytał cały chór głosów. „A któżby? oczywiście ona! ” rzekł Dodo, wskazując palcem na Alicję: i natychmiast wszyscy ją obstąpili, wykrzykując jedno przez drugie: „Nagrody! Nagrody!” Alicja sama nie wiedziała, co począć, aż w rozpaczy włożyła rękę do kieszeni i znalazła w niej pudełeczko kandyzowanych owoców i orzeszków (na szczęście słona woda się tam nie dostała), więc rozdała je w charakterze nagród. Wystarczyło akurat dla każdego po jednym. „Ale jej też należy się nagroda!” zauważyła Mysz. „Oczywiście!” oświadczył z powagą Dodo. „Co jeszcze masz w kieszeni?” zwrócił się do Alicji. „Tylko naparstek,” odrzekła ze smutkiem Alicja. „Dawaj go tu!” powiedział Dodo. Następnie; wszyscy znowu ją obstąpili, a Dodo wręczył jej uroczyście naparstek mówiąc: „Upraszamy cię, abyś zechciała przyjąć od nas ten oto elegancki naparstek.” A gdy skończył tę krótką przemowę, wszyscy podnieśli okrzyk na jej cześć.

Alicji wydało się to całkiem bez sensu, ale wszyscy wyglądali tak uroczyście, że nie ośmieliłaby się roześmiać; a ponieważ nie przychodziło jej nic do głowy, co by mogła powiedzieć, więc tylko się ukłoniła i przyjęła naparstek, starając się zachować z jak największą powagą. Następnie zabrano się do zjadania nagród: wywołało to sporo hałasu i zamieszania, bo duże ptaki uskarżały się, że nawet nie mają czego posmakować, a małe krztusiły się i trzeba je było walić po plecach. Aż i to wreszcie przeszło i znów usadowili się w kręgu, prosząc, żeby Mysz im coś jeszcze opowiedziała. „Słuchaj, obiecałaś mi opowiedzieć swoją historię — upomniała się Alicja — i dlaczego tak nienawidzisz... K i P...” dokończyła szeptem, na wpół obawiając się, że znów ją urazi. „Był to przypadek, proszę ja kogo, no... długi i smutny!” westchnęła Mysz zwracając, się do Alicji. „Jak ogon?” przesłyszała się Alicja i zdziwiona spojrzała na ogon Myszy. „Że długi, to prawda, ale dlaczego nazywasz go smutnym?” I dalej zastanawiała się nad tym, kiedy Mysz zaczęła już mówić, tak że opowieść jej wyobraziła sobie mniej więcej w ten oto sposób: Spotkał Bryś w domu mysz i rzekł: „Cieszę się, gdyż mam właśnie ochotę cię oddać pod sąd. Nie mam nic do roboty, więc cię wezmę w obroty. No, idziemy się sądzić! Nie umkniesz mi stąd.” Na to mysz: „Nie, kolego! Gdzie tu sąd? Bez sędziego, bez przysięgłych? To nie jest żaden sąd, sam to stwierdź.” A psiak na to: „Ja sam za przysięgłych się zdam i za sędziego, i sam cię skazuję na „Nie uważasz! — powiedziała strofującym tonem Mysz do Alicji. — O czym ty myślisz?” „Bardzo przepraszam — rzekła ze skruchą Alicja. — To był, zdaje się, piąty zakręt ?” „Niezupełnie!” krzyknęła na nią ostro Mysz, bardzo zagniewana. „Nie? supeł, nie zakręt?” speszyła się Alicja, już gotowa jej pomóc, rozglądając się niespokojnie. „Gdzie on jest? Pomogę ci go rozplątać!” „Nic podobnego!” rzekła Mysz, wstając i zbierając się do odejścia. „Obrażasz mnie, wygadując te brednie.” „Ależ ja nie chciałam!” błagała ją Alicja. „Ale ty jesteś taka obrażalska!” Mysz tylko burknęła w odpowiedzi. „Proszę cię, wróć i dokończ tej opowieści!” wołała za nią Alicja. A inni też chórem błagali: „Tak, bardzo cię prosimy!” Ale zniecierpliwiona Mysz tylko potrząsnęła głową i jeszcze przyśpieszyła kroku. „Jaka szkoda, że nie chciała zostać!” westchnęła Lora, gdy Mysz znikła im z oczu. A stara Krabina skorzystała z okazji, żeby pouczyć córkę: „Widzisz, moja

kochana! Niech to będzie dla ciebie nauczką, żeby nigdy cię złość nie poniosła!” „Ugryź się, mamo, w język!” odparła jej opryskliwie młoda Krabianka. „Z tobą nawet ostryga by się wściekła!” „Och, żeby tu była Dina, słowo daję!” odezwała się na głos Alicja, właściwie to do nikogo. „Ona by ją tu raz dwa ściągnęła z powrotem!” „A kto to jest Dina, jeśli wolno się spytać?” zagadnęła ją Lora. Alicja skwapliwie wyjaśniła, bo zawsze chętnie rozmawiała o swej ulubienicy: „Dina to nasza kotka. I nie wyobrażacie sobie, jak kapitalnie łapie myszy! A poza tym, ach! żebyście zobaczyli, jak ona poluje na ptaki! Zjeść małego ptaszka to dla niej tyle, co spojrzeć!” Słowa te spowodowały widoczne poruszenie w towarzystwie. Niektóre z ptaków pośpiesznie się oddaliły; jedna stara Sroka zaczęła się starannie opatulać mówiąc: „Już naprawdę czas na mnie: nocne powietrze źle mi wpływa na gardło!” a pewna Kanarzyca zawołała drżącym głosem na dzieci: „Chodźcie już, moje maleństwa! Pora iść do łóżeczka!” Pod takim czy innym pretekstem wszyscy się rozeszli i Alicja raptem została sama.

„Po co ja wspomniałam o Dinie! — rzekła do siebie ze smutkiem. — Zdaje się, że tu na dole nikt jej nie lubi, a ja ręczę, że to najlepszy kot na całym świecie! Och,

Dina, kochanie ty moje! Czy ja ciebie jeszcze zobaczę?” I znów rozpłakało się biedne maleństwo, bo czuła się taka samotna i zgnębiona. Ale wkrótce znów posłyszała z daleka jakby truchcik i czym prędzej podniosła oczy, na wpół spodziewając się, że to Mysz zmieniła zdanie i wraca, żeby dokończyć opowieści.

Rozdział IV Królik wpuszcza w komin

Tymczasem to Biały Królik wracał powolnym truchcikiem i rozglądał się niespokojnie, jakby coś zgubił; usłyszała, jak mamrocze pod nosem: „Oj, księżna! księżna! Ach, moje biedne łapki! Ach, mojeż ty futerko i wąsy! Ona mnie każe ściąć, jak łasicę kocham! Gdzie ja mogłem je zgubić?” Alicja od razu się domyśliła, że Królik szuka wachlarza i białych koźlęcych rękawiczek, więc przez zwykłą uczynność zaczęła się za nimi rozglądać, a te wprost jakby się rozpłynęły w powietrzu... wszystko się jakby odmieniło, odkąd pływała w kałuży, a wielka sala ze

szklanym stolikiem i drzwiczkami znikły bez śladu. Po chwili Królik spostrzegł myszkującą tu i ówdzie Alicję i gniewnie zawołał do niej: „Hej tam, Marianno, a co ty tu robisz? Prószę natychmiast skoczyć do domu i przynieść mi rękawiczki, i wachlarz! Ale już!” Co tak przestraszyło Alicję, że z miejsca pobiegła we wskazanym kierunku, nawet nie próbując mu wyjaśnić, że się pomylił. „Wziął mnie za swoją służącą!” powiedziała sobie, już biegnąc. „Ale się zdziwi, jak się dowie, kim jestem! Ale na wszelki wypadek przyniosę mu ten wachlarz i rękawiczki... oczywiście, jeżeli je znajdę.” To mówiąc ujrzała nagle przed sobą ładniutki domeczek, na którego drzwiach błyszczała mosiężna tabliczka z wygrawerowanym nazwiskiem: B. KRÓLIK. Weszła bez pukania i puściła się na górę po schodach, bojąc się, żeby nie spotkać prawdziwej Marianny, która mogłaby ją wyprosić, zanim znajdzie wachlarz i rękawiczki. „Jakie to dziwne — rzekła do siebie Alicja —tak biegać na posyłki dla królika! Jak tak dalej pójdzie, to Dina zacznie mnie wysyłać z poleceniami!” I wyobraziła sobie, jak to będzie: „Panno Alicjo! Proszę się natychmiast przygotować do wyjścia na spacer!” „Już idę, nianiu! Tylko muszę popilnować tej mysiej nory, póki Dina nie wróci, żeby mysz nie uciekła.” „Chociaż nie wydaje mi się — dorzuciła Alicja — żeby ktoś pozwolił Dinie zostać u nas w domu, gdyby się tak zaczęła rządzić.” W międzyczasie dotarła do schludnego pokoiku, gdzie na stoliku pod oknem (tak jak się spodziewała) leżał wachlarz i kilka par malutkich, białych koziołkowych rękawiczek: chwyciła ich jedną parę i wachlarz i już miała wybiec, kiedy spojrzenie jej padło na buteleczkę stojącą przy lustrze. Tym razem nie było na niej etykiety z napisem WYPIJ MNIE, mimo to odkorkowała ją i przyłożyła do ust. „Już wiem — powiedziała sobie — że coś ciekawego musi się zdarzyć, ile razy coś zjem albo wypiję: no to zobaczę, co sprawi ta buteleczka! Mam nadzieję, że znowu zrobię się duża, bo mi już zupełnie obrzydło, że wciąż jestem taka malutka.” I rzeczywiście! a nawet prędzej, niż się spodziewała: zanim zdążyła wypić pół butelki, okazało się, że jej głowa wpiera się w sufit i musiała się schylić, żeby sobie nie złamać karku. Czym prędzej odstawiła buteleczkę, mówiąc do siebie: „Już wystarczy! mam nadzieję, że większa nie urosnę... Już i tak nie mieszczę się w drzwiach... Słowo daję, po co ja tyle wypiłam!”

Niestety! Za późno o tym pomyślała! Teraz już rosła i rosła, tak że wkrótce musiała uklęknąć na podłodze: a po chwili już i na to nie było miejsca, więc spróbowała, co będzie, jeśli się położy zwinięta w kłębek z łokciem opartym o drzwi, drugą rękę założywszy sobie na głowę. I dalej rosła, aż — nie mając innego wyjścia — wystawiła jedną rękę za okno, a stopę wepchnęła w kominek i powiedziała sobie: „Już nic więcej nie mogę zrobić, choćby nie wiem co. No i co ze mną będzie?” Całe szczęście, że czarodziejska buteleczka wreszcie zrobiła swoje i Alicja przestała rosnąć; mimo to, było jej bardzo niewygodnie, a że nie widziała kompletnie żadnej szansy, aby się stąd kiedykolwiek wydostać, nic dziwnego, że czuła się dosyć przygnębiona. „O wiele przyjemniej było w domu — pomyślała biedna Alicja — kiedy nie musiałam ciągle to rosnąć, to zmniejszać się, i nie rządziły się mną myszy ani króliki. Już prawie wolałabym nie wpaść do tej króliczej nory... a jednak... jednak... wiecie co, takie życie, to jest nawet ciekawe! Właściwie co się ze mną stało? Kiedy czytałam bajki, myślałam, że takie rzeczy nigdy się nie zdarzają, a tu proszę, właśnie ze mną dzieje się coś takiego! Warto by o mnie napisać książkę, słowo daję! I jak będę duża, to ją napiszę... ale już jestem duża — wtrąciła żałośnie — w każdym razie tu większa już być nie mogę, bo nie ma miejsca. Ale czy wobec tego — pomyślała Alicja — nigdy już nie będę starsza, niż jestem? W pewnym sensie to byłoby pocieszające: nigdy nie być staruszką... tylko że... ciągle mieć lekcje do odrabiania! Och... nie! Oj, ty głuptasie, Alicjo! — odpowiedziała sobie. — A jak mogłabyś tutaj uczyć się zadanych lekcji? Przecież tu nawet dla ciebie samej jest za mało miejsca, a już podręczniki zupełnie by się nie zmieściły!” I tak sobie rozważała, to z jednego punktu widzenia, to z drugiego, tak że w sumie była to całkiem nienajgorsza rozmowa; ale po jakimś czasie usłyszała czyjś

głos na zewnątrz i przerwała, żeby posłuchać. „Marianno! Marianno! — mówił ten głos. — Proszę mi w tej chwili przynieść rękawiczki!” Po czym rozległ się drobny tupot na schodach. Alicja zrozumiała, że to Królik przyszedł jej szukać, i zadrżała, aż dom się zatrząsł, całkiem zapominając, że jest teraz chyba z tysiąc razy większa niż Królik i zupełnie nie. ma powodu, żeby się go obawiać. Królik dotarł niebawem do drzwi i usiłował je otworzyć; ale nie udało mu się, bo drzwi się otwierały do środka i były mocno przyciśnięte łokciem Alicji. Słyszała, jak powiedział do siebie: „Więc obejdę i dostanę się tam przez okno.” „Nic z tego!” pomyślała Alicja i odczekawszy, aż wydało jej się, że słyszy Królika tuż pod oknem, nagle rozczapierzyła dłoń i chwyciła na oślep. Nie udało jej się niczego złapać, ale usłyszała drobny wrzask i upadek, i brzęk tłukącego się szkła, z czego wywnioskowała, iż mógł on wpaść w inspekty z ogórkami albo coś w tym rodzaju. Następnie rozległ się gniewny głos — Królika: „Pat! Pat! Gdzie jesteś?” A potem głos, którego nigdy jeszcze nie słyszała: „Pewnikiem tu żem jest, a niby gdzie! Jabłka wykopuję, jaśnie panie!” „Znam ja to twoje wykopywanie jabłek!” odpowiedział z wściekłością Królik. „Chodź tutaj! Pomóż mi się z tego wydostać!” (Znów odgłosy tłuczonego szkła.) „A teraz powiedz mi, Patryku, co tam jest w oknie?” „Pewnikiem ręka, jaśnie panie!” (Wymawiał to: rynka). „Ręka, ty ośle! Kto widział rękę tej wielkości? Przecież ona zajmuje całe okno!” „Pewnikiem zajmuje, jaśnie panie! ale zawsze to ręka.” „W każdym razie nie powinna tam być. Weź i zabierz ją stamtąd!” Po czym nastąpiła długa cisza i tylko od czasu do czasu Alicja słyszała szepty w rodzaju: „Pewnikiem, że mi się nie podoba, jaśnie panie, co to, to nie!” „Rób, co ci mówię, ty tchórzu!” aż znowu sięgnęła i chwyciła na oślep. Tym razem usłyszała dwa drobne wrzaski i znów brzęk tłukącego się szkła. „Ależ oni muszą mieć tych inspektów! — pomyślała.— Ciekawe, co teraz zrobią! Jeśli chcą mnie wyciągnąć przez okno, to proszę bardzo! Wcale nie zależy mi na tym, żeby tu dłużej siedzieć.” Poczekała jeszcze trochę i nic już nie było słychać. Wreszcie rozległ się turkot kółek i gwar wielu przekrzykujących się głosów: „A gdzie druga drabina? — Przecież miałem przynieść tylko jedną. Zbych ma drugą — Zbychu! daj no ją tutaj! — Tu przystawcie je, tu, na rogu — Co ty! najpierw trzeba je związać! — Nie sięgają nawet do połowy — E tam, wystarczy. Nie bądź taki wybredny — Ej, Zbychu! Złap się za tę linę — A dach wytrzyma? — Uważaj, dachówka się obluzowała— Ojej, leci! Chowajcie głowy!” (głośny łomot) „No i kto to zrobił? — Na pewno Zbych! — Kto idzie do komina?— Nie, ja nie pójdę! Sam sobie właź! — Co to, to nie! — A niechaj Zbych wejdzie — Ej, Zbychu! Pan powiedział, że masz wleźć do komina!”

„Aha! więc to Zbycha się tu wpuszcza w komin, tak?” rzekła do siebie Alicja. „Jak widać, wszystko się tu spycha na Zbycha! Nie chciałabym być na jego miejscu. Wprawdzie ten kominek jest ciasny; ale trochę jeszcze wierzgnąć potrafię.” Cofnęła nogę w kominie, ile się dało, i czekała, póki nie usłyszała w kominie tuż nad sobą, że jakiś zwierzak (nie sposób się było domyślić, co to takiego) drapie się i gramoli, i wtedy powiedziawszy sobie: „To Zbych!” tylko raz mocno kopnęła i czekała, co będzie dalej.

Najpierw usłyszała chóralne: „Zbych leci!” a potem krzyk samego Królika: „Łapcie go, tam, koło żywopłotu!” i milczenie, a potem znów rejwach głosów: „Podnieście mu głowę— Teraz wlać mu wódki — Żeby się nie zakrztusił — No jak, stary? Co ci się przydarzyło? Opowiadaj!” Wreszcie rozległ się słaby, piskliwy głosik. ( „To Zbych!” pomyślała Alicja). „Po prawdzie to sam nie wiem... Nie, dziękuję, wystarczy: już mi lepiej... ale mnie zanadto roztrzęsło, żeby opowiadać... wiem tylko, że coś mnie rąbło, jak ten diabeł z pudełka, i poleciałem jak rakieta!” „A fakt, żeś poleciał, stary!” przytakiwali mu.

„Trzeba będzie spalić ten dom!” rozległ się głos Królika i Alicja zawołała najgłośniej, jak mogła: „Tylko spróbujcie, to na was wypuszczę Dinę!” Natychmiast zapadła grobowa cisza i Alicja pomyślała: „Ciekawe, co teraz zrobią! Gdyby mieli trochę oleju w głowie, to zerwaliby dach.” Po paru minutach znów zrobił się ruch i Alicja usłyszała głos Królika: „Jedna taczka na początek wystarczy”. „Czego jedna taczka?” pomyślała Alicja. Ale niedługo trwały jej wątpliwości, bo w następnej chwili przez okno sypnęła się z grzechotem ulewa żwiru i niektóre kamyczki trafiły ją w twarz. „Zrobię z tym porządek!” pomyślała i krzyknęła: „Tylko spróbujcie jeszcze raz!” i znów zapadła grobowa cisza. Z niejakim zdziwieniem Alicja spostrzegła, że leżące na podłodze kamyczki zmieniają się w ciasteczka, i nagle olśniła ją myśl. „A gdybym zjadła takie ciasteczko? — pomyślała — Na pewno zmieni się mój rozmiar! a ponieważ większa już być nie mogę, więc chyba musi mnie to zmniejszyć.” Połknęła jedno z ciasteczek i stwierdziła z uciechą, że od razu się zaczyna kurczyć. Gdy była już dostatecznie mała, żeby się przecisnąć przez drzwi, wybiegła z domu i ujrzała na dworze cały tłum wyczekujących zwierzątek i ptaków. Pośrodku tego zbiegowiska biedny, mały Zbych, który się okazał jaszczurką, podtrzymywany był przez dwie świnki morskie, pojące go czymś z butelki. Ledwie się ukazała Alicja, wszystko to rzuciło się ku niej, ale ona pobiegła co sił i wkrótce znalazła się już bezpieczna w gęstym lesie. „Pierwsze, co muszę zrobić — powiedziała sobie Alicja, błądząc po lesie — to urosnąć do moich prawdziwych rozmiarów; a po drugie muszę się wreszcie dostać do tego przepięknego ogrodu. Taki plan będzie chyba najlepszy. Pewnie, że wyglądało to na wspaniały plan, a w dodatku pomysłowy i taki prosty: miał tylko tę jedną wadę, że ona nie miała najmniejszego pojęcia, jak się do tego zabrać; i gdy się tak zmartwiona rozglądała wśród drzew, tuż nad głową usłyszała krótkie a przenikliwe szczeknięcie i czym prędzej spojrzała w górę.

Olbrzymie szczeniątko wytrzeszczało na nią z góry wielkie, okrągłe ślepia i niepewnie wyciągając łapkę próbowało jej dotknąć. „Moje biedactwo!” odezwała się pieszczotliwie Alicja i na gwałt usiłowała zagwizdać; ale bez ustanku przerażała ją myśl, że szczeniak może być głodny, bo wtedy nie omieszkałby jej prawdopodobnie zjeść, razem z jej czułościami. Sama nie wiedząc prawie, co robi, podniosła jakiś patyczek i wyciągnęła go do szczeniaka: a na to szczeniak podskoczył, odbijając się czterema łapami na raz, w powietrze i wydał zachwycony jazgot, rzucił się na patyk i udawał, że chce go rozszarpać: więc Alicja uskoczyła za spory krzak ostu, żeby jej nie stratował; i ledwie się pokazała z drugiej strony, szczeniak znów rzucił się na patyk, aż z pośpiechu przekoziołkował na łeb, na szyję, usiłując go chapnąć; wobec czego Alicja, pomyślawszy, że przypomina to zabawę w berka z perszeronem i tylko patrzeć, jak zostanie zmiażdżona pod jego kopytami, znów obiegła krzak ostu: na co szczeniak zaczął raz po raz szarżować na patyk, biegnąc za każdym razem mały kawałeczek naprzód i uskakując duży kawał do tyłu, cały czas ujadając ochryple, aż

w końcu usiadł w sporej odległości, zziajany, z wywieszonym językiem i na wpół przymknąwszy ogromne ślepia.

Alicja pomyślała sobie, że to jedyna okazja do ucieczki: od razu wzięła nogi za pas i biegła, aż tchu jej zabrakło, a ujadanie szczeniaka już ledwie dolatywało z daleka. „Jednak cóż to był za miły szczeniaczek!” rzekła Alicja, opierając się o jaskier, żeby odpocząć, i wachlując się jego liściem. „Tak bym chciała nauczyć go różnych sztuczek, żeby tylko — żebym tylko była dość duża! O jejku! Mało nie zapomniałam, że mam przecież urosnąć! Zastanówmy się... jak to zrobić? Chyba powinnam coś zjeść albo wypić: ale co? to jest pytanie!” Nie ulegało wątpliwości, że jest to podstawowe pytanie: „Co?” Alicja zaczęła się rozglądać po kwiatach i po źdźbłach trawy, ale nic takiego nie mogła wypatrzeć, co by jej wyglądało, że to właśnie trzeba zjeść albo wypić w danych okolicznościach. Tuż koło niej rósł wielki grzyb, w przybliżeniu tak wysoki jak ona: kiedy już zajrzała, co jest pod nim, z jednej i drugiej strony i poza nim, przyszło jej do głowy, że mogłaby też sprawdzić, co jest na wierzchu. Stanąwszy z wyciągniętą szyją na palcach zerknęła nad krawędź grzyba: i nagle znalazła się oko w oko z wielką błękitną gąsienicą, która siedziała tam z założonymi rękoma i spokojnie paliła długie nargile, nie zwracając najmniejszej uwagi na nią i w ogóle na otoczenie.

Rozdział V Gąsienica radzi

Gąsienica i Alicja patrzyły na siebie przez jakiś czas w milczeniu: wreszcie Gąsienica wyjęła cybuch z ust i odezwała się do niej męskim choć omdlewająco sennym głosem: „Ty kim jesteś?” spytał Gąsienica. Nie był to zbyt zachęcający wstęp do rozmowy. Alicja odpowiedziała dosyć nieśmiało: „Ja... ja właściwie nie wiem, proszę pana, kim teraz jestem... to znaczy wiem, kim byłam dziś rano, kiedy wstałam z łóżka, ale od tego czasu już chyba kilka razy musiałam się zmienić.” „Co ty wygadujesz? — powiedział surowo pan Gąsienica.— Proszę się wytłumaczyć!” „Się wytłumaczyć chyba nie potrafię, proszę pana — odrzekła Alicja — bo ja, widzi pan, nie jestem sobą.” „Nie widzę,” rzekł Gąsienica. „Obawiam się, że nie potrafię tego jaśniej wyrazić — odpowiedziała mu bardzo grzecznie Alicja — bo po pierwsze sama nie rozumiem; i jak się tyle razy w ciągu

jednego dnia zmienia swój rozmiar, to się można całkiem pogubić.” „Nie można,” rzekł Gąsienica. „Tak, bo pan tego może jeszcze nie przeżył,” powiedziała Alicja. „Ale jak się pan zmieni w poczwarkę — bo wie pan, kiedyś to musi nastąpić — a później w motyla, to będzie się pan chyba czuł trochę dziwnie, prawda?” „Ani trochę,” rzekł Gąsienica. „No, to może z panem jest inaczej — odrzekła Alicja.— W każdym razie ja czułabym się bardzo dziwnie.” „Ty! — wycedził z pogardą Gąsienica. — A kim ty jesteś?” W ten sposób wrócili do początku rozmowy. Alicję trochę już zirytowało, że Gąsienica jej tak półgębkiem odpowiada, jak z łaski, więc wyprostowała się i rzekła z godnością: „Chyba pan pierwszy powinien mi się przedstawić?” „Dlaczego?” spytał Gąsienica. I znów kłopotliwe pytanie! a ponieważ nie umiała znaleźć na nie rozsądnej odpowiedzi, pan Gąsienica zaś był najwyraźniej w bardzo nieprzyjemnym humorze, odwróciła się, żeby odejść. „Wracaj! — krzyknął za nią Gąsienica. — Mam ci coś ważnego do powiedzenia!” Brzmiało to dość obiecująco. Alicja zawróciła i znów do niego podeszła. „Czego się irytujesz?” rzekł Gąsienica. „To wszystko, co pan miał do powiedzenia?” rzekła Alicja, z trudem opanowując gniew. „Nie,” odpowiedział Gąsienica. Alicja pomyślała sobie, że może poczekać, bo i tak nie ma nic do roboty, a może Gąsienica jej wreszcie powie coś ciekawego. A on przez kilka minut pykał z fajki i nie odzywał się; aż w końcu rozplótł swe założone ręce, wyjął cybuch z ust i rzekł: „Więc wydaje ci się, że się zmieniłaś?” „Obawiam się, że tak, proszę pana — odrzekła Alicja.— Nie mam takiej pamięci, jak przedtem... i nawet przez dziesięć minut nie mogę się utrzymać w jednych rozmiarach.” „Do czego nie masz pamięci?” spytał Gąsienica. „Na przykład próbowałam sobie powiedzieć wiersz Jak ślicznie, mała pilna pszczółko... a wyszło mi zupełnie inaczej!” odrzekła mu bardzo smutnym głosem Alicja. „A spróbuj wyrecytować Jesteś stary, mój ojcze!” powiedział pan Gąsienica. Alicja złożyła ręce w małdrzyk i zaczęła: „Jesteś stary, mój ojcze — do Williama syn rzecze — I już całkiem ci włosy zbielały: Czy wypada w tym wieku, sędziwy człowiecze, Abyś stawał na głowie dzień cały?”

„Bo za młodu — synowi ojciec William odpowie — Bałem się, że mózg nadwyrężę: Teraz, odkąd mam pewność, że go nie ma w mej głowie, Staję na niej i nie dbam o tęże. „ „Jesteś stary — rzekł młodzian — i jak wiadomo, Niepomiernie zrobiłeś się gruby, Jednak salto do tyłu czynisz, wchodząc do domu: Ach, dlaczegóż to, ojcze mój luby? „ „Bo za młodu — rzekł mędrzec, potrząsając siwizną — Członki me, dzięki tej oto maści, Były giętkie i takoż się w starość oślizną: Chcesz ją wziąć za szylinga? to naści!” „Jesteś stary — rzekł młodzian — i szczęki twe zmogą Co najwyżej łój: jakimż sposobem, Jakimż cudem zdołałeś, zgrzybiały niebogo, Całą gęś pożreć, z kośćmi i z dziobem ?” „Bo za młodu — rzekł ojciec — jąwszy się prawa, Z żoną wiodłem dysputy prawnicze, Skąd została mi w szczękach taka siła i wprawa, Że do śmierci nikomu nie życzę.” „Jesteś stary — rzekł młodzian — i uwierzyć nie możem, Abyś oko miał pewne jak zawsze, Lecz na nosie stojącym balansujesz węgorzem: Skądże zmysły masz coraz to żwawsze?” „Już na trzy ci odrzekłem pytania i dosyć— Rzekł ojciec. — Nie mędrkuj mi, chłopie! Myślisz, że cały dzień będę brednie twe znosić? Jazda stąd! bo ze schodów cię skopię.”

„Coś tu nie tak,” rzekł Gąsienica. „Rzeczywiście coś jakby nie całkiem tak — przyznała z obawą Alicja — Niektóre słowa pozmieniały się.” „Całkiem źle, od początku do końca!” rzekł stanowczo pan Gąsienica; i zapadło przedłużające się milczenie. Aż odezwał się pierwszy Gąsienica. „Jaka duża chcesz być?” zapytał. „Och, właściwie jest mi wszystko jedno — odpowiedziała z pośpiechem Alicja — tylko nieprzyjemnie się tak wciąż zmieniać i zmieniać, pan rozumie. „

„Nie rozumiem,” rzekł Gąsienica. Alicja nie odpowiedziała: jeszcze nikt w życiu jej się tyle nie sprzeciwiał i poczuła, że ją złość ogarnia. „A taki wzrost jak teraz ci odpowiada?” spytał Gąsienica. „No... może troszkę większy, jeśli pan nic nie ma przeciwko temu — rzekła Alicja. — Trzy cale to taki głupi wzrost.” „To bardzo dobry wzrost! ” odpowiedział jej gniewnie pan Gąsienica, prostując się na całą wysokość (jego wzrost wynosił akurat trzy cale). „Ale ja nie jestem do niego przyzwyczajona!” użaliła się błagalnie Alicja i pomyślała: „Żeby te stworzenia nie były takie obrażalskie!” „Przyzwyczaisz się,” rzekł Gąsienica i wsadziwszy sobie cybuch do ust zaczął znów palić. Tym razem Alicja czekała już cierpliwie, kiedy mu się zechce odezwać. Po kilku minutach Gąsienica wyjął cybuch z ust, ziewnął parę razy i otrząsnął się. Następnie zlazł z grzyba i odpełznął gdzieś w trawę, rzuciwszy tylko mimochodem, gdy znikał: „Od jednej strony się rośnie, a od drugiej maleje.” „Od jednej strony czego? od drugiej strony czego? pomyślała sobie Alicja. „Grzyba,” rzekł Gąsienica, zupełnie jakby zapytała na głos, i w następnej chwili znikł jej z oczu. Alicja została, przypatrując się chwilę grzybowi, namyślając się, które są te dwie strony? a ponieważ był idealnie okrągły, pytanie okazało się bardzo trudne. Ale w końcu objęła grzyb, wyciągając ramiona, ile się da, i każdą ręką odłamała z brzegów po kawałeczku. „A teraz które jest które? ” zadała sobie pytanie: i ugryzła troszeczkę z prawej ręki, żeby sprawdzić, jaki to wywoła skutek. Prawie w tej samej chwili poczuła silne uderzenie w podbródek: zderzył się on z jej stopą! Przeraziła ją ta raptowna przemiana, ale czuła, że nie ma chwili do stracenia, bo kurczyła się błyskawicznie: wzięła się więc do odgryzania z drugiego kawałka. Podbródek miała już tak mocno przyciśnięty do stopy, że prawie nie zostało miejsca na otwarcie ust: ale w końcu jej się udało i przełknęła jakoś kąsek z lewego kawałka.

* „No, wreszcie mam swobodną głowę!” powiedziała Alicja z radością, która zmieniła się po chwili w popłoch, gdy stwierdziła, że nie może znaleźć swych ramion: kiedy spojrzała w dół, widziała tylko szyję potwornej długości, wyrastającą jak łodyga z morza zielonych liści, leżącego głęboko w dole. „Co to takie zielone? — spytała Alicja. — I gdzie się podziały moje ramiona,? A wy, moje biedne rączki, dlaczego ja was nie widzę?” Mówiąc to, poruszała nimi, ale nie było znać żadnego skutku poza tym, że w zielonych liściach, daleko, coś jakby zadygotało. Ponieważ wyglądało na to, że nie ma szansy na podniesienie rąk do głowy, spróbowała głowę opuścić do nich i stwierdziła z zachwytem, że jej szyja wygina się swobodnie na wszystkie strony, jak wąż. Właśnie udało się jej nagiąć ją ślicznym zygzakiem w dół i zamierzała dać nurka w listowie, które okazało się po prostu wierzchołkami drzew, pod którymi przedtem szła, gdy nagle spłoszył ją ostry syk, aż cofnęła się: duży gołąb frunął jej prosto w twarz i tłukł po niej zawzięcie skrzydłami.

„Żmija!” wrzasnął Gołąb. „Nie jestem żmiją! — powiedziała z oburzeniem Alicja.— Proszę mi dać spokój!” „Ależ tak, żmija!” powtórzył Gołąb, ale już ciszej, i dodał z czymś podobnym do szlochu: „Próbowałem już na wszystkie sposoby... i chyba nie ma na nie rady!” „Nie rozumiem, o co ci chodzi,” rzekła Alicja. „Próbowałem i w korzeniach drzew, i na brzegach próbowałem, i w żywopłotach — ciągnął Gołąb, nie słuchając jej — ale te żmije! Nic ich nie zadowoli!” Alicja coraz mniej rozumiała, pomyślała jednak, że nie ma sensu się więcej odzywać, póki Gołąb się nie wygada. „Jakby jeszcze mało było kłopotu z wysiadywaniem jaj! — mówił Gołąb — a do tego muszę dzień i noc uważać na żmije! Przecież ja oka nie zmrużyłem od trzech tygodni!” „Bardzo mi przykro, że masz tyle zmartwień!” powiedziała Alicja, której zaczęło świtać, w czym rzecz. „I właśnie, kiedy zająłem sobie najwyższe drzewo w tym lesie — ciągnął Gołąb, podnosząc głos do krzyku — i kiedy myślałem, że wreszcie się od nich odczepię, one muszą przyleźć do mnie jeszcze i z nieba! Uch, ty żmijo!”

„Kiedy mówię ci, że nie jestem żmiją! — odrzekła Alicja.— Ja jestem... jestem...” „No... no! Czym jesteś? — przedrzeźnił ją Gołąb. — Widzę, że starasz się coś na poczekaniu zmyślić!” „Jestem... jestem dziewczynką,” powiedziała Alicja, trochę niepewnie, bo przypomniała sobie, ile przeszła w ciągu tego dnia przeobrażeń. „Rzeczywiście, bardzo to prawdopodobne! — rzekł Gołąb tonem najgłębszej pogardy. — Widziałem w życiu sporo dziewczynek, ale żadna nie miała takiej szyi! Nie, nie! Jesteś żmiją: i nie próbuj mi się wykręcać. Zaraz powiesz mi, że nigdy nie jadłaś jajka!” „Pewnie, że jadłam jajka — odrzekła Alicja, która była dzieckiem nadzwyczaj prawdomównym — ale zrozum, że dziewczynki jedzą tak samo dużo jajek, jak węże.” „Nie wierzę — odpowiedział Gołąb — ale gdyby tak było, to są też pewnym rodzajem żmij: tyle mogę powiedzieć.” Dla Alicji była to myśl tak nowa i zaskakująca, że na dłuższą chwilę zamilkła, przez co Gołąb miał jeszcze okazję dodać: „Wiem o tym doskonale, że szukasz jajek! no i co mi za różnica, czy jesteś dziewczynką, czy żmiją?” „Dla mnie to jest różnica — powiedziała czym prędzej Alicja — i tak się składa, że wcale nie szukam jajek; a gdybym szukała, to nie twoich, bo nie lubię ich na surowo.” „No to wynoś się stąd!” burknął Gołąb i nadąsany usadowił się znów na swym gnieździe. Alicja zaś przeciskała się, jak mogła, przez drzewa w dół, tylko szyja ciągle się jej zaplątywała w gałęzie i musiała raz po raz przystawać, żeby ją z nich wysupłać. Wreszcie przypomniała sobie, że nadal trzyma w dłoniach kawałki grzyba, i wzięła się do nich bardzo ostrożnie, nadgryzając to jeden, to drugi, wydłużając się i skracając, aż udało jej się doprowadzić do zwykłego wzrostu. Już tak dawno nie miała z nim do czynienia, że z początku czuła się dosyć dziwnie; ale po kilku minutach się przyzwyczaiła i znów zaczęła, jak to ona, mówić sama do siebie: „No i proszę, połowa mojego planu jest wykonana! Ależ dziwne są te przemiany! Nigdy nie jestem pewna, czym będę, wystarczy chwila! Grunt, że wróciłam do prawdziwego wzrostu: teraz byle się dostać do tego przepięknego ogrodu — ciekawe, jak to zrobić?” Tak sobie rozmawiając wyszła raptem na polanę, gdzie stał mały domek, tak wysoki jak ona. „Ktokolwiek tam mieszka — pomyślała — nie mogę ich zaskakiwać przy takim wzroście: oszaleją ze strachu!” Zaczęła więc znów nadgryzać z prawego kawałka i nie wcześniej ruszyła w stronę domku, aż zmniejszyła swój wzrost do dziewięciu cali.

Rozdział VI Prosiak i pieprz

Przez minutę czy dwie stała, patrząc na domek i zastanawiając się, co robić dalej, gdy z lasu nagle wybiegł lokaj, odziany w liberię (uznała go za lokaja, ponieważ był w liberii: bo gdyby nie to, sądząc po samej twarzy, powiedziałaby, że to ryba) i głośno zakołatał kostkami palców we drzwi. Otwarł je drugi lokaj w liberii, z okrągłym pyskiem i o wyłupiastych oczach, jak żaba; a obydwaj — zauważyła Alicja — mieli przypudrowane włosy, pokrywające w puklach całą głowę. Bardzo ją zaciekawiło, o co tu chodzi, więc wysunęła się troszeczkę z lasu, żeby posłuchać. Lokaj - Ryba wyjął najpierw spod pachy ogromny list, prawie tak duży jak on sam, i wręczył go drugiemu, mówiąc uroczyście: „Dla Księżny. Zaproszenie od Królowej na partyjkę krokieta.” Lokaj - Żaba tak samo uroczystym tonem powtórzył, trochę tylko zmieniając porządek słów: „Od Królowej. Zaproszenie dla Księżny na partyjkę krokieta.” Po czym ukłonili się sobie nisko i kędziory ich splątały Alicję tak to rozśmieszyło, że musiała wbiec z powrotem do lasu, aby jej nie usłyszeli; kiedy znowu wyjrzała, Lokaja - Ryby już nie było, a ten drugi siedział na

ziemi koło drzwi i głupio gapił się w niebo.

Alicja nieśmiało podeszła do drzwi i zastukała. „Pukanie jest bezcelowe — powiedział Lokaj — a to z dwóch przyczyn. Po pierwsze: bo jestem po tej samej stronie drzwi, co ty. Po drugie: bo w środku tak hałasują, że i tak nikt by cię nie usłyszał.” I rzeczywiście ze środka dobiegał niesamowity hałas: nieustanny wrzask i kichanie, a od czasu do czasu potężny trzask, jakby rozbijanego w kawałki półmiska albo imbryka. „Wobec tego proszę mi powiedzieć — zapytała Alicja — jak się tam dostać?” „Twoje pukanie miałoby pewien sens — ciągnął Lokaj, nie zwracając uwagi na jej słowa — gdyby dzieliły nas drzwi. Na przykład, gdybyś ty była w środku, to mogłabyś zapukać i ja bym cię wtedy wypuścił, rozumiesz.” Mówiąc gapił się cały czas w niebo, co Alicji wydawało się nader niegrzeczne. „Ale on chyba nic na to nie może poradzić — pomyślała — ma oczy prawie na czubku głowy. Na pytania mógłby jednak odpowiadać!” I powtórzyła głośno: „Jak się tam dostać?”

„Będę siedział tu — zauważył Lokaj — do jutra—” W tej chwili drzwi domu rozwarły się i wyleciał z nich na płask wielki talerz, prosto w głowę Lokaja: musnął go tylko po nosie i rozbił się za nim o jedno z drzew. „—albo i do pojutrza—” ciągnął Lokaj tym samym tonem, jakby nic się nie wydarzyło. „Jak się tam dostać?” powtórzyła głośniej Alicja. „A musisz się tam dostać? — zapytał Lokaj. — Bo wiesz, to jest podstawowe pytanie.” I rzeczywiście było: tylko że Alicja nie miała chęci tego wysłuchiwać. „To naprawdę okropne — burknęła do siebie — jak te wszystkie stworzenia się wykłócają! toż to oszaleć można.” Lokaj uznał to jak gdyby za dobrą okazję do powtórzenia swej poprzedniej uwagi, z wariacjami. „Będę tutaj siedział — oświadczył — raz po raz, całymi dniami.” „A co ja mam robić?” zapytała Alicja. „Co sobie chcesz!” odrzekł Lokaj i zaczął pogwizdywać. „Och, nie warto z nim gadać — rzekła zrozpaczona Alicja — to zupełny idiota!” Po czym otworzyła drzwi i weszła. Drzwi prowadziły wprost do ogromnej kuchni, pełnej dymu od końca do końca; na trójnogim stołku siedziała Księżna, niańcząc dziecko; pochylona nad ogniem kucharka mieszała w ogromnym kotle, pełnym jak gdyby gotującej się zupy. „W tej zupie jest na pewno za dużo pieprzu!” powiedziała do siebie Alicja

między jednym a drugim kichnięciem. Niewątpliwie było go za dużo w powietrzu. Nawet Księżna od czasu do czasu kichała; a niemowlę na przemian kichało i darło się bez chwili przerwy. Tylko dwa stworzenia w tej kuchni nie kichały, mianowicie kucharka i ogromny kot, co leżał na przypiecku i w uśmiechu szczerzył zęby od ucha do ucha. „Czy mogłaby mi pani powiedzieć — przemówiła Alicja, trochę nieśmiało, gdyż nie była pewna, czy wypada jej się pierwszej odzywać — dlaczego pani kot się tak uśmiecha?” „Bo to kot z Cheshire — rzekła Księżna — dlatego. Prosię!” Ostatnie słowo wyrzuciła z siebie tak nagle i wściekle, że Alicja aż się wzdrygnęła: ale po chwili zrozumiała, że to było do dziecka, nie do niej, więc zebrała się na odwagę i podjęła: „Nie wiedziałam, że koty z Cheshire ciągle się uśmiechają; nie wiedziałam, że koty w ogóle mogą się uśmiechać.” „Wszystkie to potrafią — rzekła Księżna - prawie wszystkie to robią.” „Ja się z tym nie spotkałam,” odpowiedziała Alicja możliwie najuprzejmiej, bardzo zadowolona, że udało jej się nawiązać rozmowę. „W ogóle mało wiesz — oświadczyła Księżna — i w tym rzecz.” Alicję niemile dotknęła ta uwaga i jej ton, więc pomyślała, że lepiej będzie zmienić temat rozmowy. Właśnie zastanawiała się, o czym tu mówić, kiedy kucharka zdjęła z ognia kocioł pełen zupy i wzięła się do roboty, rzucając w Księżnę i w dziecko wszystkim, co jej wpadło pod rękę: najpierw poleciały fajerki; a potem istna ulewa patelni, talerzy i półmisków. Księżna nie zwracała na nie uwagi, nawet jak w nią trafiały: a dziecko i bez tego wrzeszczało tak głośno, że nie sposób było ustalić, czy uderzenia mu sprawiały ból, czy też nie.

„Ależ proszę uważać!” krzyknęła Alicja, skacząc i podskakując z przerażenia. „Och, już po jego bezcennym nosku!” kiedy wyjątkowo duża patelnia gwizdnęła obok, niemal go urywając. „Gdyby każdy pilnował własnego nosa — warknęła ochryple Księżna — ziemia kręciłaby się dużo szybciej.” „Co nie byłoby wcale korzystne — podchwyciła Alicja, bardzo zadowolona, że ma okazję popisać się swymi wiadomościami. — Proszę się zastanowić, co by się porobiło z dniem i nocą! Przecież jedna i druga pora bierze się stąd, że obrót kuli ziemskiej wokół jej osi trwa dwadzieścia cztery godziny, więc gdyby go przyśpieszyć, to pora— Topora? — rzekła Księżna — dobrze, uciąć jej głowę!” Alicja zerknęła z niepokojem na kucharkę, czy nie zamierza tego uczynić; lecz kucharka zawzięcie mieszała zupę i chyba nie zwracała uwagi na te aluzje, więc Alicja podjęła: „Zdaje mi się, że dwadzieścia cztery godziny... a może dwanaście? Ja...” „Och, nie zawracaj mi głowy — rzekła Księżna. — Zawsze nienawidziłam cyfr!” I znowu zaczęła niańczyć swe dziecko, śpiewając mu coś w rodzaju kołysanki i potrząsając nim gwałtownie z końcem każdej linijki:

Do synka swego groźnie mów I bij go, jeśli kicha, Bo na złość robi ci, choć zdrów, Więc niech nie budzi licha! CHÓR (z udziałem kucharki i niemowlęcia) Au! au! au! Śpiewając drugą zwrotkę Księżna rzucała dzieckiem w górę i w dół, a biedne maleństwo tak ryczało, że Alicji z trudem udało się coś dosłyszeć: Nie szczędzę chłopcu ostrych słów I biję go, gdy kicha, Bo kiedy chce, to rad i zdrów Sam pieprzem się opycha! CHÓR Au! au! au! „Masz! jak chcesz, to możesz go trochę poniańczyć!” rzekła Księżna do Alicji, rzucając w nią dzieckiem. „Ja muszę iść i zająć się przygotowaniami do gry w krokieta u Królowej!” i wybiegła z kuchni. Kucharka cisnęła za nią patelnią, która chybiła o mały włos. Alicja z trudem pochwyciła niemowlę, gdyż było to stworzonko dziwnego kształtu, o sterczących na wszystkie strony rękach i nogach: „Jak rozgwiazda!” pomyślała Alicja. Biedne maleństwo prychało i fukało jak lokomotywa, gdy je złapała, raz po raz kurcząc się w pół i znów prężąc, tak że przez pierwsze parę minut ledwie je mogła utrzymać. Gdy odkryła wreszcie właściwy sposób niańczenia go (polegający na tym, żeby związać je w supeł, a potem trzymać mocno za prawe ucho i lewą stopę, aby się nie mogło rozplątać), wyniosła je na powietrze. „Jeżeli nie zabiorę tego dziecka — pomyślała Alicja — pewnie je zabiją, nie dziś, to jutro. Czy pozostawienie go tu nie równałoby się morderstwu ?” Ostatnie słowa wypowiedziała na głos i maleństwo chrząknęło w odpowiedzi (kichać już w międzyczasie przestało). „Nie chrząkaj — powiedziała Alicja— to nie jest właściwy sposób wyrażania się.” Dziecko znów zachrząkało i Alicja z niepokojem przyjrzała się jego buźce, żeby zobaczyć, co mu jest? Nos miało niewątpliwie bardzo zadarty, podobniejszy do ryja niż do prawdziwego nosa; oczka też mu się robiły, jak na dziecko, wyjątkowo malutkie; i w ogóle nie podobał się Alicji ten wygląd. „Ale może to tylko z płaczu?” pomyślała i znów popatrzyła mu w oczy, szukając łez. Nie... żadnych łez nie było. „Jeśli chcesz się zmienić w prosiaka— rzekła z powagą Alicja — to wiedz, kochanie, że umywam od ciebie ręce i koniec. Uważaj!” Na to biedne maleństwo znów zaszlochało (albo zachrząkało, nie sposób odróżnić) i przez jakiś czas szły w milczeniu. Alicja zaczęła się właśnie zastanawiać: „I co ja pocznę z tym stworzeniem, kiedy je przyniosę do domu?” gdy ono znów się rozchrząkało, tak gwałtownie, aż schyliła się zaniepokojona i zajrzała mu w twarz. Tym razem nie miała już wątpliwości: był

to ni mniej, ni więcej, tylko prosiak! i uznała, że dalsze dźwiganie go nie miałoby sensu. Położyła stworzonko na ziemi i zobaczyła z ulgą, jak odbiega najspokojniej truchcikiem w las. „Gdyby podrosło — powiedziała do siebie — byłoby to okropnie brzydkie dziecko: a świnka będzie z niego, jak sądzę, całkiem ładniutka.” I zaczęła myśleć o innych znajomych dzieciach, które świetnie nadawałyby się na świnki, i właśnie mówiła do siebie: „Żeby tylko znać sposób, jak je przemienić!” kiedy ją nieco spłoszył widok Kota z Cheshire, siedzącego na gałęzi o kilka metrów. Kot na widok Alicji tylko wyszczerzył zęby. Wyglądało to dobrodusznie (tak pomyślała), ale jednak miał bardzo długie pazury i mnóstwo zębów, toteż uznała, że należy go traktować z szacunkiem.

„Kiciu z Cheshire — zagadnęła go, trochę niepewnie, bo nie miała pojęcia, czy jemu się ta nazwa spodoba: ale on się tylko szerzej wyszczerzył. — No proszę, na razie mu się podoba— pomyślała Alicja i ciągnęła: — Czy nie zechciałbyś mi powiedzieć, którędy mam teraz iść?” „To zależy w dużym stopniu od tego, gdzie chcesz dojść,” odpowiedział Kot. „Właściwie to mi wszystko jedno—” rzekła Alicja. „W takim razie obojętne, którędy pójdziesz,” odpowiedział Kot z Cheshire. „ — żebym tylko gdzieś doszła,” dokończyła Alicja dla wyjaśnienia. „Och, na pewno dojdziesz — powiedział Kot — tylko musisz dość długo iść.” Alicja poczuła, że temu się nie da zaprzeczyć, więc spróbowała innego pytania. „A kto tutaj mieszka?” „W tym kierunku — odpowiedział Kot, zataczając krąg łapą— mieszka Kapelusznik, a w tym kierunku — machnął tak samo drugą łapą — mieszka Zając Marcowy. Możesz sobie odwiedzić, którego zechcesz: obaj są stuknięci na umyśle.” „Ale ja nie chcę mieć do czynienia z wariatami!” zastrzegła się Alicja. „Och, na to nic nie poradzisz — odpowiedział Kot. — Wszyscy tu jesteśmy stuknięci. Ja jestem wariat. Ty jesteś wariatka „Skąd wiesz, że jestem obłąkana?” rzekła Alicja. „Musisz być obłąkana — powiedział Kot — bo inaczej byś się tu nie przybłąkała.” Alicja była przekonana, że to o niczym nie świadczy; ale mówiła dalej: „A skąd wiesz, że ty jesteś obłąkany?” „Po pierwsze — odpowiedział Kot — pies nie jest obłąkany. Zgadzasz się z tym?” „Chyba tak,” odpowiedziała Alicja. „No, więc widzisz — ciągnął Kot — że pies warczy, jak się rozgniewa, a kiedy jest zadowolony, macha ogonem. Otóż ja warczę, kiedy jestem zadowolony, a macham ogonem, jak się rozgniewam. I dlatego jestem wariat.” „Według mnie to się nazywa mruczeć, a nie warczeć!” powiedziała Alicja. „Nazywaj to sobie, jak chcesz — powiedział Kot. — Będziesz grała dziś z Królową w krokieta?” „Chętnie bym pograła — odrzekła Alicja — ale jeszcze mnie nie zaproszono.” „To do zobaczenia!” rzekł Kot i zniknął. Alicji nie zaskoczyło to zbytnio, bo przyzwyczajała się już do wszystkiego, co dziwne. Jeszcze patrzyła na miejsce, gdzie on się przed chwilą znajdował, gdy nagle znów się pojawił. „A co z dzieckiem? — powiedział. — Omalże nie zapomniałem się spytać.” „Zamieniło się w prosiaka,” odpowiedziała najspokojniej Alicja, tak jakby Kot najnormalniej się wrócił. „Spodziewałem się tego!” rzekł Kot i ponownie zniknął. Alicja odczekała chwilę, jakby na wpół spodziewając się, że znów go zobaczy, i

po paru minutach ruszyła w kierunku, gdzie przebywać miał Zając Marcowy. „Kapeluszników już widywałam — powiedziała sobie — a Zając Marcowy będzie dla mnie o wiele najciekawszy; a ponieważ jest maj, może nie będzie aż tak całkiem szalony — przynajmniej nie będzie szalał, jak w marcu.” Powiedziawszy to podniosła oczy: i okazało się, że Kot znów siedzi na gałęzi drzewa. „Powiedziałaś: w prosiaka, czy: w psiaka?” zapytał Kot. „Powiedziałam: w prosiaka — odparła Alicja. — I prosiłabym, żebyś się ciągle nie zjawiał i nie znikał tak nagle! można dostać od tego zawrotu głowy.” „W porządku!” powiedział Kot: i tym razem zniknął powolutku, zaczynając od czubka ogona, a kończąc na wyszczerzonym uśmiechu, który trwał jeszcze przez jakiś czas, kiedy reszta już znikła.

„No! często widywałam kota bez uśmiechu — pomyślała Alicja — ale uśmiech bez kota! To najdziwniejsza rzecz, jaką widziałam w życiu!” Przeszła nieduży kawałek i ujrzała przed sobą dom Zająca Marcowego: pomyślała, że to na pewno tutaj, bo kominy miały kształt uszu, a dach był pokryty futrem. Dom był tak wielki, że nie śmiała podejść, dopóki nie ugryzła troszkę z lewego kawałka grzyba, przez co urosła na jakieś dwie stopy: nawet i wtedy zbliżała się do niego trochę bojaźliwie, mówiąc do siebie: „A co będzie, jeśli on się okaże całkiem szalony? Może lepiej było wybrać się do Kapelusznika!”

Rozdział VII Zwariowana herbatka

Przed domem stał pod drzewem stół nakryty do podwieczorku, a Zając Marcowy i Kapelusznik popijali przy nim herbatkę. Pomiędzy nimi siedział Suseł, pogrążony

we śnie, oni zaś traktowali go jak poduszkę, opierając się na nim łokciami i rozmawiając ponad jego głową. „Bardzo to niewygodne dla Susła — pomyślała Alicja — ale skoro tak twardo śpi, widocznie mu to nie przeszkadza.” Był to duży stół, ale ci trzej tłoczyli się przy jednym rogu. „Nie ma miejsca! Nie ma miejsca!” krzyknęli na widok zbliżającej się Alicji. „Ależ jest mnóstwo miejsca!” odpowiedziała z oburzeniem Alicja i rozsiadła się w wielkim fotelu na końcu stołu. „Napij się wina,” zachęcił ją Zając Marcowy. Alicja rozejrzała się po stole, ale nie było na nim niczego prócz herbaty. „Nie widzę żadnego wina,” zauważyła. „Bo go nie ma,” rzekł Zając Marcowy. „W takim razie nie było to zbyt grzeczne — częstować nim!” rzekła gniewnie Alicja. „A przysiadanie się tu bez zaproszenia było grzeczne?” spytał Marcowy Zając. „Nie wiedziałam, że ten stół jest tylko dla was — odparła Alicja. — Nakryć jest o wiele więcej niż dla trzech osób.” „Powinnaś się ostrzyc!” rzekł Kapelusznik. Już od dłuższego czasu przyglądał się jej z wielkim zainteresowaniem i to była jego pierwsza odzywka. „To bardzo niegrzecznie dotykać spraw osobistych! — rzekła Alicja. — Wypadałoby się tego oduczyć.” Usłyszawszy to Kapelusznik szeroko otworzył oczy, ale powiedział tylko: „Dlaczego kruk jest podobny do biurka?” „No, wreszcie coś zabawnego! — pomyślała Alicja. — Na szczęście zaczynają się bawić w zagadki.” A na głos dodała: „Chyba potrafiłabym to odgadnąć.” „Czy chcesz przez to powiedzieć, iż wydaje ci się, że potrafisz znaleźć na to odpowiedź?” spytał Marcowy Zając. „Oczywiście,” powiedziała Alicja. „No więc powiedz to, co chcesz powiedzieć!” rzekł na to Marcowy Zając. „Właśnie mówię — rzekła z pośpiechem Alicja — to znaczy... chciałam powiedzieć... to co mówię. Przecież to wszystko jedno i to samo.” „Wcale nie to samo! — rzekł Kapelusznik. — To tak jakbyś powiedziała, że «widzę, co jem» niczym się nie różni od «jem, co widzę»!” „Mogłabyś równie dobrze powiedzieć — wtrącił Zając Marcowy— że «mam to, co chciałam» nie różni się od «chciałam tego, co mam»!” „Mogłabyś równie dobrze powiedzieć — rzekł Suseł, jakby mówił przez sen — że «kiedy śpię, oddycham» nie różni się od «kiedy oddycham, śpię».” „U ciebie to się nie różni!” stwierdził Kapelusznik i na tym rozmowa się wyczerpała. Przez kilka minut towarzystwo się w ogóle nie odzywało, tymczasem Alicja przypominała sobie wszystko, co wie o krukach i biurkach, ale było tego niewiele.

I Kapelusznik pierwszy przerwał milczenie. „Jaki to dzień miesiąca?” spytał, zwracając się do Alicji: wyjął z kieszeni zegarek i przyglądał mu się z niepokojem, od czasu do czasu potrząsając nim i przykładając sobie do ucha. Alicja pomyślała chwilę i rzekła: „Czwarty.”

„Późni się o dwa dni!” westchnął Kapelusznik. „Mówiłem ci, że smarowanie go masłem źle się skończy!” dodał, spoglądając gniewnie na Marcowego Zająca. „Masło było świeżutkie,” usprawiedliwiał się Marcowy Zając. „Owszem, ale musiały się dostać okruchy! — burknął Kapelusznik.— Nie mogłeś go nakładać czym innym, tylko nożem od chleba?” Zając Marcowy wziął zegarek i przyjrzał mu się posępnie; potem zanurzył go w swej filiżance z herbatą i znowu na niego spojrzał; ale nie mógł wymyślić nic lepszego niż powtórzyć swą pierwszą uwagę: „Masło było naprawdę świeżutkie.” Alicja zaglądała mu przez ramię z ciekawością. „Co za dziwny zegarek! — powiedziała. — Wskazuje dzień miesiąca, a nie pokazuje, która godzina!” „A dlaczego miałby pokazywać? — mruknął Kapelusznik. — Czy twój zegarek pokazuje ci, jaki jest rok?” „Oczywiście, że nie! — zaprzeczyła gorliwie Alicja. — Ale to dlatego, że rok pozostaje bardzo długo ten sam.” „I na moim tak samo!” rzekł Kapelusznik. Alicję kompletnie zbiło to z tropu. Wypowiedź Kapelusznika zdawała się nie mieć żadnego sensu, a przecież mówił po angielsku. „Chyba niezupełnie rozumiem,”

powiedziała najgrzeczniej, jak mogła. „Suseł znowu śpi,” rzekł Kapelusznik i polał mu nos odrobiną gorącej herbaty. Suseł niecierpliwie potrząsnął głową i nie otwierając oczu powiedział: „Tak, tak, oczywiście! właśnie to samo chciałem powiedzieć.” „Czy już rozwiązałaś zagadkę?” zwrócił się znów Kapelusznik do Alicji. „Nie, poddaję się — odrzekła Alicja. — Więc jaka jest odpowiedź?” „Nie mam pojęcia,” odparł Kapelusznik. „Ani ja,” rzekł Zając Marcowy. i Alicja ciężko westchnęła. „Chyba moglibyście zrobić ze swoim czasem coś lepszego — powiedziała — niż zadawać zagadki, na które nie ma odpowiedzi.” „Gdybyś znała Czas tak dobrze, jak ja go znam — rzekł Kapelusznik — to nie gadałabyś, że on jest nasz! on jest tylko swój własny.” „Nie rozumiem cię,” rzekła Alicja. „A skąd masz rozumieć? — rzekł Kapelusznik, pogardliwie targnąwszy głową. — Chyba nie zamieniłaś z nim w życiu ani słowa.” „Być może — powiedziała wymijająco Alicja. — Ale znam lepsze sposoby zabijania czasu, na przykład lekcje gry na fortepianie. „ „A... no właśnie! — rzekł Kapelusznik. — To wszystko wyjaśnia. Czas nie lubi, żeby go zabijać! Gdybyś była z nim w lepszych stosunkach, zrobiłby dla ciebie z zegarkiem prawie wszystko, co zechcesz. Na przykład byłaby dziewiąta rano, czas na rozpoczęcie lekcji: a ty byś mu tylko szepnęła słówko i w mig wskazówki się kręcą! Wpół do drugiej, obiad!” („Choćby i zaraz!” szepnął do siebie Zając Marcowy.) „Pewnie, że to by było świetnie — powiedziała z namysłem Alicja. — Ale wtedy... jeszcze nie miałabym apetytu.” „To tylko z początku — zapewnił ją Kapelusznik. — Poza tym mogłabyś przeciągnąć ten czas przed wpół do drugiej tak długo, jak by ci się podobało.” „I ty właśnie tak się urządzasz?” spytała Alicja. Kapelusznik ze smutkiem potrząsnął głową. „Ja? skądże! — odpowiedział. — Pokłóciliśmy się z nim... w marcu... tuż przedtem, zanim on — (tu łyżeczką wskazał na Marcowego Zająca)— oszalał, Królowa Kier wydała wielki koncert i ja miałem śpiewać: Migu, migu mały gacku! Aż mi dziw, że tak po chwacku — „Znasz tę piosenkę?” „Chyba coś takiego słyszałam,” rzekła Alicja. „Dalej to idzie — podjął Kapelusznik — o tak: Latasz sobie ponad światy

Niczym taca do herbaty. Migu, migu...”

Na to Suseł się wzdrygnął i zaczął śpiewać przez sen: „Migu, migu, migu, migu, migu—” i ciągnął to tak długo, aż musieli go uszczypnąć, żeby przestał. „No i ledwie zaśpiewałem pierwszą zwrotkę — powiedział Kapelusznik — Królowa ryknęła: «To jest rytm? szkoda czasu! on go zarzyna! Uciąć mu głowę!»„ „Co za okrucieństwo!” zawołała Alicja. „I od tej pory — ciągnął grobowym tonem Kapelusznik — Czas już dla mnie palcem nie kiwnie! Jest ciągle szósta.” Alicja doznała raptem olśnienia. „Więc dlatego tu stoi takie mnóstwo rzeczy do herbaty?” spytała. „Otóż to! — powiedział z westchnieniem Kapelusznik.— Jest bez przerwy czas herbatki: i nawet nie mamy czasu pozmywać.” „Więc za każdym razem się przesiadacie?” zgadywała dalej Alicja. „Tak jest — rzekł Kapelusznik. — W miarę zużywania czystej zastawy „Ale co się dzieje, kiedy wracacie znów do początku?” ośmieliła się spytać Alicja. „Nie mówmy o tym — przerwał im, ziewając, Marcowy Zając. — Mam tego wyżej uszu. Proponuję, żeby ta młoda osóbka opowiedziała nam jakąś bajkę.” „Obawiam się, że nic odpowiedniego nie znam,” wymówiła się Alicja, trochę tym przestraszona. „To niech Suseł opowie!” krzyknęli obaj. „Suseł, obudź się!” i zaczęli go podszczypywać z obu stron na raz. Suseł z wolna rozdziawił oczy. „Wcale nie spałem - powiedział schrypniętym, słabiutkim głosem. — Słyszałem każde wasze słowo, chłopaki „Opowiedz nam bajkę!” zażądał Zając Marcowy. „Bądź tak dobry, opowiedz!” poprosiła Alicja. „I to szybko — rzekł Kapelusznik — bo zaśniesz, zanim coś wykrztusisz.”

„Były sobie raz trzy dziewczynki — zaczął z wielkim pośpiechem Suseł — i nazywały się Elsie, Lacie i Tillie. Mieszkały na dnie studni—”

„Co tam jadły?” spytała Alicja, którą zawsze bardzo interesowały sprawy jedzenia i picia. „Jadły syrop,” odpowiedział Suseł po dłuższym namyśle. „Ależ to niemożliwe — sprzeciwiła się łagodnie Alicja. — Przecież by się pochorowały.” „No i pochorowały się — odpowiedział Suseł. — Okropnie się pochorowały.” Alicja spróbowała troszeczkę wyobrazić sobie, jak wyglądałoby życie w tak niezwykłych warunkach, ale przekraczało to jej możliwości, więc podjęła: „Ale dlaczego mieszkały na dnie studni?” „Nie chcesz więcej herbaty?” rzekł do Alicji z największą powagą Zając Marcowy. „Nie mogę chcieć więcej — obruszyła się Alicja — skoro jej wcale nie piłam.” „Chciałaś powiedzieć, że nie możesz chcieć mniej! — rzekł Kapelusznik. — To żadna sztuka chcieć więcej niż nic.” „Nikt cię o to nie pyta!” rzekła Alicja. „I kto tu dotyka spraw osobistych?” rzekł triumfalnie Kapelusznik. Alicja nie wiedziała, co na to odpowiedzieć: więc nalała sobie herbaty i wzięła kromkę chleba z masłem, po czym zwróciła się do Susła i powtórzyła pytanie: „Dlaczego mieszkały na dnie studni ?” Suseł znów parę minut pomyślał i wreszcie oznajmił: „To była studnia z syropem.” „Nie ma czegoś takiego!” zaczęła z rosnącą irytacją Alicja, ale Kapelusznik i Zając Marcowy syknęli: „Pst! pst!” a Suseł kwaśno zauważył: „Jak nie umiesz się grzecznie zachowywać, to sama sobie dokończ tej bajki.” „Nie, proszę mówić! — poprosiła go błagalnie Alicja.— Już nie będę przerywać. Może jedna gdzieś jest.” „Jedna!” obruszył się Suseł. Dał się jednak ubłagać i mówił dalej: „Więc te trzy siostrzyczki uczyły się rysunków — no wiecie — jak kreślić, jak wyciągać—” „Co wyciągać?” spytała Alicja, zapominając o swej obietnicy. „Syrop!” rzekł bez namysłu Suseł. „Potrzebna mi jest czysta filiżanka — przerwał Kapelusznik.— Przesuńmy się o jedno miejsce.” To mówiąc przesiadł się o jedno krzesło, a za nim Suseł; Zając Marcowy zajął miejsce Susła, Alicja zaś przeniosła się niechętnie na miejsce Zająca. Na zmianie tej zyskał coś jedynie Kapelusznik, Alicja zaś wyszła na tym najgorzej, bo Marcowy Zając właśnie przewrócił dzbanuszek z mlekiem i wylał je sobie na talerz. Aby znów nie urazić Susła, Alicja odezwała się nader oględnie: „Ale ja nie rozumiem. Skąd wyciągały ten syrop?” „Skoro można wyciągać wodę ze studni z wodą — rzekł Kapelusznik — to ze studni z syropem chyba można wyciągać syrop! jak ci się zdaje, głuptasie?”

„Kiedy one same były w tej studni!” rzekła Alicja do Susła, przemilczając tę ostatnią uwagę. „Oczywiście, że były — rzekł Suseł — już od stu dni.” Ta odpowiedź splątała biedną Alicję do tego stopnia, że przez jakiś czas już nie przerywała Susłowi, a ten mówił. „Więc one się uczyły rysować — ciągnął, ziewając i trąc sobie oczy, bo coraz bardziej mu się chciało spać — i rysowały sobie różne rzeczy... wszystkie zaczynające się na M...” „Dlaczego na M?” zapytała Alicja. „A dlaczego nie?” rzekł Marcowy Zając. Alicja umilkła. A tymczasem Suseł już zamknął oczy i zadrzemał; ale gdy go Kapelusznik uszczypnął, zbudził się z lekkim wrzaśnięciem i podjął: „ — zaczynające się na M, jak myszołapki i miesiączek, i masło... wiecie, że masło może być maślane... i mnóstwo... czy myślicie, że można narysować mnóstwo?” „Skoro już o to pytasz — odrzekła w zakłopotaniu Alicja — nie... raczej nie myślę...” „Jeżeli nie myślisz, to nie gadaj!” ofuknął ją Kapelusznik. Alicja miała już dość tych impertynencji: wstała z niesmakiem i odeszła. Suseł natychmiast usnął, a z dwóch pozostałych żaden jakby nawet nie zauważył, chociaż obejrzała się kilka razy, w cichej nadziei, że ktoś za nią zawoła: kiedy spojrzała na nich po raz ostatni, próbowali wpakować Susła do czajnika.

„Moja noga tam więcej nie postanie! — rzekła sobie Alicja, przedzierając się przez las. — W życiu nie widziałam równie głupiego podwieczorku.” Domawiając tych słów spostrzegła, że w jednym z drzew są drzwi, prowadzące do środka. „To ciekawe! — pomyślała.— Ale wszystko jest dzisiaj ciekawe. A co mi tam, wejdę sobie i koniec.” No i weszła.

Znalazła się znowu w długim przedsionku, tuż koło szklanego stolika. „Tym razem lepiej się urządzę!” rzekła do siebie i przede wszystkim chwyciła złoty kluczyk, otworzyła nim drzwi do ogrodu. Potem zabrała się do nadgryzania grzyba (którego miała jeszcze trochę w kieszonce), aż zmalała do wysokości może jednej stopy; przeszła przez wąziutki korytarzyk; i wreszcie znalazła się w przepięknym ogrodzie, wśród jaskrawo kwitnących klombów i chłodnych wodotrysków.

Rozdział VIII Królowa gra w krokieta

U wejścia do ogrodu stało spore drzewko różane; kwitły na nim białe róże, ale trzech ogrodników pracowicie przemalowywało je na czerwono. Alicję bardzo to zdziwiło i podeszła, żeby się przyjrzeć; zbliżając się usłyszała, jak jeden z nich mówi: „Ej, Piątka, uważaj! Nie chlap na mnie tą farbą!” „Nic na to nie poradzę — odrzekł mu kwaśno Piątka.— Siódemka trącił mnie w łokieć.” Na to Siódemka podniósł oczy i rzekł: „Tak, tak, Piątka! Zawsze zwalaj winę na innych!” „Już ty lepiej nie gadaj! — rzekł Piątka. — Królowa wczoraj powiedziała, sam słyszałem, że zasługujesz na ścięcie.” „Za co?” spytał ten, który się pierwszy odezwał. „Nie twoja rzecz, Dwójka!” rzekł Siódemka. „Owszem, jego rzecz! — powiedział Piątka. — I ja mu to powiem: za to, że jak miał kucharce przynieść cebulę, to przyniósł cebulki tulipanów.” Siódemka rzucił pędzel i już zaczął: „Jak Boga kocham, żeby tak niesprawiedliwie —” kiedy nagle spostrzegł Alicję, że stoi i przygląda się, więc

urwał: inni też się obejrzeli i wszyscy pokłonili się nisko. „Czy moglibyście mi powiedzieć — rzekła trochę zmieszana Alicja — po co malujecie te róże?”

Piątka i Siódemka nie odezwali się, tylko spojrzeli na Dwójkę. Dwójka zaczął konspiracyjnym szeptem: „No, bo — widzi panienka — to drzewko, to miały być czerwone róże, a my przez pomyłkę posadziliśmy białe — więc jakby Królowa się dowiedziała, to by nam wszystkim ucięto głowy, no nie? Tak że my się staramy, widzi panienka, zanim ona tu przyjdzie — „ W tej chwili Piątka, niespokojnie patrzący w głąb ogrodu, zawołał: „Królowa idzie! Królowa!” i natychmiast trzej ogrodnicy upadli twarzą do ziemi. Rozległ się tupot wielu stóp i Alicja obejrzała się, bo pragnęła zobaczyć Królową. Najpierw szło dziesięciu żołnierzy niosących piki: z postaci byli tacy sami jak trzej ogrodnicy, wydłużeni w prostokąt i płascy, z rękoma i nogami przy czterech rogach: za nimi szli dworzanie, wycięci w karo i bogato przyozdobieni w dzwonki, po dwóch, tak jak żołnierze. Po nich następowały królewięta, ubrane w czerwień;

było ich dziesięcioro i podskakiwały sobie wesolutko, parami, trzymając się za rączki; przystrojone były w kierowe serduszka. Za nimi szli goście, przeważnie Królowie i Królowe, a wśród nich Alicja spostrzegła Białego Królika: gadał coś z nerwowym pośpiechem, uśmiechając się na wszystko, co ktoś powiedział, i przeszedł nie zauważając jej. Następnie kroczył Walet Kierowy, niosąc koronę królewską na poduszce ze szkarłatnego aksamitu; i wreszcie na końcu tej wspaniałej procesji szli Król i Królowa Kierów. Alicja nie była pewna, czy aby nie powinna upaść na twarz, jak trzej ogrodnicy; ale nie pamiętała, żeby jej ktoś mówił o takim zwyczaju przy pochodach: „zresztą co za pożytek z takiego pochodu — pomyślała — gdyby wszyscy musieli kłaść się twarzą do ziemi i nikt by tego nie widział?” Więc stała sobie jak przedtem i czekała, co będzie dalej.

Kiedy pochód równał się z nią, wszyscy stanęli i zaczęli się jej przyglądać, a Królowa ostro spytała: „Co to za jedna?” zwracając się do Waleta Kierowego, który w odpowiedzi się tylko skłonił i uśmiechnął. „Dureń!” rzekła Królowa z niecierpliwym podrzutem głowy; i do Alicji: „Jak się

nazywasz, dziecko?” „Nazywam się Alicja, za pozwoleniem Waszej Królewskiej Mości, ” odpowiedziała jak najgrzeczniej Alicja; ale w duchu powiedziała sobie: „Przecież to są zwyczajne karty. Nie ma się czego bać!” „A co to za jedni?” rzekła Królowa, wskazując na trzech ogrodników, leżących wokół drzewka różanego; bo leżeli, oczywiście, twarzą do ziemi, a na grzbiecie mieli wzór taki jak cała reszta, więc nie mogła rozpoznać, czy to są ogrodnicy, żołnierze, czy dworzanie, czy trójka jej własnych dzieci. „A skąd mam wiedzieć —odparła Alicja, zaskoczona własną śmiałością. — To nie moja sprawa.” Królowa spurpurowiała ze wściekłości i wybałuszywszy się na nią przez chwilę, jak dzika bestia, zaczęła wrzeszczeć: „Uciąć jej głowę! Natychmiast, uciąć —” „Bzdury!” odparła Alicja, bardzo głośno i stanowczo, aż Królową zatkało. Król położył jej dłoń na ramieniu i rzekł nieśmiało: „Ależ, kochana, przecież to jeszcze dziecko.” Królowa gniewnie pokazała mu plecy i rzekła rozkazująco do Waleta: „Odwrócić ich!” Walet zrobił to bardzo ostrożnie, czubkiem buta. „Wstawać!” rzekła Królowa, zgrzytliwym i donośnym głosem, na co trzej ogrodnicy od razu zerwali się i zaczęli się kłaniać jej, Królowi, dzieciom królewskim i w ogóle wszystkim. „Dość tego! — wrzasnęła Królowa. — W głowie mi się kręci.” A potem, zwróciwszy się do różanego drzewka, mówiła dalej: „Co wyście tu robili?” „Za pozwoleniem Waszej Królewskiej Mości — odpowiedział Dwójka, bardzo pokornym głosem, przyklękając na jedno kolano — myśmy usiłowali—” „Więc to tak!” rzekła Królowa, która w międzyczasie przyglądała się różom. „Uciąć im głowy!” i procesja ruszyła dalej, tylko trzech żołnierzy zostało, żeby dokonać egzekucji na nieszczęsnych ogrodnikach, którzy podbiegli do Alicji, szukając u niej ratunku. „Nie będziecie ścięci!” oświadczyła Alicja, wkładając ich do stojącej opodal wielkiej donicy. Trzej żołnierze pałętali się wokół przez jakiś czas, szukając ich, po czym spokojnie odmaszerowali za innymi. „Głowy ścięte?” wrzasnęła Królowa. „Już nie ma ich głów, za pozwoleniem Waszej Królewskiej Mości! ” krzyknęli w odpowiedzi żołnierze. „No i dobrze!” zawołała Królowa. „W krokieta grać umie?” Żołnierze w milczeniu spojrzeli na Alicję, jako że pytanie było wyraźnie do niej skierowane. „Tak jest!” krzyknęła Alicja. „No to chodź!” ryknęła Królowa i Alicja przyłączyła się do pochodu, zachodząc

w głowę, co teraz nastąpi. „Jaka dziś — jaka dziś ładna pogoda, prawda?” pisnęło coś lękliwie u jej boku. Tuż przy niej szedł Biały Królik, bojaźliwie zerkając jej w twarz. „Owszem! — powiedziała Alicja. — A gdzie Księżna?” „Pst! pst!” odpowiedział z cicha, z pośpiechem, Królik. Mówiąc to obejrzał się trwożnie przez ramię, a potem uniósł się na palcach, przybliżył usta do jej ucha i szepnął: „Ona jest skazana na śmierć „Za co?” spytała Alicja. „Czy powiedziałaś: Żal mi jej?” spytał Królik. „Nie, tego nie powiedziałam — odrzekła Alicja. — Chyba nie ma czego żałować. Spytałam: Za co?” „Bo dała Królowej w ucho—” zaczął Królik. Alicja się zaniosła krótkim śmiechem. „Och jej, cicho! — wyszeptał przerażony Królik. — Żeby cię Królowa nie usłyszała! Bo ona się trochę spóźniła i Królowa powiedziała, że—” „Na miejsca!” zawołała grzmiącym głosem Królowa i wszyscy się rozbiegli, wpadając na siebie; ale niebawem jakoś tam się poustawiali i rozpoczęła się gra. Alicja w życiu nie widziała tak dziwnego terenu do gry w krokieta: cały składał się z górek i dołków; kulami do krokieta były żywe jeże, młotkami żywe flamingi, a żołnierzom kazano się powyginać w pałąk i tak stać, na rękach i nogach, w charakterze bramek.

Z początku najtrudniejsze dla Alicji było posługiwanie się flamingiem: udało jej się wziąć pod pachę jego tułów, nawet dość poręcznie, tak że nogi mu zwisały — niestety! ilekroć wyprostowała mu należycie szyję i właśnie głową jego miała uderzyć w jeża, on ją zaraz wykręcał i spoglądał jej w twarz z wyrazem takiego zdziwienia, że nie mogła się powstrzymać od śmiechu; a gdy nachyliła tę głowę i znów się przymierzała, okazywało się ku jej irytacji, że jeż się właśnie wyprostował i gdzieś potuptał; a poza tym zawsze jej weszła w drogę jakaś górka czy dołek akurat tam, gdzie zamierzała potoczyć jeża, a że zgięci we dwoje żołnierze też ciągle podnosili się i zmieniali miejsce, więc Alicja prędko doszła do wniosku, że to naprawdę bardzo trudna gra.

Całe towarzystwo grało w nią jedni przez drugich, nie czekając swej kolejności, bez przerwy się wykłócając i bijąc o jeże; więc Królowa wpadła niebawem w szewską pasję i ganiała po całym polu, tupiąc i wrzeszcząc: „Uciąć mu głowę!” albo „Uciąć jej głowę!” mniej więcej raz na minutę. Alicja poczuła się niewyraźnie: wprawdzie nie miała jeszcze zatargu z Królową, ale wiedziała, że może to nastąpić lada chwila: „i co wtedy ze mną będzie? — pomyślała. — Oni tu strasznie lubią ścinać: cud, że w ogóle ktoś jeszcze żyje!” Rozglądała się, jak by tu uciec, i zachodziła w głowę, czy zdoła się niepostrzeżenie wymknąć, gdy nagle dostrzegła w powietrzu dziwne zjawisko: z początku bardzo ją to zdumiało, ale po kilku chwilach bacznej obserwacji rozpoznała wyszczerzony uśmiech i powiedziała sobie: „Ależ to Kot z Cheshire! teraz będę miała z kim porozmawiać.”

„Jak ci się wiedzie?” zapytał ją Kot, kiedy miał już dość ust, żeby przemówić. Alicja poczekała, aż ukażą się oczy, po czym kiwnęła głową. „Nie ma sensu odzywać się do niego — pomyślała — póki się nie pojawią uszy, a przynajmniej jedno.” Po chwili ukazała się już cała głowa, więc Alicja odłożyła swego flaminga i zaczęła opowiadać o grze, bardzo zadowolona, że ktoś jej słucha. Kot jak gdyby uznał, że się z niego już dość pojawiło, i więcej go nie przybywało. „Oni chyba nieuczciwie grają — poskarżyła mu się Alicja — i wykłócają się cały czas tak okropnie, że można ogłuchnąć — i jak gdyby nie znali żadnych reguł: w każdym razie — jeżeli znają — to nikt nie stosuje się do nich — i nie masz

pojęcia, jakie to męczące, że wszystko jest żywe: na przykład proszę — ta bramka, w którą teraz powinnam trafić, poszła sobie — o tam, na drugi koniec pola — i właśnie miałam skrokietować jeża Królowej, a tu on sobie uciekł, kiedy zobaczył, że mój się do niego toczy!” „Jak ci się podoba Królowa?” spytał po cichu Kot. „Wcale! — odpowiedziała Alicja. — Ona jest tak strasznie—” Tu spostrzegła, że Królowa stoi tuż za nią i słucha, więc mówiła dalej: „bliska wygranej, że właściwie tej gry już nie opłaca się kończyć.” Królowa uśmiechnęła się i odeszła. „Z kim ty rozmawiasz?” odezwał się Król, podchodząc do Alicji i z ciekawością przyglądając się głowie Kota. „A to mój przyjaciel, taki Kot z Cheshire — odpowiedziała Alicja. — Czy wolno mi go przedstawić?” „Nie podoba mi się jego wygląd — rzekł Król. — Ale jak chce, to może mnie pocałować w rękę.” „Obejdzie się,” zauważył Kot. „Nie pozwalaj sobie zanadto — powiedział Król — i nie gap się tak na mnie!” Mówiąc to schował się za Alicję. „Wolno kotu patrzeć na króla! — wyjaśniła Alicja. — Czytałam to w jakiejś książce, nie pamiętam w jakiej.” „No, to trzeba go będzie usunąć!” rzekł bardzo stanowczo Król; i zawołał do przechodzącej właśnie Królowej: „Kochanie! każ usunąć tego kota, dobrze?” Królowa znała tylko jeden sposób na rozwiązywanie wszelkich trudności, dużych i małych. „Uciąć mu głowę!” powiedziała, nawet nie obejrzawszy się. „Zaraz sam przyprowadzę kata!” skwapliwie zawołał Król i gdzieś pobiegł. Alicja pomyślała, że właściwie mogłaby wrócić i zobaczyć, jak toczy się gra, bo z dala słychać było wściekłe wrzaski Królowej. Usłyszała już wyroki śmierci na trzech graczy za to, że przepuścili swą kolejkę, i wcale jej się to nie podobało, bo gra toczyła się tak bezładnie, że sama też nigdy nie wiedziała, czy to jej kolejka, czy nie. Ruszyła więc na poszukiwanie swojego jeża. Tymczasem jeż wdał się w bójkę z drugim jeżem, co Alicja uznała za wyśmienitą sposobność, aby jednym skrokietować drugiego: cała trudność polegała na tym, że jej flaming poszedł sobie w drugi koniec ogrodu, gdzie Alicja dojrzała go, jak usiłuje nieporadnie wzlecieć na drzewo. Zanim udało jej się złapać flaminga i wrócić, było już po bójce i obydwa jeże gdzieś znikły: „ale to nic nie szkodzi— pomyślała Alicja — bo wszystkie bramki z tej strony pola też się wyniosły. ” Wsadziła go więc sobie pod pachę, żeby znów nie uciekł, i ruszyła z powrotem, żeby jeszcze pogawędzić ze swoim przyjacielem. Kiedy wróciła do Kota z Cheshire, zaskoczyło ją, że otacza go wielki tłum: odbywała się właśnie dyskusja między katem, Królem i Królową, którzy mówili

wszyscy na raz, a cała reszta milczała i wygląd miała dość niewyraźny.

Ledwie się pojawiła Alicja, wszyscy troje poprosili, żeby rozstrzygnęła ich spór, i zaczęli przedstawiać jej swoje racje, chociaż to, że mówili wszyscy na raz, bardzo utrudniało jej zorientowanie się, o co właściwie chodzi. Kat wyrażał pogląd, że nie da się uciąć głowy, jeżeli nie ma ona ciała, od którego można by ją odrąbać: że nigdy nie musiał czegoś takiego robić i w tym wieku zaczynał nie będzie. Król wyrażał pogląd, że jeżeli coś ma głowę, to można ją uciąć! i żeby nie gadał głupstw. Królowa wyrażała pogląd, że trzeba coś z tym zrobić i to natychmiast, a nawet jeszcze prędzej, albo każe ściąć wszystkich naokoło. (Właśnie z powodu tej ostatniej uwagi wszyscy mieli wygląd tak poważny i zalękniony.) Alicja nie potrafiła wymyślić nic lepszego, więc powiedziała: „On należy do Księżny: ją trzeba zapytać.” „Księżna siedzi w więzieniu — powiedziała Królowa do kata— sprowadź ją tutaj.” I kat pomknął jak strzała. Tymczasem głowa Kota zaczęła blaknąć, kiedy on odszedł, i zanim przyprowadził Księżnę, zupełnie znikła: więc Król i kat zaczęli biegać jak wściekli

tam i z powrotem, żeby go znaleźć, a reszta towarzystwa powróciła do gry.

Rozdział IX Opowieść Fałszywego Żółwia

„Nie wyobrażasz sobie, jak się cieszę, kochana staruszko, że znów cię oglądam!”

rzekła Księżna, czule biorąc Alicję pod rękę, i odeszły sobie we dwójkę. Alicja ucieszyła się, widząc ją w tak miłym nastroju, i pomyślała, że jej dzikie zachowanie się przy spotkaniu w kuchni mogło być po prostu skutkiem działania pieprzu. „Kiedy ja będę Księżną — powiedziała sobie (wprawdzie bez większej nadziei) — w ogóle nie będę trzymała w kuchni pieprzu. Zupa doskonale się bez niego obchodzi... A może to w ogóle pieprz powoduje, że ludzie są tacy zapiekli — ciągnęła, bardzo zadowolona, że wymyśliła nową regułę — a od octu robią się skwaszeni, a od rumianku tak im gorzko w środku, a — a od cukierków i tym podobnych rzeczy dzieci są takie słodkie. Żeby tylko ludzie o tym wiedzieli! może by ich tak nie skąpili...” Całkiem zapomniała o Księżnej i wzdrygnęła się trochę, zaskoczona, kiedy usłyszała jej głos przy samym uchu: „Tak się o czymś zamyśliłaś, kochanie, aż zapomniałaś, że rozmawiamy. Trudno mi w tej chwili powiedzieć, jaki wynika stąd morał, ale zaraz sobie przypomnę.” „Może nie wynika żaden morał,” ośmieliła się zauważyć Alicja. „Ho, ho, moje dziecko! — rzekła Księżna. — Ze wszystkiego wynika jakiś morał, byłeś go potrafiła znaleźć.” I mówiąc to przytuliła się bliżej do Alicji. Alicji nie za bardzo się podobało, że ona się tak przysuwa: po pierwsze dlatego, że Księżna była okropnie brzydka; a po drugie, że była akurat tego wzrostu, aby oprzeć podbródek na ramieniu Alicji, a podbródek miała paskudnie ostry. Nie chciała jednak być niegrzeczna, więc wytrzymywała to, jak tylko mogła. „Teraz gra idzie jakby trochę lepiej!” odezwała się dla podtrzymania rozmowy. „Rzeczywiście — odrzekła Księżna — a z tego wynika morał, że: świat kręci się wokół miłości.” „Ktoś powiedział — szepnęła Alicja — że dzieje się to, kiedy każdy pilnuje własnego nosa!” „Ach, co tam! Chodzi mniej więcej o to samo — powiedziała Księżna i dodała, wbijając swój ostry podbródek w ramię Alicji — a z tego znów morał jest taki: byle sensu za grosik, a zrymuje się cosik.” „Ależ ona doszukuje się we wszystkim morałów!” pomyślała sobie Alicja. „Pewnie się zastanawiasz, dlaczego nie objęłam cię w pasie?— rzekła po chwili Księżna. — To dlatego, że nie mam pewności co do usposobienia twego flaminga. Spróbować?” „On może ugryźć!” powiedziała oględnie Alicja, nie paląc się do tego eksperymentu. „Tak, to prawda — odrzekła Księżna — flamingi i musztarda są gryzące. A morał z tego wynika taki, że: każdy ptak ma swój własny smak.” „Ale musztarda to nie ptak!” zauważyła Alicja. „Masz, jak zwykle, całkowitą rację! — odrzekła Księżna.— Jak, ty wszystką

umiesz jasno wyrazić!” „Zdaje się, że to taki minerał,” powiedziała Alicja. „Oczywiście - przytaknęła Księżna, jakby gotowa zgodzić się ze wszystkim, cokolwiek by Alicja powiedziała — tu gdzieś w pobliżu są wielkie kopalnie musztardy. A z tego wynika morał, że: jak w ciebie palnie, to mnie boleć nie będzie.” „Ach, już wiem! — wykrzyknęła Alicja, puszczając tę uwagę mimo uszu — to jarzyna. Wcale na to nie wygląda, ale jest.” „Zgadzam się z tobą całkowicie — powiedziała Księżna — a z tego wynika morał, że: bądź tym, czym chcesz się wydawać — albo, jeżeli wolisz, prościej powiedziawszy: nigdy nie wyobrażaj sobie, że z tobą jest nie inaczej niż tak, jak by się mogło innym wydawać, że nie inaczej było z taką, jak byłaś albo mogłaś być, jakby nie było inaczej, niżby się inaczej mogło im wydawać, że byłaś.” „Chyba lepiej bym to zrozumiała — rzekła bardzo grzecznie Alicja — gdyby to było napisane; ale jak pani mówi, to nie bardzo się mogę połapać.” „To jeszcze nic — odrzekła z zadowoleniem Księżna — w porównaniu z tym, co bym mogła powiedzieć, jakbym zechciała.” „Błagam, niech pani się nie fatyguje — poprosiła Alicja — żeby powiedzieć to jeszcze dłużej!” „Och, to żadna fatyga! — rzekła Księżna. — Daję ci w prezencie wszystko, co dotąd powiedziałam.” „Nie wykosztowała się na ten prezent — pomyślała Alicja.— Całe szczęście, że na urodziny nie daje się takich prezentów!” Ale nie ośmieliła się tego powiedzieć na głos. „Znów rozmyślasz?” spytała Księżna, znowu dźgając ją ostrym podbródkiem. „Chyba mam prawo myśleć!” rzekła opryskliwie Alicja, bo zaczęła już mieć tego dosyć. „Masz akurat takie prawo myśleć — odpowiedziała Księżna — jak świnie latać: a wynika z tego m…” I tu Księżnej, ku wielkiemu zdziwieniu Alicji, jakby głos odebrało, w samym środku jej ulubionego słowa: morał, i ręka wsunięta pod jej ramię zaczęła drżeć. Alicja podniosła oczy i okazało się, że przed nimi stoi Królowa, z założonymi rękoma, wściekła jak burza gradowa. „Cóż za piękny dzionek, Wasza Królewska Mość! ” zaczęła Księżna słabym, rwącym się głosem. „No, ja cię ostrzegam! — wrzasnęła Królowa, tupnąwszy.— Albo ty spadasz, albo twoja głowa: i to zaraz, nie! za pół razu! Możesz wybierać!” Księżna wybrała i znikła. „Wracajmy do gry!” rzekła do Alicji Królowa, Alicja zaś była tak przestraszona, że ani słowem się nie odezwała, tylko z wolna powędrowała za nią z powrotem na

pole do krokieta. Inni goście skorzystali z nieobecności Królowej i odpoczywali sobie w cieniu, ale jak ją zobaczyli, natychmiast rzucili się znowu do gry, choć Królowa tylko napomknęła, że jeszcze chwila i przypłacą to życiem. Przez cały czas gry Królowa nie przestawała się wykłócać z innymi graczami i wydawać okrzyków: „Uciąć mu głowę!” albo: „Uciąć jej głowę!” Skazanych od razu brali pod straż żołnierze, którzy wtedy już nie mogli oczywiście służyć za bramki, tak że za jakieś pół godziny w ogóle już nie było bramek, a wszyscy gracze, z wyjątkiem Króla, Królowej i Alicji, znaleźli się pod strażą i skazani na śmierć. Aż wreszcie Królowa przerwała grę, zasapawszy się, i rzekła do Alicji: „Fałszywego Żółwia już widziałaś?” „Nie — odparła Alicja. — Nawet nie wiem, co to jest Fałszywy Żółw.” „To jest to, z czego się robi Podrabianą Zupę Żółwiową,” wyjaśniła Królowa. „Nie — zdziwiła się Alicja. — Nie widziałam i nawet nie słyszałam o czymś podobnym.” „Idziemy! — rozkazała Królowa. — Już on ci opowie swoją historię.” Kiedy się oddalały, Alicja usłyszała, że Król mówi ściszonym głosem do całego towarzystwa: „Jesteście ułaskawieni „No, to świetnie!” powiedziała sobie, bo dręczyło ją, że Królowa zarządziła aż tyle egzekucji. Wkrótce natknęły się na Gryfona, który leżał na słońcu i spał jak kamień. (Jeżeli nie wiecie, co to Gryfon, popatrzcie na obrazek.)

„Wstawaj, leniuchu! — zawołała Królowa — i zaprowadź tę panienkę do Fałszywego Żółwia, żeby jej opowiedział swoją historię. Bo ja muszę wracać i dopilnować kilku egzekucji, które poleciłam wykonać.” Po czym odeszła, zostawiając Alicję sam na sam z Gryfonem. Alicji ten potwór się wcale nie podobał, ale pomyślała, że w sumie będzie tak samo bezpiecznie zostać z nim jak iść za tą straszliwą Królową: więc została. Gryfon usiadł i przetarł sobie oczy; potem długo patrzył za Królową, aż znikła; wreszcie zaśmiał się w kułak. „Ale heca!” wykrztusił pół do siebie, a pół do Alicji. „Co w tym śmiesznego?” zapytała Alicja.

„Jak to co? ona! — powiedział Gryfon. — Wszystko to jej wyobraźnia: przecież wiadomo, że nikt jeszcze nie został przez nią stracony. Idziemy!” „Wszyscy tu mówią: Idziemy! — pomyślała Alicja, idąc za nim z ociąganiem się. — W życiu mi tyle nie rozkazywano, co tutaj, nigdy w życiu!” Przeszli niewielki kawałek i ujrzeli z daleka Fałszywego Żółwia, który siedział na małym występie skalnym, osamotniony i smutny, a gdy podeszli bliżej, Alicja usłyszała, że wzdycha, jakby serce miało mu pęknąć. Zrobiło się jej okropnie żal, że taki biedny. „Co mu się stało?” zapytała Gryfona. A Gryfon odpowiedział prawie tak samo jak przedtem: „Wszystko to jego wyobraźnia: przecież wiadomo, że nic mu się nie stało. Idziemy!” Więc podeszli do Fałszywego Żółwia, a ten spojrzał na nich wielkimi oczyma, pełnymi łez, ale się nie odezwał. „Ta panienka — zagaił Gryfon — niech ja skonam, chce posłuchać twojej historii.” „To ja jej opowiem — powiedział Fałszywy Żółw głębokim i głuchym głosem. — Siadajcie oboje i nie odzywajcie się ani słowem, dopóki nie skończę.” Wobec tego usiedli i przez kilka minut nikt się nie odzywał. Alicja pomyślała: „Ciekawe, jak on będzie mógł w ogóle skończyć, jeżeli nigdy nie zacznie.” Ale czekała cierpliwie.

„Byłem niegdyś — zaczął wreszcie Fałszywy Żółw z głębokim westchnieniem — prawdziwym Żółwiem.” Po tych słowach nastąpiło bardzo długie milczenie, przerywane tylko niekiedy wydawanym przez Gryfona okrzykiem: „Hżkrrrh!” i rozdzierającym, ciągłym szlochaniem Fałszywego Żółwia. Alicja chciała już wstać i powiedzieć: „Bardzo panu dziękuję za tę ciekawą opowieść,” ale nie mogła się oprzeć podejrzeniu, że to mimo wszystko jeszcze nie koniec, więc siedziała nadal spokojnie i nie odzywała się. „Kiedy byliśmy mali — podjął wreszcie Fałszywy Żółw, trochę uspokoiwszy się, choć pochlipując jeszcze od czasu do czasu — chodziliśmy do szkoły w morzu. Naszym wychowawcą był pewien stary już Rekin — nazywaliśmy go Piła…” „Dlaczego nazywaliście go Piła, skoro to był Rekin?” zapytała Alicja. „Bo nas tak piłował — odrzekł z irytacją Fałszywy Żółw.— Ależ ty jesteś tępa!” „Wstydziłabyś się zadawać takie głupie pytania!” zawtórował mu Gryfon: a potem siedli obaj w milczeniu i tak wytrzeszczyli się na Alicję, że biedaczka mało pod ziemię się nie zapadła. Wreszcie Gryfon przemówił do Fałszywego Żółwia:

„Wal dalej, stary! Nie wałkuj tego cały dzień!” i tamten znów podjął: „Tak... więc chodziliśmy w morzu do szkoły, choć wydaje ci się to niewiarygodne…” „Tego nie powiedziałam!” przerwała mu Alicja. „Powiedziałaś,” rzekł Fałszywy Żółw. „Ugryź się w język!” zawtórował mu Gryfon, nim Alicja zdążyła się odezwać. Fałszywy Żółw mówił dalej.

„Mieliśmy tam wykształcenie na świetnym poziomie: wystarczy powiedzieć, że nauka odbywała się codziennie…” „Ja też chodziłam do codziennej szkoły — rzekła Alicja.— I czym się tu chwalić?” „Z przedmiotami nadliczbowymi?” spytał z lekkim niepokojem Fałszywy Żółw. „Tak — odpowiedziała Alicja. — Mieliśmy osobno francuski i muzykę.” „I pranie też?” zapytał Fałszywy Żółw. „Oczywiście, że nie!” oburzyła się Alicja. „A! więc ta twoja szkoła nie należała do najlepszych — rzekł z widoczną ulgą Fałszywy Żółw. — Bo w naszej szkole na końcu rachunku było napisane: Francuski, muzyka i pranie— osobno. „

„Po co wam to było — rzekła Alicja — skoro i tak mieszkaliście na dnie morza?” „Ja nie mogłem sobie na to pozwolić — westchnął Fałszywy Żółw. — Miałem tylko przedmioty obowiązkowe.” „To znaczy jakie?” zapytała Alicja. „Przede wszystkim czyhanie i zwisanie, rzecz jasna — odpowiedział Fałszywy Żółw — a następnie różne rodzaje arytmetyki: wodowanie, obejmowanie, mrożenie i obrzydzielenie.” „Co to jest obrzydzielenie? — odważyła się spytać Alicja.— Nigdy o czymś takim nie słyszałam.” Gryfon aż podniósł obie łapy ze zdumienia. „Nie słyszałaś, co znaczy obrzydzielić! — wykrzyknął. — Ale co to jest wypiękniać, mam nadzieję, słyszałaś?” „Tak — odpowiedziała niepewnie Alicja — wypiękniać to znaczy... starać się... żeby coś było... ładniejsze.” „Więc jeżeli nie wiesz — podchwycił Gryfon — co znaczy obrzydzielić, to jesteś naprawdę tępa.” Nie zachęciło to Alicji do dalszych pytań, więc zwróciła się do Fałszywego Żółwia: „I czego was jeszcze uczyli?” „No, na przykład histerii — odrzekł Fałszywy Żółw, wyliczając te przedmioty na płetwach — więc histerii starożytnej i nowożytnej z wodografią, poza tym rybunków — nauczycielem rybunku był pewien stary żarłacz, przypływający raz na tydzień — ten dopiero nas uczył rybunku i falowania!” „A to na czym polegało?” spytała Alicja. „No cóż, nie potrafię ci tego pokazać — odpowiedział jej Fałszywy Żółw — bo już zbytnio zaskorupiałem. A Gryfon nigdy się tego nie uczył.” „Nie miałem na to czasu — rzekł Gryfon. — Ja chodziłem na przedmioty klasyczne. Ten profesor, uch, to było raczysko!” „Ja go raczej unikałem — westchnął Fałszywy Żółw. — Mówili, że u niego się nabywa tylko łysiny i grdyki.” „A był taki, był!” — powiedział Gryfon i z kolei on westchnął; po czym obaj ukryli paszcze w łapskach. „A ile mieliście jednego dnia lekcji?” spytała Alicja, żeby czym prędzej zmienić temat. „Pierwszego dnia dziesięć — odpowiedział Fałszywy Żółw — a następnego dnia dziewięć i tak dalej.” „Jaki to dziwny plan zajęć!” wykrzyknęła Alicja. „Dlatego to się nazywa lekcje — wyjaśnił Gryfon — bo codziennie jest lekcej i lekcej.” Ta myśl była dla Alicji zupełnym zaskoczeniem i trochę to sobie rozważyła, zanim się znowu odezwała. „W takim razie jedenasty dzień musiał być wolny ?” „Oczywiście!” rzekł Fałszywy Żółw.

„A co robiliście dwunastego ?” dopytywała się w dalszym ciągu Alicja. „Już dość o tych lekcjach — stanowczo uciął rozmowę Gryfon.— Teraz powiedz jej coś o zabawach.”

Rozdział X Kadryl z homarami

Fałszywy Żółw głęboko westchnął i grzbietem jednej z płetw przeciągnął sobie po oczach. Spojrzał na Alicję i usiłował coś powiedzieć, ale przez parę minut łkanie dławiło mu głos. „Całkiem jakby się krztusił kością!” powiedział Gryfon i wziął go w obroty, potrząsając nim i waląc go w plecy. Wreszcie Fałszywy Żółw odzyskał głos i znów podjął, zalewając się łzami: „Może nie przebywałaś wiele w toni morskiej — („Istotnie!” powiedziała Alicja) — i nie byłaś nawet przedstawiona żadnemu homarowi — (Alicja zaczęła mówić: „Raz tylko skosztowałam …” ale połapała się szybko i rzekła: „Nie, nigdy!”) — więc nie możesz sobie wyobrazić, co to za rozkosz, tańczyć kadryla z homarami!” „Rzeczywiście! — przyznała Alicja. — A co to za taniec? ” „No — Wyjaśnił Gryfon — przede wszystkim ustawiamy się w szeregu wzdłuż wybrzeża…” „W dwuszeregu! — zawołał Fałszywy Żółw. — Foki, żółwie, łososie i tak dalej: a potem, jak się już usunęło z drogi wszystkie meduzy…” „Co zwykle zabiera trochę czasu—” wtrącił Gryfon. „—daje się dwa kroki do przodu—” „Każdy pod rękę z homarem!” zawołał Gryfon. „Oczywiście — rzekł Fałszywy

Żółw. — Dwa kroki do przodu, skłon w kierunku partnera—” „—zmiana homarów i cofnięcie się w tym samym porządku!” dorzucił Gryfon. „Po czym, już rozumiesz? — ciągnął Fałszywy Żółw — rzucamy —” „Homarami!” krzyknął Gryfon i skoczył w powietrze. „—w morze, jak najdalej od siebie—” „Płyniemy za nimi!” wrzasnął Gryfon. „Wywijamy koziołka w wodzie!” darł się Fałszywy Żółw, jak dziki brykając w kółko. „Znowu zamieniamy się na homary!” wył Gryfon.

„Z powrotem na ląd, i — to koniec pierwszej figury,” rzekł Fałszywy Żółw, nagle ściszonym głosem; i oba potwory, które dotąd skakały jak szalone, raptem usiadły spokojnie, z wielkim smutkiem patrząc na Alicję. „To musi być bardzo ładny taniec,” powiedziała niepewnie Alicja. „Chciałabyś go trochę zobaczyć?” spytał Fałszywy Żółw. „No pewnie!” rzekła Alicja. „Chodź, spróbujemy pierwszej figury! — powiedział Fałszywy Żółw do Gryfona.

— Poradzimy sobie bez homarów, no nie? Któryż nas będzie śpiewał?” ”Och — powiedział Gryfon— ty zaśpiewaj. Ja nie pamiętam słów.” I zaczęli z powagą tańczyć wokół Alicji, od czasu do czasu depcząc jej po palcach, kiedy podchodzili zbyt blisko, i wymachując łapami dla podkreślenia rytmu, a Fałszywy Żółw tak wyśpiewywał, bardzo przeciągle i smutno: „Mógłbyś troszkę prędzej dreptać?— Rzekła płotka do ślimaka — Bo mi ogon chce przydeptać Z tyłu morświn, ta pokraka. Spójrz, jak żółwie i homary Chętne puścić się w łamańca Stoją na przybrzeżnym żwirze: Chcesz przyłączyć się do tańca? Chcesz czy nie, czy chcesz, czy nie, czy przyłączysz się do tańca? Chcesz czy nie, czy chcesz, czy nie, czy nie przyłączysz się do tańca? Nie masz, w ogóle pojęcia, Jak poczujesz się wspaniale, Kiedy wezmą nas i cisną Z homarami w morskie fale!” Na to ślimak: „Za daleko! Czy mnie masz za obłąkańca? Bardzo ci dziękuję, ale Nie przyłączę się do tańca. Ale nie chcę, wcale nie chcę, nie przyłączę się do tańca! Wcale nie chcę, ale nie chcę, nie przyłączę się do tańca. „ „Ze daleko? i co z tego? — Rzekła ryba srebrnołuska. — Przecież i na tamtym brzegu Też jest ziemia, choć francuska. Dalej od Albionu brzegów Znaczy bliżej Francji krańca: Więc nie blednij, mój ślimaku, Tylko przyłącz się do tańca! Chcesz czy nie, czy chcesz, czy nie, czy przyłączysz się do tańca? Chcesz czy nie, czy chcesz, czy nie,

czy nie przyłączysz się do tańca?”

„Dziękuję, to był bardzo ciekawy taniec — rzekła Alicja, ogromnie zadowoloną, że to się wreszcie skończyło — i strasznie mi się podoba ta dziwna piosenka o płotce!” „Ach, jeśli o to chodzi — powiedział Fałszywy Żółw — to te płotki... oczywiście widywałaś je?” „Tak — powiedziała Alicja — bardzo często, przy obie…” i ugryzła się w język. „Nie wiem, gdzie jest ten Ob — rzekł Fałszywy Żółw — ale skoro je tak często widywałaś, to naturalnie wiesz, jak one wyglądają?” „Chyba tak — zastanowiła się Alicja. — Mają ogonki w pysku... i pokrywa je tarta bułka.” „Z tą bułką to się mylisz — sprostował Fałszywy Żółw — tarta bułka w morzu od razu by się spłukała. Ale że ogony w pysku, to prawda: a to dlatego — tu Fałszywy Żółw ziewnął i zamknął oczy. — Powiedz jej, dlaczego i w ogóle!” rzekł do Gryfona. „To dlatego — powiedział Gryfon — że one jednak przyłączają się do tańca homarów. No i rzuca się je w morze. Więc faktycznie lecą bardzo daleko. Więc pakują sobie ogon do paszczy. A potem go nie mogą wyciągnąć. To wszystko.” „Dziękuję — powiedziała Alicja — to bardzo ciekawe. Nigdy jeszcze nie dowiedziałam się tyle o płotce.” „Jak chcesz, mogę ci jeszcze więcej powiedzieć — rzekł Gryfon.— Wiesz, dlaczego płotka się zalicza do białorybu?” „Nigdy się nad tym nie zastanawiałam — odrzekła Alicja.— Zalicza się? A dlaczego?” „Bo służy do czyszczenia obuwia!” odpowiedział jej bardzo poważnie Gryfon. Alicję to zupełnie oszołomiło. „Do czyszczenia obuwia!” powtórzyła zdumiona. „No, a twoje buciki jak się czyści? — zapytał Gryfon.— Pytam się, dlaczego tak błyszczą?” Alicja popatrzyła na swoje obuwie i po krótkim zastanowieniu odrzekła: „Sądzę, że się je smaruje szuwaksem, to takie czernidło, i potem wybłyszcza.” „A w morzu — głębokim głosem podjął Gryfon — obuwie się czyści bielidłem i do tego służy białoryb, którego się bierze na błyszcz. Teraz już rozumiesz.” „A z czego jest to obuwie?” spytała ogromnie zaciekawiona Alicja.

„Oczywiście z turbotów, podeszwie i halibutów — odpowiedział Gryfon, już trochę zniecierpliwiony. — Byle krewetka może ci to wyjaśnić.” „Gdybym ja była płotką — rzekła Alicja, której myśli ciągle krążyły wokół pieśni — powiedziałabym do morświna: Proszę się odsunąć! Po co nam tu jakieś walenie!” „A jakże mogłoby się bez niego obejść? — powiedział Fałszywy Żółw. — Jak ryba może bez walenia ogonem ruszyć, kiedy wybiera się w podróż?” „Naprawdę nie może?” zapytała Alicja tonem niezmiernego zdziwienia. „Oczywiście, że nie! — odrzekł Fałszywy Żółw. — Przypuśćmy, że do mnie przyszłaby jakaś ryba i powiedziała, że rusza w podróż, co ja bym odpowiedział? Przyjemnego machania ogonem!” „Masz na myśli nie walenia, tylko walenie ogonem?” upewniła się Alicja. „Mam na myśli to, co powiedziałem” — rzekł obrażonym tonem Fałszywy Żółw. A Gryfon dodał: „No, teraz ty nam coś opowiedz ze swoich przygód.” „Mogłabym opowiedzieć o swoich przygodach, zaczynając od dzisiejszego ranka — rzekła trochę niepewnie Alicja — ale do wczorajszego dnia wracać nie warto, bo wtedy jeszcze byłam kimś innym.” „Wytłumacz to jaśniej,” zażądał Fałszywy Żółw. „Nie, nie! najpierw przygody — zawołał niecierpliwie Gryfon.— Wyjaśnienia są takie rozwlekłe.” Więc zaczęła im opowiadać swoje przygody od chwili, kiedy ujrzała pierwszy raz Białego Królika. Z początku było jej trochę niewyraźnie, ponieważ dwa potwory przysunęły się do niej tak blisko, z każdej strony jeden, tak wybałuszyły ślepia i rozdziawiły paszcze... ale w miarę opowiadania nabrała śmiałości. Słuchacze siedzieli w milczeniu, jak makiem zasiał, aż doszła do tego, jak recytowała Gąsienicy Jesteś stary, mój ojcze! i jak słowa jej wyszły zupełnie inne; i dopiero wtedy Fałszywy Żółw zaczerpnął głęboko tchu i powiedział: „To bardzo dziwne.” „Dziwniejsze już być nie może!” powiedział Gryfon. „Wyszło zupełnie inaczej?” powtórzył w zadumie Fałszywy Żółw. „Chciałbym, żeby teraz spróbowała coś wyrecytować. Każ jej to zrobić.” Popatrzył na Gryfona, jak gdyby sądził, że ten może rozkazywać Alicji. „Wstań i powiedz: Oto słowa próżniaka!” zażądał Gryfon. „Czego te zwierzaki się rządzą i każą człowiekowi powtarzać lekcje! — obruszyła się w duchu Alicja. — Zupełnie, jakbym była w szkole!” Mimo to wstała i zaczęła recytować, ale po głowie tak jej wciąż chodził kadryl z homarami, że prawie nie wiedziała, co mówi: i słowa rzeczywiście wyszły bardzo dziwne. Oto słowa Homara, co rzekł, trefiąc swój wąs: „Muszę włosy pocukrzyć, bo mnie spiekli na brąz.” I jak kaczka powieką, tak on nosem, jak mógł, Ostrzygł pas i guziki, rozgiął palce u nóg. Kiedy piasek już wysechł, to on, wesół jak ptak,

Szydzi nawet z Rekina i kpiny mu w smak: Ale w czasie przypływu, gdy rekiny są w krąg, Drżący głos jego świadczy, że jednak się zląkł. „To zupełnie inny wierszyk niż ten, którego ja się uczyłem w szkole!” zdziwił się Gryfon. „Ja słyszę go po raz pierwszy — stwierdził Fałszywy Żółw — ale brzmi to całkiem bez sensu.” Alicja nic na to nie odpowiedziała; siadła i ukryła twarz w dłoniach, zastanawiając się, czy jeszcze zdarzy się jej cokolwiek normalnego. „Może byś mi to wytłumaczyła?” poprosił Fałszywy Żółw. „Ona nie potrafi tego wytłumaczyć! — wtrącił z pośpiechem Gryfon. — Powiedz następną zwrotkę.” „Ale co z tymi palcami u nóg? — upierał się Fałszywy Żółw.— Jak on mógł je sobie rozstawić nosem?” „To jest pierwsza pozycja w tańcu,” wyjaśniła Alicja; ale była tak speszona tym wszystkim, że najbardziej zależało jej na zmianie tematu. „Powiedz następną zwrotkę — powtórzył Gryfon — tę, która się zaczyna: Gdym ogród jego mijał...” Alicja nie śmiała odmówić, choć była pewna, że znów jej się wszystko pokręci, i drżącym głosem recytowała dalej: Gdy mijałem ich ogród, jednym okiem na wpół Widzę, Sowa z Lampartem siedli razem za stół. Lampart zjadł z zapiekanki skórkę, mięso i sos, Sowie talerz pozostał, już taki jej los. A że coś się należy jej też, bądź co bądź, Ustalono, że łyżkę na dodatek ma wziąć: Lampart zaś, że widelec i nóż miał gotowe, Wziął je sobie i pożarł na koniec... „Po co to wszystko wygłaszać — przerwał Fałszywy Żółw — jeżeli równocześnie tego nie objaśniasz? To najbardziej niedorzeczna rzecz, jaką słyszałem w życiu!” „Chyba rzeczywiście lepiej tego nie ciągnąć,” zgodził się Gryfon i Alicja przyjęła to z radością. „Może byśmy spróbowali innej figury kadryla z homarami?— podjął Gryfon. — Czy wolałabyś, żeby Fałszywy Żółw zaśpiewał ci jeszcze jedną piosenkę?” „Och, tak, piosenkę, jeżeli wolno prosić!” zawołała Alicja z takim zapałem, że Gryfon odpowiedział tonem lekkiej urazy: „No cóż, są gusta i guściki! Dobrze, zaśpiewasz jej Zupę żółwiową, co, staruszku?” Fałszywy Żółw głęboko westchnął i zaczął, głosem zdławionym przez łkanie, śpiewać, co następuje: Zupo nadobna, tłusta, zielona, W gorącej wazie postawiona!

Któż się nie skłoni nad tą skorupą, Zupo nadobna, wieczorna Zupo? Zupo nadobna, wieczorna Zupo! Nado-obna Zu-upo! Nado-obna Zu-upo! Zu-upo wieczo-o-orna, Nadobna, Nadobna Zupo! Zupo nadobna! Któż dba o ryby Albo dziczyznę? Nawet gdyby Miał wszystko inne, i to by mu zobojętniało nad taką Zupą! Zobojętniało nad taką Zupą! Nado-obna Zu-upo! Nado-obna Zu-upo! Zu-upo wieczo-o-orna, Nadobna, NadobNA ZU-PO! „Jeszcze raz refren!” zawołał Gryfon i Fałszywy Żółw zaczął go właśnie powtarzać, gdy w oddali rozległ się okrzyk: „Proces się rozpoczyna!” Gryfon wrzasnął: „Idziemy! Prędzej!” i złapawszy Alicję za rękę pognał, nie czekając na zakończenie pieśni. „Cóż to za proces?” zapytała w biegu zdyszana Alicja; ale Gryfon odpowiedział tylko: „Prędzej!” i pognał jeszcze szybciej, a z daleka dobiegały, coraz to słabsze, unoszone przez lecący za nimi wietrzyk, melancholijne słowa: Zu-upo wieczo-o-orna, Nadobna, Nadobna Zupo!

Rozdział XI Kto ukradł ciastka?

Król i Królowa Kierów zasiadali już na tronie, kiedy oni przybyli, a wokół nich gromadził się wielki tłum — najrozmaitsze ptaszki i zwierzęta, jak również cała talia kart: Walet stał przed nimi, zakuty w łańcuchy, z jednej i z drugiej strony pilnowany przez żołnierza; a przy Królu stał Biały Królik z trąbką w jednej łapie i zwojem pergaminu w drugiej. Na środku sali rozpraw znajdował się stół, a na nim ogromna taca z ciastkami: wyglądały tak smakowicie, że na sam ich widok Alicja poczuła się głodna: „Żeby już się skończył ten proces — pomyślała — i żeby się zaczął poczęstunek!” Ale na to się nie zanosiło; więc dla zabicia czasu zaczęła się rozglądać po otoczeniu. Alicja nigdy jeszcze nie była w sądzie, ale czytała o tym w książkach i poczuła się zadowolona z siebie, stwierdziwszy, że prawie o wszystkim tutaj wie, jak się co nazywa. „To sędzia — powiedziała sobie — bo ma wielką perukę.” Sędzią był, nawiasem mówiąc, sam Król; a że na peruce miał jeszcze koronę (obejrzyjcie sobie ilustrację na początku książki, jeżeli chcecie zobaczyć, jak sobie z tym poradził), więc było mu z tym bardzo niewygodnie — i wcale nie do twarzy.

„A to jest ława. przysięgłych — pomyślała Alicja. — A te dwanaście stworzonek — (rozumiecie, że musiała powiedzieć „stworzonek”, gdyż były tam i zwierzęta czworonożne, i ptaki)— to są niewątpliwie przysięgli.” Powtórzyła sobie ostatnie słowo z lubością kilka razy: bo pomyślała z dumą, i nie bez racji, że bardzo niewiele dziewczynek w jej wieku wiedziałoby, co to w ogóle znaczy. Ale „ławnicy” też byłoby dobrze. Dwunastu przysięgłych pilnie coś pisało na łupkowych tabliczkach. „Co oni robią? — szepnęła Alicja do Gryfona - Przecież nie mają czego zapisywać, kiedy proces się jeszcze nie zaczął.” „Zapisują swoje nazwiska — odpowiedział jej szeptem Gryfon — żeby ich nie zapomnieć, zanim proces się skończy.” „Co za głuptasy!” odezwała się na głos oburzona Alicja i natychmiast ugryzła się w język, gdyż Biały Królik zawołał: „Cisza na sali!” a Król założył okulary i rozejrzał się niespokojnie, żeby zobaczyć, kto to się odezwał. Alicja mogła dojrzeć, zupełnie jakby im zaglądała przez ramię, że wszyscy przysięgli zapisują na swych tabliczkach: „Co za głuptasy!” i spostrzegła nawet, że jeden z nich nie wie, jak się pisze „głuptasy” i że musiał spytać o to sąsiada. „Ładnie będą wyglądały te ich tabliczki, zanim się skończy proces!” pomyślała Alicja.

Jeden z przysięgłych miał skrzypiący rysik. Tego już Alicja, oczywiście, nie mogła wytrzymać, więc obeszła salę i stanąwszy za nim, wkrótce znalazła taki moment, żeby mu go capnąć. Zrobiła to tak zręcznie, że biedaczek (a był to Zbych, ta jaszczurka) w ogóle się nie zorientował, co się stało: więc po daremnych poszukiwaniach był zmuszony odtąd już pisać palcem; z czego był niewielki pożytek, bo palec nie zostawiał śladów na tabliczce. „Heroldzie, odczytaj akt oskarżenia!” przemówił Król. Na to Biały Królik po trzykroć zadął w trąbkę, po czym, rozwinąwszy zwój pergaminu przeczytał, co następuje:

Królowa Kierowa ciastek napiekła W porze letnich spiek, A Walet Kierowy, ta bestia wściekła, Ukradł je i zbiegł. „Ogłoście werdykt!” rzekł Król do przysięgłych. „Zaraz, zaraz! —przerwał mu z pośpiechem Królik. — Jeszcze przedtem trzeba mnóstwo rzeczy załatwić!” „Wezwać pierwszego świadka! ” rozkazał Król, na co Biały Królik zatrąbił trzy razy i zawołał: „Pierwszy świadek!” Pierwszym świadkiem był Kapelusznik. Wszedł z filiżanką herbaty w jednej ręce i kromką chleba z masłem w drugiej. „Wasza Królewska Mość raczy mi wybaczyć — zaczął — że przychodzę z tym tutaj, ale nie skończyłem jeszcze podwieczorku, jak mnie wezwano.” „Trzeba było skończyć — powiedział Król. — A kiedy zacząłeś?” Kapelusznik popatrzył na Marcowego Zająca, który wszedł za nim na salę rozpraw, ramię w ramię z Susłem. „Zdaje się, że czternastego marca,” powiedział. „Piętnastego,” rzekł Zając Marcowy. „Szesnastego,” rzekł Suseł. „Proszę to zaprotokołować,” powiedział Król do przysięgłych, a ci skrzętnie zapisali wszystkie trzy daty na tabliczkach, potem dodali je i przeliczyli wynik na szylingi i pensy. „Zdejmijże swój kapelusz!” powiedział Król do Kapelusznika. „On nie jest mój,” odparł Kapelusznik. „Ukradziony!” zawołał Król, zwracając się do przysięgłych, a ci to natychmiast zanotowali. „Ja je mam na sprzedaż — dodał dla wyjaśnienia Kapelusznik- Własnego nie mam. Jestem Kapelusznikiem.” Tu Królowa włożyła okulary i wpatrzyła się groźnie w Kapelusznika, który zbladł i zaczął się wiercić. „Składaj to zeznanie — powiedział Król — i nie bądź taki nerwowy, bo każę cię

od razu ściąć.” Nie ośmieliło to bynajmniej świadka, który nadal przestępował z nogi na nogę, w popłochu zerkając na Królową, aż wreszcie przez pomyłkę, zamiast chleba z masłem, odgryzł duży kawał filiżanki. W tym właśnie momencie Alicja poczuła się bardzo dziwnie, czego nie mogła pojąć, aż uświadomiła sobie, w czym rzecz: otóż zaczęła znów rosnąć, więc najpierw pomyślała, że wstanie i opuści salę rozpraw, ale potem zdecydowała, że zostanie tak długo, jak długo wystarczy dla niej miejsca. „Czego się tak rozpychasz? — rzekł siedzący koło niej Suseł - Już ledwie mogę oddychać.” „Nic na to nie poradzę — odpowiedziała mu potulnie Alicja. — Rosnę.” „Tu nie wolno ci rosnąć!” powiedział Suseł. „Głupstwa wygadujesz — przemówiła już śmielej Alicja.— Wiesz doskonale, że ty też rośniesz.” „Owszem, ale ja rosnę w umiarkowanym tempie — rzekł Suseł — a nie w ten groteskowy sposób.” Co powiedziawszy wstał, naburmuszony, i przeniósł się na drugą stronę sali. Przez cały ten czas Królowa wpatrywała się w Kapelusznika i akurat w momencie, gdy Suseł przemierzał salę, rzekła do jednego z woźnych trybunału: „Przynieś mi tu listę śpiewających na ostatnim koncercie!” na co nieszczęsny Kapelusznik tak się już rozdygotał, że buty mu spadły.

„Składaj to zeznanie — powtórzył gniewnie Król — albo cię każę ściąć, w nerwach czy bez.” „Jestem biednym człowiekiem, Wasza Królewska Mość — przemówił drżącym głosem Kapelusznik — i jeszcze nie zacząłem nawet pić herbaty — to znaczy tydzień temu — albo coś koło tego — a tu chleb z masłem coraz cieńsze — i nagle migu, migu—” „Jakie ci gu?” przerwał mu Król. „To się tak zaczynało, wyjaśnił Kapelusznik. „Nie musisz mi tłumaczyć, że niektóre słowa się zaczynają na gu — uciął Król. — Czy masz mnie za durnia? A guzik! No, gadaj wreszcie!” „Jestem biednym człowiekiem — podjął jękliwie Kapelusznik— i potem wszystko już tak migu, migu — to ten Szarak Marcowy powiedział, że—” „Nic nie powiedziałem!” przerwał mu z pośpiechem Zając Marcowy. „Powiedziałeś!” zawołał Kapelusznik. „A ja temu zaprzeczam!” oświadczył Marcowy Zając. „On temu zaprzecza — powiedział Król — proszę tego nie protokołować.” „W takim razie Suseł powiedział—” podjął znów Kapelusznik, rozglądając się z niepokojem, czy on też nie zaprzeczy; ale Suseł niczemu nie zaprzeczał, bo spał jak kamień. „Później — ciągnął Kapelusznik — ukroiłem sobie jeszcze chleba z masłem—”

„Ale co Suseł powiedział?” zapytało któreś z przysięgłych. „Nie pamiętam,” odparł Kapelusznik. „Musisz pamiętać — zauważył Król — albo każę cię ściąć.” Nieszczęsny Kapelusznik upuścił filiżankę i chleb z masłem, po czym ukląkł na jedno kolano. „Jestem biednym człowiekiem, Wasza Królewska Mość — zaczął. „Bieda z nędzą, to ty jesteś jako mówca!” powiedział Król. Tu jedna ze świnek morskich wzniosła okrzyk na jego cześć i woźni trybunału natychmiast uciszyli ją. (Ponieważ wyraz ten może nasuwać wątpliwości, zaraz wyjaśnię, na czym to polegało. Otóż mieli duży worek z brezentu, ściągany u góry sznurkiem: wpakowali do niego świnkę morską, głową do przodu, a potem na niej usiedli.)

„Cieszę się, że zobaczyłam, jak to się robi — pomyślała sobie Alicja. — Tyle razy czytałam w gazecie, że na zakończenie procesu „wybuchła na sali owacja, natychmiast uciszona przez woźnych trybunału”, i nigdy nie rozumiałam, na czym to polega, a teraz już wiem.” „Jeżeli zeznałeś wszystko, co wiesz, możesz usiąść!” zarządził Król. „Nie mogę usiąść — powiedział Kapelusznik — bo klęczę.” „No to wstań i siadaj!” rzekł Król. Tu druga ze świnek morskich zaczęła wznosić okrzyki, więc uciszono ją. „No, to świnki morskie mamy z głowy — pomyślała Alicja. — Teraz już pójdzie szybciej” „Wolałbym raczej dokończyć podwieczorku,” odezwał się Kapelusznik, trwożnie spoglądając na Królową, która ciągle wczytywała się w listę śpiewaków. „Możesz odejść,” powiedział Król i Kapelusznik pędem opuścił salę rozpraw, nie wkładając nawet obuwia. „A głowę mu zetnijcie tam na zewnątrz!” od niechcenia rzuciła Królowa jednemu ze strażników, ale Kapelusznik ulotnił się, zanim ten doszedł do drzwi. „Wezwać następnego świadka!” rozkazał Król.

Następnym świadkiem była kucharka Księżny. W ręku niosła pieprzniczkę i Alicja domyśliła się, kto to idzie, zanim jeszcze weszła do sali rozpraw, bo wszyscy znajdujący się przy drzwiach naraz zaczęli kichać. „Proszę nam dać świadectwo,” zagaił Król. „Nie dam,” odrzekła kucharka. Król spojrzał niepewnie na Białego Królika, który mu cicho podpowiedział: „Wasza Królewska Mość musi wziąć tego świadka w krzyżowy ogień pytań.” „No, jak muszę, to trudno,” powiedział smętnie Król i skrzyżował ręce na piersi, po czym naburmuszył się na kucharkę, aż oczy mu prawie całkiem znikły, i przemówił grobowym głosem: „Z czego robi się ciastka?” „Przeważnie z pieprzu,” odparła kucharka. „Z syropu,” powiedział rozespany głos za jej plecami. „Za kark tego Susła! — wrzasnęła Królowa. — Uciąć głowę temu Susłowi! Wyrzucić stąd tego Susła! Uciszyć go! Szczypać go! Uciąć mu wąsy!” Przez kilka minut w sądzie wszystko się kotłowało, bo wyrzucano Susła, a kiedy się znów uciszyło, okazało się, że kucharka gdzieś znikła. „Mniejsza o to! — powiedział król z wyraźną ulgą. — Wezwać następnego świadka. — I dodał półgłosem, zwracając się do Królowej: — Wiesz, kochanie, następnego świadka ty musisz wziąć w krzyżowy ogień pytań. Mnie już głowa rozbolała!” Alicja przyglądała się, jak Biały Królik szpera w swoim wykazie, ogromnie ciekawa, jaki będzie ten następny świadek, „bo jak dotąd — powiedziała sobie — nie mają wiele dowodów.” Proszę sobie wyobrazić jej zaskoczenie, kiedy Biały Królik wyczytał, jak mógł najgłośniej, swoim przeraźliwym głosikiem: „Alicja!”

Rozdział XII Zeznanie Alicji

„Jestem!” zawołała Alicja, zupełnie w pomieszaniu zapomniawszy, jak duża urosła w ciągu ostatnich minut, i zerwała się tak gwałtownie, że rąbkiem spódniczki przewróciła pudło, zwane ławą przysięgłych, i wysypała ich wszystkich na głowy siedzącego niżej tłumu widzów, no i leżeli tam porozrzucani, co przypominało jej szklaną kulę ze złotymi rybkami, którą niechcący przewróciła w zeszłym tygodniu. „Och, najmocniej przepraszam!” wykrzyknęła w popłochu i zaczęła ich czym prędzej podnosić, bo wciąż jej chodził po głowie wypadek ze złotymi rybkami i majaczyło jej coś niejasno, że trzeba ich natychmiast pozbierać i włożyć z powrotem do tego pudła, żeby nie pozdychali. „Rozprawa nie może się toczyć — oznajmił z powagą Król — dopóki wszyscy przysięgli nie znajdą się z powrotem na swoim miejscu... wszyscy!” powtórzył z naciskiem, a mówiąc to popatrzył surowo na Alicję. Alicja spojrzała na ławę przysięgłych i zobaczyła, że w pośpiechu wetknęła Jaszczurkę głową na dół i teraz biedne stworzonko wymachuje żałośnie ogonkiem, nie mogąc się ruszyć. Wyciągnęła je i umieściła, jak należy: „chociaż nie ma to wielkiego znaczenia — pomyślała — sądzę, że dla procesu będzie z niej taki sam pożytek, czy tak, czy na odwrót.” Gdy tylko przysięgli otrząsnęli się nieco z szoku po tym wstrząsie i gdy

pozbierawszy wręczono im tabliczki i rysiki, wzięli się wszyscy pilnie do opisywania tego wypadku, z wyjątkiem Jaszczurki, który wydawał się zbyt oszołomiony, aby zdobyć się na cokolwiek poza tym, że siedział z rozdziawionym pyskiem, gapiąc się w sufit. „Co wiesz o tej sprawie?” rzekł Król do Alicji. „Nic,” odrzekła Alicja. „W ogóle nic?” nalegał Król. „W ogóle nic,” powiedziała Alicja. „To bardzo istotne!” powiedział Król, zwracając się do przysięgłych. Ci już zaczęli pisać na tabliczkach, kiedy Biały Królik im przerwał: „Jego Królewska Mość ma oczywiście na myśli: nieistotne!” rzekł tonem pełnym szacunku, ale równocześnie marszcząc się do niego i wyczyniając miny. „Oczywiście miałem na myśli: nieistotne — zawtórował mu pośpiesznie Król i dalej powtarzał sobie półgłosem: — istotne... nieistotne... nieistotne... istotne...” jak gdyby próbował, które słowo lepiej mu zabrzmi. Niektórzy z przysięgłych zapisali „istotne”, a niektórzy „nieistotne”. Alicja widziała to, gdyż była dość blisko, aby im zajrzeć w tabliczki: „ale to i tak nie ma znaczenia,” pomyślała. W tej chwili Król, który od pewnego czasu zapisywał coś pilnie w notesie, zawołał: „Cisza!” i przeczytał: „Paragraf 42. Wszystkie osoby, których wzrost przekracza jedną milę, obowiązane są opuścić salę rozpraw.” Wszyscy spojrzeli na Alicję. „Ja nie mam mili wzrostu,” powiedziała Alicja. „Masz,” powiedział Król. „I to prawie dwie mile,” powiedziała Królowa. „No, w każdym razie nie wyjdę — oświadczyła Alicja.— To zresztą nie jest prawdziwy paragraf: wymyśliliście go sobie na poczekaniu.” „To najstarszy paragraf w kodeksie,” powiedział Król. „W takim razie powinien mieć nr 1,” zauważyła Alicja. Na to Król zbladł i zamknął czym prędzej notes. „Ogłoście swój werdykt,” powiedział do przysięgłych, cichym i drżącym głosem. „Będą jeszcze inne dowody, za pozwoleniem Waszej Królewskiej Mości! — rzekł Biały Królik, zrywając się z pośpiechem.— Właśnie znaleziono ten oto papier.” „Co tam napisano?” spytała Królowa. „Jeszcze do niego nie zajrzałem — rzekł Biały Królik — ale wygląda to na list, napisany przez więźnia do... no, do kogoś.” „Na to mi wygląda —powiedział Król — chyba że byłby napisany do nikogo, co byłoby... wiesz... raczej niezwykłe.” „A do kogo jest adresowany?” zapytał ktoś z przysięgłych. „W ogóle nie jest zaadresowany — rzekł Biały Królik.— Ściśle mówiąc, na

wierzchu nic nie jest napisane. — Mówiąc to rozłożył papier i dodał: — Jednak to nie list, okazuje się, tylko jakieś wierszydło.” „Czy charakter pisma jest więźnia?” zapytało inne z przysięgłych. „Nie, wcale nie jest — powiedział Biały Królik — i to właśnie jest najdziwniejsze!” (Na obliczach ławy przysięgłych odbiła się konsternacja.) „Widocznie podrabiał czyjś charakter pisma!” odezwał się Król. (Twarze przysięgłych znów rozjaśniły się.) „Za pozwoleniem Waszej Królewskiej Mości — rzekł Walet — ja tego nie pisałem i nie udowodnią mi, żebym to zrobił: pod tym nie ma żadnego podpisu.” „Jeżeli się nie podpisałeś — powiedział Król — to tym gorzej dla ciebie. Więc musiałeś mieć na myśli jakieś łajdactwo, bo inaczej byś się podpisał, jak każdy uczciwy człowiek.”

Słowa te nagrodzono burzą oklasków: była to pierwsza naprawdę niegłupia rzecz, jaką Król dziś powiedział.

„Oczywiście to dowodzi jego winy — oświadczyła Królowa.— Wobec tego uciąć mu—” „Niczego to nie dowodzi! — powiedziała Alicja. — Przecież nawet nie znacie treści!” „Proszę to przeczytać!” powiedział Król. Biały Królik nałożył okulary. „Od czego mam zacząć, Wasza Królewska Mość? ” zapytał. „Zacznij od początku — odpowiedział z powagą Król — i czytaj, aż dojdziesz do końca: a potem przestań.” W sądzie zapanowała śmiertelna cisza, w której to Królik odczytał następujące wiersze: Mówiono mi, żeś u niej był I jemu wspomniał o mnie: Chwaliła mnie ze wszystkich sił, Tylko że pływam dość skromnie. On, żem nie odszedł, dał im znać (My znamy prawdę całą) I już nie nalegała snadź: Bo cóż by z tobą się stało? Jedno jej dałem, oni mu dwa, Ty nam co najmniej troje: Oddam ci wszystko, co do źdźbła, Choć przedtem były moje. Gdybyśmy ja lub ona się Wplątali w tę aferę, Że, jak wpierw nas, uwolnisz je, On przekonanie ma szczere. Myślałem, że już kto jak kto, Żeś ty (nim ją to wzięło) Wszedł między niego i nas i to: I że to twoje dzieło. A ty mu nie zdradź, że ktoś z nich Najmilszą jej był osobą! Niech o tym zginie nawet słych Pomiędzy mną a tobą. „To jest najważniejszy dowód, jaki dotąd usłyszeliśmy — oświadczył Kroi, zacierając ręce. — Niechaj więc przysięgli—” „Jeżeli ktoś z nich potrafi to wyjaśnić — rzekła Alicja (która w międzyczasie tak urosła, że już wcale mu się nie bała przerywać) — dostanie ode mnie sześć pensów. Nie wierzę, aby w tym był chociaż łut sensu.” Przysięgli zapisali jak jeden mąż na tabliczkach: „Ona nie wierzy, aby w tym był

chociaż łut sensu—” ale żaden się nie pokusił o wyjaśnienie, co znaczy ten wiersz. „Jeśli nie ma w nim sensu — powiedział Król — to nawet zaoszczędzi nam mnóstwo fatygi: bo nie musimy go dociekać. Jednak nie byłbym taki pewien — ciągnął, rozkładając sobie wiersz na kolanach i spoglądając nań jednym okiem. — Zdaje się, że jednak widzę w nim trochę sensu... że pływam dość skromnie... a ty nie umiesz pływać, prawda?” zwrócił się do Waleta. Walet ze smutkiem potrząsnął głową i odrzekł: „Czy wyglądam na takiego, co by umiał?” (I rzeczywiście nie wyglądał, bo był cały z kartonu.) „Jak dotąd zgadza się — powiedział Król; i dalej sobie mamrotał nad wierszem: — My znamy prawdę całą... oczywiście chodzi o przysięgłych... I już nie nalegała... to na pewno Królowa... cóż by z tobą się stało?... A rzeczywiście... Jedno jej dałem, oni mu dwa... proszę: tu jest o tym, co on zrobił z ciastkami. „Ale potem jest powiedziane: Oddał ci wszystko, co do źdźbła!” rzekła Alicja. „No i proszę! — powiedział z triumfem Król, wskazując na tacę z ciastkami. — Czy można to jaśniej wyrazić? Dalej... nim ją to wzięło... Czy ciebie coś wzięło, kochanie — zwrócił się do Królowej — na przykład wściekłość? Bo mnie o tym nic nie wiadomo.” „Nigdy!” ryknęła wściekle Królowa, rzucając kałamarzem w Jaszczurkę. (Nieszczęsny Zbych przestał pisać palcem po tabliczce, gdy stwierdził, że to nie zostawia śladu; ale teraz czym prędzej znów zaczął, posługując się cieknącym mu po twarzy atramentem, póki ten się nie skończył.) „Więc skąd się to wzięło do ciebie?” zapytał Król, rozglądając się z uśmiechem po sali. Odpowiedziało mu grobowe milczenie. „To był kalambur!” wyjaśnił ze złością Król i wszyscy wybuchnęli śmiechem. „Niech przysięgli ogłoszą werdykt!” rzekł Król po raz może dwudziesty. „Nie! nie! — zawołała Królowa. — Najpierw wyrok, a potem werdykt.” „Bzdura i nonsens! — powiedziała głośno Alicja. — Co za pomysł, żeby najpierw wydawać wyrok!” „Zamknij się!” rzekła Królowa i spurpurowiała. „Nie!” odparła Alicja. „Uciąć jej głowę!” ryknęła Królowa na całe gardło. Nikt się nie ruszył. „Kto by się tam wami przejmował? — rzekła Alicja (która już zdążyła urosnąć do swojej normalnej wielkości). — Jesteście zwyczajna talia kart i tyle!” Na to wszystkie karty się poderwały w powietrze i w lot rzuciły się na nią: Alicja wydała lekki okrzyk, pół strachu, a pół gniewu, i próbowała się od nich opędzić, aż okazało się, że leży na brzegu, z głową na kolanach swej siostry, która łagodnie zmiata kilka uschniętych liści, co sfrunęły z drzew na jej twarz.

„Alicjo, zbudź się, kochanie! — powiedziała siostra. — Ależ ty długo spałaś!” „Och, miałam taki niezwykły sen!” rzekła Alicja. I opowiedziała swej siostrze, co tylko pamiętała, o swoich dziwnych przygodach o których wyście właśnie przeczytali. A kiedy skończyła, siostra ucałowała ją i rzekła: „To był rzeczywiście niezwykły sen, moja miła! ale teraz biegnij na podwieczorek, bo już robi się późno.” Więc Alicja wstała i pobiegła, chociaż nic dziwnego, że biegnąc wciąż myślała, jaki to był cudowny sen. Tymczasem jej siostra dalej siedziała bez ruchu, tak jak ją zostawiła, oparłszy głowę na ręku, przypatrując się zachodzącemu słońcu i myśląc o małej Alicji i o jej cudownych przygodach, aż sama zaczęła jak gdyby śnić i taki był jej sen: Najpierw o małej Alicji, że znów siedzi z rączkami splecionymi na jej kolanie, że uniesione ku niej, błyszczące z ciekawości oczy patrzą w jej oczy — słyszała nawet ton jej głosu, widziała ten szczególny, drobny ruch głowy, którym odrzucała niesforne włosy, ciągle jej włażące do oczu — i kiedy jeszcze tak słuchała, albo zdawało się jej, że słucha, wszystko zaroiło się wokół od dziwnych istot ze snu jej siostrzyczki. Bujna trawa zaszeleściła u jej stóp, kiedy przemknął Biały Królik — wystraszona Mysz z pluskiem przeprawiała się obok przez sadzawkę — doleciał brzęk filiżanek, kiedy Zając Marcowy z przyjaciółmi siedzieli przy nie kończącym

się podwieczorku, i przeraźliwy głos Królowej, skazującej nieszczęsnych gości na śmierć — prosiak znów kichał na kolanach u Księżny, a wokół niego łomotały talerze i garnki — znowu rozległ się skwir Gryfona, skrzypiący rysik Jaszczurki i krztuszenie się uciszanych świnek morskich, pomieszane z odległym szlochem Fałszywego Żółwia. Więc siedziała dalej z zamkniętymi oczyma, na wpół przekonana, że znajduje się w Krainie Czarów, chociaż wiedziała, że wystarczy otworzyć oczy i wszystko znów się przemieni w nudną rzeczywistość —po prostu trawa będzie szeleścić na wietrze i sadzawka marszczyć się z kołysaniem trzcin — szczęk filiżanek zmieni się w pobrzękujące dzwonki owiec, a przeraźliwe okrzyki Królowej w głos pastuszka — kichanie zaś niemowlęcia i skwir Gryfona, i cała reszta dziwnych odgłosów, zamienią się (wiedziała o tym) w pracowity zgiełk wiejskiego obejścia — a odległy ryk bydła zastąpi ciężki szloch Fałszywego Żółwia. Aż wreszcie wyobraziła sobie, jak ta jej mała siostrzyczka, kiedyś, sama będzie już dorosłą kobietą: i Jak zachowa, po wszystkie swe dojrzałe lata, proste i kochające serce z lat dziecięcych; i jak wokół siebie gromadząc senne dzieci sprawi, że ich oczy zabłysną i rozjarzą się od wielu dziwnych opowieści, może i od tego dawnego snu o Krainie Czarów; i jak będzie razem z nimi odczuwała ich proste smutki, cieszyła się z ich prostych radości, wspominając swe własne dzieciństwo i szczęśliwe dni lata. Życzenia wielkanocne dla wszystkich dzieci, które kochają Alicję Drogie Dziecko! Spróbuj wyobrazić sobie – bardzo Cię o to proszę – że czytasz list od przyjaciela, którego dobrze znasz i zdaje Ci się nawet, że słyszysz jego głos, który życzy Ci radosnych Świąt Wielkiej Nocy – bo takie życzenia kieruję z głębi serca właśnie do Ciebie. Czy znasz tę słodycz letniego poranka, gdy budzisz się jak w cudnym marzeniu, wśród świergotu ptaków, w świeżym podmuchu rześkiego powietrza wpływającym przez uchylne okno – leżysz leniwie z przymkniętymi oczami, przyglądając się wyśnionej zieleni konarów albo wodzie połyskującej w słonecznym blasku? To rozkosz granicząca ze smutkiem, napełniająca nasze oczy łzami wzruszenia, jak piękny wiersz czy obraz. I czyż to nie delikatna dłoń Matki odsłania zasłony i czy to nie Jej słodki głos każe Ci wstać? Wstać po to, by jasne światło słonecznego dnia rozproszyło koszmary, które dręczyły Cię w ciemności – wstać i cieszyć się kolejnym szczęśliwym dniem, za który najpierw podziękujesz na klęczkach swemu niewidzialnemu Przyjacielowi, który obdarował Cię piękną pogodną? Czy te dziwne słowa rzeczywiście pisze do Ciebie autor takiej bajki jak „Alicja”? I czy nie dziwi Cię taki list w książce pełnej absurdów? Może to rzeczywiście dziwne. Może niektórzy uznają, że nie powinienem mieszać ze sobą spraw poważnych i wesołych; może inni uśmiechną się tylko, sądząc, że o ważnych rzeczach powinno się

mówić tylko w niedzielę, w kościele, ja jednak uważam – a właściwie to jestem tego pewny – że wiele dzieci przeczyta to z uwagą i miłością, rozumiejąc, co chciałem im powiedzieć. Nie wierzę bowiem, że Bóg nakazał nam dzielić swoje życie na dwie części – w niedzielę każąc nosić twarz poważną, a w dni powszednie nawet o Nim nie wspominać. Myślisz, że pragnie widzieć nas tylko na kolanach i słyszeć tylko słowa modlitw? Że nie cieszy Go widok brykających w słońcu jagniąt i dźwięk śmiechu dzieci turlających się na sianie? Ich niewinny śmiech sprawia Mu tyle samo radości, co pełne powagi dźwięki litanii wznoszących się ku stropom podniosłych katedr. I jeśli zapisałem kilka myśli, by dodać je do tych niewinnych, zabawnych historii, które umieściłem w książkach dla moich ukochanych małych Czytelników, to pisałem je z nadzieją, że gdy przyjdzie mi wyruszyć do krainy cieni i spojrzę za siebie (wspominając całe swoje życie), popatrzę na te słowa bez wstydu i żalu. Kiedy, mały mój przyjacielu, obudzi Cię słońce Wielkiej Nocy, poczujesz w sobie siłę i chęć, by natychmiast wybiec w czyste światło brzasku. A potem nadejdą kolejne wielkanocne dni, aż któryś z nich zastanie Cię siwym, słabym, niezgrabnie człapiącym ku słońcu – ale nawet wtedy dobrze będzie pomyśleć o tym wspaniałym poranku, który „Dobro i Prawdę przyniesie na swych ozdrowieńczych skrzydłach”. Niech Twej dzisiejszej radości nie umniejsza myśl, że nadejdzie kiedyś świt jeszcze jaśniejszy – zobaczysz wówczas cuda piękniejsze niż gałęzie drzew czy fale lśniące w świetle słońca – gdy okna Twe odsłoni dłoń anioła, a głos słodszy niż oddech Matki wezwie Cię na spotkanie nowego, wspaniałego dnia. I wszelki smutek, grzech, wszystkie mroczne strony naszego ziemskiego życia rozproszą się w blasku niczym sny minionej nocy! Twój oddany Przyjaciel

Lewis Carroll Wielkanoc, 1876

Życzenia na Boże Narodzenie Od Wróżki dla dzieci Miła Pani, Czas nadchodzi, Kiedy słabnie czarów moc, Elfom psocić się nie godzi W świętą Narodzenia noc. Słyszałyśmy – mówią skrzaty – My słuchamy dzieci słów – O Nowinie, co przed laty Prosto z nieba przyszła tu. Znów rozbrzmiewa nam Nowina, Gdy nadchodzi Gwiazdki czas, Echo ludziom przypomina: „Pokój ziemi, radość nam”. Zachowajmy serca dzieci, By świątecznych światło gwiazd Przez rok cały mogło świecić Tam, gdzie lśni radości blask. Odłóż zatem, Pani Miła, Czary w tę niezwykłą noc, By się wróżba wypełniła, Żeby Dobra trwała moc. Boże Narodzenie, 1887

Po drugiej stronie Lustra i co tam Alicja znalazła

Dziecko bez jednej na czole chmurki, Z oczyma, w których dziwota! Czas wprawdzie z górki mknie na pazurki I dzieli nas pół żywota, Lecz twarz ci uśmiech miłości rozjaśni, Gdy miłość wręczy ci dar tej baśni. Słonecznej twojej nie znam twarzy Ni srebrzystego śmiechu, Wspomnieć mnie już ci się nie zdarzy ; W młodzieńczych lat pośpiechu: Wystarczy mi, że teraz właśnie Trwasz, zasłuchana w moje baśnie. Opowieść, w inny zaczętą dzionek, W letniego słońca spiece, Dźwięczącą w takt, jak do wtóru dzwonek, Wiosłom pluszczącym po rzece: Ich echa brzmią mi coraz ogromniej, Choć zawiść lat wciąż mówi: „Zapomnij.” Posłuchajże więc, nim głos okrutny I gorzką wieścią nabrzmiały Każe, by hoże panny szły w łoże, Którego bardzo nie chciały! My też, jak starsze dzieci, kochanie, Boczymy się, gdy snu pora nastanie. Na dworze mróz, śnieg i zawierucha Posępne czynią złoczyństwa, A tu z kominka rumiany żar bucha W szczęśliwym gniazdku dzieciństwa.

Nie dbasz, gdy magia słów cię zachwyca, Co tam wyprawia ślepiąca śnieżyca. A choć w opowieść może się wplata Westchnienia resztka nikła Za tym, że przeszły „szczęśliwe dni lata” I świetność lata już znikła: Złowróżbne tchnienie żadne nie draśnie Radości, jaką nam dają te baśnie.

Ponieważ problem szachowy, podany na następnej stronie, zbijał z tropu niektórych czytelników, może nie od rzeczy będzie wyjaśnić, że co się tyczy ruchów, jest on poprawnie skonstruowany. W kolejności posunięć Czerwonych i Białych porządku nie przestrzega się może zbyt ściśle, a rokowania z udziałem trzech Królowych to nie tyle staroświecka roszada, ile zwykłe nawiązanie do wież pałacu, w którym się znalazły: natomiast szach Białemu Królowi w 6 posunięciu, bicie Czerwonego Rycerza w 7 oraz szach i mat Czerwonemu Królowi ściśle zgadzają się z prawidłami tej gry, co stwierdzi każdy, kto nie pożałuje fatygi, aby ustawić bierki i rozegrać ją według opisu. 1. Alicja spotyka CH - 1.CH h5 2. Alicja przez d3 (pociągiem) - 2. BH c4 (po szal) na d4 (Tirli Bom i Tirli Bim) 3. Alicja spotyka BH (z szalem) - 3. BH c5 (zamienia się w owcę) 4. Alicja d5 (sklep, rzeka, sklep) - 4. BH f8 (kładzie jajko na półce) 5. Alicja d6 (Hojdy Bojdy) - 5. BH c8 (ucieka przed CS) 6. Alicja d7 (las) - 6. CG e7+ (szach) 7. BS bije CS - 7. BS f5 8. Alicja d8H (koronacja) - 8. CH e8+ (egzamin) 9. Alicja staje się Królową - 9. Królowa podejmuje rokowania 10. Alicja rokuje (uczta) - 10. BH a6 (zupa) 11. Alicja bije CH i wygrywa

Rozdział I Dom odbity w Lustrze

Jedno było pewne: że biały kociak nie miał z tym nic wspólnego, wszystkiego narobiło czarne kociątko. Bo stara kocica już od kwadransa myła białemu kociakowi pyszczek (co on w końcu nienajgorzej znosił): więc rozumiecie, że nie mógł przyłożyć ręki do tej psoty. Dina myła swym dzieciom buzię w następujący sposób: najpierw jedną łapą brała biedactwo za ucho i przyciskała do ziemi, a potem drugą łapą wycierała mu cały pysk, pod włos, poczynając od nosa: i właśnie trudziła się, jak już powiedziałem, nad białym kociątkiem, które leżało całkiem spokojnie i usiłowało mruczeć — z pewnością uważając, że to dla jego dobra. Natomiast czarnego kotka załatwiono tego popołudnia już wcześniej, więc — podczas gdy Alicja siedziała skulona w rogu starego fotela, pół rozmawiając sama ze sobą, a pół drzemiąc— kotek rozbaraszkował się na całego z kłębkiem wełny, którą Alicja próbowała namotać, i turlał go tam i z powrotem tak długo, aż wszystko się

znowu porozwijało: i leżało teraz na dywaniku przed kominkiem, całe poplątane i w supłach, a kociak szalał w samym środku, goniąc swój własny ogon. „Och, ty niedobry, ty paskudny! — wykrzyknęła Alicja, chwytając kotka i dając mu całuska, by zrozumiał, że jest w niełasce. — Słowo daję, Dina powinna cię lepiej wychowywać! A ty dobrze o tym wiesz, Dino, nie udawaj! ” dodała najsurowszym głosem, na jaki się mogła zdobyć, spoglądając z wyrzutem na starą kotkę — po czym wdrapała się z powrotem na fotel, biorąc ze sobą kociaka i wełnę, i wzięła się znowu do jej zwijania. Ale nie szło jej to zbyt szybko, bo wciąż gadała, jak nie do kociątka, to sama do siebie. Kocię siedziało skromniutko na jej kolanach, udając, że przygląda się jej postępom w zawijaniu, wysuwając od czasu do czasu łapkę i łagodnie dotykając kłębka, jakby chciało jej pomóc. „Czy wiesz, co jutro mamy za dzień, Kiciusiu? — przemówiła Alicja. — Gdybyś tak wlazł na okno, jak ja, to byś wiedział— ale Dina myła cię, więc nie mogłeś. Przyglądałam się, jak chłopcy znoszą patyki na ognisko... a potrzeba ich całe mnóstwo, Kiciusiu! Tylko zrobiło się tak zimno i spadł taki śnieg, że musieli przerwać. To nic, Kiciusiu, jutro pójdziemy zobaczyć to ognisko.” Tu Alicja okręciła kilka razy wełną szyję kociątka, ot tak, żeby zobaczyć, jak to będzie wyglądać: i wynikła z tego szamotanina, w której kłębek stoczył się na podłogę i całe jardy przędzy znowu się odwinęły.

„Wiesz, Kiciusiu, byłam taka wściekła — podjęła Alicja, gdy znów usadowiły się wygodnie — kiedy zobaczyłam, co napsociłeś, że o mało nie otworzyłam okna, żeby cię wyrzucić na śnieg! Zasłużyłeś sobie na to, ty kochany, mały psotniku! Co masz na swoje usprawiedliwienie? Tylko mi nie przerywaj! — ciągnęła, podnosząc palec. — Wyliczę ci wszystkie twoje przewinienia. Po pierwsze: dwa razy pisnąłeś, kiedy dziś rano Dina myła ci twarz. Nie próbuj zaprzeczać, Kiciu: sama słyszałam! co mówisz? (udając, że kociątko coś do niej mówi) : Że wsadziła ci łapę do oka? No cóż, sam sobie jesteś winien, bo nie zamknąłeś oczu... gdybyś je mocno zamknął, to by się nie zdarzyło. A teraz się nie wykręcaj, tylko słuchaj! Po drugie: jak postawiłam przed Śnieżyczką spodeczek mleka, to ją odciągnąłeś za ogon! Co? chciało ci się pić! naprawdę? A skąd wiesz, że jej się nie chciało? Teraz po trzecie: kiedy ja się nie patrzyłam, rozwinąłeś mi calutką wełnę! To już trzy przewinienia, Kotku, i za żadne cię jeszcze nie ukarałam. Wiedz, że zbieram wszystkie kary, jakie ci się należą, i odkładam je do następnej środy... A gdyby tak zbierali moje kary? — teraz już mówiła bardziej do siebie niż do kotka.— Co zrobiliby ze mną na koniec roku? Chyba poszłabym już do więzienia. Albo...

zaraz... przypuśćmy, że za każdą karę miałabym nie dostać obiadu: to jakby już ten nieszczęsny dzień przyszedł, musiałabym nie dostać pięćdziesięciu obiadów na raz! No, może to i lepiej... aż tylu! Już wolałabym ich nie dostać, niż tyle zjeść! Słyszysz, jak po szybach sypie śniegiem, Kiciusiu? Jaki to przyjemny i cichy szmer! Zupełnie jakby ktoś obcałowywał okna tam od zewnątrz. Ciekawe, czy śnieg kocha drzewa i pola, że je tak czule całuje? A potem je otula taką białą kołderką i pewnie tak mówi do nich: »Spijcie, kochane, aż znów przyjdzie lato. « A jak w lecie się obudzą, Kiciusiu, to ubierają się całe na zielono i tańczą — ilekroć powieje wiatr — och, jakie to ładne! — zawołała Alicja i upuściwszy kłębek wełny klasnęła w ręce. — I tak bym chciała, żeby to była prawda! Lasy naprawdę mają bardzo senny wygląd w jesieni, kiedy liście ich brązowieją. Kiciu, czy umiesz grać w szachy? No, czego się uśmiechasz, kochanie, ja mówię poważnie! Bo jak dopiero co graliśmy, ty się tak przyglądałaś, jakby wszystko było dla ciebie jasne: a jak powiedziałam »Szach!« to ty, Kiciu, zaczęłaś mruczeć. Owszem, to był niezły szach, Kiciusiu, i naprawdę mogłabym wygrać, gdyby nie ten paskudny Rycerz, ten skoczek, co tak wkręcił się pomiędzy moje figury. Wiesz, Kiciu? udawajmy, że — „ I gdybym tu mógł opowiedzieć wam chociaż połowę tego, co Alicja wygadywała, zaczynając od swego ulubionego powiedzonka: „Udawajmy, że — „ Choćby i poprzedniego dnia długo się wykłócały z siostrą, a wszystko dlatego, że Alicja zaczęła: „Udawajmy, że jesteśmy królowie i królowe!” a jej siostra, z natury bardzo dokładna, sprzeciwiła się, że to niemożliwe, bo ich jest tylko dwie, i wreszcie Alicja musiała ustąpić: „No dobrze, to ty bądź jedną z nich, a ja będę pozostałymi.” Albo raz naprawdę przestraszyła swoją starą nianię, krzyknąwszy jej nagle do ucha: „Nianiu! udawajmy, że ja jestem wygłodzona hiena, a ty kość!” Ale to nas odciągnęło nieco od tego, co Alicja mówiła do kociątka. „Udawajmy, że jesteś Czerwoną Królową, Kiciu! Wiesz, myślę, że jakbyś usiadła i założyła ręce, to wyglądałabyś całkiem jak ona. Spróbuj, bardzo cię proszę!” I wziąwszy Czerwoną Królową ze stołu Alicja postawiła ją przed kociątkiem, jako wzór do naśladowania: jednak niezbyt się to udawało, jak stwierdziła Alicja, głównie dlatego, że kociak nie chciał należycie założyć rąk. Więc aby go ukarać, podniosła go do Lustra, żeby kociątko zobaczyło, jaki ma naburmuszony wygląd: „i jeżeli zaraz mi nie będziesz grzeczna— zapowiedziała — to wsadzę cię tam do Lustrzanego Domu! i co na to powiesz? Więc jeżeli raczysz posłuchać, Kiciu, zamiast tyle gadać, to powiem ci, co ja sądzę o Lustrzanym Domu. Otóż po pierwsze, tam jest pokój, który widać za szkłem: taki sam jak nasz salon, tylko że wszystko w nim jest na odwrót. Widzę go w całości, kiedy wejdę na krzesło — oprócz tego kawałka tuż za kominkiem. Och! jak ja bym chciała tam zajrzeć! Tak bym się chciała dowiedzieć, czy oni też palą w zimie ogień w kominku: bo wiesz, nigdy nie ma tej pewności, chyba że u nas dymi, wtedy i tam również dymi... ale to może być na niby, tylko żeby wyglądało, że u

nich się pali. No, a poza tym książki są podobne do naszych, tylko słowa w nich są na odwrót: to wiem, bo podniosłam jedną z naszych książek do Lustra i tam też podnieśli. Chciałbyś mieszkać w Lustrzanym Domu, Kiciusiu? Ciekawe, czy też dostałbyś mleka? Może to lustrzane mleko się nie nadaje do picia... ale wiesz, och! Kiciu! teraz mamy korytarz. Można dojrzeć w tym Lustrzanym Domu skraweczek... malutki... korytarza, jeśli drzwi do salonu zostawi się otwarte na oścież: i jest prawie taki jak nasz korytarz, to co widać, tylko że wiesz: dalej może być całkiem inny. Och, Kiciu, żeby się tak przedostać do Lustrzanego Domu! Tam na pewno są takie piękne rzeczy, ach! udawajmy, Kiciu, że można się tam jakoś przedostać. Udawajmy, że szkło robi się wiotkie, jak muślin, tak że można się przedostać. Co to? ależ ono, słowo daję, naprawdę zmienia się w taki rodzaj mgiełki! Teraz łatwo się będzie przedostać — „ Mówiąc to znajdowała się na gzymsie kominka, choć nie miała pojęcia, skąd się tam wzięła. I rzeczywiście szkło zaczynało się rozpływać, niby jasna, srebrzysta mgiełka.

W następnej chwili Alicja była już po drugiej stronie szkła i lekko zeskoczyła do Lustrzanego Pokoju. Przede wszystkim spojrzała, czy ogień pali się na kominku, i z przyjemnością stwierdziła, że się pali! najprawdziwszy i buzujący równie jasno jak ten, który zostawiła po tamtej stronie. „Więc będzie mi tu równie cieplutko jak w tym starym salonie — pomyślała Alicja — a nawet cieplej, bo tu nie ma kto mnie strofować, żebym się trzymała dalej od ognia. Ach, to będzie uciecha, jak mnie tu

zobaczą przez szkło i nie będą mogli się do mnie dostać!” Potem zaczęła się rozglądać i spostrzegła, że to, co było widać z tamtego pokoju, jest całkiem zwyczajne i nieciekawe, za to wszystko inne różniło się najbardziej, jak tylko można! Na przykład obrazy na ścianie przy kominku wszystkie były jak gdyby żywe i nawet zegar na gzymsie (wiecie, że w Lustrze można go zobaczyć tylko od tyłu) miał twarz małego staruszka i wyszczerzał się do niej w uśmiechu.

„W tym pokoju nie ma takiego porządku, jak w tamtym!” pomyślała sobie Alicja, widząc kilka bierek szachowych w palenisku, między bryłkami żużlu — ale w następnej chwili, wydawszy ciche „Och!” ze zdumienia, już na dłoniach i kolanach przypatrywała im się z bliska. Figurki przechadzały się parami! „To Czerwony Król i Czerwona Królowa — rzekła Alicja (szeptem, ponieważ bała się je spłoszyć) — a tam Biały Król i Biała Królowa siedzą na brzegu szufelki... a tu dwie Wieże przechadzają się, ramię w ramię... Chyba mnie nie słyszą— ciągnęła, bliżej ku nim nachylając głowę — i prawie na pewno nie widzą mnie.

Czuję się jakby niewidzialna—” Tu coś raptem zaczęło piszczeć na stole za Alicją, więc odwróciła głowę, w samą porę, żeby dostrzec, jak jeden z Białych Pionków przewraca się i zaczyna wierzgać: przyglądała mu się z dużą ciekawością, co z tego wyniknie? „To głos mego krzyknęła Biała Królowa rzuciła się biegiem, tak gwałtownie potrąciwszy Króla, że przewróciła go w popiół. Moja najdroższa Lily! Moje cesarskie kociątko!” i zaczęła jak szalona wspinać się po kracie — kominka. „Cesarskie kociątko!” burknął Król, rozcierając sobie stłuczony w upadku nos. Miał prawo być trochę zły na Królową, wytarzany w popiele od stóp do głów.

Alicja bardzo chciała się im przysłużyć, a że biedna Lily rozryczała się niemal do spazmów, więc złapała Królową i postawiła ją na stole obok rozwrzeszczanej córeczki. Królowa aż się zachłysnęła i siadła: od nagłej podróży w powietrzu dech jej zaparło i przez parę minut była do niczego niezdolna poza tym, że w milczeniu hołubiła swą Lily. Gdy trochę odzyskała oddech, krzyknęła do Białego Króla, który nadąsany siedział w popiele: „Uważaj na wulkan!” „Co za wulkan?” zapytał Król, z niepokojem zerkając w ogień, jak gdyby sądził, że najprędzej tam mógłby go znaleźć. „Wy-sa-dził-mnie!” wysapała Królowa, ciągle jeszcze trochę bez tchu. „Jak będziesz tu właził — uważaj — żeby zwyczajną drogą — i — nie daj mu się — wysadzić!” Alicja przyglądała się, jak Biały Król mozolnie gramoli się po kracie, z pręta na pręt, wreszcie powiedziała: „Ależ to będzie trwało godzinami, zanim wleziesz na stół, przy tej szybkości. Może bym ci jednak pomogła ?” ale Król nie zwrócił uwagi

na jej pytanie: było całkiem oczywiste, że nie słyszy jej i nie widzi. Więc Alicja go bardzo delikatnie ujęła w palce i przeniosła, dużo wolniej, niż przedtem Królową, żeby mu tchu nie odebrało; ale zanim go umieściła na stole, pomyślała, że warto go trochę odkurzyć, taki był upaprany w popiele.

Opowiadała później, że w życiu nie widziała takiej miny, jaką zrobił Król, czując, że go niewidzialna dłoń unosi w powietrze i otrzepuje: był o wiele zanadto zdumiony, ażeby krzyczeć, tylko oczy i usta robiły mu się coraz większe i większe, coraz bardziej okrągłe, aż jej ręka się zaczęła tak trząść ze śmiechu, że omal nie upuściła go na podłogę. „Och, błagam cię, nie rób takich min! — zawołała, najzupełniej zapominając, że Król jej nie słyszy. — Rozśmieszasz mnie tak, że nie mogę cię utrzymać! I nie rozdziawiaj tak ust! Cały popiół ci do nich powpada... no, już chyba jesteś czysty!” dodała i przygładziwszy mu włosy, postawiła go na stole koło Królowej. Król natychmiast upadł na wznak i leżał tak całkiem bez ruchu, aż Alicja zlękła się trochę, co zrobiła, i obeszła cały pokój w poszukiwaniu wody, żeby go oblać. Ale znalazła tylko butelkę atramentu i kiedy wróciła z nim, okazało się, że Król już odzyskał przytomność i właśnie rozmawiają trwożnym szeptem z Królową, tak cicho, że Alicja ich prawie nie rozumiała. Król mówił: „Kochana, zapewniam cię, że zdrętwiałem aż po czubki wąsów!” A na to Królowa: „Przecież ty nie masz wąsów.” „Nigdy, przenigdy — mówił dalej Król — nie zapomnę tej Strasznej chwili!”. „Zapomnisz — powiedziała Królowa — chyba że zanotujesz.”

Zaciekawiona tym Alicja zobaczyła, że Król wyjmuje z kieszeni olbrzymi notes i zaczyna pisać. Nagle tknęła ją myśl i złapawszy za koniec ołówka, który sterczał mu sponad ramienia, zaczęła pisać za niego. Biedny Król, zaskoczony i nieszczęśliwy z wyglądu, nic nie mówiąc, walczył chwilę z ołówkiem, lecz Alicja okazała się dla niego zbyt silna i wreszcie wysapał: „Kochanie! naprawdę muszę się postarać o cieńszy ołówek. Z tym zupełnie sobie nie mogę poradzić: wypisuje mi różne rzeczy, których w ogóle nie miałem zamiaru—”

„Co za rzeczy ci wypisuje? — spytała Królowa, zaglądając mu do notesu (w którym Alicja napisała: Biały Skoczek zjeżdża po pogrzebaczu. Nie może utrzymać równowagi) — Ależ to wcale nie jest zapis twoich uczuć!” Na stole koło Alicji leżała książka, więc kiedy tak siedziała, obserwując Białego Króla (bo wciąż trochę się o niego lękała i trzymała w pogotowiu atrament, żeby go oblać, gdyby jeszcze raz zemdlał), przewracała sobie kartki w poszukiwaniu czegoś, co by mogła przeczytać: „bo wszystko to w jakimś nieznanym języku!” powiedziała do siebie. Wyglądało to tak: Zastanawiała się nad tym przez jakiś czas, aż błysnęła jej genialna myśl. „Przecież to jest, oczywiście, Lustrzana Książka! i jak na nią popatrzę w Lustrze, to słowa znów będą takie, jak trzeba.” I odczytała następujący wiersz:

ŻABROŁAKI

Był czas mrusztławy, ślibkie skrątwy, na wałzach wiercząc świrypły, A mizgłe do cna boroglątwy I zdomne świszczmy zgrzypły. „Mój synu, Żabrołaka się strzeż, Co szponem drze, w paszcz chapa! I dziubdziuba się bój! Zgroźliwego też Unikaj Bandrochłapa!” Swój miecz żarłacki jąwszy w dłoń, Na wrażych śmiardłków żarty, Szedł w noc, trwał w dzień o pampamu pień W ychliwych myślach wsparty. A w myślach onych trwiąc, czuj duch! Żabrołak z płogniem w oku Świszłap! i brnie przez tołszczy pnie i grzbyka nań w pokroku. Raz, dwa! Raz, dwa! Rąb, klingo zła, Zarłacka, opak zbrodom! Na śmierć go w ziem! I zrąbł, i z łbem Pogalopysznił do dom. „Tyś Żabrołaka zrąbł? Pójdź, pójdź, Promieńcze, w me objęcia! O, świękny dniu! Wycz hej! Wycz hu! Krztuchotał do dziecięcia. Był czas mrusztławy, ślibkie skrątwy Na wałzach wiercząc świrypły, A mizgłe do cna boroglątwy I zdomne świszczury zgrzypły.

„Wydaje się to bardzo ładne — powiedziała, skończywszy— tylko że dość trudne do zrozumienia!” (Jak widzicie, nie miała ochoty się przyznać, nawet sama przed sobą, że w ogóle nic z tego nie rozumie.) „Jakby nasuwało mi to jakieś myśli... tylko nie wiem dokładnie, jakie! W każdym razie że kłoś zabił coś: przynajmniej to jest oczywiste — Ale... ojej! I — pomyślała Alicja, zrywając się nagle — jeżeli się nie pośpieszę, będę musiała wracać przez Lustro, zanim zdążę zobaczyć, jak wygląda reszta tego domu! Przede wszystkim popatrzmy na ogród!” W jednej chwili wypadła z pokoju i zbiegła po schodach — a przynajmniej — nie był to może bieg, ale jakiś nowy wynalazek, jak prędko i łatwo znaleźć się po schodach na dole,

powiedziała sobie Alicja. Po prostu czubkami palców dotykała poręczy i miękko spływała w dół, stopami w ogóle nie dotykając stopni: później przepłynęła tak samo przedpokój i w ten sam sposób znalazłaby się za drzwiami, gdyby się nie chwyciła framugi. Trochę się jej w głowie zakręciło od tego unoszenia się w powietrzu i z przyjemnością stwierdziła, że znów idzie sobie w zwyczajny sposób.

Rozdział II Ogród żywych kwiatów

Dużo lepiej zobaczyłabym ten ogród — powiedziała sobie Alicja — z tamtego pagórka: a oto ścieżka, która wiedzie prościutko na jego szczyt... a przynajmniej... nie, wcale tam nie prowadzi — (kiedy uszła nią kilka jardów i już zdążyła wziąć szereg ostrych zakrętów) — ale w końcu chyba doprowadzi! Ależ ona niesamowicie się kręci. Po prostu korkociąg, a nie ścieżka! No, ten zakręt chyba już nas wyprowadzi na pagórek... nie, wcale nie! Zawraca w kierunku domu! Dobrze, wobec tego spróbuję w przeciwną stronę. „ I spróbowała: to pod górkę, to z górki, biorąc jeden zakręt po drugim i wciąż, którędy by nie poszła, wychodząc na dom. A raz na niego dosłownie wpadła,

wziąwszy zakręt szybciej niż zwykle, tak że już się nie mogła zatrzymać. „Szkoda gadać — oświadczyła Alicja, podnosząc oczy na dom i udając, że on jej robi wymówki. — Jeszcze nie wchodzę i koniec! Wiem, że wtedy musiałabym przejść z powrotem przez Lustro — do tamtego salonu — i to byłby koniec moich przygód!” Po czym stanowczo odwróciła się do niego plecami i znów ruszyła przed siebie ścieżką, zdecydowana iść prosto, aż dojdzie do pagórka. Przez kilka minut wszystko szło, jak należy, i już mówiła sobie: „No, tym razem nareszcie — „ kiedy nagle ścieżka znów zawinęła i wzdrygnęła się (tak ona to później opisywała), i w następnej chwili okazało się, że Alicja maszeruje wprost w same drzwi. „Nie, tego już za wiele! — krzyknęła. — W życiu nie widziałam, żeby jakiś dom tak właził pod nogi! Ani razu!” A pagórek widniał przed nią w całej okazałości, więc nie miała innego wyjścia niż zacząć jeszcze raz, od początku. Tym razem wyszła na ogromny klomb, otoczony rabatką ze stokrotek, z rosnącą pośrodku wierzbą. „O, Lilio Tygrysia! — rzekła Alicja, zwracając się do jednej z nich, wdzięcznie kołyszącej się na wietrze. — Gdyby tak kwiaty umiały mówić!” „Umiemy — odrzekła Lilia Tygrysia — jeżeli trafi się ktoś, kim warto gadać.” Alicję tak to zaskoczyło, że na chwilę ją zamurowało: dosłownie jej tchu zabrakło. Wreszcie, gdy Tygrysia Lilia tylko dalej kołysała, ośmieliła się znów odezwać, lękliwie, niemalże szeptem: „A czy wszystkie kwiaty umieją mówić?” „Nie gorzej niż ty — odpowiedziała Lilia Tygrysia. — Tylko…” „Przecież nie wypada, żebyśmy się odzywały pierwsze — odezwała się Róża — i naprawdę już się zastanawiałam, kiedy ty się odezwiesz! Powiedziałam sobie: »Troszkę rozumu jak gdyby widać w jej twarzy, choć za bystra na pewno nie jest.« Ale przynajmniej kolor masz odpowiedni, a to już dużo.” „Co tam kolor — zauważyła Lilia Tygrysia. — Jakby płatki miała trochę mocniej wywinięte, to już by uszło.” Alicja nie lubiła, żeby ją krytykować, więc zaczęła je wypytywać. „Czy nie boicie się czasami tak tu rosnąć, kiedy nikt o was nie dba?” „Pośrodku stoi drzewo — odpowiedziała Róża — a do czegóż ono się poza tym nadaje?” „A cóż ono może zrobić, gdyby coś zagrażało?” spytała Alicja. „Może na przykład wierzbnąć — albo świerzbnąć — w ogóle ujeść!” odrzekła Róża. „Tak, może ujadać! — zawołała któraś ze Stokrotek. — I miauczeć! Bo ma na gałęziach tak zwane kotki!” „Nie wiedziałaś o tym?” - wykrzyknęła inna Stokrotka. I zaczęły się wszystkie na raz przekrzykiwać, aż w powietrzu zrobiło się gęsto od ich przenikliwych głosików. „Cisza, wy, jedna z drugą!” ryknęła Lilia Tygrysia, zakołysawszy się w podnieceniu na boki. „One wiedzą, że ja nie mogę się do nich dostać! — rzekła

zdyszana, chyląc rozdygotaną głowę ku Alicji — inaczej by się nie odważyły!” „Nie przejmuj się,” powiedziała uspokajająco Alicja i nachyliwszy się do Stokrotek, które właśnie znów zaczynały, szepnęła: „Buzie na kłódkę, albo was pozrywam!” Z miejsca zapanowała cisza, a kilka różowych Stokrotek aż zbielało. „W porządku! — powiedziała Lilia Tygrysia. — Stokrotki są najgorsze. Jak tylko się coś mówi, to one zaczynają wszystkie na raz: i można zwiędnąć, jak słyszy się ten ich jazgot.” „Jak to się dzieje, że wszystkie tak ładnie mówicie? — zapytała Alicja, w nadziei, że pochwała wprawi ją w lepszy nastrój. — Bywałam już w wielu ogrodach, ale żaden kwiat nie umiał mówić.” „Przyłóż dłoń do ziemi — powiedziała Tygrysia Lilia — to się dowiesz.” Alicja uczyniła to. „Jest bardzo twarda — stwierdziła — ale nie wiem, co to ma do rzeczy?” „W ogrodach — wyjaśniła Tygrysia Lilia — grządki się na ogół za bardzo spulchnia, jak poduszki, no i kwiaty przeważnie śpią.” Brzmiało to dość przekonująco, więc Alicja ucieszyła się, że nareszcie wie. „Nigdy o tym nie pomyślałam!” rzekła. „Bo według mnie ty w ogóle o niczym nie myślisz!” oznajmiła dość surowo Róża. „Nie widziałem jeszcze, żeby ktoś wyglądał na głupszego,” odezwał się jakiś Fiołek, tak nagle, że Alicja wzdrygnęła się, bo przedtem się wcale nie odzywał. „Ty też zamknij buzię! — krzyknęła Lilia Tygrysia. — Czy ty w ogóle kogoś widziałeś? Trzymasz głowę cały czas pod liśćmi i nic, tylko chrapiesz, i akurat tyle wiesz o świecie, jakbyś jeszcze był w pączku.” „Czy oprócz mnie są w tym ogrodzie jacyś ludzie?” spytała Alicja, postanawiając, że nie usłyszy ostatnich słów, jakie wyrzekła Róża. „Jest w ogrodzie jeszcze jedna roślina, umiejąca się tak poruszać jak ty — odpowiedziała Róża. — Zastanawiam się, jak wy to robicie? — („Ty nic, tylko się zastanawiasz!” wtrąciła Lilia Tygrysia) — ale ona jest bardziej krzaczasta.” „Podobna do mnie?” spytała czym prędzej Alicja, bo jej przeleciało przez myśl: „Gdzieś tu w ogrodzie jest druga taka dziewczynka!” „Owszem, kształt ma tak samo niezgrabny jak ty — odrzekła Róża — ale jest czerwieńsza... i płatki ma chyba krótsze.” „I ułożone gładko, jak u dalii — rzekła Lilia Tygrysia — a nie rozrzucone, jak twoje.” „Ale to nie twoja wina — dodała życzliwie Róża — po prostu zaczynasz więdnąć, a wtedy już płatki się robią nieporządne, nic na to nie poradzisz.” Alicji wcale się to nie spodobało: więc zapytała, żeby zmienić temat: „Czy ona się tu pokazuje?”

„Nie wątpię, że ją wkrótce zobaczysz — odrzekła Róża.— Ona jest z tego gatunku, co ma dziewięć kolców.” „A gdzie je ma?” spytała nieco zdziwiona Alicja. „No jak to, wiadomo, że dookoła głowy! — odpowiedziała Róża. — Zastanawiałam się, dlaczego ty ich nie masz. Myślałam, że to u was normalne.” „Idzie! — krzyknęła Ostróżka. — Słyszę jej kroki, łup, łup, po żwirze ścieżki.” Alicja czym prędzej obejrzała się i patrzy, a to Czerwona Królowa. „Ale urosła!” to było jej pierwsze spostrzeżenie. Bo rzeczywiście: kiedy ją Alicja pierwszy raz ujrzała w popiele, miała raptem trzy cale wzrostu: a teraz okazała się nawet wyższa o pół głowy od Alicji! „To od świeżego powietrza — wyjaśniła Róża. — Mamy tu cudowne powietrze.” „Chyba jej wyjdę naprzeciw!” rzekła Alicja: bo chociaż kwiaty były dość interesujące, sądziła, że o wiele wspanialej będzie porozmawiać z prawdziwą Królową. ,,To ci się nie uda — stwierdziła Róża. — Radziłabym ci pójść w odwrotnym kierunku.” Alicji wydało się to bez sensu, więc nie odpowiadając ruszyła wprost ku Czerwonej Królowej. Ku swemu zaskoczeniu już po chwili straciła ją z oczu i okazało się, że znowu wchodzi drzwiami od frontu. Nieco zirytowana cofnęła się i porozglądawszy się wszędzie za Królową (którą wreszcie zdołała wypatrzyć, w dużej odległości), pomyślała, że tym razem spróbuje iść w odwrotnym kierunku. Udało się znakomicie. Szła krócej niż minutę i stanęła nos w nos z Czerwoną Królową, jak również z pagórkiem, do którego tak długo usiłowała trafić. „Skąd przybywasz? — zagadnęła ją Czerwona Królowa.— I dokąd idziesz? Patrz mi w oczy, odpowiadaj grzecznie i nie baw się cały czas palcami.”

Alicja zastosowała się do tych poleceń i wyjaśniła, jak tylko umiała, że co stara się iść swoją drogą, to gdzieś zabłądzi. „Nie wiem, co masz na myśli, mówiąc o swojej drodze — odparła Królowa — wszystkie drogi tu w okolicy są moje: ale po co się tu w ogóle zapuściłaś? — dodała już łagodniej.— Kiedy zastanawiasz się, co powiedzieć, dygnij. Zyskasz trochę czasu.” Alicję to nieco zdziwiło, ale Królowa napawała ją takim szacunkiem, że nie śmiałaby wątpić. „Wypróbuję to, jak wrócę do domu — pomyślała sobie — kiedy się najbliższym razem trochę spóźnię na obiad.” „Najwyższy czas, żebyś mi odpowiedziała — rzekła Królowa, patrząc na zegarek. — Jak mówisz, otwieraj usta troszeczkę szerzej i zawsze zwracaj się do mnie: Wasza Królewska Wysokość.” „Chciałam tylko zobaczyć ten ogród, Wasza Królewska Wysokość—” „Tak jest dobrze — powiedziała Królowa i poklepała ją po głowie, co nie było dla Alicji przyjemne — tylko że, skoro mówisz: ogród, to ja widziałam ogrody, przy których ten wyglądałby jak pustynia.” Alicja nie śmiała o tym z nią dyskutować, tylko mówiła dalej: „i pomyślałam sobie, że spróbuję wejść na ten pagórek —” „Skoro już mówisz: pagórek — przerwała Królowa — to ja bym ci pokazała pagórki, przy których ten mogłabyś nazwać doliną.” „Nie mogłabym — powiedziała Alicja, dziwiąc się sobie, że wreszcie ośmiela się jej sprzeciwić. — Przecież pagórek nie może być doliną. To byłby nonsens.”

Czerwona Królowa potrząsnęła głową. „Nazywaj to sobie: nonsens, jeżeli chcesz — powiedziała — ale ja słyszałam już takie nonsensy, przy których to byłoby sensowne jak słownik!” Alicja znowu dygnęła, bo zlękła się, sądząc po tonie wypowiedzi, że Królowa jest troszkę urażona: i tak szły w milczeniu, aż znalazły się na szczycie pagórka. Przez kilka minut Alicja stała, nic nie mówiąc, i rozglądała się po całej okolicy: a była to bardzo dziwna okolica. Wiele drobnych strumyczków płynęło całkiem prosto z jednej strony na drugą, a między nimi ziemia podzielona była na kwadraty małymi, zielonymi żywopłotkami, które sięgały od jednego strumyczka do drugiego.

„Powiedziałabym, że to wygląda jak wielka szachownica! — rzekła wreszcie Alicja. — Gdzieś tu powinny się poruszać figurki... o! są! — zawołała z uciechą i serce jej zaczęło szybciej bić z podniecenia, gdy mówiła dalej. — Tu się gra w takie ogromne szachy... wielkie na cały świat... oczywiście, jeżeli to jest świat. Ach, jaka to świetna zabawa! Tak bym chciała być jedną z tych figur! albo i Pionkiem, żebym tylko mogła wziąć udział... chociaż najbardziej odpowiadałoby mi, oczywiście, żebym była Królową.” To mówiąc zerknęła nieśmiało na prawdziwą Królową, ale jej towarzyszka tylko się mile uśmiechnęła i rzekła: „To się da załatwić. Jeżeli chcesz, możesz zostać Białym Pionkiem Królowej, bo Lily jest jeszcze za młoda: i zaczynasz od Drugiego Pola, ale jak dojdziesz do Ósmego, zostaniesz Królową.” I w tej samej chwili, nie wiadomo dlaczego, obie się poderwały do biegu. Alicja nie mogła pojąć ani wtedy, ani później, gdy się nad tym zastanawiała, jak to się właściwie zaczęło: tylko tyle pamięta, że biegły, trzymając się za ręce, i Królowa pędziła tak szybko, że ledwie mogła za nią nadążyć: a Królowa i tak ciągle wołała: „Prędzej! Prędzej!” Alicja zaś czuła, że już prędzej nie może, chociaż brakowało jej tchu, żeby o tym powiedzieć.

A co najdziwniejsze, drzewa ani też inne otaczające je przedmioty nie ruszały się z miejsca: choćby najszybciej biegły, nie mijały niczego. „Czyżby wszystko się poruszało razem z nami?” dziwiła się w myśli biedna Alicja. Królowa zaś jakby odgadła jej myśli, bo zawołała: „Prędzej! Nie gadaj!” Co Alicji w ogóle do głowy nie przyszło. Wydawało jej się, że już nigdy nie zdoła z siebie wydobyć głosu, taka była zdyszana! a Królowa ciągle krzyczała: „Prędzej! Prędzej! „ i wlokła ją za sobą. „Czy to daleko jeszcze ?” wydyszała wreszcie Alicja. „Czy daleko? — powtórzyła Królowa. — Przecież minęłyśmy to dziesięć minut temu! Prędzej!” I przez jakiś czas biegły nie odzywając się, a wiatr gwizdał Alicji w uszach i zdawało się, że omal jej włosów nie zerwie z głowy. „No! No! — krzyczała Królowa. — Prędzej! Prędzej!” I pędziły z taką szybkością, że zdawało się, jakby pomykały w powietrzu, stopami prawie nie dotykając ziemi, aż nagle, gdy Alicja traciła już resztkę sił, zatrzymały się i stwierdziła, że siedzi na ziemi, bez tchu i w głowie jej się kręci. Królowa ją oparła o drzewo i łagodnie odezwała się: „Teraz możesz chwilę odpocząć” Alicja rozejrzała się zdumiona. „Jak to, przecież my chyba cały czas byłyśmy pod tym drzewem! Wszystko jest tak samo, jak było!” „Oczywiście! — powiedziała Królowa. — A jak ma być? ” „No, bo w naszym kraju — rzekła Alicja, ciągle jeszcze trochę zadyszana — na ogół byłoby się gdzie indziej, gdyby się bardzo długo i prędko biegło, tak jak myśmy biegły”. „To jakiś powolny kraj! — rzekła Królowa. — Bo widzisz, u nas trzeba biec z całą szybkością, na jaką ty w ogóle możesz się zdobyć, ażeby pozostać w tym samym miejscu. A gdybyś się chciała gdzie indziej dostać, musisz biec przynajmniej dwa razy szybciej.” „To ja wolę już nie próbować! — poprosiła Alicja. — Mnie się całkiem podoba

tutaj... tylko się okropnie zgrzałam i chce mi się pić.” „Wiem, na co masz ochotę! — rzekła dobrotliwie Królowa, wyjmując z kieszeni małe pudełko. — Biszkopta?” Alicja pomyślała, że byłoby niegrzecznie odmówić, chociaż wcale nie na to miała ochotę. Wzięła więc biszkopta i zmusiła się do zjedzenia go, mimo że był strasznie wyschnięty i zdawało jej się, że nigdy w życiu nie była tak bliska udławienia się. „Ty się tu orzeźwiaj — powiedziała Królowa — a ja sobie pomierzę.” I wyjętą z kieszeni miarką krawiecką o calowej podziałce zaczęła wymierzać grunt, wbijając tu i ówdzie kołeczki. „Kiedy znajdę się w odległości dwóch jardów — powiedziała, zaznaczając ją wbiciem kołeczka — udzielę ci wskazówek. Może jeszcze biszkopta?” „Nie, dziękuję — odparła Alicja — jeden mi aż nadto wystarczy!” „Mam nadzieję, że zaspokoiłaś pragnienie?” spytała Królowa. Alicja nie wiedziała, co na to odpowiedzieć, ale na szczęście Królowa nie czekając na jej odpowiedź podjęła: „W odległości trzech jardów powtórzę je, na wypadek, gdybyś zapomniała. W odległości czterech jardów pożegnam się. A w odległości pięciu — wezmę i zniknę.” W międzyczasie powbijała wszystkie kołeczki i Alicja przyglądała się z ciekawością, jak wraca do drzewa, a potem znów idzie z wolna wzdłuż ich rzędu. Przy kołku na drugim jardzie odwróciła się i powiedziała: „Pionek w pierwszym ruchu, jak wiesz, posuwa się o dwa pola. Musisz więc przebyć jak najszybciej Trzecie Pole — najlepiej pociągiem — i już będziesz na Czwartym Polu. To pole należy do Tirli Boma i Tirli Bima... Piąte składa się głównie z wody... Szóste zajmuje Hojdy Bojdy... Nie robisz jakoś żadnych uwag?” „Bo... bo ja nie wiedziałam, że mam je robić... właśnie wtedy...” wybąkała Alicja. „Należało powiedzieć: To nadzwyczaj uprzejme, że Wasza Królewska Mość raczy mi to wszystko wyjaśniać — rzekła Królowa tonem surowej nagany. — Ale mniejsza o to, przypuśćmy, że powiedziałaś. Siódme Pole jest porośnięte lasem... ale jeden z Rycerzy wskaże ci drogę... a na Ósmym Polu będziemy już obie Królowymi: i będzie wielka uczta i uciecha!” Tu Alicja wstała, dygnęła i z powrotem usiadła. Przy następnym kołku znów odwróciła się Królowa i tym razem rzekła: „Mów po francusku, jeżeli nie pamiętasz, jak coś nazywa się po angielsku — i nie stawiaj stóp do środka, jak chodzisz — i pamiętaj zawsze, kim jesteś!” Tym razem już nie czekała, aż Alicja dygnie, tylko szybko podeszła do następnego kołka, przy którym odwróciła się na chwilę, mówiąc jej: „Do widzenia!” i pośpieszyła do ostatniego. Alicja sama nie wiedziała, jak to się stało, ale dokładnie w chwili, gdy podeszła do ostatniego kołka, znikła. Czy się rozpłynęła w powietrzu, czy tak prędko wbiegła do lasu („a biegać to ona umie!” pomyślała Alicja), nie sposób było zgadnąć, w

każdym razie znikła, Alicja zaś przypomniała sobie, że jest Pionkiem i że ma wkrótce wykonać ruch.

Rozdział III Lustrzane owady

Oczywiście najpierw trzeba było dokonać generalnego przeglądu okolicy, którą miała do przebycia. „To jakby taka lekcja geografii,” pomyślała Alicja, wspinając się na palce w nadziei, że dalej sięgnie wzrokiem. „Największe rzeki — brak. Najwyższe góry — ja stoję właśnie na najwyższej, ale ona chyba nie ma nazwy. Główne miasta — ale cóż to za stworzenia tam zbierają miód? To nie mogą być pszczoły — przecież nikt nie dojrzy pszczół w odległości mili — i stała przez jakiś czas w milczeniu, przyglądając się jednej z nich, jak się krząta między kwiatami, wsuwając w nie trąbkę: „Całkiem jak zwykła pszczoła!” pomyślała Alicja. Ale mogło to być wszystko, tylko nie zwykła pszczoła: i rzeczywiście był to słoń, o czym Alicja wkrótce się miała przekonać, choć na samą myśl o tym z początku dech jej zaparło. „Jakież to muszą być ogromne kwiaty! — to była jej następna myśl. — Zupełnie jakby ktoś z chat pozdejmował dachy i umieścił je na

łodygach... a ileż one muszą dawać miodu! Chyba pobiegnę tam i — Nie, na razie jeszcze się wstrzymam!” podjęła, zatrzymując się w pół kroku, gdy zaczęła już zbiegać z pagórka, i szukając jakiejś wymówki, że tak raptem się zlękła. „To na nic, żebym się pomiędzy nimi znalazła bez porządnej gałęzi do opędzania się — ależ to będzie przyjemność, jak zapytają mnie, czy mi się udała przechadzka? a ja odpowiem: Owszem, była dosyć przyjemna, tylko że — (tu nastąpiło ulubione potrząśnięcie główką) — był taki kurz i upał, i te słonie były takie dokuczliwe! Może lepiej zejdę z przeciwnej strony — rzekła po chwili — a do słoni wybiorę się później. Zresztą tak bym chciała już się znaleźć na Trzecim Polu!” Po czym, korzystając z tej wymówki, zbiegła z pagórka i przeskoczyła pierwszy z sześciu strumyczków. *** „Poproszę bilety!” rzekł Konduktor, wsadzając głowę przez okno. I natychmiast wszyscy wyciągnęli bilety: były one niemal tak duże jak pasażerowie i prawie wypełniły przedział. „No... pokaż bilet, dziewczynko!” podjął Konduktor, spoglądając gniewnie na Alicję. I całe mnóstwo głosów równocześnie zawtórowało mu („jak chóralny refren w piosence,” pomyślała Alicja): „Nie każ mu czekać, dziewczynko! Słuchaj, jego czas kosztuje po tysiąc funtów za minutę!” „Kiedy ja nie mam biletu — powiedziała trwożnie Alicja.— Tam, skąd jadę, wcale nie było kasy.” I znów rozległ się chór głosów: „Tam, skąd ona jedzie, nie było miejsca na kasę. Ziemia tam kosztuje po tysiąc funtów za cal.” „Nie wykręcaj się — powiedział Konduktor — trzeba było kupić bilet u maszynisty. „ I znowu chór głosów podjął: „U człowieka, co prowadzi parowóz. Przecież sam dym kosztuje po tysiąc funtów za kłąb.” Alicja pomyślała: „W takim razie nie ma o czym gadać.” Tym razem głosy się nie włączyły, bo się nie odezwała, a ku jej wielkiemu zaskoczeniu wszyscy pomyśleli chórem (mam nadzieję, że wiecie, co znaczy „myśleć chórem” — bo ja muszę się przyznać, że nie wiem): „Lepiej się nie odzywaj. Mówienie kosztuje po tysiąc funtów za słowo.” „Ten tysiąc funtów mi się dziś na pewno przyśni!” pomyślała Alicja. Przez cały ten czas Konduktor się jej przypatrywał, z początku przez teleskop, potem przez mikroskop, a potem przez lornetkę teatralną. Wreszcie oznajmił: „Jedziesz w niewłaściwym kierunku.” Po czym zamknął okno i odszedł.

„Takie małe dziecko — rzekł pan, siedzący naprzeciwko (cały i ubrany w biały papier) — powinno wiedzieć, w którą stronę ma jechać, nawet jeśli nie wie, jak się nazywa.” Siedzący obok pana w bieli Kozioł przymknął oczy i głośno oznajmił: „Powinna znać drogę do kasy, nawet jeżeli nie zna liter.” Przy Koźle siedział Żuk (w tym przedziale byli w ogóle dziwni pasażerowie) i zgodnie z zasadą, że widocznie każdy ma się odzywać po kolei, teraz on się odezwał: „Trzeba będzie ją odesłać stąd jako bagaż.” Alicja nie mogła dojrzeć, kto siedzi za Żukiem, ale jako następny rozległ się schrypnięty głos: „Niech ich pcha—” tu się zakrztusił i już nie wiadomo, co chciał powiedzieć. „Głos ma jak gdyby koński,” pomyślała Alicja. Tu jakiś niezwykle drobny głosik rzekł jej prosto do ucha: „Mogłabyś to obrócić w żart: wiesz, coś w tym rodzaju, że stary koń, a nie kończy.” Potem z daleka dobiegł jakiś bardzo łagodny głos: „Trzeba na niej umieścić nalepkę: OSTROŻNIE, PSTRO! że w głowie, rozumiecie, bo to dziewczynka.” I rozległy się następne głosy („Ależ mnóstwo podróżnych jest w tym wagonie!” pomyślała Alicja), mówiące: „Ma ząbki, to trzeba ją nalepić i wysłać pocztą — „ „Przekazać ją telegraficznie…”, „Jak już złapała pociąg, to niech go ciągnie—” i tym podobne. Ale pan w białych papierzyskach nachylił się do niej i szepnął jej w ucho: „Nie przejmuj się, co tam oni wygadują, kochana! byłeś kupowała bilet powrotny za każdym razem, jak pociąg się zatrzyma na stacji.” „Ani mi się śni! — rzekła już zniecierpliwiona Alicja.— Ja z tą podróżą nie mam w ogóle nic wspólnego! Dopiero co byłam w lesie — i znów chcę się tam znaleźć!” „Mogłabyś to obrócić w żart — powiedział jej w ucho maleńki głosik— wiesz, coś w tym rodzaju, że co chcą się, to w lesie.”

„Nie przekomarzaj się! —ofuknęła go Alicja, daremnie rozglądając się, skąd ów głosik dobiega. — Skoro ci tak zależy na żartach, dlaczego sam się nie wysilisz? Głosik boleśnie westchnął. Najwyraźniej był wielce nieszczęśliwy i Alicja chętnie by go pocieszyła jakimś wyrazem współczucia, „byle tylko wzdychał jak wszyscy!” pomyślała. Ale i westchnienie było tak nadzwyczajnie maluśkie, że w ogóle by go nie usłyszała, gdyby nie tak bliziutko, w samo ucho. A skutek był taki, że okropnie łaskotało ją w ucho i to zupełnie odwracało jej uwagę od nieszczęścia biednego stworzonka. „Wiem, że mam w tobie przyjaciółkę — ciągnął malutki głosik — drogą i starą przyjaciółkę, I że nie skrzywdzisz mnie, choć jestem tylko owadem. „ „Jakim owadem jesteś?” zapytała z niepokojem Alicja. Tak naprawdę chciała się dowiedzieć, czy on kłuje lub żądli, ale sądziła, że nie byłoby to grzeczne pytanie. „Jak to, więc nie —” zaczął malutki głosik; wtem zagłuszył go przeraźliwy ryk lokomotywy i wszyscy zerwali się, przerażeni, Alicja też. Koń wychylił głowę przez okno, spokojnie cofnął ją i powiedział: „To nic, po prostu będziemy przeskakiwali strumyk. „ Wszystkich to jak gdyby uspokoiło, choć Alicja poczuła się nieco zdenerwowana na samą myśl, że pociąg w ogóle skacze. „Ale znajdziemy się przynajmniej na Czwartym Polu, to już nie tak źle!” powiedziała sobie. Po chwili poczuła, że wagon się unosi prosto w powietrze i złapała się w przestrachu za pierwsze, co jej wpadło pod rękę: a była to akurat broda Kozła. *** Ale broda się jakby rozpłynęła, ledwie zdążyła jej dotknąć, i okazało się, że siedzi najspokojniej pod drzewem: a Komar (ponieważ to on był owadem, z którym gawędziła) kołysał się na gałązce tuż ponad jej głową i wachlował ją skrzydełkami. Niewątpliwie był to ogromny Komar: „wielkości mniej więcej kurczaka,” pomyślała Alicja. Jednak nie mogło to już, po tak długiej rozmowie, zaniepokoić jej. „ — więc nie wszystkie owady lubisz?” ciągnął Komar, jakby w ogóle nic się nie stało. „Owszem, lubię, jeśli umieją mówić — rzekła Alicja, - Tam, skąd ja jestem, żaden owad nie mówi.” „Więc jaki rodzaj owadów sprawia ci przyjemność tam, skąd jesteś? ” dopytywał się Komar. „Przyjemności — wyznała Alicja — nie sprawiają mi żadne owady, bo trochę się ich boję: zwłaszcza tych większych. Ale mogę ci powiedzieć, jak niektóre się nazywają.” „One oczywiście odpowiadają; kiedy się do nich tak zwracać?” rzekł od niechcenia Komar. „Nigdy o czymś podobnym nie słyszałam.” „To po co się nazywają — zapytał Komar — skoro nie odpowiadają, gdy je

zawołać?” „Im to po nic — rzekła Alicja — ale myślę, że przydaje się to ludziom, którzy wymyślają im nazwy. Bo inaczej po co rzeczy w ogóle by się nazywały?” „Nie wiem — odpowiedział Komar. — Tam dalej, w lesie, nic się nie nazywa. Ale proszę, wyliczaj nazwy tych owadów, bo tylko marnujesz czas.” „Więc jest Pasikonik,” zaczęła Alicja, odliczając na palcach. „W porządku — powiedział Komar. — Spójrz na tamten krzak, wyżej, tak mniej więcej w połowie: tam łazi Pasikonik Nabiegunik. Jest cały zrobiony z drzewa i porusza się chybnięciami z gałęzi na gałąź.” „A czym się żywi?” zapytała ciekawie Alicja.

„Żywicą i trocinami — wyjaśnił Komar. — Wyliczaj dalej.” Alicja przyjrzała się Nabiegunikowi z wielką ciekawością i doszła do wniosku, że musiał być świeżo odmalowany, taki miał żywy i lepiący się wygląd; po czym mówiła dalej. „Potem jest Ważka.” „Spójrz na gałąź nad swoją głową — powiedział Komar: — to Nierozważka Wigilijna. Tułów ma z budyniu wigilijnego, skrzydła z liści ostrokrzewu, a głowę z palącego się rodzynka namoczonego w spirytusie.” . „A czym się żywi?” zapytała znowu Alicja. „Budyniem z manny i pasztecikami na słodko — wyjaśnił Komar — a gnieździ się w glinianej skarbonce.” „I są jeszcze Ćmy,” rzekła Alicja, przyjrzawszy się dokładnie owadowi z płonącą głową, przy czym pomyślała: „Ciekawe, czy to dlatego owady tak lubią wlatywać w płomień świecy: żeby zmieniać się w Nierozważki!” „Koło twoich nóg właśnie pełza — powiedział Komar (Alicja wzdrygnąwszy się podkurczyła nogi) — Ciućma Podwieczorkówka. Ma skrzydła z cieniutkich kromek chleba z masłem, tułów ze skórki, a głowę z kostki cukru.”

„A ta czym się żywi?” „Słabą herbatką ze śmietanką.” Alicji przyszła na myśl nowa trudność. „A co będzie, jak ich nie znajdzie? ” zagadnęła. „To naturalnie umrze.” „Ale to na pewno zdarza się bardzo często,” zastanowiła się Alicja. „Regularnie,” odpowiedział Komar. Na to Alicja umilkła i zadumała się na minutę czy dwie. Komar się tymczasem zabawiał, bzykając w kółko wokół jej głowy: wreszcie znowu usiadł i zauważył: „Ty chyba nie chciałabyś stracić swego imienia?”

„Oczywiście, że nie!” odparła lekko zaniepokojona Alicja. „A jednak nie wiem — podjął jak od niechcenia Komar — ale zastanów się, jakie to byłoby wygodne, gdyby ci się udało wrócić do domu bez imienia. Na

przykład kiedy guwernantka chciałaby cię zawołać do lekcji, to zawołałaby: »Chodź tutaj —« i musiałaby przerwać, bo już nie mogłaby cię zawołać po imieniu: i oczywiście nie musiałabyś nigdzie iść. „Na pewno nic by to nie pomogło — odrzekła Alicja — przecież z takiego powodu guwernantka nie zwolniłaby mnie od lekcji. Gdyby zapomniała, jak się nazywam, to by zawołała: »Panienko!« tak jak służba mnie woła.” „Jeżeli jak służba, to nie musiałabyś wcale być do jej usług — powiedział Komar — i nie byłoby lekcji. To taki żarcik. Szkoda, że nie ty go wymyśliłaś.” „A dlaczego chciałeś, żebym go ja wymyśliła? — zapytała Alicja. — To bardzo marny dowcip.” Ale Komar tylko głęboko westchnął i dwie duże łzy spłynęły mu po policzkach. „Lepiej nie dowcipkuj — rzekła Alicja — skoro to dla ciebie aż takie przykre.” Rozległo się jeszcze jedno z tych cichych, żałosnych westchnień i tym razem biedny Komar najwidoczniej się gdzieś odwestchnął, bo kiedy Alicja podniosła oczy, nikogo już nie było na gałązce: a że całkiem zziębła od długiego siedzenia bez ruchu, wstała i poszła sobie. Wkrótce wyszła na otwarte pole, za którym był las: wyglądał o wiele mroczniej niż poprzedni, tak że Alicja poczuła odrobinę lęku, że miałaby tam wejść. Ale po namyśle postanowiła, że jednak wejdzie: „bo przecież nie zawrócę!” pomyślała, a innej drogi do Ósmego Pola nie było. „To na pewno ten las — powiedziała sobie zastanowiwszy się — gdzie rzeczy się nie nazywają. Ciekawe, co się stanie z moim imieniem, kiedy tam wejdę? Nie chciałabym stracić imienia: bo wtedy musieliby mi nadać inne i prawie na pewno byłoby ono brzydkie. Ale to byłaby zabawa: szukać, kto dostał moje dawniejsze imię! To jak w tych ogłoszeniach, wiecie, jak komuś zginie pies: »wabi się Rozbój, ma obrożę z mosiądzu...« wyobraźcie sobie, żeby wołać na wszystko, co tylko się spotka: »Alicjo!« aż któreś odpowie! Tylko że jak byłoby mądre, to po prostu udawałoby, że nie słyszy.” I tak sobie paplała, idąc, aż doszła do lasu: wyglądał on bardzo zimno i mrocznie. „Ale przynajmniej to jest dobre — powiedziała, wchodząc między drzewa — że było mi gorąco, a tu panuje taki miły... taki... co tu panuje? — ciągnęła, trochę zdziwiona, że nie może znaleźć odpowiedniego słowa. — Chodzi o to, że pod tymi... pod... no, pod tymi! — położyła rękę na pniu drzewa — jakże to się nazywa? Zdaje się, że w ogóle się nie nazywa... no tak, nie nazywa i koniec!” Stała przez chwilę nie odzywając się, zamyślona, i nagle znów zaczęła: „Więc to się naprawdę stało! A ja w takim razie kim jestem? Przypomnę sobie, jeżeli potrafię! Muszę to zrobić!” Ale to, że musi, wiele jej nie pomogło i po wielkim zachodzeniu w głowę zdołała tylko powiedzieć: „L... wiem, że zaczyna się to na L!” Właśnie wtedy przechodził Jelonek i spojrzał na Alicję wielkimi, łagodnymi oczyma, ale jakby wcale się nie przestraszył. „Chodź tu! Chodź!” zawołała Alicja i

wyciągnąwszy rękę usiłowała go pogłaskać, a on tylko troszkę odskoczył i znowu stanął, przypatrując się jej. „Jak ty się nazywasz?” zapytał wreszcie Jelonek. Jakiż on miał słodki i łagodny głosik!

„Żebym to ja wiedziała!” pomyślała biedna Alicja. I odrzekła ze smutkiem: „Teraz wcale się nie nazywam.” „Zastanów się — rzekł Jelonek. — To żadna odpowiedź, Alicja zastanawiała się, ale nic z tego nie wynikło. „A czy mógłbyś mi powiedzieć, jak ty się nazywasz? — zapytała nieśmiało.— Może to by nam coś pomogło. „Powiem ci, jeśli podejdziesz kawałeczek — zgodził się Jelonek.— Tutaj nie pamiętam. Powędrowali więc razem przez las, Alicja szła objąwszy czule miękką szyję Jelonka, aż wyszli znów na otwartą przestrzeń i tu Jelonek raptem skoczył w powietrze i wyrwał się z jej uścisku. „Jestem Jelonkiem! — wydał okrzyk zachwytu. — A ty jesteś, o Boże! ludzkim dzieckiem! ” Tu nagły wyraz przerażenia pojawił się w jego pięknych, brązowych oczach i natychmiast galopem uciekł. Alicja stała patrząc za nim, już gotowa się rozpłakać z żalu, że tak nagle straciła miłego, kochanego towarzysza wędrówki. „Ale przynajmniej wiem, jak się nazywam — powiedziała — to już pewna pociecha. Alicja... Alicja... odtąd już nie zapomnę. No a teraz: wedle którego z tych drogowskazów mam się kierować?” Odpowiedź nie była zbyt trudna, bo tylko jedna droga prowadziła przez las i oba

drogowskazy właśnie ją wskazywały. „Zdecyduję się — powiedziała sobie Alicja — kiedy ta droga się rozwidli i drogowskazy nie będą się zgadzać.” Ale na to się wcale nie zanosiło. Szła i szła, uszła już kawał drogi, ale gdziekolwiek droga się rozwidlała, tam niezmiennie stały dwa drogowskazy i oba wskazywały ten sam kierunek, jeden z napisem: TAM DOM MA TIR LI BOM, a drugi : TAM DOM MA TIRLI BIM.

„Coś mi się wydaje — rzekła wreszcie Alicja — że oni mieszkają w tym samym domu! Ciekawe, że nie przeszło mi to wcześniej do głowy. Ale długo u nich nie zabawię: tylko wstąpię, przywitam się i zapytam, którędy wydostać się z tego lasu. Żebym tylko zdążyła na Ósme Pole, zanim się ściemni!” Więc szła dalej, rozmawiając ze sobą po drodze, aż za którymś ostrym zakrętem wpadła na dwóch małych tłuściochów, tak nagle, że nie mogła się powstrzymać i aż odskoczyła, ale po chwili opanowała się, bo dotarło do niej, że to są przed domem swym.

Rozdział IV Tirli Bom i Tirli Bim

Stali pod drzewem, obejmując jeden drugiego za szyję, i Alicja od razu wiedziała, który jest który, bo jeden z nich miał na kołnierzu wyhaftowane BOM, a drugi BIM. „Pewnie obydwaj mają TIRLI tam dalej — pomyślała — z tyłu kołnierza.” Stali tak nieruchomo, aż zapomniała, że są żywi i właśnie zaczęła ich okrążać, ażeby sprawdzić, czy mają z tyłu na kołnierzach wyszyte słowo TIRLI, kiedy spłoszył ją głos wydobywający się z tego z napisem BOM. „Jeżeli sądzisz, że jesteśmy zrobieni z wosku — przemówił— to powinnaś zapłacić. Nie po to są figury woskowe, żeby je oglądać za darmo. Bynajmniej!” „I na odwrót — dodał ten z napisem BIM — jeżeli sądzisz, że jesteśmy żywi, powinnaś się odezwać.” „Och, tak mi przykro!” ledwie zdołała wybąkać Alicja; bo w głowie jej brzmiały wciąż, jak tykanie zegara, słowa starej piosenki i ledwie się mogła powstrzymać od wypowiedzenia ich na głos:

Tirli Bom i Tirli Bim Do bitwy wręcz się rwali, Bo Tirli Bom rzekł, że Tirli Bim Grzechotkę mu nową rozwalił. Na to sfrunął potworny kruk W czarnym jak smoła kolorze I taki strach obu śmiałków zmógł, Ze zapomnieli o sporze. „Wiem, o czym myślisz — powiedział Tirli Bom — ale tak wcale nie jest. Bynajmniej!” „I na odwrót — podchwycił Tirli Bim. — Jeżeli tak było, to by mogło tak być; a gdyby tak było, to byłoby; ale że tak nie ma, więc nie jest. To się nazywa logika!” „Zastanawiałam się — przemówiła bardzo grzecznie Alicja — którędy najlepiej wyjść z tego lasu: bo już robi się ciemno. Czy zechcielibyście mi to powiedzieć?” Ale małe tłuściochy tylko popatrzyły na siebie, szczerząc zęby w uśmiechu. Tak bardzo przypominali dwóch dużych uczniaków, że Alicja nie mogła się powstrzymać i pokazawszy palcem na Tirli Boma krzyknęła: „Pierwszy do odpowiedzi!” „Bynajmniej!” zawołał raźno Tirli Bom i znów zamknął usta, aż kłapnęło. „Następny!” krzyknęła Alicja, podając do Tirli Bima, choć była z góry przekonana, że on zawoła tylko: „I na odwrót!” — i rzeczywiście. „Od razu źle zaczęłaś! — zawołał Tirli Bom. — Kiedy się przychodzi z wizytą, trzeba powiedzieć najpierw: Dzień dobry! i podać rękę.” Tu dwaj bracia uścisnęli się, a potem wyciągnęli dwie wolne ręce w jej stronę. Alicja nie chciała podać ręki któremuś z nich najpierw, żeby drugi nie poczuł się urażony: więc, szukając najlepszego wyjścia z tej sytuacji, złapała obie ich ręce na raz: i w następnej chwili już tańczyli w kółeczko. Wydawało się to całkiem naturalne (jak później sobie przypominała) i nie zdziwiło jej nawet, że słychać muzykę: dobywała się ona jak gdyby z drzewa, pod którym tańczyli i brała się (o ile wrażenie jej nie myliło) stąd, że gałęzie ocierały się w poprzek jedna o drugą, niby smyczki po strunach. „Ale to naprawdę było zabawne — (mówiła później Alicja, gdy opowiadała całą tę historię swej siostrze) — kiedy się okazało, że śpiewam: Wokół krzaku morwy idziemy w tan! Sama nie wiem nawet, kiedy zaczęłam, ale odniosłam wrażenie, że wyśpiewuję to już od bardzo, bardzo dawna!” Dwaj partnerzy Alicji byli tłuści, więc szybko zasapali się. „Cztery kółka to dosyć na jeden taniec!” wysapał Tirli Bom i przestali tańczyć tak samo nagle, jak zaczęli: muzyka ustała w tej samej chwili. Puściwszy ręce Alicji stali jakiś czas i przyglądali się jej: była to dość kłopotliwa pauza, bo Alicja nie była pewna, jak zacząć rozmowę z ludźmi, z którymi dopiero co tańczyła.

„Teraz nie wypada powiedzieć im: Dzień dobry! —pomyślała. — Chyba to już mamy za sobą?” Wreszcie spytała: „Mam nadzieję, żeście się nie za bardzo zmęczyli ?” „Bynajmniej. I dziękuję ci bardzo, że spytałaś,” odpowiedział jej Tirli Bom. „Jestem ci niezmiernie zobowiązany! —d odał Tirli Bim.— Czy lubisz poezje?” „Ta-a-ak, owszem... niektóre — odrzekła niepewnie Alicja. — Czy powiecie mi, którędy można wyjść z lasu?” „Co jej zadeklamować?” rzekł Tirli Bim, oglądając się na Tirli Boma z powagą, robiąc wielkie oczy i nie zwracając uwagi na jej pytanie. „Najdłuższy jest Mors i Cieśla” odrzekł mu Tirli Bom i serdecznie uściskał brata. Tirli Bim natychmiast rozpoczął: Słońce świeciło... Alicja odważyła się przerwać. „Jeżeli to bardzo długie — powiedziała najgrzeczniej, jak mogła — to może mi najpierw powiecie, którędy—” Tirli Bim się łagodnie uśmiechnął i zaczął od nowa:

Słońce świeciło na morską toń, Świeciło z całej siły, Starając się wygładzić fale, Aby jak lustro lśniły: Co było zresztą dziwne, gdyż Zegary północ biły. Księżyc przyświecał nadąsany, Sądząc, iż słońce żółtawe Już nic tu nie ma do roboty, Gdy z dniem załatwiło sprawę: „To chamstwo — mówił — pchać się tu I psuć mi całą zabawę!” Morze, jak morze, dogłębnie mokre, A piasek wysechł na wiórek I w niebie chmurki byś nie dojrzał, Nie było bowiem chmurek, I żaden nie przeleciał ptak, Bo nic nie miało tam piórek. Po brzegu Mors i Cieśla szli,

Szli sobie ręka w rękę, Spłakani, gdyż to mnóstwo piasku Sprawiało ich oczom udrękę: „Gdyby to ktoś uprzątnął — rzekli — Zasłużyłby na podziękę!” „Gdyby z miotłami siedem dziewuch Sprzątało przez pół roku, Czy sądzisz — spytał Mors — że coś Zmieniłyby w tym widoku?” „Nie sądzę!” odrzekł na to Cieśla I gorzką łzę miał w oku. Pozwólcie do nas , o Ostrygi — Zawołał Mors naprędce — Na spacer brzegiem słonych wód Przy miłej pogawędce: Wystarczy nas dla czterech was, By każdej dać po ręce.” Najstarsza z Ostryg spojrzała nań, Nie rzekła ani słowa, Mrugnęła okiem i przemądra Zatrzęsła się jej głowa Na znak, że nie! i że na dnie Tym głębiej przed nim się schowa. Ale młodziutkie cztery Ostrygi Co rychlej w górę śpieszą: Płaszczyk czyściutki, buzie umyte, Butki połyskiem wzrok cieszą, Co zresztą dziwne: bo bez nóg Jak one mogły iść pieszo? Za nimi cztery inne Ostrygi I cztery dalsze wyłażą, Aż cały tłum ich wybiegł na brzeg, Niekiedy zwany plażą, W podskokach wśród spienionych fal Z wesołą gramoląc się twarzą.

Odeszli tedy Mors i Cieśla Po brzegu może milę I na wygodnie niskim głazie Przysiedli sobie na chwilę, Młode Ostrygi zaś w kolejce Stały czekając i tyle. „Oto czas nadszedł — rzecze Mors — Pomówić o wielu sprzętach: O butach — laku — o kapuście — O królach — i okrętach — I czemu woda w morzu kipi — I o skrzydlatych prosiętach. „Wstrzymaj się chwilę — rzekły Ostrygi Nim przyjdzie otworzyć usta, Bo zasapały się niektóre z nas, A każda jest dość tłusta!” „Nie ma pośpiechu!” odparł Cieśla. Ich wdzięczność nie była pusta.

„Bochenek chleba — rzecze Mors — Jest tym, czego nam trzeba, Przydadzą się też ocet i pieprz, Jak również masło do chleba. Czyście gotowe już, lube Ostrygi? No to smacznego!” „O nieba!” Ale nie nas! — zawołały Ostrygi Siniejąc. — Moi złoci, Postępek byłby to dość ponury W następstwie takiej dobroci!” „Czyliż ta piękna noc — rzekł Mors — Oczu wam łzą nie zwilgoci? Jak miło, żeście tutaj przyszły! Jakie wy dobre jesteście!” A Cieśla tylko tyle rzekł: „Czy chleba urżniesz mi wreszcie? Chyba ogłuchłeś! Już dwa razy Mówiłem ci o tym cieście!” „Czy to nie wstyd — powiedział Mors Robić im takie kawały, Kiedy zwabiliśmy je aż tu I tyle się nabiegały?” A Cieśla tylko tyle rzekł: „Mniej masła, ty zwierzu niedbały!” „Współczuję wam — powiedział Mors — I opłakuję!” Ten jęk, że Okropnie mu ich żal, wydając, Wybierał sobie co większe I chustkę trzymał przy łzawych oczach, Albowiem serce miał miększe.

Cieśla powiedział: „O! Ostrygi, Miła to była przechadzka! Nie potuptalibyśmy do domu?” Lecz żadna równie gracka Odpowiedź nie padła: i nic dziwnego, Bo wszystkie zjedli znienacka. „Mnie najbardziej się podoba Mors — oświadczyła Alicja — bo przynajmniej trochę było mu żal biednych Ostryg.” „Jednak pożarł ich więcej od Cieśli — powiedział Tirli Bim. — Rozumiesz, zasłaniał się chustką, żeby Cieśla nie mógł się doliczyć, ile ich wziął: i na odwrót.” „To było podłe! — rzekła z oburzeniem Alicja. — W takim razie najbardziej mi się podoba Cieśla... skoro nie zjadł ich tyle, co Mors.” „Ale zjadł, ile tylko mógł!” rzekł Tirli Bom. To była dopiero łamigłówka. Alicja zamilkła na jakiś czas i wreszcie podjęła: „No cóż! W takim razie obaj byli bardzo paskudni” — tu przestraszyła się trochę i urwała, usłyszawszy w pobliskim lesie coś jakby sapanie wielkiej lokomotywy, chociaż podejrzewała, że jest to raczej jakaś drapieżna bestia. „Czy są tutaj lwy albo tygrysy?” spytała trwożnie. „To tylko Czerwony Król chrapie!” odpowiedział jej Tirli Bim. „Idziemy na niego popatrzeć!” krzyknęli bracia i chwyciwszy Alicję, każdy za jedną rękę, zaprowadzili ją do śpiącego Króla. „Czyż nie pięknie wygląda?” rzekł Tirli Bom. Alicja nie mogłaby się z tym szczerze zgodzić. Miał na sobie długą, czerwoną szlafmycę z pomponem, leżał niechlujnie zwinięty w kłębek i głośno chrapał: „Mało sobie głowy nie odchrapie!” jak to określił Tirli Bom.

„Żeby się nie przeziębił, leżąc tak na wilgotnej trawie!” zauważyła Alicja, która była bardzo przezorną dziewczynką. „Coś mu się śni — powiedział Tirli Bim — jak myślisz, co mu się może śnić?” Alicja odrzekła: „Tego nie można wiedzieć.” „Owszem, ty mu się śnisz! —zawołał Tirli Bim, triumfalnie zaklaskawszy w dłonie. — A jeśliby przestał o tobie śnić, to gdzie byłabyś, jak myślisz?” „Tu gdzie jestem, przecież to oczywiste!” powiedziała Alicja. „Akurat! — odparł jej pogardliwie Tirli Bim. — Nigdzie by cię nie było. Przecież jesteś po prostu czymś, co jemu się śni!” „Gdyby ten Król się obudził — dodał Tirli Bom — to byś po prostu zgasła — pach! — jak świeca.” „Wcale nie! — krzyknęła oburzona Alicja. — Poza tym, skoro ja jestem po prostu czymś, co jemu się śni, to ciekawe, czym wy jesteście?” „Tymże,” powiedział Tirli Bom. „Tymże, tymże!” zawołał Tirli Bim. Krzyknął tak głośno, że Alicja mimo woli szepnęła: „Cicho! Jak będziesz tak hałasował, to jeszcze go zbudzisz.” „Już ty nie gadaj o zbudzeniu go — rzekł Tirli Bom — kiedy jesteś tylko jedną z rzeczy, co mu się śnią. Przecie wiesz, że nie jesteś prawdziwa.” „Jestem prawdziwa!” powiedziała Alicja i rozpłakała się. „Nie staniesz się prawdziwsza przez to, że płaczesz — zauważył Tirli Bim. — Nie ma powodu do płaczu.” „Gdybym nie była prawdziwa — rzekła Alicja, na wpół uśmiechając się przez łzy, takie to się wydawało śmieszne — to nie mogłabym płakać.” „Chyba nie wyobrażasz sobie, że to są prawdziwe łzy?” przerwał jej Tirli Bom tonem najwyższej pogardy.

„Wiem, że plotą bzdury — pomyślała sobie Alicja — i głupio z tego powodu płakać.” Więc otarła łzy i podjęła, siląc się na wesołość: „W każdym razie lepiej wyjdę już z tego lasu, bo naprawdę robi się ciemno. Myślicie, że będzie padać?” Tirli Bom rozłożył nad sobą i bratem wielki parasol i zajrzał weń od spodu. „Nie, chyba nie będzie — powiedział — w każdym razie nie tu. Bynajmniej.” „Ale obok parasola może padać?” „Może... jak zechce — powiedział Tirli Bim — my nie mamy nic przeciwko temu. I na odwrót.” „Cóż to za egoiści!” pomyślała Alicja i już chciała powiedzieć im „Dobranoc!” i odejść, gdy nagle Tirli Bom wyskoczył spod parasola i złapał ją za przegub. „Widziałaś to?” wykrztusił, aż dławiąc się z pasji, a oczy mu się w jednej chwili zrobiły wielkie i żółte, gdy trzęsącym się palcem pokazał na coś małego, białego, co leżało pod drzewem. „To tylko grzechotka — rzekła Alicja, obejrzawszy dokładnie ten przedmiot. — Nie, wcale nie grzechotnik! — dorzuciła śpiesznie, sądząc, że on się przestraszył — tylko stara grzechotka, już zupełnie stara i połamana.” „Wiedziałem, że to ona! — krzyknął Tirli Bom i zaczął wściekle tupać nogami, rwąc sobie włosy. — Oczywiście popsuta!” Tu łypnął na Tirli Bima, który natychmiast usiadł na ziemi i próbował się ukryć pod parasolem. Alicja dotknęła jego ręki i rzekła uspokajająco: „Nie trzeba się tak złościć o starą grzechotkę „Jaka tam stara! — krzyknął Tirli Bom z jeszcze większą wściekłością. — Mówię ci, że jest nowiutka! dopiero wczoraj ją kupiłem! moja śliczna, nowa GRZECHOTKA!” i głos jego podniósł się do istnego wrzasku.

Przez cały ten czas Tirli Bim robił, co tylko mógł, żeby zamknąć parasol, z sobą w środku: było to tak zdumiewające, że zupełnie odwróciło uwagę Alicji od

wściekającego się brata. Ale nie całkiem mu się udawało i wreszcie się wykopyrtnął, zaplątany w parasol, tylko głowa mu wystawała: i leżał tak, otwierając i zamykając usta i wytrzeszczone oczy, „Całkiem już najpodobniejszy do ryby!” pomyślała Alicja. „Oczywiście przyjmujesz wyzwanie do bitwy?” przemówił nieco łagodniej Tirli Bom. „No chyba tak — odpowiedział posępnie tamten, wyczołgując się z parasola — tylko, wiesz, żeby ona się nam pomogła ubrać.” Wobec tego dwaj bracia poszli, trzymając się za ręce, do lasu i wrócili niebawem, dźwigając całe naręcza takich rzeczy jak poduszki z kanapy, koce, dywaniki sprzed kominka, obrusy, pokrywki od garnków i szufle na węgiel. „Mam nadzieję, że umiesz przypinać i przywiązywać? — rzekł Tirli Bom.— Wszystko to musimy na siebie jakoś nałożyć. Alicja mówiła później, że nigdy w życiu nie widziała, żeby ktoś zadawał sobie tyle zachodu — jak ci dwaj się krzątali — ile rzeczy ponakładali na siebie — ile ją namęczyli przy wiązaniu sznurków i zapinaniu guzików — „Doprawdy będą wyglądać jak tłumoki starych łachów i tyle!” powiedziała sobie, mocując Tirli Bimowi wałek z kanapy wokół szyi, „żeby mu nie ucięto głowy!” jak sam powiedział.

„Bo rozumiesz — oświadczył z powagą — ucięcie głowy to jedna z najpoważniejszych rzeczy, jakie mogą człowiekowi zdarzyć się w bitwie.” Alicja roześmiała się w głos: ale udało jej się obrócić to w kaszel, żeby go nie urazić. „Czy jestem bardzo blady?” rzekł Tirli Bom, podchodząc, aby mu podwiązała hełm. (On to nazywał hełmem, choć naprawdę wyglądało bardziej na rondel.) „No

— tak — trochę…” - odrzekła mu taktownie Alicja. „Bo na ogół jestem bardzo odważny — podjął ściszonym głosem — tylko dzisiaj głowa mnie boli.” „A mnie boli ząb! — rzekł Tirli Bim, który to zwierzenie podsłuchał. — Jestem w dużo gorszej sytuacji!” „To może byście dziś nie walczyli?” podsunęła Alicja, myśląc, że to dobra okazja, by zawrzeć pokój. „Trochę musimy powalczyć, ale nie zależy mi, aby to trwało zbyt długo — rzekł Tirli Bom. — Która teraz godzina?” Tirli Bim spojrzał na zegarek i odpowiedział: „Wpół do piątej.” „Więc powalczmy do szóstej, a potem zjemy obiad!” rzekł Tirli Bom. „Doskonale — zgodził się tamten, dość smętnie: — a ona może się nam przyglądać... Tylko nie podchodź za blisko — rzekł do Alicji — bo ja zwykle rąbię we wszystko, co zobaczę, kiedy się naprawdę rozkręcę.” „A ja rąbię wszystko, co mi wejdzie pod rękę — krzyknął Tirli Bom — czy to widzę, czy nie!” Alicja się roześmiała. „W takim razie przypuszczam, że dość często trafiacie w drzewa.” Tirli Bom rozejrzał się z uśmiechem zadowolenia. „Wątpię — powiedział — czy tu w okolicy zostanie choć jedno drzewo, gdy skończymy tę bitwę.” „A wszystko to z powodu jednej grzechotki!” rzekła Alicja, nie tracąc jeszcze nadziei, że będą się wstydzili walczyć o takie głupstwo. „Nie zależałoby mi na niej aż tak — stwierdził Tirli Bom — gdyby nie była nowa.” „Żeby już przyleciał ten potworny kruk!” pomyślała Alicja. „Wiesz, że mamy tylko jeden miecz — rzekł Tirli Bom do swojego brata — ale możesz wziąć parasol: jest tak samo ostry. Tylko musimy jak najprędzej zacząć. Robi się tak strasznie ciemno, jak tylko być może.” „A nawet ciemniej!” powiedział Tirli Bim. Ściemniło się tak nagle, że Alicja pomyślała: „Burza nadchodzi.” A na głos powiedziała: „Ależ gęsta i czarna chmura nadciąga! i jak prędko się zbliża! Co to? ona chyba ma skrzydła!” „To kruk!” wrzasnął Tirli Bom przerażonym i przeraźliwym głosem: po czym obaj bracia wzięli nogi za pas i natychmiast znikli jej z oczu. Alicja odbiegła kawałek w las i przystanęła pod ogromnym drzewem. „Tutaj nie dobierze się do mnie — pomyślała — jest o wiele za duży, aby się przecisnąć między drzewami. Tylko żeby tak skrzydłami nie machał... w lesie robi się od tego istny huragan... o! porwało komuś szal!”

Rozdział V Wełna i woda

Powiedziawszy to złapała w locie szal i rozejrzała się za jego właścicielem: po chwili nadbiegła w dzikim pędzie przez las Biała Królowa, z szeroko rozłożonymi rękoma, jakby leciała, i Alicja wyszła jej bardzo grzecznie naprzeciw, trzymając szal. „Bardzo się cieszę, że znalazłam się akurat na jego drodze!” rzekła Alicja, pomagając jej ten szal założyć. Biała Królowa tylko popatrzyła na nią bezradnie i jak gdyby z lękiem, powtarzając szeptem coś jakby: „Chle-ba-z-masłem-chleba-z-masłem...” i Alicja doszła do wniosku, że jeśli ma być w ogóle jakaś rozmowa, to ona sama ją musi podjąć. Zaczęła więc trochę nieśmiało: „Czy mam przyjemność z Białą Królową?” „Tak, owszem, jeśli można to nazwać przyjemnością —rzekła Królowa. — Dla mnie to żadna przyjemność.” Alicja pomyślała, że nie warto się tak od razu sprzeczać, i odpowiedziała z uśmiechem: „Jeśli Wasza Królewska Mość powie mi, jak to uczynić, postaram się wpłynąć korzystnie na jej — nastrój.” „Na mój strój? Nie chcę! — jęknęła Królowa. — Zajmowałam się nim od dwóch

godzin!” Lepiej byłoby, zdaniem Alicji, żeby się tym zajął kto inny, tak strasznie nieporządne była ubrana. „Wszystko leży na niej krzywo — pomyślała Alicja — i te sterczące szpilki! Czy mogę Waszej Królewskiej Mości poprawić szal? ” dodała na głos. „Nie wiem, co się z nim dzieje! — powiedziała smętnie Królowa. — Chyba się wściekł. Przypięłam go tu, i tu, ale jemu wciąż nie sposób dogodzić.” „Przecież nie może równo leżeć — zauważyła Alicja, delikatnie go poprawiając — jeżeli cały przypnie się na jedną stronę. Ojej, a co z tymi włosami!” „Szczotka mi się w nie zaplątała! — z westchnieniem odrzekła Królowa. — A grzebień wczoraj mi gdzieś przepadł.”

Alicja ostrożnie wyplątała szczotkę i zrobiła, co mogła, żeby doprowadzić jej włosy do porządku. „No, teraz już Królowa lepiej wygląda! —rzekła, poprzepinawszy prawie wszystkie szpilki. — Ale przydałaby się pokojówka!” „Bardzo chętnie cię przyjmę — rzekła Królowa. — Dwa pensy tygodniowo i dżem co drugi dzień.” Alicja odpowiedziała, nie mogąc powstrzymać śmiechu: „Ja wcale nie szukam pracy — i nie lubię dżemu.” „To bardzo dobry dżem,” rzekła Królowa. „W każdym razie dziś nie mam na niego ochoty.” „Dzisiaj nie dostałabyś go,

choćbyś i chciała — odrzekła Królowa. — Zasada jest taka, że jutro będzie dżem i wczoraj był dżem, ale nigdy dzisiaj.” „Musi czasem wypadać, że dżem jest dzisiaj,” zaprotestowała Alicja. „Nawet nie mogłoby — odparła Królowa. — Dżem jest co drugi dzień, a dziś nie jest co drugi dzień, prawda?” „Nie rozumiem — rzekła Alicja — to strasznie zawiłe.” „To skutek życia na wspak — łagodnie wyjaśniła Królowa. — Od tego zawsze na początku trochę kręci się w głowie—” „Życie na wspak? — powtórzyła ze zdumieniem Alicja.— Nigdy o czymś takim nie słyszałam!” „ ale ma to jedną wielką zaletę: że pamięć funkcjonuje w obie strony.” „Moja na pewno działa tylko w jedną stronę — zauważyła Alicja. — Nie pamiętam tego, co się jeszcze nie stało.” „To masz kiepską pamięć, jeżeli działa tylko wstecz!” oświadczyła Królowa. „A Wasza Królewska Mość jakie rzeczy pamięta najlepiej? ” ośmieliła się spytać Alicja. „Ja najlepiej pamiętam to, co zdarzyło się w tygodniu, który nastąpi po najbliższym — odpowiedziała niedbale Królowa.— Na przykład teraz — ciągnęła, umieszczając sobie duży kawał plastra na palcu — Królewskiego Gońca, który odsiaduje karę w więzieniu; a proces zacznie się dopiero w przyszłą środę; a przestępstwo popełni oczywiście na samym końcu.”

„A jeżeli go nie popełni?” spytała Alicja. „To tym lepiej, no nie?” odparła Królowa, przewiązując sobie plaster na palcu kawałkiem tasiemki. Alicja nie mogła temu zaprzeczyć. „Pewnie, że tym lepiej — odrzekła — ale nie tym lepiej, że został ukarany.” „Tu się bardzo mylisz — odparła Królowa. — A ty byłaś karana ?” „Tylko za przewinienia,” rzekła Alicja. „I oczywiście tym lepiej się potem zachowywałaś!” stwierdziła z triumfem Królowa. „Owszem, ale cała różnica polega na tym, że ja zrobiłam to, za co mnie ukarano!” rzekła Alicja. „Ale gdybyś nie zrobiła — rzekła Królowa — to byłoby jeszcze lepiej! coraz lepiej, lepiej i coraz lepiej!” Przy każdym „lepiej” głos jej był coraz wyższy, aż zamienił się w zupełny kwik. Alicja właśnie zaczęła mówić: „W tym kryje się jakiś błąd —” gdy Królowa nagle zaczęła wrzeszczeć, tak głośno, że Alicja nie mogła dokończyć zdania. „Och, och, och! — krzyczała Królowa, tak wymachując dłonią, jakby ją chciała strząsnąć. — Krew leci mi z palca! Och, och, och, och!” Jej wrzaski tak dokładnie przypominały wycie lokomotywy, że Alicja musiała

sobie zakryć uszy rękoma. „Co się stało? — spytała, gdy tylko zaistniało prawdopodobieństwo, że ją znów słychać. — Czy ukłułaś się w palec? „Jeszcze się nie ukłułam — rzekła Królowa — ale za chwilę się ukłuję... och, och, och!” „Kiedy zamierzasz to zrobić?” spytała Alicja i zebrało jej się na śmiech. „Kiedy znów będę sobie przypinać szal — jęknęła biedna Królowa — zaraz broszka mi się odepnie. Och, och!” Przy tych słowach zapięcie broszki odskoczyło i Królowa złapała ją w popłochu, próbując z powrotem zapiąć. „Ostrożnie! — krzyknęła Alicja. — źle ją trzymasz! ” i sięgnęła po broszkę, ale już było za późno: szpilka się obsunęła i ukłuła Królową w palec. „No widzisz! dlatego krwawi — powiedziała do Alicji z uśmiechem. — Teraz już rozumiesz, jak się tu dzieje.” „Ale dlaczego Wasza Królewska Mość teraz nie krzyczy? ” spytała Alicja, trzymając uniesione ręce w pogotowiu, żeby sobie znów zakryć uszy. „Bo już się nakrzyczałam — odparła Królowa. — Po co miałabym zaczynać od początku?” Tymczasem zaczęło się rozjaśniać. „Pewnie ten kruk odleciał— rzekła Alicja. — Bardzo się z tego cieszę, bo myślałam, że już noc zapada.” „Żebym to ja się mogła ucieszyć! — westchnęła Królowa.— Ale nigdy nie pamiętam, jak to się robi. Tobie to dobrze, że mieszkasz w tym lesie i możesz się cieszyć, ile razy ci się spodoba!” „Tylko że tu jest tak samotnie!” powiedziała z żalem Alicja: i na myśl o tym, jaka jest samiutka, po twarzy stoczyły jej się dwie duże łzy. „Och, przestań! — krzyknęła nieszczęsna Królowa, łamiąc ręce z rozpaczy. — Pomyśl, jaka duża z ciebie dziewczynka. Pomyśl, jaki kawał drogi dziś odwaliłaś. Pomyśl, która to jest godzina. Pomyśl o czymkolwiek, tylko nie płacz!” Na to Alicja nie mogła się powstrzymać od śmiechu, mimo że cała zapłakana. „A Wasza Królewska Mość potrafi się powstrzymać od płaczu przez to, że coś sobie pomyśli?” zapytała. „Właśnie tak się to robi — oświadczyła stanowczo Królowa. — Przecież nikt nie może robić dwóch rzeczy na raz. Na przykład pomyślmy o twoim wieku: ile masz lat?” „Dokładnie siedem i pół.” „Nie musisz zaraz podkreślać, że najdokładniej — zauważyła Królowa. — I tak ci wierzę. Teraz ja tobie podam coś do wierzenia. Mam ściśle sto jeden lat, pięć miesięcy i dzień.” „Nie mogę w to uwierzyć!” powiedziała Alicja. „Nie możesz? — powiedziała z politowaniem Królowa.— No, spróbuj jeszcze raz! zrób głęboki wdech i zamknij oczy.”

Alicja roześmiała się. „Nie mam co próbować — odrzekła — nie można uwierzyć w to, co niemożliwe.” „Zdaje się, że nie masz w tym wielkiej wprawy — powiedziała Królowa. — Ja w twoim wieku zawsze ćwiczyłam to przez pół godziny dziennie. Nieraz jeszcze przed śniadaniem dochodziłam do sześciu niemożliwości, w które udawało mi się uwierzyć. O, znów porwało mi szal!” Kiedy mówiła, broszka jej się odpięła i nagły podmuch wiatru porwał jej szal na drugi brzeg strumyczka. Królowa znów rozłożyła ręce i poleciała za nim, ale tym razem udało jej się go złapać. „Mam go! — krzyknęła triumfalnie. — Teraz zobaczysz, jak sama go sobie przypnę!” „Mam nadzieję, że z palcem Waszej Królewskiej Mości już lepiej? ” zapytała bardzo grzecznie Alicja, gdy w ślad za Królową przekraczała strumyczek. ***** „O, bez wątpienia lepiej! — zawołała Królowa, głosem przechodzącym po trochu w kwik. — Lepiej! Bez wątpienia lepiej! Be-e-e-ez wątpienia! Be-e-e-e—!” Jej ostatnie słowo zmieniło się w przeciągłe beczenie, tak podobne do głosu owcy, że Alicja się aż wzdrygnęła. Spojrzała na Królową, a ta jakby się opatuliła w wełnę! Alicja przetarła oczy i znów popatrzyła. Ani rusz nie mogła pojąć, co się stało? Czy znajduje się w sklepie? i czy to naprawdę— czyżby naprawdę owca siedziała za kontuarem? Przecierała oczy i nic to nie pomogło: stała w ciemnym sklepiku, z łokciami opartymi na ladzie, a przed nią siedziała w fotelu stara Owca, robiąc na drutach i przerywając raz po raz, aby spojrzeć na nią przez wielkie okulary.

„Co chciałabyś kupić?” spytała wreszcie Owca, podnosząc oczy znad swej robótki. „Jeszcze sama nie wiem — rzekła bardzo uprzejmie Alicja. — Czy mogę się najpierw dookoła rozejrzeć?” „Przed siebie i na boki możesz, jeżeli chcesz — odpowiedziała Owca — ale dookoła nie możesz: chyba że masz oczy z tyłu głowy.” Ale tych akurat Alicja nie miała: więc tylko obróciła się i oglądała półki, jedną po drugiej. Sklep wydawał się pełen różnych dziwności, ale najdziwniejsze w nim było to, że ilekroć przyjrzała się jakiejś półce, aby dokładnie zobaczyć, co tam jest, zawsze ta właśnie półka okazywała się zupełnie pusta, mimo że inne dookoła niej wypełnione były po brzegi. „Wszystko tu jakby przepływa!” poskarżyła się wreszcie, gdy straciła może z minutę na daremną pogoń za czymś dużym i jaskrawym, co wyglądało czasem jak

lalka, a czasem jak pudło do robótek, i zawsze leżało na półce znajdującej się tuż ponad tą, na którą właśnie patrzyła. „I to mnie najbardziej korci! ale już wiem — dodała, bo coś ją tknęło — będę za tym gonić oczyma aż do najwyższej półki. Dopiero będzie w kropce, kiedy okaże się, że zostało mu już tylko wyjście przez sufit!” Ale i ten plan zawiódł: ta rzecz najspokojniej przeszła sobie przez sufit, jakby to było coś zwykłego. „Czy ty jesteś dziewczynka, czy bąk? — odezwała się Owca, sięgając po następną parę drutów. — Jak się będziesz tak kręcić, to dostanę zawrotu głowy.” Teraz już robiła na czternastu parach drutów i Alicja patrzyła na to ze szczerym podziwem. „Jak ona może robić aż na tylu? — pomyślało sobie zdumione dziecko. — Ma ich coraz to więcej, jak jeżozwierz!” „Czy umiesz wiosłować?” spytała Owca i mówiąc to wręczyła jej parę drutów. „Owszem, trochę... ale nie na lądzie... i nie drutami — „ zaczęła Alicja, gdy nagle druty w jej rękach zamieniły się w wiosła i okazało się, że obie siedzą w niedużej łodzi i suną między brzegami: więc nie pozostało jej nic innego, tylko przyłożyć się co sił do wiosłowania. „Pióro!”, krzyknęła Owca, biorąc się za następną parę drutów. Ta uwaga nie wymagała chyba odpowiedzi, więc Alicja się wcale nie odezwała, tylko ciągnęła z całych sił. Z wodą robiło się coś bardzo dziwnego — pomyślała — bo od czasu do czasu wiosła w niej grzęzły i nie chciały wyjść. „Pióro! Pióro! — krzyknęła znów ostrzegawczo Owca, sięgając po jeszcze więcej drutów. — Chcesz złapać kraba?” „Chciałabym — pomyślała Alicja — takie małe krabiątko.” „Nie słyszałaś, jak mówię: pióro?” krzyknęła ze złością Owca, sięgając po cały pęk drutów. „Owszem, słyszałam — powiedziała Alicja — pani to bez przerwy powtarza: i to bardzo głośno. Przepraszam, gdzie są te kraby ?” „W wodzie, a gdzie mają być? — rzekła z przekąsem Owca, wtykając sobie w runo trochę drutów, bo ręce już miała pełne. — Pióro, powtarzam!” „Dlaczego pani ciągle powtarza: pióro? — zapytała wreszcie Alicja, już trochę zniecierpliwiona. — Przecież nie jestem ptakiem!” „Jesteś — odparła Owca. — Jesteś głupia gęś.” Alicja poczuła się trochę obrażona, więc rozmowa się na parę minut przerwała, a łódź tymczasem posuwała się łagodnie naprzód, czasem po ławicach wodorośli (przez co wiosła grzęzły Alicji w wodzie jeszcze gorzej), a czasem w cieniu drzew, ale zawsze te same wysokie brzegi mroczyły się nad ich głowami.

„Och, proszę! jakie pachnące sitowie! — zakrzyknęła Alicja w nagłym porywie zachwytu. — Naprawdę pachnie! jakie piękne!” „Nie musisz mnie o to prosić — rzekła Owca, nie podnosząc oczu znad robótki. — Ja go tam nie posadziłam i na pewno ci go nie zabiorę.” „Nie — powiedziała błagalnie Alicja — ja tylko... proszę panią, żebym mogła go trochę zerwać? Gdyby pani zechciała na chwilę zatrzymać łódkę.” „Jak ją mam zatrzymać? — spytała Owca. — Przestań wiosłować, to się sama zatrzyma.” Tak więc łódź spływała rzeką bez wioseł, jak sama chciała, aż wśliznęła się miękko w rozkołysane sitowie. A potem? zakasało się starannie rękawki i małe rączki zanurzyły się aż po łokcie, żeby ułamywać sitowie jak najgłębiej pod powierzchnią wody... zapomniane zostały na jakiś czas Owca i druty, Alicja zaś, wychylona za burtę, aż czubki jej potarganych włosów zanurzały się w wodzie, z błyszczącymi oczyma zgarniała jeden pęk ślicznie pachnącego sitowia za drugim. „Żeby tylko łódka się nie przewróciła! —pomyślała. — Ach, a tamto jakie

śliczne! Ale troszeczkę za daleko... nie sięgnę.” I doprawdy była to istna udręka („jak gdyby naumyślnie!” pomyślała), że ile tylko zdołała zerwać tego przepięknego sitowia, gdy łódź się tak prześlizgiwała, zawsze było jeszcze piękniejsze tam, gdzie nie mogła dosięgnąć. „Najładniejsze są zawsze dalej!” powiedziała wreszcie, wzdychając nad przekorą sitowia, rosnącego tak daleko: i cała zarumieniona, z ociekającymi włosami i rękoma, wdrapawszy się z powrotem na swoje miejsce, wzięła się do układania swych nowych skarbów. I cóż z tego, że sitowie właśnie zaczęło więdnąć, tracąc swój zapach i piękność, ledwie zdążyła je zerwać? Przecież nawet i prawdziwe pachnące sitowie trwa bardzo krótko — a to senne sitowie, którego naręcza leżały u jej stóp, topniało prawie jak śnieg — lecz Alicja prawie już tego nie dostrzegała, tyle ciekawych rzeczy wokół zaprzątało jej myśli. Niewiele upłynęły, gdy pióro jednego z wioseł utknęło w wodzie i nie chciało wyjść (tak Alicja to później objaśniała), i w rezultacie jego rękojeść wbiła jej się pod brodę, i mimo że biedna Alicja prędziutko zakrzyczała: „Och, och, och!” zmiotła ją z ławki prosto w naręcza sitowia. Ale nic jej nie zabolało i od razu znów się podniosła: Owca, jakby nigdy nic, robiła dalej na drutach. „Ale złapałaś pięknego kraba!” zauważyła, gdy Alicja siadła już z powrotem na ławce, z ulgą, że znajduje się jeszcze w łodzi. „Złapałam go? nawet nie zauważyłam — rzekła Alicja, spoglądając ostrożnie w ciemną wodę za burtą. — Jaka szkoda, że puścił! tak bym chciała przynieść do domu krabika!” Ale Owca roześmiała się tylko szyderczo i dalej robiła na drutach. „Czy tu jest dużo krabów?” spytała Alicja. „I krabów, i różnych innych rzeczy — odparła Owca — do wyboru do koloru, tylko się wreszcie zdecyduj. No, co właściwie chcesz kupić?” „Kupić?” - powtórzyła za nią Alicja pół zdziwiona, a pół przestraszona: bo wiosła i łódź, i rzeka nagle znikły i znów była w ciemnym sklepiku. „Chciałabym kupić jajko — rzekła nieśmiało — jeżeli można. Po ile je pani sprzedaje ?” „Pięć i ćwierć pensa za jedno, dwa pensy za dwa,” odpowiedziała Owca. „To znaczy, że dwa kosztują taniej niż jedno ? ” zdziwiła się Alicja, wyjmując portmonetkę. „Ale musisz obydwa zjeść, jeżeli kupisz dwa!” wyjaśniła Owca. „W takim razie poproszę o jedno,” rzekła Alicja, kładąc pieniądze na kontuarze. Bo pomyślała sobie: „Przecież mogą się okazać popsute.” Owca wzięła pieniądze i schowała je do szkatułki, po czym rzekła: „Nigdy nie daję towaru ludziom do ręki — tak się nie robi — musisz sama go sobie wziąć.” To mówiąc, odeszła w drugi koniec sklepu i położyła jajko na półce. „Ciekawe, dlaczego tak się nie robi? — pomyślała Alicja, idąc po omacku wśród stołów i krzeseł, bo w tamtym końcu sklepu było zupełnie ciemno. — Im bliżej

podchodzę do tego jajka, tym bardziej ono się jakby oddala. Co to takiego, krzesło? Ależ ono ma gałęzie, słowo daję! To zadziwiające, żeby tu rosły drzewa! A tu znowu strumyczek! Ależ to najdziwniejszy sklep, jaki widziałam w życiu!” * Więc szła dalej, co krok, to bardziej zdumiona, bo wszystko się zamieniało w drzewa, gdy tylko podeszła: i podejrzewała, że to samo stanie się z jajkiem.

Rozdział VI Hojdy Bojdy

Ale jajko robiło się tylko coraz większe i coraz podobniejsze do człowieka: zbliżywszy się na odległość kilku jardów spostrzegła, że ma oczy i nos, i usta — a kiedy podeszła zupełnie blisko, zobaczyła wyraźnie, że jest to HOJDY BOJDY we własnej osobie. „To nie może być nikt inny! — pomyślała. — Jestem tak pewna, jakby miał to wypisane na twarzy!” A zmieściłoby się, choćby i sto razy wypisane, bez trudu na jego przeogromnej gębie. Hojdy Bojdy siedział sobie po turecku, na szczycie wysokiego muru — tak wąskim, że Alicja aż dziwiła się, jak on tam utrzymuje równowagę? — a ponieważ

wpatrywał się nieruchomo w przeciwnym kierunku i w ogóle nie zwrócił na nią uwagi, pomyślała, że on jednak musi być nieżywy, tylko wypchany. „I jaki podobny do jajka!” powiedziała na głos, stojąc z wyciągniętymi rękoma, gotowa go złapać, bo zdawało jej się, że lada chwila spadnie. „To bardzo irytujące — rzekł po długim milczeniu Hojdy Bojdy, patrząc w kierunku przeciwnym niż Alicja — jak człowieka nazywają jajkiem... i to bardzo!” „Powiedziałam, że pan jest podobny do jajka — łagodnie wyjaśniła Alicja. — A niektóre jajka, proszę pana, są bardzo ładne!” dodała w nadziei, że zdoła obrócić to, co powiedziała, jakby w komplement. „Niektórzy — powiedział Hojdy Bojdy, patrząc jak zwykle w przeciwnym kierunku — mają rozumu tyle, co niemowlę!” Alicja nie wiedziała, co na to odpowiedzieć: nie przypominało to zbytnio rozmowy — pomyślała — bo on w ogóle się do niej nie zwracał: w istocie jego ostatnia uwaga skierowana była najwyraźniej do jednego z drzew — stała więc i tylko powiedziała sobie półgłosem: Hojdy Bojdy na murze siadł, Hojdy Bojdy z muru spadł. Wszystkie konie i ludzie królewscy do kupy Nie mogli poskładać jego skorupy. „Przedostatnia linijka jest o wiele za długa, jak na poezję,” dodała prawie na głos, już znowu zapominając, że Hojdy Bojdy ją słyszy. „Co tak stoisz i paplesz sama do siebie — powiedział Hojdy Bojdy, pierwszy raz na nią spoglądając. — Lepiej powiedz mi, jak się nazywasz i czego chcesz.” „Nazywam się Alicja, tylko że — „ „To jakaś głupia nazwa! — przerwał jej niecierpliwie Hojdy Bojdy. — Co to właściwie znaczy?” „A czy imię musi coś znaczyć?” zapytała z powątpiewaniem Alicja. „Oczywiście, że musi! — rzekł zaśmiawszy się krótko Hojdy Bojdy. — Moje imię oznacza kształt, jaki posiadam: zresztą bardzo dobry i ładny kształt. A jak ktoś się nazywa tak jak ty: to może być prawie dowolnego kształtu!” „A dlaczego pan tu siedzi sam jeden?” zagadnęła Alicja, żeby się nie wdawać w dyskusję. „Dlaczego? bo nikogo tu ze mną nie ma, ot co! — zawołał Hojdy Bojdy. — Myślałaś, że ja na to nie potrafię odpowiedzieć? No, słucham następnej!” „A nie sądzi pan, że na ziemi byłoby trochę bezpieczniej? — podjęła Alicja, wcale nie myśląc o następnej zagadce, tylko przez zwykłą życzliwość niepokojąc się o tę dziwną istotę.— Ten mur jest taki wąziutki!” „Jakie ty zadajesz dziecinnie łatwe zagadki! — odburknął jej Hojdy Bojdy. — Oczywiście, że tak nie sądzę! Przecież gdybym nawet i spadł... co mi absolutnie nie grozi... ale gdybym spadł — tu wydął usta i popatrzył tak majestatycznie a wyniośle, że Alicja omal nie parsknęła śmiechem. — Otóż gdybym spadł — podjął — to Król

mi obiecał... proszę cię bardzo, zblednij, ja się nie dziwię! Nie spodziewałaś się, że to powiem, co? Więc Król mi obiecał... swoimi własnymi ustami... że... że...” „Że przyśle wszystkie swoje konie i wszystkich ludzi!” przerwała mu nierozważnie Alicja. „No, tego już za dużo!” krzyknął Hojdy Bojdy, wpadając raptem we wściekłość. „Podsłuchiwałaś pod drzwiami — i za drzewami — i w kominach — inaczej nie mogłabyś wiedzieć!” „Wcale nie podsłuchiwałam — odrzekła jak najłagodniej Alicja. — To jest w książce.” „No! dobrze. W książce mogą pisać o takich rzeczach — zgodził się już spokojniej Hojdy Bojdy. — Owszem, to się nazywa Historia Anglii. A teraz przyjrzyj mi się uważnie! Ja jestem ten, co rozmawiał z Królem: to ja! Może już drugiego takiego nie zobaczysz: a żeby ci udowodnić, że nie jestem pyszałkiem — możesz mi podać rękę!” I z uśmiechem prawie od ucha do ucha nachylił się (o mały włos nie spadając z muru) i zafundował Alicji prawicę. Ściskając ją przyglądała mu się z niepokojem. „Gdyby się jeszcze szerzej uśmiechnął— pomyślała — kąciki jego ust mogłyby się spotkać z tyłu: i nie wiem, co wtedy stałoby się z jego głową! Obawiam się, że góra by odpadła!”

„Tak, tak! wszystkie swoje konie i wszystkich ludzi! — ciągnął rzecz Hojdy Bojdy. — Już oni by mnie natychmiast pozbierali! Ale coś za szybko przebiega nasza rozmowa: cofnij się do przedostatniej kwestii.” „Obawiam się, że niezupełnie ją pamiętam,” rzekła z wyszukaną grzecznością Alicja. „W takim razie zaczniemy od nowa — rzekł Hojdy Bojdy — i teraz ja wybieram temat. — („Mówi zupełnie, jakby to była jakaś gra!” pomyślała Alicja.) — Zadam ci następujące pytanie. Powiedziałaś, że ile masz lat?” Alicja porachowała w pamięci i odrzekła: „Siedem lat i sześć miesięcy.” „Błąd! — wykrzyknął triumfalnie Hojdy Bojdy. — Nic takiego nie powiedziałaś!” „Myślałam, że pan chce zapytać: Ile masz lat?” wyjaśniła Alicja. „Gdybym chciał, to bym tak zapytał!” rzekł Hojdy Bojdy. Alicja wolała nie wdawać się znowu w dyskusję, więc w ogóle mu nie odpowiedziała. „Siedem lat i sześć miesięcy! — powtórzył Hojdy Bojdy z namysłem. — Dość

nieporęczny wiek. Gdybyś mnie spytała o radę, to bym powiedział: Lepiej poprzestań na okrągłych siedmiu! ale już za późno.” „Nie pytam o radę, kiedy rosnę!” obruszyła się Alicja. „Taka jesteś pyszna?” zapytał. Alicję posądzenie to jeszcze bardziej dotknęło. „Chcę przez to powiedzieć — odparła — że jak się rośnie, to już człowiek sam nie może na to poradzić.” „Jeżeli nawet sam nie może — powiedział Hojdy Bojdy — to drugi mógłby. Wystarczyło, żeby ktoś ci odpowiednio dopomógł, i mogłabyś skończyć na siedmiu „Jaki pan ma ładny pasek!” zmieniła temat Alicja. (Dość już tego gadania o wieku — pomyślała — a jeśli naprawdę mają na zmianę wybierać temat, w takim razie teraz jej kolej.) „A właściwie — poprawiła się po namyśle — ładny krawat, chciałam powiedzieć — nie, to znaczy pasek — bardzo przepraszam!” dodała speszona, gdyż Hojdy Bojdy wyglądał na głęboko urażonego i głupio jej się zrobiło, że wybrała ten temat. „Jak tu się zorientować — pomyślała — gdzie on ma szyję, a gdzie talię?” Hojdy Bojdy najwyraźniej pogniewał się nie na żarty. Wprawdzie nic nie mówił przez parę minut, ale gdy się w końcu (odezwał, zabrzmiało to jak zduszone warknięcie. „To — niezmiernie — irytujące — „ wykrztusił wreszcie — „jeżeli ktoś nie odróżnia krawatu od paska. „Wiem, że jestem bardzo głupiutka... ” przemówiła Alicja tak pokornym głosikiem, że Hojdy Bojdy się udobruchał. „To krawat, moje dziecko! i to przepiękny, jak słusznie zauważyłaś. Otrzymałem go w prezencie od Białego Króla i Białej Królowej. Teraz już wiesz!” „Naprawdę?” powiedziała Alicja, zadowolona, że mimo wszystko wybrała odpowiedni temat. „Dali mi go — ciągnął w zadumie Hojdy Bojdy, założywszy nogę na nogę i dłońmi obejmując sobie kolano — dali mi go jako prezent nienaurodzinowy.” „Przepraszam?” rzekła nie rozumiejąc Alicja. „Ja się nie gniewam!” odpowiedział jej Hojdy Bojdy. „To znaczy — co to jest: prezent nienaurodzinowy?” „Prezent, jaki dostajesz, kiedy nie są twoje urodziny! przecież to oczywiste.” Alicja zastanowiła się chwilę. „Ja najbardziej lubię prezenty urodzinowe,” oświadczyła w końcu. „Sama nie wiesz, co gadasz! —wykrzyknął Hojdy Bojdy.— Ile dni jest w roku?” „Trzysta sześćdziesiąt pięć,” odpowiedziała Alicja. „A ile razy masz urodziny?” „Jeden raz.” „A jeżeli odejmiesz jeden od trzystu sześćdziesięciu pięciu, to ile zostaje ?” „Trzysta sześćdziesiąt cztery, oczywiście.”

Hojdy Bojdy nie wyglądał na przekonanego. „Wolałbym to zobaczyć na piśmie,” oświadczył. Alicja nie mogła powstrzymać uśmiechu, gdy wyjąwszy notesik wypisała mu ten oto słupek: 365 —1 364 Hojdy Bojdy wziął notes i dokładnie się przyjrzał. „Wygląda to na prawidłowe rozwiązanie” - odezwał się. „Trzyma pan do góry nogami!” przerwała Alicja. „No jasne! — powiedział dowcipnie Hojdy Bojdy, kiedy obróciła mu zeszycik. — Od razu pomyślałem, że to jakoś dziwnie wygląda. Jak już mówiłem, rozwiązanie wygląda na prawidłowe... chociaż nie miałem czasu, żeby dokładnie sprawdzić... z czego wynika, że są trzysta sześćdziesiąt cztery dni, w które możesz dostawać prezenty nienaurodzinowe…” „Z pewnością!” rzekła Alicja. „ — a tylko jeden dzień na prezenty urodzinowe. No i widzisz! po prostu cacuszko.” „Nie rozumiem, co pan chce powiedzieć przez cacuszko — „ rzekła Alicja. Hojdy Bojdy uśmiechnął się pogardliwie. „Pewnie, że nie rozumiesz — aż ci to wytłumaczę. Chciałem przez to powiedzieć: argument po prostu nie do zbicia.” „Przecież cacuszko nie znaczy argument nie do zbicia!” zaprotestowała Alicja. „Jeżeli ja używam jakiegoś słowa — oświadczył Hojdy Bojdy tonem dość pogardliwym — znaczy ono dokładnie to, co ja sobie życzę: ni mniej, ni więcej.” „Tylko pytanie — odrzekła Alicja — czy pan może nadawać słowom aż tyle rozmaitych znaczeń.” „Pytanie jest tylko — rzekł Hojdy Bojdy — kto tu decyduje: i koniec.” Alicja była tym zbyt zaskoczona, by się odezwać: więc po chwili Hojdy Bojdy znów zaczął. „Niektóre z nich są oporne, o tak! szczególnie czasowniki: one są pyszne — przymiotnik pozwoli wszystko ze sobą zrobić — ale nie czasownik! choć ja z każdym sobie poradzę. Nieprzenikliwość! oto moja zasada!” „Czy mógłby, mi pan wytłumaczyć — poprosiła Alicja — co to właściwie znaczy ?” „Teraz mówisz jak rozumna dziewczynka — rzekł Hojdy Bojdy z wyrazem głębokiego zadowolenia. — Kiedy mówię: nieprzenikliwość, to znaczy, że już dosyć tego tematu i najlepiej, żebyś mi wreszcie powiedziała, co chcesz dalej robić, bo myślę, że nie zamierzasz tu spędzić reszty życia.” „To bardzo dużo znaczeń jak na jedno słowo!” zastanowiła się na głos Alicja. „Jeśli już każę słowu tyle się napracować — rzekł Hojdy Bojdy — zawsze mu osobno dopłacam.” „O!” zdziwiła się Alicja, tak skołowana, że nie było jej stać na nic lepszego.

„Żebyś widziała, jak one się do mnie zbiegają w sobotę wieczór — kontynuował Hojdy Bojdy, z powagą zakołysawszy głową z boku na bok — rozumiesz: po wypłatę.” (Alicja nie ośmieliła się spytać, czym je opłaca: więc ja też nie mogę wam tego wyjaśnić.) „Zdaje się, że pan umie bardzo sprytnie objaśniać wyrazy — rzekła Alicja. — A czy byłby pan łaskaw powiedzieć mi, co znaczy wiersz pod tytułem Żabrołaki?” „Posłuchajmy go — rzekł Hojdy Bojdy. — Ja potrafię objaśnić każdy wiersz, jaki dotychczas wymyślono: i mnóstwo takich, których jeszcze nie wymyślono.” Zabrzmiało to nader obiecująco, więc Alicja wzięła i wygłosiła pierwszą zwrotkę: Był czas mrusztławy, ślibkie skrątwy Na wałzach wiercząc świrypły, A mizgłe do cna boroglątwy I zdomne świszczury zgrzypły. „Na początek wystarczy — przerwał Hojdy Bojdy. — Już w tym kawałku roi się od trudnych słów. Czas mrusztławy to czwarta po połudfiiu, kiedy zaczyna się piec na ruszcie mięso na obiad.” „To pasuje — rzekła Alicja. — A ślibkie?” „No cóż, ślibkie znaczy śliskie i gibkie, a gibkie to tyle co żwawe. Widzisz, to taka jakby walizka: dwa znaczenia pakuje się do jednego słowa. „

„Teraz już rozumiem — powiedziała zastanowiwszy się Alicja.— A co to są skrątwy ?” „No, skrątwy to jak gdyby borsuki — trochę jakby jaszczurki— a trochę jakby korkociągi.” „To one muszą bardzo dziwnie wyglądać.” „Owszem — powiedział Hojdy Bojdy — a gnieżdżą się pod zegarami słonecznymi... a żywią się serem.” „A co to jest wierczeć i świrypnąć?” „Wierczeć to znaczy wirować warcząc jak żyroskop. A świrypać znaczy robić dziurki jakby świderkiem.” „A wałza pewnie oznacza trawnik wokół zegara słonecznego?” rzekła Alicja, zaskoczona własną pomysłowością. „Oczywiście. Rozumiesz, nazywa się wałza, bo ciągnie się duży kawał z przodu i duży kawał za tym zegarem — „ „I jeszcze duży kawał z lewego i kawał z prawego boku,” dodała Alicja.

„No właśnie. A następnie mizgłe znaczy mizerne i wątłe (masz tu jeszcze jedną walizkę). A boroglątwa to ten chudy i obszarpany z wyglądu ptaszek, z piórami sterczącymi na wszystkie strony, jak żywa szczotka do zmywania podłóg.” „No, a zdomne świszczury?—spytała Alicja. — Obawiam się, że sprawiam panu wiele kłopotu.” « „Nie... świszczmy to rodzaj zielonych świnek; a zdomne co znaczy, tego nie jestem pewien. Chyba skrót, że z domu, czy z daleka od domu... że zabłądziły, rozumiesz.” „A co znaczy zgrzypły?” „Widzisz, zgrzypnąć to coś pośredniego między wrzaskiem a świstem, z pewnego rodzaju czmychnięciem w środku: ale może sama usłyszysz, jak to się robi — tam, w lesie! — a jak raz usłyszysz, to ci już zupełnie wystarczy. Ależ to trudne... kto ci to wszystko wyrecytował?” „Przeczytałam w książce — odpowiedziała Alicja. — Ale recytowano mi też o wiele łatwiejsze wierszyki: na przykład — zdaje się, że to był Tirli Bim — „ „Bo jeżeli chodzi o poezje — rzekł Hojdy Bojdy, wyciągając ogromne łapsko — to widzisz, ja umiem recytować poezje nie gorzej od innych, gdyby ktoś potrzebował —” „Och, nie, taka potrzeba nie zachodzi!” rzekła z pośpiechem Alicja, w nadziei, że on już nie zacznie. Lecz on ciągnął, nie zwracając uwagi na jej słowa: „Utwór, który wykonam, napisany został wyłącznie dla twojej rozrywki.” Alicja uznała, że w tej sytuacji wypada go posłuchać; usiadła więc i dość smętnie powiedziała: „Dziękuję.”

Zimą, gdy pola toną w bieli, Niech piosnka ma cię rozweseli. „Chociaż ja tego wcale nie śpiewam,” dla wyjaśnienia wtrącił Hojdy Bojdy. „Widzę to,” powiedziała Alicja. „Jeżeli potrafisz widzieć, czy ja śpiewam, czy nie, to masz lepszy wzrok niż prawie ktokolwiek zauważył z przyganą Hojdy Bojdy. Alicja zamilkła. Wiosną, gdy las umają liście, Spróbuję ci to rzec przejrzyście. „Dziękuję bardzo” powiedziała Alicja. Latem, gdy dzień się robi wcześniej, Zrozumiesz może sens tej pieśni: Jesienią, gdy się liść brązowi, Zapisz, co moja pieśń wysłowi. „Dobrze, wezmę atrament i zapiszę, jeśli jej do tego czasu nie zapomnę,” rzekła Alicja.

„Nie musisz ciągle robić takich uwag — rzekł Hojdy Bojdy — one są bez sensu i rozpraszają mnie.” Do ryb wysłałem wojownicze Przesłanie: „Tego sobie życzę.” A na to owe morskie rybki Przysłały mi swój respons szybki, Pisząc, jak słusznie podejrzewasz: „Nie uczynimy tak, ponieważ—” „Obawiam się, że niezupełnie to rozumiem, rzekła Alicja. „Dalej to się robi łatwiejsze,” odpowiedział jej Hojdy Bojdy. Więc okazując swoją władzę Ostrzegłem, że się słuchać radzę! A te w przypływie wesołości Odrzekły: „Ależ pan się złości!” Choć im radziłem raz i drugi, Nie doceniły tej przysługi. Dobywam tedy kocioł duży, Co w przedsięwzięciu mi posłuży. Serce mi skacze, serce tąpie, A ja napełniam go przy pompie. Przyszedł mi jeden sprawę zdać, Że wszystkie rybki poszły spać. Więc mówię: „Idź do ich siedziby i zaraz obudź mi te ryby!” Nie mamrotałem tego głucho, Krzyknąłem mu to prosto w ucho. Hojdy Bojdy podniósł głos prawie do wrzasku, wygłaszając tę zwrotkę, aż Alicja pomyślała, wzdrygnąwszy się: „Tym posłańcem za nic bym nie została!” A ten mi odpowiada z pychą: „Czy nie potrafisz mówić cicho?” I z pychą rzecze mi: „Te ryby Może obudziłbym ci, gdyby — „ Korkociąg wziąłem w ręce dwie I sam poszedłem budzić je. Drzwi są zamknięte. Ciągnę, pcham, Walę i kopię, ra-ba-bam! Gdy tak na próżno tłukę, walę, W końcu za klamkę wziąłem, ale —

Nastąpiła długa pauza. „To wszystko?” ośmieliła się zapytać Alicja. „Tak, to wszystko — powiedział Hojdy Bojdy. — Do widzenia.” Było to dość nieoczekiwane, pomyślała Alicja, ale po tak znaczącej aluzji, że powinna się już pożegnać, nie wypadałoby przedłużać swej obecności. Wstała więc i wyciągnęła rękę. „Do widzenia, do następnego razu!” powiedziała najradośniej, jak mogła. „Gdybyśmy się nawet spotkali, to ja cię nie odróżnię — odrzekł niechętnie Hojdy Bojdy, łaskawie podając jej tylko jeden palec — jesteś taka podobna do innych ludzi.” „Ludzi zwykle się odróżnia po twarzach,” zauważyła refleksyjnie Alicja. „Właśnie to jest do niczego — rzekł Hojdy Bojdy. — Masz taką samą twarz jak wszyscy: dwoje oczu, o tak — (zaznaczył ich położenie kciukiem w powietrzu) — pośrodku nos, pod nim usta. Wiecznie to samo. Gdybyś miała na przykład dwoje oczu po jednej stronie nosa, albo usta ponad: już byłoby troszkę łatwiej.”

„To by nieładnie wyglądało!” zaprotestowała Alicja. Na co Hojdy Bojdy po prostu zamknął oczy i rzekł: „Najpierw spróbuj, a potem będziesz się mądrzyć.” Alicja poczekała chwilę, czy jeszcze się nie odezwie, ale że już nie otwierał oczu i nie zwracał na nią więcej uwagi, powiedziała jeszcze raz: „Do widzenia!” i nie otrzymawszy odpowiedzi, po cichu odeszła. Nie mogła się jednak powstrzymać od powiedzenia sobie: „Ze wszystkich nienajprzyjemniejszych — (powtórzyła to na głos, tak jej poprawiło samopoczucie, że może się posłużyć tak długim słowem) — ze wszystkich nienajprzyjemniejszych osób, jakie spotkałam w życiu— „ Nie dokończyła zdania, gdyż w tym momencie ogłuszający trzask zatrząsł lasem od końca do końca.

Rozdział VII Lew i Jednorożec

W następnej chwili w lesie pojawili się biegnący żołnierze, najpierw po dwóch i trzech, potem dziesięciu albo dwudziestu na raz, a w końcu tak tłumnie, że zdawali

się wypełniać cały las. Alicja stanęła za drzewem, żeby nie stratowali jej, i przypatrywała się przebiegającym. Pomyślała sobie, że w życiu nie widziała żołnierzy tak niepewnie się trzymających na nogach: ciągle potykali się o coś, a ilekroć się któryś przewrócił, zawsze kilku się wywalało przez niego, tak że niebawem las był zasłany kłębowiskami leżących. Potem nadbiegły konie. Miały po cztery nogi, więc radziły sobie trochę lepiej od pieszych; ale nawet i one potykały się od czasu do czasu; i było jakby regułą, że jeśli koń się potknął, to jeździec od razu spadał. Zamęt się z każdą chwilą pogarszaj i Alicja naprawdę się ucieszyła, wydostawszy się z lasu na polanę, gdzie Biały Król siedział na ziemi, pilnie zapisując w notesie.

„Wszystkich wysłałem! —zakrzyknął w uniesieniu na widok Alicji. — Nie spotkałaś przypadkiem żołnierzy, moja droga, jak szłaś przez las?” „Spotkałam — odrzekła Alicja — chyba kilka tysięcy.” „Cztery tysiące dwustu i siedmiu, to ich dokładna liczba — powiedział Król, zajrzawszy do notesu. — Koni

wszystkich wysłać nie mogłem, rozumiesz: bo dwa są potrzebne do gry. I nie wysłałem także dwóch Gońców. Obaj poszli do miasta. Wyjrzyj na drogę i powiedz mi, czy któregoś nie widać.” „Czy widzę kogoś na drodze? Nikogo!” rzekła Alicja. „Ach, żebym ja miał taki wzrok — powiedział z żalem Król. — Nikogo! na taką odległość! Ja przy tym świetle widzę tylko tych, co istnieją, Alicja tego nawet nie dosłyszała, bo nadal wpatrywała się w drogę, ocieniwszy sobie oczy dłonią. „Teraz się ktoś pokazał! — krzyknęła wreszcie. — Ale zbliża się bardzo powoli... i jakie on dziwne ruchy wyczynia!” (Goniec bowiem ciągle podskakiwał i wił się jak węgorz, nadchodząc, wielkie dłonie swe rozczapierzywszy na boki, każda jak wachlarz.) „Wcale nie — odpowiedział Król. — To po prostu Anglosaski Goniec: i przybiera pozy anglosaskie. Robi to wyłącznie wtedy, gdy jest szczęśliwy. Nazywa się Szarmar.” (Wymówił to jak czary mary, tylko że krócej.) „Kocham moje kochanie na literę S — nie mogła się powstrzymać Alicja — bo jest Szarmancki. Nie znoszę go na S, bo jest Szachrajem. Karmię go, hmmm, karmię go Szynką i Sianem. Nazywa się Szarmar, a mieszka — „

„Mieszka na Szczycie pagórka — podpowiedział Król, nie podejrzewając, że się przyłączył do gry, kiedy Alicja wciąż jeszcze nie była pewna, jaka miejscowość zaczyna się na S. — Drugi Goniec nazywa się oczywiście Szalkap. Bo rozumiesz, muszę mieć dwóch: w jedną i w drugą stronę. Jednego, żeby przybywał, a drugiego, żeby wyruszał.” „Proszę?” powiedziała Alicja.

„To nieładnie napraszać się,” powiedział Król. „Chciałam tylko powiedzieć, że nie rozumiem —oświadczyła Alicja. — Dlaczego jeden ma przychodzić, a drugi odchodzić?” „Przecież mówię ci — powtórzył zniecierpliwiony Król.— Muszę mieć dwóch: do przynoszenia i do odnoszenia. Jednego żeby przynosił, a drugiego żeby odnosił.” W tej chwili zjawił się Goniec: zbyt zadyszany, ażeby wykrztusić choć jedno słowo, wymachiwał tylko rękoma i wyczyniał do biednego Króla najokropniejsze grymasy. „Ta młodziutka dama kocha cię na literę S — „ powiedział Król, przedstawiając Alicję, w nadziei, że odwróci uwagę Gońca od swojej osoby — ale gdzie tam! — anglosaskie pozy stawały się coraz dziksze, a ślepiami wściekle przewracał z boku na bok. „Przerażasz mnie! — jęknął Król. — Słabo mi... daj mi kanapkę z szynką!” Na co Goniec, ku wielkiemu rozbawieniu Alicji, otworzył torbę, która mu wisiała na szyi, i wręczył Królowi kanapkę, a ten ją łapczywie pożarł.

„Jeszcze jedną kanapkę!” powiedział Król. „Zostało mi już tylko siano,” odpowiedział Goniec, zaglądając do torby. „No to siana —” słabym głosem wyszeptał Król. Alicja spostrzegła z ulgą, że mu to wyraźnie pomogło. „Na zasłabnięcie nie ma to, jak zjeść trochę siana!” powiedział do niej, żując. „Chyba lepiej byłoby oblać cię zimną wodą — podsunęła Alicja — albo podać sole trzeźwiące.” „Czy ja powiedziałem, że coś nie byłoby lepiej? — zareplikował Król. — Powiedziałem tylko, że nie ma jak!” Alicja nie zdobyła się na sprzeciw.

„Kogo minąłeś po drodze?” zapytał Król, wyciągając do Gońca rękę po jeszcze trochę siana. „Nikogo,” odpowiedział Goniec. „Bardzo słusznie — powiedział Król — ona też to widziała. Wobec tego Nikt cię nie przegonił.” „Staram się, jak mogę — odrzekł posępnie Goniec. — Na pewno nikt nie jest ode mnie szybszy.” „Oczywiście — powiedział Król — w przeciwnym razie byłby tu przed tobą. Ale skoro już odzyskałeś oddech, powiedz nam, co się dzieje w? mieście.” „Szepnę to Waszej Królewskiej Mości na ucho, ” powiedział Goniec i przyłożywszy sobie do ust dłonie, zwinięte w trąbkę, nachylił mu się do ucha. Alicja zmartwiła się, bo też chciała usłyszeć. Tymczasem Goniec nie wyszeptał, tylko wrzasnął na całe gardło: „Znowu się tłuką!” „To ma być szept? — zawołał nieszczęsny Król, podskakując i otrząsając się. — Jeżeli jeszcze raz to zrobisz, każę cię wychłostać! Huknęło mnie to w łeb, jak trzęsienie ziemi!” „Niewielkie to trzęsionko ziemi!” pomyślała Alicja. „Kto się znów tłucze?” ośmieliła się spytać. „Oczywiście Lew z Jednorożcem,” odpowiedział Król. „O koronę?” „Z pewnością — powiedział Król — a najzabawniejsze, że im chodzi wciąż o moją koronę! Lećmy na to popatrzeć.” I pobiegli truchcikiem, Alicja zaś powtarzała sobie w biegu słowa starej piosenki:

Lew i Jednorożec walczyli o koronę, Lew pobił w mieście Jednorożca i już załatwione. Ci dali im białego, ci czarnego ciasta, Ci placka ze śliwkami i wybębnili ich z miasta. „A czy— ten — kto zwycięży — dostanie — koronę ?” zapytała w biegu, jak mogła, bo jej tchu brakowało. „Ależ co znowu, skądże! — zawołał Król. — Co za pomysł!” „Czy Król — byłby — tak dobry — i raczył się — ” wysapała Alicja, gdy jeszcze kawałek ubiegli — „zatrzymać minutę — żeby — odsapnąć ?” „Dobry to ja jestem — powiedział Król — i raczyć się też lubię, tylko że nie jestem taki mocny! Zatrzymać minutę? To jakby się ktoś starał zatrzymać Bandrochłapa!” Alicji brakowało tchu na dalsze rozmowy, więc pędzili już nie odzywając się, aż

zobaczyli wielki tłum i pośrodku zmagających się Lwa z Jednorożcem. Otaczała ich taka chmura kurzu, że w pierwszej chwili Alicja nie mogła odróżnić, który jest który; ale w końcu rozpoznała Jednorożca po rogu. Przystanęli w pobliżu miejsca, gdzie Szalkap, drugi z królewskich Gońców, stał i przyglądał się walce, w jednej ręce trzymając filiżankę herbaty, a w drugiej kromkę chleba z masłem. „Dopiero co wyszedł z więzienia — szepnął do Alicji Szarmar — a zamknięto go, zanim dokończył podwieczorku: a ich tam karmią tylko skorupami z ostryg — i widzisz — jaki wyszedł spragniony i głodny! Jak się masz, dziecinko?” zwrócił się do Szalkapa, obejmując go serdecznie za szyję. Szalkap obejrzał się i kiwnął mu głową, ale nie oderwał się od chleba z masłem. „Dobrze ci było w więzieniu, dziecinko?” zapytał Szarmar. Szalkap znów się obejrzał i tym razem parę łez mu się stoczyło po twarzy, ale nie powiedział ani słowa. „Gadajże!” zawołał niecierpliwie Szarmar. Lecz Szalkap tylko żuł zawzięcie i popijał herbatą. „No gadaj wreszcie! — krzyknął Król.—Jak idzie im walka ?” Szalkap zdobył się na desperacki wysiłek i przełknął ogromny kęs chleba z masłem. „Bardzo dobrze im idzie — powiedział, dławiąc się — obaj leżeli już po jakieś osiemdziesiąt siedem razy.” „To chyba już niedługo przyniosą białe i czarne ciasto? ” ośmieliła się spytać Alicja. „Już czeka na nich przygotowane — powiedział Szalkap — właśnie jem kawałek.” W tej chwili przerwano walkę i Lew z Jednorożcem usiedli, dysząc, a Król głośno obwieścił: „Dziesięć minut przerwy na posiłek!” Od razu Szarmar i Szalkap wzięli się do roboty, obnosząc tace białego i czarnego pieczywa. Alicja wzięła kromkę do spróbowania, ale okazało się bardzo wyschnięte. „Dziś już chyba nie będą walczyć — powiedział Król do Szalkapa — idź i rozkaż im, niech zaczną wybębniać.” Szalkap odbiegł w podskokach jak pasikonik. Alicja stała jakiś czas, przyglądając mu się. Nagle twarz jej się rozpromieniła. „Patrzcie, patrzcie! — krzyknęła i w podnieceniu wskazała palcem. — Tam Biała Królowa biegnie przez pole! Wypadła z tamtego lasu... ależ te Królowe umieją biegać!” „Z pewnością jakiś wróg ją goni — powiedział Król, ani się obejrzawszy. — W lesie ich pełno.” „A nie pobiegniesz jej na pomoc?” rzekła Alicja, zdumiona, I że on to przyjmuje z takim spokojem. „To nic nie da! — powiedział Król. — Ona biegnie ze straszną szybkością. To jakby się ktoś starał dogonić Bandrochłapa! Ale jeżeli chcesz, mogę jej przypadek

zapisać... Kochana staruszka! — powtórzył sobie po cichu, otwierając swój notes. — Czy staruszka pisze się przez żet z kropką?” W tej chwili minął ich Jednorożec, wlokący się niedbale z rękoma w kieszeniach. „Miałem dzisiaj przewagę?” rzekł do Króla w przejściu, ledwie na niego spojrzawszy. „Owszem — owszem — odpowiedział trochę nerwowo Król. — Nie powinieneś go przebijać rogiem.” „Żadna krzywda mu się nie stała,” odpowiedział niedbale Jednorożec i już odchodził, gdy spojrzenie jego padło na Alicję: zawrócił w miejscu i stał tak przez jakiś czas, przypatrując się jej z wyrazem najgłębszego obrzydzenia. „A cóż — to — takiego?” zapytał wreszcie. „To dziecko! — odpowiedział skwapliwie Szarmar, wysuwając się przed Alicję, by ją przedstawić, i w anglosaskiej pozie wyciągając ku niej rozczapierzone dłonie. — Właśnie dzisiaj żeśmy je znaleźli. Jest jak żywe i nawet dwa razy takie!” „Zawsze myślałem, że to są potwory z bajki! — rzekł Jednorożec.— A czy to żywe?” „Umie nawet mówić!” rzekł uroczyście Szarmar. Jednorożec popatrzył sennie na Alicję i powiedział: „Mów, dziecko.” Alicja nie mogła powstrzymać uśmiechu, który wygiął jej wargi, kiedy się odezwała: „Wiesz, ja też zawsze myślałam, że Jednorożce to potwory z bajki! Nigdy jeszcze nie widziałam żywego.” „Więc jak już zobaczyliśmy się wzajemnie — rzekł Jednorożec— to teraz, jeżeli ty uwierzysz we mnie, ja też uwierzę w ciebie. Zgoda ?” „Zgoda, jeżeli ci to odpowiada,” rzekła Alicja. „No to, stary, dawaj tu śliwkowy placek! — rzekł Jednorożec, zwracając się od niej do Króla. — Ten wasz czarny chleb, to nie dla mnie!” „Ależ oczywiście — oczywiście!” wymamrotał Król i skinął na Szarmara. „Otwieraj torbę! — wyszeptał. — Prędko? Nie tę... ta jest pełna siana!” Szarmar wyjął z torby ogromny placek i dał go do potrzymania Alicji, sam wydobywając półmisek i wielki nóż. Jak one się mieściły w tej torbie, nie mogła pojąć. Pomyślała, że to jakby sztuka magiczna. W międzyczasie przyłączył się do nich Lew: wyglądał na bardzo zmęczonego i sennego, oczy mu się na wpół zamykały. „A co to?” spytał, mrugając leniwie w stronę Alicji, głębokim i niskim głosem, rozlegającym się jak bicie w ogromny dzwon. „A właśnie, co to jest? — ochoczo podchwycił Jednorożec. — Nigdy byś nie zgadł! Ja nie zgadłem.” Lew ze znużeniem przyjrzał się Alicji. „Czy zaliczasz się do zwierząt — roślin — czy minerałów?” powiedział, co drugie słowo ziewając. „To jest potwór z bajki!” zawołał Jednorożec, nim Alicja zdążyła odpowiedzieć. „No to rozdaj placek ze śliwkami, Potworze!” powiedział Lew, kładąc się i

opierając podbródek na łapach. „A wy obaj siadajcie — (do Króla i Jednorożca) — tylko bez szachrajstwa z tym plackiem.

Królowi najwyraźniej było nijako, że ma usiąść między dwiema ogromnymi bestiami: ale nie było dla niego innego miejsca. „Teraz moglibyśmy nieźle powalczyć o koronę!” rzekł Jednorożec, popatrując z ukosa na koronę, której nieszczęsny Król mało sobie z głowy nie otrząsnął, tak cały dygotał. „Bez trudu bym wygrał” rzekł Lew. „Nie jestem tego pewien” rzekł Jednorożec. „Ależ ja cię biję po całym mieście, ty kurczaku!” odparł mu gniewnie Lew i już na wpół się podniósł. Tu wtrącił się Król, aby zapobiec dalszej kłótni: był cały w nerwach, a głos mu się całkiem załamywał. „Po całym mieście?— powiedział. — Ależ to kawał drogi! Czy szedłeś przez stary most, czy przez rynek? Najładniejszy widok jest ze starego mostu.” „Nie mam pojęcia — odpowiedział Lew, z powrotem się układając. — Było za dużo kurzu, aby coś widzieć. Długo jeszcze Potwór będzie krajać ten placek ?” Alicja usiadła na brzegu małego strumyczka, z wielkim półmiskiem na kolanach, i zawzięcie dydoliła tym nożem. „To naprawdę irytujące! — odpowiedziała Lwu (już się przyzwyczaiła do tego, że ją nazywają Potworem). — Co ukroję parę kawałków, to one się z powrotem zrastają!” „Bo nie umiesz się obchodzić z Lustrzanym plackiem — rzekł Jednorożec. — Najpierw trzeba rozdać go, a potem kroić.” Wydawało się to bez sensu, lecz Alicja bardzo posłusznie wstała, obniosła półmisek i gdy to robiła, ciasto samo podzieliło się na trzy części. „Teraz możesz je

pokroić!” rzekł Lew, gdy wróciła na swe miejsce z pustym półmiskiem. „Hej, to nieuczciwie! — zawołał Jednorożec, gdy Alicja usiadła z nożem w ręku, nie mając pojęcia, co dalej robić.— Potwór dał Lwu dwa razy więcej niż mnie!” „Ale sobie nic nie zatrzymała — powiedział Lew. — Czy lubisz placek ze śliwkami, Potworze?” Nie zdążyła jednak Alicja odpowiedzieć, gdy rozległy się bębny. Skąd ich odgłos dobiega, nie mogła się zorientować: jakby całe powietrze było ich pełne i grzmiało to, i grzmiało w jej głowie, aż poczuła się całkiem ogłuszona. Zerwała się na nogi i w popłochu przeskoczywszy strumyczek zdążyła jeszcze zauważyć, jak Lew i Jednorożec podnoszą się, patrząc gniewnie, że im przerwano posiłek, zanim upadła na kolana i przycisnęła ręce do uszu, na próżno starając się odgrodzić od tego straszliwego hałasu. „Jeżeli to nie wybębni ich z miasta — pomyślała — to już żadna siła tego nie sprawi.”

Rozdział wynalazek

VIII

To

mój

własny

Po jakimś czasie hałas jakby zaczął przycichać, aż zapadła śmiertelna cisza i Alicja z niepokojem podniosła głowę. Nikogo nie było widać i z początku myślała, że po prostu przyśnili się jej Lew i Jednorożec, i dwóch dziwnych Gońców Anglosaskich. Ale u jej stóp leżał jeszcze wielki półmisek, na którym usiłowała pokroić śliwkowy placek. „Jednak mi się nie śniło — pomyślała — chyba że... chyba że jesteśmy wszyscy częścią tego samego snu. Ale mam nadzieję, że to mój sen, a nie Czerwonego Króla! nie lubię znajdować się w cudzym śnie — ciągnęła utyskliwie. — A gdyby tak pójść i obudzić go, i zobaczyć, jak to się skończy!” W tej chwili rozmyślania jej przerwało głośne wołanie: „Ahoj! Ahoj! Szach!” i Rycerz w szkarłatnej zbroi wypadł na nią galopem, wymachując ogromną maczugą. Właśnie jej dopadł, kiedy koń się nagle zatrzymał: „Biorę cię do niewoli!” krzyknął Rycerz i zwalił się z konia. Mimo że zaskoczona, Alicja na razie bardziej się zlękła o niego niż o siebie, i przyglądała mu się z niepokojem, kiedy znowu dosiadał wierzchowca. Ledwie się usadowił w siodle, znowu zaczął swoje. „Biorę cię —” aż tu przerwał mu inny głos: „Ahoj! Ahoj! Szach!” i zaskoczona Alicja obejrzała się, co to za nowy nieprzyjaciel.

Tym razem był to Biały Rycerz. Podjechał do Alicji i zwalił się z konia tak samo, jak przedtem Czerwony Rycerz: po czym znów go dosiadł i obaj Rycerze siedzieli przez jakiś czas, przyglądając się sobie bez słowa. Nieco oszołomiona Alicja patrzyła to na jednego, to na drugiego. „Jak wiesz, wziąłem ją do niewoli!” odezwał się wreszcie Czerwony Rycerz. „Tak, ale ja przybyłem i odbiłem ją!” odparł Biały Rycerz. „W takim razie musimy o nią walczyć!” powiedział Czerwony Rycerz, sięgając po swój hełm (który mu wisiał u siodła i z kształtu przypominał nieco koński łeb) i nakładając go. „Oczywiście będziesz przestrzegać Reguł Walki ? ” napomknął Biały Rycerz, też nakładając hełm. „Zawsze to czynię!” rzekł Czerwony Rycerz i zaczęli się okładać z taką wściekłością, że Alicja się schowała za drzewo, by nie trafił w nią jakiś cios. „Ciekawe, jakie są te Reguły Walki — powiedziała do siebie, przyglądając się ich zmaganiom, lękliwie zerkając ze swej kryjówki.— Chyba jedna z tych Reguł jest taka, że gdy jeden Rycerz rąbnie drugiego, to zwala go z konia, a jeżeli nie trafi, sam musi zlecieć... a druga Reguła jest chyba taka, że maczugi się trzyma w objęciach, jak to robią pacynki... Ależ oni głośno spadają! jakby wszystkie na raz pogrzebacze spadły na kratę w kominku! A konie jakie potulne! Dają na siebie włazić i spadać — po prostu jak dwa stołki.” Jeszcze jedna z Reguł Walki, której nie spostrzegła, chyba na tym polegała, żeby zawsze upadać na głowę: i tak zakończyli bitwę, że obaj upadli ramię w ramię, właśnie w ten sposób. Kiedy się pozbierali, uścisnęli sobie prawice, po czym Czerwony Rycerz dosiadł konia i odjechał w galopie. „Było to chwalebne zwycięstwo, nieprawda?” rzekł podchodząc do niej zdyszany Biały Rycerz. „Czy ja wiem? — odrzekła z powątpiewaniem Alicja. — Ja nie chcę być niczyim jeńcem. Chcę być Królową.” „I będziesz, tylko musisz przejść następny strumyczek — rzekł Biały Rycerz. — Odprowadzę cię na skraj lasu, żeby nikt cię nie skrzywdził, ale stamtąd muszę zawrócić, bo to koniec mojego posunięcia.” „Dziękuję bardzo — powiedziała Alicja. — Może ci pomogę zdjąć hełm?” Najwyraźniej sam nie mógł się z tym uporać; ale w końcu zdołała go zeń wytrząsnąć. „No, teraz przynajmniej można odetchnąć!” rzekł Rycerz, odgarniając do tyłu oburącz swe potargane włosy i zwracając ku Alicji łagodną twarz i wielkie, poczciwe oczy. Pomyślała, że nigdy w życiu nie widziała tak dziwnego żołnierza. Miał na sobie blaszaną zbroję, chyba wyjątkowo źle dopasowaną, i osobliwego kształtu drewniane pudło, przewieszone przez ramię, do góry dnem, z otwartym i zwisającym wiekiem. Alicja przyjrzała mu się z ciekawością. „Widzę, że podziwiasz moje pudło — powiedział życzliwie Rycerz. — To mój

własny wynalazek: trzyma się w nim ubrania i kanapki. Jak widzisz, noszę je do góry dnem, żeby deszcz nie mógł napadać.” „Ale za to rzeczy mogą wypadać — łagodnie zauważyła Alicja. — Czy wiesz o tym, że wieko jest otwarte?” „Nie wiedziałem — rzekł Rycerz i po twarzy przemknął mu cień frasunku. — W takim razie wszystko musiało wypaść! To i pudło już na nic.” To mówiąc odwiązał je i już chciał cisnąć w krzaki, gdy widocznie błysnęła mu nagła myśl i powiesił je starannie na drzewie. „Czy domyślasz się, dlaczego to robię?” zapytał. Alicja potrząsnęła głową. „W nadziei, że pszczoły się w nim zagnieżdżą: a wtedy będę miał z niego miód.” „Ale już masz ul — albo coś bardzo podobnego — przy siodle!” zauważyła Alicja. „Owszem, to bardzo dobry ul — rzekł z niezadowoleniem Rycerz — z tych najlepszych. Tylko że dotąd ani jedna pszczoła jeszcze się do niego nie zbliżyła. A ta druga rzecz to pułapka na myszy. Podejrzewam, że myszy odstraszają pszczoły — a może pszczoły odstraszają myszy? Nie mam pojęcia.” „Właśnie zastanawiałam się, po co ta pułapka na myszy — powiedziała Alicja. — To mało prawdopodobne, żeby myszy się znalazły na końskim grzbiecie.” „Może niezbyt prawdopodobne — zgodził się Rycerz — ale jeżeli przyjdą, to ja nie chcę, żeby mi się tu panoszyły.” „Bo wiesz — podjął po chwili — trzeba być na wszystko przygotowanym. Dlatego mój koń nosi te bransoletki.” „A po co?” zainteresowała się Alicja. „Dla zabezpieczenia przed ukąszeniami rekinów — odrzekł Rycerz. — To mój własny wynalazek. A teraz pomóż mi wsiąść. Pojadę z tobą na skraj lasu... A ten półmisek na co?” „To od placka ze śliwkami,” wyjaśniła Alicja. „W takim razie lepiej go zabrać — rzekł Rycerz. — Przyda się, jeżeli znajdziemy placek ze śliwkami. Pomóż mi go wpakować do tej sakwy.” Zajęło im to mnóstwo czasu, choć Alicja bardzo starannie trzymała otwartą sakwę, bo Rycerzowi tak niezgrabnie szło pakowanie tego półmiska! najpierw kilka razy, jak usiłował go schować, to sam wpadł zamiast niego. „Bo widzisz, on się tu ledwie mieści — wyjaśnił, gdy zdołali go wreszcie wpakować — bo w sakwie jest dużo lichtarzy.” I przytroczył ją do siodła, które już obładowane było pęczkami marchwi, pogrzebaczy oraz szczypców do ognia i mnóstwem innych rzeczy. „Czy masz aby włosy mocno upięte?” upewnił się, gdy ruszyli naprzód. „Tylko tak jak zwykle,” powiedziała z uśmiechem Alicja. „To nie wystarczy — odrzekł z niepokojem. — Bo widzisz, tu wiatr jest naprawdę mocny. Zawiesisty jak zupa.”

„Czy wynalazłeś sposób na to, żeby wicher nie mógł zerwać włosów?” zapytała Alicja. „Jeszcze nie — odpowiedział Rycerz. — Ale wymyśliłem sposób na ich wypadanie.” „Chciałabym go poznać, i to bardzo!” „Bierze się prosty kij — wyjaśnił Rycerz — i puszcza się po nim włosy do góry, jak drzewko owocowe. Otóż włosy dlatego wypadają, że zwieszają się w dół: a do góry nic przecież nie spada! To taki mój wynalazek. Możesz go wypróbować.” Sposób ten nie wygląda na zbyt wygodny, pomyślała Alicja, i przez jakiś czas szła w milczeniu, rozważając sobie ten pomysł, a od czasu do czasu przystając, aby pomóc biednemu Rycerzowi, który z pewnością nie był za dobrym jeźdźcem. Ilekroć koń się zatrzymał (a robił to bardzo często), Rycerz spadał z niego do przodu; a ilekroć znów ruszył, co na ogół czynił dość nagle), spadał do tyłu. Poza tym trzymał się nienajgorzej, tyle że od czasu do czasu miał zwyczaj spadać też i na boki; a że robił to zwykle z tej strony, po której szła przy nim Alicja, przekonała się niebawem, iż lepiej nie iść przy samym koniu. „Podejrzewam, że nie wprawiałeś się zbytnio w jeździe konnej?” ośmieliła się zauważyć, pomagając mu się piąty raz dźwignąć z upadku.

Rycerza ta uwaga jakby ogromnie zdumiała i nieco uraziła. „Z czego to wnosisz?” zapytał, gramoląc się znowu na siodło i jedną ręką chwytając Alicję za włosy, żeby nie spaść na drugą stronę. „Bo ci, którzy mają wprawę, nie spadają tak często.” „Mam ogromną wprawę — stwierdził z powagą Rycerz — ogromną!” Alicji nie nasunęło się nic lepszego niż: „Naprawdę?” ale powiedziała to najserdeczniej, jak mogła. Po czym znów posuwali się kawałek w milczeniu: Rycerz z zamkniętymi oczyma coś mrucząc pod nosem, Alicja zaś trwożnie wyczekując kolejnego upadku. „Wielka sztuka jeździecka — przemówił nagle Rycerz donośnym głosem, wymachując przy tym prawicą — polega na utrzym…” i tu zdanie się urwało tak samo nagle, jak się rozpoczęło, bo Rycerz zwalił się ciężko na sam czubek głowy, wprost pod stopy Alicji. Tym razem naprawdę się przestraszyła i zaniepokojona spytała, podnosząc go: „Nic sobie nie zrobiłeś? nie połamałeś sobie kości?”

„Och, nic wielkiego — odpowiedział Rycerz, jakby kilka złamanych kości nie czyniło mu różnicy. — Wielka sztuka jeździecka, jak już powiedziałem, polega na utrzymaniu równowagi: widzisz — o tak —” Puścił cugle i rozłożył ramiona, aby pokazać Alicji, co ma na myśli: i tym razem upadł na plecy, pod same kopyta. „Mam ogromną wprawę! — powtarzał przez cały czas, gdy Alicja go stawiała na nogi. — Ogromną!” „To po prostu śmieszne! — zawołała Alicja, tracąc wreszcie do niego cierpliwość. — Powinieneś mieć drewnianego konia na kółkach, o! to dla ciebie w sam raz!” „A czy on równo chodzi ?” zapytał Rycerz, widać żywo tym zainteresowany, chwytając końską szyję w oba ramiona, w samą porę, żeby znowu nie zlecieć. „Dużo równiej od żywego konia!” rzekła Alicja, parsknąwszy krótkim śmiechem, choć starała się temu zapobiec. „Kupię sobie takiego — zadumał się na głos Rycerz. — Jednego czy dwa — nawet kilka.” Nastąpiło krótkie milczenie, po czym Rycerz znów podjął: „Moja najmocniejsza strona to wynalazki. Zauważyłaś chyba, że kiedy mnie ostatni raz podnosiłaś, byłem zamyślony?” „Owszem, byłeś poważny,” odrzekła Alicja. „Bo właśnie wynajdywałem nowy sposób przełażenia przez furtkę: chciałabyś o nim usłyszeć?” „Z największą chęcią,” rzekła grzecznie Alicja. „Powiem ci, jak do tego doszedłem — rzekł Rycerz. — Otóż powiedziałem sobie: jedyna trudność to stopy! głowa jest już dostatecznie wysoko. Więc umieszczam głowę na wierzchu furtki — wtedy głowa jest już dostatecznie wysoko — potem staję na głowie — wtedy, rozumiesz, nogi też są dostatecznie wysoko — i

już jestem po drugiej stronie, rozumiesz?” „Owszem, jakbyś to wszystko wykonał, to już będziesz chyba po drugiej stronie — zastanowiła się Alicja — ale czy nie sądzisz, że to dość trudne ?” „Jeszcze tego nie wypróbowałem — odparł z powagą Rycerz — więc nie mogę powiedzieć na pewno: ale obawiam się, że byłoby to dość trudne.” Wyglądał na tak znękanego tą myślą, że Alicja czym prędzej zmieniła temat. „Jaki ty masz dziwny hełm! — rzekła radośnie. — Czy to również twój wynalazek?” Rycerz spojrzał z dumą na swój hełm, wiszący u siodła. „Tak — odpowiedział — ale wynalazłem jeszcze lepszy od tego: jak głowa cukru. Kiedy w niego ubrany zlatywałem z konia, natychmiast dotykał gruntu i miałem Już bardzo niedaleko do ziemi, rozumiesz? Co prawda istniało niebezpieczeństwo, że do niego się wpadnie. Raz mi się to zdarzyło: a co gorsza, zanim się zdążyłem wydostać, drugi Biały Rycerz nadjechał i włożył go. Myślał, że to jego hełm.” Rycerz opowiadał to z taką powagą, że Alicja nie odważyłaby się roześmiać. „Chyba musiało go to zaboleć — wypowiedziała drżącym głosem — jak się znalazł pod tobą.” „Oczywiście, musiałem go kopnąć — rzekł z największą powagą Rycerz. — Wtedy zdjął ten hełm, ale godzinami trwało, zanim mnie wyciągnięto! tak się wbiłem, że wydłubywanie mnie stamtąd było wolne — wolne jak ptak.” „To zupełnie inny rodzaj wolności!” zauważyła Alicja. Rycerz potrząsnął głową. „Dla mnie były to wszystkie rodzaje na raz, możesz mi wierzyć!” co mówiąc podniecił się na tyle, że uniósł ramiona i natychmiast się wyturlał z siodła, głową na dół wpadając w głęboki rów. Alicja podbiegła do rowu, by go wypatrzyć. Ten upadek zaskoczył ją, bo już od pewnego czasu nieźle się trzymał, i bała się, czy tym razem naprawdę sobie czegoś nie zrobił. Ale choć dojrzała tylko podeszwy jego stóp, ulżyło jej, kiedy posłyszała, że dalej gada na swój zwykły sposób. „Wszystkie rodzaje wolności na raz — powtarzał — ale cóż to za niedbalstwo z jego strony, żeby nakładać cudzy hełm: i do tego z człowiekiem!” „Jak możesz tak spokojnie rozmawiać — głową na dół?” spytała Alicja, wyciągając go za nogi i zwalając na brzeg. Rycerza to pytanie jakby zdziwiło. „A co za różnica, w jakiej pozycji znajduje się moje ciało? — rzekł. — Mój umysł tak czy owak nadal pracuje. A nawet im bardziej stoję na głowie, tym więcej robię nowych wynalazków. Najbłyskotliwsze z tych moich osiągnięć — podjął niebawem — to jak przy mięsie wynalazłem nowy rodzaj budyniu.” „I zdążyli zrobić go jako następne danie, na deser? — rzekła Alicja. — No, to rzeczywiście znaczy uwinąć się!” „No, może nie jako następne danie — rzekł Rycerz z przeciągłym namysłem — w każdym razie nie danie.” „W takim razie następnego dnia. Bo chyba nie podano dwóch deserów na jeden

obiad ?” „No, może nie następnego dnia — powiedział Rycerz — w każdym razie nie dnia. A właściwie — podjął, nisko schyliwszy głowę, coraz ciszej i ciszej — to nie sądzę, żeby ten budyń kiedykolwiek był przyrządzony! A jeszcze właściwiej to nie sądzę, żeby ten budyń kiedykolwiek dał się przyrządzić. Jednak to był nadzwyczaj pomysłowy budyń — wiesz — jako wynalazek.” „Z czego chciałeś go zrobić?” spytała Alicja, żeby go rozweselić, bo nieszczęsny Rycerz wyglądał na doszczętnie tym przybitego. „Przede wszystkim z bibuły odjęknął Rycerz. „Obawiam się, że to nie byłoby za dobrej—” „Samo to nie — przerwał jej zapalając się — ale nie masz pojęcia, jak ten smak się zmienia po dodaniu innych składników, takich jak proch i lak. A teraz muszę cię pożegnać Właśnie przybyli na skraj lasu. Alicja potrafiła się już zdobyć wyłącznie na zdziwienie: myślała o budyniu. „Jesteś smutna — zatroskał się Rycerz. — Pozwól, że zaśpiewam ci coś na pociechę. „Czy to bardzo długie?” spytała Alicja, bo nasłuchała się już tego dnia co niemiara poezji. „Długie — powiedział Rycerz — ale nadzwyczaj, nadzwyczaj piękne. Kto tylko posłyszy mnie, jak to śpiewam, każdy albo ma łzy w oczach, albo też — „ „Albo co?” zapytała Alicja, bo Rycerz nagle przerwał. „Albo ich nie ma, no i trudno. Tytuł tej pieśni nazywa się Oczy wątłusza. „Więc taki jest jej tytuł? no, no!” rzekła Alicja, usiłując wzbudzić w sobie zainteresowanie. „Nie, nie zrozumiałaś — powiedział Rycerz, jakby trochę zakłopotany. — Tak się nazywa jej tytuł. A naprawdę jej tytuł brzmi Starutki starzyk.” „Więc należało powiedzieć: ta pieśń tak się nazywa poprawiła się Alicja. „Nie, to coś zupełnie innego! Sama pieśń nazywa się Sposoby na życie, rozumiesz: ona się tak tylko nazywa!” „Więc jaka to jest pieśń?” zapytała Alicja, teraz już kompletnie oszołomiona. „Właśnie chciałem powiedzieć — rzekł Rycerz. — Naprawdę to jest Na bramce usiadłszy: a jej melodia to mój własny wynalazek. Przy tych słowach zatrzymał konia i opuścił mu na kark cugle: po czym, z wolna wybijając takt jedną dłonią, z nikłym uśmiechem, który opromieniał jego łagodną i głupkowatą twarz, jak gdyby się cieszył z melodii, zaczął śpiewać. Z mnóstwa dziwnych rzeczy, jakie Alicja ujrzała w czasie swej wędrówki Po drugiej stronie Lustra, tę na zawsze zapamiętała najwyraźniej. Jeszcze po latach mogła sobie odtworzyć całą scenę w pamięci, jakby to było wczoraj: łagodne błękitne oczy i dobrotliwy uśmiech Rycerza — połysk zachodzącego słońca w jego włosach i jego blask jarzący się na zbroi tak świetliście, aż ją oślepiał — koń

poruszający się z wolna tu i tam, z cuglami luźno puszczonymi u szyi, skubiący trawę u jej stóp — i za nimi czarny cień lasu — wszystko to widziała jak obraz, gdy przysłoniwszy oczy jedną dłonią stała oparta o drzewo, przyglądając się tej dziwnej parze i zasłuchana, jak w półśnie, w melancholijną nutę jego pieśni. „Ale melodia nie jest jego wynalazkiem — pomyślała — wziął ją ze Wszystko ci dam, nie mogę więcej.” Stała tak i słuchała bardzo uważnie, ale łzy nie napłynęły jej do oczu.

Powiem ci wszystko, jak się patrzy, Choć mało w dalszym ciągu. Starutki starzyk tkwił usiadłszy Na bramki górnym drągu. „Kim jesteś — pytam — wiekowy człecze I czym zarabiasz na życie?” Odpowiedź jego na to mi ciecze Przez łeb jak woda w sicie. Odrzekł: „Motyle zbieram, panie, Gdy zdrzemną się w pszenicy

I paszteciki z nich baranie Sprzedaję na ulicy Żeglarzom, co żeglują w burzy Po wściekłym oceanie. I stąd zarobek mam nieduży Na chleb, i co łaska, mój panie. Lecz ja powziąłem plan, że baczki Przebarwię na zielono I kupię wachlarz rozmiaru trzepaczki, By na nie się nie gapiono. Więc nie znajdując odpowiedzi Krzyknąłem: „Mów, pleciugo, Niech tylko starzyk mi nie bredzi!” I buch go w łeb maczugą. W łagodnych słowach podjął bajdę I rzekł: „Wyruszam w drogę, A kiedy górski potok znajdę, Zażegam w nim pożogę. I z tego robi się do fryzur Miksturę oleistą, A ja za cały mój trud niemały Mam dwa i pół pensa na czysto.” Lecz ja myślałem o sposobie, Jak by tu żyć z łomotów, I co dzień tłuszcz na swej osobie Odkładać byłem gotów. Wytrząsłem go więc, aż posiniał, I znowu pytam: „Za czyjeż Pieniądze pijesz, czym się parasz I z czego w ogóle żyjesz?” On na to: „Łowię oczy wątłusza, Gdzie wrzos rozkwita dziki, I w ciemną noc, gdy mrok i głusza, Przerabiam je na guziki. A te sprzedaję nie za złoty I nie za srebrny pieniądz,

Lecz za miedziany, na pół pensa Dziewięć guzików tych ceniąc. Czasem ukopię trochę bułek, Wyłożę lep na kraby Lub zbieram koła od dwukółek Ze wzgórz, gdzie wiązy i graby. W ten oto sposób (tutaj mrugnął) Gromadzę swe majętności: I bardzo rad — zakończył dziad— Wypiję zdrowie waszmości.” Tu posłuch dałem starowinie, Bom wpadł na pomysł prosty,

Jak przez wygotowanie w winie Przed rdzą ochraniać mosty. Podziękowałem mu serdecznie Za żywy udział w rozmowie, A zwłaszcza za to, że tak grzecznie Chciał wypić moje zdrowie. Teraz, gdy przez roztargnienie Wpakuję palce w klej, Lub prawą nogę pcham niestrudzenie W but z lewej nogi mej, Albo na stopę mi spadnie szyna I rąbnie, jak się patrzy, Płaczę, bo mi to przypomina, Jak ów znajomy starowina Z łagodną twarzą cherubina, Z mową, co z wolna się zacina, O włosach bardziej siwych niż cyna, O twarzy wrony czy pingwina, Z okiem, co węglik przypomina, Którego rozpacz, zda się, przygina, Który kołysał się jak trzcina Wydając cichy bełkot kretyna, Jakby miał w gębie kawał blina, Chrypiał jak żubr lub inna zwierzyna W ten wieczór letni, biedaczyna, Na bramce sobie usiadłszy.

Kiedy Rycerz dośpiewał ostatnich słów tej ballady, zebrał cugle i skierował konia łbem na powrót ku drodze, którą przybyli. „Zostało ci tylko parę kroków — rzekł — z pagórka i przez tamten strumyczek, i już będziesz Królową... Ale jeszcze zostaniesz i pożegnasz mnie, dobrze? — dodał, kiedy Alicja skwapliwie obejrzała się we wskazanym kierunku. — To długo nie potrwa. Zaczekasz i pomachasz mi chusteczką, kiedy znajdę się na zakręcie! Bo wiesz... może to mi doda otuchy.” „Pewnie, że zaczekam — powiedziała Alicja i bardzo dziękuję, że odprowadziłeś mnie tak daleko; i za pieśń; ogromnie mi się podobała.” „Mam nadzieję — rzekł Rycerz z powątpiewaniem— chociaż nie płakałaś tak bardzo, jak się spodziewałem. Więc uścisnęli sobie dłonie i Rycerz z wolna odjechał w las. „Obawiam się — rzekła do siebie Alicja, patrząc za nim, jak się kołysze w siodle — że istotnie to długo nie potrwa... już leci! Na głowę, jak zwykle! Ale włazi znów na konia dość łatwo — to dlatego, że taki poobwieszany —” i tak sobie gadała, przyglądając się, jak koń człapie wolniutko drogą, a Rycerz zwala się to na jedną stronę, to na drugą. Po czwartym czy piątym upadku dojechał do zakrętu, a ona mu pomachała chusteczką i stała czekając, aż znikł jej z oczu. „Mam nadzieję, że mu to dodało otuchy — rzekła odwracając się, aby zbiec z pagórka — a teraz do ostatniego strumyczka i już będę Królową! Jak to wspaniale brzmi!” Uczyniła tylko parę kroków i znalazła się na brzegu strumyczka. Już go miała przeskoczyć, gdy usłyszała głębokie westchnienie, dolatujące jakby z drzewa tuż za nią. „Ktoś tu jest bardzo nieszczęśliwy!” pomyślała, oglądając się z niepokojem, o co chodzi. Coś w rodzaju zgrzybiałego staruszka (tylko z twarzą raczej jak osa) siedziało na ziemi, wsparte o drzewo i całkiem skulone, drżące jak gdyby z zimna. „Chyba nie potrafię mu pomóc — taka była pierwsza myśl Alicji, kiedy odwróciła się znów, aby przeskoczyć potok.— Tylko go spytam, o co chodzi! — dodała, zatrzymując się na samej krawędzi. — Jak już raz przeskoczę, wszystko się zmieni i nie będę mogła mu pomóc.” Więc wróciła do Osy, chociaż niechętnie, bo już okropnie chciało jej się zostać Królową. „Och, moje stare kości, moje kości!” zrzędził Osa, gdy Alicja do niego podeszła. „To chyba reumatyzm!” pomyślała sobie Alicja; i schylając kię nad nim powiedziała uprzejmie: „Czy bardzo pana boli?” Osa tylko wzdrygnął się w ramionach i odwrócił się od niej, mówiąc sam do siebie: „O, ja nieszczęsny!” „Czy mogę panu w czymś pomóc? — nie ustępowała Alicja. — Czy nie jest tu panu trochę zimno ?” „Jakaś ty namolna! — ofuknął ją Osa. — Męczysz i męczysz! Co za dziecko!” Alicja poczuła się trochę urażona i o mały włos nie odeszła, zostawiając go, ale pomyślała: „Może z bólu jest taki rozdrażniony.” Więc spróbowała jeszcze raz. „Może pomogę panu przenieść się na drugą stronę? Tam będzie pan osłonięty od

zimnego wiatru.” Osa chwycił się jej ramienia i dał się przeprowadzić za drzewo, ale gdy się usadowił po tamtej stronie pnia, wykwękał tylko, nieokrzesany jak i przedtem: „Męczysz i męczysz! Byś nie mogła zostawić człeka w spokoju?” „Może panu coś stąd poczytać?” spytała Alicja, podnosząc gazetę, leżącą u jego stóp. „Możesz dukać, jak ci się podoba — rzekł jakby nadąsany Osa. — Ja tam nie wiem. A bo ci kto zabrania?” Wobec tego Alicja usiadła przy nim i rozłożywszy sobie gazetę na kolanach zaczęła czytać. „Z ostatniej chwili. Nasz oddział zwiadowczy dokonał kolejnego rekonesansu w Spiżarni, wykrywając pięć dalszych brył cukru białego, dużych i w doskonałym stanie. W drodze powrotnej— ” „Brązowego cukru nie było?” przerwał jej Osa. Alicja szybko przeleciała wzrokiem po gazecie i rzekła: „Nie. O brązowym nie piszą.” „Nie znaleźli brązowego cukru! —sarknął z przekąsem Osa. — Ładny mi rekonesans!” „W drodze powrotnej — czytała dalej Alicja — odkryto jezioro syropu. Brzegi jeziora były niebieskie i białe, wyglądały jak porcelana. W trakcie degustowania zawartości zdarzył się tragiczny wypadek: dwaj z oddziału ulegli wessaniu —” „Czemu?” spytał ze złością Osa. „We-se-sa-niu,” odpowiedziała Alicja, dobitnie dzieląc słowo na sylaby. „Nie ma takiego słowa w naszym języku!” rzekł Osa. „Ale w gazecie jest,” odrzekła z odrobiną, lęku Alicja. „Skończmy z tym!” rzekł Osa, odwracając głowę z irytacją! Alicja odłożyła gazetę. „Chyba nie czuje się pan dobrze — przemówiła kojąco. — Czy nie można panu w czymś pomóc?” „To przez tę perukę,” rzekł już dużo łagodniej Osa. „Co, naprawdę bez peruki?” próbowała powtórzyć Alicja, ucieszona, że humor mu się poprawia. „Też byś się wkurzyła, jakbyś miała taką perukę! — mówił dalej Osa. — Zgrywy se urządzają. Zamęczają człowieka. To ja się wściekam. I robi mnie się zimno. I siadam pod drzewem. I wyciągam tę żółtą chusteczkę. I podwiązuję se twarz — o! — tak jak teraz.” Alicja popatrzyła na niego z litością. „Obwiązywanie twarzy jest bardzo dobre na ból zębów!” stwierdziła. „I na próżność,” rzekł Osa. Alicja nie od razu to skojarzyła. „To znaczy te bolące dziurki w zębach?” spytała. Osa się przez chwilę zastanowił. „Nie — powiedział — to jak się zadziera głowę — o tak! — i ma sztywny kark.”

„A... tak zwany heksenszus!” powiedziała Alicja. Osa rzekł: „To jakieś nowomodne słowo. Za moich czasów to nazywało się próżność.” „Ale próżność nie jest chorobą!” zrozumiawszy, o co chodzi, sprostowała Alicja. „Jest, jest! — powiedział Osa —j ak się nią zarazisz, to dopiero zobaczysz. A kiedy ją złapiesz, weź i obwiąż se twarz żółtą chusteczką. Wyleczy cię jak w try miga!” Mówiąc to rozwiązał chusteczkę i Alicja zobaczyła, zdumiona, jego perukę. Była jaskrawo żółta, jak i chustka, a cała skołtuniona i potargana jak kupa wodorostów. „Mógłby pan doprowadzić tę swoją perukę do porządku — rzekła — gdyby pan miał grzebień i kawałek plastra.” „Aha! więc ty jesteś pszczoła! — rzekł Osa, patrząc na nią ze wzmożonym zainteresowaniem. — I masz plaster. A dużo w nim miodu?” „To co innego — wyjaśniła czym prędzej Alicja — to do uporządkowania peruki... bo jest taka stercząca!” „Opowiem ci, jak doszło do tego, że ją w ogóle noszę — powiedział Osa. — Kiedy byłem młody, moje kędziory —” Alicji pomyślało się coś dziwnego. Prawie każdy, kogo dotąd spotkała, wygłaszał jakieś poezje: więc postanowiła spróbować, czy On też to potrafi. „Czy zechciałbyś mi to powiedzieć mową wiązaną?” poprosiła go nadzwyczaj grzecznie. „Nie jestem już ten, co byłem — powiedział Osa — no, ale się postaram; tylko momencik.” Przez dłuższą chwilę pomilczawszy zaczął od nowa: Gdy byłem młody, me kędziory Wiły się bujnie, aż druhowie Orzekli: „Zgól je! od tej pory Perukę żółtą noś na głowie.” Lecz gdy poszedłem za ich radą I zobaczyli tego skutki, Orzekli, że wypadłem blado, A nie, jak miałem być, ładniutki. Orzekli, że mi nie do twarzy I wygląd mam jak wszystkie osły: I co ja pocznę, moi starzy? Kędziory już mi nie odrosły. Dzisiaj, gdym wyliniały, siwy I ku schyłkowi życia idę, Mówią, zdzierając mi perukę: „Jak możesz nosić tę ohydę?” I nadal mnie wołają: „Prosię!” Kiedy pojawię się na drodze. A skąd, kochana, wzięło to się?

Bo w tej peruce żółtej chodzę. „Ogromnie panu współczuję — powiedziała serdecznie Alicja— i myślę, że gdyby pan troszkę lepiej dopasował swoją perukę, to by się aż tak nie przekomarzali.” „Twoja peruka leży przewybornie — wymamrotał Osa, patrząc na nią z podziwem — to dzięki kształtowi twojej głowy. Ale żuwaczki masz nie za dobrze wykształcone? Chyba nie umiałabyś porządnie gryźć?” Alicja w pierwszej chwili parsknęła śmiechem, obracając go w kaszel, jak tylko mogła. Wreszcie udało jej się z powagą wyjaśnić: „Mogę ugryźć wszystko, co zechcę.” „Przecież nie takim pyszczkiem — obstawał przy swoim Osa. — Przypuśćmy, że walczysz: mogłabyś złapać przeciwnika z tyłu za kark?” „Obawiam się, że nie,” przyznała Alicja. „A widzisz — bo szczęki masz za krótkie!” przygadał Osa. „Ale czubek głowy masz całkiem ładny i okrągły.” Mówiąc to zdjął perukę i wyciągnął jeden szpon w stronę Alicji, jakby chciał jej zrobić to samo, ale ona trzymała się na odległość i zignorowała aluzję. Więc krytykował dalej. „Poza tym oczy — niewątpliwie za bardzo z przodu. Skoro muszą być umieszczone tak blisko, to po co dwa — wystarczyłoby jedno.” Alicji nie podobało się, że robi tyle osobistych uwag na jej temat, a ponieważ Osa się już całkiem ożywił i rozgadał, uznała, że odtąd poradzi sobie sam. „Chyba muszę iść — powiedziała.— Do widzenia panu.” „Do widzenia i dziękuję ci!” rzekł Osa i Alicja znów podreptała z pagórka, zadowolona, że wróciwszy się poświęciła chwilę na zaopiekowanie się biednym staruszkiem. „Nareszcie Ósme Pole!” zawołała i przeskoczyła strumyczek. Już po drugiej stronie rzuciła się na miękką jak mech trawę, z rozsianymi tu i ówdzie kępkami kwiatów, żeby odpocząć. „Och, jak się cieszę, że tu wreszcie dotarłam! Ale co ja mam na głowie? ” krzyknęła zaniepokojona, podnosząc ręce do czegoś ciężkiego, co spoczywało jej — dokładnie przylegając — na główce. „Ale jakże to się mogło znaleźć tu bez mojej wiedzy?” powiedziała do siebie, zdejmując ów przedmiot i kładąc go sobie na kolanach, żeby sprawdzić, co to może być. Była to złota korona.

Rozdział IX Królowa Alicja

„Ależ to wspaniałe! — rzekła Alicja. — Nigdy bym się nie spodziewała, że tak prędko będę Królową... i coś ci powiem, Wasza Królewska Mość — podchwyciła surowym tonem (bo zawsze lubiła sama siebie strofować) — to nie uchodzi, żebyś się tak wylegiwała na trawie! Pamiętaj, że Królowe muszą się godnie zachowywać!” Wstała więc i zaczęła się przechadzać — z początku trochę sztywno, gdyż bała się, żeby jej korona z głowy nie spadła: ale wnet pocieszyła się, że nikt jej nie widzi — „a jeżeli naprawdę jestem Królową — powiedziała na głos, siadając sobie znowu — to z czasem się do niej przyzwyczaję.” Wszystko przebiegało tak dziwnie, że nawet nie zaskoczyło jej ani trochę, gdy spostrzegła, że tuż koło niej siedzą po dwóch stronach Czerwona Królowa i Biała Królowa: chętnie by je spytała, skąd się tu wzięły, ale obawiała się, że to nie będzie zbyt grzecznie. Ale nic się nie stanie, pomyślała, jeżeli zapyta, czy gra już się skończyła. „Czy byłabyś tak dobra powiedzieć mi —” zaczęła, spoglądając niepewnie na Czerwoną Królową. „Nie odzywaj się nie pytana!” przerwała jej ostro Królowa. „Ale gdyby wszyscy stosowali się do tej zasady — rzekła Alicja, zawsze gotowa się trochę posprzeciwiać

— i gdyby się odzywać tylko wtedy, jak ktoś nas pyta, a znów ta druga osoba zawsze czekałaby, aż ty się odezwiesz, no to zrozum, nikt nie mógłby się nigdy odezwać, więc — ” „To śmieszne! — zawołała Królowa. — Czy nie rozumiesz, dziecko — tu przerwała i zmarszczyła brew, a chwilę pomyślawszy, zmieniła nagle temat rozmowy. — Co to znaczy: Jeżeli naprawdę jestem Królową? Jakim prawem się tak nazywasz? Zrozum, że nie możesz być Królową, póki nie zdasz odpowiedniego egzaminu. Im szybciej do niego przystąpimy, tym lepiej.” „Ja tylko powiedziałam: jeżeli!” użaliła się błagalnym głosem biedna Alicja. Dwie Królowe popatrzyły na siebie i Czerwona rzekła, lekko wzdrygnąwszy się: „Ona mówi, że powiedziała tylko: jeżeli!” „Przecież powiedziała o wiele więcej! — jęknęła Biała Królowa, załamując dłonie. — Och, jakże o wiele, o wiele więcej!” „Tak rzeczywiście było — powiedziała do Alicji Czerwona Królowa. — Pamiętaj zawsze mówić prawdę! pomyśl, zanim się odezwiesz! i później to zapisz.” „Przecież mnie nie szło —” próbowała coś zacząć Alicja, ale Czerwona Królowa przerwała jej niecierpliwie. „I na tym polega całe nieszczęście! A powinno ci iść! Jak ci się zdaje, co za pożytek z dziecka, któremu nic nie idzie? Nawet i w dowcipie powinno o coś chodzić — a dziecko jest, mam nadzieję, ważniejsze niż dowcip! Temu nie zaprzeczysz, choćbyś próbowała oburącz „Ja nie używam rąk do zaprzeczania!” zaprotestowała Alicja. „A czy ktoś twierdzi, że używasz? — odparła Czerwona Królowa. — Mówię tylko, że nie uda ci się to, choćbyś próbowała.” „Ona jest w takim nastroju — rzekła Biała Królowa — że koniecznie chce się sprzeciwiać, tylko nie wie, czemu się tu sprzeciwić!” „Co za paskudny, złośliwy charakter! ” dorzuciła Czerwona Królowa i na kilka minut zapadło przykre milczenie. Przerwała je Czerwona Królowa mówiąc do Białej: „Zapraszam cię na przyjęcie do Alicji dziś po południu.” Biała Królowa uśmiechnęła się blado i rzekła: „A ja ciebie zapraszam.” „Nie wiedziałam, że w ogóle urządzam przyjęcie — rzekła Alicja — ale skoro już tak, to chyba ja powinnam zapraszać gości.” „Dałyśmy ci okazję, żeby to zrobić — odrzekła jej Czerwona Królowa — ale coś mi się zdaje, że nie udzielono ci jeszcze lekcji dobrego wychowania?” „Wychowania się nie uczy na lekcjach — powiedziała Alicja. — Na lekcjach uczy się rachunków i tym podobnych.” „A znasz dodawanie? — spytała ją Biała Królowa. — Ile jest jeden plus jeden plus jeden plus jeden plus jeden plus jeden plus jeden plus jeden plus jeden plus jeden ?”

„Nie wiem — odpowiedziała Alicja. — Straciłam rachubę „Nie umie dodawać — przerwała jej Czerwona Królowa.— A odejmować umiesz? Odejmij dziewięć od ośmiu”.

„Nie mogę odjąć dziewięciu od ośmiu — odpowiedziała bez wahania Alicja — ale za to —” „Odejmować też nie umie — rzekła Biała Królowa.— A umiesz dzielić? Podziel bochenek chleba nożem: jaki będzie wynik?” „Przypuszczam, że — „ zaczęła odpowiadać Alicja, ale Czerwona Królowa odpowiedziała za nią: „Oczywiście chleb z masłem. Spróbuj innego przykładu na odejmowanie. Odejmij psu od ust kość: co zostanie?” Alicja się zamyśliła. „Oczywiście kość tam nie zostanie, jeżeli ją wezmę — i pies też nie zostanie, gdzie jest, bo rzuci się, żeby mnie ugryźć — to i ja z pewnością tam nie zostanę!” „Więc uważasz, że nic nie zostanie?” podchwyciła Czerwona Królowa. „Chyba to jest prawidłowa odpowiedź.” „Źle, jak zwykle — oznajmiła Czerwona Królowa. — Pozostanie tam psia cierpliwość.” „Jak to?” „Ojej, no popatrz! — zawołała Czerwona Królowa. — Pies w końcu straci cierpliwość, prawda?” „Być może,” odpowiedziała przezornie Alicja. „Więc jeżeli pies potem odbiegnie, to jego cierpliwość tam zostanie! ” triumfalnie wykrzyknęła Królowa. Alicja odpowiedziała z największą powagą, na jaką potrafiła się zdobyć: „Mogłoby też licho wziąć jedno i drugie.” Ale nie umiała się powstrzymać od myśli: „Co za okropne bzdury my wygadujemy!”

„Ona całkiem nie umie rachować!” powiedziały Królowe chórem i z wielkim naciskiem. „A czy ty umiesz rachować? ” zwróciła się raptem Alicja do Białej Królowej, bo przestało jej się podobać, że nic, tylko wyszukuje się różne jej wady. Królowa aż się zachłysnęła i zamknęła oczy. „Umiem dodawać— rzekła — jeżeli mnie nie będziesz poganiać, ale odejmować nie umiałabym w żadnym wypadku.” „A ty oczywiście znasz abecadło?” podchwyciła Czerwona Królowa. „Oczywiście!” powiedziała Alicja. „I ja też — szepnęła Biała Królowa. — Będziemy je sobie często przepowiadały, kochana! I zdradzę ci sekret: umiem czytać słowa jednoliterowe! Czy to nie pyszne? Ale nie zniechęcaj się. Ty się też kiedyś nauczysz.” Tu zaczęła znów Czerwona Królowa. „Czy znasz odpowiedzi na praktyczne pytania? Jak się robi chleb?” „Wiem! wiem! — skwapliwie wykrzyknęła Alicja. — Najpierw bierze się mąki —„ „Co to są mąki? — zapytała Biała Królowa. — Może pąki? Z łąki się je zrywa, czy z żywopłotu?” „Tego się nie zrywa — wyjaśniła Alicja — to się mle... miele... przepraszam, mieli — „ „Kto i wiele mieli? — dopytywała się Biała Królowa.— Nie pomijaj tylu ważnych szczegółów.” „Powachlować ją! —przerwała z troską Czerwona Królowa — bo dostanie gorączki od takiego myślenia.” Wzięły się więc do dzieła i wachlowały ją pękami liści, aż musiała je błagać, żeby przestały, bo zupełnie jej potargają włosy. „Już czuje się dobrze — powiedziała Czerwona Królowa.— A języki znasz? Jak będzie po francusku tra-la-la?” „Tra-la-la to nie jest po angielsku,” odpowiedziała z powagą Alicja. „A kto mówi, że jest?” odrzekła Czerwona Królowa. Alicja pomyślała sobie, że tym razem znalazła wyjście. „Jeżeli mi powiesz, w jakim języku jest tra-la-la — wykrzyknęła z triumfem — to ja ci powiem, jak to jest po francusku!” Na to Czerwona Królowa wyprostowała się majestatycznie i rzekła: „Królowe się nie targują.” „Żeby jeszcze Królowe nie zadawały pytań!” pomyślała sobie Alicja. „Nie sprzeczajmy się — rzekła z obawą w głosie Biała Królowa.— Skąd bierze się błyskawica?” „Błyskawica — odpowiedziała Alicja całkiem pewnie, bo nie miała tym razem wątpliwości — bierze się z grzmotu... nie, przepraszam! — poprawiła się od razu. — Chciałam powiedzieć na odwrót.”

„Za późno — oświadczyła Czerwona Królowa. — Jak coś raz powiedziałaś, to koniec! i musisz ponosić konsekwencje.” „To mi przypomniało — wtrąciła Biała Królowa, spuszczając oczy i nerwowo to splatając, to rozplatając swe dłonie — że w ostatni wtorek mieliśmy taką straszną burzę — to znaczy, rozumie się, w jeden z ostatniej grupy wtorków.” Alicja zdumiała się. „W naszym kraju — zauważyła — mamy tylko po jednym dniu na raz.” Czerwona Królowa rzekła: „To nędzny i cieniutki sposób załatwiania tych spraw. My tu przeważnie miewamy dni i noce po dwa albo trzy na raz, a w zimie nawet do pięciu nocy równocześnie: żeby było cieplej, rozumiesz. „Więc pięć nocy jest cieplejsze niż jedna?” zaryzykowała pytanie Alicja. „Oczywiście! pięć razy cieplej.” „Ale na tej samej zasadzie powinno też być pięć razy zimniej. „No właśnie! — krzyknęła Czerwona Królowa. — Pięć razy cieplej i pięć razy zimniej: tak samo jak ja jestem pięć razy bogatsza niż ty i mimo to pięć razy zdolniejsza!” Alicja westchnęła i dała za wygraną. „To zupełnie jak zagadka bez odpowiedzi!” pomyślała. „Hojdy Bojdy też to zauważył — podjęła ściszonym głosem Biała Królowa, jak gdyby mówiła tylko do siebie. — Podszedł do drzwi z korkociągiem w dłoni —” „Czego chciał?” spytała Czerwona Królowa. „Oświadczył, że musi wejść — mówiła dalej Biała Królowa — bo szuka hipopotama. Ale tego ranka w domu akurat nic takiego nie było.” „A zwykle bywa?” spytała ze zdziwieniem Alicja. „No, wyłącznie w czwartki!” rzekła Królowa. „Ja wiem, po co przyszedł — rzekła Alicja — chciał ukarać ryby, ponieważ —” Tu Biała Królowa znów przemówiła: „Była taka burza z piorunami, nie wyobrażasz sobie! —(„Przecież ona nic sobie nie wyobraża!” wtrąciła Czerwona Królowa.) — I zerwało część dachu, i tyle grzmotu wpadło do środka — i turlało się w ogromnych bryłach po całym pokoju — i przewracało stoły i w ogóle — aż się tak wystraszyłam, że nie pamiętałam już, jak się nazywam!” Alicja pomyślała, że nigdy nie przypominałaby sobie w niebezpiecznej chwili, jak się nazywa! „Jaki z tego pożytek?” ale nie powiedziała tego na głos, żeby nie urazić biednej Królowej. „Niechże jej Wasza Królewska Mość wybaczy — zwróciła się do Alicji Czerwona Królowa, biorąc jedną dłoń Białej Królowej we własną i łagodnie ją głaszcząc. — Ona chciałaby jak najlepiej, ale z reguły nie może się powstrzymać od wygłaszania bredni.” Biała Królowa spojrzała lękliwie na Alicję, która poczuła, że wypadałoby powiedzieć coś miłego, ale nic takiego ani rusz nie przychodziło jej do głowy.

„Nigdy nie była dobrze wychowana — podjęła Czerwona Królowa — a przecież zadziwiające, jakie ona ma pogodne usposobienie! Poklep ją po głowie, a zobaczysz, jak zacznie się łasić!” Ale na to już Alicja by się nie odważyła. „Odrobina dobroci — i nakręcisz jej włosy na papiloty — i cudów z nią można dokonać — „ Biała Królowa głęboko westchnęła i oparła głowę na ramieniu Alicji. „Jestem taka senna!” jęknęła. „Zmęczyła się, biedactwo! — rzekła Czerwona Królowa.— Przygładź jej włosy — pożycz jej swój czepek — i zanuć kojącą kołysankę.” „Kiedy nie mam przy sobie nocnego czepka — rzekła Alicja, starając się zastosować do pierwszego z poleceń — i nie znam kojących kołysanek.” „Więc muszę sama to zrobić!” oświadczyła Czerwona Królowa i zaśpiewała: Lulajże mi, pani, na Alicji ręku! Zanim uczta stanie, pośpijmy po maleńku. A po uczcie na bal pójdą, błyszcząc aparycją, Czerwona i Biała Królowa z Alicją. „A teraz już znasz słowa — dodała, opierając głowę o drugie ramię Alicji — więc zaśpiewaj to samo dla mnie. Ja też robię się senna.” Po chwili obie Królowe spały już twardym snem, przeraźliwie chrapiąc.

„I co ja mam robić? — zawołała Alicja, rozglądając się w zakłopotaniu, kiedy najpierw jedna okrąglutka głowa, a potem druga, osunęły się z jej ramienia i spoczęły ciężko na jej kolanach. — Coś podobnego chyba się jeszcze nie zdarzyło, żeby ktoś musiał troszczyć się o dwie śpiące Królowe na raz! Nigdy w całej historii Anglii: i nie mogło, bo przecież nigdy nie było więcej niż jedna Królowa na raz. No, obudźcie się, jesteście za ciężkie!” odezwała się

niecierpliwie: lecz odpowiedziało jej tylko ciche pochrapywanie. To chrapanie z każdą chwilą stawało się wyraźniejsze, aż nabrało jakby melodii: wreszcie zaczęła nawet odróżniać słowa i tak się w nie zasłuchała, że prawie nie spostrzegła, kiedy dwa ogromne główska znikły z jej kolan. Stała przed sklepionym w łuk wejściem, nad którym napisane było wielkimi literami: KROLOWA ALICJA, a na odrzwiach z każdej strony znajdował się dzwonek: jeden z napisem „Dzwonek dla Gości”, a drugi z napisem „Dzwonek dla Służby”. „Zaczekam, aż piosenka się skończy — pomyślała Alicja — a później pociągnę za — za — za który dzwonek mam pociągnąć?” i dalej mówiła sobie, zbita z tropu: „Nie jestem gościem i nie jestem służącą. Przecież powinien też być dzwonek z napisem: Królowa!” W tej chwili drzwi się uchyliły i coś z długim dziobem wystawiło na moment głowę i rzekło: „Nie przyjmuje się nikogo aż do drugiego tygodnia po tym, który nastąpi!” i z hukiem zatrzasnęło drzwi. Alicja na próżno dobijała się i dzwoniła przez dłuższy czas: aż wreszcie jakiś stary Żabiec, siedzący pod drzewem, dźwignął się i z wolna przyczłapał do niej. Był ubrany w kolor jaskrawo żółty i w ogromne buciska. „O co się rozchodzi?” spytał niskim, ochrypłym szeptem. Alicja odwróciła się, już gotowa naskoczyć na każdego. „Gdzie jest lokaj, który powinien dbać o drzwi?” zapytała gniewnie. „Jakie drzwi?” odpowiedział Żabiec. Alicja omal nie zaczęła tupać z wściekłości, słysząc jego prostackie mamlanie. „Oczywiście te drzwi!”

Żabiec przez dłuższą chwilę wybałuszał na drzwi swoje wielkie, tępe oczyska. Następnie podszedł bliżej i potarł je kciukiem, jak gdyby próbował, czy farba nie schodzi. Wreszcie popatrzył na Alicję. „Dbać o drzwi? — zapytał. — A z nimi coś nie w porządku? ” Mówił tak ochryple, że Alicja prawie go nie słyszała. „Nie rozumiem, o co ci chodzi!” odrzekła. „Chyba gadam po angielsku, nie? — ciągnął Zabiec.— Jesteś głucha? Czego od ciebie chciały?” „Niczego! — ofuknęła go niecierpliwie Alicja. — Stukałam w nie!” „A nie trza... nie trza...” wymamrotał Żabiec. „To je drażni.” Podszedł do drzwi i dał im kopniaka swoją ogromną stopą. „Ty się ich nie czepiaj — wysapał, człapiąc z powrotem do swojego drzewa — to i one dadzą ci spokój.” W tej samej chwili drzwi rozwarły się na oścież i przenikliwy głos w środku zaśpiewał:

Do tych, którzy są w Lustrze, Alicja tak powie: „Oto w dłoni mam berło, koronę na głowie. Przeto, stwory Lustrzane, na tę ucztę przyjemną \ Chodźcie z Białą, z Czerwoną Królową i ze mną!” Setki głosów zaś podchwyciły refren: Więc nalejcie puchary i wznieście do gęby, A stół niech obsypią z guzikami otręby! Mysz w herbatę, kot w kawę, ucztujcie, kumotrzy! Cześć Królowej Alicji trzydzieścikroć po trzy! Po czym rozległ się zgiełk toastów i Alicja pomyślała sobie: „Trzydzieści razy trzy równa się dziewięćdziesiąt. Ciekawe, czy ktoś j* liczy ?” Po chwili znów zapanowała cisza i ten sam przenikliwy głos zaśpiewał następną zwrotkę: „Zbliżcie się, stwory z Lustra — powiada Alicja — Słyszeć mnie i oglądać to istna delicja, To przywilej i zaszczyt, tę ucztę przyjemną Spożyć z Białą, z Czerwoną Królową i ze mną!” I znów rozległ się chór: Więc nalejcie w puchary syropu z inkaustem! Wino z wełną, cydr z piaskiem, pijcie je haustem! Jaki napój kto lubi, nie dajcie mu rdzewieć! Cześć Królowej Alicji dziewięćdziesiątkroć dziewięć! „Dziewięćdziesiąt razy dziewięć! —powtórzyła zrozpaczona Alicja. — Och, tego się nie da obliczyć! Lepiej od razu wejdę —” i weszła. Na jej widok zapanowała martwa cisza. Idąc przez ogromną salę, Alicja spoglądała nerwowo wzdłuż stołu i zobaczyła, że siedzi tam około pięćdziesięciu gości wszelkiego rodzaju: były wśród nich czworonogi, były ptaki, zdarzały się nawet i kwiaty. „Całe szczęście, że przyszli nie czekając na zaproszenie — pomyślała — bo ja przecież nie wiedziałabym, kogo zaprosić.” Na honorowym miejscu stały trzy fotele: dwa zajmowały już Czerwona i Biała Królowa, ale środkowy był pusty. Alicja usiadła na nim, trochę speszona przedłużającym się milczeniem i pragnąc, żeby ktoś się odezwał. Wreszcie Czerwona Królowa przemówiła: „Spóźniłaś się na zupę i rybę — rzekła. — Podawać pieczeń!” I służba postawiła przed Alicją udziec barani, na który spojrzała z obawą, bo nigdy jeszcze nie kazano jej kroić pieczeni. „Wyglądasz na onieśmieloną: pozwól, że cię zapoznam z tym baranim udźcem!”

rzekła Czerwona Królowa. „Alicja — Udziec. Udziec — Alicja.” Na to barani udziec wstał na półmisku i z lekka się skłonił Alicji, która odwzajemniła ukłon, j nie wiedząc, czy się ma śmiać, czy przestraszyć.

„Czy można paniom ukroić po kawałku?” zaproponowała Alicja, biorąc nóż i widelec i przenosząc spojrzenie z jednej Królowej na drugą. „W żadnym wypadku! — stanowczo rzekła Czerwona Królowa.— Co to za wychowanie, krajać kogoś, komu się było przedstawionym. Proszę to zabrać!” I lokaje wynieśli pieczeń, wnosząc zamiast niej wielki budyń świąteczny ze śliwkami. „Budyniowi proszę mnie nie przedstawiać — zapowiedziała z pośpiechem Alicja — bo w ogóle nie będzie co jeść. Panie pozwolą?”

Ale Czerwona Królowa tylko spojrzała na nią posępnie i warknęła: „Budyń — Alicja. Alicja — Budyń. Proszę to zabrać!” i lokaje go wynieśli tak prędko, że Alicja nie zdążyła się Budyniowi nawet odkłonić. Nie widziała jednak powodu, żeby tylko Czerwona Królowa miała się tu przez cały czas rządzić — więc zawołała na próbę: „Służba! Przynieść z powrotem budyń!” i już znów się zjawił, jak na czarodziejskie zaklęcie. Był taki ogromny, że jednak poczuła się trochę onieśmielona, jak przedtem w obliczu udźca: jednakże z wielkim wysiłkiem przemogła swą nieśmiałość i odkroiwszy kawałek podała go Czerwonej Królowej. „Cóż to za bezczelność! — rzekł Budyń. — Ciekawe, jak by ci się podobało, gdybym ja ukroił kawałek z ciebie, ty kreaturo!” Głos miał zawiesisty i ciągnący się: Alicja nie znalazła na to odpowiedzi, tylko siedziała, wytrzeszczając oczy i nie mogąc odzyskać tchu. „Powiedz coś — rzekła Czerwona Królowa — przecież to niepoważne, żeby w konwersacji odzywał się tylko budyń.” „Słyszałam dzisiaj takie mnóstwo poezji — przemówiła Alicja, trochę speszona, kiedy okazało się, że ledwie otwarła usta, na sali zapanowała śmiertelna cisza i wszystkie oczy skierowały się na nią: — i wydaje mi się to dosyć dziwne, że każdy utwór miał coś wspólnego z rybami. Czy wiadomo, dlaczego wszyscy tu się aż do tego stopnia lubują w rybach?” Zwracała się do Czerwonej Królowej, której odpowiedź okazała się trochę ni w pięć, ni w dziewięć. „Co się tyczy ryb i w ogóle stworzeń morskich — oznajmiła bardzo wolno i uroczyście, przysuwając usta tuż do ucha Alicji — to Jej Biała Wysokość zna uroczą zagadkę — wszystko wierszem — i na podobny temat. Czy ma ją wygłosić?” „Jej Czerwona Wysokość jest bardzo łaskawa, że raczyła o tym napomknąć — wymamrotała w drugie ucho Alicji Biała Królowa, głosem jak gruchanie gołębia. — Taką by mi to sprawiło przyjemność! Czy wolno?” „Ależ proszę!” odpowiedziała jak najgrzeczniej Alicja. Biała Królowa aż roześmiała się z uciechy i pogładziła Alicję po twarzy. Po czym wygłosiła: „Najpierw złapać ją w oceanie Nic prostszego, małe dziecko by ją złapało. „Potem kupić ją na straganie.” Nic prostszego, mało co kosztuje tak mało. „Potem ugotować na ognisku Nic prostszego, ot, minuta we wrzątku. „Potem ją umieścić na półmisku.” Nic prostszego, była w nim od początku. „I na stół, bo mnie w dołku ściska!”

Nic prostszego, tylko siadać do biesiady. „Tylko zdjąć pokrywę z półmiska.” O! to właśnie najtrudniejsze! nie da rady. Bo ją trzyma jak mocny klej Leżąc w środku, a pokrywy grzbiet gładki. No i z czym uporać się lżej: Czy ją odkryć, czy sens tej zagadki? „Zastanów się nad tym chwilę, a potem zgadnij — powiedziała Czerwona Królowa. — A tymczasem wypijmy za twoje zdrowie. Zdrowie Królowej Alicji! ” wrzasnęła na całe gardło: i natychmiast wszyscy goście podjęli toast, ale dosyć dziwnie: niektórzy nasadzali sobie szklanki na głowę, niby gasidła do świec, i pili to, co im ściekało po twarzy, inni przewracali karafki i spijali wino, lejące się za brzeg stołu, a trzej (o wyglądzie kangurów) wgramoliwszy się do półmiska z pieczenią chłeptali zawzięcie sos: „całkiem jak świnie w korycie!” pomyślała Alicja. „Powinnaś podziękować im w zgrabnym przemówieniu!” rzekła Czerwona Królowa, marszcząc brwi do Alicji. „Jednak musimy cię wesprzeć!” szepnęła Biała Królowa, gdy Alicja się posłusznie podniosła, żeby to zrobić, co prawda nieco przestraszona. „Dziękuję bardzo — odszepnęła — ale to zbyteczne.” „To byłoby nie na miejscu!” rzekła bardzo stanowczo Czerwona Królowa: więc Alicja starała się robić dobrą minę do złej gry. („Bo tak mnie ścisnęły! — mówiła później siostrze, opowiadając jej o uczcie. — Jakby chciały mnie spłaszczyć!”) Rzeczywiście trudno jej było utrzymać się na miejscu, gdy przemawiała: dwie Królowe tak ją naciskały, każda ze swojej strony, że omal jej nie wypchnęły w powietrze. „Zabieram głos, aby w najwyższym uniesieniu podziękować — „ i faktycznie uniosła się o parę cali, ale złapała się za brzeg stołu i zdołała się ściągnąć z powrotem. „Uważaj na siebie!” wrzasnęła Biała Królowa, oburącz chwytając Alicję za włosy. „Coś się tu dzieje!” I wtedy (jak to Alicja później opisywała) w jednej chwili zaczęły się dziać różne rzeczy. Wszystkie świece urosły aż do sufitu i wyglądały jak ławica trzcin z fajerwerkami na szczycie. Co się tyczy butelek, te przyczepiły sobie czym prędzej po dwa talerze, jako skrzydła, i za nogi mając widelce fruwały, gdzie tylko spojrzeć: „wyglądają rzeczywiście jak ptaki!” pomyślała Alicja, na ile to było możliwe w okropnym rozgardiaszu, jaki teraz się zaczął. W tej chwili usłyszała przy sobie ochrypły śmiech i odwróciła się, żeby zobaczyć, co się dzieje z Białą Królową: ale zamiast Królowej na fotelu siedział Udziec Barani. „Tu jestem!” doleciał okrzyk z wazy i Alicja znów się odwróciła, w samą porę, żeby zobaczyć, jak szeroka i dobroduszna twarz Królowej przez moment śmieje się do niej nad krawędzią wazy, aby zniknąć natychmiast w zupie.

Nie było ani chwili do stracenia. Już niektórzy z gości leżeli w półmiskach, a łyżka wazowa szła po stole w kierunku fotela Alicji, dając jej niecierpliwie znaki, aby się usunęła z drogi. „Dłużej tego nie zniosę!” krzyknęła, zrywając się i chwytając oburącz za obrus: jedno mocne szarpnięcie i talerze, półmiski, goście i świece, wszystko zwaliło się na kupę i posypało z trzaskiem na podłogę.

„A co do ciebie — „ odwróciła się z gniewem do Czerwonej Królowej, która według niej była przyczyną całego zajścia — ale Królowej nie było już u jej boku — skurczyła się nagle do rozmiarów małej laleczki i oto biegała w kółko po stole, wesoło uganiając się za swoim szalem, który ciągnął się za nią.

Kiedy indziej Alicję by to zaskoczyło, ale była już zbyt podekscytowana, żeby jeszcze się czemuś dziwić. „A z ciebie — powtórzyła, chwytając małe stworzonko, gdy przeskakiwało przez butelkę, co akurat usiadła na stole — z ciebie wytrzęsę małego kotka, zobaczysz!”

Rozdział X Wytrząsanie

Mówiąc to wzięła ją ze stołu i zaczęła nią z całej siły potrząsać, w tył i naprzód. Czerwona Królowa nie stawiała wcale oporu: tylko twarz jej się stała malutka, a oczy wielkie i zielone: i nadal, gdy Alicja ciągle nią trzęsła, robiła się coraz krótsza — i grubsza — i miększa — i okrąglejsza — i —

Rozdział XI Przebudzenie

— i okazało się, że to jednak jest kociak.

Rozdział XII Komu się to śniło?

„Wasza Czerwona Wysokość nie powinna tak głośno mruczeć — rzekła Alicja, przecierając sobie oczy i zwracając się do kotka, z respektem, ale i poniekąd surowo. — Przez ciebie obudziłam się, ach! z jakiego pięknego snu! A ty, Kiciu, wędrowałaś ze mną po całym Lustrzanym Świecie. Czy wiedziałaś o tym, kochanie?” Kotki mają ten dość kłopotliwy zwyczaj (zauważyła kiedyś Alicja), że cokolwiek się do nich powie, one zawsze mruczą. „Żeby chociaż mruczały na »tak«, a miauczały na »nie«, czy według jakiejkolwiek innej reguły — powiedziała — żeby można było z nimi rozmawiać! Ale jak można rozmawiać z kimś, kto zawsze mówi to sarno?” Tym razem kociątko tylko mruczało: i nie sposób było odgadnąć, czy ma to znaczyć „tak” czy „nie”. Wobec tego Alicja poszperała w Szachach, leżących na stole, aż znalazła Czerwoną Królową: następnie uklękła na dywaniku przed kominkiem i umieściła kotka i Królową naprzeciwko siebie, tak żeby się widziały. „No, Kiciu! — zawołała, triumfalnie zaklaskawszy w ręce. — Przyznaj się, że w to się zmieniałeś!” („Ale ono nie chciało patrzeć — powiedziała, wyjaśniając to później siostrze: —

odwracało główkę i udawało, że jej nie widzi! Ale wyglądało na troszkę zawstydzone, więc myślę, że musiało jednak być Czerwoną Królową.”) „Usiądź trochę sztywniej, kochanie! — zawołała Alicja z wesołym śmiechem. — I dygnij, kiedy zastanawiasz się, co chcesz... zamruczeć. Pamiętaj, że zyskasz na tym trochę czasu!” I chwyciwszy kociątko dała mu całuska: po prostu dla uczczenia faktu, że było Czerwoną Królową. „Snieżyczko, mój pieszczochu! — mówiła dalej, spoglądając przez ramię na białe kociątko, nadal poddające się cierpliwie toalecie — czy Dina się wreszcie upora z Jej Białą Wysokością? To pewnie dlatego była w moim śnie taka nieporządna. Dino! Czy wiesz, że pucujesz Białą Królową? Słowo daję, bez krzty szacunku się do niej odnosisz! A ciekawe, w co się zmieniła Dina?” paplała dalej, układając się wygodnie z jednym łokciem na dywaniku i z podbródkiem w dłoni, aby się przyglądać kociętom. „Dino, powiedz mi, czy Hojdy Bojdy to byłaś ty? Podejrzewam, że tak — chociaż nie mów jeszcze o tym przyjaciółkom, bo nie jestem zupełnie pewna. Nawiasem mówiąc, Kiciu, gdybyś naprawdę była ze mną w tym śnie, jedna rzecz by ci się nadzwyczaj spodobała: tyle mi recytowano poezji, a wszystko o rybach i ostrygach! Jutro rano będziesz miała prawdziwe używanie. Kiedy będziesz jadła śniadanko, ja ci będę przez cały czas deklamować Morsa i Cieślę — a ty będziesz sobie wyobrażać, kochanie, że jesz ostrygi. A teraz, Kiciu, zastanówmy się, komu to wszystko się przyśniło? To poważne pytanie, moja droga, więc przestań tak wciąż lizać tę łapkę — myślałby kto, że Dina cię dzisiaj rano nie umyła! Widzisz, Kiciusiu, to musiałam być albo ja, albo Czerwony Król. Oczywiście on był częścią mojego snu — ale ja też byłam częścią znów jego snu! Czyżby to jednak Czerwony Król, Kiciu? Byłaś jego żoną, kochana, więc powinnaś wiedzieć — och, Kiciu, pomóż mi to ustalić! Twoja łapka na pewno może poczekać!” Ale nieznośne kociątko zabrało się tylko do drugiej łapki i udawało, że nie słyszy pytania. A wy uważacie, że komu się to przyśniło? Aż po zmierzch lipca w blasku słońca Leniwa łódź, jak w śnie płynąca, Ich zasłuchania nie zamąca — Cicho lgnie do mnie trójka dzieci, Entuzjastycznie oko świeci Po prostu, że się bajka kleci — Letniego dnia przebrzmiały baśnie, Echo zamiera, pamięć gaśnie, A lipiec na śmierć zamarzł właśnie.

Spod niebios tych, podobna zjawie,

Alicja mnie codziennie prawie Nachodzi, choć już nie na jawcie.

Choć tamto niebo już nie świeci, Emocje bajka znów roznieci, Lgną do mnie przytulone dzieci

I śnią Kraj Czarów, inność świata, Drzemiąc, gdy dzień po dniu przelata, Drzemiąc, gdy umierają lata:

Echo po rzece ciągle płynie — Leniwa łódź śni w złotej trzcinie — Lecz życie jest też snem jedynie.

Nota biograficzna

Lewis Carroll, właściwie Charles Lutwidge Dodgson (ur. 27 stycznia 1832 w Daresbury, zm. 14 stycznia 1898 w Guildford),

Brytyjski pisarz, poeta, matematyk i fotograf. Najbardziej znany jako autor Alicji w Krainie Czarów i jej kontynuacji Po drugiej stronie lustra. Był synem anglikańskiego duchownego, Charlesa Dodgsona. Ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Oksfordzkim i w latach 1855–81 był wykładowcą tej uczelni w Church College. W 1877 roku przyjął święcenia diakonatu w Kościele anglikańskim. Na stałe mieszkał w Oksfordzie, jedyną podróż zagraniczną odbył w 1867 roku do Moskwy i Petersburga (po drodze odwiedził Wrocław, Gdańsk i Warszawę). Jako matematyk był autorem ok. 250 prac naukowych z zakresu matematyki, logiki i kryptografii. Interesował się zagadkami matematycznymi i grami liczbowymi, opracowując ich zasady. Swoje publikacje zawodowe podpisywał właściwym imieniem i nazwiskiem, pseudonimem posługując się wyłącznie w twórczości artystycznej.

Poza twórczością literacką był także fotografem, uważany jest za najlepszego XIXwiecznego portrecistę dzieci i jednego z prekursorów fotografii artystycznej. Organizował wielkie bale dziecięce, na które zapraszał nawet 100 małych dziewczynek. Tracił zainteresowanie nimi, gdy dojrzewały (z wyjątkiem kilku przypadków). Nawet u jego współczesnych było to uważane za dziwactwo, choć nigdy nie został oskarżony o jakiekolwiek molestowanie. Cierpiał na migrenę. W swoim dzienniku w roku 1880 opisał swój pierwszy epizod migreny z aurą.

Po latach doszukiwano się przesłanek na poparcie hipotezy, jakoby miałby być Kubą Rozpruwaczem, ale nie znaleziono żadnych pewnych dowodów.