Zadbam o to, zeby cie nie strac - Diego Galdino

Mojej Żonie

PROLOG

W drogę

L

ucia przylgnęła czołem do szyby i wpatrzyła się

w krajobraz. Chciała ten widok dokładnie wyryć w pamięci i zabrać ze sobą. Czy była szczęśliwa, że wyjeżdża? Sama nie wiedziała. Na pewno poczuła ukłucie żalu o brzasku, kiedy jej taksówka beznamiętnie wytoczyła się na drogę, a ona patrzyła, jak wszystko robi się coraz mniejsze, aż w końcu znika: grupka znanych domostw, kościół, babciny ogród i błyszczące w dole morze. Tak, nade wszystko będzie jej brakować sycylijskiego morza. I „żółwiej plaży”, jak ją nazywała w dzieciństwie, najpiękniejszej na całym wybrzeżu w okolicach Siculiany. I jeszcze: odgłosu kroków ojca, jaśminowych perfum babci Marty i cudownych zapachów wydobywających się od samego rana z jej kuchni. No i był jeszcze Rosario. Tak, oczywiście, do niego też będzie tęsknić. Jednak odrobina dystansu z pewnością nie zaszkodzi, pomyślała i znowu zapatrzyła się w dal, na coraz bardziej odległą wstążkę morza. Pozwoliła, by ogarnęło ją poczucie niepokoju, niemal fizyczne doznanie biegnące od żołądka do piersi i wyżej,

jak trucizna, która powoli, ale nieubłaganie rozprzestrzenia się od korzeni do samego wierzchołka rośliny. Poczuła się zagubiona jak nigdy dotąd. A jeśli wszystko to była jedna wielka głupota? Przypomniały się jej słowa ojca. – Na co ci ten wyjazd? – zapytał ją poprzedniego dnia na werandzie, przerywając koncert świerszczy i wpatrując się intensywnie w domowy warzywnik, jakby tam szukał odpowiedzi. – Trzy miesiące w gazecie… I co dalej? Co ci z tego przyjdzie? Pewnie, co Rzym, to Rzym, ale twoje życie jest tutaj. I chyba nie jest wcale takie złe, nieprawdaż? Gdyby patrzeć od tej strony, ojciec miał sporo racji: byli całkiem zamożni, rodzina Rosaria jeszcze bogatsza – chłopak był w końcu synem ważnego adwokata w Siculianie – krótko mówiąc, czekała ją spokojna, wygodna i dostatnia przyszłość. – Nie wiesz, że kto chce za wiele, zostaje w końcu z niczym? – ojciec niewzruszony ciągnął swoją tyradę przeciwko wszelkim zmianom. – Jesteś piękna, inteligentna, masz dobrą rodzinę, której ci ludzie zazdroszczą, a ty co? Ciągle ci mało, jak rozkapryszonej dziewczynce? Wiem, że jak coś sobie wbijesz do głowy, to nie ma sposobu, by cię od tego odwieść. Zawsze byłaś uparta. Pamiętaj tylko, że już najwyższy czas, żebyś zaczęła się zachowywać jak dorosła kobieta, która ma obowiązki. Więc jedź już sobie, udowodnij, co masz do udowodnienia, ale za trzy miesiące wracaj do domu

i zacznij w końcu żyć swoim życiem. Lucia nie znosiła, kiedy ojciec tak mówił. Miała ochotę odpowiedzieć mu bez owijania w bawełnę, ignorując dobre maniery, które ją zawsze powstrzymywały. Chciała oświadczyć, że nie ma racji, że to nie żaden kaprys, ale marzenie życia, które nareszcie ma szansę się ziścić. Jednocześnie bolało ją serce, gdy na niego patrzyła, i miała ochotę przepraszać za to, że przysparza mu trosk, że niszczy plany, jakie miał wobec swej jedynej i uwielbianej córki. Chciała mu to wszystko powiedzieć, ale nie potrafiła wydobyć z siebie słowa. Patrzył na nią trochę zły, trochę smutny, a jej zaszkliły się oczy. Wreszcie wyszła, nie chcąc płakać jak dziecko w przeddzień wyjazdu. Dlaczego ojciec nie potrafił pojąć, jak to dla niej było ważne? Zgoda, miał inne plany wobec córki, ale czy naprawdę tak trudno jest zrozumieć potrzebę dziecka, by oderwać się od domu i rodziny, przynajmniej na jakiś czas? A jeśli jednak to on ma rację? W chwili, gdy wsiadła do taksówki, zaczęły ją ogarniać coraz silniejsze wątpliwości. Jak sobie poradzi w Rzymie, skoro nawet brak jej odwagi, by odeprzeć zarzuty rodzonego ojca? Czego szuka w szerokim świecie, skoro nawet najbliższych nie potrafi przekonać do tego, co dla niej ważne? Znowu zaczęła się wahać. W akcie desperacji zrobiła jedyne, co przychodziło jej do głowy. Zadzwoniła do babki.

– Halo? – usłyszała w słuchawce wesoły głos. – Babcia? Nie przeszkadzam? – Nie, kochana, wręcz przeciwnie. Co też ci przychodzi do głowy? Ty mi nigdy nie przeszkadzasz. – A co porabiasz? – zapytała, pociągając nosem. – Nie mów nikomu, ale zabieram się do ćwiczenia jogi – odpowiedziała babka konspiracyjnym tonem. – Jogi? – Lucia nie mogła powstrzymać się od uśmiechu. – Śmiej się, śmiej, ale to najlepsza rzecz na początek dnia: wchodzę w harmonię z żywiołami i… a zresztą sama powinnaś spróbować. Potem idę na zakupy i wracam do garów. Dzisiaj czwartek. – No przecież! Koleżanki przychodzą na karty. – Otóż to, moja droga. Trzeba pielęgnować dobre przyzwyczajenia. Kiedy będziesz miała moje lata, nauczysz się je doceniać… – Jakbym słyszała tatę. – Twojego ojca? Na litość boską! Jesteś jeszcze młoda, na razie lepiej, żebyś przyzwyczajenia miała gdzieś i robiła to, co ci serce dyktuje. A skoro serce ci każe wsiadać do taksówki i jechać na lotnisko, to tym lepiej! – Babciu, naprawdę tak myślisz? – Lucia rozpogodziła się. Babcia Marta jak zawsze odgadywała jej stan ducha wcześniej, niż dziewczyna zdążyła cokolwiek powiedzieć. – Ależ oczywiście! Co się dzieje, skarbie, boisz się?

– A jeśli to tato ma rację? Jeśli porywam się z motyką na słońce? – Posłuchaj, moja droga, pamiętasz, jak w dzieciństwie nie chciałaś się nawet zbliżyć do morskiej wody? A teraz uwielbiasz pływać. Sama wiesz, że nie można pozwolić, by strach cię obezwładnił. I pamiętaj, że jesteś silna. A poza tym masz okazję, żeby pokazać to twojemu ojcu. – Ale jak ja będę żyć bez morza? – zapytała ni stąd, ni zowąd Lucia. – No nie przesadzaj! Przecież Italia to półwysep, morze jest wszędzie! Zresztą możesz w każdej chwili przyjechać do nas. I nie każ na siebie za długo czekać! A teraz głowa do góry i cała naprzód, nie daj się niczym zniechęcić. Pamiętaj, co mi obiecałaś. – A co? Pewnie żebym wkładała podkoszulek, bo tam wszędzie jest klimatyzacja? – Właśnie o to mi chodziło – zaśmiała się babka. – A teraz jedź i nie odwracaj się za siebie. – Babciu? – Tak? – Strasznie cię kocham. – Ja ciebie też, słonko. – Jak ja sobie bez ciebie poradzę? – Pewnie, że sobie poradzisz, a poza tym zawsze możesz do mnie zadzwonić. A w trudnych chwilach będziemy się łączyć telepatycznie, jak w tym filmie dla dzieci, który mi kiedyś puściłaś… jaki on miał tytuł?

– Który film? – No ten ze statkami kosmicznymi, z tym jednym złym, co okazuje się ojcem bohatera i na końcu się zmienia i staje się dobry. Ale teraz już muszę kończyć, caponata1 sama się nie zrobi. – A, Gwiezdne wojny! Ależ ty potrafisz streszczać, babciu. To tymczasem, zadzwonię, kiedy będę na miejscu. – Całus, maleńka, i bądź dzielna. To znaczy: rób wszystko to, co by ci ojciec odradzał. Telefon do babci Marty był właściwą decyzją: udało się okiełznać męczącego chochlika przebranego za tatusia, który wykorzystywał chwile jej słabości, by zasiać w głowie zwątpienie. Dzień wcześniej obiecała jej wkładać podkoszulek, ale również to, że będzie szukała własnej drogi i nie pozwoli się ograniczać. Nic więcej. Podczas tych trzech miesięcy stażu w gazecie nie miała zdobyć nagrody Pulitzera, ale odkryć swoje pragnienia i marzenia, zanim będzie za późno. Babcia miała rację, kiedy mówiła: „Musisz wybierać, bo jeśli nie, to inni wybiorą za ciebie”. 1 Popularna na włoskim Południu potrawa warzywna w formie gęstego sosu z głównym składnikiem w postaci grubo krojonych i obsmażonych bakłażanów, spożywana najchętniej na zimno. Babcia Marta zapewne

przygotowywała ją w wersji z Agrigento (w tej prowincji leży Siculiana): bakłażany, papryka, pomidory, cebula, seler naciowy, oliwki zielone i czarne, kapary, marchewka, ogórki, ocet, miód, cukier, czosnek, oliwa i ostra papryczka (wszystkie przypisy tłumacza).

1

Nie będziemy marnować czasu

S

ą w życiu takie chwile, kiedy niczego nie można

uznać za oczywiste, nawet tego, że oddychamy, chodzimy czy wyciągamy po coś rękę. Niekiedy emocje ogarniają cię bez reszty, a ty właśnie stoisz na trampolinie, na co czekałaś przez całe życie, i właśnie teraz, przez chwilę, masz ochotę zawrócić i schować się pod pledem, który babcia wydziergała ci kiedyś na szydełku, specjalnie na zimę, gdy przenikliwy, słony wiatr zamiatał opustoszałe ulice miasteczka, i tak miło było siedzieć przy oknie w oczekiwaniu na podwieczorek… Dosyć tego, powiedziała sobie Lucia. Musiała skupić się na tym, co tu i teraz. Prawą ręką grzebała w torebce, szukając dowodu osobistego. Wcześniej ze sto razy sprawdzała, czy nie zapomniała o niczym, ale wiadomo… złośliwość rzeczy martwych. – Niech się panienka nie spieszy, ja się stąd nigdzie nie ruszam – powiedział ochroniarz. – A to jest formularz. Na pani szczęście trzeba go wypełnić tylko za pierwszym razem. – O, znalazłam wreszcie, proszę bardzo.

Chociaż obiecywała sobie, że się nie będzie czerwienić, poczuła, jak fala gorąca ogarnia jej policzki i uszy: jeszcze dobrze nie weszła do środka, a już porażka! Drżącą ręką podała mężczyźnie dowód, unikając jego sarkastycznego spojrzenia. Przy okazji o mało co nie wysypała zawartości torebki na podłogę i jeszcze trochę, a zaczęłaby się jąkać. Pomyśleć, że niewiele wcześniej, gdy zatrzymała się przed wejściem do budynku przy via del Tritone, podziwiając secesyjną fasadę i starając się w pełni odczuć powagę chwili, była pewna siebie i gotowa na nową przygodę. Włożyła wtedy rękę do torebki i wyszperała maleńkiego drewnianego żółwia na szczęście – symbol jej rodzinnej miejscowości i domu – potem pomyślała o babci i dodała sobie otuchy. Widocznie to wszystko nie wystarczyło. W końcu jednak udało się jej wypełnić i oddać formularz. Wzięła od ochroniarza identyfikator i pożegnała go skinieniem głowy. Kolejna przeszkoda została pokonana. W windzie skorzystała z chwili samotności i przejrzała się w lustrze. Była gotowa na swój pierwszy dzień nauki w prestiżowym stołecznym dzienniku. Oczywiście spędziła wcześniej całe godziny na myśleniu, jak tu się ubrać. Wiedziała, że redakcyjny dress code nie należy do sztywnych, ale czasami najwięcej kłopotu sprawiały właśnie rozwiązania pośrednie. Poprawiła kołnierzyk białej bluzki i cofnęła się nieco, by ostatni raz rzucić okiem na czerwoną

spódnicę sięgającą dwa palce nad kolano. Zrezygnowała z wysokich obcasów – nie dość, że niewygodne, to jeszcze niepotrzebnie dodawały jej wzrostu – na rzecz balerinek dobranych kolorystycznie do spódnicy. Uśmiechnęła się do siebie, dziękując sycylijskiemu słońcu za swoją piękną opaleniznę. Dzwonek w windzie oznajmił, że dotarła na trzecie piętro. Z głębokim westchnieniem otrząsnęła się z lęku i niepokoju i ruszyła naprzód. Była zdolna, zdeterminowana i silna. Znała to doświadczenie ze studiów: za każdym razem kiedy czekała na egzamin, czuła się przytłoczona, przerażona i nieodparcie przekonana, że zapomni nawet własnego nazwiska, kiedy jednak już nadchodziła jej kolej, mroki znikały i odnajdywała spokój i pewność siebie. Wszystkie problemy przeobrażały się w dobrą energię, a jej umysł był jasny i gotowy. Tak samo będzie i teraz, powiedziała sobie przed przeszklonymi drzwiami redakcji „Eco di Roma”. Weszła. Tak była zdeterminowana – głowa wysoko, plecy wyprostowane, spojrzenie wyrażające pewność siebie – że niemal nie dostrzegła pytających spojrzeń kilkunastu osób, które z mieszaniną ciekawości i podejrzliwości zmierzyły ją z góry na dół, prawdopodobnie gotowych na wyszukanie wszystkich jej mankamentów i słabości. Przystanęła na chwilę, by przyjrzeć się otoczeniu. Przyjemne. Parkiet, wysoki sufit, pomalowana na biało

stolarka, obszerne, dające dużo światła okna. I biurka, całe mnóstwo biurek. Od góry, lecz tylko do pewnej wysokości, rządziła dyscyplina i porządek: surowa biel tynków, nowoczesne i oszczędne żyrandole, prosta rama stiuków na suficie. Poniżej panowała rewolucja: stosy papieru i przeróżne przedmioty na blatach, szaleństwo kolorów, fotografie, porozwieszane rysunki i plakaty, a nade wszystko hałaśliwy kolaż rozmów, brzęczenia telefonów, nieustannie przesuwanych krzeseł i pustych filiżanek po kawie. Lucia zdążyła jeszcze pomyśleć, że w takim miejscu niełatwo o skupienie i że jedynym sposobem będzie patrzenie w sufit i włożenie stoperów do uszu, kiedy do rzeczywistości przywołał ją głos: – Panna Leonardi to ty, jak sądzę. Lucia odwróciła się natychmiast, ale nie zobaczyła nikogo. – Mówię ci na ty, bo jestem Franca, z imienia i z charakteru2. – Głos zdawał się wydobywać z szafy stojącej za jednym ze stołów, ale nigdzie nie było śladu jego właścicielki. – Widzę, że jesteś grzeczną panienką, ale przy mnie nie musisz się przejmować dobrymi manierami. Mnie interesują konkrety. Oni wszyscy udają intelektualistów i patrzą na mnie z góry, ale doskonale wiedzą, że beze mnie nic tutaj nie działa. Nie ma dnia, żeby któraś nie zapomniała portfela, nie posiała gdzieś identyfikatora albo nawet zgubiła się po drodze do domu, a wtedy wszystko załatwia Franca. Ale nie ma co

narzekać, póki jest zdrowie, póty jest dobrze. Gdzie ja położyłam to pudełko z ołówkami HB? Nigdy nie mogę ich znaleźć, ten tam, o, chyba je zjada, codziennie prosi o nowe. Według mnie ma mieszkanie pełne ołówków. Nie przestając mówić, kobieta wyłoniła się z miejsca, w którym się krzątała, i zaprezentowała w całej okazałości. Nie była z pewnością drobna: prawie o głowę wyższa od Lucii i przynajmniej dwa razy szersza, wyposażona w haczykowaty nos i usta z kącikami opadającymi w dół, tworzące coś na kształt uśmiechu do góry nogami. Nosiła okulary w grubych czerwonych oprawkach, odcinających się wyraźnie od króciutkich siwych włosów. – Dzień dobry. Zgadła pani, to ja – odpowiedziała Lucia, podając rękę. Franca odwzajemniła uścisk i uściśliła: – Chyba się nie zrozumiałyśmy, masz mi mówić na ty. A teraz chodź, zaprowadzę cię do pana Lanzy. Lucia podążyła za nią bez dyskusji, nie wiedząc, czy może się czuć bezpiecznie czy wręcz przeciwnie. Przechodząc przez pomieszczenie, Franca zwolniła na chwilę, by położyć kilka ołówków owiniętych gumką recepturką na biurku szczupłego mężczyzny ze zmierzwioną brodą i szkłami okularów jak denka musztardówki. (Niemal wszyscy tutaj nosili okulary, zauważyła Lucia). – Masz, Folli, i postaraj się nie zniszczyć ich od razu, nie mogę zamawiać co tydzień.

– Dzięki. A kim jest ta dziewczyna? – zapytał ponurym tonem, nie patrząc nawet na Lucię. – Może później zdążymy się sobie przedstawić – powiedziała zakłopotana Lucia. Żadnej odpowiedzi. Z otwartej przestrzeni weszły w korytarz. – Ten to jest dobry – wyzłośliwiała się Franca. – Zajmuje się nekrologami. Dobrze, że chociaż z rana powie ci dzień dobry. No, jesteśmy u szefa – powiedziała znienacka. Bezceremonialnie otworzyła drzwi na oścież i oznajmiła: – Panie Lanza, przyszła dziewczyna, na którą pan czekał. – Dziękuję, Franca – odpowiedział mężczyzna tonem cichym i spokojnym, wyraźnie kontrastującym ze stentorowym głosem Franki. Jego niski głos miał w sobie coś uspokajającego i zdawał się wypełniać całą przestrzeń, jakby był czymś materialnym. Kiedy wielka kobieta wyszła, zbliżył się do dziewczyny i podał jej rękę. – Ekhm, ekhm – chrząknął. – Solidna jest bardzo, nie można powiedzieć, ale oczekiwać, by pukała przed wejściem, to stanowczo za wiele. Tyle lat minęło i nie potrafię jej tego nauczyć. Jak się już pewnie sama zorientowałaś, to nasza redakcyjna sekretarka. Sprawia wrażenie zrzędy, ale jest dla nas trochę jak mama. Jeśli czegoś będziesz potrzebować, zwróć się do niej: może nie będzie przesadnie miła, ale na pewno pomoże. – Lanza wskazał dwa skórzane fotele stojące przed

biurkiem. – Proszę, siadaj, gdzie chcesz. Albo usiądź na moim miejscu, ja potrzebuję nieco rozprostować nogi. – Ależ nie, tylko nie na pana miejscu. Sądzę, że byłaby to kariera zbyt błyskawiczna, by nie wzbudzała podejrzeń… Lanza uśmiechnął się. Dziewczyna jest bystra, pomyślał. Odwrócił się do okna i przesunął dłoń po podbródku ruchem przypominającym gładzenie brody, której nie miał, i dotknął nosa, równie imponującego, choć nie tak pałąkowatego jak u Franki, jakby chciał sprawdzić, czy wciąż jest na swoim miejscu. – Masz rację. Nawet nie wiesz, jak ważne jest zaczynać od samego dołu. Mogę powiedzieć o sobie, że w pewnym sensie dotarłem już na górę, ale wciąż jeszcze myślami odnoszę się do pierwszych lat: to tam się człowiek formuje, sprawdza siłę swojej motywacji i, jak to się mówi, zdobywa pierwsze szlify. Wbrew temu, co zapowiedział, przeszedł na drugą stronę biurka i ciężko opadł na fotel. Tak lepiej, pomyślała Lucia. Monumentalna postać stojącego nad nią naczelnego wprawiała ją w zakłopotanie, teraz sytuacja była już bardziej do przyjęcia. W końcu przyjrzał się jej z większą uwagą. Smukła, metr siedemdziesiąt pięć, długie kasztanowe włosy, a przede wszystkim oczy w kolorze morskiego błękitu oprawione miękkimi rysami twarzy – nie dało się przejść obok niej obojętnie. – Ekhm, ekhm – odchrząknął ponownie. – Twoja

ciotka miała rację, kiedy mówiła, że istnieją jeszcze piękne i mądre dziewczyny. Lucia lekko się zaczerwieniła. To właśnie dzięki ciotce Susannie, od lat mieszkającej w Rzymie starej przyjaciółce Lanzy, cały plan doszedł do skutku. Fantastyczna ciotka, godna tego miana córka babci Marty i całkowite przeciwieństwo swojej siostry, a matki Lucii. Wraz z babcią była główną sponsorką tego pomysłu. Kiedy zadzwoniła, by powiedzieć siostrzenicy o możliwości odbycia stażu w „Eco di Roma”, Lucia wręcz skakała z radości. Szkoda tylko, że ciotka nie czekała na nią w Rzymie. Jak zwykle była w podróży, co oznaczało również, że Lucia może skorzystać z jej ślicznego mieszkanka w centrum. – W tej sprawie – kontynuował Lanza z wyrazem powagi na twarzy, która przestraszyła Lucię i kazała jej wrócić na ziemię – chcę coś powiedzieć bardzo wyraźnie, żeby uniknąć niejasności. Wiesz, że znamy się z twoją ciotką od lat i jesteśmy w dużej zażyłości. Tyle śmiechu, co z nią… Ona ma niewiarygodne poczucie humoru. Uwierz mi, w pewnym wieku człowiek coraz bardziej docenia potrzebę śmiechu. Śmiechu z siebie samego, ze świata, z ludzkiej kondycji. Brzmi strasznie banalnie, ale to prawda. Dobra, zostawmy to i zajmijmy się sobą. Fakty są takie, że z pewnością nie przyjąłem cię tu na próbę z tego powodu, że przyjaźnię się z twoją ciotką. Takich rzeczy nie robię z zasady. Co więcej, właśnie z racji naszej przyjaźni pięć razy się

zastanowiłem, zanim się zdecydowałem. Wikłanie się w takie historie, kiedy na dodatek w grę wchodzą uczucia, nie przynosi nic dobrego. Ale zobaczyłem twoje curriculum, poczytałem, co pisałaś w ostatnich latach dla „Voce di Sicilia”, i wydaje mi się, że to wartościowy materiał. Więc powiedziałem sobie: Jest młoda, interesująca, z dobrymi perspektywami. Czemu nie spróbować? Zazwyczaj instynkt mnie nie zawodzi. Taki jest punkt wyjścia. Trzymiesięczny staż to nie manna z nieba, ale jeśli pokażesz, co jesteś warta, i jeśli jakieś miejsce się zwolni… Nie mówię, że to łatwy kawałek chleba, bynajmniej. Ale też nie chcę cię przerazić. Z pracowitością i talentem można tu sobie poradzić. Wszystko jasne? – zakończył, ciągle gładząc swoją nieistniejącą brodę. Lucia, która słuchała wszystkiego, potakując głową, uśmiechnęła się. – Dziękuję za jasne postawienie sprawy. Całkowicie się z panem zgadzam. I cieszę się, że docenił pan moje artykuły. Wiem, że niczego nie mogę być pewna, ale dam z siebie wszystko i postaram się nauczyć jak najwięcej. – Bardzo dobrze – odparł, patrząc jej prosto w oczy. Potem wstał i spojrzał na zegar ścienny. – Ekhm, ekhm. Nie będziemy marnować czasu. Franca pokaże ci twoje biurko i da ci wszystko, czego potrzebujesz do pracy. I nie bój się, za pół godziny będziesz tak zajęta, że zabraknie ci czasu na myślenie o czymś innym.

2

Ja, księżyc i moje kaprysy

P

ierwsze dni były niezwykle intensywne. Lucia

starała się przełamać wrodzoną nieśmiałość i wypłynąć na szerokie wody. Nowi koledzy wydali się jej sympatyczni, interesujący, a nade wszystko zwariowani. Począwszy od Rominy, asystentki działu wiadomości, która w czasie krótszym niż tydzień sprzedała jej po kolei najważniejsze tajemnice sztuki przetrwania w biurze. Już drugiego dnia zaciągnęła ją do łazienki, żeby poprawić makijaż (Lucia nie malowała się wcale, za to Romina kładła na siebie tapetę grubości wielokrotnie przemalowywanego obrazu olejnego). Majstrując przy twarzy, zdradziła przypatrującej się Lucii sekret najważniejszy ze wszystkich – sposób, w jaki to mówiła, wskazywał dość jednoznacznie, że już od dawna nie jest to sekret dla nikogo – otóż z trzeciej łazienki, dzięki jakiemuś dziwnemu efektowi przenoszenia dźwięku, można było usłyszeć rozmowy prowadzone na tarasie, gdzie pracownicy wychodzili, żeby zapalić albo zatelefonować. Co z biegiem czasu pozwoliło uzyskać wiele informacji, ściśle tajnych i nadzwyczajnej wagi.

– Na przykład to, że grafik Sergio, ten podobny do Bruce’a Willisa, jeśli nie kojarzysz, to ci go potem pokażę, kręci z Giovanną Lorią, tą z rubryki kulinarnej, tak, właśnie z nią. Ona co prawda ma męża i dwójkę dzieci, ale cóż, i takie rzeczy się zdarzają – paplała Romina, nakładając na twarz korektor. – Kiedy Roberta, ta z działu sportowego, mi o tym opowiedziała, nie chciałam wierzyć, ale później sama usłyszałam ich rozmowę. Myśleli, że w redakcji nie ma już nikogo. Mnie to bardzo cieszy, bo oznacza, że nawet w pewnym wieku człowiek wciąż jeszcze może się dobrze bawić. No i ci tutaj nie są wcale jedyni, żebyś sobie nie myślała! Nawet sobie nie wyobrażasz, co tu się dzieje! – Romina puściła do niej oko spod rudej grzywki, wygładziła krótką spódniczkę, przejrzała się dokładnie w lustrze i kontynuowała: – Na przykład Chiara. Ta, co pisze o designie w dodatku weekendowym, kojarzysz ją? Myślisz, że jak to się stało, że tak szybko dostała etat, kiedy my nie możemy się uwolnić od umów na czas trwania projektu, samozatrudnienia, stażów i całego tego dobrodziejstwa, jakie nam oferuje prekariat? Lucia nie była pewna, czy chce się tego dowiedzieć, i bardzo się ucieszyła, kiedy Romina z odnowioną tapetą i grzywką odprowadziła ją z powrotem do biurka. Poza plotkarskimi posiedzeniami z Rominą i odbieraniem szorstkich, ale bezcennych porad Franki, jej dni były wypełnione po brzegi. Niezliczone rzeczy, których się trzeba nauczyć, mnóstwo nowych twarzy

i imion do zapamiętania i rąk do uściśnięcia. Cały nowy świat, który Lucia w krótkim czasie miała poznać tak samo dobrze, jak niegdyś stary i zakurzony pokój w siedzibie „Voce di Sicilia” w Palermo, gdzie spędzała parę godzin w tygodniu, kończąc pisanie artykułów. Również tutaj spodziewała się zastać towarzystwo poważne i „dorosłe”, tymczasem pod wieloma względami zdawało jej się, że z powrotem trafiła do liceum. Jedyna różnica polegała na tym, że tu się pracowało i nawet najdziwniejsze egzemplarze ludzkie – a było ich wiele! – pracowały bez wytchnienia. Wszyscy wiedzieli, że konkurencja jest bezlitosna. Wracając do zwariowanych, weźmy na przykład takiego Samuele Rossiego, króla artykułów poświęconych nauce, i jego słynną teorię Mesjasza 2.0. Trzeba zaznaczyć, że Samuele Rossi nawet z wyglądu robił wrażenie: wyłupiaste, na poły przestraszone, na poły natchnione oczy, wyglądające zza grubych szkieł, niemal stuprocentowa łysina na środku głowy zrekompensowana długimi czarnymi włosami po bokach, chudy i kościsty, targany co chwila nerwowymi tikami, jakby wciąż raził go biegnący pod skórą prąd. Bardzo niski i lekko garbaty, przywodził na myśl skorpenę, pospolitą śródziemnomorską rybę. W wolnym czasie oddawał się snuciu teorii spiskowych. Przeszedł już etap „Majowie i koniec świata”, etap „Prawda jest gdzieś na zewnątrz” à la Fox Mulder z Archiwum X, aktualnie przeżywał etap „11 września żaden samolot nie uderzył

w Pentagon”. Z natchnioną podejrzliwością podkreślał każdy numeryczny, rytmiczny czy czasowy zbieg okoliczności i posiadał słuszną teorię na temat wszystkiego. Jak jednocześnie potrafił, w sposób profesjonalny i wiarygodny, zajmować się nauką, wiedział tylko on. Jednego z pierwszych dni w pracy Lucia, podpuszczona przez kolegów, zapytała go o słynną teorię Mesjasza 2.0. Pochylił głowę i spojrzał na nią znad okularów, marszcząc brwi. – Skąd się dowiedziałaś? Czytałaś o tym? – szepnął, a potem dostrzegł, że inni też patrzą na niego. – A, no tak. Oni. Śmiejcie się, śmiejcie! Lucia nie miała ochoty na udział w zbiorowym szyderstwie, dlatego spojrzała na niego ciepło. – Tak, to oni mi powiedzieli, ale nie bój się, nie chcę ci ukraść tematu, jestem tylko ciekawa twojej teorii. Samuele chwycił ją za łokieć i pociągnął za sobą. – Nie tutaj, nie przy wszystkich. Chodźmy na kawę. Kofeina dodatkowo wzmogła nerwowe tiki Samuele, gestykulującego z ekscytacją dla podkreślenia wagi słów. – Wiedz, że istnieje jakiś plan całości. Zbieram informacje o nim w jednym traktacie, zobaczysz, wcześniej czy później go skończę. W każdym razie prawda jest taka, że wszystko jest fikcją, bieg historii świata został już określony i… nie wiem, jak to powiedzieć… znaki przeznaczenia dają się odnaleźć w tym, co nazywamy zwykle zbiegami okoliczności.

W niektórych wypadkach są to ukryte znaczenia, prawdziwe wskazówki. Na przykład jestem przekonany, że w najbliższych latach pojawi się nowy mesjasz, wiem nawet gdzie. Lucii zaczęło się lekko kręcić w głowie. Kilku kolegów podeszło do dystrybutora wody i patrzyło na nią, śmiejąc się pod nosem. – Gdzie? – zapytała z grzeczności. – W Mediolanie. To będzie w 2015 roku. Ale więcej nie mogę ci zdradzić. W każdym razie istnieją też inne zbiegi okoliczności, ale to tylko narzędzie w rękach szarych eminencji, które rozpuszczają je tu i tam, żeby zatrzeć ślady albo sobie z nas zadrwić. – Aha. Bardzo ciekawe. Samuele mówił coraz szybciej i coraz bardziej niewyraźnie, aż w końcu wpadł w niezrozumiały bełkot. Lucia przestała cokolwiek rozumieć dużo wcześniej i kiwała tylko głową, szukając rozpaczliwie momentu, w którym mogłaby dojść do słowa i się od niego uwolnić. Wreszcie, kiedy niemal zadławił się pospiesznym łykiem kawy, pod pretekstem konieczności wykonania pilnego telefonu zostawiła go i uciekła na taras, schronienie palaczy, żeby tam odetchnąć. Ze wzrokiem utkwionym w próżnię i nie odzywając się do nikogo, stał tam jak zawsze enigmatyczny Giovanni Folli, człowiek od nekrologów, niekoronowany król powolnego palenia. W mgnieniu oka dołączyły do niej Romina, Rebecca

z działu sportowego i Roberta z działu reklam, znane pod wspólnym przezwiskiem „Trzy R”, pytając chórem, jak jej poszło. – Tego wam nie daruję! – Ależ co ty! Czyżby teorie Golluma nie otworzyły ci oczu na świat? – wtrącił się Giulio Crespi z działu politycznego, znany ze słabej głowy i namiętności do komiksów, który właśnie dołączył do towarzystwa. – Gollum? Ależ wy perfidni jesteście! – A nie jest do niego podobny? Według mnie bardzo. Nagle Lucia przypomniała sobie o czymś. – Ale chyba nie usłyszy nas teraz z łazienki? – spytała. – Żal mi go. – Nie – uspokoił ją Giulio – to działa tylko w damskiej i nie do końca wiadomo, czy w obie strony czy tylko w jedną. Romina dała mu lekkiego kuksańca. – A ty co wiesz o damskiej toalecie? – Staram się być dobrze poinformowany. W końcu jestem dziennikarzem. – Dobra, chłopcy i dziewczęta, wystarczy – ucięła Roberta. – Jeszcze Lucia pomyśli, że wszyscy jesteśmy wariatami. – Już się zaczynam przyzwyczajać – odpowiedziała dziewczyna, zauważając kątem oka, że Giovanni Folli jak zwykle znikł bez słowa. W „Eco di Roma” o kulturze miały pisać dwie osoby. Lucia i ktoś przy biurku naprzeciwko. Pustym.

Pracowała tu już dwa tygodnie i jeszcze nie widziała słynnego „Amerykanina”. Tak go nazywali, a ona z początku o niego nie pytała. Wiedziała tylko tyle, że – jak się zdaje – wyjechał na dłuższy urlop. W końcu, skończywszy lekturę najnowszej powieści Alberta Fanellego, na którego spotkanie autorskie w jednym z hoteli w centrum wybierała się tego wieczoru, wstała, rzuciła okiem na przeciwległe biurko, na którym (niepokojący szczegół) spoczywał kowbojski kapelusz, i podeszła do niewyczerpanej krynicy wiadomości, Rominy. Postanowiła dowiedzieć się czegoś więcej o tajemniczym koledze. – Nazywa się Clark Kent. Naprawdę, nie żartuję! Wiem, wiem, tylko w takim miejscu jak to może pracować ktoś, kto nazywa się Clark Kent. No i trochę przypomina Supermana. Wiesz, szczupły, ale umięśniony i barczysty, kwadratowa szczęka i ogólne wrażenie silnego faceta. Ale ma dobre oczy. Fajny jest. No wiesz, jak to Amerykanin, je te swoje kanapki z masłem orzechowym i nie rozumiem, jakim cudem nie dostał jeszcze cukrzycy ani nie strzelił mu cholesterol, ale… jejku, jakie z niego ciacho! – Romina, jak zawsze, kiedy mówiła o mężczyznach, zaczęła poprawiać grzywkę i westchnęła: – Niestety, prawie nigdy go nie ma. Ale podobno wraca jutro. Lucia nie czuła się do końca przekonana. Clark Kent? Ludzie opowiadali tu takie głupoty, że niczego nie mogła już być pewna.

Kilka godzin później, w mieszkaniu ciotki Susanny, utrzymanym w żółciach i czerwieniach i jakby wprost wyjętym z filmów Almodovara, wyciągnięta na łóżku przy otwartym oknie i bez najmniejszej ochoty na sen, Lucia kosztowała smaku wieczornej bryzy i nagromadzonych emocji. Minął kolejny wypełniony po brzegi dzień, w którym godzina biegła niepostrzeżenie za godziną i zrobiła – takie miała poczucie – całe mnóstwo rzeczy. Na początku stażu była spięta: z obawy, czy podoła, z niepokoju, że jest w Rzymie zupełnie sama – ale teraz to się zmieniło. Była podekscytowana jak dziecko przed świętami Bożego Narodzenia, zdawało się jej, że cały świat się do niej uśmiecha i zaprasza do zabawy. Księżyc był w pełni i w powietrzu wisiało coś takiego, że nie zdziwiłaby się, gdyby stanął przed nią sam Piotruś Pan i wyciągnął do niej rękę. Nie zapalając światła, wzięła do ręki dziennik, z którym się ostatnio nie rozstawała. Kochany pamiętniczku, dziś nastąpił przełom, coś się zmieniło. Po raz pierwszy czuję się naprawdę dobrze i cieszę się, że przetrwałam te pierwsze dni pełne wątpliwości, lęków i niepewności (dobrze, że się przyjaźnimy, inaczej musiałabym cię bardzo przepraszać za to, jak cię wymęczyłam wylewaniem żalów!). Dzisiaj, po ponad dwóch tygodniach przyjmowania nauk, sporządzania notatek i streszczeń (mózg mi pęka od ilości

informacji, które musiałam w nim zmagazynować), nareszcie napisałam swoją pierwszą recenzję. Poszłam na promocję książki i wyglądałam jak prawdziwa dziennikarka! W czasie spotkania myślałam o ojcu, matce i o Rosariu – szkoda, że nie mogli mnie widzieć! Może wtedy by mnie zrozumieli. Po namyśle muszę przyznać, że nic na to nie poradzę, ale w tamtej chwili najbardziej chciałabym mieć przy sobie babcię. Poszłam więc dziś wieczorem do hotelu Hasler przy piazza Trinità dei Monti (miejscówka niczego sobie), odstawiona jak na przyjęcie w tej mojej garsonce w kolorze lodowej bieli. Sala była pełna ludzi, wydawało się, że nie ma już wolnych miejsc, jednak w pierwszym rzędzie czekało na mnie zarezerwowane krzesło. Porozmawiałam z wydawcą, z kimś z działu promocji, a na końcu spotkania spędziłam kilka minut z samym Fanellim. Rozumiesz? Właśnie z nim, z Albertem Fanellim, którego książki zamawiałam w księgarence w Siculianie i nie mogłam się doczekać, kiedy przyjdą. Codziennie razem z mamą przechodziłam obok księgarenki po drodze ze sklepu warzywnego i zawsze szukałam wzrokiem dziadka Toniego, który tylko kręcił głową i pokazywał, że jeszcze

nic nie ma. Aż wreszcie książka przychodziła! Oj, naczekałam się na nie wszystkie. Rzecz jasna nie tylko na książki Fanellego. Niesamowite uczucie: stać tam i rozmawiać z człowiekiem, wiedząc, że ciąży na tobie odpowiedzialność napisania artykułu o jego książce, która jutro ukaże się w nakładzie stu tysięcy egzemplarzy. Ciarki przechodzą po plecach! Wspaniałe było i to, że czułam się tam całkowicie na swoim miejscu. To dziwne, wiesz, że nie należę do osób, jak to się mówi, światowych, ale byłam tam zawodowo, czułam się doceniona, otoczona sympatią i przekonana do tego, co robię, a w głowie słyszałam głos, który powtarzał mi: Idź, idź, idź naprzód! Nie pomyśl tylko, że zwariowałam! Robię to, co chcę, jestem szczęśliwa, skaczę z radości. Gdybym miała w lodówce szampana i wannę z hydromasażem w łazience, na pewno bym już brała kąpiel niczym jakaś hollywoodzka gwiazda. Adrenalina musiała mi uderzyć do głowy, dziś już na pewno nie zasnę. I niech mi nie mówią, że jestem rozpieszczonym dzieckiem, skoro tak niewiele wystarcza mi do szczęścia. Zapomniałabym. Lanza nie zmienił mi w tekście nawet przecinka, a nawet przesłał mi komentarz, który chyba oprawię w ramki:

„Lucia, doskonała robota. Dobry początek, dający nadzieję na jeszcze lepszy ciąg dalszy”. Lucia pisała tak szybko, że rozbolał ją nadgarstek. Przerwała jej wibracja leżącego na stoliku nocnym telefonu. Na wyświetlaczu pojawiło się imię Rosaria. Poczuła, że czarodziejskie zaklęcie przestaje działać. – Kochanie, można wiedzieć, co się dzieje? Kilka razy do ciebie dziś dzwoniłem, ale nie odbierałaś. Od razu gniewny ton. – Przepraszam cię, cały dzień pracowałam. – Rozumiem, ale pięć minut mogłaś znaleźć, żeby oddzwonić – powiedział z wyrzutem. – Dlatego cię przeprosiłam. Tutaj wszystko idzie dobrze, ale jest straszne zamieszanie i nie znalazłam jeszcze swojego rytmu. A u ciebie co słychać? – Dobrze, dobrze. Rodzice dzisiaj uzgodnili datę kolacji z przewodniczącym regionu i niektórymi radnymi. To będzie 25 lipca i dobrze, że wtedy, bo potem wszyscy wyjeżdżają na urlop i tyle ich zobaczymy. Ale mamy nadzieję, że dostaniemy z jego strony jakąś gwarancję co do projektu tego hotelu. Słuchasz mnie? – Jasne. Gratulacje. – Poczekaj, jeszcze nic nie jest postanowione. Mój ojciec sugeruje, żebyś tam była i ty. – W jakim sensie? To nie jest spotkanie robocze? – Będą też panie, wiesz, jak to jest. Ojciec mówi, że nie wypada, żeby cię nie było.

– Daj spokój, mówiliśmy już o tym ze sto razy. Przyjechałam tu na trzy miesiące i trzy miesiące tu zostanę. Wiesz, jakie to dla mnie ważne. – Wiem, wiem. Ale mój ojciec sądzi, że… – Rosario, ty mnie słyszysz? Już powiedziałeś, co sądzi twój ojciec. Poza tym to samo sądzi i mój, a także moja matka, chyba, bo w jej przypadku nie wiadomo, co myśli. Może to, co jej każe myśleć ojciec… – Kochanie, nie mów tak. Wiesz, jak to jest. Jesteśmy na świeczniku, to jest oficjalna okazja, a ludzie już plotkują… – Ludzie plotkują? I co takiego mówią? Bardzo jestem ciekawa! – Nieważne. A ty już się denerwujesz! Może ten Rzym ci nie służy. Z całym szacunkiem, ale uważam, że tracisz z oczu ważne sprawy. – Nie martw się, wiem, jakie sprawy są dla mnie ważne. Może ciebie powinno bardziej interesować to, co ja myślę, niż to, co sądzą twój ojciec, twoja matka, pan radny, mój ojciec, mój wuj, mój kuzyn, twój brat… – Przestań, kochanie. Teraz to już przesadzasz. Tylko cię powiadomiłem, a sama zrobisz to, co uważasz za stosowne – powiedział tonem niezapowiadającym nic dobrego. Nie tylko ton głosu Rosaria, nie tylko to, co mówił, ale nawet sam dobór słów przyprawiał Lucię o drżenie. Zaczynało jej brakować powietrza i pragnęła zakończyć tę przeklętą rozmowę.

– Dobrze już, Rosario, zrozumieliśmy się. A raczej nie, nie zrozumieliśmy się, ale już nieważne, usłyszymy się jutro, teraz muszę iść spać. Dobranoc. Z drugiej strony zapadło wymowne, pełne napięcia milczenie. – Daj spokój, nie mam ochoty kłócić się przez telefon. – Tymczasem nie mamy wyboru. Poza tym to ty wyjechałaś z tym rzymskim kaprysem. – I lepiej będzie, jeśli się z tym prześpimy. Wszystko, co mówimy, tylko pogarsza sytuację. Zanim odpowiedział, pozwolił, by upłynęło przynajmniej ćwierć minuty. – Tak, przynajmniej co do tego się zgadzamy. Ciao, Lucia. Ona, od pewnego już czasu przechadzająca się nerwowo po pokoju, ze złością rzuciła telefon na łóżko, wściekła na chłopaka, jego ojca i cały ten prowincjonalny światek Siculiany (wyłączywszy babcię, ma się rozumieć). Otaczająca ją magia rozwiała się bezpowrotnie.

3

Amerykanin w Rzymie

N

astępnego dnia Lucia wstała wcześnie i wybrała

się na spacer po tym nowym mieście, które powolutku stawało się coraz mniej przerażające dla swej nowej mieszkanki, już gotowej, by zachwycać się jego pięknem. Zdawało się jej, że ulice i domy pogodnie się uśmiechają, i tym boleśniej odczuwała ciężar wieczornej rozmowy z Rosariem. Najbardziej irytowało ją, że od kiedy wyjechała, Rosario ani razu nie zapytał o jej pracę, nowe doświadczenia ani nawet o to, jak się odnalazła w Rzymie. Aż wreszcie wczoraj wyszła na jaw przyczyna tego zachowania, skondensowana w jednym, okropnym słowie, które wyszło od ojca i przeszło na syna, odbijając się po drodze od nie wiedzieć ilu jeszcze członków i przyjaciół tej cholernej rodziny: „kaprys”. To słowo dudniło jej w głowie, rozpadało się na poszczególne litery i znów składało, jakby było zbiorem pustych dźwięków pozbawionych znaczenia. Nie chciała jednak pozwolić, by cokolwiek popsuło jej dobry humor. Kiedy doszła na miejsce, postanowiła jeszcze wstąpić na kawę do baru znajdującego się

naprzeciwko redakcji. Z filiżanką, szklaneczką wody i – rzecz najważniejsza – najnowszym, pachnącym świeżą farbą drukarską egzemplarzem „Eco di Roma” usiadła przy stoliku skąpanym w promieniach porannego słońca. Nieśmiało rozejrzała się wokół siebie, jak gdyby się obawiała, że ktoś wyczyta wszystkie emocje z jej twarzy. Jej wzrok spotkał się ze spojrzeniem mężczyzny wchodzącego właśnie do baru. Wyglądał, jakby zszedł wprost z kart komiksu Texa Willera: koszula w kratę z wysoko podwiniętymi rękawami, sprane levisy i skórzane buciory, zdolne wzbudzić zazdrość każdego poganiacza bydła. Lucia nie wiedziała, gdzie dokładnie znajduje się Cinecittà, rzymskie centrum filmowe, ale przemknęło jej przez myśl, że może facet jest statystą w westernie i urwał się z planu albo coś w tym rodzaju. Choć może nie dałoby się wziąć go za fotomodela, to aktorem mógłby być na pewno: kwadratowa szczęka, nos boksera i niebieskie oczy patrzące zza szkieł w klasycznych czarnych oprawkach robiły z niego postać zdecydowanie pociągającą. Przez chwilę wytrzymał spojrzenie dziewczyny. Potem odwrócił się i zamówił „jasne cappuccino”. Jego akcent wydał się Lucii nieco dziwny. Jednak jeszcze dziwniejsze od akcentu było dla niej to zamówienie: kolejny wynalazek stworzony chyba tylko po to, by irytować baristów. Jeśli zaś chodziło o jej gusta, to z trudnością była sobie w stanie wyobrazić, że między kwietniem a październikiem można jeść na śniadanie

cokolwiek innego niż granita z brioszką. Westchnęła na samą myśl o typowym sycylijskim śniadaniu i oderwała wzrok od westernowego typa, który stał teraz tyłem do niej (od tej strony, trzeba przyznać, też był niczego sobie), i z mieszaniną ciekawości i lęku skupiła się na gazecie. Była oczywiście szczęśliwa, najszczęśliwsza, że jej recenzja, opublikowana w dużej, ogólnokrajowej gazecie, podobała się samemu szefowi, ale doświadczała też czegoś na kształt zakłopotania, że oto tutaj są jej własne słowa, jej własne myśli, i teraz wszyscy będą mogli je przeczytać. Trochę tak, jakby mogli teraz czytać jej w sercu. Niewątpliwie część tego zawstydzenia brała się z poczucia, że wciąż się jej przygląda westernowy koleś, który właśnie zatopił nos w swoim cappuccino i tak się usadowił, żeby swobodnie patrzeć w jej kierunku. Lucia od czasu do czasu rzucała mu spojrzenie. Kiedy zapłacił i wyszedł, patrząc po raz ostatni w jej kierunku (a przynajmniej tak się jej zdawało), usłyszała dźwięk swojego telefonu. Babcia Marta. Nareszcie! Nie trzeba wspominać, że od kiedy wyjechała, babcia zaczęła codziennie kupować egzemplarz „Eco di Roma”, który analizowała od pierwszej do ostatniej szpalty, szukając nazwiska wnuczki. I dziś nareszcie je znalazła, umieszczone w całej okazałości nad głównym tekstem działu. Gratulacje i szczery, niemal infantylny zachwyt babci wyzwoliły ją na dobre z poczucia niepewności i obawy, że może popełnia błąd, które towarzyszyły jej od

wieczornej rozmowy z Rosariem i aż dotąd nie dawały spokoju. To jednak nie był koniec niespodzianek czekających na Lucię tego poranka. Kiedy dotarła na swoje miejsce w redakcji, przy biurku naprzeciwko zobaczyła typa z baru. Jak mogła wcześniej na to nie wpaść! Zwymyślała się w duchu, tymczasem on wstał i podszedł do niej z wyciągniętą ręką. – Jaki ten świat mały! Albo, jak to mówią, góra z górą się nie zejdzie – powiedział ze śmiesznym akcentem, będącym mieszaniną amerykańskiej wymowy i melodii typowej dla rzymskiego dialektu. – Jestem Clark Kent, bardzo mi miło. Tak, właśnie tak się nazywam. Jeśli chcesz z tego pożartować, to proszę, zrób to od razu, wyżyjesz się raz a dobrze i będziemy mieli już potem normalne relacje, dobrze? – Lucia Leonardi, miło mi. Dużo o tobie słyszałam. – I same złe rzeczy, jak sądzę – odpowiedział z uśmiechem. Uwagi Lucii nie umknęło spojrzenie, jakim obdarzył jej nogi, kiedy wstała. Jutro spodnie, postanowiła. – Zorientowałaś się już pewnie, że tutaj jak nie jesteś żmiją, to grzechotnikiem – kontynuował Clark. – Tego jeszcze nigdy nie słyszałam – odpowiedziała rozbawiona. – Bo też sam to wymyśliłem. Jestem kolekcjonerem miejscowych wyrażeń i przysłów, a dla rozrywki małpuję włoską mądrość ludową. Co prawda pochodzę

z Montany, ale kocham Włochy tak, jakbym się tu urodził. Przyjechałem tu jako młody chłopak na wakacje i zostałem na studia, choć moja rodzina nadal mieszka w Stanach. Ale ja tak dawna mieszkam w Rzymie, że nawet już nie liczę lat. A ty skąd pochodzisz? – Z Sycylii. Takie małe nadmorskie miasteczko, nazywa się Siculiana. A jeśli chodzi o mądrość ludową, to i tam nieźle sobie radzimy. – A właśnie. Czytałem twój tekst. Lanza Płomienny mówił, że to twój debiut u nas. Gratulacje, dobra jesteś. A tak w ogóle, jeśli czegoś potrzebujesz, proś, o co chcesz. Płyniemy na tej samej łodzi. A dopóki łódź płynie… Okej, już wiemy, że znasz typowe włoskie wyrażenia, pomyślała Lucia. – Więc… mogę cię prosić o wszystko? Naprawdę wszystko? – zaryzykowała, myśląc o tysiącu codziennych drobiazgów w biurze, które dotychczas obchodziła szerokim łukiem, ale zaraz ugryzła się w język. Naprawdę wszystko? Litości, kto mówi coś tak dwuznacznego i frywolnego zaraz przy pierwszym spotkaniu? Poza tym przystojny jest, i owszem, ale już w barze wydał się jej odrobinę antypatyczny przez tę amerykańską pewność siebie i pieprzony uśmieszek. – Noo, w pewnych granicach, ma się rozumieć. Nie wiem jeszcze jakich, ale granice z pewnością istnieją – odparł, krzywiąc się nieco złośliwie, co ją jeszcze bardziej zirytowało.

Clark wrócił do swojego biurka. Założył kowbojski kapelusz, naciągnął go na oczy i utkwił wzrok w ekranie komputera. Potem na chwilę podniósł głowę. – Przepraszam, tylko nie pomyśl sobie, że to przez brak dobrych manier. Kapelusz pomaga mi się skupić. To takie moje prywatne biuro. Tak, zdecydowanie się jej nie podobał. Taki typ, któremu się wydaje, że jest całkiem samowystarczalny, nikogo nie potrzebuje, wie, jak się poruszać po świecie, a na dodatek jest świadomy swojego obycia i atrakcyjności obcokrajowca – egzotycznego, tajemniczego i strasznie, obrzydliwie wręcz przystojnego. Radiografia wykonana, sprawa zamknięta. Dzień upłynął jej w mgnieniu oka. Żarty z kolegami, spędzona wspólnie przerwa na posiłek i przede wszystkim poczucie coraz lepszego odnajdywania się w dziennikarskiej skórze. To niewiarygodne, jak praca pomagała jej przezwyciężać paraliżującą ją nieco nieśmiałość. Po południu przeprowadziła z kimś wywiad przez telefon, a potem z miejsca machnęła artykuł, jakby nic innego w życiu nie robiła. Tak była skupiona, że kiedy wreszcie podniosła głowę, uświadomiła sobie, że w redakcji prawie nikogo już nie ma. Przypomniała sobie, że kilka razy mówiła komuś ciao, ale tak mechanicznie, że nie widziała nawet komu. Był już najwyższy czas, by wrócić do domu, do bezpiecznej i melancholijnej samotności kolorowego mieszkanka

ciotki. Gotować nie miała ochoty, co jednak nie znaczyło, że zamierzała pościć: melancholia melancholią, ale bez przesady. Szczęśliwie niedaleko redakcji znajdowała się „Chin Chin”, jak sama nazwa wskazuje, chińska restauracja. Wszyscy koledzy chwalili lokal. Nieprzesadnie elegancko, przystępne ceny, przyjazna, wręcz rodzinna atmosfera, w której rozbrzmiewał świdrujący, niemal przebijający bębenki uszne falset właścicielki. Lucia postanowiła wziąć coś na wynos i spędzić uroczy wieczór przed telewizorem. W restauracji było dość ciemno i niemal całkiem cicho, tylko od stolika z głębi sali dobiegał lekki brzęk sztućców. Jednak już po chwili ciszę rozdarł przenikliwy głos pani Nyao, jak większość Chińczyków niewymawiającej „r”: – Dzień dobly, piękna panienko. Lozgość się. Sama jesteś czy czekasz na swojego chlopaka? Lucia przez chwilę nie była pewna, czy jedzenie w lokalu nie jest przypadkiem takie samo ostre jak głos właścicielki. Splotła palce i powiedziała: – Dziękuję bardzo, chciałam tylko wziąć coś na wynos. Z sali obok wyłonił się typ w kraciastej koszuli. Nie wiedzieć czemu, Lucia poczuła gorąco na policzkach, a kiedy spotkali się spojrzeniami, nie mogła powstrzymać uśmiechu. – Zdaje mi się, że już gdzieś słyszałem ten głos. A,

rzeczywiście, dobrze mi się zdawało… – Czy ty mnie przypadkiem nie śledzisz? – zapytała, bezskutecznie próbując pozbyć się tego głupiego uśmiechu z twarzy. – Nie, ja cię wyprzedzam. To nie to samo. To coś znacznie trudniejszego. – Rzeczywiście, to dopiero sztuka. – Chodziłem na kurs. Teraz jestem już lepszy od moich nauczycieli. Przekrzywiła głowę i spojrzała na niego z ukosa, jak się patrzy na dziecko, które właśnie coś zmajstrowało. Ruchem ręki dała do zrozumienia, że już wychodzi. – Okej, widzę, że nie podoba ci się włoskoamerykańska wersja brytyjskiego humoru. – Wycofał się ze śmiechem. – Wy, Sycylijczycy, jesteście przecież poważni. – W takim razie powinieneś się natychmiast zrehabilitować. – Cokolwiek sobie życzysz – powiedział z nieodparcie uroczym wyrazem skruchy na twarzy. – Wystarczy, że doradzisz mi tutejszą specjalność. – Ależ od tego jest pani Nyao… Nigdy bym się nie ośmielił... Poza tym tu wszystko jest bardzo dobre, począwszy od przepięknej gospodyni – odpowiedział. Przepiękna gospodyni wybuchnęła śmiechem, od którego zadrżały szyby. – Panie Kent, jak zwykle żaltowniś z pana. – Ależ ja nigdy nie żartuję! Poza tym wie pani

dobrze, że mam słabość do orientalnych piękności. Kobieta znów się roześmiała i wskazała na Lucię. – Panie Kent, pan powinien podlywać tę piękną Wloszkę, a nie stalą Chinkę. – To dobry pomysł, ale obawiam się, że ta piękna Włoszka jest już zajęta. Tak to już bywa z pięknymi, miłymi i inteligentnymi dziewczynami, że zawsze ktoś człowieka wyprzedzi. – Clark, wypowiadając te słowa, puścił oko do obu pań. Prawdziwy donżuan, powiedziałaby babcia Marta. Pani Nyao przeszła do rzeczy i bezceremonialnie zwróciła się do Lucii: – Ty masz chlopaka? Słysząc te słowa i czując na sobie pytające spojrzenie Clarka, Lucia nagle spoważniała i zamilkła na chwilę. Jednak kiedy postanowiła otworzyć usta, w jej słowach nie było wahania: – Nie, nie mam. Opuścili restaurację, każde z własną paczuszką w ręku. Lucia nie mogła przestać myśleć o kłamstwie, które się jej przed chwilą wyrwało. Czuła się z tym okropnie. Niektórzy ludzie kłamią bez zmrużenia powiek, konstruują całe zamki z kłamstw, unikając później niewygodnych pytań albo brnąc dalej tak, że sami już tracą z oczu prawdę. Jak hazardziści, którzy za każdym razem wierzą, że się uda, i coraz głębiej upadają. Lucia nie należała do tego rodzaju ludzi. Może była naiwna, zbyt niewinna i czysta, ale kłamstwo ją paliło,

nie potrafiła go zignorować, było tak ewidentne jak fałsz w arii wielkiego tenora. Jednak im dłużej o tym myślała, tym bardziej uświadamiała sobie, że to, co przed chwilą powiedziała, nie było prawdziwym kłamstwem, a raczej było nim tylko na pozór. Prawda, niczym olbrzymia góra lodowa, której większa część skrywa się pod powierzchnią, była znacznie bardziej złożona. Zanim będzie szczera wobec innych, powinna zdobyć się na uczciwość wobec siebie samej. I wobec tych, którzy byli dla niej krzyżem i radością jednocześnie. Wobec rodziny. Tata Leonardi, biegły doradca biznesowy, i tata Mirabello, zamożny adwokat z Siculiany. Dwaj stratedzy godni minionej epoki, odrobinę tylko poirytowani faktem, że aby zaaranżować małżeństwo, należało jeszcze uzyskać wyraźną zgodę obu marionetek występujących w ich grze o władzę. A Rosario? Jaka była w tym wszystkim jego rola? Oczywiście to dobry chłopak, przystojny i inteligentny, temu nie mogła zaprzeczyć. Ale był tylko pionkiem na szachownicy skomplikowanego rodzinnego planu. Nieoczekiwanie wszystkie te myśli skłębione w głowie Lucii stanęły obok siebie, uporządkowały się i po raz pierwszy dały jej jasny i boleśnie dokładny obraz sytuacji. Zapewne zawsze krążyły jej po głowie, ale oddalenie od Siculiany pomogło nareszcie uporządkować je wszystkie niczym kawałki układanki. Uświadomiwszy sobie nagle całą tę prawdę, wykrzywiła usta w grymasie pogardy. – Coś nie tak?

Lucia wzdrygnęła się, wracając do rzeczywistości. – Nie, przepraszam, wszystko w porządku. – To dobrze. Przyjechałaś samochodem? – Nie, korzystam z metra albo przychodzę pieszo. Bardzo lubię spacerować, a poza tym nie cierpię spędzać czasu w korkach. Przynajmniej tego problemu nie mam. Clark pogładził podbródek i po chwili zastanowienia, mówiąc wolno i uważnie, jakby przechodził przez ciemny pokój, zaryzykował: – Jeśli chcesz, mogę cię podwieźć. Wskazał na wspaniały motocykl marki HarleyDavidson zaparkowany o kilka kroków dalej. Lucia wytrzeszczyła oczy. – Nie do wiary! Jest twój? Błyskawicznie przypomniała sobie wszystkie poranne myśli na jego temat: rzeczywiście jest irytujący, szpanuje pięknym motocyklem klasycznego macho, wręcz banalnie atrakcyjny… nie, takich rzeczy nie szukam, nie mogę. Nie mogę powiedzieć mu nie. – Tak, kupiłem go dwa lata temu od starego kumpla, który wolał mi go tanio sprzedać, niż pozwolić, by rdzewiał w garażu. Podrasowałem go trochę dla zabicia czasu. Można w ogóle powiedzieć „dla zabicia czasu”? W takim razie zapraszam na grzbiet mojego wierzchowca – powiedział z ceremonialnym ukłonem. Lucia podeszła do maszyny i przeciągnęła ręką po błyszczącym zbiorniku paliwa. Clark z rozbawieniem obserwował jej nabożny lęk.

– Kiedy zdobędziesz moje zaufanie, pozwolę ci prowadzić. Obiecuję. – Zdjął z siedzenia kaski i podał jej jeden. – Na razie musisz się zadowolić skromnym szoferem. – Nie przypominam sobie, żebym już przyjęła twoją propozycję… Ale niech będzie. Tylko nie jedź za szybko! Zajęła miejsce, myśląc, że to niewłaściwe, że będzie musiała się go trzymać, czyli w praktyce przylgnąć, przytulić się do niego praktycznie całym ciałem. Miała tylko nadzieję, że nie okaże się zbyt pobudzona... Jednak prędkość sprawiała zawsze, że zamykała oczy, a wiadomo: kiedy się ma zamknięte oczy, inne zmysły się wyostrzają i zaczyna pracować wyobraźnia. Jej ukochane superego miało już zainterweniować zwyczajowym „Dosyć, Lucia”, kiedy na via Andrea Doria Clark zwolnił i zjechał w stronę chodnika. Podniósł szybkę kasku i odwrócił się do niej z dziwnym wyrazem twarzy. – Co się stało, czemu się zatrzymałeś? Pokręcił głową. – Przecież nawet nie wiem, gdzie cię zawieźć. Może w całkiem przeciwnym kierunku? Lucia zaczęła się głośno śmiać. Kiedy się trochę uspokoiła, zapytała, wciąż jeszcze dławiąc się ze śmiechu: – Naprawdę ci nie powiedziałam, gdzie mieszkam? – Nie, nawet nie podałaś kierunku.

– Niesamowite. Niechcący zawiozłeś mnie prawie pod sam dom. Mieszkam w tym czerwonym budynku na końcu ulicy. Teraz Clark wybuchnął śmiechem. – Ja też mieszkam na Prati. Dlatego bezmyślnie pojechałem w tym kierunku – powiedział, pomagając jej zejść i zdjąć kask, a potem podając paczuszkę z chińszczyzną. – Jesteśmy niemal sąsiadami – podsumował z uśmiechem. – Naprawdę? Ja goszczę w domu ciotki, ale ona wyjechała na dłużej i zostawiła mi mieszkanie na czas stażu. – Jedno z tych mieszkań starych ciotek wypełnione antykami? – Wręcz przeciwnie. Ciotka Susanna to chodzące przeciwieństwo antyku. Jest nowocześniejsza ode mnie. Dwa lata temu rozwiodła się z wujem i teraz przechodzi fazę transgresji: imprezy, koncerty, niczego sobie nie odmawia. Zeszłego lata moja kuzynka nakryła ją w dyskotece na Panarei3. – A ty jesteś podobna do ciotki? – zapytał rozbawiony. Lucia pokręciła przecząco głową. – Wcale. Ja jestem klasyczną dzielną dziewczynką z prowincji i na pewno się wydaję starsza niż ona. Ale to może dlatego, że wcześniej czuła się stłamszona, a teraz to wszystko odreagowuje. W każdym razie jest

najfajniejsza z całej rodziny. Zaraz po babci, ma się rozumieć. Patrzył na nią uważnie, zauroczony jej oczami, które zapalały się, kiedy wspominała bliskie osoby. – A teraz już idę, dziękuję za podwiezienie – pożegnała go Lucia, poczuwszy na sobie nieco zbyt intensywne spojrzenie mężczyzny. – Nie ma za co, cała przyjemność po mojej stronie. Mam nadzieję, że kuchnia „Chin Chin” będzie ci smakowała. Z widocznym zadowoleniem Lucia potrząsnęła ręką z pakunkiem w geście pożegnania. Clark patrzył, jak się oddala, potem nałożył kask, ale zwlekał z opuszczeniem szybki. Kiedy już miała zniknąć w bramie, postanowił zawołać: – Lucia, poczekaj. Odwróciła się. – Tak? Clark znów zdjął kask, pokazując nieco zarumienioną twarz, i przemówił, koncentrując wzrok na wilczym pysku zdobiącym kratę z kutego żelaza, strzegącą wejścia do kamienicy – jakby w okolicy nie było nic lepszego do oglądania. A teraz wersja: nieśmiały i delikatny, pomyślała Lucia gotowa nie kapitulować, cokolwiek on powie. Otworzył usta, ale nie zdołał wydobyć słowa. Wreszcie, powoli i z wysiłkiem morskiego rozbitka stawiającego pierwsze kroki na stałym lądzie, popatrzył

jej prosto w oczy. – Przepraszam, chciałem tylko wiedzieć, czy… – Czy? – przynagliła. – Czy masz coś do roboty jutro przed południem? Jest sobota… Lucia postanowiła się nieco podroczyć, udając, że rozważa propozycję. – Poczekaj… jutro rano, jutro rano… myślę, że dam radę. A dlaczego? – Pomyślałem, że może miałabyś ochotę przejść się na spacer po Villa Borghese i zjeść na lunch jedną z moich słynnych kanapek – odpowiedział, czując, że powoli wraca mu pewność siebie. A potem przepięknie się uśmiechnął. Lucia nie chciała dać po sobie poznać, że ma straszną ochotę na spotkanie. – Okej, ale tylko z powodu twoich słynnych kanapek – zaśmiała się. – Nie sądziłem, że jesteś taka dowcipna. Czyli widzimy się jutro w tym samym miejscu. O dziesiątej? Niespodziewanie Lucia spoważniała i w miejsce goszczącego jeszcze przed chwilą na jej twarzy uśmiechu pojawił się wyraz niepokoju. – Muszę ci coś wyznać. Wcześniej skłamałam. Zaskoczony jej nagłą powagą Clark próbował zamienić wszystko w żart: – Wiem, nienawidzisz chińskiej kuchni i weszłaś do restauracji tylko dlatego, że wiedziałaś, że ja tam będę.

I nie jesteś dziennikarką, tylko pracujesz w policji skarbowej i prowadzisz śledztwo przeciwko mnie. Ponieważ nie mam pojęcia o podatkach, na pewno zrobiłem jakiś błąd, a więc przyznaję się, proszę o ugodę, zapłacę karę, tylko proszę, nie zamykaj mnie w więzieniu. Chociaż podobno we Włoszech nikogo już nie zamykają, a jeśli nawet, to i tak zaraz wychodzi. Lucia, nadal poważna, pokręciła głową i ignorując jego słowa, oznajmiła, unikając jego spojrzenia: – Prawda jest taka, że mam kogoś. Jeszcze mam. Nie dając mu czasu na odpowiedź, pocałowała go w policzek, odwróciła się i szybko ruszyła do bramy. Clark miał już odjeżdżać, kiedy poczuł, że w kieszeni wibruje jego telefon. Wyciągnął go, rzucił okiem na zamkniętą już bramę kamienicy, w której znikła Lucia, i dotknął zielonej ikonki. – Ciao! Jak się masz? Poczekaj, źle cię słyszę. Spróbuj się gdzieś przenieść. O, teraz lepiej. Tak, wszystko załatwione… to już niedługo, jesteś zadowolona? Słuchaj, mogę oddzwonić później, z domu? Teraz jestem w drodze i bardzo źle cię słyszę. Nałożył kask, podniósł podpórkę motocykla i dodał gazu. Miał nadzieję, że następnego dnia niebo nad Rzymem będzie pogodne.

4

Ty, ja i ona

R

zym jest jak kobieta. Najpiękniejsze miasto

i najwspanialsza towarzyszka. Oczywiście nie możesz mieć jej tylko dla siebie, ale i ona nie należy do zazdrośnic. Spogląda na zakochanych z pobłażliwością kogoś, kto zna siłę miłości i mimo upływającego czasu potrafi ją wiecznie odnawiać. Może to z tej przyczyny Wieczne Miasto pozwoliło, by w nocy rozszalała się nad nim gwałtowna burza, która przegoniła miejski zaduch i odświeżyła poranne powietrze. Lucia wstała w znakomitym humorze i wybiegła na spotkanie mężczyzny, który zaczynał być dla niej niebezpieczny, z poczuciem, że absolutnie nic złego z tej znajomości nie wyniknie. Byli przyjaciółmi, i tak zostanie, przynajmniej na chwilę obecną, przekonywała samą siebie. Taką wersję wbiła sobie do głowy i nie było mowy, by zmieniła zdanie. W czerwcu Villa Borghese pełna była ludzi szukających wytchnienia i ochłody. Utrzymany w doskonałym stylu angielskim, z kilometrami alejek, z ławkami, trawnikami i wiekowymi drzewami, park był dla rzymian oazą zapomnienia i miejscem ucieczki od

rozgrzanego betonu, smogu i miejskiego gwaru. Nawet ci, który odwiedzali go po wielekroć, nie przestawali się zachwycać jego ukrytymi polankami, jeziorkami z pływającymi po nich łodziami, muzeami, teatrem szekspirowskim i jeszcze tym, i jeszcze tamtym… Clark i Lucia szli przed siebie, a promienie słońca grały wśród liści w chowanego. Lucia pomyślała, że przypomina jej to Central Park ze scen Seksu w wielkim mieście. Na szczęście na nic się zdały starania Clarka, by przekonać ją do pomysłu wynajęcia jednego z elektrycznych wózków zaparkowanych przed Villa Medici. Zaczęli więc spacerować i po kilku krokach, pod sympatycznym pretekstem „żebyś mi się gdzieś tu nie zgubiła”, Clark chwycił ją za rękę. A kiedy ona bez wahania wplotła w jego dłoń swoje palce, z jego piersi wyrwało się głębokie westchnienie. Tak pięknie chodzić ze sobą za rękę, pomyślała Lucia. To takie proste, czyste, elektryzujące. Tak, lecz i trochę niebezpieczne – ale przecież nie robili nic złego… Czas mijał im tak prędko, że zanim się spostrzegli, nadeszła pora obiadowa. Zgodnie z obietnicą Clark przyszedł ze swoimi słynnymi, osobiście przyrządzonymi kanapkami. Lucia ugryzła pierwszy kęs, wytrzeszczyła oczy i z trudnością przełknęła, nawet nie próbując przeżuwać. – Ale co to jest? Chcesz mnie zabić? – wybuchła śmiechem.

– Żartujesz sobie? – odparł z obrażoną miną. – To jest tajemny przepis, który uczynił Amerykę prawdziwie wielką: masło orzechowe i marmolada. Nie smakuje ci? – Nie, nie. Nie o to chodzi – wyjaśniła – tylko to jest, że tak powiem, niezbyt dietetyczne. I trochę zapychające. Chyba jestem nieco staromodna i nie rozumiem jeszcze Ameryki. Zróbmy tak: jeśli się nie obrazisz, ja sobie kupię na tym straganie piękną kanapkę z pomidorem i mozzarellą, a ty spokojnie dalej jedz tę swoją, co to uczyniła Amerykę wielką, a i ty będziesz wielki. Dobrze? Clark wywinął dolną wargę w geście rozczarowania. – Daj spokój, nie bierz tego do siebie. Powinieneś już wiedzieć, że Włosi są śmiertelnie poważni w kwestii jedzenia. Ponieważ jednak, w przeciwieństwie do kanapki, bardzo lubię twoje towarzystwo, nie odchodź nigdzie i poczekaj tu na mnie – zakończyła z tak pięknym uśmiechem, że Clark musiał jej wybaczyć skądinąd niewybaczalną awersję do masła orzechowego. – No dobrze… Jedli swoje kanapki, siedząc na ławce ukrytej pod kaskadą pnączy zwieszających się ze skalnej ściany piaskowca. Przed nimi szemrała fontanna z piękną figurą siedzącej nimfy. Między jednym a drugim kęsem Lucia podziwiała rytmiczny cykl wypływania wody. Fascynował ją kształt rzeźby, która zdawała się z nieprzeniknionym obliczem patrzeć na wszystko, co działo się dookoła. Kto wie, ile zakochanych par tu

widziała. A gdyby miała duszę? Gdyby potrafiła doświadczać uczuć, jakim wzrokiem by ich odprowadzała, kiedy odchodzili długą aleją? Zazdrosnym? A może pełnym zrozumienia i solidarności? Ciekawe, czy ci wszyscy, którzy się tu całowali, zastanowili się choć przez chwilę, czy to jej nie przeszkadza? A ona? Czy była kiedyś zakochana, na przykład w mężczyźnie, który przechodził obok i muśnięciem palców dotknął wody, której strzegła? Kto wie, jaka to męka, widzieć wokół siebie tyle życia i nie móc dać głosu własnemu sercu. Lucia całkiem dobrze ją rozumiała. Zanim przyjechała do Rzymu, sama była trochę jak ta nimfa: nieruchoma, bierna, skrępowana, a świat kręcił się wokół niej. Teraz nareszcie dostrzegała możliwość odmiany losu. Oczami wyobraźni widziała, jak schodzi z piedestału, przekracza barierę fontanny, potem granice Sycylii i wreszcie daje sobie szansę, by przerwać zaklęty krąg, w którym życie przepływa jej przez palce, bezużyteczne i wciąż takie samo. Zamyślona nie zdawała sobie sprawy, że Clark obserwuje ją już od dłuższej chwili. Kiedy odwróciła się do niego, napotkała jego zaniepokojony wzrok. – Wszystko w porządku? – Tak, myślałam tylko o tym, jaki piękny dziś dzień. Clark pochylił głowę i złączył ręce w geście podziękowania za komplement.

– Niech będzie… Wyglądasz co prawda na zatroskaną, ale skoro mówisz, że wszystko w porządku, to ci wierzę. – Nie przejmuj się, to nie twoja wina. – Coś nie tak? Może chcesz o tym porozmawiać, jeśli to nie wścibstwo z mojej strony? – Nie… – Lucia zawiesiła głos, niepewna, czy kontynuować. – „Nie, to nie wścibstwo” czy „nie, nie chcę o tym rozmawiać”? Dobra, rozumiem… to było wścibstwo. Przepraszam. – Nie. Lubię ludzi, którzy potrafią przepraszać, dlatego przyjmuję przeprosiny, ale nie, nie byłeś wścibski. Rzecz w tym, że nie chcę cię zanudzać moimi egzystencjalnymi problemami. Nawet samej siebie nie chcę nimi zanudzać… Powiedzmy, że prawdziwy problem leży w tym, że jest mi dobrze: tutaj, dzisiaj, teraz. I to tak dobrze, jak nigdy wcześniej. Mam wreszcie cel, jakiś punkt oparcia, coś, czego mi dotąd brakowało. – W takim razie to nie problem. – Tak. To znaczy nie. Problem będzie, kiedy przestanę się tak czuć. Widzisz, teraz staram się żyć dniem dzisiejszym i cieszyć się każdą chwilą pobytu w Rzymie, ale prędzej czy później będę musiała zmierzyć się z życiem, które czeka na mnie w domu. I to tam zaczną się problemy. Clark nie potrafił do końca zrozumieć, co Lucia

miała na myśli, ale czuł, że brakowało jej podstawowej rzeczy, która jemu akurat przypadła w całej obfitości: wolności wyboru. Wyjechał ze swego kraju, bo chciał, i wybrał Italię, bo chciał. Co nie oznaczało, że nie kochał kraju swego pochodzenia, ale korzystał z wolności mieszkania gdzie indziej. Może na tym właśnie polegał problem Lucii. Clark żywił gorącą nadzieję, że ów „nie problem” jeszcze przez jakiś czas takim pozostanie, dając im czas na lepsze poznanie. Wsunął do ust ostatni kęs swej słynnej kanapki, zrobił kulkę z opakowania i precyzyjnym rzutem umieścił ją w stojącym kilka metrów dalej koszu na śmieci. Lucia gwizdnęła z podziwu i skończywszy swoją, spróbowała powtórzyć dokonanie przyjaciela. Z dobrym skutkiem. – Wow, co za precyzja! Gdyby cię teraz widział Lanza Płomienny, zaraz by cię zaangażował do redakcyjnej drużyny koszykówki. – O, a tego nie wiedziałam! Clark uśmiechnął się i wstał, by strzepnąć okruszki z ubrania. – Pewnie! Nie wystarczy mu bycie szefem, jest jeszcze naszym trenerem w lidze lokalnych redakcji prasowych. Gramy co czwartek. Romina ci nie powiedziała? Jestem zaskoczony! Zazwyczaj o niczym nie zapomina. W każdym razie Lanza jako trener jest naprawdę niemiłosiernie upierdliwy i wymagający.

Strasznie mu na tych rozgrywkach zależy. Nam, niestety, trochę mniej. Nie dajemy mu zbyt wielu powodów do zadowolenia. – À propos, można się dowiedzieć, dlaczego wszyscy go nazywacie Lanza Płomienny? Mnie on się wydaje bardzo łagodny. Clark wybuchnął śmiechem i podał jej rękę, zachęcając do dalszego spaceru. – Chodź, opowiem ci po drodze. Trzymając się za ręce, ruszyli ścieżką w stronę jeziorka. Z nieregularnymi, urwistymi brzegami wyglądało jak przeniesione z odległych gór. Przeszli przez drewniany mostek. Lucia nie dawała za wygraną. – A więc? Mogę się dowiedzieć, skąd to dziwne przezwisko? – zapytała. – Trochę więcej cierpliwości, moja droga. Nie wiesz, że oczekiwanie jest często najlepszą częścią niespodzianki? – No, to już zależy od niespodzianki. – Skoro jednak tego się nie wie, tym bardziej warto cieszyć się oczekiwaniem, nieprawdaż? Jak sobie radzisz z angielskim? Na to pytanie Lucia zrobiła zakłopotaną minę. – Sądzę, że lepiej niż ty z sycylijskim. Roześmiał się i zaczął opowiadać w swoim ojczystym języku. – Był sobie kiedyś szlachetny rycerz-dziennikarz z dumną i gęstą siwą brodą, która wyprzedzała go o pół

kroku, chroniła od wszelkich kłopotów i problemów i prawdopodobnie pomagała mu zachować równowagę, podobnie jak to jest z wąsami u kotów. Bez cienia przesady można powiedzieć, że ten człowiek był swoją brodą. Pewnego pięknego dnia ogłoszono na zamku turniej ze zbiórką na cel charytatywny i wszystkich dworzan zobowiązano do wzięcia udziału w różnych zawodach dla uciechy ludu. I lud dostał powód do radości. Nawet większy, niż oczekiwał. W tym momencie Clark zaczął się krztusić ze śmiechu i zajęło mu dobrą chwilę, nim się uspokoił. – No skończże! – Przepraszam, nie należy chichotać podczas własnego opowiadania. Ale nie potrafię się powstrzymać. Za każdym razem, kiedy o tym pomyślę, wybucham śmiechem. Na czym skończyłem? A, tak. Słynny brodaty dziennikarz, jak również twój aktualny szef, postanowił wystąpić na scenie z numerem ze starej szkoły. Kojarzysz tych artystów ulicznych, którzy biorą w usta łatwopalną substancję, a potem ją wydmuchują, trzymając przed sobą laskę z płonącą końcówką? Lucia przyłożyła rękę do ust. – Boże, nie mów mi tylko, że stało się to, co myślę – zawołała. Clark zatrzymał się i stanął naprzeciwko niej, w samym środku opustoszałej alei. – „Panie i panowie, proszę o uwagę. Jest z nami szanowny pan Franco Lanza, który zmierzy się

z zadaniem pirotechnicznym. Z uwagi na potencjalne niebezpieczeństwo prosimy o zachowanie całkowitego milczenia”. I oto nasz rycerz uroczyście wkracza na scenę w stroju fakira, z laską w ręku, i kłania się publiczności. Pierwszy wydmuch – udany, drugi – jeszcze lepszy, fakir niczym smok ognisty, publiczność szaleje, aplauz, burza braw. Lanza ma apetyt na jeszcze więcej chwały i postanawia wykonać numer po raz trzeci, zapomina jednak o najważniejszej zasadzie: wytrzeć krople alkoholu, które zostały na twarzy po poprzednim razie. Bierze głęboki wdech i… Clark przerwał i zaczął udawać ruchy naczelnego. Wziął głęboki oddech i wypuścił z siłą całe powietrze, które miał w płucach. Lucii wydawało się, że naprawdę widzi, jak wspaniały, długi płomień bucha w powietrzu, a jedna niesforna iskierka pada na brodę redaktora, który, jak w scenie z niemego kina, zaczyna kręcić się wokół własnej osi, próbując ugasić mały pożar, który wybuchł mu na twarzy. Lucia nie była w stanie powstrzymać eksplozji niepohamowanego śmiechu. Clark natychmiast do niej dołączył. – Od tej pory niektórzy nazywają go żywą pochodnią, inni Lanzą Ognistym albo Lanzą Płomiennym, niektórzy udają, że nic nie wiedzą, ale z pewnością każdy zna tę historię. Ma się rozumieć, że po tym wydarzeniu nasz naczelny spędził cały tydzień w domu i od tamtej pory nikt już nie słyszał o jego wspaniałej brodzie.

– Biedaczek. A wy naprawdę nie macie serca, żeby tak się nabijać z cudzego nieszczęścia. Dziennikarskie hieny! Clark oskarżycielsko skierował palec na jej roześmianą twarz. – Taak, a ty właśnie cała się trzęsiesz ze współczucia, prawda? Lucia spojrzała na niego z udawaną obrazą i ruszyła przed siebie, nie oglądając się na niego. Clark z rozbawieniem pokręcił głową i ruszył za nią. – Nie obrażaj się, ja tylko żartowałem. Poza tym nie możesz jeszcze uważać się za prawdziwą dziennikarkę: jesteś dopiero na stażu, nie? Słysząc to, Lucia stanęła jak wryta, podniosła z ziemi niewielki kamień i zaczęła go podrzucać w dłoni. – Co powiedziałeś? Zbliżył się z podniesionymi rękoma. – Chyba nie zaatakujesz bezbronnego? Lucia przymknęła oko, biorąc go na cel. – Jesteś uzbrojony: masz język ostry jak brzytwa – powiedziała i rzuciła kamieniem. Pocisk przeleciał nad głową Clarka i trafił w kask przejeżdżającego nieopodal konnego policjanta. Lucia przyłożyła dłoń do ust i szeroko otworzyła oczy. – Nie stój tak, chcesz trafić na dołek? Biegiem, już! – krzyknął Clark. Chwycili się za ręce i uciekli. Zatrzymali się dopiero przy wejściu do parku, śmiejąc się jak wariaci.

Tego wieczoru babcia Marta po raz pierwszy usłyszała w głosie wnuczki odmienną nutę. Lucia opowiadała jej o pracy, o mieście, o kolegach. Chciała też wspomnieć o Clarku, ale nie wiedziała, co właściwie miałaby o nim powiedzieć. Wiedziała za to, że w niektórych przypadkach wystarczy jedno słowo, by wykreować problem, a jeśli pewne rzeczy pozostaną nienazwane, można udawać, że nie istnieją. Babcia zapewne wyczuła, że jest coś, czego wnuczka jej nie mówi, ale nie zadawała pytań, bo wiedziała, że na zwierzenia musi przyjść właściwy czas i trzeba to uszanować. Nie zamierzała natomiast ukrywać radości z faktu, że wnuczka uwalniała się od tego little town blues, o którym śpiewał Frank Sinatra, od niepotrzebnej nostalgii za domem i głupiego, paraliżującego lęku, który mógł jej przeszkodzić w budowaniu własnej przyszłości. Oczywiście pani Marta czuła też trochę smutku, bo zdawała sobie sprawę, że żyć na całego i oddychać pełną piersią Lucia może jedynie wtedy, gdy jest daleko od rodziny, a więc daleko od Siculiany, a więc i daleko od niej, jej babki. Potrafiła jednak wyrzec się samolubnej chęci posiadania wnuczki przy sobie: przede wszystkim chciała ją widzieć szczęśliwą i spełnioną. I wiedziała też to, że do realizacji tego celu bardzo pomocna byłaby na przykład jakaś znaleziona w Rzymie miłość. Żywiła odrobinę nadziei, że tak właśnie się stanie, ale nawet sama przed sobą nie chciała się do tego przyznawać.

Wszystko to jednak pozostało głęboko schowane i nie wypłynęło w rozmowie. Za to Lucia, jak zwykle po rozmowie z babcią, poczuła się podniesiona na duchu, silniejsza i zaakceptowana taką, jaka jest. W tym szczęśliwym stanie nie miała najmniejszej ochoty, by dzwonić do ojca i matki, bo rozmowa prędzej czy później zeszłaby na Rosaria, postanowiła więc odciąć się od wszystkiego, wyłączyć telefon i spędzić spokojną noc. Kiedy ponownie włączyła go rano, czekał na nią jeden esemes. Była gotowa na kolejną porcję wyrzutów, jednak to, co przeczytała, wywołało jej uśmiech na twarzy: Gdyby nie to, że nie chcę Ci się narzucać, powiedziałbym, że byłoby mi bardzo miło zaprosić Cię kiedyś na kolację. Jak to przyjaciele, ma się rozumieć. By the way, to jest mój numer telefonu, używaj go, jak i kiedy chcesz. Clark. (Wolę się podpisać, bo pewnie jest do Ciebie długa kolejka). Jak to przyjaciele. To było alibi doskonałe. Zanim odpowiedziała, zastanowiła się. Doskonale wiedziała, czego nie powinna robić. Ale, jak wszystkie dzielne dziewczynki, potrafiła być nieposłuszna.

5

Superbohaterowie: blaski i cienie

K

iedy szef wysyła Francę, żeby zawołała cię do

jego gabinetu, to wiedz, że coś się dzieje. Clark czuł na sobie spojrzenia kilkunastu par oczu i ciężar nagłego, niepokojącego milczenia. Spojrzenia nie wprost, spojrzenia jak gdyby nigdy nic, jednak w każdym z nich ukryte pytanie: a ten co zmajstrował? Clark starał się ukryć własne zaskoczenie i udał się do gabinetu szefa z miną człowieka, który uważa tę formę wezwania za coś najzwyczajniejszego pod słońcem. Choć wcale nie uważał za normalne, że szef nie pojawił się osobiście przy jego biurku, jak to miał w zwyczaju. Skoro jednak Lanza uznał za stosowne wprawić go w zakłopotanie przed całą redakcją, wzywając go przez Francę, jakiś powód po temu musiał być. Kiedy wszedł, szef przeglądał jakieś papiery, udając na dodatek, że nie zauważa wejścia podwładnego. – Mogę usiąść? – Clark postanowił odezwać się pierwszy. Lanza wreszcie podniósł głowę i wykrzyknął, jakby był zaskoczony jego obecnością:

– Aa, Clark, siadaj, siadaj! Mimo to Clark nie usiadł. Był pełen niedobrych przeczuć i wolał stać. W tej pozycji czuł się silniejszy, bardziej zwarty i gotowy, gdyby przyszło mu się bronić. – Skąd to wezwanie? Coś nie tak? – zapytał tak poważnie, że Lanza spojrzał na niego ze zdziwieniem. Na chwilę role się odwróciły i to szef poczuł, że musi się tłumaczyć. – Ach, ty myślisz, że coś jest nie w porządku? Nie, wręcz przeciwnie. Poprosiłem cię tu w związku z pewną, ekhm, prywatną sprawą, ale nie martw się, nic złego się nie dzieje. Usiądź, proszę, źle się czuję, kiedy nade mną stoisz. Clark nie poczuł się ani trochę uspokojony, ale usiadł. – Więc? – Dobra, koniec wstępów. Będę z tobą szczery. Zresztą moje imię zobowiązuje4. Clark uśmiechnął się, niepewny, czy ma zdradzić szefowi, że tak samo żartuje jego imienniczka i sekretarka i że nikogo w firmie to nie śmieszy, ale wyczuwał, że atmosfera nie do końca sprzyjała żartom i żartom z żartów. Franco Lanza wziął z biurka dużą kopertę, spojrzał na nią i kilkakrotnie uderzył po niej ręką. – Niechcący otworzyłem ten pakunek zaadresowany do ciebie.

– Ach… – Dlatego bardzo przepraszam. – Nie ma za co. Ale jest jakieś „ale”, prawda? – Tak. Nie mogłem nie zadać sobie pytania, do czego potrzebne ci dokumenty, które zamówiłeś. Nie chciałbym w żaden sposób naruszyć twojej prywatności, ale… – Ale to robisz… – Tak. Żebyśmy się dobrze rozumieli: to był zupełny przypadek, dostałem kopertę przez pomyłkę, otworzyłem, nie patrząc nawet na nazwisko adresata, ale chciałem cię zapytać o jedno: nie ukrywasz czegoś przede mną? – Złapałeś mnie, szefie. – Powiedzmy, że teraz nie rozmawiam z tobą jako szef. Zresztą wiesz, może nie pokazuję tego po sobie, ale uważam cię trochę za mojego spadkobiercę, trochę jak… no, może nie syna, ale, powiedzmy, bratanka. – Rozumiem i bardzo jestem ci wdzięczny. Ale wiesz chyba, że nie mogę rozmawiać z tobą o wszystkim, co dotyczy mojego życia prywatnego. – Ani też tego nie oczekuję. Jeszcze by tego brakowało! Tyle że nie chciałbym dowiedzieć się z dnia na dzień, że wyjeżdżasz na zawsze, czy coś w tym rodzaju. – Przykro mi, że wziąłeś to do siebie. Rozumiem i obiecuję, że gdyby stało się cokolwiek poważnego, będziesz pierwszym, który się dowie.

– A to nie wydaje ci się wystarczająco poważne? I tak właściwie, to w czym problem? Przecież nie ma się czego wstydzić. Prędzej czy później człowiek musi zacząć myśleć poważnie o przyszłości. – Lanza spojrzał mu prosto w oczy. – Clark, powiedz prawdę. Nie zamierzasz chyba nas zostawić? – Niee, wręcz przeciwnie. Jestem już prawdziwszym rzymianinem od ciebie, dobrze mi tutaj. Lanza pokręcił głową. – Mam nadzieję. Wiesz, że ci ufam. I ufam też, że to tylko jednostkowe zdarzenie, a nie początek splotu niezbyt jasnych okoliczności. Wiesz, że we wszystkim możesz na mnie liczyć i że zawsze cię będę wspierał, ale oczekuję, że będziesz ze mną szczery. Clark przytaknął. – Jasne. Możesz mi wierzyć. I postaraj się zrozumieć, to sytuacja dość taka, wiesz… – Skoro tak uważasz, nie ma o czym mówić. Rozumiem, że wy, Amerykanie, bardzo cenicie sobie prywatność i osobistą niezależność. Dobra, bierz te swoje kwity i uciekaj, zanim się rozmyślę i cię zwolnię. Clark spojrzał na niego z uśmiechem i zaczął się wycofywać rakiem w stronę drzwi. – A, Clark, jeszcze jedno: wisisz mi parę piw. I nie zadowolę się mydleniem oczu, musisz mi opowiedzieć wszystko i dokładnie. Oczywiście ty stawiasz. W czwartek po koszykówce? Clark sapnął.

– Rozumiem, że to propozycja nie do odrzucenia? – Właśnie tak. Bystry chłopak. Starając się nie okazywać po sobie zafrasowania, Clark wrócił do biurka, wrzucił kopertę do torby i wlepił wzrok w ekran komputera. Nikt nie miał śmiałości pytać, co się stało. Jedynie Lucia wpatrywała się w niego tak długo i intensywnie, że w końcu i on musiał na nią spojrzeć. – No i… – zaczęła – nic mi nie powiesz? – À propos czego? – Nie wiem, to ty powinieneś wiedzieć. – Lucia pomyślała, że wszyscy faceci są tacy sami: kiedy pojawia się problem, prędzej dadzą się zabić, niż o nim opowiedzą. – Co chciał od ciebie Lanza? Masz jakiś problem? – Nie, nic się nie dzieje – odparł Clark, utkwiwszy wzrok gdzieś za plecami Lucii, która niemal uległa pokusie, by odwrócić się i sprawdzić, czy naprawdę jest tam coś aż tak interesującego. – Zaproponowałem mu kiedyś innowacyjny pomysł na reportaż i miał mi powiedzieć, co o tym sądzi. Ale, jak się wydaje, świat nie jest jeszcze na to gotowy. – A to ciekawe. Opowiesz mi? Może coś ci będę mogła podpowiedzieć? Clark popatrzył na nią, kręcąc głową. – Na razie lepiej nie. Opowiem ci później, na spokojnie, kiedy sam sobie to wszystko poukładam w głowie.

– Dobrze, tylko nie myśl, że uda ci się tak łatwo zbyć mnie przy kolacji, kiedy już się na nią wybierzemy. Clark popatrzył na nią z góry na dół: czy to możliwe, żeby wszyscy dziś chcieli go brać na męki? Oczywiście widok Lucii w stroju kata intrygował go bezsprzecznie bardziej niż Franco Lanza w podobnej roli. Teraz jednak nie zamierzał jej ustępować. Spróbował zapomnieć o tym, co zalegało mu w głowie i na żołądku, i podziękował niebiosom, że nie wynaleziono (do tej pory) urządzenia pozwalającego na czytanie bliźnim w myślach. – Halo, jest tam kto? – Lucia, zachwycająca Lucia, ukryta za swymi żywymi i pulsującymi jak morze oczyma, i jak morze zdolnymi rozbłysnąć lub pociemnieć w jednej chwili. Clark zapatrzył się w nie i pomyślał, że oni oboje tak samo potrafią czasem odgrodzić się od otaczającej ich rzeczywistości i zagubić we własnym wewnętrznym świecie. Zrozumiała go w lot. – Z przyjemnością zauważam, że ty również bywasz nieobecny myślami. To miłe, że nie jestem jedyna. – To prawda – odpowiedział. – Życie czasem daje do myślenia. – I to jeszcze jak – potwierdziła. Potem ściszyła głos i zapytała: – Idziesz z nami? – Dokąd? – Na aperitif-niespodziankę na cześć Samuele. Nic nie wiedziałeś?

– Oj, rzeczywiście! Ależ ze mnie gapa! Dostałem tego e-maila i całkiem o tym zapomniałem. To dzisiaj? – Tak. Już za chwilę wychodzimy wszyscy razem, zajmujemy miejsca w barze, a kiedy będzie przechodził, porywamy go. No to rusz się, bo się zaraz spóźnimy. Clark podrapał się po głowie. – Przepraszam, nie mogę. Bardzo mi przykro, ale zupełnie mi to wyleciało z głowy i już się poumawiałem. Lucia zrobiła rozczarowaną minę. – No co ty, nie może cię nie być. Bez ciebie to nie to samo. Poza tym wiesz, że jestem nieśmiała i potrzebuję wsparcia przyjaciół. Clark rozłożył bezradnie ręce. – Bardzo mi przykro. Wiesz, że chciałbym, ale naprawdę nie mogę. Zasadzka udała się znakomicie. Samuele truchtał w stronę przystanku metra na piazza Barberini, jak zwykle pochłonięty myślami o wpływie spisku FBI i Obcych na sytuację światowych rynków lub o czymś podobnym. Za nic by się nie spodziewał frontalnego ataku ze strony Trzech R, z racji czerwcowego upału przyodzianych dosyć minimalistycznie. Rozpoznanie koleżanek zajęło mu dobrą chwilę i widok strachu malującego się na jego twarzy w odpowiedzi na ten nieoczekiwany ładunek emocjonalnej energii był po prostu bezcenny. – Czego chcecie? – wydukał. – Wszystkiego najlepszego! – zawołały trzy gracje,

ciągnąc go ze sobą do stolika, przy którym siedzieli już Lucia, Giulio, Lanza Płomienny, Franca i pozostali. Pojawił się nawet, jak zawsze milczący, Giovanni Folli. – Wszystkiego najlepszego! – powtórzyli chórem. Samuele najpierw poczerwieniał, a potem jego twarz rozjaśniła się w szerokim uśmiechu. Kto wie, czy kiedykolwiek wcześniej ktoś składał mu życzenia w taki sposób. – Dziękuję bardzo. – Rozejrzał się wokół z niedowierzaniem i rozłożył ręce. – Rozumiem, że teraz powinienem postawić kolejkę… – Pewnie! Ale przede wszystkim sam powinieneś się napić i opowiedzieć nam o swoich najnowszych odkryciach. Po upływie godziny wszyscy byli już wstawieni na wesoło. Po ciężkim dniu pracy alkohol z łatwością torował sobie drogę do głowy. – Lucia, teraz ty powiedz, jak się odnajdujesz w naszym wariatkowie – rzuciła Romina. Wywołana do odpowiedzi spojrzała na koleżankę i pomyślała, jak wiele się zmieniło w tak krótkim czasie: dni jak miesiące, tygodnie niczym lata. – Dobrze... Mam wrażenie, że się już zaadaptowałam. – No to już koniec! Zwariować jest bardzo łatwo, dużo trudniej wrócić do normalności – zawołała Roberta, wznosząc kieliszek. – W rzeczy samej. Teraz pozostaje ci tylko załatwić sobie etat, nie ma już drogi odwrotu… – dorzuciła

Rebecca. Lucia pokraśniała. – To by było bardzo piękne, ale nie mnie o tym decydować – powiedziała, wskazując na Lanzę, zażarcie spierającego się z Giuliem o sztukę włoskiego komiksu i o to, czy lepszy jest Zagor czy Tex Willer. Były to, rzecz jasna, sprawy absolutnie zasadnicze, zdolne wystawić na próbę nawet największe przyjaźnie. – Może zapytam go o to przy innej okazji – stwierdziła, puszczając oko do Rebekki. – W takim razie co sądzisz o naszym Supermanie? Nie mówiłam, że jest wart grzechu? Zdaje mi się, że całkiem dobrze się dogadujecie. Prawda, że dobrze się dogadują? – zapytała Romina, szukając wsparcia u towarzyszek. Wprawianie ludzi w zakłopotanie za pomocą pytań o sprawy sercowe to był jej ulubiony sport. I rzeczywiście, twarz Lucii przybrała kolor starego wina. Giulio na chwilę przerwał wygłaszanie apologii Zagora i wtrącił: – Ale co wy tam opowiadacie. Lucia spotyka się z nim jedynie z grzeczności. Naprawdę kocha tylko mnie. – Tylko ciebie? Jak widać, gustuje w horrorach. Zza pleców Lucii niespodziewanie wyrósł Clark. – Jestem, udało mi się uwolnić. Nie mogłem przegapić wydarzenia sezonu. Już zaczęliście paplać o seksie i zawstydzać Lucię?

– A co wy o tym wiecie – wtrąciła się Franca. – To, że jest zdolna i śliczna, nie oznacza jeszcze, że musi być nowicjuszką w tych sprawach. Może zna się na nich lepiej od was? – Lepiej niż Romina? To by było trudne – zaoponował Giulio. Żarty i docinki mieszały się z kolejnymi toastami. Lucia nie miała szczególnie mocnej głowy, więc wkrótce poczuła, że cały świat wokół niej wiruje. Uciekła do toalety i patrzyła w lustro, z pewnym trudem rozpoznając samą siebie. Widziała za to w odbiciu piękną, rozluźnioną i beztroską dziewczynę. Jednak mimo oszołomienia jedno było dla niej jasne: lepiej nie upijać się w towarzystwie kolegów z pracy, a tym bardziej szefa. Postanowiła odtąd odzywać się jak najmniej. Kiedy wróciła, trafiła w sam środek przemowy Giulia (też całkiem nieźle wstawionego, tyle że jemu wystarczyło jedno małe piwo) na temat wystawy komiksu, która ściągała tłumy z całego Rzymu i okolic. Może był to wpływ wina, ale uznała jego uwagi za wyjątkowo przenikliwe. W rezultacie przyjęła zaproszenie na otwarcie kolejnej wystawy komiksu. Jednak kątem oka wciąż zauważała obecność Clarka, który siedział z dziewczynami i wygłupiał się wspólnie z Lanzą. Wieczór minął przyjemnie i wesoło. Kiedy nadszedł właściwy moment, by już iść do domu, Lucia, po żartach

Trzech R na temat jej i Clarka nie chcąc dostarczać koleżankom dodatkowego materiału do plotek, wzięła wszystkich z zaskoczenia i pożegnała się w taki sposób, by było widać, że do domu wraca sama. Lekki, świeży wietrzyk popychał ją po rzymskich ulicach: nie spacerowała, lecz lekko płynęła, jakby uniesiona kilka centymetrów nad ziemią. Biedny Clark, myślała, ani razu się do niego nie odezwałam… Ale może to i lepiej. Życie nigdy jeszcze nie było tak wspaniałe i wypełnione, świat nigdy jeszcze nie przemawiał do niej w taki sposób. To była jedna z tych chwil, które należało smakować do samego końca, chwil, w których wszystko jest piękne, jasne i prawdziwe. Lucia nie wybierała drogi według racjonalnych kryteriów: była głodna piękna i przyrody, dlatego instynktownie wybrała obsadzoną drzewami aleję. Jednak nagle wszystko się odmieniło. Poczuła nudności i takie zawroty głowy, że potknęła się i musiała poszukać oparcia przy słupie z nazwą ulicy. Pojawiły się mroczki przed oczami, przysiadła na skraju chodnika. Ale jestem głupia, pomyślała, powinnam była coś zjeść. Bezładne myśli kłębiły się jej w głowie, zaczęła ją ogarniać panika. I jak ja teraz wrócę do domu? Nawet nie wiem, gdzie jestem. Po prostu kara boska. Chciałaś płynąć dookoła świata? To teraz masz, siedź sobie na nieznanym brzegu. Zadowolona? Superbohaterowie dlatego tak się nazywają, że pojawiają się zawsze we właściwym momencie: ani za

wcześnie, ani za późno. I dlatego nagle zatrzymał się przy niej motocykl i zeskoczył z niego on. W jego ramionach wszystko było inaczej, w jego ramionach Lucia niczego się już nie bała, w jego ramionach długo szlochała bez słów i na wpół świadomie pozwoliła się zawieźć do domu, resztką sił wskazując mu piętro i drzwi mieszkania. Zdjął jej buty, ułożył na łóżku i przykrył prześcieradłem, niemal żałując, że to nie zima, bo wolałby zapakować ją pod kołdrę. Potem usiadł i patrzył, jak śpi. Dziwna jest ta poufałość, pomyślał. Nagle, bez zapowiedzi, stali się sobie tak bliscy. Nie mógł przestać patrzeć, nie potrafił zrezygnować z tego widoku, którym obdarowywały go światła miasta wpadające przez okno do środka. Po nie wiadomo jak długiej chwili postanowił iść spać, ale najpierw, wiedziony niewidoczną siłą przyciągania, nie mógł się powstrzymać od pogłaskania jej po plecach. Miękkość jej skóry przyprawiła go o dreszcz. Czuł się tak, jakby skradł jabłko, ale owoc był tak dobry, że prawdziwym grzechem byłoby zostawić go na swoim miejscu.

6

Rzymskie wakacje

R

ano obudził Lucię aromat świeżo parzonej kawy.

Gdzie jestem? A, tak, w mieszkaniu ciotki Susanny. Wspomnienie poprzedniego wieczoru wynurzyło się nagle z głębin jej pamięci niczym bańka powietrza wypływająca na powierzchnię wody. Potem przypomniała sobie niespodziewane pojawienie się Clarka i jego silne ramiona. A co dalej? Wszystko rozpływało się i mieszało w jej głowie jak senna wizja. Jak dotarła do domu? Kto ją wsadził do łóżka? Wydarzenia minionej nocy otulała mgła bardziej pasująca do innej pory roku. W drzwiach sypialni stanął Clark. Z tacą w ręku. – Nareszcie się obudziłaś. Przepraszam za samowolę, ale pomyślałem, że przyda ci się porządna kawa na dobry początek dnia. – A ty co tu robisz? – krzyknęła przerażona. Tysiąc myśli przebiegło jej przez głowę. Na szczęście była ubrana. – Spałem tutaj – odpowiedział, jakby była to najbardziej naturalna rzecz na świecie. – Nie miałem odwagi zostawiać cię wczoraj samej.

Lucia przetarła oczy. Dlaczego niczego nie pamiętała? – Aha, spałeś… tutaj? – dodała, rozglądając się, szukając jakichś śladów i starając się nie pokazać po sobie zawstydzenia. Clark uśmiechnął się. – No, niedokładnie tutaj. Dokładnie rzecz biorąc, to na kanapie, jeśli o to ci chodzi. Nie byłaś, że tak powiem, w najlepszej formie, pomyślałem, że może ci się przydać drobna pomoc, no i tyle. Mam nadzieję, że się na mnie nie gniewasz – odpowiedział, podając jej kawę. Ogarniający ją jeszcze przed chwilą spokój zaczął się już rozwiewać, a jednak… miło było pić razem pierwszą kawę o poranku. Dlaczego odmawiać sobie tej przyjemności? Upiła łyk i uśmiechnęła się szeroko. Kawa była znakomita. I pomyśleć, że Clark był Amerykaninem, przyzwyczajonym na pewno do tych wodnistych pomyj, które przez pomyłkę nazywano w jego ojczyźnie kawą. – Jest już późno – przerwał milczenie. – Idę. Do zobaczenia w redakcji. Lucia towarzyszyła mu do drzwi. Podobało jej się wszystko: natychmiastowa interwencja w nocy, spanie na kanapie, delikatność, z jaką zostawił ją samą. Odwrócił się już plecami do niej, kiedy zawołała: – Clark! Zbliżył się do niej bez słowa, ona przeszła przez próg, wyczuwając bosą stopą przejście od drewnianej

posadzki w mieszkaniu do marmuru klatki schodowej. Stanęła na palcach i pocałowała go w nieogolony policzek. – Dziękuję – powiedziała z prostotą, zanim zamknęła za sobą drzwi. Weszła pod prysznic, z wciąż żywym wspomnieniem ciepłej twarzy Clarka na wargach. Wyobraziła sobie, jak toksyny i zmęczenie spływają wraz z wodą do kanalizacji. Patrzyła na swoją skórę, napiętą i lśniącą, lekko muśniętą sycylijskim wiosennym słońcem. Jak bardzo brakowało jej morza! Morza i babci. Morza, babci i żółwi. Wsadziła głowę pod strumień wody i podziękowała niebu, nie za coś konkretnego, ale za wszystko: za to, że jest w Rzymie, za superbohatera do własnej dyspozycji, za marzenie na wyciągnięcie ręki. Pomyślała o swym życiu w Siculianie jak o bili toczącej się po pochyłej powierzchni w stronę Rosaria i małostkowych rodzinnych interesów. I postanowiła sobie raz na zawsze, że niezależnie od tego, co się stanie w przyszłości, ona wykorzysta teraz możliwość uwolnienia się od ograniczeń, by mogła sama zdecydować, czego chce w życiu. Przy tej okazji znów przypomniała sobie o uścisku Clarka. Niewiarygodne, jak był jej bliski, chociaż dopiero co się poznali. Ubrała się i wybiegła z domu. Ruszyła, nie zwracając uwagi na harleya zaparkowanego niedaleko wejścia do kamienicy. Kiedy jednak mijała bar na rogu, nie mogła

nie dostrzec znajomej postaci siedzącej przy stoliku. Była tak zaskoczona, że nie zdążyła ukryć radości. – A ty co tu robisz? – Wychodząc od ciebie, zatrzymałem się na kawę. Nie myślałem, że tak szybko się ogarniesz. – Nie piłeś już jednej? – Niby tak, ale jak by to powiedzieć… tak mi smakowała, że postanowiłem wypić kolejną. Niestety, to już nie było to samo. – Jakoś mnie to nie przekonuje. Przyznaj się: śledziłeś mnie. – Tego bym nie powiedział. Co najwyżej cię wyprzedzałem. Ale mam właśnie poczucie déjà vu. – Dziwne. Nie mogę sobie wyobrazić, żeby ktoś już wcześniej tak głupio żartował. – Jeśli chcesz usłyszeć prawdę, zdałem sobie sprawę, że było niezbyt grzecznie z mojej strony, że nie zaproponowałem ci podwiezienia do pracy, ale nie chciałem być natarczywy i wracać, dlatego postanowiłem zatrzymać się tutaj i poczekać, aż będziesz przechodziła. Bar jest pod domem, któż się oprze pokusie przystanięcia w nim na chwilę przed pracą? W każdym razie los tak chciał i coś mi się widzi, że muszę ci zaoferować podwózkę. – Masz rację, lepiej nie sprzeciwiać się losowi. Był to początek miłego zwyczaju, gdyż od tej pory Clark starał się codziennie zabierać ją do pracy. W końcu miał po drodze, uspokajała się Lucia.

Były to dni, kiedy pracowała naprawdę ciężko. Czuła, że jest na właściwym miejscu, miała coraz lepszy humor, a skracający się coraz bardziej okres stażu mobilizował ją do jeszcze większego wysiłku. W czasie wolnym od pracy Clark służył jej jako przewodnik po Wiecznym Mieście. Niczym Audrey Hepburn w Rzymskich wakacjach Lucia zwiedziła w towarzystwie tego „Amerykanina z Rzymu” całe mnóstwo wspaniałych miejsc. Wciąż jeszcze odkładali tę kolację, na którą Clark ją zaprosił – jakby coś ich powstrzymywało od pozwolenia sobie na moment tak intymny, tak… niebezpieczny. Jednak w zamian za to w każdy weekend zabierał ją gdzie indziej i pokazywał coś nowego. Może były to te same miejsca, które już widziała wiele lat wcześniej, kiedy rodzice, którym zawsze zależało, by od dziecka miała kontakt z wielką sztuką, zabierali ją do Rzymu i innych ważnych miast Italii. Ale podziwianie ich w wieku dorosłym to była zupełnie inna sprawa. Zaczęli od Muzeów Watykańskich i żeby spokojnie się napatrzeć, poszli tam dwa razy z rzędu. Najbardziej, bardziej nawet niż Kaplica Sykstyńska, zachwyciły ją zbiory map. Nie potrafiła wytłumaczyć dlaczego, ale nadzwyczajna kolorystyka ozdobionej freskami sali ze starożytnymi mapami wszystkich regionów Italii pozostawiła w niej coś w rodzaju oszołomienia od nadmiaru piękna, które trwało przez wiele godzin, oscylując między wyciszeniem zmysłów a głodem czegoś więcej.

W Galleria Borghese zachwyciły ją rzeźby Canovy i Berniniego: słoneczne światło wpadało przez okna i oświetlało kontury posągów, które zdawały się nabierać życia. Był to widok zapierający dech w piersiach i Lucia, patrząc na tę wspaniałość, miała wielką pokusę ścisnąć mocno rękę przyjaciela, który, prawdę powiedziawszy, w tym samym czasie bardziej podziwiał ją niż rzeźby. Podczas któregoś spaceru dotarli do palazzo Spada, gdzie w przepięknym, melancholijnym pałacowym ogrodzie, pełnym drzewek gorzkiej pomarańczy i kotów, Clark pokazał Lucii słynną wymuszoną perspektywę Borrominiego. Przedziwna kolumnada, wydająca się cztery razy dłuższa, niż jest w rzeczywistości, wyjaśniał Clark, była owocem zainteresowania kardynała Spady grą perspektywy, iluzją i ułudą, którą jest zdolna stworzyć. Ukryte cudeńko, jedno z tych, które Rzym, jak żadne inne miasto, potrafi chować w zanadrzu specjalnie dla ciebie; zazwyczaj wtedy, gdy sobie spokojnie spacerujesz i niczego nadzwyczajnego się nie spodziewasz. Zafascynowana budowlą Lucia słuchała Clarka i rozmyślała. Trudno było w tym miejscu nie zwątpić w siłę własnych zmysłów i nie zadawać sobie pytania, ile jeszcze spraw w życiu może okazać się tak samo zwodniczych. Na przykład witryny przy via Condotti... Jak przystało na porządnego przewodnika, Clark zabrał Lucię na zdrowe i terapeutyczne zakupy. Przemierzyli więc wzdłuż i wszerz via del Corso, via Veneto i piazza

di Spagna. W jednym sklepie kupiła piękne sandały z pomarańczowymi podeszwami, w innym jasnoniebieskie koturny, a potem jeszcze trzecią parę, tym razem czarne i eleganckie szpilki. A wszystko to z przedziwnym pożądaniem płonącym w jej błyszczących oczach. Pewnie kupiłaby jeszcze czwartą parę, piątą i tak dalej… To jest coś, co przekracza możliwości pojęciowe jakiegokolwiek mężczyzny, nawet tego najbardziej wrażliwego. Buty to najlepiej strzeżony sekret kobiety, pomyślał biedny Clark. Którejś niedzieli na straganie przy Porta Portese zobaczyli fantastyczny czerwony kapelusz w stylu retro z długim piórem. Kiedy go przymierzyła, zapytała z rozbawieniem: – Jak wyglądam? Clark zaniemówił, zresztą nie tylko on. Równie oszołomiony był właściciel straganu, który wyjąkał w końcu: – To ja go państwu daję w prezencie. Tego dnia zostawili motocykl niedaleko ponte Milvio, którego masywna sylwetka górowała nad spokojnym, niemal nieruchomym Tybrem. Lucia zaproponowała, żeby przeszli na drugą stronę. Zbliżał się wieczór, słońce powoli chowało się za masywem kamienic ciągnących się wzdłuż brzegu. Przystanęli pośrodku, oparli się o balustradę i chłonęli wspaniały, pełen pokoju moment przedwieczornej ciszy. Oboje zatopili się we własnych myślach. Tyle że jej myśli

dotyczyły właśnie jego – i na odwrót. Lucia nie wspominała już o swym chłopaku, ale powtarzała sobie, że ona i Clark są tylko przyjaciółmi, bardzo dobrymi przyjaciółmi, doskonałymi przyjaciółmi, a to nie jest właściwy moment na miłosne fantazje, tylko na pracę, pracę i jeszcze raz pracę, i na udowodnienie samej sobie, że potrafi dać sobie radę w życiu. A jednak dobrze wiedziała, do kogo biegła jej pierwsza myśl po przebudzeniu i ostatnia przed zaśnięciem. W tym samym czasie Clark myślał: Pocałuję ją, pocałuję ją, pocałuję ją, tak, teraz ją pocałuję, ale wciąż coś go powstrzymywało. Może strach, a może poczucie, że nie nadszedł jeszcze ten właściwy moment. Spóźniony ptak przeciął nagle usłane czerwonymi pręgami niebo, przyciągając uwagę Lucii. Spoglądając ukradkiem na kobietę stojącą przy jego boku, na jej wzniesione ku górze wielkie, niemal dziecięce oczy, Clark pomyślał, że taka doskonałość musi w jakiś sposób wpływać na cały świat, czyniąc z niego lepsze miejsce do życia. W następną sobotę Clark i Lucia udali się w imieniu „Eco di Roma” na promocję najnowszej powieści Paola Striniego. Pisarz, znany nie tylko z książek, ale i z wiecznie wykraczających poza schematy zachowań, postanowił zaprezentować swoje ostatnie dokonanie w bibliotece miejskiej w dzielnicy Tor Bella Monaca. Dla Lucii były to zupełnie nieznane rejony, poprosiła więc Clarka, by jej towarzyszył. Wbrew przypuszczeniom Lucii frekwencja była

całkiem duża. Być może, pomyślała, pojawili się okoliczni mieszkańcy, zaintrygowani niecodziennym dla tej peryferyjnej dzielnicy wydarzeniem. Usiedli w pierwszym rzędzie, zarezerwowanym dla prasy. Oboje czytali już książkę i nie byli nią zachwyceni, ale przed napisaniem recenzji Lucia chciała usłyszeć, co ma do powiedzenia autor. Nie sądziła, by to zmieniło jej ocenę, ale zawsze był to jakiś dodatkowy element. Pod koniec spotkania, podpisawszy kilka egzemplarzy swego dzieła, pan Strini wymknął się spod kontroli działu promocji swego wydawcy i podszedł do Clarka. – Pan się nazywa Clark Kent, prawda? Dziennikarz z „Eco di Roma”. Clark uścisnął rękę pisarza. – Tak, to ja. – Bardzo mi miło poznać pana osobiście, nawet jeśli w swej ostatniej recenzji nie był pan dla mnie szczególnie łagodny. Clark nałożył na twarz anielski uśmiech i rozejrzał się w poszukiwaniu Lucii. – Proszę się nie martwić. Tym razem to nie ja będę pisał recenzję. Słysząc to, Strini skrzywił twarz w udawanym żalu, próbując niezdarnie ukryć radość z otrzymanej wiadomości. – Szkoda, pochlebiało mi, że „Eco di Roma” wysyła swego najlepszego dziennikarza, żeby mnie zniszczyć. Wreszcie Clark dostrzegł Lucię kilka metrów od

siebie. Z tego, co udało mu się usłyszeć, dwie starsze panie, z którymi rozmawiała, na coś się jej skarżyły. Może na brak bufetu, pomyślał. – I tak też się stało. Widzi pan tę śliczną dziewczynę? – odparł Clark, wskazując na Lucię. – Jest najlepszym dziennikarzem z działu kultury w „Eco di Roma”. Pisarz przyjrzał się dziewczynie. – No, no, niczego sobie. Mam nadzieję, że jej pióro dorównuje atrakcyjności. – Proszę się nie obawiać. Bez wątpienia dorównuje. Lucia pożegnała obie panie, dziękując im za miłą rozmowę, i podeszła do mężczyzn. – Dobry wieczór, panie Strini, jestem Lucia Leonardi. Przede wszystkim chciałam podziękować za zaproszenie, spotkanie było bardzo interesujące. – Cała przyjemność po mojej stronie. Przed chwilą pani kolega bardzo panią chwalił. – Proszę mu nie wierzyć. Podrywa mnie bezlitośnie, od kiedy tylko pojawiłam się w mieście. Obaj mężczyźni wybuchnęli śmiechem, przyciągając uwagę wszystkich wokół. – I powiedziałbym, że trudno mu się dziwić – odpowiedział pisarz na żart Lucii. – Bardzo pan jest miły, ale proszę mi wierzyć, komplementy nie zmienią niczego w recenzji. Strini na chwilę zamarł, a jego dobrze odżywiona twarz wyraźnie pobladła. Riposta Lucii, jak się

wydawało, trafiła w samo sedno. Wkrótce pisarza znów porwał tłumek fanów, ale od czasu do czasu rzucał niespokojne spojrzenie w stronę dwojga dziennikarzy. Kiedy wyszli z biblioteki, było późne popołudnie. Clark podał Lucii kask z wyraźnym rozbawieniem na twarzy. – Co cię tak cieszy? – Nic, pomyślałem tylko, że przez ciebie Paolo Strini nie będzie dziś spał spokojnie. Lucia zapięła kask. – Myślisz, że byłam zbyt ostra? Niech się cieszy, że nie zreferowałam mu, co mi powiedziały te miłe staruszki, z którymi rozmawiałam. Clark wsiadł na motor, podniósł podpórkę i pomógł Lucii usadowić się na siodełku. – A to bardzo interesujące. Cóż takiego ci powiedziały te straszne babcie? – Ekhm. Otóż połowa z obecnych na sali przyszła, ponieważ tydzień temu na zakończenie mszy miejscowy proboszcz ogłosił – przez pomyłkę, rzecz jasna – że dziś w bibliotece będzie opowiadać o swojej najnowszej książce Annamaria Paoletti, znana pisarka i prezenterka telewizyjna, która nawróciła się w Medziugorie. Clark natychmiast odwrócił głowę z wyrazem przerażenia na twarzy. – Chyba nie napiszesz tego w recenzji? Lucia, chwytając go w pasie, roześmiała się.

– Ruszaj, głuptasie, zabierz mnie stąd. Już od dawna czuła się naprawdę dobrze na tylnym siodełku tego motocykla, przytulona do jego właściciela. To było wręcz niewyobrażalnie wygodne miejsce. – Jest jeszcze wcześnie, nie masz może ochoty na spacer? – zaproponował Clark. Warkot silnika rozdarł ciszę wyludnionej ulicy i Lucia z Clarkiem udali się na podziwianie kolejnego rzymskiego zachodu słońca. Wrócili do centrum i zaczęli spacerować w okolicach dawnego getta, kierując się w stronę piazza Mattei, jeszcze jednego z wielu diamentów porozrzucanych po Rzymie. – Widzisz? – zauważył Clark. – Rzym jest pełen wspaniałości, więc może ci się nawet zdarzyć, że odnajdziesz obraz van Gogha namalowany gdzieś na suficie… – To prawda. Ten plac jest… och! – Lucia urwała. Zobaczyła ją. Fontana delle Tartarughe. Fontanna Żółwi. Jeśli jest gdzieś na świecie jakikolwiek dowód na istnienie Boga, mówiła babcia Marta, to musi nim być pojawienie się morskich żółwi w Siculianie. Morskie żółwie, opowiadała, to niebywale uparte stworzenia i kiedy przychodzi czas na złożenie jaj, nie przyjmują do wiadomości żadnych racjonalnych argumentów, tylko ze wszystkich mórz i wybrzeży płyną wyłącznie na te plaże, które same sobie wybrały. Choć czasem mają do pokonania niebotyczne odległości, z niewiarygodną precyzją odnajdują właściwą plażę i tam składają jaja,

z których wyklują się ich małe. W Italii takich plaż jest niewiele, można je policzyć na palcach jednej ręki. Jedną z nich jest rezerwat Torre Salsa w Siculianie. Słoneczna plaża, na którą Lucia patrzyła codziennie ze swego okna. – Jak mi tego brakuje… – szepnęła. Usiadła na brzegu fontanny i zanurzyła rękę w chłodnej wodzie. Potem podniosła głowę. Niebo już dawno pociemniało i rozjarzyły się uliczne latarnie. Spojrzała na Clarka. – Wiesz, że żółwie są w pewnym sensie symbolem mojego miasta? – zaczęła. – Nie wiedziałem. Dlaczego? – Dwa razy do roku żółwie morskie przypływają do Siculiany i składają jaja na naszych plażach. Ale prawdziwe widowisko zaczyna się, kiedy jaja się otwierają. Są wielkości piłeczek pingpongowych i otwierają się w jednym momencie. Wygląda to tak, jakby niewidzialna ręka musnęła jedno z nich i to jej dotknięcie przeniosło się na wszystkie pozostałe, jak w efekcie domina, aż ostatni uwolniony ze skorupki żółwik dotrze do morza. Lucia zamilkła, przyglądając się detalom fontanny, wyrzeźbionym muszlom, wypluwającym wodę amorkom, efebom wyginającym się w stronę żółwi – w tak karkołomnej pozycji, że chyba bardzo im niewygodnie trwać w niej przez całą wieczność. – Z tego, co mówisz, to musi być wspaniały widok. Chciałbym kiedyś to zobaczyć na własne oczy. – To już niedługo, na początku września. W tych

dniach Siculiana będzie przeżywać inwazję biologów, miłośników żółwi i aktywistów Greenpeace. Przyjeżdżają z całego świata. Niektórzy to prawdziwi pasjonaci, nazywają ich „obserwatorami żółwi”. Clark miał wypisane na twarzy, że umiera z ciekawości. – Obserwatorzy żółwi? – Tak, obserwatorzy. Potrafią siedzieć przez cały tydzień na plaży, czekając, aż nastąpi ten moment. Zaopatrzeni w kamery na podczerwień, czekają na możliwość sfilmowania całego wydarzenia. Wyobrażasz sobie? Tysiące otwierających się jaj i tyle samo miniaturowych żółwi, które wspólnie wykonają coś w rodzaju desantu, tylko w odwrotną stronę. My z babcią mówimy na to właśnie desant. To dziwne, że po tylu latach się nie przyzwyczaiłam i wciąż robi to na mnie wrażenie. To za każdym razem jest niespodzianka. Clark wstał i podał jej rękę. – Lucio Leonardi, masz mi uroczyście obiecać, że kiedyś zabierzesz mnie tam i pokażesz desant żółwi w Siculianie. I obiecała. Już od pewnego czasu ograniczała telefony do domu do koniecznego minimum. Zwłaszcza jeśli „telefon do domu” oznaczał „telefon do Rosaria”. Wydawało się, że nic już jej nie łączy z dawnym życiem – było jak sukienka z dzieciństwa, o której się pamięta, ale nawet się nie myśli, by ją jeszcze kiedyś włożyć. Za ciasna

i niemodna. Dziwne, że Rosario zdawał się niczego nie zauważać, jakby zadowalał się pozbawioną wnętrza wersją jej osoby, nie pytając o nic. A może i zadawał sobie jakieś pytania, ale wolał zamieść odpowiedzi pod dywan, by nie musieć się z nimi mierzyć. Całkiem inaczej było z babcią. Jej chciała opowiedzieć wszystko, ale rzecz była ryzykowna i na razie postanowiła milczeć. Ani słowa o przystojnym amerykańskim koledze, z którym spędzała już cały wolny czas, z wyjątkiem nocy. Najprostszy i najłatwiejszy do przeprowadzenia sprawdzian emocjonalnego ciężaru, jaki jakaś osoba odciska na naszym życiu, to poczucie, jakie nam towarzyszy, gdy jej obok nas nie ma. W rzeczy samej, kiedy Clark musiał wyjechać na kilka dni do Mediolanu, by zrobić reportaż o nowo powstałym teatrze eksperymentalnym, Lucia odkryła, że jej przyjaciel waży zdecydowanie za wiele. Niezdolna pracować ani skupić się na niczym, spędziła trzy dni, spoglądając co chwila na jego puste biurko i leżący na nim kowbojski kapelusz, czując, jak ściska się jej żołądek. – Moja piękna, Lanza mówi, żebyś wpadła do niego, kiedy będziesz miała czas. Nie ma pośpiechu. A jeśli masz czas, to najlepiej od razu. – Dzięki, Franca. A o co chodzi? Chyba nic poważnego? – odpowiedziała Lucia, wygładzając zmiętą od długiego siedzenia spódnicę. – Wszystko może się zdarzyć w tym gównianym

świecie – brzmiała pełna otuchy odpowiedź Franki, która najwyraźniej wstała dziś lewą nogą. Lucia weszła do szefa, wspominając emocje, jakie towarzyszyły jej pierwszego dnia w pracy, i to, jak wiele się zmieniło od tamtego czasu. Czuła się teraz kimś innym, kimś, kto nauczył się stać na własnych nogach. Jak zwykle Lanza dręczył swoją wyimaginowaną brodę: teraz już Lucia wiedziała dlaczego. – Usiądź, moja droga. – Dziękuję. – Jak wiesz, nie przepadam za konwenansami, więc przejdę do rzeczy – powiedział, patrząc jej w oczy. Lucia lekko zbladła i znów poczuła ukłucie w żołądku, różniące się jednak od tego, które się odzywało na wspomnienie Clarka. To było ukłucie strachu. Nie pomagała jej w niczym wiedza, że zwyczajowy wstęp szefa na temat braku konwenansów sam w sobie był konwenansem par excellence: naczelny, nim przeszedł do rzeczy, zawsze robił bardzo duże koło. – Jak się czujesz u nas? Wszyscy cię dobrze traktują? – Pan ze mnie żartuje? Jestem zadowolona i mam mnóstwo satysfakcji z pracy. Wszyscy mi pomagają, praca jest inspirująca, otoczenie bez zarzutu: krótko mówiąc, marzenie. Chętnie bym tu została do końca życia. – To dobrze. Bałem się trochę, czy te żmijowate Trzy R cię nie wykończą, nie byłby to zresztą pierwszy raz.

Tymczasem polubiły cię i masz je po swojej stronie. To niemało, uwierz mi. Lucia potwierdzająco skinęła głową. – A twój kolega z działu? Poczuła, że krew nabiega jej do głowy. Zaczerwieniła się po same uszy albo i wyżej. – C-C-Clark? – wybąkała. – Tak, C-C-Clark – odparł Lanza i Lucii wydawało się, że wygląda na ciut rozbawionego. Żartował sobie z niej, czy co? – Cóż, pracujemy bardzo dobrze w… – Lucia zawahała się – w parze… Wiele rzeczy zrobiliśmy wspólnie… Po prostu jesteśmy dobrym zespołem. – Ekhm, ekhm – chrząknął Lanza i znów zaczął wściekle gładzić swoją nie-brodę. – W takim razie, moja droga panno Leonardi, rozumiem, że gdybym zaoferował ci kontrakt, nie miałabyś nic przeciwko jego przyjęciu. – K-k-kontrakt? – wymamrotała, otwierając szeroko oczy. – K-k-kontrakt – potwierdził Lanza. Nie tylko głowa, ale serce i każda komórka w ciele Lucii skakały w środku z radości. – Oczywiście – kontynuował Lanza, odwracając się do niej tyłem i patrząc w okno – umowa na czas nieokreślony to w dzisiejszej rzeczywistości tylko odległe wspomnienie dawnych czasów, rynek pracy wygląda źle, bla, bla, bla, nic na to nie poradzimy. W każdym razie wróciłem właśnie ze spotkania

z właścicielami i przedstawicielem działu kadr, na którym udało mi się co nieco wywalczyć, również dzięki temu, jakie były zeszłoroczne wyniki finansowe. Od paru lat „Eco di Roma” zwiększa nakłady i dobrze się rozwija. Trafiłaś do nas w dobrym momencie – zakończył, z powrotem odwracając się do niej z uśmiechem zadowolenia. Popatrzył jej w oczy. – Oczywiście, jeśli chcesz z nami zostać. – Ja? I pan mnie jeszcze o to pyta? – Nigdy nic nie wiadomo. Zmiana miejsca zamieszkania może być czasami problematyczna. – Nie dla mnie. Nie proszę o nic lepszego niż praca tutaj – odpowiedziała bez namysłu. Lanza znów się uśmiechnął. – Ekhm, ekhm. Miło mi to słyszeć. Mimo to daj sobie parę dni na przemyślenie sprawy. Ja myślałem o umowie na dwa lata. Pensja godziwa, choć może nie wystarczy na zakup mieszkania przy Campo de’ Fiori, ale wiesz, że w naszej pracy pieniądze to nie wszystko. Lucia niemal wychodziła ze skóry. Wstała i podeszła do Lanzy, który patrzył na na nią z przerażeniem w oczach. – Niech mi pan wybaczy zuchwałość, ale muszę to zrobić! – I pocałowała go w policzek. Tym razem to on się zaczerwienił. – Dziękuję, dziękuję, dziękuję! Nawet pan nie wie, ile to dla mnie znaczy! – Co za entuzjazm! Masz szczęście, że jestem już w pewnym wieku, inaczej zakochałbym się w tobie…

i oczywiście natychmiast potem cię zwolnił. A teraz wracaj do pracy, bo jeszcze się rozmyślę. Lucia strzeliła obcasami i zaimprowizowała wojskowy salut, po czym odwróciła się na pięcie i odpłynęła do swojego biurka, unosząc się dwa metry nad ziemią. Chwyciła telefon i pobiegła na werandę. W porównaniu z zawrotną prędkością neuronów w jej głowie świat wlókł się dwa kilometry na godzinę i pewnie dlatego wydawało się jej, że zwolnił nawet system operacyjny jej smartfona. Wreszcie udało się jej dodzwonić. Po drugiej stronie usłyszała tę nie tyle rzadką, co wyjątkową amerykańsko-rzymską mieszaninę dźwięków, której każdy odcień już znała. – Clark Kent, siedzisz? Masz nową koleżankę w pracy! – O! A jaka jest? – Piękna i sympatyczna, nie wspominając już o wybitnej inteligencji i wyjątkowej zaradności. – To dobrze. Tylko trochę mi przykro, bo całkiem dobrze mi się z tobą pracowało. – Świnia. Kiedy wracasz? Kiedy zabierasz mnie na kolację? Czy może jesteś z tych, co obiecują i nie dotrzymują słowa? – Ja? Przenigdy! Wracam jutro i idziemy na kolację.

7

Mijający mnie nieznajomy

W

padnę po Ciebie o dziewiątej. Nie proszę, żebyś

się pięknie ubrała, bo wiem, że zawsze jesteś bardzo elegancka. C. Lucia, która poprosiła w pracy o wolne popołudnie, nie przestawała myśleć o tym esemesie i nie znajdując w szafie niczego, co by ją w pełni zadowoliło, postanowiła wykorzystać okazję i pokręcić się po sklepach. Zresztą najlepsze zakupy kobieta robi wtedy, gdy jest sama i ma na myśli konkretną osobę, której pragnie się spodobać. Wyszła więc z domu i po pewnym czasie wróciła (co było do przewidzenia) z całym zestawem: klasyczna „mała czarna”, elegancka i dopasowana, o głębokim, choć niewyzywającym, geometrycznie wyciętym dekolcie, bransoleta z postarzonego srebra i kopertówka z wplecioną srebrną nicią. Miała już czarne szpilki, owoc zakupów w towarzystwie Clarka. Nie było sensu zanadto kombinować: mała czarna i obcasy to było coś stworzonego dla niej. Obejrzała się w lustrze i poczuła się sobą. Cóż mogło być lepszego? Umówiona godzina spotkania wybiła szybciej, niż się

spodziewała. Kiedy zobaczyła Clarka w garniturze, nie mogła powstrzymać zachwytu: był niewiarygodnie przystojny. – Coś takiego! Czy to tradycyjny strój górali z Montany? – zażartowała, by trochę rozluźnić atmosferę. Czuła, że serce bije jej silniej, niżby chciała sobie pozwolić. Co zrobić, żeby przestało? – Tak, i właśnie idziemy jeść baraninę do indiańskiego tipi na Zatybrzu – odpowiedział ze śmiechem. Potem wziął ją za rękę i przyciągnął do siebie. – Przepraszam za obcesowość, miss Leonardi, ale wygląda pani po prostu prześlicznie. Kiedy weszli do hotelu Atlante przy via Vitelleschi, Lucia poczuła się odrobinę rozczarowana. Nigdy nie przepadała za jadaniem w hotelach, zawsze widziała w nich coś sztucznego i tuzinkowego. Kiedy jednak dotarli na najwyższe piętro, natychmiast zmieniła zdanie: jej opory w jednej chwili stopniały na widok magicznego pejzażu: mrocznych, tajemniczych sylwet budynków o zaskakujących kolorach, panującego wokół spokoju silnie kontrastującego z szalonym pośpiechem metropolii, którą mogli teraz objąć wzrokiem. Stoliki ustawione były blisko panoramicznych okien, przez które rozpościerał się oszałamiający widok, jedyne światło dawały płomienie świec, kelnerzy byli eleganccy i dyskretni, przestrzeń wypełniały delikatne dźwięki fortepianu. Już od pierwszej chwili, przy niebagatelnym udziale

sączącej się w tle muzyki Ennio Morricone (Pewnego razu w Ameryce), ogarnęło ich wrażenie, jakby byli całkiem sami, razem, niepotrzebujący słów, wolni i gotowi do balu, na który nikt inny nie został zaproszony. Przystawka z łososia, ravioli z jeżowcem, langusta gotowana na parze, białe wino. Wieczór mijał lekko, kołysany cichym śmiechem Lucii i łagodną kantyleną amerykańskiego akcentu Clarka. Na deser przenieśli się na taras, z którego widok, jeśli to w ogóle możliwe, był jeszcze bardziej magiczny. Księżyc, niczym teatralny reflektor, rzucał wiązkę światła na zmarszczki, jakie wieczorna bryza rysowała na powierzchni Tybru. – To naprawdę cudowne miejsce, Clark. Dziękuję. Tak się czuję, jakbym śniła z otwartymi oczyma – powiedziała Lucia, podnosząc kolejny kieliszek prosecco. – Sny z otwartymi oczyma są najlepsze, bo sama decydujesz, kiedy mają się skończyć. – Właśnie. A ty? Zdarza ci się śnić z otwartymi oczyma? Na przykład, że zostajesz szefem działu albo naczelnym…? Clark nagle spoważniał i spojrzał jej w oczy. – Nie, to miejsce dostanie się tobie, kiedy Lanza odejdzie na emeryturę. Te słowa, a jeszcze bardziej ton głosu, niespodziewanie poważny, zaskoczyły Lucię.

– Żartujesz? To ty się zestarzejesz za biurkiem Lanzy. Clark skrzywił się z powątpiewaniem, na twarzy pojawił się gorzki uśmiech. – Nie sądzę, że pozostanę dziennikarzem przez całe życie. Nieco zaskoczona Lucia przesunęła się do przodu i oparła łokcie o blat stołu. – Proszę, proszę – uśmiechnęła się – to posłuchajmy teraz, kim chce być Clark Kent, kiedy będzie duży. Również Clark wychylił się do przodu. Ich twarze dzieliło od siebie tylko kilka centymetrów. Otworzył usta i szepnął: – Pisarzem. Powiedział to z takim przekonaniem, że Lucia otworzyła usta ze zdumienia. – Chcesz zostać pisarzem? Jakiego rodzaju książek? – Powieści miłosnych. Lucia wybuchnęła śmiechem, sądząc, że z niej żartuje, ale nagle urwała, spostrzegając, że Clark nie widzi w tym nic zabawnego. – Wybacz, nie chciałam cię urazić. Ty… mówiłeś poważnie? – To zawsze było moje ukryte marzenie. Przyznaję się do niego po raz pierwszy w życiu. – I dlaczego dotąd go nie spełniłeś? Dziennikarz twojej klasy z łatwością znalazłby wydawcę. Clark westchnął i nerwowo poruszył się na krześle.

– Problem w tym, że nie miałem jeszcze historii, którą warto by opisać. Ale obiecuję ci, że wkrótce ją znajdę. Tym bardziej że zmęczyłem się już czytaniem cudzych powieści. Słysząc melancholię w jego głosie, Lucia odruchowo pogłaskała go po ramieniu. Przytrzymał i lekko ścisnął jej wyciągniętą rękę, i spojrzał na nią z wdzięcznością. Trwali tak przez dłuższą chwilę, a potem, jednocześnie, uświadomili sobie zbytnią poufałość. Pierwsza otrząsnęła się Lucia i zawstydzona odwróciła wzrok. Spróbowała przełamać aż nadto wymowne milczenie: – À propos powieści, mój drogi przyszły popularny pisarzu, już od dawna miałam cię o to zapytać: jaka jest twoja ulubiona książka? Clark podparł się pod brodę i milczał chwilę, zanim odpowiedział: – Ekhm, to jest trudne pytanie. Tyle ich jest… – Tak, ale ja pytam o tę, którą ty kochasz najbardziej, niezależnie od wszystkich Nagród Nobla, wielkich klasyków czy książek-które-trzeba-koniecznieprzeczytać – nastawała. – Chcę wiedzieć, jaka książka sprawiła, że marzyłeś, jaka dotknęła cię do samej głębi, stała się częścią ciebie. Chcę wiedzieć o Clarku Kencie coś takiego, co tylko Clark Kent może mi zdradzić – zakończyła, puszczając do niego oko i spoglądając z taką czułością, że poczuł, jak cały w środku topnieje. – Rozumiem – odpowiedział. – W takim razie

odpowiedź może być tylko jedna: Pamiętnik Nicholasa Sparksa. Najpiękniejsza historia miłosna, jaką czytałem. Dziwny wybór jak na faceta. Lucia pomyślała, że żaden z mężczyzn, których dotąd poznała, pomijając już nawet jej chłopaka, nie mógłby dokonać tak romantycznego wyboru. Także na niej Pamiętnik wywarł ogromne wrażenie, także ona płakała przy lekturze i zakochała się trochę w tej książce. Ta powieść opowiadała o wszystkich obliczach miłości: tej młodzieńczej, kiedy człowiek nie zna jeszcze życia i wariuje, każde uczucie jest niezwykle silne, gwałtowne, czarne albo białe i nie chce słyszeć głosu rozsądku; o miłości dorosłych, kiedy wspólnie przeżyte doświadczenia zmieniły sposób myślenia i wzmocniły fundamenty uczuć; i o miłości starców, kiedy ma się całe życie za sobą, życie przeżyte razem. Lucię wzruszyło, że Clark tak kocha tę książkę. Po raz pierwszy zaskoczyła ją myśl, że z takim mężczyzną chętnie spędziłaby resztę życia, miała z nim dzieci i założyła wspólny dom. On, myślała, na pewno wie, jak uszczęśliwić kobietę, którą pokocha. Nie ośmieliła się pomyśleć, że sama chciałaby być tą kobietą. – Doskonały wybór – powiedziała, zorientowawszy się, że patrzy na nią i czeka na jej reakcję. – Tak, wiem, że nie jest szczególnie… męska, tak to nazwijmy. Ale historia jest tak romantyczna, tak prawdziwa. Ile miłości znasz, które potrafiły przetrwać wszystko: czas, przeciwności, różnice?

Lucia westchnęła głęboko, przestraszona na samą myśl, że może zdradzić swoje najsekretniejsze myśli. – Masz rację. Ja też uwielbiam tę książkę. – A twoja ulubiona? W przeciwieństwie do Clarka bez wahania podała tytuł: – Perswazje Jane Austen. Clark nie sprawiał wrażenia zaskoczonego i z pełnym zadowolenia uśmiechem skomentował: – To z serii o tym, że prawdziwej miłości nie da się postawić żadnych warunków. – Czytałeś? Uwielbiam Anne, główną bohaterkę. Nie wiem czemu, ale podobają mi się udręczone heroiny, nawet przegrane, jeśli wolisz. Popełniła największy błąd, jaki może zrobić kobieta: pozwoliła uciec wielkiej miłości, bo posłuchała innych, nie własnego serca... Clark zauważył, że kiedy mówiła, jej oczy błyszczały, odbijając płomień świecy na stoliku. – Ale na szczęście wszystko się dobrze kończy – przerwał jej z uśmiechem – i prawdziwa miłość zwycięża. Tak powinno być zawsze, nie uważasz? – kontynuował, patrząc jej w oczy. Lucia na moment odwróciła wzrok. – Ja też lubię Jane Austen – ciągnął Clark. – Czytałem wszystkie jej powieści do egzaminu z angielskiej literatury XIX wieku na uniwersytecie. – Szczęściarz z ciebie. Ja ją odkryłam późno, i to dzięki kinu: pamiętasz film Masz wiadomość? –

roześmiała się Lucia. – Romantyczka nawet w doborze filmów. To się nazwa spójność poglądów! Uśmiechnęła się, spuszczając wzrok. Lekki rumieniec wypłynął na jej policzki. – To prawda, uwielbiam komedie romantyczne. Ale mój ulubiony film to Bezsenność w Seattle, też z Tomem Hanksem i Meg Ryan. – I jak tu odmówić ci racji? W takim razie pozostaje już tylko zadać fundamentalne pytanie, po którym będziemy mogli powiedzieć, że znamy się na wylot: jaki jest twój ulubiony kolor? Lucia roześmiała się. Podobała się jej zdolność Clarka do oddramatyzowania rzeczywistości, zawsze we właściwym momencie. Nie czekała z odpowiedzią nawet sekundy. – Zielony i niebieski. Zielony przypomina mi żółwie morskie, a niebieski morze, które obmywa moją ziemię. – W takim razie pijemy za żółwie morskie, za morze Siculiany, za ten wspaniały wieczór i za ciebie. Na chwilę znieruchomiała, a potem podniosła kieliszek i stuknęła się z Clarkiem. – Za nas… Świeca zgasła. Wpatrzeni w siebie podnieśli kieliszki i pili wino przy blasku księżyca, spoglądając sobie w oczy i szukając we wzroku drugiego jakiegoś wyraźnego znaku, że kiedy już opuszczą ten magiczny taras, zaklęcie nadal będzie działać.

Po raz ostatni popatrzyli, jak światło księżyca muska kontury kamienic. Potem Clark zapłacił rachunek i pomógł Lucii otulić się czarnym szalem, który wzięła ze sobą dla ochrony przed nocnym chłodem. Stali na tarasie jeszcze przez kilka minut, chcąc jak najdłużej cieszyć się wspaniałością tego miejsca. Gdy winda sprowadzała ich powoli na parter, Lucia odwróciła się nagle. Clark spojrzał na nią pytająco. – A jak tam u ciebie z poezją? – Proszę? – Z poezją. Masz jakiś wiersz w głowie? Wzięty z zaskoczenia Clark nie wiedział przez chwilę, co powiedzieć. Potem zastanowił się i olśniło go. Skupił się, uśmiechnął do niej i kręcąc głową, wcisnął przycisk zatrzymujący windę. Zbliżył usta do jej ucha. – Mijający mnie nieznajomy! nie wiesz nawet Jak tęsknie spoglądam na ciebie, Musisz być tym, którego szukałem Lub tą, której szukałem (Jawi mi się to jak sen), Na pewno żyłem gdzieś z tobą szczęśliwie, Wszystko to odtwarzam w pamięci, Gdy przemykamy obok siebie, Nieuchwytni, czuli, czyści, dorośli, Dojrzałeś we mnie, Byłeś we mnie chłopcem lub byłaś dziewczyną,

Jadałem z tobą i spałem, a twoje ciało nie należało do ciebie tylko, Tak jak moje do mnie, Rozkoszuję się twoimi oczami, twarzą i ciałem, a gdy się mijamy, Ty zabierasz mą brodę, pierś i ręce w zamian, Nie będę z tobą rozmawiał, ale będę myślał o tobie Kiedy usiądę w samotności lub gdy w nocy obudzę się, samotnie Będę czekał, bo wiem, że spotkam cię znowu, Zadbam o to, żeby cię nie stracić.5 Skończył i delikatnie musnął wargami jej usta. Szumiało jej w głowie. Minęła chwila, zanim oddała pocałunek. Kiedy odsunął się od niej, musiała oprzeć się o ścianę, by nie stracić równowagi. Zawstydzona spuściła wzrok, ale po chwili zebrała się na odwagę i spojrzała mu prosto w oczy. – To przepiękny wiersz. Kto go napisał? Clark z powrotem puścił windę w ruch i wziął ją za rękę. – Walt Whitman. Nosi tytuł Do nieznajomego. – Czytałam Whitmana, ale tego wiersza nie znałam. Clarku Kencie, jesteś niesamowity, zawsze potrafisz mnie czymś zaskoczyć.

Wyszli z hotelu i wciąż trzymając się za ręce, skierowali się w stronę parkingu, na którym zostawili motocykl. Clark jak zwykle podał kask Lucii, ale nagle się zatrzymał. – À propos, nie powiedziałaś mi, jaki jest twój ulubiony wiersz. Masz jakąś poezję w głowie? – Kiedy byłam mała, babcia często zabierała mnie na cmentarz w Siculianie, blisko jej domu, żeby zawieźć kwiaty na grób dziadka. Pewnego razu oddaliłam się od niej i kręciłam się między grobami. Była jesień, jeszcze ciepło, ale wiele liści już opadło. Przykuł moją uwagę jeden listek, przepiękny, złoty, leżący na szczycie jakiegoś nagrobka. Podeszłam, żeby go wziąć, chciałam zasuszyć go między kartkami książki – jako dziecko miałam obsesję na tym punkcie, znosiłam do domu wszystko: kwiaty, liście, łodygi… – Powiedział ci już ktoś, że jesteś śliczna, kiedy unikasz odpowiedzi? Uśmiechnęła się. – Okej, przepraszam, już przechodzę do rzeczy. A więc wtedy przypadkiem przeczytałam, co było napisane na tym nagrobku. To był wiersz i nie wiem dlaczego, ale zapadł mi w pamięci. Wiele lat później odkryłam, że napisał go Robert Frost. Nosi tytuł Droga nie wybrana. Od tego wiersza zaczęła się moja przygoda z jego poezją i nigdy nie przestałam jej kochać. Clark miał ochotę znowu ją pocałować, ale

ograniczył się do uśmiechu. – A jak brzmiał ten wiersz? Lucia odchrząknęła. – Zdarzyło mi się niegdyś ujrzeć w lesie rano Dwie drogi: poszedłem tą mniej uczęszczaną – Reszta wzięła się z tego, że to ją wybrałem…6 – A czyj był nagrobek? – Nigdy się nie dowiedziałam. Wtedy nie zapamiętałam nazwiska na kamieniu, a potem… Wyda ci się to chore, ale nie potrafiłam go już znaleźć. – Brr… Nie przegapcie horroru „Lucia i zaginiony nagrobek”, jest naprawdę przerrrażający – wyrecytował Clark i udając zjawę, chwycił ją i zaczął łaskotać. – Co robisz… Przestań! – Lucia tylko tyle potrafiła powiedzieć, krztusząc się ze śmiechu. Kiedy ją puścił, dodała, wciąż ciężko dysząc: – Ale od dzisiaj moim ulubionym będzie wiersz Whitmana. Clark odruchowo pocałował ją w policzek. – Jesteś przesympatyczna, wiesz? Miała pokusę zrewanżować się pocałunkiem, ale powstrzymała się, choć z niemałym wysiłkiem. – Dzięki, ty też jesteś całkiem miły. Nałożyli kaski, Clark odpalił silnik, dodając parę razy gazu, ale zaraz potem zgasił go. – Co się stało? Odwrócił się i podniósł szybkę kasku. Było widać tylko jego niebieskie oczy.

– Dokąd cię zabrać? – I zanim Lucia zdążyła odpowiedzieć, dorzucił: – W sumie mogłabyś wpaść do mnie. Zgoda, to było niemal oczywiste, ale kiedy to mówił, obleciał go nagły strach, że mogłaby odmówić, więc dodał: – Na kawę… Lucia udała, że rozważa propozycję, zanim odpowiedziała. – Problem w tym, że jeśli teraz wypiję kawę, nie będę mogła zasnąć przez całą noc. Na twarzy Clarka pojawił się uśmiech godny pirata. – W takim razie zaparzę ci dwie filiżanki. – Panie Kent, myślałam, że zawodowy superbohater zna inne sposoby na to, by kobieta nie mogła zasnąć. – Absolutnie tak, milady. Nie ma pani szans. Zamiast podać kawę, pokażę pani moją kolekcję motyli. Powiedziawszy to, Clark opuścił szybkę i ruszył z zawrotną prędkością, by nie dać czasu Lucii na zmianę zdania ani losowi na wymyślenie przeszkód właśnie teraz, kiedy droga wydawała się szeroka i pewna. Są zdarzenia, rozmowy i gesty. I jest jeszcze coś, co dzieje się podskórnie, dreszcz przechodzący po plecach, krążąca szybciej krew i świat, który nagle zaczyna się kręcić zgodnie z sobie tylko znaną logiką. To zaczęło się dziać, kiedy jeszcze siedzieli przy stole. Kiedy wstając, musnął ręką jej ramię. Poczuła się tak, jakby w jego palcach nagromadziła się energia

elektryczna. Kiedy opuścili restaurację i szli obok siebie owiewani delikatnym wieczornym wiatrem. Nie można wrócić samej do domu, kiedy krew krąży w taki sposób. Jak cudownie było kosztować ekscytującej pewności tego, co nadejdzie! To było tak piękne, że Lucia chciała niemal, by trwało wiecznie. Niekiedy przemykała jej przez głowę myśl o Rosariu. Jednak nawet ta myśl nie była w stanie zepsuć czaru chwili. Nic na świecie nie posiadało takiej mocy. A z Clarkiem przeżyła więcej emocji jednego wieczoru niż z Rosariem przez całe życie. To pewnie sprawa chemii, sprawa przeznaczenia. Mieszkanie Clarka, do którego ją zaprosił we właściwym momencie i właściwym tonem, choć pod zupełnie niewiarygodnym pretekstem kawy, było idealne. Patrzyła i zdawało się jej, że zna je od zawsze. Oto książki, wizytówka człowieka. Oto plakaty, meble, widok z okna. We wszystkim cały on. A potem stało się. Jego dotyk był delikatny, ale pewny, taki, jakiego pragnęła. Wszystko było naturalne, jasne i przejrzyste jak pejzaż o zimowym poranku. Tej nocy Lucia czuła się tak piękna, jak nigdy przedtem. Wydawało się jej, że wreszcie rozkwitła, że w końcu stała się naprawdę sobą. A kiedy żar wygasł, zostali obok siebie, przytuleni. I rozmawiali. Opowiadali o swoim dzieciństwie, śmiali się, bez oporów zwierzali sobie sekrety. A potem mu to powiedziała, lekceważąc roztropność i zasady taktyki: jestem twoja, nigdy nie byłam czyjaś w taki sposób

i żeby to zrozumieć, nie trzeba czekać roku, miesiąca ani nawet jednej godziny. Czasami takie rzeczy się zdarzają nie tylko w filmach. Więc nie ma sensu udawać, że jest inaczej. Noc mijała tak prędko. Niekiedy, między jednym słowem a drugim, między jednym uściskiem a kolejnym, zasypiali, ale budzili się przy najmniejszym poruszeniu tego drugiego, jakby ich ciała nigdy nie mogły się zmęczyć. Pozostali tak do rana i razem patrzyli, jak słońce wybucha za oknami. W końcu dziwny dźwięk, brutalny niczym rzeczywisty świat, kiedy wdziera się w senne marzenia i z okrucieństwem rozbija je na drobne kawałki, obudził ich w sposób inny niż poprzednio. Był to chrobot kluczy w zamku. Pierwsza usłyszała je Lucia, ale miała nadzieję, że to tylko jeden z nieznanych jej dźwięków w nowym mieszkaniu. Kiedy jednak zobaczyła, że Clark się zrywa, zrozumiała, że to nie pomyłka. Ktoś naprawdę wchodził do mieszkania. Nie mogła uwierzyć w to, co zobaczyła. A jednak, kiedy owijała się w prześcieradło i szukała wzrokiem ubrań, musiała przyznać, że wpadła po same uszy. Clark powiedział tylko: – Camilla! Camilla. Nie wyglądała nawet na wściekłą. Postawiła walizkę w salonie, z którego przez otwarte na oścież drzwi widać było sypialnię, i ograniczyła się do

stwierdzenia: – Zdaje się, że powinnam była wcześniej zadzwonić… Ubrana w typową dla kobiety sukcesu garsonkę, sprawiała wrażenie osoby pewnej siebie. Uśmiechała się (to pewnie histeryczny uśmiech) i kręciła głową z ironią, która Lucii wydała się straszliwie gorzka i pełna rezygnacji. Przypomniała się jej gra w statki z czasów szkolnych: trafiona i zatopiona była ona. Zignorowała prośby Clarka (Wszystko ci mogę wytłumaczyć!), spojrzała na niego z największą pogardą, do jakiej była zdolna, i wyszła, raniąc się boleśnie o pełne światło dnia.

8

To jest właśnie ta chwila

N

ie tyle szła, ile wlokła się po rzymskich ulicach,

walcząc z myślami, które napływały jak wysokie, wściekłe fale, rzucające się na nią, tarmoszące we wszystkie strony i zostawiające na pastwę kolejnych. Wszystko ci mogę wytłumaczyć. Co za idiotyczny tekst, dobry dla filmu kategorii B, godny małodusznego faceta, który z kłamstwa uczynił swoją jedyną, żałosną sztukę. Wspomnienia minionej nocy spadały na nią jak kamienie: im piękniejsze były, tym większy sprawiały jej ból. Popatrzyła na telefon, który cały czas wibrował, i spojrzała na wyświetlacz. Clark, Clark, Clark. Nie miała najmniejszej ochoty z nim rozmawiać, przynajmniej nie teraz, nie zniosłaby teraz kłamstw i głupich tłumaczeń. Był też nieodebrany wieczorny telefon od Rosaria. Owładnęło nią poczucie winy. Zasłużona kara, pomyślała. To różnica boli najbardziej, rozmyślała, różnica między tym, co wczoraj, a tym, co dzisiaj, sposób, w jaki widziała Clarka wtedy i w jaki patrzyła na niego teraz.

Ta różnica miała smak złudzenia, czegoś, co się wydawało, a nie istniało w rzeczywistości. Ależ była głupia: głupia, głupia, jeszcze raz głupia. Ależ to pali! Z grymasem spojrzała w niebo. Z jednej strony pragnęłaby wymazać minione dwa miesiące. Zrobić z nich tabula rasa, tak wyczyścić, by nic nie zostało. I spalić Rzym, spalić „Eco di Roma” wraz ze wszystkimi wspólnikami tego cholernego amerykańskiego drania! Jednak pomiędzy pogardą i bólem łokciami torowała sobie drogę jeszcze inna prawda: gdyby mogła cofnąć czas, raz jeszcze zrobiłaby to samo. Nogi zaniosły ją przed fontannę w okolicach dawnego getta. Fontanna Żółwi. Wciąż piękna, nawet teraz, gdy patrzyła na nią przez zasłonę łez. Żółwie, zdradzony i porzucony dom, szyderstwo losu. Zatrzymała się, patrząc na szyld baru: Bartaruga. Tartaruga–Bartaruga, wcześniej bawiła ją ta gra słów, teraz jednak miała ochotę spalić napis miotaczem ognia. Postanowiła iść dalej: ruszaj nogami, zajmij się czymś, byle nie myśleć. Znów była na ulicy. Wyłączyła telefon, nie chcąc, by ktokolwiek ją niepokoił, bo też nie było na świecie nikogo, z kim chciałaby teraz rozmawiać. Ani z Clarkiem, ani z Rosariem, ani z ojcem, ani nawet z babcią. Są takie chwile, kiedy człowiek chce tylko znaleźć sobie miejsce, w którym może się schować – i niech się wali świat. Clark przyjechał do redakcji wyjątkowo wcześnie i z

przerażeniem w oczach. Lucii nie było za biurkiem i od razu, mimo niezwyczajnie wczesnej pory, poczuł, że tego dnia dziewczyna nie przyjdzie do pracy. Nieco później zjawiła się Franca z informacją, że Lucia właśnie zadzwoniła i kazała przekazać, że zostanie dziś w domu, bo nie czuje się dobrze. Raz jeszcze spróbował zadzwonić na numer jej telefonu komórkowego. Robił to już nieskończenie wiele razy od czasu, gdy rozwścieczona wyszła z jego mieszkania. Telefon wciąż wyłączony. Jak mógł być aż tak głupi? Zagłębił się w krześle i wtopił niewidzący wzrok w monitor komputera. Po chwili wstał. Nie wiedział dokąd, ale musiał gdzieś wyjść. Siedząc na tej samej ławce w parku Villa Borghese, na której jedli swój pierwszy wspólny posiłek, Lucia wrzucała kamyki do fontanny, od czasu do czasu spoglądając w stronę nimfy, która – takie miała wrażenie – patrzyła na nią z niemym wyrzutem. Na próżno starała się nie myśleć o tym, co zaszło. Była wściekła, ale nie na Clarka, a przynajmniej nie tylko na niego: w pierwszej kolejności miała pretensje do samej siebie. Czy to możliwe, że wystarczyło jej te parę miesięcy, by tak się stoczyć? Jak kompletna idiotka, z facetem, który… co? Był żonaty? Miał inną? Ależ to smutna, ależ banalna historia. A jednak ten facet w tak krótkim czasie potrafił sprawić, że czuła się tak, jak nigdy wcześniej: piękna, zauważona, otoczona troską, doceniona za to, kim jest, rozumiana. I znowu wpadła

w błędne koło wątpliwości. A jeśli tylko czegoś takiego potrzebowała? Człowieka, który by pozwolił jej taką się poczuć, który by jej dodał odwagi? Czy zrobiłby na niej takie samo wrażenie pierwszy lepszy Marco albo Giorgio? Czy pierwszy z brzegu rzymski singiel przed czterdziestką, niepozbawiony odrobiny galanterii, mógłby doprowadzić do tego samego żałosnego rezultatu i sprawić, że natychmiast otworzyła swoje spragnione serce, jak głodujący od wielu dni żebrak? Nie! Tak nisko nie mogła upaść! Kiedy zobaczyła zbliżającego się wolnym krokiem Clarka, nie mogła powstrzymać słabego uśmiechu. Przemknęła jej przez głowę myśl, że mimo wszystko, nie wiedzieć czemu, czuje się na jego widok szczęśliwa. Ale natychmiast imię Camilli zadudniło jej w głowie jak echo: słaby uśmiech zgasł na jej ustach, za to w spojrzeniu zapłonął ogień zdolny wszystko dookoła obrócić w popiół. Od stojącego przed nią mężczyzny po kamienną nimfę nieopodal. Clarkowi krajało się serce, gdy widział ją tak zmęczoną. Było widać, że przepłakała cały poranek. Czuł się straszliwie winny. – Ciao, Lucia. Pokręciła głową, śmiejąc się nerwowo. – Szybko mnie znalazłeś. Jestem aż tak przewidywalna? – Szczerze mówiąc, szukałem cię we wszystkich miejscach, w których byliśmy razem. To była moja

ostatnia nadzieja. Mogę usiąść? Pociągnęła nosem, wycierając twarz rękami, a potem zrobiła mu miejsce. – Nie mam już chusteczek. Podał jej opakowanie. – Dziękuję. Chciał chwycić ją za rękę, ale cofnęła ją z gniewem. Uśmiechnął się z rezygnacją. – Bardzo mi przykro, nie chciałem ci sprawić tyle przykrości. Powinienem był powiedzieć ci o Camilli. Zwróciła się w jego stronę i patrzyła na niego przez dłuższą chwilę, potem odwróciła się do fontanny. – Z nami koniec. Nie chcę cię nigdy więcej widzieć, jasne? – syknęła. Czuła łzy żłobiące jej policzki i płacz wzbierający jej w piersiach, uniemożliwiający powiedzenie czegokolwiek więcej. – Lucia, popatrz na mnie, proszę cię, choć na chwilę. Spojrzała. Rzeczywiście, nie mogła wierzyć, że te dobre oczy, łagodna, choć tak męska twarz z pokrytą świeżym zarostem kwadratową szczęką, były oczami i twarzą ostatniego drania. Ale jak to często bywa, pozory mylą. Znów zaczęła płakać, ale Clark powstrzymał ją, delikatnie dotykając jej ust palcami. – Wysłuchaj mnie. Trzydzieści sekund. Potem, jeśli chcesz, na zawsze zniknę z twojego życia, ale pozwól mi się wytłumaczyć. Skinęła głową.

– Trzydzieści sekund. Przełknął ślinę, sam z trudem powstrzymując łzy, a potem się uśmiechnął. – Tylko – dodała – zdejmij sobie z twarzy ten idiotyczny uśmieszek, bo tak cię walnę, że popamiętasz do końca życia. Clark cofnął się odrobinę. – Ej, poczekaj. Potem możesz mnie bić, ile chcesz. Camilla to moja przyjaciółka. Pracuje jako lekarz bez granic. Przez większość roku jeździ po świecie, a kiedy jest w Rzymie, wykorzystuje moje mieszkanie jako metę. Zazwyczaj zaraz po przylocie daje mi znać przez telefon, ale tym razem okazało się, że wyczerpała limit na karcie. I dlatego pojawiła się bez zapowiedzi. Lucia opuściła głowę. Wciąż płakała. Ledwo słyszalnym głosem zapytała, z wysiłkiem patrząc mu w oczy: – Dobrze zrozumiałam? Mieszkasz razem z kobietą i przez cały ten czas nie przyszło ci do głowy, żeby mi to powiedzieć? – Ale to tylko przyjaciółka. Poza tym nie było jej tu przez ponad trzy miesiące. Nie pomyślałem o tym. – Clark podniósł oczy do góry, potem spuścił wzrok i wpatrzył się w żwirową alejkę. – Tak, może masz rację, nie powiedziałem ci, bo się wstydziłem, to znaczy: nie, żebym się tego wstydził, ale bałem się, że sprawa wyda ci się dwuznaczna. – Bo taka jest. A poza tym nie przypominam sobie,

żeby w twoim mieszkaniu było więcej niż jedno łóżko, jeśli wiesz, co mam na myśli. – Bo też jest jeszcze jedna rzecz, którą powinnaś wiedzieć. Camilli... nie podobają się mężczyźni, że tak powiem. To coś zmienia? Nie jesteśmy w związku, nigdy nie byliśmy, lubię ją bardzo, jest moją najlepszą przyjaciółką, ale nic więcej nie jest zwyczajnie możliwe. Rozumiesz? Lucia wciąż sprawiała takie wrażenie, jakby uważała, że jeszcze nie powiedział jej wszystkiego. – Załóżmy, że ci wierzę. Ale pozostaje fakt, że wciąż nie rozumiem, dlaczego ukrywałeś to przede mną. Skoro jest tak, jak mówisz, nie ma się czego wstydzić, prawda? Więc dlaczego tego nie mówić? – To prawda, idiotycznie się zachowałem i zrobiłem sprawę z niczego… Lucia usłuchała impulsu i wzięła go za rękę. – Clark, popatrz na mnie. Wierzę, że tej nocy stało się coś wyjątkowego, wierzę, że przez ostatnie tygodnie działo się coś wyjątkowego, powiedziałam ci, że jestem twoja, i nie cofam tego. Jestem dla ciebie gotowa wywrócić całe moje życie do góry nogami i uwierz mi, to nie będzie łatwe, ale jestem przekonana, że warto. Nie niszcz tego wszystkiego. Wiem, że czasem trudno jest wyznać prawdę, ale są chwile, kiedy trzeba mieć odwagę to zrobić i – na wypadek gdybyś się sam jeszcze nie zorientował – to jest właśnie ta chwila. Teraz się zdecyduj: jeśli chcesz powiedzieć mi prawdę,

przejdziemy przez to razem, a jeśli nie, to kłam dalej, ale wiedz, że prędzej czy później prawda wyjdzie na jaw. Urwała, sama zdziwiona długością swej przemowy. Wypowiedziała wszystko jednym tchem, nie myśląc o konsekwencjach. Clark patrzył na nią z otwartymi ustami. Widział jej roziskrzone oczy i chciał się w nich zatopić bez reszty. Już wcześniej zauważył, że mają zmienny kolor: teraz były niemal ciemnozielone, głębokie, mroczne i groźne, jak tylko rzeczy naprawdę piękne być potrafią. Tak, to była ta chwila. – Ty. Ty jesteś fantastyczna. Zasługujesz na prawdę i na wiele więcej. Camilla jest lesbijką, nie ma niczego między nami, powtarzam, a nawet więcej: przysięgam na to, co dla mnie najdroższe. Jednak… – Clark czuł fizyczną niemożność mówienia. Zamknął oczy, nabrał powietrza i wyrzucił z siebie: – Jak ci to powiedzieć? To takie trudne… jakiś czas temu postanowiliśmy się… pobrać. Tak właśnie. Wydawało się nam, że to dobry pomysł… Na początku to był tylko żart, mógłbym dzięki temu uzyskać włoskie obywatelstwo… Jednak później Camilla zaczęła myśleć o adopcji dziecka, podczas swoich wyjazdów tyle ich napotyka i zawsze się do nich przywiązuje, ale oczywiście wie, że legalnie we Włoszech nie da się tego zrobić, jeśli kobieta jest samotna. I tak, krok za krokiem, pomysł nabrał kształtów, przygotowałem potrzebne dokumenty… wyobraź sobie, że przez pomyłkę trafiły na biurko

Lanzy… w każdym razie postanowiliśmy to zrobić… po przyjacielsku, ma się rozumieć… – PO PRZYJACIELSKU?! – Lucia osłupiała. – Ty się żenisz… po przyjacielsku?! Mózg ci do reszty wyżarło? Może pochodzę z miejsca, gdzie jeszcze zachowuje się pewne tradycje, ale mimo wszystko: żenić się ot tak, dla kaprysu? I to miała być prawda, cała prawda i tylko prawda? Piękna prawda, nie ma co mówić! Wolałabym jej nie znać. Naprawdę, śmieszne! Lucia dosłownie wyszła z siebie. Singiel, który idzie z tobą do łóżka, a potem wyznaje, że się żeni „po przyjacielsku” z wylaszczoną blondyną w garsonce. Gdyby to nie było tragicznie prawdziwe, nadawałoby się doskonale do karuzeli absurdalnych typów, na których co chwila wpada Carrie Bradshaw z Seksu w wielkim mieście. – Poczekaj, Lucia, proszę. – Głos Clarka przeszedł w szept. – Dziś rano powiedziałem jej, że sytuacja się zmieniła. Podarłem dokumenty i sprawa jest zamknięta. Sądzę, że Camilla wiedziała, że może się coś takiego zdarzyć. Wcześniej byłem sam, nie było kobiet na horyzoncie, to znaczy były, ale żadna taka, z którą można coś razem na serio zbudować. Więc powiedziałem sobie, dlaczego nie pomóc przyjaciółce? Nic to we mnie nie zmienia. Ale teraz już tak nie jest. Teraz już tak nie chcę… Teraz, to znaczy od kiedy poznałem ciebie. Lucia pociągnęła nosem. Jej spojrzenie złagodniało,

choć tylko odrobinę. – Mam ci wierzyć? – zapytała, ale znała odpowiedź. Clark przysunął się do niej i przytulił. Pozwoliła. – Nigdy jeszcze nie byłem tak szczery. – Zabierz mnie teraz do domu. Jestem wykończona, chcę przespać tysiąc lat. Ostatnie godziny były… – Burzliwe, wiem. Ale teraz jedziemy. Oczywiście do twojego mieszkania.

9

Prawdziwy problem Kochana Babciu, powiedzieć, że wychodzę ze skóry, to mało: mój duch przekracza wszelkie ograniczenia i krąży, gdzie chce, świat należy do mnie. W najlepszym tych słów znaczeniu, ma się rozumieć: świat mi się podoba i jest moim domem. Moje zmysły się wyostrzyły i każdy szczegół odzywa się we mnie nowym, nieznanym dotąd echem. Wszystko jest tak piękne, że chodzę, niemal nie dotykając ziemi, jakbym się nad nią unosiła. Pomyślisz, że się naćpałam albo coś w tym rodzaju, ale nie: po prostu nareszcie jestem sobą, jestem wolna i szczęśliwa. Miałaś rację, Babciu, zawsze to wiedziałam, ale jakaś część mnie nie chciała tego przyznać. Znalazłam tę część siebie, której szukałam. Już wiem, że się uśmiechasz i myślisz sobie bóg wie co. No dobrze, miała w tym swój udział także strzała Amora. Prawdą jest jednak, że już wcześniej byłam gotowa i otwarta na spotkanie wspaniałego mężczyzny, i mam wielkie szczęście, że go znalazłam. Opowiem Ci

wszystko przy spotkaniu, bo bardzo trudno jest pisać o miłości. No pięknie, odpowiesz, ale czy ty przypadkiem nie pracujesz jako dziennikarka? Tak, i wszystko potrafiłabym Ci opisać, ale wolę widzieć Twoją twarz, kiedy będę opowiadać. Poza tym czeka mnie jeszcze jedna próba. Otóż chcą mnie tutaj zatrzymać. Na umowę. Normalną umowę, rozumiesz? Pomyślnie przeszłam staż! Jesteś zadowolona? Pewnie tylko Ty jedna będziesz potrafiła to naprawdę docenić. Mam nawet wrażenie, że wszyscy inni będą się starali wsadzić mi kij między szprychy. Pomożesz mi zmierzyć się z ojcowską złością, prawda? I z milczącymi, gniewnymi spojrzeniami tych wszystkich konformistów, tego całego konserwatywnego światka? To smutne, ale przecież taka jest cena, którą trzeba zapłacić. Zresztą będę daleko od tego wszystkiego, a dowiem się przynajmniej, kto naprawdę życzy mi dobrze, a kto nie. Tylko weź pod uwagę, że bez Ciebie sobie nie poradzę, więc zacznij już przyzwyczajać się do myśli, że będziesz często i chętnie przyjeżdżać do Rzymu. Nie zapomnij, że sama przyłożyłaś rękę do stworzenia tego potwora, którym się stałam: bez Ciebie pozwoliłabym zwyciężyć moim lękom i teraz stałabym gdzieś tam bez życia, skamieniała jak

kariatyda. Lucia chwyciła zapisaną kartkę, zmięła ją w kulkę i wrzuciła do kosza na śmieci stojącego przy biurku Clarka. Nie miała wyboru. Za nic na świecie nie dałaby się pozbawić widoku twarzy babci Marty, kiedy jej wszystko opowie, a więc listu nie będzie. Już sama rozmowa telefoniczna z nią stawała się coraz trudniejsza. Udawanie przy ojcu, matce czy Rosariu, którzy za każdym razem sprawiali wrażenie nieobecnych i niezainteresowanych, przychodziło jej z łatwością, ale przy babci Marcie było to praktycznie niemożliwe. Lucia zastanawiała się, czy babcia nie zaczęła już czegoś podejrzewać, słysząc niedopowiedzenia i przemilczenia wnuczki. Choć oddalenie się od Clarka nawet na parę dni wydawało się jej całkowicie niezgodnym z naturą wyrzeczeniem, postanowiła, że wróci do domu i zakomunikuje wszystkim decyzje, które podjęła. Innego wyboru nie było, a przekładanie na później nie miało sensu. – Chcesz, żebym pojechał z tobą? Przekonam Lanzę, żeby dał mi kilka dni urlopu. Siedzieli przy stoliku w barze, jedli wyśmienitą crostatę7 i rozmawiali o wyjeździe Lucii na Sycylię. – Nie sądzę, kochany, żeby to był najlepszy pomysł. Clark pogłaskał ją po policzku, a potem wziął ją za rękę. – Ale miałabyś pod ręką Supermana, który by cię

chronił. Lucia nachyliła się do niego i pocałowała w usta. – Nie obawiaj się, mój bohaterze, zobaczysz, że wszystko dobrze się skończy. Clark próbował się uśmiechnąć, ale widać było po nim, że coś go dręczy. – Coś nie tak, kochanie? – Nie, nic, tylko boję się, że kiedy wrócisz do domu, odkryjesz, że jest tam coś, bez czego nie możesz żyć. Poza tym oficjalnie wciąż masz tam chłopaka. Lucia pokręciła głową, spojrzała na niego ciepło, a potem wpakowała sobie do ust kolejną porcję placka. – I kto to mówi? Narzeczony in spe. Zdaje mi się, że ci to już wyjaśniałam: nie kocham go, nigdy nie kochałam, nie wiedziałam nawet, czym jest miłość, zanim… tak, zanim ciebie poznałam. Nie wystarczy ci to? Rzeczywiście rozmawiali o tym już wcześniej: wyjaśniła Clarkowi znaczenie słów, które wypowiedziała w dniu, w którym się poznali (zdawało się, że to było bardzo dawno temu): „jeszcze mam kogoś”. Wszystko zawierało się w tym „jeszcze”. Clark rozumiał to doskonale, ale dzisiaj, podenerwowany jej wyjazdem, łatwo dawał się owładnąć strachowi i zazdrości. – A nie możesz powiedzieć mu tego przez telefon? Zdajesz sobie sprawę, że nikt tam nie wie o moim istnieniu?

Lucia popatrzyła na niego z czułością. W sumie podobała się jej ta jego zazdrość, ale nie chciała, by tak się męczył. – Clark, nie mów tak. Wiesz doskonale, że nie robi się takich rzeczy przez telefon. Nie mówiąc już o tym, że go lubię, wychowywaliśmy się praktycznie razem i… – Tak, wiem, masz rację – przyznał ponuro – ale nie opowiadaj już, jak szczególna jest wasza relacja, bo mnie to boli. – Ale nie powinno cię boleć. Nic nie powinno cię boleć. A poza tym nie była szczególna, była tylko… staromodna. Nie wiem, nawet już nie pamiętam, czy była znów taka szczególna. Poza tym świetnie wiesz, że zerwałabym z nim niezależnie od ciebie. Kiedy przyjechałam do Rzymu, natychmiast zrozumiałam, że między nami już koniec. A potem pojawiłeś się ty, mój superbohater. Pomogłeś mi, wszystko ułatwiłeś… No, oczywiście nie licząc tej sprawy ze ślubem... Na twarzy Clarka pojawił się wątły uśmiech, ale gruba warstwa wątpliwości, niepokojów i zazdrości pogrzebała jego ironię i zdolność obracania wszystkiego w żart. – Kochanie, powiedz, że wszystko jest w porządku, proszę – przynagliła go Lucia. – Tak, wszystko jest w porządku – odpowiedział bez przekonania. Smutno grzebał łyżeczką po wierzchu ciasta, tworząc na nim swoisty ogród zen złożony z małych koncentrycznych kręgów. Wreszcie Lucia

chwyciła go za rękę. – Z tego, jak masakrujesz tę biedną crostatę, można by wywnioskować coś przeciwnego… Clark uśmiechnął się krzywo, spuścił głowę i położył łyżeczkę na swoje miejsce, odsunąwszy wcześniej talerzyk. – Masz rację, ale i tak jestem przerażony. Jeśli dobrze zrozumiałem, jak się sprawy mają, kiedy go rzucisz, wszyscy cię tam znienawidzą i nie będzie ci łatwo. Z jednej strony chciałbym tam być, żeby cię wspierać, z drugiej obawiam się, że w ostateczności może ci zabraknąć odwagi. To takie nienaturalne, zrywać mosty z miejscem, w którym się urodziłaś, sprzeciwić się wszystkim. Jak zdołasz oprzeć się temu? Będziesz umiała nie popełnić błędu Anne z Perswazji? Słysząc to porównanie, Lucia rozczuliła się. On zaś nagle się ożywił, jakby przyszedł mu do głowy genialny pomysł. – Właśnie. Żeby cię przekonać, że warto wracać do Rzymu, chciałbym ci je dać. Wyciągnął z kieszeni spodni pęk kluczy i położył je na stole. – To są klucze do mojego mieszkania. Miała je dotąd Camilla. Jej już nie będą potrzebne. Chyba ci tego nie powiedziałem, ale wczoraj wieczorem wyjechała do jakiejś zabitej dziurami wiochy w Meksyku i skoro nie musi już za mnie wychodzić, zostanie tam przez cały rok. Aha, i masz od niej pozdrowienia.

Lucia wzięła klucze, przyglądając się im, jakby były tajemniczym przedmiotem, po czym odłożyła je na biurko i przesunęła w stronę Clarka. – Teraz ich nie chcę, nie ma potrzeby. Wezmę je, kiedy wrócę. Wierzysz czy nie, ale nie potrzebuję żadnego bodźca, by do ciebie wrócić. Rozumiem, czego się boisz, kochanie, ale musisz zaufać, nie tyle nawet mnie, ile naszej miłości: jak możesz wątpić w uczucia, których doświadczamy? Jak możesz sądzić, że choćby przemknęła mi przez głowę myśl o wyrzeczeniu się ciebie? I zgoda, konwenanse konwenansami, ale przecież nie żyjemy w epoce Jane Austen! – Zaczęła się śmiać i udało się jej w końcu rozśmieszyć Clarka. Chwycił jej dłoń i pocałował. – No dobrze, Miss Lucia… Poczekam na pani powrót jak najpokorniejszy sługa. O której godzinie odjeżdża pani dyliżans? Lucia uwolniła rękę i wymierzyła mu czułego klapsa. – Wiesz co, już wykonałam najodważniejszy krok przez samo to, że przyjechałam do Rzymu. Dzięki temu zobaczyłam, jak naprawdę wygląda moje życie, i mogłam po raz pierwszy sama zadecydować, jak będzie wyglądało, nie pozwalając nikomu innemu za mnie wybierać. Co, swoją drogą, było normalną tendencją w moim domu. A decyzje podjęte samodzielnie są najsilniejsze, takich decyzji się nie cofa. I ja nie zamierzam się z nich wycofywać, jasne? – Lucia, mówiłem ci już, że cię kocham?

– Bardzo lubię, jak grasz romantyczną kartą, Supermanie. Jak widać, nie składasz się wyłącznie z muskułów i supermocy. – Ale ćwiczę je cały czas, bo inaczej supermoce mogą pewnego dnia wyparować. Jedyne, co czyni mnie naprawdę niezwyciężonym, to pewność, że jesteś i że do mnie wrócisz. – Pewnie, że wrócę. Choćby dlatego, że z mojej winy ominął cię ślub i włoskie obywatelstwo… czyli całkiem sporo. Krótko mówiąc, mam tu zobowiązania. – Spokojnie, spokojnie. Może znajdzie się jakaś inna Włoszka gotowa wyjść za mnie. Nie jesteś raczej jedyną dziewczyną na całym półwyspie, a ja w moim niebieskim kombinezonie potrafię zrobić wrażenie. Pokazała mu język. Potem ujęła jego twarz w ręce i popatrzyła mu prosto w oczy. – Ja też cię kocham, Clarku Kencie, Supermanie, czy kim tam jeszcze jesteś. A z miejsca mojego urodzenia będzie mi brakować tylko dwóch rzeczy: żółwi i babci Marty. To jednak nic w porównaniu z tym, jak by mi brakowało ciebie, gdybym została na Sycylii. Twarz Clarka rozjaśniła się z radości. Nagle wstał, przeszedł na drugą stronę stolika, przyciągnął ją do siebie i namiętnie pocałował na oczach zdumionych ludzi. Gdyby to był film albo powieść, taki widok wywołałby gorący aplauz i szaleństwo obecnych, i może jakaś pani przy stoliku obok powiedziałaby do męża: „Kochanie, zamów sobie to samo co tamten pan”, jak

w słynnej scenie z Kiedy Harry poznał Sally. Jednak, skoro jesteśmy w świecie rzeczywistym, scenka została przyjęta z większą powściągliwością, choć i tak rozgrzała serca publiczności. Leżała na łóżku z głową spoczywającą na jego piersi i słuchała, jak bije mu serce: powoli, równo, jak metronom dyktujący tempo życia; i jak oddycha: równo i spokojnie, odpoczywając po zapałach miłości. Nigdy wcześniej tak się nie czuła. Była to kwestia wewnętrznej zgody na siebie. Teraz podobała się sobie bardziej i pozwalała sobie na przekraczanie granic: Clark ją zapalił i teraz cała płonęła. Pracował nad jej ciałem, jakby było gliną rzeźbiarza, odkrywał, słuchał, czytał i podążał za jej pragnieniami. Doprowadzał ją do granicy i utrzymywał tam tak długo, jak się tylko dało, uczestnicząc w jej rozkoszy. A ona czerpała przyjemność z jego przyjemności, z jedynych w swoim rodzaju, wyjątkowych grymasów jego twarzy. Niekiedy miała wrażenie, że się znajduje w zupełnie innym wymiarze, o krok od zrozumienia jakiejś głębokiej i niewypowiedzianej prawdy. Jak mogła dotąd żyć pozbawiona tego? Ile czasu zmarnowała? Spojrzała na Clarka i uśmiechnęła się do siebie, rozważając pomysł zabrania go do Siculiany, umieszczenia w jakimś hotelu i wracania tam za każdym razem, kiedy będzie potrzebowała odreagować stres, który nieuchronnie na nią czeka.

Otworzył oczy i popatrzył na nią. – Wiesz, jaki jest prawdziwy problem? Tydzień bez kochania się z tobą – powiedziała. – I komu ty to mówisz! Chciałbym zawsze się budzić w taki sposób. Nie wiem, jak sobie bez ciebie poradzę. Przytulili się do siebie i chwilę później znów zaczęli się kochać. Później popatrzył jej prosto w oczy. – Wiesz, że nie zawsze tak będzie? Wiesz, że gorąca namiętność zmieni się w letnią pieszczotę i że ta nasza doskonałość, gdy się jej bliżej przypatrzeć, okaże się jedną wielką wadą, tu i ówdzie naznaczoną jakąś małą zaletą? Będziesz mnie wtedy kochać tak samo? – Nie mogę się już tego doczekać. Będę odkrywać twoje wady, będę się z tobą kłócić, będę się złościć na ciebie. Ale to znaczy, że zawsze będziemy razem. I jakoś jestem pewna, że nawet najtrudniejsze momenty z tobą będą piękne. Westchnął. – Teraz bez strachu mogę pozwolić ci jechać. Będę czekał. W ciągu tych ostatnich godzin wzbierała w nich nagląca potrzeba poznania się jeszcze lepiej, jakby chcieli ze wszystkich sił nadrobić stracony czas. Kiedy się nie kochali, rozmawiali o wszystkim i bez końca, tak jak tylko zakochani potrafią. – To twoi rodzice? – zapytała przed wyjściem, wskazując na fotografię stojącą na komodzie blisko drzwi, która zaintrygowała ją już wtedy, gdy po raz

pierwszy przekroczyła próg jego mieszkania. Wziął ramkę i popatrzył na zdjęcie takim wzrokiem, jakby widział je po raz pierwszy. – Tak, prowadzą gospodarstwo rolne w Montanie. Joan i Caroline to dla mnie wyjątkowi ludzie, adoptowali mnie, kiedy miałem trzy lata. To było coś nowego. Lucia nie wiedziała, że Clark był adoptowany. Ścisnęło się jej serce. – Brak ci ich? – zapytała. – Tak, w pewnym sensie – odpowiedział po dłuższej chwili. – Dobrze mi było z nimi, wiele mnie nauczyli. Zdrowych wartości i szacunku nie tylko do innych ludzi, ale do całego świata, do ziemi, drzew, innych stworzeń. Ale zawsze wiedziałem, i myślę, że oni też, że moje miejsce jest gdzie indziej, że ich dom był tylko punktem startu. Nie wiem, na ile to się wiąże, jak by to ująć… z niejasnością co do mojego pochodzenia. Może to właśnie sprawiło, że jestem taki a nie inny. To znaczy w jakiś sposób doszedłem do wniosku, że nie jestem stworzony do zbudowania czegoś w rodzaju rodziny. A potem pojawiłaś się ty… Głos Clarka lekko się załamał i Lucia ze łzami w oczach przytuliła się do niego. – Ty możesz wszystko zbudować. Jesteś superbohaterem. Nic sobie nie robiąc z daremnych prób odwlekania i odkładania tej chwili, moment pożegnania na lotnisku nadszedł nieubłaganie. Oczywiście mówili sobie, że

nienawidzą pożegnań, że to tylko tydzień, który prędko zleci, i oczywiście Clark odprowadził Lucię aż do ostatniej możliwej bramki. – Ach, zapomniałbym – powiedział, udając obojętność, choć na odległość było widać, jak bardzo jest poruszony, i wyciągnął z kieszeni mały zamszowy przedmiot. – Weź, to dla ciebie. – Dla mnie? Ojej! – Lucia była szczerze zaskoczona. – Będziesz miała coś mojego ze sobą. Drżącymi rękoma otworzyła pudełko o bardzo wymownym kształcie i zobaczyła wspaniały pierścionek z brylantem. – Powiedziano mi, że miałem go na szyi, kiedy przyniesiono mnie do sierocińca. Przypuszczalnie należał do mojej matki. Wewnątrz wygrawerowano jej imię: Laura. Lucia z trudnością wykrztusiła: – Jest cudowny, ale jak ja mogę go przyjąć? To jedyne, co masz po swojej rodzonej matce. Clark udał, że nie słyszy, wyjął pierścionek z pudełka i włożył go jej na palec. – Chcę, żebyś go nosiła ty, teraz jako szczególny podarunek, a kiedy już zerwiesz z Rosariem, możesz go uznać za pierścionek zaręczynowy. Lucia patrzyła na klejnot, na jej palcu prezentujący się jeszcze lepiej. Nie starała się nawet powstrzymać łez, zresztą nie dałaby rady.

– Ej, a co to za reakcja? Jeśli ci się nie podoba, mogę go wziąć z powrotem, nie ma problemu. – Zapomnij… – Uśmiechnęła się przez łzy. – Jeśli chcesz go zabrać, będziesz musiał uciąć mi palec. – Pocałowała go czule. Potem szepnęła: – Skoro dałeś mi tak wspaniały prezent, ja też mam coś mojego dla ciebie, na pamiątkę i na szczęście. – Sięgnęła do torebki i wyciągnęła swojego nieodłącznego żółwika. – Nie jest tak cenny jak ten pierścionek, ale jestem do niego bardzo przywiązana. A teraz, kochany, bardzo cię proszę, idź już, bo nigdy nie wyjadę. Clark z najwyższym wysiłkiem powstrzymywał się od łez. Pocałował ją szybko w usta i uśmiechnął się z wysiłkiem. – Zadzwoń, jak tylko wylądujesz! Ciao, Lucia. Pogładził jej rękę, odwrócił się i odszedł. Patrzyła na niego, aż znikł wśród ludzi tłoczących się na lotnisku.

10

The show must go on

K

iedy tylko wylądowała w Palermo, Lucii

przyszły na myśl wydarzenia poprzedzające jej podróż w przeciwną stronę. Przypomniała sobie wyrażenie, jakiego użył Rosario na określenie trzech miesięcy stażu w „Eco di Roma”: rzymski „nawias”. Jedyne, co się jej wydało trafne w tej metaforze, to symetria dwóch kursów taksówki, jednego na lotnisko i drugiego, teraz, z lotniska do jej domu w Siculianie. Tak samo jak wtedy żołądek podchodził jej do gardła, spojrzenie miała tak samo utkwione w horyzoncie i tak samo jak wtedy czuła strach zmieszany z pragnieniem spotkania się z przeznaczeniem. Co do reszty, jeśli przez nawias rozumieć coś zamkniętego, ów rzymski był czymś dokładnie przeciwnym. Jak dotąd była to najprawdziwsza część jej życia i z pewnością się nie zamknęła. Wręcz przeciwnie. Lucia była przekonana, że dopiero teraz cały świat stanął przed nią otworem. Jestem naprawdę szczęściarą, myślała, patrząc na piękny pierścionek od Clarka, który lśnił jej na palcu. Moje marzenie staje się rzeczywistością. Pewnie, że to będzie trudne: ojciec przyjmie to bardzo źle, matka

stanie po jego stronie, tak samo Rosario, a wraz z nimi całe miasteczko, tego może być pewna. Może nawet na zawsze zabronią jej odwiedzać plażę żółwi... Dobrze, że babcia Marta ją zrozumie i pomoże oddramatyzować sytuację. Potem nadeszła druga myśl, dręcząca ją na równi z lękiem przed reakcją bliskich. Myśl o ich cierpieniu. Zawsze trudno jest zadawać ból z pełną tego świadomością, ale w tym przypadku, niestety, nie miała wyboru. Chodziło przecież o jej własne życie, powtórzyła sobie. Przecież nie obiera się takiego czy innego sposobu życia tylko po to, by wyświadczyć komuś grzeczność. Taksówka wjechała na szosę. Lucia, chcąc dodać sobie otuchy, spojrzała raz jeszcze na pierścionek. W tym samym momencie jakieś nagłe, dziwne przeczucie niebezpieczeństwa kazało jej spojrzeć na drogę. W radiu leciała piosenka Vasca Rossiego, samochód z dużą prędkością wchodził w zakręt. Nieco dalej stado owiec schodziło z położonego wyżej pastwiska i już po chwili droga zapełniła się zwierzętami. Taksówkarz prawą ręką zredukował bieg, a jednocześnie wymachiwał lewą, odganiając pszczołę, która przez okienko wleciała do środka. Vasco śpiewał dalej. Potem powietrze rozdarł pisk hamulców. Opony zostawiły ślady na asfalcie i smród spalenizny w powietrzu. Hamując, żeby nie rozjechać owiec,

samochód obrócił się o 180 stopni, przebił barierkę ochronną i zatrzymał się w chwiejnej równowadze na skraju drogi. Chwiał się między ziemią a przepaścią, między życiem a śmiercią. Poduszki powietrzne wypełniły wnętrze. Plama oleju i benzyny rozlewała się po asfalcie. Beztroskie życie opiewane przez Vasca Rossiego biegło dalej, jak gdyby nic się nie stało. Aż do pojawienia się biegnącego pasterza był to jedyny dźwięk. Minęło piętnaście długich minut, zanim w oddali zadźwięczały syreny karetki pogotowia.

Intermezzo

Każdemu to, co się mu należy

Ś

wieża miłość, dopiero rozkwitająca, zostawia

nam bruzdy na skórze, zawiesza nas w czasie, którego bieg przestaliśmy rozumieć: ucieka, a jednocześnie nas otacza. Jesteśmy zanurzeni w szmaragdowym morzu: dalekowzroczna i odrobinę cyniczna mądrość, którą nabyliśmy, do niczego nam się już nie przydaje, bo wokół siebie mamy tylko wodę otulającą każdy centymetr kwadratowy naszego ciała. Reszta to tylko bezużyteczne, stłumione dźwięki. Potem znów jesteśmy sami i przez parę godzin żyjemy wspomnieniem, nieomal fizycznym, pieszczot odciśniętych na skórze. Czas przesypuje się powoli w klepsydrze, znaki na skórze stopniowo bledną, a człowiek zaczyna wątpić. A więc to był tylko sen? Te tygodnie tak intensywne, że nie sposób było odróżnić jednego dnia od drugiego, ten synkopowy puls nocy, ta siła pozwalająca żyć bez jedzenia, picia, nawet oddychania, bez szukania czegokolwiek innego poza ciepłem jej ciała… czy to wszystko zdarzyło się naprawdę? Clark napisał tekst do kolejnego wydania gazety

i miał już wolne. Włóczył się po Rzymie i nie przestawał myśleć o Lucii. Powinna już być na miejscu. Dlaczego do mnie nie dzwoni? Powinna zobaczyć się z rodzicami. I z babką. I… ze swoim chłopakiem. Już samo to słowo przyprawiało go o mdłości. Jasne, powinienem jej dać na te kilka dni święty spokój i się nie wtrącać. Tak, ale czas na telefon mogłaby chyba znaleźć. Poza tym obiecała zadzwonić, kiedy tylko wyląduje… Clark wyjął z kieszeni drewnianą figurkę żółwia, którą mu dała. Jeśli ktoś daje ci w prezencie coś, na czym mu zależy, to znaczy, że masz mu zaufać. Tak. Tylko dlaczego nie dzwoni? Nie mógł sobie oczywiście odmówić spaceru do Villa Borghese. Wrócił tam specjalnie, żeby spojrzeć na rzeźbę (Lucia mu opowiedziała, że czuła się jak ta nimfa, nieruchoma i niezdolna żyć własnym życiem – czego to sobie zakochani nie mówią!), która stała się już dla niego nieomal sakralna, i poszukać jakiegoś śladu pozostawionego przez kobietę jego życia. Całymi godzinami włóczył się bez celu. Robił tak od zawsze, na długo przed poznaniem Lucii, ale wydawało mu się, że bez niej nawet piękno Rzymu nie ma już tego samego smaku. Kiedy wychodził z parku, jego uwagę zwróciło krakanie wrony. Nagle, nie wiedząc czemu, poczuł smutek i przypływ czarnych myśli. Kilka miesięcy wcześniej Lucia nawet dla niego nie istniała, a teraz? Jakkolwiek absurdalnie by to brzmiało, nie

potrafił sobie wyobrazić życia bez niej. Tylko jaką miał gwarancję, że wszystko ułoży się tak, jak pragnął? Podpisał może kontrakt z losem czy z Najwyższym, a może z jakąś firmą ubezpieczeniową, skoro to one, jak się wydaje, rządzą światem? Ani jedno, ani drugie, ani trzecie. Czego więc oczekiwał? Lucia pojawiła się jak ze snu i do snów mogła wrócić, znikając, jakby jej wcale nie było. Może te okruchy szczęścia, które arbitralnie uznał za przystawkę, były wszystkim, co mu przyznano, i na tym koniec, wystarczy, dosyć. Była aniołem, który przyszedł z wizytą, a potem wrócił do swojego raju. Wyciągnął z kieszeni telefon. Nigdy nie należał do typów skłonnych do paranoi i tym bardziej nie powinien nim się stawać teraz. Wyszukał „Lucia Leonardi”. Nazwisko jak każde inne, a jednak… Jak to się stało, że ta dziewczyna w tak krótkim czasie zawładnęła jego życiem? – I wiesz co? Jeśli nie chcesz do mnie zadzwonić, ja to zrobię. Bułka z masłem. Nacisnął ikonę z zieloną słuchawką. – Abonent chwilowo niedostępny. – Dobrze. Cierpliwości, Clark. Pamiętaj: cierpliwość, zrównoważenie, samokontrola. Piętnaście minut. Próba numer dwa. – Abonent chwilowo niedostępny. Trzydzieści pięć minut. Próba numer trzy. Efekt ten sam. Czterdzieści pięć minut. Lucia, daj mi usłyszeć twój

głos, chociaż przez jedną sekundę… – Abonent chwilowo... Jasna cholera. I co teraz? Przechodził właśnie obok kina i kusiło go, żeby wstąpić, ale prawdę mówiąc, nie miał najmniejszej ochoty na film. Postanowił odczekać jeszcze dziesięć minut. A potem kolejnych dziesięć. Może wyczerpała się jej bateria…? Ale przecież musiała już być od wielu godzin w domu i miała ją gdzie naładować albo mogła zadzwonić ze stacjonarnego! Spróbujemy jeszcze raz. Nic. Stracił już rachubę wykonanych połączeń, znikła też wszelka magia. Tyber płynął wolno, błotnisty i bezużyteczny. Uwaga, jest sygnał! Jednak po dwóch albo trzech sekundach połączenie zostało zerwane. Dziwne. Clark raz jeszcze wybrał numer – to samo. Stał jak kamień z telefonem w ręku i wzrokiem utkwionym w próżnię. Co to wszystko znaczy? – Nigdy jeszcze nie straciłem głowy i teraz też nie stracę – mówił sam do siebie, nerwowym krokiem przemierzając wybrukowane kocimi łbami ulice Zatybrza. Wszedł do jakiegoś baru, chociaż nie miał pojęcia, co chce zamówić. Porwanie? Morderstwo? Albo, co najbardziej prawdopodobne, pranie mózgu? A może zabrali jej telefon? Oto, co się dzieje, kiedy sprzeciwiasz się woli

elit małego sycylijskiego miasteczka. Przyszły mu do głowy niektóre sceny z Ojca chrzestnego. Kiedy nieco oprzytomniał, zobaczył, że dwaj bariści, jeden młody, a drugi młody inaczej, przyglądają się mu w taki sposób, jak się ogląda jakieś dziwaczne stworzenie, jakiegoś wala białego albo leniwca. – No sam zobacz, oni wszyscy trafiają do nas. Nie mamy przez przypadek przy wejściu wywieszki „Normalnym wstęp wzbroniony”? – odezwał się starszy. – Przestań, Dario, nie czepiaj się. Jest tylko trochę rozkojarzony – zaoponował młodszy. – Może to lunatyk… – zasugerował klient z rękami utytłanymi czymś tłustym, siedzący przy barze. – Antonio, to, że ty nie śpisz po nocach, nie znaczy jeszcze, że innym nie wolno. Wybacz mu – zwrócił się do Clarka – cierpi na bezsenność i szuka współtowarzyszy niedoli. Mogę coś dla ciebie zrobić czy sam sobie poradzisz? Clark spojrzał na chłopaka: był niewiele młodszy od niego, ale wyglądał na kogoś, kto już swoje w życiu przeszedł i, co więcej, poradził sobie. Nie potrafiłby powiedzieć dlaczego, ale ci ludzie z miejsca wzbudzili w nim zaufanie. – Przepraszam was. Jestem tylko trochę rozkojarzony. Zmęczony. Niezdecydowany. I poruszony. Przede wszystkim poruszony. – Ożeż ty, ile to rzeczy naraz! – skomentował starszy z baristów. – Nie jesteśmy przyzwyczajeni do

osobowości tak złożonych, my tutaj ludzie prości. Ale jeśli mogę ci udzielić rady, to zamów coś i konsumuj powoli i spokojnie. – Udzielacie też konsultacji psychologicznych? – Pewnie, że tak – odparł barista – przede wszystkim konsultacji psychologicznych, a wszystko w cenie konsumpcji! Wyznaczamy również profil osobowościowy. Co powiesz, Mino? – zapytał młodszego. – Co podamy naszemu obcokrajowcowi? A właśnie, skąd pochodzisz? – Jestem Amerykaninem. Ale mieszkam tu od wielu lat i aż się dziwię, że jeszcze nie straciłem obcego akcentu. – Ach, Amerykanin w Rzymie to jak wisienka na torcie. Też mamy tu jednego, który robi nam za świętego opiekuna. – Barista wskazał na słynny czarno-biały fotos z filmu Amerykanin w Rzymie, przedstawiający Alberta Sordiego w samym podkoszulku siedzącego nad talerzem spaghetti. Nad zdjęciem wisiała gigantyczna krzyżówka oprawiona w ramy. Młodszy barista przetarł blat i powiedział: – Jak to się mówi w twoich stronach, take your time. A jeśli masz ochotę, za chwilę przyjadą z kuchni talerzyki z przystawkami: warto spróbować. – Czyli jest już odpowiednia godzina do picia? Ja myślałem tylko o caffè americano… – Wiedziałem. Jesteś typem lekkiej kawy pitej małymi łykami na werandzie domu o każdej porze dnia,

a nawet wieczorem. Rozumowanie bez zarzutu. Ale, jeśli mi wolno zaproponować, jest już taka pora, że możemy przejść do napojów alkoholowych. A skoro jesteś poruszony i niespokojny, może lepsze będzie piwo albo spritz8, o który proszą tu wszyscy, więc musieliśmy się wyspecjalizować. Albo klasyczne białe wino. Będziesz prowadził? – zapytał Mino, ten młodszy. – Nie, jestem pieszo. To wypróbujmy tego spritza! – Clark dyskretnie rzucił okiem na komórkę i oparł się o blat, mówiąc dla zabicia ciszy: – Wspaniały bar, aż zazdrość bierze. Gratulacje. – Podoba ci się? Chcesz z nami pracować? Mój kolega, ten tutaj, w przyszłym roku kończy dziewięćdziesiąt dziewięć lat. Mówi, że jak skończy setkę, to przejdzie na emeryturę. – Dziękuję ci bardzo, ale wydaje mi się, że jest w lepszej formie niż ja. – Nie obraź się – wtrącił Dario – ale my ze starej gwardii jesteśmy stworzeni, by trwać. To nie wasza wina, że urodziliście się w czasach konsumpcjonizmu, kiedy wszystko jest jednorazowego użytku, włącznie z ludźmi! – Nie bądź taki pewny, Dario, rachunki płaci się zawsze na końcu. A oto i nasz spritz dla zagranicznego gościa. Clark sięgnął po portfel. – A to co? Nie dosłyszysz? – zapytał Dario. –

Powiedział przecież, że rachunki się płaci na końcu. – Tak, są i tacy, którzy na tym żerują, ale nie wydaje mi się, żeby to był twój przypadek. – Rzeczywiście, nie znoszę mieć długów. A spritz jest doskonały, dzięki za radę! Oto i ja w najbardziej klasycznym ze stereotypów, piję przed kolacją i gadam z baristami, pomyślał Clark, spojrzawszy po raz nie wiadomo który na wyświetlacz telefonu. – Nie dzwoni, co? – zapytał Dario. No to koniec, pomyślał Clark, zaraz zacznę się zwierzać i stoczę się na samo dno. – Musisz mu wybaczyć, kiedyś był bardzo dyskretny, ale z wiekiem stracił tę zdolność i teraz nie potrafi się powstrzymać. – Nie chciałem być niedyskretny, ale zrozumiałem – zbyt późno – że o naszych sprawach trzeba mówić, wyciągać je na światło dzienne, bo mamy z tego podwójną korzyść: po pierwsze, sami je wtedy lepiej rozumiemy i przestajemy się ich wstydzić albo opowiadać o nich głupoty, a po drugie, inni mogą nam coś doradzić, nigdy nic nie wiadomo. – No pewnie, ale to jeszcze nie znaczy, że wszyscy mają przychodzić i zwierzać się tobie – zaoponował młodszy. – A kto to mówi? Ktoś kogoś zmusza? Ja tylko służę ramieniem, żeby się na nim wypłakać, a jak ktoś nie ma ochoty, to nie, przecież się nie obrażę!

Clark nieustannie przenosił spojrzenie z jednego na drugiego, jakby kibicował w meczu ping-ponga. – Pierwszy cel już osiągnęliśmy: zaczął się wreszcie uśmiechać, a wszedł tu z pogrzebową miną. – Ale to zasługa mojego spritza, a nie twojej konfidencji. – To się jeszcze okaże! Rzeczywiście na twarzy Clarka pojawił się uśmiech. – Macie rację, duszenie problemów w środku szkodzi. Ale nie można też chodzić po ludziach i nadawać, każdy ma swoje kłopoty. Jeśli jednak chcecie, opowiem. Historia jest dość krótka. Wysłuchawszy opowieści, stary Dario westchnął głęboko, odruchowo przetarł ścierką blat i powiedział: – No tak. Pewnych rzeczy się nie da zrozumieć. Z drugiej strony, kobiety pociągają nas także z tego powodu, że są zmienne jak obłoki. Ale pozwól, że ci coś powiem, jeśli już jesteśmy w temacie obłoków. Tę ich cechę można obrócić ku dobremu, nic nie jest raz na zawsze postanowione, wszystko się zmienia i zależy też od punktu widzenia. – Dario zostawił ścierkę i podniósł głowę. – Nie, naprawdę nigdy nie wolno dawać za wygraną. I żebyś wiedział, że dzisiaj jest twój szczęśliwy dzień, prawda, Mino? – Jak coś takiego słyszę, to mam ochotę zapytać: skoro to jest szczęśliwy dzień, to jak wyglądają nieszczęśliwe? – odbił piłeczkę Clark. – Ależ nie! Chodzi mi o to, że trafiłeś we właściwe

miejsce. Mój przyjaciel, ten tutaj, coś o tym wie. Teraz udaje nieśmiałego, ale jakiś czas temu znalazł się w takiej samej sytuacji jak ty, pozwolę sobie nawet powiedzieć, że w gorszej, bo i gorzej się w niej zachowywał, jak by to powiedzieć… był jak zmięta ścierka, i to taka, która się nawet nie nadawała do przetarcia blatu… Młodszy zmiął ścierkę i rzucił nią w kolegę. – Dzisiaj postanowił wystawić wszystko na widok publiczny, oczywiście z wyjątkiem własnych spraw. Ale cóż, ma rację. Ja też zakochałem się na zabój w dziewczynie, która nagle wyjechała bez słowa. – Rozumiem… I jak się skończyło? – Ech… ten stary mędrzec, co tu stoi obok, poradził mi, żebym nie rezygnował, powiedział: idź i walcz. Zmierz się z rzeczywistością, zrób, co możesz, nawet jak się nie uda, przynajmniej nie będziesz żałował, że nic nie zrobiłeś. – Tak, ale ostatecznie wyszło dobrze czy źle? – Nie, żebym ci nie chciał powiedzieć, nawet zaraz ci odpowiem, ale najpierw chcę, żebyś zrozumiał sens rady starego Daria: otóż staranie się jest ważniejsze od ostatecznego rezultatu. Trzeba próbować. Jak w piosence o pięciu kaczkach Francesca Gucciniego. Znasz? – Nie. – O, to powinieneś. W każdym razie treść jest taka: pięć kaczek leci na południe, a potem, przy każdej zwrotce, ginie jedna. Jak to było? A, tak: jedna umiera

z zimna, drugą zastrzelił myśliwy i tak dalej. A na końcu Guccini mówi, że może tylko jedną zobaczymy u celu, ale jej lot z pewnością znaczy, że lecieć trzeba. Rozumiesz? Nie mówi, że ta jedna dolatuje, ale „może”. Cały wysiłek i cierpienie podejmuje się nie dla z góry pewnego rezultatu, ale dla tego „może”. A jednak to „może” warte jest tego wysiłku. Zawsze warto, rozumiesz? – Mino, a potem mówisz, że ja się stroję w piórka starego mędrca! Robisz się gorszy ode mnie, a jeszcze jesteś młody... Nie mam słów. – Co poradzisz, skoro ktoś na co dzień przebywa z mędrcem… – Słuchaj no, powiedz, jak się skończyła ta błogosławiona historia, bo jeszcze trochę, a chłop nam tu zejdzie! W tym momencie otworzyły się drzwi na zapleczu i do baru weszła dziewczyna z tacą w ręku. – A według ciebie jak się skończyła? – powiedział Mino i uśmiechnął się szeroko. 2 Franca to po włosku imię, ale i przymiotnik: szczera, bezpośrednia. 3 Panarea, jedna z wysp Archipelagu Eoliańskiego, ma mniej niż 300 stałych mieszkańców, ale w sierpniu odbywają się tam wieczorami słynne z niezwykłej zmysłowości dyskoteki, na które ściągają tłumy z Sycylii

i kontynentu. 4 Ta sama gra słów, co w przypadku Franki, sekretarkiasystentki redakcji. Lanza ma na imię Franco. 5 Tłumaczenie anonimowe

za:

http://forum.mlingua.pl/showthread.php?t=19922. 6 Fragment w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka. 7 Włoski odpowiednik słodkiej tarty. 8 Orzeźwiający drink rodem z północnego wschodu Włoch (Veneto). W wersji najbardziej rozpowszechnionej: w szklance plastry pomarańczy, 1 część likieru Aperol, 2 części prosecco, dopełnić szklankę wodą sodową.

1

Wspomnienia

Ś

miech. Lucia usłyszała znany i kochany głos,

który w jednej chwili przywołał całe mnóstwo skojarzeń, choć w tym momencie nie umiała ich zwizualizować, rozróżnić i wysupłać z zagmatwanego splotu wspomnień i myśli kłębiących się w głowie. Gdyby miała dość siły, by otworzyć oczy, ujrzałaby szpitalną salę i bardzo bliską osobę siedzącą przy jej łóżku. Ale zdawało się jej, że ma powieki z ołowiu, musiała więc ograniczyć się do słuchania. Usłyszała dźwięk delikatnie zamykanych drzwi, a zaraz potem ten głos, tak ciepły i tak jej dobrze znany: – Ach, moja droga, wreszcie jesteśmy same. Ale to nie potrwa długo, niestety. Lekarz powiedział, że pod żadnym pozorem nie wolno ci się męczyć, więc nie wysilaj się na odpowiedzi ani nic w tym rodzaju, dobrze? Rób tylko tyle, ile się czujesz na siłach. I nie przestrasz się, jeżeli poczujesz się dziwnie, bo solidnie oberwałaś w głowę. Masz lekkie wstrząśnienie mózgu, ale to przejdzie, przejdzie, zobaczysz. Założę się, że zastanawiasz się, czemu tak paplam. Doktor powiedział, że to ci może pomóc. I dlatego tu jestem, żeby sobie

z tobą pokonwersować. Wiesz przecież, że dla ciebie zrobiłabym wszystko, skarbie… życie bym oddała! Ale nie przesadzajmy, coś mi się widzi, że aż takiej potrzeby nie ma. Ponownie ten łagodny śmiech. Później chwila ciszy. Potem znów głos babci Marty. Tym razem z odcieniem lekkiego wyrzutu. – To zrozumiałe, kochanie, że chciałaś nam zrobić niespodziankę, ale trochę przesadziłaś. Napędziłaś nam niezłego stracha. W każdym razie, skoro już mi się udało stąd wygonić tego twojego, bez obrazy, lalusiowatego narzeczonego, jestem pewna, że od samego mojego ględzenia otworzysz swoje śliczne oczy i obdarujesz mnie pięknym uśmiechem. Rzeczywiście na twarzy Lucii pojawił się grymas podobny do uśmiechu. Nie potrafiła obojętnie słuchać monologów babci, choć wciąż jakaś siła nie pozwalała jej otworzyć oczu i przemówić. – Kochana, przecież ty jesteś przytomna! Ty mnie słyszysz! Uśmiechasz się! Chodźcie, szybko, odzyskała przytomność! W powstałym nagle rozgardiaszu Lucia rozpoznała głosy rodziców i Rosaria. Wszyscy mówili jednocześnie, przekrzykiwali się i nie sposób było coś zrozumieć. W końcu wszedł lekarz i zdecydowanym tonem zarządził koniec hałasowania. Całe to zamieszanie, powiedział, na pewno nie pomoże pacjentce i jedna osoba czuwająca przy niej wystarczy aż nadto.

W tym momencie rozgorzała kłótnia pomiędzy babcią Martą a resztą świata, ale postanowiono nieodwołalnie, że spośród wszystkich obecnych słodki obowiązek winien spocząć w pierwszym rzędzie na Rosariu. Co bynajmniej nie przysporzyło młodemu człowiekowi sympatii w oczach starszej pani, która opuściła salę, wołając, że to jest jej wnuczka, że narzeczeni przychodzą i odchodzą, a dziadkowie i babcie są na zawsze. – Dziadkowie są jak diamenty! – krzyczała, gdy wyciągano ją z sali. Słysząc te słowa, Lucia uśmiechnęła się jeszcze szerzej. Relaks. Rozważanie. Ruchy. Clark bazgrał na kartce przypadkowe słowa. Wszystkie zaczynały się na literę R. Trzy R, jak jego zwiewne koleżanki z pracy. Dlaczego żadna z nich nie zrobiła na nim takiego wrażenia? Jedynie Lucia, niczym jakaś pozaziemska istota, potrafiła chwycić go i rzucić w całkowicie nowy wymiar. Żeby zaraz potem zniknąć. I to zniknąć bez śladu. Minęły trzy dni i nadal był całkowicie zagubiony. Najgorzej, że nawet nie potrafił się złościć, było mu tylko przeraźliwie smutno. Żadnego esemesa, żadnej informacji, nie mówiąc już o zwyczajnym telefonie. Zero. To był koszmar. Przyszło mu do głowy kolejne wyrażenie na literę R: „raz jeszcze”. A potem: „rusz głową”. Te wszystkie R mnie prześladują, powiedział sobie. Rusz głową, rusz głową…

Przecież musi istnieć jakaś wskazówka, jakaś rysa na pozornie gładkiej fasadzie, która ukrywa prawdę. Jeśli Lucia go zwodziła (ale właściwie dlaczego miałaby to robić?), gdzieś musiało się skrywać coś, co by to potwierdziło, jakiś szczegół, jakiś fałsz. Nie. Wszystko, co było między nimi, było bez zarzutu, doskonałe. Okej. Na początek: zachować spokój. Potem trzeba reagować. Oczywiście była jeszcze kwestia dumy. Czy naprawdę to on powinien wszystko inicjować? Czy całe to śledztwo nie jest dla niego za bardzo upokarzające? Czy nie byłoby bardziej honorowo uznać własną porażkę? Nie. Trzy dni to więcej niż dosyć. Już czas najwyższy się ruszyć. Może właśnie przyszedł czas, by wypróbować czyjąś przyjaźń. Chwycił telefon i wybrał numer Franca Lanzy. Pierwszy raz dzwonił do szefa w sprawie innej niż zawodowa. – Ciao, Clark, co słychać? Wszystko w porządku? – zapytał Lanza, sądząc, że chodzi o pracę. – Tak, wszystko w porządku, dziękuję. – Ekhm, sądząc po głosie, nie powiedziałbym. Co się dzieje? – Jestem tylko trochę zmęczony. Nie przejmuj się, nic poważnego. Dzwonię, bo potrzebuję przysługi. – Mów.

Clark nagle uświadomił sobie, że nie może prosić o pomoc, nie wyjaśniając całej sytuacji, i odczuł silną pokusę, żeby poskrobać palcem w okolicy mikrofonu, udać zakłócenia na linii, a potem rozłączyć się i zniknąć. Przecież Lanza, jak zawsze, o wszystkim zapomni. Nie! Superego Clarka miało dziś donośny głos, postanowił więc przyjąć strategię nieco bardziej odpowiednią dla ludzi dorosłych. – Potem opowiem ci ze szczegółami. Chodzi o to, że od kiedy Lucia poleciała na Sycylię, nie mam od niej żadnej wiadomości, a muszę się z nią pilnie skontaktować. – Bardzo pilnie? O co chodzi? – Ufasz mi? Wiem, wiem, że mi ufasz. To naprawdę ważne. Jesteś szefem i możesz, jak by to powiedzieć, spróbować wydobyć jakieś wieści o niej, nie wzbudzając podejrzeń, jeśli wiesz, o co mi chodzi. – Jasne. Zadziałam. – Bez żadnych ceremonii rozłączył się. Po dwudziestu ciągnących się w nieskończoność minutach telefon Clarka zadzwonił. – Clark – zaczął z przejęciem Lanza, po czym niepokojąco zamilkł na dłuższą chwilę. – Zrobimy tak: wpadnę do ciebie. Jesteś w domu? Tak, wiem, że jesteś, zawsze się chowasz, kiedy masz problemy. Zjemy coś u ciebie i powiem, czego się dowiedziałem. Lanza nie czekał na odpowiedź i rozłączył się. Po godzinie zabrzęczał domofon. Minęło dobre pięć

minut, zanim niemal całe światło w drzwiach mieszkania Clarka zasłoniła zwalista sylwetka ciężko oddychającego Lanzy. – Uff, uff, to jest twój sekret na utrzymanie formy? Po schodach, bez windy? – Aj, przykro mi, pewnie nasz lokator z piątego piętra zostawił otwarte drzwi do windy. To się mu często zdarza. Wejdź, siadaj. – Clark wskazał na fotel. – To co jest do jedzenia? Clark wrócił z kuchni z czterema kanapkami na talerzu. – Specjalność zakładu. – Ekhm, niech zobaczę: masło orzechowe i marmolada? Pokrzepiające. Naprawdę pokrzepiające. – Lanza rozejrzał się i dodał: – Piwa brakuje. – Masz rację – przyznał Clark, lekko zażenowany zachowaniem szefa. Po raz kolejny utwierdził się w przekonaniu, że wobec przełożonych dobrze jest utrzymywać dystans. A gdyby następnym razem udało się nie zakochać w koleżance, która potem nagle znika, to by było jeszcze lepiej. Tymczasem Lanza sprawiał wrażenie dzieciaka na wycieczce, zadowolonego z przyjacielskiego posiłku, i po pierwszym piwie zażądał kolejnego, a potem jeszcze jednego. Nieomal rozczulił Clarka. Lanza miał dość szczególny życiorys. Na początku wspinał się szybko po szczeblach kariery i doszedł do bardzo wysokich stanowisk. Należał do typowych

rekinów biznesu: niewielu przyjaciół i wszyscy fałszywi. Potem, po miłosnym rozczarowaniu, którego szczegółów nikt nie znał, stracił chęć do walki. Jego spadanie w dół zakończyło się wraz z objęciem bynajmniej nie najgorszego stanowiska redaktora naczelnego „Eco di Roma”, ale zostało mu to, co wypracował w poprzednim życiu: nieliczne, ale silne powiązania i niepokojąca aura starego poranionego wilka. Clark jednak poznał go już w tym drugim okresie, zawsze widział w nim postać mądrą, uczciwą i ojcowską i bardzo go lubił, choć przerażała go samotność, którą w nim dostrzegał. Nie zapomniał jednak powodu, dla którego ściągnął tu szefa, i jego cierpliwość była na wyczerpaniu. Lanza wyjął z kieszeni marynarki toskańskie cygaro. – Mogę? Twoja kanapka była naprawdę dobra, ale żeby ją strawić, trzeba czegoś naprawdę mocnego. – Nie czekając na odpowiedź, zapalił i wypuścił kłąb gęstego dymu. – Nie ma sprawy. Nie będzie ci przeszkadzać, jeśli otworzę okno? – Nie, oczywiście – odpowiedział Lanza, jakby udzielał gospodarzowi nie wiedzieć jakiego przywileju. Potem niespodziewanie zmienił ton na poważny. – Przejdźmy do rzeczy. – Mów. – Więc… przykro mi, ale Lucia miała wypadek samochodowy. Clark poczuł, jak krew uderza mu do głowy.

WYPADEK?! Czasem, kiedy otrzymujemy straszliwą wiadomość – taką, której najmniej się spodziewamy, która potrafi w jednej chwili odmienić nasze życie na zawsze – zdarza się, że mamy dziwne skojarzenia. Odnajdujemy w głowie niepowiązane idee, sięgamy myślami do miejsc bez związku – może po to, by uciec od rzeczywistości, która nas przerasta. Clarkowi przypomniały się czasy szkolne, kiedy pojawiał się w klasie przed czasem, bo jego adoptowany ojciec przywoził go wcześnie rano i woźna wpuszczała go do środka, żeby się nie przeziębił. W zamian pomagał jej w niektórych obowiązkach. Między innymi ścierał tablicę wilgotną ścierką. Niewiarygodne, jak nagle znikały matowe pozostałości po kredzie, ustępując miejsca lśniącej czerni, pięknej, ale też groźnej. Ta czerń wyryła się mu w pamięci i nie straciła nic ze swego połysku ani grozy. Lanza wyczytał przerażenie z jego twarzy i szybko dokończył: – Ma się dobrze, nie musisz się martwić. – Rozmawiałeś z nią? – Z nerwów nie wytrzymał i zerwał się na nogi. – Proszę, powiedz wszystko! – Nie. Nie udało mi się z nią porozmawiać. W ogóle to było szukanie igły w stogu siana. Myślałem, że dowiem się czegoś od jej ciotki, z którą się od lat przyjaźnię, ale miała wyłączoną komórkę. Potem przypomniałem sobie, że wyjechała bóg wie gdzie.

Wtedy udało mi się zdobyć numer do domu jej rodziców: nie było go w książce telefonicznej, ale zawsze znajdzie się ktoś, kto jest mi winien przysługę. Zadzwoniłem i odebrał ktoś z rodziny, był dość opryskliwy, dopiero kiedy powiedziałem, że jestem jej przełożonym, zrobił się grzeczniejszy. Wiesz, jacy są ci Sycylijczycy… grzeczni i gościnni nawet wobec nieznajomych, ale kiedy wkraczasz w sferę prywatną, trafiasz na pole minowe. W każdy razie ten jej krewny mówi mi, że Lucia miała wypadek samochodowy, kiedy jechała taksówką z lotniska do domu, powiedział, że to przez stado owiec i że ma się lepiej, ale potrzebuje spokoju. Straciła przytomność i dość mocno uderzyła się w głowę, jeszcze nie doszła do siebie i musi odpoczywać, odpoczywać i jeszcze raz odpoczywać. Poprosiłem, żeby przekazał jej, że ma tyle czasu, ile potrzebuje, i że kontrakt cały czas na nią czeka. Zdawało mi się, że gość był totalnie zaskoczony, a potem zrobił się niesłychanie grzeczny, ale jeszcze bardziej enigmatyczny; wiesz, jak to jest, kiedy coś ci nie gra? Właśnie takie miałem wrażenie. Coś każe mi myśleć, że w całej tej dziwnej historii jest jakieś drugie dno. Jeśli instynkt mnie nie zawodzi, to rodzina nie chce, żeby dziewczyna się przeprowadzała do Rzymu, a poza tym, skoro naprawdę ma się dobrze, dlaczego mi jej nie dadzą do telefonu? Clark słuchał z otwartymi ustami i rozwścieczonym spojrzeniem. – Zadzwoniłem też do kolegi z redakcji „Voce di

Sicilia”, wiesz, jej rodzina jest dość na widoku, ale nie dowiedziałem się niczego więcej. Słyszał o sprawie, ale nie znał szczegółów. Jedyne, co mi potrafił przekazać, to zawoalowane ostrzeżenie: dał mi do zrozumienia, że lepiej za bardzo nie naciskać, że nasza oferta pracy może być dla kogoś, jak by to powiedzieć… przeszkodą. Clark przycisnął czoło do okna. Czuł się całkowicie zdesperowany. – Widzę, że cię to porusza. Tak sądziłem, ale zawsze lepiej zmierzyć się z rzeczywistością. Clark pokręcił głową. – Daj spokój… Wybacz, ale właśnie cały świat mi się zawalił. Chwycił poduszkę z kanapy i rzucił nią o podłogę. – Chodzi tu chyba o coś więcej niż tylko niezadowolenie z czyjegoś dziwnego wyboru zawodowego, prawda? – A ty kto jesteś? Sherlock Holmes? Lanza uśmiechnął się zadowolony z siebie: – Szczerze mówiąc, od razu się domyśliłem, że macie się ku sobie, także z tego powodu chciałem przekazać ci wiadomości na spokojnie. Oczywiście twoje przesadne rozumienie prywatności niezbyt pomaga, ale w końcu doszedłem do sedna sprawy. Clark roześmiał się z ulgą. Teraz wszystko było jasne. Nie smutny, samotny i spragniony przyjaźni Lanza, tylko szef, który wszystko zrozumiał i właśnie dlatego wolał go odwiedzić w domu i stworzyć

swobodną, pełną zaufania atmosferę. Chciał go chronić, przygotować i pomóc. Dobry, stary Lanza. Clark przetarł twarz, jak gdyby to mogło zatrzeć ślady wzruszenia. – Co się mogło stać? Zamknęli ją w domu? Na pewno nic jej nie jest? – Nie przesadzaj, mimo wszystko żyjemy w cywilizowanym kraju: można mieć różne zastrzeżenia, ale jednak. Być może wykorzystują moment jej słabości, żeby jej zrobić pranie mózgu, ale na pewno wraca do zdrowia. Gdyby stało się coś bardzo złego, mój sycylijski kolega by mi powiedział. A teraz, mój drogi, przejdźmy do rzeczy. Wiem, że takiej dziewczyny jak ona ze świecą szukać, poza tym znam cię, masz wypisane na twarzy, że sprawa jest poważna, a więc trzeba działać. Powiem tak: jest w tym wszystkim element pozytywny, taki mianowicie, że nikt cię tam nie zna, prawda? Prawda? Lanza patrzył na Clarka z wyrazem twarzy człowieka, który nie lubi tracić czasu, i Amerykanin poczuł wdzięczność za tę determinację, która rekompensowała jego chwilową słabość. – Nie. Wydaje mi się, że nie. Powiedziała mi, że nie rozmawiała o mnie z nikim z rodziny, chciała to zrobić sama, osobiście. A co do reszty, to próbowałem się do niej dodzwonić, ale najpierw telefon był wyłączony, a potem nikt nie odbierał. Nie wiedzą nawet, jak wyglądam, ani nie słyszeli mojego imienia.

– Dobrze. To jest punkt na naszą korzyść. Powiem to od razu: sprawa niestety należy do gatunku delikatnych. Nie da się tego załatwić czterema telefonami. – Co w takim razie? – W takim razie musisz tam pojechać. – Z fałszywą tożsamością? W takich miejscach ludzie wiedzą wszystko o wszystkich i w dwa dni połapią się, o co chodzi. – No pewnie, że tak. To nie Montana, gdzie najbliższy sąsiad mieszka osiemset mil od ciebie. Posłuchaj. Fałszywa tożsamość byłaby całkiem dobra, ale według mnie, żeby dobrze kłamać, nie należy się zanadto oddalać od prawdy. Zwłaszcza kiedy człowiek jest emocjonalnie… niepozbierany. Potrzebujesz po prostu dobrego pretekstu, by się tam znaleźć. Czegoś, co nie ma nic wspólnego z Lucią, i postawi cię poza wszelkim podejrzeniem. – Ale co tam można robić, pomijając zwiedzanie? W to, że wpadłem tam przez przypadek, nikt mi nie uwierzy. Clark miał wrażenie, że rozwiązanie znajduje się na wyciągnięcie ręki, tylko on go jeszcze nie widzi. – To prawda – potwierdził Lanza. – Nie powinniśmy się spieszyć: wszystko zależy od planu, który tu zaraz stworzymy. Wstał i z taką naturalnością, jakby był gospodarzem domu, wydobył z barku butelkę. – A to wspomoże naszą kreatywność.

Nalał rum do kieliszków i jeden z nich podał wrakowi człowieka, który siedział naprzeciwko. Sam opróżnił zawartość jednym haustem, po czym zatrzymał kieliszek na wysokości oczu, przyglądając się, jak resztka alkoholu niespiesznie spływa po ściance ciemnymi łzami. – Doskonały. Ludzie często nie doceniają rumu. – Ten jest piętnastoletni. – Piętnaście dobrze wykorzystanych lat – stwierdził Lanza, ważąc w dłoni butelkę. – Ekhm, ekhm. – Nagle wstał, z niezwykłą zwinnością obszedł stolik, stając obok przyjaciela, i wykrzyknął: – Popatrz na to. Oto inspiracja! – Co? Nie rozumiem. – Widzisz etykietę? Co tam jest napisane? – Rum Tortuga… i co z tego? – I to z tego, że mamy przykrywkę. Tortuga to po hiszpańsku żółw. Zanim przyjąłem Lucię na staż, czytałem jej teksty publikowane w „Voce di Sicilia”. Jeden, który szczególnie mi się podobał, był poświęcony plaży w Siculianie, na której co roku żółwie składają jaja, otwierające się w tym samym czasie, zdaje się pod koniec lata. Czyli jakoś teraz. Zdaje się, że w tym czasie miasteczko przeżywa najazd słynnych obserwatorów żółwi z całego świata. Do Clarka zaczynało coś docierać przez odmęty poważnie zakłóconych emocjami myśli. – Tak, Lucia mówiła mi o tym… ale co to ma

wspólnego z… – Ależ to oczywiste: jedziesz tam i udajesz zakręconego na punkcie żółwi faceta, a w ten sposób możesz powęszyć, nie rzucając się w oczy. Podaj prawdziwe nazwisko, i tak nikt cię nie skojarzy, skoro Lucia rzeczywiście nikomu o tobie nie wspominała. W końcu w głowie Clarka zapaliło się światełko. – To genialne! Lucia mówiła mi, że jej babka w tym okresie wynajmuje pokoje… Lanza był tak podekscytowany, że chodził po pokoju w tę i z powrotem, drżąc jak lew czekający na uwolnienie z klatki. – Doskonale. Szczęście nam sprzyja. Zarezerwujemy od razu pokój. Wyjeżdżamy jutro. – Zarezerwujemy? Wyruszamy? – zapytał osłupiały Clark. – Bezwzględnie. Potrzebujesz wspólnika. Kogoś w rodzaju sparingpartnera, jak wy to tam mówicie w Montanie. Pomogę ci nie wpaść w tarapaty i posłużę doświadczeniem. Poza tym tarapaty mniej są dolegliwe, jeśli się je przeżywa w towarzystwie – dodał ze śmiechem. Clark nie był do końca przekonany, ale było oczywiste, że w obliczu tak wielkodusznego entuzjazmu nie mógł się już wycofać. – Niech tak będzie. Trzeba tylko postudiować nieco na temat żółwi. I znaleźć numer do babci, żeby zrobić rezerwację.

Lanza już zaczął wszystko organizować. – Słuchaj, zrobimy tak. Przede wszystkim trzeba trochę odpocząć. Ty utnij sobie drzemkę, a potem weź długi prysznic i nie myśl o niczym, ja idę do domu zrobić to samo. Potem pakujemy walizki i wyszukujemy w Internecie namiary na babcię. À propos: wiesz jak się nazywa? – Nie, cholera! Na imię ma Marta, ale nazwiska nie znam. – Leonardi? – Nie sądzę, jeśli dobrze zrozumiałem, to babcia od strony matki. A tatuś jej nie znosi. Gdyby tylko mógł, zamknąłby ją w domu starców i wyrzucił klucze. Ale to silna i niezależna kobieta, nie daje się. Lanza uśmiechnął się, słysząc tę typową dla zakochanych stronniczość, i zakończył: – Znajdziemy ją. A teraz nie myśl już o tym i posłuchaj mojej rady: drzemka i prysznic.

2

Pani Giglio

K

iedy Clark wyrwał się z oparów snu, poczuł

potężny ból głowy i nieprzyjemny posmak w ustach. Ale nie mógł mieć pretensji do szefa: w końcu podał mu na srebrnej tacy nie tylko parę kieliszków rumu, ale i doskonałą przykrywkę. Włączył komputer i zajął się wyszukiwaniem informacji na temat „Żółwie i Siculiana”. Był przyzwyczajony do wyszukiwań typu lekka-praca-copopłaca, potrzebnych, by zapamiętać kluczowe punkty skomplikowanych zagadnień. W dziennikarskiej pracy często zdarzało mu się blefować i udawać eksperta w przeróżnych dziedzinach. I pomyśleć, że były osoby, które temu samemu tematowi poświęcały życie, podczas gdy on przeskakiwał z jednego zagadnienia do drugiego, ograniczając się do czysto powierzchownej wiedzy. Zmarkotniał. Zazdrościł takim ludziom i podziwiał ich oddanie temu, czym się zajmują. Czasami czuł się jak jeden wielki chodzący blef. Obiecał sobie jedno: jeśli wszystko pójdzie dobrze, wyciszy się, przestanie szukać od prawa do lewa, zakreśli granice i dogłębnie pozna ten obszar, który

wyznaczają. Zatroszczy się o Lucię, pozna ją tak, jak nikt nigdy nie poznał drugiej osoby. A potem napisze piękną historię o miłości. Najpiękniejszą, jaką kiedykolwiek napisano. Raz jeszcze uzmysłowił sobie, że gdyby nie spotkał Lucii, zatraciłby się niczym balonik na wietrze. A przede wszystkim zgubiłby po drodze coś najważniejszego: chęć zbudowania czegoś naprawdę poważnego, na całe życie. Zaczął sobie przyswajać podstawowe informacje o żółwiach: zniesienie jaj między majem a początkiem sierpnia, wykluwanie około trzydziestu dni później. Wszystko uzależnione od panujących temperatur. Potem przestudiował mapy rezerwatu Torre Salsa, zapoznał się z najważniejszymi szczegółami i kiedy uznał, że już przyswoił sobie ABC obserwatora żółwi, przeszedł do najtrudniejszego: poszukiwania pokoju. Gdyby nie udało mu się odnaleźć słynnej babci Marty, to cała sprawa zaczęłaby się kiepsko. Na szczęście znalazł w Internecie link do strony z adresami pokojów do wynajęcia w Siculianie. W oczekiwaniu na wyświetlenie strony (uświadomił to sobie dopiero po fakcie) wstrzymał oddech. Jakby wręcz zapomniał o oddychaniu. Dopiero kiedy przeczytał nazwisko Marta Giglio, wypuścił z płuc zmagazynowane powietrze i pozwolił sobie na nowy haust tlenu. Nie było powiedziane, że to jest właśnie ona, ale innych Mart w wykazie nie było, a poza tym dobrze mu to brzmiało. Giglio – lilia. To naprawdę piękne nazwisko. Zapisał na kartce numer telefonu: nie chciał

dzwonić od razu, potrzebował jeszcze kilku minut, żeby zebrać myśli i zgromadzić potrzebną energię. Wciąż jeszcze trzymał telefon, jakby chciał go zważyć w ręce, kiedy urządzenie zaczęło niespodziewanie dzwonić i wibrować. Choć tylko przez ułamek sekundy miał nadzieję, że to Lucia, to i tak rozczarowanie było potężne. Z drugiej strony przecież powinien był się spodziewać telefonu właśnie od Lanzy. – Clark! Mam dla ciebie złą wiadomość. – Znowu? Nie mieliśmy ich już dziś wystarczająco dużo? Co się stało? – Ekhm, ekhm, spokojnie, nic poważnego. Ale, niestety, nie mogę z tobą jechać. Musisz pojechać sam i z góry wiem, że narobisz tam mnóstwo głupot. Tylko że naprawdę nie mogę, muszę jechać do mojej matki. – Coś nie tak z jej zdrowiem? – zapytał Clark, przede wszystkim zastanawiając się w duchu, ile lat może mieć matka Lanzy. – Ze zdrowiem? Niee, zdrowie to ona ma żelazne. Ale miała, ekhm, pewnego rodzaju problemy z panią, która jej pomaga w domu, i muszę jechać, żeby trochę uporządkować sprawy. Moja matka to naprawdę gorąca głowa. A ponieważ mieszka w Mediolanie, muszę cię zostawić samego. Niezłe, co? Miałem jechać na Sycylię, a trafiam do Mediolanu. Ale wiesz, co ci powiem? Sam Mediolan to jeszcze nie kłopot: spędziłem tam trochę czasu i muszę powiedzieć, że w sierpniu miasto potrafi

być prawie że piękne. Ludzie na wakacjach, pusto... Prawdziwy problem to spędzanie czasu z moją matką: już na samą myśl o tym boli mnie głowa. Desperacji towarzyszy czasem niezrozumiała wesołość. Clark nieomal pokładał się ze śmiechu, zapominając na chwilę o swoich sprawach. – Widzę, że nie zrozumiesz mojego dramatu. Cóż, wdzięczność nie jest dobrem z tego świata. – Przepraszam, przykro mi z powodu twojej matki, ale musisz przyznać, że coś takiego potrafi wywołać śmiech. – Nie powinno ci być przykro z jej powodu, tylko z mojego. Ale dajmy temu spokój. Co postanowiłeś? Dasz sobie radę beze mnie? – Sądzę, że tak. Co prawda to już nie będzie to samo, ale co zrobić... Aha, właśnie znalazłem numer do babci. Przynajmniej tak sądzę, że to ona. Trzymaj kciuki! – Pewnie. Daj mi znać, jak ci idzie. I nie rób niczego, czego ja bym nie zrobił. – Nie obawiaj się, szefie. I pozdrów ode mnie swoją matkę. Na dystans, skoro nigdy nie wiadomo, jak zareaguje. – Ale pokój już zarezerwowałeś? – Nie, właśnie miałem zamiar to zrobić… Nie jestem w najlepszej formie, trochę boli mnie głowa. Ktoś mnie upił... – Ekhm, ekhm, no tak. Pomoc twórcza ma także drugą stronę medalu. Proponuję klina.

– Klina? – Tak. Najlepszy sposób na otrzeźwienie to szybkie wypicie czegoś jeszcze. Natychmiast kac ci przejdzie. Ale nie upij się po raz drugi, bo jutro będziesz miał to samo. To moja ostatnia rada. Od tej pory musisz sam sobie radzić, synu – zakończył tonem księdza Browna. – Obawiam się, że masz rację. Zrobię, co będę mógł. A, zapomniałbym: dzięki za wszystko. Nie wiem, jak bym sobie bez ciebie dał radę. – Ku chwale ojczyzny. Nie mów tak, bo się wzruszę. Wiem, że zrobiłbyś dla mnie to samo. Clark dokładnie posłuchał zaleceń szefa i przyssał się do butelki lodowatego piwa. Może i zamierzał popełnić największy błąd swego życia, ale jeśli przynajmniej nie podejmie próby, będzie żałował przez całe życie. Upił jeszcze łyk. W jednej chwili pulsujący ból w czaszce ustąpił miejsca bezmyślnej wręcz lekkości. Przepłynął przez salon do przedpokoju, skinieniem głowy pozdrowił rodziców na fotografii i wybrał numer. Linia była wolna. Już za chwilę usłyszy głos osoby, która jest dla Lucii kimś wyjątkowym i bardzo kochanym… – Halo. Choć oczekiwał po sobie, że zareaguje natychmiast, Clarka na chwilę zatkało, jakby zaskoczył go dźwięk tego głosu. Kiedy jednak pani Marta powtórnie powiedziała „halo”, zdołał się otrząsnąć. – Dobry wieczór, czy mógłbym rozmawiać z panią

Martą Giglio? – Przy telefonie. Clark nabrał odwagi i zaczął mówić swobodniej. – Przepraszam, że niepokoję o tej porze, ale chciałbym się dowiedzieć, czy można u pani zarezerwować nocleg, począwszy od jutra. Po drugiej stronie zapadła długa cisza i Clark instynktownie zacisnął kciuki. – Przepraszam, jak się pan nazywa? Słysząc ponownie głos kobiety, uspokoił się. – Clark Kent, dzwonię z Rzymu. – Niech pan powie, panie Kent, poza lataniem po nocach w pelerynie i pomaganiem słabym i uciemiężonym, jaki pan zawód wykonuje za dnia? Clarka zdumiało, że zupełnie nie zaskoczył go ten żart. Może dlatego, że przypominał mu pierwsze spotkanie z Lucią? Postanowił odpowiedzieć zgodnie z narzuconą konwencją: – Jak to, nie pamięta pani, jaki zawód służy mi do ukrycia prawdziwej tożsamości? – Dziennikarz? Żartobliwy ton babci Marty usposobił go jeszcze lepiej. – Dokładnie tak, ale nie w „Daily Planet”, tylko w „Eco di Roma”. Clark nie był w stanie powstrzymać się od tej nieśmiałej próby sprawdzenia, czy Lucia nie wspominała babci o nim, ale słowa pani Marty natychmiast zgasiły

wątłą nadzieję: – To niewiarygodny zbieg okoliczności, panie Kent, proszę sobie wyobrazić, że moja wnuczka Lucia niedawno wróciła z Rzymu, gdzie przez trzy miesiące była na stażu w pana gazecie! Może ją pan poznał, pracowała w dziale kultury. – Wie pani, ja pracuję przeważnie poza siedzibą redakcji, poza tym jest nas tam wielu. Zapewne spotkaliśmy się, ale w tej chwili nie mogę sobie przypomnieć. Skłamał, żeby nie przedobrzyć. Było oczywiste, że babcia Marta nigdy o nim nie słyszała. – Dobrze więc, panie… Clarku Kent. Powiedział pan, że chce zarezerwować pokój od jutra. Proszę wybaczyć, że działam wbrew moim dobrze pojętym interesom, ale muszę pana uprzedzić. Jeśli przyjeżdża pan obserwować żółwie, to będzie pan jakieś trzy tygodnie przed czasem. Przynajmniej według obliczeń biologów z WWF. Clark z błyskawicznym refleksem odbił piłeczkę. – Tak też słyszałem. Ale mam przyjaciela biologa morskiego, który jest przekonany, że tegoroczny koniec sierpnia będzie jak na sycylijskie warunki niezwykle chłodny i jaja mogą się otworzyć z dużym wyprzedzeniem. Odpowiedź była przekonująca, pewna i nie pozostawiała miejsca na dalsze repliki. Clark pomyślał, że elegancko sobie poradził, ale to, co usłyszał, sprawiło, że poczuł się jak alpinista, który krok przed szczytem

traci oparcie i spada w dół. – Niestety, jest jeden problem. Mamy ślub w rodzinie i jak sobie pan może wyobrazić, jestem w tych dniach bardzo zajęta, a przez mój dom przewija się mnóstwo ludzi. W ciszy, która nastała, Clarkowi zdawało się, że słyszy krakanie wrony za oknem. Coś wisiało w powietrzu… jakieś złe przeczucie. – Halo! Panie Kent, jest pan tam jeszcze? – Ach, przepraszam pani Giglio, słuchawka wypadła mi z ręki. Obiecuję, że nie będę zawadzał, zresztą większość dnia będę poza domem. Nawet nie zauważy pani mojej obecności. Babcia Marta milczała przez chwilę, a Clark jeszcze silniej zaciskał kciuki. Może myślała, co odpowiedzieć, może była jeszcze choć mała nadzieja, że odpowie „tak”. – Niech pan powie, panie Kent, jest pan obserwatorem żółwi czy zwykłym turystą? W ułamku sekundy przeanalizował plusy i minusy każdej możliwej odpowiedzi i postanowił zaryzykować. – Jestem obserwatorem żółwi, proszę pani. Już od wielu lat. Widziałem, jak otwierają się jaja na niemal wszystkich śródziemnomorskich stanowiskach. Może trochę przesadził? – Aha – odezwała się. A po chwili: – A skąd pan ma mój numer telefonu? – Dostałem go od przyjaciela, z którym łączy mnie ta sama pasja. Mieszkał u pani i bardzo dobrze to

wspomina. Chyba zrobiło to na babci Marcie dobre wrażenie. Clark nie miał serca, by się przyznać, że jak pierwszy lepszy turysta odnalazł jej numer w Internecie. Poza tym, myślał sobie, prawdziwy obserwator żółwi zapewne niczego nie zostawia przypadkowi i prosi o polecenie odpowiedniego miejsca innych pasjonatów, z którymi pozostaje w kontakcie. Jednak już chwilę później uświadomił sobie, że starsza pani zapyta go o nazwisko przyjaciela, i zaczął sobie w duchu złorzeczyć za własną nieostrożność. Rzeczywiście pytanie padło natychmiast: – Pomyśleć, że ktoś w Rzymie dobrze o mnie mówi… Niech pan powie, to nie jest przypadkiem pan Giorgio Rizzo? Clark nie mógł uwierzyć we własne szczęście. – Właśnie on. Jak to pani odgadła? – W sierpniu zeszłego roku to był jedyny gość z Rzymu, jakiego miałam. Bardzo miły pan. Clark ograniczył się do lakonicznego potwierdzenia: – Tak, bardzo miły… Babcia Marta nie zwlekała już dłużej i oznajmiła Clarkowi swoją decyzję: – Dobrze, panie Kent, chyba nie mamy już nic do dodania. Czekam na pana jutro. Kiedy zamierza pan się pojawić? Clark zmieszał się nagle, nie wiedząc, czy się cieszyć, czy smucić z powodu tego, co go tam czekało.

Szybko jednak odzyskał kontrolę nad emocjami, skoncentrował się i odpowiedział: – Powinienem być późnym popołudniem. – Świetnie, pokój będzie pan miał przygotowany. A więc do jutra. Jeśli będą jakieś problemy, niech pan dzwoni. – W takim razie bardzo pani dziękuję i do zobaczenia jutro.

3

Obca

R

ównież rozpacz czemuś służy. Kiedy jesteś

szczęśliwy, możesz mieć wątpliwości, czy aby żyjesz naprawdę, podczas gdy cierpienie daje ci odczuć w pełni całe to kłębowisko ciała i ducha, którym jesteś i które dźwigasz w każdej sekundzie. Przeszywająca rozpacz z powodu miłosnej udręki wrzeszczy ci prosto w twarz, kim jesteś i czego chcesz, i zakreśla wyraźną granicę między tobą a resztą świata. Dźwigasz więc na szyi ten kamień z pewną dumą, patrzysz na ludzi idących ulicą, tych wszystkich szczęśliwszych od ciebie, ale też ciasnych i płytkich, a ty może i zazdrościsz im dobrego samopoczucia, ale gdyby się tak porządnie zastanowić, nie zamieniłbyś się z nikim. Jesteś przywiązany do cierpienia, bo to jest twoje cierpienie. Tym bardziej wtedy, gdy niemożność znalezienia sobie miejsca niesie cię autostradą na grzbiecie twojego harleya w kierunku południowego krańca twej przybranej ojczyzny. Potem przepływasz Cieśninę Messyńską, masz wiatr we włosach i spojrzenie utkwione w dal, ku wyspie,

która na ciebie czeka. I znów jesteś na drodze, za pejzaż przesuwa się przed twoimi oczami, jakby uciekał, jakby bał się twego walecznego serca i twojej determinacji. Tylko Siculiana stoi w miejscu i czeka na ciebie. Clark zatrzymał się przed służącą za ratusz Wieżą Zegarową, której koronkowe blanki królowały nad głównym placem miasta. Z daleka Siculiana przypominała mu jedno z tych miasteczek z papiermâché, które jego babcia umieszczała w bożonarodzeniowej szopce u stóp góry zrobionej z zielonego płótna wypchanego starymi gazetami. Ludzie zebrani licznie w centrum miasteczka, które wydawało się przeniesione z kart powieści o mafii, jakie pisał Mario Puzo, patrzyli na niego z ciekawością i nieufnością. Szczęśliwie nie był tam jedynym turystą, więc po pierwszym zwyczajowym zlustrowaniu go z góry na dół przez miejscowych staruszków on także wtopił się w lokalny krajobraz i został zapomniany. Tylko dzieci siedzące u stóp pomnika ofiar wojny wybiegły mu naprzeciwko, zafascynowane błyszczącym cudem na dwóch kołach, i przełamawszy pierwszy moment nieśmiałości, zaczęły dotykać i głaskać motocykl, jakby był domowym zwierzątkiem. Clark wykorzystał okazję, by zapytać, gdzie znajduje się cmentarz, jego jedyny punkt odniesienia na trasie do domu babci Marty. Dwieście metrów za cmentarzem zatrzymał się przed uroczym dwupiętrowym budynkiem, nieśmiało wyglądającym zza bujnej zasłony

migdałowców i drzewek cytrynowych. Clark podjechał do furtki z kutego żelaza, podniósł szybkę kasku i odczytał nazwisko wygrawerowane na mosiężnej tabliczce przytwierdzonej do niewysokiego murku okalającego posiadłość. Nie było już najmniejszej wątpliwości, że znajduje się we właściwym miejscu. Zsiadł z motocykla i zaczął szukać dzwonka. Kiedy już chciał się poddać, przekonany, że nie ma tam żadnego przycisku, którego mógłby użyć, odkrył, że furtka przez cały czas była otwarta. Niepewnym krokiem ruszył wzdłuż alejki prowadzącej do domu. Przed drzwiami poprawił kołnierzyk koszuli i przeczesał włosy przygniecione po wielu godzinach jazdy. Wszedł po trzech stopniach z ciemnego granitu i nim zadzwonił, odwrócił się jeszcze, by na nie popatrzeć. Pomyślał, że pięknie byłoby móc na nich usiąść, wdychać woń ogrodu i podziwiać zachód słońca. Ile razy robiła to Lucia jako dziecko, a potem jako nastolatka? Czekając, aż mu otworzą, rozglądał się wokół. Za pergolą z kwitnących ołownic dostrzegł schowany stojak z kilkoma rowerami. Kiedy ponownie skierował spojrzenie w stronę wejścia, drzwi otworzyły się na oścież i stanęła w nich piękna pani o srebrnych włosach, ze wspaniałą fioletową apaszką na szyi, przyglądając się mu przez okulary w oprawkach tego samego koloru. – Czym mogę służyć? Clark uśmiechnął się zawstydzony.

– Dzień dobry, szukam właścicielki domu, pani Marty Giglio. Jestem Clark Kent z Rzymu, wynająłem tutaj pokój. Mówił powoli, czekając na jakiś gest ze strony kobiety, która pozwoliła, by upłynęło kilka chwil, zanim uśmiechnęła się do niego i podała rękę. – W takim razie mogę powiedzieć, że pana wysiłki dobiegły kresu. Proszę, niech pan mi mówi Marta, będę się czuła młodsza. Niech pan wchodzi, czekałam na pana… Prawdę mówiąc, nie tylko ja! Clark wszedł i podążając korytarzem za panią Martą, próbował zinterpretować jej słowa, jednak kiedy wszedł do salonu, natychmiast zrozumiał, co miała na myśli. Grupka kobiet w różnym wieku odwróciła się natychmiast w jego kierunku, kiedy tylko babcia Marta przekroczyła próg, wołając: – Oto i nasz superbohater we własnej osobie. Zlustrowały go z góry na dół, któraś nawet gwizdnęła z aprobatą, wzbudzając ogólną wesołość. – Niech się pan nie przejmuje tymi kwokami, niektóre z nich zbyt długo już są wdowami. A kiedy znajdą się razem, przestają się kontrolować. Choć, prawdę mówiąc, to nie sądzę, by były znacznie lepsze w pojedynkę. Pani Marta zrobiła wymowną minę w stronę obecnych pań i wzięła Clarka pod ramię. – Uprzedzałam pana, że w tych dniach mój dom jest siedzibą wykonawczą przygotowań do ślubu.

Wspominałam panu o ślubie, prawda? Jest pan szczęściarzem, teraz właśnie jest najbardziej oczekiwany moment, przymiarka sukni panny młodej, nieczęsto zdarza się mężczyźnie uczestniczyć w takiej ceremonii. W tej samej chwili zza zasłony tłumku zgromadzonych kobiet dobiegł Clarka głos, który rozpoznałby zawsze i wszędzie. Jeśli ktoś chciałby zobaczyć, jak się rozpada cud wspaniałego cierpienia, jeśli kogoś interesowałoby ujrzenie sceny, w której samotny mroczny rycerz pada pod ciosem niespodziewanym i śmiertelnym, jeśli komuś zależałoby na wsłuchaniu się w głos serca łamiącego się na drobne kawałki… oto ta chwila. – Pozwolicie i mnie zobaczyć tego tak wyczekiwanego gościa? Ubrana we wspaniałą ślubną suknię Lucia przecisnęła się do przodu i objawiła w całej krasie przy akompaniamencie ochów i achów starych ciotek. Na szczęście dla Clarka babcia Marta trzymała go wciąż pod rękę, inaczej walnąłby jak długi na marmurową posadzkę. Był całkowicie otumaniony. Całe życie, które podczas podróży czuł, jak krąży mu w żyłach, nagle gdzieś się ulotniło i zamienił się w marionetkę poruszaną za pomocą niewidzialnych sznurków. Czasami jedyne, co człowiekowi pozostaje, to przetrzeć oczy i włączyć automatycznego pilota: byle przetrwać, potem będzie czas, żeby dowiedzieć się, co

zaszło. To samo zrobił Clark, lub raczej lalkarz niebieski, który utrzymywał go w postawie stojącej i – na przykład – powstrzymał przed rzuceniem się na szyję panny młodej i całowaniem jej na oczach tych miłych pań, które wydawały mu się teraz bezbarwnymi sylwetkami wyciętymi z kartonu. Jednak wielki lalkarz nie przeszkodził mu dostrzec wyrazu twarzy Lucii. Życzliwa i serdeczna, ale niewątpliwie i definitywnie obca. Obca. To słowo dudniło w głowie Clarka, odbijając się echem raz za razem, aż w końcu straciło jakiekolwiek znaczenie. Wyglądało to tak, jakby Lucia ujrzała go po raz pierwszy w życiu. Chyba że była to gra, przez wzgląd na obecne panie. Ale jakież to aktorstwo! Jakież serce z kamienia! I kiedy podawała mu rękę, by się przedstawić, miał ochotę klęknąć, wyrwać sobie serce i rzucić daleko od siebie, co słusznie powinien uczynić każdy odrzucony i upokorzony kochanek. Zamiast tego uścisnął podaną rękę, na próżno próbując przekazać dotykiem tę magnetyczną siłę, która jeszcze kilka dni wcześniej tak przemożnie popychała ich ku sobie, a teraz zniknęła gdzieś bez śladu. Dostrzegł małe zadrapania na jej twarzy, z pewnością pozostałości po wypadku. – Bardzo mi miło, jestem Lucia Leonardi. Clark z ledwością zmusił się, by nie zadrżeć.

– Cała przyjemność po mojej stronie – odpowiedział, postanawiając pozostać w grze, choć wciąż nie wiedział, w co tu się gra. W przebłysku świadomości zauważył jednak pierścionek, który Lucia miała na palcu. Pierścionek, który on jej podarował. A więc to wszystko musi być jakiś żart albo jakaś inscenizacja. Innego wytłumaczenia nie było. Ale dlaczego? Okej, to odkryje później. Teraz musi przeżyć. Przetrwać. Bo wbrew wszystkiemu w głębi serca wiedział, że najlepszym sposobem, by dowiedzieć się więcej, było zostać tam, wdać się w pogaduszki i zadawać pytania. Czuł jednak, że dużo dłużej nie wytrzyma. Postanowił więc odtrąbić odwrót, przynajmniej tymczasowy: potrzebował zorganizować mały briefing sam na sam ze sobą, bo nic już nie rozumiał, choć podejrzewał, że lepsze zrozumienie sprawy niekoniecznie by się przysłużyło jego zdrowiu. – Towarzystwo jest naprawdę zachwycające, ale wstałem o czwartej rano i całą drogę jechałem motocyklem… Marta zwróciła się najpierw do niego, później do babińca, który i tak uważnie nasłuchiwał, by nie uronić ani jednego słowa: – Tak, oczywiście, pokażę panu pokój… Wiecie, że pan Kent jest obserwatorem żółwi. Mówi, że w tym roku mogą się wykluć wcześniej, i dlatego pojawił się przed sezonem…

Na te słowa zebrane panie wydobyły z siebie pomruk aprobaty. – Ale bardzo proszę, żeby pan przestawił swój motocykl obok rowerów tych dziewcząt. Lucia popatrzyła na niego przez chwilę. Jej oczy były wciąż takie same. Urocze i beznadziejnie obce.

4

Zimny prysznic

J

ego przybrany ojciec zawsze mu powtarzał: jeśli

już naprawdę nie możesz się przespać z czymś, co cię gniecie, przynajmniej weź prysznic. To prawda, że był zwyczajnym wieśniakiem, ale przecież wszyscy mają problemy, obowiązki i decyzje do podjęcia. I według niego, kiedy człowiek jest czymś przejęty i targają nim wątpliwości, powinien zafundować sobie długi prysznic, po którym najprawdopodobniej wyjdzie z jaśniejszym umysłem. Clark wyjął z torby świeże ubranie i popędził do łazienki. Zapewne woda niewiele pomoże, ale w pewnych momentach nic innego nie pozostaje: trzeba zrobić cokolwiek, żeby się nie rozsypać. Nie był w stanie w to wszystko uwierzyć: w porównaniu z tym, czego przed chwilą doświadczył, historia jego małżeństwa z Camillą to była błahostka. To nie mogła być prawda… Przez sekundę pomyślał, że Lucia postanowiła wyrównać rachunki i z pomocą Lanzy i swojej babki wkręca go teraz w rewanżu za piekło, które jej zgotował w związku z Camillą. Usiadł i pozwolił, by strumień wody spływającej mu

po włosach i oczach oddzielił go na chwilę od całego świata. Koniecznie musiał zobaczyć się z nią w cztery oczy. Stanąć przed nią i zażądać wyjaśnień. Wieczorem, kiedy ucichł domowy rozgardiasz, Clark wyszedł ze swego pokoju i usiadł na stopniach przed wejściem. Lekki wiatr poruszał gałęziami drzew i szelest liści, spotęgowany dodatkowo panującą wokół ciszą, sprawił, że poczuł się trochę mniej samotny. Wyciągnął z futerału kamerę wideo najnowszej generacji, pożyczoną od kolegi z działu informacji bieżących. Ostrożnie położył obok siebie technologicznego potwora i zaczął niespiesznie przeglądać instrukcję obsługi. Nie był nigdy pasjonatem machin tego rodzaju i patrząc na to profesjonalne urządzenie, tracił pewność siebie i nabierał przekonania, że nie uda mu się zrobić żadnego dobrego ujęcia. Choć kolega reporter szczegółowo wyjaśnił mu działanie głównych funkcji, Clark zapamiętał jedynie to, że przycisk aktywujący znajduje się po prawej stronie. Włożył piekielne urządzenie z powrotem do futerału i zaczął obserwować liście na drzewach rosnących przed domem. Przypomniał sobie westchnienia zachwytu zebranych kobiet, kiedy pani Marta zdradziła, że jest obserwatorem żółwi. Uśmiechnął się na myśl, jak bardzo byłyby oburzone, gdyby wyszło na jaw, że jest zwykłym dziennikarzem, z ledwością potrafiącym odróżnić małże wenus od omułków. Jednak już po chwili uśmiech zamarł na jego ustach. Przypomniał sobie, jak parę

godzin wcześniej parkował motocykl i walczył ze straszliwą pokusą, by wsiąść na niego i uciec gdzieś daleko, zostawiając za plecami cały ten kobiecy chórek, przypatrujący się mu jak zupełnie obcej osobie, a nie jak mężczyźnie, w którym Lucia zakochała się bez reszty. Właśnie… Lucia, która mówiła mu na pan. Lucia, która pokazała się mu w pięknej sukni ślubnej. Jedynie myśl, że mógłby w ten sposób sprawić przykrość uroczej pani Marcie, powstrzymała go przed natychmiastową instynktowną ucieczką. Potem pojawiły się inne wspomnienia: serdeczność Lanzy, życzliwe słowa obcych ludzi z baru na Zatybrzu… A jednak ciągle tliła się w nim nadzieja i wbrew temu, jak rozpaczliwie to wszystko wyglądało, jakiś głos mówił mu, żeby się nie poddawał. Kiedy więc te parę godzin wcześniej szedł alejką, by zaparkować motocykl, rozmyślał o wszystkim, co się wydarzyło, i szukał jakiegoś światełka w tunelu. Ten ślub był dla niego jak cios pałką w głowę, rozłożyłby na łopatki każdego. Ale może wciąż istniało jakieś wyjście, może miał jeszcze czas, by odmienić bieg spraw… Teraz zaś, kiedy siedział obolały na stopniach i patrzył na zachodzące słońce, myśl o tym, że Lucia już wkrótce ma wyjść za mężczyznę, którego zaledwie cztery dni wcześniej postanowiła porzucić, doprowadzała go do rozpaczy. Organizacja ślubu wymagała miesięcy, tymczasem tutaj wszystko zdawało się gotowe od ręki. Czy to możliwe, żeby przez cały czas swego pobytu

w Rzymie bawiła się nim tylko? Żeby był jedynie rozrywką dla zabicia czasu, czymś w rodzaju przedłużonego pożegnania ze stanem panieńskim? Ileż w tym sprzeczności! A jeśli Lucia po prostu grała miłą dziewczynę? Bardziej niż dziennikarką powinna być aktorką. Nie, nie mógł uwierzyć, że w tym samym czasie, kiedy kochała się z nim w Rzymie, zajmowała się na odległość, przez telefon, załatwianiem tysiąca głupich detali przedślubnych. Nie, w całej tej sprawie było coś niejasnego, zaczynając od pierścionka mamy Clarka, który Lucia wciąż nosiła na palcu. W wieczornym powietrzu rozległ się dobrze znany głos, który natychmiast przywiódł go z powrotem do teraźniejszości. – Przepraszam, czy mogę pana o coś zapytać? Clark aż podskoczył z zaskoczenia. – Ups, przepraszam, nie chciałam pana przestraszyć… sądziłam, że superbohaterowie są przyzwyczajeni do ataków i zawsze czuwają. Niewiarygodne: los wysłuchał jego pragnień. Oto Lucia, prawdziwa i całkiem sama, stoi obok niego. Ale dlaczego przez cały czas mówi mu na pan? – Nic się nie stało, proszę bardzo. Zamyśliłem się tylko. Lucia wydawała się zakłopotana, ale usiadła obok niego. – Możemy sobie mówić na ty? To bardziej naturalne. – Pewnie, że tak. Jesteśmy jeszcze młodzi… –

odparł, nie wiedząc, co innego mógł powiedzieć. – Chciałam cię zapytać… widzisz, moja babcia mówi, że pracujesz w „Eco di Roma”, ale może coś się jej pomyliło… Kiedy kogoś lubi, ma tendencję do przesady i widzi zbiegi okoliczności, które istnieją tylko w jej wyobraźni. No to pięknie, pomyślał Clark, albo zwariowała ona, albo ja, innej możliwości nie ma. Potem olśniło go: powinienem był to odkryć od razu. Ona robi sobie ze mnie jaja. Piękny żarcik, nie powiem. Szkoda tylko, że tak długo trwa, bo przestaje być śmiesznie. Uśmiechnął się do niej i choć wydawało mu się to zupełnie idiotyczne, postanowił grać w to dalej. – Tak, to prawda. Twoja babcia ma rację, pracuję w „Eco di Roma”. Jednak Lucia się nie śmiała. Wręcz odwrotnie, rzuciła mu przeraźliwie smutne spojrzenie i ukryła twarz w dłoniach. A teraz już dość tego. Clark wstał, odszedł na kilka kroków, odwrócił się i wpił w nią wzrok. Ciekawe, czy będzie miała odwagę nadal udawać, patrząc mu prosto w oczy. Nie wiedział co, ale coś powinna powiedzieć. Lucia podniosła wzrok i nieoczekiwanie wybuchnęła śmiechem. – Jeśli przyszedłeś tu cieszyć się spokojem, to obawiam się, że wybrałeś zły moment, oto wraca stado kumoterek. W jednej chwili Clark znalazł się w okrążeniu.

– Och, drogi panie, mam nadzieję, że moja wnuczka się panu nie naprzykrza – zagadnęła babcia Marta swoją nienaganną, lekko tylko przyprawioną sycylijskim akcentem włoszczyzną. – Dałabyś jej spokój, Marto. To ostatnie dni wolności naszej maleńkiej – wtrąciła kobieta z orlim nosem wyglądającym spod czarnego szala. – Bo i któż by się oparł tak przystojnemu zagranicznemu gościowi – dorzuciła inna. – Nie słuchaj ich – zaoponowała Lucia. – Przyjaciółki babci, znane również jako „towarzystwo wesołych wdówek”, są cudowne, ale całkowicie wyzbyte zahamowań. Wszyscy tu wiedzą, że nie można ich brać na poważnie. Zresztą mają już swoje lata. – Słuchaj no tylko! Może i mamy swoje lata, ale w naszych czasach, kiedy któraś wybierała się za mąż, nie chodziła już na pogaduszki z innymi młodzieńcami, oj nie – udała oburzenie kolejna, grożąc jej zreumatyzowanym palcem. Clark wciąż przenosił wzrok z jednej kumoszki na drugą, nic nie rozumiejąc. – Niech pan sobie wyobrazi, młody człowieku, że panienka nie pamiętała nawet daty. Według mnie udawała, nie sądzisz, Marto? – powiedziała właścicielka czarnego szala. – Oczywiście – odpowiedziała babka. – Gdybym i ja mogła zapomnieć tę datę, a potem udawać, że nic nie wiedziałam, byłabym całkiem szczęśliwa. Jesteś choć

pewna, że w ogóle powiedziałaś „tak”? Coraz bardziej zagubiony Clark otworzył usta, żeby coś powiedzieć, ale zagłuszył go ogólny wybuch śmiechu. Z kłopotliwej sytuacji wybawiła go Lucia. – Już rozumiesz, co miałam na myśli, kiedy mówiłam, że nie mają żadnych zahamowań? Potrafią żartować ze wszystkiego. – Ależ skarbie, chyba się nie obraziłaś? – przerwała jej babcia Marta, a potem, kiedy Lucia wymownie przewróciła oczami, zwróciła się bezpośrednio do Clarka: – Jako że życie samo w sobie nie jest jeszcze wystarczająco skomplikowane, a my nie możemy pozwolić, żeby nam zabrakło rozrywki, dotknęła nas tutaj przykrość wręcz trudna do uwierzenia. Kiedy Lucia wracała do domu po kilku miesiącach spędzonych w Rzymie, jej taksówka miała wypadek. Na szczęście wyszła z tego cało i czuje się dobrze, ale uderzyła się w głowę i straciła pamięć. Clarka zamurowało, ale na szczęście zareagował automatycznie, jak obcy człowiek przejęty czyimś kłopotem. – Coś podobnego… Biedna dziewczyna – powiedział jak najbardziej neutralnym tonem, jakby mu właśnie powiedziano, że w Rzymie dziś są uliczne korki. – Właśnie… Biedna ona i biedni my, naprawdę się przestraszyliśmy… Clark, zupełnie zapominając o otaczających go

paniach, spojrzał prosto w oczy Lucii i zapytał: – I nic… nic nie pamiętasz? Lucia odpowiedziała grobowym tonem, który uciszył nawet brzęczące wokół nich starsze panie: – Mam selektywną krótkoterminową amnezję. Straciłam całkowicie ostatnie trzy miesiące życia. Mój pobyt w Rzymie pochłonęła czarna dziura. – Zamilkła na chwilę. – To okropne uczucie, mam takie wrażenie, jakbym zmarnowała ten czas, przeżyła coś całkiem bezużytecznie. W takich przypadkach pamięć może wrócić w każdej chwili, nawet za parę miesięcy czy lat. Albo nie wrócić nigdy. Cóż, jak babcia mówi, nie ma co dramatyzować. Mogło być gorzej. Przecież życie się na tym nie kończy, a nawet coś nowego się zaczyna. – Próbowała się uśmiechnąć. Po początkowym szoku wiadomość zaczynała docierać do Clarka z całą mocą i wszystkimi implikacjami. Zebrane panie coś jeszcze mówiły, lecz on był już daleko, widział tylko poruszające się usta, ale nie słyszał głosu, a świat w jego oczach zdawał się rozszerzać i kurczyć, jakby nie mógł się zdecydować, czy ma eksplodować na tysiąc kawałków, czy też skurczyć się do rozmiarów punkcika: dwa skrajnie różne procesy z tym samym skutkiem. Nie można było powiedzieć, czy obecność wesołych wdówek była dlań czymś dobrym czy złym. Z jednej strony Clark musiał się kontrolować i zachowywać pozory zrównoważenia. Z drugiej nie mógł dać głosu

nieskończonym pytaniom, które kłębiły mu się w głowie, nie mogąc wydostać się na zewnątrz. Potem, nagle, z tego gwiezdnego dystansu coś zaczęło do niego docierać. Najpierw echo klaksonu. Potem imię Rosario na ustach Lucii, powtórzone przez starsze panie. Wreszcie ręka Lucii wzniesiona do pożegnania. Otoczona wiankiem wesołych wdówek Lucia odeszła, nie odwracając się za siebie. Był znowu sam. Głęboko w płuca zaczerpnął pachnącego morzem powietrza i starał się uporządkować elementy układanki. Pewnie, mówił mu jakiś wewnętrzny głos, możesz nawet pozbierać do kupy wszystkie elementy, ale kto pozbiera twoje serce? To jest dopiero pytanie! Jakimś cudem wstał i krok za krokiem skierował się w stronę domu, kiedy z zamyślenia wyrwał go czyjś łagodny głos. Babcia Marta. – Ależ ze mnie gospodyni, nic panu nie dałam na kolację! Proszę mi wybaczyć, ale dzisiaj był bardzo trudny dzień. Nie ma pani pojęcia, jaki był mój, pomyślał Clark, jak pani chce, chętnie się zamienię. – Zaraz podam jakąś skromną kolacyjkę i obiecuję, że jeśli w najbliższych dniach dadzą mi trochę spokoju, jedzenie będzie jak należy. „Skromna kolacyjka” wyglądała następująco: na pierwsze domowa pasta alla Norma (czytaj: domowy był zarówno makaron, jak i sos ze świeżych pomidorów,

bazylii i bakłażanów prosto z własnego ogrodu) posypana suszoną ricottą, na drugie aromatyczna sałata z plastrami pomarańczy, osobiście pielęgnowana na każdym etapie, począwszy od wysiewu w równych rządkach aż po zbiór, z kulą świeżej mozzarelli i kilkoma innymi serami, wszystko od lokalnych producentów, na deser sorbet z ogrodowych cytrusów podlany domowym limoncello. Babcia Marta, kiedy już przestała przepraszać za ten w rzeczy samej spartański posiłek, pożegnała się dosyć wcześnie, zostawiając na następne dni lepsze poznanie gościa, który skądinąd zdążył już wywrzeć na niej dobre wrażenie. Następnego ranka Clark, sądząc, że wstał pierwszy, ostrożnie zszedł po schodach do kuchni, starając się nie narobić hałasu. Kiedy jednak wszedł do środka, zobaczył babcię Martę wygodnie usadowioną za kuchennym stołem i drobnymi łykami pijącą kawę. – Dzień dobry. Jak minęła pierwsza noc w Siculianie? – Dziękuję, bardzo dobrze. Clark podszedł do stołu, szukając czegoś wzrokiem. Domyśliła się, czego szuka, i uprzedziła jego pytanie: – Czyste filiżanki są nad zlewem. Jest jeszcze gorąca. Uśmiechnął się i podziękował skinieniem głowy, wziął filiżankę i nalał sobie kawy. – Jeśli chce pan cukru, jest w kredensie. – Dziękuję, wolę gorzką.

Podszedł do okna i wpatrując się w rozpościerający się przed oczami pejzaż, podniósł do ust parującą filiżankę. Babcia Marta popatrzyła na niego przez chwilę, a potem wstała. – Dlaczego pan nie usiądzie? – zapytała, odkręcając jednocześnie kran z wodą, żeby umyć naczynia po śniadaniu. – Może przygotować panu coś do jedzenia? Może coś bardziej konkretnego? Wiem, że wy, Amerykanie, jesteście przyzwyczajeni do obfitych śniadań. Clark odwrócił się błyskawicznie: zdecydowanie nie wyglądał najlepiej, jego twarz zdradzała, że sen miał niespokojny i przerywany. – Przepraszam, że się tak odwróciłem plecami. Bardzo pani miła, ale kawa w zupełności mi wystarczy. – Wedle życzenia. Wolno mi spytać o pana plany na dziś? Prawdę powiedziawszy, nie miał żadnego planu, ale zawczasu przygotował sobie odpowiedź na podobne pytanie. – Myślałem o tym, żeby trochę się rozejrzeć po mieście. Po południu pójdę na plażę, zobaczyć, gdzie żółwie złożyły jaja, i znaleźć najlepsze stanowisko do zdjęć. Pani Maria wyglądała na zainteresowaną. – Więc przed południem będzie pan zwiedzał uliczki naszego wspaniałego miasteczka?

Prawdziwy powód, dla którego Clark postanowił pokręcić się po mieście, był prosty: wiedział dobrze, że błądząc po jego uliczkach, miał większą szansę na spotkanie Lucii. – Tak, i z tego, co udało mi się zobaczyć wczoraj, z pewnością warto. Marta odwzajemniła jego uśmiech, podeszła i zabrała mu z dłoni pustą już filiżankę. – Oby tylko pański przyjaciel biolog się nie mylił. Byłoby niesamowite, gdyby udało się panu cieszyć tym widokiem w pojedynkę. A ja chętnie obejrzę światową prapremierę pana filmu, jeśli oczywiście zrobi mi pan ten zaszczyt. Clark przez moment się wahał, ale szybko uznał, że grzeczność będzie ważniejsza od ewentualnego ryzyka. – Ocena kogoś, kto od lat był świadkiem desantu, będzie dla mnie zaszczytem. Natychmiast odczytał wyraz kompletnego zaskoczenia na twarzy pani Marty i szybko zrozumiał, co było nie tak. Powiedział „desant”. Użył wyrażenia, które stosowały w tym kontekście tylko Lucia i jej babka. Pozostawała mu tylko ucieczka przez atak. Z najbardziej niewinną miną zapytał: – Powiedziałem coś niewłaściwego? – Nie, absolutnie nie, proszę wybaczyć moją minę. Po prostu z Lucią tak samo to nazywamy: „desant”, ale tylko między nami. Nie sądziłam, że to znane określenie, i nigdy nie słyszałam, by ktoś inny tak nazywał bieg

żółwi. Czy to nie zaskakujący zbieg okoliczności? Clark nie stracił zimnej krwi i zareagował jak wytrawny dziennikarz: – No proszę… A ja kiedyś czytałem artykuł, w którym to zjawisko zostało właśnie tak nazwane: desant w odwrotnym kierunku, i spodobało mi się bardzo. Desant prowadzący do morza zamiast na ląd. Z drugiej strony to, czym dla nas jest morze, dla zwierząt morskich jest ziemią – przynajmniej w pewnym sensie. – To prawda. Wszystko jest względne. Życie to sen! Niemniej zarejestrowałyśmy już nazwę w urzędzie patentowym, więc gdy komuś przyjdzie do głowy użyć tego wyrażenia, musi nam coś zapłacić. – Dobrze, w takim razie proszę to doliczyć do rachunku za pokój. Przede wszystkim jednak powinny panie wystąpić o wypłatę zaległych tantiem do producentów Szeregowca Ryana. – Ha, ha, pewnie, ale jak się do nich dobrać? Może pan jako Amerykanin potrafiłby. – W zamian za pani doskonałą kuchnię zrobiłbym nawet więcej – uśmiechnął się Clark. I w tym wypadku był najzupełniej szczery. – Ee, przecież i tak gotuję, a jeśli ktoś się znajdzie, by to docenić, to miło. Jakie ma pan plany na wieczór? Nie ma pan nic przeciwko temu, że zaproszę na kolację także moją wnuczkę? Jak pan wie, za dwa tygodnie wychodzi za mąż, i jestem przekonana, że będę ją od tej pory rzadziej widywać, dlatego staram się wykorzystać

te dni i spędzić z nią tyle czasu, ile tylko się da. Jeśli to dla pana nie problem, możemy zjeść we troje. Nie przejmując się, że wyjdzie na wścibskiego, zapytał: – Przyjdzie sama? Na szczęście Marta zinterpretowała inaczej pytanie Clarka, którego jedyną troską było nie spotkać tego cholernego Rosaria. – Proszę się nie martwić, panie Kent, te radosne gęsi, które gęgały wczoraj w moim salonie, nie zostały zaproszone. To będzie spokojny wieczór, tylko pan, moja wnuczka i ja. Clark nie mógł uwierzyć w tak życzliwe zrządzenie losu i postanowił upewnić się, że czekający go prezent jest naprawdę tym, czego pragnął. – A narzeczony? Najwidoczniej los poczuł, że ma coś na sumieniu, i postanowił prosić Clarka o przebaczenie. – Nie. Rosario nie został zaproszony, w tym domu nie jest zbyt mile widziany. Mogę to panu powiedzieć w tajemnicy: gdyby tylko katolicki rytuał przewidywał słynne zdanie: „jeśli ktoś ma coś przeciwko temu związkowi, niech przemówi teraz albo zamilknie na wieki”, musieliby mnie zakneblować, żebym nic nie powiedziała. Clark już wiedział, że może liczyć na sprzymierzeńca. Co w rozpaczliwej sytuacji, w jakiej się znajdował, było nie do pogardzenia.

5

Poznać się na nowo

D

roga do miasteczka prowadziła obok cmentarza.

Nie było to może najradośniejsze miejsce na ziemi, ale w gruncie rzeczy dobrze się komponowało z jego stanem ducha. Poza tym coś jeszcze ciągnęło go na ten cmentarz, coś, o czym opowiadała mu Lucia. Skoncentrował się i wydobył z pamięci jej opowieść o wierszu wyrytym na nagrobnym kamieniu. Dziwne uczucie: wyglądało to tak, jakby on i Lucia po całym wysiłku, który wykonali, by poznać się na wylot w ciągu kilku zaledwie dni, musieli teraz zaczynać wszystko jeszcze raz, od nowa. Na dodatek ona zupełnie zapomniała o tym, co ich łączyło. Clark nie wiedział jeszcze, czy należało jej cokolwiek mówić, dlatego poprzedniego wieczoru zachował powściągliwość. Może to było niewłaściwe, a może nawet niezdrowe? Poza tym trzeba było jeszcze się dowiedzieć, o co chodzi z tym ślubem: czy to możliwe, żeby nic mu nie powiedziała? I jeszcze robiła mu scenę w związku z Camillą? To nie miało sensu. A skoro naprawdę utraciła pamięć, to należało jej wszystko wyjaśnić. A jeżeli udaje? Nie, to niemożliwe.

Słońce stało już wysoko. Clark przez chwilę patrzył na intensywnie błękitne niebo i pomyślał, że ten wspaniały zapach, który czuje, z ogromnym prawdopodobieństwem pochodzi od krzewów jaśminu zasadzonych wzdłuż cmentarnego muru. Ocierając spocone czoło, chcąc nie chcąc, musiał uznać oczywiste fakty: przewidywania jego wymyślonego przyjacielabiologa na temat niespodziewanego spadku temperatur okazały się całkowicie nietrafione. Zresztą nie przyjechał do Siculiany po to, by podziwiać osławiony „desant”, choć najlepszym sposobem doprowadzenia do końca całej tej maskarady było upodobnienie się do namiętnego obserwatora żółwi, co w końcu wychodziło mu całkiem nieźle. Rozejrzał się wokół siebie i zaczął spacerować wśród nagrobków. Cmentarz nie był szczególnie wielki, ale przez zanurzenie w obfitej roślinności, niepozwalającej objąć wzrokiem jego prawdziwych rozmiarów, wydawał się przeogromny. Nie wiadomo czemu stanął mu przed oczami wyobraźni obraz Lucii na tarasie hotelu Les Etoiles. Zamknął oczy i nabrał głęboko powietrza, starając się przywołać z pamięci zapach jej włosów. Wydało mu się, że go wdycha, że jest żywy i intensywny i że czuje, jak jej głowa opiera się na jego piersi. Jednak silniejszy od wspomnienia był odór martwych kwiatów postawionych na grobach, który wkrótce przywołał go do rzeczywistości. Znów otworzył oczy i skierował się do kamiennej ławeczki postawionej w cieniu drzewa

oliwnego, na której na moment przysiadł. Potem wstał i ruszył dalej. W pewnej chwili, w rejonie położonym najdalej od wejścia, jego uwagę zwrócił nagrobek, który w przeciwieństwie do innych, ustawionych na sztorc, leżał płasko na trawiastym wzgórku. Przeczytał napis wyryty na szarym granicie: ROBERTA 29 STYCZNIA 1973 Od jej marca, który kochał ją aż do ostatniego dnia. „Zdarzyło mi się niegdyś ujrzeć w lesie rano Dwie drogi: poszedłem tą mniej uczęszczaną – Reszta wzięła się z tego, że to ją wybrałem…” Wzruszony Clark ukląkł i oczyścił grób z liści. Obiecał sobie, że będzie walczył do samego końca. Znalazł jeszcze jedną ławeczkę i usiadł na niej, żeby pomyśleć. Choć, prawdę powiedziawszy, cmentarz w Siculianie nie był tak spokojnym miejscem, jak by się można spodziewać. Żadnego odpoczywania w pokoju, wręcz przeciwnie: wszędzie kręciły się staruszki z naręczami kwiatów. Żeby nie rzucać się w oczy, Clark wyciągnął notes i zaczął coś w nim bazgrolić ołówkiem. Jednak strategia okazała się nieskuteczna. Po kilku minutach pojawił się obok niego dozorca i jedna ze staruszek, żądający wyjaśnień, co on tu robi. Otóż starszą panią zaniepokoiła obecność podejrzanego indywiduum niedaleko grobu jej męża. – Ale nie jest pan chyba członkiem jakiejś sekty satanistycznej i nie wykradnie pan zwłok biednego

Tommasa? – pytała przerażona. Kiedy Clark oznajmił, że jest tylko niewinnym obserwatorem żółwi, dozorca i staruszka zaczęli przepraszać za natarczywość. Kiedy zaś dowiedzieli się, że mieszka u pani Marty, zrobiło im się jeszcze bardziej wstyd. Jak widać, pani Marta cieszyła się w Siculianie dużym szacunkiem, co siłą rzeczy przenosiło się również na jej gości. Po wyjściu z cmentarza, wciąż zanurzony w myślach, Clark skierował kroki na główną drogę. Nagle jego oczom ukazało się morze. Ogromny, błękitny dywan, przed którym ciągnął się szeroki, niczym nieprzerwany i łagodnie opadający pas złotego piasku. Kiedy był już stosunkowo blisko plaży, skręcił i inną ścieżką wszedł na wzgórze królujące nad wybrzeżem. Ze szczytu zobaczył, że tu i ówdzie między wydmy wciskają się formacje skalne zakończone ostrymi, pionowymi ścianami, nad którymi latały mewy. Clark zapatrzył się w horyzont i poczuł, jak przepełnia go zachwyt nad pięknem i wyjątkowością tego miejsca. Teraz wiedział, dlaczego mając do wyboru tak wiele plaż, żółwie zdecydowały się właśnie na ten skrawek ziemi. Jak tu mieć do nich pretensje? Musiał przyznać, że bycie obserwatorem żółwi zaczyna się mu podobać. Nawet jeśli nie będzie miał szczęścia i ominie go słynny „desant”, już sam spacer w tej naturalnej, zawieszonej w czasie oazie sprawiał, że odczuwał większą pogodę ducha. Chodzić po miejscu,

w którym nikogo nie znał, sam na sam z własnymi myślami, osłaniać oczy przed światłem słońca i podziwiać posrebrzany grzbiet wody, chłonąć barwy otaczającego go świata… wszystko to nastrajało go tak dobrze, że na krótkie chwile zapominał o czekającej go kolacji z ukochaną kobietą, która go nie poznawała. Może jednak, prędzej czy później, Lucia odzyska pamięć. Może czas spędzony wspólnie z nim, jej zapomnianą miłością, przywróci wspomnienia. Gorąco liczył, że tak właśnie się stanie. Resztę dnia Clark spędził zanurzony w tym nierealistycznym wymiarze, daleko od wszystkiego i wszystkich, między morzem, piaskiem i skałami, przeplatając spacer długimi chwilami kontemplacji i lektury wierszy, których tomik miał ze sobą. Dzień minął mu wyjątkowo szybko. Dopiero gdy popołudnie zaczęło ustępować miejsca wieczorowi, ruszył do domu. Przebrał się, spojrzał w lustro, głęboko westchnął i z bijącym sercem wyszedł z pokoju, trzymając w ręku dwie nieduże wiązanki polnych kwiatów, które kupił po drodze. Będąc już w połowie schodów, usłyszał, że babcia Marta woła go do salonu. Kiedy przekroczył próg, zobaczył Lucię siedzącą przy stole i wszystko inne znikło mu z oczu. Spojrzała mu prosto w oczy i się uśmiechnęła. Clark odwzajemnił się tym samym, czując, jak rozdziera mu się serce. Pani Marta wzięła ze stołu kieliszek wina, podniosła go i też

się uśmiechnęła. – Za zdrowie naszego gościa! Proszę, niech pan siada. Clark podszedł do stołu i wręczył obu paniom bukieciki. – Bardzo proszę. I pięknie dziękuję za zaproszenie. Lucia spojrzała na niego z dziwnym wyrazem twarzy i Clark już miał nadzieję, że przypomniała go sobie. – Dziękuję, są śliczne. Ale wiesz co? Mam takie wrażenie, jakbym cię już kiedyś poznała. Powiesz, że wczoraj wieczorem. Mam jednak na myśli co innego: odnajduję w tobie coś znajomego. – Kochana, pracowaliście przez trzy miesiące w jednej gazecie, na pewno się widywaliście, na przykład w windzie. Ale to dobry znak, może stopniowo wraca ci pamięć? Clark smętnie potwierdził i zajął miejsce przy stole, wciąż patrząc na Lucię. – Twoja babcia ma rację… – Wstrzymał głos, nie mogąc się zdecydować: powiedzieć czy nie powiedzieć? Potem, spośród sprzecznych rad podpowiadanych mu przez odwagę, strach i zdrowy rozsądek, wybrał drogę środka: – Prawdę mówiąc, wpadliśmy na siebie kilka razy. Wczoraj ci o tym nie wspominałem, bo mnie nie poznałaś. Nie wiedziałem jeszcze o wypadku i nie chciałem cię wprawiać w zakłopotanie. Pani Marta zabrała kwiaty i wykonała ruch ku wyjściu.

– Lepiej wstawić je od razu do wody. Wybaczcie, zaraz wracam i zabieramy się do jedzenia. To powiedziawszy, wyszła i zostawiła ich samych. Przez chwilę panowała kłopotliwa cisza, potem ona musnęła palcem pusty kieliszek i opuszczając głowę, powiedziała: – Ale gafa. Bardzo mi przykro, nie wiem, ile jeszcze takich bym popełniła, gdybym się znów pojawiła w Rzymie. Może wpadnę tam znowu, kiedy wydobrzeję. Nie mogę jednak przesadzać z nadzieją. Gorycz, z jaką to powiedziała, ścisnęła mu serce. Dopiero teraz w pełni zrozumiał, jakie to musiało być dla niej trudne. Uświadomił sobie, że był egoistą, myśląc tylko o swoim cierpieniu i z góry zakładając jej dobre samopoczucie. W tym momencie wróciła pani Marta, trzymając w dłoniach dwa pełne kwiatów wazony z zielonej ceramiki, które z zadowoloną miną postawiła na środku stołu. – Oto i są. Naprawdę wspaniałe. A teraz proponuję zabierać się do jedzenia, nasz gość na pewno zgłodniał, prawda? Clark przytaknął. Lucia szybko dodała: – I nie tylko on, babciu. Kolacja była wspaniała. Marta była doskonałą kucharką i hojną gospodynią. Biedny Clark na próżno powtarzał „dziękuję bardzo, wystarczy”: kiedy tylko opróżniał talerz, natychmiast dostawał dokładkę.

Rozmowa toczyła się przyjemnie. Babcia Marta okazała się nie tylko wytworna, ale niezwykle błyskotliwa i przenikliwa. Przy czym nie szczędziła złośliwostek na temat zbliżającego się ślubu. Clark wykorzystał sposobność, by zwrócić się do Lucii z tylko na pozór niewinnym pytaniem: – Nie żal ci zrezygnować z błyskotliwej kariery dziennikarskiej? Natychmiast pożałował swej nieostrożności, ale bardzo chciał wiedzieć, czy Lucia nie ma wątpliwości co do ślubu. Był przekonany, że nawet jeśli dziewczyna nie pamięta ostatnich trzech miesięcy, wciąż żyje w niej dziennikarska pasja. I miał nadzieję, że ta pasja pomoże jej się otrząsnąć. Zanim odpowiedziała, Lucia upiła nieco wina i kątem oka spojrzała na zadowoloną minę babci, która z wielkim zainteresowaniem czekała na jej odpowiedź. – Tak, to może się wydawać dziwne. Praca w „Eco di Roma” była szczytem moich marzeń, a jeszcze wczoraj redaktor naczelny przefaksował mi moje artykuły z czasu stażu i napisał, że czeka tam na mnie etat. Chodzi jednak o coś innego. Chociaż nie pamiętam, kiedy, gdzie i jak, mój chłopak poprosił mnie o rękę i się zgodziłam. A skoro przyjęłam propozycję małżeństwa, to musiałam być do tego przekonana. Jedyne, co mogę zrobić, to ufać sobie i tym, którzy chcą mojego dobra. W głowie Clarka, pod zasłoną twarzy niczym pobielana maska, tak samo niewzruszonej i pozbawionej

wszelkiego wyrazu, rozgorzała gwałtowna bitwa. Bez broni palnej, bez wojennej technologii, iście średniowieczny scenariusz: mgła, pył, szczęk oręża i przeraźliwe krzyki. Skoro Lucia była jego miłością, jego królewną, jego aniołem, nie pozostawało mu nic innego, jak zadrzeć z rywalami: osławionymi osobami, które chcą jej dobra. Chcą dobra? W tym sensie, że chcą tego, co dla niej dobre, czy też chcą ją nagiąć do tego, co sami uważają za dobre? Ona nie mogła działać w złej wierze (Ale która ona? Ona teraz czy ona wcześniej?), wystarczyło popatrzeć jej w oczy, łagodne i głębokie, na pewno nie kłamliwe. Wystarczyło usłyszeć jej głos, wystarczyło zobaczyć mimikę jej twarzy. Nie, teraz nie kłamała. A wcześniej, w jego ramionach, naga, pozbawiona jakiejkolwiek bariery, jakiegokolwiek zahamowania, w bezgranicznej intymności? Nie, wtedy też nie mogła kłamać. Może zwyczajnie ominęła sprawę ślubu, by go nie denerwować, może realizacja postanowienia rozstania się z chłopakiem była nieco trudniejsza, niż mu to powiedziała, może… Może. A może ona nie miała z tym nic wspólnego, może tylko ten jej niby narzeczony wymyślił wszystko, korzystając z jej amnezji, bo wiedział, że inaczej go rzuci, jeśli nie dla innego, to dla pracy, dla wolności, dla życia, o którym marzyła. Może taka właśnie była prawda. Jakkolwiek było, teraz Clark nie mógł już nawet

pomyśleć o poddaniu się, teraz tym bardziej musiał ją odzyskać. Opuścił przyłbicę hełmu i dobył miecza, ukrywając ostrze pod kolejnym pytaniem, jeszcze bardziej zdradzieckim niż pierwsze. – Tak, wybacz, nie chciałem powątpiewać w twój wybór, ale… to w sumie dziwne, zastanawiam się, jak można iść do ołtarza, nie wiedząc, czy kocha się tę osobę, a tylko dlatego, że… jak to powiedzieć… że się zakłada, że ta miłość istnieje. Babcia Marta dostała nagłego ataku kaszlu. Lucia podbiegła do niej i uderzyła kilkakrotnie w plecy, aż wreszcie starsza pani odzyskała normalny oddech. – O mój Boże, przepraszam was, ale myślałam, że się uduszę. – Oparła się o poręcz krzesła z uśmiechem. – Cóż, moi drodzy, byłoby mi przykro przede wszystkim z waszego powodu, ale śmierć przy stole w otoczeniu przyjaciół nie byłaby w sumie taka zła. – Babciu, bardzo cię proszę, nie żartuj sobie w ten sposób. – I proszę też pomyśleć o mnie: jeśli mi pani zrobi takiego psikusa, nikt mi już tu nie zechce wynająć pokoju. – Macie rację. A teraz wybaczcie, pójdę do kuchni po pozostałe dania. Wstała i spojrzawszy ciepło na wnuczkę, wyszła z salonu, licząc na to, że pod jej nieobecność opuszczą pole minowe. – Wybacz. Byłem nieco impertynencki. To nie moje

sprawy i nie chciałem cię wprawiać w zakłopotanie. Lucia nalała mu wina i uśmiechnęła się słabo. – Nie przejmuj się. To, co mówisz, ma sens, poza tym dystans, jaki ma ktoś z zewnątrz, może pomóc ogarnąć rzeczy, których od środka nie da się zobaczyć. Nie chcę tylko tą rozmową dodatkowo prowokować mojej babci, która jest przeciwna temu małżeństwu. A co do reszty, to chyba normalne, że się ma wątpliwości… Clark z trudem powstrzymał się od uśmiechu zbyt szerokiego, by nie wzbudzał podejrzeń: O nie, moja droga, komu to chcesz wmówić: kiedy idziesz za mąż, to idziesz za mąż i nie masz żadnych wątpliwości! Nasłuchując odgłosów z kuchni, starał się odgadnąć, kiedy wróci pani Marta, nie wiedząc, czy kontynuować temat i ryzykować, że urwie się w połowie. Tak czy inaczej, sam fakt, że wyznała mu swoje wątpliwości, był już dobrym znakiem. Mógł wykorzystać okazję i pobudzić ją do jeszcze większych wahań, jednak uczciwość nie pozwalała mu na zniżanie się do poziomu tego jej narzeczonego (tak, oczywiście istnieje coś takiego jak domniemanie niewinności, ale im dłużej nad tym myślał, tym bardziej był przekonany, że to nie jest ten przypadek), który obrzydliwie i podstępnie wykorzystał jej stan zdrowia. Teraz to było jasne! Clark pozwolił, by Lucia mówiła dalej, mając nadzieję, że nie będzie tego żałował. Jednak ona uciekła od tematu, chowając się za banałem wziętym wprost z podręcznika

zdroworozsądkowych przekonań: – Wiesz, tak myślę, że moje wątpliwości są normalną konsekwencją tego, co mnie spotkało. W końcu utrata kawałka pamięci to nie jest drobiazg. Koniec dyskusji. W tym momencie do pokoju wkroczyła pani Marta, niosąc oburącz tacę z apetycznie wyglądająca pieczoną rybą otoczoną wiankiem grillowanych warzyw. – Wybaczcie, że kazałam na siebie czekać, zaraz mi powiecie, czy było warto. – Napełniła talerz gościa. – Mam nadzieję, że będzie panu smakować, to moja tajemna receptura. Lucia odebrała od babci swój talerz i postawiła przed sobą, zwracając uwagę na różnicę zawartości. – Babciu, mylę się, czy mamy tu do czynienia z nierównym traktowaniem? Pani Marta zaczerwieniła się, patrząc to na talerz Clarka, to Lucii. Zapadła cisza. A potem Lucia wybuchnęła śmiechem, pociągając za sobą babcię. Clark patrzył na nie z rozbawieniem i podczas gdy kobiety ocierały chusteczkami łzy od śmiechu, myślał, ile to razy w czasie wspólnie spędzonych w Rzymie miesięcy widział uśmiech na twarzy Lucii. Wspomnienie tych wspaniałych chwil rozpogodziłoby go na dobre, gdyby nie uprzytomnił sobie, że jego ukochana nie ma żadnej świadomości ich istnienia. Na nowo okrył go cień smutku. Kiedy pojawił się w Siculianie, obiecał sobie, że

wykorzysta każdą sposobność, by spędzać czas w jej towarzystwie. Nie wiedząc, co przyniesie jutro, nie da sobie wyrwać ani jednej godziny, ani jednej minuty, którą mógłby z nią spędzić. A jeśli miał jakąkolwiek nadzieję, że rozkocha ją w sobie na nowo, musiał działać z radością i lekkością, bo smutny człowiek nikomu się nie podoba, bo litość nie wzbudza miłości, bo w początkach ich znajomości nie był smutny, przeciwnie, czuł się pełen życia i energii. Powrót do Rzymu bez niej oznaczałby powrót do życia, jakie prowadził, zanim ją poznał, to znaczy do powolnego, byle jakiego kręcenia się wśród ciągle takich samych wydm z piasku i patrzenia na drżącą w upale linię horyzontu, tak samo niedosiężną jak jego własne szczęście. Reszta wieczoru upłynęła pośród rozmów i żartów na niezobowiązujące tematy i zakończyła się podaniem doskonałej sycylijskiej cassaty9. Pokładali się ze śmiechu, kiedy pani Marta zaczęła opowiadać anegdoty z czasów młodości, jak jej przyszły mąż przebierał się za kobietę i udawał jej koleżankę, by zmylić czujne ojcowskie oko i móc spotkać się z ukochaną w cztery oczy. Clark próbował udawać sam przed sobą, że wszystko jest dobrze, że Lucia należy tylko do niego i nikogo innego. Niestety, jak wszystkie piękne chwile, i ta skończyła się nagle, kiedy przyjechał Rosario, by

odwieźć Lucię do domu. Clark, uprzedzony o tym zawczasu i nadzwyczaj niechętny spotkaniu, schronił się w swoim pokoju pod pretekstem nagłego bólu głowy. Niestety następnego dnia Clark nie miał już tyle szczęścia i wbrew najlepszym chęciom został zmuszony do poznania swego rywala. Do nieszczęsnego spotkania doszło przed kościołem Santissimo Crocifisso, piękną szesnastowieczną świątynią zwieńczoną imponującą białą kopułą, górującą nad całym miasteczkiem. Clark wychodził właśnie z małej restauracji, gdzie, nie chcąc nadużywać gościnności pani Giglio, zjadł obiad. Zaciekawiony majestatycznym wyglądem kościoła, szybkim krokiem przeszedł na drugą stronę ulicy i skierował się wprost do wejścia. Kiedy otworzył bramę, stanął oko w oko z wychodzącymi właśnie Lucią i Rosariem. – Ciao, Clark! Co za niespodzianka. Co tu porabiasz? Czyżbyś poczuł zew wiary? Przez chwilę poddał się zaskoczeniu, nie oczekiwał, że tak prędko ją zobaczy, a raczej tak, oczekiwał i miał na to nadzieję, ale nie w towarzystwie narzeczonego. Przypatrzył mu się uważnie i z rozczarowaniem stwierdził, że chłopak wcale nie był brzydki. Wysoki jak on, szczupły, z wyraźnie zaznaczonym podbródkiem, kruczoczarnymi włosami i niewiarygodnie ciemnymi oczami, z estetycznego punktu widzenia był trudnym przeciwnikiem. W Rzymie, z typowo męską prostodusznością, myślał o nim jako przysadzistym

gościu z krzywym nosem, zezem i typowym brzuszkiem leniucha. Z pewnością musiał mieć inne braki, ale w tej chwili trudno było Clarkowi o jasność myśli. Jakby tego było mało, zauważył na ustach Rosaria kpiący uśmieszek, który natychmiast wzmógł nienawiść, jaką do niego żywił. – Wszystko w porządku, Clark? Głos Lucii przywołał go do rzeczywistości. – Tak, wszystko w porządku. – Mogę ci przedstawić mojego przyszłego męża? Lucia chwyciła Rosaria pod ramię, sprawiając wrażenie szczęśliwej kobiety. Ten widok zadziałał na Clarka podobnie jak mocne uderzenie w brzuch, z tą różnicą, że tu nudności pojawiły się od razu. Rosario przyjaźnie wyciągnął do niego rękę. – A więc to ty jesteś tym Amerykaninem, o którym mówią wszystkie przyjaciółki mojej narzeczonej, a raczej jej babki. Bardzo mi przyjemnie, jestem Rosario Mirabello, szczęśliwiec, który za dwa tygodnie poślubi tę cudowną kobietę. Clark pomyślał, że wpada w paranoję, ale przysiągłby, że podkreślanie nadchodzącego ślubu przez Rosaria nie było całkiem przypadkowe. Niemniej uścisnął mu rękę, z trudem powstrzymując się od pragnienia zgniecenia mu jej. – Cała przyjemność po mojej stronie, Rosario. Wszystko to prawda: ja jestem Amerykaninem, a ty szczęśliwcem.

Powiedział to, patrząc w oczy Lucii, która opuściła je zakłopotana. – Wystarczy tych uprzejmości, bo jeszcze pęknę z dumy. À propos: wiesz, Rosario, że on pracuje w „Eco di Roma”? Clark kątem oka dostrzegł niemal niezauważalną zmianę w wyrazie twarzy Rosaria, jakby nagle spochmurniał. – Naprawdę? Co za zbieg okoliczności. Może nawet się tam poznaliście, co, kochanie? Lucia ze smutnym, zdradzającym rozczarowanie uśmiechem pokręciła głową. – Może i tak, ale nawet jeżeli, to ja niczego nie pamiętam. Z tonu głosu Rosaria Clark wywnioskował, że coś w tej rozmowie go zaniepokoiło. Jakby przyszły mąż wyczuł cień niebezpieczeństwa. Nie wiadomo dlaczego, ale Clark założyłby się o niemałe pieniądze, że Rosario nie był do końca nieświadomy tego, co wydarzyło się w Rzymie. Jego wzrok instynktownie padł na pierścionek, który Lucia nosiła na palcu serdecznym… pierścionek jego matki. I w tej samej chwili doznał oświecenia. Rosario musiał zobaczyć pierścionek, natychmiast zrozumiał wszystko i postanowił wykorzystać go na swoją korzyść. Oczywiste! Jak mógł o tym wcześniej nie pomyśleć. Rosario musiał udać, że pierścionek był prezentem od niego, przekonując Lucię i jej rodziców, że przyjęła jego oświadczyny jeszcze

przed wyjazdem na staż. A teraz z pośpiechem organizował ślub, żeby zabezpieczyć swoją pozycję na wypadek komplikacji. A komplikacją par excellence było właśnie to, co stało się ciałem na oczach pary młodej: przybycie rywala do Siculiany. Mimo że Clark uważał udawanie za coś absurdalnego, postanowił, że w tej sytuacji lepiej będzie zacierać tropy od razu, zanim podejrzenia co do jego osoby zmienią się w dowody. Przynajmniej będzie miał tę skromną przewagę, że na razie jedynie on wiedział, jak naprawdę się rzeczy mają. Na szczęście dziennikarze sztukę improwizacji mają we krwi. – No popatrz, to naprawdę dziwna historia. Myślę, że widzieliśmy się parę razy w redakcji, choć ja często pracuję w terenie. Mieliśmy się też spotkać, żeby wymienić informacje na temat jakiejś relacji prasowej. Zadzwoniła do mnie, ja oddzwoniłem, ale nigdy nie udało się nam spotkać. A potem ten wypadek... niewiarygodne, prawda? Rosario uśmiechnął się, ale był kiepskim aktorem i oczy zdradzały, co naprawdę myśli: z pewnością nie był tak swobodny i pogodnie nastawiony, na jakiego chciał wyglądać. – Chyba najbardziej niewiarygodny zbieg okoliczności to twoje pojawienie się w Siculianie właśnie teraz. Słyszałem, że nie jesteś tylko dziennikarzem, ale i obserwatorem żółwi. Jednak z tego,

co mówi się w miasteczku, wydaje mi się, że brakuje jeszcze paru tygodni do wyklucia się jaj. Może przyjechałeś za wcześnie? Było jasne, że Rosario, choć nie miał żadnej ochoty z nim przestawać, zmuszał się do przedłużenia rozmowy, zastawiał pułapki i starał się pochwycić Clarka na jakimś potknięciu. – Tak, może się zdarzyć, że jestem za wcześnie, ale mój przyjaciel, biolog morski, zapewniał mnie, że w sierpniu się ochłodzi i desant nastąpi wcześniej. Rosario tym razem nie potrafił ukryć zaniepokojenia. Masz ci los, pomyślał Clark, improwizacja improwizacją, ale wystarczy jedno pytanie więcej, a całkiem się odkrywasz. Już drugi raz wpadał w tę samą pułapkę. – Desant? Myślałem, że prawa autorskie do tego określenia ma rodzina Leonardi. Zaskoczona Lucia pokręciła głową i spojrzała na Rosaria, nie wiedząc, co odpowiedzieć. Clark zaczął pospiesznie naprawiać błąd. – I rzeczywiście, ukradłem je od pani Marty. No, powiedzmy, że pożyczyłem je sobie. Bardzo mi się spodobało i nie mogłem się oprzeć. – Podniósł rękę, jakby wysyłał oddział do ataku. – Naprzód, żółwie! Na moją komendę rozpętajcie piekło! Lucia wybuchnęła śmiechem, nieświadoma, że stojący obok niej narzeczony nie tylko nie jest rozbawiony, ale patrzy na Clarka z nieukrywaną już

pogardą. – Kochanie, musimy już iść. Pamiętasz? Mieliśmy wpaść do cukiernika w sprawie tortu. Lucia, uśmiechając się wciąż do Clarka, przytaknęła. – Masz rację, Rosario, zapominanie o różnych rzeczach zaczyna się już stawać moją drugą naturą. Dobrze, Clark, powinniśmy się pożegnać, weselny tort czeka na spróbowanie. Clark z przylepionym do twarzy uśmiechem wszystkich trzydziestu dwóch zębów podał rękę Rosariowi. – Bardzo miło było cię poznać, mam nadzieję, że się wkrótce spotkamy. Rosario odwzajemnił uścisk, zdecydowany nie dowierzać przyjaznemu zachowaniu Clarka. – Cała przyjemność po mojej stronie. Clark patrzył szklanym wzrokiem, jak odchodzili, trzymając się za ręce. Czuł się pusty w środku i cały rozedrgany. To cud, że stał jeszcze na własnych nogach.

6

Sięgając dna i jeszcze głębiej

M

inął tydzień i nic się nie zmieniło. Każdego

popołudnia Clark wychodził na plażę, gdzie żółwie złożyły jaja, i zostawał tam aż do zachodu słońca. Wszyscy eksperci zgodnie potwierdzali, że właśnie zachód słońca jest idealnym momentem dla wykluwania małych żółwi. Jednak na plaży nic się nie działo. Także spotkania z Lucią ograniczały się do krótkich, niczego niezmieniających pogawędek. Wraz z upływem czasu, im bardziej zbliżała się data ślubu, tym bardziej słabła jego ufność i miał coraz mniejszą nadzieję, że dziewczyna odzyska pamięć. Jednak pewnego ranka, schodząc na śniadanie, usłyszał, jak pani Marta i Lucia rozmawiają ze sobą w kuchni. – Babciu, przecież obiecałaś! – Wiem, moja droga, ale staraj się zrozumieć. Kiedy Clark wszedł do środka, obie kobiety zamilkły. – Dzień dobry, przepraszam za najście, wezmę tylko kawę i uciekam. Lucia podeszła do kredensu, wzięła filiżankę, napełniła ją kawą i podała mu z uśmiechem.

– Nie przejmuj się, to i tak jest bezsensowna dyskusja. Clark powstrzymał się od kwaśnego uśmiechu, bo zobaczywszy rozzłoszczoną Lucię, od razu przypomniał sobie niewczesne wejście Camilli do jego mieszkania po ich pierwszej nocy. – A może mógłbym pomóc w jakiś sposób? Lucia oparła się plecami o zlewozmywak, skrzyżowała ramiona na piersi i rzuciła babci wymowne spojrzenie. – Dziękuję ci bardzo, ale widzisz, kiedy ludzie nie dotrzymują obietnic, niewiele można zrobić. Clark spojrzał na panią Giglio, która z irytacją podniosła oczy do góry i parsknęła. – Niech pan tylko nie stanie po jej stronie, ona sama dobrze wie, że nie mogę postąpić inaczej. Clark upił łyk kawy i zwrócił się do Lucii. – Mogę wiedzieć, w czym problem? – Problem w tym, że dziś rano miałam jechać do Palermo na spotkanie z zastępcą redaktora naczelnego „Voce di Sicilia”, dla której pisałam przed wyjazdem do Rzymu, ale babcia, która miała mnie zawieźć, zostawia mnie właśnie na lodzie. Do tego wszyscy inni, który mogliby mnie zawieźć, są teraz w pracy. W tym momencie pani Marta uznała, że czas się odezwać we własnej obronie. – Moja kochana wnuczka zapomniała dodać, jaki jest powód mojej zmiany planów. Otóż tak się złożyło, że

moja najlepsza przyjaciółka miesiąc temu miała udar i tej nocy jej stan się pogorszył. Szczerze mówiąc, nie uważam, żebym mogła zostawić ją teraz samą. Lucia, świadoma, że nie ma racji, patrzyła z udawaną obojętnością na widok za oknem. Clark westchnął, stanął obok niej i udał, że również patrzy przez okno. – Piękny dzień, prawda? Zanim zdążyła odpowiedzieć, zniżył głos i szepnął jej na ucho: – Sądzę, że twoja babcia ma rację. Usłyszawszy to, Lucia wciąż patrzyła przed siebie, ale nie potrafiła powstrzymać uśmiechu. – Wiem przecież. Problem w tym, że nie czuję się jeszcze na siłach, żeby prowadzić samochód. Po wypadku trochę się boję siadać za kierownicą, a autobusem nie zdążę na czas. Nie myśląc za wiele, Clark zapytał jak gdyby nigdy nic: – A gdybym to ja poprowadził? Godzinę później Clark zajął miejsce za kierownicą samochodu pani Giglio, a obok niego siedziała Lucia. Po prostu marzenie. Skierowali się na północ w stronę drogi nr 115, mijając miejscowość o nazwie Sciacca, a Lucia pokazała Clarkowi restaurację, w której miało się odbyć wesele. Okazało się, że jest doskonałą przewodniczką turystyczną i opowiedziała mu mnóstwo ciekawostek o miejscach, przez które przejeżdżali. Niektóre z nich

wręcz zapierały mu dech w piersiach, począwszy od usadowionych na wzgórzach małych miasteczek z białymi kościołami i dolinami wzdłuż drogi łączącej najważniejsze miejscowości regionu. Teraz już Clark rozumiał, dlaczego Sycylijczycy tak kochają swoją ziemię. Kiedy przejeżdżali przez górski odcinek drogi prowadzącej wśród drzew pogiętych przez wiatr, Clark zwrócił uwagę na nagły spadek temperatury. Ponownie obudziła się w nim nadzieja, że może przed odjazdem rzeczywiście uda się mu zobaczyć słynny „desant” żółwi. Kiedy zwierzył się z tej myśli Lucii, spojrzała na niego ciepło i nie chcąc go całkiem rozczarować, powiedziała tylko, że w tym miejscu zawsze jest trochę chłodniej. Kiedy byli już blisko celu, odezwał się telefon Lucii. Przeczytawszy nazwisko na wyświetlaczu, szybko położyła palec na ustach, nakazując mu milczenie. Rozmawiała z Rosariem kilka minut, nie wspominając o Clarku i patrząc cały czas przed siebie. – Nie, nie, wyobraź sobie. Babcia nie mogła. W ostatniej chwili zostawiła mnie na lodzie. Właśnie. Ale przecież mówiłeś, że nie możesz. Pewnie, że mi zależy. Raczej sama wiem, na czym mi zależy… Nie, tego akurat nie zapomniałam. Pewnie, że wiem. Nie, słuchaj, nie będzie tak, że skoro miałam wypadek, to już nie będę całe życie prowadzić! Poza tym, gdybym to ja prowadziła, może by nie doszło do wypadku. Tak, jasne! Słuchaj. Jeśli nie skończymy tej rozmowy, to może się

zdarzyć nowy wypadek. Dobrze, jak mi opłacisz kierowcę, to pozwolę się wozić. Pewnie, że tak, skoro dojechałam, to i wrócę, nie sądzisz? Dobrze już, usłyszymy się później. Najlepiej wieczorem, bo tu będę długo zajęta. Ciao. Rozłączyła się i przez dłuższą chwilę nic nie mówiła. Uczucia Clarka w tym samym czasie balansowały między zakłopotaniem a szczerą radością z powodu zdobycia podwójnego punktu: Lucia nie tylko kłamała przy nim narzeczonemu, ale nawet nie starała się ukryć istniejącego między nimi napięcia. Delikatnie pogładziła go po ramieniu, ale zaraz potem dodała nielicujące z tym gestem słowa: – Wybacz mi, ale Rosario jest bardzo zazdrosny i nie chciałam, żeby się niepotrzebnie martwił. To „niepotrzebnie” mówiło wszystko, było jak przeciągnięcie styropianem po szkle, bolało jak uciążliwa migrena. Clark wymazał z głowy absurdalny pomysł, by wykorzystać ich sam na sam, by wyznać prawdę. Do Palermo dojechali godzinę później. Clark nigdy wcześniej nie był w sycylijskiej stolicy i natychmiast zachwyciło go niecodzienne piękno tego miasta. Palermo było niczym teatralna scena: każda kolejna dzielnica robiła na nim takie samo wrażenie jak nowa sceniczna dekoracja po podniesieniu kurtyny. Od rewirów wolnych od ulicznego ruchu, pustych, zamieszkanych jedynie przez morskie powietrze i całowanych przez senne

słońce, przechodziło się do dzielnic wypełnionych różnorodnymi dźwiękami, posmakiem soli, biciem dzwonów odbijającym się echem od kościelnych fasad, szło się między stragany targu rybnego albo w wypełnione spacerowiczami alejki kwitnących ogrodów. Wszystko to wywierało na patrzącym wewnętrznie sprzeczne wrażenie hałaśliwego, frenetycznego spokoju. Zaparkowali niedaleko siedziby „Voce di Sicilia”. Clark wysiadł z samochodu, rozglądając się na wszystkie strony. Przechodząca obok kobieta w średnim wieku uśmiechnęła się do niego i pozdrowiła gestem ręki. Odwzajemnił gest i zapytał sam siebie, jak to możliwe, że w miastach na południu Włoch wszystko jest takie szczególne, poczynając od ludzi, ciepłych, zawsze gotowych do zawarcia przyjaźni, jakbyś co niedziela siadał wraz z nimi w kościelnej ławce. Lucia wskazała mu zaułek i przechodząc na drugą stronę, dała znak, by poszedł za nią. Kiedy szedł obok niej, miał już chwycić jej dłoń, jak miał w zwyczaju podczas ich rzymskich spacerów, ale natychmiast opuścił rękę, wiedząc, że jego gest zostałby źle zrozumiany. Weszli do siedziby dziennika będącego jedną z najważniejszych gazet na Południu. Zastępca redaktora naczelnego Giovanni De Carolis powitał Lucię serdecznym uściskiem i zrobił dziwną minę, kiedy przedstawiła mu Clarka jako ważnego dziennikarza z „Eco di Roma” i jednocześnie obserwatora żółwi, który

przez przypadek pojawił się w Siculianie. Dopiero w tym momencie Clark zobaczył w całej rozciągłości, jak absurdalna była ta jego przykrywka. Prawdziwy powód jego obecności był tak straszliwie oczywisty, tak łatwo mógł pan De Carolis (czy ktokolwiek inny) połączyć fakty, by dojść do jedynego możliwego wniosku, że oto Lucia i Clark poznali się w Rzymie, a teraz on przyjechał, by ją odzyskać. To samo rozumowanie na pewno już dawno temu przeprowadził Rosario. Zanim ruszyli w drogę powrotną, nie mogli sobie odmówić sycylijskich cannoli10 i kawy w cukierni w centrum miasta. – To co, jesteś zadowolona? Odzyskałaś swoje miejsce pracy – odezwał się Clark, kiedy wsiedli do samochodu. Lucia nie odpowiedziała. Patrzyła uparcie przez okno, na którym wykwitały obłoczki pary z jej oddechu. Zaniepokojony jej milczeniem Clark zdjął rękę z kierownicy i pogładził ją po ramieniu. – Wszystko w porządku? Coś chyba nie gra… Lucia potrząsnęła głową i odwróciła się ku niemu. Dopiero wtedy zdał sobie sprawę, że płakała, tak jak czasem płaczą kobiety, bez szlochu, bez sprzeciwu, jakby postanowiły przyjąć smutek bez walki. Włączył kierunkowskaz i zjechał na pobocze. – Hej, co się dzieje? Czemu płaczesz? Lucia przytuliła się do niego i dopiero teraz jej

lekkim ciałem zaczął wstrząsać szloch. – Nie tej pracy chciałam. Chciałam być dziennikarką w „Eco”. Prawdziwą dziennikarką w wielkiej gazecie! Ledwie było słychać jej słowa przez płacz. Otoczył ją ramionami i delikatnie zaczął głaskać po plecach. Są uściski, które nic nie znaczą, i są takie, które mają wartość życia. Nie trzeba słów, by wiedzieć, jaki połączył ich dwoje. Clark opuścił głowę i poczuł na ustach smak jej łez. Potem wyprostował się, z nadludzkim wysiłkiem pokonując pokusę pocałunku, i delikatnie podniósł jej głowę. – Przestań, nie trzeba. Przecież jesteś dziennikarką „Eco”, sama powiedziałaś, że czeka tam na ciebie etat. Możesz robić, co chcesz. Nawet więcej: powinnaś robić to, co chcesz. Powiedział to nie po to, by przekonać ją do odwołania ślubu i powrotu do Rzymu, ale by przypomnieć, jakie było jej największe pragnienie, dla którego walczyła z całych sił. Uwolniła się z jego ramion i wyprostowała na swoim fotelu, ocierając rękami oczy. – Wybacz mi moment słabości, głupia jestem. Powinnam być szczęśliwa, za tydzień wychodzę za mężczyznę, który kocha mnie nad wszystko, a zamiast tego siedzę tu i użalam się nad sobą jak rozpuszczona panienka. Clark z wściekłości zacisnął zęby. Odwrócił wzrok na drogę, zwolnił hamulec ręczny, wrzucił bieg i ruszył

z piskiem opon. Jednak nie potrafił się powstrzymać i wybuchnął: – Gdyby naprawdę cię kochał, nie byłby takim egoistą i nie broniłby ci realizacji marzenia, które nosiłaś w sercu od dziecka! Lucia szeroko otworzyła oczy, zaskoczona tym niespodziewanym wybuchem gniewu. Wyciągnęła rękę i pogładziła go po ramieniu trzymającym kierownicę w nerwowym uścisku. – Mój drogi Supermanie, to marzenie ściętej głowy. Na szczęście oboje mieli zapięte pasy i na drodze nie było innych samochodów. Kiedy Clark usłyszał, że Lucia nazywa go Supermanem, zahamował z taką siłą, że zablokował koła i autem zaczęło rzucać. – Co powiedziałaś? – zapytał, kiedy się zatrzymali. Przestraszona jego nieproporcjonalną reakcją, uśmiechnęła się pospiesznie. – Tylko żartowałam, coś się tak wściekł? Nie. Nie odzyskała pamięci, choć przez chwilę miał taką nadzieję. Rozczarowanie odmalowało się na jego twarzy, lekko drżały mu usta. Po chwili odzyskał panowanie nad sobą, z udawanym uśmiechem uspokoił Lucię i ruszył. – Przepraszam, ale kiedy nazwałaś mnie Supermanem, przypomniałaś mi o czymś bardzo dla mnie ważnym. Lucia roześmiała się, dając mu lekkiego kuksańca w ramię.

– Z pewnością kobieta. I to pewnie taka, która cię zostawiła. Ze zbolałym sercem musiał udawać, że również jego to śmieszy, ale wewnątrz cały drżał po tym, co się stało. Coraz trudniej przychodziło mu panowanie nad emocjami i czuł się coraz bardziej zmęczony, ale musiał koniecznie zachować równowagę i spokój. Wiedział, że nie może sobie pozwolić na żaden błąd, jeśli chce grać do końca. Wybuch Lucii na temat pracy mógł być znakiem, że stopniowo zaczyna jej wracać pamięć. Tyle że czasu nie było już zbyt wiele. Dojechali do Siculiany, kiedy było już ciemno, i Clark zawiózł Lucię do domu rodziców, stojącego niedaleko domu babci. Wysiadła z samochodu i otworzyła kutą w żelazie furtkę przed willą państwa Leonardi. Clark nalegał, aby odprowadzić ją pod sam próg, bo noc już była głęboka, a wiodąca do wejścia żwirowa alejka szła przez środek gęstego zagajnika. Ruszyli razem, wdychając lekką morską bryzę, zmieszaną z zapachem drzew, które w milczeniu przyglądały się niezwykłym nocnym gościom. Kiedy doszli do budynku, Clark zauważył, że jest on znacznie większy od domku pani Marty. – Ty zapewne śpisz we wschodnim skrzydle zamku? Uśmiechnęła się szeroko, aż białe zęby rozjaśniły jej twarz. Odpowiedziała mu szeptem, ale panująca wokół absolutna cisza wzmocniła dźwięk słów. – Niech się pan tak łatwo nie poddaje wrażeniu,

mister Kent, a poza tym niech pan pamięta, że mieszka tu bardzo ważna osoba. – Czyli kto? Udając oburzoną, wymierzyła mu żartobliwy cios w żołądek. – Ja, a któż by inny? Clark cofnął się, oburącz trzymając się za brzuch. – Oto pani z prawdziwego zdarzenia, jeśli mi wolno coś powiedzieć. Lucia zaczęła się śmiać, zasłaniając usta ręką, żeby nikt ze środka ich nie usłyszał. Podniósł ku niebu oczy z wyrazem twarzy kogoś, kto traci cierpliwość, i ten gest pozwolił mu dostrzec rozgwieżdżone niebo. Przeklęta i okrutna noc, nadeszła zbyt szybko, by położyć kres dniowi spędzonemu z Lucią. Na jego twarzy odmalował się nagły ból, co natychmiast zauważyła Lucia. – Co z tobą? Clark zbliżył się, szukając w mroku jej oczu. – A co, jeśli tam w Rzymie zakochałaś się w innym mężczyźnie? Pomyślałaś o tym? W pierwszej chwili Lucii wydawało się, że z niej żartuje, ale w bladym świetle stojącej niedaleko latarni zobaczyła śmiertelną powagę na jego twarzy. Zaskoczona rozejrzała się wokoło, jakby szukała odpowiedzi w koronach pobliskich drzew. – To niemożliwe. Nie wierzę, że można zapomnieć o miłości… A nawet jeśli tak, byłoby mi go straszliwie

żal, skoro go tak kompletnie zapomniałam. Clark potwierdzająco skinął głową. – Dobranoc, Lucia, dziękuję za wspaniały dzień, dobrze mi było w twoim towarzystwie. Bardzo dobrze. – To ja dziękuję, byłeś naprawdę wspaniały, że chciałeś mi towarzyszyć. I mnie też było dobrze w twoim towarzystwie. Bardzo. Dobranoc. Clark odwrócił się i z nisko spuszczoną głową, niepewnym krokiem ruszył w stronę alejki prowadzącej do furtki. Przeszedł niemal połowę dystansu, kiedy usłyszał za plecami przywołujący go głos. Odwrócił się i kilka metrów od siebie zobaczył Lucię. Podeszła bliżej i zatrzymała się tuż przed nim, ale nim zdążył cokolwiek powiedzieć, odezwała się spokojnym i zdecydowanym tonem: – Jeśli naprawdę istnieje gdzieś w tej chwili inny mężczyzna, który mnie kocha i którego ja kochałam, myślę, że byłby już tu, by odzyskać to, co los mu zabrał… a raczej, co nam zabrał. Clark skamieniał. Lucia nie czekała długo i podniósłszy rękę na znak pożegnania, odwróciła się i odeszła, nie dodając nic więcej. Otrzeźwiał w ostatniej chwili i – nie robiąc sobie już nic z tego, czy go ktoś usłyszy czy nie – zawołał w jej stronę: – A gdyby jakiś nieznajomy przyszedł tu do ciebie i powiedział, że jesteś w nim zakochana, uwierzyłabyś mu?

Pytanie Clarka odbiło się od ściany drzew, zadudniło między milczącymi gałęziami i spadło na Lucię z całą swoją okrutną prawdziwością. Oczekiwał, że odwróci się, by mu odpowiedzieć, ale Lucia szła dalej w stronę domu i wyszeptawszy odpowiedź tak cicho, że tylko ona ją słyszała, uciekła z płaczem… – Nie wiem! Nie wiem! Przez następne dwa dni Lucia nie pokazała się w domu babci i Clark spędził większość czasu na schodkach przy wejściu, żywiąc absurdalną nadzieję, że dziewczyna nagle pojawi się przed nim. Drugiego wieczoru Clark uznał, że skoro słońce zachodzi i giną wszystkie cienie, to nie ma też cienia nadziei na spotkanie Lucii. Z westchnieniem rozczarowania wstał ze schodków i poszedł na plażę, sprawdzić, czy przynajmniej żółwie morskie zechcą dać mu odrobinę radości. Musiał jednak poddać się zrządzeniom niechętnego mu losu i doświadczyć kolejnego rozczarowania. O poranku, kiedy ponownie rozpoczął warowanie u progu domu, pani Giglio otworzyła drzwi, po raz kolejny już zaskakując go na granitowych schodkach. – Panie Kent, pan wciąż tutaj? Clark przesunął się, robiąc jej wolną drogę do wyjścia. – Dzień dobry. – Dzień dobry i panu. Nie będzie miał pan nic

przeciwko, jeśli się przysiądę na chwilę? Clark wytarł ręką połowę schodka. – Proszę, pani towarzystwo to zawsze przywilej. Usiadła obok niego i przez chwilę patrzyła na pogodne niebo. – Przykro mi to mówić, ale obawiam się, że pański przyjaciel-biolog się pomylił. Ochłodzenie, na które liczył, opóźnia się i dni są wciąż gorące, także po zachodzie słońca. Nie sądzę, żeby desant przyspieszył. Choć było to ostatnie z jego zmartwień, Clark odpowiedział smutnym tonem, jakby mówił nie o żółwiach, a o Lucii: – Ma pani rację, ale kiedy jechaliśmy z Lucią do Palermo, zwróciłem uwagę, że wyżej, w górach, wieje chłodniejszy wiatr. Marta pokręciła głową i uśmiechnęła się serdecznie. – Przykro mi pana rozczarować, ale chłodny wiatr jest w tamtych stronach czymś normalnym. – Ach, tak. Szkoda. Nie, żeby miał coś przeciwko żółwiom, ale Clark myślami wysłał je do wszystkich diabłów, wraz z całym kompletem doznań, jakie los przygotował mu w ostatnim czasie. – Mogę coś jeszcze powiedzieć? – Oczywiście, proszę bardzo. Babcia Marta wstała i otrzepując ręką suknię, popatrzyła na niego z powagą. – Ostatnio siedzi pan godzinami na tych schodkach,

jakby czekał pan na czyjś przyjazd. Mam rację? Na kogo pan czeka? Pytanie zaskoczyło Clarka i musiał zaimprowizować choć odrobinę wiarygodną odpowiedź. Wstał, ostatni raz rzucił okiem na ścieżkę i zwrócił się do pani Marty: – Czekam na ochłodzenie… Nie zabrzmiało to przekonująco, co zauważył natychmiast, odnotowując zakłopotane spojrzenie pani Giglio. Miał rosnące poczucie, że wszyscy w Siculianie znają prawdę, z jednym jedynym wyjątkiem: osoby najbardziej zainteresowanej. Jednocześnie uświadomił sobie, że wysiadywanie na schodkach nieszczególnie pomaga sprawie, dlatego pożegnawszy się grzecznie i zabrawszy kamerę ze swojego pokoju, wrócił do udawania obserwatora żółwi i stwarzania pozorów zainteresowania „desantem”. Jego hobby-przykrywka podobało mu się coraz bardziej i całe popołudnie spędził w okolicach parku przyrody Torre Salsa. Wolontariusze WWF odgradzali kolorowymi taśmami te miejsca na plaży, w których żółwie zakopały jaja. Stanowisko było oddalone od miejsc, w których przebywali zwykle turyści i plażowicze, i żeby do niego dotrzeć, należało przejść wąską i trudno dostępną ścieżką wśród skał. Ten otoczony kredowymi i wapiennymi klifami nieskalany kawałek raju ukrywała przed ludzkim wzrokiem otaczająca go bujna roślinność, darowująca komuś, kto dotarł aż tu, nieoczekiwany obraz godny ogrodu Eden,

mieniącego się wszystkimi kolorami. Wspiął się na niewysoki pagórek, na którym stała Torre Salsa, stara wieża obserwacyjna górująca nad okolicą, i usiadł na skale, w której proces erozji uformował coś na kształt kamiennego tronu. W zadumie patrzył na morze, tak przejrzyste, że widać było ryby przemykające wśród mieniących się różnymi odcieniami zieleni morskich alg. Siedzący na swym tronie Clark poczuł się jak król nicości i patrzył oczami duszy na swoje spustoszone królestwo, i na dłuższą chwilę dopuścił do siebie pokusę, by niczym Robin Williams, rzucić się do skoku między piekłem a niebem. By pozbyć się goryczy przynajmniej z ust, wyciągnął z kieszeni małą tabliczkę czekolady i zjadł trochę z zamkniętymi oczami. Wyobrażał sobie, jak cukier i kakao eksplodują w żołądku i biegną do serca, a potem aż do tego miejsca w mózgu, gdzie znajduje się źródło melancholii, i próbują ją osłodzić. Otworzył z powrotem oczy i popatrzył na rozpościerający się przed nim świat, zanurzony w niemal nierealnej ciszy. Jednak już po chwili tę ciszę zakłócił lekki gwar. Odwróciwszy się, Clark zobaczył zbliżającą się grupę ludzi. Dostrzegł charakterystyczne koszulki WWF z pandą i identyfikatory ze zdjęciem. Nietrudno było się domyślić, że to obserwatorzy żółwi… ci prawdziwi. W obawie, że ktoś z nich może zwrócić się do niego z jakimś niedyskretnym pytaniem, szybko zszedł z pagórka.

Aż dotąd Clark zawsze wierzył, że włoskie powiedzenie „najgorsze nie ma końca” jest przesadą godną pesymisty, ale kiedy wrócił do domu, po raz kolejny uznał ponadczasową mądrość przysłów.

7

Najgorsze

C

zasami z pomocą przychodzą nam rzeczy

najprostsze. Wracając do domu, Clark nie marzył o niczym więcej, tylko o osławionym pierwszym łyku zimnego piwa, opiewanym przez wielu jako jedna z największych prostych przyjemności. Kiedy wreszcie dotarł do lodówki, zdjął kapsel i przyssał się do butelki, ogarnęło go złudne poczucie, że wszystko idzie dobrze, albo przynajmniej nie idzie źle – i że na pewno będzie lepiej. Pani Giglio właśnie z kimś rozmawiała. Lucia? Negatywnej odpowiedzi dostarczył męski głos. Usłyszał, jak babcia Marta mówi: – Musi być tutaj, niech pan poczeka, zawołam go. A później jej kroki kierujące się do kuchni. – Panie Kent, nie zgadnie pan, kogo mamy w salonie! Clark zamarł z butelką w połowie drogi do ust. Próbował jakoś zinterpretować słowa Marty, ale nie potrafił skojarzyć, kim, u diabła, mógł być mężczyzna, który czekał na niego w salonie. Dziwne przeczucie kazało mu instynktownie zrobić krok w tył i postawić butelkę na kuchennym blacie. Pełny garnitur zębów

odsłonięty w uśmiechu gospodyni i entuzjazm, z jakim weszła, wskazywały na miłą niespodziankę, ale Clark nauczył się już nie wierzyć pozorom. Rosario? Byłoby nawet nieźle, gdyby mógł raz na zawsze wyrównać rachunki, tu i teraz, ale nie, niemożliwe, by Marta przyjęła go z taką radością. Lanza? Tak, to możliwe, może udało mu się już uwolnić od matki… Jednak dziwne to wszystko… Babcia Marta niecierpliwie chwyciła go za ramię, ciągnąc za sobą do salonu. – Dalej, chodźmy. Kiedy teatralnym gestem otworzyła drzwi, Clark zamknął na chwilę oczy, a kiedy je otworzył, ujrzał mężczyznę, którego za nic nie mógł sobie przypomnieć. Pani Marta stanęła między nimi i podekscytowana przyłożyła dłoń do policzka. – Widzi pan teraz, jaką piękną niespodziankę zrobił panu przyjaciel? Bezczelne i awanturnicze blefowanie stawało się już drugą naturą Clarka, ale tym razem sytuacja była, delikatnie mówiąc, surrealistyczna. – Ciao! Kopę lat! – Clark wyciągnął w stronę nieznajomego rękę. Uścisk miał być szczery i silny, ale wyszedł niezgrabnie, a ręka mu drżała. – Rzeczywiście. Mało co, a byśmy się nie poznali, nieprawdaż? Mężczyzna miał około pięćdziesiątki, był wysoki, z krótko ostrzyżonymi na modłę piechoty morskiej

włosami. Mocna budowa ciała dawałaby pozór świetnej formy fizycznej, gdyby nie mały brzuszek-zdrajca rysujący się pod koszulą. Zdecydowane rysy prostokątnej twarzy kontrastowały z życzliwo-ironicznym spojrzeniem błękitnych oczu. Pani Marta przerwała chwilę dziwacznego milczenia: – Niech pan sobie wyobrazi, że pan Rizzo był niedaleko stąd w swoich sprawach i postanowił mnie odwiedzić, ale kiedy powiedziałam mu, że posłuchał pan jego rady i zamieszkał u mnie, od razu postanowił poczekać tu na pana. Rizzo? Rada? Oto, dlaczego mówią, że kłamstwo ma krótkie nogi. Albo że oliwa na wierzch wypływa. Rizzo, oczywiście! Jak mógł o nim zapomnieć! Jeden z jego pierwszych blefów. I, jak widać, ktoś tego nie kupił, wyrównał stawkę i teraz mówi „sprawdzam”. Jak szybko biegnie myśl w niektórych sytuacjach… Zanim milczenie stało się nie do zniesienia, zanim podane sobie ręce zdążyły się spocić, Clark rozważył już w głowie wariant sromotnej ucieczki: bieg do pokoju, szybkie pakowanie i na motocykl, jedyną pewną rzecz, jaką miał w życiu. Tylko nie rozumiał, dlaczego jeszcze nie pojawiła się policja ani dlaczego pani Marta wciąż gra swoją rolę, skoro pan Rizzo z pewnością już ją ostrzegł, że ma do czynienia z oszustem podszywającym się pod kogoś innego. Clark stał nieruchomo na środku pokoju, sparaliżowany wstydem, i coś ściskało mu krtań,

uniemożliwiając mówienie. Pobladł, na czoło wystąpiły mu krople potu i utkwiwszy wzrok w mężczyźnie stojącym naprzeciwko, czekał na ciąg dalszy jak podsądny na wyrok. Tymczasem niespodzianie grymas na twarzy Rizza zmienił się w szeroki, radosny uśmiech i krótki uścisk ręki przeszedł w serdeczne objęcie, które zupełnie oszołomiło Clarka. – Jak się masz, stary rozbójniku? Byłem pewny, że mnie posłuchasz! Nad całym Morzem Śródziemnym nie znajdziesz lepszego miejsca, nieprawdaż? Całkowicie zdumiony tym serdecznym potraktowaniem Clark zaczął gorączkowo myśleć, co tu się właściwie dzieje. Wreszcie uznał, że należy podtrzymać grę. Stał się już przecież ekspertem w blefowaniu. – Świetnie wyglądasz, muszę tylko przyznać, że dieta jakoś na ciebie nie działa. – Żeby dodać wiarygodności tej inscenizacji, klepnął go po brzuchu. – A może jesteś w stanie błogosławionym? Pani Giglio i jej nowy gość zanieśli się od śmiechu. – Sam widzisz: w dzisiejszych czasach nauka robi cuda. Giorgio Rizzo wziął Clarka pod ramię, jak gdyby znali się od lat. – Co powiesz na mały spacer? Mam wielką ochotę się przejść. À propos, pani Marta powiedziała mi, że miałeś jakieś przecieki w sprawie wcześniejszego wyklucia się żółwi w tym roku, nieprawdaż?

– Tak – wtrąciła się babcia. – Ale zdaje się, że pana przyjaciel-biolog nie trafił, niestety. Clark, wciąż trzymany pod ramię przez swojego nowego starego przyjaciela, z zakłopotaniem spuścił wzrok. – Niestety. Nie był to, jak widać, trafiony przeciek. Giorgio pociągnął go delikatnie. – To jeszcze niepowiedziane: tej nocy temperatura znacznie spadła i naprawdę może się zdarzyć, że desant nastąpi w każdej chwili. To jak, idziemy na ten spacer? – Wy idźcie, a ja w tym czasie przygotuję wam skromną kolacyjkę, jeśli nie pogardzicie. Rizzo puścił oko do Clarka. – Już my wiemy, co tutaj oznacza pojęcie „skromna kolacyjka”, nieprawdaż? Clark dodał od siebie: – Trudno, przyjmiemy, co los nam zgotował. Wyszli z domu i ruszyli drogą przylegającą do posiadłości pani Giglio. Clark kątem oka obserwował Rizzę, który szedł w całkowitym milczeniu. Prawdę mówiąc, nie mógł się doczekać wyjaśnienia tej dziwnej sytuacji, ale nie chciał postawić fałszywego kroku, postanowił więc poczekać na ruch tego drugiego. Podeszli pod cmentarz. Rizzo wyciągnął z kieszonki koszuli paczkę papierosów i zapalił. – Ach! To obrzydliwe, ale takie przyjemne, nieprawdaż?

– Nie wiem, nie palę. – Brawo, dobrze robisz. Też powinienem rzucić. A więc nie jesteś ten zły? Zazwyczaj to ci źli palą, nieprawdaż? Clark uśmiechnął się do niego. Dziwne, ale ten typ, po tym jak napędził mu stracha, wydał mu się teraz całkiem sympatyczny. Oczywiście w każdej chwili mógł wyciągnąć berettę i przestrzelić mu kolana, ale powiedzmy, że Clark zaczynał czuć się bezpiecznie. – Właśnie. Powinieneś rzucić. Albo może ja powinienem zacząć. Rizzo zaciągnął się po raz kolejny, wypuścił kilka doskonałych kółek dymu, a potem wyrzucił niedopałek na ziemię i przydeptał go obcasem. – Zrobione. Widzisz? Rzuciłem. Teraz jestem już ten dobry, nieprawdaż? Clark potrząsnął głową, potem popatrzył na kościelną dzwonnicę i stanęły mu przed oczami rychłe zaślubiny Lucii. Wyobraził sobie dzwony bijące na święto, gdy pod rękę z panem młodym wyjdzie z kościoła. Ta myśl zasnuła mu twarz takim mrokiem, że Rizzo nie mógł go nie zauważyć. – Wiesz co? Jestem wielkim miłośnikiem futbolu amerykańskiego, byłem fanem Joego Montany11, miałem nawet plakat z jego zdjęciem w pokoju. Ty kibicujesz jakiejś drużynie? Clark popatrzył na niego z mieszaniną powagi

i żartobliwości. – Od dziś kibicuję San Francisco 49ers. Rizzo wybuchnął śmiechem, ale zaraz potem groźnie spoważniał. – Żarty na bok, zróbmy teraz wszystko tak, jak należy. Jeszcze nie przedstawiliśmy się sobie, nieprawdaż? – Prawda – odpowiedział Clark, uśmiechając się w duchu do tego słownego tiku. – Jestem Clark Kent, co ci na pewno powiedziała nasza pani domu. – Giorgio Rizzo. Chyba po raz pierwszy nie zakończył zdania pytaniem: nieprawdaż? – Kent, posłuchaj mnie. Pewnie się zastanawiasz, czemu nie powiedziałem prawdy pani Giglio. Otóż tylko dlatego postanowiłem cię kryć, bo Marta wylewnie mi dziękowała za to, że ci poradziłem przyjazd tutaj. Uwielbia cię, szaleje za tobą, panie kolego. Nie wiem, czego jej zadałeś, ale cię uwielbia, nieprawdaż? Giorgio przerwał i zaczął się śmiać. – Wciąż mówi o tobie, i to w samych superlatywach: jesteś dobrze wychowany, miły, inteligentny i do tego przystojny, co bynajmniej nie zawadza. Powiedziała mi nawet, że wolałaby, aby jej wnuczka znalazła sobie kogoś takiego jak ty, w miejsce tego całego Rosaria, za którego nie wiedzieć czemu ma za chwilę wyjść. Ja tam nie wiem, ale coś czuję, że gdyby miała kilka lat mniej, to zamiast doradzać cię wnuczce, sama by chętnie

skorzystała, nieprawdaż? – Rizzo puścił do niego oko. – Poznałem ją w zeszłym roku. Rzeczywiście jest piękna. Nie w moim typie, ja wolę, hm, bardziej okrągłe. Jest bardzo subtelna, nieprawdaż? – Babcia? – Wnuczka. – A, tak, to prawda. Giorgio westchnął, co zwiastowało nadejście chwili, w której trzeba już mówić poważnie, i surowo popatrzył na Clarka. – A więc, kończąc, pozwól mi zrozumieć, dlaczego w tej sprawie pojawiło się moje nazwisko i o co w tym wszystkim chodzi. Nie chciałem rozczarować Marty, która za tobą przepada, ale jeśli zamierzasz ją oszukać albo coś w tym rodzaju, wiedz, że na to nie pozwolę. Nie toleruję ludzi, który wykorzystują cudze zaufanie. – Masz rację. Nie obawiaj się, nie mogę zaprzeczyć, że kłamałem, ale zrobiłem to w słusznej sprawie. Marta jest fantastyczna, gdybym miał babcię, chciałbym, żeby była właśnie taka. Możesz być pewny, że cokolwiek tu próbuję osiągnąć, na pewno nie jest wymierzone przeciwko niej. Clark zatrzymał się, sprawdzając reakcję Giorgia. Było widać, że mu wierzy, ale też że oczekiwał czegoś innego. – Nie myślisz chyba, że się wykręcisz w taki sposób? A poza tym, jak często ci się zdarza obcy człowiek gotowy cię wysłuchać bez żądania czegokolwiek

w zamian? – Dobrze, sam chciałeś. – Tak, istniało minimalne ryzyko, że ten gość jest emisariuszem rodziny Rosaria, wysłanym, by wydobyć od Clarka pełne wyznanie prawdy, ale obiektywnie rzecz biorąc, historii z Giorgiem Rizzem nie mógł znać nikt poza nim samym (który zresztą zdążył o niej zapomnieć) i panią Giglio. Ruszyli z miejsca i Clark opowiedział całą swoją historię, od poznania Lucii w rzymskim barze aż po jej niewiarygodny ciąg dalszy. Rozmawiali, aż uliczne drzewa zabarwiły się na czerwono, dając sygnał, że wkrótce zapadnie zmierzch. Usiedli na cmentarnej ławce, dokładnie przed grobem z inskrypcją, która tak była droga Lucii. – No, przyjacielu, wpadłeś w prawdziwe tarapaty, nieprawdaż? – Bez cienia wątpliwości. – I na co teraz liczysz? Co myślisz zrobić? – Myślę, że niewiele czasu mi już zostało na działanie. Za trzy dni ślub. Czas nie jest dżentelmenem. Rizzo zerwał się z ławki. – Cholera, nie możesz się tak poddawać! – Brak zwyczajowego pytania na końcu doskonale współgrał ze zdecydowanym spojrzeniem. Clark spojrzał na niego, nie zdradzając żadnych emocji. – A może właśnie tak, może aktem prawdziwej odwagi będzie się poddać…

Na te słowa Giorgio odwrócił się i ruszył do bramy cmentarza. Clark niechętnie wstał i ruszył za nim, przyspieszając kroku. Tego wieczoru babcia Marta przeszła samą siebie, przygotowując dla gości ucztę z arancini12, miecznika i owoców morza, podlaną obficie białym winem. Wypili jeszcze na werandzie po kieliszku limoncello i Giorgio zaproponował Clarkowi mały spacerek na trawienie. A Clark miał nieodparte wrażenie, że to klasyczna propozycja nie do odrzucenia. Rzeczywiście, kiedy tylko znaleźli się pośrodku wysadzanej drzewami alei, Rizzo zapalił papierosa i ruszył do ataku. – Nie odpuszczę ci. Nie mogę pozwolić, żebyś się poddał. Jeśli na twoje szczęście spotkałeś kogoś, kto ma od ciebie nieco więcej doświadczenia, ten ktoś z pewnością ci powie, że lepiej jest umrzeć z bronią w ręku, niż zaliczyć kulkę w plecy podczas rejterady, nieprawdaż? – Osobiście miałem nadzieję, że jeszcze parę lat pożyję, jeśli się da – odparł Clark, przypominając sobie rady otrzymane od napotkanych ludzi: Lanzy, baristów z Zatybrza, babci Marty, a nawet, w pewnym sensie, od samej Lucii. Wszyscy mówili mu, by się nie poddawał, ale może to właśnie chciał słyszeć, może po prostu nie był na tyle silny, by się poddać. – Nie. Uważaj sobie, co chcesz, ale jeśli teraz

uciekniesz, przez resztę życia będziesz się zadręczał pytaniami, różnymi „a jeśli”, „ale”, „a gdyby”. Masz rację, że porażki trzeba umieć przyjmować, ale dopiero kiedy stoczyło się walkę do samego końca. Masz trzy dni. Trzy. I to, jakie będzie twoje życie po upływie tych trzech dni, z dziewczyną czy bez niej, ale zwłaszcza jeśli bez niej, wiąże się ściśle z tym, co zrobisz teraz. Wiem, co mówię, uprawiałem wyczynowo sport na stosunkowo wysokim poziomie. Przegrana zawsze boli, zabiera ci sen, zjada cię żywcem, ale po jakimś czasie doceniasz wartość wysiłku włożonego w walkę i poznajesz różnicę między honorową porażką a klęską tchórza. Clark spojrzał na niego niemal z lękiem. Rizzo potrafił w ciągu sekundy przejść od łagodnego i niepewnego tonu do przerażającej cierpkości. – Skoro tak mówisz… Ale, ale: czy nie rzuciłeś przypadkiem palenia? – Tak mnie zdenerwowała ta twoja historia, że postanowiłem wrócić do nałogu. Clark oparł się plecami o latarnię w alejce. – No dobrze, ale co według ciebie powinienem zrobić? Giorgio zaciągnął się po raz ostatni i zgodnie ze zwyczajem wyrzucił papierosa wypalonego tylko w połowie. Potem przybliżył się do Clarka i powiedział cicho: – Jedyna przyjemność papierosów to ich zapalanie, reszta to nuda. W każdym razie mam pomysł. Marta

powiedziała mi dzisiaj, gdzie odbędzie się weselny obiad. Clark odsunął się od latarni, obleganej przez chmarę owadów. – Ja też wiem gdzie. Przejeżdżałem tamtędy z Lucią. – Dobrze, jeśli twoja teoria jest słuszna, Rosario musiał zarezerwować miejsca w restauracji nie wcześniej niż dwa tygodnie temu, czyli dzień po wypadku Lucii, kiedy się zorientował, że dziewczyna nie pamięta niczego z ostatnich miesięcy swego życia, nieprawdaż? Giorgio przerwał, przyglądając się Clarkowi i sprawdzając, czy nadąża. Ten pokazał mu gestem, by kontynuował, choć nie wiedział, do czego zmierza. – Mów dalej. – Gdybym jutro podjechał do tej restauracji i pod jakimś pretekstem zapytał właściciela o rezerwację, wiedzielibyśmy, czy to prawda, że ona nic nie wiedziała o ślubie. Potem moglibyśmy zrobić to samo w kościele, sprawdzić datę zapowiedzi… Clark słuchał z uwagą i na końcu skinął głową, gładząc się po policzku. – Można spróbować, przede wszystkim w restauracji, ale jeśli chodzi o zapowiedzi, to niczego się nie dowiemy. Wiem od babci, że ksiądz jest kuzynem Rosaria, więc z tej strony będzie kryty. Poza tym kręcenie się po okolicy i zadawanie niedyskretnych pytań może wzbudzić podejrzenia. Idź do restauracji,

może to jedyne miejsce, gdzie nie majstrowali przy dacie. Rizzo z poważnym spojrzeniem zbliżył się do Clarka jeszcze bardziej i powiedział jeszcze ciszej: – Zdajesz sobie sprawę, nieprawdaż, że zdemaskowanie Rosaria może nie wystarczyć? Clark przez chwilę nic nie mówił, tylko patrzył mu w oczy. Potem uścisnął mu dłoń i powiedział zdecydowanie: – Wystarczy!

8

Zamach

N

astępnego ranka, zgodnie z ustaleniami, Rizzo

udał się do weselnej restauracji. Jego plan był prosty: przedstawi się jako rzymski przyjaciel Rosaria Mirabello, który chciał koniecznie wiedzieć, czy pan młody zapomniał go zaprosić i w ostatniej chwili zadośćuczynił temu strasznemu zaniedbaniu, czy też data ślubu została wyznaczona w ostatniej chwili. Tymczasem Clark obudził się późno. Już dawno mu się to nie zdarzało, ale tej nocy spał jak dziecko. Może była to zasługa tego, że wreszcie komuś się zwierzył, a może poczucia, że ma u boku przyjaciela, faktem jest, że ufny spokój, który ogarnął go poprzedniego wieczoru, przeprowadził go bezpiecznie przez całą noc. Brakowało tylko dwóch dni do ślubu i postanowił, że nie opuści Siculiany, zanim zrobi wszystko, co w jego mocy, by zapobiec ślubowi ukochanej kobiety z innym. Wyszedł ze swego pokoju i przeszedł długim korytarzem aż do schodów prowadzących na dół, kiedy jednak już miał schodzić, usłyszał podniesiony i gniewny głos nieznajomej kobiety dobiegający z kuchni. – Przez niego małżeństwo Lucii mogło nie dojść do

skutku… mamo, ty sobie w ogóle zdajesz z tego sprawę? Nieładnie jest podsłuchiwać, ale po wojennych metaforach Rizza Clark czuł się usprawiedliwiony. W miłości, jak i na wojnie, wszystkie chwyty są dozwolone, powiedział sobie, a już tym bardziej na wojnie z powodu miłości. Usiadł na szczycie schodów i słuchał. – Byłoby wspaniale! A skoro tak, to kiedy tylko go zobaczę, podziękuję mu za próbę uratowania życia twojej córce. Clark uśmiechnął się, słysząc odpowiedź, jaką Marta dała kobiecie, która nie mogła być nikim innym, jak jej córką, czyli matką Lucii. – Mamo, jak możesz nie rozumieć? Wiesz przecież, jaki zazdrosny jest Rosario, co ci wpadło do głowy, żeby wysyłać Lucię do Palermo samą w towarzystwie kompletnie nieznajomego mężczyzny? – Lepszy taki nieznajomy jak on niż taki znajomy jak Rosario! Sądząc po odgłosach, pani Leonardi w tej chwili odsunęła krzesło i usiadła. Mówiła już spokojniejszym tonem i Clark musiał zejść kilka stopni niżej, uważając, by nie zdradziło go trzeszczenie drewna. – Wiem, że Rosario ci się nie podoba, ale to dobry chłopak, a przede wszystkim kocha Lucię. Wiesz, że gdyby mój mąż cię teraz słyszał, wściekłby się. On jest przekonany, że Rosario ją uszczęśliwi, i nikomu nie pozwoli zniszczyć tego ślubu.

– Wiesz lepiej ode mnie, że twojego męża obchodzi jedynie połączenie swojej rodziny z rodziną adwokata. Nawet w Indiach nie robią już takich rzeczy. Witajcie w rodzinie Leonardi: kawałek dziewiętnastego wieku, który jakimś cudem przetrwał aż do dwudziestego pierwszego. Twój mąż w ogóle wie, że kobiety mają już prawa wyborcze? Nie chciałabym, żeby się z tym źle poczuł. – Jak zawsze przesadzasz! To nieprawda, on chce tylko dobra Lucii. Proszę cię, mamo, przyjmij tę sytuację taką, jaka jest, nie rób mi więcej trudności, dość już musiałam ich znieść, żeby zorganizować ślub, o którym dowiedziałam się dopiero dwa tygodnie temu. Także babcia Marta, która aż do tej chwili nerwowo chodziła po kuchni, usiadła, ale w przeciwieństwie do córki nie ściszyła głosu, wręcz przeciwnie, podniosła go jeszcze bardziej: – Właśnie o to chodzi. Według mnie należałoby poczekać, aż Lucia dojdzie do siebie. Nie rozumiem tego całego pośpiechu. – Mamo, młodzi już wszystko zorganizowali, restaurację, zaproszenia, wszystko… A poza tym: na co tu czekać? – Nie wiem, może na to, aż pamięć jej wróci? Co ty na to, może to ma jakieś znaczenie? Pani Leonardi tak ściszyła głos, że Clark z trudnością odróżniał słowa i może wolałby nawet ich nie słyszeć. – Nie wierzę, żeby Lucia kiedykolwiek odzyskała

pamięć. Babcia Marta znów wstała. – Brawo! To się nazywa dobre nastawienie. Wieczna optymistka, jak zwykle. Przecież byłaś w szpitalu, kiedy doktor mówił, że z czasem pamięć może wrócić. Pomyślałaś o tym, że pewnego dnia twoja córka może się zbudzić rano i odkryć, że jest żoną kogoś, za kogo nie chciała w ogóle wychodzić? Clark zacisnął zęby, z wściekłością bijąc się pięścią po udzie. Zastukało drugie krzesło. Obie kobiety znów stały. Później dał się słyszeć szum wody w kranie i brzęk szklanki byle jak położonej do zlewu. – Proszę cię, mamo, nie niszcz tego. Zobaczysz, że wszystko dobrze się ułoży i twoja wnuczka będzie szczęśliwą żoną i matką. – Tak samo szczęśliwą jak ty? Niemającą nawet tyle odwagi, by samodzielnie myśleć? Clark czuł, jak napięcie między matką a córką narasta, i wyobraził sobie, że te sarkastyczne słowa musiały mieć siłę wymierzonego z rozmachem policzka. – Mamo… – powiedziała tylko pani Leonardi. – Przepraszam, skarbie, nie chciałam. Wyrwało mi się. – Nie. Może i ci się wyrwało, ale tak właśnie myślisz. Tylko dlaczego nie walczyłaś o mnie w taki sposób, jak walczysz o nią? Dlaczego nic nie zrobiłaś, bym nie wychodziła za niewłaściwego mężczyznę?

Dlaczego robisz to wszystko dla Lucii, a nie zrobiłaś dla mnie? Emocje sprawiły, że przerywane głosy obu kobiet brzmiały tak, jakby należały do tej samej osoby. – Przepraszam, kochana. To było wiele lat temu, nie byliśmy tymi samymi ludźmi. Twój ojciec zmarł niedługo wcześniej i to był dla mnie trudny czas. Sądziłam, że rodzina Leonardi będzie dla ciebie najlepszym wyborem. Może też bałam się, że zostaniesz sama. Miałam wrażenie, że moje życie zbliża się do kresu, tak jak życie twojego ojca, tymczasem wchodziłam tylko w jego nową fazę, czego wtedy nie rozumiałam. Sama byłam szczęśliwa w małżeństwie i w ogóle, ale w tamtych czasach niewiele jeszcze wiedziałam o życiu. Za to samotność, później, nauczyła mnie wiele. Dlatego proszę, żebyś mi wybaczyła. Ale powinnaś też wiedzieć, że twoje życie przyniosło wiele wspaniałych rzeczy i jedną z nich jest Lucia. Ja chcę jej tylko pomóc. – Mamo, Lucia jest wystarczająco dorosła, żeby decydować za siebie, sama widziałaś. Nie jest tak naiwna jak ja, zna świat. – Tylko że ta dziewczyna to nie jest prawdziwa Lucia. A przynajmniej nie we wszystkim. Chodź tu, nie płacz. Daj się przytulić. Przez chwilę panowała cisza. – Muszę już iść, mam jeszcze mnóstwo do zrobienia. Aha, jeszcze jedno.

– Co takiego? – Po ostatnich wydarzeniach relacja między Lucią a Rosariem jest dość napięta, jak sobie możesz wyobrazić. Jeśli naprawdę chcesz dobra dla Lucii, to zamiast nastawiać ją przeciwko Rosariowi, postaraj się dać jej parę dobrych rad. Przecież wiemy, że tylko ciebie słucha. I bardzo proszę, mamo, jeśli chodzi o wieczorne przyjęcie, bądź tak dobra i powiedz swojemu przyjacielowi Supermanowi, żeby trzymał się z daleka. Rosario za nim naprawdę nie przepada. Słysząc, że o nim mowa, Clark zerwał się z miejsca, niechcący wywołując trochę hałasu. Nie pozostało mu nic innego, jak tylko zejść na dół jak gdyby nigdy nic. I niemal zderzył się w drzwiach z wychodzącą kobietą. – Och, bardzo przepraszam! Babcia Marta zbliżyła się do córki i z chytrym uśmieszkiem dokonała stosownych prezentacji. – Mario, przedstawiam ci mojego supergościa: mister Clark Kent. Clark, to moja córka Maria, mama Lucii. Clark uścisnął jej rękę, starając się, by wszystko wyglądało jak najbardziej naturalnie. – To zaszczyt. Widzę, że w tej rodzinie jedna pani piękniejsza od drugiej. Maria przez chwilę stała onieśmielona. Nie dało się zaprzeczyć, że mężczyzna stojący przed nią to przystojniak, ale przede wszystkim to jego kurtuazja

wywarła na niej dobre wrażenie. – Pan mi schlebia. À propos, chciałabym podziękować za towarzyszenie mojej córce do Palermo, bardzo to miłe z pana strony, ale nie musiał się pan kłopotać. Bardziej niż podziękowanie dla Clarka to „nie musiał się pan kłopotać” brzmiało jak przestroga, jakby chciała powiedzieć: Dziękuję, ale niech się pan trzyma od Lucii z daleka. – Nie ma za co, dla mnie to żaden kłopot, wręcz przeciwnie: dzięki temu pięknie spędziłem dzień. Nie ma nic lepszego od zwiedzania okolicy z kimś miejscowym, to pomaga docenić jej piękno. Nie mówiąc już o tym, że pani córka każde miejsce potrafi uczynić fascynującym, mówiąc z całym szacunkiem. – Ach, nie zna jej pan: potrafi być bardzo uparta. Clarka zaczął irytować ton, jakim matka Lucii zwracała się do niego, i postanowił odpłacić jej pięknym za nadobne, kierując jednocześnie spojrzenie na babcię Martę. – Według mnie to kwestia tego, co w Ameryce nazywamy feeling. Czasem dwoje nieznajomych potrafi poznać się w krótkim czasie i znacznie głębiej niż ludzie, którzy wychowują się razem od dziecka, ale nie umieją tak na siebie patrzeć. Babcia Marta ukradkiem rzuciła Clarkowi spojrzenie zaskoczone i pełne podziwu. Maria zaś nie podjęła prowokacji, spiesząc się do wyjścia.

– Późno już się robi. Miło mi było pana poznać. Życzę panu dobrego ciągu dalszego wakacji. Uścisnął jej rękę i lekko się ukłonił. – Cała przyjemność po mojej stronie, dziękuję za życzenia, ale moje wakacje dobiegają już końca, pojutrze wracam do Rzymu. Maria Leonardi próbowała ukryć radość z tej nowiny, jednak promienny uśmiech wykwitł jej na twarzy, tym bardziej wyraźny, że kontrastujący z dręczącym ją napięciem. – Jaka szkoda, w sam dzień ślubu! Dobrze, w takim razie lepiej, jak się pożegnamy teraz, bo raczej nie będziemy mieli okazji się zobaczyć. Pani Leonardi szybkim krokiem ruszyła do wyjścia. W progu odwróciła się jeszcze i patrząc na nich surowo, przypomniała matce o wieczornych obowiązkach: – Bardzo cię proszę, mamo, wieczorem punktualnie i żadnych żartów. – Nie przejmuj się, skarbie, zobaczysz, że wszystko będzie dobrze. À propos, pozdrów ode mnie Lexa Luthora. Maria uśmiechnęła się na to wspomnienie głównego wroga „prawdziwego” Supermana i nie odpowiadając na zaczepkę, wyszła, kręcąc głową. Clark trwał jeszcze w ekstazie, zachwycony uśmiechem pani Marii, który był identyczny z uśmiechem jej córki. – Niech pan wybaczy mojej córce, niestety, żyje teraz

w wyjątkowym napięciu. Ma pan ochotę na kawę? – Tak, dziękuję, bardzo chętnie. Proszę się nie martwić, doskonale rozumiem troski pani córki. Poza tym nie można oczekiwać, że wszyscy będą tak sympatyczni jak pani. Pani Marta nalała mu kawy do filiżanki i wyjęła z piekarnika blachę z ciasteczkami czekoladowymi. – Niech mnie pan już przestanie uwodzić, młodzieńcze, poza kilkoma daniami domowej kuchni nic panu nie mogę ofiarować – dodała ze śmiechem. Zapach gorącej czekolady rozszedł się po całym wnętrzu, tak intensywny, że wystarczyłoby kilka razy głębiej odetchnąć, by wpaść w śpiączkę cukrzycową. Clark wziął jedno ciasteczko, podmuchał, by ostudzić, i wsunął do ust, z zamkniętymi oczami rozkoszując się smakiem kakao. Przez sekundę czuł się tak, jakby został żywcem porwany do raju. – Smakują panu? Nauczyli go, by nie mówić z pełnymi ustami, więc ograniczył się tylko do energicznego kiwania głową. – Bardzo się cieszę. Prawdę mówiąc, przygotowałam je dla pańskiego przyjaciela, który za nimi przepada, ale dziś rano, kiedy włączałam piekarnik, zszedł, powiedział dzień dobry i tyle go było widać. – Tak, Giorgio mówił mi wczoraj wieczorem, że chce dziś wyjść wcześniej i rzucić okiem na plażę. – Clark spróbował przenieść rozmowę na temat, który bardziej mu leżał na sercu. – Jeśli to nie jest niedyskretne

pytanie, gdzie wybiera się pani dzisiaj wieczorem? Jakaś randka? To dlatego odrzuca pani moje zaloty… Babcia Marta spojrzała na niego, mrugając powiekami. – Pewnie, mój drogi, do tego umówiłam się z młodszym i przystojniejszym od pana! Nie, żarty na bok, wieczorem w Castello Chiaramonte odbędzie się przyjęcie dla tych, którzy nie zostali zaproszeni na weselny obiad. Zorganizowali je Rosario i ojciec Lucii. Oczywiście wszystko w ostatniej chwili, jak cała reszta. Będzie tam tłum radnych, profesorów i innych miejscowych notabli w towarzystwie świty żon, asystentek, kochanek, siostrzeńców, bratanków i wnuków. Jednym słowem, jedna z tych bardzo zabawnych imprez, jeśli pan wie, co mam na myśli. Clark wpatrzył się w filiżankę, którą trzymał w ręku, potem z wahaniem upił łyk, jakby nie chciał zatrzeć wytrawnego smaku czekolady, który pozostał mu w ustach. Kiedy z powrotem zwrócił się spojrzeniem do pani Marty, towarzyszył mu lakoniczny uśmieszek. – Domyślam się, że to pani zostawiono smutny obowiązek przekazania mi zaproszenia. Szkoda, że znalazłem już inne zajęcie. – Nie byłoby mi wcale niemiło pojawić się na przyjęciu pod rękę z takim przystojniakiem jak pan: wszystkie kobiety pękłyby z zazdrości. Problem w tym, że ktoś doniósł Rosariowi o pana romantycznej wyprawie z Lucią do Palermo i jak się zdaje,

młodzieniec nie przyjął tego najlepiej, stąd pańska obecność nie byłaby mile widziana. Jeśli to pana pocieszy, sądzę, że będzie się pan bawił lepiej niż ja. A jako że mi zabroniono działać przeciwko temu małżeństwu, muszę się zadowolić patrzeniem na ich podenerwowanie. Clark skinieniem głowy wyraził swą solidarność, wziął kolejne ciasteczko i westchnął. – Skoro nikt mnie nie chce, nie zostaje mi już nic więcej jak czekolada. Spędzę wieczór tutaj, z Giorgiem i resztą ciasteczek. Pani Giglio wyszła z domu zaraz po obiedzie, by jeszcze przed przyjęciem odwiedzić fryzjera, inaczej piękne i młode panny na przyjęciu wzięłyby ją na języki. Clark czekał na powrót Rizza, siedząc jak zwykle na schodkach przed wejściem. Rzeczywiście robiło się chłodno. Może jednak jego wymyślony przyjaciel-biolog miał rację. Lekki wiatr zmusił go do skrzyżowania ramion, by się nieco ogrzać. Rizza wciąż nie było i Clark zaczynał się już niepokoić. Słońce powoli ginęło za horyzontem, jeszcze chwila, a mrok spuści kurtynę na kończący się dzień, kolejny, w którym nie udało mu się spotkać Lucii. „Ale dlaczego ja tu siedzę i nic nie robię?”, zapytał się, wstając i ruszając przed siebie, choć sam dobrze nie wiedział gdzie. Nie zdążył dojść do furtki, kiedy zobaczył Giorgia spokojnym krokiem zmierzającego w jego stronę.

– Dałeś na siebie czekać, nie ma co. Już zaczynałem myśleć, że rozpuścili cię w kwasie albo coś w tym rodzaju. Giorgio podszedł do niego i z szerokim uśmiechem uścisnął mu rękę. – Niechby tylko spróbowali. Niecierpliwy wyniku misji Clark wziął go pod ramię i zaprowadził do domu. – A więc odkryłeś coś interesującego? Rizzo spojrzał na niego z zadowoloną miną. – Bingo, Clark. Jest tak, jak myśleliśmy. Weszli do kuchni. Giorgio rozejrzał się wokół i ściszył głos. – Marta jest w domu? – Nie, przygotowuje się gdzieś na mieście. Makijaż, włosy, krawcowa i tym podobne. Wieczorem jest wielkie przyjęcie na cześć narzeczonych. Piwa? Rizzo przytaknął, wziął od Clarka butelkę i opróżnił połowę za jednym razem. – Tego mi było trzeba, umierałem z pragnienia. W niektórych momentach zimne piwo jest jak manna z nieba, nieprawdaż? Clark z niecierpliwością stanął przed nim i przynaglił: – No więc? – No więc dotarłem do restauracji i poprosiłem właściciela. Czekałem jakieś dziesięć minut, ale wreszcie pojawił się facet z gębą tchórzofretki i zaprosił

mnie do swojego biura. Tak jak się umówiliśmy, udałem przyjaciela Rosaria i zapytałem, czy mogę zobaczyć książkę rezerwacji. – Giorgio przerwał, by dokończyć piwo, ale zaraz potem kontynuował opowieść, patrząc Clarkowi w oczy. – Możesz sobie wyobrazić moje zdumienie, kiedy przeczytałem w rejestrze, że rezerwacji dokonał pan Rosario Mirabello około dwóch miesięcy temu. Clarka na chwilę zamurowało i jego twarz wydłużyła się z niedowierzaniem. – W takim razie… Giorgio powstrzymał go. – Cierpliwości, daj mi skończyć. Wyszedłem z restauracji przekonany, że na nic się zdała moja wyprawa, ale kiedy wsiadałem do samochodu, usłyszałem, że ktoś mnie woła. Kiedy się odwróciłem, stał przede mną młody kelner. Zbliżył się i powiedział, że pensje są tutaj głodowe i jeśli potrzebuję jakiejś informacji, to on może mi pomóc. Wpuściłem go więc do samochodu, dałem pięćdziesiąt euro i usłyszałem, co miał mi do powiedzenia. Nie dawał się długo prosić, choć oczywiście zaznaczył na wstępie, że on takich rzeczy nikomu nie powtarza. Otóż Rosario pojawił się dwa tygodnie temu, by zarezerwować restaurację, i dorzucił właścicielowi dodatkowe pieniądze, żeby wpisał do rejestru datę wcześniejszą, właśnie tę, którą zobaczyłem, i żeby trzymał gębę na kłódkę. Tak mi się zdaje, że miałeś rację: ten sukinsyn kłamał i przekonał

Lucię, żeby wyszła za niego, wykorzystując jej amnezję. Nieprawdaż? Clark nie odpowiadał. Choć odkrycie powinno sprawić mu radość, bardziej niż kiedykolwiek dotąd poczuł się pokonany. Błyskawicznie obliczył w myślach, ile czasu mu jeszcze zostało, by dokonać ostatniego desperackiego ataku na wieżę, w której złośliwy czarnoksiężnik uwięził jego królewnę. Giorgio, widząc jego ponure zamyślenie, położył mu rękę na ramieniu. – Hej, Clark, wszystko w porządku? O czym myślisz? Clark otrząsnął się i popatrzył na wspólnika. Miał szkliste oczy. – Myślę, że pojutrze odbędzie się ślub i że Rosario załatwił mnie na cacy. – Co zamierzasz teraz zrobić? Clark uśmiechnął się do niego, choć z daleka było widać, że ten uśmiech nie odzwierciedlał jego stanu duszy. Podszedł do okna i popatrzył na swojego harleyadavidsona zaparkowanego przed domem. – Myślę, że przejadę się gdzieś motorem, wtedy zazwyczaj przychodzą mi dobre pomysły do głowy. Tylko muszę pójść po kurtkę do pokoju. Kiedy już byli na dworze, Giorgio podszedł do motocykla i z zachwytem pogładził siodełko z czarnej skóry. – Wiesz, gdy byłem młodszy, też taki miałem, ale w pewnym momencie bardzo potrzebowałem pieniędzy

i musiałem go sprzedać. Słysząc ton, jakim to powiedział, Clark wyciągnął z kieszeni kluczyki i podał Giorgiowi. – Skoro tak, nie mogę ci odmówić przejażdżki. Wskakuj. Rizzo przetarł oczy i uśmiechnął się szeroko. – Naprawdę pozwolisz mi się przejechać? – W końcu załatwiłeś mi informacje za pięćdziesiąt euro, nie mówiąc już o tym, że twoje wsparcie jest po prostu bezcenne, tego właśnie potrzebowałem. Bierz kluczyki, tylko nie zrób sobie krzywdy. Giorgio podziękował i z chłopięcym entuzjazmem wskoczył na motor, włożył kask Clarka i podniósł podpórkę. Odpalił silnik bez sekundy wahania, parę razy dodał gazu, rozkoszując się pomrukiem silnika, i gwałtownie ruszył. Clark stał podparty pod boki i patrzył z uznaniem, jak sobie radzi przyjaciel, który zdążył już zniknąć z pola widzenia i jedynie basowanie silnika wskazywało Clarkowi jego ślad. To stało się nagle. Urwany warkot silnika zastąpił metaliczny klangor, a zaraz potem Clark usłyszał krzyk bólu i głos wołającego Giorgia. Dobiegł do przyjaciela, który leżał na ziemi i oburącz trzymał się za nogę. Na furtce widać było wyraźne ślady uderzenia. Przyklęknął przy nim, pomógł mu zdjąć kask i oprzeć się plecami o murek. – Strasznie mi przykro, to wszystko moja wina.

Giorgio przecząco potrząsnął głową i wciąż trzymając się za nogę, wystękał: – Nie, słuchaj, hamulce… nie zadziałały, ja… – przerwał, dusząc kolejny krzyk bólu – ja zahamowałem, ale motor nie stanął. – Urwał i z niedowierzaniem patrzył na swoją nogę. – Chyba jest złamana. Zadzwoń po karetkę. A teraz zemdleję. Nieprawdaż? Clark wyciągnął telefon, zadzwonił pod numer alarmowy, po czym pobiegł do domu po poduszkę i butelkę brandy i wrócił do rannego przyjaciela. Rizzo nie zemdlał, wyglądał nawet lepiej i przypatrywał się motocyklowi. – Wypij – Clark podsunął mu butelkę – na filmach to zawsze działa. Karetka będzie za chwilę. Rizzo wskazał ręką na ślad jakiegoś płynu ciągnący się wzdłuż trasy motocykla. – Popatrz, przecięli przewody hamulcowe. To nie był wypadek. Ktoś chciał ci zrobić krzywdę. – Ale jak to możliwe? Clark przykląkł i podłożył poduszkę pod głowę Giorgia, a potem z niedowierzaniem obejrzał motocykl. – Masz rację! Ktoś przeciął przewody. To jakiś absurd! Przykro mi, wziąłeś na siebie kulę przeznaczoną dla mnie. Giorgio warknął z dezaprobatą i zaciskając zęby z bólu, syknął: – Nic mi nie jest, to tylko skaleczenie. I może nawet uratowałem ci życie.

Clark usiadł obok niego. Z daleka dobiegał głos syreny alarmowej. – Ale kto to mógł zrobić? Popatrzyli po sobie i po chwili milczenia wypowiedzieli to samo imię: – Rosario! Clark zerwał się, zaciskając z wściekłością pięści, i spojrzał na Giorgia z wyrazem twarzy, który nie zwiastował niczego dobrego dla domniemanego winowajcy. Do furtki podjechał ambulans, wybiegło z niego dwóch ratowników. Giorgio spojrzał na Clarka i z uśmiechem kiwnął głową na tak. – Idź, synu, czas najwyższy, żebyś pokazał, kim jesteś. Nie możesz pozwolić, żeby Lucia wyszła za kogoś takiego. Nieprawdaż? Clark stał niezdecydowany, nie chcąc zostawiać przyjaciela w takim stanie, ale wiedział, że czasu jest coraz mniej. – Chcesz, żebym pojechał z tobą do szpitala? Rizzo był już na noszach i ratownicy przenosili go do ambulansu. Uścisnął rękę idącego obok Clarka i powiedział: – Poczekam tam na ciebie, nie przejmuj się. Teraz idź, nie trać czasu i przestaw szczękę temu sukinsynowi! Clark patrzył na odjeżdżającą karetkę i myśl o Giorgiu ze złamaną nogą dodatkowo spotęgowała jego wściekłość na człowieka, który uszkodził hamulce jego

motocykla i zrobił coś z głową jego ukochanej kobiety.

9

Czas świętować!

C

astello Chiaramonte, zamek zbudowany na

szczycie górującego nad zatoką skalistego wzniesienia, swoimi bastionami, zwieńczonymi niegdyś blankami, górował nad całą doliną leniwie ścielącą się ku morzu. Założyli go Arabowie i w ciągu wieków wielokrotnie zmieniał właścicieli różnorakiego pochodzenia, którzy przychodzili i odchodzili, w ogromnych zamkowych salach zostawiając na pamiątkę swego pobytu różnorodność architektonicznego stylu. Clark zaparkował samochód Rizza w bezpiecznej odległości i poszedł dalej pieszo. Wiedział dobrze, że w takim stroju bramkarze go nie przepuszczą, ale nie był w nastroju do wymyślania kolejnej historyjki. Dlatego zajął się wyszukaniem innej drogi do środka. W końcu znalazł miejsce, gdzie mury były niższe, bardziej zniszczone i dawały oparcie dla nóg podczas wspinaczki. Rozejrzał się i przeszedł na drugą stronę. Na szczęście nikogo tam nie było. Okej, nie dostałem instrukcji odnośnie do dress code’u, pomyślał Clark, ale ta odrobina tynku na pewno nie zaszkodzi.

Popatrzył na imponującą fasadę budynku, na jasno oświetlone okna i przez chwilę poczuł niewyobrażalną udrękę. Jak bardzo chciałby spędzić tu beztroski wieczór z okazji ślubu bliskiego przyjaciela czy nawet – dlaczegóż by nie? – z okazji jego własnego ślubu, z Lucią. Co za magiczne miejsce! Tymczasem przyszedł tutaj, żeby zepsuć wszystkim zabawę i być może jeszcze samemu oberwać. Nie byłoby lepiej wrócić do domu? Jego rzymskie mieszkanie wydało mu się nędzne i puste, na dodatek wyobraził sobie kolejkę cennych doradców, przed którymi będzie się musiał przyznać nie tyle do porażki, ile ucieczki z podkulonym ogonem. Nie. Był tu w określonym celu i prowadzony dźwiękami walca skierował się do sali, w której odbywało się przyjęcie. Nie bacząc na ryzyko poparzenia od świec stojących na parapecie, przeskoczył przez okno na parterze i stanął na wyłożonej granitem posadzce w obszernym, pokrytym freskami korytarzu. Kiedy wszedł do sali, niektórzy z obecnych zlustrowali go od stóp do czubka głowy, patrząc nań z surową dezaprobatą, ale większość nawet go nie zauważyła, jakby był czymś przezroczystym, istotą niższej kategorii, która przyszła wymienić żarówkę albo poprawić kable przy odtwarzaczu hi-fi. Clark przeszedł zdecydowanie między gośćmi, z niesmakiem rozsuwającymi się na boki, zaskoczonymi, że ktoś taki ośmiela się przeciskać przez środek, nie bacząc na wieczorowe toalety pań i smokingi panów. Nagle rozstąpiły się wody i ukazał się sam pan

młody, piękny i nienaganny, w stroju szytym na miarę z białą różą w klapie. Clark zacisnął zęby i ruszył na niego, jakby nic innego wokół nie istniało. Szmer przeszedł przez salę i wszyscy zwrócili się w jego kierunku. Rosario nie potrafił ukryć zaskoczenia, lecz po chwili jego twarz wykrzywił grymas niesmaku, jakby właśnie odkrył karalucha w apartamencie pięciogwiazdkowego hotelu. – A ty co tu robisz? Pełen niechęci ton i ten grymas zadziałały na Clarka jak czerwona płachta na byka. Nie było wiele do omawiania, salę wypełniali wrogowie gotowi rzucić się na niego, więc Clark musiał wykorzystać ten ułamek sekundy, kiedy działał jeszcze efekt zaskoczenia. Nie jest to chyba najlepsza rzecz, jaką mężczyzna może zrobić, ale czasem tak już jest, że jakiś demon bierze nas w posiadanie i kieruje naszymi ruchami. W tym przypadku demon, który wszedł w ciało Clarka, raczej nie pałał szczególną sympatią do młodego pana Mirabello, gdyż poczuł się w obowiązku przestawić mu szczękę prawym sierpowym, którego nie powstydziłby się sam Mike Tyson. Wśród ogólnego zaskoczenia syn jednego z najbardziej szanowanych w okolicy adwokatów padł na deski, Clark zaś, zdecydowany dokończyć, co zaczął, chwycił go za kołnierz i popchnął parę metrów, aż nieszczęśnik znalazł się na szwedzkim stole, którego

zawartość zdecydowanie godna była lepszego losu. Jednak zaklęcie, które unieruchomiło obecnych, straciło już swą moc i czterech osiłków zablokowało Clarka przy najbliższej ścianie z freskami. Kiedy już nasz bohater znalazł się – dosłownie – w sytuacji człowieka przyciśniętego do muru, zdążył pomyśleć: I co teraz? Nie zapadła całkowita cisza, ale trudno było odróżnić jakikolwiek głos w chóralnym szepcie zgromadzonych, którzy ze zdumieniem obserwowali, co się dzieje. Rosario, wsparty przez ojca, który przybiegł mu z pomocą, z wysiłkiem wstał i dotykając krwawiącej wargi, patrzył z wściekłością na Clarka. Dwie albo trzy osoby pospieszyły, by wytrzeć mu ubranie z różnych przekąsek, zwłaszcza z sałatki warzywnej w majonezie, na której niechcący się rozgościł. Lucia patrzyła na to pandemonium z ustami zakrytymi dłonią. Potem nastąpiła chwila zawieszenia akcji, jakby wszyscy czekali na to, co powiedzą główni bohaterowie. – Jak śmiesz, sukinsynu plugawy! – wysyczał Rosario, z pewnością nie w nastroju do pogłębionych rozważań. Nadbiegł ojciec Lucii w towarzystwie ochroniarzy, wskazując na Clarka, jakby to jeszcze było potrzebne. – To on, to on! Bez powodu zaatakował pana młodego! Clark uwolnił się z uścisku i wskazując palcem na

Rosaria, powiedział tak głośno, żeby wszyscy słyszeli: – Bez powodu? Ten człowiek uszkodził hamulce mojego motocykla, żeby mnie zabić! Leonardi-ojciec wyszedł do przodu i stanął obok Rosaria. – Synku, to jest bardzo poważne oskarżenie. Nie sądzę, żebyś miał dowody. Clark spojrzał dokoła, a potem utkwił wzrok w Rosariu. – Traf chciał, że pożyczyłem motocykl mojemu przyjacielowi, który jest teraz w szpitalu ze złamaną nogą, a można powiedzieć, że i tak miał szczęście. Babcia Marta szeroko otworzyła ze zdumienia oczy. Tata Leonardi odparł: – Przykro mi z powodu pańskiego przyjaciela, ale co to ma wspólnego z Rosariem? Dlaczego miałby robić coś takiego? Nadeszła chwila prawdy. Clark poszukał wzrokiem Lucii. Przy okazji nie umknęło jego uwadze, że wszyscy inni patrzą na niego jak na klasycznego pijaczka rzucającego się po ulicy i wykrzykującego obelgi pod adresem Państwa i Kościoła, które doprowadziły do jego ruiny. Jednak kiedy nareszcie odnalazł twarz kobiety swego życia, odniósł wrażenie, że była gotowa mu uwierzyć, i to mu wystarczyło. – Ponieważ chce mi przeszkodzić w odzyskaniu tego, co mi zabrał podstępem. – Niech pan uważa na słowa. – Głos adwokata

zabrzmiał groźnie. Rosario, dotychczas milczący, roześmiał się. – Poczekaj, tato, niech mówi, ciekaw jestem, co takiego zabrałem mu podstępem. Clark zacisnął pięści, powstrzymując chęć uderzenia go na nowo. Jak mógł być tak bezczelny? Doskonała strategia. – Udajesz głupiego? Kobietę mi zabrałeś, kobietę, którą kocham i która nigdy by za ciebie nie wyszła, gdyby nie straciła pamięci. Podniósł się chór szemrania. Lucia, która nagle znalazła się w centrum zainteresowania, wystąpiła do przodu. – Co to znaczy? Okej, chłopaku, to jest ten moment, powiedział sobie Clark, przyzywając jakiegoś szekspirowskiego ducha, by spłynął na niego i dał mu natchnienie. Teraz albo nigdy. Potem spojrzał na Lucię, ignorując wszystkich pozostałych. – Lucia, nie wiem, co ci jeszcze powiedzieć. Mówisz, że nie można zapomnieć miłości, i być może masz rację, ale przecież i ty musisz gdzieś w głębi serca przechowywać pamięć o miesiącach, które spędziliśmy razem. Poznaliśmy się w redakcji i dla mnie wszystko było jasne od pierwszej chwili, kiedy cię ujrzałem. Razem zwiedziliśmy cały Rzym, pamiętasz? Fontanna Żółwi, taras restauracji hotelu Atlante, gdzie opowiadałaś mi o swoim ulubionym filmie, Bezsenności

w Seattle, mógłbym tak ciągnąć i wymieniać tysiące szczegółów, które zrodziły się w krótkim czasie, tak jak to się dzieje między zakochanymi. Głucha cisza, która zapadła, dodała mu odwagi i mówił dalej: – Wiem, że trudno ci w to uwierzyć, ale znam cię tak, jakbym cię znał całe życie, widziałem cię z takiego bliska, jak nikt inny tutaj czy na świecie, i nie mogę pozwolić, żeby ktoś mi cię zabrał podstępem. Kocham cię. Ile jeszcze wyjaśnień trzeba dodać do tych słów? To tak proste, że zdaje się skomplikowane. Pani Giglio wyrwało się rozmarzone westchnienie, czego można było po niej oczekiwać, ale najbardziej zaskakujące było to, że także chór gości zdawał się stawać po stronie szaleńca, który ośmielił się rzucić wyzwanie konwenansom. Rosario zorientował się, że przemowa Clarka przyciągnęła uwagę obecnych i zaczynała zdobywać ich serca, dlatego czym prędzej wszedł mu w słowo. – Wszystko to nieprawda! To rojenia chorego umysłu! Jesteś tylko obdartusem i mitomanem! Chór przyjął słowa Rosaria, jakby nagle uświadomił sobie, że ten obcy występuje przeciwko najważniejszym rodzinom w okolicy i nawet samo patrzenie na niego z życzliwością nie jest dozwolone. Clark nie dał za wygraną. – Nie chciałaś wychodzić za niego, przyjechałaś do Siculiany, żeby się z nim rozstać. Lucia, musisz mi

uwierzyć! Lucia zbladła. Wyraźnie poczuła się słabo. Matka Rosaria, widząc, co się z nią dzieje, zaniepokojonym spojrzeniem dała znać mężowi, żeby interweniował. Mecenas Mirabello zadecydował więc, że należy wkroczyć, nim sytuacja do reszty wymknie się spod kontroli. Nie mógł znieść, że cała ta scena rozgrywa się na oczach wszystkich, wprowadzając w poważne zakłopotanie całą rodzinę. Podszedł do Clarka i położył mu rękę na ramieniu, starając się mówić przyjaznym tonem. – Jesteśmy tutaj znani z gościnności. Przyjmujemy obcych z otwartymi rękami, jak braci. Widzisz to piękne miejsce? Widzisz tych ludzi? To najważniejsi i najbardziej szanowani obywatele tego regionu i zaprosiliśmy ich na zaślubiny wyczekiwane od lat z miłością i drżeniem serca. – Wskazał gestem obecnych i kontynuował, zmieniając niespodziewanie ton: – Jednak ty nas nie szanujesz. Plujesz na naszą gościnność. Wchodzisz w ukryciu na przyjęcie ubrany jak obdartus, atakujesz mojego syna i oskarżasz go o podłość. Mojego syna, który zawsze był znany z uczciwości, co może potwierdzić każdy z tu obecnych. I jakby nie dość tego, jeszcze obrzucasz błotem tę dziewczynę, która z czystości uczyniła swą największą cnotę. Więc może to właśnie ty chcesz wykorzystać jej utratę pamięci, by namieszać jej w głowie! Sądzę, że wolno mi powiedzieć w imieniu wszystkich tu obecnych, że przekroczyłeś

wszelkie granice i że nie jesteś tu mile widziany tego wieczoru. Chyba że posiadasz dowody potwierdzające twoje obrzydliwe oskarżenia, w co nie wierzę, inaczej już byś je ujawnił, wraz z pomyjami, które wylałeś na tych dwoje. Clark zobaczył, że niektórzy przytakują słowom adwokata, którego zawodowe doświadczenie pomogło w kilku zdaniach przechylić szalę na korzyść Rosaria. Nie stracił jednak rezonu, nie był tutaj po to, by zyskać przychylność publiczności, dla niego było ważne tylko to, co myśli Lucia, dlatego zdecydowanym głosem zwrócił się do niej, strząsnąwszy ze swego ramienia rękę burmistrza. – Lucia, posłuchaj. W głębi serca wiesz, że go nie kochasz. Wie to twoja babcia, jedyna osoba, której zależy na twoim wolnym wyborze. Nie daj się omamić, zobaczysz, że prawdziwa Lucia wróci i zda sobie sprawę z tego, czego sama chce. Tylko oby nie było za późno, kiedy to się stanie. Pani Giglio miała się już włączyć do akcji, ale zatrzymało ją wymowne spojrzenie córki, a przede wszystkim jej przyszłego zięcia. Rosario, w obawie, że wszystkie te rozmowy przekonają Lucię do przełożenia ślubu, postanowił raz na zawsze położyć sprawie kres. – Dość już usłyszeliśmy! – Spojrzał na wykidajłów i rozkazał: – Wyrzućcie go, zanim postanowię go formalnie oskarżyć albo zrobię coś gorszego! Babcia Marta, przełamawszy pierwszy lęk, rzuciła

przedmówcy surowe spojrzenie i postanowiła interweniować. – On ma rację! Ta historia z nagłym ślubem od początku mi się nie podobała. Wydawało mi się dziwne, że Lucia nic mi o tym nie powiedziała przez telefon. A dzwoniła codziennie! Na twarzy Clarka pojawił się szeroki uśmiech i gestem podziękował pani Marcie, która jednak pozostała poważna i po długim westchnieniu kontynuowała: – Ale potem Lucia pokazała mi pierścionek zaręczynowy, który nosiła na palcu, od kiedy Rosario poprosił ją o rękę. Widząc to, zrozumiałam, że miłość chodzi dziwnymi drogami i nie mam prawa decydować za nią. Nie przepadam za Rosariem, ale ona przyjęła od niego pierścień, nie pozostaje mi więc nic innego, jak wspierać jej wybór. Clark otworzył usta ze zdumienia, jednak nie z powodu rozczarowania słowami babci Marty. Wreszcie miał w ręku klucz do sytuacji. Pierścionek. Jak mógł być tak głupi! Przecież widział go na jej palcu więcej niż raz. Uśmiechnął się szeroko. A niech go sobie biorą za wariata! Zaraz zobaczą, czy nim jest naprawdę! – Chcecie dowodu? Słusznie, macie rację. Miałem nadzieję, że nie będzie trzeba uciekać się aż do tego, że wystarczy sumienie, skoro każdy je ma. Ale widocznie niektórzy wolą płacić rachunki dopiero po drugiej stronie życia, nie pozostaje więc nic innego, jak odwołać się do

faktów. Na widok pewności siebie Clarka Rosario zbladł, drżąc ze wściekłości. Wszyscy spijali słowa z ust tego cholernego obcokrajowca. – Pierścionek! Ten pierścionek należał do mojej matki i podarowałem go Lucii w dniu jej wyjazdu. Nie wiem, kim musi być człowiek, który potrafi zrobić z niego własny pierścień zaręczynowy. Wewnątrz wyryte jest imię mojej matki. To jedyna pamiątka, jaką mam po niej. Wśród ogólnego gwaru Clark podszedł do Lucii i chwycił jej rękę. Gwar ucichł tak samo nagle, jak się zaczął, i zapadła nierealna wręcz cisza. Babcia Marta z emocji przylgnęła do Marii, która z kolei patrzyła pytająco na swego męża. Nikt z obecnych nie zauważył uśmiechu na twarzy Rosaria. Lucia spojrzała na Clarka i pozwoliła, by zdjął jej pierścionek z palca, przekonana jego słowami. Drżąc z triumfu, który go czekał, podniósł pierścionek tak, by wszyscy go widzieli, a potem spojrzał na niego z bliska. I tym razem to on zbladł i skamieniał. Rosario podszedł do tego słupa soli, wyjął mu pierścień z ręki i przeczytał głośno: – Rosario. Jest napisane: Rosario! Wiecie już teraz, że mamy do czynienia ze stalkerem i mitomanem? Pewnie zakochał się w Lucii, w tym raczej nie kłamał. Ja jako pierwszy mogę go zrozumieć. – Przerwał, by

pocałować Lucię w policzek. – Może pojawił się tu, dowiedziawszy się o amnezji, z nadzieją, że wykorzysta to dla swoich celów. Nie wiedział jednak, że w tajemnicy postanowiliśmy się pobrać. Sprawiedliwości stało się jednak zadość. I teraz wybacz – z wyższością poklepał rywala po policzku – mieliśmy już dość rozrywki. To było całkiem sugestywnie zagrane, ale dobry żart nie może trwać za długo. Masz szczęście, że to dla nas dzień świąteczny, ale lepiej, żebyś wziął nogi za pas i zapomniał o istnieniu Siculiany. Dwóch wykidajłów chwyciło Clarka pod ręce, by wyprowadzić go do drzwi. Wciąż niemogący uwierzyć w to, co się stało, Clark poszukał wzrokiem Lucii, której oczy były pełne łez i współczucia. Na nic się zdała ostatnia rozpaczliwa próba: – To niemożliwe! Zmieniłeś inskrypcję… prędzej czy później zapłacisz za to, zobaczysz! Nie myśl, że ujdzie ci płazem! Podnieśli go nad ziemię i wyprowadzili siłą, nie bacząc na jego opętańcze krzyki i protesty. Ludzie patrzyli na niego z pogardą albo współczuciem. Ktoś nazwał go bufonem, ktoś inny kręcił głową i rozkładał ręce, ktoś mruczał pod nosem „biedny człowiek”, niektórzy zwyczajnie pukali się palcem w głowę. Wyprowadzany, a raczej wynoszony Clark wciąż z niedowierzaniem rozglądał się po sali. Zobaczył, jak Rosario z zadowoloną miną obejmuje ramieniem talię

pobladłej Lucii, która wciąż patrzyła na niego z mieszaniną rozczarowania i litości. Nie, nie można powiedzieć, że wieczór minął w najlepszy możliwy sposób.

10

Ucieczka z podkulonym ogonem

P

óźną nocą Clark dotarł do szpitala. Następnego

ranka postanowił poszukać mechanika, by naprawić motocykl albo przynajmniej na tyle go zabezpieczyć, by dało się dojechać do Rzymu. Jakoś udało mu się przekonać dyżurną pielęgniarkę, żeby go wpuściła, choć dawno już minęła pora odwiedzin. Na jego szczęście, bo był już spakowany i nie miał gdzie spać tej nocy. Wszedł do izolatki, zostawiając otwarte drzwi, by cokolwiek widzieć w mdłym świetle z korytarza. Przestawił do okna fotel, by mieć widok na wzgórza otaczające szpital. Pogodne niebo usiane było gwiazdami. Musieli naszprycować Giorgia środkami przeciwbólowymi, bo mimo nogi na wyciągu spał snem sprawiedliwego. Mam chyba gorączkę. Co za drań! Pomyślał o wszystkim. A raczej to ja o niczym nie pomyślałem. Wszystko na darmo. Zapomnieć. Wyrzucić z pamięci. Koniec. To już nie moja sprawa, może mają rację. Powoli zapadł w sen, nie przestając odpowiadać na niezadane pytania różnych ludzi, których widział

w półmroku. Lanza. Adwokat Mirabello. Trzy R. Jego przybrany ojciec. Dwaj nieznajomi bariści z Zatybrza. Korowód postaci bez końca. Ostatni z małych żółwi, po długim, męczącym wygrzebywaniu się spod grubej warstwy piasku, zaopatrzonymi w pazury łapkami uwolnił się wreszcie i wystawił główkę na powierzchnię. Właśnie tego wieczoru, kiedy wszyscy zajmowali się czymś innym, Matka Natura pojawiła się na plaży Torre Salsa pod postacią nocnej bryzy i teraz tańczyła na niej radośnie, świętując odejście dziennego światła, które za każdym razem próbowało odkryć jej tajemnice. Podziękowawszy zmrokowi za pomoc, dokończyła swą misję, dotykając delikatnie jaj, aż wszystkie żółwie wydostały się ze skorup i ruszyły razem w morskie fale. Świt ujrzał je w ostatniej chwili, kiedy już nurkowały w przejrzystych wodach łagodnego morza. – Hej, obudź się! Nic mi nie opowiesz? Głos Alberta dobiegał z oddali, ale i tak udało się mu go przywołać z powrotem do tego świata. Światło słoneczne oślepiło go w pierwszej chwili i musiał zmrużyć oczy, zanim się przyzwyczaił. Przez chwilę miał nadzieję, że wydarzenia poprzedniego wieczoru były tylko złym snem. Powoli wstał z fotela, masując obolałe kości i patrząc na wspaniały widok za oknem. Wszystkie wzgórza, pola i doliny mieniły się różnymi odcieniami zieleni, żółci i pomarańczu, drzewa uginały się pod ciężarem owoców. Całość wyglądała jak kraina

z bajki. Clark patrzył ze smutnym zachwytem, przepełnionym świadomością, iż to miejsce mówi mu „żegnaj”, a nie „do widzenia”. Wyciąg podtrzymujący nogę Giorgia zaskrzypiał, kiedy pacjent przesunął się do przodu. – Czy to nie fantastyczne? Zazwyczaj szpitale są smutne. No i musiałbyś zobaczyć pielęgniarkę dyżurną. Oj, ona to jest w moim typie. À propos, powiedziała mi, że tej nocy wykluły się żółwie! Przeszło nam to koło nosa, straszna szkoda, nieprawdaż? Clark uśmiechnął się i wyjął z torby podróżnej kamerę. Podszedł do łóżka i podał ją Giorgiowi, nie przestając się uśmiechać. – Masz. Mam nadzieję, że da się oglądać, nie radzę sobie najlepiej z podczerwienią. Rizzo otworzył szeroko usta ze zdumienia. – Chryste! Udało ci się zobaczyć desant. Nie do wiary… jesteś szczęściarzem, nieprawdaż? Dopiero w tym momencie zdał sobie sprawę, że Clark już się nie uśmiecha. – Ależ ze mnie idiota! Co się stało wieczorem? Clark odruchowo zerknął na swoją torbę leżącą na podłodze i to wystarczyło panu Rizzowi, by domyślił się skutków konfrontacji z Rosariem. – Źle poszło, nieprawdaż? Clark skinął głową z wyrazem twarzy, który nie zostawiał wiele miejsca interpretacjom. – Cóż… ale przynajmniej dałem mu po mordzie…

– Strasznie mi przykro. Co poszło nie tak? Clark opowiedział ze szczegółami. – Ten sukinsyn musiał zmienić napis na pierścionku, kiedy była jeszcze nieświadoma. I co teraz? Wracasz do Rzymu? Clark podszedł do okna, wpatrzył się w dal i odpowiedział Giorgiowi, cały czas stojąc do niego plecami, by ten nie widział jego załzawionych oczu. – Tak, jadę stąd. Nie ma sensu tu dłużej zostawać. Jutro odbędzie się ślub i chcę być jak najdalej stąd. – Otarł ręką oczy i odwrócił się w stronę Rizza. – A ty jak się masz? Rizzo dotknął nogi. – Nic poważnego, to tylko złamanie z przemieszczeniem kości piszczelowej i strzałkowej. – Przykro mi bardzo. Będą cię operować? Pomyśleć, co ten obrzydliwiec wykombinował! – Nie, lepiej o tym nie myśleć. Lepiej odpuścić. Wiem, że wyzdrowieję, a to najważniejsze. Dużo gorsze jest to, co zrobił tobie. Jutro rano przyjeżdża mój brat i zabiera mnie do kliniki w naszych stronach. Tutaj nigdy nic nie wiadomo, skoro wszyscy dookoła to przyjaciele tego całego Mirabello, nieprawdaż? – Chcesz, żebym z tobą został? Giorgio pokręcił głową i podał mu wizytówkę. – Nie, nie martw się o mnie. Tylko o jedno proszę, zadzwoń do mnie, kiedy już będziesz w Rzymie. Clark wziął kartonik i włożył go do kieszeni kurtki.

– Jasne, obiecuję. – Dobrze. Bardzo cię proszę, postaraj się otrząsnąć. Wiem, to nie będzie łatwe, wiem, co znaczy utracić ukochaną osobę. Kiedy zmarła mi żona, moje życie zgasło razem z nią, ale przecież deszcz nie może padać bez przerwy… Wcześniej czy później pojawi się tęcza i to, co dotąd zdawało się szare, nabierze kolorów. W takich chwilach dobrze mieć wiarę, nieprawdaż? Clark zaczął podejrzewać, że tymi wszystkimi „nieprawdaż”, którym zawsze towarzyszyło ukradkowe spojrzenie w górę, Giorgio zwracał się do swej zmarłej żony, ale nie miał odwagi o to pytać. Mocno uścisnął mu rękę, zabrał swoje rzeczy i zanim wyszedł, powiedział: – Czasem nadużywa się słów i bardzo tego żałuję, bo chciałbym teraz znaleźć jakieś nowe słowo, żeby ci podziękować w taki sposób, by nie zabrzmiało to formalnie albo konwencjonalnie, rozumiesz? – Pewnie, że rozumiem. Przykro mi, że to się tak skończyło, ale jestem dumny, że mogłem ci pomagać. A teraz już idź, bo za chwilę obaj się rozpłaczemy. Na dworze Clark westchnął głęboko, próbując pozbyć się ciężaru ściskającego mu serce. Nie mógł się doczekać chwili, w której znów nałoży kask, wskoczy na siodełko swojego naprawionego motocykla i poszuka pociechy w basowaniu silnika.

11

To jeszcze nie koniec

L

ucia weszła do kościoła trzymana pod rękę przez

swego ojca i kroczyła powoli w stronę ołtarza, gdzie czekali na nią Rosario i ksiądz Giuseppe, kuzyn pana młodego, który przyjechał specjalnie z Agrigento, by przewodniczyć ceremonii. Szepty ludzi zachwyconych widokiem Lucii we wspaniałej białej sukni ginęły w potędze organowych dźwięków, towarzyszących jej krokom ku przyszłemu mężowi, który skinąwszy głową teściowi, pocałował ją w rękę i pomógł zająć miejsce obok siebie. Tego ranka Lucia obudziła się z silnymi nudnościami. Matka i babka uznały to za konsekwencję emocjonalnego napięcia związanego z wydarzeniami ostatnich dni i zajęły się makijażem ukrywającym znaki złego samopoczucia na twarzy. Jakby tego było mało, miniona noc była koszmarem. Lucia przewracała się z boku na bok, a słowa Clarka krążyły jej po głowie. W pewnym momencie zapaliła nawet lampkę nocną i zdjęła pierścionek, by uważnie przyjrzeć się grawerunkowi, czy nie nosi śladów przebicia, czego szybko pożałowała. Przecież nie było sensu wątpić

w uczciwość człowieka, którego miała poślubić i z którym miała dzielić całe życie. Ksiądz Giuseppe, z tępym uśmieszkiem przylepionym do rumianej twarzy, rozpoczął ceremonię znakiem krzyża. Także pan młody uśmiechał się demonstracyjnie szeroko, podobnie jak rodzice i krewni siedzący w pierwszym rzędzie, jakby wszyscy po wypadku Lucii i scenie z przyjęcia czuli, że dobiega kresu działanie pełne wysiłku i długo oczekiwane. Tylko Lucia pozostała niewzruszona, słuchając słów rytuału, jakby nic z niego nie rozumiała. Nadeszła chwila przysięgi i kiedy Rosario, patrząc w oczy panny młodej, pewnym i zdecydowanym głosem wypowiedział swoją część, przyszła pora na Lucię. Jednak ona, ku zaskoczeniu wszystkich, milczała. Szmer zaskoczenia przeszedł po nawie. Choć w kościele wcale nie było gorąco, krople potu pojawiły się jej na czole i nawet makijaż nie był w stanie ukryć jej bladości. Głos Rosaria, pytającego, czy dobrze się czuje, dobiegał do niej z oddali, potem wszystko nagle pociemniało i zaczęła jej ciążyć głowa. Kiedy upadła na posadzkę, krzyk jej matki i innych kobiet odbił się echem od sklepienia. Dziesiątki osób podbiegło do ołtarza, gdzie panna młoda leżała bez świadomości. Obudziła się godzinę później w szpitalu i kiedy otworzyła oczy, ujrzała babcię siedzącą obok łóżka. – Co się stało? Marta pogładziła ją po czole i założyła jej kosmyk

włosów za ucho. – Nic takiego, skarbie, zemdlałaś, ale nie martw się już, najgorsze minęło. Lucia podniosła się z wysiłkiem, chcąc usiąść na łóżku. Babcia podsunęła jej poduszkę pod plecy. – Powoli, powiedzieli, że nie możesz się przemęczać. Wciąż nieco oszołomiona, Lucia położyła sobie rękę na czole. – Rozsadza mi głowę, mam wrażenie, jakby ktoś mi w środku grał na perkusji. Babka uśmiechnęła się z czułością i wzięła szklankę ze stolika. – Wypij trochę wody, poczujesz się lepiej. Lucia chwyciła szklankę oburącz, duszkiem wypiła zawartość i rozejrzała się, zdziwiona, że w pokoju są tylko ona i babcia. – Babciu, a gdzie się podziali wszyscy inni? Pani Giglio uśmiechnęła się, wzięła ją delikatnie za rękę, przybliżyła się do łóżka i nachyliwszy się do niej, pocałowała ją w policzek. – Babciu, co ci się stało? Coś nie tak? – Nie, skarbie, jestem tylko szczęśliwa z twojego powodu. Lucia przetarła oczy ze zdumienia. – Rozumiem, że nie znosisz Rosaria, ale cieszyć się z tego powodu, że źle się poczułam, to trochę przesada. Wciąż mi nie powiedziałaś, gdzie są pozostali. Pani Marta położyła palec na brodzie, udając, że

intensywnie próbuje sobie przypomnieć. – To tak, zacznijmy od twojej matki. A więc ona poszła się napić naparu z rumianku, bo wiesz, myśl o tym, że zostanie babcią w tak młodym wieku, ciut ją rozregulowała. Twój ojciec poszedł na bardzo długi spacer i nie sądzę, żebyśmy go wcześnie zobaczyli. Rosario zaś, kiedy tylko usłyszał, że jesteś w ciąży, schował się w posiadłości swoich rodziców, żeby policzyć to i owo. A ponieważ rachunki się mu nie zgadzają, sądzę, że i jego zbyt wcześnie nie zobaczymy. To chyba wszyscy, jak mi się wydaje… Lucia słuchała z otwartymi ustami i odruchowo położyła rękę na brzuchu. Babcia otarła łzy szczęścia, które płynęły jej ciurkiem, i objęła wciąż zszokowaną wnuczkę. – To niewiarygodne, babciu… zostanę mamą! Ale czekaj, skoro nie Rosario, to kto jest ojcem? Z nikim innym się nie kochałam… Urwała i zdumiona popatrzyła na babcię. Pani Marta kiwnęła głową i głośno wypowiedziała imię, o którym obie myślały. – Clark! Lucia schowała twarz w dłoniach i trwała tak przez chwilę. Kiedy znów popatrzyła na babcię, zobaczyła, że ta się śmieje. – Babciu, myślisz, że mam jechać do niego, chociaż nic nie pamiętam? – Moja droga, on cię kocha, tego możesz być pewna.

Przyjechał aż tutaj, próbując cię odzyskać. Gdyby Rosario nie utrudnił mu sprawy, udałoby mu się i już byś była razem z nim w Rzymie. Lucia uderzała piąstkami po łóżku, płacząc z wściekłości. – On mi się podoba, podobał mi się od pierwszej chwili, w której go ujrzałam w twoim domu, tylko... tylko dlaczego nie pamiętam, że go kochałam. Za co mnie Bóg tak surowo karze? Babcia przytrzymała jej ręce i popatrzyła surowo. – Nie opowiadaj głupstw. Dość już! Wstawaj z tego łóżka i jedź do niego, biedny chłopak już dość się przez ciebie nacierpiał. Przyjechałaś do Siculiany, żeby powiedzieć wszystkim, że kochasz Clarka. Mózg nie ma wiele wspólnego z sercem: możesz stracić pamięć, ale jestem pewna, że kiedy jechaliście razem do Palermo i siedziałaś obok niego, twoje serce biło jak szalone. Tak będzie i teraz, jak tylko go zobaczysz. Dziecko drogie, wspomnienia miłości do Clarka nie szukaj w głowie. Szukaj go w sercu, tam je znajdziesz. Lucia otarła oczy i przytuliła się do babci, chowając uśmiechniętą twarz w żabocie jej bluzki. Minął już tydzień od dnia, w którym Clark powrócił z Siculiany i natychmiast rzucił się w wir pracy, żeby tylko mieć jakieś zajęcie. Tego popołudnia Lanza wezwał go do siebie i poinformował, że jego delegacja do Mediolanu na promocję nowej powieści poczytnego autora została odwołana. Clark źle to przyjął, bo

potrzebował teraz jak najwięcej obowiązków. – Przykro mi, chłopcze, ale jutro oczekujemy nowego nabytku i chciałbym, żebyś był dlań troskliwą kwoką, jak to tylko ty potrafisz. Jasne? Clark nie mógł uwierzyć. Jak śmiał wyznaczyć mu zadanie tak otwarcie przypominające to, które wykonywał wobec Lucii? Jak mógł być tak bezduszny? Zwalnianie się z takiego powodu mogło się wydawać przesadą, ale złamane serca nie są zazwyczaj modelowym przykładem rozumności, dlatego Clark pławił się w tej myśli przez dłuższą chwilę, aż w końcu porzucił pomysł, tylko dlatego że oznaczałoby to brak jakiegokolwiek zajęcia. Na dodatek nie zdążył zrobić zakupów. Cholerny Lanza. Postanowił wziąć chińszczyznę na wynos, ale nagle poczuł odrazę do własnego mieszkania i pomyślał, że lepiej będzie wrócić tam tylko po to, żeby się przespać, a najlepiej wcale nie wracać, tylko spędzić noc w jakimś obskurnym, jednogwiazdkowym hotelu, pasującym doskonale do jego stanu ducha. Usiadł więc przy smutnym, samotnym stoliku przed arcykiczowatym obrazem przedstawiającym pagodę nad rzeką o zachodzie słońca na tle różowego fluorescencyjnego nieba i upiększonym ciągiem błyskających lampek mających imitować płynącą wodę. Zajął się sprawdzaniem menu i kątem oka zauważył, że podchodzi do niego pani Nyao i stawia na stoliku, obok tradycyjnego gorącego ręcznika, dziwną kolorową

paczuszkę. – A co to takiego? – Plezent dla pana, panie Kent. Clark obejrzał paczuszkę ze wszystkich stron, a potem podniósł ją do ucha i potrząsnął. – A to niespodzianka. Od kogo? Pani Nyao parsknęła i podparłszy się rękami pod boki, popatrzyła na niego groźnie. – Ty otwielaj paczuszkę, nie zadawaj pytań. No już, otwielaj! Clark uśmiechnął się z rozbawieniem. – Ale wie pani, od kogo, prawda? Pani Nyao pokręciła tylko głową i odeszła ze śmiechem. Clark zdjął papier. W środku było pudełko. Otworzył. W pudełku znajdowała się… butelka ze smoczkiem? Clark wziął ją do ręki delikatnie, jakby była najbardziej kruchym przedmiotem na świecie. W środku butelki zobaczył złożoną na pół karteczkę. Odkręcił smoczek i wytrząsnął bilecik na stół, myśląc, że jakiś kolega zrobił mu żart, ale kiedy otworzył, skamieniał. Byłoby dobrze, gdybyś już uczył się nię posługiwać. Lucia Przeczytał po raz drugi, potem trzeci. Lucię znał tylko jedną, natomiast nie znał absolutnie żadnego noworodka. Zerwał się od stołu, krzesło z głuchym

stukiem przewróciło się na podłogę, ściągając spojrzenia pozostałych klientów. Wybiegł z lokalu i popatrzył w kierunku zaparkowanego motocykla. Siedziała na harleyu z rozpuszczonymi włosami, obok niej stała walizka. Podszedł powoli, jakby w obawie, że wizja za chwilę zniknie. Poczekała, aż będzie całkiem blisko, i uśmiechnęła się do niego, poklepując motocykl po baku. – Myślę, że teraz to już będziesz musiał go sprzedać. Z tysiąca rzeczy, które miała mu powiedzieć, wyszła jej ta najgłupsza. – Myślałem, że już jesteś w podróży poślubnej. Zeszła z motocykla i stanęła przed nim, gładząc się po brzuchu. – Wiesz, jak to jest… na początku ciąży odradzają podróże samolotem, zwłaszcza kiedy ojcem dziecka nie jest małżonek. – Ciąży? Ale… Clark podszedł o krok bliżej i nagle spoważniał, drapiąc się po głowie. – To znaczy, że… ty?... I że ja…? – Tak, zostaniesz ojcem. Nieomal zemdlał. Na szczęście mógł się oprzeć o motocykl. Potrzebował bardzo długiej chwili, by przyswoić wiadomość. Spojrzał na Lucię i miał wielką pokusę zarzucić jej ręce na szyję… ale potem posmutniał. Pomyślał o przyszłości, o jej pragnieniach

i aspiracjach i zobaczył – niezależnie od radości, której doświadczał – jak zbierają się w niej mroczne cienie. – Słuchaj, może nie wiesz… bardzo mi przykro, ale Lanza znalazł mi nowego współpracownika. Lucia nie wydawała się szczególnie przejęta. – Dziwne, myślałam, że Superman pracuje sam. Ale to już słyszałam wcześniej, Lanza powiedział mi dwa dni temu przez telefon. Przepraszam, że przeze mnie nie pojechałeś do Mediolanu. – Puściła do niego oko. Uśmiechnął się. – Więc byłaś w kontakcie z Lanzą Płomiennym? – Właśnie tak. À propos, pozdrawia cię Giorgio Rizzo, byłyśmy z babcią w szpitalu, żeby przekazać mu wiadomości. Clark potrząsał głową, zaskoczony i rozbawiony jednocześnie. – Ależ to jest zmowa! Słyszałem się z nim wczoraj i nic mi nie powiedział. – Babcia Marta kupiła jego milczenie za taką cenę, której się nie da odrzucić. W tej chwili Clark przestał się powstrzymywać i chwycił ją w ramiona. – Wiedziałem, że to się tak skończy, w głębi serca, wbrew wszystkiemu, czułem, że do mnie wrócisz. Lucia odsunęła się od niego, chwyciła jego rękę i położyła ją sobie na brzuchu. – Że my wrócimy… – Ale… ty pamiętasz, że mnie kochasz?

Wiedziała dobrze, co próbował jej przekazać, dlatego pocałowała go w policzek i chwyciła za obie ręce. – Jeśli już raz cię pokochałam, to czemu nie mogłabym po raz drugi? A teraz zobaczmy, czy tego wieczoru masz mi coś interesującego do zaproponowania. Clark mocno ją przytulił i trzymał w uścisku przez dłuższą chwilę. Potem zbliżył usta do jej ucha i wyszeptał: – Już czas, by państwo Kent wrócili do domu. Lucia przytroczyła walizkę do motocykla i założyła kask. – Clark? – Tak? – Ja naprawdę poznałam tego pisarza, Alberta Fanellego? – Tak, Paola Striniego również. – Szkoda, że nie pamiętam… – Nie martw się, oni cię za to pamiętają doskonale. – Dlaczego? Coś im powiedziałam? Clark wybuchł śmiechem, podniósł podpórkę i włączył silnik. – Jutro, kiedy dotrzemy do redakcji, dam ci do poczytania recenzje, które Lucia Leonardi napisała na temat ich najnowszych powieści. Lucia szczypnęła go w ramię, a potem przylgnęła do jego pleców i zamknęła oczy. – Wiesz co, myślę, że zakochanie się w tobie na

nowo nie przyjdzie mi z jakąś szczególną trudnością. Uśmiechnął się i ruszył. Tym razem bardzo wolno, bo nie musiał już przed niczym uciekać.

Epilog

Obserwator żółwi

K

ilka miesięcy później Lucia i Clark pobrali się

w pięknym kościele niedaleko Villa Borghese. Zaprosili na ślub rodzinę i najbliższych przyjaciół, nie zapominając o przyjaciołach z baru Tiberi, którym niezmiernie spodobała się cała historia i uznali, że duża część zasługi za szczęśliwe zakończenie przypada właśnie im. Jako świadków Clark wybrał Giorgia Rizza i Franca Lanzę. Lucia – ciotkę Susannę i babcię Martę. Dzięki pomocy Clarka, który zaprowadził ją w te wszystkie miejsca, gdzie byli razem przed wypadkiem, Lucia powoli odzyskiwała pamięć. W kwietniu Lucia urodziła Laurę, nazwaną tak na pamiątkę rodzonej matki Clarka. Latem Clark zabrał żonę i córkę do Montany, do swych przybranych rodziców, którzy przyjęli je jak własną córkę i wnuczkę. Kiedy wrócili do Włoch, państwo Kent zamieszkali w dużym domu za miastem i Clark z tej okazji podarował żonie nowy pierścionek, tym razem z właściwą inskrypcją, a córeczce wielkie akwarium z żółwiami. Dalej pracowali w „Eco di Roma” i Lucia została

wkrótce szefową działu kultury. Clark zostawił jej to stanowisko, które z racji starszeństwa należało się jemu, i poświęcił się spełnieniu swego największego marzenia: napisaniu swojej pierwszej powieści. Po latach spędzonych na pisaniu recenzji cudzych dzieł nareszcie miał do opowiedzenia własną historię, opowieść o miłości, którą zatytułował Obserwator żółwi.

PODZIĘKOWANIA

O

gromne, pełne uczuć i emocji „dziękuję” dla

mojej żony, moich córek i całej rodziny. Podziękowanie w formie serdecznego uścisku dla Cateny Fiorello, mojej siostry po piórze. Ponadczasowe dzięki dla Giuseppe Fiorella, który zaszczyca mnie swoją przyjaźnią. Szczególne dzięki dla Vicki Satlow, mojej agentki, za to, że małego satelitę przemieniła w pisarza, który świeci własnym światłem. Szeroki uśmiech i wdzięczność dla Mattii Signoriniego, który pomógł wystartować mojej pisarskiej karierze. Wyrazy wielkiej wdzięczności dla Nicoli Balossi Restellego, który także tym razem wsparł mój instynkt swoją racjonalnością. Ogromne dzięki dla mojej rodziny wydawniczej Sperling, ze szczególnym uwzględnieniem następujących osób: moich redaktorek Giulii De Biase i Valentiny Rossi; Cetty Leonardi, Marty Bellini i Alessandry Frigerio z działu promocji; oraz Cinzii Carlino, Moniki Monopoli, Andrei Butti, Maddaleny Contini, Laury De Mezza, Franceski Guido. I dla całego wydawnictwa, które przyjęło mnie z wielkim sercem i zaufaniem.

„Dziękuję”, które winno być zapisane wielkimi literami, dla Anny Rity Paolicelli, ponieważ uważa każde zdanie mojej powieści za piękniejsze od całej książki. Graficznie doskonałe „dziękuję” dla Luigiego D’Antonio, przyjaciela i utalentowanego web designera, który był ze mną od pierwszego dnia tej podróży do środka pisania. Specjalne podziękowanie dla Annalisy Del Vecchio, prawdziwej przyjaciółki, zaufanej towarzyszki broni: jeśli moje poczynania pisarskie odzywają się echem w Internecie, to z pewnością wielka część zasługi należy do niej. „Dziękuję” w postaci solidnego klepnięcia po plecach dla Alberta Tomassoniego, pierwowzoru Daria z Pierwszej kawy o poranku. Wielkie dzięki dla Fabrizia Serafiniego, bo przez te wszystkie lata zawsze był. „Dziękuję” o smaku jeżowców dla moich kuzynów z Apulii. Mimmo, Rosanna, Tommaso, Marilena, Tommaso, Maura, Loredana i Gianpaolo – dziękuję wam za niezapomniane spotkanie autorskie. Valentina Bisti, Francesco Vergovich, Lauretta Colonnelli, Alessandra Rota, Maurizio Gianotti, Francesca Parisella, Sarina Biraghi i Simona Caporilli oraz wszyscy ci, którzy w ciągu ostatnich miesięcy pokazali, że najpiękniejsze kwiaty nie zawsze rozkwitają niezauważenie – ogromnie wam dziękuję. I w końcu składam podziękowania dla Siculiany

i rezerwatu znajdującego się pod opieką WWF za to, że natchnęły mnie do napisania tej historii znad błękitnego morza. Nie pozostaje mi nic innego, jak powiedzieć wszystkim: Namaste…

CZYTELNICY PIERWSZEJ KAWY O PORANKU NAPISALI: MONICA BIGOTTI Pierwsza kawa o poranku przeniosła mnie do Rzymu, miasta, które od zawsze kocham, i otoczyła upojnym i zmysłowym aromatem kawy: dziękuję, Diego. BRUNA AVERSANO W tej romantycznej i pełnej miłości książce zawiera się dla mnie absolutnie najpiękniejsze wyznanie miłości. Ja i ty codziennie razem pijemy pierwszą kawę o poranku: to znaczy, że przezwyciężamy z wielką miłością wszystko to, co życie nieuchronnie stawia przed nami. ELISA I ROCO/ELISA DE LUCA Przeżywałam wraz z Massimo i Geneviève narodziny ich miłości. Kosztowałam smaku kawy, smaku niczym samo życie: gorzkiego, ale – gdy zmieszać ją z odpowiednimi dodatkami – słodkiego i doskonałego! Wszystko to dzięki Diegowi Galdino i jego powieści Pierwsza kawa o poranku. PINA MONTEFORTE Pierwsza kawa o poranku opowiada o potędze uczucia, które nie ukrywa się pod widowiskowymi gestami, ale kształtuje się poprzez formy najprostsze i wstrząsa sercem niczym shaker baristy.

MARA CAMPOLI Ta powieść jest nie tylko wspaniałą historią miłosną, ale wyraża całe piękno Rzymu jako miasta, wspaniałość bogactwa, które my, rzymianie, mamy szczęście oglądać codziennie. HAIRPINO PINTO Pierwsza kawa o poranku to powieść stworzona, by dobrze rozpocząć dzień, do czytania w metrze i w drodze do pracy, to najlepszy sposób spędzania wolnego czasu i oddawania się marzeniom z otwartymi oczami, zanim pójdziesz spać… FRANCESCA LA NOVATO Pierwsza kawa o poranku Diega Galdino utrzymuje przy życiu marzenia nieuleczalnej romantyczki. Dziękuję. MARGHERITA FAZI Opowiadanie o miłości, po którym zostają tylko dobre emocje… dokładnie tak samo jak po kawie! MAI LA Fantastyczna książka… jedna z najpiękniejszych historii miłosnych… na dodatek natchnęła mnie nadzieją, że nawet jeśli na początku wszystko idzie źle, to przy odrobinie wysiłku może stać się osiągalne. ALESSANDRA MARIGONDA Sądzę, że przeczytałam być może jedną z najlepszych książek w moim życiu. Dzięki za to, że mogłam marzyć! A.R. MASTRANGELO Kiedy tylko zagłębiłam się w lekturze, już od pierwszych stron tej książki, powiedziałam sobie: ta

książka mnie „znalazła”! Diego Galdino potrafi sprawić, że strona za stroną smakujesz po kawałku każdej emocji, każdego uczucia. MARIA TERESA FINZI CANNIZZARO Bardzo piękna, delikatna i romantyczna powieść. No i ten aromat kawy, który niemal czuć, kiedy przerzuca się kartkę za kartką!!! AMBRA COSTANTINI Pierwsza kawa o poranku… książka romantyczna, aromatyczna (tak samo jak ta poranna kawa) i namiętna, emocjonalny koktajl, który towarzyszył mi w tym tak dla mnie ważnym okresie życia! :-) ELISABETTA BAGLI Marzenie, miłość, życie. Diego Galdino umiał połączyć to wszystko w jedną mieszankę, pozwalając nam odkryć jedyny w swoim rodzaju świat, zamknięty w prostych gestach, które trwają tyle co wypicie kawy, ale warte są całego życia. SARA CASTELLANA Trudno mi znaleźć słowa, które najlepiej opisałyby tę książkę. Przeczytajcie sami, dajcie się ponieść intensywnemu aromatowi miłości narodzonej wewnątrz rzymskich murów, ale z paryskim akcentem. Najlepiej przy filiżance dobrej kawy! MASSIMO FERENDELES Kawa, rzymski bruk i miłość. Mistyczna mieszanka zdolna wzmocnić zapachy i emocje niepospolite. Taka jest ta powieść, przeznaczona do kosztowania łyk za

łykiem, by lepiej docenić jej smak i aromat rozchodzący się między wierszami. ROBERTA SILIPIGNI Lektura tej powieści jest jak zanurzanie się w doznaniach, opatulanie się emocjami gorącymi, pachnącymi, bliskimi i dającymi poczucie bezpieczeństwa… taka jak jego kawa, której kosztuję codziennie rano! Dziękuję, Diego! GIORGIO GRISOGONI Książka zdolna przenieść cię gdzie indziej, tam, gdzie liczą się jedynie marzenia i miłość. ANNA GIUROLO Pierwsza kawa o poranku jest potwierdzeniem, że istnieje prawdziwa miłość. SILVANA ELIA Ta książka skrywa miłość tak romantyczną, że podczas lektury mamy wrażenie, że jesteśmy wraz z Massimo, że wchodzimy do jego baru i zamawiamy pierwszą kawę o poranku… ILENIA LEONESSA Diego Galdino to włoski Nicholas Sparks, potrafi z wielką prostotą opowiadać o stanach ducha, które dotykają ludzkiego serca. PAOLO VIZZINI Mieć odwagę, aby razem, codziennie, pić pierwszą kawę o poranku, jakiegokolwiek by ona była rodzaju: słodka, gorzka, pospieszna, rozwodniona, z alkoholowym dodatkiem albo czysta i szczera, taka, jakie potrafi być

życie, złożone z dni, które nigdy nie są takie same ani oczywiste: oto najpiękniejsza próba. MIRIAM SCOTTO DI CARLO Pierwsza kawa o poranku (podobnie jak książki Nicholasa Sparksa) pozwala ci wierzyć w miłość, tę prawdziwą. Tę, która czyni cię szczęśliwą samym tylko spojrzeniem, tę, która uspokaja cię jednym objęciem, tę, której wszyscy żarliwie pragną i która istnieje dla każdego z nas, trzeba tylko umieć ją odnaleźć. FABRIZIO SERAFINI Kto kocha kawę, po prostu musi przeczytać tę książkę. ODWAGA MARZEŃ Pierwsza kawa o poranku ma dla mnie wszystkie konieczne składniki zmieszane we właściwych proporcjach… A zakończenie jest czymś, co każdy chciałby przeżyć… GIGI FIORENTINI Piękna powieść, której akcja rozgrywa się w mojej dzielnicy, gdzie wszyscy się znają. Jest tylko jedno „ale”: ja za kawę płacę zawsze. Stolarz Gigi. CRISTINA ANSUINI Opowieść o miłości romantycznej i przywołującej na myśl zapachy, kolory, nastroje. Bo żeby być szczęśliwym, nie trzeba wiele: wystarczy pić razem pierwszą kawę o poranku przez całą resztę życia. DANIELA MIGLIORINI Każdy chciałby przeżyć taką historię miłosną,

o jakiej pisze Diego Galdino, i w kilku oszczędnych słowach potrafi wywołać uśmiech na naszych twarzach, obdarowując nas odrobiną pogody ducha. CONCETTA SPADARO Romantyczna i budząca emocje opowieść, zdolna wywołać uśmiech i wzmocnić wiarę, że miłość potrafi zwyciężyć wszystkie przeciwności. MARIA ROSARIA VINCI Diego Galdino, dziękuję, bo w Pierwszej kawie o poranku przypominasz nam, że w życiu jest coś jeszcze, coś, dla czego każdego ranka warto tę kawę zaparzać, podawać komuś szczególnie dla nas ważnemu i umieć czekać, ale nigdy się nie poddawać. A ty jesteś w tych sprawach najlepszym dla mnie przykładem! MARCO FRATTESI Tej książki nie da się zamknąć w szufladzie, od czasu do czasu okazuje się, że ją znowu przeglądasz; powoduje przyjemne, lekkie uzależnienie, niczym poranna kawa. ROSA SAVINELLI Dzięki mojej córce przeczytałam tę książkę, ciepłą i romantyczną, ale również wartką i wciągającą. Wspaniała relacja Massima z jego siostrą! Chętnie przeczytam ją jeszcze raz… AGNESE PERUZZI Pierwsza kawa o poranku: jasny jest świt i pełen wspomnień. Poszedłeś już, ale wciąż czuję twoją delikatną pieszczotę na mojej skórze, świeżą jak ten poranek pachnący twoimi pocałunkami, gorzkim

aromatem kawy, tej kawy, którą chciałabym pić z tobą codziennie, aż do końca naszych dni. GIUSY ESTERINI …Rzym, Paryż, upojny aromat kawy i miłości… dzięki, Diego… MARIA BETTY REMKE Pierwsza kawa o poranku ogrzewa duszę tak samo, jak kawa pita o świcie zimowego dnia… dziękuję. LOLA ANDREA PINTO Powieść, która każe otworzyć na nowo oczy, serce, lecz nade wszystko szufladę z marzeniami, którą często zamykamy… a wszystko to w towarzystwie charakterystycznego aromatu kawy… RAMONA GRANATO Diego Galdino potrafił przenieść na papier świeżość i ciepło kawy. I miłości. FRANCESCA BORRIONE W Rzymie, współczesnym i bajkowym jednocześnie, dwie dusze się odnajdują, odrzucają, a potem nieuchronnie przyciągają. Swoim delikatnym, poruszającym i szczerym pisarstwem Diego Galdino otworzył przede mną bramę do swego twórczego i pełnego wyobraźni świata. ANGELA DI GIACOMANTONIO Diego Galdino napisał prostą i przepiękną opowieść o miłości. W Pierwszej kawie o poranku można się zakochać. MASSIMO MALATO

Powieść Pierwsza kawa o poranku jest niczym wiew zachodniego wiatru w gorący sierpniowy dzień… CINZIA DI PACE Czytając Pierwszą kawę o poranku Diega Galdino, uśmiechałam się i myślałam: Życie coś mi zabrało: możliwość chodzenia, ale też życie coś mi ofiarowało: zdolność uczenia się i latania. Czytanie i pisanie uratowało mnie. Muszę podziękować Diegowi, przypomniał mi, jak bardzo kocham życie. DONATELLA BIANCHI Znam Diega od wielu lat i uwielbiam go… Pierwsza kawa o poranku jest taka sama jak on: szczera, prawdziwa, romantyczna, delikatna. LUCILLA DE PALMA Są tysiące książek i są powieści, które wpadają ci do ręki zgodnie z własnym, im tylko znanym szlakiem, niczym list w butelce. Pierwsza kawa o poranku była moją butelką… a raczej moją filiżanką. TIZIANA TEDDE Skok w sam środek wspaniałego Wiecznego Miasta i… miłości; powrót do czasów miłości delikatnej, czułej, prostej i doskonałej… CINZIA DALO’ Wspaniała książka, która przenosi cię do romantycznego Rzymu. MUSCAS KETTY Pierwsza kawa o poranku jest niczym podróż; wystarczy, byś otworzył pierwszą stronę, i obrazy

pojawiają się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, a ty stajesz się bohaterem snu, w którym miłość i magia Rzymu towarzyszą ci, trzymając za rękę, jak to tylko Massimo i jego kawa potrafią. ANNAMARIA PLATANIA Kiedy miłość puka do drzwi serca, trzeba pozwolić jej wejść, razem stawiając czoło wszystkim przeszkodom, jakie życie stawia przed nami, jak Massimo i Geneviève, bo w ostateczności miłość jest tym, co się liczy najbardziej… PAOLA DE ANGELIS Pierwsza kawa o poranku… przypomniała tyle wspaniałych chwil przeżytych z moim mężem, że zaraz po przeczytaniu książki poszliśmy, ja i moja druga połówka, do rzymskiego rosarium. Odkrywając jedną z wielu pierwszych kaw o poranku. Dzięki, Diego. P&M SILVIA PALMA W odróżnieniu od Geneviève ja już uwielbiam kawę, zwłaszcza tę pierwszą o poranku, która ma w sobie coś odmiennego od pozostałych i daje ci zastrzyk energii wystarczający do stawienia czoła nadchodzącemu dniowi. Rzym jest miastem, w którym się urodziłam, najpiękniejszym na świecie, i po tym, jak wiele podróżowałam po świecie, cóż… brak mi „tylko” takiego Massima, z którym mogłabym pić pierwszą kawę o poranku, każdego rana i przez resztę życia… to mi wystarczy. Chyba jestem w dobrym momencie życia, prawda?!

MARTINA DI SARÒ Uwielbiam ją, pięć gwiazdek dla tej książki to za mało. Rozpłynęło się we mnie serce. Special Guests Czytając Pierwszą kawę o poranku, czułam się tak, jakbym spadła z burzowej chmury w sam środek idyllicznego miasta godnego kina lat pięćdziesiątych, pełnego błyszczących kolorów i cudownych uczuć, którego atmosfera przypomina rozmach filmu Poveri ma belli i wyrafinowanie Rzymskich wakacji. Jak tu nie kochać Massima, sympatycznego baristy, trochę Piotrusia Pana, trochę rycerza w zbroi i ciut łobuza, otoczonego mikrokosmosem zabawnych postaci, szczerych i typowych: już oni sami wystarczą, by warto było przeczytać tę książkę. AMABILE GIUSTI Aromat Pierwszej kawy o poranku przeniósł mnie znienacka, jakby przy użyciu magii, na plac Santa Maria in Trastevere, gdzie po raz pierwszy spotkałem nie Francuzkę, ale Amerykankę, która „je, modli się, kocha”, i gdzie rozpoczęła się moja intymna podróż do wnętrza siebie samego, w której coraz to zatracałem się i gubiłem na nowo, jakby to było po raz pierwszy, wśród najbardziej romantycznych zaułków, fontann i zakamarków Rzymu, który nas, jego mieszkańców, nigdy nie zawodzi. LUCA SPAGHETTI Są książki, które kiedy je czytamy, biorą w posiadanie

nasze serce, nasz umysł, kiełkują strona po stronie, otulając nas swoimi słowami, bohaterami, ich przygodami, jednocząc się z nami, z naszym życiem i pozostawiając nam na zawsze przed oczami aromat słodyczy, bez którego później trudno nam sobie poradzić. Pierwsza kawa o poranku Diega Galdino stała się bujnym drzewem zasadzonym w moim jestestwie, którego korzenie sięgają w głąb mej duszy, dumnie opierając się nieuniknionemu upływowi czasu. CATENA FIORELLO …Byłem w hotelowym pokoju, czułem się samotny, postanowiłem włączyć telewizor, ktoś opowiadał piękną historię o miłości, główna bohaterka miała na imię tak samo jak moja żona, porwały mnie słowa tej powieści i w jednej krótkiej chwili hotelowy pokój stał się niczym mój własny dom, już nie byłem w nim sam. W ten sposób po raz pierwszy poznałem szczególnego pisarza, byłem pierwszym czytelnikiem, który chciał poznać go osobiście. Siłą Diega jest i będzie proste życie, które go otacza. GIUSEPPE FIORELLO Niczym filiżanka dobrej kawy, powieść Diega Galdino uwalnia nieodparty aromat i wyraźny smak, które na zawsze pozostaną w sercu czytelników. BERTA NOY FALCÓ z Grupo Planeta, hiszpańskiego wydawcy Pierwszej kawy o poranku Diego Galdino jest baristą i, jak mi mówią, jego

kawa jest znakomita. Nawet jeśli wątpię, czy może konkurować z jego debiutancką powieścią, Pierwsza kawa o poranku ma wszystkie elementy, które powinna mieć doskonała powieść: jest mocna, pełna smaku, cudowna i po prostu nieodparcie zachwycająca. Będziecie ją smakować jak waszą pierwszą poranną kawę. Ale będzie dłużej trwać. DANIELA THIELE Z Thiele Verlag, niemieckiego wydawcy Pierwszej kawy o poranku Niełatwo mówić o miłości bez popadania w banał i oczywistości. Kawa, Rzym i pewna eteryczna Francuzka stworzyli przestrzeń dla historii delikatnej, magicznej i emocjonującej. Diego Galdino okazał się mistrzem godnym uznania za poetę miłości. No właśnie, także we Włoszech mamy naszego Nicholasa Sparksa. ANNALISA DEL VECCHIO administratorka strony facebookowej Nicholas Sparks „il poeta d’amore” Wspaniała książka!!! Nie wolno jej opisywać, trzeba ją czytać, wąchać, pożerać, rozmarzać się… Książka, jakich mało, zdolna wejść na paluszkach do serca i już tam pozostać… tak jak potrafią tylko rzeczy najważniejsze… Będziesz włóczyć się po barach i nie będziesz mógł nie pomyśleć o Massimo i jego Pierwszej kawie o poranku… ANNA RITA PAOLICELLI administratorka strony facebookowej

„Le frasi più belle dei libri…” 9 Cassata: rodzaj wymyślnie przyozdobionego deseru na bazie ciasta biszkoptowego, owczej ricotty i masy migdałowej z dużą ilością kandyzowanych owoców. 10 Typowy sycylijski deser. Do cannoli nieco podobne są ich ubogie krewne, polskie rurki z kremem. 11 Joe Montana – jeden z najwybitniejszych zawodników w historii futbolu amerykańskiego, występował w latach 1979–1994 w drużynach San Francisco 49ers i Kansas City Chiefs. 12 Kulki uformowane z gotowanego ryżu, z nadzieniem warzywnym lub mięsnym, smażone na złoto w głębokim oleju. Typowa sycylijska potrawa uliczna.