David Mitchell - Konstelacje

David Mitchell
.ONSTELA
Przełożył
Pa wet Łopatka
Wydawnictwo Literackie
Styczniowy człowiek
Żelazna zasada taty brzmi: „Nie waż s i ę w c h o ­
d z i ć do g a b i n e t u " . Ale telefon zadzwonił dwadzie­
ścia pięć razy. Zwykle każdy rezygnuje po dziesięciu,
najwyżej jedenastu dzwonkach, chyba że chodzi o spra­
wę nie cierpiącą zwłoki, prawda? Tato ma automatycz­
ną sekretarkę z wielkimi rolkami taśmy, jak James Gar­
ner w Aktach Rockford. Ale od pewnego czasu jej nie
włącza. Trzydziesty dzwonek. Julia, u siebie, na strysz­
ku przerobionym na pokój, też nic nie słyszała, bo na
cały regulator dudniło Don't You Want Me? The Hu­
man League. Dzwonek c z t e r d z i e s t y . Mama nie mo­
gła nic usłyszeć, bo odkurzała salon, a na dodatek
wszystko zagłuszał wariacki rumor pralki. P i ę ć d z i e ­
siąt dzwonków. To jednak przesada. A jeśli gdzieś na
M5 rąbnęła w tatę ciężarówka, a policjanci znaleźli tyl­
ko numer do gabinetu, bo reszta dokumentów utknę­
ła w wozie? I mogliśmy stracić ostatnią szansę ujrze­
nia zwęglonego ojca na oddziale dla nieuleczalnie
chorych...
Wszedłem jednak do gabinetu jak panna młoda, któ­
rej zakazano wstępu do komnaty Sinobrodego. (Choć
przecież Sinobrody tylko na to czekał). W biurze taty
pachnie banknotami, papierowo, ale też tak trochę me­
talicznie. Rolety zostawił spuszczone, więc było ciem­
no jak pod wieczór, a nie o dziesiątej rano. Na ścianie
wisi taki dostojny zegar, identyczny jak zegary w szko­
le. I jest zdjęcie, na którym tato podaje rękę Craigowi
5
Saltowi, z okresu, kiedy awansował na dyrektora okrę­
gowego handlu Greenland (sieci supermarketów, a nie
w wiosce Greenland). Na stalowym biurku stoi kompu­
ter IBM taty. T y s i ą c e funtów kosztują te IBM-y. Tele­
fon w gabinecie jest czerwony jak gorąca linia nuklear­
na i ma przyciski, a nie tarczę, jak zwyczajne telefony.
Nieważne. Wziąłem głęboki wdech, podniosłem słu­
chawkę i podałem nasz numer. Chociaż tyle dam radę
powiedzieć bez jąkania. Na ogół.
Ale tamten ktoś się nie odezwał.
— Halo? — mówię. — Halo?
Tamten coś wydyszał, jakby sobie rozciął palec.
— Słyszy mnie pan? Bo ja pana nie.
L e d w i e udało mi się rozpoznać muzykę z Ulicy Se-
zamkowej.
— Jeśli pan mnie słyszy — przypomniałem sobie je­
den film instruktażowy dla dzieci, w którym właśnie
tak radzili — proszę zastukać.
Ale nie zastukał, tylko dalej grało.
— Może to pomyłka — pomyślałem na głos.
Rozległo się wycie niemowlaka i ktoś trzasnął słu­
chawką.
Kiedy człowiek słucha, to zawsze przecież usłyszy.
Ja go usłyszałem, więc on mnie na pewno też.
„Skoro mam zawisnąć, to już niech wiem za co",
jak w i e k i t e m u uczyła nas pani Throckmorton. No,
a że miałem powód, by wejść do zakazanej komnaty,
skorzystałem z okazji i wyglądnąłem przez ostre jak
brzytwa żaluzje na parafię, kogutka i pola aż po Wzgó-
6
rza Malvern. Blady poranek, lodowate niebo, oszronio­
ne wzgórza i, co najgorsze, ani śladu roztopów. Obro­
towy fotel taty bardzo przypomina laserową wieżę
z Millennium Falcon z Gwiezdnych wojen. Zacząłem
ostrzeliwać sowiecką eskadrę migów nad Malvern, ra­
tując życie tysięcy ludzi stąd aż po Cardiff. Ziemię ple­
banii zasłały szczątki kadłubów i usmolone skrzydła.
Jak który lotnik chciał się katapultować, to ja go zaraz
rzutką z usypiaczem. A potem zgarniali ich żołnierze
piechoty morskiej. Nie zgodziłem się przyjąć ani jed­
nego odznaczenia. „Przykro mi, lecz nie mogę — od­
rzekłem Margaret Thatcher i Ronaldowi Reaganowi,
kiedy ich tu do nas zaprosiła mama. — Zrobiłem tylko
co do mnie należy".
Do biurka taty jest przymocowana kapitalna tempe-
rówka. Ostrzy tak, że można by przebić zbroję. Ołówki
H są najostrzejsze, to ulubione taty. Ja wolę 2B.
Ktoś zadzwonił do drzwi. Ściągnąłem żaluzję, żeby
tato niczego się nie domyślił, sprawdziłem, czy przy­
padkiem nie ma śladów wtargnięcia, wykradłem się
z gabinetu — i biegiem na dół, zobaczyć, kto to. Ostat­
nich sześć schodów pokonałem jednym susem.
Baran, wyszczerzony i pryszczaty jak zwykle. Uwa­
ga — tyłek mu się robi coraz grubszy.
— W ż y c i u nie zgadniesz!
— Co?
— Znasz to jezioro w lasku?
— Bo co?
7
— Z a m a r z ł o — Baran rozejrzał się, czy ktoś nie
podsłuchuje — calutkie, na kamień! Bawi się tam teraz
prawie cała wioska. S u p e r kryjówka, co nie?
— Jason! — z kuchni wyglądnęła mama. — Wpusz­
czasz zimno! Albo zaproś Deana — witam — albo za­
mknij drzwi.
— Yyy... wyjdę sobie trochę, mamuś.
— Aaa... dokąd?
— Zażyć świeżego powietrza.
Był to błąd strategiczny.
— Co znów kombinujesz?
Już miałem odpowiedzieć, że nic, ale Kat stwierdził,
że mnie nie wypuści.
— Czemu zaraz: „kombinujesz"? — odwróciłem
wzrok, zakładając marynarską katanę.
— Czy mogłabym wiedzieć, z jakiej to przyczyny
obraziłeś się na tę nową czarną parkę?
Nie mogłem przecież odpowiedzieć, że z żadnej.
(Wiadomo, że czarne rzeczy nosi tylko pacan, i doro­
sły tego raczej nie zrozumie).
— Bo w tej po prostu mi cieplej.
— Obiad jest p u n k t pierwsza — mama wzięła się
do wymieniania worka w odkurzaczu. — Tatuś je dziś
w domu. Włóż wełnianą czapkę, bo uświerkniesz.
W wełnianych chodzą pedały, ale można ją było
później wcisnąć do kieszeni.
— To do widzenia, pani Taylor — pożegnał się Ba­
ran.
— Do widzenia, chłopcze.
Mama go nie znosi.
8
Baran jest mojego wzrostu i w sumie nic do niego
nie mam, ale tak od niego zalatuje miechem, że rany
boskie! Nosi buty ze spiczastymi czubkami ze skle­
pu z używaną odzieżą i mieszka przy Drugger's End
w ceglanym domu, który tak samo cuchnie wywarami
z mięsa. Naprawdę nazywa się Dean Moran (do rymu
z „taran"), ale pan Carter, nasz nauczyciel wuefu, już
w pierwszym tygodniu szkoły zaczął na Deana mówić
„Baran", no i tak zostało. Kiedy jesteśmy sami, mówię
mu po imieniu, ale z imionami to nie taka prosta spra­
wa. Jak ktoś jest bardzo lubiany, mówi się do niego po
imieniu, więc Nick Yew to zwyczajnie „Nick". Chłopa­
kom lubianym tylko trochę daje się ksywę, która wyra­
ża pewien szacunek, więc przykładowo Gilbert Swin-
yard to „Bard". Potem tacy jak ja, do których mówi się
po nazwisku, a jeszcze niżej — chłopaki z jajcarskim
przezwiskiem, jak Moran Baran albo Nicholas Briar,
czyli Niezły Frajer. Bo jak się jest chłopakiem, to li­
czy się hierarchia, tak jak w wojsku. Gdybym Gilberta
Swinyarda nazwał Bardem, zaraz by mi wkropił. Albo
jakbym Barana przy wszystkich nazwał Deanem, od
razu bym osłabił swą pozycję. Tak że trzeba uważać.
Dziewczyny prawie się nie przezywają, z wyjątkiem
Dawn Madden, która miała być chłopcem, tylko chyba
coś się pokićkało jej rodzicom. No i nie biją się tyle, co
chłopaki. (Choć raz przed samą Gwiazdką, po lekcjach,
w kolejce do autobusu Dawn Madden i Andrea Bozard
wydarły się na siebie: „Zdziro!" i „Szmato!". Targały się
za włosy i tłukły po cycach. Powaga). Czasem trochę
żałuję, że nie jestem dziewczyną. Ogólnie rzecz biorąc,
9
są one dużo bardziej kulturalne. Ale jakbym się do tego
przyznał, zaraz by mi na szafce w szatni napisali: „DU-
POWIERT". Przytrafiło się to Floydowi Chaceleyowi,
kiedy powiedział, że lubi Johanna Sebastiana Bacha.
A gdyby się wydało, że Eliot Bolivar, którego wiersze
drukują w parafialnej gazecie Black Swan Green, to j a
— rozdarliby mnie na kawałki. Tępymi narzędziami
stolarskimi, za kortem tenisowym. I jeszcze by mi na
grobie wymalowali logo Sex Pistols farbą w sprayu.
Ale nieważne. Po drodze nad jezioro Baran mi opo­
wiedział o torze wyścigowym i samochodzikach Sca-
letrix, które dostał na Gwiazdkę. W drugi dzień świąt
wysadziło transformator, tak że cała rodzina mało nie
straciła życia.
— Akurat — mówię na to.
Ale Baran zaklinał się na grób swojej babci. Więc
mu powiedziałem, żeby to opisał i posłał do BBC, do
„Samego życia", to Esther Rantzen załatwi mu odszko­
dowanie od producenta. Baran stwierdził, że może być
z tym problem, bo jego tato kupił rzecz na jarmarku
w Wigilię od jednego fagasa z Birmingham. Nie śmia­
łem zapytać, co oznacza „fagas", aby się przez przypa­
dek nie okazało, że to samo, co „dupoliz", czyli homo.
— No jasne, jasne — odparłem, jakby nigdy nic.
Wtedy Baran się spytał, co dostałem pod choinkę.
Dostałem kupony na książki warte trzynaście pięćdzie­
siąt i plakat ze środkiem Ziemi, ale książki są pedal-
skie, więc trzeba było odpowiedzieć, że Grę o Zycie —
od wujka Briana i cioci Alice. To taka gra planszowa,
w której wygrywa ten, kto pierwszy dojedzie samocho-
10
dzikiem do samego końca drogi życia — no i najwięcej
zarobi. Minęliśmy skrzyżowanie koło „Czarnego Łabę­
dzia" i weszliśmy w las. Pożałowałem, że nie wtarłem
sobie w usta wazeliny, bo jak jest tak zimno, zawsze
mi pękają.
Idąc wśród drzew, po chwili usłyszeliśmy nawoły­
wania i krzyki.
— Kto drugi, ten c i a m a j d a ! —ryknął Baran i, nim
się zdążyłem przygotować do biegu, pocwałował nad
jezioro.
Zaraz też potknął się o zamarzniętą bruzdę po opo­
nie, podskoczył i wylądował na tyłku. Jak to Baran,
wiadomo.
— Pewno mam wstrząs mózgu — powiedział.
— Wstrząsu mózgu dostaje się od uderzenia w gło­
wę. Chyba że masz go w dupie.
Ale fajna kwestia! Szkoda, że nie usłyszał mnie ktoś,
kto się liczy.
Jezioro w lesie wyglądało p o t ę ż n i e . Kropelki zmro­
żone pod powierzchnią jak w lodowych miętówkach
Foksa. Neal Brose miał prawdziwe olimpijskie łyżwy,
wypożyczone za pięć pensów od kolejki, za to Pete'owi
Redmarleyowi dali jeździć za darmochę, tak że chłopa­
ki mogły się przyglądać, jak śmiga w kółko, i sobie po­
marzyć. Już samo stanie na lodzie jest okropnie trud­
ne. Pamiętam, że zanim się jako tako nauczyłem ślizgać
w trampkach, wywracałem się chyba ze sto razy. Byli
też Ross Wilcox, jego kuzyn Gary Drake, no i D a w n
M a d d e n . Wszyscy troje ślizgają się bardzo dobrze.
11
Poza tym Drake i Wilcox są ode mnie wyżsi. (Poobci­
nali palce w rękawiczkach, żeby było widać blizny od
ciągłego grania w ku-ku. M n i e mama by zabiła). Na
garbatej wysepce pośrodku jeziora, gdzie mieszkają
kaczki, siedział Ciapciak, krzycząc na każdego, kto się
wywrócił:
— P o d n o ś d u p s k o ! P o d n o ś d u p s k o !
Ciapciak urodził się za wcześnie i jest trochę stuk­
nięty, więc nikt go nie leje. No, w każdym razie nie za
mocno. Grant Burch wjechał na lód raleigh choppe-
rem swego pachołka Philipa Phelpsa. Parę sekund uda­
ło mu się utrzymać równowagę, ale jak skręcił kierow­
nicę, rower podskoczył w górę i po lądowaniu cały się
powyginał jak zamęczony na śmierć przez Uri Gelle-
ra. Phelps uśmiechnął się półgębkiem. Idę o zakład, że
się zastanawiał, co powie tacie. Później Pete Redmar-
ley z Grantem stwierdzili, że na zamarzniętym jeziorze
można by zrobić fantastyczną rozgrywkę Brytyjskich
Buldogów. Nick Yew na to:
•— Dobra, mi pasuje. — I klamka zapadła.
N i e n a w i d z ę Brytyjskich Buldogów. Kiedy pani
Throckmorton zabroniła nam grać w podstawówce,
odkąd Lee Biggs stracił trzy zęby, odczułem s t r a s z ­
l i w ą ulgę. Ale tego ranka każdy, kto by się przyznał,
że nie lubi Brytyjskich Buldogów, wyszedłby na total­
nego mięczaka. Zwłaszcza ktoś z Kingfisher Meadows,
jak ja.
Dwudziestu, może dwudziestu pięciu chłopaków
plus Dawn Madden stanęło zbitą gromadą, czekając na
wybranie, jak niewolnicy na targu niewolników. Kapi-
12
tanami jednej drużyny zostali Grant Burch i Nick Yew,
a drugą dowodzili Pete Redmarley z Gilbertem Swin-
yardem. Przede mną Pete Redmarley wybrał Rossa
Wilcoksa i Gary'ego Drake'a, ale Grant Burch wskazał
mnie za szóstym razem, czyli w sumie żaden wstyd.
Na ostatek zostali Baran z Ciapciakiem. Grant Burch
i Pete Redmarley zaczęli robić jaja, że nie, że możemy
ich sobie zatrzymać, bo oni m a j ą z a m i a r wygrać!,
na co Baranowi z Ciapciakiem pozostało tylko się ro­
ześmiać, jakby to było bardzo zabawne. I może nawet
Ciapciak się roześmiał. (Baran nie. Jak już nikt nie pa­
trzył, miał identyczną minę, jak wtedy, kiedyśmy mu
powiedzieli, że się bawimy w chowanego, i kazaliśmy
mu się schować. Dopiero po godzinie się połapał, że go
nikt nie szuka). Losowanie wygrał Nick Yew, więc naj­
pierw myśmy byli Biegaczami, a drużyna Pete'a Red-
marleya — Buldogami. Po obu stronach jeziora z kur­
tek nieważnych chłopaków sporządziliśmy bramki
— i cele, i miejsca do bronienia. Łazęgi i dziewczyny,
oprócz Dawn Madden, musiały zejść z tafli. Buldogi
Redmarleya utworzyły zwartą grupę na środku jezio­
ra, a my — Biegacze — zajęliśmy pozycję wyjściową.
Mało mi serce nie wypadło z piersi. Buldogi i Biegacze
przykucnęli jak do sprintu. Kapitanowie zaczęli skan­
dować:
— Brytyjskie Buldogi! Raz, dwa, trzy!
Zaczęliśmy atak z wrzaskiem, niby kamikadze. Po­
śliznąłem się (przez przypadek: specjalnie), akurat nim
czołowa fala Biegaczy naparła na Buldogów. Tym spo-
13
sobem najtęższe Buldogi mają się zająć walką z czo­
łowymi Biegaczami. (Buldog musi złapać Biegacza za
oba ramiona i przyciskać do lodowiska tak długo, aż
zdąży krzyknąć: „Brytyjskie Buldogi, raz, dwa, trzy!").
Jak coś takiego wyjdzie, robi się trochę miejsca, można
wykonać unik i dotrzeć do własnej bramki. Z początku
wszystko wskazywało na to, że mój plan się uda. Gary
Drake z braćmi Tookey wpadli na Nicka Yewa. Ktoś kop­
nął mnie w goleń, ale go minąłem, żeby nie dać plamy.
Wtem ruszył na mnie Ross Wilcox. Chciałem się wywi­
nąć, ale Wilcox z całej siły chwycił mnie w nadgarstku
i próbował ściągnąć do parteru. Tylko że zamiast mu
się wyrwać, też chwyciłem go w nadgarstku i pchną­
łem prosto na Darrena Croome'a i Anta Little'a. Trafio­
ny, z a t o p i o n y . . . W zabawie i w sporcie nie liczy się
udział ani nawet zwycięstwo. W zabawach i sporcie
tak naprawdę liczy się upokorzenie przeciwnika. Lee
Biggs, spryciula, chciał mnie przyblokować jak w rug­
by, ale wymknąłem się b e z trudu. Zbyt mu zależy
na tej reszcie zębów, więc nie daje rady być porząd­
nym Buldogiem. Dobiegłem jako czwarty. Grant Burch
mnie pochwalił:
— Ładnie, chłopcze!
Nick Yew też wyrwał się Tookeyom i Gary'emu, i tak
samo dobiegł. Jedną trzecią Biegaczy złapano i wcielo­
no do Buldogów w drugiej kolejce.
W tej grze najbardziej mnie wkurza, że się zostaje
zdrajcą.
No, ale dobra. Chórem zakrzyknęliśmy:
14
— Brytyjskie Buldogi, raz, dwa, TRZY! — i natarli­
śmy jak poprzednim razem.
Tylko że teraz nie miałem żadnych szans, bo już
na dzień dobry wzięli mnie na celownik Ross Wilcox,
Gary o r a z Dawn Madden. Choćbym nie wiem jak sta­
rał się uniknąć walki — położenie moje było bezna­
dziejne. Nie zdążyłem dotrzeć nawet do połowy lodo­
wiska. Ross Wilcox chwycił mnie za nogi, Gary Drake
przewrócił, a Dawn Madden siadła mi na piersi i ko­
lanami przygwoździła barki. W pozycji leżącej nor­
malnie dałem się przerobić na Buldoga. W głębi serca
i tak zawsze będę Biegaczem. Gary Drake — nie wiem,
specjalnie czy nie — walnął mnie w łydkę, aż dosta­
łem skurczu. Dawn Madden patrzyła z okrucieństwem
chińskiej cesarzowej, a starczy, że raz zerknie na mnie
w szkole, to później myślę o niej do wieczora. Ross
Wilcox podskoczył, grzmocąc pięścią powietrze, jakby
strzelił gola na Old Trafford. Taka ciamajda.
— Aha, pięknie, Wilcox — powiedziałem — troje
na jednego, gratuluję.
Wilcox pokazał mi znak „wiktorii" i poleciał się bić
gdzie indziej. Grant Burch z Nickiem Yewem wzięli się
za paczkę Buldogów, z połowy robiąc wiatrak.
Gilbert Swinyard ryknął wniebogłosy:
— Z B I Ć S I Ę ! ! !
Na znak wszyscy Biegacze i Buldogi na lodowej ta­
fli, wskakując sobie na głowy, utworzyli skłębioną, ję­
czącą i z każdą chwilą coraz większą piramidę chłopa­
ków. Teraz już mało kto chciał pamiętać o rozgrywce.
Cofnąłem się, udając, że kuleję na tę zdrętwiałą nogę.
15
Wtem z leśnej gęstwiny dobiegł odgłos piły tarczowej.
Gnała prosto na nas.
Nie była to piła tarczowa. Tylko Tom Yew na swym
fioletowym suzuki 150. Pleców Toma kurczowo trzy­
mał się Pluton Noak bez kasku. I gra już na dobre poszła
w zapomnienie, bo Tom Yew cieszy się w Black Swan
Green wielką sławą. Tom Yew odbywa służbę w Mary­
narce Królewskiej na fregacie zwanej HMS C o v e n ­
try". Tom Yew ma wszystkie co do jednego albumy
Led Zeppelin, j a k r ó w n i e ż umie zagrać gitarowy
wstęp Stairway to Heaven. Tom Yew raz nawet ścisnął
rękę angielskiemu bramkarzowi Peterowi Shiltonowi.
Pluton Noak zdecydowanie nie dorównuje mu popu­
larnością. Na koniec szkoły w zeszłym roku nawet nie
odebrał świadectwa. Teraz pracuje w przetwórni odpa­
dów wieprzowych w Upton nad rzeką Severn. (Krążą
pogłoski, że Pluton Noak palił marihuanę, ale chyba
nie ten gatunek, który lasuje mózg i przez który skacze
się z dachu na żelazne pręty). Tom Yew zaparkował
motor przy ławce, nad wąskim krańcem jeziora, i po
damsku przysiadł na siodełku. Pluton Noak klepnął
go w plecy na znak wdzięczności i nawiązał rozmowę
z Colette Turbot, która — według siostry Barana, Kel­
ly — odbyła z nim stosunek płciowy. Starsi chłopcy
usadowili się na ławce naprzeciw niego jak apostoło­
wie, po czym zabrali się za fajki. (Ross Wilcox i Gary
Drake palą. Co gorsza, Ross Wilcox zagadnął Toma Yew
o tłumik suzuki, a Tom Yew odpowiedział tak, jakby
Ross Wilcox też miał już skończone osiemnaście lat).
16
Grant Burch wysłał swego pachołka Phelpsa do sklepu
Rhydda po orzechowy baton Yorkie oraz puszkę Top
Deck, rycząc za nim:
— Biegiem, nie słyszałeś?! — aby się popisać przed
Tomem Yewem.
My, chłopcy z warstwy średniej, siedliśmy na zmro­
żonej ziemi wokół ławki. Starsi chłopcy zaczęli gadać
o najfajniejszych rzeczach w tiwi w święta i sylwe­
stra. Kiedy Tom Yew pochwalił się, że widział Wielką
ucieczkę, wszyscy zgodnie stwierdzili, że w porówna­
niu z Wielką ucieczką, a zwłaszcza ze sceną, w której
Steve McQueen daje się złapać nazistom na drucie kol­
czastym — cała reszta jest do dupy. Ale Tom Yew zaraz
wtrącił, że jego zdaniem film się trochę ciągnie, i wte­
dy wszyscy przyznali, że chociaż to klasyka, ma p o ­
t w o r n e dłużyzny. (Ja filmu nie widziałem, bo rodzice
akurat oglądali świąteczny odcinek specjalny The Two
Ronnies. Ale przysłuchiwałem się z uwagą, abym —
kiedy w przyszły poniedziałek znów zacznie się szko­
ła — mógł udawać, że go znam).
W pewnym momencie rozmowa zeszła na najokrop­
niejsze zgony.
— Ukąszenie zielonej mamby — oświadczył Gil­
bert Swinyard. — To najbardziej jadowity wąż na świe­
cie. Pękają narządy i siury mieszają się z krwią. M ę ­
c z a r n i a .
— Jasne, że męczarnia — prychnął Grant Burch —
ale umiera się w try miga. Gorsze jest łupienie ze skóry,
jak ściąganie skarpet. Robią to Apacze. Najwprawniejsi
umieją przeciągać rzecz do białego rana.
17
Pete Redmarley oznajmił, że ponoć w Wietkongu
wykonuje się taką to ciekawą egzekucję:
— Rozbierają delikwenta do goła, wiążą i ładują
mu w dupsko serek Filadelfia. Następnie z a m y k a j ą
w trumnie, z której sterczy rura. Później się tam przez
nią wpuszcza wygłodniałe szczury i one przeżerają ser,
no i potem c i e b i e .
Wszyscy spojrzeli na Toma Yewa, ciekawi, co od­
powie.
— Nieraz miewam sen... — chyba ze sto lat zacią­
gał się tym papierosem — że przeżyłem wojnę atomo­
wą. Ja i jeszcze paru. Idziemy autostradą. Ani jednego
auta, tylko wszędzie zielsko. Ilekroć się obejrzę, widzę,
że nas ubywa. Giną od promieniowania, rozumiecie —
zerknął na swego brata Nicka i skute lodem jezioro. —
Nie boję się, że umrę, tylko, że jako ostatni.
Na dłuższą chwilę zaległo milczenie.
Zbliżył się Ross Wilcox. Snob jeden, zaciągał się pa­
pierochem w nieskończoność.
— Gdyby nie Winston Churchill, teraz byście wszy­
scy gadali po niemiecku.
Aha, pewnie. Bo przecież Ross Wilcox uniknął poj­
mania i wstąpił do ruchu oporu. S t r a s z n i e mnie
korciło uświadomić palanta, że gdyby Japończycy nie
zbombardowali Pearl Harbor, Ameryka na pewno nie
włączyłaby się do wojny, Anglicy musieliby się pod­
dać z głodu, a Winston Churchill zostałby stracony
jako zbrodniarz wojenny. Ale wiedziałem, że nie mogę.
Trzeba by użyć kłębowiska wyrazów, których bym nie
wymówił bez jąkania, a tej zimy Kat był, cholera, bez-
18
względny. Więc powiedziałem, że muszę się odlać,
wstałem i ruszyłem drogą w stronę wioski. Gary Drakę
krzyknął:
— E, Taylor, nie b a w się parową, otrzep jak na­
leży! — co okropnie rozbawiło Neala Brose'a i Rossa
Wilcoksa.
Na odchodnym pokazałem im znak „wiktorii". Ostat­
nio wszyscy mają świra na punkcie otrzepywania pa­
rowy....