Travers Pamela - Mary Poppins 02 - Mary Poppins wraca

PAMELA L. TRAVERS

MARY POPPINS WRACA TYTUŁ ORYGINAŁU: MARY POPPINS COMES BACK PRZEKŁAD: IRENA TUWIM

INSTYTUT WYDAWNICZY „NASZA KSIĘGARNIA” WARSZAWA 1985

Rozdział pierwszy

LATAWIEC Był to jeden z owych poranków, gdy wszystko lśni i wygląda niezwykle czysto i schludnie, tak jakby na całym świecie odbyło się nocą gruntowne sprzątanie. Przy ulicy Czereśniowej okna domów zdawały się mrugać, gdy podnoszono żaluzje do góry, a delikatne cienie drzew czereśniowych ciemnymi pasmami kładły się na chodniki zalane słońcem. Ale dokoła nie słychać było żadnego odgłosu, poza dzwonieniem dzwonka sprzedawcy lodów, który przejeżdżał ulicą swym wózkiem tam i z powrotem. ZATRZYMAJ MNIE I KUP PORCJĘ LODÓW głosił napis na przedzie wózka. W tej właśnie chwili zza rogu ulicy wyszedł kominiarz i podniósł w górę swą czarną rękę. Sprzedawca lodów wciąż dzwoniąc zatrzymał się przy nim. - Poproszę porcję za pensa - powiedział kominiarz i przystanął opierając się o pęk swoich szczotek. Po czym końcem języka zaczął zlizywać lody. Kiedy już zjadł wszystko, zawinął w chusteczkę do nosa wafelkowy stożek i włożył go do kieszeni. - Czy pan szanowny nie je wafelków? - spytał sprzedawca lodów zdziwiony. - Nie. Zbieram je! - odparł kominiarz. To mówiąc wziął swoje szczotki i skierował się ku frontowej furtce domu admirała Buma, gdyż nie było tam specjalnego wejścia dla dostawców i służby. Sprzedawca lodów, wciąż dzwoniąc, jeszcze raz przejechał przez ulicę i gdy tak jechał, kładły się na nim smugi cienia i słońca. - Nigdy jeszcze nie było tu tak cicho - mówił do siebie sprzedawca lodów rozglądając się na obie strony i wypatrując kupujących. W tej samej chwili dobiegł jego uszu czyjś donośny głos spod Numeru Siedemnastego. Sprzedawca lodów szybko podjechał do furtki, w nadziei, że znajdzie klienta. - Nie będę tego tolerował! Po prostu nie będę tego tolerował dłużej! - wołał gniewnie pan Banks chodząc tam i z powrotem od drzwi frontowych do furtki. - A co się stało? - spytała z niepokojem pani Banks, która przybiegła z jadalni. - I co ty tak kopiesz? Pan Banks gwałtownie podniósł nogę do góry i coś czarnego pofrunęło z ziemi aż do połowy schodów. - Mój kapelusz! - powiedział przez zaciśnięte zęby. - Mój najlepszy melonik! Wbiegł na schody i kopnął kapelusz z powrotem w dół. Kapelusz pod wpływem gwałtownego ciosu przez chwilę wirował w powietrzu, po czym padł pod stopy pani Banks. - Spójrz i powiedz sama! - wrzasnął pan Banks. Pani Banks, drżąc, schyliła się i podniosła kapelusz, cały pokryty czarnymi, tłustymi plamami. Odniosła wrażenie, że kapelusz miał jakiś dziwaczny zapach. Powąchała rondo. - Czuć go pastą do butów! - rzekła. - Bo to j e s t pasta do butów! - odpalił pan Banks. - Maciuś wyczyścił mój kapelusz szczotką do butów, czyli po prostu wypucował go pastą. Pani Banks z przerażenia szeroko otworzyła usta. - Nie wiem, co się dzieje w tym domu! - mówił dalej pan Banks. - Nic się tu nie odbywa tak jak u innych ludzi! Woda do golenia za gorąca, kawa na śniadanie za zimna. A teraz

jeszcze to! Wyrwał kapelusz z rąk pani Banks i chwycił teczkę. - Wychodzę - mówił - i nie wiem, czy kiedy wrócę. Prawdopodobnie pojadę w daleką podróż morską. Z tymi słowy wcisnął z całych sił kapelusz na głowę, trzasnął drzwiami i wyszedł przez furtkę tak szybko, że przewrócił po drodze sprzedawcę lodów, który przysłuchiwał się z zaciekawieniem całej rozmowie państwa Banks. - Sameś pan sobie winien - rzekł pan Banks gniewnie. - To nie jest miejsce dla pana. - I szybko skierował kroki w stronę miasta, a jego kapelusz błyszczał w słońcu pastą jak klejnot. Sprzedawca lodów podniósł się ostrożnie z ziemi i gdy upewnił się, że nie ma połamanych kości, usiadł na brzegu chodnika. - O Boże, Boże! - westchnęła boleśnie pani Banks, gdy usłyszała, jak za panem Banksem zatrzasnęła się furtka. - To wszystko prawda. Nic u nas nie odbywa się tak, jak u innych ludzi. Ciągle coś się dzieje, jedno po drugim. Od czasu kiedy Mary Poppins poszła sobie b e z s ł o w a, wszystko idzie jak z kamienia. Przysiadła na schodach, wyjęła chusteczkę do nosa i zapłakała. I kiedy tak płakała, zaczęła przypominać sobie wszystko po kolei, co wydarzyło się od dnia, gdy Mary znikła tak nagle i w tak dziwnych okolicznościach. - Jednego dnia była, a nazajutrz już jej nie ma! Jakie to straszne! - łkała pani Banks. Zaraz potem nastała niania Kasia i po tygodniu odeszła, bo Michaś na nią plunął. Po niej przyszła niania Jasia, która pewnego dnia poszła na spacer i więcej nie wróciła. I dopiero potem okazało się, że wraz z nią znikły wszystkie srebrne łyżeczki. Po niani Jasi przyszła wychowawczyni panna Motylek, ale trzeba ją było odprawić, ponieważ co rano przed śniadaniem przez trzy godziny wygrywała gamy na fortepianie, a pan Banks bynajmniej nie przepadał za muzyką. - A potem - łkała pani Banks w chusteczkę do nosa - Janeczka dostała odry i w łazience zepsuł się prysznic, i wszystkie drzewa czereśniowe pomarzły... - Proszę pani! - Pani Banks obejrzała się i zobaczyła kucharkę Jakubową. - W kuchni dymi piec, sadze się zapaliły - rzekła Jakubowa. - O Boże! I co jeszcze? - zawołała pani Banks. - Trzeba powiedzieć Maciusiowi, żeby zgasił. Gdzie jest Maciuś? -Siedzi w schowku na szczotki i śpi, proszę pani. A kiedy ten chłopak śpi, nic w świecie go nie obudzi, nawet trzęsienie ziemi ani pułk żołnierzy - powiedziała Jakubowa, schodząc za panią Banks po schodach do kuchni, gdzie jakoś udało im się zgasić ogień. Ale na tym nie skończyła się seria nieszczęść, jakie spadły na głowę pani Banks. Nie zdążyła bowiem zjeść obiadu, gdy nagle z góry rozległ się jakiś trzask, a zaraz potem głuchy łoskot. - A to co znowu? - zerwała się pani Banks, by zobaczyć, co się stało. - Ojej, moja noga! Moja noga! - krzyczała pokojowa Helenka. Siedziała na schodach otoczona skorupami rozbitej porcelany, jęcząc na cały głos. - Co ci się stało w nogę, Helenko? - spytała pani Banks. - Złamałam! Złamałam nogę! - odpowiedziała posępnie Helenka, opierając się o poręcz schodów. - Co też ty pleciesz, Helenko! Po prostu wykręciłaś sobie nogę w kostce, i to wszystko! Ale Helenka jęczała w dalszym ciągu. - Złamałam nogę! I co ja teraz zrobię? - lamentowała. W tej samej chwili z dziecinnego pokoju dobiegły piskliwe głosiki Bliźniąt. Maleństwa toczyły walkę o celuloidową kaczuszkę. Ich przenikliwe krzyki przedzierały się poprzez głosy Janeczki i Michasia, którzy rysowali na ścianie i kłócili się o to, czy zielony koń powinien mieć ogon czerwony, czy pomarańczowy. Nad tym wszystkim górowały jak miarowe bicie w

bęben jęki Helenki: - Złamałam nogę! I co ja teraz pocznę? - To już jest - powiedziała pani Banks biegnąc szybko po schodach w górę - k r e s w s z y s t k i e g o. Zaprowadziła Helenkę do łóżka, przyłożyła jej na kostkę okład z zimnej wody i poszła do dziecinnego pokoju. Janeczka i Michaś podbiegli do niej. - Koń powinien mieć czerwony ogon, nieprawda? - pytał Michaś. - Mamo, powiedz mu, że jest głupi! Przecież koń nie może mieć czerwonego ogona! - A czy koń może mieć pomarańczowy ogon? Powiedz, mamo! - To moja kaczuszka! - wołał Jaś, usiłując wyrwać celuloidową kaczuszkę z rąk Basi. - Nieprawda, bo moja, moja i już! - krzyczała Basia, wyrywając kaczuszkę z rąk Jasia. -Dzieci! Dzieci! - załamując z rozpaczy ręce wołała pani Banks. - Uspokójcie się, bo zwariuję! Nastąpiła chwila ciszy i dzieci spojrzały na nią zaciekawione. „Czy to możliwe? - pomyślały sobie. - I jak by mama wtedy wyglądała?” - Nie wytrzymam dłużej takiego zachowania - rzekła pani Banks. - Biedna Helenka skręciła sobie nogę i nie ma kto się nią zająć. Pójdziecie teraz do parku i tam będziecie się bawić aż do podwieczorku. Janeczko, Michasiu, musicie dopilnować Basi i Jasia. Jasiu, oddaj kaczuszkę Basi, a ty pobawisz się nią, jak będziesz szedł do łóżeczka. Michasiu, możesz wziąć z sobą twój nowy latawiec. No więc, wkładajcie kapelusze i maszerujcie do parku! - Ale ja muszę wpierw skończyć mojego konia - dąsał się Michaś. - Dlaczego mamy iść do parku? - żaliła się Janeczka. - Co tam będziemy robić? - Dlatego - odpowiedziała pani Banks - że ja muszę mieć chwilę spokoju. A jeśli pójdziecie zaraz do parku i będziecie grzeczni, dostaniecie na podwieczorek migdałowe ciasteczka. I zanim dzieci zdążyły rozpocząć na nowo swoje harce, pani Banks szybko włożyła im kapelusze i wyprawiła je na dół. - Idźcie ostrożnie i patrzcie uważnie na obie strony! - zawołała za nimi, gdy były już za furtką. Janeczka popychała wózek z Bliźniętami, a Michaś niósł swój latawiec. Dzieci popatrzyły na prawo. Nikogo nie było. Spojrzały na lewo. I tam nie było nikogo prócz sprzedawcy lodów, który na końcu uliczki dzwonił swoim dzwoneczkiem. Janeczka szybko przeszła na drugą stronę, Michaś wlókł się za nią. - Co za życie - powiedział żałośnie do swego latawca. - Nic mi się nie udaje... Janeczka, wciąż popychając przed sobą wózek, podeszła aż do samego stawu. - A teraz - powiedziała - dajcie mi kaczuszkę! Bliźnięta podniosły wrzask i każde ciągnęło kaczuszkę w swoją stronę. Janeczka odjęła zaciśnięte kurczowo dokoła zabawki paluszki malców. - Popatrzcie! - powiedziała puszczając kaczuszkę na wodę. - Popatrzcie! Teraz kaczka popłynie sobie do Indii! Kaczuszka uniesiona prądem popłynęła po powierzchni stawu. Bliźnięta szlochając patrzyły w ślad za nią. Janeczka pobiegła dokoła stawu, złapała kaczuszkę i znów puściła ją na wodę. - A teraz - powiedziała wesoło - popłynie sobie do Southampton! Bliźnięta nie zdawały się być tym ubawione. - A teraz do Nowego Jorku! - na co Bliźnięta zaczęły szlochać jeszcze gwałtowniej niż dotąd. Janeczka była zrozpaczona. - Michasiu, co my z nimi zrobimy? Jeśli damy im kaczuszkę, będą się o nią biły, a jeśli im nie damy - będą się darły.

- Puszczę im latawiec - rzekł Michaś. - Patrzcie, dzieci, patrzcie! Zaczął odwijać sznurek od swego ślicznego, żółto-zielonego latawca. Bliźnięta bez większego zainteresowania patrzyły na to oczyma pełnymi łez. Michaś uniósł latawiec do góry ponad ich głowami i pobiegł naprzód. Latawiec zatrzepotał przez chwilę w powietrzu, po czym opadł na trawę. - Spróbuj jeszcze raz! - powiedziała Janeczka zachęcająco. - Ty trzymaj, a ja pobiegnę - rzekł Michaś. Tym razem latawiec uniósł się w powietrze nieco wyżej. Ale kiedy tak szybował, jego długi ogon zdobiony chwaścikami utkwił między gałęziami lipy i latawiec zawisł żałośnie pośród liści. Bliźnięta darły się na potęgę. - Ojej! - zawołała Janeczka. —Wszystko dziś idzie jak z kamienia! - Hej, wy tam, co to wszystko ma znaczyć? - rozległ się głos za nimi. Dzieci obróciły się i ujrzały dozorcę parku, który wyglądał prawdziwie imponująco w swym uniformie i czapce z daszkiem. Zbierał z ziemi porozrzucane tu i ówdzie papiery, nadziewając je na ostry szpikulec swojej laski. Janeczka wskazała na lipę. Dozorca spojrzał w górę z powagą. - Nie przestrzegacie przepisów, w parku nie wolno rzucać śmieci ani na ziemię, ani na drzewa. To jest wzbronione! - To nie jest żaden śmieć. To jest latawiec - odpowiedział Michaś. Łagodny i nieco głupkowaty wyraz ukazał się na chwilę na twarzy dozorcy. - Latawiec, powiadasz? A, tak, prawda. Nie puszczałem latawców od czasu, kiedy byłem małym chłopakiem. - To mówiąc, wdrapał się na drzewo i zszedł na dół, trzymając latawiec pod pachą. - A teraz - powiedział z ożywieniem - nawiniemy sznurek na patyk, damy mu rozpęd i poleci! Z tymi słowy wyciągnął rękę po drewienko, na które nawinięty był sznurek. Ale Michaś szybko schwycił drewienko. - Dziękuję panu, ja chcę go puścić sam! - Zgoda, ale chyba pozwolisz, żebym ci pomógł? - spytał dozorca nieśmiało. - No, bo i zdjąłem go z drzewa - ciągnął tłumacząc się - i nie puszczałem latawców od czasu, kiedy byłem małym chłopakiem. - Dobrze - zgodził się Michaś, ponieważ nie chciał się wydać nieuprzejmym. - Dziękuję ci, dziękuję! - zawołał dozorca z wdzięcznością. - A teraz wezmę latawiec i przejdę dziesięć kroków po trawie, a kiedy powiem „już”, ty biegnij. Rozumiesz? Dozorca poszedł trochę naprzód, głośno odliczając kroki. - Osiem, dziewięć, dziesięć... Obrócił się i uniósł latawiec w górę nad głową. - Już! Michaś zaczął biec. Nagle, gdy patyk obrócił mu się w ręku, poczuł gwałtowne szarpnięcie. - Poleciał! - zawołał dozorca. Michaś spojrzał za siebie. Latawiec szybował w powietrzu, ciągle wzbijając się w górę. Unosił się coraz wyżej i wyżej - maleńka, żółto-zielona plamka podskakująca na tle błękitu nieba. Dozorca stał z wybałuszonymi oczyma. - Póki żyję, nie widziałem takiego latawca. Nawet kiedy byłem małym chłopakiem mruczał patrząc w górę. Nagle nadpłynęła leciutka chmurka i przesłoniwszy na chwilę słońce, mknęła niebem. - Płynie w stronę latawca - szepnęła Janeczka z przejęciem. Latawiec wzbijał się coraz wyżej i wyżej, trzepocząc w powietrzu, aż stał się ledwo dostrzegalnym, ciemnym punkcikiem na niebie. Chmurka powolutku zbliżała się do niego. Była już blisko, całkiem blisko... - Znikł - odezwał się Michaś, gdy ciemny punkcik skrył się za szarą, leciutką zasłoną.

Janeczka wydała ledwo dosłyszalne westchnienie. Bliźnięta siedziały spokojnie w wózku. Jakaś dziwna cisza otoczyła dzieci ze wszystkich stron. Napięty jak struna sznurek, który Michaś trzymał w ręku, zdawał się łączyć ich z chmurką, a ziemię z niebem. Dzieci z zapartym oddechem czekały na ponowne ukazanie się latawca. Janeczka nie mogła już wytrzymać. - Michasiu - zawołała - ciągnij, ciągnij! Michaś szarpnął mocno za sznurek, który nadal pozostał napięty i wyprężony jak struna. I znowu pociągnął, dysząc ciężko. - Nie mogę - powiedział - nie dam rady. - Ja ci pomogę! - rzekła Janeczka. - Pociągnij jeszcze raz! Ale mimo że ciągnęli z całych sił, sznurek nie poddawał się i latawiec wciąż tkwił ukryty za chmurą. - Ja spróbuję - rzekł dozorca z ważną miną. - Kiedy byłem małym chłopakiem, robiliśmy to zawsze w ten sposób. To mówiąc ujął za sznurek, tuż powyżej ręki Janeczki, i szarpnął ostro z całych sił. Zdawało się, że sznurek lekko popuścił. - A teraz - wszyscy razem - ciągnąć! Dozorca zrzucił czapkę z głowy i Janeczka z Michasiem z mocno wbitymi w trawę nogami zaczęli ciągnąć z całych sił. - Idzie! - zduszonym szeptem powiedział Michaś. Raptem sznurek się rozluźnił i maleńki, wirujący kształt wystrzelił skroś szarej chmurki i zaczął spływać w dół. - Nawijaj, nawijaj sznurek! - bełkotał dozorca, patrząc na Michasia. Ale sznurek sam z siebie już się nawijał dokoła drewienka. Latawiec zniżał się i zniżał coraz bardziej, wirując w powietrzu i trzepocząc się na końcu sznurka. - Coś się stało! - zawołała Janeczka z przejęciem. - To nie jest nasz latawiec, tylko jakiś inny! Wszyscy spojrzeli w górę. I było tak rzeczywiście. Latawiec nie był już żółto-zielony. Najwidoczniej zmienił kolor i był teraz granatowy. I spływał w dół w podrygach i podskokach. Wtem Michaś krzyknął: - Janeczko! Janeczko! To wcale nie jest latawiec! To wygląda zupełnie jak... ojej, to wygląda jak... - Nawijaj, Michasiu, nawijaj prędziutko! – wołała Janeczka prawie bez tchu. - Już nie mogę się doczekać! Nad wierzchołkami wysokich drzew, na końcu sznurka, wyraźnie widać było jakąś postać. Po żółto-zielonym latawcu nie pozostało nawet śladu, za to na jego miejscu widniała osoba, która wydała się dzieciom jednocześnie dziwaczna i znajoma. Ubrana była w granatowy płaszcz ze srebrnymi guzikami i słomkowy kapelusz ozdobiony stokrotkami. Pod pachą miała parasolkę z rączką w kształcie papuziej główki, w jednej ręce brązową dywanikową torbę, a drugą trzymała się mocno za koniec sznurka. Janeczka wydała z siebie okrzyk tryumfu: - Ach! To ona! - Wiedziałem! - zawołał Michaś zaciskając drżącą rękę z nawiniętym na patyk sznurkiem. - Co to? Co to takiego? - wykrztusił dozorca z szeroko otwartymi ustami, mrużąc oczy. - Czary? Dziwaczna postać prawie dotykając wierzchołków drzew szybowała w górze. Dzieci mogły teraz rozróżnić tak dobrze znane sobie rysy jej twarzy: czarne jak węgiel włosy, jasnoniebieskie oczy i zadarty jak u lalki nos.

Gdy reszta sznurka owinęła się już dokoła patyczka, postać wydobyła się z gęstwiny lipowych liści i z gracją zeskoczyła na trawę. W okamgnieniu Michaś odrzucił patyk. Oboje z Janeczką przypadli do postaci, która spłynęła z góry. - Mary! Mary! - wołały dzieci tuląc się do niej. Bliźnięta piały z radości, niczym koguty o świcie, a dozorca to otwierał, to zamykał usta, jak gdyby chciał coś powiedzieć, ale nie mógł znaleźć słów. - Nareszcie! Nareszcie! Nareszcie jesteś! - wołał Michaś, nieprzytomnie chwytając się jej ramienia, jej torby, jej parasolki, jakby chcąc się przekonać, że to ona, naprawdę ona. - Wiedzieliśmy, że wrócisz! Znaleźliśmy twój list, w którym było napisane „Au revoir!” - wołała Janeczka otaczając ją ramionami. Uśmiech zadowolenia przemknął na chwilę po twarzy Mary Poppins, od ust poprzez zadarty nosek aż po niebieskie oczy. Ale zniknął szybko. - Chcę wam zwrócić uwagę - rzekła uwolniwszy się z ich objęć - że jest to park miejski, a nie pawilon dla niedźwiedzi. Jak wy się zachowujecie? Zupełnie jak zwierzęta w Ogrodzie Zoologicznym. I powiedzcie mi, proszę, gdzie macie rękawiczki? Dzieci zaczęły grzebać po kieszeniach. - Proszę je natychmiast włożyć. Drżąc ze szczęścia i wzruszenia Janeczka i Michaś wsadzili ręce w rękawiczki i włożyli kapelusze. Mary podeszła do wózka. Bliźnięta wydawały okrzyki zadowolenia, gdy opatulała je szczelniej i wygładzała kocyk. Potem Mary rozejrzała się dokoła. - Kto puścił kaczuszkę na wodę? - spytała wyniosłym i surowym tonem, który dzieci znały tak dobrze. - Ja - odrzekła Janeczka. - Zrobiłam to, żeby zabawić bliźnięta. Kaczuszka płynie do Nowego Jorku. - W takim razie weź ją z powrotem. Nie popłynie do żadnego Nowego Jorku, tylko pójdzie do domu na podwieczorek. I zawiesiwszy dywanikową torbę na rączce wózka, popchnęła go w stronę bramy. Dozorca, który wreszcie odzyskał glos, zagrodził jej drogę. - Co panna sobie myśli? - powiedział. - Będą musiał złożyć raport o całym tym zajściu. To jest wbrew przepisom. Nagle ni stąd, ni zowąd spadać z nieba! A skąd to panna przybywa? Urwał, gdyż Mary Poppins zmierzyła go od stóp do głów spojrzeniem, które sprawiło, że wolałby raczej znaleźć się gdzie indziej. - Gdybym ja była dozorcą parku - oświadczyła sucho - włożyłabym czapkę i zapięłabym kurtkę na wszystkie guziki. Ot co. I, skinąwszy mu wyniośle głową, popchnęła wózek przed siebie. Dozorca zaczerwienił się i schylił po czapkę leżącą w trawie. A kiedy się wyprostował, Mary wraz z dziećmi znikła za furtką domu przy ulicy Czereśniowej. Dozorca spojrzał na ścieżkę, potem na niebo i znów na ścieżkę. Zdjął czapkę, podrapał się w głowę i znowu nałożył czapkę z powrotem. - Póki żyję, nie widziałem czegoś podobnego - powiedział do siebie - nawet kiedy byłem małym chłopakiem. I oddalił się z wielce zaniepokojoną miną, mrucząc coś po cichu. - Co to? Mary Poppins! - zawołała pani Banks, gdy cała piątka weszła do przedpokoju. się tu wzięłaś? Spadłaś z nieba? Skąd - Tak - podjął Michaś wesoło - zjechała z nieba na końcu...

Urwał nagle, gdyż Mary rzuciła mu jedno ze swoich groźnych spojrzeń. - Spotkałam je w parku, proszę pani - powiedziała zwracając się do pani Banks - więc przyprowadziłam je do domu! - Więc przyszłaś, żeby u nas zostać? - Na razie tak, proszę pani. - Dobrze, Mary, ale zeszłym razem, kiedy byłaś u nas, porzuciłaś nas b e z s ł o w a! Skąd będę miała pewność, że to się nie powtórzy? - Nie będzie jej pani miała, proszę pani - odparła Mary Poppins ze spokojem. Pani Banks zdawała się być nieco zbita z tropu. - Ale, powiedz, jak ci się zdaje? - spytała ją nieśmiało. - Nie mogę nic na to odpowiedzieć, proszę pani. - O Boże! - westchnęła pani Banks, gdyż w tej chwili nie mogła zdobyć się na nic innego. I nim zdążyła ochłonąć z zaskoczenia, Mary wzięła swoją dywanikową torbę i szybko zapędziła dzieci na górę do dziecinnego pokoju. Pani Banks, patrząc za idącymi po schodach, usłyszała, jak zamknęły się cicho drzwi za nimi. W chwilę potem z westchnieniem ulgi pobiegła do telefonu. - Mary wróciła! - rzuciła uszczęśliwiona w słuchawkę. - Doprawdy? - spytał pan Banks. - Więc może i ja wrócę. I odłożył słuchawkę. Na górze Mary Poppins zdjęła płaszcz i zawiesiła go na kołku na drzwiach dziecinnego pokoju. Następnie zdjęła kapelusz i ulokowała go starannie na gałce jednego z łóżek. Janeczka i Michaś bacznie przypatrywali się tak dobrze znanym sobie gestom. Wszystko, co robiła Mary, odbywało się dokładnie tak jak zwykle dotąd. Trudno było uwierzyć, że kiedykolwiek od nich odeszła. Mary schyliła się i otworzyła swoją dywanikową torbę. Nic w niej nie było poza ogromnym termometrem. - Dla kogo to? - spytała Janeczka zaciekawiona. - Dla ciebie - odparła Mary. - Ale ja wcale nie jestem chora - zaprotestowała Janeczka gwałtownie. - Już dwa miesiące minęły, jak miałam odrę. - Otwórz usta! - powiedziała Mary Poppins głosem, który sprawił, że Janeczka bardzo szybko zamknęła oczy i otworzyła usta, w które został wsunięty termometr. - Chcę się przekonać, jak zachowywaliście się w czasie mojej nieobecności! - rzekła Mary z powagą. Powiedziawszy to, wyjęła termometr z ust Janeczki i spojrzała nań pod światło. - Niedbała, lekkomyślna i nieporządna - wyczytała. Janeczka szeroko otworzyła oczy. - Wcale nie jestem tym zaskoczona - powiedziała Mary i włożyła termometr w usta Michasia. Michaś trzymał go w mocno zaciśniętych wargach, aż wreszcie Mary wyciągnęła termometr i odczytała: - Bardzo psotny, hałaśliwy, trudny do prowadzenia chłopiec. - Wcale nie - rzekł Michaś obrażony. W odpowiedzi podsunęła mu pod nos termometr: przesylabizował patrząc na wielkie, czerwone litery: - B-A-R-D-Z-O P-S-O-T-N-Y... - Widzisz? - powiedziała Mary patrząc na niego z tryumfem. W chwilę potem otworzyła usta Jasiowi. - Kapryśny i płaczliwy - taka była temperatura Jasia. A kiedy Mary zmierzyła temperaturę Basi, wyczytała na termometrze te dwa słowa:

- Bardzo kapryśna... - Hm... - mruknęła pod nosem. - Był już najwyższy czas, żebym wróciła. To mówiąc włożyła termometr do własnych ust, potrzymała go przez chwilę i wyjęła. - Wzór doskonałości, całkowicie odpowiedzialna pod każdym względem osoba... Uśmiech pełen zadowolenia i dumy ukazał się na jej twarzy, gdy na głos odczytała swoją temperaturę. - Tak właśnie myślałam - rzekła. - A teraz kolacja i spać! Dzieciom zdawało się, że nie zdążyła upłynąć jedna minuta, jak wypiły mleko i zjadły po herbatniczku oraz weszły i wyszły z wanny. Jak zwykle wszystko, co robiła Mary, odbywało się z piorunującą szybkością. Zatrzaski same odskakiwały gwałtownie od siebie, haftki błyskawicznie wypadały z pętelek, a guziki z dziurek, gąbka i mydło biegały z góry na dół tam i z powrotem jak szalone, a ręczniki wycierały do sucha za jednym pociągnięciem. Mary Poppins przechadzała się między łóżeczkami opatulając dzieci kołderkami. Jej nakrochmalony, biały fartuch szeleścił i pachniał rozkosznie świeżymi grzankami. Potem zbliżyła się do łóżeczka Michasia, schyliła się i zaczęła czegoś szukać. Po chwili wyciągnęła spod niego łóżko polowe i leżące za nim, ułożone porządnie swoje rzeczy. Kawałek toaletowego mydła, szczoteczkę do zębów, paczkę szpilek do włosów, flakonik perfum, małe składane krzesełko i pudełko pastylek od bólu gardła. Prócz tego siedem flanelowych koszul nocnych, cztery płócienne, parę bucików, domino, dwa czepki kąpielowe i album na pocztówki. Janeczka i Michaś unieśli się na łóżkach i patrzyli szeroko otwartymi oczyma. - Skąd się to wszystko wzięło? - zapytał Michaś. - Zaglądałem pod łóżko chyba ze sto razy i wiem na pewno, że nic tam nie było. Mary nie odpowiedziała, zaczęła się rozbierać. Janeczka i Michaś wymienili ze sobą spojrzenia. Wiedzieli, że nie trzeba o nic pytać, ponieważ Mary nigdy nic nie chciała wyjaśnić. Zdjęła swój biały, nakrochmalony kołnierzyk i dotknęła łańcuszka, który nosiła na szyi. - Co tam jest w środku, Mary? - spytał Michaś patrząc na mały złoty medalionik, wiszący na owym łańcuszku. - Fotografia. - Czyja? - Dowiesz się, jak przyjdzie na to czas, ale nie wcześniej - odpaliła Mary. - A kiedy przyjdzie czas? - Kiedy odejdę. Spojrzeli na nią przerażonymi oczyma. - Mary! - zawołała Janeczka. - Ty nie odejdziesz od nas jak wtedy! Powiedz, że nie, moja kochana! Mary Poppins spojrzała na nią. - Ładnie bym wyglądała - odparła - gdybym musiała resztę moich dni spędzić razem z wami! - Ale ty zostaniesz u nas! - nalegała Janeczka gwałtownie. Mary Poppins zaczęła podrzucać na dłoni medalionik. -Zostanę tak długo, dopóki łańcuszek się nie zerwie - odpowiedziała krótko. I zarzuciwszy na głowę płócienną koszulę nocną, zaczęła się pod nią rozbierać. - No, to dobrze - szepnął Michaś Janeczce. - Przyjrzałem się łańcuszkowi dokładnie. Jest bardzo mocny. Kiwnął głową, jakby chciał ją dodatkowo o tym zapewnić. Dzieci skuliły się w łóżeczkach i leżały obserwując Mary, jak porusza się tajemniczo pod namiotem swej nocnej koszuli. Myślały o jej pierwszym zjawieniu się na ulicy Czereśniowej i o tych wszystkich dziwnych i niepojętych rzeczach, jakie się potem wydarzyły. O tym, jak odfrunęła na para-

solce, gdy wiatr zmienił kierunek, i o tych długich, nie kończących się dniach, kiedy jej nie było, i o jej czarodziejskim spłynięciu z nieba dzisiejszego popołudnia. Nagle Michaś coś sobie przypomniał. - Mój latawiec! - powiedział, siadając na łóżku. - Zapomniałem o nim! Gdzie jest mój latawiec? Głowa Mary Poppins wyłoniła się z wycięcia nocnej koszuli. - Latawiec? - spytała gniewnie. - Co za latawiec? Jaki latawiec? - Mój żółto-zielony latawiec z chwaścikami. Ten, na którym sfrunęłaś na końcu sznurka. Mary spojrzała na Michasia. Sam nie potrafiłby powiedzieć, czy była bardziej zdziwiona, czy zagniewana, ale wyglądała na jedno i na drugie. A jej głos, gdy przemówiła, był bardziej srogi niż spojrzenie. - Czy ja dobrze zrozumiałam to, coś powiedział - powtórzyła jego słowa, powoli cedząc je przez zęby - że sfrunęłam skądciś na końcu jakiegoś sznurka? - No, no... tak - bąknął Michaś. - Dzisiaj... z obłoku... Widzieliśmy cię oboje. - Na końcu sznurka, tak? Jak osioł albo jak pająk, co? Ja? Ja? Mary opanowana gniewem wyglądała tak, jakby była dwa razy większa niż w istocie. Zaczęła krążyć nad nim w swej nocnej koszuli, wielka, gniewna, czekająca na jego odpowiedź. Michaś chwycił poduszkę chcąc się zasłonić. - Błagam cię, już nic nie mów, Michasiu - szepnęła ostrzegawczo Janeczka ze swego łóżka. Ale Michaś posunął się za daleko, żeby się wycofać. - W takim razie, gdzie jest mój latawiec? - spytał odważnie. - Jeżeli nie przyszłaś tutaj w taki sposób... jak powiedziałem - to gdzie jest mój latawiec? Nie było go na końcu sznurka. - Aha! To znaczy, że ja jestem zamiast niego, co? - spytała z szyderczym śmiechem. Michaś wiedział, że nie ma sensu spierać się z Mary. I tak nie będzie umiał jej nic wytłumaczyć. Dał więc za wygraną. - N-nie - odpowiedział cichutkim głosikiem. - Nie, Mary. Mary Poppins odwróciła się i zapaliła światło. - Twoje zachowanie - rzekła oschle - nie zmieniło się na lepsze ani na jotę od czasu, kiedy odeszłam! Na końcu sznurka! Coś podobnego! Jeszcze nikt mi tak nie ubliżył w życiu. Nikt i nigdy! Z tymi słowy rzuciła się zła na łóżko, nakrywając się kołdrą aż po głowę. Michaś leżał bardzo spokojnie, wciąż trzymając przed sobą kurczowo poduszkę. - Ale przecież tak było! Przecież myśmy ją widzieli - szepnął po chwili Janeczce. Ale Janeczka nie odpowiedziała. Zamiast odpowiedzi wskazała na drzwi dziecinnego pokoju. Michaś ostrożnie wysunął głowę spoza poduszki. Na drzwiach, na kołku, wisiał płaszcz Mary połyskujący srebrnymi guzikami. A z kieszeni płaszcza zwisały papierowe chwaściki żółto-zielonego latawca. Dzieci patrzyły na nie przez dłuższy czas. Po czym w milczeniu porozumiały się spojrzeniem. Wiedziały, że nie warto, nic mówić, ponieważ jeśli chodziło o Mary, były rzeczy, których nigdy nie zrozumieją. Tak czy inaczej Mary wróciła. I to jedynie było ważne. Równy, spokojny jej oddech dochodził z polowego łóżka. Dzieci czuły się w pełni szczęśliwe i spokojne. - Niech ten koń ma już sobie czerwony ogon, Janeczko. Co mi tam! - szepnął Michaś po chwili. - Nie, Michasiu, naprawdę myślę, że pomarańczowy będzie lepszy. I w dziecinnym pokoju nie było już słychać najlżejszego szmeru poza odgłosem odde-

chów pięciorga śpiących spokojnie osób. - Pyk-pyk! Pyk-pyk! - pykała fajka pana Banksa. - Cyk-cyk! Cyk-cyk - szczękały druty pani Banks, pochłoniętej robotą sweterka. Pan Banks oparł nogi o występ kominka w gabinecie i leciutko zachrapał. Po krótkiej chwili odezwała się pani Banks. - Czy ciągle jeszcze zamierzasz pojechać w podróż morską? - spytała. - Hm... chyba nie. Niezbyt dobrze czuję się na morzu. I mój kapelusz jest już całkiem w porządku. Kazałem go pucybutowi na rogu wyczyścić do reszty czarną pastą i, wiesz, wygląda zupełnie jak nowy. Nawet lepiej niż przedtem. Poza tym Mary Poppins wróciła i woda do golenia będzie miała teraz właściwą temperaturę. Pani Banks uśmiechnęła się sama do siebie i dalej robiła na drutach. Była bardzo zadowolona, że pan Banks niezbyt dobrze czuje się na morzu i że Mary wróciła... Na dole w kuchni kucharka Jakubowa kładła świeży kompres na kostkę Helenki. - Nigdy nie miałam do niej wielkiego nabożeństwa - mówiła Jakubowa - ale muszę powiedzieć, że to się zrobił całkiem inny dom od dzisiejszego popołudnia. Cicho jakby makiem zasiał i czysto jak w pudełeczku. Wcale się nie martwię, że wróciła. - Ani ja, słowo daję - rzekła Helenka z ulgą. „I ja też nie! - pomyślał Maciuś siedzący w schowku na szczotki i przysłuchujący się tej rozmowie. - Będę miał przynajmniej trochę spokoju”. Usiadł sobie wygodnie na przewróconym do góry dnem wiaderku na węgiel i zasnął z głową opartą o szczotkę do zamiatania. Ale o tym, co myślała Mary Poppins, nikt się nigdy nie dowiedział, ponieważ Mary swoje myśli chowała dla siebie i nie zwierzała się z nich nikomu...

Rozdział drugi

SKOWRONEK PANNY DUDUŚ Było sobotnie popołudnie. W przedpokoju domu przy ulicy Czereśniowej pod Numerem Siedemnastym pan Banks postukiwał w barometr i mówił żonie, jaka będzie pogoda. - Umiarkowane wiatry z południa; temperatura bez zmian; lokalne burze; morze spokojne. Dalsza prognoza nie ustalona. Hej, co się tam dzieje? Z góry dochodził okropny harmider; coś spadało z wielkim łoskotem, waliło się i stukało. Na zakręcie schodów ukazał się Michaś z ponurą i nadąsaną miną, ciężko stąpając, a za nim szła Mary Poppins z Jasiem na jednym ręku i Basią na drugim. Popychała Michasia z tyłu kolanem, a on z głuchym łoskotem zsuwał się w dół ze stopnia na stopień. Koniec pochodu zamykała Janeczka, niosąc w ręku kapelusze. - Proszę nie marudzić i schodzić jak należy - mówiła Mary ostro. Pan Banks odwrócił się od barometru i spojrzał w górę. - Co się tam dzieje? - zapytał. - Ja nie chcę iść na spacer! Chcę się bawić moją nową kolejką - mówił Michaś, pochlipując, podczas gdy Mary nadal popychała go kolanem z jednego stopnia na następny. - Nie pleć, Michasiu - powiedziała pani Banks. - Oczywiście, że pójdziesz. Ten, kto dużo spaceruje, ma mocne, długie nogi.

- A ja chcę mieć krótkie - dąsał się Michaś, zsuwając się ciężko o stopień niżej. - Kiedy ja byłem w twoim wieku - rzekł pan Banks - bardzo lubiłem chodzić na spacery. Chodziłem co dzień z moją guwernantką do najbliższej latarni i z powrotem. I nigdy nie kaprysiłem jak ty... Michaś przystanął na stopniu i z niedowierzaniem spojrzał na ojca. - Czy ty byłeś kiedyś małym chłopcem, tatusiu? - spytał bardzo zdziwiony. Pan Banks zdawał się być dotknięty tym pytaniem. - Ma się rozumieć, że tak. Byłem ślicznym małym chłopczykiem ze złotymi lokami i nosiłem koronkowy kołnierz, aksamitne ubranko i trzewiczki zapinane na guziki. - Jakoś nie mogę w to uwierzyć - rzekł Michaś, o własnych już siłach zbiegając ze schodów i przypatrując się uważnie ojcu. - A jak się nazywała twoja guwernantka, tatusiu? - pytała Janeczka schodząc na dół za Michasiem. - Czy była sympatyczna? - Nazywała się panna Duduś i to było s k a r a n i e b o s k i e. - Przestań, Jerzy - skarciła go pani Banks. - Chcę przez to powiedzieć - poprawił się pan Banks - że była strasznie pedantyczna... to znaczy... dokładna we wszystkim, co robiła. I zawsze miała rację. A innym zawsze potrafiła dowieść, że nie mają racji. I każdy czuł się przy niej jak zbity pies. O, taka właśnie była panna Duduś. Pan Banks potarł czoło na samo wspomnienie o swojej guwernantce. - Dzyń! Dzyń! Dzyń! - rozległ się nagle dzwonek u drzwi frontowych. Pan Banks poszedł otworzyć. Na progu z bardzo ważną miną stał goniec z depeszą. - Pilny telegram. Nazwisko Banks. Czy będzie odpowiedź? - mówił chłopiec wręczając panu Banksowi kopertę pomarańczowego koloru. - Jeśli dobra wiadomość, dostaniesz na piwo! - rzekł pan Banks, otwierając kopertę. Po czym przeczytał wiadomość. - Nie będzie odpowiedzi - rzekł krótko. - Ani napiwku? - spytał chłopiec. - Pewnie że nie - odparł pan Banks z goryczą w głosie. Doręczyciel depeszy rzucił mu pełne wyrzutu spojrzenie i odszedł, mocno rozczarowany. - Co się stało? - spytała pani Banks. - Czy ktoś zachorował? - Gorzej! - odpowiedział pan Banks, zgnębiony. - Czy straciliśmy cały nasz majątek? - dopytywała się dalej z niepokojem pani Banks. - Jeszcze gorzej. A czy nie mówiłem, że barometr wskazuje lokalne burze? I że dalsza prognoza nie ustalona? Posłuchaj! Wyjął z kieszeni zmiętoszoną kopertę i przeczytał na głos: Przyjeżdżam na miesiąc. Będę o trzeciej po południu. Proszę napalić w pokoju gościnnym. Eufemia Duduś - Duduś? Tak samo nazywała się twoja guwernantka. - Bo to j e s t moja guwernantka - rzekł pan Banks, przemierzając pokój wielkimi krokami i szarpiąc nerwowo rękoma to, co jeszcze pozostało z jego włosów. - Na imię ma Eufemia. I przyjeżdża do nas dziś o trzeciej! Jęknął głośno. - Nie nazwałabym tego taką złą nowiną - rzekła pani Banks z wyraźną ulgą. - Trzeba będzie wprawdzie zająć się przygotowaniem dla niej pokoju, ale to nic. Będę bardzo rada ugościć u nas tę poczciwinę. - Poczciwinę! - wybuchnął pan Banks. - Sama nie wiesz, co mówisz. Bój się Boga!

Ładna mi poczciwina! Przekonasz się, jak ją zobaczysz! Dopiero jak ją zobaczysz, to się przekonasz! Złapał swój kapelusz i płaszcz nieprzemakalny. - Wychodzę z domu! - Ależ, mój drogi - wołała pani Banks - musisz być w domu, żeby ją powitać. To byłby wobec niej straszny nietakt, gdyby cię nie było w domu. Dokąd idziesz? - Wszystko jedno. Byle gdzie. Powiedz jej, że umarłem - odpowiedział pan Banks z goryczą. I wybiegł z domu straszliwie zdenerwowany i zgnębiony. - Michasiu, jak ci się zdaje, jaka też może być panna Duduś? - spytała Janeczka. - Ciekawość pierwszy stopień do piekła - odezwała się Mary Poppins. - Proszę włożyć kapelusze. Idziemy. Usadowiła Bliźnięta w wózku i poszła ogrodową alejką. Za nią postępowali Michaś z Janeczką. - Dokąd dziś pójdziemy, Mary? - Pójdziemy przez park, a potem trasą autobusu trzydzieści dziewięć: ulicą Główną, potem przez most i wrócimy do domu tunelem kolejowym. - No, to będziemy musieli iść przez całą noc - szepnął Michaś drepcząc za Janeczką - i nie zobaczymy panny Duduś. - Co też ty mówisz? Przecież ona zostanie u nas przez cały miesiąc - przypomniała mu Janeczka. - Ale ja bym chciał ją zobaczyć właśnie wtedy, jak będzie przyjeżdżała - kaprysił Michaś wlokąc się z tyłu i szurając nogami po chodniku. - Idźcie przyzwoicie, dobrze? - rzekła Mary. - Wleczecie się obydwoje jak para ślimaków. Ale kiedy dzieci zrównały się wreszcie z Mary, kazała im czekać dobre pięć minut przed sklepem, w którym sprzedawano smażone ryby, gdy sama tymczasem przeglądała się w oknie wystawowym. Ubrana była w nową, białą bluzeczkę w różowe kropki, a jej twarz, której odbicie podziwiała między stosami ryb na wystawie, miała wyraz niezwykle zadowolony z siebie. Rozchyliła nieco klapy płaszcza, tak aby bluzeczka była bardziej widoczna, i była przekonana, że nigdy jeszcze w swoim życiu nie wyglądała ładniej i szykowniej. Nawet smażone rybki wraz ze swoimi smażonymi ogonkami w pyszczkach zdawały się spoglądać na nią okrągłymi oczkami w niemym podziwie. Mary Poppins obdarzyła swoje odbicie lekkim, pełnym uznania skinieniem głowy i pośpieszyła naprzód. Minęli ulicę Główną i teraz właśnie przechodzili przez most. Szybko doszli do tunelu i Janeczka z Michasiem wymijając wózek pobiegli naprzód i biegli już cały czas, dopóki nie skręcili w ulicę Czereśniową. - O, widzisz? Jedzie taksówka! - zawołał Michaś rozgorączkowany. - To pewnie przyjechała panna Duduś. Dzieci przystanęły w pewnej odległości od domu, czekając na Mary i wypatrując panny Duduś. Taksówka, która jechała bardzo wolno, przystanęła przed furtką domu pod Numerem Siedemnastym. Z piekielnym warkotem i hałasem motor stanął. I nie było w tym nic dziwnego, gdyż samochód od góry do dołu załadowany był licznym bagażem, który panna Duduś wiozła z sobą. Z trudem można było zobaczyć sam wóz. którego dach, tył i obydwa boki obwieszone były kuframi. Walizki i kosze tkwiły częściowo w środku, a częściowo wystawały przez okienka taksówki. Pudła na kapelusze były przytroczone do stopni, a dwie duże torby leżały na siedzeniu obok kierowcy.

Niebawem spośród tych stosów rzeczy wygramolił się kierowca. Wydobył się spod nich ostrożnie, jak gdyby stąpał nad brzegiem przepaści, i otworzył drzwiczki. Z wnętrza wozu wyleciało pudło na obuwie, za nim ogromna paka owinięta w szary papier, laska i parasole, związane razem sznurkiem, a na samym końcu wypadła niewielka waga i zwaliła się na szofera. - Ostrożnie! - zagrzmiał donośny, tubalny głos z wnętrza taksówki. - To bardzo cenny bagaż! - A ja jestem bardzo cenny szofer! - odparł kierowca taksówki, podnosząc się i pocierając stłuczoną kostkę u nogi. - Zdaje mi się, że pani o tym zapomniała! - Proszę usunąć się na bok, bo chcę wysiąść! - rozległ się znowu tubalny głos. I w tej chwili na stopniu taksówki ukazała się największa noga, jaką dzieci kiedykolwiek w życiu widziały. A za nią wyłoniła się reszta panny Duduś. Miała na sobie obszerny płaszcz z futrzanym kołnierzem, a na głowie pilśniowy męski kapelusz, z którego spływała długa, szara woalka. Jedną ręką przytrzymywała sute fałdy spódnicy, a w drugiej niosła jakiś spory, okrągły przedmiot w kraciastym pokrowcu. Dzieci szły powolutku wzdłuż ogrodzenia, spoglądając ciekawie na potężną postać o haczykowatym nosie, ponuro zaciśniętych ustach i małych oczkach, które gniewnie patrzyły zza binokli na sznurku. Janeczka i Michaś byli po prostu ogłuszeni dźwiękiem jej głosu, gdy kłóciła się z kierowcą taksówki. - Co? Cztery szylingi i trzy pensy? - mówiła. - To bezczelność! Mogłabym za tę sumę objechać pół świata. Nie zapłacę, i basta. I zawiadomię o tym policję. Kierowca wzruszył ramionami. - Taka jest taksa - rzekł ze spokojem. - Jeżeli pani umie czytać, to proszę spojrzeć na licznik. Nikt nie będzie pani woził taksówką dla pięknych oczu, i to jeszcze z takim bagażem. Panna Duduś fuknęła gniewnie i zagłębiwszy rękę w przepastnej kieszeni swej spódnicy, wydobyła z niej małą sakiewkę, z której wysupłała miedziaka. Kierowca spojrzał na pieniążek i zaczął obracać go w palcach, jak gdyby to była jakaś osobliwość. Po czym zaśmiał się gburowato. - A to co takiego? To ma być napiwek? - Jaki tam napiwek! To zapłata za przejazd. Nie uznaję żadnych napiwków. - A, pani nie uznaje! - powiedział kierowca, spoglądając na pannę Duduś, po czym rzekł do siebie: - Bagażu ma tyle, że pół parku by zajął, a nie uznaje napiwków! Sknera! Ale panna Duduś nie słuchała go. Dzieci stanęły właśnie przy furtce, więc podeszła, aby je powitać, ciężko stąpając po chodniku i powiewając długą woalką. - No i co? - powiedziała cierpko, z kwaśnym uśmieszkiem. - Mam wrażenie, że nie wiecie, kim jestem... - O nie! My wiemy! - rzekł Michaś bardzo grzecznie, ponieważ ucieszył się ze spotkania z panną Duduś. - Pani jest Skaranie Boskie! Ciemny rumieniec oblał najpierw szyję, a potem twarz panny Duduś. - Jesteś bardzo źle wychowanym i bezczelnym chłopcem! Powiem o tym twojemu ojcu. Michaś był bardzo zdziwiony. -Ja... wcale nie chciałem... być niegrzeczny, proszę pani - zaczął mówić - to tatuś tak powiedział... - Dosyć tego! Milcz! I żebyś się nie ważył ze mną spierać! - powiedziała panna Duduś. Następnie zwróciła się do Janeczki: - A ty jesteś Janeczka, prawda? Hm... Nigdy nie lubiłam tego imienia... - Dzień dobry pani! - rzekła Janeczka uprzejmie i pomyślała w duchu, że nigdy nie przepadała za imieniem Eufemia. - Twoja sukienka jest o wiele za krótka! - huczała panna Duduś. - I powinnaś nosić

pończochy. Za moich czasów dziewczynki w twoim wieku nie chodziły z gołymi łydkami. Pomówię o tym z twoją matką. - Ja nie lubię pończoch - odparła Janeczka. - Pończochy noszę tylko w zimie. - Nie pleć. Dzieci i ryby nie mają głosu - powiedziała panna Duduś. Schyliła się nad wózkiem i swoimi grubymi palcami uszczypnęła Bliźnięta w policzki na powitanie. Jaś i Basia uderzyli w płacz. - Pst! Co to za zachowanie? - zawołała panna Duduś. - Trzeba im dać syropu figowego zwróciła się do Mary. - Dobrze wychowane dzieci nigdy nie wydzierają się w ten sposób.Powtarzam: syrop figowy, i to w dużych ilościach! Proszę nie zapomnieć! - Dziękuję pani - powiedziała Mary z lodowatą uprzejmością - ale ja wychowuję dzieci po swojemu i niczyich rad nie potrzebuję. Panna Duduś wlepiła w nią wzrok. Zdawała się nie dowierzać własnym uszom. Mary Poppins z kolei wlepiła wzrok w pannę Duduś, spokojna i opanowana. - Młoda osobo - odezwała się panna Duduś - mam wrażenie, że się zapominasz. Jak śmiesz odpowiadać mi w ten sposób? Poczynię odpowiednie kroki, abyś została wydalona z tego domu. Zapamiętaj to sobie! Z hałasem otworzyła furtkę i szybkim krokiem pomaszerowała alejką w kierunku domu, z wściekłością wymachując okrągłym przedmiotem w kraciastym pokrowcu i mrucząc do siebie pod nosem: - Coś podobnego! No, coś podobnego! Pani Banks wybiegła naprzeciw, żeby ją powitać. - Witam panią, panno Eufemio! Witam w naszym domu! - rzekła serdecznie. - Jak to ładnie z pani strony, że nas pani odwiedziła! Co za miła niespodzianka! Mam nadzieję, że miała pani dobrą podróż? - Bardzo złą. Nigdy nie lubiłam podróżować - rzekła panna Duduś obrzucając ogród gniewnym, przenikliwym spojrzeniem. - Bardzo tu nieporządnie wygląda - zauważyła. Niech pani posłucha mojej rady i skasuje to wszystko - wskazała na słoneczniki - i zamiast nich posadzi rośliny wiecznotrwałe. Dużo mniej z tym kłopotu. Zaoszczędza się czas i pieniądze, a wygląda przyzwoiciej. A najlepiej w ogóle bez żadnego ogródka. Po prostu zwykłe, asfaltowe podwórko. - Ale - starała się zaprotestować delikatnie pani Banks - ja tak bardzo lubię kwiaty... - To śmieszne! To nonsens! Jest pani po prostu niemądra. A pani dzieci są źle wychowane, zwłaszcza chłopiec. - Ach, Michasiu! Jestem zaskoczona tym, co usłyszałam! Czy byłeś niegrzeczny dla panny Duduś? Musisz ją natychmiast przeprosić! Pani Banks była bardzo zdenerwowana i zmieszana. - Kiedy, mamusiu... ja wcale nie byłem niegrzeczny... Ja tylko... - zaczął jej tłumaczyć Michaś, ale panna Duduś przerwała mu. - Ten malec mnie obraził - mówiła swym donośnym głosem. - Powinien natychmiast pójść do internatu. A dziewczynka powinna mieć guwernantkę z prawdziwego zdarzenia. Sama zajmę się wyszukaniem odpowiedniej osoby. A co do tej pannicy, która się nimi opiekuje... - tu ruchem głowy wskazała Mary Poppins -to musi ją pani zwolnić z miejsca. Jest impertynencka, tępa i absolutnie nieodpowiedzialna... Pani Banks była zupełnie przerażona. - Ach, z pewnością pani się myli, panno Eufemio. Jesteśmy zdania, że to prawdziwa perła... - Nic się pani na tym nie rozumie. Ja nigdy się nie mylę. Niech ją pani natychmiast zwolni. Panna Duduś poszła szybko alejką, a pani Banks, ogromnie zmartwiona i zdenerwowa-

na, pobiegła za nią. - Mam nadzieję... że będzie pani dobrze w naszym domu, panno Eufemio - rzekła łagodnie. Ale sama zaczynała w to wątpić. - Hm... z tym waszym domem to też jakoś nie bardzo - odpowiedziała panna Duduś. Jest w okropnym stanie i strasznie zrujnowany. Musi pani koniecznie sprowadzić stolarza. A te schodki kiedy były myte ostatnio? Są bardzo brudne. Pani Banks zagryzła usta. Panna Duduś uczyniła z jej ślicznego, wygodnego domu jakąś nędzną ruderę, co uprawiło, że pani Banks poczuła się bardzo nieszczęśliwa. - Każę to zrobić jutro - rzekła potulnie. - A dlaczego nie dziś? - pytała panna Duduś. - Nigdy nie trzeba odkładać na jutro tego, co można zrobić dzisiaj. I dlaczego te drzwi są pomalowane na biało? Ciemny brąz - to jest najodpowiedniejszy kolor dla drzwi. Taniej i nie widać brudu. Niech pani tylko spojrzy na te plamy. I postawiwszy na ziemi przedmiot w kraciastym pokrowcu, zaczęła wskazywać palcem plamki na drzwiach. - O tu i tu, i tu! Wszędzie! Ależ to obrzydliwe! - Zajmę się tym natychmiast - rzekła pani Banks miękko. - A może pójdzie pani na górę do swego pokoju? Panna Duduś weszła za nią do przedpokoju. - Spodziewam się, że tam napalono - rzekła. - O, tak! I to dobrze! Proszę tędy, panno Eufemio. Maciuś zaraz przyniesie pani rzeczy. - Niech mu pani powie, żeby uważał. Kufry są pełne butelek z lekami. Muszę dbać o moje zdrowie. Panna Duduś ruszyła w kierunku schodów. Rozejrzała się po przedpokoju. - Te ściany wymagają nowych obić. Pomówię o tym z Jerzym. I proszę mi powiedzieć, dlaczego nie ma go w domu, żeby mnie powitać? To bardzo niegrzeczne z jego strony. Widzę, że jego sposób bycia nie poprawił się ani na jotę. Głos panny Duduś teraz, gdy szła za panią Banks na górę, brzmiał mniej donośnie. Z pewnego oddalenia dzieci słyszały łagodny głos mamy godzącej się potulnie na wszystko, czego panna Duduś sobie życzyła. Michaś zwrócił się do Janeczki. - Kto to może być Jerzy? - spytał. - To tatuś. - Przecież tatuś nazywa się pan Banks. - Ale na imię ma Jerzy. Michaś westchnął. - Miesiąc to strasznie długo, Janeczko. Nieprawda? - Tak, to cztery tygodnie i kilka dni - odpowiedziała Janeczka, która czuła, że miesiąc spędzony z panną Duduś wyda im się dłuższy niż rok. Michaś przysunął się bliżej ku Janeczce. - Słuchaj - zaczął szeptać z niepokojem - jak ci się zdaje, czy ona naprawdę każe wymówić Mary? - Chyba nie - odpowiedziała Janeczka. - Ale ta panna Duduś naprawdę jest jakaś dziwna. Teraz już rozumiem, dlaczego tatuś wyszedł z domu. - Dziwna! Słowo to rozległo się za ich plecami jak wybuch. Dzieci rozejrzały się wokoło. Mary Poppins patrzyła za panną Duduś wzrokiem, który mógłby ją zabić. - Dziwna! - powtórzyła i pociągnęła nosem. - To jest z u p e ł n i e niewłaściwe słowo. Ja nie umiem wychowywać dzieci! Ja jestem impertynencka, tępa i absolutnie nieodpowiedzialna! Ja! No, poczekaj ty!

Janeczka i Michaś przyzwyczajeni byli do gróźb Mary, ale dziś było w jej głosie coś, czego nigdy przedtem nie słyszeli. Popatrzyli na nią w milczeniu, ciekawi, co się też stanie. Nagle w powietrzu rozległ się jakiś nikły głosik, ni to westchnienie, ni świergot. - Co to takiego? - spytała Janeczka. Dźwięk dal się słyszeć ponownie, tym razem trochę już głośniejszy. Mary Poppins nasłuchując przechyliła głowę w bok. I znów słabiutki świergot dał się słyszeć od progu. - Aha! - zawołała Mary z tryumfem. - Powinnam się była domyślić! I porwawszy się gwałtownie z miejsca, rzuciła się w stronę pozostawionego przez pannę Duduś okrągłego przedmiotu i zerwała kraciasty pokrowiec. Wyłoniła się spod niego śliczna, błyszcząca klatka. Na końcu jednego z drążków siedziała maleńka, szara ptaszyna z wtuloną między skrzydła główką. Gdy padło na nią światło dnia, z lekka zmrużyła swe ciemne oczka, które zaczęły z powagą rozglądać się dokoła. Spojrzenie ptaszka padło na Mary. I jakby dając znak, że ją poznał, ptaszek otworzył dzióbek i wydał z siebie cichutki, smutny, gardłowy świergot. Janeczka i Michaś nigdy w życiu nie słyszeli jeszcze takiego żałosnego tonu. - Coś podobnego! Więc do tego się posunęła! Aj-aj-aj, co ty mówisz? - odpowiedziała Mary, ze współczuciem kiwając głową. - Czik-czirik! - smutnym głosem zakwilił ptaszek, trzepocąc skrzydełkami. - Co? Już od dwóch lat? W tej klatce? Wstydziłaby się! - I twarz jej zapłonęła gniewem. Dzieci patrzyły na to wszystko szeroko otwartymi oczami. Ptaszek przemawiał jakimś językiem, którego nie znały, a Mary prowadziła z nim zwyczajną rozmowę, tak jak gdyby go całkowicie rozumiała. - Co on mówi? - odezwał się Michaś. - Cyt! - szepnęła Janeczka, szczypiąc go w ramię, aby był cicho. Dzieci w milczeniu wpatrywały się w ptaszka. Podskakując na swej żerdce, zbliżył się do Mary Poppins i zaćwierkał jeden czy dwa razy cichutkim, pytającym głosikiem. Mary skinęła głową. - No pewnie, że tak, ma się rozumieć, że wiem, gdzie jest ta łączka. To tam cię schwytała? Ptaszek kiwnął łebkiem potakująco, po czym odezwał się szybkim, śpiewnym trelem, który brzmiał jak pytanie. Mary zamyśliła się na chwilę. - Nie - powiedziała - to nie jest bardzo daleko stąd. Możesz tam być za godzinę. Tylko kieruj się na południe. Ptaszek zdawał się być bardzo uradowany. Zaczął podskakiwać na swej żerdce i z przejęciem trzepotać skrzydełkami. Po czym spojrzał błagalnie na Mary Poppins i jego śpiew znowu zabrzmiał całą gamą dźwięcznych tonów. Mary odwróciła głowę i spojrzała niespokojnie na schody. - Czy to zrobię? A jak ci się zdaje? Czy nie słyszałeś, jak nazwała mnie „pannicą”? Mnie! - powiedziała głosem pełnym oburzenia. Ptaszek zatrzepotał skrzydełkami, jak gdyby śmiejąc się. Mary schyliła się nad klatką. - Co ty robisz, Mary? - zawołał Michaś, nie mogąc już dłużej zapanować nad sobą. - Co to za ptaszek? - Skowronek - rzekła krótko Mary Poppins, przekręcając rączkę maleńkich drzwiczek klatki. - Skowronka w klatce widzisz po raz pierwszy i ostatni w życiu. I kiedy to powiedziała, drzwiczki otworzyły się. A Skowronek, trzepocąc skrzydełkami, z przenikliwym krzykiem wyfrunął z klatki i usiadł na ramieniu Mary. - No i co? - spytała Mary. - Przyjemniej ci teraz? Co? - Ćwir-ćwir! - przytaknął Skowronek, kiwając główką.

- Ale zmykaj! - przestrzegła go Mary Poppins. - Bo ona tu będzie za chwilę. Na to Skowronek wybuchnął całą kaskadą śpiewnych treli, wymachując skrzydełkami i raz po raz kiwając główką. - No, no - mruknęła Mary - nie dziękuj mi. Zrobiłam to z całą satysfakcją. Nie mogę patrzeć na ptaka w klatce! Sam zresztą słyszałeś, jak się o mnie wyrażała. Skowronek odrzucił główkę do tyłu i znowu zatrzepotał skrzydełkami. Zdawało się, że roześmiał się z całego serca. Po czym przechylił główkę na bok i zaczął nasłuchiwać. - Ach, zupełnie zapomniałam! - rozległ się nagle donośny głos z góry. - Zostawiłam Carusa * na tych niechlujnych schodkach przed domem. Muszę iść i zabrać go stamtąd. Na schodkach dały się słyszeć ciężkie kroki panny Duduś. - Co? - zawołała widocznie w odpowiedzi na zadane jej przez panią Banks pytanie. - To mój Skowronek, mój Skowroneczek Caruso! Tak go nazwałam, ponieważ to taki cudowny śpiewak! Co? On już teraz wcale nie śpiewa, od czasu kiedy złapałam go na łące i wsadziłam do klatki. Nie rozumiem, dlaczego nie śpiewa... Głos panny Duduś zdawał się coraz bliższy i brzmiał coraz donośniej. - Stanowczo nie - znowu rozległ się w odpowiedzi głos panny Duduś. - Przyniosę ją sama. Nie zawierzyłabym mego Carusa żadnemu z tych rozpuszczonych bachorów. Te poręcze koniecznie wymagają polerunku. I powinno to być zrobione bez odkładania. - Tup-tup! Tup-tup! - rozległy się w przedpokoju kroki panny Duduś. - Idzie! Uważaj! - szepnęła Mary Poppins. - I leć co tchu! - Poruszyła ramieniem, na którym siedział Skowronek. - Prędziutko! - zawołał Michaś pełen niepokoju. - Spiesz się! - szepnęła Janeczka z przejęciem. Skowronek szybkim ruchem wyrwał dzióbkiem jedno piórko ze swego skrzydełka. - Ćwir-ćwir-ćwir! - zanucił i zatknął piórko za wstążkę od kapelusza Mary. I rozczapierzywszy skrzydełka, wzbił się w powietrze. W tej samej chwili w drzwiach ukazała się panna Duduś. - Co? - zawołała na widok Janeczki, Michasia i Bliźniąt. - Jeszcze nie w łóżkach? To niesłychane! Wszystkie dobrze wychowywane dzieci - tu spojrzała karcąco na Mary Poppins - powinny leżeć w łóżeczkach już o piątej po południu. Pomówię na ten temat z waszym ojcem. Rozejrzała się dokoła. - Gdzie to ja zostawiłam mojego... Nagle urwała. Odkryta klatka z otwartymi drzwiczkami stała u jej stóp. Panna Duduś spojrzała, zdając się nie dowierzać własnym oczom. - Co? Kto? Kiedy? Gdzie? Dlaczego? - wybełkotała. Lecz po chwili zagrzmiała swym zwykłym głosem: - Kto zdjął pokrowiec z klatki? Dzieci zadrżały na dźwięk tego głosu. - Kto otworzył klatkę? Nie było odpowiedzi. - Gdzie jest mój Skowronek? W dalszym ciągu nie było odpowiedzi, a panna Duduś wodziła wciąż wzrokiem po dzieciach. Wreszcie jej spojrzenie padło oskarżycielsko na Mary Poppins. - Tyś to zrobiła! - zawołała wskazując na nią swym grubym palcem. - Mówi mi to twoja twarz! Jak śmiałaś? Postaram się, żebyś opuściła ten dom jeszcze dzisiaj! Pakuj swoje manatki! Ty bezwstydna, nikczemna, bezczelna! - Ćwir-ćwir! - rozległ się w powietrzu świergotliwy śmiech. * Caruso - nazwisko słynnego śpiewaka włoskiego.

Panna Duduś spojrzała w górę. Skowronek leciutko trzepotał skrzydełkami, unosząc się nad kwiatami słoneczników. - Ach, tu jesteś, Caruso? - zawołała panna Duduś. - Chodź natychmiast! Nie każ mi czekać na siebie! Wróć do swojej ślicznej, czyściutkiej klatki, Caruso, a ja zamknę za tobą drzwiczki! Ale Skowronek pozostawał w powietrzu i z odrzuconą do tyłu główką, trzepocząc skrzydełkami, wybuchnął całą gamą śmiechu. Panna Duduś schyliła się i podniósłszy klatkę z ziemi, trzymała ją uniesioną wysoko nad głową. - Caruso, słyszałeś, co ci powiedziałam? Wróć do klatki w tej chwili! - rozkazała wymachując klatką w stronę ptaszka. Ale Skowronek przeleciał ponad nią i w locie musnął kapelusz Mary Poppins. - Ćwir-ćwir - zaćwierkał, szybko wymachując skrzydełkami. - Doskonale - odpowiedziała Mary, skinąwszy głową. - Caruso, czy ty nie słyszysz? - wołała panna Duduś. Ale tym razem w jej donośnym głosie brzmiała jakby nuta niepokoju. Postawiła klatkę na ziemi i usiłowała złapać ptaszka rękoma. Ale Skowronek wymknął się jej, śmignął nad jej głową i z trzepotem wzbił się w powietrze. Kaskada radosnych dźwięków dobiegła uszu Mary. - Gotowe! - zawołała. I nagle stała się rzecz dziwna. Mary Poppins utkwiła wzrok w pannie Duduś, a pod panną Duduś, jakby urzeczoną tym dziwnym przenikliwym spojrzeniem, zaczęły dygotać nogi. Westchnęła lekko i chwiejąc się, zaczęła niepewnie posuwać się w kierunku klatki. Nagle - nie wiadomo, czy to panna Duduś stała się mniejsza, czy klatka większa - tego ani Janeczka, ani Michaś nie byli pewni - dość, że panna Duduś znalazła się w klatce, której drzwiczki szybko zamknęły się z trzaskiem. - Och! Och! Och! - krzyczała panna Duduś, gdy Skowronek opuścił się w dół i chwycił klatkę za złocone kółko. - Co się ze mną dzieje? Gdzie ja lecę? - wołała, gdy klatka wzbijała się coraz wyżej w powietrze. - Ratunku! Nie mogę się ruszyć! Umieram! - krzyczała. - Doprawdy? Czy to możliwe? - szydziła Mary Poppins cichym głosem. Tymczasem Skowronek ze śpiewem wzbijał się coraz wyżej i wyżej. A ciężka klatka z panną Duduś w środku dyndała w powietrzu, zwisając z jego pazurków. Skroś czysty i klarowny śpiew Skowronka przedzierał się głos panny Duduś, szarpiącej rozpaczliwie pręty klatki. - I mnie to spotkało! Mnie, osobę tak dystyngowaną! Osobę, która zawsze ma rację, która nigdy się nie myli! I na to mi przyszło! Mary Poppins wydała z siebie krótki, dziwny śmieszek. Skowronek robił teraz wrażenie bardzo maleńkiego, gdy tak wzbijał się coraz wyżej w górę, śpiewając głośno i tryumfalnie. A razem z nim wzbijała się panna Duduś, zamknięta w klatce, kołysząc się jak statek na morzu w czasie burzy... - Wypuścić mnie! Wypuścić! - dochodził z góry jej rozpaczliwy głos. Nagle Skowronek zmienił kierunek lotu i na chwilę zamilkł. Po krótkiej przerwie rozpoczął na nowo swój szalony, donośny śpiew, rozluźnił pazurki, z których klatka wypadła, i poleciał na południe. - Po-szedł! - powiedziała Mary. - Dokąd? - zawołały dzieci. - Do domu, na swoją łączkę - odpowiedziała. - Ale przecież on wypuścił klatkę - rzekł Michaś zapatrzony w górę. A było na co patrzeć, gdyż klatka, koziołkując w powietrzu, spadała w dół. Dzieci

widziały teraz dokładnie pannę Duduś uwięzioną wewnątrz, to stojącą na głowie do góry nogami, to znów zwyczajnie głową do góry. Klatka powoli opadała coraz niżej i wreszcie ciężka jak kamień wylądowała z głuchym łoskotem na górnym stopniu schodków. Z dziką wściekłością panna Duduś otworzyła drzwiczki klatki. A kiedy z niej wyszła, Michasiowi i Janeczce wydawało się, że jest takiego samego wzrostu jak poprzednio, ale za to jeszcze bardziej straszna. Stała, dysząc ciężko, z twarzą jeszcze czerwieńszą niż przedtem, i nie mogła wydobyć z siebie ani słowa. - Jak śmiałaś? - wykrztusiła wreszcie, wskazując drżącym palcem na Mary Poppins. A Janeczka z Michasiem zauważyli, że oczy panny Duduś nie były już ani gniewne, ani szydercze, ale pełne przerażenia. - Ty, ty - chrypiała panna Duduś - ty okrutna, bezwstydna, zepsuta do szpiku kości dziewczyno, jak mogłaś, jak mogłaś to zrobić? Mary utkwiła w niej spojrzenie. Przez półprzymknięte oczy wpatrywała się w pannę Duduś dłuższą chwilę. - Powiedziała pani, że nie umiem wychowywać dzieci - rzekła powoli i dobitnie. Panna Duduś cofnęła się o krok drżąc ze strachu. - Prze-praszam... - rzekła zachłystując się. - Że jestem głupia, tępa i całkowicie nieodpowiedzialna - powiedziała Mary. - To była pomyłka. Przepraszam bardzo - wykrztusiła panna Duduś. - Powiedziała pani o mnie „pannica” - ciągnęła Mary bezlitośnie. - Cofam to wszystko. Tylko proszę mnie puścić. O nic więcej nie proszę... To mówiąc, złożyła ręce, patrząc na Mary Poppins błagalnie. - Ja tu nie mogę zostać - jęczała. - Nie, nie, byle nie to! Pozwólcie mi stąd pójść. Mary przyglądała jej się długo i bacznie. Wreszcie, uczyniwszy ledwie dostrzegalny gest dłonią, powiedziała: - No, niech tam! Panna Duduś wydała z siebie westchnienie ulgi. - Ach, dziękuję, dziękuję - wymamrotała z oczyma wciąż utkwionymi w Mary Poppins i zaczęła schodzić tyłem po schodkach. Gdy była już na dole, odwróciła się i poszła, potykając się, ogrodową dróżką w kierunku furtki. Kierowca taksówki, który przez cały ten czas wyładowywał bagaże panny Duduś, zaczynał już zapuszczać motor. Panna Duduś podniosła w górę drżącą rękę. - Niech pan zaczeka! - zawołała złamanym głosem. - Niech pan na mnie zaczeka! Dostanie pan dziesięć szylingów napiwku, jeśli mnie pan natychmiast odwiezie z powrotem na dworzec. Kierowca spojrzał na nią zdumiony. - Ja nie żartuję - powiedziała szybko panna Duduś. - Widzi pan - zaczęła grzebać gorączkowo w torebce - tu są pieniądze. Proszę to wziąć i jechać! Panna Duduś chwiejnym krokiem weszła do taksówki i ciężko opadła na siedzenie. Kierowca wybałuszywszy oczy zamknął za nią drzwiczki. Po czym zaczął w pośpiechu załadowywać ponownie bagaż. Maciuś, który miał pomagać, zasnął pośród stosu paczek i walizek, ale kierowca nie przerywał swojej czynności. Nie zbudził go, tylko po prostu odgarnął na ścieżkę i skończył swoją robotę sam. - Coś mi na to wygląda, że ta baba dostała jakiegoś ataku. Jeszcze nigdy w życiu nie widziałem czegoś podobnego. Nigdy! - mruczał do siebie, ruszając. Ale co to był za atak, tego kierowca nie wiedział i gdyby dożył nawet stu lat, prawdopodobnie nigdy by się nie domyślił.

- Gdzie jest panna Duduś? - spytała pani Banks, wchodząc z pośpiechem w drzwi frontowe w poszukiwaniu swego gościa. - Odjechała! - odparł Michaś. - Jak to? Odjechała? - powiedziała pani Banks, mocno zdziwiona. - Zdaje się, że nie chciała zostać - dodała Janeczka. Pani Banks zmarszczyła czoło. - Co to ma znaczyć, Mary? - spytała. - Nic nie mogę powiedzieć na ten temat, proszę pani - odrzekła Mary ze spokojem, tak jakby ta sprawa wcale jej nie interesowała. Rzuciła spojrzenie na swoją nową bluzkę i wygładziła na niej jakąś fałdkę. Pani Banks, kręcąc głową, przenosiła kolejno wzrok Z jednej twarzy na drugą. - To bardzo dziwne. Nie mogę tego zrozumieć. W tej samej chwili rozległ się zgrzyt otwieranej furtki ogrodowej, która zamknęła się natychmiast z trzaskiem. Dróżką szedł na palcach pan Banks. Zawahał się przez moment i pełen zdenerwowania zatrzymał się z jedną nogą uniesioną lekko w górę. - No i co? Przyjechała? - spytał szeptem. - Przyjechała i odjechała - rzekła pani Banks. Pan Banks znieruchomiał. - Odjechała? Jak to? Doprawdy? Panna Duduś? Pani Banks skinęła głową. - Ach, co za radość! Co za radość! - zawołał pan Banks. I ująwszy w obie ręce poły swego nieprzemakalnego płaszcza, zaczął wywijać taniec szkocki na środku dróżki. Lecz nagle się zatrzymał. - Ale jak to się stało? Kiedy? Dlaczego? - spytał. - Właśnie przed chwilą - taksówką. A dlatego, że dzieci były dla niej niegrzeczne, tak mi się przynajmniej zdaje. Skarżyła mi się na nie. Bo po prostu nie mogę wyobrazić sobie innego powodu. A czy ty możesz, Mary? - Nie, proszę pani, nie mogę - odrzekła Mary Poppins strząsając bardzo starannie jakiś pyłek, który osiadł na jej bluzce. Pan Banks zwrócił się do Janeczki i Michasia ze smutnym wyrazem twarzy. - Byliście niegrzeczni dla panny Duduś? Dla mojej guwernantki? Dla tej poczciwiny? Wstyd mi za was oboje - po prostu wstyd! Mówił z powagą, ale coś w rodzaju figlarnego uśmieszku zabłysło w jego oczach. - Jestem najnieszczęśliwszym z ludzi - mówił, kładąc ręce do kieszeni. - Haruję po całych dniach jak wół, żeby was wykierować na ludzi, i tak mi się odwdzięczacie? Jesteście niegrzeczni dla panny Duduś? To wstyd. To po prostu okrutne! Nie wiem, czy potrafię wam to kiedykolwiek wybaczyć. Ale - ciągnął dalej wyjmując dwie sześciopensówki z kieszeni i uroczyście wręczając po jednej każdemu z dzieci - postaram się wam to wybaczyć. To mówiąc, oddalił się z uśmiechem. - A to co takiego? - spytał potknąwszy się o klatkę. - Skąd to się wzięło? I czyje to? Janeczka, Michaś i Mary Poppins milczeli. - Zresztą wszystko jedno, co to jest - powiedział pan Banks. - Teraz należy to do mnie. Postawię sobie w ogrodzie, żeby piął się na tym pachnący groszek. Z tymi słowy odszedł unosząc z sobą pustą klatkę i pogwizdując wesoło... - Nie ma co! Ślicznie zachowaliście się wobec gościa waszego ojca! Byliście bardzo niegrzeczni - mówiła Mary wchodząc z Janeczką i Michasiem do dziecinnego pokoju. - Myśmy wcale nie byli niegrzeczni! - zaprotestował Michaś. - Powiedziałem tylko, że ona jest Skaranie Boskie, a przecież tatuś sam tak powiedział.

- Doprowadzić ją do tego, żeby z miejsca zabrała się z powrotem, kiedy dopiero co przyjechała? I to się nazywa, że nie byliście niegrzeczni? - pytała Mary. - Ale przecież to nie my - tłumaczyła się Janeczka - to ty, Mary... - Ja byłam niegrzeczna dla gościa waszego ojca? - spytała Mary Poppins biorąc się pod boki i patrząc groźnie na Janeczkę. - I ty masz czelność stać tu przede mną i mówić mi takie rzeczy? - No nie, nie! Nie byłaś niegrzeczna, tylko... - Pewnie że nie! - odpaliła Mary. - Ja zostałam wychowana jak należy - dodała. I pociągnąwszy nosem, zaczęła rozbierać na noc Bliźnięta. Michaś westchnął. Wiedział bowiem, że nie ma celu sprzeczać się z Mary. Spojrzał na Janeczkę, która obracała w ręku sześciopensówkę. - Michasiu - rzekła - coś sobie pomyślałam. - A co? - To, że tatuś dał nam pieniądze, bo myślał, że to myśmy wyprawili pannę Duduś z powrotem. - Aha! - A to przecież wcale nie my, tylko Mary. - To znaczy, że... - podjął nieśmiało Michaś, w nadziei, że Janeczka nie miała na myśli tego, co mu się zdawało. - Tak - rzekła Janeczka, skinąwszy głową. - Ale... ja... chciałbym coś sobie kupić za te moje sześć pensów. - I ja tak samo. Ale to byłoby nieładnie. Bo właściwie to te pieniądze należą się jej, a nie nam. Michaś zastanawiał się przez dłuższą chwilę. Po czym westchnął. - Dobrze - powiedział z żalem w głosie i wyjął swoją sześciopensówkę z kieszeni. Podeszli razem do Mary. Janeczka podała jej obydwie monety. - Masz, Mary - rzekła zduszonym ze wzruszenia głosem - pomyśleliśmy sobie, że te pieniądze to właściwie powinny być dla ciebie. Mary Poppins wzięła obie sześciopensówki i obracała je na dłoni. Po chwili wzrok jej złowił ich spojrzenia i dzieci miały wrażenie, że ten wzrok Mary przenika je na wskroś i że ona czyta w ich myślach. - Hm! - wyrzekła wreszcie, wsuwając pieniądze do kieszeni fartucha. - Ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka... - Chyba ci się przydadzą - powiedział Michaś spoglądając ze smutkiem na kieszeń Mary. - I ja tak myślę - odpowiedziała oschle i poszła do łazienki przygotować kąpiel.

Rozdział trzeci

FERALNY PIĄTEK - Tik-tak! Tik-tak! Wahadło zegara stojącego na półce nad kominkiem w dziecinnym pokoju chwiało się naprzód i w tył niczym głowa staruszki. - Tik-tak! Tik-tak!

Wtem zegar przestał tykać i zaczął terkotać i dudnić, zrazu cicho, a potem coraz głośniej, tak jakby go coś bolało. I kiedy terkotał w ten sposób przez chwilę, nagle zatrząsł się tak gwałtownie, że cała półka nad kominkiem zadrżała. Pusty słoik po marmoladzie podskoczył w górę i zachwiał się; szczotka Jasia do włosów, pozostawiona tam jeszcze z wieczora, również podskoczyła na swej szczecinie, a duży, wiszący na ścianie Talerz z Saskiej Porcelany - prezent, jaki pani Banks otrzymała w dniu swoich chrzcin od ciotki Karoliny, do tego stopnia przechylił się na bok, że trzej wymalowani na nim chłopcy bawiący się w konie stanęli do góry nogami. Po tym wszystkim, kiedy się już zdawało, że sprężyna zegara lada chwila pęknie, zegar zaczął wydzwaniać: Raz! Dwa! Trzy! Cztery! Pięć! Sześć! Siedem! Przy ostatnim uderzeniu Janeczka się zbudziła. Słońce zaglądało przez szparę między zasłonami w oknie i złotymi pasmami kładło się na kolorową kołderkę. Janeczka usiadła na łóżku i rozejrzała się po dziecinnym pokoju. Od strony łóżka Michasia nie dochodził żaden odgłos. Bliźnięta w swych łóżeczkach ssały przez sen paluszki i oddychały głęboko. „Wszyscy jeszcze śpią, tylko ja jedna już się obudziłam - pomyślała z radością. - Mogę sobie leżeć i myśleć, myśleć, myśleć, ile mi się podoba”. Zwinęła się w kłębek, podciągnęła kolana aż pod brodę i skuliła się w łóżku, jakby sadowiąc się w gniazdku. - A teraz jestem ptaszkiem - powiedziała do siebie. - Złożyłam siedem ślicznych białych jajeczek, nakrywam je skrzydłami i z tych jajeczek za chwilę wylęgną się małe pisklęta. Kluklu! Klu-klu! Z gardła Janeczki wydobył się cichy dźwięk. - I po pewnym czasie, może za pół godziny, coś leciutko stuknie, coś leciutko puknie i skorupka pęknie. A potem z moich jajek wykluje się siedem małych piskląt, trzy żółte, dwa brązowe i dwa... - Pora wstawać! Mary Poppins, która zjawiła się nagle nie wiedzieć skąd, odrzuciła kołdrę z ramion Janeczki. - Nie, nie, nie! - jęczała Janeczka, znów usiłując zawinąć się w kołdrę. Była zła na Mary, że przyszła i zepsuła jej wszystko. - Ja nie chcę wstawać - powiedziała, wtulając twarz w poduszkę. - Doprawdy? - spytała Mary spokojnie, jakby odezwanie się Janeczki nie miało dla niej najmniejszego znaczenia. Ściągnęła pościel z łóżka i Janeczka, sama nie wiedząc kiedy, stwierdziła, że stoi na podłodze. - Ojej! - poskarżyła się. - Dlaczego ja muszę zawsze wstawać pierwsza? - Bo jesteś najstarsza. Ot, dlaczego! - odpowiedziała Mary Poppins popychając ją w stronę łazienki. -A ja nie chcę być najstarsza, i już! Dlaczego Michaś nie może być czasami najstarszy? - Dlatego, że tyś się urodziła pierwsza, rozumiesz? - Ale ja nikogo o to nie prosiłam. Już mi się znudziło wciąż słyszeć, że jestem najstarsza. Chciałam trochę sobie porozmyślać. - Możesz sobie rozmyślać przy czyszczeniu zębów. - Ale to już nie będą te same myśli. - Nikt chyba nie lubi myśleć w kółko wciąż o jednym i tym samym. - A ja lubię. Mary rzuciła jej piorunujące spojrzenie. - No, chyba dosyć już będzie tego na dzisiaj. I ton, jakim zostało to wypowiedziane, nie wróżył nic dobrego.

Mary pobiegła, by obudzić Michasia. Janeczka odłożyła szczoteczkę do zębów i usiadła na brzegu wanny. - To nie jest w porządku - sarkała, odginając linoleum palcami nóg - ciągle kazać mi robić te wszystkie nudziarstwa tylko dlatego, że jestem najstarsza! Nie będę czyściła zębów, i już. I nagle zdziwiła się samej sobie. Zawsze dotąd cieszyła się z tego, że była starsza od Michasia i Bliźniąt. Czuła się niejako wywyższona ponad nich i dużo ważniejsza. A dziś... co się też dziś takiego stało, że była zła i kapryśna? - Gdyby Michaś urodził się przede mną, miałabym czas wysiedzieć moje jajka! mruczała do siebie czując, że dzisiejszy dzień źle się rozpoczął. Ale, niestety, zamiast iść ku lepszemu, wszystko obracało się na gorsze. Przy śniadaniu Mary Poppins stwierdziła, że ryżu z cukrem starczy tylko dla trojga. - Wobec tego Janeczka będzie dziś jadła płatki na mleku - powiedziała, nakrywając do stołu i gniewnie pociągając nosem, ponieważ nie lubiła gotować płatków; zawsze robiło się w nich pełno grudek. - A ja chcę ryżu! Dlaczego mam jeść płatki? - żaliła się Janeczka. Mary Poppins obrzuciła ją gniewnym spojrzeniem. - Dlatego, że jesteś najstarsza. I znów to samo! Ach, to nienawistne słowo! Zaczęła trzeć pod stołem nogę krzesła bucikiem, w nadziei, że zetrze z niego politurę, i jadła swoje płatki jak mogła najwolniej. Obracała je w ustach bez końca, I łykając najmniej, jak się dało. Będą się mieli z pyszna, kiedy umrze z głodu. Dopiero będą żałowali! - Jaki dzień jest dzisiaj? - spytał Michaś wesoło, wyskrobując z talerza ostatnie ziarnko ryżu. - Piątek - odpowiedziała Mary Poppins. - Nie wyskrob wzorka z talerza, dobrze? - To znaczy, że idziemy dziś na podwieczorek do panny Skowronek? - Jeśli będziecie grzeczni - odrzekła Mary ponuro, tak jakby absolutnie nie wierzyła, aby coś podobnego było możliwe. Ale Michaś był w bardzo pogodnym nastroju i nic nie zauważył. - Piątek! - zawołał uderzając z hałasem łyżką o stół. - Janeczka urodziła się w piątek. Kto się w piątek rodzi, źle mu się powodzi. I dlatego Janeczka musi dziś jeść płatki zamiast ryżu z cukrem - powiedział przekornie. Janeczka zmarszczyła się gniewnie i wymierzyła mu kopniaka pod stołem. Ale Michaś w porę cofnął nogę i roześmiał się. - Kto się rodzi w poniedziałek, ten ma liczko śnieżnobiałe. Ten, kto rodzi się we wtorek, będzie śliczny jak amorek - zanucił. - I to też jest prawda, bo Bliźnięta są śliczne jak dwa amorki i urodziły się we wtorek, a ja urodziłem się w poniedziałek - i mam bardzo białe policzki. Janeczka uśmiechnęła się drwiąco. - A tak - upierał się - słyszałem, jak Jakubowa mówiła. Powiedziała, że jestem bielutki jak mleko. - A ja nie lubię mleka - rzekła Janeczka - a zresztą masz zadarty nos. Michaś spojrzał na nią z wyrzutem. I znowu Janeczka poczuła się zaskoczona swoim zachowaniem. Kiedy indziej bez słowa sprzeciwu zgodziłaby się ze zdaniem Michasia, ponieważ uważała zawsze, że jej braciszek jest bardzo ładnym chłopcem. Ale dziś powiedziała bez krzty litości: - Tak! I oprócz tego masz krzywe nogi! Michaś zerwał się z miejsca. - No, dosyć tego - odezwała się Mary Poppins patrząc gniewnie na Janeczkę. - I jeśli ktokolwiek w tym domu jest naprawdę piękny, to...

Urwała i spojrzała z uśmiechem zadowolenia na swe własne odbicie w lustrze. - A kto? - spytali Michaś i Janeczka jednocześnie. - W każdym razie nikt, kto się nazywa Banks. To fakt! Michaś kątem oka spojrzał na Janeczkę, jak zwykle, gdy Mary robiła jedną ze swych dziwacznych uwag. Ale Janeczka, mimo że poczuła na sobie jego spojrzenie, udawała, że nic nie dostrzegła. Odeszła i zdjęła z półki swoje pudełko z farbami. - Chcesz? Będziemy się bawić w kolej... - spytał Michaś ugodowo. - Nie, nie chcę. Chcę być sama. - No i co, dzieci, co porabiacie? Pani Banks wpadła jak bomba do pokoju i ucałowała dzieci w pośpiechu. Była zawsze tak zajęta, że nigdy nie miała na nic czasu. - Michasiu, trzeba ci koniecznie kupić nowe buciki. Już palce wyłażą ci na wierzch. Mary, mam wrażenie, że Jasiowi rozkręciły się loczki. Basiu, kochanie, nie ssij paluszka! Janeczko, zbiegnij na dół do kuchni i powiedz Jakubowej, żeby nie zamrażała kremu. I znów to samo - pomyślała Janeczka - znowu chcą jej wszystko zepsuć. Zaledwie zacznie coś robić, a już każą jej przerywać i robić coś zupełnie innego. - Ojej, mamusiu, czy ja naprawdę muszę iść? Dlaczego Michaś nie pójdzie? Pani Banks zdawała się być tym zaskoczona. - Zawsze myślałam, że lubisz pomagać w gospodarstwie! A Michaś najczęściej zapomina, co mu się powie. Zresztą jesteś najstarsza. Nie marudź, Janeczko, tylko idź! Janeczka zeszła na dół, jak mogła najwolniej. Chciała przyjść do kuchni dopiero wtedy, kiedy krem będzie już zamrożony. I przez cały czas nie mogła zrozumieć, dlaczego tak dziwnie się zachowuje. To było zupełnie tak, jakby w niej znajdowała się jakaś inna osoba, ktoś o bardzo przykrym usposobieniu i brzydkiej twarzy. Ktoś, kto kazał jej się złościć. Powtórzyła zlecenie kucharce Jakubowej i była rozczarowana, ponieważ krem nie był jeszcze zamrożony. - Dobrze, zaoszczędzi mi to trochę fatygi - orzekła Jakubowa. - Kochasiu - ciągnęła dalej - skocz, dziecinko, do ogrodu i powiedz Maciusiowi, żeby wyczyścił noże. Słaba jestem na nogi, a nie mam innych na zmianę. - Nie mogę. Jestem zajęta. Tym razem z kolei zdziwiła się Jakubowa. - Idź, idź, Janeczko. Ty jesteś dobra dziewczynka... Janeczka westchnęła. Dlaczego nie dają jej spokoju? Dlaczego nie pozwalają jej zostać samej ani przez chwilę? Ze złością popchnęła drzwi kuchenne i wyszła do ogrodu. Maciuś z głową opartą o gumowego węża spał właśnie na środku ścieżki. Kosmyki jego prostych włosów wznosiły się i opadały, kiedy tak leżał i chrapał. Maciuś miał specjalny dar mógł spać, gdziekolwiek się znalazł i o jakiejkolwiek porze. Słowem, wolał spać niż robić cokolwiek innego. I zazwyczaj Janeczka i Michaś, kiedy tylko mogli, starali się, aby nikt się o tym nie dowiedział. Ale dzisiaj było inaczej. Złej osobie, która tkwiła w Janeczce, ani trochę nie zależało na tym, co się stanie z Maciusiem. - Nienawidzę wszystkich! - rzekła i szarpnęła gwałtownie gumowym wężem. Maciuś, nagle obudzony, poderwał się z krzykiem. - Ratunku! Bandyci! Pali się! - wołał, gwałtownie wymachując rękami. Po czym przetarł oczy i ujrzał przed sobą Janeczkę. - Ach, to panienka! - powiedział zawiedzionym głosem, jakby spodziewał się czegoś bardziej atrakcyjnego. - Masz iść w tej chwili do kuchni i wyczyścić noże - rozkazała. Maciuś wstał powoli i przeciągnął się. - Ach - westchnął ze smutkiem - wciąż coś się dzieje. Jak nie jedno, to drugie. Chciałem

trochę odpocząć. Nigdy nie mam chwili spokoju. - Nieprawda, bo masz - rzekła Janeczka bezlitośnie. - Po całych dniach nic innego nie robisz, tylko śpisz. Na twarzy Maciusia ukazał się wyraz pełen wyrzutu i bólu i kiedy indziej Janeczce zrobiłoby się wstyd. Ale dziś nie sprawiło jej to najmniejszej przykrości. - Że też panienka mówi takie rzeczy - powiedział Maciuś ze smutkiem. - I to panienka, najstarsza, i w ogóle. Nigdy bym czegoś podobnego nie pomyślał, nawet gdybym do końca życia nie robił nic innego, tylko myślał. Spojrzał na nią wzrokiem pełnym żałości i powlókł się powoli w stronę kuchni. Janeczka pomyślała sobie, czy też Maciuś przebaczy jej kiedykolwiek to, co zrobiła. I jakby w odpowiedzi na to jakaś złośliwa istota, która w niej tkwiła, odezwała się: - A co mi tam! Z odrzuconą do tyłu głową poszła do dziecinnego pokoju, wycierając po drodze swe lepkie ręce o świeżą, czystą ścianę, ponieważ mówiono jej zawsze, aby tego nie robiła. Mary Poppins właśnie odkurzała meble szczoteczką z piór. - Wracasz z pogrzebu? - spytała, gdy Janeczka ukazała się w pokoju. Janeczka spojrzała ponuro i nic nie odpowiedziała. - Znam kogoś, kto szuka zwady. A kto szuka, ten znajdzie. - Co mi tam! - Żebyś się nie przerachowała - rzekła Mary, odkładając na bok szczotkę. - A teraz ciągnęła dalej ostrzegawczo - idę na obiad. Popilnuj Jasia i Basi, i jeśli usłyszę jedno słowo... - Mary nie dokończyła zdania i zamiast tego, wychodząc z pokoju, złowieszczo pociągnęła nosem. Jaś i Basia podbiegli do Janeczki, chwytając ją za ręce. Ale ona odgięła paluszki, które zaciskały się wokół jej rąk, i odepchnęła maleństwa od siebie. - Szkoda, że nie jestem jedynaczką - rzekła z goryczą. - Więc dlaczego nie uciekniesz? - podsunął jej Michaś. - Może cię kto zaadoptuje? Janeczka spojrzała na niego zdziwiona i zbita z tropu. - Na pewno byłoby ci szkoda. - Wcale nie - odparł Michaś pewnym siebie głosem - jak masz być zawsze taka wściekła. I jakby cię nie było, dostałbym twoje pudełko z farbami. - Wcale byś go nie dostał - powiedziała zazdrośnie - bo ja bym je zabrała z sobą. I żeby mu dowieść, że farby są jej, a nie jego, wzięła pędzelki i zeszyt do malowania i rozłożyła je na podłodze. - Namaluj zegar - rzekł Michaś ugodowo. - Nie. - No to Talerz z Saskiej Porcelany. Janeczka spojrzała na Talerz wiszący na ścianie. Trzej mali chłopcy biegli łąką otoczoną zieloną obwódką wymalowaną dokoła Talerza. Kiedy indziej Janeczka byłaby chętnie namalowała wesołych chłopców z Talerza z Saskiej Porcelany, ale dziś nie chciała być grzeczna i miła. - Nie. Namaluję to, co mi się podoba. I zabrała się do malowania portretu siebie samej, samotnie siedzącej na jajkach. Michaś, Jaś i Basia siedli na podłodze i przypatrywali się z uwagą temu, co robiła Janeczka. Michaś pochylił się naprzód. - A może by tu umieścić kurę? O, tutaj... - wyciągnął rękę w stronę pustego białego miejsca i potrącił ramieniem Jasia. Jaś upadł wywracając równocześnie szklankę z wodą, w której tkwiły pędzelki. Kolorowa j woda wylała się i zachlapała cały rysunek. Janeczka z krzykiem zerwała się z podłogi.

- Ach, ty niezdaro! Wszystko mi zepsułeś! Rzuciła się na Michasia i uderzyła go tak gwałtownie, że ten runął jak długi na Jasia. Bliźnięta przerażone zaczęły się wydzierać, a poprzez ich krzyki słychać było rozpaczliwe wołania Michasia: - Złamała mi głowę! Ojej! Mam złamaną głowę! - Nic mnie to nie obchodzi! Nic mnie to nie obchodzi! - wołała Janeczka. - Nie chcieliście mnie zostawić samej i zepsuliście mój rysunek! Nie cierpię was! Nie cierpię! Jesteście wstrętni! Nagle otworzyły się drzwi. Mary Poppins przypatrywała się tej scenie oczami pełnymi oburzenia. - Pamiętasz, co ci powiedziałam? - zwróciła się do Janeczki głosem, którego spokój był straszliwy. - Że jeśli usłyszę jedno słowo... I ot, co zastaję! Będziesz miała miłą herbatkę u panny Skowronek! Ani jednym krokiem nie ruszysz się z tego pokoju dzisiejszego popołudnia, rozumiesz? - Wcale mi się nie chce iść. Cieszę się, że zostanę w domu. Janeczka, z rękoma założonymi do tyłu, odeszła na bok. Nic a nic nie było jej przykro. - Doskonale. Głos Mary Poppins brzmiał uprzejmie, ale było w nim coś straszliwego. Janeczka patrzyła, jak Mary ubiera do wyjścia resztę rodzeństwa. A kiedy wszyscy byli już gotowi, Mary wydobyła z papierowej torby swój najlepszy kapelusz i przypięła go do włosów niewielką szpilką. Włożyła złoty medalionik na szyję, którą owinęła szalikiem w biało-czerwoną kratkę. Szalik ten dostała w prezencie od pani Banks. Na jednym końcu szalika widniał biały, duży monogram - litery MP - i Mary uśmiechnęła się do swego odbicia w lustrze. Koniec szalika zatknęła pod płaszcz tak, by monogram był widoczny. Wreszcie wyjęła z szafy parasolkę z rączką w kształcie papuziej główki, wetknęła ją pod pachę i kazała dzieciom szybko zejść na dół. - No, teraz będziesz miała dosyć czasu na swoje rozmyślania - rzekła cierpko i głośno pociągnąwszy nosem, wyszła z pokoju. Przez dłuższy czas Janeczka siedziała wpatrzona w drzwi, które Mary zamknęła za sobą. Próbowała myśleć o swoich siedmiu jajkach. Ale jakoś przestało ją to interesować. Ciekawa była, jak też tamci spędzą popołudnie u panny Skowronek. Pewnie będą się bawili z jej pieskami, a może będą słuchali opowieści panny Skowronek o tym, że Duduś ma wspaniały rodowód i że Anastazy jest w połowie wilkiem, a w połowie seterem, i to gorszą częścią każdego z nich. I że wszyscy, nawet pieski, dostaną na podwieczorek czekoladowe ciasteczka i torcik orzechowy. - O Boże! Myśl o tym, czego się sama wyrzekła, zaczęła ją dręczyć boleśnie, a gdy sobie uprzytomniła, że wszystko to stało się z jej własnej winy - wpadła w jeszcze większą złość niż przedtem. - Tik-tak! Tik-tak!... - mówił głośno zegar. - Cicho bądź! - krzyknęła Janeczka wściekle. Po czym chwyciła pudełko z farbami i rzuciła nim z całych sił w przeciwległą ścianę. Pudełko ominęło tarczę zegara i trafiło w Talerz z Saskiej Porcelany. - Trach! - Talerz obsunął się w dół i stuknął z hałasem o zegar. Och, co też ona zrobiła? Janeczka zamknęła oczy nie śmiąc spojrzeć na to, co się stało. - Ojej, boli! - rozległ się nagle w pokoju czyjś cichy głosik, pełen wyrzutu. Janeczka, spłoszona, otworzyła szeroko oczy. - Janeczko - rozległ się znów ten sam głos - trafiłaś mnie w kolano! Janeczka szybko odwróciła głowę. W pokoju nie było nikogo.

Pobiegła do drzwi i otworzyła je. Za drzwiami również nikogo nie było. Wtem ktoś się roześmiał. - Ach, ty gapo! Spójrz tutaj w górę! Janeczka podniosła wzrok na półeczkę kominka. Obok zegara leżał Talerz z Saskiej Porcelany z dużą rysą biegnącą od brzegu aż po sam środek i Janeczka ku swemu najwyższemu zdumieniu zauważyła, że jeden z namalowanych na Talerzu chłopców porzucił lejce i przykląkł, trzymając się obiema rękami za kolano. Dwaj inni obrócili się ku niemu ze współczuciem. - Co to? - szepnęła Janeczka na wpół do siebie, a na wpół do owego nieznajomego głosu, jaki usłyszała. - Nic nie rozumiem... Chłopiec namalowany na Talerzu podniósł głowę i uśmiechnął się do niej. - Nie rozumiesz? I mnie się tak wydaje! Już dawno zauważyłem, że i ty, i Michaś nie rozumiecie często najprostszych rzeczy... Nieprawda? - zwrócił się ze śmiechem do swych braci. - Masz rację - odparł jeden z nich - nawet tego, jak uspokoić Basię i Jasia. - Ani jak porządnie narysować ptasie jajka. Narysowała je całkiem krzywo - rzekł drugi. - A wy skąd wiecie o Jasiu i Basi, i o jajkach? - oblewając się rumieńcem spytała Janeczka. - O Boże! - powiedział pierwszy chłopiec. - Nie sądzisz chyba, że patrząc na was przez tyle czasu, moglibyśmy nie wiedzieć, co się dzieje w tym pokoju? Oczywiście, nie wiemy, co się dzieje w łazience. A jakiego koloru są tam kafelki? - Różowe - rzekła Janeczka. - A w naszej łazience są biało-niebieskie. Chcesz zobaczyć? Janeczka zawahała się. Była tak zdumiona, że nie wiedziała, co odpowiedzieć. - Chodź! Erwin i Teoś będą twoimi końmi, a ja będę biegł obok z bacikiem. Nazywam się Waldek, jeśli o tym nie wiesz. Jesteśmy Trojaczki. A oprócz nas jest jeszcze Hersylka. - A gdzie jest Hersylka? Janeczka spojrzała na Talerz. Ale dostrzegła tylko zieloną łączkę, niewielki zagajnik olchowy i Waldka, Erwina i Teosia stojących obok siebie. - Chodź, to sama zobaczysz - z zachętą w głosie mówił Waldek, wyciągając do niej rękę. - Dlaczego tylko Michaś i Bliźnięta mają się bawić? Chodź do nas - w Talerz! I to przekonało Janeczkę. No, teraz pokaże Michasiowi, że nie tylko on i Bliźnięta mogą chodzić na przyjęcia. Teraz oni jej będą zazdrościć i pożałują, że tak brzydko postąpili. - Dobrze - odparła wyciągając rękę - pójdę z wami. Waldek chwycił ją mocno za przegub dłoni i pociągnął w Talerz. I oto Janeczka zamiast w chłodnym dziecinnym pokoju znalazła się nagle na rozległej, zalanej słońcem łące, a pod jej stopami zamiast zniszczonego dywanu rozpościerał się kobierzec świeżej, zielonej murawy przetkanej stokrotkami. - Hura! - wołali Teoś, Waldek i Erwin, skacząc wokół Janeczki, która zauważyła, że Waldek nieco utyka na nogę. - Ach - rzekła Janeczka - zupełnie zapomniałam, że masz skaleczone kolano... Waldek uśmiechnął się do niej. - To nic - powiedział. - Talerz pękł właśnie w tym miejscu. No, ale nic nie szkodzi. Wiem, że nie zrobiłaś tego naumyślnie. Janeczka wyjęła z kieszeni chusteczkę do nosa i owinęła nią skaleczone kolano Waldka. - O, teraz już mi lepiej - powiedział uprzejmie i wręczył jej lejce. Teoś z Erwinem, parskając i odrzucając głowy do tyłu, pędzili łączką, a Janeczka biegła za nimi, podzwaniając lejcami. Obok niej, utykając na jedną nogę, biegł Waldek i śpiewał:

Jak kwiat jesteś, lube dziecię, I masz liczko gładkie – Jesteś w wonnym mym bukiecie Najśliczniejszym kwiatkiem. A głosy Teosia i Erwina wtórowały mu zgodnie: Jesteś w wonnym mym bukiecie Najśliczniejszym kwiatkiem! Janeczka pomyślała sobie, że jest to raczej jakaś staroświecka piosenka. Zresztą wszystko, co dotyczyło Trojaczków, było staroświeckie - ich loki, ich dziwaczne stroje i ich wyszukany sposób mówienia. „Jakie to wszystko dziwne” - myślała sobie, ale równocześnie przyszło jej na myśl, że to jednak lepsze niż siedzenie na wizycie u panny Skowronek i że Michaś na pewno będzie jej zazdrościł, kiedy opowie mu swoją przygodę. Koniki biegły naprzód, ciągnąc za sobą Janeczkę i oddalając się coraz bardziej od dziecinnego pokoju. Niebawem Janeczka zatrzymała się zdyszana i spojrzała wstecz na ślady, jakie odcisnęli w trawie. Poza sobą, po drugiej stronie łączki, widziała krawędź Talerza, która wydała jej się bardzo odległa. Jakiś głos wewnętrzny ostrzegł ją, że już pora wracać do domu. - Muszę już iść - rzekła rzucając dzwoniące lejce. - Ach, nie, nie! Zostań! - otaczając ją wokoło wołały Trojaczki. W ich głosach brzmiało coś takiego, że zrobiło się jej dziwnie nieprzyjemnie. - Nie mogę, naprawdę nie mogę. W domu będą się o mnie niepokoić. Muszę już iść rzekła szybko. - Kiedy jest jeszcze bardzo wcześnie - upierał się Waldek. - Oni są jeszcze z pewnością u panny Skowronek. Chodź! Pokażę ci moje farby. Janeczka dała się skusić. - A czy masz biel chińską? - spytała, ponieważ właśnie bieli chińskiej nie miała w swoim pudełku z farbami. - A jakże, mam! W ślicznej, srebrnej tubce. Chodź z nami! Jak gdyby wbrew swej własnej woli Janeczka dała się zaciągnąć jeszcze dalej w głąb Talerza. Myślała, że tylko rzuci okiem na pudełko z farbami i prędziutko wróci do domu. Nawet nie miała zamiaru poprosić, żeby pozwolono jej coś nimi namalować. - A gdzie jest dom, w którym mieszkacie? Nie widać go na Talerzu... - No pewnie, że go nie widać, bo jest za lasem. Chodź z nami! Dzieci zaciągnęły ją pod ciemne gałęzie olchy. Uwiędłe liście szeleściły pod ich stopami i co jakiś czas dziki gołąb z głośnym łopotem skrzydeł przeskakiwał z gałęzi na gałąź. Waldek pokazał Janeczce gniazdo pliszki, a Teoś narwał liści, splótł z nich wianuszek i przystroił nim głowę Janeczki. Ale ona mimo to wszystko czuła się dziwnie nieswojo i ucieszyła się, gdy doszli wreszcie do skraju lasu. - Widzisz? To tutaj - rzekł Waldek, wskazując ręką. Janeczka ujrzała przed sobą ogromny, kamienny dom opleciony bluszczem. Był to chyba najstarszy dom, jaki kiedykolwiek w życiu widziała. Ów dom zdawał się pochylać ku niej złowieszczo. Z obydwu stron schodów leżały wsparte na łapach kamienne lwy, jakby lada chwila gotowe do skoku. Janeczka zadrżała, gdy cień domu padł na nią. - Będę musiała niedługo wracać - rzekła z niepokojem - jest już bardzo późno. - Zostań! Zostań! Jeszcze tylko pięć minut - prosił Waldek ciągnąc ją do przedsionka. Głucho rozlegał się odgłos ich kroków na kamiennej podłodze. Dokoła nie było śladu

żywej duszy. Dom zdawał się być zupełnie opuszczony. Podmuch chłodnego wiatru ze świstem wionął po korytarzu. - Hersylko! Hersylko! - wołał Waldek, pociągając Janeczkę na schody. - Przyszła! Jest! Głos Waldka rozległ się echem po całym domu i każda ściana zdawała się powtarzać za nim złowrogo: „P r z y s z ł a! J e s t!” W tej samej chwili dał się słyszeć odgłos czyichś szybkich kroków. Drzwi otworzyły się na rozcież i mała dziewczynka, cokolwiek wyższa od Trojaczków, w staromodnej sukience w kwiatuszki, wybiegła naprzeciw Janeczce. - Nareszcie, nareszcie! - wołała radośnie. - Chłopcy tyle czasu na ciebie czekali! Ale nigdy przedtem nie mogli cię schwytać - byłaś zawsze taka zadowolona! - Schwytać mnie? - spytała Janeczka. - Nic nie rozumiem. Teraz strach ogarnął ją już na dobre i żałowała, że dała się namówić Waldkowi i weszła w obrazek na Talerzu. - Pradziadunio wszystko ci wytłumaczy - rzekła Hersylka, uśmiechając się tajemniczo. Po czym poprowadziła Janeczkę ku drzwiom jednego z pokoi. - Hi-hi-hi! A co to znów takiego? - odezwał się czyjś cienki, piskliwy głos. Janeczka rozejrzała się wkoło i mimo woli chwyciła Hersylkę za ramię. W przeciwległym końcu pokoju na fotelu przy kominku siedział ktoś, kto ją przejął grozą. Odblask ognia palącego się na kominku oświetlał postać wiekowego starca, tak zgrzybiałego, że był raczej podobny do cienia niż do ludzkiej istoty. Spod jego wąskich, cienkich ust zwisała rzadka siwa broda i choć staruszek nosił na głowię myckę, Janeczka mogła dostrzec, że był łysy jak kolano. Miał na sobie długi, staromodny szlafrok ze spłowiałego jedwabiu, a na nogach haftowane ranne pantofle. - Aha! - odezwała się owa dziwaczna postać, wyjmując z ust długi, zagięty cybuch. Janeczka nareszcie przyszła do nas! - Staruszek wstał z fotela i podszedł do Janeczki ze straszliwym uśmiechem na ustach i z oczami, w których migotały stalowe błyski. - Przyszła z chłopcami z olchowego lasku, pradziaduniu - rzekła Hersylka. - Aha! A jak im się to udało? - Była zła, że jest najstarsza z rodzeństwa, więc rzuciła pudełko z farbami w Talerz z Saskiej Porcelany i skaleczyła Waldka w kolano. - Ach, tak? - rozległ się znów straszliwy głos. - Mamy humorki, co? He-he-he! No dobrze - zaśmiał się piskliwie. - Więc teraz za to będziesz najmłodsza, moja miła! Będziesz moją najmłodszą praprawnuczką. Ale tutaj nie pozwolę już na żadne humory. He-he-he! O, nie, moja droga! Chodź tu bliżej i usiądź przy kominku. Napijesz się herbaty czy wolisz może kieliszek wina? - O, nie, nie, dziękuję! - zawołała Janeczka. - To była chyba jakaś pomyłka... Muszę wracać do domu. Mieszkam na Czereśniowej pod Siedemnastym. - Raczej mieszkałaś kiedyś - sprostował tryumfalnie Waldek - teraz mieszkasz już tutaj. - Ale posłuchaj... - rzekła Janeczka z rozpaczą w głosie. - Ja nie chcę tu mieszkać! Chcę wrócić do domu! - Nie pleć! - zaskrzeczał staruszek. - Czereśniowa Siedemnaście to straszne miejsce nędzne, ciasne i nowoczesne. Zresztą, moja droga, nie czujesz się tam szczęśliwa. Hi-hi-hi! Wiem coś o tym, co znaczy być najstarszym - wciąż tylko trudź się, pracuj i nigdy żadnej przyjemności. Hi-hi-hi! Ale teraz wszystko się zmieniło. Tutaj będziesz Oczkiem w Głowie, Skarbem, Pieszczoszką i nigdy już tam nie wrócisz! - Nigdy! - jak echo powtórzyli za nim Teoś i Erwin skacząc dokoła niej. - Ale ja naprawdę muszę już iść! Chcę wrócić do domu! - wołała Janeczka ze łzami w oczach. Prapradziadek uśmiechnął się znowu swoim starczym, bezzębnym uśmieszkiem. - Czy sądzisz, że pozwolimy ci odejść? - spytał. - Przez ciebie zrobiła się brzydka rysa

na naszym Talerzu z Saskiej Porcelany. Zresztą masz wobec nas dług do spłacenia. Skaleczyłaś Waldka w kolano. - Wyrównam mu to, proszę pana. Dam mu moje farby. - O, Waldek ma własne farby! - Więc moją skakankę... - On już nie bawi się skakankami. - Więc w takim razie... - bąkała Janeczka - wyjdę za niego za mąż, kiedy będziemy dorośli. Prapradziadek wybuchnął śmiechem. Janeczka spojrzała błagalnie na Waldka. Chłopiec przecząco pokręcił głową. - Niestety, już jest na to za późno - rzekł ze smutkiem. - Od dawna jestem dorosły. - Co to wszystko znaczy? Nic nie rozumiem. Gdzie ja jestem? - wołała Janeczka rozglądając się wokoło z przerażeniem. - Jesteś bardzo, bardzo daleko od domu, moje dziecko - zarechotał prapradziadek. Zawędrowałaś w przeszłość, w czasy, kiedy Hersylka i chłopcy byli młodzi - sześćdziesiąt lat temu! Janeczka ujrzała przez łzy, jak jego starcze oczy płonęły dziko. - Więc jak ja wrócę do domu? - wyszeptała. - Nie wrócisz. Zostaniesz tutaj. Nie ma innego miejsca dla ciebie. Zawędrowałaś w przeszłość, pamiętaj o tym! Bliźnięta i Michaś, a nawet twoi rodzice jeszcze się wcale nie urodzili; i dom na Czereśniowej pod Siedemnastym nie został jeszcze wybudowany. Nie możesz wrócić do domu. - Nie, nie! - wołała Janeczka. - To nieprawda! To niemożliwe! Serce łomotało głośno w jej piersi. Więc miałaby już nigdy w życiu nie zobaczyć ani Michasia, ani Bliźniąt, ani rodziców, ani Mary? I nagle zaczęła krzyczeć i krzyczała coraz głośniej, aż głos jej odbijał się echem od kamiennych korytarzy. - Mary! Ja tak strasznie żałuję, że byłam nieznośna! Ach, Mary, uratuj mnie, uratuj! - Szybko! Trzymajcie ją! Otoczcie ją! - usłyszała Janeczka ostry rozkaz prapradziadka. Poczuła jak cała czwórka dzieci otoczyła ją zwartym kołem. Mocno zamknęła oczy. - Mary! - wołała. - Mary! Nagle czyjaś dłoń chwyciła ją za rękę i wyrwała z kręgu ramion Hersylki, Waldka, Erwina i Teosia. - Hi-hi-hi! Skrzeczący śmiech prapradziadka obijał się o ściany pokoju. Uścisk czyjejś niewidzialnej ręki zacieśniał się wokół przegubu jej dłoni i naraz poczuła, że ktoś ją gdzieś ciągnie. Nie miała odwagi spojrzeć z obawy przed tamtymi straszliwymi oczyma, ale zaciekle wyrywała się z uchwytu niewidzialnej dłoni. - Hi-hi-hi! Śmiech rozległ się znowu i niewidzialna dłoń pociągnęła ją w dół po kamiennych schodach i poprzez korytarze, wśród których rozlegało się echo. Teraz nie było już żadnej nadziei. Gdzieś za nią cichły powoli głosy Hersylki i Trojaczków. Więc nie mogła się już spodziewać pomocy. Potykając się, z rozpaczą w sercu, sfrunęła niemal ze schodów i naraz, choć oczy miała zamknięte, poczuła nad sobą cień czyjejś postaci i wilgotną ziemię pod stopami. Co się z nią dzieje? Dokąd, och, dokąd tak pędzi? O, gdyby nie była wtedy taka nieznośna! Energiczna dłoń nadal ją gdzieś ciągnęła i w chwilę potem poczuła, że ciepło promieni słonecznych kładzie się na jej policzkach i że ostra trawa łaskocze ją w nogi. Nagle dwoje ramion zacisnęło się wokół niej jak żelazne obręcze i uniosło ją w górę.

- Ratunku! Pomocy! - wołała Janeczka, wyrywając się zapamiętale z tych objęć. Nie, nie podda się bez walki! Będzie wyrywać się i kopać, kopać, kopać do ostatniego tchu... I nagle... - Bądź łaskawa nie zapominać - zabrzmiał w jej uchu znajomy głos - że to jest moja najlepsza spódnica i że musi mi służyć przez całe lato! Janeczka otworzyła oczy. Dwoje srogich, niebieskich oczu spoglądało na nią z powagą. Ramiona, które zaciskały się tak mocno wokół niej, były ramionami Mary Poppins, a nogi, które kopała z taką furią, były to również nogi Mary. - O... o... - mamrotała Janeczka. - To ty byłaś? Myślałam, żeś mnie nie słyszała, Mary! Myślałam, że zostanę już tam na zawsze. Myślałam... - Pewne osoby - zauważyła Mary, stawiając ją ostrożnie na podłodze - myślą o wiele za dużo. Jestem tego pewna. A teraz bądź łaskawa wytrzeć sobie twarz. Wetknęła jej do ręki swą niebieską chusteczkę do nosa i zabrała się do porządkowania dziecinnego pokoju na noc. Janeczka patrzyła na nią, wycierając łzy z twarzy dużą niebieską chusteczką. Rozejrzała się po pokoju, który znała tak dobrze. Był tam zniszczony dywan, półki z zabawkami i fotel Mary. Na widok tego wszystkiego poczuła się bezpieczna i pokrzepiona na duchu. Przysłuchiwała się znanym jej tak dobrze odgłosom krzątaniny Mary i strach ją opuścił. Ogarnęła ją fala szczęśliwości. „To chyba nie ja byłam taka nieznośna - powiedziała sama do siebie - to musiał być chyba ktoś inny...” I siadła sobie, rozmyślając, kto też to mógł być ów ktoś inny. - Ale to nie mogło się zdarzyć naprawdę - drwił sobie Michaś, wysłuchawszy opowieści Janeczki o jej przygodzie. - Nie zmieściłabyś się w Talerzu. Janeczka zastanowiła się przez chwilę. Jej samej, gdy opowiedziała całą tę historię, wydawało się to niemożliwe. - I ja tak myślę - przyznała - ale wtedy byłam pewna, że to zupełnie prawdziwe. - Zdaje się, żeś ty sobie to wszystko wymyśliła. Bo ty nic nie robisz, tylko myślisz powiedział Michaś, który uważał się za coś lepszego, ponieważ on w ogóle nigdy nie myślał. - Ach, te wasze ciągłe rozmyślania! - gderała Mary Poppins gniewnie, przysłuchując się ich rozmowie i opatulając Bliźnięta kołderkami. - A teraz - burczała, gdy Jaś i Basia leżeli już w łóżeczkach - może będę miała wolną chwilkę dla siebie. Wyjęła szpilki z kapelusza i włożyła go z powrotem do papierowej torby. Odpięła medalionik, który nosiła na szyi, i schowała go pieczołowicie do szuflady. Po czym zdjęła płaszcz, strzepnęła z niego kurz i powiesiła na kołku za drzwiami. - Mary, a gdzie się podział twój szalik? - spytała Janeczka - Zgubiłaś go? - Z pewnością nie zgubiła - rzekł cicho Michaś. - Miała go na sobie, kiedy wróciła do domu. Sam widziałem. - Może zechcecie zająć się każde swoimi sprawami - powiedziała burkliwie Mary Poppins - a ja moimi zajmę się już sama. - Chciałam ci tylko pomóc... - zaczęła Janeczka. - Dziękuję ci. Dam sobie radę - odparła Mary pociągając nosem. Janeczka obróciła się do Michasia, chcąc wymienić z nim spojrzenie. Ale on tego nie zauważył. Stał ze wzrokiem wlepionym w półeczkę nad kominkiem, jakby nie dowierzając własnym oczom. - Co tam widzisz, Michasiu? - To chyba ci się nie przywidziało - szepnął Michaś wskazując palcem. Janeczka spojrzała na półkę nad kominkiem. Stał na niej Talerz z Saskiej Porcelany z

rysą biegnącą od brzegu aż do samego środka. Na Talerzu była namalowana łączka porosła zieloną trawą i zagajnik olchowy, i trzej chłopcy bawiący się w konie; dwaj biegli przodem, a trzeci za nimi z bacikiem w ręku. Ale - kolano woźnicy owinięte było małą, białą chusteczką do nosa, a na trawie leżał, jakby zgubiony przez kogoś, kto biegł tamtędy - szalik w biało-czerwoną kratkę. Na jednym jego końcu widniały wyhaftowane białe litery MP. - Aha, to znaczy, że tam go zgubiła - rzekł Michaś kiwając mądrze głową. - Czy mamy jej powiedzieć, żeśmy go znaleźli? Janeczka rozejrzała się wokoło. Mary Poppins zapinała fartuch i miała taki wyraz twarzy, jakby była obrażona na cały świat. - Lepiej nie - odparła Janeczka cichutko. - Zdaje się, że ona o tym wie. Janeczka postała przez chwilę przed pękniętym Talerzem, patrząc na obwiązaną wokół kolana chusteczkę i na szalik. Nagle poderwała się z miejsca i dopadła białej, jakby wykrochmalonej na sztywno postaci. - Och, Mary! Mary! - powiedziała z przejęciem. - Ja już nigdy, nigdy nie będą zła i nieznośna! Nikły uśmieszek niedowierzania ukazał się w kącikach ust Mary Poppins, gdy wygładzała starannie falbanki swego fartucha. - Hm... - to było wszystko, co powiedziała.

Rozdział czwarty

PAN NAOPAK - Trzymajcie się mnie mocno! - rzekła do dzieci Mary Poppins schodząc po stopniach autobusu i otwierając parasolkę, gdyż padał duży deszcz. Janeczka z Michasiem wygramolili się za nią. - Jeżeli będę trzymał się ciebie mocno, będzie mi kapało z twojej parasolki za kołnierz żalił się Michaś. - Ale nie miej do mnie pretensji, jeśli się zagubisz i będziesz musiał zwrócić się do policjanta - odcięła się Mary, starannie omijając kałużę. Zatrzymała się przez chwilę przed szybą apteki na rogu, by móc zobaczyć swe odbicie w trzech olbrzymich butlach stojących w witrynie. W ten sposób widziała Mary Zieloną, Mary Niebieską i Mary Czerwoną jednocześnie. I każda z nich trzymała w ręku nowiuteńką torebkę skórzaną z pięknym, mosiężnym zameczkiem. Mary przyglądała się sobie odbitej w trzech butlach i na jej twarzy zaigrał uśmieszek zadowolenia. Stała tak parę chwil, przekładając torebkę z lewej ręki do prawej i z prawej do lewej i próbując najrozmaitszych sposobów jej trzymania, by zobaczyć, z jakim będzie jej najbardziej do twarzy. Wreszcie doszła do wniosku, że najkorzystniej będzie wyglądała, trzymając ją pod pachą. I tak też zrobiła. Janeczka z Michasiem stali przy niej, nie śmiąc odezwać się słowem. Popatrywali tylko na siebie, wzdychając ukradkiem. Z dwóch prętów parasolki z rączką w kształcie papuziej główki kapał deszcz i niemiło spływał im na kark. - Jak długo będę na was czekała? - spytała Mary gniewnie, odwracając się od zielonego, czerwonego i niebieskiego odbicia własnej osoby. Dzieci wymieniły między sobą spojrzenia.

Janeczka dała znak Michasiowi, żeby był cicho. Skinęła głową i mrugnęła ostrzegawczo. Ale Michaś nie wytrzymał: - To nie ty czekasz na nas, tylko my na ciebie! - Uspokój się! Michaś nie miał już odwagi się odezwać. Dzieci wlokły się dalej po obu stronach Mary Poppins. Deszcz lał jak z cebra, kapiąc z parasolki na ich kapelusze. Janeczka trzymała pod pachą starannie owinięty w dwa arkusze papieru Talerz z Saskiej Porcelany. Odnoszono go właśnie do kuzyna Mary, pana Naopaka, który zajmował się, jak poinformowała panią Banks Mary, sklejaniem najrozmaitszych stłuczonych przedmiotów. - Mam nadzieję - powiedziała pani Banks z pewnym powątpiewaniem - że będzie to zrobione jak należy, bo dopóki Talerz nie zostanie naprawiony, nie będę śmiała spojrzeć w oczy ciotce Karolinie. Ciotka podarowała pani Banks ten Talerz w prezencie, gdy pani Banks była maleńka, i było rzeczą wiadomą, że gdyby został stłuczony, ciotka Karolina zrobiłaby jej jedną ze swych sławetnych scen. - Członkowie mojej rodziny, proszę pani - odparła Mary Poppins pociągając nosem wszystko i zawsze robią jak należy. A mówiąc to miała wygląd tak pełen oburzenia, że pani Banks zmieszała się do tego stopnia, że musiała usiąść i zadzwonić po filiżankę herbaty. Chlup! - Janeczka nagle znalazła się w samym środku kałuży. - Patrz, gdzie idziesz! Zachlapiesz sobie cały płaszcz! - warknęła Mary, potrząsając parasolką, z której posypały się krople deszczu na Janeczkę i Michasia. - Co ja z wami mam! Już mi głowa pęka! - A jak ci pęknie, to czy pan Naopak ci ją sklei? - dopytywał się Michaś. Chciał się dowiedzieć, czy pan Naopak potrafi sklejać wszystkie przedmioty, czy też tylko niektóre. - Jeszcze jedno słowo - zagroziła Mary - i pomaszerujecie z powrotem do domu! - Ja tylko pytałem - rzekł Michaś ponuro. - Więc nie pytaj. Mary Poppins gniewnie pociągnąwszy nosem skręciła z gracją za róg ulicy, pchnęła żelazną furtkę i zadzwoniła do drzwi niewielkiego, zapadłego w ziemię domu. - Tuk-tuk-tuk - rozległo się głucho po całym domu kołatanie kołatki. - Ojej - szepnęła Janeczka Michasiowi do ucha - jakie to byłoby okropne, gdyby go nie było w domu! Jednocześnie dały się słyszeć czyjeś ciężkie kroki i drzwi otworzyły się z wielkim hałasem. Ukazała się w nich okrąglutka kobieta o czerwonej twarzy, która przypominała raczej dwa jabłka umieszczone jedno na drugim niż ludzką postać. Jej proste włosy upięte były w kok na czubku głowy, a wąskie usta miały wyraz gniewny i złośliwy. - To chyba panna Mary - powiedziała przypatrując się bacznie Mary Poppins - jeśli mnie wzrok nie myli? Pulchniutka osoba nie zdawała się być zbyt uradowana, a Mary również nie robiła wrażenia, że się ucieszyła ze spotkania z tamtą. - Czy zastałam pana Naopaka w domu? - spytała Mary, nie zwracając najmniejszej uwagi na słowa okrąglutkiej paniusi. - Nie jestem całkiem tego pewna - odparła tamta tonem bynajmniej nie życzliwym. Może jest, a może go nie ma. To wszystko zależy od tego, jak na to patrzeć. Mary Poppins przeszła przez próg i stanęła przed tłuściutką osobą. - To jego kapelusz, prawda? - spytała wskazując palcem na stary pilśniowy kapelusz wiszący na wieszaku w przedpokoju. - Tak, oczywiście, można i tak powiedzieć - przyznała niechętnie okrąglutka osoba.

- W takim razie jest w domu - rzekła Mary. - Nikt z członków mojej rodziny nigdy nie wychodzi z domu bez kapelusza. Są na to zbyt dobrze wychowani. - Wszystko, co mogę pani powiedzieć, to to, co usłyszałam od niego dziś rano powiedziała tłuściutka kobieta. - „Panno Penelopo - powiedział - może będę w domu dziś po południu, a może nie. Przewidzieć tego na pewno się nie da”. To wszystko, co powiedział. Ale proszę iść na górę i przekonać się osobiście. Nie jestem alpinistką. Okrąglutka paniusia zmierzyła spojrzeniem swą okrąglutką figurę. Michaś i Janeczka zrozumieli z łatwością, że osoba tej tuszy nie mogła mieć wielkiej ochoty, by gramolić się zbyt często w górę po wąskich, stromych schodach. Mary Poppins pociągnęła nosem i powiedziała: - Proszę iść za mną! Wyrzuciła z siebie te słowa pod adresem Michasia i Janeczki i dzieci szybko ruszyły na górę po trzeszczących schodach. Panna Penelopa stała w sionce i z uśmiechem wyższości patrzyła na przybyłych. Gdy cała trójka znalazła się na górnym podeście, Mary główką parasolki zapukała do drzwi. Nie było żadnej odpowiedzi. Zapukała ponownie - tym razem już głośniej. Odpowiedzi wciąż nie było. - Kuzynku Arturze! - zawołała przez dziurkę od klucza. - Kuzynku Arturze, czy jesteś? - Nie, nie ma mnie - rozległ się czyjś daleki głos. - Jak to możliwe, żeby go nie było, kiedy słychać jego głos? - szepnął Michaś Janeczce do ucha. - Kuzynku Arturze! - Mary załomotała klamką. - Wiem, że jesteś! - Nie, nie, nie ma mnie! - dał się słyszeć znowu daleki głos. - Mówię ci, że wyszedłem. Dziś jest Drugi Poniedziałek miesiąca. - Ach, zupełnie zapomniałam! - powiedziała Mary i niecierpliwym gestem otworzyła drzwi. Dzieci ujrzały pokój, który w pierwszej chwili wydawał się zupełnie pusty. Tylko w jednym rogu stał warsztat stolarski, na którym widniało mnóstwo najrozmaitszych przedmiotów: porcelanowe pieski bez nosów, drewniane, pozbawione ogonów koniki, nadtłuczone talerze, połamane lalki, noże bez trzonków, krzesła o dwóch nogach - słowem, zdawało się, że wszystko na świecie, co wymagało naprawy. Wzdłuż ścian pokoju ciągnęły się półki sięgające aż pod sam sufit, a na nich również leżało pełno potrzaskanej porcelany, szkła i popsutych zabawek. Ale nigdzie dokoła nie widać było ani śladu żywej duszy. - Ach - rzekła Janeczka głosem pełnym rozczarowania - to znaczy, że pan Artur wyszedł... Ale Mary szybko podbiegła do okna. - Wejdź w tej chwili do środka, Arturze! Kto to widział tak sterczeć na deszczu? I ku swemu wielkiemu zdumieniu dzieci ujrzały, jak Mary chwyciła czyjąś długą nogę, wiszącą nad parapetem okiennym, i jak wciąga do pokoju wysokiego, chudego jegomościa o długich, zwisających wąsach i smutnym wyrazie twarzy. - Wstydziłbyś się - rzekła Mary gniewnie, jedną ręką trzymając mocno pana Naopaka, a drugą zamykając okno. - Przynieśliśmy ci pewną bardzo ważną robotę, a ty zachowujesz się w taki sposób! Kto to widział! - I cóż ja na to poradzę? - rzekł pan Naopak tonem usprawiedliwienia, wycierając oczy wielką chustką do nosa - mówiłem ci już, że dziś jest Drugi Poniedziałek miesiąca... - A co to znaczy? - spytał Michaś przypatrując się panu Naopakowi z zainteresowaniem. - Ach - westchnął pan Naopak obracając się w jego stronę i niezdarnie podając mu rękę. - To bardzo uprzejmie z twojej strony, że się tym interesujesz, bardzo uprzejmie. Doceniam to

całkowicie. - Przerwał, by znowu wytrzeć oczy. - Otóż sprawa wygląda tak, że w Drugi Poniedziałek każdego miesiąca wyprawia się ze mną coś okropnego. - A co takiego? - spytała Janeczka ze współczuciem i jednocześnie z wielkim zaciekawieniem. - Ot, choćby i dzisiaj... - rzekł pan Naopak. - Dziś właśnie mamy Drugi Poniedziałek miesiąca. A ponieważ zależy mi na tym specjalnie, żeby być w domu, bo mam huk roboty, to właśnie jestem poza domem. A kiedy będę chciał wyjść, to z całą pewnością będę tkwił w domu. - Aha - powiedziała Janeczka, choć w gruncie rzeczy trudno jej było to zrozumieć. Więc to dlatego... - Tak – skinął głową pan Naopak. - Usłyszałem was, jak szliście po schodach, więc koniecznie chciałem być w domu. No i jak tylko zapragnąłem być w domu, okazało się, że mnie w domu nie ma... A i teraz byłbym dalej poza domem, gdyby Mary mnie nie wciągnęła. Tu westchnął ciężko. - Oczywiście, nie dzieje się tak przez cały dzień. Tylko między trzecią a szóstą - ale i to wystarcza, żeby człowiek miał zupełnie zatrute życie. - Rozumiem - rzekła Janeczka ze współczuciem. - I nie tylko o to chodzi, że to jestem w domu, to znów mnie nie ma - ciągnął pan Naopak żałośnie. - Bo jeśli na przykład próbuję wejść po schodach na górę, momentalnie schodzę na dół. Kiedy mam skręcić na prawo, natychmiast skręcam w lewo. I nigdy się nie zdarza, żebym idąc na wschód, nie znalazł się natychmiast na zachodzie. Pan Naopak z hałasem wytarł nos. - A co najgorsze - ciągnął z oczyma pełnymi łez - to to, że cała moja natura zmienia się w takich razach. Niech ktoś spojrzy na mnie w takiej chwili, a trudno mu będzie uwierzyć, że byłem kiedyś zadowolonym z życia i szczęśliwym człowiekiem. Czy kto da wiarę? I doprawdy, pan Naopak miał wygląd tak żałosny i nieszczęśliwy, że zdawało się rzeczą zupełnie niemożliwą, aby mógł być kiedykolwiek zadowolony i szczęśliwy. - Ale dlaczego, dlaczego tak się dzieje? - przyglądając mu się bacznie pytał Michaś. Pan Naopak ze smutkiem pokiwał głową. - Ach - westchnął - to wszystko dlatego, że powinienem był urodzić się dziewczyną... Janeczka i Michaś spojrzeli najpierw na niego, a później wzajemnie na siebie. Co też to miało znaczyć? - Otóż - tłumaczył im pan Naopak - moja matka życzyła sobie córki i okazało się, kiedy przyszedłem na świat, że jestem chłopcem. Więc od samego początku wszystko poszło opacznie - od dnia, kiedy się urodziłem... A tym dniem był właśnie Drugi Poniedziałek miesiąca. Pan Naopak zaczął znowu płakać, wycierając nos i oczy. Janeczka delikatnie pogłaskała go po dłoni. Zdawał się być zadowolony, chociaż nie uśmiechnął się. - No, a przy tym, ma się rozumieć, to się fatalnie odbija na mojej pracy. Proszę tylko zobaczyć. Tu wskazał na jedną z większych półek, na której stał rząd serc rozmaitych rozmiarów i kolorów, każde z nich pęknięte, nadtłuczone czy całkowicie strzaskane. - To wszystko - mówił pan Naopak - wymaga wielkiego pośpiechu. Nie macie pojęcia, jak moi klienci gniewają się, kiedy serca nie są naprawione w porę. Robią o to większy gwałt niż o cokolwiek innego. A ja po prostu nie mam odwagi zabrać się do roboty, aż po szóstej. Moi klienci byliby tak samo do niczego, jak te wszystkie przedmioty. Wskazał na inną półkę i dzieci zobaczyły, że zawalona była mnóstwem przedmiotów wadliwie posklejanych. Porcelanowa pasterka odłączona została od swego porcelanowego pasterza, a jej ramiona przylepione były do grzywy mosiężnego lwa, drewniany marynarz, którego ktoś odśrubował od łódki, przytwierdzony został do talerza, na którym namalowana

była płacząca wierzba, w łódce zaś, przymocowany gipsem, stał słoń z szarej flaneli z trąbą owiniętą wokół masztu. Stłuczone talerze były posklejane w sposób niezgodny z deseniem, a noga drewnianego konia przytwierdzona została do srebrnego kubka. - Widzicie? - rzekł pan Naopak beznadziejnym głosem. Dzieci skinęły głowami. Bardzo, bardzo żal im było pana Naopaka. - No, trudno - powiedziała Mary Poppins zniecierpliwionym głosem. - Teraz najważniejsza rzecz to Talerz z Saskiej Porcelany. Musi być naprawiony. Z tymi słowy wzięła Talerz z rąk Janeczki, wciąż trzymając pana Naopaka jedną ręką, a drugą odwiązując sznurek. - Hm... - powiedział pan Naopak. - Saska porcelana. Poważne pęknięcie. Wygląda, jakby otrzymał potężny cios... Janeczka, usłyszawszy te słowa, poczuła, że się czerwieni. - No tak - ciągnął pan Naopak - gdyby to było kiedy indziej, mógłbym to naprawić. Ale dzisiaj... - zawahał się. - Głupstwo, to przecież prosta rzecz. Musisz to tylko posklejać... O tu - tu - i tu! Mary wskazywała palcem pęknięcia i w tej samej chwili wypuściła z ręki pana Naopaka. A on - o dziwo! - gdy tylko go puściła, uniósł się nagle w górę i zaczął kręcić się w powietrzu jak bąk. - Och! - zawołał. - Dlaczego mnie puściłaś? Teraz mnie, nieszczęsnego, znowu nosi! - Prędko, zamknijcie drzwi! - krzyknęła Mary. Dzieci popędziły do drzwi i zamknęły je, zanim pan Naopak zdążył do nich dopłynąć. Wirując wciąż w powietrzu, odbił się od drzwi i w dalszym ciągu kołował w górze z niezwykle smutną miną. Raptem zatrzymał się, ale w bardzo dziwacznej pozycji. Zamiast głową do góry, a nogami w dół, znalazł się nagle nogami do góry, a głową w dół. - Ach, co za los! - jęczał pan Naopak, wierzgając nogami w powietrzu i starając się stanąć na ziemi. - Co za los! Ale nogi pana Naopaka nie chciały jakoś stanąć na podłodze. Wciąż tak jak przedtem kołowały tanecznie w powietrzu. - No, cóż - westchnął ze smutkiem - powinienem być szczęśliwy, że nie jest ze mną gorzej. To w każdym razie lepsze - choć może nie o wiele - niż sterczeć na dworze w deszcz i słotę, nie mając na czym usiąść i w dodatku bez płaszcza. Widzicie, dzieci - zwrócił się do Janeczki i Michasia - ja tak bardzo pragnę stać głową do góry i masz ci los! - muszę sterczeć głową na dół. No, ale trudno. Powinienem był się do tego już przyzwyczaić. Mam już tego czterdzieści pięć lat za sobą. Dajcie mi, proszę, Talerz. Michaś pośpiesznie odebrał Talerz z rąk Mary i położył go na podłodze obok głowy pana Naopaka. I kiedy to zrobił, poczuł nagle, że dzieje się z nim coś dziwnego. Podłoga zdawała się odpychać go od siebie i podbijać w górę. - Och! - zawołał. - Jakie to dziwne! Co się ze mną dzieje? Teraz bowiem Michaś zaczął kołować w powietrzu i unosząc się w górę, to znów opadając w dół, znalazł się głową na dół obok głowy pana Naopaka. - Tam do licha! - zawołał pan Naopak zdumiony, spoglądając na Michasia kątem oka. Nie wiedziałem, że to zaraźliwe. To ty też? Ale żarty na bok! Ostrożnie, mój chłopcze, bo jeszcze potrącisz coś na półce, jeśli nie będziesz uważał, a ja jestem za to wszystko odpowiedzialny. A ty co robisz? Tym razem pan Naopak zwrócił się do Janeczki, która poczuła, że jej nogi raptem odbiły się od dywanu i w najbardziej niepojęty sposób znalazły się nagle nad jej głową. Zaczęła się unosić w górę, wirując w powietrzu, aż stanęła na głowie, po drugiej stronie pana Naopaka.

- Moje dziecko - powiedział pan Naopak z powagą - to wszystko zaczyna być bardzo dziwaczne. Nigdy nie myślałem, żeby coś takiego mogło wydarzyć się komukolwiek innemu poza mną. Dalibóg, nie myślałem. Ale mam nadzieję, że to nie sprawia ci specjalnej przykrości... Janeczka roześmiała się odwracając głowę ku panu Naopakowi i wywijając nogami w powietrzu. - Ani trochę, proszę pana. Zawsze miałam ochotę stanąć na głowie, ale nigdy mi się to nie udawało. To bardzo przyjemne. - Hm... - odparł pan Naopak ze smutkiem. - Cieszę się, że jest ktoś, kto znajduje w tym przyjemność. Ja, niestety, nie mogę tego powiedzieć o sobie. - A ja mogę - rzeki Michaś. - Chciałbym, żeby tak było przez całe życie. Wszystko wygląda tak ładnie i tak jakoś inaczej... I w samej rzeczy wszystko wyglądało zupełnie inaczej. Ze swej dziwacznej pozycji Janeczka i Michaś widzieli przedmioty stojące na warsztacie stolarskim do góry nogami: porcelanowe pieski, stłuczone lalki, drewniane krzesełka - wszystko stało do góry nogami. - Spójrz tam - szepnęła nagle Janeczka do ucha Michasiowi. Chłopiec wykręcił głowę, jak tylko mógł, i zobaczył maleńką myszkę, która wylazła ze szpary w boazerii. Wyskoczyła na środek pokoju, stanęła na głowie i z wdziękiem zaczęła kołysać się na nosie, tuż przed nimi. Dzieci przyglądały się jej przez chwilę bardzo zdziwione. Wtem Michaś powiedział: - Janeczko, popatrz w okno! Janeczka odwróciła ostrożnie głowę, gdyż było to raczej rzeczą trudną, i ku swemu najwyższemu zdumieniu ujrzała, że wszystko za oknem, podobnie jak wszystko, co znajdowało się w pokoju, również wyglądało całkiem inaczej. Dom na ulicy stał do góry nogami - kominy wylotami dotykały bruków, progi domów sterczały w powietrzu, a dym z kominów rozchodził się po ziemi. Deszcz, który, jak im się zawsze zdawało, padał z nieba, teraz tryskał z ziemi w górę jak fontanna. - Ach - mówiła Janeczka - jakie to wszystko piękne i dziwne. Zupełnie jakby się było w innym świecie. Tak się cieszę, że przyszliśmy tu właśnie dzisiaj! - Muszę przyznać - rzekł ponuro pan Naopak - że jesteś bardzo uprzejma i bardzo pobłażliwa. Ale co z Talerzem? Wyciągnął po niego rękę, ale w tej samej chwili Talerz lekko podskoczył i przekręcił się do góry dnem. A uczynił to tak szybko i tak zabawnie, że Janeczka i Michaś nie mogli powstrzymać się od śmiechu. - Mogę was zapewnić - rzekł pan Naopak żałośnie - że wcale mi nie do śmiechu. Skleję go odwrotnie niż trzeba - i jeśli to będzie widać, trudno. Nic na to nie poradzę. I wyjąwszy z kieszeni przyrządy do klejenia zaczął naprawiać Talerz, popłakując podczas roboty. Mary Poppins, pociągnąwszy nosem, schyliła się, aby odebrać Talerz z rąk pana Naopaka. - No, gotowe - powiedziała. - A teraz wracamy do domu. Wtedy pan Naopak zaczął łkać. - Tak, tak - mówił z goryczą - wy sobie pójdziecie i zostawicie mnie w takiej ciężkiej dla mnie chwili! I nikt nie wyciągnie do mnie przyjaznej dłoni! Widocznie nie zasłużyłem na to. Myślałem, że nie odmówicie mi przyjemności wypicia ze mną filiżanki herbaty i przegryzienia czegokolwiek... W puszce na górnej półce jest ciasto ze śliwkami... Ale w tych okolicznościach nie mam prawa spodziewać się, że mi nie odmówicie. Każde z was ma swoje sprawy i nie powinienem oczekiwać, żebyście zostali i umilali mi życie. Ten dzień nie jest dla mnie pomyślny. Sięgnął do kieszeni po chustkę do nosa.

- Wobec tego... - zaczęła Mary Poppins i przestała zapinać rękawiczkę. - Ach, zostańmy, Mary, zostańmy jeszcze trochę! - wołali Janeczka i Michaś podskakując ochoczo na głowach. - Dosięgniesz puszki z ciastem, jeśli staniesz na krześle - doradziła Janeczka. Po raz pierwszy na twarzy pana Naopaka zjawił się uśmiech. Był to wprawdzie uśmiech melancholijny, ale zawsze uśmiech. - Ona nie będzie potrzebowała krzesła - zachichotał z goryczą w głosie. - Nie bój się, moja mała, ona będzie miała wszystko, co zechce, i to w taki sposób, w jaki będzie chciała. I w tej samej chwili przed zdumionymi oczyma dzieci stała się rzecz dziwna. Mary Poppins bowiem uniosła się lekko na palcach, kołysząc się przez chwilę w powietrzu, po czym bardzo powoli, w najbardziej dystyngowany sposób, wywinęła siedem koziołków. Następnie ze spódnicą szczelnie przylegającą do kostek i kapeluszem solidnie siedzącym na głowie uniosła się ku górnej półce, zdjęła z niej puszkę z ciastem, a potem spłynęła z powrotem w dół i wylądowała z gracją na głowie tuż przy panu Naopaku i dzieciach. - Hurra! Hurra! Hurra! - krzyczał Michaś zachwycony. Ale Mary, z głową na podłodze, obdarzyła go takim spojrzeniem, aż pożałował, że w ogóle się odezwał. - Dziękuję ci, Mary - powiedział smutno pan Naopak, który wcale nie zdawał się być zdziwiony. - Proszę - burknęła Mary. - To ostatnia rzecz, jaką robię dla ciebie. Postawiła puszkę z ciastem na podłodze przed panem Naopakiem. A puszka natychmiast odwróciła się do góry dnem. I za każdym razem, gdy pan Naopak usiłował przekręcić ją z powrotem, obracała się znowu do góry dnem. - Ach - odezwał się pan Naopak z rozpaczą w głosie. - Powinienem był to przewidzieć! Wszystko dzisiaj powariowało, nawet puszka z ciastem. Trzeba będzie otworzyć ją od spodu. Podskoczył na głowie do drzwi i zawołał przez szparę między drzwiami a podłogą: - Panno Penelopo! Panno Penelopo! Bardzo przepraszam, że panią fatyguję, ale czy mogłaby pani... czy zechciałaby pani przynieść mi kluczyk do otwierania puszek? - Nie pleć - rozległ się nagle w pokoju czyjś donośny, skrzeczący głos. - Nie pleć głupstw. Daj spokój kobiecie! Sabcia to zrobi! Sabcia cacy! Sabcia mądra! Janeczka i Michaś odwrócili głowy w stronę, skąd głos dobiegał, i skonstatowali ze zdumieniem, że ów głos pochodził od parasolki z rączką w kształcie papuziej główki. Parasolka Mary właśnie koziołkowała w kierunku puszki z ciastem. W jednej chwili główka znalazła się na puszce i wielki dziób błyskawicznie zrobił w niej otwór. - No! - zaskrzeczała z dumą rączka od parasolki. - Zrobione! Sabcia mądra! Sabcia cacy! I pełen zadowolenia uśmiech rozjaśnił jej dziób, gdy ustawiła się głową w dół obok Mary. - Jesteś bardzo, bardzo uprzejma, moja droga - powiedział pan Naopak ponurym głosem, gdy w otworze ukazała się ciemna skórka ciasta. Wyjął nóż z kieszeni i odkroił kawałek. Po czym spojrzał na Mary Poppins z wyrzutem. - To twoja sprawka, Mary! Tylko się nie zapieraj. Kiedy ostatnio otwierałem puszkę, był w niej placek ze śliwkami, a teraz... - Ciasto piaskowe jest o wiele lżej strawne – rzekła Mary. - Tylko proszę jeść powoli. Nie jesteście parą głodomorów! - burczała, podając dzieciom po małym kawałku. -To wszystko bardzo pięknie - mówił z goryczą pan Naopak, jedząc swoją porcyjkę ciasta - ale muszę przyznać, że mam wielką ochotę na kilka śliwek. No, ale trudno. Dzisiejszy dzień nie należy do zbyt szczęśliwych dla mnie. Urwał, ponieważ ktoś gwałtownie zapukał do drzwi. - Proszę! - zawołał pan Naopak. Panna Penelopa, która wydawała się bardziej tłusta niż zawsze, zziajana wspinaniem się

po schodach, wpadła do pokoju jak bomba. - Tu jest kluczyk do otwierania puszek, panie Naopak - zaczęła ponuro. Wtem urwała rozglądając się dokoła. - Boże święty - rzekła, szeroko otwierając usta, gdy tymczasem kluczyk do puszek wypadł jej z ręki. - Jeszcze czegoś podobnego w życiu nie widziałam i nawet nie myślałam, że coś takiego może się zdarzyć na świecie! Zrobiła krok naprzód, spoglądając w osłupieniu na cztery pary nóg dyndających w górze. Na jej twarzy odmalowało się bezgraniczne obrzydzenie. - Do góry nogami! Wszyscy, ile ich jest! Jak te muchy na suficie! I to mają się nazywać ludzkie istoty! O nie! To nie jest miejsce dla osoby z mojej sfery. W tej chwili opuszczam ten dom, panie Naopak! Niech pan o tym wie! Popędziła, wściekła, do drzwi. Ale kiedy szła, jej baloniasta spódnica zaczęła się nagle wydymać i falować wokół jej grubych nóg i... panna Penelopa uniosła się w powietrze. Wyraz bolesnego zdumienia ukazał się na jej twarzy. Rozpaczliwie wyciągnęła przed siebie ręce. - Panie Naopak! Szanowny panie Naopak! Niech mnie pan złapie! Niech mnie pan ściągnie na ziemię! Ratunku! Pomocy! - wrzeszczała panna Penelopa wirując w powietrzu. - Cały świat się kręci! Co ja zrobię? Ratunku! Ludzie! I kiedy tak wirowała w kółko, przydarzyła się jej dziwna rzecz, jej okrągła twarz straciła nagle swój zgryźliwy wyraz i zaczęła promienieć uśmiechem. A Janeczka i Michaś ku swemu wielkiemu zdumieniu ujrzeli, że kiedy kręciła się w kółko w powietrzu, jej proste dotąd włosy zaczęły nagle skręcać się w masę drobnych, ślicznych loczków. I gdy odezwała się znowu, jej ponury, gruby głos stał się słodziutki jak miód. - Co też się mogło ze mną stać? - wołała panna Penelopa swym nowym głosem. - Czuję się jak piłeczka! Zupełnie jak skacząca piłeczka! A może jak balonik! Albo jak ciasteczko z kremem? - wybuchnęła gamą perlistego śmiechu. - O Boże, jak mi wesoło! - ćwierkała dalej kołując w powietrzu. - Nigdy nie cieszyłam się życiem, ale teraz czuję, że już nigdy nie przestanę, to jest po prostu cudowne! Napiszę o tym do domu, do moich sióstr, kuzynek, wujów i ciotek. Napiszę im, że jedyny sensowny sposób życia to żyć z nogami do góry! Z nogami do góry! I nucąc beztrosko panna Penelopa w dalszym ciągu wirowała w powietrzu. Dzieci przyglądały się jej z zachwytem, a pan Naopak - ze zdumieniem, ponieważ nigdy jeszcze nie oglądał panny Penelopy innej, jak tylko naburmuszoną i złą. - To dziwne! To bardzo dziwne! - mówił pan Naopak do siebie, kiwając głową, na której stał. Rozległo się ponowne pukanie do drzwi. - Czy tu mieszka ktoś o nazwisku Naopak? - rozległ się głos i na progu ukazał się listonosz z listem. Na widok, jaki roztoczył się przed jego oczyma, stanął jak wryty. - Sodoma i Gomora! - szepnął zsuwając czapkę na tył głowy. - To chyba nie tu? Szukam porządnego, spokojnego człowieka o nazwisku Naopak. Mam list do niego. Poza tym dałem słowo mojej żonie, że wrócę dziś do domu wcześniej, i złamałem słowo, i myślałem... - Ha, ha! - odezwał się pan Naopak z podłogi. - Złamane słowo to jedna z tych rzeczy, których nie mogę naprawić. To nie moja specjalność. Bardzo żałuję... Listonosz spojrzał na niego z góry. - Czy to sen, czy jawa? - mamrotał. - Mam wrażenie, że dostałem się do towarzystwa jakichś kręcących się, wiercących i wirujących wariatów. - Niech mi pan poda list, drogi panie listonoszu! Bo pan Naopak, widzi pan, jest zajęty, i niech pan pokręci się trochę ze mną do góry nogami. Panna Penelopa, wirując w kierunku listonosza, złapała go za rękę. A kiedy go dotknę-

ła, stopy jego odbiły się od podłogi i nagle listonosz wzbił się w górę. I tak obydwoje, trzymając się za ręce zaczęli kręcić się w powietrzu jak bąki. - Jakie to rozkoszne! - zawołała panna Penelopa uszczęśliwiona. - Ach, drogi panie listonoszu, dopiero teraz rozumiem, czym jest życie! I jaki przyjemny stąd widok! Jak my rozkosznie kołujemy! Czy to nie cudowne? - Tak! - wtórowali jej Michaś i Janeczka, którzy przyłączyli się do wirowego tańca listonosza z panną Penelopą. W chwilę potem to samo zaczął robić pan Naopak, niezdarnie obracając się i kręcąc w powietrzu. Za nim poszła Mary i jej parasolka wirując lekko w górze z wyszukaną gracją i dystynkcją. I teraz wszyscy razem kręcili się i kołowali w powietrzu. Cały świat za oknem stał do góry nogami, a okrzyki szczęścia i zachwytu panny Penelopy rozbrzmiewały po całym pokoju. Caluteńki ziemski padół Stoi dzisiaj głową na dół! - śpiewała panna Penelopa, podrygując i wirując jak fryga. Równie dziwne rzeczy zaczęły się dziać na półkach. Pęknięte i złamane serca kręciły się w kółko jak bąki. Pasterka i jej lew z gracją tańczyli walca, szary flanelowy słoń stał na trąbie w łódce i wierzgał nogami w powietrzu, marynarz zaś tańczył swój taniec marynarzy nie nogami, ale głową, która postukiwała rytmicznie o talerz z wymalowaną na nim płaczącą wierzbą. - Jak cudownie! - wołała Janeczka sunąc w górze poprzez pokój. - Ach, jak wspaniale! - rozpływał się z zachwytu Michaś, fikając w powietrzu koziołki. Pan Naopak, który właśnie odbił się od parapetu okiennego, wycierał oczy chusteczką. Mary i jej parasolka nie odzywały się, żeglując spokojnie wkoło, do góry nogami. - Ach, jak nam wszystkim rozkosznie! - wołała panna Penelopa. Wreszcie przemówił listonosz, ale najwidoczniej był innego, niż ona, zdania. - Ojej! - wołał wirując. - Gdzie ja jestem? Ratunku! Pomocy! Co się dzieje! Co się stało? Ja ginę! Ratunku! Ale nikt nie przychodził mu z pomocą. Mocno trzymany za rękę przez pannę Penelopę, kręcił się w kółko. - Człowiek żył spokojnie i uczciwie - lamentował - aż tu nagle... Co powie moja stara? I jak ja wrócę do domu? Ratunku! Pali się! Złodzieje! I czyniąc wielki wysiłek starał się wyrwać rękę z dłoni panny Penelopy. Wrzucił list do puszki z ciastem i wirując w kółko wyfrunął przez drzwi na schody, krzycząc na cały głos: - Będą za to odpowiadać! Zawołam policję! Zawiadomię o tym naczelnika poczty! Głos jego zacichał w oddali, w miarę tego, jak sfruwał w dół ze schodów. - Diń-don! Diń-don! Diń-don! Zegar na skwerku wydzwonił szóstą. I w tej samej chwili stopy Janeczki i Michasia opadły z głuchym łoskotem na podłogę i obydwoje stanęli zwyczajnie na nogach, czując jakby lekki zawrót głowy. Mary Poppins również stanęła na nogach, a wyglądała tak nieskazitelnie i wytwornie jak lalka z wystawy sklepowej. Parasolka zakołowała w powietrzu i stanęła na szpicu. Pan Naopak wierzgając nogami opadał w dół i również stanął na ziemi. Serca na półce stały nieruchomo i spokojnie. Nie poruszali się również pasterka, lew, szary flanelowy słoń i mały marynarz. Patrząc na nich, nikt by nie przypuszczał, że przed chwilą podrygiwali wszyscy na głowach. Tylko panna Penelopa wirowała wciąż po pokoju głową na dół, śmiejąc się i podśpiewując wesoło:

Caluteńki ziemski padół Tańczy dzisiaj głową na dół! Głową na dół! Głową na dół! Wtem pan Naopak uniósł się do góry, przepłynął w powietrzu obok niej, ujął ją za ramię i oboje opuścili się na ziemię. - Ach, panno Pene... panno Pene... Już mi się od tego wszystkiego w głowie mąci... Przepraszam, zapomniałem z tego wszystkiego, jak się pani nazywa... Panna Penelopa oblała się pąsem i spojrzała na niego nieśmiało. - Nazywam się Penelopa, proszę pana, Penelopa Opak. Pan Naopak wziął ją za rękę. - Więc musi pani koniecznie wyjść za mnie za mąż. Będzie się pani nazywała z Opaków Naopakowa. Widzę w tym wyraźne przeznaczenie losu. A przy tym wydaje się pani tak szczęśliwa i pogodna, że chyba nie będzie mi pani miała za złe moich Poniedziałków... - Jak mogłabym mieć je panu za złe, panie Naopak? Wprost przeciwnie! To będzie dla mnie wielka przyjemność - rzekła panna Penelopa. - Zobaczyłam świat do góry nogami i patrzę teraz na wszystko pod zupełnie innym kątem. Zapewniam pana, że przez cały miesiąc będę z niecierpliwością oczekiwała każdego Drugiego Poniedziałku... Roześmiała się niewinnie i podała panu Naopakowi drugą rękę. A pan Naopak, Janeczka i Michaś, widząc to, roześmieli się również. - Jest już po szóstej - szepnął Michaś do Janeczki - więc on chyba znowu stanie się zwyczajny... Janeczka nie odpowiedziała. Obserwowała myszkę, która nie stała już na nosie, ale szybko uciekała do swojej norki, z dużym okruchem ciasta w pyszczku. Mary wzięła Talerz z Saskiej Porcelany i zaczęła zawijać go w papier. - Włóżcie rękawiczki, poprawcie kapelusze - powiedziała ostro - i... Wzięła parasolkę i wsunęła swą nową torebkę pod pachę. - Och, nie idźmy jeszcze, Mary, dobrze? - prosił Michaś. - Może ty masz zwyczaj spędzać całą noc poza domem, ale ja nie - zauważyła cierpko, popychając go w stronę drzwi. - Czy naprawdę musicie już wracać? - zapytał pan Naopak Mary. Ale widać było, że powiedział to tylko przez uprzejmość, bo jego uwagę pochłaniała całkowicie osoba panny Penelopy. A panna Penelopa podeszła do nich, uśmiechając się promiennie i potrząsając loczkami. - Przyjdźcie znowu - powiedziała, każdemu z nich podając rękę. - Będziemy oboje czekać na was z herbatą co Drugi Poniedziałek miesiąca, prawda, Arturze? - Z pewnością - odpowiedział pan Naopak - będziemy w domu, jeśli nie będziemy poza domem, jestem tego pewien. Obydwoje stali wysoko na schodach, wymachując rękami na pożegnanie: panna Penelopa zarumieniona ze szczęścia i pan Naopak, który trzymał ją za rękę, z bardzo uroczystą i zadowoloną miną... - Wcale nie wiedziałem, że to takie łatwe - powiedział Michaś do Janeczki, gdy szli w deszcz pod parasolką Mary. - A co? - Stanie na głowie. Spróbuję, jak wrócimy do domu. - Tak bym chciała, żebyśmy też mieli swoje Poniedziałki - rzekła Janeczka marząco. - Wsiadajcie! - powiedziała Mary, zamykając parasolkę i popychając dzieci na stopnie autobusu.

Usiedli oboje na ławeczce za Mary Poppins, rozmawiając cichutko o tym, co się wydarzyło dzisiejszego popołudnia. Mary odwróciła się i utkwiła w nich wzrok. - To niegrzecznie szeptać między sobą - rzekła gniewnie. - I proszę się nie garbić. Wyglądacie jak dwa worki mąki! Zacichli na parę minut. Mary Poppins, obrócona bokiem na swym siedzeniu, rzucała w ich stronę raz po raz gniewne spojrzenia. - Masz zabawną rodzinę, Mary - odezwał się Michaś, starając się nawiązać rozmowę. Mary Poppins gwałtownie odwróciła ku niemu głowę. - Zabawną? Co to znaczy: zabawną? - No... dziwną... Na przykład twój wujek, pan Naopak, wywija w powietrzu koziołki i staje na głowie. Mary wlepiła w niego wzrok, jakby nie wierzyła własnym uszom. - Czy dobrze zrozumiałam, coś ty powiedział? - wycedziła przez zęby. - Mój kuzyn fikał koziołki? I stał na głowie? - Przecież tak było... - bronił się Michaś nerwowo. - Samiśmy widzieli. - Na głowie? Mój krewny stawał na głowie? I fikał koziołki? Widać było, że te okropne słowa z największym trudem przeszły jej przez usta. - No, teraz - zaczęła, a Michaś aż skulił się cały pod wściekłym spojrzeniem jej oczu przebrała się miarka! Po pierwsze, zachowujesz się wobec mnie niegrzecznie, a po drugie, obrażasz moich krewnych. Jeszcze trochę - tylko troszeczkę - a moja cierpliwość się wyczerpie. Więc - ostrzegam cię! To mówiąc odwróciła się gwałtownie na ławeczce i siadła tyłem do dzieci. I nawet, gdy tak siedziała odwrócona, wydawała się bardziej rozgniewana niż kiedykolwiek. Michaś pochylił się naprzód. - Prze... przepraszam - powiedział. Nie było odpowiedzi. - Przykro mi, Mary. - Hm... - Bardzo przykro! - I słusznie, że ci przykro - odpaliła, patrząc prosto przed siebie. Michaś pochylił się ku Janeczce. - Przecież to była prawda, co powiedziałem, czy nie? - szepnął. Janeczka skinęła głową i położyła palec na ustach. Przyglądała się uważnie kapeluszowi Mary. I gdy tylko przekonała się, że Mary nie patrzy, wskazała na jego denko. Bo właśnie na tym denku, odcinając się od czarnej, lśniącej słomki, leżało mnóstwo okruchów piaskowego ciasta, czyli coś, czego można się spodziewać na kapeluszu osoby, która jadła podwieczorek stojąc na głowie. Autobus gnał w stronę domu, a dzieci unoszone jego pędem siedziały na ławeczce chybocząc się to w przód, to w tył. Mary, sztywna i obrażona, wyglądała jak niema przestroga. Janeczka i Michaś nie śmieli odezwać się do niej. Ale ilekroć autobus skręcał na rogach ulic, okruchy ciasta podskakiwały na lśniącym denku jej kapelusza.

Rozdział piąty

NOWA SIOSTRZYCZKA - Ale dlaczego mamy pójść na spacer z Helenką? - zrzędził Michaś zatrzaskując za sobą furtkę. - Ja jej nie lubię, ma taki okropnie czerwony nos. - Pst... - szepnęła Janeczka - bo usłyszy... Helenka, która szła przed nimi popychając wózek, obróciła się w ich stronę. - Jesteś niegrzeczny i niedobry, Michasiu. Spełniam tylko mój obowiązek i tyle. To żadna przyjemność dla mnie chodzić na spacery w taki upał! Wytarła swój czerwony nos zieloną chusteczką. - To dlaczego idziesz? - pytał Michaś. - Bo Mary jest zajęta. Jak będziesz grzeczny, to kupię ci miętówek. - Nie chcę miętówek - zrzędził Michaś - chcę, żeby Mary poszła z nami na spacer! - Klap-klap! Klap-klap! - rozlegały się po chodniku powolne, ciężkie kroki Helenki. - Widzę tęczę przez szparki kapelusza - powiedziała Janeczka. - A ja - rzekł gniewnie Michaś - widzę tylko jedwabną podszewkę... Helenka zatrzymała się na rogu, rozglądając się uważnie na obie strony jezdni. - Czy mogę panience w czymś pomóc? - zapytał nadskakująco policjant, który stał na skrzyżowaniu. - Ach, gdyby pan zechciał przeprowadzić nas na drugą stronę ulicy - odparła rumieniąc się Helenka - byłabym panu bardzo wdzięczna. Taka jestem przeziębiona, a w dodatku kiedy mam pilnować takiej czwórki, to sama już nie wiem, na jakim świecie żyję. I znowu z hałasem wytarła nos. - To powinnaś się dowiedzieć! Popatrz tylko dobrze dokoła - rzekł Michaś myśląc sobie w duchu, jaka ta Helenka jest okropna. Ale policjant najwidoczniej myślał zupełnie inaczej, gdyż ujął poręcz wózka jedną ręką, a Helenkę mocno za ramię - drugą i przeprowadził ją przez jezdnię tak czule, jakby to była jego narzeczona. - Kiedy panienka ma wychodne? - zapytał, patrząc Helence ciekawie w oczy. - Właściwie to tylko pół dnia co drugą sobotę. - To mówiąc nerwowo wytarła nos. - To dobrze się składa - bo ja też mam akurat wtedy służbę. I zawsze tu jestem o drugiej po południu. - Taak? - rzekła Helenka, szeroko otwierając usta. - Tak jest - odpowiedział policjant, szarmancko skinąwszy jej głową. - Dobrze, zobaczę - rzekła Helenka. - Do widzenia. Z tymi słowy odeszła, ciężko stąpając, a po chwili spojrzała za siebie, chcąc się przekonać, czy policjant ogląda się za nią. A policjant wciąż się oglądał. - Mary nigdy nie potrzebuje policjanta - gderał Michaś - bo co jej na tym może zależeć? - Zdaje się, że coś bardzo ważnego stało się w domu - powiedziała Janeczka - jestem prawie zupełnie pewna... - A skąd wiesz? - Bo mnie coś tak dziwnie ssie w dołku. - Et - odparł Michaś - pewnie jesteś głodna! Czy nie możemy pójść trochę prędzej, Helenko, i wrócić nareszcie do domu? - Ten chłopiec - rzekła Helenka do parkanu - ma serce z kamienia. Nie, szanowny panie, nie możemy z powodu moich nóg.

- A co im jest? - A to, że mogą chodzić tylko tak prędko, jak chodzą, i ani trochę prędzej. - Ach, kochana Mary! - rzekł z goryczą Michaś. I wlókł się za wózkiem wzdychając raz po raz, a Janeczka maszerowała za nim, licząc kolorowe tęcze widoczne przez słomkę jej kapelusza. Ciężkie stopy Helenki idącej przodem człapały miarowo po chodniku. - Raz-dwa, raz-dwa! Klap-klap! Klap-klap! A gdzieś daleko za nimi, przy ulicy Czereśniowej, działo się coś bardzo ważnego. Na zewnątrz dom pod Numerem Siedemnastym wyglądał równie spokojnie i sennie jak wszystkie inne domy dokoła. Ale za przymkniętymi żaluzjami panowała taka krzątanina i taki ruch, że ktoś przechodzący mimo, gdyby to nie było lato, mógłby pomyśleć, że robi się tam porządki wiosenne lub przygotowania do świąt Bożego Narodzenia. Sam dom stał jednak spokojny, połyskując bielą w świetle słońca, i zdawał się na nic nie zwracać uwagi. „Bo - myślał sobie - byłem już nieraz świadkiem takiego ruchu i krzątaniny i na pewno zobaczę je wiele jeszcze razy, więc czym się mam właściwie przejmować”. W pewnej chwili kucharka Jakubowa otworzyła furtkę, przez którą wbiegł pędem doktor Simpson. Jakubowa wspinając się lekko na palce patrzyła za nim, jak szedł szybko dróżką wiodącą do drzwi frontowych. - Maciuś, gdzie jesteś? - wołała. - Chodźże! - Wbiegła na schody wielkimi susami, a za nią Maciuś, jak zwykle ziewając i przeciągając się. - Cyt... - szepnęła Jakubowa - cyt... Położyła palec na ustach i szła na palcach ku drzwiom pokoju pani Banks. - Et, nic człowiek nie zobaczy - poskarżyła się, patrząc przez dziurkę od klucza - widać tylko szafę i kawałek wentylatora. W chwilę potem gwałtownie się poderwała. - Święty Boże! - krzyknęła, gdy drzwi nagle się otwarły, a ona zwaliła się do tyłu na Maciusia. W drzwiach ukazała się Mary z ogromnie surową i podejrzliwą miną. Trzymała na ręku coś bardzo pieczołowicie zawiniętego w kilka kocyków. - Ojej - rzekła zdyszanym głosem Jakubowa - to panna Mary! Właśnie czyściłam klamkę do połysku, a tu nagle... patrzę, panna Mary! Mary Poppins spojrzała na klamkę. Była bardzo brudna. - Powiedziałabym raczej, że czyściła pani do połysku dziurkę od klucza - odezwała się oschle. Ale Jakubowa puściła tę uwagę mimo uszu. Z czułością patrzyła na zawiniątko. Odwinęła swą dużą, czerwoną dłonią jeden z kocyków i uśmiech zadowolenia ukazał się na jej twarzy. - Och! - szepnęła - moje ty jagniątko! Moja kaczusiu! Moje ty cacuszko! Maciuś znowu ziewnął i z rozdziawionymi ustami wlepił wzrok w zawiniątko. - Będzie jeszcze jedna para trzewików do czyszczenia - rzekł ponuro, dla dodania sobie ducha oparłszy się o poręcz schodów. - Tylko ostrożnie, żeby jej nie upuścić! - rzekła z niepokojem Jakubowa, gdy Mary Poppins przeszła obok, rzuciwszy pełne pogardy spojrzenie na nich oboje. - Gdybym była kimś, co wiem, a nie powiem - orzekła wyniośle - patrzyłabym swego nosa. Opatuliła zawiniątko w kocyk i poszła na górę do dziecinnego pokoju. - Przepraszam, przepraszam! - mówił pan Banks, który pędem wbiegł na schody, omal nie przewróciwszy po drodze Jakubowej, i wpadł jak bomba do pokoju pani Banks.

- No - powiedział siadając na skraju jej łóżka - to wszystko jest dość kłopotliwe. Nawet bardzo kłopotliwe. Wcale nie wiem, czy podołam temu wszystkiemu. Nie mogę zapracować na pięcioro. - Tak mi przykro! - rzekła pani Banks uśmiechając się do niego, uszczęśliwiona. - Wcale nie jest ci przykro. Ani trochę. W gruncie rzeczy jesteś bardzo zadowolona i dumna. A nie ma z czego. Bo ono jest bardzo małe. - A mnie się właśnie dlatego tak podoba - odparła pani Banks. - Zresztą ono urośnie. - Tak, niestety! - odparł pan Banks z goryczą. - A ja będę musiał kupować mu buciki i sukienki, i rower. Tak, tak, i posyłać je do szkoły, i wykierować na ludzi. To bardzo kosztowna przyjemność. A co najlepsze, to to, że jak będę staruszkiem siedzącym przy kominku, ono pójdzie sobie w świat i zostawi mnie samego. Zdaje się, że o tym nie pomyślałaś? - Nie - odpowiedziała pani Banks, starając się przybrać smutny wyraz twarzy, ale bez powodzenia. - Nie pomyślałam o tym. - Aha, w tym właśnie sęk. Ale ostrzegam cię: nie będę w stanie kupić nowych kafelków do łazienki. - Nie troszcz się o to - pocieszała go pani Banks. - Te stare naprawdę bardzo mi się podobają. - Wobec tego jesteś niemądra. To wszystko, co mam ci do powiedzenia. Z tymi słowy pan Banks wyszedł z pokoju mrucząc coś pod nosem. Ale kiedy był już poza obrębem domu, wyprostował się jak struna, wypiął pierś naprzód i włożył do ust wielkie cygaro. I w chwilę potem można było usłyszeć, jak głosem, który brzmiał donośnie i dumnie, oznajmiał admirałowi Bumowi nowinę... Mary Poppins schylona nad nową kołyską stojącą między łóżeczkami Jasia i Basi ułożyła w niej zawiniątko opatulone kocykami. - No, nareszcie! Klnę się na mój dziób i piórka mego ogona, że myślałem, że się już nie zjawisz! - rozległ się od strony okna skrzekliwy głos. - A co to takiego? Chłopiec czy dziewczynka? Mary odwróciła głowę w stronę, skąd głos dochodził. Szpak, który mieszkał na szczycie komina, podskakiwał ochoczo na parapecie okiennym. - Dziewczynka, Amelka - odparła Mary krótko. - I proszę cię, bądź łaskaw zachowywać się trochę ciszej. Skrzeczysz i wrzeszczysz jak stado wron. Ale Szpak nie słuchał. Podskakiwał bez przerwy, wymachując zawzięcie skrzydłami. - Ach, co za radość! - wołał. - Co za radość! Śpiewałbym z uciechy! - Nie potrafisz. Choćbyś próbował nawet do sądnego dnia - dogadywała Mary. Ale Szpak czul się zbyt uradowany, by zwrócić na to uwagę. - Dziewczynka! - zawołał podskakując wesoło. - Wychowałem tej wiosny troje piskląt i - czy uwierzysz - sami chłopcy. Więc teraz dla odmiany będzie Amelka. Skakał jeszcze przez chwilę po parapecie. - Amelka - powtórzył znowu - jakie ładne imię! Miałem ciocię, która również nazywała się Amelka. Mieszkała w kominie domu admirała Buma i zmarło jej się, biedaczce, bo najadła się niedojrzałych jabłek i winogron. A ostrzegałem ją! Ostrzegałem! Ale mi nie wierzyła, więc rozumie się... - Będziesz ty cicho?! - fuknęła Mary, odganiając go fartuchem. - Nie! - zawołał Szpak, wymykając jej się zwinnie. - To nie pora na milczenie. Polecę rozgłosić wieść po całej okolicy! Wyfrunął przez okno. - Wracam za pięć minut! - krzyknął przez ramię, odlatując. Mary Poppins krzątała się cichutko po dziecinnym pokoju porządkując wyprawkę

Amelki. Promyk Słońca wśliznął się przez okno do pokoju i padł na kołyskę. - Otwórz oczki - powiedział cichutko - a wpuszczę w nie trochę blasku! Zasłonka nad kołyską zafalowała. Amelka otworzyła oczy. - Jakie miłe dziecko! - rzekł Promyk Słońca. - Widzę, że oczki masz niebieskie. To mój ulubiony kolor. Na próżno szukać piękniejszych oczu. Wpatrywał się przez chwilę w oczka Amelki, po czym ześliznął się wzdłuż kołyski. - Bardzo ci dziękuję - rzekła grzecznie Amelka. Ciepły Zefirek poruszył muślinowymi zasłonkami nad jej głową. - Jak mam cię uczesać? W loczki czy gładko? - spytał cichutko, musnąwszy jej włoski. - Ach, w loczki! - odpowiedziała Amelka. - Prawda, że tak będzie ładniej? - zgodził się z nią Zefirek. - A poza tym bez kłopotu. Wionął jeszcze raz nad jej główką, skręcając ostrożnie końce włosów podobnych do piórek. Po czym wyfrunął z pokoju. - No, już jestem z powrotem - rozległ się skrzekliwy głos od strony okna. Szpak wrócił i znowu usiadł na parapecie. A za nim przyfrunęło bardzo młodziutkie pisklę. Mary Poppins zwróciła się do nich groźnie. - No, już was nie ma! - rzuciła gniewnie. - Nie będziecie mi zaśmiecać dziecinnego pokoju! Ale Szpak wraz ze swym pisklęciem u boku przefrunął koło niej z wyniosłą miną. - Bądź łaskawa nie zapominać, Mary - rzekł lodowato - że wszyscy członkowie mojej rodziny są dobrze wychowani. Zaśmiecać! Także coś! Wskoczył leciutko na brzeg kołyski, a przy nim siadł młody Szpaczek. Pisklę wodziło za starym Szpakiem okrągłymi, pytającymi oczkami, a ten przyskoczył aż ku samej poduszce Amelki. - Amelko, drogie dziecko - przemówił stłumionym, przymilnym głosem - bardzo by mnie ucieszył niewielki kawałeczek kruchego ciasteczka... - Przy czym jego oczy zabłysły łakomie. - Czy nie masz czegoś takiego dla mnie? Główka w loczkach poruszyła się na poduszce. - Nie masz? No tak, może jesteś jeszcze za młoda na takie rzeczy jak herbatniki. Twoja siostrzyczka Basia - bardzo miła dziewczynka, hojna i o dobrym serduszku - zawsze o mnie pamiętała. Ale w przyszłości, gdybyś mogła ofiarować mi, Staremu Szpakowi, kilka okruszynek... - Ma się rozumieć - rozległ się spod kołderki cichutki głosik Amelki. - Dobra z ciebie dziewczynka - powiedział Szpak z uznaniem i przechyliwszy główkę na bok, spoglądał na nią okrągłymi, lśniącymi oczkami. - Spodziewam się, że nie jesteś zbyt zmęczona po podróży? Amelka potrząsnęła głową. - A skąd się ona wzięła? Czy wylęgła się z jajka? - zaćwierkało nagle pisklę. Mary Poppins gniewnie pociągnęła nosem. - A co ty sobie myślisz? Że to wróbel? Szpak obrzucił Mary urażonym, wyniosłym spojrzeniem. - Więc co ona za jedna? I skąd przyszła? – spytało pisklę przenikliwym głosem trzepocząc skrzydełkami i spoglądając na kołyskę. - Powiedz mu sama, Amelko - zaskrzeczał Szpak. Amelka wyciągnęła rączki spod kołderki. - Jestem ziemią i powietrzem, jestem ogniem i wodą - mówiła cichutko - przybywam z ciemności, skąd wszystko bierze swój początek. - Ach, z jakich strasznych ciemności! - szepnął Szpak, pochylając główkę na pierś. - W jajku też było ciemno - zaćwierkał młody Szpaczek.

- Przybywam z morza i jego fal - ciągnęła Amelka. - Przybywam z nieba i jego gwiazd. Przybywam ze słońca i jego blasku! - Ach, cóż to za blask! - rzekł Szpak kiwając główką. - I przybywam z lasów tej ziemi... Mary Poppins, jakby we śnie, kołysała kolebką Amelki - raz i dwa, raz i dwa - jednostajnym monotonnym ruchem. - Tak? - szepnął młody ptaszek. - Najpierw poruszyłam się leciutko - powiedziała Amelka - ciągle śpiąc i śniąc. I pamiętam dokładnie wszystko, czym byłam, i myślałam o wszystkim, czym się stanę. I kiedy śnił mi się mój sen, obudziłam się i już byłam na świecie. Przerwała na chwilę, a jej błękitne oczy zdawały się pełne tego wszystkiego, o czym mówiła. - A co było potem? - przynaglał ją młody Szpaczek. - Gdy przyszłam na świat, usłyszałam śpiew gwiazd i poczułam ciepło skrzydeł wokół siebie. Widziałam po drodze dzikie zwierzęta w dżungli i brnęłam przez ciemne, głębokie wody. Była to długa, bardzo długa podróż. Amelka zamilkła. Pisklę wpatrywało się w nią badawczo swymi okrągłymi oczkami. Ręka Mary zatrzymała się łagodnie na brzegu kołyski i kołyska przestała się poruszać. - Tak, to była bardzo długa podróż - rzekł Szpak cichutko, unosząc łepek do góry - i, ach, niestety, prędko o niej zapomnisz! Amelka poruszyła się pod kołderką. - O, nie! - powiedziała z zapałem. - Nigdy jej nie zapomnę! - Tak tylko mówisz! Klnę się na mój dziób, że zapomnisz. Nie minie tydzień, jak nie będziesz mogła sobie przypomnieć ani słowa z tego, co mówiłaś - to znaczy, czym jesteś i skąd przyszłaś. Amelka zaczęła wierzgać nóżkami pod kołderką. - Mówię ci, że nie zapomnę! Nie zapomnę na pewno! Jak mogłabym zapomnieć? - Bo zawsze tak się dzieje - fuknął Szpak bez litości - wszelkie ludzkie stworzenie zapomina, prócz - tu wskazał na Mary Poppins - niej! Bo ona jest inna. Ona jest dziwoląg, cudak... - Ach, ty ptaszysko! - zawołała Mary, zamierzając się na Szpaka. Ale Szpak, śmiejąc się drwiąco, odfrunął ze swym pisklęciem ze skraju kołyski i przysiadł z nim na parapecie okiennym. Nagle od strony schodów dał się słyszeć hałas i tupot nóg. - Nie wierzę ci! Nigdy ci nie uwierzę! - wołała Amelka z płaczem. Po chwili do pokoju wpadli z hałasem Janeczka, Michaś i Bliźnięta. - Jakubowa powiedziała, że coś nam pokażesz - rzekła Janeczka do Mary zdejmując kapelusz. - A co to takiego? - spytał Michaś rozglądając się po pokoju. - Pokaż, pokaż i mnie też! - wołała Basia. - I mnie, i mnie! - wtórował jej Jaś. Mary spojrzała na nich. - Czy to jest przyzwoity pokój dziecinny, czy ogród zoologiczny? - spytała gniewnie. Proszę mi powiedzieć! - Ogród zoolo... to znaczy - zaczął Michaś i nagle urwał, gdyż padło nań groźne spojrzenie Mary - to znaczy... pokój dziecinny - dodał niezręcznie. - Ach, spójrz, spójrz, Michasiu! - zawołała nagle Janeczka z przejęciem. - Mówiłam ci, że coś bardzo ważnego się stanie. Urodziło się nowe dzieciątko. Ach, Mary, czy mogę je trochę potrzymać? Mary Poppins obrzuciła dzieci gniewnym spojrzeniem, schyliła się nad kołyską, wzięła

Amelkę na ręce i usiadła z nią w fotelu. - Ostrożnie! Proszę ostrożnie - ostrzegała dzieci, które otoczyły ją kołem. - To jest niemowlę, a nie okręt wojenny. - Chłopczyk? - spytał Michaś. - Nie. Dziewczynka, Amelka. Michaś i Janeczka spojrzeli po sobie. Michaś włożył palec w rączkę maleństwa, a ono zacisnęło piąstkę z całych sił. - Moja laluniu! - rzekł Jaś, opierając się o kolana Mary. - Mój króliczku! - powiedziała Basia, pociągając za falbankę poduszki, w której leżała Amelka. - Ach! - szeptała Janeczka, dotykając leciutko włosów małej, które wiatr skręcił w loczki. - Jest taka malusieńka i śliczna! Zupełnie jak gwiazdeczka! Skąd ty się wzięłaś, Amelko? Amelka, bardzo rada, że ją o coś zapytano, zaczęła na nowo swoją opowieść: - Przychodzę z ciemności... Janeczka roześmiała się. - Jak ona śmiesznie kwili! - zawołała. - Szkoda, że nie umie mówić, toby nam powiedziała. Amelka spojrzała na nią. - Ależ ja mówię - zaprotestowała gwałtownie, kopiąc nóżkami. - Cha-cha-cha! - w dość bezceremonialny sposób zaskrzeczał Szpak siedzący na parapecie. - A nie mówiłem? Przepraszam za ten śmiech... Pisklę zachichotało zasłaniając dziób skrzydełkiem. - A może ona przyszła ze sklepu z zabawkami? - rzekł Michaś. Amelka gniewnym gestem wypuściła jego palec z zaciśniętej piąstki. - Nie bądź głupi - powiedziała Janeczka. - Doktor Simpson przyniósł ją w swojej brązowej walizeczce. - A co? Miałem rację czy nie? - czarne oczy Szpaka spojrzały drwiąco na Amelkę. Proszę mi odpowiedzieć na moje pytanie - szydził bezlitośnie, trzepocząc z tryumfem skrzydłami. W odpowiedzi na to Amelka obróciła twarzyczkę w stronę fartucha Mary i załkała. Jej pierwszy krzyk, bezradny i rozpaczliwy, rozległ się po całym domu. - No, już-już - mruczał Szpak - trudno. Nie ma na to rady. Jesteś tylko ludzkim stworzeniem. Ale może na przyszłość będziesz wierzyła starszym i bardziej doświadczonym od ciebie. Starszym i bardziej doświadczonym - darł się skacząc zapamiętale. - Michasiu! Weź szczotkę i odegnaj precz te ptaszyska. Niech się stąd zabierają! powiedziała Mary gniewnie. Szpak zaćwierkał uciesznie. - Sami się zabierzemy, Mary, nie trudź się! Właśnie mieliśmy zamiar to zrobić. Chodź, synku! Po czym z głośnym chichotem zgonił pisklę z parapetu i wyfrunął z nim przez okno. W bardzo krótkim czasie Amelka zadomowiła się przy ulicy Czereśniowej pod Numerem Siedemnastym. Cieszyło ją to, że stała się ośrodkiem zainteresowania domowników, i bardzo była rada, gdy ktoś z nich pochylał się nad jej kołyską i mówił jej, jak bardzo jest miła i śliczna. - No, dalej, podziwiajcie mnie! - miała ochotę powiedzieć. - Bardzo to lubię! A oni, oczywiście, mówili jej, że ma śliczne kręcone włoski i cudowne błękitne oczy, na co ona z kolei uśmiechała się do nich tak rozkosznie, że wołali: „Jaka ona mądra! Ona chyba naprawdę rozumie, co się do niej mówi!”

Ale to znowu nudziło ją i zawsze w takich wypadkach miała ochotę odwrócić się z niesmakiem wobec ich głupoty. Było to zresztą niemądre, bo wtedy wyglądała zwykle tak uroczo, że wszyscy szaleli za nią jeszcze bardziej. Miała już tydzień, kiedy Szpak powrócił. Mary Poppins, przy półprzyćmionym świetle nocnej lampki, poruszała delikatnie kołyską, kiedy właśnie się zjawił. - Znowuś przyleciał? - fuknęła na jego widok. - Każdy cię tu już zna jak zły szeląg. To mówiąc pociągnęła nosem. - Byłem bardzo zajęty - rzekł Szpak - musiałem załatwić rozmaite moje sprawy. A poza tym to nie jest jedyny dziecinny pokój, którym się muszę opiekować. I jego okrągłe, czarne oczka zabłysły w złośliwym uśmieszku. Mary znów pociągnęła nosem. - Współczuję tym, którymi się opiekujesz! Szpak zachichotał i potrząsnął główką. - Nikt jej nie lubi - zaćwierkał, zwracając się do chwaścika od rolety - absolutnie nikt! Na wszystko zawsze znajdzie odpowiedź! Zwrócił głowę w stronę kołyski. - No i co słychać, Amelka śpi? - Na pewno nie dzięki tobie - odpowiedziała Mary Poppins. Szpak puścił mimo uszu tę uwagę. Przyskoczył na brzeg parapetu. - Będę na nią uważał - powiedział szeptem - a ty zejdź na dół i napij się herbaty. Mary podniosła się. - Tylko jej nie obudź! Szpak uśmiechnął się z politowaniem. - Moje dziecko - powiedział - już ja w swoim życiu wychowałem przynajmniej ze dwadzieścia pokoleń piskląt. Nie musisz mnie wcale pouczać, jak mam opiekować się zwyczajnym niemowlęciem. Mary pociągnęła nosem, po czym podeszła do szafy, wyjęła z niej pudełko herbatników i wyszła z pokoju zamknąwszy za sobą drzwi. Szpak skakał tam i z powrotem po parapecie okiennym. Wtem w kołysce coś się poruszyło. Amelka otworzyła oczy. - Słuchaj - rzekła - chciałam ci coś powiedzieć. Szpak w jednej chwili znalazł się na brzegu kołyski. - Chciałabym sobie coś przypomnieć - rzekła Amelka marszcząc czółko - i myślałam, że mógłbyś mi w tym dopomóc. Szpak spojrzał na nią. Jego ciemne oczka zabłysły. - Jak to się zaczynało? - spytał cichutko. - Czy nie tak? I zaczął mówić szeptem: - „Jestem ziemią i powietrzem, jestem ogniem i wodą...” - Nie, nie! - zawołała Amelka niecierpliwie. - Z pewnością to nie to... - Myślałem - powiedział Szpak z niepokojem - że chodzi ci o twoją podróż... Przyszłaś z morza i z jego fal, przyszłaś z nieba i... - Nie pleć głupstw! - odparła Amelka. - Jedyna podróż, jaką w życiu odbyłam, to dziś rano do parku i z powrotem. Nie, nie, to było coś ważnego. Coś, co zaczyna się na b. I nagle zawołała: - Już wiem! Już wiem! To był biszkopcik. Pół biszkopcika, który leżał na talerzyku na kominku. Michaś zostawił go tam po podwieczorku. - Czy to wszystko? - spytał Szpak ze smutkiem. - No, oczywiście - powiedziała Amelka rozdrażniona. - Czy to mało? Myślałam, że będziesz mi wdzięczny za spory kawałek biszkopcika...

- Ależ jestem, oczywiście, że jestem ci wdzięczny - odpowiedział Szpak skwapliwie. Ale... Amelka odwróciła główkę do poduszki i przymknęła oczy. - Nic już nie mów, dobrze? Jestem śpiąca. Szpak spojrzał na kominek i znów przeniósł wzrok na Amelkę. - Biszkopcik - powiedział kiwając głową. - Niestety, Amelko, niestety! Do pokoju weszła Mary Poppins, cicho zamykając za sobą drzwi. - Obudziła się? - spytała szeptem. Szpak skinął głową. - Tylko na chwilę - dodał ze smutkiem - ale to wystarczyło. Mary spojrzała na Szpaka pytająco. - Zapomniała - powiedział i głos mu się załamał. - Zapomniała o wszystkim. Wiedziałem, że tak będzie. Ach, jaka szkoda, moja miła! Mary pociągnęła nosem i zaczęła krzątać się po pokoju, porządkując porozrzucane tu i ówdzie zabawki. Spojrzała na Szpaka. Był odwrócony do niej tyłem, a jego cętkowane skrzydła drgały. - Znowuś się przeziębił? - spytała drwiąco. - Nie! To... hm... nocny chłód. Jest raczej chłodno... Łzawią mi oczy. No, ale muszę się już zbierać. Chwiejnym krokiem podszedł do brzegu parapetu. - Cóż? Starzeję się - powiedział ze smutkiem. - Ot co! Nie jesteśmy, już młodzi jak kiedyś... Prawda, Mary? - Nie wiem, jak jest z tobą. Ale jeśli chodzi o mnie, to jestem tak samo młoda, jak byłam. To wszystko. - No - westchnął Szpak, kiwając głową - ty jesteś czymś innym - jesteś c u d e m n a d c u d y, d z i w e m n a d d z i w y... Jego okrągłe oczka zabłysły figlarnie. - Zresztą, jak tam jest naprawdę, tego nikt nie wie - rzucił jej szelmowsko na pożegnanie, wzbijając się w górę. - Ach, ty głupie ptaszysko! - zawołała Mary w ślad za nim, zamykając z hałasem okno.

Rozdział szósty

PRZYGODA Z MACIUSIEM - Dzieci, proszę naprzód! - rzekła Mary Poppins popychając wózek, w którego jednym końcu siedziały Bliźnięta, a w drugim Amelka. Mary kierowała się właśnie w stronę swojej ulubionej ławki w parku. Ławka była pomalowana na zielono i znajdowała się tuż nad stawem. Mary specjalnie ją sobie wybrała, ponieważ siedząc na niej mogła raz po raz, przechyliwszy się lekko na bok, oglądać w gładkiej powierzchni swe odbicie. Widok własnej twarzy bielejącej między dwiema liliami wodnymi zawsze dawał jej miłe poczucie zadowolenia z własnej osoby. Michaś wlókł się w ogonie pochodu. - Wiecznie tylko gdzieś idziemy - mamrotał do Janeczki, starając się, aby Mary go nie usłyszała - i nic z tego nie wychodzi... Mary obróciła się i spojrzała na niego gniewnie.

- Popraw sobie kapelusz! Michaś nasunął kapelusz na oczy. Był to granatowy ozdobiony lampasem kapelusik marynarski i Michaś uważał, że jest mu w nim bardzo do twarzy. Ale Mary Poppins patrzyła wzgardliwie i na niego, i na Janeczkę. - Ślicznie oboje wyglądacie! Nie ma co! Wleczecie się jak te dwa żółwie i buciki macie nie oczyszczone. - Dzisiaj Maciuś ma wychodne - powiedziała Janeczka - i chyba nie miał czasu ich wyczyścić przed wyjściem z domu. - Leń, nierób, próżniak, ot i cały Maciuś. Zawsze taki był i zawsze taki będzie - zrzędziła Mary, popychając wózek w kierunku swojej ulubionej ławki. Wyjęła z wózka Bliźnięta i starannie opatuliła Amelkę szalem. Spojrzała na swe odbicie w stawie, połyskujące w słońcu, i uśmiechnęła się z zadowoleniem, poprawiając na szyi nową jedwabną kokardę. Po czym wydobyła z wózka robotę na drutach. - A skąd wiesz, Mary, że Maciuś był zawsze leniwy? - spytała Jareczka. - Czy znałaś go przedtem, zanim przyszłaś do nas? - Nie zadawaj niepotrzebnych pytań, a nie dowiesz się niepotrzebnych rzeczy - odparła Mary z pewną siebie miną, biorąc się do roboty nowej kamizelki dla Jasia. - Ach, ona nigdy nie chce nam nic powiedzieć - narzekał Michaś. - Wiem o tym - westchnęła z żalem Janeczka. Ale dzieci szybko zapomniały o Maciusiu i zaczęły się bawić w państwo, a potem w czerwonoskórych, a potem jeszcze w skoczków tańczących po linie. A liną było oparcie zielonej ławki, na której siedzieli z Mary. - Uważajcie na mój kapelusz, dobrze? - powiedziała Mary Poppins. Kapelusz był brązowy z zatkniętym za wstążkę, która go opasywała, gołębim piórkiem. Michaś stąpał uważnie i ostrożnie, krok za krokiem, po oparciu ławki. Gdy dochodził do końca, zdejmował swój marynarski kapelusz i powiewał nim. - Janeczko! - wołał. - Jestem Królem, Zamku Władcą, a ty... - Cicho bądź, Michaś! - przerwała mu Janeczka i wskazała na przeciwległy brzeg stawu. - Spójrz! Dróżką wiodący brzegiem stawu szła jakaś wysoka, szczupła, dziwnie ubrana postać. Nieznajomy nosił pończochy w czerwone i żółte pasy i długą, luźną szatę, której brzegi wycięte były w ząbki, na głowie zaś miał żółto-czerwony spiczasty kapelusz z dużym rondem. Janeczka i Michaś przyglądali mu się z zaciekawieniem, gdy zbliżał się ku nim leniwym, niedbałym krokiem, z rękoma w kieszeniach i w nasuniętym na oczy kapeluszu. Gwizdał sobie głośno i gdy już był całkiem blisko, dzieci zauważyły, że końce jego długiej szaty i rondo kapelusza obszyte były małymi dzwoneczkami, które brzęczały melodyjnie za każdym jego ruchem. Był najdziwniejszą postacią, jaką dzieci kiedykolwiek w życiu widziały, a jednocześnie było w nim coś, co wydawało im się znajome. - Zdaje mi się, że już go kiedyś widziałam - powiedziała Janeczka marszcząc brwi i chcąc sobie przypomnieć, gdzie i kiedy to było. - I ja tak samo. Ale nie wiem, gdzie i kiedy - mówił Michaś, który stał na oparciu ławki starając się utrzymać równowagę i przypatrywał się pilnie owej dziwacznej postaci. Gwiżdżąc i podzwaniając dzwoneczkami Nieznajomy ukłonił się Mary Poppins i pochylił się nad wózkiem. - Dzień dobry, Mary! - powiedział i przytknął dwa palce do ronda kapelusza. - Co słychać? Mary spojrzała na niego znad swojej roboty. - Nie bądź zanadto ciekaw - powiedziała pociągając nosem. Janeczka i Michaś nie mogli dojrzeć twarzy Nieznajomego, ponieważ zasłaniało ją rondo kapelusza zsuniętego na oczy, ale sądząc ze sposobu, w jaki zabrzęczały dzwoneczki,

łatwo było wywnioskować, że owa dziwaczna postać roześmiała się. - Jak zawsze przy pracy - zauważył, spoglądając na jej robotę. - Zresztą, zawsze taka byłaś, nawet na dworze Jego Królewskiej Mości. Jeśli nie odkurzałaś tronu, to ścieliłaś Królowi łoże, a jeśli nie byłaś tym zajęta, czyściłaś królewskie klejnoty. Nie było takiej drugiej do pracy jak ty. - No, ale w żadnym razie nie da się tego powiedzieć o tobie - rzekła Mary gniewnie. - Ach - roześmiał się Nieznajomy - właśnie że nie masz racji! Stale jestem zajęty. Próżnowanie zabiera mnóstwo czasu! Właściwie to cały czas! Mary Poppins zacisnęła usta i nic nie odpowiedziała. Nieznajomy zachichotał. - No, ale muszę już iść - powiedział. - Do zobaczenia. Przyłożył palec do dzwoneczków kapelusza i pogwizdując oddalił się wolnym krokiem. Janeczka i Michaś popatrywali na niego, dopóki nie zniknął im z oczu. - Nicpoń i Ladaco! - rozległ się nagle głos Mary i gdy dzieci obróciły się, zauważyły, że i ona patrzy w ślad za odchodzącym. - Kto to był ten człowiek, Mary? - spytał Michaś. - Właśnie powiedziałam - odpaliła. - Ty mówiłeś, że jesteś Królem, Zamku Władcą, ale przecież nie jesteś. Natomiast ten, co tu był, jest Nicponiem i Ladaco. - Myślisz, że to ten z wierszyka dla dzieci? - spytała z zapartym tchem Janeczka. - Ale przecież to, co jest w wierszykach dla dzieci, nie dzieje się naprawdę - zaprotestował Michaś. - A jeśli to prawda, to gdzie jest w takim razie Król, Zamku Władca? - Psst... - rzekła Janeczka, kładąc Michasiowi rękę na ramieniu. Mary Poppins odłożyła na bok robotę i spojrzała dalekim wzrokiem poprzez staw. Janeczka i Michaś siedzieli w milczeniu, w nadziei, że jeśli będą cicho, Mary opowie im całą historię. Bliźnięta, przytulone do siebie w jednym końcu wózka, patrzyły uroczyście na Mary, Amelka zaś - w drugim - spała smacznie. - Otóż Król, Zamku Władca - zaczęła Mary Poppins z rękoma złożonymi na kłębku wełny, spoglądając w dal, ponad głowami dzieci, jakby ich wcale nie było - Król, Zamku Władca mieszkał w kraju tak dalekim, że mało kto w ogóle wiedział, gdzie ten kraj był. Pomyślcie o czymś najdalszym, o czym tylko możecie pomyśleć, a będzie to jeszcze dalej; pomyślcie o czymś najwyższym, o czym tylko możecie pomyśleć, a będzie to jeszcze wyżej; pomyślcie tylko o czymś najgłębszym, o czym tylko możecie pomyśleć, a będzie to jeszcze głębiej. I - ciągnęła dalej - gdybym zaczęła wyliczać wam jego bogactwa, siedzielibyśmy tu aż do przyszłego roku i bylibyśmy dopiero w połowie listy jego skarbów. Był ten Król przeogromnie, nieprawdopodobnie, no wprost szaleńczo bogaty. I była tylko jedna jedyna rzecz, jakiej nie posiadał. A tą rzeczą był rozum. Jego państwo pełne było kopalń złota, a jego poddani posłuszni, szczęśliwi i bogaci. Miał ten Król dobrą żonę i czworo tłustych dzieci - a może nawet pięcioro. Bo nigdy ten Król nie mógł sobie dokładnie przypomnieć, ile ich było, ponieważ miał bardzo złą pamięć. Zamek królewski był ze srebra i granitu, skrzenie pełne były złota, a jego korona wysadzana brylantami wielkości kaczych jajek. Miał ten Król wiele wspaniałych miast, a na morzu okrętów. A do pomocy miał Wielkiego Lorda Kanclerza, który wiedział dokładnie, co jest czym i co jest niczym, i zawsze udzielał Królowi rad. Ale Król sam nie miał ani krzty rozumu. Był całkowicie i bez reszty głupi i co więcej, zdawał sobie z tego sprawę! Zresztą, nie mógł o tym nie wiedzieć, gdyż począwszy od Królowej i Lorda Kanclerza w dół, każdy bezustannie przypominał mu o tym fakcie. Nawet konduktorzy autobusowi i kierowcy, i sprzedawcy w sklepach z trudem mogli się powstrzymać, aby nie dać Królowi do zrozumienia, że wiedzą o tym, że jest głupi. I nie

można nawet powiedzieć, żeby go nie lubili. Po prostu tylko nie mieli dla niego szacunku. Nie było to wcale winą Króla, że był tak bardzo głupi. Po raz nie wiadomo który starał się nauczyć rozumu, już od samego dzieciństwa. W czasie lekcji, nawet gdy był już dorosły, nieraz zalewał się łzami i wycierając oczy gronostajowym trenem, wołał z płaczem: - Wiem, że nigdy niczego się nie nauczę, więc dlaczego mnie męczycie? Ale mimo to jego nauczyciele nie przestawali się wysilać, by go czegoś nauczyć. Ze wszystkich stron świata przybywali profesorowie, by spróbować nauczyć czegokolwiek Króla, Zamku Władcę, choćby nawet takiej prostej rzeczy, jak dwa razy dwa albo że k-o-t znaczy kot. Ale nie mogli dać rady. Pewnego razu Królowa wpadła na taki pomysł. - Wyznaczmy - powiedziała do Lorda Kanclerza - wysoką nagrodę profesorowi, który nauczyłby Króla choć trochę rozumu! I jeśli pod koniec miesiąca to mu się nie uda, ten profesor zastanie ścięty, a głowa jego zatknięta na szpicu bramy wjazdowej jako ostrzeżenie dla tych profesorów, których wysiłek nie zostanie uwieńczony powodzeniem. A ponieważ większość z nich była raczej biedna, a nagroda przedstawiała pokaźną sumę pieniędzy, profesorowie wciąż zjeżdżali się licznie na zamek królewski i wciąż bez powodzenia, tracąc razem z nadzieją i swoje głowy. I na żelaznych szpicach bramy zamkowej coraz więcej było ściętych głów. Sprawa wyglądała coraz gorzej. Wreszcie Królowa odezwała się do Króla w te słowa: - Adalbercie (bo takie było prywatne imię Króla), myślę, doprawdy, że rządy w naszym państwie powinieneś przekazać mnie oraz Lordowi Kanclerzowi, ponieważ obydwoje znamy się na tym dużo lepiej od ciebie. - Ależ to byłoby niesprawiedliwe! - zaprotestował Król. - Mimo wszystko jest to moje królestwo! Wreszcie Król dał za wygraną, gdyż wiedział, że Królowa jest mądrzejsza od niego. Ale tak mu dokuczało to, że był rządzony przez kogo innego na własnym zamku, i tak przyzwyczaił się do noszenia zagiętego berła, którego rączkę gryzł bezustannie, że w dalszym ciągu przyjmował profesorów i w dalszym ciągu próbował nauczyć się rozumu, i dalej płakał, widząc, że żaden z nich nie potrafi mu w tym pomóc. Płakał zarówno nad swoim losem, jak i nad losem profesorów, widząc ich głowy na żelaznych szpicach bramy zamkowej. Każdy nowo przybyły profesor zjawiał się pełen nadziei i zapewnień i zaczynał od pytań, których jego poprzednik jeszcze Królowi nie stawiał. - Ile będzie sześć i siedem, Wasza Królewska Mość? - pytał młody, przystojny profesor, który przyjechał z dalekich stron. Król myślał z wysiłkiem przez chwilę. Wreszcie po namyśle odpowiedział: - No, oczywiście, dwanaście! - Aj-aj-aj - rzekł Lord Kanclerz, stojący za tronem królewskim. Profesor jęknął. - Sześć i siedem jest trzynaście, Wasza Królewska Mość! - Ach, przepraszam! Ale proszę mi zadać inne pytanie, profesorze! Jestem pewien, że na następne odpowiem jak trzeba. - No dobrze. Więc ile będzie pięć i osiem? - Hm... m... m... Za chwilę... Proszę mi nie mówić. Już, już mam na języku: Aha! Już wiem. Pięć i osiem jest jedenaście. - Aj-aj-aj - jęknął Lord Kanclerz. - Trzynaście! - krzyknął młody profesor z rozpaczą. - Ależ, mój kochany, sam powiedziałeś przed chwilą, że sześć i siedem jest trzynaście, więc jakim sposobem pięć i osiem też może być trzynaście? Przecież nie może być dwóch trzynastu? - pytał Król. Ale młody profesor tylko pokiwał głową, rozluźnił kołnierz na szyi i poszedł za katem.

- Proszę mi powiedzieć, czy jest więcej niż jedno trzynaście? - pytał Król gorączkowo. Lord Kanclerz odwrócił się z niesmakiem. - Tak mi żal - rzekł Król do siebie. - Był taki przystojny. Szkoda, że jego głowa zawiśnie na bramie zamkowej... A potem Król uczył się pilnie arytmetyki, w nadziei, że kiedy zjawi się następny profesor, będzie mógł mu dać właściwe odpowiedzi na jego pytania. Siadał na stopniach zamku, niedaleko zwodzonego mostu, z tabliczką mnożenia na kolanach, przepowiadając ją sobie półgłosem. I gdy patrzył w książkę, wszystko szło jak najlepiej, ale kiedy zamykał oczy i chciał ją sobie przypomnieć, wszystko szło jak najgorzej. - Siedem razy jeden - siedem, siedem razy dwa - trzydzieści trzy, siedem razy trzy czterdzieści pięć - zaczął sobie przepowiadać pewnego dnia. I kiedy okazało się, że się pomylił, odrzucił książkę ze wstrętem. - Ach, wszystko na nic! Na nic! Ja już nigdy nie zmądrzeję! - zawołał w rozpaczy. A potem, jako że nie mógł płakać bez końca, wytarł oczy i usiadł z powrotem na swym złotym tronie. I kiedy to uczynił, wydał nagle z siebie okrzyk zdziwienia, na drodze bowiem wiodącej do zamku ukazała się postać Nieznajomego. - Hej! Coś ty za jeden? - zapytał Król, gdyż nie mógł zapamiętać niczyjej twarzy. - Powiem ci - odparł Nieznajomy - ale przedtem ty mi powiedz, coś ty za jeden? - Jestem Królem, Zamku Władcą - odpowiedział Król, unosząc w górę berło i starając się przybrać ważną minę. - A jam Nicpoń i Ladaco - odparł Nieznajomy. Król otworzył szeroko oczy ze zdziwienia. - Tak? Doprawdy? To ciekawe! Bardzo jestem rad, że cię poznałem. A czy wiesz, ile jest siedem razy siedem? - Nie, nie wiem. A na co mi to? Król wydał donośny okrzyk zachwytu i zbiegając ze stopni tronu uściskał Nieznajomego. - Nareszcie, nareszcie! - wołał. - Znalazłem przyjaciela! Zamieszkasz ze mną! To, co jest moje, będzie twoje. Spędzimy życie razem! - Ależ, Adalbercie - zaprotestowała Królowa - to jest człowiek z pospólstwa! Nie możesz się z nim zadawać! - Wasza Królewska Mość - powiedział Lord Kanclerz z powagą - to jest niemożliwe! Ale tym razem Król mu się oparł. - To jest całkiem możliwe! - rzekł tonem prawdziwie królewskim. - Kto tutaj jest królem, ja czy ty? - No, ściśle mówiąc, to Wasza Królewska Mość, ale... - A więc w porządku. Ubierzcie go w szatę z dzwoneczkami, zostanie moim nadwornym błaznem. - Co za szaleństwo! - zawołała Królowa. - Czy potrzebny nam jest jeszcze jeden? Ale Król nie odpowiedział. Otoczył ramieniem szyję Nieznajomego i obydwaj w pląsach skierowali się ku drzwiom. - Ty pierwszy - rzekł Król dworsko. - Nie, ty pierwszy - rzekł Nieznajomy. - Wobec tego pójdziemy razem! - powiedział Król wspaniałomyślnie i poszli razem, trzymając się pod ramię. I od tego dnia Król nawet nie usiłował odrabiać swoich lekcji. Ułożył stos ze wszystkich książek i spalił je na dziedzińcu zamkowym, po czym razem ze swym nowym przyjacielem zatańczyli dokoła płonącego ogniska, śpiewając: Jestem Królem, Zamku Władcą, A tyś Nicpoń i Ladaco.

- Czy to jest jedyna piosenka, jaką potrafisz śpiewać? - spytał Błazen pewnego dnia. - Niestety, tak! - odrzekł Król smutno. - A czy ty znasz inne? - Och, pewnie, że znam! - rzekł Błazen. I zanucił cichutko: Pszczółko, pszczółko złota, Z kwietnego ogrodu, Ześlij mi do chleba Trochę swego miodu! i: Chłopcy i dziewczynki, ustawmy się w koło, Będziemy się bawić, bawić się wesoło! - Cudownie! - zawołał Król klaszcząc w dłonie. A teraz posłuchaj. Właśnie przed chwilą sam jedną ułożyłem: Każdy pies i każdy cap Nienawidzi wściekle żab! - Hm - powiedział Błazen - wcale niezła. - Poczekaj! - rzekł Król. - W tej chwili ułożyłem jeszcze jedną. I zdaje mi się, że ta będzie lepsza. Tylko słuchaj uważnie. I zaśpiewał: Zerwij mi kwiatek I gwiazdkę schwyć z nieba, Dziegciem posmaruj I zjedz do chleba. - Brawo! - zawołał Błazen. - Zaśpiewajmy ją razem! I obydwaj z Królem zaczęli tańczyć i skakać po całym zamku, śpiewając obydwie piosenki Króla, jedną po drugiej. A kiedy już byli zmęczeni śpiewaniem, położyli się w głównym przedsionku i usnęli. - Jest z nim coraz gorzej i gorzej - powiedziała Królowa do Lorda Kanclerza - i co my zrobimy? - Słyszałem niedawno - mówił Lord Kanclerz - że najmądrzejszy człowiek w naszym królestwie, najsławniejszy ze wszystkich profesorów przyjeżdża jutro. Może on nam coś pomoże... I nazajutrz najsławniejszy ze wszystkich profesorów o umówionej porze zjawił się na zamku. W ręku trzymał niewielką, czarną walizeczkę. Mżył drobny deszczyk, ale cały dwór zebrał się na podeście schodów wiodących do zamku, aby go powitać. - Jak wam się zdaje - zapytał szeptem Król - czy on w tej walizeczce nosi swój rozum? Ale Błazen, który grał w kości u stóp królewskiego tronu, uśmiechnął się tylko i w dalszym ciągu podrzucał kostki. - A teraz, jeśli Wasza Królewska Mość pozwoli - rzekł najsławniejszy profesor z powagą - zaczniemy od arytmetyki. Czy Wasza Królewska Mość mógłby mi odpowiedzieć na następujące pytanie: jeśli dwaj mężczyźni i jeden chłopiec toczą beczkę przez pole koniczyny w połowie czerwca, to ile mają nóg? Król popatrzył na niego przez chwilę, pocierając berłem policzek. Błazen podrzucił kostkę do góry i zręcznie schwytał ją na wierzch dłoni.

- Czy warto się nad tym głowić? - spytał Król uśmiechając się wesoło. Najważniejszy profesor szeroko otworzył oczy i sparzał zdumiony na Króla. - Prawdę mówiąc, to nie warto - odparł spokojnie. - Ale może Wasza Królewska Mość odpowie mi na inne pytanie: jak głębokie jest morze? - Dostatecznie głębokie, żeby mógł po nim płynąć okręt. Najważniejszy profesor znowu szeroko otworzył oczy i potrząsnął brodą zdumiony. Uśmiechnął się. - Wasza Królewska Mość, jaka jest różnica między gwiazdą a kamieniem i między ptakiem a człowiekiem? - Nie ma żadnej różnicy, profesorze. Kamień jest gwiazdą, która nie świeci, a człowiek jest ptakiem, który nie ma skrzydeł. Najważniejszy profesor zbliżył się do Króla i zaczął mu się przyglądać z podziwem. - Jaka jest najlepsza rzecz na świecie? - spytał łagodnie. - Próżnowanie - odparł Król wymachując swym zagiętym berłem. - O Boże, Boże! - załkała Królowa. - To straszne! - Aj-aj-aj! - jęknął Lord Kanclerz. A najważniejszy profesor wbiegł na stopnie tronu i stanął przed królewskim obliczem. - Kto cię nauczył tego wszystkiego, Królu? - zapytał. Król wskazał berłem na Błazna, który wciąż podrzucał kostkę na dłoni. - Jego - odparł niegramatycznie. Najważniejszy profesor uniósł do góry swe krzaczaste brwi. Błazen spoglądał nań z uśmiechem. Znów podrzucił kostkę, a profesor schylił się i złapał ją w locie. - Ha! - zawołał. - Wiem, kim jesteś! Nawet w twoim błazeńskim stroju z dzwoneczkami poznałem, żeś ty Nicpoń i Ladaco! - Cha-cha-cha! - roześmiał się Błazen. - A czego on jeszcze nauczył Waszą Królewską Mość? - zwrócił się profesor do Króla. - Śpiewać - odpowiedział Król. Po czym wstał i zaśpiewał: Krowa czarno-biała Na drzewie siedziała, Gdybym był tą krową, To nie byłbym sobą. - Bardzo słusznie - rzekł najważniejszy profesor. - I co jeszcze? Król zanucił znowu miłym głosem: Ziemia kręci się wkoło, Na bok się nie przechyla, W ten sposób, aby morze Nie mogło się z brzegów wylać. - Święta prawda - zauważył najważniejszy profesor. - I jeszcze coś? - Ach, tak, tak! - powiedział Król zachwycony swym sukcesem. - Proszę posłuchać. Gdybym ja się uczył, Uczył się szalenie, Tobym nie miał wtedy, Czasu na myślenie. - Albo, panie profesorze, może wolałby pan taką piosenkę:

Nie obejdziesz świata wkoło, O tym nawet nikt nie myśli, Bo przybylibyśmy tylko Tam, skądżeśmy wyszli. Najważniejszy profesor zaczął klaskać w dłonie. - Umiem jeszcze jedną - rzekł Król - jeśli chciałby pan posłuchać. - Proszę, niech Wasza Królewska Mość zaśpiewa. Król zwrócił głowę w stronę Błazna, uśmiechnął się chytrze i zaśpiewał: Wszystkich ważnych profesorów Za to, że są tacy głupi, Jeszcze w wczesnym niemowlęctwie Trzeba było zakatrupić. Pod koniec piosenki najważniejszy profesor wybuchnął głośnym śmiechem i padł do królewskich nóg. - Królu - powiedział - żyj nam długie lata. Nie jestem ci wcale potrzebny! I nic już nie mówiąc, zbiegł ze schodów i zdjął z siebie płaszcz, surdut i kamizelkę. A potem rzucił się na trawnik i kazał sobie podać porcję truskawek z bitą śmietaną i duży kufel piwa. - Aj-aj-aj! - zawołał zgorszony Lord Kanclerz, gdyż wszyscy dworzanie również zbiegli ze schodów i również zdjęli surduty, i zaczęli się tarzać po mokrej trawie. - Truskawek i piwa! Truskawek i piwa! - wołali spragnieni. - Dajcie mu nagrodę! - rzekł najważniejszy profesor sącząc piwo przez słomkę i wskazując palcem na Błazna. - Nie chcę nagrody! - zawołał Błazen ze śmiechem. - Co ja z nią zrobię? Z tymi słowy wstał, włożył kostkę do kieszeni i poszedł w kierunku bramy. - Hej! Dokąd idziesz? - spytał Król z niepokojem. - Byle gdzie! Gdzie mnie oczy poniosą! - rzekł Błazen idąc drogą niedbałym krokiem. - Poczekaj na mnie! - zawołał Król, plącząc się w fałdach swego trenu i pędząc w dół po schodach. - Adalbercie! Co czynisz? Zapomniałeś, kim jesteś! - wołała zrozpaczona Królowa. - Wcale nie, moja droga - odpowiedział jej Król. - Przeciwnie. Przypomniałem sobie po raz pierwszy w życiu, kim jestem. I szybko pobiegł drogą, dogonił Błazna i uściskał go. - Adalbercie! - zawołała znowu Królowa. Lecz Król nie zwrócił na to najmniejszej uwagi. Deszcz ustał, ale powietrze było przepojone jakąś wilgotną jasnością. I nagle ze słońca wystrzeliła tęcza i ogromnym łukiem oparła się o aleję wiodącą do zamku. - A gdybyśmy tak poszli tą drogą? - wskazując na tęczę spytał Błazen. - Co? Tęczą? A czy jest dosyć mocna? Czy nas utrzyma? - Spróbuj! Król spojrzał na tęczę, na jej lśniące pasy: fioletowy, błękitny, zielony, żółty, pomarańczowy i czerwony. I spojrzał na Błazna. - Dobrze! Spróbuję! - powiedział. - Chodźmy! I stanął na kolorowej drodze. - Świetnie się trzyma! - zawołał zachwycony. I pobiegł szybko tęczowym mostem trzymając tren w ręku. - Jestem Królem, Zamku Władcą! - śpiewał tryumfalnie. - A jam Nicpoń i Ladaco! - wtórował mu Błazen biegnąc za nim.

- Ależ to niemożliwe! - rzekł Lord Kanclerz dysząc ciężko. Najważniejszy profesor zaśmiewał się i dopominał o nową porcję truskawek z bitą śmietaną. - Czy coś, co dzieje się naprawdę, może być niemożliwe? - pytał. - Ależ to jest wbrew wszelkim prawom! - wołał Lord Kanclerz i twarz jego spurpurowiała z wściekłości. Królowa wydała z siebie rozpaczliwy krzyk. - Ach, Adalbercie, wróć! - błagała. - Już nigdy nie będę ci wypominała, że jesteś głupi, bylebyś tylko wrócił. Król spojrzał w dół przez ramię i przecząco potrząsnął głową, a Błazen roześmiał się głośno. Szli w górę obydwaj coraz wyżej i wyżej, wspinając się na tęczę. Wtem coś błyszczącego i zagiętego upadło do stóp Królowej. Było to berło. W chwilę potem stało się to samo z królewską koroną. Królowa wyciągnęła błagalnie ręce. Ale jedyną odpowiedzią Króla była piosenka, którą zaśpiewał wysokim, drżącym głosem: Żegnaj, o miła, I nie płacz, miła, Wszak mądra jesteś I jam mądry, miła! Błazen pogardliwym ruchem dłoni zrzucił jej z góry kostkę do gry. Po czym lekko popchnął Króla i przynaglił go, żeby szedł szybciej. Król podkasał swój tren i zaczął biec, a Błazen biegł za nim. Wspinali się coraz wyżej i wyżej szeroką, kolorową drogą, aż między nimi a ziemią przepłynęła chmura i Królowa, która spoglądała na nich z dołu, znikła im z oczu. Wszak mądra jesteś I jam mądry, miła! Piosenka Króla odbiła się echem i Królowa usłyszała ostatnie jej tony, kiedy postać Króla już znikła. - Aj-aj-aj - powiedział Lord Kanclerz - takie rzeczy po prostu n i e p o w i n n y się zdarzać! A Królowa zasiadła obok pustego tronu i szlochała. - Ach! Ach! - łkała cichutko zasłaniając twarz rękoma. - Mój Król odszedł i jestem pogrążona w wielkiej rozpaczy, i nigdy już nic nie będzie tak, jak było dotąd. A tymczasem Król i Błazen wdrapali się na sam wierzchołek tęczy. - Co za wspinaczka! - zawołał Król siadając i owijając się szczelnie w płaszcz. - Posiedzę sobie tutaj chwilkę, a może i dłużej. A ty idź dalej! - A nie będziesz się czuł samotny? - spytał Błazen. - Ach, skąd! Dlaczego miałbym się czuć samotny? Tu w górze jest bardzo miło i spokojnie. I zawsze mogę tu sobie rozmyślać albo, co lepsze, spać. Co mówiąc, wyciągnął się na tęczy, podłożywszy sobie płaszcz pod głowę. Błazen pochylił się nad Królem i ucałował go. - Żegnaj, Królu! - rzekł cicho. - Nie jestem ci już na nic potrzebny. Opuścił Króla, który spał spokojnie, i gwiżdżąc przeszedł na drugą stronę tęczy. I odtąd Błazen znowu rozpoczął swą wędrówkę po świecie, tak jak to czynił przedtem, zanim spotkał Króla, gdy chodził sobie śpiewając i pogwizdując i gdy żył tylko chwilą. Niekiedy oddawał przysługi innym królom i wysoko postawionym osobistościom, a kiedy indziej znów szedł między prostych ludzi mieszkających w małych uliczkach i bie-

dnych zaułkach. Niekiedy wkładał na siebie wspaniałe szaty, a kiedy indziej znów takie ubogie, jakie mało kto w życiu oglądał. I dokądkolwiek przychodził, wszędzie przynosił szczęście pod dach domu, w którym się zjawiał. Mary Poppins zamilkła. Ręce jej przez chwilę jeszcze spoczywały na kolanach, a spojrzenie, jak gdyby nic nie widzące, biegło w dal, aż poza staw. Wreszcie westchnęła i lekko wzruszyła ramionami. - No - rzekła krótko - a teraz marsz do domu! Obróciła się i jej wzrok spotkał się z utkwionym w nią wzrokiem Janeczki. - Nie gap się tak na mnie - rzekła cierpko. - A ty, mój drogi - zwróciła się do Michasia zejdź w tej chwili z ławki. Czy chcesz skręcić sobie kark i narobić mi kłopotów, żebym musiała wołać na pomoc policjanta? Usadowiła Bliźnięta w wózku, który popchnęła szybkim, niecierpliwym gestem. Janeczka i Michaś szli obok. - Ciekaw jestem, dokąd poszedł Król, kiedy tęcza znikła - rzekł Michaś w zamyśleniu. - Poszedł tam, dokąd poszła tęcza - powiedziała Janeczka - ale ciekawa jestem, co się stało z Nicponiem... Mary popychała przed sobą wózek w kierunku Alei Klonowej. I kiedy dzieci znalazły się na jej zakręcie, Michaś chwycił Janeczkę za rękę. - Spójrz! To on! - zawołał rozgorączkowany, wskazując na bramę parkową. Wysoka szczupła postać, ubrana w dziwaczny strój w czerwono-żółte pasy, zmierzała w kierunku wyjścia. Nieznajomy przystanął na chwilę, pogwizdując i rozglądając się na obie strony ulicy Czereśniowej. Potem wolnym krokiem przeszedł na drugą stronę ulicy, kierując się ku ogrodzeniu jednego z domów. - To jest nasz dom! - szepnęła Janeczka rozpoznając sztachety otaczające Numer Siedemnasty po brakującej od niepamiętnych czasów cegle w podmurowaniu. - Widzisz? Wszedł do naszego domu! Biegnij, Michasiu, dogońmy go! I puścili się pędem, przeganiając Mary prowadzącą wózek. - Hola! Hola! Tylko bez zabawy w konie! - powiedziała Mary chwytając Michasia za ramię. - Bo my byśmy chcieli... - zaczął bąkać Michaś. - Co ja powiedziałam? - spytała, piorunując go takim spojrzeniem, że nie ośmielił się jej sprzeciwić. - Idź jak przyzwoity człowiek. A ty, moja droga - zwróciła się do Janeczki pomóż mi popychać wózek. Janeczka, niechętnie, szła krok w krok obok Mary Poppins. Mary miała zasadę, że nikomu poza nią nie wolno było popychać wózka. Ale dziś zdawało się Janeczce, że bardzo zależało jej na tym, żeby nie pobiegli naprzód. Poza tym Mary, która zwykle szła tak szybko, że trudno było dotrzymać jej kroku, wlokła się dzisiaj Aleją Klonową jak ślimak, zatrzymując się co kilka chwil, rozglądając się dokoła i przystając co najmniej minutę przed każdym koszykiem na śmieci. Wreszcie, a wydawało się dzieciom, że trwało to długie godziny, dotarli do bramy parkowej. Przez cały czas Mary trzymała Janeczkę i Michasia obok siebie, dopóki nie doszli do furtki z Numerem Siedemnastym. Wtedy to Janeczka i Michaś umknęli jej i pobiegli pędem przez ogród. Dzieci zajrzały za krzak bzu. Nieznajomego nie było! Szukały go pod rododendronami, w oranżerii, w szopie, gdzie były narzędzia ogrodnicze, w beczce. Zajrzały nawet między zwoje gumowego węża. Nicponia nigdzie nie było. W ogrodzie znajdowała się tylko jedna osoba. Był nią Maciuś. Właśnie spał na środku trawnika, oparty o kosiarkę do strzyżenia trawy.

- Pewnieśmy się wyminęli! - rzekł Michaś. - Musiał pójść krótszą drogą i wyszedł boczną furtką. Już go teraz nie spotkamy. I podszedł do kosiarki. Janeczka, stanąwszy obok, patrzyła dobrotliwie na Maciusia. Stary filcowy kapelusz o zgniecionym denku zakrywał mu twarz. - Ciekaw jestem, jak mu się udało wychodne... - szepnął Michaś cichutko, aby go nie obudzić. Ale chociaż szept był naprawdę cichutki, Maciuś musiał go jakoś usłyszeć, gdyż poruszył się we śnie i ułożył wygodniej, oparty wciąż o kosiarkę. A kiedy się poruszył, rozległ się delikatny brzęczek, jak gdyby dźwięk maleńkiego dzwoneczka. Janeczka podniosła nagle głowę do góry i spojrzała na Michasia. - Słyszałeś? - szepnęła. Michaś skinął głową. Maciuś znów się poruszył i coś zamamrotał przez sen. Dzieci pochyliły się, nasłuchując. - Krowa czarno-biała - mruczał niewyraźnie, pochrapując - na drzewie siedziała... hrm... hrm... hrm... - to nie byłbym sobą... Hrrm... Dzieci pochylone nad Maciusiem spojrzały po sobie zdumionym wzrokiem. - Takiemu to dobrze! - rozległ się nagle ostry głos Mary; okrzykowi towarzyszyło głośne pociągnięcie nosem. Stanęła przy nich, także patrząc na Maciusia. - Leń, nierób i próżniak - powiedziała gniewnie. Ale, widać, nie musiała być aż tak bardzo zagniewana, bo wyjęła z kieszeni chusteczkę do nosa i wsunęła ją pod policzek Maciusia spoczywający na kosiarce. - Będzie miał przynajmniej czystą twarz, jak się obudzi. Pewnie się zdziwi - dodała zgryźliwie. Ale Janeczka z Michasiem zauważyli, z jaką czułością pochyliła się, by nie obudzić Maciusia, i ile łagodności miała w oczach, gdy się oddalała. Dzieci poszły za nią cichutko, na paluszkach, patrząc na siebie porozumiewawczo. I każde z nich wiedziało, że drugie je rozumie. Mary Poppins wtoczyła wózek po schodach do przedpokoju. Drzwi frontowe otwarły się z cichym zgrzytem. A Maciuś w ogrodzie spał dalej... Tego samego wieczoru, gdy dzieci weszły do pokoju ojca, zastały go strasznie zagniewanego. Pan Banks bowiem, który wybierał się właśnie na proszoną kolację, nie mógł odszukać swojej najlepszej spinki. - Na Boga żywego, tutaj się znalazła! - zawołał nagle. - W puszce z pastą do podłogi na mojej toalecie. To robota Maciusia! Wyrzucę tego drapichrusta lada dzień. To nicpoń i ladaco! I pan Banks ani rusz nie mógł zrozumieć, dlaczego, gdy to powiedział, Janeczka z Michasiem wybuchnęli takim szalonym śmiechem.

Rozdział siódmy

MARY MA WYCHODNE - Co? Nie ma dziś leguminy? - spytał Michaś, gdy Mary Poppins objuczona talerzami, dzbankami i nożami zaczęła nakrywać do stołu w dziecinnym pokoju. Mary odwróciła się i spojrzała na Michasia oburzona. - Mam dziś wychodne, więc zamiast leguminy będzie na deser chleb z masłem i z dżemem truskawkowym. Dużo jest na świecie chłopców, którzy byliby wdzięczni za taki deser. - A ja nie! - zrzędził Michaś. - Ja chcę leguminy, i już. - Chcę! Chcę! Wiecznie ci się tylko czegoś zachciewa! Jak nie tego, to tamtego. Niedługo zachce ci się księżyca. Michaś włożył ręce do kieszeni i nadąsany podszedł do okna. Na parapecie okiennym klęczała Janeczka wpatrzona w roziskrzone, mroźne niebo. Michaś również wgramolił się na okno, wciąż ogromnie nadąsany. - A pewnie... - mruczał. - Pewnie, że chce mi się księżyca! Ale wiem, że go nie dostanę. Bo ja nigdy nie dostaję tego, co chciałbym mieć. - Spostrzegłszy gniewny błysk w oczach Mary, szybko się odwrócił. - Janeczko - powiedział - nie będzie dziś leguminy. - Nie przeszkadzaj mi. Czy nie widzisz, że liczę? - rzekła Janeczka, przyciskając nos do szyby okiennej tak, że spłaszczył jej się na czubku jak guziczek. - Co liczysz? - spytał Michaś, nie bardzo nawet ciekaw, gdyż cały pochłonięty był myślą o leguminie. - Spadające gwiazdy. O, spójrz, teraz znowu jedna spadła. To już siódma. I jeszcze jedna. To osiem. A ta, co teraz spada nad parkiem, to już dziewiąta. - O, a jedna wpadła do komina admirała Buma! - zawołał Michaś, wyciągając szyję i zupełnie zapominając o leguminie. - A ta maleńka gwiazdeczka, spójrz, wystrzeliła z nieba na drugą stronę naszej ulicy. Widzisz, jak pięknie świeci takim zimnym blaskiem - powiedziała Janeczka. - Ach, tak bym strasznie chciała, żebyśmy tam byli! Mary, dlaczego gwiazdy spadają z nieba za ziemię? - Czy ktoś je wystrzela z armaty? - pytał Michaś. Mary Poppins drwiąco pociągnęła nosem. - Co wy sobie wyobrażacie? Że czym ja jestem? Chodzącą encyklopedią? Że muszę wszystko wiedzieć od A do Z? - pytała gniewnie. - Proszę kończyć kolację i iść spać! Kazała im wrócić do stołu i spuściła żaluzję. - I proszę nie pleść bzdur! - powiedziała jeszcze. - Spieszę się. Dzieci musiały teraz jeść tak szybko, że zdawało im się, iż się udławią. - Czy mogę prosić o jeszcze jeden kawałek chleba? - spytał Michaś wyciągając rękę do tacy z kromkami chleba posmarowanymi masłem. - Nie. Już i tak zjadłeś za dużo. Weź sobie herbatniczek i kładź się do łóżka. - Ale... - Bez żadnych „ale”, bo pożałujesz! - rzekła groźnie. - Ja się rozchoruję, zobaczysz - powiedział Michaś do Janeczki, ale zupełnym szeptem, ponieważ Mary miała taką minę, że było znacznie rozsądniej nie odzywać się w ogóle. Ale Janeczka puściła mimo uszu odezwanie się Michasia. Jadła powoli swój herbatniczek i przez szparę w żaluzji wpatrywała się z uwagą w mroźne niebo. - Trzynaście, czternaście, piętnaście, szesnaście. - Powiedziałam czy nie, że już najwyższy czas iść do łóżek? - rozległ się znowu głos Mary za ich plecami.

- Tak, tak, Mary, już idziemy! I dzieci pobiegły do dziecinnego pokoju, a za nimi, jak gradowa chmura, sunęła Mary Poppins. Nie upłynęło pół godziny, gdy Mary opatulała już Bliźnięta, szybkimi, gniewnymi ruchami rąk wpychając brzegi prześcieradeł i kocyków pod materac. - Tak - mruknęła - to będzie wszystko na dzisiaj. I jeśli usłyszę choćby jedno słowo... dodała, ale nie dokończyła zdania, gdyż jej spojrzenie było bardziej wymowne niż słowa. - Będzie bura - dokończył Michaś za nią, ale szeptem i pod kołdrą, gdyż zdawał sobie sprawę, czym by groziło, gdyby powiedział to głośno. Mary cichutko wysunęła się z pokoju i tylko słychać było leciutki szelest jej nakrochmalonego fartucha i ledwo dosłyszalny, krótki trzask zamykanych drzwi. Następnie dzieci usłyszały, jak lekką stopą - tap-tap, tap-tap - szybko zbiegła schodami na dół. - Zapomniała zapalić nocną lampkę. Musiała się chyba bardzo spieszyć - powiedział Michaś, wysuwając głowę zza rogu poduszki. - Ciekaw jestem, dokąd poszła... - I zostawiła podniesioną żaluzję - powiedziała Janeczka, siadając na łóżku. - To świetnie, będziemy mogli patrzeć na spadające gwiazdy! Spadziste dachy ulicy Czereśniowej lśniły zimnym blaskiem i światło księżyca pełgało po ich stromych pochyłościach, kładąc się bezszelestnie na ciemne otchłanie między domami. Wszystko jarzyło się i błyszczało. Ziemia była tak samo jasna, jak niebo. - Siedemnaście, osiemnaście, dziewiętnaście, dwadzieścia - mówiła Janeczka wciąż licząc spadające gwiazdy. Natychmiast, gdy tylko jedna znikała, na jej miejsce zjawiała się druga, aż w końcu zdawało się, że całe niebo drga i jarzy się światłem spadających gwiazd. - Wyglądają zupełnie jak fajerwerki - powiedział Michaś. - Albo jak cyrk. Jak ci się zdaje, Janeczko, czy w niebie jest cyrk? - Nie wiem - odparła Janeczka z powątpiewaniem. - Wiem, że jest tam Wielka Niedźwiedzica, Mała Niedźwiedzica i Byk, i Lew. Ale o cyrku nic nie słyszałam. - Mary by wiedziała - rzekł Michaś, kiwając głową. - Tak, ale na pewno nie chciałaby nam powiedzieć - westchnęła Janeczka, znów odwracając się w stronę okna. - Ile to ja naliczyłam? Dwadzieścia dwie? Ach, spójrz, Michasiu, jaka cudna gwiazda - widzisz? - I Janeczka aż podskoczyła na łóżku z wielkiego wrażenia. Bardzo duża i jasna gwiazda, większa niż dzieci kiedykolwiek w życiu widziały, spadała z nieba w kierunku ich domu. Różniła się od innych gwiazd tym, że zamiast spadać prosto w dół, kręciła się wkoło i wirowała w powietrzu w bardzo zabawny sposób. - Schowaj głowę, Michasiu? - zawołała nagle Janeczka. - Leci na nas! I dzieci schowały się pod kołdry, kryjąc głowy pod poduszki. - Jak myślisz, czy ona już sobie poszła? - dał się słyszeć po jakimś czasie stłumiony szept Michasia. -Za chwilę się uduszę... - Oczywiście, że nie poszłam - rozległ się w odpowiedzi czyjś dźwięczny, cichutki głosik. - Co ty sobie o mnie myślisz? Janeczka i Michaś, bardzo zdziwieni, odrzucili kołdry i siedli na łóżkach. Ujrzeli na skraju parapetu okiennego opartą na lśniącym ogonie i jarzącą się światłem Gwiazdę. - Chodźcie, dzieci! Prędko! - powiedziała Gwiazda, siejąc mroźny blask po pokoju. Michaś patrzył na nią szeroko otwartymi oczyma. - Jak to? Mamy pójść z tobą? - spytała Janeczka. - Ależ tak! Tylko włóżcie na siebie coś ciepłego. Jest chłodno. Dzieci wyskoczyły z łóżek i podbiegły do szafy po płaszcze. - Czy macie trochę pieniędzy? - spytała Gwiazda. - Mam dwa pensy w kieszeni płaszcza - rzekła Janeczka niepewnie. - Miedziaki? E, to na nic. Ja wam dam pieniążki. Łapcie!

Rozległ się leciutki syk, niczym lontu przy zapalaniu fajerwerku, i Gwiazda wystrzeliła w górę pękiem iskier. Dwie z nich wpadły do pokoju, przy czym jedna znalazła się w ręku Janeczki, a druga - w ręku Michasia. - Spieszcie się, bo się spóźnimy! Gwiazda potoczyła się przez pokój i wypadła przez zamknięte drzwi na schody, a za nią - Janeczka i Michaś, kurczowo ściskając w dłoniach gwiezdne pieniążki. - Czy to sen? - spytała Janeczka samą siebie, pędząc przez ogród. - Biegnijcie za mną! - wołała Gwiazda; gdy była na krańcu uliczki, tam gdzie rozgwieżdżone niebo zdawało się stykać z chodnikiem, wzbiła się w powietrze i znikła. - Biegnijcie, biegnijcie szybko! - ciągle rozlegał się jej głos. - Nie bójcie się! Wejdźcie na którąś z gwiazd! Janeczka wzięła Michasia za rękę i niepewnie uniosła nogę do góry. Ku swemu najwyższemu zdumieniu stwierdziła, że z łatwością mogła dosięgnąć najniższej gwiazdy na niebie. Stanęła na niej chwiejąc się leciutko. Gwiazda trwała pod jej stopami mocna i nieruchoma. - Chodź, Michasiu! Dzieci popędziły skroś mroźne niebo, przeskakując przez otchłanie między gwiazdami. - Za mną, dzieci, za mną! - wołał daleki głos. Janeczka zatrzymała się i z zapartym tchem spojrzała w dół, by się przekonać, jak są wysoko. Ulica Czereśniowa - cały świat właściwie był tak maleńki i jarzący się jak zabawka na choince. - Czy nie kręci ci się w głowie, Michasiu? - spytała Janeczka wskakując na dużą, płaską gwiazdę. - N-n-nie... kiedy... trzymasz mnie za rękę. Stanęli. Za nimi ogromne gwiezdne schody prowadziły w dół, ku ziemi, a przed nimi była tylko bezgwiezdna, granatowa płachta nieba. Ręka Michasia zadrżała w dłoni Janeczki. - I co... co my teraz zrobimy? - powiedział starając się nadać swemu głosowi spokojne brzmienie. - Proszę wejść, proszę wejść! Zapraszamy do środka. Proszę nabywać bilety! Kto kupi bilet, może obejrzeć dwuogoniastego Smoka i uskrzydlonego konia Pegaza. Czarodziejskie cuda! Wszechświatowe dziwy! Proszę wejść! Proszę wejść! - czyjś donośny głos zdawał się krzyczeć im prosto w uszy. Dzieci rozejrzały się dokoła, ale nigdzie nikogo nie było. - Proszę wejść! Proszę wejść! Jedyna okazja, by podziwiać Złotego Byka i prześmiesznego Klowna! Światowej sławy Zespół Konstelacji Gwiezdnych! Niezapomniany widok! Proszę odsunąć zasłonę i wejść! - znowu ten sam głos rozległ się tuż koło nich. Janeczka wyciągnęła rękę i ku swemu wielkiemu zdumieniu przekonała się, że to, co jej się wydawało bezgwiezdną granatową płachtą nieba, było grubą, ciemną kurtyną. Dotknęła jej ręką i poczuła, że materiał poddaje się. Wówczas ujęła mocniej fałdę kurtyny, odsunęła ją i pociągnęła Michasia za sobą. Snop jaskrawego światła zupełnie oślepił dzieci. A kiedy w chwilę potem mogły coś zobaczyć, stwierdziły, że znajdują się na skraju areny wysypanej jarzącym się piaskiem. Arenę otaczała dokoła wielka, szafirowa kurtyna, która u góry zbiegała się w jednym punkcie, tworząc jakby namiot. - No, nareszcie! Czy wiecie, że o małoście się nie spóźnili? Macie bilety? Dzieci odwróciły się. Za nimi stała cudaczna, olbrzymia postać, której świecące stopy błyszczały na piasku. Owa postać przypominała myśliwego; z jego ramion zwisała gwiaździsta lamparcia skóra, a u pasa, ozdobionego trzema dużymi gwiazdami, lśnił srebrny miecz. - Proszę o bilety! - rozległ się znów jego głos i olbrzym wyciągnął ku dzieciom rękę.

- Niestety, nie mamy biletów... Nie wiedzieliśmy, że... - zaczęła Janeczka. - To bardzo lekkomyślnie z waszej strony! Nie mogę was wpuścić bez biletów. Ale co wy trzymacie w rękach? Janeczka pokazała mu złotą iskierkę. - Jeśli to nie bilet, to co to takiego? Wsunął iskierkę między trzy duże gwiazdy. - Przybędzie jeszcze jedna błyskotka do pasa Oriona! - dodał żartobliwie. - To pan jest Orionem? - spytała Janeczka przyglądając mu się ciekawie. - A tak. Nie wiedziałaś o tym? Ale przepraszam was, dzieci, muszę stanąć przy wejściu i kontrolować bilety. Proszę wchodzić! Dzieci, trochę onieśmielone, weszły do środka trzymając się za ręce. Arenę, oddzieloną od widowni złotym sznurem, okalały rzędy krzeseł biegnących w górę. Sama zaś arena roiła się od najdziwaczniejszych zwierząt błyszczących jak złoto. Koń o złocistych, wielkich skrzydłach stawał dęba na połyskujących kopytach. Złota Ryba zmiatała płetwami pył z areny. Trzy Koźlęta podskakiwały raźnie na dwóch nogach zamiast na czterech. A gdy Janeczka z Michasiem przyjrzeli się z bliska, wydało im się, że wszystkie te zwierzęta były zrobione z gwiazd. Skrzydła konia były z gwiazd, a nie z piór, na końcach nosków i ogonkach Trzech Koźląt połyskiwały gwiazdy, a calutką Rybę pokrywały błyszczące gwiezdne łuski. - Dobry wieczór - rzekła zginając się w uprzejmym ukłonie przed Janeczką. - Śliczny mamy wieczór na dzisiejsze przedstawienie. Ale zanim Janeczka zdołała coś odpowiedzieć, Ryba szybko przeszła obok niej. - Jakie to dziwne - powiedziała Janeczka. - Jeszcze nigdy w życiu nie widziałam takich zwierząt. - A co w nich dziwnego? - odezwał się czyjś głos za nimi. Dwaj chłopcy, trochę starsi od Janeczki, stali przed nią uśmiechnięci. Ubrani byli w lśniące tuniki, a ich spiczaste czapeczki zakończone były gwiazdami zamiast pomponów. - Przepraszam bardzo - rzekła Janeczka uprzejmie - ale zwierzęta, jakie dotychczas widziałam, pokryte były albo sierścią, albo piórami, a te zwierzęta wyglądają, jakby całe były z gwiazd. - Bo tak jest - powiedział pierwszy chłopiec otwierając szeroko oczy - a z czego miałyby być? Przecież to są konstelacje gwiezdne! - Ale nawet piasek na arenie jest ze złota... - zaczął Michaś. Drugi chłopiec roześmiał się. -To gwiezdny pył, mój drogi. Czy nigdy nie byłeś w cyrku? - Byłem, ale nie w takim... - Wszystkie cyrki są jednakowe - powiedział pierwszy chłopiec - nasze zwierzęta tylko bardziej błyszczą, i to wszystko. - Ale powiedzcie, coście wy za jedni? - spytał Michaś. - Jesteśmy Bliźnięta. To jest Polluks, a ja jestem Kastor. Jesteśmy nierozłączni. - Jak bracia syjamscy? - Tak. I nawet bardziej, bo bracia syjamscy są zrośnięci tylko ciałami, a my mamy jedno serce i jeden mózg. Mamy te same myśli i śnią nam się te same sny. No, ale dosyć tych rozmów. Musimy być gotowi do występu. Zobaczymy się potem. - Hej! - rozległ się nagle czyjś gruby głos z areny. - Czy nie macie czasem przy sobie kawałka placka? Smok o dwóch płetwiastych ogonach, buchając parą z nozdrzy, zbliżył się ociężałym krokiem do dzieci. - Niestety, nie mamy - powiedziała Janeczka. - A może znajdzie się kilka herbatniczków? - dopytywał się Smok pożądliwie.

Dzieci potrząsnęły głowami. - Wiedziałem, że tak będzie - żalił się, roniąc złotą łzę. - Zawsze to samo się dzieje, kiedy odbywają się nocne przedstawienia w naszym cyrku. Dają mi jeść dopiero po przedstawieniu. Bo zazwyczaj dostaję na kolację piękną dziewczynę. Janeczka cofnęła się gwałtownie do tyłu, pociągając za sobą Michasia. - Nie bój się, nie bój - mówił Smok uspokajającym tonem. - Jesteś dla mnie o wiele za mała. Zresztą, należysz tylko do rodzaju ludzkiego i dlatego byś mi nie smakowała. Trudno, muszę się popisywać na głodno - ciągnął dalej - bo podobno w ten sposób moje sztuczki wychodzą lepiej. Ale po przedstawieniu... - Żarłoczny błysk ukazał się w jego oczach. I Smok oddalił się ociężałym krokiem, z wywalonym na wierzch jęzorem, mlaskając „mniammniam” i oblizując się żarłocznie. - Jak to dobrze, że należymy tylko do rodzaju ludzkiego, jak on to powiedział - rzekła Janeczka do Michasia. - Pomyśl, jakie by to było straszne, gdyby ten Smok nas zjadł! Tymczasem Michaś pobiegł naprzód i z ożywieniem zaczął rozmawiać z Trzema Koźlętami. - Jak brzmi ten wasz wierszyk? - pytał właśnie w chwili, gdy Janeczka nadeszła. I najstarsze Koźlę, które widocznie obiecało wyrecytować swój numer, chrząknęło i zaczęło mówić: Tu kopytko, a tu róg, Tu kopytko, a tu róg... - Drogie Koźlątko - przerwał mu Orion donośnym głosem - zadeklamujesz swój wierszyk, kiedy przyjdzie na to pora. A tymczasem przygotuj się do występu, za chwilę zaczynamy! Chodźcie ze mną, dzieci - zwrócił się do Janeczki i Michasia. Dzieci poszły posłusznie za jarzącą się postacią, a po drodze gwiezdne zwierzęta przyglądały im się ciekawie. Janeczka i Michaś słyszeli w przejściu urywki prowadzonych szeptem rozmów. - Co to za jedni? - spytał gwiaździsty Byk przypatrując im się uważnie. A Lew szepnął coś do ucha Bykowi. Janeczka i Michaś słyszeli powtarzające się raz po raz słowa: „Banks” i „wychodne”, i to było wszystko, co udało im się usłyszeć. Wkrótce potem krzesła co do jednego zapełniły się błyszczącymi, gwiaździstymi postaciami. Puste pozostały tylko trzy fotele i tu właśnie Orion przyprowadził dzieci. - Siadajcie. Zarezerwowaliśmy te fotele dla was. Będziecie siedzieli pod królewską lożą. Widać stąd doskonale. Uwaga! Już się zaczyna! Janeczka i Michaś zajęli miejsca i spojrzeli przed siebie. Arena była pusta. Zwierzęta zdążyły ją opuścić, gdy dzieci zmierzały do swoich miejsc. Janeczka i Michaś rozpięli płaszczyki i z wielkim przejęciem, pochyleni naprzód, czekali na rozpoczęcie widowiska. Wtem rozległa się fanfara. Zabrzmiały trąby. Buchnęła muzyka i echem odbiła się pod sklepieniem areny. A w chwilę potem w takt ściszonej muzyki dało się słyszeć melodyjne rżenie. - Komety! - powiedział Orion siadając obok Michasia. Zza kotary przesłaniającej wejście ukazała się rozwichrzona głowa i na arenę wjechało galopem - jedna za drugą - dziewięć Komet, o grzywach przystrojonych złotem i ze srebrnymi pióropuszami na głowach. Muzyka zagrzmiała głośniej i Komety jednym ruchem przyklękły i pochyliły głowy. Fala ciepłego powietrza rozlała się po arenie... - Och, jak gorąco! - zawołała Janeczka. - Psst... Nadchodzi! - powiedział Orion. - Kto? - szepnął Michaś. - Wielki Mistrz Areny!

Orion ruchem głowy wskazał wejście na arenę. Promieniował stamtąd blask zaćmiewający światło konstelacji. Stopniowo robiło się coraz jaśniej. - O, już jest! - szepnął Orion i w jego głosie zabrzmiała nuta wzruszenia. I w tej samej chwili fałdy kotary rozchyliły się i na arenę weszła ogromna, złocista postać o ognistych kędziorach i szerokiej, promiennej twarzy. Wraz z jej zjawieniem nadpłynęła fala gorąca, która rozchodząc się coraz to szerszymi kręgami, ogarnęła całą arenę, aż dotarła do Janeczki, Michasia i Oriona. Gorąco usypiało, toteż dzieci odruchowo zrzuciły z siebie płaszczyki. Orion zerwał się z miejsca unosząc prawą rękę do góry. - Bądź pozdrowione, Słońce! Bądź pozdrowione! - zawołał. A z widowni rozległo się echem: - Bądź pozdrowione! Słońce objęło spojrzeniem arenę, podobną do ciemno sklepionego namiotu, i w odpowiedzi na to pozdrowienie trzy razy strzeliło długim, złotym biczem. Za każdym razem, gdy bicz obracał się w powietrzu, słychać było ostry i krótki trzask. W tej samej chwili Komety powstały z klęczek i zaczęły biec kłusem, ze wzniesionymi w górę, zdobnymi w pióra głowami, rozwiewając w biegu splecione w warkocze ogony. - To ja, dobry wieczór państwu! - rozległ się czyjś donośny, ochrypły głos. I na arenę wtoczyła się koziołkując jakaś komiczna postać, z twarzą pomalowaną na srebrno, z wielkimi czerwonymi ustami i ogromną srebrzystą kryzą wokół szyi. - To klown Saturn - szepnął dzieciom Orion, zasłaniając usta dłonią. - Powiedzcie mi, co to takiego? Nie je, nie pije, a chodzi i bije - zwrócił się klown do publiczności, fikając koziołka i stając na jednej ręce. - Zegar! - odpowiedziały dzieci głośno. Wyraz rozczarowania ukazał się na twarzy klowna Saturna. - Ach, więc znacie ten kawał! - rzekł z wymówką w głosie. - A fe, nieładnie! Słońce znów trzasnęło z bicza. - Ale to nic. Opowiem wam inny - rzekł klown Saturn. - Wisi w salonie, zielone i śpiewa. Co to jest? - Śledź! - zawołały dzieci jednocześnie. - Jak to? - spytał z rozczarowaniem w głosie klown. - Dlaczego śledź wisi? - Bo go powiesili - odpowiedziały dzieci. - A dlaczego zielone? - pytał dalej klown, coraz smutniejszy. - Bo go pomalowali. - A dlaczego śpiewa? - pytał klown. - Żeby było trudniej zgadnąć! - zawołały dzieci i wybuchnęły śmiechem. Bicz Słońca smagnął Saturna po nogach. - Oj, boli! Proszę mnie nie bić! - zawołał klown płaczliwie. - Teraz wszyscy się ze mnie śmieją! Ale ja im pokażę! Teraz to już na pewno nie zgadniecie. To mówiąc wywrócił w powietrzu podwójnego koziołka i spytał: - Co to takiego? Chleba bochen między grochem... - Księżyc i gwiazdy! - wrzasnęły dzieci. - No, dosyć tego! - zawołało Słońce uderzając klowna po grzbiecie. Klown pobiegł na rękach, do góry nogami, wokół areny wołając: - Ach, ja nieboraczek! Znów mi się nie udało! Publiczność zna wszystkie moje najlepsze kawały! Biedny, biedny Saturn! Przepraszam panią, przepraszam... Urwał, gdyż fikając koziołki wpadł pod kopyta Pegaza, uskrzydlonego konia, który właśnie wbiegł na arenę, niosąc na grzbiecie jarzącą się jak brylant wdzięczną postać. - To Wenus, Gwiazda Wieczorna - wyjaśnił Orion. Z zapartym tchem Janeczka i Michaś podziwiali gwiaździstą woltyżerkę stojącą z gracją na grzbiecie uskrzydlonego konia, który obiegał dookoła arenę. Prześliczna Wenus za każdym

razem, gdy mijała Słońce, schylała przed nim głowę, a Słońce za każdym razem wznosiło w górę wielką obręcz pokrytą cienkim, złotym papierem. Wtem Wenus, wciąż stojąc na grzbiecie konia, zakołysała się leciutko na palcach. - Hop! - zawołało Słońce. I Wenus z niezwykłą gracją przeskoczyła przez obręcz i wylądowała na grzbiecie Pegaza. - Hurra! - zawołały dzieci. A publiczność echem powtórzyła za nimi „Hurra!” - Ja chcę też! Ja chcę też! - wołał klown. - Śliczna panienko! Niech i ja spróbuję przeskoczyć przez obręcz! Ale Wenus uniosła lekko główkę do góry i śmiejąc się odjechała kłusem z areny. Ledwie zdążyła zniknąć, gdy na arenę wbiegły w podskokach Trzy Koźlęta. Były najwidoczniej bardzo onieśmielone i dość niezdarnie składały ukłon Słońcu. Następnie stanęły przed nim rzędem na tylnych nóżkach i cieniutkimi głosikami zaintonowały następującą piosenkę: Tu kopytko, a tu róg, Tu kopytko, a tu róg, Każdej nocy Trzy Koźlęta Rodzą się wśród gwiezdnych dróg. Każdy mały Koziołeczek Nos i ogon ma z gwiazdeczek! Gwiazd na niebie błyszczy moc, Gwiazd na niebie błyszczy moc, Gdy Koźlęta na niebiosach Ukazują się co noc. Każdy mały Koziołeczek Nos i ogon ma z gwiazdeczek! Przez noc całą aż po brzask, Przez noc całą aż po brzask, Pasą się na gwiezdnej łące Trzy Koźlęta, siejąc blask. Każdy mały Koziołeczek Nos i ogon ma z gwiazdeczek! Młode, świeże niby maj, Młode, świeże niby maj, Trzy Koźlęta mówią co noc: „Mleczna Drogo, mleczka daj!” Każdy mały Koziołeczek Nos i ogon ma z gwiazdeczek! Koźlęta wyciągnęły ostatnią linijkę długim beknięciem i w podskokach skierowały się ku wyjściu. - A co będzie teraz? - spytał Michaś, ale Orion nie zdążył odpowiedzieć na jego pytanie, gdyż zjawił się na arenie smok, buchając parą z nozdrzy i płetwiastym, rozdwojonym ogonem zamiatając z areny gwiezdny pyl. Po nim zjawili się Kastor i Polluks dźwigając we dwóch wielką, mlecznobiałą, błyszczącą kulę, ozdobioną delikatnym rysunkiem gór i rzek. - Wygląda zupełnie jak Księżyc - powiedziała Janeczka.

- Bo to jest Księżyc - powiedział Orion. Smok stanął na tylnych łapach, a Bliźnięta ustawiły mu na nosie Księżyc. Przez chwilę ogromna, szklana kula chwiała się niepewnie na wszystkie strony, aż wreszcie stanęła prosto i nieruchomo. Smok z Księżycem na czubku nosa zaczął tańczyć walca. Okrążył arenę bardzo ostrożnie i spokojnie trzy razy. - No, dosyć - powiedziało Słońce trzasnąwszy z bicza i Smok westchnął z ulgą tak mocno, że szklana kula uniosła się lekko w górę i przepłynąwszy przez arenę wylądowała z głuchym odgłosem na kolanach Michasia. - Ojej! - zawołał Michaś przerażony. - I co ja z tym zrobię? - Co tylko ci się podoba - rzekł Orion. - Zdaje mi się, że dopominałeś się o niego. I nagle Michaś przypomniał sobie swoją wieczorną rozmowę z Mary. Przecież chciał Księżyca, no i teraz właśnie go ma! I nie wie, co z nim zrobić! A to ci historia! Ale nie miał czasu martwić się, gdyż Słońce znowu trzasnęło z bicza. Michaś objął Księżyc oburącz ramionami i trzymając go na kolanach spojrzał znów na arenę. - Ile będzie dwa i trzy? - spytało Słońce Smoka. Obydwa ogony Smoka uderzyły pięć razy po gwiezdnym piasku areny. - A sześć i cztery? Smok namyślał się przez chwilę. Raz, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć - i tu obydwa ogony znieruchomiały. - Źle, zupełnie źle. Za karę nie dostaniesz dziś kolacji! - rzekło Słońce. Smok wybuchnął płaczem i łkając szedł ku wyjściu. Taki już los mój, Ach, trudna rada! Biada, niestety, Niestety, biada! Chciałem okropnie Dzisiaj wieczorem Zjeść sobie Pannę Na podwieczorek. Dwie duże gwiazdy To są jej oczy, A zaś kometa To jej warkoczyk. Schrupałbym taką Jedną lub dwie, Bo strasznie, strasznie Jeść mi się chce, Jeść mi się chce. - Czy oni nie dadzą mu choćby jednej małej panieneczki do zjedzenia? - spytał Michaś, któremu zrobiło się trochę żal Smoka. - Psst... - szepnął Orion, bo właśnie wbiegło na arenę jakieś oślepiające blaskiem zwierzę. Gdy gwiezdny pył, który wzbił się w górę, opadł nieco na ziemię, dzieci olśniło wspaniałe zjawisko. Był to ryczący groźnie Lew. Michaś przysunął się trochę bliżej do Janeczki. Lew, kuląc się, sunął wolniutko naprzód, aż stanął tuż obok Słońca. Groźnie wywalił na wierzch swój długi, czerwony jęzor, ale Słońce roześmiało się tylko i podniósłszy nogę do góry, trąciło nią lekko Lwa w nos. Rycząc wściekle, rozjuszony gwiaździsty zwierz rzucił się do skoku. Bat Słońca znów zaświstał groźnie w powietrzu. Powoli, jakby ociągając się, z gardło-

wym pomrukiem, Lew stanął na tylnych łapach. Słońce rzuciło mu skakankę i Lew chwyciwszy ją w łapy zaśpiewał: Ja jestem Lew, gwiaździsty Lew, Biada, gdy ktoś obudzi mój gniew. Każdy mnie pozna wśród gwiazd miliona, Gdy leżę piękny u stóp Oriona. Kroczę wspaniały na nocny żer, Największe cudo wśród gwiezdnych sfer! Pod koniec piosenki Lew rozwinął skakankę i zaczął skakać dokoła areny, groźnie łyskając oczyma i rycząc straszliwie. - Spiesz się, Lwie, teraz nasza kolej! - odezwał się spoza kurtyny czyjś grzmiący głos. - Dosyć już, ty wielkie kocisko! - zawtórował mu drugi, piskliwy głos. Lew rzucił skakankę i z rykiem pobiegł ku wyjściu, gdzie wpadł na dwa inne zwierzęta, które cofnęły się unikając zderzenia. - Dwie Niedźwiedzice: Wielka i Mała! - rzekł Orion. I na arenę weszły ociężale dwie Niedźwiedzice, trzymając się za łapy i tańcząc w takt powolnej muzyki. Niedźwiedzice poważnie i uroczyście zaczęły się obracać dookoła areny, a gdy skończyły swój taniec, dygnęły niezgrabnie przed publicznością i większa z nich odezwała się w te słowa: Przedstawiam się państwu: jestem Wielka Niedźwiedzica, Znają mnie wszyscy, a to młodsza moja siostrzyca. Jako przedstawicielki niedźwiedziego rodu Prosimy najpokorniej o plasterek miodu. Chętnie przyjmiemy więcej, bo w naszej kryjówce Jest już pusto... już pusto... - ... Już pusto - wtórowała jej druga. Obydwie Niedźwiedzice, Wielka i Mała, jąkały się i mamrotały popatrując wzajemnie na siebie. - Czy nie pamiętasz, jak to idzie dalej? - zasłaniając pysk łapą szepnęła Wielka Niedźwiedzica. - Nie, nie pamiętam - potrząsając głową odparła mniejsza. Patrzyła niespokojnie w ziemię, w gwiaździsty pył areny, jakby w nadziei, że znajdzie tam brakujące jej słowa. Ale w tym momencie publiczność uratowała sytuację. Z widowni posypało się gradem mnóstwo plastrów miodu. Obydwie Niedźwiedzice przyjęły te dary z ulgą i schyliwszy się zaczęły podejmować je z ziemi. - Pyszne! - mruknęła z zadowoleniem Wielka Niedźwiedzica, wsadzając nos w plaster. - Wspaniale! - wtórowała jej Mała, zabierając się do drugiego. Po czym, z nosami ociekającymi miodem, skłoniły się uroczyście przed publicznością i stąpając ociężale, opuściły arenę. Słońce dało znak ręką i muzyka zagrała tryumfalną fanfarę. - To sygnał Wielkiej Parady - rzekł Orion i na arenie ukazali się Kastor z Polluksem, tańcząc w takt muzyki, a za nimi szły konstelacje. Wróciły również Niedźwiedzice, niezdarnie tańczące walca, i Lew, który wciąż porykiwał gniewnie. Wpłynął również majestatycznie Łabędź, śpiewając wysokim, czystym głosem. - To śpiew łabędzi! - objaśnił Orion. Za Łabędziem postępowała Złota Ryba prowadząc Trzy Koźlęta na srebrnym sznurku, a

obok nich - Smok, wciąż łkając gorzko. Wtem jakiś straszliwy i rozdzierający ryk zagłuszył dźwięki muzyki. Był to Byk, który wskoczył na arenę, chcąc najwidoczniej położyć klowna Saturna na obie łopatki. Zwierzęta, jedno za drugim, wpadały z impetem na arenę, by zająć swoje miejsca. Arena była teraz falującym morzem kopyt i rogów, grzyw i ogonów. - Czy to już koniec? - spytała szeptem Janeczka. - Prawie - odparł Orion. - Dziś przedstawienie kończy się wcześniej. Bo ona musi wrócić o wpół do jedenastej. - A kto taki? - spytały dzieci jednocześnie. Ale Orion ich nie dosłyszał. Stanął na krześle, wymachując ręką. - Wchodźcie, tylko prędko! - wołał. Ukazała się Wenus na swym uskrzydlonym koniu, a za nią gwiezdny Wąż, który z ogonem wetkniętym w pysk opasał arenę jak obręcz. Na samym końcu zjawiły się Komety, kłusując dumnie i wymachując zaplecionymi w warkocze ogonami. Muzyka zagrzmiała teraz głośniej i skoczniej. Gwiezdny pył wzbił się w górę i zawisł w powietrzu jak smuga złocistego dymu, gdy konstelacje z krzykiem, wyciem, śpiewem i wrzaskiem ustawiały się w koło. Na samym środku, jakby nie śmiąc podejść bliżej, zostawiły szeroki krąg wokół Słońca. A ono górowało nad nimi wszystkimi, trzymając pod pachą zwinięty bicz. I każde ze zwierząt mijając je składało mu ukłon, na który Słońce odpowiadało lekkim skinieniem głowy. Potem dzieci ujrzały, że jasne spojrzenie Słońca uniosło się znad areny i powędrowało po całej widowni, aż zatrzymało się na loży królewskiej. Gdy jego promienie padły na nią, dzieci poczuły, że robi im się coraz goręcej, i ku swemu najwyższemu zdziwieniu ujrzały, że Słońce podnosi bicz do góry i pochyla przed nimi głowę. Gdy rozległo się trzaśnięcie z bicza, wszystkie gwiazdy i konstelacje również zwróciły się w stronę loży. Po czym, jak na komendę, wszystkie naraz złożyły ukłon. - Czy to możliwe - spytał szeptem Michaś przyciskając mocniej Księżyc do siebie żeby one nam się kłaniały? Dobrze im znany śmiech zabrzmiał tuż za ich plecami. Dzieci obróciły się szybko za siebie. I oczom ich ukazała się siedząca samotnie w królewskiej loży postać, którą tak dobrze znały, w słomkowym kapeluszu, granatowym płaszczu i ze złotym medalionikiem na szyi. - Niech żyje Mary! - rozległ się chóralny okrzyk z cyrkowej areny. Dzieci spojrzały po sobie. Ach, więc teraz już było wiadomo, gdzie Mary Poppins spędzała swój wolny wieczór! Z trudem mogły uwierzyć własnym oczom - a jednak to była Mary we własnej osobie. Wyraz twarzy miała wyniosły. - Niech żyje! - ponownie rozległ się okrzyk. Mary podniosła rękę do góry, pozdrawiając tym gestem zebranych na arenie, i z uroczystą, dystyngowaną miną wyszła z loży. Zdawała się nie być w najmniejszym stopniu zaskoczona widokiem Janeczki i Michasia, ale gdy przechodziła obok nich, pociągnęła nosem. - Ile razy - zwróciła im uwagę ponad głową Oriona - mówiłam wam, że to nieprzyzwoicie tak się na kogoś gapić! Po czym ruszyła w kierunku areny. Wielka Niedźwiedzica odpięła złoty sznur. Konstelacje cofnęły się, a Słońce posunęło się o krok naprzód. - Droga Mary, witam cię - rzekło Słońce i głos jego był pełen ciepła i słodyczy. Mary Poppins padła na kolana przed Słońcem w pokornym uwielbieniu. - Planety i konstelacje witają cię i pozdrawiają. Wstań, moje dziecko! Mary wstała, ze czcią chyląc głowę przed Słońcem. - Dla ciebie, Mary - ciągnęło dalej Słońce - gwiazdy zebrały się w szafirowym namiocie

i przez ciebie dzisiejszej nocy nie świecą nad światem. Spodziewam się więc, że przyjemnie spędziłaś swój wolny wieczór. - Nigdy jeszcze nie spędziłam milszego. Nigdy! - rzekła Mary Poppins z uśmiechem. - Moja kochana - Słońce skinęło głową - czas upływa, a ty musisz wrócić o wpół do jedenastej. Więc zanim odejdziesz, pozwól nam odtańczyć na intencję dawnych czasów taniec Wirującego Nieba. - I wy musicie zejść na dół - rzekł Orion do zdumionych dzieci, popychając je z lekka. Dzieci potykając się zeszły po schodkach i omal nie przewróciły się na pokrytej gwiezdnym pyłem arenie. - Ślicznie się zachowujesz, nie ma co... - zasyczał w ucho Janeczki tak dobrze znany jej głos. - A co mam robić? - wybąkała Janeczka. Mary spojrzała na nią i uczyniła lekki gest w kierunku Słońca. I nagle Janeczka zrozumiała. Schwyciła Michasia za ramię i, klęknąwszy, pociągnęła go za sobą. - Wstańcie, dzieci! - rzekło Słońce łagodnie. - Cieszę się, że was widzę. Znam was dobrze. Przyglądałem się wam przez wiele letnich dni. Dzieci wstały i Janeczka już, już miała zbliżyć się ku Słońcu, gdy jego bicz kazał jej się cofnąć. - Nie dotykaj mnie, dziecię Ziemi! - zawołało Słońce ostrzegawczo, dając dziewczynce znak, aby cofnęła się jeszcze trochę. - Życie jest piękne, a nie ma na świecie człowieka, który mógłby bezkarnie zbliżyć się do Słońca. Nie dotykaj mnie! - Ale czy ty naprawdę jesteś Słońcem? - pytał Michaś wpatrując się w promienne oblicze. Słońce wyciągnęło przed siebie rękę. - O, gwiazdy i konstelacje - rzekło - powiedzcie, kim jestem. To dziecię chciałoby się dowiedzieć. - To pan i władca gwiazd, Słońce! - odpowiedział chór tysiąca gwiezdnych głosów. - Słońce jest królem południa i północy - wołał Orion - władcą wschodu i zachodu! Słońce dociera do najdalszych krańców świata i obydwa bieguny topnieją w jego chwale. Słońce wydobywa listek z nasienia i dzięki niemu ziemia pokrywa się zielenią i kwieciem! Słońce uśmiechnęło się do Michasia. - A teraz czy już wierzysz? Michaś skinął głową. - Wobec tego zaczynamy taniec. A wy, konstelacje, wybierajcie sobie partnerów. Słońce wzniosło w górę swój bicz. Muzyka zagrała znowu szybko, wesoło i skocznie. Michaś zaczął przytupywać do taktu, tuląc do siebie Księżyc. Ale widocznie przyciskał go za mocno, gdyż w pewnej chwili Księżyc zaczął trzeszczeć i kurczyć się gwałtownie. - Ojej! Co się stało? - zawołał Michaś prawie że z płaczem. Księżyc malał i malał coraz bardziej, aż zrobił się nie większy od bańki mydlanej, a potem stał się jakby pęczkiem lśniących promieni i wreszcie w ręku Michasia było już tylko powietrze. - To chyba nie mógł być prawdziwy Księżyc? - zapytał. Janeczka spojrzała pytająco na Słońce. A ono odrzuciło do tyłu swą promienistą głowę i wdzięcznie uśmiechnęło się do Janeczki. - Co jest prawdziwe, a co nieprawdziwe? Czy możesz mi na to odpowiedzieć? Może nigdy nie dowiemy się więcej ponad to, że pomyśleć o czymś, to sprawić, aby stało się prawdą. Więc jeśli Michaś myślał, że trzymał w ramionach Księżyc - musiało tak być naprawdę. - W takim razie - mówiła Janeczka w zamyśleniu - czy to prawda, że jesteśmy tu dziś wieczorem, czy tylko tak się nam zdaje?

Słońce uśmiechnęło się znowu, tym razem jednak trochę smutno, i powiedziało: - Dziecko, nie dopytuj się o nic więcej! Od początku świata wszyscy ludzie zadawali sobie to samo pytanie, i nawet ja, który jestem panem świata - nie umiem ci odpowiedzieć. Wiem tylko z pewnością, że Mary Poppins ma dziś wolny wieczór, że gwiazdy świecą w twoich oczach i że to prawda, jeśli tak ci się wydaje. - Chodź, Janeczko! Chodź, Michasiu! Zatańczcie z nami! - zawołały gwiezdne Bliźnięta. I Janeczka zapomniała o wszystkim, gdy cała czwórka w takt muzyki zaczęła pląsać po arenie. Ale nie zdążyli jeszcze jej okrążyć, gdy nagle przystanęli i znieruchomieli. - Spójrzcie! Spójrzcie! Oni tańczą z sobą! Mary Poppins tańczyła ze Słońcem, ale nie w taki sposób, w jaki Janeczka i Michaś tańczyli z Kastorem i Polluksem: objęci ściśle i przytuleni do siebie. Mary ani razu nie dotknęła Słońca: tańczyli oboje wkoło z wyciągniętymi ramionami, stojąc naprzeciwko siebie, rytmicznie i do taktu mimo przestrzeni, jaka ich dzieliła. Wkoło nich krążyły tańczące konstelacje, Wenus objęła za szyję Pegaza, Byk i Lew ramię w ramię, a Trzy Koźlęta, ustawiwszy się w szeregu, podrygiwały ochoczo. Jarzący blask oślepiał dzieci, które stały w gwiezdnym pyle, patrząc na to wszystko szeroko otwartymi oczyma. Wtem taniec ustał i muzyka zacichła. Słońce i Mary Poppins znieruchomieli. W tej samej chwili wszystkie zwierzęta zatrzymały się w swym tańcu i również znieruchomiały. Na arenie zapanowała cisza. A Słońce odezwało się w te słowa: - Przyszedł czas, abyście wróciły na swoje miejsca na niebie, moje gwiazdy i konstelacje. I wy wróćcie do domu i pójdźcie spać, trójko moich drogich ziemskich gości. Dobranoc, Mary, dobranoc! Nie mówię „żegnaj!”, ponieważ spotkamy się znowu. Ale na razie - bądź zdrowa! Bądź zdrowa! Słońce uczyniło wdzięczny ruch głową, przechyliło się w stronę Mary Poppins i bardzo uroczyście, lekko, delikatnie i przelotnie musnęło jej policzek ustami. - Ach! - zawołały konstelacje zazdrośnie. - Słońce ją pocałowało! A kiedy Słońce złożyło pocałunek na policzku Mary, ona dotknęła tego miejsca ręką, jakby ten pocałunek ją sparzył. Wyraz bólu zjawił się na krótko na twarzy Mary, ale w chwilę potem zwróciła głowę do Słońca i uśmiechnęła się. - Do widzenia! - powiedziała łagodnie, głosem, jakiego Janeczka i Michaś nigdy u niej nie słyszeli. - Odejdźcie! - zawołało Słońce trzaskając z bicza. I konstelacje zaczęły posłusznie opuszczać arenę. Kastor i Polluks opiekuńczo objęli dzieci ramionami, tak aby Wielka Niedźwiedzica, która, stąpając ciężko, przechodziła obok nich, nie mogła ich potrącić, ani Byk - wziąć na rogi, ani Lew uczynić im jakiejś krzywdy. Głosy dochodzące z areny brzmiały w uszach Janeczki i Michasia coraz słabiej. Głowy opadały im ze zmęczenia coraz niżej na piersi. Zdawało im się, że obejmują ich czyjeś ramiona, słyszeli jak przez sen głos Wenus: - Zaopiekuję się nimi! Jestem Gwiazdą Domowego Ogniska. Przyprowadzam zbłąkane jagnię do owczarni, a dziecię do matki... Dzieci poddały się objęciu tych ramion, które kołysały je, jak fala kołysze łodzią. W prawo i w lewo, w prawo i w lewo... Wtem jakieś światło mignęło przed ich sennymi oczyma, może mijał ich Smok gwiaździsty, a może płomień świecy palącej się w dziecinnym pokoju pełgał nad ich głowami? W prawo i w lewo, w prawo i w lewo... Owiało je łagodne, delikatne ciepło. Może było to ciepło Słońca? A może puchowej kołderki leżącej na łóżku?

„To chyba Słońce” - myślała sennie Janeczka. „To chyba moja kołderka” - myślał Michaś. A jakiś daleki głos, jak sen, jak ledwo odczuwalne tchnienie, wołał cichutko: - Tak właśnie jest, jak się wam wydaje. Wszystko jedno co... Zegnajcie... żegnajcie... * Michaś obudził się z krzykiem. Coś mu się nagle przypomniało. - Mój płaszczyk! Mój płaszczyk! Zostawiłem go pod królewską lożą. Otworzył oczy. Zobaczył kaczuszkę namalowaną na poręczy swego łóżka. Zobaczył półeczkę nad kominkiem, zegar, Talerz z Saskiej Porcelany i słoik po marmoladzie, w którym teraz pełno było zielonych liści. Zobaczył też wiszący jak zwykle na wieszaku swój płaszczyk, a nad nim, powyżej, swój kapelusz. - A gdzie są gwiazdy? - zawołał siadając na łóżku i rozglądając się wkoło. - Chcę, żeby znowu były gwiazdy i konstelacje! - O! Naprawdę? - powiedziała Mary Poppins, która właśnie weszła do pokoju. Była wyprostowana i sztywna w swym nakrochmalonym, czystym fartuchu. - Czy to aby wszystko, czego sobie życzysz? Szkoda, że nie zachciało ci się księżyca! - A właśnie, że chciało mi się księżyca - przypomniał jej z wymówką w głosie - i miałem go! Ale ścisnąłem go za mocno i on pęknął. - Pękł, nie pęknął. - No wiec dobrze, pękł! - Nie pleć bzdur! - rzekła Mary, rzucając mu szlafrok. - Czy to już rano? - spytała Janeczka rozglądając się wokoło. Dziwiła się bardzo, że leży w swoim własnym łóżeczku. - Ale jak myśmy się dostali do domu? Przecież tańczyłam z gwiezdnymi Bliźniętami, z Kastorem i Polluksem. - Ech, wy z waszymi gwiazdami! - fuknęła Mary, odrzucając na bok ich kołdry. - Ja wam pokażę gwiazdy! - odgrażała się. - Raz-dwa wstawać! Jest już późno! - Zdaje mi się, że trochę za długo tańczyłaś wczoraj wieczorem - rzekł Michaś, zwlekając się niechętnie z łóżka. - Ja tańczyłam? Także coś! Już ja się dosyć natańczę, kiedy muszę się porać cały dzień z pięciorgiem najnieznośniejszych dzieciaków na świecie! To mówiąc, pociągnęła nosem. - A czyś nie tańczyła wczoraj, kiedy miałaś wychodne? - spytała Janeczka, gdyż przypomniała sobie, jak Mary tańczyła ze Słońcem na środku areny wysypanej gwiezdnym pyłem. Mary Poppins szeroko otworzyła oczy. - Mam chyba - odpowiedziała prostując się wyniośle -coś lepszego do roboty w wolny wieczór niż kręcić się w kółko jak bąk. - Ale przecież ja cię widziałam! - powiedziała Janeczka. - Wysoko na niebie! Wyskoczyłaś z królewskiej loży na arenę i tańczyłaś. Z zapartym tchem i ona, i Michaś patrzyli na Mary, której twarz płonęła gniewem. - Miałaś - rzekła cierpko - jakieś przywidzenie. Kto to słyszał, żeby taka stateczna osoba jak ja wyskakiwała z... - Ale i ja też miałem przywidzenie - przerwał jej Michaś - i to było cudowne. Widzieliśmy cię oboje z Janeczką... - Co? Jak skakałam? - No... jak... jak... tańczyłaś... - Na niebie? - spytała Mary Poppins, która podeszła do niego drżąc na całym ciele. Twarz jej aż pociemniała z gniewu. - Jeszcze jedna obelga - rzekła groźnie - jeszcze tylko jedno słowo, a będziesz tańczył w kącie. Ostrzegam cię! Michaś odwrócił się z lękiem i Mary, szeleszcząc nakrochmalonym fartuchem, szybkim

krokiem poszła budzić Bliźnięta. Janeczka usiadła na łóżku, wodząc oczami za Mary, która pochylała się nad łóżeczkami małych. Michaś powoli wkładał buciki i wzdychał. - To pewnie wszystko nam się tylko śniło - odezwał się ze smutkiem. - Chciałbym, żeby to była prawda. - To była prawda - szepnęła Janeczka cichutko, z oczyma ciągle utkwionymi w Mary. - A skąd wiesz? Czy jesteś pewna? - Spójrz! - szepnęła Michasiowi do ucha, ruchem głowy wskazując Mary Poppins schyloną nad łóżeczkami Bliźniąt. - Spójrz na jej twarz. Michaś przyglądał się bacznie Mary. Patrzył na jej czarne włosy zaczesane za uszy, na jej zadarty nos i czerwone, błyszczące policzki. - Nie widzę nic takiego... - zaczął i nagle urwał, bo Mary właśnie odwróciła głowę i dostrzegł to, co zauważyła Janeczka. Na samym środku policzka Mary widniało niewielkie, ogniste znamię. Przypatrzywszy mu się dokładniej, Michaś stwierdził, że znamię to miało dziwny kształt. Było okrągłe, miało falujące na kształt płomienia brzegi i wyglądało jak maleńkie Słońce. - Widzisz? - rzekła Janeczka cichutko. - Tam ją pocałowało... Michaś kiwnął głową - raz, dwa, trzy razy... - Tak - powiedział stojąc nieruchomo i patrząc na Mary. - Widzę, widzę...

Rozdział ósmy

BALONIKI! BALONIKI! - Mary - rzekła pani Banks, wpadając pewnego poranka do dziecinnego pokoju - czy mogłabyś załatwić mi kilka sprawunków? I obdarzyła Mary Poppins miłym i trochę nerwowym uśmieszkiem, tak jakby nie była zupełnie pewna, jak będzie brzmiała odpowiedź. Mary odwróciła się od kominka, przy którym suszyła ubranie Amelki. - Może bym mogła... - odparła niezbyt zachęcająco. - Aha - rzekła pani Banks i wyglądała na bardziej zdenerwowaną niż zazwyczaj. - ... a może nie - ciągnęła Mary, energicznie strzepując wełniany kaftanik i wieszając go na kracie od kominka. - Więc jeśli będziesz mogła, moja droga, to tu jest spis, a tu są pieniądze. I jeśli nie wydasz wszystkiego, możesz za resztę kupić, co będziesz chciała. Pani Banks położyła funtowy banknot na komodzie. Mary nic nie odpowiedziała, tylko pociągnęła nosem. - Ach - rzekła pani Banks, która nagle coś sobie przypomniała. - Bliźnięta powinny koniecznie pójść na spacer. Ale dziś rano Maciuś usiadł na łóżku, który widocznie wziął za fotel. No i trzeba będzie oddać wózek do naprawy. Czy dasz sobie radę bez wózka - weźmiesz Amelkę na ręce? Mary otworzyła usta i natychmiast zamknęła je parsknąwszy. - Dam sobie radę ze wszystkim - odpowiedziała oschle - jeśli tylko będę miała ochotę. - O, wiem, wiem o tym - rzekła pani Banks posuwając się ku drzwiom. - Jesteś prawdziwym skarbem, nieocenionym skarbem, zupełnie niezwykłym, godnym najwyższego zaufania skar...

Jej głos powoli zacichał, gdy zbiegała ze schodów na dół. - A jednak... a jednak... chciałabym czasami, żeby jej tu nie było - odkurzając meble w salonie, powiedziała pani Banks do portretu swojej prababki. - Czuję się wobec niej mała i głupia, tak jakbym znowu była dziewczynką. A przecież nie jestem. - Pani Banks uniosła głowę do góry i starła pyłek z porcelanowej łaciatej krowy stojącej na półeczce kominka. Jestem bardzo ważną osobą i matką pięciorga dzieci. A ona o tym zapomina. I dalej ścierała kurz, rozmyślając o tym wszystkim, co chciałaby powiedzieć Mary Poppins, chociaż wiedziała doskonale, że nigdy się na to nie zdobędzie. Mary wsunęła do torebki spis zakupów i papierowy banknot, w okamgnieniu włożyła kapelusz i wyszła z domu z Amelką na ręku, a Janeczka i Michaś, każde prowadząc jedno z Bliźniąt, podążyli za nią tak szybko, jak tylko mogli. - Prędzej proszę! - powiedziała surowo, oglądając się za siebie. Dzieci przyspieszyły kroku, ciągnąc za sobą biedne Bliźnięta, które szurały nogami po chodniku. Janeczka i Michaś nie baczyli na to, że lada chwila mogą wyrwać biedakom ramiona ze stawów. Jedyną ich myślą było, by dotrzymać kroku Mary i przekonać się, co też zrobi ona z resztą pieniędzy. - Dwie paczki świec, cztery funty ryżu, trzy funty cukru w kostkach, sześć funtów miałkiego cukru, dwie puszki zupy pomidorowej i miotełkę; parę gumowych rękawiczek do zmywania, wosk do podłóg, torebkę mąki, dwie paczki zapałek, dwa kalafiory i pęczek rabarbaru - Mary Poppins wpadła do pierwszego z brzegu sklepu za parkiem i przeczytała spis zakupów. Sprzedawca, który był tłusty, łysy i trochę astmatyczny, przyjął zamówienie, jak tylko mógł najszybciej. - Paczka gumowych rękawiczek - pisał nerwowo, zwilżając czubkiem języka odwrotny koniec swego tępego, krótkiego ołówka. - Mąki, powiedziałam - cierpko zwróciła mu uwagę Mary. Sprzedawca zaczerwienił się jak rak. - Ach, przepraszam! Stokrotnie przepraszam! Ładną dziś mamy pogodę, prawda? Omyliłem się. Paczkę zupy pomidoro... to jest, chciałem powiedzieć - mąki... Zapisał w pośpiechu na swym bloczku i mówił: - Dwa pudełka miotełek... - Zapałek! - rzuciła gniewnie Mary. Ręka sprzedawcy drżała na bloczku. - Ależ tak, ma się rozumieć! To wszystkiemu winien ten mój ołówek, który pisze nie tak, jak trzeba. Muszę sobie sprawić inny. Zapałek, oczywiście, zapałek! I co jeszcze panienka powiedziała? Spojrzał nerwowo na Mary, a potem na swój bloczek i ołówek. Mary Poppins rozwinęła karteczkę i odczytała ją ponownie gniewnym, zniecierpliwionym głosem. - Przepraszam najmocniej - rzekł sprzedawca, gdy Mary doszła już do końca listy - ale rabarbaru zabrakło. Może śliweczek? - Nie. Paczkę tapioki. - Och, Mary, nie kupuj tapioki, dopierośmy jedli w zeszłym tygodniu! - przypomniał jej Michaś. Mary Poppins spojrzała na Michasia, a potem na sprzedawcę i z błysku, jaki ukazał się w jej oczach, dzieci poznały, że sprawa jest beznadziejna. Sprzedawca, czerwieniąc się coraz bardziej, odszedł i przyniósł paczkę tapioki. - Zobaczysz, że nie dostanie nic reszty, jak tak dalej pójdzie - rzekła cicho Janeczka

patrząc na stos zakupów leżących na ladzie. - Wystarczy najwyżej na odrobinę landrynek - powiedział Michaś ponuro, gdy Mary wyjęła banknot z torebki. - Dziękuję - powiedział sprzedawca, wydając jej resztę. - Ja dziękuję - rzekła uprzejmie, na co on uśmiechnął się do niej w sposób, który miał być miły, i ciągnął: - Ładną dziś mamy pogodę, prawda? Powiedział to z dumą, tak jakby pogoda była wyłącznie jego zasługą i tak jakby to zrobił specjalnie dla niej. - Przydałby się deszcz! - odpaliła Mary zamykając jednocześnie torebkę i usta. - Słusznie - podchwycił skwapliwie sprzedawca starając się jej przypodobać. Deszczyk zawsze jest przyjemny! - Nigdy! - odpaliła Mary, sadowiąc sobie na ręku Amelkę w bardziej wygodnej pozycji. Twarz sprzedawcy wydłużyła się. Jakoś nie potrafił dziś powiedzieć nic, jak należało. - Mam nadzieję - rzekł otwierając grzecznie drzwi przed Mary Poppins - że będziemy mieli w pani stałą klientkę. - Żegnam pana - ucięła Mary. Sprzedawca westchnął. - Proszę - powiedział zanurzając rękę w pudle stojącym koło drzwi - proszę to wziąć. Doprawdy nie chciałem panience w niczym uchybić. Chciałem być jak najbardziej uprzejmy. Janeczka i Michaś wyciągnęli ręce. Sprzedawca wsunął trzy czekoladki do ręki Michasia i dwie do ręki Janeczki. - Po jednej dla każdego z was, dwie dla dwojga małych dzieci, a jedna - skinął w stronę oddalającej się Mary Poppins - dla niej. Dzieci podziękowały sprzedawcy i chrupiąc czekoladki pospieszyły za Mary. - A co ty tam zajadasz? - spytała patrząc na ciemną obwódkę wokół ust Michasia. - Czekoladkę. Ten pan, co sprzedaje, dał nam po jednej. A jedną dał dla ciebie. Wyciągnął ku niej rękę z ostatnią czekoladką. Dłoń Michasia była bardzo lepka. - Co za bezczelność! - powiedziała Mary, ale wzięła czekoladkę i zjadła z taką miną, jakby jej bardzo smakowała. - Ile zostało ci jeszcze pieniędzy? - dopytywał się Michaś z niepokojem. - Tyle, ile trzeba. Wpadła do mydlarni i wyszła po chwili z kawałkiem mydła, plastrem gorczycznym i tubką pasty do zębów. Janeczka i Michaś, którzy, trzymając Bliźnięta za ręce, czekali przed drzwiami, westchnęli ciężko. Wiedzieli, że funt szybko stopnieje. - Nie wiem, czy jej starczy choćby na znaczek pocztowy, a jeśli nawet starczy, to co mi po znaczku? - rzekła Janeczka. - Teraz do cukierni! - oznajmiła Mary, sprawdzając spis na karteczce. Przez okno wystawy dzieci widziały, jak Mary Poppins wskazuje palcem na stos ciastek migdałowych. Sprzedawca wręczył jej sporą torbę. - Kupiła chyba co najmniej z tuzin - rzekła Janeczka ze smutkiem. Zazwyczaj widok kogoś, kto kupował ciastka migdałowe, sprawiał dzieciom ogromną przyjemność, ale dziś pragnęły z całego serca, aby taka rzecz, jak ciastka migdałowe, w ogóle nie istniała na świecie. - A teraz dokąd pójdziemy? - spytał Michaś przestępując z nogi na nogę i zastanawiając się z niepokojem, ile też pieniędzy zostało Mary. Przed chwilą był pewien, że nic, a teraz jednak miał nadzieję. - Do domu - odparła Mary. Twarze im się wydłużyły. A więc nie zostało nic, nawet pensa, to znaczy, że Mary wy-

dała wszystko. A Mary Poppins tymczasem załadowała paczkę ciastek migdałowych do torby i poszła szybkim krokiem naprzód z taką miną, że dzieci nie śmiały się odezwać. Wiedziały tylko na pewno, że sprawiła im zawód i że nie będą mogły jej tego wybaczyć. - Ale przecież tędy nie idzie się do domu! - jęczał Michaś wlokąc się ociężale i szurając nogami po chodniku. - Uważasz, że park nie jest po drodze do domu? To ciekawe - rzekła Mary, rzucając mu gniewne spojrzenie. - Tak, ale... - Przez park można chodzić różnymi drogami - zauważyła Mary i poprowadziła dzieci alejką, której dotąd nie znały. Słońce grzało mocno. Wysokie drzewa przechylały się poprzez sztachety ogrodzenia. Wysoko pośród gałęzi dwa wróble biły się o kawałek słomki. Wiewiórka przyskakała po kamiennej balustradzie i przysiadła na tylnych łapkach, prosząc o orzeszki. Ale dziś wszystko to nie miało żadnego znaczenia. Nic a nic nie obchodziło to dzisiaj Janeczki i Michasia. Jedyną rzeczą, o jakiej mogli myśleć, było to, że Mary wydała wszystkie pieniądze na niepotrzebne rzeczy i że nic jej nie zostało. Zmęczeni i rozgoryczeni wlekli się za nią w kierunku bramy parkowej. Przy wejściu ujrzeli nagle wysoki, kamienny łuk, którego przedtem nigdy nie widzieli i na którym widniały pięknie rzeźbione - lew i jednorożec. A pod łukiem siedziała zgrzybiała staruszka o twarzy tak szarej, jak ów kamień, i tak zasuszonej i pomarszczonej, jak włoski orzeszek. Trzymała na swych drobnych kościstych kolanach tacę, na której leżało mnóstwo jak gdyby małych, kolorowych paseczków z gumy. Nad głową staruszki, przyczepiony mocno do żelaznej sztachety, trzepotał ogromny pęk jaskrawych, kolorowych baloników, które obijały się o siebie, podrygując i podskakując, jakby chciały wzbić się w powietrze. - O, patrzcie! Baloniki! Baloniki!.- zawołała Janeczka i wydobywszy rękę z lepkich palców Jasia pobiegła do staruszki. Michaś popędził za nią, pozostawiwszy Basię samą na środku chodnika. - No i co, moje gołąbeczki? - rzekła Baloniarka starczym, piskliwym głosem. - Jakie chcecie? Wybierajcie! Wybierajcie! Bez pośpiechu, wybierajcie! Pochyliła się do przodu, potrząsając tacą przed dziećmi. - Myśmy przyszli tylko popatrzeć - wyjaśniła Janeczka. - Nie mamy pieniędzy. - Aj-aj-aj! Co komu przyjdzie z patrzenia na baloniki? Balonik trzeba czuć, trzeba go trzymać na sznureczku! Balonik trzeba znać! A przyjść tylko po to, żeby popatrzeć - co komu z tego? Staruszka kołysała się na swoim stołeczku i głos jej trzeszczał jak płomyk palącej się świecy. Janeczka i Michaś patrzyli na nią bezradnie. Wiedzieli, że mówi prawdę. Ale co mogli zrobić? - Kiedy byłam mała - ciągnęła starowinka - w tamtych czasach ludzie rozumieli, co to znaczy balonik. Nie przychodzili tylko po to, żeby popatrzeć. Gdzie tam! Brali, brali baloniki! Nie było dziecka, które przeszłoby przez tę bramę bez balonika. O, wtedy nikt nie śmiałby obrazić Baloniarki, żeby przyjść i tylko pogapić się na baloniki. Odwróciła głowę i spojrzała na baloniki, które podrygiwały nad nią. - Moje wy gołąbeczki! - mówiła pieszczotliwie. - Już was dziś ludzie nie rozumieją. Nikt was nie rozumie, tylko ja, starucha. Wyszłyście z mody. Nikt was dziś nie chce. - My chcemy! - powiedział Michaś głośno. - Tylko nie mamy pieniędzy. Bo ona wydała całego funta. - A co to za „ona”? - rozległ się nagle tuż obok głos.

Michaś obrócił się i zarumienił. - Ja chciałem... powiedzieć... że... - zaczął, zbity z tropu. - Wyrażaj się grzecznie o starszych! - skarciła go Mary i poprzez jego ramię rzuciła pieniążek na tacę staruszki. Michaś spojrzał na monetę połyskującą pośród wiotkich, nie nadmuchanych baloników. - To znaczy, że jednak została jakaś reszta! - powiedziała Janeczka, która żałowała teraz, że tak źle myślała o Mary. Sprzedawczyni baloników, której starcze oczy zabłysły na widok pieniążka, zgarnęła go i przyglądała mu się przez dłuższą chwilę. - Prawdziwe królewskie pół korony! Moja ty błyskotko! - zawołała. - Nie widziałam takiej od czasów, kiedy byłam dzieckiem. Zwróciła głowę ku Mary Poppins i spytała: - Mam dać baloniki, moje dziecko? - Proszę bardzo - odparła Mary z wyszukaną uprzejmością. - A ile, moja miła, ile? - Cztery. Janeczka i Michaś, którzy z radości o mało nie wyskoczyli ze skóry, rzucili się ku Mary obejmując ją ramionami. - Mary! Naprawdę? Dla każdego po jednym? Mary! - Zdaje się, że zawsze mówię prawdę - rzekła dumnie. Dzieci przyskoczyły do tacy i zaczęły grzebać wśród kolorowych nie nadmuchanych jeszcze baloników. Starowinka wsunęła srebrny pieniążek do kieszeni swej obszernej spódnicy. - Idź, moja błyskotko! - rzekła, klepiąc się z zadowoleniem po kieszeni spódnicy. Po czym drżącymi ze wzruszenia rękoma pomogła dzieciom w wyborze baloników. - Tylko uważnie, uważnie, moje dziateczki! - ostrzegała je. - Pamiętajcie, że są baloniki i baloniki. Wybierajcie! Bez pośpiechu! Niejedno dziecko wybrało nie ten balonik, co trzeba, i już potem całe życie miało popsute. - Ten będzie dla mnie! - zawołał Michaś, który wybrał sobie żółty balonik z czerwonymi znaczkami. - Daj, to ci go nadmucham i wtedy się przekonasz, czy to ten, co trzeba - rzekła Baloniarka. Wzięła balonik z rąk Michasia i dmuchnęła z całych sił. Puf! O, już jest! Trudno było uwierzyć, aby taka malusieńka istota jak sprzedawczyni baloników mogła mieć taki potężny oddech. Żółty balonik, z delikatnymi czerwonymi literami, zatrzepotał na końcu sznurka. - Co to? - rzekł Michaś otwierając szeroko oczy. - Wypisane jest na nim moje imię! I rzeczywiście, czerwone litery na baloniku tworzyły dwa słowa: „Michaś Banks”. - Aha! - ucieszyła się staruszka. - Nie mówiłam? Namyśliłeś się i dobrze wybrałeś. - A teraz zobaczymy, czy jest i mój - powiedziała Janeczka podając sprzedawczyni wiotki jeszcze, niebieski balonik. Staruszka nadmuchała go, a balonik uniósł się w górę i można było wyczytać napis na jego niebieskiej powierzchni: „Janeczka Banks”. - Czy tak się nazywasz, moje dziecko? - spytała sprzedawczyni baloników. Janeczka przytaknęła. Staruszka roześmiała się do siebie samej nikłym, piskliwym śmiechem, gdy Janeczka wzięła z jej rąk błękitny balonik i puściła go na sznurku w powietrze. - My też! My też chcemy baloniki! - wołały Bliźnięta, gmerając pulchnymi rączkami pośród pustych woreczków. Jaś wydobył różowy. Staruszka nadmuchała go i uśmiechnęła się z zadowoleniem. Można było wyczytać na nim wyraźnie: „Jaś i Basia Banks - Bliźnięta!”

- Nie rozumiem - rzekła Janeczka - skąd pani wiedziała? Przecież pani widzi nas pierwszy raz! - Ach, moja ty ptaszyno, czy nie mówiłam, że bywają rozmaite baloniki? I że te są całkiem nadzwyczajne? - Ale czy to pani wypisała na nich imiona? - spytał Michaś. - Ja? - zarechotała staruszka. - Gdzie tam! - Więc kto? - Nie pytaj, dziecinko! Wszystko, co wiem, to to, że na moich balonikach są wypisane imiona. I że dla każdej osoby na świecie jest balonik, żeby tylko dobrze go sobie wybrała. - I czy dla Mary też jest balonik? Staruszka uniosła głowę do góry i spojrzała na Mary Poppins z dziwnym uśmiechem. - Niech sobie wybierze! - powiedziała i zakołysała się na swym małym stołeczku. Wybierz sobie, miła, i dobrze się zastanów! Wybierz i przekonaj się! Mary z powagą pociągnęła nosem. Jej ręka błąkała się przez chwilę nad pustymi balonikami, aż wreszcie zatrzymała się na czerwonym. Wyciągnęła go przed siebie na odległość ramienia i dzieci ku swemu wielkiemu zdumieniu ujrzały, że balonik sam, bez niczyjej pomocy, powoli napełnia się powietrzem. Pęczniał coraz bardziej, urósł do rozmiarów balonika Michasia, ale rósł dalej, aż stał się trzy razy większy niż inne baloniki. A na jego powierzchni ukazały się litery tworzące słowa: „Mary Poppins”. Czerwony balonik leciutko uniósł się w górę, staruszka przymocowała do niego sznurek i z piskliwym śmiechem wręczyła go Mary. I tak cztery kolorowe baloniki fruwały w powietrzu. Trzepotały się, trzymane na sznurkach, jakby chciały się uwolnić i pofrunąć w przestworza. Wiatr dął i podrzucał nimi to naprzód, to w tył, to na południe, to znów na północ, to na zachód, to znów na wschód. - Baloniki! Różne bywają baloniki, moje dziatki! Dla każdego inny, byle tylko dobrze wybrać! - wołała starowina uradowana. W pewnej chwili jakiś starszy pan w cylindrze, kierując się w stronę bramy parkowej, ujrzał z daleka baloniki. Dzieci widziały, jak przystanął na chwilę i szybkim krokiem podszedł do staruszki. - Ile? - spytał, sięgając ręką do kieszeni. - Siedem i pół pensa sztuka! Proszę wybrać, ale dobrze się namyślić. Pan w cylindrze wybrał brązowy balonik, który staruszka nadęła. Na baloniku ukazał się zielony napis: „Jego Ekscelencja Patryk Antrykot”. - O, Boże! - rzekł starszy pan w cylindrze. - Co to? Przecież to moje imię i nazwisko! - Dobrze wybrałeś, synku! Różne bywają baloniki! - powiedziała staruszka. Pan w cylindrze spojrzał na swój balonik, który trzepotał na sznurku. - To niebywałe! - powiedział i wytarł nos z hałasem. - Czterdzieści lat temu, kiedy byłem małym chłopcem, chciałem tu sobie kupić balonik. Ale nie udało mi się. Powiedzieli mi w domu, że nie mają pieniędzy. I całe czterdzieści lat mój balonik czekał tu na mnie. To nie do wiary. I oddalił się szybko, stuknąwszy głową o kamienny łuk, ponieważ oczy miał utkwione w baloniku. Wtem dzieci ujrzały, jak pan w cylindrze leciutko podskoczył kilka razy w górę i uniósł się w powietrze. - Spójrz, co on wyprawia! - krzyknął Michaś, gdy ów jegomość wzbijał się w górę coraz wyżej i wyżej. Ale w tej samej chwili, kiedy to mówił, jego własny balonik zaczął unosić go w powietrze i Michaś poczuł, że frunie. - Hej! Hej! Mój balonik robi to samo! - zawołał. - Różne bywają baloniki, moje drogie dziatki! - wołała starowina i wybuchnęła piskli-

wym śmiechem, gdy tymczasem Bliźnięta, trzymając razem swój balonik za sznurek, odbiły się od ziemi i uniosły w powietrze. - Lecę! Fruwam! - krzyczała Janeczka, która też popłynęła w powietrze. - Wracamy do domu - powiedziała Mary. I w tej samej chwili czerwony balonik, który trzymała za sznurek, porwał ją z ziemi. Podrzucana w górę, to znów opadając w dół, objuczona paczkami i z Amelką na ręku Mary przepłynęła ponad alejką, a potem przez bramę parkową. Kapelusz trzymał jej się, jak zwykle, sztywno i prosto na głowie, włosy miała, jak zawsze, bez zarzutu, gładko uczesane, a stopy jej przebierały normalnie w powietrzu, tak jakby szła po ziemi. Janeczka, Michaś i Bliźnięta, szarpani przez swe baloniki to w górę, to w dół, płynęli za nią. - Ojej, ojej! Och! - wołała Janeczka kołując wokół gałęzi wiązu. - Jak rozkosznie! - Zdaje mi się, że cały jestem z powietrza! - mówił Michaś uderzając w locie o ławkę i odbijając się od niej. -Tak wracać do domu - to rozumiem! - Och! Och! Hi-hej! - piszczały Bliźnięta, uderzając i obijając się wzajemnie o siebie. - Za mną, proszę iść za mną! Tylko nie marudzić! - mówiła Mary Poppins, surowo spoglądając za siebie przez ramię z taką miną, jakby całe towarzystwo maszerowało w najzwyklejszy sposób po ziemi, a nie podrygiwało na wszystkie strony, unoszone przez kolorowe baloniki. Przefrunęli ponad budką dozorcy i nad Aleją Lipową. A starszy jegomość w cylindrze niezdarnie bujał w powietrzu przed nimi. Michaś odwrócił głowę i przez chwilę rozglądał się wokoło. - Spójrz, Janeczko, spójrz! Każdy ma balonik! Dzieci rozejrzały się dokoła. W niewielkiej odległości od siebie zobaczyły sporą grupkę osób, z których każda z balonikiem w ręku bujała w powietrzu, podskakując w górę i w dół. - Lodziarz też sobie kupił balonik! - zawołała Janeczka omijając kamienny posąg. - Tak! I kominiarz też! A tam, popatrz, leci panna Skowronek! Dzieci ujrzały znajomą postać w kapeluszu i rękawiczkach unoszącą się w górze nad trawnikiem. W ręku trzymała balonik z napisem „Eleonora Lucynda Skowronek”. Panna Skowronek z bardzo uradowaną miną podrygiwała w przestrzeni, żeglując ponad Aleją Wiązową, i znikła za fontanną. Tymczasem park zapełniał się ludźmi, a każdy z nich bujał rozkosznie w powietrzu. - Hej! Ho! Droga dla admirała! Z której strony, do licha, jest wiatr? Hej, ho! - grzmiał potężny głos wilka morskiego. Pan admirał Bum z małżonką kołowali w powietrzu. Oboje trzymali na sznurku ogromny biały balon ze swoimi nazwiskami wypisanymi niebieskimi literami. - Do stu milionów masztów i lin! Odbijać, odbijać! - ryczał admirał Bum, starannie unikając zderzenia z wielkim dębem. Tłum baloników i ludzi powiększał się z każdą chwilą. W powietrzu panował tłok i trudno było znaleźć choćby odrobinę wolnej przestrzeni, która nie byłaby wypełniona kolorowymi balonikami. Janeczka i Michaś, obydwoje płynąc w powietrzu, widzieli w tym tłumie Mary, z gracją torującą sobie drogę. Dzieci przedzierały się przez tłum, jak mogły najszybciej, a za nimi frunęli, uczepieni swego balonika, Jaś i Basia. - Co to? Co to znaczy? Mój balonik nie chce mnie unieść w górę! Chyba musiałam wybrać nie ten, co trzeba! - rozległ się nagle czyjś głos obok Janeczki. Jakaś staromodnie ubrana pani w dużym kapeluszu i w boa z piór dokoła szyi stała na ścieżce tuż pod Janeczką. U stóp tej pani leżał purpurowy balonik ze złotym napisem: „Premier”. - I co ja zrobię? - wołała. - Staruszka przy wejściu powiedziała mi: „Wybierz sobie i namyśl się dobrze, moje dziecko!” No i wybrałam. Ale wzięłam widocznie niewłaściwy balo-

nik. Ja doprawdy nie jestem premierem. - Przepraszam panią, ale ja nim jestem - odezwał się nagle czyjś głos. Jakiś wysoki, elegancko ubrany pan, trzymając w ręku starannie zwinięty parasol, podszedł do niej. Pani w dużym kapeluszu spojrzała na pana. - Ach, wobec tego to musi być pana balonik. Zobaczymy teraz, czy pan nie dostał mojego. Pan premier, którego balonik nie chciał się unieść w górę, pokazał jej swój. Widniał na nim napis: „Lady Pamela Burke”. - Ależ tak! Pan ma mój balonik! Zamieniliśmy się! - wolała pani. I wręczając panu premierowi jego balonik wzięła od niego swój. Po chwili byli już nad ziemią i fruwając wśród drzew gwarzyli z sobą w locie. - Czy jest pan żonaty? - Janeczka i Michaś usłyszeli pytanie lady Pameli. A pan premier odpowiedział: - Nie. Nie mogę znaleźć odpowiedniej dla siebie pani w średnim wieku, nie za młodej i nie za starej, raczej wesołego usposobienia, ponieważ sam jestem poważny. - A może ja bym się nadała? - rzekła lady Pamela Burkę. - Jestem z natury bardzo wesoła. - I ja myślę, że bylibyśmy dobraną parą - powiedział pan premier wziąwszy pod ramię swą towarzyszkę. Po czym przyłączyli się do bujającego w powietrzu towarzystwa. Park był już bardzo natłoczony, Janeczka i Michaś, unosząc się nad trawnikami za Mary, bezustannie wpadali na coraz to inne osoby, które również kupiły baloniki przy wejściu do parku. Jakiegoś wysokiego pana z długim wąsem, w granatowym ubraniu i w meloniku na głowie, unosił w górze balonik z napisem „Inspektor Policji”. Inny znów balonik z napisem „Pan Burmistrz” unosił w powietrzu okrągłą, tłustą postać w trójgraniastym kapeluszu na głowie, w czerwonej todze i ze złoconym łańcuchem na szyi. - Proszę posuwać się naprzód! Proszę się rozejść! Trzymać się przepisów! Śmieci wrzucać do kosza! Dozorca, gardłując z całych sił i trzymając w ręku mały balonik koloru wiśniowego z napisem „F. Smith”, fruwał w powietrzu torując sobie drogę wśród tłumu. Wymachiwał rękoma kierując się w stronę dwóch piesków: buldoga z napisem na baloniku „Duś” i foksteriera, który na swoim miał napis „Biżutek”. - Proszę zostawić moje pieski w spokoju! Bo inaczej zapiszę pana numer i złożę na pana skargę! - wołała jakaś pani, której balonik głosił, że jest to „Hrabina Turli-Murli”. Ale dozorca nie zwracał na to uwagi i pędził dalej, podrygując i krzycząc: - Psy proszę trzymać na smyczy! Proszę się rozejść! Proszę nie palić! Proszę stosować się do przepisów! Wołał, aż zachrypł. - Gdzie jest Mary? - spytał Michaś Janeczki. - Tu! Nad nami! - odpowiedziała Janeczka, wskazując na sztywno wyprostowaną, starannie ubraną postać, która bujała w powietrzu uwieszona na sznurku największego ze wszystkich baloników. Szybowała w kierunku domu. Dzieci pofrunęły za nią. - Baloniki! Baloniki, moje drogie dziatki! - dał się słyszeć piskliwy głos za nimi. Dzieci obróciły się i ujrzały Baloniarkę. Taca jej była pusta i mimo że nie miała już ani jednego balonika, fruwała w powietrzu tak, jakby unosiły ją setki niewidzialnych baloników. - Wszystko sprzedane! - wołała przelatując obok. - Dla każdego balonik! Trzeba tylko umieć wybrać! Do wyboru, do koloru! Wszystko sprzedane! Baloniki! Baloniki! Płynąc w powietrzu dzwoniła pieniążkami w kieszeni, a Janeczka i Michaś przyglądali się jej maleńkiej i zwiędłej postaci, która mijała w locie inne fruwające postacie: pana premie-

ra, pana burmistrza, Mary Poppins z Amelką na ręku... Stawała się coraz mniejsza i mniejsza, aż wreszcie znikła w oddali. - Baloniki! Baloniki! Kolorowe baloniki! Do wyboru! Do koloru! - słabym echem dochodził do uszu dzieci jej głos. - Proszę się pospieszyć! - powiedziała Mary. Czwórka dzieci stłoczyła się wokół niej w gromadkę. Amelka, kołysana przez lot balonika, przytuliła się do Mary i zasnęła w jej ramionach. Furtka domu pod Numerem Siedemnastym stała otworem i drzwi frontowe również były otwarte na rozcież. Mary Poppins, wciąż uczepiona swego balonika, popłynęła schodami na górę, a za nią dzieci podskakując i obijając się o siebie. Kiedy znaleźli się przed drzwiami dziecinnego pokoju, cztery pary nóg opadły z hałasem na ziemię, Mary zaś bezszelestnie spłynęła w dół. - Ach, jakie to było cudowne! - powiedziała Janeczka rzucając się Mary na szyję. - Doprowadź sobie włosy do porządku, dobrze? Wyglądasz jak strach na wróble - rzekła Mary ostro. - Zdaje mi się, że sam jestem balonikiem - rzekł Michaś wesoło. - Czuję się jak duszek, co spłynął z nieba. - Duszek-kocmołuszek! Wyglądasz jak kominiarz - rzekła Mary. - Idź do łazienki i umyj sobie ręce. Gdy dzieci wróciły czyste, doprowadzone do porządku, cztery baloniki tkwiły spokojnie pod sufitem, przywiązane mocno sznureczkami do gwoździka od obrazka nad kominkiem. Michaś patrzył na swój żółty balonik, na niebieski Janeczki, różowy - Bliźniąt i czerwony - Mary. Opierały się o sufit spokojne i nieruchome: nie poruszał nimi żaden powiew. - Ciekaw jestem... - powiedział Michaś cichutko, na wpół do samego siebie. - Czego jesteś ciekaw? - spytała Mary wyjmując z torby paczki i paczuszki. - Ciekaw jestem, czy to wszystko by się stało, gdybyś ty u nas nie była... Mary pociągnęła nosem. - A ja jestem ciekawa, co by było, gdybyś ty był trochę mniej ciekawy - odparła. I na tym Michaś musiał poprzestać...

Rozdział dziewiąty

NOASIA - Ojej, czy ten śnieg przestanie kiedyś padać? Janeczka wypuściła z rąk „Robinsona Crusoe” i spojrzała ponuro przez okno. Śnieg sypał z nieba i kładł się na ziemię wielkimi, mięciutkimi płatkami, pokrywając park, chodniki i domy przy ulicy Czereśniowej gęstym, białym całunem. Od tygodnia sypał bezustannie i w ciągu tego całego czasu dzieci nie mogły ani razu wyjść z domu. - Co mi tam, niech sobie pada - odezwał się Michaś, który siedział na podłodze i ustawiał zwierzęta w swojej Arce Noego. - Będziemy się bawili w Eskimosów i jedli wieloryby. - Nie bądź głupi! Skąd wziąć wieloryby, kiedy pada taki straszny śnieg, że nawet nie można wyjść z domu, żeby kupić kropli na kaszel? - Wieloryby czasem same przychodzą - odpowiedział Michaś. - A skąd wiesz? - Na pewno to nie wiem. Ale może. Janeczko, a gdzie jest druga żyrafa? O, jest pod

tygrysem. Michaś ustawił w Arce Noego obydwie żyrafy. Szli parami: Słoń z Słonicą I szedł Kangur z Kangurzycą. - zanucił Michaś, a ponieważ nie miał kangura ani kangurzycy, ustawił w Arce antylopę ze słoniem, a za nimi dla pilnowania porządku - pana Noego z żoną. - Ciekaw jestem, dlaczego oni nie mają żadnych krewnych? - odezwał się Michaś po chwili. - Kto? - spytała Janeczka gniewnie, ponieważ nie lubiła, żeby jej przeszkadzano. - Ci państwo Noe. Nigdy nie widziałem ani ich córki, ani syna, ani wuja, ani cioci. Dlaczego? - Bo ich nie mają - odrzekła Janeczka. - Cicho bądź! - Ja tylko tak... Chciałem wiedzieć. Czy nie wolno zapytać? Teraz znów Michaś był zły i miał już zupełnie dosyć siedzenia kamieniem w dziecinnym pokoju. Zerwał się z podłogi i z butną miną przystąpił do Janeczki. - Ja tylko pytałem - a ty zaraz... - zaczął obrażonym tonem i wytrącił Janeczce książkę z rąk. Janeczka straciwszy resztę cierpliwości, cisnęła „Robinsonem Crusoe” przez całą szerokość pokoju. - Dlaczego mi przeszkadzasz?! - krzyknęła. - A dlaczego nie pozwalasz mi zapytać? - Wcale nie! - A właśnie że tak. I w chwilę potem Janeczka zaczęła z wściekłością szarpać Michasia za ramiona, a on chwycił ją za włosy. - Co to wszystko ma znaczyć? Mary Poppins stała w progu, spoglądając na nich groźnie. Odskoczyli od siebie. - Ona mnie szarpie! - zawodził Michaś, ale patrzył na Mary z wyraźnym poczuciem winy. - A on mnie cią-g-ciąg-nie za włosy - płakała Janeczka, kryjąc głowę w ramionach, ponieważ nie mogła znieść surowego spojrzenia Mary. Mary Poppins wkroczyła do pokoju. Niosła cały stos płaszczy, czapek i rękawiczek, a Bliźnięta z szeroko otwartymi oczami i mocno zaciekawione postępowały za nią. - Wolałabym - gderała - mieć do czynienia z całym plemieniem ludożerców niż z wami! Byliby na pewno bardziej podobni do ludzi. - Ale ona mnie szar-pa-ła... - bąkał Michaś. - A ty wciąż gadasz i gadasz w kółko jak najęty - huknęła Mary. I widząc, że Michaś ma zamiar znowu coś odpowiedzieć, ostrzegła go: - Uspokój się, bo pożałujesz. Po czym rzuciła mu płaszczyk i dodała: - Ubierz się! Wychodzimy. Dzieci nie wierzyły własnym uszom! Ale na dźwięk słowa „wychodzimy” cała ich złość gdzieś się podziała. Michaś, zapinając długie getry, żałował, że dokuczał Janeczce, a ona, kładąc wełnianą czapeczkę uśmiechała się do niego. - Hurra! Hurra! - wołali, klaszcząc w ręce. - Dzikusy! - mruknęła Mary i popchnęła całą gromadkę w kierunku schodów. Śnieg już nie padał, ale usypał w całym ogrodzie ogromne zaspy, a w parku otulił

wszystko puchową pierzynką. Nagie gałęzie drzew ulicy Czereśniowej pokrywał biały, iskrzący się szron, a sztachety okalające park, kiedyś zielone i strzeliste, były teraz białe i pękate. W ogrodzie Maciuś zgarniał ospale szuflą śnieg z alejki, przystając co parę kroków, żeby odpocząć. Miał na sobie stary płaszcz pana Banksa. a że płaszcz był o wiele dla niego za obszerny, więc gdy tylko odgarnął śnieg z jednej strony alejki, płaszcz wlokąc się za nim, tworzył nową zaspę na oczyszczonej już ze śniegu uliczce. Dzieci skakały wokół niego, to znów biegły do furtki, krzycząc i śmiejąc się. Na ulicy Czereśniowej było rojno, jak gdyby wszyscy jej mieszkańcy wybrali się na przechadzkę. - Hej! Witajcie! Załoga! - huczał admirał Bum. Był otulony od stóp do głów w obszerną zimową szubę i nos miał czerwieńszy niż zwykle. - Dzień dobry! - powiedzieli grzecznie Janeczka i Michaś. - Do stu tysięcy huraganów! - wykrzykiwał admirał. - Nie nazwałbym tego dniem dobrym. Brr... Ohydny, wstrętny, szkaradny, lądowy dzień - tak bym to nazwał. Gdzie się podziała wiosna? Proszę mi powiedzieć! - Dudusiu! Anastazy! Nie oddalajcie się od mamusi! Panna Skowronek, zawinięta w długie futro i w futrzanym kapeluszu podobnym do kopy siana, odbywała spacer ze swymi dwoma pieskami. - Dzień dobry państwu! - witała się hałaśliwie z obecnymi. - Co za pogoda! Gdzie się podziało słońce? I dlaczego wiosna nie przychodzi? - Niech mnie pani o to nie pyta! - zawołał w odpowiedzi admirał Bum. - To nie moja sprawa. Powinna pani pojechać nad morze. Tam jest zawsze ładna pogoda! Niech pani jedzie nad morze! - Ach, panie admirale! Niestety, nie mogę. Nie mam czasu. Muszę kupić Dudusiowi i Anastazemu ciepłe futerka! Obydwa pieski wymieniły między sobą spojrzenia, W których malowało się zgorszenie i wstyd. - Futerka! - grzmiał admirał. - Do stu milionów bomb i kartaczy! Futerka dla pary zwyczajnych kundli! Za burtę! Podnieść kotwicę! Futerka! - Panie admirale! - zawołała panna Skowronek, zatykając sobie uszy. - Jak się pan wyraża? Niech pan nie zapomina łaskawie, że nie nawykłam do takiego sposobu wyrażania się! A moje psy to nie żadne kundle! Niech pan to sobie zanotuje! Jeden ma wspaniały rodowód, a drugi ma za to złote serce! Kundle! Także coś! To mówiąc, oddaliła się szybko, mrucząc coś do siebie obrażonym głosem, a Duduś i Anastazy dreptały za nią ze spuszczonymi ogonami, niezadowolone i zawstydzone. Sprzedawca lodów z szaleńczą szybkością przejechał obok swoim wózkiem, dzwoniąc wściekle. PROSZĘ MNIE NIE ZATRZYMYWAĆ, BO DOSTANĘ GRYPY - głosił napis na wózku. - Czy nigdy już nie przyjdzie wiosna? - zawołał sprzedawca lodów do kominiarza, który właśnie wychodził zza rogu ulicy. Aby uniknąć zimna, kominiarz obwiesił się od stóp do głów szczotkami i przypominał raczej jeża niż ludzką istotę. - Br...r...r... br...r...r...! - rozlegał się jego głos spośród szczotek. - Co się stało? - spytał sprzedawca lodów. - Koniec świata - odpowiedział kominiarz, kierując się ku wejściu dla służby i dostawców w domu panny Skowronek. Przed bramą parku stał dozorca, wymachując ramionami, tupiąc siarczyście i chuchając dla rozgrzewki w ręce.

Przydałoby się choć trochę wiosny, prawda? - zwrócił się wesoło do Mary Poppins, która właśnie wchodziła do parku z dziećmi. - Ja jestem całkiem zadowolona - odparła Mary z wyniosłą miną. - Zadowolona z siebie - mruknął dozorca, ale ponieważ powiedział to zasłoniwszy ręką usta, usłyszeli go tylko Janeczka i Michaś. Michaś wlókł się na szarym końcu. Wtem schylił się, nabrał pełną garść śniegu i ugniótł z niego kulę. - Janeczko - zawołał niby to przymilnym głosem - mam coś dla ciebie! Janeczka odwróciła się i śnieżna kula przeleciawszy w powietrzu, trafiła ją w ramię. Janeczka z piskiem zaczęła zgarniać śnieg i po chwili cały grad śnieżek leciał ze świstem we wszystkich kierunkach. A między latającymi, iskrzącymi się kulami przechadzała się Mary Poppins, sztywna i dystyngowana, myśląc sobie, jak też to ona ślicznie wygląda w swych nowych wełnianych rękawiczkach i w króliczym futerku. I kiedy tak sobie myślała, duża kula śniegu śmignęła w powietrzu i musnąwszy rondo kapelusza, osiadła akurat na jej nosie. - Och, Mary! - zawołał Michaś.- Ja naprawdę nie chciałem. Naprawdę! Chciałem trafić w Janeczkę. Mary odwróciła się i wyraz jej twarzy, widocznej spoza rozpryśniętej pecyny śniegu, był groźny. - Mary! - powiedział Michaś z powagą. - Przepraszam cię bardzo. Ja nienaumyślnie... - Naumyślnie czy nienaumyślnie - odpaliła - wszystko jedno. Koniec z zabawą! Nienaumyślnie! Dzikus afrykański lepiej by się zachował! Zebrała z szyi resztki śniegu i ugniotła z niego niedużą kulkę. Po czym rzuciła ją z rozmachem na zaśnieżony trawnik i z wyniosłą miną pomaszerowała w jej kierunku. - No, będziesz się miał z pyszna! - szepnęła Janeczka. - Ja naprawdę nie chciałem - również szeptem odpowiedział jej Michaś. - Wierzę ci... Ale ty wiesz przecież, jaka ona jest... Gdy Mary Poppins doszła do miejsca, gdzie kulka spadła, podniosła ją i znów z całym rozmachem rzuciła daleko przed siebie. - Dokąd ona idzie? - spytał nagle Michaś. Kula bowiem toczyła się coraz dalej pod drzewami, a Mary, zamiast trzymać się dróżki, biegła za nią. Przy czym raz po raz potrącała gałęzie, z których osypywał się śnieg. - Już nie mogę nadążyć! - powiedział Michaś. Mary przyspieszyła kroku. Janeczka z Michasiem pędzili za nią. I gdy wreszcie udało im się dopaść kuli, okazało się, że leżała ona obok najdziwniejszego budynku, jaki dzieci kiedykolwiek w życiu oglądały. - Nie przypominam sobie, żebym kiedyś ten dom widziała! - zawołała Janeczka z szeroko otwartymi ze zdziwienia oczami. - Tak... To chyba bardziej przypomina arkę niż dom - rzekł Michaś. Ów dziwny budynek stał mocno wparty w śnieg, przywiązany grubym sznurem do pnia drzewa i otoczony dokoła wąskim pokładem przypominającym werandę. Wysoki, spiczasty dach tej niezwykłej budowli pomalowany był na kolor jaskrawoczerwony. Ale najdziwniejsze było to, że choć ten dom miał kilka okien, nie było w nim zupełnie drzwi. - Gdzie my jesteśmy? - spytała Janeczka ogromnie zaciekawiona i przejęta. Mary Poppins nie odpowiedziała. Szła wzdłuż pokładu, aż zatrzymała się przed napisem: PROSZĘ PUKAĆ TRZY RAZY I PÓŁ - Jak można pukać pół raza? - szepnął Michaś do Janeczki.

- Psst... - syknęła skinąwszy głową w kierunku Mary. I to skinięcie powiedziało więcej, niż powiedziałyby słowa: „Zdaje się, że będzie nowa przygoda. Więc lepiej o nic nie pytaj”. Mary chwyciła kołatkę, pod którą widniał napis, i zastukała nią trzy razy w ścianę. Potem wytwornym gestem ujęła kołatkę dwoma palcami i leciutko, cichutko, ledwie dosłyszalnie stuknęła jeszcze raz. A brzmiało to w ten sposób:

STUK! STUK! STUK! STUK! I w tej samej chwili, jak gdyby czekając na ten sygnał, dach dziwacznego domu odchylił się w górę na zawiasach. - Och! Co to takiego? - zawołał Michaś nie mogąc się powstrzymać od okrzyku, gdyż podmuch, który towarzyszył otwarciu się dachu, o mało nie strącił mu kapelusza z głowy. Mary podeszła aż do samego krańca wąskiego pokładu i zaczęła wspinać się w górę po małej drabince. Gdy była już na samym jej szczycie, obejrzała się i z bardzo poważną i uroczystą miną skinęła na dzieci swym urękawiczonym palcem. - Proszę za mną! Cala czwórka dzieci, po kolei, weszła po drabince na górę. - A teraz skaczcie! - zawołała Mary i sama skoczyła ze szczytu drabinki do wnętrza domu. Odwróciła się i schwyciła Bliźnięta, które właściwie stoczyły się w dół. A zaraz za nimi skoczyli Janeczka i Michaś. I kiedy wszyscy znaleźli się szczęśliwie wewnątrz budynku, dach jego zamknął się znowu z lekkim zgrzytem. Dzieci rozejrzały się wkoło. Cztery pary oczu szeroko otworzyły się ze zdziwienia. - Jaki zabawny pokój! - zawołała Janeczka. Ale pokój był więcej niż zabawny. Był naprawdę przedziwny. Jedynym sprzętem, jaki się w nim znajdował, był duży kontuar, biegnący przez całą jego długość. O pomalowane na biało ściany pokoju oparte były całe stosy drewnianych, wyrzezanych płasko drzew i gałęzi i wszystko to było pomalowane na zielono. Na podłodze leżały rozrzucone, również połyskujące świeżą farbą i lakierem gałązki i liście. A na ścianach dokoła wisiały napisy: UWAGA! ŚWIEŻO MALOWANE! PROSZĘ NIE DOTYKAĆ! PROSZĘ NIE CHODZIĆ PO TRAWNIKACH! Ale to nie było wszystko. W jednym kącie pokoju stało całe stadko drewnianych owiec, których runo było jeszcze mokre od świeżej farby. W drugim kącie widniało mnóstwo sztywnych i płaskich kwiatów żółtych i fioletowych krokusów, białozielonych przebiśniegów i błękitnych przylaszczek. Wszystko to było czyściutkie i lśniące, jak gdyby świeżo polakierowane. Podobnie wyglądały drewniane ptaszki i motyle, ustawione porządnie w trzecim rogu pokoju, jak również białe, drewniane obłoczki, oparte o kontuar. Jedynie ogromny słój stojący na półce w samym końcu pokoju nie był malowany. Był z zielonego szkła, wypełniony po brzegi mnóstwem małych, płaskich przedmiotów najrozmaitszych kształtów i kolorów. - Masz rację, Janeczko - rzekł Michaś, rozglądając się dokoła ciekawie. - To naprawdę zabawny pokój! - Zabawny! - żachnęła się Mary z taką miną, jakby ją Michaś obraził. - No więc... dziwny...

- Dziwny? Michaś zawahał się, nie mogąc znaleźć właściwego słowa. Chciałem powiedzieć, że... - Myślę, że to jest śliczny pokój, Mary - rzekła Janeczka spiesząc mu z pomocą. - Tak, doprawdy - rzekł Michaś z ulgą i dodał chytrze: - Uważam, że jest ci bardzo ładnie w tym kapeluszu. Przyglądał się Mary z uwagą. Twarz jej nieco złagodniała - wokół ust zjawiło się nawet coś w rodzaju zadowolonego uśmieszku. Pociągnęła nosem i odwróciwszy głowę zawołała: - Noasiu! Gdzie jesteś? Właśnie przyszliśmy! - Idę! Idę! Najcichszy, najbardziej cieniutki głosik, jaki dzieci kiedykolwiek słyszały, zdawał się dochodzić spod kontuaru. I w tej samej chwili, i z tej samej strony, co głos - wyłoniła się głowa w małym, płaskim kapelusiku. Głowa była osadzona na okrągłej, solidnie zbudowanej postaci, trzymającej w jednym ręku słoik z czerwoną farbą, a w drugim - drewniany tulipan. Z całą pewnością, pomyślały sobie dzieci, była to najdziwniejsza osoba, jaką kiedykolwiek w życiu oglądały! Sądząc z twarzy i rozmiarów zdawała się być zupełnie młoda, ale robiła wrażenie, że jest nie z ciała, ale z drewna. Jej sztywne, błyszczące czarne włosy wyglądały, jakby były wyrzeźbione na głowie i potem pomalowane. Oczy jej przypominały raczej dwa małe, czarne otworki, wydrążone w twarzy, a już z pewnością jasnoróżowe plamki na policzkach były namalowane. - Ach, panno Mary - odezwała się ta dziwaczna osoba. - Jak to uprzejmie z pani strony, doprawdy! I odstawiając na bok słoik z farbą i tulipan wyszła zza kontuaru i podała Mary Poppins rękę na powitanie. Wówczas to dzieci zauważyły, że ta dziwaczna osoba wcale nie miała nóg. Od pasa była jakby z jednej bryły i poruszała się na płaskim krążku znajdującym się w miejscu, gdzie powinny być stopy. - To żadna uprzejmość, Noasiu - rzekła Mary z niezwykłą jak na nią grzecznością - jest to dla mnie prawdziwa przyjemność i zaszczyt. - Spodziewaliśmy się pani, oczywiście, panno Mary - ciągnęła Noasia - bo chcieliśmy, żeby nam pani pomogła przy... Tu urwała, gdyż nie tylko w spojrzeniu Mary zauważyła jakby ostrzeżenie, ale dostrzegła również zdziwiony wzrok dzieci. - Ach! - zawołała przyjaznym głosem. - Przyprowadziła pani z sobą Janeczkę i Michasia! I Bliźnięta też! Co za miła niespodzianka! Przytoczyła się ku nim i obydwojgu serdecznie uścisnęła rękę. - Pani nas zna? - spytał Michaś przypatrując się jej ze zdziwieniem. - Ach, pewnie! - świergotała wesoło. - Często słyszałam, jak moi rodzice mówili o was. Cieszę się, że was widzę. Śmiała się i znowu ściskała wszystkim ręce. - Myślałam, Noasiu - powiedziała Mary - że może kupię u ciebie kilka uncji Rozmówek. - Ależ ma się rozumieć! - odrzekła Noasia z uśmiechem, tocząc się w stronę kontuaru. Móc ci się przysłużyć w czymkolwiek to prawdziwa radość i zaszczyt dla mnie! - Ale czy Rozmówki można sprzedawać na uncje? - spytała Janeczka. - Oczywiście, że można. Nawet na funty. Albo na cale tony, jeśli chcesz. Noasia urwała. Wyciągnęła ramiona po duży słój stojący na półce.

- Aj-aj-aj! Mam, niestety, za krótkie ręce. Będę musiała je trochę podłużyć. Ale na razie zawołam wuja Kręciołka, żeby mi pomógł. Wuju Kręciołku! Wuju Kręcioł-ku! Ostatnie słowa zawołała przez drzwi za kontuarem i natychmiast ukazała się w nich jakaś niezwykła, dziwaczna postać. Owa postać była również okrągła jak Noasia, ale wyglądała znacznie starzej i wyraz twarzy miała smutny i strapiony. Ów ktoś także nosił na głowie płaski kapelusik i miał zapięty szczelnie na guziki surdut, opinający jego ciało tak samo drewniane, jak ciało Noasi. I gdy ramiączko jego fartucha opadło na chwilę, Janeczka i Michaś zauważyli, że podobnie jak jego siostrzenica miał tułów jakby z jednej bryły. W ręku trzymał drewnianą kukułkę, do połowy pokrytą szarą farbą, i plamy tejże szarej farby widniały na jego nosie. - Wołałaś mnie, moje dziecko? - spytał pełnym szacunku, łagodnym głosem. Wtem zauważył Mary Poppins. - Ach, wreszcie pani przyszła, panno Mary! Noasia będzie się bardzo cieszyła. Czekała na panią, żeby nam pani pomogła w... Schwycił spojrzenie dzieci i nagle urwał. - Ach, najmocniej przepraszam! Nie wiedziałem, że przyszła pani w towarzystwie! Właśnie chcę wykończyć tego ptaszka... - Nie, wuju Kręciołku - rzekła Noasia ostro - nie teraz. Chcę, żebyś mi zdjął Rozmówki z półki. Bądź łaskaw mnie wyręczyć. Mimo że miała tak pogodne i radosne oblicze, nie uszło uwagi dzieci, że gdy zwracała się do swego wuja, wydawała raczej rozkazy, niż prosiła. Wuj Kręciołek - o dziwo! - skoczył naprzód z taką szybkością, jakby wcale nie był pozbawiony nóg, ale, przeciwnie, miał ich przynajmniej dwie pary. - Ma się rozumieć, kochanie, ma się rozumieć. Gwałtownie wyciągnął ręce po słój i postawił go na kontuarze. - Tu, przede mną, proszę! - rozkazała Noasia wyniośle. Wuj Kręciołek skwapliwie posunął słój w jej stronę. - Proszę cię bardzo, moja droga, i najmocniej cię przepraszam. - Czy to są Rozmówki? - spytała Janeczka wskazując na słój. - Wyglądają raczej jak karmelki. - Bo tak jest, panieneczko! To są Rozmówki-karmelki - rzekł wuj Kręciołek, wycierając fartuchem słój z kurzu. - Czy one są do jedzenia? - dopytywał się Michaś. - Dla niektórych - szepnął cicho wuj, zasłoniwszy sobie usta dłonią. - Dla mnie - nie, bo jestem tylko przyszywanym wujem. Ale ona... - tu wskazał pełnym szacunku gestem na swą siostrzenicę - ona jest najstarszą córką i potomkinią w prostej linii. Ani Michaś, ani Janeczka nie mieli pojęcia, co to miało znaczyć, ale uprzejmie skinęli głowami. - A teraz - mówiła wesoło Noasia, zdjąwszy pokrywkę ze słoja - kto wybiera pierwszy? Janeczka zanurzyła rękę w słoju i wyciągnęła płaski karmelek w kształcie gwiazdy. - Coś tu jest na nim napisane! - zawołała. A Noasia wybuchnęła śmiechem. - Oczywiście! - powiedziała. - To jest właśnie Rozmówka! Przeczytaj. - Jesteś moją ulubienicą - przeczytała Janeczka na głos. - Jakie to miłe! - śmiała się dźwięcznie Noasia posuwając słój w kierunku Michasia. Michaś wyjął różowy karmelek w kształcie muszelki. - Kocham Cię. Czy Ty także mnie kochasz? - przesylabizował Michaś. - Cha, cha! Doskonale! Pewnie że tak - śmiała się Noasia głośno i pocałowała go szybko, zostawiając mu tłustą plamkę farby na policzku. Kosi-kosi, łapci - to było dla Jasia, a na karmelku Basi widniało wielkimi literami:

Moje Słoneczko. - Bo tak jest naprawdę! - wołała Noasia, uśmiechając się do niej zza kontuaru. - A teraz pani, panno Mary! I gdy Noasia podsunęła słój Mary Poppins, dzieci zauważyły, że obydwie wymieniły z sobą jakieś dziwne, porozumiewawcze spojrzenia. Mary zdjęła obszerną, wełnianą rękawiczkę, zamknęła oczy i zagłębiwszy rękę w słoju, grzebała w nim przez chwilę. Wreszcie wyciągnęła na wierzch biały karmelek w kształcie półksiężyca. - Dziś o dziesiątej wieczorem - przeczytała Janeczka na głos. Wuj Kręciołek zatarł ręce. - Tak jest. To właściwa pora, kiedy... - Wuju Kręciołku! - zawołała Noasia ostrzegawczym tonem. Uśmiech zniknął z jego twarzy, która stała się jeszcze bardziej smutna niż przedtem. - Przepraszam cię najmocniej, moja droga! - rzekł pokornie. - Niestety, jestem już stary i czasem wyrwie mi się coś niestosownego - bardzo cię przepraszam. Był najwidoczniej ogromnie zawstydzony, ale Janeczka i Michaś nie uważali, aby powiedział coś niestosownego. - Nie gniewaj się, Noasiu - odezwała się z kolei Mary, chowając starannie swój karmelek do torebki - ale musimy już wracać. - Doprawdy? - Noasia przytoczyła się ku niej. - Tak mi było z wami przyjemnie. Ale wyjrzała przez okno - może znów zacznie padać śnieg i będziecie tutaj uwięzieni? A tego byście nie chcieli? - terkotała wesoło, zwracając się do dzieci. - Ja bym chciał - odpowiedział Michaś śmiało. - Strasznie bym chciał. Bo może bym się wtedy dowiedział, do czego jest to wszystko. Tu wskazał na malowane gałęzie, owieczki, ptaszki i kwiaty. - To? To są po prostu ozdoby - odparła Noasia, lekceważąco machnąwszy ręką. - A co się z tym robi? Wuj Kręciołek przechylił się przez kontuar i szepnął: - Otóż, widzisz, wynosimy to wszystko na... - Wujku Kręciołku! - zawołała Noasia i jej ciemne oczy zabłysły ostrzegawczo. - O Boże! Znów to samo! Zawsze coś mi się wyrwie niestosownego. Starzeję się, ot co powiedział wuj Kręciołek ze smutkiem. Noasia spojrzała na niego gniewnie. Natomiast z uśmiechem zwróciła się do dzieci. - Do widzenia! - powiedziała, ściskając im ręce. - Będę pamiętała o naszych Rozmówkach: Jesteś moją ulubienicą, Kocham cię, Kosi-kosi, łapci i Moje Słoneczko. - A zapomniała pani o karmelku Mary. Napisane było na nim: Dziś o dziesiątej wieczorem - przypomniał jej Michaś. - Bądź spokojny. Ona nie zapomni! - powiedział z uśmiechem wuj Kręciołek. - Wuju Kręciołku! - Ach, przepraszam, najmocniej przepraszam! - Do widzenia - powiedziała Mary Poppins. - Wskazała znacząco na swą torebkę i znowu obydwie z Noasią wymieniły z sobą dziwne spojrzenia. - Do widzenia, do widzenia! Gdy Janeczka i Michaś starali się potem odtworzyć sobie w pamięci, jak to było, nie mogli zrozumieć, w jaki sposób wydostali się z tego dziwnego pomieszczenia. Dopiero co znajdowali się w owym pokoju, żegnając się z Noasią, a po chwili byli już na dworze, na śniegu, i podążali za Mary Poppins, chrupiąc swoje karmelki. - Wiesz, co ci powiem, Michasiu? - rzekła Janeczka. - Zdaje się, że ten karmelek to znak... jakiś - Który? Mój?

- Nie, ten, który wyciągnęła Mary. - To znaczy, że co?... - Zdaje mi się, że coś się wydarzy dziś o dziesiątej wieczorem, i będę się starała nie zasnąć, żeby się dowiedzieć. - Ja też - rzekł Michaś. - Proszę nie marudzić. Nie będę marnowała przez was całego dnia. Janeczka spała głęboko. I we śnie usłyszała, jak ktoś wołał ją po imieniu cichym, naglącym głosem. Usiadła na łóżku i ujrzała przed sobą Michasia w pidżamie. - Powiedziałaś, że nie zaśniesz! - szepnął jej z wymówką w głosie. - Co? Gdzie? Dlaczego? Ach, to ty, Michasiu! Ach, prawda! Ty też powiedziałeś, że nie zaśniesz... - Słyszysz? - spytał Michaś cichutko. Z sąsiedniego pokoju dał się słyszeć szelest czyichś kroków. Ktoś chodził na palcach. - Prędziutko! Wracajmy do łóżek! Udawajmy, że śpimy! Spiesz się! Jednym susem Michaś znalazł się w swoim łóżku pod kołdrą. W ciemności obydwoje z Janeczką wstrzymywali oddech, nasłuchując. Drzwi od sąsiedniego pokoju otworzyły się ukradkiem. Wąska szpara światła poszerzała się coraz bardziej. W drzwiach ukazała się czyjaś głowa i ów ktoś zajrzał do dziecinnego pokoju. Potem wśliznął się do środka i cichutko zamknął drzwi za sobą. Była to Mary Poppins. Otulona w futro, trzymając buciki w ręku, przeszła na palcach przez pokój. Dzieci leżąc wciąż bez ruchu słyszały, jak szybko schodziła po schodach. Potem na dole cichutko zazgrzytał klucz w zamku. Wreszcie dał się słyszeć chrzęst żwiru na ścieżce w ogrodzie i trzask zamykanej furtki. W tej samej chwili zegar wybił dziesiątą. Dzieci wyskoczyły z łóżek i pobiegły do sąsiedniego pokoju, którego okna wychodziły na park. Noc była granatowa i wspaniała, oświetlona migotliwymi gwiazdami na wysokim niebie. Ale dzisiaj dzieci nie przyglądały się gwiazdom. Jeśli to była prawda, że karmelek Mary był jakimś tajemnym znakiem, miały coś bardziej ciekawego do oglądania. - Spójrz! - wykrztusiła Janeczka z przejęciem. W parku, tuż przy wejściu, widniał ów do arki podobny budynek, luźno przywiązany do drzewa. - Ale skąd on się tu wziął? - spytał Michaś z szeroko otwartymi oczami. - Przecież dziś rano był z tamtej strony parku... Janeczka nic nie mówiła. Była zanadto przejęta tym, co widziała. Dach Arki był otwarty i na szczycie drabiny kołysząc się na swej okrągłej płytce stała Noasia. Wuj Kręciołek podawał jej z wnętrza Arki pęk za pękiem malowane drewniane gałęzie. - Czy można zaczynać, panno Mary? - zabrzmiał głos Noasi, która z kolei podawała całe ich naręcza stojącej na pokładzie Mary Poppins. Powietrze było tak czyste i dokoła panowała taka cisza, że dzieci przycupnięte na parapecie okiennym słyszały każde słowo. Nagle rozległ się głośny trzask wewnątrz Arki: to drewniana owieczka gruchnęła o ziemię. - Wuju Kręciołku! Uważaj, proszę cię! Bo jeszcze się połamią! - powiedziała Noasia surowo. A wuj Kręciołek, podnosząc z ziemi stos malowanych obłoczków, odpowiedział tonem usprawiedliwienia: - Przepraszam, przepraszam cię najmocniej, moja kochana!

Następnie przyszła kolej na całe stadko owiec. Wszystkie były masywne i pomalowane na biało. A na ostatku wuj Kręciołek podał Noasi ptaki, kwiaty i motyle. - To będzie chyba wszystko - powiedział, wyłaniając się przez otwarty dach Arki. Pod pachą trzymał drewnianą kukułkę, świeżo pomalowaną na szaro. W ręku miał duży słój pełen zielonej farby. - Doskonale - rzekła Noasia. - Więc jeśli już pani jest gotowa, panno Mary, możemy zaczynać. I wtedy to oczom Janeczki i Michasia ukazał się najdziwniejszy widok, jaki kiedykolwiek oglądali. Nigdy, nigdy w życiu, myśleli sobie, nie zapomną tego, nawet gdyby dożyli dziewięćdziesięciu lat. Ze stosu malowanych drewnianych przedmiotów Noasia i Mary zaczęły wydobywać długie gałązki, z których strzelały listki, i obydwie, wznosząc się w powietrze, przymocowywały je szybko do nagich, oszronionych gałęzi drzew. Gałązki o zielonych listeczkach zdawały się z łatwością przylegać do drzew, gdyż wystarczała jedna chwila, aby je przytwierdzić. A gdy gałązki były już na swoim miejscu, wuj Kręciołek podskakiwał do góry i delikatnie zwilżał zieloną farbą to miejsce, gdzie gałązka łączyła się z drzewem. - Michasiu! Czy ty widzisz, co się dzieje? - zawołała Janeczka, gdy Noasia uniosła się na sam szczyt wysokiej topoli i przymocowała do niej dużą gałąź. Ale Michaś był zbyt zdumiony, aby móc cokolwiek odpowiedzieć. Trójka niezwykłych postaci pływała w powietrzu po całym parku wskakując, jak na sprężynach, na najwyższe drzewa. I w jednej chwili każde drzewo pokrywało się od góry do dołu drewnianymi gałązkami obsypanymi liśćmi, a wszystko to było delikatnie spryskiwane zieloną farbą ze słoika, w którym wuj Kręciołek raz po raz zanurzał pędzel. Do uszu Janeczki i Michasia dochodził co jakiś czas ostry głos Noasi: „Wuju Kręciołku, uważaj!” i głos wuja Kręciołka, który bezustannie ją przepraszał. Wreszcie Noasia z Mary zabrały się do płaskich, drewnianych obłoczków. Wzbijały się z nimi bardzo wysoko, przepływając ponad wierzchołkami drzew, i starannie przytwierdzały chmurki do nieba. - Spójrz! Przylepiają się! Przylepiają! - wołał z przejęciem Michaś, skacząc po parapecie okiennym. I rzeczywiście, białe, płaskie obłoczki przylepiały się mocno do rozgwieżdżonego, ciemnego nieba. - Hop! - zawołała Noasia, zeskakując na ziemię. - A teraz kolej na owieczki! I cała trójka ostrożnie i delikatnie zaczęła ustawiać na pokrytym jeszcze śniegiem trawniku drewnianą trzódkę. Pośrodku stała duża owca, a wokół niej tłoczyło się stadko sztywnych, białych jagniątek. - No, niedługo już wszystko będzie gotowe! - usłyszały dzieci głos Mary Poppins, która ustawiała na trawie ostatnie jagnię. - Doprawdy nie wiem, co byśmy zrobili bez pani, panno Mary! - rzekła Noasia wesoło, a potem dodała już całkiem innym głosem: - Proszę o kwiaty, wuju Kręciołku! Tylko uważaj! - O, tu są, moja droga! - odpowiedział wuj Kręciołek i przytoczył się do niej na swojej płytce z całym naręczem kwiatów ułożonych w fartuchu: były tam i krokusy, i przebiśniegi, i przylaszczki. - Spójrz, spójrz tylko, Michasiu! - wołała Janeczka w zachwycie, gdy Noasia ustawiała na brzegu pustego klombu kwiatki. Toczyła się wkoło, wtykając je w śnieg, i raz po raz sięgała po świeże do fartucha wuja Kręciołka. - Prześlicznie to wygląda! - rzekła Mary Poppins z podziwem, a Janeczka z Michasiem byli zdumieni jej łagodnym i przyjaznym tonem. - Nieprawda? - szczebiotała Noasia, wycierając ręce ze śniegu. - Zupełnie jak na obrazku. Co tam jeszcze zostało, wuju Kręciołku?

- Ptaszki, moja kochana, i motyle - odpowiedział wuj Kręciołek i rozpostarł przed nią swój fartuch. Noasia i Mary sięgnęły po resztę drewnianych figurek i rozbiegły się obydwie po parku, sadowiąc ptaszki na gałęziach lub w gniazdkach i puszczając motyle w powietrze. A co było najciekawsze, to to, że i ptaki, i motyle pozostawały w powietrzu, fruwając nad ziemią i połyskując w świetle gwiazd świeżą farbą. - No! To będzie już chyba wszystko - rzekła Noasia stojąc na swej płytce z rękoma opartymi na biodrach i podziwiając swoje dzieło. - Jeszcze tylko jedno, moja droga! - powiedział wuj Kręciołek. I ruchem tak niepewnym, jak gdyby ta nocna robota wyczerpała go całkowicie, przytoczył się ku jesionowi rosnącemu w pobliżu bramy parkowej. Następnie wyjął kukułkę, którą trzymał pod pachą, i usadowił ją na gałęzi pośród drewnianych liści. - Siedź sobie, kochanie! Siedź, mój gołąbeczku! - Wuju Kręciołku! Kiedy się wreszcie nauczysz? To nie żaden gołąb. To kukułka. Wuj Kręciołek pokornie schylił głowę. - Ja wiem, ja ją tylko tak nazywam. Bardzo cię przepraszam, moja droga. - No dobrze już, dobrze. Ale teraz, panno Mary, musimy już, niestety, iść - rzekła Noasia i przytoczywszy się ku Mary Poppins, ujęła w obie drewniane dłonie jej różową twarz i ucałowała ją. - Do zobaczenia! Pa! - zawołała wesoło i potoczywszy się wzdłuż pokładu Arki, weszła na drabinkę. Gdy była już na jej szczycie, obróciła się, wymachując ręką w stronę Mary stojącej na dole. Wreszcie z drewnianym łoskotem zeskoczyła w dół i znikła wewnątrz Arki. - Wuju Kręciołku! Chodźże wreszcie! Nie każ mi czekać na siebie! - dał się jeszcze słyszeć jej cienki głosik. - Idę już, idę, moja droga! Przepraszam cię najmocniej! -odezwał się wuj Kręciołek, który również potoczył się ku Mary Poppins, by uściskać jej rękę. Drewniana kukułka przyglądała się tej scenie siedząc na gałązce pokrytej zielonymi liśćmi. Wuj Kręciołek rzucił jej smutne, pełne wzruszenia spojrzenie. Następnie płaska płytka, na której stał, uniosła się w powietrze i po chwili rozległo się echo drewnianego łoskotu. To wuj Kręciołek skoczył na podłogę wewnątrz Arki. Wreszcie dach jej zatrzasnął się z cichym zgrzytem. - A teraz w drogę! - zabrzmiał ostry rozkaz Noasi ze środka Arki. Mary zrobiła kilka kroków i odwiązała od drzewa linę, którą natychmiast ktoś wciągnął przez jedno z okien. - Proszę z drogi, na bok! Proszę z drogi! - zawołała Noasia. I Mary Poppins cofnęła się szybko. Michaś, bardzo przejęty, chwycił Janeczkę za ramię. - Odjechali! - zawołał, gdy Arka ruszyła z miejsca, sunąc po śniegu. Uniósłszy się w górę, Arka zaczęła chwiać się jak pijana pośród drzew. Wreszcie odzyskała równowagę i popłynęła ponad ich wierzchołkami. Z jednego z okien ktoś zaczął gwałtownie wymachiwać ręką, ale zanim Janeczka i Michaś zdążyli się zorientować, czyja to była ręka, Noasi czy wuja Kręciołka, Arka szybowała już w rozgwieżdżonej przestrzeni i wkrótce znikła za rogiem domu. Mary stała przez chwilę w bramie parku wpatrując się w oddalającą się Arkę i machając wełnianą rękawiczką. Potem przebiegła szybko ulicę Czereśniową, otworzyła furtkę i pomaszerowała pospiesznie ogrodową ścieżką wiodącą do domu. Zazgrzytał klucz w zamku frontowych drzwi i w chwilę potem rozległ się odgłos cichutkich kroków na schodach. - Wracajmy do łóżek! Prędziutko! - szepnęła Janeczka. - Żeby nas tu nie zastała! Dzieci zeskoczyły z parapetu, wbiegły do swego pokoju i w dwóch susach znalazły się w łóżkach. Miały zaledwie tyle czasu, by wsadzić głowy pod kołdry, gdy Mary otworzyła drzwi i

cichutko na palcach weszła do pokoju. Szur! - zawiesiła swój płaszcz na kołku. Szur-szur! - zaszeleściła papierowa torba, do której wsunęła kapelusz. I to było wszystko, co dzieci usłyszały. Bo kiedy się rozebrała i wśliznęła do swego polowego łóżka, Janeczka i Michaś, zwinięci w kłębek pod kołdrami, już zasypiali. - Kuku! Kuku! Kuku! - W uszach mieszkańców ulicy Czereśniowej zabrzmiał delikatny ptasi głosik. - Dzieci, wstawać! - zawołał pan Banks, pieniąc mydło na twarzy. - Wiosna! I porzuciwszy pędzel do golenia pobiegł do ogrodu. Rozejrzał się wokoło i z głową zadartą, zwinąwszy dłoń w trąbkę, wołał w kierunku okien dziecinnego pokoju: - Hej, dzieci, zejdźcie na dół! Nie ma już śniegu. Przyszła wiosna. Dzieci zbiegły ze schodów i gdy stanęły w otwartych drzwiach domu, zobaczyły, że cała ulica pełna była ludzi. - Wszyscy na pokład! - grzmiał tubalnym głosem admirał Bum, wymachując włóczkowym szalem. - Ściągnąć liny! Rozwinąć żagle! Nadeszła wiosna! - Ach! - wołała panna Skowronek biegnąc ku furtce swego domu. - Nareszcie mamy piękny dzień! Miałam dziś właśnie kupić po dwie pary skórzanych botków dla Dudusia i Anastazego, ale widzę, że śnieg stopniał, więc już nie będę musiała kupować! Słysząc to Duduś i Anastazy odetchnęli z ulgą i polizali jej rękę w dowód wdzięczności za uniknięcie hańby. Sprzedawca lodów pedałował na swym wózku w tę i w tamtą stronę wzdłuż ulicy Czereśniowej, wypatrując kupujących. Dzisiaj napis na jego wózku głosił: PRZYSZŁA WIOSNA, RUM TUM TUM! KUP DZIŚ LODY. TRA-LA-BUM! A kominiarz szedł ulicą z jedną tylko szczotką, rozglądając się na prawo i na lewo z zadowoloną miną, tak jakby ten ładny dzień był jego dziełem. Wśród tego ożywienia i zgiełku Janeczka i Michaś stali w milczeniu, spoglądając wzajemnie po sobie. Wszystko dokoła lśniło i promieniało w słońcu. Nigdzie, ale to nigdzie nie było ani śladu śniegu. Każda gałązka każdego drzewa wypuszczała wątłe, bladozielone pędy. Dokoła klombów, w samym środku parku, wyłaniały się delikatne, zielone kiełki pierwiosnków, a krokusy i przylaszczki wystrzelały liliowymi, żółtymi i błękitnymi pączkami. Po parku przechadzał się właśnie dozorca: zerwał sobie świeżutki pączek i ostrożnie włożył go do butonierki. Motyle o skrzydełkach pokrytych różnobarwnym pyłkiem przelatywały z kwiatka na kwiatek, a w gałęziach drzew śpiewały i wiły sobie gniazda drozdy, sikorki, jaskółki i zięby. Głośno becząc, przeszło stado owiec z jagniętami. A z gałęzi wiązu rosnącego przy bramie parkowej dobiegało wołanie: - Kuku! Kuku! Michaś spojrzał na Janeczkę. Oczy mu błyszczały. - Ach, teraz już wiem, co oni robili: Noasia, wuj Kręciołek i Mary! Janeczka skinęła głową, rozglądając się z zachwytem dokoła. Pośród wątłej zieleni młodych listków wiązu kołysał się w przód i w tył szary ptaszek. - Kuku! Kuku! - Nic nie rozumiem - powiedział Michaś - myślałem, że to wszystko zrobione było z malowanego drzewa... Czy ożyło przez noc, jak ci się zdaje?

- Być może... - w zamyśleniu odparła Janeczka. - Kuku! Kuku! Janeczka chwyciła Michasia za rękę, a on jak gdyby odgadując jej myśli pobiegł z nią przez ogród, a potem przez ulicę prosto do parku. - Hej! Dokąd to tak pędzicie? - zawołał pan Banks. - Hej, tam, bosmani! - zagrzmiał admirał Bum. - Jeszcze zabłądzicie! - ostrzegła ich panna Skowronek piskliwym głosem. Sprzedawca lodów gwałtownie zadzwonił. Kominiarz przystanął, gapiąc się na biegnące dzieci. Ale Janeczka i Michaś nie zwrócili na to uwagi. Biegli dalej przez park w tę stronę, gdzie po raz pierwszy ujrzeli Arkę. Wreszcie, zdyszani, przystanęli. Pod ciemnymi gałęziami było chłodno i cieniście i śnieg leżący na ziemi jeszcze nie stopniał. Chodzili dookoła, rozglądali się na wszystkie strony, ale pod gałęziami była tylko gruba warstwa śniegu. - Nie ma jej! - powiedział Michaś. - Jak myślisz, Janeczko, czy to wszystko tylko nam się zdawało? - spytał z powątpiewaniem. Wtem Janeczka schyliła się i podniosła coś, co leżało na śniegu. - Nie - odpowiedziała powoli - jestem pewna, że nie. To mówiąc wyciągnęła rękę. W jej otwartej dłoni leżał okrągły, różowy karmelek. Na papierku widniał napis: Do zobaczenia za rok! Noasia, córka Noego. Michaś westchnął głęboko. - Aha! To ona... Wuj Kręciołek powiedział, że to najstarsza córka. Ale nigdy bym się nie domyślił... - To ona zrobiła wiosnę! - powiedziała w zamyśleniu Janeczka patrząc na karmelek. - Prosiłabym was bardzo - rozległ się za ich plecami ostry głos - żebyście natychmiast wrócili do domu na śniadanie. Dzieci, jakby przyłapane na gorącym uczynku, obejrzały się za siebie. - Myśmy... właśnie... - Michaś zaczął się usprawiedliwiać. - Żadne właśnie - fuknęła Mary i pochyliwszy się nad Janeczką, wyjęła jej z ręki karmelek. - Zdaje się, że to mój - powiedziała i włożywszy go do kieszonki fartucha poprowadziła dzieci przez park do domu. Michaś, idąc, uszczknął kilka młodych, zielonych gałązek. Obejrzał je dokładnie. - Teraz wydaje mi się, że są prawdziwe - powiedział. - A może zawsze były - rzekła Janeczka. Z gałęzi jesionu dobiegł ich drwiący głos: - Kuku! Kuku! Kuku!

Rozdział dziesiąty

KARUZELA Był cichy ranek. Niejedna osoba idąca ulicą Czereśniową spoglądała przez sztachety okalające dom pod Numerem Siedemnastym i mówiła: „Jakie to dziwne! Cicho jak makiem zasiał...” Nawet sam dom, który zazwyczaj nie zwracał na nic uwagi, poczuł się mocno zaniepokojony. - Co to? Co to? - mówił do siebie wsłuchany w ciszę. - Mam nadzieję, że chyba nic złego się nie stało. W kuchni, na dole, kucharka Jakubowa z okularami na końcu nosa kiwała się nad gazetą. O piętro wyżej, w garderobie, pani Banks z Helenką porządkowały bieliźniarkę i liczyły prześcieradła. Na górze, w dziecinnym pokoju, Mary zbierała ze stołu po obiedzie. - Jest mi tak miło i dobrze - mówiła Janeczka sennie, wyciągnąwszy się na podłodze w miejscu, gdzie słońce tworzyło jasną plamę. - Będzie zmiana - rzekła Mary i pociągnęła nosem. Michaś wyjął ostatnią czekoladkę z pudełka, które dostał w zeszłym tygodniu w urodzinowym prezencie od cioci Klementyny. A może właściwie powinien ją dać Janeczce, rozmyślał. Albo Bliźniętom? Lub Mary? Nie. Przecież to były jego urodziny. - Kto zjada ostatki, ten piękny i gładki - powiedział i włożył czekoladkę do ust. Szkoda, że już nie ma więcej - dodał z żalem, patrząc na puste pudełko. - Wszystko, co dobre i miłe, musi się kiedyś skończyć - powiedziała tajemniczo Mary. Michaś przechylił głowę na bok i bacznie się jej przyjrzał. - Ale nie ty - powiedział pewnym głosem. - A ty jesteś dobra i miła. Jakiś zaczątek uśmieszku zadowolenia ukazał się w kącikach ust Mary, ale znikł równie szybko, jak się zjawił. - Może ci się tak tylko zdaje - odrzekła. - W każdym razie nic nie trwa wiecznie. Janeczka spojrzała na nią zaniepokojona. Jeśli nic nie trwa wiecznie, to by znaczyło, że Mary... - Nic? - spytała z niepokojem. - Nic na świecie! - odpowiedziała Mary. I jak gdyby zgadując, co Janeczka miała na myśli, podeszła do kominka i zdjęła z półki swój duży termometr. Spod polowego łóżka wyciągnęła dywanikową torbę i włożyła go do torby. Janeczka szybko podniosła się z ziemi. - Mary, dlaczego to robisz? Mary Poppins spojrzała na nią dziwnym wzrokiem. - Dlatego - powiedziała sznurując usta - że od dziecka uczyli mnie porządku. I wsunęła z powrotem torbę pod łóżko. Janeczka westchnęła i serce ścisnęło się jej boleśnie. - Jest mi dziwnie smutno i czegoś bardzo się niepokoję - szepnęła Michasiowi. - Pewnie zjadłaś za dużo leguminy - odpowiedział. - Nie, to coś zupełnie innego... - zaczęła, lecz urwała, gdyż nagle rozległo się pukanie do drzwi.

- Puk-puk! - Proszę wejść! - zawołała Mary. Na progu ukazał się Maciuś ziewając. - Wiecie co? - spytał sennie. - No co? - W parku jest Karuzela. - To żadna nowina dla mnie - mruknęła Mary. - Co? Wesołe miasteczko? - spytał Michaś, mocno zaciekawiony. - Z huśtawkami i strzelnicą? - Nie - odpowiedział Maciuś z powagą - sama tylko Karuzela. Przyjechała wczoraj wieczorem. Z tymi słowy powlókł się ospale ku drzwiom, które zamknął za sobą. Janeczka poderwała się, zapomniawszy o swym niepokoju. - Ach, Mary, czy moglibyśmy pójść? - Powiedz, że tak, Mary! Moja kochana! - zawołał Michaś skacząc wokół niej. Mary Poppins, trzymając w ręku tacę pełną talerzy i filiżanek, obróciła się ku nim. - Ja pójdę - rzekła ze spokojem - bo mam bilet. Ale jeśli chodzi o was, to nic nie wiem. - Ja mam sześć pensów w skarbonce - powiedziała Janeczka skwapliwie. - Janeczko, pożycz mi dwa pensy! - prosił Michaś, który całe swoje pieniądze wydał na lizaka. Dzieci z niepokojem patrzyły na Mary, czekając na jej decyzję. - Tylko bez żadnych pożyczek, dobrze? - powiedziała cierpko.- Zapłacę za jedną jazdę dla każdego. I to wszystko. I szybko wyszła z pokoju z tacą pełną filiżanek. Dzieci spojrzały po sobie. - Co to może znaczyć? - rzekł Michaś. Bo teraz on z kolei się zaniepokoił. - Przecież ona nigdy za nic nie płaciła. - Czy źle się czujesz, Mary? - spytał Michaś nieśmiało, gdy Mary Poppins znowu szybkim krokiem weszła do pokoju. - Nigdy w życiu nie czułam się lepiej! - odpyla podrzucając głowę do góry. - I proszę was bardzo, nie wybałuszajcie tak na mnie oczu, jakbym była woskową figurą! Nie marudźcie, ubierajcie się! Spojrzenie miała tak surowe, oczy tak mocno niebieskie, a mówiła przy tym zupełnie tak samo jak zwykle, więc ich niepokój rozwiał się całkowicie i obydwoje, przekrzykując się, pobiegli po kapelusze. Cisza, jaka panowała w całym domu, została nagle przerwana bieganiną, trzaskiem drzwi, nawoływaniami i tupotem nóg. - O Boże! Boże! Co za ulga! A już taki byłem niespokojny! - mówił do siebie dom, przysłuchując się gwarowi, jakim go napełnili schodzący ze schodów Janeczka, Michaś i Bliźnięta. Mary zatrzymała się przez chwilę, ażeby spojrzeć na swoje odbicie w lustrze w przedpokoju. - Chodź już, Mary! Wyglądasz jak należy! - powiedział Michaś niecierpliwie. Mary Poppins spojrzała na niego. Wyraz twarzy miała gniewny, obrażony i zdziwiony jednocześnie. „Jak należy! - myślała dotknięta. - Rzeczywiście! Też mi określenie! Jak należy - w granatowym żakiecie ze srebrnymi guzikami! Jak należy - ze złotym medalionikiem na szyi! Jak należy - z parasolką z rączką w kształcie papuziej główki!” Pociągnęła nosem. - Dosyć tego! - rzekła krótko, choć właściwie miała na myśli, że to wcale nie dosyć.

Ale Michaś był zbyt przejęty, aby zwrócić na to uwagę. - Chodź, Janeczko, chodź! - wołał, skacząc jak opętany. - Nie traćmy czasu! Chodź! Obydwoje z Janeczką pobiegli naprzód, gdy tymczasem Mary sadowiła Bliźnięta w wózku. Po chwili furtka ogrodowa zatrzasnęła się i cała piątka pomaszerowała ku Karuzeli. Od strony parku dolatywały ledwie dosłyszalne dźwięki muzyki, niby brzęczenie pszczół w ulu. - Dobry wieczór! Jak się miewamy? - rozległ się głos panny Skowronek, która spieszyła ulicą razem ze swymi pieskami. Ale zanim dzieci zdążyły jej odpowiedzieć, mówiła dalej: - Pewnie idziecie na Karuzelę? Właśnie wracamy stamtąd z Dudusiem i Anastazym. Bardzo godziwa rozrywka. Tak tam miło i czysto. A jaka grzeczna obsługa! Minęła ich szybko, a obydwa pieski w podskokach biegły obok niej. - Do widzenia! Do widzenia! - wołała przez ramię i znikła za rogiem ulicy. Nagle od strony parku zahuczał znajomy głos. I w bramie ukazał się admirał Bum, który z bardzo czerwoną twarzą tańczył taniec marynarzy. - Hej, ho! Dawać tu jeszcze butelkę rumu! Pan admirał jeździł na karuzeli! To podróż nie gorsza od morskiej! - grzmiał witając się z dziećmi. - My także tam idziemy! - powiedział Michaś wesoło. - Co? Wy? - admirał był bardzo zdziwiony. - No pewnie - odparła Janeczka. - Ale chyba nie wszyscy pojadą do samego końca? - spytał admirał patrząc na Mary z ciekawością. - Dzieci mają bilety tylko na jedną jazdę, proszę pana - wyjaśniła Mary z wyszukaną grzecznością. - Ach, tak! Więc szczęśliwej podróży, moja luba! - powiedział głosem, jak na niego bardzo uprzejmym. Ku wielkiemu zdumieniu dzieci admirał Bum wyprężył się jak struna, przyłożył dwa palce do skroni i szarmancko zasalutował Mary Poppins. - Aa... psik! - z hałasem wytarł nos w kraciastą chustkę. - Rozwinąć żagle! Podnieść kotwicę! I w drogę, moja luba! Na pożegnanie pomachał ręką, kołysząc się i podśpiewując tubalnym głosem: Każde wdzięczne dziewczę kocha marynarza... - Słuchaj, dlaczego on powiedział do ciebie: „Szczęśliwej podróży”? - spytał Michaś, oglądając się za admirałem. - Ponieważ uważa mnie za osobę dystyngowaną - odparła Mary. Ale w jej oczach zabłysnął marzycielski, daleki ognik. I znowu Janeczkę ogarnęło jakieś dziwne, smutne uczucie i serce ścisnęło się jej boleśnie. - Co też może się takiego stać? - zapytywała sama siebie z niepokojem. Dotknęła dłoni Mary, gdy ta położyła rękę na poręczy wózka. Od ciepła tej ręki ogarnęło Janeczkę poczucie spokoju i bezpieczeństwa. - Jaka ja byłam głupia - szepnęła do siebie. - Na pewno nic złego nie może się stać! I szybkim krokiem podążyła za wózkiem, który turkotał po żwirze. - Poczekajcie! Poczekajcie! - rozległ się nagle za nimi czyjś zdyszany głos. - Co to? - powiedział Michaś odwróciwszy się. - To panna Eulalia! - O, przepraszam, już nie panna Eulalia - rozległ się ten sam zdyszany głos - tylko pani Naopakowa! Zarumieniona, spojrzała na pana Naopaka, który stał obok niej z nieco baranim uśmieszkiem na ustach. - Czy dziś jest Drugi Poniedziałek miesiąca? - spytała go Janeczka.

Pan Naopak stał zwyczajnie na nogach, jak wszyscy ludzie, więc właściwie Janeczka nie myślała, żeby tak mogło być. - Ach, nie! Bogu dzięki, że nie - odparł pośpiesznie. - Chcieliśmy się... hm... właśnie przywitać z tobą, Mary. - Jak się masz, kuzynku Arturze! I wszyscy uścisnęli sobie ręce. - Czy idziesz na Karuzelę? - spytał pan Naopak. - Tak. Idziemy wszyscy. - Wszyscy? - pan Naopak uniósł brwi w górę, aż po sam czubek głowy. Zdawał się być bardzo zdziwiony. - One przejadą się tylko raz - powiedziała Mary wskazując na dzieci. - Siedźcie spokojnie! - fuknęła na Bliźnięta, które podskakiwały w wózku. - Wiercicie się jak oparzone myszy! - Więc do widzenia, Mary! Bon voyage! - rzekł pan Naopak i w bardzo uroczysty sposób uniósł kapelusz nad głową. - Żegnajcie. I dziękuję wam, żeście przyszli - powiedziała Mary, kłaniając się z wdziękiem państwu Naopakom. - Co to znaczy „Bon voyage” - spytał Michaś patrząc przez ramię na oddalające się postacie: pani Naopakowej - okrąglutkiej i całej w loczkach, i pana Naopaka - wyprostowanego i chudego. - To znaczy „Szczęśliwej podróży”. I z pewnością ją stracisz, jeżeli będziesz się tak wlókł - burknęła Mary. Michaś szybko pobiegł za Mary. Tony muzyki rozlegały się teraz raźniej, dźwięcząc w powietrzu. Mary, niemal że biegnąc, zawróciła wózek w kierunku bramy parku. Za bramą rząd malowideł na chodniku przyciągnął jej wzrok, więc zatrzymała się. - Dlaczego ona się zatrzymała właśnie teraz? - gniewnie szepnął Michaś Janeczce. - Jak będziemy tak szli dalej, to nigdy nie dojdziemy do końca. Artysta uliczny skończył właśnie obrazek, na którym kolorowymi kredkami narysowane były owoce: jabłko, gruszka, śliwka i banan. Teraz pod spodem pisał kredą te słowa: Bierzcie, proszę. - Hm - chrząknęła Mary dyskretnie jak dama. Artysta uliczny zerwał się na nogi i Janeczka z Michasiem poznali, że był to wielki przyjaciel Mary, sprzedawca papierosów. - Ach, Mary! Nareszcie! Czekałem na ciebie cały dzień! Sprzedawca papierosów wyciągnął do Mary Poppins obie ręce i z uwielbieniem spoglądał jej w oczy. Mary miała wyraz twarzy nieśmiały i zarazem zadowolony. - Widzisz, Bobi, idziemy na Karuzelę - rzekła rumieniąc się. Bobi skinął głową. - Wiedziałem, że przyjdziesz. A one idą z tobą? - dodał, wskazując wielkim palcem na dzieci. Mary tajemniczo potrząsnęła głową. - Przejadą się tylko jeden raz - rzekła szybko. - Aha... rozumiem. Michaś szeroko otworzył oczy. Po cóż innego mieliby pójść na Karuzelę, jak nie po to, żeby się przejechać? - zastanawiał się. - Ślicznie to wszystko namalowałeś, Bobi - rzekła z podziwem Mary, patrząc na owoce.

- Proszę, bierzcie - powiedział wesoło sprzedawca papierosów. I nagle dzieci zobaczyły ze zdumieniem, że Mary schyliła się, wzięła z chodnika namalowaną śliwkę i zaczęła jeść. - A może panienka miałaby chęć? - zwrócił się sprzedawca papierosów do Janeczki. Janeczka spojrzała na niego zdumiona. - Ale czy ja potrafię? - Niech panienka spróbuje! Janeczka pochyliła się nad jabłkiem i wzięła je do ręki. Nadgryzła je od strony, gdzie było rumiane. Było bardzo słodkie. - Ale jak pan to robi? - spytał Michaś, szeroko otworzywszy oczy. - To nie ja - odparł sprzedawca papierosów. - To ona. - I ruchem głowy wskazał Mary Poppins stojącą obok wózka. - To może się zdarzyć tylko wtedy, kiedy ona jest obok. Z tymi słowy pochylił się nad chodnikiem, wziął gruszkę i podał ją Michasiowi. - A pan? - spytał Michaś, który chociaż miał ochotę na gruszkę, chciał być jednak grzeczny. - O, to drobiazg! - powiedział sprzedawca papierosów. - Zawsze mogę sobie namalować, ile zechcę. To mówiąc wziął z chodnika banana, obrał go ze skórki i dał po połowie każdemu z Bliźniąt. Uszu dzieci doszły wyraźne, czyste dźwięki muzyki. - A teraz, Bobi, naprawdę musimy już iść - powiedziała Mary, zręcznie wsuwając pestkę od śliwki między żelazne pręty sztachet. - Czy naprawdę, Mary? - bardzo smutno spytał sprzedawca papierosów. - Więc żegnaj, moja miła! Życzę ci szczęścia! - Ale przecież, Mary, ty zobaczysz go znów niedługo, prawda? - dopytywał się Michaś, gdy przechodzili przez bramę parku. - Może tak, a może nie - rzekła krótko. - Zresztą to nie twoja sprawa. Janeczka obróciła się i spojrzała za siebie. Sprzedawca papierosów stał obok swojej skrzyneczki z kolorowymi kredkami, wpatrzony w oddalającą się postać Mary. - Jakie to wszystko dziwne - rzekła Janeczka marszcząc czoło. Mary spojrzała na nią. - A cóż takiego dziwnego się dzieje? - Wszyscy ci mówią: „Do widzenia!” I wszyscy patrzą na ciebie tak dziwnie. - Każdy może mówić, co chce, to nic nie kosztuje - burknęła Mary. - I każdy może patrzeć na to, na co ma ochotę. Janeczka zamilkła. Wiedziała, że rozmowa jest bezcelowa, bo Mary i tak nigdy nic nie chciała wytłumaczyć. Janeczka westchnęła. A ponieważ nie bardzo rozumiała, dlaczego wzdycha, pobiegła naprzód, wyprzedzając Michasia, Mary i wózek, w kierunku, skąd dochodziły dźwięki muzyki. - Zaczekaj! Zaczekaj na mnie! - wołał Michaś, biegnąc za nią. W tyle za nimi turkotał wózek popychany przez Mary. Karuzela stała na trawniku pośród lip. Była nowiutka i lśniąca świeżością, z cwałującymi końmi na mosiężnych prętach. Na samej górze powiewała pasiasta flaga i całe wnętrze ozdobione było złotymi i srebrnymi liśćmi, kolorowymi ptaszkami i gwiazdami. Było zupełnie tak, jak mówiła panna Skowronek, a nawet jeszcze piękniej. Karuzela właśnie zwalniała biegu i zatrzymała się, gdy zjawiły się dzieci. Podszedł do nich dozorca parku. - Proszę wsiadać! Proszę wsiadać! Trzy pensy kurs! - wołał z ważną miną. - Już wiem, na jakim koniku pojadę - powiedział Michaś wskazując na konia z napisem „Rączy” na złotej obroży. Wgramolił się na jego grzbiet i chwycił za pręt.

- Proszę nie śmiecić i przestrzegać regulaminu! - wołał dozorca donośnym głosem. - A ja pojadę na Siwku! - wolała Janeczka, wsiadając na ognistego rumaka z imieniem wyrytym na czerwonej obroży. Mary wydobyła Bliźnięta z wózka i ulokowała Basię przed Michasiem, a Jasia za Janeczką. - Kurs za pensa, za dwa, trzy, cztery czy pięć? - spytał bileter, który się zjawił dla pobrania pieniędzy. - Za sześć pensów - powiedziała Mary Poppins wręczając mu cztery monety, każda po sześć pensów. Dzieci zdumione szeroko otworzyły oczy. Jeszcze nigdy dotąd nie jechały na Karuzeli za sześć pensów kurs. - Proszę nie śmiecić! - słychać było głos dozorcy. - A ty, Mary? - zawołał Michaś z góry. - Trzymaj się mocno, pamiętaj! Trzymaj się mocno! Ja pojadę w następnej kolejce! odpowiedziała Mary. Rozległ się gwizd, Karuzela skrzypnęła, muzyka zagrała znowu. I z wolna, z wolna koniki ruszyły z miejsca. - Trzymajcie się mocno! - powiedziała Mary surowo. Dzieci schwyciły się mocno za mosiężne pręty umieszczone na grzbietach koni. Drzewa zaczęły powoli przesuwać się przed ich oczyma. Padał na nie blask promieni zachodzącego słońca. - Siedźcie spokojnie! - rozległ się znowu głos Mary. Teraz drzewa zaczęły poruszać się coraz szybciej i w miarę tego jak wzrastał pęd Karuzeli - zawirowały w zawrotnym tempie. Michaś objął mocniej siostrzyczkę w pasie, a Jaś przytulił się z całych sił do Janeczki. I tak cała czwórka cwałowała coraz prędzej i prędzej, z rozwianymi włosami, a wiatr smagał im twarze. Rączy i Siwek galopowały w coraz bardziej zawrotnym tempie, unosząc na swych grzbietach dzieci, a cały park szalał, wirował i kołował wokół nich. Zdawało się, że nigdy już się nie zatrzymają, że nie istnieje taka rzecz jak czas i że cały świat jest tylko jednym kręgiem światła i gromadką malowanych koników. Słońce zaszło i zapadał zmierzch. A dzieci wciąż cwałowały coraz szybciej i szybciej, aż niebo i drzewa zlały się w jedno. Calutka ziemia wirowała wokół nich, hucząc i brzęcząc jak bąk. Już nigdy potem ani Janeczka, ani Michaś, ani Jaś i Basia nie czuli się tak blisko samego środka świata, jak podczas tej szalonej jazdy. I w jakiś tajemniczy sposób zdawali sobie z tego sprawę. Bo kiedy ziemia kręciła się tak wokół nich, a oni galopowali w zapadającym zmroku, czuli w swych sercach tylko jedno: Nigdy już tak nie będzie! Nigdy więcej tak nie będzie! Ale powoli drzewa przestały wydawać się jedną kulistą, zieloną plamą i pnie ich zaczęły z powrotem stawać się widoczne. Niebo znów oddzieliło się od ziemi i park przestał wirować. Konie biegły coraz wolniej i wolniej i wreszcie Karuzela stanęła. - Proszę wsiadać! Proszę wsiadać! Trzy pensy kurs! - dobiegał z oddali głos dozorcy parku. Dzieci, zesztywniałe po długiej jeździe, zeszły na ziemię. Oczy im błyszczały, głosy miały pełne wzruszenia. - Jakie to było cudowne! - wołała Janeczka, patrząc roziskrzonymi oczyma na Mary, która sadowiła Jasia w wózku. - Ach, gdybyśmy mogli tak jechać przez całe życie! - mówił Michaś, zsadzając na zieBasię. mię Mary Poppins patrzyła na dzieci. Jej oczy w zapadającym zmierzchu były dziwnie łago-

dne i spokojne. - Wszystko, co dobre i przyjemne, musi się kiedyś skończyć - powiedziała już po raz drugi tego dnia. Podniosła głowę do góry i spojrzała na Karuzelę. - A teraz moja kolej! - zawołała wesoło. Schyliła się nad wózkiem i coś z niego wyjęła. Następnie wyprostowała się i przez chwilę patrzyła na dzieci jakimś dziwnym spojrzeniem, które zdawało się przeszywać je na wskroś i czytać w ich myślach. - Michasiu - odezwała się, dotykając lekko ręką jego policzka - bądź dobrym chłopcem! Michaś spojrzał na nią zdziwiony. Dlaczego to powiedziała? O co jej właściwie chodziło? - Janeczko! Opiekuj się Michasiem i Bliźniętami - powiedziała Mary. Potem ujęła dłoń Janeczki i położyła na poręczy wózka. - Proszę wsiadać! Proszę wsiadać! - wołał bileter. Zapłonęły światła Karuzeli. Mary odwróciła się. - Idę - zawołała wymachując parasolką z rączką w kształcie papuziej główki. Przeszła przez niewielkie pasmo ciemności dzielące dzieci od Karuzeli. - Mary! - zawołała Janeczka z drżeniem w głosie. Nagle bowiem - nie wiedząc sama dlaczego - poczuła lęk. - Mary! - krzyknął Michaś, któremu udzielił się lęk Janeczki. Ale Mary nie zważała na ich wołanie. Wstąpiła lekko na platformę i z gracją siadła na grzbiecie konia, mającego na obroży napis „Gniady”. - Normalny czy powrotny? - spytał bileter. Mary przez chwilę zdawała się rozważać to pytanie. Spojrzała na dzieci, po czym przeniosła wzrok na biletera. - Co tu można wiedzieć? - rzekła w zamyśleniu. - Może mi się kiedyś przyda... Wezmę powrotny. Bileter przedziurkował zielony bilet i wręczył go Mary. Janeczka i Michaś zauważyli, że za bilet nie zapłaciła. Nagle znowu rozległy się dźwięki muzyki, zrazu ciche, a potem coraz bardziej donośne, huczne, tryumfalne. I powoli drewniane koniki ruszyły z miejsca. Mary, patrząc prosto przed siebie, przejechała tuż obok dzieci. Papuzia główka parasolki sterczała jej pod pachą. Rękę w wełnianej rękawiczce zacisnęła dokoła mosiężnego prętu. A przed nią, na grzywie konia, widniała... - Michasiu! - zawołała Janeczka, chwytając go za ramię. - Czy widzisz?... Czy widzisz jej dywanikową torbę? Michaś szeroko otworzył oczy. - To znaczy, że... - szepnął Michaś. Janeczka skinęła głową. - Ale przecież ma na szyi medalionik. Łańcuszek nie jest zerwany! Widziałem wyraźnie! Z tyłu za nimi Bliźnięta zaczęły popłakiwać cichutko, ale Janeczka i Michaś nie zwracali na nie uwagi. Stali z szeroko otwartymi oczyma, wpatrzeni w świetlisty krąg cwałujących koników. Karuzela kręciła się teraz szybko i w krótkim czasie dzieci nie potrafiły już odróżnić konia od konia, Rączego od Siwka. Wszystko dokoła stało się koliskiem wirującego światła, poznawali tylko ciemny zarys sztywno i nieruchomo siedzącej postaci, która wirując w kółko, to zbliżała się do nich, to znów znikała. Coraz huczniej i skoczniej grała muzyka. I coraz szybciej obracała się Karuzela. Gdy w

pewnej chwili ciemna sylwetka w pędzie znalazła się w ich polu widzenia, w mgnieniu oka zerwała coś z szyi i lśniący przedmiocik padł im pod nogi. Janeczka schyliła się i podniosła go z ziemi. Był to złoty medalionik z zerwanym łańcuszkiem. - Więc to prawda! To prawda! - rozległ się nagle krzyk Michasia. - Otwórz go, otwórz, Janeczko! Drżącymi palcami Janeczka nacisnęła zameczek: migotliwe światło padło na szkiełko otwartego medalionika i oczom dzieci ukazały się ich własne podobizny skupione dokoła postaci o czarnych, gładko zaczesanych włosach, surowo patrzących niebieskich oczach, różowych policzkach i zadartym jak u lalki nosku.

Janeczka, Michaś Jaś, Basia i Amelka Banks oraz Mary Poppins przeczytała Janeczka napis umieszczony pod wizerunkiem. - Ach, więc to było w środku! - rzekł Michaś żałośnie, gdy Janeczka zamknęła medalionik i włożyła do kieszeni. Wiedział, że teraz nie było już żadnej nadziei... Dzieci znowu stanęły przed Karuzelą, oślepione światłem, zaledwie dostrzegając migocące blaski zza mgły łez. Teraz koniki cwałowały szybciej jeszcze niż dotąd, grzmiąca muzyka brzmiała głośniej niż przedtem. I nagle wydarzyła się dziwna rzecz. Wśród huku trąb cała Karuzela, wirując, oderwała się od ziemi i wzbiła w powietrze. Kręcąc się zawrotnie w kółko i wzbijając w górę coraz wyżej, kolorowe koniki cwałowały teraz nad ich głowami z Mary Poppins na grzbiecie Gniadego. Wirujący kołowrót świateł tańczył pośród drzew, złocąc ich liście. - Janeczko! Ona odeszła! - rzekł Michaś. - Mary! Mary! Wróć do nas! Wróć! Ale Mary Poppins, z nieruchomą twarzą, patrzyła prosto przed siebie wzrokiem utkwionym w dal i nic nie wskazywało na to, żeby słyszała ich wołanie. - Mary! - rozległ się ostatni krzyk rozpaczy. Ale i na ten krzyk nie było odpowiedzi z przestworzy. Karuzela była już teraz wysoko ponad drzewami i obracając się wciąż zawrotnie, wzbijała się ku gwiazdom. Oddalała się coraz bardziej i coraz bardziej malała, aż wreszcie postać Mary stała się tylko ciemną plamką w kręgu światła. Pędząc poprzez niebiosa, wirowała bezustannie, unosząc z sobą Mary Poppins. Wreszcie stała się maleńkim, błyszczącym punkcikiem, niczym nie różniącym się od gwiazd, tylko nieco większym. Michaś siąkając nosem sięgnął do kieszeni po chusteczkę. - Szyja mnie rozbolała od tego patrzenia w górę - powiedział, by usprawiedliwić to siąkanie. Ale gdy Janeczka nie patrzyła, szybko wytarł sobie oczy. Janeczka, ciągle wpatrzona w jasny, wirujący punkcik na niebie, wydała lekkie westchnienie. Wreszcie odwróciła się. - Musimy już iść do domu - powiedziała stanowczo, pamiętając, że Mary kazała jej opiekować się Michasiem i Bliźniętami. - Proszę wsiadać! Proszę wsiadać! Trzy pensy kurs! Dozorca parku, który wrzucał śmieci do koszy, znów zjawił się na widowni. Spojrzał na miejsce, gdzie stała Karuzela, i znieruchomiał. Rozejrzał się dokoła i szeroko otworzył usta.

Spojrzał w górę i oczy o mało nie wyszły mu na wierzch. - Co to? - zawołał. - Tak nie wolno! Przecież przed chwilą tu była i już jej nie ma! To jest wbrew przepisom. Będę musiał zameldować o tym władzom. - Wściekle pogroził pięścią w powietrze. - Jeszcze nigdy w życiu czegoś podobnego nie widziałem. Nawet kiedy byłem małym chłopakiem. Muszę spisać protokół. Dzieci w milczeniu oddaliły się. Karuzela nie zostawiła żadnego śladu na trawie, nie złamała ani jednego kwiatka koniczyny. Prócz dozorcy parkowego, który stał krzycząc i wymachując rękami, nie było nikogo. Zielony trawnik był całkiem pusty. - Wzięła bilet powrotny... - rzekł Michaś krocząc powoli obok wózka. - Jak myślisz, czy to znaczy, że ona wróci? Janeczka zamyśliła się na chwilę. - Może... jeżeli bardzo będziemy tego chcieli... wróci - powiedziała powoli. - Tak, może! - powtórzył Michaś z lekkim westchnieniem i już się nie odzywał przez cały czas, póki nie znaleźli się w dziecinnym pokoju. - Słuchajcie! Słuchajcie! Słuchajcie! Pan Banks biegł ścieżką w kierunku drzwi frontowych. - Hej! Jest tam kto? - wołał pędząc po schodach na górę i przesadzając po trzy stopnie naraz. - Co się stało? - spytała pani Banks, biegnąc mu naprzeciw. - Najdziwniejsza rzecz na świecie! - wykrzykiwał, otwierając na rozcież drzwi dziecinnego pokoju.- Ukazała się nowa gwiazda. Dowiedziałem się o tym po drodze do domu. Największa, jaka dotąd była. Pożyczyłem teleskop od admirała Buma, żeby ją zobaczyć. Chodźcie, będziemy patrzeć! Pobiegł do okna i przyłożył teleskop do oka. - Tak! - zawołał z przejęciem. - Jest! Ach, co za cudo! Jaka piękna! Jaka wspaniała! Prawdziwy klejnot! Podał teleskop pani Banks. - Dzieci! - wołał. - Spójrzcie! Jest nowa gwiazda! - Wiem - zaczął Michaś - ale naprawdę to nie jest gwiazda, tylko... - Ty wiesz? Wiesz, że to nie gwiazda? Co to u licha ma znaczyć? - Nie zwracaj uwagi na to, co on mówi. Po prostu plecie głupstwa! - rzekła pani Banks. - Więc gdzież ona jest? Ach, tak, widzę! Rzeczywiście bardzo ładna. Błyszczy najjaśniej ze wszystkich gwiazd. Ciekawa jestem, skąd się wzięła. Spójrzcie, dzieci! Dała teleskop Janeczce, a potem Michasiowi i kiedy dzieci patrzyły przez szkiełko, widziały wyraźnie i dokładnie krąg malowanych koników, mosiężne pręty i ciemną plamkę, która co parę chwil ukazywała się ich oczom i zaraz znikała. Dzieci spoglądały po sobie i kiwały głowami. Wiedziały, co znaczy owa ciemna plamka. Była to zgrabna, starannie ubrana postać w granatowym płaszczu ze srebrnymi guzikami, w sztywnym słomkowym kapeluszu na głowie, trzymająca pod pachą parasolkę z rączką w kształcie papuziej główki. Przyszła z nieba i na niebo powróciła. A Janeczka i Michaś nie mogli tego nikomu wyjaśnić, ponieważ wiedzieli, że pewnych rzeczy, które się działy z Mary, nikomu i nigdy nie można wytłumaczyć. Ktoś zapukał do drzwi. - Proszę pani! Proszę pani! - powiedziała wpadając do pokoju Jakubowa, z wypiekami na twarzy. - Czy pani wie, co się stało? Mary Poppins znowu odeszła! - Odeszła? - spytała pani Banks z niedowierzaniem. - Sakum-pakum, raz-dwa i już jej nie ma - powiedziała Jakubowa z tryumfem. - Bez jednego słowa. Zupełnie jak zeszłym razem. Ani śladu jej łóżka polowego, ani śladu dywanikowej torby. Żeby choć album na pocztówki zostawiła na pamiątkę... Ale nic.

- O Boże! Boże! Jakie to męczące! - powiedziała pani Banks.- Co za postępowanie! Jerzy! - zwróciła się do pana Banksa. - Mary Poppins znowu odeszła! - Kto? Co? Mary Poppins? Trudno! Mamy za to nową gwiazdę. - Nowa gwiazda nie będzie prała ani ubierała dzieci! - rzekła pani Banks zgnębiona. - W nocy będzie świeciła nam w okna! - wołał pan Banks uszczęśliwiony. - To więcej warte niż pranie i ubieranie dzieci. Znowu spojrzał przez teleskop. - Prawda, moje ty cudo? Mój ty klejnocie śliczny? - spytał patrząc na gwiazdę. Janeczka i Michaś, przytuleni do siebie i oparci o parapet okienny, patrzyli w wieczorne, ciemniejące niebo. A wysoko nad nimi krążyła wielka gwiazda, błyszcząc i jarząc się, i tajemnicę swą zachowując na zawsze, na zawsze, na zawsze...

SPIS TREŚCI Rozdział pierwszy LATAWIEC Rozdział drugi SKOWRONEK PANNY DUDUŚ Rozdział trzeci FERALNY PIĄTEK Rozdział czwarty PAN NAOPAK Rozdział piąty NOWA SIOSTRZYCZKA Rozdział szósty PRZYGODA Z MACIUSIEM Rozdział siódmy MARY MA WYCHODNE Rozdział ósmy BALONIKI! BALONIKI! Rozdział dziewiąty NOASIA Rozdział dziesiąty KARUZELA

02 11 22 33 44 51 62 75 83 96