2015-12-04 program Gala

Agnieszka Drożdżewska (sopran) ukończyła Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Pracuje także naukowo jako muzykolog. Występowała podczas festiwali i koncertów w Polsce i za granicą (m.in. Berlin, Hamburg, Verona, Rzym, Praga). Laureatka konkursów m.in. Rzymie i Trnawie. W swoim repertuarze posiada opery Monteverdiego, Haendla, Haydna, Mozarta, Donizettiego i innych oraz operetki. Wykonuje także muzykę oratoryjną oraz pieśni różnych epok, w tym wiele kompozycji muzyków wrocławskich i śląskich XVIII-XX wieku. Anna Wilczyńska (sopran) ukończyła Akademię Muzyczną we Wrocławiu pod kierownictwem prof. Kazimierza Myrlaka. Uczestniczyła w kursach mistrzowskich Carol Richardson i Petera Harvey’a. Zdobywczyni Pucharu JM Rektora Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie, I nagrody na IV Konkursie Moniuszkowskim „Pieśń Wieczorna” w Białymstoku, drugiej nagrody w Concorso Lirico Internazionale „Terre dei Fieschi” 2013. Koncertuje z agencjami w Paryżu, Brukseli, Londynie, Moskwie. Gościnna śpiewaczka Opery Piccola we Wiedniu. Izabela Strzelecka (mezzosopran) ukończyła Wrocławską Akademię Muzyczną im. Karola Lipińskiego. Występuje głównie za granicą – w Austrii, Szwajcarii oraz Niemczech. W swoim repertuarze posiada opery Händla, Mozarta, Rossiniego, Verdiego, Masseneta, oraz Humperdincka. Współpracuje z agencjami zagranicznymi i krajowymi. W grudniu 2012 została laureatką 3. miejsca na międzynarodowym konkursie wokalnym Canto Lirico „Federico II” we Włoszech. Tomasz Tracz (tenor) absolwent Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu, stypendysta Universität für Musik und darstellende Kunst w Graz. W swoim repertuarze posiada m. in. partie z takich oper i operetek jak: „Czarodziejski flet”, „Wesele Figara” W. A. Mozarta, „Napój miłosny” G. Donizettiego, „Traviata” G. Verdiego, „Zemsta Nietoperza” J. Straussa, „Wesoła wdówka” F. Lehára. Współpracuje z Teatrem Muzycznym w Poznaniu i Gliwickim Teatrem Muzycznym. Na stałe związany z Operą i Filharmonią Podlaską. Ivo Michl (baryton) absolwent Akademii Muzycznej we Pradze, członek zespołów barokowych Capella Regia, Hofmusici, współpracuje, m.in. z Harmonia delectabilis, Musica Florea. Brał udział w festiwalach w Polsce, Niemczech, na Węgrzech, we Francji i Hiszpanii. Laureat drugiej nagrody w młodszej kategorii Emma Destin International Singing Competition (2001). Obecnie gościnny solista Teatru Narodowego w Pradze, Opery w Ostravie oraz Piccola Opera we Wiedniu. Witold Janusz (fortepian) ukończył Wrocławską Akademię Muzyczną, w klasie fortepianu prof. Włodzimierza Obidowicza. Doskonalił swoje umiejętności na mistrzowskich kursach solistycznych i kameralnych (Duszniki Zdrój, Żagań). Brał udział w wielu koncertach jako pianista-kameralista zarówno w kraju, jak i za granicą (Bułgaria, Hiszpania, Szwajcaria, Słowacja). Jest laureatem nagród i wyróżnień dla pianistów akompaniatorów na ogólnopolskich konkursach wokalnych. W 2009 roku uzyskał tytuł doktora sztuki. Martyna Witowska (prowadzenie koncertu) absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, filia we Wrocławiu. Poza rolami dramatycznymi, brała także udział w spektaklach muzycznych i recitalach wokalnych, zdobyła główną nagrodę nurtu off wraz zespołem „Sultan Hagavik” podczas 34. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu. Aktorka Teatru Ad Spectatores, nauczyciel-instruktor w Centrum Edukacji Kulturalnej Dzieci i Młodzieży we Wrocławiu i Uniwersytecie Dzieci. Lejdis Quartet (kwartet smyczkowy) kwartet smyczkowy założony przez cztery, pełne miłości do muzyki dziewczyny z Rzeszowa. Swoje umiejętności doskonaliły na Uczelniach muzycznych w Polsce (Kraków, Katowice, Warszawa) u wybitnych profesorów i wirtuozów. Ich debiut odbył się w 2013 roku na otwarciu fontann multimedialnych w Rzeszowie. Od tej pory zespół prężnie się rozwija uczestnicząc w koncertach czy nagraniach płytowych m.in. Koncert Operetkowy na Zamku Kazimierzowskim w Przemyślu, Festiwal Muzyki dawnej w Leżajsku, Koncert dla telewizji TVN w Warszawie.

www.sonori.pl • www.facebook.com/sonori.ensemble

prezentuje

GALA OPEROWO-OPERETKOWA S O L I ŚC I : Agnieszka Drożdżewska Anna Wilczyńska Izabela Strzelecka Tomasz Tracz Ivo Michl

sopran (Wrocław) sopran (Wrocław) mezzosopran (Wrocław) tenor (Wrocław) baryton (Praga)

F ORTEPIAN : Witold Janusz (Wrocław) KWARTET SMYCZKOWY LEJDIS QUARTET Natalia Musz Natalia Kmita Aleksandra Jarosińska Monika Bieda-Kapias

I skrzypce II skrzypce altówka wiolonczela

P ROWADZENIE KONCERTU : Martyna Witowska (Wrocław)

PROGRAM 1. Imre Kálmán: KSIĘŻNICZKA CZARDASZA – Czardasz Sylvy «Czardasz! Czardasz!» Sylva (Anna Wilczyńska) • chór (Agnieszka Drożdżewska, Izabela Strzelecka, Tomasz Tracz, Ivo Michl)

2. Franz Lehár: WESOŁA WDÓWKA – Duet «Usta milczą, dusza śpiewa» Hanna (Agnieszka Drożdżewska) • Danilo (Tomasz Tracz)

3. Stanisław Moniuszko: HALKA – Aria «Gdyby rannym słonkiem» Halka (Anna Wilczyńska)

4. Giuseppe Verdi: RIGOLETTO – Kwartet «Bella figlia dell’amore» Gilda (Agnieszka Drożdżewska) • Maddalena (Izabela Strzelecka) • Il Duca di Mantova (Tomasz Tracz) • Rigoletto (Ivo Michl)

5. George Gershwin: – Pieśń «The man I love» (Agnieszka Drożdżewska, Anna Wilczyńska, Izabela Strzelecka)

6. Wolfgang Amadeus Mozart: COSÌ FAN TUTTE – Terzettino «Soave sia il vento»

Fiordiligi (Agnieszka Drożdżewska) • Dorabella (Izabela Strzelecka) • Don Alfonso (Ivo Michl)

7. Wolfgang Amadeus Mozart: DON GIOVANNI – Duettino «Là ci darem la mano» Zerlina (Agnieszka Drożdżewska) • Don Giovanni (Ivo Michl)

8. Wolfgang Amadeus Mozart: CZARODZIEJSKI FLET – Kwintet «Hm! hm! hm!» I Dama (Agnieszka Drożdżewska) • II Dama (Anna Wilczyńska) • III Dama (Izabela Strzelecka) • Tamino (Tomasz Tracz) • Papageno (Ivo Michl)

9. Georges Bizet: CARMEN – Habanera «L’amour est un oiseau rebelle» Carmen (Izabela Strzelecka) • chór (Agnieszka Drożdżewska, Anna Wilczyńska, Tomasz Tracz, Ivo Michl)

10. Jacques Offenbach: OPOWIEŚCI HOFFMANNA – Barkarola «Belle nuit, ô nuit d’amour» Giulietta (Anna Wilczyńska) • Nicklausse (Izabela Strzelecka)

11. Luigi Denza: – Pieśń «Funiculì, funiculà» (Tomasz Tracz)

12. Léo Delibes: LAKMÉ – ‘Duet Kwiatów’ «Vien, Mallika... Dôme épais» Lakmé (Agnieszka Drożdżewska) • Mallika (Izabela Strzelecka)

13. George Gershwin: PORGY AND BESS – Pieśń «Summertime» Bess (Agnieszka Drożdżewska, Anna Wilczyńska, Izabela Strzelecka)

14. George Gershwin: PORGY AND BESS – Duet «Bess, you is my woman now» Bess (Izabela Strzelecka) • Porgy (Ivo Michl)

15. Giuseppe Verdi: NABUCCO – Coro di schiavi ebrei «Va’, pensiero» chór (Agnieszka Drożdżewska, Anna Wilczyńska, Izabela Strzelecka, Tomasz Tracz, Ivo Michl)

16. Giuseppe Verdi: LA TRAVIATTA – Duet i chór «Libiamo ne’ lieti calici» Violetta (Agnieszka Drożdżewska) • Alfred (Tomasz Tracz) • chór (Anna Wilczyńska, Izabela Strzelecka, Ivo Michl)

– PRZERWA – _________________________________________________________ (Wykonawcy zastrzegają sobie możliwość zmian w programie.)

Porgy and Bess jest spełnieniem wielkiego marzenia kompozytorskiego G. Gershwina. Do napisanej w 1933 roku opery wprowadził elementy pierwotnego jazzu. Początkowo została ona przyjęta bardzo entuzjastycznie, jednak kiedy wystawiono ją w Nowym Jorku, została ostro skrytykowana. Powodem był fakt, iż bogatym, snobistycznym melomanom nie podobało się wykorzystanie na scenie „czarnej“ muzyki, którą uważali za coś gorszego (nr 13, 14). Miłośnicy muzyki Giuseppe Verdiego, zwłaszcza jego rodacy, szczególną czcią otaczają jedną z najsłynniejszych kompozycji włoskiego mistrza – chór niewolników Va’, pensiero z opery Nabucco (nr 15). To jeden z najsłynniejszych utworów muzyki operowej, który uchodzi jednocześnie za nieoficjalny hymn Włoch. Jest pieśnią żydowskich wygnańców, którzy w niewoli babilońskiej płaczą za utraconą ojczyzną i zburzoną Pierwszą Świątynią w Jerozolimie. Utworem zamykającym koncert jest niezapomniany toast z opery La Traviata (wł. traviata – zabłąkana) Giuseppe Verdiego z 1853 roku, opartej na motywach Damy kameliowej A. Dumasa i napisanej pod wpływem osobistych przeżyć. Verdi zetknął się ze sztuką Dumasa podczas swojej wizyty w Paryżu w 1852 r. i od razu uznał, że świetnie nadaje się na libretto opery. Mimo to przez pewien czas wahał się, czy jej tematyka nie zrazi publiczności. Ostatecznie librecista i przyjaciel Verdiego Francesco Piave złagodził obyczajowy wydźwięk oryginału. Premiera wystawiona w Wenecji okazała się skandalem publiczność nie przywykła jeszcze do oglądania kurtyzan na scenach operowych. Autor jednak nie poddał się. Dokonał drobnych zmian, które dotyczyły przede wszystkim umiejscowienia akcji we wcześniejszej epoce, realiach z czasów Ludwika XIV, zmienił tytuł na Violetta i 6 maja 1854 r. wystawił spektakl w weneckim Teatro San Benedetto. Tym razem opera odniosła sukces i na stałe wpisała się w kanon operowy. Dzisiejsza krytyka uważa Traviatę za najdoskonalsze i zupełnie nowatorskie dzieło kompozytora. Podkreślana jest kameralna atmosfera opery (w przeciwieństwie do większości utworow Verdiego np. Aidy), wartość literacka libretta oraz nastrojowość muzyki, ktora świetnie wyraża i podkreśla uczucia bohaterów jak duet i chór Libiamo ne’ lieti calici (nr 16).

Księżniczka czardasza stanowi największy sukces kompozytorski Imre Kálmána. Jest przy tym jednym z najwybitniejszych dzieł II operetki wiedeńskiej (nr 1). Operetka budzi podziw melodyczną inwencją Kálmána, łączącą atmosferę wiedeńskich salonów i węgierskich rytmów z nutą zaskakującej melancholii, która pojawia się wraz z wejściem na scenę Sylvii, a potem powraca w pierwszym duecie kochanków, w przejmującym solo Sylvii z finału I aktu: Ja, so ein Feufelsweib, aż po scenę zespołową w III akcie: Jaj, Maman. Podkreśla się zręczność kompozytora w tworzeniu efektownych scen świetnie wpisujących się w akcję. Jej nieprzemijająca wartość zdaniem Bernarda Grüna tkwi jednak w tym, że była również odbiciem epoki i jej społeczeństwa: całej przedwojennej ery, pustego światka nocnych lokali, lowelasów i szansonistek, światka, w którym kochanków i metresy zmieniano wraz z każdym programem, z nocy robiono dzień, wzywano notariusza do café chantant, by urzędowo poświadczył przyrzeczenie małżeństwa, a mimo to meldowano się na służbę w swoim pułku... Wesoła wdówka (Die lustige Witwe) Franza Lehára. Sztuka Meilhaca rozgrywała się w Paryżu w poselstwie nie istniejącego księstewka niemieckiego. Młoda i piękna wdówka z tego księstwa, Madeleine von Palmer, zamieszkała we Francji i istnieje obawa, że może tam wyjść za mąż. Książęcy poseł ma nie dopuścić do takiego małżeństwa i wyswatać Madeleine za rodaka, aby jej miliony pozostały w księstwie. Poseł, baron Scharpf zamierza wydać wdówkę za przystojnego hrabiego Prachsa, miłego światowca, attaché księstwa w Paryżu. Oboje młodzi zakochują się w sobie, kiedy jednak hrabia dowiaduje się o majątku ukochanej, honor nie pozwala mu na oświadczyny. Poseł przy pomocy Madeleine ostatecznie radzi sobie ze skrupułami młodego człowieka (nr 2). Z opery Halka Moniuszki zabrzmi aria głównej bohaterki Gdyby rannym słonkiem (nr 3). Młoda góralka daremnie wyczekuje przed zamkiem Stolnika, by spotkać się z ukochanym Januszem. Niewierny szlachcic bowiem, tylko zabawił się dziewczyną, pozostawiając ją bez opieki z jego dzieckiem. Książę Mantui – pozbawiony skrupułów młodzieniec, żądny jedynie rozkoszy i uciech życia rozkochuje w sobie Gildę, córkę własnego błazna, tytułowego bohatera opery Giuseppe Verdiego - Rigoletta. Jednak uczucia czystego dziewczęcego serca to niewystarczający powód do wierności. Ojciec chcąc uświadomić córce niegodziwość jej wybranka przyprowadza Gildę na miejsce schadzki księcia z siostrą bandyty, Magdaleną. Gorące słowa „Piękna córo miłości, niewolnikiem jestem twych wdzięków, jednym tylko słowem możesz moje cierpienia pocieszyć“ niestety nie są skierowane do Gildy. Głosy obu par: księcia i Maddaleny oraz Rigoletta i Gildy łączą się w mistrzowskim kwartecie Bella figlia dell’amore (nr 4).

Popularny standard jazzowy George’a Gershwina The man i love (nr 5) powstał w 1924 r. z myślą o musicalu Lady be good. Piosenka ta, pomimo że ostatecznie nie znalazła się w repertuarze tego spektaklu, rozpoczęła własny, niezależny żywot, wędrując po największych estradach muzyki rozrywkowej świata. Do jej popularności przyczynili się jej wielcy interpretatorzy, m.in. niezapomniana Ella Fitzgerald, co odzwierciedlają słowa Iry Gershwina, autora tekstu: „Nie zdawałem sobie sprawy, że nasze piosenki są tak dobre, dopóki nie zaśpiewała ich Ella…” Così fan tutte ossia la scuola degli amanti (Tak czynią wszystkie czyli szkoła kochanków) to jedna z czterech czołowych oper Wolfganga Amadeusa Mozarta, której bohaterowie – dwaj oficerowie sławią piękno i cnotę swych narzeczonych. Przysłuchujący się temu wiedeński arystokrata, zamierza wygrać zakład, dowodząc owym idealistom jak wątpliwa jest wierność kobiet. Dzięki przebraniom i innym intrygom, narzeczone gotowe były zmienić obiekt swych uczuć i ulec „nowym” adoratorom. Z całej intrygi pozostała więc gorzka prawda, iż „tak czynią wszystkie”... W tercecie Soave sia il vento (nr 6) sceptycznie nastawiony do piękniejszej połowy rodu ludzkiego Don Alfonso proponuje zakład, by sprawdzić wierność dziewcząt. W czasie pozorowanego oddalenia oficerów do pułku śpiewny jest tercet pożegnalny – fale lekko kołysząc się zabierają ukochanych w siną dal, a młodym narzeczonym pękają serca. Doświadczony uwodziciel Don Giovanni po ostatnich perypetiach miłosnych nie czeka długo z kolejną przygodą. W napotkanym orszaku weselnym upatruje Zerlinę – widok tej pięknej wieśniaczki budzi jego zmysły. Obiecując małżeństwo próbuje uprowadzić ją do swoich komnat. Początkowo dziewczyna wzbrania się, lecz czułe zabiegi w końcu usuwają z jej pamięci obraz ukochanego Masetta (nr 7). Opowieści Hoffmanna to ostatnie, niedokończone dzieło Jacques’a Offenbacha (1819–1880), paryskiego mistrza żartobliwej muzy, autora operetek i muzycznych komedii. Pod koniec życia zapragnął stworzyć dzieło wyjątkowe: operę fantastyczną Opowieści Hoffmanna, opartą na modnych opowiadaniach Ernsta T. A. Hoffmanna. Opowieści są jedyną wybitną operą Offenbacha, znacznie przerastającą jego operetki wartościami artystycznymi. Autorzy libretta zastosowali niezwykle ciekawe rozwiązanie – nie tylko oparli pomysł na licznych opowiadaniach Hoffmanna, ale ponadto uczynili ich autora bohaterem opery, jednoczącym w całość poszczególne „opowieści“. Tak powstała najlepsza z jego muzycznych „opowieści”, z pięknymi ariami i nieśmietelną barkarolą Belle nuit, ô nuit d’amour (nr 10). Kompozytor nie ukończył niestety utworu i nie doczekał prapremiery, która miała miejsce 10 lutego 1881 r. w paryskiej Opéra Comique.

Miłość, magia, walka dobra ze złem, tajemnicze symbole przepełniają jedno z ostatnich dzieł Mozarta – operę Czarodziejski flet – Książę Tamino gotów jest natychmiast ruszać w drogę, by uratować córkę Królowej Nocy. Kłopot jest tylko z zakneblowanym Papagenem. Na szczęście pojawienie się Trzech Dam uwalnia ptasznika; rozkazują mu one zarazem towarzyszyć księciu w wyprawie. Perspektywa ta bynajmniej Papagena nie zachwyca, ale co począć? Na wszelki wypadek Damy wręczają wędrowcom czarodziejski flet i srebrne dzwoneczki. Drogę mają wskazać im Trzej Chłopcy o wielkiej mądrości. Trzy Damy żegnają przyszłych wybawicieli królewskiej córki (nr 8). Carmen (nr 9) z I aktu opery Bizeta pod tym samym tytułem – zaczyna się od słów L’amour est un oiseau rebelle (Miłość jest niesfornym ptakiem), które napisał sam kompozytor. Jest ona najlepszą charakterystyką głównej bohaterki – niezdolnej do stałego uczucia, często zmieniającej kochanków, wręcz gardzącej mężczyznami. Pieśń świadczy o tym, że Carmen nie czuje się odpowiedzialna za krzywdę, którą wyrządza „usidlonym” przez siebie mężczyznom. Co ciekawe, muzyka Habanery, najsławniejszy fragment opery i jedna z najbardziej znanych melodii w ogóle nie jest kompozycją Bizeta, lecz zapożyczeniem z utworu El Arreglito baskijskiego kompozytora Sebastiána Iradiera, który Bizet wykorzystał, sądząc iż ma do czynienia z melodią ludową. Popularna pieśń neapolitańska Funiculì, funiculà (nr 11), której autorem jest Luigi Denza, została skomponowana w 1880 z okazji uruchomienia w Neapolu kolejki szynolinowej, wiodącej na szczyt Wezuwiusza. Uległa ona zniszczeniu w trakcie erupcji wulkanu w 1944, lecz popularność utworu, którego refren mówi wprost: Kolejka w górę, kolejka w doł! Trwa nieprzerwanie. Ponieważ tekst został napisany w dialekcie neapolitańskim, wielu ówczesnych kompozytorów, m.in. Richard Strauss, Arnold Schoenberg czy Mikołaj Rimski-Korsakow uznało ją za utwór tradycyjny, wykorzystując popularną melodię we własnych kompozycjach. Utwór na przestrzeni lat znalazł setki interpretatorów, wśród których wymienić można obok śpiewaków operowych także m.in. Annę German Lakmé umuzyczniona przez Leo Delibesa to historia miłości przepięknej corki hinduskiego kapłana Nilakanthy, Lakme, oraz Geralda, angielskiego żołnierza o artystycznej duszy. Rzecz rozgrywa się w Indiach, za panowania krolowej Wiktorii. Lakme wraz ze służącą Malliką biegną do lasu zrywać kwiaty – duet „Vien, Mallika... Dôme épais“ (nr 12). Ponieważ cudzoziemiec, zauroczony orientalną pięknością, naruszył zakaz wstępu do świątyni poświęconej hinduskiemu bogowi, ściąga na siebie zemstę Hindusow. Ci ostatni w czasie procesji świątecznej wbijają sztylet Geraldowi.