Travers Pamela - Mary Poppins 04 - Mary Poppins w parku

PAMELA L. TRAVERS

MARY POPPINS W PARKU TYTUŁ ORYGINAŁU: MARY POPPINS IN THE PARK PRZEKŁAD: IRENA TUWIM

INSTYTUT WYDAWNICZY „NASZA KSIĘGARNIA” WARSZAWA 1986

Przygody opisane w tej książce należy zaliczyć do przygód, jakie działy się w czasie trzech bytności Mary Poppins w domu państwa Banks. Należy to koniecznie podać do wiadomości każdego, kto by sądził, że miały one miejsce podczas czwartego powrotu Mary na ulicę Czereśniową. Mary nie może przecież przychodzić bez końca. Poza tym nie trzeba zapominać, że trzy jest szczęśliwą liczbą. Ci, którzy znają się już z Mary Poppins, zapoznali się z wielu innymi postaciami, które w tej książce występują. A ci, którzy ich nie znają, a chcą zapoznać się z nimi bliżej - znajdą je w poprzednich tomach. AUTORKA

Rozdział pierwszy

KAŻDA GĘŚ ŁABĘDZIEM, A ŚWINIOPAS - KSIĘCIEM Był letni dzień, ciepły i cichy. Drzewa czereśniowe obrzeżające ulicę czuły, jak dojrzewały rosnące na nich czereśnie: zielone powolutku żółkły, a żółte - czerwieniały. Domki, z oczyma zamkniętymi żaluzjami, drzemały w pokrytych pyłem ogródkach. - Proszę nam nie przeszkadzać - zdawały się mówić. - Odbywamy właśnie poobiednią drzemkę. A szpaki, wtuliwszy łebki pod skrzydła, pochowały się w kominach. Park zanurzony był w słońcu niczym w zawiesistym, złotym syropie. Najlżejszy wietrzyk nie muskał nawet gęstego listowia. Kwiaty stały wyprostowane i sztywne, jakby zrobione z metalu. Ławki nad stawem były puste. Ludzie, którzy zazwyczaj na nich siadali, poszli do domów skryć się przed upałem. Neleusz, mały marmurowy chłopiec, stał nad brzegiem stawu, przeglądając się w spokojnej wodzie. Ani jedna złota rybka nie poruszała czerwonym ogonkiem. Wszystkie siedziały pod liśćmi nenufarów, które służyły im za parasolki. Zalany słońcem trawnik rozpościerał się nieruchomo niby zielony dywan. Gdyby nie pewien jednostajny, miarowy szmer, można by pomyśleć, że cały park był tylko namalowanym obrazem. To dozorca wymiatał śmieci spod dużej magnolii i wrzucał je do koszyka. Nagle przerwał swoje zajęcie i wzrok jego padł na dwa pieski, które właśnie przebiegły obok. Wiedział, że przyszły z ulicy Czereśniowej, ponieważ panna Skowronek nawoływała je spoza półprzymkniętej żaluzji: - Dudusiu! Anastazy! Proszę w tej chwili wrócić do domu! I proszę nie pływać po tym obrzydliwym, cuchnącym stawie! Wracajcie! Zrobię wam mrożonej herbaty! Pieski spojrzały po sobie. Mrugnęły do siebie porozumiewawczo i pobiegły dalej. Gdy minęły duże drzewo magnoliowe, zatrzymały się nagle i ciężko dysząc padły na trawnik z wywalonymi językami. Mary Poppins, jak zwykle wymuskana i nieskazitelna w swej granatowej spódnicy i w nowym kapeluszu ozdobionym tulipanem, spojrzała na nie sponad swojej roboty na drutach. Oparta o drzewo siedziała sztywno wyprostowana na rozpostartym na trawie pledzie. Obok

niej stała jak zwykle jej torba. A nad nią, z kwitnącej gałęzi, zwisała parasolka z rączką w kształcie papuziej główki. Mary popatrzyła na wymachujące dwa psie ogony i lekko pociągnęła nosem. - Schowajcie te swoje ozory i siądźcie porządnie! Nie jesteście parą dzikich wilczurów! Pieski natychmiast poderwały się na baczność. I Janeczka, leżąca na trawie, zauważyła, że obydwa usiłowały gorliwie wciągnąć języki. - Tylko pamiętajcie - ciągnęła Mary dalej - jak wyjdziecie z wody, otrząśnijcie się porządnie na brzegu. Nie przylatujcie tutaj, żeby nas opryskać! Duduś i Anastazy spojrzeli na nią z wyrzutem. - No, coś podobnego! - zdawali się mówić.- Zupełnie jakbyśmy mogli zrobić taką rzecz! - No dobrze już, dobrze... Biegnijcie! I pieski popędziły tak szybko, jakby je kto wystrzelił z armaty. - Proszę wracać! - wołała panna Skowronek niespokojnie. Ale nikt nie zwracał na to uwagi. - A dlaczego ja nie mogę popływać sobie po stawie? - spytał cichutko Michaś rozżalonym głosem. Leżał w trawie na brzuchu, obserwując bacznie pewną mrówczą rodzinę. - Nie jesteś psem - przypomniała mu Mary Poppins. - Wiem o tym, Mary. Ale gdybym był... „Uśmiechnęła się czy nie?” - pomyślał sobie. Nie wiedział na pewno, bo oczy miał utkwione w ziemi. - A co byś wtedy zrobił? - spytała, pociągnąwszy nosem. Chciał powiedzieć, że gdyby był psem, robiłby to, na co miałby ochotę. Pływałby albo nie, zależnie od humoru, nie pytając nikogo o pozwolenie. Ale jeżeli Mary zrobiła złą i groźną minę? Zdecydował więc, że nic nie odpowie. - Nic - odpowiedział potulnym głosem - jest za gorąco, żeby się spierać... - Z n i c z e g o nigdy nie wyniknie n i c - odpowiedziała Mary i potrząsnęła głową w kapeluszu z tulipanem. - A ja się wcale z tobą nie spieram, tylko mówię. Jak zwykle musiała mieć ostatnie słowo. Promienie słońca przenikały poprzez szerokie liście magnolii, połyskując na drutach tkwiących w kłębku włóczki. Jaś i Basia, opierając sobie główki wzajemnie na ramieniu, to zapadały w drzemkę, to się budziły, by znowu zasnąć. Amelka prawie już zasypiała w cieniu Mary. Światła i cienie kładły się cętkami na nich wszystkich i przemykały po twarzy dozorcy, który właśnie schylił się, by podjąć z ziemi jakiś' porzucony strzępek gazety. - Odpadki proszę wrzucać do koszy na śmieci! Proszę przestrzegać regulaminu! - mówił uroczyście. Mary Poppins zmierzyła go spojrzeniem od stóp do głów. Jej wzrok, zdawało się, mógłby roztrzaskać stuletni dąb. - To nie moje śmieci - odpaliła. - Tak? - spytał dozorca z powątpiewaniem w głosie. - Nie - odparła zwięźle, pociągnąwszy nosem, obrażona. - Ale k t o ś przecie musiał to to rzucić na ziemię. Takie coś nie rośnie sobie jak róża. Zsunął czapkę na tył głowy i poskrobał się za uchem. Czuł się zgnębiony upałem i tonem głosu, jakim Mary Poppins do niego mówiła. - Okropnie dziś gorąco - zauważył spoglądając na nią z niepokojem. Wyglądał jak zbity pies. - Tego powinniśmy oczekiwać w połowie lata. - Cyk-cyk! Cyk-cyk! - uderzały o siebie, dzwoniąc, druty Mary. Dozorca westchnął i zaczął znowu:

- Widzę, że panienka wzięła z sobą swoją papugę - powiedział, patrząc na czarny, jedwabny przedmiot wiszący pośród liści. - Ma pan na myśli moją p a r a s o l k ę z p a p u z i ą g ł ó w k ą - poprawiła go wyniośle. Dozorca zaśmiał się cichym, niespokojnym śmieszkiem. - Zbiera się na deszcz... nieprawda? Jak się panience zdaje? To słońce tak piecze... - Nic mi się nie zdaje. Ja w i e m - powiedziała Mary ze spokojem. - I gdybym to ja była dozorcą, nie marnowałabym pół dnia, jak to robią niektórzy, których nie chcę wymieniać. O, tam leży skórka od pomarańczy, dlaczego jej pan nie uprzątnie? Wskazała drutem przed siebie i trwała tak z oskarżycielsko wyciągniętą przed siebie ręką przez jakiś czas. A tymczasem dozorca podjął z ziemi hańbiący odpadek i wrzucił go do kosza. „Gdyby ona była mną - powiedział do siebie - to w ogóle nie byłoby parku, tylko jedna wielka, wymieciona pustynia”. Zaczął wachlować czapką spoconą twarz. - Tak czy siak to nie moja wina, że jestem dozorcą. Bogiem a prawdą, to powinienem być podróżnikiem - odkrywcą, który zwiedza dalekie kraje. Ot co. I wtedy by mnie tu nie było. Siedziałbym sobie na bryle lodu z polarnym niedźwiedziem. Westchnął, oparł się na lasce i zamyślił głęboko. Mary Poppins hałaśliwie pociągnęła nosem, a jakiś gołąb w koronie drzewa nad nią zatrzepotał, spłoszony, skrzydłami. Jedno z jego piór powolutku opadło w dół. Janeczka wyciągnęła rękę i schwytała je w locie. - Jak to przyjemnie łaskocze - szepnęła, muskając nim koniuszek nosa. Przyłożyła pióro do czoła i owiązała głowę wstążką. - Jestem córką indiańskiego wodza. Nazywam się Minnehaha, czyli Bystra Rzeka. - E, co ty pleciesz? Jaka tam Minnehaha? - żywo zaprzeczył Michaś. - Jesteś Janeczka Banks, i już. - To tylko z pozoru - upierała się Janeczka. - Ale tak naprawdę to jestem kimś zupełnie innym. To jest bardzo dziwne uczucie... - Powinnaś była zjeść więcej na obiad, tobyś nie miała tego dziwnego uczucia. Nasz tatuś nie jest żadnym wodzem indiańskim, więc ty nie możesz być Minnehahą. Mówiąc to, Michaś poruszył się gwałtownie i z jeszcze większą uwagą niż przedtem zaczął wpatrywać się w trawę. - O, idzie, idzie! - zawołał czołgając się na brzuchu. - A może byś tak przestał kopać mnie w nogi? Zachowujesz się jak cyrkowy koń. - Nie jestem żaden koń, Mary, tylko myśliwy. Poluję na zwierzynę w dżungli. - Co tam dżungla! - z lekceważeniem powiedział dozorca. - Ja wolę śniegi i lody! - Jak nie przestaniesz mi włazić na nogi, Michasiu, to niedługo będziesz polował w łóżku, w domu - powiedziała Mary. - Nigdy w życiu nie widziałam takiej pary półgłówków. A pan jest trzeci – dodała patrząc na dozorcę. - Wiecznie im się zachciewa być czym innym, niż są. Jak nie jakąś tam Minne - jak ją tam zwą - hahą-nie-hahą, to znów kim innym. Wcaleście nie lepsi od tej Gęsiarki i Świniopasa. - Ja nie poluję na żadne świnie ani gęsi, Mary. Tylko na lwa... On z pozoru może być małą mrówką, ale naprawdę to on jest - a, mam cię nareszcie! - pożeracz ludzi! Michaś uniósł się lekko na łokciu, trzymając w palcach coś małego i czarnego. - Słuchaj, Janeczko - zaczął podnieconym głosem. Ale nie skończył zdania, ponieważ spostrzegł, że Janeczka daje mu znaki, a kiedy spojrzał na Mary, zrozumiał, o co chodzi. Robota na drutach opadła jej na pled, ręce trzymała złożone na podołku. Zdawała się być wpatrzona w coś odległego, w coś, co było bardzo daleko poza parkiem, a może nawet

poza widnokręgiem. Cichutko i ostrożnie, aby jej nie spłoszyć, dzieci przyczołgały się ku niej i usiadły z obu jej stron. Nie opodal, też na pledzie, przysiadł dozorca, wybałuszając na nią oczy. - Ach, Mary, zaczęłaś coś mówić o Gęsiarce - powiedziała Janeczka. - Opowiedz nam o niej! Michaś przysunął się bliziutko do Mary i czekał. Spod ronda kapelusza, który ocieniał jej twarz, popatrzyła na nich przez króciutką chwilę i znów jej wzrok pobiegł w dal. - Otóż ta Gęsiarka - zaczęła Mary Poppins z powagą, a jednocześnie z wielką łagodnością w głosie, co nie zdarzało jej się często - siadywała co dzień nad potokiem pośród stada gęsi, zaplatając i rozplatając warkocze, bo nic innego nie miała do roboty. Czasem zrywała gałązkę paproci i wachlowała się nią jak wachlarzem w taki sposób, jakby była żoną co najmniej wielkiego kanclerza, a może nawet samą królową. Niekiedy plotła sobie wianuszek z kwiatów i pochylała się nad wodą, aby się w niej przejrzeć. Za każdym razem, kiedy to robiła, dowiadywała się, że ma oczy niebieskie, bardziej niebieskie od niezabudek, a liczka rumiane jak płatki róży. Jeśli chodzi o usta - nie mówiąc już o nosku - to była nimi tak zachwycona, że wprost nie miała słów, aby ten zachwyt wyrazić. - To trochę tak, jak ty, Mary - powiedział Michaś - to znaczy, że była zawsze okropnie zadowolona z siebie. Jej spojrzenie z szybkością strzały przybiegło z dalekiego widnokręgu i groźnie padło na Michasia. - Chciałem powiedzieć, że... - zaczął bąkać Michaś - chciałem powiedzieć - ciągnął przymilnie - że ty masz takie same różowe policzki i niebieskie oczy, zupełnie jak niezabudki... Leciutki uśmieszek zadowolenia jak gdyby roztopił nieco jej groźne spojrzenie i Michaś odetchnął z ulgą, gdy Mary Poppins zaczęła mówić dalej. - A więc - ciągnęła - płynął tam potok i w wodach tego potoku często ukazywało się odbicie Gęsiarki. I Gęsiarce, ile razy na to odbicie patrzyła, strasznie było żal każdego, kto był tego widoku pozbawiony. A najbardziej litowała się nad Świniopasem, który pasł swoje stado świń po drugiej stronie potoku. „Ach - myślała z głębokim żalem - jak by to było dobrze, gdybym nie była tą osobą, którą jestem w rzeczywistości. Gdybym była tylko tym, czym jestem z pozoru, mogłabym go poprosić, aby tu do mnie przyszedł! Ale ponieważ jestem kimś ważniejszym niż zwyczajna gęsiarka, byłoby to co najmniej niewłaściwe”. I ze wstrętem odwracała się od niego, i patrzyła w inną stronę. I byłaby z pewnością ogromnie zdziwiona gdyby wiedziała, o czym myślał w tym samym czasie Świniopas. Świniopas również, nie mając zwierciadła, przeglądał się w rzeczce. I kiedy rzeczka odbijała jego ciemne kędziory, zarys podbródka i śliczne kształtne uszy, żal mu było całego rodu ludzkiego, że tyle traci. A zwłaszcza żal mu było małej Gęsiarki. „Ach - mówił do siebie - to dziewczątko z pewnością umiera z samotności, kiedy tak siedzi nad wodą w swoich nędznych łaszkach zaplatając i rozplatając złote warkocze. Włosy ma bardzo ładne, to trzeba przyznać, i gdyby nie to, że jestem tym, kim naprawdę jestem, chętnie odezwałbym się do niej i mile upływałby nam czas”. I z pogardą odwracał się plecami, i patrzył w drugą stronę. - Jaki to dziwny zbieg okoliczności - powiecie z pewnością! Ale to nie wszystko. Bo nie tylko Gęsiarka i Świniopas, ale każde stworzenie myślało w ten sam sposób. Gęsi, które skubały żółte jaskry i deptały miękką trawę tworząc na niej gwiaździste ślady, były przekonane i wcale się z tym nie kryły - że były czymś dużo ważniejszym niż zwykłe gęsi.

A świnie z pewnością uśmiałyby się, gdyby im ktoś powiedział, że są tylko świniami. To samo było z Osłem, który ciągnął wózek Świniopasa na targ; i z Ropuchą Ciamajdą, mieszkającą niedaleko potoku, pod kamieniem; i z bosym Chłopcem z pluszową Małpeczką, którą bawił się co dzień na moście. Każde z nich było przekonane, że jego prawdziwa istota jest nieskończenie lepsza i ważniejsza niż to, co można dojrzeć gołym okiem. Jeśli chodzi o Osła, to był on pewien, że ktoś o wiele bardziej ważny, wytworny i olśniewający deptał kopytami stokrotki na łące. Co do Ropuchy Ciamajdy, to jej prawdziwa istota była dużo mniejsza niż jej postać zewnętrzna. Była zielona i zadowolona z siebie. Ciamajda całymi godzinami mogła wpatrywać się w swoje odbicie i choć było ono w samej rzeczy dosyć szpetne, wcale się tym nie przejmowała. - To tylko pozory - mawiała często, przypatrując się swojej pomarszczonej skórze i żółtym, wyłupiastym oczom. Ale wystrzegała się, aby jej zewnętrznej postaci nie ujrzał chłopiec bawiący się na moście. Bała się bowiem, że niechby tylko wystawiła łapkę, a posypałby się grad przekleństw. - Hej, załoga! - rozległby się groźny głos. - Wróg się zbliża! Butelkę rumu i nowy sztylet dla tego, kto poszarpie ją w kawałki! Chłopiec bowiem - jak się zapewne domyślacie - był czymś więcej niż ot takim sobie zwykłym małym chłopczykiem. W głębi duszy znał lepiej Cieśninę Magellana niż własną kieszeń. Wytrawni żeglarze byli niczym wobec jego sławy wilka morskiego. Jego bohaterskie czyny słynęły na wszystkich siedmiu morzach świata. Potrafił zatopić tuzin okrętów jednego ranka i zakopać bezcenne skarby tak dobrze, że sam nie mógł ich potem odszukać. Zwykłemu śmiertelnikowi mogło się wydawać, że Chłopiec miał dwoje oczu. Ale według jego własnego przekonania miał tylko jedno oko. Drugie stracił w walce wręcz gdzieś w okolicach Gibraltaru. Imię, jakim go nazywali wszyscy, budziło w nim zawsze drwiący uśmieszek. „Gdyby oni wiedzieli, kim jestem naprawdę - myślał sobie - nie byłoby im wcale tak wesoło!” Co do Małpeczki zaś, to była ona święcie przekonana, że nie była żadną małpeczką. „Ta wyleniała sierść - zapewniała sama siebie - to tylko po to, żeby mi było ciepło. A wymachuję ogonkiem jedynie dla zabawy, a wcale nie dlatego, że muszę”. I tak pewnego pięknego popołudnia całe to towarzystwo siedziało i rozmyślało o swoich sprawach. Słońce roztaczało nad nimi swoje promienie niby wachlarz i przygrzewało rozkosznie. Kwiatki na łące kołysały się na smukłych łodyżkach, połyskując świeżością jak wymyta porcelana. W górze polatywały skowronki, wyśpiewując nie kończące się piosenki. Gęsiarka siedziała pośród swoich gęsi, a Świniopas pośród świń. Osioł w polu, a Ropucha Ciamajda pod kamieniem kiwali się sennie. Chłopiec spacerował po moście z Małpeczką, omawiając plany przyszłych krwawych wyczynów. Nagle Osioł parsknął głośno i nadstawił ucha. W górze śpiewały skowronki, w dole szumiał potok. I nagle, co to? Gdzieś niedaleko dał się słyszeć odgłos kroków. Dróżką wiodącą do potoku wlókł się jakiś człowiek w łachmanach. Jego postrzępione odzienie było tak znoszone, że na próżno ktoś starałby się znaleźć na nim miejsce, które nie byłoby łatą albo cerą. Na głowie miał samo tylko rondo czegoś, co kiedyś było kapeluszem, a w miejscu, gdzie było niegdyś denko, sterczały kłaki siwych i szpakowatych włosów. Kroki jego były jednocześnie ciężkie i lekkie, ponieważ na jednej nodze miał stary but, a na drugiej ranny pantofel. Doprawdy, trudno byłoby znaleźć większego oberwańca! Ale ten obszarpany wygląd nie zdawał się wcale mu zawadzać. Odwrotnie, wyglądało na to, że sprawia mu przyjemność. Szedł sobie zadowolony ze świata, żując skórkę chleba, którą zagryzał cebulą. Idąc pogwizdywał przez zęby. Wtem dostrzegł małą grupkę siedzącą na łące. Przestał gwizdać i zatrzymał się.

- Piękna dziś pogoda - powiedział uprzejmym tonem, zdejmując rondo od kapelusza i kłaniając się Gęsiarce. Rzuciła mu wyniosłe i wzgardliwe spojrzenie, ale Włóczęga zdawał się tego nie zauważać. - Co to? Gniewacie się? - zapytał, ruchem głowy wskazując na Świniopasa. Gęsiarka roześmiała się szyderczo. - Gniewamy się? Też mi pomysł! Przecież ja go nawet nie znam! - Wobec tego - z uśmiechem odpowiedział Włóczęga - może ci go przedstawić? - Nie ma mowy - odparła Gęsiarka, dumnie podnosząc głowę. - Jak mogłabym zadawać się ze Świniopasem? Jestem przebraną księżniczką. - Doprawdy? - spytał Włóczęga, mocno zdziwiony. - Wobec tego nie będę cię zatrzymywał. Musisz chyba wrócić szybko do pałacu i zabrać się do pracy! - Do pracy? Do jakiej pracy? - spytała Gęsiarka, szeroko otworzywszy oczy. Teraz ona z kolei była zdziwiona. Księżniczki zazwyczaj leżą na pięknych matach pośród barwnych poduszek i wydają rozkazy służebnym, gotowym na każde ich skinienie. - A tkanie i przędzenie na kołowrotku? A etykieta dworska? A wprawianie się w cierpliwość i dystyngowany uśmieszek, kiedy niestosowni konkurenci błagają o twoją rękę? A udawanie zainteresowania, gdy trzeba słuchać po sto tysięcy razy trzech głupich zagadek Króla? I musisz wiedzieć, że niewiele jest księżniczek, które mają czas, aby siedzieć cały dzień na słoneczku ze stadem gęsi. - A kto nosi na głowie koronę wysadzaną brylantami i perłami? I kto tańczy na balu do świtu z synem Sułtana? - spytała Gęsiarka. - Perły? Brylanty? Tańce? Ojej, nie wytrzymam! - wybuchnął śmiechem Włóczęga wyjmując z kieszeni kawał kiełbasy. - Te korony są ciężkie jak ołów i żelazo. Tylko głowa od nich boli. I trzeba ci wiedzieć, że do obowiązków księżniczki należy zatańczyć najpierw z najstarszymi przyjaciółmi Króla. Potem z Szambelanem, potem z Lordem Kanclerzem, no i oczywiście z Lordem Tajnej Pieczęci. A kiedy wreszcie przyjdzie kolej na syna Sułtana, robi się późno i biedak musi wracać do domu. Gęsiarka zamyśliła się nad słowami Włóczęgi. Czy to aby wszystko prawda? Wszystkie gęsiarki we wszystkich bajkach były przebranymi księżniczkami. Jakie to wszystko trudne! Bo jak na przykład mówi się do Lorda Kanclerza? Czy można powiedzieć tak, jak do gęsi: „Nie właź w szkodę!” albo: „Pójdziesz ty?” A przędzenie na kołowrotku? A tkanie? A cała ta etykieta? „Zważywszy to wszystko, może już lepiej - pomyślała Gęsiarka - być po prostu zwykłą gęsiarką?” - Ale my tu gadu-gadu, a tyś powinna szybko pójść do pałacu - doradził jej Włóczęga. Tracisz tylko czas, siedząc tu z założonymi rękoma! Czy nie zgadzasz się ze mną? - zwrócił się z zapytaniem do Świniopasa, który przysłuchiwał się tej rozmowie, siedząc po drugiej stronie potoku. - Zgadzać się, z czym? - odparł szybko Świniopas, tak jakby nie słyszał ani słowa z tej rozmowy. - Nigdy nic zadaję się z gęsiarkami - dodał obłudnie. - Nie wypada mi. Jestem przebranym księciem. - Tak? - spytał Włóczęga zdziwiony. - W takim razie niepotrzebnie tracisz tu czas zamiast ćwiczyć mięśnie do walki ze smokiem. Piękne oblicze Świniopasa pobladło. - Z jakim smokiem? - spytał zduszonym szeptem. - Jakiegokolwiek tylko spotkasz na swojej drodze. Wszyscy książęta, jak ci chyba wiadomo, muszą stoczyć walkę co najmniej z jednym smokiem. Od tego są książętami. - A może w dodatku z dwugłowym? - dopytywał się Świniopas, z trudem łykając ślinę. - Z dwugłowym?! - zawołał Włóczęga. - Z siedmiogłowym, mój drogi! Dwugłowe

smoki dawno już wyszły z mody. W Świniopasie załomotało serce. A może, wbrew temu, co się opowiada, nie książę potwora, ale potwór mógłby zabić księcia? Co wtedy? Świniopas nie bał się tego, oczywiście. Ale po prostu żałował, że nie jest zwyczajnym świniopasem. - Masz tu mnóstwo wspaniałej wieprzowiny - powiedział Włóczęga, przenosząc pełen uznania wzrok ze świń na swój kawałek kiełbasy. Pośród trzody świń dał się słyszeć szmer zgorszenia. Jak to? Jakiś oberwaniec ośmielił się nazwać je wieprzowiną? - Może nie wiesz o tym - chrząknęły - ale my jesteśmy owcami w przebraniu! - Och - westchnął Włóczęga ze współczuciem - w takim razie żal mi was, moje drogie! - Dlaczego ma ci być żal? - spytały świnie wyciągając ryje do góry. - Dlaczego? Wiecie chyba, że w tych okolicach ludzie są raczej amatorami baraniny. Jeśli się dowiedzą, że jest tu stado owiec... na tej łące... Urwał, pokiwał głową i westchnął. Po czym zaczął przeszukiwać swoje postrzępione łachmany i znalazłszy w czeluściach jednej z kieszeni kawałek placka ze śliwkami, zaczął zajadać. Świnie popatrywały z przerażeniem po sobie. Baranina - jakież to ohydne słowo! Zawsze widziały siebie jako wdzięczne, młode owieczki, skaczące po łące pełnej kwiatów, a nie jako udźce baranie. Czy nie byłoby rozsądniej - rozmyślały - zdecydować się po męsku i być po prostu świniami? - Hej, gąski, gąseczki! Gę-gę-gę! - zawołał Włóczęga i rzucił stadku Gęsiarki okruchy ciasta. Gęsi, jak jeden mąż, wyciągnęły swe długie szyje i zasyczały jak węże. - My jesteśmy łabędzie - zagęgały zgodnym chórem. Po czym, widząc, że Włóczęga im nie uwierzył, dodały: - W przebraniu. - W takim razie - zauważył Włóczęga - nie pozostaniecie tu długo. Wszystkie łabędzie, jak wam chyba wiadomo, należą do Króla. Ach, co za szczęśliwe z was ptaki! Będziecie pływały po lustrzanej tafli jeziora i dworzanie będą wam obcinali złotymi nożycami wasze piękne pióra. Co rano na srebrnych salaterkach dostaniecie konfitury z truskawek. I nie będziecie musiały o nic się troszczyć - nie będziecie miały żadnych kłopotów z wysiadywaniem jaj, które Jego Królewska Mość tak chętnie zjada co dzień na śniadanie. - Co? Co takiego? Nie będziemy wysiadywały jaj? A nasze młode? - No, pewnie, że nic z tego. Ale pomyślcie, jakie za to zaszczyty! Włóczęga zachichotał, obrócił się i natknął na jakąś kosmatą postać, stojącą pośród jaskrów. Gęsi, gapiąc się na siebie, sterczały nieruchomo w trawie. Konfitury z truskawek! Ostrzyżone pióra! Nie będzie wysiadywania jaj! A może popełniły po prostu błąd - myślały sobie. - Czy nie dałoby się z tego jakoś wycofać z honorem. Bo ostatecznie przecież były gęśmi... Z czegoś, co kiedyś było kieszenią, Włóczęga wydobył jabłko. - Przepraszam cię, mój przyjacielu - rzekł do Osła, odgryzając soczysty kawałek dałbym ci połowę, ale na co ci to? Masz całą łąkę jaskrów... Osioł spojrzał na niego zgorszony. - Może to dobre dla osłów - zauważył cierpko - ale nie wyobrażaj sobie że jestem takim osłem, na jakiego wyglądam. Jestem czystej krwi arabem, ognistym rumakiem... w przebraniu. - Czyżby? - Włóczęga zdawał się być pod wielkim wrażeniem tego wyznania. - Ach, jak musisz wobec tego tęsknić za miejscem swego urodzenia! Piaski, piaski i piaski! Miraże! Bezwodne pustynie! - Bezwodne? - zaniepokoił się Osioł.

- No raczej tak. Ale co to dla ciebie znaczy? Czystej krwi araby mogą żyć nie jedząc, nie pijąc i nie śpiąc Bóg wie jak długo. Czy to nie cudowne? - No dobrze... a te wszystkie oazy... Chyba rośnie tam trochę... trawy?... - Bardzo niewiele i gdzieniegdzie - rzekł Włóczęga. - Ale czy to konieczne, mój drogi? Im mniej jesz, tym szybciej galopujesz! Im mniej pijesz, tym jesteś lżejszy! W razie niebezpieczeństwa w jednej chwili zrzucasz z siebie jeźdźca i osłaniasz własnym ciałem przed atakiem wrogów. - No dobrze, ale w takim razie mnie najpierw trafi kula! - zawołał Osioł. - Ma się rozumieć - odpowiedział Włóczęga. - I dlatego wszyscy mają taki podziw dla ciebie, mój szlachetny arabie! Jesteś gotów umrzeć w każdej chwili! Osioł wytarł kopytem spocone czoło. Czy rzeczywiście gotów był umrzeć każdej chwili? Bogiem a prawdą nie mógłby na to pytanie odpowiedzieć „tak”. Przez całe długie tygodnie miałby nic nie jeść? A tutaj stokrotek i jaskrów starczyłoby dla tuzina osłów. Prawdę mówiąc mógłby sobie być arabem czystej krwi, ale również mógłby nim nie być. Kiwał swym kudłatym łbem rozważając to niełatwe zagadnienie. - To dla ciebie, Ropucho Ciamajdo! - powiedział Włóczęga, rzucając ogryzek jabłka w stronę kamienia, pod którym Ciamajda siedziała. - Tylko bez poufałości, mój drogi - odpowiedziała Ropucha. - Jestem żabą w przebraniu ropuchy. - O, szczęśliwa istoto! - zawołał Włóczęga. - Nie ma to, jak być żabą! Siedzieć sobie na liściu nenufaru przez całą noc i śpiewać serenadę do księżyca! - Przez całą noc? - przestraszyła się Ropucha Ciamajda. - Zaziębiłabym się. Dostałabym zapalenia płuc! - Łapać pajączki i ważki dla wybranki swego serca czy to nie rozkosz? - A dla siebie nic? - zatroszczyła się Ropucha. - Szlachetna żaba, jaką ty z pewnością jesteś, nie łowiłaby nic dla siebie. Ale Ropucha nie była tego tak zupełnie pewna. Chętnie zjadłaby soczystego pajączka. I już właśnie miała postanowić, że raczej pozostanie ropuchą, gdy nagle przelatujący kamień świsnął jej tuż nad uchem. - Kto rzucił kamieniem? - zapytał Włóczęga. - To ja rzuciłem - rozległ się głos z mostu - ale nie po to, żeby ją trafić w głowę. Tylko żeby skoczyła! - Dobry z ciebie chłopiec! - powiedział Włóczęga patrząc na niego z uśmiechem. - Taki grzeczny chłopiec, jak ty, nie skrzywdziłby biednej ropuchy. - Pewnie że nie. Ale proszę mnie nie nazywać grzecznym chłopcem. Bo naprawdę to ja jestem... - Nie mów mi! Poczekaj chwilę! Sam zgadnę! Indianinem? Nie, piratem! - Zgadłeś - rzekł Chłopiec skinąwszy głową z groźnym pirackim uśmieszkiem, który ukazał wszystkie szpary w jego zębach. - A jeśli chcesz wiedzieć, jak się nazywam - warknął - to ci powiem! Nazywaj mnie: Jednooki Barnaba! - A masz przy sobie kordelas? - spytał Włóczęga - a czaszkę i piszczele? A czarną jedwabną maskę? Masz? No, w takim razie nie będę tu długo popasał. Skromny szczur lądowy to nie żaden klient dla pirata. Weź kurs na północ. Kieruj się na Tierra del Fuego. - Już tam byłem - rzekł Chłopiec wyniośle. - W takim razie jedź, gdziekolwiek masz ochotę. Pirat nie pozostaje długo na jednym miejscu. A byłeś - tu Włóczęga zniżył głos - na Wyspie Umarłych? Twarz Chłopca rozjaśniła się w uśmiechu. - O, to byłoby w sam raz dla mnie! - powiedział i sięgnął po swoją Małpeczkę. - Tylko wpierw pójdę do domu i pożegnam się z mamusią. - Z mamusią? - powtórzył Włóczęga. - Kto słyszał coś podobnego? Jednooki Barnaba

pędzi, żeby pożegnać się z mamusią? Kapitan-pirat traci czas na takie rzeczy? Alem się uśmiał! Chłopiec spojrzał na niego z niedowierzaniem. Gdzie też może być ta Wyspa Umarłych? - myślał sobie. Ile czasu trzeba, żeby tam dotrzeć i wrócić z powrotem? Mamusia byłaby niespokojna. A poza tym miała dziś smażyć na kolację naleśniki. Może byłoby lepiej - w każdym razie dziś - zachować swoją zewnętrzną postać? Jednooki Barnaba zaczeka do jutra. Nie ucieknie. - Bierzesz z sobą Małpeczkę jako maskotkę? - spytał Włóczęga patrząc pogardliwie na pluszową zabawkę. Odpowiedział mu na to obrażony pisk. Proszę nie nazywać mnie Małpeczką - paplała. - Jestem przebranym chłopczykiem. - Chłopczykiem? To dlaczego nie jesteś w szkole? - W szkole - zaniepokoiła się Małpeczka. - Dwa razy dwa pięć? I temu podobne rzeczy? To masz na myśli? - Tak jest - odparł Włóczęga z powagą. - Radzę ci pójść szybko, bo pomyślą, że wagarujesz. Masz! - Z czeluści swoich postrzępionych łachmanów wydobył dwie czekoladki i jedną podał Małpeczce. Ale stworzonko odwróciło się od niego. Hm... Małpeczka wcale o tym nie pomyślała. Z dwojga złego to lepiej już sobie być po prostu małpeczką, choćby nawet na wpół zjedzoną przez mole. I nagle ogarnęła ją dziwna czułość dla własnej wyleniałej sierści, szklanych paciorkowych oczu i zmiętego ogonka. - Weź ty, Barnabo! - rzekł Włóczęga, szczerząc zęby. - Piraci zawsze są głodni. Z tymi słowy wręczył jedną czekoladkę Chłopcu, a drugą zjadł sam. - No - powiedział oblizując usta - czas ucieka. Muszę wracać. Objął spojrzeniem małą grupkę i przyjaźnie skinął im głową. - Bywajcie, moi mili! Uśmiechnął się do nich wesoło, poszperał w kieszeniach swoich łachmanów, wydobył kawałek chleba z masłem i wolnym krokiem poszedł mostem przed siebie. Chłopiec, zmarszczywszy czoło, patrzył za odchodzącym w zamyśleniu. - Hej! - zawołał. Włóczęga przystanął. - Jak ty się nazywasz? Nie powiedziałeś nam, kto ty jesteś. - A, prawda! - rozległy się głosy. - Kto ty jesteś? - pytała Gęsiarka, a Świniopas, gęsi, świnie i Osiołek - wszyscy razem powtarzali jak echo to pytanie. Nawet Ropucha Ciamajda wysunęła naprzód głowę i zapytała: - Coś ty za jeden? - Ja? - zawołał Włóczęga z niewinnym uśmieszkiem. - Jeśli naprawdę chcecie wiedzieć, to wam powiem. Jestem aniołem w przebraniu. Skłonił się przed nimi, skinął im ręką na pożegnanie i obrócił się na pięcie. - Cha, cha, cha! Świetny kawał! Chłopiec wybuchnął śmiechem. - Cha, cha, cha! Ten stary gałganiarz aniołem! Nagle Chłopiec zamilkł. Wytrzeszczył oczy, zamrugał parę razy powiekami i znowu wytrzeszczył oczy. Włóczęga, idąc, podskakiwał do góry, jak gdyby z wielkiej uciechy. I za każdym podskokiem zdawał się wznosić coraz wyżej w górę, a ziemia - czyżby to było możliwe? - myślał sobie Chłopiec - jakby się pod nim zapadała. Widział wyraźnie, jak Włóczęga uniósł się nad kwiatkami stokroci, a po chwili szybował ponad zielonym żywopłotem, wznosząc się coraz wyżej i wyżej. Teraz frunął już nad lasem, prując niezmierzone niebo. W pewnym momencie wyprężył

się jak struna rozpostarł w powietrzu ramiona. I w tej samej chwili nędzne łachmany zatrzepotały wzdłuż jego pleców. Ci, co stali w dole patrząc nań z podziwem, ujrzeli na własne oczy, jak z każdego z jego ramion wyrosły szare skrzydła. Rozpościerały się coraz szerzej i szerzej. Załopotały przez chwilę nad drzewami, kołysząc się w powietrzu, aż wreszcie, ruchem szybującej nad wodą mewy, porwały go w przestrzeń. - Ojej! Ojej! - wzdychała Gęsiarka marszcząc brwi. Włóczęga bowiem wprawił ją w nie lada kłopot. Była już prawie - jeśli nie zupełnie - przekonana, że nie jest żadną księżniczką, i naraz - proszę tylko spojrzeć na tego Włóczęgę i na te pióra, które wyrosły mu z jego i łachmanów! Jeśli on był aniołem, to w takim razie kim była ona? Gęsiarką czy też kimś o wiele ważniejszym? Co było prawdą? Gwałtownie potrząsając głową, jakby chciała się uwolnić od tłoczącego ją ciężaru, spojrzała poprzez potok na Świniopasa. I na ten widok wybuchnęła śmiechem, którego w żaden sposób nie mogła powstrzymać. Świniopas siedział gapiąc się w niebo, włosy ze zdumienia stanęły mu dęba, a oczy zrobiły się wielkie i okrągłe jak dwa głębokie talerze. - Hm... hm... - chrząknęła dyskretnie. - Może teraz nie będziesz musiał walczyć ze smokiem! Świniopas obrócił się ku niej, spłoszony. Ale gdy zobaczył, że Gęsiarka uśmiecha się z wdziękiem, jego twarz również się rozpogodziła. Roześmiał się i przeszedł wpław przez dzielący ich potok. - Będziesz miała złotą koronę! - zawołał. - Sam ją zrobię dla ciebie. Zobaczysz! - Złoto jest za ciężkie - powiedziała spoza swego wachlarza z paproci. - Ale nie moje złoto - odpowiedział Świniopas z uśmiechem. Zebrał bukiet jaskrów i uwił z nich wianek, który włożył jej na głowę. I od tej chwili sprawa, która kiedyś wydawała im się tak bardzo poważna - to znaczy, czy ona była gęsiarką, czy księżniczką, a on świniopasem czy księciem - przestała dla nich istnieć. Siedzieli nad brzegiem potoku wpatrzeni w siebie, nie troszcząc się o nic. Gęsi, które również były zdumione, patrzyły to na zmniejszającą się plamkę na niebie, to znów na swoich sąsiadów na łące. - Biedne, głupie świnie! - szeptały między sobą drwiąco. - Pieczeń barania z cebulowym sosem! - Będziecie idiotycznie wyglądały na lustrzanym jeziorze królewskiego pałacu - odcięły się świnie. I chociaż rozmowa między nimi była dość burzliwa, wiedziały przecież zupełnie prywatnie, że Włóczęga wpędził je wszystkie w ślepy zaułek. Nagle stara Gęś zachichotała na cały głos. - No i co z tego? - zagęgała wesoło. - Czymkolwiek jesteśmy, tak czy siak wyglądamy jak gęsi. - Święta prawda - przytaknęła jej jakaś starszawa Świnia. - A my znów tak czy siak wyglądamy jak świnie. I nagle, jakby pozbyły się jakiegoś gniotącego je ciężaru, wszystkie zaczęły się okropnie śmiać. Cała łąka trzęsła się od okrzyków i śmiechu, aż skowronki w górze nie mogły wyjść z podziwu. -Co z tego? Gę-gę-gę! Co z tego? Chrrum-chrrum-chrrum! - Hi-ho! - powiedział Osioł, który, uniósłszy głowę do góry, przyłączył się do ogólnej wesołości. - Myślisz o swojej cienistej oazie? - z ironią w głosie spytała go Ropucha Ciamajda. - Hi-ho! Hi-ho! A tak! Co za osioł ze mnie, Ropucho Ciamajdo! Dopiero teraz zrozumiałem, że moja oaza nie znajduje się w pustyni, hi-ho! hi-ho!, tylko pod moimi kopytami -

tu, na tej zielonej łące! - Czy to znaczy, że nie jesteś rumakiem arabem czystej krwi? - dopytywała się Ropucha z drwiną w głosie. - Ach - rzekł Osioł wymijająco - tego bym nie powiedział, ale - tu spojrzał na frunącą postać - jestem zadowolony z mojego przebrania... I łakomie uszczknął świeżutki jaskier, jakby właśnie dopiero co odbył wściekły galop przez ogromne, pozbawione wszelkiej roślinności, piaszczyste pustynie. Ropucha Ciamajda spojrzała na Osła z zaciekawieniem. „Czy powinnam być zadowolona z mojego przebrania?” - rozważała z powagą to zagadnienie. I kiedy tak rozmyślała, laskowy orzeszek oderwał się od gałęzi leszczyny, stuknął ją z lekka w głowę, odbił się od niej i wpadł do strumyka. „Taki cios z pewnością ogłuszyłby żabę - pomyślała sobie Ropucha - ale ja w moim twardym, rogowym płaszczu nic nawet nie poczułam”. Uśmiechnęła się z wdzięcznością od ucha do ucha i z dumą podniosła głowę do góry. - Chodź tu, miły chłopczyku, ze swymi kamieniami - zarechotała - mam na sobie solidny pancerz! Ale Chłopiec nie usłyszał jej skrzekliwego wezwania. Stał oparty o balustradę mostu i patrzył na Włóczęgę, który na swych ogromnych skrzydłach frunął w stronę zachodzącego słońca. Patrzył bez zdziwienia - może nie był jeszcze dostatecznie duży, by dziwić się rozmaitym rzeczom - ale w jego oczach malował się wyraz żywego zainteresowania. Patrzył w górę tak długo, aż niebo otuliła ciemność i ukazały się na nim pierwsze gwiazdy. A kiedy mała, ciemna plamka przestała już być małą, ciemną plamką, westchnął z ulgą i spojrzał na ziemię. Co do tego, że jest Barnabą, nie miał żadnych wątpliwości. Dowiedział się jednak, że na świecie były jeszcze inne rzeczy poza jednookim piratem. Ale przede wszystkim cieszył się, że był po prostu małym, bosym chłopcem. I co więcej, że ten chłopiec jest głodny i że chętnie zjadłby kolację. - No, chodź - zawołał na małą pluszową Małpkę. Włożył ją sobie pod pachę i okręcił jej ogonek wokół przegubu dłoni. I ciepło było im z sobą i dobrze, kiedy tak wędrowali razem do domu. Długi dzień kończył się, odchodził i szedł na spotkanie dniom, które miały nadejść. Chłopiec czuł już ciepło kuchni, skwierczące na patelni naleśniki i widział schyloną nad nimi matkę. Jej twarz okolona drobnymi loczkami była okrągła, rumiana i wyglądała jak słońce. I doprawdy, jak już to mówił wiele razy, słońce miało dla niego twarz matki. Chłopiec stanął na progu, po czym podszedł do komina i uskubnął sobie z patelni kawałek naleśnika. - No, co robiłeś? - spytała go matka z uśmiechem. - Nic - mruknął również z uśmiechem. Gdyż wiedział - a może i ona także wiedziała że „nic” to jest bardzo pożyteczne słowo. Może ono oznaczać, cokolwiek ci się podoba. Opowieść była skończona. Mary Poppins zamilkła. Dzieci leżały dookoła niej cichutko i nieruchomo. Jej wzrok, który przybył z bardzo daleka, padł na ich spokojne twarzyczki i na twarz dozorcy, który sennie kiwał głową w przód i w tył, w przód i w tył... Mary gniewnie pociągnęła nosem. - Opowiedziałam wam taką historię, a wyście wszyscy prawie że posnęli! - Ja wcale nie usnęłam, Mary - zapewniła ją Janeczka - tylko myślę sobie o całej tej historyjce. - Słyszałem każde słowo - powiedział Michaś i ziewnął. Dozorca nie przestawał się kiwać, jak urzeczony. - Podróżnik w przebraniu - szepnął - siedzi sobie na Dalekiej Północy i wdrapuje się na biegun...

- O! - zawołał nagle Michaś patrząc w górę. - Kropelka spadła mi na nos! - A mnie na brodę - rzekła Janeczka. Przetarli sobie oczy i rozejrzeli się dokoła. Złociste słońce schowało się i na park napływała chmura. - Tap-tap-tap-tap! - duże krople deszczu zaczęły bębnić o liście drzew. Dozorca otworzył oczy i spojrzał w górę. - Pada! - zawołał zdumiony. - A ja nie wziąłem parasola! Spojrzał na zawieszony na gałęzi magnolii dyndający przedmiot i wyciągnął rękę w kierunku papugi. - O, nie, przepraszam - rzekła Mary Poppins i szybko jak błyskawica chwyciła za rączkę parasolki. - Muszę iść taki kawał drogi, a mam słabe płuca i nie wolno mi zamoczyć nóg - powiedział dozorca, rzucając jej błagalne spojrzenie. - Lepiej by pan zrobił, gdyby się pan nie wybierał do bieguna północnego. To powiedziawszy, otworzyła parasolkę z rączką w kształcie papuziej główki i rozpostarła ją nad Amelką. - Równik, ot to byłoby w sam raz dla pana. - I odwróciła się od niego z pogardą. - Basiu! Jasiu! Zbudźcie się! Michasiu! Janeczko! Weźcie pled i owińcie siebie i Bliźnięta! Krople deszczu wielkości śliwki padały ze wszystkich stron. Dudniły i bębniły na głowach dzieci, które otulały się pledem. - Jesteśmy teraz paczką - wołał Michaś - obwiąż nas sznurkiem, Mary, i wyślij pocztą! - No lećcie! - rzuciła rozkaz nie zwracając uwagi na jego słowa. I dzieci na łeb, na szyję pobiegły mokrym od deszczu trawnikiem. Za nimi, ze szczekaniem, pędziły przemoczone psy, które zapomniały widać o przyrzeczeniu danym Mary i otrząsały z siebie wodę na jej spódnicę. - Ach, to słońce i ten deszcz! - mówił dozorca gniewnie. - Jedno po drugim. I kto to mógł przewidzieć? - Podróżnik! - fuknęła Mary. - Ja bym umiała przewidzieć, gdybym była podróżnikiem. - Za wysokie progi na twoje nogi - mruknął dozorca do siebie. - Patrzcie ją, jaka harda! Ale czuł, że byłoby rzeczą nierozsądną powiedzieć te słowa na głos, więc skierował je do wyłogów swojej granatowej kurtki, żeby Mary nie mogła ich usłyszeć. Ale ona widać musiała się czegoś domyślić, ponieważ obdarzyła go urągliwym i zarazem tryumfującym uśmiechem. Szła przez park, omijając kałuże, zwinna i jakby wycięta z żurnala. Wreszcie przeszła na drugą stronę ulicy Czereśniowej i szybkim krokiem pomaszerowała ogrodową ścieżką wiodącą od furtki. Janeczka wydobyła się z pledu, którym dzieci były owinięte, i zaczęła czesać mokre włosy. - Ach, jaka szkoda - powiedziała - zgubiłam moje piórko! - To znaczy - powiedział Michaś - że nie możesz już być Minnehahą. - Zaczął gwałtownie szperać w kieszeni. - A moja mrówka jest! Nie uciekła mi! - Ja wcale nie mówię, że to musi być koniecznie Minnehaha - rzekła Janeczka - ale ktoś inny, wewnątrz mnie - upierała się. - Wiem na pewno, zawsze mi się tak zdawało. Czarna mrówka zaczęła biec po stole. - A ja nie - powiedział Michaś - ja nic nie czuję wewnątrz siebie, tylko obiad, który zjadłem, i to, że jestem Michasiem. Ale Janeczka wciąż jeszcze była zajęta swoimi myślami. - Albo na przykład Mary - ciągnęła dalej. - Mary jest na pewno kimś w przebraniu. I tak jest z każdym.

- Wcale nie! Z Mary na pewno tak nie jest - rzeki Michaś pewnym siebie tonem. Nagle na schodach dały się słyszeć lekkie kroki. - Z kim co nie jest? - rozległ się głos Mary. - Z tobą, Mary - powiedział Michaś. - Janeczka mówi, że ty jesteś kimś przebranym. A ja mówię, że nie. Że nie jesteś nikim takim. Mary Poppins gwałtownym gestem uniosła głowę do góry, a w jej oczach ukazał się ostrzegawczy, niebezpieczny błysk. - Mam nadzieję - powiedziała ze straszliwym spokojem - że nie usłyszałam tego, co mi się zdawało, że usłyszałam. Czy powiedziałeś, że ja jestem nikim, Michasiu? - Tak! To znaczy... nie... - starał się wybrnąć, jak mógł. - Ja tylko chciałem powiedzieć, że ty nie jesteś nikim innym... - Tak ci się zdaje? - Oczy jej stały się czarne i okrągłe jak guziki.- Jeśli ja jestem ot takim sobie nikim - wszystko jedno, jak to nazwiesz - to kim ja właściwie jestem? Może mi powiesz? - Ojej - jęknął Michaś - już mi się wszystko w głowie poplątało. Ty jesteś kimś, Mary. To właśnie chciałem powiedzieć... Jak to? Ona miałaby być jakimś tam nieokreślonym kimś w swoim nowym kapeluszu z tulipanem? Jakimś niewiadomym kimś w swojej prześlicznej, granatowej spódnicy? Jej odbicie w lustrze zapewniało ją, że i ona, i ono są wytworną parą dwojga nie byle jakich ktosiów. - No, dobrze! - rzekła złowrogo i wziąwszy głęboki oddech zdawała się rosnąć w miarę tego, jak mówiła. - Często mnie obrażałeś, Michasiu. Ale nigdy nie myślałam, że przyjdzie taki dzień, kiedy mi powiesz, że jestem jakimś tam sobie kimś. Więc kim jestem? Jakimś namalowanym portretem? Zrobiła krok naprzód ku Michasiowi. - Ja... chciałem... powiedzieć... - bąkał chwytając Janeczkę za rękę. - Ja... nie chciałem... powiedzieć, że ty jesteś byle kim. Albo, że jesteś kimś innym... Ty jesteś Mary, i już. Na zewnątrz i wewnątrz. I calutka od góry do dołu. Jesteś Mary i ja cię bardzo kocham. Mary Poppins z niedowierzaniem pociągnęła nosem. Złowrogi wyraz zaczął powoli ustępować z jej twarzy. Michaś z uśmiechem ulgi przypadł do niej, czepiając się jej przemokłej, granatowej spódnicy. - Nie szarp mnie i nie rób sobie ze mnie zabawy, jakbym była jakąś holenderską lalką, mój drogi! - Bo ty jesteś! Nie, nie jesteś! - wołał Michaś. - Ty tylko tak wyglądasz! Och, Mary, powiedz mi całą prawdę. Czy ty nie jesteś kimś innym w przebraniu? Chciałbym, żebyś była tym, czym jesteś, i niczym więcej! Leciutki uśmieszek zadowolenia zaigrał na jej ustach. Z dumą uniosła głowę do góry. - Ja? W przebraniu? Pewnie że nie! Hałaśliwie pociągnęła nosem, oburzona do żywego na samą myśl o tym. Po czym uwolniła się od jego rąk. - No dobrze, Mary - nalegała Janeczka - ale gdybyś nie była Mary, kim chciałabyś zostać? Błękitne oczy spod ronda kapelusza z tulipanem spojrzały na nią zdziwione. Na to pytanie była jedyna odpowiedź. - Mary - powiedziała.

Rozdział drugi

WIERNI PRZYJACIELE - Proszę prędzej! - powiedziała Mary Poppins, stukając dziobem swej papuziej parasolki w szybę taksówki, Janeczka i Michaś spędzili całe rano u fryzjera i u dentysty, a ponieważ było bardzo późno, Mary w drodze wyjątku wzięła taksówkę. Szofer, który patrzył prosto przed siebie, pokręcił głową i powiedział: - Jak pojadę prędzej - to spóźnię się na obiad. - A dlaczego? - spytała Janeczka. Zdawało jej się, że to, co powiedział, było bardzo głupie. Ma się rozumieć, że im prędzej szofer będzie jechał, tym wcześniej zdąży wrócić do domu. - Dlaczego? - jak echo powtórzył szofer, wciąż patrząc przed siebie. - Z powodu wypadku - ot co! Jak będę jechał prędzej, na pewno wpadnę na kogoś. A jak będzie wypadek - zawsze ich pełno! - spóźnię się na obiad. Do licha! - zawołał hamując gwałtownie. - Znów czerwone światło! Obrócił się i wsunął głowę w okienko. Jego wyłupiaste oczy i opadające wąsy nadawały mu wygląd foki. - Zawsze jest tu bałagan z tymi sygnałami. Dał znak ręką czekającym na zmianę świateł samochodom, które stały za jego taksówką w długim szeregu. Tym razem Michaś zapytał go: - Dlaczego? - A co to, kawaler n i c n i e w i e? - zawołał szofer. -To wszystko przez tego gościa, co reguluje ruch. Wskazał palcem na budkę na skrzyżowaniu, gdzie siedział policjant w kasku i z głową opartą na dłoni smętnie patrzył przed siebie. - Jest okropnie roztargniony, ot co! Wciąż tylko się gapi i myśli o niebieskich migdałach! I stale zapomina o światłach. Kiedyś trzymał nas na czerwonych przez całe rano. Jeżeli dziś powtórzy się to samo, zostanę bez obiadu. Może kawaler ma jakąś kanapeczkę z sobą? - Spojrzał na Michasia pytająco. - Nie? A może kawalątko czekolady? Janeczka uśmiechnęła się i pokręciła głową. Szofer westchnął z żalem. - W dzisiejszych czasach nikt nie myśli o drugim. Takie już czasy. - Owszem, ja myślę o kimś - odezwała się Mary. To powiedziawszy spojrzała na szofera tak surowo i karcąco, że ten odwrócił się zawstydzony. - No, już są nareszcie zielone - zawołał patrząc na światła. Szarpiąc nerwowo kierownicę pomknął Aleją Parkową jak ścigany przez wilki. - Buch! Trach! Trach! Cała trójka zatrzęsła się i podskoczyła w górę na siedzeniach. - Siedźcie jak należy! - powiedziała Mary Poppins, wciskając się w kąt. - Nie jesteście diabełkami z pudelka. Nie jestem diabełkiem - powiedział Michaś, ledwo dysząc - ale tak się czuję, jakbym... Nie skończył zdania, gdyż auto zatrzymało się nagle z potwornym zgrzytem i cała czwórka znalazła się na podłodze taksówki. - Mary - powiedziała Janeczka zdyszana - zdaje się, że ty siedzisz na mnie! - Ojej, moja noga! Moja noga! Gdzieś mi uwięzła! Nie mogę jej wydobyć!

- Bądź łaskaw, Michasiu - rzekła Mary - zdjąć ją z mojego kapelusza. Podniosła się majestatycznie i wziąwszy swą parasolkę z rączką w kształcie papuziej główki, wyskoczyła na chodnik. - Powiedziała panienka, żebym jechał prędzej - mamrotał szofer, gdy Mary wręczała mu zapłatę za przejazd. Patrzyła na niego, obraźliwie milcząc. A on, aby uniknąć jej wzroku, wtulił głowę w ramiona, tak że nic nie było widać, tylko wąsy. - Już niech się panienka nie troszczy o napiwek - mówił skruszony - ja tam o napiwek nie stoję... - Wcale nie mam zamiaru o nic się troszczyć! Gniewnym gestem otworzyła furtkę domu pod Numerem Siedemnastym. Szofer zapuścił motor i szybko odjechał. - Ależ mi dała bobu - mruczał do siebie. - Nawet jeśli zdążę do domu na obiad, nie będę mógł nic przełknąć. Mary Poppins maszerowała ścieżką wiodącą ku drzwiom frontowym, a za nią postępowali Janeczka z Michasiem. W przedpokoju stała pani Banks, patrząc w górę, na schody. - Tylko ostrożnie, Maciusiu - mówiła z niepokojem w głosie. Maciuś trzymając oburącz spore tekturowe pudło wchodził na górę po stopniach, krok za krokiem, powoli, jakby za chwilę miał zasnąć. - Człowiek nie ma ani chwili spokoju! - narzekał. - Jak nie to, to tamto, jak nie tamto, to owo. Wreszcie przydźwigał pudło do dziecinnego pokoju, postawił je na podłodze, a sam usiadł na najwyższym stopniu i zaczął chrapać. Janeczka pobiegła po schodach, by obejrzeć paczkę. - A co tam jest w środku? - wołał Michaś. - Prezent dla nas? Bliźnięta mocno zaciekawione skakały wokół tajemniczej paczki. A Amelka wyglądała zza prętów swego kojca, wymachując gwałtownie grzechotką. - Czy to jest pokój dziecinny, czy jakaś niedźwiedzia nora? - spytała Mary przechodząc przez śpiącego Maciusia. „Niedźwiedzia nora” - miał na końcu języka Michaś, ale powstrzymał go jej wzrok. -Ach, doprawdy! - wyrzekła pani Banks, która potknęła się o Maciusia i o mało nie upadła. - Ten chłopiec zawsze wybiera sobie najmniej odpowiednie miejsca do spania. Dzieci, proszę ostrożnie! To pudło należy do panny Duduś! Panna Duduś! Dzieciom wydłużyły się twarze. - Więc to nie jest prezent dla nas? - powiedział Michaś rozczarowany. I trącił pudło nogą. - Pewnie jest tam pełno butelek z lekarstwami - rzekła Janeczka, również zawiedziona. -Nie - odparła pani Banks. - Panna Duduś przysłała nam wszystkie swoje skarby. I myślałam, Mary - tu spojrzała na białą, sztywną postać stojącą obok niej - myślałam, że może umieściłabyś je tutaj - i ruchem głowy wskazała na półeczkę kominka. Mary Poppins spojrzała na panią Banks w milczeniu. Zdawało się, że gdyby igła spadła na ziemię, można by ją usłyszeć. - Czy ja jestem ośmiornicą? - odezwała się wreszcie Mary. - Ośmiornicą? - powtórzyła ze zdumieniem pani Banks. Nigdy nic podobnego nie przyszło jej do głowy. - Oczywiście, że nie jesteś Mary! - Tak jest! - odpaliła Mary Poppins.- Mam tylko jedną parę rąk. Pani Banks skinęła głową, zmieszana. Nigdy nie podejrzewała, że mogłaby mieć więcej. - I ta jedna para rąk ma dosyć roboty bez odkurzania czyichś tam skarbów. - Ależ, Mary, nic takiego nie miałam na myśli! - mamrotała pani Banks coraz bardziej

nerwowo. - Od tego jest Helenka. A poza tym potrwa to tylko jakiś czas, dopóki panna Duduś nie zjawi się po odbiór swoich rzeczy, jeżeli oczywiście w ogóle się tu zjawi. Zachowywała się tak dziwnie, kiedy była u nas ostatnio. Dlaczego uśmiechasz się, Janeczko? Janeczka parsknęła śmiechem. Przypomniała sobie to dziwne zachowanie! - A dokąd ona pojechała? - Zdaje się, że miała coś w rodzaju wstrząsu nerwowego — z czego śmiejecie się, dzieci? - i doktorzy zalecili jej dłuższą podróż po Morzach Południowych. Pisze mi - tu pani Banks zaczęła szperać w kieszeni swojej spódnicy i wydobyła z niej zmiętoszony list. A na czas mojej nieobecności - czytała na głos - zostawiam moje cenne przedmioty na przechowaniu u państwa. Jestem pewna, że moje rzeczy zostaną złożone w bezpiecznym miejscu i że nic im złego się nie stanie, spodziewam się, że gdy wrócę, zastanę wszystko w należytym porządku. Że nic nie zostanie połamane ani naprawione. Niech pani powie Jerzemu, żeby nosił płaszcz przy tej zmiennej pogodzie. Myślę, Mary - powiedziała pani Banks patrząc na nią z przymilnym uśmiechem - że pokój dziecinny, który jest pod t w o j ą opieką, będzie najbezpieczniejszym miejscem... - Z bezpieczeństwem bywa rozmaicie - odcięła się Mary Poppins. - A ja mam nadzieję, że potrafię patrzeć trochę dalej niż koniec nosa. Kiedy to mówiła, zadarła nos do góry i wyglądało na to, że jest jeszcze bardziej zadarty, niż był w istocie. - Ach, jestem pewna, że potrafisz - wymamrotała pani Banks, nie mogąc zrozumieć po raz nie wiadomo już który, dlaczego Mary - niezależnie od sytuacji - była zawsze tak bardzo zachwycona sobą. - Muszę już iść, bo... - i nie mówiąc, co ma do zrobienia, przeskoczyła przez nogi Maciusia i zbiegła ze schodów. - Bądź łaskaw, mój drogi - zwróciła się Mary do Michasia chwytając go za przegub dłoni w chwili, gdy podnosił wieko kartonowego pudła - bądź łaskaw nie zapominać, że ciekawość to pierwszy stopień do piekła. Puściła w ruch swe zręczne ręce i odwinęła szybko papiery, w które zapakowane było pudło. Wyłonił się z niego ptaszek z odłupanym dziobem i porcelanowa owieczka. - Dziwne skarby - rzekł Michaś. - Ptaszka mógłbym naprawić kawałkiem kitu, ale nie zrobię tego, bo panna Duduś nie pozwoliła. Wszystko musi zostać tak, jaki jest. - Nikt tego nie zrobi - powiedziała Mary tajemniczo. - Ale ty możesz - powiedział z kurtuazją Michaś. Mary Poppins pociągnęła nosem i spojrzała w lustro. Jej odbicie w taki sam sposób pociągnęło nosem i spojrzało na Mary. Nietrudno było zauważyć, że każda z nich w najwyższym stopniu pochwalała drugą. - Ciekawa jestem, po co też pannie Duduś to wszystko - powiedziała Janeczka wyjmując z pudła pęknięty kafel. Na kaflu namalowani byli wiosłujący żeglarze, płynący ku wyspie. - Żeby sobie przypomnieć, jak to było, kiedy była młoda... - powiedział Michaś. - Żeby ludziom utrudniać życie - fuknęła Mary strzepując kurz z innej paczuszki. Dzieci co chwila odwijały z papierów coraz to nowe przedmioty - szklaną kulę z umieszczonym wewnątrz domkiem wśród śnieżnej zamieci; fajansową kurę siedzącą w żółtym gniazdku; biało-czerwonego klauna z porcelany, stojącego na rękach; skrzydlatego konia z celuloidu; wazonik w kształcie łabędzia; rudego drewnianego lisa; kawałek jajowatego, polerowanego granitu; drewniane, malowane jabłko, w środku którego znajdowała się para bawiących się dzieci, widoczna za otwarciem małej klapki, oraz maleńki okręcik umieszczony w butelce. - No, to chyba wszystko - powiedział Michaś. - Już cała półka jest zastawiona. - Jest coś jeszcze - odrzekła Mary, odwijając z papierów pełne wystających miejsc zawiniątko. Uniosła brwi do góry i wzruszyła ramionami na widok pary porcelanowych figu-

rek, z których jedną wręczyła Janeczce, a drugą Michasiowi. Michaś postawił swoją figurkę na jednym końcu półki nad kominkiem, Janeczka swoją na drugim i przyjrzała się jej bacznie. Porcelanowy lew obejmował łapą porcelanowego myśliwego, który leżał oparty o drzewo bananowe, również oczywiście z porcelany. Człowiek i zwierzę przytuleni byli do siebie i błogo uśmiechnięci. Janeczka pomyślała, że nigdy w życiu nic widziała pary tak szczęśliwych istot. - On mi kogoś przypomina! - powiedziała patrząc na uśmiechniętego myśliwego, który nosił czyściutką granatową kurtkę i wysokie czarne buty. - Masz rację - powiedział Michaś - ale kogo? Zmarszczył czoło, chcąc sobie przypomnieć. Wtem spojrzał na swoją porcelanową figurkę i zawołał głośno: - Janeczko! Popatrz! Jaka szkoda! Mój lew zgubił swojego myśliwego. I tak było w istocie. Figurka Michasia wyobrażała drugie, zupełnie takie samo drzewo bananowe, pod którym siedział taki sam lew. Ale miejsce, gdzie powinien znajdować się myśliwy, było puste. W uszkodzonej porcelanie widniała chropowata, nierówna wyrwa. I wszystko, co zostało z dziarskiej postaci Strzelca, był to tylko jeden czarny i lśniący wysoki but. - Biedny lew! - rzekł Michaś. - Ma taką smutną minę! I doprawdy trudno było tego nie dostrzec. Lew Janeczki rozpływał się cały w uśmiechu, a jego bliźniaczy brat miał minę tak zrozpaczoną, jakby lada chwila zamierzał wybuchnąć płaczem. - Ty też będziesz miał zaraz smutną minę, jeśli w tej chwili nie pójdziesz na obiad! Twarz Mary była równie surowa jak jej głos, wobec czego dzieci bez słowa sprzeciwu spełniły jej rozkaz. A kiedy wybiegały, dostrzegły jeszcze w przelocie jej sztywną, białą postać, trzymającą w ręku stos pogniecionych papierów. Jakby coś rozważając, wpatrywała się w zniszczone skarby panny Duduś. I dzieciom się zdawało, że usta Mary leciutko drgnęły. * - Chodźmy na huśtawki! - zaproponował Michaś, gdy po obiedzie szli ulicą. - Ach, nie! Chodźmy nad staw! Już mam dosyć huśtania! - Nie pójdziecie ani nad staw, ani na huśtawki rzekła Mary Poppins. - Pójdziemy Długą Aleją. - Och, nie, Mary! Długa Aleja jest taka strasznie długa! - kaprysiła Janeczka. - Nie mogę iść na piechotę taki kawał drogi - powiedział Michaś - za bardzo się najadłem. Długa Aleja biegła przez cały park od ulicy Czereśniowej aż do wielkiej bramy, łącząc niezbyt długą, jakby wiejską dróżkę z wielkimi ulicami, którymi szli dzisiejszego rana. Aleja była szeroka i prosta, nie tak jak wąskie, kręte ścieżki, wiodące do stawu i do boiska, gdzie bawiły się dzieci. Z obu jej stron były drzewa i fontanny i Janeczce i Michasiowi zawsze się wydawało, że ma co najmniej dziesięć mil długości. - Albo idziemy Długą Aleją na spacer, albo krótką do domu! Proszę wybierać - zawyrokowała Mary. Michaś właśnie miał powiedzieć, że woli pójść krótszą drogą do domu, gdy Janeczka pobiegła naprzód. - Będziemy się ścigać! Kto pierwszy dobiegnie do pierwszego drzewa! Michaś nigdy nie lubił pozostawać w tyle. - A, tak nie wolno! - powiedział. - Ty zaczęłaś wcześniej. I pobiegł za nią. - Tylko niech się wam nie zdaje, że polecę za wami. Nie jestem stonogą. Mary Poppins szła naprzód, rozkoszując się balsamicznym powietrzem, i była pewna,

że balsamiczne powietrze rozkoszuje się Mary Poppins. Bo jakże mogło być inaczej, myślała sobie, kiedy miała pod pachą parasolkę z rączką w kształcie papuziej główki, a w ręku czarną, nową torebkę? Wózek dudnił i chrzęścił po żwirze, a w wózku Anielka i Bliźnięta, przytulone do siebie jak pisklęta w gniazdku, bawiły się niebieską kaczuszką. - Powiem ci, że to jest świństwo! - krzyknęła Janeczka do Michasia, który umyślnie czy przez nieuwagę popchnął ją w bok i przegonił. I tak przeganiając się nawzajem biegły od drzewa do drzewa, to jedno przodem, to znów drugie. Przed nimi rozpościerała się bez końca Długa Aleja, a Mary i wózek wydawały im się z oddali tylko dwoma małymi plamkami. - Na drugi raz, pamiętaj, jak mnie popchniesz, to cię zbiję! - powiedział ze złością Michaś, cały czerwony. - A jak ty wpadniesz na mnie, to wytargam cię za włosy, że zobaczysz! - Proszę się stosować do przepisów! I nie urządzać żadnych kłótni - ostrzegł ich dozorca. W ręku miał długie, ogrodnicze nożyce i zabierał się do strzyżenia wystających gałązek krzewów, ale zamiast tego wdał się w rozmówkę z policjantem, który stał oparty o klon i dla zabicia czasu uciął sobie z dozorcą rozmówkę. Janeczka i Michaś, pochłonięci wyścigiem, znaleźli się, nie wiedząc kiedy, przy wielkiej bramie. Dozorca spojrzał na dzieci surowo. - Zawsze sprzeczki! Zawsze spory! - powiedział. - Ja nigdy się nie kłóciłem, kiedy byłem mały. Co prawda byłem jedynakiem i nie miałem z kim. Bawić się też nie miałem z kim. Sami nie wiecie, jak wam dobrze. - Wszystko jest względne - wtrącił się policjant. - Ja co prawda miałem się z kim bawić, ale jakoś mi to wcale nie wyszło na dobre. - Miał pan braci czy siostry? - spytała zaciekawiona Janeczka, której gniew już przeminął. Bardzo lubiła policjanta. A dziś jakoś dziwnie przypominał jej kogoś, ale nie wiedziała dokładnie kogo. - Braci! - odpowiedział policjant bez entuzjazmu. - Czy byli starsi od pana, czy młodsi? - dopytywał się Michaś. I jemu także zdawało się, że widział gdzieś kogoś, kto był bardzo podobny do policjanta. - Tych samych lat - odparł policjant lakonicznie. - To znaczy, że byliście bliźniakami jak Jaś i Basia? - Trojakami - odpowiedział policjant. - Ach, czy to nie cudowne? - zawołała Janeczka z nutką zawiści w głosie. - To wcale nie było takie cudowne, przynajmniej dla mnie. Powiedziałbym, że całkiem na odwrót. „Robertku - często mówiła mama - dlaczego nie bawisz się z Herbertkiem i z Albertkiem?” Ale to oni nie chcieli się ze mną bawić, a nie ja z nimi. Jedno tylko lubili: chodzić do Zoo i po powrocie do domu udawać dzikie zwierzęta, przeważnie tygrysy. Ganiali po domu i bawili się, że to niby Timbuktu albo pustynia Gobi. Ja nigdy nie chciałem być tygrysem. Lubiłem się bawić na przykład w autobus, żeby być konduktorem, i zachowywać się cicho, bez hałasu i krzyku, bez brudzenia się, czyściutko i schludnie. - Nie przymierzając, tak jak ona - powiedział dozorca wskazując w kierunku fontanny tryskającej wodą do basenu, w którym Mary Poppins podziwiała odbicie swego nowego kapelusza. - Jak ona - przytaknął mu policjant. - Albo jeszcze lepiej - dodał z uśmiechem - na ten przykład, jak sympatyczna panna Helenka. - Helenka wcale nie jest schludna - zaprotestował Michaś - zawsze jest rozczochrana... i ma takie strasznie duże nogi.

- A kiedy pana bracia już byli dorośli - dopytywała się Janeczka - to co robili? Bardzo chciała usłyszeć, jakie były ich dzieje. - Co robili? - powtórzył policjant, bardzo zdziwiony. - Co robi jedno z trojaczków, to samo robi i reszta. Poszli do policji, za policjantów... - A ja myślałam, że jesteście do siebie niepodobni... Byliśmy i jesteśmy - stwierdził policjant. - Ja zostałem w Londynie, a oni pojechali w dalekie kraje. Powiadali, że ciągnie ich do dżungli, do żyraf i lampartów. Jeden z tych moich braci, Herbert - już nie wrócił. Napisał raz list, żeby się o niego nie martwić. „Dobrze mi się powodzi - tak pisał - i czuję się jak u siebie”. I od tego czasu ani słówka. Nawet pocztówki z życzeniami nie przysłał na Boże Narodzenie. - A co się stało z Albertem? - dopytywały się zaciekawione dzieci. - Z Albertem? Albert, owszem wrócił. Ale miał wypadek. - Jaki wypadek? - dzieci chciały koniecznie się dowiedzieć. Paliła je ciekawość. - Stracił nogę - odpowiedział policjant. - Ale nie chciał powiedzieć kiedy, gdzie i jak. Sprawił sobie drewnianą i potem już nigdy się nie uśmiechnął. Pracuje przy sygnałach świetlnych na skrzyżowaniu. Siedzi w budce i reguluje ruch. I strasznie smuci się i tęskni. A czasem - tu policjant zniżył głos - zapomina zmienić światła i zostawia czerwone przez cały dzień. No i wtedy cały Londyn staje. Michaś aż podskoczył z przejęcia. - A, to pewnie ten sam, cośmy go dziś rano mijali. Siedział w budce przy głównej bramie. - Tak, to on! - powiedział policjant. - Ale za czym on tak tęskni? - spytała Janeczka. Koniecznie chciała wiedzieć wszystko dokładnie. - Za dżunglą, tak powiada. Powiada jeszcze, że miał tam przyjaciela. - Dziwne miejsce sobie wybrał, żeby szukać przyjaciela - powiedział dozorca i rozejrzał się dokoła, żeby sprawdzić, czy wszystko jest w porządku. - Pójdziesz! - zawołał z obrzydzeniem. - To ten gałgan, Anastazy, znowu swoje sztuki wyprawia. Patrzcie go! Rozsiadł się na murku na parkanie i siedzi, bestia! Złaź w tej chwili! Trzymaj się przepisów! Psom zabrania się siadać na parkanie! Pomówię z panną Skowronek! - mruczał - Żeby tak psy przekarmiać! Takie im dawać pierwszorzędne żarcie! Dziś jest dwa razy większy, niż był wczoraj! - To nie Anastazy! - powiedział Michaś. - To jakiś inny, ogromny pies! - To nie pies! - zawołała Janeczka. - To jest... - Do licha! Masz rację - powiedział policjant, wytrzeszczając oczy. - To nie żaden pies to Lew! - Ojej, co to będzie? - zaczął lamentować dozorca. - Póki żyję, nic podobnego mi się nie przytrafiło. Nawet kiedy byłem małym chłopakiem! - Musiał chyba uciec z ogrodu zoologicznego! - powiedział policjant. - Hej, wy! - zwrócił się do dzieci i zagarnąwszy obydwoje umieścił je na najbliższej fontannie. - Siedźcie tutaj, a ja go tymczasem przepędzę! - Proszę przestrzegać przepisów! - nawoływał dozorca. - Lwom do parku wstęp wzbroniony! Spojrzał na płową postać i rzucił się w przeciwnym kierunku. Lew potrząsnął głową, ogarnął wzrokiem ulicę Czereśniową, zielone trawniki, po czym szybko zeskoczył z parkanu i pomaszerował wzdłuż ulicy. Jego kędzierzawa grzywa falowała pod wpływem lekkiego wiatru jak wielki koronkowy kołnierz. - Ostrożnie! - zawołała Janeczka do policjanta, który pobiegł naprzód. Jakie to byłoby straszne - pomyślała sobie - gdyby ten dzielny człowiek miał zostać pożarty przez dziką bestię! - Hej! Ho! - ryknął policjant groźnie.

Głos jego zabrzmiał tak donośnie i ostrzegawczo, że wszyscy w parku przerazili się. Panna Skowronek, robiąca na drutach na ławce nad stawem, pobiegła co tchu w kierunku Długiej Alei w towarzystwie dwóch swoich piesków. - Co się dzieje? - wołała. - Co się stało? Ach! Ach! Co robić? To dziki zwierz! Trzeba natychmiast zawiadomić premiera! - Niech się pani wdrapie na drzewo! - wrzasnął policjant i pięścią pogroził Lwu. - Na jakie drzewo? Ja się spalę ze wstydu! - Na to! Na to! - krzyczał Michaś wskazując palcem. Dygocąc na całym ciele i dysząc ciężko, panna Skowronek wspinała się na drzewo, zahaczając włosami o każdą gałązkę, a włóczka z rozwiniętego kłębka okręcała się jej wokół nóg. - Dudusiu, Anastazy! Za mną! Za mną! - wołała z góry, z niepokojem i trwogą. Ale pieski nie traciły widać zimnej krwi. Stały pod drzewem i czekały, co będzie dalej. Tymczasem wieść o Lwie z szybkością błyskawicy rozeszła się po parku. W powietrzu rozlegały się przerażone okrzyki i kto żyw wspinał się na drzewo lub chował za ławki i kamienne posągi. - Wezwać straż ogniową! - rozbrzmiewały zewsząd okrzyki. - Zawiadomić burmistrza! Posłać po linę! Ale Lew zdawał się nie dostrzegać nikogo. Wielkimi krokami szedł trawnikiem w kierunku granatowej kurtki stróża bezpieczeństwa. - Hej! Ho! Nie słyszysz? - ryczał policjant, podnosząc pałkę do góry. Lew, odrzuciwszy głowę do tyłu, skulił się, jakby gotując się do skoku. - Ach, ratujcie go! Ratujcie! - krzyczała Janeczka, patrząc z przerażeniem na dzielną postać policjanta. - Ratunku! Pomocy! - niosły się okrzyki ze wszystkich drzew. - Zawiadomić premiera! - znowu wrzasnęła panna Skowronek. Nagle Lew skoczył: wygięty w łuk skoczył i znalazł się tuż przy czarnych butach policjanta. - Poszedł precz, słyszysz? - krzyknął rozpaczliwie policjant, broniąc się przed dziką bestią. Ale kiedy wypowiedział te słowa, stała się rzecz niebywała. Lew położył się na grzbiecie i zaczął wymachiwać łapami w powietrzu. - Zupełnie jak kotek - szepnął Michaś, ale jeszcze mocniej ścisnął rękę Janeczki. - Wynoś się! - wrzasnął policjant i znów machnął gumową pałką. Na co Lew, jakby te słowa były jakąś rozkoszną muzyką, wysunął swój czerwony jęzor i polizał but policjanta. - Dosyć tego! Zabieraj się stąd! Ale Lew zamerdał ogonem, stanął na tylnych łapach, a przednie zarzucił na ramiona policjanta. - Ratunku! - wydusił z siebie policjant. - Idę! - dał się słyszeć ochrypły głos dozorcy, który czołgając się po ziemi, ukazał się na skraju Alei, mając na głowie pusty kosz na śmieci z drucianej siatki. Obok niego pełzł jakiś mały człowieczek, trzymają' w ręku siatkę na motyle. - Przyprowadziłem kierownika Zoo - szepnął dozorca parku policjantowi. - Zrób pan z tym, do licha, jakiś porządek - przynaglał małego człowieczka. - To pańska specjalność! Zabieraj go pan sobie! Kierownik ogrodu zoologicznego skrył się za fontanną i przyglądał się uważnie Lwu, który trzymał łapę na rękawie granatowej kurtki policjanta. - Nie nasz - powiedział potrząsając głową. - Jest za bardzo rudy i kudłaty. Ale robi wrażenie, jakby pana znał! - zwrócił się do policjanta. - Czy nie jest pan czasem pogromcą lwów?

- Pierwszy raz w życiu go widzę - odpowiedział] policjant. - Uorrra, uorrra! - zaryczał Lew głosem, w którym brzmiała nuta wymówki. - Czy nikt nie sprowadzi tu premiera? - znów dało się słyszeć rozpaczliwe wołanie panny Skowronek. - Posłano po mnie i jestem, łaskawa pani - rozległ się głos z innego drzewa. Jakiś starszy pan w spodniach w prążki wspinał się po gałęziach drzewa. - Więc niechże pan coś robi! - rozkazała panna Skowronek głosem pełnym oburzenia. - A sio! - powiedział premier z powagą, powiewając kapeluszem w stronę Lwa. W odpowiedzi na to Lew, obejmując ciaśniej policjanta, obnażył wszystkie zęby w uśmiechu. - Co się stało? Kto mnie wzywał? - rozległ się czyjś donośny, niecierpliwy głos. Pan burmistrz w towarzystwie kilku radnych biegł Aleją na miejsce wypadku. - Na litość boską! Co też wy wyrabiacie? - zwrócił się zgorszony do dozorcy. - Proszę wyjść z tego koszyka i stanąć przede mną jak człowiek. To służy do śmieci, powinniście o tym wiedzieć, a nie do jakich tam idiotycznych figlów. - Ja, wasza ekscelencjo... używam tego jako... zbroi. Lew jest w parku! - Co też za bzdury wyplatacie! Lwy są w ogrodzie zoologicznym! - Lew? - powtórzyli jak echo radni.- Cha! Cha! Cha! Co za banialuki! - To nie banialuki, to prawda! - wrzasnęli Michaś i Janeczka jednocześnie. - Proszę zobaczyć! Stoi tuż za panami! Trzy szacowne oblicza odwróciły się i zbladły. Stały się białe jak marmur. Burmistrz omdlałą dłonią skinął na trzęsących się radnych. - Dajcie mi wody! Wina! Gorącego mleka! - jęknął. Ale tym razem radni nie spełnili rozkazu. Gorącego mleka - także pomysł! - zdawali się mówić, ciągnąc gwałtownie burmistrza w kierunku drzewa, na którym siedział pan premier. Po czym, dysząc ciężko, posadzili go w popłochu na gałęzi. - Policja! Policja! - krzyczał burmistrz trzymając się mocno na gałęzi. - Jestem, wasza ekscelencjo! - zawołał policjant, usiłując uwolnić się z objęcia płowej łapy. Jednak Lew wziął to widocznie za dowód czułości. - Grrum... Grrum! - odpowiedział, obejmując policjanta coraz gwałtowniej. - O Boże! Boże! - lamentowała panna Skowronek. - Czy nikt nie ma przy sobie strzelby! - Sztylet! Szablę! Łom! - rozległy się głosy ze wszystkich drzew. Cały park trząsł się od okrzyków i wrzasków. Dozorca walił laską w kosz na śmieci. - Hop-siup! Hop-siup! - nawoływał kierownik ogrodu zoologicznego, chcąc odwrócić uwagę Lwa. Lew ryczał, policjant wrzeszczał, burmistrz i radni krzyczeli: „Policja! Policja!” Nagle zrobiło się cicho. Na drodze ukazała się zgrabna, wymuskana postać kobieca. Szła prosto, niczym statek do portu, pchając przed sobą wózek. Na głowie miała kapelusz ze sztywno sterczącym tulipanem. Koła wózka chrzęściły po żwirze, a obcasy idącej postukiwały po ścieżce. Struchlałe twarze jeszcze bardziej pobladły ze zgrozy widząc, jak zbliżała się do Lwa. - Niech pani wraca, na Boga, panno Mary! - krzyknęła panna Skowronek, przerywając straszliwą ciszę. - Niech pani ratuje siebie i dzieci. Dziki zwierz jest tam na ścieżce! Mary Poppins spojrzała w górę na pannę Skowronek, wyłaniającą się spośród liści niczym owoc. - Co? Wrócić? Kiedy właśnie dopiero co przyszłam? - uśmiechnęła się wzgardliwie. - Proszę uciekać co tchu, grozi pani niebezpieczeństwo - ostrzegał ją premier. - Jest pani odpowiedzialna za troje maleńkich dzieci.

- Wiem o tym, łaskawy panie. Ja opiekuję się tymi dziećmi. A jeśli chodzi o dzikie zwierzęta, to... wzgardliwie pociągnęła nosem - to zdaje mi się, że wszystkie znajdują się na drzewach. - Tu jest Lew, Mary, spójrz - powiedział Michaś, wskazując przed siebie drżącym palcem, gdy tymczasem Mary skierowała wzrok na dwie przytulone do siebie postacie. Policjant próbował odwrócić się, aby uniemożliwić Lwu lizanie go w policzek. Kask zjechał mu na tył głowy, twarz pobladła, ale w oczach wciąż malowała się odwaga. - To było do przewidzenia - rzekła Mary patrząc na dziwaczną parę. - Grzywaczu!... zawołała zniecierpliwiona. - Co ty sobie myślisz? Lew potrząsnął fryzowaną grzywą i nadstawili ucha. - Grzywaczu! - zawołała znowu. - Stań przyzwoicie na ziemi! Słyszysz? Lew spojrzał na nią i z łoskotem opuścił przednie łapy na ziemię. Wydał gardłowy pomruk i znalazł się tuż przy Mary Poppins. - Och, Bliźnięta! - zawołała Janeczka. - On je pożre! Ratunku! Ale Lwu nie przyszło nawet do głowy, by spojrzeć na Bliźnięta. Zaczął przymilnie łasić się do Mary. Przewracał oczami, wymachiwał ogonem i ocierał się o jej spódnicę. Następnie podbiegł do policjanta, chwycił go zębami za granatowe spodnie i przyciągnął do wózka. - Nie bądź niemądry! - powiedziała Mary. - Mówiłam ci już: zostaw go w spokoju! To nie ten! Lew wypuścił z zębów nogawicę spodni i wytrzeszczył oczy ze zdziwienia. - Czy pani chce przez to powiedzieć - zawołał premier ze swojej gałęzi - że on ma zjeść innego policjanta? Mary Poppins nie odpowiedziała. Wydobyła z torebki srebrną gwizdawkę i przyłożywszy ją z wdziękiem do ust zagwizdała. - Przecież... ja mogłem zagwizdać na moim gwizdku - rzekł policjant, wpatrzony w srebrny przedmiot - gdybym... był tylko... wpadł na ten pomysł... Mary spojrzała na niego wzrokiem pełnym oburzenia. - Cały kłopot z panem polega właśnie na tym, że pan nic myśli. Ani ty! - fuknęła na Lwa. A on zwiesił nisko głowę i miał minę bardzo skruszoną. - Żaden z was nie umie słuchać, ani jeden, ani drugi - dodała surowo. - Co jednym uchem wejdzie, to drugim wyjdzie. Jak można było popełnić taką okropną pomyłkę? Lew spuścił ogon. - Jesteś nieostrożny, bezmyślny i nieuważny. Wstydź się! Lew zamruczał pokornie, jakby przyznając się do winy. - Kto gwizdał? - rozległ się głos od strony bramy. - Kto wzywał przedstawiciela porządku publicznego? Aleją szedł inny policjant, lekko utykając. Na jego twarzy malował się smutek, jakby nurtowała go jakaś utajona zgryzota. - Przyszedłem tu tylko na chwilę - powiedział, zbliżywszy się do grupy zebranych. Zostawiłem światła, kiedy usłyszałem gwizdek, i zaraz muszę wracać. Słuchaj, Robert zwrócił się do pierwszego policjanta - co się stało? - Et, nic takiego, Albertku. Po prostu napadł mnie Lew. - Lew? - przez smutne oblicze drugiego policjanta przemknął jakby pogodniejszy błysk. - Ach, jaki piękny okaz! - zawołał, kusztykając w stronę płowej postaci i Mary Poppins. Janeczka szepnęła do ucha Michasiowi: - To jest pewnie brat naszego policjanta. Ten z drewnianą nogą. - Ładny lewek! Śliczny lewek! - rzekł drugi policjant łagodnie i czule. A Lew na dźwięk jego głosu z radosnym rykiem przypadł mu do nóg.

- Spokojnie! Spokojnie! Bądź grzeczny, lewku. No, proszę, jaki dobrze wychowany zwierzak! - powiedział drugi policjant. Po czym odgarnął płową grzywę z czoła Lwa i spojrzał w jego złociste oczy. I nagle od stóp do głów przeszedł go dreszcz radości. - Grzywacz! Stary przyjacielu! To ty! - i wyciągnął ku niemu ramiona, a Lew rzucił się w jego objęcia. - Ach, Grzywaczu kochany! Po tylu latach, pomyśl - łkał ze wzruszenia drugi policjant. - Uorrra, uorrra! - ryczał Lew, zlizując łzy z jego twarzy. I przez calutką minutę nic nie było słychać poza uorra, uorra - Grzywaczu i Grzywaczu, i znowu uorra, uorra, przeplatane wzajemnymi uściskami i pocałunkami. - Ale skądżeś ty się tu wziął? Jak mnie odnalazłeś? - pytał drugi policjant. - Uuf! Burumbum-bum! - odpowiedział Lew wskazując na wózek. - Doprawdy? Jak to miło z jej strony! Powinniśmy być jej wdzięczni, Grzywaczu. I jeśli mógłbym się pani czymś odwdzięczyć, panno Mary... - No już, już, dajcie mi spokój, obydwaj - fuknęła Mary Poppins, gdy Lew pobiegł do niej, polizał jej rękę, po czym wrócił do swego przyjaciela. - Uuf? Uorra-uuf? - zagrzmiał Lew. - Czy pójdę z tobą? A jak ci się zdaje? Czy mógłbym jeszcze kiedyś w życiu cię opuścić? I oplótłszy ramionami Lwa, drugi policjant zabierali się do odejścia. - Hej! - zawołał pierwszy policjant surowo. - Dokąd idziesz? I dokąd zabierasz z sobą to zwierzę? - To on mnie zabiera z sobą! - zawołał drugi policjant. - A idziemy tam, gdzie nasze miejsce! I jego ponura twarz nagle całkowicie się odmieniła. Stała się różowa, pogodna i wesoła. - A co będzie ze światłami na skrzyżowaniu? Co będzie z ruchem ulicznym, kto się tym zajmie? - Wszędzie jest zielone światło! - rzekł drugi policjant. - Żadne sygnały nic mnie już nie obchodzą, drogi Robercie. Niech sobie ruch uliczny robi, co mu się żywnie podoba! Spojrzał na Lwa i wybuchnął śmiechem, po czym obydwaj odwrócili się i poszli. Idąc gawędzili. Lew szedł na swych tylnych łapach, a policjant lekko utykał. Gdy doszli do bramy wiodącej na ulicę, przystanęli na chwilę wymachując - policjant ręką, a Lew łapą. Przekroczywszy bramę zamknęli ją za sobą i tyle ich było widać. Kierownik ogrodu zoologicznego podniósł z ziemi siatkę i założył ją na sobie na ramię. - Mam nadzieję, że nie poszli do Zoo. Nie mamy ani jednej wolnej klatki! - No, w każdym razie nie ma go już w parku, a to też coś warte - zaczął pan premier schodząc z drzewa. Nagle zauważywszy Mary Poppins uchylił kapelusza i zawołał: - Mam wrażenie, że gdzieś już panią widziałem! Nie mogę sobie tylko przypomnieć gdzie... - W powietrzu! Pod czerwonym balonikiem - odpowiedziała Mary, skinąwszy głową jak dama. - Ach, tak... Hm... hm... - powiedział premier, jakby z lekka zakłopotany. - No, ale śpieszę się. Muszę wydać kilka nowych zarządzeń. I rozejrzawszy się dokoła, by się upewnić, czy Lew czasem nie wraca, skierował się ku bramie. - Panie posterunkowy - zawołał burmistrz złażąc z gałęzi - niech pan natychmiast pójdzie do budki sygnalizacyjnej i zmieni światło na czerwone! Ruch uliczny ma sobie robić, co mu się żywnie podoba! Słyszane to rzeczy? Policjant wyprężył się jak struna i stanął przed burmistrzem na baczność.

- Tak jest, wasza ekscelencjo! - powiedział dziarsko i sprężystym krokiem pomaszerował Aleją. - A jeśli chodzi o was - zwrócił się burmistrz do dozorcy - to wszystko wasza wina. Powinniście pilnować parku, żeby wszystko było w porządku. A tymczasem co się dzieje? Buszują po nim dzikie zwierzęta. Znowu się na was zawiodłem. Będę musiał zameldować o tym Jego Królewskiej Mości. Dozorca z jękiem rzucił się do nóg burmistrza. - Och, wielmożny panie! Niech się pan zlituje nade mną i nie robi tego! Niech pan pomyśli o mojej biednej, starej matce. - Sami powinniście byli o niej pomyśleć, zanim wpuściliście do parku tego Lwa. - Na litość boską, przecież ja go tutaj nie wpuszczałem, wasza ekscelencjo! To nie moja wina, że on przeskoczył mur i tu się znalazł! Jeżeli można kogoś o to winić, to chyba tylko... Tu urwał nagle, drżąc na całym ciele z przejęcia, i spojrzał w kierunku Mary Poppins. To samo uczynił burmistrz. - Aha! - zawołał z miłym uśmiechem. - Bardzo mi przyjemnie spotkać panią znowu, panno... - Nazywam się Mary Poppins - powiedziała Mary uprzejmie. - Mary Poppins, ach prawda! Jakie prześliczne imię! Myślę, że gdyby nasz niefortunny dozorca był panią, nic podobnego nie mogłoby się wydarzyć. Skłoniwszy się głęboko przed Mary, burmistrz uroczystym krokiem pomaszerował Aleją, a radni również skłoniwszy się głęboko, poszli za nim. - Dużo wy tam wiecie - powiedział dozorca, patrząc za oddalającymi się. - Gdybym ja był nią - cha, cha, cha! - wszystko mogłoby się wydarzyć! - A gdybym ja była panem, poprawiłabym sobie krawat, bo jest przekrzywiony - powiedziała Mary. - Zejdźcie wy z tej fontanny, Janeczko i Michasiu - zwróciła się do dzieci. Spojrzała na ich umorusane kolana i twarze. - Wyglądacie jak para Murzynów! - Nie możemy wszyscy wyglądać tak jak panienka - powiedział dozorca uszczypliwie. - Wiem - zgodziła się Mary. - A szkoda. - To mówiąc popchnęła wózek przed siebie. - Ależ, Mary, przecież... - zawołał Michaś nie mogąc opanować ciekawości z powodu Lwa. Mary przerwała mu: - A ten nic, tylko ciągle to swoje „ależ” i „przecież”. Proszę iść naprzód i nie marudzić! - Nie warto pytać - szepnęła Janeczka do ucha Michasiowi. - Przecież wiesz, że ona nigdy nic nie wytłumaczy... Ale Michaś był zanadto przejęty, żeby dać za wygraną. - W takim razie, jeżeli mi nie wolno mówić o Lwie, to czy mogę zagwizdać na twojej gwizdawce? - Jeszcze czego - obruszyła się Mary. - Chciałbym wiedzieć - powiedział Michaś z goryczą - czy ty mi kiedyś na coś pozwolisz? - Chcieć to możesz sobie, ile chcesz - powiedziała Mary z drwiącym uśmieszkiem. Zmierzch kładł się na park. Ludzie zaczęli powoli schodzić z gałęzi drzew i spieszyli do domów, aby znaleźć w nich schronienie przed niebezpieczeństwem. Od strony bramy dochodził przeraźliwy hałas. Przez żelazne sztachety dzieci ujrzały zwarty, nieruchomy sznur samochodów i pojazdów wszelkiego rodzaju. Ruch był wstrzymany. Wszystkie sygnały paliły się czerwonym światłem, klaksony ryczały, kierowcy wygrażali pięściami. Policjant ze spokojem przypatrywał się temu, co się działo. Miał rozkaz i musiał się do niego stosować. - Czy pana brat, pan Albert, odszedł już na dobre? - zawołała Janeczka, gdy dał im znak ręką.

- Nie mam pojęcia - odpowiedział ze spokojem. - To nie moja sprawa. Wózek zatoczył krąg i oto wszyscy wracali do domu Długą Aleją. Bliźnięta i Amelka, zmęczone zabawą niebieską kaczuszką, upuściły ją na ziemię. Nikt tego nie zauważył. Janeczka i Michaś byli za bardzo pochłonięci myślą o dzisiejszej przygodzie. A Mary - zbyt zajęta rozmyślaniem o Mary. - Ciekaw jestem, dokąd poszedł Albert - powiedział cichutko Michaś, idąc obok niej. - Skąd ja mam wiedzieć? - odrzekła Mary wzruszając ramionami. - Myślałem, że ty wiesz wszystko - odparł. - Ale ja naprawdę nie miałem na myśli nic złego... Twarz Mary, która już, już miała przybrać wyraz dumy, przybrała nieoczekiwanie wyraz zamyślenia. - A może naprawdę wiem - powiedziała z uśmiechem zadowolenia, zaganiając dzieci w kierunku furtki. - Moja Helenko - powiedziała pani Banks, gdy dzieci weszły do przedpokoju - może byś okurzyła poleczkę nad kominkiem, kiedy tu jesteś? No i co, moje skarby? - zwróciła się wesoło do dzieci. Helenka, która stała właśnie w połowie schodów, odpowiedziała donośnym kichnięciem: - Apsik! Miała katar sienny. Niosła na tacy kubki z mlekiem, które chybotały się za każdym kichnięciem. - Idź prędzej - powiedział Michaś - jesteś okropnie ślamazarna. - Ach, ty, bez serca... apsik! - zawołała zdejmując kubki z tacy i stawiając je na stole w dziecinnym pokoju. Dzieci wpadły do pokoju, a Helenka, wyjąwszy z kieszeni fartucha ściereczkę, zaczęła okurzać skarby panny Duduś. - Naleśniki z serem na kolację! - zawołał Michaś. - ja zjem największy! Mary Poppins zapinała swój biały fartuch. - Michasiu, ostrzegam cię - zaczęła, ale nie dokończyła zdania. - Ratunku! - krzyknęła nagle Helenka, która osunęła się na stół. Trach! Trach! Trach! - i wszystkie kubki z mlekiem runęły na podłogę. - To on! - krzyczała Helenka. - O Boże! Boże! Stała w kałuży mleka i wskazywała palcem na półeczkę nad kominkiem. - Co za on? Jaki on? - wołali Janeczka i Michaś. - Co się stało, Helenko? - Tam! Pod drzewem bananowym! To on! Apsik! Wskazywała palcem na myśliwego, który w objęciach Lwa uśmiechał się błogo. - No tak! Ma się rozumieć! - zawołała Janeczka patrząc na myśliwego. - Przecież on jest zupełnie podobny do Roberta - naszego policjanta! - Jedyny człowiek, jakiego w życiu kochałam, mój Boże, a teraz złapał go dziki zwierz! Hellenka rozpaczliwie wyciągnęła przed siebie ramię i wywróciła imbryk z herbatą. - Apsik! - kichnęła raz jeszcze i z płaczem wybiegła z pokoju. Słychać było tupot jej nóg, jak zbiegała ze schodów. - Jaka ona głupia! - powiedział Michaś ze śmiechem. - Jakby to było możliwe, żeby Robert zmienił się w porcelanową figurkę! Przecież widzieliśmy go przed chwilą przy bramie parkowej. - Tak, strasznie głupia - zgodziła się Janeczka. - Ale swoją drogą Robert jest naprawdę podobny do tego myśliwego, Michasiu. I uśmiechnęła się do uśmiechniętej porcelanowej twarzy. - Czym mogę panu służyć? - spytał pan Banks, kiedy tego wieczoru wracając do domu ujrzał na ścieżce ogrodowej policjanta. Zaniepokoił się trochę na jego widok, obawiając się,

czy nie popełnił może jakiegoś wykroczenia. - Ja w sprawie kaczki - z uśmiechem powiedział policjant. - My nie chowamy kaczek, proszę pana - odparł pan Banks. - Ale, na Boga, co się panu stało? Zadrapał pan sobie twarz! Policjant powiódł dłonią po skaleczonym policzku. - E, to nic ważnego. Ot, takie małe zadrapanie... - powiedział lekko zażenowany. Chodzi mi mianowicie o niebieską kaczuszkę... - Czy kto słyszał kiedy o niebieskiej kaczce? Może admirał Bum będzie mógł coś o tym panu powiedzieć. Policjant westchnął i wręczył panu Banksowi mały, błękitny przedmiocik. - Ach, to o to chodzi! - zawołał pan Banks. - To pewnie dzieci zgubiły! Wsunął kaczuszkę do kieszeni płaszcza i otworzył frontowe drzwi. W tej samej chwili Helenka zasłaniając twarz ściereczką zbiegła z frontowych schodów i wpadła prosto w ramiona pana Banksa. - Apsik! - kichnęła tak gwałtownie, że panu Banksowi zleciał z głowy melonik. - Helenko! Co się dzieje? - spytał pan Banks, który zachwiał się pod jej naporem. - Zamie... nił się – szlochała - w ka... wa... łek porce... la... ny... Siedzi... jak ten Chiń...czyk... - wciąż zanosiła się od płaczu, aż ramiona jej drgały. - Co? Nic nie rozumiem — mówił pan Banks. - Jedziesz do Chin? No, to co? Nie martw się. Moja droga - zwrócił się do pani Banks, która słysząc łkanie Helenki, wyszła z kuchni Helenka się smuci, bo powiada, że jedzie do Chin! - Do Chin? - zawołała pani Banks zdumiona. - Nie, to on po... je... chał - twierdziła uparcie Helenka - i sie... dzi w af... ry... kań... skiej dżun... gli pod ba... na... no... wym drze...wem... - Do Afryki! - zawołał pan Banks, który tylko od czasu do czasu był w stanie zrozumieć jakieś słowo. - Omyliłem się - rzekł do pani Banks. - Ona nie jedzie do Chin, tylko do Afryki. Pani Banks zdawała się być już zupełnie przerażona. - Nie, ja nie jadę! Nie jadę! - wydzierała się Helenka wniebogłosy. - Wszystko jedno. Ale dokądkolwiek pojedziesz, dobrze zastanów się przedtem - rzekł pan Banks podprowadzając ją do krzesła. - Niech mi pan pozwoli... - bąknął policjant, wchodząc do przedpokoju. Helenka na dźwięk jego głosu wydała z siebie zduszony szloch. - Robercie? Jak to? Zdawało mi się, że stoisz na kominku i że dziki zwierz cię pożre! I wskazała ręką w stronę dziecinnego pokoju. - Na kominku? - wykrzyknął pan Banks. - Dziki zwierz? - szepnęła pani Banks. Czyżby ją słuch mylił? - Już ja się tym zajmę - rzekł policjant. - Wyprowadzę ją na chwilę na dwór, może ochłonie i przyjdzie do siebie. Pomógł Helence wstać z krzesła i ostrożnie poprowadził do drzwi. Pan Banks wytarł zroszone potem czoło. - Na szczęście nie jedzie ani do Chin, ani do Afryki - wyszeptał - tylko idzie do furtki z policjantem. Nie wiedziałem, że na imię mu Robert! No, wszystko dobre, co się dobrze kończy. Idę powiedzieć dzieciom dobranoc... Wszystko w porządku, Mary? - zapytał wesoło, wchodząc do dziecinnego pokoju. Mary dumnie uniosła głowę do góry. Czy mogło być cokolwiek nie w porządku w domu, którym ona się zajmowała? Pan Banks spojrzał z ukontentowaniem na gromadkę rumianych i zadowolonych dzieci. Wtem wzrok jego spoczął na półeczce od kominka. - A co to takiego? - spytał. - Czyje są te rzeczy? - Panny Duduś - odpowiedziały dzieci chórem.

- No, to ja uciekam! - pan Banks pobladł. - Powiedzcie jej, że wyjechałem! Na księżyc! - Kiedy jej tu nie ma, tatusiu - zapewniły go dzieci. - Ona jest daleko, daleko na wyspach Mórz Południowych. A te rzeczy to są jej skarby. - No, więc mam nadzieję, że zostanie tam, gdzie jest, na drugim krańcu świata! Powiadacie, że to są jej skarby! Ale to na przykład wcale nie jest jej... Pan Banks podszedł do kominka i zdjął z półeczki celuloidowego konia. - Wygrałem go kiedyś na zabawie na fantowej loterii, kiedy byłem małym chłopcem. A to jest mój dobry, stary znajomy: ptaszek z mydła. Ma tysiąc lat, tak mówiła panna Duduś. A ten okręcik, widzicie, to ja sam zmajstrowałem. Czy nie jesteście dumni z waszego ojca? Pan Banks patrząc na półeczkę kominka uśmiechnął się, zadowolony ze swojej pomysłowości. - Czuję się znowu jak mały chłopiec - powiedział. - Tc wszystkie rzeczy są z mojego dziecinnego pokoju. Ta kura na przykład służyła do podgrzewania jajka, które jadłem co dzień na śniadanie. A tego lisa i tego klauna, i ten zaśnieżony domek zamknięty w szklanej kuli - och, jak świetnie pamiętam! A tu, o mój Boże, jest lew z myśliwym. Zawsze ich nazywałem Wierni Przyjaciele. Były dwie jednakowe pary tych figurek, ale jedna została uszkodzona. Myśliwy rozbił się i został po nim tylko but. Ale! Co ja widzę? On tu jest - ten stłuczony! Co to znaczy? - zapytał i patrzył zdumiony na figurkę. - Są teraz obydwaj myśliwi! Dzieci spojrzały na uszkodzoną figurkę i ze zdumienia aż zamrugały oczami. Tam bowiem, gdzie było puste, białe miejsce, widniała teraz postać uśmiechniętego myśliwego. Leżał oparty o bananowe drzewo obok płowego lwa, który obejmował go czule łapą poprzez piersi. Lew, tak smutny i zapłakany jeszcze dziś rano - teraz szczerzył wszystkie swe białe zęby w uśmiechu. Obydwie figurki były identyczne. Z obydwu drzew zwisały jednakowe liście bananów, oba lwy zdawały się być jednakowo zadowolone i obydwaj myśliwi uśmiechali się zupełnie tak samo, z tą tylko różnicą, że drugi myśliwy miał rysę na nodze akurat ponad butem. Taka rysa zawsze widoczna jest w miejscu, gdzie sklejono dwa kawałki stłuczonej porcelany, nawet dokładnie do siebie przylegające. Po twarzy Janeczki przemknął uśmieszek, gdy zrozumiała, co się stało. Leciutko dotknęła palcami rysy. - To Albert, Michasiu! Albert z Grzywaczem. A ten drugi - dotknęła nie uszkodzonej figurki - to chyba musi być Herbert! Michaś pokiwał parę razy głową w dół i w górę, w dół i w górę jak mandaryn. Ciekawość paliła ich oboje, na usta cisnęło im się mnóstwo pytań, które chcieli zadać Mary. I kiedy właśnie miało to nastąpić, słowa zamarły im na ustach. Mary powstrzymała obydwoje jednym spojrzeniem. - Bardzo dziwne - powiedział pan Banks - mógłbym przysiąc, że jednej postaci nie było. Oj, ja się chyba starzeję. Po prostu tracę pamięć. Ale co was tak rozbawiło? - Nic! - zawołały dzieci, śmiejąc się głośno. Bo jak mogły go zapewnić, że miał doskonałą pamięć, jak zawsze! Jak mogłyby wytłumaczyć mu przygodę, która im się wydarzyła dziś po południu, i jak powiedzieć, że wiedzą, gdzie poszedł drugi policjant? Są pewne rzeczy, których nie sposób wyrazić. I nie ma celu nawet próbować - dobrze to wiedziały - mówić o czymś, o czym mówić nie sposób. - Już dawno minęły te czasy - zrzędził pan Banks - kiedy potrafiłem śmiać się z byle czego. Ale zdawał się być w bardzo dobrym humorze, gdy pocałował dzieci na dobranoc i zszedł na dół na kolację. - Niech stoją obok siebie - rzekła Janeczka ustawiając myśliwego z rysą obok jego brata

bez rysy. - Teraz obydwaj są u siebie! Michaś spojrzał na półeczkę i uśmiechnął się zadowolony. - Ale ciekaw jestem, co powie na to panna Duduś? Napisała, żeby wszystko zostało tak, jak jest, nie naruszone, nie złamane i nie sklejone. Jak ci się zdaje, czy ona ich czasem nie rozdzieli? - No, niechby tylko spróbowała - rozległ się głos za plecami Janeczki i Michasia. Prosiła, żeby znajdowały się w bezpiecznym miejscu, i tak też będzie. Na dywaniku przed kominkiem stała Mary, trzymając w ręku imbryk z herbatą. A wyraz twarzy miała tak wojowniczy, że Janeczka i Michaś na krótką chwilę zaniepokoili się o los panny Duduś. Mary przeniosła wzrok z dzieci na półeczkę kominka, z ich żywych twarzy na uśmiechnięte figurki z porcelany. - Jeden plus jeden jest dwa - powiedziała. - A dwie połowy stanowią całość. I dwaj Wierni Przyjaciele powinni być zawsze razem, nigdy nie rozdzieleni. Ale, ma się rozumieć, Michasiu, jeśli się z tym nie zgadzasz - tu na twarzy jej ukazał się wyraz głębokiej zadumy jeśli wolisz pojechać na wyspy Morza Południowego i spytać pannę Duduś o zezwolenie... - Wiesz, że się zgadzam, Mary! - zawołał Michaś. - I wcale nie chcę jechać na wyspy Morza Południowego. Tylko myślałem, że... - tu zawahał się na chwilę - że gdyby ciebie nie było, Mary, to jak ci się zdaje, czy oni by się odnaleźli? Mary stała obok niego niczym niewzruszona kolumna. Wygląd miała tak surowy i wyniosły, że Michaś żałował, że w ogóle się odezwał. -Te ciągłe „gdyby” i „ale”, i „przecież”, i „jak” - stanowczo za dużo ci się zachciewa powiedziała. Ale w jej niebieskich oczach zaigrała nagle iskierka i na jej ustach zjawiło się coś w rodzaju uśmiechu bardzo podobnego do uśmiechu, jaki widniał na twarzach myśliwych. Na ten widok Michaś zapomniał o swoim pytaniu. Ważna była tylko ta jedna iskierka. - Ach, bądź moim lwem, Mary! Obejmij mnie tak, jak lew myśliwego! - I mnie też! - zawołała Janeczka rzucając się ku Mary. Leciutko przyciągnęła dzieci do siebie, do nakrochmalonego fartucha, i położyła im ręce na ramionach. I tak stali we trójkę w świetle nocnej lampki niczym w cieniu bananowego drzewa. Michaś leciutko trącił Janeczkę, a Janeczka Mary i zakołysali się wszyscy troje. Zakołysali się i obrócili w kółko i znaleźli się na środku pokoju. - Michasiu - powiedziała Mary surowo - nie jestem karuzelą. Ale Michaś roześmiał się tylko i przytulił do niej mocniej. - Wierni Przyjaciele są zawsze razem! - zawołał. – W s z y s c y Wierni Przyjaciele!

Rozdział trzeci

SZCZĘŚLIWY CZWARTEK - Dlaczego nie bogę iść z wabi? Będę się strasznie dudził - jęczał i popłakiwał Michaś. Przycisnął nos do szyby i otarł z policzka łzę. Jakby drwiąc sobie z niego, strumień deszczu chlusnął w okno i spłynął potokiem po szkle. Cały dzień deszcz lał jak z cebra. I Michasiowi, który był zaziębiony, nie wolno było wyjść z domu. Janeczka i Bliźnięta w nieprzemakalnych płaszczach i gumowych botkach poszli na spacer do parku. Nawet Amelka, również w nieprzemakalnym płaszczu i pod osłoną papuziej parasolki popłynęła na rękach Mary poprzez ulewny deszcz i wyglądała dumnie jak

królowa. Ach, jakże samotny czuł się Michaś! Tego dnia akurat Helenka miała wychodne. Pani Banks wyszła po sprawunki. Jakubowa siedziała na dole w kuchni. A Maciuś drzemał w ściennej szafie w pokoiku na strychu. - Nie musisz leżeć w łóżku. Możesz wstać, włożyć szlafrok i bawić się. Tylko pamiętaj, żebyś się krokiem nie ruszył z pokoju - powiedziała mu Mary. Musiał więc zostać sam, nie mając nic do roboty prócz narzekania. Z klocków wybudował zamek, który runął, gdy wytarł nos. Próbował przyciąć sobie włosy scyzorykiem, ale ostrze było za tępe. Wreszcie nie zostało już nic innego do roboty poza chuchaniem w szybę i rysowaniem na niej obrazków. Zegar w dziecinnym pokoju tykał nieprzerwanie. Na dworze było coraz bardziej deszczowo, a Michaś był w coraz gorszym humorze. Wreszcie o zmierzchu chmury rozstąpiły się na niebie. Od zachodu zajaśniał zza drzew czereśniowych purpurowy pas i wszystko zalśniło w słońcu i deszczu. Tap-tap-tap - spadały na czarne parasolki ciężkie krople wody. Okrzyki Janeczki, Jasia i Basi dobiegły z dołu przez okno, przy którym stał Michaś. Dzieci wracając z parku bawiły się w przeskakiwanie kałuż: które skoczy dalej. Admirał Bum, chlapiąc i pryskając wodą na wszystkie strony, minął Mary z dziećmi; w swoim żółtym, nieprzemakalnym płaszczu wyglądał jak słonecznik. Sprzedawca lodów przemknął ulicą na swym trójkołowym wózku, pokrytym brezentem. Na przedzie wózka widniał napis: PROSZĘ MNIE NIE ZATRZYMYWAĆ SPIESZĘ SIĘ NA PODWIECZOREK Jadąc, spojrzał na dom pod Numerem Siedemnastym i pomachał ręką w stronę okna, przy którym stał Michaś. Każdego innego dnia Michaś chętnie odpowiedziałby mu na powitanie. Ale dziś siedział ponury na parapecie, patrząc na zachodzące słońce, na dach domu panny Skowronek i na pierwszą bladą gwiazdę wieczorną na niebie. - Oni się bawią, a ja buszę siedzieć w dobu - beczał zakatarzonym głosem. - Tak byb chciał, żeby się wydarzyło coś przyjebnego. Na schodach rozległ się tupot kilku par nóg. Drzwi otworzyły się z hałasem i do pokoju wbiegła Janeczka. - Ach, Michasiu, żebyś wiedział! Było tak cudownie! - wołała. - Woda do kolan! - Do to boże się zaziębicie - odpowiedział. Spojrzał na Mary, chcąc się przekonać, czy usłyszała jego słowa i jakie zrobiły na niej wrażenie. Mary zajęta była rozbieraniem Amelki i strząsaniem wody z przemoczonej papuziej parasolki. - Nie złość się, Michasiu! Bardzośmy żałowali, że nie było cię z nami - powiedziała Janeczka przymilnie. Ale Michaś nie chciał, aby mu się przymilano. Chciał się wyzłościć, i tyle. I sprawiało mu to przyjemność. - Nie dotykaj bnie! Jesteś bokra! - powiedział kłótliwym głosem. - I my też! - wołały Bliźnięta, biegnąc ku niemu, by go uściskać. - Idźcie sobie! - zawołał gniewnie, odwracając się do okna. - Dajcie bi spokój! Nie chce bi się bawić z dikim. Chce być sab. - Dach panny Skowronek jest zupełnie jak ze złota - powiedziała Janeczka patrząc na zachodzące słońce. - O, spójrz, pokazała się pierwsza gwiazdka. Pomyśl sobie coś, to ci się spełni! Jak to jest w tej piosence? Michaś potrząsnął głową i nie chciał powiedzieć Więc zaśpiewała ją sama: Gdy zobaczę pierwszą gwiazdkę,

Co na niebie się pokaże, To pomyślę sobie o czymś, A spełni się, o czym marzę. I Janeczka spojrzała na gwiazdkę. - Już sobie o czymś pomyślałam - szepnęła z uśmiechem. - Bożesz sobie być wesoła i śpiewać, bo nie basz kataru! - powiedział Michaś. Wytarł nos chyba po raz setny dzisiaj i westchnął ciężko. - Chciałbyb być gdzieś strasznie, strasznie daleko, za górabi, za borzabi, gdzie by bi się nie dudziło... A co to?... - spytał nagle i wytrzeszczył oczy na widok jakiegoś małego stworzenia, które wskoczyło na obity blachą parapet za oknem. - Co: co to? - odpowiedziało mu senne mruczenie. - Jasiu! Basiu! I ty, Janeczko! Proszę natychmiast zdjąć płaszczyki. Nie mam ochoty siąść do kolacji w towarzystwie trzech zmokłych szczurów - powiedziała ostro Mary. Dzieci zeskoczyły z hałasem z okna i szybko spełniły rozkaz Mary. Bo gdy Mary patrzyła w ten sposób, zawsze lepiej było jej usłuchać. Tajemnicze, ciemne stworzenie spacerujące wzdłuż parapetu spojrzało na dzieci pytająco. Czyżby to był?... No, tak, oczywiście, był to - kot. Pręgowany, czarno-rudy kot z żółtymi oczami i ze złotą obrączką na szyi. Michaś przycisnął nos do szyby. Kot zrobił to samo z tamtej strony okna i spojrzał uważnie na Michasia. Po czym uśmiechnął się najbardziej tajemniczym uśmieszkiem, czmychnął z parapetu na ziemię, kilkoma susami przebiegł przez ogród panny Skowronek i znikł. - Ciekaw jestem, czyj to kot? - zapytał cichutko Michaś patrząc w ślad za nim. Wiedział, że kot nie mógł należeć do panny Skowronek, która lubiła tylko pieski. - Na co tak patrzysz? - spytała Janeczka szczotkując sobie włosy przy kominku. - Da dic! - odpowiedział Michaś okropnym głosem. Nic chciał podzielić się z nią kotem, Janeczka i tak miała świetną zabawę w parku. - Przecież nie zrobiłam nic złego, tylko spytałam - broniła się Janeczka łagodnie. Michaś wiedział, że chciała być uprzejma i miła, i coś zaczęło w nim topnieć. Ale złość wzięła górę. - A ja tylko odpowiedziałeb! - odparł. Mary spojrzała na niego. Znał dobrze to spojrzenie i czuł, co się święci, ale było mu wszystko jedno. - Będziesz odpowiadał w łóżku - ostrzegła go. – Raz - dwa, proszę się położyć i zamknąć za sobą drzwi! Jej oczy zdawały się świdrować go na wskroś, gdy powlókł się ze spuszczoną głową do sypialni. Z hałasem zatrzasnął za sobą drzwi. Rozpylacz stojący na stoliku obok jego łóżka wydawał z siebie balsamiczną woń. Ale Michaś umyślnie odwrócił nos w przeciwną stronę i wsunął głowę pod kołdrę. - Digdy dic biłego bi się die zdarza! - skarżył się poduszce. Ale poduszka nadstawiła tylko swój chłodny biały policzek i udawała , że nie słyszy. Dał jej więc kilka porządnych szturchańców i natychmiast zasnął. W chwilę później - a może mu się tak tylko zdawało - obudził się w pokoju zalanym słońcem. - Jaki dziś mamy dzień, Mary? - zawołał. - Czwartek - odpowiedziała mu głośno z sąsiedniego pokoju. Jej głos wydał mu się dziwnie uprzejmy i grzeczny. Rozległo się skrzypnięcie polowego łóżka, z którego wyskoczyła Mary. Michaś mógł zawsze powiedzieć dokładnie, co robiła, sądząc po prostu z dźwięków, jakie towarzyszyły każdej jej czynności: cyk, cyk - dawały znać o sobie haftki i koniki, szurała szczotka do włosów,

skrzypiały pantofle i szeleścił nakrochmalony fartuch, którym się opasywała. Potem następowała chwila uroczystej ciszy. Wiadomo było, że wtedy spoglądała z uznaniem na swoje odbicie w lustrze. I wreszcie zrywał się huragan, gdy wypędzała wszystkich z łóżek. - Czy mogę wstać, Mary? Odpowiedziała: „Tak” - ku jego wielkiemu zdziwieniu, więc z szybkością błyskawicy wyskoczył z łóżka na wypadek, gdyby przyszło jej do głowy zmienić zdanie. Na krześle przy łóżku leżał jego nowy, granatowy sweterek z trzema wyhaftowanymi czerwoną włóczką jodełkami. W obawie, aby nie zabroniła mu czasem go włożyć, szybko wciągnął go przez głowę i dumny poszedł na śniadanie. Janeczka smarowała masłem grzankę. - A twoje przeziębienie? - spytała. - Przeszło! - zawołał sięgając po kubek z mlekiem. - Wiedziałam, że przejdzie - powiedziała z uśmiechem. - O to właśnie prosiłam wczoraj gwiazdkę. - To dobrze! - stwierdził. - Teraz masz się z kim bawić. - A Jaś i Basia? - przypomniała mu. - To wcale nie to samo - zauważył. - Czy mogę wziąć jeszcze trochę cukru, Mary? Był pewien, że odpowie mu ,”nie”, ale - o dziwo! - Mary uśmiechnęła się pogodnie. - Jeśli masz ochotę, Michasiu, to proszę bardzo - odparła, z dystynkcją skinąwszy głową jak dama, co zazwyczaj czyniła tylko w stosunku do obcych. Czy go czasem słuch nie mylił? - zastanawiał się. Szybko wypróżnił cukiernicę na wypadek, gdyby się miał pomylić. - Przyszła przesyłka z poczty - zawołała pani Banks wchodząc do pokoju z niewielką paczuszką. - Dla Michasia! Michaś zerwał sznurek i odwinął papier. Ciocia Klementyna przysłała mu czekoladę. - Mleczna z orzechami. Strasznie lubię taką! - powiedział i właśnie chciał ułamać kawałek, gdy nagle rozległo się pukanie do drzwi. Do pokoju ślamazarnym krokiem wszedł Maciuś. - Pani Jakubowa kazała powiedzieć - odezwał się i ziewnął - że robi drożdżowe ciasto do przekładańca i że Michaś może wyskrobać miskę. Wyskrobać miskę! Ach, co za pyszności! Co za miła niespodzianka! - Zaraz idę! - zawołał pakując czekoladę do kieszeni. I pewny siebie, w świetnym humorze, postanowił zjechać na dół po poręczy. - Ach, to ty, mój synku! Właśnie cię szukałem - zawołał pan Banks, gdy Michaś zeskoczył z poręczy. To powiedziawszy poszperał w kieszeni marynarki, skąd wydobył szylinga i wręczył Michasiowi. - A co to? - spytał Michaś, zdziwiony, bo jeszcze nigdy nie dostał aż całego szylinga. - Będziesz miał na drobne wydatki - uroczyście rzekł pan Banks, wkładając kapelusz i biorąc teczkę pod pachę. Michaś poczuł się bardzo ważny i dumny. Wypiął pierś jak lord i wszedł do kuchni. - No i co, dobre, Michasiu? - spytała Jakubowa, gdy Michaś wyskrobywał łyżeczką z miski słodkie ciasto. - Pyszne! - odpowiedział oblizując się. Ale nim zdążył zjeść drugą łyżkę, usłyszał za oknem tak dobrze znany mu głos: - Wszyscy na pokład! Podnieść kotwicę! Płynę do Rio Grande! Był to admirał Bum, który wyruszał na spacer. Na głowie miał czarny trójgraniasty kapelusz z wymalowanymi na przodzie czaszką i parą skrzyżowanych piszczeli - kapelusz, który zdobył w czasie zaciekłej bitwy na wodzu piratów. Michaś z zachwytem przyglądał się kapeluszowi. Marzył o tym, aby kiedyś mieć taki

sam. Był ciepły, mglisty dzień wrześniowy. - A niech go kule biją! - wołał admirał, wachlując się kapeluszem. - Tropikalny żar! Nie do zniesienia! Panu admirałowi za gorąco jest w admiralskim kapeluszu. Weź go, młodzieńcze, i noś sobie, póki nie wrócę. Wyruszam w daleki rejs - na niezmierzoną Missouri. To mówiąc, obwiązał sobie głowę chustką do nosa, wręczył piracki kapelusz Michasiowi i podśpiewując oddalił się. Michaś dotknął palcami czaszki i skrzyżowanych piszczeli. Serce biło mu ze wzruszenia, gdy włożył kapelusz na głowę. - Przejdę się w nim po naszej ulicy - powiedział, mając nadzieję, że wszyscy zauważą, jaki bezcenny skarb nosi na głowie. Kapelusz był duży, opadał mu na czoło i przysłaniał wszystko, na co chciał spojrzeć. Mimo to - tak mu się przynajmniej zdawało - zza każdej firanki podziwiały go zachwycone oczy. Dopiero niedaleko domu zauważył dwa pieski panny Skowronek. Z głowami wetkniętymi między żelazne pręty ogrodzenia spoglądały na niego ze zdziwieniem. Duduś z elegancją, jak przystało rasowemu pieskowi, zamachał ogonkiem, Anastazy zaś patrzył tylko, nie ukrywając zdumienia. - Proszę na obiad! - zaświergotała panna Skowronek. Anastazy zerwał się na to wezwanie, zerknął na Dudusia i zaśmiał się. „Czy on się śmieje ze mnie?” - pomyślał Michaś. Ale odrzucił tę myśl jako bezsensowną i poszedł na górę do dziecinnego pokoju. - Czy mam umyć ręce, Mary? Są zupełnie czyste... - Wszyscy, oczywiście umyli już ręce - ale ty możesz zrobić, jak uważasz! No, zrozumiała wreszcie, że Michaś Banks to nic taki sobie zwykły chłopiec. Mógł umyć ręce albo ich nie umyć zależnie od tego, jak uważał. I nie powiedziała mu nawet, żeby zdjął kapelusz! Michaś postanowił więc iść prosto na obiad bez mycia rąk. - A teraz idziemy do parku - rzekła Mary, gdy tylko obiad był skończony. - Czy zgadzasz się, Michasiu? Czekała na jego zgodę. - Owszem, owszem! - odparł Michaś robiąc ręką wielkopański gest. - Pójdę chyba na huśtawki. - A nie nad staw? - zapytała Janeczka. Miała wielką ochotę popatrzeć na Neleusza. - Oczywiście, że nie - powiedziała Mary. - Zrobimy tak, jak chce Michaś. I usunęła się z szacunkiem, gdy Michaś dumnym krokiem przeszedł obok niej przez furtkę. Leciutka, łagodna mgiełka wciąż unosiła się nad trawnikiem, zamazując kontury ławek i fontann. Drzewa i krzewy zdawały się płynąć w powietrzu. Każdy przedmiot wyglądał inaczej niż zawsze. Trzeba było stanąć bardzo blisko, aby rozróżnić jego właściwy kształt. Mary Poppins usiadła na ławce, ustawiwszy wózek z boku, i zaczęła czytać książkę. Dzieci pobiegły bawić się nie opodal. Michaś huśtał się na huśtawce w pirackim kapeluszu, który opadał mu na oczy. Potem przejechał się na małej karuzeli i strzelał do celu w strzelnicy. Nie mógł wywijać koziołków na trawie jak Janeczka, w obawie, aby nie spadł mu z głowy ukochany kapelusz. „A co teraz?” - pomyślał, czując, że zaczyna się trochę nudzić i że wszystko, co tylko było możliwe, wydarzyło mu się już dzisiejszego ranka. I niczego więcej nie mógł się spodziewać. Poprzez mgiełkę otulającą park przywędrował z powrotem na ławkę i usiadł obok Mary. Mary rzuciła mu ledwo dostrzegalny, nieobecny uśmieszek, tak jakby go nigdy przedtem nie widziała, i zagłębiła się w lekturze. Czytała książkę pod tytułem: „O czym prawdziwa

dama wiedzieć powinna”. Michaś westchnął, aby zwrócić na siebie jej uwagę. Ale Mary zdawała się tego nie zauważać. Wykopał dołek w mokrej trawie. Ale Mary czytała dalej. Wtem spojrzenie Michasia padło na jej otwartą torebkę, którą postawiła obok siebie na ławce. W torebce była chusteczka do nosa, pod chusteczką lusterko, a obok lusterka srebrna gwizdawka. Michaś spojrzał na nią zazdrośnie, a zaraz potem na Mary, która ciągle była pogrążona w lekturze. A może poprosić, aby pożyczyła mu jej na chwilkę do zabawy? Zdawała się być w świetnym humorze, nic powiedziała dotąd ani jednego złego słowa. Ale czy miało tak trwać do końca dnia? A co będzie, jeśli zapyta, a ona odmówi? Postanowił więc nie ryzykować pytania, ale po prostu wziąć gwizdawkę nie pytając. Zresztą nie weźmie jej na zawsze, tylko po prostu pożyczy. Będzie mógł w każdej chwili położyć ją znowu na miejsce. W okamgnieniu sięgnął ręką do torebki i gwizdawka znalazła się w kieszeni jego spodenek. Szybko skrył się za ławką, czując w dłoni mały, srebrny przedmiocik; miał go właśnie wyjąć, gdy nagle coś niewielkiego i jasnego przebiegło obok. „To chyba ten sam kot, którego widziałem wczoraj wieczorem” - powiedział Michaś do siebie. I było tak w istocie. Ta sama czarno-ruda sierść zalśniła w słonecznej mgiełce, podobna raczej do cętek światła i cieni niż do zwykłego futerka. Stworzonko miało wokół szyi tę samą złotą obróżkę. Kotek spojrzał na Michasia zachęcająco, uśmiechnął się tajemniczo i przemknął mu bezszelestnie pod nogami. Michaś schylił się, chcąc go dotknąć, gdy coś z brzękiem upadło na ziemię. - Mój pieniążek! - zawołał, chcąc go podnieść. Zaczął szukać w parującej zieleni, odchylając wilgotne łodygi trawy i kwiatów koniczyny. Ale pieniążka nigdzie nie było. Gdzie też się mógł podziać? - Chodź! - odezwał się nagle cichutki, zachęcający głosik. Michaś rozejrzał się i ku swemu zdumieniu stwierdził, że dokoła nie było nikogo - tylko kot, który wyraźnie się do niego uśmiechał. - Spiesz się! - rozległ się znów ten sam głos. To kot przemówił. Michaś podniósł się. Nie było celu szukać. Pieniążek, który dostał od ojca, widocznie gdzieś przepadł. Pobiegł szybko za wzywającym go głosem. Kot uśmiechnął się, gdy Michaś go dogonił, i otarł się o nogi chłopca... Nad ziemią unosiły się ciepłe opary, które spowijały ich obu. Przed nimi stała ściana mgły niczym gęsty obłok. - Chwyć mnie za obróżkę! - doradził mu kot. Było to raczej cichutkie miauczenie niż głos, ale brzmiała w nim nutka rozkazu. Michasia przeszedł dreszcz podniecenia. Zaczynało się dziać coś nowego. Schylił się posłusznie i schwycił za złotą obróżkę. - A teraz skacz! - rozkazał kot. - Unieś nogi do góry! Uchwyciwszy się mocno złotej obróżki Michaś skoczył w mgłę. „Uii...uii...!” - zaświstał mu wiatr w uszach. Słoneczny obłok przeleciał obok niego. Dokoła otaczała go pusta przestrzeń. Jedyne, co istniało teraz na świecie, to lśniąca obróżka dokoła szyi kota i kapelusz na jego własnej głowie. - Gdzie my jesteśmy: w niebie czy na ziemi? - wyszeptał. W tej samej chwili mgła rozwiała się i stopy Michasia dotknęły czegoś twardego i błyszczącego. I nagle okazało się, że stał na stopniach pałacu - całego ze złota. - Ani w niebie, ani na ziemi - odpowiedział kot, naciskając łapką guzik dzwonka. Drzwi pałacu rozwarły się powoli. Cichutka muzyka dobiegła uszu Michasia, a widok, który ukazał się jego oczom, oślepił go.

Miał przed sobą wielką, złocistą salę, całą jarzącą się od świateł. Nigdy, nawet w snach, nie marzył się Michasiowi taki przepych i tyle wspaniałości. Ale wszystkie te cuda były niczym w porównaniu ze wspaniałością i niezwykłością jego mieszkańców. Sala pełna była kotów. Były tam koty grające na skrzypcach, koty grające na fletach, koty na trapezach, koty w hamakach, koty podrzucające w górę złote obręcze, koty tańczące na paluszkach, koty fikające koziołki, koty, które chciały złapać własny ogon, i koty po prostu liżące swoje łapki. Wszystkie te koty były pręgowane w rude i czarne paski, a oślepiające światło, jakim jarzyła się sala, biło od ich sierści, ponieważ każdy z kotów świecił własnym światłem. Pośrodku sali, przed złotą zasłoną, leżały dwie złotem haftowane poduszki. Spoczywały na nich dwa jarzące się koty, a każdy z nich miał na głowie złotą koronę. Siedziały obok siebie, trzymając się za łapki i uroczyście przyglądając się temu, co się odbywało. „To pewnie Król z Królową” - pomyślał Michaś. Po jednej stronie królewskiej pary stały trzy młode kotki. Futerka ich były jasne i gładkie, a między uszami miały zatknięte bukieciki kwiatów. Otaczały je inne koty, które wyglądały na dworzan, gdyż wszystkie nosiły na szyjach złote obróżki i stały uroczyście wyprężone na tylnych łapkach. Jeden z nich zwrócił się do Króla i szepnął mu do ucha wskazując na Michasia: - Już jest, już przyszedł, Wasza Królewska Mość - i ukłonił się ceremonialnie. - No, nareszcie! - rzekł Król. - Królowa i ja, i nasze trzy córki - tu wskazał łapką na trzy młode kotki - od dawna czekamy już na ciebie. Patrzcie no! Czekali na niego! Ach, jak mu to pochlebiło! Ale, oczywiście, z drugiej strony było to całkowicie zrozumiałe. - A może miałbyś ochotę na coś smacznego? - spytała Królowa z wdzięcznym uśmiechem. - O, chętnie! - odpowiedział Michaś ochoczo. W takim wspaniałym otoczeniu na pewno nie dadzą mu byle czego - galaretkę malinową, a kto wie - może i lody waniliowe? W mgnieniu oka koty-dworzanie przyskoczyły do Michasia z trzema złotymi tacami. Na jednej z nich leżała zdechła mysz, na drugiej nietoperz, a na trzeciej surowa rybka. Michaś zmarkotniał. - Ach dziękuję! - powiedział otrząsając się z obrzydzenia. - Dziękuję tak czy dziękuję nie? - spytał Król. - Kiedy... ja ... doprawdy... nie lubię myszy - bronił się Michaś. - A nietoperzy i surowych ryb też nigdy nie jem. - Jakie to dziwne! - zawołały trzy księżniczki jednocześnie. - A może napiłbyś się trochę mleka? - spytała Królowa z iście królewskim uśmiechem. W tej samej chwili stanął przed Michasiem dworzanin z mlekiem na złotym spodku. Michaś sięgnął ręką po spodek. - O, tylko nie łapkami! - powiedziała Królowa. - Trzymaj mu spodek pod mordką, zanim wychłepcze - zwróciła się Królowa do dworzanina. „Dlaczego powiedziała «pod mordką»? - pomyślał Michaś. - A jeśli chodzi o chłeptanie, to...” - Kiedy ja nie chłepcę, tylko piję... Mam zupełnie inny język... - powiedział. - Nie umie chłeptać? - szepnęły koty, które ze zdziwieniem spojrzały po sobie. Były najwyraźniej zgorszone i zdumione. - Jakie to dziwne! - zamiauczały trzy księżniczki. - Wobec tego odpocznij sobie trochę po podróży - powiedziała Królowa gościnnie. - O, to nie była wcale taka wielka podróż - rzekł Michaś. - Po prostu skoczyłem sobie hop! i jednym susem już tu byłem! Bardzo to dziwne - mówił dalej zamyślony - jeszcze nigdy

w życiu nie widziałem tego pałacu, a przecież prawie co dzień chodzimy do parku. Pewnie jest gdzieś ukryty za drzewami. - W parku? Król z Królową zdumieni podnieśli brwi do góry. To samo uczynili dworzanie. A trzy księżniczki po prostu oniemiały. Każda z nich wyjęła z kieszeni złoty wachlarzyk, chcąc ukryć za nim uśmieszek, który pojawił się na ich ustach. - Muszę ci wyjaśnić, że nie znajdujesz się w parku. Jesteś daleko, bardzo daleko od niego - powiedział Król. - E, to nie może być tak bardzo daleko - powiedział Michaś. - To trwało tylko minutkę i już tu byłem. - Ba! - odrzekł Król. - A ile czasu trwa minuta? - Sześćdziesiąt sekund! - odparł Michaś. „Kto jak kto, ale Król powinien wiedzieć taką rzecz” - pomyślał sobie. - W a s z a minuta może trwa sześćdziesiąt sekund, ale nasza tutaj - sto lat! Michaś uśmiechnął się do niego życzliwie. Pomyślał, że Król na pewno sobie żartuje. - A teraz powiedz mi, chłopcze - ciągnął dalej Król łagodnie - czy słyszałeś kiedy o Psiej Gwieździe? - Tak - odpowiedział Michaś ogromnie zdziwiony. Co miała z tym wszystkim wspólnego Psia Gwiazda? - Psia Gwiazda inaczej nazywa się Syriusz. - Oto dowiedz się, mój drogi, jesteś na Kociej Gwieździe. I ta gwiazda ma jeszcze inną nazwę. Ale jaką - to tajemnica, którą znają tylko koty. - Ale skąd ja się tu wziąłem? - spytał Michaś. Był coraz bardziej dumny z siebie. Bo pomyśleć tylko - znaleźć się nagle na gwieździe! Nie każdemu się to zdarza. - Chciałeś tego - odrzekł Król ze spokojem. - Taak? - Michaś w żaden sposób nie mógł sobie tego przypomnieć. - Z całą pewnością - odparł Król. - Kiedy patrzyłeś na pierwszą gwiazdę, jaka ukazała się na niebie - powiedzieli dworzanie. - I ta gwiazda jest właśnie naszą gwiazdą - rzekł Król. - Niech pan przeczyta raport, Panie Szambelanie. Starszawy kot w okularach i długiej, złotej peruce wystąpił naprzód trzymając w łapach ogromną księgę. - Wczoraj wieczorem - zaczął czytać pompatycznie - Michaś Banks zamieszkały przy ulicy Czereśniowej pod Numerem Siedemnastym, w niedużym domu na planecie zwanej Ziemią, wypowiedział trzy życzenia. - Trzy? - zawołał Michaś. - Nic podobnego! - Psst... - skarcił go Król. - Proszę nie przerywać! - Życzenie Numer Jeden - czytał Szambelan Jego Królewskiej Mości - polegało na tym, że wyżej wymieniony Michaś Banks chciał, aby spotkało go coś przyjemnego. Michasiowi zaczęło coś świtać w głowie. Przypomniał sobie, jak siedział na oknie i patrzył w niebo. - A, prawda! Teraz sobie przypominam! - powiedział. - Ale to nie było nic ważnego. - Wszystkie życzenia są ważne! - odparł Szambelan Jego Królewskiej Mości i spojrzał na niego surowo. - No i co się stało? - spytał Król. - Mam nadzieję, że życzenie twoje się spełniło?... Michaś zamyślił się na chwilę. Był to naprawdę dość niezwykły dzień, pełen najrozmaitszych przyjemnych wydarzeń. - Tak, spełniło się - przyznał Michaś wesoło. - Więc co się takiego wydarzyło? - spytał Król. - Opowiedz nam. - Więc - zaczął Michaś - najpierw wyskrobałem ciasto z miski.

- Wyskrobałeś ciasto z miski? - powtórzyły koty, mając takie miny, jakby podejrzewały Michasia, że zwariował. -Jakie to dziwne! - zamruczały wszystkie trzy księżniczki. Król skrzywił się z obrzydzeniem. - Są ludzie, którzy mają dość dziwne pojęcie o tym, co jest przyjemne! Ale proszę cię, mów dalej. Michaś wyprostował się dumnie. - A potem admirał dał mi do noszenia swój kapelusz, bo było mu w nim za gorąco. „I co te wszystkie koty teraz powiedzą? - pomyślał sobie. - Na pewno zzielenieją z zazdrości”. Ale koty zamachały tylko ogonami i nic nie mówiąc, spojrzały na czaszkę i piszczele. - No tak, to zależy, co kto lubi - rzekł Król po krótkiej chwili. - Ale czy dobrze się w nim czujesz? - Hm... to znaczy... niezupełnie - przyznał Michaś, ponieważ kapelusz nie pasował na niego. - Jest trochę za duży i za ciężki. - Hm... - mruknął Król. - Ale mów dalej. Potem tatuś dał mi dziś rano szylinga. Ale zgubiłem go. Gdzieś mi się zapodział w trawie. - Ile wart jest zgubiony szyling? - spytał Król w taki sposób, że zabrzmiało to jak zagadka. Michaś pożałował, że nie był bardziej ostrożny. - Niedużo - powiedział. Po czym rozpogodził się. - No, a potem ciocia Klementyna przysłała mi czekoladę. Wymacał ją w kieszeni spodenek i kiedy na nią spojrzał, zrozumiał, że musiał chyba na niej siedzieć. Była zupełnie spłaszczona i zgnieciona, a między orzechami sterczał gwóźdź, który poprzedniego dnia włożył do kieszeni. Koty popatrzyły na czekoladę z odrazą. - Jeśli chodzi o mnie - rzekł Król krzywiąc się z lekka - to dużo bardziej od czekolady wolę nietoperze. Michaś również spojrzał na czekoladę. Jak prędko zniknęły wszystkie jego przyjemności! Właściwie to nic z nich nie zostało! - Szambelanie - rzekł Król - czytaj dalej. Stary kot poprawił swą wielką perukę. - Drugim jego życzeniem było - powiedział odwróciwszy kartę księgi - aby wszyscy dali mu święty spokój i zostawili go samego. - Nie, wcale tak nie było! - zawołał Michaś, któremu zrobiło się trochę przykro. Ale przypomniał sobie, jak odepchnął od siebie dość energicznie Jasia i Basię. - No... - zaczął bąkać niepewnie - może tak było, ale ja wcale nie to miałem na myśli... Król wyprostował się na złotej poduszce. - A więc wypowiedziałeś życzenie, którego nie miałeś na myśli? Czy nie wiesz, że jest to bardzo niebezpieczne? - No i co? - dopytywała się Królowa. - Czy zostawili cię samego? Michaś zamyślił się. Teraz, kiedy sobie przypomniał, co było potem, zdał sobie sprawę, że mimo szczęścia, jakie go spotkało, był samotny. Janeczka bawiła się sama, Bliźnięta również, a Mary, mimo że była dla niego grzeczna i miła jak nigdy, pozostawiła go samemu sobie. - Tak - przyznał niechętnie. - Oczywiście! - orzekł Król. - Każde życzenie, które pomyślisz czy wypowiesz z ukazaniem się pierwszej gwiazdy na niebie, spełnia się, zwłaszcza - tu podkręcił wąsika - gdy chodzi o naszą gwiazdę. A jak było z trzecim życzeniem?

Szambelan Jego Królewskiej Mości poprawił okulary na nosie. - Chciał być daleko za morzami, za górami, gdzieś, gdzie by mu się nie nudziło. - Ale ja tylko sobie tak zażartowałem. I wcale nie myślałem, że to się może spełnić. - Ach, tak? Nie myślałeś! Wy wszyscy zawsze mówicie to samo! - Król spojrzał na Michasia znacząco. - Wszyscy? - powtórzył Michaś. - A kto jeszcze tak mówi? - Och, Boże! - Król ziewnął dyskretnie. - Czy myślisz, że jesteś jedynym dzieckiem, które miało ochotę, żeby być gdzieś daleko za morzami, za górami? Zapewniam cię, że jest to bardzo pospolite życzenie. A trzeba ci wiedzieć, że jeśli ktoś wypowie takie życzenie patrząc na naszą gwiazdę - jest to dla nas coś bardzo pożytecznego. Bardzo, bardzo pożytecznego powtórzył. - Mieczysławie - tu skinął na jednego z dworzan. - Bądź łaskaw odchylić zasłonę! Młody kot - Michaś rozpoznał w nim tego samego kota, którego spotkał w parku śmignął w głąb sali. Złocista zasłona uniosła się w górę, odsłaniając kuchnie pałacowe. - No, dalej! - zawołał Mieczysław ostro. - Prędzej! Tylko nie marudźcie! - Tak, Mieczysławie! - Nie, Mieczysławie! - Idziemy, Mieczysławie! Odpowiedział mu cały chór cienkich głosików. I Michaś ku swemu najwyższemu zdumieniu stwierdził, że kuchnia pełna była dzieci. Były tam dziewczynki i chłopcy wszelkiego wzrostu, a wszystkie gorliwie wykonywały najróżniejsze czynności domowe. Jedne zmywały złote talerze, inne polerowały złote kocie obróżki. Jeden z chłopców obdzierał ze skóry myszy, inny znów oprawiał nietoperze, jeszcze kilku innych szorowało na kolanach podłogi. Dwie dziewczynki wymiatały rybie ości i pudełka od sardynek i wrzucały je do złotej puszki na śmieci. Jakaś dziewczynka siedziała pod stołem nawijając złotą wełnę na motek. Wszystkie te dzieci były bardzo smutne i miały zmęczony wygląd, a dziecko siedzące pod stołem gorzko płakało. Szambelan Jego Królewskiej Mości spojrzał na dziewczynkę i mruknął niecierpliwie: - Nie marudź tak nad tą wełną, Arabelko! Księżniczki chcą się bawić w przeplatankę. Królowa podsunęła swą tylną łapkę klękającemu przed nią chłopcu w marynarskim ubranku. - Spiesz się, Tom! - mówiła zniecierpliwionym głosem. - Już pora, żebyś mi wypolerował pazurki. - Jestem głodna! - miauknęła najstarsza księżniczka. - Agatko! Agatko - grzmiał Mieczysław - smażonego łososia dla księżniczki Żonkilli! Dla księżniczki Cyklameny mleko z cukrem! Wędzonego szczupaka dla księżniczki Hiacynty! Zjawiła się dziewczynka z warkoczykami i w fartuszku, niosąc na tacy trzy złote salaterki. Księżniczki odgryzły po kąsku ryby i resztę wyrzuciły na ziemię. Kilkoro dzieci natychmiast zaczęło wymiatać resztki z podłogi. Król spojrzał na Michasia i uśmiechnął się na widok jego zdumienia. - Nasza służba jest świetnie wytresowana, nieprawda? To zasługa Mieczysława, już on daje im dobrą szkołę! Pilnuje porządku w pałacu na piątkę z plusem. No i nic nas to nie kosztuje. - Ale... - zaczął Michaś cichutkim głosikiem. - Czy wszystko w pałacu robią tylko dzieci, bez niczyjej pomocy? - A kto, jeśli nie dzieci? - rzekł Król zdziwiony, unosząc jedną brew do góry. - Czy miałyby to robić koty? Koty mają bardziej sensowne zajęcia. Kot w kuchni - też mi pomysł! Naszym zadaniem jest być pięknym i mądrym - czy to nie dość?

Na twarzy Michasia ukazał się wyraz litości, gdy spojrzał na nieszczęśliwe dzieci. - Ale skąd one się tu wzięły? - dopytywał się. - Zupełnie w ten sam sposób co ty - odparł Król. - Chciały być za morzami, za górami, gdzieś daleko od domu. No więc są. - Ale to przecież nie jest to, czego one naprawdę chciały! - To już nie nasza sprawa. Naszą sprawą jest spełnić dokładnie ich życzenia. Zaraz was zapoznam z sobą. Cieszą się zawsze, kiedy widzą jakąś nową twarz. No i my też. - Król uśmiechnął się znacząco. - Będzie jeszcze jedna para rąk do pracy! - Ale ja nie będę pracował! - zawołał Michaś. - Ja wcale tego nie chciałem! - A, trzeba ci było wcześniej o tym pomyśleć i być bardziej ostrożnym. Życzenia to śliska rzecz. Trzeba prosić wyraźnie i dokładnie o to, czego się chce, bo inaczej nigdy nie wiadomo, gdzie się możesz znaleźć i co się z tobą stanie. No, ale nie martw się. Jakoś się przyzwyczaisz. - Przyzwycza... - powtórzył Michaś jak echo i nie dokończył, bo zrobiło mu się nagle bardzo nieprzyjemnie. - Oczywiście. Tak zresztą jak wszyscy inni. Mieczysław pokaże ci, co będzie należało do twoich obowiązków. Poza tym będziesz musiał jeszcze odgadnąć trzy zagadki. - Zagadki? Wcale nie myślałem o zagadkach! - powiedział Michaś i zaczął już żałować, że przytrafiła mu się cała ta przygoda. - Czy nie życzyłeś sobie, żeby ci się nie nudziło? A jaki jest lepszy sposób na nudę niż rozwiązywanie zagadek? Zwłaszcza - mruczał Król - dla kota. Szambelanie, zechciej przeczytać mu obowiązujące ustawy. Stary kot spojrzał zza okularów. - Zawsze było naszym zwyczajem, aby dziecku, które życzyło sobie jakiejś rozrywki, dać do rozwiązania trzy zagadki. Jeśli odpowie na nie bezbłędnie, otrzyma w nagrodę trzecią część Kociego Królestwa i rękę księżniczki Cyklameny. - A jeśli nie zgadnie - uzupełnił Król - znajdziemy dla niego coś innego. Tu spojrzał wymownie na dzieci zajęte pracą. - Nie potrzebuję dodawać - ciągnął dalej uprzejmie, wymieniając spojrzenia ze swoimi trzema córkami - że nikomu jeszcze dotąd nie udało się rozwiązać tych zagadek. Proszę na ten czas opuścić zasłony i proszę o ciszę na sali! Panie Szambelanie, proszę zaczynać! W tej samej chwili muzyka ucichła. Tańczący przystanęli w bezruchu na koniuszkach łapek. Michasiowi zrobiło się dużo raźniej na duszy, gdy zmęczone, spracowane dzieci znikły mu z oczu. Poza tym lubił rozwiązywać zagadki. Szambelan Jego Królewskiej Mości otworzył księgę i przeczytał: Krągłe jak słoneczko, błękitne jak morze Bywam również w szarym lub piwnym kolorze. Błyszczą moje szybki, kiedy ktoś się śmieje, A gdy mnie zasmucić - deszcz się ze mnie leje. Zawsze widzę wszystko, ale nic nie słyszę, A znikam, gdy do snu ktoś mnie ukołysze. Michaś w skupieniu zmarszczył czoło, koty wlepiły w niego wzrok, jakby był co najmniej myszą. - Zdaje się, że nic z tego... - powiedział Król i pokiwał głową. - Nie, nie! - zawołał nagle Michaś. - Wiem, wiem, co to jest! Oko! Koty spojrzały po sobie. Szerokie źrenice Króla zwęziły się. - Hm... - mruknął. - Wcale nieźle... No, a teraz druga zagadka.

Szambelan Jego Królewskiej Mości chrząknął i ot, co przeczytał: Nad babcinym domkiem Widać chleba kromkę. Szczeka pies niebożę, A dostać nie może. - O, to bardzo łatwe! - wykrzyknął Michaś. - Księżyc, ma się rozumieć! Koty znowu wytrzeszczyły zdumione oczy. -Tak jest. Masz rację - przyznał Król niechętnie, bo nie zdawał się być zadowolony. Ale zobaczymy teraz - tu wygiął grzbiet w łuk, jakby szykując się do skoku - zobaczymy, co będzie z trzecią zagadką. - Proszę o ciszę! - rozkazał Szambelan Jego Królewskiej Mości, choć w sali panowała zupełna cisza. Głęboko we mnie siedzi ptaszyna, A w tej ptaszynie znów siedzę ja. A we mnie znowu siedzi ptaszyna. Z pięcium jest liter. Każdy mnie zna. - To już jest trochę trudniejsze - bąknął Michaś. - Trzecia jest zawsze najgorsza. Zaraz, zaraz... To jajko! - Odgadł! - obwieścił Król, podnosząc się z haftowanej złotem poduszki. Wszystkie koty jak gdyby nagle ożyły. Tłocząc się otoczyły Michasia kołem, jeżąc sierść i strosząc wąsiki. - Jesteś mądrzejszy, niż myślałem - rzekł Król. - Prawie tak mądry jak kot. Wobec tego będę musiał się zająć podziałem mego królestwa. A jeśli chodzi o twoją przyszłą żonę, to myślę, że księżniczka Hiacynta będzie dla ciebie najodpowiedniejsza. - Och, bardzo dziękuję - rzekł Michaś wesoło, bo znowu zrobiło mu się jakoś raźniej na duszy - ale ja naprawdę muszę już wracać do domu. - Do domu? - zawołał Król zdumiony. - Do domu? - powtórzyła Królowa, unosząc brwi. - Bo... ja muszę wrócić... na kolację... - tłumaczył się Michaś. - Na kolację? - powtórzyli dworzanie, szeroko otworzywszy usta. - Dziwne! - zachichotały trzy księżniczki. - Czy jesteś pewien, że wciąż masz dom? - rzekł Król dziwnym głosem. - Pewnie, że tak - odpowiedział Michaś. - A co mogło się z nim stać? Z parku przyjść tutaj... e... e... to były dwa kroki. I trwało nie dłużej niż minutkę. - Zapomniałeś chyba - rzekł Król łagodnie - że każda nasza minuta trwa sto lat, a ponieważ jesteś tu pół godziny... - Sto lat? - powtórzył Michaś i okropnie zbladł. - Więc to nie żart... - Powinieneś zrozumieć - ciągnął Król - że musiało się dużo zmienić od chwili, kiedy byłeś na ziemi. Dom pod Numerem Siedemnastym przy ulicy Kasztanowej... - Czereśniowej - podpowiedział mu Szambelan. - Wszystko jedno. Jakkolwiek się ta ulica nazywa, nie jest już ona tą, co była. Mogę cię zapewnić, że od dawna zarosła tarniną. - I łopuchem - dodała Królowa. - I pokrzywą - szepnęli dworzanie. - I wilczą jagodą - zaszemrały księżniczki. - Och, na pewno nie! - wykrztusił Michaś. Poczuł w sobie taką tęsknotę za domem, że o mało nie wybuchnął płaczem. - Zresztą - ciągnął dalej Król łagodnie - jeśli jesteś pewien, że trafisz sam, a niestety

Mieczysław nie będzie mógł ci tym razem towarzyszyć - to proszę, ruszaj w drogę. Michaś rzucił się ku wyjściu. - Tak! Jestem zupełnie pewien - powiedział dzielnie. Ale odwaga opuściła go, gdy wyjrzał za próg. Zobaczył pod sobą błyszczące schody pałacu, ale jak tylko mógł sięgnąć okiem, wszystko dokoła spowijała gęsta mgła. A gdyby tak skoczyć? Gdzie by też wylądował? Zagryzł usta i wrócił do sali. Koty prężąc swe gibkie ciała przysunęły się ku niemu, patrząc na niego drwiąco czarno-żółtymi oczyma. - A widzisz - rzekł Król Kotów z uśmieszkiem, ale tym razem nie był to przyjazny uśmieszek - mimo że tak dobrze odgadłeś wszystkie zagadki, nie możesz trafić z powrotem! Chciałeś być daleko od domu, za górami, za morzami, ale - lekkomyślny chłopcze! - nie pomyślałeś o tym, że będziesz chciał wrócić. Tak, tak, mój drogi! Wszyscy od czasu do czasu popełniają pomyłki, o ile, oczywiście, nie są kotami! Ale pomyśl tylko, jaki z ciebie szczęściarz! Nie masz roboty w kuchni - rozwiązałeś zagadki. Masz do woli szczurów, nietoperzy i pająków. I możesz ożenić się z księżniczką Hiacyntą i żyć z nią szczęśliwie. - Ale ja nie chcę się ożenić z księżniczką Hiacyntą! Ja chcę wrócić do domu! Przeciągły pomruk wydobył się ze wszystkich gardzieli. Zjeżyły się wszystkie wąsiki. -Ty... ty... nie chcesz... ożenić się... z księżniczką... Hiacyntą? Król wymawiając te słowa, powoli zbliżał się do Michasia. I krok za krokiem stawał się coraz większy i większy. - Nie! Nie chcę! - oświadczył kategorycznie Michaś. - Ona jest tylko kotem! - Tylko kotem! - zamiauczały koty, pusząc się i prężąc z wściekłości. Czarno-żółte stwory otoczyły go kołem. - Och! Ja się boję! Boję się! - zawołał Michaś starając się uniknąć straszliwych spojrzeń kocich oczu. - Tylko kotem! - wyrzucały z siebie ze złością te dwa słowa. - Wypowiadałeś życzenia! Wypatrywałeśśś naszej gwiazzzdy! - syczały wściekle koty. - Musisz byććć za to ukarrrany! - Och, co się ze mną stanie?! - zawołał Michaś zrozpaczony. - Zossstanieszsz u nasss! - syczał Król z jakąś straszliwą kocią przebiegłością. Odgadłeśśś naszsze zagadki... Wykradłeśśś tajemnicce... Czy myślisz, że pozwolimy cci ucciec? Otoczyło go zwarte koło kotów. Michaś wyciągnął ręce, aby to koło rozerwać. Ale wygięte w łuk kocie grzbiety zacieśniały się wokół niego coraz bardziej. Ręka jego opadła bezsilnie w dół i nagle poczuł twardą, spoczywającą na dnie kieszeni kurtki gwizdawkę. Z krzykiem wyciągnął ją z kieszeni i zagwizdał z całych sił. W sali podniósł się nieopisany wrzask. - Uciszszyć go! Schwytaćć go! Nie dopuśściććć, żeby uciekł! - Wściekła sfora kotów napierała na Michasia coraz ciaśniej. W rozpaczy gwizdnął jeszcze raz. W odpowiedzi na to rozległo się dzikie wycie miauczących kotów, które ruszyły na Michasia zwartą lawą. Michaś poczuł nagle, jakby cały otulony był futrem. Miał futro w nosie, na ustach i oczach. Ach, któryż to kot skoczył nagle na niego? A może były to wszystkie koty razem? W uszach brzmiał przeraźliwy pisk kociego chóru. Nagle wydało mu się, że coś uniosło go w górę. Czyjeś futrzane ramię objęło go, wciskając mu twarz w jakieś miękkie futro. Wiał ostry wiatr, szarpiąc nim wściekle, a zewsząd otoczony był kotami: z przodu, z tyłu, z prawej strony i z lewej, z góry i z dołu, a futrzane ramię ściskało go niczym żelazną obręczą. Ostatnim wysiłkiem wykręcił głowę i gwizdnął w gwizdawkę tak gwałtownie, że kape-

lusz zleciał mu z głowy. Silne ramię wciąż zaciskało się wokół niego coraz mocniej. . - Ui... ui... ui... - zawodził przenikliwie wiatr. I nagle wydało mu się, że i on, i koty gwałtownie lecą w dół. O Boże, gdzież on tak pędzi? Znowu zagwizdał rozpaczliwie, wyrywając się nieprzytomnie ze zwałów sierści i kopiąc nogami na wszystkie strony. - Czego ty, u licha, wyprawiasz takie brewerie? Uważaj, co robisz! Czapkę zrzuciłeś mi z głowy! Jakiś mile znajomy głos zabrzmiał w uszach Michasia. Powolutku, ostrożnie otworzył jedno oko i przekonał się, że opada w dół, dotykając wierzchołka kasztana. W chwilę potem poczuł pod nogami rośną trawę, na której stał dozorca z taką miną, jakby ujrzał zjawę. - Co to? Co to takiego? Co to wszystko ma znaczyć? Gdzieżeście wy oboje byli, u jasnego licha? Wy o b o j e! To słowo zabrzmiało w uszach Michasia jak anielski chór. Czuł teraz, że trzyma go w objęciach tylko jeden kot, a nie cała ich sfora. Czy była to Królowa? A może księżniczka Hiacynta? Michaś przeniósł wzrok z dozorcy na futrzane ramię, które go otaczało. Ku jego wielkiemu zdumieniu kończyło się ono nie łapą o ostrych pazurach, ale po prostu ręką. A na tym ręku była nowiutka rękawiczka, czarna, a nie pręgowana. Zwrócił głowę pytająco w stronę łaskoczącej go mięciutkiej sierści i policzek jego musnął kościany guzik. Przecież znał skądś ten guzik! Ach, czyżby to było możliwe? Czy to znaczyło, że... Jego spojrzenie pobiegło wyżej guzika i spoczęło na futrzanym kołnierzu. A ponad kołnierzem był krąg słomki ozdobiony czerwonym tulipanem. Michaś westchnął z ulgą. Przecież koty, pomyślał z radością, nie noszą kapeluszy z tulipanami ani skórkowych rękawiczek na łapkach. - To ty! - szepnął uszczęśliwiony, tuląc twarz do miękkiego króliczego futerka. - Ojej, Mary! Żebyś wiedziała! Byłem wysoko, na gwieździe... - mówił, jąkając się - i wszystkie koty prychały na mnie... i myślałem, że nie trafię do domu... i zagwizdałem w gwizdawkę, i... Ale urwał nagle, gdyż oblicze Mary Poppins pod rondem słomkowego kapelusza było chłodne i wyniosłe. - No i jestem z powrotem — dodał zgaszony. Mary nie odezwała się słowem. Skinęła mu głową w jakiś dziwny sposób, jak gdyby go widziała po raz pierwszy w życiu. Po czym w milczeniu wyciągnęła dłoń. Michaś ze skruchą zwiesił głowę i oddał jej gwizdawkę. - Teraz już wiem, skąd ten cały bałagan - powiedział dozorca ze złością. - Ale ostrzegam, że to już ostatni raz. Jeżeli ktoś ośmieli się jeszcze kiedykolwiek zagwizdać - dziękuję za służbę i odchodzę. - Obiecanki cacanki - odcięła się Mary wkładając gwizdawkę do kieszeni. Dozorca był w rozpaczy. - Jeszcze raz powtarzam: ma panienka znać przepisy, i basta! Śmieci trzeba wrzucać do kosza. A na drzewa w parku wchodzić nie wolno. - Sam się pan połóż do kosza - rzekła Mary. - A na żadne drzewa nigdy w moim życiu nie wchodziłam! - No to proszę mi powiedzieć, skąd się tu panienka wzięła, co? Spadła panienka z nieba i strąciła mi czapkę? - Pytać może pan, ile pan chce, ale ja nie mam obowiązku odpowiadać na pańskie pytania.

- Spacerowała panienka po Mlecznej Drodze, tak? - powiedział dozorca z ironią. - A właśnie, że tak! - odparła Mary z uśmieszkiem tryumfu na ustach. - Także coś! Niech się panience nie zdaje, że ja, człowiek stateczny, uwierzę w takie brednie. I w tej samej chwili poczuł niejasno, że ona naprawdę zjawiła się nie wiadomo skąd. - Nic mi się nie zdaje - odpaliła. - I niech pan zechce mnie przepuścić. Wciąż trzymając Michasia pod pachą i mocno przyciskając go do siebie, odsunęła na bok dozorcę i pomaszerowała w kierunku bramy. Za nimi rozległ się krzyk dozorcy, który wściekle wygrażał w ich stronę laską. - Panienka nie stosuje się do regulaminu i zakłóca spokój! I nawet, do licha, nie przeprosi człowieka! - Nie przeproszę! - zawołała Mary Poppins w odpowiedzi, oddalając się szybkim krokiem. Wobec tylu popełnionych wykroczeń dozorcy jakby odjęło mowę. Schylił się i podjął czapkę leżącą na mokrej od deszczu trawie. Spojrzenie jego padło na jakiś ciemny, dziwny przedmiot, na którym odcinały się bielą wymalowane czaszka i piszczele. - Kiedy oni nareszcie nauczą się, żeby śmieci wrzucać do kosza?... A ponieważ był strasznie oburzony i przejęty, wrzucił przez pomyłkę swoją czapkę do kosza na śmieci i poszedł do domu w pirackim kapeluszu na głowie. Gdy Michaś z Mary zbliżali się do domu pod Numerem Siedemnastym, Michaś przyjrzał mu się bacznie. Nietrudno było zobaczyć - mgła bowiem już się rozwiała - że nigdzie w pobliżu nie rosła pokrzywa, ani tarnina, ani łopuch. To znaczyło, że koty nie miały racji. Przedpokój wydał się Michasiowi, jak nigdy jeszcze dotąd, miły i przytulny, a schody, wiodące do dziecinnego pokoju, zdawały się niemal zapraszać go na górę. - A, jesteś! - zawołała Janeczka wesoło. - A gdzieś ty był? Michaś daremnie szukał słów, aby odpowiedzieć na to pytanie. Rozglądał się tylko po tak dobrze znanym sobie pokoju, jakby nie był tu od lat. Jak mógł wytłumaczyć, nawet Janeczce, jak bardzo drogi i kochany wydawał mu się ten pokój? Bliźnięta rzuciły się ku niemu z otwartymi ramionami. Michaś schylił się, przytulił je do siebie czule i wyciągnął ręce do Janeczki. Na schodach rozległ się odgłos lekkich kroków. Do pokoju weszła Mary, zapinając po drodze fartuch. Wszystko, co dotyczyło Mary Poppins, zdawało mu się tego wieczoru rozkosznie bliskie i znajome: jej ostre ruchy, surowe spojrzenie, nawet sposób zadarcia nosa. - Co byś chciała, żebym zrobił, Mary? - spytał Michaś w nadziei, że będzie to coś niewykonalnego. - Na co tylko masz ochotę, Michasiu - odpowiedziała mu ze spokojem i z tą samą niebywałą u niej grzecznością, którą okazywała mu w ciągu całego dnia. - Och, nie! Nie, Mary! - błagał. - Co nie? - spytała ze spokojem nie do wytrzymania. - Nie mów do mnie tak strasznie grzecznie, Mary! Ja chcę, żeby wszystko było jak zwykle! - Ale przecież chciałeś, żeby ci się wydarzyło coś niezwykłego - odpowiedziała Mary z uśmiechem. - Tak było, ale już tak nie jest. Już mam dosyć. Och, tylko nie bądź taka strasznie grzeczna i uprzejma! Chłodny uśmieszek zniknął z jej twarzy. - A czy zazwyczaj nie jestem grzeczna? Czy widziałeś kiedyś, żebym nie była uprzejma? Za kogo ty mnie masz? Może ci się zdaje, że jestem hieną? - Nie, żadną hieną, Mary. Jesteś grzeczna i jesteś uprzejma. Ale dzisiaj wolałbym, żebyś

się złościła. Czułbym się pewniej i bezpieczniej. Doprawdy? A może byś mi powiedział, kiedy się złoszczę? Kiedy tak mówiła, wyglądała naprawdę na bardzo rozzłoszczoną. Oczy jej miotały błyskawice, policzki płonęły. Ale tym razem widok ten sprawił mu prawdziwą rozkosz; teraz kiedy jej oziębły wyraz twarzy znikł - było mu wszystko jedno, co się stanie. Mary była znowu tą dobrze mu znaną Mary i nie czuł się z nią obco i nieswojo. - A najbardziej cię lubię, kiedy pociągasz nosem! - dodał z szaleńczą odwagą. - Ja pociągam nosem? - powtórzyła pociągając nosem. - Co za pomysł?! - Trąbisz wtedy zupełnie jak wielbłąd. - Jak co? - spytała jakby rażona piorunem. Wydała mu się podobna do tłumu nacierających kotów, gdy szła przez pokój dziecinny, niby nadciągająca burza. - I ty masz czelność stać tu przede mną - mówiła oskarżycielsko, przy każdym słowie postępując krok naprzód, co przypominało mu Króla Kotów - i nazywać mnie wielbłądem? Cztery nogi, ogon i garb albo może i dwa? - Ale... Mary... droga... ja chciałem tylko powiedzieć... - Dosyć! Jeszcze jedna obelga i raz-dwa pójdziesz do łóżka! - Już jestem w nim, Mary - powiedział drżącym głosem. Mary bowiem napierała na niego krok za krokiem przez cały pokój, a on cofał się i w końcu znalazł się przy łóżku. - Najpierw hiena, a potem wielbłąd! Tylko patrzeć, a stanę się gorylem! - Ale, Mary, zrozum... - Ani słowa więcej! - rzuciła gniewnie i z głową wzniesioną dumnie ku górze, wyszła z pokoju. Michaś wiedział, że ją obraził, ale doprawdy nie mógł tego żałować. Była teraz tak zupełnie podobna do siebie, że jedyną rzeczą, jaką mógł odczuwać, było zadowolenie. W okamgnieniu rozebrał się, wsunął pod kołdrę i przyłożył do poduszki. Była ciepła i przytulna, Michaś przylgnął do niej policzkiem. Wieczorne cienie powoli kładły się na jego łóżko, gdy przysłuchiwał się znajomym odgłosom - wodzie cieknącej z kranu w łazience, przekomarzaniu się Bliźniąt i szczękowi łyżek, widelców i talerzy przy nakrywaniu do stołu w dziecinnym pokoju. Odgłosy stawały się coraz cichsze i cichsze... poduszka coraz bardziej miękka i przytulna... I nagle coś rozkosznego - ni to zapach, ni smak - rozeszło się po pokoju. Było to coś, co kazało mu usiąść na łóżku. Ujrzał nad sobą filiżankę czekolady, której aromat mile połechtał mu nozdrza, mieszając się z zapachem świeżo wyprasowanego fartucha. Mary stała nad nim jak sztywny posąg ze spokojnie spuszczonymi w dół oczyma. Ich spojrzenia spotkały się. Michaś wiedział, że ona wiedziała, że on wie, że nie była wielbłądem. Dzień się kończył i przygoda, która mu się wydarzyła, miała się ku końcowi. Kocia gwiazda była gdzieś bardzo daleko na niebie. I zdawało mu się, gdy mieszał łyżeczką czekoladę, że miał wszystko, czego pragnął. - Wiesz, Mary - powiedział - już niczego więcej nie mogę sobie życzyć. Mary uśmiechnęła się z niedowierzaniem, pociągnęła nosem i powiedziała: - Całe szczęście!

Rozdział czwarty

DZIECI Z POWIASTKI - Turr-turr! Turr-turr!! - furkotała kosiarka do strzyżenia trawników, pozostawiając za sobą pasy świeżo skoszonej trawy. Dozorca parku, dysząc ciężko, popychał kosiarkę z całych sił. Przy końcu każdego skoszonego pasa zatrzymywał się na chwilę i rozglądał dokoła, czy aby wszyscy przestrzegają regulaminu. Nagle kątem oka dostrzegł dużą siatkę poruszającą się za laurowym krzewem. - Panie Zwierzynek - zawołał ostrzegawczo - panie Zwierzynek, stosuj się pan do regulaminu! Kierownik ogrodu zoologicznego wysunął głowę spomiędzy gęstwiny liści i położył palec na ustach. Był to nieduży, ruchliwy człowieczek z brodą, która okalała mu twarz. - Psst... - szepnął. - Dybię na admirała. - Na admirała? Nie znajdziesz go pan na krzaku bobkowym. Mieszka na końcu ulicy, na rogu, w takim dużym domu z teleskopem na maszcie. - Nie rozumie mnie pan. Chodzi mi o czerwonego admirała. Wielka rzadkość! - Zgadza się. Bo jest na twarzy czerwony jak burak. - Zrozum pan, to nie człowiek! Kierownik ogrodu zoologicznego spojrzał na dozorcę z głębokim wyrzutem. - Łapię motyle dla pawilonu owadów i wszystko co mi się udało złapać - tu zajrzał ze smutkiem do swojej siatki - to zwyczajny kapustnik. - Jak pan powiedział? Kapustnik? Jak pan ma chęć na kapustę, to mam ją w ogródku. Pietruszkę i rzepę też. Ładną dziś mamy pogodę, Robert! - zawołał do policjanta, który miał dzisiaj właśnie obchód po parku. - Mogło być gorzej - zgodził się policjant, patrząc w okna domu pod Numerem Siedemnastym, w nadziei, że znajdzie tam jakiś ślad Helenki. - Turr-turrr! Tur-turrr! Słońce połyskiwało złotymi cętkami na pasmach skoszonej trawy, kładąc się niby wachlarzem na park i ulicę. Docierało nawet do placyku, gdzie stały huśtawki i karuzela i gdzie widniał napis złotymi literami na wielkiej niebieskiej fladze:

Wesołe miasteczko pod dyrekcją Baltazara Beczułki Dozorca przystanął na chwilę na skraju przystrzyżonego pasa trawy. Grubasek, z twarzą czerwoną jak rak, wolnym krokiem przechodził przez małą furtkę w ogrodzeniu otaczającym teren Wesołego Miasteczka. Nosił melonik zsunięty na tył głowy, a w ustach miał duże cygaro. - Nie wolno chodzić po trawie! - zawołał dozorca w jego stronę. - Nawet na niej nie stanąłem - odpowiedział grubasek z miną obrażonej niewinności. - Ja tylko pana ostrzegam. A śmieci wrzuca się do kosza, panie Beczułka, zwłaszcza na terenie Wesołego Miasteczka! - Jeśli znajdzie pan na tym terenie choćby papierek wielkości znaczka pocztowego, kiedy zwinę moje przedsiębiorstwo i stąd odjadę - będę mocno zdziwiony. Możesz pan spokojnie zjeść w tym miejscu swoją kolację. Ręczy panu za to słowem honoru Baltazar

Beczułka. To mówiąc, z dumną miną zatknął obydwa kciuki w otwory kamizelki i oddalił się. - W zeszłym roku - powiedział dozorca - wymiotłem z tego miejsca parę ładnych worków znaczków pocztowych. A kolacji tutaj nie jadam, tylko idę do domu. Westchnąwszy, wrócił do swojej pracy i kosiarka znowu poszła w ruch, wydając monotonny, miarowy turkot. Przy ostatnim pokosie, w miejscu, gdzie trawnik graniczył z rozarium, dozorca rozejrzał się uważnie dokoła. Czuł, że nadszedł odpowiedni moment, aby odpocząć, jeśli, oczywiście, w pobliżu nie było nikogo, kto by doniósł o tym burmistrzowi. Rozarium był to krąg krzewów różanych, otaczający niewielką przestrzeń porosłą trawą. W środku tego kręgu znajdował się basen, a w środku tego basenu szemrała fontanna z białego marmuru w kształcie rozwiniętej róży. Dozorca wynurzył się spośród kwitnących krzewów. U stóp fontanny leżeli Janeczka i Michaś. A tuż za rozarium na kamiennej ławce siedział jakiś starszy pan. Widocznie zapomniał kapelusza, ponieważ przykrył swą łysą głowę gazetą złożoną w kształt pieroga. Nos miał wetknięty w wielką księgę, którą czytał przy pomocy powiększającego szkła. Obracając karty księgi, mamrotał coś do siebie pod nosem. Janeczka i Michaś też mieli z sobą książkę. Janeczka głośno czytała Michasiowi i głos jej mieszał się ze szmerem fontanny. - No nareszcie ma człowiek chwilę spokoju - mruknął dozorca. - Utnę sobie małą drzemkę. I położył się na ziemi w cieniu krzewów różanych, w nadziei, że jeśli kto przejdzie obok, weźmie go przez pomyłkę za różę. Gdyby spojrzał w przeciwnym kierunku, nie zachowywałby się tak spokojnie. Bowiem pod drzewem chińskiej akacji, kołysząc wózkiem w przód i w tył łagodnym, rytmicznym ruchem, siedziała Mary Poppins. Lekko i miarowo skrzypiały koła wózka na żwirze. Mała Amelka, której wyrzynał się pierwszy ząbek, cichutko kwiliła w wózku. - Sza... sza - uspokajała ją Mary nieobecnym głosem. Myślała o swojej nowej, różowej bluzeczce z zatkniętą w kieszonce chusteczką obszytą koronką. Jakże ona ślicznie harmonizuje, myślała sobie, z czerwonym tulipanem, którym miała przyozdobiony kapelusz! I żałowała w głębi serca, że tak mało jest ludzi w parku, którzy mogliby należycie to ocenić. Na każdej ławce, pod każdym drzewem powinien siedzieć ktoś, kto by ją podziwiał. „Ach, to jest właśnie ta urocza panna Mary Poppins - marzyła sobie, że tak powiedzą - zawsze tak starannie ubrana i pełna dystynkcji!” W rzeczywistości zaś było tylko paru śpieszących się dokądś przechodniów, którzy na nikogo nie zwracali uwagi. Mary widziała policjanta spoglądającego osowiale w okna domu pod Numerem Siedemnastym. Widziała również grubaska z dużym cygarem w ustach, który mimo ostrzeżeń dozorcy chodził po trawie. Poruszyła się lekko ożywiona, ujrzawszy wchodzącego do parku sprzedawcę papierosów, zajadającego różowe jabłko. Może szukał jej, pomyślała sobie, obciągając starannie nowe czarne rękawiczki. Widziała także okrąglutką pannę Skowronek, idącą na poobiednią przechadzkę w towarzystwie swych dwóch piesków. Pieski biegły aleją, śmiejąc się i szczekając, a za nimi, trzymając dwie smycze w ręku, toczyła się panna Skowronek. Kapelusz miała zsunięty na jedno ucho, szalik powiewał jej wokół szyi niczym chorągiewka na wietrze. Idąc, dzwoniła naszyjnikami, bransoletkami i breloczkami. Mary pociągnęła nosem. Panna Skowronek nie była tak staranna w ubiorze, jak ktoś, kogo mogłaby wymienić, ale nie chciała. Uśmiechnęła się leciutko, zadowolona z siebie, i w dalszym ciągu kołysała wózek Amelki. Teraz, gdy kosiarka zamilkła, w parku panowała prawie zupełna cisza. Słychać było

jedynie szmer fontanny i głos Janeczki, która kończyła właśnie czytanie powiastki. - I taki był koniec - czytała - Baby Jagi. A król poślubił nazajutrz piękną pannę i oboje żyli z sobą szczęśliwie długie, długie lata. Michaś odetchnął, zadowolony, ogryzając listek koniczyny. Siedzący nie opodal za rozarium starszy pan zdjął okulary, przykrył twarz chustką do nosa i zdrzemnął się na kamiennej ławce. - Czytaj dalej, Janeczko - naglił siostrę Michaś. - Przeczytaj mi jeszcze jakąś historyjkę. Janeczka przewróciła kilka stron niewielkiej książeczki pod tytułem „Powiastki dla dzieci”. Książka była spłowiała i zniszczona, bo miała już wiele, wiele lat i niejedno w życiu przeszła. Kiedyś należała do pani Banks, a przedtem dostała ją w prezencie jej matka od swojej matki. Wielu obrazków brakowało, a te, które zostały, były pokolorowane barwnymi kredkami przez Janeczkę i Michasia, a może przez ich mamę lub nawet przez babcię. - Sama nie wiem, którą wybrać - mówiła Janeczka, ponieważ lubiła wszystkie powiastki, choć każdą na inny sposób. - Przeczytaj którąkolwiek, na chybił trafił, tak jak zawsze. Janeczka zamknęła książkę i trzymała ją zamkniętą przez jakiś czas w dłoniach, żeby otworzyć w jakimkolwiek miejscu na ślepo. Ale książka wypadła jej z rąk na trawę i otworzyła się w samym środku. - Świetnie! - zawołał Michaś. - To znaczy, że przeczytasz mi o „Trzech książętach”. No więc czytaj, czytaj, Janeczko! I Janeczka zaczęła czytać: - Kiedyś, bardzo dawno temu, za górami za lasami, żył sobie pewien Król, który miał trzech synów. Najstarszy nazywał się Urodziwy, drugi - Prawdzimierz, a trzeci - Amor. I otóż pewnego razu... - Poczekaj, spojrzę na obrazek! - przerwał jej Michaś. Był to rysunek, który specjalnie lubił, ponieważ kiedyś w jakieś deszczowe popołudnie pokolorowali go kredkami razem z Janeczką. Trzej książęta stali na skraju lasu, a na gałęziach, które zwisały nad ich głowami, były jednocześnie kwiaty i owoce. Obok trzech chłopców stał Jednorożec w uprzęży, a najstarszy z książąt trzymał go za uzdę. Książę Urodziwy był pomalowany na zielono i na głowie nosił czerwony kołpaczek. Książę Prawdzimierz miał pomarańczowy kubraczek, a na głowie zielony kołpak, książę Amor zaś był cały niebieski i miał zatknięty za pas złoty sztylecik. Na ramiona dwóch starszych braci spadały pukle włosów pomalowanych na kolor ciemnozłoty. Najmłodszy miał głowę odkrytą, a dokoła niej wiły się blond loczki, tworząc jakby koronę. Jeśli chodzi o Jednorożca, to był on srebrzysty począwszy od grzywy, a skończywszy na ogonie - tylko oczy jego miały kolor niezabudek, róg zaś był w czarno-czerwone pasy. Janeczka i Michaś spojrzeli na obrazek i uśmiechnęli się do narysowanych na nim dzieci. Trzej książęta również uśmiechali się do nich z książki i zdawali się wychylać ku nim z lasu. Michaś westchnął: - Ach, gdybym miał taki sztylecik jak Amor! Akurat byłby dla mnie w sam raz... Leciutki wietrzyk zakołysał drzewami parku i kolorowy obrazek jak gdyby drgnął. - Nigdy nie wiem, który z nich ładniejszy, którego bym wybrała, Urodziwego czy Prawdzimierza - powiedziała Janeczka cichutko. - Obydwaj są tacy śliczni! Wodotrysk wydal z siebie szmer podobny do stłumionego chichotu i z książki odezwało się jak gdyby jego echo. - Mogę ci go pożyczyć - odezwał się najmłodszy książę wyciągając sztylecik z pochwy. - A dlaczego nie wybierzesz sobie nas obydwu? - zwrócili się do Janeczki dwaj starsi książęta, robiąc parę kroków naprzód po trawie. Janeczka i Michaś oniemieli z podziwu. Co się stało? Czy namalowany las z książki

wkroczył do parku? Czy też może rozarium wkroczyło do obrazka? Czy my jesteśmy tam, czy oni tutaj? Jak jest naprawdę? - zapytywali samych siebie, ale nie potrafili znaleźć na to odpowiedzi. - Czy ty nas nie znasz, Janeczko? - spytał Urodziwy z uśmiechem. - No pewnie, że was znam - szepnęła Janeczka. - Ale skądżeście się tu wzięli? - Nie widziałaś? - spytał Prawdzimierz. - Uśmiechnęliście się do nas i myśmy uśmiechnęli się do was. A obrazek był taki śliczny i tak ładnie pokolorowany i ty, i Michaś, i namalowane róże... więc wskoczyliśmy w powiastkę o was - krótko i z wesołym uśmieszkiem dodał Amor. - To wyście wyskoczyli ze swojej powiastki! - zawołała Michaś. - My nie jesteśmy żadną powiastką. Jesteśmy prawdziwi ludzie. To wy jesteście namalowani! Książęta potrząsnęli długimi puklami złotych włosów i roześmieli się. - Dotknij mnie - rzekł Urodziwy - a uwierzysz. - Weź mnie za rękę - powiedział Prawdzimierz - a przekonasz się. - Weź mój sztylecik - zawołał Amor. Michaś wziął złoty sztylecik do ręki. Był ostry i mocny i jakby rozgrzany ciepłem Amora. - Więc który z nas jest prawdziwy? - spytał Amor. - Zatknij go sobie za pasek powiedział i uśmiechnął się na widok zdumionej twarzy Michasia. - To znaczy, że miałem rację - rzekł Urodziwy, gdy Janeczka położyła mu jedną rękę na ramieniu, a drugą dotknęła wyciągniętej do niej dłoni Prawdzimierza. Poczuła ciepło obydwu i skinęła głową. - No dobrze, ale... - próbowała oponować. - Jak to możliwe? Jesteście przecież sprzed tylu, tylu lat... Jesteście tacy, co to „Byli kiedyś sobie”, i to tyle, tyle lat temu... - Och, nie - rzekł Prawdzimierz. - To trwa wiecznie. Czy pamiętasz swoją prapraprapraprababcię? - Ale skąd? Jestem na to za młoda... - A my pamiętamy - powiedział Urodziwy z uśmiechem. - A jak tam twoja prapraprawnuczka? Czy myślisz, że ją kiedyś zobaczysz? Janeczka w zamyśleniu pokręciła głową. Ach, jakby chciała poznać tę śliczną, daleką dziewczynkę, której jeszcze nie było na świecie! - A my ją poznamy - powiedział Prawdzimierz z przekonaniem. - Ale jak? Jesteście przecież dziećmi z powiastki! Urodziwy roześmiał się. - To wy jesteście dziećmi z powiastki! Tyle razy czytaliśmy o was, Janeczko, i patrzyliśmy na obrazek, i tak bardzo chcieliśmy was poznać! No i dziś, kiedy książka upadła na ziemię i otworzyła się, zwyczajnie weszliśmy do niej. Zawsze tak robimy: zawsze wchodzimy w cudzą powiastkę i jest nam wszystko jedno, czy to będą dziadkowie czy wnuki. Ale ludzie przeważnie tego nie zauważają... - Tu westchnął. - A jeśli nawet zauważą, to bardzo szybko zapominają. Rzadko kto pamięta. Janeczka mocniej ścisnęła go za ramię. Czuła, że kto jak kto, ale ona nigdy go nie zapomni, nawet jeśli dożyje do czterdziestu lat! - Och, nie traćcie czasu na rozmowy - powiedział Amor. - Chcemy zwiedzić obrazek. - Dobrze, oprowadzimy was - zawołał Michaś ochoczo i ujął Amora za rękę. Nie troszczył się o to, czy był to chłopiec prawdziwy, czy chłopiec z powiastki, gdy zloty sztylecik miał zatknięty za pasek. - Świetnie! Idziemy! - powiedział Prawdzimierz biegnąc za nimi. Urodziwy gwizdnął przeciągle i szarpnął za cugle okręcone wokół przegubu swojej dłoni. W tej samej chwili, nie wiadomo skąd, zjawił się u jego boku Jednorożec. Prawdzimierz pogłaskał go po jedwabistym grzbiecie i nagle wskazał na staw.

- Spójrzcie braciszkowie - powiedział. - Czy widzicie Neleusza z delfinem? A tam dalej to chyba dom pod Numerem Siedemnastym. Nigdy przedtem nie mogliśmy zobaczyć go dokładnie - tłumaczył Janeczce i Michasiowi. - Na obrazku wasz dom jest ukryty za drzewami. - Hm... - powiedział Amor przypatrując się domowi - jest bardzo mały... - Ale mocno zbudowany i przytulny - powiedział Prawdzimierz uprzejmie. - I tyle miejsca do zabawy dokoła - dodał Urodziwy i schylił się, by powąchać różę. - Ej, a to co takiego? Co ty robisz? - zawołał dozorca, który, zbudzony z drzemki, przecierał oczy. - Proszę stosować się do przepisów! - wołał. - Nie wolno zrywać kwiatów! - Ja nie zrywałem, tylko wąchałem. Chociaż chciałbym mieć na pamiątkę - powiedział Urodziwy grzecznie - różę z ogródka Janeczki. - Z ogródka Janeczki? - powtórzył dozorca wybałuszając oczy. - To nie żaden ogródek, tylko park miejski. I do żadnej Janeczki nie należy. Patrzcie go, na pamiątkę! - mruknął. - A co ty sobie myślisz, kim ty jesteś? - Och, wcale sobie nie myślę, ja wiem - odparł książę. - Jestem Urodziwy, najstarszy syn królewski. A to są moi bracia - czy pan nas sobie nie przypomina? I musimy zabić smoka. Oczy dozorcy o mało nie wyszły z orbit. - Najstarszy syn królewski? Smok? Smokom do parku miejskiego wstęp wzbroniony! I koniom też - dodał spojrzawszy na srebrne kopyta lekko grzebiące w trawie. Amor wybuchnął śmiechem. - To nie jest koń - zaprotestował Prawdzimierz. - Czy pan nie widzi? To jest Jednorożec. - E, co mi tam będziesz opowiadał! Czy ja nie widziałem w życiu konia? To jest koń, i basta. Szkoda gadać. Mlecznobiałe zwierzę uniosło głowę do góry. - Tak! To naprawdę Jednorożec. Ma róg na łbie, wszystko się zgadza. Wypisz - wymaluj jak na obrazku - powiedział dozorca marszcząc czoło, jakby usiłował coś sobie przypomnieć. - Tak, to chyba to. Póki żyję, jeszczem czegoś podobnego nie widział, nawet kiedy byłem małym chłopakiem. Jednorożec! Muszę złożyć meldunek. Panie Zwierzynek, gdzie pan jesteś? Hej, chłopaki - zwrócił się do zdumionych książąt - trzymajcie go mocno, póki nie wrócę. Nie dajcie mu uciec, chłopcy! I przedarłszy się przez krzewy róż, oddalił się. - Zgadza się! Róg ma na głowie! - słyszały dzieci, jak wołał po drodze. Trzej książęta stali z szeroko otwartymi oczyma, patrząc w ślad za oddalającą się postacią. - Ten wasz ogrodnik strasznie się czegoś denerwuje - powiedział Urodziwy do Janeczki. Chciała mu wyjaśnić, że dozorca parku nie jest ich ogrodnikiem, gdy nagle dał się słyszeć przenikliwy głos: - Nie pędźcie tak! Nie gońcie jak szalone! Wyłamiecie mi ręce ze stawów! Zgubię szalik! Na Boga! Do rozarium wpadła panna Skowronek ze swymi dwoma pieskami, które, trzymane na smyczy, ciągnęły ją z całych sił za sobą. Kapelusz chwiał się na jej głowie, a kosmyki rozwichrzonych włosów rozwiewały się na wszystkie strony. - O Boże! Nie dam rady! Dudusiu! Anastazy! Nie pędźcie tak! Ale pieski w odpowiedzi na to śmiały się tylko. Zerwały się ze smyczy, rzuciły się naprzód i obskoczyły trzech braci. - Janeczko! Michasiu! - dysząc ciężko mówiła panna Skowronek. - Pomóżcie mi złapać moje pieski. Nie znoszę, kiedy zadają się z obcymi. Spójrzcie tylko, jak ten cudaczny chłopiec całuje Dudusia! Może ma katar i moje pieski jeszcze się zarażą? Co to za dzieci? Jak dziwacznie są ubrane! I włosy mają za długie. - To jest Urodziwy - rzekła Janeczka uprzejmie.

- A to jest Prawdzimierz - dodał Michaś. - A to jest Amor - powiedział Amor śmiejąc się i całując Anastazego w nos. - Dziwne imiona - zauważyła panna Skowronek i nagle jej twarz przybrała wyraz pełen zastanowienia. - Zdaje się, że już kiedyś obiło mi się to o uszy... Gdzie to było? W pantomimie? Baczniej przyjrzała się chłopcom i potrząsnęła głową. - To są z pewnością jacyś cudzoziemcy... A kogo to przyprowadzili z sobą? Osiołka? O Boże! - zawołała zdziwiona. -To niemożliwe! Tak... Nie! Ależ tak, to to! To Jednorożec! Ach, to niebywałe! W zachwycie podniosła ręce do góry i zaświergotała zupełnie jak skowronek. - Ma róg, wyraźny róg! Więc to Jednorożec! Ale dlaczego nikt się tym zwierzęciem nie opiekuje? - My się nim opiekujemy - powiedział Urodziwy spokojnie. - Co za nonsens! Przecież to śmiechu warte! Po prostu głupota! Powinien znaleźć się pod opieką kogoś bardziej odpowiedzialnego. Udam się osobiście do zarządu Muzeum Brytyjskiego i pomówię z naczelnym dyrektorem. Dudusiu! Anastazy! Przestańcie skakać dokoła tego chłopca i chodźcie z mamusią! Szybko! Szybko! Trzeba zaraz udać się po pomoc. Schwyciła za smycze. Obydwa pieski mrugnęły na siebie porozumiewawczo i szybko pobiegły naprzód. - Nie pędźcie tak! - krzyczała panna Skowronek. – Tego już za wiele! O Boże! Boże! Przez to pędzenie zleciała mi z ręki bransoletka! Weź ją sobie! - zawołała przez ramię do Prawdzimierza, który schylił się i podjął bransoletkę z ziemi. - Tak strasznie mi się śpieszy! Z rozwianą fryzurą i brzęcząc świecidłami, którymi była obwieszona, pobiegła za Anastazym i Dudusiem. - Panie Posterunkowy! - usłyszały dzieci jej głos. - W rozarium jest Jednorożec! Niech pan nie pozwoli mu uciec! - Uciec? - powtórzył Amor. - A dlaczego miałby uciekać? Bez nas wcale nie byłoby mu dobrze! Uśmiechnął się do Michasia, gdy Jednorożec, stojący między nimi, wysunął głowę naprzód, muskając im grzywą policzki. - Jednorożec? - zawołał policjant i zrobił wielkie oczy. - Z panną Skowronek dzieją się coraz gorsze rzeczy - mruczał pod nosem patrząc na miotającą się postać na dróżce. - Ej, panie Beczułka! Patrz pan, gdzie pan idziesz? Jak się pan zachowujesz wobec przedstawiciela władzy? Bowiem duży, zasapany grubas wpadł na niego całym rozpędem. Policjant schwycił go za ramię. - Jednorożec! Tak ta stara powiedziała! - rzekł pan Beczułka dysząc ciężko. - Co? Jednorożec? - zawołali idący mimo przechodnie. - Kto by tam wierzył w takie rzeczy? Trzeba napisać o tym do gazety! - Ma się rozumieć, że nic takiego nie istnieje. Ktoś sobie zażartował, i tyle - powiedział pan Beczułka, wycierając z potu czerwoną jak burak twarz. - Ale na wszelki wypadek, pomyślałem sobie, pójdę i zobaczę. - Dobrze, ale spokojnie, spokojnie - doradzał mu policjant. - I do władzy odnoś się pan z respektem. Uwolnił ramię pana Beczułki i pomaszerował przodem. - Chodźcie, wejdźmy głębiej w obrazek! - powiedział Urodziwy. Wziął Janeczkę delikatnie za rękę, a Prawdzimierz stanął u jej boku z drugiej strony. - Chodź, Michasiu! Pójdziemy na huśtawki! A potem przejedziemy się łódką po stawie. - Amor pociągnął Michasia za ramię. - Ale kto są ci wszyscy ludzie? Cała piątka dzieci rozejrzała się wokoło. Park, w którym dotąd było spokojnie i cicho,

pełen był teraz ludzi pędzących z hałasem w stronę rozarium. Na czele tłumu kroczył policjant z bardzo ważną miną. Gdy dzieci znalazły się niedaleko bramy, jego szeroka, barczysta postać w granatowym mundurze zatarasowała im drogę. Spojrzał na Jednorożca i podniósł brwi do góry aż pod sam brzeg metalowego kasku. - Panna Skowronek miała rację - przyznał. Po czym spojrzał surowo na trójkę książąt. Proszę mi powiedzieć, jakim prawem zakłócacie spokój w publicznym miejscu, co? Skąd wy, łaziki spod ciemnej gwiazdy, wzięliście to zwierzę? - To nie żadne łaziki - zaprotestował gwałtownie Michaś. Był do głębi oburzony odezwaniem się policjanta. Jak to? Czy on nie widzi, kogo ma przed sobą? - No to Cygany. Zaraz poznać po ubiorze. Za pstrokate to jak na porządnych ludzi. - Jak to? Czy pan ich nie pamięta? - zawołała Janeczka. Bardzo lubiła policjanta i nie chciała, żeby popełnił pomyłkę. - Nigdy w życiu ich nie widziałem. - Wyjął z kieszeni notes i ołówek. - A teraz muszę was wylegitymować. Tylko mówcie prawdę, chłopaki. To najlepszy sposób. Mówcie wyraźnie i jasno tak, jak jest. Po pierwsze: skąd przychodzicie? - Znikąd! - roześmiał się Amor. - Zewsząd! - powiedział Prawdzimierz. - Ze wschodu słońca i z zachodu księżyca - dodał Urodziwy z powagą. - No, no, tylko bez takich bzdur. Pytam wyraźnie i macie mi wyraźnie odpowiadać. Gdzie mieszkacie? Pokażcie mi to miejsce na mapie. - Och, tego miejsca nie ma na żadnej mapie - odparł Urodziwy. - Ale łatwo je znaleźć, jeśli pan chce naprawdę. Musi pan tylko chcieć. - Bez stałego miejsca zamieszkania - mruczał policjant zapisując to sobie w notesie. - A co? Nie mówiłem? A teraz, chłopcze, imię ojca? - Wierny - odpowiedział Urodziwy. - Imię matki? - policjant lekko polizał koniec ołówka. - Nadzieja - brzmiała odpowiedź Prawdzimierza. - Są jakie ciotki, kuzynki? - dopytywał się policjant, wciąż gorliwie notując. - O, mamy ich strasznie dużo! - roześmiał się Amor. -Kopciuszek, Śnieżka, Jednooczka, Dwuoczka, Baba Jaga, no i, ma się rozumieć, Śpiąca Królewna. - Śpiąca Królewna... - mamrotał policjant. Następnie spojrzał na to, co napisał, i przeniósł gniewny wzrok na chłopców. - Kpinki-drwinki urządzacie sobie z władzy! - zawołał. Śpiąca Królewna nie była niczyją ciocią. To był ktoś taki... no... z książki dla dzieci. Ale słuchajcie, chłopaki: jeśli nie chcecie zeznawać zgodnie z przepisami, będę musiał - tu wskazał na Jednorożca - zatrzymać to zwierzę. Zdecydowanym krokiem postąpił naprzód. Jednorożec prychnął gniewnie i stanął na tylnych nogach. - Przepraszam! Przepraszam! - dał się nagle słyszeć głos dozorcy przedzierającego się poprzez różane krzewy i odsuwającego policjanta na bok. - O, spójrz pan tylko! Nie miałem racji? - mówił z tryumfem do kierownika ogrodu zoologicznego, który wymachując nerwowo siatką na motyle szedł na paluszkach w kierunku rozarium. - Widzi pan? Róg, wyraźny róg, tak jak panu mówiłem! Dozorca chwycił za srebrną uzdę i w tej samej chwili fiknął koziołka. Jednorożec bowiem opuścił głowę i ubódł go rogiem. - Och! Och! - kierownik ogrodu zoologicznego z okrzykiem strachu schował się za policjanta. - Na miłość boską, czy on jest niebezpieczny? Czy on gryzie? Ten róg musi być ostry! - Ostry i mocny, panie Zwierzynek! - powiedział dozorca parku.

- On jest dobry i łagodny - wskazując na Jednorożca powiedział Urodziwy. - Ale trochę boi się obcych. - Hm... Zaprowadziłbyś go lepiej do ogrodu zoologicznego, żeby sobie siedział w klatce. - W klatce? O, nie! - zawołali Janeczka i Michaś, gniewnie tupiąc nogami. A Jednorożec jakby na potwierdzenie ich słów mocniej wbił kopyta w ziemię. - A co on by robił w klatce? - spytał Amor, mocno zaciekawiony. - Co by robił - powtórzył kierownik ogrodu zoologicznego. - To samo, co inne zwierzęta. Stałby sobie, żeby go ludzie oglądali. - Wcale by nie był z tego zadowolony - rzekł Prawdzimierz. - Jest przyzwyczajony żyć na swobodzie. - Na swobodzie! - krzyknął policjant, zacisnąwszy pięści. - Nikomu na swobodzie nie wolno wierzgać na przedstawiciela władzy. - Spokój! - zawołał kierownik ogrodu zoologicznego. - Nie będziesz mnie pan pouczał! - wrzasnął policjant. - Ja mówię do niego - mruknął pan Zwierzynek i wskazał palcem na Jednorożca, który wyczyniał dzikie harce na wszystkich czterech nogach. - No już, no już - starał się uspokoić go pan Zwierzynek - dobry konik, dobry. Damy mu zaraz świeżego sianka i śliczny, czyściutki domek do mieszkania tuż obok hipopotama. Jednorożec potężnie machnął ogonem i trzepnął nim przy okazji pana Zwierzynka. Było całkiem jasne, że bynajmniej nie miał zamiaru zamieszkać w sąsiedztwie hipopotama. - Niech się pan z nim nie cacka, panie Zwierzynek, bierz go pan i skończona parada powiedział dozorca trącając łokciem kierownika Zoo. - Och, nie! Jeszcze nie! Proszę zaczekać chwileczkę! Głos panny Skowronek brzmiał bardziej przenikliwie niż zazwyczaj, gdy wpadła między zebranych. W jednej ręce trzymała fałdy spódnicy, a drugą ciągnęła za sobą starszego jegomościa w kapeluszu zrobionym z gazety. Starszy pan trzymał w ręku dużą księgę i szkło powiększające i wyglądał, jakby nie wiedział, co się wokół niego dzieje. - Ach, jak to szczęśliwie się składa! - mówiła dysząc ciężko panna Skowronek. - Znalazłam profesora śpiącego na ławce. No więc, panie profesorze - mówiła zasapana. - Czy teraz pan mi wierzy? - Że co? - Och, mówiłam panu już sto razy! Znalazłam Jednorożca! - Czyżby? - I profesor zaczął szukać po kieszeniach okularów, które włożył wreszcie na nos. - To znaczy, szanowna pani, że pod jakim hasłem mam szukać? Zdawał się całkowicie zapominać, na co mu były potrzebne okulary. Panna Skowronek westchnęła. - Jednorożec - powiedziała z miną męczennicy. Profesor zamrugał oczami i pokręcił głową. - A więc... hm... to dziwne! Podszedł bliżej, aby przyjrzeć się Jednorożcowi, który w tej samej chwili podniósł głowę i dziabnął profesora końcem rogu. - Ma pani rację - powiedział profesor i gwałtownie zatoczył się do tyłu. - To jest... hm... Jednorożec. - A pewnie, że jest - powiedział szyderczo dozorca. - Też mi nowina! Profesor nie zwrócił na to najmniejszej uwagi. Obracał karty księgi i mamrotał pod nosem: - E, F, G, H, I, J. Aha, jest! Jednorożec: bajeczny stwór. Rzadko - jeśli w ogóle kiedykolwiek - widziany przez człowieka. Uważa się powszechnie, że wart jest królestwa... - Królestwa! - powtórzył policjant ze złością. - Koń z kawałkiem rogu na głowie!

- Charakterystyczne cechy - mruczał profesor - białe ciało, ogon w tym samym odcieniu oraz szerokie czoło, z którego wyrasta róg. - Tak, tak, profesorze - przerwała mu panna Skowronek - teraz wiemy już, jak on wygląda. Nie musi nam pan tego mówić. Chodzi o to, co mamy z nim zrobić? - Co zrobić? - profesor spojrzał na nią spod swoich okularów. - Jest tylko jedna rzecz do zrobienia, łaskawa pani. Musimy... pomyśleć o tym, żeby... go... wypchać... - Wypchać?! - pannę Skowronek aż zatkało. Spojrzała bezradnie na Jednorożca, a on popatrzył na nią z wyrzutem. - Wypchać?! - zawołała Janeczka przerażona. - Wypchać?! - wrzasnął Michaś. Nie mógł nawet wyobrazić sobie czegoś podobnego. Książęta potrząsnęli złotymi głowami. W oczach ich, gdy patrzyli na profesora, malował się wyraz powagi i wyrzutu. - Wypchać? Sam się pan wypchaj! - mierząc wściekłym spojrzeniem profesora zawołał ochrypłym głosem pan Beczułka, który zjawił się w rozarium. - Nikt nie będzie wypychał stworzenia, z którego może mieć korzyść Baltazar Beczułka. Niech ja mu się przypatrzę. Gdzie on jest? - zapytał gromkim głosem i popatrzył uważnie na srebrnobiałe stworzenie. Świetny pomysł! - i aż cmoknął z uznaniem. - Słowo daję! Ktoś wziął i przykleił koniowi róg do czoła! Można na tym zrobić bajeczny interes! Kto się opiekuje zwierzęciem? - My - odpowiedzieli książęta. Pan Beczułka odwrócił głowę i przyjrzał się im bacznie. -A coście wy za jedni? Uciekliście z cyrku? Jesteście akrobatami? Książęta uśmiechnęli się i potrząsnęli głowami. - Mogę was zaangażować razem z konikiem. Będzie pierwszorzędna atrakcja dla wesołego miasteczka. Te aksamitne kubraczki z bufkami będą akurat w sam raz. Trzy razy dziennie wyżywienie dla was, dla konia owies. Zrobię bezkonkurencyjny numer, wspaniały szlagier: ,”Jednoróg i jego Trzej Słudzy”. Uważaj, ośle jeden! Gdzie się pchasz? Pan Beczułka zdążył w samą porę odskoczyć na bok przed ukąszeniem ostrych zębów Jednorożca. - Hej! Wziąć go za uzdę! - krzyknął ostro. - Nie cackać się z nim! Robi się narowisty! - Przepraszam! On wcale nie jest narowisty! - rzekł Urodziwy. - I wiem na pewno, że nie miałby ochoty występować na scenie. - I my nie jesteśmy jego sługami - dodał Prawdzimierz. - Tylko najlepszymi przyjaciółmi - dorzucił Amor. - No, dosyć już tych bezczelności, chłopaki! Prowadźcie go i basta! I sami zachowujcie się, jak trzeba. Musimy go przygotować do występu, zanim zacznie się przedstawienie. Jednoróg potrząsnął swą srebrną uprzężą. - Przepraszam pana, panie Beczułka, ale ten rzadki okaz Jednorożca należy do Zoo powiedział pan Zwierzynek. - Co za pomysł! - zawołał profesor. - Powinien pójść do muzeum i stać na podium, żeby cały świat mógł go oglądać! - Świat może go oglądać w klatce - zaopiniował pan Zwierzynek stanowczo. - Albo w wesołym miasteczku, to chyba ma pan na myśli - upierał się pan Beczułka. Jedyny egzemplarz Jednoroga na świecie! Na wypadek reklamacji zwraca się pieniądze! Proszę się przekonać! Za jedne sześć pensów! - On należy do książąt! - wolał Michaś, ale nikt nie zwracał na to uwagi. Park huczał setkami głosów. Ludzie zbiegali się ze wszystkich stron i każdy doradzał co innego... - Założyć mu wędzidło! Spętać mu nogi! Związać go! Trzymać go! Zakuć go w kajdany! A tymczasem Jednorożec wierzgał kopytami, wymachiwał rogiem niby mieczem i

trzymał ich wszystkich na odległość. Nikt nie śmiał podejść do niego bliżej. - Wesołe miasteczko pod dyrekcją Baltazara Beczułki! - wołał pan Beczułka. - Dzieci płacą połowę! Niemowlęta gratis! - Do Zoo! Do Zoo! - krzyczał kierownik ogrodu zoologicznego, wymachując w powietrzu siatką na motyle. - Co się stało? Wypadek? Sprzedawca papierosów przedzierając się przez tłum ukazał się w rozarium. Na widok jego spokojnej twarzy Janeczka westchnęła z ulgą. - Och, niech nam pan pomoże! - podbiegła do niego. - Oni chcą zabrać Jednorożca! - Kogo? - spytał sprzedawca papierosów ogromnie zdziwiony. Rzucił spojrzenie na małą grupę zebraną przy wodotrysku i nagle wystąpił naprzód. Jego twarz rozjaśnił uśmiech radości. - Wolnego, chłopcy, wolnego! Tylko bez nerwów! Ujął Jednorożca za uzdę i podał mu na dłoni jabłko, które sam właśnie jadł. Jednoróg pochylił głowę, obwąchał badawczo wyciągniętą dłoń i z wyrazem zadowolenia na obliczu zjadł resztę jabłka. Sprzedawca papierosów poklepał go przyjaźnie po grzbiecie. Po czym zwrócił się do książąt z wyrazem uwielbienia i przyklęknąwszy na jedno kolano, z czcią ucałował rękę Urodziwego. W rozarium zapadła nagła cisza. Wszyscy stali z szeroko otwartymi oczyma. - Co ten Bobi wyprawia? - mamrotał dozorca. - Zwariował chłop? Sprzedawca papierosów zwrócił się do Prawdzimierza i Amora i ucałował również ich ręce. - Witajcie, książęta - rzekł cicho. - Cieszę się, że znów was widzę. - Książęta! Także coś! - wybuchnął policjant. - Trójka włóczykijów, i tyle. Nakryłem ich, jak się wałęsali po parku z bajecznym stworem podejrzanego pochodzenia. Aresztuję go. - Co? J e g o zaaresztujesz? To ci się nie uda, Robercie - patrząc z uśmiechem na Jednorożca powiedział sprzedawca papierosów. - To nie ten gatunek zwierzęcia. Ale cóż znaczy Jednorożec w porównaniu z nimi trzema? Tu zwrócił się do książąt z wyciągniętymi ramionami. - Oni nas już zapomnieli, Bobi - rzekł Urodziwy ze smutkiem. - Za to wy m n i e nie zapomnicie! – powiedział groźnie policjant. - Idź sobie, Bobi, zakłócasz porządek publiczny. A wy trzej bierzcie to zwierzę i chodźcie ze mną! - Nie idźcie, chłopaki - mówił pan Beczułka. - Zmykajcie na mój teren. O, widzicie? Tam jest napis: „Wesołe Miasteczko”. Nic się wam złego nie stanie. I konikowi też. - Chłopaczki, chodźcie ze mną - prosił pan Zwierzynek. - Jeśli ja tego Jednorożca przegapię, to naczelny dyrektor nigdy mi tego nie daruje. - Nie! - powiedział Prawdzimierz. - Nie! - powiedział Amor. - Bardzo żałuję - rzekł Urodziwy - ale nie możemy pójść z żadnym z was. - Pójdziesz ze mną, nawet gdybym cię musiał zanieść - rzekł policjant z groźnym błyskiem w oczach. - Och, proszę pana, niech im pan nie robi nic złego! - zawołała gorączkowo Janeczka, wybiegając naprzód z wyciągniętymi błagalnie rękoma. - Niech ich pan zostawi! - krzyczał Michaś, chwytając oburącz policjanta za nogę. - To chuligaństwo! - wołał pan Beczułka. - Ja bym nigdy tak nie postąpił! - Puść mnie, puść mnie, Michasiu! - ryczał policjant. - Co to za sposób! Co za wychowanie! - słychać było oburzone głosy w tłumie. - Profesorze! Profesorze! Niech pan coś zaradzi! - dał się słyszeć głos panny Skowronek poprzez nieopisany zamęt i hałas. - Coś podobnego! - mówił pan Zwierzynek. - Zupełnie jak w klatce z lwami!

Odwrócił się, pełen oburzenia, od zbiegowiska i wpadł na jakiś przedmiot, który właśnie wtaczał się do rozarium. Skrzypiące koło wjechało mu na stopę, a zielona siatka na motyle wplątała się w duży, pąsowy kwiat. - Proszę z drogi! - rozległ się głos Mary Poppins, która uwalniała swój kapelusz uwikłany w siatkę. - I niech pan sobie łaskawie zapamięta, że nie jestem motylem. - To widać od razu - rzekł kierownik ogrodu zoologicznego, wyciągając nogę spod koła wózka. Mary obrzuciła go lodowatym spojrzeniem, kierując się w stronę fontanny. Na widok jej nieskazitelnej i wymuskanej postaci wszyscy na chwilę zamilkli. Tłum rozstąpił się z szacunkiem, a sprzedawca papierosów zdjął czapkę. - Dzień dobry, Bobi - powiedziała Mary, skinąwszy mu głową. Ale wytworny uśmieszek prawdziwej damy zastygł na jej ustach na widok dzieci. - Może mi powiesz, co się z tobą dzieje, moja droga? - zwróciła się do Janeczki. - I ty też, Michasiu. Puśćcie tego policjanta! Czy to ogród zoologiczny, czy wyspa ludożerców? - Wyspa ludożerców! - zawołał najmłodszy z książąt biegnąc ku niej z radością. Nareszcie, nareszcie, Mary! - szeptał tuląc się do niej z całych sił. - Mary! Mary! - wołali Prawdzimierz i Urodziwy, podbiegając ku niej i chwytając ją za ręce w skórkowych rękawiczkach. Jednorożec zarżał z radości i z wdziękiem zbliżywszy się do niej, dotknął swym rogiem czubka jej bucika. Oczy Mary pociemniały. - Urodziwy! Prawdzimierz! Amor! Co wy tu robicie? - No bo widzisz... książka upadła na ziemię i otworzyła się... - Na stronie, gdzie była powiastka o Janeczce i Michasiu. - Więc wskoczyliśmy do obrazka... Książęta zwiesili głowy jakby w poczuciu winy. - W takim razie proszę raz-dwa z niej wyskoczyć. Jesteście zupełnie niemożliwi chłopcy! Amor spojrzał na Mary z czułością. - A ty jesteś nieznośna dziewczyna! - odciął się. - Zostawiłaś nas i odeszłaś sobie bez słowa. Michaś szeroko otworzył oczy. Wypuścił z objęć nogę policjanta i podbiegł do Amora. - To wy znacie Mary? - spytał. - Więc ona i u was zrobiła to samo? Był nawet trochę zazdrosny. Bo czy on, Michaś, odważyłby się nazwać Mary nieznośną dziewczyną? - Pewnie, że ją znamy. Ona zawsze robi tak samo: zjawia się i odchodzi bez słowa. Ach, nie gniewaj się na nas, Mary! - Amor patrzył na nią z łobuzerskim uśmiechem. - Widzę, że masz nowy kapelusz! Coś w rodzaju uśmieszku zjawiło się na jej ustach, ale zamieniła go nagle w swoje zwykłe pociągnięcie nosem. - Buzię, jak zawsze, masz umorusaną - powiedziała do Amora. Szybkim gestem wyciągnęła z torebki obszytą koronką chustkę do nosa. Amor wysunął język i zwilżył chusteczkę, a Mary wytarła mu energicznie twarz i włożyła chusteczkę do kieszonki jego kubraczka. - No, teraz wyglądasz jako tako - powiedziała oschle. - Urodziwy, włóż czapeczkę jak należy. Zawsze lubiłeś nosić ją na bakier. A czy ty, mój drogi - zwróciła się do Prawdzimierza - nigdy się nie nauczysz wiązać sznurowadeł na podwójny supeł? Tyle razy ci to omówiłam. Spójrz tylko na swoje ciżemki. Prawdzimierz pochylił się i zawiązał aksamitne ciżemki na podwójny supełek. - Tak, ty pamiętasz, Mary - powiedział Urodziwy poprawiając czapkę na głowie. - Ale

prócz Janeczki, Michasia i Bobiego ty jesteś jedyna. Tamtym chodzi tylko o Jednorożca - tu wskazał na gromadkę ludzi, która się im przyglądała - i kłócą się o niego. Jednorożec pokiwał swą srebrzystą głową i jego niebieskie oczy zapłonęły oburzeniem. - Phi! - Mary pokręciła nosem. - A czego innego można się po nich spodziewać? To ich nieszczęście, że nie pamiętają. Ty nie jesteś temu winien. Pod jej drwiącym spojrzeniem policjant zaczerwienił się jak burak. - Ja pamiętam o moich obowiązkach służbowych - powiedział. - Ja pamiętam o tym, żeby ludziom dostarczyć godziwej rozrywki - zaperzył się pan Beczułka. - A ja pamiętam o naczelnym dyrektorze, na wpadek gdyby się dowiedział, że przegapiłem taką okazję - odezwał się kierownik ogrodu zoologicznego. - Czekajcie, czekajcie, i ja też coś sobie przypominam jak przez mgłę - odezwał się dozorca podnosząc rękę do czoła. - Chwileczkę... chwileczkę... Jak to było? Widzę moją mamę, kiedy była jeszcze bardzo młoda, a ja byłem małym chłopczykiem... Mama czyta mi na głos powiastki dla dzieci... Kot siedzi przy kominku, wygrzewa się... I ich pamiętam... - tu wyciągnął rękę ku trzem małym książętom. - Idziemy sobie we czwórkę, ja i oni, i trzymamy się za ręce. Na tej samej gałęzi były kwiaty i owoce i Jednorożec szedł przez las. O mój Boże, co się ze mną dzieje? - zawołał głośno. - Serce mi bije tak jak wtedy! Czuję się tak, jak w tamtych czasach, kiedy byłem małym chłopcem... Nie ma śmieci ani przepisów, nie ma burmistrza ani parówek na kolację. Ach, teraz przypominam sobie pana, panie... książę... Dozorca zwrócił się do Urodziwego. Jego posępna twarz jakby się całkiem odmieniła. Promieniała szczęściem. - Proszę, niech to będzie na pamiątkę ode mnie! - zawołał radośnie. - Taki drobiazg dla ciebie, żebyś mnie pamiętał! Z tymi słowy, nie bacząc na nic, zerwał z krzaka trzy największe i najpiękniejsze róże.. - Będę miał za to, ale co mi tam! To dla ciebie. I nieśmiałym, pokornym gestem wręczył kwiaty Urodziwemu. Wyraz powagi i radości odmalował się w oczach młodego księcia, gdy dotknął policzka dozorcy. - Dziękuję panu - powiedział i uśmiechnął się. - Zachowam je na zawsze. - Aj-aj! - uśmiechnął się wstydliwie dozorca. - Z tym to nie da rady, mój chłopcze, zwiędną. - O, nie! - zawołała panna Skowronek. - W ich kraju, panie dozorco, róże nigdy nie więdną! Zwróciła się ku książętom z oczyma wzniesionymi do góry i z rękoma na sercu. - Ach, jak mogłam zapomnieć! - szeptała. - To było wczoraj, a może przedwczoraj? Nosiłam kretonowy fartuszek w kwiatki, zapinany z tylu... - I buciki na guziczki - podpowiedział jej Prawdzimierz. - I blond warkoczyki z niebieską wstążką - przypomniał Amor. - Ona pamięta! zawołał do swoich braci, uśmiechając się do panny Skowronek. - Byliście wszędzie - westchnęła. - Bawiliście się ze mną w promieniach słońca, kołysaliśmy się razem na ogrodowej furtce. Ptaszki na drzewach to byliście wy w przebraniu. Starałam się, żeby nie nadepnąć na żadną mrówkę czy robaczka, bo bałam się, że może jest to jeden z moich książąt. Marzyło mi się, że wyjdę za mąż za króla, pamiętam, a przynajmniej za najmłodszego syna kalifa. A wy trzej byliście zawsze koło mnie. A potem. - co się nagle stało? Jak was straciłam? Czy to było wczoraj? Gdzie są moje złote warkocze? Dlaczego jestem sama? Dlaczego nie mam nikogo na świecie, tylko dwa małe pieski? Duduś i Anastazy spojrzeli na nią z wyrzutem. „Tylko? No, coś podobnego!” - zdawali się mówić. - Tak, tak, starzeję się - powiedziała panna Skowronek dotykając dłonią kosmyka

swoich siwych włosów. - I znowu o was zapomnę, moi drodzy książęta! Ale wy, ach, nie zapominajcie o mnie! Co mam wam dać na pamiątkę? Zgubiłam - zaczęła szperać po kieszeniach - już tyle rzeczy! - My nigdy pani nie zapomnimy - powiedział Prawdzimierz łagodnie. - Ale pani nam już coś dała. Odwinął aksamitny rękaw swego kubraczka i pokazał jej błyszczące kółko na przegubie. - Ach, moja bransoletka! Ale to są tylko szkiełka! - Nie! - zawołał Prawdzimierz. - To są rubiny, szafiry! Uniósł rękę wysoko do góry i bransoletka zabłysła takim mnóstwem ogni, że aż oślepiała wzrok. - Mój Boże! - szepnął policjant. - Ukradł biżuterię! - Och! - wykrztusiła panna Skowronek i złożyła ręce, patrząc w podziwie na jarzące się kamienie. - Rozumiem - szepnęła cicho. - Profesorze, czy pan widzi? Ale Profesor przyłożył ręce do oczu i odwrócił głowę. - Widziałem za dużo - rzekł ze smutkiem. - Teraz widzę, jak bardzo jestem głupi! Książki! - zawołał odrzucając od siebie gruby tom. - Szkła powiększające! - I rzucił szkło pomiędzy róże. - Niestety, niestety! Traciłem tylko czas na te rzeczy. Prawdzimierzu! Urodziwy! Teraz dopiero was poznaję! To mówiąc obrócił swą spłakaną twarz ku książętom. - Prawda, piękno, miłość - szeptał. - Pomyśleć tylko, że znałem was, kiedy byłem chłopcem! Pomyśleć, że mogłem was zapomnieć! Od rana do wieczora biegaliście ze mną. I wołaliście do mnie: „Chodź, chodź z nami!” Teraz dopiero rozumiem: szukałem mądrości. Ale mądrość była tam, tylko że odwróciłem się, szukając jej w księgach... Odszedłem od niej tak daleko, że kiedy spotkałem Jednorożca, zdawało mi się, że mógłbym go wypchać! Czym okupię moją winę? Nie mam róż ani klejnotów... Nic nie mam... Ze smutkiem rozejrzał się wokoło i przyłożył dłoń do czoła. I nagle twarz mu się rozpogodziła, jakby rozjaśniona jakąś szczęśliwą myślą. - Weź to, moje dziecko - powiedział do Amora zdejmując kapelusz zrobiony z gazety. Czeka cię daleka droga, a noc jest chłodna i nie masz nic do przykrycia głowy. - Dziękuję panu, panie profesorze - powiedział Amor z uśmiechem i włożył kapelusz na swą złotowłosą główkę całą w loczkach. - A czy panu nie będzie zimno? - Zimno? - powtórzył ledwo dosłyszalnie profesor i spojrzał na trawę, gdzie leżało śnieżnej białości stworzenie. Wyciągnął przed siebie starczą, drżącą dłoń. Jednorożec wstał z pokrytego rosą trawnika i łagodnie zbliżył się do niego. - Przebacz mi - szepnął profesor. - To nie ja chciałem cię wypchać. To był jakiś szaleniec w mojej skórze - nie ja! Nigdy już nie będzie mi zimno! Pogłaskałem Jednorożca! Dotknął palcami mlecznobiałej szyi zwierzęcia. Jednorożec stal przy nim, łagodny i cichy. Oczy miał nieruchome. - Święta racja, profesorze - powiedział policjant wesoło. - Niedobrze jest wypychać zwierzę, które należy do najwyższych władz. - Tak - powtórzył profesor - należy do najwyższych władz, ale nie do tych, które ma pan na myśli. - Jego miejsce jest w wesołym miasteczku pod dyrekcją Baltazara Beczułki! - darł się ochrypłym głosem pan Baltazar Beczułka. - Nie znajdzie pan na żadnej mapie świata tego miejsca, które jest jego ojczyzną! powiedział profesor głaszcząc róg Jednorożca. - Będzie prawdziwą gwiazdą ogrodu zoologicznego -obiecywał pan Zwierzynek z przejęciem.

- Będzie gwiazdą - rzekł profesor dotykając czubka rogu Jednorożca - ale daleko, bardzo daleko od ogrodu zoologicznego. - Racja, panie profesorze. Mądry z pana gość. No, ale teraz nie mam czasu na rozmowy. Chłopaki i bydlę są aresztowani i zabieram ich na posterunek. - Policjant zdecydowanym ruchem wyciągnął rękę i ujął Jednorożca za uzdę. - Śpiesz się, Urodziwy - szepnęła ostrzegawczo Mary. I Urodziwy jednym susem znalazł się na grzbiecie Jednorożca. To samo zrobił Prawdzimierz i siadł obok brata. - Do widzenia, Michasiu - szepnął Amor, który również wskoczył na grzbiet Jednorożca, obejmując wpół Prawdzimierza. - Och, nie, nie odchodźcie! Nie opuszczajcie mnie! - zawołała panna Skowronek. - Bo znowu was zapomnę! - A ja nie zapomnę - rzekł Michaś z pewną siebie miną, machając dłonią do Amora. - Ani ja! Nigdy, nigdy! - zawtórowała mu Janeczka, patrząc czule na Urodziwego i Prawdzimierza. Czuła, że ich twarze zapadły w jej serce na zawsze. - Jeśli będziecie nas pamiętać, przyjdziemy znowu! - obiecał Urodziwy z uśmiechem. Jesteście gotowi, bracia? Musimy już jechać! - Więc w drogę! - zawołał młodszy książę. Po czym, każdy po kolei skłonił się i ucałował Mary. - Będziemy czekać na ciebie - rzekł Urodziwy. - Tylko przyjdź niedługo! - prosił Prawdzimierz. - Wróć do nas - rzekł Amor z uśmiechem - z tulipanem na kapeluszu! Mary usiłowała przybrać surowy wyraz twarzy, ale po prostu nie mogła. Jej zacięte usta drgnęły i ułożyły się w uśmiech, gdy spojrzała na ich promienne twarzyczki. - No, więc jedźcie i bądźcie grzeczni - powiedziała z niezwykłą u niej łagodnością. Wyciągnęła rękę z papuzią parasolką i dotknęła nią boku Jednorożca, a ten podniósł w górę swą srebrzystą głowę i skierował róg w niebo. - Pamiętaj! - zawołał Urodziwy, machając do niej wiązanką róż. Prawdzimierz uniósł rękę do góry i z bransoletki posypały się iskry i ognie. - Pamiętaj! Pamiętaj! - wołali wszyscy razem, gdy Jednorożec wzbił się w powietrze. W chwili gdy jego kopyta zabłysły nad fontanną w zapadającym zmierzchu, park jakby zadrżał. Kolorowo zalśniła tryskająca w górę woda. Jedna chwila oślepiającego światła i potem - już nic. Książęta i Jednorożec zniknęli. Tylko w powietrzu rozległo się, jak nikłe echo, słowo: „Pamiętaj!” I kartki książki leżącej na trawie poruszyły się lekko w podmuchu lekkiego wieczornego wietrzyka. - Trzymać ich! Łapać! - krzyknął policjant. - Bandyci! Złodzieje! Energicznie zaświstał w gwizdawkę i popędził przez rozarium. - Ale numer! Numer pierwsza klasa! - zawył pan Beczułka. - Niewidzialny koń i trzej jeźdźcy! To lepsze niż przepiłowana kobieta! Chodźcie, chłopaki! Dobrze wam zapłacę za ten pomysł! Ale gdzie oni się, do pioruna, podzieli? I poszedł, rozglądając się pośród drzew w poszukiwaniu zaginionych książąt. - Coś podobnego! - jęknął zdumiony pan Zwierzynek. - Przed chwilą byli i już ich nie ma! Znikli jak motylki! Spojrzał niespokojnie na Mary Poppins i szybkim krokiem wrócił do ogrodu zoologicznego. Przez chwilę jedynym odgłosem, jaki słychać było w parku, był szmer fontanny. Nagle panna Skowronek westchnęła i przerwała ciszę: - Ach, Mój Boże, zrobiło się późno! Gdzie też ja zapodziałam moje rękawiczki? I gdzie jest mój szalik? Zdaje się, że zgubiłam okulary! O Boże! I bransoletkę chyba też! Przetarła oczy i lekko ziewnęła, jakby budząc się ze snu.

- Dała ją pani Prawdzimierzowi - przypomniała jej Janeczka. - Prawdzimierzowi? Jakiemu Prawdzimierzowi? Kto to taki? To brzmi trochę jak z książki. Pewnie ci się coś przywidziało, Janeczko, jak zwykle! Dudusiu! Anastazy! Chodźcie! Ach, panie profesorze! Jakże się cieszę, że pana widzę. Ale co pan tu robi? Profesor rzucił na nią pytające spojrzenie i także z lekka ziewnął. - Sam... dobrze nie wiem... - odpowiedział. - I bez kapelusza - musi być panu chyba zimno w głowę. Niech pan pójdzie do mnie, profesorze, dobrze? Napijemy się herbaty, mam pyszne babeczki śmietankowe. - Babeczki śmietankowe? Hm... Bardzo je lubiłem, kiedy byłem mały. Ale od tego czasu nigdy ich nie jadłem. I... miałem dziś na głowie kapelusz. Co też ja z nim zrobiłem? - Amor go włożył! - zawołał Michaś. - Amor? To wasz znajomy chłopczyk? Jak to miło! To był tylko taki sobie kapelusz na niby, zrobiony z gazety. Ale nie jest mi wcale zimno, proszę pani. Nigdy w życiu nie było mi tak ciepło. Profesor uśmiechnął się z zadowoleniem. - A ja - rzekła panna Skowronek zaśmiewając się - nigdy nie czułam się taka szczęśliwa. Sama nie wiem dlaczego - ale tak jest. Chodźcie, drogie pieski! Tędy, profesorze! I biorąc profesora pod rękę, wyprowadziła go z rozarium. Janeczka i Michaś popatrzyli za nimi. - A jak pani na imię? - zapytał profesor. - Eleonora Lucynda - odpowiedziała, prowadząc go ku furtce. - Uu-aa! Trochę się zdrzemnąłem - ziewnął dozorca, prostując ramiona i rozglądając się wkoło. - Ej, a to co takiego? - zapytał głośno. - Kto tu zrywał kwiaty? - Pan sam to zrobił - śmiejąc się rzekła Janeczka. - Czy pan nie pamięta? - przypomniał mu Michaś. - Sam je pan dał Urodziwemu. - Co? Ja? Ja rwałem kwiaty? Gdzie bym ja tam śmiał kwiaty zrywać? A już... - nagle zmarszczył brwi z zakłopotaniem. - To śmiechu warte. Ale czuję się dziś bardzo odważny. Gdyby nawet sam pan burmistrz tu przyszedł, nie zadrżałbym przed nim. A na co jakiemuś tam Uro-jak mu tam-dziwemu kwiaty? Niech sobie raczej więdną spokojnie na krzaku. No, ale muszę już wracać do domu. Proszę stosować się do przepisów! Schylił się i podniósł z ziemi dwa ciemne przedmioty. - Proszę nie zaśmiecać parku! - zawołał wrzucając do kosza na śmieci książkę profesora i szkło powiększające. Janeczka westchnęła. - Ach, już zapomnieli! Wszyscy! I panna Skowronek, i profesor, i dozorca! - Tak - skinąwszy głową zgodził się Michaś. - A o czym wyście zapomnieli? Może zechcecie mi powiedzieć? - oczy Mary Poppins zabłysły, gdy zadała im to pytanie. Zdawało się, że wróciła do rozarium skądś z bardzo, bardzo daleka. - Myśmy o niczym nie zapomnieli, o niczym Mary! - zapewnili ją obydwoje, podbiegając ku niej. Tak jakby mogli zapomnieć o książętach i o tych przedziwnych i cudownych odwiedzinach. - A co tu robi ta książka? - wskazała palcem w czarnej rękawiczce „Powiastki dla dzieci”. - Bo... widzisz... - rzekł Michaś sięgając po książkę. - Mary! Zaczekaj, Mary! - zawołał sprzedawca papierosów przedarłszy się przez gromadkę patrzących w niebo ludzi. Ujął wózek za rączkę i zaczął go popychać w kierunku bramy. Mary stała wciąż przy wejściu ze swą papuzią parasolką pod pachą i torebką zwisającą z przegubu dłoni. - Ja pamiętam wszystko - powiedział Michaś podbiegając ku niej - i Janeczka też.

Prawda, Janeczko, że ty pamiętasz? I ty też, Mary? Gdy dzieci zrównały się z wózkiem, Mary Poppins przyspieszyła kroku. - Pamiętam, że jest późno i że mam ochotę na herbatę - powiedziała. - Ciekaw jestem, czy Amor pije herbatę - rzekł w zamyśleniu Michaś idąc obok Mary. - Herbata! - zawołał sprzedawca papierosów. - Mocna i gorąca! Ot co lubię. A do niej przynajmniej ze trzy kawałki cukru. - Jak myślisz, czy oni już niedługo będą w domu, Mary? Jak daleko jest stąd tam? pytał Michaś, ciągle myśląc o trzech braciach książętach. - Nie wiem, ja w każdym razie jestem już niedaleko domu - odpowiedziała Mary wyniośle. - Obiecali, że znowu do nas przyjdą, tak powiedzieli - rzekł Michaś i aż podskoczył z radości na tę myśl. Potem przypomniał sobie o czymś innym i zamilkł. - Ale ty nie wrócisz do nich, Mary, prawda? - I chwycił ją gwałtownie za ramię. - Ty jesteś bardziej potrzebna nam niż im. Oni mają Jednorożca i to wystarczy. Och, proszę cię, proszę cię, moja droga Mary! - Był tak przejęty, że ledwo mógł mówić. - Przyrzeknij mi, że nie pójdziesz do nich z tulipanem na kapeluszu! Spojrzała na niego gniewna i jakby nic nie rozumiejąc. - Co? Książęta z tulipanami na kapeluszach? A ja na grzbiecie Jednorożca? Zapominasz łaskawie, o kim mówisz! Czy ja jestem tego rodzaju osobą, która mogłaby galopować na... - Nie, nie, skąd? Kiedy ty wszystko mieszasz. Nie rozumiesz, Mary! - Rozumiem, że zachowujesz się jak Hotentot. Ja na Jednorożcu! Także cos'! I nie depcz mi po piętach. Mogę iść bez niczyjej asysty! I ty tak samo. - Och, ona już zapomniała! - zawołał Michaś z płaczem, zwracając się do Janeczki, jakby szukając u niej pociechy. - Ale Bobi pamięta! Prawda, że pan pamięta, Bobi? - Janeczka podbiegła do sprzedawcy papierosów i czekała na jego potwierdzający uśmiech. Ale Bobi nie zauważył tego. Popychał wózek zygzakiem, patrząc na Mary. A patrzył na nią tak, jakby to była jedyna osoba na świecie. - Aha, widzisz? I on też zapomniał! - powiedział Michaś. - Ale przecież to wszystko wydarzyło się naprawdę, Janeczko? Przecież mam sztylecik Amora! Sięgnął za pasek, ale jego ręka zawisła w próżni. - Nie ma go! - spojrzał na Janeczkę z rozpaczą. - Pewnie go zabrał z powrotem, kiedy się ze mną żegnał. A może to nie było naprawdę? Może to nam się tylko śniło? - Może - odpowiedziała Janeczka niepewnie, przenosząc wzrok z pustego paska Michasia na pełne spokoju twarze sprzedawcy papierosów i Mary Poppins. „Ale przecież - pomyślała o uśmiechniętych oczach Urodziwego - byłam taka pewna, że oni byli naprawdę!” Dzieci, jakby chcąc się pocieszyć, wzięły się za ręce i skłaniając głowy ku sobie poszły naprzód, myśląc o trzech prześlicznych postaciach i o wspaniałym, srebrzystym rumaku. Zapadał zmierzch. Drzewa, jak cienie, chyliły się nad nimi... Kiedy doszli do wielkiej bramy parku, wstąpili w ogromny krąg światła idącego od zapalonej przed chwilą latarni ulicznej. - Spójrzmy na nich jeszcze raz - powiedziała Janeczka. „Będzie to smutne, ale jednocześnie miłe - pomyślała sobie - zobaczyć ich twarze na obrazku w książce”. Wzięła ją z rąk Michasia i otworzyła na dobrze znanej stronicy. - Tak, sztylecik ma zatknięty za pasek - szepnęła - tak jak zawsze. Jej wzrok objął resztę obrazka i nagle zawołała: - Spójrz Michasiu! To nie był sen! Wiedziałam, dobrze wiedziałam, że to jest prawda! - Gdzie? Gdzie? Pokaż mi prędziutko! Wskazała mu palcem obrazek.

- Och! - zawołał Michaś zduszonym ze wzruszenia głosem. I jeszcze raz powiedział „och!”, i jeszcze raz. Bo nic innego nie mógł z siebie wydobyć. Coś się bowiem w książce zmieniło. Owoce razem z kwiatami wciąż zwisały z drzewa, na zielonej trawie stali trzej książęta, a przy nich Jednorożec. Tylko teraz Urodziwy trzymał w ręku pęk róż, na przegubie dłoni Prawdzimierza połyskiwał krąg tęczowych, kolorowych kamieni, Amor zaś nosił na głowie kapelusz zrobiony z gazety, a z kieszonki jego kubraczka wystawała chusteczka do nosa obszyta koronką. Janeczka i Michaś uśmiechnęli się do obrazka. I trzej książęta odpowiedzieli im również uśmiechem, a oczy ich zdawały się mrugać w świetle latarni. - Pamiętają o nas - stwierdziła Janeczka z tryumfem. - I my ich pamiętamy - zawołał Michaś - nawet jeśli Mary o nich zapomniała! - Taak! - rozległ się głos za ich plecami. - A o czym to ja zapomniałam, jeśli wolno wiedzieć? Obrócili się szybko za siebie i ujrzeli stojącą za nimi Mary. Wyglądała jak lalka o różowych policzkach, świeżutka i wymuskana jak z igły. Uśmiechała się, ale nie do nich. Oczy miała utkwione w trójce książąt. Z zadowoleniem patrzyła na obrazek, a potem skinęła głową sprzedawcy papierosów, który również odpowiedział jej skinieniem. I nagle Michaś zrozumiał wszystko. Wiedział już teraz na pewno, że Mary pamiętała. Jak mogli obydwoje z Janeczką choćby przez chwilę przypuszczać, że zapomniała? Michaś przypadł do niej i wtulił twarz w jej spódnicę. - Tyś nic nie zapomniała, Mary! Ja się tylko troszeczkę pomyliłem... - Ładne mi troszeczkę - odpowiedziała urażona i pociągnęła nosem. - Tylko powiedz mi, moja kochana - prosiła Janeczka przenosząc wzrok z kolorowego obrazka na jej twarz - które dzieci są z powiastki: trzej książęta czy Janeczka i Michaś? Mary milczała przez chwilę. Spojrzała na dzieci z książki, a potem na żywe dzieci stojące przed nią. Oczy miała tak samo niebieskie, jak oczy Jednorożca. Wzięła Janeczkę za rękę. Dzieci z zapartym tchem czekały na jej odpowiedź, która już-już zdawała się być na jej ustach. Miała ją na końcu języka. Lecz nagle zmieniła widać zamiar. Może przypomniała sobie, że nie należy do zwyczajów Mary Poppins mówić cokolwiek komukolwiek. Uśmiechnęła się trochę gorzko. - Sama jestem ciekawa - powiedziała.

Rozdział piąty

PARK W PARKU - Proszę o jeszcze jedną kanapkę - powiedział Michaś, sięgając poprzez nogi Mary do koszyczka z jedzeniem. Helenka miała akurat tego dnia wychodne, a Jakubowa poszła do siostrzenicy swojej kuzynki, której urodziło się nowe dziecko. Dzieci spędzały więc popołudnie w parku i jadły podwieczorek na powietrzu, niedaleko stawu, w zacisznym miejscu, które nazywało się Dziką Gęstwiną. Było to jedyne miejsce w parku nigdy nie koszone i nie czyszczone z chwastów. Koniczyna, stokrotki, leśne dzwonki i jaskry sięgały tam dzieciom prawie do pasa. Bujnie krzewiły się pokrzywy i mlecze, wiedząc dobrze, że dozorca nigdy nie będzie miał czasu,

żeby je wyplewić. Żadne z nich absolutnie nie przestrzegało przepisów. Ci mieszkańcy Dzikiej Gęstwiny rozsiewali obficie swe nasiona po trawie, rozpychając się wzajemnie w poszukiwaniu najlepszego miejsca dla siebie i tłocząc się w takiej ciasnocie, że ich łodygi pozostawały zawsze w głębokim cieniu. Mary w kwiecistej, kretonowej sukience siedziała wyprostowana i sztywna na kępce leśnych dzwonków. Cerując skarpetki myślała sobie, że jakkolwiek Dzika Gęstwina była prześliczna i świeża, ona jednak, Mary Poppins, znała coś jeszcze ładniejszego. I gdyby przyszło jej wybierać między kwiatem pachnącej koniczyny a sobą, nie wybrałaby koniczyny. Wokół niej baraszkowała czwórka dzieci, a Amelka podrygiwała w wózku. Nie opodal w zaroślach łopuchu dozorca plótł wianuszek ze stokrotek. Na rozrosłych krzewach i gałęziach drzew ćwierkały ptaszki, a lodziarz podśpiewywał wesoło, jadąc na swoim wózku z lodami. Na froncie wózka widniał napis: DOBRE LODY DLA OCHŁODY - Ciekawa jestem, czy tu do nas przyjedzie... - szepnęła Janeczka do siebie. Leżała w trawie lepiąc małe figurki z plasteliny. - Gdzie się podziały wszystkie kanapki? - spytał Michaś grzebiąc po omacku w koszyku. - A może byś tak, mój kochany, zostawił w spokoju moje nogi? Nie jestem perskim dywanem! Kanapki zostały zjedzone. Ty zjadłeś ostatnią. Mary odsunęła go dość energicznie od siebie i znowu zabrała się do cerowania. - Ależ... Mary - powiedział Michaś - ja zjadłem tylko sześć... - O całe trzy za dużo - odparła. - Zjadłeś całą swoją porcję i porcję Basi. - Odejmować od ust rodzonej siostrze, czy to ładnie? - spytał dozorca. Westchnął pełną piersią rozkoszny aromat mocnej herbaty parującej z kubka i świeżej trawy i oblizał usta jak spragniony pies. - Nie ma to jak filiżanka dobrej gorącej herbaty - powiedział do Mary. Z pełnym godności spokojem podniosła kubek do ust. - Nie ma - odpowiedziała, popijając herbatę małymi łykami. - Ot, czego potrzeba człowiekowi o tej porze - powiedział dozorca, patrząc wymownie na dzbanek. - Ot, czego trzeba - zgodziła się Mary z niezmąconym spokojem, nalewając sobie następny kubek. Dozorca westchnął i zerwał stokrotkę. Wiedział, że dzbanek był już pusty. - A czy mogę prosić jeszcze o kawałek ciasta, Mary? - Ciasta też już nie ma, Michasiu. Czym ty właściwie jesteś: chłopcem czy krokodylem? Michaś już miał zamiar powiedzieć, że krokodylem, ale spojrzenie, którym obdarzyła go Mary, powstrzymało go od tego. - Jasiu - z przymilnym uśmieszkiem powiedział Michaś - czy mogę zjeść skórki, co ci zostały od chleba? - Nie - odpowiedział Jaś zdecydowanie, połykając je z apetytem. - A może byś mi dała twój herbatniczek, Basiu? - Nie - odpowiedziała Basia zjadając ostatnie okruchy. Michaś pokręcił głową rozczarowany i spojrzał na Amelkę. Amelka siedziała w wózku niczym królowa w karocy i w rączce ściskała swój mały kubek. Wózek skrzypiał głośno, gdy mała podskakiwała sobie w nim wesoło. Miał dziś wygląd bardziej opłakany niż kiedykolwiek, ponieważ Maciuś po dłuższym porannym próżnowaniu oparł się o niego, żeby odpocząć, i złamał drewnianą rączkę.

- O Boże mój, Boże! - zawołała pani Banks. - Dlaczego nie oparł się o coś mocniejszego? I co my teraz zrobimy, Mary? Nie mam pieniędzy na nowy. - Wezmę go do mojego kuzyna, proszę pani - odpowiedziała Mary. - Zreperuje go i będzie jak nowy. - No dobrze, jeśli uważasz, że on potrafi - pani Banks z powątpiewaniem spojrzała na drewnianą rączkę wózka. Mary Poppins poczuła się dotknięta do żywego. - Ktoś, kto należy do mojej rodziny, proszę pani... - zaczęła, a głos jej zdawał się płynąć z bieguna północnego. - Och, tak! Oczywiście! Ma się rozumieć - wycofywała się teraz pani Banks. „Ale dlaczego - myślała sobie w duchu - jej rodzina ma być taka niezwykła? Ona jest stanowczo za pewna siebie i za próżna. Muszę jej to kiedyś powiedzieć”. Ale widząc surowy wyraz twarzy Mary i słysząc, jak karcąco pociąga nosem, wiedziała, że nigdy w życiu nie odważy się na taki krok. Michaś leżał na brzuchu pośród stokrotek oparty na łokciach i chciwie żuł źdźbło jakiejś trawki. - A kiedy pójdziesz z wózkiem do twojego kuzyna, Mary? - Na wszystko przychodzi czas dla tego, kto umie czekać. - O, Amelka nie wypiła mleka! Czy mogę je wypić? - spytał Michaś. Ale w tej samej chwili Amelka podniosła do ust swój kubek i wychyliła mleko do ostatniej kropelki. - Mary! - zapłakał Michaś. - Ja umrę z głodu jak Robinson Cruzoe. - Robinson Cruzoe wcale nie umarł z głodu - rzekła Janeczka zajęta oczyszczaniem z chwastów małego skrawka ziemi. - No więc jak Robinson Szwajcarski - rzekł Michaś. - Robinson Szwajcarski miał pełno jedzenia. Ale ja nie jestem głodna, Michasiu. Możesz zjeść moje ciasto, jeśli chcesz. „Ach, jaka ona dobra i kochana!” - pomyślał sobie Michaś biorąc ciasto. - A co ty robisz? - spytał kładąc się na trawie obok niej. - Zakładam park dla małych ludzików - odpowiedziała Janeczka. - Wszyscy tu żyją w zgodzie i nigdy się z sobą nie kłócą. Odgarnęła na bok wyrwane chwasty i Michaś zobaczył kwadrat do czysta wymiecionej ziemi. Wydzielona niewielka przestrzeń otoczona była kamyczkami wielkości paznokci. Tu i ówdzie widniały malutkie klomby zrobione z płatków kwiatów. Na trawie ustawiony był malutki domeczek zbudowany z klonowych patyczków, a w ziemi tkwiły kwiaty, które miały imitować drzewa. W ich cieniu stały ławeczki, również bardzo starannie zrobione z patyczków, jak gdyby zapraszając, aby na nich usiąść. Na jednej z nich siedział maciupeńki, plastelinowy człowieczek. Twarz miał okrągłą, korpusik, ręce i nogi również okrągłe. Jedynie jego mały, zadarty nos był spiczasty. Czytał sobie gazetę, również zrobioną z plasteliny, a u jego stóp leżała plastelinowa torba na narzędzia. - Kto to jest? - spytał Michaś. - Kogoś mi on przypomina, tylko nie wiem kogo. Janeczka pomyślała przez chwilę. - To jest pan Kos - postanowiła. - I ten pan Kos wypoczywa sobie na tej ławeczce po pracy. Pan Kos ma żonę - ciągnęła dalej Janeczka - i ta żona siedziała koło niego, tylko że jej kapelusik mi się nie udał, więc ją zgniotłam. Spróbuję ją zrobić jeszcze raz z tej reszty plasteliny, co mi została. Spojrzała na bezkształtną kolorową masę, leżącą obok domku. - A to kto jest? - spytał Michaś wskazując na kobiecą postać stojącą przed jednym z klombów.

- To jest pani Sikorka - odpowiedziała Janeczka. - Ona też będzie miała swój domek. A oprócz tego będzie tu stało jeszcze malutkie wesołe miasteczko. Michaś spojrzał na krępą, małą kobietkę i podziwiał, jak ślicznie kręciły się jej loczki i jakie miała zabawne dołeczki na policzkach. - A czy oni się znają ze sobą, ten pan Kos z panią Sikorką? - O, tak! Spotkali się na drodze do jeziora. To mówiąc, Janeczka wskazała mały dołek, wyłożony kamykami, do którego wlała (gdy Mary odwróciła głowę) mleko ze swego kubka. Nad brzegiem jeziorka stał plastelinowy posążek, który przypominał Neleusza. - A tu, widzisz, jest huśtawka - i Janeczka pokazała palcem skrzyżowane gałązki, z których zwisał na nitkach mniejszy patyczek. Była to ławeczka od huśtawki. Michaś dotknął koniuszkiem palca huśtawki, która zakołysała się w przód i w tył jak wahadło. - A co jest pod jaskrem? Z kawałka tektury od pudełka po ciastkach Janeczka zrobiła stół. Stały dokoła niego krzesełka również z tektury. Stół zastawiony był tak wspaniale, że mógłby zasiąść przy nim z przyjemnością sam król. Pośrodku stołu widniał przekładany apetyczną masą tort, a dokoła niego poustawiane były w miseczkach owoce: brzoskwinie, czereśnie, banany i pomarańcze. Na jednym krańcu stołu leżała na salaterce śliczna szarlotka, a na drugim, na półmisku, różowiła się szynka otoczona płatkami polędwicy. Na innych półmiskach ułożony był stos ciasteczek z rodzynkami, a na zielonym, malusieńkim talerzyku leżały złote krążki masła. Przy każdym miejscu na stole był talerz, kubek i butelka wina. Stół stał w cieniu rozłożystego jaskra, na którym Janeczka umieściła parę plastelinowych turkawek, a pośród kwiatów brzęczał trzmiel. - Wynoś się, ty wstrętna, łakoma mucho! - zawołał Michaś na widok małego, czarnego stworzonka, które siadło na szynce. - Och, jestem taki strasznie głodny. Janeczka z dumą popatrzyła na swoje dzieło. - Nie rozsypuj okruchów na trawę, Michasiu! To okropnie nieporządnie wygląda! - Bo tutaj nigdzie nie widać koszyków na śmieci. Widać tylko mrówkę, co sobie spaceruje po trawie. Z uznaniem spojrzał na miniaturowy park, który tak ślicznie urządziła Janeczka wśród chwastów. - Tutaj nigdy nie ma żadnych śmieci. Pan Kos zbiera z ziemi wszystkie papierki i używa ich na podpałkę. A skórki pomarańczowe smaży, żeby były do świątecznej babki. Michasiu, nie przechylaj się tak do przodu. Zasłaniasz słońce. Cień Michasia położył się na parku jak chmura. Chłopiec odsunął się na bok. I kiedy Janeczka posadziła przy stole pana Kosa z przewieszoną przez ramię torbą z narzędziami, słońce ukazało się znowu. - Czy on teraz je obiad? - spytał Michaś. - Ale skąd? - rozległ się nagle piskliwy głosik. - Teraz jest pora na drugie śniadanie. „Jaka ta Janeczka mądra - pomyślał Michaś z podziwem. - Nie tylko potrafiła ulepić tego ludzika, ale świetnie udaje jego głos”. Janeczka pytająco spojrzała na Michasia. - Czy to ty mówiłeś, Michasiu, takim piskliwym głosikiem? - Ma się rozumieć, że nie on - odezwał się znowu ten sam głos. I gdy obejrzeli się dokoła, zobaczyli, że pan Kos z uszanowaniem zdjął przed nimi kapelusz. Na jego rumianej, pomarszczonej twarzy ukazał się uśmiech, a zadarty nos miał wyraz pogodny i wesoły. - To nieważne, czy to się nazywa obiad, czy drugie śniadanie. Ważne jest, jak smakuje.

Proszę cię, jedz - zachęcił Michasia. - Chłopiec w twoim wieku zawsze ma apetyt. Weź sobie, proszę, kawałek szarlotki. „Śni mi się cudowny sen” - pomyślał Michaś, zabierając się chętnie do jedzenia. - Nie jedz tego, Michasiu, to jest z plasteliny! - Nie, to prawdziwe jabłko! - odpowiedział Michaś z pełnymi ustami. - Ależ ja wiem najlepiej! Przecież ja sama to zrobiłam - zwróciła się Janeczka do pana Kosa. - Taak? - pan Kos zdawał się być bardzo zdziwiony. - Chcesz chyba przez to powiedzieć, że pomogłaś przy tej robocie. Doprawdy, bardzo ci jestem wdzięczny. Gdzie kucharek sześć - dobrze można zjeść, jak mówi przysłowie. - Nie, pan się myli - poprawiła go Janeczka. - Tam nie ma co jeść. - O, moim zdaniem wcale tak nie jest. Jedna pieprzy, druga soli, trzecia słodzi - co kto woli. Im więcej, tym weselej. - Czego więcej? - spytał Michaś. - Wszystkiego, co się da - odpowiedział pan Kos. - Weź, proszę, brzoskwinię. To świetnie robi na cerę. Po prostu przez grzeczność, aby nie sprawić przykrości uśmiechniętej przyjaźnie figurce, Janeczka wzięła owoc z talerza i spróbowała. Ożywczy sok spłynął jej po brodzie, a w ustach poczuła twardą pestkę. - Przepyszna! - powiedziała zdumiona. - No pewnie! - odparł pan Kos. - Moja żona zawsze mawiała - nie sądź z pozorów, a przekonaj się sam, co jest w środku. - A co się stało z pana żoną? - spytał Michaś uprzejmie, biorąc z talerza pomarańczę. Z radości, że znalazł coś do jedzenia, zapomniał zupełnie, że Janeczka zgniotła panią Kosową na bezkształtną masę. - Straciłem ją - wyszeptał pan Kos i ze smutkiem pokiwał głową, wsuwając do kieszeni skórkę od pomarańczy. Janeczka poczuła, że się rumieni. - No bo... - bąkała zmieszana - kapelusz nie chciał jej siedzieć prosto na głowie... Ale teraz dopiero zrozumiała, że nie był to powód, aby unicestwić przy tej okazji właścicielkę kapelusza. - Wiem, wiem, zawsze były z nią trudności. Nic nigdy na nią nie pasowało: jak nie kapelusz, to buciki, jak nie to, to tamto. Ale mimo to byłem do niej bardzo przywiązany. Pan Kos westchnął ciężko. - Jednakże - ciągnął posępnie - znalazłem sobie inną. - Inną żonę? - zawołała Janeczka zdziwiona. Wiedziała, że nie ulepiła dwóch pań Kosowych. - Przecież nie miał pan na to czasu! - Nie miałem czasu? - powtórzył pan Kos. - U nas tutaj czas leci dużo prędzej niż u was. Sama się o tym przekonałaś. Ledwo zabrałaś się do roboty, a już masz gotowy park, domek, huśtawkę. A jeśli chodzi o mnie, to musiałem mieć kogoś, kto się zaopiekuje moimi dziećmi. Nie mogę wszystkiego robić sam. Więc poradziłem sobie w ten sposób, że ożeniłem się powtórnie. Ten zastawiony stół to moja uczta weselna. Ale niestety - rozejrzał się dokoła z niepokojem - nie ma róży bez kolców. Mam wrażenie, że uczyniłem zły wybór... Cuk-ruu! Cuk-ruu! Będzie źle! Myśmy ostrzegały cię! - wołały plastelinowe turkawki na gałęzi. - Więc pan ma dzieci? - spytała Janeczka szeroko otwierając oczy... Była najzupełniej pewna, że nie ulepiła żadnych dzieci. - Trzech zuchów - odrzekł pan Kos z dumą. - Na pewno słyszeliście o nich. Hej! -

zawołał klaszcząc w dłonie. - Enczyk! Penczyk! Brzęczyk! Chodźcie tu! Janeczka i Michaś spojrzeli po sobie, a potem na pana Kosa. - No pewnie, że słyszeliśmy - przyznał Michaś: Enczyk, Penczyk, Brzęczyk, Kos, Indianina złap za... Ale ja myślałem, że to jest tylko wyliczanie w zabawie, kto ma gonić. Pan Kos uśmiechnął się tajemniczo. - Posłuchaj mojej rady, młody przyjacielu, i nie myśl za dużo. To odbiera apetyt. I źle wpływa na umysł. Im więcej człowiek myśli, tym mniej wie, jak mawiała moja... pierwsza żona. No, ale nie mogę spędzić całego dnia na rozmowie, choć bardzo mi z wami miło. Jest już czwarta. A mam pilną robotę. Wyjął z torby kawałek drewna i zaczął go polerować fartuchem, którym był przepasany. - A czym pan jest? - spytał Michaś. - Czy nie umiesz czytać? - w odpowiedzi na to wykrzyknął plastelinowy człowieczek wskazując na drewniany dom. Dzieci skierowały wzrok w stronę maleńkiego domeczku, który Janeczka zbudowała z patyczków, i ku najwyższemu zdumieniu spostrzegły, że domek się powiększył. Patyczki stały się solidnymi klocami i zamiast pustej przestrzeni między nimi były tam teraz białe ściany, a w oknach wisiały firaneczki. Domek pokryty był dachem, z którego wystawał dymiący komin. Na drzwiach pomalowanych na czerwono widniał szyld:

W. KOS Przedsiębiorca budowlany i cieśla - Ale przecież mój domek był zupełnie inny! Kto go przerobił? - spytała Janeczka. - Oczywiście, że ja - odpowiedział pan Kos z uśmiechem. - Nie mogłem w nim mieszkać, kiedy był taki jak przedtem - strasznie zimny i wilgotny. Ale coś ty powiedziała: żeś to ty zbudowała mój domek? Zachichotał na samą myśl o tym. - Taka mała smarkula jak ty, co nie sięga mi nawet do łokcia! Nie, tego już było stanowczo za wiele dla Janeczki. - Przepraszam, ale to pan jest mały - zaprotestowała obrażona. - Zrobiłam pana ze słomy i z plasteliny! Nie jest pan większy od szpilki. - Cha, cha! Dobre sobie! Będziesz mi wmawiała, że zrobiłaś mnie ze słomy i z plasteliny! Także pomysł! - śmiał się pan Kos. - Zachowujesz się zupełnie jak moje dzieci, wciąż im coś się roi w głowie. Poklepał ją lekko po ramieniu. I w tej samej chwili Janeczka uprzytomniła sobie, że naprawdę nie sięgała mu nawet do łokcia. Pod gałęzią obsypaną żółtym kwieciem pan Kos sterczał nad nią jak wieża... Trawniki, które otaczały jej maleńki park, rozrosły się teraz w rozległy bór. I prócz boru nic nie było widać. Duży park znikł zupełnie tak samo, jak znika cały ogromny świat, gdy przekraczamy próg naszego domu. Co się stało? Czy to pan Kos urósł tak bardzo, czy ona, Janeczka, zmalała? Na to pytanie odpowiedział jej Michaś. - Janeczko! Janeczko! - zawołał. - Jesteśmy w twoim parku! Zdawało mi się, że to jest malusieńki kwadracik, a tymczasem ten twój park jest tak wielki, jak cały świat! - No, nie powiedziałbym tego - odezwał się pan Kos - sięga tylko skraju lasu, ale dla

nas całkowicie wystarczy. Michaś na te słowa objął wzrokiem leśną gęstwinę. Była dzika, nieprzebyta i tajemnicza, a na niektórych drzewach rosły olbrzymie kwiaty. - Stokrotki są tu duże jak parasole - powiedział - a w leśnych dzwonkach można by się kąpać jak w wannie. - Tak, to jest wspaniały bór - zgodził się pan Kos, obejmując las wzrokiem doświadczonego cieśli. - Moja... hm... druga małżonka... chce, żebym go wyciął, sprzedał i zrobił na tym majątek. A na co mi majątek? Jeśli chodzi o mnie, to myślałem sobie - ale to było, ma się rozumieć, przed ślubem - żeby tu założyć niewielkie wesołe miasteczko. - I ja też tak sobie myślałam - powiedziała Janeczka z uśmiechem. - A widzisz! Mamy podobne myśli. A co byś powiedziała o karuzeli? Albo o fruwających łódkach? I wszystko bezpłatnie, dla każdego. Brawo! Wiedziałem, że zgodzisz się ze mną! Klasnął w ręce z uciechy. Lecz nagle radosny uśmiech zniknął z jego twarzy. - Ale co tam, nie warto snuć planów - ciągnął dalej ze smutkiem. - Ona nie uznaje wesołych miasteczek. To za frywolne dla niej i nie przynosi dochodu. Jaki okropny błąd popełniłem żeniąc się na łapu-capu. Zresztą, szkoda płakać nad rozlanym mlekiem... W oczach pana Kosa zabłysły łzy i Janeczka właśnie już miała ofiarować mu swoją chusteczkę do nosa, gdy nagle dał się słyszeć tupot wielu nóg i twarz pana Kosa raptem się rozpogodziła. - Tatusiu! - rozległo się trio piskliwych głosików. I trzy maleńkie postacie przebiegły dróżkę i padły mu w ramiona. Byli to trzej mali chłopcy, podobni do siebie jak trzy krople wody. - Tato! Tato! Złapaliśmy Indianina! Złapaliśmy go za nos, tatusiu. Ale strasznie wrzeszczał, więc puściliśmy go! - Bardzo dobrze, moi chłopcy! Będzie mu lepiej w lesie. - Jak to? Jakiego Indianina? - spytał Michaś szeroko otworzywszy oczy. - Pośród drzew stokrotkowych? - Szukał sobie żony Indianki, tatusiu, żeby się zaopiekowała jego wigwamem. - No, myślę, że sobie jakąś znajdzie - rzekł pan Kos. - Tam, oczywiście, są Indianie i licho wie co jeszcze. Jak to w puszczy. My, naturalnie, nigdy nie zapuszczamy się w głąb, bo to może być niebezpieczne. Ale musicie się zapoznać z moimi synkami. To jest Enczyk, to Penczyk, a to Brzęczyk! Zabłysły trzy pary niebieskich oczu, uniosły się w górę trzy spiczaste noski i uśmiechnęły się trzy okrągłe buzie. - A to - rzekł pan Kos, wskazując na Janeczkę i Michasia - ojej! Zdążyliśmy się już zaprzyjaźnić ze sobą, a ja nawet nie wiem, jak się nazywacie. Dzieci wymieniły swoje imiona i nazwiska i podały ręce chłopcom. - Jak się nazywacie? Banks? Czy czasami nie z ulicy Czereśniowej? Bo ja właśnie wykańczam robotę dla państwa. - A jaką robotę? - spytał Michaś. - Nową... A, to pani, pani Sikorko? - zwrócił się pan Kos do małej, krępej postaci kobiecej, której skinął przyjaźnie dłonią. Właśnie szła w ich kierunku. Na policzkach miała dwa figlarne dołeczki, na rękach niosła parę różowych, bliźniaczo podobnych do siebie bobasków, a w podwiniętym fartuchu dźwigała jakiś ciężki, duży przedmiot. - Jak to? Przecież ona nie miała dzieci - powiedziała Janeczka do siebie, patrząc na dwoje tłuściutkich niemowląt. - Przynosimy panu podarunek, panie Kos - rzekła pani Sikorka, rumieniąc się i odwibrzegi zakasanego fartucha. - Znalazłam ten śliczny bocheneczek chleba na trawniku, jając ktoś go pewnie upuścił. A to są moje bliźniaczki: Entliczek i Pentliczek - wyjaśniła oniemia-

łym z podziwu dzieciom - są jeszcze za młode, żeby jeść świeży chleb. Więc proszę, niech go pan sobie zje na śniadanie. - To nie żaden bochenek chleba, tylko okruszyna drożdżowej babki. Upadł mi kawałek na ziemię - powiedział Michaś. Ale nie mógł się oprzeć wrażeniu, że ta okruszyna była teraz o wiele większa niż tamta, którą pamiętał. - Hi-hi! - zachichotała pani Sikorka i na jej policzkach ukazały się znowu dwa figlarne dołeczki. Nietrudno było zauważyć, że słowa Michasia uznała za żart, a bardzo lubiła żarty. - Sąsiedzka przysługa - rzekł pan Kos. - Przetnijmy go na dwoje i każdy weźmie sobie połówkę. Lepszy rydz niż nic. A w zamian za ten podarunek czy przyjmie pani ode mnie kawałeczek masła? - Mowy nie ma! - rozległ się nagle wściekły głos. I drzwi domku pana Kosa otworzyły się gwałtownie na rozcież. Janeczka i Michaś cofnęli się. Przed nimi stała bowiem największa i najbrzydsza kobieta, jaką kiedykolwiek w życiu widzieli. Wyglądała, jakby była zrobiona z wielu bezkształtnych guzów, podobnych trochę do kartofli. Nos miała jak kartofel, kok na głowie jak kartofel, kartoflane ręce, kartoflane stopy, a w ustach sterczały jej tylko dwa zęby. Całość przypominała raczej kupę gliny niż ludzką postać i Janeczka przypomniała sobie nagle o sporym kawałku plasteliny, który położyła za domkiem. Owa guzowata postać miała na sobie ciemny fartuch, a w jednej z guzowatych rąk trzymała wałek do ciasta. - Może mi powiesz, mój Walenty, czy ty wiesz, co robisz?! Oddajesz moje masło! Gniewnie kroczyła naprzód wygrażając mu wałkiem. - Myślałem... moja droga... że moglibyśmy jej... dać... kawałeczek... - bąkał pan Kos, kuląc się pod jej gniewnym spojrzeniem. - Pod warunkiem, że za to zapłaci. Jak będziemy wszystkim tylko dawać i dawać, to na starość pójdziemy z torbami! - O, nie, mylisz się, moja droga! Ten, co daje, to i dostaje. Biedni ludzie muszą się dzielić z innymi wszystkim, co mają. To im przynosi szczęście. - Nikt nie będzie się dzielił niczym, co należy do Petroneli Kos! W zeszłym tygodniu oddałeś stołeczek tej jakiejś twojej kuzynce Bajkosi, czy jak jej tam... I coś za to dostał? - Pieniążek z jej płaszcza na szczęście. - Et, nie pleć! A nie naprawiłeś stołu dla Naopaków? I co masz za to? - Penelopa obdarzyła mnie czarującym uśmiechem - odpowiedział nieśmiało pan Kos. - Dużo ci z tego przyjdzie! Uśmiechu nie ugryziesz. A czy w zeszłym tygodniu Albert Perukka nie kazał ci podwyższyć sufitu u siebie w mieszkaniu? - No bo, widzisz, musi mieć więcej miejsca, żeby mu było wygodniej odbijać się od niego. To taka drobna przysługa... I sprawiła mi tyle przyjemności, Petronelo! - Przyjemności? A co z tego za korzyść? Na przyszłość będziesz miał przyjemność, robiąc mnie prezenty! I wy też! - dodała pani Kosowa wygrażając pięścią chłopcom. - Niestety, niestety - wzdychał pan Kos - nie ma róży bez kolców! Po słońcu zawsze słota. - Enczyk! - zawołała pani Petronela. - Spleć mi zaraz ślubny wianek! Panna młoda musi mieć wianek na głowie. - O, nie, przepraszam bardzo - szepnęła Janeczka - zepsujesz mój ogródek. Ale Enczyk, ze strachu przed panią Petronelą, już dopadł klombu i zabrał się do splatania wianka. - No, nie bardzo to wygląda, ale lepsze niż nic - pani Petronelą Kosowa chrząknęła, niezadowolona, kładąc wianek na swoją kartoflano-guzowatą głowę. - Cuk-rru! Cuk-rru - śmiały się turkawki na gałęzi jaskrowego drzewa.

Nieładnie ci w tym wianuszku, Kartoflany mój kwiatuszku! - Penczyk! - zawołała pani Kosowa, zapieniona ze złości. - W tej chwili złap te ptaszyska! Upiekę je na rożnie! Ale turkawki zatrzepotały tylko skrzydłami i odfrunęły gruchając. - Lepszy kanarek na dachu niż wróbel w garści - powiedział pan Kos, patrząc na odfruwające ptaki - to znaczy... - poprawił się - chciałem powiedzieć... że ładniej śpiewają, kiedy są na wolności. Czy nie zgadzasz się ze mną, Petronelciu? - Ja nigdy się nie zgadzam - fuknęła pani Kosowa. - I żadnych śpiewów tu nie będzie. Penczyk! Powiedz temu człowiekowi, żeby był cicho! Nagle bowiem w powietrzu rozległy się dźwięki wesołej piosenki: Przyszła wiosna, wiosenka, Zieleni się sitowie, Pójdziemy sobie łąką, Do uszka coś ci powiem... Był to sprzedawca lodów, który przejeżdżał na swym trójkołowym wózku. Janeczka i Michaś nie zdążyli się zastanowić, w jaki sposób udało mu się dostać do małego parku, gdy Enczyk, Penczyk i Brzęczyk zawołali: - Tatusiu, tatusiu! Daj nam pieniążków na lody! - Żadnych lodów! - krzyknęła pani Kosowa. - Nie mamy pieniędzy do wyrzucania! - Petronelciu! - wstawił się za chłopcami nieśmiało pan Kos. - Mam dla nich trzy pensy. Wiesz, te, co dostałem na szczęście... - To na czarną godzinę, a nie na głupstwa - burknęła pani Kosowa. - E, nie będzie tak źle, jestem tego pewien, Petronelciu! - Zobaczysz, że będzie. Zresztą te trzy pensy są moje. Od dzisiaj, Walenty, wszystko, co twoje, to i moje. Zabieraj się pan! - wrzasnęła na sprzedawcę lodów. - I niech się pan nie waży tu przyjeżdżać z tym pana piekielnym hałasem! - To nie żaden hałas, tylko piosenka - odpowiedział sprzedawca lodów - i będę śpiewał, ile tylko mi się spodoba! I pedałując na swym wózku śpiewał na całe gardło: Przyszła wiosna, wiosenka, Zieleni się sitowie... - Co z oczu, to, niestety, nie zawsze z serca - westchnął pan Kos, gdy wózek sprzedawcy lodów skrył się za drzewami. - Ale nie narzekajmy, chłopcy. - Twarz mu się rozpogodziła. - Mamy przecież ucztę weselną. Więc gdzie pani usiądzie, droga pani Sikorko? Dwa figlarne dołeczki ukazały się na policzkach pani Sikorki. - Nigdzie nie usiądzie, żebyś wiedział, Walenty - powiedziała pani Petronela - bo nie dostała zaproszenia. Dołeczki znikły z policzków pani Sikorki. - Ależ, Petronelciu! - zawołał pan Kos zgnębiony. - Żadnych „ale”! - odpaliła pani Kosowa podchodząc do stołu. - A co to takiego? - spytała. - Czegoś tu brak! Brzoskwinia i pomarańcza gdzieś się zapodziały. I kto zjadł kawałek szarlotki? - T...to... ja... - bąkał Michaś speszony - ale tylko... malutki kawałeczek... - A ja wzięłam brzoskwinię - szeptem przyznała się Janeczka, przerażona widokiem rozwścieczonej pani Kosowej. - Ach, tak? - zwróciła się guzowata kobieta do dzieci. - A kto was zaprosił?

- P... proszę... pa... ni - zaczęła tłumaczyć się Janeczka. - Urządzałam taki malutki park w trawie. I nagle okazało się, że... jestem... to znaczy... tak się jakoś dziwnie... stało... Widzi pani... Sama nie wiedziała, jak jej to wyjaśnić. - Przestań się jąkać i bąkać. Mów, jak należy. A ty, Michasiu, nie wybałuszaj tak oczu! Tuż koło nich rozległ się głos, który tak rozkosznie zabrzmiał w ich uszach. - Mary! - zawołał Michaś uradowany i zdziwiony, popatrując to na nią, to na pana Kosa. Pod rozłożystym jaskrem stał bowiem wózek, a obok niego widniała wysmukła postać w czarnych trzewikach zapinanych na guziki, w kapeluszu przybranym tulipanem i z papuzią parasolką w ręku. - Mary! Nareszcie! Lepiej późno niż nigdy! Jak się masz? - wołał pan Kos. Podbiegł do niej i ucałował jej rękę w czarnej rękawiczce. - Wiedziałem, że on mi kogoś przypomina - szepnął Michaś Janeczce do ucha. - Spójrz, mają zupełnie jednakowe nosy! - Doskonale, kuzynku Walenty! Mój Boże, jak też ci chłopcy rosną! Jak na drożdżach! Gestem damy schyliła się i dała do pocałowania policzek Enczykowi, Penczykowi i Brzęczykowi. Pan Kos przyglądał się tej scenie z pełnym zadowolenia uśmiechem, który jednak zamarł mu na twarzy, gdy spojrzał na żonę. - A to jest - powiedział ze smutkiem - Petronela. Mary Poppins popatrzyła na panią Kosową długim, badawczym spojrzeniem. Następnie, ku wielkiemu zdziwieniu dzieci, uśmiechnęła się i skłoniła z gracją. - Mam nadzieję - powiedziała głosem wielkiej damy - że nie przeszkadzamy państwu? Chciałam, żeby Walenty - tu znów skinęła głową w kierunku pani Kosowej - zrobił mi nową... - Już jest gotowa, Mary - powiedział pan Kos, wręczając jej kawałek wypolerowanego drewna. - Teraz trzeba tylko... - mówił podchodząc do wózka - tu przybić jeden gwóźdź, tu drugi, no i tu jeszcze jeden, i robota skończona. Nowiutka, połyskująca świeżością rączka została przymocowana we właściwym miejscu, a Jaś i Basia, uradowani, klasnęli w ręce. - Tylko niech się panience nie zdaje, że to było zrobione dla jej pięknych oczu powiedziała pani Petronela wymachując wałkiem. - Od dziś za wszystko trzeba płacić. Nic za darmo - to moja dewiza. - Och, zapłacę z pewnością - powiedziała Mary z wytwornym uśmieszkiem na ustach. Każdy dostanie to, na co zasłużył - to moja dewiza, pani Petronelo! - Im prędzej, tym lepiej, panno Mary. Nie mam zamiaru długo czekać - powiedziała pani Kosowa. - Nie będzie pani czekała, obiecuję to pani! Michaś z Janeczką obserwowali ciekawie, jak rozglądała się po maleńkim parku. Nigdy jeszcze nie widzieli, żeby zachowywała się w ten sposób, z takim taktem i wytwornością. - Jakie urocze gniazdko macie tu państwo - powiedziała wskazując rączką swojej papuziej parasolki domek państwa Kosów. Pani Petronela obruszyła się na te słowa. - Pani to nazywa uroczym gniazdkiem? Dla mnie to jest po prostu obskurna buda. Jeśli Walentemu się zdaje, że będę tu mieszkała, to się grubo myli. Wyobraża sobie, że dam się zbyć byle czym. - Nawet mi to do głowy nie przyszło, droga Petronelo! - Ja chcę pałacu, mój Walenty! Należy się to chyba twojej ślicznej, młodej małżonce... - Nie to ładne, co ładne, ale co się komu podoba - zauważył z westchnieniem pan Kos. Mary Poppins uśmiechnęła się.

- Ładna jest, ładna, doprawdy ładna - powiedziała głosem pełnym podziwu - i taki śliczny wianuszek nosi na głowie... - Et - odparła pani Petronela pogardliwie - parę nędznych kwiatuszków ściśniętych do kupy! Złota korona - ot, co jest dla mnie stosowne! I będę ją miała! - Szlachetne serce i cnota więcej są warte niż korona ze złota - odezwał się pan Kos nieśmiało. - Ale nie dla mnie! - fuknęła pani Petronela. - Będę miała koronę ze szczerego złota. Przypomni pani sobie moje słowa, panno Mary! Będę królową lasu! - Nie wątpię w to - odpowiedziała Mary. A jej zachowanie było tak dalece bez zarzutu, że pani Kosowa najwidoczniej udobruchała się. Uśmiechnęła się, ukazując swoje dwa przednie zęby. - No - powiedziała z namysłem - ale kiedy już panienka tu jest, to musi być z panienki jakiś pożytek. Będzie panienka podawać do stołu w czasie uczty weselnej. A potem pozmywa naczynia. Dzieci, przerażone, przyłożyły dłonie do ust i spojrzały na Mary, co też ona na to odpowie. Pana Kosa aż zatkało ze zgrozy. - Ależ, Petronelciu, czy ty zdajesz sobie sprawę z tego, co mówisz? Czy ty nie wiesz, kim ona jest? - Dobrze, Walenty - przerwała mu Mary. - Będzie tak, jak mówi twoja żona. - I ukradkiem dała mu znak papuzią parasolką. Jej niebieskie oczy z lekka pociemniały, ale ku wielkiemu zdumieniu Janeczki i Michasia uśmiechnęła się szerzej niż zazwyczaj. - Cieszę się, że mogę się pani na coś przydać, droga pani Petronelo! A gdzie ma pani zamiar wybudować swój pałac? - Tu - powiedziała pani Kosowa cofnąwszy się o krok i wskazując wałkiem - tu będzie główne wejście i marmurowe schody. - Ależ, Petronelo - rzekł pan Kos - nie możemy pozwolić sobie na takie zbytki. Marmury to za wspaniałe dla nas. - Może dla ciebie, mój Walenty. Nic nie może być za wspaniale dla mnie. A tu - pani Kosowa znów cofnęła się o krok - duży i pięknie urządzony salon, gdzie będę przyjmowała moich gości. - Cudownie! - powiedziała Mary radośnie, popychając przed sobą wózek i postępując krok w krok za panią Petronelą. Za nimi szli pan Kos, Janeczka z Michasiem, Enczyk, Penczyk i Brzęczyk oraz pani Sikorka z Entliczkiem i Pentliczkiem - a wszyscy jakby urzeczeni, z oczyma utkwionymi w dwie postacie idące przodem. - A tu będzie sala balowa - zawołała pani Kosowa, wymachując wałkiem. - Sala balowa? - jęknął pan Kos. - A kto będzie jej używał? - Ja - odpowiedziała pani Kosowa wyniośle. - I pozwól, że będę mówiła dalej. Nie przerywaj mi! - Mowa jest srebrem, a milczenie złotem, pamiętaj, Petronelo - ostrzegł ją pan Kos. - Och, proszę, niech pani mówi dalej - zachęcała ją Mary, postępując wciąż naprzód. - Tu gabinet, tu jadalnia. A tu spiżarnia i kuchnia. Pałac powiększał się, komnata za komnatą, w sposób niewidoczny, lecz imponujący. Za każdym słowem pani Kosowa cofała się, a Mary robiła krok naprzód. Reszta zaś towarzystwa podążała za nimi. Wszyscy znaleźli się już prawie poza parkiem Janeczki - pokoje pani Kosowej były bowiem obszerne i przewiewne - i powoli zbliżali się do skraju lasu. - Moja sypialnia będzie tutaj - oświadczyła pani Kosowa zataczając ramieniem koło - a obok - tu wskazała znowu wałkiem - będzie przestronny pokój dziecinny. - To będzie świetne dla chłopców, Petronelo - powiedział pan Kos, któremu na tę myśl rozjaśniło się oblicze.

Pani Kosowa obrzuciła go wzgardliwym spojrzeniem. - Enczyk, Penczyk i Brzęczyk - powiedziała - mogą sobie świetnie mieszkać na poddaszu. Pokój dziecinny będzie dla m o i c h dzieci. I jeśli dostanę odpowiednie referencje, które zagwarantują mi, że ona jest uczciwa i odpowiedzialna, to ta twoja Mary może przyjść i zaopiekować się nimi. - Ale przecież Mary jest u nas i nami się opiekuje! - zawołał Michaś. I chwycił za fałdę jej spódnicy. - To bardzo miło z pani strony, że na mnie padł pani wybór, pani Petronelo, ale ja nigdy nie daję żadnych referencji. Mary Poppins popchnęła wózek przed siebie i w jej oczach zabłysnął dziwny ognik. - W takim razie nic z tego nie będzie - oświadczyła pani Kosowa idąc wciąż tyłem poprzez swój niewidzialny pałac. - Doprawdy? - miodowy dotąd ton głosu Mary miał teraz w sobie coś lodowatego. - Tak jest - odpaliła pani Kosowa. - Nie życzę sobie mieć w moim pałacu ludzi, którzy mogą ukraść mi srebro. I niech panienka nie patrzy na mnie w taki sposób - dodała. W jej głosie zabrzmiała nutka strachu. - W jaki sposób? - spytała Mary spokojnie. I znowu popchnęła wózek przed siebie. Pani Kosowa cofnęła się i podniosła wałek do góry. - Proszę się zabierać! Precz stąd! - zawołała. - Jesteś nieproszony gość! Twarz pani Kosowej była teraz koloru fartucha, który miała na sobie, a jej otyłe ciało trzęsło się jak galareta. - O, nie! - powiedziała Mary robiąc krok naprzód. Wyglądała jak nadciągająca burza. Powiedziała pani, żebym została i zmywała naczynia. - Więc cofam to! - drżącym głosem powiedziała pani Kosowa. - Zapłaci nam panienka to, co się nam należy, i fora ze dwora! Nie chcę panienki oglądać w moim parku! Wałek w jej ręce dygotał, a ona sama, potykając się, szła wciąż do tyłu. - W pani parku? Tak pani powiedziała? - rzekła cicho Mary, zbliżając się ku niej szybkim krokiem. -Tak, w moim! Och, Walenty, zrób coś, proszę cię! Ja nie chcę, żeby ona się tak do mnie uśmiechała! Och! Pozwól mi odejść! Coś mnie chwyciło i trzyma! Nie mogę się ruszyć z miejsca! Jestem jak przykuta! Co to? Co się dzieje? Kiedy to mówiła, czyjeś ramię objęło ją wpół i para mocnych dłoni chwyciła za przegub ręki. Stała za nią potężna, silna postać uśmiechniętego tryumfalnie mężczyzny. Ów ktoś miał na czole opaskę ozdobioną piórami, z jednego ramienia zwisał mu łuk i strzały, a przez drugie przerzucona była pasiasta derka. - No, nareszcie! Nareszcie znalazłem żonę! - zawołał, mocno przyciskając do siebie miotającą się rozpaczliwie zdobycz. - Puść mnie, ty dzikusie! - wołała pani Kosowa. - Puścić cię? O, nie! To, co złowiłem, jest moje! Zabieram cię z sobą do lasu, do mojego wigwamu! - Ja nie chcę! Nie pójdę! Och, Walenty! Niech on mnie puści! Uwolnij mnie! - Ja się nie odważę, Petronelo! On jest o wiele silniejszy ode mnie! Zresztą w życiu wszystko się kończy. Musimy się rozstać, Petronelo! - Mam cię puścić? - wołał Indianin. - O, nic z tego! Będziesz moją niewolnicą! Zobaczysz zaraz, co zrobię! To mówiąc, Indianin z wesołą miną owiązał jej głowę sznurem żółtych paciorków i w kok zatknął pióro. - Dla ciebie to wielki zaszczyt! Teraz jesteś Indianką! - Nieprawda! Nie jestem! Ja nie chcę! Ratunku! Pomocy! Walenty!

- Chciałaś mieć koronę ze złota, no i masz ją, moja droga! - Będziesz się kąpała w strumieniu i warzyła jadło przy ogniu - powiedział Indianin. Cały wielki las będziesz miała za mieszkanie, a niebo za dach! - To większe niż największy pałac - powiedział pan Kos, patrząc na nią rozpromienionym wzrokiem. - Nie trudź się, szkoda sił - powiedział Indianin, gdy pani Kosowa starała mu się wyrwać z rąk. - Dobra Indianka słucha swego władcy, a co dopiero królowa! - Królowa? - zawołała pani Kosowa miotając się rozpaczliwie. - Nie wiesz, że jestem królem lasu? - Petronelo! Czy to nie wspaniałe? Przecież tego chciałaś! - Nie, nie chciałam! Chciałam... ale... nie tak... - Są różne sposoby, żeby stać się królową - powiedziała Mary Poppins z naciskiem. Pani Kosowa spojrzała na nią wściekle. - A, to twoja sprawka, ty wilku w owczej skórze! Wszystko tu szło jak się patrzy, dopókiś ty się nie zjawiła! Och, Walenty, czemu ją do nas wpuściłeś? I zapłakała gorzkimi łzami. - Jak się patrzy dla ciebie, ale dla nikogo więcej - powiedziała Mary. - Wilk? Chciałaś powiedzieć jagnię, Petronelo. Wcale jej nie wpuściłem - przyszła sama. Tak jakbym t a k i e g o wilka mógł nie wpuścić do domu. Pan Kos roześmiał się z własnego żarciku. - Ratuj mnie, Walenty! Uwolnij mnie, a ja już ci pożyczę te trzy pensy! A chłopcy, przyrzekam ci, dostaną po kawałku placka co drugi piątek! Pani Kosowa, mówiąc to, błagalnie wyciągnęła przed siebie swe guzowate ramiona. - Co? - krzyknęła, przenosząc wzrok z jednego na drugie. - Nikt mnie nie chce? Grupka zebranych milczała. Pan Kos spojrzał na swoich trzech synków, a potem na Mary Poppins. Wszyscy przecząco potrząsnęli głowami. Cuk-rru! Cuk-rru! Nikt cię, nikt cię nie chce tu! - gruchały turkawki przelatując obok. - I co ja teraz pocznę? - łkała pani Kosowa. - Ja cię chcę! M n i e jesteś potrzebna, Petronelo! - zawołał Indianin. - Jesteś mi potrzebna, żeby mi gotować strawę! Zamiatać wigwam! Szyć mokasyny! Robić strzały! Nabijać fajkę! A co drugi poniedziałek siądziesz sobie, Petronelo, o księżycu przed namiotem i dostaniesz potrawkę z węża i żołędzi w sosie z wilczych jagódek. - Co? Z węża? Przy księżycu? Ja jadam tylko baranie kotlety! Ratunku! Pomocy! Bandyci! Pogotowie! Pali się! Jej głos stał się przeraźliwym wyciem, gdy Indianin przerzucił ją sobie przez ramię i ruszył w stronę lasu. Odchodząc spojrzał na trzech chłopczyków. - Puścili mnie wolno - powiedział - to niech mają nagrodę! I uśmiechnąwszy się serdecznie do pana Kosa, poniósł miotającą się bezsilnie panią Kosową w głąb lasu. - Policja! Policja! - słychać było rozpaczliwe krzyki, gdy pani Kosowa wraz z Indianinem i wałkiem do ciasta zniknęli im z oczu. Pan Kos westchnął z ulgą. - No, w każdym razie nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło. Mam nadzieję, że Petronela jakoś się oswoi i będzie się dobrze czuła w roli królowej. Mary, całkiem nieźle zapłaciłaś mi za rączkę od wózka. Do końca życia będę ci dłużny! - Nic mi nie jesteś dłużny, kuzynku Walenty. I niczego od ciebie nie chcę, z wyjątkiem

jednej rzeczy - dodała surowo - żebyś na przyszłość był mniej lekkomyślny. - Masz na myśli, żebym nie wpadł z deszczu pod rynnę! O, ja już nigdy więcej się nie ożenię, Mary! Kto raz się sparzył, ten na zimne dmucha. Chłopcy jakoś sami sobie dadzą radę. - A może, panie Walenty - powiedziała pani Sikorka z wdzięcznym uśmiechem - pozwoli pan, że ja zadbam o pana miłą trójkę? Opiorę ich i obszyję. To nie będzie takie kłopotliwe. - Co za świetny pomysł! - zawołał pan Kos. - Wszystko dobre, co się dobrze kończy, Mary! A ja w zamian za to, droga pani Sikorko, wybuduję pani śliczny domek! Straciłem grosik, a znalazłem setkę. Spójrzcie, jak pięknie, czerwono zachodzi słońce. Po słocie przychodzi pogoda. Moi mili, kochani, zobaczycie, jacy będziemy szczęśliwi! Zabiorę się zaraz do wesołego miasteczka. I raźnym krokiem pomaszerował naprzód, a za nim uczestnicy niedoszłej uczty weselnej. - A co będzie z przyjęciem? - biegnąc za panem Kosem zapytał Michaś. - O Boże! Całkiem zapomniałem. Masz tutaj, chłopcze, owoce, ciasto, kiełbaski i pączki. Wziął wszystkiego po trochu i dał Michasiowi. Mary Poppins patrzyła na to z wyraźnym niezadowoleniem. - Nie, Michasiu! Ani kawałka więcej. Nie starczy ci miejsca na kolację. - Wszystko dobre, co w miarę, mój kawalerze - powiedział pan Kos z uśmiechem na widok znikających w szybkim tempie przysmaków. - Chodźcie już, chodźcie! Pora wracać do domu - rzekła Mary. - Tak mi się nie chce iść z mego parku! Strasznie chciałabym tu zostać! Maleńki park Janeczki jaśniał prześlicznie w zachodzącym słońcu. - Zawsze tu zostaniesz, kochanie - powiedział pan Kos. - Jak długo będziesz pamiętać ten park, tak długo będziesz mogła tu wracać. A chyba nie powiesz mi, że nie potrafisz być w dwóch miejscach naraz. Taka mądra dziewczynka, która umie robić parki i ludzi, z pewnością to potrafi - powiedział z uśmiechem. Mary Poppins wyszła spod jaskra i spojrzała w stronę domu. - Pożegnaj się grzecznie, Janeczko - powiedziała i popchnęła wózek, który potoczył się po dróżce. - Do widzenia panu - rzekła Janeczka cichutko. Po czym wspięła się na paluszki i objęła serdecznie pana Kosa. - Ach, jak to miło! Co za radość! - zawołał pan Kos nadstawiając policzek. - Ale dzielmy się wszystkim, cośmy dostali! - dodał, całując z kolei panią Sikorkę akurat w jej dołeczek na policzku. - Nie mów hop, Walenty, póki nie przeskoczysz! - ostrzegła go Mary. - Pamiętaj! - O, tym razem nie będę już lekkomyślny, moja droga! Może co najwyżej zatańczę małego walczyka z panią Sikorką i to wszystko. Bądź spokojna! Mary z niedowierzaniem pociągnęła nosem, ale pan Kos tego nie zauważył. Chwycił panią Sikorkę wpół i zapytał: - Czy pani pozwoli? - I my chcemy też! My też! -wołali Enczyk, Penczyk i Brzęczyk, idąc za przykładem ojca. I wszyscy, śmiejąc się i skacząc dokoła stołu, raczyli się ciastem, winem i owocami. A pani Sikorka uśmiechała się i na policzkach robiły jej się figlarne dołeczki. Entliczek i Pentliczek na jej rękach gaworzyli wesoło. - Świat należy do wesołych! - wołał pan Kos, kręcąc się wkoło pani Sikorki. Taki był wesół i szczęśliwy, że zdawało się, że całkiem zapomniał o swoich gościach.

- Hura! Świat się kręci! - krzyczeli synkowie pana Kosa. I doprawdy cały świat zdawał się wirować w kółko z radości, a maleńki park Janeczki kręcił się jak karuzela dokoła jaskra, który był tam, jak wiemy, rozłożystym drzewem. Miarowo i jednostajnie obracał się w kółko, a wraz z nim wszystko wirowało i śpiewało. Sprzedawca lodów również śpiewał jadąc ścieżką na swym trójkołowym wózku. W ręku trzymał kiść czerwonych czereśni, które w pędzie rzucił na stół. - Na szczęście! - zawołał i odjechał. - Dzieci, idziemy! - powiedziała Mary, zgarniając swą małą gromadkę jak kura pisklęta. - Dlaczego tak się oglądacie za siebie? - Patrzę na weselne przyjęcie - odpowiedział Michaś z ustami pełnymi czereśni. Smutno mu się zrobiło na duszy, gdy coraz bardziej oddalali się od wspaniale zastawionego stołu, który uginał się od najrozmaitszych przysmaków. - Chciałabym jeszcze raz popatrzeć na mój ogródek, Mary - rzekła Janeczka odwracając głowę. - Leziecie jak te dwa raki. Przestańcie się oglądać i idźcie naprzód. Słońce oślepiło ich na chwilę, gdy spojrzeli przed siebie. I wszystko, co stało się między drugą a piątą, zdawało się być jedną wirującą karuzelą. Tik-tak! Tik- tak! - tykały wszystkie zegary. Diri-dori! Diri-dori! - biły dzwony na wieżach kościelnych. Wreszcie wirujący świat zwolnił tempo, zrobiło się cicho i dzieci zaczęły mrugać oczami, jakby obudzone ze snu. Czy trwało to sekundy, minuty czy godziny, zanim przeszli wyłożoną kamykami ścieżkę? Kwiatki koniczyny mieli teraz pod stopami, a nie, jak to było przedtem, nad sobą, trawy Dzikiej Gęstwiny sięgały im do kolan. Trzmiel przeleciał im nad głowami i nie był większy, jak im się zdawało, niż zwykle. A muszka siedząca na leśnym dzwonku była wielkości muszki. Jeśli zaś chodzi o mrówkę, to ta skryła się pod źdźbłem trawy, wobec czego była niewidoczna. Ogromny park rozpościerał się wokół nich zupełnie taki sam jak zawsze. Sprzedawca lodów, który wciąż wyśpiewywał swą piosenkę: Przyszła wiosna, wiosenka, Zieleni się sitowie... wyjeżdżał na swoim trójkołowym wózku z Dzikiej Gęstwiny. A dozorca ze świeżo splecionym wianuszkiem stokrotek wokół szyi szedł im naprzeciw. Dzieci spojrzały w dół. U stóp miały maleńki park obrzeżony jakby wysokim żywopłotem z chwastów. Uśmiechnęły się do siebie i przyklękły. Drobne trawki były teraz w cieniu. Długie rabaty stokrotek i dzwonków czerniły się po obu stronach ścieżki. Maleńkie kwiatki w ogródku Janeczki chyliły się na swych łodyżkach, a ławeczki nad stawem i przy huśtawce stały puste. - Wszystko zjedli i nie zostawili nawet okruszyny z całego przyjęcia, spójrz! - szepnął Michaś. - Puste talerze! - I nie ma ani śladu nikogo. Chyba wszyscy poszli już spać. Janeczka westchnęła. Tak bardzo chciałaby znowu zobaczyć pana Kosa i przekonać się, czy naprawdę sięga mu do łokcia. - Dobrze takim, co poszli spać... Bez różnicy, co za jedni... - odezwał się dozorca i schylił się nad dziećmi, przypatrując się dziełu Janeczki. - Nie wolno zakładać parków w parku - powiedział. Po czym, jak gdyby zauważył zamyślone twarze obojga dzieci, dodał: Tacyście czymś zajęci... Czego szukacie? Janeczka spojrzała na niego nieobecnym wzrokiem. - Kuzyna Mary - szepnęła, rozglądając się po małym ogródku. Dozorca zdębiał.

- Kuzyna? - wydobył z siebie wreszcie. - Tutaj? W tych chwastach! A może mi powiesz, że to robaczek albo chrząszcz? - Ja panu zaraz tak powiem, że się pan nie pozbiera - rozległ się gniewny głos tuż obok. Mary Poppins patrzyła nań lodowato. - Czy dobrze usłyszałam, że pan mnie uważa za owada? - No... nie, panienko - bąkał dozorca. - Ale jeśli panienki kuzynek spaceruje tu gdzieś w trawie, no to czym on może być, jak nie robaczkiem? - Ach tak? A jeśli on jest robaczkiem, to w takim razie czym ja jestem? Patrzył na nią zmieszany i nie mógł wydobyć z siebie ani słowa. - Hm... - wybąkał wreszcie - a może ja rozum straciłem? - Możliwe - odparła i pogardliwie pociągnęła nosem. - Tak czy siak, nie rozumiem, jak to możliwe, żeby kuzynek pani siedział pod jaskrem. - Mogę mieć kuzynów wszędzie, to nie pańska sprawa. - Nie, nie może panienka! - zawołał. - Taka rzecz nie może się zdarzyć. Chyba - dodał drwiąco - że panienka jest spokrewniona z Jasiem z Księżyca. - To właśnie mój wujaszek - odpowiedziała Mary ze spokojem, kierując wózek na ścieżkę wiodącą z Dzikiej Gęstwiny. Dozorca otworzył usta ze zdumienia. - Cha-cha! Panienka stroi sobie ze mnie żarty. Ale uwierzyć, to ja w to nie uwierzę. - Nikt pana o to nie pyta - odrzekła Mary Poppins. - Chodź, Janeczko! Chodź, Michasiu! Tylko prędzej! Nad Dziką Gęstwiną zapadła noc. Stłoczone ciasno chwasty wyglądały jak nieprzebyty bór. Światło nie docierało poprzez łodygi, w gąszczu ciemno było jak w dżungli. Rzuciwszy ostatnie spojrzenie za siebie, dzieci odwróciły się z żalem i pobiegły za wózkiem. - Mary! Oni wszyscy poszli spać - powiedział z westchnieniem Michaś. - Na talerzach nic nie zostało... - Idziemy do domu. Wszędzie dobrze, a w domu najlepiej. Ale co to za „oni”, może mi powiesz? - Myślałem o tym twoim zabawnym, małym kuzynku i o jego rodzinie. Mary Poppins gwałtownym gestem zatrzymała wózek i spojrzała na niego ze spokojem, który był gorszy od gniewu. - Powiedziałeś „zabawnym”? - spytała. - A co było w nim zabawnego, może zechcesz mi powiedzieć? - No, po pierwsze, ten twój kuzyn był najpierw nie większy od małego robaczka, a potem się wyciągnął i był taki duży jak każdy cz-cz-czło-wiek... Zadrżał, gdy spojrzał na nią. - I znowu o tych robaczkach! A dlaczego nie o konikach polnych? A może byś tak spróbował o liszkach? Coś podobnego! Może chcesz mi powiedzieć, że mój kuzyn jest zrobiony z gumy? - N... no... nie, nie z gumy, tylko z plasteliny - powiedział wreszcie to, co myślał. Mary Poppins wyprostowała się jak struna. I teraz wyglądało, jakby to ona się wyciągnęła, ponieważ jej gniew zdawał się czynić ją dwa razy wyższą, niż była w rzeczywistości. - No dobrze - odezwała się głosem, który powiedział mu wyraźnie, że nigdy w życiu nie była tak zgorszona - gdyby mnie ktoś uprzedził, że... Ale Michaś nie dał jej dokończyć: - Mary, proszę! Nie gniewaj się, moja kochana! Bardzo cię proszę! Tak ci jest ładnie w tym kapeluszu z tulipanem! Nie myślałem nic złego, kiedy powiedziałem „zabawny”, to znaczy... nie żeby się... z niego... śmiać, tylko że był taki pocieszny... i miły... I już nie powiem ani słowa... Przyrzekam ci, Mary... Mary pociągnęła nosem i powiedziała:

- Milczenie jest złotem. Michaś kątem oka spojrzał na Janeczkę. - Ale przecież to było naprawdę? - szepnął. - Przecież poszliśmy do Dzikiej Gęstwiny i byliśmy na przyjęciu? Wiem na pewno, że to było naprawdę, bo nie jestem głodny. Zjadłbym najwyżej na kolację jedno jajko na twardo i kawałek chleba z masłem. No i do tego leguminę z ryżu, ze dwa pomidory i może szklankę mleka. - Och, tak, to była prawda - i Janeczka westchnęła z radości, gdy rozejrzała się po ogromnym, tak dobrze jej znanym parku. W tym parku, wiedziała o tym dobrze, był jeszcze inny park. A może... - Jak ci się zdaje, Mary - powiedziała z wahaniem. - Jak ci się zdaje, czy wszystko na świecie jest wewnątrz czegoś innego? Mój mały park jest wewnątrz dużego, a ten duży wewnątrz jeszcze większego? I tak ciągle i ciągle? Zatoczyła krąg ramieniem, jakby chcąc nim objąć całe niebo. - I komuś, kto jest strasznie stąd daleko, może my wydajemy się tacy malutcy jak mrówki? - Mrówki i robaczki! Koniki polne! Liszki! I co jeszcze? Nie wiem jak ty, moja droga, ale ja dla nikogo nie jestem mrówką. To sobie zapamiętaj! - powiedziała Mary i, oburzona do żywego, pociągnęła nosem. - No, ma się rozumieć - rozległ się wesoły głos pana Banksa, który, wracając do domu, dogonił małą gromadkę. - Ty raczej przypominasz świetlika, Mary, który świeci i wskazuje nam drogę do domu. Czekał na zachwycony sobą uśmieszek, który lada chwila ukaże się na jej twarzy. - Weź ode mnie gazetę, a ja będę popychał wózek. Taka mała gimnastyka dobrze mi zrobi. Mam wrażenie, że się trochę zaziębiłem. Bliźnięta i Amelka aż zapiały z radości, gdy pan Banks popchnął przed siebie wózek, który potoczył się alejką. - Ach - zauważył - jaka śliczna, nowa rączka! Ten twój kuzyn to dobry majster. Ileś mu zapłaciła za robotę? - Ja wiem - pochwalił się Michaś. — Mary oddała panią Kosową Indianinowi. - Apsik! Nie dosłyszałem, coś ty powiedział. Co się stało z jakąś sową? Pan Banks z hałasem wytarł nos. - Nie, nie! Ona oddała panią Kosową... To znaczy... Chciałem powiedzieć... - ciągnął Michaś, ale nie dokończył zdania, ponieważ Mary spojrzała na niego, a on pomyślał sobie, że lepiej będzie nie poruszać tego tematu. - To nic nie będzie kosztowało, proszę pana - powiedziała Mary grzecznie. - Mój kuzyn zrobił to bezinteresownie. - To szalenie uprzejmie z jego strony, Mary! - Nagle przerwał. - Niechże pan uważa, jak pan chodzi, panie dozorco! Widzę, że pan nie przestrzega przepisów. O mało nie rozbił pan wózka. Dozorca bowiem, pędząc za nimi, wpadł na małą gromadkę i o mały włos wszystkich nie przewrócił. - Bardzo przepraszam - powiedział zdyszany - przepraszam pana, ale ja ją gonię. Wyciągnął do Mary rękę, z której zwisał wianuszek ze stokrotek. - A co się stało, Mary? Coś ty takiego zrobiła? Czy popełniłaś coś wbrew przepisom? - Ona w ogóle nie stosuje się do żadnych przepisów, proszę pana. Nie powinno tak być, ale tak jest! - powiedział dozorca i zwrócił się do Mary: - Panienka powiedziała, że może mieć kuzyna wszędzie! To prawda, bo on siedzi sobie pod dmuchawcem. Słyszałem na własne uszy, jak śpiewał i śmiał się - jakby na jakiej zabawie. O, proszę! - zawołał wkładając jej na głowę wianuszek ze stokrotek. - Uplotłem go dla mojej mamy, ale pomyślałem sobie, że on się panience należy.

- I słusznie - powiedziała Mary ze spokojem, prostując wianuszek. Dozorca popatrzył na nią przez chwilę. Po czym zawrócił z westchnieniem. - Nigdy mi się to w głowie nie pomieści - mruczał odchodząc. Pan Banks spojrzał za nim osłupiały. - Ktoś siedział pod dmuchawcem? Na zabawie? Co on miał na myśli? Doprawdy odnoszę czasem wrażenie, że ten człowiek jest trochę pomylony. Ktoś się śmiał i śpiewał pod dmuchawcem? Czyś ty kiedy słyszała coś podobnego, Mary? - Nigdy - wdzięcznie potrząsnąwszy głową powiedziała z powagą. A kiedy uczyniła ten gest, z ronda jej kapelusza opadł żółty płatek jaskra. Dzieci patrzyły, jak płatek opadał w dół, i uśmiechnęły się do siebie. - Na twoim kapeluszu też jest jeden, Michasiu - rzekła Janeczka. - Tak? - powiedział i westchnął uszczęśliwiony. - Schyl się, Janeczko, to zobaczę, czy na twoim jest także... Na kapeluszu Janeczki również żółcił się płatek jaskra. - A widzisz? Janeczka skinęła głową. Ale zrobiła to ostrożnie, żeby go nie uronić. Uwieńczona złotem jaskrowego drzewa, szła do domu pod gałęźmi klonu. Słońce zaszło. Wkoło panowała cisza. - Jestem w dwóch miejscach jednocześnie - szepnęła. - Tak jak powiedział pan Kos. I pomyślała o małym skrawku ziemi pośród gęstwiny chwastów. Na tym miejscu znowu wyrosną stokrotki, koniczyna zakryje maleńkie trawki, maciupeńki, tekturowy stół i huśtawkę... Wszystko pokryje las. A jednak wiedziała, że mimo to kiedyś w przyszłości odnajdzie to miejsce znów równie śliczne, wesołe i czyściutkie, jak dzisiaj. Wystarczy, że je sobie przypomni, a znajdzie się tam znowu. Kiedy tylko zechce, będzie mogła tam wrócić - tak przecież powiedział pan Kos - będzie mogła stanąć na skraju jasnej plamy, której jasność nigdy nie zblaknie.

Rozdział szósty

ŚWIĘTO CIENI - Mary! - wołał Michaś. - Zaczekaj na nas! - Czekaaj! Cz-e-k-a-a-j! - odpowiedział echem zawodzący wiatr. Zapadał mroczny i wietrzny wieczór jesienny. Po niebie płynęły chmury. A we wszystkich domach przy ulicy Czereśniowej falowały w oknach firanki: p-paa! p-paa! Park chwiał się jak statek wśród burzy. W powietrzu unosiły się liście i rzucone na ziemię papiery. Drzewa z jękiem wymachiwały konarami, a fontanna biła nierówną strugą. Ławki chwiały się, huśtawki skrzypiały. Wody stawu marszczyły się, tworząc na powierzchni białą pianę. W całym parku, rozchwianym i drżącym na wietrze, nie było jednego spokojnego miejsca. Pośród tego wszystkiego kroczyła Mary Poppins, której włosy były gładko zaczesane, jakby wcale nie było wiatru. Granatowy żakiet ze srebrnymi guzikami nie marszczył się ani trochę, a tulipan na kapeluszu siedział tak pewnie i mocno, jakby był wykuty z marmuru. Daleko za nią pędziły dzieci brodząc po kostki w opadłych liściach. Zatrzymały się przy kiosku ze słodyczami, by kupić orzeszków i karmelków, a teraz próbowały dopędzić Mary. - Mary, zaczekaj na nas!

Mary szła aleją popychając przed sobą wózek. Bliźnięta i Amelka tuliły się do siebie w obawie, by wiatr nie wywiał ich z wózka. Nasunięte na czoło czapeczki miały przekrzywione, a wiatr wymachiwał kocykiem niby chorągiewką. - Och! - pisnęły dzieci jak przerażone myszki, gdy nagły podmuch wiatru porwał kocyk i uniósł w powietrze. Dróżką nadchodził ktoś miotany wichurą na wszystkie strony niby porzucona gazeta. - Na Boga! - rozległ się znajomy, cienki głos. - Coś spadło mi prosto na kapelusz! Nie widzę drogi przed sobą. Była to panna Skowronek odbywająca wieczorną przechadzkę. Jej dwa pieski biegły przed nią, a za nią szedł profesor, mocując się z wiatrem, który postawił mu sztorcem wszystkie włosy. - Czy to pani, panno Mary? - wołała panna Skowronek uwalniając się od kocyka i rzucając go na wózek. - Co za okropna pogoda! Jaki straszny wiatr! Dziwię się, że pani nie porwał! Mary Poppins zrobiła zdziwione oczy i z wyższością pociągnęła nosem. Jeżeli wiatr kogokolwiek uniesie, to na pewno nie ją - pomyślała. - Co to znaczy: okropna pogoda? - powiedział admirał Bum, który szedł tuż za nimi. Jego jamnik Petroniusz biegł za nim, otulony w czapraczek, żeby nie nabawił się kataru. Wspaniała pogoda, łaskawa pani, dla kogoś, kto lubi życie na morzu! Szesnastu marynarzy żegluje na statku... Ho, hoy ho! I piją rum! Niech się pani wybierze w podróż morską, pani Lucyndo! - Ach, nie mogłabym siedzieć na statku w taką pogodę! - Sama myśl o tym przerażała pannę Skowronek. - Ani pić rumu, drogi admirale. Niech mnie pan weźmie pod rękę, profesorze. Ach, ach! Co za los! Wiatr zerwał mi szal! O Boże, a teraz jeszcze mi pieski gdzieś pouciekały! - Może wiatr je porwał - profesor spojrzał na drzewo wypatrując Dudusia i Anastazego. Po czym zaczął rozglądać się krótkowzrocznymi oczyma po alei. - O, widzę je! - mruknął. - Ale jakoś dziwnie wyglądają, mają tylko po dwie nogi. - Dwie nogi! - odparła z wyrzutem panna Skowronek. -Jaki pan jest roztargniony, profesorze. To nie są moje najdroższe, ukochane pieski, ale po prostu Janeczka i Michaś. Admirał wydobył lunetę, którą przyłożył do oka. - Hej! ho! Marynarze! - ryknął w kierunku dzieci. - Patrz! - krzyknął Michaś biegnąc. - Podniosłem rękę, żeby przytrzymać kapelusz, i wiatr przywiał mi liść! - I mnie też! W tej samej chwili - zawołała Janeczka. Dzieci stały, roześmiane i zarumienione od wiatru, przyciskając paczuszki ze słodyczami do piersi, a każde prócz tego trzymało w ręku gwiaździsty liść klonu. - Dziękuję - powiedziała sucho Mary. I wyjąwszy dzieciom z rąk liście, przyjrzała im się dokładnie i schowała je do kieszeni. - Ten, co złapie listek z drzewa, niech nowiny się spodziewa - głos panny Skowronek przemógł zawodzenie wiatru. - No, ale to tylko taka pogaduszka starych bab. A, jesteście nareszcie, kochane pieski! Niech mi pan poda ramię, profesorze. Musimy się spieszyć do domu. Zapędziła pieski naprzód, a wiatr rozwiewał jej suknię na wszystkie strony. - Czy to była jakaś nowina, Mary? - spytał z przejęciem Michaś. - Być może - odparła Mary Poppins unosząc nos do nieba. - Ale przecież to myśmy je złapali! - dopominała się Janeczka. - Jeden złapał, a drugi wziął - odparła Mary z przerażającym spokojem.

- Czy pokażesz je nam, jak wrócimy do domu? - Michaś starał się przekrzyczeć wiatr. - Do domu żeglarz wraca z dalekich mórz! - Admirał kłaniając się, szarmancko zdjął kapelusz. - Do zobaczenia, załogo! Do zobaczenia, panno Mary! Podnieś kotwicę, Petroniuszu! „Tak jest, panie admirale!” - zdawał się mówić jamnik pędząc za swoim panem. Michaś grzebał w swojej paczuszce. - Mary, dlaczego nie zaczekałaś? Chciałem ci dać karmelek. - Czas nie czeka na człowieka - odparła sucho Mary. Michaś chciał już zapytać, co karmelki mają wspólnego z czasem i człowiekiem, kiedy dostrzegł jej karcący wzrok. - Wyglądacie jak strachy na wróble! Popatrzcie tylko na swoje włosy! Chodź, słodkie do słodkiego - dodała zarozumiale, biorąc lepki karmelek i ostrożnie kładąc go do ust. - To nie nasza wina, to wiatr! - powiedział Michaś odgarniając sobie włosy z oczu. - No, im prędzej doprowadzicie się do porządku, tym dla was lepiej! - powiedziała i popchnęła zamaszyście wózek naprzód. - Uwaga! Uwaga! A to co takiego? - rozległ się głos protestu i nagle w ciemności ukazała się postać przytrzymująca targany wiatrem krawat i czapkę. - Proszę trzymać się przepisów! Proszę chodzić uważnie! Nie wolno najeżdżać na dozorcę parku! Mary Poppins spojrzała na niego wyniośle. - Owszem - odparła - jeżeli nie wchodzi w drogę. Panu nie wolno tu stać. - W parku wolno mi stać wszędzie, gdzie mi się tylko podoba! Tak mówi regulamin! dozorca wytrzeszczył w ciemności oczy, wpatrując się w Mary. - Karmelki i orzeszki? Aj-aj! To chyba dziś Święto Cieni! Trzeba mi się było tego domyślić - głos mu zadrżał. - Taki wiatr nie dmucha bez powodu. Oo! - zatrząsł się cały. - Aż mnie strach obleciał. W taki wieczór lepiej siedzieć w domu. - A dlaczego? - spytała Janeczka podając mu orzeszek. - Co takiego dzieje się w Święto Cieni? Oczy dozorcy zrobiły się wielkie jak spodeczki. Z niepokojem obejrzał się za siebie i nachylił ku dzieciom. - Różne stwory - wyjaśnił zduszonym szeptem - wychodzą dziś i spacerują po nocy. Sam dobrze nie wiem, co to jest, bo nigdy ich nie widziałem, może to duchy, a może zjawy... Tak czy owak to cienie. Hej, a co to? - wskazał przed siebie laską. - Patrzcie! Tam jest już jeden, taki biały pośród drzew. Między gałęziami zabłysło coś, co czerń drzew zamieniło w srebro. Wiatr rozpędził chmury i na niebie ukazała się wielka, błyszcząca kula. - To przecież księżyc! - Janeczka i Michaś roześmieli się. - Czy pan go nie poznaje? - Aha - dozorca pokiwał głową - wygląda jak księżyc. I może to nawet jest księżyc, ale może i nie. W Święto Cieni nigdy nic nie wiadomo. Postawił kołnierz kurtki i oddalił się szybko, nie mając odwagi spojrzeć za siebie. - Oczywiście, że to księżyc - powtórzył stanowczo Michaś. - Przecież widać księżycowe światło na trawie. Janeczka spojrzała uważnie na jaśniejący obraz, który roztoczył się przed ich oczyma. - Krzaki tańczą na wietrze. Spójrz, teraz jeden idzie do nas, taki mały krzaczek, a dwa większe za nim. Och, Mary, a może to są duchy? - Janeczka chwyciła Mary Poppins za połę jej granatowego płaszcza. - Podchodzą coraz bliżej. Mary, jestem pewna, że to zjawy! - Nie chcę ich widzieć! Nie chcę! - zawołał Michaś, chwyciwszy za koniec papuziej parasolki, jakby to była kotwica. - Zjawy! Także coś! - zawołał mały krzaczek. - Rozmaicie już mnie nazywano; Karol Wielki mówił, że wyglądam jak wróżka, a królowa Elżbieta nazywała mnie chochlikiem, ale

nikt jeszcze mi nie powiedział, że jestem zjawą. Choć, prawdę mówiąc - krzaczek zachichotał piskliwie - nieraz tak wyglądam. Skradając się podeszła do dzieci chuda para nóżek, a spoza kosmyczków włosów wyjrzała twarzyczka pomarszczona jak stare jabłko. Michaś odetchnął z ulgą. - Przecież to Bajkosia - powiedział wypuszczając z ręki papuzią parasolkę. - Bajkosia z Anią i Franią - dodała Janeczka uradowana, wskazując palcem na dwa większe krzaki. - Dobry wieczór - rozległy się posępne głosy i dwie olbrzymie córki Bajkosi zrównały się ze swoją maleńką matką. - Więc znowu się spotykamy, jak powiedział święty Jerzy do smoka. Właśnie akurat odpowiedni wieczór na... - Bajkosia zerknęła na Mary i uśmiechnęła się znacząco. - Na różne rzeczy - dokończyła. - Dostaliście chyba wiadomość? - Dziękuję pani bardzo, Bajkosiu. Otrzymałam wiadomość. - Jaką wiadomość? - dopytywał się Michaś. - Czy to było na liściu? Bajkosia pochyliła głowę, a jej płaszcz cały utkany ze srebrnych pieniążków zalśnił w świetle księżyca. - Ach! - szepnęła tajemniczo. - Tyle jest różnych sposobów porozumiewania się. Ty patrzysz na mnie, a ja patrzę na ciebie i nagle coś się między nami zaczyna dziać. Król Jan dawał mi znak, po prostu przymrużając jedno oko. A kiedyś, może z pięćset lat temu, Babcia Gąska wręczyła mi piórko. I wiedziałam od razu, co to znaczy: proszę przyjść na obiad, będzie pieczona kaczka. - To musiała być doprawdy delicja. Ale przepraszam bardzo, Bajkosiu, musimy już iść do domu. To nie jest wieczór na pogawędkę, sama pani chyba rozumie - Mary Poppins spojrzała na nią wymownie. - Oczywiście, Mary! Kto wcześnie się kładzie i rano wstaje, temu... Zaraz, kto mi to powiedział? Już zapomniałam! - Zobaczymy się później - powiedziały Ania i Frania i skinęły ręką Janeczce i Michasiowi. - Później? - spytała Janeczka. - Ale my przecież idziemy już spać. - Ach, wy dwie głupkowate żyrafy! Nie możecie nigdy otworzyć ust, żeby nie palnąć głupstwa! One miały na myśli, moi drodzy - powiedziała Bajkosia - że zobaczą się z wami później w tym roku. Może w listopadzie, a może po Bożym Narodzeniu. Chyba - uśmiechnęła się - chyba że okażecie się bardzo mądrzy. Tymczasem dobranoc! Uniosła w górę swe drobne, pomarszczone rączki, a Janeczka z Michasiem przyskoczyli do niej. - Ostrożnie! Ostrożnie! - krzyknęła Bajkosia.- Nastąpiliście na mój cień! - Ach, przepraszamy! - Janeczka i Michaś raptownie się cofnęli. - Doprawdy, co też wy wyprawiacie! - Bajkosia przyłożyła rękę do serca. - Teraz oboje stoicie mu na głowie, biedactwo będzie w rozpaczy! Dzieci spojrzały na nią zdumione, a potem przeniosły wzrok na małą ciemną plamę widniejącą na trawie. - Jak to? Przecież cienie nic nie czują - powiedziała Janeczka. - Nie czują? Co ty pleciesz? - zawołała Bajkosia. - Są o wiele czulsze od ciebie. Słuchajcie mnie, dzieci, dbajcie o wasze cienie, bo inaczej cienie przestaną dbać o was. A chyba nie chciałybyście zbudzić się któregoś dnia i przekonać się, że wasze cienie uciekły. Bo czym jest człowiek bez swojego cienia? Po prostu niczym. - Wcale bym tego nie chciał - rzekł Michaś patrząc na swój cień chwiejący się na wietrze. Dopiero teraz zrozumiał, jak bardzo go lubił. - No właśnie! - parsknęła Bajkosia. - Ach, mój najdroższy cieniu - powiedziała z prze-

jęciem - dużo rzeczy przeżyliśmy razem, prawda? I nigdy nic cię nie zabolało, dopóki tych dwoje nie stanęło ci na głowie. No dobrze, dobrze, nie patrzcie tak ponuro! - powiedziała do Janeczki i Michasia. - Ale pamiętajcie, co wam powiedziałam: trzeba o nie dbać. Hej! zawołała do córek. - Więcej życia, moje panny! - Po czym odeszła razem z Anią i Franią, schylając się raz po raz, aby przesłać dłonią całusa swemu cieniowi. - Idziemy - powiedziała ostro Mary Poppins - proszę się nie zatrzymywać. - My tylko pilnujemy naszych cieni - szepnęła Janeczka. - Nie chcemy, żeby stało im się coś złego. - Razem z waszymi cieniami - zdecydowała Mary - powinniście raz-dwa iść do łóżka. I tak się też stało. Wkrótce dzieci zjadły kolację, rozebrały się przed płonącym kominkiem i wskoczyły pod kołdry. Firanki dziecinnego pokoju falowały na wietrze, a światło nocnej lampki pełgało po suficie. „Widzę mój cień, a mój cień widzi mnie” - pomyślała Janeczka patrząc na cień swej starannie wyszczotkowanej głowy pełgający po ścianie. Kiwnęła doń przyjaźnie, a cień odpowiedział jej skinieniem równie serdecznie. - Ja i mój cień jesteśmy dwa łabędzie! - Michaś wyciągnął rękę i złożył razem palce. Równocześnie na ścianie ptak o długiej szyi otworzył i zamknął dziób. - Łabędzie! - fuknęła Mary kładąc płaszcz i kapelusz z tulipanem na brzegu polowego łóżka. - To bardziej podobne do gęsi! - po czym rozległo się skrzypnięcie. Michaś wyjrzał spod kołdry i spytał: - Dlaczego nie wieszasz płaszcza, Mary, tak jak to zwykle robisz? - Bo mi zimno w nogi! A teraz ani słowa więcej! Michaś spojrzał na Janeczkę, Janeczka zaś na Michasia. Wiedzieli, że odpowiedź jest połowiczna. Zastanawiali się, co też Mary planuje na dzisiejszy wieczór. Ale Mary nic nie chciała wyjaśnić. Była tajemnicza jak sfinks. Zegar na kominku wybił godzinę. W łóżkach było cicho, łóżka stały w ciepłym dziecinnym pokoju, a pokój dziecinny wewnątrz ciepłego domu. Na dworze wył wiatr, przez co zdawało się, że w łóżkach jest jeszcze cieplej. Dzieci oparły policzki na dłoniach i zamknęły oczy. Zegar na kominku odezwał się znów, ale żadne z dzieci tego nie słyszało. - Co to jest? - mruknęła sennie Janeczka. - Kto mnie łaskocze w nos? - To ja! - szepnął Michaś. Stał przy jej łóżku, a w ręku trzymał zwinięty liść. - Łaskoczę cię chyba z godzinę! Usłyszałem, jak zatrzasnęły się drzwi, zbudziłem się i spójrz, co znalazłem na poduszce! Na twojej leży taki sam. A łóżko Mary jest puste i nie ma jej płaszcza ani kapelusza. Janeczka chwyciła liście i podbiegła do okna. - Michaś! - wykrzyknęła. - To była wiadomość. Na jednym liściu napisane jest „Przyjdźcie”, a na drugim „Dziś wieczór”. - Ale dokąd poszła Mary? Nigdzie jej nie widać! - Michaś wyjrzał przez okno. Była cisza, wiatr ustał. Wszystkie domy zdawały się być pogrążone w głębokim śnie. Błyszczała pełnia księżyca. - Janeczko, w ogrodzie jest mnóstwo cieni, ale nie ma ani jednego człowieka! Wskazał na dwie ciemne postacie - jedną w piżamie, a drugą w nocnej koszuli. Posuwały się dróżką wiodącą od domu do furtki. Janeczka spojrzała na ściany i sufit dziecinnego pokoju. Lampka nocna świeciła jak błyszczące oko. Mimo to nigdzie nie było ani śladu cienia.

- To nasze cienie! Prędko, ubierajmy się. Musimy je złapać. Michaś pochwycił sweterek i podążył za Janeczką po schodach: wybiegli oboje na dwór. Na ulicy Czereśniowej było spokojnie i cicho, ale od strony parku napływały dźwięki muzyki i odgłosy donośnego śmiechu. Dzieci, ściskając w dłoniach zżółkłe liście, biegły w stronę bramy parkowej. Nagle coś leciutkiego, jakby śnieżynka czy piórko, spadło na ramię Michasia. A coś delikatniejszego niż powietrze musnęło policzek Janeczki. - Dotknęliśmy was! - krzyknęły dwa głosiki. A dzieci, odwróciwszy się, zobaczyły swoje własne cienie. - Ale dlaczego uciekliście? - spytała Janeczka wpatrując się w przezroczystą twarzyczkę dokładnie podobną do jej własnej. - Jesteśmy gośćmi na przyjęciu - uśmiechnął się jej cień. - Na jakim przyjęciu? - spytał Michaś. - Dziś jest Święto Cieni - odparł cień. - Tej nocy każdy z nas jest wolny. A w dodatku dziś jest wyjątkowy zbieg okoliczności. Po pierwsze, jest pełnia księżyca, a po drugie wypada w Wilię Urodzin. Ale chodźcie prędzej, nie możemy się spóźnić! Dwa malutkie cienie popędziły naprzód, a dzieci gnały co sił tuż za nimi. Muzyka z każdą chwilą brzmiała coraz donośniej, a gdy minęli kępę laurowych drzew, ujrzeli dziwne widowisko. Na trawniku pełno było cieni, a wszystkie one śmiały się, witały z sobą i podskakiwały w świetle księżyca. Dziwne było przy tym, że cienie, zamiast leżeć płasko na ziemi, stały wyprostowane. Wysokie i niskie, chude i grube tańczyły, kłaniały się sobie, pochylały się i mijały ciągle z wesołymi okrzykami i pozdrowieniami. Na jednej z huśtawek siedziała jakaś postać w hełmie i grała na harmonijce. Postać uśmiechnęła się i skinęła cieniem ręki, a Janeczka i Michaś poznali od razu, że jest to cień policjanta. - Czy macie zaproszenie? - zawołał. - Żadnym ludzkim istotom nie wolno tu wchodzić bez specjalnej przepustki! Janeczka i Michaś pokazali swoje liście. - W porządku - kiwnął głową cień policjanta. - A niechże cię! - wykrzyknął, gdy jakaś postać tuż obok zaczęła gwałtownie kichać. Czyżby to był cień Helenki? Tak - i głośno wycierał sobie przy tym nos. - Dobry wieczór - szepnęła przechodząc jakaś' inna postać - jeśli zdarza się w ogóle dobry wieczór! Posępny głos i wydłużona twarz przypomniały Janeczce sprzedawcę ryb. A wesoły cień siedzący obok z całą pewnością należał do rzeźnika. Miał nawet w ręku nóż z cienia, przepasany był fartuchem w paski i prowadził jakiegoś stwora z rogami na głowie. - Michasiu - zawołała półgłosem Janeczka. - To chyba jest Tańcząca Krowa. Ale Michaś zbyt był zajęty, by odpowiedzieć. Rozmawiał z innym kosmatym stworem, który leniwie gładził sobie wąsiki. - Moja druga część - miauknął wąsaty cień - śpi sobie na kominku. A ponieważ dzisiaj jest Święto Cieni, wziąłem zwolnienie. - Poprawił zwisający mu na szyi cień kwietnego wianuszka. - To Kot, który patrzył na Króla! - zawołała Janeczka. I wyciągnęła rękę chcąc pogładzić Kota po głowie, ale poczuła samo tylko powietrze. - Nie pozwalajcie mu zbliżać się do mnie! - wykrzyknął jakiś głos. - Mam dosyć zmarti wień nie chcę mieć jeszcze na dodatek do czynienia z kotami. Tłuściutka, ptasia postać, podskakując, minęła dzieci i z roztargnieniem skinęła im

głową. - Ach, to biedny Gil Rubinek! - odezwał się cień Kota i ziewnął cieniście. - Nie może w żaden sposób pocieszyć się po stracie swego towarzysza... - Gil Rubinek? - spytała Janeczka. - Przecież on jest tylko w wierszyku dla dzieci, ale naprawdę to go nie ma. - Nie ma? A skąd się tutaj wziąłem? - ptaszek-widmo wydawał się naprawdę zmartwiony. - Można istnieć bez cienia, ale nie można mieć cienia, jeśli się w ogóle nie istnieje, wszyscy o tym dobrze wiedzą! A jak jest z nimi? Czy oni też nie istnieją? Cień wskazał przezroczystym skrzydełkiem na grupkę zwiewnych postaci - wysokiego chłopca przykładającego do ust flet i przysadzistą postać z koroną na głowie. Obok nich stało trzech widmowych skrzypków trzymających w ręku smyczki. - To cień Króla Głąba - roześmiał się Michaś. - Wygląda zupełnie jak jego portret. - No, widzisz - zwrócił się do Janeczki Gil Rubinek. - Jeżeli to są cienie, to muszą być to c z y j e ś cienie. Nie możesz temu zaprzeczyć. - Baloniki! Baloniki, moje drogie dziatki - malutka postać kobieca z pękiem baloników powyżej głowy przeleciała nad dziećmi w powietrzu. - Proszę uważać! O mały włos nie przeleciała pani przez mój kapelusz. Głos wydawał się znajomy i dzieci spojrzały w tamtą stronę. Czy to możliwe? Ależ tak, to panna Duduś! Czy raczej cień panny Duduś. Ten sam haczykowaty nos! Te same małe oczka, szara woalka na filcowym kapeluszu i kołnierz z królików. - Nie po to przyjechałam tu z dalekich krajów, żeby mi oberwano głowę! Cień panny Duduś wygrażał pięścią w kierunku Baloniarki i wykrzykiwał gwałtownie. - Kto ciągnie mnie za woalkę? - zawołał zwracając się do dwóch małych postaci, które odskoczyły na bok z okrzykiem przerażenia. Janeczka i Michaś popatrzyli na siebie. - To nasze cienie! - szepnęli ze śmiechem. - Z drogi! Z drogi! Pan premier idzie! - cień w czapce na głowic kazał dzieciom odsunąć się na bok. - A, to wy! Nie zapominajcie o przepisach! Nie wolno nikomu wchodzić w drogę! Widmowa twarz, wąsy i cała postać wyglądały kubek w kubek jak dozorca parkowy. - Myślałam, że będzie się pan bał tutaj przyjść. Pan powiedział, że tu się schodzą duchy czy zjawy - przypomniała mu Janeczka. - O, nie, panienko, ja się nie boję. To ono, moje, że tak powiem, ciało. Ono jest bardzo nerwowe i boi się własnego cienia. Cha, cha! Proszę mi wybaczyć ten żarcik. Z drogi! Proszę się nie zatrzymywać. Proszę przestrzegać przepisów! Powietrzem przepłynął cień pana premiera kłaniając się na prawo i lewo. - Witajcie, przyjaciele! Co za cudowny wieczór! A to co takiego? - spojrzał na Janeczkę i Michasia. - Wyglądacie jakoś bardzo masywnie. - Tss! - szepnął mu do ucha cień dozorcy. - Zaproszenie... Wyjątkowa okoliczność... to znajomi tej... - A, w takim razie miło mi was powitać. Ale uważajcie przy chodzeniu. Nikt nie lubi, żeby mu następować na pięty. - Jedno z nich nastąpiło już na mnie! - odezwał się z trawy zdenerwowany głos. Michaś ostrożnie cofnął nogę, gdy cień kierownika ogrodu zoologicznego minął ich na czworakach. - No i jak? Udało się? - posypały się pytania spośród tłumu. - Wspaniale - zabrzmiała radosna odpowiedź. - Czerwone admirały. Niebieskie admirały. Nakrapiane i cętkowane. Różowe i żółte. Widmowa postać zamachała cieniem swojej siatki. Była pełna motylich cieni. - Ale wiem o jednym, którego nie złapałeś. Nie złapałeś mianowicie admirała Buma! -

Cień w trójgraniastym kapeluszu, z widmowym jamnikiem u nogi, przepychał się przez tłum. - Rzadki okaz. Największy motyl świata! Witajcie, załoga! - Hej! ho! I butelka rumu! - odpowiedziały chóralnie cienie. Cień admirała zwrócił się do dzieci. - Witajcie na pokładzie! - zawołał mrugając jednym okiem. - Więc to nie była tylko taka pogaduszka starych bab, że kto złapie listek z drzewa, niech nowiny się spodziewa, co? O, właśnie idzie! Moje uszanowanie pani! Admiralski kapelusz pochylił się przed tęgim cieniem, który właśnie nadpływał. Miał na sobie cień szerokiej spódnicy, a wokół jego głowy śmigało całe stadko drobnych bezcielesnych kształtów. - To Ptaszniczka - szepnęła Janeczka Michasiowi. - Kogo tu nazywają starą babą? Pokarm dla ptaszków! Dwa pensy torebka. Z tłumu raz po raz rozlegały się radosne okrzyki, jakimi witano nowo przybyłą. Dzieci ujrzały, jak ich własne cienie wycałowały ją w obydwa policzki. I jak gdyby dzisiaj były cieniami swoich własnych cieni, popędziły za nimi. Zebranie stawało się coraz bardziej ożywione. Cały park rozbrzmiewał śmiechem. A w domach przy ulicy Czereśniowej ludzie leżący w łóżkach nasłuchiwali i otulali się kołdrami. - Dziś jest Święto Cieni! - mówili do siebie. - Ja, oczywiście, nie wierzę w duchy, ale słychać przecież, jak krzyczą! Ludzie, którzy tak mówili, byliby pewnie bardzo zdziwieni, gdyby odważyli się wyjrzeć przez okno. Tłum gęstniał z każdą chwilą. Dzieci miały wrażenie, że cień każdego, kogo tylko znali, był na dzisiejszej zabawie. Nie były pewne, czy dostrzegły ciotkę Klementynę. Zjawiła się i znikła. Ale z całą pewnością cienie Bliźniąt przepływały pośród liści. - No i co, moi drodzy? - szepnął cień Ptaszniczki patrząc z uśmiechem na cztery młode twarzyczki - dziewczynkę z takim samym przezroczystym kształtem obok siebie i chłopczyka pod rękę z własnym sobowtórem. - Gę-gę! - rozległ się głos. - Ach, Złoty Gąsiorze, poczekaj na nas! - i widmowe dzieci zniknęły w jednej chwili. Cień Ptaszniczki zebrał fałdy spódnicy i zrobił miejsce na ławce dla Janeczki i Michasia. - Ojej! - zawołała, chcąc ich objąć. - Jesteście z pewnością z ciała! - Tak - odparła Janeczka - bo jesteśmy prawdziwi. - Z krwi i kości, włosów i paznokci - wyjaśnił uprzejmie Michaś. - Aha - kiwnął głową cień Ptaszniczki. - Pewnie macie na dziś wieczór specjalną kartę wstępu? Nie każdemu się udaje ją dostać. Ale chyba nie myślicie, że cienie nie są prawdziwe? - Jak by to powiedzieć? - próbowała jej wytłumaczyć Janeczka. - One przechodzą przez każdą rzecz. I są zrobione z niczego. Ptaszniczka potrząsnęła cieniem głowy. - Nic nie jest zrobione z niczego, kochasiu. A one są właśnie po to, żeby przechodzić. Przechodzą przez wszystko, wychodzą na drugą stronę i przez to nabierają mądrości. Możecie mi wierzyć na słowo, moi drodzy, że jeśli wiecie tyle, co wasze cienie, to wiecie bardzo dużo. Wasze cienie są waszą drugą istotą, zewnętrzną stroną waszego wnętrza... Może tłumaczę nie dość jasno? - Nic im nie tłumacz! Nic im z tego nie przyjdzie. One i tak nie zrozumieją! Cień Gila Rubinka przesunął się w podskokach obok ławki. - Przed chwilą powiedzieli mi, że Gil Rubinek nigdy nie istniał. A kto w takim razie stracił przyjaciela - może mi powiecie? I dlaczego wszystkie ptaki wzdychały i płakały? Ostrożnie! Proszę uważać! Twoje owieczki o mało mnie nie przewróciły!

Przez tłum przeciskała się jakaś postać z wysoką laską w ręku, a za nią po trawniku sunęło całe stado kędzierzawych stworzeń. - Ach, a ja myślałem, że Pasterka pogubiła swoje owieczki! - zawołał zdziwiony Michaś. - To prawda - mruknął cień Ptaszniczki. - Ale jej cień zawsze je odnajduje. - Szukaliśmy cię wszędzie! - mruknęły trzy głosy i trzy kosmate postaci rozpędziły owieczki i zabrały z sobą Pasterkę. - Ach, to są Trzy Niedźwiadki! - zawołała Janeczka. - Chyba nie zrobią jej nic złego? - Złego? Skąd! Cienie nigdy nikogo nie krzywdzą. Ja przynajmniej nic o tym nie wiem. Widzicie. Teraz tańczą we czwórkę w najlepszej zgodzie! Cień Ptaszniczki przyglądał się tańczącym. Nagle muzyka się zmieniła, Ptaszniczka zerwała się z miejsca i zawołała: - No, nareszcie przyszli! Stańcie na ławce i patrzcie! „A kto to taki?” - pomyślał Michaś. Ale nim zdążył zapytać, już wiedział. Muzyka harmonijki przeszła w dostojny marsz. Cienie usuwały się na bok robiąc przejście. A środkiem przesunęła się para dobrze znanych postaci. Jedna z nich była mała i stara, na nogach miała trzewiki na gumie, a cały płaszcz pokryty srebrnymi monetami. A druga - o, jak dobrze ją znali - trzymała parasolkę z rączką w kształcie papuziej główki i miała kapelusz ozdobiony tulipanem. Tam! Tam! Taramtam tam! - wygrywała harmonijka, a dwie postaci szły środkiem przejścia kłaniając się na wszystkie strony, za nimi zaś sunęły zwaliste postacie Ani i Frani, córek Bajkosi. Wśród przezroczystych cieni tylko one były z prawdziwego ciała i dzieci spostrzegły, że cztery ich cienie nie opuszczały ich ani na krok. Z tłumu rozległy się głośne okrzyki. A na ulicy Czereśniowej wszyscy śpiący zadrżeli i wetknęli głowy głęboko pod poduszki. - Witamy cię w dniu Święta Cieni, Mary Poppins! Hurra! Hurra! Hurra! W Wilię Urodzin! - Hurra! - wykrzyknął cień Ptaszniczki. - Czyich urodzin? - spytała Janeczka. Stała na palcach na ławce i była ogromnie przejęta. - To jej urodziny są jutro, panny Mary! Święto Cieni przypada akurat w przeddzień, więc urządzamy uroczystość na całą noc. Pokarm dla ptaszków! Dwa pensy torebka! - wołała Ptaszniczka zwracając się do Mary. Zaróżowiona twarz uśmiechnęła się do niej spod tulipana. Ale gdy spojrzała na dwójkę dzieci, natychmiast uśmiech zamarł jej na ustach. - Dlaczego nie włożyłeś szlafroka, Michasiu? I gdzie są twoje ranne pantofle, Janeczko? Wyglądacie jak strachy na wróble! Czy to ładnie przyjść w takim stroju na zabawę? - Aha! - uśmiechnęła się Bajkosia. - Widzę, że byliście mądrzejsi, niż myślałam! Spodziewam się, że dbacie o swoje cienie. Nim jednak dzieci zdążyły odpowiedzieć, muzyka przeszła z uroczystego marsza w wesoły, zawrotny taniec. - Proszę wybierać partnerów do tańca! Czas ucieka! Musimy być wszyscy z powrotem z uderzeniem dwunastej! - rozległ się głos cienia policjanta. - Czy można? - spytał cień Dużego Niedźwiadka i skłonił się przed Bajkosią. - Odbijać! Płyniemy po wzburzonych falach! - i cień admirała chwycił pannę Duduś wpół i zatoczył z nią krąg wokół kosza na śmieci. Cień sprzedawcy ryb zdjął kapelusz przed innym cieniem, który wyglądał na cień Jakubowej, kucharki. Cień Małego Niedźwiadka podpłynął do Króla Głąba. Cienie pana premiera i ciotki Klementyny podrygiwały przy fontannie. Gil Rubinek wiódł w tan czyjś smętny cień,

którego głowa spoczywała mu na piersi. - Zbudź się, zbudź się, poczciwy cieniu! Kto ty jesteś? Gdzie mieszkasz? Cień ziewnął głośno i oparł się o Gila. - Uua... uua... w szafie na szczotki, z tamtej strony ulicy... Janeczka i Michaś popatrzyli po sobie. - Maciuś! - wykrzyknęli jednocześnie. Chybocące się postacie zataczały koła trzymając się za ręce. A cienie dzieci uwijały się wszędzie, uganiając to za Małym Niedźwiadkiem, to znów za Tańczącą Krową. - Dalibóg! - wołała Bajkosia. - Nie pamiętam takiej zabawy od lat! Chyba za czasów królowej Elżbiety! - Jaka ona figlarna - powiedziały jej córki podążając za matką. Mary Poppins kręciła się jak bąk, przechodząc z jednych ramion w drugie. W pewnej chwili tańczyła z cieniem admirała, a już w następnej ze Złotym Gąsiorem. Odtańczyła polkę z cieniem Gila Rubinka i walca z cieniem dozorcy. A kiedy podał jej ramię widmowy rzeźnik, rozpoczęli szaloną galopadę. Jej własny cień towarzyszył jej stale, wycinając razem z nią wściekłe hołubce. Cienie wirowały, splatały się z sobą i tańcom nie było końca. A Janeczce i Michasiowi, którzy patrzyli na rozbawionych tancerzy, zaczęło się kręcić w głowie. - Ciekawa jestem, dlaczego cień Mary nie jest wolny jak inne cienie, tylko tańczy wciąż koło niej. Tak samo cień Bajkosi - zamyślona Janeczka zwróciła się do cienia Ptaszniczki. - Oo, Bajkosia jest mądra! Stara i mądra, wiele się nauczyła w życiu. Nie pozwoli swojemu cieniowi uciec! Ani cieniom swych córek. A cień Mary - zachichotała - to nie opuściłby jej, nawet gdyby mu obiecała złote góry! - No, teraz na mnie kolej! - wykrzyknął cień Króla Głąba, odbijając Mary rzeźnikowi i prowadząc ją triumfalnie do tańca. - Moja kolej też! Moja też! - wołały liczne głosy. - Bo już mało czasu zostało. Szybko, szybko, czas ucieka! Muzyka grała coraz szybciej, w miarę jak zbliżała się złowroga godzina. Zabawa sięgała szczytu, gdy nagle rozległ się krzyk rozpaczy. Tuż obok grupy tancerzy stała mała, biało ubrana postać. Była to pani Bum, w szlafroku, z zapaloną świecą w ręku, i jak niespokojna kwoka przyglądała się powszechnemu ożywieniu. - Błagam was - zaklinała - niech mi ktoś pomoże! Admirał jest w okropnym stanie. Grozi, że zatopi statek, ponieważ zgubił swój cień. A, tutaj jesteś! - zawołała uradowana, gdyż dostrzegła cień, którego szukała. - Admirał rozpacza i płacze przeraźliwie, więc proszę cię na wszystko, wróć do domu! Cień admirała westchnął ciężko. - Opuszczam go tylko na jedną noc w roku, a on zaraz grozi, że zatopi okręt. O, ja nigdy nie zrobiłbym nic podobnego. Zachowuje się po prostu jak rozpieszczone dziecko, nie ma zupełnie poczucia odpowiedzialności. No, ale trudno, muszę to zrobić dla pani. Skinął ręką innym rozbawionym cieniom i przesłał dłonią pocałunek Mary i Bajkosi. - Żegnajcie mi, żegnajcie, drogie hiszpańskie damy! - zaśpiewał odchodząc. - To bardzo uprzejmie z twojej strony - rzekła pani Bum oświetlając mu drogę świeczką. - Któż to taki? - zawołała nagle, gdy doszli do bramy. - To chyba nie panna Skowronek? W bramie minęli jakąś postać w nocnej koszuli, otuloną szalem. Obok niej pędziły dwa niezwykle przejęte pieski, chwytając za frędzle jej szala. - Owszem, to ja! - odparła panna Skowronek biegnąc trawnikiem. - Och! Och! - jęknęła zbliżając się do huśtawki. - Śniło mi się, że mój cień uciekł, a kiedy się zbudziłam, przekonałam się, że to prawda. I co ja teraz zrobię? Nie mogę się bez niego obejść! Oczyma pełnymi łez patrzyła na tańczących i coraz wyżej wznosiła brwi.

- A to co? Lucyndo Emilio! Co ty tu robisz? Tańczysz? Z obcymi? W parku? Nigdy bym się tego po tobie nie spodziewała. - To moi dobrzy znajomi, nie obcy! - odparł głos i z tłumu wyłonił się cień przybrany w szal i koraliki. - Jest mi weselej, niż ci się zdaje, Lucyndo. I tobie też, tylko sama o tym nie wiesz. Dlaczego wiecznie martwisz się i narzekasz zamiast się cieszyć? Gdybyś od czasu do czasu stanęła na głowie, nigdy bym od ciebie nie uciekł. - Co takiego? - spytała z powątpiewaniem panna Skowronek. Pomysł wydał jej się trochę dziwaczny. - Chodźmy do domu i spróbujmy zrobić to razem! - cień panny Skowronek ujął ją za rękę. - Dobrze! - odparła panna Skowronek, a jej dwa pieski na samą myśl o czymś takim spojrzały na siebie ze zgorszeniem. - Będziemy ćwiczyć na dywaniku w salonie. Profesorze! Co pan tu robi po nocy? Niech pan pomyśli o swoim reumatyzmie! Ze zgrzytem otworzyła się brama i profesor rzucił się na trawnik, trzymając się rękami za głowę. - Niestety! - wołał. - Zgubiłem coś, ale nie mogę sobie przypomnieć co. - Rze-rze-czy zgu-bio-nych trze-ba szszu-kać w koszu na śmieci - doradził mu jakiś drżący głos. Dozorca parku niepewnym krokiem zbliżał się do tańczących. - Musiałem tu przyjść - mówił szczękając zębami. - Muszę pełnić swoją służbę w parku, choćby nie wiem co się tu działo. Schował się za wielkie drzewo magnolii, patrząc na rozszalałe widowisko. - Och! - szepnął cofając się. - Na sam widok przechodzą mnie dreszcze. Ojej! Ratunku! Jeden z nich idzie w moją stronę! Z tłumu wyrwał się jakiś cień i podpłynął do profesora. - Słyszałem, że pan coś zgubił i nie może pan sobie przypomnieć co? Otóż dziwny to zbieg okoliczności, ale jestem w tej samej sytuacji. Cień przyjrzał się przez okulary profesorowi i nagle uśmiechnął się poznając, kogo ma przed sobą... - Drogi przyjacielu, czy to możliwe? Ależ tak! Zgubiliśmy siebie nawzajem! Para długich, przezroczystych ramion objęła samodziałową marynarkę. Profesor wydał okrzyk zachwytu. - Zgubiony i odnaleziony! - zawołał obejmując swój cień. - Jak pięknie brzmią te słowa, gdy się je słyszy razem! Ach, nie rozstawajmy się już nigdy! Ty będziesz sobie przypominał to, co ja zapomnę... - I na odwrót! - dokończył cień. Po czym obydwie postaci oddaliły się, trzymając się pod ręce. - Powtarzam, że jest to wbrew przepisom! - wołał dozorca. - Święto Cieni powinno być zakazane! Proszę się zabierać, zjawy i cienie! Tańce w parku są wzbronione! - Mów pan do lampy! - zakpiła Mary Poppins wytańcowując tuż obok w ramionach Kota. Ruchem głowy wskazała w kierunku huśtawek. Twarz dozorcy pokryła się rumieńcem wstydu, ujrzał tam bowiem swój własny cień wywijający taniec góralski. Hopsa-sa! Hopsa-sa! Hopsa! hopsa! Hopsa-sa! - Dosyć - krzyknął dozorca. - Co to takiego? Przestań w tej chwili i chodź ze mną! Wstyd mi za ciebie! Postępujesz wbrew przepisom! Ojej! Co się dzieje z moimi nogami! A nogi, jakby postanowiwszy prowadzić niezależne życie, zaczęły podrygiwać do taktu i podskakiwać. Coraz wyżej, coraz zapamiętałej i nim dozorca dotarł do swojego cienia, sam już tańczył.

- Przestaniesz ty! - krzyknął z oburzeniem, gdy obaj zwolnili na chwilę tempa. - Zachowuj się jak przyzwoity człowiek! - Ale cienie są dużo milsze! - odparł jego cień chichocąc. - Panie dozorco! Panie dozorco! - nawoływał go stroskany głos i na skraju kępy drzew laurowych ukazała się głowa w staromodnej szlafmycy. - Panie Zwierzynek! - odkrzyknął dozorca. - Co pan wyrabia? - Szukam mojego cienia - odparł kierownik ogrodu zoologicznego. - Uciekł mi, kiedy na chwilę odwróciłem głowę. A bez niego nie śmiem pokazać się dyrektorowi. Aaa! - I machnął siatką na motyle. - Złapałem cię! - krzyknął tryumfalnie, nakrywając trzepoczący się kształt. Jego cień roześmiał się na cały głos. - Złapałeś mnie - zapiszczał - ale nie złapałeś moich skarbów. Nic umieścisz ich w skrzynce za szkłem! Poszły sobie tam, gdzie ich miejsce. Z siatki wyłoniła się widmowa ręka i pod niebo pofrunął rój skrzydlatych stworzonek. Tylko jedno z nich, unosząc się nad tańczącymi, zdawało się jak gdyby kogoś wypatrywać. Wreszcie siadło na lewym ramieniu cienia Mary Poppins. - To prezent urodzinowy! - pisnął głosik z siatki, gdy tymczasem kierownik ogrodu zoologicznego unosił swój cień do domu. - Motyl na urodziny! - wszystkie cienie nie posiadały się z zachwytu. - Doskonale - odezwał się czyjś wesoły głos. - Motylki są tam, gdzie ich miejsce. Ale co będzie z ptaszkami? Dróżką szła jakaś tęga kobieta, a nad nią unosiło się gruchające stado gołębi. Jeden siedział na jej kapeluszu, drugi na ramieniu, błyszczące oczko gołębie wyzierało z kieszeni jej żakietu, a inne spośród fałd spódnicy. - Hm - mruknął niespokojnie dozorca. - Czy to nie za późno dla ciebie na wychodzenie z domu? Trzymając się mocno swego cienia, podszedł do Ptaszniczki. - Wiem, że jest późno, mój kochany. Ale musiałam przyjść. Bo tu nie o mnie chodzi, tylko o ptaszki, które pogubiły swoje cienie. - Przepraszam was, moi drodzy - odezwał się cień Ptaszniczki, uśmiechając się do Janeczki i Michasia. - Ale muszę iść tam, gdzie moje miejsce. Takie, widzicie, jest prawo. Hej, babciu! - zawołał łagodnie. - Pewnie mnie szukasz? - Pewnie, że cię szukam! - odparła z uśmiechem Ptaszniczka. - Ja mam ptaszki, a ty masz cienie. Nie wiem, co lepsze, ale w każdym razie powinny być razem. Cień Ptaszniczki dał znak ręką, a Ptaszniczka zachichotała zadowolona. Teraz bowiem pod każdym siwym gołąbkiem biegł ciemny cień. - Pokarm dla ptaszków! - zawołała wesoło. - Dwa pensy torebka! - zawołał jej cień. - Dwa pensy, cztery pensy, sześć pensów, osiem pensów, to razem dwadzieścia cztery pensy. Nie, chyba nie. Mniejsza z tym! Zapomniałem dodawać! - Pan Banks przesunął się wolno wzdłuż parku niosąc przerzucony przez ramię płaszcz kąpielowy. Ręce miał wyciągnięte prosto przed siebie i szedł z zamkniętymi oczyma. - Tu jesteśmy, tatusiu! - zawołali Janeczka i Michaś. Ale pan Banks nie zwrócił na nich uwagi. - Mam teczkę i gazety, ale czegoś mi brak... - Niech go ktoś odprowadzi do domu! - zawołały cienie. - To lunatyk. Spaceruje we śnie! Jeden z cieni, w cieniu płaszcza i melonika, podbiegł do pana Banksa. - No dobrze już, dobrze! Już ja wszystko obliczę. Wracaj do łóżka. Pan Banks posłusznie zawrócił, a jego uśpiona twarz rozpromieniła się.

- Zdawało mi się, że czegoś mi brakuje - mruknął. - Ale chyba musiałem się pomylić. To mówiąc ujął swój cień pod ramię i powędrowali razem. - Kto szuka, ten znajdzie, co? - Ptaszniczka trąciła swój cień. - Och, przepraszam, ekscelencjo - dodała z dworskim ukłonem. - To nie było przeznaczone dla pana! Główną Aleją parku kroczył pan burmistrz w towarzystwie dwóch radnych. Ich wspaniałe togi powiewały na wietrze, a złociste łańcuchy, oznaki urzędu, dzwoniły. - Spodziewam się, że ekscelencja dobrze się czuje - szepnęła uprzejmie Ptaszniczka. - Wcale nie - odburknął burmistrz. - Czuję się bardzo źle. - Źle, drogi chłopcze? - krzyknęła Bajkosia wytańcowując z Krową. - Ten, kto na czczo zje jabłuszko, nie wie, co to lek i łóżko, mówiłam zawsze memu praprawnukowi, który był trzykrotnie burmistrzem Londynu. Nazywał się Whittington, może pan o nim słyszał? - Chciała pani pewnie powiedzieć prapradziadek - burmistrz spojrzał na nią wyniośle. - Nic podobnego! Tak powiedziałam, jak było. Ale co pana gnębi? - Okropna rzecz, proszę pani... Zgubiłem... Rozejrzał się po parku i jeszcze bardziej wytrzeszczył oczy. - To! - zawołał wskazując ręką. Nie opodal bowiem znajdował się jego wspaniały cień usiłujący schować się za Anię i Franię. - Do licha! - jęknął cień. - Jesteś niemożliwy! Nie możesz się obejść beze mnie nawet przez jedną noc? Gdybyś wiedział, jak męczą mnie te wszystkie twoje ceremoniały! A jeśli chodzi o audiencję u króla... - Pewnie, że nie mogę się obejść - odparł burmistrz. - Nie mógłbym w żaden sposób pokazać się publiczności bez odpowiedniego cienia. To niewłaściwa i nawet wprost nieprzyzwoita propozycja. - Ale nie powinieneś być aż taki wyniosły. Przecież jesteś tylko burmistrzem, a nie kalifem Bagdadu! - Hep! - dozorca zdławił w sobie czkawkę, a burmistrz zwrócił się do niego surowo. - To wasza wina - powiedział. - Znacie przepisy i sami je naruszacie. Jak można urządzać zabawę w parku! Ciekaw jestem, co jeszcze wymyślicie? Nie ma rady, ale będę musiał pomówić z lordem kanclerzem. - To nie moja zabawa, ekscelencjo! Proszę się zlitować nade mną! Proszę pomyśleć o mojej starej... - Nie martw się o mnie, Fred! - przerwała mu Ptaszniczka i strzepnęła palcami. W jednej chwili gromada gołąbków rozwinęła skrzydła i pofrunęła w stronę burmistrza. Siadały mu na głowie, na nosie, łaskotały mu szyję, wciskały się pod jego togę. - Dajcie spokój! Dajcie spokój! Jestem bardzo łaskotliwy! - i burmistrz mimo woli wybuchnął głośnym śmiechem. - Zabierzcie zaraz te ptaki - zwrócił się do dozorcy. - Niech mnie przestaną łaskotać, cha, cha, cha! Burmistrz wybuchał salwami śmiechu, skręcał się i wirował wśród tańczących, usiłując uwolnić się od gołębi. - Tylko nie w podbródek! Zlitujcie się! Och, teraz mam jednego w rękawie! Cha, cha, cha, hi, hi, hi! Czy to pani, panno Mary? W takim razie, cha-cha! to całkiem co innego. Pani jest tak dystyn-cha! cha!-gowa-na! Burmistrz znów zaniósł się śmiechem, gdy miękkie piórka połaskotały go za uszami. - Ach, jaka wspaniała zabawa tu odchodzi! - wołał. - Powinienem był zjawić się wcześniej. Zdaje się, że to moja ulubiona melodia: „Za górami, za lasami”. Hi, hi, hi! Za lasami! - Czy coś się panu stało, ekscelencjo? – zapytał policjant podchodząc do burmistrza z Helenką wspartą na jego ramieniu. - Stało się! - chichotał nieprzytomnie burmistrz. - Jestem okropnie łaskotliwy i nie moprzestać się śmiać. Wszystko wygląda tak śmiesznie, a szczególnie pan. Czy wie pan, że gę zgubił pan swój cień? Siedzi sobie - cha-cha-cha! - na huśtawce i gra na harmonii!

- Zgubiony cień, ekscelencjo? Gra na harmonii? - Policjant spojrzał bacznie na burmistrza, jakby ten postradał zmysły. - Nikt nie ma cienia, ekscelencjo. I cienie nie grają na harmoniach. Przynajmniej nic mi o tym nie wiadomo. - Nie bądźcie taki głupi, człowieku. Hi-hi-hi! Każdy ma swój cień! - Ale nie w tej chwili, ekscelencjo! Chmura zasłoniła księżyc! - Chmura? Niestety! Zjawiła się za wcześnie! Kiedy znów się spotkamy? W powietrzu dały się słyszeć łkania. Ciemność opadła na park i w oczach patrzących dzieci wszystkie cienie znikły. Wesoła muzyka zamarła. W głębokiej ciszy, z wież nad uśpionym miastem, rozległo się bicie północy. - Nasz czas przeminął - wołały smutne głosy. - Święto Cieni skończone! Skończone! Niewidoczne cienie leciutko jak zefir przepływały obok Janeczki i Michasia. - Do widzenia! - powiedział jeden. - Żegnajcie! - dodał drugi. Trzeci cień przelatując koło ucha Janeczki zagrał na flecie. - Pokarm dla ptaszków, dwa pensy torebka! - szepnęła Ptaszniczka. A gołąbki wyfrunęły z rękawa burmistrza i spod jego kapelusza. Dziewięć! Dziesięć! Jedenaście! Dwanaście! Głosy dzwonów zamilkły. - Żegnajcie! Żegnajcie! - słychać było ze wszystkich stron. - „Za górami, za lasami” - odezwało się echo. A coś delikatniejszego niż powietrze musnęło Janeczkę i Michasia, objęło ich i pociągnęło z sobą. - Co to jest? - zawołały dzieci w ciemności. Zdawało im się, że płyną na skrzydłach mroku, ponad parkiem, w stronę domu. W tej samej chwili usłyszały obok siebie i w sobie odpowiedź: - Wasze drugie ja, wasze cienie... - Hrrm! - wstrząsnął się burmistrz, jakby budząc się ze snu. - Żegnajcie! - szepnął i ręką uczynił gest pożegnania. - Ale sam nie wiem, do kogo to mówię, z kim się żegnam. To była bardzo piękna zabawa i ogromnie wesoła! Ale gdzie podzieli się wszyscy? - Zdaje się, że pan jest przemęczony, ekscelencjo! - Policjant, którego nie odstępowała Helenka, zaprowadził burmistrza Główną Aleją do bramy wiodącej w stronę miasta. Za nimi kroczyli radni, uroczyści i bardzo niezadowoleni z tego wszystkiego. - Zdaje się, że jestem naprawdę przemęczony - odparł burmistrz - choć wcale tego nie czuję. Dozorca rozejrzał się po parku i ujął swoją matkę pod ramię. Ciemność wypełniała niebo. Na całym świecie, jak tylko mógł sięgnąć okiem, były jedynie dwa błyszczące punkty. - To to jest gwiazda - powiedział dozorca wskazując ręką - a tamto to nocna lampka pod Numerem Siedemnastym. Jeżeli długo się w te światełka wpatrywać, to nie można ich od siebie odróżnić. Ptaszniczka przywołała do siebie gołębie i uśmiechnęła się przyjaźnie do dozorcy. - Nic dziwnego, jedno jest cieniem drugiego. Ale chodźmy już, chłopcze... Michaś zszedł powolutku na śniadanie, patrząc za siebie przez ramię. Równie wolno podążał za nim po podłodze ciemny kształt. - Mój cień jest koło mnie! A twój, Janeczko? - Też jest koło mnie - odparła popijając mleko. Wstała już dawno i uśmiechała się do swego cienia. A kiedy pokazało się słońce, wydało się jej, że cień uśmiecha się do niej. - A gdzie miałby być? Nabierz sobie owsianki.

Mary Poppins, szeleszcząc świeżo upranym białym fartuchem, weszła do pokoju. W ręku trzymała odświętny granatowy płaszcz i kapelusz z czerwonym tulipanem. - Czasami cienie są w parku - powiedziała Janeczka patrząc uważnie na biały fartuch Mary. „Co też ona na to powie?” - zastanawiała się. Płaszcz zawisł szybkim ruchem na wieszaku, a kapelusz jakby sam wskoczył do papierowej torby. - W parku, w ogrodzie, a czasem na drzewie! Cień zawsze idzie tam, dokąd ty idziesz. Nie pleć głupstw, Janeczko. - Ale one czasem wykradają się, Mary. - Michaś sięgnął po cukier. - Tak jak nasze wczoraj wieczorem, kiedy było Święto Cieni. - Święto Cieni? - spytała Mary spoglądając na niego szeroko otwartymi oczyma. Patrząc na nią można by pomyśleć, że nigdy o czymś podobnym nie słyszała. - Tak - odparł bez zastanowienia Michaś. - Tylko twój cień nigdy nie ucieka, prawda, Mary? Mary Poppins spojrzała w lustro i obrzuciła wzrokiem swoje odbicie. Błękitne oczy świeciły, różowe policzki pałały, a na ustach widniał nikły uśmiech. - A po co miałby to robić? - parsknęła. - Uciekać? Także pomysł! - Za żadne skarby świata! - zawołał Michaś i odżyły w nim wszystkie wspomnienia przygód wczorajszego wieczoru. - Ach, jaki śmieszny był burmistrz! - roześmiał się na samą myśl o tym. - I Bajkosia! I Złoty Gąsior! - A ty, Mary - zachichotała Janeczka - skakałaś po całym parku z motylem na ramieniu twojego cienia! Michaś i Janeczka spojrzeli na siebie i wybuchnęli szalonym śmiechem. Trzymali się za boki i aż się skręcali na krzesłach. - Ojej! Ja pęknę ze śmiechu! Jakie to było zabawne! - Taaak? Głos zimny jak sopel lodu przywrócił ich do przytomności. Przestali nagle się śmiać i usiłowali nadać swoim twarzom spokojny wyraz. Bowiem błyszczące niebieskie oczy Mary aż rozszerzyły się z oburzenia. - Skakałam? Z motylem? W nocy? W publicznym miejscu? Może chcecie mi wmówić, że jestem kangurem? Zrozumieli teraz, że była to ostatnia kropla. Dzban się przepełnił. - Ze Złotym Gąsiorem? Skakałam po całym parku? Czy to mi chcecie wmówić? - No, nie jak kangur, Mary. Ale skakałaś, jak... - Michaś szukał odpowiedniego słowa, gdy tymczasem Mary Poppins wpatrywała się w niego uparcie. Nie mogąc znieść jej spojrzenia, kącikiem oka zerknął na Janeczkę. „Ratuj mnie! - wołał do niej w myślach. - Przecież to wszystko się nam nie śniło!” Janeczka odpowiedziała mu takim samym spojrzeniem. „Wszystko to była prawda!” - zdawała się mówić. Skinęła głową i wzrokiem wskazała na ziemię. Michaś spojrzał w dół. Zobaczył tam cień Mary wdzięcznie rozciągnięty na dywanie. Cień Janeczki i jego własny opierały się o tamten cień, na którego ramieniu widniał czarny w słońcu cień motyla. - Ach! - wykrzyknął radośnie Michaś upuszczając ze szczękiem łyżeczkę. - Co za „ach?” - spytała cierpko Mary i również spojrzała na podłogę. Przeniosła wzrok z motyla na Michasia, a potem z Michasia na Janeczkę. Owsianka stygła na ich talerzach, gdy tak wpatrywali się w siebie. Nic nie zostało powiedziane, bo nic nie było do powiedzenia. Wiedzieli, że są rzeczy, których powiedzieć nie można. Zresztą jakież to miało znaczenie? Trzy cienie splecione na ziemi rozumiały to doskonale. - Dziś są twoje urodziny, prawda Mary? - spytał wreszcie Michaś z uśmiechem.

- Wszystkiego najlepszego, Mary! - Janeczka pogłaskała ją po ręku. Uśmiech zadowolenia zjawił się na ustach Mary Poppins, ale natychmiast zacisnęła je i uśmiech znikł. - Kto wam to powiedział? - spytała pociągając nosem. Tak jakby nie wiedziała! Ale Michasia rozpierała radość i odwaga. Jeżeli Mary nigdy nic nie chciała wyjaśnić, to czemu on miałby wyjaśniać? Potrząsnął tylko głową i uśmiechnął się. - Sam się zastanawiam! - odparł cierpkim głosem, naśladując Mary. - Co za bezczelność! - dotknięta do żywego obruszyła się Mary. Ale Michaś poderwał się od stołu i wybiegł z dziecinnego pokoju z Janeczką. Pobiegli dróżką ogrodową, przez furtkę, przez ulicę, aż do parku. Ranne powietrze było świeże i czyste, ptaki śpiewały jesienne pieśni, a dozorca szedł w ich stronę z późną różą zatkniętą za lampas czapki.

SPIS TREŚCI Rozdział pierwszy KAŻDA GĘŚ ŁABĘDZIEM, A ŚWINIOPAS - KSIĘCIEM Rozdział drugi WIERNI PRZYJACIELE Rozdział trzeci SZCZĘŚLIWY CZWARTEK Rozdział czwarty DZIECI Z POWIASTKI Rozdział piąty PARK W PARKU Rozdział szósty ŚWIĘTO CIENI

02 15 29 45 61 78