Marcin Mortka Ragnarok 1940 t 1(1)

Marcin Mortka

Ragnarok 1940

Tom I

A gdy wsiąkła w angielską ziemię krew bohaterów, a na wietrze zwycięsko załopotały sztandary z krukami, skrzyknął Odyn braci na ting w sadybie swej zimnej zwanej Hlidskjalf, by wspólnie Midgardem na nowo rozporządzić. Powitał przybyłych rogiem z miodem sytym i rzekł: – Jam ci syna naszego Haralda Surowego, konunga Nordveghr, w boju natchnął, przeto mnie się należy piecza nad Nordveghr. On też, skoro jako ostatni z wikingów męstwem się okazał, winien przewodzić reszcie konungów. Zaszumieli w odpowiedzi bogowie, pokręcili głowami, za brody się szarpali, aż powstał Thor i wyrzekł z gniewem: – Zda mi się, że nie po to się zebraliśmy, by Midgard podzielić, lecz by woli waszej wysłuchać, ojcze. Skoro wam się Nordveghr spodobał, tedy ja dla siebie Vinlandie wezmę. Powiodę nowych osadników za morze, pomogę im nowy kraj zbudować i Skraelingów pogrążyć. Byle dalej od was i knowań waszych. Zasępił się tedy Odyn i już odrzec miał co niepokornemu synowi, gdy Frey się odezwał. – Ja tedy Swionów pod opiekę swą wezmę – powiedział prędko a zazdrośnie. – Miłują tam mnie, a ja ich również miłuję. – Jeno miłość ci w głowie, Freyu nadobny! – huknął na to Tyr straszliwy. – Jam bogiem wojny, nie gorszym od Thora, tedy również lud powiodę, by królestwo mi wykuł. Na wschód pójdziem, ku stepom Gardarike. Tam królestwo Holmgardu zbuduje. I bacz, Thorze! Niebawem się okaże, kto możniejszy! – Juści, rad będę obaczyć! – wykrzyknął Heimdal, herold bogów. – Albowiem mnie się zdaje, że najmożniejszym nie ten, kto puszcze karczuje, lecz pokropieńców z dymem puszcza! Wezmę ci ja Danów jako lud swój i powiodę ich na ziemie Bogaofiary. I wykrzykiwali mnodzy bogowie, a tingowi końca nie było. Aegir władztwo nad Grenlandią objął. Bragi Islandię otrzymał, Magni Hjaltland, a Modi wyspę Man. Jeno Loki ludu swego nie dostał, ale nie znać było po nim zawiści ni rozczarowania. Przyglądał mu się bacznie Odyn niespokojny, aż w końcu, spokój jego widząc niezłomny, zapytał ze zdumieniem: – A ty, Loki, władztwa nie pragniesz? Rządzić nad własnym ludem nie chcesz? – Przecie ja już mam swój lud, ojcze nas wszystkich – rzekł na to Loki przebiegle. – Wszyscy sprytni a mądrzy są mym ludem.

Bajka islandzka z XII wieku

1 Hlidskjalf w istocie było zimnym miejscem, a ponadto ciemnym i przerażającym. Dudniące kroki, które dobiegały z mroku, przejmowały oczekujących strachem i co rusz któryś z nich zerkał z niepokojem ku wejściu tchnącemu niebieskawą lodową poświatą. I w końcu kroki ucichły. Na progu stanął wysoki, siwobrody starzec o hardej twarzy i oku przesłoniętym opaską. Powoli, zupełnie jakby chciał przedłużyć manifestację swej pozycji, szedł wśród zebranych ścigany ich przestraszonymi, niepewnymi spojrzeniami, aż nagle odwrócił się z furkotem szat. – Wreszcie was widzę wszystkich, cholerna zgrajo nieudaczników – warknął, a jego jedyne oko lśniło niewysłowioną furią. – Zaiste wielka to chwila. Skupcie się więc, bo chciałem wam zadać wiele pytań. – Ciebie też miło nam ujrzeć, ojcze – z kpiną w głosie rzekł jeden z zebranych, czarnobrody, barczysty olbrzym o niemalże zrośniętych brwiach. Jedyną reakcją starca na jawną zaczepkę było pogardliwe wydęcie warg. Pstryknął chudymi palcami i naraz ciemności zafalowały odsłaniając mapę Europy. – Najpierw porozmawiamy sobie o starych dziejach – oznajmił. – Jest bowiem kilka spraw, które mnie przygnębiają, a nawet przerażają. Kilku z zebranych spojrzało po sobie z wahaniem. – Czy ktoś z was, o wielcy, mógłby mi przypomnieć ostatnią wojnę, w której niezwyciężeni Normanowie ogłosili swe zwycięstwo? – ciągnął starzec. Zapadła cisza. Przerwał ją dopiero donośny głos męża stojącego na samym końcu, tuż przy emanującym błękitem wejściu. – W 1812 wojska Danii pokrzyżowały plany tego wściekłego psa Napoleona – oznajmił z dumą. – Najpierw połamał sobie zęby na umocnieniach linii Danevirke, a potem umykał jak skopany pies aż do Saksonii. Oczy wszystkich spoczęły na tym jedynym, który odważył się tak zuchwale odpowiedzieć gospodarzowi. Był to wysoki mąż o szlachetnej twarzy i osobliwie pięknych oczach lśniących niczym gwiazdy. – Zaiste oto powód do dumy! – zadrwił starzec. – Czyż nie cieszy nas wszystkich waleczny wyczyn naszych braci Danów, którzy przesiedzieli kilka szturmów w cieniu swych wielkich armat, a swój tryumfalny pościg za wrogiem zakończyli zajęciem marnego Sonderjyllandu! [(dan. ) – Szlezwik] Cześć wam i chwała, bohaterowie ze Skanii i Jutlandii! – Nikt przed nami nie zadał mu klęski! – obruszył się mąż z oczyma niczym gwiazdy.

– Wyście też tego nie uczynili, marny pyszałku! Napoleona rozbiła koalicja angielskopruska, której wyście jeno ułatwili zadanie. Na ognie Ragnaroku, zaiste zmiękły wam karki, skoro szczycicie się wygraną w potyczce sprzed stu lat. Gdzie ci Danowie, którzy ongiś rozbijali papieskie krucjaty i hulali bezkarnie po ziemiach Cesarstwa Zachodniorzymskiego! Gdzie ci Danowie, którzy przez tyle wieków zaciskali dłonie na gardłach angielskich królów! Gdzie są zwycięzcy spod Wormacji i Exeter? Cisza, która nastąpiła po słowach starca, była ciężka, niemalże namacalna. – Wszystkim wam karki zmiękły – wysyczał siwobrody, mierząc każdego z zebranych miażdżącym spojrzeniem. – Gdzie są ci Swioni, którzy zdusili zakon rycerzy gotlandzkich i przez wieki ciemiężyli Polskę? – zapytał postawnego, urodziwego męża ze złocistymi lokami. – Gdzie waleczni wojownicy z Holmgardu, którzy zniszczyli potęgę Bizancjum i zwycięsko stawili czoła Złotej Ordzie? – zapytał innego, surowego woja bez jednej ręki. – Co się stało z żołnierzami Vinlandii, którzy starli na pył potęgę Anglików i tylekroć wygrywali wojny z Hiszpanami wśród Wysp Karaibskich? Ostatnie pytanie skierowane było do czarnobrodego olbrzyma, który w odpowiedzi zmarszczył czoło, aż ogromne, krzaczaste brwi niemalże zakryły oczy. – Owi żołnierze pilnują dziś pokoju, ojcze – oznajmił hardo. – Bo czasy się zmieniły. – Zaiste zmieniły się! – wybuchnął śmiechem jednooki starzec, lecz nie było w tym ani krzty wesołości, tylko przeraźliwy ziąb. – Od trzystu lat żaden z was nie powiódł swego narodu na wojnę! Od trzystu lat chuchacie na swych poddanych i pilnujecie, by żyli w zgodzie i szybko się bogacili. – To źle? – zapytał pięknooki mężczyzna. – Źle? – zatrząsł się ze złości starzec. – W dzielnicach portowych Birki, Haithebu, Truso i Hammarhafnu wzniesiono piękne kościoły, ponoć dla marynarzy z Europy chrystusowej. Ile golonych łbów wyje po jarmarkach w Danii, nikt już zliczyć nie potrafi, podobnie jak nikt już nie ogarnie ilości band wyznawców Bogaofiary w Vinlandii! – Czasy się zmieniają – powtórzył z naciskiem czarnobrody oficer, ignorując jawną groźbę w słowach jednookiego. – Trzeba zezwolić na pewną tolerancję... – Durnyś! – starzec ryknął z tak niewyobrażalną wściekłością, aż olbrzym pobladł i odwrócił wzrok. W sali naraz stało się ciemniej, mroczniej. – Durniście wy wszyscy! Po co wielcy bohaterowie naszych ludów przelewali krew swą i swych wojów? Po co Ketil Pijący Krew, Thorfinn Złamany Miecz i Ulfgrim Zdeptany Kwiat wraz z innymi, których wymienić nie sposób, rozbijali wrogie armie, obalali królów i cesarzy oraz plądrowali kraje? Byście wy teraz zaprzepaścili ich dorobek swoją gnuśnością? Swoją pożałowania godną tolerancją! Czyście zapomnieli, capy obmierzłe, kim jesteśmy? Pamiętacie jeszcze, czemu zawdzięczamy swój byt?

Chwila ciszy, która nastąpiła po słowach starca, była jeszcze straszniejsza od jego tyrady, gdyż każdy z zebranych spodziewał się kolejnego wybuchu. Jednooki starzec opuścił jednak głowę i powiedział cicho: – Nasza przeszłość jest krwawa, a teraźniejszość wygodna, ale przyszłość niepewna, groźna. Po cóż zjechali się królowie waszych państw na Alltingu? [(dań.) – najważniejsze zgromadzenie parlamentarne w Braterstwie Normańskim, jedyny organ władny rozstrzygać spory między władcami królestw normańskich] Po cóż przywlekli ze sobą bandy nadętych krewniaków, którzy z przekonaniem twierdzą, iż ich rody władały kiedyś Irlandią, Orkadami czy Szkocją? Do wojny będą judzić, sojusze zawierać? Nie, skądże. Będą się nadymać w strojnych szatach, napawać swą wielkością, wznosić toasty za swych przodków i wygłaszać harde mowy przed tłumami podpitych, zachwyconych gówniarzy. A wasi poddani, bracia? Kim stali się wasi poddani? Jak wielu spośród nich prawdziwie otwiera swe serce podczas blotu [Blot (dań.) – uczta ku czci bogów lub elfów] czy szczerze składa ofiarę na horgru? [Horgr (dań.) – kamienny stożek o znaczeniu kultowym] Kto z nich potrafi wymienić czyny bojowe swych przodków czy ułożyć zgrabny kenning [Kenning (dań.) – metafora] na cześć ich bądź własną? Tracimy naszą siłę, bracia. Krew naszych poddanych zaczyna stygnąć, ich myśli odwracają się od nas, a golone łby nieustępliwie na to czekają. Nasz świat może wkrótce się skończyć. Znów zapadła cisza, jeszcze mroźniejsza niż przed momentem. Po ścianach wolno pełzał szron. – Nie możemy pozwolić, by dobiegł końca – szeptał starzec. Wokół jego ust rozkwitały obłoczki pary, a kilka kosmyków brody skuł już lód. – Nie możemy. Powiem wam zatem, co należy uczynić... Jeden po drugim zgromadzeni w sali przybysze opuszczali głowy na znak zgody, a ostatni z ociąganiem uczynił to czarnobrody olbrzym. Dopiero wtedy na wykrzywionych, sinych ustach starca pojawił się uśmiech tryumfu. Podobny uśmiech przemknął przez oblicze rudowłosego młodzieńca, który stał w rogu i przez cały czas nie wyrzekł ani słowa. Ich spojrzenia spotkały się na chwilę krótką jak myśl, a potem siwobrody gospodarz powtórzył: – Powiem wam, co należy zrobić. A wy wypełnicie moją wolę. *** Hjarni zaczynał nabierać nadziei. Latem roku 1915, gdy na polach bitew odległej, zatopionej za horyzontem chrześcijańskiej Europy grzmiały działa i terkotały karabiny maszynowe, uwagę wszystkich Islandczyków jak zwykle przyciągały równiny parlamentarne Tingvellir, gdzie jak co roku odbywał się Allting – ciągnące się przez dwa tygodnie obrady godich [Godi (dań. ) – wódz-kapłan; tu: przedstawiciel okręgu w parlamencie] oraz towarzyszące im rozliczne procesy sądowe. Jednakże dla mniej zainteresowanych polityką czy nieuwikłanych w procesy wydarzenie to stanowiło przede wszystkim okazję, by spotkać przyjaciół, wspólnie napić się miodu, ubić interes, uzgodnić małżeństwo, a nawet wygrać trochę pieniędzy na walkach koni. Jeśli zaś wierzyć zapewnieniom gazet, tego roku po raz

pierwszy od piętnastu lat obrady miała uświetnić wizyta władców wszystkich królestw Braterstwa Normańskiego, co oznaczało niezapomniany spektakl dumy i splendoru. Plotki głosiły, że stawi się tam nawet prezydent Vinlandii, co byłoby pierwszym jego oficjalnym spotkaniem od czasu zmiany ustroju z królestwa na republikę. Nic dziwnego, że Islandczycy oczekiwali Alltingu z wielką niecierpliwością, jednakże Hjarni miał swój własny powód. Przed dwoma tygodniami na świat przyszła jego córeczka Dageiđr i niczego tak nie pragnął, jak pochwalić się wspaniałą wieścią przed paczką przyjaciół, którzy wraz z nim studiowali na Uniwersytecie Republikańskim. W skrytości ducha wyobrażał sobie ich radosne gratulacje i głośne toasty wznoszone w intencji tego, który jako pierwszy z rocznika dorobił się potomka. Tak więc gdy pan Josteinn, szef Hjarniego i dyrektor niewielkiego luksusowego hotelu „Dimmu Borgir", kategorycznie oświadczył, że nie chce słyszeć o żadnym urlopie, rozpacz młodzieńca nie miała granic. Natychmiast spochmurniał, zamknął się w sobie i zaczął unikać przyjaciół, którzy z entuzjazmem szykowali się do drogi, a gdyby nie przygana jego irlandzkiej żony, powoli dochodzącej do siebie po porodzie, gotów byłby zapomnieć nawet o córce. Zacisnął więc zęby i wrócił do pracy, przy każdej okazji wbijając nienawistne spojrzenia w plecy Josteinna i życząc mu z całego serca, by opuściły go fylgje. [Fylgja (dań.) – duch opiekuńczy; również: tajny agent policji] Tymczasem dyrektor, najwyraźniej obojętny na klątwy podwładnego, zapędził całą swą służbę, zarówno wolnych, jak i thrallów, [Thrall (dań.) – niewolnik] do generalnych porządków w hotelu. Hjarni zmuszony był harować po kilkanaście godzin na dobę, co znów wywołało niezadowolenie ze strony zaniedbywanej żony. Niepocieszony i sfrustrowany z coraz mniejszą ochotą wracał do swoich zajęć, przez cały czas zadając sobie w duchu pytanie, po co gruntownie szykować pokoje w hotelu na kompletnym zadupiu, w chwili, gdy uwaga całego normańskiego świata skupia się na Alltingu. Porzucił swe rozważania kilka dni później, gdy przed hotelem wyhamowała pomalowana na szaro ciężarówka, a ze środka wyskoczyło kilkunastu żołnierzy Vikingasveitin uzbrojonych w nowiutkie karabiny. Popędzani rozkazami rosłego hersira, [hersir (dań. ) – oficer] który mówił z akcentem z Wysp Owczych, skrupulatnie przetrząsnęli budynek hotelu oraz jego okolice, następnie otoczyli go zasiekami, a drogę dojazdową zagrodzili szlabanem. Z posterunku złożonego z worków wypełnionych piaskiem wyjrzały lufy karabinów maszynowych Gungnir. Widząc uległość, z jaką dyrektor Josteinn powitał przybyszów, oraz metodyczną dokładność żołnierzy, Hjarni szybko doszedł do wniosku, że największa przygoda tego lata niekoniecznie przydarzyłaby się na równinach Tingvellir. Złość wnet ustąpiła miejsca ciekawości i Hjarni spędził pół nocy na snuciu domysłów, ku wściekłości żony ignorując płacz niemowlęcia. O świcie następnego dnia jak zwykle stawił się przy recepcji, by otrzymać pierwszą porcję poleceń od pana Josteinna. Ku jego zaskoczeniu miast dyrektora hotelu na spotkanie wyszedł hersir Vikingasveitin, który szorstkim tonem nakazał mu ustawić stoły w restauracji w podkowę, a potem zagonić thralli do przygotowywania trunków i lekkich przekąsek. Oficer nie uznał za stosowne udzielić mu żadnych dodatkowych wyjaśnień, a Hjarni nie zdobył się

na odwagę, by zacząć pytać. Potulnie przystąpił do pracy, a wtedy dostrzegł, że oprócz pana Josteinna znikła również większość personelu. Hotel „Dimmu Borgir" był niemal całkowicie pusty. Do pomocy pozostało tylko dwoje przestraszonych starszych Irlandczyków, którzy również świadomi byli nieoczekiwanych zmian i przez pół dnia przyciszonymi szeptami snuli coraz gorsze wizje ich przyszłości. W końcu ciekawość Hjarniego wyparowała, ustępując miejsca niepokojowi. Sam bowiem dostrzegł, że żołnierze w istocie wydają się nieco spięci, a ci, którzy pełnili służbę na zewnątrz hotelu, nie przestają zerkać na drogę prowadzącą z przystani promowej Seyđisfjörđur. Co więcej, na podjeździe parkowała niewielka półciężarówka z ławeczkami dla pasażerów, a jeden z Irlandczyków zaklinał się na wszystkie świętości, że widział identyczną, jak rusza spod hotelu z grupką ludzi na pace i jedzie ku górom. Krzątający się w kuchni młodzieniec nie miał zamiaru dzielić losu poprzedników. Korzystając z nieuwagi żołnierza stojącego na korytarzu, wymknął się z hotelu tylnym wejściem. Wtedy serce zabiło mu mocniej po raz pierwszy. Z tyłu „Dimmu Borgir" stało dwóch innych wojskowych z karabinami szturmowymi Kria w dłoniach, lecz obaj patrzyli ku czerwonej limuzynie nadjeżdżającej w tumanach kurzu. Hjarni odmówił w myślach krótką modlitwę do Bragiego, patrona Islandii, i najciszej jak umiał podbiegł do zwojów drutu kolczastego, znalazł między nimi lukę, po czym puścił się biegiem ku najbliższemu wzgórzu, niezatrzymywany przez nikogo. Gdy był już na szczycie i znieruchomiał między dwoma omszałymi głazami, skąd miał dobry widok na „Dimmu Borgir", drogę i całą okolicę aż po błękitne wody jeziora Myvatn, limuzyna wjeżdżała właśnie do hotelowego garażu, a od Seyđisfjörđur jechała już kolejna, tym razem czarna. Naraz uświadomił sobie, że być może za moment uda mu się rozwikłać wielką tajemnicę, i serce zabiło mu znowu. Postanowił sobie w duchu, iż nie spuści samochodu z oczu. W istocie śledził go przez całą drogę, wyłączywszy chwile, gdy wóz niknął za fantastycznymi kształtami skał wulkanicznych, licznych wokół Myvatn. Wkrótce Hjarni rozpoznał markę auta – był to luksusowy magnus, co jeszcze zwiększyło jego ciekawość. W końcu samochód zatrzymał się przed wejściem do hotelu, a wysiadł z niego wysoki człowiek w ciemnym płaszczu, który natychmiast wszedł do środka. Młodzieniec nie widział jego twarzy, zdążył tylko zarejestrować, że miał ognistorude włosy splecione w gruby warkocz, a żołnierze przy drzwiach wyprężyli się przed nim na baczność. „Któż to jest? – pomyślał zdumiony. – Któż by to musiał być, by dla niego opróżniono cały hotel. Mówią, że król Holmgardu Eirik ma włosy czerwieńsze od krwi. Czyżby to on? Na Bragiego i Idunn, nikt mi w to nie uwierzy..." Pół godziny później przed hotelem zatrzymał się kolejny samochód, tym razem ciemnożółty citroen. Kolejnym nowo przybyłym okazał się niski, przygarbiony lekko mężczyzna z siwiejącymi włosami i równie siwą brodą.

– Na kopyta kozłów Thora, toż to król Danów Gorm... – wyszeptał Hjarni. – Tak go opisywano, nie może być pomyłki... Następnego przybysza już nie zobaczył. – A, tuś się schował! – powiedział ktoś pozornie wesołym głosem tuż za jego plecami. Młodzieniec odwrócił się błyskawicznie. Przerażony ujrzał dwóch żołnierzy Vikingasveitin, którzy stali w nonszalanckich pozach, mierząc w niego z gungnirów. – Ale ja... Ja tylko... – wyjąkał, lecz bliższy z żołnierzy pokręcił z dezaprobatą głową, podszedł bliżej i brutalnie wykręcił mu ramię. – Ja tylko co? – zapytał z drwiną. – Ptasich jaj przyszedłeś tu szukać? – Na co ci to było, chłopcze? – burknął drugi, znacznie poważniejszy. – Wiesz, co teraz będziemy musieli z tobą zrobić? W jego ręku błysnęły kajdanki. Podszedł bliżej. – Ale dlaczego... – wyjąkał Hjarni. Trząsł się ze strachu jak osika. – Przecież ja nie zrobiłem nic złego... – Stocznie Nordveghr i kopalnie Swionii są pełne takich, co to nic złego nie zrobili – syknął żołnierz. – Najbardziej lamentują zaś ci, których na szpiegostwie ujęto. Nie ruszaj się, psiajucho, bo ci mordę obiję. Szczęknęły obie żelazne obręcze, młodzieniec syknął z bólu i odwrócił się, by raz jeszcze błagać o litość. I wtedy zamarł, bo oto po raz pierwszy miał okazję spojrzeć w oczy żołnierzy. Źrenice ich obu, zarówno tego, który go skuwał, jak i stojącego za nim towarzysza, jarzyły się osobliwym niebieskawym blaskiem. Przerażony, ale zarazem zafascynowany Hjarni miał przez chwilę wrażenie, że w ich źrenicach zatopiono migotliwe kryształki lodu, które obracały się i pląsały, siejąc naokoło tajemniczymi refleksami. Chwila ta wszakże trwała krótko, bo naraz jeden z żołnierzy uniósł karabin i opuścił kolbę prosto na głowę młodzieńca. I nastała ciemność.

Czêœæ I Ścigający

W dniu naszego rozstania generał Dawes był już strzępem człowieka. Trawiła go bezlitosna gorączka malaryczna i doskwierał jątrzący się już postrzał w nogę, nad którym doktor Hughes, ostatni lekarz tego, co pozostało z 14. Brygady Piechoty, bezradnie rozkładał ręce, lecz ja miałem wrażenie, że najbardziej boli go świadomość rychłej klęski. – Baldwin, niech pan stąd spieprza – powiedział cichym, ledwie słyszalnym szeptem. – Spieprzaj pan, póki jeszcze można, i opisz pan to wszystko. Bez ogródek, dokładnie pan to opisz. Niech ludzie wiedzą. Jego twarz wydała mi się wtedy bezkresną mapą ludzkiego cierpienia. Naraz jednakże ów ból rozświetlił uśmiech, slaby, lecz szczery, zwyczajny ludzki uśmiech. Pułkownik ścisnął moją dłoń i powiedział po prostu: – Napisz pan też, że cholernie się staraliśmy. Proszę. Wychodząc z jego namiotu, wiedziałem, że żegnam bohatera.

Jeremy Baldwin „Sudańskie ułudy".

2 Wąsaty konduktor zagwizdał przeraźliwie i koła wielkiej lokomotywy drgnęły. Gęsty tłum wrzeszczących nubijskich sprzedawców, dobijających ostatnich targów z pasażerami wychylonymi z okien, zafalował i rozproszył się po jedynym peronie stacji. Promienie zachodzącego słońca zamigotały na opuszczanej lufie karabinu – kilkunastu mężczyzn z walizkami, głównie Egipcjan w czerwonych fezach, którzy jeszcze przed chwilą z desperacją próbowali się wepchnąć do wagonu, odskoczyło naraz od wejścia. Trzymający broń żołnierz w mundurze armii brytyjskiej, obojętny na sypiące się w jego stronę wściekłe przekleństwa po arabsku, posłał im pogardliwy uśmiech. Któryś z mężczyzn padł na kolana i skrył twarz w dłoniach, a ludzie stojący przy oknach wagonów odwracali głowy, jakby sceny na peronie zupełnie ich nie dotyczyły. Klęczący Egipcjanin nie poddał się jednak. Niespodziewanie pochwycił walizeczkę i z twarzą wykrzywioną w gniewnym grymasie skoczył ku wejściu do wagonu. Poślizgnął się na rozsypanych daktylach, ale mimo to zdołał wrzucić do środka walizeczkę i chwycić za poręcz przy schodkach. Stojący tam żołnierz zareagował błyskawicznie – bez litości kopnął go w brzuch i skulonego z bólu wypchnął na peron. Następnie wyrzucił walizeczkę, która otworzyła się, a ze środka wystrzeliły ubrania i książki. Inny z żołnierzy wypalił w powietrze. Huk wystrzału sparaliżował kotłujący się tłum. Ruszający z wolna pociąg żegnany był niemymi nienawistnymi spojrzeniami. – Stać! Stać, do ciężkiej cholery! Kilku Egipcjan spojrzało za siebie, a wtedy roztrącił ich śpieszący się, spotniały człowiek objuczony ciężkim plecakiem i nieporęcznym futerałem na aparat fotograficzny. Dźwigany na plecach statyw ześlizgnął się i wypadł, lecz biegnący nawet tego nie zauważył. – Wpuśćcie mnie! – krzyknął raz jeszcze głosem ochrypłym i łamiącym się z wysiłku. – Mam pieniądze! Mam... pieniądze na bilet! – Oni też mieli! – zaśmiał się żołnierz, wskazując grupkę Egipcjan z walizkami. – Tu nie o pieniądze chodzi, stary, a o miejsce! – Poczekaj na następny pociąg, o ile jeszcze będzie! – rzucił jego kolega i zapalił papierosa. – Wpuśćcie mnie! – wychrypiał spóźniony i dopadł poręczy. Pociąg jechał już z szybkością człowieka idącego spiesznym krokiem i wyczerpany przybysz nadążał z najwyższym trudem. – Wpuśćcie! Nazywam się Jeremy Baldwin, jestem korespondentem wojennym, pracuję dla „The Times"! – Wracasz pan od generała Dawesa i jego chłopaków z Czternastej Brygady? – z wnętrza wagonu dobiegł inny głos, męski i tubalny. – Tak! – wykrztusi! przybysz. – Do środka z nim! – rozkazał głos. – Natychmiast!

Obaj żołnierze pochwycili ciężki plecak Baldwina oraz jego aparat z wielką skwapliwością, jakby chcieli tym samym pokryć zażenowanie. Gdy jednak stojący bliżej wyciągnął dłoń, by pomóc biegnącemu dziennikarzowi wskoczyć do jadącego pociągu, dostrzegł ze zdziwieniem, że ten zawraca i podbiega do kopniętego w brzuch Egipcjanina. Zalany łzami tubylec zdążył już wstać i szukał swego fezu, ale Baldwin, bezlitośnie szarpiąc go za brudną marynarkę, pomógł mu wskoczyć na stopnie kolejnego wagonu. Sam wskoczył do wagonu kilka sekund po nim, tuż przed końcem peronu. – Czemu żeś pan go tu wciągnął? – zapytał zdumiony żołnierz, wskazując Egipcjanina, który skulił się pod ścianą wagonu, obrzuciwszy wcześniej swego wybawcę wzrokiem pełnym wdzięczności. – Żebyś miał o czym myśleć – warknął zdyszany Jeremy i dopiero wtedy pozwolił sobie na westchnienie ulgi. Nieświadom dziesiątek wbitych w siebie spojrzeń, przymknąwszy oczy, opadł na podłogę tuż obok nieznajomego Egipcjanina. Baldwin był mężczyzną w średnim wieku, silnym i barczystym, a szramy na brudnych, drżących z wysiłku dłoniach zdradzały, iż ongiś nie uchylał się od ciężkiej pracy. Już na pierwszy rzut oka znać było, że przez ostatnie dni przeszedł gehennę, która złamałaby niejednego silniejszego człowieka. Rzadkie, przydługie już włosy były skudlone i poszarzałe od pyłu, a skóra ogorzała, wysmagana pustynnym wiatrem i torturowana prażącym słońcem. Podobne świadectwo wystawiało mu również ubranie – brudna, przepocona koszula khaki oraz rozdarte w kilku miejscach, poplamione spodnie. Na twarzy wypisane miał skrajne znużenie, lecz coś w jej wyrazie mówiło, iż jest to jedynie stan przejściowy. Gdy otworzył oczy – jasnoniebieskie, choć przybladłe ze zmęczenia – wpatrujący się weń podróżni ujrzeli w nich błysk charakterystyczny dla ludzi złośliwych i ironicznych. – Napije się pan wody, panie Baldwin? – spytał jeden z żołnierzy. Jeremy kiwnął głową, przyjął manierkę i wypił kilka łyków niesmacznej, ciepławej cieczy, po czym otarł usta i spojrzał przed siebie. Stwierdzenie, że w wagonie brakowało miejsca, rozmijało się z prawdą – istotnie zajęto wszystkie miejsca siedzące, ale w przejściu między nimi, a także między samymi siedzeniami, zwróconymi ku sobie celem ułatwienia podróżnym konwersacji, zmieściłoby się jeszcze wielu ludzi. „Oczywiście nie chodziło im o to, że miejsca brakuje, lecz by pozostało go jeszcze należycie dużo – pomyślał z ironią, przyglądając się wpatrzonym weń uciekinierom z Asuanu. – Moi rodacy nawet uciekać muszą z wygodami". Upił jeszcze łyk, zakorkował manierkę i rzucił ją Egipcjaninowi, po czym wstał, spoglądając na oddalające się zabudowania miasta rozedrgane w gorącym powietrzu. Znad leżącej pośrodku nurtu Nilu wyspy Elefantyna wzleciało stado rozkrzyczanych czapli, które przemknęły nad trójkątnymi żaglami ostatnich feluk uwożących uciekinierów ku wciąż bezpiecznej północy. Przez oblicze korespondenta raz jeszcze przemknęła ulga, lecz zacisnął zęby i wolno ruszył między rzędami siedzeń, łapiąc się oparć, gdy tylko wagon zachybotał na wadliwie ułożonej szynie. Wśród pasażerów widział głównie kobiety, od sędziwych matron

po kilkunastoletnie dziewczęta, lecz dostrzegł również kilku mężczyzn, bez wątpienia miejscowych przedsiębiorców. Wszyscy oni, bez względu na płeć, śledzili każdy jego krok, a w ich spojrzeniach ciekawość mieszała się z niepokojem, a także lekkim niesmakiem. „No tak, przecież ja cuchnę – pomyślał. – Cóż za nietakt". Idąc między fotelami, dostrzegł majora z prawą ręką na temblaku – zapewne tego, który kazał wpuścić go do wagonu. Wojskowy siedział dumnie wyprostowany, z nieruchomą twarzą, w ciemnych okularach na nosie i patrzył przed siebie. Po jego lewej stronie korespondent zauważył zaskakująco urodziwą, odzianą w białą sukienkę damę, która wsunęła dłoń pod zdrowe ramię oficera. Uśmiechnęła się do Jeremy'ego nieśmiało, a ten skłonił lekko głową obojgu. Kobieta odpowiedziała dystyngowanym ukłonem, ale oficer nawet nie drgnął. – I jak sytuacja na pograniczu? – zapytał niespodziewanie, wciąż nie odwracając głowy. Nim do Baldwina dotarło, że major nie widzi, odruchowo pokiwał głową. Przystanął i oblizał suche wargi. – Źle – powiedział krótko. – Dawes złożony malarią, jego ludziom kończy się amunicja. Dobrze robicie, uciekając z Asuanu. Nagle dostrzegł skrawek wolnego siedzenia tuż obok postawnej damy, której wspaniała fryzura zupełnie nie pasowała do kwadratowej szczęki i warg wydętych w nieładnym uśmiechu. – Wybaczy pani – mruknął i nie zważając na jej protesty, ciężko opadł na siedzenie. Ledwie zamknął oczy, a natychmiast osaczyły go skrawki trujących wspomnień obudzonych pytaniem kalekiego żołnierza. Znów usłyszał oszczędny grzechot ostatnich karabinów maszynowych Bren, znów czuł palące słońce wysysające resztki wilgoci z ciał słaniających się żołnierzy, znów widział drobne sylwetki wrzeszczących derwiszy na zboczach wydm i trupio bladą twarz wstrząsanego dreszczami Dawesa. Szczęściem wnet pochłonęły je ciemności zbawczego snu. Gdy ponownie otworzył oczy, nabrzmiałe czerwienią słońce chyliło się już ku zachodowi, a palmy skupione w rzadkich zagajnikach po obu stronach torów rzucały długie, rozciągnięte cienie. W wagonie trwała właśnie ożywiona dyskusja, zupełnie jakby zwiększająca się odległość od granicy sudańskiej dodawała uciekinierom coraz więcej odwagi. Prym w rozmowie wiódł mówiący z arystokratycznym akcentem mężczyzna siedzący przy oknie po lewej stronie. – A wszystko to przez ową niefrasobliwą pobłażliwość naszego rządu! – grzmiał. – Od zawsze mówiłem, że oddanie władzy tym Egipcjanom niczym dobrym się nie skończy! Gardłowałem za zbrojną interwencją, za ogłoszeniem statusu kolonii i wprowadzeniem większej ilości wojska, ale gdzież tam! Zarówno Chamberlain, jak i jego znakomici poprzednicy byli głusi na logiczne argumenty. Boże miłosierny, jestem ostatnim człowiekiem, który by nakłaniał do brania przykładu z tych Francuzów, ale zwróćcie państwo uwagę, że

zarówno w Luizjanie, jak i koloniach w południowym Lyonesse mają wzorowy porządek. Zresztą gdzie tu daleko szukać! Nawet ci przeklęci, zaprzedani diabłu Normanowie trzymają czarnych krótko przy pysku, a gdy ci zaczynają wierzgać, bez wahania walą po mordach. I mają spokój, moi państwo, mogą podróżować po kraju bez obaw o swe zdrowie czy życie. A co u nas? Pilnujemy tego Sudanu do spółki z Egipcjanami, bacznie uważamy, by przypadkiem się przy tym nie pobrudzić czy nie naruszyć umów międzynarodowych, a w międzyczasie ci cholerni tubylcy ostrzą sobie noże na swych białych panów! No i doczekaliśmy się kolejnej rebelii, moi państwo! Trzeba było ich albo zawczasu wyplenić, albo wybić im z głów tę buntowniczość. Jeremy otworzył oczy i zerknął w bok. Mówiący był opasłym, łysiejącym człowiekiem w mundurze pułkownika. Co rusz przygładzał bujne bokobrody schodzące aż do tłustego podwójnego podbródka, przecierał też nerwowo zwilgotniałą od potu łysinę. Gdy zakończył swą tyradę, westchnął ciężko i zwrócił się ku oknu oraz mijanym zagajnikom palmowym. – A jakże by pan chciał ich nauczyć moresu, pułkowniku Donahue? – zapytała uprzejmie któraś z dam, lecz Baldwin miał wrażenie, że dosłyszał w jej głosie nutkę sarkazmu. – Co? – sapnął otyły wojskowy. – Jak to „jak", droga pani? Przede wszystkim to trzeba było żadnych umów nie podpisywać! Żadnej niezależności dla Egiptu, żadnego kondominium sudańskiego, nic z tych rzeczy! Trzeba było ustanowić rządy gubernatorskie, a potem rozsiać po kraju silne garnizony, odebrać tubylcom wszelką broń i wyłapać tych co sprytniejszych, by dla przykładu paru z nich obwiesić. A potem sprowadzić misjonarzy. Tak, droga pani, wytrwałych misjonarzy z darem przekonywania. – Ich dar przekonywania miałby być oczywiście wspierany przez zbrojne eskorty? – ciągnęła dama. Jeremy kątem oka zauważył, że była to towarzyszka niewidomego majora. – Słowa do tych dzikusów trafiają z opóźnieniem lub zgoła wcale. – Donahue zmarszczył krzaczaste brwi. – Droga pani, my nie jedziemy na wycieczkę do Kairu, ale uciekamy przed rebelią w Sudanie! Już pani zapomniała? Od czasu stłumienia powstania Mahdiego próbujemy Sudańczykom wytłumaczyć, na czym polegają dobrodziejstwa cywilizacji, i gdy już mamy wrażenie, że udało się ich przekonać, ci ponownie chwytają za broń. Tak, droga pani, przydałbym misjonarzom zbrojne eskorty. Dla dobra cholernej sprawy. – Nie przeklinaj, Donahue – odezwał się surowo major o nieruchomej twarzy. – Damy słuchają. – Prawo do samostanowienia... – zaczęła jego towarzyszka, ale pułkownik niepomny ostrzeżenia wybuchnął bełkotliwym śmiechem bez cienia wesołości. – Toż to wierutna bzdura! – zawołał. – Doprawdy prawo do samostanowienia to chyba największa, a przy tym najbardziej niebezpieczna bzdura, jaką można było wymyślić w Imperium Brytyjskim. Zupełnie jakbym słuchał przemów jaśnie oświeconego Jego Katolickiej Mości króla Jerzego albo czytał nędzne wypociny tych wszystkich pismaków, przed którymi ostatecznie ugiął się rząd w sprawie ustanowienia kondominium sudańskiego.

Słowom Donahue towarzyszyło pogardliwe machnięcie dłonią w kierunku korespondenta, który naraz poczuł, że nie może dłużej milczeć. – Nikt nie jest w stanie ujarzmić tych plemion – powiedział cicho, lecz dobitnie. Gwar rozmów w wagonie naraz ucichł. – Nawet pan, pułkowniku. – Bredzisz pan – głos starego żołnierza ociekał pogardą. – Mój ojciec służył w 21. Pułku Lansjerów i szarżował na tych drani pod Omdurmanem... – Na pana miejscu nie chwaliłbym się tym tak bardzo – przerwał mu niespodziewanie niewidomy major. – O ile dobrze pomnę, sporo naszych zginęło podczas tej szarży, a straty mahdystów okazały się niewspółmiernie nikłe. Całą bitwę wygraliśmy zaś tylko dzięki karabinom maszynowym Maxima, artylerii i wsparciu ogniowemu kanonierek na Nilu, na co mahdyści, tradycyjnie chcący rozstrzygnąć starcie w walce wręcz, remedium nie znali. – O co wam wszystkim chodzi, na litość boską! – uniósł wysoko brwi Donahue. – Mahdyści to, mahdyści tamto, niezwyciężeni, uciskani, gnębieni... Czyżbyście już zapomnieli, że właśnie przed nimi uciekamy? Nie pamiętacie już, że być może właśnie teraz te nieszczęsne łajdaki dobijają resztki brygady dzielnego generała Dawesa, a jutro być może dotrą na brzeg Kanału Sueskiego? A wszystko tylko dlatego, że naraz objawił się wśród nich kolejny cholerny prorok, którego nie było stać nawet na wymyślenie sobie nowego imienia! – Mahdi to nie imię – zauważył ktoś inny, siedzący po tej samej stronie wagonu co Jeremy. Dziennikarz wyciągnął szyję i ujrzał młodego mężczyznę w podniszczonym mundurze RAFu. Lotnik siedział wygodnie ze wzrokiem utkwionym w książce i co rusz poprawiał włosy opadające mu na czoło. Zarówno rysy twarzy, jak i maniery wskazywały na szlachetne urodzenie, co nie było niczym dziwnym, gdyż w siłach powietrznych Wielkiej Brytanii, uważanych za najbardziej elitarną z formacji, starannie wystrzegano się parweniuszy. – Co znowu? – warknął Donahue. – To nie imię – powtórzył młody oficer i zamknął książkę. Promienie zachodzącego słońca odbiły się w złoconych literach na okładce: „Christabel by Samuel Taylor Coleridge", jak przeczytał Jeremy. Lotnik dokończył: – Mahdi to tytuł proroka islamu, a oznacza „prowadzony przez Boga". – I to dlatego nie ma na tym świecie siły, która mogłaby ujarzmić plemiona sudańskie – odezwał się dziennikarz. – Ich bronią nie są bowiem noże czy karabiny, ale wiara, niewzruszona, żelazna wiara w to, że prowadzący ich prorok mówi głosem Allacha. I dla pana informacji, Donahue, bardzo się niepokoję powstaniem derwiszów. Tym bardziej że widziałem ich w boju. – Czy to prawda, że pożerają chrześcijan? – spytała któraś z dam. Dziennikarz zagryzł wargę. – Nie, droga pani. To Papuasi, ale od tych dzieli nas spory szmat drogi – odparł uprzejmie. Młodziutka dziewczynka siedząca tuż za nim parsknęła głośnym

śmiechem, lecz ucichła zganiona przez piastunkę. – W BBC mówiono, że generał Wavell organizuje posiłki dla oddziałów Dawesa – powiedział niewidomy on cer. – Przesunął na południe pozostałe brygady 8. Dywizji Piechoty, a z Anglii płyną już konwoje z posiłkami i zaopatrzeniem. – Tak, i to jest odpowiedź na te pańskie groźby o ich proroku, panie... panie... – Baldwin – podpowiedział Jeremy. – Właśnie, panie Baldwin – zaśmiał się tryumfalnie Donahue. – Tak powinna wyglądać nasza odpowiedź! Broń maszynowa! Czołgi! Samoloty! Dzięki nowoczesnym technologiom rozgnieciemy tych dzikusów na miazgę! – Zapewniam pana, że te dzikusy mają broń maszynową, i to całkiem sporo – zgasił jego entuzjazm młody oficer RAF-u. Mówił spokojnym, wyważonym głosem, lecz Jeremy odniósł wrażenie, iż z trudem panuje nad emocjami. – W tych mądrych książkach żeś pan to wyczytał? – parsknął otyły pułkownik. – Wykonywałem loty rozpoznawcze dla Dawesa na rozklekotanym lysanderze. – Pilot spojrzał mu prosto w oczy. – Przedwczoraj przeleciałem zbyt blisko bandy plądrującej nasz garnizon na pograniczu sudańskim. To cud, że w ogóle posadziłem samolot. – Mój Boże! – westchnęła siedząca naprzeciwko niego matrona i obrzuciła go spojrzeniem pełnym niedowierzania, lecz młody człowiek zdążył już powrócić do lektury. – Mahdyści postępują błyskawicznie – dorzucił Jeremy, wpatrując się w mijane palmy. – Wielu wojskowych, w tym sam generał, twierdzi, że działają oni wedle jakiegoś odgórnego planu, nie tak jak sześćdziesiąt lat temu. Zanim konwoje z Anglii dotrą do Aleksandrii, zajmą już pewnie połowę Egiptu i wybrzeże Kanału Sueskiego. Czeka nas długa, uciążliwa i niezwykle krwawa wojna. Ostatnie słowa zabrzmiały niezwykle złowieszczo i w wagonie zapadła całkowita cisza przerywana jedynie stukotem kół pociągu. Z zamyślenia wyrwał dziennikarza gwizd lokomotywy, który zagłuszył wściekłe przekleństwo Donahue. – Dość tego! – burknął łysy pułkownik, wstając ociężale z zajmowanego przez siebie miejsca i ocierając spotniałe znów czoło. – Poszukam sobie innego wagonu, gdzie miast bajek o żelaznym wilku będę mógł posłuchać czegoś konstruktywnego. Do widzę... Niespodziewanie szyba, przy której stał, rozprysła się w drobny mak, obsypując go deszczem odłamków. W ułamek sekundy później pociąg zaczął gwałtownie hamować. Nawet przeraźliwy zgrzyt hamulców nie był w stanie zagłuszyć wrzawy, która wybuchła w wagonie. Donahue stracił równowagę i z okrzykiem przerażenia przygniótł siedzącą obok niego damę. Kilka osób spadło na podłogę lub runęło na sąsiadów siedzących naprzeciwko, wokół waliły się z półek walizki i kufry, ktoś z przerażeniem oglądał swe zakrwawione

dłonie. Wrzaski paniki oraz bólu przeplatały się z przekleństwami, a także coraz głośniejszymi wołaniami o pomoc. Naraz pociąg stanął i Jeremy mógł wreszcie uwolnić się od krzyczącej piskliwie starszej pani, na którą rzuciła go siła ciężkości. Zgrzyt hamulców ucichł, a przerażeni, oszołomieni ludzie jęli wstawać na nogi i rozglądać się niepewnie wokół siebie. – Na wszystkie świętości, dlaczego my stoimy?! – wykrzyknął jakiś starzec, próbując zrzucić przygniatającą go walizkę. – Na litość boską, czyżby to koniec świata? – wołała któraś z podróżnych, niemłoda kobieta w sukni przybrudzonej od upadku, tocząc wokół półprzytomnym spojrzeniem. Wtedy szyba rozprysła się całkowicie, a dama z okrzykiem bólu upadła na podłogę i znieruchomiała. Na materiale jej sukni szybko rosła plama krwi. – O Boże... – wyszeptał Baldwin. – Lekarz! – wykrzyknął, zrywając się na równe nogi. – Czy jest tu jakiś lekarz? Rzut oka przez roztrzaskane okno uświadomił mu, że za chwilę lekarz nie przyda się ani rannej kobiecie, ani nikomu z podróżnych. Najpierw dostrzegł długie cienie spływające w dół zboczy wydm, a potem wciąż drobne sylwetki jeźdźców na wielbłądach, wyraźnie odcinające się od ciemniejącego szybko nieba. Przez odgłosy zamieszania przebiły się ich tryumfalne okrzyki i niemrawa jeszcze palba karabinowa. – Zasadzka! – Ktoś w zdemolowanym wagonie dostrzegł to samo co on. – Mahdyści! Następne wydarzenia potoczyły się z prędkością lawiny. Któryś z derwiszy wystrzelił czerwoną racę i runął w dół zbocza, a za nim cała banda rozmazana w promieniach zachodzącego słońca. Jeden z żołnierzy stanowiących eskortę pociągu przypadł do okna, lecz potrącił go purpurowy na twarzy pułkownik Donahue, z wysiłkiem wlekący swój kufer w stronę drzwi. – Derwisze! – ryczał. – Uciekajcie! Jego krzyki zaalarmowały resztę pasażerów, którzy natychmiast rzucili się ku wyjściu. Niektórzy nie chcieli zostawić bagaży, przez co powstał tym większy ścisk. Nikt nie zwracał uwagi na kobiety, dzieci czy starców, ludzie z poczerwieniałymi z wysiłku twarzami parli naprzód, torując drogę łokciami i kolanami. Ktoś roztrzaskał kolejne okno i wyskoczył na zewnątrz, rozcinając sobie przy tym nogę o tkwiący w ramie kawałek szyby. Jeremy tknięty złym przeczuciem spojrzał przez okno po przeciwnej stronie wagonu. – Czyś pan rozum postradał, Donahue?! – wrzasnął, próbując przekrzyczeć przerażony tłum walczący o drogę na zewnątrz. – Przecież oni wystrzelili racę! To na pewno znak dla innych! Po drugiej stronie czeka kolejna horda! – Daj mu pan spokój, Baldwin – rzucił młody pilot, który wsunął książkę w kieszeń spodni i przyklęknął przy oknie z pistoletem Webley w garści. Był blady jak ściana, jego głos lekko

drżał, ale wydawał się panować nad sobą. – Jak chce pieszo uciekać przed jeźdźcami pustyni, droga wolna. Galopujący mahdyści byli coraz bliżej, niektórzy próbowali już strzelać z rozkołysanych grzbietów wielbłądów. Żołnierze eskorty, zdenerwowani, z błyszczącymi oczyma, odpowiedzieli ogniem – kilku mahdystów spadło z siodeł, łopocząc dziko szatami. Zbity tłum przy drzwiach nagle zafalował, przerażeni pasażerowie odskoczyli do tyłu, tratując siebie nawzajem. Któryś z nich padł na kolana i zaczął głośno śpiewać psalm trzęsącym się głosem. Dziennikarz raz jeszcze spojrzał za siebie i zrozumiał, że się nie pomylił. W kierunku Donahue, który zdołał już odbiec kilkadziesiąt metrów od wagonu, galopował jeździec na wielbłądzie. Stary żołnierz upuścił kufer i jął gmerać przy kaburze pistoletu, nie przestając ciskać obelg, jednakże derwisz był szybszy Szeroki sudański miecz odbił rdzawe promienie słońca i rozłupał czaszkę pułkownika, a gdy poderwał się ponownie w górę, siejąc gradem krwawych kropel, Donahue opadł miękko na piasek. Mahdysta wrzasnął tryumfalnie, a okrzyk powtórzyło kilkunastu jeźdźców pędzących w ślad za nim. Ich ciemne, postrzępione szaty falowały niczym skrzydła pustynnych sępów. – Po drugiej stronie! – wrzasnął Jeremy. Jeden z żołnierzy zdezorientowany uniósł głowę, lecz w tej samej chwili padł trafiony przypadkową kulą. Jego krew chlusnęła prosto na twarz czołgającej się starszej damy, która rozpaczliwie próbując ją zetrzeć, zaczęła histerycznie krzyczeć. Pilot wychylił się za okno i opróżnił cały magazynek pistoletu w najbliższych derwiszy. Blask wystrzału opromienił jego twarz – bladą, spotniałą, z mocno zaciśniętymi ustami. Nie odstraszyło to jednak nacierających, którzy niemal jednocześnie przypadli do obu ścian pociągu. Zatrzymywali ryczące chrapliwie wielbłądy tuż przy wybitych szybach i strzelali bez litości do szukających schronienia pasażerów, a inni zeskakiwali już z grzbietów wierzchowców, by wedrzeć się do wnętrza wagonów z nożami i mieczami. Dzikie wrzaski po arabsku oraz wystrzały z karabinów całkiem zagłuszyły okrzyki przerażenia czy wołania o pomoc. Jeremy pochwycił porzucony karabin, wycelował niewprawnie i nacisnął spust. Napastnik w zakrwawionym burnusie, który właśnie przetrząsał otwartą walizkę, zatoczył się i złapał za ramię zaskoczony nagłym bólem. Dostrzegłszy dziennikarza, wyszarpnął zza pasa nóż, szczerząc dziko zęby. Baldwin przez sekundę, dwie zmagał się z opornym zamkiem, próbując przeładować, lecz w końcu w ostatniej chwili upuścił broń i odtoczył się w bok. W tym momencie tuż za plecami usłyszał głośny huk. Derwisz charknął, rzygnął krwią i padł jak długi. Korespondent nie pozwolił sobie ani na chwilę ulgi. Chciał się poderwać i znów chwycić za porzucony przed momentem karabin, lecz niespodziewanie drogę zagrodził mu uratowany w Asuanie Egipcjanin. Nieznajomy przykucnął przy nim, podrzucił do ramienia starą, przykurzoną strzelbę, ani chybi wyszarpniętą któremuś z napastników, i znów wypalił.

Kolejny mahdysta spadł z wielbłąda, lecz inni ani myśleli ustąpić. Kule z ich broni rwały tapicerkę siedzeń, masakrowały boazerię i szarpały ludzkie ciała, w większości nieruchome. Niewidomy major zacisnął dłonie na szyi któregoś z napastników, broniąc mu dostępu do swej towarzyszki, śmiertelnie bladej, lecz nadal wprawnie przeładowującej pistolet, gdy inny doskoczył doń od boku i ciął szerokim kindżałem. Kule kobiety oraz pilota RAF-u przeszyły go o ułamek sekundy za późno – oficer walił się już na podłogę, brocząc obficie krwią z rozdartego ramienia. – Oliver! – krzyknęła histerycznie kobieta i skoczyła, by osłonić go własnym ciałem. Do wagonu wdarło się kilku kolejnych derwiszy, dobijając rannych i przetrząsając bagaże w poszukiwaniu kosztowności. Dwóch zginęło powalonych celnymi strzałami Egipcjanina oraz młodego pilota. Wstrząśnięty dantejskimi scenami Jeremy również uniósł broń, lecz ręce mu drżały, tak że nim zdołał zgrać szczerbinkę z rozkołysaną muszką, bandyci zdążyli porwać kilka toreb i zniknąć. I wtedy gęstniejący z wolna mrok rozpędził rozbłysk strzelającego serią pistoletu maszynowego. Seria była cicha, przytłumiona, a wystrzały bardziej przypominały dudnienie aniżeli trzaski, lecz płomień wylotowy był jasny i wręcz oślepiający. Rozświetlani co ułamek sekundy derwisze wydawali się uczestniczyć w szaleńczym tańcu ognia, kolejnym, który miał uwolnić ich od ułomności ludzkich ciał, a dusze przybliżyć do Allacha. Czas nagle wydawał się płynąć niezwykle wolno i minęły trzy, może nawet cztery rozbłyski, nim Baldwin odwrócił głowę, by dostrzec strzelającego. – Jalla, jalla! [szybciej] – wrzeszczał derwisz w czarnym turbanie, który usiłował opanować swego wielbłąda kilkanaście metrów za linią walczących. Broń trzymał wzniesioną ku ciemniejącemu gwałtownie niebu i co rusz puszczał serię ku coraz śmielszym gwiazdom. Rozbłyski płomienia wylotowego odbijały się na stali lufy. Oniemiały Jeremy nie mógł spuścić z niej oczu. „Pistolet maszynowy – pomyślał. – Taki jak wtedy..." Niespodziewanie odgłosy wystrzałów ucichły, a nadal wrzeszczący mahdyści poczęli wdrapywać się na grzbiety wielbłądów, w większości objuczeni łupami. Wkrótce ciemności spowijające wydmy pochłonęły ostatnich jeźdźców, a w zdemolowanych wagonach pociągu nastała grobowa cisza przerywana z rzadka jękami rannych lub szlochem nielicznych ocalałych. Młody pilot upuścił pistolet i wymiotował w kącie odwrócony plecami. Gdzieś huczały coraz śmielsze płomienie. – Jest pan cały? Egipcjanin musiał powtórzyć to pytanie jeszcze trzy razy, nim dziennikarz wreszcie się ocknął i spojrzał na niego przytomniej.

– Co? – wyjąkał. – Tak, chyba tak. Boże, dzięki za ten strzał. Chyba jestem pańskim dłużnikiem. Wokół zapadały już ciemności, ale w blasku nieodległych płomieni dostrzegł, że drobną, pomarszczoną twarz Egipcjanina rozciąga szeroki uśmiech. – W Asuanie zrobił pan dla mnie o wiele więcej – powiedział nieznajomy. Mówił po angielsku z twardym arabskim akcentem. – Mam na imię Selim, efendi.[panie] – A ja Jeremy. – Korespondent potrząsnął głową, próbując odzyskać przytomność myślenia, po czym rozejrzał się w poszukiwaniu swego plecaka. – Jeremy Baldwin. Cóż, Selim, to była krótka znajomość, ale i tak nigdy jej nie zapomnę. Pamiętasz, gdzie złożyłem swoje rzeczy? – Tam, przy wejściu, efe... Jeremy znaczy się. Dziennikarz ruszył we wskazanym kierunku. Potykał się o porozrzucane kufry i strzaskane fragmenty siedzeń, a czasem również o zakrwawione, zesztywniałe już ciała wpatrzone weń szklistymi, niewidzącymi oczami. Niespodziewanie ogarnął go zimny, całkowicie irracjonalny lęk przed nadepnięciem na któreś z nich i gdy dotarł na sam koniec wagonu, aż drżał z napięcia. Jego plecak, przygnieciony ciałem trafionego kilkunastoma kulami żołnierza, wydawał się nienaruszony, natomiast aparat fotograficzny zniknął bez śladu. – Niech to licho! – zaklął bezradnie Jeremy, po czym wyszarpnął plecak spod trupa, zarzucił go sobie na plecy i zeskoczył na piasek pustyni. – Wybiera się pan gdzieś, Baldwin? – usłyszał za sobą. Odwrócił głowę. W wejściu do wagonu stał młody pilot z pistoletem w dłoni. Był wciąż blady, lecz już przezwyciężył wcześniejszą słabość. Całkiem zwyczajnym, nieprzystającym do sytuacji gestem odgarnął niesforny kosmyk włosów z czoła i uśmiechnął się lekko. – Tak – mruknął dziennikarz. – Ale nie powinno to pana specjalnie interesować, panie... – Oswald. Terrence Oswald. – Pilot zeskoczył na piasek i stanął tuż obok niego. – Dlaczego nie powinno mnie to interesować? Czyżbyśmy nie jechali na tym samym wózku? – Owszem. – Jeremy przygryzł wargę i spojrzał na podziurawiony kulami, nieruchomy pociąg i martwą lokomotywę, z której komina sączył się rzedniejący jasny dym. Z okien jednego z wagonów buchały coraz żywsze płomienie, ogarniając już dach. Dwoje ludzi, pomagając sobie nawzajem, ostrożnie zstępowało po schodkach na piasek, ktoś inny klęczał i modlił się ku niebu, na którym migotały już pierwsze gwiazdy. Jęki rannych i wołanie o pomoc były coraz głośniejsze. – Owszem – powtórzył, szczękając lekko zębami. Wraz z nadejściem zmierzchu temperatura spadała równie szybko jak napięcie po starciu. – Dobrze, powiem panu, Oswald. Ruszam w ślad za tymi derwiszami.

– Dlaczego? – zdumiał się pilot. – Powinniśmy chyba... – Tak – odparł zniecierpliwiony Baldwin. – Powinniśmy pomóc tym nieszczęśnikom, wiem. Przykro mi, ale ja się do tego nie nadaję. Ci ludzie potrzebują lekarza albo księdza, ja natomiast nie jestem ani jednym, ani drugim. Jestem natomiast korespondentem wojennym I powiem panu to: zostaliśmy zaatakowani przez liczną, dobrze uzbrojoną bandę mahdystów jakieś dwieście mil od Asuanu i prawie dwieście pięćdziesiąt mil od pozycji oddziałów Dawesa. Czyli w miejscu, gdzie przynajmniej nominalnie kontrolę sprawuje rząd Egiptu oraz wojska Wielkiej Brytanii. Nie dziwi to pana? – Dziwi. I to bardzo – rzekł Oswald. – Chciałby pan udać się w ślad za nimi? – Tak – zacisnął zęby dziennikarz i odwrócił wzrok. – Odważny z pana korespondent, Baldwin. Ale to zadanie raczej dla wyszkolonego zwiadowcy. Mam nadzieję, że starczy panu odwagi również na to, by choć trochę pomóc tym ludziom? – Mówiłem już, że... – Wiem. Ale oprócz księdza i lekarza ci ludzie potrzebują również kilku silnych mężczyzn do ściągnięcia pni, którymi mahdyści zatarasowali torowisko – zauważył lotnik. – Jak już to załatwimy, chętnie wybiorę się z panem. – Pan, Oswald? – Już mówiłem. To zadanie dla zwiadowcy.

Myli się ten, kto twierdzi, że przyszłość Europy rozstrzygnie się na europejskich polach bitew. Każde państwo naszego kontynentu, zarówno chrześcijańskie, jak i pogańskie, jest dziś nierozerwalnie związane ze swym zamorskim skarbcem, obojętnie, czy leży on w Afryce, Azji czy Lyonesse, a zabrać mu ów skarbiec to jakby strącić je z zajmowanego dotąd szczebla na drabinie hierarchii, uczynić pariasem wśród bogatych sąsiadów. Dlatego apeluję, szanowni panowie, nie zapominajmy o Egipcie! Nie zapominajmy o Kenii, Sudanie czy Kraju Przylądkowym! Nie stać nas na to, by okradano nasze skarbce, strzeżmy ich równie uważnie, jak strzeglibyśmy Midlands czy Kornwalii! Dlatego apeluję – wyślijmy dodatkowe dywizje do Sudanu, nim będzie za późno! Słowa kończące ostatnie publiczne przemówienie Winstona Churchilla wygłoszone 5 października 1939 roku

3 Martin Stockton, zastępca redaktora naczelnego „The Times", miał irytujący zwyczaj pieczołowitego gaszenia papierosów. Kręcenie petem w czubatej popielniczce pochłaniało go całkowicie i sprawiało, że zupełnie zapominał o swym rozmówcy. Jeremy Baldwin zwykle reagował wówczas pełnym zniecierpliwienia westchnieniem, ale teraz nawet nie drgnął skuty lodowatym, obcym strachem. Z udawanym zainteresowaniem omiótł wzrokiem rzędy dyplomów i oprawionych wycinków prasowych na ścianie. – Rzecz w tym... – podjął Stockton cichym, chrapliwym głosem nałogowego palacza. – Rzecz w tym, Baldwin, że nie mamy nikogo innego. – Chcesz, bym ci współczuł, Stockton? – parsknął Jeremy. Doprawdy nie wiedział, skąd bierze się w nim odwaga, by tak bezczelnie odpowiadać. Obserwowana kątem oka rozmyta postać zastępcy redaktora wydawała mu się tchnąć grozą niczym jadowity pająk gotowy do skoku. – Słuchaj, przyszedłem tutaj osobiście tylko dlatego, że jesteś upartym, namolnym sukinsynem, któremu nie wystarczy odmowa przesłana pocztą i będzie dręczył do upadłego. – Dziękuję, że dałeś mi taką szansę – rzekł zastępca naczelnego bez cienia ironii. Jego głos huczał niczym dzwon. – Boja też cię szanuję. Bardziej, niż myślisz. Zrozum, mało kto z młodego pokolenia naszych korespondentów nadaje się do misji tego typu, a pech chciał, że nawet najlepsi nie mówią ani słowa po arabsku. – To, że znam arabski, jest akurat waszą wątpliwą zasługą, Stockton – przerwał mu Baldwin. – Nie wykorzystuj tego faktu jako argumentu, bardzo cię proszę. I daj mi spokój. Zasiedziałem się w mieście, nie nadaję się już do szaleńczych wypraw, a poza tym naprawdę wkurzają mnie Arabowie. Nawet bardziej niż ty sam, a o to trudno. – Wiem, że czujesz do nas urazę. – Zastępca naczelnego zdjął okulary w grubej rogowej oprawce i zaczął wycierać szkiełka o mankiet niezbyt czystej koszuli. Jeremy znów odwrócił głowę, nie chciał spojrzeć mu w oczy. Bał się coraz bardziej, choć nadal nie wiedział czego. – Pamiętaj jednak, że poruszyliśmy niebo i ziemię, by cię stamtąd wydostać – zauważył grobowym głosem Stockton. – Rok, osiem miesięcy i dwanaście dni – wycedził Baldwin. „Boże, przecież bezczelność mnie przed niczym nie uchroni – myślał z paniką – przecież i tak jestem skazany". – Sięgnij no, Stockton, do słownika idiomów i poszukaj jakiejś bardziej adekwatnej frazy. Może „ruszać się jak mucha w smole"? – To wszystko wina rządu, a ściślej mówiąc, naszego ambasadora w... – zaczął zastępca naczelnego, lecz machnął ręką, wcisnął kolejnego papierosa w fifkę i zapalił. Jego twarz na moment zatonęła w niebieskawych pasmach dymu. – Nieważne. Masz prawo nas nienawidzić. W każdym razie w Sudanie pojawił się kolejny Mahdi, który wszczął powstanie przeciwko Egiptowi i Wielkiej Brytanii, a ja potrzebuję doświadczonego korespondenta wojennego, który uda się w tamten rejon i przedstawi naszym czytelnikom pełny, obiektywny obraz rozwoju wydarzeń. Ile wynosi twoja cena, Baldwin?

– Rok, osiem miesięcy i dwanaście dni – powtórzył Jeremy. – Tyle życia jest mi winien „The Times". – Jerry, musisz rozważyć moją propozycję. Zapytam cię jeszcze raz: ile chcesz? – Na litość boską, Stockton! – Baldwin podniósł się gwałtownie i jednym szarpnięciem zdjął palto z wieszaka. „Uciekaj!" – krzyczała w nim jakaś myśl. – Nie pracuję już dla „The Times"! Jestem malarzem, a wycieczki do ogarniętych wojną krajów arabskich pozostaw tym, którzy mają jeszcze złudzenia co do opiekuńczej polityki naszego rządu. – Tysiąc pięćset funtów – powiedział zastępca redaktora naczelnego cicho niczym diabeł szepczący do ucha mordercy. Dłoń Jeremy'ego szarpała za klamkę drzwi gabinetu, lecz ta nie ustępowała. – No dobra, niech ci będzie – syknął rozpromieniony Stockton. – Dwa tysiące. I honoraria, rzecz jasna. Niech cię kule biją, Baldwin, zawsze umiałeś się targować! *** Przebudzony Jeremy usiadł gwałtownie i skrył twarz w dłoniach, nie otwierając oczu. Drżał na całym ciele, a kropelki zimnego potu stygły szybko na jego czole i szyi. Ze wszystkich koszmarów, które opadły go po ostatniej wyprawie dziennikarskiej, ten właśnie zawsze wywoływał w nim największe przerażenie – tym bardziej teraz, gdy byli tak blisko miejsca, gdzie zaczęła się jego gehenna. W końcu przetarł czoło i ostrożnie rozchylił powieki, po czym znów je zamknął oślepiony jasnością bijącą od wejścia. Mrugnął kilkakrotnie, potrząsając przy tym głową, i dopiero po chwili zaczął wyodrębniać szczegóły ciemnego wnętrza. Dostrzegł też sylwetkę Oswalda siedzącego wygodnie przy framudze i czytającego swą książkę. Młody pilot skinął przyjaźnie w jego stronę i wrócił do lektury. Wiatr na zewnątrz pogwizdywał cicho, drobinki piasku szeleściły, tocząc się po ubitej podłodze. Jeremy otarł czoło z potu i sięgnął po leżącą w kącie manierkę. Strząsnął z niej piach i pociągnął łyk ciepłej, żelazistej wody. – Zły sen? – spytał pilot, nie unosząc wzroku znad książki. – Bardzo zły. Która godzina? – Około czwartej po południu. Niebawem trzeba będzie ruszać. – Tak – mruknął Baldwin i ziewnął przeciągle. – Czas na nas. W jego głosie brakowało już zdecydowania i entuzjazmu, który towarzyszył mu przez pierwsze kilkanaście godzin wędrówki. Blask księżyca w pełni ułatwiał podążanie za śladami jeźdźców pustyni, którzy nawet nie starali się ich ukryć. Baldwin i Oswald szli więc szybkim krokiem przez całą noc, pierwszą przerwę robiąc dopiero przed świtem. Nie natknęli się na żadne ślady obozowiska ani innej ludzkiej bytności i po wschodzie słońca Jeremy'ego

ogarnęły pierwsze wątpliwości. Uświadomił sobie, że ich wędrówka najprawdopodobniej szybko się nie skończy, ponieważ dystans, który jeźdźcy na wielbłądach pokonują w ciągu paru godzin, pieszemu może zabrać nawet kilka dni. Wkrótce ogarnęło ich ogromne znużenie i zdecydowali się na postój wśród wyschniętych, przysypanych piaskiem skał. W południe dawały niewiele cienia, ale obu wędrowcom udało się znaleźć miejsce do przespania najgorętszych godzin dnia. Po przebudzeniu zjedli po sucharze i garści daktyli, zapili kilkoma łykami wody i wyruszyli w dalszą drogę. Pod wieczór zerwał się lekki wiatr, który początkowo powitali z ogromną ulgą, lecz niebawem ich radość przeszła w zgrozę, gdy zrozumieli, że wiatr zaczyna przysypywać ślady wielbłądów. Wkrótce trop stał się całkowicie nieczytelny i jedynie łajno dromaderów oraz odkryte przypadkiem kosztowności, najprawdopodobniej nieświadomie upuszczone przez mahdystów, wskazywały, że dziennikarz i lotnik nadal podążają właściwą drogą. Pomimo zbawczego chłodu egipskiej nocy obaj szli coraz wolniej i coraz częściej robili przerwy, a gdy nastał dzień, myśleli już tylko o znalezieniu schronienia. Widok ruin fortu niedaleko płytkiego koryta wyschniętej dawno rzeki potraktowali niczym cud zesłany przez Boga. Niemalże biegiem wpadli do największej izby i natychmiast ułożyli się do snu, nie dbając o to, by sprawdzić inne pomieszczenia. „Chyba spałem o wiele dłużej od Oswalda – pomyślał ponuro Jeremy. – Tak, niewiele przesadziłem w rozmowie ze Stocktonem. Ja się naprawdę już do tego nie nadaję". – Coś się działo? – spytał krótko. – Niewiele poza tym, że lisy pustynne upodobały sobie to miejsce na zaloty. Poza nimi mieszkają tu jedynie wspomnienia. – Mieszkają tu jedynie wspomnienia? – Baldwin uniósł brwi. – Powinieneś ograniczyć czytanie poezji. Jak wszystko, poezja również szkodzi w nadmiarze. Nie pamiętał, w którym momencie zaczęli sobie mówić po imieniu, ale ku swemu zdumieniu odkrył, że bardzo mu to odpowiada. – Wręcz przeciwnie – uśmiechnął się nerwowo Terrence. – W przeciwieństwie do większości ludzi rozkochanych w poezji czytam ją po to, by nabrać dystansu do świata, nader skomplikowanego jak na mnie. – Skomplikowanego, powiadasz. Wydajesz się tymczasem doskonale sobie z nim radzić. Na przykład wtedy w pociągu. – Są sytuacje, kiedy człowiek po prostu nie ma wyboru i musi choć na chwilę być odważny – wzruszył ramionami pilot i odwrócił się. – Jeśli mam być szczery, nie sprawia mi to przyjemności. – A ten pościg, Terrence? Mogłeś przecież zostać przy pociągu. – Tu zadziałał inny żywioł. – Młody oficer zatrzasnął książkę. – Ten sam co u ciebie. – Czyli co? – skrzywił się Jeremy.

– Cóż, pomyślmy... – Pilot przyjrzał się swoim dłoniom, a potem przeniósł wzrok na towarzysza. – Spędziłeś jakiś czas wśród oddziałów generała Dawesa, co z pewnością wiele cię kosztowało. Jeszcze trudniejsza zapewne okazała się ucieczka oraz dotarcie do Asuanu, nie mówiąc o tym żałosnym incydencie na stacji kolejowej. W drodze ku wolności – i całkiem sutemu honorarium, jak sądzę – musisz jeszcze walczyć z mahdystami, którzy masakrują większość pasażerów, Panie, świeć nad ich duszami. Ty jednakże, miast skorzystać z być może ostatniej szansy danej ci przez los i uciekać ku Luksorowi, decydujesz się ścigać owych nieszczęsnych mahdystów pieszo przez pustynię. Cóż, myślę, że powoduje tobą ciekawość, zwykła dziennikarska ciekawość, szaleńcza i niepoczytalna, ale szlachetna. – Nie – warknął Baldwin. – Nie ciekawość. Zgaduj dalej. – Nie? Intrygujące. Ze wszystkich znanych mi motywacji jedynie pieniądze, miłość, zemsta i ciekawość mogą pchnąć człowieka w paszczę lwa. Pieniądze odpuśćmy, bo... – Cicho! – zawołał niespodziewanie Jeremy i przypadł do futryny, wyglądając ostrożnie na zewnątrz. Wokół ruin fortu panowała odwieczna pustynna cisza przerywana jedynie poświstywaniem wiatru, który co jakiś czas ciskał garściami piachu o ściany pomieszczenia. Obcy, wciąż słaby odgłos, który wzbudził niepokój Jeremy'ego, wydawał się nadchodzić z góry, tak więc dziennikarz w pierwszej kolejności zlustrował niebo sycące się z wolna czerwienią zachodu słońca. – Co się dzieje? – zapytał szeptem pilot, przykucając tuż za plecami dziennikarzami też wyjrzał zza framugi. – Nie słyszysz? – Baldwin zagryzł dolną wargę, nie przestając się rozglądać. Potrafił już nazwać ów dźwięk – było to monotonne, narastające buczenie, raz na kilka sekund przerywane głośnym kaszlnięciem. Kojarzyło mu się to jedynie z odgłosem wadliwie pracującego silnika samolotu. – Samoloty – stwierdził zdumiony Oswald. – Skąd to poruszenie? O ile dobrze pamiętam, podążamy tropem jeźdźców. I to na wielbłądach. – W rzeczy samej – parsknął Jeremy. – Interesują nas tylko i wyłącznie wielbłądy. Samoloty powinniśmy zdecydowanie ignorować, nawet jeśli nadlatują z południa, gdzie żadnych lotnisk brytyjskich nie ma. Czarny, rozciągnięty cień dwusilnikowej maszyny prześlizgnął się po zalanym słońcem placu przed zabudowaniami fortu. Strumienie odśmigłowe uniosły z dziedzińca tumany gryzącego pyłu, ale mężczyźni zdołali dostrzec podwójne usterzenie i tępy przeszklony dziób ze stanowiskiem karabinu maszynowego. Oba; cofnęli się w głąb izby i z napięciem patrzyli, jak samolot, ledwie widoczny wśród szarych kłębów kurzu, wykonuje zwrot i niezgrabnie, podskakując, siada w wyschniętym korycie rzeki. Jeden z silników kaszlnął raz jeszcze i zatrzymał się spowity białym dymem, drugi ucichł chwilę później.

Na kadłubie widniał trójkolorowy emblemat Regia Aeronautica – włoskiego lotnictwa bojowego. Jeremy i Terrence spojrzeli po sobie ze zdumieniem. Tymczasem ryk silników wcale nie cichł. Po ruinach fortu prześlizgnęły się cienie dwóch kolejnych dwusilnikowych maszyn lecących na niskim pułapie. Na dziedzińcu szalała już nie kurzawa, tylko istna burza piaskowa, lecz mimo to obaj towarzysze dostrzegli, jak ze znieruchomiałego samolotu wyskakują lotnicy i machają w kierunku odlatujących kolegów. – Niech mnie kule biją, to bocian! – zawołał zaskoczony pilot. – Co? – Fiat BR. 20 Cicogna, po naszemu „Bocian"! Makaroniarski bombowiec średniego zasięgu, starsza wersja, bo te nowsze... – Ciszej! – warknął Baldwin. – Zbieraj swój dobytek i uciekamy stąd. – Uciekamy? Czy ty aby nie przesadzasz? Dziennikarz, nie zwlekając, zarzucił na ramię plecak, chwycił zabrany z pociągu karabin i pośpiesznie przytroczył sobie manierkę. – Nazwijmy to póki co paranoją, Terrence – syknął, przecierając czerwone, podrażnione od pyłu oczy. – Jeśli chcesz omówić ze mą szczegóły owej przypadłości, nie widzę problemów, ale uczynimy to tam, na wydmach. Zbieraj się, zanim ta kurzawa opadnie. Pilot uniósł brwi ze zdziwieniem, ale posłuchał. Zgarbieni wyślizgnęli się z izby i natychmiast znikli za załomem budynku. Gęste tumany pyłu, unoszone teraz podmuchami wiatru, całkiem przesłoniły włoski bombowiec, zamieniając go w groteskową, monstrualną ważkę, lecz Jeremy miał wrażenie, że jego załoga rozgląda się bacznie dookoła, a kilku lotników ruszyło biegiem w kierunku zabudowań fortu. Ponaglił Oswalda i po chwili obaj leżeli na szczycie wydmy skryci za kępą rachitycznych chwastów. – Cholerny włoski bombowiec – mruknął Terrence, układając się w piachu. Patrzył teraz na samolot z nie dowierzaniem, zupełnie jakby kilkaset przebiegniętych metrów całkowicie odmieniło jego punkt widzenia. – I to bez numerów taktycznych. A więc to o to ci chodziło, tak? – O co? – spytał zdyszany dziennikarz, próbując oczyścić szkła lornety i dostrzec cokolwiek wśród tumanów piasku. – Pamiętam, o czym mówiłeś w pociągu tuż przed napadem. Stwierdziłeś, że w przeciwieństwie do poprzedniego powstania tym razem mahdyści działają wedle jakiejś strategii. Tobie nie zależy na dramatycznej relacji z napadu na pociąg i opisie wędrówki za bandą rabusiów, prawda? Ty chcesz odkryć, kto nimi steruje. – Powiedzmy – mruknął Jeremy, regulując ostrość lornetki i próbując wypatrzyć jakieś szczegóły wśród rzedniejących tumanów pyłu. Po chwili zrozumiał, że się pomylił. Lotnicy, przypominający ciemne cienie wśród kłębów kurzu, nadal otaczali samolot i rozprawiali o czymś, gestykulując gwałtownie.

– Ataki derwiszy, włoskie bombowce... Wiesz co? Nie chcę chyba omawiać tej twojej paranoi. Wygląda na to, że dopiąłeś swego. Włoscy faszyści to dość dobry kandydat na czarny charakter. – Zbyt pochopnie wyciągasz wnioski. – Baldwin odłożył lornetkę i przyjrzał się bacznie towarzyszowi. – Przede wszystkim zadaj sobie pytanie, dlaczego Włosi mieliby to robić? Dlaczego Mussolini miałby wysyłać swe bombowce nad terytorium Egiptu i rzucać tym samym wyzwanie aż dwóm krajom naraz? – Nie wiem – wzruszył ramionami pilot i nagle schował dłonie w kieszeniach, jakby chciał ukryć ich dygota nie. – Starczy mi to, że faszyzm z założenia jest żarłocznym ustrojem. – Trochę to za mało. – Dziennikarz znów przetarł oczy i podał lornetkę towarzyszowi. – Przyjrzyj się lepiej temu zamieszaniu i spróbuj przetłumaczyć mi to na język ludzki. Terrence przez dłuższą chwilę przyglądał się znieruchomiałej maszynie. – Jest jeszcze coś w tej Cicognie, co mi się nie podoba – szepnął. – Co takiego? Zauważyłeś jakieś bomby? – W bombowcach tego typu układa się je we wnętrzu kadłuba, Jeremy. Nie, to nie to... – A co? – Daj mi pomyśleć... Pył opadł całkowicie i samolot był widoczny jak na dłoni. Jeden z lotników wślizgnął się do środka i wyszedł po chwili ze słuchawkami na uszach, by zawołać coś do swych towarzyszy. Jego zdanie wywołało krótką dyskusję, lecz choć Jeremy wytężył słuch, nie wychwycił ani słowa. W chwilę później dwóch członków załogi rozłożyło na ziemi skrzynkę z narzędziami, zdjęło pokrywę lewego silnika, z którego wciąż sączył się jasny dym, i w skupieniu zaczęło oglądać mechanizm. Pozo; stała trójka usiadła wygodnie na piasku, rozpięła kombinezony i zaczęła cichą rozmowę. – Ze wszystkich rzeczy na świecie najbardziej chciałbym mieć teraz swój aparat fotograficzny – mruknął wściekle Jeremy. – A ja spitfire'a – oznajmił Terrence. – Słyszałeś o spitfire'ach, Jeremy? To ci dopiero maszyna, cud techniki! Ponoć już weszły do produkcji masowej! Słuchaj, masz jakiś pomysł, co ci przeklęci Włosi tu robią? Na mahdystów chyba nie lecą, co? – Z tego, co wiem, we włoskiej Erytrei na razie panuje spokój. Nie mieliby interesu w zadrażnianiu stosunków z Sudanem – rzucił z roztargnieniem dziennikarz i przewrócił się na plecy. – Odpowiedz mi lepiej na inne pytanie, Terrence. Co procedury bezpieczeństwa przewidują dla załogi bombowca zmuszonego do lądowania na terenie państwa neutralnego?

– Cóż, prawo międzynarodowe... – zaczął młody oficer, lecz nagle przerwał i szeroko otworzył oczy. – Nie, to niemożliwe... – wyszeptał. – Już wiem, co mi nie pasuje w tym bombowcu... Jeremy, ile twoim zdaniem dzieli południową granicę Egiptu od włoskich posiadłości na wybrzeżu Morza Czerwonego? – Nie wiem dokładnie. Jakieś dziewięćset kilometrów, może nawet więcej. Do czego zmierzasz? – A zatem dziewięćset kilometrów z Erytrei do Egiptu, oczywiście przy założeniu, że lotnisko było przy samej granicy, potem Bóg jeden raczy wiedzieć ile nad Egiptem, no i dziewięćset z powrotem – liczył gorączkowo pilot. – Dodatkowo sporo benzyny schodzi na walkę z bocznym wiatrem czy manewry nad celem. Wielki Boże, Jeremy! Przecież Fiat BR. 20 Cicogna ma nieco ponad dwa i pół tysiąca kilometrów zasięgu! – Terrence, ja naprawdę nie nadążam. – Spójrz no tylko na nich. Jeden z dwójki mechaników, najwyraźniej znudzony próbami naprawienia silnika, oparł się o kadłub i zapalił papierosa, machając przy tym beztrosko nogą. Jego to warzysz podniósł nagle głowę znad motoru i strącił jakieś narzędzie, które spadło na piasek, budząc wesołość pozostałych trzech członków załogi zajętych jakąś grą. Mechanik pogroził im pięścią, po czym na nowo pochylił się nad silnikiem. – Cóż, wyglądają na zadowolonych z życia – stwierdził Jeremy. – Dziwne, skoro na pewno zdają sobie sprawę, że wylądowali uzbrojonym bombowcem na terytorium obcego państwa. – Gdzie na dodatek trwa w najlepsze całkiem udany dżihad – uzupełnił pilot. Głos mu drżał ze zdenerwowania. – Jeremy, tak zachowują się ludzie, którzy są pewni rychłego ratunku. Te sucze syny muszą mieć w pobliżu prowizoryczną bazę, gdzie zatankowali i zapewne również uzbroili te bombowce. – Hmmm... – mruknął Baldwin i znów chwycił za lornetkę. Krawędź nabrzmiałego czerwienią słońca z wolna zbliżała się do horyzontu i zarówno samolot, jak i obaj mechanicy rzucali długie, groteskowe cienie. Jednocześnie podniósł się wiatr pędzący przed sobą niewielkie tumany pyłu. Gra dobiegła końca – jeden z Włochów wstał, otrzepał kombinezon i wskazał pozostałym dwóm zrujnowane zabudowania fortu. Ci z ociąganiem wyciągnęli rewolwery i ruszyli we wskazanym kierunku, kręcąc głowami z dezaprobatą. – Lada chwila zajedzie tu ciężarówka pełna uzbrojonych Włochów! – gorączkował się Oswald. – Jeremy, chyba czas na nas, co? – Nie wydaje mi się, by Włosi byli choć odrobinę groźniejsi od bandy krwiożerczych mahdystów, za którymi tak ochoczo pognałeś – ciągnął dziennikarz. – Wybacz, Terrence, ale owa moja dziennikarska ciekawość, zaiste szlachetna, ale naprawdę szaleńcza, nie pozwoli mi odejść stąd bez jakiegoś dowodu na to, co właśnie widzimy.

– Jak ty chcesz zdobyć dowód?! – parsknął pilot. – Zejdziesz na dół i poprosisz makaroniarzy o zeznania na piśmie? Jeden z lotników zatrzymał się kilkanaście kroków od głównego pomieszczenia fortu, przy zasypanej studni, i zawołał coś w jej głąb, spodziewając się usłyszeć echo. Jeremy aż zesztywniał. – Coś będę musiał wymyślić – powiedział cicho, zmienionym głosem. – Bo to nie Włosi, Terrence. I uniósł lornetkę raz jeszcze. W chwilę później rozległ się głośny ostrzegawczy krzyk. Baldwin błyskawicznie spojrzał w tamtym kierunku i naraz poczuł, jak po plecach spływa mu lodowaty dreszcz. Drugi lotnik stał z rewolwerem w garści przy wyjściu z głównej izby fortu i przyglądał się śladom butów prowadzącym ku wydmie. Spojrzał w stronę ukrytych na niej Anglików i znów coś krzyknął, tym razem głośniej. – O kurwa... – szepnął dziennikarz. – Masz rację, Terry, czas na nas... Krzyk zaalarmował resztę załogi. Jeden z mechaników błyskawicznie wyszarpnął rewolwer i kucnął za usterzeniem, inny wślizgnął się do wnętrza samolotu. W sekundę później drgnęła lufa karabinu maszynowego tylnego strzelca. – Hej, oni nie żartują! – zawołał pobladły Oswald. – W nogi! Lufa karabinu bluzgnęła ogniem w ułamek sekundy później, gdy Terrence i Jeremy zbiegali już w dół piaszczystego zbocza otoczeni chmurą gryzącego pyłu, potykając się i przewracając. Pociski przeorały grzbiety wydmy, rozrzucając wątłe krzaki i obsypując plecy obu uciekinierów grudkami piachu. – Ile masz naboi?! – wrzasnął Jeremy, próbując w biegu przeładować karabin. – Pięć albo sześć! – krzyknął Terrence, zanosząc się kaszlem. – Chyba sześć! – Stać! – dobiegło ich wołanie ze szczytu wydmy. Piach był sypki i nogi grzęzły w nim aż po kostki. Zdyszany dziennikarz z trudem utrzymywał równowagę, ale zaryzykował pośpieszne spojrzenie przez ramię. Dwóch wrogich lotników znalazło się już na szczycie wydmy – jeden wciąż krzyczał, osłaniając usta dłońmi, lecz drugi klęczał i przycelowywał z rewolweru. Jeremy odruchowo schylił głowę. – Terrence, uważaj! – ryknął. Młody pilot, zgięty wpół atakiem dławiącego kaszlu, wciąż biegł, ale pozostał już w tyle. Słysząc wołanie Baldwina, uniósł głowę, by spojrzeć półprzytomnie najpierw na niego, a potem za siebie. Zatoczył się przy tym w bok, zawadził nogą o wyschniętą, zagrzebaną w piasku gałąź i nagle stracił równowagę.

Lotnik wystrzelił dwukrotnie. Kule poderwały złowieszcze fontanny piachu niecały metr od głowy Oswalda. Przerażony, wciąż kaszlący Terrence przetoczył się odruchowo, próbując wyszarpnąć pistolet z kabury, gdy do ostrzału dołączył drugi z lotników. – Strzelaj, Terry! – wrzasnął ochryple Jeremy, po czym padł na piasek, odwrócił się i wypalił, nie celując. Kula zaryła w piasek daleko od wrogich lotników. Pilot wreszcie wyswobodził broń, lecz otumaniony i oślepiony pyłem nie potrafił skupić się na celowaniu. Dwie pierwsze kule poszły wysoko, dopiero trzecia wzbiła nieco piasku niedaleko nogi jednego z wrogów, a czwarta strzaskała mu kolano. Ponad piaskami pustyni poniósł się dziki ryk bólu. Terrence nacisnął spust jeszcze raz i usłyszał metaliczny trzask iglicy. – Jednak cztery – jęknął. – Zawsze byłem kiepski z rachunków. Nagle zza wydmy dobiegł wystrzał głośniejszy od pistoletowych. Potem drugi, wreszcie odpowiedział karabin maszynowy bombowca. Krótką serię uciął krótko jeszcze jeden głośny wystrzał. – Czyżby kawaleria? – szepnął Jeremy, szamocząc się z zapiaszczonym zamkiem karabinu. Lotnik na szczycie wydmy odwrócił się i krzyknął z przerażeniem. Zbiegł w dół, lecz ledwie zniknął z pola widzenia, rozległ się kolejny wystrzał. Przerażony dziennikarz ujrzał fontannę krwi, która buchnęła wysoko ponad krawędź wydmy. Przełknął ślinę, usiłując pokonać mdłości, po czym wymierzył w kierunku rannego, który rozpaczliwie szukał wokół siebie pistoletu. Muszka i szczerbinka znów zatańczyły, nie potrafiąc się ze sobą zgodzić, lecz w końcu Jeremy wybrał odpowiedni moment i nacisnął spust. Nagły podmuch wiatru otoczył go chmurą pyłu. Gdy zamrugał kilkakrotnie i przetarł oczy, zamiast usiłujące go wstać lotnika ujrzał jedynie nieruchome ciało w zakrwawionym kombinezonie. Strużka ciemnoczerwonej, niemalże czarnej krwi spływała wolno w kierunku gramolącego się na nogi Terrence'a. Baldwin raz jeszcze przełknął ślinę, lecz targany torsjami zwymiotował wszystko, co zjadł od chwili opuszczenia pociągu. – Znowu się spotykamy, efendi. Znajomy głos wydawał się dochodzić z wielkiej odległości. Jeremy splunął siarczyście, z niesmakiem i uniósł głowę. – Zdaje się, że prosiłem, byś mi mówił po imieniu, Selim – wykrztusił. – Zdaje się też, że po raz drugi ratujesz mi życie. Stawia mnie to w doprawdy niezręcznej sytuacji. – Jeśli ktoś jest tutaj w naprawdę niezręcznej sytuacji, to jestem to ja – powiedział Egipcjanin i wyciągnął w kierunku dziennikarza dłoń, którą ten przyjął z wdzięcznością.

Wstał z głuchym stęknięciem i spojrzał na Selima, a wtedy uśmiech ulgi szybko zniknął z twarzy Jeremy'ego. – Na litość boską, co się stało? – wykrzyknął cicho. Nos i czoło Egipcjanina były podrapane w wielu miejscach aż do krwi, a prawy policzek przecinało świeże, dopiero zaczynające się goić przecięcie. Na skutek wysiłku świeży strup pękł i wyciekła zeń wielka kropla krwi. Selim dotknął rany i uśmiechnął się krzywo, choć widać było, że sprawia mu ona ból. – Jeden z dżentelmenów w pociągu nie znalazł lepszego sposobu na wyładowanie swego strachu – powiedział. – Gdy zauważył, że zatrzymałem karabin po jednym z derwiszów, smagnął mnie szpicrutą i wypchnął z pociągu, wyzywając od morderców i amatorów psiego mięsa. Nakłonił mnie tym samym do podjęcia najtrudniejszej decyzji w moim życiu. – Postanowiłeś sam przyłączyć się do mahdystów – pokiwał głową Jeremy. – I wywrzeć własną zemstę na angielskich świniach. – Niestety, musiałem odłożyć ją na nieco później – stwierdził Egipcjanin. – Zaintrygował mnie ten lądujący samolot, a potem zobaczyłem, jak uciekacie, i zrozumiałem, że Allach póki co ma dla mnie inne zadanie. Kim byli ci ludzie i czemu próbowali was zabić? – Nie wiem – westchnął Jeremy. – Ale mam swą teorię. W międzyczasie podbiegł Terrence, witając się z Selimem radośnie i obsypując go tysiącem pytań. Baldwin podszedł wolnym krokiem do zastrzelonego przez siebie lotnika. Drżącą ręką opuścił mu powieki, po czym niepewnie obszukał kombinezon. Poza chustką i pokruszonym cygarem nie znalazł niczego, co wskazywałoby na tożsamość zabitego. Podniósł z piasku rewolwer, lecz broń również nie zdradziła mu żadnych szczegółów – był to zwykły włoski Bodeo M1889, który widział już kilkakrotnie wcześniej. Jeremy zagryzł wargi, usiadł na piasku obok trupa i pogrążył się w zadumie, z której wyrwał go dopiero głos Terrence'a: – Mam nadzieję, że nie zapomniałeś o moim wielkim odkryciu? – Młody pilot wspinał się po zboczu wydmy wraz z towarzyszącym mu Selimem. – Wiele wskazuje na to, że pędzi ku nam ciężarówka pełna włoskich mechaników, tak więc... – Pamiętam o twoim odkryciu – przerwał mu nadal zamyślony dziennikarz. – Selim, gdzie ty się nauczyłeś tak strzelać? – W młodości polowałem na słonie i lwy w Hornlandzie – rzekł Egipcjanin, uśmiechając się. – Pracowałem jako przewodnik dla Normanów, Włochów i waszych rodaków. Musiałem się nauczyć zabijać słonie tylko jednym strzałem, prosto w... – Czyli Afryka nie ma dla ciebie tajemnic? – Afryka jest jedną wielką tajemnicą, Jeremy. Ale możemy przyjąć, że znam kilka z nich. Nawet więcej niż kilka.

– Selim, a chcesz dobrze zarobić? – Co? – Egipcjanin otworzył szeroko oczy. – Jestem korespondentem wojennym „The Times" i mój szef upoważnił mnie do obfitego wynagradzania ludzi, którzy mogą mi udzielić pomocy. A potrzebuję pomocy. – Co mogę dla ciebie zrobić, Jeremy? – Chcę znaleźć bazę tych drani. – Dziennikarz wskazał martwego lotnika. – Ty chyba zwariowałeś! – Terrence uniósł brwi. – Nazwij to ciekawością. *** Bazy nie znaleźli. Dwie Cicogny nadleciały późnym wieczorem z północnego wschodu i skręciły ku południowi, ku granicom włoskiej Erytrei. Znajdowały się na wysokim pułapie i nic nie wskazywało na to, że będą chciały wkrótce lądować, lecz Jeremy ani myślał rezygnować. Jego determinacji nie osłabiła również pogoda – wiatr bowiem nie słabł ani na chwilę i choć daleko mu było do mocy prawdziwej burzy piaskowej, pustynia nierzadko nikła wśród rozpędzonych obłoków piaszczystego kurzu. Trójka wędrowców szła więc wolno, ale uparcie w tym samym kierunku, choć wkrótce Terrence i Selim zaczęli przeklinać tajemniczy upór swego towarzysza. Pomimo że wspinali się na każde wzniesienie i dokładnie przyglądali każdemu podejrzanemu szczegółowi krajobrazu przez lornetkę korespondenta, nie zobaczyli już ani jednego Włocha, nie było też ani śladu ciężarówki zmierzającej na ratunek zmuszonemu do lądowania bombowcowi. Pierwszej nocy wysoko nad ich głowami przemknął jakiś samolot, lecz nie zdołali go dostrzec, a Oswald przysięgał, że nigdy dotąd nie słyszał takiego silnika. Nie mieli jednak pojęcia, czy należy to łączyć ze sprawą zagadkowych włoskich lotów. Przełom nastąpił dopiero trzeciego dnia włóczęgi, gdy Selim dostrzegł kołujące stado sępów. Egipcjanin ruszył w kierunku miejsca, nad którym krążyły, i niebawem odnalazł przysypane piaskiem, nadjedzone przez ptaki ciało w burnusie i czarnym turbanie. Powoli, ze skupieniem odwrócił je na plecy, a wtedy cała trójka ujrzała, że pierś martwego rozerwało kilka pocisków. – To tylko truposz, Jerry! – wychrypiał Terrence. – Ruszajmy, mam już dość tego... – Powoli. Podobnie wyglądał przywódca mahdystów, którzy zaatakowali pociąg – szepnął Baldwin. Po tych kilku dniach wędrówki po pustyni nawet Selim stracił głos i porozumiewali się ze sobą ochrypłymi szeptami. – Bo miał czarną szmatę na głowie? Dajże spokój! Egipcjanin przykucnął przy trupie i wsunął czubek sztyletu w jedną z zaschniętych ran. Pogmerał chwilę, aż wydobył niewielką, zniekształconą grudkę metalu. Sępy nad ich głowami krzyczały z niepokojem.

Selim obejrzał pocisk i wykonał gest, jakby chciał go wyrzucić, lecz zatrzymał go Jeremy. Dziennikarz ujął kulę, pokiwał powoli głową i wsunął ją do kieszeni koszuli. – Terry ma rację – szepnął. – Dość tego, zresztą i tak wiem więcej, niż chciałem. Koniec tej włóczęgi. Ile nas dzieli od wybrzeży Morza Czerwonego, Selim? Egipcjanin schował nóż i podrapał sczerniały strup na policzku. – Znam pewien stary szlak handlarzy niewolników – wyszeptał. – Z kilkoma studniami. Pojutrze powinniśmy ujrzeć pierwszą zieleń.

JĘZYK DAŃSKI – potoczna nazwa grupy języków północnogermańskich, którymi posługuje się 48 mln ludzi, w zdecydowanej większości obywateli państw Braterstwa Normańskiego oraz ich kolonii w Afryce oraz Lyonesse. W okresie między 400 p. n. e. a 100 p. n. e. doszło do rozróżnienia dwóch gałęzi: południowonormańskiej (później –> dański właściwy, holmgardzki oraz swioński) i północno-normańskiej (później –> nordvehrski, farerski i islandzki). Znaczące zróżnicowanie w ramach dialektów skandynawskich nastąpiło w IX w., a w XI w. w wyniku rekolonizacji północnego Lyonesse i utworzenia królestwa –> Vinlandii wyodrębniła się trzecia gałąź: zachodnionormańska. Dzięki bliskim kontaktom państw Braterstwa Normańskiego różnice między poszczególnymi językami pozostają niewielkie, co we wczesnym średniowieczu doprowadziło do przekonania, iż Normanowie mówią wspólnym językiem (–> dańska tunga). Encyklopedia Britannica, wyd. 14

4 Znów leżał na niewygodnym, skrzypiącym cicho łóżku i wpatrywał się szeroko otwartymi oczyma w ciemność. Sen nadchodził z oporami, jak zwykle gdy za bardzo pochłonęło go pisanie reportażu lub malowanie obrazu. Myśli zamieniały się wówczas w roztańczony krąg unoszący skrawki krzykliwych zdań bądź jaskrawych barw, a marzenia senne czekały wówczas gdzieś z dala, nie ryzykując konfrontacji z rozhukanymi przemyśleniami jawy. „Muszę się zdrzemnąć, choć na chwilę – napomniał sam siebie. – Nie mogę się spóźnić na statek. »Soul of Cornwalk nie będzie na mnie czekać". Fale snu odpływały jednak nadal spłoszone gwałtownymi myślami. Próbował wsłuchać się w monotonne murzyńskie śpiewy za oknem, to znów śledził gekony smyrgające po ścianach w pogoni za ćmami, lecz jego myśli nieodmiennie uciekały ku starej, zdezelowanej maszynie do pisania oraz teczce leżącej pod jego poduszką. „Oby do kraju" – pomyślał, leniwie poruszając moskitierą. Ku ledwie widocznemu sufitowi pomknęła chmara owadów, co wprawiło gekony w szaleńczy pląs. Wtedy pojawił się on, ciemny niczym jądro nocy. – Kim pan jest? – znów zapytał z zaskoczeniem Baldwin, jak w każdym innym koszmarze. – Jestem obywatelem brytyjskim i... Lecz nieznajomy błyskawicznie zerwał moskitierę i grzmotnął go pięścią w twarz, twardo, bez litości. Głowa Jeremy'ego tupnęła o ścianę. Obcy uderzył jeszcze raz i jeszcze, po czym wysupłał mocną linkę. I walnął znowu. Ręka napastnika była ręką białego człowieka. I znów dziennikarz jechał na pace ciężarówki, wdychając zapach śmierci unoszący się w zimnym nocnym powietrzu. Samochód co rusz podskakiwał na wybojach, a Jeremy ocierał się ramionami o barki siedzących obok niego Murzynów Bantu. – Hej! – szepnął z nadzieją w kierunku najbliższego. – Jak cię zwą? W oczach Murzyna znów dojrzał tylko bezbrzeżną pustkę podobną tej, którą widział na twarzach pozostałych. Nikt dookoła niego nie szlochał, nie przeklinał, nie rozglądał się w poszukiwaniu drogi ucieczki. Baldwin pochylił głowę i ułożył sobie ciężkie kajdany na kolanach, by choć odrobinę ulżyć otartym nadgarstkom. Jadący za nimi samochód podskoczył na wybojach. Światła jego reflektorów omiotły pakę ciężarówki i Jeremy raz jeszcze zobaczył martwe czarne twarze, niektóre spotniałe mimo chłodu nocy, oraz ciała, smukłe, muskularne i nieruchome niczym posągi. Dookoła jak okiem sięgnąć rozpościerały się plantacje drzew kokosowych, a wysoko nad nimi mrugały zimne, obojętne gwiazdy wraz z królującym wśród nich Krzyżem Południa. Zapach śmierci, który otaczał ciężarówkę szczelnie niczym kokon, nagle zafalował pod wpływem wilgotne go tchnienia morza. Dziennikarz wiedział, że są blisko portu.

I znów jeden z Murzynów nagle poderwał się i rozejrzał dookoła z dzikim błyskiem w oku. Nadzorca krzyknął coś po arabsku, sięgając po bicz, lecz gwałtowny ruch strącił rozżarzony koniec cygara prosto na jego dłoń. Mężczyzna wrzasnął przeraźliwie i upuścił zarówno cygaro, jak i bicz, a Murzyn jednym susem zeskoczył z paki ciężarówki. Jadący za nimi samochód zatrzymał się gwałtownie, więżąc oszołomionego uciekiniera oślepiającym blaskiem reflektorów. Murzyn zrobił krok do tyłu i rozejrzał się dookoła w panice. Z okna samochodu wysunął się człowiek z pistoletem maszynowym. – Zostawcie go! – wrzasnął, tak jak zawsze. – Zostawcie! Uciekinier spiął się do szaleńczego skoku w kierunku zbawczych ciemności między palmami kokosowymi. Lufa pistoletu błysnęła ogniem, oślepiająco jasnym nawet pomimo świateł reflektorów. *** – Spokojnie już, spokojnie! Dopiero po dłuższej chwili Jeremy zrozumiał, że słyszy głos Terrence'a. Sapnął ciężko i usiadł, przecierając spotniałe czoło. – Boże miłosierny... – wychrypiał. – Ja też się cieszę na twój widok – mruknął pilot i wcisnął mu w dłoń poobijaną manierkę. Baldwin potrząsnął głową, upił kilka łyków, które załagodziły nieco palący ból gardła, i dopiero wtedy zdecydował się otworzyć oczy. Siedzieli obaj pod ścianą niewielkiej lepianki na skraju wioski, która swego czasu musiała być ważnym punktem na szlaku łowców niewolników. Świadczył o tym ogromny plac i ruiny kilku studni, z których tylko jedna wciąż nadawała się do użytku. Obecnie jednak na wyschniętym, opustoszałym placu nie było żywego ducha z wyjątkiem starego, wyliniałego wielbłąda, który cierpliwie obgryzał gałązki mizernej akacji. Po drugiej stronie placu siedział w kucki Selim w towarzystwie jakiegoś Beduina – obaj mężczyźni toczyli wściekłą, hałaśliwą kłótnię, gwałtownie przy tym gestykulując. – O co chodzi? – mruknął Jeremy, oddając manierkę pilotowi. – Selim twierdzi, że ten facet ma samochód – oznajmił Terrence. Z uwagą oglądał krwawe odciski na stopach i niecierpliwymi machnięciami odganiał roje much. – I to na chodzie. Utrzymuje też, że nie narodził się jeszcze taki człowiek, który nie sprzedałby mu tego, czego Selim sobie życzy. I na co ma pieniądze. – A ma? – W pewnym sensie tak. Twoje. Słuchaj, oni długo tak jeszcze będą? Beduin unosił ręce ku niebu, potrząsając rękawami niczym roztańczony derwisz, a Selim ujął się pod boki i z hardą miną kręcił głową.

– Targowanie się to element ich kultury – mruknął dziennikarz. – Najlepsi w tym fachu są jak starzy pijacy, nie przepuszczą żadnej okazji, by sobie pofolgować. Naprawdę ten człowiek ma samochód? – Jakieś zdezelowane włoskie gówno. Ale cztery koła ma. Silnik też. Słuchaj, Jeremy, kogo oni mieli zostawić? I kim byli ci oni? Baldwin obrzucił towarzysza nieprzychylnym spojrzeniem i wbił wzrok w wysuszoną glinianą polepę. Palcem pomógł granatowemu żuczkowi wspiąć się na grudkę piasku, po czym z westchnieniem zerknął na czerwieniejące słońce, które coraz bardziej rozciągało cienie targujących się mężczyzn. – Przepraszam – powiedział po chwili pilot. – Wybacz, zagalopowałem się. Nie powinienem wydłubywać z ciebie sekretów. – Tu jednak nie chodzi o ciekawość – głos Jeremy'ego był ledwie słyszalny. – Nazwij to zemstą. – Co? – Gdy po raz ostatni próbowałeś poznać moją motywację, uznałeś, że tylko pieniądze, miłość, zemsta i ciekawość mogą zmusić człowieka do tak idiotycznej wyprawy. Nie pomyliłeś się. Wyruszyć w ślad za mahdystami – tak, to był odruch, który dopiero niedawno przetłumaczyłem sobie jako chęć zemsty. – Na kim, na chóry anielskie? Na mahdystach? Na Włochach? – Na Normanach. Przez moment znów panowała cisza. Wielbłąd zaryczał i szarpnął za postronek, którym przywiązano go do akacji, lecz wątłe drzewko jedynie się zatrzęsło. Selim wrzeszczał z pasją na Beduina, który milczał wzgardliwie ze skrzyżowanymi ramionami. – Parę lat temu prowadziłem w ich koloniach afrykańskich pewne śledztwo, Terrence – zaczął Jeremy. – Pojawiły się głosy, że Normanowie wcale nie zarzucili handlu niewolnikami, do czego przymusiło ich Pojednanie Narodów, a ja byłem człowiekiem na tyle głupim i naiwnym, by spróbować to udowodnić. Na swoje nieszczęście odkryłem sporo, chyba nawet aż za dużo. Na dzień przed odpłynięciem do Anglii kilku łajdaków uprowadziło mnie nocą z pokoju hotelowego, zapakowało na ciężarówkę wraz z bandą nieszczęsnych czarnych i zawiozło do portu, gdzie stałem się własnością pewnego jemeńskiego plantatora tytoniu. Ironia losu, no nie? Stałem się niewolnikiem. Najprawdziwszym w świecie niewolnikiem. Tyrałem u niego dwa lata, dwa cholerne, niekończące się lata, aż w końcu komuś w „The Times" przypomniało się, że warto by mnie wyciągnąć. Dwa lata... Kilkaset identycznych bolesnych dni, ale zaklinam się, Terrence, pamiętam każdy z nich co do minuty.

– Skąd wiesz, że to oni, co? – zapytał pilot, z trudem artykułując słowa. – Że to Normanowie? – A któżby inny? Kto inny miałby interes w napadaniu i sprzedawaniu w niewolę wysłannika jednej z największych gazet Wielkiej Brytanii? Poza tym ludzie, którzy mnie uprowadzili, byli biali. – Mówię o chwili obecnej, Jeremy – w głosie Terrence'a po raz pierwszy pojawiło się niedowierzanie. – Wybacz, ale nie nadążam. Jakoś nie widzę związku między napadem tych cholernych mahdystów a niedolą, jaką zgotowali ci cholerni Normanowie. Dziennikarz milczał przez chwilę, cały czas wspomagając żuczka, który nieustępliwie wspinał się na grudkę. – Nie chcę, byś mnie wziął za wariata... – zaczął. – Za późno to mówisz. – ... ale nabrałem podejrzeń, gdy zobaczyłem pistolet maszynowy w rękach mahdysty. Z identycznego strzelano w chwili mojego porwania. – I to ci wystarczyło, by rzucić się za tymi czubkami na przełaj przez pustynię? – Pilot rozwarł szeroko oczy. – Jakaś pukawka? Wybacz, Jeremy, ale pomyliłem się. Słowo „wariat" to dla ciebie komplement. A skąd pewność, że chodziło o tę samą broń, co? – Skąd pewność? – Baldwin uśmiechnął się niezrażony tonem towarzysza. – Nie da się zapomnieć tego, co przez bite dwa lata stanowiło treść twoich myśli i twoich snów. Po prostu się nie da. Terrence, ja się nigdy tak naprawdę nie wyzwoliłem z tej niewoli. Ja wciąż w niej tkwię, jeśli nie ciałem, to przynajmniej duchem. W dzień napastują mnie wspomnienia, co noc szarpią koszmary, a w co drugim pojawia się plujący ogniem pistolet maszynowy normańskiego zbira. Nie dziw się więc, że bez wahania pognałem w pustynię na jego widok. Nie dziw się też, że zbywałem twoje pytania. Do czasu spotkania z owymi rzekomymi Włochami nie miałem bowiem pojęcia, jak ci na nie logicznie odpowiedzieć. – A co dało owo spotkanie? – Dało mi pewność, że nie wariuję. Ci Włosi rozmawiali po dańsku. – Co? – Tacy z nich Włosi jak z nas Belgowie, Terrence. Nie każ mi tego póki co tłumaczyć, ale mam dziwne wrażenie, że intuicja mnie nie zawodzi. Najpierw to powstanie mahdystów, teraz te niby-włoskie bombowce... Tak, te pogańskie sucze syny coś knują, a ja to rozgryzę, zaklinam się na wszystkie świętości. Już ja im odpłacę za dwa lata gościny u jemeńskiego sodomity. – Opiszesz to wszystko w „The Times"? – uśmiechnął się krzywo pilot. – To ci dopiero będzie cios! Za jednym zamachem pogrążysz swoich wrogów i zostaniesz sławny w całej Anglii.

– Nie mam najmniejszego zamiaru być sławny, Terrence. Nie mam też ochoty pomnażać zysków tych wysuszonych starych sępów z rady nadzorczej głównie przez to, że żaden z nich nie raczył zauważyć mego zniknięcia przez ponad półtora roku. Nie, załatwię to innymi kanałami. Dobra, dość już tej szopki. Selim! Rozgorączkowany Egipcjanin odwrócił się i obrzucił Jeremy'ego spojrzeniem pełnym oburzenia. – Nie zgódź się po raz ostatni, a potem dorzuć mu rewolwer i kończ transakcję – warknął dziennikarz, wstając i otrzepując spodnie. – Jaki rewolwer, efe... Znaczy się Jeremy? – Ten włoski bodeo, który schowałeś za pazuchę na wydmach. Nie martw się, na pewno znajdziesz coś innego, z czego będzie można zabić kilka angielskich świń. *** Dziennikarz otarł spotniałe czoło po raz trzeci w ciągu kwadransa. Słońce wisiało już wysoko nad roziskrzoną taflą Morza Czerwonego i wnętrze starego fiata zaczynało wypełniać bezlitosne gorąco. Przez przykurzone, pęknięte okienko dostrzegł długi sznur obładowanych wielbłądów popędzanych przez beduińskich poganiaczy. – Daleko mamy jeszcze do Port Sudan? – spytał. – Bynajmniej nie, sądząc po zagęszczeniu ruchu – oznajmił siedzący za kierownicą Terrence i przełożył ze zgrzytnięciem bieg. Samochód wyminął wyładowany po brzegi wózek zaprzężony w niewielkiego osła i grupę murzyńskich kobiet dźwigających wielkie pakunki na głowach, po czym wyhamował przed kolumną egipskiej piechoty w charakterystycznych czerwonych fezach. Na twarzach żołnierzy znać było skrajne znużenie. – Hej! – wrzasnął prowadzący oddział oficer. – Rekwiruję ten pojazd... Terrence zacisnął usta w wąską linię. Bez słowa wyprzedził kolumnę i dopiero wówczas dodał gazu. Oddział zniknął za niebieskawą chmurką spalin. – Wyglądał na zdrowego – oznajmił. – Na pewno dojdzie do miasta o własnych siłach. W przeciwieństwie do nas. Jeremy pokiwał głową i upił jeszcze łyk z manierki, po czym podał ją Selimowi. Wytargowany przez Egipcjanina Fiat 508 znajdował się doprawdy w fatalnym stanie. Oba reflektory były zbite, brakowało zderzaka i koła zapasowego, a uruchomienie silnika wymagało kilkunastu minut zmagań. Na tylnym siedzeniu poprzedni właściciel najprawdopodobniej przewoził owce, o czym świadczyły walające się wszędzie kłębki runa, w środku panował smród, którego nie zmogła nawet jazda z otwartymi oknami, a jedynym należycie działającym elementem mechanicznym był klakson. Lecz trójka wędrowców i tak z humorem powitała odmianę losu – wreszcie mogli zapomnieć o niekończących się zakrętach kamienistego traktu, o uciążliwym poszukiwaniu kolejnych studni i o przekleństwach nienawykłego do długich pieszych wędrówek Terrence'a Oswalda, którego stoicyzm zniknął

wraz z pojawieniem się pierwszych bolesnych pęcherzy. Wizja dotarcia do Port Sudan, największego miasta kolonialnego na sudańskim wybrzeżu Morza Czerwonego, wreszcie zaczynała wyglądać realnie. A wtedy pojawiły się pierwsze wieści. Kilku handlarzy wielbłądów, którzy zmierzali ku Wadi al-Allaki, zdradziło im, że Port Sudan nadal znajduje się pod kontrolą brytyjską i wciąż cieszy względnym spokojem. Główne siły mahdystów po zajęciu Chartumu i Omdurmanu poszły bowiem dalej na północ, omijając góry na wybrzeżu Morza Czerwonego. Arabowie twierdzili jednak zgodnie, że na pewno już obiegły, a być może nawet zdobyły Asuan, zaś płomień powstania niesie się szeroko po pustyniach Afryki Wschodniej. Przygnębiające plotki o postępach wojsk Mahdiego oraz odkryty sekret normańskiej maskarady głęboko zmartwiły obu Anglików. Jeremy popadł w ponure przygnębienie i milczał jak grób, odzywając się tylko wtedy, gdy było to absolutnie konieczne. Bez przerwy obracał w palcach zniekształcony pocisk pistoletowy wydłubany z ciała martwego Araba, a chował go do kieszeni koszuli tylko wtedy, kiedy przychodziła jego kolej na kierowanie samochodem. Po dwóch dniach uciążliwej jazdy dotarli nad brzeg Morza Czerwonego i skręcili na południe, ku Port Sudan. Chłodniejsze wiatry znad morza oraz zieleń nielicznych jeszcze palm na moment poprawiły nastroje podróżnych, lecz optymizm znikł po rozmowie z kilkoma żołnierzami pierwszego napotkanego garnizonu brytyjskiego. Włoskie bombowce przeprowadziły ataki na stacje kolejowe w Egipcie i Sudanie, odcinając Port Sudan i Luksor od reszty kraju. Premier Mussolini odżegnał się co prawda od jakichkolwiek prób zburzenia pokoju, lecz rząd Chamberlaina zdążył już pchnąć silne eskadry z Gibraltaru i Aleksandrii do blokady portów włoskich. Decyzja ta sprawiła, że Mussolini, dotychczas próbujący załagodzić kryzys, przybrał ostrzejszy ton i zaczął krytykować agresywną politykę Wielkiej Brytanii. W międzyczasie wojska Mahdiego zajęły już Luksor i znajdowały się w drodze na Asjut, gdzie pośpiesznie gromadził siły generał Wavell, dowódca sił brytyjskich na Bliskim Wschodzie. W pośpiechu spożyli jałowe placki ziemniaczane podarowane im przez żołnierzy, zapili je kilkoma kubkami wody i na powrót wsiedli do cuchnącego samochodu. Pomimo braku reflektorów Jeremy zdecydował się prowadzić przez całą noc. Pełnia już minęła, ale rozgwieżdżone niebo nadal było jasne i uparty dziennikarz kontynuował podróż, cudem unikając kilku kolizji z porzuconymi na poboczu wozami czy owcami wbiegającymi na drogę. Nad ranem zmienił go Terrence. Wraz z nastaniem świtu droga do Port Sudan stawała się coraz bardziej zatłoczona i pilot szybko zaczął tracić cierpliwość. Przeklinał z każdą chwilą częściej i głośniej, wykonując nieskoordynowane manewry, a pracujący głośno silnik zaczął pokasływać. Gdy za zakrętem drogi pojawiły się pierwsze zabudowania, dziennikarz poczuł ulgę. – Terry – odezwał się chrapliwym głosem – jak tylko dotrzemy do miasta, kieruj się od razu pod budynek konsulatu. Tam mnie wysadź, a sam jedź do portu. Na pewno znajdziesz jakiś statek czy okręt idący do kraju.

Młody oficer skinął głową i niecierpliwie odgarnął kosmyk włosów klejący mu się do czoła. – Do konsulatu – powtórzył. – Rozumiem. A co dalej? – To już moja sprawa. – Jeremy, możemy przecież uciec stąd obaj. Zaczekam przed konsulatem i... – Ja nie wracam. Nie zakończyłem jeszcze swoich spraw w Afryce. – A mnie zostawcie przy targowisku handlarzy drewnem – odezwał się cicho Selim. – Mam tam kuzyna. Dawno się nie widzieliśmy, ale to dobry człowiek, weźmie mnie pod swój dach, jak i ja wziąłbym jego. Baldwin przygryzł wargi i westchnął. – Słuchaj, Selim – zaczął. – Wyświadczyłeś nam obu ogromną przysługę i głupio tak jakoś... Wiesz, Terry będzie wracał do kraju, ja niebawem również wyjadę z Sudanu, a ty... Cholera, sam nie wiem... Może... – Jeśli jest jakaś rzecz na świecie, której wy, Anglicy, zupełnie nie opanowaliście, bez wątpienia jest to wyrażanie skruchy – roześmiał się Egipcjanin. – Na Boga miłosiernego, Jeremy! Wspólnie z wami dotarłem do jedynego w miarę bezpiecznego miasta w Sudanie i jestem wam głęboko wdzięczny za wspólną podróż, ale tu się pożegnamy. Nie chcę uchodzić do Anglii, nie chcę pieniędzy ani listów pochwalnych. Nie mam powodów, by kochać Anglików, ale was dwóch chcę zachować w pamięci jako swych przyjaciół. Jak na dobrego muzułmanina przystało. – Boże w niebiesiech! – westchnął Terrence. – Równy z ciebie chłop, Selim. Oczywiście jak na muzułmanina. Bo jak rozumiem, zemsty na angielskich świniach nie masz zamiaru odkładać? – Nie wiem. – Egipcjanin przygryzł wargę. – Nie wiesz? – spytał zdumiony pilot. Zerknął na Selima, w jego oczach pojawiło się niedowierzanie. – Czy to oznacza, że mówiłeś to wszystko na poważnie? – Gdy powstanie całe miasto, nie będę miał wyboru, mój przyjacielu. Nie chciałbym zostać rozstrzelany jako zdrajca przez braci w wierze. A teraz zwolnij nogę z gazu, przed nami posterunek. Niepowtarzalna okazja, by wydać przyszłego zabójcę angielskich świń w ręce władzy. Pilot bez słowa zredukował bieg i przycisnął hamulec. Zdezelowany fiat stanął w tumanach pyłu przed opuszczonym, kołyszącym się lekko szlabanem. Tuż obok niego znajdowało się stanowisko karabinu maszynowego, a dalej biegły zasieki z drutu kolczastego. Poirytowani żołnierze o twarzach spalonych słońcem ciskali właśnie obelgami w ślad za kroczącym majestatycznie wielbłądem, na którego garbie siedział wyprostowany, dumny jak szejk

mężczyzna w białej galabii. Ich koledzy siedzieli pod rozciągniętym nieopodal daszkiem i zaśmiewali się do rozpuku. – Ty cholerny świniożerco! – wrzeszczał rudowłosy chłopak z akcentem z Manchesteru. – Każda z twoich żon ma syfa, a ty sam... – Zamknij już szufladę, Charlie – napomniał go kolega, odwracając się w kierunku poobijanego fiata. – Te Arabusy nie mają poczucia humoru. Zobaczysz, jak tylko zjawią się tu chłopaki od Mahdiego, zaraz kogoś poprosi, by mu przetłumaczył twoje wymysły. Niewykluczone, że sam wówczas trafisz do jego haremu. – Pieprz się, Don! – parsknął rudzielec. – Czego, do ciężkiej cholery?! – ryknął, gdy zniecierpliwiony Terrence nacisnął klakson. – Pali się? – Ależ skąd! – zawołał pilot. – Wspaniale nam się tu siedzi w miłym skwarze oraz smrodzie owczego łajna i chcielibyśmy zapytać, czy ktoś z was nie miałby ochoty dołączyć? – Na żarty ci się zebrało, co? – warknął chłopak z Manchesteru, przechodząc pod szlabanem. Karabin Lee-Enfield, jeszcze przed momentem wiszący mu na ramieniu, błyskawicznie znalazł się w jego dłoniach. – Mamusia nagadała ci, że jesteś zabawny, i w to uwierzyłeś, tak? – Sam do tego doszedłem – głos Terrence'a ochłódł w jednej chwili i zaczął lekko drżeć, jak zawsze gdy ogarniało go zdenerwowanie. – A teraz, szeregowy, poproszę o kolejny komentarz na temat mojej matki. Tak bym miał pewność, że się nie przesłyszałem i mogę obić ci mordę. To rozkaz. Żołnierz podszedł już do drzwi fiata i dopiero teraz dostrzegł pagony na wypłowiałej, brudnej bluzie mundurowej kierowcy. Nagle wyprostował się jak struna, a jego twarz pobladła pod warstwą brudu. – Przepraszam, sir – wyjąkał. – Nie spodziewałem się... Nie pomyślałem, że... – Jestem porucznik Terrence Oswald z Royal Air Force, a ci panowie to Jeremy Baldwin, korespondent wojenny „The Times", oraz Selim ibn Jusuf, nasz przewodnik. Musimy natychmiast spotkać się z konsulem – warknął pilot, mierząc żołnierza wściekłym wzrokiem. – Otwieraj ten cholerny szlaban! – Tak jest, sir... Ja po prostu... – Masz rację, Selim – mruknął Terrence. – Nasi rodacy rzeczywiście są beznadziejni w przepraszaniu. *** Kilkadziesiąt lat temu Port Sudan był zaledwie niewielką wioseczką na brzegu Morza Czerwonego, odwiedzaną głównie przez pomniejszych handlarzy kości słoniowej i łowców niewolników. Doprowadzenie linii kolejowej, która połączyła miasto z Chartumem, Faszodą, Asuanem oraz Kairem, zapoczątkowało jego przyśpieszony rozwój. Wnet z żyznych dolin

Nilu zaczęły przybywać tu pociągi wyładowane wełną, sezamem i sorgo, by zapełnić świeżo wzniesione magazyny, a potem trafić do ładowni statków Kompanii Wschodnioafrykańskiej kluczących wśród raf koralowych Morza Czerwonego. Niedługo trzeba było czekać, aby w porcie pojawiły się nowe pirsy, a w samym mieście hotele, kamieniczki i szpital. Wnet wyrósł tam również fort, w którego podziemiach umieszczono arsenał. Budowle te powstawały szybko, ale w sposób uporządkowany zaiste z europejskim chłodem. W przeciwieństwie do nich peryferia Port Sudan rozrastały się z arabską żywiołowością i afrykańskim nieładem. Wokół kilku bazarów, stanowiących pomniejsze, bezustannie tętniące życiem serca miasta, stały rozrzucone chaotycznie niewielkie lepianki sklecone z byle czego przez masowo napływających ludzi. Na szerokich, zalanych żarem ulicach pojawiły się tłumy czarnoskórych przybyszów z głębi kontynentu: Somalijczyków, Bantu, Etiopczyków, Beja i Masajów. Wielu trafiło tu w poszukiwaniu pracy bądź lepszej doli, inni przybywali w milczących, pobrzękujących żelazem kolumnach, przyprowadzani przez uzbrojonych, butnych handlarzy niewolników. Wokół muezinów nawołujących z minaretów gromadzili się rosnący w siłę Arabowie, choć trudno było nie zauważyć również grupek gadatliwych Hindusów i wszędobylskich Koptów. Statki lub spowite w kłęby pary pociągi przywoziły zaś gustownie odzianych przybyszów z Anglii, Francji, Włoch bądź krajów normańskich. Wnet Port Sudan, na podobieństwo innych miast kolonialnej Afryki, podzielił się na dwa światy W jednym z nich interesów dokonywano pośród wielojęzycznych wrzasków, na ubitej polepie zatęchłej lepianki albo przy ledwie skleconej ławie na targowisku. W drugim transakcje rozpoczynano od odwiedzin w magazynach wypełnionych kością słoniową, a kończono w chłodnych kantorach z oknami przesłoniętymi żaluzjami, popijając herbatę z drogich filiżanek z porcelany. Oba światy spajała jedynie instytucja pośredników skupujących towary dla znaczniejszych przedsiębiorców. Tego dnia, gdy Jeremy, Terrence i Selim przybyli do Port Sudan, jeden z owych światów już tu nie istniał. Pilot wolno prowadził rzężącego fiata wśród szeregów niskich lepianek. Co rusz naciskał klakson, by przepędzić blokującą przejazd grupę ludzi, lecz głośne trąbienie nie dawało spodziewanych rezultatów. Rozgorączkowani, hałaśliwi Murzyni, niektórzy uzbrojeni w maczety albo kije, milkli wówczas i śledzili przejeżdżający wolno samochód mrocznymi, nieprzychylnymi spojrzeniami. Jedynie stojący najbliżej niechętnie robili krok w tył. Zdarzało się, że czekali długie minuty, aż handlarz bydła czy wielbłądów przeprowadzi swe zwierzęta przez ulicę, a ze spojrzeń, jakie rzucał przybyszom, domyślali się, że opóźnia ich przejazd z czystej złośliwości. Niepilnowane targowiska rozrastały się, zajmując przyległe ulice, zaś ich wielojęzyczny gwar miał w sobie coś złowieszczego. Patrolujący ulice angielscy żołnierze wydawali się równie zagubieni i niepewni co trójka przybyszy. – To miasto jest na krawędzi rebelii – mruknął Jeremy, oblizując wyschnięte wargi. – Selim, czy ty naprawdę chcesz tu zostać? – A czy jest jakieś miasto w Egipcie bądź Sudanie, które dzisiaj wygląda inaczej, Jeremy, mój przyjacielu?

Rozstali się z Selimem przy bazarze handlarzy drewnem, jedynym praktycznie opustoszałym. Wszyscy trzej wysiedli z pracującego na jałowym biegu samochodu, wyściskali się serdecznie, a Baldwin mimo protestów Selima wcisnął mu w kieszeń plik egipskich funtów. – Żegnać też się nie potrafimy – stwierdził Oswald, gdy na nowo zasiedli w rozgrzanym, cuchnącym samochodzie. – Możliwe – przyznał Jeremy. – Jedź do portu. I nie oszczędzaj tego rzęcha. – Ty też masz wrażenie, że jesteśmy w tym mieście ostatnimi białymi? – spytał pilot, dodając gazu. – Tak, ale mam nadzieję, że mylne. Bo koniecznie muszę zamienić parę słów z konsulem, a on też jest biały. *** Konsul Port Sudan był człowiekiem w bliżej nieokreślonym wieku, lecz z pewnością u kresu sił. Już dawno prze stał dbać o swój wygląd, o czym świadczyły nieogolone policzki i brudny kołnierzyk przepoconej, ongiś białej koszuli. Co rusz przygładzał dłonią rzedniejące, wilgotne włosy i przecierał oczy, rozciągając sine, niemalże czarne worki pod powiekami. „Ty też fatalnie sypiasz, co?" – pomyślał Jeremy i ujął szklankę wody postawioną przed nim przez usłużnego hinduskiego lokaja. Podziękował z wdzięcznością – streszczenie całej historii zabrało mu jedynie kilka minut, lecz w ustach czuł okropną suchość. – Nie rozumiem, na czym mają polegać te pańskie rewelacje – odezwał się konsul zachrypniętym głosem. Dziennikarz dopił wodę do końca – była oszałamiająco czysta i chłodna, istny rarytas w porównaniu do brei, którą pili na pustyni – po czym otarł usta i spojrzał na rozmówcę z niedowierzaniem. – Skoro pan nie rozumie, jest to, jak sądzę, moja wina – oznajmił. – Ostatnie kilka tygodni miałem doprawdy uciążliwe, przez co moja historia zapewne jest nieco nieskładna. Pozwolę więc sobie, panowie... – Nie w tym rzecz, Baldwin – odezwał się oficer w stopniu majora siedzący po drugiej stronie stołu. W przeciwieństwie do konsula nie budził żadnych zastrzeżeń swoim wyglądem. Jego włosy były starannie uczesane, policzki dokładnie wygolone, a mundur czysty i odprasowany. Jedynie krople potu perlące się na wysokim czole wskazywały na to, że i jemu dokucza okrutny upał. – Nie w tym rzecz – powtórzył major. – Proszę więc darować sobie cynizm, bo wyraził się pan precyzyjnie i zapewniam pana, że zrozumienie owej historii nie przerosło ani mnie, ani pana Higginsa. Nie rozumiemy tylko, dlaczego pańskim zdaniem ma ona jakikolwiek związek z nami oraz Port Sudan.

– Wiemy o włoskich bombardowaniach lepiej od pana, Baldwin – wtrącił konsul. – Ci cholerni makaroniarze przeprowadzili kilka ataków z terenów Erytrei i zbombardowali tory kolejowe w paru miejscach. Od tygodnia nie dochodzą tu pociągi i musieliśmy ewakuować miasto morzem. Wyobrażasz pan to sobie? – Wyobrażam. Problem tkwi w tym, że ci makaroniarze... – Gówno pan sobie wyobrażasz! – zacietrzewił się Higgins. – Przez kilka dni i nocy trzeba było obstawiać równocześnie cały port, arsenał, bazary i wszystkie drogi dojazdowe do miasta. Niełatwa robota, zważywszy, że każdy biały w mieście duszę by sprzedał za miejsce na statku, a każdy czarny ściska tylko maczetę i czeka na znak od Allacha, by zacząć nią dziabać. Spróbuj pan dokonać tego co my, mając ledwie trzy kompanie wojska, z czego jedną mądrale z Whitehall od razu kazały odesłać na granicę z Erytreą. – Głęboko współczuję, panie Higgins. Czyżby więc doszło do jakichś incydentów z Włochami? – Nic poważnego. – Konsul przygładził znowu włosy. – Na razie Mussolini i Chamberlain obrzucają się notami dyplomatycznymi, ale nie dalej jak wczoraj „Penelope" ostrzelał jakiś ichni niszczyciel, który usiłował się wymknąć z Tarentu. Póki co twardo trzymamy wszystkich makaroniarzy pod kluczem. Nie mają wesołych wakacji w Port Sudan, o nie... – Aresztował pan włoskich obywateli? – spytał poruszony Jeremy. – A co pan sobie myślisz, Baldwin? Przyszło polecenie z Londynu, to zrobiłem co trzeba. Ich ambasada darła się wniebogłosy, ale wczoraj i ją ewakuowano. Wiesz pan, co to za nieużyty naród ci Włosi? Kłócili się, próbowali uciekać, jeden postrzelił nawet egipskiego żandarma... – Moje współczucie doprawdy nie ma granic. Czuję głęboki żal na myśl o tym, że przegapiłem pańskie chwile tryumfu, włócząc się po pustyniach Sudanu. Czy mogę prosić jeszcze szklankę wody? W gabinecie konsula, umieszczonym na pierwszym piętrze hotelu „Royal Port Sudan", zapanowało milczenie. Higgins sapnął i wyprostował się na krześle, lecz skinął na lokaja, który sprawnie napełnił szklankę dziennikarza chłodną wodą. Major wstał i uchylił szerzej okno, lecz nie na wiele się to zdało. Ożywcza bryza traciła swą świeżość nad ulicami prażonego słońcem miasta i docierała do pokoju jako gorący, lepki powiew. Oficer odwrócił się od okna, przysiadł na parapecie i pomimo duszącego skwaru zapalił papierosa. – Marnuje pan swój czas – powiedział cicho. – Historia o walce z pięcioma lotnikami z pewnością poruszy serca czytelników „The Times", ale póki co jest dla nas całkowicie nieprzydatna. Pańska teoria o tajemniczej wrogiej bazie lotniczej gdzieś pośród pustyń Sudanu również. Włosi... – Na litość boską, majorze Fading! Przecież kilkakrotnie już powtórzyłem, że Włosi najprawdopodobniej nie mają z tym wszystkim nic wspólnego!

– A co ma pan na dowód? Pistolet maszynowy w rękach mahdysty atakującego pociąg? Pociski pasujące do tej samej broni w piersi trupa, który mógł być owym mahdysta, lecz wskazuje na to jedynie kolor turbanu? Wrzaski po dańsku pośród ruin fortu? Niechże pan logiczne pomyśli, Baldwin! – Ależ ja myślę logicznie, majorze. – Gdzie pan, na litość boską, żył przez ostatnie dwadzieścia lat, Baldwin? Od czasów stłumienia rewolucji komunistycznej w Rosji stosunki między Wielką Brytanią a państwami Braterstwa nigdy się lepiej nie układały! Nie dalej niż pięć lat temu podpisaliśmy z nimi kilka ważnych umów gospodarczych, a ostatnio czytałem, że Nordveghr nawiązał stosunki dyplomatyczne z Watykanem i wyraził wolę oddania niektórych relikwii zrabowanych podczas Wieku Młota i Ognia! Czasy, kiedy nianie straszyły nas Normanami, już dawno minęły i dla pańskiego dobra lepiej będzie, jak zapomnisz pan o tych swoich mrzonkach. Dla pańskiego dobra. – Wszystko to prawda, majorze. Święta prawda – mruknął Jeremy, wstając. – Dlatego właśnie trzeba to zbadać. Pozwoli pan, że nadam kilka depesz do redakcji, panie Higgins, a potem rozejrzę się za miejscem na statku. – Już się pan spóźnił. Wszelkie koje na statkach idących do Anglii zostały dawno zajęte. – A na tych, które płyną do Hornlandu, również?

HORNLAND – kolonia Nordveghr o powierzchni 550 000 km2 usytuowana na brzegach Oceanu Indyjskiego oraz Zatoki Adeńskiej, założona w XVIII w. po zajęciu faktorii portugalskich przez wyprawę Karlsefniego Thorfinnsona (> druga wojna iberyjska; czarna rzeź, Arka Przymierza). Na północy graniczy z włoskim terytorium zależnym Erytrea, na wschodzie z Kondominium Sudańskim oraz Etiopią, a na południu z Kenią (granica uregulowana –> traktatem stavangerskim w 1905 r. po serii potyczek zwanych –> wojną osadniczą). Druga co do wielkości kolonia normańska w Afryce. Struktura ludności: 12% Normanowie, 23% Arabowie, 7% Beja, 58% Murzyni. Główne źródła dochodów: kawa, kość słoniowa, owoce, sorgo, skóry. Istnieje podejrzenie o łamanie zakazu handlu niewolnikami ustanowionego przez Pojednanie Narodów w 1926 r. (> thralldom, niewolnictwo normańskie). Encyklopedia Britannica, wyd. 14

5 Tym razem koszmar senny był wyjątkowo niewyraźny. Otwierając oczy, Jeremy uświadomił sobie, że leży na ziemi zaplątany we własną moskitierę. Rozluźnił mięśnie i na chwilę znieruchomiał, usiłując pozbierać myśli i oswoić się z ostrym światłem wpadającym do pokoju. W końcu usiadł, ostrożnie zdjął z siebie fałdy delikatnej siateczki – tu i ówdzie podartej w wyniku gwałtownej szamotaniny – po czym wstał i podszedł do zawieszonego na ścianie lustra. Serce nadal biło mu jak szalone. – I na co ci to wszystko, Jerry? – skierował pytanie do swego odbicia, zarośniętego i bladego pomimo mocnej opalenizny. – Mogłeś przecież być w drodze do Anglii, durniu. Co ty właściwie chcesz osiągnąć? Nie wiedział, ale miał nadzieję, że najbliższe dni przyniosą odpowiedź. Był jedynym Anglikiem w Port Sudan, który nie chciał płynąć do Wielkiej Brytanii, tylko do Hornlandu, dlatego też bez większych trudów znalazł człowieka, który zdecydował się go zabrać. Owym człowiekiem był Hasim, stary arabski żeglarz o ogorzałej, głęboko przeoranej zmarszczkami twarzy. Handel mirrą, którym trudnił się od wielu lat, całkiem zamarł na skutek ostatnich wydarzeń, tak więc dobrotliwie uśmiechnięty Arab skwapliwie zaprosił Jeremy'ego na pokład swojej dhow. Dziennikarz zastanawiał się co prawda, czyjego uśmiech nie ma czegoś wspólnego z opium, które Hasim popalał przez cały czas trwania rejsu, ale podróż przebiegła szczęśliwie. Przed wieczorem następnego dnia żeglarz przycumował do kamiennego nabrzeża w Berberze, głównym porcie na północy Hornlandu, a Baldwin wręczył mu plik egipskich funtów powiększony o suty bakszysz i z wahaniem zszedł na ląd. „Gdyby jeszcze rok temu ktoś mi powiedział, że z własnej woli powrócę do normańskiej kolonii w Afryce, roześmiałbym mu się w twarz – pomyślał. – Lecz oto jestem". Była to jednakże ostatnia przytomna myśl tego dnia. Wciąż nie odzyskał pełni sił po przeprawie przez pustynię, dlatego też szybko załatwił formalności w miejscowym punkcie granicznym i ruszył na poszukiwanie taniego hotelu. Nieumyty z miejsca rzucił się na łóżko, zaciągnął moskitierę i zapadł w głęboki sen, który przerwał mu dopiero koszmar. Gdy zajadał śniadanie podane przez rudobrodego starca o zaskakująco bladych oczach, w jego głowie zaczął krystalizować się niewyraźny jeszcze plan. Zapłacił godziwie – w większości normańskich kolonii w Afryce funty brytyjskie były cenione na równi z hringurami, oficjalną walutą Nordveghr i Danii – po czym nałożył korkowy kapelusz zakupiony w ostatniej chwili w Port Sudan i wyszedł na tętniącą życiem ulicę. Berbera, jedyne miasto w Hornlandzie, które nie wiedzieć czemu zachowało swą pierwotną arabską nazwę, oszołomiło go swym pięknem już podczas poprzedniej wizyty, przed laty. Zachował w pamięci ów zachwyt nawet pomimo traumatycznych przejść, które zakończyły jego pobyt, lecz teraz uroda miasta wydała mu się jeszcze bardziej olśniewająca. W przeciwieństwie do pozostałych narodów europejskich, które w swych koloniach dbały o zapewnienie wygody jedynie garstce swych kupców i wojskowych, Normanowie budowali z większym rozmachem. Na pierwszy rzut oka widać było, że nie przepadają za ściskiem, a

lubują się w przestrzeni – ich kamienice, wysokie i strzeliste, o spadzistych dachach zwieńczonych tradycyjnymi gontami w postaci węży, stały rozdzielone ogrodami, zaś okalające je żywopłoty dawały wypoczywającym wśród zieleni ludziom nieco intymności. Brakowało też przytulonych do frontu werand czy ganków, tak popularnych w koloniach angielskich. Miast nich do drzwi każdej kamienicy, nieodmiennie szerokich i zapraszających, prowadziła wyłożona kamieniami ścieżka, przy której stał głaz runiczny, zgodnie z odwiecznym zwyczajem przywieziony z rodzinnych stron. Runy futharku, [Futhark (dań. ) – runiczny alfabet normański] ułożone w pasma wijące się na podobieństwo smoczych cielsk, oznajmiały przybyszowi znającemu to pismo, kto zamieszkuje dane domostwo i czym się para na co dzień. Nierzadko znaki otoczone były misternie kutymi wyobrażeniami bogów, potworów czy symboli religijnych wplecionymi w niezwykłe bogactwo ornamentów i wzorów. Podobne ryty biegły wzdłuż futryn drzwi, oplatały okna, stopnie schodów, a nawet rozlewały się po bielonych ścianach domostw, przez co nierzadko przypominały one twarze wojowników ściągnięte gniewnym grymasem. Gładzone cieniami palm kołyszących się leniwie na wietrze znad morza oznajmiały przybyszowi, że lud, który opanował te tereny, zwykł na każdym kroku podkreślać swą odrębność i niezależność. „W Hornlandzie nie ma dwóch takich samych domów" – pomyślał Jeremy, zatrzymując się przed dwupiętrowym budynkiem z jasnobrązowym dachem i okiennicami w podobnej tonacji. Kamienna ścieżka otoczona była klombami jaskrawych forsycji, a z ogrodu dobiegały śmiechy dzieci grających w piłkę. Gdzieś pluskała cicho woda. Okiennice na parterze rozwarły się nagle. Dziennikarz ujrzał wysoką, jasnowłosą kobietę w błękitnej sukni z wąskim, ostrym dekoltem zgodnym z ostatnimi kanonami miejscowej mody. Oparła dłonie o parapet i zmierzyła Baldwina nieprzychylnym spojrzeniem. Młot Thora na jej szyi błysnął w blasku słońca. Jeremy odwrócił spojrzenie i ruszył wolno przed siebie, przygryzając wargę. „No tak – pomyślał, przypominając sobie celnika celowo kaleczącego angielskie słowa i milczącego wzgardliwie właściciela hotelu. – Ten raj należy przecież do nich i skorzystają z każdej okazji, by o tym przypomnieć. Zwłaszcza Anglikowi". Tym razem jego uwagę przyciągnęła ulica, oczywiście szeroka i wygodna. Zauważył kilka obrazków typowych dla Afryki, jak choćby ubogi handlarz na obwieszonym sakwami osiołku czy postawny Arab w galabii prowadzący kilka dromaderów, lecz pieszy nie zalewali tu całej ulicy, ale chodzili po chodnikach. Nie było się czemu dziwić – samochody, wciąż stosunkowo rzadkie nawet w najbogatszych koloniach angielskich, tutaj mijały dziennikarza co chwila, wzniecając chmury pyłu. Widział przede wszystkim ciężarówki, jak pękate thursy oraz masywne sześciokołowe jotuny przystosowane do podróży przez pustynię, ale mignęło mu również kilka luksusowych magnusów. Wysoko nad zabudowaniami miasta wzbijał się samolot, inny kołował, znacząc bladoniebieskie niebo smugami kondensacyjnymi.

Baldwin znów zacisnął wargi. Jego zachwyt powoli ustępował miejsca powracającej niechęci. Poprawił plecak i skręcił w stronę dzielnicy targowisk, gdzie miał nadzieję pochwycić pierwszy trop. *** Jak głosił napis na wysokim głazie ułożonym przy drzwiach, knajpa nazywała się „Bilskirnir" na cześć mitycznego pałacu Thora. Wymyślając ją, Ulvgrim zapewne liczył na to, że przyciągnie ona przede wszystkim jego rodaków, Vinlandczykow, którzy uznawali boga piorunów Thora za swego patrona. Tymczasem w cieniu jego rzeźby wykonanej z czarnego hebanu zarówno rozważali kolejną transakcję lub dogadywali szczegóły następnej wyprawy przedsiębiorczy kupcy, jak i wznosili toasty marynarze, dziękując bogom za udany rejs. Tam też weselili się żołnierze oraz najemnicy ze wszystkich krajów Braterstwa, tam swe opowieści snuli myśliwi i odkrywcy Tam też Jeremy Baldwin poznał kiedyś Vinlandczyka Ulvgrima Narfisona, najbardziej tajemniczego człowieka na ziemi. Knajpa nie zmieniła się wcale. W powietrzu wisiała ta sama przebogata mieszanina zapachów mocnej kawy, rozmaitych rodzajów tytoniu oraz ciemnego piwa, pod sufitem nadal powoli obracał się wiatrak, którego łopaty wydawały się grzęznąć w dusznym powietrzu, a u stóp wielkiej rzeźby Thora żarzyły się węgliki. Kilku gości, nielicznych ze względu na wczesną porę, odwróciło się ku wchodzącemu dziennikarzowi, aż zaskrzypiały wiklinowe fotele. Pomimo panującego we wnętrzu półmroku natychmiast rozpoznał jedną z twarzy. – Na rogi capów Thora! – wykrzyknął Ulvgrim po dańsku, podrywając się z fotela i natychmiast zapominając o swoich towarzyszach, z którymi grał w karty. – Jeremy! Jeremy Arthurson Baldwin! Czy to naprawdę ty? – Tak, to ja – uśmiechnął się korespondent i wyciągnął rękę. Gospodarz pochwycił go za nadgarstek i uścisnął mocno, Anglik odpowiedział tym samym posłuszny lokalnemu zwyczajowi. – To ja, choć sam w to nie wierzę. – Zaiste pomieszało ci się we łbie. – Nie ty pierwszy to mówisz. Będziemy tak stać, czy może uraczysz swego gościa z zaświatów filiżanką tureckiej kawy? – Ależ oczywiście, bez dwóch zdań! – zawołał Ulvgrim. – Tippu! Tippu! Sznury z koralami zagradzające wejście na zaplecze zakołysały się nagle i wyjrzała spomiędzy nich kędzierzawa głowa młodego Murzyna, który z zainteresowaniem spojrzał na gospodarza. – Dwie filiżanki najlepszej kawy dla mojego przyjaciela z Anglii! – zawołał. – Naszykuj też fajkę wodną, a potem zastąp mnie przy barze. Usiądziemy w moim gabinecie. Murzyn kiwnął głową i zniknął, a Ulvgrim wskazał gościowi drogę na zaplecze. – Thrall? – spytał z przekąsem Jeremy.

– Nie ma już thralldomu, [niewolnictwa] Jeremy synu Arthura. Od konferencji Pojednania Narodów w Amsterdamie, czyli od jakichś piętnastu lat, o ile się nie mylę – mruknął Ulvgrim. – Kto jak kto, ale ty powinieneś o tym wiedzieć najlepiej. – Moja ostatnia wizyta w Hornlandzie udowodniła, że jest zupełnie inaczej. Nawiasem mówiąc, Ulvgrim, czy możemy na razie rozmawiać po angielsku? Odwykłem od twojego języka. *** Ponad wszelką wątpliwość Ulvgrim do wszystkiego, co posiadał, doszedł ciężką pracą własnych rąk. Wszelkie pozostałe kwestie na jego temat pozostawały w sferze domysłów. Podobno walczył jako najemnik w szeregach storhirdów [[(dań.) – wielki hird; tu: dywizja] swiońskich podczas tłumienia rewolucji rosyjskiej i przeciwko wojskom Wolnego Państwa Kongo na południowych rubieżach Hornlandu. Wedle niepotwierdzonych plotek parał się również prowadzeniem wypraw myśliwskich, a byli tacy, którzy twierdzili, że odnalazł legendarne cmentarzysko słoni. Różnie też tłumaczono głębokie blizny na jego piersi i przedramieniu – najciekawsza legenda głosiła, że własnymi rękami udusił lwicę, która zaatakowała syna konunga [króla] Nordveghr podczas jego inicjacji myśliwskiej. Dla Jeremy'ego najważniejsze jednak było to, że serca Ulvgrima nie zatruły tradycyjne uprzedzenia jego ludu i znalazło się w nim wiele ciepła dla przybysza ze znienawidzonej Anglii. Co więcej, Baldwin zawdzięczał mu życie. – Okazałeś sporo tupetu, przybywając tu ponownie, i to zapewne pod prawdziwym nazwiskiem – powiedział Vinlandczyk, wydmuchując kłąb wonnego dymu i podając ustnik fajki gościowi. – To był impuls – skrzywił się Jeremy. – Nie planowałem przyjazdu do Hornlandu, wierz mi. – Wierzę. Nie po tym, co cię tu spotkało ostatnim razem. Mam nadzieję, że dobrze to pamiętasz. – Aż za dobrze. Skąd to stwierdzenie? Nie zabrzmiało ono życzliwie. – Nie miało. Na trzonek Mjolnirra, Jeremy, obaj wiemy, że przyjechałeś tu, żeby węszyć. Nie mam powodu, by żywić szacunek dla naszych władz, ale jest wiele powodów, dla których należy się ich obawiać. Twój przyjazd do Hornlandu został już pewnie odnotowany, a to oznacza, że przydzielono ci fylgję, a szef Vorđr [(dań. ) – straż; tu: nazwa policji Nordveghr] właśnie się dowiaduje, że spiskujesz z gospodarzem „Bilskirnir". – Wiem. Będziemy musieli znowu odegrać scenkę. – Jeremy, ja się nie boję o siebie, ale o ciebie. Jeśli uczynisz choć jeden fałszywy krok, twój los będzie nie do pozazdroszczenia.

– Ale pewnie uczynię, Ulvgrim – westchnął dziennikarz. – Muszę. Tobie, Normanowi, nie muszę chyba tłumaczyć, czym jest zemsta? – Nie żartuj. Opowiedz lepiej, co tak naprawdę sprowadza cię do Hornlandu. I Jeremy pogrążył się w opowieści. Szczegółowo opowiedział o ataku na pociąg, nie pomijając derwisza z pistoletem maszynowym, opisał także przymusowe lądowanie włoskiego bombowca i znalezienie trupa mahdysty. Ulvgrim słuchał w ciszy, przygładzając krzaczaste siwe brwi, a żar w zapomnianej fajce dopalał się z wolna. Gdy przybysz skończył, gospodarz przeciągnął się na fotelu, wyjął ustnik z dłoni Baldwina i pociągnął mocno. Zabulgotała woda. – Naciągane to wszystko – stwierdził. – Na pożółkłe zębiska Fenrisa, nic dziwnego, że twój szef wywiadu uznał te słowa za stek bzdur. – Czyżby? – zacietrzewił się Jeremy. – Skąd wasz pistolet maszynowy w łapskach derwisza? – Jesteś pewien, że to surtr? – Prawie. – Dziennikarz odwrócił wzrok. – Nie widziałem z bliska samej broni, ale ten płomień wylotowy... – Długi czy krótki? Wiesz, wcześniejsze modele były jeszcze niedoskonałe i żołnierze skarżyli się na to, że płomień wylotowy całkiem ich oślepia. A kaliber? Ilość wystrzałów? Starsze typy, sprzed reorganizacji... – Do ciężkiej cholery, Ulvgrim! Wiem, że ludziom twojego pokroju wystarczy obwąchać spluwę, by wiedzieć, jak długo matka karmiła swym mlekiem jej właściciela, ale ja jestem jedynie poślednim pismakiem i nie znam się na broni! Jednej rzeczy jestem pewien na sto procent, Ulvgrim. To był pistolet maszynowy i był nim surtr. – Hmmm, wielkiego wyboru w sumie nie masz. Poza nami i kowbojami z Lyonesse nikt jeszcze porządnych pistoletów maszynowych nie wyrabia – mruknął Vinlandczyk i raz jeszcze pociągnął z fajki. – Ale bardzo mnie to zastanawia. Nasze rządy nie handlują ani technologiami wojennymi, ani samą bronią, zwłaszcza tak cenną jak surtry. Ów mahdysta mógłby ten pistolet jedynie zdobyć albo ukraść. – Ewentualnie otrzymać w prezencie – zamyślił się Jeremy. – Posłuchaj, atak na pociąg nastąpił ponad sto mil za linią frontu, tam gdzie nie powinno być jeszcze żadnych zbrojnych band. A co, jeśli nie była to zwykła horda powstańców, a eskorta owej bazy, której istnienie wydedukował mój towarzysz? Co, jeśli nagle zapragnęli pójść w ślady swych pobratymców walczących w imieniu proroka i samowolnie napadli na pociąg? – To brzmi przekonująco. – Ulvgrim wydmuchnął dym i rozparł się na fotelu. – Tym bardziej że później został zastrzelony. Niewykluczone, że za karę. – O ile to był on – zastrzegł Baldwin. – Coś mi jednak mówi, że się nie mylę.

– Uff, wszystko to jednak grubymi nićmi szyte. Przede wszystkim chciałbym wiedzieć, po co nasze władze miałyby pozorować włoskie ataki na angielskie strefy wpływów. – Ja też, Ulvgrim. Obawiam się jednak najgorszego, dlatego też muszę, po prostu muszę powęszyć. – Hmmm... – zadumał się gospodarz. – A ja chyba wiem, od czego mógłbyś zacząć. Gdzie się zatrzymałeś? – W „Bifrost". To taki mały, zawszony hotelik niedaleko głównego pirsu. – Znam go. Wieczorem przyślę tam Tippu z informacjami. Uff, pyszny ten tytoń. Nie chcesz nawet spróbować? Z tymi słowami podsunął Jeremy emu ustnik, lecz ten pokręcił głową. – Ulvgrim, ja przez dwa lata harowałem na cholernej plantacji tego ścierwa – warknął. – Nienawidzę tytoniu i dobrze o tym wiesz. O tym, że śmieszy mnie widok potomka wikingów z arabską fajką wodną, też ci już mówiłem. – Cóż, jesteśmy narodem złodziei, Jeremy – uśmiechnął się Ulvgrim. – Tyle że nie kradniemy już złota ani thrallów, ale wynalazki. Ten jest szczególnie dobry. – A co skradliście nam, Anglikom? – Niewiele macie wynalazków godnych przywłaszczenia. Może z wyjątkiem sarkazmu. – Zobaczymy więc, czego zdołałeś się nauczyć. Odegrajmy scenkę. – Jasne. Będzie boleć. – Wiem. Znam cię nie od dziś. *** Murzyn Tippu odskoczył z wrzaskiem, gdy sznury koralików strzeliły na boki, a na kontuar wpadło czyjeś ciało. Ledwie nieznajomy zdołał odepchnąć się i stanąć na nogi, z zaplecza wyjrzał rozjuszony Ulvgrim z twarzą wykrzywioną wściekłością. – Powiedz to jeszcze raz! – wycharczał, odwróciwszy swą ofiarę i zacisnąwszy dłonie na połach koszuli. – No, powiedz! – Nie mam ci nic do powiedzenia, tchórzliwy oszuście! – wymamrotał przyparty do baru człowiek i otarł zakrwawioną wargę. W jego dańskim pobrzmiewał wyraźny brytyjski akcent. – Nie masz mi nic do powiedzenia?! – ryknął gospodarz. – A zatem wracasz tu po latach, nazywasz mnie łotrem i złodziejem, a potem nie chcesz mi się z tego wytłumaczyć? Ty cholerny angielski świniopasie! Ty zaprzedana łajzo!

Nagle Ulvgrim napiął muskuły, szarpnął ciałem przybysza, by z całej siły pchnąć go na wolny stolik z lewej strony baru. Anglik roztrącił wiklinowe fotele i padł na stół, który z trzaskiem załamał się pod jego ciężarem. Jęknął, lecz szybko wstał na równe nogi. W jego ręku znalazła się ciężka mosiężna popielniczka. – Ulvgrim! Uważaj, chłopie! – zawołał któryś z bywalców knajpy. Wszyscy poderwali się już z foteli, w rękach jednego z gości błysnął ośmiostrzałowy pistolet Krummi, inny wyszarpnął tradycyjny vinlandzki skrammasax.[długi nóż] Popielniczka świsnęła tuż obok głowy Ulvgrima i strzaskała butelki z islandzkim brennevin [bimber] oraz miejscowym piwem z prosa, wywołując kolejny pisk przerażenia Tippu. Gospodarz jednakże nawet się nie uchylił. – Ani się waż go ruszyć, jeden z drugim! – ryknął i skoczył na Anglika z rozcapierzonymi palcami. – Wyrwę ci serce, kacza mordo! Na twarzy przybysza pojawiło się przerażenie, jakby nagle zrozumiał, że wściekłość gospodarza „Bilskirnir" jest równoznaczna z wyrokiem śmierci. Otarł usta z krwi i spojrzał na boki w panice, po czym puścił się biegiem w kierunku drzwi. Nie dość szybko – Ulvgrim pochwycił go za ramię i potężnie pchnął na futrynę. Anglik jęknął głucho i osunął się na kolana, lecz wtedy Vinlandczyk szarpnął go za koszulę, podniósł i silnym kopniakiem posłał na ulicę, tuż pod nogi zaskoczonego arabskiego sprzedawcy kawy. – I nie wracaj tu więcej, zającu! – wykrzyknął stojący w progu Ulvgrim, biorąc się dumnie pod boki. Bywalcy knajpy wiwatowali za jego plecami. Jeremy Baldwin jęknął cicho, podnosząc się ociężale, lecz na jego okrwawione usta wypłynął lekki uśmieszek.

Wyjścia wszystkie, zanim się wejdzie,

Trzeba obejrzeć, Trzeba zbadać, Bo nie wiadomo, gdzie wrogowie Siedzą w świetlicy.

HAVAMAL (Pleśń Najwyższego), Edda poetycka

6

Ogromny szczur podszedł i starannie, skrupulatnie obwąchał nędzne skrawki, które kiedyś były porządnymi, mocnymi butami ze skóry. Jeremy patrzył na niego beznamiętnie, bez obrzydzenia. Wiedział, że nie gryzie, ten nigdy nie gryzł. Odwrócił głowę i jak zwykle poczuł, że ostre pazurki delikatnie nakłuwają mu skórę lewej stopy. Zwierzę znowu próbowało się wspiąć na jego kolano. Baldwin poruszył leniwie nogą, ale gryzoń spojrzał na niego bezczelnie i cofnął łapki, lecz uczynił to z ociąganiem, jakby chcąc pokazać człowiekowi, że ma go za nic. Ostry blask wstającego słońca przenikający przez szczeliny w drzwiach baraku nagle przesłoniło kilka ciemnych kształtów. Rozległy się śmiechy i rozmowy po arabsku, ktoś ze zgrzytem przekręcił klucz w zamku. Niektórzy ze współwięźniów dziennikarza unieśli głowy i wbili tępe, wyblakłe spojrzenia w drzwi, inni nawet nie drgnęli zobojętniali. Jeremy spojrzał, jak zwykle. Drzwi stanęły otworem, a na progu pojawił się Muhammad, jedyny z nadzorców, który wzbudzał strach u nawet najbardziej otępiałych niewolników, niski, barczysty Arab o wiecznie skupionej twarzy i czarnych brwiach ściągniętych nad złamanym nosem. Więźniowie natychmiast zaczęli się podnosić i chyłkiem przemykać ku drzwiom, gdzie pozostali Arabowie kopniakami kierowali ich ku korycie z wodą oraz misom nadgniłych owoców. Muhammad jednakże patrzył tylko na Jeremy'ego, a jego oczy stawały się coraz większe i większe. – Bismillah! – zaczął od pobożnej inwokacji, a jego głos odbił się echem w baraku, nagle wielkim i ciemnym. – Ta'all! [Chodź!] Ciemne, okrutne oczy nadzorcy wypełniły cały świat. – Ta'all! – powtórzył Muhammad i pogroził Baldwinowi biczem wijącym się niczym żywy gad. – Ma tilmisni [Zostaw mnie w spokoju] – warknął Jeremy, lecz wtedy świat zafalował. Z rykiem dzikiego lwa nadzorca skoczył do więźnia i jednym szarpnięciem postawił go na nogi, a następnie wypchnął na zewnątrz, na zalany słońcem plac. Jego towarzysze z baraku, w pośpiechu sycący głód zepsutymi owocami, odprowadzili Anglika beznamiętnymi spojrzeniami, kilku pozostałych nadzorców o głowach sępów i szakali wybuchło głośnym, szyderczym śmiechem. – Wein akhedni? [Dokąd mnie zabierasz] – zaprotestował Baldwin. Nadzorcy nigdy nie dotykali swoich więźniów, zawsze pędzili ich uderzeniami bicza na śniadanie, a potem prosto na plantacje. Tymczasem Muhammad wydawał się prowadzić go za baraki, ku dawno już zapomnianej bramie obozu, którą trafił tu przed wieloma, wieloma dniami. Jak w każdym koszmarze... – Wein akhedni? – zapytał raz jeszcze, ale wtedy nadzorca pchnął go z całej siły na ziemię. Trzasnął wznoszony bicz, a potem plecy Jeremy'ego rozdarło ogniste smagnięcie. We śnie nie powinien czuć bólu, to przecież byłoby nielogiczne, lecz w tym akurat śnie, w tym królu

wszystkich koszmarów, straszliwe cierpienie zamieniło go w jęczący, pełzający po ziemi ludzki strzęp. Na szczęście Arab ograniczył się do zaledwie kilku uderzeń. – Ila al-Liqa' [do następnego spotkania] – wyszeptał tuż nad uchem więźnia, a potem nastąpiła cisza. Drżący, sparaliżowany bólem Jeremy odwrócił z trudem głowę i dojrzał powiewającą na wietrze galabiję i zakurzone sandały swego odchodzącego dręczyciela. Przez chwilę śledził go wzrokiem, nie dowierzając temu, co się dzieje, a potem spojrzał ku bramie. W jego kierunku biegło dwóch mężczyzn w europejskich strojach tropikalnych. – Baldwin? Jeremy Baldwin? – krzyczał jeden z nich w najczystszej angielszczyźnie. – To pan, Baldwin? Na litość boską, to niewiarygodne! I obaj wybuchli głośnym, szyderczym śmiechem. *** Pukanie było coraz bardziej natarczywe, wręcz uciążliwe. Jeremy wyprostował się nagle, w ostatniej chwili powstrzymując krzyk. Spojrzał półprzytomnie wokół, potrząsając głową, lecz kolejne szczegóły – poplamiony blat stołu, drewniana miska z resztkami gotowanego ryżu z warzywami, rozbebeszona walizka na łóżku i blade światło latarni wlewające się do pokoju hotelowego – szybko pomogły mu odbudować rzeczywistość. „Ja chyba do reszty zwariuję przez te sny – pomyślał, upijając łyk wody z manierki, i jeszcze raz potrząsnął głową. – Nie daję już sobie z tym rady..." Pukanie rozległo się ponownie. – Już idę – wychrypiał gniewnie i wstał, z głośnym szurnięciem odstawiając krzesło. Doczłapał do drzwi, rozwarł je na oścież. Polujące na ścianach gekony pouciekały, gdy pokój zalał blask palącej się na korytarzu lampy. – Dobry wieczór – powiedział Tippu i wszedł do – środka, zanim na poły oślepiony Baldwin, zasłaniający oczy ramieniem, zdołał rozpoznać rysy twarzy swego gościa. – Pan Ulvgrim nierzadko mawiał, że u was, Anglików, duma i bezczelność zastępują zdrowy rozsądek, ale żeby nie zaryglować drzwi? Żeby nie spytać „kto tam", słysząc pukanie w środku nocy? Murzyn mówił po angielsku z lekkim dańskim akcentem, ale sprawnie i zrozumiale. Przytomniejący z wolna Jeremy uświadomił sobie, że nie przypomina on już usłużnego, potulnego służącego z Ulvgrimowej knajpy – stał prosto, patrzył śmiało, a w kąciku ust czaił się ironiczny uśmieszek. Dziennikarz uniósł lekko brwi ze zdziwienia, po czym bez słowa wskazał gościowi drugie krzesło. – Pan Ulvgrim kazał pana przeprosić za to pchnięcie na futrynę – oznajmił Murzyn. Białka jego oczu błyskały dziko, jakby cieszyło go każde wypowiedziane słowo. – Ma szczerą nadzieję, że nie przysporzył panu zbyt wiele cierpienia.

– Nie, niezbyt – mruknął dziennikarz, pocierając wielki, ciemniejący guz na czole. – Ty natomiast przekaż mu, że przepraszam za zbite butelki. Naprawdę mi przykro. Celowałem w ten jego pusty łeb. – Ależ oczywiście, że przekażę. Przejdźmy do konkretów. Pan Ulvgrim kazał mi najpierw zapytać pana, czy ustalił już pan swą drogę ucieczki. – Co? – Czy wie pan, którędy będzie spieprzał z Hornlandu, gdy sytuacja przybierze niebezpieczny obrót – wyjaśnił cierpliwie Murzyn. – Tak, jasne – skłamał Jeremy zapatrzony w latarnię uliczną otoczoną rojem nocnych owadów. Gdzieś w oddali odezwały się bębny tubylcze i wzdłuż pleców dziennikarza spłynął zimny, nieprzyjemny dreszcz. – Ulga pana Ulvgrima będzie więc niezmierzona. Jedynym człowiekiem, który może wiedzieć cokolwiek na temat owych włoskich bombowców, jest niejaki Dagan Arneson, Holmgardczyk, mieszkający przy Grasgata 16 albo 18. – Będzie chciał rozmawiać z Anglikiem? – Będzie chciał rozmawiać z każdym, byle podsunąć mu zwitek banknotów. To dość skomplikowany człowiek, jeśli wierzyć słowom pana Ulvgrima. – Wspaniale. Naprawdę wspaniale. Cieszę się, że... – Powoli, panie Baldwin. Na razie to pański jedyny powód do radości. Pańska fylgja to mężczyzna w średnim wieku, Norman z jasnymi, rzedniejącymi włosami, niezbyt dobrze zbudowany, lecz wysoki i żylasty. Siedzi na dole, w knajpie hotelowej. Nawiasem mówiąc, dlaczego wynajął pan pokój na piętrze? Gdyby przyszło panu uciekać... – Do licha, dlaczego wśród Normanów rozmawia się tylko o ucieczkach, zdradach, zemście i bijatykach? – warknął Jeremy. – Nie wiem. Może ze względu na pragmatyzm? W każdym razie wygląda na zawodowca. Nic dziwnego, okazał pan przecież swój prawdziwy paszport, a tutejsze władze raczej nie zapomniały pańskiej ostatniej wizyty. Korespondent zagryzł wargę i jeszcze raz pociągnął z manierki. Naraz zapragnął, by gadatliwy Murzyn wreszcie wyszedł z pokoju i przestał drażnić go cynicznymi uwagami. W głębi duszy czuł jednak, że zarówno on, jak i Ulvgrim mają rację. Zupełnie nie przygotował swej wizyty i jakiekolwiek dalsze dochodzenie, nie mówiąc już I próbie ucieczki, mogło się dla niego tragicznie zakończyć. O tym, że władze normańskie działają skutecznie i na ogół bez skrupułów, miał już okazję się przekonać. Fylgja... O ile dobrze pamiętał, nazwa pochodziła z przebogatego folkloru islandzkiego, a oznaczała ducha opiekuńczego, który nigdy nie opuszcza wybranego przez siebie człowieka.

Terminem tym przyjęło się również określać tajnych agentów policji śledzących przybyszów z krajów uważanych za potencjalnie niebezpieczne. Pomimo ocieplenia stosunków między Wielką Brytanią a państwami Braterstwa, które trwało od zakończenia pierwszej wojny światowej, Anglicy nadal byli traktowani jako personae non gratae. Liczył się z tym, że miejscowa Vorđr przydzieli mu tajniaka, niemniej rewelacje przyniesione przez Tippu zachwiały jego zdecydowaniem. – Pan Ulvgrim chciał też prosić, by przez jakiś czas unikał pan „Bilskirnir" – ciągnął Murzyn. – Kontakt z nim może pan nawiązać przez niejakiego Valdimara, Holmgardczyka, który skupuje olej palmowy na Riverbazaar. – A możecie mi załatwić jakąś broń? – zapytał z roztargnieniem Jeremy. – Broń? – zdumiał się Tippu, wstając. – Pokropieńcom nie wolno nosić broni na ziemiach Braterstwa, nie pamięta pan? Dziennikarz pokiwał głową. Nigdy nie zgłębił motywacji, która powodowała działaniami Ulvgrima, lecz niejednokrotnie dostrzegł już pieczołowitość, z jaką Vinlandczyk przestrzegał prawa. Już w XIII wieku za przykładem islandzkiego Alltingu uznano, że noszenie broni przez chrześcijanina na ziemiach Braterstwa jest przestępstwem, i karano za nie banicją. Winny otrzymywał szansę na ucieczkę za granicę, lecz pozbawiony wszelkich praw stawał się celem pościgu dla każdego, kto miałby chęć taki pościg urządzić. Tych, którym powiodła się ucieczka przez ziemie rozmiłowanych w walce Normanów, można było zliczyć na palcach jednej ręki. Pogrążony w niewesołych rozmyślaniach nie zauważył dyskretnego wyjścia Tippu. Przez nocne niebo majestatycznie płynął księżyc i rozpięta w futrynie siateczka lśniła srebrnymi kropelkami rosy. Do pokoju napływał nocny chłód. Jeremy drgnął i zerknął ku pledowi kupionemu w pośpiechu w Port Sudan. Baldwin znów usłyszał pukanie, tym razem delikatne i ciche. Drgnął wystraszony i odwrócił się w stronę drzwi. W rozświetlonej szparze pod nimi widział zarys czyichś stóp, może butów. Pukanie się powtórzyło. Nadal było dyskretne, lecz dziennikarz odniósł wrażenie, że kryje się w nim jakaś ledwie wyczuwalna złowieszcza nuta. Przypomniał sobie wszelkie ostrzeżenia, które usłyszał zarówno od Ulvgrima, jak i od Tippu, a na jego krtani zacisnęła się lodowata łapa strachu. „To nie może być fylgja – pomyślał, desperacko próbując zachować resztki zdrowego rozsądku. – Ich zadaniem jest przecież śledzenie, a ja nie zrobiłem niczego podejrzanego... Niczego, na litość boską..." Paniczny strach, od wielu dni podsycany koszmarami sennymi, opanował go jednak bez reszty. Jeremy niemal bezszelestnie wstał z krzesła, porwał plecak, przypadł do okna i

szarpnął za skraj siatki przybitej do framugi zardzewiałymi gwoździami. Materiał ustąpił z cichym trzaskiem. Dłonie Baldwina drżały, a wzrok co rusz uciekał ku drzwiom. Gdy pukanie rozległo się po raz trzeci, głośniejsze niż dotychczas, siedział już na parapecie. Serce bijące i tak w szaleńczym tempie przyśpieszyło jeszcze bardziej. Pchany przeraźliwym strachem dziennikarz zerknął raz jeszcze na drzwi i zeskoczył. Ziemia była o wiele niżej, niż sądził, okazała się też o wiele twardsza. W kostce Baldwina eksplodował żywy płomień bólu, który w ułamku sekundy opanował całe ciało. Jeremy zatoczył się, próbując złapać równowagę, lecz grunt uciekł mu spod nóg. Dziennikarz padł na kolana z głuchym jękiem, lecz strach natychmiast nakazał mu poderwać się i rzucić do ucieczki. Biegł przed siebie oślepiony bólem wybuchającym na nowo z każdym krokiem. Nie zważał na piekące dłonie pokaleczone podczas upadku ostrymi krawędziami źdźbeł trawy, nie zauważył bólu policzka przeciętego ostrą gałęzią mimozy, liczyło się tylko to, że jest coraz dalej od hotelu i pokoju. Oprzytomniał dopiero przy ulicy, w kierunku której toczył się właśnie powoli olbrzymi sześciokołowy thurs. Pomimo stojącej przy hotelu latarni ulica skąpana była w ciemnościach, przez co tępy czworokąt kabiny, wyrastający nad nią komin oraz okrągłe reflektory nadawały ciężarówce wygląd mitycznego potwora. Dziennikarz ciężko dyszał, lecz hausty chłodnego, aromatycznego powietrza stopniowo przywróciły mu zdolność logicznego myślenia. Odwrócił się i ujrzał równy rząd okien pokoi hotelowych. Niespodziewanie ściany jednego z nich – jedynego, którego okno miało zerwaną siatkę – zalał strumień światła wpadający przez otwarte drzwi. Ktoś wtargnął do pokoju Baldwina. Jego serce ścisnęła kolejna fala strachu. Jeremy rozejrzał się szybko dookoła siebie i naraz dostrzegł coraz bliższą ciężarówkę. Decyzję podjął w ułamku sekundy. Pokuśtykał do skraju chodnika, zebrał wszystkie siły, odbił się na zdrowej nodze i skoczył. Jego ręce kurczowo chwyciły drewnianą burtę pojazdu. Pocięte dłonie zapiekły straszliwie, lecz nie puścił. Sycząc z bólu, z trudem przerzucił ciało przez burtę i wcisnął się między worki z orzeszkami ziemnymi. Dopiero wtedy podniósł głowę i spojrzał ku hotelowi. W oknie jego pokoju zamajaczyła jakaś postać. W dwa uderzenia serca później nieznajomy stał już na parapecie, a potem zeskoczył, miękko i sprężyście niczym dziki kot. Dziennikarz znów zanurkował wśród worków. „To nie fylgja – pomyślał ze strachem. – To prawdziwy zabójca... Boże drogi, daj, by nie był to Skraeling..." Niewiele wiedział o zwyczajach tego tajemniczego ludu żyjącego wśród jezior i borów Vinlandii, lecz znał ich reputację jako znakomitych myśliwych, zwiadowców i wojowników. Pierwsi kolonizatorzy ponieśli z ich rąk wielkie straty i przez wiele wieków toczyli z nimi zacięte boje zakończone eksterminacją wielu plemion. Dopiero w późnym średniowieczu

vinlandzcy jarkowie docenili talenty wojenne tubylców, przemogli swą nienawiść i zaczęli tworzyć z nich zaciężne hirdy, które wykorzystano między innymi w wojnach kubańskich. Plotki głosiły, że armia vinlandzka utworzyła ze Skraelingów storhird powietrznodesantowy i kilka hirdów rozpoznawczych, wedle innych królowie normandzcy chętnie wysługiwali się nimi jako zamachowcami. Ulvgrim zdradził kiedyś Baldwinowi po wypiciu garnca piwa prasowego, że spośród wszystkich ludzi w Midgardzie [Midgard (dań. ) – świat] nie chciałby się potykać na noże jedynie ze Skraelingiem. Kierowca ciężarówki dodał gazu, ku rozgwieżdżonemu niebu strzeliła kolejna chmura czarnego dymu. Przerażony Jeremy wychylił się po raz kolejny, lecz tajemniczy włamywacz zdążył już zniknąć wśród cieni otaczających hotel. Dziennikarz zeskoczył z platformy thursa kilka minut później, gdy wolno toczące się monstrum minęło zagajnik akacji i skręciło w kierunku magazynów portowych. Ból nieomal rozsadził mu czaszkę, lecz Jeremy'emu starczyło świadomości, by odtoczyć się na bok i znieruchomieć pod jednym z drzew. Dłuższą chwilę siedział skulony, drżący ze strachu i zimna, zapatrzony w mrok ulicy. Serce wciąż wybijało szaleńczy rytm, pompując panikę do każdej komórki jego ciała. Wiedział, że nie przebiegnie nawet kilkunastu metrów i widok wysokiej postaci idącej pewnym krokiem ku niemu będzie ostatnim w jego życiu, lecz czas mijał, a zamachowca nie było. Z ciemnej ulicy wyjechało jeszcze kilka samochodów, które smagnęły zagajnik blaskiem reflektorów, a w przeciwnym kierunku przeszło kilku czarnoskórych, którzy to ziewając, to rozmawiając cicho, prowadzili stado bydła. Dostrzegł również kilku jeźdźców na wielbłądach, snujący się wolno patrol Vorđr oraz grupki objuczonych ciężko murzyńskich kobiet w barwnych szatach. Nikt nawet na niego nie spojrzał. Ostry ból skręconej kostki stopniowo tępiał i Baldwin znów zaczynał myśleć logicznie. „Za długo tu siedzę – zmitygował się. – Muszę wstać, iść do ludzi, zaszyć się w tłumie. Przecież nawet Normanowie nie zafundują sobie publicznej egzekucji obywatela Wielkiej Brytanii..." Nieopodal leżała poskręcana, ale stosunkowo długa gałąź mogąca posłużyć mu za laskę. Sięgnął po nią i z trudem wstał, po czym nie przestając oglądać się za siebie, ruszył w kierunku zabudowań dzielnicy portowej. Jego przewodnikiem była wibrująca, coraz głośniejsza pieśń murzyńskich bębnów. Po chwili słyszał już coraz wyraźniej dzikie wrzaski tłumów oraz czuł niesione lekkimi podmuchami wiatru zapachy pieczonych jamsów, ostro przyprawianego ryżu i placków z kassawy. „W Berberze każda noc jest świętem – przypomniał sobie, uśmiechając się po raz pierwszy od spotkania z Tippu. – Każda noc jest niezwykłym, niepowtarzalnym misterium, w którym afrykański żar oraz arabska dzikość splatają się z normańskim chłodem, a ludzie bez względu na nację i kolor skóry piją, śpiewają i tańczą na ulicach, póki promienie wstającego słońca nie osuszą potu na ich skórze". Uśmiechnął się raz jeszcze i ruszył naprzód żywszym krokiem.

Potężny cios w twarz zaskoczył go za rogiem następnego domu. Zamroczony zatoczył się w tył, desperacko próbując złapać równowagę, lecz wtedy oparł się na skręconej kostce. Ból był tak straszliwy, że nawet nie poczuł uderzenia potylicą o krawędź chodnika. – Jestem obywatelem Wielkiej Brytanii... – wyjąkał półprzytomnie po dańsku. – Coraz gorzej znoszę słuchanie tej psiej mowy – usłyszał nad sobą gardłowy szkocki akcent. – No po prostu rzygać mi się od niej chce. Nie bierz mi tego za złe, kolego, ale po prostu muszę ci jeszcze raz przypieprzyć. Tak dla przyzwoitości... Jeremy naraz poczuł, jak czyjeś wielkie dłonie zaciskają się na połach jego koszuli i odrywają go od krawężnika. Owionął go zapach nieprzetrawionego rumu. – Puść mnie, cholera – stęknął. – Jestem Anglikiem, kurwa twoja mać... – Co? – Tamten szarpnął mocniej, przysuwając twarz Baldwina bliżej swojej. Przytomniejący dziennikarz ujrzał pucułowatą, zaróżowioną gębę ze sterczącymi tu i ówdzie kępkami zarostu, lecz zaraz zamknął oczy, bo smród alkoholu bijący z ust napastnika stał się trudny do wytrzymania. – Anglik, tak? Odkąd to Anglik po ichniemu szczeka, jak w mordę zbierze? – Poczekaj, Fergie, przepytamy takiego syna – odezwał się inny, podchodząc. Mówił typowym cockneyem. – Kto zdobył mistrzostwo Premiership w zeszłym roku, co? – Everton – szepnął Jeremy. Londyńczykowi śmierdziało z ust jeszcze bardziej niż Szkotowi i dziennikarz z trudem powstrzymywał mdłości. – Ha, ha, dobre sobie. Przecież każde dziecko wie, że Everton. A w jakim składzie, cwaniaczku? – Ferguson, Tosh, o czym wy tam pieprzycie? – rozległ się jeszcze inny głos, chrapliwy, rozkazujący. – Mamy tu takiego jednego, co się za Anglika podaje, panie poruczniku, ale nie zna nawet podstawowego... – zaczął londyńczyk, lecz nowy głos przerwał mu natychmiast, tym razem szepcząc ze złością: – Tosh, twoja durnota przerasta ludzkie pojęcie. Jeśli jeszcze raz zwrócisz się do mnie stopniem, barani łbie, osobiście dopilnuję, byś wpław wrócił do East Endu, gdzie jedyną drogą awansu było, jest i będzie sprzedanie zadka jakiemuś zboczeńcowi z City. Dawaj no tutaj tego... Szkot ujął Jeremy'ego pod pachy i dźwignął go na nogi, a Tosh, któremu ostra reprymenda przywróciła najwyraźniej zdolność logicznego myślenia, usłużnie podał korespondentowi zaimprowizowaną laskę. Nowy głos należał do niewysokiego, krępego człowieka z rudymi włosami, który siedział na leżącym, wijącym się słabo mężczyźnie i skrupulatnie obijał mu gębę. W końcu uznał, że jego ofiara straciła ochotę do dalszych zmagań, i podniósł się, by spojrzeć na dziennikarza, przekrzywiając lekko głowę.

– Kim pan jesteś, do ciężkiej cholery? – warknął, chuchając na kłykcie. – Jeremy Baldwin, „The Times". – O żeż kurwa... Baldwin, ten Baldwin, od „Zapomnianego brylantu" i „Słonej pieśni Bałtyku"? – „Słonych pieśni Bałtyku". Tak, to ja. We własnej, cokolwiek sponiewieranej osobie. – Słodki Jezu, czytałem pana reportaże po tysiące razy – oznajmił z zachwytem rudzielec, potrząsając jego dłonią. – Kto wie czy to nie pod ich wpływem wstąpiłem do marynarki... Ups. – Jesteście panowie z Royal Navy? – Nieoficjalnie, że się tak wyrażę. Sprawdzamy właśnie, khm, miejscowych tajniaków pod kątem doboru argumentów w dysputach na tle narodowym. Porucznik Reginald Gilford, HMS „Narwhal". Mamy czasowe pozwolenie władz normańskich na dokonanie napraw w ich stoczni, ale prace praktycznie zakończone, tak więc stary nie żałował przepustek. Oszołomiony Jeremy potoczył wzrokiem dookoła. Człowiek, znad którego wstał Gilford, jęknął cicho i przewrócił się na bok. Opuchlizna na jego twarzy rosła niemalże w oczach i praktycznie zakryła już jedno oko. Kawałek dalej w osobliwych pozycjach zastygło dwóch innych, a trzeci klęczał na czworakach, usiłując się podnieść. Na ten widok Ferguson aż pisnął z zachwytu, do skoczył do pobitego z wdziękiem zaskakującym jak na człowieka o tak wielkiej tuszy i z całej siły kopnął go w bok. Ofiara znieruchomiała z głuchym jękiem. – Proszę wybaczyć ów cios drogiego Fergiego, ale jak większość Szkotów urodził się z ogromnym sercem, wielkim żołądkiem, malutkim fiutem i jeszcze mniejszym rozumkiem – ciągnął porucznik. – Jeśli wyraża pan chęć trzaśnięcia go w mordę, proszę się nie krępować. Każę mu jeszcze panu podziękować. – Obejdzie się. Jestem bity po gębie od chwili zejścia na ląd, zdążyłem przywyknąć. Zechciałby mi pan tylko wytłumaczyć, o co tutaj poszło? – O nic. To te ichnie fylgje, panie Baldwin. Wie pan, jestem normalnym facetem i po prostu nienawidzę, jak ktoś za mną łazi. Zaraz mi się wydaje, że to zboczeniec jakiś. Za panem też pewnie jakiś się szwenda. – Zgubiłem go. – Pan porucznik ma taką dziwną przypadłość, wie pan – zaczął Tosh. Zapalił papierosa i zaciągnął się głęboko. – Jak siedzi za długo na okręcie, to go kurwica istna bierze i po prostu musi komuś po gębie nastrzelać. A my od trzech tygodni makaroniarzy blokujemy wokół Massawy. Africa Orientatolo Italiana, wie pan.

– Orientale. [Africa Orientale Italiana (wł. ) – Włoska Afryka Wschodnia] A przypadłość jest dla mnie zrozumiała – powiedział Jeremy i spojrzał w oczy porucznika. Kryła się w nich tak ogromna dawka bezczelności, zawadiactwa i nieugiętości, że dziennikarz poczuł, jak na jego usta, obolałe po ciosie Fergusona, wypływa lekki uśmiech. – Całkowicie zrozumiała. A tak nawiasem mówiąc, panowie, wybieram się do dzielnicy portowej. Czy moglibyście mi pomóc znaleźć tutaj taksówkę? *** Ulvgrim na ogół nie przepadał za powieściami podróżniczymi, ale nowa książka uppsalskiego pisarza Lifsteinna Mortensona, rzucająca nowe światło na historię odkrycia źródeł Nilu przez Hjalliego Karsona, całkowicie go pochłonęła. Zaczytany zapomniał o nieoczekiwanym spotkaniu z Jeremym i intensywnych poszukiwaniach, które wszczął na jego prośbę, nie pamiętał nawet o swej knajpie trzęsącej się jak co wieczór od śmiechów rozbawionych, podpitych gości. Obojętny na cały świat siedział wygodnie w swym fotelu i obracał kartki, od czasu do czasu pociągając z fajki wodnej. Pukanie do drzwi całkiem go rozdrażniło. – Czego tam? – warknął. – To ty, Tippu? Drzwi rozwarły się powoli. Wśród wypełniających pokój kłębów dymu Ulvgrim dostrzegł młodego, wysokiego Normana o przyciętych krótko rudych włosach, który z wahaniem przestąpił próg. – Czego? – powtórzył knajpiarz, zamykając książkę. Na bladej twarzy przybysza wyczytał niepokój. – No, co się dzieje, Slagvi? Tippu wrócił? – Nie, herra min [panie mój] – powiedział cicho rudowłosy Norman. – Znaleziono go na jednym z korytarzy „Bifrostu". Miał rozcięte gardło. – Walkirie, porwijcie jego zacną duszę i zanieście przed oblicze Jednookiego – wyszeptał Ulvgrim, kreśląc znak młota Thora w powietrzu. – Ślady walki? – Nieopodal leżał jego nóż, także zbroczony krwią, herra min. Ktokolwiek go zabił, posmakował wprzódy jego ostrza. Jestem pewien, że to ów Anglik, herra min. Każdy Anglik to... – Zawrzyj gębę, Slagvi. Temu Anglikowi nie brakuje odwagi, ale to zwykły pismak. Nie skrzywdziłby muchy, bo nie wiedziałby jak. Poza tym po co miałby zabijać człowieka, który wskazał mu drogę do dziennikarskiego skarbu Fafnira? Nie, tu chodzi o coś innego. O coś znacznie poważniejszego. Ulvgrim zamilkł pogrążony w myślach, po czym nagle przygryzł wargę, odłożył książkę oraz ustnik fajki i sięgnął po srebrny aparat telefoniczny stojący tuż przy fotelu, na którym zasiadał. Bez wahania wybrał numer.

– Vorđr? – powiedział drżącym głosem, naśladując wzburzenie. – Mówi Ulvgrim syn Narfiego, właściciel knajpy „Bilskirnir". Zostałem dzisiaj okradziony przez pewnego Anglika, Jeremy'ego Arthursona Baldwina, i właśnie przez przypadek dowiedziałem się, gdzie można suczego syna znaleźć. Podaję adres... *** Nadgorliwość trójki pijanych marynarzy przerosła oczekiwania Jeremy'ego, a potem zaczęła go przerażać. Gdy tylko uświadomili sobie, że dziennikarz z trudem stąpa na zranioną nogę, zabrali kilku protestującym Arabom dwukółkę z pojedynczym dyszlem, rzucając im na odczepne kilka hringur z pieniędzy zabranych fylgjom. Bez wahania zrzucili na ziemię drogocenny ładunek – a było to sześć koszy wyładowanych kokosami – usadzili w ich miejsce Baldwina i pognali ku dzielnicy portowej, zmieniając się przy dyszlu. Warkot bębnów, który przeszywał rytmicznym drganiem chłodne powietrze nocy i wprawiał w amok roztańczone tłumy, wyzwolił w trójce żeglarzy jeszcze większe szaleństwo. Parli naprzód, roztrącając oszołomionych tancerzy i rycząc głośno pieśni Royal Navy, lecz zgodnie z oczekiwaniami Jeremy'ego nikt, absolutnie nikt nie zwracał na nich uwagi. Porwani hipnotycznym rytmem z głębi Czarnego Lądu, pogrążeni w atawistycznym transie ludzie kontynuowaliby ów pląs, nawet gdyby Berbera targnęło trzęsienie ziemi. Prymitywna melodia roztarła wszelkie podziały międzyludzkie, wśród tańczących widać było zarówno Normanów, jak i Murzynów czy Arabów, zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Wszędzie dookoła dziennikarz widział twarze z półprzymkniętymi oczyma i uśmiechami ekstazy, lśniło szkło unoszonych butelek, migotały ognie pochodni, błyskały białe galabije i jaskrawe suknie murzyńskich kobiet. Półnadzy, spotniali Afrykanie wybijali swą melodię na podłużnych, wysokich bębnach, a wiatr znad morza kołysał koronami palm i rozłożystymi gałęziami mangowców, je też czyniąc uczestnikami szaleńczego conocnego festiwalu. Marynarze w końcu przebili się przez tłum tańczących i przypadli do stojącej na poboczu taksówki, budząc śpiącego kierowcę waleniem w maskę. Podczas gdy Gilford pomagał Jeremy emu wejść do samochodu, nieustannie zapewniając go o swym uwielbieniu dla jego stylu pisarskiego, Ferguson i Tosh na zmianę lżyli kierowcę, zapowiadali mu śmierć w torturach, jeśli nie dowiezie Baldwina bezpiecznie na miejsce. Następnie zasypali go resztą banknotów zrabowanych pobitym fylgjom. – Zwierzaki – mruknął kierowca, zapuszczając silnik. Stary magnus rocznik 1928 zadrżał cicho i wolno ruszył z miejsca. – Zdaje się, że te zwierzaki zapłaciły panu jak za kurs do Kvama – stwierdził chłodno Jeremy. – Pan mówi po dańsku? – zdumiał się kierowca, zerkając w lusterko. – Co człowiek mówiący po naszemu robi w towarzystwie bandy angielskich... Światło mijanej latarni ulicznej przez moment oświetliło twarz dziennikarza i taksówkarz nagle spoważniał – wzburzony zachowaniem trójki pijanych marynarzy nie miał jak dotąd czasu ani sposobności przyjrzeć się swemu pasażerowi i widok jego zakrwawionego oblicza mocno wstrząsnął szoferem.

– Na jedyne oko Odyna, co się panu stało?! – wykrzyknął. – Długa historia. I uprzedzając pańskie pytanie: tak, ma to związek z owymi zwierzakami. Hmmm... Ma pan jakąś chusteczkę albo coś? – Tak, proszę. Dokąd jedziemy? – Grasgata 16. Albo 18. Kierowca otworzył usta, jakby chciał coś jeszcze powiedzieć, ale nie wyrzekł już ani słowa, zaś Jeremy zaczął ocierać twarz z krwi, modląc się w duchu, by jego zabiegi przyniosły jakiś skutek. Cichy warkot silnika zagłuszył już wibrujący, szaleńczy rytm bębnów, dzięki czemu wreszcie mógł się skupić na rozmyślaniach. „Bogu niech będą dzięki za tę trójkę pijanych wariatów – pomyślał. – Kto wie, może spłoszyli ścigającego mnie prześladowcę? Może nie miał odwagi zaatakować większej grupki ludzi? A może zgubiliśmy go w tłumie tańczących? Tego już się pewnie nie dowiem". Nagle znikły światła nielicznych latarni, a ich miejsce zajęły ogniska migoczące wśród gromad niziutkich lepianek po obu stronach drogi. Kierowca zwolnił zauważalnie, a potem sięgnął do kieszeni i wydobył jakiś połyskliwy czarny przedmiot. Położył go na siedzeniu pasażera. – To dzielnice biedoty zamieszkałe głównie przez nidingr [(dań. ) – ludzie podli, nikczemni; tu: czarnoskórzy] – objaśnił. – Boją się białych, rzecz jasna, ale nigdy nie wiadomo, co i kiedy takim do głowy strzeli. A, niech cię Hel pochłonie! – zaklął, wciskając gwałtownie hamulec. Jeremy oburącz objął siedzenie pasażera. Blask reflektorów wydobył z ciemności dwoje oczu płonących niczym rozżarzone węgielki, a potem dziennikarz usłyszał głośne ujadanie. Wychudły pies z podkulonym ogonem wystrzelił spod zderzaka, by zaraz zniknąć wśród chatynek. Kierowca zaklął jeszcze raz i ruszył przed siebie. „To był błąd – uświadomił sobie nagle Baldwin. – Cała ta eskapada to wielkie szaleństwo. Każę temu taksówkarzowi zaczekać na zewnątrz, obgadam co trzeba z owym Daganem i poproszę o kurs do portu. Wracam do Anglii, do moich obrazów". Pokrzepiony tą myślą zapatrzył się na mijany krajobraz. Rzędy niskich, przygarbionych lepianek, milczące placyki, które za dnia stawały się pełnymi gwaru targowiskami, oraz niewielkie zagródki z wychudzonym bydłem zlewały się w mozaikę afrykańskiej biedoty, wspólną dla wszystkich kolonii Czarnego Lądu. Niespodziewanie skupiska chatynek zaczęły rzednąć, a nad nimi wyrosły rozłożyste korony pierwszych baobabów, szerokie niczym ciemne obłoki ponadziewane na masywne pnie. W chwilę później taksówka zatrzymała się na poboczu drogi, oświetlając reflektorami otoczony zeribą parterowy bungalow z werandą, o dziwo, w stylu europejskim. Światła

samochodu wywabiły z budy psa, który wyskoczył na długość łańcucha i zaczął zaciekle ujadać. – To tutaj – oznajmił krótko kierowca. – Dziękuję. Proszę na mnie zaczekać, to potrwa jedynie chwilę – powiedział Jeremy, ujmując zaimprowizowaną laskę i chwytając za klamkę. – No nie wiem – zawahał się taksówkarz. – Ostatnio podchodzą pod miasto stada hien, sam pan rozumie. – Może więc zabierze się pan za zbieranie tych porozrzucanych z tyłu banknotów? – zapytał Baldwin, wysiadając. – To pozwoli panu zapomnieć o strachu. A jak pan skończy, niech pan zacznie myśleć o zawartości moich kieszeni. Sporo dam za kurs do portu. Z tymi słowami zatrzasnął drzwi samochodu i wciągnął w płuca powietrze nocy, ożywcze, chłodne i niosące posmak tajemnic Czarnego Lądu. Naokoło głośno grały cykady, a szczekanie psa przeszło w wycie, któremu odpowiedziała odległa, niemalże niesłyszalna pieśń likaonów. Normański taksówkarz wyłączył silnik oraz światła. Noc była jednak stosunkowo jasna – na niebie migotały rozliczne konstelacje, a księżyc wędrował tuż nad konarami wielkich baobabów, zamieniając swym blaskiem piach drogi w srebrny pył – i kuśtykający wolno dziennikarz co krok dostrzegał nowe szczegóły ciemnej budowli. Gdy patrzył na nią z samochodu, wydała mu się skromnym, lecz dobrze utrzymanym domostwem, teraz jednak dostrzegł popękane schody prowadzące na werandę, brakujące bądź wiszące na pojedynczych zawiasach okiennice oraz dziury w dachu. Z pewnością człowiek, który tu mieszkał, nie przepadał za towarzystwem. Jeremy stanął przed zeribą i oblizał wyschnięte nagle wargi. Pies warczał głucho przyczajony. – Dagan! – zawołał Baldwin. – Dagan Arneson! Odpowiedziała mu cisza, nawet symfonia cykad wydawała się przycichać. – Dagan! Tym razem miał wrażenie, że z wnętrza rudery dobiegł jakiś cichy stukot. – Daganie synu Arnego! Otworzysz drzwi przed rozrzutnym człowiekiem, który zwykł przepłacać każdego, kto tylko zdecyduje się mu pomóc? – Kim jesteś, na pożartą dłoń Tyra? – dobiegł go ze środka chrapliwy głos. – A ma to dla ciebie jakieś znaczenie? – zaśmiał się dziennikarz. – Spytałbyś lepiej, czego od ciebie chcę. – Czego chcesz? – Chcę dobrze zapłacić za kilka informacji. We wnętrzu chaty rozległ się stłumiony rumor, któremu towarzyszyła seria wyszukanych przekleństw, po czym zazgrzytał klucz w zamku i zaskrzypiały zawiasy. Na progu stanęła

jakaś ciemna, przygarbiona postać. Pies zaskomlał i wpełzł z powrotem do budy. pewno nie jesteś z Vorđr? – zapytał Dagan z wahaniem.

– Na

– A spotkałeś kiedyś urzędnika policji, który mówiłby z angielskim akcentem, Dagan? Dalej, pomóż mi wejść. *** Gdy niosący kaganek Dagan wprowadził Jeremy'ego do głównego pokoju, dziennikarz zauważył, że rudera na zewnątrz przedstawiała się i tak o wiele lepiej niż od środka. Skaczący promyk wydobył z mroku spękane deski podłogi, nadpleśniały dywan i na poły spaloną kanapę zarzuconą brudnymi pledami. Odbił się również w zakurzonej szybie dawno zapomnianej biblioteczki i w szkle porozrzucanych po kątach butelek. Wszystkie okna były zabite deskami, przez co w środku panował gęsty smród moczu i pleśni. Dziennikarz zakasłał cicho. – Wietrzysz tu kiedyś? – mruknął. – Nie – odpowiedział kąśliwie Norman. – Ale kiedyś się za to wezmę. Siadaj. Podsunął gościowi rozchybotany taboret, a sam zapadł w głęboki, wyściełany szmatami fotel, aż sprężyny zachrzęściły pod jego ciężarem. Baldwin obrzucił mebel wzrokiem, próbując ustalić jego pochodzenie, lecz szybko porzucił ten zamysł. Nie było sensu dociekać pochodzenia ciemnych plam, które pokrywały tapicerkę. – No? – zapytał Dagan. – Za co chcesz mi zapłacić? Jego oczy, przekrwione i niemalże ginące w cieniu wielkich, krzaczastych brwi, zalśniły dziko w blasku kaganka i dziennikarz naraz odniósł wrażenie, że rozmawia ze złośliwym gnomem z dawnych mitów, a nie z żywym człowiekiem. Uczucie to pogłębiło się, gdy jego gospodarz sięgnął do kieszeni przetłuszczonej, brudnej kamizelki i wyciągnął wielką fajkę. – Chcę, żebyś mi opowiedział o włoskich bombowcach – powiedział Jeremy. Dagan drgnął i odwrócił spojrzenie. Jego ręka zastygła z zapałką przy cybuchu fajki. Po chwili ognik zgasł i zapadła cisza przerywana jedynie odległym, ledwie słyszalnym chichotaniem hien. – W sumie mogłem się tego spodziewać – mruknął Arneson na poły do siebie, na poły do Anglika. – Cóż innego ktoś mógłby chcieć ode mnie, od człowieka, którego opuściło szczęście? Nagle uniósł wzrok i spojrzał na Jeremy'ego złowrogo. – To długa historia – warknął. – Pełna szczegółów. – Jestem gotów zapłacić za każdy z nich – rzekł dziennikarz w miarę spokojnym głosem, choć atmosfera zrujnowanego domu i nerwowość gospodarza sprawiały, że siedział jak na szpilkach i z trudem powstrzymywał się od wycierania spotniałych dłoni.

– I do tego bardzo bolesna – dodał gospodarz, zapalając fajkę. – Za to nagrody się nie spodziewaj. – Baldwin posłał Daganowi krzywy uśmiech. – Prawdziwego cierpienia nie załagodzi nawet największy pieniądz. – Przynajmniej jesteś szczery. To rzadkie u Anglików. – Mów. – Najpierw chcę zobaczyć pieniądze. Jeremy pokręcił głową z udawaną dezaprobatą, po czym wyjął zmięty plik hringurów, wyciągnął z niego kilka banknotów i nonszalancko podał Holmgardczykowi. Ten wyszarpnął mu je drapieżnie i dokładnie obejrzał w świetle kaganka. Z przejęciem pyknął kilka razy z fajeczki, aż rozżarzony tytoń oświetlił jego twarz, bladą i pobrużdżoną. Przez moment przyglądał się swemu gościowi, a potem spojrzał ku pajęczynom zwisającym z sufitu i powiedział cichym głosem: – Nie wiem, dlaczego interesuje cię historia tych nieszczęsnych samolotów, Angliku, i chyba nie chcę wiedzieć, bo dla mnie stały się one przekleństwem. To właśnie przez nie jestem tym, kim jestem, i mieszkam tu, gdzie mieszkam. Ba, bogowie ostrzegali mnie przed nowym wyzwaniem, no ale ja oślepiony ambicją zignorowałem ich znaki. Tak, Angliku. Ja byłem wśród tych, którzy je konstruowali. – Co? – zdumiał się dziennikarz. – Przyznaję, mało wiem o samolotach, ale czy nie są to aby włoskie konstrukcje? – Ależ tak, jak najbardziej. Fiat BR. 20 Cicogna został skonstruowany przez Włochów i udał im się jak mało co. Zaraz po oblataniu w Turynie w 1936 przyciągnął zainteresowanie Japończyków, którzy kupili kilkadziesiąt sztuk i próbowali wykorzystać je w wojnie z Chińczykami. Z jakichś powodów japońscy piloci woleli jednak własne mitsubishi i BR. 20 szybko wycofano z linii, ale zanim to nastąpiło, jeden z nich znalazł się w posiadaniu dowództwa wojsk lotniczych Holmgardu. – Co takiego? – Jeremy na chwilę aż zaniemówił. – Jak to się stało? – Nie mam pojęcia. Wiem tylko tyle, że licencji na niego nie wykupiono. W chwili gdy go ujrzałem po raz pierwszy, statecznik, kadłub i prawe skrzydło były podziurawione jak rzeszoto. – Kto go tak urządził? – zapytał dziennikarz. – Trudno powiedzieć, ale nie zdziwiłbym się, gdyby była to robota naszego lotnictwa. Holmgard nie brał udziału w tej wojnie, niemniej właśnie testowano nowy model Valkyrii i obiło mi się o uszy, że holmgardzcy piloci startujący z lotniskowców niejednokrotnie naruszali chińską przestrzeń powietrzną. Mniejsza jednak o to. Najważniejsze, że w chwili ujrzenia włoskiego samolotu szczęście odwróciło się ode mnie ostatecznie, choć wówczas jeszcze tego nie wiedziałem. Byłem wszakże zdolnym i ambitnym inżynierem ze

wspaniałymi widokami na przyszłość, a moje rozwiązania techniczne zostały wykorzystane w konstrukcji bombowca nurkującego Valkyria. Raport o moim talencie dotarł aż do dowództwa, lecz chwila chwały nie potrwała długo. Zauważył mnie wywiad. – Wywiad... – mruknął Jeremy. Zapomniał już o przytłaczającej atmosferze tego domu, siedział teraz wychylony do przodu i wsłuchiwał się w przepełniony goryczą głos Dagana. Dziennikarski instynkt szeptał mu, że wyprawa do Hornlandu chyba nie okaże się niepotrzebnym szaleństwem. – Zdradzę ci, Angliku, że w naszym kraju pracownicy wywiadu to temat wielu dowcipów – ciągnął Arneson, kręcąc głową. – Mamy ich generalnie za tępaków i obiboków ciągnących państwowe pieniądze na jakieś bezsensowne przebieranki. Ale ta sekcja, która mnie zwerbowała, już na pierwszy rzut oka wyglądała na bandę bezlitosnych profesjonalistów. Kilka razy obiła mi się o uszy nazwa Kringlan, zawsze wymówiona niepewnym szeptem. Mam wrażenie, że tak właśnie zwano tę sekcję. – Pierwszy raz o czymś takim słyszę – powiedział Jeremy. Bynajmniej nie kłamał, nie miał pojęcia o strukturze czy reputacji normańskiego wywiadu. – Zupełnie mnie to nie dziwi. Cóż, Kringlan zwerbowała mnie oraz kilkunastu innych inżynierów różnych specjalizacji, głównie Holmgardczyków, ale także kilku Swionów i jednego Dana. Zostaliśmy skoszarowani w pustej bazie lotnictwa morskiego na Gotlandii, gdzie dano nam do dyspozycji halę montażową, dowolną ilość materiałów i narzędzi oraz obietnicę wykonania wielkiej misji dla Braterstwa. Następnego dnia po naszym przylocie do portu przybił stary węglowiec pod banderą grenlandzką. W jego ładowniach spoczywał rozmontowany, postrzelany Fiat BR. 20 Cicogna. – Zaczynam się domyślać reszty – wszedł mu w słowo dziennikarz. – Kazano wam wykonać jego dokładną replikę. Holmgardczyk kiwnął głową zapatrzony w ciemność. Wiatr targnął starym domostwem, wciskając się ze świstem w każdą szczelinę. Poruszone jego tchnieniem drobinki kurzu pomknęły z szelestem po dziurawej podłodze. – Oficer dowodzący całą operacją – ambitny skurwysyn o imieniu Vigdi, podobno z jakiegoś rodu królewskiego – dał nam pięć miesięcy. Roztoczył przed nami wizję chwały, jaka otoczy nas po pomyślnym zakończeniu zadania, obiecał wszelką możliwą pomoc i zagroził straszliwymi konsekwencjami na wypadek zdrady bądź niepowodzenia. Co tu ukrywać, jego słowa mocno nas poruszyły i wzięliśmy się szybko do roboty Zabroniono nam wszelkich kontaktów ze światem, rychło też odkryliśmy, że baza została otoczona wojskiem. Poczuliśmy się tam jak więźniowie, możesz mi wierzyć, Angliku. Pracowaliśmy dzień i noc gnani strachem przed konsekwencjami niepowodzenia i dręczeni tęsknotą za naszymi rodzinami, od których nie mieliśmy znaku życia. – Ale udało się?

– A jakże! Ba, w wielu miejscach nawet poprawiliśmy Włochów. Z braku oryginalnych części wstawiliśmy nasze silniki Haraldsona, naszą pompę paliwową, podnośniki hydrauliczne i wiele innych. Skończyliśmy trzy tygodnie przed wyznaczonym czasem, lecz wtedy okazało się, że dla niektórych z nas to dopiero początek zadania. Wrak bombowca, na którym się wzorowaliśmy, został zniszczony, a jego replikę z zachowaniem największej tajemnicy załadowano na kolejny statek. I właśnie ja znalazłem się w grupie inżynierów, która popłynęła wraz z samolotem. Holmgardczyk znów zamilkł. W mrocznych kątach domu coś popiskiwało, coś chrobotało. Wiatr nadal nucił swą pieśń w szczelinach, a pies na zewnątrz wiercił się niespokojnie i podzwaniał łańcuchem. – Nie powiedziano nam, dokąd płyniemy, ale wnet domyśliliśmy się, że do jednej z kolonii afrykańskich – ciągnął. – Przez cały czas towarzyszył nam oficer wywiadu, którego nazywaliśmy między sobą Łosiem, bo miał długie, wystające przednie zęby. Kilkakrotnie udało nam się przemóc lęk i zapytać go o czekający nas los, ale ten nie mógł lub nie chciał niczego zdradzać. Usłyszeliśmy tylko garść frazesów o wielkiej misji dla naszych ojczyzn bądź tajemnicze groźby pod adresem tych, którzy nie przyłożą się do swych zadań. Wkrótce nasz statek zawinął do Kvama, gdzie pod eskortą przetransportowano nas do miejscowej bazy lotniczej. Tam dowiedzieliśmy się, że czeka nas wyprodukowanie dalszych czterech bombowców. Znów zamilkł, a gdy podjął opowieść, jego głos drżał. – Byłem pierwszym i chyba jedynym, który się zbuntował – wyszeptał. – Do dziś nie wiem, czym ściągnąłem na siebie niełaskę bogów, starczy rzec, że trzeciego dnia po dotarciu do Kvama moja fylgja mnie opuściła. Podczas porannej odprawy wstałem, nazwałem Łosia niegodziwym łajdakiem i zagroziłem, że nie kiwnę palcem przy budowie samolotów, jeśli najpierw nie pozwoli mi się skontaktować z rodzicami. Po prawdzie nie zależało mi na tym zbytnio, bo z ojcem żyłem w niezgodzie, ale czułem, że muszę w czymś postawić na swoim. Łoś najpierw mnie wyśmiał, a potem zaczął mi grozić. Nie ustępowałem, dalej domagałem się swego, a przy okazji nie szczędziłem mu wyzwisk. Zrozumiałem swój błąd, gdy przestał mi odpowiadać, a zaczął wpatrywać się we mnie wzrokiem lwicy patrzącej na strzęp padliny. Potem wyzwał mnie na holmgang. Wiesz, co to takiego, Angliku? Jeremy kiwnął głową, marszcząc lekko brwi. – To ten wasz starożytny zwyczaj rozstrzygania sporów, tak? – powiedział. – Dwóch mężów udawało się na bezludną wyspę, by stoczyć tam walkę, a wracał tylko jeden, nieprawdaż? Czyżbyście nadal to praktykowali? – Dziś holmgang to zabawa głównie starej arystokracji rodowej – westchnął Dagan. – Członkowie najpotężniejszych rodów muszą raz na jakiś czas porąbać jakiegoś nieszczęśnika na kawałki, by podkreślić tym swą wielkość. Z początku sądziłem, że Łoś się naprawdę na mnie wściekł. Dziś już wiem, że była to tylko zagrywka psychologiczna. On chciał z tego urządzić widowisko, zabić mnie dla przykładu, by nikt inny nie odważył się już przeciwstawić jego woli.

– Chciał? A zatem stanąłeś do walki? – Nie. – Arneson pyknął z wygasłej już fajeczki. – Widzisz, Angliku, ów Łoś całe swe życie spędził na doskonaleniu sztuki walki, a ja jestem jedynie projektantem po półrocznej służbie w obsłudze naziemnej lotnictwa morskiego. Nie miałbym z nim szans. – Uciekłeś? – Tak, uciekłem. Nawiałem z obstawionej wojskiem bazy lotniczej, zmyliłem pościg Vorđr i pieszo dotarłem tutaj, do Berbery. Niezły wyczyn, nieprawdaż? Na niewiele mi się to jednak zdało, sam widzisz. Żyję jak szczur w tej norze, siedzę całymi dniami w tym nadpleśniałym fotelu, rozpamiętuję swą przeszłość i boję się myśleć o przyszłości. – Boisz się, że ten oficer kiedyś cię znajdzie? – Ba, jestem pewien, że to zrobi. Możliwe, że póki co nie ma czasu, ale kiedyś zapewne przypomni sobie o bezczelnym inżynierze z Holmgardu, wymoże na lokalnym sysselmanie [szeryfie] nakaz banicji i przybędzie tutaj uzbrojony w pistolet maszynowy. Chciałbym móc stąd wyjechać, Angliku, chciałbym znaleźć się na Grenlandii bądź w Vinlandii, gdzie nikt nie pyta o pochodzenie, ale potrzebne mi są pieniądze, dużo pieniędzy. – Nie wiem, ile potrzebujesz – powiedział Jeremy, wstając. – Ale mam nadzieję, że to odda ci choć część twego dobrego szczęścia. Ja muszę już cię pożegnać. Rzucił gospodarzowi na kolana zwitek banknotów, który Dagan pochwycił ze skwapliwością. W tej samej chwili pies na zewnątrz zaszczekał ostro, a ciszę rozdarł warkot silnika ruszającego samochodu. Obaj, Anglik i Holmgardczyk, zamarli w bezruchu. – Taksówka, szlag by ją trafił! – krzyknął Jeremy i utykając, puścił się biegiem w kierunku drzwi. Pchnął je i wypadł na zewnątrz, gdzie uderzyło weń chłodne powietrze nocy. Podskakując na zdrowej nodze, zbiegł po schodach werandy i wybiegł aż na drogę. Dopiero tam się zatrzymał i z niedowierzaniem patrzył na oddalającą się szybko taksówkę. Pies szczekał jak oszalały. – Sukinsyn – wyjąkał. Dagan, który wyszedł na drogę za nim, już miał pocieszającym gestem położyć dłoń na ramieniu dziennikarza, gdy jego oczy nagle się zwęziły. Uniósł drżącą nieco dłoń i wskazał reflektory innego samochodu, który wolno nadjeżdżał drogą w stronę starej willi. – Hej, a to co?... – spytał cichym głosem. – Ten thurs ma obłe reflektory, a takimi jeździ tylko Vorđr lub wojsko... Co tu się dzieje, na ognie Ragnaroku? – Nie mam pojęcia – mruknął Baldwin, kręcąc głową. – Na pewno nie ma to związku ze mną, ty paranoiku.

Nagłe uderzenie wybiło mu dech z piersi. Ziemia zatańczyła, a potem znów eksplodował ból, gdy jego plecy uderzyły o kamienisty grunt. – Tak? Nie ma to z tobą nic wspólnego, tak?! – syczał rozwścieczony Dagan, wbijając kolano w jego brzuch. – Zdradziłeś mnie, ty angielski sukinsynu! Jeremy próbował się poderwać, lecz wtedy Norman zacisnął dłonie na jego gardle i ponownie przygniótł go do ziemi. Przerażony Anglik walczył desperacko – szarpał za nadgarstki przeciwnika, walił pięściami w jego żebra, wierzgał, ale wszystko na nic. Żelazny uścisk nie zelżał ani odrobinę i dziennikarzowi zaczęło brakować tchu. Jego usta otwierały się i zamykały, lecz nie mógł ani zaczerpnąć oddechu, ani wyszeptać choćby słowa. Wykrzywiona nienawiścią czerwona twarz Arnesona i jego wytrzeszczone, nabiegłe krwią oczy zaczynały ciemnieć i rozpływać się, gdy nagle zalał je strumień jasnego światła. „Reflektory samochodu" – uświadomił sobie Baldwin. Uścisk Dagana zelżał na moment i Jeremy zdołał odwrócić głowę. Dwie jasnożółte plamy obramowujące ciemny kształt thursa powiększały się coraz szybciej. – Pomocy... – wychrypiał. Nagle światła przeciął na ułamek sekundy jakiś ciemny, rozciągnięty cień. W chwilę później dziennikarz usłyszał głuche warknięcie, potem łoskot uderzenia i Dagan nagle zniknął jakby zdmuchnięty przez niewidzialną moc. Dziennikarz poderwał się, z trudem łapiąc oddech, i zamarł w bezruchu. Inżynier leżał w pyle drogi i dygotał, a tuż nad jego twarzą zawisł pysk ogromnej lwicy. Drapieżnik opierał swe wielkie łapy na jego piersi i przeciągał się, jakby okazywał tym swój tryumf. Nie przestawał jednak głucho ryczeć, a w pewnym momencie rozwarł paszczę i oblizał długie, ostre kły. Strużka śliny, srebrzysta w świetle nadjeżdżającego samochodu, ściekła w dół i spłynęła po bladym policzku Dagana. Jeremy podciągnął nogi, chcąc wstać. W tej samej chwili zwierzę obróciło łeb płynnym, złowieszczym ruchem i wbiło w dziennikarza spojrzenie żółtych, hipnotycznych ślepi. Zaszeleściły opony hamującej ciężarówki, zawył gasnący motor. Tylna klapa opadła z hukiem. Lwica mruknęła głośno i przemknęła obok wciąż leżącego Baldwina, by znieruchomieć przy kolanach oficera Vorđr, który bez słowa wskazał Anglika swoim ludziom, czterem potężnie zbudowanym Masajom. Czarni policjanci o całkowicie nieruchomych, kamiennych twarzach przypadli do dziennikarza, uchwycili go mocno, lecz bez zbytniej brutalności, i sprawnie założyli mu kajdanki. Następnie popchnęli aresztanta w kierunku oficera. Wtedy ponownie odezwał się ból w zwichniętej kostce. Jeremy syknął i osunął się na kolana.

– W moich stronach zwykło się mówić, że szczęście złodzieja jest jak morska burza – popycha naprzód tylko po to, by w końcu pogrążyć – oznajmił oficer w płynnej, choć źle akcentowanej angielszczyźnie. Baldwin ciężko dyszał, wbijając wzrok w wysokie, podkute buty ze sztylpami, lecz słowa policjanta sprawiły, że uniósł wzrok. – Co? – wykrztusił z trudem. – Dziwię się, co ci w ogóle do głowy strzeliło, Angliku – ciągnął oficer. Był postawnym człowiekiem z jasną, krótko przystrzyżoną brodą. Jego jasne spodnie, jasna koszula z długimi rękawami oraz kapelusz o szerokim rondzie, otoczony skórą lamparta wyglądały jak dopiero co wydane z magazynu. Rogowe rękojeści pistoletu Krummi oraz zatkniętego za plecami skrammasaksu wciąż lśniły w świetle księżyca, pomimo że wokół wciąż unosiły się rzedniejące kłęby pyłu. – Nie uczą was w szkołach, zającu, że w krajach normańskich nie wolno kraść? Nie wbijają wam do głowy, że wasi starsi kuzyni karzą złodziei tak ciężko, że kradzież już dawno przestała popłacać? – Niczego nie ukradłem – wycharczał Jeremy. – Jestem obywatelem Wielkiej Brytanii i chcę się natychmiast skontaktować z konsulem mojego kraju, by wyjaśnić tę... – Konsul to zajęty człowiek, Angliku – roześmiał się policjant i pogładził stojącą przy jego nodze lwicę, z której gardła wciąż płynął złowieszczy, głuchy ryk. – Dołożymy wszelkich starań, by cię szybko odwiedził, ale do tego czasu będziesz musiał posiedzieć w naszej gościnie. Nie możemy dopuścić, by taki zakłamany łajdak wolno chodził po tym pięknym kraju. Brać go na ciężarówkę, chłopaki. Ostatnie słowa wypowiedział już po dańsku, a potem odwrócił się i machnął dłonią w kierunku szoferki. Dziennikarz dostrzegł, że znów ma przed sobą thursa, jednak tym razem z powiększoną, czterodrzwiową kabiną, często używanego przez normańskie policje, wojska i straż pożarną. Siedzący za kierownicą, niewidoczny do tej pory Masaj wyszczerzył w uśmiechu zęby i zapuścił silnik, a jego pobratymcy bezceremonialnie posadzili Baldwina na pace. Wkrótce samochód zawrócił i ruszył z powrotem ku Berberze, zatapiając ruderę z werandą i zapomnianego, wolno gramolącego się na nogi Dagana w gęstych tumanach kurzu. *** „A zatem historia zaczyna się powtarzać" – pomyślał z goryczą Jeremy. Podniósł lekko głowę. Masajscy policjanci siedzieli nieruchomo i milczeli, żaden z nich nawet nie zerknął na więźnia. Ten ukradkiem omiótł ich wzrokiem, szukając szansy na ucieczkę, lecz po chwili pokręcił lekko głową ze zrezygnowaniem i zacisnął usta. Bez wątpienia miejscowe władze starannie dobierały ludzi do pracy w służbach porządkowych – wszyscy czterej Masajowie byli smukłymi, wysokimi ludźmi, a tradycyjnie czerwone tuniki policji kolonialnej odsłaniały długie, muskularne ramiona. Pieniędzy na broń również nie poskąpiono – każdy z nich nosił u pasa długą pałkę oraz sześciostrzałowy rewolwer Kria. Gdyby nawet dziennikarz zdołał jakimś cudem wyzwolić się z kajdanek, które przed wyruszeniem w drogę zamocowano do stalowych uchwytów na platformie, zmylić czujność eskorty i zeskoczyć z jadącej ciężarówki,

zwichnięta kostka nie pozwoliłaby mu uciec nawet przed trzyletnim dzieckiem. A tymczasem w szoferce u stóp zadowolonego z siebie normańskiego oficera leżała wielka lwica... „W co ja się wpakowałem? – myślał gorączkowo. – Repliki włoskich bombowców, zamachowiec w hotelu, teraz aresztowanie i oskarżenie o kradzież. Boże, oddałbym prawą dłoń za jakąkolwiek, najmniejszą nawet szansę ucieczki. Przysięgam na wszystko, co święte, że nigdy już nie wyjadę jako korespondent wojenny. Zamknę się w moim mieszkaniu, zarygluję drzwi, będę pisał i malował..." Bardziej wyczuł, niż zobaczył, że jeden z masajskich konwojentów drgnął i przesunął się w jego kierunku. Baldwin zerknął na niego przestraszony. – Nie bać, herra min, nie bać – szepnął szeroko uśmiechnięty Masaj. Pozostałych trzech nadal siedziało na swoich miejscach i kołysało się wraz z podskokami ciężarówki. – Ja niegroźny. Ja biedny. – Czego chcesz? – spytał cicho Jeremy. „Najwidoczniej selekcja Normanów nie jest tak dokładna, jak sądziłem" – przeszło mu przez głowę. – Ja biedny. Ty złodziej. Ja bardzo biedny. – Masaj wywrócił białkami oczu i cmoknął. – Bardzo, bardzo biedny. Dziennikarz przygryzł górną wargę. „Sporo rzuciłem Daganowi – myślał gorączkowo. – Resztka funduszy »The Times« została w plecaku, ale chyba mam coś w kieszeni, jakieś monety. Cholera wie, ile będzie chciał..." – Ty bogaty, jeśli mi pomożesz – wyszeptał do Murzyna. – Muszę uciec, muszę dać dyla z tego cholernego... – Nie, nie. – Masaj uśmiechnął się jeszcze szerzej. – Ja dobry policjant, ja nie pomagać złodziej. Ja tylko biedny. Bardzo, bardzo biedny. Niespodziewanie uśmiech czarnego policjanta znikł, a w jego rękach pojawiła się maczeta. „Ty skurwielu – pomyślał zrozpaczony Jeremy. – Ty hieno..." – Pocałuj mnie w dupę – warknął. Masaj poderwał się. – Niedługo pociągniesz w naszym pierdlu, ścierwojadzie! – wrzasnął w źle akcentowanym dańskim. – A wiesz dlaczego? Wiesz dlaczego, ty cuchnący wieprzu? I wtedy głowa Murzyna pękła niczym dojrzały melon. Przerażony Jeremy ujrzał, jak potężne bezgłowe ciało wali się prosto na niego. Instynktownie chciał zrobić unik, jednak kajdanki zatrzymały go brutalnym szarpnięciem, a w sekundę później ogromny trup przygniótł go swym ciężarem. Masajowie podnieśli paniczny wrzask.

Oślepiony krwią buchającą z ciała konwojenta Jeremy miotał się w panice, usiłując je z siebie zrzucić. W końcu zdołał odepchnąć bezwładne, ciężkie ramię, lecz nim się spod niego wynurzył, usłyszał kolejne strzały. Jakiś pocisk skruszył szybę z tyłu szoferki, inny odskoczył od metalu z przeciągłym jękiem, któryś z Masajów zwalił się na platformę, rycząc przeraźliwie. Pozostałych dwóch w pośpiechu próbowało dobyć broni. Baldwin nagle doznał olśnienia. „Rewolwer! – pomyślał, patrząc na bezgłowego trupa. – Ten policjant miał broń!" Nad jego głową bzyknęła kolejna kula i ciężarówka gwałtownie skręciła w bok. Siła odśrodkowa cisnęła Jeremy'ego w stronę burty, a drugi bok samochodu uderzył w ścianę kamienicy, krzesząc warkocz iskier. Zgrzyt dartego metalu był niemalże nie do zniesienia, lecz urwał się równie nagle, jak się zaczął. Thurs odbił w drugą stronę i zaczął zwalniać. Dziennikarz, próbując złapać równowagę, znowu stąpnął na zranioną nogę. Z twarzą wykrzywioną bólem wylądował na kolanach tuż przy ciele martwego Masaja. Tuż przy jego pasie. Nagłe manewry ciężarówki wyrzuciły jednego z dwóch policjantów z platformy. Drugi, popielaty ze strachu, zdołał w porę przywrzeć do burty, a teraz śledził ciemność, poszukując niewidzialnego przeciwnika. Jeremy mógł więc działać. – Mam! – szepnął, czując obły kształt rękojeści rewolweru. Wyszarpnął go błyskawicznie, wycelował w łańcuch spajający oba ogniwa kajdanek i zaczął naciskać spust. Huk i błysk płomienia wylotowego całkiem go oszołomiły. Przez dwie, trzy sekundy, które dla niego trwały wieczność, nie wiedział nawet, czy trafił. Kątem oka dostrzegł Masaja, który wolno obracał się ku niemu zaalarmowany wystrzałem, lecz wtedy ciałem policjanta targnęła jedna, a potem druga kula. Padł niczym szmaciana kukła z wytrzeszczonymi oczyma, powoli, jakby czas zwolnił z szacunku dla śmierci. Wtedy powietrze przeszył straszliwy ryk. Tylne drzwi kabiny otwarły się z hukiem i ze środka wyskoczyła lwica, a potem wypadł zalany krwią oficer. – Chodź no tutaj, kimkolwiek jesteś! – ryczał Norman, dobywając broni. – Chodź tutaj, a rozwalę ci łeb, skrytobójco! Nad samochodem znów bzyknęły kule, ryk lwicy przeszedł w przeraźliwy skowyt. Dziennikarz poderwał się. „Teraz albo nigdy" – pomyślał, łapiąc poranionymi dłońmi o burtę platformy. Zachrzęściły poszarpane połówki łańcucha. – O, niech mnie... Trafiłem! – sapnął i przerzucił cały ciężar ciała na zewnątrz.

Nic, czego doświadczył tej nocy, nie mogło równać się z bólem, jaki wywołał zeskok na ziemię. Jeremy zacisnął zęby z taką siłą, że jego usta wypełnił słonawy smak krwi. Świat nagle pociemniał, zafalował i Baldwin musiał oprzeć się o drzwi kierowcy, by zachować resztki przytomności. Dopiero po chwili uświadomił sobie, że okienko jest zbite, a na zewnątrz bezwładnie zwisa murzyńskie ramię. Z góry dobiegł go cichy jęk. Uniósł głowę i ujrzał półprzytomnego kierowcę z twarzą zalaną krwią. Jego grube wargi poruszały się powoli, jakby chciał wymówić jakieś słowa, lecz nie starczało mu tchu. – Wybacz, przyjacielu, ale mam już dość twego kraju – szepnął Jeremy, po czym szarpnął drzwi, nadludzkim wysiłkiem wyciągnął Murzyna na zewnątrz i wspiął się na fotel kierowcy. Nagle zamarł, bo rzut oka w lusterko ukazał mu ciało lwicy spoczywające w kałuży krwi oraz wysokiego mężczyznę z krótko przystrzyżonymi ciemnymi włosami, który wytarł właśnie długi nóż w mundur leżącego na ziemi oficera policji i podniósł się ze wzrokiem wbitym w ciężarówkę. Dziennikarz poczuł kolejny, lodowato zimny atak paniki. Drżącą dłonią przekręcił rozrusznik – silnik kaszlnął i zawarczał równym rytmem – po czym porwał za dźwignię zmiany biegów i zaczął nią gorączkowo manipulować, usiłując wrzucić wsteczny. Pot wystąpił mu na czoło. Zerknął w lusterko, nieznajomy z nożem biegł już w kierunku ciężarówki. Utykał, lecz w jego lśniących ciemnych oczach czaiła się chęć mordu. Wreszcie zgrzytnął odpowiedni bieg. Jeremy pochwycił kierownicę, a zdrową stopą wcisnął pedał gazu. Koła ciężarówki zabuksowały i olbrzymi thurs ruszył wstecz. Baldwin znów zerknął w lusterko. Przez kilka sekund widział jeszcze twarz napastnika – piękną, szlachetną, z wydatnymi kośćmi policzkowymi i garbatym nosem, bez wątpienia należącą do Skraelinga. Widział, jak malująca się na niej wściekłość w jednej chwili przechodzi w niedowierzanie, a potem nagle w ból. I naraz znikła, a thurs podskoczył, jakby najechał na jakąś przeszkodę. Jeremy zatrzymał ciężarówkę, wrzucił jałowy bieg i powoli, bardzo powoli wykonał znak krzyża na piersi. Następnie znów ujął dźwignię zmiany biegu i samochód powoli potoczył się w stronę dzielnicy portowej. *** Świt nastał błyskawicznie, jak zwykle na tej szerokości geograficznej. Słońce wyskoczyło zza horyzontu niczym piłka i w mig obudziło cały świat, zalewając go potokami gorącego blasku. Opromieniło zwłoki sześciu zastrzelonych policjantów, wokół których zgromadził się już milczący tłum gapiów. Jego blask oślepił na moment Selima, który odmówił już swe modlitwy, a teraz ujmował stary karabin, by wraz ze swymi braćmi przystąpić do ostatniego szturmu na garnizon Port Sudan. Przeszkadzał również Ulvgrimowi, który wściekłym gestem zasłonił okno i powrócił do szyfrowania swego raportu. Zalany potem, potykający się ze zmęczenia Dagan Arneson, wędrujący przez sawannę w kierunku granicy z Kenią, obejrzał się z przestrachem za siebie. Jeremy Baldwin, siedzący na mostku okrętu podwodnego HMS

„Narwhal", patrzył jednak w złocistą kulę z uśmiechem, a stojący za nim bosman Ferguson otulił go pledem. Dłonie marynarza były obwiązane bandażami, miał bladą twarz, ale wyglądał na raczej zadowolonego. Londyn wciąż otulały ciemności nocy, lecz Terrence Oswald był już na nogach. Napięcie nie pozwoliło mu zaznać wiele snu, tak więc wstał, starannie się ogolił, ubrał w najlepszy mundur i spakował swoją walizkę, nie zapominając o ulubionym tomiku z poezją. Następnie przeżegnał się powoli. Nie był specjalnie religijnym człowiekiem, ale tego dnia miał otrzymać przydział do nowej jednostki i oddałby wszystko, by móc latać pod angielskim niebem. Wkrótce również i w Londynie miał nastać dzień. Jeden z ostatnich spokojnych dni tego roku.

Czêœæ 2 Ścigany

PAGANIZM – nurt w malarstwie, literaturze oraz muzyce, który wykształcił się na przełomie XVIII i XIX w. na fali zamieszek ludowych w północnej Szkocji oraz Irlandii. W przeciwieństwie do angielskiego romantyzmu cechował go sprzeciw tradycji narodowych oraz chrześcijańskich, bunt przeciwko ustalonemu porządkowi społecznemu oraz symbolika oparta na mitologii normańskiej. Głównymi twórcami paganizmu byli malarz pejzażysta William Turner oraz poeta George Gordon Byron.

Oxford Dictionary of Modern Art, wyd. II, 1935

7 Poszarpane, rozciągnięte chmury wiszące nisko nad fiordem mieniły się wszystkimi odcieniami różu i bordo, którymi poznaczyło je niewidoczne w tej chwili słońce. Olav uwielbiał ten widok. Nawet pomimo późnej pory i wielu godzin, które spędził, ślęcząc nad papierami, wciąż pozwalał się ponieść zachwytowi. Czasem przychodziło mu do głowy, że spoglądanie późną wiosną na nocne niebo ze szczytu góry Floyen, gdzie mieściła się kwatera główna jego wydziału, to jedna z największych korzyści, jaka przypadła mu w udziale. Leżące poniżej Bergen również wydawało się ulegać magii chwili – na lśniących od deszczu ulicach spływających w dół zboczy nie widział niemalże żadnego ruchu, ale wśród przetkanych plamami zieleni zabudowań dostrzegał pojedyncze migotliwe światełka. Wielu mieszkańców miasta zgodnie z pradawną tradycją zapalało w oknach latarenki, by wskazać drogę zaginionym żeglarzom, lecz Olav odniósł wrażenie, iż zapalono je, by uczcić magiczną chwilę. Tym bardziej że wiedział, iż ta zaraz pryśnie. Jak zwykle kres jej położyło ciche trzaśniecie drzwiami. Olav stłumił westchnienie, poprawił szary mundur oficera marynarki wojennej Nordveghr – skromny i niepozorny jak na ogromny zakres władzy, jaką dawało jego stanowisko – po czym odwrócił się, żeby powitać gościa. Do pomieszczenia wszedł przygarbiony starszy mężczyzna w wyświechtanej koszuli mundurowej z rękawami podwiniętymi do łokci. Wedle ostatnich rozporządzeń marynarki wojennej stanowiło to poważne naruszenie regulaminu, podobnie jak kilkudniowy zarost i plama po kawie na spodniach, ale w wydziale, którym kierował Olav, nie przejmowano się specjalnie szumnymi deklaracjami dowództwa naczelnego. Tu więcej znaczyła umiejętność wyciągania wniosków, przewidywania konsekwencji oraz oceniania ludzkich charakterów, a w tym stary kapitan Berghard Orolfson nie miał sobie równych. Stukając drewnianą nogą, podszedł do biurka Olava i położył na nim teczkę z dokumentami, z której wysunęło się kilka wycinków gazetowych. – Sporo tego – mruknął dowódca ze zdziwieniem. – Czyżbyśmy go już kiedyś mieli na czubku noża? – Tak – oznajmił Berghard i nie pytając o pozwolenie, rozsiadł się na jednym z dwóch foteli, po czym wyciągnął drewnianą nogę i ziewnął przeciągle. Twarz miał ziemistą, jak człowiek, który nie śpi od wielu, wielu godzin. – Dostaliśmy sporo materiałów od naszych współpracowników z Uppsali, Visby i Kvama, ale najwięcej danych nadeszło z naszej komórki w Lundunirze. [Londynie] To osoba publiczna, herra min. – Nie mam czasu, żeby się teraz przez to wszystko przegryzać. – Olav skrzywił usta i podrapał starą bliznę na policzku. – Przedstaw mi najważniejsze fakty. Orolfson najwidoczniej był przygotowany na taki obrót sytuacji, gdyż bez słowa wyciągnął z teczki kartkę papieru odręcznie zapisaną gęstym maczkiem runów. – Jeremy Baldwin, lat 32, kawaler, dzieci brak, oczywiście chrześcijanin – odczytał. – Nie dotarliśmy do żadnych informacji odnośnie działalności społecznej i politycznej. Studia na

katedrze anglistyki uniwersytetu oksfordzkiego rzucone na czwartym roku po jakimś zatargu z kierownictwem uczelni. Kilku informatorów twierdzi, iż Baldwin od początku studiów przejawiał spore zainteresowanie naszą literaturą i najprawdopodobniej chciał się z niej doktoryzować, co w naukowym światku Oksfordu musiało wzbudzić zgorszenie. Olav uśmiechnął się blado i sprawnie skręcił papierosa z vinlandzkiego tytoniu. – Wyszło mu to chyba jednak na dobre, bo musiał szybko poszukać sobie pracy – ciągnął jednonogi oficer. – Z początku pisywał dla lewicującego „The Daily Mirror", a jego kąśliwe artykuły na temat rządu i polityki zagranicznej szybko zyskały sobie popularność. Krytykował postawę rządu wobec Hindusów, postulował przyznanie jakiejś formy autonomii Irlandczykom, a prawdziwą sławę zyskał, dekonspirując tajne grupy pasjonatów haldoryzmu i wyznawców Odyna wśród elit finansowych Szkocji. – A zatem fanatyk religijny? – Nie, raczej nie. Wygląda na to, że już wtedy kierował nim typowy dla dziennikarzy pęd do zamienienia każdej, najzwyklejszej nawet sprawy w komercyjny skandal. Podniósł się wówczas spory szum w prasie, biskup Edynburga chlasnął kilkakrotnie anatemą, niektórzy z owych Szkotów potracili swe fortuny, inni wyemigrowali, ale największą korzyść odniósł sam Baldwin. Jeszcze afera nie zdążyła ucichnąć, a już przyszli po niego redaktorzy „The Times". – Mów bardziej zrozumiale – zniecierpliwił się Olav. – Awansował, tak? – To jeden z najstarszych dzienników brytyjskich, herra min, zdecydowanie wyższa półka niż „The Daily Mirror". Baldwin przeszedł do nich bez wahania, nie przeszkadzało mu nawet to, że jego nowa gazeta jest dziennikiem konserwatywnym. – Trudno mi to zrozumieć. Dlaczego szefostwo renomowanej gazety zaproponowało posadę lewicującemu skandaliście? – Trwał właśnie incydent jomsborski i szefostwo „The Times" najwyraźniej szukało na gwałt korespondenta znającego dański. – Incydent jomsborski... – Olav zacisnął zęby. Był człowiekiem o tradycjonalistycznym nastawieniu i jak wielu innych z napięciem śledził rozwój wydarzeń na Bałtyku, a ich zakończenie powitał z goryczą i niesmakiem. Głównym bohaterem serii starć na niemieckiej wyspie Wollin był bowiem Hrimmorg Snorrison, dański żołnierz i awanturnik, którego powszechnie uznano za wybrańca bogów i człowieka obdarzonego szczególnym szczęściem. Hrimmorg bowiem, który najpierw dochrapał się stopnia pułkownika w armii tureckiej, a potem odnalazł żyłę złota we wschodniej Vinlandii, ogłosił się spadkobiercą jarla Palnatoke, założyciela legendarnej siedziby wikingów Jomsborg, i powołując się na prastare prawo landnam, postanowił odbić Wollin z rąk niemieckich. Dzięki swej sławie oraz majątkowi nie miał najmniejszych problemów ze skrzyknięciem i uzbrojeniem kilku setek najemników, którzy podzieleni na mniejsze hirdy

wylądowali w różnych punktach wyspy i w parę godzin zdławili opór zaskoczonych, słabo uzbrojonych sił strażniczych. Hrimmorg ogłosił się jarlem Jomsborga i zażądał dla siebie prawa do uczestnictwa w islandzkim Alltingu. Niemcy, rozbrojone w wyniku ustaleń traktatu wersalskiego i osłabione ustawicznymi walkami z socjalistami i nazistami, nie miały sposobu na rozprawienie się z kolejnym agresorem i poprosiły o pomoc Pojednanie Narodów. Bezskuteczne negocjacje z samozwańczym jarlem trwały kilka miesięcy, Wielka Brytania przesunęła nawet swe okręty na Bałtyk, lecz ostatecznie konflikt został zakończony siłami Danów. Kilka doborowych storhirdów wspartych przez lotnictwo i jednostki zmotoryzowane starło oddziały Hrimmorga na pył, a on sam zginął podczas próby ucieczki. Tysiące Normanów, którzy w szaleńczym czynie niedoszłego jarla upatrywali początku kolejnej ery wikingów, zareagowały na te wieści gniewem i rozżaleniem. Olav był jednym z nich, choć zapewne jedynym, który wiedział, że w świetle pewnego ściśle tajnego układu zawartego przez władców Braterstwa podczas Wielkiej Wojny na Islandii obalenie rebelii Hrimmorga było czynem jak najbardziej słusznym. – Baldwin dotarł na Bałtyk na jednym z okrętów Royal Navy – opowiadał dalej jednonogi kapitan. – Ja kimś cudem jednakże znalazł się na okręcie desantowym marynarki dańskiej, wziął udział w szturmie na Misdroy i kręcił się po wyspie bez mała trzy tygodnie, aż do ustąpienia dańskich sił okupacyjnych. Napisał kilka rzetelnych reportaży dla „The Times" i najprawdopodobniej właśnie wtedy naszkicował pierwsze rozdziały „Słonych pieśni Bałtyku". – Brzmi jak tytuł miłosnej ballady – A tymczasem jest dość wiernym opisem rywalizacji Royal Navy oraz Kompanii Wschodnioeuropejskiej z naszymi ojczyznami. Nieźle napisane, choć lekko tendencyjne. Od tego momentu kontakty Baldwina z krajami Braterstwa stają się częstsze. Spędził bez mała rok w Uppsali jako korespondent swej gazety, ale zbierał materiały do drugiej książki, „Zapomnianego brylantu". To biografia Richarda Friedrichsona Wagnera, który tam dokonał żywota. – O, ciekawe. Tłumaczone na dański? – Skądże. Po cóż mielibyśmy tłumaczyć angielską biografię naszego wieszcza? – Po co? – uśmiechnął się Olav. – Głównie po to, by poznać opinię Anglika na temat geniusza, który szykanowany za swe inspiracje dobrowolnie porzucił chrześcijański świat i zamieszkał wśród nas. No, nieważne. Niebawem to wszystko przestanie mieć jakiekolwiek znaczenie. Intryguje mnie ten Baldwin. Z jednej strony wydaje się lojalnym obywatelem, o czym świadczy choćby ów wykryty spisek odynistów czy działalność na Wollinie, a z drugiej pociąga go nasz świat. Konflikt na uczelni, biografia Wagnera, znajomość dańskiego... Właśnie, wiadomo, skąd zna naszą mowę? – Nie do końca. Informator oksfordzki twierdzi, że wraz z kolegami organizował tajne zajęcia, na których próbowali wspólnie zgłębić tajniki gramatyki. Niestety, jego fascynacja kończy się na kulturze. Jeszcze podczas swego uppsalskiego stażu wyniuchał, że nasi bracia

w Hornlandzie łamią zakaz handlu niewolnikami, na który przystaliśmy po namowie Pojednania Narodów. Po powrocie do Lunduniru próbował zainteresować tym władze oraz rozmaite organizacje, ale nikt nie chciał go nawet słuchać, o sponsorowaniu dziennikarskiej wyprawy do Hornlandu nie mówiąc. Okazało się, że Anglicy za bardzo cenią nową przyjaźń między naszymi narodami i nie chcą podejmować żadnych kroków, by nas nie urazić. Cóż, pochlebia mi to. – Powstrzymaj swe uwagi dla siebie, Berghard. – Posłuszny waszej woli, herra min. – Jednonogi oficer wyprostował się i powrócił do swych notatek. – W końcu przekonał jednakże redakcję „The Times", która wyłożyła pewną sumę, by opłacić jego podróż do Afryki. Dziejowa misja Baldwina skończyła się jednak tragicznie. Nie wiadomo, czy odnalazł jakieś dowody na pokątną działalność Hornlandczyków, bowiem wkrótce sam został sprzedany do niewoli i wywieziony do Jemenu. – A to ci dopiero! – zdumiał się Olav i znów podrapał starą bliznę. – Przez naszych? – Tego też nie wiadomo, a naszej miejscowej placówce nie zależało na prowadzeniu dochodzenia w tej sprawie. W każdym razie Baldwin spędził jakieś dwa lata na plantacji tytoniu, aż ocaliły go wysiłki dyplomatów. To doświadczenie odmieniło go całkowicie. Przestał pisać, zerwał kontakty z gazetą, odciął się od towarzystwa, a zaczął malować. Tematyka przypadłaby panu do gustu, zapewniam pana. Inspirują go nasze mity, walkirie, Ragnarok, olbrzymi... – Hmmm – uśmiechnął się ze zmęczeniem Olav i rozgniótł niedopałek w podłużnej popielniczce z rogu antylopy gnu. – Być może podświadomie nas wini o swą niedolę. A co potem porabiał w Egipcie? – Redakcja „The Times" szukała przedsiębiorczego korespondenta znającego arabski i znalazła jakiś sposób, by przekonać Baldwina do wykonania jeszcze jednej misji. Trzeba przyznać, że świetnie wywiązał się ze swego zadania. Dotarł do oddziałów angielskich broniących granicy egipsko-sudańskiej przed nawałą mahdystów i przez kilka tygodni czytelnicy gazety mieli wieści z pierwszej ręki. Baldwin opuścił wojsko dopiero na dwa, trzy dni przed ich ostatecznym rozbiciem i dotarł do Asuanu, skąd załapał się na pociąg do Kairu pełen brytyjskich uchodźców. – Ten pociąg, na który potem napadli derwisze pod wodzą tego idioty Hamida? – Ten sam, herra min. Hamid został już pokarany za samowolę, a jego ciało porzucono wśród piasków pustyni bez pochówku, co dla muzułmanina stanowi najwyższą zniewagę. – Mów o Angliku. – Olav stłumił kolejne ziewnięcie. – Kilka tygodni później Baldwin w towarzystwie dwóch ludzi, pilota RAF-u i egipskiego przewodnika, dotarł do Port Sudan. Dzięki naszemu agentowi działającemu u boku niejakiego

Higginsa, tamtejszego konsula Wielkiej Brytanii, znamy wszystkie wydarzenia, które miały miejsce podczas jego wędrówki. – Wiarygodny ów agent? – Ponad wszelką wątpliwość, herra min. To Hindus, członek jednej z wielu grup antybrytyjskiego podziemia. Pracował jako służący u konsula, który okazał się na tyle głupi, że nie odprawił go podczas spotkania z Baldwinem. Nawiasem mówiąc, mahdyści rychło pokarali go za głupotę i podczas plądrowania miasta powiesili za żebro na latarni ulicznej. Co do Baldwina zaś, wedle słów naszego agenta rozpoznał pistolet maszynowy w rękach Hamida – a był to nowszy model surtra – i nabrał podejrzeń, czy aby powstanie sudańskie nie jest naszą robotą. – Ho, ho, domyślny sukinsyn – mruknął Olav. – Chcę znać nazwisko człowieka, od którego ten cholerny Arab dostał broń. – Szeregowy Thorgeir Uveson, czwarty hird Romvinnarar [zdobywcy Rzymu] wycofanej dwa dni temu do Hornlandu. Przegrał broń w kości, a gdy się zreflektował i nie chciał jej oddać, został pobity i porzucony na pustyni. Skazano go na dwadzieścia lat robót w stoczni stavangerskiej. A wracając do naszego Anglika, bogowie okazali się wielce mu sprzyjać. Podczas przeprawy przez pustynię był świadkiem przymusowego lądowania skopiowanej Cicogny i dosłyszał rozmowy pilotów, co najwyraźniej utwierdziło go w przekonaniu, że to my jesteśmy czarnymi charakterami w tej całej awanturze. – O, skurwysyn! – powtórzył Olav, kręcąc głową. – Czy to on ich pozabijał? – Jego towarzysze, rzekłbym. Baldwin to zwykły pismak, herra min, choć uparty i odważny. Pociski znalezione na miejscu przez ekipę ratowniczą wysłaną helikopterem Fafnir V3 pasują do pistoletu Webley oraz starego typu Remingtona. Udało nam się zdobyć zeznania kilku mahdystów z bandy Hamida, którzy potwierdzili, że z tej broni korzystał ów angielski pilot oraz egipski przewodnik. – Pięciu naszych zabili, bezczelne świnie. – To nie wszystko, proszę mi wierzyć. Konsula niewiele poruszyły rewelacje Baldwina, tak więc nasz bohater na własną rękę udał się do Hornlandu, najwyraźniej po to, by kontynuować dalej śledztwo. Szef naszej komórki w Berberze został zawczasu powiadomiony o jego przyjeździe – zresztą Anglik nawet nie próbował ukryć swej tożsamości – i wysłał za nim wyszkolonego zamachowca. I tu zaczyna się najbardziej tajemniczy fragment naszej historii. Jakimś cudem Baldwinowi udało się umknąć zarówno naszemu człowiekowi, który zresztą został ciężko poturbowany, oraz lokalnej policji, która aresztowała go za kradzież gdzieś na przedmieściach Berbery, po czym uciekł z Hornlandu na pokładzie angielskiego okrętu podwodnego. Szybkość, z jaką się ewakuował, najlepiej świadczy o tym, że natrafił na jakieś ważne informacje. Tej samej nocy spłonęła stara, zdemolowana willa, w której wedle relacji świadków pomieszkiwał niejaki Dagan Arneson, dezerter z zespołu pracującego nad replikami Cicogny. Istnieje domniemanie, że Baldwin złożył mu wizytę.

Olav wstał i podszedł do okna. Wiatr znad morza zdołał już rozegnać chmury i odsłonił widok na fiord, odległy, ginący wśród szarości. Wierzchołki okolicznych gór otoczyły już lepkie kłęby mgły, które wolno spływały na śpiące w dolinie miasto. Do wielkiej przystani pasażerskiej, która przedzielała Bergen niemalże na połowę, sunął kolejny pasażerski gigant z Vinlandii otoczony chmarą morskiego ptactwa. Widoczna z okna żelazna lina kolejki łączącej szczyt góry z miastem drżała coraz mocniej, co zwiastowało, że lada chwila spomiędzy drzew wyłoni się kolejny wagonik. – Gdzie teraz jest ten cholerny Anglik? – zapytał ochrypłym głosem Olav. – Nie mamy pewności. Nasi szpiedzy ze stoczni marynarki wojennej meldują, że jedna ze śrub HMS „Narwhal" została lekko uszkodzona na skutek zderzenia z rafą koralową. Po dokonaniu prowizorycznych napraw okręt przedwczoraj wypłynął z Berbery i najprawdopodobniej kieruje się do Wielkiej Brytanii na dłuższy remont. W każdym razie nasze agentury nie zameldowały o pojawieniu się żadnego okrętu podwodnego ani w Aleksandrii, ani w La Valetcie czy w Gibraltarze. – Musimy więc bezzwłocznie powiadomić szefa naszej placówki w Lundunirze – wyszeptał Olav. Szyby wielkich okien naraz pokryły miliony drobinek deszczu, lecz on dalej wpatrywał się w poszarzały horyzont, jakby chciał przeniknąć dystans i dojrzeć wyspę, której w tej chwili nienawidził jeszcze bardziej. – Wygląda na to, że ten Baldwin samodzielnie rozgryzł sekret operacji „Harmr", [smutek] a teraz chciałby o wszystkim opowiedzieć MI-5. Takich wieści nie przekazuje się przez radio, a więc zapewne będzie chciał przedstawić je osobiście. Nie wolno nam do tego dopuścić. „Nie teraz – pomyślał, przecierając piekące oczy. – Na rany Lokiego, tylko nie teraz. Nie po tej całej pracy, którą wykonaliśmy". *** Berghard Orolfson wyszedł z gabinetu swego zwierzchnika i cicho, delikatnie zamknął drzwi. Dopiero wtedy przymknął oczy i pozwolił sobie na westchnienie ulgi. Udawanie opanowania graniczącego z nonszalancją przychodziło mu z coraz większym trudem, zwłaszcza teraz, gdy do rozpoczęcia kolejnych operacji zostało tak niewiele czasu. Olav Valgrimson pracował dla Braterstwa ciężej niż jakikolwiek inny znany Berghardowi człowiek – stary kapitan skłonny był nawet uwierzyć w przekazywane szeptem plotki, wedle których szef od wielu lat nie zmrużył nawet oka – ale jego napady furii były coraz częstsze i niebezpieczne nawet dla najbliższych współpracowników. „Dzięki niech będą Lokiemu, że przynajmniej tym razem obeszło się bez dzikich ryków" – pomyślał Berghard. Nagłe ukłucie w okolicy serca sprawiło, że oparł się o ścianę tuż obok ramy wielkiego obrazu przedstawiającego ostatnią bitwę hiszpańskiej Wielkiej Armady z połączonymi flotami Danii i Nordveghr i zaczął powoli masować klatkę piersiową, oddychając przy tym ciężko. Jego czoło pokrył pot. Był wyczerpany. Jako jeden z najbliższych współpracowników Olava i siłą rzeczy jeden z najwyżej postawionych oficerów Kringlan zdawał sobie sprawę z rozmachu szykowanych

operacji, ale duma i uniesienie, jakie towarzyszyły mu przez pierwsze lata przygotowań, dawno już znikły, a ich miejsce zajęło znużenie i poczucie obcości. Nie dziwiło już go to, że zwierzchnik w istocie chyba wcale nie sypia, wolał również nie zastanawiać się nad tym, czy za sukcesem najbardziej nawet ryzykownych z jego zamierzeń kryje się zwykłe szczęście, czy być może umiejętność przewidywania przyszłości. Chłodny, błękitnawy poblask, jaki kilkakrotnie dostrzegł w oczach Olava, gdy rozmawiali w ciemnym pomieszczeniu, uświadomił mu bowiem, że jego zwierzchnik jest kimś więcej niż tylko szefem Kringlan, najbardziej tajnej, ale i najpotężniejszej sekcji wywiadu Nordveghr. Uświadomił mu też, że lepiej będzie nie zadawać żadnych pytań i w pokorze pełnić swe obowiązki aż do końca. Stary kapitan westchnął ciężko. Znów wrócił pamięcią do ostatnich miesięcy Wielkiej Wojny, jak ją zwali Anglicy, kiedy to dowodził wieżą dział kalibru 155 milimetrów na krążowniku „Balin" podczas blokady kajzerowskiej floty w Wilhelmshaven. Życie było wówczas twarde i niebezpieczne, lecz wydawało się proste i nieskomplikowane. „Oddałbym wszystko, by wrócić na morze – jęknął w duchu Berghard. – Nawet drugą nogę". Bogowie jednak najwyraźniej nie mieli zamiaru spełniać jego życzeń kierowanych ku nim od tak dawna. Zgnębiony oficer ruszył ku swemu gabinetowi. *** – To tu? – tubalny głos kierowcy taksówki rozpędził senne opary. Jeremy odsunął głowę od zaparowanej szyby i rozejrzał się dookoła, mrugając oczyma. W pierwszej chwili nie był w stanie rozpoznać żadnych szczegółów – wydawało mu się, że jakiś czas temu minęli rondo z Marble Arch, lecz nie wiedział, w którą ulicę skręcił taksówkarz. Kwiecień nie rozpieszczał tego roku londyńczyków i potoki ulewnego deszczu płynące po szybach auta zamieniały świat w rozmazaną mozaikę szarości, tu i ówdzie rozświetlaną przez palącą się latarnię. – Nie, chyba nie... – powiedział niepewnie, usiłując odczytać szyldy nad witrynami sklepowymi. Naraz szereg domów skończył się i dziennikarz zobaczył koryncki portyk kościoła Marylebone New Church z wieżą zegarową strzelającą ku pociemniałemu niebu. – O, już wiem – wychrypiał i odkaszlnął. – Następna przecznica. Proszę skręcić w następną przecznicę. – Jasna sprawa – powiedział kierowca i dodał gazu. – Cholernie smutny dzień, nieprawdaż? – rzucił po chwili. – Zupełnie jakby nawet niebo ogłosiło żałobę. – Pewnie, tak, tak... – mruknął Jeremy, nie przestając się rozglądać. Słowa taksówkarza dotarły do niego dopiero po chwili. – Co pan powiedział? Jaką żałobę? – Nic pan nie wie? – zdziwił się kierowca. – Winston Churchill nie żyje.

Baldwin pokiwał głową. Dowódca HMS „Narwhal" ogłosił tę smutną wiadomość, gdy okręt znajdował się na wysokości Wyspy Guernsey, i załoga uczciła jego pamięć minutą ciszy. Na twarzach wielu widać było prawdziwy smutek – „stary Winnie", jak nazywali go między sobą, był lubiany we flocie za bezpośredni sposób bycia i zasługi, jakie wniósł w rozbudowę Royal Navy. Atmosfera udzieliła się również Baldwinowi, który zaraz po zejściu na ląd kupił najnowszy numer „The Times". Ogromny nagłówek na pierwszej stronie ogłaszał śmierć wielkiego męża stanu, a kilka kolejnych stron wypełnionych było artykułami na jego temat. Przeczytał je uważnie w pociągu do Londynu, kręcąc głową z żalu po utracie wielkiego człowieka, lecz wkrótce jego uwagę przyciągnęły kolejne strony poświęcone dramatycznym zmaganiom z mahdystami i napiętej sytuacji w rozmowach z faszystowskimi Włochami. Jeden z jego kolegów, słynący z niechęci do Irlandczyków Tom Mcintosh, rozpisywał się również obszernie na temat ostatnich aktów sabotażu na Szmaragdowej Wyspie i skrytykował pobłażliwość władz wobec rdzennej ludności. Złożoność sporów politycznych zaabsorbowała Jeremy'ego do tego stopnia, że wysiadając na Victoria Station, całkiem nie pamiętał już o żałobie narodowej, tym bardziej że po sąsiednim torze przemknął pociąg wyładowany wojskiem, a policjant przy wyjściu z peronu bardzo skrupulatnie sprawdził jego dowód osobisty. Wojnę znać było w powietrzu. Winston Churchill... Choć jego poglądy konserwatysty niezbyt mu odpowiadały, cenił go za śmiały styl pisarski, odwagę korespondenta wojennego oraz kilka reform w siłach zbrojnych, które zdołał przeprowadzić, zanim na początku lat trzydziestych powaliła go choroba. Pomimo opieki najlepszych lekarzy stan zdrowia premiera pogarszał się z roku na rok i wkrótce Churchill zmuszony był odejść z polityki, lecz nie zaniechał swej dziennikarskiej działalności. Nadal pisywał kąśliwe artykuły do „Morning Post", krytykując opieszałość kilku kolejnych rządów. Pod koniec życia podjął się ponoć trudu napisania historii pogańskich najazdów na Wielką Brytanię, lecz Baldwin wątpił, czy udało mu się to dzieło dokończyć. „Nawet zdrowemu pisarzowi zabrakłoby życia, by podołać takiemu zadaniu" – pomyślał, wpatrując się w bryły mijanych kamienic rozedrgane od strug spływającego deszczu. – To tu! – zawołał nagle, widząc znajomą cukiernię. Jej witryny chroniła ciemna markiza, w której zebrała się już kałuża wody. Brak światła w środku i tabliczka na drzwiach sugerowały, że właściciel, korpulentny pan Phurron, również opłakiwał wielkiego męża stanu. Drzwi kamienicy, w której mieszkał dziennikarz, znajdowały się zaledwie kilka metrów od wejścia do cukierni. Świadomość, że za parę chwil zażyje ciepłej kąpieli, pierwszej od wielu, wielu tygodni, a potem napije się gorącej herbaty, dodała mu energii. Wcisnął kierowcy garść monet, pochwycił marynarski worek, który sprezentował mu mat Tosh, otworzył drzwi i wyskoczył na zewnątrz, prosto w strugi rzęsistego deszczu. Jego pierwszym odruchem było przypaść do klamki, lecz miast tego zarzucił worek na ramię i przez chwilę stał nieruchomo, poddając się gwałtownej pieszczocie ulewy. Spijał krople spływające po twarzy, przeczesywał mokrymi dłońmi rzedniejące włosy, rozkoszował się dotykiem przemoczonych ubrań klejących się do ciała.

„Nigdy nie sądziłem, że moknięcie może sprawiać tyle radości – pomyślał, otwierając drzwi do klatki schodowej. – Chyba nie powinienem już wracać do Afryki. Bez względu na to, co mnie tam czeka". Natychmiast owionął go wilgotny chłód niosący ze sobą tak dobrze mu znaną, przedziwną woń kurzu i gotowanych obiadów. Dziennikarz wzdrygnął się i zatrzasnął drzwi, by zmniejszyć przewiew, po czym ruszył biegiem po schodach, muskając dłońmi poręcz. „Najpierw kąpiel, gorąca kąpiel – obiecał sobie. – Potem filiżanka herbaty albo nawet dwie. Dopiero potem pomyślę o złożeniu raportu w redakcji". *** Od dziecka trenowano go do walki i sabotażu w możliwie najgorszych warunkach pogodowych. Uzbrojony jedynie w krótki nóż polował w puszczach Vinlandii, wędrował z plecakiem przez sawannę Hornlandu, biegł po stepach południowego Holmgardu, przemierzał lodowce Grenlandii, mókł, marzł, padał półprzytomny, ale wstawał i szedł dalej. Do wszystkiego musiał się przyzwyczaić, ale nigdy nie polubił złej pogody i nawet coś tak prozaicznego jak londyński deszcz irytowało go do granic. Tym bardziej że leżał na tym nieszczęsnym dachu już którąś godzinę z rzędu. Podciągnął brezentową płachtę i przetarł zmęczone oczy. Był człowiekiem czynu, więc ze wszystkich rzeczy w swoim fachu najbardziej nienawidził wielogodzinnego oczekiwania. Niestety, rozkazy od przełożonych były jasne i bezwzględne, a dobrze wiedział, jakie są kary za niesubordynację. Musiał leżeć, ściskać karabin i czekać na dogodną okazję, obojętnie kiedy ta miała się przytrafić. Nic jednak nie wskazywało na to, że jego oczekiwanie szybko się zakończy. Wąska londyńska uliczka była opustoszała niczym serce pustyni, a zasłony w oknie na trzecim piętrze przeciwległej kamienicy ani drgnęły. Cel najprawdopodobniej nie dotarł jeszcze do miasta. Westchnął i znów przetarł oczy, po czym namacał kolbę. Po raz setny sprawdził, czy tłumik został należycie nałożony. Początkowo protestował, gdy przydzielono mu angielską broń – podobnie jak większość swych kolegów nie uznawał innej poza rodzimą – lecz teraz wszystko było mu obojętne. Deszcz nie przestawał padać, uliczka była pusta, zasłony wisiały nieruchomo. Trzeba czekać. Niespodziewanie przez szum deszczu przedarł się narastający warkot samochodu i zza zakrętu wyjechała taksówka. Samochód wjechał w kałużę przy krawężniku, ochlapując witrynę zamkniętej cukierni i zatrzymał się nieopodal wejścia do klatki schodowej. Ze środka wysiadł mężczyzna, który ruszył biegiem w stronę drzwi, lecz nagle zatrzymał się i uniósł głowę, jakby witał strugi deszczu nacierające z poszarzałego nieba. Samochód odjechał. Serce zabiło mu mocniej po raz pierwszy od wielu godzin. Przygryzł wargę i pewniej ujął karabin, instynktownie zgrywając muszkę ze szczerbinką. W całej swej karierze nigdy nie miał czystszej pozycji do oddania strzału. Palec znieruchomiał na spuście... Jednak człowiek

na chodniku stał odwrócony tyłem, a rzęsisty deszcz utrudniał jakąkolwiek identyfikację. Nie mógł – nie wolno mu było – zastrzelić osoby postronnej. Ze zrezygnowaniem patrzył, jak pasażer taksówki znika w klatce schodowej, po czym przeniósł wzrok na wciąż zasłonięte okno. Jeśli był to jego cel, prędzej czy później odsunie zasłony. *** Jeremy Baldwin wykonywał niebezpieczny zawód, lecz mimo to był całkowicie pozbawiony owego legendarnego szóstego zmysłu cechującego awanturników, odkrywców czy żołnierzy i nigdy nie potrafił wyczuć, iż grozi mu niebezpieczeństwo. To, że w jego mieszkaniu przebywa ktoś obcy, uświadomił sobie dopiero po przekroczeniu progu, odsunięciu stopą sterty listów wrzuconych podczas jego nieobecności przez listonosza i ściągnięciu marynarskiej nieprzemakalnej kurtki, również daru od troskliwego Tosha. Zamarł. W mieszkaniu panował półmrok, co nie było dziwne, bo przed wyjazdem zasunął dokładnie zasłony. W szybach starej biblioteczki odbijały się jednak rozkołysane przeciągiem promyki stojących na podłodze świec. Jego ulubiony wytarty fotel przykrywał czyjś płaszcz, w ciemnościach przypominający wielkie ptaszysko wysuwające dziób zza poręczy. Stosy książek, gazet i słowników były rozrzucone chaotycznie po podłodze, a w powietrzu unosił się aromatyczny zapach mocnej kawy. Dziennikarz powoli, ostrożnie odłożył kurtkę. – Jest tu kto? – szepnął przez zduszone gardło. – Na litość boską, jest tu kto? Z ciemnej kuchni, również rozświetlonej kilkoma świeczkami, dobiegł huk tłuczonej filiżanki, a potem seria przekleństw. – Jeremy, to ty?! – zawołał ktoś w odpowiedzi. Jego głos wydawał się niezwykle znajomy i Baldwin uniósł brwi z niedowierzaniem. – Marcel? – wyjąkał. – Marcel Divinee? Jego najlepszy przyjaciel z czasów uniwersyteckich, malarz i właściciel niewielkiej galerii, wychynął z kuchni w sekundę później. Na jego jasnych spodniach widniała wielka, wciąż parująca plama po kawie, lecz na zaróżowionej, pucułowatej twarzy widać było bezbrzeżną radość. Marcel jednym ruchem ręki odtrącił krzesło, na którym piętrzyły się książki ułożone jeszcze przed wyjazdem przez Jeremy'ego, i z całej siły przygarnął go do swej szczupłej piersi. – Jerry, nie wierzę własnym oczom! – wołał, klepiąc go po plecach. – Niech mnie gęś kopnie, to naprawdę ty? Co za niespodzianka, chłopie, co za cholerna niespodzianka! – Uff, Marcel, a co ja mam powiedzieć... – stęknął dziennikarz i uwolnił się z czułych objęć przyjaciela. – Na łaskę piekieł, co ty tu robisz?

– Ja? – zdumiał się Divinee i rozejrzał dookoła, jakby widział zabałaganione mieszkanie Jeremy'ego po raz pierwszy. – No cóż, wszystko na to wskazuje, że tu mieszkam. Wiesz, tylko przez chwilę – wyjaśnił z przymilnym uśmiechem. – Sądziłem, że jeszcze jakiś czas będziesz w Afryce i moje sprawy zdążą się unormować przed twoim powrotem. – Twoje sprawy? – Baldwin zmrużył oczy. – Niech no zgadnę. Angela znów złapała cię na łajdaczeniu się i wywaliła na zbity pysk. Mam nadzieję, że tym razem ta biedna dziewczyna wreszcie przejrzy na oczy i wyśmieje twoje postanowienia poprawy. Z powodów, których Jeremy nigdy zrozumieć nie potrafił, Marcel, wychudzony, zawsze zarośnięty i niedbający o wygląd malarz-skandalista, cieszył się ogromnym powodzeniem u kobiet i nigdy nie potrafił odrzucić wdzięków tych co bardziej zalotnych. A to nieodmiennie kończyło się ogromnymi awanturami między nim a jego wieloletnią narzeczoną Angela. – Czy ty aby nie życzysz mi źle? – zmarszczył brwi Divinee. – Nie. To jej życzę dobrze. Jak się dostałeś do mojego mieszkania, draniu? – Drzwiami. – Pytam, skąd masz klucz! – A kto ci powiedział, że mam jakikolwiek klucz? Czasem zwykła szpilka w zręcznych dłoniach potrafi zdziałać cuda. – Marcel zamachał kościstymi palcami. – Kurwa, kurwa mać! – Baldwin ściągnął płaszcz z fotela, a potem zdjął znajdującą się pod nim paletę z farbami oraz spodek z zeschłymi resztkami ciasta. Następnie demonstracyjnie zapadł się w miękką otchłań ulubionego siedziska. – A skoro już mamy przez jakiś czas mieszkać razem, Jerry – ciągnął malarz – pozwolę sobie zauważyć, że w twoim domu zdecydowanie brakuje kobiecej ręki. Ten bajzel przekracza ludzkie pojmowanie. – To nie bajzel, Marcel – warknął korespondent. – Gdybyś tylko zaprzągł swe złajdaczone szare komórki do pracy, odkryłbyś, że sposób ułożenia książek na podłodze jest ściśle sprzęgnięty z metodami mojej pracy badawczej. A poza tym... Gdzie „Kres"?! – Poderwał się nagle zaniepokojony. – Spokojnie, chłopie, spokojnie. Wyniosłem go do tego drugiego, mniejszego pokoiku. Wiesz, skoro mamy przez jakiś czas mieszkać razem... Jeremy nie słuchał go. Pchnięty nagłym impulsem skoczył w kierunku sypialni, potrącając pustą butelkę po dżinie, która z brzękiem spadła na podłogę, potoczyła się i znieruchomiała pod ścianą. Lekko drżącymi rękami dobył zapałki i podpalił knot niemalże wypalonej świeczki. Dopiero wtedy westchnął z ulgą. Utrzymany w ciemnej tonacji, niepokojący obraz stał w kącie pokoju otulony drgającymi cieniami. Rozstawione dookoła niego dzbaneczki i miski z pędzlami przypominały ofiarę

złożoną przez bojaźliwy lud wielkiemu malowidłu uosabiającemu najgroźniejsze moce natury. Choć na pierwszy rzut oka wydawał się nokturnem, nie przedstawiał żadnych scen ani postaci – był plątaniną ciemnych wizji i zamazanych znaków, wyrazem mrocznego strumienia świadomości niepojętego nawet dla znawców symboliki. Gdy oglądało się go z daleka, przypominał zachmurzone niebo podczas apokaliptycznej burzy, dopiero z bliska zdradzał swe sekrety, wciągał, przymuszał do myślenia. Żaden z wplecionych weń symboli nie był jasno zdefiniowany, żaden nie był nakreślony ostrą kreską, żaden nie nasuwał wyjaśnień – wręcz przeciwnie, im dłużej się w ów obraz wpatrywać, tym bardziej onieśmielał i niepokoił. Baldwin odetchnął cicho. Nadal trzymając w ręku świeczkę, podszedł do obrazu i przez moment przyglądał się refleksom pełzającym wzdłuż zamazanych ciemnobrunatnych kształtów. Uniósł dłoń, jakby chciał przesunąć palcami wzdłuż jednego z nich, przypominającego wygięty smoczy grzbiet, lecz naraz ją cofnął. Ledwie dostrzegalnie pokręcił głową, a na jego twarzy pojawił się lekki, nieco krzywy uśmiech. – Nie mogę uwierzyć, że nie wypiłeś ani łyka alkoholu, malując to coś – powiedział cicho Marcel, który w międzyczasie stanął w progu. Z fascynacją przyglądał się obrazowi przyjaciela. – Piję, tylko kiedy piszę – mruknął Jeremy. – Tak, wiem, że to nie ma sensu. Przez całą tę podróż marzyłem tylko o tym, by usiąść na stołku, chwycić za paletę i zabrać się do wykańczania. – To on nie jest gotowy? – spytał zdziwiony Divinee. – Pracujesz nad nim od paru lat. – Nie, nie jest gotowy – wzruszył ramionami dziennikarz. – I nie wiem, kiedy będzie. Bo niby skąd mogę wiedzieć, jak wygląda kres? – Patrząc na to płótno, trudno się oprzeć wrażeniu, że wiesz, i to doskonale – oznajmił Marcel i skrzyżował ręce na piersi. – Aha, byłbym zapomniał. Ktoś kupił wczoraj twoją „Przeszytą walkirię". – A to ci dopiero! – Jeremy otworzył szeroko oczy. Każdy z namalowanych przez niego obrazów był głęboko przesiąknięty mroczną pogańską symboliką i zgodnie z jej nastrojem opowiadał o zagładzie, śmierci i zniszczeniu. Jeremy nigdy nie stworzył oficjalnej filozofii dla swych dzieł, nigdy też nie przydawał im żadnych etykietek, a po prostu malował to, co podpowiadało mu serce. Chcąc nie chcąc, wpasował się więc w nurt neopaganizmu, a jego nazwisko zaczęło się wkrótce pojawiać obok Vitgensona, McNutta oraz Cromweya, uważanych za liderów kierunku. W przeciwieństwie do nich Baldwin nigdy nie był zainteresowany powielaniem motywów Ragnaroku, Helu czy wyprawy po złoto Fafnira, które najczęściej znajdowały nabywców wśród mniej wyrobionych artystycznie, lecz zafascynowanych mistyką normańską kolekcjonerów. Odcinał się od wszelkich inspiracji czy konwencji, a tworzone przezeń wizje, które aczkolwiek miały silny związek z symboliką Północy, cechowała spontaniczność i brak okiełznania. Jako malarz był o wiele bardziej ekspresywny niż jako pisarz, przez co jego obrazy uznawano za nazbyt

wyrafinowane i skomplikowane. Rzadko też ktoś je kupował – Baldwin oddawał je w zasadzie tylko do galerii Marcela, gdzie stały czasem całymi miesiącami. Nie zależało mu zresztą specjalnie na ich sprzedawaniu, gdyż tantiemy z książek oraz wynagrodzenie za artykuły starczały mu na życie. Malarstwo dawało Jeremy'emu jedynie sposób na wyciszenie się oraz sposobność przelania ciemnej strony własnej osobowości na płótno. Po powrocie z Jemenu zaś malowanie stało się dlań niemalże rodzajem terapii, jedynym sposobem na poukładanie strzaskanej psychiki. „Przeszyta walkiria". Mało wprawny amator sztuki zaszeregowałby ten obraz jako kolejne mało oryginalne wyobrażenie Ragnaroku – oto rudowłosa, barczysta niewiasta w renesansowym półpancerzyku, próbująca powstać z zakrwawionego błota, w czym przeszkadza włócznia wbita w jej plecy. Tylko uważny obserwator dostrzegłby nieprzyjemny uśmiech na jej brudnej twarzy, przywodzący na myśl seksualne uniesienie zboczeńca. Nigdy nie przypuszczał, by ktoś mógł kupić taki obraz. – Spędziłeś pewnie całe godziny, opowiadając nieszczęsnemu nabywcy o rzekomych walorach artystycznych i ponadczasowej symbolice tego płótna. – Uśmiechnął się krzywo. – Wręcz przeciwnie – odparł Divinee. – Człowiek przyszedł, popatrzył przez chwilę i kupił. Nazwiska oczywiście nie podał. Nie należało się temu dziwić. Pomimo że moda na kulturę normańską szerzyła się wśród wyższych sfer społeczeństwa od zakończenia Wielkiej Wojny, wielu wysoko postawionych obywateli nadal wolało ukrywać tego typu fascynacje. – No proszę – wyszeptał Jeremy. – To ci niespodzianka. Dzięki, Marcel. W związku z tym chyba pozwolę ci zostać przez kilka dni, o ile zgodzisz się wziąć na siebie kilka obowiązków. Świeczka zaczęła syczeć i skwierczeć, aż w końcu zgasła. „Kres" pochłonęły ciemności. – Masz ci los – mruknął Divinee i wyciągnął pudełko z zapałkami. Po chwili drżący płomyk oświetlił framugę oraz stertę listów na progu. – Jeśli masz na myśli pomoc w uprzątnięciu tego bajzlu, to chyba wolę spać w przytułku dla bezdomnych. – Zdaję sobie sprawę, że utrzymywanie jakiejkolwiek formy czystości najprawdopodobniej by cię zabiło – oznajmił Baldwin, po czym z niechęcią odwrócił się od „Kresu" i wszedł do pokoju gościnnego, nadal rozświetlonego promieniami świec. – Ale nie martw się, coś wymyślę. Najpierw jednak wolałbym zobaczyć ten pokój w całej okazałości. Z tymi słowami ruszył w kierunku zasłon, uważnie manewrując między świecami, stertami książek i pustymi filiżankami. – Zaczekaj – zawahał się Marcel. – A jeśli ona... Wiesz, jeżeli ona gdzieś tu chodzi... – Co? – Jeremy zatrzymał się w pół kroku. – Chcesz przez to powiedzieć, że tym razem nie tyle zostałeś wyrzucony, co uciekłeś? – Cóż... – Divinee odwrócił wzrok. – Jerry, to długa historia i nie chciałbym tak po prostu...

– Coś mi mówi, że nabroiłeś, i to poważnie, przyjacielu. Mniejsza jednak o to, ja nie mam zamiaru zajmować żadnego stanowiska w twoich awanturach. Raz już popełniłem ten błąd i sporo mnie to kosztowało. Pamiętaj tylko o tym, że choć przez ostatnie kilka miesięcy słońca miałem aż w nadmiarze, niebawem znów za nim zatęsknię. Być może nawet za chwilę. Nie zapomnij także o tym, że nie będziesz tu mieszkał wiecznie, a gdy Angela w końcu dostrzeże mój powrót i zapuka do tych drzwi, nie będę zmyślał na poczekaniu historyjek o twoim nagłym wyjeździe na Syberię. – Wydasz mnie? – Malarz otworzył szeroko oczy. – Nie, mój przyjacielu. Zastrzelę tę wredną sekutnicę, która ośmiela się burzyć twój wewnętrzny spokój. Na litość boską, Marcel, ile ty masz lat? – Jeremy, to wszystko to naprawdę błahostka i nie musisz... – Błahostka? To rozsuń zasłony. Dla twojej informacji: właśnie leje jak z cebra, a żadna kobieta nie będzie ścigać swego łajdaczącego się ukochanego w deszczu. A skoro mowa o wodzie, to idę się wykąpać. Mówił ostrym głosem, lecz w głębi duszy miał ochotę wybuchnąć głośnym śmiechem. Po tym, co przeszedł w Sudanie i Hornlandzie, kłopoty londyńskiego artysty, choć bez wątpienia dramatyczne, wydawały mu się jedynie komicznym nieporozumieniem. Z trudem powstrzymując uśmiech, ruszył w kierunku łazienki. Po drodze jego uwagę przykuły listy na podłodze. Przyklęknął i wziął kilka z wierzchu. Pierwszy okazał się zaproszeniem na wernisaż Bjarniego Hrodisona, kolejnego swiońskiego malarza, który zdecydował się pokazać swe dzieła w Wielkiej Brytanii. Nadawcą drugiego i trzeciego była redakcja „The Times" – skrzywił się lekko i przełożył je na sam spód – lecz jego uwagę przykuł czwarty. Na kopercie nie odnalazł żadnych adresów, a jedynie wykaligrafowane słowo „Gniew". Zaintrygowany rozerwał kopertę i wyciągnął pojedynczą, złożoną na pół kartkę. *** Stłumił dreszcze, które raz jeszcze wstrząsnęły jego ciałem. Deszcz z wolna zelżał i wzdłuż opustoszałej ulicy unosiły się rzadkie kłęby pary, lecz zimno było coraz bardziej dokuczliwe. Co rusz podciągał płachtę brezentu, którą się przykrył, ale strumyki deszczówki bez przeszkód wnikały pod spód i całkowicie przemoczyły zarówno jego ciepły wełniany sweter, jak i spodnie. Nic jednak nie można było przyrównać do bólu zesztywniałych mięśni – wiedział, że nie powinien narzekać na swój los, bo znalezienie płaskiego fragmentu na zazwyczaj spadzistych dachach londyńskich kamienic graniczyło z cudem, ale po długich godzinach spędzonych w pozycji leżącej miał już wszystkiego dosyć. „Właściwie to już mogę się zbierać – pomyślał. – Tak, czas na mnie". Spojrzał za siebie i już napiął mięśnie, by odczołgać się od krawędzi dachu, gdy kątem oka dostrzegł jakiś ruch w dole. Zasłony drgnęły, a potem ktoś zaczął je rozsuwać.

Już nie pamiętał o dreszczach czy szczękaniu zębami. Mocniej ujął karabin, nabrał tchu i zaczął liczyć. *** – „Obudziłeś gniew tych, którzy podążają ścieżkami wytyczonymi przez Kościół – odczytał półgłosem zdumiony dziennikarz. – Obudziłeś gniew tych, którzy sprzeciwiają się pogańskim gusłom i pragną oczyścić wierną nam ziemię z normańskiego spaczenia. Obudziłeś gniew Synów Cromwella, Jeremy Baldwin, oczekuj więc sprawiedliwej kary". Co to ma, do kurwy nędzy, znaczyć? Hej, Marcel? Przeglądałeś pocztę? – Nie! – odkrzyknął tamten, wywracając z hukiem stolik z wazonem pełnym zwiędłych kwiatów. – To, że zamieszkałem w twoim mieszkaniu, nie oznacza, że grzebię w twojej korespondencji. Ja szanuję twoją prywatność, Jerry. A tak na marginesie, chyba miałeś rację z tym moim ukrywaniem się. – Co? – nie dosłyszał Jeremy, który po raz kolejny – z rosnącym zdenerwowaniem odczytywał krótki list. – Powiedziałem, że masz rację. Nie będę się zachowywał jak dziecko! Nagłe szurnięcie odsuwanych zasłon uwolniło potok dziennego światła, które natychmiast zalało pokój. Wtem mokra od deszczu szyba rozprysnęła się na milion okruchów, a potem coś uderzyło miękko o podłogę. Przerażony Jeremy poderwał się w samą porę, aby ujrzeć nieruchomiejącego przyjaciela. Kałuża krwi wokół niego była coraz większa.

I pędził dzielny sir Oliver Cromwell wzdłuż brzegów fiordów, pokonywał niezmierzone puszcze i wspinał się na owiane chłodnym wichrem przełęcze górskie, a jego rycerze, chrobrzy a nieustraszeni, nie odstępowali go ani na krok. Prowadzeni przez Boga, natchnieni przez anioły gnali od zwycięstwa do zwycięstwa, a pozostawiali po sobie jeno płacz zgnębionych Normanów i zgliszcza ich nędznych chat.

Angielska bajka ludowa z XVI w.

8 Czym pan poprze to oświadczenie? Jeremy powoli uniósł głowę i wbił w sierżanta ciężkie, mroczne spojrzenie, lecz policjant, ponury, barczysty mężczyzna o byczym karku i krótko przystrzyżonych, siwiejących włosach, odwzajemnił je bez mrugnięcia. Jego niebieskie, wręcz błękitne oczy otaczała siateczka głębokich bruzd, z których każdą wyryły długie lata zmagań z bezczelnymi złodziejami, naciągaczami i prostytutkami. „Pewnie jest normańskiego pochodzenia" – przemknęło dziennikarzowi przez głowę. – Czym poprę? – spytał obojętnie, unosząc wzrok ku sufitowi pokrytemu naciekami i resztkami łuszczącej się farby. Pojedyncza naga żarówka napełniała pokój bladym światłem, z powodu którego cera policjanta wydawała się jeszcze bardziej ziemista, a bruzdy głębsze. – Panie sierżancie, to naprawdę cholernie długa historia. Powiem panu tylko tyle, że byłby to już drugi zamach na moje życie w ciągu ostatnich paru dni. Policjant otaksował go uważnie wzrokiem, jakby próbował w ten sposób zdiagnozować poczytalność swego rozmówcy. Następnie ujął tępy kopiowy ołówek z ogryzioną końcówką i napisał coś na pożółkłej kartce. – Drugi zamach – powtórzył. – Czy mógłby pan opisać okoliczności pierwszego? W tonie jego głosu kryło się niedowierzanie, być może nawet lekka kpina, i Jeremy zacisnął pięści. – Nie, nie mógłbym – powiedział głucho. – Z całym szacunkiem, sierżancie, ale pana jurysdykcja rozciąga się na kilka przyległych ulic i sprawa, w którą, niestety, jestem zamieszany, wykracza poza pana kompetencje. I to sporo. – Jasne – burknął policjant i znowu coś napisał. – Panie Baldwin, jeśli pańskie życie istotnie jest zagrożone, jak pan utrzymuje, zadaniem naszym, policji, będzie zapewnienie panu bezpieczeństwa. W tym zaś celu muszę poznać szczegóły, by wiedzieć, czy należy wszcząć dochodzenie. Byłbym też wdzięczny, gdyby pohamował pan swoją paranoję. To, że pan Marcel Divinee został postrzelony w pańskim mieszkaniu, niekoniecznie oznacza, że to pan był celem, panie Baldwin. Pański przyjaciel ma u nas bogatą kartotekę. Jeremy zamknął oczy. Jego wyobraźnię znów wypełniło wycie policyjnych karetek, przeraźliwe wrzaski zaalarmowanych sąsiadów i rzężenie walczącego o każdy oddech Marcela. Znów widział siebie przerażonego, drżącymi dłońmi próbującego zatamować krew i wołającego o pomoc, słyszał zatrzaskujące się drzwi ambulansu i pytania, setki pytań, na które nie znał odpowiedzi. Żywił płochą nadzieję, że wizyta na komisariacie, gdzie został w końcu przewieziony policyjnym samochodem, szybko dobiegnie końca, lecz przesłuchujący go sierżant najwyraźniej lubował się w dokładnie wykonanej pracy. Dziennikarz poczuł, jak zaczyna w nim wzbierać zimny gniew.

– Bogatą kartotekę – zaczął cicho, lekko drżącym głosem. – Co też pan powie! Wiem, że Marcel jest winny pieniądze kilku ludziom, ale na pewno nie tyle, by ktoś chciał go za to kropnąć, pozbawiając się tym samym możliwości ich odzyskania! Ostatnie słowa wykrzyczał, lecz twarz policjanta została niewzruszona. – Osiemset dwadzieścia funtów – stwierdził chłodno sierżant. – Z czego większość pożyczył od niejakiego Jamesa Duvella, znanego również jako Kieszonka, człowieka o dość szemranej reputacji. Mam również dowód na to, że pana przyjaciel sfałszował przynajmniej trzy dzieła sztuki, a ostatnio głośno było o jego romansie z panią Lucy Stephenson, żoną bankiera z City. Nie chcę podważać pańskich słów, panie Baldwin, ale ta sprawa wymaga wszechstronnego zbadania. I to mnie przypadnie ten wątpliwy zaszczyt, nawet mimo tego, że całym moim światem jest te kilka brudnych ulic. I będzie pan współpracował, panie Baldwin, bo taki jest pana obywatelski obowiązek. Moje pierwsze pytanie brzmi: kto pańskim zdaniem jest autorem tego zamachu? Przygryzając wargę, Baldwin znów uniósł wzrok ku sufitowi. – Dobrze, panie sierżancie, powiem panu wszystko – oznajmił, z trudem poskramiając ochotę, by cisnąć weń stekiem przekleństw. – Bez ogródek, bez złośliwości, całość, jak leci. Ale póki co mam jedną drobną prośbę. Zszedłem na ląd dzisiaj po południu i od razu przyjechałem do Londynu, gdzie powitała mnie próba zamachu. Marzę tylko o jednym. O kubku gorącej, niesłodzonej herbaty. – To się da zrobić – mruknął policjant i z szurnięciem odsunął krzesło, po czym wyszedł z pokoju. Zostawił uchylone drzwi i do środka wpadł gwar wielu głosów. Ktoś próbował się tłumaczyć piskliwie, ktoś inny złorzeczył policjantom po cygańsku, kilka kobiet na przemian śmiało się i wrzeszczało. Nad zamieszaniem górowały tubalne i zachrypnięte głosy stróżów prawa, w większości mówiących z tym samym robotniczym akcentem co aresztowani przez nich ludzie. Jeremy poczuł, że ból głowy, z którym trafił na komisariat, zaczyna się natężać. Nakrył skronie dłońmi i zaczął je intensywnie masować, próbując ułożyć w myślach swe zeznanie. Nagle przypomniał sobie o liście, który znalazł tuż przed strzałem. – Słyszał pan kiedyś nazwę Synowie Cromwella? – spytał sierżanta, gdy ten postawił przed nim kubek z wymarzoną herbatą. – Słyszałem. Banda pomyleńców. – A konkretniej? – Nie mam z nimi styczności – stwierdził policjant, siadając. – Tacy jak oni nie zapuszczają się do mojego rewiru. To głównie znudzone dzieciaki z bogatych rodzin, niekiedy nawet arystokratycznych. Głoszą hasła chrześcijańskie i antynormańskie, grzmią przed kościołami, drukują jakieś bzdury. Generalnie niegroźni, choć ostatnio ponoć włóczą się po nocy po

ulicach i leją każdego, kto ich zdaniem wygląda na Normana. Słyszałem nawet, że wkradli się do jakiejś galerii i rozwalili parę obrazów tych tam... neo... – Neopaganistów – mruknął dziennikarz. – A zdarza im się zagrozić komuś śmiercią? – To chłystki, panie Baldwin. Banda rozrabiających szczeniaków przeświadczona o swojej nietykalności. – Fatalnie. – Fatalnie? – Policjant uniósł brwi ze zdziwieniem. – Tak, sierżancie. Bo albo właśnie grozić zaczęli, co oznacza problemy dla pana, albo ktoś o wiele groźniejszy próbuje zrzucić na nich winę za te zamachy na moje życie. To zaś oznacza problemy dla mnie. – Cóż, chciałbym, by spróbował pan to jakoś wyjaśnić. – Policjant obrzucił Jeremy'ego lekko niedowierzającym spojrzeniem i ujął kopiowy ołówek, jakby chciał zacząć notować zeznania. – Nie mogę. Proszę mi wierzyć, sierżancie, ale jestem przekonany, że mój przyjaciel padł jedynie ofiarą nieszczęśliwego zbiegu okoliczności – zakończył dziennikarz i upił łyk wciąż gorącej herbaty. Smakowała podle, lecz był wdzięczny nawet za to. – Koniecznie muszę skontaktować się z naszym kontrwywiadem. Z początku sądziłem, że mogę poczekać z przekazaniem informacji, którymi dysponuję, ale najwyraźniej komuś zależy na tym, by nigdy mi się to nie udało. Proszę mi tego nie utrudniać, panie sierżancie. Bardzo proszę. – Mam dla pana złe wieści – stwierdził policjant, odkładając ołówek. – W pańskim mieszkaniu strzelano do człowieka i muszę pana zatrzymać do czasu zbadania sprawy. Otrzyma pan osobną celę, posiłek oraz suche ubranie. Poza tym – na jego twarzy po raz pierwszy pojawił się uśmiech – coś mi mówi, że u nas będzie pan bezpieczniejszy niż we własnym mieszkaniu. *** Cela niewiele różniła się od pokoju, w którym Jeremy został poddany przesłuchaniu – ze ścian odłaziła farba, ciemne kąty sufitu zarastał grzyb, a jedynym źródłem światła była naga żarówka na korytarzu. Z sąsiedniej celi dobiegał suchy, nieprzyjemny kaszel, w innej ktoś podśpiewywał chrapliwie piosenkę o dziewczętach z Yorkshire. Skądś niosło się potężne chrapanie. Człowiek zajmujący przeciwległą celę, wychudły żebrak o skołtunionej siwej brodzie, odziany w lepki od brudu sweter rybacki, stał wsparty o kraty i przyglądał się bacznie nowemu. Baldwin zaś, obojętny na cały świat, siedział na skraju pryczy, patrzył na niewielkiego pajączka spełzającego z żelaznej ramy i myślał. Nie tak sobie wyobrażał powrót do ojczyzny. Po poniewierce w Sudanie, która stanowiła nieodłączny element jego pracy dziennikarskiej, oraz nieprzyjemnościach, jakich doznał w Hornlandzie, miał nadzieję, że przynajmniej w kraju uda mu się odetchnąć, pozbierać myśli i odnaleźć spokój. Niestety, wplątał się w grę, która była o wiele bardziej skomplikowana i

niebezpieczna, niż początkowo sądził. Skraeling w Berberze na pewno nie był przypadkiem, podobnie jak zamachowiec, który postrzelił Marcela. Dziennikarz nie miał najmniejszych wątpliwości, że to on był celem ataku, miał też pełną świadomość, że niechcący skazał przyjaciela na cierpienie, a może nawet śmierć. To nie dawało mu teraz spokoju. Pajączek rozwinął nitkę lśniącą srebrzyście w świetle pojedynczej żarówki i opuścił się powoli na wytarty siennik. „Będzie tkał pajęczynę – przemknęło Jeremy'emu przez głowę. – Ten świat jest pełen pajęczyn, jak się okazuje. Sam właśnie w jedną wpadłem". Nie miał pojęcia, co teraz robić. Czuł, że powinien powiadomić kontrwywiad, lecz kompletnie nie wiedział, jak to uczynić. Brytyjska MI-5 była niezwykle tajemniczą służbą i nie znał nikogo, kto mógłby umożliwić mu skontaktowanie się z którymś z jej pracowników. „Jeśli ktoś powinien wiedzieć, co odkryłem w Afryce, to właśnie oni – myślał. – Mam nadzieję, że potrafią też zapewnić mi bezpieczeństwo". Dopiero teraz przyznał przed sobą, że zaczyna się bać. On, który leżał w okopach z żołnierzami generała Dawesa i bez wahania ruszył w pustynię za bandą derwiszy, po raz pierwszy w swojej karierze korespondenta-awanturnika poczuł brak wiary w siebie i w swą szczęśliwą gwiazdę. Z irracjonalną ulgą omiótł wzrokiem pordzewiałe kraty i wtedy napotkał spojrzenie starego włóczęgi. – Byłem na Wielkiej Wojnie – oznajmił tamten chrapliwym głosem, niemalże wyzywająco. – Walczyłem za króla i ojczyznę. Maszerowałem, szturmowałem, chorowałem, rzygałem własną krwią i pełzałem w błocie wśród truposzy. I co z tego mam? Włóczęga stuknął pięścią w kolano. Rozległ się głuchy odgłos. – Kawał drewna zamiast nogi – stwierdził i splunął na podłogę. – Kawał pieprzonego drewna. – Zamknij gębę, stary pierdoło! – zawołał ktoś z sąsiedniej celi. – Jutro przyjdzie nasz sierżant dobrodziej i wypieprzy mnie na ulicę, tak więc daj się przynajmniej wyspać. Wy też zamknijcie mordy! Strofujący musiał być tutaj jakąś ważną personą, gdyż obie prostytutki zanoszące się dotąd piskliwym śmiechem natychmiast ucichły. Baldwin dosłyszał jedynie kilka wymruczanych półgłosem przekleństw. Stary włóczęga skulił się, słysząc ostre napomnienie, lecz złość w jego oczach błysnęła jeszcze bardziej. – Ale co ty możesz wiedzieć o ofierze! – syknął, nie spuszczając wzroku z Jeremy'ego. – Co ty możesz wiedzieć o cierpieniu i niewdzięczności! Za co cię wsadzili, co? Nie zapłaciłeś za obiad w luksusowej restauracji? Zaciągnąłeś damę do łóżka i podwędziłeś jej kilka diamentowych spinek, gdy spała?

Dziennikarz zanurzył twarz w dłoniach, próbując nie słuchać starego, lecz jego chrapliwy, oskarżycielski głos wbijał się między jego myśli i rozpędzał je. Nagle cela przestała być bezpiecznym schronieniem – zasłonił sobie uszy i ze wszystkich sił skupił myśli na ciemnych, mętnych kształtach „Kresu", wśród których krył się jego utęskniony spokój. – Oby plugawe kruki szarpały twoje ciało! – wył włóczęga, a jego zmrużone, nabiegłe krwią oczy ziały nienawiścią. – Obyś stał się igraszką olbrzymów, oby wódz hirdów asgardzkich cisnął cię swym wilkom spętanego niczym prosiaka... – Zamknij mordę, Tankard! „Kres". Tajemniczy, wabiący, otulający mrokiem. Tchnący obietnicami, potężny, zrodzony z serca... – Obyś tchórzem żył i tchórzem... Głos starego włóczęgi nagle się urwał. Gdzieś szczęknął otwierany zamek i zazgrzytały zawiasy, a potem chłodnym powietrzem targnął przeciąg. Rozległy się głośne, powolne kroki człowieka, który doskonale znał swoją pozycję w niewielkim mikroświatku komisariatu. Jeremy wolno uniósł głowę, otrząsając się z nieprzyjemnych, oblepiających go wizji, jakie przyniosło wspomnienie „Kresu". Dopiero po chwili rozpoznał sierżanta, który z namaszczeniem wybierał właściwy klucz. – Panie Baldwin, jest pan wolny – powiedział i stłumił ziewnięcie. – Czeka na pana pewien jegomość, który twierdzi, że nie lubi czekać, choć póki co idzie mu to doskonale. Odbierze pan swoje rzeczy, a potem wyjdziecie z tyłu komisariatu, gdzie będzie na was czekać taksówka. – Kto to taki? – poderwał się Jeremy. – Kto na mnie czeka? – Jakiś Stockport, Storkson czy jakoś tak... – burknął policjant, gmerając w zamku. – Zresztą co mnie to obchodzi?! Niech pan na siebie uważa, Baldwin. Proszę nie opuszczać miasta przez najbliższy tydzień. *** Nadchodził wieczór. Ciemny zaułek za komisariatem na moment zalał mdły blask wpadający przez drzwi otwarte przez ponurego policjanta. Przekraczający próg Jeremy zdołał dostrzec odrapane ściany, kilka kubłów na śmieci oraz kontur samochodu stojącego u wylotu uliczki, lecz naraz drzwi się zamknęły i wszystko na powrót okrył gęstniejący mrok. Dziennikarz odetchnął głęboko, wciągając ożywcze, wilgotne powietrze. Deszcz już dawno ucichł, od czasu do czasu zapomniana kropla ściekała z rynny i niepokoiła powierzchnie zastygłych szarych kałuż. Wymyta ulewą karoseria samochodu – teraz widział, że był to bentley – błyszczała w świetle odległej latarni, a chromowany zderzak lśnił jak żywe srebro. Postąpił krok ku niemu.

– Stockton? – zawołał półgłosem. Kilka przemoczonych, nastroszonych kotów wślizgnęło się głębiej między kubły. – Stockton, gdzie jesteś? Nagle zza rogu wypadł jakiś mężczyzna z rozwianymi połami marynarki. Zatrzymał się gwałtownie, w ostatniej chwili unikając wdepnięcia w kałużę, i wściekle zaklął. – Baldwin! – zawołał. – Tu jestem. – Jeremy wyłonił się z półmroku. – Rany boskie, Baldwin! – Zastępca redaktora naczelnego „The Times" poprawił okulary w rogowej oprawce. – Aleś mi stracha napędził. Ten sukinsyn posterunkowy nie pozwolił mi skorzystać z tylnego wejścia, musiałem drałować dookoła i patrz, poplamiłem sobie nogawkę. – Łączę się z tobą w bólu – warknął Jeremy. – Wierz mi, ale być może ów policjant wyświadczył ci przysługę. Ktoś na mnie poluje, Stockton. – Nie żartuj sobie, Baldwin. – Na spotniałej twarzy redaktora pojawił się krzywy uśmiech. – Przynajmniej nie teraz. Gdzie żeś ty bywał, na żar piekieł? Co się z tobą dzieje? Pojawiasz się znienacka kilka tygodni po kapitulacji 14. Brygady generała Dawesa i pierwsze, co robisz, to lądujesz w podłym pierdlu. Nie sądzisz, że należałoby nam się jakieś wyjaśnienie? – Nie, nie sądzę. Stockton, ja nie żartuję. Ktoś chce mnie dopaść, a jak do tej pory obrywa się tym, którzy są najbliżej. Jeśli naprawdę chcesz pomóc mnie i sobie, to jedźmy stąd. Pomimo ciemności Jeremy dostrzegł, jak twarz redaktora blednie. Stockton nerwowo poprawił okulary, rozejrzał się ukradkiem i poklepał po kieszeni, szukając kluczyków. – Słusznie, czas na nas – powiedział lekko drżącym głosem. – Wiesz, mamy wiele spraw do obgadania. Baldwin wzruszył ramionami. *** Wnętrze bentleya śmierdziało dymem papierosowym i Jeremy z trudem opanowywał mdłości, tym bardziej że najwyraźniej przejęty Stockton prowadził bardzo chaotycznie. Co rusz gwałtownie hamował, a zakręty pokonywał bardzo ostro, raz nawet zawadził zderzakiem o jakąś przeszkodę. Dziennikarz czuł się coraz gorzej, lecz mimo to w głębi duszy dziękował Bogu za zesłanie mu Stocktona. Nie przepadał za nim, ale stanowczo wolał siedzieć w jego samochodzie i cierpieć, niż walczyć z samotnością w pustej celi. – Jak mnie znalazłeś? – zapytał, gdy bentley zatrzymał się na światłach. – To nie był problem – mruknął redaktor i przetarł spotniałe czoło, po czym sięgnął po zmiętą paczkę papierosów, z której wyłuskał jednego. – Jeden z redaktorów miejskich

zwąchał sprawę i zjawił się na miejscu przestępstwa. Ustalenie tego, co się z tobą stało, nie było specjalnie problematyczne. – Aha. Czyli wiadomość o postrzeleniu Marcela w moim mieszkaniu pojawi się w porannym wydaniu? – Nie – odparł redaktor, wciąż poszukując zapałek. – To znaczy tak, ale nie pojawi się w niej twoje nazwisko. – Dlaczego? – Bo jesteś jednym z naszych najlepszych korespondentów, Baldwin. Jesteś wart pieniędzy „The Times" i nie możemy sobie pozwolić, by łączono cię z jakąkolwiek sprawą kryminalną. – Słuchaj, jeśli zapalisz papierosa, porzygam się jak kot. Nie żartuję, puszczę ci pawia prosto na spodnie i wyceluję w tę czystą nogawkę. – A nie możesz otworzyć okna? – Stockton spojrzał na niego ze zdziwieniem. Zmięty papieros zwisał mu z kącika ust. – Polują na mnie. Strzelają i zabijają. Stanowczo wolę ci zarzygać ubranie, niż wystawiać się na strzał. Zastępca naczelnego pokręcił głową i z ciężkim westchnieniem wsunął papierosa do kieszeni. Światło zmieniło się na zielone, bentley ruszył z piskiem opon. Jeremy przymknął oczy. – Mój dziennikarski nos mówi mi, że masz w rękach niezłą historię – odezwał się redaktor nienaturalnie swobodnym tonem. – Stockton, wysyłałem depesze tak często, jak to było możliwe. – Jeremy odwrócił głowę ku oknu i patrzył na rozmazane kontury kamienic East Endu przetykane nie licznymi neonami i światłami okien. – Na pewno napiszę też kilka reportaży, ale na to będziesz musiał jeszcze poczekać parę dni. Nie mam nic więcej. – Masz, Jeremy – uśmiechnął się zastępca naczelnego „The Times". – Siedzę w tym fachu od wielu, wielu lat i dobrze opanowałem sztukę wykrywania kłamstw lub niedopowiedzeń. Opowiadaj. – Nie. – To niewiarygodne, Jeremy – Stockton udał wielkie zdziwienie. – Rozumiem, że masz dość swego fachu, bo nawet najtwardsi korespondenci z czasem całkiem się wypalają, ale nie potrafię pojąć, dlaczego nie chcesz sprzedać świetnej historii, za którą zapłacimy ci kupę forsy. – Dobrze, niech ci będzie – westchnął niechętnie Baldwin. „Nie sprzedam ci tego, bo cię po prostu nie lubię, zaskrońcu" – dodał w myślach. – Owszem, natknąłem się na coś w Afryce i niewykluczone, że kiedyś ci to sprzedam, Stockton, ale obiecać nie mogę.

– Dlaczego? – Na litość boską, bo to jedynie zlepek podejrzeń, poszlak i skrawków informacji! – wybuchnął Jeremy. – Jak ci zależy na tym, by „The Times" dorównał poziomem szmatławcowi „Daily Mirror", mogę ci podrzucić materiał już jutro. A tak w ogóle to gdzie my właściwie jedziemy? – spytał już cichym głosem. – Do mojego mieszkania. Chciałbym, żebyś się przebrał, coś zjadł, porządnie wyspał, a rano pogadamy. – O czym ty chcesz ze mną rozmawiać, Stockton? – Wiesz, rodzi nam się kilka nowych teatrów wojennych i jest pewna sprawa, do której potrzebujemy... – zaczął redaktor, lecz Jeremy wybuchnął szyderczym śmiechem. – Nawet nie kończ, Stockton. Moja kariera korespondenta dobiegła końca jeszcze przed ową wyprawą do Sudanu, czego nie omieszkałem ci kilkakrotnie powtórzyć. Ostatnią misję podjąłem dla forsy, tylko i wyłącznie. Moje związki z „The Times" dobiegną końca w chwili, gdy wysiądę z tego samochodu. Czyli za moment. – Moje mieszkanie jest w Chelsea, a to... – znów zaczął Stockton, ale Jeremy i tym razem nie pozwolił mu dokończyć. – Dobrze, niech więc będzie Chelsea. Nie mogę na razie wracać do domu, a więc po prostu zatrzymaj się przed jakimś tanim hotelikiem. Bądź też taki dobry i pożycz mi kilka funtów. Oddam ci, jak tylko zajdę do banku. – Baldwin, to naprawdę zbędne. Do ciężkiej cholery, pozwól sobie pomóc. Nie możesz wyżywać się na mnie tylko dlatego, że straciłeś serce do wykonywania zadań, które ci zlecałem. Do tej pory rozmawialiśmy jak redaktor z podległym mu korespondentem i nikt nam nie kazał się lubić, to prawda, ale chyba nadeszła pora, byśmy pogadali jak człowiek z człowiekiem. Po raz pierwszy od początku ich znajomości w głosie Stocktona zabrzmiała autentyczna szczerość i Jeremy zerknął na niego spode łba. Na jego poszarzałej, pobrużdżonej twarzy nałogowego palacza malowało się skrajne znużenie. Dziennikarza nagle ogarnęło współczucie, ale wtedy przypomniał sobie wcześniejsze słowa swego zleceniodawcy i zagryzł wargę. – Jak człowiek z człowiekiem... – mruknął. Stockton opanował już swe zdenerwowanie, prowadził uważniej i spokojniej. Szyby samochodu znowu zrosiły kropelki deszczu pobłyskujące światłem mijanych latarni. – Zróbmy tak, Martin – odezwał się po chwili Baldwin. – Zróbmy tak. Zatrzymaj się w jakimś pubie i zjedzmy coś ciepłego. Potem pojedziemy do ciebie i pogadamy o wszystkim, co sobie chcesz, byleby nie o kolejnych zleceniach. A potem poproszę cię o coś szczególnego. – Co takiego?

– Skontaktujesz mnie z kimś z MI5. – Z kontrwywiadem? – Stockton zatrzymał się przed przejściem dla pieszych, by przepuścić kilku podchmielonych marynarzy, i spojrzał ze zdumieniem na korespondenta. – A skąd ci przyszło do głowy, że mogę mieć znajomości w wywiadzie? – Nie gadaj bzdur. Na pewno masz. *** Pan Phurron, jak przystało na prawdziwego smakosza, przepadał za popołudniowymi drzemkami w leniwe dni. Z reguły układał głowę na poduszce około piętnastej, by móc wstać przed piątą na podwieczorek, tradycyjnie składający się z herbaty darjeeling i drożdżówki z dżemem truskawkowym. Tego dnia jednakże jego rutyna została zburzona – gdy tylko rozniosły się wieści o śmierci Winstona Churchilla, natychmiast włączył odbiornik radiowy i spędził całe popołudnie, słuchając audycji BBC na temat życia słynnego polityka. Poruszony ich treścią zasnął dopiero po piątej, a że sen miał iście twardy, nie słyszał ani odgłosów zbiegowiska, ani ryku karetek policyjnych. Gdy się obudził, zaczynało już szarzeć. Świadomość, iż przespał porę podwieczorku, napełniła go głębokim wstydem. Zerwał się z sofy i natychmiast podbiegł do okna, jakby nie dowierzając, że już tak późno. Ze zdumieniem spostrzegł, iż wszyscy jego sąsiedzi, nawet sędziwy, dobiegający dziewięćdziesiątki pan Walter, stoją na chodniku przed kamienicą i o czymś rozmawiają. W mig skonstatował, że stało się coś wielkiego, tak więc porwał za palto i bezzwłocznie zbiegł na dół. Mieszkańcy okolicznych kamienic, uradowani z faktu, iż pojawił się jeszcze jeden człowiek, któremu mogli przedstawić nową historię, ochoczo streścili mu całe zdarzenie, nie oszczędzając ani pikantnych szczegółów, ani własnych interpretacji zdarzenia. Wieści zszokowały i przeraziły pana Phurrona – stał niczym słup soli i co rusz zerkał ku wybitemu oknu, pytając się w myślach, jak to możliwe, by w tak spokojnej dzielnicy doszło do tak straszliwego czynu. Stał na ulicy, aż odjechali ostatni policjanci, a sąsiedzi rozeszli się do domów. – Na litość boską, co tu się działo? Pan Phurron aż podskoczył, słysząc za sobą niespodziewane pytanie. Obrócił się na pięcie i ujrzał wysokiego, rudowłosego mężczyznę w tweedowej marynarce i czapce dokera, który z ogromnym zainteresowaniem wodził wzrokiem po ciemniejącej z wolna ulicy. – Słyszałem syreny, to podszedłem. Mieszkam niedaleko stąd – ciągnął nieznajomy. – Ktoś został okradziony? Gdzieś wybuchł pożar? – Nie, nie! – zaprzeczył pan Phurron, wymachując pulchnymi dłońmi. – Ktoś postrzelił nam sąsiada, wie pan. Ludzie mówią, że z karabinu postrzelił. – Z karabinu? Dobry Boże... Ale jak to postrzelił? Przecież to spokojna okolica, panie...

– Phurron. Timothy Edwin Phurron. Jestem cukiernikiem. – Phurron wskazał nieodległą witrynę cukierni, niemalże niewidoczną wśród cieni rzucanych przez markizę. – Jabłecznik, szarlotka, herbatniki, żelki dla dzieci, a nawet puddingi i treacle tart, najlepsze ceny w okolicy, zapraszam od dziesiątej do osiemnastej – wyrecytował. – Nie omieszkam skorzystać, panie Phurron, choć teraz, gdy zaczyna się tu mordować ludzi... – Nieznajomy pokręcił głową z powątpiewaniem. – Ależ co pan wygaduje? – obruszył się cukiernik. – Jak to mordować? Przecież nic się nikomu nie stało! No, facet został ranny, ale przecież przeżyje, pan konstabl mówił, że nie takie rany już widział. A pan konstabl to... – Przeżyje? – przerwał mu z napięciem nieznajomy. Jego oczy nagle błysnęły lodowato. – Tak, tak, oczywiście! – zapewnił go z wahaniem Phurron. – Odwieziono go do szpitala, do Samaritan chyba, ale... Niespodziewanie nieznajomy zagryzł wargę, jakby chciał stłumić przekleństwo, po czym bąknął coś przepraszającym tonem, odwrócił się i ruszył w dół ulicy. Cukiernik pokręcił głową z dezaprobatą. – Dziwny człowiek – mruknął. – Mam nadzieję, że nie zrozumiał mnie źle. Jak ludzie zaczną wygadywać plotki o naszej dzielnicy, przyjdzie mi znów zamykać interes.

Premier Neville Chamberlain po raz kolejny wyraził swój optymizm w związku ze zbliżającą się wizytą konunga Nordveghr, Valgrima Olavsona. Nie chciał póki co zdradzać szczegółów programu wizyty, ale nadmienił, iż spodziewa się podpisania ważnych umów o charakterze polityczno-handlowym. W kuluarach Izby Lordów oraz Izby Gmin mówi się jednak o przedłużeniu paktu o nieagresji, słychać również głosy o umowie o współpracy wojskowej podobnej do tej, jaką Wielka Brytania zawarła z Vinlandią, Danią oraz Holmgardem. Warto zauważyć, że jest to dwunaste spotkanie przywódców obu państw, z których każde przyczyniło się do zacieśnienia więzi dobrosąsiedzkich po wielu wiekach wzajemnej wrogości.

Dziennik poranny BBC, 14 kwietnia 1940

9 Gdy tylko ogromny ścienny zegar rozpoczął wybijać godzinę dziesiątą, zawtórował mu kurant innego, stojącego na obramowaniu kominka. Rozparci na fotelach panowie jak na komendę wyciągnęli własne zegarki i z namaszczeniem spojrzeli na cyferblaty, nawet sędziwy pułkownik Troy, który jeszcze przed momentem wydawał się drzemać. Ku zaskoczeniu Jeremy'ego to on zaczął rozmowę. – Zastanawiał się pan kiedyś, panie Baldwin, jak przewrotnym zjawiskiem jest czas? – spytał, gdy ucichły ostatnie takty. – Doprawdy, im bardziej próbujemy go pochwycić i okiełznać, tym bardziej nam się wymyka, a bardziej przystępny zaczyna być dopiero na starość, kiedy właściwie już go nie potrzebujemy. – Nie, nie zastanawiałem się, sir – odparł zgodnie z prawdą Jeremy i dopił resztkę herbaty z filiżanki z drogiej porcelany worsterskiej. „Ty też najwyraźniej nie poświęciłeś moim relacjom ani jednej myśli – pomyślał z goryczą. – Jesteśmy zatem kwita, cholerny pierniku". – A, bo pan jest przecież młody – skrzywił się pułkownik i również ujął filiżankę z herbatą. Jego wychudła dłoń pokryta plamami wątrobowymi drżała lekko. – Nic dziwnego. W pańskim wieku nie ma czasu na myślenie. Sposobności również niewiele. – Proszę mi wybaczyć śmiałość, panie pułkowniku, ale myli się pan. Mój zawód w gruncie rzeczy polega na wyciąganiu wniosków, co jak do tej pory wychodziło mi całkiem nieźle – odezwał się Jeremy, z trudem opanowując narastające rozdrażnienie. – Tylko w wyjątkowych sprawach, tych nielicznych, które całkiem mnie przerastają, zmuszony jestem zwrócić się do autorytetów z prośbą o radę. – Ach, cóż, radę... – Staruszek starannie odstawił filiżankę i spojrzał prosto na swego gościa. – Udzielę panu rady, czemu nie. Niech pan sobie da z tym wszystkim spokój i idzie do domu. Gdyby sufit pokoju nagle zaczął się trząść, a potem spadł na głowy zebranych, zaskoczenie Jeremy'ego nie byłoby większe. – Co? – wykrztusił. – Co pan powiedział? – Bardzo cenię pański styl, panie Baldwin – ciągnął pułkownik, tęsknie zerkając w kierunku gazety leżącej obok na stoliku. Na ostatniej stronie widniały wyniki ostatnich gonitw niedzielnych wyścigów konnych. – Przyznam, że czytałem „Słone pieśni Bałtyku" z ogromną przyjemnością i przy nadarzającej się okazji na pewno poproszę pana o autograf. Wszyscy tu obecni cenimy również pańskiego przyjaciela Martina Stocktona i dlatego podjęliśmy pana z wielką ochotą, ale, niestety, nie możemy potraktować pańskiej relacji poważnie. – Panie pułkowniku, to przecież jakiś nonsens! – Jeremy poderwał się ze skórzanego fotela i stanął nad ławą zgarbiony, ciężko dysząc, z oczyma nabiegłymi krwią. – Ma pan zamiar zignorować tak poważne ostrzeżenie?

– Panie Baldwin, nie dalej jak miesiąc temu gościliśmy tu człowieka, który z całym przekonaniem ostrzegał nas przed podziemiem antykatolickim, które szykuje ataki bombowe na pancerniki Royal Navy. Jako najbardziej prawdopodobny cel podał .. Indefatigable", który zatonął na minie podczas Wielkiej Wojny, osłaniając desant na Gdańsk. Jakiś tydzień temu z kolei poznaliśmy kilkanaście dowodów na to, że Francja szykuje inwazję na południowe wybrzeża naszego kraju. Teraz pojawia się pan i utrzymuje, że grozi nam wojna ze strony Normanów. Pan wybaczy, panie Baldwin, ale cierpliwość ludzka, jak większość zjawisk tego świata, jest aż za bardzo ograniczona. – W swej pracy reporterskiej powinien był się pan nauczyć, że każda relacja musi być poparta jakimiś dowodami – poparł Troya Severius McDee, opasły cywil w szykownym garniturze, który przez całą opowieść Jeremy'ego ani razu nie spuścił wzroku z regału z książkami stojącego kilka kroków za wielkim stołem bilardowym. Jego grube, mięsiste wargi bez przerwy poruszały się, jakby usiłował odczytać ich tytuły. – Cóż pan ma na uwiarygodnienie swych słów? Jak pan udowodni, że włoskie samoloty pilotowali Normanowie? Skąd pan wie, że ów Dagan nie wymyślił sobie tej opowieści na poczekaniu zwabiony nadzieją na łatwy zarobek? – Przecież zapłaciłbym mu, nawet gdyby nic mi nie powiedział. – A dał mu to pan do zrozumienia? Przygnębiony Jeremy zamilkł i spuścił głowę. Wśród jego myśli natrętnie brzęczały słowa, które powiedział Stockton, wioząc go na umówione spotkanie w klubie dla dżentelmenów o nazwie „Raileys". – Troy to naprawdę łebski gość – mówił, prowadząc samochód. – Śmiały, przedsiębiorczy i niebywale aktywny, jak przystało na starego kawalerzystę. Do tego ma fenomenalną pamięć i zna kapitalne dowcipy. O ile dobrze pamiętam, jest teraz zastępcą kierownika wydziału B MI5, zajmującego się bezpośrednio kontrwywiadem, ale ze swoim szefem, pułkownikiem Guyem Lidellem, jest na „ty". Ba, często go łaja i wyzywa od gówniarzy. McDee zaś, choć do Adonisa sporo mu brakuje, jest absolutnym geniuszem. Ten facet mówi biegle siedmioma językami, rozwiązuje równania sześcienne w pamięci i cytuje „Odyseję" od dowolnego wersetu. Pracuje bodajże w wydziale C, wiesz, weryfikacja osób i tak dalej. No, Baldwin, dokonałem niemożliwego. Skontaktowałem cię z najwybitniejszymi pracownikami naszego wywiadu i oczekuję choć odrobiny wdzięczności z twojej strony. „Dobrze, że ci jej wtedy nie okazałem – pomyślał Jeremy, patrząc na »naprawdę łebskiego« pułkownika Troya. – Stary skurwysynu..." W nocy, którą spędził w zagraconym, cuchnącym dymem tytoniowym mieszkaniu Stocktona, jak zwykle dopadła go bezsenność. Usiadł więc na łóżku, zapalił lampkę nocną i aż do świtu spisywał raport na temat wydarzeń w Sudanie i Hornlandzie. Dołożył wszelkich starań, by stał się on możliwie najbardziej zwięzły i zrozumiały, a ponadto zawierał jak najwięcej szczegółów i osobistych konkluzji. Ku jego zdumieniu dżentelmeni w klubie „Railey's" zaszczycili raport jedynie pojedynczymi spojrzeniami, po czym poprosili, by

opowiedział wszystko własnymi słowami. Skupił się więc i rozpoczął opowieść, lecz już po paru zdaniach odniósł wrażenie, że zarówno pułkownik Troy, jak i pan McDee interesowali się nią tylko tyle, ile nakazywała kultura osobista. McDee nie spuszczał wzroku z książek na odległej półce i od czasu do czasu wtrącał: „Niezwykłe, doprawdy!" lub „Rany boskie, toż to niesłychane!" Pułkownik z kolei co rusz walczył z potężnymi ziewnięciami, a sądząc po jego oczach, mętnych i załzawionych, z najwyższym trudem odpędzał senność. Pozostali dwaj – potężny, siwiejący kapitan marynarki wojennej w stanie spoczynku oraz groteskowo wręcz chudy jegomość z wydatnym jabłkiem Adama i zakrzywionym, haczykowatym nosem, siedzieli bardziej z boku i wydawali się słuchać, lecz ich ożywienie na widok tacy z herbatą i ciastkami wniesionej przez lokaja dowiodło, że oni również okazali się całkowicie odporni na jego elokwencję. Lokaj podał poczęstunek w punkcie kulminacyjnym opowieści Jeremy'ego, gdy ten referował scenę zabójstwa hornlandzkich policjantów na ulicach Berbery, i zakończenie opowieści całkiem utonęło wśród stukania łyżeczkami, chrupania herbatników i próśb o podanie cukru. Irytacja dziennikarza sięgnęła wówczas zenitu, a teraz, po niespodziewanym oświadczeniu Troya i pytaniach McDee, nagle ogarnęła go obojętność. – W istocie, przecież nie ma żadnych dowodów – oznajmił głośno, patrząc bezczelnie prosto w oczy staruszka. – Nie przytaszczyłem tu ani trupa nordvehrskiego pilota, ani rozjechanego przeze mnie Skraelinga, nie po prosiłem nawet Dagana Arnesona, by przybył ze mną do Anglii. Mam tylko historyjkę, którą przecież mogłem wymyślić przy porannej kawie, oraz poharataną gębę, która również niczego nie udowadnia. Tak, zupełnie niczego. Wybaczcie, panowie, że marnowałem wasz cenny czas. – Niepotrzebnie się pan unosi – powiedział emerytowany kapitan, zapalając fajkę. – Przecież żaden z nas nie ma do pana urazy, broń Boże. Odwiedził nas pan w dobrej wierze. Proszę jednak zadać sobie pytanie, czym by się stał kontrwywiad, gdybyśmy wierzyli każdemu na słowo. – Wolałbym nie snuć takich wizji – skrzywił się Jeremy. Smród palonego tytoniu z fajki kapitana przelał czarę goryczy. – To, czego do tej pory dowiedziałem się na temat MI-5, wystarczająco mną wstrząsnęło. – I wstał. – Baldwin, niechże się pan nie zachowuje jak dziecko! – zawołał McDee. – Dobrze pan wie, że mamy teraz wiele powodów do zmartwień, jak choćby ta przeklęta rebelia mahdystów, nierozwiązany wciąż problem z Włochami czy ostatnie niepokoje w Autonomii Irlandzkiej. Zwyczajnie nie jesteśmy w stanie skupić swych wysiłków na kolejnym froncie, tym bardziej że podstawą do ewentualnego działania jest jedynie poszlaka. O tym, że może to zepsuć nasze układy z Braterstwem, najlepsze w dziejach, wspominać chyba nie muszę, prawda? Nie dalej niż za dwa dni do Wielkiej Brytanii przybywa delegacja Nordveghr z zamiarem podpisania kolejnych umów polityczno-gospodarczych, a może nawet przedłużenia paktu o nieagresji. Pan wybaczy, ale po prostu nie możemy wszczynać jakiejkolwiek antynormańskiej nagonki. Po prostu nie stać nas na to.

– A to, że od paru tygodni ktoś próbuje mnie sprzątnąć, nie jest dowodem, iż sprawa jest poważna? – Jeremy spróbował jeszcze raz. – Nie oczekuje pan chyba, że przydzielimy panu zbrojną eskortę? – odezwał się trzeci ze zgromadzonych, ów patykowaty cywil z wydatnym jabłkiem Adama. – Próby zabójstwa to sprawa policji, nie nasza. I jeszcze jedno, panie Baldwin. Proszę zabrać pisemną kopię swych zeznań i możliwie najwcześniej złożyć w Home Office, ale zakładam – ba, wszyscy zakładamy – iż będzie to pierwszy i ostatni pański tekst na temat Normanów w Afryce. Żadnych wstrząsających reportaży w „The Times", rozumiemy się? – Miłego dnia życzę – oznajmił sucho Jeremy i ruszył w kierunku drzwi. – Baldwin, byłbym zapomniał. – Sędziwy pułkownik, który przez chwilę znów wydawał się drzemać, zamrugał nagle oczami, wstał i z zaskakującą żwawością przypadł do najbliższej półki z książkami, skąd wyszarpnął opasłe tomiszcze. W jego dłoni błysnęło pióro. – Niezły z pana pisarz, niech mnie kule biją – mamrotał, skrobiąc coś na pierwszej stronie. – Niechże się więc panu odwdzięczę. Mój styl nie ma co się równać z pańskim, ale pochlebiam sobie, że „Wielkie szarże dziewiętnastego wieku" to najlepsze opracowanie na ten temat, jakie się w ogóle pojawiło. Pański kolega z działu recenzji „The Times" w każdym razie nie szczędził słów zachwytu. Proszę, to dla pana. Mętne, rozmazane spojrzenie pułkownika naraz stwardniało i Jeremy machinalnie wyciągnął rękę po książkę. – Na pewno przeczytam – obiecał, próbując zamaskować kpiarski ton. – No to doskonale – ucieszył się staruszek i ziewnął. – Niech pan jeszcze kiedyś do nas wpadnie. Prawda, że podajemy dobrą herbatę? *** Gdy rano wsiadali do bentleya Stocktona, Jeremy był zbyt zafrapowany relacją, którą miał niebawem złożyć, by zwrócić uwagę na rzadką mgłę, która unosiła się między zabudowaniami i drzewami w mijanych parkach. Teraz mgła zdążyła podnieść się i zgęstnieć, skracając widoczność do kilkunastu zaledwie jardów. Świat zatracił swą ostrość – okna w pobliskich kamienicach stały się ciemniejszymi plamami na tle szarych murów, a jadące powoli niewyraźne samochody przypominały obłe, ciemne istoty z wytrzeszczonymi żółtymi ślepiami. Nieliczni przechodnie opuszczali nisko głowy i unikali kontaktu wzrokowego, zupełnie jakby londyńska mgła odbierała każdemu odwagę do nawiązywania kontaktów. Baldwin nie miał nic przeciwko temu – po rozczarowaniu, jakiego doznał w klubie, nie miał ochoty na żadne rozmowy. Naraz owionął go zapach dymu z palonego papierosa, w wilgotnym powietrzu jeszcze bardziej wyczuwalny niż zwykle. Zrobiło mu się niedobrze.

– Już po wszystkim? – zapytał Stockton. – I jak, zadowolony? – Myślałem, że pojechałeś do redakcji – powiedział Jeremy, nie patrząc na redaktora. – Taki był mój plan, ale go zmieniłem – roześmiał się zastępca naczelnego i wyrzucił niedopałek, który potoczył się aż do krawężnika, gdzie porwała go struga szarej deszczówki. Wydawał się radosny i ożywiony, jakby już nie pamiętał o ostrzeżeniach Baldwina, które tak nim wstrząsnęły zeszłej nocy. – Wiesz, człowiek na moim stołku czasem jest w stanie być panem swego losu – ciągnął. – Znalazłem w pobliżu budkę telefoniczną i wykonałem kilka ważnych rozmów – tak na marginesie, twoje pieniądze zostały już przekazane na konto – a potem kupiłem „Daily Telegraph" i poczytałem sobie, co też nasza konkurencja pisuje. Schodzą na psy, wierz mi. Sporo piszą o ostatnich niepokojach w Autonomii Irlandzkiej, to prawda, ale o Włoszech zamieścili jedynie dwa krótkie artykuły przeładowane nadętymi frazesami. Kiepsko z nimi. Ich gazecie brak faktów, wywiadów, brak życia, sam rozumiesz. Jeremy pokiwał głową. – W istocie fatalna sprawa. Nie słuchał monologu Stocktona, przepełniony goryczą nie mógł przestać myśleć o obojętności przedstawicieli MI-5. „Dlaczego wszyscy uporczywie lekceważą to, co im mówię? – zapytał sam siebie w duchu. – Czyżbym rzeczywiście popadł w paranoję i stracił kontakt z rzeczywistością? Czyżby te przejścia w Sudanie i Hornlandzie były jedynie moim wymysłem, zrodzonym z pragnienia zemsty? Świat sunie naprzód z hukiem, który najwyraźniej zagłusza moje słowa. Może więc na próżno próbuję ten huk przekrzyczeć? Może powinienem zarzucić próby ocalenia ludzkości przed kolejnym wrogiem, który, jak widać, został stworzony przez moją chorą z nienawiści wyobraźnię?" – Zdecydowanie nie powinienem brać się za wielkie rzeczy – powiedział półgłosem. – Ależ my nie mówimy o wielkich rzeczach, Jeremy! – zaśmiał się sztucznie Stockton, który najwyraźniej ani na moment nie przestawał mówić. – Dwa, góra trzy tygodnie, a pieniądze porównywalne z tym, co otrzymałeś za Sudan. No, na pewno dorzucimy ze dwie setki, bez obawy. – O czym ty gadasz, Stockton? – ocknął się nagle Jeremy i spojrzał na redaktora z mieszaniną politowania i niechęci. – O kolejnej wielkiej szansie dla ciebie i naszej gazety, chłopie! – zawołał zastępca naczelnego i już chciał położyć dłoń na ramieniu dziennikarza, gdy ten się cofnął. – Mam dość wielkich chwil i wielkich spraw. Pora zająć się sprawami małymi, ważnymi dla pojedynczych ludzi. Do widzenia, Stockton. Miłego dnia. – Dokąd idziesz?

– Odwiedzić Marcela i przeprosić go, że oberwał kulkę w moim imieniu. *** Gęsta mgła, szara i brudna niczym wyrzut sumienia, całkowicie skryła szeroki biały front Szpitala Świętego Łukasza. Jeremy Baldwin szedł powoli w kierunku ledwie widocznych schodów prowadzących do wejścia. Z każdym jego krokiem z mętnych tumanów wyłaniały się ciężkie od wilgoci bryły bukszpanu, a wielkie lipy zwieszały swe gałęzie nad jego głową, jakby chciały pogładzić dziennikarza po twarzy. Postawił więc kołnierz marynarki pożyczonej od Stocktona i opuścił głowę. „I co ja mu, cholera, powiem?" – zapytał się w myślach, przystając. Drzwi drgnęły, wypuszczając na zewnątrz dwóch lekarzy, którzy zapalili fajki i ruszyli w dół po schodach. Jeden z nich pozdrowił Jeremy'ego skinieniem głowy, lecz on nawet tego nie zauważył. „Co ja mu powiem? – pytanie odbiło się głuchym echem w głowie dziennikarza. – Marcel, stary, to ja powinienem oberwać tę kulkę? Przepraszam, chłopie, ale wiesz, wdepnąłem w gówno, a teraz ścigają mnie jakieś czubki? Od razu powinienem był ci powiedzieć, żebyś trzymał się ode mnie z daleka? Do cholery, mam ogromną nadzieję, że jesteś nieprzytomny!" Pokrzepiony tchórzliwą myślą wbiegł po schodach i śmiało otworzył drzwi z zamiarem odważnego wkroczenia do środka. Zanadto się jednak pośpieszył – jego wciąż niezagojona prawa noga zawadziła o wysoki, wystający próg i Baldwin niemalże stracił równowagę. Tłumiąc przekleństwo, wpadł prosto na przechodzącą korytarzem pielęgniarkę w szarym fartuchu, która odskoczyła z głośnym okrzykiem. Pchnięte przeciągiem drzwi huknęły, aż po korytarzu poszło echo. – Przepraszam – bąknął, prostując się i poprawiając marynarkę. – Nic się pani nie stało? Pielęgniarka, barczysta, stanowcza kobieta w średnim wieku, zmierzyła go uważnym spojrzeniem. – Odwiedziny trwają dziś jedynie do drugiej – oznajmiła apodyktycznym tonem. – Proszę się pośpieszyć. – Dobrze, pośpieszę się – wymamrotał Jeremy. – Niech mi pani tylko powie... Ona jednak ruszyła już szybkim krokiem przed siebie, szeleszcząc wykrochmalonym fartuchem. Dziennikarz skrzywił się i wszedł do niewielkiego stylowego pokoiku pełniącego rolę poczekalni. Hałas, jaki towarzyszył jego wejściu, przerwał wszystkie toczone tam rozmowy i każdy z zasiadających w miękkich fotelach dżentelmenów wpatrywał się teraz w Baldwina z zainteresowaniem. „To duchowni" – zauważył ze zdumieniem. Tylko niektórzy z nich mieli na sobie czarne koszule z koloratkami – przeważali mężczyźni w piżamach lub koszulach nocnych – lecz łączyła ich jakaś trudna do określenia cecha, którą dostrzegł już na progu. Byli wśród nich ludzie zarówno potężnie, jak i mizernie zbudowani, widział łysych i siwiejących, ale też paru

z lokami opadającymi aż na ramiona, zauważył nawet jednego młodziana bez zarostu, jednak twarze wszystkich emanowały dobrotliwością, spokojem i autorytetem. „No tak, przecież Szpital Świętego Łukasza został zbudowany dla kleru – przypomniał sobie. – Jak wiele innych w kraju, który przez kilka stuleci zajmował się głównie krucjatami. Ale zatem co, u ciężkiego licha, robi tutaj Marcel, król plugawych dusz z Soho?" – W czym możemy panu pomóc? – zapytał jeden z księży, zasiadający na fotelu tuż pod lampą z okrągłym abażurem. W krytych rękawiczkami dłoniach trzymał kieszonkowe wydanie „Pieśni niewinności" Blake'a. – Szukam przyjaciela, Marcela Divinee – oznajmił Jeremy. – Przywieziono go tu wczoraj, choć wcale nie jest księdzem. Wręcz przeciwnie, rzekłbym. Duchowni spojrzeli po sobie niepewnie, kilku z nich zmarszczyło brwi, inni pokręcili głowami. – A jak wygląda ów pański przyjaciel? – spytał wysoki kapłan o surowej twarzy i przerzedzonych, siwiejących włosach, odziany w koszulę nocną i narzucony na nią szlafrok. – Chudy, łysiejący, zarośnięty... Jego znak rozpoznawczy to dziki błysk w oku, ale został wczoraj postrzelony i... – Postrzelony? – zawołał z przestrachem ksiądz i przeżegnał się, kilku pozostałych poszło w jego ślady. – Jakiś nieszczęśliwy wypadek podczas polowania? – Cóż, jeśli było to polowanie, to na pewno nie na lisy. Czy któryś z ojców widział tu takiego pacjenta? – Ja widziałem – niespodziewanie odezwał się człowiek siedzący w samym kącie, tuż przy wysokim oknie, za którym majaczyły utopione we mgle konary lip. W zniekształconym abażurem świetle lampy wyglądał na blondyna, choć gdy odwrócił głowę, jego włosy okazały się rude. – Przywieziono kogoś takiego, lecz nie wczoraj, ale dziś rano, stąd konfuzja u wielebnych ojców. Mam chwilę, chętnie cię zaprowadzę, synu. – Bóg zapłać – powiedział Jeremy i cofnął się o krok, by przepuścić chętnego do pomocy kapłana. „Synu – pomyślał z przekąsem. – Ten człowiek jest młodszy ode mnie o dobre..." – Jeremy! – w korytarzu poniósł się radosny kobiecy krzyk. Dwie młode pielęgniarki oraz wsparty na lasce sędziwy rekonwalescent spojrzeli na niego ze zdumieniem. – Dobry Boże, to przecież ty! Jeremy widywał Angelę w różnych wcieleniach – pijaną jak bela, czerwoną z wściekłości, z demonicznym makijażem, a nawet grubą warstwą pudru zakrywającą siniaki – lecz takiej nie widział jej nigdy dotąd. Twarz dziewczyny, choć bladą i zapuchniętą od płaczu, rozjaśniła spontaniczna, dzika radość, uniesienie człowieka, który po dniach przedzierania się przez tłumy obcych wreszcie widzi przyjaciela. Biegnąc, ocierała łzy z oczu, rozmazując przy tym

tusz na skroniach i rzęsach, ale dziennikarz ze zdumieniem uświadomił sobie, że nigdy dotąd nie wyglądała tak pięknie. „Bo wreszcie jest naturalna" – zdążył pomyśleć, zanim Angela uwiesiła mu się na szyi. – Jeremy, ty nie masz pojęcia, co ja przeszłam! – Śmiała się i szlochała na przemian. – Ten drań rzucił mnie, po prostu wstał i wyszedł, wyobrażasz ty sobie? Myślałam, że go zatłukę jak psa, klęłam i szykowałam zemstę, chciałam nawet do Cyganki pójść, urok zamówić, a tu przychodzi ojciec Crowes, wiesz, wuj Marcela, ten, co miał nam udzielić ślubu, i mówi, że Marcel wdał się w jakąś strzelaninę, że ktoś go kropnął, że nawet pieprzona policja się zjechała... – Angela! – Jeremy zdołał wreszcie oderwać dziewczynę od siebie i potrząsnąć nią kilka razy. – Po pierwsze, mów ciszej, na litość boską! Przecież to szpital. Zamrugała oczyma i rozejrzała się dookoła, jakby wcześniej nie zdawała sobie z tego sprawy. Kilka zaskoczonych, znieruchomiałych pielęgniarek oraz postawny lekarz z bujnymi bokobrodami i monoklem, który nagle wyjrzał ze swego gabinetu, jak na komendę pokręcili głowami z dezaprobatą i powrócili do swych zajęć. – Po drugie, to szpital dla kleru, tak więc nie klnij jak u siebie w kabarecie! – syczał Baldwin. – A po trze cie, mów na temat! Jaki pastor? Jaki ślub? Czy tobie się we łbie poprzestawiało? – Jak to? – Angela wybałuszyła oczy. – To ty nic nie wiesz? Przecież rozmawiałeś chyba z Marcelem, co? O Boże, ty nic nie wiesz... I nagle zaniosła się przeraźliwym chichotem. Zawstydzony Jeremy przyciągnął ją do siebie i zatkał jej usta dłonią, po czym spojrzał z bezsilnością na młodego księdza. Ten uśmiechnął się z dobrotliwym spokojem. – Panna Davenport jest w stanie błogosławionym – oznajmił. – Natomiast pan Divinee, jak wnoszę z jej cokolwiek chaotycznej opowieści, kierowany impulsem postanowił okazać swą niechęć do sakramentu małżeństwa nieoczekiwaną ucieczką. – Na ognie piekielne... – Jeremy poczuł, że grunt znów zaczyna dygotać pod jego stopami, grożąc zawaleniem. Potrafił sobie wyobrazić różne rzeczy, ale ślub jego najlepszego przyjaciela, łajdaczącego się bezustannie, nieodpowiedzialnego asa londyńskiej bohemy, z wrzaskliwą, histeryczną tancerką z podrzędnych kabaretów Soho w zasadzie już przechodził jego pojmowanie. Tego, że ta oto para, możliwie najgorzej dobrana ze wszystkich par na świecie, może mieć dziecko, uzmysłowić sobie nie potrafił. – A ten łajdak i szubrawiec, ta normańską zaraza... – zaczęła kolejną tyradę Angela, lecz Jeremy w porę zatkał jej usta. – Dość już się naklęłaś, kobieto – mruknął, ale nie mógł już dłużej powstrzymać uśmiechu. – Niech mnie kule biją, Angela! – zawołał i przytulił ją mocno. – Ty I Marcel jako mąż i żona! Ba, jako ojciec i matka! Przyjmij moje najszczersze gratulacje!

Dziewczyna wybuchła radosnym szlochem i skryła twarzyczkę na jego piersi. – Mam nadzieję, że Bóg się ulituje i pozwoli mu przeżyć – powiedziała cichutko. Dziennikarz zmarkotniał. Uniesienie sprawiło, że na moment zapomniał o ciężkim stanie, w jakim znalazł się jego przyjaciel. Za jego sprawą. – Chciałbym go zobaczyć – powiedział cicho, opuściwszy wzrok. – Chodźmy więc – szepnął ksiądz. Szalony Marcel Divinee, którego śmiech zarażał najbardziej ponurych, a energia pozwalała pokonać najtrudniejsze chwile, wydawał się teraz kruchy i niepozorny. Z jego twarzy znikły krwiste rumieńce, a powlokła ją śmiertelna bladość podobna jałowo białej pościeli czy wyblakłym pastelom ścian sali. Jego klatkę piersiową obwodziło szerokie pasmo bandaży. – Odzyskał raz przytomność, zaraz po przeniesieniu go z Samaritan Hospital, ale tylko na chwilę – powiedziała szeptem Angela. – I to krótką. Jak na złość akurat wtedy zebrało mi się na rzyganie, a jak wróciłam, to drań już spał. Zawsze miał beznadziejne wyczucie czasu. – A mówił coś? – Ponoć pytał o ciebie. Oczy Jeremy'ego niespodziewanie zaszkliły zdradzieckie łzy. Nie protestował, gdy Angela wsunęła mu rękę pod ramię i delikatnie pociągnęła go w stronę wyjścia z sali. Nie słyszał uspokajających słów nadal towarzyszącego im księdza i gniewnych protestów starszej pielęgniarki wskazującej na zegar i wykrzykującej coś o godzinie odwiedzin, nie słyszał nawet Angeli, która pożegnała się z nim pocałunkiem w policzek i oznajmiła, że pójdzie teraz do szpitalnej kaplicy, co w innych warunkach rozbawiłoby go do łez. Odzyskał świadomość dopiero kilka chwil później, gdy stanęli wraz z księdzem na schodach schodzących do alei parkowej, a za nimi zatrzasnęły się drzwi. O dziwo, obudził się w nim niepokój. – ... wiarę w Boga – mówił młody duchowny z uśmiechem. – Bo jesteś człowiekiem wierzącym, synu? – To zależy – mruknął Baldwin i potrząsnął głową. Wrażenie niepokoju narastało, stawało się coraz bardziej dokuczliwe. Na moment zamknął oczy i natychmiast otoczyła go nieprzenikniona ciemność, w której na podobieństwo splotów węża przewijały się motywy i symbole z „Kresu". Dziennikarz poczuł, jak po plecach spływa mu struga potu. Rozwarł powieki. Twarz nieznajomego księdza miał tuż naprzeciwko swojej, widział jego jasnobłękitne oczy i lekki, dobrotliwy uśmiech. – To i tak nazbyt trudne czasy – opowiadał duchowny. – Cóż, nie wygląda pan najlepiej. Proszę pozwolić, bym odprowadził pana do ulicy, poszukamy razem jakiejś taksówki. Machnięciem dłoni wskazał przy tym nieodległą ulicę. Jeremy machinalnie spojrzał w tamtym kierunku. Mgła nie przestawała dusić Londynu, wytłumiając przy tym wszelkie

hałasy miasta. Ciemne kształty samochodów rozświetlone nikłym blaskiem reflektorów przemykały w ciszy wśród mlecznych kłębów, a pobliskie drzewa stały nieruchomo, jakby sparaliżowane lękiem przed nieuniknioną bielą. Z powrotem zerknął na twarz księdza i nagle zrozumiał, co wzbudziło jego niepokój. Na twarzy młodego człowieka widniał ciepły, życzliwy uśmiech, lecz jego oczy zionęły lodowatym zimnem. Aż się zachwiał. – Nie trzeba – wymamrotał. Motywy z „Kresu" znów zaatakowały jego świadomość, tym razem na jawie. – Pójdę sam... – Oczywiście – skinął głową duchowny. – Miłego dnia, synu. Niech cię twój Bóg prowadzi. Gnany coraz bardziej materialnym lękiem Jeremy zszedł po schodach, a gdy pod jego stopami zachrzęścił żwir alejki, nagle zapragnął rzucić się do biegu. „Dlaczego tego nie zrobię? – zapytała spłoszona myśl. – Dlaczego po prostu nie ucieknę?" „Przecież nie wiem przed czym – zaprzeczyła ta racjonalna część jego umysłu, nagle uboższa i skarlała. – Przecież..." Obejrzał się ukradkiem przez ramię. Ksiądz, którego wyraz twarzy zamazała już mgła, schodził po schodach, a jego dłoń sięgała pod kamizelkę. Jeremy nie wahał się dłużej. Zaczął biec. Serce biło jak szalone, żwir chrzęścił pod stopami, brama i ciągnąca się za nią ulica były coraz bliższe. Kątem oka zauważył jakąś furgonetkę, która gwałtownie podskoczyła, wjeżdżając na chodnik, lecz natychmiast o niej zapomniał otoczony krzyczącymi, ciemnymi splotami „Kresu". I wtedy zawiodła kostka skręcona przed tygodniami w Hornlandzie. Ostre kamyki rozorały mu dłonie, jeden rozciął policzek, lecz nic się nie równało z bólem, jaki eksplodował w jego nodze. Oszołomiony Baldwin jęknął I próbował się podźwignąć. Na skraju świadomości zanotował fakt, że żwir niedaleko jego prawej dłoni rozbryzgnął na boki uderzony kulą. Wtem dojrzał książkę. Tom zatytułowany „Wielkie szarże dziewiętnastego wieku" autorstwa pułkownika Dennisa Troya, wyrzucony z kieszeni marynarki podczas upadku, leżał tuż przed jego oczyma. W chwili gdy na niego spojrzał, litościwy wiatr pchnął pierwszą kartkę, odsłaniając dedykację. „Uciekaj z Londynu, chłopcze – odczytał zamaszyste pismo staruszka. – Znajdziesz mnie w Putney, Wetford 12, od początku przyszłego tygodnia. D. T. ". Drzwi furgonetki otworzyły się z hukiem, ze środka wyskoczyło kilka postaci, które przebiegły przez bramę i natychmiast znikły wśród zamglonych krzewów parku. Mleczną biel naraz rozjaśniły ogniste rozbryzgi. Jeremy zaryzykował szybkie spojrzenie przez ramię. Rzekomy ksiądz przetoczył się po ścieżce ku trawnikowi, po czym sprawnie wstał na równe

nogi i ściskając okrwawiony bark, skoczył do panicznej ucieczki. W trzy uderzenia serca później jedynie zawirowania mgły wskazywały miejsce, gdzie zniknął. Jeremy znów uniósł spojrzenie. Nieznajomi mężczyźni biegli przygarbieni w jego kierunku, dwóch po bokach trzymało pistolety gotowe do strzału, pozostali kierowali się prosto na niego. Dziennikarz chciał powstać, ale nie zdążył, nie zdołał. Czyjaś dłoń zatkała mu usta, a potem świat wypełniła ciemność. *** Olav Valgrimson nie przepadał za towarzystwem większej liczby ludzi, ale potrafił je znieść, o ile nie było zbyt natarczywe. Sytuacje, które zmuszały go do interakcji z tłumem, budziły z trudem powstrzymywaną irytację, a do najbardziej przez niego znienawidzonych z pewnością należały częste ostatnimi czasy ceremonie religijne. Niestety, z nich akurat najrzadziej udawało mu się wykręcić. Kapłan prowadzący ceremonię, na co dzień generał dowodzący storhirdem pancernym Krossovinr, [wrogowie krzyża] znał się na rzeczy. Wyniosły i barczysty, odziany w gładko spływającą jasnoniebieską szatę co rusz unosił potężne ramiona ku niebu i zaczynał donośny basowy zaśpiew. Jego rudawe loki, w które tu i ówdzie wdało się już pasemko siwizny, oraz gęsta, sięgająca piersi broda migotały w blasku zachodzącego słońca. Oczarowani jego charyzmą goście, głównie mężczyźni, z entuzjazmem powtarzali słowa modlitwy bądź dołączali do pieśni. Grzmot ich głosów odbijał się echem między drzewami prastarego boru, aż kierowcy zaparkowanych nieopodal limuzyn unosili głowy i patrzyli po sobie ze zdziwieniem. Valgrimson modlił się wraz z resztą, lecz bez zrozumienia, bez zaangażowania. W jego umyśle śmigały kenningi tworzonego właśnie poematu, ścigając się ze strzępami uzyskanych informacji wywiadowczych. Całkiem zamyślony nie zauważył nawet, że kapłan odwraca się i klęka nad brzegiem strumyka skryty w cieniu ogromnej omszałej skały. – Ojcze jedyny, który spoglądasz na nas z wysokości wież twierdzy swojej! – zanucił. – Hovdingu nasz, opiekunie mądrości, władco runów, usłysz nasze słowa! – Usłysz nasze słowa! – huknęli drapieżnym, głośnym chórem goście. Zbliżała się najważniejsza chwila ceremonii i kilku stojących na uboczu uczestników pośpiesznie zadeptało niedopałki palonych ukradkiem papierosów. – Usłysz nasze słowa! – zaśpiewał kapłan. – Użycz nam swej potęgi! Natchnij swą mocą wodę tego strumienia, którą raczyłeś uświęcić w trakcie swych wędrówek po Midgardzie! Pobłogosław nią to dziecię, które będzie sławić twe imię na wszystkich ziemiach, na które pchną je Norny! Czterech z gości, stojących od północy, południa, wschodu i zachodu, zadęło w święte rogi. Chrapliwa melodia uderzyła pod niebiosa, trzymane przez Ingrid niemowlę otworzyło oczka i zapłakało. Na twarzach zebranych pojawiły się dobrotliwe uśmiechy.

– Podejdźcie tu! – Kapłan skinął władczo dłonią ciężką od pierścieni. Drobna, zarumieniona ze wzruszenia Ingrid wystąpiła naprzód, obok niej szedł dumny, wyprostowany Halbjorn. Złote promienie słońca ześlizgiwały się po jego jasnych włosach i odbijały od pierścienia dowódcy storhirdu zmotoryzowanego Myrkrelding.[mroczny świt] „No, bogowie byli ci łaskawi – pomyślał kwaśno Olav. – Masz piękną żonę ze znakomitego rodu oraz zdrowego dzieciaka, Instytut Genealogiczny w Reykholt na Islandii wysmarował ci doskonały rodowód, a przy tym wyglądasz jak uosobienie samego Heimdala. Doprawdy obrazek z sag. Pozostaje mi ufać, że nie zabraknie ci odwagi podczas operacji »Villieldr«, [dziki ogień] drogi szwagrze. Bo czasu zostało coraz mniej". Kapłan z namaszczeniem polał główkę maleństwa wodą zaczerpniętą ze strumienia. Wystraszone niemowlę zapłakało jeszcze głośniej i Ingrid przytuliła je mocno. Na twarzy dziewczyny znać było, że wolałaby być teraz jak najdalej od miejsca, w którym zgromadziło się tylu zacnych, dostojnych ludzi. „A zatem nie jestem tutaj sam, siostrzyczko – snuł rozważania Valgrimson. – Ja też mam ochotę stąd uciec". Zebrani goście ciągnęli kolejną pieśń o błogosławieństwie Odyna, płacz niemowlęcia przeszedł w cichutkie kwilenie, jakby gromki śpiew go uspokajał. Olav raz jeszcze dyskretnie rozejrzał się wokół siebie. Bez wątpienia w całym Midgardzie nie było znaczącego rodu, który nie przysłałby swego przedstawiciela na tak ważny rytuał. Dookoła mieniły się złotem mundury wszystkich rodzajów wojsk Braterstwa, rozpoznał też wielu wybitnych godich, głosicieli prawa i finansistów. Brakowało jedynie samych konungów, co jednak nie mogło dziwić. Wiedział, co przyniosą najbliższe dni, i był pewien, że każdy z władców Braterstwa ma teraz pełne ręce roboty Chwila ostatniego tingu na Islandii, a wraz z nimi rozpoczęcia operacji „Villieldr", „Isshagal" [lodowa grań] i „Kvistr"[gałązka] zbliżała się coraz bardziej. Wśród zgromadzonych dostrzegł również kilku wysoko postawionych przemysłowców żydowskich – z powagą przyglądali się rytuałowi i gładzili długie brody. Ci potomkowie uciekinierów z Hiszpanii oraz Francji, którzy znaleźli schronienie w państwach Braterstwa, uczestnictwo w ceremoniach religijnych od wieków traktowali jako swój przywilej polityczny i sposobność do okazania wdzięczności, choć Olav dobrze wiedział, że we własnym gronie wypowiadali się na ich temat w najlepszym razie z pobłażliwością. Nie widział natomiast żadnego pokropieńca – najwidoczniej ktoś zdołał wybić Halbjornowi z głowy pomysł zaproszenia ambasadora Wielkiej Brytanii. „I słusznie – pomyślał Olav, drapiąc swędzącą go bliznę. – Co za dużo, to niezdrowo". Nie podobało mu się zuchwalstwo szwagra ani pycha, z jaką obnosił się ze swoim rodowodem. Jego pokrewieństwo ze słynnym hjaltlandzkim jarlem Sigtryggem, którego hird wziął udział w przegranej bitwie pod Clontarf w 1014 roku, było co najmniej wątpliwe, a już w ogóle nie dawało mu prawa do ubiegania się o tron Irlandii, choć plótł o tym przy każdej możliwej okazji. Najwyraźniej zachęcał go do tego sam konung Valgrim, który kilkakrotnie

uczynił aluzje o zbliżonej treści w towarzystwie, a ponadto osobiście postarał się o rodowód w Instytucie Genealogicznym. Halbjorn pęczniał od tego z dumy. „Gdybyś tylko wiedział, drogi szwagrze, ile pieniędzy kosztowało przekupienie islandzkich historyków, by sklecili ci sensowną genealogię – dumał Valgrimson, odpędzając kenningi. – Tak, żona z królewskiego rodu, nowy rodowód, kolejny awans i odrobina uwagi wystarczyły, byś zaczął żreć konungowi z dłoni. Omotał cię podręcznikowo, drogi Halbjornie". Konung Nordveghr, postawny mąż o długich siwych lokach i iście królewskim, dumnym spojrzeniu, wystąpił właśnie naprzód, by pobłogosławić dziecko. W jego bladoniebieskich oczach pobłyskiwało coś, co każdy nieznający go człowiek wziąłby za radość zaprawioną odrobiną pobłażania, lecz Olav znał go zbyt dobrze, by ulec temu złudzeniu. W spojrzeniu Valgrima wyczytał z trudem tłumioną satysfakcję z kolejnej skutecznej intrygi. „Wdałeś się w Odyna, nie ma co – pomyślał ze skrajną niechęcią Valgrimson. – Pewnie patrzy teraz na ciebie i puchnie z dumy". – Noś imię Halgrim, które wybrali ci rodzice, lecz bacz, byś nigdy nie skalał go hańbą! – oznajmił donośnie konung, a następnie wręczył ojcu dziecka runiczny miecz z pozłacaną rękojeścią, tradycyjny dar rodu królewskiego. W ślad za nim pośpieszyli następni goście, wszyscy z zamiarem obdarowania najmłodszego członka rodu. Wtedy ktoś szarpnął Olava za rękaw. Odwrócił się, marszcząc gniewnie brwi, lecz ku swemu zaskoczeniu ujrzał kapitana Bergharda Orolfsona. Stary żołnierz miał poważną twarz. – Są wieści z Lunduniru – powiedział bez ogródek. – Baldwin wciąż przy życiu. Wywiad zignorował jego rewelacje, co do tego nie ma wątpliwości, ale Puszczyk zawiódł. Dwukrotnie, herra min. Valgrimson zacisnął mocno zęby – przeklinanie podczas rytuału inicjacji przynosiło pecha, a nie chciał źle życzyć swemu siostrzeńcowi. – Czy mam kazać go usunąć? – spytał cicho Berghard i przymknął na moment oczy, jakby spodziewał się wybuchu wściekłości. – Usunąć? Nie wiem, jak dotąd dobrze nam służył – stwierdził Olav. – Może odwrócili się od niego bogowie? Trudno orzec. Poślij za Baldwinem kolejnych ludzi, a z Puszczykiem muszę zobaczyć się osobiście. I to jak najszybciej. Do roboty, Berghard. – Posłuszny waszej woli, herra min. Olav Valgrimson nie zwlekał ani chwili. Gniewny, z zaciętą twarzą, jął przeciskać się przez tłum rozmawiających cicho gości, prących z darami w kierunku coraz bardziej oszołomionych Halbjorna i Ingrid, aż znalazł się przy stojącym na uboczu konungu Nordveghr. Zmrużeniem oczu przepłoszył czuwającego przy nim komandosa z elitarnego oddziału Huskarlar, po czym nachylił się ku jego uchu.

– Ojcze, jadę z tobą do Lunduniru – wyszeptał.

Smród targowiska rybnego z Billingsgate wlókł się za mną przez cały dzień, a przestawałem go czuć tylko wtedy, gdy znienacka otoczył mnie niebieskawy kłąb spalin ruszającego autobusu. W głowie huczał mi ryk samochodów i pokrzykiwania sprzedawców, przed oczyma miałem zatłoczone chodniki, ciasne podwórka i rachityczne drzewa na skwerach szumnie nazywanych parkami. Po tym wszystkim miejsca takie jak Tower of London czy Buckingham Palace mogły obudzić we mnie najwyżej obojętność. Doprawdy nie wiem, dlaczego my Normanowie nie lubimy Lunduniru. Moim zdaniem powinniśmy go nienawidzić.

Steinni Boggson (1883-1938), „Zdeptane perły"

10 Nie pamiętał drogi do miejsca, w którym został uwięziony Był nazbyt przestraszony i oszołomiony, by zwrócić uwagę na jakiekolwiek znaki szczególne swoich porywaczy, poza tym ich twarze kryły kominiarki. Odczuł tylko tyle, że nie byli brutalni. Zawiązali mu co prawda oczy i przydusili do podłogi, lecz starali się nie zadawać Jeremy emu bólu, kilkakrotnie przytrzymali go nawet, aby nie uderzył w ścianę podczas ostrego zakrętu. Jedyną szkodą na zdrowiu, jaką wyniósł z zajścia, była ponownie pulsująca bólem kostka oraz poranione dłonie, niedawno pocięte ostrymi źdźbłami trawy, a teraz podrapane od żwiru. Podczas wysiadania z samochodu również nie wyrządzili mu żadnej krzywdy, choć mogli. Ledwie drzwi z tyłu półciężarówki rozwarły się z głuchym zgrzytem, a wnętrze zalało mętne światło mglistego dnia, dziennikarz napiął wszystkie mięśnie. Chciał zerwać opaskę z oczu i wyskoczyć z samochodu, jednak ledwie zdołał o tym pomyśleć, jego ramię zostało uwięzione w żelaznym uścisku najbliższego porywacza. – Tylko spokojnie – odezwał się ten, powoli rozwierając palce. Mówił cockneyem, lecz masujący obolałe ramię Jeremy miał wrażenie, że wyczuwa w jego głosie ślady obcego akcentu. – Zakazano nam robić ci krzywdę, chyba że będziesz się o to prosił. – Nie jesteście z MI-5, prawda? – zapytał Baldwin, siląc się na twardy, cyniczny ton. Porywacz nie powiedział ani słowa, lecz pomógł mu wyjść z półciężarówki i poprowadził przed sobą. Jeremy słyszał, jak jego buty ciamkają w błocie, a wysoko nad głową krzyczą morskie ptaki. Potem rozległ się zgrzyt przekręcanego klucza w zamku oraz pisk starych zawiasów i dziennikarz został wepchnięty do jakiegoś pomieszczenia. W chwilę później klucz w zamku zazgrzytał raz jeszcze, a potem zakaszlał silnik odjeżdżającej furgonetki. Baldwin zerwał opaskę z oczu i z rezygnacją rozejrzał się wokół siebie. Mętne światło wpadające przez pojedyncze, niewielkie okienko, zbyt małe, by się przez nie przecisnąć, ukazało mu przypominające celę wnętrze, którego centralnym elementem był niewielki stół wraz z jednym krzesłem oraz prosta żelazna prycza. W rogu stało poobtłukiwane wiadro. Z pewną ulgą zauważył, że pomieszczenie było utrzymane we względnej czystości – po podejściu do stolika odkrył, że pokrywa go cienka warstwa kurzu, w kątach dostrzegł puszyste pajęczyny, lecz nigdzie nie zauważył śladów wilgoci, grzyba czy szczurów. Koc przykrywający łóżko był ciepły i miły w dotyku. Jeremy pokręcił głową i usiadł przy stole, kryjąc twarz w ramionach. – Szlag by was trafił, obojętnie, kim jesteście – wyszeptał. Zawsze cenił sobie wolność i niezależność, a dwa długie lata niewoli i harówki na jemeńskiej plantacji tytoniu sprawiły, że panicznie, obsesyjnie wręcz nienawidził bezsilności. Z tego właśnie względu chciał zerwać swe kontakty z „The Times" oraz z zawodem korespondenta wojennego – choć dziennikarz na linii frontu teoretycznie jest człowiekiem zależnym tylko od siebie, każdym jego krokiem kieruje lojalność wobec gazety. To dla niej

był zmuszony pchać się w sam środek bitwy, dla niej narażał swe życie i zdrowie, do niej wysyłał depesze i kreślił reportaże. I stracił prawie dwa lata życia. Przez moment sądził, że zdołał się uwolnić z niewidzialnej, lecz mocnej, trudnej do zerwania smyczy redaktora Stocktona. Gdy dzięki opieszałym staraniom dyplomatycznym, niemniej zainicjowanym przez redakcję „The Times", odzyskał wreszcie wolność, przez kilkanaście miesięcy po powrocie do ojczyzny żył tak, jak chciał. Pisał, malował i włóczył się po East Endzie nieprzymuszany przez nikogo do niczego. Czuł wówczas, iż upragniona wolność otacza go gęstym, nieprzeniknionym kokonem, a jego życie nabiera kształtu, który sobie wymarzył. Wtedy znów zadzwonił przeklęty Stockton. „Niepotrzebnie obwiniam Martina – pomyślał ponuro Baldwin. – Wszystko jest moją winą. Pozwoliłem mu się zmanipulować i tyle". Wspomnienie bladej, pobrużdżonej twarzy zastępcy redaktora naczelnego i jego wiecznie przymrużonych oczu rozciągniętych w grubym szkle okularów nie wiedzieć czemu obudziło w Jeremym agresję. Zacisnął mocno pięści. – Może i niepotrzebnie – warknął. – Ale gdyby nie ta żmija, nie znalazłbym się w tej cholernej dziurze! Z głośnym krzykiem natarł na drzwi, lecz te niewzruszenie zniosły jego kopniaki i szarpaninę. Rozjuszony, zdyszany Baldwin cofnął się i naraz dojrzał okienko. Porwał za krzesło i uderzył z całej siły. Trafiona nogą szyba rozprysła się w drobny mak, a dziennikarz przysunął mebel do ściany i wspiął się, by wyjrzeć na zewnątrz. Zobaczył skrawek podwórza, dwa kubły na śmieci, stertę drewna oraz masywną bramę zagradzającą wyjazd na ulicę. „Nikt tędy nie chodzi" – uświadomił sobie, lecz mimo to nabrał tchu w płuca i krzyknął: – Pomocy! Zostałem uwięziony! Pomocy! Wołał aż do ochrypnięcia, ale nikt mu nie odpowiedział, nikt nie pojawił się przy żelaznych prętach bramy. Co chwilę powracał też do szarpania za drzwi, lecz jego ruchom zaczynało brakować siły i zdecydowania. Jeremy osunął się wzdłuż ściany i z rezygnacją usiadł na podłodze. Nie miał pojęcia, gdzie się znalazł. Piwniczny zapach w powietrzu, ostre krzyki krążących wysoko mew oraz stłumione, głuche buczenie rogów sygnałowych barek podpowiedziały Jeremy emu, że uwięziono go niedaleko brzegów Tamizy. Nie potrafił też odgadnąć, w czyje wpadł ręce, ale sam fakt, że jego porywacze odpędzili innego zamachowca, a ponadto jak do tej pory nie wyrządzili mu żadnej krzywdy, mimo wszystko podziałał na niego uspokajająco. „Nie chcą mnie zabić, boby już to zrobili – pomyślał. – Więc czego chcą?" Po tym, co przeszedł, nie wierzył już, by Marcela postrzelił jakiś maniak z organizacji Synowie Cromwella. Utwierdził się tylko w przekonaniu, że ów list miał na celu jedynie skierować policję na fałszywy trop. Wliczając tajemniczego Skraelinga z Berbery oraz rzekomego księdza w Szpitalu Świętego Łukasza, udało mu się przeżyć trzy zamachy na własne życie – najwyraźniej stał się pionkiem w bardzo niebezpiecznej grze. Co prawda nie

miał na to bezpośrednich dowodów, jednak był przekonany, że na jego życie czyhają Normanowie. „Na litość boską, przecież oni chcieli mnie dopaść już w dniu przybycia do Anglii! – myślał z rosnącym przestrachem. – Znali mój adres, mój rysopis oraz każdy szczegół moich kontaktów towarzyskich. Czy w przeciwnym razie zastawiliby następną pułapkę w szpitalu, do którego dosłownie przed chwilą przeniesiono Marcela? Na litość boską, ci szaleńcy nie cofną się przed niczym, by uniemożliwić mi przekazanie relacji kontrwywiadowi. Gdyby tylko wiedzieli, że już to zrobiłem i..." Aż zatrząsł się ze złości na wspomnienie obojętności oficerów wywiadu. Szybko skierował swe myśli na inne tory, próbując uspokoić bijące szybko serce. „Trudno się dziwić, że chcą mnie wyeliminować – dumał. – Widziałem te ichnie bombowce, a dzięki Daganowi wiem, skąd się wzięły w Sudanie. Gdyby moje rewelacje w istocie wypłynęły na wierzch, doszłoby do poważnej rozróby politycznej. Może jednak warto oddać tę historię »The Times«?" Nie był to jedyny dylemat, z którym musiał się uporać. Wciąż nie wiedział, dlaczego został zatrzymany przez Vorđr, i to pod tak idiotycznym zarzutem. Kilkakrotnie dochodził do wniosku, że policję mógłby posłać za nim jedynie Ulvgrim, ale jeśli tak się rzeczywiście stało i Vinlandczyk był człowiekiem lojalnym wobec swych władz, to dlaczego najpierw skontaktował go z człowiekiem, który mógł pomóc obalić ogromną tajną operację? Nie, tak naprawdę to nie miał pojęcia, kto wsypał go przed wywiadem. Nie wiedział również, jak został odnaleziony przez Normanów w Londynie, ani też jaką grę prowadził pułkownik Troy. Nie miał również pojęcia, kim byli ludzie, którzy go aresztowali. Wiele w ich postawie wskazywało na to, że są oni kolejną stroną intrygi, której zrozumienie już dawno Jeremy'ego przerosło. Mógł tylko skryć twarz w ramionach i próbować cieszyć się swoim osamotnieniem i chwilową ułudą bezpieczeństwa. Noc Baldwin miał bardzo niespokojną. Kulił się na pryczy, opatulał kocem, lecz przez wybite okienko do środka wpadało zimne powietrze. W jego umyśle chaotyczne myśli goniły jedna drugą, a jakiekolwiek wnioski rozpraszały się jak gładka powierzchnia wody tknięta patykiem. Próbował otoczyć swą świadomość wyobrażeniami z „Kresu", ale bez skutku. Namalowane przez niego kolory i symbole umykały, jakby nie było to jego własne dzieło, a kolejna niematerialna ułuda. Dręczony niespokojnymi przemyśleniami miotał się i ciskał na pryczy, a zasnął, dopiero gdy niewielkie okienko wypełnił róż budzącego się dnia. Obudziło go walenie w drzwi. – Śniadanie – mruknął wchodzący do środka mężczyzna. Niósł tacę, na której stała filiżanka parującej kawy, kilka bułek, słoik dżemu oraz parę plasterków szynki i żółtego sera. – Masz kwadrans. A potem włóż to.

Sięgnął za siebie. Stojący za nim towarzysz podał mu elegancką koszulę, spodnie i tweedową marynarkę. – Po co? – Jeremy powoli dźwignął się na nogi. Nie spuszczał wzroku z człowieka, który przyniósł śniadanie. Był on przystojnym mężczyzną z krótko przystrzyżonymi jasnymi włosami, wydatną szczęką i garbatym, złamanym w przeszłości nosem. Uśmiechał się łagodnie, ale jego oczy, blisko osadzone, zmrużone, przejmująco niebieskie, patrzyły twardo i nieustępliwie. Tembr głosu podpowiadał, że był to ten sam porywacz, który wczoraj udaremnił jego szaleńczą próbę ucieczki. – Bo w miejscu, w którym się znaleźliśmy, nie wypada wyglądać jak łachmyta. Wypada tam również dobrze się zachowywać. – Zabawne, że słyszę to z ust człowieka, który dokonał porwania w biały dzień – mruknął skrzywiony Baldwin, ale blondyn zatrzasnął z hukiem drzwi. Dziennikarz z żarłocznością rzucił się na podany posiłek, a kawę wręcz wychłeptał, parząc sobie język. Następnie założył podany mu ubiór, który okazał się pasować jak ulał, i zapukał w drzwi. – Jestem gotowy! Asekurujący go porywacze i tym razem nie dali mu wiele czasu na rozglądnięcie się po okolicy. Natychmiast wsadzili więźnia do furgonetki, po czym wieźli przez kilka minut, a gdy się zatrzymali, Jeremy ujrzał kolejne zagracone podwórko z kubłami na śmieci. Jeden z napastników poprowadził go ku jedynym widocznym drzwiom, otworzył je i wprowadził dziennikarza do środka, po czym natychmiast pchnął ku schodom wiodącym na piętro. Baldwin zdołał jedynie zauważyć, że parter przedzielał przeszklony kontuar z okienkami, podobnie jak w banku, a kłębiący się wokół nich tłum rozprawiał zarówno po angielsku, jak i w rozmaitych dialektach dańskiego. Zerknął na pozłacaną poręcz schodów, którą na całej długości zdobił motyw normańskiego smoka, a potem na ścianę obwieszoną pejzażami i portretami dumnych mężczyzn w najrozmaitszych mundurach. Na półpiętrze powitał go marmurowy posąg Thora. – Proszę wejść do środka i zaczekać, a ja przekażę, że już pan przybył – oznajmił porywacz i otworzył przed Jeremym pierwsze drzwi na piętrze. Pokój, do którego wszedł Baldwin, był niewielkim, przytulnym gabinetem o oknach zasłoniętych kotarami. Po obu stronach wejścia ciągnęły się ciężkie regały z książkami, w znacznej większości po dańsku, choć dostrzegł również kilka pozycji po angielsku i rosyjsku. Centralne miejsce zajmowało ogromne, starannie uprzątnięte biurko z drewna dębowego, na którym stał nowoczesny telefon, ciężka popielnica w kształcie rozwartej wilczej paszczy oraz lampa z ciemnożółtym abażurem, bodajże jedyny jasny akcent w pokoju. Dziennikarz natychmiast ruszył w stronę okna, nie dbając o to, że jego ubłocone buty zostawiają ślady na drogim brązowym dywanie z motywami vinlandzkimi. Odsunął lekko kotarę i ze zdumieniem ujrzał szeroki, pogrążony we mgle bulwar nadrzeczny, wzdłuż którego niczym duchy wędrowali piesi i wolno sunęli rowerzyści. Dalej, za drzewami wyznaczającymi jego skraj, ciągnął się szary przestwór Tamizy uwięziony między ledwie

widocznymi przęsłami Albert Bridge i Battersea Bridge. Tu i ówdzie pośród mlecznych tumanów przebijał ciemny kształt łodzi bądź barki. – Ten bulwar to Cheyne Walk! – szepnął Jeremy. – A zatem jestem w Crosby Hall... Na litość boską, w budynku poselstwa Vinlandii! Lęk sparaliżował go po raz kolejny i przez moment walczył z pokusą, by osunąć się na podłogę i tam bezwolnie czekać na rozwój wydarzeń. Miast tego potrząsnął głową i pośpiesznie zbadał okna gabinetu, drżącymi dłońmi próbując otworzyć któreś z nich. Nie poddało się żadne, tak więc odwrócił się i rozejrzał raz jeszcze po idealnie uporządkowanym pokoju. Baldwin był już bliski wniosku, że niczego nie pozostawiono tu przypadkowi, gdy jego wzrok niespodziewanie padł na niedomkniętą szufladę biurka. Nachylił się i przez wąską szczelinę dostrzegł jakieś papiery. Tknięty nagłym impulsem uchwycił za klamkę w kształcie niedźwiedziego łba i pociągnął do siebie. Jego oczom ukazał się plik zapisanych futharkiem dokumentów. W nagłówku każdego z nich umieszczono adnotację: „Do rąk własnych ambasadora Thorsteina Uhlsona". Dziennikarz oblizał wargi wyschnięte nagle ze zdenerwowania. Już wyciągnął dłoń, gdy naraz ktoś na korytarzu kichnął, a potem jeszcze raz, głośniej. Jeremy zamknął szufladę i doskoczył do biblioteczki, udając, że przygląda się grzbietom książek. – Zna pan dański, panie Baldwin? – zapytał jakiś głos od progu, chłodny i nieprzyjemny. „Nawet nie słyszałem otwierania drzwi" – uświadomił sobie dziennikarz. Po jego plecach spłynął lodowaty dreszcz. – Znam – powiedział, nie odwracając się. W głębi duszy postanowił, że zaprezentuje możliwie najbardziej hardą postawę. – Choć wariant vinlandzki jest mi stosunkowo obcy. Za dużo naleciałości z języków Skraelingów. – Imponujące, tak czy owak – oznajmił nieznajomy, który w międzyczasie obszedł biurko i opadł na fotel. Chyba nie dostrzegł, że szuflada została domknięta. – Mało który Europejczyk decyduje się przyswoić sobie język pogan. Proszę usiąść, panie Baldwin. Pora porozmawiać. – Z przyjemnością. – Jeremy przysunął sobie najbliższy fotel. – Chciałbym panu zadać kilka pytań. – Niech się pan nie krępuje – rzekł gospodarz, a jego usta rozciągnęły się w uśmiechu pozbawionym wesołości. Był niskim, dość szczupłym Normanem, lecz ogorzała cera i mocne, spracowane dłonie sugerowały, że nie unika pracy fizycznej. Nosił jednakże nienagannie uprasowany garnitur, a starannie rozczesana broda i włosy splecione w warkoczyk dawały do zrozumienia, iż najważniejszą wartością w jego życiu jest dokładność i skrupulatność. Baldwin nie przepadał za takimi ludźmi. – Zacznijmy od tego, że nie znam pańskiego nazwiska – powiedział, dzielnie znosząc chłodne, niemalże władcze spojrzenie Normana.

– Nazywam się Hjalmar Ragnarson i pełnię stanowisko attache kulturalnego ambasady Vinlandii – odparł siedzący za biurkiem. – I zanim zada pan kolejne pytanie, pragnę nadmienić, że ja również jestem wielkim miłośnikiem pańskiego stylu. – Co takiego? – Jeremy skrzywił się z niesmakiem. – Proszę sobie podarować tego rodzaju wycieczki, Ragnarson. – Niechże się pan nie sili na skromność, panie Baldwin. Naprawdę pan niczego nie zauważył? Wzrok attache powędrował w prawo, gdzie między dwoma biblioteczkami stał kryty bizonią skórą fotel oraz niewielki okrągły stoliczek. Nad fotelem wisiał obraz w pozłacanej ramie. Jeremy zmrużył oczy i naraz otworzył je szeroko ze zdumieniem. Nigdy w życiu nie pomyliłby obleśnego uśmiechu „Przeszytej Walkirii" z żadnym innym. – To pan kupił mój obraz? – Spojrzał z niedowierzaniem na gospodarza. Zaskoczenie było tak ogromne, że na moment całkiem zapomniał zarówno o swym strachu, jak i postawie, na którą się zdecydował. – Skądże, panie Baldwin. Nie byłoby mnie stać z mojej skromnej urzędniczej pensji. To pan ambasador, jarl Thorstein Ulvson. Niestety, zatrzymały go dzisiaj ważne obowiązki służbowe. Jak zapewne pan wie, wasz premier przyjmuje dzisiaj delegację konunga Nordveghr i wszyscy ambasadorzy Braterstwa zobowiązani są uczestniczyć w tym spotkaniu. W przeciwnym razie pofatygowałby się tu, by osobiście panu pogratulować. Doskonała, wstrząsająca wizja, doprawdy, a ekspresja zasługuje... – W cywilizowanym świecie nie porywa się artystów, by pochwalić ich dzieła sztuki – przerwał mu chłodno Jeremy, który zdołał na powrót przybrać ponurą minę. – O co chodzi, Ragnarson? Dlaczego porwano mnie w biały dzień i zawleczono tutaj wbrew mojej woli? – Proszę mnie poprawić, jeśli się mylę, Baldwin, ale zdaje się, że nasi ludzie przepędzili człowieka próbującego pana zabić – zmarszczył brwi attache vinlandzki. – Oczywiście – parsknął dziennikarz. – A potem najwyraźniej zrobiło im się głupio, że przez przypadek wyświadczyli komuś dobry uczynek, i dla równowagi wpakowali mnie na kilkanaście godzin do zimnej klitki! – Nie trzeba było wybijać okna, Baldwin. Nie byłoby panu zimno. Owa kwarantanna zaś miała tylko jeden cel, który, mam nadzieję, się spełnił. Otóż miał pan sobie dokładnie przemyśleć swą sytuację i wyciągnąć stosowne wnioski. Vinlandczyk zwęził oczy, a jego głos ochłódł. Nim Jeremy zdołał otworzyć usta, jego rozmówca gwałtownie wychylił głowę do przodu i napiął mięśnie ramion, jakby lada moment chciał się poderwać. – Na wypadek gdyby zimno przeszkodziło panu w wyciąganiu stosownych wniosków, podsunę je panu na tacy – wycedził. – Przez swój upór bądź głupotę, obojętnie, stał się pan

pionkiem w grze, która pana przerasta, Baldwin. Dobrze wiemy, że próbuje się pan schronić pod opiekuńczymi skrzydłami MI-5 i stanowczo chcielibyśmy to panu odradzić. Jeszcze jeden nierozważny krok, Angliku, a przestaniemy żartować. Jeszcze jedno głupstwo i znikniesz. Ot tak! Attache strzelił palcami i Jeremy aż drgnął przestraszony. Wypowiedziane cichym, złowieszczym głosem ostrzeżenia oraz zimny, bezlitosny wzrok dyplomaty odebrały mu na moment odwagę, lecz niespodziewanie naszło go irracjonalne przeświadczenie, że słowom Ragnarsona brakuje przekonania. Przekrzywił lekko głowę i odwzajemnił jego spojrzenie. – Zniknę, tak? Cóż, po tym, czego właśnie doświadczyłem, muszę panu po prostu uwierzyć – oświadczył wciąż drżącym, lecz coraz bardziej buńczucznym głosem. – Zawsze żyłem w przekonaniu, że ambasady to placówki dyplomatyczne, tymczasem poselstwo vinlandzkie to najwyraźniej jama rozbójników. – Każda ambasada jest jednocześnie placówką wywiadu, Baldwin – uśmiechnął się ponuro Ragnarson. – Każda. Myślisz pan, że nie wiemy o funkcji, jaką zwykł pełnić drugi urzędnik do spraw paszportowych w poselstwach Wielkiej Brytanii? Kawy czy herbaty? – Co? – zbaraniał Jeremy. – Napije się pan kawy czy herbaty? – Attache wstał zza biurka i ruszył w kierunku drzwi. – Zbliża się z wolna południe, pora na odrobinę relaksu. No to jak? – Herbaty... – zadecydował dziennikarz i szybko odwrócił wzrok, bojąc się, by Ragnarson nie wyczytał z jego oczu nowego postanowienia. Czuł, że wilgotnieją mu dłonie, i z trudem powstrzymał odruch wytarcia ich o nogawki spodni. – Niech będzie herbata. Mam jeszcze sporo pytań do pana. – Pewnie – uśmiechnął się nieprzyjemnie dyplomata I wyszedł, zamykając za sobą drzwi. Baldwin policzył w duchu do dziesięciu, po czym poderwał się, okrążył biurko, otworzył szufladę i wyciągnął plik dokumentów. W pośpiechu zwinął go w rulon i wsunął sobie w spodnie, po czym utykając lekko, doskoczył do drzwi i uchylił je, by wyjrzeć na zewnątrz. Korytarz był pusty. *** – Stój! Zatrzymaj się, bo otworzymy ogień! – krzyczeli żołnierze z ochrony ambasady. Przerażeni przechodnie na Cheyne Walk usuwali się na boki, matki przytulały dzieci, tu i ówdzie ktoś wrzeszczał przerażony. Na twarzy Hjalmara Ragnarsona, który obserwował zajście z okna swojego gabinetu, nie znać było żadnych emocji, lecz stojący obok niego krótko ostrzyżony blondyn z wydatną szczęką i złamanym nosem nie krył radości.

– Ha, mogłem się założyć, że wyrwie komuś rower! – zawołał półgłosem, widząc, jak Jeremy zatrzymuje jakiegoś pechowca, ściąga go z siodełka i odjeżdża żegnany przekleństwami i wymachiwaniem pięścią. Goniący Anglika żołnierze zgodnie z rozkazami przebiegli jeszcze kilkanaście metrów, kilku podrzuciło do ramion broń, ale nie padł żaden strzał. Pedałujący pośpiesznie Baldwin obejrzał się przez ramię na budynek ambasady Vinlandii, poprawił jakiś pakunek pod marynarką i znikł we mgle. Blondyn zmarszczył lekko brwi i zerknął ku ławeczkom na samym skraju bulwaru, tuż przy rzece, lecz człowiek, którego poszukiwał wzrokiem, wskakiwał już na własny rower i ruszał w ślad za dziennikarzem. – Na brody capów Thora, to było naprawdę wielce udane zagranie – powiedział blondyn i uderzył pięścią w dłoń. – Nie bluźnij, Sigurd – warknął krótko Hjalmar. – I wybacz, ale nie mam jakoś ochoty podzielać twojej radości. Żałuję, że musimy się uciekać do tak nędznych sztuczek. – Wybaczcie, jarlu, ja... – Dość. Znasz swoje zadanie, tak więc ruszaj. *** Olav Valgrimson znał Lundunir lepiej od wielu rodowitych mieszkańców – w jego fachu była to konieczność – lecz nigdy nie darzył tego miasta szczególną sympatią. Nie potrafił zrozumieć angielskiej odrazy do przestrzeni, nie umiał docenić uroku wąskich ulic i długich szeregów przylegających do siebie kamienic, zaś miejsca, które Anglicy szumnie zwali parkami, zawsze budziły jego pogardliwy śmiech. Otoczony szarymi, brudnymi kolosami z cegieł i kamienia, atakowany nieustannym zgiełkiem i wrzawą z trudem opanowywał odruch podniesienia kołnierza i spuszczenia nisko głowy. Nie mógł jednak – w jego fachu niezbyt się to przydawało. „A na dodatek ten dureń Puszczyk wybrał akurat Whitechapel na miejsce spotkania – pomyślał z niechęcią po raz setny. – Najbardziej zatłoczoną i cuchnącą część East Endu. Już chyba wolałbym założyć garnitur i towarzyszyć ojcu podczas tych jałowych dyskusji z zającami w Whitehall. Loki, prowadź mnie, a uczyń mnie czujnym..." Zapadał z wolna wieczór i w krzątaninie ludzi na ulicach widać było nerwowość, jakby wszyscy chcieli jak najszybciej dać się porwać nocnemu życiu szemranej dzielnicy. Kilku młodych, ubogo odzianych chłopaków taszczyło worki z wozu stojącego przed browarem. Właściciel interesu, potężny tłuścioch o zaczerwienionych policzkach, ponaglał ich gromkimi okrzykami nieświadom rzucanych mu przez ramię morderczych spojrzeń. Kierowcy ciężarówek trąbili zapamiętale, usiłując spędzić z drogi powolne, wyładowane sianem furmanki, a woźnice odpłacali im wiązkami wymyślnych przekleństw. Dwóch konstabli na rogu kłóciło się z przekupką, rowerzyści dzwonili, ktoś krzyczał z okna. Gęstniejąca mgła, miast wytłumić chaotyczną wrzawę, nadawała jej jedynie głuchego pogłosu.

Olav przyśpieszył kroku. Minął biały, ozdobiony kolumnami Christ Church na rogu Commercial Street, do którego akurat ciągnęły tłumy na nabożeństwo, i skręcił w Whitechapel High Road, gdzie panował jeszcze większy zgiełk. Ulica ta była stosunkowo szeroka i opuszczające pobliskie targi ciężarówki bez przeszkód jechały w kierunku granic miasta, wymijając rzadsze tu furmanki. Ryk wielocylindrowych silników wydawał się Valgrimsonowi trudny do zniesienia, podobnie jak smród ich spalin, lecz wiedział, że najgorsze jeszcze go czeka. Przez hałas ulicy przebijały już inne odgłosy, budzące w nim znacznie większą odrazę – muzyka o nierozpoznawalnej jeszcze melodii wzmocniona o dzikie śmiechy i kobiece piski. W ruchach żydowskiego masarza w pośpiechu zamykającego swój zakład znać było niepokój. Zerknął na przechodzącego nieopodal Olava i uśmiechnął się blado, jakby chciał powiedzieć: „Ja też tego nienawidzę". Jakaś ciężarówka przejechała zbyt blisko chodnika, rozbryzgując wodę z kałuży. Valgrimson uskoczył, lecz za późno – prawa nogawka została przemoczona aż po kolano. Spojrzał w ślad za niknącym we mgle samochodem i mógłby przysiąc, że usłyszał śmiechy dobiegające z szoferki. Tak, nadchodził zmrok, a wraz z nim budził się osławiony, rozszalały demon East Endu. Ciemne plamy bocznych uliczek wzdłuż Whitechapel Road przypominały dziury wydrążone przez szczury w ścianie starego, podupadłego domu – widać było jedynie wejście, lecz nikt nie miał pojęcia, co kryje się w środku. Olav wiedział, że prowadzą one do osobliwego, jedynego w swoim rodzaju mikroświata, przyjaznego i zrozumiałego tylko dla bywalców, mikroświata, którego szaleństwo potrafi pochłonąć i zniszczyć każdego przypadkowego wędrowca. Sam umiał się w nim odnaleźć, ba, czynił to już niejednokrotnie, lecz każda kolejna wizyta w podłej dzielnicy budziła w nim coraz większe obrzydzenie. Głównie ze względu na to, że zamieszkujący ją ludzie również przypominali szczury: zarówno z wyglądu, jak i sposobu zachowania. A Valgrimson nie lubił ani ludzi, ani szczurów. Blizna na policzku zaczynała rwać coraz gwałtowniejszym, pulsującym bólem, ale zacisnął mocno zęby i wniknął w mroczny labirynt uliczek. Ciemne, podupadłe rudery zdawały się niemalże stykać nad głowami ludzi, a gęstniejące wśród nich ciemności rozświetlał nikły blask nielicznych latarni, migoczących wadliwie neonów oraz światło bijące przez brudne szyby kawiarń i burdeli. Mimo stosunkowo wczesnej pory uliczki wypełniał już tłum stałych bywalców, wnikających do swych ulubionych spelun bądź stojących w grupkach, rozprawiających. Zdawali się nie zauważać przybysza, lecz Olav czuł na sobie ich spojrzenia, zaciekawione, taksujące, niekiedy rozbawione. Nie zwracał już uwagi na to, czy depcze po nieczystościach, po prostu szedł przed siebie, ignorując spojrzenia i zaczepki. Nie patrzył na twarze, blade, wykrzywione, opromienione migotaniem neonów, nie słyszał haseł wykrzykiwanych przez grupki pijanych młodych anarchistów ani zachęt umalowanych ordynarnie tanich dziwek, nie czuł smrodu uryny bijącego z każdego kąta dzielnicy. Parł przed siebie i roztrącał gęstniejący wrzaskliwy tłum niczym okręt przedzierający się wśród kawałów kry.

– Hej! – Zastąpił mu drogę jakiś młody, lekko zataczający się chłopak z pałką w dłoni. Wśród obskurnych zaułków Whitechapel wyglądał równie groteskowo jak sam Valgrimson – miał bowiem na sobie czystą białą koszulę z podwiniętymi rękawami, jego włosy lśniły od brylantyny, a wokół roztaczał się zapach drogich perfum – lecz w jego oczach czaiła się agresja. Olav wyminął go bez słowa. – Hej, normańską zarazo! – wrzasnął młodzian. – Słyszałeś już o Synach Cromwella? Słyszałeś, normański psie, o tych, co... Chłopak przerzucił pałkę do lewej dłoni i wyciągnął prawą, by chwycić Valgrimsona za ramię. Ten dostrzegł ruch kątem oka i zareagował bez wahania – uderzył łokciem do tyłu, łamiąc napastnikowi przynajmniej jedno żebro, po czym błyskawicznie odwrócił się i wyprowadził potężny prawy prosty Dandys padł na chodnik pośród pisków przerażonych kobiet i gniewnych pokrzykiwań mężczyzn, lecz Olav ruszył już w dalszą drogę. Jego serce nawet nie zabiło żywiej. Po kilkudziesięciu krokach był już przed zatęchłym pubem z matowymi, popękanymi szybami i wielkim szyldem z nazwą lokalu „McGregors". Przedarł się przez stojący na zewnątrz tłum, głównie marynarzy i dokerów przyciskających do siebie kobiety lekkich obyczajów, i skręcił w lewo. Po chwili stanął przed trzypiętrowym drewnianym budynkiem, którego ściany pokryte były łuszczącą się, starą farbą. Napis na drewnianych drzwiach głosił „Przytułek Armii Zbawienia". Olav pokręcił z dezaprobatą głową i wszedł do środka. Młody recepcjonista, siedzący za kontuarem i próbujący czytać przy lampie naftowej, uniósł głowę. – W czym mogę ci pomóc, bracie? – zapytał łagodnym głosem. Valgrimson przyjrzał mu się bacznie. W żółtawym, mętnym świetle lampy widział bladą, pryszczatą cerę, brudny kołnierzyk koszuli oraz przetłuszczone, nierówno obcięte włosy, lecz jego uwagę zwróciły przede wszystkim oczy recepcjonisty – tchnące dobrocią, ale przy tym zamglone, bez wyrazu. Odniósł wrażenie, że młody chłopak nie patrzy na niego, ale przez niego. „On nigdy nie będzie w stanie zapamiętać czyjegoś rysopisu – uświadomił sobie Olav. – Być może Puszczyk wcale nie wykazał się głupotą, wybierając to miejsce na spotkanie". – Niestety, nie możesz mi pomóc, bracie – wyszeptał i ruszył na najwyższe piętro, gdzie Armia Zbawienia trzymała kilka pokojów gościnnych. Pod numerem 12 miał czekać na niego Puszczyk. Pokój śmierdział moczem i nieprzetrawionym alkoholem. Wchodząc do środka, Valgrimson dostrzegł dwóch włóczęgów leżących na prostych żelaznych łóżkach przykrytych lepiącymi się od brudu kocami. Na trzecim siedział Puszczyk, który natychmiast wstał na widok przybysza. – Witaj... – zaczął, lecz Olav nie pozwolił mu dojść do słowa. – Zawrzyj gębę – warknął. W półmroku pomieszczenia jego oczy migotały złowieszczo, jakby pośrodku błękitnych źrenic umieszczono okruch lodu. Oczy Puszczyka błysnęły

podobnie, lecz tylko przez chwilę, gdyż szybko opuścił głowę, wyczytawszy we wzroku swego zwierzchnika bezlitosną wściekłość. W pokoju zapadła całkowita cisza przerywana jedynie chrapaniem pijaków i stłumionymi wrzaskami z ulicy. – Przywlekłeś mnie tutaj dlatego, że lubisz towarzystwo cuchnących żuli, czy może chciałeś w ten sposób pokazać, że masz mnie za nic, Hroaldi? – wysyczał Valgrimson, z trudem powstrzymując odruch pochwycenia Puszczyka za poły koszuli i szarpnięcia z całej siły. – Na jad Lokiego, czy w całym Lundunirze tylko noclegownia Armii Zbawienia w Whitechapel nadaje się na miejsce spotkania? – Ostatnie dni nauczyły mnie ostrożności, herra min – powiedział Puszczyk, decydując się na uniesienie głowy i odpowiedzenie Olavowi twardym spojrzeniem. – W East Endzie jeszcze wciąż łatwo o anonimowość, a ci dwaj tutaj są zalani w sztok. Niczego nie będą pamiętać. – A recepcjonista? – Recepcjonista bardzo żałuje, że się urodził człowiekiem śmiertelnym, herra min – odparł z uśmiechem Hroaldi. – Też niczego nie będzie pamiętał. – Mam nadzieję, że wiesz, że to nie wszystko, z czego musisz mi się wytłumaczyć. – Valgrimson zmrużył oczy, lecz niebieskawe, lodowate ogniki w źrenicach rozjarzyły się jeszcze mocniej, aż po starej, odpadającej od ścian tapecie przemknęły refleksy. – Za pierwszym razem nawaliłem, przyznaję. – Hroaldi wyprostował się i nerwowym ruchem odgarnął rude włosy z czoła. – Czekałem zbyt długo i poniosły mnie nerwy. Zobaczyłem szczupłego faceta w oknie mieszkania ofiary i bez namysłu wystrzeliłem. Fatalny, beznadziejny błąd, ani chybi fylgje nie odstępują tego zająca ani na krok. – Chcesz zrzucić winę na fylgje? – szyderczo uśmiechnął się Olav. – A nie zapomniałeś aby, że Baldwin jest katolikiem jak niemalże każdy człowiek na tej przeklętej wyspie? – Wybaczcie, herra min. Nie chcę zrzucać winy na nikogo, lecz za drugim razem mój plan pokrzyżowała nieznana grupa zamachowców. Pojawili się, gdy miałem nacisnąć spust, osłonili Baldwina ogniem, a potem uprowadzili go do swego samochodu. Dopiero teraz Olav dostrzegł, że lewe ramię Puszczyka wisi na zaimprowizowanym temblaku. – Nieznana grupa zamachowców, tak? – syknął. – Na czarę Lokiego, gdybyś nie przebierał się za księdza i nie zmarnował kilku godzin, czekając na Baldwina w szpitalu, nasz problem zostałby już dawno rozwiązany. Czy ty nie umiesz przewidywać wypadków? A gdyby ten przeklęty Anglik stchórzył i postanowił nie odwiedzić swego postrzelonego przyjaciela? Naprawdę nie miałeś innych sposobów, by go odnaleźć i sprzątnąć? – Myślałem, że... – Hroaldi, myślenie lepiej zostaw innym! Ty jesteś ekspertem od zabijania! Ty miałeś rozwalić pewnego przemądrzałego dziennikarza, zanim ten zdradzi swemu kontrwywiadowi

bardzo niebezpieczne informacje dotyczące operacji „Harmr", i co? Zawiodłeś dwukrotnie, na klątwy Lokiego! Baldwin żyje i zapewne ma się świetnie, bo wbrew temu, co mówisz, ludzie, którzy go uprowadzili, bez wątpienia zamachowcami nie są. Gdyby byli, nie bawiliby się w porwania. Nie, Hroaldi, Baldwin jest w bezpiecznym miejscu. – Czy... – zaczął Puszczyk, lecz naraz zawahał się i przełknął ślinę. – Czy skontaktował się już z kontrwywiadem? – Tak – powiedział głucho Olav i przez moment miażdżył pobladłego rozmówcę wzrokiem. – Na twoje szczęście odbył pogawędkę z niewłaściwymi ludźmi. Jego tajemnica jeszcze nie wypłynęła, ale Baldwin to uparty, dociekliwy człowiek, Hroaldi. Nie odpuści, możesz mi wierzyć. Dołoży wszelkich starań, by rząd dowiedział się o jego rewelacjach, a wtedy możemy zapomnieć o „Ragnarok". A został nam ledwie miesiąc z kawałkiem. Na moment zamilkł i podszedł do brudnego okna. Przed pubem trwała właśnie zaciekła bijatyka na pięści – trzech rosłych mężczyzn stawiało opór bliżej nieokreślonej liczbie napastników, a zebrany wokół tłum wiwatował i zachęcał ich do żywszej walki. Na oczach Valgrimsona jeden z atakujących kopnięty w goleń padł na chodnik i sturlał się do kałuży, a inny po potężnym prawym prostym znieruchomiał na słupie zepsutej latarni i wolno osunął się w dół. Olav nagrodził to uśmiechem – potrafił docenić dobrą bójkę. – Hroaldi, kontaktowałem się z Instytutem Genealogicznym w Reykholt – powiedział, nie odwracając się. – Taki z ciebie dziedzic tronu wyspy Man jak ze mnie poganiacz wielbłądów. – Ale... – Zamknij gębę. Islandczycy udowodnili spore przekłamania w twojej genealogii. Nie ma w tobie ani kropli krwi królewskiej. Oszukałeś nas. – Ale służę wiernie od wielu lat, herra min– głos Puszczyka stężał. – Zasługuję na... – Po pierwsze, nie pozwoliłem ci się odezwać! – warknął Valgrimson, odwracając się gwałtownie. W jego oczach szalał niebieskawy lodowy sztorm. – Po drugie, to my będziemy ustalać, na co zasługujesz, a na co nie. Zabij Baldwina, Hroaldi. Zabij go i udowodnij jego śmierć. Wtedy znów porozmawiamy o wyspie Man. – Zabiję go! – Na policzkach Puszczyka pojawił się rumieniec. Zdrową ręką sięgnął pod marynarkę i wyciągnął jakąś grubą książkę, którą otworzył na pierwszej stronie i podsunął przed oczy Olavowi. – Znalazłem to na terenie parku przy szpitalu. Widziałem, jak wypada Baldwinowi z kieszeni podczas upadku. Próbował chyba ją podnieść, ale wtedy pochwycili go tamci. – „Znajdziesz mnie w Putney, Wetford 12, od początku przyszłego tygodnia. D. T. " – odczytał Valgrimson. – Dennis Troy. Ten stary pierdziel najwidoczniej okazał więcej czujności, niż się spodziewaliśmy. Do roboty, Hroaldi. – Mogę skorzystać z naszej broni?

– Chyba oszalałeś. Żeby ułatwić pracę Scotland Yardowi? Puszczyk, czas ci na emeryturę! – Wybaczcie, herra min. Posłuszny waszej woli. Olav ruszył w kierunku drzwi. Zatrzymało go dopiero ciche pytanie Puszczyka: – Ten Baldwin... Tu chodzi o coś więcej niż tylko o uchronienie naszego sekretu, tak? – Najprawdopodobniej – rzekł Valgrimson. – Rozkaz zgładzenia tego Anglika przyszedł z góry. Z samej góry, Hroaldi. Stamtąd też przyjdzie kara, jeśli znów nawalisz. *** Starszy mat Ferguson dźwignął się z głuchym sieknięciem znad nieprzytomnego oponenta i chuchnął na rozbite kłykcie, po czym dokładnie obmacał trafioną kilkakrotnie żuchwę. – Nieźle mi przypieprzył – oznajmił z podziwem. – Szkocka krew, ani chybi. – Szkoci to banda baranojebców. – Tosh obszukał powalonego przez siebie przeciwnika i wyciągnął z jego kieszeni paczkę pomiętych papierosów. Zapalił jednego i zaciągnął się z zachwytem. – Nie byłbym dumny z takiej krwi, Fergie. A wy czego tu jeszcze szukacie? – warknął w kierunku ostatnich gapiów. Ci dyskretnie odwrócili się i jeden po drugim wślizgnęli do pubu. – Przedstawienie zakończone, spierdalać! – Daj lepiej papierosa, ty cuchnąca gnido – zażądał Ferguson. – Dyskusję na temat Szkotów i ich krwi zostaw sobie na inną okazję. Na przykład gdy spotkasz grupę kibiców Glasgow Rangers. – Ja też bym sobie zapalił – oznajmił porucznik Gilford, podchodząc do obu towarzyszy. Utykał, na policzku znać było zadrapania, ale wyglądał na zadowolonego z siebie. Tosh usłużnie wyciągnął zmiętą paczkę, Ferguson podstawił zapalniczkę. – Poruczniku, a może tego też byśmy skopali? – zapytał nagle Szkot, wskazując człowieka wychodzącego z budynku Armii Zbawienia. Był to wysoki, postawny mężczyzna o dumnej twarzy i jasnych włosach. W półmroku ulicy jego oczy wydawały się osobliwie błękitne. – Tego z blizną na mordzie. Norman jak licho! – Nie chce mi się już, Fergie. Chodźmy pić.

ZAJĄC 1. gryzoń roślinożerny z rodz. Lepus średniej wielkości, o długich uszach i kończynach tylnych dłuższych od przednich; 2. pogard, o osobie narodowości angielskiej (prawdop. wprow. do języka przez wojska norm., okupuj. Szkocję w drugiej pol. XVI w. )

Webster Unabridged Dictionary, 1882

11 Słodzi pan, Baldwin? – zapytał pułkownik Troy, wchodząc do saloniku z tacą, na której stały filiżanki oraz imbryk. – Doprawdy nie wiem, gdzie zapodziała się cukierniczka. Moja gospodyni, pani McCormick, jest wspaniałą kobietą, ale zupełnie nie ma głowy do szczegółów. – Niechże pozwoli mi pan sobie pomóc! – zawołał Jeremy i już wstawał z fotela, gdy naraz ozwał się przenikliwy ból w kostce. Dziennikarz syknął i opadł z powrotem. – Panie Baldwin, ma pan przed sobą człowieka, który szarżował na mahdystów pod Omdurmanem, bił się z Burami w Kraju Przylądkowym, strzelał do Niemców pod Sommą, a na koniec pomógł wydusić rebelię komunistyczną w Rosji – burknął staruszek i pewnie postawił tacę na niewielkim okrągłym stoliku, nie rozlewając ani kropli. – Co jak co, ale tacę z herbatą jeszcze jakoś doniosę o własnych siłach. Słodzi pan czy nie? – Nie – sapnął dziennikarz i przetarł chusteczką spotniałe czoło. – To dobrze. Cukier niszczy zęby, powoduje obstrukcje, a nade wszystko zabija smak herbaty – oznajmił Troy i nachylił się nad kominkiem, by dorzucić kilka suchych szczap. Szturchnął je pogrzebaczem, po czym wstał i zaczął kręcić gałką najnowocześniejszego dańskiego odbiornika radiowego marki Gjallar, wydobywając zeń najrozmaitsze trzaski i zgrzyty. Jeremy pokręcił głową z niedowierzaniem – nie mieściło mu się w głowie, że ów siwiuteńki, odziany w jedwabny szlafrok i ciepłe pantofle staruszek, który ze zmarszczonymi brwiami i wydętymi komicznie wargami manipuluje przy radiu, jest wysoko postawionym pracownikiem brytyjskiego kontrwywiadu i jego jedyną nadzieją. – No – oznajmił z tryumfem pułkownik, gdy z głośnika popłynęła cicha aria „Złota Renu" w wykonaniu orkiestry filharmonii londyńskiej. – Wciąż nie mogę się przyzwyczaić do normańskiej muzyki, ale stanowczo wolę Wagnera od tych nowoczesnych wygłupów Glenna Millera. A zatem, Baldwin, wreszcie możemy porozmawiać. Proszę mi wybaczyć ową maskaradę w „Raileys", ale spotkaliśmy się tam w dość niefortunnym towarzystwie. – Niefortunnym? – zmarszczył brwi Jeremy, nalewając sobie herbaty do filiżanki. – Mam niemalże pewność, iż jeden z obecnych tam dżentelmenów jest podwójnym agentem pracującym dla Normanów – powiedział staruszek. Dziennikarz odstawił filiżankę i po raz kolejny zapadł w głęboki fotel. Naraz ów przytulny, ciepły salonik na parterze starego domu w stylu wiktoriańskim wydał mu się zimną, nieprzyjazną celą, w której jak wszędzie indziej czyhały na niego intrygi. – McDee? – zapytał, wodząc niewidzącym spojrzeniem po oprawionych w ramki fotografiach na ścianie i ustawionych za szkłem figurkach z porcelany migoczących w blasku płomieni kominka. Jego wzrok w końcu zawisł na szabli kawaleryjskiej wiszącej obok masywnej biblioteczki w stylu Ludwika XVI.

– Zdecydowanie nie on. – Pułkownik siorbnął łyk herbaty. – Co może wydać się dziwne, zważywszy na fakt, iż najgwałtowniej podważał prawdziwość pańskiej historii. Cóż, McDee jest osobliwą mieszaniną wybitnego geniuszu oraz skrajnej tępoty. Zna na pamięć połowę dzieł Szekspira, opanował sanskryt i dwa narzecza lyonesskich Skraelingów, ale do tej pory nie zorientował się, że jego żona przyprawia mu rogi z niejakim Packworthem, dyrektorem hotelu w Greenwich. Cóż, McDee jest po prostu za głupi na rolę podwójnego agenta. Sądzę, że jest to Holmes, ów chudzielec z wielką grdyką. – Skoro to zdrajca, to dlaczego trzyma go pan na wolności? Dlaczego pozwala mu pan uczestniczyć w spotkaniach? – Baldwin, naprawdę tak niewiele pan wie o pracy wywiadów? Nie mamy na razie niezbitych dowodów na jego zdradziecką działalność, ale na wszelki wypadek karmimy go bezużytecznymi informacjami lub dyskredytujemy przy nim te prawdziwe, czego miał pan pecha być świadkiem. Liczymy na to, że w ten sposób zmylimy przeciwnika i być może dowiemy się czegoś więcej na temat jego siatki. Niech pan opowie, co się wydarzyło od chwili naszego spotkania w „Raileys". Jeremy upił kolejny łyk herbaty, po czym ostrożnie odstawił filiżankę i w krótkich, oszczędnych zdaniach opowiedział gospodarzowi o strzelaninie przed Szpitalem Świętego Łukasza, porwaniu, rozmowie z attache ambasady vinlandzkiej oraz szaleńczej ucieczce. Na koniec wydobył plik skradzionych dokumentów i ułożył ostrożnie obok tacy z filiżankami. – No, no – mruknął staruszek, zagłębiając się w lekturze. Baldwin przekartkował skradziony plik w autobusie jadącym do Putney i wiedział, że poza nagłówkiem całość spisana jest za pomocą kompletnie dlań niezrozumiałego runicznego szyfru. Nigdy nie miał cierpliwości do zagadek logicznych, tak więc nawet nie próbował odnaleźć żadnych prawidłowości wśród osobliwych znaczków. Wzruszył jedynie ramionami i ponownie ukrył swą zdobycz pod marynarką. Pułkownik Troy jednakże najwyraźniej nie zwykł poddawać się od razu. Ślęczał nad tekstem, szeptał coś do siebie, dodawał jakieś liczby na marginesie, liczył litery, mnożył. Jego cierpliwość wydawała się niezmierzona i Jeremy'ego z wolna zaczynała ogarniać irytacja. Przez moment próbował wsłuchać się w arię śpiewaną po niemiecku, co stanowiło wielką rzadkość, lecz nie był w stanie się skupić. Wstał i podszedł do okna zasłoniętego jedwabnymi kotarami. Zgoła niekwietniowy wiatr, który się zerwał tuż przed jego wyjazdem z Londynu i w mig rozpędził resztki mgieł, tu, na otwartych przestrzeniach za ostatnimi zabudowaniami podmiejskiej dzielnicy, hulał z całą swobodą. Podarte na strzępy chmury pędziły po niebie jak oszalałe, a krępe rosochate wierzby porastające skraj wiejskiej drogi wymachiwały gałęziami, jakby chciały się opędzić od dokuczliwych podmuchów. Powierzchnię rozlanych wśród kolein kałuż, odbijającą srebrzysty blask księżyca, co rusz karbowały kolejne natarcia wichru. Dziennikarz stłumił dreszcz. Noc była upiorna i za nic w świecie nie chciałby teraz znaleźć się na zewnątrz, wystarczyło mu, że po wyjściu z autobusu blisko godzinę brnął pod wiatr w poszukiwaniu domu pułkownika. Co więcej, informacja o domniemanych szpiegach w

szeregach pracowników kontrwywiadu Jego Królewskiej Mości po raz kolejny wstrząsnęła światopoglądem Jeremy'ego i nagle nabrał odrazy do otaczającego go dwulicowego świata. W porównaniu z tym wszystkim, przez co ostatnio przeszedł, chwile spędzone w ciepłym, przepełnionym muzyką saloniku pułkownika Troya wydawały się wręcz idyllą. Sam gospodarz, choć człowiek wiekowy, emanował żywotnością i niezłomnością, co również podnosiło go na duchu. „Bo ja przecież kiedyś będę musiał stąd wyjść – uświadomił sobie. – I znów zmierzyć się z tym wszystkim". Nagle drgnął. Przez ułamek sekundy wydawało mu się, że na krawędzi pola widzenia przemknął jakiś ciemny kształt, ale gdy tam spojrzał, dostrzegł jedynie obrys czochranego wiatrem żywopłotu. – Hmmm... – mruknął w skupieniu pułkownik Troy, nadal pochylony nad zaszyfrowanymi papierami. Z narastającym rozdrażnieniem odwracał kartkę za kartką, kręcił głową i sapał, zgoła zapomniawszy o całym świecie. Ogień w kominku zaczął przygasać, pokój wypełnił się półmrokiem, herbata wystygła. W końcu staruszek odłożył dokumenty, przeczesał dłońmi rzadkie, białe jak mleko włosy i opadł w fotel. – Trudne – powiedział i westchnął z bezsilnością. – Rozpracowaliśmy już kilka szyfrów runicznych, ale ten to nowość. Nie rozumiem niczego. – Zawsze może pan to podesłać do Bletchley Park – stwierdził Jeremy. – Tamci mądrale jedzą szyfry na śniadanie. – Jednak coś pan wie o pracy wywiadu, Baldwin. – Staruszek uśmiechnął się blado i dopił zimną herbatę. – Cóż, zanim ten wieczór dobiegnie końca, dowie się pan jeszcze więcej. Mam nadzieję, iż jest pan świadom, że został wciągnięty w poważną grę, zapewne znacznie poważniejszą, niż nam się wydaje? – Sam się w tę grę wciągnąłem – stwierdził z przekąsem Jeremy i powrócił na swój fotel. – Proszę mówić, noc jest jeszcze młoda. – Zacznę od tego, że MI-5 już dawno nabrało przekonania, że wywiady normańskie przeszły gruntowną reorganizację – zaczął pułkownik, krzyżując ramiona na piersi. – Ów szyfr, nowy, a zatem z całą pewnością trudniejszy do złamania od poprzednich, to kolejny dowód na ich rosnący profesjonalizm. Jest to niepokojące o tyle, że zdążyliśmy się już dawno przyzwyczaić do nieporadności służb wywiadowczych państw Braterstwa. Normanowie koncentrują się głównie na szpiegowaniu siebie nawzajem i jakiekolwiek ich próby infiltrowania obcych państw z reguły prowadziły do kompromitacji. Pewne doświadczenie w walce wywiadów ma jedynie Holmgard, zmuszony kontrolować wiecznie niespokojną Rosję, fanatyczną Polskę i nieprzeniknione Chiny, oraz Dania, która jednak skupia swą uwagę na Niemcach. Nordveghr dla przykładu w ubiegłym stuleciu przysyłał szpiegów, którzy mówili z akcentem, pluli na widok kościołów czy wdawali się w kłótnie politycznoreligijne w pubach. Jeden z nich miał nawet ogromny młot Thora wytatuowany na plecach, wyobraża pan sobie?

Kompletna amatorszczyzna. Sytuacja zaczęła się zmieniać diametralnie kilka lat po zakończeniu Wielkiej Wojny, a w chwili obecnej sytuacja normańskich wywiadów stała się dla nas tajemnicą. Nie żartuję, znamy naprawdę niewiele szczegółów ich działalności. Nawet nową nazwę wywiadu Nordveghr, Kringlan bodajże, którą wymienił pan w swoim raporcie, znamy przykładowo dopiero od paru tygodni. Nadal śledzimy wielu przypadkowych, wręcz nieudolnych agentów, lecz odnosimy wrażenie, że ich działalność jest jedynie przykrywką dla znacznie prężniejszych, doskonale zorganizowanych siatek, które zdążyły wciągnąć wielu znaczących Anglików. Mój nieszczęsny kolega Holmes jest tego dobrym przykładem. – A o co im chodzi? – spytał cicho Jeremy. – Cholera, wiele bym dał, by się tego dowiedzieć! – Staruszek plasnął się w kolano. – Czytał pan dzisiejszego „Timesa"? – Nie, nie czytam gazet. To moje zboczenie zawodowe. – Nic pan nie traci, bo znowu rozpisują się o spotkaniu konunga Valgrima z naszym Chamberlainem. Trzy strony bicia piany, wysławiania gospodarki Nordveghr i pokojowego nastawienia Normanów do świata chrześcijańskiego. Jasne, po całych wiekach zaciętych wojen mamy prawo odetchnąć z ulgą, gdy nasz krewki sąsiad-utrapienie wreszcie wyciąga rękę i prosi o zgodę, ale nie jest to powód, by zacząć gładzić go po głowie i obsypywać pochlebstwami. A tymczasem, Baldwin, cała Anglia zdążyła się już zakochać w Normanach! Spróbuj pan powiedzieć złe słowo na ich temat w towarzystwie, a natychmiast ściągniesz pan na siebie oburzone spojrzenia i zjadliwe słowa krytyki. – Gdyby nie oni, mielibyśmy dziś Rosję rządzoną przez komunistów. – Jeremy wstał z fotela i podszedł do obrazu wiszącego nad stylowym biurkiem z szufladami. Ogień w kominku dogasał i wielkie płótno w większości zakryły cienie, ale rozpoznał mundury holmgardzkich i brytyjskich żołnierzy weselących się na ulicach Moskwy. Nad dachami zamazanych domów widać było kopuły Kremla. – Nasz wkład w obalenie rewolucji był znikomy, bądźmy szczerzy. Nie możemy również zapominać o kwestii Niemiec. Gdyby Danowie nie wyprowadzili uderzenia na Dolną Saksonię w 1917 i nie otworzyli tym samym trzeciego frontu, wojna potrwałaby znacznie dłużej. Nie ma co się ludziom dziwić, panie pułkowniku. Zwłaszcza dzisiaj, gdy Normanowie naprawdę próbują nas zjednać. – Wiem – machnął ręką Troy i wstał, by dorzucić kilka suchych szczap do ognia. Płomienie buchnęły snopem iskier. – Co więcej, nie mamy już prawdziwych powodów, by ich nienawidzić. Ludzkie serca w pierwszej kolejności poruszają sprawy religii, a kiedy mieliśmy ostatnią wojnę na tle religijnym? W osiemnastym wieku, Baldwin, a był to idiotyczny kilkutygodniowy zryw kawalerów helgolandzkich, na szczęście ostatni w ich historii. Od tego czasu największy zatarg z Normanami miał miejsce w 1912, kiedy to ich gazety obśmiały zatonięcie „Titanica", ale za broń posłużyły wówczas noty dyplomatyczne, a nie karabiny. Tak, Baldwin, ma pan rację. Ludzie mieli wystarczająco dużo czasu, by przyzwyczaić się do Normanów i ich wizji świata, a wojowniczy żar naszego Kościoła już dawno wygasł. Przed Wielką Wojną mało komu przeszkadzało, że dalej składają te swoje ofiary i wznoszą toasty za

elfy. Dziś mało kto w ogóle o tym pamięta. Tym bardziej niepokoi mnie kwestia ich wywiadów. Starzec zamilkł i zapadła cisza przerywana jedynie trzaskiem płomieni ogarniających nowe szczapy oraz stłumionym wyciem wichru na zewnątrz. – Wie pan, na czym polega prawdziwy problem z Normanami? – zapytał cichym głosem pułkownik. – Te dranie są cholernie pojętni. Przez całe stulecia z ochotą wystawiali się na nasze ciosy tylko po to, by zobaczyć, cośmy zdołali wymyślić, a potem nam to kradli, usprawniali i wykorzystywali przeciwko nam. – Pewien znajomy Vinlandczyk powiada, że Normanowie to naród złodziei – uśmiechnął się blado Jeremy. – Twierdzi jednak, że od nas niczego nie ukradli, bo nigdy niczego mądrego nie wymyśliliśmy. – Nader cyniczny ten pański przyjaciel. Ja rzekłbym, iż na nas skorzystali najbardziej. Na zmasowany atak piechoty odpowiedzieli murem tarcz, a gdy zastąpiliśmy piechotę ciężkozbrojną kawalerią, zaczęli stosować piki i halabardy. Z coraz wyższymi murami obronnymi radzili sobie przy pomocy coraz doskonalszych machin oblężniczych i skradzionego Bizantyjczykom greckiego ognia, oddziały uzbrojone w długie łuki nauczyli się eliminować szarżami lekkiej kawalerii, a potem Halvdan Czarny przywiózł z Chin proch. Resztę zna pan z lekcji w szkole. Rzeź Yorku, drugie Danelag, rozbita krucjata cesarza Albrechta Habsburga, obie bitwy przy Dogger Bank i słynny list hersira Hildira Płomiennego, w którym nazywa Anglików zającami, tworząc tym samym pogardliwe określenie, które przetrwało aż do dziś. Szlag by je... No nieważne. Tak, Baldwin, nie mogę się oprzeć wrażeniu, że udział Normanów w Wielkiej Wojnie był swego rodzaju nawrotem do dawnych sposobów działania. Zaatakowali Niemców, a następnie komunistów głównie po to, by sprawdzić, na jakim jesteśmy poziomie, a potem zaszyli się u siebie i zabrali do roboty. Do licha ciężkiego, pracują już ponad dwadzieścia lat. Chyba nie chcę wiedzieć, co za broń wykombinowali. – Starczy spojrzeć na ich surtry – mruknął Jeremy, lecz nagle poderwał się i rozejrzał z niepokojem. Miał wrażenie, że z tyłu domu dobiegł jakiś odgłos. – Słyszał pan? – zapytał szeptem. – Co? – Troy podszedł do okna, by szczelniej zasunąć kotary. – Coś jakby skrzypnięcie, stuknięcie... – Baldwin, to stary dom i bez przerwy coś w nim trzeszczy, zwłaszcza podczas takiej pogody. Niechże się pan uspokoi. Jeszcze herbaty? – Nie, dziękuję. – Ja również sobie daruję. Potem przez całą noc biegam do ubikacji. Tak, panie Baldwin, Normanowie podpisują z nami umowy, uśmiechają się i pchają coraz to kolejne delegacje, jedna okazalsza od drugiej, a jednocześnie ich szpiedzy kopią pod nami dołki. Trzeba tym

draniom jakoś pokrzyżować plany, ale jak na złość chwila nie jest odpowiednia. Uwagę wszystkich przyciąga powstanie w Sudanie oraz napięta sytuacja w stosunkach z Włochami. Mówili dziś w BBC, że Mussolini nagle przestał udawać niewiniątko i dał naszym eskadrom dobę na oddalenie się od granicy wód terytorialnych. Na dodatek niepokoje w Autonomii Irlandzkiej. Pułkownik Lidell, mój aktualny zwierzchnik, nie śpi od kilku nocy. Tak, to zdecydowanie zła chwila na zajmowanie się Normanami, tym bardziej że ci nie przestają się do nas uśmiechać. Natłok chaotycznych myśli w głowie Jeremy'ego naraz ustąpił, a jego miejsce zajął jeden wniosek, tak oczywisty i wstrząsający, że dziennikarz zamrugał oczyma i chwycił za krawędź biurka. – Na żar piekieł, pułkowniku... – wyjąkał. – To stąd te pieprzone włoskie bombowce! Normanowie udają niewiniątka, ale naprawdę zależy im na tym, by skłócić nas z Włochami! Chcą natrzeć na Wielką Brytanię siłami innego państwa! – No, wreszcie pan do tego doszedł! – mruknął staruszek. – Włochy idealnie nadają się do tej roli. Faszyści wystąpili z Pojednania Narodów, nie są z nami związani żadnym sojuszem, ich interesy w rejonie Morza Śródziemnego kolidują z naszymi, a na dodatek zbudowali niezłą armię. Nic dziwnego, że Normanowie starają się pana sprzątnąć. Jeśli pańskie odkrycie wyjdzie na światło dzienne, będzie istnym kijem wepchniętym w mrowisko, Baldwin. – Do ciężkiej cholery, trzeba więc powiadomić prasę! – zawołał pobladły dziennikarz. – Do tej pory obawiałem się, że takowe doniesienia okażą się mało wiarygodne, ale w tej sytuacji... – Spokojnie, spokojnie! – Staruszek zmarszczył brwi. – Proszę się jeszcze wstrzymać kilka dni. Jutro rano z Croydon wylatuje do Rzymu grupa negocjatorów. Jej przewodniczący, sir Anthony TrollopeMiles, otrzymał kopię pańskiej relacji, którą ma zadanie przedstawić stronie włoskiej. – To pana zasługa? – A kogóż by innego? Jeśli negocjacje zakończą się powodzeniem, a mam nadzieję, że tak się stanie, ogłosimy pańskie rewelacje jako sukces naszego kontrwywiadu. Wywoła to niezłe zamieszanie w siatkach normańskich, na którym najprawdopodobniej skorzystamy. W międzyczasie musimy przystąpić do kontrataku. Wie pan, na czym polega największa słabość Normanów? – Mają wiele słabych punktów. Ich oficerom niekiedy trudno przychodzi podporządkowanie się dowództwu naczelnemu, częstokroć jedynym motywem ich działania jest chęć zdobycia sławy lub wywarcia zemsty... – Są wewnętrznie skłóceni, Baldwin. Danowie od wieków mają pretensję do Swionów o Skanię, Swionia domaga się od Holmgardu dostępu do Morza Białego, Holmgardczycy zaś nie przepadają za Danami ze względu na ich dominację w handlu bałtyckim. Z kolei wszyscy nie lubią Nordveghr za narzucanie swej woli innym państwom Braterstwa, a konungowie nordvehrscy za swego głównego wroga od zawsze uważają Vinlandie, która, jak wiadomo, w

znacznej mierze ignoruje wspólną politykę Braterstwa i w wielu kwestiach działa na własną rękę. Zapewniam jednak pana, że niechęć, jaką odczuwają do siebie te narody, jest niczym w porównaniu do nienawiści między wywiadami, które w końcu ścierają się ze sobą od wielu lat. Trzeba znaleźć jakiś sposób, żeby je mocniej skłócić, Baldwin. Musimy... – Niech pan nic nie mówi... – szepnął nagle Jeremy. – Co? Proszę mi wierzyć, że... – Cicho pan bądź, do cholery! – zawołał dziennikarz i zerwał się z fotela. Lekko utykając, przypadł do drzwi i znieruchomiał. Nie, nie mylił się. Drewniane stopnie schodów skrzypiały lekko pod ciężarem idącego powoli człowieka. – Dopadli mnie – wyszeptał przerażony i rozejrzał się w poszukiwaniu jakiejkolwiek broni. Jego wzrok padł na starą kawaleryjską szablę. – Baldwin, co pan wyprawia? – zawołał zdumiony Troy i też poderwał się z fotela, lecz dziennikarz jednym susem doskoczył do ściany i zerwał broń. Obnażona klinga błysnęła, odbijając płomienie w kominku. – Niech się pan schowa! – warknął dziennikarz i uniósł broń nad głowę. I wtedy drzwi stanęły otworem. Jeremy nie zdążył się przyjrzeć postaci na progu, zresztą nie miał nawet takiego zamiaru. Pchany paniką zebrał wszystkie siły i ciął z dzikim wrzaskiem, lecz broń trafiła w próżnię. Chciał poderwać szablę, uderzyć raz jeszcze, ale naraz świat zawirował, a uderzenie znikąd wybiło mu całe powietrze z płuc. Z głuchym stęknięciem padł na dywan i skręcił się z bólu, desperacko walcząc o oddech. Kątem oka dostrzegł, jak nieznajomy – nie rozpoznawał twarzy, widział jedynie ciemny obrys postaci na tle ognia – podnosi z ziemi szablę, wkłada do pochwy i odwiesza na ścianę, a następnie odwraca się ku staremu pułkownikowi. – Czy ty nie mógłbyś czasem zadzwonić do drzwi na podobieństwo reszty homo sapiens, Cillian? – burknął Troy. – Wygląda na to, że mocno poturbowałeś naszego gościa. – To on zaczął – odparł tamten i opadł na fotel, który poprzednio zajmował dziennikarz. Świat zaczął się Jeremy'emu z wolna rozmazywać, lecz zdołał w końcu nabrać tchu. Odetchnął raz i drugi, obmacał obolałe żebra, przetarł załzawione oczy i uklęknął. – Kim pan, do cholery, jest? – wyrzęził, mierząc wzrokiem przybysza. Mężczyzna, który rozparł się wygodnie w fotelu, był niski, drobnej postury, miał marynarski golf i przybrudzone spodnie. Nieco przetłuszczone, potargane włosy, gęsty wąs przysłaniający górną wargę i pospolita, nieco śniada cera sprawiały, że wyglądał całkiem niepozornie. W innych okolicznościach dziennikarz zapewne minąłby go bez słowa, biorąc za mechanika w podrzędnym warsztacie samochodowym lub ulicznego sprzedawcę owoców, lecz dobrze pamiętał jego błyskawiczną reakcję. Przeczuwał, że pospolity wygląd i nieśmiały uśmiech maskują rogatą duszę, a wrażenie to pogłębiło się, gdy spojrzał przybyszowi w oczy.

Napotkał twarde, wyprane z emocji, nieprzeniknione spojrzenie, które analizowało każdy ruch i wyławiało każdy szczegół. Z trudem opanował ochotę, by uciec wzrokiem w bok. – Bardzo mi przykro, że przyszło się panom poznać w tak niefortunnych okolicznościach – powiedział Troy. – Panie Baldwin, oto Cillian McCull, gwiazda mojego wydziału. Syn irlandzkiej Cyganki i plutonu strażniczego więzienia w Belfaście, żołnierz, sabotażysta, tropiciel, a w wolnych chwilach włamywacz i hodowca gołębi. Służył w Royal Marines, pływał na statkach Kompanii Wschodnioeuropejskiej, pracował również w Scotland Yardzie, gdzie zasłynął jako wyjątkowo mściwy sukinsyn. Mówi biegle po romsku, dańsku, rosyjsku, w kilku dialektach irlandzkiego i zapewne również po czarciemu, potrafi ukryć się w trzyosobowym tłumie, zrobić łuk z kija od miotły i zjeść to, po czym porzyga się dzika koza. – Doprawdy imponujące – mruknął Jeremy, nadal mierząc półIrlandczyka wzrokiem. Ten uśmiechnął się szeroko na słowa pułkownika, pokazując równe, białe zęby, i zaczął skręcać papierosa. – Mogę wiedzieć, czemu zawdzięczam zaszczyt poznania pana McCulla? – A jak pan myśli, Baldwin? – głos Troya nagle ochłódł. – Sądzi pan, że po tym wszystkim, co zostało tutaj powiedziane, po prostu wróci pan do Londynu, zamknie się w swoim mieszkaniu i będzie czekał na koniec tej zawieruchy, licząc na to, że kolejny normański zamachowiec pomyli przecznice? – Muszę wyjechać z Anglii – zagryzł wargę Jeremy. – Im szybciej, tym lepiej. – Zgadza się. – Pułkownik mówił teraz cicho, pospiesznie, nie spuszczając wzroku z wciąż pobladłego dziennikarza. – Uda się pan do Holyhead, a stamtąd do Dublina, gdzie zamelinuje się pan w jakimś tanim hotelu i możliwie najszybciej odnajdzie niejakiego Angusa McNamarę. Jest właścicielem podrzędnej speluny gdzieś w Southside, lecz ostatnio weszliśmy w posiadanie dowodów na to, że główne dochody czerpie z przemytu broni. Najprawdopodobniej normańskiej broni. Proszę dać mu do zrozumienia, że przymkniemy na to oko, jeśli będzie w stanie dać nam jakieś wskazówki do rozgryzienia siatki normańskiej i... – Zaraz, zaraz – przerwał mu wstrząśnięty Jeremy. – Chce pan, bym zaczął pracować dla pana jako szpieg? – W rzeczy samej. McNamara jest pionkiem, ale... – Powoli, Troy! – zaprotestował dziennikarz z wściekłą miną. – Wolałbym również mieć coś do powiedzenia w kwestiach, które dotyczą mnie samego! Wziął pan choćby pod uwagę to, że ja nie nadaję się na szpiega? – Wziąłem i nie wymagam tego od pana. Baldwin, jest pan dziennikarzem i chciałbym, by przeprowadził pan zwykłe dziennikarskie dochodzenie. O pańskie bezpieczeństwo zatroszczy się Cillian, on też podpowie panu, jak należycie wykorzystać zdobyte informacje. – A wziął pan pod uwagę również i to, że mogę nie mieć najmniejszej ochoty pracować dla MI5?

– Nie. Wiele się już o panu dowiedziałem, Baldwin, i wiem, że woli pan działać, aniżeli biernie czekać. Nie jest tajemnicą, że sytuacja w Autonomii Irlandzkiej stała się napięta, a policja i wojsko na miejscu postawione są w stan gotowości, by móc w porę zapobiec kolejnej rebelii. Tajemnicą jest natomiast, że w rejonie Ulsteru zauważyliśmy największą aktywność wywiadów Braterstwa. – Rozumiem – wolno powiedział Jeremy i zapatrzył się w zabytkową wazę z porcelany, po której pełgały refleksy płomieni z kominka. Wiatr za oknem kontynuował swą dziką pieśń, a Troy i McCull siedzieli nieruchomo, jakby nie chcieli przerywać potoku ponurych myśli dziennikarza. – Wygląda na to, że wyświadczyłem sobie niedźwiedzią przysługę, zgłaszając się do pana, Troy – powiedział w końcu. – Nie ukrywam, że pańskie życie w Irlandii zapewne prędzej czy później znajdzie się w niebezpieczeństwie. – Staruszek patrzył na niego twardym wzrokiem. – Będzie pan miał jednak kilka asów w rękawie. Po pierwsze, Normanowie nie spodziewają się tam pana spotkać, a po drugie, będzie miał pan po swojej stronie niezniszczalnego Cilliana McCulla oraz świadomość, że ciągnie pan na swą osobistą świętą wojnę. To dużo. Z drugiej strony może pan odmówić i próbować ukryć się przed Normanami na własną rękę, co przy ich obsesji na punkcie zemsty i honoru może być doprawdy ciekawym wyzwaniem. Wybór należy do pana, Baldwin. – W poprzednim wcieleniu był pan na pewno kramarzem-kusicielem, Troy. Będę potrzebował kilku drobiazgów. – Ma pan na myśli paszport na fałszywe nazwisko i zestaw do charakteryzacji? – po raz pierwszy przemówił McCull. – Już się o to zatroszczyliśmy. Nie moglibyśmy panu pozwolić popełnić tych samych błędów co w Hornlandzie. Jeremy zmierzył go nieprzychylnym spojrzeniem. „Chcesz się potykać na ironię, knypku? – pomyślał. – Z przyjemnością dam ci taką szansę". – Zapewne nie mylę się, sądząc, iż praca dla MI-5 to wolontariat? – zapytał, patrząc na staruszka. Ten uniósł wysoko brwi i wydął wargi. – Cóż, Baldwin, przyznaliśmy panu pewne fundusze na... – Czy mogę zatelefonować do Londynu? – Telefon stoi przy oknie. Dziennikarz wstał i ujął słuchawkę, po czym wykręcił numer do redakcji „The Times". Zegar stojący przy kominku wskazywał ósmą, a o tej godzinie Stockton nie rzadko bywał jeszcze w pracy. Sygnał w słuchawce powtarzał się jednak raz za razem i zniecierpliwiony Jeremy po raz drugi zaczął oglądać wielki obraz przedstawiający zdobycie Moskwy przez siły interwencyjne. Żywszy ogień z kominka odsłonił przed nim kolejne szczegóły.

„Zabawne – pomyślał. – Nasi wyglądają na zdziczałych żołdaków w podartych, brudnych mundurach, natomiast Holmgardczycy prezentują się nieskazitelnie. Ten obraz musiał wyjść spod pędzla Normana..." – „The Times", sekretariat – usłyszał nagle znużony kobiecy głos w słuchawce. – Cindy? – zawołał Jeremy. – Cindy, to ja, Baldwin. Słuchaj, snuje się tam jeszcze gdzieś Stockton? – Tak, przed momentem zrobił karczemną awanturę Bakerowi z działu ogłoszeń drobnych. Parszywa świnia. Zawołać go? – Nie nazywaj go świnią, proszę. Mdli mnie na samą myśl, że mógłbym jeść mięso zwierzęcia tego samego gatunku co Stockton. Tak, zawołaj go. Po niespełna minucie w słuchawce rozległ się głos zasapanego zastępcy redaktora naczelnego: – Baldwin, to ty? Na Boga, jak się cieszę! Słuchaj... – Nie używaj imienia Boga nadaremno, Stockton. Naprawdę chcesz, by cię kiedyś usłyszał? O co tobie chodziło, gdy mówiłeś o tej tam wielkiej szansie, gdy ruszaliśmy spod „Raileys"? Miałeś na myśli Irlandię? – Tak, w rzeczy samej. Dobrze wiesz, że... – Dwa tysiące dwieście funtów, Stockton. I pisać będę pod przybranym nazwiskiem. – Pod przybranym? Co ty wygadujesz?! Jakim znowu przybranym nazwiskiem? Ludzie czytają twoje reportaże, bo firmowane są nazwiskiem Baldwin, do ciężkiego licha! Nie mogę się zgodzić na dwa dwieście! „Ty cholerny przechero!" – pomyślał ze złością Jeremy, lecz zmusił się do wzruszenia ramionami. – Dobrze, niech więc będzie dwa tysiące – powiedział pozornie spokojnym głosem. – Ale co to za nazwisko? Skąd będę wiedział, że to ty? Dziennikarz przetarł oczy. Ogień w kominku znów zdawał się przygasać, pokój otulał mrok, obraz pokazujący ulice Moskwy i weselących się żołnierzy ciemniał jakby zasłaniany cienkimi welonami mroku. Postacie to ginęły w ciemności, to na nowo zyskiwały ostrość, kopuły Kremla zmieniały kształty, tu i ówdzie spomiędzy gęstniejących cieni wynurzał się na chwilę nieczytelny symbol rodem z „Kresu". Baldwin pokręcił głową z niedowierzaniem i rozejrzał się dookoła. Zerknął na ciemne, nieruchome sylwetki Troya oraz McCulla – głowę agenta otaczał szary obłok dymu tytoniowego – i znów spojrzał na obraz, ponownie jasny i wyraźny. Jego sercem targnęło jakieś przeczucie bliskie deja vu.

– Jeremy? Jesteś tam? Cholerna linia telefoniczna... Jeremy? – dopominał się natarczywie głos z zapomnianej słuchawki. – Jakie nazwisko? – Domyślisz się – mruknął dziennikarz i z trzaskiem odłożył słuchawkę na widełki. – Słuchajcie, ja... Jego słowa przerwał brzęk tłuczonej szyby. Przez rozbite okno natychmiast wtargnął wiatr, porywając ciemne kotary na podobieństwo skrzydeł monstrualnych ptaków. Po dywanie potoczył się granat odłamkowy i znieruchomiał u stóp osłupiałego pułkownika. W sekundę później buchnął gęstym, gryzącym dymem. I znów Cillian zadziałał szybciej niż ludzka myśl. W migotliwym blasku rzucanym przez podsycony wiatrem ogień Jeremy patrzył, jak drobny mężczyzna łapie pułkownika za poły szlafroka, podrywa go – wręcz unosi – i ciska w kierunku drzwi. Te ustąpiły pod ciężarem padającego starca, huknęły o ścianę, Troy zniknął w półmroku korytarza. – Baldwin! – wrzeszczał McCull. – Uciekaj! To granat gazowy! Przerażony Jeremy zrobił krok, potem drugi i nagle poczuł, jak dłonie Cilliana zaciskają się na jego ramionach. W następnej sekundzie leciał już ku drewnianej podłodze i piętom gramolącego się oszołomionego Troya. W głowie dziennikarza pulsowała jedna jedyna obezwładniająca myśl: „To koniec!". Walnął barkiem o podłogę, świat błysnął na czerwono, lecz kątem oka zdołał dostrzec poręcz schodów. Panika wyzwoliła w nim nadludzkie siły – w jeden skurcz serca później toczył się już w dół. Każde uderzenie o drewniany stopień wyzwalało kolejną eksplozję bólu, McCull coś krzyczał, ale Jeremy nie mógł o tym myśleć, nie teraz. Podłoga na parterze, twardy dywanik, wieszak na kapelusze. Oszołomiony, półprzytomny poderwał się na nogi. W lustrze mignęła mu jego własna twarz, biała, pokrwawiona. Wtedy lustro pękło na tysiąc kawałków. Oszołomiony dziennikarz cofnął się o krok i instynktownie spojrzał w górę schodów, skąd dobiegł strzał. – Ani kroku! – wrzeszczał McCull, z jego pistoletu unosiła się smużka dymu. – Stój, Baldwin! Oni chcą nas wywabić na zewnątrz! Spojrzał na drzwi wejściowe – ciemne i niewzruszone wydały mu się naraz cienkie niczym lniana zasłona. Zrobił kilka niepewnych kroków w tył, uderzył plecami w wieszak. Wtedy wokół jego nadgarstka znów zacisnęła się dłoń agenta. – Wyjście do ogrodu! – szepnął chrapliwie. – A jeśli zostało obstawione? – Jeremy z trudem łapał oddech.

– Sprawdzę. Kilkoma sprawnymi ruchami zwolnił zamek tylnych drzwi i wyrzucił na zewnątrz płaszcz pułkownika, który natychmiast uleciał porwany silnym wiatrem, a sam wysunął głowę na ułamek sekundy. Potem zaryzykował dłuższe wyjrzenie. – Czysto – syknął. – Skąd wiesz? Przecież... – Gdyby tam był snajper, pewnie byłoby już po mnie. Dalej! Nagle wypchnął dziennikarza na zewnątrz, do mrocznego, rozkołysanego podmuchami wiatru ogrodu. Dziennikarz padł na kolana i instynktownie odroczył się w lewo, za drzwi. Wtedy wnętrze domu rozbłysnęło wystrzałami. McCull przypadł do framugi, wyjrzał ostrożnie i pociągnął za spust. Płomień wylotowy dwukrotnie oświetlił jego twarz, skupioną, zaniepokojoną. – Dwie przecznice stąd stoi niewielki czarny morris – warknął, nie patrząc na Baldwina. – Jakby co, kluczyki są w stacyjce, ale nawet nie waż się ode mnie oddalać. Na mój znak obiegniemy dom i... – Słuchaj, ja dam sobie radę. Wystarczy... – Żadnych własnych pomysłów, Baldwin. Żadnych! Nie mam pojęcia, dlaczego zamachowcy nie obstawili ogrodu, ale trzeba założyć, że wokół domu czyha ich kilku. Jeremy dźwignął się na nogi. Mrok w głębi domu znów uciekł przed blaskiem wystrzałów. Drewniana framuga, do której jeszcze przed momentem Cillian przytulał głowę, zamieniła się w rój wirujących drewnianych strzępów. Upuszczony rewolwer Enfield Mk I błysnął chromem, nim wylądował w trawie. Oszołomiony Irlandczyk odskoczył w bok, potknął się, wpadł w kałużę pod rynną. Potrząsnął głową otrzeźwiony zimną wodą i podniósł się na łokciu, lecz za późno. Na zasypanym drzazgami progu stanął nieznajomy z dymiącym pistoletem w garści. – Baldwin? – warknął, płynnym ruchem podrywając broń do ramienia. Mierzył w znieruchomiałego McCulla. – Tutaj – szepnął Jeremy i z całej siły natarł na podziurawione kulami drzwi. Uderzony napastnik zachwiał się, odepchnął drzwi, jednak lufa pistoletu zmieniła kierunek. Cillian dopadł swej broni, przetoczył się, wycelował, znów huknęły strzały, tym razem bliskie, ogłuszające. I nagle zapadła cisza. Pistolet uderzył z trzaskiem o schodki pod drzwiami i stoczył się po nich na trawnik. Napastnik chciał się cofnąć, próbował coś powiedzieć, lecz z jego ust buchnęła krew.

Wtedy jego twarz wykrzywił nowy, już ostatni spazm. Zapadła cisza. – Głupiec – oznajmił pułkownik Troy i wyszarpnął szablę z pleców trupa. Następnie poprawił zmierzwione mlecznobiałe włosy i zaciągnął szczelnie szlafrok. – Powinien był wiedzieć, że urządzanie sobie strzelaniny w domu byłego kawalerzysty to doprawdy kiepski pomysł. A wy co tutaj jeszcze robicie? – Spojrzał na Jeremy'ego i McCulla. – Nie powinniście aby być już w połowie drogi do Holyhead? *** Zimny nocny wiatr hulał zaciekle aż do pierwszych, mdłych promieni słońca o świcie. Bez litości targał drzewami i słupami wysokiego napięcia, wprawiał w drżenie okiennice i pastwił się nad nielicznymi podróżnymi. Tych, którzy zatrzasnęli przed nim drzwi, również nie oszczędzał. Przenikliwe wycie przepędzało sen nawet z najcieplejszych domowych pieleszy, a tym, którym udało się go zaznać, przesycało sny najgorszymi koszmarami. Nie zaznał snu zastępca redaktora naczelnego „The Times" Martin Stockton, który pomimo potrójnej dawki leków przez całą noc wiercił się na posłaniu i wbijał niewidzący wzrok w ciemność. Nie spał ani attache kulturalny ambasady vinlandzkiej Hjalmar Ragnarson, który zamknął się w swym gabinecie i otworzył butelkę rumu, ani jego podwładny Sigurd, choć ten z całkowicie innych powodów. Jeremy emu Baldwinowi, siedzącemu na fotelu pasażera starego, poobtłukiwanego morrisa prowadzonego przez milczącego Cilliana McCulla, raz na jakiś czas udawało się zapaść w drzemkę, lecz rzadkie chwile snu wypełniały jego umysł niepokojem. Nie spał również Olav Valgrimson, który aż do świtu siedział przy oknie swego pokoju w hotelu „Browns" przy Albemarble i układał w głowie kenningi, próbując odpędzić wspomnienia odrażającego East Endu. Ten ostatni przypadek bezsenności nie był jednak niczym niezwykłym. Olav nie zmrużył oka od wielu, wielu lat.

Ponury wiatr nie zdołał jednakże przepędzić radości z serc tych, którzy mieli powody, by ją odczuwać. Marcel Divinee poruszył się na łóżku i mruknął coś przez sen, po czym nie otwierając powiek, ujął dłoń siedzącej przy nim Angeli. Dziewczyna nakryła nią swe łono, a w jej oczach pojawiły się łzy szczęścia. Lecz Angela była wyjątkiem. Tej nocy Anglicy uczyli się, czym jest niepewność i bezradność, lecz w niczym nie mogło ich to przygotować na nadciągające wydarzenia.

Czêœæ 3

Zagubiony

Nasza krnąbrna, od zawsze niepokorna siostra Irlandia znów popełniła grzech, drodzy rodacy. Być może w niebie grzechy są wybaczane, lecz tutaj, na ziemskim padole, należy je karać. I karać je będziemy z całą surowością, bez najmniejszej litości. Możemy jedynie pokładać nadzieję w Bogu, że zmiany, jakie nastąpią po ustanowieniu autonomii, uchronią ten szalony, nieobliczalny naród przed kolejnymi ofiarami.

Słowa premiera Wielkiej Brytanii Herberta Henry'ego Asquitha, będące odpowiedzią na falę krytyki, która podniosła się latem 1916 roku po pierwszych egzekucjach przywódców powstania wielkanocnego

12 Cillian zatrzymał samochód tylko raz, gdy ciemne niebo nad wschodnim horyzontem zaczynało blednąc, co oznaczało rychłe nadejście świtu. – Czas się wysikać, stary druhu – oznajmił i otworzył drzwi ze swojej strony. Do wnętrza samochodu wtargnął wiatr, kąśliwy i wilgotny. – Dlaczego nazywasz mnie starym druhem? – spytał Jeremy, otwierając oczy. W ustach miał nieprzyjemny kwaśny smak, w ścierpniętych nogach odezwały się setki drobnych igiełek. – Dzielę świat na starych druhów i starych wrogów. Tych ostatnich na martwych i żywych. – Oho, toś mnie przeraził – mruknął dziennikarz potrząsnął głową, próbując odpędzić resztki snu. Nadal oszołomiony wysiadł z samochodu i przeciągnął się, aż mu w kościach strzeliło, po czym szczelniej okrył ramiona płaszczem z wielbłądziej wełny i podarowanym mu przez troskliwego pułkownika Troya. Ruszył w kierunku najbliższej kępy mizernych, poskręcanych od wiatru drzewek. „Boże drogi, oddałbym wszystko za filiżankę mocnej kawy" – pomyślał. Przypadkowi bądź złośliwości Cilliana McCulla przypisać należało to, że niewielki morris zatrzymał się na poboczu pośród bezkresnego wrzosowiska, na którym bezkarnie hulał wicher. Załatwienie potrzeby naturalnej zabrało Jeremy emu ledwie krótką chwilę, ale zdążył przez ten czas przemarznąć na wskroś i z prawdziwą ulgą zatrzasnął za sobą drzwi samochodu. – Kiedy będziemy w Holyhead? – zagadnął, drżąc z zimna. – Pojutrze przed południem – rzucił Cillian i odwrócił się, by odłożyć broń na tylne siedzenie. – Piekło i szatani – wyjęczał Baldwin. – Ja chyba zwariuję w tym przeklętym samochodzie... A może byśmy się gdzieś zatrzymali na nocleg, co? Przecież prowadzisz od paru godzin, chłopie, zaraz ci oczy wypłyną. – Nie pamiętasz, co mówił Troy? Ja jestem niezniszczalny. Jak mi wypłyną, to też jakoś dojadę. Porządnie się wyszczałeś? Możemy jechać? – Nie, nie możemy. Do cholery, McCull, zatrzymajmy się! Oddałbym dosłownie wszystko za kilka godzin w ciepłej pościeli. – To tani jesteś – burknął Cillian, uruchamiając silnik. Morris zakaszlał raz, drugi i zaczął pracować. – Nie ma mowy o żadnym noclegu, stary druhu. Ale mam coś, co choć trochę ukoi twą udrękę. Na kolanach Jeremy'ego nagle znalazł się obły, ciepły przedmiot. Otworzył oczy i ze zdumieniem rozpoznał kształt termosu.

– W środku jest kawa – poinformował go agent MI-5. – Weź kilka łyków i lepiej się skup, bo teraz czeka cię krótkie przeszkolenie. *** Ze wszystkich form przemieszczania się Baldwin najbardziej lubił podróże morskie. W zawodzie korespondenta wojennego prędkość była niezwykle ważną rzeczą i podobnie jak wielu swoich kolegów po fachu w chwili potrzeby bez wahania korzystał z najnowszych zdobyczy cywilizacji, takich jak telegraf, telefon czy samolot. Podróżowanie na pokładzie statku jednakże pozwalało mu się wyciszyć po gorączkowej gonitwie za informacjami, pozwalało na nowo wniknąć w głąb siebie, przemyśleć ostatnie wydarzenia, czasem nawet ująć ołówek i nakreślić pierwsze zdania nowego reportażu. Słony smak morskiego wiatru, przenikliwy krzyk morskich ptaków i widok szarych fal wznoszących się i opadających na podobieństwo splotów wielkiego węża uspokajał go i dawał chwilę wytchnienia. Również i teraz, gdy brzeg Anglii rozciągnął się w długą, coraz bardziej zamazaną kreskę na horyzoncie, w sercu Jeremy'ego na moment zagościła ulga. Jak zahipnotyzowany wpatrywał się w nieskazitelną biel kilwateru, która cierpliwie wygładzała wszystkie zmarszczki w jego duszy. „Nie może być aż tak źle – pomyślał, śledząc wzrokiem drobne wiry, które pojawiały się i znikały pośród wzburzonej kipieli. – Niech Bóg błogosławi Cilliana za wszystkie te rady, groźby i ostrzeżenia, ale pewnie i tak z nich nie skorzystam. Przecież w Irlandii zawsze było gorąco i zawsze do siebie strzelano, a mimo to nasi wracali bez uszczerbku. Jak się nazywał ten dziwak, który siedział tam miesiąc i pisał o IRA? Josh Svenson? Nie, na pewno nie jest tam gorzej niż w Sudanie. Ha, ha, ciekawe, co by ten złośliwy kurdupel powiedział, gdyby przyszło mu spieprzać przez pustynię pod gradem kul mahdystów!" Instynktownie zerknął przez ramię ku dziobowi promu, gdzie stał McCull. Agent MI-5, ubrany w pasiastą marynarkę ze skórzanymi łatami na łokciach oraz zachodzący na oczy beret, stał nonszalancko oparty o reling i palił skręta. Co chwila pokrzykiwał coś po irlandzku w kierunku grupki hałaśliwych młodych mężczyzn zajętych jakąś grą na przednim pokładzie, a każdy jego komentarz wywoływał chichoty wśród stojących nieopodal kobiet w wydętych wiatrem sukniach. Baldwin nie znał języka, ale udzieliła mu się wesołość grających. Patrzył na nich z uśmiechem, gdy nagle Cillian spojrzał prosto na niego. Mimo dzielącej ich odległości Anglik wyczuł chłodne ostrzeżenie w jego wzroku. W głowie znów rozbrzmiał mu głos agenta z buczącym silnikiem morrisa w tle: „Przygotuj się na to, że zniknę zaraz po odprawie paszportowej. Pułkownik wyznaczył mi rolę twego strażnika, a nie doradcy, tak więc przy odrobinie szczęścia nie ujrzysz mnie ani razu przez całą wyprawę. Nie będziemy razem chodzić, razem jadać czy razem spać, wszystko to masz robić sam. Jak wpadniesz w tarapaty, nie wolno ci wołać mnie na pomoc lub rozglądać się za mną. Jeśli będę mógł, pomogę ci, jeśli nie, to trudno, jesteś skazany na własne siły. Pod żadnym pozorem jednak nikt nie może nas ze sobą połączyć. Zapamiętałeś?"

– Zapamiętałem – mruknął Jeremy i natychmiast odwrócił głowę. W tej samej chwili coś ciemnego musnęło jego twarz. Zaintrygowany spojrzał w bok i ujrzał młodą kobietę desperacko próbującą zawiązać ciemną jedwabną chustę wokół głowy. Dokuczliwy wiatr wydymał jednak tkaninę i porywał splecione w warkocz włosy, tak więc dziewczyna szamotała się i klęła pod nosem, lecz efekt jej starań wciąż pozostawał mizerny. Naraz chusta uciekła jej spomiędzy palców i niczym wielki nietoperz pofrunęła ku niebu, lecz wtedy złapał ją Jeremy. Uniósł brwi zaskoczony własnym refleksem i podał zgubę dziewczynie. – Go raibh maith agat [dziękuję] – powiedziała zarumieniona. – Przykro mi, ale nie znam irlandzkiego – odparł dziennikarz. – Mówi pani po angielsku? – Jestem Irlandką, tak więc nie mam wyboru – stwierdziła dziewczyna z przekąsem. Mówiła niemalże bez akcentu. – Ma pan niezły refleks. Ani chybi grywa pan w tenisa z przyjaciółmi z uniwersytetu, co? – Nie, nie mam na to czasu – uśmiechnął się Jeremy. – Jestem dość zajętym człowiekiem. – Ach, rozumiem! Polowanie na lisy, przyjęcia popołudniowe, wyścigi konne, upijanie się w klubach dla dżentelmenów... Jakie to wszystko czasochłonne, nieprawdaż? Dopiero teraz Baldwin przypomniał sobie o charakteryzacji, której poddał go Cillian zaraz po przybyciu do Holyhead. Rzedniejące jasne włosy dziennikarza zostały pofarbowane na czarno, a następnie sczesane na bok. Agent nakazał mu się również dokładnie ogolić, wręczył okulary ze srebrną oprawką oraz niewielki sygnet ze sfałszowanym rubinem, a na końcu poinstruował, jak ma trzymać głowę i chodzić. Wszystkie te zabiegi, łącznie z przebraniem się w modny, elegancki garnitur (aczkolwiek podrobiony, jak przyznał Cillian) oraz narzuceniem długiego płaszcza z wełny, zamieniły Jeremy'ego z zaniedbanego, niespokojnego korespondenta wojennego w archetyp bywalca londyńskich kręgów towarzyskich. Dziennikarz początkowo protestował przeciwko tak mało dyskretnemu przebraniu, lecz wtedy Cillian wręczył mu fałszywy paszport na nazwisko Alberta Vandruffa, obywatela Lyonesse. „Pewnie dobrze wiesz, co sądzą o nas nasi kuzyni zza oceanu – przypomniał sobie słowa Cilliana. – Między sobą obśmiewają nas niemiłosiernie, ale za każdym razem, gdy któryś znajdzie się w Starym Kraju, staje się bardziej angielski od nieboszczyka Churchilla. Sam posiadasz sporo cech typowych dla Lyonesseńczyków, jak choćby niewyparzoną gębę, wrodzoną niezdarność oraz brak perspektywicznego myślenia, tak więc takie przebranie nie powinno wzbudzić żadnych podejrzeń. Pamiętaj tylko, by zmienić akcent na bardziej gardłowy, co drugie słowo powtarzać »miły panie« i oburzać się za każdym razem, gdy ktoś skrytykuje republikę jako ustrój". Tymczasem w oczach dziewczyny wyczytał niechęć, co jednocześnie dodało mu otuchy, jak i mocno go zirytowało. Cieszył się, że kamuflaż jest przekonujący, ale z drugiej strony wolałby nie budzić uprzedzeń samym tylko wyglądem.

Tym bardziej że – co przyznał z narastającym zdumieniem – Irlandka była naprawdę piękną dziewczyną. Wściekłe podmuchy wiatru wreszcie rozsupłały jej warkocz i długie kruczoczarne włosy uniosły się wraz z powiewem, przysłaniając drobną, elfią twarz. Gdy w końcu je zebrała i kilkoma gwałtownymi szarpnięciami związała w gruby supeł, Baldwin ujrzał głębokie ciemnozielone oczy, drobny, lekko piegowaty nosek oraz usta, mocno zaciśnięte ze złości. Cała jej sylwetka emanowała witalnością, jakby rozsadzało ją potężne źródło niewyczerpalnej energii. – No – oznajmiła w końcu. – To napatrzył się pan na niedolę poddanej waszego króla. – Przesadza pani z okazywaniem niechęci – stwierdził. – Nie jestem Anglikiem, miła pani. O, wybaczy pani nietakt, mam na imię Albert. Albert Vandruff z Nowego Amsterdamu. Przybrane imię i nazwisko zabrzmiało w jego ustach równie fałszywie jak imitacja gardłowego akcentu używanego na północy Lyonesse i Baldwin spojrzał na dziewczynę z lekkim przestrachem, jakby obawiał się, że ta parsknie śmiechem i wyszydzi nieudolną próbę zamaskowania jego tożsamości. Jednakże Irlandka nie zamierzała szydzić, tylko spojrzała na dziennikarza z bezgraniczną wprost pogardą. – A na co mi pańskie imię i nazwisko? – warknęła. – Bym mogła dzięki temu stanąć w pierwszym szeregu, gdy będzie pan rzucał miedziaki jako wyraz współczucia dla uciśnionego narodu? Z tymi słowami odwróciła się i odeszła, zostawiając osłupiałego Jeremy'ego na rufie promu. Baldwin rozejrzał się bezradnie, jakby nie dowierzał temu, czego przed chwilą doświadczył, lecz wtedy znów napotkał wściekły wzrok Cilliana. „Jedną z podstawowych zasad poruszania się na potencjalnie wrogim terenie jest unikanie jakichkolwiek kontaktów z przypadkowo napotkanymi miejscowymi – przypomniał sobie Jeremy. – Każdy człowiek, nawet ten najbardziej niewinnie wyglądający – a właściwie to przede wszystkim ktoś taki – jest potencjalnym agentem wrogiego wywiadu. Wbij sobie to do głowy, dziennikarzu. Koniec wywiadów z żołnierzami, barmanami, żebrakami i dziwkami na rogu". – A pocałujcie mnie wszyscy w dupę! – mruknął Baldwin i znów oparł się o reling. *** Dublin przywitał ich gęstą, dokuczliwą mżawką oraz atmosferą nerwowości. Śmiechy i wesołe przekomarzania ucichły, gdy dostrzeżono duży brytyjski niszczyciel kotwiczący na redzie. Irlandczycy zgromadzili się wzdłuż burt i bez słowa, z martwymi twarzami przyglądali się szaremu, groźnie wyglądającemu okrętowi. Nad pokładem zawisła ciężka, ponura cisza, nawet krzyki coraz liczniejszych mew niosły w sobie jakąś groźbę. Jeremy przez moment chciał dołączyć do nielicznych podróżujących promem Anglików, którzy kierowani podświadomym poczuciem zagrożenia również zbili się w grupki, ale po chwili namysłu pokręcił głową. Dziewczyna nie podała w wątpliwość jego przybranej

tożsamości, ale jej słowa, tak czy owak, obudziły w nim osobliwe poczucie winy i naraz stracił ochotę, by chronić się wśród rodaków, którzy od setek lat na przemian z Normanami uciskali jej rodzinną wyspę. Z rufy patrzył, jak ich statek powoli wpływa do dublińskiego portu i przybija do szerokiego nabrzeża, a marynarze mocują cumy wokół pachołków i układają trap, który natychmiast otoczyło kilkunastu angielskich żołnierzy. W ich zachowaniu również znać było nerwowość. Pasażerów promu traktowali szorstko i obcesowo – dwóch z nich wyrywało dokumenty tożsamości z rąk schodzących na ląd podróżnych i z podejrzliwością porównywało twarze z fotografiami, inni gwałtownie przeglądali bagaże, nierzadko rozsypując zawartość na mokrym nabrzeżu. Pozostali czuwali dookoła z karabinami gotowymi do strzału. Baldwin czuł narastające napięcie, lecz ku jego niedowierzaniu miejscowi przyjmowali kontrolę bardzo spokojnie. Nie odpowiadali na drwiny Anglików, pochylali głowy, by uniknąć prowokacyjnych spojrzeń, bez słowa zbierali rozbebeszone bagaże. Dziennikarz odnosił jednak wrażenie, że zaskakująca spolegliwość Irlandczyków wywołuje jeszcze większą agresję ze strony żołnierzy, i zadał sobie w duchu nieuniknione pytanie, do czego to wszystko prowadzi. Wtedy dostrzegł swą przygodną znajomą, która zdołała już uporządkować włosy i skryć je pod chustą. W jej zielonych oczach pulsowała zimna nienawiść, lecz gdy żandarm rozpiął jej torbę i wepchnął do środka dłoń, pokornie pochyliła głowę. Żołnierze krzyczeli. Jeden z Irlandczyków został skuty kajdankami i odprowadzony na bok. Nie szarpał się ani nie protestował. A mżawka była coraz dokuczliwsza. „Mam nadzieję, że farba Cilliana zniesie jakoś irlandzką pogodę" – pomyślał Jeremy, poprawiając dłonią sczesane na bok włosy. Cieszył się, że może zająć myśli czymś tak błahym. Wreszcie nadeszła jego kolej. – Dokumenty! – warknął młody szeregowiec o bladej, nakrapianej piegami twarzy. Baldwin bez słowa podał mu swój nowy paszport. – Jestem korespondentem „The Voice" z Nowego Amsterdamu – oznajmił w odpowiedzi na pytające spojrzenie żołnierza. – Mam skierować się do generała Otto Barlingtona, dowódcy garnizonu. – Dublin Castle – burknął wojskowy. – Nie sposób nie trafić. Baw się pan dobrze w tej dziurze. A ty gdzie, cholerna łajzo! – wrzasnął w kierunku Irlandczyka stojącego za Jeremym. Dziennikarz nie usłyszał już kolejnych pokrzykiwań piegowatego szeregowca. Z niekłamaną ulgą opuścił tłum kłębiący się na nadbrzeżu, by dołączyć do grupki szczęśliwców, którzy przeszli już odprawę i zmierzali w kierunku miasta. Mylił się jednak, licząc, że odczuwalne w porcie napięcie zelżeje nieco na ulicach miasta. Twarze napotkanych Irlandczyków były szare i zmęczone, ci, którzy go mijali, spuszczali wzrok bądź naciągali na czoło berety. Z rzadka udawało mu się pochwycić spojrzenie któregoś z nich, a wtedy

dostrzegał w nim nienawiść przemieszaną z obietnicą rychłej zemsty. Baldwin szedł coraz szybciej i z każdym krokiem czuł coraz większą obawę. Niestety, na taksówkę nie miał co liczyć. Zabłoconymi ulicami miasta poruszali się głównie piesi lub wozy zaprzężone w wynędzniałe szkapy, a mijające go z rzadka samochody najczęściej były ciężarówkami wojskowymi bądź karetkami policji. Zielone mundury armii brytyjskiej widać było zresztą na każdym kroku – kilkuosobowe patrole stały na wszystkich większych skrzyżowaniach, legitymowały przechodniów, zaglądały do nielicznych czynnych sklepów i pubów, a każde ich pojawienie się witały jeszcze głębsza cisza i jeszcze cięższe spojrzenia. Kilkakrotnie chciał podejść do napotkanego patrolu i spytać o drogę, lecz za każdym razem dochodził do wniosku, że nie warto. „O co ci chodzi, Jeremy? – zapytał się w myślach, gdy mijał wyniosłe, poszarzałe od deszczu kolumny portyku giełdy Royal Exchange zamkniętej kilka lat temu. – Przecież w Sudanie było o wiele niebezpieczniej, prawda?" „Tak – odpowiedział sobie po chwili. – Jednakowoż w Sudanie znaliśmy zagrożenie. Wiedzieliśmy, z którego kierunku uderzą mahdyści, wiedzieliśmy, którędy przed nimi uciekać. Tutaj nic nie jest jasne. I, niech mnie szlag trafi, boję się!" Na słupach dostrzegł wymalowane pośpiesznie napisy po irlandzku, równie złowieszcze i zagadkowe jak atmosfera w szarym, brudnym mieście. Westchnął cięż. ko i odwrócił się ku ulicy, którą z warkotem silników jechał właśnie konwój wojskowych pojazdów. Irlandczycy przystawali i odprowadzali go długimi, przeciągłymi spojrzeniami, które odwracali natychmiast, gdy tylko odwzajemnił je któryś z żołnierzy. – A, niech to wszystko szlag trafi! – warknął dziennikarz i podszedł do stojącego najbliżej dublińczyka, starszego mężczyzny o ogorzałej, pobrużdżonej twarzy. – Miły panie, szukam drogi do Dublin Castle. Ponoć nie sposób nie trafić. – To w czym mam panu pomóc? – burknął Irlandczyk i odszedł. *** Dla wielu młodych, rozczytanych w wojennych historiach chłopców generał Otto Barlington stanowiłby wzór oficera. Idealnie leżący mundur, przyprószone siwizną włosy i długie, sumiaste wąsiska natychmiast budziły szacunek, a tubalny głos sprawiał, iż słuchający go człowiek podświadomie miał ochotę stanąć na baczność. Jeremy Baldwin jednakowoż nie był już chłopcem i od razu dostrzegł to, co przeoczyłoby wielu wielbicieli powiastek dla młodzieży – podkrążone oczy, pożółkłą cerę oraz lekko drżące dłonie świadczące o wielu nieprzespanych nocach i zbyt dużej ilości wypitej kawy.

– Jeszcze raz. – Generał zacisnął powieki i przetarł je dłońmi. – O co panu chodzi, panie Wanderoff?

– Vandruff. Albert Vandruff – powtórzył Jeremy. – Jestem korespondentem „The Voice" i chciałbym... – No właśnie, niech się pan dokładnie zastanowi, czego pan tu właściwie chce. – Barlington spojrzał na niego półprzytomnie. – Jeśli chce pan stworzyć sensacyjną historię o walce dzielnych angielskich żołnierzy przeciwko przebrzydłym buntownikom, to proszę zaszyć się w pokoju hotelowym i napisać ją z głowy. Bez wychodzenia na ulice. Jeśli chce pan poruszyć sumienie swoich rodaków, zwłaszcza imigrantów z tej cholernej wyspy, i opisać nasze okrutne metody wymuszania posłuszeństwa, to również niepotrzebnie się pan tu fatygował. Bo to, co pan zobaczy w Northside, może całkiem zrujnować pańskie zamysły. – Dlaczego? – westchnął Baldwin. Wielu wojskowych uważało dziennikarzy za wścibskich, wszędobylskich darmozjadów, którzy lezą na pierwszą linię tylko po to, by z przerażeniem kulić się na dnie okopu, a potem, po dojściu do siebie, ironicznymi słowy opisać dowódcę, który chciał ich przed tym uchronić. Jeremy nie dziwił się więc, że w rozmowie z nim generał przybiera złowieszczocyniczny ton, ale po blisko godzinnej włóczędze po ulicach Dublina miał dość wszystkiego. Jego buty były przemoczone, a żołądek burczał z głodu – nie zdobył się bowiem na wizytę w którymś z nielicznych otwartych pubów. – Bo tam trwa pieprzona wojna, Wanderoff – warknął dowódca garnizonu. – Wojna bez tryumfalnych szarż, sztandarów i przemów dowódców, brutalna przepychanka, w której już dawno nie ma podziału na tych złych i tych dobrych. Wczoraj te skurwysyny raniły czterech moich ludzi, jeden z nich najprawdopodobniej straci nogę. Poszedł też z dymem samochód ciężarowy. Aresztowaliśmy kilkudziesięciu podejrzanych, ale jedynym skutkiem będzie pewnie to, że jutro z rana zaatakują znowu, tym razem mocniej. Nie ma na nich sposobu, Wanderoff, wierz mi pan. Trza by tą pierdoloną dzielnicę otoczyć kordonem, a potem spalić, zaorać i solą posypać. Jak Spartę. – Kartaginę – poprawił go odruchowo Baldwin. – Za pańskim pozwoleniem, chciałbym przyłączyć się do patrolu. Możliwie najwcześniej. – Wanderoff, powtórzę, na wypadek gdyby pan mnie nie zrozumiał. Rzepojady dzielą się na tych, którzy należą do IRA, i na tych, którzy tylko z nimi współpracują. Co rozstrzelamy jakichś krzykaczy z tej ich partii, Sinn Fein, to zaraz pojawiają się nowi, jeszcze głośniejsi. Co najdziemy jakiś tajny arsenał i skonfiskujemy jego zawartość, to następnego dnia atakują nas znowu, z jeszcze lepszą bronią w łapskach. Jakbyś pan próbował łeb tej tam... chimerze odrąbać. Nie ma siły na skurwieli. Nogi i ręce jednemu z drugim poodcinać i zęby powybijać, to oszczać będą próbowali. – Nalegam. – A rób pan, co chcesz – wzruszył ramionami generał i podpisał jakiś papier. – Patrol porucznika Stirlinga wyjeżdża za niecałą godzinę. Oto skierowanie. ***

– Po pierwsze, to ściągnij pan te łachy, Vandruff – oznajmił pucułowaty sierżant, gdy pozbawiona plandeki ciężarówka wyjechała na główną ulicę i podskakując na wybojach, skierowała się na północ. – Każdego z tych rzepojadów ręka świerzbi, żeby walnąć kamieniem w fircyka w modnym płaszczu. Steve, daj panu wierszoklecie jakąś kurtkę. W miarę możliwości nie swoją, bo takich wszy to jeszcze pewnie na oczy nie widział i gotów nam się tu ze strachu poszcząc. Wśród rubasznych śmiechów żołnierzy 2. Dywizji Londyńskiej Jeremy założył wytartą kurtkę mundurową, a potem zapiął hełm podany mu przez sierżanta. Następnie usiadł na wąskiej ławeczce przymocowanej do burty ciężarówki, mając po jednej stronie szeregowca o imieniu Steve, a po drugiej sierżanta. Ten ostatni nie przestawał mówić: – Po drugie, to nie wychylaj się pan. Jak dojdzie co do czego, to wtocz się pan pod ławkę i leż pan spokojnie, pisz pan te swoje wiersze i czekaj, aż wszystko się skończy. Na razie możesz pan siedzieć z nami – Southside jest stosunkowo bezpieczne – ale po przejechaniu mostu zrobi się niewąsko, to panu gwarantuję. – Jasna sprawa, sierżancie – kiwnął głową Jeremy, dopasowując zapięcie hełmu pod brodą. Siedzący obok niego żołnierze uśmiechali się i dorzucali jakieś cierpkie komentarze, ale widać było, że są zdenerwowani. Jeden z nich ściskał krzyżyk w brudnej dłoni, inny siedział z zamkniętymi oczyma i poruszał ustami, jakby się modlił, jeszcze inny bez końca wycierał dłonie o materiał munduru. Dziennikarz poczuł udzielające się napięcie, nie przeszkadzało mu nawet to, że sierżant zapalił wyjątkowo cuchnącego papierosa. Szeregowiec o imieniu Steve uniósł swego enfielda i podetknął go Baldwinowi pod oczy. – To jest karabin – oznajmił, parodiując nauczycielski ton. – Najlepszy wynalazek ludzkości, zaraz po piwie I prezerwatywach. Karabin strzela i rozwala łby. Widziałeś pan kiedyś coś takiego, panie poeta? – Zdarzyło mi się. W Sudanie mieli tego od cholery. – W Sudanie? – odezwał się porucznik Stirling, siedzący najbliżej szoferki ciemnowłosy olbrzym o pobrużdżonej, brutalnej twarzy. – Byłeś pan z Dawesem? – Tak – powiedział Baldwin i odwrócił wzrok. „Unikaj jak ognia mówienia o sobie – odezwał się głos Cilliana w jego głowie. – Nie mieliśmy czasu przygotować ci szczegółowej historyjki i sam też jej nie wymyślaj, bo istnieje ryzyko, że pod wpływem stresu zaczniesz przeczyć sam sobie i twoja nowa tożsamość zacznie budzić podejrzenia. Przede wszystkim jednak żadnych wspominek ze swego życia. Wierz mi, wspomnienia zawsze wywołują pytania, a w twojej sytuacji celne pytanie okaże się groźniejsze od celnej kuli". „Cholera – pomyślał Jeremy. – Jasna cholera!" – A cóż sprowadziło lyonesseńskiego korespondenta do Egiptu? – spytał Stirling, mierząc go badawczym spojrzeniem. – Na, było nie było, angielski front?

– To samo co tutaj, miły panie – odparł dziennikarz. – Reportaże o waszych tarapatach to woda na młyn dla republikanów. – Piszesz pan krwawe historyjki, by zadowolić bandę nadętych obszczymurów gardłujących za ostatecznym zerwaniem z Koroną? – Mniej więcej. Stirling powstrzymał kolejne słowa i zmiażdżył Jeremy'ego spojrzeniem. Na pace ciężarówki zapadła cisza. Znikły uśmiechy, Steve pogładził swego enfielda i paskudnie wykrzywił twarz. Samochód wolno toczył się wśród szarych zabudowań, a kierowca co jakiś czas naciskał klakson, by odpędzić na bok snujące się wolno wozy. Jeremy miał wrażenie, że jadą ulicami martwego miasta, a grzmot motoru i ryk klaksonu to jedyne słyszane w nim dźwięki. Oddalający się chodnik ochlapywany błotem z kałuż przypominał bowiem promenadę posągów – Irlandczycy przystawali, porzucali swą pracę i patrzyli na ciężką ciężarówkę wzrokiem, w którym nie było ani iskierki życia. Dziennikarz przyglądał się wyblakłym, zapomnianym szyldom i zapieczętowanym drzwiom do niedawna tętniących życiem kramów, patrzył na wybite, ziejące mrokiem okna i dzieci biegające w ciemnych zaułkach. W jego sercu narastało zdumienie przemieszane ze zgrozą. Wyraz twarzy Baldwina musiał zdradzać istną burzę emocji, gdyż siedzący naprzeciwko niego żołnierz, młody chłopak z delikatnym zarostem, zdecydował się przerwać ciszę. – Tego nie piszą w tych waszych gazetach, co? – zagadnął. – Nie – odpowiedział Jeremy. – Lyonesseńskie dzienniki skupiają się na tym, z czego można być dumnym lub co można skrytykować. Nie piszą o tym, czego należy się wstydzić. – Nie prosiliśmy Irlandczyków, by zaczęli do nas strzelać – warknął porucznik Stirling. „A oni nie prosili nas, byśmy odebrali im wolność" – miał już powiedzieć Jeremy, ale w porę ugryzł się w język. Nie chciał tym bardziej wszczynać dyskusji politycznych z żołnierzami, dla których słowo „bojownik o wolność" już dawno stało się synonimem terrorysty. Pokiwał więc głową i znów spojrzał na mijane budynki. Na ścianie jednego z nich, sądząc po ledwie wyczuwalnym zapachu chmielu w powietrzu – najprawdopodobniej nieczynnego browaru, wymalowano białą farbą napis „Lochlann". Ludzie z jezior. Tym słowem tubylcy określali niegdyś wikingów, a teraz nazywali tak Normanów. „Przez cały czas pamiętać musisz, że na całym świecie nie ma narodu, który nienawidzi nas bardziej niż Irlandczycy – odezwał się w jego głowie głos Cilliana. – Nigdy nie darują nam reperkusji, którymi uraczyliśmy ich po stłumieniu powstania wielkanocnego. Nigdy nie zapomną nam tych parodii sądów wojennych, przepełnionych więzień i swobód odebranych po utworzeniu Autonomii Irlandzkiej, nigdy nie darują nam tego, że wymordowaliśmy połowę ludności Londonderry, a Dublin i Belfast zamieniliśmy w prowincjonalne, zdechłe

dziury, zawsze będą pamiętać, że stworzyliśmy Black and Tans i pozwoliliśmy jej funkcjonariuszom robić, co im się żywnie podoba. Z tego właśnie powodu zrobią wszystko, absolutnie wszystko, by nas pogrążyć. Sprzymierzyliby się w tym celu nawet z diabłem, a w zastępstwie diabła z Normanami. Nie pamiętaliby, rzecz jasna, że Normanowie swego czasu dusili ich jeszcze gorzej od nas i sprzedali połowę Irlandczyków w niewolę. Krótkowzroczność i wybiórcza pamięć to ich kolejna cecha narodowa. Nie zapomnij, że na dziś dzień dla rzepojada Norman to potencjalny sojusznik". „No tak – skrzywił się w duchu Jeremy. – Zupełnie zapomniałem, że jestem teraz agentem Jego Królewskiej Mości". – Słyszeliście kiedyś nazwisko Angus McNamara? – spytał siedzących najbliżej żołnierzy. Kilku z nich pokręciło głowami lub wzruszyło ramionami, jedynie porucznik spojrzał na niego badawczo. – A czemu pan pyta? – zagadnął, marszcząc brwi. – Daleki krewny. – Baldwin odwrócił spojrzenie. – Mieszkał w tych okolicach jakiś czas temu, myślałem nawet, by... – Ma pan zatem w rodzinie przemytnika broni, Vandruff. Nie szczyciłbym się tym na pana miejscu. Na szczęście wczoraj osadzono go w Seathrun Ceitinn, będzie o jedną gnidę mniej. Zresztą dosyć rozmów. Dojeżdżamy do Northside. Z tymi słowami nachylił się do szoferki i przez okienko zaczął wydawać polecenia kierowcy. Żołnierze natomiast obrócili głowy na zewnątrz ciężarówki, poprawili hełmy i mocniej ujęli karabiny. Na ich twarzach pojawiła się ponura zawziętość. „McNamara w więzieniu – pomyślał Jeremy. – Tom się wpierdzielił". Silnik ryknął głośniej, gdy kierowca wcisnął pedał gazu. Ciężarówka, podskakując, wjechała na most nad rzeką Liffey, szarą i mętną jak samo miasto, a potem zjechała ku zabudowaniom północnej dzielnicy. Któryś z żołnierzy przeżegnał się szeroko, inni poszli w jego ślady, któryś splunął z pogardą. „Barlington na pewno próbował mnie przestraszyć – pomyślał dziennikarz. – Ale nie przesadził nic a nic". Wjazdu do północnej części miasta strzegł silny posterunek wojska, który w oczach Baldwina wydał się ostatnią ostoją cywilizacji. Ledwie bowiem wartownicy o znużonych, spiętych twarzach unieśli szlaban, a z pola widzenia znikły szańce usypane z worków piasku i sterczące znad nich lufy karabinów maszynowych. Wjechali w tchnącą grozą krainę zaniedbanych, chylących się ku ruinie kamienic, pustych hal fabrycznych i wypalonych wraków samochodów. Ciężarówka sunęła wolno, co rusz podskakując, gdy koło natrafiło na rozrzucone cegły bądź dziurę w bruku, a oszołomiony Jeremy wodził wzrokiem po ścianach martwych budynków, nierzadko poznaczonych śladami płomieni bądź dziurami po kulach. Raz na jakiś czas udało mu się wypatrzyć szyld nieistniejącego już sklepu, lecz jedynym

śladem niedawnej bytności człowieka były napisy na ścianach, głównie po irlandzku. W kilku powtarzały się słowa „Micheal Ó Coileain". – Michael Collins – szepnął do siebie. W chwilę później dostrzegł również pierwszy napis po angielsku, lecz nie nadawał się on do przytoczenia w najpodlejszym nawet towarzystwie. Ludzi nie widział żadnych. – Co oni tu robią? – spytał cicho. – Czym się zajmują, z czego żyją? – Co robią? – mruknął Steve. – Nienawidzą. Dzień i noc nienawidzą. Nie masz pan pojęcia, panie poeta, jak niewiarygodnie czasochłonne jest nienawidzenie. – Ale gdzie oni wszyscy się podziali? Chowają się? – To ziemia niczyja. Rzepojady kręcą się przy Haymarket, tam gdzie... – Zawrzyj gębę, Steve – warknął porucznik. – Skręcamy! – zawołał do kierowcy. Z rury wydechowej wystrzelił kłąb ciemnych spalin, żołnierz siedzący najbliżej zakasłał, zasłaniając usta. Ogromny samochód zaczął powoli zakręcać, a oczom Baldwina ukazała się kolejna opustoszała ulica, którą przegradzała przewrócona latarnia. Po prawej stronie dziennikarz zobaczył front nieczynnego hotelu ziejący czernią powybijanych okien. Ich kształty były coraz bardziej rozmazane w oczach zamyślonego Jeremy'ego, a potem połączyły się w długi kształt przypominający smocze cielsko. Przymknął nieco oczy. Kształt rozciągał się i kurczył, owijał swe sploty wokół niego zupełnie jak główny motyw „Kresu"... – Tam! – zawołał półgłosem któryś z żołnierzy. Baldwin otworzył oczy. Chodnikiem szły dwie objuczone tobołkami osoby, które naraz zgarbiły się i przyśpieszyły kroku. Porucznik Stirling złapał za tubę głosową. – Stać! – ryknął, aż po wymarłej ulicy poszło echo. – Obywatele Autonomii Irlandzkiej, macie się natychmiast zatrzymać! – Od razu widać, że mają coś na sumieniu – szepnął Steve, jego głos aż drżał z napięcia. – Już dawno się nauczyli, że strzelamy do biegnących. Teraz pochylają głowy i szukają... – Steve, morda na kłódkę! Obywatele Irlandii, macie się natychmiast zatrzymać! Obie postacie pochyliły głowy jeszcze bardziej i już prawie biegły. – Kurwa mać! – krzyknął porucznik. Płynnym ruchem wyszarpnął pistolet i wypalił w powietrze. – Obywatele Autonomii Irlandzkiej, to był strzał ostrzegawczy! Jeśli się nie zatrzymacie, będziemy strzelać, by zabić! Coraz bliżsi Irlandczycy wreszcie stanęli w miejscu. Oba toboły opadły wolno na wilgotny chodnik, dłonie uniosły się w powietrze. Ciężarówka zaczęła zwalniać.

– Podjedź bliżej – rozkazał porucznik. – Nie mogę – zaprotestował kierowca. – Rozwalę zawieszenie na tej cholernej latarni, sir! Chce pan pieszo wracać do bazy? – W porządku – zadecydował oficer. – Whitby, Samuelson, McDough, Jones za mną. Sierżancie, w razie czego ogień osłonowy. – Tak jest, sir. – Mogę iść z panem? – poderwał się Jeremy. We wzroku porucznika dostrzegł najpierw niechęć, lecz po chwili oficer z ociąganiem skinął głową. – Trzymaj się pan z tyłu – warknął, zeskakując na chodnik. – To, do czego są zdolni mahdyści, jest niczym w porównaniu z możliwościami rzepojadów. Szli szybkim krokiem, żołnierskie buty waliły o bruk, lufy enfieldów omiatały ściany i okna opustoszałych kamienic. Dziennikarz rzucił okiem w kierunku pomrukującej na jałowym biegu ciężarówki oraz sierżanta, który układał na dachu karabin maszynowy, a potem spojrzał na coraz bliższe sylwetki Irlandczyków. Jeden z nich z pewnością był starszym mężczyzną o czerwonej, ogorzałej twarzy, natomiast drugi, drobniejszy, wydawał się nastoletnim chłopcem. Dopiero po chwili Baldwin dostrzegł ciemną, zakrywającą włosy chustę i owładnęło nim dziwne przeczucie. – Na ziemię! – ryknął porucznik. – Na ziemię, do kurwy nędzy! – A gdzie to pańskie „obywatele Autonomii Irlandzkiej"? Jeremy aż drgnął, słysząc znajomy, kipiący od drwiny głos. Poznana na promie Irlandka patrzyła na Stirlinga bez strachu, a w zielonych, przymrużonych oczach czaiło się wyzwanie. Jej towarzysz z lękiem obrócił wzrok ku otaczającym ich żołnierzom, lecz dziewczyna widziała tylko oficera. – Na ziemię! A ty, McDough, gdzie się szwendasz? Głuchy, kurwa, jesteś?! Jeden z żołnierzy przerzucił karabin do lewej ręki, doskoczył do rosłego Irlandczyka, pochwycił go za kark i z całej siły zmusił do uklęknięcia. Drugi chciał zrobić to samo z kobietą, lecz zielonooka uchyliła się z głośnym parsknięciem. Wtedy trafiła ją pięść porucznika. Irlandka zachwiała się i wpadła na klęczącego mężczyznę. – Deidre! – szepnął tamten, próbując ją podtrzymać. – Na ziemię, powiedziałem! – warknął porucznik, aż drżąc od ledwie tłumionej agresji. Co chwila rozwierał i zamykał pięść, jakby szykował się do kolejnego uderzenia. Zamroczona kobieta nie utrzymała równowagi i opadła na kolana. – No, tak lepiej – sapnął Stirling. – Samuelson, obszukaj ich. Gdzie macie dowody osobiste, szmaciarze?

– W dupie – wyszeptała Irlandka, unosząc mroczny, ciężki od nienawiści wzrok. Dziennikarz aż zamknął oczy, widząc strużkę ciemnej krwi ściekającą z kącika ust. – Byś sobie mógł je polizać po sprawdzeniu. „Boże, nie!" – pomyślał Baldwin. Usłyszał trzask kolejnego uderzenia. Ciało dziewczyny upadło miękko na chodnik, kropla krwi rozpuściła się w brudnej wodzie kałuży. – W dupie to zaraz będziesz miała coś innego. – Stirling przyklęknął i podsunął jej przed oczy lufę pistoletu. – Gdzie masz dowód? Jej towarzysz obszukiwany przez Samuelsona wyszeptał błagalnym tonem kilka słów po irlandzku. Irlandka przymknęła oczy, jakby chciała się poddać, lecz gdy je znów otworzyła, błysnęła w nich jeszcze większa zawziętość. – Mam dowód w dupie! – szepnęła. – Razem z tobą, twoim nieszczęsnym królem i całą Anglią! Stirling wstał na równe nogi z dzikim warknięciem. Jego ciężki but uniósł się, by kopnąć dziewczynę w żebra. – Dość tego, poruczniku! – zawołał dziennikarz głosem drżącym z napięcia. „Boże, co ja wyrabiam?!" – przemknęło mu przez myśl. – Przesadza pan... – Co takiego? – warknął zaskoczony Stirling i odwrócił się gwałtownie. Jego twarz była czerwona, nabrzmiała z wściekłości. – Coś pan chciał, Vandruff? – Przestań się nad nią znęcać, ty cholerny sadysto! – wysyczał Baldwin. Furia oficera, miast go wystraszyć, paradoksalnie dodała mu odwagi. – Jeśli pan nie przestanie, opiszę te pańskie wybryki w „The Voice"! – W dupie mam lyonesseńskie szmatławce! Jesteśmy na terenie Wielkiej Brytanii! – Mam znajomości w redakcji „The Times"! Suchej nitki na panu nie zostawią! – Słuchaj no, pierdolony pisma... – zaczął porucznik, lecz naraz jego twarz wykrzywił grymas straszliwego bólu. – O kuuuu... Jego uścisk zelżał, dziennikarz szarpnął się w tył. Ku jego przerażeniu Stirling naraz opadł na kolana, jego dłonie desperacko próbowały zatamować krwotok z rozciętego uda. Samuelson zrobił kilka kroków w tył sparaliżowany grozą. Deidre poderwała się zza pleców klęczącego, blednącego Stirlinga, w jej wzroku pulsowało szaleństwo. W dłoni ściskała zakrwawiony nóż. – Najpierw się rewiduje, a potem bije! – wyszeptała i pchnęła z całych sił. Czubek ostrza rozerwał tkaninę munduru na piersi angielskiego oficera.

– Kurwa mać, panie poruczniku! – wrzasnął któryś z żołnierzy, chyba Whitby, lecz zaraz padł przewrócony przez Irlandczyka. Ten błyskawicznie wyrwał z jego rąk karabin i ciosem kolby odrzucił McDougha, który zatoczył się na ścianę. W ułamek sekundy później oboje Irlandczycy uciekali już co sił w nogach. Wtedy zagrał karabin maszynowy. Długa seria rozłupała stertę cegieł, przeorała ciało padającego Samuelsona i ruszyła w pościg za uciekającymi Irlandczykami, krzesząc iskry u ich stóp, by w końcu wspiąć się po plecach mężczyzny i w jednej sekundzie zamienić go na krwawy strzęp. Dziewczyna znikła za rogiem wśród deszczu odłupanych cegieł. Czarna chusta, która zsunęła się z jej włosów, opadała wolno niczym liść. Jeremy podniósł się i odgarnął do tyłu włosy z oczu. Mógł się mylić, ale odniósł wrażenie, że przed swym zniknięciem Deidre zdążyła jeszcze obrzucić go spojrzeniem. „Coś mi jednak mówi, że na razie będę miał inne powody do zmartwień" – pomyślał, patrząc na oszołomionych, lecz przytomniejących żołnierzy i leżącego w kałuży krwi, bezskutecznie walczącego o oddech Stirlinga.

Pan Bóg uczynił naszą ojczyznę jałową i pozbawioną bogactw, a potem przydał nam drapieżnych sąsiadów, Anglików i Normanów. Przez stulecia walczyliśmy to z jednymi, to z drugimi, a głód, nędza i choroby były nam braćmi i siostrami. Nie sądzę jednak, by Bóg nas nie kochał. Myślę, że On po prostu chciał, byśmy się stali silniejszymi.

Słowa przypisywane Eoinowi MacNeillowi, jednemu z przywódców powstania wielkanocnego, w tajemnicy zakatowanemu przez wywiad brytyjski

13 Generał Otto Barlington szalał.

– Jesteś pan dziennikarzem, czy może cholernym Robin Hoodem?! – wrzeszczał z poczerwieniałą twarzą. – Masz pan pisać czy zbawiać uciśnionych tubylców, Wanderoff? Rozwścieczony oficer w niczym nie przypominał już ideału młodzieńczych marzeń – jego policzki powlókł chorobliwy rumieniec, potargane włosy sterczały na wszystkie strony, a w oczach znać było obłęd. Jego furia sprawiła, że niewielki, skąpo umeblowany gabinet wydał się jeszcze mniejszy, i Jeremy przymknął oczy. Napięcie znów zaczynało brać górę, tak więc zacisnął mocno pięści i przełknął ślinę. – Mam pisać – powiedział powoli, zachrypniętym nieco głosem, zapominając o konieczności naśladowania akcentu lyonesskiego. – Przykro mi, że naruszyłem zasady... – Przykro panu? – Barlington z wściekłością trącił plik pieczołowicie ułożonych dokumentów i rozsypały się po pokoju. Kilka arkuszy nakryło zabłocone buty dziennikarza. – Zginęło dwóch ludzi, w tym dobry, doświadczony oficer... – Z całym szacunkiem, generale – Jeremy otworzył oczy i wbił wzrok w dowódcę sił okupacyjnych Dublina – ale czy wedle pana dobry, doświadczony oficer ma katować młodą kobietę za to, że odmawia okazania mu dowodu osobistego? – Wanderoff, tutaj trwa pieprzona wojna! – Barlington ryknął tak głośno, że drobinki śliny lądowały na policzkach dziennikarza. – Wojna! Wie pan, co to znaczy?! Jeśli któryś z tych rżniętych w dupę rzepojadów odmawia okazania dowodu tożsamości, oznacza to, że ma coś do ukrycia, do jasnej cholery! Ta Irlandka miała zaś do ukrycia nóż, kurewsko ostry, jak się okazało! – Honor i postawa oficera Jego Królewskiej... – zaczął Jeremy, ale Barlington nie pozwolił mu dojść do głosu: – Ci Irlandczycy nienawidzą nas jak psów, Wanderoff... – niespodziewanie słowa generała urwały się wśród serii suchych pokasływań. – Nie stać nas na honorowe zasady. To nie pańskie cholerne demokratyczne, miłujące pokój Lyonesse, na litość boską! A tak na marginesie, Wanderoff, czy Stirling wezwał tę dwójkę do zatrzymania się? – Tak. – Czy oddał strzał w powietrze i ostrzegł przed konsekwencjami nieposłuszeństwa? – Tak. – Wybacz pan zatem, ale jego postępowanie było całkowicie zgodne z regulaminem i nie widzę żadnych uchybień. Poza tym, że powinien był przeszukać tę sukę, dureń jeden... Naraz zwiesił głowę i oparł się ciężko o blat biurka. – Porucznik Stirling był dzielnym człowiekiem, Wanderoff – podjął cichym głosem. – Służył w Dublinie łącznie siedem miesięcy i odbył kilkadziesiąt patroli, podczas których nie zginął ani jeden żołnierz oddany pod jego komendę. Gdybyś nie postanowił pan zabawić się

w rycerza bez skazy, żyłby i dalej służyłby swej ojczyźnie. Niestety, Wanderoff, pan musiał wszystko spierdolić. Generał uniósł głowę i zawiesił na Baldwinie ciężkie, nieprzychylne spojrzenie. – Zawieszam pańskie skierowanie – powiedział dobitnie. – Powinienem pana wtrącić do pierdla, gdzie spędziłby pan chwilę czasu w towarzystwie tych, za którymi się pan tak ochoczo ująłeś, ale potrzebuję celi dla prawdziwych przestępców. Radź pan sobie sam, ale od moich żołnierzy trzymaj się z daleka. Bo z ochotą pomszczą Stirlinga i Samuelsona, a ja ich zatrzymać nie zdołam. *** Gdy Jeremy opuszczał Dublin Castle, w głowie wciąż huczały mu ostatnie słowa Barlingtona. Niefortunnie skierował się ku głównemu wejściu rezydencji, niegdyś świetnej siedziby przedstawicieli rządu, a obecnie obdartej z piękna, groźnej placówki wojskowej. U dołu schodów kilku żołnierzy rozprawiało o czymś z zaangażowaniem i na ich widok dziennikarz z wahaniem zwolnił kroku. „Jak żeś sobie piwa nawarzył, Baldwin, no to czas je wypić" – pomyślał, po czym postawił kołnierz swego płaszcza i zbiegł w dół po stopniach, z najwyższym trudem powstrzymując się od obrzucenia wojskowych prze straszonym spojrzeniem. Ci jednak nie zwrócili na niego większej uwagi i Jeremy odetchnął z cichą ulgą. „Pewnie kwaterują gdzieś indziej" – przyszło mu do głowy, gdy wartownicy przy bramie nawet nie przyjrzeli się jego dowodowi osobistemu. Jeszcze nic nie wiedzieli... Dublińska ulica znów powitała go lekką mżawką i dziesiątkami nieprzychylnych spojrzeń, lecz tym razem dziennikarz nie zwrócił na to uwagi. Szedł ze spuszczoną głową, z dłońmi wbitymi w kieszenie i ponownie próbował rozważyć ostatnie wydarzenia. Wielu spośród jego kolegów po fachu uważało, że korespondent wojenny zobligowany jest do zachowania całkowitej bezstronności wobec wydarzeń, o których przychodzi mu pisać, a następnie przenosiło te zasady na swój sposób bycia. Z obojętnymi minami fotografowali szpitale pełne chorych na malarię czy tłumy wynędzniałych, błagających o pomoc uchodźców, bez emocji uczestniczyli w scenach kaźni czy obserwowali egzekucje. Jeremy nie potrafił zrozumieć takiego podejścia do zawodu i szczerze nim gardził, a jego reportaże, zawsze pełne emocji, najlepiej świadczyły o tym, z jakim trudem przychodziło mu zachowanie dystansu wobec tragedii, których był świadkiem. W niektórych sytuacjach po prostu nie mógł się powstrzymać, by komuś nie pomóc. „Nie wiem, kto w tym konflikcie ma rację – myślał, przeskakując nad kałużą. – Pewnie już nikt, jak zwykle w konfliktach, które ciągną się od setek lat. Tak, trudno zaprzeczyć Barlingtonowi, przeszkodziłem żołnierzowi w wykonywaniu obowiązków i doprowadziłem do jego śmierci. Ale generała nie było, gdy Stirling bił tę dziewczynę. Nie widział szaleństwa w jego oczach, nie widział krwi ściekającej do kałuży. Barlington ma swoje zasady,

regulaminy i procedury, które tłumaczą mu świat i upraszczają wszelkie dylematy. Ja zaś widziałem oficera, który ma ochotę znęcać się nad zatrzymaną dziewczyną, bo ta nie chce okazać wobec niego strachu. Na litość boską, w niesionych przez nich tobołach nie było bomb, a ubrania! Zwykłe ubrania!" Nadjeżdżająca z naprzeciwka karetka policyjna ochlapała go błotem, dzieci kopiące pustą puszkę po konserwie przebiegły tuż pod jego nosem, lecz Baldwin tego nie zauważył. Pochłonęło go całkowicie wspomnienie wściekłych zielonych oczu zatrzymanej dziewczyny, jej jasnych, przybrudzonych nieco dłoni, które z taką wprawą trzymały nóż, jej czarnych włosów unoszących się z wiatrem niczym babie lato. Naraz wszystko znikło przesłonięte wspomnieniem policzka rozoranego uderzeniem angielskiego oficera. „Porucznik Stirling służył w Dublinie łącznie siedem miesięcy i odbył kilkadziesiąt patroli, podczas których nie zginął ani jeden z jego żołnierzy – odezwał się nagle w jego głowie głos generała Barlingtona, głośny i dobitny. – Gdybyś nie postanowił pan zabawić się w rycerza bez skazy, żyłby i dalej służyłby swej ojczyźnie". Jeremy przystanął i zacisnął usta. „Czy ja aby nie próbuję wybielić się sam przed sobą? – zapytał ponuro sam siebie. – Z mojej winy zginął rodak, którego usiłuję zapamiętać jako potwora. Ciekawe, jak bym go zapamiętał, gdybyśmy się spotkali w Sudanie, w brygadzie Dawesa? Czy Stirling naprawdę zasługiwał na śmierć? A zresztą czy wolno mi o tym decydować?" Nagle coś go zabolało w sercu. Opuścił głowę jeszcze niżej. „Niech szlag trafi przeklęty los, który oderwał mnie od »Kresu« i nakazał włóczyć się po świecie i odkrywać jego tajemnice – zaszlochał w duchu. – Coś mi mówi, że nie bardzo nadaję się do prowadzenia misji szpiegowskiej. Jestem w Dublinie od niespełna paru godzin, a już nie mam gdzie się podziać. Irlandczycy nienawidzą mnie za to, że jestem obcy, Anglicy za to, że irracjonalnie wstawiłem się za Irlandczykami, a Normanowie... Cóż, Normanowie raczej mnie nie nienawidzą. Oni po prostu chcą mnie zabić z zimną krwią. Nie nadaję się do tego, naprawdę nie..." Zaabsorbowany rozmyślaniami nawet nie zauważył, że przebył kilka przecznic i znalazł się nieopodal gmachu poczty, podobnie jak inne budynki rządowe strzeżonego przez kilku żołnierzy. „Pora nadać depeszę do redakcji i powiadomić świat o wydarzeniach w Irlandii – pomyślał z drwiną. – Wiele wskazuje na to, że Troy nie skorzysta na mojej działalności, niech więc przynajmniej Stockton ma złudzenie, że staram się zasłużyć na honorarium". Jeden z żołnierzy przyjrzał mu się bacznie i zrobił krok, jakby chciał go zatrzymać, ale Jeremy nie czuł już lęku, jedynie obojętność. Obrzucił wojskowego najpotężniejszym ze swoich wzgardliwych spojrzeń i wbiegł po schodach do opustoszałej sali.

– Nazywam się Albert Vandruff, jestem korespondentem – powiedział do urzędnika zajmującego się wysyłaniem depesz. – Muszę koniecznie wysłać kilka informacji do swej redakcji. – Vandruff? – Pracownik poczty, korpulentny starszy człowiek o oczach zniekształconych grubymi szkłami okularów, przyjrzał mu się bacznie. – Z „Daily Mirror ? – Nie, z „The Voice". Ale chcę nadać telegram do londyńskiego „Timesa". – Jeremy udał zniecierpliwienie. – Dobrze, już dobrze – wzruszył ramionami pocztowiec. – „The Times", dobre sobie. Do niedawna trzymał jakiś poziom, ale odkąd rozstał się z nim Baldwin, dobrych reportaży tam jak na lekarstwo. W porządku, jestem gotów. Co pan chce nadać? *** Jak dotąd zdobył bardzo niewiele informacji, tak więc nadanie krótkiej depeszy zajęło ledwie kilka minut. Wciąż pogrążony w myślach zbiegł po schodach w dół, ignorując wołania żołnierzy, i ruszył w kierunku dzielnicy portowej. „Najpierw znajdę sobie jakiś hotel – pomyślał. – Potem coś zjem, a następnie zastanowię się, jak dotrzeć do więzienia do tego McNamary". Szedł powoli ulicami upokorzonej stolicy, bezwiednie czytał obelżywe napisy na murach i z nadzieją poszukiwał jakichś oznak normalności. Niestety, na próżno. Irlandczycy przemykali po ulicach niczym cienie, cisi i milczący, wręcz stapiali się z szarością murów za każdym razem, gdy padło na nich spojrzenie przybysza. Jeremy odnosił wrażenie, że obok nauki na poziomie wyższym niż podstawowy, zakładania zgromadzeń, nauki irlandzkiego i wielu innych rzeczy władze okupacyjne zabroniły ujarzmionemu narodowi również śmiechu. W rzeczy samej, ostatni raz śmiech słyszał na promie z Holyhead na długo przed pojawieniem się brzegów Irlandii na horyzoncie. „Chyba jednak wolę Berberę – pomyślał w pewnym momencie. – Tam czyhali na mnie Normanowie, lecz to miasto przynajmniej żyło, a nie było wypaloną skorupą jak Dublin". Świadomość, że to jego rodacy doprowadzili Dublin do tego stanu, bynajmniej humoru mu nie poprawiła. Niespodziewanie między spadzistymi dachami kamienic zamajaczyły czarne, bezlistne wciąż gałęzie drzew. Jeremy zmrużył oczy i nagle uświadomił sobie, że musiał dotrzeć w okolice Boru's Grove. „Nigdy mnie nie szukaj – odezwał się McCull w jego głowie. – Nie rób tego, bo pomniejszysz tym samym swe szanse na przetrwanie. Jeśli chcesz się ze mną skontaktować, idź do parku Boru's Grove, przejdź przez żelazną bramę i usiądź na czwartej ławce po prawej stronie alejki, niedaleko zarośniętego stawu. Pod prawą krawędzią znajdziesz opis kolejnej skrytki kontaktowej. Spisz swe zapytania i zostaw je w wyznaczonym miejscu. Odpowiedź

odnajdziesz w tej samej skrytce około czterech godzin później. Pod żadnym pozorem nie używaj imion czy nazwisk, za każdym razem upewnij się też, czy nikt cię nie śledzi". Baldwin stanął na rogu ulicy i przygryzł wargę. Znad rozkołysanych ciemnych konarów uniosły się dwie sroki i skrzecząc przeraźliwie, pofrunęły ku Dublin Castle. „Skąd mam, do ciężkiej cholery, wiedzieć, czy ktoś mnie śledzi, czy nie?" – pomyślał bezradnie Jeremy. Cii lian objaśniał mu co prawda najprostsze techniki zacierania śladów, gubienia się w tłumie i mylenia tak zwanego ogona, lecz dziennikarz musiał być wtedy nielicho skołatany, gdyż nie pamiętał ani słowa. W końcu zniecierpliwiony pośpiesznie spojrzał na boki. Nikt ze snujących się po ulicy Irlandczyków nie zwracał na niego uwagi. – A, niech was wszystkich szlag trafi – mruknął dziennikarz i przebiegł przez ulicę tuż przed maską ogromnego bentleya, którego kierowca nacisnął z furią klakson. Po kilkunastu krokach dostrzegł żelazną bramę, o której mówił mu McCull. Przystanął na moment, by przepuścić wyłaniający się patrol konnej policji, po czym postawił kołnierz i wniknął do środka. Natychmiast otoczyły go głębokie cienie wielkich drzew i gęstych, dziko rozrośniętych krzewów, a odgłosy miasta ustąpiły wilgotnej, ponurej ciszy. Kiedyś czytał, iż w ubiegłym stuleciu, gdy władze angielskie wreszcie zezwoliły na wzniesienie tu pomnika Briana Boru, jedynego irlandzkiego króla, który pokonał najeźdźców normańskich, park zaczął konkurować swym pięknem z londyńskim Regent's Park. Gubernator Stratfield, który wydał polecenie postawienia pomnika, a nawet sam wyłożył sporą sumę, liczył onegdaj, że taka inwestycja osłabi tendencje pronormańskie wśród okolicznej ludności, lecz pomnik został zniszczony kilka tygodni po odsłonięciu. Nieznani sprawcy wysadzili go w powietrze, a na wzniesienie nowego gubernatorowi trudno było znaleźć fundusze. Wkrótce zresztą wybuchło powstanie wielkanocne i sprawa została ostatecznie zarzucona, a zapomniany park zaczął zarastać i niszczeć, stając się schronieniem dla miejscowych mętów. Baldwin nie zamierzał jednak spędzić tam ani chwili dłużej, niż to było absolutnie konieczne. Szybko odnalazł ławkę opisaną przez Cilliana, a następnie usiadł przy jej północnym skraju i niepostrzeżenie wsunął dłoń pod spód. Od razu wymacał zwitek papieru zawinięty w folię. Serce zabiło mu radośniej. Uwolnił przesyłkę, dyskretnie wytrząsnął z niej wiadomość na dłoń i rozwinął ją szybko, zasłaniając przed oczyma przypadkowych przechodniów. „Okazuje się, że zawód szpiega ma również swoje łatwe aspekty" – pomyślał. „Nowa skrytka: luźna cegła na południowej ścianie starej cegielni przy Hawkes Gate, tuż za kępą zeschłego bzu, 6 cegieł na lewo od cegły oznaczonej niedbale wymalowanym białym krzyżem – przeczytał. – Odbiór odpowiedzi 21 IV, godz. 12. 21". „To jutro – pomyślał Jeremy. – Dobrze, że wiem, o co pytać". I wtedy dostrzegł jeszcze jeden dopisek na świstku papieru – dopisek, który sprawił, że po plecach spłynął mu zimny strumień. „Jesteś śledzony". ***

Przez kadłub potężnego, czterosilnikowego sleipnirra marynarki wojennej Nordveghr przeszło drżenie, gdy jego koła dotknęły wreszcie pasa startowego. Olav Valgrimson z westchnieniem ulgi odpiął pasy i rozprostował ramiona. Głośniki kabiny zgrzytnęły, a potem rozległ się głos pilota, z którego przebijała z trudem skrywana duma: – Dzięki łasce bogów wylądowaliśmy bezpiecznie na międzynarodowym lotnisku w Reykjaviku. Niech szczęście nigdy nas nie opuszcza! Olav uśmiechnął się lekko. Samolot reprezentacyjny, do którego wsiedli po zakończonej wizycie w Lundunirze, wylądował niespostrzeżenie na bocznym pasie w Nidaros, [Trondheim] gdzie oczekiwał ich już sleipnirr z pracującymi silnikami. Konung Valgrim, Valgrimson, kilku towarzyszących im dyplomatów i sztabowców oraz drużyna komandosów z grupy specjalnej Huskarlar, nie zwlekając, weszli na jego pokład, a już w chwilę później ciężki samolot wystartował i skierował się ku otwartemu morzu. Pilot prowadził swą maszynę z iście wikińską brawurą tuż nad falami, chcąc zmylić angielskie radary na Hjaltlandzie. [Szetlandy] Raz za razem maszyną targały turbulencje i na twarzach wszystkich, nie wyłączając twardych, nieustępliwych komandosów, pojawiła się niepewność. Jedynie konung Valgrim nadal siedział wyprostowany i w pośpiechu przeglądał ostatnie raporty marszałków armii, jakie dostarczono do samolotu. Zmarkotniał dopiero w odległości jakichś stu mil od wschodnich brzegów Islandii, kiedy to sleipnirr dostał się w zasięg ostrej burzy z piorunami. Przez resztę drogi Olav zmuszony był udawać podobnie jak pozostali pasażerowie, iż nie dostrzega, że jego ojciec zmaga się z czymś tak niemęskim i niegodnym wielkiego konunga jak mdłości. „Nie tylko pilot ma powody, by być z siebie zadowolonym – pomyślał Valgrimson, zerknąwszy na wciąż pobladłego ojca, który powoli, metodycznie składał dokumenty do teczki. – Naprawdę niewiele brakowało, byś się porzygał przy wszystkich". Konung zapiął w końcu teczkę i spojrzał przeciągle na syna, jakby pytał: „Coś cię dręczy, chłopcze?" Jego siwe oczy jak zwykle nie wyrażały żadnych myśli ani emocji, lecz starczyła chwila kontaktu wzrokowego, by Olav poczuł chłód w sercu. Odwrócił się ku okienku, przy którym siedział, i z uporem skierował swe myśli na inne tory. „Większy tu tłok niż na Croydon" – dumał, przyglądając się innym samolotom stojącym nieruchomo na płycie lotniska. Dostrzegł kilka maszyn rodzimej linii „Mani" oraz konkurencyjnych linii vinlandzkich i islandzkich współzawodniczących o prymat w ryzykownej dyscyplinie, jaką były loty nad Atlantykiem. Dalej zauważył niewielkiego hrafna jakiejś pomniejszej linii normańskiej rozpędzającego się na pasie startowym, lecz nim rozpoznał jego symbol, nisko wiszące chmury bluzgnęły deszczem i niewielkie okienko samolotu zostało w mig zalane gęstymi strugami. – W tym też ich prześcignęliśmy – mruknął na wpół do siebie, na wpół do ojca. – Choć niebawem przestanie mieć to jakiekolwiek znaczenie. – Co powiedziałeś? – Konung zmarszczył lekko brwi, siwe, jakby oszronione. – Nic takiego. Że wkrótce przestanie mieć to wszystko znaczenie.

– Za dużo gadasz – głos Valgrima tchnął chłodem, w jego oczach na moment zabłysnęły okruchy lodu. – Za dużo jak na stanowisko, które przyszło ci piastować. Olav zmusił się do bladego, cynicznego uśmiechu, lecz za plecami zacisnął pięści, aż paznokcie przebiły skórę dłoni. Nienawidził, gdy ktoś krytykował jego słowa bądź postępowanie, nienawidził szczerze i z całego serca. Zwłaszcza jeśli krytyka padała z ust jego ojca. – To przecież najlepsi ludzie – syknął cicho, ledwie dostrzegalnie wskazując głową dwóch komandosów z Huskarlar obstawiających drzwi samolotu. – Wyselekcjonowani z najlepszych profesjonalistów w całym królestwie. Sądzicie, że mogliby... – Nie wiem – przeciął jego tłumaczenie lodowato zimny szept ojca. – Nie wiem, jak daleko sięgają macki Anglików czy Vinlandczyków, mój wielce przezorny synu. To ty masz to wiedzieć! Ty masz tropić wewnętrznych wrogów, a nie podrzucać im strzępy informacji swoim durnym gadaniem. Ty masz na chłodno rozpracowywać wrogie siatki, a nie szlajać się po podejrzanych dzielnicach Lunduniru! Valgrimson z najwyższym trudem opanował zdumienie. „Wie o tym? – pomyślał wzburzony. – Śledził mnie, stary cap?" – Miałem spotkanie z agentem, które... – zaczął, lecz ojciec znów nie pozwolił mu skończyć. – Czyżby Odyn rozum raczył ci odebrać? – jego głos naraz stał się mroczny i ciężki, lecz twarz, szara i pobrużdżona niczym górski głaz, ani drgnęła. – A może to Loki postanowił obdarować cię cząstką swego szaleństwa? Ty, szef wywiadu królestwa, trzymający w garści tysiące nitek siatek wywiadowczych, osobiście biegasz na spotkania z agentami? A cóż to było takiego, czego nie dałoby się załatwić przez podwładnego, kpie? A gdyby cię któryś z tych zapitych żuli pchnął kosą w plecy? Cóż za korzyść miałbym z mego dopieszczonego Kringlan, któremu nagle zabrakło przywódcy? Jak wyglądałby „Ragnarok" bez najbardziej zorientowanej osoby w Midgardzie? – Doceniam waszą troskę o me bezpieczeństwo, ojcze, ale... – Nie o ciebie się lękam, ślepcze, lecz o plan, który rozwijamy z takim mozołem od tylu lat! O plan, który narażasz swą głupotą! Olav zacisnął oczy, a ciemność, która go ogarnęła, eksplodowała jaskrawymi płomieniami hamowanej z trudem wściekłości. – Źle oceniacie wyniki mojej pracy, panie ojcze? – wycedził przez zęby. – A rozgryźliście już ten vinlandzki szyfr? – parsknął Valgrim. – Nie, ale...

– Więc nie zadawaj więcej takich pytań, Olav. Dla twojego własnego dobra. W najbliższych dniach czeka mnie ostateczna przeprawa z Vigdis, cholernie trudna przeprawa, i nie mam ochoty na niespodzianki z twojej strony. Zabierz się do pracy. Samolot, nadal toczący się po nierównej płycie lotniska, zwalniał coraz bardziej, aż na okienka padł cień ścian hangaru. Do środka wdarło się zimne powietrze, gdy komandosi pchnęli drzwi i wyskoczyli na zewnątrz z surtrami gotowymi do strzału. Szef wywiadu patrzył od niechcenia, jak kilku z nich obstawia drzwi hangaru, inni okrążają samolot, a trzech podbiega do parkujących nieopodal najnowszych modeli magnusa i sprawdza je z wprawą. W jego głowie wciąż huczały płomienie, poprzebijane paznokciami dłonie piekły, lecz kontrolował już swój oddech, a nawet skrzywił usta w wymuszonym uśmiechu. „Nie udałem się na to spotkanie dla przyjemności! – warknął w myślach. – Udałem się na nie, ponieważ zależy mi na tym cholernym planie bardziej niż tobie! Udałem się tam, bo nie jestem urzędnikiem, który przekłada papiery z kupki na kupkę, lecz dlatego, iż jestem wojownikiem tak jak i ty, przeklęty złośliwcze! Nie boję się działać w terenie, nie boję się walczyć i będę to robił, bo pochodzę z dumnego rodu i nie pozwolę innym usadzić się za biurkiem. A ludzi, których za mną posyłasz, wytropię i osobiście powywlekam im flaki. Obiecuję!" Pochłonięty wściekłymi rozmyślaniami wyszedł z samolotu w ślad za ojcem i bez słowa skierował się ku ostatniemu z aut. Komandos z Huskarlar otworzył przed nim drzwi, a Olav cisnął do środka teczkę z dokumentami i rozparł się na skrzypiącym, pachnącym świeżą skórą siedzeniu. Dopiero gdy żołnierz przekręcił stacyjkę i w ślad za pozostałymi wozami wyjechał z hangaru, by skierować się na autostradę prowadzącą do metropolii, Valgrimson poczuł, jak z wolna zaczyna się odprężać. Odkąd sięgał pamięcią, zawsze toczył zażarte kłótnie z ojcem, co w tak dumnym, starym rodzie nie było niczym niecodziennym. Olav nie znał w Nordveghr żadnej rodziny o tej samej lub choćby zbliżonej randze, w której panowałyby serdeczne stosunki między ojcem a jego synami. Wręcz przeciwnie, zaciekłe konflikty stanowiły swego rodzaju tradycję Nordveghr, o tyle osobliwą i trudną do zrozumienia dla obcokrajowców, że nawet najbardziej skłócone rody zwykły bez wahania jednoczyć się w obliczu konfliktu z rodem konkurencyjnym. Valgrimson sam był tego dobrym przykładem – jego starcia z ojcem przeradzały się we wściekłe burze, lecz mimo to właśnie jemu zawdzięczał stanowisko szefa Kringlan, najpotężniejszej agencji wywiadowczej w Braterstwie. „Choć ostatnio, w miarę jak nasze zamysły są z wolna realizowane, kłótnie stają się coraz bardziej brutalne – pomyślał, obserwując przez okno zielone łąki targane deszczowym wiatrem. – Zdaje się, że nam wszystkim zaczyna przeszkadzać napięcie". Kierowca zwolnił nieco i wściekłym trąbieniem spędził z pobocza dwie niefrasobliwe owce. Olav uśmiechnął się lekko pomimo niewesołych myśli. W przeciwieństwie do swego ojca lubił Islandię i cenił jej mieszkańców. Czasem łapał się na tym, że towarzystwo pogodnych, nieco rubasznych wyspiarzy, ich obojętność wobec skostniałych zasad obowiązujących na kontynencie i zgryźliwy, cyniczny humor bardzo mu odpowiadają, i nie

podzielał niechęci konunga Valgrima, który podobnie jak większość starej arystokracji Nordveghr potępiał Islandczyków za ich pokojowe nastawienie do świata, hołdowanie zasadom demokracji i odstępstwa od polityki prowadzonej przez kontynentalne państwa normańskie. „Wszystko macie im za złe" – myślał, przyglądając się mijanym gospodarstwom, sporym drewnianym domostwom otoczonym wieńcem szop i stajni. Pomimo deszczu ich jasnoniebieskie, żółte bądź ciemnoczerwone ściany wesoło kontrastowały z ciemnymi masywami wulkanicznych skał, tu i ówdzie widać też było białe snopy pary z gorących źródeł tryskających z wnętrza ziemi. „Wszystko, absolutnie wszystko – ciągnął swe rozważania. – Nie podoba wam się to, że miast budować czołgi, wolą pisać poezję i studiować prawo. Irytuje was, że od tworzenia kolejnych storhirdów wolą zakładać banki czy firmy handlowe, a już najbardziej znieść nie możecie, iż to oni udzielają wam kolejnych kredytów, oni pośredniczą w sprzedaży połowy surowców z Vinlandii i oni rozstrzygają wasze spory na Alltingu. Tak, odmienność Islandii piecze was niczym sól na otwartej ranie i zrobicie wszystko, by wzbronić jej mieszkańcom statusu państwa neutralnego. Tak, wszystko, wy..." Naraz zamrugał oczyma i potrząsnął lekko głową. Kierowca zjechał na pobocze i pytał o coś, odwróciwszy ku niemu głowę. Przez zalaną deszczem przednią szybę widać było rozmazane kontury samochodów konunga skręcających na zachód, ku przystani Porlakshofn, skąd odchodziły promy na archipelag Vestmannaeyar. – Co? – burknął Olav niezadowolony, że zamyślił się na tak długo. – Czy mam jechać za konungiem Valgrimem, herra min? – powtórzył pytanie żołnierz. – Nie, oczywiście, że nie. Skręć na autostradę prowadzącą do Reykjaviku, a potem odbij na prawo, w stronę zachodnich dzielnic. Zatrzymaj się na tyłach hotelu „Erikshöfdi". – Posłuszny waszej woli. Valgrimson lubił Reykjavik, czasem nawet dochodził do wniosku, że czuje się w nim o wiele lepiej niż w rodzinnym Nidaros czy w Bergen, gdzie ulokowano centralę Kringlan. Miasto już dawno zyskało sobie miano artystycznej i handlowej stolicy świata normańskiego i rozwijało się coraz dynamiczniej, ale nie utraciło tego, co Olav cenił najbardziej. Nieliczne fabryki, huty i przetwórnie zlokalizowane były daleko na półwyspie Reykjanes, a sama stolica w zasadniczej części składała się z niewysokich drewnianych domostw otoczonych rzędami brzóz i świerczków, tu i ówdzie przetkanych szarą taflą jeziora bądź ciemnym masywem skał. Wielu mieszkańców nie zrezygnowało z dachów porośniętych wysoką trawą, inni wznosili swe domy wśród ogromnych głazów, a nad wieloma nadal kołowały oswojone kruki niesione zimnym wiatrem znad gór. Na próżno szukać by tu ścisku i hałasu, nie było też zgiełku i smrodu typowego dla wielkich metropolii Braterstwa. Valgrimson czuł tu wokół siebie przestrzeń, co koiło jego wewnętrzny niepokój.

Samochód zatrzymał się na czerwonym świetle i przepuścił nadjeżdżającego z naprzeciwka thursa wyładowanego sianem. Furtka najbliższego domostwa otworzyła się na oścież i z ogródka wybiegło kilkoro platynowłosych, śmiejących się dzieci i nie zważając na deszcz, zaczęło kopać piłkę. Za nimi wypadł szczekający szpic próbujący dla zabawy chwycić za łydkę najmniejszego z chłopców. Kruk siedzący na ogrodzeniu zakrakał z oburzeniem i uniósł się w powietrze, ciężko bijąc skrzydłami. Mignęły złote runy na wielkim kamieniu stojącym przy drzwiach, człowiek siodłający konia przy stajni zaśmiał się gromko i poprawił kapelusz. Olav westchnął ciężko, przecierając zaparowaną szybę. „Dla obcokrajowca musi to przypominać zapadłą wieś – pomyślał. – Dla mnie to kraina marzeń, istny Gladsheim". Bliżej centrum miasta sceneria coraz bardziej przypominała tę, którą widywał w Nidaros, Bergen czy Kaupangu, lecz nadal czuło się przestrzeń, nadal znać było islandzką wolność. Mimo wczesnej pory latarnie łyskały żółtym, ciepłym światłem, migotały kolorowe okiennice i barwne wystawy sklepów, co rusz wabiła soczysta zieleń miejskich parków. Gdzieś mignęły zwaliste gmachy Uniwersytetu Republikańskiego, najsłynniejszej i najstarszej uczelni normańskiej, lecz natychmiast przesłoniły go neony kolejnego klubu nocnego, błękitne, wabiące. Valgrimson przymknął oczy i położył głowę na skórzanym oparciu limuzyny. Marzył o błogiej ciszy, o chwili, gdy znów pozwoli swym myślom przybrać formę wyszukanych kenningów. – Jesteśmy przed hotelem, herra min – oznajmił nieoczekiwanie kierowca, burząc jego zadumę. Szef wywiadu Nordveghr potrząsnął głową i rozejrzał się dookoła. „Erikshöfdi" – głosiły czarne runy nad ogromnym przeszklonym wejściem, przy którym giął się w ukłonach ciemnoskóry portier w błękitnej tunice bez ramion. Olav bez słowa pochwycił teczkę, pchnął drzwi limuzyny i wyskoczył na zewnątrz, gdzie natychmiast wciągnął głęboko powietrze w płuca. Znów się nie zawiódł – zamiast smrodu spalin poczuł bowiem słoną wilgoć nieodległego oceanu. Wiatr targnął mocniej, chłoszcząc policzki i ubranie strugami zimnego deszczu, lecz na jego twarzy wykwitł uśmiech. – Witamy w „Erikshöfdi", najprzyjaźniejszym hotelu Midgardu! – wyrecytował portier, ani chybi potomek mauretańskich thrallów, i ukłonił się nisko. – Czy zechce pan przekazać mi swe dyspozycje, a sam udać się do sauny? Polecamy... – Obejdzie się – rzucił Valgrimson, lecz bez zbytniej złośliwości. Nim przekroczył próg hotelu, zerknął jeszcze przez ramię, ale samochodu już nie było. Po drugiej stronie ulicy roztańczył się gaik brzóz szarpany gwałtownymi podmuchami wiatru. Spomiędzy szalejących gałęzi spoglądała spokojna, mokra od deszczu twarz kamiennego posągu Eryka Rudego, odkrywcy Grenlandii. Olav wszedł do holu i niespiesznym krokiem minął recepcję, zdejmując po drodze płaszcz i przewieszając go przez ramię. Ubrany w elegancki paryski garnitur, z teczką w ręku i wilgotnymi jasnymi włosami mógł uchodzić za kolejnego przedstawiciela coraz potężniejszej

grupy młodych islandzkich przedsiębiorców, lecz gdy tylko drzwi windy zasunęły się za jego plecami, z twarzy Olava zniknął spokój, a wróciło napięcie drapieżnika. Przytknął pierścień ozdobiony runem do znaku wygrawerowanego obok przycisków oznaczających kolejne piętra hotelu. Jedna z kontrolek błysnęła na czerwono i winda ruszyła w dół. Gdy jej drzwi rozsunęły się ponownie, wiedział, że zstąpił kilkanaście metrów pod ziemię. Oczekiwał go kapitan Berghard. – Niech wam Norny będą łaskawe, herra min – powitał Valgrimsona pozornie spokojnym głosem, lecz Olav od razu zauważył, że czai się w nim z trudem skrywane napięcie. – I wam, Berghard. Mów. – Tu? – Stary żołnierz zawahał się i spojrzał przez ramię, czy nie usłyszy go nikt niepowołany. Spośród dziesiątek drzwi ciągnących się po obu stronach szerokiego korytarza wiele było uchylonych i dobiegał zza nich stukot maszyn do pisania, popiskiwały radiostacje lub było słychać gorączkowe rozmowy analityków. Jedne z drzwi otwarły się nagle i na zewnątrz wyszło dwóch pracowników z pustymi kubkami po kawie. W blasku żółtych lamp rozmieszczonych co kilka metrów na suficie ich znużone twarze przybrały kolor zetlałego papieru. – A skończyliście już wyposażanie mojego gabinetu? – Nie, ale... – A zatem mów. – Puszczyk zabity, Baldwin ponad wszelką wątpliwość skontaktował się z właściwymi osobami w kontrwywiadzie zajęcy – wyrecytował jednym tchem Berghard, patrząc gdzieś nad ramieniem swego zwierzchnika. – Skąd ta poszlaka? – Udał się do Irlandii. – Och, skurwysyn! – mruknął Olav ze złowrogim uśmiechem. – Czy któryś z naszych agentów już wpadł na jego trop? – Baldwin jest w Dyflinnie [Dublin] dopiero od paru godzin, nie było jeszcze raportów od trzech... – Dobrze, Berghard – przerwał szef wywiadu. – Szczegóły później, teraz pryncypia. Wstrzymujemy polowanie. – Jak to? Przecież on zna... – To już nieważne. Za kilka dni rozpoczynamy przecież operację „Villieldr", przedostatni etap przygotowań do „Ragnaroku". Doszedłem do wniosku, że nawet jeśli rewelacje Baldwina dotrą na sam szczyt, Anglicy niewiele zdołają już zdziałać. Przekaż całej siatce

dublińskiej nowe instrukcje: mają zlokalizować Baldwina, a następnie go śledzić, lecz na tym poprzestać. To przecież amator, niewykluczone, że swoim postępowaniem zdradzi nam co nieco na temat działalności tej bandy obdartusów z MI-5. Wykonać, Berghard. – Posłuszny waszej woli, herra min. – Teraz sprawa znacznie ważniejsza. – Valgrimson zacisnął mocno zęby, powracająca wściekłość na moment zmąciła mu wzrok. – Czy nasz zespół kryptologów napoczął już ten cholerny vinlandzki szyfr? – Nie, herra min. Niestety nie.

Rzuć kamieniem w zająca, Niechaj nam popląsa. Walnij w niego kijem, Niech się rzuca i wije. Kopnij go między oczy, Niech w powietrzu łuk zatoczy I w ziemię wypierdoli – Marny koniec jego doli.

Fragment piosenki nieznanego autorstwa popularnej na ulicach Dublina wiosną 1940 roku

14 Deszcz siekł o brudną szybę jedynego okienka z taką zaciekłością, jakby sprzysięgły się przeciw niemu żywioły. Niedbale skręcony papieros cuchnął okropnie, a w pokoiku panował trudny do zniesienia chłód, lecz wszystko to było Jeremy'emu obojętne. Dla niego istniały teraz tylko oczy Angusa McNamary, przymrużone i złe. – Bo co? – spytał więzień powoli, zaciągając się dymem. – Bo co mi zrobisz, Angliku? – Po pierwsze to nie jestem Anglikiem. – Wyglądasz jak Anglik. Cuchniesz jak Anglik. – A po drugie to nic ci nie zrobię – wychrypiał dziennikarz, nie spuszczając wzroku. – Kompletnie nic. Po prostu wstanę i wyjdę, a ty tu zostaniesz wraz z moimi pobratymcami w mundurach wartowników. Już oni wiedzą, jak zapewnić rozrywkę ludziom, którzy sprzedają broń dla IRA. – Pierdolę ich wszystkich. – Z tego, co wiem, to jest dokładnie na odwrót. Wzrok Angusa uciekł na moment w bok. Jego dłoń drgnęła, jakby chciał potrzeć ogromnego, jątrzącego się siniaka na kości policzkowej, lecz naraz jego owalną, pucułowatą twarz rozjaśnił krzywy uśmiech. – Chuja tam wiesz, Angliku – parsknął i zatarł dłonie. Łańcuchy na jego przegubach zadźwięczały złowieszczo. – I nie próbuj mnie czarować, za stary na to jestem. Nie przyszedłeś tu po to, żeby mi pomóc. Nie masz najmniejszego zamiaru wyciągać mnie z tej dziury. – Jesteś mi potrzebny, Angus. Owszem, chcę cię stąd wyciągnąć i zrobię to, jeśli zgodzisz się współpracować. Muszę wiedzieć, jaką bronią handlujesz i skąd ją masz, a potem muszę skontaktować się z twoimi dostawcami. Więzień pstryknął niewiarygodnie krótkim, bodaj już półcalowym petem w ścianę. Jego żar gasł powoli jak ślepię zabijanego zwierzęcia. Z twarzy McNamary nie znikał złowrogi uśmiech. – Coś ty, kurwa, za jeden? – zapytał z rozbawieniem. – Dla kogo pracujesz? – Naprawdę jesteś taki tępy czy to pogoda tak na ciebie działa? – parsknął Baldwin. Jakby w odpowiedzi zadygotało okno szarpnięte mocniejszym podmuchem wiatru. – MI-5, tak? Na Scotland Yard wydajesz się zbyt inteligentny. – Tak, Angus. Pracuję chwilowo dla MI-5, choć sprawia mi to mniej więcej tyle samo przyjemności co przypatrywanie się twojej obleśnej mordzie. Jaką bronią handlujesz?

– Pierdol się. – Angus, tu nie chodzi o was. – Co? – Tu nie chodzi o was – powtórzył Jeremy. – Tu nie chodzi o wolną Irlandię. To sprawa znacznie poważniejszego kalibru, do ciężkiej cholery! Jeśli mi pomożesz, wyciągnę cię stąd, ty nieszczęsny głupcze. – Nie wątpię – wycedził McNamara i pomacał się po kieszeni brudnej koszuli, jakby instynktownie szukał woreczka z tytoniem i bibułkami. – Tylko gdzie może mnie wyciągnąć szpicel? Na stryczek. Pogadajmy może o czymś innym, Vandruff. Zawsze tylko chłopcy czy może czasami dasz się skusić na kobietę? Dziennikarz odpowiedział pustym uśmiechem, po czym odsunął połę marynarki i wsunął dłoń do kieszeni. Wyciągnął dwa niewielkie granaty dymne. Oczy handlarza bronią rozjaśniły się, lecz Baldwin zdążył już wstać I podejść do okna. – Walniesz mnie w gębę – mówił cicho. – Z całej siły. Zacznę wzywać pomocy, przybiegnie kilku żołnierzy, złapią cię i poprowadzą w kierunku celi. Nie szarp się i nie walcz, bo będę starał się przyciągnąć ich uwagę. Będę biegł za wami, krzyczał, że nie dokończyłem wywiadu, i robił mnóstwo hałasu. W pewnym momencie chwycę jednego z nich za mundur i zacznę wrzeszczeć o niedouczonym materiale, będzie to znak dla ciebie, by zdetonować pierwszy granat. Uciekaj, nie oglądaj się na mnie. Drugim granatem rzuć gdzieś na dziedzińcu. Najlepiej w kierunku tych żołnierzy w budkach strażniczych, choć sam ocenisz, czy to konieczne. Pierwsze oznaki zamieszania będą sygnałem dla mojego przyjaciela, by rzucić na dziedziniec kolejnymi granatami dymnymi. Biegnij prosto do bramy i módl się, by Bóg patrzył tej nocy w innym kierunku. Narobimy niezłego rozgardiaszu. Tym razem to na twarzy Jeremy'ego pojawił się paskudny uśmiech. McNamara milczał spięty. – I szybko przebieraj nogami, Angus, szczerze ci radzę. Mój przyjaciel czuwa na parterze najbliższej kamienicy, skąd wybiegnie, by rzucić granatami. Gdy tylko się ich pozbędzie, ma za zadanie wskoczyć do furgonetki za rogiem i zapuścić silnik. Jeśli zrobi się zbyt gorąco, odjedzie bez ciebie. – Blefujesz. Nie wierzę w ani jedno twoje słowo, Angliku. Baldwin wyjął z kieszeni niewielką latarkę, przystawił ją do zalanej deszczem szybki i mrugnął. Ze wskazanego domu odpowiedział mu króciutki rozbłysk światła. – Nie blefuję. – To pułapka, nie wierzę ci ani...

– Wiesz co, McNamara? A niech cię piekło pochłonie! – warknął Jeremy, wsunął granaty do kieszeni i wściekłym gestem zapiął marynarkę. – Siedź sobie dalej, jeśli chcesz, ja już nie mam do ciebie cierpliwości! I ruszył ku drzwiom. – Poczekaj... – bąknął handlarz, lecz wtedy drzwi rozwarły się gwałtownie i z hukiem uderzyły o ścianę. Na progu stanęło dwóch wartowników. Nim Baldwin zdołał wykrztusić choćby słowo, pierwszy z nich podszedł do handlarza i brutalnym szarpnięciem postawił go na nogi. – Ruszaj się, gnido! – warknął. – Koniec audiencji, wracamy do kolegów z klatki. – Zaraz! – Dziennikarz zdołał odzyskać rezon. – Ja mam papier! Mam zgodę od waszego dowódcy! Wolno mi odbyć z więźniem godzinną rozmowę, a tymczasem... W oczach drugiego z wartowników, który podczas wyprowadzania McNamary opierał się o futrynę i mierzył Jeremy'ego cynicznym spojrzeniem, zabłysnęła stalowa nienawiść. – Ależ naturalnie, panie Vandruff – wycedził. – Wiemy o pańskiej przepustce. Chwilę temu komendant odbył bardzo ciekawą rozmowę telefoniczną i właśnie tu zmierza, by omówić z panem kwestię przedłużenia pańskiego pobytu w Seathrun Ceitinn. Mam nadzieję, że miło spędzicie ten czas. A to od całej piątej kompanii! Potężny, całkowicie niespodziewany cios pięścią posłał dziennikarza na rozklekotany stolik, przy którym dopiero co siedział skuty McNamara. Wątły mebel pękł pod ciężarem Baldwina, który padł na podłogę i huknął potylicą o ścianę. Zamroczony patrzył, jak obaj wartownicy wyprowadzają szamoczącego się Irlandczyka, a potem zamykają drzwi. Odgłos przekręcanego klucza w zamku dobiegł do niego z wielkiej, wielkiej oddali. I wtedy przypełzła rozpacz. Dłoń dziennikarza zacisnęła się na nodze od stolika. – A by was, kurwa, szlag trafił! – ryknął przez łzy i cisnął w drzwi odłamanym fragmentem mebla. Noga odbiła się z głuchym stukotem i potoczyła po podłodze. „Wszystko na marne – pomyślał, przymykając oczy. – Cały ten trud, cały wysiłek, nerwy, ból... Wszystko diabli wzięli. Cholera by cię wzięła, Stirling!" Znów przypomniał sobie, jak ściska w dłoni krótki liścik od Cilliana, a słowa „Jesteś śledzony!" pulsowały mu przed oczyma. Znów półprzytomny z przerażenia uciekał przez całe miasto, gorączkowo spoglądając za siebie i szukając jakiegokolwiek schronienia, znów kulił się na brudnym dywanie w podrzędnym hoteliku na skraju dzielnicy portowej i drżał na każdy odgłos. Wspomnienia wydarzeń w Londynie i Putney, wędrówki przez potępieńczy Dublin i na końcu okrutnej śmierci porucznika Stirlinga opadły go niczym hieny, szarpiąc, gryząc i nie pozwalając powstać. – Śledzony? – szlochał, usiłując obudzić w sobie śmiech. – A któż tym razem mnie śledzi? Któż jeszcze ma jakąś sprawę do Jeremy'ego Baldwina?

Ostrzeżenie skreślone przez McCulla było ostatnią kroplą goryczy, która przelała czarę. Te dwa słowa pozbawiły go resztek odwagi, resztek woli walki i gdy dotarł wreszcie do swego zapluskwionego hotelowego pokoju, po prostu rzucił się na ziemię i znieruchomiał. Przez wiele godzin leżał na podłodze wstrząsany bezgłośnym szlochem. Patrzył w półmrok, słuchał przez ścianę kłótni portugalskich marynarzy grających w karty i myślał I niczym – o ucieczce, o czerni i o „Kresie". Dopiero pod wieczór głód i pragnienie zmusiły go do wyjścia na zewnątrz. Wtedy to zdecydował się napisać list do McCulla i zostawić go w nowej skrytce. Przez moment poważnie rozważał, czyby nie przyznać, że dość ma pracy z MI-5 i pakowania się w cudze problemy, lecz w końcu zrezygnował. „Nie ucieknę przed tym, w co się wmieszałem – uświadomił sobie. – Poza tym z tego piekła na ziemi nie mam już jak uciec. Jeśli nie doprowadzę tej sprawy do końca, nigdy się od niej nie uwolnię". Westchnął, przygryzł wargę i z ponurą miną zapisał nazwę hotelu i numer pokoju, a następnie, próbując zachować możliwie największą dyskrecję, zostawił wiadomość w umówionej skrytce. Cillian zjawił się po południu następnego dnia. Aż kipiał z wściekłości i z miejsca zaczął ganić Baldwina za łamanie przyjętych zasad bezpieczeństwa, lecz Jeremy nie miał zamiaru wdawać się w jakiekolwiek kłótnie. Z całkowitą obojętnością przeczekał pretensje, po czym oznajmił, że musi dostać się do Seathrun Ceitinn, by porozmawiać z McNamara. Agent z początku zareagował rozbawieniem i już chciał wyjść, ostrzegając przy tym dziennikarza, by nigdy więcej nie nawiązywał kontaktu bez przemyślenia sprawy, lecz coś, być może tępe, zrezygnowane spojrzenie Baldwina i zacięty grymas na jego twarzy, uświadomiło mu, że ten nie żartuje. Wtedy przysiadł na ramie żelaznego łóżka i z niedowierzaniem zmierzył Jeremy'ego wzrokiem. Plan skontaktowania się z McNamara, który ułożyli w niespełna godzinę, opierał się w gruncie rzeczy wyłącznie na niesprawdzonych domysłach i hipotezach. Ich jedyną nadzieją było, że w budynku Seathrun Ceitinn, gdzie osadzono handlarza bronią, do niedawna mieściła się szkoła podstawowa i z tego, co wiedział McCull, nie został dobrze przystosowany do pełnienia swej roli. W niektórych oknach brakowało nawet krat, dziedziniec nie był należycie oświetlony, a strzegące więzienia dwie kompanie piechoty w znacznym stopniu składały się z poborowych. Mimo to dziennikarz nie miał złudzeń. Wiedział, że porywa się na szaleństwo, bodaj największe w swoim życiu, ale nie pozwolił wątpliwościom dojść do głosu. Na ułożenie lepszego planu po prostu brakowało czasu, a znając niecierpliwość angielskich dowódców, handlarz bronią mógł zostać rozstrzelany już następnego dnia o świcie. Cillian powstrzymywał się od wszelkich komentarzy, lecz dziennikarz w pewnym momencie dostrzegł, że unika patrzenia mu w oczy.

„A zatem również i twoim zdaniem to skrajne wariactwo, tak? – pomyślał z przekąsem. – Dobrze, że chociaż nie próbujesz mi tego wyperswadować. Pozostawiasz mi tym samym choć cień nadziei, której, jak wiadomo, każdy głupiec powinien mieć sporo". Gdy wyszli z hotelu, McCull nie powiedział już ani słowa. Wtedy ku szczeremu zdumieniu Jeremy'ego los zaczął nieśmiało się do nich uśmiechać. Furgonetka sprzedawcy warzyw, którą dostrzegli na sąsiedniej ulicy, miała kluczyki w stacyjce. Silnik zaskoczył od razu i udało im się odjechać, nie wzbudzając zamieszania, a po kilkudziesięciu jardach ciemne chmury nad miastem plunęły deszczem. Szybko też znaleźli odpowiednią kryjówkę dla Cilliana i miejsce do zaparkowania samochodu, a Jeremy ruszył spiesznym krokiem w stronę bramy i budek wartowniczych. Los nadal mrugał do niego filuternie – żołnierze nie mieli specjalnie ochoty na skrupulatne obszukiwanie przemoczonych ubrań Baldwina, tym bardziej że pokazał lyonesseński paszport i legitymację dziennikarską, a potem opowiedział wymyśloną na poczekaniu historię o pisaniu artykułów o najgorszych kanaliach Irlandii. Ostatecznie lody przełamała paczka playersów king size wsunięta do kieszeni dowódcy posterunku, który osobiście zaprowadził Jeremy'ego do biura porucznika Andersona, komendanta więzienia. Ten, niewysoki, blady człowiek z podkrążonymi oczami i oddechem cuchnącym alkoholem, także bez trudu zaakceptował powód wizyty przedstawiony przez Baldwina, tym bardziej że jego wiarygodność poparł niewielki zwitek banknotów wręczony w dowód wdzięczności redakcji „The Voice". Komendant ochoczo chwycił za pióro i już chwilę później dziennikarz stał się posiadaczem dokumentu, wedle którego niejaki Albert Vandruff, korespondent wojenny z Republiki Lyonesse, otrzymywał prawo do godziny rozmowy z Angusem McNamara. Szczęście odwróciło się od niego jakieś trzydzieści minut później. „Ktoś skojarzył mój udział w śmierci Stirlinga, nie mam co do tego wątpliwości" – myślał, patrząc na zalany deszczem dziedziniec. W mętnym świetle latarni widział kilka niewyraźnych postaci biegnących w kierunku skrzydła, w którym się znajdował. Nie miał wątpliwości, że najdrobniejszy z biegnących, powiewający połami płaszcza, to sam porucznik Anderson. – I tak oto sam się posadziłem w więzieniu – wyszeptał. – Boże, co tu robić? Tknięty nagłym impulsem wyciągnął z kieszeni latarkę i błysnął trzykrotnie w kierunku domu, gdzie zaczaił się Cillian. Wedle ustalonego pospiesznie kodu trzy sygnały świetlne oznaczały, że Jeremy jest w niebezpieczeństwie. Okna na najwyższym piętrze domu pozostały jednak ciemne, nie było żadnej odpowiedzi. Zacisnął mocno pięści. – W sumie trudno ci się dziwić – warknął, chcąc agresją odpędzić ogarniającą go rozpacz. – Dla ciebie misja jest ważniejsza od życia przypadkowo zwerbowanego pismaka, prawda? Ty cholerna żmijo, ciekawe, czy na moim miejscu okazałbyś tyle wyrozumiałości. I nagle zamarł.

– Gdybyś to ty był na moim miejscu... – powtórzył bezwiednie i pokręcił z niedowierzaniem głową. Ku jego zaskoczeniu słowa te uwolniły ciąg błyskawicznych, szokujących skojarzeń i nagle w pełni zrozumiał swą rolę w misji MI-5. – Wy kanalie! – wyszeptał zapatrzony w ciemny dom naprzeciwko dziedzińca. Zazgrzytał klucz w zamku, drzwi huknęły raz jeszcze. – Witam ponownie, panie Vandruff – oznajmił porucznik Anderson. – Przepraszam, że przerwałem panu pogawędkę z McNamara, ale łajdaki nie powinny za długo przebywać we własnym towarzystwie, bo jeszcze im co głupiego przyjdzie do głowy. Dziennikarz odwrócił się. Komendant więzienia ściągnął przemoczony płaszcz i rzucił jednemu ze swoich żołnierzy, po czym nie spuszczając wzroku z dziennikarza, ruszył ku niemu z opuszczoną nisko głową. Przy drzwiach stało trzech żołnierzy, którzy przyglądali się tej scenie z pogardliwymi uśmiechami. – Proszę mi też wybaczyć, że od razu pana nie rozpoznałem, Vandruff – ciągnął porucznik. – Pańska sława niesie się już po całej armii. Ponoć słyszał pan ostatnie słowa Stirlinga, zanim rozpruła go jakaś irlandzka dziwka, nieprawdaż? I uniósł pięść. Świat Jeremy'ego znów rozbłysnął, a potem zakołysał się i uciekł mu spod nóg. „Boże, dlaczego nie przedstawiłem się jako Baldwin?!" – zdążył pomyśleć, gdy padał na podłogę. – Kazał pozdrowić rodzinę? – pytał Anderson, pocierając obolałe kłykcie. – A może okazał swą miłość do kraju? A może po prostu cię sklął, Vandruff, nazwał parszywym skurwielem? Ciężki żołnierski but uniósł się do kopnięcia. Dziennikarz skulił się i zamknął oczy. Cios nie nastąpił. – O kurwa! – powiedział porucznik martwym głosem. I wtedy leżący na podłodze Jeremy wyodrębnił nowe, niewyraźne jeszcze odgłosy wśród monotonnego szumu ulewy. Wystrzały? – Vickers, uruchom syrenę! – Anderson biegł już ku drzwiom. – Wiesz, gdzie jest syrena, ty cholerny ośle?! Grady, za mną. Buster, zamknij tego skurwiela tutaj i bierz dupę w troki na dół! Ostatnie słowa porucznik wykrzyczał już na korytarzu. W świetle jedynej lampy błysnął rzucony łukiem klucz. Stojący za progiem Buster złapał go sprawnie i pochwycił za klamkę. Trzęsły mu się dłonie.

Powietrzem wstrząsnął potężny wybuch, a ściana ulewy za oknem zamigotała purpurą. Skulony na podłodze Baldwin dostrzegł nogę od stołu zgruchotanego jego upadkiem. Klnący cicho Buster upuścił klucz. Ciałem Jeremy'ego naraz zawładnął inny duch, z którego istnienia nie zdawał sobie dotychczas sprawy. Trzask nogi od stołu uderzającej o głowę zaskoczonego żołnierza zlał się w jedno z następnym wybuchem na zewnątrz. Nim więzieniem targnęła kolejna eksplozja spotęgowana głośnymi krzykami, dopinał ostatnie guziki kurtki mundurowej i uzbrojony w ciężkiego, nieporęcznego enfielda biegł korytarzem wśród ceł. Ścigały go przekleństwa i głośne krzyki więźniów, w których nikły jeszcze zapach wolności obudził prawdziwe szaleństwo. Korytarz zakręcił i dziennikarz wpadł prosto na zdenerwowanego, zdyszanego kaprala, w jednej ręce trzymającego pęk kluczy, a w drugiej pistolet. Baldwin chciał go wyminąć, lecz podoficer złapał go za ramię. – A ty, kurwa, dokąd?! – wrzasnął. Za jego plecami pojawiło się kilku równie zdyszanych żołnierzy, bez wątpienia przysłanych przez Andersona jako wsparcie. Baldwin przygryzł wargę, lecz ów obcy duch, który nagle zawładnął jego ciałem, znał odpowiedź również i na to pytanie. Jeremy bez wahania chwycił kaprala za kołnierz i przycisnął jego twarz do niewielkiego zakratowanego okna. – A jak ci się wydaje, pierdoło? – warknął. Tuż nad jego głową widział wysokie płomienie otaczające ciężarówkę, która staranowała szlaban, zmiażdżyła budkę strażniczą i wbiła się w otoczone workami z piaskiem stanowisko karabinu maszynowego. W ciemnościach naokoło dziedzińca rozbłyskiwały setki ogników, zupełnie jak ślepia wilczej watahy osaczającej bezbronną zdobycz. Anglicy próbujący się przegrupować na dziedzińcu padali jeden po drugim. – Chcesz mnie tam na dole zastąpić, tak? – rzucił i odepchnął kaprala, po czym przecisnął się między jego podwładnymi i wypadł na schody. Zbiegały po nich kolejne postaci w mundurach, w większości niedopiętych lub nawet niekompletnych. Nagle otoczył go oszałamiający zgiełk rozkazów, przekleństw, nawoływań i wciąż odległych ryków rannych, wzmocniony coraz głośniejszymi wystrzałami. Obrzucił pośpiesznie spojrzeniem twarze mijających go żołnierzy – niektóre przerażone, ale większość sprawiała wrażenie przejętych, lecz opanowanych. Żaden nie zapomniał o karabinie, żaden też nawet nie spojrzał na Baldwina. „Poborowi, co, McCull? – pomyślał dziennikarz. – Ktokolwiek napadł na to więzienie, będzie miał z nimi ciężką przeprawę". Naraz schody skończyły się i na dalsze wnioski zabrakło czasu. – Trzeci pluton! – krzyczał jakiś młodziutki sierżant, najwidoczniej najwyższy stopniem. Nie miał czapki, a przeciąg z rozbitego okna targał jego włosami. – Trzeci pluton, do okien! Ogień osłonowy!

Jeremy'ego osaczał tupot żołnierskich butów, brzęk tłuczonych szyb, pierwsze wystrzały rozbrzmiewające w zamkniętym pomieszczeniu ogłuszającym echem. Napastnicy odpowiedzieli ogniem nad głowami żołnierzy kulących się przy workach z piaskiem na parapetach. Gwizdnęły kule, gdzieś zaterkotał karabin maszynowy Bren, ogień przeciwnika osłabł. Przygarbiony Baldwin przypadł do okna najbliżej drzwi wejściowych, przy których czaiło się już kilku strzelców. Ich twarze rozjaśnił na moment wybuch granatu. – Ogień osłonowy! – wrzeszczał purpurowy na twarzy sierżant. Dziennikarz usłyszał szczęk wyrzucanych na worki enfieldów, huk wystrzałów, ostry zapach kordytu. Sam wystrzelił, nie celując, niezdarnie przeładował broń i zanurkował za osłonę. Zerknąwszy na zewnątrz, zrozumiał, że jeszcze przez jakiś czas będzie musiał odgrywać rolę żołnierza – dziedziniec otaczał ciasny wieniec drgających rozbłysków, z którego właśnie wynurzały się sylwetki kolejnych atakujących. – Wdzierają się bocznym wejściem! – krzyknął któryś z żołnierzy przy drzwiach. Podjęcie decyzji zabrało młodemu sierżantowi ledwie chwilę. – Drugi i trzeci pluton, ogień osłonowy! – wrzasnął łamiącym się głosem. – Pierwszy pluton, za mną! I wypadł przez drzwi prosto w nawałnicę deszczu i ognia karabinowego, a za nim owładnięci zapałem bitewnym podwładni. Jeremy pochwycił swą broń i ruszył w ślad za nimi. Wojna nie była dla niego niczym obcym – nawąchał się już prochu, biegnąc za żołnierzami dańskimi do szturmu na Midsroy w trakcie incydentu wollińskiego czy wycofując się przed derwiszami u boku ludzi generała Dawesa – lecz ponownie zaskoczyła go własna odwaga. Przygarbiony pędził wśród swych wrzeszczących dziko rodaków, ściskając ciężki, nieporęczny karabin, przyklękał wraz z nimi w błocie dziedzińca, unosił broń, strzelał w niebo, przeładowywał. Wiedział, że powinien się bać, że powinien wrzeszczeć z przerażenia i szukać drogi ucieczki, ale jakaś niebywała, nieokiełznana zaciętość wiodła go prosto ku drgającym ognikom wrogich wystrzałów. Przez kilka uderzeń serca prowadził ich ogień brena. Pociski ryły dziury w ścianie i masakrowały ciała najbliższych napastników, lecz nagle pieśń karabinu maszynowego zamilkła. Kilku napastników błyskawicznie poderwało się z ziemi i wniknęło do środka, huraganowy ogień enfieldów zatrzymał tylko jednego z nich. Za pierwszą grupą atakujących pobiegli następni, ostrzeliwując się gęsto. Jeden cisnął jakimś przedmiotem, który kręcąc się w powietrzu, zaczął opadać ku klęczącym żołnierzom pierwszego plutonu. – Koktajl Collinsa! – wrzasnął młody sierżant. Czasu starczyło ledwie na desperacki odskok w bok. Dziennikarz uderzył barkiem o bruk i ciemności rozbłysły płomieniem bólu, lecz było to niczym w porównaniu z eksplozją ognia. Straszliwy żar natarł na jego czoło i policzki i wyzwolił w nim bezbrzeżny lęk. Baldwin

zerwał się na równe nogi i na poły oślepiony skoczył do panicznej ucieczki. Nie pamiętał już o kulach gwiżdżących nad jego głową, zapomniał o karabinie i swej misji, nie wiedział, kim jest ani dokąd pędzi. Przerażony gnał niczym oszalałe zwierzę wśród płonącego lasu, aż znów odezwała się w nim owa obca, nieznana zawziętość. Zawrócił ku zniszczonej bramie. Biegł ku coraz bliższym uliczkom, ignorując ból stłuczonego barku i coraz mocniejsze pulsowanie kostki. Mijał wciąż ogarnięty płomieniami wrak ciężarówki, sczerniałe, dymiące ciała żołnierzy, rozłamany drewniany szlaban. Jakiś młody człowiek z twarzą wykrzywioną nienawiścią podrzucił do ramienia strzelbę, wymierzył, lecz naraz zgiął się wpół, upadł, broń wypadła mu z rąk. Znieruchomiał z wielką raną na plecach, ale Jeremy nie miał czasu na współczucie. Przeskoczył nad znieruchomiałym ciałem, potknął się, jednak po chwili jego buty znów stukały na brukowanej ulicy, rozbryzgiwały kałuże przy krawężnikach, w nozdrza uderzał smród uryny... Sam nie wiedział, jak i kiedy znalazł się w ciemnym zaułku, tuż obok zaparkowanego samochodu sprzedawcy warzyw. – Hej, Jeremy! – zawołał jakiś głos, a potem ktoś chwycił go za ramię. – Jeremy, to ja, Cillian! Nie wiedział też, co nakazało mu uderzyć agenta w twarz. Przypomniał sobie dopiero kilka ciosów później, gdy McCull zdołał w końcu pochwycić jego nadgarstek. – Oszalałeś? – syknął, spluwając krwią. – Na mózg ci padło, pismaku? Gdzie McNamara? – Uknuliście to wszystko, tak?! – warknął Baldwin. Nie pamiętał już o handlarzu bronią, serce biło mu jak oszalałe, szamotał się, chcąc dalej walczyć, obojętny na to, że żelazna dłoń agenta MI-5 miażdży mu nadgarstek. – Uknułeś to wszystko z Troyem, ty parszywy zdrajco! – Co, u licha? Co mieliśmy niby uknuć? – Miałem być tylko wabikiem, co? – Jeremy ciężko dyszał. – Ty wcale nie miałeś mnie chronić, McCull. Już wiem, skąd ta cała konspiracja. Ty miałeś szwendać się za mną i czekać, aż zainteresują się mną Normanowie, by potem móc rozpracować ich siatkę! – Bzdury gadasz. – Tak? McCull, dlaczego sam nie poszedłeś pogadać z McNamara, skoro masz tyle doświadczenia? Dlaczego zgodziłeś się, żeby zrobił to amator-pisarzyna? Dlaczego nie protestowałeś, gdy wymyśliłem ten straceńczy plan? – Dobrze wiesz, że nie mieliśmy wyboru, bo... – zaczął Cillian, lecz nagle urwał. – Przestań się rzucać – powiedział cicho. – Nie jesteśmy tu sami. Dziennikarz rozluźnił mięśnie i powoli odwrócił głowę. W ich kierunku biegło kilka osób, dwie z karabinami w rękach. – Rzuć broń! – zawołał najbliższy po angielsku, ale z silnym irlandzkim akcentem. – Rzućcie broń i ręce do góry! Który z was jest właścicielem tej ciężar... Hej, patrzcie, kogo my tu mamy! Angielski wojak!

Irlandczyk podrzucił karabin do ramienia. Naraz wszystko ucichło, eksplozje, wystrzały, krzyki rannych stały się odległe, nieistotne. Ważne były jedynie lufa zdobycznego enfielda, na której błyskały ognie pożarów, zmrużone, nienawistne oczy rebelianta i brudny palec na spuście. – Zostaw, Caoimhin. Baldwin od razu poznał ten głos, choć teraz był zdyszany i drżący. Znów ujrzał włosy wyglądające spod czarnej chusty, wściekłe spojrzenie, okrwawiony nóż. Oto przeznaczenie nakazało im się spotkać po raz trzeci.

Deidre.

Mgły, które otulają cię niczym szal nagą dziewicę, rozstąpią się. Trawy, które wessały krew bohaterów, będą nam posłaniem. Bo nadejdzie dzień, gdy znów będę cię kochał, wyspo utracona.

Sveinn Orolfson „Miłość wciąż pamiętana"

15

Ostatnie dwa dni pobytu w Islandii były dla Vigdis istnym koszmarem. Długi przelot z zachodniego wybrzeża Vinlandii i międzylądowanie w porcie lotniczym Eystribyggd na Grenlandii, do którego przymusiła ich silna burza nad Atlantykiem, okazały się niczym wobec żmudnych narad z królami i szefami sztabów państw Braterstwa. Analizy sprawozdań strategicznych, wykresów i zdjęć trwały w nieskończoność, zlewały się jedna z drugą i wywoływały uciążliwy ból głowy, lecz najgorsza i tak była owa namacalna, niemożliwa do zignorowania atmosfera budowana wokół niej przez europejskich Normanów. Tylko ślepiec nie zauważyłby ich cynicznych półuśmieszków, ukradkowo wymienianych spojrzeń czy udawanej uprzejmości, z jaką tłumaczyli co bardziej zawiłe kwestie. Tak, choć w święcie wokół nich zmiany następowały w błyskawicznym tempie, wciąż z najwyższym trudem godzili się z tym, że Vinlandia od stu dziesięciu lat funkcjonuje jako republika, że sześćdziesiąt lat temu otwarła swe granice dla misjonarzy innych religii, a dekadę później zniosła obowiązkową służbę wojskową. A sam fakt, że od trzech lat na czele kraju stała prezydent-kobieta, wydawał im się całkowicie nie do przyjęcia. Vigdis Hammundottir uśmiechnęła się sarkastycznie i opadła na miękki fotel kryty niedźwiedzią skórą, jednocześnie machinalnie odpinając guziki wytwornego żakietu. „Żakiet – pomyślała rozbawiona. – Stary Gorm dański nadal chyba nie jest w stanie pojąć, jak można stawić się na ting władców Braterstwa bez munduru. Za każdym razem, gdy na mnie patrzy, w żabich ślepiach konunga jest takie obrzydzenie, że zaczynam poważnie obawiać się o jego zdrowie. Jeszcze nam bogini zabierze nieboraka do Helu przed Ragnarokiem". Ciśnięty żakiet przefrunął przez pokój i wylądował na kanapie. Pani prezydent strząsnęła następnie wytworne buty na obcasie, a zmęczone stopy ułożyła na okrągłym stoliku, o mało co nie strącając karafki z niemieckim winem. Lewą dłonią rozpuściła długie miedziane włosy, które opadły jedwabistą kaskadą ku dywanowi tkanemu w tradycyjne swastyki i walknuty. – Ragnarok... – szepnęła w zadumie, patrząc przez szerokie, panoramiczne okno swego apartamentu. Widok postrzępionych, zaróżowionych obłoków płynących powoli na rozjaśniającym się niebie, niemalże zahaczających brzuchami o stożek wulkanu Eldja przypomniał jej, że niebawem wstanie świt. Jednak nie czuła w ogóle senności, jej serce nadal biło szybko, a w umyśle kotłowały się fakty zasłyszane podczas wielogodzinnej narady. Wystarczyło, że zamknęła oczy, a znów widziała długi stół i siedzących za nim poważnych mężów w ciemnych, ponurych mundurach, znów słyszała terkot projektora i grzmiące głosy kolejnych referujących, znów czuła smród dymu z setek wypalonych papierosów. – Na brodę Thora, kiedyż to wszystko dobiegnie końca... – szepnęła, przymykając oczy. – Pytasz o zmierzch jeszcze przed porankiem – powiedział ktoś za jej plecami. Vigdis błyskawicznie zerwała się na nogi. Karafka z winem runęła na podłogę, lecz nim się roztrzaskała, w dłoni pani prezydent błysnął vinlandzki rewolwer dziewięciostrzałowy Arne.

– Valgrim? – wyjąkała zaskoczona. Konung Nordveghr uśmiechnął się lekko. – Witaj, Vigdis – powiedział ochrypłym głosem. – Wybacz, że... – Jak się tu dostałeś? – przerwała mu. – Mój apartament jest strzeżony przez drużynę Snaerdrengrir, [Snaerdrengrir (dań. ) – śnieżny wojownik] którzy mieli surowy zakaz... – Mieli – machnął ręką Valgrim. – I nie złamali go. – Co? – Pochodzę z rodu Odyna, Vigdis. Potrafię nie ściągać na siebie uwagi, jeśli tego chcę. Przepraszam, że cię wystraszyłem. Z reguły nie przychodzę bez zapowiedzi, choć jak się okazuje, taka forma ma również swoje zalety. Jego wzrok spełzł niżej i pani prezydent przypomniała sobie nagle, że nieświadomie rozpięła również kilka guzików swej zielonej bluzki, odsłaniając dekolt. – Czego tu chcesz? – warknęła, pośpiesznie dopinając bluzkę lewą ręką. Prawa nadal trzymała rewolwer. – Pogadać, Vigdis. Bez tych wszystkich brodatych durniów. – Pogadać – mruknęła pani prezydent i z ironicznym uśmiechem wskazała lufą rewolweru drugi z foteli, po czym podeszła do barku. – Svartdaud, [islandzka wódka] whisky czy może dżin? – Whisky. Odłożyła broń i ujęła karafkę z bursztynowym napojem. Nalewając trunek do szklanic o grubym dnie, zerknęła z ukosa na Valgrima, który zdjął płaszcz i rzucił go na łóżko, tuż obok żakietu Vinlandki. Był blady i znużony, lecz w oczach konunga nadal widać było ów niepokojący blask, który wielekroć przyciągnął jej uwagę podczas narady. Od czasu zakończenia Wielkiej Wojny i rozpoczęcia pracy nad „Ragnarokiem" władca Nordveghr nominalnie przewodził pozostałym państwom Braterstwa, lecz na tingach odzywał się rzadko i najczęściej pozwalał mówić innym. Sam tylko siedział i w milczeniu gładził wąsy, jakby chciał ukryć swój dyskretny uśmiech. Vigdis odnosiła wrażenie, że doskonale się bawi, obserwując wszystkich dookoła, choć poruszane na naradzie kwestie bynajmniej do zabawnych nie należały. „Tylko uważaj, Vigga – pomyślała, nazywając się imieniem z dzieciństwa. – Tylko uważaj na swe słowa. Valgrim to gracz pierwszej ligi, istny król krętaczy. Uważaj, bo masz tu przecież swą własną sztukę do odegrania". – No – powiedziała, gdy w szklankach zagrzechotały kostki lodu. – To co cię tak naprawdę tu sprowadza? – Ależ ja naprawdę chciałem z tobą porozmawiać.

– Porozmawiać? – zaśmiała się krótko Vigdis i założyła nogę na nogę. – Doprawdy trudno mi w to uwierzyć. Przywódca najdumniejszego państwa Braterstwa, wywodzący swój ród od samego Odyna, zakrada się do apartamentu polityka w spódnicy, by toczyć ważne rozmowy, tak? Gorm dostałby chyba apopleksji, słysząc o takim upodleniu, herra min. – Gorm to idiota – rzekł krótko Valgrim i przyjrzał się pod światło whisky oraz pływającym w niej kawałkom lodu. – Podobnie jak cała reszta tej zgrai, może z wyjątkiem Eirika holmgardzkiego. Ty jesteś inna, Vigdis. – Owszem – parsknęła prezydent Vinlandii i umoczyła usta w trunku, nie spuszczając wzroku z konunga. – Już raczyłeś ową odmienność otaksować wzrokiem. – Ach, to też! – Valgrim uniósł brwi, okazując w ten sposób zachwyt. – Twoja uroda jest doprawdy oszałamiająca, Vigdis, lecz nie to jedno zwróciło moją uwagę. W przeciwieństwie do tej całej umundurowanej bandy w większości kwestii miewasz własne zdanie, całkiem odmienne od ogólnie przyjętej opinii. – Nie podoba ci się to? – Zmrużyła lodowato niebieskie oczy. – Nie, wręcz przeciwnie. Moi wielcy bracia królowie oraz ich szefowie sztabów pobekują zgodnym chórem niczym stado tępych baranów. Atakować, nacierać, niszczyć, palić, nie brać jeńców, beee, beee! Zwyciężymy, będziemy sławni, beee! Ty natomiast pytasz. Ciekawi cię to, czy burza skróci zasięg bombowców startujących z Zelandii i czy Francja nie zablokuje kanału La Manche, chcesz wiedzieć, jaką politykę należy obrać wobec mieszkańców małych miasteczek i jak zapobiec rodzeniu się ruchów partyzanckich, a te matoły tylko patrzą na ciebie maślanymi oczyma, mlaskają z oburzeniem i beczą. Kobieta, kobieta, beee, beee! Konung naśladował beczenie barana tak przekonująco, że Vigdis nie mogła już dłużej się opanować i wybuchła głośnym, perlistym śmiechem. – Nie boisz się, że któryś z tych twoich baranów założył pluskwę w moim apartamencie? – zapytała, opanowawszy wesołość. – Wątpię, by naród, który opracował tak doskonały szyfr, pozwolił zapluskwić pokój swej pani prezydent. Serce Vigdis znów zalał chłód. „A zatem zmierzyłeś się już z moim szyfrem, tak?" – pomyślała. – Czego chcesz, Valgrim? – spytała krótko. – Chcę wiedzieć, czego ty chcesz. – Konung zmarszczył lekko czoło, siwe brwi niemalże się zetknęły. – Bo „Ragnarok" to chyba niezbyt ci pasuje. Pani prezydent uśmiechnęła się i znów spojrzała przez okno. Różowiejące chmury przysiadły już na czubku wulkanu, a skrawki widocznego nieba nabierały perłowego odcienia.

– Vinlandia nigdy nie podchodziła emocjonalnie do problemów Europy – powiedziała cicho. – Przez wiele wieków mieliśmy własne troski i zmartwienia, które z kolei was niewiele obchodziły. Niech cię nie dziwi mój dystans. – Nie dziwi. Pytam jedynie, czego chcesz. – Wciąż tego samego, dziwi mnie, że muszę ci to powtarzać. Spisałeś to wszystko z moim poprzednikiem już na pierwszym tingu w Uppsali, kiedy to dopiero po wstał pierwszy zarys „Ragnaroku", a ja nie mam zamiaru zmieniać żadnych postanowień. Nie interesują mnie ziemie w Europie, nie dążę do wojny z Lyonesse ani z koloniami francuskimi czy kim tam jeszcze, na młot Thora. Chcę jedynie pięćdziesięciu procent udziałów w kredytowaniu rozbudowy twojej armii i minimum trzydziestu w rozbudowie wojsk Swionii, Holmgardu i Danii. – I to też cię różni od reszty, Vigdis. Oni chcą walczyć o ochłapy. Eirik holmgardzki marzy o przeniesieniu granicy na południe, bliżej Kijowa, Harald gada tylko o polskim Pomorzu, a Gorm zapewne poparłby mnie za klepnięcie w plecy i drzazgę z włóczni Odyna. Żaden z nich jakoś nie dostrzega, że zanim Braterstwo zbierze się do kolejnej wojny, upłyną zapewne długie lata. „O ile w ogóle się zbierze – pomyślała prezydent, nie spuszczając wzroku z konunga Nordveghr. – O ile wcześniej nie pogrąży was spłata zaciągniętych u mnie kredytów, wy cholerne dzikusy". Głośno zaś powiedziała: – Chcesz negocjować? – Nie – pokręcił z rozbawieniem głową Valgrim. – To nie pora na negocjacje, Vigdis. „Ragnarok" już za parę dni wkroczy w decydującą fazę i szkoda czasu na tarcia. Już wkrótce będę bardzo potrzebował twego trzeźwego osądu, twych pytań, a nawet twego sceptycyzmu. – I zapewne moich lotniskowców. – Vigdis, dlaczego wciąż mam wrażenie, że dla ciebie „Ragnarok" to jedynie jakiś kiepski żart? Że to jakaś nieszczęsna europejska awantura, która kompletnie cię nie obchodzi, a z której chcesz jedynie wyciągnąć trochę forsy? – westchnął ciężko konung i odstawił szklankę. Prezydent dostrzegła jednak, że jego spojrzenie ani drgnęło. – Bo to jest nieszczęsna europejska awantura. – Wydęła usta. – Valgrim, przypatrzyłeś się kiedyś porządnie mapie Midgardu? Między wybrzeżami naszych krajów ciągnie się niezły szmat wody, na furię Thora! – W istocie, morze wydaje się bezkresne – przytaknął konung. – Jednakże nie dla tego, kto potrafi wyciągnąć nad nim dłoń. – Po co?

– By uścisnąć inną. Vigdis, nie robię tajemnicy z tego, że nie darzę swych braci wielkim szacunkiem. Czasem przypominają mi chłopów, którzy wychodzą przed swe chaty i patrzą na otaczające ich bory, lecz żaden nie jest w stanie dojrzeć, co się znajduje dalej. Ty patrzysz dalej. Ty masz wizję. – Ano mam – przytaknęła Vinlandka i ułożyła wygodniej nogi, obciągając spódnicę. Nie podobał jej się ton Valgrima, a szóstym zmysłem polityka wyczuwała, że słowa konunga kryły coś, czego rozgryźć nie potrafiła. Przynajmniej na razie. – No i co z tego? – Do ciebie chciałem ową dłoń wyciągnąć, Vigdis. Chciałem twoją wizję połączyć z moją. – Ty jesteś urodzonym przywódcą, Valgrim. Przyszedłeś na świat, by snuć intrygi, mieszać ludziom we łbach i pchać swe wojska do boju. Pchać, nie prowadzić. Mnie zaś zależy na pokoju. Mój naród już dawno wyzbył się europejskiej wojowniczości, wolimy budować, aniżeli niszczyć. Jakże nam połączyć wizje? – Zrobię krok wstecz, jeśli ty zrobisz krok naprzód. – Po co, Valgrim? Co ty mi możesz dać? – Wiele, Vigdis. Jestem potężnym człowiekiem, pomogę ci utrzymać nasz świat w ryzach. – Nasz świat? – Sam go nie okiełznam. – To twój problem. – Czyżby? Vigdis, nie uwierzę, że twoja wizja kończy się na horyzoncie. Pani prezydent ponownie umoczyła usta w whisky i powoli przesunęła językiem po górnej wardze. Zauważyła już, że siedzący naprzeciwko Valgrim nie spuszcza z niej wzroku, jakby chciał ją omotać samą siłą swej woli. „A więc to tak! – Uśmiechnęła się w duchu, choć jej twarz pozostała poważna. – My tu rozmawiamy o partnerstwie, wyciągasz ku mnie dłoń nad falami Atlantyku, a jednocześnie próbujesz swoich nędznych sztuczek. No dobrze, zagrajmy w twoją grę, wielki konungu. Zobaczymy, kto włada lepszą magią". Naraz spuściła oczy i zmieniła ułożenie nóg, powoli, z pozornie nieświadomą gracją. – Tak, kończy się na horyzoncie. Ale mów dalej – powiedziała, patrząc na topniejące kostki lodu w swej szklance. – Mam mówić dalej? – Valgrim udał zdumienie. – A po co? Na pewno umiesz dopowiedzieć sobie resztę moich słów. Vigdis, bogowie wybrali wielu z nas do wypełnienia swej woli, ale tylko nielicznym przyjdzie uchwycić ten świat za mordę i rzucić sobie do stóp. Nie wierzę, byś naprawdę chciała przeczekać te wielkie dni w zaciszu swego pałacu. Nie wierzę, być nie chciała wziąć udziału w kształtowaniu nowego Midgardu. – Valgrim, mój kraj nie jest w pełni przygotowany do wojny...

– A to z kolei twój problem, Vigdis – uśmiechnął się szyderczo konung Nordveghr i strzepnął niewidzialny pyłek z czarnego mankietu koszuli mundurowej. – Wszyscy mieliśmy na to ponad dwadzieścia pięć lat i my wykorzystaliśmy ten czas co do dnia. – A ja, jak zupełna idiotka, inwestowałam w nowe autostrady, szkoły i służbę zdrowia. – Oczy Vinlandki błysnęły złowrogo, lecz zreflektowała się w porę i powstrzymała kolejną złośliwość. „Przecież gramy" – napomniała się w myślach i rozparła wygodniej na kanapie. – Całkiem przy okazji wodując doskonałe pancerniki oraz lotniskowce, które nie mają sobie równych w całym Braterstwie – dokończył Valgrim z kwaśnym uśmiechem. – A bombowce dalekiego zasięgu VindThor? A niszczyciele rakietowe klasy „Storm", absolutna rewelacja? Vigdis, w życiu nie byłem świadkiem lepszego pokazu fałszywej skromności. – Czy wiesz o mnie i moim kraju coś jeszcze, czym chciałbyś się podzielić? – głos pani prezydent ochłódł. – Jest coś, czego nie wiem. – Konung uśmiechnął się jeszcze szerzej. – Nie mam pojęcia, jak duże jest twoje zaangażowanie w „Ragnarok". W istocie wielce pomogliście w przygotowaniach, bo bez waszej ropy i niektórych technologii zwycięstwo przyszłoby nam o wiele ciężej, ale konkrety, które uzgodniliśmy do tej pory – przerzucenie trzech eskadr bombowców na Islandię i blokada Western Approaches – to jakiś żart. Mam wrażenie, że lodowy olbrzym dla kaprysu zamienił maczugę na wierzbową witkę. Wydawało jej się, że we wzroku Valgrima widzi coś więcej, jakąś ukrytą groźbę, wyzwanie. „Jesteś niebezpieczny i nie pozwalasz mi o tym zapomnieć, sukinsynu – pomyślała. – Dobrze więc, niech ci będzie. Zagram w twoją grę". – Wierzbową witką też można smagnąć po mordzie – stwierdziła i z godnością uniosła się z fotela. Zwiewnym ruchem odrzuciła niesforne kosmyki włosów na plecy i podeszła do barku, kołysząc lekko biodrami. Jej dłonie drżały, więc mocno ujęła karafkę z whisky i nalała sobie kolejną porcję. „Niech ci będzie" – westchnęła w duchu raz jeszcze. – Przerzucę całą 12. Flotę Powietrzną – powiedziała, nie odwracając się. – I 4. Flotę Lotnictwa Myśliwskiego. Wydam rozkaz wyjścia na morze wszystkim trzem flotyllom okrętów podwodnych, postawię również w stan gotowości obie dywizje powietrznodesantowe i każę zaokrętować kilka storhirdów zmotoryzowanych. Rozkaz powszechnego leidangu [mobilizacja] zostanie ogłoszony jutro. – A ja do tego czasu oczyszczę Autonomię Irlandzką, by twoi chłopcy nie musieli tak daleko drałować.

Bardziej wyczuła, niż dostrzegła, że wstał z fotela i podszedł do niej. Odwróciła się i spojrzała prosto w jego oczy, przymrużone, lecz lśniące zachwytem. – Według planu powstanie w Irlandii ma wybuchnąć dopiero pod koniec przyszłego tygodnia – przypomniała z namysłem. Bliskość tego potężnego człowieka budziła w niej osobliwe zdenerwowanie. – Wydałem Halbjornowi rozkaz zejścia na ląd, zanim tu przyszedłem, Vigdis – szepnął. – Operacja „Villieldr" jest w toku. – Ty obłąkańcze! – próbowała się roześmiać. – A co na to reszta konungów? Podjąłeś decyzję wbrew ich woli. – Co na to reszta konungów? – powtórzył z ironią. – A jak myślisz? – A zatem postanowiłeś sobie zająć Irlandię, a potem namieszać w głowie vinlandzkiej wiedźmie, tak? – rzekła z udawanym zrezygnowaniem, gdyż dobrze wiedziała, jak przedstawia się rzeczywistość. – Wszystko sobie precyzyjnie zaplanowałeś? – Nie wszystko. Niektóre sprawy całkowicie mnie zaskoczyły. Dłonie Valgrima niespodziewanie przesunęły się po jej biodrach. Oszołomiona Vigdis odskoczyła gwałtownie, jak porażona prądem, lecz zatrzymała ją krawędź barku. Już chciała odepchnąć konunga, gdy nagle przez głowę pani prezydent przemknęła nowa myśl: „I tak oto popełniłeś swój pierwszy błąd... ". Przechyliła lekko głowę, otwierając wilgotne, chętne usta do pocałunku. *** Arab w poplamionym burnusie wyszczerzył pożółkłe, popsute zęby i zamachnął się do uderzenia biczem. Leżący na ziemi i skulony Jeremy już chciał odtoczyć się w bok, gdy przypomniał sobie, że tam czeka na niego szyderczo uśmiechnięty Norman z pistoletem maszynowym. Spróbował popełznąć przed siebie, ale krępowała go jakaś wszechpotężna, zniewalająca moc, nie mógł nawet drgnąć. – Zdeptaliśmy twą duszę – szepnął głos z normańskim akcentem tuż przy jego uchu. – Teraz spalimy twój obraz. Baldwin chciał krzyknąć, lecz słowa uwięzły w jego ściśniętym nagle gardle. Patrzył bezsilnie, jak płomienie obejmują tanią drewnianą ramę „Kresu" i zaczynają łapczywie pochłaniać samo płótno. Ciemne motywy obrazu wiły się niczym ogarnięte paniką węże. Jeden z nich zmienił kształt tak dalece, że przypominał teraz szyderczo wykrzywioną twarz pułkownika Troya, inny stał się fizjonomią śmiertelnie bladego Marcela Divinee, jeszcze inny wyobrażał Cilliana McCulla. Płomienie sczerniały, z trudem trawiąc trującą esencję obrazu, lecz sięgały coraz dalej. – Nie... – jęczał Jeremy. ***

– Zamkniesz ty wreszcie mordę? – głos, który tym razem odezwał się przy jego uchu, był zaskakująco realny i Jeremy otworzył oczy. Zewsząd otaczał go półmrok, a rzedniejące resztki światła dziennego wpadały tylko przez niewielkie, zakurzone i zasnute pajęczynami okienko. Z dołu słychać było przytłumione krzyki kłócących się gniewnie ludzi. Człowiek siedzący przy dziennikarzu raz za razem szarpał go za poły koszuli. Minęła dłuższa chwila, nim rozpoznał w nim Cilliana McCulla. – Co jest? – wychrypiał z niechęcią. Spróbował się podnieść, lecz wtedy odkrył, że związano mu ręce na plecach. Zesztywniałe mięśnie pulsowały żywym ogniem. – Drzesz gębę, to jest. Bądźże ciszej! – syknął agent, po czym przypadł do drzwi. Baldwin przewrócił się na bok, szukając najwygodniejszej pozycji dla swych ścierpniętych członków, lecz bezskutecznie. Przymknął na powrót oczy, a wtedy przez jego umysł popłynęły obrazy z minionych dni. Porucznik Stirling padający na bruk z irlandzkim nożem w plecach, furia generała Barlingtona, deszcz siekący w okno więzienia, gasnąca nadzieja w oczach McNamary, dziedziniec rozbłyskujący ogniem karabinowym i wreszcie zgraja uzbrojonych po zęby Irlandczyków. „Na litość boską, ja przecież przybyłem na tę wyspę ledwie dwa dni temu – pomyślał. – Niemożliwe, by w tym czasie przydarzyło się aż tyle". I wtedy przypomniał sobie Deidre. Deidre, która zakazała swoim towarzyszom zabić ich na miejscu, następnie poleciła wrzucić go wraz z McCullem na tył ciężarówki, a potem trzymać pod strażą przez całą noc. Deidre, która wróciła blada i roztrzęsiona nad ranem, by zarządzić pospieszny wyjazd z Dublina. Deidre, która płakała przez całą drogę, lecz mimo to bez słowa wyjaśnienia, z twarzą mroczną niczym gradowa chmura zamknęła ich obu na strychu wiejskiej chaty w nadmorskiej wsi, gdzie się w końcu zatrzymali. Jeremy miał nadzieję, że nic jej nie jest, ale jego wyobraźnię znów wypełnił obraz czarnych, unoszonych wiatrem włosów. Wiele wskazywało na to, że jego życie po raz kolejny stało się zależne od łaski innych, lecz nie czuł strachu, raczej znużenie i irytację. – Hej, Cillian! – zawołał cicho. – Czego? – burknął agent. – Jak się uwolniłeś z więzów? – Sekret zawodowy. – A mógłbyś mi go zdradzić? Ścierpłem jak diabli.

– Problem z tobą, Baldwin, polega na tym, że od czasu do czasu miewasz własne pomysły, najczęściej głupie. Czuję się bezpieczniej, jak jesteś spętany. Dziennikarz zaklął i wierzgnął, próbując usiąść, lecz nie złapał równowagi i jedynie uderzył barkiem w twardą podłogę, podnosząc tumany kurzu. Syknął z bólu. – Doprawdy nie wiem, skąd się we mnie wzięło przekonanie, że skoro działamy po tej samej stronie, to powinniśmy się wspierać – burknął. – Trudno o lepszy dowód, że straszny ze mnie naiwniak. Wywiad nie takie sztuczki z ludźmi wyczyniał, prawda? – Co? – Cillian odwrócił głowę. – Co tam gadasz? – Jak brzmią twoje prawdziwe rozkazy? – Miałem cię ochraniać i pomagać w śledztwie, które miało doprowadzić do rozpracowania siatki normańskiej w Autonomii, ile razy trzeba ci powtarzać? Jest jeszcze kilka szczegółów, ale te naprawdę gówno cię obchodzą. – A właśnie szczegóły interesują mnie najbardziej. Dlaczego nie zaprotestowałeś, gdy wymyśliłem ten popieprzony plan wywiadu z McNamara? – Bo nie było innego rozwiązania, Baldwin. Już po godzinie szwendania się po ulicach Dublina wyczułem, że zanosi się na niezłą rozpierduchę, o wiele większą od tego nieszczęsnego powstania wielkanocnego. Wiedziałem też, że Anglicy nie mają ochoty się z nikim patyczkować i rozwalą McNamarę lada dzień. Po prostu nie mieliśmy czasu. Wystarczy? – Nie, nie wystarczy. Skoro zrobiło się tak gorąco, to dlaczego sam się nie pofatygowałeś do więzienia? Ty, agent profesjonalista, oddałeś kluczowe zadanie amatorowi. Dlaczego, Cillian? To też umiesz logicznie wyjaśnić? – Rusz łbem, Baldwin – w głosie agenta zabrzmiało rozbawienie. – Gdybyś był komendantem angielskiego pierdla, czy pozwoliłbyś jakiemuś półIrlandczykowi na pogaduchy z zatrzymanym handlarzem bronią? Z nas dwóch ty nadal byłeś dla Andersona bardziej wiarygodny, nawet pomimo tego, że zdążyłeś już obrócić przeciwko sobie połowę angielskiej armii. – Nie możesz... – Otóż mogę – warknął McCull i jednym skokiem znalazł się tuż przy nim. W jego przymrużonych oczach błysnęła złość. – Twoje zasrane szczęście, Baldwin, że Irlandczycy chwycili za broń i cała nasza misja wzięła w łeb z powodów innych niż twoja głupota! Gdyby było inaczej, powlókłbym cię za jaja po ugorze! Najpierw bez słowa wybierasz się na patrol wojskowy, potem ratujesz dziewicę z paszczy smoka, a na koniec oskarżasz swego partnera o zdradę. Wolałbym już chyba opiekować się bandą dzikich świń niż jednym stukniętym dziennikarzem!

– A może spróbowałbyś mnie zrozumieć, co? – Jeremy poderwał się do pozycji siedzącej. – Wrzuciliście mnie wraz z Troyem w ten cały bajzel i nagle żądacie, bym stał się jednym z was? Nie prosiłem o to wszystko, McCull. Ja jestem tylko dziennikarzem, zwykłym pismakiem, i tak, mam skrupuły! Pomagam, gdy mam ku temu możliwość, i wątpię, gdy ogarną mnie wątpliwości. Zrozum mnie, do ciężkiej cholery! Jacyś ludzie próbują mnie zabić, wywiad robi ze mnie szpiega, świstają kule, Irlandczycy szykują sobie rebelię, mnie znowu ktoś śledzi, kurwa mać... A na domiar złego nie mrugnąłeś latarką w odpowiedzi na mój sygnał... – Nie mrugnąłem, bo musiałem porzucić kryjówkę. Wokół budynku przyczaili się pierwsi rebelianci, w oddali widziałem kolejnych. Jakbym mógł, tobym mrugnął, durny by się domyślił! Zresztą być może rzeczywiście wymagam od ciebie za dużo. – Podaruj już sobie ten sarkazm – warknął Jeremy. – Lepiej pomóż mi zdjąć więzy. – Nie chciałem, by zabrzmiało to sarkastycznie, przynajmniej nie tym razem – zreflektował się agent. W półmroku strychu jego twarz, drobna, trójkątna, z błyszczącymi oczyma, zaskakująco przypominała lisią i Jeremy poczuł, jak po plecach biegną mu ciarki niepokoju. – Sporo się wokół ciebie dzieje, Baldwin, i ja przestaję za tym nadążać. Zacznijmy od tego, że to nie ja zastrzeliłem człowieka, który wdarł się do domu pułkownika Troya. – Nie ty? – Jeremy otworzył szeroko oczy. – A kto? – Guy Fawkes. Nie wiem kto, do ciężkiej cholery! Kimkolwiek jednak ten człowiek by był, najprawdopodobniej dotarł za nami do Autonomii. – To on mnie śledził? – Nie wiem. Wydaje mi się, że tak. Dostrzegłem go trzykrotnie, lecz za każdym razem zgubiłem jego trop już po kilku przecznicach. Jestem przekonany, że to prawdziwy profesjonalista i raczej nie Norman. – Nie Norman? – Baldwin, szpiedzy normańscy dzielą się na beznadziejnych i bardzo dobrych. Beznadziejnego łatwo rozpoznać i wyeliminować, a dobry po prostu by cię zlikwidował. Mamy wreszcie chwilę czasu, tak więc dobrze się teraz zastanów. Może masz jakiś pomysł, kim ów przyjemniaczek mógłby być? Ja mam pusto w głowie, a zatem chętnie wrócę do podsłuchiwania naszych irlandzkich gospodarzy. Chyba mają jakiś nielichy problem. „Na litość boską, któż to może być? – pomyślał wstrząśnięty Jeremy. – Komu ja się jeszcze naraziłem?" I nagle przypomniał sobie scenę, którą kątem oka pochwycił podczas panicznej ucieczki z ogarniętego walką dziedzińca. Znów ujrzał zalaną deszczem, na poły szaloną twarz młodego Irlandczyka mierzącego doń z myśliwskiej strzelby, twarz, którą nagle wykrzywił spazm cierpienia. Znów widział, jak upuszczona archaiczna strzelba uderza o bruk i sama wypala, a

pozbawione życia ciało opada i nieruchomieje wśród schlastanych deszczem kałuż. Plecy ziały ogromną krwawą jamą. „Przecież ten strzał musiał paść z zewnątrz, spoza dziedzińca – uświadomił sobie dziennikarz. – Czyżby ktoś celowo próbował uratować mi życie? Czyżbym miał drugiego anioła stróża? Ale po co?" Czuwający przy drzwiach Cillian poderwał się nagle i pochwycił leżące przy nim sznury. Byle jak omotał sobie nadgarstki i z rozmachem padł na podłogę tuż obok Jeremy'ego. – Co się dzieje? – szepnął po raz drugi Baldwin. Odpowiedział mu coraz głośniejszy odgłos kroków kilku osób po schodach. Drzwi naraz stanęły otworem i do środka wszedł, nachylając się, olbrzymi, zarośnięty mężczyzna ze zdobycznym enfieldem na ramieniu i latarką w garści. Biała kula światła omiotła skośny sufit strychu i zalała twarze obu więźniów, całkowicie ich oślepiając. Olbrzym powiedział coś po irlandzku. Jeremy nagle poczuł, że ktoś chwyta go za ramię i brutalnym szarpnięciem zmusza do powstania. W jego kark wbił się jakiś zimny, tępy kształt. – Tylko bądź grzeczny, zającu – warknął ktoś po angielsku z ulsterskim akcentem. – Będę – westchnął Jeremy. – Naprawdę. Jego zapewnienia nie zmiękczyły jednak Irlandczyka, który popychał go i szturchał przez całą drogę w dół schodów, aż znaleźli się w brudnej, zapuszczonej kuchni, której centralny punkt stanowił drewniany stół zasłany mapami, pustymi konserwami, resztkami niedojedzonego chleba oraz bronią palną. W powietrzu było aż gęsto od dymu papierosowego, a wszystkie okna zasłonięte zostały kocami. W pomieszczeniu panował więc półmrok podobny temu na poddaszu, jedynym źródłem światła była przykurzona lampa naftowa. Gdzieś trzeszczało radio. Prowadzący go człowiek kopnięciem przesunął krzesło, potem pchnięciem zmusił dziennikarza, by usiadł. Drugi z porywaczy sprawnie obwiązał go kolejnym sznurem, a potem zgarnął ze stołu puszki i usiadł na jego skraju. Beztrosko machał nogami, lecz w jego oczach czaiła się groźba. Na kolanach trzymał karabin. – Dobrze więc – powiedział olbrzym, przysuwając sobie krzesło i siadając na nim okrakiem. – Odradzaliśmy naszej drogiej Deidre zbieranie pamiątek z pola walki, ale uparła się baba i tak oto miast powędrować do Królestwa Niebieskiego, trafiliście do nas, czy tego chcieliście czy nie. Starał się mówić żartobliwym tonem, ale Jeremy wyczuł z trudem maskowane wzburzenie. Zaraz pojawiła się Deidre. W nikłym świetle lampy naftowej jej opuchnięta od płaczu twarz przybrała barwę wosku, wyglądała też na skrajnie zmęczoną, lecz trzymała się prosto i patrzyła na Baldwina wzrokiem wypranym ze wszelkich uczuć. W pewnym momencie przygładziła zmierzwione nieco włosy i dziennikarz dostrzegł, że paznokcie ma obgryzione aż do krwi. – Kim jesteś? – spytała cicho. – Kim jesteś naprawdę?

– Nazywam się Jeremy Baldwin, jestem angielskim korespondentem wojennym dziennika „The Times" – odpowiedział, uśmiechając się ze znużeniem. – A w sumie to byłem, bo raptem parę dni temu stałem się chłopcem na posyłki MI5. Irlandczycy wybałuszyli oczy, Deidre uśmiechnęła się ledwie dostrzegalnie. – Ho, ho, toś kąsek złowiła, siostrzyczko! – zawołał olbrzym z udawanym entuzjazmem. – MI-5, no proszę. A rzeknij mi, proszę, Jeremy, od kiedy to tajni agenci tak chętnie zdradzają swoją tożsamość? – Nie wiem. – Jeremy wzruszył ramionami na tyle, na ile pozwalały mu więzy. – Ja trafiłem do wywiadu dość przypadkowo i na pewno nie czuję się na tyle z nim związany, by za niego cierpieć. – Trudno mi pochwalać tak rażący brak lojalności – mruknął potężnie zbudowany Irlandczyk. – Jeśli jednak wymyśliłeś sobie, że zadowolimy się pierwszą lepszą historyjką i nie będziemy chcieli jej sprawdzić, to jesteś w błędzie. Poza tym podsmażanie angielskich szpiegów jest przyjemnością samą w sobie. Doprawdy trudno mi będzie sobie jej odmówić. Baldwin poczuł dreszcze strachu na plecach, ale zdołał bezgłośnie przełknąć ślinę i nawet uniósł lekko brwi z ironią. – W porządku, zrobisz, co uznasz za stosowne. Warto jednak, byś wiedział, że nie jestem bohaterem i jak mnie coś boli, to drę mordę, aż echo idzie. Nie wyciągniesz też ze mnie wielu sekretów, bo ich po prostu nie znam, a w Irlandii znalazłem się nie ze względu na was, ale Normanów. Irlandczycy naraz zesztywnieli, olbrzym wymienił ukradkowe spojrzenie z Deidre. – A co takiego zrobili ci Normanowie? – odezwała się dziewczyna. Mówiła niby obojętnym tonem, lecz jej głos zadrżał lekko, jakby próbowała stłumić emocje. – Cóż, kontrwywiad domyślił się w końcu, że od jakiegoś czasu ryją pod nami pracowicie, i postanowił się tym zająć. Ja zaś miałem szczęście być tym, który odkrył pewne dowody na ich niejasne zamiary, a potem przeżył kilka zamachów na własne życie z tego właśnie powodu. Siłą rzeczy uznano mnie godnym kontynuowania misji antynormańskiej w Irlandii. – Kiepsko ci to na razie wychodzi. – Deidre zmusiła się do bladego uśmiechu. – Tajni agenci zazwyczaj nie ujmują się za bitymi rebeliantkami. – To on? – spytał zdumiony olbrzym. – Oho – mruknął Jeremy – chyba stałem się sławny. – I to jak – ciągnęła dziewczyna. Patrzyła w przestrzeń nad jego ramieniem. – Trudno ocenić, komu bar dziej zależy, by dorwać cię w swe szpony – twoim pobratymcom w

mundurach, czy może Normanom. Zwłaszcza ci ostatni nie ustają w wysiłkach, żeby cię odnaleźć. – Wiem o tym – wycedził dziennikarz. – Wiem o tym bardzo dobrze. Nurtuje mnie tylko to, skąd ty to wiesz. – Do wczoraj byłam jedną z najwyżej postawionych łączniczek między irlandzkim podziemiem a normańskim wywiadem – oznajmiła. Na to Baldwin przygryzł wargę i pokręcił głową z niedowierzaniem. „Dobry Panie, dlaczego mnie to nie dziwi?" – pomyślał z wymuszonym cynizmem, lecz nie zdołał tym zdusić osobliwego, nieznanego mu bólu, który poczuł nagle w sercu. – Gdy spotkaliśmy się na promie idącym z Holyhead, wiozłam do kraju nowe instrukcje od Normanów – dziewczyna ciągnęła twardym, niewzruszonym tonem. – Miałam też szczegółowe charakterystyki i zdjęcia kilku rozpracowanych przez nich agentów angielskich. W tym również twoje, dorzucone w ostatniej chwili. Nadal nie rozumiem, jak mogłam cię nie rozpoznać w trakcie naszej krótkiej rozmowy na rufie – w życiu nie widziałam tak tandetnej charakteryzacji! – ale podczas strzelaniny w Northside nie miałam już wątpliwości, zwłaszcza gdy przeczesałeś dłonią włosy. Jakąś godzinę później przekazałam meldunek agentowi wywiadu Braterstwa. – Rozumiem – syknął Jeremy, spuszczając wzrok. – Muszę wbić sobie wreszcie do tego mojego pustego łba, że napady współczucia należy ignorować lub leczyć. Dzięki, Deidre. – Nie jestem z siebie dumna, jeśli o to chodzi, Jeremy – głos dziewczyny nagle zaczął drżeć. Dziennikarz uniósł na moment spojrzenie i uświadomił sobie, że nie miał już przed sobą zimnej, sarkastycznej terrorystki, z obojętnością ferującej wyroki na ludziach. W jej miejsce pojawiła się rozczarowana życiem, zmęczona dziewczyna, w której oczach wzbierały łzy. – Bo choć pochodzimy z wrogich sobie narodów, tej nocy znaleźliśmy się po tej samej stronie. Sądzę, że powinniśmy mu wszystko opowiedzieć, Seamus. Olbrzym zawahał się i zadał dziewczynie kilka pytań po irlandzku. Ta jedynie wzruszyła ramionami i znów spojrzała na Jeremy'ego. – Czy twoi mocodawcy zdążyli cię przeszkolić w kwestiach sytuacji politycznej w naszym kraju? – zapytała. – Co nieco mi przekazali, a reszty domyśliłem się, chodząc po ulicach Dublina – odparł skrzywiony Jeremy, spoglądając spode łba na ocierającą oczy Irlandkę. Ból w sercu stawał się coraz silniejszy, wręcz nie do zniesienia. Wciąż nie umiał go nazwać. – Wszystko wskazuje na to, że szykujecie się do próby generalnej kolejnego powstania. Wedle komendanta Barlingtona Sinn Fein nadal istnieje, a IRA rośnie w siłę z dnia na dzień. – Świat wedle twego komendanta jest doprawdy rozczulająco prosty – Deidre usiłowała nadać swemu głosowi twarde brzmienie. – Nie ma już Sinn Fein. Nasza partia została przetrzebiona w wyniku nalotów angielskiego wojska i własnych wewnętrznych sporów, a w

tej chwili w jej miejsce funkcjonuje kilkanaście drobnych grupek, każda z innym poglądem na sposób odzyskania niepodległości. Jedni chcą się układać z Anglikami, inni z nimi walczyć, są nawet tacy, którzy proponują przeniesienie wojny na terytorium wroga. My zaś i wielu, wielu nam podobnych postanowiliśmy szukać pomocy u Lochlann. U Normanów. – Przez ostatnie dwa lata współpracowaliśmy z nimi niemalże bez przerwy i poznaliśmy tych szajbusów na wskroś – podjął Seamus. – W innych okolicznościach, Angliku, sporo byśmy ci o nich opowiedzieli. Doprawdy twój szef z wdzięczności wziąłby cię na barana i przegalopował wte i wewte po High Street. Chętnie dzielili się fajerwerkami, stąd też nasze ataki terrorystyczne zyskały na widowiskowości. Wkrótce przeciągnęliśmy do siebie wiele z pozostałych ugrupowań i nadzieja na przepędzenie Anglików była coraz większa, tym bardziej że Normanowie obdarowywali nas coraz szczodrzej. Niestety, na dwa dni przed wybuchem powstania nasz główny współpracownik po stronie normańskiej, ten który miał zorganizować zrzuty zasobników z bronią, został aresztowany. – Powstanie wybuchło wczoraj w nocy, a rozpoczął je atak na Seathrun Ceitinn – powiedziała martwym głosem Deidre. – Wciąż nie mieliśmy broni, ale było już zbyt późno, by wszystko odkręcać. Liczyliśmy też, że zdołamy go odnaleźć i odbić. Jeremy słuchał bez zbytniego zainteresowania, wpatrzony w karalucha wspinającego się po nodze stołu, lecz nagle zmarszczył brwi. – Ten współpracownik, o którym mówicie... – zaczął. – Czy tu chodzi o McNamarę? – Jednak co nieco wiesz, pismaku! – W oczach Seamusa błysnęło uznanie. – Wygląda na to, że był większą szychą, niż zakładał to mój pracodawca – parsknął Baldwin i powrócił do śledzenia karalucha. – Ironia losu sprawiła, że to właśnie z McNamara rozmawiałem, zanim rozległy się pierwsze strzały. Więc nie doczekał upragnionej rewolucji? – Nie doczekał. Został trafiony przypadkową kulą podczas ucieczki z więzienia. Zostaliśmy więc bez normańskiej broni, a w chwilę później odebrano nam również nadzieję. Czy mówi ci coś nazwisko Halbjorn Ostridson? – Nie. A powinno? – Dziennikarz spojrzał na porywacza z nagłym zainteresowaniem. – Cóż, to kolejny dowód na to, że MI-5 błądzi po omacku. Naprawdę nie... Seamus nagle przerwał i odwrócił się w stronę jednego z okien. W dłoni spiętej Deidre błysnął pistolet, Irlandczyk uzbrojony w karabin zeskoczył ze stołu i rzucił nerwowe pytanie. Olbrzym wzruszył ramionami i wskazał schody idące na górę. Terrorysta skoczył we wskazanym kierunku. „Boże, Cillian – pomyślał z rozpaczą Jeremy – tylko nie teraz..." Drzwi kuchni naraz walnęły o ścianę, do środka wtargnął nadmorski wiatr, przewracając puszki i rozrzucając mapy. Seamus poderwał enfielda do ramienia, Deidre, już schowana za

stołem, wycelowała pistolet, trzeci z Irlandczyków przyklęknął ze starym sztucerem myśliwskim. Lecz na progu nikt się nie pojawił. Człowiek z karabinem stanął w połowie schodów i zapytał o coś półgłosem po irlandzku. Seamus opuścił nieco lufę i sądząc z tonu, odpowiedział jakimś dowcipem. Wtedy do izby wpadł niewielki, ciemny przedmiot. Oczy Irlandczyków rozszerzyły się. A świat eksplodował. Nie było płomieni, ognia, walących się ścian, jedynie trochę dymu oraz huk, wszechpotężny, rozsadzający czaszkę. Kolejne fale echa waliły w Baldwina, szarpały nim niczym bezwładną kukłą, wydzierały zeń resztki świadomości. Nawet nie zauważył, że ktoś wywrócił krzesło, do którego go przywiązano. Wyrwany z materialnego świata leżał na podłodze i półprzytomnie śledził niemy dramat rozgrywający się na jego oczach. Seamus ze strumykami krwi cieknącymi z uszu, próbujący wstać z podłogi. Usta rozwarte do bezgłośnego krzyku, lufa enfielda zataczająca chaotyczne kręgi. Pękająca szyba, zrywany koc, obca twarz w oknie, rozbłysk wystrzałów. Deidre próbująca wyrwać broń nieznajomemu napastnikowi, uderzona w twarz, padająca na podłogę. Ciało irlandzkiego terrorysty toczące się po schodach i nieruchomiejące tuż obok Jeremy'ego. Kolejne wystrzały. Olbrzym łapiący się za brzuch klęka, jego dłonie zalane krwią. Na poły szalona Deidre miotająca się w poszukiwaniu pistoletu, napastnik wskakujący do izby, drugi wpada przez drzwi. Strącona lampa naftowa, płomienie ogarniające nogę stołu. I karabinowy wystrzał gdzieś z tyłu, za plecami dziennikarza. Pierwszy z napastników odskakujący w bok, ścigająca go seria, rozbryzg krwi na wysokości uda. Drugi chowający się za drzwi, lecz zbyt wolno – rój wirujących drzazg przemieszany z kroplami krwi. Radio rozbite kulą znikąd, porwane wiatrem mapy unoszące się w izbie niczym gigantyczne ćmy. Biegnący przez izbę Cillian, oszalały, z twarzą wykrzywioną agresją, smużka dymu z lufy surtra. I nadal ta cisza, przerażająca, absolutna. Jeremy otworzył usta i zaczął krzyczeć, lecz nie usłyszał ani siebie, ani odpowiedzi McCulla, który przypadł do niego i przeciął mu więzy. Brutalnym szarpnięciem postawił Baldwina na nogi, lecz ten tylko się zatoczył, niemalże upadł. Cillian coś krzyczał z twarzą nabrzmiałą wściekłością, wskazywał drzwi, ale dziennikarz półprzytomnie pokręcił głową. Z trudem utrzymując równowagę, podszedł do nieruchomego ciała Deidre. I spojrzał na towarzysza wzrokiem, który zapowiadał brak tolerancji wobec jakichkolwiek sprzeciwów. *** Generał Otto Barlington wiedział z własnego doświadczenia, że po dobie bez chwili snu człowiek zaczyna cierpieć na omamy, a potem na coraz trwalsze halucynacje. Przez pierwsze kilka sekund wpatrywał się więc tępo w słuchawkę, trawiąc usłyszane informacje. Dopiero potem zmusił się do uśmiechu niedowierzania i warknął:

– Powtórz. – Czołgi, panie generale. Najprawdziwsze czołgi! Ponoć dwa tuziny, może nawet więcej. Coraz więcej ludzi je widziało, gadają, że na Dublin jadą. – Co to za czołgi, do cholery? – Nie wiem, panie generale! Podobne trochę do naszych cruiserów, ale mają jakieś dzidy na wieżach wymalowane... Barlington odłożył ciężko słuchawkę i zwiesił nisko głowę. Powstanie dublińczyków ogarnęło już całą Northside, a wedle ostatnich doniesień chwytano za broń także w Southside. Jego ludzie nacierali teraz wśród płonących budynków i jeden po drugim ginęli z rąk tych, którym za całą broń starczała rozpacz i nienawiść. Nie miał już rezerw, nie miał kogo posłać na spotkanie tajemniczej kolumny pancernej. – Czołgi... – jęknął raz jeszcze i porwał za słuchawkę. – Matthews, łącz mnie z Londynem! Odpowiedziała mu głucha cisza. Linia została zerwana. *** – Pułkowniku! Nagłe szturchnięcie w bok wyrwało hersira Halbjorna Ostridsona z zadumy. Z żalem odsunął myśli o nowo narodzonym synku i ujął lornetkę podaną mu przez adiutanta. Daleko na horyzoncie pośród gęstniejących ciemności nadciągającej nocy dostrzegł pierwsze, drobne z tej odległości płomienie. – A zatem zaczęło się – mruknął. – Te sztywniaki z Kringlan miały rację, Irlandczycy rzeczywiście chwycili za broń. Na kruki Odyna, Sverri, zanim dojedziemy na miejsce, Dyflinn będzie płonął jak Muspelheim! Zatrzymać pojazd! Potężny Freki S3, półgąsienicowy transporter opancerzony produkcji swiońskiej, zwolnił i wreszcie stanął, lecz skryty pod siedemnastomilimetrowym pancerzem kierowca nie wyłączył silnika. Trzy inne transportery, dotąd jadące za wozem dowództwa, wyprzedziły go i znieruchomiały na drodze kilkanaście metrów dalej. Lufy ich karabinów maszynowych oraz podwójnie sprzężonych działek kalibru 45 milimetrów groźnie spoglądały w ciemność. Z tyłu wyhamowywała kolumna pozostałych frekich, których kadłuby kryły żołnierzy piątego i szóstego hirdu. Pomruk pracujących na jałowym biegu silników mieszał się z ponurym rykiem dwunastu zamykających kolumnę czołgówamfibii Fenris S5. Wszystkie pojazdy miały wymalowaną długą czarną włócznię, emblemat wojsk lądowych Nordveghr. Halbjorn wsparł ramiona na krawędzi włazu i stanął na wieżyczce, by jeszcze raz przyjrzeć się odległemu, tonącemu w mroku nocy miastu. Miał wrażenie, że płomienie są coraz mocniejsze, wyraźniejsze. Na jego nieogolonej twarzy pojawił się krzywy uśmiech.

„Mam nadzieję, że wkrótce się przekonam, czy Anglicy zasługują na to, by nazywać ich zającami – pomyślał. – Może trzeba będzie zmienić wyzwisko na, przykładowo, wróble. Odynie, ojcze jednooki, nie szczędź nam swych łask!" W głębi duszy liczył na to, że patron jego ojczyzny nie odwróci się od niego w godzinie próby, choć musiał przyznać – bóg jak dotąd okazał im sporo wyrozumiałości. Oba frachtowce wiozące sprzęt i ludzi 12. Storhirdu Zmotoryzowanego Myrkrelding, które w istocie były jednostkami specjalnie przystosowanymi do przewożenia amfibii, nie uniknęły spotkania z patrolującymi wybrzeże niszczycielami Royal Navy, ale morze było wzburzone i Anglicy nie zdecydowali się na wysłanie motorówek z inspektorami. Ku ogromnej uldze Halbjorna nadały aldisem rozkaz natychmiastowego udania się do najbliższego irlandzkiego portu, co zresztą i tak leżało w planach Normanów. Wyładunek sprzętu przebiegł również bez większych zakłóceń – kapitanowie obu statków bez trudu odnaleźli przewidziane planem miejsce kilkanaście mil na południe od miasta Dun Dealgan i podeszli do brzegu wystarczająco blisko, by zarówno fenrisy, jak i freki mogły dotrzeć o własnych siłach na brzeg, wyjątkowo w tym miejscu łagodny. Wody zatoki były spokojniejsze niż otwarte morze i lądowanie przebiegło w miarę pomyślnie, stracono jedynie jednego frekiego oraz wóz rozpoznania Ratatask. Z sześciu helikopterów wsparcia Fafnir V4a dwa okazały się mieć defekty rotorów, jednakże pozostałe były gotowe do działania. Statki odpłynęły bezzwłocznie, a żołnierze storhirdu zamaskowali pojazdy i przeczekali do późnego popołudnia, odzyskując siły nadwątlone kilkoma dniami rejsu po wzburzonym morzu. A potem wyruszyli zwartą kolumną na południe, budząc popłoch i przerażenie w mijanych wioskach. Chłopi zatrzaskiwali się po chatach, podróżujący umykali z drogi, porzucając dźwigany dobytek, żandarmi wskakiwali na rowery i odjeżdżali w chmurach pyłu. Nikt nie zatrzymał się, by słuchać orędzia po angielsku i irlandzku puszczanego przez ogromny megafon na wieży jednego z fenrisów. Nikt nie wyszedł, by obrzucić pancerze czołgów kwiatami, nikt też nie podniósł przeciwko nim broni. To ostatnie martwiło Halbjorna z każdą chwilą coraz bardziej. „Gdzież są te cholerne zające? – myślał gorączkowo. – Czyżby mieli już jakiś plan? Czyżby już się na nas szykowali?" Westchnął, próbując opanować narastające napięcie, po czym pochylił się nad włazem. – Są jakieś komunikaty od powstańców? – zapytał radiotelegrafistę, lecz ten pokręcił głową. – Tylko szumy i chaotyczne przekazy zajęcy – odparł. – Nie nadążam z odszyfrowywaniem. – Chwyciłeś coś o posterunkach na północ od miasta? – Jak dotąd nic, herra min. – To daj sobie spokój. Jeśli Irlandczycy nie zdołają się z nimi uporać, poślemy fafniry. Zobaczymy, czy te idiotyczne wiatraki rzeczywiście są takie niebezpieczne, jak się zarzekają

ich piloci. Póki co puść jeszcze raz ten komunikat o odwiecznym sojuszu irlandzkonormańskim, o naszym uznaniu dla ich dążeń, chęci pomocy i tak dalej. A potem to samo po angielsku, otwartym tekstem. I dodaj... Zawahał się. Serce zabiło mu mocniej. – I dodaj, że każda próba stawienia oporu wojskom Braterstwa walczącym po stronie irlandzkich rebeliantów będzie uznana za akt wypowiedzenia wojny. Niespodziewanie przed oczyma stanęła mu surowa twarz konunga Valgrima. „Mam nadzieję, że nie przyniosę ci hańby, ojcze" – pomyślał. – Zrobione, herra min – odezwał się po chwili radiotelegrafista i spojrzał na swego dowódcę z wiarą i podziwem. – A zatem ruszajmy. Ośmiocylindrowy silnik ryknął potężnie, z rury wydechowej strzelił kłąb spalin. Zmotoryzowana kolumna ruszyła wolno w kierunku ogarniętego płomieniami, walczącego desperacko miasta.

A furore Normanorum libera nos, O Domine! (Od gniewu Normanów wybaw nas, Panie!)

Suplikacja powtarzana w irlandzkich kościołach do drugiej połowy XVIII w.

16 Przez kilka godzin po szczekaninie w wiejskiej chacie do uszu Jeremy'ego dobiegały jedynie narastające, coraz głośniejsze szumy. Słuch odzyskał dopiero koło północy, gdy z twarzy siedzącego za kierownicą Cilliana już dawno znikła wściekłość, a w jej miejsce pojawiło się znużenie. Niespodziewanie koła furgonetki zachrobotały o kamienie, którymi wysypano pobocze. Dziennikarz poderwał się i złapał za uchwyt przy drzwiach. – Pozabijasz nas, McCull – warknął. – To by była ironia losu – ziewnął tajny agent. – Zginąć w wypadku samochodowym po tym, jak... Hej, ty już słyszysz? – Tak – odparł dziennikarz. – Słuchaj, może cię zmienię? – Spóźniłeś się z tą propozycją. – Cillian wydął wargi. – Za parę mil skończy nam się paliwo i w łeb zachodzę, jak napełnić bak w kraju, w którym podstawowym środkiem transportu jest cholerny rower. – Wobec tego przesiądźmy się na rowery. Zresztą, McCull... Czy ty tak naprawdę wiesz, dokąd my właściwie jedziemy? Cillian nie odpowiedział. Patrzył tylko w wynurzającą się z ciemności drogę oświetloną blaskiem słabych reflektorów furgonetki i z całej siły zaciskał dłonie na kierownicy. – No tak – odpowiedział sobie Baldwin. – Instrukcje przygotowane przez MI-5 nie zawierają wskazówki, co zrobić, gdy w Irlandii znienacka wybuchnie powstanie, prawda? Nic takiego w nich nie ma, bo nikt w najśmielszych marzeniach nie zakładał, że rzepojady klecą coś tak wielkiego, co? Mam rację? – Na wypadek zagrożenia mieliśmy się schronić pod opieką najbliższego oddziału wojskowego – wycedził McCull. – Niestety, istnieje spore prawdopodobieństwo, że nasi rodacy okażą się równie niebezpieczni co rebelianci, a to za sprawą pewnego szlachetnego, lecz bezgranicznie głupiego dziennikarza. Pozostaje nam próba ucieczki z Autonomii. Mam nadzieję, że zdołamy dotrzeć do Wicklow, a tam wejść na jakiś kuter i uciec do domu. O ile znowu nie przyjdzie ci do głowy coś głupiego. – Daj mi spokój – szepnął Jeremy. Przez chwilę milczeli. Silnik wył na coraz wyższych obrotach, gdy furgonetka wspinała się powoli po zboczu wzgórza. Srebrny półksiężyc łypiący zza sunących szybko chmur opromieniał swym blaskiem bezkresne wrzosowiska. – Co to było? – zapytał naraz Baldwin. – Co? – Cillian uniósł górną wargę, odsłaniając na moment zęby. – Chodzi ci o tę zabawkę, od której pogłuchliście?

– Pogłuchliśmy? Ciebie to nie ruszyło, tak? – Nie. Ja jestem niezniszczalny. Potraktowano nas granatem hukowym, zdaje się. Specjaliści z armii prowadzili kiedyś eksperymenty nad czymś takim, ale dali sobie spokój. Niestety, wszystko wskazuje na to, że nie pochowali dobrze swych notatek. – Nie chodzi mi o granat, chodzi mi o... Wiesz, o to wszystko. – Nie wiem. – McCull zgarbił się nad kierownicą. – Siedziałeś na środku izby spętany jak prosiak. Trudno sobie wymarzyć łatwiejszy cel, mogła cię trafić choćby przypadkowa kula, a wyszedłeś nawet bez draśnięcia. Nasi nieoczekiwani goście bardzo się widać starali, by nie spadł ci włos z głowy. Wszyscy mieli surtry, ale żaden z nich nie oddał serii, wszyscy strzelali ogniem pojedynczym. – Do czego zmierzasz? – Rusz głową, Baldwin. Twoi tajemniczy aniołowie stróże najwidoczniej uznali, że grozi ci niebezpieczeństwo ze strony rzepojadów, tak więc postanowili cię wybawić z opresji. Wielka szkoda, że uświadomiłem to sobie trzy trupy za późno. Chętnie scedowałbym opiekę nad tobą komuś innemu, Baldwin. Nic do ciebie nie mam, ale po prostu przynosisz pecha. Teraz dopiero Jeremy zauważył, że prawa dłoń Cilliana owinięta jest ciemnym od zakrzepłej krwi bandażem. – Słuchaj, bardzo mi przykro, że... – zaczął, ale agent przerwał mu ostro: – Po co uparłeś się, by zabierać tę babę, Baldwin? Zapytałbym, czy przemyślałeś to sobie na poważnie, ale obawiam się, że znam odpowiedź... – Nie przemyślałem – powiedział dziennikarz. – Wymyśliłem sobie właśnie, że moglibyśmy przekazać ją Troyowi, by wyciągnął z niej informacje odnośnie działalności wywiadowczej Normanów, ale co mnie tak naprawdę podkusiło tam, w izbie? Nie wiem, McCull, ale jestem szczęśliwy, mogąc raz na jakiś czas sam siebie zaskoczyć. – Rzeczywiście, fenomenalna sprawa – mruknął Cillian. – Pozwól więc, że ja też cię czymś zaskoczę. Spójrz na drogę. Jeremy wytężył wzrok. Najpierw dostrzegł stojącą na poboczu metalową beczkę, w której płonął ogień, a potem światła reflektorów samochodu wyłoniły z mroku zarysy ludzi blokujących przejazd. Z każdym jardem stawały się coraz bardziej wyraźne i dziennikarz nagle uświadomił sobie, że większość z nich trzyma broń. McCull spuścił nogę z gazu. – Kto to? – szepnął Baldwin. – Stoją bezładną kupą, a zatem chyba powstańcy. Sporo ich, na żar piekieł... – Nie zwalniaj – szepnął dziennikarz. Czuł, jak po jego ciele na nowo rozlewa się zimny strach. – Jedź, po prostu przejedź między nimi!

– A co, jeśli mają koktajle Collinsa? – zapytał chrapliwie Cillian. Jego oczy połyskiwały dziko. – Co wtedy, Jeremy? Marzy ci się kariera męczennika? Poza tym jedziemy już na oparach benzyny. Rzepojady miałyby sporo zabawy, gdyby samochód stanął jakieś dwieście jardów za ich posterunkiem. – A twój pomysł niby lepszy, tak? – Nie wiem. Zaraz się przekonamy. Wtedy usłyszeli głośny stukot z tyłu szoferki. Obaj odwrócili się i w niewielkim okienku, przez które można było zlustrować pakę, dojrzeli niewyraźną twarz zakneblowanej Deidre. Dziewczyna stukała knykciami w szybkę i pokazywała nadgarstki wprawnie spętane przez McCulla. – Jak się to otwiera? – zawołał nagle Jeremy tknięty nową myślą. – Co ci znowu strzeliło do łba? – spytał zdumiony agent. – Baldwin, twoja ukochana to irlandzka bojowniczka o wolność, która właśnie ślini się na widok reszty swej watahy! Chcesz, by podała im nas na talerzu? – Gdyby naprawdę tego chciała, siedziałaby cicho! – rzucił zdenerwowany dziennikarz, gorączkowo poszukując jakiejkolwiek klamki. – Poczekałaby, aż otworzą tył furgonetki i zobaczą ją spętaną! Odsuń się! Ostatnie słowa skierowane były do Deidre. Jej twarz natychmiast znikła, a Jeremy pochwycił jeden z surtrów, które zabrali zabitym zamachowcom, i uderzył w szybę kolbą. Drobinki szkła roztrysnęły się po szoferce, Cillian schylił głowę nad kierownicą. – Deidre, łap za nóż! – Baldwin gwałtownym ruchem kolby pistoletu maszynowego oczyścił dolną krawędź okna z ostrych kawałków szyby i wrzucił do środka swój scyzoryk. – Masz go? Zakneblowana dziewczyna mruknęła coś, co zabrzmiało jak potwierdzenie. Dziennikarz odwrócił się – ku McCullowi, który oparł już stopę na hamulcu. Powstańcy biegli ku nim ławą, w blasku reflektorów widać , było ich podejrzliwe, nieubłagane twarze. – Zasuń im jakiś głodny kawałek po ichniemu! – rzucił do Deidre. – Coś o tym, że wieziemy ważną szychę w ich ruchu oporu! – W żadnym wypadku! – zawołała z przestrachem dziewczyna, która w międzyczasie zdołała pozbyć się knebla. – Nasze ugrupowanie jest odpowiedzialne za konszachty z Normanami! To myśmy ich sprowadzili do Irlandii! Jak sądzisz, dlaczego uciekliśmy z Dubh Linn, Jeremy? – Przestań lamentować! – przeciął Baldwin, drżąc ze zdenerwowania. Kilku mężczyzn zatrzymało się już przed maską hamującej furgonetki i uniosło broń do ramion. – I weź się w garść! O co ci chodzi z tymi Normanami?

– Nieważne! – jęknęła Deidre. – Dajcie mi broń, muszę uciekać. Nie mogę tak po prostu... – Weź się w garść! – powtórzył dobitnie Jeremy. Napięcie sprawiło, że w jego głosie pojawiła się prawdziwa furia. Dziewczyna umilkła. – Pogadaj z nimi. Wciśnij im kilka faktów, spytaj o drogę do Wicklow, opowiedz o rychłym zwycięstwie nad przebrzydłą Anglią. – Nie. Dajcie mi broń. – Chcesz sobie postrzelać do swych braci, dziewczyno? A po co? Pomyśl no logicznie. Wszystko wskazuje na to, że całą trójką jedziemy na tym samym wózku. Uciekniemy więc również razem. Deidre zamilkła i opuściła głowę, lecz Baldwin skądś wiedział, że w duchu pogodziła się z zadaniem. Cillian zatrzymał ciężarówkę, ze zgrzytem zaciągnął ręczny, a potem spojrzał na dziennikarza. – Jest gorzej, niż myślałem – szepnął. – Widziałeś ich broń? – Nie. – To enfieldy. Rozpruli już jakiś angielski posterunek, może nawet garnizon. Mam szczerą nadzieję, że twój plan wypali, pieprznięty pismaku. Jeden z mężczyzn stojących przed samochodem, wysoki chudzielec o wąskiej, zarośniętej twarzy, ubrany w znoszoną marynarkę i beret ściągnięty na oczy, zawołał coś po irlandzku i machnął ręką. McCull wyszczerzył zęby w powitalnym grymasie i otworzył śmiało drzwi, po czym wyskoczył na zewnątrz. Zagadał wesoło do przywódcy rebeliantów, lecz twarz chudzielca w berecie nawet nie drgnęła. Lufy kilku karabinów zwróciły się ku postaci drobnego agenta. Serce Jeremy'ego biło tak szybko, aż obawiał się, że zaraz wyskoczy mu z piersi. Spotniałymi dłońmi ściskał kurczowo zdobycznego surtra i zmuszał zesztywniałe mięśnie twarzy do uśmiechu, lecz coś w głębi duszy mówiło mu: „To wszystko na nic". Starczyłoby spojrzeć mu w oczy, by wyczytać ogrom strachu. W przeciwieństwie do dziennikarza Cillian odgrywał rolę swego życia. Opowiadał coś przywódcy powstańców, gestykulował wydatnie, wsuwał dłonie do kieszeni, a raz nawet ziewnął szeroko. Tu i ówdzie na twarzach otaczających go ludzi zaczęły pojawiać się lekkie uśmiechy. Chudzielec w berecie zadał jakieś pytanie, na co McCull wzruszył ramionami i wskazał tył furgonetki, po czym rzucił jakąś uwagę, która wywołała salwę śmiechu. Przywódca, którego twarz nadal nawet nie drgnęła, samym tylko wzrokiem zgasił wesołość swych ludzi, przywołał do siebie kilku i ruszył za Cillianem na tył. Rozległo się głuche zgrzytnięcie otwieranych drzwi, a potem Baldwin usłyszał wrzawę wielu głosów. Nie rozumiał, o czym

mówili, ale wychwycił nutę zdumienia i radości. Potem odezwała się Deidre i wszyscy naraz umilkli. „Boże, chyba się udało!" – pomyślał Jeremy. Otaczający samochód Irlandczycy stracili już czujność. Ich uwagę całkowicie absorbowała ożywiona rozmowa z tyłu, żaden nie patrzył już na szoferkę, a kilku opuściło nawet broń. – Ty jednak jesteś niezniszczalny – mruknął, gdy tylko agent zasiadł ponownie za kierownicą. Zazgrzytała stacyjka, silnik prychnął kilka razy i zaskoczył. Powstańcy rozstąpili się na boki, tylko jeden wciąż stał przy drzwiach od strony kierowcy. – Wicklow jest niecałą milę stąd, powinniśmy dać radę – powiedział cicho agent, jakby w ogóle nie dosłyszał słów dziennikarza. Sprawiał wrażenie człowieka, którego naraz opuściły wszystkie siły. – Dawaj ten pistolet. – Po co ci on teraz, McCull? – Mi już po nic. Twoja przyjaciółka właśnie podarowała go swoim pobratymcom. Mój zresztą też. – Ale... – Już zapomniałeś, że to Irlandka? Dawaj. *** Paliwo skończyło się kilkaset metrów przed pierwszymi zabudowaniami Wicklow i trójka uciekinierów w milczeniu ruszyła w kierunku portu, wdychając ożywcze powietrze nasycone słoną morską wilgocią. Żadne z nich nie powiedziało ani słowa. Przygnębiona Deidre szła ze spuszczoną głową, Cillian ziewał i przecierał oczy, a Jeremy po raz kolejny nie doszedł do żadnych sensownych wniosków. Niczym trójka duchów z zapomnianej opowieści przeszli wśród uśpionych, cichych domostw miasteczka, przemierzyli opustoszały ryneczek, na którym cienką warstwą kładła się srebrzysta mgiełka, i wkrótce dotarli do magazynów portowych. Wtedy ocknął się McCull. Agent uważnie obejrzał mijane budynki, naraz wybrał jeden z nich, podszedł do drzwi i przez moment majstrował długim nożem przy wielkim, zardzewiałym zamku. Zanim Jeremy zdążył się zniecierpliwić, drzwi stanęły otworem. Ze środka buchnął duszny zapach ryb.

– Voila – powiedział z krzywym uśmiechem Cillian. – Jedyną korzyścią z tego smrodu jest to, że nawet Irlandczycy nie będą nas tam szukać. Deidre obrzuciła go lodowatym spojrzeniem, ale McCull nie stracił rezonu. Przepuścił dwójkę swych towarzyszy, a sam wszedł ostatni i starannie zamknął drzwi. Następnie zdjął starą lampę naftową wiszącą na haku przy futrynie i wyłuskał z kieszeni zapałki. Po chwili ciemne pomieszczenie zalało łagodne światło, wydobywając z mroku zapieczętowane beczki,

między którymi zamarło kilka spłoszonych szczurów. Baldwin spojrzał ukradkiem na Deidre, ale twarz dziewczyny nie wyrażała żadnych emocji. – Spójrzcie, nie my pierwsi odkryliśmy ten lokal. – Agent wskazał stojące w rogu pomieszczenia dwie prycze nakryte pledami. Niedaleko leżało również przewrócone krzesło oraz niewielka skrzynka służąca zapewne za stolik pilnującym magazynu dozorcom. – Do świtu zostało jeszcze kilka godzin, tak więc proponuję wyznaczyć warty. Jeremy, ty obejmiesz pierwszą. – Niech no zgadnę – mruknął dziennikarz. – Trwa ona do świtu, tak? – Mniej więcej. Dobranoc. Cillian podszedł do pryczy, wytrzepał leżący na niej pled i padł na wznak, przykrywając się z głową. W chwilę później chrapał basowo. – Spanie na rozkaz – uśmiechnął się z trudem dziennikarz. – Trudno o bardziej nieludzki odruch. Dziewczyna nie zareagowała, zupełnie jakby nie dosłyszała jego słów. Z obojętnością podeszła do drugiej pryczy i usiadła na niej powoli, po czym zapatrzyła się w tchnące półmrokiem kąty. Jeremy postanowił zmienić taktykę. Podniósł krzesło, ustawił lampę na skrzynce i usiadł, opierając łokcie na kolanach. – Jutro o świcie udamy się do przystani – powiedział. – Spróbuję przekonać właściciela jakiegoś kutra, by zabrał nas do Anglii. Zabierzesz się z nami? Irlandka odwróciła głowę ku niemu, a jej ciemnozielone oczy błysnęły mieszaniną rozczarowania i zaskoczenia. – Doskonała chwila na strojenie sobie żartów – parsknęła. – A cóż bym, wedle ciebie, miała robić w kraju, przeciwko któremu miałam właśnie rozpętać wojnę? Baldwin poczuł, że policzki pieką go ze wstydu. – Powinienem był się zastanowić nad tym, co mówię – burknął zmieszany. – Przepraszam, ja... Ja chciałem tylko być miły. Złość Deidre nagle zgasła przesłonięta drżącymi łzami. Dziewczyna otarła oczy. – Jesteś – wyszeptała. – Ależ jesteś, Jeremy. Mogłeś pozwolić tej świni, by mnie zakatowała na ulicy Northside. Mogłeś porzucić mnie w tej chacie wśród ciał moich towarzyszy i tych, co na nas napadli. Tysiąc razy mogłeś mnie zastrzelić, zgwałcić, wyrzucić z samochodu. Tak, zważywszy na to, w jak brutalnym żyjemy świecie, jesteś naprawdę miłym człowiekiem. – Ty zaś nie pozwoliłaś swym ludziom, by zastrzelili nas przed Seathrun Ceitinn – powiedział z uśmiechem dziennikarz. – No i nie wydałaś nas tym powstańcom blokującym drogę przed Wicklow. Zdaje się, że jesteśmy kwita. Ty też jesteś stosunkowo miła.

– Nawet nie przypominaj mi tej chwili... – Szklista toń jej oczu zadrżała raz jeszcze i po brudnych policzkach spłynęły dwie wielkie łzy. – Oszukałam ich. Oszukałam ich wszystkich, by ratować swe życie. Zamiast przyznać się do winy, zamiast uklęknąć przed nimi i błagać o wybaczenie... – Niewiele by to dało, jak sądzę – mruknął Baldwin. – A ja i Cillian leżelibyśmy pewnie na wrzosowiskach z przestrzelonymi łbami. Czas jednak, Deidre, byś dokończyła historię, którą przerwał nam granat hukowy. O co chodzi w tym wszystkim? Dlaczego uciekaliście z Dublina? Kim jest ten cały Halberg? – Halbjorn – poprawiła go drżącym głosem. – Halbjorn Ostridson, pułkownik armii Nordveghr, żonaty z córką konunga Valgrima, dowódca storhirdu Myrkrelding. Wedle danych wywiadu wywodzi się w prostej linii od jarla orkadzkiego Sigtrygga, co rzekomo daje mu prawo do tronu Irlandii. – No i co z tego? – Dużo. Jego oddziały zostały przedwczoraj wysadzone w zatoce Dundalk i ruszyły na Dubh Linn. – Skąd wiesz? – Z radia. Nadawali to bez przerwy, do wyrzygania. „Lud Nordveghr, nie mogąc dłużej tolerować niedoli bratniego narodu, zdecydował się unieść głowę i wesprzeć waleczny lud Irlandii w walce o wolność i niezawisłość". Bratni naród, niech ich wszystkich zaraza pożre... – Nordveghr wysłał kontyngent wojska do Irlandii... – Jeremy wpatrywał się w Deidre szeroko otwartymi oczyma. – No to macie, czegoście chcieli... – Czegośmy chcieli? – Dziewczyna zacisnęła pięści i uniosła zapłakaną twarz. – Myśmy tego chcieli, tak? Niech cię szlag trafi, Angliku! My mamy już dość obcych wojsk na własnej ziemi! Dosyć mamy skurwieli w mundurach uciskających innych w imię prawa! Nam zależało tylko na normańskiej broni i poparciu politycznym, nigdy ani słowem nie wspominaliśmy o pomocy wojskowej! Na głód tej ziemi, Jeremy, zostaliśmy oszukani! Wiesz, co to wszystko oznacza? Wiesz, czym się skończy interwencja tego cholernego storhirdu z pretendentem do zasranego tronu na czele? – Wojną – szepnął przerażony dziennikarz. – Wojną, jakiej ten świat jeszcze nie widział... Anglia... – Anglia! – parsknęła ze złością Deidre. – Akurat Anglia to mnie w tym wszystkim najmniej obchodzi! Myślę o moich rodakach, o synach i córkach tej nieszczęsnej ziemi, którzy przelewają za nią krew, nie wiedząc, że już zostali oszukani. Ile czasu upłynie, zanim rzucą się sobie do gardeł w bratobójczych walkach, podzieleni w kwestii interwencji normańskiej? Ile czasu upłynie, zanim sami Normanowie zaczną wymierzać sprawiedliwość najbardziej opornym? Ile czasu zostało do chwili, gdy wszechpotężna, dumna Anglia rzuci swe wojska, by pomścić zniewagę, odbić swą kolonię z rąk wroga, a potem pokarać

wszystkich, którzy ośmielili się stanąć u jego boku? Mówi się, że my, Irlandczycy, nie wyciągamy wniosków z własnych nieszczęść. Chyba to prawda, bo znowu staliśmy się czyjąś zabawką. Za sprawą moją i Seamusa. – Deidre, nie powinnaś... – zaczął Jeremy, ale zamilkł. Nie miał bladego pojęcia, co należy mówić ludziom, którzy stracili resztkę nadziei. – Mam już tego dosyć – wyszeptała. – Przegrałam wszystko, co miałam. To spotkanie na drodze, ten posterunek... To była moja ostatnia walka. Nie potrafię już dłużej. Dziennikarz objął ją niezdarnie i przez moment trwali złączeni uściskiem, otoczeni cieniami skaczącymi wraz z kaprysami knota. Gorączkowo szukał jakichś słów pocieszenia, lecz jego umysł, choć tak sprawny w obmyślaniu ciętych ripost, tym razem był rozpaczliwie pusty. W końcu zdobył się na to, by pogładzić ją po długich czarnych włosach, po czym ułożył dziewczynę na pryczy i delikatnie nakrył kocem. Szlochająca bezgłośnie Deidre bezwolnie poddawała się jego staraniom. – W sumie mało wiem o życiu – wyszeptał, gładząc ją po czole. – Ale jednego jestem pewien: nic tak nie pomaga na ludzkie rozterki jak kilka godzin zdrowego snu. Spróbuj usnąć. – Usnąć?! Jak mogę teraz spać? Ty nie rozumiesz, co oni mi zrobili... – Nie, nie rozumiem – mówił cicho, gładząc miarowo jej splątane od wiatru włosy. – Nie wiem więc, czy cię to pocieszy, ale mi również wyrządzili wielką krzywdę. Kiedyś, przed wielu laty, ja także stanąłem po słusznej stronie, Deidre. Wybrałem się do Hornlandu, by szukać dowodów na to, że te sucze syny nadal handlują niewolnikami wbrew zakazom, jakie narzuciło na nich Pojednanie Narodów. I znalazłem ich wiele, naprawdę bardzo wiele. Lecz potem to oni znaleźli mnie. Dziewczyna odsunęła się lekko i patrzyła teraz w jego oczy, spijając z nich ból. – W noc przed wyjazdem do Sudanu zostałem napadnięty i związany w moim własnym pokoju hotelowym. Potem wrzucono mnie na ciężarówkę wraz z grupą czarnych, wywieziono do najbardziej odległego pirsu w Kvama i wpędzono pod pokład przerdzewiałego frachtowca o zamalowanej nazwie... Irlandka przez moment patrzyła na opowiadającego Jeremy'ego załzawionym spojrzeniem, jakie się widuje u zrozpaczonych, zmęczonych płaczem dzieci, po czym powoli zamknęła oczy. Ostatnia łza wyślizgnęła się spod przymkniętych powiek i wolno spłynęła po policzku, wsiąkając w końcu w kosmyk czarnych włosów. Baldwin zamilkł i zapanowała cisza przerywana jedynie chrapaniem agenta i cichym skwierczeniem knota lampy. Siedział nieruchomo, opierając łokcie na kolanach i patrząc na żółty promyczek. Próbował sobie odtworzyć w myślach wydarzenia ostatnich kilku tygodni, lecz te zlewały się w nieprzerwany korowód koszmarów, które w końcu przyćmiła groza tego największego, najstraszliwszego.

– A zatem wojna – wyszeptał z niedowierzaniem. Poszczególne elementy układanki – Sudan, Londyn, teraz Autonomia Irlandzka – nagle zaczęły dopasowywać się do siebie i dziennikarz zrozumiał, że to, co śledził z takim zacięciem, to, co przerażało go najbardziej, z wolna staje się rzeczywistością. – Miałem rację od początku. Normanom sprzykrzył się pokój... – szepnął raz jeszcze i chwycił się za głowę. Z całego serca zapragnął, by wszystkie te rozkrzyczane myśli uciekły z jego umysłu i pozostawiły w nim czarną, kojącą pustkę. Miał dość desperackich ucieczek, kulenia się przed pociskami i rozważań prowadzących donikąd, miał dość wahań, lęku i ryzyka. Chciał znów pochwycić za pędzel i otoczyć się murem ciszy, wiedział jednak, że teraz jest to niemożliwe. I długo niemożliwe pozostanie. Ale był jeden sposób, by zapewnić sobie choć namiastkę owej niezwykłej ciszy, jaka towarzyszyła tworzeniu. Jeremy wyciągnął pognieciony notatnik, w którym zamierzał spisywać opowieści napotkanych osób, ujął ołówek i z lekkim uśmiechem przyjrzał się śpiącej Deidre. Sen wytłumił jej złość i rozpacz, zabarwił różem okrągłe, blade policzki, rozsypał niesforne kosmyki włosów. Tym bardziej przypominała teraz rozżalone, niekochane dziecko. „Albo smutnego elfa z zapomnianych legend" – pomyślał dziennikarz, a ołówek w jego dłoniach tańczył gorączkowo. Gąszcz chaotycznych z pozoru kresek zmieniał się szybko w plątaninę cieni, spomiędzy których wyjrzała twarz śpiącej Irlandki. Sen nadszedł niespodziewanie. Nie wiedział, kiedy ołówek wyślizgnął mu się spomiędzy palców i spadł między zabłocone buty. Gdy nagle otworzył oczy, knot w lampie już dawno wygasł, a przez jedyne okienko magazynu zaglądała szarość świtu. Posłanie Deidre było puste. – Niech to szlag! – Jeremy zerwał się z krzesła i popatrzył wokół z obłędem w oczach. Senność opuściła go błyskawicznie. – Co się drzesz? – Cillian siedział już na posłaniu i mrugał szybko oczyma. – O co chodzi? – Deidre znikła! Widziałeś, jak wychodzi? – Nie, coś ty... Chyba porządnie przysnąłem... Że co? Dziewczyna znikła? Hej, uspokój się, przecież to... Ale Baldwin nie słuchał. Uderzone barkiem drzwi magazynu otworzyły się szeroko i już pędził jak szalony uliczkami wciąż uśpionego miasteczka, mrużąc oczy zaatakowane jasnością dnia. Potknął się o zardzewiały rower porzucony pod pubem, rozdarł rękaw marynarki o gwóźdź w okiennicy, potrącił piekarza otwierającego swój sklepik, lecz nic go nie mogło zatrzymać, nic nie mogło uciszyć irracjonalnego lęku, który obudziło w nim zniknięcie Deidre. Wpadł w kolejną uliczkę, spłoszył kilka mew bijących się na chodniku o resztki śledzia, niemalże stracił równowagę w pełnej błota kałuży, lecz wtedy między ścianami domostw zamajaczyły maszty cumujących w porcie kutrów. Kilka sekund później zatrzymał się na kei.

Wodę w basenie portowym przecinał szeroki, niknący już kilwater wychodzącego w morze kutra, którego sylwetka z wolna ginęła wśród porannych mgieł. – Deidre... – jęknął zdyszany i rozejrzał się dookoła na wpół szalonym spojrzeniem. – Hej, ty! – wykrzyknął do zarośniętego rybaka w brudnym ciemnozielonym swetrze, szykującego swą łódź do wypłynięcia. – Mówisz po angielsku? – Nie. – Rybak wyprostował się i wziął pod boki. – A co? – Ten kuter... – Jeremy próbował złapać oddech. – Czy była na nim dziewczyna? Taka niewysoka, czarnowłosa... – A była. – Na łaskę niebios... – Dziennikarz opadł na kolana. – Odeszła... Uciekła, szalona... Co to za kuter? – Odwrócił się w stronę wciąż mierzącego go wzrokiem rybaka. – Islandzki. Pono do siebie wracają, nie chcą naszych problemów. Ja również mam ich dosyć. Bywaj, Angliku. – Słuchaj! – przerwał mu Baldwin niespodziewanie tknięty nową nadzieją. – A dogonisz ty ich? Mężczyzna odłożył sieć i spojrzał na niego z głupkowatym wyrazem twarzy, jedynie w jego szarych oczach zalśniła złośliwość. Powiedział szybko kilka słów po irlandzku i rozłożył bezradnie ręce. – Pięćdziesiąt funtów! Dam ci pięćdziesiąt... Nie, sto! Sto funtów dostaniesz, jeśli... Rybak zmarszczył brwi, charknął i splunął zielonkawą plwociną prosto pod nogi dziennikarza. – Nie chcesz zarobić, cholerny rzepojadzie? – głos Jeremy'ego zbasowiał, jego oczy zapłonęły. – Nie chcesz, kurwa, pomóc bliźniemu? Irlandczyk zawołał coś głośno i nachylił się, by ująć bosak. Z nadbudówki pokaźnego kutra cumującego przy końcu kei wyszedł potężny marynarz i skrzyżował ramiona na piersi, przyglądając się zajściu z lekko przekrzywioną głową. Jadący nabrzeżem cykliści przystanęli, ktoś usiadł na stercie skrzynek za plecami Baldwina, aż zatrzeszczało liche drewno. Gdzieś poniósł się pogardliwy śmiech, a potem nastała cisza przerywana jedynie chlupotem fal o kamienne nabrzeże. I wtedy rozległy się kroki biegnącego człowieka. – Jeremy! – zawołał Cillian. – Jeremy, czyś ty resztki zdrowego rozsądku postradał? Wracaj natychmiast! – Nie – wykrztusił dziennikarz. – Nie mogę. Nie mogę się teraz zatrzymać... McCull pochwycił go za ramię i silnym szarpnięciem odwrócił ku sobie. Jego przymrużone oczy połyskiwały złowrogo.

– To prawda, nie możesz – wysyczał. – Wszyscy jedziemy na tym samym wózku, Baldwin. Nie czas na romantyczną pogoń za piękną kobietą! – Doprawdy? – zaśmiał się gorzko Jeremy. – A do czego mam wedle ciebie wrócić, co? Do mojej gazety? Do nowego szefa, drogiego pułkownika Troya? Do pustego mieszkania w Londynie? – Zamiast pytać, do czego masz wrócić, zastanów się lepiej, przed czym tak naprawdę uciekasz – odparł Cillian. – Może wtedy łatwiej ci będzie pogodzić się z tym, że wracamy do Anglii. Obaj. – Pocałuj mnie w dupę, McCull! Jestem wolnym człowiekiem i... – Dziękuję, nie skorzystam. Nad ową wolnością też się zastanów, Baldwin. Za głęboko siedzisz w gównie, by teraz obnosić się z niezależnością, pismaku. Poza tym – przy tych słowach agent ściszył nieco głos – ci ludzie dookoła nas i tak by cię nigdzie nie zabrali. Chyba że na środek basenu portowego, by tam przywiązać ci kamień do kostki i choć w ten sposób zaznaczyć swój wkład w wojnę z okupantem. Baldwin strącił z ramienia dłoń Cilliana, zrobił krok do tyłu i rozejrzał się z bezsilnością. Do rybaka z bosakiem, dwóch cyklistów i marynarza na kutrze, którzy nadal przyglądali mu się w milczeniu, dołączali kolejni miejscowi. Ich spojrzenia, złowrogie, coraz cięższe, budowały nieprzebitą ścianę. Zerknął ku morzu, lecz zarys kutra całkiem już zniknął wśród mgieł. – Musimy się wydostać z tej cholernej wyspy – szeptał Cillian. Jego oczy były ogromne, wręcz hipnotyczne. – Beze mnie ci się nie uda. Dziennikarz przygryzł wargę i przetarł kącik oczu, gdzie szybko gromadziła się zdradziecka wilgoć. – Dobrze – słowa z trudem przeszły przez ściśnięte gardło. – Niech będzie po twojemu. Wracajmy. *** Komendantowi miejscowego posterunku policji przedstawili się jako agenci MI-5 wykonujący tajną misję i zmusili go do znalezienia im transportu do Wexford, gdzie mieli nadzieję złapać prom idący do Anglii. Dwie godziny później drzwi magazynu skrzypnęły cicho. Do środka wślizgnął się mężczyzna w znoszonych spodniach, rybackim swetrze i berecie nasuniętym na oczy. Wyglądał na zwykłego irlandzkiego rybaka, jednakże w przeciwieństwie do mieszkańców tych okolic, którzy szeroko stawiali stopy nawykli do stąpania po rozkołysanych pokładach, ten stawiał je blisko siebie i poruszał się niemalże bezszelestnie. Nikt w okolicach Wicklow nie miał też w zwyczaju noszenia przy sobie pistoletu Krummi, którego rękojeść wyjrzała spod swetra, gdy przybysz przyklęknął przy porzuconych posłaniach. – Na furię Dzikiego Gonu! – mruknął, przetrząsając rozrzucone pledy.

Drzwi uchyliły się znowu, do środka wszedł drugi mężczyzna. Wyglądał podobnie jak pierwszy, lecz nosił rękę na temblaku. – Masz coś? – spytał cicho. – Trzeba nam się śpieszyć, miejscowi mówią, że ponoć wyjechali już z miasta. – A dokąd? – spytał pierwszy, nadal metodycznie przeszukując posłania. Niespodziewanie dostrzegł upuszczony notes leżący pod przewróconym krzesłem. – Cholera wie, pewnie gdzieś na południe. Sigurd, o co w tym wszystkim chodzi? Po co ganiamy za tym przeklętym zającem? Dlaczego mamy się z nim cackać nawet wtedy, gdy morduje naszych? – Nie wiem, Thordal – mruknął jego towarzysz. – Ale gdy tylko się dowiem, dam ci znać. Spójrz no tylko. Niewielkie, przykurzone okienko wpuszczało dość światła, by plątanina cienkich kresek na pierwszej stronie zeszytu ułożyła się w szkic śpiącej dziewczyny z falą ciemnych włosów rozsypanych na posłaniu. Na następnej stronie ujrzeli jej twarz, z pozoru słodką i niewinną, lecz sposób, w jaki zaciskała usta, wskazywał, iż nawet we śnie tłumi jakieś emocje. Sigurd przyglądał im się przez chwilę, po czym zamknął notes, wsunął go za pasek i powiedział z lekkim uśmiechem: – Genialna kreska. I skrajna głupota. – Co? – Te rysunki aż ociekają emocjami. Dziewczyna, którą portretował, na pewno nie jest mu obca. Trzeba ją odnaleźć, Thordal. Niewykluczone, że w czymś nam to pomoże. A póki co odnajdźmy jego samego.

Czas więc osuszyć łzy, bracia i siostry! Dość opłakiwania tych, których zabrał nam koszmar czasu wojny, albowiem oni bezpieczni już są w ogrodach niebieskich. Nadeszła chwila, by pozdrowić ten świat skrwawiony znakiem Krzyża i wspólnie zabrać się do odbudowy. Wspólnie trzeba nam zasypać leje po bombach i zakopać skrzynki z amunicją, by dać naszym dzieciom i wnukom nadzieję na lepszy świat. Wspólnie trzeba nam wspominać słowa Jezusa Chrystusa, by pokój i miłość stały się naszą codziennością, a wśród narodów zapanowało Pojednanie.

Fragment kazania papieża Benedykta XV wygłoszonego 12 sierpnia 1920 roku w Akwizgranie podczas ceremonii poświęcenia organizacji państw europejskich Pojednanie Narodów, której powstanie zainicjował

17 Peryskopowa! – w głosie dowódcy HMS „Narwhal", komandora porucznika Jonathana Austeena, pobrzmiewało napięcie. Zaszumiały szasowane zbiorniki balastowe i okręt podwodny, płynący dotychczas z minimalną prędkością na głębokości trzydziestu metrów, ruszył powoli w górę. Na mostku panowała niemalże absolutna cisza zakłócana jedynie monotonnym szumem silnika elektrycznego. Oficerowie i załoga usiłowali skupić się na swoich zadaniach, lecz ich spojrzenia co rusz uciekały ku dowódcy, który otarł chusteczką spotniałe czoło i skrzywił usta w uśmiechu równie nieszczerym jak ten, którym mu odpowiedziano. – Jest peryskopowa, sir – oznajmił chrapliwym głosem porucznik Reginald Gilford. – Peryskop w górę. Cmoknęła studzienka, zaszumiał silnik hydrauliczny i po chwili wielka aparatura zsunęła się w dół, nieruchomiejąc na wysokości klatki piersiowej dowódcy. Ten sprawnie rozłożył rączki przyrządu i błyskawicznie zlustrował horyzont. Obecni na mostku marynarze nie odrywali od niego oczu. Obracający peryskopem dowódca znieruchomiał. – Masz ci los – mruknął i odsunął się. – Pierwszy, niech pan spojrzy – rzucił, usiłując zachować kamienny wyraz twarzy. Gilford przysunął oczy do okularu. W pierwszej chwili nie dostrzegł nic poza omywającymi szkła zielonkawymi falami oraz szarym niebem, lecz nagle dostrzegł to, czego szukał – ciemny kontur dańskiego niszczyciela, który przez ostatnie kilka godzin był ich koszmarem. – Widzę go, sir – powiedział, ledwie kryjąc zdenerwowanie. Zacisnął mocno dłonie na rączkach peryskopu, z trudem ignorując dotkliwe pieczenie rozbitych, owiniętych bandażami nadgarstków. – To bez wątpienia „Ulfrun", sir. Oddala się, na moje oko idzie na kursie sto sześćdziesiąt, góra sto siedemdziesiąt. Przetrzymaliśmy suczego syna! Kilku marynarzy uśmiechnęło się w odpowiedzi, ktoś zaklął z entuzjazmem. Atmosfera nerwowości zniknęła błyskawicznie. Patrol, na który wyruszyli z Portsmouth ledwie trzy dni temu, po wymienieniu wadliwej śruby na nową, zapowiadał się całkiem standardowo. Jako że sytuacja polityczna między Włochami a Wielką Brytanią wciąż była nieustabilizowana, HMS „Narwhal" miał wzmocnić i tak już potężną eskadrę gibraltarską blokującą wejście na Morze Śródziemne. W trzecim dniu w miarę spokojnej żeglugi dostrzeżono na horyzoncie dański niszczyciel nowej generacji, najprawdopodobniej należący do eskadry azorskiej, i komandor Austeen zarządził próbny alarm bojowy. Podczas zanurzania się zauważono, że okręt normański zmienił kurs i ruszył prosto na nich. Z początku kapitan okrętu podwodnego przyjął wyzwanie z humorem i potraktował je jako sposobność do przetrenowania załogi, lecz agresja nacierającego dowódcy wywołała na

pokładzie najpierw zdumienie, a potem niepewność. Znikły kpiące uśmiechy, ucichły wesołe komentarze, a spięci marynarze skupili się na swoich zadaniach. Byli dobrą, zgraną załogą, Austeen należał do najlepszych podwodniaków Royal Navy, a „Narwhal" był przodującym okrętem w swej klasie, lecz mimo to ucieczka przed napierającym nieustępliwie „Ulfrunem" przekraczała ich siły. Dowódca wytężał umysł, obmyślając coraz to kolejne sposoby na zgubienie napastnika, lecz ten nie tracił tropu. Zaciekłość normańskiego kapitana była doprawdy zaskakująca, w szczytowym momencie pościgu nawet dwukrotnie obrzucił okręt podwodny ćwiczebnymi bombami hydrostatycznymi. Między Wielką Brytanią a Danią pokój, tymczasem tamten jawnie ich prowokował. Wszystko wskazywało na to, że Danowie wreszcie odpuścili i „Narwhal" mógł kontynuować rejs na Gibraltar. Gilford napiął mięśnie, chcąc złożyć rączki peryskopu, lecz wtedy dostrzegł twardy wzrok zaniepokojonego dowódcy. – Nie chodzi mi o „Ulfrun" – powiedział. – Patrz pan dalej. Zdziwiony pierwszy oficer znów nachylił się ku okularowi i spojrzał ponad zielonkawymi falami dalej, poza szary kadłub odpływającego niszczyciela. Zlustrował uważnie niebo i nagle zrozumiał, że smugi, które pod świadomie zignorował jako przebarwienia, są w istocie rozrzedzonymi, ledwie widocznymi słupami dymów. Wytężył wzrok jeszcze bardziej i dostrzegł drobne, rozsiane w sporej odległości nieregularności na horyzoncie. Spojrzał z wahaniem na dowódcę. – I co pan powie, pierwszy? – spytał Austeen. – Kilka, może nawet kilkanaście statków albo okrętów – odparł Gilford. – I to niemałych, skoro dostrzegliśmy ich sylwetki. – Kurs? – Mam wrażenie, że około dziewięćdziesiąt. – Ja również odniosłem takie wrażenie – potwierdził kapitan, siląc się na spokój. – Czyli prosto na Gibraltar. I prosto z Azorów. – A odkrycia tego dokonaliśmy po tym, jak dański destrojer popędził nas na północ – burknął mat Ferguson. Dowódca, który w innych okolicznościach skarciłby marynarza za odzywanie się bez pozwolenia, tym razem nawet nie zwrócił na niego uwagi. – Załóżmy jednak, że to okręty wojenne – mruknął zamyślony. – Czy ktoś z was mógłby mi powiedzieć, po jaką cholerę Danowie mieliby wysyłać swą flotę na pieprzony Gibraltar? Odpowiedziała mu cisza. – Nikt nie wie, co? – zapytał. – Ja też nie. Trzeba więc to sprawdzić. Tym razem reakcją były tryumfalne, wojownicze wrzaski.

*** Vigdis Hammundottir miała wrażenie, że znalazła się we śnie, co prawda niezwykle realistycznym, przerażającym, ale tylko i wyłącznie śnie. Patrzyła na surowe, poważne twarze konungów normańskich, wychwytywała drapieżne błyski w ich oczach, krzywe, ironiczne uśmiechy i z trudem powstrzymywała się od kręcenia głową z niedowierzaniem. Uczestniczyła w ostatnich naradach od wielu dni, ale mimo to cała ta scena oraz zarośnięte, złowrogie oblicza prosto z powieści dla młodzieży naraz wydały jej się jakimś niedorzecznym absurdem. „Na serce Thora, przecież to nie może być prawdą – szeptał głos na skraju jej świadomości. – Przecież to musi być jakiś sen..." Lecz nie był. Przeczył temu chociażby wyraźny głos spikera BBC dobywający się z najnowszego swiońskiego radioodbiornika Alvis ustawionego na samym środku długiego stołu konferencyjnego. – „... potwierdzić informację, iż premier Neville Chamberlain zaniepokojony trudną sytuacją w Autonomii Irlandzkiej zdecydował się ogłosić stan najwyższej gotowości bojowej dla większości jednostek armii, RAF-u oraz Royal Navy – mówił spiker dramatycznym tonem. – Podczas zorganizowanej dziś rano krótkiej konferencji prasowej nie krył swego oburzenia z powodu nieoczekiwanej interwencji wojsk Nordveghr na ziemiach znajdujących się pod zwierzchnictwem Wielkiej Brytanii. Dodał również, że jeśli agresor nie zdecyduje się dobrowolnie ewakuować swego storhirdu z Autonomii Irlandzkiej, Wielka Brytania odpowie na napaść zbrojnie". – Kamieniami będziecie w nas rzucać, zajączki? – mruknął konung Danii Gorm i zerknął na Valgrima, jakby chciał się upewnić, czy ten słyszał jego słowa. Przywódca Braterstwa Normańskiego siedział jednak zamyślony, nieobecny, z lekkim uśmiechem przyklejonym do twarzy. – „Nieoczekiwana interwencja sił Nordveghr na terenie Autonomii pod pretekstem pomocy lokalnym bandom buntowników stanowi pogwałcenie wszelkich umów międzynarodowych zawartych między państwami Braterstwa a światem chrześcijańskim. Czołowi przywódcy Europy nie kryją swego zaskoczenia, tym bardziej że pogańskie królestwo Nordveghr od czasu zakończenia Wielkiej Wojny intensywnie pracowało nad wydobyciem się z izolacji polityczno-kulturowej, a ostatnią umowę handlową z Wielką Brytanią konung Valgrim Olavson podpisał nie dalej niż dwa tygodnie temu". – Wiedziałem! – huknął radośnie Dan. – Wiedziałem, że na tę okazję przypomną sobie, że są chrześcijanami! Nędzne łajdaki, już my im... – Pohamuj się! – warknął niespodziewanie Valgrim i wyłączył radio. W sali konferencyjnej centrum dowodzenia na islandzkiej wyspie Heimey zapadła kłująca w uszy cisza. – Tylko głupiec cieszy się z ubicia dzika, którego dopiero co siecią omotał. Najważniejsze dopiero przed nami, Gorm. Olav?

Postawny, trupio wręcz blady młodzieniec z nieprzeniknioną twarzą w mundurze marynarki wojennej Nordveghr, który zasiadał po prawicy Valgrima, otworzył teczkę i ujął dokument z wierzchu. „Więc to on! – pomyślała Vigdis, a ciekawość na moment przemogła napięcie. – Jak na szefa Kringlan wygląda dość niepozornie. W innych okolicznościach wzięłabym go pewnie za rozkochanego w poezji marzyciela służącego w marynarce tylko ze względu na tradycję rodzinną..." – Z raportów naszych placówek w rejonie Miđjarđarhaf [Marze Śródziemne] wynika, że obie operacje Kringlan prowadzone w tym rejonie zakończyły się sukcesem – zaczął suchym, beznamiętnym głosem. – Operacja „Hriđ" [burza] zakończyła się podbojem całego Sudanu oraz jednej trzeciej terytorium Egiptu przez siły mahdystów. Pod kontrolą Anglików oraz walczących u ich boku sił egipskich pozostała tylko większa część wybrzeża Morza Czerwonego, jednak forpoczta wojsk Mahdiego jest w odległości zaledwie dwóch dni drogi od Kanału Sueskiego. Do chwili obecnej Anglicy przerzucili do Egiptu aż osiem swych dywizji, o dwie więcej, niż zakładaliśmy, a także cztery dywizjony myśliwców oraz trzy dywizjony bombowe. W wyniku operacji „Harmr" siły Royal Navy w bazach w Gibraltarze, Aleksandrii i na Malcie niemal dwukrotnie zwiększyły swoją liczebność. Ich premier Chamberlain okazał się człowiekiem o wiele bardziej skłonnym do histerii, aniżeli zakładaliśmy. Jeśli operacja „Isshagal" zostanie zakończona powodzeniem, spora część floty angielskiej nigdy nie przybędzie na ratunek swej wyspie. Mówiąc te słowa, nawet nie zerknął w kierunku Dana. Zrobił to natomiast Valgrim, marszcząc przy tym jeszcze bardziej pobrużdżone czoło, aż jego siwe brwi stworzyły jedną linię. – Nie bójcie się, herra min – zapewnił Gorm, podnosząc wysoko głowę, w jego przymrużonych oczach zamigotał gniew. – Nie boję się. – Konung Nordveghr wykrzywił lekko wargi. – Gdybym się bał, nie wszczynałbym tej zawieruchy, Gorm. Po prostu zrób swoje i zrób to dobrze. Na wycofanie się już za późno. I zamilkł. Jego spojrzenie, zimne i uważne, kolejno taksowało każdego z siedzących przy stole konungów. Zapalczywy władca Danii zarumienił się i pochylił, a gdy znów spojrzał na Valgrima, jego policzki płonęły rumieńcem wściekłości. Stary Harald swioński z szerokim uśmiechem pokiwał głową niczym człowiek pogrążony w głębokiej zadumie, który daje znać siedzącym obok rozmówcom, iż wciąż nadąża za tematem rozmowy. Konung Grenlandii Kjartan również się uśmiechnął, lecz znać było po nim nerwowość, zaraz też strzelił oczyma w bok. Jedynie Eirik holmgardzki wytrzymał dłużej surowe spojrzenie Valgrima, a na jego nieprzeniknionej twarzy nie było widać żadnych emocji. – Każdy z was zna swą rolę w „Ragnaroku" – wyszeptał chrapliwie konung Nordveghr. Okruchy lodu zatopione głęboko w jego źrenicach błysnęły złowieszczo. – Każdy wie, co do niego należy. Nikomu nie wolno zawieść.

I wtedy spojrzał na Vigdis. „Thorze litościwy, błagam cię, spraw, by to wszystko naprawdę stało się snem" – szeptała żarliwie w duchu pani prezydent, choć miała świadomość, że jeśli bóg-patron Vinlandii słyszy teraz te słowa, szydzi zapewne z jej naiwności. Dobrze wiedziała, do czego od wielu lat przygotowywali się europejscy Normanowie, i zdawała sobie sprawę, w co wciąga swą ojczyznę, lecz wciąż nie potrafiła sobie wyobrazić rzeki krwi, którą owe knowania miały uwolnić. Vigdis podniosła głowę, rozluźniła zaciśnięte mocno pięści i przybrała obojętny, niemalże znudzony wyraz twarzy. Skrzywiwszy usta w ironicznym półuśmieszku, odwzajemniła twarde spojrzenie Valgrima, ale wtedy poczuła, że wzrok konunga Nordveghr spełza niżej, ku skromnemu dekoltowi skrytemu między połami żakietu. Z trudem rozluźniła szczęki i uśmiechnęła się promiennie. „Bądź gotów – pomyślała z nienawiścią. – Już niebawem wepchnę ci mordę w piach, Valgrim. I to w chwili, gdy będziesz się tego najmniej spodziewał". *** Jeremy nie odezwał się ani słowem od chwili opuszczenia Wicklow. Milczał przez całą drogę, nie odpowiadał na pytania kontrolujących ich żandarmów, powstrzymał nawet wściekłe parsknięcie, gdy Cillian pochwycił go za łokieć i niemal siłą wprowadził na pokład promu. Dopiero tam pojedynczym szarpnięciem wyrwał rękę z uścisku agenta MI-5 i nie zwracając na niego uwagi, zaczął się przebijać przez gąszcz zaniepokojonych, rozmawiających ze wzburzeniem angielskich uchodźców z Irlandii. Zmierzał w stronę dziobu, gdzie miał nadzieję odnaleźć to, czego łaknął najbardziej – nieco odosobnienia. Z początku się rozczarował, gdyż tłum na dziobie był równie gęsty jak wzdłuż burt, a co więcej, kilku uciekinierów, najwyraźniej podniesionych na duchu miejscowym trunkiem, zaczęło głośno lżyć Irlandczyków i wszystko, co z Irlandią było związane. Doszło nawet do krótkiej przepychanki, której kres położyła dopiero interwencja członków załogi. W tym czasie prom odbił już od nabrzeża i wszedł na redę, gdzie w statek uderzył silny morski wiatr. Dopiero on na dobre ostudził gorące temperamenty uchodźców i pokład dziobowy zaczął się z wolna wyludniać. Wkrótce pozostały tam jedynie niewielkie grupki opatulonych w koce oraz płaszcze ludzi i Baldwin mógł wreszcie zaznać wymarzonej ulgi. Przed oczyma przesuwały mu się kolejne sceny dramatycznej wędrówki z Sudanu przez Londyn aż do Irlandii, a usta dziennikarza wykrzywiał zły uśmiech. – Po co mi to wszystko było? – zapytał szeptem słyszanym tylko przez wiatr targający jego rzadkimi, wciąż ufarbowanymi włosami. – Po co rzuciłem się wtedy w pościg za mahdystami? Nie lepiej mi było wrócić wraz z resztą do domu, zatrzasnąć za sobą drzwi i zająć się obrazami? Nie osiągnął niczego. Nie zdołał wywrzeć zemsty na swoich krzywdzicielach, nie udało mu się pomóc ojczyźnie i nie rozwikłał do końca żadnej z dręczących go zagadek, a gdy spotkał

Deidre i zrozumiał, że jest ona w stanie obudzić iskrę w jego dawno obumarłym sercu, dziewczyna zniknęła mu z oczu jeszcze szybciej, niż się pojawiła. W ciągu kilku miesięcy bezowocnej tułaczki uzyskał tylko ów wątpliwy, niewygodny dlań układ z MI-5 oraz parę nowych udręk, które z pewnością miały kiedyś powrócić zamaskowane wśród koszmarów sennych. Naraz wyobraził sobie niewielki kuter z trudem wspinający się po zboczach fal i welon porywanych wiatrem czarnych włosów, od czasu do czasu przesłaniających bladą, znużoną, lecz nadal piękną twarz irlandzkiej dziewczyny. Ujrzał drobną dłoń zaciskającą się na mokrym od bryzgów relingu i zielone oczy, przymrużone, wypatrujące lądu, szukające spokoju. „Ja również go poszukuję, Deidre – pomyślał z bólem, zaciskając pięści. – I wierz mi, bardzo chętnie poszukałbym go z tobą. Bo ja sam i tak nie znajdę. Ba, w sumie nawet nie wiem, gdzie szukać!" Ludzie, którzy mimo wichru wytrwali na pokładzie, zaczęli nagle pokrzykiwać i pokazywać sobie coś palcami. Unosząc głowę, Jeremy dostrzegł powiększający się kadłub angielskiego niszczyciela, który wyjrzał spośród mgieł zasnuwających horyzont i szedł z wielką prędkością ku niewidocznej już Irlandii. Biel wysokiej fali dziobowej ostro kontrastowała z szarością kadłuba. – Tak, a świat właśnie zafundował sobie wojnę! – parsknął. – Wojnę, przed którą jak ostatni idiota próbowałem go ocalić! Coś mi mówi, że nieprędko będę mógł cię odnaleźć, Deidre. Ta twoja Irlandia rozdzieliła nas na dobre. – W radiu mówili właśnie, że nasi z wolna odzyskują kontrolę nad Dublinem – rozległ się głos McCulla. Dziennikarz powoli odwrócił głowę i ujrzał agenta stojącego tuż za nim z kubkiem czegoś parującego. – Do starć z Normanami na razie nie doszło, ale samoloty rozpoznawcze RAF-u zlokalizowały już ich oddziały. – Gówno mnie to obchodzi, Cillian. – Baldwin wydął wargi. – Wierz mi. – Wierzę. Napij się może gorącej herbaty, co? Całkiem cię ten wiatr wymrozi. – Jak chcesz się przydać, to skombinuj mi lepiej jakiś alkohol. A potem skocz za burtę, ale tak, żebym to widział. – Nieźle cię ta dziewczyna omotała, wiesz? – Zostaw mnie w spokoju. I odwrócił twarz ku podmuchowi wiatru w nadziei, że ten wyciśnie mu łzy z oczu i przesłoni tym cały świat. Inni pasażerowie machali w kierunku nadpływającego niszczyciela i pokrzykiwali głośno, z tryumfem, jakby widok samotnego okrętu przywrócił im wiarę w Anglię i nadzieję na lepszy los, lecz Jeremy miał wrażenie, iż w tej wrzawie pobrzmiewa jakaś fałszywa nuta.

„Na Boga, zamilknijcie, zamilknijcie wszyscy, pozwólcie mi choć na moment zaznać ciszy... " – poprosił bezgłośnie. Tego dnia nie tylko on źle reagował na towarzystwo innych ludzi. Daleko w Szkocji porucznik Terrence Oswald otworzył owiewkę swego spitfire'a i spojrzał z niechęcią na mechanika, który pogratulował mu sprawnego lądowania i wyciągnął przyjaźnie dłoń. Pilot wygramolił się na skrzydło, zeskoczył na trawę, po czym bez entuzjazmu uścisnął podaną mu rękę i ruszył w stronę kantyny, nie oglądając się nawet na pozostałe myśliwce 41. Dywizjonu, podchodzące właśnie do lądowania na pasie startowym lotniska Catterick. W Londynie pułkownik Troy, przybity i znużony, uniósł głowę znad pokrytego mapami stołu, by zapatrzyć się w wątłą smużkę jasnego dymu z cybucha zapomnianej fajki. Zażarta dyskusja jego kolegów, której od dawna brakowało już zarówno porządku, jak i celu, zwłaszcza odkąd obok słowa „Irlandia" zaczęło w niej dominować słowo „Normanowie", z każdą chwilą potęgowała ból głowy pułkownika. Staruszek bez słowa ujął fajkę, klepnął w ramię siedzącego obok McDee i niezauważony przez nikogo wyślizgnął się na zewnątrz. Dość towarzystwa miała również Deidre skulona pod pokładem miotanego falami Atlantyku kutra, która przestawała szlochać tylko po to, by po raz kolejny zmusić się do wymiotów, oraz pani prezydent Vinlandii Vigdis Hammundottir płacząca w poduszkę w swoim pokoju. Martin Stockton, od godziny siedzący w tej samej pozie w gabinecie zastępcy redaktora naczelnego „The Times", drgnął wreszcie i wychylił trzymaną w dłoni szklaneczkę whisky. Następnie wstał, podniósł skrzeczące głosem spikera radio i z hukiem roztrzaskał je o podłogę. Odkurzający korytarz sprzątacz spojrzał z wahaniem na drzwi gabinetu redaktora i przez moment rozważał, czy nie zajrzeć do środka, lecz w końcu wzruszył ramionami i powrócił do pracy. W powietrzu wisiała bowiem burza straszliwsza od wszystkich tych, które zsyłały żywioły, i naraz wielu ludzi zapragnęło choć na moment zanurzyć się we własnej samotności. Każdy z nich podświadomie przeczuwał, że ledwie godziny dzielą ich od chwili, gdy samotność będzie luksusem, gdy każdemu przyjdzie odnaleźć swe miejsce wśród innych i wraz z nimi próbować dotrwać do końca. Lub zginąć.